Definicja typu dokumentu (DTD) umożliwia sprawdzanie poprawności plików XML względem zbioru reguł. Podczas tworzenia pliku DTD można określić reguły sterujące strukturą dowolnych plików XML, które odwołują się do tego pliku DTD.
Definicja DTD może zawierać deklaracje definiujące elementy, atrybuty, notacje i encje dowolnych plików XML, które odwołują się do pliku DTD. Określa także ograniczenia sposobu użycia każdego elementu, atrybutu, notacji i encji w dowolnym pliku XML, który odwołuje się do pliku DTD.
Aby dokument był poprawnym plikiem XML, musi mu towarzyszyć definicja DTD (lub schemat XML), a także musi on być zgodny ze wszystkimi deklaracjami w definicji DTD (lub schemacie XML).
Niektóre analizatory składni XML mają możliwość odczytu definicji DTD oraz sprawdzania, czy odczytywany plik XML spełnia te reguły. Odczytując plik XML, analizator składni sprawdza każdy wiersz, aby mieć pewność, że jest on zgodny z regułami określonymi w pliku DTD. Jeśli wystąpi problem, analizator składni wygeneruje błąd i wskaże miejsce wystąpienia błędu w pliku XML. Ten rodzaj analizatora składni nazywa się analizatorem sprawdzającym poprawność, ponieważ sprawdza on poprawność pliku XML względem definicji DTD.