Wikipedia
amiwiki
https://ami.wikipedia.org/wiki/Sa%E2%80%99ayayaw_pising_no_tyin-naw
MediaWiki 1.39.0-wmf.26
first-letter
Mitiya
Kasi’iked
Kasasowal
Midemakay
Kasasowal no midemakay
Wikipedia
Wikipedia a kasasowal
Faylo
Masasowal to faylo
MediaWiki
Masasowal to MediaWiki
Masalipa
Masalipaay a kasasowal
Nipadama’
Mipadama’ a masasowal
Kasasiwasiw
Masasowal to kasasiwasiw
TimedText
TimedText talk
模組
模組討論
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Denmark
0
259
32267
30912
2022-08-28T16:00:41Z
Safulo
35
wikitext
text/x-wiki
Denmark(丹麥)
Takaray sowal (概要)
Tanmay (丹麥; Tanmay a sowal: Danmark), o Isaka’amisay Yoropa a kitakit, o cecay no Citatapangan Salongoc a Tanmay Hotian kitakit (Tanmay a sowal:Kongeriget Danmark)ona i, o Falo-Kanatanatal (法羅群島; Falo asowal:Føroyar )ato Kolinlan (格陵蘭; Kolinlan a sowal:Kalaallit Nunaat)a matatekoay a kitakit. O faco no sieci i,o hontian ko misanga’ay to Tatapangan-Rikec , o Finawlan ko pi’arawan a Lomaocan faco, o tatapangan niyaro’(syuto) itiraay i Kopenhaken (哥本哈根; Tamay a sowal:København). o saka’amisay a kitakit itini i hekal. Inian sato i, o Tanmay, Norwy ato Roytin malariniay ko sowal, ponka ato rikisi nangra, patateko hananay a mipangangan to Skantinawiya-Pecih Kanatal a kitakit.
O mikapotay to Yoropa-Lekatep, ikakaay ko kacomahad no saka’orip, orasaka, o mahapinangay ko karihaday no tamdaw, o cipaysoay to, o manikaway to, cowa ka hakowa ko katatiwtiwan, o sakakaay ko kacomahad a kitakit i hekal. O aniniay a Tapang no kitakit ci Makolito saka tosa(瑪格麗特二世;Tanmay a sowal:Hendes Majestæt Dronning Margrethe II), tadatata’angay ko sakowan a ’icel no Sakakaay Sifo, o citodongay mikowan to Falo-Kanatalatal ato Kolinlan a tayal.
[[Faylo:Flag of Denmark.svg|thumb|Flag of Denmark|alt=Red with a white cross that extends to the edges of the flag; the vertical part of the cross is shifted to the hoist side]]
[[Faylo:Kingdom of Denmark (orthographic projection).svg|thumb|Location of the Kingdom of Denmark: Greenland, the Faroe Islands (circled), and Denmark.]]
Itini i 56 00 N, 10 00 E, noYoropi ko [[Denmark]].
Polong no sekalay i 43,094 sq km “saka 134 ko rayray no ngangan. ”
“O sekalay no sera i, 42,434 sq km, no nanom a sekalay i, 660 sq km ”
Polong i 5,593,785 ko tamdaw.
sera(土地)
Masakilac ko sera o malo kakaomahen(農業) a sera 63.40%, Malo no kilakilangan(林業) a sera 12.90%, malo no roma to a sera 23.70%.
siyoto(首都)
O [[[Copenhagen]](哥本哈根) ko Siyoto.
katomirengan no kitakit a romi’ad(國家紀念日)
Pihiratengan no kitakit(國家) a romi’ad i sakaenem 5 a romi’ad.
O Sawara’an no kitakit(國家) anini i ci [[Margrethe II]], patirengan a romi’ad i 1972 a miheca(年) saka 1 folad saka 14 a romi’ad.
Pi’arawan to lakaw
* [http://www.cia.gov/ CIA]
* [http://www.mofa.gov.tw/default.html 外交部]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_heads_of_state_and_government List of current heads of state and government]
[[Kasasiwasiw:Denmark| ]]
d7ytst4dpkqhjxtv7bbt58v614qbnno
32268
32267
2022-08-28T16:01:19Z
Safulo
35
wikitext
text/x-wiki
Denmark(丹麥)
== Takaray sowal (概要) ==
Tanmay (丹麥; Tanmay a sowal: Danmark), o Isaka’amisay Yoropa a kitakit, o cecay no Citatapangan Salongoc a Tanmay Hotian kitakit (Tanmay a sowal:Kongeriget Danmark)ona i, o Falo-Kanatanatal (法羅群島; Falo asowal:Føroyar )ato Kolinlan (格陵蘭; Kolinlan a sowal:Kalaallit Nunaat)a matatekoay a kitakit. O faco no sieci i,o hontian ko misanga’ay to Tatapangan-Rikec , o Finawlan ko pi’arawan a Lomaocan faco, o tatapangan niyaro’(syuto) itiraay i Kopenhaken (哥本哈根; Tamay a sowal:København). o saka’amisay a kitakit itini i hekal. Inian sato i, o Tanmay, Norwy ato Roytin malariniay ko sowal, ponka ato rikisi nangra, patateko hananay a mipangangan to Skantinawiya-Pecih Kanatal a kitakit.
O mikapotay to Yoropa-Lekatep, ikakaay ko kacomahad no saka’orip, orasaka, o mahapinangay ko karihaday no tamdaw, o cipaysoay to, o manikaway to, cowa ka hakowa ko katatiwtiwan, o sakakaay ko kacomahad a kitakit i hekal. O aniniay a Tapang no kitakit ci Makolito saka tosa(瑪格麗特二世;Tanmay a sowal:Hendes Majestæt Dronning Margrethe II), tadatata’angay ko sakowan a ’icel no Sakakaay Sifo, o citodongay mikowan to Falo-Kanatalatal ato Kolinlan a tayal.
[[Faylo:Flag of Denmark.svg|thumb|Flag of Denmark|alt=Red with a white cross that extends to the edges of the flag; the vertical part of the cross is shifted to the hoist side]]
[[Faylo:Kingdom of Denmark (orthographic projection).svg|thumb|Location of the Kingdom of Denmark: Greenland, the Faroe Islands (circled), and Denmark.]]
Itini i 56 00 N, 10 00 E, noYoropi ko [[Denmark]].
Polong no sekalay i 43,094 sq km “saka 134 ko rayray no ngangan. ”
“O sekalay no sera i, 42,434 sq km, no nanom a sekalay i, 660 sq km ”
Polong i 5,593,785 ko tamdaw.
sera(土地)
Masakilac ko sera o malo kakaomahen(農業) a sera 63.40%, Malo no kilakilangan(林業) a sera 12.90%, malo no roma to a sera 23.70%.
siyoto(首都)
O [[[Copenhagen]](哥本哈根) ko Siyoto.
katomirengan no kitakit a romi’ad(國家紀念日)
Pihiratengan no kitakit(國家) a romi’ad i sakaenem 5 a romi’ad.
O Sawara’an no kitakit(國家) anini i ci [[Margrethe II]], patirengan a romi’ad i 1972 a miheca(年) saka 1 folad saka 14 a romi’ad.
Pi’arawan to lakaw
* [http://www.cia.gov/ CIA]
* [http://www.mofa.gov.tw/default.html 外交部]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_heads_of_state_and_government List of current heads of state and government]
[[Kasasiwasiw:Denmark| ]]
qv7qg5o40cqcodrvgrcjd6dhnvof10k
Tunisia
0
1316
32265
32262
2022-08-28T14:24:33Z
Safulo
35
wikitext
text/x-wiki
== Tunisiya Kapolongan kitakit(突尼西亞共和國;Arapiya a sowal:الجمهورية التونسية). ==
== '''Takaray a sowal'''(概略): ==
[[Faylo:Flag_of_Tunisia.svg|替代文字|縮圖|Flag of Tunisia]]
Tunisiya hananay ko pitahidang to kaloromi’ad. Itiraay i saka’amis no Afrika, ika’amis no saka’etip miingid to Sifo’an-Riyar. Tosa ko fiyaw no Tunisiya, isaka’etip o Arciliya(o kasalala’ed ira ko 965km², ikatimol no sakawali o Lipiya kasalala’ed ira ko 460km², isaka’amisan mangata ko Itali.ono Arapiya a tamdaw ko 'alomanay itini.
[[Faylo:Location_Tunisia_AU_Africa.svg|縮圖|Location of Tunisia (dark blue)in Africa (light blue)]]
== '''Ngangan no kitakit'''(名稱) ==
Mi’alaay to ngangan no tatapangan tokay Tunis ko ngangan nona kitakit, ora Tunis hananay i,o to’asan ho a Ciyatayci ('''迦太基;''' Finici a sowal; 𐤒𐤓𐤕 𐤇𐤃𐤔𐤕;''QRT ḤDŠT'';To’asan kirisiya a sowal:''Καρχηδών''; Latin a sowal:''Carthago'') a fafahiyan kawas ci Tanito a mingangan.[[Tunisia#%20ftn1|[1]]] Ira ko roma a sowal, onani Popor a sowal: ''ⵜⵏⵙ tns'', o miaro’ to pala sanay ko imi nona tilid.[[Tunisia#%20ftn2|[2]]]
Ono to’asan ho a ngangan i, o “Afirika”(''Africa''或''Ifriqiya''), o tatapangan no aniniay a Afrika ngangan.o ''afri'' sanay i, itiraay i ngata no Ciatayci (迦太基) a Sanmito a ngangan konini,o minganganay to ''afar'', o “sera” sanay ko imi nonini,orasaka, o katelang a Roma nani afar ko pipanganan to “ Afrika”, ona ngangan tahanini.
== '''Rikisi'''(歷史) ==
O sasifo’an a kitakit ato lalengawan no Ciyatayci ko Tunisiya. Ona itiraay i ka’amisan no Afrika ko Tunisiya o mikowanay to Sipanya, Ka’amisay-Afrika, salawacan no Sifo’ay-Riyar a kitakit ato etal a pala, o sakakaay a kitakit itiya ho ko Tunisiya, ora ko sakalaadaen no Roma-kitakit. O kakeridan no sofitay no Ciyatayci ci Hanipa-Paka(漢尼拔·巴卡; Latin a sowal:''Hannibal Barca)'' mangata to a milood to Roma-kitakit. Toikor to i,malingato ko Sakaktolo-Pono Lalood no Roma ato Ciyatayci i Saka’amisay-Afrika,tona kalaloodan malowaid ko Ciyatayco mala Afilika-Kowan no Roma kapolongan kitakit. Noyanan to i,madado’edo ko Wantar-Hontian kitakit(汪達爾-阿蘭王國; Latin a sowal:''Regnum Vandalorum et Alanorum''), Saka’etipay-Roma kitakit(東羅馬帝國,現代學界又稱其為拜占庭帝國; Latin a sowal:''Imperium Romanum)''atoArapiya-Hontian kitakit a mikowan. Orasaka, halafin makowan no Otoman-Hontian kitakit. I 1881 miheca, misamatang ko Fransu itini, orasaka, malamikowanan no Fransu, toikor malami’adingan no Fransu, onini i, o Malamikotoday-kitakit no Fransu. I Sakatosa-Lalood i 1940 miheca malowid ko Fransu, i 1942 miheca malami’adingan-kitakit no Toic.
I 1956 miheca saka3 tolo folad saka 20 romi’ad, ira ko sapipalasadaw to Mi’ecoan-Sakowan a sapisiikedaw,malaheci to ko pisiiked no Tunisiya, mafalic ko ngangan no kitakit to Tunisiya-Hontian Kitakit. I 1957 miheca saka7 folad saka25 romi’ad milekal to nipatireng to kapolongan no finawlan a kitakit, o Nikifinacadan-Ca'enot a tamdaw ci Hapito-Pocipa(哈比卜·布爾吉巴; Arapiya a sowal:الحبيب بورقيبة;Fransu a sowal:''Habib Bourguiba)o sarakatay congtong noTunisiya makikid ningra ko Tunisiya a kitakit malacomahacaday a kitakti. Do’edo malacongtongay ci Cayin-Apitin-Panali(宰因·阿比丁·班·阿里; Arapiya a sowal:زين العابدين بن علي), sakacomahadaw no kitakit ko patosongakan , nikawrira, o paifaloco’ay ko ka’orip no tamdawdaw ko pisa’icel nigra.''
Cayin-Apitin-Panali misa’icel a micoroh to sakacomahad no pili’etan to saka’orip, paiteked sa ko pili’etan, orasaka, ‘aloman ko cipaysoay a tamdaw no roma a kirakir a tayni teli to payso to sakatayal. Kapolongan a Nitayalan 'Epoc Ilaloma' no kitakit(''Gross Domestic Product,GDP'') nani 1989miheca a 1,201 Amirika payso tayra to i 2008 miheca macakat to 3,876 Amirika payso.[[Tunisia#%20ftn1|[1]]] Nani 1987 miheca latek 20 miheca ira ko 5% ko ka tongal no kaci’etan no polong no kitakit. Toan a mihecahecaan a pili’etan no Tunisiya o “kakafehekaan no Tucisiya” hananay.itini i 133 a kitakit i hekal a rayray o sakakaay, itini i polong no kitakit o saka40 ko rayray,malapi’arawan no tala’ayaway ko kacomahad a kitakit ko Tunisiya.[[Tunisia#%20ftn2|[2]]]
I 2008 miheca ira ko karawraw no Pakapaysoay-Cunami no polong no kitakit i hekal, matiya o maselenay nona cunami ko kalo’orip no tamtamdaw a ‘aloman ko malapakoyocay. I 2011 miheca ira ko cecay a fafahiyan a momuing(matayalay i sifo)mistepi’ to cecay a paliwalay i lawac no lalan a tamdaw, o milokesay to Islam-Ponka konini sato ko finawlan a maketer, nona mateti’ay a fainayan i, mikinatodoh to niyah a tireng i ka’ayaw no katayalan no sifo. O sifo sa i, sakahemao han aca ko tefoc tona matayalay i sifo a fafahiyan,onini to ko lalengatan a masa’opo ko finawaln to sapifelihaw to sifo a “ Ciyasmi-Pilolol”(茉莉花革命;Arapiya a sowal:ثورة الياسمين,Fransu a sowal'':Révolution de jasmin''), o congtong ko catitodang tonini sa ko finawlan, ca to ka pakagilo to salongoc no finawlan palasawad han to no congtong ko Lomaocan-Kitakit, nikawrira, ocowacowa ira ko rawraw no kitakit, sawad sato ko congtong ci Cayin-Apitin-Panali(宰因·阿比丁·班·阿里) patorod han ko Congli ci Muhanmuto-Ciyanusi(穆罕默德·加努希; Arapiya a swoal:محمد الغنوشي) misolimet tona fangafang no kitakit.
== '''Kaitiraan''' (地理) ==
Mahaop ko 40% a sera no Tunisiya o Sahala-Tafotafokan (撒哈拉沙漠; Arapiya a sowal:الصحراء الكبرى,''aṣ-Ṣaḥrāʾ al-Kubrā ''), o kakahad no nini a tafotafokan ira ko 9,400,000 km², milecaday to kakahad no sera no Amirika.o ‘osaw to 40% o ci’afoay a sera. I’ayaw ho to katateko i Roma- Hontian kitakit, itira i ’ayaw ni Yieso to 3 sici, o katenekan to no Ciyatayci-Ponka ('''迦太基文明''';Finici a sowal:𐤒𐤓𐤕 𐤇𐤃𐤔𐤕;''QRT ḤDŠT).''
Isaka’amisan i, o takaraway a tokos ato taporoporoan, o sakakaay i, o Atolas-Lotolotkan(阿特拉斯山脈; Ikiris a sowal:''Atlas Mountains''; Arapiya a sowal:جبال أطلس); isasifo’an o masakawalay a dafdaf,nani ka’etip pasiwali a malikelon, ikatimol nona dafdaf i o cicinahay a pala,skawali o sato’edaw sanay a salawacan no riyar a dafdaf, ikatimol o Sahala-Tafotafokan.
O lilis no riyar ira ko 1148 kilo ko kato’edaw. O sa’akawangay i, o Seanapi-Lotok ('''舍阿奈比山'''; Ikiris a sowal:''Jebel ech Chambi''; Arapiya a sowal:جبل الشعانبي). O sapa’enelay i, o Cilito-Cinahay-Fanaw, nani tongroh no riyar i la’eno to 17 laya’.
Itini i 34 00 N, 9 00 E, no Afrika ko [[Tunisia]].Polong no kakahad no sera ira ko163,610 km², saka 93 ko rayray no ngangan i hekal. O sekalay no sera i, 155,360 km², no nanom a sekalay i, 8,250 km² ,Polong i 11,134,588 ko tamdaw.
sera(土地):Masakilac ko sera to kaomahen a sera 64.80%, o kilakilangan a sera 6.60%, no roma to a sera 28.60%.
== '''(人口)''' ==
I 2001 miheca a pisa’osi to tamdaw, ira ko 9,700,000 ko tamdaw, isalaloma’ no nini i, mahaop ko 90% o Arapiya a Popo tamdaw.i 2008 mihecan a pisa’osi to tamdaw ira ko 10,380,000 ko tamdaw.
== '''O sowal''' (語言) ==
Ono sifoan a sowal i, o Arapiya a sowal, nikawrira, o Fransu a sowal, Ikiris a sowal ato Italiya a sowal o kalasowalen no tamtamdaw.
== '''Pitooran''' (宗教) ==
Pakaynien i Tatapangan Rikec no kitakit ono kitakit a pitooran ko Islam-Pitooran, orasaka, misa’eli to mamalacongtong kao Muslim ko tireng. Nikawrira, o kalotamdaw manga’ay to paifaloco’ ko pitooran, mapa’ading no Tatapangan Rikec ko paifaloco’ay a pitoor. O tamdaw no Tunisiya mahaop ko 98% o mitooray to Islam a Muslim, dengan 1% o mitooray to misakristoay,roma to a 1% o Yotaya pitooran.
I Tunisiya iraay ko tata’angay etal no mitooray to Kristo, latek ira ko 23,000 ko salikaka, sakakaay i o Tinsikyu ira ko 22,000 ko tamdaw.tahira to i satapangan no saka15 sici Popor-Kristo parariday ho a maro’ i Tunisiya. O maro’ay i ngata no tatapangan niyaro’ ato taliyokan no syoto a Yotaya tamdaw cecay no kalitolo no polong a Yotaya a tamdaw, oroma i, itiraay i Cierpa-Kanatal, itini tona kanatal ira ko 39 a kyokay no Yotaya ato i’ayaway no 25,000 mihecaan a niyaro’ no Yotaya.
== Pacefaday a Tilid(註腳) ==
[[Tunisia#%20ftnref1|[1]]] Taylor, Isaac. Names and Their Histories: A Handbook of Historical Geography and Topographical Nomenclature. BiblioBazaar, LLC. 2008: 281. <nowiki>ISBN 978-0-559-29668-0</nowiki>.
[[Tunisia#%20ftnref2|[2]]] Rossi, Peter M.; White, Wayne Edward. Articles on the Middle East, 1947–1971: A Cumulation of the Bibliographies from the Middle East Journal. Pierian Press, University of Michigan. 1980: 132.
[[Tunisia#%20ftnref1|[3]]] UNdata Record View Per Capita GDP at Current Prices (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館),United Nations。
[[Tunisia#%20ftnref2|[4]]] 何清涟 : 突尼斯宪政的“路径依赖” - 阿拉伯之春三周年回顾(1). 美國之音. 2014-02-01 [2017-08-02]. (原始內容存檔於2015-09-20).
== Papotalay pikafitan(外部連結) ==
* [http://www.cia.gov/ CIA]
* [http://www.mofa.gov.tw/default.html 外交部]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_heads_of_state_and_government List of current heads of state and government]
[[Kasasiwasiw:Pasawalian 'Amis]]
tif6fjvyhvyoxj4ud68f24lhkfg5hve
32266
32265
2022-08-28T14:25:24Z
Safulo
35
wikitext
text/x-wiki
== Tunisiya Kapolongan kitakit(突尼西亞共和國;Arapiya a sowal:الجمهورية التونسية). ==
== '''Takaray a sowal'''(概略): ==
[[Faylo:Flag_of_Tunisia.svg|替代文字|縮圖|Flag of Tunisia]]
Tunisiya hananay ko pitahidang to kaloromi’ad. Itiraay i saka’amis no Afrika, ika’amis no saka’etip miingid to Sifo’an-Riyar. Tosa ko fiyaw no Tunisiya, isaka’etip o Arciliya(o kasalala’ed ira ko 965km², ikatimol no sakawali o Lipiya kasalala’ed ira ko 460km², isaka’amisan mangata ko Itali.ono Arapiya a tamdaw ko 'alomanay itini.
[[Faylo:Location_Tunisia_AU_Africa.svg|縮圖|Location of Tunisia (dark blue)in Africa (light blue)]]
== '''Ngangan no kitakit'''(名稱) ==
Mi’alaay to ngangan no tatapangan tokay Tunis ko ngangan nona kitakit, ora Tunis hananay i,o to’asan ho a Ciyatayci ('''迦太基;''' Finici a sowal; 𐤒𐤓𐤕 𐤇𐤃𐤔𐤕;''QRT ḤDŠT'';To’asan kirisiya a sowal:''Καρχηδών''; Latin a sowal:''Carthago'') a fafahiyan kawas ci Tanito a mingangan.[[Tunisia#%20ftn1|[1]]] Ira ko roma a sowal, onani Popor a sowal: ''ⵜⵏⵙ tns'', o miaro’ to pala sanay ko imi nona tilid.[[Tunisia#%20ftn2|[2]]]
Ono to’asan ho a ngangan i, o “Afirika”(''Africa''或''Ifriqiya''), o tatapangan no aniniay a Afrika ngangan.o ''afri'' sanay i, itiraay i ngata no Ciatayci (迦太基) a Sanmito a ngangan konini,o minganganay to ''afar'', o “sera” sanay ko imi nonini,orasaka, o katelang a Roma nani afar ko pipanganan to “ Afrika”, ona ngangan tahanini.
== '''Rikisi'''(歷史) ==
O sasifo’an a kitakit ato lalengawan no Ciyatayci ko Tunisiya. Ona itiraay i ka’amisan no Afrika ko Tunisiya o mikowanay to Sipanya, Ka’amisay-Afrika, salawacan no Sifo’ay-Riyar a kitakit ato etal a pala, o sakakaay a kitakit itiya ho ko Tunisiya, ora ko sakalaadaen no Roma-kitakit. O kakeridan no sofitay no Ciyatayci ci Hanipa-Paka(漢尼拔·巴卡; Latin a sowal:''Hannibal Barca)'' mangata to a milood to Roma-kitakit. Toikor to i,malingato ko Sakaktolo-Pono Lalood no Roma ato Ciyatayci i Saka’amisay-Afrika,tona kalaloodan malowaid ko Ciyatayco mala Afilika-Kowan no Roma kapolongan kitakit. Noyanan to i,madado’edo ko Wantar-Hontian kitakit(汪達爾-阿蘭王國; Latin a sowal:''Regnum Vandalorum et Alanorum''), Saka’etipay-Roma kitakit(東羅馬帝國,現代學界又稱其為拜占庭帝國; Latin a sowal:''Imperium Romanum)''atoArapiya-Hontian kitakit a mikowan. Orasaka, halafin makowan no Otoman-Hontian kitakit. I 1881 miheca, misamatang ko Fransu itini, orasaka, malamikowanan no Fransu, toikor malami’adingan no Fransu, onini i, o Malamikotoday-kitakit no Fransu. I Sakatosa-Lalood i 1940 miheca malowid ko Fransu, i 1942 miheca malami’adingan-kitakit no Toic.
I 1956 miheca saka3 tolo folad saka 20 romi’ad, ira ko sapipalasadaw to Mi’ecoan-Sakowan a sapisiikedaw,malaheci to ko pisiiked no Tunisiya, mafalic ko ngangan no kitakit to Tunisiya-Hontian Kitakit. I 1957 miheca saka7 folad saka25 romi’ad milekal to nipatireng to kapolongan no finawlan a kitakit, o Nikifinacadan-Ca'enot a tamdaw ci Hapito-Pocipa(哈比卜·布爾吉巴; Arapiya a sowal:الحبيب بورقيبة;Fransu a sowal:''Habib Bourguiba)o sarakatay congtong noTunisiya makikid ningra ko Tunisiya a kitakit malacomahacaday a kitakti. Do’edo malacongtongay ci Cayin-Apitin-Panali(宰因·阿比丁·班·阿里; Arapiya a sowal:زين العابدين بن علي), sakacomahadaw no kitakit ko patosongakan , nikawrira, o paifaloco’ay ko ka’orip no tamdawdaw ko pisa’icel nigra.''
Cayin-Apitin-Panali misa’icel a micoroh to sakacomahad no pili’etan to saka’orip, paiteked sa ko pili’etan, orasaka, ‘aloman ko cipaysoay a tamdaw no roma a kirakir a tayni teli to payso to sakatayal. Kapolongan a Nitayalan 'Epoc Ilaloma' no kitakit(''Gross Domestic Product,GDP'') nani 1989miheca a 1,201 Amirika payso tayra to i 2008 miheca macakat to 3,876 Amirika payso.[[Tunisia#%20ftn1|[1]]] Nani 1987 miheca latek 20 miheca ira ko 5% ko ka tongal no kaci’etan no polong no kitakit. Toan a mihecahecaan a pili’etan no Tunisiya o “kakafehekaan no Tucisiya” hananay.itini i 133 a kitakit i hekal a rayray o sakakaay, itini i polong no kitakit o saka40 ko rayray,malapi’arawan no tala’ayaway ko kacomahad a kitakit ko Tunisiya.[[Tunisia#%20ftn2|[2]]]
I 2008 miheca ira ko karawraw no Pakapaysoay-Cunami no polong no kitakit i hekal, matiya o maselenay nona cunami ko kalo’orip no tamtamdaw a ‘aloman ko malapakoyocay. I 2011 miheca ira ko cecay a fafahiyan a momuing(matayalay i sifo)mistepi’ to cecay a paliwalay i lawac no lalan a tamdaw, o milokesay to Islam-Ponka konini sato ko finawlan a maketer, nona mateti’ay a fainayan i, mikinatodoh to niyah a tireng i ka’ayaw no katayalan no sifo. O sifo sa i, sakahemao han aca ko tefoc tona matayalay i sifo a fafahiyan,onini to ko lalengatan a masa’opo ko finawaln to sapifelihaw to sifo a “ Ciyasmi-Pilolol”(茉莉花革命;Arapiya a sowal:ثورة الياسمين,Fransu a sowal'':Révolution de jasmin''), o congtong ko catitodang tonini sa ko finawlan, ca to ka pakagilo to salongoc no finawlan palasawad han to no congtong ko Lomaocan-Kitakit, nikawrira, ocowacowa ira ko rawraw no kitakit, sawad sato ko congtong ci Cayin-Apitin-Panali(宰因·阿比丁·班·阿里) patorod han ko Congli ci Muhanmuto-Ciyanusi(穆罕默德·加努希; Arapiya a swoal:محمد الغنوشي) misolimet tona fangafang no kitakit.
== '''Kaitiraan''' (地理) ==
Mahaop ko 40% a sera no Tunisiya o Sahala-Tafotafokan (撒哈拉沙漠; Arapiya a sowal:الصحراء الكبرى,''aṣ-Ṣaḥrāʾ al-Kubrā ''), o kakahad no nini a tafotafokan ira ko 9,400,000 km², milecaday to kakahad no sera no Amirika.o ‘osaw to 40% o ci’afoay a sera. I’ayaw ho to katateko i Roma- Hontian kitakit, itira i ’ayaw ni Yieso to 3 sici, o katenekan to no Ciyatayci-Ponka ('''迦太基文明''';Finici a sowal:𐤒𐤓𐤕 𐤇𐤃𐤔𐤕;''QRT ḤDŠT).''
Isaka’amisan i, o takaraway a tokos ato taporoporoan, o sakakaay i, o Atolas-Lotolotkan(阿特拉斯山脈; Ikiris a sowal:''Atlas Mountains''; Arapiya a sowal:جبال أطلس); isasifo’an o masakawalay a dafdaf,nani ka’etip pasiwali a malikelon, ikatimol nona dafdaf i o cicinahay a pala,skawali o sato’edaw sanay a salawacan no riyar a dafdaf, ikatimol o Sahala-Tafotafokan.
O lilis no riyar ira ko 1148 kilo ko kato’edaw. O sa’akawangay i, o Seanapi-Lotok ('''舍阿奈比山'''; Ikiris a sowal:''Jebel ech Chambi''; Arapiya a sowal:جبل الشعانبي). O sapa’enelay i, o Cilito-Cinahay-Fanaw, nani tongroh no riyar i la’eno to 17 laya’.
Itini i 34 00 N, 9 00 E, no Afrika ko [[Tunisia]].Polong no kakahad no sera ira ko163,610 km², saka 93 ko rayray no ngangan i hekal. O sekalay no sera i, 155,360 km², no nanom a sekalay i, 8,250 km² ,Polong i 11,134,588 ko tamdaw.
sera(土地):Masakilac ko sera to kaomahen a sera 64.80%, o kilakilangan a sera 6.60%, no roma to a sera 28.60%.
== '''Tamdaw(人口)''' ==
I 2001 miheca a pisa’osi to tamdaw, ira ko 9,700,000 ko tamdaw, isalaloma’ no nini i, mahaop ko 90% o Arapiya a Popo tamdaw.i 2008 mihecan a pisa’osi to tamdaw ira ko 10,380,000 ko tamdaw.
== '''O sowal''' (語言) ==
Ono sifoan a sowal i, o Arapiya a sowal, nikawrira, o Fransu a sowal, Ikiris a sowal ato Italiya a sowal o kalasowalen no tamtamdaw.
== '''Pitooran''' (宗教) ==
Pakaynien i Tatapangan Rikec no kitakit ono kitakit a pitooran ko Islam-Pitooran, orasaka, misa’eli to mamalacongtong kao Muslim ko tireng. Nikawrira, o kalotamdaw manga’ay to paifaloco’ ko pitooran, mapa’ading no Tatapangan Rikec ko paifaloco’ay a pitoor. O tamdaw no Tunisiya mahaop ko 98% o mitooray to Islam a Muslim, dengan 1% o mitooray to misakristoay,roma to a 1% o Yotaya pitooran.
I Tunisiya iraay ko tata’angay etal no mitooray to Kristo, latek ira ko 23,000 ko salikaka, sakakaay i o Tinsikyu ira ko 22,000 ko tamdaw.tahira to i satapangan no saka15 sici Popor-Kristo parariday ho a maro’ i Tunisiya. O maro’ay i ngata no tatapangan niyaro’ ato taliyokan no syoto a Yotaya tamdaw cecay no kalitolo no polong a Yotaya a tamdaw, oroma i, itiraay i Cierpa-Kanatal, itini tona kanatal ira ko 39 a kyokay no Yotaya ato i’ayaway no 25,000 mihecaan a niyaro’ no Yotaya.
== Pacefaday a Tilid(註腳) ==
[[Tunisia#%20ftnref1|[1]]] Taylor, Isaac. Names and Their Histories: A Handbook of Historical Geography and Topographical Nomenclature. BiblioBazaar, LLC. 2008: 281. <nowiki>ISBN 978-0-559-29668-0</nowiki>.
[[Tunisia#%20ftnref2|[2]]] Rossi, Peter M.; White, Wayne Edward. Articles on the Middle East, 1947–1971: A Cumulation of the Bibliographies from the Middle East Journal. Pierian Press, University of Michigan. 1980: 132.
[[Tunisia#%20ftnref1|[3]]] UNdata Record View Per Capita GDP at Current Prices (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館),United Nations。
[[Tunisia#%20ftnref2|[4]]] 何清涟 : 突尼斯宪政的“路径依赖” - 阿拉伯之春三周年回顾(1). 美國之音. 2014-02-01 [2017-08-02]. (原始內容存檔於2015-09-20).
== Papotalay pikafitan(外部連結) ==
* [http://www.cia.gov/ CIA]
* [http://www.mofa.gov.tw/default.html 外交部]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_heads_of_state_and_government List of current heads of state and government]
[[Kasasiwasiw:Pasawalian 'Amis]]
45u4ajphj5d4qgdx2go3onbz66f02r4