Vikisitat azwikiquote https://az.wikiquote.org/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99 MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter Media Xüsusi Müzakirə İstifadəçi İstifadəçi müzakirəsi Vikisitat Vikisitat müzakirəsi Fayl Fayl müzakirəsi MediaViki MediaViki müzakirəsi Şablon Şablon müzakirəsi Kömək Kömək müzakirəsi Kateqoriya Kateqoriya müzakirəsi TimedText TimedText talk Modul Modul müzakirəsi Qadcet Qadcet müzakirəsi Gadget definition Gadget definition talk 0 2504 132714 131163 2022-08-23T10:48:00Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* T */ wikitext text/x-wiki {{Bioqrafiya |Adı = Oskar Uayld |Tam adı = |Şəkil = Oscar Wilde portrait by Napoleon Sarony - albumen.jpg |Şəkil məlumat = |Şəkil miqyası = |Doğum tarixi = 16 oktyabr 1854 |Doğum yeri = Dublin |Vəfatı = 30 noyabr 1900 |Vəfat yeri = Paris |Rəsmi vebsaytı = |Vikipediya = Oskar Uayld }} Oskar Uayld (Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde; (16 oktyabr 1854, Dublin — 30 noyabr 1900, Paris) — görkəmli irland yazıçısı və şairi {{ABC}} == A == * [[Adam]]ın ən qorxduğu şey əvvəl-axır başına gəlirmiş. * [[Ağıllı]] bir [[adam]] [[qadınlar]] haqqında nə düşündüyünü söyləməz. * [[Ailə]] [[həyat]]ının gözəlliyi kimi heç bir şey yoxdur. * Axıb gedən bir bataqlığın içindəyik hamımız; amma, [[ulduz]]lara baxır bəzilərimiz. * [[Axmaqlıq]]dan başqa [[günah]] yoxdur. * Aktyorluğu sevirəm, çünki burada əsl [[həyat]]dan daha çox [[reallıq]] var. * [[Allah]]lar bizi cəzalandırmaq istəyəndə [[dua]]larımızı eşidirlər. * Azacıq [[səmimiyyət]] [[təhlükəli]]dir, daha çoxu isə ölümcüldür. == B == * Başqalarını inandırmaq elə asandır ki, özünü inandırmaq isə çox çətin. * Başqalarının düşüncələrini dəyişmək çox asan, öz düşüncəni dəyişmək isə çox çətindir. * Bədənimi ruhumdan ayırmaq üçün içirəm. * Bəşəriyyət özünü çox ciddi qəbul edir. Bu dünyanın əzəli günahıdır. Əgər mağara adamı gülməyi bacarsaydı, bəşəriyyət tarixi indi tam fərqli olardı. * Bəzən mənə elə gəlir ki, Allah insanı yaradarkən onun qabiliyyətlərini azacıq şişirdib. * Bəzi insanlar gəldikləri, bəziləri isə getdikləri zaman xoşbəxtlik gətirirlər. * Bilirsiniz avropalılar mənim əsərlərimi nə üçün əxlaqsız adlandırırlar? Çünki mən onları olduqları kimi təsvir edirəm. * Bir insanın keçmişi elə onun özüdür, bu, insanları mühakimə etmənin yeganə yoludur. * Bir kişi bir qadınla ancaq onu sevmədiyi müddətcə xoşbəxt ola bilər. * Bir kişi qadına vurulsa, onun üçün hər şeyi edər, bircə sevgisinə sadiq qalmaz. * Bir qadın dünyada istənilən kişi ilə mazaqlaşa bilər, başqa insanlar onu görmədiyi təqdirdə. * Bir qadının həqiqətən nə düşündüyünü bilmək istəyirsinizsə, ona baxın, amma qulaq asmayın. * Bir valideyinini itirmək bəxtsizlikdi, hər ikisini itirmək etinasızlıq. * Biri gün edə biləcəyim işi heç vaxt sabaha saxlamıram. * Birisi aşiq olarkən, özünü aldatmaqla başlayır, başqalarını aldatmaqla isə bitirir. Buna da bütün dünya romantika deyir. * Birisi sizə xoş gəlmək üçün başqasının sirlərini açırsa, həmin adama etibar etməyin. * Biz dramaturqdan realizmə romantika qatmasını istədiyimiz halda, aktyordan romantikaya reallıq qatmasını istəyirik. * Biz hamımız zibil qutularındakı zibillərik, ancaq bəzilərimiz üzü yuxarı—ulduzlara baxır. * Biz lazımsız şeylərin yeganə ehtiyacımız olduğu bir dövrdə yaşayırıq. * Bizə paxıllıq edənlərin sayı, bacarıqlarımızı doğrular. * Bizim hər birimizin içində Cənnət və Cəhənnəm var. * Boşanmalar cənnətdə yaradılıb. * Böyük sevgilər və kədərlər öz böyüklüklərinin həcmində məhv olurlar. * Bu dünyada yalnız iki növ fəlakət vardır, biri məqsədinə çata bilməmək, digəri isə çatmaq. * Bu əsrin gücü sərvətdir. * Bu gecə özümdən bezmişəm, başqa birisi olmaq istərdim. * Bugün insanlar özlərindən qorxurlar. Onlar bütün öhdəliklərdən ən yüksəkdə duranını unudublar, özünün öz qarşında olan öhdəlik hissi! Əlbəttə, onlar xeyriyyəçiliklə məşğul olurlar, acları doyururlar, dilənçiləri geydirirlər. Ancaq onların öz ruhları ac qalır, ac və çılpaq. * Bütün qadınlar analarına bənzərlər və bu onların faciəsidir. Heç bir kişi öz anasına bənzəməz. Bu isə onların faciəsidir. == C == * [[Cavan]] olanda sənə elə gəlir ki, [[pul]] [[həyat]]da ən önəmli şeydir. Qocalanda isə, artıq bunu bilirsən. * [[Cəsarət]] bizim [[irs]]imizdən yoxa çıxıb. Güman ki, o bizdə heç vaxt olmayıb da. [[Cəmiyyət]]in zəhmi, hansı ki, [[əxlaq]]ın [[təməl]]indədir, [[Allah]]ın [[zəhm]]i, hansı ki, [[din]]in [[sirr]]idir — bu iki şey bizi [[idarə]] edir. Və hələ də, inanıram ki, əgər bir [[insan]] öz [[həyat]]ının [[çərçivə]]lərindən kənara çıxıb onu bütünlüklə, dolu-dolu yaşaya bilsə, hər hissə bir surət, hər fikrə bir təbir, hər [[arzu]]ya [[reallıq]] qata bilər. Mən inanıram ki, [[dünya]] elə [[yeni]] [[sevinc]] [[impuls]]ları əldə edər ki, biz orta əsrin bütün [[bəla]]larını unudarıq və [[Antik]] [[ideal]]dan da daha yaxşı, daha [[zəngin]] bir [[ideal]]a qayıda bilərik. Ancaq aramızdakı ən [[cəsur]] [[insan]] belə özü özündən qorxur. İçimizdəki [[vəhşi]] insanın dağıdıcı hissi özümüzü [[təkzib]] etmədə faciəvi bir yer alır və [[həyat]]ımızı korlayır. Biz öz [[imtina]]larımızın [[cəza]]sını yaşayırıq. Hər [[impuls]] hansı ki, haqqında düşünməyi daxilimizdə boğmağa çalışırıq bizi zəhərləyir. * [[Comərdlik]] dostluğun əsasıdır. == Ç == * Çalış həmişə düşmənlərini bağışlayasan, heç nə onları bu qədər qıcıqlandıra bilməz. * Çirkin qadınlar ərlərinə qısqanırlar. Gözəl qadınlar buna qarşı deyillər - digər ərlərə qısqanclıqla yanaşmaqla məşğuldurlar. * Çox adam dostlarının uğursuzluğuna məyus olur, ancaq az adam onların uğuruna həqiqətən sevinir. * Çox insan əslində başqasıdır. Düşüncələri başqa birinin düşüncəsi, həyatları mühitə uyğun, ehtirasları isə dırnaq içindədir. * Çox insan özü deyil, fikirləri başqalarının mühakimələridir, həyatları kiməsə səcdə etməkdir, ehtirasları başqalarının ehtiraslarının təkrarıdır. == D == * Din imanın dəbdə olan ekvivalentidir. * Dostlarınızı seçdiyiniz kimi düşmənlərinizi də diqqətlə seçməlisiniz. <ref>[https://citaty.su/category/druzhba] Цитаты и афоризмы.</ref> * Dostun kədərinə kədərlənə bilərsən. Bu Asandır; amma dostun müvəffəqiyyətinə sevinə bilmək, möhkəm bir xarakter tələb edir. * Dünya dəyişir, çünki siz [[fil]] sümüyü və qızıldan yaradılırsınız. Dodaqlarınızın büküşü tarixi yenidən yazır. * Dünya iki sinfə bölünür - bəziləri inanılmaza inanır, bəziləri qeyri-mümkünə inanır. * Dünyada haqqında danışılmaqdan daha betər şey, haqqında danışılmamaqdır. * Dünyada heç nə evli qadının sadiqliyinə bənzəmir, heç vaxt evlənməmiş kişilər bunu bilməzlər. * Dünyanı, ağıllılar yaşasın deyə axmaqlar qurmuşdur. * Dünyanın əxlaqsız adlandırdığı kitablar,dünyanın özünün utanclarını göstərən kitablardır. * Düşmənlərinizi hər zaman bağışlayın. Heç bir şey onlara bunun qədər pis təsir edə bilməz. * Düşmənlərinizi məhv edin; bu onları özlərindən çıxarmağın ən asan yoludur. == E == * Eqoizm öz arzularına uyğun yaşamaq istəyi deyil, başqalarının sənin arzularına uyğun yaşamasını istəməkdir. * Elm və təhsilə qarşı çıxmaq insanlığa qarşı çıxmaqdır. * Emosiyalarıma baş əymək istəmirəm. Onlardan istifadə etmək, həzz almaq və onlara hakim olmaq istəyirəm. * Etiraf edim ki, məndə ən canlı ikrah hissini qohumlarım yaradır. Bu, görünür, ona görə baş verir ki, başqalarında da sizin kimi çatışmazlıqlar olduqda dözmək mümkün deyil. * Evlənmək arzusunda olan kişi gərək ki, ya hər şeyi bilsin, ya da heç nə bilməsin. * Evli kişinin xoşbəxtliyi evlənmədiyi qadındadır. * Evli kişilər yaxşı ər olanda dəhşətli dərəcədə sıxıcı, pis ər olanda isə dəhşətli dərəcədə lovğa olurlar. * Evlilik, bütün qadınların razılaşdığı, bütün kişilərin də razılaşa bilmədiyi bir mövzudur. * Evlilik xəyal gücünün ağıl üzərində qələbəsidir. İkinci evlilik isə ümidin təcrübə üzərində. * Evliliyin yeganə cəlbedici cəhəti ondadır ki, o, hiylələrdən yoğrulmuş həyatı hər iki tərəf üçün zəruri edir. == Ə == * Əxlaq, sadəcə olaraq, şəxsən bəyənmədiyimiz insanlara qarşı qəbul etdiyimiz münasibətdir. * Əxlaqa uyğun və ya zidd kitab olmur. Kitab ya yaxşıdır, ya pis. * Əgər bir insan bir kitabı oxuduqdan sonra, onu təkrar oxumaqdan zövq almırsa, o kitabı oxumuş olmasının belə heç bir dəyəri yoxdur. * Əgər bir kitabı dönə-dönə oxumaqdan həzz almırsızsa, onu heç oxumayın! * Əgər insanı korlamaq istəyirsənsə, onu təzədən tərbiyə etməyə başla. * Əgər insanlara həqiqəti söyləmək istəyirsizsə, onları güldürün, yoxsa sizi öldürərərlər. * Əgər mağara adamları gülməyi bacarsaydılar, tarix başqa yolla gedərdi. * Əgər siz heç olmasa həftədə iki dəfə əxlaq haqqında əxlaqsızlıqlarla dolu auditoriya qarşısında boşboğazlıq edə bilmirsinizsə siyasət meydanı sizin üçün bağlıdır. * Əxlaqa uyğun ya da zidd kitab deyə bir şey yoxdur. Kitablar ya yaxşı yazılmışdır, ya da pis. Hamısı bu qədər! * Ən ali qəzəb bekar insanların üstünlüyüdür. * Ən pisi o deyil ki, ürək qırılır, ürək qırılmaq üçün yaranıb. Ən pisi odur ki, ürək daşa çevrilsin. * Ən yaxşı mühit elə sən özünsən. * Ərdəm və pis xasiyyət, sənətçinin sənətinin vəsaitidir. * Əsl dostlar səni öndən bıçaqlayırlar. * Əslində sənət həyatı deyil, tamaşanı əks etdirir. * Əvvəlcə qadın kişiyə qarşı müqavimət göstərir, hər şey onunla bitir ki, kişini uzaqlaşmağa qoymur. * Əvvəllər kitabı yazıçılar yazardılar, oxucular isə oxuyardılar. İndi isə kitabı oxucular yazır, amma kimsə oxumur. == G == * Gənclər sadiq olmaq istəyirlər, bacarmırlar; qocalar xəyanət etmək istəyirlər, bacarmırlar. * Gənclik, sahib olmağa dəyər tək şeydir. * Gözəl qadının taleyidir ki, hara gedir getsin söhbət mövzusu olur. * Gözəllik baxanın gözündədir. * Gözəllik fövqəladə bir şeydir.Yalnız bayağı insanlar görünüşü qiymətləndirmirlər. * Gülüş dostluğa başlamaq üçün pis başlanğıc deyil, biri ilə əlaqələri kəsmənin də ən yaxşı yoludur. * Güman edirəm ki, öz əcəlimlə ölməyəcəm. * Günah insanın üzündə yazılır, onu ört-basdır etmək olmur. == H == * Heç bir centilmen kişinin pulu olmamışdır. * Heç bir dahi rəssam əşyaları olduğu kimi görməyib.Əgər belə olsaydı, o, artıq rəssam olmazdı. * Heç kim öz keçmişini geri ala biləcək qədər zəngin deyil. * Həqiqət nadir hallarda təmiz olur və heç vaxt sadə olmur. * Həmişə mümkün olmayan hallara bizi inandırmağa məcbur edən hiss: sevgi adlanır. * Hər aşiq olduğun vaxt ilk sevdiyin vaxtla eynidir əslində. * Hər bir gözəllikdə pislik axtaranlar korlanmış insanlardır, bu günahdır. Hər bir gözəllikdə onun yüksək mənasını görənlər mədəni insanlardır, əsl insan isə gözəllikdə elə gözəlliyi görməyi bacaranlardır. * Hər həzzdə bir zalımlıq yer alır. * Hər kəs bir sənət əsəri olmalıdır - ya da sənət əsəri geyinməlidir. * Hər kəs mənim düşüncəmə qatılsa yanılmış olmaqdan qorxaram. * Hər insan öz həyatını yaşadı,və hər kəs yaşadığının qiymətini ödədi. Heyfslənəcək bir şey var ki, o da bir kəsin yalnız bir səhv üçün dəfələrlə hesab ödəməsidir. Eyni səhv üçün dönə-dönə əvəz ödəməli olursan. * Hər müqəddəsin/möminin bir keçmişi, hər kafirin/günahkarın da bir gələcəyi var. * Hər mövcud incə və gözəl bir şeyin arxasında bir faciə durur. * Hər şeyi bağışlayan, bizi heç vaxt məyus etməyən və ölümə qədər bizi müşayiət edən yeganə ardıcıl, sadiq, anlayışlı sevgi özünə sevgidir. * Hər şeyi biləcək qədər gənc deyiləm. * Hətta ən varlı adam da öz keçmişini satın ala bilməz. * Həyat ciddiyə alınmaq üçün kifayət qədər önəmlidir. * Həyat heç vaxt ədalətli olmur- insanlar əksəriyyəti üçün həyatın ədalətsiz olmağı ən yaxşı haldır. * Həyat o qədər lənət bir şey ki; Hər kəsin səhv etdiyini doğru etsən, səhv etmiş sayılırsan. * Həyat yatmamıza mane olan kabusdur. * Həyatda iki faciə var: birincisi, bütün arzulara çata bilməmə, ikincisi, hamısını əldə etdikdən sonrası. * Həyatda yalnız iki müsibət vardır: Biri istədiyinə nail olmamaq, digəri isə nail olmaq. * Həyatları boyu bir dəfə sevdiklərini söyləyən insanlar həqiqətən də dayaz düşüncəli insanlardırlar. Onların sədaqət və vəfa adlandırdıqları şeyi, mən ya adətlərdən doğmuş süstlük, ya da xəyal çatışmazlığı adlandırardım. == X == * Xəyal edə bilməyənlərin son pənah yeridir təsir göstərmək. * Xırdalıqlara varmaq çox bayağıdır. == İ == * İbadətin cavabı olmur. Əks halda bu ibadət deyil, məktublaşmadır. * [[İctimai]] demokratiya xalqın xalq tərəfindən xalq üçün çətin vəziyyətə salınmasıdır. * İki cür qadın vardır: Çirkin və boyalanmış. * İkinci bir eşq tapmadan, birincini unuda bilməzsiniz. * İlk absent (spirtli içki) stəkanından sonra siz dünyanı görmək istədiyiniz kimi görürsünüz. İkincidən sonra mövcud olmayan bir dünya görürsünüz. Və nəhayət, siz dünyanı olduğu kimi görürsünüz və bundan pis heç nə yoxdur. * İnanmaq çox darıxdırıcıdır. Şübhəli olmaq sıx düşüncələrə dalmaqdır. Tətikdə olmaq yaşamaqdır. Təhlükəsizlik uğruna uyğunlaşmaq ölümdür. * İncəsənət həyatı deyil, onun tamaşaçısını əks etdirir. * İncəsənət individualizmin bəşəriyyətə məlum olan ən güclü formasıdır. * İndi bütün [[subay]] kişilər evli, evli kişilərsə subay kişilər kimi yaşayırlar. * İndiki vaxtda insanlar hər şeyin qiymətini bilir, heç bir şeyin dəyərini bilmir. * İnsan ağlın diqtəsilə hərəkət etməyə çağrıldıqda əsəbləşən rasional heyvandır. * İnsan aşiq olduğu zaman öz özünü aldatmaqla işə başlar, başqalarını aldatmaqla da işi bitirər. * İnsan düşmənlərini seçərkən kifayət qədər diqqətli ola bilmir. * İnsan qeyri-mümkünə inana bilər, ancaq ağlasığmaza heç vaxt. * İnsan özü ilə tək qaldıqda belə eqosu ucbatından yalan danışa bilər. Ancaq ona maska versən, doğru sözü eşidə bilərsən. * İnsanın dərdləriylə başa çıxmasının ən asan yolu onu başqalarına yükləməkdir. * İnsanın etdiyi axmaq bir hərəkət, həmişə onun alicənab məqsədlərindən törəyir. * İnsanlar bugün hər şeyin qiymətini bilirlər ancaq heç nəyin dəyərini bilmirlər. * İnsanları yaxşıya və pisə bölmək gülüncdür, insanlar ya məftunedici olurlar, ya da zəhlətökücü. * İnsanların çoxunun xoşbəxtlik və bədbəxtliyi öz düşüncə və inancları ilə bağlıdır. * İnsanların sənin haqqında danışmasından daha pis bir tək şey vardır: insanların sənin haqqında danışmaması. * İnsanların yüzdə doxsanı yaşamazlar, sadəcə vardırlar. * İstədiyiniz kimi yaşamaq eqoizm deyil. Eqoizm başqalarının sənin istədiyin kimi düşünüb yaşamalı olmasıdır. * İtirdim sandıqların, xilas olduqlarındır bəlkə. Unutma, kimi getdiyi yeri xoşbəxt edər, kimi tərk etdiyi yeri. * 20 illik məhəbbət macərası yaşayan qadın xarabalığa bənzəyər, 20 illik evlilik həyatı isə onu ictimai binaya çevirər. * İztirabın olduğu hər yer müqəddəsdir. == K == * Katolik Kilsəsi müqəddəslər və günahkarlar üçündür, hörmətli insanlar üçün Anglikan Kilsəsi kifayətdir. * Keçmişin bizə gözəl görünməsinə səbəb onun gəlib-keçmiş olmasıdır. * Kərpic divarla danişmağı sevirəm, o yeganə varlıqdır ki, mənimlə mübahisə etmir. * Kimsə keçmişini geri satın ala biləcək qədər zəngin deyildir. * Kişi həyatı çox erkən başa düşür, qadınlar olduqca gec. * Kişi istənilən qadınla xoşbəxt ola bilər, onu sevmədiyi təqdirdə. * Kişi və qadın arasında heç bir zaman dostluq ola bilməz. Onların arasında yalnız sevgi, düşmənçilik, ehtiras və məftunluq ola bilər. * Kişi və qadının yalnız bir ortaq nöqtəsi var: hər ikisi kişi məclisini üstün tutur. * Kişini analiz və müzakirə etmək olar, qadına isə məftun olmaq lazımdır. * Kişilər çox vaxt qadınlara təklifi sadəcə praktika üçün etmiş olurlar. * Kişilər həyatı çox tez, qadınlar isə çox gec dərk edirlər. * Kişilər [[qadın|qadınların]] ilk sevgilisi, [[qadın]] isə kişilərin son sevgilisi olmaq istəyərlər. * Kişilər sevəndə həyatlarından çox az şey qadınlara verirlər,qadınlar isə əksinə,hər şeylərini. * Kişilər yorulduqları üçün evlənirlər, qadınlar isə sadəcə maraqlarından: hər iki tərəf sonda məyus olur. * Komplimentlə heç vaxt qadını tərk-silah edə bilməzsən, kişini isə edərsən. == Q == * Qadın anlamaq üçün yox, sevilmək üçün yaradılıb. * Qadın ərini daha az sevməli, lakin daha çox anlamalı, kişi, arvadını daha çox sevməli, lakin anlamağa çalışmamalıdır. * Qadın öz ərini yalnız bir yolla islah edə bilər: onu tamamilə bezdirib həyata olan bütün həvəsini öldürməklə. * Qadın öz qızından on yaş gənc görünürsə o, mükəmməlcəsinə hər şeylə təmin olunur. * Qadının gücü ondadır ki, onu psixologiyanın köməyi ilə izah etmək olmur. * Qadınla kişi arasında dostluq mümkün deyil. Ehtiras, düşmənçilik, pərəstiş, sevgi - bəli, mümkündür, amma dostluq mümkün deyil. * Qadınlar başa düşülmək üçün deyil, sevilmək üçün yaradılıb. * Qadınlar kişilərdə yaxşı bir gələcək, kişilər qadınlarda yaxşı bir keçmiş axtarar. * Qadınlar kişilərə nisbətən olduqca əlverişli vəziyyətdədirlər; onlar üçün daha çox qadağalar mövcuddur. * Qadınlar kişiləri çatışmayan cəhətlərinə görə sevirlər. Əgər kişilərdə kifayət qədər çatışmayan cəhət olsaydı, qadınlar onlara hər şeyi, hətta, dərin zəkalarını belə bağışlaya bilərdilər. * Qadınlar koplimentlərlə tərkisilah olmurlar, kişilər isə əksinə. Bu da iki cins arasında fərqdir. * Qadınlar qulaqları ilə, kişilər isə gözləri ilə sevirlər. * Qadınlar predmetlərə dair heyrətamiz instinktə sahibdirlər. Belə ki, onlar aşkar olanın xaricində hər şeyi kəşf edə bilirlər. * Qadınlar sevilmək üçün yaradılıblar, başa düşülmək üçün yox. * Qadınlara məsləhət verməyin: Heç kəs bir qadına axşama geyinmək üçün yaramayan bir şey verməməlidir. * Qəlb qırılmaq üçün yaradılıb. * Qəlbi qara insan o adama deyilir ki, o, həyatda hər şeyin qiymətini bilir, ancaq heç nəyin dəyərini bilmir. * Qəribədir qadınlar.. Özlərini güldürən kişiləri yalnız sevərlər; onları ağladanlara isə aşiq olarlar. == M == * Mən cənnətə getmək istəmirəm, dostlarımın heç biri orada deyil. * Mən daha heç nəyi tam olaraq bəyənib və ya bəyənmədiyimi söyləmirəm. Bu həyata qarşı göstərilmiş ən mənasız münasibətdir. Özünə sahib olan insan, məmnunluğunu rahat tapdığı kimi kədərini də asanlıqla yenə bilər.Həyat andır, bundan sonrası yoxdur. Onu ən gur yanan məşəllə alovlandır. Gözəlliyi məhv olmayan hər şeyə qibtə edirəm. Qadınlar biz — kişilərlə bəşəriyyətin Tanrıyla davrandığı kimi davranırlar, onlar bizə səcdə edirlər, lakin həm də davamlı şəkildə bizdən nəsə etməmizi istəyərək narahat edirlər. * Mən dostlarımı onların görünüşünə, tanışlarımı yaxşı xarakterlerinə, düşmənlərimi isə parlaq zəkalarına görə seçirəm. Heç bir insan öz düşmənlərinin seçimində bu qədər ehtiyatlı ola bilməzdi. * Mən insanları qanunlardan çox sevirəm.Qanunsuz insanları isə dünyada hər şeydən çox sevirəm. * Mən nəfsimdən başqa hər şeyə müqavimət göstərə bilərəm. * Məntiqsiz görünə bilər, amma inkaredilməz həqiqətdir ki, həyat incəsənəti daha çox təqlid edir, nəinki incəsənət həyatı. * Məsələnin hər iki tərəfini görən adam demək olar ki, heç nə görmür. * Mötədillik məşum bir şeydir. İfrat olan heç nə müyəssər ola bilməz. * Moda çirkinliyin elə dözülməz formasıdır ki, biz gərək onu 6 aydan bir dəyişək. * Musiqi hisslərin uğultusudur. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh.322</ref> * Müasir həyatda heç nə yaxşı bayağılıq qədər təsiredici deyil. Bu bütün dünyanı bir-birinə qohum edir. * Müqəddəslə günahkarın arasındakı yeganə fərq ondadır ki, hər müqəddəsin bir keçmişi, hər günahkarın bir gələcəyi var. * Mümkünsüz bir şeyə ümid etmək kamil intellekt göstəricisidir. * Müvəffəqiyyətin və pulun zamanı gənclikdir. == N == * Narazılıq bir insanın və ya millətin tərəqqi yolunda ilk addımıdır. * Nə vaxt insanlar mənimlə razılaşırlarsa,həmişə düşünürəm ki, mən yanılıram. * Nəfsə qalib gəlməyin yeganə yolu ona təslim olmaqdan keçir. * Nəfsdən yaxa qurtarmağın yeganə yolu ona təslim olmaqdır. == O == * O, çox ağıllıdır, bir qadın üçün olduqca ağıllıdır. Onda zəifliyin izaholunmaz cazibəsi çatışmır. * O qədər ağıllıyam ki, özüm özümdən baş açmıram. * O şey dəbdədir ki, onu yalnız sən özün geyinirsən. * Optimizmin əsası büsbütün bir dəhşətdir. == Ö == * Öz təcrübələrinə görə peşman olmaq, öz inkişafını dayandırmaq deməkdir. Öz təcrübələrini inkar etmək, öz həyatının ağzına yalan soxmaqdır. Bu, nəfsin inkarından az deyil. * Özümə yalan danışmağa başladığımdan bəri heç kimə inanmıram. * Özün kimi ol, digər rollar artıq tutulub. * Özünü düşünməyən adam heç ümumiyyətlə düşünmür deməkdir. * Özünü sevmək, ömür boyu sürəcək bir məhəbbətin başlanğıcıdır. * Özünü tənqidin başqa ləzzəti var. Biz özümüzü günahlandıranda, düşünürük ki, başqa heç kim bizi günahlandıra bilməz. == P == * Pul üçün satmadım özümü, müvəffəqiyyətə böyük bir əvəz verdim. == R == * Romantikanın mahiyyəti qeyri-müəyyənlikdir. * Ruh çox dəhşətli bir şeydir,onu almaq,satmaq və hətta dəyişmək olar. == S == * Sadəcə axmaqların ciddiyə alındığı bir dünyada yaşayırıq. O halda məni anlamırlar deyə kədərlənmək niyə? * Saf və sadə həqiqət çox nadir halda saf olur, amma heç vaxt sadə olmur. * Sevgi sevgiyə qarşı günahdan başqa bütün günahları bağışlamalıdır. * Sevgini öz ürəyində saxla. Onsuz həyat ölü güllərli, günəşsiz bağa bənzəyir. * Sevilən kim yoxsuldur ki? * Sən elə düşünürsən ki, nəfsinə uymaq zəiflikdir? Sənə deyim ki, elə dəhşətli şirnikləndirici şeylər var ki, güc, güc və cəsarət istəyir ki, ona məğlub olasan. * Sən həmişə məni sevəcəksən. Mən sənin heç vaxt etməyə cəsarətin çatmayan bütün günahları təqdim edirəm. * Sən hər kəsi sevirsən, bu o deməkdir ki, sən hər kəsə qarşı laqeyidsən. * Sən məni cəhənnəmə göndərə bilməzsən, çünki mən həmişə orada yaşamışam, nə də cənnətə göndərə bilməzsən, çünki mən heç vaxt, heç bir yerdə cənnəti təsəvvür edə bilməmişəm. * Sənə adi biri kimi davranan birini heç vaxt sevmə. * Səni həsrətlə gözlədikləri yerə getmək necə də xoşdur. * Səni tam anlayan qadınla qarşılaşmaq çox təhlükəlidir. Bu adətən evliliklə bitir. * Sənət dünyada yeganə ciddi şeydir, amma sənətkar dünyada heç vaxt ciddi olmayan yeganə insandır. * Sənət əsəri bənzərsizdir, nərgiz çiçəyindən fərqi budur. * Sənət təqlidin bitdiyi yerdə başlayır. * Siz bilirsinizmi, qadın marağı nə qədər böyükdür? O, demək olar ki, kişi marağına uduzmur. == Ş == * Şanssızlığa dözə bilərik, çünki çöldən gəlir və tamamilə təsadüfidir. Halbuki həyatda bizi əsl yaralayan, etdiyimiz səhvlərə heyfslənməkdir. == T == * [[Tanrı]] üçün qırıq qəlbi bərpa etmək asandır. Yalnız insan onu bütün hissələri ilə ona verərsə bu mümkündür. * Tarixin qarşısında bizim yeganə borcumuz daim onun üzünü köçürməkdir. * Telefonun dəyəri iki insanın bir -birlərinə söylədikləridir. * Təbii poza saxlanması olduca çətin pozadır. * Təcrübə insanların öz səhvlərinə verdiyi addır. * Təcrübə sadəcə bizim öz səhv lərimizə verdiyimiz addır. * Təhsil gözəl şeydir, ancaq bunu da vaxtaşırı xatırlamaq yaxşı olardı ki, bəzən öyrənilməsi vacib olan şey, heç vaxt öyrədilmir. * Tərəqqi yalnız utopiyaların reallaşmasıdır. * Təvazökarlıq axmaqlığın ən ali formasıdır. == U == * Uduş kartları olan hər kəs ədalətli oynayır. * Uğur bir elmdir. Əgər şərtlərin varsa, nəticə qazanarsan. * Uşaqlar həyata valideynlərini sevməklə başlayırlar, zamanla yaşa dolduqca onları mühakimə edirlər. Bəzən isə onlardan imtina belə edirlər. * Uşaqlara qarşı mümkün qədər tələbkar olmaq, amma mümkün qədər də böyük hörmət qoymaq lazımdır. Tələb etməzdən əvvəl, öyrətmək lazımdır. * Utopiyanı özündə əks etdirməyən dünya xəritəsinə nəzər salmağa belə dəyməz, çünki o, Bəşəriyyətin daim eniş etdiyi bir ölkəni kənarda qoyur. Bəşəriyyət oraya enəndə çölə baxır və daha yaxşı bir ölkə görüb dənizə çıxır. Tərəqqi utopiyaların reallaşmasıdır. * Uzun müddət davam edən münasibətlər evlilikdən öncə tərəflərin bir-birinin xarakterini öyrənməsi üçün yaxşı şərait yaradır. Bu da heç məsləhətli bir şey deyil. == Ü == * Ürəklər qırılmaq üçün yaradılmışdır. * Üzr istəyirəm, sizi tanıya bilmədim, mən çox dəyişmişəm. == V == * Vaxt-pul itkisidir. * Vətənpərvərlik qəddarlıq məziyyətidir. * Vətənpərvərlik mərhəmətsizlərin ərdəmidir. * Vicdan bizim hamımızı eqoist edir. == Y == * Yalnız dayaz düşüncəli insanlar xarici görünüşə görə mühakimə etmirlər. Dünyanın əsl müəmması görünəndir, görünməyən deyil. * Yalnız incəsənət vasitəsilə biz öz mükəmməliyimizin fərqinə vara bilərik. * Yaşa! Daxilindəki o gözəl həyatı yaşa! Yaşaya biləcəyin şeylərin itməsinə icazə vermə. Yeni hisslərin axtarışında ol.Heç nədən qorxma. * Yaşamaq dünyada ən nadir şeydir. Çoxları sadəcə mövcuddur, vəssalam. * Yaşlı nəsil hər şeyə inanır, orta yaşlılar hər şeyə şübhə ilə yanaşır, gənc nəsil isə hər şeyi bilir. * "Ya divar kağızı gedir, ya da mən".{{Son sözləri}} * Yoxsulluq? O nədir? Yoxsulluq qapımızın ağzına gəlib çıxanda,sevgi pəncərədən uçub uzaqlaşır. == Z == * Zəngin subaylara ağır vergi tətbiq olunmalıdır. Çünki heç bir kişi digərindən daha xoşbəxt ola bilməz, bu ədalətsizlikdir. == Xarici keçidlər == {{Vikilər| commons=Oscar Wilde | wikispecies= | wikt= | b= | s= | w= Oskar Uayld | n= | m= | }} == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Şairlər]] [[Kateqoriya:İngiltərə şairləri]] [[Kateqoriya:Yazıçılar]] [[Kateqoriya:İngiltərə yazıçıları]] [[Kateqoriya:İrlandlar]] [[Kateqoriya:1854-cü ildə doğulanlar]] [[Kateqoriya:1900-cu ildə vəfat edənlər]] q13eq3zbnu5s21nct9y6e8kqhqyfgob 0 2869 132676 132674 2022-08-22T12:42:12Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* A */ wikitext text/x-wiki {{Bioqrafiya |Adı = Tomas Cefferson |Tam adı = |Şəkil = Thomas Jefferson rev.jpg |Şəkil məlumat = |Şəkil miqyası = |Doğum tarixi = 13 aprel 1743-cü il |Doğum yeri = Şeduell, Virqiniya koloniyası |Vəfatı = 4 iyul 1826-cı il |Vəfat yeri = Şarlotsvill, Virqiniya ştatı |Rəsmi vebsaytı = |Vikipediya = Tomas Ceferson }} '''Tomas Ceferson''' (ing. Thomas Jefferson; 13 aprel 1743-cü il, Şeduell, Virqiniya koloniyası — 4 iyul 1826-cı il, Şarlotsvill, Virqiniya ştatı) - ABŞ-ın müstəqilliyi uğrunda gedən müharibənin görkəmli xadimi, İstiqlaliyyət Bəyannaməsinin müəlliflərindən biri, 1801-1809 ildə ABŞ-ın 3-cü prezidenti, görkəmli siyasi xadim, diplomat və maariflənmə dövrünün filosofu. {{ABC}} == A == * Allahın varlığını şübhə altına almaqdan qorxmayın. Çünki, əgər O varsa, ona kor qorxudan çox ağlın işığı xoş gələcəkdir. * Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə suvarılmalıdır. * Azadlığın qiyməti əbədi sayıqlıqdadır. * Azadlığını təhlükəsizliyinə dəyişən nə təhlükəsizlik, nə də azadlıq alır. == B == [[Şəkil:Thomas Jefferson by John Trumbull.jpg|thumb|Bizim ən bəxtəvərimiz həyat boyu səyahətimizdə tez-tez bizi çox sıxışdıra biləcək fəlakətlər və bədbəxtliklərlə qarşılaşır; və bu bəlaların və bədbəxtliklərin hücumlarına qarşı zehnimizi gücləndirmək həyatımızın əsas tədqiqat və səylərindən biri olmalıdır.]] * Bank müəssisələri döyüşə hazır olan qoşunlardan daha təhlükəlidir. * Bərabər hüquqlar-hamıya, xüsusi imtiyazlar-heç kəsə. * Bəzi adamlar konstitusiyalara müqəddəs ehtiramla baxır və onları əhd sandığı kimi, toxunulmayacaq qədər müqəddəs hesab edirlər. Onlar əvvəlki dövrün kişilərinə insandan daha çox müdriklik aid edirlər və onların etdiklərinin dəyişdirilə bilməyəcəyini düşünürlər. * Biz tariximizi zəif bilirik. Tarixi təfəkkürü, tarixi yaddaşı dəqiq olan xalq daha möhkəm mənəvi əsaslar üzərində yaşayır, özünə inamı böyük olur.<ref>Mehman Kərimov. Müdrikliyə, ədalətə, uğura 40 çağırış. Bakı, 2017.səh.193</ref> * Bizim ən bəxtəvərimiz həyat boyu səyahətimizdə tez-tez bizi çox sıxışdıra biləcək fəlakətlər və bədbəxtliklərlə qarşılaşır; və bu bəlaların və bədbəxtliklərin hücumlarına qarşı zehnimizi gücləndirmək həyatımızın əsas tədqiqat və səylərindən biri olmalıdır. * Bütün idarəetmə sənəti dürüst olmaq sənətindən ibarətdir. == C == * Cadular sübh şəfəqin ilk əlamətlərindən dəhşətə gəldikləri kimi, müxtəlif təriqətlərin kahinləri də elmin nailiyyətlərindən, onları bəsləyən hiyləgər fəndlərin əldən çıxmasından qorxurlar. * Cəmiyyət üçün üsyan, təbiət üçün ildırımdan daha az faydalı deyil. Bu, hökumətin sağlamlığı üçün lazım olan dərmandır. * Cəmiyyətin etibarına malik olan insan özünə ictimai mülkiyyət kimi baxmalıdır. == D == [[Şəkil:United states supreme court building.png|thumb|Deyəsən, siz federal hakimləri bütün konstitusiya məsələlərinin əsas hakimi hesab edirsiniz, bu çox təhlükəli doktrinadır... Bizim hakimlərimiz... başqaları kimi partiyaya, hakimiyyətə və korpusun imtiyazlarına münasibətdə eyni ehtiraslara malikdirlər. Onların hakimiyyəti daha təhlükəlidir, çünki onlar ömürlük vəzifədədirlər və digər funksionerlər kimi seçkili nəzarət qarşısında məsuliyyət daşımırlar. Konstitusiya belə bir tək tribunal yaratmamışdır, çünki bilir ki, hansı əllərə sırınırsa, zamanın və partiyanın fitnəsi ilə onun üzvləri despotlara çevriləcək.]] * Deyəsən, siz federal hakimləri bütün konstitusiya məsələlərinin əsas hakimi hesab edirsiniz, bu çox təhlükəli doktrinadır... Bizim hakimlərimiz... başqaları kimi partiyaya, hakimiyyətə və korpusun imtiyazlarına münasibətdə eyni ehtiraslara malikdirlər. Onların hakimiyyəti daha təhlükəlidir, çünki onlar ömürlük vəzifədədirlər və digər funksionerlər kimi seçkili nəzarət qarşısında məsuliyyət daşımırlar. Konstitusiya belə bir tək tribunal yaratmamışdır, çünki bilir ki, hansı əllərə sırınırsa, zamanın və partiyanın fitnəsi ilə onun üzvləri despotlara çevriləcək. * Dövlət borcunun ödənilməsinə tətbiq oluna biləndən artıq gəlirlərin ehtimal olunan toplanması... Konqresin nəzərdən keçirilməsinə layiqdir. O, ictimai anbarlarda səmərəsiz qalacaqmı?... Yoxsa daha doğrusu, yolların, kanalların, çayların, təhsilin və rifahın və birliyin digər böyük təməllərinin yaxşılaşdırılmasına yönəldiləcək. * Dövlət işində işləyən xalqın xidmətində olduğunu unutmamalıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 268</ref> * Dürüstlük hikmət kitabının birinci fəslidir. * Düzgünlük, həyat kitabının ilk bölməsidir. == Ə == [[Şəkil:Jefferson statue detail North Grounds UVa.jpg|thumb|Əgər uğur qazana bilsəm, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər az narahatlıq keçirməli olacağam. Bir xəyal qırıqlığı ilə qarşılaşsam, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər də ömrüm boyu onu sovuşdurmalı olacağam.]] * Əgər Amerika xalqı nə vaxtsa banklara pul buraxılmasına nəzarət etməyi icazə versə, atalarının fəth etdikləri qitədə evsiz qalan övladlar oyanana qədər banklar və korporasiyalar insanların bütün mülkiyyətini əllərindən alacaq. * Əgər hər hansı bir dövlət yalnız xalqın hökmdarlarına həvalə edilmişdirsə, o dövlət deqradasiya edir. Yalnız xalqın özü hakimiyyətin və xalqın etibarlı qoruyucusudur. * Əgər hirslənmisənsə, bir şey deməmişdən qabaq fikrində ona qədər say, sonra danış, əgər bərk hirslənmisənsə, yüzə qədər say, bəlkə onda heç danışmağa da ehtiyac qalmasın. * Əgər xalq fikirləşirsə ki, sivilizasiyanın hər hansı mərhələsində həm nadan, həm də azad olmaq mümkündür, onda o heç vaxt olmamış və heç vaxt olmayacaq bir şey istəyir. * Əgər xalqının müqavimət ruhunu qoruyub saxlaması barədə hökmdarlara vaxtaşırı xəbərdarlıq edilməsə, hansı ölkə öz azadlıqlarını qoruya bilər? Qoy silahlansınlar. Çıxış yolu onları faktlara uyğunlaşdırmaq, əfv etmək və onları sakitləşdirməkdir. Bir və ya iki əsrdə bir neçə insanın itirilməsi nə deməkdir? Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə təzələnməlidir. Bu onun təbii peyinidir. * Əgər insanlar nə yedikləri və hansı dərmanlar qəbul etmələri barədə qərarı dövlətə həvalə etsələr, onlar tezliklə zülmkarın zülm verdiyi insanların gününə düşəcəklər. * Əgər qəzetsiz hökumət, yaxud hökumətsiz qəzet seçməli olsaydım, tərəddüd etmədən ikincini seçərdim. * Əgər seçmək lazım gəlsəydi ki qəzetlərsiz hökumət olsun, ya hökumətsiz qəzetlər olsun, mən tərəddüd etmədən ikincini seçərdim. * Əgər uğur qazana bilsəm, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər az narahatlıq keçirməli olacağam. Bir xəyal qırıqlığı ilə qarşılaşsam, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər də ömrüm boyu onu sovuşdurmalı olacağam. * Əksər insanlar əzab çəkməyin səbəbini aradan qaldırmaq üçün mübarizə aparmaqdan çox əzab çəkməyə meylidirlər. * Ən az idarə olunan dövlət, ən yaxşı dövlətdir. == F == * Fərqli düşüncə vətənpərvərliyin ən yüksək formasıdır. * Fikrimcə, banklar bizim azadlığımız üçün düşmən ordularından qat-qat təhlükəlidir. == G == * Gələcəyin xəyallarını keçmişin tarixindən daha çox sevirəm. == H == * Harada azadlıq varsa, ora mənim vətənimdir. * Heç bir hökumət kəskin tənqidi rədd etməməlidir. Mətbuat azadlığı olan yerdə bu tənqid həmişə olacaqdır. * Heç bir şey başqalarından istənilən şəraitdə sakit və soyuqqanlı qalmaq qabiliyyəti qədər üstünlüyə malik olmur. * Heç bir şey oxumayan adam, qəzetlərdən başqa bir şey oxumayandan daha savadlıdır. * Heç vaxt bu gün edilə biləcək şeyi sabaha saxlama. * Heç vaxt ucuz şey almayın. Ucuz aldığınız şey sonda sizə çox baha başa gələcək. * Həqiqətdən qorxmayan insanın yalandan da qorxusu yoxdur. * Həmişə borcunuzu yerinə yetirməyə çalışın və bəşəriyyət uğursuz olduğunuz yerdə belə sizə haqq qazandıracaq. * Hər bir vəzifəli şəxs üçün ən çətin vəzifə lazımi adamı lazımi yerə təyin etməkdir. * Hər dəfə Tanrının ədalətli olduğunu xatırlayanda ölkəm üçün əsirəm. * Hüquqşünasın peşəsi hər şeyi şübhə altına almaq, heç nə ilə razılaşmamaq və uzun-uzadı danışmaqdan ibarətdir. == X == * Xristian Allahı olduqca xoşagəlməz bir varlıqdır: qəddar, qisasçı, şıltaq və ədalətsiz. * [[Xristianlıq]] bəşəriyyətin üzləşdiyi ən pis sistemdir. * Xütbə sözlərimiz yox, həyatımız olmalıdır. == İ == [[Şəkil:LibertyTreePlanting.jpg|thumb| Əgər xalqının müqavimət ruhunu qoruyub saxlaması barədə hökmdarlara vaxtaşırı xəbərdarlıq edilməsə, hansı ölkə öz azadlıqlarını qoruya bilər? Qoy silahlansınlar. Çıxış yolu onları faktlara uyğunlaşdırmaq, əfv etmək və onları sakitləşdirməkdir. Bir və ya iki əsrdə bir neçə insanın itirilməsi nə deməkdir? Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə təzələnməlidir. Bu onun təbii peyinidir.]] * İdarə etmək məharəti namuslu olmaq məharətindən ibarətdir. * İnsan həyatını və xoşbəxtliyini məhv etmək yox, qayğı göstərmək yaxşı bir hökumətin ilk və yeganə qanuni vəzifəsidir. * İnsan nə qədər heyrətamiz, eyni zamanda anlaşılmaz maşındır! Kim öz azadlığını müdafiə etmək üçün zəhmətə, aclığa, şallaqlara, həbsə və ölümün özünə nə qədər tab gətirə bilər və növbəti anda, mühakimə yolu ilə gücləri onu dəstəkləmiş bütün motivlərə kar ola bilər və öz yoldaşlarını bir saatlıq əsarətə sala bilər. Onun qarşı çıxmaq üçün üsyana qalxdığı əsrlər nə qədər səfalətlə doludur. * İnsanlar arasında təbii bir aristokratiyanın olması fikri ilə razıyam. Onun üçün təməl fəzilət və istedaddır. * İnsanların dözə biləcəyindən çox xeyirxahlıq etməyə çalışmayın. == K == * Kim olduğunuzu bilmək istəyirsiniz? Soruşmayın. Hərəkət edin! Fəaliyyət sizi təsvir edəcək və müəyyən edəcək. * Kitab oxumayan insan ölüdür. * Kitabsız yaşaya bilmərəm… * Kommersiyanın tamahkar ruhu üçün nə vətən, nə hisslər, nə də prinsiplər var. == Q == * Qanunlar adi insanlar üçün yazılır, ona görə də onlar sağlam düşüncənin adi qaydalarına əsaslanmalıdır. * Qanunlar insan ruhunun tərəqqisi ilə yanaşı getməlidir. * Qəzetlərdə yeganə düzgün məlumatlar reklam elanlarında olur. * Qonşunun iyirmi dənə Tanrı var deməsi ya da heç bir tanrı yoxdur deməsi mənə bir zərər verməz. Nə mənim cibimə toxunar nə də qıçımı qırar. * Qorxaq insan dava-dalaşa cəsarətli insandan daha çox meyllidir. * Qürur aclıqdan, susuzluqdan və soyuqdan daha qiymətlidir. == M == [[Şəkil:Supreme Court of the United States - Philosophical Swag.jpg|thumb| Mən, əlbəttə ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Amma mən onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir.]] * Malik olmadığın pulu xərcləmə. * Mən başqalarının mənim üçün etdikləri şeylər üçün deyil, başqaları üçün etdiyim işlər üçün yadda qalmağı üstün tuturam. * Mən bəxti gətirməyə, taleyə çox möhkəm inanıram və mən əmin oldum ki, nə qədər çox işlədikcə, tale də üzümə bir o qədər çox gülümsəyir. * Mən, əlbəttə ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Amma mən onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir. * Mən əminəm ki, hər bir insanın ruhu digərinə yaxşılıq etdiyi zaman sevinir. * Mən əminəm ki, Rusiya (onun indiki monarxı sağ olduğu müddətdə) dünyanın bütün ölkələrindən bizə səmimi, dostcasına yerləşən ölkədir; onun xidmətləri bundan sonra da bizim üçün faydalı olacaq və biz ilk növbədə onun mövqeyini axtarmalıyıq... Arzu edərdim ki, bu cür hisslər bütün rus xalqında olsun. * Mən sərvətləri artdıqca dürüstlükləri də artan insanlar görmədim. * Mən, şübhəsiz ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Düşünürəm ki, orta qüsurlara dözmək daha yaxşıdır; çünki bir dəfə məlum olduqda, biz özümüzü onlara uyğunlaşdırırıq və onların pis təsirlərini düzəltmək üçün praktiki vasitələr tapırıq. Amma onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir. Bu daha da inkişaf etdikcə, işıqlandıqca, yeni kəşflər edildikcə, yeni həqiqətlər üzə çıxdıqca, ədəb-ərkan və fikirlər şəraitin dəyişməsi ilə dəyişdikcə qurumlar da inkişaf etməli, zamanla ayaqlaşmalıdır. Biz sivil cəmiyyət kimi həmişə öz vəhşi əcdadlarının rejimi altında qalmaq üçün kişidən oğlan ikən ona yaraşan palto geyinməsini tələb edə bilərik. * Mənasız ifadələri lağa qoymaq lazımdır. Məsələyə ağılla yanaşmalı, fikir dəqiq ifadə edilməlidir. Heç kim, heç vaxt Ata, Oğul, Müqəddəs Ruhdan ibarət Üçlüyün dəqiq bir tərifinə sahib olmamışdır. Bu, sadəcə olaraq, özlərini İsanın kahinləri adlandıran fırıldaqçıların cəfəngiyyatıdır. * Mənim bir qorxum var, o da ömrümün çox uzun sürəcəyi və cırıq bir xalça kimi daha heç nəyə yaramayacağı qorxusudur. * Mənim vətənim azadlıq olan yerdir. * Müvəffəqiyyətlərimiz etdiyimiz pis hərəkətlərdən daha çox düşmən qazandırar. == N == * Nə qədər çox çalışsan, bir o qədər şanslısan. * Nəzakət, xırda rahatlıqları qurban vermək vərdişidir. * Nəzakət, süni şəkildə yaradılmış yaxşı əhval-ruhiyyədir. == R == * Reklamda qənaət, saatı dayandırıb vaxta qənaət etmək kimidir. == S == [[Şəkil:AdoptionOf13thAmendment.jpg|thumb|Sizi, əziz dostum, qulların idxalını dayandırdığınız üçün dövlətinizin qanunu və bunun əbədi olaraq qarşısını almağa çalışaraq haqlı olaraq qazandığınız şöhrətə görə təbrik edirəm. Bu iyrəncliyin sonu olmalıdır və onu tələsdirənlər üçün cənnətdə daha üstün bir kürsü var.]] * Sahib olmadan əvvəl pulu əsla xərcləmə. * Səlahiyyətlərin sıralanmasının qüsurlu olmasından daha çox ehtimal yoxdur. Bu, bütün insan işlərinin adi halıdır. Gəlin, Konstitusiyaya düzəliş yolu ilə zamanın və sınaqların hələ də istəmədiyi səlahiyyətləri əlavə etməklə onu təkmilləşdirməyə davam edək. * Sənin öz ağlın göylərin sənə bəxş etdiyi yeganə orakuldur. Sən düzgünlüyə görə deyil, qərarın düzgünlüyünə görə məsuliyyət daşıyırsan. * Silahını kotana çevirən bunu etməyənin yerini şumlaycaq. * Siz kim olduğunuzu bilmək istəyirsiniz? Soruşmayın. Hərəkət edin! Hərəkət sizi təsvir və müəyyən edəcək. * Sizi, əziz dostum, qulların idxalını dayandırdığınız üçün dövlətinizin qanunu və bunun əbədi olaraq qarşısını almağa çalışaraq haqlı olaraq qazandığınız şöhrətə görə təbrik edirəm. Bu iyrəncliyin sonu olmalıdır və onu tələsdirənlər üçün cənnətdə daha üstün bir kürsü var. * Son xəbərlərə gəlincə, belə təəssürat yaranır ki, Avropa barbarları yenidən bir-birini məhv etməyə hazırlaşır. Rusiya-Türkiyə müharibəsi çalağanla ilanın mübarizəsini xatırladır: kiminsə məhv edilməsi nəticəsində dünyada bir dağıdıcı azalacaqdır. Göründüyü kimi, döyüşkənlik insan təbiətinin qanunu, kainat mexanizmindəki sürətli çoxalmanın yolunda bir maneədir. Quş həyətindəki xoruzlar bir-birini öldürürlər, ayılar, öküz və qoyunlar da eyni cür hərəkət edirlər, ilxıda at bütün gənc rəqiblərini öldürməyə çalışır və müəyyən müddət keçdikdən sonra onun özü gənc ayğırların qurbanı olur. Ümid edirəm ki, biz insanlar üçün kvakerlərin yolunun nə qədər faydalı olduğunu və ailəni dolandıranın həyatının döyüşçünün həyatından daha üstün olduğunu sübut edəcəyik. Təsəlli üçün o olar ki, dünyanın bir hissəsində ağılsızların məhv edilməsi digər hissələrində rifahın artmasına səbəb olur. Qoy bu, bizim qayğımız olsun və gəlin rusların buynuzdan, türklərin isə quyruqdan yapışdığı inəyi sağaq. * Stil məsələlərində axınla üz, prinsip məsələlərində isə qaya kimi möhkəm ol. == T == * Təbiət qanunlarına zidd olan qanunları tətbiq etmək cinayətlər yaratmaq, sonra onları cəzalandırmaq deməkdir. * Təəssübkeşlik cəhalətin, xəstə ağılların xəstəliyidir; azad və canlının həvəsi. Təhsil və sərbəst müzakirə hər ikisinin panzehiridir. Qədərimiz cəhalət və barbarlığın qayıdışına qarşı bir maneə olmaqdır. Qoca Avropa bacardıqca bizim çiyinlərimizə söykənməli və keşişlərin və padşahların rahib çəpərləri altında bizim yanımızda gəzməli olacaq. Cənub qitəsi bizim nişanımıza çatanda biz necə bir Kolossus olacağıq! O, dünyanın ağıl və azadlığı uğrunda mitinq olaraq necə dayanacaq! Mən gələcəyin xəyallarını keçmişin tarixindən daha çox sevirəm. Gecəniz xeyrə. Xanım Adams və sizin yanımda olduğunuzu və əsrlərin və ölkələrin tərəqqisini və çətinliyini qeyd edərək həmişə xəyal edəcəm. * Təhsil qədər bir xalqın çiçəklənməsinə, güdrətli və xoşbəxt olmasına töhvə verə biləcək başqa heç nə ola bilməz. == Y == * Yalnız baş verənlərdən daim xəbərdar olan xalq öz hökumətini seçmək hüququna malikdir. * Yalnız səhv hökumətin dəstəyinə ehtiyac duyur. Həqiqət özü özünü müdafiə edəcək. * Yalnız varlılar xaricdən gətirilən əşyalardan istifadə edir və təkcə bunlardan ümumi hökumətin bütün vergiləri tutulur... və onun artıqlığı kanallara, yollara, məktəblərə və s. tətbiq edilir, fermer öz hökumətinin dəstəkləndiyini, övladlarının təhsil aldığını, və ölkəsinin siması qazancından bir sent xərcləməyə çağırılmadan, yalnız zənginlərin töhfələri ilə cənnət etdi. == Z == * Zəif ağılların qul kimi itaət etdiyi qorxudan və yaltaq xurafatdan uzaq olun. Qoy ağıl sizə yol göstərsin, hər bir faktı, hər bir fikri ona etibar edin. == Xarici keçid == == İstinadlar == {{Vikianbar kateqoriyası|Thomas Jefferson}} [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:ABŞ prezidentləri]] [[Kateqoriya:1743-cü ildə doğulanlar]] [[Kateqoriya:1826-cı ildə vəfat edənlər]] fwrhn8rhjs3xgir7emdpbgvw07tg95i 132677 132676 2022-08-22T12:42:54Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki {{Bioqrafiya |Adı = Tomas Cefferson |Tam adı = |Şəkil = Thomas Jefferson rev.jpg |Şəkil məlumat = |Şəkil miqyası = |Doğum tarixi = 13 aprel 1743-cü il |Doğum yeri = Şeduell, Virqiniya koloniyası |Vəfatı = 4 iyul 1826-cı il |Vəfat yeri = Şarlotsvill, Virqiniya ştatı |Rəsmi vebsaytı = |Vikipediya = Tomas Ceferson }} '''Tomas Ceferson''' (ing. Thomas Jefferson; 13 aprel 1743-cü il, Şeduell, Virqiniya koloniyası — 4 iyul 1826-cı il, Şarlotsvill, Virqiniya ştatı) - ABŞ-ın müstəqilliyi uğrunda gedən müharibənin görkəmli xadimi, İstiqlaliyyət Bəyannaməsinin müəlliflərindən biri, 1801-1809 ildə ABŞ-ın 3-cü prezidenti, görkəmli siyasi xadim, diplomat və maariflənmə dövrünün filosofu. {{ABC}} == A == * Allahın varlığını şübhə altına almaqdan qorxmayın. Çünki, əgər O varsa, ona kor qorxudan çox ağlın işığı xoş gələcəkdir. * Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə suvarılmalıdır. * Azadlığın qiyməti əbədi sayıqlıqdadır. * Azadlığını təhlükəsizliyinə dəyişən nə təhlükəsizlik, nə də azadlıq alır. == B == [[Şəkil:Thomas Jefferson by John Trumbull.jpg|thumb|Bizim ən bəxtəvərimiz həyat boyu səyahətimizdə tez-tez bizi çox sıxışdıra biləcək fəlakətlər və bədbəxtliklərlə qarşılaşır; və bu bəlaların və bədbəxtliklərin hücumlarına qarşı zehnimizi gücləndirmək həyatımızın əsas tədqiqat və səylərindən biri olmalıdır.]] * Bank müəssisələri döyüşə hazır olan qoşunlardan daha təhlükəlidir. * Bərabər hüquqlar-hamıya, xüsusi imtiyazlar-heç kəsə. * Bəzi adamlar konstitusiyalara müqəddəs ehtiramla baxır və onları əhd sandığı kimi, toxunulmayacaq qədər müqəddəs hesab edirlər. Onlar əvvəlki dövrün kişilərinə insandan daha çox müdriklik aid edirlər və onların etdiklərinin dəyişdirilə bilməyəcəyini düşünürlər. * Biz tariximizi zəif bilirik. Tarixi təfəkkürü, tarixi yaddaşı dəqiq olan xalq daha möhkəm mənəvi əsaslar üzərində yaşayır, özünə inamı böyük olur.<ref>Mehman Kərimov. Müdrikliyə, ədalətə, uğura 40 çağırış. Bakı, 2017.səh.193</ref> * Bizim ən bəxtəvərimiz həyat boyu səyahətimizdə tez-tez bizi çox sıxışdıra biləcək fəlakətlər və bədbəxtliklərlə qarşılaşır; və bu bəlaların və bədbəxtliklərin hücumlarına qarşı zehnimizi gücləndirmək həyatımızın əsas tədqiqat və səylərindən biri olmalıdır. * Bütün idarəetmə sənəti dürüst olmaq sənətindən ibarətdir. == C == * Cadular sübh şəfəqin ilk əlamətlərindən dəhşətə gəldikləri kimi, müxtəlif təriqətlərin kahinləri də elmin nailiyyətlərindən, onları bəsləyən hiyləgər fəndlərin əldən çıxmasından qorxurlar. * Cəmiyyət üçün üsyan, təbiət üçün ildırımdan daha az faydalı deyil. Bu, hökumətin sağlamlığı üçün lazım olan dərmandır. * Cəmiyyətin etibarına malik olan insan özünə ictimai mülkiyyət kimi baxmalıdır. == D == [[Şəkil:United states supreme court building.png|thumb|Deyəsən, siz federal hakimləri bütün konstitusiya məsələlərinin əsas hakimi hesab edirsiniz, bu çox təhlükəli doktrinadır... Bizim hakimlərimiz... başqaları kimi partiyaya, hakimiyyətə və korpusun imtiyazlarına münasibətdə eyni ehtiraslara malikdirlər. Onların hakimiyyəti daha təhlükəlidir, çünki onlar ömürlük vəzifədədirlər və digər funksionerlər kimi seçkili nəzarət qarşısında məsuliyyət daşımırlar. Konstitusiya belə bir tək tribunal yaratmamışdır, çünki bilir ki, hansı əllərə sırınırsa, zamanın və partiyanın fitnəsi ilə onun üzvləri despotlara çevriləcək.]] * Deyəsən, siz federal hakimləri bütün konstitusiya məsələlərinin əsas hakimi hesab edirsiniz, bu çox təhlükəli doktrinadır... Bizim hakimlərimiz... başqaları kimi partiyaya, hakimiyyətə və korpusun imtiyazlarına münasibətdə eyni ehtiraslara malikdirlər. Onların hakimiyyəti daha təhlükəlidir, çünki onlar ömürlük vəzifədədirlər və digər funksionerlər kimi seçkili nəzarət qarşısında məsuliyyət daşımırlar. Konstitusiya belə bir tək tribunal yaratmamışdır, çünki bilir ki, hansı əllərə sırınırsa, zamanın və partiyanın fitnəsi ilə onun üzvləri despotlara çevriləcək. * Dövlət borcunun ödənilməsinə tətbiq oluna biləndən artıq gəlirlərin ehtimal olunan toplanması... Konqresin nəzərdən keçirilməsinə layiqdir. O, ictimai anbarlarda səmərəsiz qalacaqmı?... Yoxsa daha doğrusu, yolların, kanalların, çayların, təhsilin və rifahın və birliyin digər böyük təməllərinin yaxşılaşdırılmasına yönəldiləcək. * Dövlət işində işləyən xalqın xidmətində olduğunu unutmamalıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 268</ref> * Dürüstlük hikmət kitabının birinci fəslidir. * Düzgünlük, həyat kitabının ilk bölməsidir. == Ə == [[Şəkil:Jefferson statue detail North Grounds UVa.jpg|thumb|Əgər uğur qazana bilsəm, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər az narahatlıq keçirməli olacağam. Bir xəyal qırıqlığı ilə qarşılaşsam, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər də ömrüm boyu onu sovuşdurmalı olacağam.]] * Əgər Amerika xalqı nə vaxtsa banklara pul buraxılmasına nəzarət etməyi icazə versə, atalarının fəth etdikləri qitədə evsiz qalan övladlar oyanana qədər banklar və korporasiyalar insanların bütün mülkiyyətini əllərindən alacaq. * Əgər hər hansı bir dövlət yalnız xalqın hökmdarlarına həvalə edilmişdirsə, o dövlət deqradasiya edir. Yalnız xalqın özü hakimiyyətin və xalqın etibarlı qoruyucusudur. * Əgər hirslənmisənsə, bir şey deməmişdən qabaq fikrində ona qədər say, sonra danış, əgər bərk hirslənmisənsə, yüzə qədər say, bəlkə onda heç danışmağa da ehtiyac qalmasın. * Əgər xalq fikirləşirsə ki, sivilizasiyanın hər hansı mərhələsində həm nadan, həm də azad olmaq mümkündür, onda o heç vaxt olmamış və heç vaxt olmayacaq bir şey istəyir. * Əgər xalqının müqavimət ruhunu qoruyub saxlaması barədə hökmdarlara vaxtaşırı xəbərdarlıq edilməsə, hansı ölkə öz azadlıqlarını qoruya bilər? Qoy silahlansınlar. Çıxış yolu onları faktlara uyğunlaşdırmaq, əfv etmək və onları sakitləşdirməkdir. Bir və ya iki əsrdə bir neçə insanın itirilməsi nə deməkdir? Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə təzələnməlidir. Bu onun təbii peyinidir. * Əgər insanlar nə yedikləri və hansı dərmanlar qəbul etmələri barədə qərarı dövlətə həvalə etsələr, onlar tezliklə zülmkarın zülm verdiyi insanların gününə düşəcəklər. * Əgər qəzetsiz hökumət, yaxud hökumətsiz qəzet seçməli olsaydım, tərəddüd etmədən ikincini seçərdim. * Əgər seçmək lazım gəlsəydi ki qəzetlərsiz hökumət olsun, ya hökumətsiz qəzetlər olsun, mən tərəddüd etmədən ikincini seçərdim. * Əgər uğur qazana bilsəm, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər az narahatlıq keçirməli olacağam. Bir xəyal qırıqlığı ilə qarşılaşsam, bunu nə qədər tez bilsəm, bir o qədər də ömrüm boyu onu sovuşdurmalı olacağam. * Əksər insanlar əzab çəkməyin səbəbini aradan qaldırmaq üçün mübarizə aparmaqdan çox əzab çəkməyə meylidirlər. * Ən az idarə olunan dövlət, ən yaxşı dövlətdir. == F == * Fərqli düşüncə vətənpərvərliyin ən yüksək formasıdır. * Fikrimcə, banklar bizim azadlığımız üçün düşmən ordularından qat-qat təhlükəlidir. == G == * Gələcəyin xəyallarını keçmişin tarixindən daha çox sevirəm. == H == * Harada azadlıq varsa, ora mənim vətənimdir. * Heç bir hökumət kəskin tənqidi rədd etməməlidir. Mətbuat azadlığı olan yerdə bu tənqid həmişə olacaqdır. * Heç bir şey başqalarından istənilən şəraitdə sakit və soyuqqanlı qalmaq qabiliyyəti qədər üstünlüyə malik olmur. * Heç bir şey oxumayan adam, qəzetlərdən başqa bir şey oxumayandan daha savadlıdır. * Heç vaxt bu gün edilə biləcək şeyi sabaha saxlama. * Heç vaxt ucuz şey almayın. Ucuz aldığınız şey sonda sizə çox baha başa gələcək. * Həqiqətdən qorxmayan insanın yalandan da qorxusu yoxdur. * Həmişə borcunuzu yerinə yetirməyə çalışın və bəşəriyyət uğursuz olduğunuz yerdə belə sizə haqq qazandıracaq. * Hər bir vəzifəli şəxs üçün ən çətin vəzifə lazımi adamı lazımi yerə təyin etməkdir. * Hər dəfə Tanrının ədalətli olduğunu xatırlayanda ölkəm üçün əsirəm. * Hüquqşünasın peşəsi hər şeyi şübhə altına almaq, heç nə ilə razılaşmamaq və uzun-uzadı danışmaqdan ibarətdir. == X == * Xristian Allahı olduqca xoşagəlməz bir varlıqdır: qəddar, qisasçı, şıltaq və ədalətsiz. * [[Xristianlıq]] bəşəriyyətin üzləşdiyi ən pis sistemdir. * Xütbə sözlərimiz yox, həyatımız olmalıdır. == İ == [[Şəkil:LibertyTreePlanting.jpg|thumb| Əgər xalqının müqavimət ruhunu qoruyub saxlaması barədə hökmdarlara vaxtaşırı xəbərdarlıq edilməsə, hansı ölkə öz azadlıqlarını qoruya bilər? Qoy silahlansınlar. Çıxış yolu onları faktlara uyğunlaşdırmaq, əfv etmək və onları sakitləşdirməkdir. Bir və ya iki əsrdə bir neçə insanın itirilməsi nə deməkdir? Azadlıq ağacı zaman-zaman vətənpərvərlərin, tiranların qanı ilə təzələnməlidir. Bu onun təbii peyinidir.]] * İdarə etmək məharəti namuslu olmaq məharətindən ibarətdir. * İnsan həyatını və xoşbəxtliyini məhv etmək yox, qayğı göstərmək yaxşı bir hökumətin ilk və yeganə qanuni vəzifəsidir. * İnsan nə qədər heyrətamiz, eyni zamanda anlaşılmaz maşındır! Kim öz azadlığını müdafiə etmək üçün zəhmətə, aclığa, şallaqlara, həbsə və ölümün özünə nə qədər tab gətirə bilər və növbəti anda, mühakimə yolu ilə gücləri onu dəstəkləmiş bütün motivlərə kar ola bilər və öz yoldaşlarını bir saatlıq əsarətə sala bilər. Onun qarşı çıxmaq üçün üsyana qalxdığı əsrlər nə qədər səfalətlə doludur. * İnsanlar arasında təbii bir aristokratiyanın olması fikri ilə razıyam. Onun üçün təməl fəzilət və istedaddır. * İnsanların dözə biləcəyindən çox xeyirxahlıq etməyə çalışmayın. == K == * Kim olduğunuzu bilmək istəyirsiniz? Soruşmayın. Hərəkət edin! Fəaliyyət sizi təsvir edəcək və müəyyən edəcək. * Kitab oxumayan insan ölüdür. * Kitabsız yaşaya bilmərəm… * Kommersiyanın tamahkar ruhu üçün nə vətən, nə hisslər, nə də prinsiplər var. == Q == * Qanunlar adi insanlar üçün yazılır, ona görə də onlar sağlam düşüncənin adi qaydalarına əsaslanmalıdır. * Qanunlar insan ruhunun tərəqqisi ilə yanaşı getməlidir. * Qəzetlərdə yeganə düzgün məlumatlar reklam elanlarında olur. * Qonşunun iyirmi dənə Tanrı var deməsi ya da heç bir tanrı yoxdur deməsi mənə bir zərər verməz. Nə mənim cibimə toxunar nə də qıçımı qırar. * Qorxaq insan dava-dalaşa cəsarətli insandan daha çox meyllidir. * Qürur aclıqdan, susuzluqdan və soyuqdan daha qiymətlidir. == M == [[Şəkil:Supreme Court of the United States - Philosophical Swag.jpg|thumb| Mən, əlbəttə ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Amma mən onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir.]] * Malik olmadığın pulu xərcləmə. * Mən başqalarının mənim üçün etdikləri şeylər üçün deyil, başqaları üçün etdiyim işlər üçün yadda qalmağı üstün tuturam. * Mən bəxti gətirməyə, taleyə çox möhkəm inanıram və mən əmin oldum ki, nə qədər çox işlədikcə, tale də üzümə bir o qədər çox gülümsəyir. * Mən, əlbəttə ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Amma mən onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir. * Mən əminəm ki, hər bir insanın ruhu digərinə yaxşılıq etdiyi zaman sevinir. * Mən əminəm ki, Rusiya (onun indiki monarxı sağ olduğu müddətdə) dünyanın bütün ölkələrindən bizə səmimi, dostcasına yerləşən ölkədir; onun xidmətləri bundan sonra da bizim üçün faydalı olacaq və biz ilk növbədə onun mövqeyini axtarmalıyıq... Arzu edərdim ki, bu cür hisslər bütün rus xalqında olsun. * Mən sərvətləri artdıqca dürüstlükləri də artan insanlar görmədim. * Mən, şübhəsiz ki, qanunlarda və konstitusiyalarda tez-tez və sınanmamış dəyişikliklərin tərəfdarı deyiləm. Düşünürəm ki, orta qüsurlara dözmək daha yaxşıdır; çünki bir dəfə məlum olduqda, biz özümüzü onlara uyğunlaşdırırıq və onların pis təsirlərini düzəltmək üçün praktiki vasitələr tapırıq. Amma onu da bilirəm ki, qanunlar və institutlar insan şüurunun tərəqqisi ilə paralel getməlidir. Bu daha da inkişaf etdikcə, işıqlandıqca, yeni kəşflər edildikcə, yeni həqiqətlər üzə çıxdıqca, ədəb-ərkan və fikirlər şəraitin dəyişməsi ilə dəyişdikcə qurumlar da inkişaf etməli, zamanla ayaqlaşmalıdır. Biz sivil cəmiyyət kimi həmişə öz vəhşi əcdadlarının rejimi altında qalmaq üçün kişidən oğlan ikən ona yaraşan palto geyinməsini tələb edə bilərik. * Mənasız ifadələri lağa qoymaq lazımdır. Məsələyə ağılla yanaşmalı, fikir dəqiq ifadə edilməlidir. Heç kim, heç vaxt Ata, Oğul, Müqəddəs Ruhdan ibarət Üçlüyün dəqiq bir tərifinə sahib olmamışdır. Bu, sadəcə olaraq, özlərini İsanın kahinləri adlandıran fırıldaqçıların cəfəngiyyatıdır. * Mənim bir qorxum var, o da ömrümün çox uzun sürəcəyi və cırıq bir xalça kimi daha heç nəyə yaramayacağı qorxusudur. * Mənim vətənim azadlıq olan yerdir. * Müvəffəqiyyətlərimiz etdiyimiz pis hərəkətlərdən daha çox düşmən qazandırar. == N == * Nə qədər çox çalışsan, bir o qədər şanslısan. * Nəzakət, xırda rahatlıqları qurban vermək vərdişidir. * Nəzakət, süni şəkildə yaradılmış yaxşı əhval-ruhiyyədir. == R == * Reklamda qənaət, saatı dayandırıb vaxta qənaət etmək kimidir. == S == [[Şəkil:AdoptionOf13thAmendment.jpg|thumb|Sizi, əziz dostum, qulların idxalını dayandırdığınız üçün dövlətinizin qanunu və bunun əbədi olaraq qarşısını almağa çalışaraq haqlı olaraq qazandığınız şöhrətə görə təbrik edirəm. Bu iyrəncliyin sonu olmalıdır və onu tələsdirənlər üçün cənnətdə daha üstün bir kürsü var.]] * Sahib olmadan əvvəl pulu əsla xərcləmə. * Səlahiyyətlərin sıralanmasının qüsurlu olmasından daha çox ehtimal yoxdur. Bu, bütün insan işlərinin adi halıdır. Gəlin, Konstitusiyaya düzəliş yolu ilə zamanın və sınaqların hələ də istəmədiyi səlahiyyətləri əlavə etməklə onu təkmilləşdirməyə davam edək. * Sənin öz ağlın göylərin sənə bəxş etdiyi yeganə orakuldur. Sən düzgünlüyə görə deyil, qərarın düzgünlüyünə görə məsuliyyət daşıyırsan. * Silahını kotana çevirən bunu etməyənin yerini şumlaycaq. * Siz kim olduğunuzu bilmək istəyirsiniz? Soruşmayın. Hərəkət edin! Hərəkət sizi təsvir və müəyyən edəcək. * Sizi, əziz dostum, qulların idxalını dayandırdığınız üçün dövlətinizin qanunu və bunun əbədi olaraq qarşısını almağa çalışaraq haqlı olaraq qazandığınız şöhrətə görə təbrik edirəm. Bu iyrəncliyin sonu olmalıdır və onu tələsdirənlər üçün cənnətdə daha üstün bir kürsü var. * Son xəbərlərə gəlincə, belə təəssürat yaranır ki, Avropa barbarları yenidən bir-birini məhv etməyə hazırlaşır. Rusiya-Türkiyə müharibəsi çalağanla ilanın mübarizəsini xatırladır: kiminsə məhv edilməsi nəticəsində dünyada bir dağıdıcı azalacaqdır. Göründüyü kimi, döyüşkənlik insan təbiətinin qanunu, kainat mexanizmindəki sürətli çoxalmanın yolunda bir maneədir. Quş həyətindəki xoruzlar bir-birini öldürürlər, ayılar, öküz və qoyunlar da eyni cür hərəkət edirlər, ilxıda at bütün gənc rəqiblərini öldürməyə çalışır və müəyyən müddət keçdikdən sonra onun özü gənc ayğırların qurbanı olur. Ümid edirəm ki, biz insanlar üçün kvakerlərin yolunun nə qədər faydalı olduğunu və ailəni dolandıranın həyatının döyüşçünün həyatından daha üstün olduğunu sübut edəcəyik. Təsəlli üçün o olar ki, dünyanın bir hissəsində ağılsızların məhv edilməsi digər hissələrində rifahın artmasına səbəb olur. Qoy bu, bizim qayğımız olsun və gəlin rusların buynuzdan, türklərin isə quyruqdan yapışdığı inəyi sağaq. * Stil məsələlərində axınla üz, prinsip məsələlərində isə qaya kimi möhkəm ol. * Sülh içində kölə olmaqdansa təhlükədə azad olmağı üstün tuturam. == T == * Təbiət qanunlarına zidd olan qanunları tətbiq etmək cinayətlər yaratmaq, sonra onları cəzalandırmaq deməkdir. * Təəssübkeşlik cəhalətin, xəstə ağılların xəstəliyidir; azad və canlının həvəsi. Təhsil və sərbəst müzakirə hər ikisinin panzehiridir. Qədərimiz cəhalət və barbarlığın qayıdışına qarşı bir maneə olmaqdır. Qoca Avropa bacardıqca bizim çiyinlərimizə söykənməli və keşişlərin və padşahların rahib çəpərləri altında bizim yanımızda gəzməli olacaq. Cənub qitəsi bizim nişanımıza çatanda biz necə bir Kolossus olacağıq! O, dünyanın ağıl və azadlığı uğrunda mitinq olaraq necə dayanacaq! Mən gələcəyin xəyallarını keçmişin tarixindən daha çox sevirəm. Gecəniz xeyrə. Xanım Adams və sizin yanımda olduğunuzu və əsrlərin və ölkələrin tərəqqisini və çətinliyini qeyd edərək həmişə xəyal edəcəm. * Təhsil qədər bir xalqın çiçəklənməsinə, güdrətli və xoşbəxt olmasına töhvə verə biləcək başqa heç nə ola bilməz. == Y == * Yalnız baş verənlərdən daim xəbərdar olan xalq öz hökumətini seçmək hüququna malikdir. * Yalnız səhv hökumətin dəstəyinə ehtiyac duyur. Həqiqət özü özünü müdafiə edəcək. * Yalnız varlılar xaricdən gətirilən əşyalardan istifadə edir və təkcə bunlardan ümumi hökumətin bütün vergiləri tutulur... və onun artıqlığı kanallara, yollara, məktəblərə və s. tətbiq edilir, fermer öz hökumətinin dəstəkləndiyini, övladlarının təhsil aldığını, və ölkəsinin siması qazancından bir sent xərcləməyə çağırılmadan, yalnız zənginlərin töhfələri ilə cənnət etdi. == Z == * Zəif ağılların qul kimi itaət etdiyi qorxudan və yaltaq xurafatdan uzaq olun. Qoy ağıl sizə yol göstərsin, hər bir faktı, hər bir fikri ona etibar edin. == Xarici keçid == == İstinadlar == {{Vikianbar kateqoriyası|Thomas Jefferson}} [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:ABŞ prezidentləri]] [[Kateqoriya:1743-cü ildə doğulanlar]] [[Kateqoriya:1826-cı ildə vəfat edənlər]] g098k8brt8hdchz6c2619k3q3cxf0pw 0 2929 132686 129490 2022-08-22T18:09:29Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ə */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Helen KellerA.jpg|200px|thumb|Helen Keller]] [[Şəkil:PT03 ubt.jpeg|thumb|right| Uçmaq istəyini hiss edəndə heç vaxt sürünməyə razı ola bilməzsən.]] Helen Keller (ing. Helen Adams Keller; 27 iyun 1880; ABŞ, Alabama, Taskambiya; 1 iyun 1968; ABŞ, Konnentikut, İston) — amerikalı pedaqoq, aktivist, yazıçı, müəllim və ictimai xadim. Uşaqlıq dövründən kar, kor və dilsiz olması onu bir çox həmkarından fərqləndirən mühüm xüsusiyyət olub. Maneələrə baxmayaraq, nail olduqları onu əfsanəvi bir şəxsiyyət halına gətirir. Beş dil bilən, üzən, şahmat oynayan Helen Keller yazdığı məqalələr və bir sıra kitablarla özünü əlillərə kömək etməyə həsr etmişdir. {{ABC}} == B == [[Şəkil:John Everett Millais - The Blind Girl, 1854-56.jpg|thumb|right|Biz kor və görən bir-birimizdən hisslərimizdə deyil, onlardan istifadə etdiyimizdə, hisslərimizdən kənarda hikmət axtardığımız təxəyyül və cəsarətdə fərqlənirik ...]] * Baxmayaraq ki, dünya əzablarla doludur, bu həmçinin ona qalib gəlmələrlə də doludur. * Bir çox insanlar qısa təcrübə diapazonundan kənarda nə olduğunu çox az bilirlər. Özlərinə baxırlar - və heç nə tapmırlar! Buna görə də özlərindən kənar heç bir şey olmadığı qənaətinə gəlirlər. * Bir dostla qaranlıqda gəzmək, işıqda tək gəzməkdən yaxşıdır. * Bir əsrin bidəti, sonrakı dövrün pravoslavlığına çevrilir. * Bir [[xoşbəxtlik]] qapısı bağlandığında digəri açılar. Ancaq biz bağlanan qapıya o qədər uzun baxarıq ki, bizim üçün açılmış olan yeni qapını görmərik. * Bir kişi ilə xoşbəxt olmaq üçün onu çox yaxşı başa düşmək və bir az sevmək lazımdır. Bir qadınla xoşbəxt olmaq üçün onu çox sevmək və hətta onu anlamağa çalışmamaq lazımdır. * Biz kor və görən bir-birimizdən hisslərimizdə deyil, onlardan istifadə etdiyimizdə , hisslərimizdən kənarda hikmət axtardığımız təxəyyül və cəsarətdə fərqlənirik ... * Biz özümüzdən daha şanslı olanlarla öz taleyimizi müqayisə etmək əvəzinə, onu həmkarlarımızın böyük əksəriyyətinin taleyi ilə müqayisə etməliyik. Sonra görünür ki, biz imtiyazlılar sırasındayıq. * Bütün dünya əzablarla doludur. O, həm də qalibiyyətlə doludur. == D == * Dünya əzab-əziyyətlə dolu olsa da, əziyyətə qalib gəlmək nümunələri ilə də doludur. * Dünyada gənclik varkən sivilizasiyanın geriyə axması mümkün deyil. Gənclik inadkar ola bilər, lakin bu, ona verilən uzunluqda irəliləyəcək. * Dünyada yalnız sevinc olsaydı, heç vaxt cəsarətli və səbirli olmağı öyrənə bilməzdik. * Dünyadakı ən yaxşı və ən gözəl şeyləri görmək, hətta toxunmaq olmaz - onları ürəklə hiss etmək lazımdır. == E == * Elm əksər dərdlərimizə çarə tapıb, amma ən pisinə, biganəliyinə heç vaxt əlac tapmayıb. == Ə == * [[Ədəbiyyat]] mənim [[utopiya]]mdır. Burada mən [[seçki hüququ]]ndan [[məhrum]] deyiləm. Heç bir hiss [[maneə]]si məni [[kitab]] [[dostlar]]ımın [[şirin]], lütfkar [[söhbət]]lərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. * Əgər aradan qaldırmaq üçün heç bir məhdudiyyət olmasaydı, insan təcrübəsinin ecazkar zənginliyi mükafatlandırıcı sevinci itirərdi. Keçmək üçün qaranlıq dərələr olmasaydı, təpənin zirvəsi bu qədər gözəl olmazdı. * Ən savadlı insan həyatı və yaşadığı şəraiti ən çox anlayandır. * Əsl səadət... özünü məmnuniyyətlə deyil, layiqli məqsədə sədaqətlə əldə edilir. * Əsl sədəqə savab düşünmədən başqalarına fayda vermək istəyidir. == G == * Göyün maye dağlarına dırmaşmaq gözəldir. Arxamda və qarşımda Allah var və mənim heç bir qorxum yoxdur. * Güclərimizə bərabər vəzifələr üçün deyil, vəzifələrimizə bərabər güclər üçün dua etmək, uzaq hədəfimizə doğru səyahət edərkən qəlbimizin qapısında əbədi döyünən böyük bir arzu ilə irəli getməkdir. == H == * Heç bir pessimist nə ulduzların sirrini kəşf etmədi, nə kəşf olunmamış bir ölkəyə üzdü, nə də insan ruhu üçün yeni bir qapı açdı. * Heç kimin xoşbəxtliyi istehsal etmədən istehlak etməyə haqqı yoxdur. * Hər birimizə o qədər çox şey verilib ki, əlimizdə olmayanları düşünməyə vaxt itirməyə dəyməz. * Həyat maraqlı macəradır və ən gözəl həyat başqa insanlar üçün yaşanan həyatdır. == X == * Xarakteri rahat və sakit şəkildə inkişaf etdirmək mümkün deyil. Yalnız sınaq və əzab təcrübəsi ilə ruhu gücləndirmək, ambisiyaları ilhamlandırmaq və uğur qazanmaq olar. * Xoşbəxtliyin bir qapısı bağlananda digəri açılır; amma biz tez-tez bağlı qapıya baxaraq digər qapının açıldığını hiss etmirik. == İ == * İman parçalanmış bir dünyanın işığa çıxması üçün gücdür. * İnsanlar düşünməyi sevmirlər. İnsan düşünürsə, nəticə çıxarmalıdır. Nəticələr həmişə xoş deyil. == M == * Mən böyük və nəcib bir iş görmək istəyirəm, amma kiçik işləri böyük və nəcib iş kimi yerinə yetirmək mənim əsas borcumdur. * Mənim üçün bütün dünya mənim vətənimdir və hər müharibə məni ailəmdə qan tökülməsi kimi dəhşətə gətirir. * Mənim üçün şam iynələrindən və ya süngər otlarından ibarət sulu xalça ən dəbdəbəli fars xalçasından daha xoşdur. == O == * Optimizm uğura aparan imandır. Ümidsiz və inamsız heç nə etmək olmaz. == Ö == * Özünə yazığı gəlmə bizim ən pis düşmənimizdir, biz dünyada heç vaxt yaxşı şey edə bilmərik. == S == * Sevgi gözəl bir çiçək kimidir ki, mən ona toxuna bilmirəm, amma onun ətri bağçanı ləzzət məkanına çevirir. * Skripkanın ən mükəmməl musiqi aləti olduğunu qəbul etsək, yunan dili insan düşüncəsinin skripkasıdır. * Sözlər ağlın qanadlarıdır. == T == * Təhlükəsizlik əsasən xurafatdır. Nə təbiətdə var, nə də bütövlükdə insan övladları bunu yaşayır. Təhlükədən qaçmaq uzunmüddətli perspektivdə birbaşa məruz qalmaqdan daha təhlükəsiz deyil. Həyat ya cəsarətli bir macəradır, ya da heç nədir. * Təhsilin ən yüksək nəticəsi tolerantlıqdır. * Tolerantlıq cəmiyyətin təməlidir, bütün insanların ən yaxşı düşüncələrini özündə saxlayan qüvvədir. * Tolerantlıq ağılın ən böyük hədiyyəsidir; velosipeddə tarazlığı saxlamaq üçün beynin eyni səyini tələb edir. == U == * Uçmaq istəyini hiss edəndə heç vaxt sürünməyə razı ola bilməzsən. * Uğurunuz və xoşbəxtliyiniz sizin əlinizdədir. Xoşbəxt olmağa qərar verin və sevincinizlə çətinliklərə qarşı yenilməz bir ordu formalaşdırın. == Ü == * Üzümüzü günəşə tərəf çevirdiyimiz zaman kölgələr daim arxamızda qalır. * Üzünü günəşə çevirəndə kölgələr arxada qalır. <ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.60</ref> == Y == * Yaxşı insanların şeytanla mübarizəyə nə qədər vaxt sərf etməsi çox gözəldir. Əgər onlar öz həmvətənlərini sevmək üçün eyni miqdarda enerji sərf etsəydilər, şeytan öz əsəbləri içində ölərdi. {{Vikilər | commons = Helen Keller | wikispecies = | wikt = | w = Helen Keller | b = | s = | n = | m = }} == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Yazıçılar]] [[Kateqoriya:Pedaqoqlar]] [[Kateqoriya:1880-ci ildə doğulanlar]] [[Kateqoriya:1968-ci ildə vəfat edənlər]] raq6e00o5a9rehud8j7wlfh61wdd07p 0 3093 132712 130331 2022-08-23T10:45:05Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* İ */ wikitext text/x-wiki Vilyam Ceyms - (11 yanvar 1842, 26 avqust 1910) - Amerika filosofu. [[File:William James b1842c.jpg|thumb|right|Vilyam Ceyms]] {{ABC}} == B == * Bir seçim etmək məcburiyyətindəsəniz; seçməmək də bir seçimdir. == D == * Din insanın həyata reaksiyasıdır. == F == * Fəaliyyət həmişə xoşbəxtlik gətirməyə bilər, amma hərəkət olmadan xoşbəxtlik olmaz. == H == * Həqiqətlərimiz bir -biri ilə birləşən və dəyişən yeni təcrübələrin və köhnə həqiqətlərin nəticəsidir. * Hər şeyi olduğu kimi qəbul etməyə hazır olun. Artıq baş verənləri qəbul etmək, hər hansı bir bədbəxtliyin nəticələrini aradan qaldırmaq üçün ilk addımdır. * Həyatdan əldə edə biləcəyiniz ən böyük fayda, həyatınızı bizdən ötəri bir işə sərf etməkdir. == X == * [[Xoşbəxt]] olduğumuz üçün gülmərik. Güldüyümüz üçün xoşbəxtdik. == İ == * İndi öz utopiyamı etiraf edəcəyəm. Mən sülhün hökmranlığına və bir növ sosialist tarazlığının tədricən yaranmasına inanıram. Müharibə funksiyasına fatalist baxış mənim üçün cəfəngiyatdır, çünki bilirəm ki, müharibənin aparılması müəyyən motivlərlə bağlıdır və hər hansı digər müəssisə formaları kimi ehtiyatlı yoxlamalara və əsaslı tənqidlərə məruz qalır. Bütöv xalqlar ordular olduqda və məhvetmə elmi istehsal elmi ilə zehni incəlikdə yarışdıqda, mən görürəm ki, müharibə öz vəhşiliyindən absurd və qeyri-mümkün olur. Ekstravaqant ambisiyaları ağlabatan iddialarla əvəz etməli və xalqlar onlara qarşı ümumi dava açmalıdırlar. …Mən sivil xalqlar arasında olduğu kimi müharibə aktlarının rəsmi olaraq qanundan kənarlaşdırılacağı gələcəyi gözləyirəm. [[Vilyam Ceyms]] * İnsanların çoxu, fiziki, intellektual və ya əxlaqi olaraq çox az potensialını əhatə edən dar bir dairədə yaşayır. == M == * Müdrik olmaq sənəti nəyi gözdən qaçıracağını bilməkdir. == S == * Səhv anlayanlar tərəfindən söylənilən bir doğrudan daha pis heç bir yalan yoxdur. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:1842-ci ildə doğulanlar]] [[Kateqoriya:1910-cu ildə vəfat edənlər]] 9azjrrycmmggbg1oqovp3dbcvymphcc 0 3247 132703 132142 2022-08-23T10:27:59Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* A */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməzdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] tf7d5h6atgcsx3j0q3vqlgbvxjq9lyu 132704 132703 2022-08-23T10:28:25Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* A */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] 81t8tmz8ing2y715rmp7ntn6bqf0pxc 132705 132704 2022-08-23T10:30:00Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* D */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] fws1hm4bnwoikhpqtx8bus6q8ysiger 132706 132705 2022-08-23T10:30:59Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. * Bizim məktəblərdə ən vacib şey - qəzet oxumaq sənəti öyrədilmir. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] 3ip8qrnt2bbt45zb2pp6tjfykmrry0l 132707 132706 2022-08-23T10:31:57Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. * Bizim məktəblərdə ən vacib şey - qəzet oxumaq sənəti öyrədilmir. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == G == * Gəmi qəzası zamanı komanda öz kapitanının əmrlərini tərəddüd etmədən yerinə yetirir, çünki dənizçilərin ümumi məqsədi var və bu məqsədə çatmaq üçün vasitələr hamı üçün aydın və başa düşüləndir. Ancaq kapitan hökumətin etdiyi kimi, gələn əmrlərin qanuniliyini sübut etmək üçün dənizçilərə gəmini idarə etmək prinsiplərini izah etməyə başlasaydı, onun çıxışı bitməmiş gəmi dibinə gedəcəkdi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] j9cbpzz5gdh4n4rk2hja8czdls27wes 132708 132707 2022-08-23T10:33:39Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* D */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. * Bizim məktəblərdə ən vacib şey - qəzet oxumaq sənəti öyrədilmir. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünya tarixi qarşısını almaq mümkün olanların cəmidir. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == G == * Gəmi qəzası zamanı komanda öz kapitanının əmrlərini tərəddüd etmədən yerinə yetirir, çünki dənizçilərin ümumi məqsədi var və bu məqsədə çatmaq üçün vasitələr hamı üçün aydın və başa düşüləndir. Ancaq kapitan hökumətin etdiyi kimi, gələn əmrlərin qanuniliyini sübut etmək üçün dənizçilərə gəmini idarə etmək prinsiplərini izah etməyə başlasaydı, onun çıxışı bitməmiş gəmi dibinə gedəcəkdi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] 9bd5j7ukwa42b1ykqe2v4rzfk7qgk2a 132709 132708 2022-08-23T10:34:08Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* H */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. * Bizim məktəblərdə ən vacib şey - qəzet oxumaq sənəti öyrədilmir. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünya tarixi qarşısını almaq mümkün olanların cəmidir. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == G == * Gəmi qəzası zamanı komanda öz kapitanının əmrlərini tərəddüd etmədən yerinə yetirir, çünki dənizçilərin ümumi məqsədi var və bu məqsədə çatmaq üçün vasitələr hamı üçün aydın və başa düşüləndir. Ancaq kapitan hökumətin etdiyi kimi, gələn əmrlərin qanuniliyini sübut etmək üçün dənizçilərə gəmini idarə etmək prinsiplərini izah etməyə başlasaydı, onun çıxışı bitməmiş gəmi dibinə gedəcəkdi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Hər bir dəqiq elm təxmini hesablamaya əsaslanır. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] 099thcwe0juedyz6pekbu2b3o3nb5p1 132710 132709 2022-08-23T10:35:27Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* A */ wikitext text/x-wiki Bertran Rassel - (18 may 1872 - 2 fevral 1970) İngilis filosofu, məntiqçisi, riyaziyyatçısı, tarixçisi və sosial tənqidçisi idi. 1950-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. [[Şəkil:Russell1907-2.jpg|right|thumb|200px|Bertran Rassel (1907)]] {{ABC}} == A == * Ağıllılar həmişə şübhə içindəykən axmaqlar həyasızca özündən əmindir. * Anlaya bilmirəm, xeyirxah olan bir Tanrı, yaratdıqlarını əbədi cəhənnəmə necə məhkum edə bilər? * Aristotel qadınların kişilərdən daha az dişə sahib olduğunu iddia edirdi. İki dəfə evli olsa da, öz arvadının ağzına baxaraq bu ifadənin doğruluğunu yoxlamaq ağlına da gəlməmişdi. * Asudə vaxtınızı ağıllı idarə edə bilmək sivilizasiyanın ən yüksək səviyyəsidir. * Ataların əsas çatışmazlığı: övladlarının onlarla fəxr etmələrini istəyirlər. * [[Azadlıq]] [[ali]] [[dəyər]]dir; o olmadan [[şəxsiyyət]] [[mümkün]] deyildir. [[Həyat]] və [[bilik]] bu gün o qədər [[mürəkkəb]]dir ki, biz öz [[yol]]umuzu yalnız [[azad]] [[diskussiya]] vasitəsilə seçə, [[səhv]]lər və [[xurafat]]lar içərisindən keçərək [[həqiqət]] [[perspektiv]]inə nail ola bilərik. Qoy [[insanlar]], hətta [[müəllim]]lər belə [[fərqli]] [[rəy]] söyləsinlər və [[müzakirə]]lər aparsınlar; belə [[müxtəlif]] [[fikir]]lər [[inam]]ın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda [[silah]]a əl atmaq o qədər də [[vacib]] olmayacaqdır; [[nifrət]] və [[müharibə]] [[kənar]]dan [[güc]]lə boynuna qoyulan [[ideya]]lardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. [[Təfəkkür]] və [[nitq]] azadlığı "müasir" [[ruh]]un nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər [[təhsil]]li deyilik; biz [[ümumi]] [[təhsil]]in [[böyük]] eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və [[ictimai]] [[həyat]]ımıza [[təsir]] göstərə bilsin. Biz müəyyən [[təchizat]] yaradırıq, amma bu metodlarda və [[texniki]] [[qayda]]larda çox primitivik; biz [[təhsil]] haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən [[bilik]]lərin ötürülməsidir, əslində isə o, [[zəka]]nın elmi [[vərdiş]]lərinin [[inkişaf]]ı olmalıdır. [[Nadan]] [[insan]]ın [[fərqli]] [[əlamət]]i ondadır ki, onun [[fikir]]ləri tələsikdir və şərtsizdir. * [[Azadlıq]] yalnız zamanın tələblərindən doğan saxta şəxsi xoşbəxtliklərdən imtina edənlərə verilir. == B == * Belə fikir var ki, xristian dininə bağlı olmasaq, hamımız üçün pis olar. Mənə elə gəlir ki, buna sadiq qalan insanlar çox pis insanlar olublar. Siz bu maraqlı həqiqəti görürsünüz ki, hər hansı bir dövrdə din nə qədər güclü və doqmatik inanc nə qədər dərin olsa, qəddarlıq da bir o qədər çox olmuş, vəziyyət də bir o qədər pis olmuşdur. İnsanlar həqiqətən xristian dininə bütün tamlığı ilə inandıqları zaman, bütün işgəncələri ilə birlikdə inkvizisiya var idi; cadugər kimi yandırılan milyonlarla bədbəxt qadın var idi; din adı altında hər cür insana qarşı hər cür qəddarlıq edilirdi. Siz dünyaya nəzər saldıqda görürsünüz ki, insani hisslərdə hər bir irəliləyiş, cinayət qanununda hər bir təkmilləşmə, müharibənin azaldılması istiqamətində atılan hər addım, rəngli irqlərə qarşı daha yaxşı rəftar istiqamətində atılan hər addım və ya köləliyin yumşaldılması, dünyada mövcud olan mənəvi tərəqqi, dünyanın mütəşəkkil kilsələri tərəfindən davamlı olaraq qarşı çıxdı. Mən tamamilə qəsdən deyirəm ki, öz kilsələrində təşkil olunmuş xristian dini dünyada mənəvi tərəqqinin əsas düşməni olub və indi də belədir. Bir fakt götür. Bu, xoşagəlməz fakt deyil, lakin kilsələr insanı xoşagəlməz faktları qeyd etməyə məcbur edir. Fərz edək ki, bu gün yaşadığımız dünyada təcrübəsiz bir qız sifilisli kişi ilə evlidir; bu halda Katolik Kilsəsi deyir: “Bu, ayrılmaz bir müqəddəslikdir. Bekarlığa dözməli və ya birlikdə qalmalısınız. Birlikdə qalsanız, sifilitik uşaqların doğulmasının qarşısını almaq üçün kontraseptivlərdən istifadə etməməlisiniz." Bu yalnız bir nümunədir. Hazırda kilsənin əxlaq adlandırmaq üçün seçdiyi şeydə israrla hər cür insanlara layiq olmayan və lazımsız əzablar verməsinin bir çox yolu var. Bildiyimiz kimi, o, böyük ölçüdə dünyada əzab-əziyyəti azaldan bütün istiqamətlərdə hələ də irəliləyiş və təkmilləşmənin əleyhdarıdır, çünki o, əxlaq kimi müəyyən dar davranış qaydalarını qeyd etməyi seçmişdir. insan xoşbəxtliyi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur; və siz deyəndə ki, bu və ya digər şeylər etmək lazımdır, çünki bu, insan xoşbəxtliyinə səbəb olacaq, bunun heç bir əlaqəsi olmadığını düşünürlər. “İnsan xoşbəxtliyinin əxlaqla nə əlaqəsi var? Əxlaqın məqsədi insanları xoşbəxt etmək deyil". * Bir adamın mənimsədiyi din, bir neçə istisna xaricində, cəmiyyətin qəbul etdiyi dinlə eynidir və bu da, adamın həmin dini mənimsəməsinə ətraf təsirlərin səbəb olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur". * Bir din, sonsuz və mütləq bir qəti həqiqəti təcəssüm etdiyi iddiası ilə bir elmi nəzəriyyədən fərqlilik göstərərkən, elm isə daima təcrübəyə söykənir, indiki nəzəriyyələrin tez ya da gec yenidən biçimləndirilməsini zəruri hesab edir və metodunun məntiqi bir bütün ilə son nəticəyə çatmasında yetərsiz olduğunu dərk edir. * Bir qəssabın çörəyə, bir çörəkçinin də ətə ehtiyacı vardır. Bu səbəblə qəssabla çörəkçinin bir-birini sevməsi üçün məntiqli bir səbəb vardır. Hər ikisi də bir-birinə faydalı olar. * Bir məsələ üzərində çalışır və ya hər hansı bir fəlsəfə üzərində düşünürsünüzsə, özünüzə sadəcə bunu sual verin: Faktlar nələrdir? Və bu faktların dəstəklədiyi həqiqətlər nələrdir? * Buna görə də çoxluğun bir fikrə inanması, bu fikrin doğru olduğuna dəlalət etməz. Bəşəriyyətin əksər hissəsi cahil olduğundan hamı tərəfindən qəbul edilən bir fikrin yanlış olmaq ehtimalı daha çoxdur. * Bizim məktəblərdə ən vacib şey - qəzet oxumaq sənəti öyrədilmir. == C == * Centlmen - bu elə bir adamdır ki, onunla ünsiyyətdə olanda özünü centlmen hiss edirsən. == Ç == * Çox az insan başqa insanlara, millətlərə, fərqli fikirlərə nifrət etmədən xoşbəxt ola bilər. == D == * Demokratiya dövründə axmaqlar səs vermə, diktatura dövründə - idarəetmə hüququna malikdirlər. * Demokratiyada vicdanlı siyasətçiyə ancaq o zaman dözmək olar ki, o, çox axmaqdır. Çünki xalqın yarıdan çoxunun qərəzli fikirlərini ancaq çox axmaq adam səmimi şəkildə bölüşə bilər. * Diaqnostika elə bir uğurlara nail oldu ki, sağlam insanlar praktik olaraq qalmadı. * Dünya tarixi qarşısını almaq mümkün olanların cəmidir. * Dünyada elə bir bilik varmı ki, heç bir ağıl sahibi ona şübhə etməsin? * Dünyanı anlama və islahat istəyi irəliləmənin iki böyük mühərrikidir. * Dünyanı döyüş təhlükəsindən qoruyacaq tək bir yol vardır; dünya səviyyəsində səlahiyyətə sahib olacaq və dünyada bütün silahların təkəlini əlində tutacaq bir tək nüfuzun qurulması. * Dünyanın bütün problemi, axmaqlar və fanatiklər bu qədər özündən əminkən, ağıllı insanların şübhələrlə dolu olmasıdır * Düzdür, demokratiyanın ən yaxşı idarəetmə forması olduğuna görə idealist bir nəzəriyyə var. Mən bu nəzəriyyənin doğru olduğunu düşünürəm. Amma praktiki siyasətin elə bir şöbəsi yoxdur ki, idealist nəzəriyyələr böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq qədər güclü olsun; böyük dəyişikliklər baş verəndə, onları əsaslandıran nəzəriyyələr həmişə ehtiras üçün kamuflyaj olur. Demokratik nəzəriyyələrə hərəkətverici qüvvə verən ehtiras isə, şübhəsiz ki, paxıllıq ehtirasıdır. == Ə == * Əgər bir filosof olmaq istəyirsinizsə, təhsilinizin zaman və məkanına, ana-babalarınızın və müəllimlərinizin sizə dediklərinə dayanan inanclardan əlinizdən gəldiyincə xilas olmağa çalışmalısınız. * Əgər insana öz instinktlərinə zidd olan bir fakt təklif olunarsa, o, onu diqqətlə araşdıracaq və dəlillər çox olmasa, ona inanmaqdan imtina edəcək. Əksinə, ona fitrətinə uyğun hərəkət etmək üçün səbəb olan bir şey təklif edilsə, ən incə dəlillərlə belə onu qəbul edər. Miflərin mənşəyi bu şəkildə izah edilir. == F == * Fərqli düşünməkdən qorxmayın. Unutmayaq ki, indi adi qəbul etdiyimiz əksər fikirlər bir zamanlar qeyri-adi idi. == G == * Gəmi qəzası zamanı komanda öz kapitanının əmrlərini tərəddüd etmədən yerinə yetirir, çünki dənizçilərin ümumi məqsədi var və bu məqsədə çatmaq üçün vasitələr hamı üçün aydın və başa düşüləndir. Ancaq kapitan hökumətin etdiyi kimi, gələn əmrlərin qanuniliyini sübut etmək üçün dənizçilərə gəmini idarə etmək prinsiplərini izah etməyə başlasaydı, onun çıxışı bitməmiş gəmi dibinə gedəcəkdi. == H == * Həqiqəti qəbul etmək çətindir, amma ondan qaçmaq da mümkün deyil. * Hər bir dəqiq elm təxmini hesablamaya əsaslanır. * Həyat, kimin ovçu, kimin şikar olacağını müəyyənləşdirən yarışdan başqa bir şey deyildir. * Həyata keçməyən arzularımız da xoşbəxtliyimizin ayrılmaz hissəsidir. * Həyatın öhdəsindən gəlmək üçün bir inanca ya da dinə bağlanmaları lazım olduğunu düşünən insanlar məncə qorxaqlıq edirlər; eyni rəftarı başqa bir mövzuda göstərsələr bu alçaldıcı bir vəziyyət olardı. Lakin mövzu din olduqda bu heyranlıqla qarşılanır, amma mən hansı mövzuda olursa olsun qorxaqlığa heyranlıq duymuram. * Həyatın pislikləri qismən təbii səbəblərdən, qismən də insanların bir-birinə düşmənçiliyindən qaynaqlanır. Keçmiş dövrlərdə ərzaq təminatı üçün rəqabət və müharibə lazım idi ki, bunu ancaq qalib gələnlər əldə edə bilərdi. İndi, elmin verməyə başladığı təbii qüvvələrin mənimsənilməsi sayəsində hamı bir-birini yox, təbiəti fəth etməyə həsr etsəydi, hamı üçün daha çox rahatlıq və xoşbəxtlik olardı. Təbiətin başqa insanlarla mübarizəmizdə bir dost, bəzən hətta müttəfiq kimi təqdim edilməsi insanın dünyadakı həqiqi mövqeyini ört-basdır edir və onun enerjisini elmi güc axtarışından yayındırır ki, bu da yeganə mübarizədir. == X == * Xatırladığım qədəriylə, müqəddəs kitablarda zəkanı tərifləyən tək bir söz belə yoxdur. * Xoşbəxtliyin sirri, dünyanın qorxunc, çox qorxunc bir yer olduğu gerçəyiylə üzləşməkdir. == İ == * İnsan nə qədər az bilərsə, onu o qədər şiddətlə müdafiə edər. * İnsan öz həyatının əksər hissəsini planlaşdırmaqdansa hər şeyin zamanın axarına buraxmalıdır, çünki sistemləşdirilmiş bir həyatın sonunda əqli və cismi ölümdən başqa heç nə yoxdur. * İnsanın duyğuları bildikləri ilə tərs mütənasibdir. Nə qədər az bilsən, o qədər çox hirslənərsən. * İnsanlığını xatırla, qalanını unut. == K == * Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. == M == * Mən dinə bir xəstəlik, insan irqi üçün adı qoyulmamış bir səfalətin qaynağı kimi baxıram. * Mənim dinim budur: Hər öhdəliyi etmək və bunun üçün həm burada, həm də buradan sonra bir mükafat gözləməmək. * Mənim istəyim və arzum odur ki, başladığım şeylər o qədər açıq olsun ki, niyə vaxtımı bunları ifadə etməyə sərf etdiyimi düşünəsən. Məqsədim budur, çünki fəlsəfənin mahiyyəti ifadə etməyə dəyməz, görünəcək qədər sadə bir şeydən başlamaq və heç kimin inanmayacağı qədər paradoksal bir şeylə bitirməkdir. * Müasir dünyanı əvvəlki əsrlərdən fərqləndirən demək olar ki, hər şey XVII əsrdə ən möhtəşəm qələbələrini qazanmış elmə aiddir. * Müasir dünyanın problemlərinin fundamental səbəblərindən biri odur ki, ağıllı insanlar şübhələrlə mübarizə apararkən sarsaqlar özündən əmindirlər. == N == * Napoleon olmadan da Müqəddəs Yelena adasında ölmək olar. * Nə qədər az bilsəniz, onu o qədər şiddətlə müdafiə edərsiniz. Tək kitablı adamdan qorx. * Nəyinsə mümkünlüyünü sübut edən ən əsaslı dəlil, artıq başqa birinin bunu etmiş olması faktıdır.<ref>Brayan Treysi. Bəhanələrə yox! daxili intizamın gücü. Bakı, 2013.səh.81</ref> == S == * Sevgi — yalqızlıqdan qaçışın əsas üsuludur, hansı ki, kişilərin və qadınların əksəriyyətinə demək olar ki, bütün onların həyatı ərzində əzab verir. * Sevgidən qorxmaq, həyatdan qorxmaq deməkdir, həyatdan qorxanlar isə daha indidən üç dəfə ölmüşlər deməkdir. * Sərxoşluq müvəqqəti intihardır. * Son gücündən istifadə etmədən başqalarından əsla yardım istəmə.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014. səh.523</ref> == T == * Təcrübə gəstərir ki, sınaqdan keçirilməmiş, dəlillə müdafiə edilməmiş düşüncə, bütün qəbul etdiyimiz həqiqətlərin əsasını təşkil etsə də, həqiqətin təminatçısı deyil. * Tək kitablı adamdan qorx. == V == * Viktoriya dövrü, bütün təvazökarlığına baxmayaraq, sürətli tərəqqi dövrü idi, çünki kişilərdə qorxu deyil, ümid hakim idi. Əgər yenidən irəliləyiş əldə etmək istəyiriksə, yenə ümid bizə hakim olmalıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Əlifba sırasına görə şəxslər]] [[Kateqoriya:Filosoflar]] [[Kateqoriya:İngilislər]] [[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar]] mbnzds7bgj1hdrqbmofbceiipeuwlhc 0 6137 132687 122476 2022-08-22T18:11:31Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ə */ wikitext text/x-wiki {{Vikipediya|Ədəbiyyat}} {{ABC}} == B == * Balaca oxucuları bədii əsərdə ən çox əhvalat və hadisələr maraqlandırır. [[Zahid Xəlil]] * Bədii ədəbiyyat oxumaq üçün də vaxt tapmaq lazımdır, yoxsa insanın beyni quruyar. [[Sergey Kirov]] * Bədii ədəbiyyatın tərbiyəvi əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Ona görə ki, bədii ədəbiyyat fikrə və hisslərə eyni vaxtda və eyni qüvvə ilə təsir edir. [[Maksim Qorki]] * Bədii əsər oxucuda gözəl hislər yaradır, həyatı, insanları başa düşməkdə ona kömək edir. [[Fikrət Qoca]] * Bədii əsərdə sözlər üçün darısqallıq, fikir üçün genişlik olmalıdır. [[Maksim Qorki]] * Bədii əsərin ömrü onun xalq tərəfindən bəyənilməsindən asılıdır. [[Səməd Vurğun]] == Ç == * Çox böyük tarix lazımdır ki, bir az ədəbiyyat alınsın. [[Uilyam Ceyms]] == D == * Dünyada iki güc mövcuddur: dollar və ədəbiyyat. [[Mixail Bulqakov]] == E == * Elmi ədəbiyyat insanları nadanlıqdan, bədii ədəbiyyat isə kobudluq və bayağılıqdan xilas edir. [[Nikolay Çernışevski]] == Ə == * Ədəbiyyat – azad insan sözləri ilə ifadə olunur ki, bu da həm səs, həm lövhə, həm də müəyyən aydın ifadə olunmuş təfəkkürdür. Buna görə də ədəbiyyat incəsənət növlərinin bütün başqa ünsürlərinə malik olub, ayrılıqda onların hər birindən tamamilə istifadə etmiş olur. Ədəbiyyat bütün küll halında, incəsənətin tərkibindən ibarət olub, onun bütün cəhətlərini əhatə etməklə bərabər, bütün fərqlərini müəyyən və aydın bir şəkildə ehtiva edir. [[Vissarion Belinski]] * Ədəbiyyat dünyanı insan qəlbinin işığı ilə nurlandırdı. [[Rabindranat Taqor]] * Ədəbiyyat – əbədiyyəti ana, anı əbədiyyətə çevirir. [[Əbu Turxan]] * Ədəbiyyat xalqın maddiləşmiş yaddaşıdır. [[Uilyam Folkner]] * Ədəbiyyat xalqın şüurudur, onun mənəvi həyatının diriliyidir. [[Vissarion Belinski]] * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] * Ədəbiyyat millətdəki əhvali-ruhiyyənin inikası deməkdir. [[Hüseyn Cavid]] * Ədəbiyyatın vəzifəsi hadisələri ideyaya çevirməkdir. [[Corc Santayana]] == H == * Həyat fəlsəfəsinə gedən ən geniş yol ədəbiyyatdan keçir. [[Əbu Turxan]] == M == * Mədəniyyəti yüksəltmək, hər şeydən əvvəl, bədii ədəbiyyatı bilməkdir. [[Kalinin]] * Məktəb sayəsində, məktəbin verəcəyi elm və fənn sayəsindədir ki, Türk milləti, Türk sənəti, Türk iqtisadiyyatı, Türk şeir və ədəbiyyatı bütün gözəllikləriylə inkişaf edər. [[Mustafa Kamal Atatürk]] * Milləti ədəbiyyat yaradır. [[Uilyam Folkner]] * Mütaliə insanı kamilləşdirir, onun nitq qabiliyyətini inkişaf etdirir. [[Frensis Bekon]] == N == * Nə qədər bir qövm və tayfa elmsiz və mərifətsiz olsa, bir o qədər onun ədəbiyyatı zəif və biməzmun olacaqdır. Hətta çox tayfalar vardır ki ədəbiyyat nə olduğunu bilməzlər. Bunlar dünya üzündə çox müddət yaşamayıb puç və zay olurlar. Tərəqqi və səadət fikrində olan və ədəbi zindəganlıq arzusuna düşən qövm və millət gərəkdir ən əvvəl öz ana dilinin vüssət və qüvvət tapmağına səy və himmət göstərsin və ədəbiyyati-milliyəsinin asari-nəfisə və təsnifati-məmduhə ilə zənginləşdirsin. [[Firidun bəy Köçərli]] == S == * Siyasət ədəbiyyata müxalifətdə olduqca, yazıçı həmişə siyasətə müxalifətdə olacaq. [[Mixail Bulqakov]] == T == * Tənqid, ədəbiyyat və sənət əsərlərinin gözəlliklərini, çirkinliklərini ortaya çıxardan bir elmdir. [[Aleksandr Puşkin]] == Y == * Yaxşı bədii əsər oxucunun hislərinə, düşüncəsinə təsir edir, onu hərtərəfli zənginləşdirir. [[İlyas Əfəndiyev]] * Yazıçı həqiqəti qələmə almalıdır.Yalan kitablara yol tapa bilər, amma heç vaxt ədəbiyyat ola bilməz. Yalan orduları hərəkətə gətirə bilər, bir xalqı aldadıb yolundan sapdıra bilər, hətta özünü "həyat" kimiqələmə verə bilər, amma heç vaxt böyük ədəbiyyat ola bilməz. [[Uilyam Folkner]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Ədəbiyyat| ]] [[Kateqoriya:Humanitar elmlər]] p92sf47g2cfbza17lro6lizg61e02ef 0 6147 132702 109564 2022-08-23T10:23:19Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ç */ wikitext text/x-wiki [[File:Dapperheidgrotepier.jpg|thumb]] {{ABC}} == A == * Almaniya ilə Rusiya arasında müharibə böyük axmaqlıqdır. Məhz buna görə, o, mütləq baş verəcək. [[Otto fon Bismark]] * Aramızdakı müharibə necə izah olunsun? Onun ürəyi Fələstindi, mənsə oraya yerləşməyə çalışan qərbli. [[Camal Sürəya]] * Avropalılar arasında hər hansı bir müharibə vətəndaş müharibəsidir. [[Viktor Hüqo]] * Azadlıq ali dəyərdir; o olmadan şəxsiyyət mümkün deyildir. Həyat və bilik bu gün o qədər mürəkkəbdir ki, biz öz yolumuzu yalnız azad diskussiya vasitəsilə seçə, səhvlər və xurafatlar içərisindən keçərək həqiqət perspektivinə nail ola bilərik. Qoy insanlar, hətta müəllimlər belə fərqli rəy söyləsinlər və müzakirələr aparsınlar; belə müxtəlif fikirlər inamın nisbi olduğunu üzə çıxaracaq, belə halda silaha əl atmaq o qədər də vacib olmayacaqdır; nifrət və müharibə kənardan güclə boynuna qoyulan ideyalardan və doqmatik inamdan irəli gəlir. Təfəkkür və nitq azadlığı "müasir" ruhun nadanlığını və xurafatını yuyub təmizləyəcəkdir. Biz düşündüyümüz qədər təhsilli deyilik; biz ümumi təhsilin böyük eksperimentinin başlanğıcındayıq və onun elə bir vaxtı olmayıb ki, bizim təfəkkür üslubumuza və ictimai həyatımıza təsir göstərə bilsin. Biz müəyyən təchizat yaradırıq, amma bu metodlarda və texniki qaydalarda çox primitivik; biz təhsil haqqında belə düşünürük ki, bu, müəyyən biliklərin ötürülməsidir, əslində isə o, zəkanın elmi vərdişlərinin inkişafı olmalıdır. Nadan insanın fərqli əlaməti ondadır ki, onun fikirləri tələsikdir və şərtsizdir. [[Bertran Rassel]] * Azadlıq uğrunda hər cür müharibə müqəddəsdir, işğalçılıq isə lənətə layiqdir. [[Jan Batist Anri Lakorder]] == B == * Başqaları üzərində güc siyasidir və başqaları üzərində güc sahibi olmaqla maraqlanan insanlar, dərin bir dəyərsizlik kompleksi olan insanlardır. Özlərini davamlı olaraq başqaları ilə müqayisə edir və özlərini dəyərsiz hiss edirlər. Dünyaya və özlərinə bunun belə olmadığını, üstün varlıqlar olduqlarını sübut etmək istəyirlər. Bütün siyasətçilər, dəyərsizlik kompleksindən əziyyət çəkirlər. Bütün siyasətçilərin psixoloji müalicə almaqları gərəkdir. Bunlar xəstə insanlardır və bu xəstə insanların əlindən bütün dünya çox böyük iztirab içindədir. Üç min ildə beş min müharibə! [[Oşo]] * Bir qarış torpağı hasarlayıb “bu torpaq mənə məxsusdur” deyən və sadəlövh insanları tapıb buna inandıran adam vətəndaş cəmiyyətinin əsl qurucusudur. Dirəkləri aşıran, sərhəd kimi xidmət edən xəndəkləri dolduraraq “bu yalançıya qulaq asmaqdan ehtiyatlanın!, hər şeyin sizə, torpağın isə heç kimə mənsub olmadığını unutsanız, məhv olacaqsınız!” deyərək insanlara müraciət edən adam nə qədər cinayətlərin, müharibələrin, fəlakətlərin, dəhşətlərin qarşısını almış olur. [[Jan Jak Russo]] * Biz asudə vaxta malik olmaq üçün asudə vaxtdan məhrum oluruq, sülh içində yaşamaq üçün isə müharibə edirik. [[Aristotel]] * Böyük gücə sahib suveren dövlətlər olduğu müddətcə müharibə qaçınılmazdır. [[Albert Eynşteyn]] * "Bu möhtəşəm müharibə məni bitirdi."{{Son sözləri}} [[Yozef Haydn]] * Bu müharibə hər daim olacaq: bəziləri deyəcək müharibə gedir, bəziləri isə deyəcək ki, heç bir müharibə yoxdur. [[Leonard Koen]] * Bütün döyüşlər vətəndaş müharibəsidir, çünki bütün insanlar qardaşdır. [[Fransua Fenelon]] * Bütün müharibələr, ilk olaraq insan zehnində qazanılır. [[Janna d'Ark]] == Ç == * Çinin uzun sürən müharibəsi Çin xalqından böyük fədakarlıqlar tələb etdi və tələb edəcək, lakin eyni zamanda bu müharibə onları sakitləşdirdi. O, Çin xalqını son yüz ildəki bütün böyük mübarizələrindən daha böyük dərəcədə oyatdı və birləşdirdi. Çin xalqı təkcə nəhəng milli düşmənlə deyil, həm də əslində düşmənə kömək edən güclü daxili mürtəce qüvvələrlə qarşılaşır; bu şəklin bir tərəfidir. Lakin digər tərəfi odur ki, Çin xalqı nəinki əvvəlkindən daha çox siyasi şüurludur, həm də güclü Azad edilmiş ərazilər və gündən-günə böyüyən ümummilli demokratik hərəkat qurdu. Bunlar əlverişli daxili şərait yaradır. Əgər Çin xalqındakı məğlubiyyətlər və uğursuzluqlar nin son yüz ildəki mübarizələri müəyyən zəruri beynəlxalq və daxili şəraitin olmaması ilə bağlı idisə, bu gün vəziyyət başqadır - bütün lazımi şərait mövcuddur. Məğlubiyyətdən qaçmaq və qələbə qazanmaq üçün hər cür imkan var. Əgər biz bütün xalqı qətiyyətli mübarizədə birləşdirə bilsək, ona lazımi rəhbərlik verə bilsək, qalib gələcəyik. [[Mao Tszedun]] * Çox müharibə var ki, faydası sülhdən daha çoxdur. [[Əli]] == D == * Dənizçinin cəsarəti fırtınada, əsgərin cəsarəti müharibədə, xalqın cəsarəti isə ağır sınaq günlərində bəlli olur. [[Tomas Vilson]] * Dinc həyat sürən qadın ömrü boyu müharibə görməmiş ölkə kimidir. [[Corc Eliot]] * Döyüş bir parad kimi görünən bir hücum deyil, çırpınan plakatlarla döyüş deyil, qəzəbləndikləri və qışqırdıqları bir əl-əl döyüşü deyil; Müharibə dəhşətli dərəcədə fövqəladə bir yorğunluq, bel, dərin su və kir, bit və iyrənc bir şeydir. Bunlar cəsədlərin və cəsədlərin parçalanmış, qarışıq üzləri üzərində üzən və artıq cəsədlərə bənzəməyən küflü üzlərdir. Bəli, müharibə, heyrətamiz dramlarla kəsilən, sonsuz çətinliklərin monotoniyasıdır və süngü deyil, gümüş kimi parıldayan, xoruzun günəşdəki bir buynuz mahnısı deyil. [[Yanğın (Anri Barbüs)]] * Düşməndən sülhü satın almaq, onu yeni müharibə üçün vasitələrlə təmin etmək deməkdir. [[Jan Jak Russo]] == Ə == * Ən müqəddəs müharibə odur ki, insan özünə qalib gəlir. [[Məhəmməd]] * Əgər soyuq müharibə yoxdursa, sənin amerikan olmağının nə mənası var ki? [[Con Apdayk]] == F == * Fransa, sən bizlə müharibə mi etmək istəyirsən? Sənə müharibə edən bizik! Gəl savaş bizimlə! [[Müəmmər əl-Qəzzafi]] * Futbol da müharibə kimi bir şeydir. Müxtəlif cəbhələrdə müxtəlif adamlar vuruşur. Əvvəlcə artileriya atəş açır, sonra piyadalar irəli gedir. Uzaq məsafədən zərbələr vurmaq bir milli komandanın keyfiyyətini göstərir. Futbolda toplar bu yandadır, piyadalar o yanda... [[Böyükağa Hacıyev]] == H == * Heç vaxt müharibə zamanı, ovdan sonra və seçkidən əvvəlki qədər yalan danışmırlar. [[Otto fon Bismark]] * Hətta qalib müharibə pisdir və xalqların müdrikliyi ilə onun qarşısı alınmalıdır. [[Otto fon Bismark]] * Həmişə sülh tərəfdarı ol, lakin müharibəyə də hazır ol. [[Napoleon Bonapart]] * Hər cür elmi irəliləmənin tərəfdarıyam, amma irəliləmə, yaradıcı insanların əlində olmalıdır… irəliləmə, müharibə deyə bağıranların əlində olmamalıdır. [[Oşo]] * Hitler beyninə qəhrəmanlıqla uduzmaq üçün müharibə törətmək ideyasını soxmuş bənzəri olmayan mazoxistdir. [[Salvador Dali]] == İ == * İki ordunun bir-birini bir saniyədə məhv edə biləcəyi gün bütün sivil millətlər müharibədən əl çəkib, ordularını tərxis edəcəklər. [[Alfred Nobel]] * İqtisadi, sosial və mədəni müharibələr qanlı müharibələrdən daha təhlükəlidir. [[Qustav Lebon]] * İnsanlar müharibə aparmaq əvəzinə böyük bir ruh yüksəkliyi ilə döyüşmək qərarı verirlər və hərbi xoşbəxtliyin dəyişilməsi ilə öz əhval-ruhiyyələrini də dəyişirlər. [[Fukidid]] * İnsanlar müharibəyə başlayarkən, gözlənilməsi daha münasib olduğu halda, dərhal hərəkətə keçirlər və uğursuzluğa düçar olandan sonra mülahizələrə müraciət edirlər. [[Fukidid]] * İnsanların sülh istəyi müharibə qorxusundan doğur. [[Uinston Çörçill]] == K == * Kimsə heç olmasa bir dəfə döyüş meydanında ölmüş bir əsgərin şüşəyə dönmüş gözlərinə baxsaydı, müharibəyə başlamazdan əvvəl yaxşı düşünərdi. [[Otto fon Bismark]] == M == * Mən iki müharibə, iki arvad və Hitleri görmüşəm. [[Albert Eynşteyn]] * Mən müharibənin amansızlığını və qəddarlığını bir çox insandan daha yaxşı bilirəm. İndi mən sülh üçün işləmək istəyirəm. Lakin bəşəriyyət davamlı sülhü necə əldə edə bilər. Ürəyin, düşüncənin və canın həqiqi sülhü yalnız İsa Məsih vasitəsilə gələ bilər. [[Mitsuo Fuçida]] * Mən onun (Osmanlı sultanını nəzərdə tutur) cavabında yazdım… Axı iki müsəlman qoşununun biri-birinin qanını tökməyə və onları təhlükə ilə qarşı-qarşıya qoymağa necə fitva verə bilərəm? Atam atanızla müharibə etdiyi zaman ətrafındakı bütün əmir və əsgərlər məst olmuşlar. Onlar axşamdan səhərədək şərab içmiş və müharibə əhval-ruhiyyəsində olmuşlar… O gündən bəri Çaldıran döyüşü barədə söz düşdükdə atamı aldadıb müharibəyə təhrik etdiyi üçün Dərmiş xana lənət oxuyuram. [[I Təhmasib]] * Mən sülh üçün müharibə etmək istəyirəm. [[Albert Eynşteyn]] * Musiqi sədaları altında cərgədə addımlayanlara nifrət edirəm. Belələrinə əsas beyin səhvən verilib və onlar üçün onurğa beyni kifayət edərdi. Sivilizasiyanın bu cür rüsvayçılığına son qoyulmalıdır. Vətənpərvərlik adlanan və komanda ilə edilən qəhrəmanlığa, mənasız qəddarlığa və iyrənc mənasızlığa, müharibənin amansızlığına, mənasızlığına nifrət edirəm. Müharibə nə qədər amansız və mənasızdır. Mən tikə-tikə olmağı bu çirkin hərəkətin bir hissəsi olmaqdan üstün tuturam. Mən möhkəm əminəm ki, müharibə adı altında törədilən qətl elə qətl olaraq qalır. [[Albert Eynşteyn]] * Müharibə analar üçün ən dəhşətli lənətdir. [[Horatsi]] * Müharibə azad olmağa layiq olanları azadlığa çıxarır, kölə olmağa layiq olanları isə kölə edir. Müharibə hər şeyin ağası, hər şeyin şahıdır. [[Heraklit]] * Müharibə bəşər övladına ləkə gətirən pislikdir. [[Fransua Fenelon]] * Müharibə bəşəriyyət üçün ən möhtəşəm yarışdır! Döyüşdə güclü qalib gəlir, zəif isə ölür. [[Corc Patton]] * Müharibə - bu, başqalarının maraqları naminə tamamilə günahsız insanların məhv olmasıdır. [[Uinston Çörçill]] * Müharibə cəldliyi sevir. [[Napoleon Bonapart]] * Müharibə də təbii bir hadisə kimi qəbul edilməlidir. [[Otto Diks]] * Müharibə dəhşətdir, qorxunc bir cinayətdir. Mən elə bir dağıdıcı gücə malik maddə və ya maşın icad etmək istərdim ki, onların köməyi ilə istənilən müharibə qeyri-mümkün olsun. [[Alfred Nobel]] * Müharibə, düşməni iradəmizi yerinə yetirməyə məcbur etmək məqsədi daşıyan bir şiddət hərəkətidir. [[Karl fon Klauzevits]] * Müharibə etmək lazım olanda pul tapılır, kasıbları doyurmaq lazım olanda isə tapılmır. [[Tupak Şakur]] * Müharibə etməyə onun özünün həvəsi yox idi.Çünki, xüsusi bir fərdiliyi ilə seçilən bir insan üçün müharibə etmək boş, mənasız bir məşğulyyətdir. [[Teodor Drayzer]] * Müharibə, ən güclü dövlətlərin bədənini yeyən siyasi xərçəngdir. [[Pyer Büast]] * Müharibə əvvəlcədən nəzərə alınan hallardan ibarət olmur. [[Napoleon Bonapart]] * Müharibə, hamı üçün ölümcül bir təhlükədir. [[Yanğın (Anri Barbüs)]] * Müharibə heç bir problemi həll etmir; qalibiyyət elə məğlubiyyət kimi dağıdıcı təsir göstərir. [[Aqata Kristi]] * Müharibə həyatın qaçılmaz qanunudur. Sülh isə iki müharibə arasında qurulan xoşbəxtlik körpüsüdür. [[Fridrix Nitsşe]] * Müharibə humanizmin və həqiqətin inkarıdır. Məsələ təkcə insanların öldürülməsində deyil, zatən insan əvvəl-axır ölür. Məsələ, şüurlu şəkildə nifrətin və yalanın insanlara aşılanmasındadır. [[Cəvahirləl Nehru]] * Müharibə igidi, qəzəb müdriki, ehtiyac isə dostu sınağa çəkir (Atalar sözü) * Müharibə igidlik deyil. Müharibə xəstəlikdir. [[Antuan de Sent-Ekzüperi]] * Müharibə insan birlikləri arasındakı qarşıdurmanın ən azğın formasıdır; eyni zamanda ən faciəvi.[[Albert Eynşteyn]] * Müharibə insan münasibətlərinin bir hissəsidir. Müharibənin Elm və Sənət aləminə deyil, sosial həyat sahəsinə aid olduğunu söyləyirik. Bu, böyük maraqlar toqquşmasıdır və onu digər münaqişələrdən fərqləndirən tək şey qanla həll edilməsidir. [[Karl fon Klauzevits]] * Müharibə insan sivilizasiyasının ən yüksək nailiyyətidir. [[Corc Patton]] * Müharibə qadınlara və kişilərə eyni dərəcədə təsir göstərir. Lakin bəzilərinin qanını, bəzilərinin isə göz yaşlarını alır… [[Uilyam Tekkerey]] * Müharibə qəddar və qanlıdır, amma döyüş müdriklik və cazibədarlıqla doludur. [[Karl fon Klauzevits]] * Müharibə millətlər və xalqlar arasında elə bir dəhşətli mühakimə üsuludur ki, həm mühakimə edəni, həm də mühakimə ediləni məhv edir. [[Pablo Pikasso]] * Müharibə, minlərlə insanı öldürənlərə insanlar təəccüb edənə və kömək edənə qədər davam edəcəkdir. [[Pyer Büast]] * Müharibə o vaxt qurtarır ki, heç kəs sağ qalmır. [[Platon]] * Müharibə onu qazananları müflis edən bir prosesdir. [[Pyer Büast]] * Müharibə sadə və amansızdır, ona görə də onu sona çatdırmaq üçün sadə və amansız bir insana ehtiyac var. [[Corc Patton]] * Müharibə siyasətçilərin dili ilə aça bilmədikləri düyünü dişi ilə açmaq cəhdidir. [[Brus Alberts]] * Müharibə siyasətin başqa yollarla davam etməsidir.[[Karl fon Klauzevits]] * Müharibə sürət tələb edir. [[Mark Tulli Siseron]] * Müharibə tapdığı ölkəni bir daha buraxmaz. [[Edmund Bark]] * Müharibə udulub, sülh yox. [[Albert Eynşteyn]] * Müharibə, ümumiyyətlə kobud səhvlərin kataloqudur. [[Uinston Çörçill]] * Müharibə vaxtı Çörçill həmişə saat 9-dan yatmağa gedərmiş. Biri dəfə də ondan: “Cənab Çörçill, ölkədə müharibə var, siz niyə yatırsınız?” – soruşurlar. Çörçill də: “İngiltərənin sabah sağlam və dinc Çörçillə ehtiyacı var”, — deyə cavab verib.[[Uinston Çörçill]] * Müharibə zamanı həqiqət o qədər qiymətli olur ki, onu yalanın keşikçiləri qorumalıdır. [[Uinston Çörçill]] * Müharibə zamanı mən siqaret çəkməyə başladım. Bu sağlamlığımı qorudu. [[Marlen Ditrix]] * Müharibə, zəngin insanların orta və kasıb təbəqələrinin uşaqlarını ölümünə göndərməklə öz maraqlarını qorumaq yoludur. [[Corc Karlin]] * Müharibə zorakılığın müəllimidir. [[Fukidid]] * Müharibədə ən əhəmiyyətli şey sürətdir. [[Lao Tszı]] * Müharibədə qanunlar susar. [[Mark Tulli Siseron]] * Müharibədə müvəffəqiyyət qazanmaq iki amildən asılıdır: yeni tipli silahdan və məktəb müəllimindən. [[Otto fon Bismark]] * Müharibədə ölüm əhəmiyyətsizdir, amma əldən verilmiş fürsət cinayətdir. [[[[Corc Patton]]]] * Müharibədə uğur qazanmaq silahdan yox, silahın da xeyir verməsinə kömək edən puldan asılıdır. [[Fukidid]] * Müharibədə üç cür adam olur: Tank belində şəkil çəkdirənlər, müsahibə verənlər, bir də vuruşanlar. [[Dolu (film, 2012)]] * Müharibədən qaçmaq mümkün deyil, onu yalnız düşməndən üstün olana qədər təxirə salmaq olar. [[Nikkolo Makiavelli]] * Müharibədən sonra dəbilqənin ipini bərk bağla. [[Yapon atalar sözləri]] * Müharibələr silahla aparılır, ancaq kişilər qalib gəlir. [[Corc Patton]] * Müharibələri sülhdə yaşamaq üçün başlamaq lazımdır. [[Mark Tulli Siseron]] * Müharibəni bilməyən, sülhü də bilməz. [[Yapon atalar sözləri]] * Müharibəni hər kəslə etmək olar, sülh isə yalnız ləyaqətli insanlarla bağlanmalıdır. [[II Mehmed]] * Müharibəni labüd, faydalı və arzu olunan hesab edən insanlar qorxulu, əxlaqi pozğunluqları ilə dəhşətli insanlardır.[[Lev Tolstoy]] * Müharibəni udmaq üçün üç şey lazımdır:Birinci pul, ikinci pul, üçüncü pul. [[Napoleon Bonapart]] * Müharibəni qazanmağın yolu düşməni məğlub etməkdir. [[Corc Patton]] * Müharibənin nəticələri həmişə böyük fəlakət və ümumi əxlaq pozğunluğuna gətirib çıxaracaq. [[Lev Tolstoy]] * Müharibənin pis, sülhün yaxşı olması insanlara o dərəcədə məlumdur ki, onlar salamlaşanda bir-birinə sülh, əmin-amanlıq arzulayırlar. [[Lev Tolstoy]] * Müharibənin yaxşısı, sülhün də pisi yoxdur. [[Bencamin Franklin]] * Müharibənin yalnız üç prinsipi var: cəsarət, cəsarət və cəsarət! [[Corc Patton]] == N == * Nadir şah möminlərlə cənnət barədə söhbət edirdi. Mömin şəxs cənnətin möcüzələri və zövqləri barədə danışandan sonra şah soruşdu ki, "cənnətdə müharibə və düşmən üzərində qələbə kimi şeylər varmı?" Möminin mənfi cavabında Nadir dilləndi: "Bəs onda hansı zövq-səfadan söhbət gedə bilər". [[Nadir şah]] * Nə qədər ki, böyük gücə sahib suveren dövlətlər var, müharibə qaçılmazdır.[[Albert Eynşteyn]] * Nə qədər ki, həyat rahatlığı çoxalır, incəsənət mükəmməlləşir, dəbdəbə , cah-calal yayılır, əsl cəsarət sönür, hərbi şücaətlər yox olur; və bütün bunlar kabinetlərin kölgəsində inkişaf edən elmin və incəsənətin işidir. Müharibə və fəth bir tərəfdən, dərin despotizmin digər tərəfdən bir-birinə qarşılıqlı kömək etdiyini başa düşmək çətin deyil. Başqa millətləri fəth etmək üçün qullardan ibarət bir xalqdan istənilən qədər pul və insan almaq olar. Müharibə, eyni zamanda pul toplamaq və xalqı qorxuda saxlamaq üçün çox saylı ordunu daim saxlamaq kimi bir bəhanədir. [[Jan Jak Russo]] * Nə yaxşı bir müharibə var, nə də pis bir sülh. [[Bencamin Franklin]] == Ö == * Önləyici müharibə - ölüm qorxusuna görə intihardır. [[Otto fon Bismark]] == P == * Pullar müharibənin beynidir. [[Mark Tulli Siseron]] * Pulları məhv etmək, müharibələri məhv etmək deməkdir. [[Mark Tulli Siseron]] == S == * Sadəcə axmaqlar müharibə etməyə davam etdi; bütün ağıllı insanlar nəyin doğru, nəyin yalnış olduğuna qərar verməyin yollarını tapmaqla məşğul idi. [[Oşo]] * Saf müdafiə müharibə anlayışına tamamilə ziddir və müharibədə müdafiə yalnız nisbi ola bilər. [[Karl fon Klauzevits]] * Siyasət də müharibə kimi maraqlıdır. Amma daha təhlükəlidir. Müharibədə sizi yalnız bir dəfə öldürə bilərlər, siyasətdə isə dəfələrlə. [[Uinston Çörçill]] * Siyasətin müharibənin inkişafına heç vaxt müdaxilə etmədiyini tez -tez təsdiqləyən, böyük strategiyanın əlifbasını başa düşmür. [[Karl fon Klauzevits]] * Super gücə malik hegemon dövlətlər olduqca müharibələr həmişə olacaqdır. [[Albert Eynşteyn]] * Sülh bəşəriyyətin xilası, müharibə isə onun cinayətidir. [[Viktor Hüqo]] * Sülh zamanı vətən yolunda göstərdiyiniz xidmətlər müharibə zamanı vətən üçün nələrə qadir olacağınızı göstərir. [[Qustav Lebon]] == Ü == * Üçüncü dünya müharibəsində hansı silahdan istifadə ediləcəyini bilmirəm, amma dördüncü dünya müharibəsində dəyənək və daşlardan istifadə ediləcək. [[Albert Eynşteyn]] == V == * Vaxtilə Fransız hökumətindən biri Napoleon Bonapartı bir müharibə əsnasında tənqid edib barmağını xəritə üzərində gəzdirərək: Əvvəl buranı almalı idiniz, sonra burdan keçərək kənarını zəbt etməli idiniz, kimi fikirlər icra edincə, Napoleon :"Bəli, onlar barmaqla alına bilsəydi, dediyin kimi edərdim". [[Napoleon Bonapart]] * Vay o dövlət xadiminə ki, müharibə üçün elə bir əsas tapa bilmir ki, onun müharibədən sonra da əhəmiyyəti olsun. [[Otto fon Bismark]] == Y == * Yaşamaq istəyən mübarizə aparmağa məcburdur, kim əbədi mübarizə olan bu dünyada müqavimət göstərmək istəmirsə o, yaşamaq haqqına malik deyil. [[Adolf Hitler]] == Z == * Zülmkarlar, müharibələr, sui-qəsdçilər olmasaydı, tarixlə nə baş verərdi? .. Doğrudanmı biz həqiqətin gizləndiyi quyunun kənarında zəncirlənərək ölmək üçün yaradılmışıq? Təkcə bu düşüncə, fəlsəfəni öyrənərək maariflənməyə ciddi şəkildə can atan hər kəsi elə ilk andan qorxutmalı idi. [[Jan Jak Russo]] == Mənbə == * Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı,2014 == Istinadlar == [[Kateqoriya:Müharibə| ]] telrl1fnra4ifzwnqr4jm0lhmqwdhhq 0 12129 132701 102370 2022-08-23T10:22:00Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* A */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Aktiv gücü əlində tutan yalnız dövlət olmamalıdır. Əgər insanlar mədəni olmaq istəyirlərsə, təşkilat qurma sənəti inkişaf etdirilməli və genişlədilməlidir. [[Aleksis de Tokvil]] * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. [[Mao Tszedun]] * Arzularının ardınca düş və sadəcə həyata keçir: Xəyallarınızı izləyin, həyatda sizi maraqlandıran işlərdə aktiv iştirak edin. Bir iş qurmaq niyyətindəsinizsə, əmin olun ki, bu, sizin hobbiniz və ya həqiqətən sevdiyiniz bir işdir. [[Riçard Brenson]] == C == * Cinsiyyət orqanlarını kişilərin daha rahat yaşamalarına xidmət edən odun parçası kimi görməyi rədd edən qadınları aktiv, pozğun, həyasız və yaxud lezbiyan olma təhlükəsi gözləyir. Lezbiyan bədəni adi qadın bədəninə nisbətən daha təhlükəli və cazibədardır, çünki bu bədən avtoerotizmə və klitordan gələn zövqə qarşı daha həssas olub, özünü doğrultmaq üçün daha münasibdir. [[Ziqmund Freyd]] == X == * Xəstəliyin ən aktiv müttəfiqi xəstənin ümidsizliyidir. [[Maksim Qorki]] == İ == * İki cür əxlaq var: biri pisliyi qadağan edən passiv əxlaq, digəri isə yaxşı işlər görməyi əmr edən aktiv əxlaq. [[Pyer Büast]] * İş dünyasında qalıcı və sağlam bir yerə sahib olmaq istəyirsinizsə siyasətdən uzaq durun. Əgər siyasi olaraq aktiv bir haldasınızsa əsla güvənli addımlar ata bilməzsiniz. Eyni zamanda potilik güc və sərvət əsla yan-yana durması lazım olmayan iki partlayıcı maddə kimidir. [[Cek Ma]] == S == * Siz necə xoşbəxt və ya məmnun olmaq istəyirsiniz? Bəs digərləri necə? Kimsə yalnızlıqdan, kimsə - insanlarla aktiv ünsiyyətdən, kimsə - özünə yaxın bir insanla ünsiyyətdən məmnunluq hissi keçirir. Bəziləri işdə və ya biznesdə mükəmməl hər şeyə sahib olduqda, yaxşı yaşamaq üçün kifayət qədər qazandıqda xoşbəxt olurlar, başqaları üçün sənət, elm, idman, yaradıcılıq ilə məşğul olmaqdan və ya sadəcə qayğısız tətildən zövq almaqdan daha böyük sevinc yoxdur. [[Albert Ellis]] == U == * Uğura nail olmaq üçün fərqli-fərqli insanlar ilə aktiv ünsiyyət saxlamaqdan ötrü çoxlu boş vaxtın olmalıdır. [[Corc Soros]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] aj4os7i6m3uwchspscaa2ihuf47y5dx 0 12994 132678 2022-08-22T13:20:07Z Rəşid Nurməmmədov 2070 Səhifə "'''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — [[Çin Xalq Respublikası]]nın ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu [[Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısı]]na daxil edilib. {{ABC}} == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]]" məzmunu ilə yaradıldı wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — [[Çin Xalq Respublikası]]nın ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu [[Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısı]]na daxil edilib. {{ABC}} == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] igwuxx2m3ih5rsy3xzbn4gy7w3cwezw 132679 132678 2022-08-22T13:20:39Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] edgvjspzta9f5w79cfhn48cbet195w3 132680 132679 2022-08-22T13:28:37Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 11qe5sgki09ohbvobcjwk1n1qanz8xo 132681 132680 2022-08-22T13:31:14Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] g8lcd0rqjjspjrmxp8yo7li2dhfrtly 132682 132681 2022-08-22T13:34:09Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] g5wbrhhp22lcvaoqxkpmg98nbn583kh 132683 132682 2022-08-22T13:42:00Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] sje6wva2574qgvoay54dgyex3dojfhh 132684 132683 2022-08-22T13:43:13Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* K */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 8xza60fy0aedn7xtlcmy53w9aobo3g7 132685 132684 2022-08-22T13:43:52Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* K */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] qsnsm3h1gmhqwh8lxhwdks3n0bcof5n 132689 132685 2022-08-23T04:39:35Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 8wkv3v723tuqjdrr08hg3twwu0up45d 132690 132689 2022-08-23T04:42:11Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] pyjnsomn8wlkl4hqfanulcgummfm5e6 132691 132690 2022-08-23T04:44:07Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 39g3x3tjl2z4g43u4vs4acj6op5japw 132692 132691 2022-08-23T04:51:45Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinif cəmiyyəti yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinif cəmiyyəti yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] l93a52uj8l43iihck7ptrl6rl3jx3h0 132693 132692 2022-08-23T04:53:56Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 8u76ilvhqgx0rnwsc5krz3rj8yijniz 132694 132693 2022-08-23T06:42:31Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 0hksk9bjyym1y5vgkxratmie1a4lx0l 132695 132694 2022-08-23T06:43:53Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* K */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] jvt8m20qi4sepwv8t034w1s3rnip8qc 132696 132695 2022-08-23T06:45:36Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Silahlar vacibdir, lakin müharibədə həlledici amil deyil. Həlledici amil şey deyil, insandır. Qüvvələr nisbəti təkcə hərbi və iqtisadi gücün nisbəti ilə deyil, həm də insan resursları və mənəviyyat nisbəti ilə müəyyən edilir. * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 2cg2m2lhuo7q9kt33kzhtg6vc71kane 132697 132696 2022-08-23T08:34:19Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ç == * Çinin uzun sürən müharibəsi Çin xalqından böyük fədakarlıqlar tələb etdi və tələb edəcək, lakin eyni zamanda bu müharibə onları sakitləşdirdi. O, Çin xalqını son yüz ildəki bütün böyük mübarizələrindən daha böyük dərəcədə oyatdı və birləşdirdi. Çin xalqı təkcə nəhəng milli düşmənlə deyil, həm də əslində düşmənə kömək edən güclü daxili mürtəce qüvvələrlə qarşılaşır; bu şəklin bir tərəfidir. Lakin digər tərəfi odur ki, Çin xalqı nəinki əvvəlkindən daha çox siyasi şüurludur, həm də güclü Azad edilmiş ərazilər və gündən-günə böyüyən ümummilli demokratik hərəkat qurdu. Bunlar əlverişli daxili şərait yaradır. Əgər Çin xalqındakı məğlubiyyətlər və uğursuzluqlar nin son yüz ildəki mübarizələri müəyyən zəruri beynəlxalq və daxili şəraitin olmaması ilə bağlı idisə, bu gün vəziyyət başqadır - bütün lazımi şərait mövcuddur. Məğlubiyyətdən qaçmaq və qələbə qazanmaq üçün hər cür imkan var. Əgər biz bütün xalqı qətiyyətli mübarizədə birləşdirə bilsək, ona lazımi rəhbərlik verə bilsək, qalib gələcəyik. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Silahlar vacibdir, lakin müharibədə həlledici amil deyil. Həlledici amil şey deyil, insandır. Qüvvələr nisbəti təkcə hərbi və iqtisadi gücün nisbəti ilə deyil, həm də insan resursları və mənəviyyat nisbəti ilə müəyyən edilir. * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] bo67co2xrxo5hlqndhn11gonvkarf69 132698 132697 2022-08-23T08:40:28Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* U */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ç == * Çinin uzun sürən müharibəsi Çin xalqından böyük fədakarlıqlar tələb etdi və tələb edəcək, lakin eyni zamanda bu müharibə onları sakitləşdirdi. O, Çin xalqını son yüz ildəki bütün böyük mübarizələrindən daha böyük dərəcədə oyatdı və birləşdirdi. Çin xalqı təkcə nəhəng milli düşmənlə deyil, həm də əslində düşmənə kömək edən güclü daxili mürtəce qüvvələrlə qarşılaşır; bu şəklin bir tərəfidir. Lakin digər tərəfi odur ki, Çin xalqı nəinki əvvəlkindən daha çox siyasi şüurludur, həm də güclü Azad edilmiş ərazilər və gündən-günə böyüyən ümummilli demokratik hərəkat qurdu. Bunlar əlverişli daxili şərait yaradır. Əgər Çin xalqındakı məğlubiyyətlər və uğursuzluqlar nin son yüz ildəki mübarizələri müəyyən zəruri beynəlxalq və daxili şəraitin olmaması ilə bağlı idisə, bu gün vəziyyət başqadır - bütün lazımi şərait mövcuddur. Məğlubiyyətdən qaçmaq və qələbə qazanmaq üçün hər cür imkan var. Əgər biz bütün xalqı qətiyyətli mübarizədə birləşdirə bilsək, ona lazımi rəhbərlik verə bilsək, qalib gələcəyik. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Silahlar vacibdir, lakin müharibədə həlledici amil deyil. Həlledici amil şey deyil, insandır. Qüvvələr nisbəti təkcə hərbi və iqtisadi gücün nisbəti ilə deyil, həm də insan resursları və mənəviyyat nisbəti ilə müəyyən edilir. * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == Z == * Zülm olan yerdə üsyan da olur. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] k84p8279501ttce2nr1ymv6z0p459k6 132699 132698 2022-08-23T08:41:31Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ç == * Çinin uzun sürən müharibəsi Çin xalqından böyük fədakarlıqlar tələb etdi və tələb edəcək, lakin eyni zamanda bu müharibə onları sakitləşdirdi. O, Çin xalqını son yüz ildəki bütün böyük mübarizələrindən daha böyük dərəcədə oyatdı və birləşdirdi. Çin xalqı təkcə nəhəng milli düşmənlə deyil, həm də əslində düşmənə kömək edən güclü daxili mürtəce qüvvələrlə qarşılaşır; bu şəklin bir tərəfidir. Lakin digər tərəfi odur ki, Çin xalqı nəinki əvvəlkindən daha çox siyasi şüurludur, həm də güclü Azad edilmiş ərazilər və gündən-günə böyüyən ümummilli demokratik hərəkat qurdu. Bunlar əlverişli daxili şərait yaradır. Əgər Çin xalqındakı məğlubiyyətlər və uğursuzluqlar nin son yüz ildəki mübarizələri müəyyən zəruri beynəlxalq və daxili şəraitin olmaması ilə bağlı idisə, bu gün vəziyyət başqadır - bütün lazımi şərait mövcuddur. Məğlubiyyətdən qaçmaq və qələbə qazanmaq üçün hər cür imkan var. Əgər biz bütün xalqı qətiyyətli mübarizədə birləşdirə bilsək, ona lazımi rəhbərlik verə bilsək, qalib gələcəyik. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == İ == * İnqilab şam yeməyi deyil , esse yazmaq, şəkil çəkmək və ya tikmə tikmək deyil. O, bu qədər zərif, bu qədər sakit və mülayim, bu qədər mülayim, xeyirxah, nəzakətli, təmkinli və mərhəmətli ola bilməz. İnqilab üsyandır, bir sinfin digər sinfi devirdiyi zorakılıq aktıdır. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Silahlar vacibdir, lakin müharibədə həlledici amil deyil. Həlledici amil şey deyil, insandır. Qüvvələr nisbəti təkcə hərbi və iqtisadi gücün nisbəti ilə deyil, həm də insan resursları və mənəviyyat nisbəti ilə müəyyən edilir. * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == Z == * Zülm olan yerdə üsyan da olur. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 5z25grb961hnxlbxnh8hbtw7ww0s7kq 132700 132699 2022-08-23T10:20:11Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Q */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Mao Zedong in 1959 (cropped).jpg|thumb|Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır.]] '''Mao Tszedun''' (26 dekabr 1893– 9 sentyabr 1976, Çjunnanhay) — Çin Xalq Respublikasının ilk lideri. ÇXR-nın qurucusu. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. {{ABC}} == A == * Aktiv müdafiə hücum müdafiəsi və ya həlledici döyüşlərlə müdafiə kimi də tanınır. Passiv müdafiə həm də sırf müdafiə və ya təmiz müdafiə kimi tanınır. Passiv müdafiə əslində saxta müdafiədir; aktiv müdafiə yeganə həqiqi müdafiədir, əks-hücum və hücuma keçmək üçün yeganə müdafiədir. Bildiyimə görə, strateji və ya taktiki baxımdan passiv müdafiəyə qarşı çıxmayan qədim və ya müasir, çinli və ya əcnəbi, heç bir dəyərli hərbi təlimat yoxdur, ağlabatan ağıllı hərbi ekspert yoxdur. Yalnız ən böyük axmaq və ya dəli sehrli silah kimi passiv müdafiəni saxlaya bilər. == B == [[Şəkil:AI End-Scenario 2 AI Explosion tamingtheaibeast.png|thumb|Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır.]] * Bilik nədir? Sinifli cəmiyyət yaranandan bəri dünyada yalnız iki növ biliyə, istehsal mübarizəsi biliyinə və sinfi mübarizəyə dair biliyə malik olmuşdur. Təbiətşünaslıq və ictimai elm bu iki növ biliyin kristallaşması, fəlsəfə isə təbiət haqqında biliklərin ümumiləşdirilməsi və yekunlaşdırılmasıdır. * Burada köhnə Çin deyimini tətbiq edə bilərik: "Bir qığılcım çöl yanğınını başlada bilər. == Ç == * Çinin uzun sürən müharibəsi Çin xalqından böyük fədakarlıqlar tələb etdi və tələb edəcək, lakin eyni zamanda bu müharibə onları sakitləşdirdi. O, Çin xalqını son yüz ildəki bütün böyük mübarizələrindən daha böyük dərəcədə oyatdı və birləşdirdi. Çin xalqı təkcə nəhəng milli düşmənlə deyil, həm də əslində düşmənə kömək edən güclü daxili mürtəce qüvvələrlə qarşılaşır; bu şəklin bir tərəfidir. Lakin digər tərəfi odur ki, Çin xalqı nəinki əvvəlkindən daha çox siyasi şüurludur, həm də güclü Azad edilmiş ərazilər və gündən-günə böyüyən ümummilli demokratik hərəkat qurdu. Bunlar əlverişli daxili şərait yaradır. Əgər Çin xalqındakı məğlubiyyətlər və uğursuzluqlar nin son yüz ildəki mübarizələri müəyyən zəruri beynəlxalq və daxili şəraitin olmaması ilə bağlı idisə, bu gün vəziyyət başqadır - bütün lazımi şərait mövcuddur. Məğlubiyyətdən qaçmaq və qələbə qazanmaq üçün hər cür imkan var. Əgər biz bütün xalqı qətiyyətli mübarizədə birləşdirə bilsək, ona lazımi rəhbərlik verə bilsək, qalib gələcəyik. == Ə == * Əgər bizim düzgün bir nəzəriyyəmiz varsa, ancaq onun haqqında yalvarırıqsa, onu ört-basdır edirik və praktikada tətbiq etmiriksə, bu nəzəriyyə nə qədər yaxşı olsa da, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Bilik təcrübədən başlayır, nəzəri biliklər təcrübə ilə əldə edilir və sonra təcrübəyə qayıtmalıdır. Biliyin aktiv funksiyası təkcə qavrayışdan rasional biliyə aktiv sıçrayışda təzahür etmir, həm də - bu daha vacibdir - o, rasional bilikdən inqilabi təcrübəyə sıçrayışda özünü göstərməlidir. Dünya qanunlarını qavrayan biliklər dünyanı dəyişdirmək təcrübəsinə yönləndirilməli, istehsal praktikasında, inqilabi sinfi mübarizə və inqilabi milli mübarizə praktikasında və elmi təcrübə təcrübəsində yenidən tətbiq edilməlidir. == F == * Fakt budur ki, heç bir ziddiyyətli cəhət ayrılıqda mövcud ola bilməz. Qarşı tərəfi olmasa, hər biri öz mövcudluq şərtini itirir. == İ == * İnqilab şam yeməyi deyil , esse yazmaq, şəkil çəkmək və ya tikmə tikmək deyil. O, bu qədər zərif, bu qədər sakit və mülayim, bu qədər mülayim, xeyirxah, nəzakətli, təmkinli və mərhəmətli ola bilməz. İnqilab üsyandır, bir sinfin digər sinfi devirdiyi zorakılıq aktıdır. == K == * Keyfiyyətcə fərqli ziddiyyətləri ancaq keyfiyyətcə fərqli üsullarla həll etmək olar. == Q == [[File:Xu Beihong yugongyishan.jpg|thumb|Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. ]] * Qətiyyətli olun, fədakarlıqdan qorxmayın, qələbə qazanmaq üçün hər cür çətinliyin öhdəsindən gəlin. == L == * Liberalizm inqilabi kollektivdə son dərəcə zərərlidir. Bu, birliyi yeyən, birliyi pozan, laqeydliyə səbəb olan və nifaq yaradan aşındırıcıdır. O, inqilabi sıraları yığcam təşkilatlanma və ciddi nizam-intizamdan məhrum edir, siyasətin həyata keçirilməsinə mane olur və partiya təşkilatını partiyanın rəhbərlik etdiyi kütlədən uzaqlaşdırır. Bu, çox pis tendensiyadır. == M == * “Müharibə siyasətin davamıdır”. Bu mənada müharibə siyasətdir, müharibənin özü isə siyasi fəaliyyətdir; qədim zamanlardan siyasi xarakter daşımayan müharibə olmamışdır. == S == * Silahlar vacibdir, lakin müharibədə həlledici amil deyil. Həlledici amil şey deyil, insandır. Qüvvələr nisbəti təkcə hərbi və iqtisadi gücün nisbəti ilə deyil, həm də insan resursları və mənəviyyat nisbəti ilə müəyyən edilir. * Siyasət qansız müharibədir, müharibə isə qanlı siyasətdir. * Siyasi güc silahın lüləsindən gəlir. == T == * Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. == U == * Uşaqlar yeni cəmiyyətin ağalarıdır. == Z == * Zülm olan yerdə üsyan da olur. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Dövlət xadimləri]] 2pceg17wxzlpd6307zkfpcq83s4857i 0 12995 132688 2022-08-22T18:13:34Z Rəşid Nurməmmədov 2070 Səhifə "{{ABC}} == Ə == * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]]" məzmunu ilə yaradıldı wikitext text/x-wiki {{ABC}} == Ə == * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] 9eulovi08ih3bud6162iiyarg3kyi2a 132711 132688 2022-08-23T10:43:55Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ə */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == Ə == * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] == İ == * İndi öz utopiyamı etiraf edəcəyəm. Mən sülhün hökmranlığına və bir növ sosialist tarazlığının tədricən yaranmasına inanıram. Müharibə funksiyasına fatalist baxış mənim üçün cəfəngiyatdır, çünki bilirəm ki, müharibənin aparılması müəyyən motivlərlə bağlıdır və hər hansı digər müəssisə formaları kimi ehtiyatlı yoxlamalara və əsaslı tənqidlərə məruz qalır. Bütöv xalqlar ordular olduqda və məhvetmə elmi istehsal elmi ilə zehni incəlikdə yarışdıqda, mən görürəm ki, müharibə öz vəhşiliyindən absurd və qeyri-mümkün olur. Ekstravaqant ambisiyaları ağlabatan iddialarla əvəz etməli və xalqlar onlara qarşı ümumi dava açmalıdırlar. …Mən sivil xalqlar arasında olduğu kimi müharibə aktlarının rəsmi olaraq qanundan kənarlaşdırılacağı gələcəyi gözləyirəm. [[Vilyam Ceyms]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] 0nzguu9q50t37bv5y407e756htss5g8 132713 132711 2022-08-23T10:47:16Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* İ */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == Ə == * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] == İ == * İndi öz utopiyamı etiraf edəcəyəm. Mən sülhün hökmranlığına və bir növ sosialist tarazlığının tədricən yaranmasına inanıram. Müharibə funksiyasına fatalist baxış mənim üçün cəfəngiyatdır, çünki bilirəm ki, müharibənin aparılması müəyyən motivlərlə bağlıdır və hər hansı digər müəssisə formaları kimi ehtiyatlı yoxlamalara və əsaslı tənqidlərə məruz qalır. Bütöv xalqlar ordular olduqda və məhvetmə elmi istehsal elmi ilə zehni incəlikdə yarışdıqda, mən görürəm ki, müharibə öz vəhşiliyindən absurd və qeyri-mümkün olur. Ekstravaqant ambisiyaları ağlabatan iddialarla əvəz etməli və xalqlar onlara qarşı ümumi dava açmalıdırlar. …Mən sivil xalqlar arasında olduğu kimi müharibə aktlarının rəsmi olaraq qanundan kənarlaşdırılacağı gələcəyi gözləyirəm. [[Vilyam Ceyms]] == T == * Tərəqqi yalnız utopiyaların reallaşmasıdır. [[Oskar Uayld]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] qg0kw2vda02c71jumhl2qwezrrtx2wp 132715 132713 2022-08-23T10:49:57Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki {{ABC}} == Ə == * Ədəbiyyat mənim utopiyamdır. Burada mən seçki hüququndan məhrum deyiləm. Heç bir hiss maneəsi məni kitab dostlarımın şirin, lütfkar söhbətlərindən uzaqlaşdırmır. Onlar mənimlə utanmadan, yöndəmsiz danışırlar. [[Helen Keller]] == İ == * İndi öz utopiyamı etiraf edəcəyəm. Mən sülhün hökmranlığına və bir növ sosialist tarazlığının tədricən yaranmasına inanıram. Müharibə funksiyasına fatalist baxış mənim üçün cəfəngiyatdır, çünki bilirəm ki, müharibənin aparılması müəyyən motivlərlə bağlıdır və hər hansı digər müəssisə formaları kimi ehtiyatlı yoxlamalara və əsaslı tənqidlərə məruz qalır. Bütöv xalqlar ordular olduqda və məhvetmə elmi istehsal elmi ilə zehni incəlikdə yarışdıqda, mən görürəm ki, müharibə öz vəhşiliyindən absurd və qeyri-mümkün olur. Ekstravaqant ambisiyaları ağlabatan iddialarla əvəz etməli və xalqlar onlara qarşı ümumi dava açmalıdırlar. …Mən sivil xalqlar arasında olduğu kimi müharibə aktlarının rəsmi olaraq qanundan kənarlaşdırılacağı gələcəyi gözləyirəm. [[Vilyam Ceyms]] == T == * Tərəqqi yalnız utopiyaların reallaşmasıdır. [[Oskar Uayld]] == U == * Utopiyanı özündə əks etdirməyən dünya xəritəsinə nəzər salmağa belə dəyməz, çünki o, Bəşəriyyətin daim eniş etdiyi bir ölkəni kənarda qoyur. Bəşəriyyət oraya enəndə çölə baxır və daha yaxşı bir ölkə görüb dənizə çıxır. Tərəqqi utopiyaların reallaşmasıdır. [[Oskar Uayld]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] gx6dixhitaukg5slwj41bop7rau57o8