Wikipedia bclwiki https://bcl.wikipedia.org/wiki/Panginot_na_Pahina MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Medio Espesyal Olay Paragamit Olay kan paragamit Wikipedia Olay sa Wikipedia Ladawan Olay sa ladawan MediaWiki Olay sa MediaWiki Plantilya Olay sa plantilya Tabang Olay sa tabang Kategorya Olay sa kategorya TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 7293 233555 207252 2022-07-31T18:33:10Z Buszmail 7584 Biograpia wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[:en:Senator|Senador]] | name = Juan Bautista Alegre y Levantino | image = File:Sen._Juan_B._Alegre.JPG | office = [[Senator of the Philippines|Senador]] [[:en:Philippines's 6th senatorial district|kan ika-6]] na [[Senatorial districts of the Philippines|Distrito]] | term_start = 1922 | term_end = 1925 | predecessor = | successor = | alongside = <!--Vicente de Vera, [[:en:6th Philippine Legislature|6th Lehislatura kan Filipinas]]--> | term_start1 = 1925 | term_end1 = 1928 | predecessor1 = | successor1 = | alongside1 = <!--Jose O. Vera, [[:en:7th Philippine Legislature|7th Lehislatura kan Filipinas]]--> | term_start2 = | term_end2 = | predecessor2 = | successor2 = | alongside2 = | birth_name = Juan Bautista Alegre y Levantino | birth_date = {{birth date|df=yes|1882|2|2}} | birth_place = [[:en:Casiguran, Sorsogon|Casiguran, Sorsogon]], {{flag|Philippines}}, [[:en:Captaincy General of the Philippines|Captaincy General of the Philippines]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1931|6|14|1882|2|2}} | death_cause = complications of [[:en:stomach ulcer|gastric ulcer]] | death_place = [[:en:Manila|Manila]], [[:en:Commonwealth of the Philippines|Commonwealth of the Philippines]] | restingplace = [[:en:La Loma Cemetery|La Loma Cemetery]] | party = [[:en:Nacionalista Party|Partido Nacionalista]], [[:en:Democrata Party|Partido Democrata]] | spouse = Amanda ("Aimee") Sargent<ref>{{Cite web |title=Filipinos Gone to Ellis Island |url=https://filipinosgone2ellis-island.tripod.com/aqwg02.htm |website=filipinosgone2ellis-island.tripod.com}}</ref> | relatives = [[:en:Villarroya de los Pinares#Illustrious personages|Narciso Alegre y Pellicer]] (father) Ramona Levantino (mother) | children = (1) Narciso <!--''(died 3 months)''-->; (2) [[:en:Narciso J. Alegre | Narciso Joseph]]; (3) Anita <!--''(died in childhood)''-->; (4) Juan Bautista, Jr.; (5) Maria Cristina; (6) José | education = [[:en:Yale Law School|Yale Law School]] | signature = }} Si '''Juan Bautista Alegre y Levantino''' ([[Pebrero 2]], [[1882]] - [[Hunyo 14]], [[1931]]) dating [[Senado kan Filipinas|senador]] kan [[Filipinas]]. Siya nagtukaw sa Ikaanom na Lehislatura poon [[:en:6th Philippine Legislature|1922-1925]]<ref>[http://www.senate.gov.ph/senators/senlist.asp#sixth_leg Senado sa Ikaanom na Lehislatura kan Filipinas] Websityo kan [[Senado kan Filipinas]]</ref> asin Ikapitong Lehislatura kan Filipinas poon [[:en:7th Philippine Legislature|1925-1928]]<ref>[http://www.senate.gov.ph/senators/senlist.asp#seventh_leg Senado sa Ikapitong Lehislatura kan Filipinas] Websityo kan [[Senado kan Filipinas]]</ref> bilang representante kan [[:en:Philippines's 6th senatorial district|ika-6 na Distrito]] na binibilog kan dating limang [[probinsya kan Filipinas|probinsya]] kan [[rehiyon Bikol|Kabikolan]] na iyo an [[Camarines Norte]], [[Camarines Sur]], [[Albay]] na sakop pa an [[Catanduanes]], [[Sorsogon]] asin [[Masbate]]. Naelihir liwat si Alegre sa Senado kan [[1928]] alagad bàgo pa makatukaw siya nagadan huli sa hilang sa ulser sa edad na 49 taon. Si Jose O. Vera an nagribay sa saiyang pwesto kan manggana ini sa sarong sadyang pirilian.<ref>''Orbitwaryo'' Juan B. Alegre, Philippine Magazine Tomo. 28 blg. [[Hulyo 1|1 Hulyo]] [[1931]]</ref> <br> [[File:Manuel Quezon Aurora Aragon wedding photo.jpg|thumb|left|300px|Hongkong, Desyembre 14, 1918. <p>''Nakatukaw poon sa wala patoo:'' U.S. Consul sa Hongkong, Aurora Aragon de Quezon, Presidente kan Senado [[Manuel L. Quezon]], Tomas Earnshaw.</p>''Nakatindog poon sa wala patoo:'' Huwes Guillermo Guevara, Luis R. Yangco, Jose Syquia, Sen. Juan B. Alegre, Carlos Cuyugan, Sec. Jorge V. Vargas, Bernabe Bustamante.]] <br> ==Biograpia== Si Juan B. Alegre ay namundag kaitong Pebrero 2, 1882 sa Casiguran, Sorsogon. Kaitong 1926, siya ay buminalyo que estaran pasiring sa [[Irosin]], Sorsogon. Si Alegre ay tagsadiri<ref name="The Creoles in Spanish Philippines">{{cite book |last1=Nolasco |first1=Clarita |title=The Creoles in Spanish Philippines (Reprint) |date=2019 |publisher=Pantas Publishing and Printing Co. |location=Quezon City, NCR, Philippines |page=53 |isbn=978-621-95835-9-6}}</ref> que tanuman que abaca asin saro sa mga kaiguwahon na tao<ref>{{cite journal |url=https://www.jstor.org/stable/42633609 |archive-url= |archive-date= |journal=Philippine Studies |title=The Philippine Press System: 1811-1989 |last1=Fernandez |first1=Doreen G. |date=1989 |volume=37 |issue=3 |pages=317–344 |publisher=Ateneo de Manila University |jstor=42633609 }}</ref> sa Pilipinas kaitong panahon. Siya ay naging Presidente kan ''[[:en:Chamber_of_Commerce_of_the_Philippine_Islands#Chamber_Presidents|Chamber of Commerce of the Philippine Islands]]'' magpoon 1920 jasta 1921, nang dangan saro sa mga capitalista kaitong ''Philippines Herald''<ref>{{Cite web |title=The Philippines herald. |url=https://lccn.loc.gov/sn94049968 |archive-url= |archive-date= |website=Library of Congress}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://catalogue.nla.gov.au/Record/501597 |title=The Philippines herald: pioneer Filipino daily in English |date=1920 |publisher=Peoples Press |location=Manila}}</ref><ref>{{Cite news |date=1920 |title=The Philippines herald. |language=English |url=https://www.worldcat.org/title/philippines-herald/oclc/11295869 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506111857/https://www.worldcat.org/title/philippines-herald/oclc/11295869 |archive-date=2021-05-06 |oclc=11295869}}</ref> diario. Si Alegre ay kinasal kay Amanda Sargent.<ref>{{cite book |last1=Sargent |first1=William |title=Sargent Record |date=1899 |publisher=The Californian Co. Publishers |location=St. Johnsbury, Vermont |page=679}}</ref><ref>{{cite book |last1=Sargent |first1=Winthrop |title=Early Sargents of New England |date=1922 |publisher=Ad-Service Printing Co. |location=Philadelphia}}</ref><ref>{{cite book |last1=Sargent |first1=John S. |title=Sargent Genealogy: Hugh Sargent, of Courteenhall, Northamptonshire, and His Descendants in England; William Sargent, of Malden, New England, and His Descendants in America (Classic Reprint) |date=April 19, 2018 |publisher=Forgotten Books |isbn=978-1528478601 |pages=254 |edition=Classic Reprint (Hardcover) }}</ref> An mga nawalat niyang aki kaitong pagkagadan niya ay apat. Pagkatapos niya sa pag- adal sa Pilipinas, si Alegre ay nag esquela sa [[:en:Yale University|Yale University]] poon 1903 jasta 1905. Pero kinaipo niyang bayaan an [[:en:Law_school_in_the_United_States#Curriculum|3Ls]] niya na pag adal sa Yale por dahil sa mga trabajo sa negosyo asin sa pagkagadan kan sa iyang ama na si [[:en:Villarroya_de_los_Pinares#Illustrious_personages|Narciso Alegre y Pellicer]]. Kaitong 1922 na eleger siya sa Senado<ref>{{cite web|title=History of the Senate of the Philippines|url=https://www.officialgazette.gov.ph/featured/the-history-of-the-senate-of-the-philippines/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506112433/https://www.officialgazette.gov.ph/featured/the-history-of-the-senate-of-the-philippines/|archive-date=2021-05-06|publisher=officialgazette.gov.ph}}</ref> sa [[:en:Philippines's_6th_senatorial_district|Sixth Senatorial District]]<ref>{{cite web |title=List of Previous Senators, Sixth Legislature |url=http://legacy.senate.gov.ph/senators/senlist.asp#sixth_leg |archive-url= |archive-date= |website=Senate of the Philippines 18th Congress |publisher=Senate of the Philippines}}</ref> para sa [[:en:Nacionalista_Party|Partido Nacionalista]]. Pagkatapos kan tulong taon, na boto na naman siya sa [[7th_Philippine_Legislature|7th Philippine Legislature]].<ref>{{cite web |title=List of Previous Senators, Seventh Legislature |url=http://legacy.senate.gov.ph/senators/senlist.asp#seventh_leg |archive-url= |archive-date= |website=Senate of the Philippines 18th Congress |publisher=Senate of the Philippines}}</ref> Pero pagka pierde niya sa saro man na kapartido para sa ikatulong termino, nagbalyo siya sa [[:en:Democrata_Party|Partido Democrata]]. Para sa Partido Democrata , nang-gana na naman siya sa Senado. Pero bag-o siya nakatukaw sa puwesto niya sa [[:en:9th Philippine Legislature|9th Philippine Legislature]], nagadan siya sa harong niya sa Manila pagka-sumpa<ref>{{cite news |title=JUAN B. ALEGRE DIES; PHILIPPINE SENATOR; Took Oath of Office Just Before Succumbing |agency=New York Times |date=15 June 1931 |url=https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506113019/https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-date=2021-05-06 |page=18 |language=English}}</ref> niya sa edad na 49<ref>{{cite news |title=JUAN B. ALEGRE DIES; PHILIPPINE SENATOR; His Loss a Blow to Party |agency=New York Times |date=15 June 1931 |url=https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506113019/https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-date=2021-05-06 |page=18 |language=English}}</ref> kaitong Junyo 14, 1931,<ref>{{cite web |title=News of the World, Philippine Magazine: May 15 – June 14, 1931 |url=https://www.officialgazette.gov.ph/1931/07/01/news-of-the-world-philippine-magazine-may-15-june-14-1931/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506113238/https://www.officialgazette.gov.ph/1931/07/01/news-of-the-world-philippine-magazine-may-15-june-14-1931/ |archive-date=2021-05-06 |website=Official Gazette |publisher=EDP/IT Division of the Presidential Communications Operations Office (PCOO)}}</ref> segun sa complicacion sa gastric ulcer.<ref>''News of the World: The Philippines'', Juan B. Alegre, ''Philippine Magazine'' (Vol. 28, no. 1, p. 63) July 1, 1931</ref><ref name="ulcer">{{cite web |title=Philippine Magazine Volume 28 No. 1 |url=https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/acd5869.0028.001?rgn=main;view=fulltext |archive-url= |archive-date= |website=The United States and its Territories 1870 to 1925: The Age of Imperialism |publisher=Ginn & Company Educational Publishers |page=63 |date=July 1931}}</ref> An puwesto niya ay na ocupa ni Jose O. Vera<ref name="jose vera">{{cite web |title=Philippine Magazine Volume 28 No. 1 |url=https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/acd5869.0028.001?rgn=main;view=fulltext |archive-url= |archive-date= |website=The United States and its Territories 1870 to 1925: The Age of Imperialism |publisher=Ginn & Company Educational Publishers |page=205 |date=August 1931}}</ref><ref>{{cite news |title=JUAN B. ALEGRE DIES; PHILIPPINE SENATOR; Election of Another Democrat in His Place Unlikely |agency=New York Times |date=15 June 1931 |url=https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506113019/https://www.nytimes.com/1931/06/15/archives/juan-b-alegre-dies-philippine-senator-fiery-politician-who-studied.html |archive-date=2021-05-06 |page=18 |language=English}}</ref> sa bisa kan special election.<ref>{{cite web |last1=Sakdalan |first1=Benito M. |title=Philippine Magazine Volume 28 No. 1 (First Session of the Ninth Legislature) |website=The United States and its Territories 1870 to 1925: The Age of Imperialism |url=https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/acd5869.0028.001?rgn=main;view=fulltext |archive-url= |archive-date= |publisher=Philippines Herald |page=323 |date=July 1931}}</ref> Si Alegre ay narurumduman nato sa ngaran kaitong tinampo sa atubangan mismo kan Sorsogon Provincial Capitol, nang dangan sa ngaran kaitong Park sa Capitolyo.<ref>{{cite web |title=The Sorsogon Provincial Capitol Park |url=http://www.localphilippines.com/attractions/the-sorsogon-provincial-capitol-park |archive-url= |archive-date= |website=LocalPhilippines.com}}</ref><ref>{{cite web |last1=Rielo |first1=Nik |title=Provincial Capitol and Park of Sorsogon |url=https://pinoyontheroad.com/2013/03/23/sorsogon-provincial-capitol-and-park-photo-essay/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506120433/https://pinoyontheroad.com/2013/03/23/sorsogon-provincial-capitol-and-park-photo-essay/ |archive-date=2021-05-06 |website=Pinoy on the Road}}</ref> Makuapo nya an kompositor-gitarista na si [[Johnny Alegre]]. ==Toltolan== {{reflist}} ==Mga panluwas na takod== * [http://filipinosgone2ellis-island.tripod.com/aqwg02.htm Ginikanan niya] {{poon}} [[Kategorya:Filipinas]] 50i2nync7uuwkkayhu2iim0tf4shgbt 0 11036 233558 233531 2022-08-01T04:28:58Z Otterfolwer 18585 /* Bokabularyo */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Tataramon |name=Bikol Buhi | altname = '''Boinën''' o '''Boië’nën''' |familycolor=Austronesyo |states=[[Filipinas]] |region=[[Rehiyon Bikol]] |speakers= 73,600 (2009) |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Borneo-Filipino|Borneo-Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Sentral Filipino|Sentral Filipino]] |fam5=[[Mga tataramon na Bikol]] |fam6=[[Kadagaan na Bikol]] |script=[[Alpabetong Latin|Latin]] ([[w:Filipino orthography|Baryanteng Filipino]]);<br>''Nakasurat sa [[Baybayin|Basahan]] kan panahon'' |agency=[[Komisyon sa Wikang Filipino]]<br>(Commission on the Filipino Language) |iso3=ubl |lc1=|ld1=|ll1=}} [[File:Nakabuhi statue.JPG|right|thumb|300px|Monumentong "Nakabuhi," an ginikanan kan ngaran kan banwaan susog sa uusipon]] An '''Bikol Buhi''' o '''Buhi-non''' (Bikol Buhi na tataramon: '''Boinën''' o '''Boië’nën''')<ref>''Bikol, Buhi’non''. Simons, Gary F. asin Charles D. Fennig (mga editor). 2017. Ethnologue: Languages of the World, Twentieth edition. Dallas, Texas: SIL International. Online version: http://www.ethnologue.com. Ginuno 2017-11-12</ref>(mga alternatibong apod: Bikol Buhi, Boînan, Buhi, Buhi’non, Buhi-non) sarô sa [[mga tataramon na Bikol]] na pigtataram sa banwaan nin [[Buhi, Camarines Sur|Buhi]], [[Camarines Sur]]. Igwa ini nin haros 73,600 na parataram kan [[2009]]. Haros nakakaagid ini sa [[Rinconada Bikol]]. Inot ining iklinasipikar bilang suway na tataramon ni [[Malcolm Mintz]] kan [[1973]] asin inuyonan sa pag-adal nin [[Jason Lobel]] kan 2009. Kabali an Buhinon sa grupo nin [[Kadagaan na Bikol|mga tataramon sa Kadagaan na Bikol]] sagkod an [[Rinconada Bikol]], Mt. Iriga Agta, [[Libon Bikol]], [[Bikol Sulnopan na Albay|West Albay Bikol]] asin [[Miraya Bikol]]. ==Mga pagsaligsig asin klasipikasyon kan tataramon== [[Ladawan:Buhi Signage.jpg|right|thumb|300px|Paisi na nakasurat sa tataramon na Buhinon]] Sa pagsaligsig ninda Barbara Anderson asin Frank Lynch kan [[1956]], an diyalekto na ginagamit sa [[Buhi,_Camarines_Sur|Buhi]], [[Camarines Sur]] asin sa [[Oas,_Albay|Oas]], [[Albay]] na igwa nin nadagdag na tanog na /ɣ/ (voiced velar fricative) klasipikado sa grupong '''Interior Bikol''' kaiba an duwa (2) pang diyalekto. Sa pag-adal na ini, igwa nin apat na [[mga tataramon na Bikol]] kabilang an Interior Bikol.<ref>''Ang Wikang Rinconada sa Bikol'' dai nin awtor gikan sa '''Scribd''' (pighugot 2014-04-19) </ref> Nagluwas sa pag-adal ni Jon Epstein kan [[1967]] na kabilang sa '''diyalektong Rinconada''' an tataramon na ginagamit sa Buhi siring man an tataramon na ginagamit sa Bula, Baao, Iriga, Nabua asin Bato na anas yaon sa Camarines Sur mantang dai kabali sa pag-adal an Balatan asin mayong sinambit na susogan an saiyang klasipikasyon. Alagad sa pagsaligsig ni [[Malcolm Mintz]] kan [[1973]] sa kaso asin semantikong panugpon sa mga berbo, suway an '''tataramon na Buhi''' sa [[Tataramon_na_Rinconada_Bikol|tataramon na Rinconada]] dawà sa pagsaligsig na ini ninda Anderson sagkod Lynch (1956) asin Mintz (1973), kadikit an datos na ginamit asin susog sana sa obserbasiyon an pag-adal. Sa urog na siyentipikong pag-aadal ni Curtis Daniel Mcfarland kan [[1974]], igwa nin kagsarong (11) klasipikasyon nin diyalekto sa rawis kan Bikol sagkod Catanduanes. Kabilang digdi bilang suhay na diyalekto an '''diyalektong Buhi''' asin diyalektong Rinconada na ibinali sa sarô sa apat na mga grupo, an '''Inland Dialect'''. Sa ginibong pagsaligsig, ikinumpara an mga diyalekto sa tanog asin mga relasyon kaini, tataramon asin pagbilog nin mga tataramon. Dai ibinali an mga banwaan na Tagalog an ginagamit sa Camarines Norte sagkod Camarines Sur asin an mga isla nin Masbate sagkod Ticao.<ref>Mc Farland, Curtis Daniel ''The dialects of the Bikol area'' PhD dissertation, Yale University (1974)</ref> Siring man sa pagsaligsig ninda Jason William Lobel, Wilmer Joseph Tria asin Jose Maria Carpio kan [[2000]], kun sain naidugang pa an diyalektong Partido sa kagsarong (11) diyalekto na nainot nang iklinasipikar ni Mcfarland (1974), an '''diyalektong Buhinon''' kabilang sa grupong '''Southern Coastal and Inland Bikol'''. Kaiba sa grupong ini an lima (5) pang diyalektong Rinconada, Buhinon, Libon, West Miraya asin East Miraya.<ref>Lobel, Jason William, Tria, Wilmer Joseph S., and Carpio, Jose Maria Z. ''An satuyang tataramon / A Study of the Bikol Language'' Naga City, Philippines: Lobel & Tria Partnership, Co.: Holy Rosary Minor Seminary (2000) </ref> ==Bilang sarong suway na tataramon== [[File:Bikol_languages.jpg|150px|thumb|Sakop kan tataramon na Buhi Bikol sa palibot kan Danaw nin Buhi]] Susog sa pag-adal nin [[Jason Lobel]], tinàwan kan Ethnologue nin identipikasyon na ISO 639-3 na "ubl" an '''Buhinon Bikol''' kan [[2009]]. Igwa ining kasanglíng apod na Buhi Bikol asin Buhinon. Ginagamit ini kan 73,600 na parataram kan [[2009]] sa banwaan nin Buhi. Klasipikado ini sa '''Inland Bikol''' kabilang an mga tataramon na [[Rinconada Bikol]], [[Libon Bikol]], Mt. Iriga Agta, [[Libon Bikol]], [[Bikol Sulnopan na Albay|West Albay Bikol]] asin [[Miraya Bikol]]. Sa ginibong pag-adal ni Dominga Portugal kan [[2000]], nakalikom siya nin 108 tataramon na Buhinon na magkaagid para sa 71 kahulogan kaiba an mga [[rapsak na tataramon]].<ref>Portugal, Dominga L. J. ''Buhi dialect (Boînen)'' San Francisco: D. J. Portugal Publications (2000) </ref> Kabali man an mga rapsak na tataramon sa pag-adal ni Jason Lobel kan [[2005]] sa ''The Angry Register of the Bikol Languages of the Philippines'' kun sain iklinasipikar kaini bilang '''diyalekto '''an Buhi Bikol kan '''Southern Bikol''' o haros siring sa ''Interior Bikol'', ''Inland Dialect'' asin ''Inland Bikol ''na sakop.<ref>Lobel, Jason William. ''The Angry Register of the Bikol Languages of the Philippines'' University of Hawai‘i (2005)</ref><ref>Hsiu-chuan Liao and Carl R. Galvez Rubino, eds. Current issues in Philippine linguistics and anthropology: Parangal kay Lawrence A. Reid. Manila: LSP and SIL. pp. 149-166 (2005)</ref> Kan 2009, idinokumento ninda Nilo Borromeo asin pag-iriba an 207 na tataramon sa Buhinon.<ref>Buhi’non (Bikol) Digital Wordlist Vol. 3, No. 2 (December 2009), pp. 213-225 </ref> Bago kan mga ini, may nainot nang pag-adal si Yukihiro Yamada kan [[1972]] sa mga bokabularyo sa Buhi Bikol asin an librong <em>Boinen, Tao ag Sasabyen </em>ni Judith Noble-Claveria. An gibo ni Yamada, sarong Hapones, susog sa bokabularyo ni Valerio Yaguel, sarong propyeng Buhinon siring ninda Portugal asin Claveria.<ref>Yamada, Yukihiro. ''A Buhi Bikol vocabulary'' Bulletin of the Faculty of Education, Kochi University, No. 24, Series I. Kochi: Faculty of Education, Kochi University (1972)</ref><ref>Claveria, Benjamin A. ''Our Buhi Language'' [http://buhiclaveria.tripod.com The Claveria Heritage] (pighugot 2014-04-19)</ref> ===Mga prominenteng parataram=== Duwa sa mga midbid na tao na nakakataram nin Buhinon iyo sinda Rez Cortez na sarong aktor sa pelikula asin si Victor Wood na sarong parakanta. ==Literatura== Kan 2016, ipinublikar an ''KAAYUPAN'', sarong surusadiring publikasyon ni [[Ryan Cuatrona]] na pagpalis sa tataramon na ini kan mga pabula ni Esopo. Ibinungsod an babasahon sa [[Better Living Through Xeroxography Naga]] kan Disyembre 10, 2016 sa Anthosia Cafe sa [[Syudad nin Naga]]. ==Bokabularyo== {| class="wikitable" |- ! Bikol Buhi !! Bikol Sentral |- | ʔaˈko || akó |- | ʔiˈka || iká |- | ʔiˈja || siyá |- | kiˈta || kitá |- | siˈra || sindá |- | ʔamwaˈdi (literal na ‘Ining ini (harani sa parataram)’;<br/> cf. [ʔaˈdi] ) || iní |- | ʔamwaˈʔa ( literal na ‘Uning uni (harani sa pinapadarahan)’; <br/> cf. [ʔaˈʔan] ) || uni |- | diˈdi || d(igdí) |- | ʔadˈto (harayuon gikan sa parehas na parataram asin pinapadarahan) || dumán |- | siʔiˈsai || si isáy |- | ʔoˈno || anó |- | saʔˈri || sàin (kun matukdô nin direksiyon) <br/> háin, nasàin (kun mahanap nin bagay/gamit/tao) |- | kinaʔoˈno || nùarin |- | paʔoˈno || pâno |- | ʔinˈdiʔ || dài |- | ŋaʔˈmin || gabós, ánas |- | mariˈɡən^ || dakól |- | naŋaɡˌkapiˈra || nagkapirá |- | ʔaɡˈbai || (ka)dikít, (ka)dìit |- | ʔiˈba || ibá |- | ʔәˈsad^^|| sarô |- | doˈwa || duwá |- | toˈlo || tuló |- | ʔәˈpat || apát |- | liˈma || limá |- | dakəˈɣəʔ || dakulà |- | ʔalaˈbaʔ || halabà |- | maʔiˈwas || mahiwas, halakbánɡ |- | maiʔˈbәɡ || mahìbog |- | mabәʔˈɡat || magabát |- | saˈdai || sadít, sadáy |- | ʔaliʔˈpot || halìpot |- | piɡiˈpit || piot, hayàpit |- | maniˈpis (kahibugan talaga; e.g. manipis na libro; manipis na buhok) || mahimpís, manipís |- | babaˈji || babayi |- | laɣaˈki || lalaki |- | taˈwo || tawo |} * ^- intensifier; 'Napaka' pag igwang kaibang saróng pang-uri o pantipo; '(Ka)dakol' pag kaiba an saróng numero kan pangngaran. * ^^ - naproprodusir kan parataram iyo an [ʔiˈsad] ==Toltolan== <small>{{reflist|2}}</small> ==Mga panluwas na takod== *[http://buhiclaveria.tripod.com/language.htm Our Buhi Language] ni Benjamin A. Claveria *[http://buhiclaveria.tripod.com/yamada A Buhi Bicol Vocabulary ni Yukihiro Yamada] sa websayt na [http://buhiclaveria.tripod.com The Claveria Heritage] *[http://www.ethnologue.com/language/ubl Buhi Bikol] sa [http://www.ethnologue.com Ethnologue][[Kategorya:Mga tataramon sa Bikol]] *[https://www.facebook.com/groups/1403229279894975 Banwaang Mauyay] - sarong grupo nin parataram sa Buhi Bikol sa [http://www.facebook.com Facebook] *[http://www.youtube.com/watch?v=YXqZB2J8oxk Buhi, Banwaan Ko BANWAAN] (tataramon asin musika ni Bides asin dugang na rap ni Reddzmack) - sarong kanta sa [http://www.youtube.com Youtube] *[http://www.youtube.com/watch?v=HjE3axlw2Mg Sarong klasikong kantang Buhinon] sa sa [http://www.youtube.com Youtube] {{Mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{Mga tataramon na Bikol}} {{tataramon-saringsing}} [[Kategorya:Mga tataramon sa Bikol]] 3te92dy2phur2mk63tf5qkpvo1pza4z 0 11848 233556 207245 2022-07-31T18:36:16Z Buszmail 7584 wikitext text/x-wiki [[Ladawan:Johnny Alegre.jpg|right|thumbnail|Si Johnny Alegre]] Si '''Juan Bautista H. Alegre (III)''' (namundag kan [[Hunyo 4]], [[1955]]), midbid bilang '''Johnny Alegre''', sarong gitarista nin jazz, kompositor asin parasurat kan [[Manila]], [[Filipinas]]. Siya an panginot na paratogtog kan grupong Johnny Alegre AFFINITY asin kan HUMANFOLK. Kan [[1974]], nagawadan nin ikaduwang premyo an saiyang dula na may sarong-tagbô sa 1974 [[Gawad Pagromdom ki Carlos Palanca para sa Literatura]].<ref>[http://www.webcitation.org/5kkmMLRcm The Don Carlos Palanca Awards, 1974 (taytay kan nanggarana)] Webcitation.org</ref> Siya nagin presidente kan Wikimedia Philippines. Siya makuapo kan dating [[Senado kan Filipinas|senador]] kan [[Filipinas]] na si [[Juan Alegre]] ([[1922]]-[[1925]]). ===Karera=== [[File:McClure-Alegre-Hart.JPG|thumb|left|400px|Si Johnny Alegre (tahaw) kaiba an basistang si [[Ron McClure]] (wala) asin drummer na si [[Billy Hart]] (too) sa [[New York City]] kan sinda nagrekord kan ''Johnny Alegre 3'' para sa MCA.]] Nag-adal si Alegre nin komposisyon sa musika sa [[Unibersidad kan Pilipinas]] Kolehiyo kan Musika sa mga huring taon ka dekada 1970. Saro siya sa mga kagtugdas kan U.P. Jazz Ensemble.<ref name="AAJ">{{cite web |title=Johnny Alegre |url=https://musicians.allaboutjazz.com/johnnyalegre |archive-url=https://web.archive.org/web/20210502154958/https://musicians.allaboutjazz.com/johnnyalegre |archive-date=2021-05-02 |website=All About Jazz |accessdate=4 March 2019}}</ref> He participated in workshops by composer [[Erhard Karkoschka]], guitarist [[Ike Isaacs (guitarist)|Ike Isaacs]], and composer [[Chou Wen-chung]]. Kan Mayo 2002, si Alegre tinugdas ab [[Johnny Alegre Affinity]] kaiba si Colby de la Calzada, drummer na si Koko Bermejo, pianistang si Elhmir Saison, asun saxophonist na si [[Tots Tolentino]]. An saindang inot na rekord, "Stones of Intramuros", isinurat ni Alegre, kabali sa unlimited edition Philippine jazz anthology na ''[[Adobo Jazz (anthology series)|Adobo Jazz: A Portrait of the Filipino as a Jazz Artist (Vol. 1)]]''.<ref>{{cite news |last=Ramos |first=Cris |title=Adobo Jazz and Dinuguang improvisation |page=C8 |newspaper=The Manila Times |location=Manila, Philippines |date=1 November 2003}}</ref> An sadiring-tituladong album na ''Johnny Alegre Affinity'' ipinublikar sa [[Filipinas]] katahawan kan 2005 kan Candid Records Philippines; asin ipinaluwas-liwat sa [[England]] kan parehong taon kan [[Candid Records (UK)]]<ref>{{Cite web |title=Johnny Alegre |url=http://store.candidrecords.com/index.php?route=product/category&path=61 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506090041/http://store.candidrecords.com/index.php?route=product%2Fproduct&product_id=122 |archive-date=2021-05-06 |url-status=live |website=store.candidrecords.com}}</ref> para sa pangkinaban na distribusyon bilang ''Jazzhound''. Nasundan ini kan pagpasali kaini sa [[PizzaExpress]] Jazz Club sa [[London]] kaiba an guest saxophonist na si Dimitri Vassilakis. <br> ==Albums== * 2002 - ''Adobo Jazz Vol. 1'' - one track ("Stones of Intramuros") * 2003 - ''The Concert At Remedios Circle'' * 2005 - ''Johnny Alegre AFFINITY'' (CAN-KC-5001) aka ''Jazzhound'' (CCD 79842) (in the [[UK]]) * 2006 - ''Environmentally Sound'' [World Wildlife Fund benefit album] (ALI) - one track ("Jazzhound" [radio edit]) * 2008 - ''Eastern Skies'' (CAN-KC-5006) * 2009 - ''Johnny Alegre 3'' (MCA-Universal, UPC: 00600753200070) * 2011 - ''HUMANFOLK'' (MCA-Universal, UPC: 00600753330432) * 2014 - ''Stories'' (MCA-Universal, UPC: 00602537694600) ==Toltolan== {{reflist}} ==Mga panluwas na takod== *[http://www.johnnyalegre.com Opisyal na websityo] * [http://www.peterkonersmann.de Johnny Alegre corporate Entertainment in Europe/Germany with Peter Konersmann, MrSINGSANGSONG] {{poon}} bi9mokbiwcroyg36884clqti9747vj5 0 15929 233559 233183 2022-08-01T04:48:35Z Otterfolwer 18585 /* Pagkakalain kan diyalektos */ wikitext text/x-wiki {{Refimprove|date=May 2010}} {{Infobox language |name=Albay Bikol |states=[[Filipinas]] |region=[[Rehiyon Bikol|Bikol]] |speakers={{sigfig|1.9|2}} milyon |date=2000 sensus |ref=<ref>{{e16|bhk}}</ref> |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon kan Filipinas|Filipinas]] |fam4=[[Mga tataramon na Sentral Filipinas|Sentral Filipinas]] |fam5=[[Mga tataramon na Bikol]] |fam6=[[Inland Bikol]] |iso3=bhk |lc1=ubl|ld1=Buhi'non Bikol |lc2=lbl|ld2=Libon Bikol |lc3=rbl|ld3=Miraya Bikol |lc4=fbl|ld4=Sulnupan na Albay Bikol |glotto=alba1269 |glottorefname=Albay Bikolano }} An mga tataramon na '''Albay Bikol''', o pinasimple sa '''Albayanon''', sarong grupo kan mga tataramon asin sarô sa tulóng mga tataramon na yaon sa [[Inland Bikol]]. Pigtataram ini sa habagatan-sulnopan na gilid-baybayon kan [[Albay]] asin sa amihanan-sulnopan kan [[Sorsogon]] (Pio Duran, Jovellar). Nahahangganan an tataramon kan mga parataram na [[Tataramon na Bikol|Gilid-baybayon na Bikol]] dangan an [[Rinconada Bikol|Riŋkonāda]]. An ''latter'', iyo an pinakaharaning tataramon kan Albay Bikol asin ini ''mutually intelligible.'' Kaiba an pareho sa grupong mga tataramon kan [[Inland Bikol]]. An Albay Bikol lang an sub-grupo kan grupo nin Inland Bikol na igwang mga tataramon sa mga ini. An miyembro nin tataramon sa sub-grupong ini, kulang sa inaapod na ''stressed syllables'', bihirà, kun igwa man kaini, dangan nagigin iba asin mayong makakaarog sa ibang mga tataramon kan Bikol. An sinabing katangian kan Albay Bikol, kun ikokomparar sa tataramon na Pranses na bihira man maggamit nin '''stressed syllables'''. ==Pagkakalain kan diyalektos== Mahihiling sa babâ an komparasyon kan tataramon sa pangungusap na "Nahaloy ka duman sa saod?" sa mga tataramon na Albay Bikol, [[Tataramon na Bikol Sentral|Gilid-baybayon na Bikol]] asin [[Rinconada Bikol]] o Riŋkonāda. {|class="wikitable" ! style="background:#efefef;" | [[Tataramon na Bikol|Gilid-baybayon na Bikol]] ! style="background:#efefef;" | [[Bikol Buhi|Buhinon]] ! style="background:#efefef;" | Libon ! style="background:#efefef;" | Oasnon/Sulnopang Miraya ! style="background:#efefef;" | Daraga/Subangang Miraya ! style="background:#efefef;" | [[Rinconada Bikol]] or Riŋkonāda |- |Nahaloy ka duman sa saodan? |Naëǧëy ika adto sa saran? |Nauban ika adtu sa sawd? |Naëlëy ka idto sa sëd? |Naulay ka didto sa saran? |Naəban ikā sadtō sāran? |- |} ==Hilingon man== *[[Mga tataramon kan Filipinas]] ==Mga panluwas na takod== {{incubator|rbl}} *[http://bikoltranslator.blogspot.com Translate Bikol] == Toltolan == <references />{{Tataramon-tamboan}} {{Mga tataramon na Bikol}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Kategorya:Mga tataramon na Bikol]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Albay]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Camarines Sur]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Sorsogon]] fev8qk6uwos0imorbzt9eiccgbrexhg 233560 233559 2022-08-01T04:49:24Z Otterfolwer 18585 /* Pagkakalain kan diyalektos */ wikitext text/x-wiki {{Refimprove|date=May 2010}} {{Infobox language |name=Albay Bikol |states=[[Filipinas]] |region=[[Rehiyon Bikol|Bikol]] |speakers={{sigfig|1.9|2}} milyon |date=2000 sensus |ref=<ref>{{e16|bhk}}</ref> |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon kan Filipinas|Filipinas]] |fam4=[[Mga tataramon na Sentral Filipinas|Sentral Filipinas]] |fam5=[[Mga tataramon na Bikol]] |fam6=[[Inland Bikol]] |iso3=bhk |lc1=ubl|ld1=Buhi'non Bikol |lc2=lbl|ld2=Libon Bikol |lc3=rbl|ld3=Miraya Bikol |lc4=fbl|ld4=Sulnupan na Albay Bikol |glotto=alba1269 |glottorefname=Albay Bikolano }} An mga tataramon na '''Albay Bikol''', o pinasimple sa '''Albayanon''', sarong grupo kan mga tataramon asin sarô sa tulóng mga tataramon na yaon sa [[Inland Bikol]]. Pigtataram ini sa habagatan-sulnopan na gilid-baybayon kan [[Albay]] asin sa amihanan-sulnopan kan [[Sorsogon]] (Pio Duran, Jovellar). Nahahangganan an tataramon kan mga parataram na [[Tataramon na Bikol|Gilid-baybayon na Bikol]] dangan an [[Rinconada Bikol|Riŋkonāda]]. An ''latter'', iyo an pinakaharaning tataramon kan Albay Bikol asin ini ''mutually intelligible.'' Kaiba an pareho sa grupong mga tataramon kan [[Inland Bikol]]. An Albay Bikol lang an sub-grupo kan grupo nin Inland Bikol na igwang mga tataramon sa mga ini. An miyembro nin tataramon sa sub-grupong ini, kulang sa inaapod na ''stressed syllables'', bihirà, kun igwa man kaini, dangan nagigin iba asin mayong makakaarog sa ibang mga tataramon kan Bikol. An sinabing katangian kan Albay Bikol, kun ikokomparar sa tataramon na Pranses na bihira man maggamit nin '''stressed syllables'''. ==Pagkakalain kan diyalektos== Mahihiling sa babâ an komparasyon kan tataramon sa pangungusap na "Nahaloy ka duman sa saod?" sa mga tataramon na Albay Bikol, [[Tataramon na Bikol Sentral|Gilid-baybayon na Bikol]] asin [[Rinconada Bikol]] o Riŋkonāda. {|class="wikitable" ! style="background:#efefef;" | [[Tataramon na Bikol|Gilid-baybayon na Bikol]] ! style="background:#efefef;" | [[Bikol Buhi|Buhinon]] ! style="background:#efefef;" | Libon ! style="background:#efefef;" | Oasnon/Sulnopang Miraya ! style="background:#efefef;" | Daraga/Subangang Miraya ! style="background:#efefef;" | [[Rinconada Bikol]] or Riŋkonāda |- |Nahaloy ka duman sa saod? |Naëǧëy ika adto sa saran? |Nauban ika adtu sa sawd? |Naëlëy ka idto sa sëd? |Naulay ka didto sa saran? |Naəban ikā sadtō sāran? |- |} ==Hilingon man== *[[Mga tataramon kan Filipinas]] ==Mga panluwas na takod== {{incubator|rbl}} *[http://bikoltranslator.blogspot.com Translate Bikol] == Toltolan == <references />{{Tataramon-tamboan}} {{Mga tataramon na Bikol}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Kategorya:Mga tataramon na Bikol]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Albay]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Camarines Sur]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Sorsogon]] r8rd5rjgaeqbluuro9d0ldpxsso7f32 0 16000 233568 170729 2022-08-01T07:49:15Z Mashkawat.ahsan 15323 video clip #WPWP wikitext text/x-wiki {{distinguish|tataramon na Bali (disambiguation)}} {{Infobox language |image=Aksara Bali1.png |name=Balines |nativename= {{script|Bali|ᬪᬵᬱᬩᬮᬶ}}, {{script|Bali|ᬩᬲᬩᬮᬶ}}{{ref|1|1}}<br>Basa Bali, Bhāṣā Bali{{ref|1|1}} |region=[[Bali]], [[Nusa Penida]], [[Lombok]] asin [[Haba]], [[Indonesya]] |ethnicity=[[Mga tawo nin Balines|Balines]], [[Bali Aga]] |speakers=3.3 milyon |date=2000 sensus |ref=e18 |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Nukleyar Malayo-Polinesyo|Nukleyar Malayo-Polinesyo]] |fam4=[[Mga tataramon na Sunda–Sulawesi|Sunda–Sulawesi]] |fam5=[[Mga tataramon na Malayo-Sumbawan|Malayo-Sumbawan]] |fam6=[[Mga tataramon na Bali–Sasak|Bali–Sasak]] |script=[[Iskriptong Latin|Latin]], [[Iskriptong Balines|Balines]] |iso2=ban |iso3=ban |glotto=bali1278 |glottorefname=Balines |notice=IPA }} An '''Balinese''', o pinasimple sa '''Bali''', sarong [[tataramon na Malayo-Polinesyo]] na pigtataram kan 3.3 milyon na katawo ({{As of|2000|lc=on}}) sa isla nin [[Indonesya]] kan [[Bali]] na iyo man sa sulnupan na [[Nusa Penida]], sulnupan na [[Lombok]] asin subangan na [[Haba]].<ref>Ethnologue.</ref> . = [[File:WIKITONGUES - Ni Luh speaking Balinese.webm|thumb|250px|Balinese language]] ==Toltolan== {{Reflist}} {{Stub}} i47o5e2vd8s06eo8afkedv16xia0xwm 0 16274 233579 173702 2022-08-01T10:18:12Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Umiray Dumaget Agta |altname= |states=[[Filipinas]] |region=[[Quezon]], [[Luzon]] |speakers=3,000 |date=1994 |ref=e18 |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=? |iso3=due |glotto=umir1236 |glottorefname=Umiray Dumaget Agta }} Sarò an '''Umiray Dumaget Agta''' sa mga [[Tataramon na Aeta]] na pigtataram sa habagatan kan isla nin [[Luzon]]. ==Kinamumugtakan== Pigtataram an Umiray Dumaget sa kataraid na gilid-baybayon nin Pasipiko kan subangan na Luzon na mahihiling sana sa habagatan kan [[Baler, Aurora]] sa lugar kan [[Infanta, Quezon]], asin sa amihanan na gilid-baybayon kan [[isla nin Polillo]] (Himes 2002:275-276). Pigbaritá ni Himes (2002) an sararadit na baryasyon nin diyalektos. Pigbaritá ni Reid (1994)<ref name="Reid1994">Reid, Lawrence A. 1994. "Possible Non-Austronesian Lexical Elements in Philippine Negrito Languages." In ''Oceanic Linguistics'', Vol. 33, No. 1 (Jun. 1994), pp. 37-72.</ref> an mga minasunod na kinamumugtakan kan Umiray Dumaget (Katahawan na Agta). *[[Salog nin Umiray|Umiray]], Quezon *Dibut, [[San Luis, Aurora]] *Bunbun, Panakulan, [[Polillo, Quezon]] ==Klasipikasyon== Masakiton iklaripika an Umiray Dumaget. Si Himes (2002) pig-ano an Koneksyon nin Pinakakatahawan na Filipino.<ref>Himes, Ronald S. 2002. The relationship of Umiray Dumaget to other Philippine languages. ''Oceanic Linguistics'' 41(2):275-294.</ref> Alagad, nagtutubod si Lobel (2013:230) na an Umiray Dumaget pwedeng magin primaryang sangâ kan [[mga tataramon na Filipino]], o pwedeng kaano-ano kaini an [[mga tataramon na Amihanan-subangan na Luzon]], Sambali-Ayta ([[Mga tataramon na Katahawan na Luzon|Katahawan na Luzon]]), o [[tataramon na Manide|Manide]] asin Inagta Alabat. Segun ki Lobel, bako ining pang-irarom na pugro kan mga sangâ nin [[Mga tataramon na Katahawan na Filipino|Katahawan na Filipino]] o miski an [[Mga tataramon na Pinakakatahawan na Filipino|Pinakakatahawan na Filipino]] (Lobel 2013:275).<ref>Lobel, Jason William. 2013. [http://www.ling.hawaii.edu/graduate/Dissertations/JasonLobelFinal.pdf ''Philippine and North Bornean languages: issues in description, subgrouping, and reconstruction'']. Ph.D. dissertation. Manoa: University of Hawai'i at Manoa.</ref> ==Mga Toltolan== {{Reflist}} {{ph-negrito-lang}} {{mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] [[Category:Mga tataranon na Aeta]] [[Category:Mga tataramon kan Quezon]] [[Category:Mga tataranon kan Aurora]] {{au-lang-stub}} 8u5gpi84ztt5zo7qf0pu8wwuuy8tusg 233585 233579 2022-08-01T10:26:22Z ShiminUfesoj 11957 /* Klasipikasyon */ wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Umiray Dumaget Agta |altname= |states=[[Filipinas]] |region=[[Quezon]], [[Luzon]] |speakers=3,000 |date=1994 |ref=e18 |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=? |iso3=due |glotto=umir1236 |glottorefname=Umiray Dumaget Agta }} Sarò an '''Umiray Dumaget Agta''' sa mga [[Tataramon na Aeta]] na pigtataram sa habagatan kan isla nin [[Luzon]]. ==Kinamumugtakan== Pigtataram an Umiray Dumaget sa kataraid na gilid-baybayon nin Pasipiko kan subangan na Luzon na mahihiling sana sa habagatan kan [[Baler, Aurora]] sa lugar kan [[Infanta, Quezon]], asin sa amihanan na gilid-baybayon kan [[isla nin Polillo]] (Himes 2002:275-276). Pigbaritá ni Himes (2002) an sararadit na baryasyon nin diyalektos. Pigbaritá ni Reid (1994)<ref name="Reid1994">Reid, Lawrence A. 1994. "Possible Non-Austronesian Lexical Elements in Philippine Negrito Languages." In ''Oceanic Linguistics'', Vol. 33, No. 1 (Jun. 1994), pp. 37-72.</ref> an mga minasunod na kinamumugtakan kan Umiray Dumaget (Katahawan na Agta). *[[Salog nin Umiray|Umiray]], Quezon *Dibut, [[San Luis, Aurora]] *Bunbun, Panakulan, [[Polillo, Quezon]] ==Klasipikasyon== Masakiton iklaripika an Umiray Dumaget. Si Himes (2002) pig-ano an Koneksyon nin Pinakakatahawan na Filipino.<ref>Himes, Ronald S. 2002. The relationship of Umiray Dumaget to other Philippine languages. ''Oceanic Linguistics'' 41(2):275-294.</ref> Alagad, nagtutubod si Lobel (2013:230) na an Umiray Dumaget pwedeng magin primaryang sangâ kan [[mga tataramon na Filipino]], o pwedeng kaano-ano kaini an [[mga tataramon na Amihanan-subangan na Luzon]], Sambali-Ayta ([[Mga tataramon na Katahawan na Luzon|Katahawan na Luzon]]), o [[tataramon na Manide|Manide]] asin Inagta Alabat. Segun ki Lobel, bako ining pang-irarom na pugro kan mga sangâ nin [[Mga tataramon na Katahawan na Filipino|Katahawan na Filipino]] o miski an [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino|Pinakakatahawan na Filipino]] (Lobel 2013:275).<ref>Lobel, Jason William. 2013. [http://www.ling.hawaii.edu/graduate/Dissertations/JasonLobelFinal.pdf ''Philippine and North Bornean languages: issues in description, subgrouping, and reconstruction'']. Ph.D. dissertation. Manoa: University of Hawai'i at Manoa.</ref> ==Mga Toltolan== {{Reflist}} {{ph-negrito-lang}} {{mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] [[Category:Mga tataranon na Aeta]] [[Category:Mga tataramon kan Quezon]] [[Category:Mga tataranon kan Aurora]] {{au-lang-stub}} 1u03m4ye5nde4ua13vy7csm5mbhgosx 0 16303 233587 212069 2022-08-01T10:27:59Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Sentral Luzon]] pasiring sa [[Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Sentral Luzon |altname= |region=sa sulnupang mga parte kan [[Sentral Luzon]] harani sa [[Bukid Pinatubo]] asin sa buong parte kan provincia nin [[Pampanga]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |child1=[[Tataramon na Kapampangan|Kapampangan]] |child2=[[Mga tataramon na Sambaliko|Sambaliko]] |child3=[[Tataramon na Sinauna|Sinauna]] |glotto=cent2080 |glottorefname=Central Luzon |map=Central Luzon languages.png |mapcaption=Geographic extent kan mga tataramon na Sentral Luzon basé sa Ethnologue }} An '''mga tataramon na Sentral Luzon''' iyo an grupo nin mga tataramon na kaiba sa [[mga tataramon na Filipino]]. An mga predominanteng mga parataram kaini yaon sa sulnupang porsyon kan [[Sentral Luzon]] sa [[Filipinas]]. An saró sa sainda, iyo an [[Tataramon na Kapampangan|Kapampangan]], an mayoridad na tataramon sa lugar nin [[Pampanga]]-[[Bukid Pinatubo]]. Alagad, sa apat na milyon na parataram, pigbabantaan ini nin diaspora kan mga parataram kaini pagkatapos kan June 1991 eruption kan bulkan nin Pinatubo. Nagbabantà man an Globalisasyon sa tataramon, tibaad sa mga dakol asin naggagamit an joven na henerasyon nin [[tataramon na Tagalog|Tagalog]] asin [[Ingles na Filipino|ingles]], alagad prinopromitar asin oro'aldaw ining piggagamit, napapabilis kaini an bitalidad kan Kapampangan.<ref>{{cite news|last=Banal|first=Ruston|title=Wear Kapampangan: T-shirt entrepreneurs seek to boost Pampanga’s language|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/378129/lifestyle/wear-kapampangan-t-shirt-entrepreneurs-seek-to-boost-pampanga-s-language|accessdate=24 April 2015|newspaper=Inquirer|date=7 September 2014}}</ref> ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{tataramon-poon}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon na Borneo-Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] bdwalxe8ngfonjrlr3vuojy51eujorq 233591 233587 2022-08-01T10:32:16Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Katahawan na Luzon |altname= |region=sa sulnupang mga parte kan [[Katahawan na Luzon]] harani sa [[Bukid Pinatubo]] asin sa bilog na parte kan probinsya nin [[Pampanga]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |child1=[[Tataramon na Kapampangan|Kapampangan]] |child2=[[Mga tataramon na Sambaliko|Sambaliko]] |child3=[[Tataramon na Sinauna|Sinauna]] |glotto=cent2080 |glottorefname=Central Luzon |map=Central Luzon languages.png |mapcaption=Pagpapalawig nin Heograpikal kan mga tataramon na Katahawan na Luzon susog sa Etnologo }} An '''mga tataramon na Katahawan na Luzon''' iyo an grupo nin mga tataramon na kaiba sa [[mga tataramon na Filipino]]. An mga predominanteng mga parataram kaini yaon sa sulnupan na porsyon kan [[Katahawan na Luzon]] sa [[Filipinas]]. An saró sa sainda, iyo an [[Tataramon na Kapampangan|Kapampangan]], an mayoridad na tataramon sa lugar nin [[Pampanga]]-[[Bukid Pinatubo]]. Alagad, sa apat na milyon na parataram, pigbabantaan ini nin diaspora kan mga parataram kaini pagkatapos kan pagtuga kan bulkan nin Pinatubo kadtong Hunyo 1991. Nagbabantà man an Globalisasyon sa tataramon, tibaad sa mga dakol asin naggagamit an joven na henerasyon nin [[tataramon na Tagalog|Tagalog]] asin [[Ingles na Filipino|ingles]], alagad prinopromitar asin oro'aldaw ining piggagamit, napapabilis kaini an bitalidad kan Kapampangan.<ref>{{cite news|last=Banal|first=Ruston|title=Wear Kapampangan: T-shirt entrepreneurs seek to boost Pampanga’s language|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/378129/lifestyle/wear-kapampangan-t-shirt-entrepreneurs-seek-to-boost-pampanga-s-language|accessdate=24 April 2015|newspaper=Inquirer|date=7 September 2014}}</ref> ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{tataramon-poon}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{Mga tataramon na Borneo-Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] kaxejwze4b5b4ipxx2jkuyem48qjgbq 0 16577 233594 173001 2022-08-01T10:43:48Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Ifugao |region=[[Ifugao]], [[Luzon]] |states=[[Filipinas]] |speakers=130,000 |date=1987–2007 |ref = e18 |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Amihanan na Luzon|Northern Luzon]] |fam5=Katahawan na Kordilyera |fam6=Nukleyar na Kordilyera |lc1=ifb |ld1=Ifugao na Batad |lc2=ifa |ld2=Ifugao na Amganad |lc3=ifu |ld3=Ifugao na Mayoyao |lc4=ifk |ld4=[[Tataramon na Tuwali]] |glotto=ifug1247 |glottorefname=Ifugaw |map=Ifugao_dialect_cluster_map.png |mapcaption=An mapa nin lugar na nagtataram nin mga kumpol nin mga tataramon na Ifugao Susog sa Ethnologue }} Ang '''Ifugao''' o pigbabaybay minsan na '''Ipugaw''', saróng [[tataramon na Austronesyo]]. Tinataram ini sa [[Provincia kan Filipinas|Provincia]] nin [[Ifugao]] sa [[Filipinas]]. Kaapil ini kan [[Mga tataramon na Norteng Luzon|pang-irarom na pamilya nin mga tataramon na Amihanan na Luzon]] asin kaano-ano kaini an mga tataramon na [[Tataramon na Bontok|Bontok]] asin [[Tataramon na Kankanaey|Kankanaey]].<ref>(Lebar, 1975: 78)</ref> Ini saróng [[kumpol nin diyalektos]], asin an saiyang apát na mga klase—arog kan [[tataramon na Tuwali|Tuwali]]—minsan pigkonsiderar na suway na mga tataramon.<ref>(Newell asin Poligon, 1993)</ref> An mga [[Subling-tataramon]] hale sa ibang mga tataramon, arog kan [[Tataramon na Ilokano|Ilokano]], an pigriribay sa pirang mga suanoy na terminologo.<ref>{{Cite news| last = Kinnud| first = Richard| title = Pagsasanglí kan mga tataramon sa Kordilyera| work = Sun.Star| location = Baguio| accessdate = 2013-08-30| date = 2013-08-21| url = http://www.sunstar.com.ph/baguio/opinion/2013/08/21/kinnud-language-change-cordillera-299031?ModPagespeed=noscript}}</ref> ==Mga diyalektos== Pigbareta kan ''[[Ethnologue]]'' an mga kinamumugtakan kan minasunod na 4 na mga tataramon na Ifugao. *'''Amganad Ifugao''': tinataram sa munisipalidad nin [[Hungduan, Ifugao|Hungduan]] asin [[Banaue]] kan provincia nin [[Ifugao]], asin sa Sur-sulnupan nin [[Mountain Province]]. Mga 27,100 nin mga parataram poon pa kan 2000. An Ifugao na Burnay asin Ifugao na Banaue an mga diyalektos kaini. *'''Batad Ifugao''' (Ayangan Ifugao): pigtataram sa Sentral na Provincia nin [[Ifugao]]. May mga pirang mga parataram sa provincia nin [[Isabela]], sa Sur na baybayon kan reservoir nin [[Magat Dam|Magat]]. Igwang 10,100 na mga parataram poon pa kan 2002. An mga diyalektos kaini kaiba an Ducligan Ifugao. *'''Mayoyao Ifugao''' (Mayaoyaw): tinataram sa provincia nin [[Ifugao]], (mga munisipalidad sa norteng [[Mayoyao, Ifugao|Mayoyao]], [[Aguinaldo, Ifugao|Aguinaldo]], asin [[Alfonso Lista, Ifugao|Alfonso Lista''']]) asin sa [[Mountain Province]] (2 sadit na hangganan na lugar). Igwang 30,000 na mga parataram poon pa kan 2007. *'''Tuwali Ifugao''' (Gilipanes, Ifugaw, Kiangan Ifugao, Quiangan, Tuwali): pigtataram sa sur na provincia nin [[Ifugao]]. Igwang 30,000 mga parataram poon pa kan 2000. An mga diyalektos iyo an Hapao Ifugao, Hungduan Ifugao, asin Lagawe Ifugao. ==Palabaybayan== An minasunod an pinagsaróng alpabetong Ipugaw: A, B, D, E, G, H, I, K, L, M, N, Ng, O, P, T, U, W, Y. Iba-iba an pagsayod kan mga letrang ini depende sa diyalekto kan parataram.<ref>http://www.sil.org/asia/philippines/lit/ifb_Hay_Mahhun_an_Bahaon.pdf</ref> ==Mga Toltolan== {{reflist}} == Panluwas na Takod == *{{Cite news | last = Kinnud | first = Richard | title = Pagsanlí kan tataramon sa Kordilyera | work = Sun.Star | location = Baguio | date = 2013-08-21 | url = http://www.sunstar.com.ph/baguio/opinion/2013/08/21/kinnud-language-change-cordillera-299031?ModPagespeed=noscript }} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] [[Category:Mga tataramon kan Ifugao]] f89t4vgxb7muec9x2bkpo5ih2fokeko 0 16599 233571 212053 2022-08-01T10:06:17Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name= Katahawan na Filipino |region=[[Filipinas]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] |child1=[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] |child2=[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]] |child3=[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] |child4=[[Mga tataramon na Bisaya|Bisayá]] |glotto=cent2246 |glottorefname=Central Philippine }} An '''mga tataramon na Katahawan na Filipino''' iyo an pinakalakop na grupo kan mga tataramon sa [[Filipinas]], na ipinagtataram sa Habagatan na na [[Luzon]], [[Visayas]], [[Mindanao]], asin sa [[Sulu|Sulu]]. An mga ini man an pinakamatawo, kaiba an [[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (sagkod [[tataramon na Filipino|Filipino]]), [[Tataramon na Bikol|Bikol]], asin an darakulang tataramon na Bisaya arog kan [[Tataramon na Cebuano|Cebuano]], [[Tataramon na Hiligaynon|Hiligaynon]], [[Tataramon na Waray-Waray|Waray]], [[Tataramon na Karay-a|Kinaray-a]], asin an [[Tataramon na Tausug|Tausug]], na kabali sa apatnapulong (40) pinakadakulang mga tataramon sa nasyon.<ref>{{Citation | url = http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=92361 | title = Ethnologue}}.</ref> ==Pagkaklasipikar== ===Pangkagabsan=== Parating nasasakop kan arog kaini an mga tataramon (mga tataramon sa ''italics'' minatukoy sa solong tataramon): *[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (dai mababa sa 3 diyalekto sa habagatang Luzon) *[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]] (8ng mga tataramon sa [[Rawis nin Bikol]]) *[[Mga tataramon na Bisaya|Bisaya]] (18ng mga tataramon an ipinagtataram sa kabilugan kan [[Visayas]], na iyo man sa habagatan na [[Luzon]], norte-subangan na [[Mindanao]] asin [[Probinsya nin Sulu|Sulu]]) *[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] (11ng mga tataramon kan [[Rehiyon nin Davao]]) *[[Tataramon na Manide|Manide]]–[[Tataramon na Inagta Alabat|Inagta]] (2ng mga tataramon) Igwang kadagdagan apwera sa mga tataramon kan burol-tribal kan [[Aeta]] na daing kasiguraduhan na kaakibat: [[tataramon na Ata (Aeta) | Ata]], [[Tataramon na Sorsogon Ayta| Sorsogon Ayta]], [[Tataamon na Tayabas Ayta| Tayabas Ayta]], [[Tataramon na Karolanos | Karolanos]] (Amihanang Binukidnon), [[Tataramon na Magahat | Magahat]] (Habagatang Binukidnon), [[Tataramon na Sulod|Sulod]], asin [[Mga tataramon na Umiray Dumaget|Umiray Dumaget]]. Sa katotoohan, pigbubuo an kadaklan sa mga tataramon na Katahawan na Filipino nin sarong [[dialect continuum]] asin dai pwedeng matukoy nin suway bilang suway natataramon. Natala si Blust (2009) na an medyo hababang pagkakaiba-iba na madudugangan sa mga tataramon na Bisaya nin huli ta sa kamakailang pagpapalawak kan populasyon.<ref name= "Blust09">Blust, Robert A. ''The Austronesian Languages''. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2009. {{ISBN|0-85883-602-5}}, {{ISBN|978-0-85883-602-0}}.</ref> ===Gallman (1997)=== Ipinagklasipikar ni Andrew Gallman (1997)<ref>Gallman, Andrew Franklin. 1997. ''Proto East Mindanao and its internal relationships''. Philippine Journal of Linguistics, Special monograph issue, no. 44. Manila: Linguistic Society of the Philippines.</ref> an mga tataramon na Katahawan na Filipino bilang mga minasunod: *''Tagalog'' *''Bikol'' *Habagatan Katahawan na Filipino (Bisaya) **Sulnopan na Bisaya **Banton **Katahawan na Bisaya **Sinugbuanon **Subangan nin Mindanao ***Amihanan na Subangan nin Mindanao ****''Sinugbuanon'' ****''[[Tataramon na Mamanwa|Mamanwa]]'' ****''[[Tataramon na Surigaonon|Surigaonon]]'' ****''[[Tataramon na Butuanon|Butuanon]]-[[Tataramon na Tausug|Tausug]]'' ***Katahawan na Subangan nin Mindanao ****''[[Tataramon na Kamayo|Kamayo]]'' ****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] (Banganga)'' ****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] ([[Digos]])'' ***Habagatan na Subangan nin Mindanao ****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Kabasagan)'' ****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Caraga]])'' ****''[[Tataramon na Mansaka|Mansaka]], [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Maragusan]]), [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Boso)'' *****(Sanga) ******''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Islam)'' ******''[[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] ([[Kaagan]]), [[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] (Tagakaulu)'' ===Mas Dakulang Katahawan na Filipino (Blust)=== Ipinagsaysay ni Blust (1991)<ref>{{cite journal | author=Blust, Robert | title=The Greater Central Philippines hypothesis | journal=Oceanic Linguistics | year=1991 | volume=30 | issue=2 | pages=73–129 | ref=harvcol | doi=10.2307/3623084| jstor=3623084 }}</ref> na an Katahawan na asin Habagatan na na Filipinas, igwang hababang lingguwistiko na pagkakaiba-iba. Ipinagbase sa eksklusibong pagheras nin leksikong mga inobasyon, pinaggibo niya an sub-grupo na '''mas dakulang Katahawan na Filipino''' na naglaag sa sanga nin Katahawan na Filipino kaiba an [[mga tataramon na Habagatan na Mangyan|Habagatan na Mangyan]], [[Mga tataramon na Palawan|Palawan]], [[Mga tataramon na Danao|Danao]], [[mga tataramon na Manobo|Manobo]], [[tataramon na Subanon|Subanon]] asin [[mga tataramon na Gorontalo–Mongondow]], na madudugangan sa Amihanan na [[Sulawesi]]. (Hilingon man [[mga tataramon na Filipino]].) ==Toltolan== {{Reflist}} {{tataramon-saringsing}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{mga tataramon na Borneo-Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{DEFAULTSORT:Mga tataramon na Katahawan na Filipino}} [[Category:Mga tataramon na Katahawan na Filipino| ]] 6wtviox34qyefzlcmk6z61cqatd983q 233577 233571 2022-08-01T10:11:01Z ShiminUfesoj 11957 /* Pangkagabsan */ wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name= Katahawan na Filipino |region=[[Filipinas]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] |child1=[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] |child2=[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]] |child3=[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] |child4=[[Mga tataramon na Bisaya|Bisayá]] |glotto=cent2246 |glottorefname=Central Philippine }} An '''mga tataramon na Katahawan na Filipino''' iyo an pinakalakop na grupo kan mga tataramon sa [[Filipinas]], na ipinagtataram sa Habagatan na na [[Luzon]], [[Visayas]], [[Mindanao]], asin sa [[Sulu|Sulu]]. An mga ini man an pinakamatawo, kaiba an [[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (sagkod [[tataramon na Filipino|Filipino]]), [[Tataramon na Bikol|Bikol]], asin an darakulang tataramon na Bisaya arog kan [[Tataramon na Cebuano|Cebuano]], [[Tataramon na Hiligaynon|Hiligaynon]], [[Tataramon na Waray-Waray|Waray]], [[Tataramon na Karay-a|Kinaray-a]], asin an [[Tataramon na Tausug|Tausug]], na kabali sa apatnapulong (40) pinakadakulang mga tataramon sa nasyon.<ref>{{Citation | url = http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=92361 | title = Ethnologue}}.</ref> ==Pagkaklasipikar== ===Pangkagabsan=== Parating nasasakop kan arog kaini an mga tataramon (mga tataramon sa ''italics'' minatukoy sa solong tataramon): *[[Tataramon na Tagalog|Tagalog]] (dai mababa sa 3 diyalekto sa habagatan na Luzon) *[[Mga tataramon na Bikol|Bikol]] (8ng mga tataramon sa [[Rawis nin Bikol]]) *[[Mga tataramon na Bisaya|Bisaya]] (18ng mga tataramon an ipinagtataram sa kabilugan kan [[Visayas]], na iyo man sa habagatan na [[Luzon]], amihanan-subangan na [[Mindanao]] asin [[Probinsya nin Sulu|Sulu]]) *[[Mga tataramon na Mansakan|Mansakan]] (11ng mga tataramon kan [[Rehiyon nin Davao]]) *[[Tataramon na Manide|Manide]]–[[Tataramon na Inagta Alabat|Inagta]] (2ng mga tataramon) Igwang kadagdagan apwera sa mga tataramon kan burol-tribal kan [[Aeta]] na daing kasiguraduhan na kaakibat: [[tataramon na Ata (Aeta) | Ata]], [[Tataramon na Sorsogon Ayta| Sorsogon Ayta]], [[Tataamon na Tayabas Ayta| Tayabas Ayta]], [[Tataramon na Karolanos | Karolanos]] (Amihanang Binukidnon), [[Tataramon na Magahat | Magahat]] (Habagatang Binukidnon), [[Tataramon na Sulod|Sulod]], asin [[Mga tataramon na Umiray Dumaget|Umiray Dumaget]]. Sa katotoohan, pigbubuo an kadaklan sa mga tataramon na Katahawan na Filipino nin sarong [[dialect continuum]] asin dai pwedeng matukdo nin suway bilang suway na tataramon. Nailista si Blust (2009) na an medyo hababang pagkakalainlain na madudugangan sa mga tataramon na Bisaya nin huli ta sa dai pa nahahaloy na pagpapalawig kan populasyon.<ref name= "Blust09">Blust, Robert A. ''The Austronesian Languages''. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2009. {{ISBN|0-85883-602-5}}, {{ISBN|978-0-85883-602-0}}.</ref> ===Gallman (1997)=== Ipinagklasipikar ni Andrew Gallman (1997)<ref>Gallman, Andrew Franklin. 1997. ''Proto East Mindanao and its internal relationships''. Philippine Journal of Linguistics, Special monograph issue, no. 44. Manila: Linguistic Society of the Philippines.</ref> an mga tataramon na Katahawan na Filipino bilang mga minasunod: *''Tagalog'' *''Bikol'' *Habagatan Katahawan na Filipino (Bisaya) **Sulnopan na Bisaya **Banton **Katahawan na Bisaya **Sinugbuanon **Subangan nin Mindanao ***Amihanan na Subangan nin Mindanao ****''Sinugbuanon'' ****''[[Tataramon na Mamanwa|Mamanwa]]'' ****''[[Tataramon na Surigaonon|Surigaonon]]'' ****''[[Tataramon na Butuanon|Butuanon]]-[[Tataramon na Tausug|Tausug]]'' ***Katahawan na Subangan nin Mindanao ****''[[Tataramon na Kamayo|Kamayo]]'' ****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] (Banganga)'' ****''[[Tataramon na Dabawenyo|Dabawenyo]] ([[Digos]])'' ***Habagatan na Subangan nin Mindanao ****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Kabasagan)'' ****''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Caraga]])'' ****''[[Tataramon na Mansaka|Mansaka]], [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] ([[Maragusan]]), [[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Boso)'' *****(Sanga) ******''[[Tataramon na Mandaya|Mandaya]] (Islam)'' ******''[[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] ([[Kaagan]]), [[Tataramon na Kalagan|Kalagan]] (Tagakaulu)'' ===Mas Dakulang Katahawan na Filipino (Blust)=== Ipinagsaysay ni Blust (1991)<ref>{{cite journal | author=Blust, Robert | title=The Greater Central Philippines hypothesis | journal=Oceanic Linguistics | year=1991 | volume=30 | issue=2 | pages=73–129 | ref=harvcol | doi=10.2307/3623084| jstor=3623084 }}</ref> na an Katahawan na asin Habagatan na na Filipinas, igwang hababang lingguwistiko na pagkakaiba-iba. Ipinagbase sa eksklusibong pagheras nin leksikong mga inobasyon, pinaggibo niya an sub-grupo na '''mas dakulang Katahawan na Filipino''' na naglaag sa sanga nin Katahawan na Filipino kaiba an [[mga tataramon na Habagatan na Mangyan|Habagatan na Mangyan]], [[Mga tataramon na Palawan|Palawan]], [[Mga tataramon na Danao|Danao]], [[mga tataramon na Manobo|Manobo]], [[tataramon na Subanon|Subanon]] asin [[mga tataramon na Gorontalo–Mongondow]], na madudugangan sa Amihanan na [[Sulawesi]]. (Hilingon man [[mga tataramon na Filipino]].) ==Toltolan== {{Reflist}} {{tataramon-saringsing}} {{Mga tataramon na Filipino}} {{mga tataramon na Borneo-Filipino}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{DEFAULTSORT:Mga tataramon na Katahawan na Filipino}} [[Category:Mga tataramon na Katahawan na Filipino| ]] tce8g79funei39dnd79ls4geqqb0fxz 0 16601 233572 212058 2022-08-01T10:08:12Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino]] pasiring sa [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Mas Dakulang Sentral Filipino |region=[[Filipinas]]<br>Norteng [[Sulawesi]], Indonesya |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |child1=[[Mga tataramon na Sentral Filipino|Sentral Filipino]] |child2=[[Mga tataramon na Sur na Mindoro|South Mangyan]] |child3=[[Mga tataramon na Palawan|Palawan]] |child4=[[Tataramon na Subanon|Subanen]] |child5=[[Mga tataramon na Danao|Danao]] |child6=[[Mga tataramon na Manobo|Manobo]] |child7=[[Mga tataramon na Gorontalo–Mongondow|Gorontalo–Mongondow]] |glotto=grea1284 |glottorefname=Greater Central Philippine }} An '''mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino''' (Ingles: ''Greater Central Philippine languages'') sarong pigpanukalang subgroup kan pamilya nin tataramon na [[Mga tataramon na Austronesyo|Austronesian]] . An mga ini pigtataram sa katahawan dangan kasurang parte kan [[Filipinas]], asin sa Norteng [[Sulawesi]].<ref name="Blust1991"> {{cite journal | author=Blust, Robert | title=The Greater Central Philippines hypothesis | journal=Oceanic Linguistics | year=1991 | volume=30 | issue=2 | pages=73–129 | ref=apa | doi=10.2307/3623084 | jstor=3623084 }}</ref> An subgrupong ini pigpanukala ni [[Robert Blust]] (1991) na pigbase sa leksikal asin ponologikal na ebidensya,<ref name="Blust1991" /> asin pigtanggap kan kadaklan sa mga espesyalista sa larangan.<ref>Lobel, Jason William. (2013). [http://www.ling.hawaii.edu/graduate/Dissertations/JasonLobelFinal.pdf ''Philippine and North Bornean languages: issues in description, subgrouping, and reconstruction'']. Ph.D. dissertation. Manoa: University of Hawai'i at Manoa.</ref><ref>Reid, Lawrence A. (2018). "[https://minpaku.repo.nii.ac.jp/?action=repository_uri&item_id=7893&file_id=22&file_no=1 Modeling the linguistic situation in the Philippines]." In ''Let's Talk about Trees'', ed. by Ritsuko Kikusawa and Lawrence A. Reid. Osaka: Senri Ethnological Studies, Minpaku. {{doi|10.15021/00009006}}</ref><ref> {{cite journal | last=Smith | first=Alexander D. | title=The Western Malayo-Polynesian Problem | journal=Oceanic Linguistics | year=2017 | volume=56 | issue=2 | pages=435–490 | ref=apa | doi=10.1353/ol.2017.0021}}</ref><ref> {{cite journal | last=Himes | first=Robert S. | title=The Relationship of Umiray Dumaget to Other Philippine Languages | journal=Oceanic Linguistics | year=2002 | volume=41 | issue=2 | pages=275–294 | ref=apa | jstor=3623311}}</ref> Kadaklan sa mga mayoridad na mga tataramon kan Filipinas kabali sa sub-grupong Mas Dakulang Sentral Filipino: [[Tataramon na Tagalog|Tagalog]], an [[mga tataramon na Bisaya]] [[Tataramon na Cebuano|Cebuano]], [[Tataramon na Hiligaynon|Hiligaynon]], [[Tataramon na Waray-Waray|Waray]]; [[Tataramon na Bikol Sentral|Bikol Sentral]], [[Tataramon na Maranao|Maranao]] asin [[Tataramon na Maguindanao|Maguindanao]].<ref>{{cite web|url=http://www.ethnologue.com/16/show_country/PH/|title=Ethnologue report for Philippines|website=www.ethnologue.com}}</ref> Sa isla kan [[Sulawesi]], Indonesya, an [[tataramon na Gorontalo|Gorontalo]] an pantolong-pinakadakula sa numero nin pigtataram.<ref>{{cite web|url=http://www.ethnologue.com/16/show_country/IDL/|title=Ethnologue report for Indonesia (Sulawesi)|website=www.ethnologue.com}}</ref> ==Uusipon== Segun ki Blust, an distribusyon ngunyan kan mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino iyo an resulta kan paglawak na nangyari mga 500 B.C. dangan na kun saen nagtulod sa paglebel kan lingguwistiko dibersidad sa lugar sa sentral asin kasuran na Filipinas, na winalat an [[tataramon na Ati|Ati]], an [[mga tataramon na Norteng Mindoro|mga tataramon na Norteng Mangyan]], an [[mga tataramon na Kalamian]] asin an [[mga tataramon na Sur na Mindanao]] bilan mga nawalat kan amay na dibersidad na ini.<ref name="Blust1991" /> ==Klasipikasyon== Igwa an sub-grupong Mas Dakulang Sentral Filipino nin mga minasunod na mga mikrogrupo:<ref name="Blust1991" /> *[[Mga tataramon na Sentral Filipino]] (kaiba an [[Tataramon na Tagalog|Tagalog]], [[Mga tataramon na Bikol]], asin an [[mga tataramon na Bisaya]]) *[[Mga tataramon na Sur na Mindoro|Mga tataramon na Sur na Mangyan]] *[[Mga tataramon na Palawan]] *[[Tataramon na Subanon|mga tataramon na Subanen]] *[[Mga tataramon na Danao]] (kaiba an [[Tataramon na Maranao|Maranao]] asin [[tataramon na Maguindanao|Magindanao]]) *[[Mga tataramon na Manobo]] *[[Mga tataramon na Gorontalo–Mongondow]] (kaiba an [[Tataramon na Gorontalo|Gorontalo]]) ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{tataramon-saringsing}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Kategorya:Mga tataramon na Filipino]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Filipinas]] [[Kategorya:Mga tataramon kan Indonesya]] edc4ajydpcfy3nzxjamp9pqh9jn7po8 0 16688 233580 173357 2022-08-01T10:21:08Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Norte-Subangan na Luzon]] pasiring sa [[Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Norte-Subangan na Luzon |region=Norte-Subangan na [[Luzon]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Norteng Luzon|Norteng Luzon]] |glotto=nort3187 |glottorefname=Northeastern Luzon }} An '''mga tataramon na Norte-subangan na Luzon''' sarong pangenot na subgrupo kan [[mga tataramon na Norteng Luzon]], na piglathala ni Robinson & Lobel (2013) pigbase sa historikal na ponolohiya, nga function, asin leksikon ==Klasipikasyon== Pigpropose ni Robinson & Lobel (2013:148) an minasunod na subgrupo para sa mga tataramon na Norte-Subangan na Luzon.<ref>Robinson, Laura C. and Jason William Lobel (2013). "The Northeastern Luzon Subgroup of Philippine Languages." ''Oceanic Linguistics'' 52.1 (2013): 125-168.</ref> *Norte-Subangan na Luzon **[[Tataramon na Dupaningan Agta|Dupaningan Agta]] **(core) ***[[Tataramon na Dinapigue Agta|Dinapigue Agta]] ***[[Tataramon na Casiguran Agta|Casiguran Agta]], [[Tataramon na Nagtipunan Agta|Nagtipunan Agta]] ***[[Tataramon na Pahanan Agta|Pahanan Agta]], [[Tataramon na Paranan|Paranan]] ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{ph-negrito-lang}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] [[Category:Mga tataramon na Aeta]] [[Category:Luzon]] {{austronesian-lang-stub}} lt0a3nbdoe2364mlvhwy34aaze13zwi 233584 233580 2022-08-01T10:26:08Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language family |name=Amihanan-Subangan na Luzon |region=Amihanan-Subangan na [[Luzon]] |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Amihanan na Luzon|Amihanan na Luzon]] |glotto=nort3187 |glottorefname=Northeastern Luzon }} An '''mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon''' sarong pangenot na pang-irarom na pugro kan [[mga tataramon na Amihanan na Luzon]], na nailathala ni Robinson & Lobel (2013) pigbase sa historikal na ponolohiya, nga function, asin leksikon ==Klasipikasyon== Piglatag ni Robinson & Lobel (2013:148) an minasunod na pang-irarom na pugro para sa mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon.<ref>Robinson, Laura C. and Jason William Lobel (2013). "The Northeastern Luzon Subgroup of Philippine Languages." ''Oceanic Linguistics'' 52.1 (2013): 125-168.</ref> *Amihanan-Subangan na Luzon **[[Tataramon na Dupaningan Agta|Dupaningan Agta]] **(core) ***[[Tataramon na Dinapigue Agta|Dinapigue Agta]] ***[[Tataramon na Casiguran Agta|Casiguran Agta]], [[Tataramon na Nagtipunan Agta|Nagtipunan Agta]] ***[[Tataramon na Pahanan Agta|Pahanan Agta]], [[Tataramon na Paranan|Paranan]] ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{ph-negrito-lang}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:Mga tataramon na Filipino]] [[Category:Mga tataramon na Aeta]] [[Category:Luzon]] {{austronesian-lang-stub}} iqkl2claj27pu1dzcn0tunu7zshvj6e 0 16769 233595 173604 2022-08-01T10:45:26Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Balangao |altname=Balangaw, Balangao Bontok |region=[[Luzon]] |state=[[Filipinas]] |ethnicity=[[Mga tawo nin Balangao]] |speakers={{sigfig|21300|2}} |date=2000 |ref=e18 |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Anihanan na Luzon|Norteng Luzon]] |fam5=[[Mga tataramon na Sur-Sentral Kordilyera|Sur–Sentral Kordilyera]] |fam6=Sentral Kordilyera |fam7=Nukleyar Kordilyera |fam8=Bontok–Balangao |iso3=blw |glotto=bala1310 |glottorefname=Balangao |map=Balangao_language_map.png |mapcaption=An lugar kun saen tinataram an Balangao segun sa Ethnologue }} An '''Balangao''' o '''Balangaw''' (pig'aapod man na '''Balangao Bontok''') sarong tataramong bukid kan norteng [[Filipinas]]. Tinataram ini sa katahawan na lugar kan [[Mountain Province]], asin paduman sa munisipalidad kan Tanudan, [[Kalinga]]. ==Mga Toltolan== {{Reflist}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:Mga tataramon kan Mountain Province]] [[Category:mga tataramon na Filipino]] {{au-lang-stub}} 6qqez8gf9p3bhcvptrtp9qijlilbxdo 0 16781 233592 173642 2022-08-01T10:38:36Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Kalinga |region=kadaklan sa mga parte kan [[Kalinga|Kalinga]], anihanan na mga parte kan [[Mountain Province]], Subangan na mga parte kan [[Abra|Abra]] asin sa habagatan na mga parte kan [[Apayao]], [[Luzon]] |states=Filipinas |speakers={{sigfig|106,400|2}} |date=1998–2008 |ref=e18 |speakers2=mayóng pigtatantyang mga parataram sa tataramon na Lambak nin Mabaka |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Amihanan na Luzon|Amihanan na Luzon]] |fam5=[[Mga tataramon na Habagatan-Katahawan na Kordilyera|Habagatan-Katahawan na Kordilyera]] |fam6=Sentral Kordilyera |fam7=Kalinga–Itneg |lc1=bjx |ld1=Banao na Itneg |lc2=tis |ld2=Masadiit na Itneg |lc3=ity |ld3=Moyadan na Itneg |lc4=kyb |ld4=Butbut na Kalinga |lc5=kmk |ld5=Limos Kalinga |lc6=kml |ld6=Tanudan na Kalinga |lc7=knb |ld7=Lubuagan na Kalinga |lc8=kkg |ld8=Lambak nin Mabaka na Kalinga |lc9=kmd |ld9=Madukayang Kalinga |lc10=ksc|ld10=Habagatan na Kalinga (Bangad) |glotto=kali1311 |glottorefname=Kalinga |map=Kalinga_dialect_continuum_map.png |mapcaption=An lugar kun saen tinataram an mga kumpol nin diyalektos kan Kalinga segun sa Etnologo }} An '''Kalinga''' saróng [[kumpol nin diyalektos]] kan [[provincia nin Kalinga]] sa Filipinas, tinataram kan [[mga tawo nin Igorot]], kaiba kan [[tataramon na Ilokano|Ilokano]]. An klase na Banao na Itneg, dae ini saró sa kagtaraid kaining [[mga tataramon na Itneg]]. ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{IgorotTribesmall}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:mga tataramon na Filipino]] [[Category:mga tataramon kan Kalinga]] [[Category:mga tataramon kan Apayao]] {{au-lang-stub}} 59qc6eynndvaufyerjvxhk2k345y9n8 233593 233592 2022-08-01T10:40:21Z ShiminUfesoj 11957 wikitext text/x-wiki {{Infobox language |name=Kalinga |region=kadaklan sa mga parte kan [[Kalinga|Kalinga]], anihanan na mga parte kan [[Mountain Province]], Subangan na mga parte kan [[Abra|Abra]] asin sa habagatan na mga parte kan [[Apayao]], [[Luzon]] |states=Filipinas |speakers={{sigfig|106,400|2}} |date=1998–2008 |ref=e18 |speakers2=mayóng pigtatantyang mga parataram sa tataramon na Lambak nin Mabaka |familycolor=Austronesyo |fam2=[[Mga tataramon na Malayo-Polinesyo|Malayo-Polinesyo]] |fam3=[[Mga tataramon na Filipino|Filipino]] |fam4=[[Mga tataramon na Amihanan na Luzon|Amihanan na Luzon]] |fam5=[[Mga tataramon na Habagatan-Katahawan na Kordilyera|Habagatan-Katahawan na Kordilyera]] |fam6=Katahawan na Kordilyera |fam7=Kalinga–Itneg |lc1=bjx |ld1=Banao na Itneg |lc2=tis |ld2=Masadiit na Itneg |lc3=ity |ld3=Moyadan na Itneg |lc4=kyb |ld4=Butbut na Kalinga |lc5=kmk |ld5=Limos Kalinga |lc6=kml |ld6=Tanudan na Kalinga |lc7=knb |ld7=Lubuagan na Kalinga |lc8=kkg |ld8=Lambak nin Mabaka na Kalinga |lc9=kmd |ld9=Madukayang Kalinga |lc10=ksc|ld10=Habagatan na Kalinga (Bangad) |glotto=kali1311 |glottorefname=Kalinga |map=Kalinga_dialect_continuum_map.png |mapcaption=An lugar kun saen tinataram an mga kumpol nin diyalektos kan Kalinga segun sa Etnologo }} An '''Kalinga''' saróng [[kumpol nin diyalektos]] kan [[provincia nin Kalinga]] sa Filipinas, tinataram kan [[mga tawo nin Igorot]], kaiba kan [[tataramon na Ilokano|Ilokano]]. An klase na Banao na Itneg, dae ini saró sa kagtaraid kaining [[mga tataramon na Itneg]]. ==Mga Toltolan== {{reflist}} {{IgorotTribesmall}} {{Mga tataramon kan Filipinas}} {{Mga tataramon na Filipino}} [[Category:mga tataramon na Filipino]] [[Category:mga tataramon kan Kalinga]] [[Category:mga tataramon kan Apayao]] {{au-lang-stub}} gk6wvbkvvwbu83cnghjnckc7wkxegsw 0 24019 233557 200429 2022-07-31T20:33:43Z EmausBot 2485 Bot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Asugi]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Asugi]] rgovj551gns8c5kfk13rsvu3bd2scs3 1 26798 233589 212072 2022-08-01T10:28:00Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Sentral Luzon]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] wikitext text/x-wiki {{WikiProyekto banner shell|blp=no|1= {{BW 2021-3|klase=poon|importansya=Halangkaw}} }} kfjwvboy9i2y7gat5osmomx1m1m9cfg 1 29264 233582 217534 2022-08-01T10:21:09Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Norte-Subangan na Luzon]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] wikitext text/x-wiki {{WikiProyekto banner shell|blp=no|1= {{BW 2021-3|klase=C|importansya=Tahaw}} }} h20xk59zj1wemkvskiaticndaer9xd3 1 30072 233574 219128 2022-08-01T10:08:12Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] wikitext text/x-wiki {{WikiProyekto banner shell|blp=no|1= {{BW 2021-3 |klase=poon |importansya=Halangkaw }}}} jh1lhdll134dktmt4mf0526p1lkyj4t 0 37065 233547 233517 2022-07-31T12:02:27Z Ralffralff 14987 wikitext text/x-wiki [[File:Maróti-Atlantisz 1.jpg|thumb|Géza Maróti's plan of Atlantis mock-up]] Si '''Géza Maróti''' (1875-1941) sarong Hunggarong arkitekto, eskultor, pintor, asin artista aplikado. <ref>https://www.britishmuseum.org/collection/term/BIOG37327.Kinua 07-30-2022.</ref> Si Maróti gikan sa sarong komersyanteng pamilya sa sadit na banwaan asin nagpoon kan saiyang karera bilang paraukit alagad saiyang tinapos an adal niya sa [[Budapest]] asin [[Vienna]]. Siya nagpirmi sa [[Zebegeny]] bago kan pumutok an [[Ikaduwang Gerang Pankinaban]] asin sige an kontrata niya bilang arkitekto asin eskultor sa mga proyektong pampubliko. An obra niya dapit sa [[Atlantis]], dai man napupublikar. Siya nagpartisipar sa Milan World Exposition nin 1906, asin ta limang mayor na mga darakulang premyo an saiyang nahakot sa saiyang ikinaag na eksibisyon sa Pabilyon Hunggaro. Duman nakabilog siya nin kaayonan asin network nin mga arkitekto asin mga artista hale sa iba-ibang lugar mala ta huli kaini nakakua pa siyang mga kontrata bako lang sa Milan kundi patin sa Syudad nin Mehiko asin sa Detroit, Estados Unidos. An saiyang mga desenyo nagustohan na gayo ta an mga elemento kultural sa mga obra niya nakakuang atraksyon maski ibang kontinente na an saiyang dinumanan ta an arte niyang dinara nabagay giraray sa identidad nasyonal kan mga syudad nagkontrata saiya. <ref>https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780429319235-5/traveling-architecture-eszter-gantner.Kinua 07-30-2022.</ref> [[Image:Liszt Academy.jpg|thumb|200 px|right|An edipisyo kan Liszt Ferenz Music Academy (1907) sa Budapest nadedekorasyonan kan mga eskultura ni Maroti]] [[File:Maróti Géza sírja.jpg|right|thumb|200px|Lulubngan ni Géza Maróti sa Budapest, Sementeryo Kerepes]] == Mayor na mga obra == Mga edipisyong may mga eskulturang nakaag sa mga trabaho ni Maróti. * 1904–1907. [[Franz Liszt Academy of Music]], Budapest. * 1905. [[Gresham Palace]], Budapest. * Lending bank, Budapest. * Trading Bank, Budapest. * 1905–1910. Pest National Savings Company, Budapest. * 1906. International Exhibition Pavilion, Milano. An orihinal na edipisyo nasulo, alagad ini nagdara ki Maróti nin mmagkapirang mga premyo. * 1908. [[Palacio de Bellas Artes]], Mexico City, Mexico: domo, eskultura, trabahong mosaiko. * 1911. World Exhibition Pavilion, Turin, Italya. * 1912–1914. Maróti Villa, Zebegény, Hungary: eskultura asin mga fountains. * 1927–1932. Detroit, United States. Magkapirang mga bronse asin granitong eskultura asin mga dekorasyon. * Detroit: [[Fisher Building]], Livingstone Memorial Lighthouse, [[Cranbrook Academy of Art]] Museum, Foreman Bank Building, Hurison Motor Co. Building (likely the [[Hudson Motor Car Company]] building), Times Building. * Mga plano para sa oval asin sport precinct nin unibersidad, Lágymányos, Hungary. (Dai man natugdok.) * 1938. Hero's Square with Christ sculpture, Zebegény. Dai natapos huli sa pagbungkaras kan Ikaduwang Gerang Pankinaban asin pagsakop kan Sobyet. * 1933–1940. Sobra sa 600-pahina na pag'adal kan nawawarang syudad nin [[Atlantis]]. Natapos nasurat sa lenggwaheng Aleman asin napalis sa Ingles, alagad dai napublikar. ==Kataytayan nin mga ladawan== <gallery> Ungheria.jpg|Venice Pavilion, Italya BudapestArtDecoBuilding.jpg|Budapest ArtDeco Building Saint Elisabeth of Hungary by Géza Maróti, 2020 Zebegény.jpg|Estatuwa, St. Elisabeth of Hungary(1914) Madonna and Child by Géza Maróti, 2020 Zebegény.jpg|Relief of Madonna and Child, Zebegény </gallery> ==Toltolan== {{reflist}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Maroti, Geza}} [[Kategorya:Mga 1875 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1941 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga eskulturang arkitektural]] [[Kategorya:Mga Hunggarong arkitekto]] [[Kategorya:Mga Hunggarong eskultor]] [[Kategorya:Ika-20ng siglong mga eskultor]] {{Poon}} ojydbock6aujt9ihxrldzbd27lo1zzh 0 37066 233548 233530 2022-07-31T12:04:40Z Ralffralff 14987 wikitext text/x-wiki Si '''San Cesareo de Terracina''' ('''San Cesareo diakono''' sa Italiano) sarong Kristianong martir. An simbahan nin San Cesareo sa Palatio sa Roma nagdadara kan saiyang pangaran. == Buhay == Si Cesareo sarong diakono nin Aprika, na ginadan sa Terracina sa Italia. An "''Passio''" (uusipon nin pagkamartir) ni San Cesareo ginibo sa Terracina, banwaan sa duongan harani sa Roma asin Naples, kan panahon nin paganong emperador na si Trajan (r. 98-117). Si Cesario, na kabilang sa suanoy asin bantog na gens Julia, pakatapos nin pagkalunod kan baroto, nag-abot sa Terracina tanganing ihulit an Ebanghelyo sa mga dukha. Sa siudad na ini nin Roma, kada taon sa enot na aldaw nin Enero, sarong seremonya nin pag-omaw sa sadiri an nangyari tanganing aseguraron an salud asin kaligtasan kan Imperyo. An sarong hoben na lalaki pinapano-pano nin materyal na mga kaogmahan asin inootob sa gabos niang kamawotan sa laog nin walong bulan; dangan obligado siang lumukaw sa matagason na kabayo, sumakat sa alitoktok kan ampas kan siudad asin ihulog an saiyang sadiri sa lungon, kaiba an nangangawid na kabayo, tanganing bumagsak tumang sa mga gapo asin magadan sa mga alon sa pagtaong onra sa dios na si Apolo, bilang pampagian nin boot na dolot para sa prosperidad kan estado asin kan mga emperador. An diakonong si Cesareo pinagdenunsiar an paganong kaugalean na ini asin nagprotesta: "Alas para sa sarong estado asin mga emperador na nanguusip kan mga pasakit asin pinapataba sa pagpabulos nin dugo."<ref>De Smedt C. -Van Hoof G. - De Backer J., Acta sanctorum novembris, tomus I, Parisiis 1887</ref> An padi ni Apolo na an ngaran Firmino inarestar sia asin dinara sa atubangan ni Leoncio, Romanong komsul nin Campania. Durante kan pag-usisa, nagsayuma siang mag-atang sa paganong dios kan saldang asin liwanag, asin an saiyang mga pamibi "nagdolot" nin pagkaranggang kan templo ni Apolo (na iyaon sa Forum), asin ikinagadan kan paganong Firmino. Dangan ibinilanggo si Cesareo asin, pakalihis nin beinte-dos na bulan, dinara siya sa Forum tanganing hukuman. Naghagad sia nin permiso na mamibi: sarong makosog na liwanag an naglaad saiya, asin an paganong konsul na si Leoncio nakombertir duman asin naghanap nin bautismo; nagadan siya dai nahaloy pagkatapos (Oktobre 30).<ref>Amore Agostino, Cesario e Giuliano, santi martiri di Terracina, in Bibliotheca Sanctorum, III, Città del Vaticano 1963, coll. 1154-1155</ref> An ika-1 nin Nobyembre kan taon 107 A.D., Luxurius, gobernador kan siyudad, ginakod si Cesareo asin Julian (sarong lokal na presbitero) sa laog nin sarong sako asin itinaltag sinda sa dagat, hali sa ampas na inapod "Pisco Montano".<ref>Caesarius Diaconus, testi e illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2015</ref> Sa paaging ini an deacon Cesareo ginadan, minsan ngani bakong bago ihula an pagkagadan ni Luxurius, na nakagat nin sarong mararang rimoranon.<ref>Sabine Baring-Gould, The Lives of the Saints, 1, J. Hodges., 1877</ref> Si Cesareo asin Julian, kan aldaw man sanang idto, inanod sa baybayon asin ilinobong ni Eusebio, sarong lingkod nin Dios, harani sa banwaan nin Terracina.<ref>Thomas F. Head, Medieval Hagiography: An Anthology, Psychology Press, 2001</ref><ref>''Moralità cristiane in ossequio di San Cesario diacono, e martire protettore di Terracina'', Roma, Stamperia di Antonio de' Rossi, 1753</ref><ref>Domenico Antonio Contatore, ''De Historia Terracinensi Libri Quinque'', Romae, 1706</ref> == Kulto: Cesareo bilang sarong imperyal na santo == An aldaw nin kafiestahan ni Cesareo iyong ika-1 nin Nobyembre. Poon sa enot na Kristianong panahon, si Cesareo de Terracina iyo an santo na pinili para sa saiyang ngaran tanganing ikonsegrar an mga lugar na yaon na sa paganong mga Cesar paduman sa pagtubod ki Cristo.<ref>Lugli Giuseppe, ''Forma Italiae, Regio I, Latium et Campania, I, Ager Pomptinus, Pars I, Anxur-Terracina'', Roma 1926 </ref> An ngaran na Cesareo nangangahulogan "sinasamba ki Cesar" asin kun siring konektado sa dakulang Romanong namomoon na si Julio Cesar, asin sa mga Romanong emperador bilang an ngaran ninda iyong "Caesar". Kun siring, sinalidahan ni San Cesareo an kulto kan mga Cesar, na depisil na marhay na haleon huli ta iyan napapasikad sa nasyonal na pagkamoot kan mga Romano.<ref>''Dissertazioni della Pontificia Accademia romana di archeologia,'' Tipografia della Pace, 1907</ref><ref>''Bullettino della Commissione archeologica comunale di Roma'', coi tipi del Salviucci, 1906</ref>An pagbabaing kan ngaran kan santo asin kan mga kuarto na inaapod Cesareum o Augusteum sa Roma, na itinagama sa pampublikong mga edipisyo para sa kulto kan mga emperador, perming konektado sa eksaktong kabotan kan Iglesia na ipondo an debosyon sa nagadan nang mga soberano kan Roma (mas mahalaga sa paganismo) sa saro na mas madaling togotan para sa sarong Kristianong martir.<ref>Del Lungo Stefano ''La toponomastica archeologica della Provincia di Roma,'' Volume 2, Regione Lazio, Assessorato politiche per la promozione della cultura, dello spettacolo e del turismo, 1996</ref> An Palatine kan Edad Media nagin seremonyal na espasyo, na bihirang ineerokan kan designadong otoridad: an emperador. Sa mga palasyo kan imperyo kan Colle dai niato manonompongan an kadakoldakol na bagong santo, kundi sarong santo na makakapakosog sa imperyal na kamahalan: Santo Cesareo.<ref name=":1">Maya Maskarinec, ''City of Saints: Rebuilding Rome in the Early Middle Ages'', University of Pennsylvania Press, 2018</ref> Kan ika - 4 na siglo, an aking babae ni Emperador Valentinan I naomayan sa saiyang altar sa Terracina.<ref>S. G. A. Luff, ''The Christian's Guide to Rome'', Fordham University Press, 1967</ref> Dangan ibinalyo kan emperador an saiyang mga relikya sa Roma, enot sa sarong simbahan sa Bulod nin Palatine, dangan sa sarong bagong San Cesareo sa Palatio harani sa Dalan nin Apio. An kapilya kan imperyo ipigngaran ki Cesareo ni Valentinian III.<ref>Michael Perham, ''The communion of saints'', published for the Alcuin Club by S.P.C.K., 1980</ref> Nanotaran na an passio ni Cesareo nakasentro sa marahay na salud o prosperidad (salus) kan Imperyo nin Roma, na sinublian an sobrang mga kahulogan kan saiyang ngaran tanganing isuherir na an marahay na kamugtakan kan estado mas marigon na magpahingalo sa Kristianong mga pundasyon kisa sa paganong nakaagi kaiyan.<ref name=":1">Maya Maskarinec, ''City of Saints: Rebuilding Rome in the Early Middle Ages'', University of Pennsylvania Press, 2018</ref> An Katedral Terracina (Cattedrale dei Santi Pietro e Cesareo) idinusay sa saiya asin ki San Pedro. == Santong patron kan mga seksyon sa caesarean == Si Cesareo an paraprotehir kan mga seksyon Caesarean<ref>Pasero Roberta, Cesareo di Terracina, un santo poco conosciuto: è il protettore del parto cesareo, in "DiPiù", anno XIV, n° 48, 3 dicembre 2018 </ref> Si San Cesareo inaagrangay man tumang sa mga baha sa salog asin mga nalalamos (bilang paggirumdom sa saiyang pagigin martir), asin bilang depensa tumang sa kikilat, mga linog asin mga trahedya sa meteorolohiya.<ref name=":0">''Ex ossibus S. Caesarii: Ricomposizione delle reliquie di San Cesario diacono e martire di Terracina, testi ed illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2017''</ref> == Arte: Mahalagang mga manuskrito == An enot na mga ilustrasyon kan kasaysayan ni San Cesareo manonompongan sa mahalagang hayag na mga manuskrito. An kadaklan sa mga manuskritong ini kaidto pang Edad Media. Sa British Library kan London sa sarong "Passionale," sarong Latin na manuskrito, na ginibo kan 1110 para sa Monasteryo kan San Agustin de Canterbury (ilinaladawan an buhay kan mga Santos poon Septyembre 21 sagkod Nobyembre 9th), yaon an teksto kan Pasyon ni San Cesareo de Terracina na igwang sinuysoy na inisyal na nagrerepresentar sa "Pagkamartir ni San Cesareo" (Arundel MS 91, f. 188r).<ref>Henry Shaw, Dresses and Decorations of the Middle Ages, Volume 1, H. G. Bohn, 1858</ref> Sa Morgan Library kan New York na "Book of Hours," gibo kan 1465 sa Langres, France, igwa nin sadit na "San Cesareo" (MS G.55 fol. 132v).<ref>Pamela Robinson, The History of the Book in the West: 400AD-1455, Volume 1, Routledge, 2017</ref> Sa Bibliothèque nationale de France sa Paris, nasasaray sa Departmento kan mga Manuscrito an Speculum Historiale ni Vicente de Beauvais (pinagpalis ni Jean de Vignay), ginibo kan 1463. Sa manuskritong ini sinasabing iba-ibang minimirar kan buhay kan mga santong sinda Cesareo asin Julian.<ref>(Paris, BnF, Français 51 f.34) </ref> == Mga Relikya == An mga relikya ni San Cesareo diakono asin martir napreserbar sa Basilica Santa Croce sa Gerusalemme sa Roma (sa basaltong urna nin halangkaw na altar), sa Basilika ni San Frediano sa Lucca, Tuscany (urna na may anom na tolang), asin sa Terracina Katedral (urna na may duwang bangguran asin sarong relikuaryong takyag). Poon Marso 30 sagkod Hunyo 30, 2015, an pirak na relikuaryo na takyag ni San Cesareo na nalagda sa Katedral nin Terracina nakaeksibit na may titulong "Mahalagang iskultura: sagradong alahas sa Lazio" na itinugdas sa Braccio di Carlo Magno, sa St. Peter's Square, sa Vaticano, sa kagustohan ni Antonio Paolucci, Direktor kan Museos Vaticano.<ref>Anna Imponente, Sculture preziose oreficeria sacra nel Lazio dal XIII al XVIII secolo, Edizioni Musei Vaticani, 2015</ref> Durante kan Edad Media, trinadusir sa Inglatera an mga pidaso nin tolang kan santo: sa Glastonbury Abbey (an saiyang mga relikya nakalista sa Glastonbury sa katahawan kan ika-12 siglo na listahan ni Hugh Candidodus kan Peterborough), sa Katedral nin Exeter asin sa Katedral nin Lincoln.<ref>Carley James P., Riddy Felicity, ''Arthurian Literature XVI'', Boydell & Brewer, 1998</ref><ref>Conner Patrick W., ''Anglo-Saxon Exeter: A Tenth-century Cultural History'', Boydell & Brewer Ltd, 1993</ref><ref>Christopher Wordsworth, ''Notes on Mediæval Services in England: With an Index of Lincoln Ceremonies'', T. Baker, 1898</ref> Si San Cesareo pinag-beberso sa St. Michael Church of Netcong, sarong boro-banwaan sa Morris County, New Jersey, Estados Unidos. Sarong pidaso nin tolang ni San Cesareo an prineserbar sa simbahan na ini.<ref name=":0">''Ex ossibus S. Caesarii: Ricomposizione delle reliquie di San Cesario diacono e martire di Terracina, testi ed illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2017''</ref> An iba pang relikya kan San Cesareo diakono (kaiba an cartouche sa Latin " 1 Nobyembre S. Caesarii diac. m.") nalagda sa Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh (Pennsylvania); sa Simbahan nin Sta. Martha sa Morton Grove (Illinois); sa Katedral nin San Jose sa Buffalo (New York); sa Katedral ni San Rafael (Dubuque, Iowa); sa Dambana kan mga Banal na Relikya sa Maria Stein (Ohio); sa Basilica of the Sacred Heart (Notre Dame), Indiana; sa Kapilya nin San Margaret, Edinburg; sa sarong pribadong koleksyon sa Gnesen Township, St. Louis County, Minnesota; sa Basílica kan São Sebastião sa Rio de Janeiro; sa Paróquia Nossa Senhora das Graças sa Caieiras; asin sa Katedral nin Manila (Philippines). Nakapreserbar an sarong Relikuaryong Takyag ni San Cesareo sa Kunstegewerbemuseum sa Berlin.<ref>Junghans Martina, ''Die Armreliquiare in Deutschland vom 11. bis zur Mitte des 13. Jahrhunderts'', Universität Bonn 2002</ref> An mga pidaso nin tulang ni San Cesareo (na may cartouche sa Latin "S. Caesarii diac. m.") nakapreserbar sa Sancta Sanctorum kan Roma, sa Katedral nin Monreale (Palermo, Italya); sa Tratado kan Kolehiante ni San Pedro asin ni San Alejandro sa Museo kan Kapitulo nin Casa Paroko sa Aschaffenburg (Germany); sa Essen Minster; sa Museo Frederick Marès kan Barcelona; sa Museo de la Visitacion, Moulins (Pranses); sa Museum São Roque of Lisbon. Nakapreserbar man an iba pang mga pidaso nin tolang sa: Udine Cathedral; Naples Cathedral; Santa Brigida, Naples; Santa Maria in Vallicella; Basilica of Saint Paul Outside the Walls; Santa Maria Corteorlandini, Lucca; San Paolo Maggiore, Bologna; Basilica of Our Lady Help of Christians, Turin; Anagni Cathedral; Verona Cathedral; Foligno Cathedral; San Cesario di Lecce; Cesa; [[San Cesareo]]; San Cesario sul Panaro; Asola, Lombardy; Guardea; Cava de' Tirreni; Nave, Lombardy; [[Fara sa Sabina|Fara in Sabina]]. == Ladawan ni San Cesareo sa bilog na kinaban == Sa okasyon kan Extraordinary Jubilee of Mercy, sarong bagong ladawan ni San Cesareo martir an ipininta ni Giovanni Guida ini ineksibit sa mga museo, katedral asin basilika kaibahan kan relikuaryos kung sain preserbado an mga pidaso kan hawak kan santo.Kaiba sa mga nadumanan na lugar iyo an [[Italya|Italy]]<nowiki/>a, [[Espanya|Spain]], [[Mehiko|Mexico]], [[Portugal]], [[Pransya|France]], [[Corsica]], [[Alemanya|Germany]], [[Estados Unidos|United States]], [[Inglatera|England]], [[Filipinas|Philippines]], [[Kroasya|Croatia]] and [[Slobakya|Slovakia]]. Ineksibit man an ladawan sa mga museo arog kan Kunstegewerbemuseum sa [[Berlin]]; Museo Frederic Marès kan [[Barcelona]]; Museo São Roque kan [[Lisboa, Portugal|Lisbon]]; Museo kan Kapitulo kan Casa Paroko kan Aschaffenburg asin sa mga importanteng basilika (St. Joseph Cathedral sa Buffalo; St. Raphael's Cathedral sa Dubuque; Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh; Simbahan ni Sta. Marta sa Morton Grove; Simbahan ni San Miguel sa Netcong; [[Manila Metropolitan Cathedral-Basilica|Manila Cathedral]]; asin Basilica Santa Croce sa Gerusalemme sa [[Roma]]).<ref>{{Cite news|first=Sergio|last=Luciano|title=Il viaggio nel mondo dell'icona di San Cesario di Terracina|date=May 3, 2018|url=http://economymag.virtualcms.it/news/2018/05/03/news/il-viaggio-nel-mondo-dell-icona-di-san-cesario-di-terracina-1254/}}</ref> == Mga ladawan kan buhay ni Cesareo diakono asin martir == <gallery> Ladawan:San Cesario diacono ed i suoi compagni naufragano a Terracina (Monte Sant'Angelo).jpg|Si Shipwreck kan San Cesareo diakono sa siyudad nin Terracina. Ladawan:Predicazione dei SS. Cesario diacono e Giuliano Presbitero (Terracina, Arco Onorario).jpg|An paghuhulit ki San Cesareo diakono asin ki Julian patienot na nag - abot sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono assiste al sacrificio del giovane Luciano (Pisco Montano).jpg|Si San Cesareo diakono nagdedehar sa atang na tawo sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono fa crollare il tempio di Apollo ( Tempio Maggiore di Terracina).jpg|Rinaraot ni San Cesareo diakono an Templo nin Apollo sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono converte il console Leonzio (Basilica Forense di Terracina)..jpg|Kinokombertir ni San Cesareo diakono an Romanong konsul Leoncio. Ladawan:Martirio dei SS. Cesario diacono e Giuliano presbitero in Terracina.jpg|Martir kan San Cesareo diakono asin Julian sa "Pisco Montano" kan Terracina: Nagsara sa sarong sako asin itinapok sa dagat ("Poena cullii"). Ladawan:Ritrovamento del corpo di San Cesario diacono e martire in Terracina.jpg|Pakakua nin bangkay ni San Cesareo diakono sa Terracina. </gallery> == Mga iba pang ladawan == <gallery class="center" widths="200" heights="200" classes="center"> Ladawan:Reliquia di San Cesario, Saint Anthony’s Chapel in Pittsburgh, Pennsylvania.jpg|Reliko ni San Cesareo diakono asin martir, sa Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh, Pennsylvania. Sa retrato, si Fr. James Orr. Ladawan:Netcong, il Vescovo Arthur Joseph Serratelli benedice la nuova icona di S. Cesario.jpg|Reliko ni San Cesareo diakono asin martir, sa Simbahan ni San Miguel sa Nectong, New Jersey. Sa retrato, si Obispo Arthur J. Serratelli. Ladawan:San cesario buffalo.jpg|Si Obispo Richard J. Malone asin Vic. Gen. Msgr. David S. Sulubecky kaiba an mga relikya asin ladawan ni Cesario nin Terracina, Katedral nin Buffalo (Ingles). ⁇ . Bishop Richard J. Malone. Ladawan:Il cardinale Luis Antonio Tagle accanto all'icona di S. Cesario di G. Guida, Cattedrale di Manila.jpg|Reliko ni San Cesario deacon asin marary, Katedral nin Manila (Philippines). Sa retrato, si kardinal Luis Antonio Tagle. ⁇ .Manila. ⁇ .Luis Antonio Tagle Ladawan:Reliquia di San Cesario, St. Martha Church in Morton Grove (Illinois).jpg|Reliko ni San Cesario deacon asin martir, Simbahan ni San Martha sa Morton Grove (Illinois). Sa retrato ni Ama Dennis O'Neill asin deacon John Herbert. ⁇ .Morton Grove Ladawan:Il team dell'Abbazia di Glastonbury con l'icona di San Cesario.jpg|Santo Cesarius in Glasonbury Abbey. ⁇ .Glastonbury Abbey Ladawan:Reliquia di San Cesario Cathedral of St. Raphael and St. Patrick Church in Dubuque (Iowa).jpeg|Reliko ni San Cesario deacon asin martir, Katedral nin St. Rafael asin Simbahan nin St. Patrick, Dubuque (Iowa). ⁇ .Dubuque Ladawan:Pact of Sister Cities between Cesa in honor of St. Cesario, Netcong July 20 ,2019.jpeg|Netcong, St. Michael's Church, Pakto ni Sister Cities sa pag'oltan ni Cessa sa pagtaong onra ki San Cesar na martir, Hulyo 20, 2019 </gallery> == Toltolan == {{Reflist}} == Mga panluwas na mga takod == * [http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=2546 Katolikong Online] * [https://web.archive.org/web/20061205232506/http://members.cox.net/oplater/deaconsaints.html Deacon Santos] * [https://issuu.com/terracinarte/docs/la_storia_di_s._cesareo_diacono_e_m Iilustrar na libro nin San Cesario deacon] {{Saringsing}} swge04j56xhiyzagoj2cho1h1eeocjo 233550 233548 2022-07-31T12:06:21Z Ralffralff 14987 /* Toltolan */ wikitext text/x-wiki Si '''San Cesareo de Terracina''' ('''San Cesareo diakono''' sa Italiano) sarong Kristianong martir. An simbahan nin San Cesareo sa Palatio sa Roma nagdadara kan saiyang pangaran. == Buhay == Si Cesareo sarong diakono nin Aprika, na ginadan sa Terracina sa Italia. An "''Passio''" (uusipon nin pagkamartir) ni San Cesareo ginibo sa Terracina, banwaan sa duongan harani sa Roma asin Naples, kan panahon nin paganong emperador na si Trajan (r. 98-117). Si Cesario, na kabilang sa suanoy asin bantog na gens Julia, pakatapos nin pagkalunod kan baroto, nag-abot sa Terracina tanganing ihulit an Ebanghelyo sa mga dukha. Sa siudad na ini nin Roma, kada taon sa enot na aldaw nin Enero, sarong seremonya nin pag-omaw sa sadiri an nangyari tanganing aseguraron an salud asin kaligtasan kan Imperyo. An sarong hoben na lalaki pinapano-pano nin materyal na mga kaogmahan asin inootob sa gabos niang kamawotan sa laog nin walong bulan; dangan obligado siang lumukaw sa matagason na kabayo, sumakat sa alitoktok kan ampas kan siudad asin ihulog an saiyang sadiri sa lungon, kaiba an nangangawid na kabayo, tanganing bumagsak tumang sa mga gapo asin magadan sa mga alon sa pagtaong onra sa dios na si Apolo, bilang pampagian nin boot na dolot para sa prosperidad kan estado asin kan mga emperador. An diakonong si Cesareo pinagdenunsiar an paganong kaugalean na ini asin nagprotesta: "Alas para sa sarong estado asin mga emperador na nanguusip kan mga pasakit asin pinapataba sa pagpabulos nin dugo."<ref>De Smedt C. -Van Hoof G. - De Backer J., Acta sanctorum novembris, tomus I, Parisiis 1887</ref> An padi ni Apolo na an ngaran Firmino inarestar sia asin dinara sa atubangan ni Leoncio, Romanong komsul nin Campania. Durante kan pag-usisa, nagsayuma siang mag-atang sa paganong dios kan saldang asin liwanag, asin an saiyang mga pamibi "nagdolot" nin pagkaranggang kan templo ni Apolo (na iyaon sa Forum), asin ikinagadan kan paganong Firmino. Dangan ibinilanggo si Cesareo asin, pakalihis nin beinte-dos na bulan, dinara siya sa Forum tanganing hukuman. Naghagad sia nin permiso na mamibi: sarong makosog na liwanag an naglaad saiya, asin an paganong konsul na si Leoncio nakombertir duman asin naghanap nin bautismo; nagadan siya dai nahaloy pagkatapos (Oktobre 30).<ref>Amore Agostino, Cesario e Giuliano, santi martiri di Terracina, in Bibliotheca Sanctorum, III, Città del Vaticano 1963, coll. 1154-1155</ref> An ika-1 nin Nobyembre kan taon 107 A.D., Luxurius, gobernador kan siyudad, ginakod si Cesareo asin Julian (sarong lokal na presbitero) sa laog nin sarong sako asin itinaltag sinda sa dagat, hali sa ampas na inapod "Pisco Montano".<ref>Caesarius Diaconus, testi e illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2015</ref> Sa paaging ini an deacon Cesareo ginadan, minsan ngani bakong bago ihula an pagkagadan ni Luxurius, na nakagat nin sarong mararang rimoranon.<ref>Sabine Baring-Gould, The Lives of the Saints, 1, J. Hodges., 1877</ref> Si Cesareo asin Julian, kan aldaw man sanang idto, inanod sa baybayon asin ilinobong ni Eusebio, sarong lingkod nin Dios, harani sa banwaan nin Terracina.<ref>Thomas F. Head, Medieval Hagiography: An Anthology, Psychology Press, 2001</ref><ref>''Moralità cristiane in ossequio di San Cesario diacono, e martire protettore di Terracina'', Roma, Stamperia di Antonio de' Rossi, 1753</ref><ref>Domenico Antonio Contatore, ''De Historia Terracinensi Libri Quinque'', Romae, 1706</ref> == Kulto: Cesareo bilang sarong imperyal na santo == An aldaw nin kafiestahan ni Cesareo iyong ika-1 nin Nobyembre. Poon sa enot na Kristianong panahon, si Cesareo de Terracina iyo an santo na pinili para sa saiyang ngaran tanganing ikonsegrar an mga lugar na yaon na sa paganong mga Cesar paduman sa pagtubod ki Cristo.<ref>Lugli Giuseppe, ''Forma Italiae, Regio I, Latium et Campania, I, Ager Pomptinus, Pars I, Anxur-Terracina'', Roma 1926 </ref> An ngaran na Cesareo nangangahulogan "sinasamba ki Cesar" asin kun siring konektado sa dakulang Romanong namomoon na si Julio Cesar, asin sa mga Romanong emperador bilang an ngaran ninda iyong "Caesar". Kun siring, sinalidahan ni San Cesareo an kulto kan mga Cesar, na depisil na marhay na haleon huli ta iyan napapasikad sa nasyonal na pagkamoot kan mga Romano.<ref>''Dissertazioni della Pontificia Accademia romana di archeologia,'' Tipografia della Pace, 1907</ref><ref>''Bullettino della Commissione archeologica comunale di Roma'', coi tipi del Salviucci, 1906</ref>An pagbabaing kan ngaran kan santo asin kan mga kuarto na inaapod Cesareum o Augusteum sa Roma, na itinagama sa pampublikong mga edipisyo para sa kulto kan mga emperador, perming konektado sa eksaktong kabotan kan Iglesia na ipondo an debosyon sa nagadan nang mga soberano kan Roma (mas mahalaga sa paganismo) sa saro na mas madaling togotan para sa sarong Kristianong martir.<ref>Del Lungo Stefano ''La toponomastica archeologica della Provincia di Roma,'' Volume 2, Regione Lazio, Assessorato politiche per la promozione della cultura, dello spettacolo e del turismo, 1996</ref> An Palatine kan Edad Media nagin seremonyal na espasyo, na bihirang ineerokan kan designadong otoridad: an emperador. Sa mga palasyo kan imperyo kan Colle dai niato manonompongan an kadakoldakol na bagong santo, kundi sarong santo na makakapakosog sa imperyal na kamahalan: Santo Cesareo.<ref name=":1">Maya Maskarinec, ''City of Saints: Rebuilding Rome in the Early Middle Ages'', University of Pennsylvania Press, 2018</ref> Kan ika - 4 na siglo, an aking babae ni Emperador Valentinan I naomayan sa saiyang altar sa Terracina.<ref>S. G. A. Luff, ''The Christian's Guide to Rome'', Fordham University Press, 1967</ref> Dangan ibinalyo kan emperador an saiyang mga relikya sa Roma, enot sa sarong simbahan sa Bulod nin Palatine, dangan sa sarong bagong San Cesareo sa Palatio harani sa Dalan nin Apio. An kapilya kan imperyo ipigngaran ki Cesareo ni Valentinian III.<ref>Michael Perham, ''The communion of saints'', published for the Alcuin Club by S.P.C.K., 1980</ref> Nanotaran na an passio ni Cesareo nakasentro sa marahay na salud o prosperidad (salus) kan Imperyo nin Roma, na sinublian an sobrang mga kahulogan kan saiyang ngaran tanganing isuherir na an marahay na kamugtakan kan estado mas marigon na magpahingalo sa Kristianong mga pundasyon kisa sa paganong nakaagi kaiyan.<ref name=":1">Maya Maskarinec, ''City of Saints: Rebuilding Rome in the Early Middle Ages'', University of Pennsylvania Press, 2018</ref> An Katedral Terracina (Cattedrale dei Santi Pietro e Cesareo) idinusay sa saiya asin ki San Pedro. == Santong patron kan mga seksyon sa caesarean == Si Cesareo an paraprotehir kan mga seksyon Caesarean<ref>Pasero Roberta, Cesareo di Terracina, un santo poco conosciuto: è il protettore del parto cesareo, in "DiPiù", anno XIV, n° 48, 3 dicembre 2018 </ref> Si San Cesareo inaagrangay man tumang sa mga baha sa salog asin mga nalalamos (bilang paggirumdom sa saiyang pagigin martir), asin bilang depensa tumang sa kikilat, mga linog asin mga trahedya sa meteorolohiya.<ref name=":0">''Ex ossibus S. Caesarii: Ricomposizione delle reliquie di San Cesario diacono e martire di Terracina, testi ed illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2017''</ref> == Arte: Mahalagang mga manuskrito == An enot na mga ilustrasyon kan kasaysayan ni San Cesareo manonompongan sa mahalagang hayag na mga manuskrito. An kadaklan sa mga manuskritong ini kaidto pang Edad Media. Sa British Library kan London sa sarong "Passionale," sarong Latin na manuskrito, na ginibo kan 1110 para sa Monasteryo kan San Agustin de Canterbury (ilinaladawan an buhay kan mga Santos poon Septyembre 21 sagkod Nobyembre 9th), yaon an teksto kan Pasyon ni San Cesareo de Terracina na igwang sinuysoy na inisyal na nagrerepresentar sa "Pagkamartir ni San Cesareo" (Arundel MS 91, f. 188r).<ref>Henry Shaw, Dresses and Decorations of the Middle Ages, Volume 1, H. G. Bohn, 1858</ref> Sa Morgan Library kan New York na "Book of Hours," gibo kan 1465 sa Langres, France, igwa nin sadit na "San Cesareo" (MS G.55 fol. 132v).<ref>Pamela Robinson, The History of the Book in the West: 400AD-1455, Volume 1, Routledge, 2017</ref> Sa Bibliothèque nationale de France sa Paris, nasasaray sa Departmento kan mga Manuscrito an Speculum Historiale ni Vicente de Beauvais (pinagpalis ni Jean de Vignay), ginibo kan 1463. Sa manuskritong ini sinasabing iba-ibang minimirar kan buhay kan mga santong sinda Cesareo asin Julian.<ref>(Paris, BnF, Français 51 f.34) </ref> == Mga Relikya == An mga relikya ni San Cesareo diakono asin martir napreserbar sa Basilica Santa Croce sa Gerusalemme sa Roma (sa basaltong urna nin halangkaw na altar), sa Basilika ni San Frediano sa Lucca, Tuscany (urna na may anom na tolang), asin sa Terracina Katedral (urna na may duwang bangguran asin sarong relikuaryong takyag). Poon Marso 30 sagkod Hunyo 30, 2015, an pirak na relikuaryo na takyag ni San Cesareo na nalagda sa Katedral nin Terracina nakaeksibit na may titulong "Mahalagang iskultura: sagradong alahas sa Lazio" na itinugdas sa Braccio di Carlo Magno, sa St. Peter's Square, sa Vaticano, sa kagustohan ni Antonio Paolucci, Direktor kan Museos Vaticano.<ref>Anna Imponente, Sculture preziose oreficeria sacra nel Lazio dal XIII al XVIII secolo, Edizioni Musei Vaticani, 2015</ref> Durante kan Edad Media, trinadusir sa Inglatera an mga pidaso nin tolang kan santo: sa Glastonbury Abbey (an saiyang mga relikya nakalista sa Glastonbury sa katahawan kan ika-12 siglo na listahan ni Hugh Candidodus kan Peterborough), sa Katedral nin Exeter asin sa Katedral nin Lincoln.<ref>Carley James P., Riddy Felicity, ''Arthurian Literature XVI'', Boydell & Brewer, 1998</ref><ref>Conner Patrick W., ''Anglo-Saxon Exeter: A Tenth-century Cultural History'', Boydell & Brewer Ltd, 1993</ref><ref>Christopher Wordsworth, ''Notes on Mediæval Services in England: With an Index of Lincoln Ceremonies'', T. Baker, 1898</ref> Si San Cesareo pinag-beberso sa St. Michael Church of Netcong, sarong boro-banwaan sa Morris County, New Jersey, Estados Unidos. Sarong pidaso nin tolang ni San Cesareo an prineserbar sa simbahan na ini.<ref name=":0">''Ex ossibus S. Caesarii: Ricomposizione delle reliquie di San Cesario diacono e martire di Terracina, testi ed illustrazioni di Giovanni Guida, [s.l.: s.n.], 2017''</ref> An iba pang relikya kan San Cesareo diakono (kaiba an cartouche sa Latin " 1 Nobyembre S. Caesarii diac. m.") nalagda sa Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh (Pennsylvania); sa Simbahan nin Sta. Martha sa Morton Grove (Illinois); sa Katedral nin San Jose sa Buffalo (New York); sa Katedral ni San Rafael (Dubuque, Iowa); sa Dambana kan mga Banal na Relikya sa Maria Stein (Ohio); sa Basilica of the Sacred Heart (Notre Dame), Indiana; sa Kapilya nin San Margaret, Edinburg; sa sarong pribadong koleksyon sa Gnesen Township, St. Louis County, Minnesota; sa Basílica kan São Sebastião sa Rio de Janeiro; sa Paróquia Nossa Senhora das Graças sa Caieiras; asin sa Katedral nin Manila (Philippines). Nakapreserbar an sarong Relikuaryong Takyag ni San Cesareo sa Kunstegewerbemuseum sa Berlin.<ref>Junghans Martina, ''Die Armreliquiare in Deutschland vom 11. bis zur Mitte des 13. Jahrhunderts'', Universität Bonn 2002</ref> An mga pidaso nin tulang ni San Cesareo (na may cartouche sa Latin "S. Caesarii diac. m.") nakapreserbar sa Sancta Sanctorum kan Roma, sa Katedral nin Monreale (Palermo, Italya); sa Tratado kan Kolehiante ni San Pedro asin ni San Alejandro sa Museo kan Kapitulo nin Casa Paroko sa Aschaffenburg (Germany); sa Essen Minster; sa Museo Frederick Marès kan Barcelona; sa Museo de la Visitacion, Moulins (Pranses); sa Museum São Roque of Lisbon. Nakapreserbar man an iba pang mga pidaso nin tolang sa: Udine Cathedral; Naples Cathedral; Santa Brigida, Naples; Santa Maria in Vallicella; Basilica of Saint Paul Outside the Walls; Santa Maria Corteorlandini, Lucca; San Paolo Maggiore, Bologna; Basilica of Our Lady Help of Christians, Turin; Anagni Cathedral; Verona Cathedral; Foligno Cathedral; San Cesario di Lecce; Cesa; [[San Cesareo]]; San Cesario sul Panaro; Asola, Lombardy; Guardea; Cava de' Tirreni; Nave, Lombardy; [[Fara sa Sabina|Fara in Sabina]]. == Ladawan ni San Cesareo sa bilog na kinaban == Sa okasyon kan Extraordinary Jubilee of Mercy, sarong bagong ladawan ni San Cesareo martir an ipininta ni Giovanni Guida ini ineksibit sa mga museo, katedral asin basilika kaibahan kan relikuaryos kung sain preserbado an mga pidaso kan hawak kan santo.Kaiba sa mga nadumanan na lugar iyo an [[Italya|Italy]]<nowiki/>a, [[Espanya|Spain]], [[Mehiko|Mexico]], [[Portugal]], [[Pransya|France]], [[Corsica]], [[Alemanya|Germany]], [[Estados Unidos|United States]], [[Inglatera|England]], [[Filipinas|Philippines]], [[Kroasya|Croatia]] and [[Slobakya|Slovakia]]. Ineksibit man an ladawan sa mga museo arog kan Kunstegewerbemuseum sa [[Berlin]]; Museo Frederic Marès kan [[Barcelona]]; Museo São Roque kan [[Lisboa, Portugal|Lisbon]]; Museo kan Kapitulo kan Casa Paroko kan Aschaffenburg asin sa mga importanteng basilika (St. Joseph Cathedral sa Buffalo; St. Raphael's Cathedral sa Dubuque; Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh; Simbahan ni Sta. Marta sa Morton Grove; Simbahan ni San Miguel sa Netcong; [[Manila Metropolitan Cathedral-Basilica|Manila Cathedral]]; asin Basilica Santa Croce sa Gerusalemme sa [[Roma]]).<ref>{{Cite news|first=Sergio|last=Luciano|title=Il viaggio nel mondo dell'icona di San Cesario di Terracina|date=May 3, 2018|url=http://economymag.virtualcms.it/news/2018/05/03/news/il-viaggio-nel-mondo-dell-icona-di-san-cesario-di-terracina-1254/}}</ref> == Mga ladawan kan buhay ni Cesareo diakono asin martir == <gallery> Ladawan:San Cesario diacono ed i suoi compagni naufragano a Terracina (Monte Sant'Angelo).jpg|Si Shipwreck kan San Cesareo diakono sa siyudad nin Terracina. Ladawan:Predicazione dei SS. Cesario diacono e Giuliano Presbitero (Terracina, Arco Onorario).jpg|An paghuhulit ki San Cesareo diakono asin ki Julian patienot na nag - abot sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono assiste al sacrificio del giovane Luciano (Pisco Montano).jpg|Si San Cesareo diakono nagdedehar sa atang na tawo sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono fa crollare il tempio di Apollo ( Tempio Maggiore di Terracina).jpg|Rinaraot ni San Cesareo diakono an Templo nin Apollo sa Terracina. Ladawan:San Cesario diacono converte il console Leonzio (Basilica Forense di Terracina)..jpg|Kinokombertir ni San Cesareo diakono an Romanong konsul Leoncio. Ladawan:Martirio dei SS. Cesario diacono e Giuliano presbitero in Terracina.jpg|Martir kan San Cesareo diakono asin Julian sa "Pisco Montano" kan Terracina: Nagsara sa sarong sako asin itinapok sa dagat ("Poena cullii"). Ladawan:Ritrovamento del corpo di San Cesario diacono e martire in Terracina.jpg|Pakakua nin bangkay ni San Cesareo diakono sa Terracina. </gallery> == Mga iba pang ladawan == <gallery class="center" widths="200" heights="200" classes="center"> Ladawan:Reliquia di San Cesario, Saint Anthony’s Chapel in Pittsburgh, Pennsylvania.jpg|Reliko ni San Cesareo diakono asin martir, sa Kapilya ni San Antonio sa Pittsburgh, Pennsylvania. Sa retrato, si Fr. James Orr. Ladawan:Netcong, il Vescovo Arthur Joseph Serratelli benedice la nuova icona di S. Cesario.jpg|Reliko ni San Cesareo diakono asin martir, sa Simbahan ni San Miguel sa Nectong, New Jersey. Sa retrato, si Obispo Arthur J. Serratelli. Ladawan:San cesario buffalo.jpg|Si Obispo Richard J. Malone asin Vic. Gen. Msgr. David S. Sulubecky kaiba an mga relikya asin ladawan ni Cesario nin Terracina, Katedral nin Buffalo (Ingles). ⁇ . Bishop Richard J. Malone. Ladawan:Il cardinale Luis Antonio Tagle accanto all'icona di S. Cesario di G. Guida, Cattedrale di Manila.jpg|Reliko ni San Cesario deacon asin marary, Katedral nin Manila (Philippines). Sa retrato, si kardinal Luis Antonio Tagle. ⁇ .Manila. ⁇ .Luis Antonio Tagle Ladawan:Reliquia di San Cesario, St. Martha Church in Morton Grove (Illinois).jpg|Reliko ni San Cesario deacon asin martir, Simbahan ni San Martha sa Morton Grove (Illinois). Sa retrato ni Ama Dennis O'Neill asin deacon John Herbert. ⁇ .Morton Grove Ladawan:Il team dell'Abbazia di Glastonbury con l'icona di San Cesario.jpg|Santo Cesarius in Glasonbury Abbey. ⁇ .Glastonbury Abbey Ladawan:Reliquia di San Cesario Cathedral of St. Raphael and St. Patrick Church in Dubuque (Iowa).jpeg|Reliko ni San Cesario deacon asin martir, Katedral nin St. Rafael asin Simbahan nin St. Patrick, Dubuque (Iowa). ⁇ .Dubuque Ladawan:Pact of Sister Cities between Cesa in honor of St. Cesario, Netcong July 20 ,2019.jpeg|Netcong, St. Michael's Church, Pakto ni Sister Cities sa pag'oltan ni Cessa sa pagtaong onra ki San Cesar na martir, Hulyo 20, 2019 </gallery> == Toltolan == {{Reflist|2}} == Mga panluwas na mga takod == * [http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=2546 Katolikong Online] * [https://web.archive.org/web/20061205232506/http://members.cox.net/oplater/deaconsaints.html Deacon Santos] * [https://issuu.com/terracinarte/docs/la_storia_di_s._cesareo_diacono_e_m Iilustrar na libro nin San Cesario deacon] {{Saringsing}} ksadqmfvo9bdqar0jogw3pj4fsloc44 0 37068 233553 233538 2022-07-31T12:10:20Z Ralffralff 14987 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = Zsigmond Quittner | image = File:Quittner Zsigmond 1904.jpg | caption = Zsigmond Quittner | nationality = [[Hunggriya|Hunggaro]], [[Alemanya|Aleman]] | birth_name = Sigismund Quittner | birth_date = {{Birth date|df=yes|1859|02|13}} | birth_place = [[Pest, Hunggriya|Pest]], [[Austria-Hunggriya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1918|10|25}} | death_place = [[Vienna]], [[Austria-Hunggriya]] | alma_mater = [[TU Munich]], [[Munich]] | practice = | significant_buildings = [[Gresham Palace]] | spouse = | children = }} Si '''Zsigmond Quittner''' (namundag, '''Sigismund Quittner''', 13 Febrero 1859 – 25 Oktobre 1918) sarong [[Hunggariya|Hunggaro]]ng arkitekto.<ref name="MEK">[http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/ABC12523/12526.htm Quittner Zsigmond], [[Hungarian Electronic Library]], retrieved 13 May 2012 {{in lang|hu}}</ref> ==Karera== Si Quittner namundag sa [[Pest, Hunggariya|Pest]] kan 1859. Siya nag'adal sa [[Munich]] para sa pagka-arkitekto asin nagtrabaho sa [[Budapest]] poon kan 1880.<ref name="MEK"/> An saiyang estilo eklektiko, na sinasabing komersyal na bersyon kan [[Vienna Secession]]. may mga papel man siya sa publikong buhay, bilang myembro sa city chamber of commerce, National Building Council asin presidente kan Hungarian Institute of Architects. Siya nagadan kan 1918 sa [[Vienna]]. == Mga edipisyong proyekto sa Budapest == * An dating [[Palasyo Megyeri]], [[Andrássy út]] 12. * An dating opisina kan [[Phőnix Insurance]], Bécsi út * Dating [[Fasor Sanatorium]], Városligeti fasor 9–11. * An dating [[Palasyo Gresham]], na katuwang si József asin si László Vágó), Széchenyi István tér 5-6 (ex-Roosevelt tér 5–6). * An dating Pesti Magyar Kereskedelmi Bank, ngonyan interior ministry, Roosevelt tér 1. (co-designer: [[Ignác Alpár]]) * An [[Mentők headquarters]], Markó út 22. ==Mga proyektong napagibo (imahe)== <gallery> Budapest Gresham Hotel.jpg|thumb|right|Palasyo Gresham sa Budapest (1907) Budapešť 0843.jpg|thumb|Dati Pesti Magyar Kereskedelmi Bank, ngonyan, interior ministry Andrássy Straße 7, Fassade, 2021 Terézváros.jpg|(Latzkó Palace).3 eskalon. 1882. Deutsch house (1888). Facade. - 37 Erzsébet Boulevard, Budapest.JPG|Deutsch House, Erzsébet Boulevard, Budapest District VII., Hungary (1888) Fasori BM Központi Kórház46.jpg|Fasori BM Central Hospital </gallery> ==Toltolan== {{reflist}} {{Authority control}} {{poon}} {{DEFAULTSORT:Quittner, Zsigmond}} [[Kategorya:Mga Hunggarong arkitekto]] [[Kategorya:Mga Hudyong arkitekto]] [[Kategorya:Mga nagtapos sa Technical University of Munich]] [[Kategorya:Mga tawo haleng Pest, Hunggariyz]] [[Kategorya:Mga 1859 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1918 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga Hunggarong Hudyo]] 605amzqlqo2s3dpwivy71cswzwv7gju 1 37072 233546 2022-07-31T12:00:19Z Ralffralff 14987 Pinagmukna an pahina kaining "{{WikiProyekto banner shell|blp=no|1= {{BW 2022-1 |klase=poon |importansya=Halangkaw }}}}" wikitext text/x-wiki {{WikiProyekto banner shell|blp=no|1= {{BW 2022-1 |klase=poon |importansya=Halangkaw }}}} rj7shns3lx5nelv1kc2qitcwdcrvijk 0 37073 233549 2022-07-31T12:05:37Z Ralffralff 14987 Piglilikay sa [[Cesareo de Terracina]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Cesareo de Terracina]] ha7gzs9e85m8yevaocmozg3yq350xsr 0 37074 233551 2022-07-31T12:07:07Z Ralffralff 14987 Piglilikay sa [[Cesareo de Terracina]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Cesareo de Terracina]] ha7gzs9e85m8yevaocmozg3yq350xsr 0 37075 233552 2022-07-31T12:07:56Z Ralffralff 14987 Piglilikay sa [[Cesareo de Terracina]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Cesareo de Terracina]] ha7gzs9e85m8yevaocmozg3yq350xsr 0 37076 233554 2022-07-31T12:10:58Z Ralffralff 14987 Piglilikay sa [[Zsigmond Quittner]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Zsigmond Quittner]] 1hj70jrgbxi9vjr9f0azlf43gdmigpt 0 37077 233561 2022-08-01T05:59:46Z Ringer 55 Pinagmukna an pahina kaining " {{Infobox artist | name = Miklós Ybl | image = Ybl Miklós VU.jpg | caption = Miklós Ybl (1865) | nationality = Hunggaro | birth_name = Miklós Ybl | birth_date = {{Birth date|df=yes|1814|04|06}} | birth_place = [[Székesfehérvár]], [[Kahadean nin Hunggarya (1526–1867)|Kahadean nin Hunggarya]], [[Imperyong Austrya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1891..." wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = Miklós Ybl | image = Ybl Miklós VU.jpg | caption = Miklós Ybl (1865) | nationality = Hunggaro | birth_name = Miklós Ybl | birth_date = {{Birth date|df=yes|1814|04|06}} | birth_place = [[Székesfehérvár]], [[Kahadean nin Hunggarya (1526–1867)|Kahadean nin Hunggarya]], [[Imperyong Austrya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1891|01|22}} | death_place = [[Budapest]], [[Austria-Hunggarya]] | alma_mater = [[TU Wien]], [[Vienna]] <br />[[Munich Academy]], [[Munich]] <br />[[Arts et Métiers ParisTech]], [[Paris]] | practice = [[Henrik Koch]] <br />[[Mihály Pollack]] | significant_buildings = [[Budapest Opera House]] <br />[[Saint Stephen's Basilica]] <br />[[Buda Castle]] | spouse = Ida Lafite | children = Félix }} Si '''Miklós Ybl''' (6 bpril 1814 sa [[Székesfehérvár]] – 22 Enero 1891 sa [[Budapest]]) saro sa nangengenot arkitekto sa Europa ka nharos kabangaan nin ika-19ng siglo asin siya man an pinaka-maimpluwensyang arkitekto durante kan saiyang karera sa laog kan [[Hunggarya]]. An saiyang proyektong bantog na gayo iyo an [[Hungarian State Opera House]] sa [[Budapest]] (1875–84). ==Istorya nin buhay== Pakagradwar sa Institute of Technology (an ''Politechnikum'') sa [[Vienna]], si Ybl nangagin katuwang ni [[Mihály Pollack]] kan 1832 asin nagtrabaho sa opisina ni [[Henrik Koch]] pag'ultan nin 1836 asin 1840. Dangan siya naghubo'sa [[Munich]] asin sunod sa Italya ta nag'adal. Pagbalik niya siya nakibakas sa aki ni Mihály Pollack, Ágoston; asin sindang duwa pigpakarhay an Ikervár castle ni Konte [[Lajos Batthyány]]. An saiyang enot na mayor na proyekto iyo an simbahan sa Fót, tinugdok sa pag'ultan nin 1845 asin 1855. An mga amay asin darakulang proyekto tinurogdok sa estilo Romantiko, na naimpluwensya kan motif sirangan. Mga [[Arkitekturang Romanesk|Romanesk]] na mga porma nagluwas man sa mga edipisyo niyang giniribo huri na. Pakabyaheng-adal niya sa Italya, poon 1860 nagin siyang interesado sa posibilidad na pakusogon an estilong [[Renasimyento Italyano]], asin ta siya nagdesenyo nin magkapirang mga [[neo-Renasimyento]]ng mga edipisyo. Kadaklan kan mga edipisyo niya iyo nanggad an dominanteng elemento sa tanawon sa syudad nin [[Budapest]]: [[Saint Stephen's Basilica]] (1867–91), an [[Rác Thermal Bath]], an dating Palasyo nin Customs, (1871–74), asin an kwartong trono, dangan an suyab Krisztinaváros kan [[Buda Castle|Palasyo Royal]]. Siya dakul man natugdok mga simbahan, apartment asin kastilyo sa mga probinsya. An taonan na papremyo arkitektural namukna kan 1953 ipig-pangaran saiya sa pag-onra saiya. == Galeriya == <gallery> Fót, Katolikus plébániatemplom.jpg|Simbahan Katoliko sa [[Fót]] Károlyi Palace, Budapest.jpg|Palasyo Károlyi, Budapest Corvinus_foepulet.jpg|Si Ybl pigdesenyo an Palasyo nin Customs na ngonyan ineerokan kan [[Corvinus University of Budapest]] Aftnn St Stephen's Basilica.jpg|[[Saint Stephen's Basilica]] sa [[Budapest]] Ikervár - Palace.jpg|Ikervár - Palasyo </gallery> ==Mayor na mga obra== [[Image:Yblmiklos.jpg|thumb|Ybl's burial place, plot 34/1, in the [[Kerepesi Cemetery]], [[Budapest]]]] * 1845–1849. [[Fót]], Károlyi castle rebuilding * 1845–1855. Fót, Roman Catholic church * cc. 1852. [[Budapest]], Grabovszky – (Rózsa-) villa * 1857–58. Budapest, National stables * cc. 1860. [[Albertirsa]], Szapáry chapel crypt * cc. 1860. [[Leányfalu]], Gyulai-villa * cc. 1860. {{ill|Gerla (Békéscsaba)|lt=Gerla|hu|Gerla (Magyarország)}}, Wenckheim castle * 1860–1864. [[Nagycenk]], R.C. church * from 1862 [[Kecskemét]], Evangelical church * 1862–1865. Budapest, Festetics palace * 1863. Budapest, German theatre (not built) * from 1863. Budapest, Károly palace * 1863–1864. Budapest, MTA building * cc. 1865. [[Fegyvernek]], Szapáry castle * 1865–1866. Budapest, old parliament building * 1865–1879. Budapest, R.C. church, Bakáts squ. * 1867. Budapest, Pálffy palace * 1867–1891. Budapest, Szent István basilica. Began by Hild, continued by Ybl and finished by J. Kauser * 1870–1874. Budapest, Customs house * 1871. Budapest, Margit bridge (not built) * cc. 1872. [[Parád]], Ybl Hotel * 1873–1884. Budapest, [[Hungarian State Opera House]] * 1874–1982. Budapest, Castle kiosk and bazaar * 1875–1879. [[Ókígyós]], Wenckheim castle * 1880–1882. [[Parádsasvár]], Károlyi castle * 1880–1891. Budapest, Castle hill remodelling * 1882–1888. Budapest, Budapest Clarisseum R.C. church * 1883–1884. Budapest, Széchenyi palace (demolished) * cc. 1888. Parád, Erzsébet Hotel * and other structures in [[Csurgó]], [[Doboz]], [[Kétegyháza]], [[Lengyeltóti]], [[Mácsa]], [[Marcali]], Ókigyós, [[Surány]], etc. == Hilng mana == * [[Lista nin mga Hunggarong arkitekto]] == Mga panluwas na takod == {{commons-inline|Category:Miklós Ybl|Miklós Ybl}} * {{cite web | url = http://www.mek.iif.hu/porta/szint/egyeb/lexikon/eletrajz/html/ABC16235/16239.htm | language = hu | title = Ybl Miklós}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Ybl, Miklos}} [[Kategorya:Mga 1814 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1891 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga tawong taga Székesfehérvár]] [[Kategorya:Mga Hunggaro-Aleman na mga tawo]] [[Ktegorya:Mga nalubong sa Sementeryo Kerepesi]] [[Kategorya:Mga Ika-19ng siglong mga Hunggarong arkitekto]] rdvl9h6u1195hyeyn3959y0g149y7lj 233562 233561 2022-08-01T06:04:51Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = Miklós Ybl | image = Ybl Miklós VU.jpg | caption = Miklós Ybl (1865) | nationality = Hunggaro | birth_name = Miklós Ybl | birth_date = {{Birth date|df=yes|1814|04|06}} | birth_place = [[Székesfehérvár]], [[Kahadean nin Hunggarya (1526–1867)|Kahadean nin Hunggarya]], [[Imperyong Austrya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1891|01|22}} | death_place = [[Budapest]], [[Austria-Hunggarya]] | alma_mater = [[TU Wien]], [[Vienna]] <br />[[Munich Academy]], [[Munich]] <br />[[Arts et Métiers ParisTech]], [[Paris]] | practice = [[Henrik Koch]] <br />[[Mihály Pollack]] | significant_buildings = [[Budapest Opera House]] <br />[[Saint Stephen's Basilica]] <br />[[Buda Castle]] | spouse = Ida Lafite | children = Félix }} Si '''Miklós Ybl''' (6 bpril 1814 sa [[Székesfehérvár]] – 22 Enero 1891 sa [[Budapest]]) saro sa nangengenot na arkitekto sa Europa nin haros kabanga' kan ika-19ng siglo asin siya man an pinaka-maimpluwensyang arkitekto durante kan saiyang karera sa laog kan [[Hunggarya]]. An saiyang proyektong bantog na gayo iyo an [[Hungarian State Opera House]] sa [[Budapest]] (1875–84). ==Istorya nin buhay== Pakagradwar sa Institute of Technology (an ''Politechnikum'') sa [[Vienna]], si Ybl nangagin katuwang ni [[Mihály Pollack]] kan 1832 asin nagtrabaho sa opisina ni [[Henrik Koch]] pag'ultan nin 1836 asin 1840. Dangan siya naghubo'sa [[Munich]] asin sunod sa Italya ta nag'adal. Pagbalik niya siya nakibakas sa aki ni Mihály Pollack, Ágoston; asin sindang duwa pigpakarhay an Ikervár castle ni Konte [[Lajos Batthyány]]. An saiyang enot na mayor na proyekto iyo an simbahan sa Fót, tinugdok sa pag'ultan nin 1845 asin 1855. An mga amay asin darakulang proyekto tinurogdok sa estilo Romantiko, na naimpluwensya kan motif sirangan. Mga [[Arkitekturang Romanesk|Romanesk]] na mga porma nagluwas man sa mga edipisyo niyang giniribo huri na. Pakabyaheng-adal niya sa Italya, poon 1860 nagin siyang interesado sa posibilidad na pakusogon an estilong [[Renasimyento Italyano]], asin ta siya nagdesenyo nin magkapirang mga [[neo-Renasimyento]]ng mga edipisyo. Kadaklan kan mga edipisyo niya iyo nanggad an dominanteng elemento sa tanawon sa syudad nin [[Budapest]]: [[Saint Stephen's Basilica]] (1867–91), an [[Rác Thermal Bath]], an dating Palasyo nin Customs, (1871–74), asin an kwartong trono, dangan an suyab Krisztinaváros kan [[Buda Castle|Palasyo Royal]]. Siya dakul man natugdok mga simbahan, apartment asin kastilyo sa mga probinsya. An taonan na papremyo arkitektural namukna kan 1953 ipig-pangaran saiya sa pag-onra saiya. == Galeriya == <gallery> Fót, Katolikus plébániatemplom.jpg|Simbahan Katoliko sa [[Fót]] Károlyi Palace, Budapest.jpg|Palasyo Károlyi, Budapest Corvinus_foepulet.jpg|Si Ybl pigdesenyo an Palasyo nin Customs na ngonyan ineerokan kan [[Corvinus University of Budapest]] Aftnn St Stephen's Basilica.jpg|[[Saint Stephen's Basilica]] sa [[Budapest]] Ikervár - Palace.jpg|Ikervár - Palasyo </gallery> ==Mayor na mga obra== [[Image:Yblmiklos.jpg|thumb|Lulubngan ni Ybl, plot 34/1, in the [[Sementeryo Kerepesi]], [[Budapest]]]] * 1845–1849. [[Fót]], Károlyi castle rebuilding * 1845–1855. Fót, Simbahan nin Roman Katoliko * cc. 1852. [[Budapest]], Grabovszky – (Rózsa-) villa * 1857–58. Budapest, National stables * cc. 1860. [[Albertirsa]], kripto sa kapilya Szapáry * cc. 1860. [[Leányfalu]], Gyulai-villa * cc. 1860. {{ill|Gerla (Békéscsaba)|lt=Gerla|hu|Gerla (Magyarország)}}, Wenckheim castle * 1860–1864. [[Nagycenk]], R.C. church * from 1862 [[Kecskemét]], Evangelical church * 1862–1865. Budapest, Festetics palace * 1863. Budapest, German theatre (not built) * from 1863. Budapest, Károly palace * 1863–1864. Budapest, MTA building * cc. 1865. [[Fegyvernek]], Szapáry castle * 1865–1866. Budapest, old parliament building * 1865–1879. Budapest, R.C. church, Bakáts squ. * 1867. Budapest, Pálffy palace * 1867–1891. Budapest, Szent István basilica. Began by Hild, continued by Ybl and finished by J. Kauser * 1870–1874. Budapest, Customs house * 1871. Budapest, Margit bridge (not built) * cc. 1872. [[Parád]], Ybl Hotel * 1873–1884. Budapest, [[Hungarian State Opera House]] * 1874–1982. Budapest, Castle kiosk and bazaar * 1875–1879. [[Ókígyós]], Wenckheim castle * 1880–1882. [[Parádsasvár]], Károlyi castle * 1880–1891. Budapest, Castle hill remodelling * 1882–1888. Budapest, Budapest Clarisseum R.C. church * 1883–1884. Budapest, Széchenyi palace (demolished) * cc. 1888. Parád, Erzsébet Hotel * and other structures in [[Csurgó]], [[Doboz]], [[Kétegyháza]], [[Lengyeltóti]], [[Mácsa]], [[Marcali]], Ókigyós, [[Surány]], etc. == Hilng mana == * [[Lista nin mga Hunggarong arkitekto]] == Mga panluwas na takod == {{commons-inline|Category:Miklós Ybl|Miklós Ybl}} * {{cite web | url = http://www.mek.iif.hu/porta/szint/egyeb/lexikon/eletrajz/html/ABC16235/16239.htm | language = hu | title = Ybl Miklós}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Ybl, Miklos}} [[Kategorya:Mga 1814 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1891 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga tawong taga Székesfehérvár]] [[Kategorya:Mga Hunggaro-Aleman na mga tawo]] [[Ktegorya:Mga nalubong sa Sementeryo Kerepesi]] [[Kategorya:Mga Ika-19ng siglong mga Hunggarong arkitekto]] lutocfngdya2xj9olg7s5j4c51fw5wx 233563 233562 2022-08-01T06:05:49Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = Miklós Ybl | image = Ybl Miklós VU.jpg | caption = Miklós Ybl (1865) | nationality = Hunggaro | birth_name = Miklós Ybl | birth_date = {{Birth date|df=yes|1814|04|06}} | birth_place = [[Székesfehérvár]], [[Kahadean nin Hunggarya (1526–1867)|Kahadean nin Hunggarya]], [[Imperyong Austrya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1891|01|22}} | death_place = [[Budapest]], [[Austria-Hunggarya]] | alma_mater = [[TU Wien]], [[Vienna]] <br />[[Munich Academy]], [[Munich]] <br />[[Arts et Métiers ParisTech]], [[Paris]] | practice = [[Henrik Koch]] <br />[[Mihály Pollack]] | significant_buildings = [[Budapest Opera House]] <br />[[Saint Stephen's Basilica]] <br />[[Buda Castle]] | spouse = Ida Lafite | children = Félix }} Si '''Miklós Ybl''' (6 bpril 1814 sa [[Székesfehérvár]] – 22 Enero 1891 sa [[Budapest]]) saro sa nangengenot na arkitekto sa Europa nin haros kabanga' kan ika-19ng siglo asin siya man an pinaka-maimpluwensyang arkitekto durante kan saiyang karera sa laog kan [[Hunggarya]]. An saiyang proyektong bantog na gayo iyo an [[Hungarian State Opera House]] sa [[Budapest]] (1875–84). ==Istorya nin buhay== Pakagradwar sa Institute of Technology (an ''Politechnikum'') sa [[Vienna]], si Ybl nangagin katuwang ni [[Mihály Pollack]] kan 1832 asin nagtrabaho sa opisina ni [[Henrik Koch]] pag'ultan nin 1836 asin 1840. Dangan siya naghubo'sa [[Munich]] asin sunod sa Italya ta nag'adal. Pagbalik niya siya nakibakas sa aki ni Mihály Pollack, Ágoston; asin sindang duwa pigpakarhay an Ikervár castle ni Konte [[Lajos Batthyány]]. An saiyang enot na mayor na proyekto iyo an simbahan sa Fót, tinugdok sa pag'ultan nin 1845 asin 1855. An mga amay asin darakulang proyekto tinurogdok sa estilo Romantiko, na naimpluwensya kan motif sirangan. Mga [[Arkitekturang Romanesk|Romanesk]] na mga porma nagluwas man sa mga edipisyo niyang giniribo huri na. Pakabyaheng-adal niya sa Italya, poon 1860 nagin siyang interesado sa posibilidad na pakusogon an estilong [[Renasimyento Italyano]], asin ta siya nagdesenyo nin magkapirang mga [[neo-Renasimyento]]ng mga edipisyo. Kadaklan kan mga edipisyo niya iyo nanggad an dominanteng elemento sa tanawon sa syudad nin [[Budapest]]: [[Saint Stephen's Basilica]] (1867–91), an [[Rác Thermal Bath]], an dating Palasyo nin Customs, (1871–74), asin an kwartong trono, dangan an suyab Krisztinaváros kan [[Buda Castle|Palasyo Royal]]. Siya dakul man natugdok mga simbahan, apartment asin kastilyo sa mga probinsya. An taonan na papremyo arkitektural namukna kan 1953 ipig-pangaran saiya sa pag-onra saiya. == Galeriya == <gallery> Fót, Katolikus plébániatemplom.jpg|Simbahan Katoliko sa [[Fót]] Károlyi Palace, Budapest.jpg|Palasyo Károlyi, Budapest Corvinus_foepulet.jpg|Si Ybl pigdesenyo an Palasyo nin Customs na ngonyan ineerokan kan [[Corvinus University of Budapest]] Aftnn St Stephen's Basilica.jpg|[[Saint Stephen's Basilica]] sa [[Budapest]] Ikervár - Palace.jpg|Ikervár - Palasyo </gallery> ==Mayor na mga obra== [[Image:Yblmiklos.jpg|thumb|Lulubngan ni Ybl, plot 34/1, sa [[Sementeryo Kerepesi]], [[Budapest]]]] * 1845–1849. [[Fót]], Károlyi castle rebuilding * 1845–1855. Fót, Simbahan nin Roman Katoliko * cc. 1852. [[Budapest]], Grabovszky – (Rózsa-) villa * 1857–58. Budapest, National stables * cc. 1860. [[Albertirsa]], kripto sa kapilya Szapáry * cc. 1860. [[Leányfalu]], Gyulai-villa * cc. 1860. {{ill|Gerla (Békéscsaba)|lt=Gerla|hu|Gerla (Magyarország)}}, Wenckheim castle * 1860–1864. [[Nagycenk]], R.C. church * from 1862 [[Kecskemét]], Evangelical church * 1862–1865. Budapest, Festetics palace * 1863. Budapest, German theatre (not built) * from 1863. Budapest, Károly palace * 1863–1864. Budapest, MTA building * cc. 1865. [[Fegyvernek]], Szapáry castle * 1865–1866. Budapest, old parliament building * 1865–1879. Budapest, R.C. church, Bakáts squ. * 1867. Budapest, Pálffy palace * 1867–1891. Budapest, Szent István basilica. Began by Hild, continued by Ybl and finished by J. Kauser * 1870–1874. Budapest, Customs house * 1871. Budapest, Margit bridge (not built) * cc. 1872. [[Parád]], Ybl Hotel * 1873–1884. Budapest, [[Hungarian State Opera House]] * 1874–1982. Budapest, Castle kiosk and bazaar * 1875–1879. [[Ókígyós]], Wenckheim castle * 1880–1882. [[Parádsasvár]], Károlyi castle * 1880–1891. Budapest, Castle hill remodelling * 1882–1888. Budapest, Budapest Clarisseum R.C. church * 1883–1884. Budapest, Széchenyi palace (demolished) * cc. 1888. Parád, Erzsébet Hotel * and other structures in [[Csurgó]], [[Doboz]], [[Kétegyháza]], [[Lengyeltóti]], [[Mácsa]], [[Marcali]], Ókigyós, [[Surány]], etc. == Hilng mana == * [[Lista nin mga Hunggarong arkitekto]] == Mga panluwas na takod == {{commons-inline|Category:Miklós Ybl|Miklós Ybl}} * {{cite web | url = http://www.mek.iif.hu/porta/szint/egyeb/lexikon/eletrajz/html/ABC16235/16239.htm | language = hu | title = Ybl Miklós}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Ybl, Miklos}} [[Kategorya:Mga 1814 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1891 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga tawong taga Székesfehérvár]] [[Kategorya:Mga Hunggaro-Aleman na mga tawo]] [[Ktegorya:Mga nalubong sa Sementeryo Kerepesi]] [[Kategorya:Mga Ika-19ng siglong mga Hunggarong arkitekto]] 32n0erxouqh9rpn3aksj0m2erhep6q4 233564 233563 2022-08-01T06:28:19Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | name = Miklós Ybl | image = Ybl Miklós VU.jpg | caption = Miklós Ybl (1865) | nationality = Hunggaro | birth_name = Miklós Ybl | birth_date = {{Birth date|df=yes|1814|04|06}} | birth_place = [[Székesfehérvár]], [[Kahadean nin Hunggarya (1526–1867)|Kahadean nin Hunggarya]], [[Imperyong Austrya]] | death_date = {{Death date|df=yes|1891|01|22}} | death_place = [[Budapest]], [[Austria-Hunggarya]] | alma_mater = [[TU Wien]], [[Vienna]] <br />[[Munich Academy]], [[Munich]] <br />[[Arts et Métiers ParisTech]], [[Paris]] | practice = [[Henrik Koch]] <br />[[Mihály Pollack]] | significant_buildings = [[Budapest Opera House]] <br />[[Saint Stephen's Basilica]] <br />[[Buda Castle]] | spouse = Ida Lafite | children = Félix }} Si '''Miklós Ybl''' (6 bpril 1814 sa [[Székesfehérvár]] – 22 Enero 1891 sa [[Budapest]]) saro sa nangengenot na arkitekto sa Europa nin haros kabanga' kan ika-19ng siglo asin siya man an pinaka-maimpluwensyang arkitekto durante kan saiyang karera sa laog kan [[Hunggarya]]. An saiyang proyektong bantog na gayo iyo an [[Hungarian State Opera House]] sa [[Budapest]] (1875–84). ==Istorya nin buhay== Pakagradwar sa Institute of Technology (an ''Politechnikum'') sa [[Vienna]], si Ybl nangagin katuwang ni [[Mihály Pollack]] kan 1832 asin nagtrabaho sa opisina ni [[Henrik Koch]] pag'ultan nin 1836 asin 1840. Dangan siya naghubo'sa [[Munich]] asin sunod sa Italya ta nag'adal. Pagbalik niya siya nakibakas sa aki ni Mihály Pollack, Ágoston; asin sindang duwa pigpakarhay an Ikervár castle ni Konte [[Lajos Batthyány]]. An saiyang enot na mayor na proyekto iyo an simbahan sa Fót, tinugdok sa pag'ultan nin 1845 asin 1855. An mga amay asin darakulang proyekto tinurogdok sa estilo Romantiko, na naimpluwensya kan motif sirangan. Mga [[Arkitekturang Romanesk|Romanesk]] na mga porma nagluwas man sa mga edipisyo niyang giniribo huri na. Pakabyaheng-adal niya sa Italya, poon 1860 nagin siyang interesado sa posibilidad na pakusogon an estilong [[Renasimyento Italyano]], asin ta siya nagdesenyo nin magkapirang mga [[neo-Renasimyento]]ng mga edipisyo. Kadaklan kan mga edipisyo niya iyo nanggad an dominanteng elemento sa tanawon sa syudad nin [[Budapest]]: [[Saint Stephen's Basilica]] (1867–91), an [[Rác Thermal Bath]], an dating Palasyo nin Customs, (1871–74), asin an kwartong trono, dangan an suyab Krisztinaváros kan [[Buda Castle|Palasyo Royal]]. Siya dakul man natugdok mga simbahan, apartment asin kastilyo sa mga probinsya. An taonan na papremyo arkitektural namukna kan 1953 ipig-pangaran saiya sa pag-onra saiya. == Galeriya == <gallery> Fót, Katolikus plébániatemplom.jpg|Simbahan Katoliko sa [[Fót]] Károlyi Palace, Budapest.jpg|Palasyo Károlyi, Budapest Corvinus_foepulet.jpg|Si Ybl pigdesenyo an Palasyo nin Customs na ngonyan ineerokan kan [[Corvinus University of Budapest]] Aftnn St Stephen's Basilica.jpg|[[Saint Stephen's Basilica]] sa [[Budapest]] Ikervár - Palace.jpg|Ikervár - Palasyo Zichy-kastély (Ybl Miklós, 1855.). Fortepan 4336.jpg|Zichy Castle </gallery> ==Mayor na mga obra== [[Image:Yblmiklos.jpg|thumb|Lulubngan ni Ybl, plot 34/1, sa [[Sementeryo Kerepesi]], [[Budapest]]]] * 1845–1849. [[Fót]], Károlyi castle rebuilding * 1845–1855. Fót, Simbahan nin Roman Katoliko * cc. 1852. [[Budapest]], Grabovszky – (Rózsa-) villa * 1857–58. Budapest, National stables * cc. 1860. [[Albertirsa]], kripto sa kapilya Szapáry * cc. 1860. [[Leányfalu]], Gyulai-villa * cc. 1860. {{ill|Gerla (Békéscsaba)|lt=Gerla|hu|Gerla (Magyarország)}}, Wenckheim castle * 1860–1864. [[Nagycenk]], R.C. church * from 1862 [[Kecskemét]], Evangelical church * 1862–1865. Budapest, Festetics palace * 1863. Budapest, German theatre (not built) * from 1863. Budapest, Károly palace * 1863–1864. Budapest, MTA building * cc. 1865. [[Fegyvernek]], Szapáry castle * 1865–1866. Budapest, old parliament building * 1865–1879. Budapest, R.C. church, Bakáts squ. * 1867. Budapest, Pálffy palace * 1867–1891. Budapest, Szent István basilica. Began by Hild, continued by Ybl and finished by J. Kauser * 1870–1874. Budapest, Customs house * 1871. Budapest, Margit bridge (not built) * cc. 1872. [[Parád]], Ybl Hotel * 1873–1884. Budapest, [[Hungarian State Opera House]] * 1874–1982. Budapest, Castle kiosk and bazaar * 1875–1879. [[Ókígyós]], Wenckheim castle * 1880–1882. [[Parádsasvár]], Károlyi castle * 1880–1891. Budapest, Castle hill remodelling * 1882–1888. Budapest, Budapest Clarisseum R.C. church * 1883–1884. Budapest, Széchenyi palace (demolished) * cc. 1888. Parád, Erzsébet Hotel * and other structures in [[Csurgó]], [[Doboz]], [[Kétegyháza]], [[Lengyeltóti]], [[Mácsa]], [[Marcali]], Ókigyós, [[Surány]], etc. == Hilng mana == * [[Lista nin mga Hunggarong arkitekto]] == Mga panluwas na takod == {{commons-inline|Category:Miklós Ybl|Miklós Ybl}} * {{cite web | url = http://www.mek.iif.hu/porta/szint/egyeb/lexikon/eletrajz/html/ABC16235/16239.htm | language = hu | title = Ybl Miklós}} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Ybl, Miklos}} [[Kategorya:Mga 1814 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1891 na kagadanan]] [[Kategorya:Mga tawong taga Székesfehérvár]] [[Kategorya:Mga Hunggaro-Aleman na mga tawo]] [[Ktegorya:Mga nalubong sa Sementeryo Kerepesi]] [[Kategorya:Mga Ika-19ng siglong mga Hunggarong arkitekto]] f45qn3vejk2ya4qyth8rtbde2k4uqyy 0 37078 233565 2022-08-01T07:24:59Z Ringer 55 Pinagmukna an pahina kaining "Si '''István Kiss''' (Mayo 4, 1857 &ndash; Enero 9, 1902) sarong [[Hunggarya|Hunggaro]]ng arkitekto.<ref name="MEK">[http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/index.html Kiss István], [[Hungarian Electronic Library]], retrieved 12 May 2012 {{in lang|hu}}</ref> Si Kiss namundag sa [[Körösladány]]. Siya nagtapos kan saiyang adal sa Budapest University kan 1880 asin, pag'ultan 1882 saka 1885, nagbyahe siya sa luwas sa pag'apropbetsa nin estudio estado. Gibo kai..." wikitext text/x-wiki Si '''István Kiss''' (Mayo 4, 1857 &ndash; Enero 9, 1902) sarong [[Hunggarya|Hunggaro]]ng arkitekto.<ref name="MEK">[http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/index.html Kiss István], [[Hungarian Electronic Library]], retrieved 12 May 2012 {{in lang|hu}}</ref> Si Kiss namundag sa [[Körösladány]]. Siya nagtapos kan saiyang adal sa Budapest University kan 1880 asin, pag'ultan 1882 saka 1885, nagbyahe siya sa luwas sa pag'apropbetsa nin estudio estado. Gibo kaini, siya nakakua nin sertipikasyon sa pagtukdo<ref name="MEK"/> Kan mga 1890 siya haros pinatugdok mga edipisyo nin korte. An mga importante kaini iyo idtong mga proyekto niya sa [[Braşov]], Oradea, Banská Bystrica asin Locs. Nagadan siya sa edad na 44 sa Budapest. ==Mayor na mga trabaho== [[File:Museo Nacional de Zrenjanin.jpg|thumb|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Veszprém]] na Munisipyo *[[Komárom]] na Korte *[[Kalocsa]] na Korte *[[Oradea]] na Korte *[[Miskolc]] na Korte *[Palasyo sa Pinansya|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Zrenjanin]] [[Trade academy]] *[[Budapest]] Baross street maternity clinic and [[Budapest]] Hospital nin St. John. ==Toltolan== {{reflist}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Kiss, Istvan}} [[Kategorya:Mga Hunggarong arkitekto]] [[Kategorya:Mga tawong haleng Körösladány]] [[Kategorya:Mga 1857 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1902 na kagadanan]] guntvkeb1rwhx73p1d7ms32xtmsmjqm 233566 233565 2022-08-01T07:39:14Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki Si '''István Kiss''' (Mayo 4, 1857 &ndash; Enero 9, 1902) sarong [[Hunggarya|Hunggaro]]ng arkitekto.<ref name="MEK">[http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/index.html Kiss István], [[Hungarian Electronic Library]], retrieved 12 May 2012 {{in lang|hu}}</ref> Si Kiss namundag sa [[Körösladány]]. Siya nagtapos kan saiyang adal sa Budapest University kan 1880 asin, pag'ultan 1882 saka 1885, nagbyahe siya sa luwas sa pag'apropbetsa nin estudio estado. Gibo kaini, siya nakakua nin sertipikasyon sa pagtukdo<ref name="MEK"/> Kan mga 1890 siya haros pinatugdok mga edipisyo nin korte. An mga importante kaini iyo idtong mga proyekto niya sa [[Braşov]], Oradea, Banská Bystrica asin Locs. Nagadan siya sa edad na 44 sa Budapest. ==Mayor na mga trabaho== [[File:Museo Nacional de Zrenjanin.jpg|thumb|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Veszprém]] na Munisipyo *[[Komárom]] na Korte *[[Kalocsa]] na Korte *[[Oradea]] na Korte *[[Miskolc]] na Korte *[[Palasyo sa Pinansya|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Zrenjanin]] [[Trade academy]] *[[Budapest]] Baross street, klinika nin sa maternidad asin Hospital nin St. John. ==Galeriya (Imahe)== <gallery> County Hall in Veszprém.jpg|Munisipyo sa Veszprém Közgazdasági Politechnikum és Leövey Klára Gimnázium. - Ferencváros.JPG|Economics Polytechnic and Klára Leövey high school Brasov Prefecture (4).jpg|Munisipyo kan Brasov Fegyház és Börtön, 2019 Kalocsa.jpg|Pambababaeng Preso, Hunyadi János utca wing - 26 </gallery> ==Toltolan== {{reflist}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Kiss, Istvan}} [[Kategorya:Mga Hunggarong arkitekto]] [[Kategorya:Mga tawong haleng Körösladány]] [[Kategorya:Mga 1857 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1902 na kagadanan]] e7umgw1b4oz9jvs4a0pmmqh1hbf29e7 233567 233566 2022-08-01T07:40:44Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki Si '''István Kiss''' (Mayo 4, 1857 &ndash; Enero 9, 1902) sarong [[Hunggarya|Hunggaro]]ng arkitekto.<ref name="MEK">[http://mek.oszk.hu/00300/00355/html/index.html Kiss István], [[Hungarian Electronic Library]], retrieved 12 May 2012 {{in lang|hu}}</ref> Si Kiss namundag sa [[Körösladány]]. Siya nagtapos kan saiyang adal sa Budapest University kan 1880 asin, pag'ultan 1882 saka 1885, nagbyahe siya sa luwas sa pag'aprobetsa nin estudio estado. Gibo kaini, siya nakakua nin sertipikasyon sa pagtukdo<ref name="MEK"/> Kan mga 1890 siya haros pinatugdok mga edipisyo nin korte. An mga importante kaini iyo idtong mga proyekto niya sa [[Braşov]], Oradea, Banská Bystrica asin Locs. Nagadan siya sa edad na 44 sa Budapest. ==Mayor na mga trabaho== [[File:Museo Nacional de Zrenjanin.jpg|thumb|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Veszprém]] na Munisipyo *[[Komárom]] na Korte *[[Kalocsa]] na Korte *[[Oradea]] na Korte *[[Miskolc]] na Korte *[[Palasyo sa Pinansya|Palasyo sa Pinansya sa Zrenjanin]] *[[Zrenjanin]] [[Trade academy]] *[[Budapest]] Baross street, klinika nin sa maternidad asin Hospital nin St. John. ==Galeriya (Imahe)== <gallery> County Hall in Veszprém.jpg|Munisipyo sa Veszprém Közgazdasági Politechnikum és Leövey Klára Gimnázium. - Ferencváros.JPG|Economics Polytechnic and Klára Leövey high school Brasov Prefecture (4).jpg|Munisipyo kan Brasov Fegyház és Börtön, 2019 Kalocsa.jpg|Pambababaeng Preso, Hunyadi János utca wing - 26 </gallery> ==Toltolan== {{reflist}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Kiss, Istvan}} [[Kategorya:Mga Hunggarong arkitekto]] [[Kategorya:Mga tawong haleng Körösladány]] [[Kategorya:Mga 1857 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga 1902 na kagadanan]] shxnby47r42xmuc0kb3jt1eghmtnywh 0 37079 233569 2022-08-01T08:08:54Z Ringer 55 Pinagmukna an pahina kaining " Si '''Marika Lõoke''' (namundag Agosto 20, 1951, sa [[Tallinn]]) sarong [[Mga Estonyo|Estonyo]] [[arkitekto]]. == Edukasyon== Poon 1970 abot 1975, si Marika Lõoke nag'adal sa studied State Art Institute nin Estonian SSR (ngnyan [[Estonian Academy of Arts]]) sa departamento nin arkitektura. Siya naggradwar sa instituto kan 1975. == Karera == Poon 1975 abot 1990, si Marika Lõoke nagtrabaho sa buro de desenyo kan EKE Projekt. Poon 1990 abot presente siya na..." wikitext text/x-wiki Si '''Marika Lõoke''' (namundag Agosto 20, 1951, sa [[Tallinn]]) sarong [[Mga Estonyo|Estonyo]] [[arkitekto]]. == Edukasyon== Poon 1970 abot 1975, si Marika Lõoke nag'adal sa studied State Art Institute nin Estonian SSR (ngnyan [[Estonian Academy of Arts]]) sa departamento nin arkitektura. Siya naggradwar sa instituto kan 1975. == Karera == Poon 1975 abot 1990, si Marika Lõoke nagtrabaho sa buro de desenyo kan EKE Projekt. Poon 1990 abot presente siya nagtatrabaho sa buro arkitektural Okas&Lõoke OÜ. Mga maunabihan na trab aho ni Marika Lõoke iyo an edipisyo kan bankong Forekspank, mga edipisyong apartment sa Kaarli road asin Rävala road asin an edipisyo an Delta Palza. Si Marika Lõoke kaapil sa Union of Estonian architects. ==Mga trabaho== *Main office of the Forekspank bank in Tallinn, 1997 (with [[Jüri Okas]]) *Estconde business center, 1999 (with Jüri Okas) *Office building in Tallinn city center, 2001 (with Jüri Okas) *Apartment and office building on Kaarli road, 2004 (with Jüri Okas) *Apartment and office building on Rävala road, 2005 (with Jüri Okas) *Delta Plaza business center, 2008 (with Jüri Okas) ==Toltolan== #{{cite book | year=1996 | title=Eesti kunstnike ja arhitektide bibliograafiline leksikon | publisher=[[Eesti Entsüklopeediakirjastus]] | location=Tallinn | isbn=5-89900-049-X | pages=lk 286 }} #[http://www.arhliit.ee/en/the_union_of_estonia/members/alphabetical_registe?action=architect&architect_id=542 Union of Estonian Architects, members] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Looke, Marika}} [[Kategorya:Mga 1951 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga buhay]] [[Kategorya:Mga Arkitekto nin Tallinn]] [[Kategorya:Mga babaing Estonyong arkitekto]] rv1r4mx3wzb7l21sqyis2655ccxi4ad 233570 233569 2022-08-01T08:13:06Z Ringer 55 wikitext text/x-wiki Si '''Marika Lõoke''' (namundag Agosto 20, 1951, sa [[Tallinn]]) sarong [[Mga Estonyo|Estonyo]]ng [[arkitekto]]. == Edukasyon== Poon 1970 abot 1975, si Marika Lõoke nag'adal sa State Art Institute nin Estonian SSR (ngnyan [[Estonian Academy of Arts]]) sa departamento nin arkitektura. Siya naggradwar sa instituto kan 1975. == Karera == Poon 1975 abot 1990, si Marika Lõoke nagtrabaho sa buro de desenyo kan EKE Projekt. Poon 1990 abot presente siya nagtatrabaho sa buro arkitektural Okas&Lõoke OÜ. Mga maunabihan na trabaho ni Marika Lõoke iyo an edipisyo kan bankong Forekspank, mga edipisyong apartment sa Kaarli road asin Rävala road asin an edipisyo kan Delta Palza. Si Marika Lõoke kaapil sa Union of Estonian architects. ==Mga trabaho== *Opisina mayor kan bankong Forekspank bank sa Tallinn, 1997 (katuwang, [[Jüri Okas]]) *Estconde business center, 1999 (katuwang Jüri Okas) *Office building in Tallinn city center, 2001 (katuwang Jüri Okas) *Apartment asin edipisyong opisina sa Kaarli road, 2004 (katuwang Jüri Okas) *Apartment asin edipisyong opisina sa Rävala road, 2005 (katuwang Jüri Okas) *Delta Plaza business center, 2008 (katuwang Jüri Okas) ==Toltolan== #{{cite book | year=1996 | title=Eesti kunstnike ja arhitektide bibliograafiline leksikon | publisher=[[Eesti Entsüklopeediakirjastus]] | location=Tallinn | isbn=5-89900-049-X | pages=lk 286 }} #[http://www.arhliit.ee/en/the_union_of_estonia/members/alphabetical_registe?action=architect&architect_id=542 Union of Estonian Architects, members] {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Looke, Marika}} [[Kategorya:Mga 1951 na kamundagan]] [[Kategorya:Mga buhay]] [[Kategorya:Mga Arkitekto nin Tallinn]] [[Kategorya:Mga babaing Estonyong arkitekto]] jxktlrmv1nll2ns33c3iwqvrsyeh3lu 0 37080 233573 2022-08-01T10:08:12Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino]] pasiring sa [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] d4anlecjsccmbtrxs02rv046flp3kun 1 37081 233575 2022-08-01T10:08:13Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Mas Dakulang Sentral Filipino]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Olay:Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] qs7t3avr9232pfgojkukw9ns5u9s4ny 0 37082 233576 2022-08-01T10:08:33Z ShiminUfesoj 11957 Piglilikay sa [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Mga tataramon na Mas Dakulang Katahawan na Filipino]] d4anlecjsccmbtrxs02rv046flp3kun 0 37083 233578 2022-08-01T10:13:59Z ShiminUfesoj 11957 Piglilikay sa [[Tataramon na Umiray Dumaget]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Tataramon na Umiray Dumaget]] b4kllgy5umcccfwg5ojtp5x29dcxl3u 0 37084 233581 2022-08-01T10:21:08Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Norte-Subangan na Luzon]] pasiring sa [[Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] iepw39y58876rtf0gscuxr7a5xqugqm 1 37085 233583 2022-08-01T10:21:09Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Norte-Subangan na Luzon]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Olay:Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] 8chyeo1ow0ih63gmon1ep0rj67n5y8s 0 37086 233586 2022-08-01T10:27:05Z ShiminUfesoj 11957 Piglilikay sa [[Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Mga tataramon na Amihanan-Subangan na Luzon]] iepw39y58876rtf0gscuxr7a5xqugqm 0 37087 233588 2022-08-01T10:28:00Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Mga tataramon na Sentral Luzon]] pasiring sa [[Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] 296r0guw4fjjhfx9aar8idk0sk9oh9k 1 37088 233590 2022-08-01T10:28:00Z ShiminUfesoj 11957 ShiminUfesoj pinagbalyo an pahina [[Olay:Mga tataramon na Sentral Luzon]] pasiring sa [[Olay:Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Olay:Mga tataramon na Katahawan na Luzon]] tenao6d0d4dn236vwgwhipbjk9fum5k