Wikipedia bswiki https://bs.wikipedia.org/wiki/Po%C4%8Detna_strana MediaWiki 1.39.0-wmf.26 first-letter Mediji Posebno Razgovor Korisnik Razgovor s korisnikom Wikipedia Razgovor o Wikipediji Datoteka Razgovor o datoteci MediaWiki Razgovor o MediaWikiju Šablon Razgovor o šablonu Pomoć Razgovor o pomoći Kategorija Razgovor o kategoriji Portal Razgovor o portalu TimedText TimedText talk Modul Razgovor o modulu Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Topic Kulin ban 0 70 3429288 3418993 2022-08-29T11:37:12Z Mrjazz123 115638 Sitne dorade na prijevode. I ne treba se zvat povelja "rodnim listom" jer time zaboravlja i na stariju historije Bosne prije toga. wikitext text/x-wiki {{Infokutija Vladar | Ime =Kulin | Nasljeđivanje =[[Spisak bosanskih vladara|Ban Bosne]] | Nasljeđivanje1 =Porijeklo i porodica | Slika =Ploča Kulina bana iz crkve kod Visokog.jpg|250px|Lik bana Kulina je prikazan na srednjem križu u donjem lijevom uglu.]] | Opis slike =Lik bana Kulina je prikazan na srednjem križu u donjem lijevom uglu. | Vladavina =[[1180]]–[[1204.]] | Krunidba = | Prethodnik =[[Manuel I Komnen]] | Nasljednik =[[ban Stjepan]] | Supružnik =[[banica Vojslava]] | Djeca =[[ban Stjepan ]]<br>nepoznati sin | Dinastija =[[Kulinići]] | Otac =''nepoznato'' | Majka =''nepoznato'' | Datum rođenja = oko [[1145]]. | Mjesto rođenja = [[Slavonija]] | Datum smrti = [[1204]]. | Mjesto smrti = nepoznato | Mjesto sahrane = |}} '''Kulin ban''' je bio bosanski ban koji je vladao [[Bosna u srednjem vijeku|Bosnom]] od 1180. do 1204. godine. Poznat je po [[Povelja Kulina bana|svojoj povelji]]. Bio je jako značajan vladar. Za vrijeme njegove vladavine Bosna doživljava razvoj. Ostao je jako upamćen u narodu, pa tako postoji izreka ''Od Kulina bana i dobrijeh dana''. Prvo je vladao kao [[vazal]] Bizanta a zatim kao vazal Ugarske, ali je zbog unutrašnjih sukoba u Ugarskoj, Kulin bio vazal u očima Ugarske, ali vazalstvo prema Ugarskoj u to vrijeme nije postojalo.<ref>Malcolm, Noel (1. listopada 1996) Bosna. Kratka povijest. London: New York University Press. str. 364.</ref> ==Porijeklo== Porijeklo bana Kulina nije sigurno. Neki izvori{{izvor}} navode da je ban Kulin bio sin bana Borića, ali za to je mala mogućnost. Ali je Kulin sigurno bio u srodstvu sa banom Borićem. Moguće je da je Kulin rođen u današnjoj [[Slavonija|Slavoniji]]. Na vlast je postavljen već oko 1172. godine od strane [[Bizant]]a, ali je nakon smrti Manuela I Komina (sebe nazivao carem Bosne)<ref name="Imamović">Mustafa Imamović, ''Historija Bošnjaka.''</ref> == Vladavina == ===Početak vladavine=== Na vlast je postavljen već oko 1172.godine od strane [[Bizant]]a, ali je nakon smrti Manuela I Komina (sebe je nazivao carem Bosne)<ref name="Imamović"/>. Kao što je pomenuto vladavinu je započeo kao [[vazal]] [[Spisak bizantijskih careva|bizantijskog cara]], a zatim kao vazal [[spisak ugarskih vladara|ugarskog kralja]]. S izuzetkom jednog vojnog pohoda, koji je protiv [[Bizantija|Bizantije]] vodio 1183. godine, [[Srednjovjekovna Bosna|Bosna]] je njegovu vladavinu provela u miru i značajno ekonomski napredovala. ===Rat protiv Bizanta=== Kulin je 1183. godine vodio svoju vojsku sa snagama Ugarske pod vođstvom kralja [[Bela IV, kralj Ugarske|Bele]], koji je upravo pokrenuo napad na Bizant zajedno sa [[Srbi]]ma pod vodstvom velikog župana Srbije, [[Stefan Nemanja|Stefana Nemanje]]. Uzrok rata je bio postavljanje Andorika Komina na bizantski carski prijestol, koji nije bio priznat od Ugarske. Bez poteškoća, a Bizantijci su potisnuti iz doline [[Morava|Morave]] sve do Sofije, ugarska koalicija je opljačakala [[Beograd]], [[Braničevo]], [[Niš]], [[Ravno]] i [[Sofija|Sofiju]]. U vrijeme bitke Kulinova Bosna se prostirala od Drine na istoku do [[Donji Kraji|Krajeva]] na zapadu i od Save na sjeveru do Neretve na jugu. ==Hereza== Za vrijeme bana Kulina javljaju se prve vijesti o širenju heretičkog učenja u Bosni, koje je uzelo toliko maha da ga je prihvatio ban Kulin sa porodicom i s mnogo naroda. O tome je papau [[Inocent III|Inocenta III]] obavijestio zetski knez [[Vukan Nemanjić]], već 1199. godine.<ref name="Brković">Brković, Milko: [http://books.google.com/books?ei=c22OTMXPD4re4AbKtJHBCg&ct=result&id=QjA8AAAAMAAJ&dq=Kulin+ban+kralj+Emerik&q=%22kralju+Emeriku+da+njegov+vazal+bosanski+ban+Kulin+daje+%22 ''Srednjovjekovna Bosna i Hum: identitet i kontinuitet'']; "Crkva na kamenu", 2002.</ref> Vukan piše [[Datoteka:Loza Nemanjica Decani e 3.jpg|250px|thumb|Vukan, koji je optuživao zajedno sa Kulinom i banicu Voslavu. Vojslava je bila sestra Vukanovog oca, Stefana Nemanje.]] {{Citat|u zemlji ugarskog kralja, u Bosni, razvija se hereza ne malih razmjera, i to u tolikoj mjeri da je i sam Kulin, pošto je sa svojom [[banica Vojslava|ženom]] i svojom sestrom, udovicom [[Miroslav]]a Humskog, i sa više svojih srodnika bio zaveden preveo u onu herezu više od deset hiljada kršćana}}<ref name="Imamović" /> Sve do ovog pisma kneza Vukana nije se pojava heretika i njihovog učenja u Bosni smatralo ozbiljnim. Nakon pisma kneza Vukana papa je odlučio poduzeti određene mjere da se hereza u Bosni uništi.<ref name="Imamović" /> Papa se već 1200. godine obratio ugarskom kralju [[Emerik, kralj Ugarske|Emeriku]], trežeći intervenciju protiv Bosne. Emerik je prihvatio papin poziv. Time je započela bliska suradnja između pape, Emerika i Vukana Nemanjića.<ref name="Imamović" /> Ovaj savez treba gledati političke prirode jer i Emerik i Vukan su željeli steći vlast nad Bosnom. Vukan je bio nezadovoljan titulom zetskog kneza umjesto titulom srpskog kralja.<ref name="Klaić" /> Dok je Emeriku trebao povod za napad na Bosnu. iz ovga je jasno da Kulin nije bio nikakav ugarski vazal jer se Emerik žalio papi da je Kulin odveo ''neke kršćane'' iz Srbije.<ref name="Imamović" /> ==[[Bilinopoljska izjava]]== Pred opasnosti od križarskog rata, Kulin odmah je pokazao da u pogledu vjere želi da prihvati sve što od njega traži rimska kuija. U pismu rimskoj kuriji pravadao se da nije znao razlikovati heretike i ''prave vjernike'' te da je spreman primiti svaku pouku, u smislu da papa pošalje izaslanika u Bosnu. Papa je rihvatio Kulinov zahtjev i u Bosnu poslao [[Ivan de Kazamaris|Ivana Kazamarisa]], svog izaslanika.<ref name="Imamović" /> Papin izaslanika uz pratnju dubrovačkog arhiđeakona Marina, stigao je u Bosnu početkom aprila 1203. godine. Odmah je na Bilinom polju ''pored rijeke'' održao sabor sa ''starješinama krstjana'' banom Kulinom, njegovim časnicima i narodom. Ispitivanjem starješina ustanovio je da su njihova vjerovanja ''iskrivljena''. Zato je od starješina zatraženo da se odreknu bitnih tačaka svog učenja. Oni su na to pristali i već 8. aprila 1203. potpisali akt o odbacivanju eretičkog učenja. Akt je potpisao i sam ban Kulin i arhiđakon Marin. Kazamaris je tako obavio posao kako mu je naredio papa, pa se zatim zaputio u Ugarsku.<ref name="Imamović" /> Pismom iz juna 1203. Kazamaris je izvjestio papu da je pitanje bosanskih heretika rješeno. U stvarnosti čin odricanja je bio Kulinov taktički potez.<ref name="Imamović" /> Na ovaj način je ban Kulin spasio svoju državu od križarskog pohoda, barem na kratko vrijeme. Već od perioda vladavine bana [[Ban Matej Ninoslav|Mateja Ninoslava]] pod istim optužbama nastavljaju se križarski pohodi na Bosnu. == Porodica == Pretpostavlja se da je bio blizak srodnik [[ban Borić|bana Borića]].<ref name="Klaić">[[Nada Klaić|Klaić, Nada]]: [http://books.google.com/books?ei=jDyOTN3gCYGr4QapiNXkCg&ct=result&id=fm5pAAAAMAAJ&dq=Kulin+sin+bana+Bori%C4%87a&q=%22ban+Kulin+bio+ne+samo+nasljednik%2C+nego+mo%C5%BEda+i+sin%2C+a+svakako+bli%C5%BEi+ro%C4%91ak+bana+Bori%C4%87a%22 ''Srednjovjekovna Bosna: politički položaj bosanskih vladara do Tvrtkove krunidbe, 1377. g.'']; "Grafički zavod Hrvatske", 1989.</ref> Njegova sestra bila je supruga zahumskog kneza [[Miroslav]]a, brata raškog velikog župana [[Stefan Nemanja|Stefana Nemanje]].<ref name="Klaić1">[[Nada Klaić|Klaić, Nada]]: [http://books.google.com/books?ei=y1OOTL2-Bo2X4gbR7rSCCg&ct=result&id=3M0KAAAAIAAJ&dq=sestra+Kulina+bana&q=%22Kulin+je+svoju+sestru+dao+knezu+Miroslavu+za+%C5%BEenu%22 ''Povijest Hrvata u srednjem vijeku'']; "Globus", 1990.</ref> Njegova supruga bila je [[banica Vojslava]], a sin [[ban Stjepan]].<ref>[[Dominik Mandić|Mandić, Dominik]]: [http://books.google.com/books?ei=OUaNTK6lLZOG4Qai2Iy6Cg&ct=result&id=hWgkJQOL578C&dq=%C5%BEena+bana+Kulina&q=%22%C5%BEena+bila+%22 ''Sabrana djela Dr. O. Dominika Mandića'': "Bosna i Hercegovina: sv. 1. Državna i vjerska pripadnost sredovječne Bosne i Hercegovine"], "Ziral", 1978.</ref> Ban je imao još jednog sina kojeg je sa sobom poveo Ivan de Kazamaris sa još dvojicom bosanskih krstjana Ljubinom i Bragetom. Oni su sa Kulinovim sinom položili zakletvu pred kaločkim nadbiskupom i ponovili obećanje da će se pridržavati svih obaveza. Ukoliko bi ban svjedno podržavao i štitio heretike, bio bi dužan platiti 1000 maraka srebra, koju bi podjelili rimska kurija i kraljeva blagajna. == [[Povelja Kulina bana]] == [[Datoteka:Poveljakulinabana_original.gif|mini|[[Povelja Kulina Bana]] iz 1189.]] {{Glavni|Povelja Kulina bana}} Iz njegovog vremena sačuvan je prvi pismeni dokaz postojanja narodnog bosanskog jezika. Radi se o [[Povelja Kulina bana|Povelji Kulina bana]], napisanoj 29. augusta 1189. <blockquote>''U ime Oca i Sina i Svetoga Duha, amin. Ja, ban bosanski Kulin, obećavam Tebi, kneže Krvašu, i svim građanima Dubrovčanima pravim vam prijateljem biti od sada i dovijeka. '' ''I pravicu držati s vama i pravo povjerenje, dokle budem živ. '' ''Svi Dubrovčani koji hode kuda ja vladam, trgujući, gdje god se žele kretati, gdje god koji hoće, s pravim povjerenjem i pravim srcem, bez ikakve zlobe, a što mi tko dade svojom voljom kao poklon. Neće im biti od mojih časnika sile, i dokle u mene budu, davat ću im pomoć kao i sebi, koliko se može, bez ikakve zle primisli. Neka mi Bog pomogne i ovo sveto Četveroevanđelje.''<ref>Nakaš, Župarić, Lalić, Dautović, Kurtović, (2018), ''Codex diplomaticus regni bosnae - povelje i pisma stare bosanske države'', str. 32, Mladinska knjiga, Sarajevo</ref></blockquote> Ova povelja čvrst dokaz državnosti Bosne. U njoj se navodi da Bosna ima svoga vladara, prijestolje, odnosno svoju vlast, i da je uređena zemlja. Bosna ima sve karakteristike srednjovjekovne feudalne države. ==Ploča Kulina bana== [[Datoteka:Ploča Kulina bana.jpg|alt=|mini|350x350piksel|Ploča Kulina bana nađena kod [[Visoko]]g, selo [[Biskupići (srednji vijek)|Biskupići]]. Blizu, preko rijeke Bosne, su i [[Mile (Visoko)|Mile]]. ]] ===Opis ploče=== Ovu ploču dao je ispisati ban Kulin. Ploča je bijela miljevina, širok 66,5&nbsp;cm, visoka 53&nbsp;cm, na gornjem desnom i na donjem lijevom rubu je malo oštećena, inače vrlo dobro sačuvana. U gornjem dijelu ploče uklesan je u četiri reda natpis, koji zauzima širinu od 9&nbsp;cm. Slova prvog reda uklesana su pokrupno, ali su sve manja, a u četvrtom redu pri kraju jedva se i vide.<ref name="Kulinova ploča">[http://vipromo.ba/znate-li-sta-pise-na-ploci-kulina-bana-pronadenoj-u-muhasinovicima/|Ploča bosanskog bana Kulina]{{Mrtav link|datum=Oktobar 2019 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> Ispod ovog natpisa razdijeljena je ploča izbočenim prugama u šest polja, a u svakom polju urezano je po jedno kolo. U svakom kolu opet uklesan je po jedan krst. U prvom kolu taj krst je malen, nešto nakrivljen, a opasan je sa dva koncentrična kola, koja prikazuju ornament sukane vrpce. U sljedeća dva kola krstovi su širokih izvitih krakova, a oblikom i veličinom jednaki su. I naredna dva krsta u donjem redu jednakog su oblika, ali su im krakovi ravni te se na završetku proširuju u trouglaste latice, a krst u šestom kolutu načinjen je od četiri trouglata krila. U svih ovih krstova kraci su jednaki kao u takozvanog malteškog krsta, a na svim, izuzev prvi, urezani su različitom rukom i nejednakim slovima po manji natpisi.<ref name="Kulinova ploča" /> Natpis na čelu ploče vrlo je razgovjetno urezan, ali nije moguće posve sigurno ustanoviti potpuni tekst, pošto je na desnom kraju odlomljen. Nedostaje oko desetak, dvanaest slova.<ref name="Kulinova ploča" /> ===Tekst ploče=== Natpis sa ploče glasi: {{Citat|'' Siju crkv’ ban’ Kulin’ zida. e g d…..jeni Kučev’sko Zagorie i nade na nu grom(‘ i) u Podgorie Sljepičišt’: i postavi svoj obraz’ (za ili nad’) pragom’: B(og)’ dai banu Kulinu zdravie i banici Vojslavi. ''}}<ref name="Kulinova ploča" /> Natpis se odnosi na jednu crkvu, koju je ban Kulin sazidao u kučevskom Zagorju i na nju i na Podgorje Sljepčić pade ili nade – kako piše – grom, te ju ban vjerovatno iznova sazidao i postavio svoj obraz nad pragom. Pod tim obrazom valjda nije baš nužno razumijevati portret banov, nego samu ploču, koju opisujemo, jer u staro vrijeme nazivala se svaka slika ili skulptura pa i natpis obrazom. Natpis završuje željom, da Bog da zdravlje banu i banici, te iz njega doznajemo da se Kulinova žena zvala Vojslava. Vrijeme kada je načinjen ovaj natpis, može se utvrditi prilično tačno. Poznato je, da je ban Kulin sa ostalom vlastelom svojom tek 8. aprila 1203. na zboru u Boljinom polju na Bosni prešao na katoličku vjeru, a do tada ''bijaše pristaša bosanske crkve'', bogumilske, a kao Bogumil nije mogao da gradi crkve. S toga ovaj natpis, koji se odnosi na gradnju Kulinove crkve, stavlja se u razdoblje od godine 1203. do kraja godine 1204, kad se Kulin zadnji put spominje. Kulinovu suprgu nalazimo u tom natpisu prvi put spomenutu pod imenom Vojslava.<ref name="Kulinova ploča" /> == Također pogledajte == * [[Historija Bosne i Hercegovine]] * [[Bizantijsko carstvo]] * [[Spisak bosanskih kraljeva]] * [[Historija Hrvatske]] == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Wikicitat|Kulin ban}} * {{Commonscat-inline|Charter of ban Kulin}} {{Početak redoslijedne kutije}} {{Redoslijedna kutija 1 na 1 |titula=[[Spisak bosanskih vladara|Ban Bosne]] |godine=[[1180]]–[[1204.]] |prethodnik=[[Manuel I Komnen]] |nasljednik=[[ban Stjepan|Stjepan]] }} {{Kraj redoslijedne kutije}} {{Bosanski vladari i velikaši}} [[Kategorija:Bosanski banovi]] f13sop6lhefjmeu6o56z7170zhcd81t Povelja Kulina bana 0 735 3429289 3428480 2022-08-29T11:42:07Z Mrjazz123 115638 wikitext text/x-wiki {{Infokutija dokument |ime_dokumenta = Povelja Kulina bana |slika = Povelja_Kulina_bana.jpg |slika_vel = 200 |slika_alt = |tekst = |napravljen = 29. august 1189 |ratificiran = |stupio_na_snagu = |poništen= |mjesto = nepoznato |autor = pisar Radoje |potpisnici = Kulin Ban |svrha = trgovački sporazum }} Povelja [[Kulin Ban|bosanskog bana Kulina]] je napisana [[29. august]]a [[1189]].<ref name="bihdijaspora" /><ref name="klix" /><ref name="cdm" /> godine na starobosanskom narodnom jeziku i bosanskim pismom [[Bosančica|bosančicom]]. Ovaj dokument je ne samo najstariji dosad pronađeni očuvani bosanski državni dokument nego i jedan od najstarijih državni dokument kod svih [[Južni Slaveni|južnoslavenskih]] [[narod]]a i [[država]].<ref name="cdm" /> == Značaj dokumenta == Povelja Kulina bana je prvi poznati diplomatski dokument pisan na domaćem jeziku i kao takav zaslužuje pažnju kako jezikoslovaca, tako i historičara. Njegova vrijednost za bosansku srednjovjekovnu historiju je nemjerljiva. To je prvi poznati dokument izdan od strane jednog bosanskog vladara vladaru, tj. [[knez]]u, druge države. Povelja sadrži sve osobine bosanske redakcije staroslavenskog pisma, po kojima se razlikuje od srpske i hrvatske redakcije. Glavni razlog je zbog načina obilježavanja "je" i "ja", upotreba slova đerv, obilježavanja glasa "ć" slovom "k", nepostojanje distinkcije između grupa sa palatalnim i nepalatalnim suglasnikom.<ref>Kurtović, Lalić, Nakaš, Župarić, Dautović, (2018), ''Codex diplomaticus regni bosnae - povelje i pisma stare bosanske države,'' str. 33</ref> Njen značaj ogleda se u dva područja: historiji bosanske državnosti i historiji bosanskog jezika. S prvog aspekta može se reći da je Kulinova povelja "rodni list" bosanske državnosti. Iz njenog sadržaja jasno se može uočiti činjenica da je Bosna već u 12. stoljeću imala uređenu državu i instituciju suverenog vladara, mada o tome postoje dokazi i iz 10. stoljeća. To su kroz historiju prešućivali i pokušavali osporiti razni historičari, geografi, politolozi iz okolnih zemalja. Čak su neki uvrštavali Kulinovu povelju u spomenike vlastite nacionalno-jezičke historije, mada na njenom početku jasno stoji odrednica '''"(banь) bosьnьski"'''. Također, u povelji se uočava da je Bosna već tada imala prijateljske odnose sa [[Dubrovačka republika|Dubrovnikom]], koji su se nastavili održavati kroz iduća stoljeća, te da je tada bila razvijena i [[trgovina]] na cijeloj teritoriji tadašnje bosanske države. To govori da Bosna nije bila zatvorena i da je održavala veze i sa drugim državama. Još jedna važna činjenica o kojoj svjedoči ova povelja jeste postojanje pisarske kancelarije na banovom dvoru, što dokazuje dugu tradiciju pismenosti na bosanskom tlu, a često se [[kultura]] (a ponekad i kulturni nivo) jednog naroda veže upravo za početke pismenosti kod tog naroda. == Prijevod Povelje na standardni bosanski jezik == [[Datoteka:Poveljakulinabana_original.gif|mini|Povelja Kulina bana iz 1189, mlađi prepis]] ::''U ime oca i sina i svetog duha. Ja, ban bosanski Kulin, obećavam Tebi kneže Krvašu i svim građanima Dubrovčanima pravim Vam prijateljem biti od sada i dovijeka. I pravicu držati sa Vama i pravo povjerenje, dokle budem živ.'' ::''Svi Dubrovčani koji hode kuda ja vladam, trgujući, gdje god se žele kretati, gdje god koji hoće, s pravim povjerenjem i pravim srcem, bez ikakve zlobe, a šta mi ko da svojom voljom kao poklon. Neće im biti od mojih časnika sile, i dokle u mene budu, davat ću im pomoć kao i sebi, koliko se može, bez ikakve zle primisli.'' ::''Neka mi Bog pomogne i svo Sveto Evanđelje.'' ::''Ja Radoje banov pisar pisah ovu knjigu banove povelje od rođenja Kristova tisuću i sto i osamdeset i devet ljeta, mjeseca augusta i dvadeset i deveti dan, (na dan) odrubljenja glave Ivana Krstitelja. '' == Transliteracija Povelje == ::''U ime oca i s(i)na i s(ve)toga d(u)ha.'' :: ''Ě banь bosьnьski Kulinь prisezaju tebě kneže Krьvašu i vьsěmь građamь Dubrovьčamь pravy priětelь byti vamь odь sele i dověka i pravь goi drьžati sь vami i pravu věru dokolě sьmь živь.'' :: ''Vьsi Dubrovьčane kire hode po moemu vladaniju trьgujuke gьdě si kto hoke krěvati gьdě si kto mine pravovь věrovь i pravymь srьdьcemь drьžati e bezь vьsakoe zledi razvě što mi kto da svoevь volovь poklonь; i da imь ne bude odь moihь čьstьnikovь sile i dokolě u mne budu dati imь sьvětь i pomokь kakore i sebě kolikore moge bezь vьsega zьloga primysla.'' :: ''Tako mi Bože pomagai i sie sveto evanьgelie.'' :: ''Ě Radoe dijakь banь pisahь siju knigu povelovь banovь odь rožьstva Hristova tisuka i sьto osmьdesetь i devetь lětь měseca avьgusta u dьvadeseti i devety dьnь usěčenie glave Ivana Krьstitela.'' == Transkripcija Povelje == ::''U ime oca i s(i)na i s(ve)toga d(u)ha.'' ::''Ja ban' bos'n'ski Kulin' prisezaju tebЪ kneže Kr'vašu i v'sЪm' građam' Dubrov'čam' pravi prijateĺ' biti vam' od' selЪ i do vЪka i pravi goj dr'žati s'vami pravu vЪeu dokolЪ s'm' živ.'' ::''V'si Dubrov'čane kire hode po mojemu vladanju tr'gujuḱe, gdЪ si kto hoće krЪvati godЪ si kto mine pravov' vЪrov' i pravim' sr'(d')cem' dr'žati je bez 'v'sakoje z'ledi raz'v'Ъ što mi k'to da svojov' voljov' poklon'. I da im' ne bude od' moih' čest'nikov sile I do kolЪ u mene budu dati im' s'vЪt' i pomoḱ' jajire i sebЪ kolikore moge bez' v'sega z'loga i primis'la.'' ::''Tako mi b(og') pomagaj i sie s(ve)t(o) evan'đelie.'' ::''Ja Radoje dijak ban pisah' siju knjigu poveljov' banov' od' roždstva H(risto)va tisuḱa i s'to i os'm'deset i devet' IЪt', mЪseca av'gusta u d'vadeseti i deveti d'n', usЪčenie glave Jovana Kr'stiteĺa.'' == Povelja danas == Povelja Kulina bana očuvana je u 3 primjerka u [[Dubrovnik]]u. Dva primjerka se tamo nalaze i danas, a treći primjerak, ukraden u 19. stoljeću, danas se nalazi u posjedu [[Ruska akademija nauka i umjetnosti|Ruske akademije nauka i umjetnosti]] u [[Sankt Peterburg]]u u Rusiji. Mnogi smatraju da je to original među poznatim primjercima. BiH je uputila zahtjev za njeno vraćanje, ali ga je Rusija odbila jer smatra da Povelja Kulina bana, kao drugi dokument Slavena po starosti, jednako pripada i njihovoj historiji. Povelja Kulina bana predstavlja jedan od najznačajnijih pisanih spomenika u historiji [[Bosna i Hercegovina|Bosne i Hercegovine]] i vrijedan spomenik iz historije slavenske pismenosti uopće. Njena vrijednost istaknuta je u višestranim mogućnostima koje pruža za izučavanje prošlosti, naročito [[Historija srednjovjekovne Bosne|srednjovjekovne bosanske države i društva]] krajem [[12. vijek]]a. Proučavanje Povelje iznudilo je i enigmatično pitanje originalnosti sačuvanih primjeraka. Povelja je sačuvana u tri primjerka. Danas se dva nalaze u [[Dubrovački arhiv|Dubrovačkom arhivu]], a jedan u Sankt Peterburgu (Petrograd, Lenjingrad, [[Rusija]]). Pokušaj da se odredi odnos među tri očuvana primjerka Povelje [[Ban Kulin|bana Kulina]] doveo je u struci do formulacija original, stariji i mlađi prepis. Proučavanja povelje rezultirala su stanovištem da je samo jedan od tri primjeraka original, a da su druga dva prepisi, pri čemu je jedan stariji a jedan mlađi prepis Kulinove povelje. Polazna postavka je da je [[petrograd]]ski primjerak original, a da su u dva primjerka u [[Dubrovnik]]u stariji i mlađi prepisi. Primjerci povelje se tako i danas zovu, iako struka nikada do kraja nije bila saglasna po pitanju koji je primjerak original a koji su primjerci prepisi. Najnovija istraživanja pokazuju da ova dilema nije do kraja zatvorena ni u svom početku. Naime pitanje je da li se u polazištu može ići sa definicijom da je svojevremeno napravljen samo jedan primjerak povelje, a da su u kasnijim vremenima načinjeni prepisi. Na problemu koji je od tri očuvana primjerka original značajne doprinose dali su u svojim postavkama Gregor Čremošnik i Josip Vrana. Gregor Čremošnik je utvrdio da je original povelje Kulina bana danas nalazi u Dubrovniku, da je to ustvari ranije pogrešno definirani stariji prepis (koji ima devet redova latinskog teksta). Najstarije mišljenje, a u posljednje vrijeme i u bosanskohercegovačkoj javnosti općeprihvaćeno mišljenje da je petrogradski primjerak original zastupao je najznačajnije Josip Vrana, ali postavke Gregora Čremošnika time nisu bile obezvjređene niti je dilema Vraninim postavkama uopće riješena. Ne poznavajući u potpunosti razvoj ove dileme, definiciju originala i prepisa, te fotografija (faksimila) povelje i viđenje različitih postavki nije rijetko da se danas u javnosti kaže da je original povelje petrogradski primjerak, a da se kao prilog ponudi fotografija (faksimil) starijeg, ili čak mlađeg prepisa Kulinove povelje za kojeg je bilo najmanje opredjeljenja u dilemi da bi mogao biti original. Postavka Milka Brkovića prošla je nezapaženo u bosanskohercegovačkoj javnosti. Brković zapravo vraća čitavo pitanje proučavanja odnosa među očuvanim primjercima povelje Kulina bana na početak. Svojom analizom Brković upotpunjuje Čremošnikovo mišljenje, ali napominje da nije ni važno koji je od tri primjerka original, jer su sva tri primjerka nastala u približno isto vrijeme, pa su time svi originali. Nerijetko se za povelju Kulina bana kaže da je pisana bosančicom i bosanskim jezikom, a da time sve informacije o vanjskom sadržaju povelje budu uskraćene pred javnošću. Povelja Kulina bana pisana je dvojezično. Pored [[Bosančica|bosančice]] i [[Bosanski jezik|bosanskog jezika]] tu je i [[latinica]] i [[latinski jezik]]. To je osnov Brkovićeve postavke po kojoj su ovakve dvojezične povelje rađene u četiri primjerka, po dvije za obje strane, ali da od četiri napisane danas imamo tri očuvana primjerka. == Reference == <references> <ref name="bihdijaspora">[http://www.bihdijaspora.com/prijec/prijec148.htm "824 godine Povelje Kulina bana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305114712/http://www.bihdijaspora.com/prijec/prijec148.htm |date=5 Mart 2016 }} na ''bihdijaspora.com''</ref> <ref name="klix">[http://www.klix.ba/vijesti/kultura/za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-824-godine-povelje-kulina-bana/130829032 "Za Kulina bana i dobrijeh dana: 824 godine Povelje Kulina bana"] na ''klix.ba''</ref> <ref name="cdm">[http://www.cdm.me/kultura/navrsava-se-824-godine-od-povelje-kulina-bana "Navršava se 824 godine od Povelje Kulina bana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304194201/http://www.cdm.me/kultura/navrsava-se-824-godine-od-povelje-kulina-bana |date=4 Mart 2016 }} na ''cdm.me''</ref> </references> == Literatura == # [[Gregor Čremošnik]], Original povelje Kulina bana, [[GZM]], Nova serija 12, [[Sarajevo]] 1957, 192-215. # [[Josip Vrana]], Da li je sačuvan original isprave Kulina bana, Radovi Staroslavenskog instituta 2, [[Zagreb]] 1955, 5-56 # Josip Vrana, Koji je od triju sačuvanih primjeraka original iprave Kulina bana?, Radovi Zavoda za slavensku filologiju 4, Zagreb 1961, 73-86. # [[Milko Brković]], Srednjovjekovne latinske isprave bosanskih vladara izdane u Dubrovniku, [[Anali]] Zavoda za historijske znanosti [[JAZU]] 28, [[Zadar]] 1990, 41-61. # Helena Dragić, Jezične karakteristike Povelje Kulina bana, Suvremena pitanja: časopis za prosvjetu i kulturu, 23. Matica hrvatska; FPMOZ. Mostar 2017., str. 146.- 156. == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Charter of ban Kulin}} * [https://web.archive.org/web/20070610081320/http://www.efs.edu.jonkoping.se/bos_od_kulina_bana.htm Od Kulina bana i dobrijeh dana] * [https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:33oGsDkWOzwJ:pedagoskifakultet.com.ba/wp-content/uploads/2012/04/Analiza-Povelje-Kulina-bana1.doc+&hl=en&gl=ba&pid=bl&srcid=ADGEESi9Xz-1khOpCJphZTTSqrXN35YgCEk40QOYK1osz3e80dNQHfBWKGByhHz6Np1fSXggZ6HutQTeGqp5UjzRKmk5YcyORrylk75aonX9qverIC2RMcHywC5cIIee9_lh6WkZoYhK&sig=AHIEtbQf86z5d2eOzio_M521gvoRCfu_mg https://docs.google.com/ pedagoskifakultet.com.ba/wp-content/uploads/2012/04/Analiza-Povelje-Kulina-bana1.doc] * [http://www.bportal.ba/index.php?option=com_content&view=article&id=21654%3Agodinjica-povelje-za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-&catid=52%3Akolumne&Itemid=70 "Godišnjica Povelje: Za Kulina bana i dobrijeh dana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130831143358/http://www.bportal.ba/index.php?option=com_content&view=article&id=21654:godinjica-povelje-za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-&catid=52:kolumne&Itemid=70 |date=31. 8. 2013 }}, prof. dr. [[Amina Turbić-Hadžagić]], ''bportal.ba'', 28. 8. 2013. {{Kultura srednjovjekovne Bosne}} {{Poluzaštita}} [[Kategorija:Kultura srednjovjekovne Bosne]] [[Kategorija:Izvori za historiju srednjovjekovne Bosne]] [[Kategorija:Dubrovačka republika]] [[Kategorija:Kontroverze srednjovjekovne bosanske historije]] n0xjdz0kgxuwrmg3arcocqcid4j3hkj 3429290 3429289 2022-08-29T11:44:04Z Mrjazz123 115638 wikitext text/x-wiki {{Infokutija dokument |ime_dokumenta = Povelja Kulina bana |slika = Povelja_Kulina_bana.jpg |slika_vel = 200 |slika_alt = |tekst = |napravljen = 29. august 1189 |ratificiran = |stupio_na_snagu = |poništen= |mjesto = nepoznato |autor = pisar Radoje |potpisnici = Kulin Ban |svrha = trgovački sporazum }} Povelja [[Kulin Ban|bosanskog bana Kulina]] je napisana [[29. august]]a [[1189]].<ref name="bihdijaspora" /><ref name="klix" /><ref name="cdm" /> godine na starobosanskom narodnom jeziku i bosanskim pismom [[Bosančica|bosančicom]]. Ovaj dokument je ne samo najstariji dosad pronađeni očuvani bosanski državni dokument nego i jedan od najstarijih državni dokument kod svih [[Južni Slaveni|južnoslavenskih]] [[narod]]a i [[država]].<ref name="cdm" /> == Značaj dokumenta == Povelja Kulina bana je prvi poznati diplomatski dokument pisan na domaćem jeziku i kao takav zaslužuje pažnju kako jezikoslovaca, tako i historičara. Njegova vrijednost za bosansku srednjovjekovnu historiju je nemjerljiva. To je prvi poznati dokument izdan od strane jednog bosanskog vladara vladaru, tj. [[knez]]u, druge države. Povelja sadrži sve osobine bosanske redakcije staroslavenskog pisma, po kojima se razlikuje od srpske i hrvatske redakcije. Glavni razlog je zbog načina obilježavanja "je" i "ja", upotreba slova đerv, obilježavanja glasa "ć" slovom "k", nepostojanje distinkcije između grupa sa palatalnim i nepalatalnim suglasnikom.<ref>Kurtović, Lalić, Nakaš, Župarić, Dautović, (2018), ''Codex diplomaticus regni bosnae - povelje i pisma stare bosanske države,'' str. 33</ref> Njen značaj ogleda se u dva područja: historiji bosanske državnosti i historiji bosanskog jezika. S prvog aspekta može se reći da je Kulinova povelja "rodni list" bosanske državnosti. Iz njenog sadržaja jasno se može uočiti činjenica da je Bosna već u 12. stoljeću imala uređenu državu i instituciju suverenog vladara, mada o tome postoje dokazi i iz 10. stoljeća. To su kroz historiju prešućivali i pokušavali osporiti razni historičari, geografi, politolozi iz okolnih zemalja. Čak su neki uvrštavali Kulinovu povelju u spomenike vlastite nacionalno-jezičke historije, mada na njenom početku jasno stoji odrednica '''"(banь) bosьnьski"'''. Također, u povelji se uočava da je Bosna već tada imala prijateljske odnose sa [[Dubrovačka republika|Dubrovnikom]], koji su se nastavili održavati kroz iduća stoljeća, te da je tada bila razvijena i [[trgovina]] na cijeloj teritoriji tadašnje bosanske države. To govori da Bosna nije bila zatvorena i da je održavala veze i sa drugim državama. Još jedna važna činjenica o kojoj svjedoči ova povelja jeste postojanje pisarske kancelarije na banovom dvoru, što dokazuje dugu tradiciju pismenosti na bosanskom tlu, a često se [[kultura]] (a ponekad i kulturni nivo) jednog naroda veže upravo za početke pismenosti kod tog naroda. == Prijevod Povelje na standardni bosanski jezik == [[Datoteka:Poveljakulinabana_original.gif|mini|Povelja Kulina bana iz 1189, mlađi prepis]] ::''U ime oca i sina i svetog duha. Ja, ban bosanski Kulin, obećavam Tebi kneže Krvašu i svim građanima Dubrovčanima pravim Vam prijateljem biti od sada i dovijeka. I pravicu držati sa Vama i pravo povjerenje, dokle budem živ.'' ::''Svi Dubrovčani koji hode kuda ja vladam, trgujući, gdje god se žele kretati, gdje god koji hoće, s pravim povjerenjem i pravim srcem, bez ikakve zlobe, a šta mi ko da svojom voljom kao poklon. Neće im biti od mojih časnika sile, i dokle u mene budu, davat ću im pomoć kao i sebi, koliko se može, bez ikakve zle primisli.'' ::''Neka mi Bog pomogne i svo Sveto Evanđelje.'' ::''Ja Radoje banov pisar pisah ovu knjigu banove povelje od rođenja Kristova tisuću i sto i osamdeset i devet ljeta, mjeseca augusta i dvadeset i deveti dan, (na dan) odrubljenja glave Ivana Krstitelja. '' == Transliteracija Povelje == ::''U ime oca i s(i)na i s(ve)toga d(u)ha.'' :: ''Ě banь bosьnьski Kulinь prisezaju tebě kneže Krьvašu i vьsěmь građamь Dubrovьčamь pravy priětelь byti vamь odь sele i dověka i pravь goi drьžati sь vami i pravu věru dokolě sьmь živь.'' :: ''Vьsi Dubrovьčane kire hode po moemu vladaniju trьgujuke gьdě si kto hoke krěvati gьdě si kto mine pravovь věrovь i pravymь srьdьcemь drьžati e bezь vьsakoe zledi razvě što mi kto da svoevь volovь poklonь; i da imь ne bude odь moihь čьstьnikovь sile i dokolě u mne budu dati imь sьvětь i pomokь kakore i sebě kolikore moge bezь vьsega zьloga primysla.'' :: ''Tako mi Bože pomagai i sie sveto evanьgelie.'' :: ''Ě Radoe dijakь banь pisahь siju knigu povelovь banovь odь rožьstva Hristova tisuka i sьto osmьdesetь i devetь lětь měseca avьgusta u dьvadeseti i devety dьnь usěčenie glave Ivana Krьstitela.'' == Transkripcija Povelje == ::''U ime oca i s(i)na i s(ve)toga d(u)ha.'' ::''Ja ban' bos'n'ski Kulin' prisezaju tebЪ kneže Kr'vašu i v'sЪm' građam' Dubrov'čam' pravi prijateĺ' biti vam' od' selЪ i do vЪka i pravi goj dr'žati s'vami pravu vЪeu dokolЪ s'm' živ.'' ::''V'si Dubrov'čane kire hode po mojemu vladanju tr'gujuḱe, gdЪ si kto hoće krЪvati godЪ si kto mine pravov' vЪrov' i pravim' sr'(d')cem' dr'žati je bez 'v'sakoje z'ledi raz'v'Ъ što mi k'to da svojov' voljov' poklon'. I da im' ne bude od' moih' čest'nikov sile I do kolЪ u mene budu dati im' s'vЪt' i pomoḱ' jajire i sebЪ kolikore moge bez' v'sega z'loga i primis'la.'' ::''Tako mi b(og') pomagaj i sie s(ve)t(o) evan'đelie.'' ::''Ja Radoje dijak ban pisah' siju knjigu poveljov' banov' od' roždstva H(risto)va tisuḱa i s'to i os'm'deset i devet' IЪt', mЪseca av'gusta u d'vadeseti i deveti d'n', usЪčenie glave Jovana Kr'stiteĺa.'' == Povelja danas == Povelja Kulina bana očuvana je u 3 primjerka u [[Dubrovnik]]u. Dva primjerka se tamo nalaze i danas, a treći primjerak, ukraden u 19. stoljeću, danas se nalazi u posjedu [[Ruska akademija nauka i umjetnosti|Ruske akademije nauka i umjetnosti]] u [[Sankt Peterburg]]u u Rusiji. Mnogi smatraju da je to original među poznatim primjercima. BiH je uputila zahtjev za njeno vraćanje, ali ga je Rusija odbila jer smatra da Povelja Kulina bana, kao drugi dokument Slavena po starosti, jednako pripada i njihovoj historiji. Povelja Kulina bana predstavlja jedan od najznačajnijih pisanih spomenika u historiji [[Bosna i Hercegovina|Bosne i Hercegovine]] i vrijedan spomenik iz historije slavenske pismenosti uopće. Njena vrijednost istaknuta je u višestranim mogućnostima koje pruža za izučavanje prošlosti, naročito [[Historija srednjovjekovne Bosne|srednjovjekovne bosanske države i društva]] krajem [[12. vijek]]a. Proučavanje Povelje iznudilo je i enigmatično pitanje originalnosti sačuvanih primjeraka. Povelja je sačuvana u tri primjerka. Danas se dva nalaze u [[Dubrovački arhiv|Dubrovačkom arhivu]], a jedan u Sankt Peterburgu (Petrograd, Lenjingrad, [[Rusija]]). Pokušaj da se odredi odnos među tri očuvana primjerka Povelje [[Ban Kulin|bana Kulina]] doveo je u struci do formulacija original, stariji i mlađi prepis. Proučavanja povelje rezultirala su stanovištem da je samo jedan od tri primjeraka original, a da su druga dva prepisi, pri čemu je jedan stariji a jedan mlađi prepis Kulinove povelje. Polazna postavka je da je [[petrograd]]ski primjerak original, a da su u dva primjerka u [[Dubrovnik]]u stariji i mlađi prepisi. Primjerci povelje se tako i danas zovu, iako struka nikada do kraja nije bila saglasna po pitanju koji je primjerak original a koji su primjerci prepisi. Najnovija istraživanja pokazuju da ova dilema nije do kraja zatvorena ni u svom početku. Naime pitanje je da li se u polazištu može ići sa definicijom da je svojevremeno napravljen samo jedan primjerak povelje, a da su u kasnijim vremenima načinjeni prepisi. Na problemu koji je od tri očuvana primjerka original značajne doprinose dali su u svojim postavkama Gregor Čremošnik i Josip Vrana. Gregor Čremošnik je utvrdio da je original povelje Kulina bana danas nalazi u Dubrovniku, da je to ustvari ranije pogrešno definirani stariji prepis (koji ima devet redova latinskog teksta). Najstarije mišljenje, a u posljednje vrijeme i u bosanskohercegovačkoj javnosti općeprihvaćeno mišljenje da je petrogradski primjerak original zastupao je najznačajnije Josip Vrana, ali postavke Gregora Čremošnika time nisu bile obezvjređene niti je dilema Vraninim postavkama uopće riješena. Ne poznavajući u potpunosti razvoj ove dileme, definiciju originala i prepisa, te fotografija (faksimila) povelje i viđenje različitih postavki nije rijetko da se danas u javnosti kaže da je original povelje petrogradski primjerak, a da se kao prilog ponudi fotografija (faksimil) starijeg, ili čak mlađeg prepisa Kulinove povelje za kojeg je bilo najmanje opredjeljenja u dilemi da bi mogao biti original. Postavka Milka Brkovića prošla je nezapaženo u bosanskohercegovačkoj javnosti. Brković zapravo vraća čitavo pitanje proučavanja odnosa među očuvanim primjercima povelje Kulina bana na početak. Svojom analizom Brković upotpunjuje Čremošnikovo mišljenje, ali napominje da nije ni važno koji je od tri primjerka original, jer su sva tri primjerka nastala u približno isto vrijeme, pa su time svi originali. Nerijetko se za povelju Kulina bana kaže da je pisana bosančicom i bosanskim jezikom, a da time sve informacije o vanjskom sadržaju povelje budu uskraćene pred javnošću. Povelja Kulina bana pisana je dvojezično. Pored [[Bosančica|bosančice]] i [[Bosanski jezik|bosanskog jezika]] tu je i [[latinica]] i [[latinski jezik]]. To je osnov Brkovićeve postavke po kojoj su ovakve dvojezične povelje rađene u četiri primjerka, po dvije za obje strane, ali da od četiri napisane danas imamo tri očuvana primjerka. == Reference == <references> <ref name="bihdijaspora">[http://www.bihdijaspora.com/prijec/prijec148.htm "824 godine Povelje Kulina bana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305114712/http://www.bihdijaspora.com/prijec/prijec148.htm |date=5 Mart 2016 }} na ''bihdijaspora.com''</ref> <ref name="klix">[http://www.klix.ba/vijesti/kultura/za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-824-godine-povelje-kulina-bana/130829032 "Za Kulina bana i dobrijeh dana: 824 godine Povelje Kulina bana"] na ''klix.ba''</ref> <ref name="cdm">[http://www.cdm.me/kultura/navrsava-se-824-godine-od-povelje-kulina-bana "Navršava se 824 godine od Povelje Kulina bana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304194201/http://www.cdm.me/kultura/navrsava-se-824-godine-od-povelje-kulina-bana |date=4 Mart 2016 }} na ''cdm.me''</ref> </references> == Literatura == # [[Gregor Čremošnik]], Original povelje Kulina bana, [[GZM]], Nova serija 12, [[Sarajevo]] 1957, 192-215. # [[Josip Vrana]], Da li je sačuvan original isprave Kulina bana, Radovi Staroslavenskog instituta 2, [[Zagreb]] 1955, 5-56 # Josip Vrana, Koji je od triju sačuvanih primjeraka original iprave Kulina bana?, Radovi Zavoda za slavensku filologiju 4, Zagreb 1961, 73-86. # [[Milko Brković]], Srednjovjekovne latinske isprave bosanskih vladara izdane u Dubrovniku, [[Anali]] Zavoda za historijske znanosti [[JAZU]] 28, [[Zadar]] 1990, 41-61. # Helena Dragić, Jezične karakteristike Povelje Kulina bana, Suvremena pitanja: časopis za prosvjetu i kulturu, 23. Matica hrvatska; FPMOZ. Mostar 2017., str. 146.- 156. # Lejla Nakaš, Drago Župarić, Ana Lalić, Dženan Dautović, Esad Kurtović, Codex diplomaticus regni bosnae - povelje i pisma stare bosanske države, Mladinska knjiga, Sarajevo 2018, str. 33. == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Charter of ban Kulin}} * [https://web.archive.org/web/20070610081320/http://www.efs.edu.jonkoping.se/bos_od_kulina_bana.htm Od Kulina bana i dobrijeh dana] * [https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:33oGsDkWOzwJ:pedagoskifakultet.com.ba/wp-content/uploads/2012/04/Analiza-Povelje-Kulina-bana1.doc+&hl=en&gl=ba&pid=bl&srcid=ADGEESi9Xz-1khOpCJphZTTSqrXN35YgCEk40QOYK1osz3e80dNQHfBWKGByhHz6Np1fSXggZ6HutQTeGqp5UjzRKmk5YcyORrylk75aonX9qverIC2RMcHywC5cIIee9_lh6WkZoYhK&sig=AHIEtbQf86z5d2eOzio_M521gvoRCfu_mg https://docs.google.com/ pedagoskifakultet.com.ba/wp-content/uploads/2012/04/Analiza-Povelje-Kulina-bana1.doc] * [http://www.bportal.ba/index.php?option=com_content&view=article&id=21654%3Agodinjica-povelje-za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-&catid=52%3Akolumne&Itemid=70 "Godišnjica Povelje: Za Kulina bana i dobrijeh dana"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130831143358/http://www.bportal.ba/index.php?option=com_content&view=article&id=21654:godinjica-povelje-za-kulina-bana-i-dobrijeh-dana-&catid=52:kolumne&Itemid=70 |date=31. 8. 2013 }}, prof. dr. [[Amina Turbić-Hadžagić]], ''bportal.ba'', 28. 8. 2013. {{Kultura srednjovjekovne Bosne}} {{Poluzaštita}} [[Kategorija:Kultura srednjovjekovne Bosne]] [[Kategorija:Izvori za historiju srednjovjekovne Bosne]] [[Kategorija:Dubrovačka republika]] [[Kategorija:Kontroverze srednjovjekovne bosanske historije]] 33x3wzdrlbny3b3clxl1sp82vvi4yik FK Borac Banja Luka 0 1556 3429199 3429061 2022-08-28T18:07:32Z Bakir123 110053 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = white | Boja2 = red | Ime kluba = FK Borac Banja Luka | Puno ime = Fudbalski klub<br>Borac Banja Luka | Grb = FK Borac Banja Luka.png | veličina_grba = 160px | Nadimak = ''Crveno-plavi''<br>''Krajiški ponos''<br>''Velikan iz Platonove'' | Osnovan = 4. juli 1926. | Raspušten = | Lokacija = [[Banja Luka]]<br>[[Bosna i Hercegovina]] | Boje = {{colorbox|red}} {{colorbox|blue}} | Federacija = [[Nogometni savez Bosne i Hercegovine|N/FS BIH]] | Konfederacija = | Liga = [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | Stadion = [[Gradski stadion Banja Luka|GS Banja Luka]] | Kapacitet = 9.730<ref>{{cite web|title=Kapacitet Gradskog stadiona Banja Luka|url=http://www.borac-sport.com/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=109|website=borac-sport.com|access-date=7. 8. 2015}}</ref> | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = {{ZD|BiH}} Stojan Malbašić | Trener = {{ZD|BiH}} Vinko Marinović | Uspjesi = | Nacionalni kupovi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 3. mjesto | Prethodna sezona = [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2021/2022.|2021/22.]] | Webstranica = [http://www.fkborac.net/ fkborac.net] | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = _borac2021h | uzorak_t1 = _borac2021h | uzorak_dr1 = _borac2021h | uzorak_š1 = _borac2021h | uzorak_č1 = | lijeva ruka1 = FF0000 | tijelo1 = FF0000 | desna ruka1 = FF0000 | šorc1 = 0000D8 | čarape1 = FF0000 | uzorak_lr2 = _borac2021a | uzorak_t2 = _borac2021a | uzorak_dr2 = _borac2021a | uzorak_š2 = _borac2021a | uzorak_č2 = | lijeva ruka2 = FFFFFF | tijelo2 = FFFFFF | desna ruka2 = FFFFFF | šorc2 = FFFFFF | čarape2 = FFFFFF | uzorak_lr3 = _borac2021t | uzorak_t3 = _borac2021t | uzorak_dr3 = _borac2021t | uzorak_š3 = _borac2021t | uzorak_č3 = | lijeva ruka3 = 000000 | tijelo3 = 000000 | desna ruka3 = 000000 | šorc3 = 000000 | čarape3 = 000000 }} '''Fudbalski klub Borac Banja Luka''' je nogometni klub iz [[Banja Luka|Banje Luke]], [[Bosna i Hercegovina]]. Takmiči se u [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer ligi Bosne i Hercegovine]] i aktuelni je prvak Bosne i Hercegovine. Osnovan je 1926. godine, a obnovljen 22. juna 1945. godine, nakon četverogodisnje pauze (1941–1945) zbog [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]]. Najveći uspjesi kluba su osvajanje kupa Jugoslavije 1988. godine, osvajanje Mitropa kupa 1992. godine, osvajanje kupa Bosne i Hercegovine 2010. godine, te osvajanje Premijer lige Bosne i Hercegovine. Tradicionalne boje kluba su crvena i plava. Domaće utakmice igra na [[Gradski stadion Banja Luka|Gradskom stadionu]] u Banjoj Luci, a navijačka grupa koja prati ovaj klub nosi naziv Lešinari. == Historija == [[Datoteka:FK-Borac-Banja-Luka.png|mini|lijevo|150p|Stari grb Borca]] Klub je osnovala grupa trgovačkih pomoćnika koji su se okupljali se u gostioni ''Putnik'' u Banjoj Luci po dogovoru iz sredine 1925. godine po čemu neki sugerišu da postoji dilema da li je klub osnovan 1925. ili 1926. godine. Osnivačka skupština kluba održana je 4. jula 1926. godine. Po tome Borac spada u najstarije bosanske klubove. Razgovoru su prisustvovali: Mile i Brane Stefanović, Nikola i Mile Pucar, Branko i Božidar Ilić, Rudi Hiter, Mustafa Softić, Zdravko Šerbl, Savo Novaković, Žarko Vranješević, Emil Zrelec i jos nekoliko mladića, uglavnom trgovačkih pomoćnika. Mnogi od njih su sa osnivanjem kluba vjerovali da će sa tim organizovanjem moći bolje i uspješnije da se bore i izbore za svoja radnička prava. Mnogi savremenici tih događanja su tvrdili da je, u neku ruku, [[Veselin Masleša]] dao ime klubu. :''Ako se borite, ukoliko ćete se boriti za svoja radnička prava zašto da vam se klub ne zove Borac!'' - predložio je Masleša. Po tome je klub dobio svoje prvo ime "Radnički sportski klub Borac" Za predsjednika RSK Borac izabran je Rudolf-Rudi Hiter, potpredsjednik je bio Savo Novaković, Mustafa Softić bio je prvi, a Nikola Kuković drugi sekretar, za blagajnike su izabrani: Milan Petrović (prvi), Dušan Balaban (drugi). U upravi su još bili: Vjekoslav Rotkvić, Miloš Jovanović, Omer Isović, Božidar Ilić, Aleksandar Kovač, Dušan Petrović, Milivoje Kovačević. Tom prilikom izabran je i Nadzorni odbor a njega su sačinjavali: Đoko Jovanović, predsjednik, Dragutin Volk, Branko Krivokuća, Milan Prica, Joup Zeba. == Uspjesi == * '''[[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (2): ''' 2010/11, 2020/21. * '''[[Prva liga RS]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (5): ''' 2000/01, 2005/06, 2007/08, 2016/17, 2018/19. * '''[[Mitropa kup]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1): ''' 1991/92. * '''[[Kup Jugoslavije]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1): '''1987/88. * '''[[Kup Republike Srpske|Kup RS]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (5): ''' 1993/94, 1994/95, 2008/09, 2010/11, 2011/12. * '''[[Kup Bosne i Hercegovine u nogometu|Kup BiH]]:''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1): ''' 2009/10. == Plasman po sezonama == {| class="wikitable" style="width: 50%;" |- |-style="background-color:#CCF;" ! style="width: 20%; text-align:left;" |Sezona ! style="width: 50%; text-align:left;" |Liga ! style="width: 15%; text-align:center;" |Rang ! style="width: 15%; text-align:center;" |Pozicija ! style="width: 15%; text-align:center;" |Bodovi |- | [[Prva nogometna liga Republike Srpske 2001/02.|2001/02.]] | [[Prva nogometna liga Republike Srpske|Prva liga RS]] | style="text-align:center;" | II | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 3/16. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 55 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2002/03.|2002/03.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 7/20. | style="text-align:center;" | 54 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2003/04.|2003/04.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 7/16. | style="text-align:center;" | 39 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2004/05.|2004/05.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 15/16. | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 40 |- | [[Prva nogometna liga Republike Srpske 2005/06.|2005/06.]] | [[Prva nogometna liga Republike Srpske|Prva liga RS]] | style="text-align:center;" | II | style="text-align:center;" | 1/16. | style="text-align:center;" | 62 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2006/07.|2006/07.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 15/16. | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 39 |- | [[Prva nogometna liga Republike Srpske 2007/08.|2007/08.]] | [[Prva nogometna liga Republike Srpske|Prva liga RS]] | style="text-align:center;" | II | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 1/16. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 67 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2008/09.|2008/09.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 5/16. | style="text-align:center;" | 49 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2009/10.|2009/10.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 3/16. | style="text-align:center;" | 53 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2010/11.|2010/11.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 1/16. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 64 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2011/12.|2011/12.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 3/16. | style="text-align:center;" | 55 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2012/13.|2012/13.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 3/16. | style="text-align:center;" | 51 |- |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2013/14.|2013/14.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 6/16. | style="text-align:center;" | 45 |- |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2014/15.|2014/15.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 5/16. | style="text-align:center;" | 49 |- |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2015/16.|2015/16.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 11/16. | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 36 |- |- | [[Prva nogometna liga Republike Srpske 2016/17.|2016/17.]] | [[Prva liga RS]] | style="text-align:center;" | II | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 1/12. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 81 |- |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2017/2018.|2017/18.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 9/12. | style="text-align:center; background:#ffcccc;" | 38 |- |- | [[Prva nogometna liga Republike Srpske 2018/19.|2018/19.]] | [[Prva liga RS]] | style="text-align:center;" | II | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 1/12. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 80 |- | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2019/2020.|2019/20.]] | [[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 4/12. | style="text-align:center;" | 36 |- |[[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2020/2021.|2020/21.]] |[[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 1/12. | style="text-align:center; background:#ccffcc;" | 67 |- |[[Premijer liga Bosne i Hercegovine 2021/2022.|2021/22.]] |[[Premijer liga Bosne i Hercegovine|Premijer liga]] | style="text-align:center;" | I | style="text-align:center;" | 3/12. | style="text-align:center;" | 54 |} == Evropski nastupi == {| class="wikitable" |- ! Sezona ! Takmičenje ! Runda ! Država ! Klub ! Domaćin ! Gost ! |- |rowspan=2|[[Kup pobjednika kupova 1975/1976.|1975/76]] |rowspan=2|[[Kup pobjednika kupova]] |1. kolo |{{flagicon|LUX}} |[[US Rumelange|Rumelange]] |9–0 |5–1 |[[File:Symbol keep vote.svg|17px]] |- |2. kolo |{{flagicon|BEL}} |[[RSC Anderlecht|Anderlecht]] |1–0 |0–3 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |[[Kup pobjednika kupova 1988/1989|1988/89]] |[[Kup pobjednika kupova]] |1. kolo |{{flagicon|SSSR}} |[[FK Metalist Harkov|Metalist Harkov]] |2–0 |0–4 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |rowspan=2|[[Mitropa kup 1992.|1992]] |rowspan=2|[[Mitropa kup]] |1/2 finale |{{flagicon|ITA}} |[[US Foggia|Foggia]] |2-2 (4-2) p. |{{n/a}} |[[File:Symbol keep vote.svg|17px]] |- |Finale |{{flagicon|MAĐ}} |[[BVSC Budapest]] |1-1 (5-3) p. |{{n/a}} |[[File:Symbol keep vote.svg|17px]] |- |[[UEFA Evropska liga 2010/2011.|2010/11]] |[[UEFA Evropska liga]] |2. kvalifikacijska runda |{{flagicon|ŠVI}} |[[FC Lausanne-Sport|Lausanne-Sport]] |1–1 |0–1 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |[[UEFA Liga prvaka 2011/2012.|2011/12]] |[[UEFA Liga prvaka]] |2. kvalifikacijska runda |{{flagicon|IZR}} |[[Maccabi Haifa FC|Maccabi Haifa]] |3–2 |1–5 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |[[UEFA Evropska liga 2012/2013.|2012/13]] |[[UEFA Evropska liga]] |1. kvalifikacijska runda |{{flagicon|CG}} |[[FK Čelik Nikšić|Čelik Nikšić]] |2–2 |1–1 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |rowspan=2|[[UEFA Evropska liga 2020/2021.|2020/21]] |rowspan=2|[[UEFA Evropska liga]] |1. kvalifikacijska runda |{{flagicon|CG}} |[[FK Sutjeska Nikšić|Sutjeska Nikšić]] |1–0 |{{n/a}} |[[File:Symbol keep vote.svg|17px]] |- |2. kvalifikacijska runda |{{flagicon|POR}} |[[Rio Ave FC|Rio Ave]] |0–2 |{{n/a}} |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |[[UEFA Liga prvaka 2021/2022.|2021/22]] |rowspan=2|[[UEFA Liga prvaka]] |2. kvalifikacijska runda |{{flagicon|RUM}} |[[CFR Cluj]] |2:1, p |1:3 |[[File:Symbol delete vote.svg|17px]] |- |} == Stadion == [[Datoteka:Gradski stadion Banja Luka, Septembre 2012.jpg|thumb|262x262px|Stadion FK Borca]] FK Borac svoje utakmice igra na banjalučkom [[Gradski stadion Banja Luka|Gradskom stadionu]]. Gradski stadion se nekada zvao Stadion Bana Kujundžića. Napravljen je kao domaći teren ekipi FK “Krajišnik”, koji je četrdesetih godina prošlog vijeka bio poznatiji i čuveniji klub od Borca. Tačan datum otvaranja stadiona je 5. septembar 1937. godine, a veliku vijest o svečanom otvaranju stadiona „Bana Kujundžića“ prenijele su i tadašnje „Vrbaske novine“.{{Izvor}} Upravo na temeljima tog malog stadiona, na kojima je prve male drvene tribine konstruisao inžinjer Žarko Malić, ponikao je sadašnji „Gradski stadion Banjaluka“. U punom jeku ratovanja prošlog vijeka FK “Krajišnik” je bukvalno nestao i upravo po završetku ratnih stihija, dobio je današnji naziv i služi kao domaći teren Fudbalskog kluba “Borac”. == Navijači == Navijači Borca su poznati pod imenom ''Lešinari''. Oni prvenstveno prate domaće i gostujuće utakmice Fubalskog kluba, ali povremeno prate i [[OKK Borac Banja Luka|košarkaše]] i [[RK Borac Banja Luka|rukometaše]] Borca. Njihovi transparenti se prvi put na stadionu pojavljuju 18. novembra 1987. godine, na utakmici kupa između Borca i [[FK Vojvodina Novi Sad|Vojvodine]] iz [[Novi Sad|Novog Sada]]. Od sezone 2017/18. se nalaze na sjevernoj tribini, dok su prije toga bili smješteni na istočnoj tribini. == Igrači == === Trenutni sastav === ''Posljednja izmjena: 26. juni 2021.'' {{Nogometna ekipa početak|sakrijnapomenu=1}} {{Nogometna ekipa igrač|br=1|nac=SRB|ime=Bojan Pavlović|poz=G}} {{Nogometna ekipa igrač|br=2|nac=BIH|ime=Filip Račić|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=5|nac=BIH|ime=Marko Kujundžić|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=6|nac=SRB|ime=Dejan Uzelac|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=7|nac=BIH|ime=Dino Ćorić|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=9|nac=BIH|ime=Bojan Marković|poz=N}} {{Nogometna ekipa igrač|br=10|nac=BIH|ime=Almedin Ziljkić|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=11|nac=BIH|ime=Đorđe Ćosić|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=14|nac=BIH|ime=Siniša Dujaković|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=15|nac=KAM|ime=Donald Molls|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=16|nac=BIH|ime=Aleksandar Vojnović|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=18|nac=BIH|ime=Aleksandar Subić|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=19|nac=BIH|ime=Jovo Lukić|poz=N}} {{Nogometna ekipa sredina}} {{Nogometna ekipa igrač|br=21|nac=SRB|ime=Dejan Bosančić|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=22|nac=BIH|ime=David Čavić|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=23|nac=BIH|ime=Stojan Vranješ|poz=V}}([[Kapiten (nogomet)|C]]) {{Nogometna ekipa igrač|br=24|nac=SRB|ime=Dejan Meleg|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=25|nac=BIH|ime=Nikola Lakić|poz=G}} {{Nogometna ekipa igrač|br=28|nac=BIH|ime=Đorđe Milojević|poz=O}} {{Nogometna ekipa igrač|br=45|nac=GRČ|ime=Panagiotis Moraitis|poz=N}} {{Nogometna ekipa igrač|br=99|nac=SRB|ime=Goran Zakarić|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=–|nac=BIH|ime=Nikola Ćetković|poz=G}} {{Nogometna ekipa igrač|br=–|nac=CG|ime=Milan Vušurović|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=–|nac=BIH|ime=Amar Begič|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=–|nac=BIH|ime=Enver Kulašin|poz=V}} {{Nogometna ekipa igrač|br=–|nac=HRV|ime=Ante Živković|poz=V}} {{Nogometna ekipa kraj}} == Poznati igrači == {{Glavni|Bivši nogometaši FK Borac Banja Luka}} {{div col|colwidth=30em}} * {{ZD|JUG}} [[Zlatan Arnautović]] * {{ZD|JUG}} [[Suad Beširević]] * {{ZD|JUG}} [[Milorad Ratković]] * {{ZD|JUG}} [[Borče Sredojević]] * {{ZD|JUG}} [[Mladen Klobučar]] * {{ZD|JUG}} [[Abid Kovačević]] * {{ZD|BIH}} [[Branislav Kunić]] * {{ZD|BIH}} [[Vladar Grujić]] * {{ZD|BIH}} [[Miroslav Stevanović]] * {{ZD|BIH}} [[Vule Trivunović]] * {{ZD|BIH}} [[Ognjen Vranješ]] * {{ZD|BIH}} [[Boja Puzigaća]] {{div col end}} == Treneri == {{div col|colwidth=30em}} * {{ZD|JUG}} [[Mirko Kokotović]] (1960–1962) * {{ZD|JUG}} [[Miroslav Brozović]] (1963) * {{ZD|JUG}} [[Momčilo Spasojević]] (1963–1967) * {{ZD|JUG}} [[Đorđe Detlinger]] (1967–1968) * {{ZD|JUG}} [[Krešimir Arapović]] (1968–1970) * {{ZD|JUG}} [[Franjo Glaser]] (1970–1972) * {{ZD|JUG}} [[Gojko Zec]] (1972) * {{ZD|JUG}} [[Miljenko Mihić]] (1975) * {{ZD|JUG}} [[Husnija Fazlić]] (1977–1984) * {{ZD|JUG}} [[Zoran Smileski]] (1984–1985) * {{ZD|JUG}} [[Husnija Fazlić]] (1985–1988) * {{ZD|JUG}} [[Josip Kuže]] (1988–1989) * {{ZD|JUG}} [[Vladimir Popović|Vladica Popović]] * {{ZD|JUG}} [[Marko Valok]] * {{ZD|JUG}} [[Đorđe Gerum]] * {{ZD|JUG}} [[Ivan Čabrinović]] * {{ZD|JUG}} [[Stanko Poklepović]] (1989–1990) * {{ZD|JUG}} [[Mirko Bazić]] (1990) * {{ZD|JUG}} [[Boris Marović]] (1990) * {{ZD|MAK}} [[Zoran Smileski]] (1990–1992) * {{ZD|BIH|1992}} [[Nenad Gavrilović]] * {{ZD|BIH}} [[Slobodan Karalić]] (2002) * {{ZD|CG}} [[Nikola Rakojević]] (2003) * {{ZD|BIH}} [[Borče Sredojević]] (2003) * {{ZD|BIH}} [[Dragan Vukša]] (2004) * {{ZD|MAK}} [[Zoran Smileski]] (2005–2006) * {{ZD|BIH}} [[Mihajlo Bošnjak]] (2006) * {{ZD|BIH}} [[Slavoljub Stojanović]] (2006) * {{ZD|BIH}} [[Ilija Miljuš]] (2006) * {{ZD|SRB}} [[Stanislav Karasi]] (2006–2007) * {{ZD|BIH}} [[Milomir Odović]] (2007–2008) * {{ZD|BIH}} [[Velimir Stojnić]] (2009–2010) * {{ZD|SRB}} [[Zoran Marić]] (2010) * {{ZD|BIH}} [[Vlado Jagodić]] (2010–2011) * {{ZD|HRV}} [[Zvjezdan Cvetković]] (2011) * {{ZD|BIH}} [[Velimir Stojnić]] (2011–2012) * {{ZD|SRB}} [[Slaviša Božičić]] (2012) * {{ZD|BIH}} [[Slobodan Starčević]] (2012–2013) * {{ZD|BIH}} [[Dragan Jović]] (2013–2014) * {{ZD|BIH}} [[Vinko Marinović]] (2014–2015) * {{ZD|BIH}} [[Vlado Jagodić]] (2015–2016) * {{ZD|BIH}} [[Vule Trivunović]] (2016–2017) * {{ZD|BIH}} [[Marko Tešić]] ''(privremeno)'' (2017) * {{ZD|BIH}} [[Željko Vranješ]] (2017) * {{ZD|SRB}} [[Zoran Milinković]] (2017) * {{ZD|BIH}} [[Igor Janković]] (2017–2018) * {{ZD|BIH}} [[Marko Maksimović]] ''(privremeno)'' (2018) * {{ZD|BIH}} [[Darko Vojvodić]] (2018–2019) * {{ZD|BIH}} [[Branislav Krunić]] (2019–2020) * {{ZD|BIH}} [[Vlado Jagodić]] (2020) * {{ZD|BIH}} [[Marko Maksimović]] (2020–2021) * {{ZD|SRB}} [[Zoran Milinković]] (2021) * {{ZD|ŠVE}} [[Nemanja Miljanović]] (2021–2022) * {{ZD|HRV}} [[Tomislav Ivković]] (2022) * {{ZD|SRB}} [[Nenad Lalatović]] (2022) * {{ZD|BIH}} [[Vinko Marinović]] (2022–danas) {{div col end}} == Reference == {{refspisak}} == Vanjski linkovi == * [http://www.fkborac.net Službena stranica] * [http://www.borac-sport.com Stranica sportskog društva Borac] * [https://web.archive.org/web/20150407000031/http://www.lesinari1987.net/ Stranica navijača Borca] {{Navkutije |ime = |naslov = FK Borac u takmičenjima |naslovstil = background-color:#FFd700; border: solid 1px #000; color:#000000; |podaci1 = {{Nogometni prvaci Bosne i Hercegovine}} {{Osvajači kupa Bosne i Hercegovine u nogometu}} }} {{Premijer liga Bosne i Hercegovine}} [[Kategorija:Nogometni klubovi u Bosni i Hercegovini|Borac]] [[Kategorija:Sport u Banjoj Luci|Borac]] [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1926.|Borac]] [[Kategorija:FK Borac Banja Luka|*]] 7y4kibxn6xtyfx28f1kbb8slqknrds9 1783. 0 2306 3429285 2690846 2022-08-29T10:49:51Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{godina}} == Događaji == * [[31. januar]] – Astronom [[William Herschel]] otkrio da je zvijezda [[Omicron 2 Eridani]] ustvari trostruka i da postoje Omicron 2 Eridani B ([[bijeli patuljak]]) i Omicron 2 Eridani C ([[Crveni patuljak (zvijezda)|crveni patuljak]]) * [[3. septembar]] – [[Velika Britanija]] priznala [[Američka deklaracija o nezavisnosti|nezavisnost]] svojih bivših kolonija * [[21. novembar]] – U [[Pariz]]u Jean-François Pilâtre de Rozier i François Laurent izveli prvi uspješan let [[balon na vrući zrak|balonom na vrući zrak]]. Preletjeli su iznad grada razdaljinu 8 km za 25 minuta, dosegnuvši visinu od gotovo 1.000 m. * [[25. novembar]] – Posljednji britanski vojnici napustili [[New York City|New York]], nakon završetka [[Američki rat za nezavisnost|Američkog rata za nezavisnost]]. == 1783. u temama == {{Proširiti sekciju}} == Rođeni == {{Proširiti sekciju}} == Umrli == * [[18. septembar]] – [[Leonhard Euler]], švicarski [[matematičar]] i [[fizičar]] * [[27. septembar]] – [[Étienne Bézout]], francuski matematičar * [[29. oktobar]] – [[Jean le Rond d'Alembert]], francuski matematičar i fizičar {{Commonscat|1783|1783.}} avzxn2glb149lw3g8ohbkkfb303t1mv Federacija Bosne i Hercegovine 0 3219 3429221 3427326 2022-08-28T23:14:45Z AnonymFactChecker 145343 Pojam "...oba bosanska entiteta..." sam zamijenio sa pojmom "...oba bosanskohercegovačka entiteta..." radi korištenja pravilne terminologije iz razloga što se misli na teritorije dva entiteta koji čine BiH a to su FBiH i RS, a FBiH se nalazi ne samo na teritoriju koji geografsko pripada "bosni" nego i na geografskom teritoriju "hercegovini" te je stoga "bosanskohercegovački" pravilan termin za koristiti u ovome slučaju. wikitext text/x-wiki {{Geokutija|Entitet <!-- *** Gornji dio *** --> | ime = Federacija Bosne i Hercegovine | izvorno_ime = | drugo_ime = Федерација Босне и Херцеговине | kategorija = [[Entitet (politička geografija)|Entitet Bosne i Hercegovine]] <!-- *** Simboli *** --> | zastava = No flag.svg | zastava_vrsta = Zastava<sup>1</sup> | simbol = No coats of arms.svg | simbol_vrsta = Grb<sup>1</sup> <!-- *** Države, regije i.t.d *** --> | država = Bosna i Hercegovina | zastava_države = da <!-- *** Položaj *** --> | glavni_grad = [[Sarajevo]] <!-- *** Dimenzije *** --> | površina = 26110,5 <!-- *** Stanovništvo *** --> | stanovništvo = <span style="color: red; font-size: larger;">▼</span>2,219,220<ref name="Rezultat popisa 2013">[http://fzs.ba/index.php/popis-stanovnistva/popis-stanovnistva-2013/konacni-rezultati-popisa-2013/]</ref> {{plainlist| * [[Bošnjaci]] - 70,40% * [[Hrvati]] - 22,44% * [[Srbi]] - 2,55% * Ostali - 4,61% }} | stanovništvo_datum = 2013. | stanovništvo_gustoća = 84,99 <!-- *** Historija i administracija *** --> | osnovan =18. mart 1994.([[Vašingtonski sporazum]]) <br /> 15. decembar 1995. (priznata kao entitet u Bosni i Hercegovini) | vlada = [[Parlamentarni sistem]] | lider = [[Marinko Čavara]] |lider_vrsta = Predsjednik | partija_lidera = [[HDZ BiH]] | lider1 = [[Fadil Novalić]] |lider1_vrsta = Premijer | partija_lidera1 = [[Stranka demokratske akcije|SDA]] <!-- *** Kod *** --> | vremenska_zona =UTC +1 | utc_odstupanje = | vremenska_zona_DST = | utc_offset_DST = | poštanski_broj = | pozivni broj =+387 | kod = | prazno =- ukupno <span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>23,260 milijarde KM - po stanovniku <span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>10.562 KM | prazno_vrsta =BDP (2020) | prazno1 =[[bosanski]]<br />[[hrvatski]]<br />[[srpski]] | prazno1_vrsta =Službeni jezici | karta = Federation of Bosnia and Herzegovina in Bosnia and Herzegovina (wo Brcko District).svg | opis_karte = Federacija BiH (crveno) <!-- *** Web stranice *** --> | web_stranica = {{URL|fbihvlada.gov.ba}} <!-- *** Bilješka *** --> | bilješka = Odlukom [[Ustavni sud BiH|Ustavnog suda BiH]] 28. januara 2007, [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine|grb]] i [[Zastava Federacije Bosne i Hercegovine|zastava Federacije BiH]] stavljeni su izvan snage jer ne predstavljaju sva tri konstitutivna naroda u BiH. Od 14. juna 2007. [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine|grb]] i [[Zastava Federacije Bosne i Hercegovine|zastava Federacije]] su ukinuti i nisu u službenoj upotrebi. |Bruto domaći proizvod po stanovniku, KM=<span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>10.562 |Bruto domaći proizvod u 000 KM= |Službena pisma=[[latinica]] i [[ćirilica]] |valuta=[[konvertibilna marka]] (BAM) |prazno4_vrsta=[[Internetski nastavak]] |prazno4=[[.ba]] |prazno5_vrsta=Najveća tačka |prazno5=[[Čvrsnica]] |prazno6_vrsta=Najveće jezero |prazno6=[[Jablaničko jezero]] }} '''Federacija Bosne i Hercegovine''' jest, prema [[Dejtonski mirovni sporazum|Dejtonskom sporazumu]], jedan od dva [[Entitet (politička geografija)|entiteta]] u [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]] (pored [[Republika Srpska|Republike Srpske]]) i zauzima 51% njene površine. Nastala je potpisivanjem [[Vašingtonski sporazum|Vašingtonskog sporazuma]] [[18. mart]]a [[1994.|1994]]. između [[Republika Bosna i Hercegovina|Republike Bosne i Hercegovine]], [[Hrvatska Republika Herceg-Bosna|Hrvatske Republike Herceg-Bosne]] i [[Hrvatska|Republike Hrvatske]]. Tim sporazumom okončan je [[bošnjačko-hrvatski sukob]] u [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]]. [[30. mart]]a [[1994.|1994]]. u [[Sarajevo|Sarajevu]] održana je konstituirajuća sjednica Ustavotvorne skupštine Federacije Bosne i Hercegovine na kojoj je usvojen [[Ustav Federacije Bosne i Hercegovine]]. Na sjednici su učestvovali poslanici izabrani u Skupštinu [[Republika Bosna i Hercegovina|Republike Bosne i Hercegovine]] na izborima 1990. godine. Ustavotvorna skupština je prestala sa radom [[1996.]] godine nakon izbora za [[Parlament Federacije Bosne i Hercegovine]]. Federacija se sastoji od [[Kanton (čvor)|deset federalnih jedinica]], [[Kantoni Federacije Bosne i Hercegovine|kantona]]<ref name="U">[http://www.ustavnisudfbih.ba/bs/dokumenti/ustav_precisceni_tekst.pdf Ustav Federacije Bosne i Hercegovine]</ref>. [[Konstitutivni narod]]i Federacije Bosne i Hercegovine su [[Bošnjaci]], [[Hrvati]] i [[Srbi]], a službeni jezici su [[bosanski jezik|bosanski]], [[hrvatski jezik|hrvatski]] i [[srpski jezik]]. Službena pisma su [[latinica]] i [[ćirilica]].<ref name="Ustav" /> [[Daytonski mirovni sporazum|Međuentitetska granična linija]] koja [[Bosna i Hercegovina|Bosnu i Hercegovinu]] dijeli na dva [[Entitet (čvor)|entiteta]] napravljena je na osnovu granica tokom [[Rat u Bosni i Hercegovini|rata u Bosni i Hercegovini]] s bitnim promjenama na [[Bosanska krajina|zapadnom dijelu države]] i oko glavnog grada [[Sarajevo|Sarajeva]] koje su ucrtane [[Dejtonski sporazum|Dejtonskim sporazumom]]. Dužina međuentitetske granične linije je 1.080&nbsp;km. Međuentitetska granica nije pod kontrolom [[Oružane snage Bosne i Hercegovine|vojske]] i [[Policija Bosne i Hercegovine|policije]], u potpunosti je slobodna za prolaz. Federacija BiH, osim [[Republika Srpska|Republike Srpske,]] graniči još s [[Hrvatska|Hrvatskom]] na zapadu. Federacija BiH ima 26&nbsp;km morske granice kod [[Neum]]a. Gotovo cijela Federacija BiH nalazi se na [[Dinaridi]]ma izuzev [[Posavski kanton|posavskog dijela Federacije]] koji je dio [[Panonska nizija|Panonske nizije]]. Najviši vrh Federacije je [[Čvrsnica]] (2.228&nbsp;m) na sjeveru [[Hercegovina|Hercegovine]], a druge više planine su [[Vranica]], [[Prenj]], [[Treskavica]] i [[Vran]]. Najveća jezera FBiH su [[Jablaničko jezero]] (70,0&nbsp;km<sup>2</sup>) i [[Buško jezero]] (55,8&nbsp;km<sup>2</sup>). Federacija BiH je najvećim dijelom [[Šuma|šumovita]], dok je [[Posavski kanton|posavski dio]] [[ravnica]] pogodna za [[Poljoprivreda|poljoprivredu]]. Prevladava umjerenom [[Kontinentalna klima|kontinentalnom klimom]] s toplim [[Ljeto|ljetima]] i hladnim [[zima]]ma, izuzev južne [[Hercegovina|Hercegovine]] gdje prevladava [[Sredozemna klima|srednozemna klima]] s blagim kišovitim [[zima]]ma i toplim [[Ljeto|ljetima]]. == Historija == === Stvaranje === Osnovu za stvaranje Federacije Bosne i Hercegovine propisuje [[Vašingtonski sporazum]] u martu 1994. Prema sporazumu, u kombinaciji teritorija koje drže [[Armija Republike Bosne i Hercegovine]] i [[Hrvatsko vijeće odbrane|Hrvatskog vijeće odbrane]] stajalo je da se FBiH dijeli na deset kantona. Kantonalni sistem odabran je kako bi se spriječila dominacija jedne etničke grupe nad drugom. [[Vašingtonski sporazum]] je proveden u proljeće 1994. godine, po sazivanju Ustavotvorne skupštine Federacije Bosne i Hercegovine. Dana 24. jula, ustavna skupština je usvojila i proglasila [[Ustav Federacije Bosne i Hercegovine]]. === Nakon rata === [[Dejtonski sporazum|Dejtonskim sporazumom]] iz 1995. godine kojim je okončan četverogodišnji rat, Federacija Bosne i Hercegovine definirana je kao jedan od dva entiteta u [[Bosna i Hercegovina|Bosni i Hercegovini]], a zauzima 51% površine BIH. Dana 8. marta 2000. godine, [[Brčko distrikt]] je formiran kao autonomna okrug unutar Bosne i Hercegovine, a nastao je iz dijela teritorija oba bosanskohercegovačka entiteta. U 2001-2002, [[Ured visokog predstavnika za Bosnu i Hercegovinu|Ured visokog predstavnika]] ([[Ured visokog predstavnika za Bosnu i Hercegovinu|OHR]]) je nametnuo amandmane na ustav Federacije BIH i njegovog izbornog zakona. Nezadovoljni hrvatski političari postavljaju zasebnu hrvatsku Nacionalnu skupštinu, gdje je održan referendum paralelno s izborima i proglašena hrvatska federalna jedinica u većinski hrvatskim područjima u Federaciji. Njihovi pokušaji u neuspješno završili ubrzo nakon intervencije [[SFOR|SFOR-]]<nowiki/>a i sudskih postupaka. == Administrativna podjela == {{Glavni|Kantoni Federacije Bosne i Hercegovine}} {{Interaktivna Karta BH-Kantoni|Slika=Bosnia and Herzegovina, administrative divisions - Nmbrs (cantons) - colored.svg|Veličina=right{{!}}350px|Alt=}} Federacija BiH se administrativno sastoji od deset kantona. Glavni grad je [[Sarajevo]], dok je u [[Mostar]] sjedište pet federalnih ministarstva. Podjelom BiH međuentitetskom linijom promijenjene su granice nekih prijeratnih općina, odnosno stvorene su neke manje općine u Federaciji BiH i [[Republika Srpska|Republici Srpskoj]]. U Federaciji BiH izmjenjene su granice općina [[Bosanska Krupa]], [[Sanski Most]], [[Ključ (općina)|Ključ]], [[Bosanski Petrovac]], [[Tešanj]], [[Drvar]], [[Kupres (FBiH)]], [[Jajce]], [[Gračanica]], [[Kalesija]], [[Gradačac]], [[Lukavac]], [[Tuzla]], [[Orašje]], [[Odžak]], [[Stari Grad (Sarajevo)|Stari Grad]], [[Novo Sarajevo]], [[Ilidža]], [[Goražde]], [[Mostar]], [[Stolac]], [[Maglaj]], [[Travnik]] i [[Donji Vakuf]], a novouspostavljene općine su [[Dobretići]], [[Doboj Jug]], [[Doboj Istok]], [[Domaljevac-Šamac]], [[Čelić]], [[Teočak]], [[Sapna]], [[Trnovo (FBiH)]], [[Pale (FBiH)]], [[Foča (FBiH)]] i [[Ravno]]. Federacija ima ukupno 79 općina i ima 3.329 naselja. {| class="wikitable" !Br. !! Kanton !! Sjedište !! Br. !! Kanton !! Sjedište |- | style="text-align:center;"| I. || [[Datoteka:Coat_of_arms_of_Una-Sana_Canton.png|20px]] '''[[Unsko-sanski kanton]]''' || [[Bihać]] || style="text-align:center;"| VI. || [[Datoteka:Coat of arms of Central Bosnia.svg|20px]] '''[[Srednjobosanski kanton]]''' || [[Travnik]] |- | style="text-align:center;"|II. || [[Datoteka:Coat_of_arms_of_Posavina.svg|20px]] '''[[Posavski kanton]]''' || [[Orašje]] || style="text-align:center;"|VII. || [[Datoteka:Coat_of_arms_of_Herzegovina-Neretva_Canton.png|20px]] '''[[Hercegovačko-neretvanski kanton]]''' || [[Mostar]] |- | style="text-align:center;"|III. || [[Datoteka:Coat_of_arms_of_Tuzla_Canton.svg|20px]] '''[[Tuzlanski kanton]]''' || [[Tuzla]] || style="text-align:center;"|VIII. || [[Datoteka:No_coats_of_arms.svg|20px]] '''[[Zapadnohercegovački kanton]]''' || [[Široki Brijeg]] |- | style="text-align:center;"|IV. || [[Datoteka:Coat of arms of Zenica-Doboj Canton.svg|20px]] '''[[Zeničko-dobojski kanton]]''' || [[Zenica]] || style="text-align:center;"|IX. || [[Datoteka:Coat of arms of Sarajevo Canton.svg|25px]] '''[[Kanton Sarajevo]]''' || [[Sarajevo]] |- | style="text-align:center;"|V. || [[Datoteka:Coat of arms of Bosnian Podrinje.svg|20px]] '''[[Bosansko-podrinjski kanton Goražde]]''' || [[Goražde]] || style="text-align:center;"|X. || [[Datoteka:No_coats_of_arms.svg|20px]] '''[[Kanton 10]]''' || [[Livno]] |} ==Broj stanovnika== Po procjeni [[Federalni zavod za statistiku|Federalnog zavoda za statistiku]] 30. juna 2012. godine, broj ukupnog broja stanovnika je 2.866.543, od čega su 528.266 izbjeglice u inostranstvu.<ref name="Procjena 2012" /> Prema konačnim rezultatima [[Popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 2013.|Popisa stanovništva iz 2013. godine]] broj stanovnika je 2.219.220.<ref name="RP 2013">{{RP 2013}}</ref> Procjena za 2018. godinu je 2.196.233 stanovnika. {|class="wikitable sortable" style="text-align:right" |- ! Kanton !Procjena 1991.!! 2013. (konačni popis)<ref name="RP 2013">{{RP 2013}}</ref> !Procjena 2016 !Procjena 2017 !Procjena 2018 !Procjena 2019 !Procjena 2020 |- | align=left|{{ZID|Unsko-sanski kanton}} |343.317||273.261 |271.209 |270.299 |269.280 |267.874 |{{Gubitak}}266.535 |- | align=left|{{ZID|Posavski kanton}} |59.478||43.453 |42.452 |42.044 |41.721 |41.346 |{{Gubitak}}40.959 |- | align=left|{{ZID|Tuzlanski kanton}} |493.887||445.028 |443.053 |441.902 |440.351 |438.811 |{{Gubitak}}437.607 |- | align=left|{{ZID|Zeničko-dobojski kanton}} |477.868||364.433 |361.031 |360.093 |359.350 |358.292 |{{Gubitak}}357.275 |- | align=left|{{ZID|Bosansko-podrinjski kanton Goražde}} |40.205|| 23.734 |23.518 |23.360 |23.290 |23.041 |{{Gubitak}}22.778 |- | align=left|{{ZID|Srednjobosanski kanton}} |340.072|| 254.686 |251.973 |251.434 |250.825 |249.879 |{{Gubitak}}249.062 |- | align=left|{{ZID|Hercegovačko-neretvanski kanton}} |267.590|| 222.007 |219.395 |218.473 |217.765 |216.970 |{{Gubitak}}216.248 |- | align=left|{{ZID|Zapadnohercegovački kanton}} |88.992|| 94.898 |93.989 |93.696 |93.529 |93.385 |{{Gubitak}}93.213 |- | align=left|{{ZID|Kanton Sarajevo}} |492.983|| 413.593 |417.498 |418.542 |419.414 |420.496 |{{Povećanje}}421.555 |- | align=left|{{ZID|Kanton 10}} |115.682|| 84.127 |82.113 |81.350 |80.708 |80.004 |{{Gubitak}}79.448 |- | align=left| '''Ukupno''' |'''2.720.074'''||'''2.219.220''' |'''2.206.231''' |'''2.201.193''' |'''2.196.233''' |'''2.190.098''' |{{Gubitak}}'''2.184.680''' |} == Migracije == Iako je velik dio stanovništva svih nacionalnosti bilo protjerano ili raseljeno iz FBiH u vrijeme rata, bilježi se i velik broj povratnika. Od 1996. do 2006. broj izbjeglica koji su se vratili u FBiH je 387.654, od toga 256.915 [[Bošnjaci|Bošnjaka]], 75.038 [[Hrvati|Hrvata]], 51.252 [[Srbi|Srba]] i 4.449 ostalih. Također od 1996. do 2006. vratio se i velik broj raseljenih osoba, njih 573.884, od toga 349.557 [[Bošnjaci|Bošnjaka]], 44.804 [[Hrvati|Hrvata]], 176.736 [[Srbi|Srba]] i 2.787 ostalih. Dakle, ukupan broj povratnika (izbjeglica i raseljenih) u FBiH od 1996. do 2006. bio je 1.017.433 osoba. == Demografija == === Etnička struktura === {{Stubičasti dijagram|barwidth=150px|boja_stuba1=#228B22|boja_stuba2=#007FFF|boja_stuba3=#FF0000|cifra_stuba1=70.4|cifra_stuba2=22.04|cifra_stuba3=2.55|desno1=%|float=right|ime_stuba1=[[Bošnjaci]]|ime_stuba2=[[Hrvati]]|ime_stuba3=[[Srbi]]|maks=100|naslov=Etničke grupe u Federaciji Bosne i Hercegovine 2013.}} [[Datoteka:Cities FBiH.png|mini|Karta FBIH sa označenim gradovima|249x249px]] Tokom rata najviše je bilo [[Bošnjaci|Bošnjaka]], te je njihov broj u 2013. porastao dok se broj [[Hrvati|Hrvata]] i [[Srbi|Srba]] smanjio. Broj ostalih se povećao, a ukupna populacija se smanjila. {{Stanovništvo BiH | admin_godina = 2013 | vrsta_naseljenog_mjesta = entitet | naslov_tabele = Sastav stanovništva u Federaciji BIH | g2013_ukupno = 2219220 | g2013_bosnjaci = 1562372 | g2013_srbi = 56550 | g2013_hrvati = 497883 | g2013_bosanci = 35687 | g2013_romi = 10036 | g2013_muslimani = 10222 | g2013_bosanciihercegovci = 11160 | g2013_albanci = 2404 | g2013_jugosloveni = 881 | g2013_ukrajinci = 78 | g2013_crnogorci = 696 | g2013_turci = 1097 | g2013_slovenci = 398 | g2013_pravoslavci = 191 | g2013_makedonci = 301 | g2013_nisu_izjasnili = 18344 | g2013_nepoznato = 4233 | g1991_ukupno = 2720074 | g1991_muslimani = 1423593 | g1991_hrvati = 594362 | g1991_srbi = 478122 | g1991_jugosloveni = 161938 }} <gallery> Datoteka:Federation BH Ethnic Map 1991.png|Etnički sastav Federacije BIH ([[Popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 1991.|1991]]) Datoteka:Federation BH Ethnic Map 2013.png|Etnički sastav Federacije BIH ([[Popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 2013.|2013]]) </gallery> == Stanovništvo - osnovni pokazatelji == U 2018. godini broj rođenih se smanjio tako da je u FBIH rođeno 18.889 novorođenčadi. Broj umrlih se smanjio od 2017. godine (21.442). [[Natalitet|Prirodni priraštaj]] je negativan. Prosječna starost je 73 godine. U 2018 godini broj brakova je iznosio 13.061 a razvelo se 1.823. Doseljenih je 20.014 što je više u odnosu na 2017. godinu. Odseljenih je 23.075 što je više u odnosu na 2017. godinu. U FBIH je 2018. godine bilo zaposleno 519.800 osoba, a prosječna plaća je 889 KM, međutim u Federalnom zavodu za statistiku prosječna plaća za mjesec (august 2019) je bila 932 KM. {| class="wikitable" |+ ! !2021. !2020. !2019. !2018. |- |[[Stanovništvo (biologija)|Stanovništvo]] | |{{Gubitak}}'''2.184.680''' |{{Gubitak}}'''2.190.098''' |{{Gubitak}} '''2.196.233''' |- |[[Rođeni]] |{{Smanjenje}}16.390 |{{Smanjenje}}17.211 |{{smanjenje}}18.019 |{{gubitak}}18.889 |- |[[Umrli]] |{{Smanjenje}}28.177 |{{Smanjenje}}26.026 |{{rast}}22.024 |{{rast}}21.442 |- |[[Prirodni rast]] |{{Smanjenje}}-11.787 |{{Smanjenje}}-8.815 |'''{{smanjenje}}'''-4.005 |{{gubitak}}-2.543 |- |[[Prosječna starost]] | |{{Povećanje}}73,4 |{{Povećanje}}73,0 |{{rast}}72,5 |- |[[Brak|Zaključeni brakovi]] |{{rast}}11.367 |{{Gubitak}}10.224 |{{gubitak}}12.190 |{{rast}}13.061 |- |[[Razvedeni brakovi]] |{{gubitak}}1.235 |{{Povećanje}}1.460 |{{rast}}1.673 |{{gubitak}}1.823 |- |[[Doseljeni]] | |{{Gubitak}}17.065 |'''{{smanjenje}}'''19.734 |{{rast}}20.014 |- |[[Odseljeni]] | |{{Povećanje}}20.033 |{{rast}}22.451 |{{gubitak}}23.075 |- |[[Saldo migracija]] | |{{Gubitak}}-2.968 |{{rast}}-2.717 |{{Nema promjena}} -3.061 |- |[[Zaposleni]] |{{rast}}525.397 |{{Gubitak}}520.162 |{{rast}}531.483 |{{rast}}519.800 |- |[[Plaća|Plaće]] |{{rast}}996 |{{Rast}}956 |{{rast}}928 |{{rast}}889 |} [[Datoteka:Fbih.png|mini|388x388px|Prirodno kretanje stanovništva FBIH u 2019 (po mjesecima)]] === Vitalna statistika === {| class="wikitable" !Godina !Populacija !Rođeni !Umrli !Prirodni priraštaj !Zaključeni brakovi !Razvedeni brakovi |- |2001. | |{{gubitak}}24.018 |{{rast}}16.891 |{{gubitak}}7.127 | | |- |2002. | |{{gubitak}}23.251 |{{gubitak}}17.175 |{{gubitak}}6.076 | | |- |2003. | |{{gubitak}}23.168 |{{gubitak}}18.259 |{{gubitak}}4.909 | | |- |2004. | |{{gubitak}}22.250 |{{gubitak}}18.350 |{{gubitak}}3.900 | | |- |2005. |2.233.167 |{{gubitak}}21.934 |{{gubitak}}19.293 |{{gubitak}}2.641 | | |- |2006. |{{gubitak}}2.232.376 |{{gubitak}}21.602 |{{rast}}18.678 |{{rast}}2.924 | | |- |2007. |{{gubitak}}2.231.548 |{{rast}}21.715 |{{gubitak}}19.428 |{{gubitak}}2.287 | | |- |2008. |{{gubitak}}2.229.787 |{{rast}}22.920 |{{gubitak}}19.480 |{{rast}}3.440 |14.909 |938 |- |2009. |{{gubitak}}2.229.072 |{{gubitak}}22.913 |{{gubitak}}20.022 |{{gubitak}}2.891 |{{gubitak}}13.670 |{{rast}}805 |- |2010. |{{gubitak}}2.228.027 |{{gubitak}}22.382 |{{gubitak}}20.482 |{{gubitak}}1.900 |{{gubitak}}12.750 |{{gubitak}}994 |- |2011. |{{gubitak}}2.226.011 |{{gubitak}}21.228 |{{rast}}20.208 |{{gubitak}}1.020 |{{gubitak}}12.589 |{{gubitak}}1.221 |- |2012. |{{gubitak}}2.222.587 |{{rast}}21.472 |{{gubitak}}20.859 |{{gubitak}}613 |{{gubitak}}12.060 |{{rast}}1.176 |- |2013. |{{gubitak}}2.219.131 |{{gubitak}}20.145 |{{rast}}20.465 |{{gubitak}}'''-320''' |{{gubitak}}11.381 |{{gubitak}}1.364 |- |2014. |{{gubitak}}2.215.997 |{{gubitak}}19.880 |{{rast}}20.283 |{{gubitak}}'''-403''' | - |<nowiki>-</nowiki> |- |2015. |{{gubitak}}2.210.994 |{{gubitak}}19.358 |{{gubitak}}21.703 |{{gubitak}}'''-2.345''' |12.828 |1.097 |- |2016. |{{gubitak}}2.206.231 |{{rast}}19.655 |{{rast}}21.105 |{{rast}}'''-1.450''' |{{gubitak}}12.790 |{{gubitak}}1.445 |- |2017. |{{gubitak}}2.201.193 |{{rast}}19.824 |{{gubitak}}21.689 |{{gubitak}}'''-1.865''' |{{rast}}12.994 |{{gubitak}}1.725 |- |2018. |{{gubitak}}2.196.233 |{{gubitak}}18.899 |{{rast}}21.442 |{{gubitak}}'''-2.543''' |{{rast}}13.061 |{{gubitak}}1.823 |- |2019. |{{Gubitak}}2.190.098 |{{smanjenje}}18.019 |{{Gubitak}}22.024 |'''{{smanjenje}}-4.005''' |{{gubitak}}12.266 |{{rast}}1.673 |- |2020. |{{Gubitak}}2.184.680 |{{Gubitak}}17.211 |{{Smanjenje}}26.026 |{{Gubitak}}'''-8.815''' |{{Gubitak}}10.224 |{{Povećanje}}1.460 |- |2021. | |{{Smanjenje}}16.390 |{{Smanjenje}}28.177 |{{Smanjuje}}'''-11.787''' |{{Povećanje}}11.367 |{{Povećanje}}1.235 |} Izvor<ref>{{Cite web|url=http://fzs.ba/|title=Federalni zavod za statistiku – Federalni zavod za statistiku|language=bs-BA|access-date=19. 2. 2022}}</ref> == Bruto domaći proizvod == [[Datoteka:Real GDP growth rates RS & FBH.png|mini|[[Bruto domaći proizvod]] (FBIH i RS)|361x361px]]Bruto domaći proizvodu u Federaciji Bosne i Hercegovine u 2018. porastao je za 3,3% čime je BDP u 2018. godini iznosio 21.983.507.000 KM. Nepoznat je BDP po stanovniku. Od 2013 godine BDP u FBIH je u porastu. {| class="wikitable" |+ ! !2019. !2018. !2017. |- |[[Bruto domaći proizvod]] u 1000 KM |{{rast}}23.060.794 |{{rast}}21.983.507 |{{rast}}20.539.696 |- |[[Bruto domaći proizvod po stanovniku]], KM |{{Povećanje}}10.562 |{{rast}}10.010 |{{rast}}9.331 |- |Rast [[BDP]]-a |{{rast}}2,3% |{{rast}}3,8% |{{rast}}3,2% |} <gallery> Datoteka:BDP FBIH.png|BDP u FBIH (2010-2018) Datoteka:BDP PS FBIH.png|BDP po stanovniku (2010-2018) Datoteka:RBDP FBIH.png|Rast BDP-a u FBIH (2010-2018) </gallery> == Spol i starost stanovništva == {{Grafikon piramida |širina = 400px |naslov = Starosna piramida u Federaciji BiH po Procjeni broja stanovništva 2012. godine.<ref name="Procjena 2012" /> |pozadina = #eee |lijevo2 = muškarci |desno2 = žene |šipke lijevo desno= {{Vrsta lijevo desno|65 + |gray|141.752|6.06|8.11|189.753}} {{Vrsta lijevo desno|15-64|gray|813.353|34.78|33.92|793.221}} {{Vrsta lijevo desno|0-14 |gray|205.546|8.79|8.32|194.652}} |prosjekm = |prosjekž = }}Federacija Bosne i Hercegovine, u odnosu na 1991. bilježi značajan porast starijeg i pad mlađeg stanovništva. Prema popisu stanovništva Bosne i Hercegovine iz 1991., prosječna starost bila je 30,6 godina, a godine 2004. prosječna starnost u Federaciji BiH bila je 36,4 godine. Dok je u BiH 1991. bilo svega 6,5%, a u Federaciji BiH 6% stanovništva starijeg od 65 godina, u poslijeratnom razdoblju FBiH ima 13,7% stanovništva startijeg od 65 godina. Prema popisu iz 1991. u BiH je bilo 23,5% djece do 14 godina, u FBiH 24,3%, a danas u Federaciji ima oko 18,5% stanovništva do 14 godina == Politika == {{Politika Federacije Bosne i Hercegovine}} [[Datoteka:HoR_FBiH_2018.svg|mini|'''Predstavnički dom Parlamenta FBiH'''{{legend|#00A859|[[Stranka demokratske akcije|SDA]]: 29}}{{legend|#013971|[[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]]-[[Hrvatski narodni sabor Bosne i Hercegovine|HNS]]: 16}}{{legend|#DE0000|[[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]]: 11}}{{legend|#FF6600|[[Demokratska fronta|DF]] - [[Građanski savez|GS]]: 10}}{{legend|#2B0E72|[[Savez za bolju budućnost Bosne i Hercegovine|SBB]]: 7}}{{legend|#FF7741|[[Naša stranka|NS]]: 6}}{{legend|#62BBB0|[[Pokret demokratske akcije|PDA]]: 3}}{{legend|#0042E9|[[Hrvatska demokratska zajednica 1990|HDZ 1990]] - [[Hrvatska stranka prava Bosne i Hercegovine|HSP BiH]] - [[Hrvatska nezavisna lista|HNL]]: 2}}{{legend|#37FC4A|[[Narodni evropski savez|NES]]: 3}}{{legend|#2696BE|[[Narod i pravda|NiP]] - [[Nezavisni blok|NB]]: 3}}{{legend|#FCFF2F|[[Laburistička stranka Bosne i Hercegovine|LS BiH]]: 1}}{{legend|#DDDDDD|[[Nezavisni kandidat|Nezavisni]]: 7}}]] [[Datoteka:HoP_FBiH_2018.svg|mini|'''Dom naroda Parlamenta FBiH''''''Klub Bošnjaka (17)''':{{legend|#00A859|[[Stranka demokratske akcije|SDA]]: 6}}{{legend|#0247FE|[[Savez za bolju budućnost Bosne i Hercegovine|SBB]]: 2}}{{legend|#DE0000|[[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]]: 2}}{{legend|#37FC4A|[[Narodni evropski savez|NES]]: 2}}{{legend|#D9FF4E|[[Stranka za Bosnu i Hercegovinu|SzBiH]]: 1}}{{legend|#62BBB0|[[Pokret demokratske akcije|PDA]]: 1}}{{legend|#1D175F|[[Narod i pravda|NiP]]: 1}}{{legend|#DDDDDD|[[Nezavisni kandidat|Nezavisni]]: 2}}'''Klub Hrvata (17)''':{{legend|#013971|[[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]]: 13}}{{legend|#448347|[[Bosanska narodna stranka|BNS]]: 1}}{{legend|#FF6600|[[Demokratska fronta|DF]]: 1}}{{legend|#FCFF2F|[[Laburistička stranka Bosne i Hercegovine|LS BiH]]: 1}}{{legend|#DDDDDD|[[Nezavisni kandidat|Nezavisni]]: 1}} '''Klub Srba (17)''':{{legend|#DE0000|[[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]]: 6}}{{legend|#990000|[[Savez nezavisnih socijaldemokrata|SNSD]]: 2}}{{legend|#A9D800|[[Liberalno demokratska stranka Bosne i Hercegovine|LDS]]: 2}}{{legend|#FF0000|[[Socijaldemokrate Bosne i Hercegovine|SDBiH]]: 1}}{{legend|#550BFC|[[Posavska stranka|PS]]: 1}}{{legend|#7E1414|Srpska lista: 1}}{{legend|#00A859|[[Stranka demokratske akcije|SDA]]: 1}}{{legend|#013971|[[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]]: 1}}{{legend|#DDDDDD|[[Nezavisni kandidat|Nezavisni]]: 2}}'''Klub "Ostali" (7)''':{{legend|#DE0000|[[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]]: 2}}{{legend|#FF7741|[[Naša stranka|NS]]: 2}}{{legend|#FF6600|[[Demokratska fronta|DF]]: 1}}{{legend|#FCFF2F|[[Laburistička stranka Bosne i Hercegovine|LS BiH]]: 1}}{{legend|#5A8ECE|[[Narodna stranka Radom za boljitak|NSRzB]]: 1}}]] Na nivou Federacije BiH postoje tri ogranka vlasti. Zakonodavnu vlast čini [[Parlament Federacije Bosne i Hercegovine|Parlament]], koji se sastoji od [[Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine|Predstavničkog doma]] i [[Dom naroda|Doma naroda]]. Izvršnu vlast predstavljaju [[Predsjednik Federacije Bosne i Hercegovine|Predsjednik]], [[Potpredsjednik Federacije Bosne i Hercegovine|Potpredsjednik]] i [[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine|Vlada]]. Treći ogranak se sastoji od raznih sudova i tužilaštava. Posebni ogranak čine Ombudsmeni Federacije Bosne i Hercegovine. === Izbori === {{Glavni|Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.|Lokalni izbori u Bosni i Hercegovini 2020.}} Izbori u Federaciji BiH odvijaju se u sklopu Općih i lokalnih izbora u Bosni i Hercegovini, na općim se biraju članove [[Predsjedništvo Bosne i Hercegovine|Predsjedništva BiH]], predstavnici za [[Predstavnički dom Bosne i Hercegovine]], Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine, [[Predsjednik Republike Srpske]], Potpredsjednik Republike Srpske i predstavnici za [[Narodna skupština Republike Srpske|Narodnu skupštinu Republike Srpske]], kao i predstavnici za Skupštine kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine<ref>{{Cite web|title = Centralna izborna komisija BiH|url = http://www.izbori.ba/Default.aspx?CategoryID=64&Lang=3&Id=1497|website = www.izbori.ba|access-date = 7. 2. 2016}}</ref>. Na lokalnim izborima se biraju gradonačelnici gradova u Bosni i Hercegovini, odnosno u Federaciji Bosne i Hercegovine. Izbori se odvijaju svakih četiri godina. === Parlament === {{Glavni|Parlament Federacije Bosne i Hercegovine}} Parlament Federacije Bosne i Hercegovine, prema [[Ustav Federacije Bosne i Hercegovine|Ustavu FBiH]], je najviše zakonodavno tijelo Federacije Bosne i Hercegovine ima dvodomnu strukturu i sastavljen je od [[Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine|Predstavničkog doma]] i [[Dom naroda Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine|Doma naroda]]. Poslanička mjesta za [[Parlament BiH]] iz Federacije BiH na [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.|Općim izborima 2018]].Od ukupno 28 mandata na pojedine partije otpada:[[Stranka demokratske akcije|SDA]]: 8, [[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BiH]]: 5, [[Socijaldemokratska partija Bosne i Hercegovine|SDP BiH]]: 5, [[Demokratska fronta|DF]]: 3, [[Savez za bolju budućnost Bosne i Hercegovine|SBB]]: 2, [[Naša stranka|NS]]: 2, [[NB]]: 1, [[PDA]]: 1, [[Stranka demokratske aktivnosti|A-SDA]]: 1 ====Predstavnički dom==== {{Glavni|Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine}} Na [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2010 - Parlament BiH|parlamentarnim izborima 2014. godine]], najviše predstavnika u [[Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine|Predstavničkom domu]], dobila je [[SDA]] (29), zatim [[SBB]] (23), [[DF]] (14), [[HDZ BiH]] (12), [[SDP BiH]] (9), [[HDZ 1990]] (5), [[BPS]] (4), [[SDBiH|SzBiH]] (2), [[A-SDA]] (2) te po jednog predstavnika [[Naša stranka|NS]] i [[L BiH]]. Za Predsjedavajućeg predstavničkog doma izabran je [[Fehim Škaljić]], a dva potpredsjedavajuća su [[Mira Grgić]] i [[Tomo Vidović]]. Sekretar Predstavničkog doma je [[Sead Dizdarević]].<ref>[http://predstavnickidom-pfbih.gov.ba/bs/page.php?id=4 Rukovodstvo Predstavničkog doma Federacije]</ref> [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.]] pokazali su da je najviše u [[Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine]] dobila [[SDA]] (27), zatim [[SDP BiH|SDP BIH]] (16), [[HDZ BiH|HDZ BIH]] (16), [[DF]](10), [[SBB]] (8), [[NS]] (6), [[PDA]] (4), [[NB]] (4), [[A-SDA]] (2), [[HDZ 1990]] (2), [[NiP]] (2). ==== Dom naroda ==== {{Glavni|Dom naroda Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine}} Dom naroda Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine je pored Predstavničkog doma, jedan od dva doma Parlamenta Federacije Bosne i HercegovineDom naroda se sastoji od 58 poslanika, od kojih po 17 izaslanika iz reda svakog od konstitutivnih naroda i sedam izaslanika iz reda ostalih, koje biraju (delegiraju) kantonalne skupštine, u skladu sa Ustavom Federacije i Izbornim zakonom Bosne i Hercegovine.<ref>{{Cite web|title = Parlament Federacije Bosne i Hercegovine|url = http://www.parlamentfbih.gov.ba/dom_naroda/bos/dom_naroda/organizacija/o_domu.html|website = www.parlamentfbih.gov.ba|access-date = 27. 2. 2016|archive-url = https://web.archive.org/web/20120814132113/http://www.parlamentfbih.gov.ba/dom_naroda/bos/dom_naroda/organizacija/o_domu.html|archive-date=14. 8. 2012|url-status = dead}}</ref> Poslanička mjesta za [[Parlament FBiH|Dom naroda Parlament FBiH]] na [[Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2014.|Općim izborima 2014]]. Od ukupno 54 mandata na pojedine partije otpada: [[SDA]] (10), [[SBB]] (4),[[DF]] (5), [[HDZ BiH|HDZ BIH]] (13), [[SDP BiH|SDP BIH]] (10),[[HDZ 1990]] (1), [[LDS BiH]] (1), A-SDA (1), [[L BIH]] (2), [[NS]] (2), [[SNSD]](3), Ostali (2) === Predsjednik === {{Glavni|Predsjednik Federacije Bosne i Hercegovine}} Predsjednik Federacije Bosne i Hercegovine je po [[Ustav Federacije Bosne i Hercegovine|Ustavu Federacije Bosne i Hercegovine]] najviši organ Federacije Bosne i Hercegovine.<ref name="Ustav">{{Cite web |url=http://www.parlamentfbih.gov.ba/dom_naroda/bos/parlament/o_parlamentu/ustavfbih.html |title=Ustav Federacije Bosne i Hercegovine na web stranici Parlamenta FBiH |access-date=11. 1. 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140113221125/http://parlamentfbih.gov.ba/dom_naroda/bos/parlament/o_parlamentu/ustavfbih.html |archive-date=13. 1. 2014 |url-status=dead }}</ref> Predsjednik Federacije između ostalih dužnosti utvrđenih Ustavom, imenuje [[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine|Vlada Federacije]], šefove diplomatskih misija, oficira u armiji, sudija federalnih sudova, potpisuje odluke Parlamenta, potpisuje i ratificira međunarodne sporazume u ime Federacije, prima i akreditira ambasadora i daje pomilovanja za djela utvrđena federalnim zakonima, osim za ratne zločine, zločine protiv čovječnosti i genocida.<ref name="Ustav" />[[Datoteka:Marinko Čavara (cropped).jpg|mini|[[Marinko Čavara]], [[Predsjednik FBiH|predsjednik FBIH]]|alt=|237x237px]] [[Datoteka:Predstavnicki dom FBiH.JPG|mini|Zgrada Parlamenta Federacije BiH]] Nadležnosti: Prema Ustavu Federacije BiH, predsjednik je nadležan za:<sup>[1]</sup> * imenovanje Vlade i sudaca Ustavnog suda Federacije; * vođenje konzultacija u svezi s imenovanjem ombudsmena i sudaca; * potpisivanje odluka Parlamenta FBiH nakon njihovih donošenja; * potpisivanje i ratificiranje međunarodnih sporazuma u ime Federacije; * davanje pomilovanja za djela utvrđena federalnim zakonom, osim za ratne zločine, zločine protiv čovječnosti i zločine genocida Sadašnji predsjednik je [[Marinko Čavara]] ([[HDZ BiH]]) od [[9. februar]]a [[2015.]] === Vlada === {{Glavni|Vlada Federacije Bosne i Hercegovine}}[[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine]]<ref>{{Cite web|url=https://fbihvlada.gov.ba/|title=Vlada Federacije Bosne i Hercegovine {{!}} Vlada FBiH|website=Vlada Federacije Bosne i Hercegovine|language=bs|access-date=21. 2. 2022}}</ref> je izvršni organ Federacije BIH i ima sve izvršne nadležnosti osim onih predviđenih za [[Predsjednik Federacije Bosne i Hercegovine|Predsjednika Federacije Bosne i Hercegovine]] i [[Potpredjednik Federacije]]. Sjedište vlade je u [[Sarajevo|Sarajevu]], a ministarstva su razmještena još i u [[Mostar]]u. Predsjednik vlade [[Federacija|FBIH]] je [[Fadil Novalić]]([[Stranka demokratske akcije|SDA]]), Zamjenica predsjednika Vlade [[Federacija|FBIH]] je [[Jelka Miličević]] ([[Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine|HDZ BIH]]), zamjenik predsjednika Vlade [[Federacija|FBIH]] je [[Vesko Drljača]] ([[Savez za bolju budućnost Bosne i Hercegovine|SBB BiH]]). Vladu Federacije čine predsjednik Vlade (premijer) i šesnaest ministara. Osam ministara su [[Bošnjaci]], pet ministara [[Hrvati]] i tri ministra [[Srbi]]. Jednog ministra iz reda ostalih može imenovati premijer iz kvote najbrojnijeg konstitutivnog naroda.{{Potreban citat}} Iz reda ministara imenuju se dva zamjenika premijera iz različitih konstitutivnih naroda u odnosu na predsjednika. [[Predsjednik Federacije Bosne i Hercegovine]], uz saglasnost oba potpredsjednika, imenuje Vladu nakon konzultacija s premijerom ili kandidatom za premijera. Vlada je izabrana ako njeno imenovanje većinom glasova potvrdi [[Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine]]. Vlada se može smijeniti odlukom predsjednika Federacije uz suglasnost potpredsjednika (na prijedlog premijera) ili izglasavanjem nepovjerenja u svakom od domova [[Parlament Federacije Bosne i Hercegovine|Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine]]. <sup>[[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine#cite%20note-automatski%20generisano1-1|[1]]]</sup> ==== Premijer ==== {{Glavni|Spisak premijera Federacije Bosne i Hercegovine}} Premijer Federacija Bosne i Hercegovine, zastupa [[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine|Vladu Federacije]]. Bira se na četiri godine u [[Parlament Federacije Bosne i Hercegovine|Parlamentu Federacije BiH]]. Osim njega biraju se još dva zamjenika, koji se biraju iz reda druga dva konstitutivnih naroda Federacije. Sadašnji premijer Federacije BIH je [[Fadil Novalić]]. Ovlasti premijera su: * Provođenje politike i izvršavanje zakona federalne vlasti, uključujući i osiguranje izvršavanja odluka sudova Federacije; * Predlaganje smjenjivanja predsjednika Federacije, u skladu sa članom IV B.3. (2) Ustava Federacije BiH; * Predlaganje i davanje preporuka iz oblasti zakonodavstva; *Priprema prijedlog budžeta Parlamentu Federacije BiH;<ref name="PREM[">http://www.fbihvlada.gov.ba/bosanski/premijer/index.php Premijer Federacije Bosne i Hercegovine na službenoj stranici Vlade Federacije Bosne i Hercegovine]</ref> Svi dosadašnji predsjednici Vlada vršili su dužnost na samo jedan mandat. Predsjednik Vlade s najdužim mandatom bio je Ahmet Hadžipašić i to 1506 dana u periodu od 2003. do 2007. Najkraći mandat imao je Izudin Kapetanović, 325 dana 1996, dok je vršilac dužnosti Vjekoslav Bevanda na toj dužnosti bio 29 dana. == Gradovi == [[Datoteka:Tuzla View of Tuzla.jpg|mini|[[Tuzla]], drugi grad po veličini u FBiH]] [[Datoteka:Zenica cityscape.jpg|mini|[[Zenica]], treći grad po veličini u FBiH]] {| class="wikitable" |1 |'''[[Sarajevo]]''' |[[Kanton Sarajevo]] |275.524 |11 |'''[[Sanski Most]]''' |[[Unsko-sanski kanton]] |47,359 |- |2 |'''[[Tuzla]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |120,441 |12 |'''[[Lukavac]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |46,731 |- |3 |'''[[Zenica]]''' |[[Zeničko-dobojski kanton]] |115,134 |13 |'''[[Tešanj]]''' |[[Zeničko-dobojski kanton]] |46,135 |- |4 |'''[[Mostar]]''' |[[Hercegovačko-neretvanski kanton]] |113,169 |14 |'''[[Velika Kladuša]]''' |[[Unsko-sanski kanton]] |44,770 |- |5 |'''[[Ilidža]]''' |[[Kanton Sarajevo]] |71,892 |15 |'''[[Srebrenik]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |42,762 |- |6 |'''[[Cazin]]''' |[[Unsko-sanski kanton]] |69,411 |16 |'''[[Gradačac]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |41.836 |- |7 |'''[[Živinice]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |61,201 |17 |'''[[Visoko]]''' |[[Zeničko-dobojski kanton]] |41,352 |- |8 |'''[[Bihać]]''' |[[Unsko-sanski kanton]] |61,186 |18 |'''[[Zavidovići]]''' |[[Zeničko-dobojski kanton]] |40,272 |- |9 |'''[[Travnik]]''' |[[Srednjobosanski kanton]] |57 543 |19 |'''[[Kakanj]]''' |[[Zeničko-dobojski kanton]] |38,937 |- |10 |'''[[Gračanica]]''' |[[Tuzlanski kanton]] |48,395 |20 |'''[[Livno]]''' |[[Kanton 10]] |37,487 |} == Simboli == Federacija BiH nema zastavu. Nekadašnja [[zastava Federacije Bosne i Hercegovine]] bila je kompromisni dizajn [[Bošnjaci|bošnjačkih]] i [[Hrvati|hrvatskih]] simbola. Crvena i zelena pruga simboliziraju dva naroda, kao i dva mala štita u grbu. [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine|Grb]] se nalazi u sredini zastave. Plavo polje grba s deset bijelih šestokrakih zvijezda predstavlja federaciju sastavljenu od deset kantona. Bijelo polje zastave trostruko je šire od crvenog i zelenog, tako da je zapravo kvadratnog oblika. Odlukom [[Ustavni sud BiH|Ustavnog suda BiH]] 28. januara 2007, [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine|grb]] i [[Zastava Federacije Bosne i Hercegovine|zastava Federacije BiH]] stavljeni su izvan snage jer ne predstavljaju sva tri konstitutivna naroda u BiH. Od 14. juna 2007. [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine|grb]] i [[Zastava Federacije Bosne i Hercegovine|zastava Federacije]] su ukinuti i nisu u službenoj upotrebi. Kantoni imaju svoje vlastite zastave i grbove. <gallery> Datoteka:Flag of the Federation of Bosnia and Herzegovina (1996–2007).svg|[[Zastava Federacije Bosne i Hercegovine]] (nije u upotrebi) Datoteka:CoA of the Federation of Bosnia and Herzegovina (1996-2007).svg|[[Grb Federacije Bosne i Hercegovine]] (nije u upotrebi) </gallery> == Vojska == [[Vojska Federacije Bosne i Hercegovine|Vojska Federacije BiH]] ([[Vojska Federacije Bosne i Hercegovine|VFBiH]]) je bila zvanična oružana sila [[BiH|bosanskohercegovačkog]] entiteta Federacija Bosne i Hercegovine po okončanju [[Rat u BiH|rata u BiH]] pa do 2005. godine. Osnovana je nakon potpisivanja [[Dejtonski sporazum|Dejtonskog mirovnog sporazuma]] udruživanjem [[Armija Republike Bosne i Hercegovine|Armije Republike Bosne i Hercegovine]] (ARBiH) i [[Hrvatsko vijeće odbrane|Hrvatskog vijeća odbrane]] (HVO) u vojnu strukturu sa dvije nacionalne komponente, [[Bošnjaci|bošnjačkom]] i [[Hrvati|hrvatskom]] pod zajedničkom komandom. 2005. je integrisana u Oružane snage BiH pod nadležnošću Ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine. == Saobraćaj == === Cestovni saobraćaj === {{Glavni|Spisak magistralnih cesta u Federaciji Bosne i Hercegovine}} Cestovni saobraćaj u Federaciji Bosni i Hercegovini odvija se na mreži autocesta, magistralnih i regionalih cesta. Ukupna dužina magistralnih cesta u Federaciji Bosne i Hercegovine je 2.357,487&nbsp;km. Od 15. novembra 2014. godine, odlukom [[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine|Vlade Federacije Bosne i Hercegovine]], magistralne ceste na području [[FBIH|Federacije Bosne i Hercegovine]] će se preimenovati po novoj kategorizaciji.<ref>[http://www.vladatk.kim.ba/Ministarstva/MTTS/2013/Kategorizacija_cesta_FBiH_14_11_2013.pdf Kategorizacija cesta Federacije Bosne i Hercegovine]{{Mrtav link|datum=Oktobar 2019 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>Odluka o razvrstavanju cesta u autoceste i brze ceste, magistralne ceste i regionalne ceste, Vlada Federacije Bosne i Hercegovine</ref> Do promjene oznaka na snazi su važeće oznake [[Spisak magistralnih cesta u Bosni i Hercegovin|bosanskohercegovačkih magistralnih cesta]] donešene 1987. godineu [[SFRJ]].<ref name="YU">{{Cite web |url=http://www.putevi-srbije.rs/pdf/Odluka_o_utvrdjivanju_magistralnih_puteva_lat.pdf |title=Odluka o utvrđivanju magistralnih puteva, Službeni list SFRJ 39/84 i 4/87 |access-date=2. 6. 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924083350/http://www.putevi-srbije.rs/pdf/Odluka_o_utvrdjivanju_magistralnih_puteva_lat.pdf |archive-date=24. 9. 2015 |url-status=dead }}</ref> === Ceste Federacije Bosne i Hercegovine === {{Glavni|JP Ceste Federacije BIH}} Ceste u FBIH<ref>{{Cite web|url=https://jpdcfbh.ba/|title=JP Ceste Federacije BiH|website=JPCFBIH.BA|language=bs|access-date=21. 2. 2022}}</ref> su u nadležnosti javne kompanije [[JP Ceste Federacije BIH|Ceste Federacije Bosne i Hercegovine]]. Sjedište se nalazi u [[Sarajevo|Sarajevu]]. [[JP Ceste Federacije BIH|Ceste Federacije Bosne i Hercegovine]] upravljaju sa 4.728 &nbsp;km [[cesta]].[[JP Ceste Federacije BIH|Ceste Federacije BIH]] imaju 2.065,344&nbsp;km [[Cesta|cestovnih]] pravaca, 77.671 odvojaka, rampi i dionica u suprotnom smjeru. === Autoceste Federacije Bosne i Hercegovine === {{Glavni|Autoceste Federacije Bosne i Hercegovine}}Autoceste u FBIH<ref>{{Cite web|url=https://jpautoceste.ba/|title=JP Autoceste FBiH - Oficijelna stranica|website=JP Autoceste FBiH|language=bs-BA|access-date=21. 2. 2022}}</ref> su u nadležnosti javne kompanjie [[Autoceste Federacije Bosne i Hercegovine]]. Federacija BIH raspolaže sa 102 kilometra autoputa. Sjedište se nalazi u [[Mostar]]u. Vlasnik je [[Vlada Federacije Bosne i Hercegovine]]. Autoceste Federacije Bosne i Hercegovne planir završetak izgradnje autoputa A1 do 2021. godine, [[Autoput A2 (Bosna i Hercegovina)|autoput A2]] od [[Orašje|Orašja]] do [[Tuzla|Tuzle]], [[Autoput A3 (Bosna i Hercegovina)|autoput A3]] od [[Žepče|Žepča]] do Tuzle, [[Brza cesta B1 (Bosna i Hercegovina)|brza cesta B1]] od GP-a Izačić kod [[Bihać]]a do priključka na autoput A1 kod [[Lašva (Zenica)|Lašve]], [[Brza cesta B2 (Bosna i Hercegovina)|brza cesta B2]] od Donjeg Vakufa do [[Granični prijelaz Kamensko|GP Kamensko]] kod [[Livno|Livna]], [[Brza cesta B3 (Bosna i Hercegovina)|brza cesta B3]] od GP Osoje kod Posušja do priključka na autoput A1 kod [[Mostar]]a i [[Brza cesta B4 (Bosna i Hercegovina)|brza cesta B4]] od Sarajeva do [[Goražde|Goražda]]. Krajem 2020. godine FBIH je imala 110 funkcionalnih km autoputa.[[Datoteka:Bosnia Bos Bojela 316 ZFBH.jpg|mini|Voz u vlasništvu [[Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine|Željeznica Federacije Bosne i Hercegovine]]|alt=]] === Željeznički saobraćaj === {{Glavni|Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine}}Željeznički saobraćaj u FBiH<ref>{{Cite web|url=https://www.zfbh.ba/|title=Željeznice|website=Željeznice|language=bs-BA|access-date=21. 2. 2022}}</ref> je u nadležnosti javne kompanije ''[[Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine]]''. Saobraćaj se odvija na dijelu transportnog [[Evropski put E73|koridora 5C]] u FBiH i do [[Tuzla|Tuzle]], a postoji i međunarodni promet sa [[Hrvatska|Hrvatskom]] do [[Zagreb]]a preko Banje Luke, a nakon rekonstrukcije dionice Sarajevo - Bradina, bit će ponovljeno uspostavljen i do [[Ploče|Ploča]] u Hrvatskoj. Osim međunarodnog, također se i obavlja međuentitetski promet. Osim toga, u planu je i ponovo uspostavljanje putničkog saobraćaja na [[Unska pruga|Unskoj pruzi]], koji je obustavljen 2012. godine. Prema navodima Željeznica FBiH, putnički saobraćaj bi mogao već ponovo početi 2017. godine, nakon rekonstrukcije kontaktne mreže između [[Blatna|Blatne]] i [[Bosanska Krupa|Bosanske Krupe.]] [[Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine]] raspolažu sa 608,495&nbsp;km željezničkih pruga. === Zračni saobraćaj === ==== Aerodromi ==== U Federaciji Bosne i Hercegovine nalaze se tri međunarodna aerodroma: {| class="wikitable" !Ime !Lokacija !Broj putnika |- |[[Međunarodni aerodrom Sarajevo]]<ref>{{Cite web|url=https://www.sarajevo-airport.ba/|title=Međunarodni aerodrom Sarajevo|website=www.sarajevo-airport.ba|access-date=21. 2. 2022}}</ref> [[Datoteka:Međunarodni aerodrom Sarajevo.JPG|frameless]] |[[Sarajevo]] ([[Butmir]]) |957.971 (2017){{izvor}} |- |[[Međunarodni aerodrom Tuzla]]<ref>{{Cite web|url=https://tuzla-airport.ba/|title=Međunarodni aerodrom Tuzla – Dobrodošli! – JP Međunarodni Aerodrom Tuzla je osnovan od strane Skupštine Tuzlansko – Podrinjskog Kantona Zakonom o Osnivanju JP Međunarodni Aerodrom Tuzla – Zračna Luka Dubrave 1998. godine.|language=bs-BA|access-date=21. 2. 2022}}</ref> [[Datoteka:Tuzla International Airport.jpg|frameless]] |[[Tuzla]] ([[Dubrave Gornje]]) |535.834 (2017){{izvor}} |- |[[Međunarodni aerodrom Mostar]]<ref>{{Cite web|url=https://mostar-airport.ba/|title=Zračna luka Mostar|website=mostar-airport.ba|access-date=21. 2. 2022}}</ref> [[Datoteka:OMO4.jpg|frameless]] |[[Mostar]] |43.118 (2017){{izvor}} |} [[Datoteka:Hidroelektrana Mostar.jpg|mini|205x205piksel|[[Hidroelektrana Mostar]] iz zraka]] == Hidroelektrane == {{Glavni|Spisak elektrana u Bosni i Hercegovini}} {| class="wikitable sortable" !Hidroelektrana !Mjesto !Rijeka !Koordinate !Instalisana snaga (M[[Vat|W]]) !Početak rada |- |[[Hidroelektrana Čapljina]] |[[Čapljina]] |[[Trebišnjica]] | |430 |1979. |- |[[Hidroelektrana Grabovica]] |[[Grabovica]] |[[Neretva]] | |114 |1982. |- |[[Hidroelektrana Jablanica]] |[[Jablanica]] |[[Neretva]] |43.692406°N 17.732577°E |180 |1955. |- |[[Hidroelektrana Jajce I]] |[[Jajce]] |[[Vrbas]] |44.339333°N 17.606722°E |60 |1957. |- |[[Hidroelektrana Jajce II]] |[[Jajce]] |[[Vrbas]] | |30 |1954. |- |[[Hidroelektrana Mostar]] |[[Mostar]] |[[Neretva]] | |72 |1987. |- |[[Hidroelektrana Mostarsko blato]] |[[Mostar]] |[[Mostarsko blato]] | |60 |2010. |- |[[Hidroelektrana Peć Mlini]] |[[Grude]] |[[Tihaljina (rijeka)]] | |15 |2004. |- |[[Hidroelektrana Rama]] |[[Ravnica]] |[[Neretva]] |43.747041°N 17.675838°E |160 |1968. |- |[[Hidroelektrana Salakovac]] |[[Potoci (čvor)|Potoci]] |[[Neretva]] |43.447752°N 17.836906°E |210 |1981. |- |[[Hidroelektrana Slapovi na Uni]] |[[Kostel]]a kod [[Bihać]]a |[[Una]] |44.883684°N 15.900670°E |10,14 |1954. |}[[Datoteka:Tuzla Thermal Power Plant02A.jpg|mini|197x197piksel|[[Termoelektrana Tuzla]]]] == Termoelektrane == {| class="wikitable sortable" !Termoelektrana !Mjesto !Koordinate !Instalisana snaga (MW) !Početak rada |- |[[Termoelektrana Kakanj]] |Ćatići, [[Kakanj]] |44°5′22.4″N 18°6′49.4″E |450 |1956. |- |[[Termoelektrana Tuzla]] |[[Tuzla]] |45°31′12″N 18°36′22″E |715 |1963. |} == Kultura == Federacija Bosne i Hercegovine održava brojne kulturne manifestacije čiji se značaj proteže i izvan granica zemlje.{{Nedostaje referenca}} U [[Sarajevo|Sarajevu]] se svake godine u organizaciji [[MESS]]-Međunarodni teatarski festival (od 1960), [[Sarajevski dani poezije|Festival Sarajevski dani poezije]] (od 1962), [[Sarajevo Film Festival]] (od 1995), muzički festival [[Baščaršijske noći]] (od 1996), Mostar Blues & Rock Festival (od 2003), Mostar Summer Fest (od 2013), Zenički festival drame Bosne i Hercegovine (od 2002), Tuzlanski književni susret s Cum grano salis (od 2001.) i ''Tuzla Film Festival'' (od 2012). {| class="wikitable" !Institucije kulture !2017. !2018. !2019. |- |[[Biblioteka|Biblioteke]] |783 |783 |666 |- |[[Kino]] |16 |15 |14 |- |[[Galerija|Galerije]] |18 |17 |12 |- |[[Pozorište|Pozorišta]] |23 |24 |22 |- |[[Centri za kulturu]] |55 |57 |49 |} === Mediji === U Federaciji Bosne i Hercegovine uspostavljen je javni radio-televizijski sistem. Neke radio televizije su: [[Radiotelevizija Bosne i Hercegovine|Radio-televizija Bosne i Hercegovine]] ([[BHTV]] 1 i [[BH Radio 1]]), te entitetske emitere RTVFBiH ([[Federalna televizija|FTV]] i [[Radio Federacije Bosne i Hercegovine|Radio FBiH]]). Medijsku sliku u zemlji upotpunjuje i nekoliko privatnih televizija: [[OBN]], [[NTV Hayat]] i [[Nova BH]], čiji zemaljski signal pokriva najveći dio teritorije BiH kao i nekoliko regionalnih radio-televizija čiji je program namijenjen stanovništvu određenih regija ili kantona. {| class="wikitable" |+ ! !2017 !2018 !2019 |- |[[Radio stanica|Radio stanice]] |{{Gubitak}}74 |{{rast}}77 |63 |- |[[Televizijske stanice]] |{{Gubitak}}34 |{{rast}}35 |28 |} === Filatelija === U Federaciji Bosne i Hercegovine postoje dva nezavisna poštanska operatera sa samostalnim poštanskim izdanjima: * [[BH pošta]]<ref>{{Cite web|url=https://www.posta.ba/|title=JP BH Pošta|language=bs-BA|access-date=21. 2. 2022}}</ref> sa sjedištem u Sarajevu * [[Hrvatska pošta Mostar]] sa sjedištem u Mostaru == Elektroprivreda == U Federaciji Bosne i Hercegovine postoje dvije elektroprivrede: * [[Elektroprivreda Bosne i Hercegovine]]<ref>{{Cite web|url=https://www.epbih.ba/|title=EPBiH|website=www.epbih.ba|access-date=21. 2. 2022}}</ref> *[[Elektroprivreda Hrvatske zajednice Herceg Bosne]]<ref>{{Cite web|url=https://www.ephzhb.ba/|title=Elektroprivreda HZHB Mostar|language=hr|access-date=21. 2. 2022}}</ref> == Telekomi == U Federaciji Bosne i Hercegovine postoje dva telekoma: * [[BH Telecom]]<ref>{{Cite web|url=https://www.bhtelecom.ba/|title=Privatni|date=4. 1. 2018|website=BH Telecom d.d. Sarajevo|language=bs-BA|access-date=21. 2. 2022}}</ref> *[[HT ERONET]]<ref>{{Cite web|url=https://www.hteronet.ba/privatni-korisnici|title=Privatni korisnici - HTERONET|website=www.hteronet.ba|language=bs|access-date=21. 2. 2022}}</ref> == Turizam == Tokom 2018 godine broj se ležaja, dolasci turista, noćenja turista povećao {| class="wikitable" |+ ! !2018 !2019 !2020 |- |Broj ležaja |{{rast}}32.675 |{{rast}}34.433 |24.004 |- |Dolasci turista - ukupno |{{rast}}1.068.702 |{{rast}}1.226.975 |305.890 |- |Noćenja turista - ukupno |{{rast}}2.088.946 |{{rast}}2.379.701 |703.652 |- | - domaćih turista |{{rast}}408.667 |{{rast}}478.496 |413.130 |- | - stranih turista |{{rast}}1.680.279 |{{rast}}1.901.205 |290.522 |} == Obrazovanje == U nastavnoj godini (2018/2019) broj vrtića i osnovnih škola smanjio dok se broj srednjih škola povećao {| class="wikitable" |+Obrazovne ustanove ! !2018/2019 !2019/2020 !2020/2021 |- |Dječiji vrtići |{{Gubitak}}195 |{{rast}}208 |214 |- |Osnovne škole |{{Gubitak}}1.058 |{{rast}}1.063 |1.031 |- |Srednje škole |{{rast}}214 |{{rast}}216 |215 |} U nastavnoj godini (2018/2019) broj djece u vrtićima se povećao a broj učenika u osnovnim i srednjim školama smanjio. {| class="wikitable" |+Djeca, učenici ! !2018/2019 !2019/2020 !2020/2021 |- |Dječiji vrtići |{{rast}}15.722 |{{rast}}16.756 |15.675 |- |Osnovne škole |{{gubitak}}182.986 |179.542 |174.938 |- |Srednje škole |{{gubitak}}76.986 |73.029 |71.458 |} === Segregacija === U nekim osnovnim školama prisutna je [[segregacija]] djece, nazvana [[Dvije škole pod jednim krovom]], gdje hrvatska i bošnjačka djeca u istoj zgradi pohađaju nastavu, ali s odvojenim ulazima i drugim nastavnim planom i programom. Segregacija djelomično postoji i u srednjim školama. == Sport == [[Nogometni savez Federacije Bosne i Hercegovine]]<ref>{{Cite web|url=http://www.nsfbih.ba/|title=Nogometni Savez Federacije BiH|website=www.nsfbih.ba|access-date=21. 2. 2022}}</ref>, skraćeno NSFBIH, je najviše nogometno tijelo na prostoru Federacije Bosne i Hercegovine. Zajedno s [[Fudbalski savez Republike Srpske|Fudbalskim savezom Republike Srpske]] (FSRS) tvori [[Nogometni/fudbalski savez Bosne i Hercegovine]]<ref>{{Cite web|url=https://www.nfsbih.ba/|title=Nogometni/Fudbalski savez Bosne i Hercegovine|website=www.nfsbih.ba|language=bs-ba|access-date=21. 2. 2022}}</ref> (NFSBIH). Nakon što je Evropska nogometna asocijacija ([[UEFA]]) donijela odluku da se nogomet mora igrati na području cijele države, odlučeno je da se osnuje nogometni savez na području Federacije BIH. To se i dogodilo 20. januara 2002. godine u Sarajevu, kada je odlučeno da se deset kantonalnih saveza svede pod upravu jednog.<ref>{{Cite web|url=http://nsfbih.ba/stranica/o-savezu|title=Nogometni Savez Federacije BiH|website=nsfbih.ba|access-date=30. 11. 2019}}</ref> == Okoliš == FBIH ima jedan nacionalni park ([[Nacionalni park Una|Una]]), 4 spomenika prirode ([[Vodopad Skakavac (Sarajevo)|Skakavac]], [[Prokoško jezero]], [[Vrelo Bosne]] i [[Tajan]]), 2 parka prirode ([[Hutovo blato]] i [[Park prirode Blidinje|Blidinje]]) i 2 zaštićena krajolika ([[Bijambare]] i [[Konjuh]]) {| class="wikitable" |+ |'''Nacionalni park''' |[[Nacionalni park Una|Una]] |- |'''Spomenik prirode''' |[[Vodopad Skakavac (Sarajevo)|Skakavac]] |- | |[[Prokoško jezero]] |- | |[[Vrelo Bosne]] |- | |[[Tajan]] |- |'''Park prirode''' |[[Hutovo blato]] |- | |[[Park prirode Blidinje|Blidinje]] |- |'''Zaštićeni pejzaž-krajolik''' |[[Bijambare]] |- | |[[Konjuh (planina)|Konjuh]] |} == Praznici == {| class="wikitable" |1 i 2. [[januar]] |[[Nova godina]] |neradni dani |- |6. i 7. [[januar]] |[[Badnjak|Badnji dan]] i [[Božić]] (za [[Pravoslavci|pravoslavce]]) |neradni dani |- |1. [[mart]] |[[Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine]] |neradni dan |- |promjenljivo |[[Veliki petak]] i [[Uskrs]] (za [[Rimokatoličanstvo|rimokatolike]]) |neradni dani |- |promjenljivo |[[Veliki petak]] i [[Vaskrs]] (za [[Pravoslavci|pravoslavce]]) |neradni dani |- |1. i 2. [[maj]] |[[Međunarodni praznik rada]] |neradni dani |- |9. [[maj]] |[[Dan pobjede nad fašizmom]] |praznuje se radno |- |promjenljivo |[[Ramazanski bajram]] (za [[musliman]]e) |neradni dani |- | promjenljivo |[[Kurban-bajram]] (za [[musliman]]e) |neradni dani |- |25. [[novembar]] |[[Dan državnosti Bosne i Hercegovine]] |neradni dan |- |24. i 25. [[decembar]] |[[Badnjak|Badnji dan]] i [[Božić]] (za [[katolik]]e) |neradni dani |} == Također pogledajte == * [[Ministarstvo unutrašnjih poslova Federacije Bosne i Hercegovine|FMUP]] * [[Grb Federacije Bosne i Hercegovine]] (van upotrebe) * [[Spisak preduzeća u Bosni i Hercegovini|Spisak poduzeća Federacije Bosne i Hercegovine]] {{Portal Bosna i Hercegovina}} == Galerija == <gallery> Datoteka:Pocitelj.PNG|[[Počitelj]] Datoteka:StariMost2005.PNG|[[Stari most]] - [[Mostar]] Datoteka:Waterfall in Jajce Bosnia.JPG|[[Pliva (vodopad)|Pliva Vodopad]] - [[Jajce]] Datoteka:Livno Valley.jpg|[[Troglav]] - [[Livno]] Datoteka:Vrelo Bosne, Sarajevo.jpg|[[Vrelo Bosne]] - [[Sarajevo]] </gallery> == Reference == {{reference}} ==Vanjski linkovi== * {{Commonscat-inline|Bosnia and Herzegovina}} {{Administrativna podjela Bosne i Hercegovine}} {{BiH po temama}} {{Jugoslavenska hronologija}} [[Kategorija:Federacija Bosne i Hercegovine]] [[Kategorija:Prvi nivo državnih administrativnih podjela]] [[Kategorija:Države i teritorije osnovane 1994.]] 9a6r51pedblh4nliq5k8aepn0aunoyp 31. mart 0 4728 3429282 3327412 2022-08-29T10:45:55Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{MartKalendar}} '''31. mart / ožujak (31. 3)''' jest 90. dan godine po [[gregorijanski kalendar|gregorijanskom kalendaru]] (91. u [[prestupna godina|prestupnoj godini]]). Do kraja godine ima još 275 dana. == Događaji == * [[1889]] – Otvoren [[Ajfelov toranj]], tada najviša građevina u svijetu. Čelična konstrukcija visoka 300 metara postala jedno od glavnih znamenitosti [[Pariz]]a. * [[1917]] – Danske Zapadne Indije postale su [[Djevičanska ostrva|Američka Djevičanska ostrva]] nakon što su [[Sjedinjene Američke Države|Sjedinjene Države]] platile [[Danska|Danskoj]] 25 miliona [[Američki dolar|US$]] za te karipska ostrva. * [[1979]] – [[Britanija|Britanski]] razarač "London" isplovio iz luke u La Valeti, čime su okončane vojne veze [[Velika Britanija|Velike Britanije]] i [[Malta|Malte]], uspostavljene 181. godinu ranije. * [[2006]] – [[Ustavni sud BiH]] utvrdio je da grb i zastava [[Federacija Bosne i Hercegovine|Federacije]] i zastava, grb i himna [[Republika Srpska|Republike Srpske]] nisu u skladu s Ustavom Bosne i Hercegovine, jer krše Međunarodnu konvenciju o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije. Parlamentima oba entiteta naloženo je da u roku šest mjeseci usaglase navedene odredbe s državnim Ustavom. * [[2014]] – Jedanaest rudara povrijeđeno u gorskom udaru u jami [[Raspotočje]] rudnika [[Zenica]]. Nezgoda se dogodila 29 minuta iza ponoći u jamskim prostorijama na dubini između 850 i 900 metara. == Rođeni == * [[1596]] – [[Rene Descartes]], francuski filozof i [[matematičar]] * [[1730]] – [[Étienne Bézout]], francuski matematičar * [[1732]] – [[Joseph Haydn]], austrijski kompozitor * [[1809]] – [[Edward FitzGerald]], engleski pisac i prevodilac * [[1890]] – [[William Lawrence Bragg]], engleski fizičar * [[1904]] – [[Đorđe Andrejević Kun]], jugoslavenski i srbijanski slikar i grafičar * [[1914]] – [[Octavio Paz]], meksički književnik * [[1948]] – [[Al Gore]], američki političar * [[1955]] – [[Angus Young]], gitarist grupe [[AC/DC]] * [[1962]] – [[Olli Rehn]], finski političar * [[1971]] – [[Ewan McGregor]], škotski glumac == Umrli == * [[1727]] – [[Isaac Newton]], engleski fizičar, matematičar i astronom * [[1855]] – [[Charlotte Brontë]], britanska književnica * [[1955]] – [[Vladimir Vauhnik]], oficir Vojske Kraljevine Jugoslavije, vojni ataše i obavještajac u Ambasadi Jugoslavije u Berlinu * [[2016]] ** [[Zaha Hadid]], iračko-britanska arhitektica ** [[Imre Kertész]], mađarski [[pisac]], dobitnik [[Nobelova nagrada|Nobelove nagrade]] [[Nobelova nagrada za književnost|za književnost]] [[2002.]] ** [[Meliha Husedžinović]], jugoslavenska i bosanskohercegovaöka historičarka umjetnosti; ** [[Hans-Dietrich Genscher]], [[Njemačka|njemački]] [[političar]] i bivši ministar vanjskih poslova == Praznici == {{Proširiti sekciju}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|31 March}} * [http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/31/ Na današnji dan (31. mart), BBC.co.uk] {{en simbol}} * [http://learning.blogs.nytimes.com/on-this-day/march-31/ Na današnji dan (31. mart), nytimes.com] {{en simbol}} {{Mjeseci}} [[Kategorija:Mart|*-31]] p2c4nynpj76vn8x5v6swrq9d7o1u3f1 27. septembar 0 4985 3429284 3350142 2022-08-29T10:48:02Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{SeptembarKalendar}} '''27. septembar / rujan (27. 9)''' jest 270. dan godine po [[gregorijanski kalendar|gregorijanskom kalendaru]] (271. u [[prestupna godina|prestupnoj godini]]). Do kraja godine ima još 95 dana. == Događaji == * [[2003]] – Lansiran je satelit [[Smart 1]]. * [[2006]] – [[Momčilo Krajišnik]] osuđen pred [[ICTY]]-jem za [[rat]]ne zločine i zločine protiv čovječnosti, te osuđen na 27 godina [[zatvor]]a == Rođeni == * [[1389]] – [[Cosimo de Medici]], firentinski bankar * [[1871]] – [[Ivan Evanđelist Šarić]], bosanskohercegovački svećenik, teolog, prevodilac i [[Vrhbosanska nadbiskupija|vrhbosanski]] [[nadbiskup]]. * [[1940]] – [[Rudolph Moshammer]], njemački modni kreator * [[1951]] – [[Meat Loaf]], američki pjevač * [[1969]] – [[Tanja Kinkel]], njemačka književnica * [[1982]] – [[Lil Wayne]], američki reper * [[1984]] – [[Avril Lavigne]], kanadska pjevačica * [[1990]] – Mirka Vasiljević, srbijanska glumica == Umrli == * [[1783]] – [[Étienne Bézout]], francuski [[matematičar]] * [[1876]] – [[Braxton Bragg]], američki vojskovođa i general * [[1986]] – [[Cliff Burton|Clifford Lee Burton]], basist grupe [[Metallica]] * [[2017]] – [[Hugh Hefner]], američki preduzetnik i izdavač == Praznici == * [[Svjetski dan turizma]] == Vanjski linkovi == {{Commonscat|27 September}} * [http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/september/27 Na današnji dan (27. septembar), ''BBC.co.uk''] {{en simbol}} * [http://learning.blogs.nytimes.com/on-this-day/september-27/ Na današnji dan (27. septembar), ''nytimes.com''] {{en simbol}} {{Mjeseci}} [[Kategorija:Septembar|*-27]] co9kzv0uxu8epmz6yglqnhv1b933yj1 1730. 0 8051 3429283 2345887 2022-08-29T10:46:46Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{godina}} == Događaji == {{Proširiti sekciju}} == 1730. u temama == {{Proširiti sekciju}} == Rođeni == * [[31. mart]] – [[Étienne Bézout]], [[Francuska|francuski]] [[matematičar]] == Umrli == {{Proširiti sekciju}} {{Commonscat|1730|1730.}} 8mnnb09jxjxcjbyhs84ek4n7gea56vw Bosanska banovina 0 13788 3429205 3413230 2022-08-28T19:02:08Z Mrjazz123 115638 wikitext text/x-wiki {{Hatnote|Ovaj članak je dio šireg članka: [[Srednjovjekovna Bosna]]}} {{Infokutija bivša država | zvanično_ime = Bosanska banovina | izvorno_ime = | genitiv = Bosne i Hercegovine | razdoblje = 1154–1377. | država_prije1 = Bosna (rani srednji vijek) | država_prije_zastava1 = Simple Labarum.svg | država_prije2 = | država_prije_zastava2 = | država_prije3 = | država_prije_zastava3 = | država_prije4 = | država_prije_zastava4 = | država_prije5 = | država_prije_zastava5 = | država_poslije1 = Bosansko kraljevstvo | država_poslije_zastava1 = Kraljevina Bosna steg.png | država_poslije2 = | država_poslije_zastava2 = | država_poslije3 = | država_poslije_zastava3 = | država_poslije4 = | država_poslije_zastava4 = | država_poslije5 = | država_poslije_zastava5 = | zastava = Banovina_Bosna_zastava.png | grb = Coat of arms of Banate of Bosnia.svg | uzrečica = | himna = | karta = Bosnia XIV c.jpg | glavni_grad = [[Visoko u srednjem vijeku|Visoko]] (Bosna), Bobovac, Jajce | glavni_grad_kordinati = | najveći_grad = | službeni_jezik = [[bosanski]], [[latinski]] | etničke_grupe = | državno_uređenje = Banovina | vrsta_vlasti = Ban | godina_prve_vlasti = 1154–1169. | vladar_prva_vlast = [[Ban Borić]] | godina_druge_vlasti = 1353–1377 (zadnji) | vladar_druga_vlast = [[Tvrtko I]] | godina_treće_vlasti = | vladar_treća_vlast = | nezavisnost = | nezavisnost_priznato = 1322. | površina = | procenat_vode = | stanovnika = | stanovnika_godina = | gustoća = | valuta = | vremenska_zona = | internetski_nastavak = | pozivni_broj = | komentar = }} '''Banovina Bosna''' ili '''Bosanska banovina''' bila je [[Srednji vijek|srednjovjekovna]] država na [[Balkan]]u, većinom na teritoriji današnje [[Bosna i Hercegovina|Bosne i Hercegovine]]. Stvorena je sredinom [[12. vijek|12 vijeka]] i uz prekide postojala do 1377. kada je uzdignuta na nivo kraljevine. Veliki dio njene historije obilježile su geopolitičke kontroverze oko [[Kršćanstvo|kršćanskih]] sekti koje su postojale na tlu banovine, Crkve bosanske, Katoličanstva i Pravoslavlja.<ref>{{Cite book|last=Bringa|first=Tone|url=https://archive.org/details/beingmuslimbosni00brin|url-access=registration|title=Being Muslim the Bosnian Way|publisher=Princeton University Press|year=1995|isbn= |pages=[https://archive.org/details/beingmuslimbosni00brin/page/15 15]}}</ref>{{sfn|Curta|2006|p=433–434}} == Historija == === Rana historija === Sa uticajem vanjskih političkih situacija (najčešće [[Bizantija|Bizantije]]), i u Bosni se počelo raspadati rodovsko-plemensko društvo.{{Izvor}} Tako je do kraja 9. vijeka [[Gornja Bosna|tadašnja Bosna]] postala je država sa razvijenim feudalnim karakteristikama. Od početka [[12. vijek]]a javlja se bosansko plemstvo koje je nastalo od rodovsko-plemenskih starješina. Prema ekonomskoj moći, vladajući stalež se dijeli na: ''velmože'', ''vlastelu'' i ''vlastelčiće''. Oni su uživali feudalne posjede koji su dobijani od ratnih zasluga, po uvjetu da po potrebi vrše vojnu službu. U slučaju izdaje, tj. neodazivanja na nju, vladar bi mu imao pravo oduzeti feud (posjed).{{Izvor}} [[Datoteka:Medieval Bosnian State Expansion-en.svg|alt=|lijevo|mini|Rast Bosne od prvobitne bosanske države do kraljevine Bosne u 14. i 15. vijeku]] Bosanski posjedi razlikovali su se od posjeda susjednih zemalja jer su oni bili porodična nedjeljiva svojina. Brojniji dio stanovništva tadašnje Bosne činili su i ovisni ljudi u koje su spadali ''[[zemljoradnici]] (kmetovi)'' i ''[[stočari]] (vlasi)''. Srednjovjekovna bosanska država svoj razvoj započinje na [[Visoko (BiH)|visočkom]] području u kojem će se razviti [[Bosna (župa)|župa Bosna]] i kasnije zemlja Bosna koju spominje [[Konstantin VII. Porfirogenet]] u svom [[O upravljanju carstvom]]. Uz župu Bosnu, ta zemlja je obuhvaćala i sljedeće župe: [[Vrhbosna (politička župa)|Vrhbosna]] (sarajevsko područje), [[Vidogošća]] (područje Vogošće, Ilijaša, Breze i Vareša), [[Trstivnica]] (Kakanj, Bobovac, Sutjeska), [[Lepenica (župa)|Lepenica]] (Fojnica, Kreševo, Kiseljak), [[Lašva (župa)|Lašva]] (Travnik, Vitez) i [[Brod (župa)|Brod]] (na području Zenice). Literatura je naziva i prvobitnom Bosnom.<ref>{{Citiranje časopisa|author=Esad Kurtović|month=|language=bs|id=|pages=11|issue=|volume=|journal=|year=|last=|date=|url=https://www.academia.edu/40800003/Esad_Kurtovi%C4%87_Kratka_historija_srednjovjekovne_Bosne_Sarajevo_2019_144_str|title=Esad Kurtović, Kratka historija srednjovjekovne Bosne, Sarajevo 2019, 144 str.|coauthors=|authorlink=|first=|access-date=17. 12. 2020}}</ref> Godine 1136, [[Bela II, kralj Ugarske|Bela II]] stvorio je titulu Bosanskog bana nakon što je osvojio područje Gornje Bosne kako bi dodijelio počasnu titulu za svog sina [[Ladislav II, kralj Ugarske|Ladislava II]]. Tokom 12 vijeka lokalni vladari u banovini koja se nalazila u planinskog i perifernoj regiji Bosne, sve više djelovali samostalno i Ugarska i/ili Bizantija često nisu imali potpunu kontrolu.{{sfn|Fine|1994|pp=44, 148|p=14}} Ugarski dokument{{Koji}} o Bosni iz 1137. godine potvrđuje da je Bosna početkom 12. stoljeća samostalna država. U ovom dokumentu Bosna se spominje kao "''bosnensis ducatus''".{{Bolji izvor}}<ref>Ibrahimagić, Omer, (1997), ''Državnopravni razvitak Bosne i Hercegovine'', str. 9</ref> === Prvi domaći vladar i vladavina Kulina === [[Ban Borić]] se pojavljuje kao prvi domaći vladar<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=fm5pAAAAMAAJ&q=Ban+Bori%C4%87+%E2%80%94+prvi+poznati+samostalni+bosanski+vladar|title=Srednjovjekovna Bosna: politički položaj bosanskih vladara do Tvrtkove krunidbe, 1377. g|last=Klaić|first=Nada|date=1989|publisher=Grafički zavod Hrvatske|language=hr}}</ref> 1154, kao ugarski vazal{{sfn|Fine|1994|pp=44, 148|p=14}}{{sfn|Vego|1982|pp=44, 148|p=104}} ili saveznik<ref>{{Citiranje weba|url=http://hbl.lzmk.hr/clanak.aspx?id=2447|title=Hrvatski biografski leksikon|date=|work=hbl.lzmk.hr|publisher=|language=|access-date=19. 12. 2020|quote=U ratu ugarsko-hrvatskog kralja Gejze II protiv Bizanta sredinom šestog desetljeća XII st. sudjelovao je u borbama oko Braničeva kao saveznik (σύμμαχος), što navodi bizantinski ljetopisac Ivan Kinam u djelu ’Eπιτομή, a ne vazal, kao što je to tvrđeno u gotovo cjelokupnoj dosadašnjoj historiografiji.|author=}}</ref> koji je zajedno sa snagama Ugarskog kralja učestvovao u [[Opsada Braničeva (1154)|Opsadi Braničeva]]<ref>Mladen ANČIĆ, 1997, Putanja klatna. Ugarsko-hrvatsko kraljestvo i Bosna u XIV. stoljeću. Zavod za povijesne znanosti Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti u Zadru. https://www.bib.irb.hr/40904#page=55</ref><ref>Goldstein, Ivo. (1997), Bizantska vlast u Dalmaciji od 1165. do 1180. godine, http://darhiv.ffzg.unizg.hr/id/eprint/6319/#page=18</ref> Poslije, 1167. bio je zajedno umiješan u ratu Ugarskog kraljevstva protiv Bizanta,{{sfn|Fine|1994|pp=44, 148|p=14}} koji će završiti povlačenjem Ugarske vojske blizu Beograda iste godine u [[Sremska bitka (1167)|Sremskoj bitci]].{{sfn|Fine|1994|pp=44, 148|p=14}} Njegovo učestvovanje pokazuje da je Bosna u tom periodu bila dijelom Ugarskog kraljevstva.<ref>{{cite book |author1=Brkovic, Milko [https://www.ceeol.com/search/chapter-detail?id=308407 ''Bosansko-humski kršćani u križištu papinske i ugarske politike prema Bosni i Humu''] |editor1-last=Šanjek |editor1-first=Franjo |title=Fenomen "Krstjani" u srednjovjekovnoj Bosni i Humu |date=2005 |publisher=Hrvatski institut za povijest |location=Zagreb |isbn=978-9985-9642-5-5 |pages=129–178 |url= https://www.ceeol.com/search/book-detail?id=308376 |access-date=15. 12. 2019 |language=Croatian |quote=)}}</ref> Ugari su priznali poraz i Bizantincima predali kontrolu nad Bosnom, Dalmacijom i Hrvatskom južno od Krke.<ref>{{harvnb|Treadgold|1997|p=646}}.</ref> Bosna je tada postala dijelom Bizantijskog carstva od 1167. do 1180, ali kao udaljena zemlja, kontrola nad njom je vjerovatno bila samo nominalna.{{sfn|Fine|1994|pp=|p=14}} Nakon smrti [[Manuel I Komnen|Manuel I. Komnena]] 1180, vlast nad Bosnom preuzima [[Kulin ban]] (1180 – 1204) koji je savezništvom sa ugarskim kraljem [[Bela III, kralj Ugarske|Belom III]] i uz pomoć srpskog vladara [[Stefan Nemanja|Stefana Nemanje]] i njegovog brata [[Miroslav Zavidović|Miroslava]] uspio se osloboditi Bizantskog uticaja i uspio osigurati mir, čime je ponovo bosanski ban postao nominalni vazal ugarskom kralju,{{sfn|Vego|1982|pp=44, 148|p=105}} iako u samoj Bosni nije bilo znakova većeg ugarskog prisustva.{{sfn|Fine|1994|pp=|p=14}} Papini izaslanici su u to vrijeme Kulina oslovljavali kao ''vladara Bosne''.{{sfn|Vego|1982|pp=44, 148|p=105}} Kulin je od svojih savremenika oslovljavan sa ''veliki ban bosanski'', čiju je tradiciju nastavio i njegov nasljednik Matej Ninoslav.{{sfn|Vego|1982|pp=44, 148|p=105}} Bosna je naime u tom periodu uvijek bila vezana za Ugarsku, međutim to nije imalo nikakvih opasnosti za Bosnu po gubitak svoje samostalnosti. [[Ban Kulin]] svoju vlast proširuje na prostore župa [[Soli (oblast)|Soli]] i [[Usora (oblast)|Usore]], tako da je vlast bila uspostavljena na cijelom prostoru [[Rijeka Bosna|rijeke Bosne]]. Godine 1889. Kulin je napisao prvi bosanski dokument, poznat kao ''[[Povelja Kulina bana]]'', napisan na [[Bosančica|bosanskoj ćirilici]], koji je diplomatski dokument koji je uredio trgovačke odnose između Bosanske banovine i Dubrovačke republike.{{sfn|Suarez, S.J.|Woudhuysen|2013|pp=506-07}} Njegova vladavina je također započela i kontroverzu oko authotone [[Crkva bosanska|Crkve bosanske]] (ogranak [[Bogumili|bogumilzma]]), crkva koju su Katolička i Pravoslavna crkva smatrale krivovjernom. Za vrijeme bana Kulina, širom Bosne je vladao red i mir pa je nastala poslovica od naroda koja glasi "za Kulina bana i dobrijeh dana". ==== Hereza i zbor na Bilinom polju ==== [[Datoteka:Ploča_Kulina_bana.jpg|alt=|mini|200x200piksel|Kulinova ploča pronađena u [[Biskupići (srednji vijek)|Biskupićima]], kod [[Visoko u srednjem vijeku|Visokog]], 1193.]] Godine 1203. veliki župan Raške [[Vukan Nemanjić]] optužio je bosanskog bana da podržava heretike. Kulin je na [[Bilino polje|Bilinom polju]] potpisao povelju u kojoj tvrdi da je uvijek bio vjerni katolik i time spasio Bosansku banovinu od vanjske interevencije. Uspio je sačuvati [[Bosanska biskupija|Bosansku biskupiju]] unutar [[Dubrovačka nadbiskupija|Dubrovačke nadbiskupije]], dok se ispostavilo da greške koje su bosanci priznali bile uglavnom zbog neznanja i nepoznavanja propisa, nego heretičkih doktrina.{{sfn|Fine|1994|p=47}} Kulin je tada još jednom ponovo potvrdio svoju lojalnost Mađarima, iako je njihova nad Bosnom većinom bila nominalna.{{sfn|Fine|1994|p=47}} Kulin umire 1204. a njega će naslijediti njegov sin Stjepan Kulinić koji će više podržavati Katoličku crkvu nego njegov otac, što je dovelo do toga da 1232. službenici bosanske crkve svrgnu njegovog sina i umjesto njega postave [[Matej Ninoslav|Mateja Ninoslava]]. U isto vrijeme njegov rođak [[Prijezda I Kotromanić|Prijezda I]] napustio je bosansku crkvu i ponovo je prešao u katoličku vjeru. Ugarski kralj [[Andrija II, kralj Ugarske|Andrija II]] dao je 1234. bosansku banovinu na upravljanje hercegu [[Koloman (herceg)|Kolomanu]], a u isto vrijeme legitimni nasljednik Stjepana, njegov sin [[Sibislav, knez Usore|Sibislav]], knez Usore,<ref>{{Citiranje weba|url=https://www.enciklopedija.hr/natuknica.aspx?id=63423|title=Usora {{!}} Hrvatska enciklopedija|work=www.enciklopedija.hr|access-date=13. 12. 2020}}</ref> počeo je napadati Ninoslava u nastojanju da preuzme vlast nad čitavom Bosnom. === Religijski sukobi === [[Datoteka:Zadar_Treaty_1358.png|alt=|mini|200x200piksel|Banovina Bosna nakon [[Zadarski mir|sporazuma u Zadru]], 1358.]] [[Bosanski krstaški rat|Krstaški rat]] pokrenut protiv Bosne na čelu sa hercegom Kolomanom trajao je pet godina.<ref name="Fine1">{{citation|last=Van Antwerp Fine|first=John|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|pages=277|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=0472082604|author-link=John Van Antwerp Fine, Jr.}}</ref> Papin napad na Bosnu je prouzročio samo veću podršku Ninoslavu, pošto je samo Sibislav stao na stranu pape i krstaškog rata. Ninoslav je izdao ukaz Dubrovačkoj republici 22. maja 1240. tražeći zaštitu ukoliko ga napadne srpski kralj [[Vladislav Nemanjić]]. Upravljanje nad Bosanskom banovinom Koloman predao je Prijezdi koji će uspijeti ostati na vlasti dvije ili tri godine. [[Tatari]] su 1241. provalili u Mađarsku što je natjeralo Kolomana da se povuče iz Bosne, što je odmah iskoristio Matej Ninoslav i ponovo uspostavio vlast, što je natjeralo i Prijezdu u izbjeglištvo na Ugarski dvor. Ninoslav će kasnije biti umiješan i u građanskom ratu koji je izbio u Hrvatskoj između [[Trogir]]a i [[Split]]a. On je nakon niza ratova Bosni priključio [[Livno]], župu [[Neretva|Neretvu]], te [[Ustiprača|Ustipraču]]. Ostatak svoje vladavine Ninoslav se bavio unutrašnjim pitanjima u Bosni, a njegova smrt oko 1250. donijet će nove konflikte oko vlasti. U konačnici Ugarski kralj [[Bela IV, kralj Ugarske|Bela IV]] osvojio je Bosnu i postavio Ninoslavog katoličkog rođaka Prijezdu koji će proganjati pripadnike Bosanske crkve. Još jedna Ugarska kampanja pokrenuta je protiv Bosne 1253. ali ne postoji dokaz da su došli do središta banovine. Ugarsko kraljevstvo je na sjeveru postavilo vazalne vladare u [[Usora (oblast)|Usori]] i [[Soli (oblast)|Soli]], a središte banovine u [[Srednja Bosna|srednjoj Bosni]] i [[Vrhbosna (župa)|Vrhbosni]] vjerovatno je i dalje ostalo [[de facto]] nezavisno.{{sfn|Fine|1994|p=148}} === Kotromanići === Prijezda, osnivač [[Kotromanići|dinastije Kotromanića]], imao je značajno manje područje kojim je vladao nego Ninoslav, jer je Ugarski kralj odvojio sjeverne regije Usoru i Soli od Bosanske banovine. Tu graničnu teritoriju Ladislav IV, kralj Ugarske, darovao je njegovom zetu, srpskom kralju [[Stefan Dragutin|Dragutinu]], a iste godine Prijezda je dogovorio brak njegovoj sina [[Stjepan I Kotromanić|Stjepana I.]] sa Dragutinovom kćerkom [[Elizabeta Kotromanić|Elizabetom]]. Taj brak će imati velike posljedice u budućnosti jer su od tada potomci Stjepana i Elizabete imali pravu na srpsku krunu.{{sfn|Ćirković|1964|p=75}} Prijezda je odstupio sa vlasti 1287. zbog svoje starosti, a svoje zadnje dane proveo je na imanju u [[Zemljenik]]u. Ugari su ponovo utvrdili svoju vlast nad Solima, Usorom i Sanom u ranom 13. vijeku, a područje kojim je Prijezda upravljao kao ugarski vazal moglo bi biti u sjevernim područjima današnje Bosne između rijeka Drine i Bosne. Južni dio ostao je nezavisan, ali njegov vladar, nasljednik Ninoslava, nije zabilježen.{{sfn|Fine|1994|p=275|loc=Bosnia from the 1280s to the 1320s}} Njega je naslijedio [[Prijezda II Kotromanić|Prijezda II.]] koji će samostalno vladati od 1287. do 1290, a kasnije i zajedno sa svojim bratom Stjepanom I. === Šubići i Stjepan II. Kotromanić === Od 1302. do 1322. vlada hrvatska feudalna porodica [[Šubići|Šubića]]. Iskoristivši rascjepkanost feudalnih vladara, [[Pavao I. Šubić Bribirski|Pavao I. Šubić]] ovladao je čitavom Bosnom i postao njen gospodar. Takvo stanje potrajalo je sve do Bitke kod Bliske kada je Mladen II zarobljen, a ugarski kralj [[Karlo I. Robert]] će Kotromanićima vratiti vlast nad banovinom.<ref>Mladen ANČIĆ, 1997, Putanja klatna. Ugarsko-hrvatsko kraljestvo i Bosna u XIV. stoljeću. Zavod za povijesne znanosti Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti Zadru.https://www.bib.irb.hr/40904#page=103</ref>{{sfn|Fine|1994|p=277}} Sjepan II. Kotromanić bio je bosanski ban od 1314, ali u stvarnosti pod kontrolom Mladena II sve do njegovog zarobljavanja, a njegova stvarna vlast nad banovinom trajat će od 1322. do 1353, zajedno sa njegovim bratom Vladislavom.{{sfn|Fine|1994|p=277}} Za njegove vladavine Bosanska banovina će dobiti izlaz na [[Jadransko more]] kada je 1326. Stjepan II odvojio [[Humska zemlja|Humsku zemlju]] od Srbije,<ref>Fine 1994, p. 275, Bosnia from the 1280s to the 1320s. sfn error: multiple targets (2×): CITEREFFine1994 (help) {{verify source|date=novembar 2020|reason=This ref was deleted Special:Diff/985006634 by a bug in VisualEditor and later restored by a bot in plain-text form. The original cite can be found at Special:Permalink/984992638 (or in a rev close it it) as cite #25 - find and verify the cite and replace this template with it (4). [[User:GreenC bot/Job 18]]}}</ref>{{sfn|Fine|1994|p=278}} i time dobio pristup od ušća [[Neretva|Neretve]] do [[Konavle|Konavla]].<ref name="Fine-20">{{cite book|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|date=1994|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&q=Ston&pg=PA20|language=en|publisher=University of Michigan Press|access-date=16. 10. 2018|isbn=0472082604|last1=Fine|first1=John V. A.|page=20}}</ref> Nakon smrti srpskog kralja [[Uroš II. Milutin|Uroša II. Milutina]] 1321. prisvojio je i Usoru i Soli 1324.{{sfn|Fine|1994|p=277}} Uspio je značajno povećati područje kojim je vladao i time ostvario nezavisnost koju su mu priznavali i okolni vladari.{{sfn|Fine|1994|p=280}} Za vrijeme njegove vlasti uspostavljen je Franjevački vikarijat 1342,{{sfn|Fine|1994|p=281}} a područje kojim je vladao uključivalo je sve tri crkve: bosansku, katoličku i pravoslavnu. Posljednje godine svoje vladavine Stjepan II proveo je u miru, izuzev manjih raspravi sa Dubrovačkom i Mletačkom republikom oko opljačkanih karavana po Bosni. Umro je u 28. septembra 1353. i ukopan je u sklopu franjevačkog samostana u [[Mile (Visoko, BiH)|Milama]] kod Visokog. Godine 1354. godine prvi put se spominje i staleško tijelo – [[stanak]] "sve zemlje Bosne i Donjih Krajeva i Zagorja" koji predstavlja političko tijelo bosanske vlastele. === Mladi ban Tvrtko === [[File:TvrtkoPoveljaMoštre.jpg|poveznica=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TvrtkoPoveljaMo%C5%A1tre.jpg|alt=|lijevo|mini|200x200px|Charter{{Mrtav link}} of King Tvrtko I Kotromanić, written in [[:en:Visoko during the Middle Ages#Moštre|Moštre]]]] Tvrtko, sin Stjepanovog brata i suvladara Vladislava, imao je 14 godina u momentu smrti njegovog ujaka,{{sfn|Fine|1994|p=284}} tako da je Vladislav bio na vlasti kao [[regent]],{{sfn|Ćirković|1964|p=122}} dok je Tvrtko sa svojom majkom [[Jelena Šubić|Jelenom Šubić]] putovao širom banovine kako bi uredio odnose sa svojim vazalima.{{sfn|Ćošković|2009|p=}} Nakon smrti Vladislava 1354. regent je postala Jelena koja će odmah otputovati u Mađarsku kako bi dobila pristanak Ludovika I za mladog bana. Odmah po povratku održala je stanak u Milama kojim je dobila potvrdu svih posjeda i privilegija vlastele "sve Bosne, Donjih Krajeva, Zagorja i Huma".{{sfn|Ćirković|1964|p=122}} Iako je na početku vladavine ojačao,{{sfn|Fine|1994|p=369}} 1363. izbiti će rat sa Ugarskom.{{sfn|Fine|1994|p=369}}{{sfn|Ćirković|1964|p=128}}Stvarni uzrok rata nije poznat, ali sam Ludovik u jednoj povelji piše da je odredio arhiepiskopa ostrogotskog Nikolu i palatina Nikolu Konta da osvoje „na Usoru“ i iskorijene iz Bosne „bezbrojno mnoštvo heretika i patarena“, dok kod Ivana arhiđakona od Kikilea stoji da ih je Ludovik poslao „da unište drskost nekih pobunjenika“. Ludovik je prvo napao [[Dolnji kraji|Donje kraje]],{{sfn|Ćirković|1964|p=129}} oblast sa podijeljenim plemstvom gdje su jedni podržavali Tvrtka a drugi ugarskog kralja.{{sfn|Fine|1994|p=369}} [[Vlatko Vukoslavić]] priklonio se Ludoviku i predao tvrđavu u [[Ključ (BiH)|Ključu]], ali [[Vukac Hrvatinić]] uspio je u odbrani tvrđave [[Soko Grad kod Šipova|Soko grad]] u župi Pliva.{{sfn|Fine|1994|p=369}} Mjesec kasnije napadnuta je i Usora,{{sfn|Ćirković|1964|p=129}} koju je napala velika kraljevska armija,{{sfn|Fine|1994|p=369}} međutim [[Srebrenik (tvrđava, Srebrenik)|tvrđava]] u [[Srebrenik]]u je odolila napadima i čak uspjela zarobiti kraljev pečat.{{sfn|Ćirković|1964|p=129}} To je bila prva Tvrtkova pobjeda protiv Ugarskog kralja koji će se zajedno sa svojom vojskom vratiti u Mađarsku. Jedinstvo bosanske vlastele nije dugo trajalo, pa su u februaru 1366. svrgnuli Tvrtka{{sfn|Fine|1994|p=369}} i zamijenili s njegovim mlađim bratom [[Vuk Kotromanić|Vukom]].{{sfn|Ćirković|1964|p=130}} Tvrtko je pobjegao na ugarski dvor gdje ga je primio Ugarski kralj, njegov dojučerašnji neprijatelj.{{sfn|Fine|1994|p=369}} Prihvativši ponovo ugarsko suzerenstvo, Tvrtko je dobio pomoć od Ugarske i vratio se u Bosnu marta 1366. Do kraja mjeseca povratio je neke dijelove svoje države, ali ne sve. Imao je podršku gospodara Donjih Kraja. U ovaj sukob uključili su se razni plemići i često su mijenjali strane. Najznačajnija prebjeglica u ovom sukobu bio je [[Sanko Miltjenović|Sanko Miltenović]], vodeći humski velikaš pod čijom vlašću se nalazio veliki dio Huma između [[Nevesinje|Nevesinja]] i [[Konjic]]a i obale. U drugoj polovini 1367. on se nagodio sa Tvrtkom,{{sfn|Fine|1994|p=369}} pa je zaključen mir kojim je Sanko zadržao svoje posjede, ali ponovo priznao Tvrtkovu vlast.{{sfn|Fine|1994|p=370}}{{sfn|Ćirković|1964|p=131}} Do kraja 1367. Tvrtko je povratio svoju banovinu, a Vuk je bio u izbjeglištvu iz koga je tražio pomoć sa strane, posebno od pape, koji je pozivao na križarski rat protiv Bosne. Pošto je ovaj put Ugarska bila na Tvrtkovoj strani, križarskog rata nije bilo, a do 1374. Vuk se izmirio sa Tvrtkom.{{sfn|Ćirković|1964|p=132}} Narednih godina Vuk je ostao u Bosni kao mlađi ban; jedini tragovi njegovog prisustva iz ovih godina jesu povelje koje je on odobrio. Do početka 1370-ih godina 14. vijeka Tvrtko je toliko ojačao da je počeo da se upliće u međusobne sukobe srpskog plemstva. ==== Širenje ==== [[File:Bosna_1373.jpg|poveznica=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bosna_1373.jpg|alt=|mini|249x249px|The{{Mrtav link}} Banate of Bosnia in 1373]]U savezu sa knezom [[Knez Lazar|Lazarom]] Tvrtko je uspio da sruši [[Nikola Altomanović|Nikolu Altomanovića]] i dođe u posjed velikog dijela njegovih teritorija. Na taj način je postao susjed [[Balšići]]ma, gospodarima Zete i gornje Albanije. [[Balšići]] su poslije pogibije braće [[Mrnjavčević]]a u Maričkoj bitci proširili svoju vlast na [[Peć]] i [[Prizren]]. Izvukli su korist i od rušenja Nikole Altomanovića, zagospodarivši zaleđem Dubrovnika (Trebinjem, Konavalima i Dračevicom); zbog toga će doći u sukob sa bosanskim banom, koji je također isticao svoje pravo na dubrovačko zaleđe, pozivajući se na svoje pravo nad Srbijom. Početkom 1377. (u januaru ili prvoj polovini februara) preoteo im je [[Trebinje]], [[Konavle]] i [[Dračevica|Dračevicu]].<ref>{{Citiranje weba|url=http://hbl.lzmk.hr/clanak.aspx?id=249|title=Hrvatski biografski leksikon|date=|year=2009|work=hbl.lzmk.hr|publisher=|language=hr|access-date=19. 12. 2020|quote=Na poč. 1377. Tvrtko je u sporazumu s nekim Trebinjcima izazvao pobunu protiv vlasti Balšića te potom zaposjeo Trebinje, Konavle i Dračevicu. Tim činom dovršio je teritorijalno širenje svoje države|author=Pejo Ćošković}}</ref> Uz to, i preostalo primorje između Kotorskog zaljeva i teritorija zauzetih 1377. potpalo je pod vlast bosanskog vladara. Tvrtko je tako postao gospodar jadranskog primorja između Kotora i Dubrovnika (bez tih gradova). Tim osvajanjima, posebno onim duž Drine i [[Lim (rijeka)|Lima]], povećao se udio pravoslavnih (srpskih) svećenika, monaha, vjernika i crkava pod vlašću bosanskog vladara. Kao gospodar jednog dijela nekadašnjih nemanjićkih posjeda, Tvrtko je smatrao sebe jedinim legitimnim nasljednikom. ==== Krunidba ==== Tvrtko je zbog krvne povezanosti sa Nemanjićima uzeo titularno vladarsko ime Stefan, otkada je počela bizantinizacija titula na bosanskom dvoru, uslijed ulaska utjecaja iz Srbije.<ref>{{Cite journal|last=Dautović|first=Dženan|last2=Dedić|first2=Enes|date=2016|title=Povelja kralja Tvrtka I Kotromanića Dubrovniku|url=http://www.anubih.ba/godisnjak/god45/Godisnjak45-full.pdf|journal=Godišnjak|language=Bosanski|publisher=[[ANUBiH]]|volume=45|pages=240-243|doi=|access-date=|quote=|via=}}</ref> Njegova titula pokazuje osnov po kojem je postavio legitimno pravo na upražnjenu srpsku krunu: ''kralj Srbljem, Bosni, Pomorju, Humskoj zemlji, Donjim Krajem, Zapadnim Stranam, Usori i Podrinju''. Tvrtkovu titulu priznali su Dubrovčani i počeli su da mu isplaćuju [[Svetodmitarski dohodak]]. Njegove obveze prema preostalim srpskim oblasnim gospodarima nisu postojale, pa tako u izvorima i nema informacija o prihvaćanju ili neprihvaćanju Tvrtkovog čina među srpskim oblasnim gospodarima i Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Krunisanje Tvrtka I izvršeno je 1377. godine. Ne postoji konsenzus gdje se krunidba dogodila (Mileševo ili Mile kod Visokog) ili koja je priroda krunidbe bila (jednokratno s dvije krune ili dvokratno), kao i osobe koronatora (djed Crkve bosanske, franjevački vikar ili pravoslavni mitropolit). U srpskoj historiografiji uglavnom se smatra da je to manastir u [[Mileševo|Mileševu]] za koji je izvor Orbinijevo ''[[Kraljevstvo Slavena]]'', dok većina hrvatskih i bosanskohercegovačkih povjesničara, nakon povijesno-arheoloških istraživanja, zagovara krunisanje u [[Mile (Visoko, BiH)|Milima]] kod Visokog.<ref>{{Citiranje časopisa|author=Dejan Zadro|month=|language=en|id=|pages=63|issue=|volume=|journal=Prilozi|year=|last=|date=|url=https://www.academia.edu/856482/Srednjovjekovna_franjeva%C4%8Dka_crkva_sv_Nikole_u_Milima_Arnautovi%C4%87i_kod_Visokog_Kriti%C4%8Dki_osvrt_na_dosada%C5%A1nja_povijesno_arheolo%C5%A1ka_istra%C5%BEivanja|title=Srednjovjekovna franjevačka crkva sv. Nikole u Milima (Arnautovići kod Visokog). Kritički osvrt na dosadašnja povijesno-arheološka istraživanja|coauthors=|authorlink=|first=|access-date=17. 12. 2020}}</ref> Tvrtkovim krunisanjem nastaje [[Kraljevstvo Bosna]] == Ekonomija == [[Datoteka:Povelja_Kulina_bana.jpg|alt=|mini|330x330piksel|Povelja Kulina bana]] Bosna je sa Kulinom i njegovim ugovorom sa Dubrovnikom 1189. ostvario slobode u trgovini i time povećao promet roba. Izvoz metalnih ruda [[Srebro|srebra]], [[Bakar (element)|bakra]] i [[Olovasta rudoliska|olova]] bili su stup razvoja bosanskog gospodarstva u srednjem vijeku. I ostala dobra kao što su [[vosak]], [[zlato]], [[med]] i [[Koža (materijal)|koža]] prevožena je preko [[Dinaridi|Dinarida]] do obale preko [[Neretvanski put|Neretvanskog puta]], a otkupljivali su ih uglavnom trgovci iz Dubrovnika i [[Mletačka Republika|Mlečani]].{{sfn|Ćirković|1964|p=141}} Puni pristup Neretvanskom putu bio je ključan za gospodarstvo banovine kada je ban Stjepan II. uspio ovladati čitavim njenim putem osvajanjem Huma. Glavna trgovačka središta u unutrašnjosti bili su [[Fojnica]] i [[Podvisoki]]. Širom Bosanske Banovine postojale su carine koje su kao naknadu uzimale deseti dio prodane robe, a uvedene su za vrijeme vladavine Stjepana II. Kotromanića. Kao rezultat, javilo se [[krijumčarenje]] a najviše se zloupotrebljavalo pretvaranje slobodnih ljudi u [[Robovlasništvo|roblje]] i njihova preprodaja, trgovina neoznačenim srebrom i prodaja soli ispod cijene. Trgovinski promet odvija se ključnim putevima koji primorje povezuju sa unutrašnjošću. To su [[Dubrovački put|Via Drine]] i [[Neretvanski put|Via Narenta]], dva ključna puta kojima su ostala naselja i lokalne sredine međusobno povezani. Trgovački prevoz uglavnom se bazira na karavanskoj trgovini u kojoj su [[Vlasi]] sa svojim životinjama ugovarali prevoz robe iz Dubrovnika do predviđenih destinacija. Na čelu karavana je [[kramar]] (primićur), a učesnici u karavanu se nazivaju ponosnicima.{{sfn|Kurtović|2019|p=102}} Domaći majstori, zanatlije i umjetnici svoj doprinos iskazuju domaćim proizvodima kao što su teški srebreni pojasevi, mačevi, štitovi, ukrašene tacne/pladnjevi, kupe i pehari, naušnice, vijenci i prstenje sa oznakom da su izrađeni “na bosanski način”, od čega su najcjenjeniji bili srebrni bosanski pojasevi koji se ističu vrijednošću i težinom.{{sfn|Kurtović|2019|p=131}} Bosanska vojska za vrijeme banovine temeljila se na konjaništvu krupnije i sitnije vlastele organizirane u hijerarhiji po sistemu vjerne službe i vjere gospodske. O broju vojnika kojima su raspolagali bosanski banovi teško je u potpunosti ustvrditi. Iz primjera [[Opsada Zadra (1345.)|opsade Zadra]] 1345, ban Stjepan II Kotromanić predvodi vojsku od 10.000 vojnika kod Zemunika u tabor ugarske vojske.<ref>{{Citiranje časopisa|author=Esad Kurtović|month=|language=bs|id=|pages=17|issue=|volume=|journal=|year=|last=|date=|url=https://www.academia.edu/31875091/Esad_Kurtovi%C4%87_Konj_u_srednjovjekovnoj_Bosni_Filozofski_fakultet_Sarajevo_2014|title=Esad Kurtović, Konj u srednjovjekovnoj Bosni, Filozofski fakultet, Sarajevo 2014.|coauthors=|authorlink=|first=|access-date=17. 12. 2020}}</ref> == Religija == Kao sjecište dvije velike religije, planinska regija Bosne između njih, nominalno je pripadala Rimskoj crkvi,{{sfn|Fine|1991|p=8}} ali se katoličanstvo nikada nije čvrsto ukorijenilo zbog slabe crvkene organizacije{{sfn|Fine|1991|p=8}} i loših puteva.{{sfn|Fine|1994|p=17}} Srednjovjekovna Bosna ostala je ničija zemlja što je dovelo do formiranja odvojene i donekle heretičke crkve – [[Crkva bosanska|Crkve bosanske]].{{sfn|Fine|1991|p=8}} Iako je Bosna nominalno bila katolička, a Rim tražio da se koristi latinski kao liturgijski jezik, bosanski katolici su uglavnom koristi [[Crkvenoslavenski jezik|crkvenoslavenski]].{{sfn|Fine|1994|p=18}} Franjevci su u Bosnu došli u kasnoj polovini 13. vijeka kako bi iskorijenili učenja Bosanske crkve, pa je tako vikarijat osnovan 1340,<ref name="svjetlorijeci">{{cite web|url=http://www.svjetlorijeci.ba/stranica/7/bosna-srebrena|title=Bosna Srebrena u prošlosti i sadašnjosti &#124; FMC Svjetlo riječi|website=Svjetlorijeci.ba|access-date=17. 8. 2016|archive-date=24. 2. 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140224200107/http://www.svjetlorijeci.ba/stranica/7/bosna-srebrena|url-status=dead}}</ref> posredstvom Stjepana II. Kotromanića, za čije će se vladavine podignuti više samostana. Do 1385. bili su u Olovu, Milama, [[Kraljeva Sutjeska|Kraljevoj Sutjesci]] i Lašvi.{{Sfn|Fine|1994|p=281, 282}} == Spisak bosanskih banova == * [[Ban Borić|Borić]] (1154–1163) * [[Kulin ban]] (1180–1204) * [[Ban Stjepan|Stjepan Kulinić]] (1204–1232) * [[Ban Matej Ninoslav|Matej Ninoslav]] (1232–1250) * [[Prijezda I Kotromanić|Prijezda I]] (1250–1287) * [[Stjepan I Kotromanić]] (1287–1314) (zajedno sa [[Prijezda II Kotromanić|Prijezdom II]] 1287–1290, vazalni ban 1290–1314) * [[Prijezda II]] (1287–1290) * [[Mladen I Šubić|Mladen I Šubić Bribirski]] (1302–1304) * [[Mladen II Šubić]] (1304–1322) * [[Stjepan II Kotromanić]] (vazalni ban 1314–1322, samostalno 1322–1353) * [[Tvrtko I, kralj Bosne|Stjepan Tvrtko I Kotromanić]] (1353–1377) == Reference == {{Refspisak|2}} == Literatura == * {{cite book|ref=harv|title=Postanak srednjovjekovne bosanske države|first=Marko|last=Vego|date=|url=https://books.google.ba/books/about/Postanak_srednjovjekovne_bosanske_dr%C5%BEav.html?id=7sFpAAAAMAAJ&redir_esc=y|language=|publisher=Svjetlost|access-date=|isbn=|year=1982|website=}} * {{cite book|ref=harv|title=Krunidbena i grobna crkva bosanskih vladara u Milima (Arnautovićima) kod Visokog|first=Pavao|last=Anđelić|date=|url=|language=|publisher=|access-date=|isbn=|year=1979|website=}} * {{cite book|ref=harv|title=Bobovac i Kraljeva Sutjeska, Sarajevo|first=Pavao|last=Anđelić|date=|url=https://hrcak.srce.hr/146615?lang=en|language=|publisher=|access-date=|isbn=|year=1973|website=}} * {{cite book|ref=harv|title=Kratka historija srednjovjekovne Bosne, Sarajevo 2019|first=Esad|last=Kurtović|date=|url=https://www.academia.edu/40800003/Esad_Kurtovi%C4%87_Kratka_historija_srednjovjekovne_Bosne_Sarajevo_2019_144_str|language=bs|publisher=Dobra knjiga, Sarajevo|access-date=|isbn=|year=2019|date=2019|website=}} * {{Cite book|ref=harv|last=Klaić|first=Nada|author-link=Nada Klaić|title=Srednjovjekovna Bosna: Politički položaj bosanskih vladara do Tvrtkove krunidbe (1377. g.)|year=1989|location=Zagreb|publisher=Grafički zavod Hrvatske|url=https://books.google.com/books?id=fm5pAAAAMAAJ}} * {{Cite book|ref=harv|last=Orbini|first=Mauro|author-link=Mauro Orbini|year=1601|title=Il Regno de gli Slavi hoggi corrottamente detti Schiavoni|location=Pesaro|publisher=Apresso Girolamo Concordia|url=https://books.google.com/books?id=Fx3OntcdUkQC}} * {{Cite book|ref=harv|last=Curta|first=Florin|author-link=Florin Curta|title=Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250|year=2006|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|url=https://archive.org/details/southeasterneuro0000curt|url-access=registration}} * {{Cite book|ref=harv|last=Fine|first=John Van Antwerp Jr.|author-link=John Van Antwerp Fine Jr.|title=The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century|date=1991|orig-year=1983|location=Ann Arbor, Michigan|publisher=University of Michigan Press|isbn=0472081497|url=https://books.google.com/books?id=Y0NBxG9Id58C}} * {{Cite book|ref=harv|last=Fine|first=John Van Antwerp Jr.|author-link=John Van Antwerp Fine Jr.|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|year=1994|orig-year=1987|location=Ann Arbor, Michigan|publisher=University of Michigan Press|isbn=0472082604|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC}} [[Kategorija:Politička historija srednjovjekovne Bosne]] [[Kategorija:Bivše države na Balkanu]] 1cbxvmtclwiaud9kdsrs42n307ewwvs Goce Delčev 0 19667 3429184 3405818 2022-08-28T14:44:22Z Svetliofficial 145327 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Goce Delcev.jpg|mini|Goce Delčev]] '''Goce Delčev''' ({{mk|'''Ѓорѓи Николов Делчев'''}}; [[Kukuš]] (Kilkis, Grčka), [[4. februar]] [[1872]] - [[Banica (Grčka)|Banica]] (Karié, Grčka), [[4. maj]] [[1903]]) bio je [[Bugarska|bugarski]] nacionalni heroj, učesnik makedonskog revolucionarnog pokreta, član [[Makedonska revolucionarna organizacija|Makedonske revolucionarne organizacije]], ideolog, organizator i vođa makedonskog revolucionarnog narodnooslobodilačkog pokreta krajem 19. i početkom 20. vijeka.<ref name="DIMEVSKI">Dimitar Dimeski, ''Македонското национално движење во Битолскиот вилает (1893-1903)'', 2. izdanje, Skoplje, 1982.</ref> U [[Sjeverna Makedonija|Makedonija]], Delčeva također smatraju nacionalnim herojem. Školovao se u [[Kukuš]]u, gdje je završio gimnazijsko obrazovanje (1879–1887), zatim u [[Solun]]u gdje je pohađao Solunsku mušku gimnaziju "Sv. Ćilir i Metod", gdje je vodio tajni studentski revolucionarni krug, a školovanje je nastavio u [[Sofija|Sofiji]] u vojnoj školi (1891–1894). Nakon povratka u Makedoniju (1894), bio je nastavnik u [[Štip]]u. U Štipu je upoznao [[Dame Gruev|Damu Grueva]] s kojim je učestvovao u rukovodstvu Makedonske revolucionarne organizacije. Mrežu te organizacije proširio je u proljeće 1895. te je preko [[Vinica (Makedonija)|Vinice]] organizirao tajne kanale. U Solunu je učestvovao na savjetovanju s vodećim osobama Organizacije: [[Dame Gruev]], [[Pere Tošev]] i drugi, gdje su dogovorili zauzimanje stavova u odnosu na Makedonski odbor koji je osnovan u Sofiji. U septembru, Delčev je postavljen za direktora škole u [[Štip]]u. Krajem decembra 1895. Delčeva je centralni komitet Makedonske revolucionarne organizacije opunomoćio da ode u Sofiju na razgovor sa tamošnjim Makedonskim komitetom i dadne njihov doprinos makedonskim interesima, međutim ti razgovori nisu bili uspješni. Organizirao je punktove MRO u mjestima [[Ćustendil]] i Dupnica (početkom 1896), a u februaru iste godine i u Štipu su organizirane demonstracije i protesti protiv vlade. Učestvovao je na Solunskom kongresu, gdje je usvojena nova ideologija i strategija djelovanja. Sa Đorđem Petrovom radio je na novom ustavu i pravilniku MRO. Tokom afere "Donev", zbog nedostatka dokaza pušten je na slobodu, ali je u maju ponovno uhapšen i sproveden u zatvor u Skoplje, gdje je bio zatvoren u Kuršumli-hanu, ali je ponovno oslobođen. Međutim, afera je skrenula pažnju osmanlijskih vlasti na Delčeva. U septembru 1896. je postavljen za glavnog učitelja (direktora) u selu [[Bansko (Strumica)|Bansko]], gdje je nastavio aktivnosti širanje mreže Revolucionarne organizacije. Ubrzo je dao otkaz na mjesto učitelja i u potpunosti se posvetio makedonskom oslobodilačkom radu. Preuzeo je ulogu predstavnika MRO u Sofiji. U pismu katoličkog nadbiskupa [[Plovdiv]]a upućenom [[Vatikan]]u, predstavio je svoj cilj makedonske borbe: ispravljanje nepravedne odluke Berlinskog kongresa u vezi Makedonije i dobijanje pune političke autonomije. Nakon Solunske afere, Delčev i Đorđe Petrov preuzeli su nadležnosti Centralnog komiteta. Nakon prijema obavijesti o hapšenju članova Centralnog komiteta u Solunu, sa Đorđem Petrovom sredinom marta izdao je smjernice od okruga do okruga i seoskih odbora, kao i vojnim zapovjednicima za produženje aktivnosti u okviru tekućeg programa. Delčev je bio posvećen funkcioniranju tajnih kanala, kurirske službe, tajne pošte, obezbjeđivanju materijalnih sredstava i opskrbe Organizacije oružjem i municijom, kao i revolucionarnim knjigama i novinama. Organizirao je i proizvodnju bombi i [[eksploziv]]a u selu Sabler (Ćustendilsko), a zatim i u Burgasu, Plovdivu a kasnije i na Sv. Gori (između manastira Hilandar i Zorografski). Osnivač je i Četničkog instituta, a također i tvorac i pedagog prvih organizacijsko-agitacijskih četa i vojvoda. Zajedno sa Đorđom Petrovom sačinili su pravilnik o vojsci. Formiranjem seoskih milicija one su pripojene četničkoj organizaciji kojom je neposredno rukovodio Delčev, sa statusom glavnog kontrolora. MRO je time preuzela sudsku i izvršnu vlast, čime je stvorena tajna makedonska država na području [[Osmanlijsko Carstvo|Osmanlijskog Carstva]]. Da bi ojačao Organizaciju, Delčev je obavio nekoliko instruktivnih posjeta. Na zimu 1900. kružio po odborima u vilajetu [[Edirne]], s ciljem bolje koordinacije između makedonskih i tračkih revolucionara. Od augusta 1901. do marta 1902. Delčev je obilazio odbore po centralnim i zapadnim dijelovima Makedonije. Također, vodio je zasjedanje Kongresa narandžastog revolucionarnog distrikta održanog u Plovdivu aprila 1902. godine. Zatim je Delčev otišao u obilazak odbora po centralnim [[Rodopi]]ma. Krajem septembra iste godine, oštro je osudio pokretanje Gornjodžumajskog (Blagoevgradskog) ustanka. Odbacio je odluke Solunskog kongresa 1903. o podizanju ustanka i zajedno sa najbližnim saradnicima otišao u unutrašnjost Makedonije da bi se povuklo rješenje o dizanju masnovnog ustanka. U aprilu 1903. upoznao je Damea Grueva u Solunu, koji se tada tek vratio iz zatvora. Njih dvojica složili su se da se ustanak treba voditi intenziviranim četničkim djelima i terorističkim akcijama. Iz Soluna krenuo je prema gradu Ser (Σέρρες), gdje se trebao održati kongres Serskog revolucionarnog odbora. Došao je do sela Banica 3. maja 1903. gdje su ga u jutarnjim satima opkolile vojne jedinice. Poginuo je istog dana u sukobu sa osmanlijskom policijom. == Reference == {{refspisak|1}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Gotse Delchev}} * [http://www.promacedonia.org/en/turk/turk_4.html Turski dokumenti o ubistvu Goca Delčeva] * [https://web.archive.org/web/20060618234152/http://mymacedonia.net/history/goce.htm Goce Delčev - makedonski heroj] * [http://www.slovo.bg/showwork.php3?AuID=130&WorkID=3502&Level=1 Goce Delčev - knjiga Peja Javorova] {{DEFAULTSORT:Delčev, Goce}} [[Kategorija:Historija Bugarske]] [[Kategorija:Historija Makedonije]] [[Kategorija:Rođeni 1872.]] [[Kategorija:Biografije, Kukuš]] [[Kategorija:Umrli 1903.]] hx3707a73xy2w4ipqkv5b8rx04dn7ql 3429185 3429184 2022-08-28T14:49:36Z AnToni 2325 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/Svetliofficial|Svetliofficial]] ([[User talk:Svetliofficial|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:AnToni|AnToni]] wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Goce Delcev.jpg|mini|Goce Delčev]] '''Goce Delčev''' ({{mk|'''Ѓорѓи Николов Делчев'''}}; [[Kukuš]] (Kilkis, Grčka), [[4. februar]] [[1872]] - [[Banica (Grčka)|Banica]] (Karié, Grčka), [[4. maj]] [[1903]]) bio je [[Sjeverna Makedonija|makedonski]] nacionalni heroj, učesnik makedonskog revolucionarnog pokreta, član [[Makedonska revolucionarna organizacija|Makedonske revolucionarne organizacije]], ideolog, organizator i vođa makedonskog revolucionarnog narodnooslobodilačkog pokreta krajem 19. i početkom 20. vijeka.<ref name="DIMEVSKI">Dimitar Dimeski, ''Македонското национално движење во Битолскиот вилает (1893-1903)'', 2. izdanje, Skoplje, 1982.</ref> U [[Bugarska|Bugarskoj]], Delčeva također smatraju nacionalnim herojem. Školovao se u [[Kukuš]]u, gdje je završio gimnazijsko obrazovanje (1879–1887), zatim u [[Solun]]u gdje je pohađao Solunsku mušku gimnaziju "Sv. Ćilir i Metod", gdje je vodio tajni studentski revolucionarni krug, a školovanje je nastavio u [[Sofija|Sofiji]] u vojnoj školi (1891–1894). Nakon povratka u Makedoniju (1894), bio je nastavnik u [[Štip]]u. U Štipu je upoznao [[Dame Gruev|Damu Grueva]] s kojim je učestvovao u rukovodstvu Makedonske revolucionarne organizacije. Mrežu te organizacije proširio je u proljeće 1895. te je preko [[Vinica (Makedonija)|Vinice]] organizirao tajne kanale. U Solunu je učestvovao na savjetovanju s vodećim osobama Organizacije: [[Dame Gruev]], [[Pere Tošev]] i drugi, gdje su dogovorili zauzimanje stavova u odnosu na Makedonski odbor koji je osnovan u Sofiji. U septembru, Delčev je postavljen za direktora škole u [[Štip]]u. Krajem decembra 1895. Delčeva je centralni komitet Makedonske revolucionarne organizacije opunomoćio da ode u Sofiju na razgovor sa tamošnjim Makedonskim komitetom i dadne njihov doprinos makedonskim interesima, međutim ti razgovori nisu bili uspješni. Organizirao je punktove MRO u mjestima [[Ćustendil]] i Dupnica (početkom 1896), a u februaru iste godine i u Štipu su organizirane demonstracije i protesti protiv vlade. Učestvovao je na Solunskom kongresu, gdje je usvojena nova ideologija i strategija djelovanja. Sa Đorđem Petrovom radio je na novom ustavu i pravilniku MRO. Tokom afere "Donev", zbog nedostatka dokaza pušten je na slobodu, ali je u maju ponovno uhapšen i sproveden u zatvor u Skoplje, gdje je bio zatvoren u Kuršumli-hanu, ali je ponovno oslobođen. Međutim, afera je skrenula pažnju osmanlijskih vlasti na Delčeva. U septembru 1896. je postavljen za glavnog učitelja (direktora) u selu [[Bansko (Strumica)|Bansko]], gdje je nastavio aktivnosti širanje mreže Revolucionarne organizacije. Ubrzo je dao otkaz na mjesto učitelja i u potpunosti se posvetio makedonskom oslobodilačkom radu. Preuzeo je ulogu predstavnika MRO u Sofiji. U pismu katoličkog nadbiskupa [[Plovdiv]]a upućenom [[Vatikan]]u, predstavio je svoj cilj makedonske borbe: ispravljanje nepravedne odluke Berlinskog kongresa u vezi Makedonije i dobijanje pune političke autonomije. Nakon Solunske afere, Delčev i Đorđe Petrov preuzeli su nadležnosti Centralnog komiteta. Nakon prijema obavijesti o hapšenju članova Centralnog komiteta u Solunu, sa Đorđem Petrovom sredinom marta izdao je smjernice od okruga do okruga i seoskih odbora, kao i vojnim zapovjednicima za produženje aktivnosti u okviru tekućeg programa. Delčev je bio posvećen funkcioniranju tajnih kanala, kurirske službe, tajne pošte, obezbjeđivanju materijalnih sredstava i opskrbe Organizacije oružjem i municijom, kao i revolucionarnim knjigama i novinama. Organizirao je i proizvodnju bombi i [[eksploziv]]a u selu Sabler (Ćustendilsko), a zatim i u Burgasu, Plovdivu a kasnije i na Sv. Gori (između manastira Hilandar i Zorografski). Osnivač je i Četničkog instituta, a također i tvorac i pedagog prvih organizacijsko-agitacijskih četa i vojvoda. Zajedno sa Đorđom Petrovom sačinili su pravilnik o vojsci. Formiranjem seoskih milicija one su pripojene četničkoj organizaciji kojom je neposredno rukovodio Delčev, sa statusom glavnog kontrolora. MRO je time preuzela sudsku i izvršnu vlast, čime je stvorena tajna makedonska država na području [[Osmanlijsko Carstvo|Osmanlijskog Carstva]]. Da bi ojačao Organizaciju, Delčev je obavio nekoliko instruktivnih posjeta. Na zimu 1900. kružio po odborima u vilajetu [[Edirne]], s ciljem bolje koordinacije između makedonskih i tračkih revolucionara. Od augusta 1901. do marta 1902. Delčev je obilazio odbore po centralnim i zapadnim dijelovima Makedonije. Također, vodio je zasjedanje Kongresa narandžastog revolucionarnog distrikta održanog u Plovdivu aprila 1902. godine. Zatim je Delčev otišao u obilazak odbora po centralnim [[Rodopi]]ma. Krajem septembra iste godine, oštro je osudio pokretanje Gornjodžumajskog (Blagoevgradskog) ustanka. Odbacio je odluke Solunskog kongresa 1903. o podizanju ustanka i zajedno sa najbližnim saradnicima otišao u unutrašnjost Makedonije da bi se povuklo rješenje o dizanju masnovnog ustanka. U aprilu 1903. upoznao je Damea Grueva u Solunu, koji se tada tek vratio iz zatvora. Njih dvojica složili su se da se ustanak treba voditi intenziviranim četničkim djelima i terorističkim akcijama. Iz Soluna krenuo je prema gradu Ser (Σέρρες), gdje se trebao održati kongres Serskog revolucionarnog odbora. Došao je do sela Banica 3. maja 1903. gdje su ga u jutarnjim satima opkolile vojne jedinice. Poginuo je istog dana u sukobu sa osmanlijskom policijom. == Reference == {{refspisak|1}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Gotse Delchev}} * [http://www.promacedonia.org/en/turk/turk_4.html Turski dokumenti o ubistvu Goca Delčeva] * [https://web.archive.org/web/20060618234152/http://mymacedonia.net/history/goce.htm Goce Delčev - makedonski heroj] * [http://www.slovo.bg/showwork.php3?AuID=130&WorkID=3502&Level=1 Goce Delčev - knjiga Peja Javorova] {{DEFAULTSORT:Delčev, Goce}} [[Kategorija:Historija Bugarske]] [[Kategorija:Historija Makedonije]] [[Kategorija:Rođeni 1872.]] [[Kategorija:Biografije, Kukuš]] [[Kategorija:Umrli 1903.]] h5j6z79r0bfky9omkjcj1pcfowwdife Feminizam 0 23751 3429182 3398149 2022-08-28T14:20:56Z Kwamikagami 5630 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} [[Datoteka:We Can Do It!.jpg|mini|"We can do it!" poster iz 1970-ih koji predstavlja simbol osnaživanja žena. ]] [[file:Feminism symbol.svg|thumb]] '''Feminizam'''<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/topic/feminism|title=feminism {{!}} Definition, History, Types, Waves, Examples, & Facts {{!}} Britannica|website=www.britannica.com|language=en|access-date=2022-02-18}}</ref> je naziv za grupu ideologija i političkih pokreta kojima je cilj poboljšanje položaja žene u društvu, odnosno izjednačavanje prava žena s pravima muškaraca.<ref>{{Cite book|last=Ritzer|first=George|url=https://books.google.ba/books?id=Dz4wU64f_JYC&q=feminism+%22principle+that+women+are+human+beings+equal+to+men%22&redir_esc=y#v=snippet&q=feminism%20%22principle%20that%20women%20are%20human%20beings%20equal%20to%20men%22&f=false|title=The Concise Encyclopedia of Sociology|last2=Ryan|first2=J. Michael|date=2010-12-03|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-4443-9264-7|language=en}}</ref> Feminizam je pokret koji je nastao u zapadnim zemljama u [[19. vijek|XIX. vijeku]] kao jedna od posljedica [[industrijska revolucija|industrijske revolucije]]. Razvoj strojeva je počeo otklanjati potrebu za ljudskom radnom snagom, postepeno eliminišući jednu od prednosti koju su muškarci imali nad ženama.<ref>{{Cite web|url=https://www.sciencehistory.org/distillations/womens-work|title=Women’s Work|date=2017-05-01|website=Science History Institute|language=en|access-date=2022-02-18}}</ref> To je omogućilo ženama da postanu sve značajniji dio radne snage, pogotovo za vrijeme [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]] kada su zamjenjivale muškarce na frontu. Feministički pokret se ispočetka ispoljavao u dva oblika - kao pokret za ravnopravnost u plaćama, odnosno kao pokret davanja [[pravo glasa|prava glasa]] ženama. Ovo potonje je s vremenom postignuto u većini zapadnih zemalja nakon Prvog svjetskog rata, a kasnije i u ostatku svijeta. Kako je politička, a i ekonomska ravnopravnost žena postignuta u institucionalnom smislu, tako je i feminizam postepeno evoluirao u novu formu tzv. ''radikalnog feminizma'' kome je cilj bio promijeniti tradicionalnu ulogu žene u društvu putem napada na [[brak]] i materinstvo kao tradicionalne institucije, odnosno na muškarce koji su po prirodi represivni prema ženama. Iako je relativno malen broj žena prihvatio taj ekstremni stav, danas se feminizam najčešće povezuje s njim. Feminizam se u posljednje vrijeme javlja i kao svojevrsna odbrambena reakcija na porast neo-[[konzervativizam|konzervativizma]] i [[vjerski fundamentalizam|vjerskog fundamentalizma]], kojima je cilj vratiti tradicionalne institucije kao i tradicionalni položaj žene u društvu. == Vanjski linkovi == {{commonscat|Feminism}} {{stub-polit}} {{Političke ideologije}} [[Kategorija:Politika]] [[Kategorija:Feminizam]] gyv583vmagxf41uqgq41vi91zrydjxn Sistem 0 37311 3429243 3146508 2022-08-29T08:55:31Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{U začetku}} '''Sistem''' (od [[Latinski jezik|latinskog]] ''systēma'' i od [[Grčki jezik|grčkog]] ''σύστημα'' sustēma) je skup [[entitet]]a, [[stvarnost|stvarnih]] ili [[apstrakcija|apstraktnih]], koji čine jednu cjelinu, gdje svaka komponenta međudjeluje, ili je u odnosu sa bar jednom od drugih komponenti. Bilo koji drugi objekat, koji nema nikakav odnos ni sa jednom komponentom sistema, nije dio tog sistema, nego spada u '''okolinu sistema'''. '''Podsistem''' je skup elemenata, koji je i sam sistem, a istovremeno je [[dio]] cijelog ''sistema''. == Osobine sistema == Većina sistema imaju zajedničke osobine, uključujući: * Sistemi imaju strukturu, određenu dijelovima i njihovom kompozicijom: * Sistemi imaju imaju svojstveno ponašanje, koje uključuje ulaze, procesiranje i izlaze materijala, [[energija|energije]] ili [[informacija]]; * Sistemi imaju međusobnu povezanost: različiti dijelovi sistema imaju funkcionalne, kao i strukturalne međusobne veze. == Literatura na engleskom jeziku == * Alexander Backlund (2000). "The definition of system". In: Kybernetes Vol. 29 nr. 4, pp.&nbsp;444–451. * Kenneth D. Bailey (1994). Sociology and the New Systems Theory: Toward a Theoretical Synthesis. New York: State of New York Press. * Bela H. Banathy (1997). "A Taste of Systemics", ISSS The Primer Project. * Walter F. Buckley (1967). Sociology and Modern Systems Theory, New Jersey: Englewood Cliffs. * Peter Checkland (1997). Systems Thinking, Systems Practice. Chichester: John Wiley & Sons, Ltd. * Robert L. Flood (1999). Rethinking the Fifth Discipline: Learning within the unknowable. London: Routledge. * George J. Klir (1969). Approach to General Systems Theory, 1969. * Brian Wilson (1980). Systems: Concepts, methodologies and Applications, John Wiley * Brian Wilson (2001). Soft Systems Methodology—Conceptual model building and its contribution, J.H.Wiley. * Beynon-Davies P. (2009). Business Information + Systems. Palgrave, Basingstoke. {{ISBN|978-0-230-20368-6}} == Također pogledajte == * [[Teorija sistema]] * [[Kompleksni sistem]]i * [[Složenost i organizacija]] * [[Računarski sistem]] * [[Kibernetika]] * [[Teorija haosa]] * [[Eko-karta]] * [[Generalna semantika]] * [[Geopolitički sistem]] * [[Holarhija]] * [[Meta-sistemi]] * [[Morfologička analiza]] * [[Veza otvorenih sistema]] * [[Servisni sistem]] * [[Socio-tehnički sistemi]] * [[Sociokibernetika]] * [[Sunčev sistem]] * [[Sistemska inteligencija]] * [[Sistemska ekologija]] * [[Sistem sistema]] * [[Inženjerstvo sistema sistema]] * [[Održivost]] {{Sistemski inženjering}} {{Commonscat|Systems}} [[Kategorija:Teorija sistema]] [[Kategorija:Sistemi]] [[Kategorija:Kibernetika]] 1j0ck5petbkrm45cslccv0sfoh9jshk Igraće karte 0 40718 3429209 3374307 2022-08-28T19:10:12Z 176.222.38.250 external link wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} [[Datoteka:Schnapskarten dt-fr.jpg|mini|desno|160p|Karte za [[šnaps]]]] '''Igraće karte''' je naziv za komade papira, kartona ili plastike koji služe za igranje [[kartaške igre|kartaških igara]]. Skup igraćih karata naziva se ''špil''. Osim za zabavu (kartanje, [[Opsjenar|opsjenarski]] trikovi, [[gatanje]]), igraće karte mogu služiti i za profesionalno kockanje. Nisu sve igraće karte jednake. Razlikuju se po tipovima kartaških igara za koju su namijenjene. Svaka igraća karta u špilu je različita, a označene su bojom, simbolima i različitim motivima po kojima se karte daju lako složiti. Vjeruje se da su se prvim igraćim kartama služili u [[Istočna Azija|Istočnoj Aziji]] ([[Koreja]] i [[Kina]]), a kasnije su, preko [[Indija|Indije]] i [[Egipat|Egipta]], donesene u [[Evropa|Evropu]]. Danas se u različitim dijelovima svijeta koriste različiti špilevi igraćih karata za igre koje su karakteristične za to područje. Tako postoje: == Mađarice == {| {{Prettytable}} ! Žir<br />''Tref'' ! Zelena<br />''Pik'' ! Crvena<br />''Herc'' ! Bundeva<br />''Karo'' |- | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bay eichel.svg]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bay laub.svg]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Herz1.gif]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Schellen1.gif]] |} [[Datoteka:Preferans (card game) in Croatia.jpg|mini|desno|180p|Kartanje [[preferans]]a sa hrvatskom verzijom ''Mađarica'']] U [[Hrvatska|Hrvatskoj]], [[Austrija|Austriji]], [[Mađarska|Mađarskoj]], [[Slovačka|Slovačkoj]], [[Češka|Češkoj]] i [[Slovenija|Sloveniji]] najpopularnije su igraće karte ''Mađarice''. Špil se sastoji od 32 karte, po 8 u svakoj boji. Boje su: žir (tref), zelena/zelje (pik), bundeva/tikva (karo) i crvena/srce (herc). Karte su poredane kao VII (7), VIII (8), IX (9), X (10), dečko, dama, kralj, as. Unter, dama i as simbolički označavaju historijske osobe i godišnja doba. Tako imamo: * '''Crvena''' ** dečko - [[Kuoni der Hirt]] ** dama - [[Hermann Geszler]] ** as - [[Proljeće]] * '''Bundeva''' ** dečko - [[Itell Reding]] ** dama - [[Stüssi der Flurstütz]] ** as - [[Ljeto]] * '''Zelena''' ** dečko - [[Walter Fürst]] ** dama - [[Urlich Rudenz]] ** as - [[Jesen]] * '''Žir''' ** dečko - [[Rudolf Harras]] ** dama - [[Wilhelm Tell]] ** as - [[Zima]] Najpopularnija kartaška igra koja se u nas igra s ovim tipom igraćih karata jest [[belot]]. == Italijanske karte == Italijanske igraće karte u špilu sadrže 40 igraćih karata, po 10 u četiri različite boje: ''špade'', ''kupe'', ''denari'' i ''baštoni''. Karte imaju vrijednost: 2, 3, 4, 5, 6, 7, as, dečko, dama i kralj. Najpoznatije igra koje se igraju ovim kartama na našim prostorima jesu [[briškula]] i [[trešeta]]. [[Datoteka:Carte bergamasche.jpg|mini|desno|150p|Italijanke]] {| {{prettytable}} ! Špade<br />''Pik'' ! Kupe<br />''Herc'' ! Denari<br />''Karo'' ! Baštoni<br />''Tref'' |- | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Spade.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Coppe.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Denari.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bastoni.png]] |} == Angloameričke igraće karte == [[Datoteka:Set of playing cards 52.JPG|mini|desno|160p|Set od 52 karte]] Ovaj špil karata sadrži 52 igraće karte, po trinaest u svakoj od četiri boje. Boje su: pik (<span style="color:black; background-color:white;">♠</span>), herc (<span style="color:red; background-color:white;">♥</span>), karo (<span style="color:red; background-color:white;">♦</span>) i tref (<span style="color:black; background-color:white;">♣</span>). Karte su po hijerarhiji poredane: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J (Jack), Q (Queen), K (King), A (Ace). S ovim tipom karata može se igrati [[poker]], [[preferans]], [[bridž]], [[black Jack]] (ajnc) i dr. == Vanjski linkovi == * [http://www.cartamundi.com/ Carta Mundi - vodeći svjetski proizvođač igraćih karata] * [http://www.pagat.com/ipcs/ International Playing Card Society] * [http://playing-cards.us/ Playing Cards Online] * [https://igre.games/bela-online/ Belot] * [http://www.usplayingcard.com/ United States Playing Card Company] * [http://www.alidastore.com/indexen.html Alida, posebne i rijetke karte] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070403143052/http://www.alidastore.com/indexen.html |date=3. 4. 2007 }} {{Commonscat|Playing cards}} [[Kategorija:Igre]] [[Kategorija:Igraće karte|*]] 4yh6817fcndz57ysvway5cyg664xsih 3429218 3429209 2022-08-28T21:11:26Z AnToni 2325 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/176.222.38.250|176.222.38.250]] ([[User talk:176.222.38.250|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:Εὐθυμένης|Εὐθυμένης]] wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} [[Datoteka:Schnapskarten dt-fr.jpg|mini|desno|160p|Karte za [[šnaps]]]] '''Igraće karte''' je naziv za komade papira, kartona ili plastike koji služe za igranje [[kartaške igre|kartaških igara]]. Skup igraćih karata naziva se ''špil''. Osim za zabavu (kartanje, [[Opsjenar|opsjenarski]] trikovi, [[gatanje]]), igraće karte mogu služiti i za profesionalno kockanje. Nisu sve igraće karte jednake. Razlikuju se po tipovima kartaških igara za koju su namijenjene. Svaka igraća karta u špilu je različita, a označene su bojom, simbolima i različitim motivima po kojima se karte daju lako složiti. Vjeruje se da su se prvim igraćim kartama služili u [[Istočna Azija|Istočnoj Aziji]] ([[Koreja]] i [[Kina]]), a kasnije su, preko [[Indija|Indije]] i [[Egipat|Egipta]], donesene u [[Evropa|Evropu]]. Danas se u različitim dijelovima svijeta koriste različiti špilevi igraćih karata za igre koje su karakteristične za to područje. Tako postoje: == Mađarice == {| {{Prettytable}} ! Žir<br />''Tref'' ! Zelena<br />''Pik'' ! Crvena<br />''Herc'' ! Bundeva<br />''Karo'' |- | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bay eichel.svg]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bay laub.svg]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Herz1.gif]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Schellen1.gif]] |} [[Datoteka:Preferans (card game) in Croatia.jpg|mini|desno|180p|Kartanje [[preferans]]a sa hrvatskom verzijom ''Mađarica'']] U [[Hrvatska|Hrvatskoj]], [[Austrija|Austriji]], [[Mađarska|Mađarskoj]], [[Slovačka|Slovačkoj]], [[Češka|Češkoj]] i [[Slovenija|Sloveniji]] najpopularnije su igraće karte ''Mađarice''. Špil se sastoji od 32 karte, po 8 u svakoj boji. Boje su: žir (tref), zelena/zelje (pik), bundeva/tikva (karo) i crvena/srce (herc). Karte su poredane kao VII (7), VIII (8), IX (9), X (10), dečko, dama, kralj, as. Unter, dama i as simbolički označavaju historijske osobe i godišnja doba. Tako imamo: * '''Crvena''' ** dečko - [[Kuoni der Hirt]] ** dama - [[Hermann Geszler]] ** as - [[Proljeće]] * '''Bundeva''' ** dečko - [[Itell Reding]] ** dama - [[Stüssi der Flurstütz]] ** as - [[Ljeto]] * '''Zelena''' ** dečko - [[Walter Fürst]] ** dama - [[Urlich Rudenz]] ** as - [[Jesen]] * '''Žir''' ** dečko - [[Rudolf Harras]] ** dama - [[Wilhelm Tell]] ** as - [[Zima]] Najpopularnija kartaška igra koja se u nas igra s ovim tipom igraćih karata jest [[belot]]. == Italijanske karte == Italijanske igraće karte u špilu sadrže 40 igraćih karata, po 10 u četiri različite boje: ''špade'', ''kupe'', ''denari'' i ''baštoni''. Karte imaju vrijednost: 2, 3, 4, 5, 6, 7, as, dečko, dama i kralj. Najpoznatije igra koje se igraju ovim kartama na našim prostorima jesu [[briškula]] i [[trešeta]]. [[Datoteka:Carte bergamasche.jpg|mini|desno|150p|Italijanke]] {| {{prettytable}} ! Špade<br />''Pik'' ! Kupe<br />''Herc'' ! Denari<br />''Karo'' ! Baštoni<br />''Tref'' |- | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Spade.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Coppe.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Denari.png]] | align="center" style="font-size:275%;" | [[Datoteka:Bastoni.png]] |} == Angloameričke igraće karte == [[Datoteka:Set of playing cards 52.JPG|mini|desno|160p|Set od 52 karte]] Ovaj špil karata sadrži 52 igraće karte, po trinaest u svakoj od četiri boje. Boje su: pik (<span style="color:black; background-color:white;">♠</span>), herc (<span style="color:red; background-color:white;">♥</span>), karo (<span style="color:red; background-color:white;">♦</span>) i tref (<span style="color:black; background-color:white;">♣</span>). Karte su po hijerarhiji poredane: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J (Jack), Q (Queen), K (King), A (Ace). S ovim tipom karata može se igrati [[poker]], [[preferans]], [[bridž]], [[black Jack]] (ajnc) i dr. == Vanjski linkovi == * [http://www.cartamundi.com/ Carta Mundi - vodeći svjetski proizvođač igraćih karata] * [http://www.pagat.com/ipcs/ International Playing Card Society] * [http://playing-cards.us/ Playing Cards Online] * [http://www.usplayingcard.com/ United States Playing Card Company] * [http://www.alidastore.com/indexen.html Alida, posebne i rijetke karte] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070403143052/http://www.alidastore.com/indexen.html |date=3. 4. 2007 }} {{Commonscat|Playing cards}} [[Kategorija:Igre]] [[Kategorija:Igraće karte|*]] m2y2kkjnen9j70thgds0eoizzwmkwn4 FK Sloga Tojšići 0 56585 3429215 3372601 2022-08-28T20:09:44Z 2A02:27B0:4D07:6020:D178:B50E:1BBD:A0A8 wikitext text/x-wiki {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = #FFFFFF | Boja2 = #0000FF | Ime kluba = '''FK Sloga Tojšići''' | Puno ime = Fudbalski klub<br/>Sloga Tojšići | Grb = | Nadimak = | Osnovan = [[1955.]] | Raspušten = | Lokacija = [[Tojšići]]<br>[[Kalesija]]<br>[[Bosna i Hercegovina]] | Boje = {{colorbox|blue}} {{colorbox|yellow}} | Federacija = [[Nogometni savez Tuzlanskog kantona|NS TK]] | Konfederacija = | Liga = [[Prva nogometna liga Tuzlanskog kantona|Prva liga TK]] | Stadion = Ada | Kapacitet = | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = | Menadžer = | Uspjesi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 15. mjesto (DL FBiH - Sjever)<ref>{{Cite web |url=https://sportsport.ba/tabele-lige/fudbal/bosna-i-hercegovina/druga-liga-federacije-bih-sjever/23?season_id=227 |title=Druga liga FBiH 2019/20. - Tabela |work=sportsport.ba|accessdate= 28. 7. 2020}}</ref> | Prethodna sezona = [[Druga nogometna liga Federacije Bosne i Hercegovine 2019/2020.|2019/20.]] | Webstranica = | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = | uzorak_t1 = | uzorak_dr1 = | uzorak_š1 = | uzorak_č1 = | lijeva ruka1 = 0000FF | tijelo1 = 0000FF | desna ruka1 = 0000FF | šorc1 = FFFF00 | čarape1 = 0000FF | uzorak_lr2 = | uzorak_t2 = | uzorak_dr2 = | uzorak_š2 = | uzorak_č12 = | lijeva ruka2 = FFFF00 | tijelo2 = FFFF00 | desna ruka2 = FFFF00 | šorc2 = 0000FF | čarape2 = FFFF00 }} '''FK Sloga Tojšići''' je nogometni klub iz [[Tojšići|Tojšića]], [[Bosna i Hercegovina]]. Trenutno se takmiči u [[Drugoj ligi FBIH sjever]]. == Historija == Klub je osnovan 1955. godine. U svojoj dugogodišnjoj tradiciji takmičio u regionalnoj ligi [[Socijalistička Republika Bosna i Hercegovina|Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine]], a danas igra u prvoj ligi TK. Tradicionalne boje kluba su plava i žuta. Domaće utakmice igra na stadionu [[Stadion Ada|Ada]], čiji je kapacitet 700 sjedećih mjesta. == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == * [https://hr-hr.facebook.com/slogatojsicifk/ FK Sloga] na facebook.com [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1955.]] [[Kategorija:Sport u Kalesiji]] [[Kategorija:Nogometni klubovi u Bosni i Hercegovini|Sloga]] dxplye0qmewyw8fpd6bz01d2lxsmb8l 3429272 3429215 2022-08-29T10:34:40Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = #FFFFFF | Boja2 = #0000FF | Ime kluba = '''FK Sloga Tojšići''' | Puno ime = Fudbalski klub<br/>Sloga Tojšići | Grb = | Nadimak = | Osnovan = [[1955.]] | Raspušten = | Lokacija = [[Tojšići]]<br>[[Kalesija]]<br>[[Bosna i Hercegovina]] | Boje = {{colorbox|blue}} {{colorbox|yellow}} | Federacija = [[Nogometni savez Tuzlanskog kantona|NS TK]] | Konfederacija = | Liga = [[Druga liga FBiH Sjever]] | Stadion = Ada | Kapacitet = | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = | Menadžer = | Uspjesi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 15. mjesto (DL FBiH - Sjever)<ref>{{Cite web |url=https://sportsport.ba/tabele-lige/fudbal/bosna-i-hercegovina/druga-liga-federacije-bih-sjever/23?season_id=227 |title=Druga liga FBiH 2019/20. - Tabela |work=sportsport.ba|accessdate= 28. 7. 2020}}</ref> | Prethodna sezona = [[Druga nogometna liga Federacije Bosne i Hercegovine 2019/2020.|2019/20.]] | Webstranica = | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = | uzorak_t1 = | uzorak_dr1 = | uzorak_š1 = | uzorak_č1 = | lijeva ruka1 = 0000FF | tijelo1 = 0000FF | desna ruka1 = 0000FF | šorc1 = FFFF00 | čarape1 = 0000FF | uzorak_lr2 = | uzorak_t2 = | uzorak_dr2 = | uzorak_š2 = | uzorak_č12 = | lijeva ruka2 = FFFF00 | tijelo2 = FFFF00 | desna ruka2 = FFFF00 | šorc2 = 0000FF | čarape2 = FFFF00 }} '''FK Sloga Tojšići''' [[nogomet]]ni je klub iz [[Tojšići|Tojšića]]. Trenutno se takmiči u [[Druga liga FBiH Sjever|Drugoj ligi FBIH sjever]]. == Historija == Osnovan je 1955. U svojoj dugogodišnjoj tradiciji takmičio se u regionalnoj ligi [[Socijalistička Republika Bosna i Hercegovina|Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine]]. Tradicionalne boje kluba su plava i žuta. Domaće utakmice igra na stadionu [[Stadion Ada|Ada]], čiji je kapacitet 700 sjedećih mjesta. == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == * [https://hr-hr.facebook.com/slogatojsicifk/ FK Sloga] na [[Facebook]]u [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1955.]] [[Kategorija:Sport u Kalesiji]] [[Kategorija:Nogometni klubovi u Bosni i Hercegovini|Sloga]] atxqztjxnmw3bsoe2zp9l1a0y7s7j6b Venera (mitologija) 0 80213 3429173 3193430 2022-08-28T12:58:39Z Kwamikagami 5630 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {|tableborder="2" cellpadding="4" style="float:right; margin:5px 0 1em 1em; border:1px solid black; border-collapse:collapse; border-width:1px 1px 1px 1px; color:black;" width="30%" |- valign="top" style="background:#green;" ! colspan="2" | [[Datoteka:Birth of Venus detail.jpg|190 px|Sandro Botticelli: Rođenje Venere, detalj prikazuje samu lijepu Veneru]] |- valign="top" ! colspan="2" | '''Venera''' |- valign="top" | opis || [[božica]] [[ljubav]]i, ljepote, plodnosti i [[spol]]nosti |- valign="top" | roditelji|| [[Cel]] (rođena iz [[More|morske pjene]]) |- valign="top" | brak || [[Vulkan (mitologija)|Vulkan]] |- valign="top" | djeca || [[Kupid]], [[timor (mitologija)|Timor]], [[Formido]], [[Konkordija]], [[Mutinus Mutunus]], [[Eneja]] |- valign="top" | grčki pandan || [[Afrodita]] |- valign="top" | egipatski pandan || [[Hathor|Hator]] |} '''Venera''' je jedna od glavnih [[rimska mitologija|rimskih božica]]. [[Božica]] je [[ljepota|ljepote]], [[ljubav]]i, plodnosti i [[spol]]nosti. Njen [[grčka mitologija|grčki pandan]] je [[Afrodita]], a [[egipatska mitologija|egipatski]] [[hathor|Hator]]. == Opis i mitovi == Venera je rođena iz [[more|mora]], a nastala je iz [[testis]]a [[bog]]a [[nebo|neba]] [[Cel]]a, kad ga je kastrirao njegov sin [[Saturn (mitologija)|Saturn]]. Venerin muž je ružni bog-[[kovač]], [[Vulkan (mitologija)|Vulkan]], a ljubavnici su joj [[Mars (mitologija)|Mars]], Vulkanov pravi brat, [[Merkur (mitologija)|Merkur]] i [[Bakus (mitologija)|Bakus]], Vulkanova polubraća. Vulkan je svoju majku [[Junona|Junonu]] privezao za [[zlato|zlatno]] prijestolje, a oslobodio je kad mu je Venera data za ženu. Venera sa Marsom ima [[Kupid]]a, [[timor (mitologija)|Timora]], [[Formido|Formida]] i [[Konkordija|Konkordiju]]. Venerin sin je i [[Eneja]], praotac [[Rimsko Carstvo|Rimljana]]. Jedan od njenih [[epitet]]a, ''Venus Urania'', pokazuje kako je ona i nebeska božica, jer je [[Uran (mitologija)|Uran]] [[grčka|grčki]] Celov pandan. Venera je Bakusu rodila [[Mutinus Mutunus|Mutinusa Mutunusa]]. Kad god Venera spava sa Marsom, Vulkan se ljuti i nastaju [[erupcija|erupcije]] [[Etna|Etne]]. === Epiteti === Venerini epiteti su: [[Datoteka:Womanpower logo.jpg|mini|Venerin znak za [[feminizam]]]] * ''Venus Acidalia'' * ''Venus Cloacina'' * ''Venus Erycina'' ili ''Venus Erucina'' (zaštitnica [[prostitucija|prostitutki]]) * ''Venus Felix'' (božica sreće u ljubavi) * ''Venus Genetrix'' (Majka Venera) * ''Venus Libertina'' * ''Venus Murcia'' * ''Venus Obsequens'' (dobrohotna Venera) * ''Venus Urania'' (nebeska Venera) * ''Venus Victrix'' (pobjedonosna Venera) * ''Venus Amica'' (prijateljica Venera) * ''Venus Aurea'' (zlatna Venera) == Kult == Njen [[kult]] je počeo u Ardiji i Laviniumu. 25. aprila 215. p. n. e., Venerin [[hram]] je napravljen na Kapitolu. Veneri su se molile djevojke, zbog ljepote. Venera je i božica ozdravljenja od [[spolne bolesti|spolnih bolesti]]. [[Datoteka:Sandro Botticelli - La nascita di Venere - Google Art Project - edited.jpg|mini|190 px|[[Sandro Botticelli]]: Rođenje Venere, <small>Venera izlazi iz školjke, sa dugom plavom kosom, dok je slijeva gleda [[Eol]], a s desna [[flora (mitologija)|Flora]], [[Firenca]]</small>]] == Pandani == * [[Grčka mitologija]] ** [[Afrodita]] * [[Etruščanska mitologija]] ** [[Turan]] * [[Aztečka mitologija]] ** [[Tlahuizcalpantecuhtli]] * [[Nordijska mitologija]] ** [[Freyja]] [[Datoteka:Bouguereau venus detail.jpg|mini|160 px|[[William Adolphe Bouguereau]]: Rođenje Venere, <small>Venera se rađa iz školjke, sa plavo-smeđom kosom, detalj slike</small>]] * [[Hinduizam]] ** [[Ushas]] * [[Egipatska mitologija]] ** [[Hathor|Hator]] == Umjetnost == U [[umjetnost]]i Venera se prikazuje kao lijepa, često gola [[žena]]. Najčešće se na obojenim slikama u [[renesansa|renesansi]] prikazuje sa [[crna kosa|tamnom kosom]], dok je [[Sandro Botticelli]] prikazuje sa [[plava kosa|plavom]]. Najčešće se prikazuje [[mit]] o njenom rođenju iz mora ili divovske [[školjke]]. Taj prikaz je nazvan ''Venera Anadiomena''. Dolje su navedeni primjeri Venerinih kipova: * [[:Datoteka:Paris Louvre Venus de Milo Debay drawing.jpg|Venus de Milo]] * [[:Datoteka:Venus demedici.jpg|Venus de' Medici]] * [[:Datoteka:Capitoline Venus Musei Capitolini MC0409.jpg|Capitoline Venus]] * [[:Datoteka:Venus von Esquilin.jpg|Esquiline Venus]] * [[Venus Itallica]] * [[:Datoteka:Venus Felix Pio-Clementino.jpg|Venus Felix]] * Venera, [[Faun]] i Kupid * [[:Datoteka:Venus Genetrix.jpg|Venus Genetrix]] * [[:Datoteka:Callipygian Venus Barois Louvre MR1999.jpg|Venus Kallipygos]] * [[:Datoteka:Venus pudica Massimo.jpg|Venus Pudica]] [[Datoteka:VenusWillendorf.jpg|mini|lijevo|190 px|[[Venera iz Willendorfa]],<small> sa velikim grudima, kao [[Majka Zemlja]]</small>]] [[Venera iz Willendorfa]] je jedan mali kipić koji prikazuje debelu ženu, a nazvan je Venera jer se radi o božici plodnosti. Venera je možda oblik božice plodnosti koja je štovana od davnina, kao i [[Majka Zemlja]]. == Kultura == Po Veneri je nazvana [[Venera|planeta Venera]]. Venerin znak je znak za ženski spol i [[feminizam]]. U [[horoskop]]u, Venera je vladarica [[Vaga (znak)|Vage]] i [[Bik]]a. == Također pogledajte == * [[Venera]] == Vanjski linkovi == {{Commons|Category:Venus (dea)|Božica Venera}} {{Rimska mitologija}} [[Kategorija:Rimske božice]] c7x4ujbz6ckk1pu0u1u39laolnublxo Šablon:Infokutija košarkaška reprezentacija 10 93941 3429187 2618239 2022-08-28T15:21:06Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = | aboveclass = | above = {{{država|}}} {{{država_alt|}}} | abovestyle = border-bottom: solid silver 1px; font-size: larger; margin-left: 1em; {{#if:{{{boja1|}}}|background-color:#{{{boja1}}};}} {{#if:{{{boja2|}}}|color:#{{{boja2}}};}} | headerstyle = border-top: solid silver 1px; border-bottom: solid silver 1px | subheader = {{#if:{{{trenutno|}}}| {{hide in print|1= <table width="100%"><tr><td width="40px">[[File:Basketball current event.svg|33px|alt=|link=]]</td><td style="text-align:center; vertical-align:middle; border:0;">''[[{{{trenutno}}}]]''</td></tr></table> }} }} | image = {{#if:{{{logo|}}} |{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{logo}}}|size={{{logo_širina|121px}}}}} |{{#if:{{{država|}}} |{{ZD|{{{država}}}|121px}} }} }} | label1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|IWBF poredak|[[FIBA svjetski poredak|FIBA poredak]]}} | data1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{FIBA_poredak|{{{fiba_poredak|}}}}}}}} | label2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|Pridruženi [[Međunarodna federacija košarke u kolicima|IWBF]]|Pridruženi [[FIBA]]-i}} | data2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_FIBA|{{{pridruženi_fiba|}}}}}}}} | label3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|IWBF zona|FIBA zona}} | data3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|[[{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona}}}}}}]]|{{#if:{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona|}}}}}}|[[{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona}}}}}}]]}}}} | label4 = Nacionalni savez | data4 = {{{nacionalni_savez|}}} | label5 = Selektor | data5 = {{{selektor|}}} | label6 = Nadimak/ci | data6 = {{{nadimci|{{{nadimak|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}}|Prva međunarodna}} | data8 = {{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}} | header9 = {{#if:{{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}}|Najveća pobjeda}} | data10 = {{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}} | header11 = {{#if:{{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}}|Najveći poraz}} | data12 = {{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}} | header13 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}{{{paraOI_medalje|}}} |[[Košarka u kolicima na Paraolimpijskim igrama|Paraolimpijske igre]] |{{#if:{{{OI_nastupi|}}}{{{OI_medalje|}}}|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} }} | label14 = Nastupi | data14 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{OI_nastupi|}}}}} | label15 = Medalje | data15 = {{#if:{{{paraOI_medalje|}}}|{{{paraOI_medalje|}}}|{{{OI_medalje|}}}}} | header16 = {{#if:{{{SP_nastupi|}}}{{{SP_medalje|}}}|{{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo}}}}}}| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Svjetsko prvenstvo u košarci za žene|Svjetsko prvenstvo za žene]] | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = [[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]] | #default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|[[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]]|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} }} }}}} | label17 = {{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|Nastupi| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci za žene|Nastupi]] | mlade žene | mladi muškarci = Nastupi | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = Nastupi |#default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|Nastupi|[[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci|Nastupi]]}} }}}} | data17 = {{{SP_nastupi|}}} | label18 = Medalje | data18 = {{{SP_medalje|}}} | header19 = {{#if:{{{zona_nastupi|}}}{{{zona_medalje|}}}|{{#if:{{{zona_prvenstvo|}}}|{{{zona_prvenstvo}}}|Zonsko prvenstvo}}}} | label20 = Nastupi | data20 = {{{zona_nastupi|}}} | label21 = Medalje | data21 = {{{zona_medalje|}}} | header22 = {{#if:{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}|{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}}} | label23 = Nastupi | data23 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}}} | label24 = Medalje | data24 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}}} | header25 = {{#if: {{{d_tijelo|}}}|Dresovi}} | data26 = {{#if:{{{d_tijelo|}}} | {{Košarkaški dres | d_naslov = {{{d_naslov|Domaćini}}} | d_tijelo = {{{d_tijelo|ffffff}}} | d_uzorak_t = {{{d_uzorak_t |_unknown}}} | d_šorc = {{{d_šorc|ffffff}}} | d_uzorak_š = {{{d_uzorak_š|}}} | g_naslov = {{{g_naslov|Gosti}}} | g_tijelo = {{{g_tijelo|666666}}} | g_uzorak_t = {{{g_uzorak_t|_unknown}}} | g_šorc = {{{g_šorc|000000}}} | g_uzorak_š = {{{g_uzorak_š|}}} }} }} | data27 = {{#if:{{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}}|{{Infokutija šablona medalja |medals = {{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}} |expand = {{#ifeq:{{lc:{{{prikaži-medalje}}}}}|no||yes}} }}}} }}<noinclude> {{Dokumentacija}} [[Kategorija:Košarkaški šabloni]] </noinclude> g1w06vw46vfc1ln35s0buexpkf52csx 3429188 3429187 2022-08-28T15:24:54Z Semso98 54573 Poništena izmjena 3429187 korisnika [[Special:Contributions/Semso98|Semso98]] ([[User talk:Semso98|razgovor]]) wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = | aboveclass = | above = {{{država|}}} {{{država_alt|}}} | abovestyle = border-bottom: solid silver 1px; font-size: larger; margin-left: 1em; {{#if:{{{boja1|}}}|background-color:#{{{boja1}}};}} {{#if:{{{boja2|}}}|color:#{{{boja2}}};}} | headerstyle = border-top: solid silver 1px; border-bottom: solid silver 1px | subheader = {{#if:{{{trenutno|}}}| {{hide in print|1= <table width="100%"><tr><td width="40px">[[File:Basketball current event.svg|33px|alt=|link=]]</td><td style="text-align:center; vertical-align:middle; border:0;">''[[{{{trenutno}}}]]''</td></tr></table> }} }} | image = {{#if:{{{logo|}}} |{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{logo}}}|size={{{logo_širina|121px}}}}} |{{#if:{{{država|}}} |{{ZD|{{{država}}}|121px}} }} }} | label1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|IWBF poredak|[[FIBA svjetski poredak|FIBA poredak]]}} | data1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{FIBA_poredak|{{{fiba_poredak|}}}}}}}} | label2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|Pridruženi [[Međunarodna federacija košarke u kolicima|IWBF]]|Pridruženi [[FIBA]]-i}} | data2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_FIBA|{{{pridruženi_fiba|}}}}}}}} | label3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|IWBF zona|FIBA zona}} | data3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|[[{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona}}}}}}]]|{{#if:{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona|}}}}}}|[[{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona}}}}}}]]}}}} | label4 = Nacionalni savez | data4 = {{{nacionalni_savez|}}} | label5 = Selektor | data5 = {{{selektor|}}} | label6 = Nadimak/ci | data6 = {{{nadimci|{{{nadimak|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}}|Prva međunarodna}} | data8 = {{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}} | header9 = {{#if:{{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}}|Najveća pobjeda}} | data10 = {{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}} | header11 = {{#if:{{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}}|Najveći poraz}} | data12 = {{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}} | header13 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}{{{paraOI_medalje|}}} |[[Košarka u kolicima na Paraolimpijskim igrama|Paraolimpijske igre]] |{{#if:{{{OI_nastupi|}}}{{{OI_medalje|}}}|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} }} | label14 = Nastupi | data14 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{OI_nastupi|}}}}} | label15 = Medalje | data15 = {{#if:{{{paraOI_medalje|}}}|{{{paraOI_medalje|}}}|{{{OI_medalje|}}}}} | header16 = {{#if:{{{SP_nastupi|}}}{{{SP_medalje|}}}|{{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo}}}}}}| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Svjetsko prvenstvo u košarci za žene|Svjetsko prvenstvo za žene]] | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = [[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]] | #default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|[[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]]|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} }} }}}} | label17 = {{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|Nastupi| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci za žene|Nastupi]] | mlade žene | mladi muškarci = Nastupi | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = Nastupi |#default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|Nastupi|[[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci|Nastupi]]}} }}}} | data17 = {{{SP_nastupi|}}} | label18 = Medalje | data18 = {{{SP_medalje|}}} | header19 = {{#if:{{{zona_nastupi|}}}{{{zona_medalje|}}}|{{#if:{{{zona_prvenstvo|}}}|{{{zona_prvenstvo}}}|Zonsko prvenstvo}}}} | label20 = Nastupi | data20 = {{{zona_nastupi|}}} | label21 = Medalje | data21 = {{{zona_medalje|}}} | header22 = {{#if:{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}|{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}}} | label23 = Nastupi | data23 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}}} | label24 = Medalje | data24 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}}} | header25 = {{#if: {{{d_tijelo|}}}|Dresovi}} | data26 = {{#if:{{{d_tijelo|}}} | {{Košarkaški dres domaći i gostujući | d_naslov = {{{d_naslov|Domaćini}}} | d_tijelo = {{{d_tijelo|ffffff}}} | d_uzorak_t = {{{d_uzorak_t |_unknown}}} | d_šorc = {{{d_šorc|ffffff}}} | d_uzorak_š = {{{d_uzorak_š|}}} | g_naslov = {{{g_naslov|Gosti}}} | g_tijelo = {{{g_tijelo|666666}}} | g_uzorak_t = {{{g_uzorak_t|_unknown}}} | g_šorc = {{{g_šorc|000000}}} | g_uzorak_š = {{{g_uzorak_š|}}} }} }} | data27 = {{#if:{{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}}|{{Infokutija šablona medalja |medals = {{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}} |expand = {{#ifeq:{{lc:{{{prikaži-medalje}}}}}|no||yes}} }}}} }}<noinclude> {{Dokumentacija}} [[Kategorija:Košarkaški šabloni]] </noinclude> 14c286iwtk9afjo2hvem1njoo2yuybr 3429190 3429188 2022-08-28T15:31:13Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = vcard | templatestyles = Infobox/mobileviewfix.css | title = {{{država|{{{naziv_kluba|<includeonly>{{PAGENAMEBASE}}</includeonly>}}}}}} | subheader = {{#if:{{{trenutno|}}}|<table width="100%"><tr><td width="40px">[[Datoteka:Basketball current event.svg|33px|alt=|link=]]</td><td style="text-align:center; vertical-align:middle; border:0;">''[[{{{trenutno}}}]]''</td></tr></table>}} | subheaderclass = noprint | image = {{#if:{{{logo|}}} |{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{logo}}}|size={{{logo_širina|121px}}}}} |{{#if:{{{država1|}}} |{{ZD|{{{država1}}}|121px}} }} }} | label1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|IWBF poredak|[[FIBA svjetski poredak|FIBA poredak]]}} | data1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{FIBA_poredak|{{{fiba_poredak|}}}}}}}} | label2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|Pridruženi [[Međunarodna federacija košarke u kolicima|IWBF]]|Pridruženi [[FIBA]]-i}} | data2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_FIBA|{{{pridruženi_fiba|}}}}}}}} | label3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|IWBF zona|FIBA zona}} | data3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|[[{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona}}}}}}]]|{{#if:{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona|}}}}}}|[[{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona}}}}}}]]}}}} | label4 = Nacionalni savez | data4 = {{{nacionalni_savez|}}} | label5 = Selektor | data5 = {{{selektor|}}} | label6 = Nadimak/ci | data6 = {{{nadimci|{{{nadimak|}}}}}} | header7 = {{#if:{{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}}|Prva međunarodna}} | data8 = {{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}} | header9 = {{#if:{{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}}|Najveća pobjeda}} | data10 = {{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}} | header11 = {{#if:{{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}}|Najveći poraz}} | data12 = {{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}} | header13 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}{{{paraOI_medalje|}}} |[[Košarka u kolicima na Paraolimpijskim igrama|Paraolimpijske igre]] |{{#if:{{{OI_nastupi|}}}{{{OI_medalje|}}}|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} }} | label14 = Nastupi | data14 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{OI_nastupi|}}}}} | label15 = Medalje | data15 = {{#if:{{{paraOI_medalje|}}}|{{{paraOI_medalje|}}}|{{{OI_medalje|}}}}} | header16 = {{#if:{{{SP_nastupi|}}}{{{SP_medalje|}}}|{{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo}}}}}}| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Svjetsko prvenstvo u košarci za žene|Svjetsko prvenstvo za žene]] | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = [[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]] | #default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|[[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]]|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} }} }}}} | label17 = {{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|Nastupi| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci za žene|Nastupi]] | mlade žene | mladi muškarci = Nastupi | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = Nastupi |#default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|Nastupi|[[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci|Nastupi]]}} }}}} | data17 = {{{SP_nastupi|}}} | label18 = Medalje | data18 = {{{SP_medalje|}}} | header19 = {{#if:{{{zona_nastupi|}}}{{{zona_medalje|}}}|{{#if:{{{zona_prvenstvo|}}}|{{{zona_prvenstvo}}}|Zonsko prvenstvo}}}} | label20 = Nastupi | data20 = {{{zona_nastupi|}}} | label21 = Medalje | data21 = {{{zona_medalje|}}} | header22 = {{#if:{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}|{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}}} | label23 = Nastupi | data23 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}}} | label24 = Medalje | data24 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}}} | header25 = {{#if: {{{d_tijelo|}}}|Dresovi}} | data26 = {{#if:{{{d_tijelo|}}} | {{Košarkaški dres domaći i gostujući | d_naslov = {{{d_naslov|Domaćini}}} | d_tijelo = {{{d_tijelo|ffffff}}} | d_uzorak_t = {{{d_uzorak_t |_unknown}}} | d_šorc = {{{d_šorc|ffffff}}} | d_uzorak_š = {{{d_uzorak_š|}}} | g_naslov = {{{g_naslov|Gosti}}} | g_tijelo = {{{g_tijelo|666666}}} | g_uzorak_t = {{{g_uzorak_t|_unknown}}} | g_šorc = {{{g_šorc|000000}}} | g_uzorak_š = {{{g_uzorak_š|}}} }} }} | data27 = {{#if:{{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}}|{{Infokutija šablona medalja |medals = {{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}} |expand = {{#ifeq:{{lc:{{{prikaži-medalje}}}}}|no||yes}} }}}} }}<noinclude> {{Dokumentacija}} [[Kategorija:Košarkaški šabloni]] </noinclude> 61dtbw3bvjz6otgl01jczjhy0oj3kfg 3429191 3429190 2022-08-28T15:54:19Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = vcard | templatestyles = Infobox/mobileviewfix.css | title = {{{država|{{{naziv_kluba|<includeonly>{{PAGENAMEBASE}}</includeonly>}}}}}} | subheader = {{#if:{{{trenutno|}}}|<table width="100%"><tr><td width="40px">[[Datoteka:Basketball current event.svg|33px|alt=|link=]]</td><td style="text-align:center; vertical-align:middle; border:0;">''[[{{{trenutno}}}]]''</td></tr></table>}} | subheaderclass = noprint | image = {{#if:{{{logo|}}} |{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{logo}}}|size={{{logo_širina|121px}}}}} |{{#if:{{{država1|}}} |{{ZD|{{{država1}}}|121px}} }} }} | label1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|IWBF poredak|[[FIBA svjetski poredak|FIBA poredak]]}} | data1 = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}|{{{FIBA_poredak|{{{fiba_poredak|}}}}}}}} | label2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|Pridruženi [[Međunarodna federacija košarke u kolicima|IWBF]]|Pridruženi [[FIBA]]-i}} | data2 = {{#if:{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}|{{{pridruženi_FIBA|{{{pridruženi_fiba|}}}}}}}} | label3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|IWBF zona|FIBA zona}} | data3 = {{#if:{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}|[[{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona}}}}}}]]|{{#if:{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona|}}}}}}|[[{{{FIBA_zona|{{{fiba_zona}}}}}}]]}}}} | label4 = Nacionalni savez | data4 = {{{nacionalni_savez|}}} | label5 = Selektor | data5 = {{{selektor|}}} | class5 = agent | label6 = Nadimak/ci | data6 = {{{nadimci|{{{nadimak|}}}}}} | class6 = nickname | header7 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}{{{paraOI_medalje|}}} |[[Košarka u kolicima na Paraolimpijskim igrama|Paraolimpijske igre]] |{{#if:{{{OI_nastupi|}}}{{{OI_medalje|}}}|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} }} | label8 = Nastupi | data8 = {{#if:{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{paraOI_nastupi|}}}|{{{OI_nastupi|}}}}} | label9 = Medalje | data9 = {{#if:{{{paraOI_medalje|}}}|{{{paraOI_medalje|}}}|{{{OI_medalje|}}}}} | header10 = {{#if:{{{SP_nastupi|}}}{{{SP_medalje|}}}|{{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo}}}}}}| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Svjetsko prvenstvo u košarci za žene|Svjetsko prvenstvo za žene]] | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = [[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]] | #default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|[[Svjetsko prvenstvo u košarci u kolicima|Svjetsko prvenstvo]]|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} }} }}}} | label11 = {{#if:{{{SP_prvenstvo|{{{svjetsko_prvenstvo|}}}}}}|Nastupi| {{#switch:{{Infokutija košarkaška reprezentacija/vrsta|vrsta={{{vrsta|}}}}} | žene = [[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci za žene|Nastupi]] | mlade žene | mladi muškarci = Nastupi | žene u kolicima | muškarci u kolicima | u kolicima = Nastupi |#default = {{#if:{{{IWBF_poredak|{{{iwbf_poredak|}}}}}}{{{pridruženi_IWBF|{{{pridruženi_iwbf|}}}}}}{{{IWBF_zona|{{{iwbf_zona|}}}}}}{{{paraol_nastupi|}}}{{{paraol_medalje|}}}|Nastupi|[[Nastupi reprezentacija na Svjetskom prvenstvu u košarci|Nastupi]]}} }}}} | data11 = {{{SP_nastupi|}}} | label12 = Medalje | data12 = {{{SP_medalje|}}} | header13 = {{#if:{{{zona_nastupi|}}}{{{zona_medalje|}}}|{{#if:{{{zona_prvenstvo|}}}|{{{zona_prvenstvo}}}|Zonsko prvenstvo}}}} | label14 = Nastupi | data14 = {{{zona_nastupi|}}} | label15 = Medalje | data15 = {{{zona_medalje|}}} | header16 = {{#if:{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}|{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}}} | label17 = Nastupi | data17 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_nastupi|{{{zona_nastupi2|}}}}}}}} | label18 = Medalje | data18 = {{#if:{{{zona2_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo2|}}}}}}|{{{zona2_medalje|{{{zona_medalje2|}}}}}}}} | header19 = {{#if:{{{zona3_nastupi|{{{zona_nastupi3|}}}}}}{{{zona3_medalje|{{{zona_medalje3|}}}}}}|{{{zona3_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo3|}}}}}}}} | label20 = Nastupi | data20 = {{#if:{{{zona3_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo3|}}}}}}|{{{zona3_nastupi|{{{zona_nastupi3|}}}}}}}} | label21 = Medalje | data21 = {{#if:{{{zona3_prvenstvo|{{{zona_prvenstvo3|}}}}}}|{{{zona3_medalje|{{{zona_medalje3|}}}}}}}} | data23 = {{#if:{{{1_title|{{{1_naslov|}}}}}}{{{1_body|{{{1_tijelo|}}}}}}{{{1_pattern_b|{{{1_uzorak_t|}}}}}}{{{1_shorts|{{{1_šorc|}}}}}}{{{1_pattern_s|{{{1_uzorak_š|}}}}}} {{{2_title|{{{2_naslov|}}}}}}{{{2_body|{{{2_tijelo|}}}}}}{{{2_pattern_b|{{{2_uzorak_t|}}}}}}{{{2_shorts|{{{2_šorc|}}}}}}{{{2_pattern_s|{{{2_uzorak_š|}}}}}} {{{3_title|{{{3_naslov|}}}}}}{{{3_body|{{{3_tijelo|}}}}}}{{{3_pattern_b|{{{3_uzorak_t|}}}}}}{{{3_shorts|{{{3_šorc|}}}}}}{{{3_pattern_s|{{{3_uzorak_š|}}}}}} {{{4_title|{{{4_naslov|}}}}}}{{{4_body|{{{4_tijelo|}}}}}}{{{4_pattern_b|{{{4_uzorak_t|}}}}}}{{{4_shorts|{{{4_šorc|}}}}}}{{{4_pattern_s|{{{4_uzorak_š|}}}}}} {{{5_title|{{{5_naslov|}}}}}}{{{5_body|{{{5_tijelo|}}}}}}{{{5_pattern_b|{{{5_uzorak_t|}}}}}}{{{5_shorts|{{{5_šorc|}}}}}}{{{5_pattern_s|{{{5_uzorak_š|}}}}}} {{{6_title|{{{6_naslov|}}}}}}{{{6_body|{{{6_tijelo|}}}}}}{{{6_pattern_b|{{{6_uzorak_t|}}}}}}{{{6_shorts|{{{6_šorc|}}}}}}{{{6_pattern_s|{{{6_uzorak_š|}}}}}}{{{h_body|{{{d_tijelo|}}}}}}{{{h_pattern_b|{{{d_uzorak_t|}}}}}}{{{h_shorts|{{{d_šorc|}}}}}}{{{h_pattern_s|{{{d_uzorak_š|}}}}}}{{{a_body|{{{g_tijelo|}}}}}}{{{a_pattern_b|{{{g_uzorak_t|}}}}}}{{{a_shorts|{{{g_šorc|}}}}}}{{{a_pattern_s|{{{g_uzorak_š|}}}}}} |<tr><td style="padding: 0; background: #ffffff; text-align: center; border: 1px solid #D3D3D3;" colspan="2"> <table style="width:100%; text-align:center;"> <tr> {{#if:{{{h_body|{{{d_tijelo|}}}}}}{{{h_pattern_b|{{{d_uzorak_t|}}}}}}{{{h_shorts|{{{d_šorc|}}}}}}{{{h_pattern_s|{{{d_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{h_title|{{{d_naslov|Domaćini}}}}}} | tijelo = {{{h_body|{{{d_tijelo|ffffff}}}}}} | uzorak_t = {{{h_pattern_b|{{{d_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{h_shorts|{{{d_šorc|ffffff}}}}}} | uzorak_š = {{{h_pattern_s|{{{d_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{a_body|{{{g_tijelo|}}}}}}{{{a_pattern_b|{{{g_uzorak_t|}}}}}}{{{a_shorts|{{{g_šorc|}}}}}}{{{a_pattern_s|{{{g_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{a_title|{{{g_naslov|Gosti}}}}}} | tijelo = {{{a_body|{{{g_tijelo|ffffff}}}}}} | uzorak_t = {{{a_pattern_b|{{{g_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{a_shorts|{{{g_šorc|ffffff}}}}}} | uzorak_š = {{{a_pattern_s|{{{g_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{1_body|{{{1_tijelo|}}}}}}{{{1_pattern_b|{{{1_uzorak_t|}}}}}}{{{1_shorts|{{{1_šorc|}}}}}}{{{1_pattern_s|{{{1_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{1_title|{{{1_naslov|Domaćini}}}}}} | tijelo = {{{1_body|{{{1_tijelo|ffffff}}}}}} | uzorak_t = {{{1_pattern_b|{{{1_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{1_shorts|{{{1_šorc|ffffff}}}}}} | uzorak_š = {{{1_pattern_s|{{{1_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{2_body|{{{2_tijelo|}}}}}}{{{2_pattern_b|{{{2_uzorak_t|}}}}}}{{{2_shorts|{{{2_šorc|}}}}}}{{{2_pattern_s|{{{2_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{2_title|{{{2_naslov|Gosti}}}}}} | tijelo = {{{2_body|{{{2_tijelo|eeeeee}}}}}} | uzorak_t = {{{2_pattern_b|{{{2_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{2_shorts|{{{2_šorc|eeeeee}}}}}} | uzorak_š = {{{2_pattern_s|{{{2_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{3_title|{{{3_naslov|}}}}}}{{{3_body|{{{3_tijelo|}}}}}}{{{3_pattern_b|{{{3_uzorak_t|}}}}}}{{{3_shorts|{{{3_šorc|}}}}}}{{{3_pattern_s|{{{3_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{3_title|{{{3_naslov|Treći}}}}}} | tijelo = {{{3_body|{{{3_tijelo|}}}}}} | uzorak_t = {{{3_pattern_b|{{{3_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{3_shorts|{{{3_šorc|}}}}}} | uzorak_š = {{{3_pattern_s|{{{3_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{3_title|{{{3_naslov|}}}}}}{{{3_body|{{{3_tijelo|}}}}}}{{{3_pattern_b|{{{3_uzorak_t|}}}}}}{{{3_shorts|{{{3_šorc|}}}}}}{{{3_pattern_s|{{{3_uzorak_š|}}}}}}| </tr><tr> }}{{#if:{{{4_title|{{{4_naslov|}}}}}}{{{4_body|{{{4_tijelo|}}}}}}{{{4_pattern_b|{{{4_uzorak_t|}}}}}}{{{4_shorts|{{{4_šorc|}}}}}}{{{4_pattern_s|{{{4_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{4_title|{{{4_naslov|Četvrti}}}}}} | tijelo = {{{4_body|{{{4_tijelo|}}}}}} | uzorak_t = {{{4_pattern_b|{{{4_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{4_shorts|{{{4_šorc|}}}}}} | uzorak_š = {{{4_pattern_s|{{{4_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{5_title|{{{5_naslov|}}}}}}{{{5_body|{{{5_tijelo|}}}}}}{{{5_pattern_b|{{{5_uzorak_t|}}}}}}{{{5_shorts|{{{5_šorc|}}}}}}{{{5_pattern_s|{{{5_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{5_title|{{{5_naslov|Peti}}}}}} | tijelo = {{{5_body|{{{5_tijelo|}}}}}} | uzorak_t = {{{5_pattern_b|{{{5_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{5_shorts|{{{5_šorc|}}}}}} | uzorak_š = {{{5_pattern_s|{{{5_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}{{#if:{{{6_title|{{{6_naslov|}}}}}}{{{6_body|{{{6_tijelo|}}}}}}{{{6_pattern_b|{{{6_uzorak_t|}}}}}}{{{6_shorts|{{{6_šorc|}}}}}}{{{6_pattern_s|{{{6_uzorak_š|}}}}}}| <td>{{Košarkaški dres | naslov = {{{6_title|{{{6_naslov|Šesti}}}}}} | tijelo = {{{6_body|{{{6_tijelo|}}}}}} | uzorak_t = {{{6_pattern_b|{{{6_uzorak_t|_unknown}}}}}} | šorc = {{{6_shorts|{{{6_šorc|}}}}}} | uzorak_š = {{{6_pattern_s|{{{6_uzorak_š|}}}}}} }}</td> }}</tr> </table></td></tr>}} | header24 = {{#if:{{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}}|Prva međunarodna}} | data25 = {{{prva_utakmica|{{{Prva utakmica|}}}}}} | header26 = {{#if:{{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}}|Najveća pobjeda}} | data27 = {{{najveća_pobjeda|{{{Najveća pobjeda|}}}}}} | header28 = {{#if:{{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}}|Najveći poraz}} | data29 = {{{najveći_poraz|{{{Najveći poraz|}}}}}} | data30 = {{#if:{{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}}|{{Infokutija šablona medalja |medals = {{{šablon_medalja|{{{šablonmedalja|}}}}}} |expand = {{#ifeq:{{lc:{{{prikaži-medalje}}}}}|no||yes}} }}}} }}<noinclude> {{Dokumentacija}} [[Kategorija:Košarkaški šabloni]] </noinclude> 2sb3xxovsaj4bfb40p4wvr3yabxujx4 Šablon:Košarkaški dres 10 93944 3429186 2200580 2022-08-28T15:18:35Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki <div style="width: 100px; margin: 0 auto; padding: 0; "> <div style="background-color: white; position: relative; left: 0px; top: 0px; width: 100px; height: 95px; margin: 0 auto; padding: 0;"> <!-- Tijelo --> <div style="position: absolute; left: 31px; top: 0px; width: 38px; height: 59px; background-color: #{{{tijelo}}};">{{#ifexist: Media:Kit body{{{utorak_t|bad}}}.{{{filetype|png}}}|[[Datoteka:Kit body{{{uzorak_t}}}.{{{filetype|png}}}|top|link=]]|[[Datoteka:Kit body unknown.png|top|link=]]}}</div> <div style="position: absolute; left: 31px; top: 0px; width: 38px; height: 59px;">[[Datoteka:Kit body basketball.svg|top|link=|{{{naslov}}} dres|link=]]</div> <!-- Šorc --> <div style="position: absolute; left: 0px; top: 59px; width: 100px; height: 36px; background-color: #{{{šorc}}}">{{#ifexist: Media:Kit shorts{{{uzorak_š|bad}}}.{{{filetype|png}}}|[[Datoteka:Kit shorts{{{uzorak_š}}}.{{{filetype|png}}}|top|link=]]|[[Datoteka:Kit shorts.svg|top|Boje ekipe|link=]] }}</div> <div style="position: absolute; left: 0px; top: 59px; width: 100px; height: 36px;">[[Datoteka:Kit shorts.svg|top|Boje ekipe|link=]]</div> </div> <!-- Naslov --> {{#if: {{{naslov}}}|<div style="padding-top: 0.6em; text-align: center;">'''{{{naslov}}}'''</div>|Dres}} </div><noinclude> {{dokumentacija}} [[Kategorija:Sportski šabloni]] </noinclude> l45imo3hrboizquut2yuef4rs9cvpd0 3429189 3429186 2022-08-28T15:27:25Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki <div style="width: 100px; margin: 0 auto; padding: 0; "> <div style="background-color: white; position: relative; left: 0px; top: 0px; width: 100px; height: 95px; margin: 0 auto; padding: 0;"> <!-- Tijelo --> <div style="position: absolute; left: 31px; top: 0px; width: 38px; height: 59px; background-color: #{{{tijelo}}};">{{#ifexist: Media:Kit body{{{uzorak_t|bad}}}.{{{filetype|png}}}|[[Datoteka:Kit body{{{uzorak_t}}}.{{{filetype|png}}}|top|link=]]|[[Datoteka:Kit body unknown.png|top|link=]]}}</div> <div style="position: absolute; left: 31px; top: 0px; width: 38px; height: 59px;">[[Datoteka:Kit body basketball.svg|top|link=|{{{naslov}}} dres|link=]]</div> <!-- Šorc --> <div style="position: absolute; left: 0px; top: 59px; width: 100px; height: 36px; background-color: #{{{šorc}}}">{{#ifexist: Media:Kit shorts{{{uzorak_š|bad}}}.{{{filetype|png}}}|[[Datoteka:Kit shorts{{{uzorak_š}}}.{{{filetype|png}}}|top|link=]]|[[Datoteka:Kit shorts.svg|top|Boje ekipe|link=]] }}</div> <div style="position: absolute; left: 0px; top: 59px; width: 100px; height: 36px;">[[Datoteka:Kit shorts.svg|top|Boje ekipe|link=]]</div> </div> <!-- Naslov --> {{#if: {{{naslov}}}|<div style="padding-top: 0.6em; text-align: center;">'''{{{naslov}}}'''</div>|Dres}} </div><noinclude> {{dokumentacija}} [[Kategorija:Sportski šabloni]] </noinclude> mpc582vqg6anxi03e7woipumng1p692 Šablon:Nanomaterijali 10 149382 3429216 3325560 2022-08-28T20:26:00Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{#invoke:sidebar|sidebar | pretitle = Dio serije članaka o | title = [[Nanomaterijal]]ima | image = [[Datoteka:C60-rods.png|120px]] | class = hlist | basestyle = background-color: #ededfb | width = 20em | heading1 = [[Ugljična nanocijev|Ugljične nanocijevi]] | content1 = * [[Sinteza ugljičnih nanocijevi|Sinteza]] * [[Hemija ugljičnih nanocijevi|Hemija]] * [[Mehanička svojstva ugljičnih nanocijevi|Mehanička svojstva]] * [[Optička svojstva ugljičnih nanocijevi|Optička svojstva]] * [[Potencijalne primjene ugljičnih nanocijevi|Primjene]] * [[Hronologija ugljičnih nanocijevi|Hronologija]] | heading2 = [[Fuleren]]i | content2 = * [[Buckminsterfuleren]] * [[C70 fuleren]] * [[Femija fulerena|Hemija]] * [[Toksikologija ugljičnih nanomaterijala|Uticaj na zdravlje]] * [[Alotropi ugljika]] | heading3 = Ostale [[nanočestica|nanočestice]] | content3 = * [[Ugljične kvantne tačke]] * [[Kvantne tačka|kvantne tačke]] * [[Nanočestica aluminij-oksida|Aluminij-oksid]] * [[Nanoceluloza|Celuloza]] * [[Keramička nanočestica|Keramika]] * [[Nanočestica kobalt-oksida|Kobalt-oksid]] * [[Nanočestica bakra|Bakar]] * [[Koloidno zlato|Zlato]] * [[Nanočestica željeza|Željezo]] * [[Nanočestica oksida željeza|Oksid željeza]] * [[Nanočestica željezo–platina|Željezno–platina]] * [[Nanočestica čvrstog lipida|Lipidi]] * [[Nanočestica platine|Platina]] * [[Nanočestica srebra|Srebro]] * [[Nanočestica titanij-dioksida|Titanij-dioksid]] | heading4 = [[Nanostrukture|Nanostrukturni materijali]] | content4 = * [[Nanokompozit]] * [[Nanopjena]] * [[Nanoporozni materijali]] * [[Nanokristalni materijal]] }}<noinclude>{{doc|content= [[Kategorija:Šabloni nanotehnologije]] [[Kategorija:Šabloni bočne trake tehnologije i primijenjenih nauka]] }}</noinclude> r359zeofnntd729ghlga8jvmubc3g45 Mikroskopija atomskih sila 0 167489 3429208 3153127 2022-08-28T19:05:19Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Atomic force microscope block diagram.svg|mini|desno|200px|Blok dijagram mikroskopa atomskih sila.]] Mikroskop Atomskih Sila (MAS) ([[Engleski jezik|engl.]] Atomic Force Microscope, AFM) ili skenirajući mikroskop sila (engl. Scanning Force Microscope, SFM) je uređaj koji pripada porodici [[mikroskop]]a sa skenirajućom sondom (Scanning Probe Microscope - SPM) čiji se rad zasniva na mjerenju [[Međumolekularna sila|međumolekularnih sila]] koje djeluju između [[atom]]a mjerne sonde i atoma ispitivanog uzorka. Mjerenje se sprovodi od tačke do tačke, nakon čega se podaci iz svih ispitanih tačaka prikupljaju u snimak ispitivane površine. Tehnologija koja je prethodila mikroskopiji atomskih sila je [[Skenirajući tunelski mikroskop|Skenirajuća tunelska mikroskopija]] (engl. Scanning Tunneling Microscopy, STM) čiji se rad zasniva na [[Kvantna mehanika|kvantno-mehaničkom]] efektu tuneliranja [[elektron]]a kroz dielektrik. Ovom, danas izuzetno uspješnom tehnologijom vizualizacije, postignuta je rezolucija snimanja od nekoliko [[pikometar]]a, čime je omogućeno snimanje uzoraka u atomskoj rezoluciji. Današnja [[Optika|optička]] i [[elektronska mikroskopija]] su na pragu dostizanja ovako visoke rezolucije. U budućnosti se očekuje dalji razvoj obija novih tehnologija, tako da će biti moguće rutinsko snimanje u atomskoj rezoluciji.<ref>{{Cite news|url=https://www.cnet.com/news/ibms-35-atoms-and-the-rise-of-nanotech/|title=IBM's 35 atoms and the rise of nanotech|work=CNET|access-date=23. 8. 2017|language=en}}</ref> == Otkriće metode == Metoda mikroskopije atomskih sila (MAS) je nastala 1986. godine kao proizvod istraživanja koja su u laboratorijama američke firme [[IBM]] u [[Zürich]]u, sproveli [[Gerd Binnig]], [[Calvin Quate]] i [[Christoph Gerber]]. Ovom otkriću je prethodilo otkriće Skenirajuće Tunelske Mikroskopije (STM) Gerda Binniga i [[Heinrich Rohrer|Heinricha Rohrera]] 1982. godine koji su za rad na tehnologiji STM nagrađeni [[Nobelova nagrada za fiziku|Nobelovom nagradom za fiziku]].<ref>{{cite journal | last1 = Binnig | first1 = G. | last2 = Quate | first2 = C. F. | last3 = Gerber | first3 = C. | year = 1986 | title = Atomic Force Microscope | url = | journal = Physical Review Letters | volume = 56 | issue = 9| pages = 930–933 | doi=10.1103/physrevlett.56.930|bibcode = 1986PhRvL..56..930B | pmid=10033323}}</ref> == Princip rada == Mikroskopija atomskih sila se zasniva na mjerenju intenziteta nepolarnih međumolekularnih sila čiji je analitički opis dat izrazom za Lenard-Džonsov potencijal. Intenzitet nepolarnih međumolekularnih sila je zavisan od rastojanja na kome se nalaze čestice čiju interakciju utvrđujemo, što nam omogućuje da mjerenjem intenziteta sile tačno odredimo na kom se rastojanju od uzorka (atoma) nalazimo. Na osnovu izmjerene vrijednosti intenziteta sile rekonstruiše se rastojanje od uzorka i to je osnova za pravljenje slike koja se dobija metodom mikroskopije atomskih sila. Ako u velikom broju tačaka na površini nekog uzorka izvršimo mjerenje intenziteta međumolekularnih sila, tada smo u mogućnosti da spajanjem tih tačaka, dobijemo informaciju o [[Morfologija|morfološkom]] izgledu te površine. Mjerenja se sprovode pomoću nano-konzole koja predstavlja ključnu komponentu sistema za mjerenje sila čiji se intenzitet kreće u opsegu nekoliko nanonjutna (10–9 m).<ref>{{cite journal|last=Cappella |first=B |author2=Dietler, G |journal=[[Surface Science Reports]] |year=1999 |volume=34 |issue=1–3 |pages=1–104 |doi=10.1016/S0167-5729(99)00003-5 |url=http://www.see.ed.ac.uk/~vkoutsos/Force-distance%20curves%20by%20atomic%20force%20microscopy.pdf |bibcode=1999SurSR..34....1C |title=Force-distance curves by atomic force microscopy |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121203031934/http://www.see.ed.ac.uk/~vkoutsos/Force-distance%20curves%20by%20atomic%20force%20microscopy.pdf |archivedate=3. 12. 2012 |df= }}</ref> == Mogućnosti snimanja == Zbog prirode interakcije sa uzorkom, koja je mehanička i nije zasnovana na elektromagnetnom zračenju (što je slučaj kod optičke i elektronske mikroskopije) u mogućnosti smo da izvršimo mjerenja kako u uslovima standardne atmosfere (289 K, 1 atm), tako i u uslovima [[vakuum]]a, atmosfere različitih gasova i u tečnosti. Sve ove opcije omogućavaju napredno ispitivanje uzoraka koje nije moguće upotrebom optičkih i/ili elektronskih mikroskopa.<ref>{{Cite journal|last=Ayache|first=Maurice|last2=Lux|first2=Simon Franz|last3=Kostecki|first3=Robert|date=2. 4. 2015|title=IR Near-Field Study of the Solid Electrolyte Interphase on a Tin Electrode|journal=The Journal of Physical Chemistry Letters|volume=6|issue=7|pages=1126–1129|doi=10.1021/acs.jpclett.5b00263|pmid=26262960|issn=1948-7185}}</ref> Osim toga, priprema uzorka je znatno manje zahtjevna nego što je to slučaj kod elektronske mikroskopije, tako da je jasno da mikroskopija atomskih sila ima svojih prednosti. Međutim, snimci dobijeni elektronskim mikroskopom imaju mogućnost snimanja trodimenzionalnih objekata dok je u mikroskopiji atomskih sila snimanje (zasad) ograničeno na površine. Dalje, snimci dobijeni mikroskopijom atomskih sila omogućavaju mjerenja svih veličina, kako geometrijskih tako i fizičkih (električne, magnetne i mehaničke osobine uzorka) što predstavlja korak unaprijed u odnosu na elektronsku mikroskopiju.<ref>{{Cite journal|last=Pollard|first=Benjamin|last2=Raschke|first2=Markus B.|date=22. 4. 2016|title=Correlative infrared nanospectroscopic and nanomechanical imaging of block copolymer microdomains|journal=Beilstein Journal of Nanotechnology|language=en|volume=7|issue=1|pages=605–612|doi=10.3762/bjnano.7.53|issn=2190-4286|pmc=4901903|pmid=27335750}}{{Cite journal|last=Huth|first=F.|last2=Schnell|first2=M.|last3=Wittborn|first3=J.|last4=Ocelic|first4=N.|last5=Hillenbrand|first5=R.|title=Infrared-spectroscopic nanoimaging with a thermal source|journal=Nature Materials|volume=10|issue=5|pages=352–356|doi=10.1038/nmat3006|pmid=21499314|bibcode = 2011NatMa..10..352H |year=2011}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Bechtel|first=Hans A.|last2=Muller|first2=Eric A.|last3=Olmon|first3=Robert L.|last4=Martin|first4=Michael C.|last5=Raschke|first5=Markus B.|date=20. 5. 2014|title=Ultrabroadband infrared nanospectroscopic imaging|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|language=en|volume=111|issue=20|pages=7191–7196|doi=10.1073/pnas.1400502111|issn=0027-8424|pmc=4034206|pmid=24803431|bibcode = 2014PNAS..111.7191B }}</ref> == Režimi rada == Razlikujemo dva osnovna režima rada ovog mikroskopa: statički i dinamički. U statičkom režimu nano-konzola prelazi preko uzorka i vrši mjerenja na način koji je prethodno opisan. U dinamičkom režimu se nano-konzoli saopćavaju prinudne harmonijske oscilacije koje je dovode u oscilatorni režim kretanja što omogućava proširenje mogućnosti mjerenja na veći broj izvedenih fizičkih veličina.<ref>{{cite journal|doi=10.1038/nmeth871|date=maj 2006|author1=Hinterdorfer, P |author2=Dufrêne, Yf |title=Detection and localization of single molecular recognition events using atomic force microscopy|volume=3|issue=5|pages=347–55|issn=1548-7091|pmid=16628204|journal=[[Nature Methods]]}}</ref><ref>{{cite journal | last1 = Ferrari | first1 = L. | last2 = Kaufmann | first2 = J. | last3 = Winnefeld | first3 = F. | last4 = Plank | first4 = J. | date = Jul 2010 | title = Interaction of cement model systems with superplasticizers investigated by atomic force microscopy, zeta potential, and adsorption measurements | url = | journal = [[J Colloid Interface Sci]] | volume = 347 | issue = 1| pages = 15–24 | doi=10.1016/j.jcis.2010.03.005 | pmid=20356605|bibcode = 2010JCIS..347...15F }}</ref> == Literatura == * A. D L. Humphris, M. J. Miles, J. K. Hobbs, A mechanical microscope: High-speed atomic force microscopy, Applied Physics Letters 86, 034106 (2005). * D. Sarid, Scanning Force Microscopy, Oxford Series in Optical and Imaging Sciences, Oxford University Press, New York (1991) * R. Dagani, Individual Surface Atoms Identified, Chemical & Engineering News, 5 March 2007, page 13. Published by American Chemical Society * Q. Zhong, D. Inniss, K. Kjoller, V. B. Elings, Surf. Sci. Lett. 290, L688 (1993). * V. J. Morris, A. R. Kirby, A. P. Gunning, Atomic Force Microscopy for Biologists. (Book) (December 1999) Imperial College Press. * J. W. Cross SPM - Scanning Probe Microscopy Website * P. Hinterdorfer, Y. F. Dufrêne, Nature Methods, 3, 5 (2006) * F. Giessibl, Advances in Atomic Force Microscopy, Reviews of Modern Physics 75 (3), 949-983 (2003). * R. H. Eibl, V.T. Moy, Atomic force microscopy measurements of protein-ligand interactions on living cells. Methods Mol Biol. 305:439-50 (2005) * P. M. Hoffmann, A. Oral, R. A. Grimble, H. Ö. Özer, S. Jeffery, J. B. Pethica, Proc. Royal Soc. A 457, 1161 (2001). * R. V. Lapshin, O. V. Obyedkov, Fast-acting piezoactuator and digital feedback loop for scanning tunneling microscopes, Review of Scientific Instruments, vol. 64, no. 10, pp.&nbsp;2883–2887, 1993. * R. V. Lapshin, Analytical model for the approximation of hysteresis loop and its application to the scanning tunneling microscope, Review of Scientific Instruments, vol. 66, no. 9, pp.&nbsp;4718–4730, 1995. * R. V. Lapshin, Feature-oriented scanning methodology for probe microscopy and nanotechnology, Nanotechnology, vol. 15, iss. 9, pp.&nbsp;1135–1151, 2004. * R. V. Lapshin, Automatic drift elimination in probe microscope images based on techniques of counter-scanning and topography feature recognition, Measurement Science and Technology, vol. 18, iss. 3, pp.&nbsp;907–927, 2007. * P. West, Introduction to Atomic Force Microscopy: Theory, Practice and Applications --- www.AFMUniversity.org * R. W. Carpick and M. Salmeron, Scratching the surface: Fundamental investigations of tribology with atomic force microscopy, Chemical Reviews, vol. 97, iss. 4, pp.&nbsp;1163–1194 (2007). * Y. Roiter and S. Minko, AFM Single Molecule Experiments at the Solid-Liquid Interface: In Situ Conformation of Adsorbed Flexible Polyelectrolyte Chains, Journal of the American Chemical Society, vol. 127, iss. 45, pp.&nbsp;15688–15689 (2005). == Vanjski linkovi == * [http://www.ifr.ac.uk/SPM/ Uopšten prikaz mikroskopije sa skenirajućom sondom] * [https://web.archive.org/web/20090805181832/http://nanocharacterization.sitesled.com/ Karakterizacija u nanotehnologiji] * [https://web.archive.org/web/20090628135221/http://www.ntmdt.com/spm-principles Pregled principa STM/MAS sa animacijama] * [http://www.rhk-tech.com/results/showcase.php Galerija snimaka dobijenih MSS] * [https://web.archive.org/web/20080209123336/http://www.parkafm.com/New_html/resources/01general.php Kako radi MSS] * [https://web.archive.org/web/20090621222351/http://www.ntmdt.com/scan-gallery Još jedna galerija slika dobijenih MSS] * [https://web.archive.org/web/20090620103125/http://www.ntmdt.com/spm-glossary Rječnik MSS] * [http://www.nanoscantech.com/en/gallery/ Galerija snimaka dobijenih MAS] == Reference == {{refspisak}} {{nanotehnologija}} {{Commonscat|Atomic force microscopy}} [[Kategorija:Nanotehnologija]] [[Kategorija:Mikroskopija sa skenirajućom sondom]] [[Kategorija:Međumolekularne sile]] [[Kategorija:Naučne tehnike]] m57iunke9khzcxif3uucmmgmaam341l Šablon:Mercedes u Formuli 1 10 179024 3429222 3157889 2022-08-29T01:32:44Z Alexman2021 116923 wikitext text/x-wiki {{Navkutija | ime = Mercedes u Formuli 1 | naslov = {{ZD|NJE}} [[Mercedes GP|<span style="color:#000000">Mercedes-Benz u Formuli 1</span>]] | stanje = {{{stanje|collapsed}}} | osnovastil = background-color:#C0C0C0; color:#000000; border:1px solid #00D2BE; | tijeloklasa = hlist | podaci1 = {{Navkutija|dijete | naslov = Mercedes-AMG Petronas Formula One Team (od [[Formula 1 – sezona 2010.|2010.]]) | osnovastil = background-color:#C0C0C0; color:#000000; border:1px solid #00D2BE; | grupa1 = Izvršnih direktora | podaci1 = * Toto Wolff | grupa2 = Osoblje | podaci2 = * James Allison * Andy Cowell * Mike Elliott * John Owen * Loic Serra * Rob Thomas * Geoffrey Willis | grupa3 = Bivše osoblje | podaci3 = * Bob Bell * Loïc Bigois * Ross Brawn * Jock Clear * Aldo Costa * Mark Ellis * Nick Fry * Norbert Haug * [[Niki Lauda]] * Paddy Lowe | grupa4 = Svjetski prvaci | podaci4 = * {{ZD|UK}} [[Lewis Hamilton]] * {{ZD|NJE}} [[Nico Rosberg]] | grupa5 = Vozači 2022. | podaci5 = * 44. {{ZD|UK}} [[Lewis Hamilton]] * 63. {{ZD|UK}} [[George Russell (vozač)|George Russell]] | grupa6 = Vozači za testiranje 2022. | podaci6 = * {{ZD|BEL}} [[Stoffel Vandoorne]] * {{ZD|NED}} [[Nyck de Vries]] | grupa7 = Bivši vozači | podaci7 = * {{ZD|NJE}} [[Michael Schumacher]] * {{ZD|NJE}} [[Nico Rosberg]] * {{ZD|FIN}} [[Valtteri Bottas]] | grupa8 = Automobili [[Formula 1|<span style="color:#000000">Formule 1</span>]] | podaci8 = * [[Mercedes MGP W01|MGP W01]] * [[Mercedes MGP W02|MGP W02]] * [[Mercedes F1 W03|F1 W03]] * [[Mercedes F1 W04|F1 W04]] * [[Mercedes F1 W05 Hybrid|F1 W05 Hybrid]] * [[Mercedes F1 W06 Hybrid|F1 W06 Hybrid]] * [[Mercedes F1 W07 Hybrid|F1 W07 Hybrid]] * [[Mercedes F1 W08 EQ Power+|F1 W08 EQ Power+]] * [[Mercedes-AMG F1 W09 EQ Power+|F1 W09 EQ Power+]] * [[Mercedes-AMG F1 W10 EQ Power+|F1 W10 EQ Power+]] * [[Mercedes-AMG F1 W11 EQ Performance|F1 W11 EQ Performance]] * [[Mercedes-AMG F1 W12 E Performance|F1 W12 E Performance]] * [[Mercedes-AMG F1 W13 E Performance|F1 W13 E Performance]] }} | podaci2 = {{Navkutija|dijete | naslov = Daimler-Benz AG ([[Formula 1 – sezona 1954.|1954]]–[[Formula 1 – sezona 1955.|1955.]]) | osnovastil = background-color:#C0C0C0; color:#000000; border:1px solid #00D2BE; | grupa1 = Osoblje | podaci1 = * Alfred Neubauer * Max Sailer * Rudolf Uhlenhaut | grupa2 = Svjetski prvaci | podaci2 = * {{ZD|ARG}} [[Juan Manuel Fangio]] | grupa3 = Zabilježio vozača | podaci3 = * {{ZD|NJE}} [[Hans Herrmann]] * {{ZD|NJE}} [[Karl Kling]] * {{ZD|NJE}} [[Hermann Lang]] * {{ZD|UK}} [[Stirling Moss]] * {{ZD|ITA}} [[Piero Taruffi]] | grupa4 = Automobili [[Formula 1|<span style="color:#000000">Formule 1</span>]] | podaci4 = * [[Mercedes-Benz W196|W196]] * [[Mercedes-Benz W196s|W196s]] }} }}<noinclude> [[Kategorija:Šabloni konstruktori Formule 1]] [[Kategorija:Navigacioni šabloni]] </noinclude> o8ij106f3gswmqnncov9fw6unym98dn BVP M-80 0 268871 3429178 3102545 2022-08-28T13:51:58Z 2A01:C22:B429:A00:70D5:B9A:5367:8C5 /* Korisnici */ wikitext text/x-wiki {{Oklopno vozilo | ime= BVP M-80 | slika=[[Datoteka:BVP М80А VS.jpg|300 px]] | opaska= | namjena= borbeno vozilo pješadije (BVP) | zemlja porijekla= SFRJ | posada= 3+7 | dužina= 6.42 m | širina= 2.90 m | visina= 2.2 m | težina= 13.8 tona | oklop= 15 mm aluminijske ploče | primarno= 20 mm top [[M55]] | sekundarno= 4 PO rakete 9М14М Maljutka | pogon= Daimler Benz OM-403 | snaga= 320 KS | suspenzija= torzijske poluge | cestovna_brzina= 65 km/h | omjer_snage_i_težine= 22.6 KS/t | domet= 500 km }} '''BVP M-80''' je [[SFRJ|jugoslovensko]] [[borbeno vozilo pješadije]] uvedeno u upotrebu [[1979]]. godine. Nastao je kao ideja jugoslovenskih inžinjera o BVP-u domaće proizvodnje po uzoru na [[BMP-1]]. Vozilo je korišteno tokom ratova na prostoru bivše SFRJ. ==Razvoj== Još [[1966]]. godine je uradjena studija o mogucnosti ralizacije savremenog BVP-a u zemlji. Nakon toga [[1967]]. godine urađena je tehničko-ekonomska analiza sa idejnim projektom. Na osnovu ovoga i na osnovu najnovijih vojnopolitičkih kretanja u regionu, pocetkom [[1969]]. god donijeta je odluka da se ide u razvoj borbenog vozila pješadije pod šifrom M-980. Projekat je predviđao vozilo amfibiju, mase 11,2 t (što je tokom razvoja premašeno), a prvobitna zamisao je bila da se ugradi FAMOS-ov motor, koji bi dorađivanjem dostigao minimalno 170kW. Ipak prve serije BVP-a su imale [[Francuska|francuski]] motor firme Hispano Suisa, snage 191kW isti kakav je ugrađivan u njihovo vozilo [[AMX-10P]]. U toku [[1974]]. god završena su ispitivanja prototipa i odlučeno je da se izradi nulta serija, za šta je uz idealne uslove bilo potrebno minimalno 18 mjeseci. Posto je naredne godine [[1975]]. u maju bila planirana velika parada povodom 30 godina pobjede nad fasizmom donesena je odluka da se određen broj vozila mora proizvesti do tog vremena. Zadatak je izvšen u zadatom roku i vozilo je uspješno nastupilo na paradi. Tokom [[1979]]. godine prototip je dovršen i interno ispitan, a tokom [[1980]]. godine završno je ispitan i uveden u naoružanje kao Borbeno vozilo pesadije M-80A (BVP M-80A). U toku [[1981]]. izrađena je nulta serija, nakon okončanja proizvodnje verzije sa francuskim motorom (ukupno je nabavljeno 200 motora). Krajem osamdesetih radilo se na razvoju znatno naprednije verzije BVP M-80A1.<ref name="tanknutdave1">{{cite web |url=http://www.tanknutdave.com/component/content/article/185 |title=The BVP M80 IFV |publisher=Tanknutdave.com |date=2010-04-14 |accessdate=2010-09-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120328060805/http://www.tanknutdave.com/component/content/article/185 |archivedate=28. 3. 2012 |url-status=dead }}</ref> ==Opis== Vozilo je pogonjeno [[Mercedes-Benz|Mercedesovim]] motorom OM-403 kojeg je pod licencom proizvodio [[Sarajevo|sarajevski]] [[FAMOS]], [[motor]] se nalazi u prednjem desnom dijelu trupa vozila, a u prednjem lijevom dijelu vozila je smješten vozač. Iza vozača se nalazi komandir vozila, a u sjedištu kupole operater topa. Stražnji dio trupa je namijenjen za smještaj sedmočlane posade. Debljina oklopa s prednje strane je 14 mm i štiti od zrna kalibra 20 mm ispaljenih s daljine od 100 m. Bočni oklop debljine 9 mm štiti od pancirnih zrna kalibra 7,62 mm ispaljenih sa udaljenosti od 100 m. Osnovno oružje predstavlja top 20 mm [[M55]], vozilo je još naoružano suspregnutim mitraljezom PKMT 7.62 mm te dva lansera protivoklopnih raketa [[9K11 Maljutka]]. S bočnih strana se nalaze puškarnice iz kojih može otvoriti vatru posada unutar vozila. BVP M-80 posjeduje amfibijske sposobnosti, što znači da može forsira i vodene površine brzinom 7.8 km/h. Vozilo posjeduje NBH zaštitu koja funkcionira na principu nadpritiska, te protivpožarnu zaštitu, dimna zavijesa nastaje ubrizgavanjem goriva u ispušnu cijev motora i grijač. Posada napušta vozilo pomoću dvoje vrata u stražnjem dijelu vozila.<ref>{{cite web|author=ARG |url=http://www.military-today.com/apc/m80a.htm |title=M-80A at |publisher=Military-today.com |date= |accessdate=2010-09-07}}</ref> ==Verzije== [[Datoteka:BVP M80A IFV.JPEG|thumb|lijevo|BVP M-80A]] * '''M-80''' - prva standardna proizvodna verzija. Proizvedeno je samo manji broj. * '''M-80A''' - standardna verzija s poboljšanim motorom i drugim manjim poboljšanjima, te ugrađenom kupolom. * '''M-80AI''' - izviđačka verzija '''M-80A1''', samo je prototip izgrađen. * '''M-80A KČ''' - komandno vozilo, izgrađeno na osnovi '''M-80A''' s komunikacijskim sistemom. Bilo je u serijskoj proizvodnji. * '''M-80A KB''' - verzija namjenjena kao komandno vozilo oklopno-mehaniziranih bataljona. Bilo je u serijskoj proizvodnji. * '''VK-80A''' - namjenjeno za komandno vozilo brigade. Naoružano je samo mitraljezom kalibra 7,62 mm. Izrađeno je samo nekoliko u prvoj proizvodnoj seriji. * '''M-80A LT''' - lovac tenkova s POLO M-83 kupolom, koja je već korištena na [[BOV|BOV-u]] i ima šest lansera za [[9M14 Maljutka]]. * '''Sava M-90''' * '''SPAT 30/2''' - samohodni protivavionski top. * '''M-80A Sn''' - sanitetsko vozilo bez kupole. Posada se sastoji od vozača i tri bolničara. Može prevesti 4 ležeća i 8 sjedeća pacijenta. * '''MOS''' - samohodni minopolagač. * '''M-98 Vidra''' - [[Srbija|srpska]] verzija s dvocijevnim 20 mm topom. ==Korisnici== *{{ZID|Bosna i Hercegovina}} 128 *{{ZID|Hrvatska}} 128 *{{ZID|Slovenija}} 52 *{{ZID|Srbija}} 550 *{{ZID|Ukrajina}} 35 donirano od Slovenije ==Reference== {{reference}} ==Vanjski linkovi== *[https://www.youtube.com/watch?v=6jAxipkT3jE Borbeno vozilo pešadije M-80A], RTS emisija Dozvolite - Zvanični kanal {{Commonscat|BVP M80}} [[Kategorija:Borbena vozila pješadije‎]] suwiig7x0rr8p29jjqqfeu3jhk7sb0v Košarkaška reprezentacija Litvanije 0 353949 3429174 3200769 2022-08-28T13:28:54Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Litvanija | logo = | nadimak = ''Drugi tim snova'', ''Druga religija'', ''Baltički giganti'', ''Zelena smrt'', ''Boogeyman s istoka'' | selektor = [[Kazys Maksvytis]] | FIBA_poredak = 8. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1936. | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Litvanije|LKF]] | OI_nastupi = 7 | OI_medalje = [[Datoteka:Bronze medal.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]]) | SP_nastupi = 5 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 15 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1939.|1939]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]])<br/>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]])<br/>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007]]) | d_uzorak_t = | d_tijelo = FFFFFF | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_uzorak_t = | g_tijelo = 006030 | g_šorc = 006030 | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{KOŠ|LAT}} 41–20 {{KOŠ-D|LTU|1918}}<br/>([[Riga]], [[Latvija]]; 13. decembar 1925)<ref name="First game">{{harvnb|Stonkus|2007|p=17}}</ref> | najveća_pobjeda = {{KOŠ|LTU|1918}} 112–9 {{KOŠ-D|FIN}}<br/>([[Kaunas]], [[Litvanija]]; 27. maj 1939){{sfn|Stonkus|2007|p=38}} | najveći_poraz = {{KOŠ|USA}} 127–76 {{KOŠ-D|LTU|1988}} {{abbr|<sup>‡</sup>|This is the all-time largest loss which happened in the major tournaments. Though, the all-time biggest loss happened in 1935 versus the Latvian national team with result 10–123.}}<br/>([[Barcelona]], [[Španija]]; 6. august 1992) | šablon_medalja = {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|Barcelona 1992.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|Sydney 2000.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaBronza|[[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Turska 2010.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1937.|Latvija 1937.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1939.|Litvanija 1939.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci2003.|Švedska 2003.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci1995.|Grčka 1995.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2013.|Slovenija 2013.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2015.|Francuska 2015.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Evropsko prvenstvo u košarci2007.|Španija 2007.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaSrebro|[[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaZlato|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka 2005.|Peking 2005.]]|}} }} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. u augustu 2022, te za [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|EuroBasket 2022.]] koji se održava od 1. do 18. septembra 2022.<ref>{{cite web|title=Lietuvos rinktinė / Komandos - Basketnews.lt|url=https://basketnews.lt/komandos/337-lietuvos-rinktine.html|website=basketnews.lt|language=lt|accessdate=19 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header | team=košarkaške reprezentacije Litvanije za Eurobasket 2022. | color1 = #ffd700| bg1 = #006400| color2 = #c5272d| bg2 = #ffd700 }} {{FIBA player | pos = F | num = 4 | first = Eigirdas | last = Žukauskas | year = 1992 | month = 6 | date = 3 | m = 2.04 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 9 | first = Ignas | last = Brazdeikis | year = 1999 | month = 1 | date = 8 | m = 2.01 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 11 | first = Domantas | last = Sabonis | year = 1996 | month = 5 | date = 3 | m = 2.11 | clublink = [[Sacramento Kings]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = PG | num = 13 | first = Rokas | last = Jokubaitis | year = 2000 | month = 11 | date = 19 | m = 1.93 | clublink = [[FC Barcelona Bàsquet|Barcelona]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP }} {{FIBA player | pos = C | num = 14 | first = Martynas | last = Echodas | year = 1997 | month = 7 | date = 7 | m = 2.06 | clublink = [[BC Rytas|Rytas]]| compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 17 | first = Jonas | last = Valančiūnas | m = 2.13 | clublink = [[New Orleans Pelicans]] | year = 1992 | month = 5 | date = 6 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = F | num = 19 | first = Mindaugas | last = Kuzminskas | year = 1989 | month = 10 | date = 19 | m = 2.06 | clublink = ''Slobodan igrač'' | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = }} {{FIBA player | pos = PG | num = 30 | first = Kristupas | last = Žemaitis| year = 1996 | month = 6 | date = 24 | m = 1.92 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} {{FIBA player | pos = SG | num = 31 | first = Rokas| last = Giedraitis | year = 1992 | month = 8 | date = 16 | m = 2.00 | clublink = [[Saski Baskonia|Baskonia]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP}} {{FIBA player | pos = SG | num = 40 | first = Marius | last = Grigonis | m = 1.98 | clublink = [[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] | year = 1994 | month = 4 | date = 26 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = GRČ }} {{FIBA player | pos = PG | num = 43 | first = Lukas | last = Lekavičius | year = 1994 | month = 3 | date = 30 | m = 1.81 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022| compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 51 | first = Arnas| last = Butkevičius | year = 1992 | month = 10 | date = 10 | m = 1.97 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kazys Maksvytis]] | asst_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kęstutis Kemzūra]] * {{ZD|LTU}} [[Giedrius Žibėnas]] * {{ZD|LTU}} [[Tomas Rinkevičius]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ====Postava==== {{Basketball depth chart | line_color = FFD700 | alt_color = 006400 | starter_c = [[Jonas Valančiūnas]] | starter_pf = [[Domantas Sabonis]] | starter_sf = [[Ignas Brazdeikis]] | starter_sg = [[Rokas Giedraitis]] | starter_pg = [[Rokas Jokubaitis]] | bench 1_c = [[Martynas Echodas]] | bench 1_pf = [[Mindaugas Kuzminskas]] | bench 1_sf = [[Arnas Butkevičius]] | bench 1_sg = [[Marius Grigonis]] | bench 1_pg = [[Lukas Lekavičius]] | bench 2_c = | bench 2_pf = [[Eigirdas Žukauskas]] | bench 2_sf = | bench 2_sg = | bench 2_pg = [[Kristupas Žemaitis]] | bench 3_c = | bench 3_pf = | bench 3_sf = | bench 3_sg = | bench 3_pg = | bench 4_c = | bench 4_pf = | bench 4_sf = | bench 4_sg = | bench 4_pg = }} == Reference == {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category|Lithuania national basketball team}} *[http://www.lbbf.lt/ Službeni sajt] {{lt simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Lithuania Litvanija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Lithuania/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Litvanije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp//tid/2135/_//teams.html Košarkaška statistika Litvanije] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|litvanija]] [[Kategorija:Sport u Litvaniji]] [[Kategorija:Litvanske reprezentacije|kosarka]] p1aysapt4oz7n4yewplqqhpedmjl68w 3429175 3429174 2022-08-28T13:29:49Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Litvanija | logo = | nadimak = ''Drugi tim snova'', ''Druga religija'', ''Baltički giganti'', ''Zelena smrt'', ''Boogeyman s istoka'' | selektor = [[Kazys Maksvytis]] | FIBA_poredak = 8. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1936. | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Litvanije|LKF]] | OI_nastupi = 7 | OI_medalje = [[Datoteka:Bronze medal.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]]) | SP_nastupi = 5 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 15 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1939.|1939]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]])<br/>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]])<br/>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007]]) | d_uzorak_t = | d_tijelo = FFFFFF | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_uzorak_t = | g_tijelo = 006030 | g_šorc = 006030 | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{KOŠ|LAT}} 41–20 {{KOŠ-D|LTU|1918}}<br/>([[Riga]], [[Latvija]]; 13. decembar 1925)<ref name="First game">{{harvnb|Stonkus|2007|p=17}}</ref> | najveća_pobjeda = {{KOŠ|LTU|1918}} 112–9 {{KOŠ-D|FIN}}<br/>([[Kaunas]], [[Litvanija]]; 27. maj 1939){{sfn|Stonkus|2007|p=38}} | najveći_poraz = {{KOŠ|USA}} 127–76 {{KOŠ-D|LTU|1989}} {{abbr|<sup>‡</sup>|This is the all-time largest loss which happened in the major tournaments. Though, the all-time biggest loss happened in 1935 versus the Latvian national team with result 10–123.}}<br/>([[Barcelona]], [[Španija]]; 6. august 1992) | šablon_medalja = {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|Barcelona 1992.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|Sydney 2000.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaBronza|[[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Turska 2010.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1937.|Latvija 1937.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1939.|Litvanija 1939.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci2003.|Švedska 2003.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci1995.|Grčka 1995.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2013.|Slovenija 2013.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2015.|Francuska 2015.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Evropsko prvenstvo u košarci2007.|Španija 2007.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaSrebro|[[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaZlato|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka 2005.|Peking 2005.]]|}} }} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. u augustu 2022, te za [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|EuroBasket 2022.]] koji se održava od 1. do 18. septembra 2022.<ref>{{cite web|title=Lietuvos rinktinė / Komandos - Basketnews.lt|url=https://basketnews.lt/komandos/337-lietuvos-rinktine.html|website=basketnews.lt|language=lt|accessdate=19 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header | team=košarkaške reprezentacije Litvanije za Eurobasket 2022. | color1 = #ffd700| bg1 = #006400| color2 = #c5272d| bg2 = #ffd700 }} {{FIBA player | pos = F | num = 4 | first = Eigirdas | last = Žukauskas | year = 1992 | month = 6 | date = 3 | m = 2.04 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 9 | first = Ignas | last = Brazdeikis | year = 1999 | month = 1 | date = 8 | m = 2.01 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 11 | first = Domantas | last = Sabonis | year = 1996 | month = 5 | date = 3 | m = 2.11 | clublink = [[Sacramento Kings]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = PG | num = 13 | first = Rokas | last = Jokubaitis | year = 2000 | month = 11 | date = 19 | m = 1.93 | clublink = [[FC Barcelona Bàsquet|Barcelona]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP }} {{FIBA player | pos = C | num = 14 | first = Martynas | last = Echodas | year = 1997 | month = 7 | date = 7 | m = 2.06 | clublink = [[BC Rytas|Rytas]]| compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 17 | first = Jonas | last = Valančiūnas | m = 2.13 | clublink = [[New Orleans Pelicans]] | year = 1992 | month = 5 | date = 6 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = F | num = 19 | first = Mindaugas | last = Kuzminskas | year = 1989 | month = 10 | date = 19 | m = 2.06 | clublink = ''Slobodan igrač'' | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = }} {{FIBA player | pos = PG | num = 30 | first = Kristupas | last = Žemaitis| year = 1996 | month = 6 | date = 24 | m = 1.92 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} {{FIBA player | pos = SG | num = 31 | first = Rokas| last = Giedraitis | year = 1992 | month = 8 | date = 16 | m = 2.00 | clublink = [[Saski Baskonia|Baskonia]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP}} {{FIBA player | pos = SG | num = 40 | first = Marius | last = Grigonis | m = 1.98 | clublink = [[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] | year = 1994 | month = 4 | date = 26 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = GRČ }} {{FIBA player | pos = PG | num = 43 | first = Lukas | last = Lekavičius | year = 1994 | month = 3 | date = 30 | m = 1.81 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022| compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 51 | first = Arnas| last = Butkevičius | year = 1992 | month = 10 | date = 10 | m = 1.97 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kazys Maksvytis]] | asst_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kęstutis Kemzūra]] * {{ZD|LTU}} [[Giedrius Žibėnas]] * {{ZD|LTU}} [[Tomas Rinkevičius]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ====Postava==== {{Basketball depth chart | line_color = FFD700 | alt_color = 006400 | starter_c = [[Jonas Valančiūnas]] | starter_pf = [[Domantas Sabonis]] | starter_sf = [[Ignas Brazdeikis]] | starter_sg = [[Rokas Giedraitis]] | starter_pg = [[Rokas Jokubaitis]] | bench 1_c = [[Martynas Echodas]] | bench 1_pf = [[Mindaugas Kuzminskas]] | bench 1_sf = [[Arnas Butkevičius]] | bench 1_sg = [[Marius Grigonis]] | bench 1_pg = [[Lukas Lekavičius]] | bench 2_c = | bench 2_pf = [[Eigirdas Žukauskas]] | bench 2_sf = | bench 2_sg = | bench 2_pg = [[Kristupas Žemaitis]] | bench 3_c = | bench 3_pf = | bench 3_sf = | bench 3_sg = | bench 3_pg = | bench 4_c = | bench 4_pf = | bench 4_sf = | bench 4_sg = | bench 4_pg = }} == Reference == {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category|Lithuania national basketball team}} *[http://www.lbbf.lt/ Službeni sajt] {{lt simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Lithuania Litvanija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Lithuania/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Litvanije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp//tid/2135/_//teams.html Košarkaška statistika Litvanije] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|litvanija]] [[Kategorija:Sport u Litvaniji]] [[Kategorija:Litvanske reprezentacije|kosarka]] ddb4jpy0ihxol8auxxonrcyohxoybau 3429210 3429175 2022-08-28T19:25:35Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Litvanija | logo = | nadimak = ''Drugi tim snova'', ''Druga religija'', ''Baltički giganti'', ''Zelena smrt'', ''Boogeyman s istoka'' | selektor = [[Kazys Maksvytis]] | FIBA_poredak = 8. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1936. | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Litvanije|LKF]] | OI_nastupi = 7 | OI_medalje = [[Datoteka:Bronze medal.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]]) | SP_nastupi = 5 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 15 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1939.|1939]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]])<br/>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]])<br/>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007]]) | d_uzorak_t = | d_tijelo = FFFFFF | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_uzorak_t = | g_tijelo = 006030 | g_šorc = 006030 | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{KOŠ|LAT}} 41–20 {{KOŠ-D|LTU|1918}}<br/>([[Riga]], [[Latvija]]; 13. decembar 1925)<ref name="First game">{{harvnb|Stonkus|2007|p=17}}</ref> | najveća_pobjeda = {{KOŠ|LTU|1918}} 112–9 {{KOŠ-D|FIN}}<br/>([[Kaunas]], [[Litvanija]]; 27. maj 1939){{sfn|Stonkus|2007|p=38}} | najveći_poraz = {{KOŠ|USA}} 127–76 {{KOŠ-D|LTU|1989}} {{abbr|<sup>‡</sup>|This is the all-time largest loss which happened in the major tournaments. Though, the all-time biggest loss happened in 1935 versus the Latvian national team with result 10–123.}}<br/>([[Barcelona]], [[Španija]]; 6. august 1992) | šablon_medalja = {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|Barcelona 1992.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|Sydney 2000.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaBronza|[[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Turska 2010.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1937.|Latvija 1937.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci1939.|Litvanija 1939.]]|}} {{MedaljaZlato|[[Evropsko prvenstvo u košarci2003.|Švedska 2003.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci1995.|Grčka 1995.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2013.|Slovenija 2013.]]|}} {{MedaljaSrebro|[[Evropsko prvenstvo u košarci2015.|Francuska 2015.]]|}} {{MedaljaBronza|[[Evropsko prvenstvo u košarci2007.|Španija 2007.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaSrebro|[[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaZlato|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka 2005.|Peking 2005.]]|}} }} '''Košarkaška reprezentacija Litvanije''' ({{lang-lt|Lietuvos nacionalinė vyrų krepšinio rinktinė}}) predstavlja [[Litvanija|Litvaniju]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Litvanije]]. Uprkos maloj veličini Litvanije s populaciom nešto manjom od tri miliona, predanost ove zemlje košarci ih je smjestila među tradicionalne sile ovog sporta u Evropi.<ref>{{cite web|url=http://www.fibaeurope.com/cid_7b0E4jiIIfk6gZwtQpkB30.coid_FDUc2FWRJ025tSADmRFV51.articleMode_on.html|title=Federation Focus: Lithuania|access-date=5 November 2015}}</ref> Litvanska reprezentacija je osvojila posljednje [[EuroBasket]]e pred [[Drugi svjetski rat]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937|1937.]] i [[Evropsko prvenstvo u košarci 1939.|1939]]). Ekipa iz 1939. bila je predvođena [[Frank Lubin|Frankom Lubinom]], koji je pomogao u popularizaciji košarke u ovoj zemlji i nazvan je "djedom litvanske košarke". Nakon što je Sovjetski Savez aneksirao zemlju tokom rata, litvanski igrači su često činili srž [[Košarkaška reprezentacija Sovjetskog Saveza|sovjetske reprezentacije]]. Najbolji primjer za to je ekipa koja je osvojila zlato na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|Olimpijskim igrama 1988]], u kojoj su većinu poena postigli četvorica Litvanaca: [[Valdemaras Chomičius]], [[Rimas Kurtinaitis]], [[Šarūnas Marčiulionis]] i [[Arvydas Sabonis]]. Nakon obnove litvanske nezavisnosti 1990, reprezentacija je uskrsnula. Litvanija je osvojila bronzane medalje na prve tri [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] koje su uključivale [[NBA]] igrače – [[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]], a pored toga su završili na četvrtom mjestu [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004.]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008]], te na osmom mjestu [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012]]. Treći put su osvojili Eurobasket [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]], te bronzanu medalju na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]]. ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. u augustu 2022, te za [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|EuroBasket 2022.]] koji se održava od 1. do 18. septembra 2022.<ref>{{cite web|title=Lietuvos rinktinė / Komandos - Basketnews.lt|url=https://basketnews.lt/komandos/337-lietuvos-rinktine.html|website=basketnews.lt|language=lt|accessdate=19 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header | team=košarkaške reprezentacije Litvanije za Eurobasket 2022. | color1 = #ffd700| bg1 = #006400| color2 = #c5272d| bg2 = #ffd700 }} {{FIBA player | pos = F | num = 4 | first = Eigirdas | last = Žukauskas | year = 1992 | month = 6 | date = 3 | m = 2.04 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 9 | first = Ignas | last = Brazdeikis | year = 1999 | month = 1 | date = 8 | m = 2.01 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 11 | first = Domantas | last = Sabonis | year = 1996 | month = 5 | date = 3 | m = 2.11 | clublink = [[Sacramento Kings]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = PG | num = 13 | first = Rokas | last = Jokubaitis | year = 2000 | month = 11 | date = 19 | m = 1.93 | clublink = [[FC Barcelona Bàsquet|Barcelona]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP }} {{FIBA player | pos = C | num = 14 | first = Martynas | last = Echodas | year = 1997 | month = 7 | date = 7 | m = 2.06 | clublink = [[BC Rytas|Rytas]]| compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = C | num = 17 | first = Jonas | last = Valančiūnas | m = 2.13 | clublink = [[New Orleans Pelicans]] | year = 1992 | month = 5 | date = 6 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = USA }} {{FIBA player | pos = F | num = 19 | first = Mindaugas | last = Kuzminskas | year = 1989 | month = 10 | date = 19 | m = 2.06 | clublink = ''Slobodan igrač'' | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = }} {{FIBA player | pos = PG | num = 30 | first = Kristupas | last = Žemaitis| year = 1996 | month = 6 | date = 24 | m = 1.92 | clublink = [[BC Wolves]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} {{FIBA player | pos = SG | num = 31 | first = Rokas| last = Giedraitis | year = 1992 | month = 8 | date = 16 | m = 2.00 | clublink = [[Saski Baskonia|Baskonia]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = ESP}} {{FIBA player | pos = SG | num = 40 | first = Marius | last = Grigonis | m = 1.98 | clublink = [[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] | year = 1994 | month = 4 | date = 26 | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = GRČ }} {{FIBA player | pos = PG | num = 43 | first = Lukas | last = Lekavičius | year = 1994 | month = 3 | date = 30 | m = 1.81 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022| compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU}} {{FIBA player | pos = SF | num = 51 | first = Arnas| last = Butkevičius | year = 1992 | month = 10 | date = 10 | m = 1.97 | clublink = [[BC Žalgiris|Žalgiris]] | compyear = 2022 | compmonth = 9 | compdate = 1 | nat = LTU }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kazys Maksvytis]] | asst_coach = * {{ZD|LTU}} [[Kęstutis Kemzūra]] * {{ZD|LTU}} [[Giedrius Žibėnas]] * {{ZD|LTU}} [[Tomas Rinkevičius]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ====Postava==== {{Basketball depth chart | line_color = FFD700 | alt_color = 006400 | starter_c = [[Jonas Valančiūnas]] | starter_pf = [[Domantas Sabonis]] | starter_sf = [[Ignas Brazdeikis]] | starter_sg = [[Rokas Giedraitis]] | starter_pg = [[Rokas Jokubaitis]] | bench 1_c = [[Martynas Echodas]] | bench 1_pf = [[Mindaugas Kuzminskas]] | bench 1_sf = [[Arnas Butkevičius]] | bench 1_sg = [[Marius Grigonis]] | bench 1_pg = [[Lukas Lekavičius]] | bench 2_c = | bench 2_pf = [[Eigirdas Žukauskas]] | bench 2_sf = | bench 2_sg = | bench 2_pg = [[Kristupas Žemaitis]] | bench 3_c = | bench 3_pf = | bench 3_sf = | bench 3_sg = | bench 3_pg = | bench 4_c = | bench 4_pf = | bench 4_sf = | bench 4_sg = | bench 4_pg = }} == Reference == {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category|Lithuania national basketball team}} *[http://www.lbbf.lt/ Službeni sajt] {{lt simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Lithuania Litvanija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Lithuania/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Litvanije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp//tid/2135/_//teams.html Košarkaška statistika Litvanije] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|litvanija]] [[Kategorija:Sport u Litvaniji]] [[Kategorija:Litvanske reprezentacije|kosarka]] 9aw99npjuqyhfhb44zklp0mirkshbyf Košarkaška reprezentacija Francuske 0 353950 3429213 3428559 2022-08-28T19:45:35Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Francuska | logo = KS Francuska logo.png | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Francuske|FFBB]] | selektor = [[Vincent Collet]] | nadimak = ''Les Bleus'' (Plavi) | pridruženi_FIBA = 1933. | FIBA_poredak = 4 {{povećanje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | OI_nastupi = 10 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro'': ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1948.|1948]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020]]) | SP_nastupi = 8 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 39 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1949.|1949]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1951.|1951]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1953.|1953]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1959.|1959]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]]) | h_body = 002654 | h_shorts = 002654 | h_pattern_b = _basketballwhiteborder | h_pattern_s = _redsides | a_body = 002654 | a_shorts = fff | a_pattern_b = _basketballblankborder | a_pattern_s = _redsides | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{nowrap|{{KOŠ|FRA}} 100–6 {{KOŠ-D|AUT}}<br>([[Prag]], Čehoslovačka; 28. april 1947)}} | najveći_poraz = {{KOŠ|USA}} 120–62 {{KOŠ-D|FRA}}<br>([[Los Angeles]], US; 3. august 1984) }} '''Košarkaška reprezentacija Francuske''' ({{lang-fr|Équipe de France de basketball}}) predstavlja [[Francuska|Francusku]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Francuske]]. Francuska je trenutno četvrta reprezentacija na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskom poretku]].<ref>[http://www.fiba.com/pages/eng/fc/even/rank/p/rankMen.html FIBA.com – FIBA World Ranking for men<!-- Bot generated title -->]</ref> Francuska je redovna na [[EuroBasket]]u, kvalifikujući se 38 puta. Najbolji nastup su imali [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]], kada su osvojili zlatnu medalju. Također su do sad osvojili dvije srebrne ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1949.|1949]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011]]) i šest bronzanih medalja ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1951.|1951]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1953.|1953]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1959.|1959]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]]). Francuska je također osvojila dvije bronzane medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]] [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019]]. Dok su na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]] uspjeli osvojiti tri srebrne medalje ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1948.|1948]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020]]). ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. održane 24. i 27. augusta 2022. protiv [[Košarkaška reprezentacija Češke|Češke]] i [[Košarkaška reprezentacija Bosne i Hercegovine|Bosne i Hercegovine]].<ref>{{cite web|title=France during the 2023 FIBA World Cup European Qualifiers in August 2022|url=https://www.fiba.basketball/basketballworldcup/2023/european-qualifiers/team/France|access-date=24 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header|team=košarkaške reprezentacije Francuske | color1 = White| bg1 = #002654| color2 = White| bg2 = #CE1126}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 0 | nat = FRA | name = Élie Okobo | pos = PG | m = 1.90 | year = 1997 | month = 10 | date = 23 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[AS Monaco Basket|Monaco]]}} {{FIBA player|df=y| num = 2 | nat = TUR | name = Amath M'Baye | pos = F | m = 2.06 | year = 1989 | month = 12 | date = 14 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]]}} {{FIBA player|df=y| num = 3 | nat = FRA | name = Timothé Luwawu-Cabarrot | pos = G/F | m = 1.98 | year = 1995 | month = 5 | date = 9 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 4 | nat = FRA | name = Thomas Heurtel | pos = PG | m = 1.88 | year = 1989 | month = 4 | date = 10 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | nat = ESP | name = Guerschon Yabusele | pos = PF | m = 2.03 | year = 1995 | month = 12 | date = 17 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Real Madrid Baloncesto|Real Madrid]]}} {{FIBA player|df=y| num = 10 | nat = USA | name = Evan Fournier | note = C | pos = SG | m = 1.99 | year = 1992 | month = 10 | date = 29 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[New York Knicks]]}} {{FIBA player|df=y| num = 14 | nat = ITA | name = Mouhammadou Jaiteh | pos = C | m = 2.11 | year = 1994 | month = 11 | date = 27 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Virtus Bologna]]}} {{FIBA player|df=y| num = 17 | nat = ESP | name = Vincent Poirier | pos = C | m = 2.13 | year = 1993 | month = 10 | date = 17 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Real Madrid Baloncesto|Real Madrid]]}} {{FIBA player|df=y| num = 21 | nat = ESP | name = Andrew Albicy | pos = PG | m = 1.78 | year = 1990 | month = 3 | date = 21 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 27 | clublink = [[CB Gran Canaria|Gran Canaria]]}} {{FIBA player|df=y| num = 22 | nat = FRA | name = Terry Tarpey | pos = SF | m = 1.95 | year = 1994 | month = 3 | date = 2 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Le Mans Sarthe Basket|Le Mans]]}} {{FIBA player|df=y| num = 27 | nat = USA | name = Rudy Gobert | pos = C | m = 2.15 | year = 1992 | month = 6 | date = 26 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Minnesota Timberwolves]]}} {{FIBA player|df=y| num = 30 | nat = ITA | name = Isaïa Cordinier | pos = G/F | m = 1.96 | year = 1996 | month = 11 | date = 28 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Virtus Bologna]]}} {{FIBA roster footer | head_coach = *{{ZD|FRA}} [[Vincent Collet]] | asst_coach= *{{ZD|FRA}} [[Pascal Donnadieu]] *{{ZD|FRA}} [[Laurent Foirest]] |otherlegend= * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 24. august 2022. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 002654 | alt_color = CE1126 | starter_c = Rudy Gobert | starter_pf = Guerschon Yabusele | starter_sf = Timothé Luwawu-Cabarrot | starter_sg = Evan Fournier | starter_pg = Thomas Heurtel | bench 1_c = Vincent Poirier | bench 1_pf = Amath M'Baye | bench 1_sf = Isaïa Cordinier | bench 1_sg = Élie Okobo | bench 1_pg = Andrew Albicy | bench 2_c = Mouhammadou Jaiteh | bench 2_pf = | bench 2_sf = Terry Tarpey | bench 2_sg = | bench 2_pg = }} == Reference == {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category}} *[http://www.ffbb.com/ Službeni sajt] {{fr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/France Francuska] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/France/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Francuske] na Eurobasket.com *[https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/282/_//teams.html Košarkaška statistika Francuske] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Francuska]] [[Kategorija:Košarka u Francuskoj]] [[Kategorija:Francuske reprezentacije|Košarka]] 4rxof5yhmwd7rhtu8yaliy9qckt787o 3429214 3429213 2022-08-28T19:45:43Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Francuska | logo = KS Francuska logo.png | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Francuske|FFBB]] | selektor = [[Vincent Collet]] | nadimak = ''Les Bleus'' (Plavi) | pridruženi_FIBA = 1933. | FIBA_poredak = 4 {{povećanje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | OI_nastupi = 10 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro'': ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1948.|1948]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020]]) | SP_nastupi = 8 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 39 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1949.|1949]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1951.|1951]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1953.|1953]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1959.|1959]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]]) | h_body = 002654 | h_shorts = 002654 | h_pattern_b = _basketballwhiteborder | h_pattern_s = _redsides | a_body = 002654 | a_shorts = fff | a_pattern_b = _basketballblankborder | a_pattern_s = _redsides | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{nowrap|{{KOŠ|FRA}} 100–6 {{KOŠ-D|AUT}}<br>([[Prag]], Čehoslovačka; 28. april 1947)}} | najveći_poraz = {{KOŠ|USA}} 120–62 {{KOŠ-D|FRA}}<br>([[Los Angeles]], US; 3. august 1984) }} '''Košarkaška reprezentacija Francuske''' ({{lang-fr|Équipe de France de basketball}}) predstavlja [[Francuska|Francusku]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Francuske]]. Francuska je trenutno četvrta reprezentacija na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskom poretku]].<ref>[http://www.fiba.com/pages/eng/fc/even/rank/p/rankMen.html FIBA.com – FIBA World Ranking for men<!-- Bot generated title -->]</ref> Francuska je redovna na [[EuroBasket]]u, kvalifikujući se 38 puta. Najbolji nastup su imali [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013]], kada su osvojili zlatnu medalju. Također su do sad osvojili dvije srebrne ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1949.|1949]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011]]) i šest bronzanih medalja ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1951.|1951]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1953.|1953]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1959.|1959]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015]]). Francuska je također osvojila dvije bronzane medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]] [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019]]. Dok su na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]] uspjeli osvojiti tri srebrne medalje ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1948.|1948]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020]]). ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. održane 24. i 27. augusta 2022. protiv [[Košarkaška reprezentacija Češke|Češke]] i [[Košarkaška reprezentacija Bosne i Hercegovine|Bosne i Hercegovine]].<ref>{{cite web|title=France during the 2023 FIBA World Cup European Qualifiers in August 2022|url=https://www.fiba.basketball/basketballworldcup/2023/european-qualifiers/team/France|access-date=24 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header|team=košarkaške reprezentacije Francuske | color1 = White| bg1 = #002654| color2 = White| bg2 = #CE1126}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 0 | nat = FRA | name = Élie Okobo | pos = PG | m = 1.90 | year = 1997 | month = 10 | date = 23 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[AS Monaco Basket|Monaco]]}} {{FIBA player|df=y| num = 2 | nat = TUR | name = Amath M'Baye | pos = F | m = 2.06 | year = 1989 | month = 12 | date = 14 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]]}} {{FIBA player|df=y| num = 3 | nat = FRA | name = Timothé Luwawu-Cabarrot | pos = G/F | m = 1.98 | year = 1995 | month = 5 | date = 9 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 4 | nat = FRA | name = Thomas Heurtel | pos = PG | m = 1.88 | year = 1989 | month = 4 | date = 10 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | nat = ESP | name = Guerschon Yabusele | pos = PF | m = 2.03 | year = 1995 | month = 12 | date = 17 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Real Madrid Baloncesto|Real Madrid]]}} {{FIBA player|df=y| num = 10 | nat = USA | name = Evan Fournier | note = C | pos = SG | m = 1.99 | year = 1992 | month = 10 | date = 29 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[New York Knicks]]}} {{FIBA player|df=y| num = 14 | nat = ITA | name = Mouhammadou Jaiteh | pos = C | m = 2.11 | year = 1994 | month = 11 | date = 27 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Virtus Bologna]]}} {{FIBA player|df=y| num = 17 | nat = ESP | name = Vincent Poirier | pos = C | m = 2.13 | year = 1993 | month = 10 | date = 17 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Real Madrid Baloncesto|Real Madrid]]}} {{FIBA player|df=y| num = 21 | nat = ESP | name = Andrew Albicy | pos = PG | m = 1.78 | year = 1990 | month = 3 | date = 21 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 27 | clublink = [[CB Gran Canaria|Gran Canaria]]}} {{FIBA player|df=y| num = 22 | nat = FRA | name = Terry Tarpey | pos = SF | m = 1.95 | year = 1994 | month = 3 | date = 2 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Le Mans Sarthe Basket|Le Mans]]}} {{FIBA player|df=y| num = 27 | nat = USA | name = Rudy Gobert | pos = C | m = 2.15 | year = 1992 | month = 6 | date = 26 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Minnesota Timberwolves]]}} {{FIBA player|df=y| num = 30 | nat = ITA | name = Isaïa Cordinier | pos = G/F | m = 1.96 | year = 1996 | month = 11 | date = 28 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Virtus Bologna]]}} {{FIBA roster footer | head_coach = *{{ZD|FRA}} [[Vincent Collet]] | asst_coach= *{{ZD|FRA}} [[Pascal Donnadieu]] *{{ZD|FRA}} [[Laurent Foirest]] |otherlegend= * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 24. august 2022. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 002654 | alt_color = CE1126 | starter_c = Rudy Gobert | starter_pf = Guerschon Yabusele | starter_sf = Timothé Luwawu-Cabarrot | starter_sg = Evan Fournier | starter_pg = Thomas Heurtel | bench 1_c = Vincent Poirier | bench 1_pf = Amath M'Baye | bench 1_sf = Isaïa Cordinier | bench 1_sg = Élie Okobo | bench 1_pg = Andrew Albicy | bench 2_c = Mouhammadou Jaiteh | bench 2_pf = | bench 2_sf = Terry Tarpey | bench 2_sg = | bench 2_pg = }} == Reference == {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category}} *[http://www.ffbb.com/ Službeni sajt] {{fr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/France Francuska] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/France/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Francuske] na Eurobasket.com *[https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/282/_//teams.html Košarkaška statistika Francuske] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Francuska]] [[Kategorija:Košarka u Francuskoj]] [[Kategorija:Francuske reprezentacije|Košarka]] dr263dxvb45ijn3lzk1i47jx8w3sxok Košarkaška reprezentacija Italije 0 353952 3429169 3429097 2022-08-28T12:46:32Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Nedostaju izvori}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Italija | logo = | nadimak = ''Gli Azzurri'' (Plavi) | selektor = [[Gianmarco Pozzecco]] | FIBA_poredak = 10. {{smanjenje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1932 (suosnivači) | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Italije|FIP]] | OI_nastupi = 13 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]) | SP_nastupi = 9 | SP_medalje = – | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 38 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]) | d_tijelo = 1549C3 | d_šorc = 1549C3 | d_uzorak_t = _italbasket21h | d_uzorak_š = _italbasket21h | g_uzorak_t = _italbasket21a | g_uzorak_š = _italbasket21a | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA|1794}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{KOŠ|ITA}} 128–49 {{KOŠ-D|IRS}}<br>([[Edinburgh]], [[Škotska]]; 3. maj 1976) | najveći_poraz = {{KOŠ|ITA}} 62–108 {{KOŠ-D|HRV}}<br>([[Zaragoza]], Španija; 3. juli 1992) | šablon_medalja = {{MedalCount|total=yes |[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]|0|2|0 |[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]|0|0|0 |[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]|2|4|4 |[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]|4|4|3 }} }} '''Košarkaška reprezentacija Italije''' ({{lang-it|Nazionale di pallacanestro dell'Italia}}) predstavlja [[Italija|Italiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Italije]] (FIP). Italija se kvalifikovala za 36 [[Evropsko prvenstvo u košarci|evropskih prvenstava]], gdje je osvojila dvije zlatne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]), četiri srebrne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]]), te četiri bronzane medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]). Iako su do sada devet puta učestvovali na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]], najbliže osvajanju medalje su bili [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1970.|1970.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1978.|1978]], kada su završili na četvrtom mjestu. U 12 nastupa na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]], Italija je osvojila dvije srebrne medalje [[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980.]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]. == Postava na SP-u 2006. == Trener [[Carlo Recalcati]] je poveo iduću momčad na [[Svjetsko prvenstvo u košarci - Japan 2006.|SP]] u Japan: {| class="wikitable" |- !|# !|Položaj !|Ime i prezime !|Datum rođenja !|Klub |- | 4 || odbrana || [[Fabio Di Bella]]|| [[1978]]. || {{ZD|ITA}} [[Virtus Bologna|VidiVici Bologna]] |- | 5 || odbrana || [[Gianluca Basile]]|| [[1975]]. || {{ZD|ŠPA}} [[FC Barcelona|Winterthur FCB]] |- | 6 || krilo || [[Stefano Mancinelli]]|| [[1983]]. || {{ZD|ITA}} [[Fortitudo Bologna|Climamio Bologna]] |- | 7 || odbrana|| [[Matteo Soragna]]|| [[1975]]. || {{ZD|ITA}} [[Pallacanestro Treviso|Benetton Treviso]] |- | 8 || centar || [[Denis Marconato]]|| [[1975]]. || {{ZD|ŠPA}} [[FC Barcelona|Winterthur FCB]] |- | 9 || odbrana || [[Marco Belinelli]]|| [[1986]]. || {{ZD|ITA}} [[Fortitudo Bologna|Climamio Bologna]] |- | 10 || odbrana || [[Andrea Pecile]]|| [[1980]]. || {{ZD|ITA}} [[Mens Sana Basket|Montepaschi Siena]] |- | 11 || krilo || [[Andrea Michelori]]|| [[1978]]. || {{ZD|ITA}} [[Virtus Bologna|VidiVici Bologna]] |- | 12 || krilo || [[Mason Rocca]]|| [[1977]]. || {{ZD|ITA}} [[Basket Napoli|Carpisa Napoli]] |- | 13 || odbrana || [[Marco Mordente]]|| [[1979]]. || {{ZD|ITA}} [[Pallacanestro Treviso|Benetton Treviso]] |- | 14 || centar || [[Luca Garri]]|| [[1982]]. || {{ZD|ITA}} [[Pallacanestro Virtus Roma|Lottomatica Roma]] |- | 15 || krilo|| [[Angelo Gigli]]|| [[1983]]. || {{ZD|ITA}} [[Pallacanestro Treviso|Benetton Treviso]] |- bgcolor="peru" | - || trener || [[Carlo Recalcati]] || ... || {{ZD|ITA}} |} ==Reference== {{Commonscat|Italy national basketball team}} {{Refspisak}} {{Evropski prvaci u košarci}} {{stub-košarka}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Italija]] [[Kategorija:Košarka u Italiji]] [[Kategorija:Italijanske reprezentacije|kosarka]] j51o928v0yu0uzicm6dwxurw3315mjg 3429170 3429169 2022-08-28T12:53:05Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Italija | logo = | nadimak = ''Gli Azzurri'' (Plavi) | selektor = [[Gianmarco Pozzecco]] | FIBA_poredak = 10. {{smanjenje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1932 (suosnivači) | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Italije|FIP]] | OI_nastupi = 13 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]) | SP_nastupi = 9 | SP_medalje = – | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 38 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]) | d_tijelo = 1549C3 | d_šorc = 1549C3 | d_uzorak_t = _italbasket21h | d_uzorak_š = _italbasket21h | g_uzorak_t = _italbasket21a | g_uzorak_š = _italbasket21a | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA|1794}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{KOŠ|ITA}} 128–49 {{KOŠ-D|IRS}}<br>([[Edinburgh]], [[Škotska]]; 3. maj 1976) | najveći_poraz = {{KOŠ|ITA}} 62–108 {{KOŠ-D|HRV}}<br>([[Zaragoza]], Španija; 3. juli 1992) | šablon_medalja = {{MedalCount|total=yes |[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]|0|2|0 |[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]|0|0|0 |[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]|2|4|4 |[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]|4|4|3 }} }} '''Košarkaška reprezentacija Italije''' ({{lang-it|Nazionale di pallacanestro dell'Italia}}) predstavlja [[Italija|Italiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Italije]] (FIP). Italija se kvalifikovala za 36 [[Evropsko prvenstvo u košarci|evropskih prvenstava]], gdje je osvojila dvije zlatne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]), četiri srebrne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]]), te četiri bronzane medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]). Iako su do sada devet puta učestvovali na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]], najbliže osvajanju medalje su bili [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1970.|1970.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1978.|1978]], kada su završili na četvrtom mjestu. U 12 nastupa na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]], Italija je osvojila dvije srebrne medalje [[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980.]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]. ==Ekipa== === Trenutni sastav === {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Italije za kvalifikacije za SP 2023. | color1 = #FFFFFF | bg1 = #1549C3 | color2 = #FFFFFF | bg2 = #1549C3}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 4 | name = Leonardo Candi | pos = PG | m = 1.90 | year = 1997 | month = 3 | date = 30 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | name = Stefano Tonut | pos = SG | m = 1.94 | year = 1993 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 13 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 12 | name = Diego Flaccadori | pos = SG | m = 1.95 | year = 1996 | month = 4 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Dolomiti Energia Trento]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 14 | name = Bruno Mascolo | pos = PG | m = 1.90 | year = 1996 | month = 3 | date = 24 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Bertram Derthona Basket]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 16 | name = Amedeo Tessitori | pos = C | m = 2.08 | year = 1994 | month = 10 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 18 | name = Matteo Spagnolo | pos = PG | m = 1.94 | year = 2003 | month = 1 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Vanoli Cremona]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 19 | name = Raphael Gaspardo | pos = F | m = 2.07 | year = 1993 | month = 8 | date = 3 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 20 | name = Mattia Udom | pos = PF | m = 2.00 | year = 1993 | month = 11 | date = 17 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 22 | name = Giordano Bortolani | pos = SG | m = 1.93 | year = 2000 | month = 12 | date = 2 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 31 | name = Michele Vitali | pos = SG | m = 1.96 | year = 1991 | month = 10 | date = 31 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA |note=C}} {{FIBA player|df=y| num = 34 | name = Mouhamet Diouf | pos = C | m = 2.06 | year = 2001 | month = 9 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 44 | name = Davide Alviti | pos = SF | m = 2.01 | year = 1996 | month = 11 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[AX Armani Exchange Milano]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 45 | name = Nicola Akele | pos = PF | m = 2.03 | year = 1997 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 50 | name = Gabriele Procida | pos = SF | m = 2.01 | year = 2002 | month = 6 | date = 1 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Fortitudo Kigili Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 52 | name = Alessandro Lever | pos = PF | m = 2.08 | year = 1998 | month = 12 | date = 4 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Allianz Pallacanestro Trieste]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 54 | name = Alessandro Pajola | pos = PG | m = 1.94 | year = 1999 | month = 11 | date = 9 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{flagicon|ITA}} [[Meo Sacchetti]] | asst_coach= * {{flagicon|ITA}} [[Emanuele Molin]] * {{flagicon|ITA}} [[Piero Bucchi]] * {{flagicon|ITA}} [[Paolo Galbiati]] * {{flagicon|ITA}} [[Riccardo Fois]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 29. novembar 2021. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 1549C3 | alt_color = efe196 | starter_c = [[Nicolo Melli]] | bench 1_c = [[Paul Biligha]] | bench 2_c = | starter_pf = [[Danilo Gallinari]] | bench 1_pf = [[Achille Polonara]] | bench 2_pf = [[Giampaolo Ricci]] | starter_sf = [[Simone Fontecchio]] | bench 1_sf = [[Luigi Datome]] | bench 2_sf = | bench 3_sf = | starter_sg = [[Stefano Tonut]] | bench 1_sg = [[Tommaso Baldasso]] | bench 2_sg = | bench 3_sg = | starter_pg = [[Marco Spissu]] | bench 1_pg = [[Nico Mannion]] | bench 2_pg = [[Alessandro Pajola]] | bench 3_pg = }} ==Reference== {{Commonscat|Italy national basketball team}} {{Refspisak}} {{Evropski prvaci u košarci}} {{stub-košarka}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Italija]] [[Kategorija:Košarka u Italiji]] [[Kategorija:Italijanske reprezentacije|kosarka]] dkkyrjcdd8la8x519xt9bmnlwciaf5d 3429171 3429170 2022-08-28T12:56:21Z Semso98 54573 /* Reference */ wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Italija | logo = | nadimak = ''Gli Azzurri'' (Plavi) | selektor = [[Gianmarco Pozzecco]] | FIBA_poredak = 10. {{smanjenje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1932 (suosnivači) | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Italije|FIP]] | OI_nastupi = 13 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]) | SP_nastupi = 9 | SP_medalje = – | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 38 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]) | d_tijelo = 1549C3 | d_šorc = 1549C3 | d_uzorak_t = _italbasket21h | d_uzorak_š = _italbasket21h | g_uzorak_t = _italbasket21a | g_uzorak_š = _italbasket21a | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA|1794}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{KOŠ|ITA}} 128–49 {{KOŠ-D|IRS}}<br>([[Edinburgh]], [[Škotska]]; 3. maj 1976) | najveći_poraz = {{KOŠ|ITA}} 62–108 {{KOŠ-D|HRV}}<br>([[Zaragoza]], Španija; 3. juli 1992) | šablon_medalja = {{MedalCount|total=yes |[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]|0|2|0 |[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]|0|0|0 |[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]|2|4|4 |[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]|4|4|3 }} }} '''Košarkaška reprezentacija Italije''' ({{lang-it|Nazionale di pallacanestro dell'Italia}}) predstavlja [[Italija|Italiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Italije]] (FIP). Italija se kvalifikovala za 36 [[Evropsko prvenstvo u košarci|evropskih prvenstava]], gdje je osvojila dvije zlatne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]), četiri srebrne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]]), te četiri bronzane medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]). Iako su do sada devet puta učestvovali na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]], najbliže osvajanju medalje su bili [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1970.|1970.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1978.|1978]], kada su završili na četvrtom mjestu. U 12 nastupa na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]], Italija je osvojila dvije srebrne medalje [[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980.]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]. ==Ekipa== === Trenutni sastav === {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Italije za kvalifikacije za SP 2023. | color1 = #FFFFFF | bg1 = #1549C3 | color2 = #FFFFFF | bg2 = #1549C3}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 4 | name = Leonardo Candi | pos = PG | m = 1.90 | year = 1997 | month = 3 | date = 30 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | name = Stefano Tonut | pos = SG | m = 1.94 | year = 1993 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 13 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 12 | name = Diego Flaccadori | pos = SG | m = 1.95 | year = 1996 | month = 4 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Dolomiti Energia Trento]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 14 | name = Bruno Mascolo | pos = PG | m = 1.90 | year = 1996 | month = 3 | date = 24 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Bertram Derthona Basket]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 16 | name = Amedeo Tessitori | pos = C | m = 2.08 | year = 1994 | month = 10 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 18 | name = Matteo Spagnolo | pos = PG | m = 1.94 | year = 2003 | month = 1 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Vanoli Cremona]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 19 | name = Raphael Gaspardo | pos = F | m = 2.07 | year = 1993 | month = 8 | date = 3 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 20 | name = Mattia Udom | pos = PF | m = 2.00 | year = 1993 | month = 11 | date = 17 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 22 | name = Giordano Bortolani | pos = SG | m = 1.93 | year = 2000 | month = 12 | date = 2 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 31 | name = Michele Vitali | pos = SG | m = 1.96 | year = 1991 | month = 10 | date = 31 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA |note=C}} {{FIBA player|df=y| num = 34 | name = Mouhamet Diouf | pos = C | m = 2.06 | year = 2001 | month = 9 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 44 | name = Davide Alviti | pos = SF | m = 2.01 | year = 1996 | month = 11 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[AX Armani Exchange Milano]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 45 | name = Nicola Akele | pos = PF | m = 2.03 | year = 1997 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 50 | name = Gabriele Procida | pos = SF | m = 2.01 | year = 2002 | month = 6 | date = 1 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Fortitudo Kigili Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 52 | name = Alessandro Lever | pos = PF | m = 2.08 | year = 1998 | month = 12 | date = 4 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Allianz Pallacanestro Trieste]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 54 | name = Alessandro Pajola | pos = PG | m = 1.94 | year = 1999 | month = 11 | date = 9 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{flagicon|ITA}} [[Meo Sacchetti]] | asst_coach= * {{flagicon|ITA}} [[Emanuele Molin]] * {{flagicon|ITA}} [[Piero Bucchi]] * {{flagicon|ITA}} [[Paolo Galbiati]] * {{flagicon|ITA}} [[Riccardo Fois]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 29. novembar 2021. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 1549C3 | alt_color = efe196 | starter_c = [[Nicolo Melli]] | bench 1_c = [[Paul Biligha]] | bench 2_c = | starter_pf = [[Danilo Gallinari]] | bench 1_pf = [[Achille Polonara]] | bench 2_pf = [[Giampaolo Ricci]] | starter_sf = [[Simone Fontecchio]] | bench 1_sf = [[Luigi Datome]] | bench 2_sf = | bench 3_sf = | starter_sg = [[Stefano Tonut]] | bench 1_sg = [[Tommaso Baldasso]] | bench 2_sg = | bench 3_sg = | starter_pg = [[Marco Spissu]] | bench 1_pg = [[Nico Mannion]] | bench 2_pg = [[Alessandro Pajola]] | bench 3_pg = }} ==Reference== {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category}} *[https://www.fip.it/nazionale-home.aspx?Tipo=M&Naz=AM Službeni sajt] {{in lang|it}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Italy Italija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Italy/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Italije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/307/_//teams.html Košarkaška statistika Italije] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Italija]] [[Kategorija:Košarka u Italiji]] [[Kategorija:Italijanske reprezentacije|kosarka]] lshawhrdzel8nbk92cxtz0xii1cfskt 3429172 3429171 2022-08-28T12:57:00Z Semso98 54573 /* Vanjski linkovi */ wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Italija | logo = | nadimak = ''Gli Azzurri'' (Plavi) | selektor = [[Gianmarco Pozzecco]] | FIBA_poredak = 10. {{smanjenje}}1 <small>(1. mart 2022)<ref>{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_FIBA = 1932 (suosnivači) | FIBA_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Italije|FIP]] | OI_nastupi = 13 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]) | SP_nastupi = 9 | SP_medalje = – | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 38 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]) | d_tijelo = 1549C3 | d_šorc = 1549C3 | d_uzorak_t = _italbasket21h | d_uzorak_š = _italbasket21h | g_uzorak_t = _italbasket21a | g_uzorak_š = _italbasket21a | prva_utakmica = {{KOŠ|ITA|1861}} 23–17 {{KOŠ-D|FRA|1794}}<br>([[Milano]], Italija; 4. april 1926) | najveća_pobjeda = {{KOŠ|ITA}} 128–49 {{KOŠ-D|IRS}}<br>([[Edinburgh]], [[Škotska]]; 3. maj 1976) | najveći_poraz = {{KOŠ|ITA}} 62–108 {{KOŠ-D|HRV}}<br>([[Zaragoza]], Španija; 3. juli 1992) | šablon_medalja = {{MedalCount|total=yes |[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]|0|2|0 |[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]|0|0|0 |[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]|2|4|4 |[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]|4|4|3 }} }} '''Košarkaška reprezentacija Italije''' ({{lang-it|Nazionale di pallacanestro dell'Italia}}) predstavlja [[Italija|Italiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Italije]] (FIP). Italija se kvalifikovala za 36 [[Evropsko prvenstvo u košarci|evropskih prvenstava]], gdje je osvojila dvije zlatne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1983.|1983]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]), četiri srebrne medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1937.|1937]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1946.|1946]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]]), te četiri bronzane medalje ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1971.|1971]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1975.|1975]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1985.|1985]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003]]). Iako su do sada devet puta učestvovali na [[Svjetsko prvenstvo u košarci|svjetskim prvenstvima]], najbliže osvajanju medalje su bili [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1970.|1970.]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1978.|1978]], kada su završili na četvrtom mjestu. U 12 nastupa na [[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijskim igrama]], Italija je osvojila dvije srebrne medalje [[Košarka na Olimpijskim igrama 1980.|1980.]] i [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004]]. ==Ekipa== === Trenutni sastav === {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Italije za kvalifikacije za SP 2023. | color1 = #FFFFFF | bg1 = #1549C3 | color2 = #FFFFFF | bg2 = #1549C3}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 4 | name = Leonardo Candi | pos = PG | m = 1.90 | year = 1997 | month = 3 | date = 30 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | name = Stefano Tonut | pos = SG | m = 1.94 | year = 1993 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 13 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 12 | name = Diego Flaccadori | pos = SG | m = 1.95 | year = 1996 | month = 4 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Dolomiti Energia Trento]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 14 | name = Bruno Mascolo | pos = PG | m = 1.90 | year = 1996 | month = 3 | date = 24 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Bertram Derthona Basket]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 16 | name = Amedeo Tessitori | pos = C | m = 2.08 | year = 1994 | month = 10 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 18 | name = Matteo Spagnolo | pos = PG | m = 1.94 | year = 2003 | month = 1 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Vanoli Cremona]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 19 | name = Raphael Gaspardo | pos = F | m = 2.07 | year = 1993 | month = 8 | date = 3 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 20 | name = Mattia Udom | pos = PF | m = 2.00 | year = 1993 | month = 11 | date = 17 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Happy Casa Brindisi]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 22 | name = Giordano Bortolani | pos = SG | m = 1.93 | year = 2000 | month = 12 | date = 2 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 31 | name = Michele Vitali | pos = SG | m = 1.96 | year = 1991 | month = 10 | date = 31 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[Umana Reyer Venezia]] | nat = ITA |note=C}} {{FIBA player|df=y| num = 34 | name = Mouhamet Diouf | pos = C | m = 2.06 | year = 2001 | month = 9 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[UNAHOTELS Reggio Emilia]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 44 | name = Davide Alviti | pos = SF | m = 2.01 | year = 1996 | month = 11 | date = 5 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[AX Armani Exchange Milano]] | nat = ITA}} {{FIBA player|df=y| num = 45 | name = Nicola Akele | pos = PF | m = 2.03 | year = 1997 | month = 11 | date = 7 | compyear = 2021 | compmonth = 11 | compdate = 10 | clublink = [[NutriBullet Treviso]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 50 | name = Gabriele Procida | pos = SF | m = 2.01 | year = 2002 | month = 6 | date = 1 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Fortitudo Kigili Bologna]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 52 | name = Alessandro Lever | pos = PF | m = 2.08 | year = 1998 | month = 12 | date = 4 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Allianz Pallacanestro Trieste]] | nat = ITA }} {{FIBA player|df=y| num = 54 | name = Alessandro Pajola | pos = PG | m = 1.94 | year = 1999 | month = 11 | date = 9 | compyear = 2021 | compmonth = 6 | compdate = 20 | clublink = [[Virtus Bologna]] | nat = ITA }} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{flagicon|ITA}} [[Meo Sacchetti]] | asst_coach= * {{flagicon|ITA}} [[Emanuele Molin]] * {{flagicon|ITA}} [[Piero Bucchi]] * {{flagicon|ITA}} [[Paolo Galbiati]] * {{flagicon|ITA}} [[Riccardo Fois]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 29. novembar 2021. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 1549C3 | alt_color = efe196 | starter_c = [[Nicolo Melli]] | bench 1_c = [[Paul Biligha]] | bench 2_c = | starter_pf = [[Danilo Gallinari]] | bench 1_pf = [[Achille Polonara]] | bench 2_pf = [[Giampaolo Ricci]] | starter_sf = [[Simone Fontecchio]] | bench 1_sf = [[Luigi Datome]] | bench 2_sf = | bench 3_sf = | starter_sg = [[Stefano Tonut]] | bench 1_sg = [[Tommaso Baldasso]] | bench 2_sg = | bench 3_sg = | starter_pg = [[Marco Spissu]] | bench 1_pg = [[Nico Mannion]] | bench 2_pg = [[Alessandro Pajola]] | bench 3_pg = }} ==Reference== {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category}} *[https://www.fip.it/nazionale-home.aspx?Tipo=M&Naz=AM Službeni sajt] {{it simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Italy Italija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Italy/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Italije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/307/_//teams.html Košarkaška statistika Italije] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Italija]] [[Kategorija:Košarka u Italiji]] [[Kategorija:Italijanske reprezentacije|kosarka]] fmwmp6z3cjdqck9uq6p6r1sw6wzlfqx Košarkaška reprezentacija Njemačke 0 353956 3429219 3200770 2022-08-28T21:15:57Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Njemačka | logo = DBB logo.png | fiba_poredak = 11 {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | pridruženi_fiba = 1934. | fiba_zona = FIBA Evropa | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Njemačke]] (DBB) | selektor = [[Gordon Herbert]] | nadimak = ''Die Mannschaft'' (Ekipa) | OI_nastupi = 6 | OI_medalje = – | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Bronze medal world centered-2.svg|16px]] ''Bronza'': ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 24 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005]]) | h_body = FFFFFF | h_pattern_b = _basketballblackborder | h_shorts = FFFFFF | h_pattern_s = | a_body = DD0000 | a_pattern_b = _basketballblackborder | a_shorts = DD0000 | a_pattern_s = | prva_utakmica = {{KOŠ|SUI}} 25–18 {{KOŠ-D|GER|1935}}<br>([[Berlin]], Njemačka; 7. august 1936) | najveća_pobjeda = {{KOŠ|GER|ime=Zapadna Njemačka}} 127–53 {{KOŠ-D|SCO}}<br>([[Osnabrück]], Zapadna Njemačka; 11. maj 1989) | najveći_poraz = {{KOŠ|YUG}} 115–56 {{KOŠ-D|GER|name=West Germany}}<br>([[Tbilisi]], Sovjetski Savez; 4. juni 1965) }} '''Košarkaška reprezentacija Njemačke''' ({{lang-de|Deutsche Basketballnationalmannschaft}} ili ''Die Mannschaft'') predstavlja [[Njemačka|Njemačku]] na međunarodnim [[košarka]]škim takmičenjima i njom upravlja [[Košarkaški savez Njemačke]] (''Deutscher Basketball Bund''). Njemačka se trenutno nalazi na 11. mjestu na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskom poretku]].<ref name="FIBA-rank"/> Njihov najveći uspjeh je osvajanje [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|Evropskog prvenstva 1993.]] kod kuće u Njemačkoj, te srebrna medalja sa [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Evropskog prvenstva 2005.]] i bronzana medalja sa [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|Svjetskog prvenstva 2002.]] ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== Sastav za kvalifikacijske utakmice za Svjetsko prvenstvo 2023. odžane 25. i 28. augusta 2022. protiv [[Košarkaška reprezentacija Švedske|Švedske]] i [[Košarkaška reprezentacija Slovenije|Slovenije]].<ref>{{cite web|title=Germany during the 2023 FIBA World Cup European Qualifiers in August 2022|url=https://www.fiba.basketball/basketballworldcup/2023/european-qualifiers/team/Germany|access-date=24 August 2022}}</ref> {{FIBA roster header|team=košarkaške reprezentacije Njemačke | color1 = White| bg1 = Black| color2 = #FFCE00| bg2 = #DD0000}} <!-- list of players --> {{FIBA player|df=y| num = 4 | nat = GER | name = Maodo Lô | pos = PG | m = 1.92 | year = 1992 | month = 12 | date = 31 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Alba Berlin]]}} {{FIBA player|df=y| num = 5 | nat = GER | name = Niels Giffey | pos = F | m = 2.00 | year = 1991 | month = 6 | date = 8 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 6 | nat = GER | name = Nick Weiler-Babb | pos = G/F | m = 1.96 | year = 1995 | month = 12 | date = 12 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]]}} {{FIBA player|df=y| num = 7 | nat = GER | name = Johannes Voigtmann | pos = C | m = 2.09 | year = 1992 | month = 9 | date = 30 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 9 | nat = USA | name = Franz Wagner | dab = basketball | pos = F | m = 2.08 | year = 2001 | month = 8 | date = 27 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Orlando Magic]]}} {{FIBA player|df=y| num = 17 | nat = GER | name = Dennis Schröder | note = C | pos = PG | m = 1.88 | year = 1993 | month = 9 | date = 15 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = ''Slobodan igrač''}} {{FIBA player|df=y| num = 18 | nat = GER | name = Jonas Wohlfarth-Bottermann | pos = C | m = 2.08 | year = 1990 | month = 2 | date = 20 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Hamburg Towers|Hamburg]]}} {{FIBA player|df=y| num = 21 | nat = ESP | name = Justus Hollatz | pos = PG | m = 1.91 | year = 2001 | month = 4 | date = 21 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[CB Breogán|Breogán]]}} {{FIBA player|df=y| num = 32 | nat = GER | name = Johannes Thiemann | pos = F/C | m = 2.05 | year = 1994 | month = 2 | date = 9 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Alba Berlin]]}} {{FIBA player|df=y| num = 33 | nat = FRA | name = Gavin Schilling | pos = PF | m = 2.06 | year = 1995 | month = 11 | date = 10 | compyear = 2021 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Limoges CSP|Limoges]]}} {{FIBA player|df=y| num = 42 | nat = GER | name = Andreas Obst | pos = SG | m = 1.91 | year = 1996 | month = 7 | date = 13 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]]}} {{FIBA player|df=y| num = 43 | nat = GER | name = Christian Sengfelder | pos = F/C | m = 2.02 | year = 1995 | month = 2 | date = 28 | compyear = 2022 | compmonth = 8 | compdate = 24 | clublink = [[Brose Bamberg|Bamberg]]}} {{FIBA roster footer | head_coach = *{{ZD|CAN}}/{{ZD|FIN}} [[Gordon Herbert]] | asst_coach= *{{ZD|GER}} [[Klaus Perwas]] *{{ZD|AUS}}/{{ZD|BIH}} [[Alan Ibrahimagic]] |otherlegend= * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 24. august 2022. }} ===Postava=== {{basketball depth chart | line_color = 000000 | alt_color = efe196 | starter_c = Jonas Wohlfarth-Bottermann | starter_pf = Johannes Voigtmann | starter_sf = Franz Wagner | starter_sg = Andreas Obst | starter_pg = Dennis Schröder | bench 1_c = Gavin Schilling | bench 1_pf = Johannes Thiemann | bench 1_sf = Niels Giffey | bench 1_sg = Nick Weiler-Babb | bench 1_pg = Maodo Lô | bench 2_c = Christian Sengfelder | bench 2_pf = | bench 2_sf = | bench 2_sg = | bench 2_pg = Justus Hollatz }} ==Reference== {{Refspisak}} ==Vanjski linkovi== {{commons category}} *[http://www.basketball-bund.de Službeni sajt] {{de simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Germany Njemačka] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Germany/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Njemačke] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp//tid/288/_//teams.html Košarkaški rekordi Njemačke] na FIBA Archive {{Evropske košarkaške reprezentacije}} {{Evropski prvaci u košarci}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|njemacka]] [[Kategorija:Košarka u Njemačkoj]] [[Kategorija:Njemačke reprezentacije|kosarka]] ek3ojuxzvjxsh68dijguqzl5gkvgfek FK Šahtar Donjeck 0 364394 3429198 3322119 2022-08-28T17:57:36Z Jarash 11450 Upd wikitext text/x-wiki {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = black | Boja2 = #FF7F00 | Ime kluba = '''FK Šahtar Donjeck''' | Puno ime = Fudbalski klub<br/>Šahtar Donjeck | Grb = Logo FK Šahtar Donjeck.png | Nadimak = ''Rudari'' | Osnovan = [[1936.]] | Raspušten = | Lokacija = [[Donjeck]]<br/>[[Ukrajina]] | Boje = {{colorbox|#FF7F00}} {{colorbox|white}} | Federacija = [[Nogometni savez Ukrajine|UAF]] | Konfederacija = | Liga = [[Premijer liga Ukrajine|Premijer liga]] | Stadion = Olimpiysky National Sports Complex<ref>{{Cite web |url=https://www.transfermarkt.com/-/startseite/verein/660 |title=Shakhtar Donetsk - Club Profile |work=Transfermarkt|access-date= 28. 8. 2022}}</ref> | Kapacitet = 75.050 | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = | Menadžer = | Uspjesi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 1. mjesto | Prethodna sezona = [[Premijer liga Ukrajine 2021/2022.|2021/22.]] | Webstranica = [https://shakhtar.com/ shakhtar.com] | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = _shakhtard2122h | uzorak_t1 = _shakhtard2122h | uzorak_dr1 = _shakhtard2122h | uzorak_š1 = | uzorak_č1 = _shakhtard2122h | lijeva ruka1 = FF6600 | tijelo1 = FF6600 | desna ruka1 = FF6600 | šorc1 = 000000 | čarape1 = FF6600 | uzorak_lr2 = _shakhtard2122a | uzorak_t2 = _shakhtard2122a | uzorak_dr2 = _shakhtard2122a | uzorak_š2 = | uzorak_č2 = _shakhtard2122al | lijeva ruka2 = 000000 | tijelo2 = 000000 | desna ruka2 = 000000 | šorc2 = FF751F | čarape2 = 000000 | }} '''FK Šahtar Donjeck''' ([[ukrajinski]]: ''Шахтар Донецьк'' [[engleski]]: ''FC Shakhtar Donetsk''), je profesionalni nogometni klub iz [[Donjeck]]a, [[Ukrajina]]. Takmiči se u [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi Ukrajine]]. Najveći uspjeh kluba je osvajanje [[UEFA Evropska liga|Kupa UEFA]] [[2009.]] godine. Najveći rival kluba je [[FK Dinamo Kijev|Dinamo Kijev]]. Klub je kroz historiju nekoliko puta mijenjao ime. Od [[1936.]] do [[1946.]] godine bili su poznati pod imenom ''Stakhanovets''. [[1946.]] godine mijenjaju ime u ''Shakhtyor'', pod kojim su bili poznati sve do [[1992.]] godine kada mijenjanju ime u ''Šahtar''. == Historija == Šahtar Donjeck je osnovan [[24. maj]]a [[1936.]] godine. Prvu utakmicu je odigrao u maju [[1936.]] godine. Do 50.-ih godina [[20. vijek]]a klub je bio u nižim ligama. Godine [[1951.]] u sovjetskoj prvoj ligi zauzeli su 3. mjesto. Pod vodstvom trenera ''Olega Oshenkova'' tri su puta bili u završnici Sovjetskog kupa, a [[1961.]] i [[1962.]] godine su taj kup i osvojili, što su im bili prvi trofeji u historiji. Jedno od najslavnijih dijelova u historiji kluba je period od sredine 70.-ih do početka 80.-ih. * [[1975.]] su završili sezonu kao drugoplasirani. Nakon toga su igrali sezonu i u evropskim takmičenjima * [[1979.]] su ponovili taj uspjeh, a [[1978.]] kada su bili na 3. mjestu, njihov kapiten [[Vitaliy Starukhin]] je bio najbolji igrač lige, a ujedno s 26 golova i najbolji napadač. * [[1980.]] i [[1983.]] opet su osvojili kup, a [[1984.]] slave u utakmici superkupa protiv [[FK Dnjipro Dnjipropetrovsk|Dnjipra]] iz [[Dnjipropetrovsk]]a. U završnici kupa bili su još [[1985.]] i [[1986]], ali ga nisu uspijeli osvojiti. Nakon raspada Sovjetskog Saveza nastupaju u ukrajinskoj [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi]]. Najveći rival bio im je i do danas ostao [[FK Dinamo Kijev|Dinamo]] iz [[Kijev]]a. [[1996]]. godine u klub je došao bogati biznismen [[Rinat Akhmetov]] s obećanjem da će od Šahtara napraviti veliki evropski klub. Tri godine kasnije osnovana je akademija ''Šahtar'' koja danas broji oko 3000 mladih igrača. Novoosnovani trening centar ''Kirsha'' jedan je od najboljih i najsavremenijih u Evropi. [[2009.]] godine je izgrađena [[Donbas Arena]] sa 50.187 sjedećih mjesta. Od [[1991]]. do danas Šahtar je 9 puta bio prvak [[Ukrajina|Ukrajine]], 11 puta su završili kao drugi, 9 puta su slavili u ukrajinskom kupu. Dvostruku krunu osvojili su 2002, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017. i 2018. godine. == Uspjesi == *'''[[Premijer liga Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 2001/02, 2004/05, 2005/06, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2016/17, 2017/18, 2018/19, 2019/20. *'''[[Kup Ukrajine u nogometu|Kup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017, 2018, 2019. *'''[[Superkup ukrajine u nogometu|Superkup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (8)''': 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017. *'''[[Viša liga Sovjetskog Saveza u nogometu|Viša liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1975, 1979. *'''[[Druga liga Sovjetskog saveza u nogometu|Prva liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1954. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (1)''': 1972. *'''[[Kup Sovjetskog Saveza u nogometu|Kup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (4)''': 1961, 1962, 1980, 1983. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (4)''': 1963, 1978, 1985, 1986. *'''[[Superkup Sovjetskog Saveza u nogometu|Superkup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1984. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1981, 1986. *'''[[UEFA Evropska liga|Kup UEFA]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 2009. == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|FC Shakhtar Donetsk}} * [http://www.shakhtar.com/ Službena stranica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051203224255/http://www.shakhtar.com/ |date=3. 12. 2005 }} * [http://www.uefa.com/teamsandplayers/teams/club=52707/profile/index.html Šahtar Donjeck na zvaničnoj stranici UEFA-e] {{Osvajači Kupa UEFA/UEFA Evropske lige}} [[Kategorija:Nogometni klubovi u Ukrajini|Šahtar]] [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1936.|Šahtar]] [[Kategorija:FK Šahtar Donjeck|*]] [[Kategorija:Klubovi osvajači Kupa UEFA]] duonmz4evfxid2jv2b0nt5h13l432ju 3429270 3429198 2022-08-29T10:32:07Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = black | Boja2 = #FF7F00 | Ime kluba = '''FK Šahtar Donjeck''' | Puno ime = Fudbalski klub<br/>Šahtar Donjeck | Grb = Logo FK Šahtar Donjeck.png | Nadimak = ''Rudari'' | Osnovan = [[1936.]] | Raspušten = | Lokacija = [[Donjeck]]<br/>[[Ukrajina]] | Boje = {{colorbox|#FF7F00}} {{colorbox|white}} | Federacija = [[Nogometni savez Ukrajine|UAF]] | Konfederacija = | Liga = [[Premijer liga Ukrajine|Premijer liga]] | Stadion = Olimpijski nacionalni sportsski kompleks<ref>{{Cite web |url=https://www.transfermarkt.com/-/startseite/verein/660 |title= Club Profile |work= Transfermarkt|access-date= 28. 8. 2022}}</ref> | Kapacitet = 75.050 | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = | Menadžer = | Uspjesi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 1. mjesto | Prethodna sezona = [[Premijer liga Ukrajine 2021/2022.|2021/22.]] | Webstranica = [https://shakhtar.com/ shakhtar.com] | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = _shakhtard2122h | uzorak_t1 = _shakhtard2122h | uzorak_dr1 = _shakhtard2122h | uzorak_š1 = | uzorak_č1 = _shakhtard2122h | lijeva ruka1 = FF6600 | tijelo1 = FF6600 | desna ruka1 = FF6600 | šorc1 = 000000 | čarape1 = FF6600 | uzorak_lr2 = _shakhtard2122a | uzorak_t2 = _shakhtard2122a | uzorak_dr2 = _shakhtard2122a | uzorak_š2 = | uzorak_č2 = _shakhtard2122al | lijeva ruka2 = 000000 | tijelo2 = 000000 | desna ruka2 = 000000 | šorc2 = FF751F | čarape2 = 000000 | }} '''FK Šahtar Donjeck''' ([[ukrajinski]]: ''Шахтар Донецьк'' [[engleski]]: ''FC Shakhtar Donetsk''), je profesionalni nogometni klub iz [[Donjeck]]a, [[Ukrajina]]. Takmiči se u [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi Ukrajine]]. Najveći uspjeh kluba je osvajanje [[UEFA Evropska liga|Kupa UEFA]] [[2009.]] godine. Najveći rival kluba je [[FK Dinamo Kijev|Dinamo Kijev]]. Klub je kroz historiju nekoliko puta mijenjao ime. Od [[1936.]] do [[1946.]] godine bili su poznati pod imenom ''Stakhanovets''. [[1946.]] godine mijenjaju ime u ''Shakhtyor'', pod kojim su bili poznati sve do [[1992.]] godine kada mijenjanju ime u ''Šahtar''. == Historija == Šahtar Donjeck je osnovan [[24. maj]]a [[1936.]] godine. Prvu utakmicu je odigrao u maju [[1936.]] godine. Do 50.-ih godina [[20. vijek]]a klub je bio u nižim ligama. Godine [[1951.]] u sovjetskoj prvoj ligi zauzeli su 3. mjesto. Pod vodstvom trenera ''Olega Oshenkova'' tri su puta bili u završnici Sovjetskog kupa, a [[1961.]] i [[1962.]] godine su taj kup i osvojili, što su im bili prvi trofeji u historiji. Jedno od najslavnijih dijelova u historiji kluba je period od sredine 70.-ih do početka 80.-ih. * [[1975.]] su završili sezonu kao drugoplasirani. Nakon toga su igrali sezonu i u evropskim takmičenjima * [[1979.]] su ponovili taj uspjeh, a [[1978.]] kada su bili na 3. mjestu, njihov kapiten [[Vitaliy Starukhin]] je bio najbolji igrač lige, a ujedno s 26 golova i najbolji napadač. * [[1980.]] i [[1983.]] opet su osvojili kup, a [[1984.]] slave u utakmici superkupa protiv [[FK Dnjipro Dnjipropetrovsk|Dnjipra]] iz [[Dnjipropetrovsk]]a. U završnici kupa bili su još [[1985.]] i [[1986]], ali ga nisu uspijeli osvojiti. Nakon raspada Sovjetskog Saveza nastupaju u ukrajinskoj [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi]]. Najveći rival bio im je i do danas ostao [[FK Dinamo Kijev|Dinamo]] iz [[Kijev]]a. [[1996]]. godine u klub je došao bogati biznismen [[Rinat Akhmetov]] s obećanjem da će od Šahtara napraviti veliki evropski klub. Tri godine kasnije osnovana je akademija ''Šahtar'' koja danas broji oko 3000 mladih igrača. Novoosnovani trening centar ''Kirsha'' jedan je od najboljih i najsavremenijih u Evropi. [[2009.]] godine je izgrađena [[Donbas Arena]] sa 50.187 sjedećih mjesta. Od [[1991]]. do danas Šahtar je 9 puta bio prvak [[Ukrajina|Ukrajine]], 11 puta su završili kao drugi, 9 puta su slavili u ukrajinskom kupu. Dvostruku krunu osvojili su 2002, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017. i 2018. godine. == Uspjesi == *'''[[Premijer liga Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 2001/02, 2004/05, 2005/06, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2016/17, 2017/18, 2018/19, 2019/20. *'''[[Kup Ukrajine u nogometu|Kup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017, 2018, 2019. *'''[[Superkup ukrajine u nogometu|Superkup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (8)''': 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017. *'''[[Viša liga Sovjetskog Saveza u nogometu|Viša liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1975, 1979. *'''[[Druga liga Sovjetskog saveza u nogometu|Prva liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1954. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (1)''': 1972. *'''[[Kup Sovjetskog Saveza u nogometu|Kup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (4)''': 1961, 1962, 1980, 1983. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (4)''': 1963, 1978, 1985, 1986. *'''[[Superkup Sovjetskog Saveza u nogometu|Superkup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1984. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1981, 1986. *'''[[UEFA Evropska liga|Kup UEFA]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 2009. == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|FC Shakhtar Donetsk}} * [http://www.shakhtar.com/ Službena stranica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051203224255/http://www.shakhtar.com/ |date=3. 12. 2005 }} * [http://www.uefa.com/teamsandplayers/teams/club=52707/profile/index.html Šahtar Donjeck na zvaničnoj stranici UEFA-e] {{Osvajači Kupa UEFA/UEFA Evropske lige}} [[Kategorija:Nogometni klubovi u Ukrajini|Šahtar]] [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1936.|Šahtar]] [[Kategorija:FK Šahtar Donjeck|*]] [[Kategorija:Klubovi osvajači Kupa UEFA]] m1pere7bi0h5h3ryl572cl4j40xrr2w 3429271 3429270 2022-08-29T10:32:23Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki {{Infokutija fudbalski klub | Boja1 = black | Boja2 = #FF7F00 | Ime kluba = '''FK Šahtar Donjeck''' | Puno ime = Fudbalski klub<br/>Šahtar Donjeck | Grb = Logo FK Šahtar Donjeck.png | Nadimak = ''Rudari'' | Osnovan = [[1936.]] | Raspušten = | Lokacija = [[Donjeck]]<br/>[[Ukrajina]] | Boje = {{colorbox|#FF7F00}} {{colorbox|white}} | Federacija = [[Nogometni savez Ukrajine|UAF]] | Konfederacija = | Liga = [[Premijer liga Ukrajine|Premijer liga]] | Stadion = Olimpijski nacionalni sportski kompleks<ref>{{Cite web |url=https://www.transfermarkt.com/-/startseite/verein/660 |title= Club Profile |work= Transfermarkt|access-date= 28. 8. 2022}}</ref> | Kapacitet = 75.050 | Vlasnik kluba = | Predsjednik kluba = | Menadžer = | Uspjesi = | Evropski kupovi = | Adresa = | Plasman u prethodnoj sezoni = 1. mjesto | Prethodna sezona = [[Premijer liga Ukrajine 2021/2022.|2021/22.]] | Webstranica = [https://shakhtar.com/ shakhtar.com] | Trenutna sezona = | uzorak_lr1 = _shakhtard2122h | uzorak_t1 = _shakhtard2122h | uzorak_dr1 = _shakhtard2122h | uzorak_š1 = | uzorak_č1 = _shakhtard2122h | lijeva ruka1 = FF6600 | tijelo1 = FF6600 | desna ruka1 = FF6600 | šorc1 = 000000 | čarape1 = FF6600 | uzorak_lr2 = _shakhtard2122a | uzorak_t2 = _shakhtard2122a | uzorak_dr2 = _shakhtard2122a | uzorak_š2 = | uzorak_č2 = _shakhtard2122al | lijeva ruka2 = 000000 | tijelo2 = 000000 | desna ruka2 = 000000 | šorc2 = FF751F | čarape2 = 000000 | }} '''FK Šahtar Donjeck''' ([[ukrajinski]]: ''Шахтар Донецьк'' [[engleski]]: ''FC Shakhtar Donetsk''), je profesionalni nogometni klub iz [[Donjeck]]a, [[Ukrajina]]. Takmiči se u [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi Ukrajine]]. Najveći uspjeh kluba je osvajanje [[UEFA Evropska liga|Kupa UEFA]] [[2009.]] godine. Najveći rival kluba je [[FK Dinamo Kijev|Dinamo Kijev]]. Klub je kroz historiju nekoliko puta mijenjao ime. Od [[1936.]] do [[1946.]] godine bili su poznati pod imenom ''Stakhanovets''. [[1946.]] godine mijenjaju ime u ''Shakhtyor'', pod kojim su bili poznati sve do [[1992.]] godine kada mijenjanju ime u ''Šahtar''. == Historija == Šahtar Donjeck je osnovan [[24. maj]]a [[1936.]] godine. Prvu utakmicu je odigrao u maju [[1936.]] godine. Do 50.-ih godina [[20. vijek]]a klub je bio u nižim ligama. Godine [[1951.]] u sovjetskoj prvoj ligi zauzeli su 3. mjesto. Pod vodstvom trenera ''Olega Oshenkova'' tri su puta bili u završnici Sovjetskog kupa, a [[1961.]] i [[1962.]] godine su taj kup i osvojili, što su im bili prvi trofeji u historiji. Jedno od najslavnijih dijelova u historiji kluba je period od sredine 70.-ih do početka 80.-ih. * [[1975.]] su završili sezonu kao drugoplasirani. Nakon toga su igrali sezonu i u evropskim takmičenjima * [[1979.]] su ponovili taj uspjeh, a [[1978.]] kada su bili na 3. mjestu, njihov kapiten [[Vitaliy Starukhin]] je bio najbolji igrač lige, a ujedno s 26 golova i najbolji napadač. * [[1980.]] i [[1983.]] opet su osvojili kup, a [[1984.]] slave u utakmici superkupa protiv [[FK Dnjipro Dnjipropetrovsk|Dnjipra]] iz [[Dnjipropetrovsk]]a. U završnici kupa bili su još [[1985.]] i [[1986]], ali ga nisu uspijeli osvojiti. Nakon raspada Sovjetskog Saveza nastupaju u ukrajinskoj [[Premijer liga Ukrajine|Premijer ligi]]. Najveći rival bio im je i do danas ostao [[FK Dinamo Kijev|Dinamo]] iz [[Kijev]]a. [[1996]]. godine u klub je došao bogati biznismen [[Rinat Akhmetov]] s obećanjem da će od Šahtara napraviti veliki evropski klub. Tri godine kasnije osnovana je akademija ''Šahtar'' koja danas broji oko 3000 mladih igrača. Novoosnovani trening centar ''Kirsha'' jedan je od najboljih i najsavremenijih u Evropi. [[2009.]] godine je izgrađena [[Donbas Arena]] sa 50.187 sjedećih mjesta. Od [[1991]]. do danas Šahtar je 9 puta bio prvak [[Ukrajina|Ukrajine]], 11 puta su završili kao drugi, 9 puta su slavili u ukrajinskom kupu. Dvostruku krunu osvojili su 2002, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017. i 2018. godine. == Uspjesi == *'''[[Premijer liga Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 2001/02, 2004/05, 2005/06, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2016/17, 2017/18, 2018/19, 2019/20. *'''[[Kup Ukrajine u nogometu|Kup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (13)''': 1995, 1997, 2001, 2002, 2004, 2008, 2011, 2012, 2013, 2016, 2017, 2018, 2019. *'''[[Superkup ukrajine u nogometu|Superkup Ukrajine]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (8)''': 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017. *'''[[Viša liga Sovjetskog Saveza u nogometu|Viša liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1975, 1979. *'''[[Druga liga Sovjetskog saveza u nogometu|Prva liga SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1954. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (1)''': 1972. *'''[[Kup Sovjetskog Saveza u nogometu|Kup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (4)''': 1961, 1962, 1980, 1983. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (4)''': 1963, 1978, 1985, 1986. *'''[[Superkup Sovjetskog Saveza u nogometu|Superkup SSSR-a]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 1984. **'''[[Datoteka:Cup Finalist.png]] (2)''': 1981, 1986. *'''[[UEFA Evropska liga|Kup UEFA]]''' **'''[[Datoteka:Cup Winner.png]] (1)''': 2009. == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|FC Shakhtar Donetsk}} * [http://www.shakhtar.com/ Službena stranica] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051203224255/http://www.shakhtar.com/ |date=3. 12. 2005 }} * [http://www.uefa.com/teamsandplayers/teams/club=52707/profile/index.html Šahtar Donjeck na zvaničnoj stranici UEFA-e] {{Osvajači Kupa UEFA/UEFA Evropske lige}} [[Kategorija:Nogometni klubovi u Ukrajini|Šahtar]] [[Kategorija:Nogometni klubovi osnovani 1936.|Šahtar]] [[Kategorija:FK Šahtar Donjeck|*]] [[Kategorija:Klubovi osvajači Kupa UEFA]] ojvyuynrfa88uivj95ratnx2y9amz8o Košarkaška reprezentacija Srbije 0 374511 3429192 3422891 2022-08-28T16:32:26Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Košarkaški savez Srbije logo.svg | logo_širina = 130px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]<br>''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{col-begin|width=auto}} {{col-break}} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |-bgcolor=cc9966 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Basketball at the 1992 Summer Olympics|1992 Barcelona]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |- |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996 Atlanta]]||2. [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||8||7||1 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000 Sydney]]||6.||7||4||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004 Athens]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008 Peking]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Ujedinjeno Kraljevstvo}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012 London]] |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016 Rio de Janeiro]]||colspan=4|''TBD'' |- |'''Ukupno'''||3/5||21||13||8 |} ===Svjetsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left; "|Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994 Kanada]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002 SAD]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||7||2 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006 Japan]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010 Turska]]||4.||9||6||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left; "|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014 Španija]]||2. [[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||9||5||4 |- |'''Ukupno'''||5/5||42||28||14 |} {{col-break|gap=1em}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Njemačka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993 Njemačka]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||9||0 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997 Španija]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#CD7F32" |style="text-align: left;"|{{ZD|Francuska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999 Francuska]]||3. [[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||9||7||2 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Turska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001 Turska]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||6||6||0 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Švedska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003 Švedska]]||6.||7||3||4 |-style="border: 3px solid red" |style="text-align: left;"|{{ZD|Srbija i Crna Gora}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005 Srbija i Crna Gora]]||9.||4||2||2 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007 Španija]]||14.||3||0||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|Poljska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009 Poljska]]||2. [[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||9||6||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011 Litvanija]]||8.||11||5||6 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013 Slovenija]]||7.||11||6||5 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Hrvatska}} {{ZD|Francuska}} {{ZD|Njemačka}} {{ZD|Latvija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015 Hrvatska/Francuska/Njemačka/Latvija]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |- |'''Ukupno'''||10/11||78||52||26 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRE |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] 7h9z2ky7r3uldjvvjtn28qilgnxi4w2 3429193 3429192 2022-08-28T16:32:45Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Košarkaški savez Srbije logo.svg | logo_širina = 130px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{col-begin|width=auto}} {{col-break}} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |-bgcolor=cc9966 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Basketball at the 1992 Summer Olympics|1992 Barcelona]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |- |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996 Atlanta]]||2. [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||8||7||1 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000 Sydney]]||6.||7||4||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004 Athens]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008 Peking]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Ujedinjeno Kraljevstvo}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012 London]] |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016 Rio de Janeiro]]||colspan=4|''TBD'' |- |'''Ukupno'''||3/5||21||13||8 |} ===Svjetsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left; "|Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994 Kanada]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002 SAD]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||7||2 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006 Japan]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010 Turska]]||4.||9||6||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left; "|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014 Španija]]||2. [[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||9||5||4 |- |'''Ukupno'''||5/5||42||28||14 |} {{col-break|gap=1em}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Njemačka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993 Njemačka]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||9||0 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997 Španija]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#CD7F32" |style="text-align: left;"|{{ZD|Francuska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999 Francuska]]||3. [[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||9||7||2 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Turska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001 Turska]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||6||6||0 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Švedska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003 Švedska]]||6.||7||3||4 |-style="border: 3px solid red" |style="text-align: left;"|{{ZD|Srbija i Crna Gora}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005 Srbija i Crna Gora]]||9.||4||2||2 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007 Španija]]||14.||3||0||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|Poljska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009 Poljska]]||2. [[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||9||6||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011 Litvanija]]||8.||11||5||6 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013 Slovenija]]||7.||11||6||5 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Hrvatska}} {{ZD|Francuska}} {{ZD|Njemačka}} {{ZD|Latvija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015 Hrvatska/Francuska/Njemačka/Latvija]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |- |'''Ukupno'''||10/11||78||52||26 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRE |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] s48p8ys97qf118deygn0i3b7q5y29z8 3429197 3429193 2022-08-28T17:55:17Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Kss-logo.png | logo_širina = 180px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{col-begin|width=auto}} {{col-break}} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |-bgcolor=cc9966 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Basketball at the 1992 Summer Olympics|1992 Barcelona]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |- |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996 Atlanta]]||2. [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||8||7||1 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000 Sydney]]||6.||7||4||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004 Athens]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008 Peking]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Ujedinjeno Kraljevstvo}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012 London]] |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016 Rio de Janeiro]]||colspan=4|''TBD'' |- |'''Ukupno'''||3/5||21||13||8 |} ===Svjetsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left; "|Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994 Kanada]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left; "|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002 SAD]]||1. [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||9||7||2 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006 Japan]]||11.||6||2||4 |- |style="text-align: left; "|{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010 Turska]]||4.||9||6||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left; "|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014 Španija]]||2. [[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||9||5||4 |- |'''Ukupno'''||5/5||42||28||14 |} {{col-break|gap=1em}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- !Godina !Pozicija !width=25px|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=25px|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=25px|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |style="text-align: left;"|Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991]]||colspan=4|''Pogledajte [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavija]]'' |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Njemačka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993 Njemačka]]||colspan=4|''Nije dozvoljeno učešće'' |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Grčka}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995 Grčka]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||9||0 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997 Španija]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||9||8||1 |-bgcolor="#CD7F32" |style="text-align: left;"|{{ZD|Francuska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999 Francuska]]||3. [[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||9||7||2 |-bgcolor="#FFD700" |style="text-align: left;"|{{ZD|Turska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001 Turska]]||1. [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||6||6||0 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Švedska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003 Švedska]]||6.||7||3||4 |-style="border: 3px solid red" |style="text-align: left;"|{{ZD|Srbija i Crna Gora}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005 Srbija i Crna Gora]]||9.||4||2||2 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Španija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007 Španija]]||14.||3||0||3 |-bgcolor="#C0C0C0" |style="text-align: left;"|{{ZD|Poljska}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009 Poljska]]||2. [[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||9||6||3 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011 Litvanija]]||8.||11||5||6 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013 Slovenija]]||7.||11||6||5 |- |style="text-align: left;"|{{ZD|Hrvatska}} {{ZD|Francuska}} {{ZD|Njemačka}} {{ZD|Latvija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015 Hrvatska/Francuska/Njemačka/Latvija]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |- |'''Ukupno'''||10/11||78||52||26 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRE |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] qquvkddmige1dvapho4fjo71i6jn3ov 3429200 3429197 2022-08-28T18:26:10Z Semso98 54573 /* Takmičenja */ wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Kss-logo.png | logo_širina = 180px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{for|rezultate prije 1992|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} Nazivi države tokom takmičenja: *{{flagdeco|SRJ}} [[Srbija i Crna Gora|SR Jugoslavija / Srbija i Crna Gra]] 1992–2006. *{{flagdeco|SRB}} [[Srbija]] 2007– {{col-begin}} {{col-break}} ===Svjetsko prvenstvo=== {|class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !rowspan=12| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950.]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3 rowspan=3|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |- |style="background:gold;"|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|7||style="background:gold;"|2 |- |{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006.]]||11.||6||2||4 |colspan=3|''Wild card'' |- |{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010.]]||4.||9||6||3 |colspan=3 rowspan=2|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|5||style="background:silver;"|4 |- |{{ZD|KIN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019.]]||5.||8||6||2||12||7||5 |- |{{ZD|FIL}}{{ZD|JPN}}{{ZD|INDN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2023.|2023.]]||colspan=4|''Kvalifikacije'' |colspan=3|''U toku'' |- !Ukupno||6/7||50||34||16||12||7||5 |} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !rowspan=15| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936.]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Španija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|1 |colspan=3 rowspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000.]]||6.||7||4||3 |- |{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004.]]||11.||6||2||4 |- |{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008.]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |colspan=3 rowspan=2|''Nisu se kvalifikovali'' |- |{{ZD|UK}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012.]] |- |style="background:silver;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|4||style="background:silver;"|4||4||4||0 |- |{{ZD|JPN}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020.]]||colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |4||3||1 |- |{{ZD|FRA}} [[Olimpijske igre 2024.|2024.]]||colspan=4 rowspan=3|''TBD'' |colspan=3 rowspan=3|''TBD'' |- |{{ZD|SAD}} [[Olimpijske igre 2028.|2028.]] |- |{{ZD|AUS}} [[Olimpijske igre 2032.|2032.]] |- !Ukupno||4/8||29||17||12||8||7||1 |} {{col-break}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !rowspan=19| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935.]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|GRČ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|0 |4||4||0 |- |style="background:gold;"|{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |colspan=3 rowspan=4|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:#c96;"|{{ZD|FRA|1974}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999.]]||style="background:#c96;"|[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||style="background:#c96;"|9||style="background:#c96;"|7||style="background:#c96;"|2 |- |style="background:gold;"|{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|0 |- |{{ZD|ŠVE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003.]]||6.||7||3||4 |- |style="border: 2px solid red"|{{ZD|SCG}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005.]]||9.||4||2||2 |colspan=3|''Kvalifikovani kao domaćini'' |- |{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007.]]||14.||3||0||3 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|POLJ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|6||style="background:silver;"|3 |8||7||1 |- |{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011.]]||8.||11||5||6 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013.]]||7.||11||6||5 |10||6||4 |- |{{ZD|FRA|1974}}{{ZD|HRV}}{{ZD|NJE}}{{ZD|LAT}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015.]]||4.||9|||7||2 |colspan=3 rowspan=2|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|FIN}}{{ZD|IZR}}{{ZD|RUM}}{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|2 |- |{{ZD|ČEŠ}}{{ZD|GRU}}{{ZD|ITA}}{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|2022.]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |6||4||2 |- |{{ZD|LAT}}{{ZD|KIP}}{{ZD|FIN}}{{flagicon image|Flag of none.svg}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2025.|2025.]]||colspan=4|''TBD'' |colspan=3|''TBD'' |- !Ukupno||13/14||96||66||30||28||21||7 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRE |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes S.K.|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (basketball)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] 5b61hxzmbaq16rrygpqzugz3q0ttpii 3429207 3429200 2022-08-28T19:04:22Z Semso98 54573 /* Trenutni sastav */ wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Kss-logo.png | logo_širina = 180px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{for|rezultate prije 1992|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} Nazivi države tokom takmičenja: *{{flagdeco|SRJ}} [[Srbija i Crna Gora|SR Jugoslavija / Srbija i Crna Gra]] 1992–2006. *{{flagdeco|SRB}} [[Srbija]] 2007– {{col-begin}} {{col-break}} ===Svjetsko prvenstvo=== {|class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !rowspan=12| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950.]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3 rowspan=3|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |- |style="background:gold;"|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|7||style="background:gold;"|2 |- |{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006.]]||11.||6||2||4 |colspan=3|''Wild card'' |- |{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010.]]||4.||9||6||3 |colspan=3 rowspan=2|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|5||style="background:silver;"|4 |- |{{ZD|KIN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019.]]||5.||8||6||2||12||7||5 |- |{{ZD|FIL}}{{ZD|JPN}}{{ZD|INDN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2023.|2023.]]||colspan=4|''Kvalifikacije'' |colspan=3|''U toku'' |- !Ukupno||6/7||50||34||16||12||7||5 |} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !rowspan=15| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936.]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Španija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|1 |colspan=3 rowspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000.]]||6.||7||4||3 |- |{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004.]]||11.||6||2||4 |- |{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008.]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |colspan=3 rowspan=2|''Nisu se kvalifikovali'' |- |{{ZD|UK}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012.]] |- |style="background:silver;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|4||style="background:silver;"|4||4||4||0 |- |{{ZD|JPN}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020.]]||colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |4||3||1 |- |{{ZD|FRA}} [[Olimpijske igre 2024.|2024.]]||colspan=4 rowspan=3|''TBD'' |colspan=3 rowspan=3|''TBD'' |- |{{ZD|SAD}} [[Olimpijske igre 2028.|2028.]] |- |{{ZD|AUS}} [[Olimpijske igre 2032.|2032.]] |- !Ukupno||4/8||29||17||12||8||7||1 |} {{col-break}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !rowspan=19| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935.]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|GRČ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|0 |4||4||0 |- |style="background:gold;"|{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |colspan=3 rowspan=4|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:#c96;"|{{ZD|FRA|1974}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999.]]||style="background:#c96;"|[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||style="background:#c96;"|9||style="background:#c96;"|7||style="background:#c96;"|2 |- |style="background:gold;"|{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|0 |- |{{ZD|ŠVE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003.]]||6.||7||3||4 |- |style="border: 2px solid red"|{{ZD|SCG}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005.]]||9.||4||2||2 |colspan=3|''Kvalifikovani kao domaćini'' |- |{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007.]]||14.||3||0||3 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|POLJ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|6||style="background:silver;"|3 |8||7||1 |- |{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011.]]||8.||11||5||6 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013.]]||7.||11||6||5 |10||6||4 |- |{{ZD|FRA|1974}}{{ZD|HRV}}{{ZD|NJE}}{{ZD|LAT}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015.]]||4.||9|||7||2 |colspan=3 rowspan=2|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|FIN}}{{ZD|IZR}}{{ZD|RUM}}{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|2 |- |{{ZD|ČEŠ}}{{ZD|GRU}}{{ZD|ITA}}{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|2022.]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |6||4||2 |- |{{ZD|LAT}}{{ZD|KIP}}{{ZD|FIN}}{{flagicon image|Flag of none.svg}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2025.|2025.]]||colspan=4|''TBD'' |colspan=3|''TBD'' |- !Ukupno||13/14||96||66||30||28||21||7 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRČ |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] dska72zitztsj9y82pcaqicw8oiwsdp 3429220 3429207 2022-08-28T21:50:33Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Kss-logo.png | logo_širina = 180px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Total |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{for|rezultate prije 1992|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} Nazivi države tokom takmičenja: *{{flagdeco|SRJ}} [[Srbija i Crna Gora|SR Jugoslavija / Srbija i Crna Gra]] 1992–2006. *{{flagdeco|SRB}} [[Srbija]] 2007– {{col-begin|width=80%}} {{col-break}} ===Svjetsko prvenstvo=== {|class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !rowspan=12| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950.]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3 rowspan=3|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |- |style="background:gold;"|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|7||style="background:gold;"|2 |- |{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006.]]||11.||6||2||4 |colspan=3|''Wild card'' |- |{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010.]]||4.||9||6||3 |colspan=3 rowspan=2|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|5||style="background:silver;"|4 |- |{{ZD|KIN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019.]]||5.||8||6||2||12||7||5 |- |{{ZD|FIL}}{{ZD|JPN}}{{ZD|INDN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2023.|2023.]]||colspan=4|''Kvalifikacije'' |colspan=3|''U toku'' |- !Ukupno||6/7||50||34||16||12||7||5 |} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !rowspan=15| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936.]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Španija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|1 |colspan=3 rowspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000.]]||6.||7||4||3 |- |{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004.]]||11.||6||2||4 |- |{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008.]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |colspan=3 rowspan=2|''Nisu se kvalifikovali'' |- |{{ZD|UK}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012.]] |- |style="background:silver;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|4||style="background:silver;"|4||4||4||0 |- |{{ZD|JPN}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020.]]||colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |4||3||1 |- |{{ZD|FRA}} [[Olimpijske igre 2024.|2024.]]||colspan=4 rowspan=3|''TBD'' |colspan=3 rowspan=3|''TBD'' |- |{{ZD|SAD}} [[Olimpijske igre 2028.|2028.]] |- |{{ZD|AUS}} [[Olimpijske igre 2032.|2032.]] |- !Ukupno||4/8||29||17||12||8||7||1 |} {{col-break}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !rowspan=19| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935.]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|GRČ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|0 |4||4||0 |- |style="background:gold;"|{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |colspan=3 rowspan=4|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:#c96;"|{{ZD|FRA|1974}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999.]]||style="background:#c96;"|[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||style="background:#c96;"|9||style="background:#c96;"|7||style="background:#c96;"|2 |- |style="background:gold;"|{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|0 |- |{{ZD|ŠVE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003.]]||6.||7||3||4 |- |style="border: 2px solid red"|{{ZD|SCG}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005.]]||9.||4||2||2 |colspan=3|''Kvalifikovani kao domaćini'' |- |{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007.]]||14.||3||0||3 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|POLJ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|6||style="background:silver;"|3 |8||7||1 |- |{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011.]]||8.||11||5||6 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013.]]||7.||11||6||5 |10||6||4 |- |{{ZD|FRA|1974}}{{ZD|HRV}}{{ZD|NJE}}{{ZD|LAT}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015.]]||4.||9|||7||2 |colspan=3 rowspan=2|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|FIN}}{{ZD|IZR}}{{ZD|RUM}}{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|2 |- |{{ZD|ČEŠ}}{{ZD|GRU}}{{ZD|ITA}}{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|2022.]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |6||4||2 |- |{{ZD|LAT}}{{ZD|KIP}}{{ZD|FIN}}{{flagicon image|Flag of none.svg}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2025.|2025.]]||colspan=4|''TBD'' |colspan=3|''TBD'' |- !Ukupno||13/14||96||66||30||28||21||7 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRČ |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] i2ntl4sj4jh7t5mx4etfl0fobq0d3rs 3429252 3429220 2022-08-29T09:34:50Z Semso98 54573 /* Tabela medalja */ wikitext text/x-wiki {{about|košarkaškoj reprezentaciji Srbije|žensku ekipu|Ženska košarkaška reprezentacija Srbije|reprezentaciju koja je igrala pod zastavom [[Socijalistička federativna republika Jugoslavije|SFR Jugoslavije]]|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} {{Infokutija košarkaška reprezentacija | država = Srbija | logo = Kss-logo.png | logo_širina = 180px | nacionalni_savez = [[Košarkaški savez Srbije|KSS]] | pridruženi_FIBA = 1936.<ref name="FIBAInfo">{{cite web|title=Profile: Serbia (SRB)|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fc/FIBA/fibaStru/nfLeag/p/nationalfederationnumber/8323/nfProf.html|website=fiba.com|publisher=FIBA|access-date=24 May 2018}}</ref> | selektor = [[Svetislav Pešić]] | FIBA_poredak = 6. {{nema promjena}} <small>(1. mart 2022)<ref name="FIBA-Rank">{{cite web |title=FIBA World Ranking Presented by NIKE, men |url=https://www.fiba.basketball/rankingmen |website=FIBA.basketball |access-date=1. 3. 2022 |language=en}}</ref></small> | FIBA_zona = FIBA Evropa | nadimak = ''Orlovi'' | OI_nastupi = 4 | OI_medalje = [[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996]], [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016]]) | SP_nastupi = 6 | SP_medalje = [[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]], [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]])<br>[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014]]) | zona_prvenstvo = [[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] | zona_nastupi = 13 | zona_medalje = [[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]] ''Zlato:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]])<br>[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]] ''Srebro:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017]])<br>[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]] ''Bronza:'' ([[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]) | d_tijelo = FFFFFF | d_uzorak_t = | d_šorc = FFFFFF | d_uzorak_š = | g_tijelo = 0000aa | g_uzorak_t = | g_šorc = 0000aa | g_uzorak_š = | prva_utakmica = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 93–87 {{KOŠ-D|BUG}}<br>([[Sofija]], Bugarska; 31. maj 1995)<ref>{{Cite web|url=https://kosmagazin.com/atina-2-juli-1995/|title=Atina, 2.juli 1995.|date=2 July 2015}}</ref> | najveća_pobjeda = {{flagdeco|SRJ}} '''SR Jugoslavija''' 128–61 {{KOŠ-D|KIN}}<br>([[Atlanta]], SAD; 30. juli 1996)<ref>{{Cite web|url=https://archive.fiba.com/pages/eng/fa/game/p/gid/A/grid/2/rid/1424/tid/390/_//statistic.html|title=archive.fiba.com:|website=archive.fiba.com}}</ref> | najveći_poraz = {{KOŠ|SRB}} 92–129 {{KOŠ-D|SAD}}<br>([[Madrid]], Španija; 14. septembar 2014) | šablon_medalja = {{MedaljaDržava | {{ZD|SR Jugoslavija}} [[Savezna republika Jugoslavija|SR Jugoslavija]] / [[Srbija i Crna Gora]] / {{ZID|Srbija}} }} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Atlanta 1996.]]|}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|Rio de Janeiro 2016.]]|}} {{MedaljaTakmičenje|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|Grčka 1998.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|SAD 2002.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Španija 2014.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]]}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|Grčka 1995.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|Španija 1997.]] |}} {{MedaljaZlato | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|Turska 2001.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Poljska 2009.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|Turska 2017.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|Francuska 1999.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]]}} {{MedaljaSrebro | [[Košarka na Mediteranskim igrama 2013.|Mersin 2013.]] |}} {{MedaljaBronza | [[Košarka na Mediteranskim igrama 1997.|Bari 1997.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Dijamantska lopta]]}} {{MedaljaZlato | [[Dijamantska lopta 2004.|Beograd 2004.]] |}} {{MedaljaSrebro | [[Dijamantska lopta 2000.|Hong Kong 2000.]] |}} {{MedaljaTakmičenje|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]]}} {{MedaljaBronza | [[Stanković kup 2008.|Hangzhou 2008.]] |}} }} '''Košarkaška reprezentacija Srbije''' (Кошаркашка репрезентација Србије) predstavlja [[Srbija|Srbiju]] na međunarodnim [[košarka]]škim utakmicama i pod upravom je [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]]. Srbija je trenutno šesta na [[FIBA svjetski poredak|FIBA svjetskog poredku]].<ref name="FIBA-Rank"/> Od 1992. do 2003. reprezentacija je igrala međunarodne utakmice pod nazivom '''SR Jugoslavija''', a od 2003. do 2006 pod nazivom '''Srbija i Crna Gora'''. Nakon proglašenja nezavisnosti Crne Gore 2006, Košarkaški savez Srbije je preuzeo mjesto [[Košarkaški savez Srbije i Crne Gore|Košarkaškog saveza Srbije i Crne Gore]] kao [[FIBA]] članica.<ref>{{cite news|title=PR no.22: Montenegro becomes 213th FIBA Member|url=http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|access-date=30 August 2017|work=fiba.com|date=28 August 2006|url-status=bot: unknown|archive-url=https://web.archive.org/web/20170828000545/http://www.fiba.basketball/pages/eng/fe/06_wcm/news/lateNews/FE_news_lateNews_arti.asp?newsID=16063|archive-date=28 August 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.fiba.basketball/eurobasket/2022/news/test-your-eurobasket-knowledge-serbia-edition|title=Test your EuroBasket knowledge: Serbia edition|website=FIBA.basketball}}</ref> Stoga je sve rezultate i medalje iz ovog preioda naslijedila reprezentacija Srbije. ==Historija== ===SFR Jugoslavija (1936–1991)=== {{Glavni|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} ===SR Jugoslavija (Srbija i Crna Gora) (1992–2006)=== Unatoč tome što je postala znatno manja zemlja nakon raspada [[SFR Jugoslavija|SFR Jugoslavije]], košarkakša reprezentacija je i dalje bila veoma konkurentna snaga na međunarodnoj sceni. Osvojili su brojna uzastopna evropska i svjetska prvenstva. Dominirali su svjetskom scenom 1990-tih, u generacijama predvođenim igračima kao što su [[Vlade Divac]], [[Peja Stojaković]], [[Aleksandar Đorđević]], [[Žarko Paspalj]] i [[Dejan Bodiroga]], ali su pretrpjeli krizu sredinom 2000-tih. Na [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket]] osvojili su 3 zlatne medalje, i to [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997]], [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001,|2001]], te jednu bronzanu medalju [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999]]. [[Srbija]] je bila domaćin [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|Eurobasketa 2005]], ali je osvojila tek 9. mjesto. Takošer su osvojili srebrnu medalju na [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|Olimpijskim igrama 1996]] i uzastopne titule svjetskog prvaka [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998]] i [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002]]. [[Olimpijski komitet Jugoslavije|Olimpijski komitet Srbije]] je izabrao košarkašku reprezentaciju za najbolju mušku ekipu pet puta, od [[1995 u sportu|1995]] do [[1998 u portu|1998]] i u [[2002 u sportu|2002]].<ref>{{Cite web |url=http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |title=Arhivirana kopija |access-date=30. 12. 2014 |archive-date=20. 8. 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100820135109/http://www.oks.org.rs/?page_id=462&lang=sr-latn |url-status=dead }}{{sr simbol}}</ref> ===Srbija (2006–sada)=== Nova generacija, ponovo predvođeni trenerom [[Dušan Ivković|Dušanom Ivkovićem]] vratila se na put stare slave uzimajući srebrnu medalju na [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|Eurobasketu 2009]], i četvrto mjesto na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|Svjetskom prvenstvu 2010]], s najmlađom ekipom.<ref>{{cite web|title=Duda otpisao Milosavljevića|url=http://www.b92.net/sport/kosarka/vesti.php?yyyy=2010&mm=08&dd=25&nav_id=454142|publisher=B92.net|access-date=6. 8. 2012|language=sr}}</ref> Krajem 2013. slavni srbijanski košarkaš [[Aleksandar Đorđević]] potvrđen je kao nasljednik Ivkovića. Đorđević je vodio ekipu do srebrne medalje na [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|Svjetskom prvenstvu 2014.]].<ref>{{cite web|title=Srbija srebrna, 'vanzemaljci' Ameri šampioni|url=http://www.b92.net/sport/spanija2014/vesti.php?yyyy=2014&mm=09&dd=14&nav_id=899752|publisher=B92.net|access-date=15. 9. 2014|language=sr}}</ref> ==Uspjesi== ===Tabela medalja=== {| class="wikitable sortable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |- !scope="col" style="width:15em;"|Prvenstvo !scope="col" style="background-color:gold; font-weight:bold;"|Zlato !scope="col" style="background-color:silver; font-weight:bold;"|Srebro !scope="col" style="background-color:#cc9966; font-weight:bold;"|Bronza !scope="col" |Ukupno |- !align="center"|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !0!!2!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !2!!1!!0!!'''3''' |- !align="center"|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !3!!2!!1!!'''6''' |- !align="center"|[[Košarka na Mediteranskim igrama|Mediteranske igre]] !0!!1!!1!!'''2''' |- !align="center"|[[Dijamantska lopta]] !1!!1!!0!!'''2''' |- !align="center"|[[Stanković kup kontinentalnih prvaka|Stanković kup]] !0!!0!!1!!'''1''' |- !align="center"|Ukupno !6!!7!!3!!'''16''' |} ==Takmičenja== {{for|rezultate prije 1992|Košarkaška reprezentacija Jugoslavije}} Nazivi države tokom takmičenja: *{{flagdeco|SRJ}} [[Srbija i Crna Gora|SR Jugoslavija / Srbija i Crna Gra]] 1992–2006. *{{flagdeco|SRB}} [[Srbija]] 2007– {{col-begin|width=80%}} {{col-break}} ===Svjetsko prvenstvo=== {|class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Svjetsko prvenstvo u košarci|Svjetsko prvenstvo]] !rowspan=12| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1950.|1950.]] do [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1990.|1990.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Kanada}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1994.|1994.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3 rowspan=3|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|Grčka}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 1998.|1998.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |- |style="background:gold;"|{{ZD|SAD}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2002.|2002.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|7||style="background:gold;"|2 |- |{{ZD|Japan}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2006.|2006.]]||11.||6||2||4 |colspan=3|''Wild card'' |- |{{ZD|Turska}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2010.|2010.]]||4.||9||6||3 |colspan=3 rowspan=2|''EuroBasket služio<br>kao kvalifikacije'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|Španija}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2014.|2014.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal world centered-2.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|5||style="background:silver;"|4 |- |{{ZD|KIN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2019.|2019.]]||5.||8||6||2||12||7||5 |- |{{ZD|FIL}}{{ZD|JPN}}{{ZD|INDN}} [[Svjetsko prvenstvo u košarci 2023.|2023.]]||colspan=4|''Kvalifikacije'' |colspan=3|''U toku'' |- !Ukupno||6/7||50||34||16||12||7||5 |} ===Olimpijske igre=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Košarka na Olimpijskim igrama|Olimpijske igre]] !rowspan=15| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Košarka na Olimpijskim igrama 1936.|1936.]] do [[Košarka na Olimpijskim igrama 1988.|1988.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|Španija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1992.|1992.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|SAD}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 1996.|1996.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|1 |colspan=3 rowspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Australija}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2000.|2000.]]||6.||7||4||3 |- |{{ZD|Grčka}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2004.|2004.]]||11.||6||2||4 |- |{{ZD|Kina}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2008.|2008.]]||rowspan=2 colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |colspan=3 rowspan=2|''Nisu se kvalifikovali'' |- |{{ZD|UK}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2012.|2012.]] |- |style="background:silver;"|{{ZD|Brazil}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2016.|2016.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal.svg|16px]]||style="background:silver;"|8||style="background:silver;"|4||style="background:silver;"|4||4||4||0 |- |{{ZD|JPN}} [[Košarka na Olimpijskim igrama 2020.|2020.]]||colspan=4|''Nisu se kvalifikovali'' |4||3||1 |- |{{ZD|FRA}} [[Olimpijske igre 2024.|2024.]]||colspan=4 rowspan=3|''TBD'' |colspan=3 rowspan=3|''TBD'' |- |{{ZD|SAD}} [[Olimpijske igre 2028.|2028.]] |- |{{ZD|AUS}} [[Olimpijske igre 2032.|2032.]] |- !Ukupno||4/8||29||17||12||8||7||1 |} {{col-break}} ===Evropsko prvenstvo=== {| class="wikitable" style="text-align: center;font-size:90%;" !colspan=5|[[Evropsko prvenstvo u košarci|Evropsko prvenstvo]] !rowspan=19| !colspan=3|Kvalifikacije |- !Godina !Plasman !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} !width=30|{{Tooltip|OU|Odigrane utakmice}} !width=30|{{Tooltip|P|Pobjede}} !width=30|{{Tooltip|I|Izgubljene}} |- |Od [[Evropsko prvenstvo u košarci 1935.|1935.]] do [[Evropsko prvenstvo u košarci 1991.|1991.]]||colspan=4|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |colspan=3|''Dio [[Košarkaška reprezentacija Jugoslavije|Jugoslavije]]'' |- |{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1993.|1993.]]||colspan=4|''Suspendovani'' |colspan=3|''Suspendovani'' |- |style="background:gold;"|{{ZD|GRČ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1995.|1995.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|0 |4||4||0 |- |style="background:gold;"|{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1997.|1997.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|9||style="background:gold;"|8||style="background:gold;"|1 |colspan=3 rowspan=4|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:#c96;"|{{ZD|FRA|1974}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 1999.|1999.]]||style="background:#c96;"|[[Datoteka:Bronze medal europe.svg|16px]]||style="background:#c96;"|9||style="background:#c96;"|7||style="background:#c96;"|2 |- |style="background:gold;"|{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001.]]||style="background:gold;"|[[Datoteka:Gold medal europe.svg|16px]]||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|6||style="background:gold;"|0 |- |{{ZD|ŠVE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2003.|2003.]]||6.||7||3||4 |- |style="border: 2px solid red"|{{ZD|SCG}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2005.|2005.]]||9.||4||2||2 |colspan=3|''Kvalifikovani kao domaćini'' |- |{{ZD|ŠPA}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2007.|2007.]]||14.||3||0||3 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|POLJ}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2009.|2009.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|6||style="background:silver;"|3 |8||7||1 |- |{{ZD|Litvanija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2011.|2011.]]||8.||11||5||6 |colspan=3|''Direktna kvalifikacija'' |- |{{ZD|Slovenija}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2013.|2013.]]||7.||11||6||5 |10||6||4 |- |{{ZD|FRA|1974}}{{ZD|HRV}}{{ZD|NJE}}{{ZD|LAT}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2015.|2015.]]||4.||9|||7||2 |colspan=3 rowspan=2|''Direktna kvalifikacija'' |- |style="background:silver;"|{{ZD|FIN}}{{ZD|IZR}}{{ZD|RUM}}{{ZD|TUR}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2017.|2017.]]||style="background:silver;"|[[Datoteka:Silver medal europe.svg|16px]]||style="background:silver;"|9||style="background:silver;"|7||style="background:silver;"|2 |- |{{ZD|ČEŠ}}{{ZD|GRU}}{{ZD|ITA}}{{ZD|NJE}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2022.|2022.]]||colspan=4|''Kvalifikovani'' |6||4||2 |- |{{ZD|LAT}}{{ZD|KIP}}{{ZD|FIN}}{{flagicon image|Flag of none.svg}} [[Evropsko prvenstvo u košarci 2025.|2025.]]||colspan=4|''TBD'' |colspan=3|''TBD'' |- !Ukupno||13/14||96||66||30||28||21||7 |} {{col-end}} ==Ekipa== ===Trenutni sastav=== {{FIBA roster header |team=košarkaške reprezentacije Srbije za EuroBasket 2022. | color1 = White| bg1 = #006CB7| color2 = White| bg2 = #D93943}} <!-- current roster --> {{FIBA player|df=y |num=3 |first= Filip |last= Petrušev |pos=FC |m= 2.11 |year=2000 |month=4 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=7 |first= Dejan |last= Davidovac |pos= SF |m= 2.03 |year=1995 |month=1 |date= 17 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=8 |first= Nemanja |last= Bjelica |pos= PF |m= 2.06 |year= 1988 |month= 5 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Golden State Warriors |nat= USA |inj=yes |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=9 |first= Vanja |last= Marinković |pos=SG |m=1.98 |year=1997 |month= 1 |date= 9 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Saski Baskonia|Baskonia]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=10|first= Nikola |last= Kalinić |dab=košarka |pos=F |m= 2.02 |year= 1991 |month= 11 |date= 8 |compyear=2022 |compmonth= 9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] |nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=11|first= Vladimir|last= Lučić |pos= F |m= 2.03 |year= 1989 |month= 6 |date= 17 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat = GER |note=C}} {{FIBA player|df=y |num=13|first= Ognjen |last= Dobrić |pos= SG |m= 1.98 |year=1994 |month=10 |date= 27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[KK Crvena zvezda|Crvena zvezda]] | nat = SRB}} {{FIBA player|df=y |num=14|first= Dušan |last= Ristić |pos=C |m=2.13 |year=1995 |month=11 |date=27 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Baloncesto Fuenlabrada|Fuenlabrada]] |nat= ESP}} {{FIBA player|df=y |num=15|first= Nikola |last= Jokić |pos= C |m= 2.11 |year= 1995 |month= 2 |date= 19 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |club= Denver Nuggets |nat = USA}} {{FIBA player|df=y |num=16|first= Nemanja |last= Nedović |pos= G |m= 1.91 |year= 1991 |month= 6 |date= 16 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[Panathinaikos B.C.|Panathinaikos]] |nat = GRČ |inj=yes }} {{FIBA player|df=y |num=21|first= Marko |last= Jagodić-Kuridža |pos=PF |m= 2.03 |year=1987 |month=5 |date=15 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Budućnost|Budućnost]] |nat= MNE }} {{FIBA player|df=y |num=22|first= Vasilije|last= Micić |pos= G |m= 1.95 |year= 1994 |month= 1 |date= 13 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Anadolu Efes SK|Anadolu Efes]] |nat = TUR }} {{FIBA player|df=y |num=23|first= Marko |last= Gudurić |pos= SG |m= 2.00 |year= 1995 |month= 3 |date= 8 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink= [[Fenerbahçe Basketball|Fenerbahçe]] |nat= TUR}} {{FIBA player|df=y |num=25|first= Ognjen |last= Jaramaz |pos=PG |m=1.93 |year=1995 |month= 9 |date= 1 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[FC Bayern Munich (košarka)|Bayern Munich]] |nat= GER }} {{FIBA player|df=y |num=28|first= Boriša |last= Simanić |pos=PF |m=2.11 |year=1998 |month= 3 |date=20 |compyear=2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink=[[KK Mega Basket|Mega]] |nat= SRB}} {{FIBA player|df=y |num=33|first= Nikola |last= Milutinov |pos= C |m= 2.13 |year= 1994 |month= 12 |date= 13 |compyear= 2022 |compmonth=9 |compdate=1 |clublink = [[PBC CSKA Moscow|CSKA Moscow]] | nat = RUS}} <!-- end list of players --> {{FIBA roster footer | head_coach = * {{ZD|SRB}} [[Svetislav Pešić]] | asst_coach = * {{ZD|SRB}} [[Oliver Kostić]] * {{ZD|SRB}} [[Marko Marinović]] * {{ZD|SRB}} [[Saša Kosović]] | otherlegend = * '''(C)''' Kapiten ekipe *'''Klub''' – označava zadnji klub<br />prije utakmica *'''Godine''' – označava godine<br />na dan 1. septembar 2022. }} ===Postava=== {{Basketball depth chart |line_color = 006CB7 |alt_color = D93943 |starter_c = [[Nikola Jokić]] |starter_pf = [[Vladimir Lučić]] |starter_sf = [[Nikola Kalinić (košarka)|Nikola Kalinić]] |starter_sg = Vanja Marinković |starter_pg = [[Vasilije Micić]] |bench 1_c = [[Nikola Milutinov]] |bench 1_pf = Marko Jagodić-Kuridža |bench 1_sf = [[Ognjen Dobrić]] |bench 1_sg = [[Marko Gudurić]] |bench 1_pg = Ognjen Jaramaz |bench 2_c = ''Dušan Ristić'' |bench 2_pf = Filip Petrušev |bench 2_sf = Dejan Davidovac |bench 2_sg = |bench 2_pg = }} ==Prethodni sastavi== {{Navkutije|naslov=Olimpijske igre|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije SR Jugoslavije na OI 1996}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na OI 2000}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na OI 2004}} }} {{Navkutije|naslov=Svjetsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 1998}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na SP 2002}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na SP 2006}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2010}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na SP 2014}} }} {{Navkutije|naslov=Evropsko prvenstvo|podaci1= {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1995}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1997}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 1999}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Jugoslavije na EP 2001}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2003}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije i Crne Gore na EP 2005}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2007}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2009}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2011}} {{Sastav košarkaške reprezetnacije Srbije na EP 2013}} }} ==Selektori== {{col-begin}} {{col-2}} * [[Dušan Ivković]] (1992–1995) * [[Željko Obradović]] (1996–2000) * [[Svetislav Pešić]] (2000–2002) * [[Duško Vujošević]] (2003) * [[Željko Obradović]] (2004–2005) * [[Dragan Šakota]] (2006) {{col-2}} * [[Zoran Slavnić]] (2007) * [[Dušan Ivković]] (2007–2013) * [[Aleksandar Đorđević]] (2013–2019) * [[Igor Kokoškov]] (2019–2021) * [[Svetislav Pešić]] (2021–) {{col-end}} ==Istaknuti igrači== * [[Vlade Divac]] ** Svjetski i evropski prvak ** 12. u NBA poretku u postotku šuta iz igre (.503) u sezoni 1999–2000 ** Imenovan za NBA All-Star (2001) ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dražen Petrović je drugi) i da je njegov broj penzionisan od strane NBA ekipe ** Jedan od samo dva košarkaška koji je rođen i treniran u Evropi (Dirk Nowitzki je drugi) i da je odigrao najmanje 1.000 NBA utakmica (1,134) ** Jedan je od najvećih saradnika Evropskog kluba košarke.<ref>{{cite web|title=Arhivirana kopija|url=http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|publisher=Euroleague|access-date=6. 8. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140913032937/http://www.euroleague.net/history/50-years/i/24016/1387/experts-decide-european-club-basketball-s-50-greatest-contributors?lang=en&itemid=-1|archive-date=13. 9. 2014|url-status=dead}}</ref> ** [[Mr. Europa]] (1989) * [[Predrag Stojaković]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[NBA prvak]] 2011 sa [[Dallas Mavericks]]ima ** NBA All Star 2002-2004 ** NBA takmičenje u šutevima za 3 poena 2002-2003 ** 4. u NBA historiji po procentu slobodnih bacanja u karijeri ** 6. u NBA historiji po broju ubačnih šuteva za 3 poena ** 6. u NBA playoff historiji po procentu slobodnih bacanja ** Prvi igrač u NBA historiji koji je započeo utkmicu postižući 20 uzastopnih poena za svoju ekipu ** [[Evropsko prvenstvo u košarci|Eurobasket MVP]] ([[Evropsko prvenstvo u košarci 2001.|2001]]) ** [[Najbolji strijelci Euroleague]] (1998) ** [[Nagrada Euroscar]] (2001) ** [[Mr. Europa]] (2001, 2002) * [[Dejan Bodiroga]] ** Svjetski i evropski prvak ** MVP Svjetskog prvenstva (1998) ** Najbolja ekipa desetljeća Euroleague 2001-2010 ** Euroleague Final Four MVP (2001-2002) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1998, 2002) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Predrag Danilović]] ** Bivši igrač [[Miami Heat]]a i [[Dallas Mavericks]]a ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** 2x Prvak Euroleague (1991–92, 1997–98) ** [[Euroleague Final Four MVP]] (1992) ** [[Najbolji strijelac Euroleague]] (1995) ** [[Mr. Europa]] (1998) * [[Aleksandar Đorđević]] ** [[Mr. Europa]] (1994, 1995) ** EuroBasket MVP (1995) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1995) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1998, 2002) * [[Zoran Slavnić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** Svjetsko prvenstvo MVP (1974) ** EuroBasket MVP (1981) ** [[Mr. Europa]] (1981, 1982) ** [[Euroscar]] (1981, 1982) ** [[Nagrade Olimpijskog komiteta Srbije#Sportista godine|Najbolji sportista Jugoslavneskog olimpijskog komiteta]] (1982) * [[Dražen Dalipagić]] ** Svjetski, olimpijski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih Naismith Memorial Basketball]] 2004 ** [[Kuća slavnih FIBA]] 2008 ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** [[Mr. Europa]] (1977, 1978) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1978) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1978) * [[Radivoj Korać]] ** Današnji [[ULEB Eurocup]] je dobio ime po njemu. Prijašnji [[FIBA Korać kup]] ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** [[50 najboljih FIBA igrača (1991)]] ** EuroBasket MVP (1961) ** Najbolji strijelci EuroBasketa (1959, 1961, 1963) ** [[50 najvećih doprinositelja Euroleague]] (2008) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1960) ** [[Nagrade Sportskih novosti#Jugoslavensko takmičenje (1950–1990)|Jugoslavnski sportista godine Sportskih novosti]] (1960) * [[Dragan Kićanović]] ** Svjetski i evropski prvak ** [[Kuća slavnih FIBA]] ** 2x [[Euroscar|Evropski igrč godine]] (1981–1982) ** [[DSL Sport#Golden Badge - Zlatna značka|Zlatna značka]] (1982) ** [[50 najboljih FIBA igrača]] (1991) * [[Dejan Tomašević]] * [[Žarko Paspalj]] * [[Željko Rebrača]] * [[Zoran Savić]] ==Reference== {{Reflist}} == Vanjski linkovi == {{commonscat|Serbia national basketball team}} *[http://www.kss.rs/ Službeni sajt] {{sr simbol}} *[http://www.fiba.basketball/federation/Serbia Srbija] na sajtu FIBA-e *[http://www.eurobasket.com/Serbia/basketball-National-Team.asp Muška reprezentacija Srbije] na Eurobasket.com *[http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/p/rpp/100/tid/96799/_//teams.html Košarkaška statistika Srbije] na FIBA Archive {{Košarka u Srbiji}} {{Svjetski prvaci u košarci}} {{Evropske košarkaške reprezentacije}} [[Kategorija:Košarkaške reprezentacije|Srbije]] [[Kategorija:Košarka u Srbiji]] [[Kategorija:Srbijanske reprezentacije|Košarkaška]] 1ragn9zwv5ahc4ugmnb21s8kw4bhdy0 RoboCop (2014) 0 379847 3429227 3342863 2022-08-29T07:36:14Z InternetArchiveBot 118070 Rescuing 1 sources and submitting 0 for archiving.) #IABot (v2.0.9 wikitext text/x-wiki {{Infokutija film | naziv = RoboCop (2014) | poster = RoboCop (2014).jpg | tekst = | režija = [[José Padilha]] | producent = [[Marc Abraham]]<br />[[Eric Newman (producent)|Eric Newman]] | scenarist = Joshua Zetumer (prema istoimenom [[roman]]u [[Edward Neumeier|Edwarda Neumeiera]] i [[Michael Miner|Michaela Minera]]) | uloge = [[Joel Kinnaman]]<br />[[Gary Oldman]]<br />[[Michael Keaton]]<br />[[Samuel L. Jackson]]<br> | muzika = Pedro Bromfman <br> | kinematografija = [[Lula Carvalho]] <br> | žanr = [[naučna fantastika]]<br>[[akcijski|akcija]] | montaža = [[Daniel Rezende]]<br />[[Peter McNulty (filmski editor)|Peter McNulty]] <br> | produkcija = [[Strike Entertainment]]<br />[[Metro-Goldwyn-Mayer]]<br />[[Columbia Pictures]] | distributer = [[20th Century Fox]]<br>[[StudioCanal]] ([[UK]]) | datum = 30. januar 2014. <small>([[Malezija]]<br>[[Singapur]]<br>[[Tajvan]])</small><br />7. februar 2014. <small>([[Ujedinjeno Kraljevstvo]])</small> <br />12. februar 2014. <small>([[SAD]])</small> | trajanje = 118 minuta | država = [[SAD]] | jezik = [[engleski jezik|engleski]] | budžet = $100–130 miliona<ref>[http://www.comicbookmovie.com/fansites/nailbiter111/news/?a=94792 ''Cool Slew Of ROBOCOP Production Used Concept Art, ComicBookMovie''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141213020623/http://www.comicbookmovie.com/fansites/nailbiter111/news/?a=94792 |date=13. 12. 2014 }}; pristupljeno: 18. 2. 2015.</ref><ref>[http://www.thewrap.com/forget-flowers-robocop-ready-rip-valentines-box-office/''Forget Flowers, ‘Robocop’ Ready to Romance the Valentine's Weekend Box Office, thewrap.com'']; pristupljeno: 18. 2. 2015.</ref><ref>[http://thenewdaily.com.au/news/2014/02/06/movie-advisor-robocop/ ''Movie Advisor: RoboCop, thenewdaily.com.au'']; pristupljeno: 18. 2. 2015.</ref><ref>[http://stash-magazine.com/films/know-it-all-robocop-2014/ ''Know It All: RoboCop 2014, stash-magazine.com''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141213023627/http://stash-magazine.com/films/know-it-all-robocop-2014/ |date=13. 12. 2014 }}; pristupljeno: 18. 2. 2015.</ref> | zarada = 242.7 [[američki dolar|$]]<ref name="RoboCop (2014), boxofficemojo.com">[http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=robocop2013.htm ''RoboCop (2014), boxofficemojo.com'']; pristupljeno: 18. 2. 2015.</ref> }} '''RoboCop''' ({{bs|Robot policajac}}) je 3D naučno-fantastični, [[Akcijski film|akcijski]] američki film koji je režirao [[José Padilha]]. Robocop (2014) je remake verzija istoimenog filma iz 1987. godine [[RoboCop (1987)]]. U filmu glavne uloge imaju [[Joel Kinnaman]] kao [[Robocop]] te [[Gary Oldman]], [[Michael Keaton]], i [[Samuel L. Jackson]]. Screen Gems, amerčka filmska kompanija, je 2005. godine najavila remake, ali je obustavljen godinu dana kasnije. [[Darren Aronofsky]] i [[David Self]] su bili angažirani za režiju i pisanje filma do 2010. godine, ali je pravljenje filma odgađano nekoliko puta, a [[José Padilha]] je potpisao ugovor 2011. godine, čime se krenulo u realizaciju [[remake]]a. U martu, 2012. godine, [[Metro-Goldwyn-Mayer]] (nasljednik kompanije [[Orion Pictures]] do 11. septembra, 2014, tj. studio koji je prvi film producirao iz 1987. godine) objavio je puštanje u promet filma u augustu 2013. godine, ali i taj datum je promijenjen u februar 2014. godine kao datum izdavanja. Glavne uloge su birane od Marta do Jula 2012. godine. Početne fotografije su snimane u Septembru, 2012. godine u [[Toronto|Toront]]u<ref name="collider">{{cite web |url=http://collider.com/robocop-new-armor-set-image/195784/ |title=ROBOCOP Remake Set Image Reveals New Armor |publisher=Collider |date= |accessdate=17. 9. 2012 |archive-date=17. 9. 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120917161706/http://collider.com/robocop-new-armor-set-image/195784 |url-status=dead }}</ref> i [[Vancouver]]u,<ref name="vancityfilming">{{cite web |url=http://vancityfilming.com/robocop-reshoot-set-video-with-gary-oldman/ |title=RoboCop: set video with Gary Oldman |publisher=Vancity Filming |date= |accessdate=3. 5. 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130509231553/http://vancityfilming.com/robocop-reshoot-set-video-with-gary-oldman/ |archivedate=9. 5. 2013 |url-status=dead }}</ref> sa jos nekim lokacijama poput [[Hamilton, Ontario|Hamilton]]a, [[Ontario|Ontaria]], i [[Detroit]]a u [[SAD]]-u. Prva premijera filma je bila u [[Malezija|Malezij]]i, [[Singapur]]u i [[Tajvan]]u 30. Januara 2014. godine. Tek kasnije je 12. Februara 2014. godine, film prikazan u [[SAD]]. Film je dobio različite recenzije, od pohvale za izvedbu, ažuriranje i stil te političke i medijske satire, koja se nalazi u njemu. Ali kritike u poređenju sa orginalnim filmom su bile vezane za nedostatak nasilja, društvene satire te razvoja karaktera. ''RoboCop'' je zaradio 242. miliona [[dolar]]a na kino blagajnama širom svijeta, čineći Robocop filmom sa najvećom zaradom u franšizi filmova '''Robocop.''' == Reference == {{refspisak|2}} == Vanjski linkovi == * [http://www.robocop.com/ ''Zvanična stranica''] * {{imdb_title|id=1234721|title=RoboCop}} * {{mojo title|robocop2013|RoboCop}} * {{rotten-tomatoes|1200731-robocop|RoboCop}} * [http://www.metacritic.com/movie/robocop-2013 ''RoboCop na metacritic.com''] * [https://web.archive.org/web/20120710000939/http://www.omnicorp.com/ ''RoboCop na omnicorp.com''] [[Kategorija:Američki filmovi]] [[Kategorija:Filmovi iz 2014.]] hnl6mnfvlpru5i3gez838f1i9sqm4tj Šablon:Košarkaška postava 10 386651 3429206 2591636 2022-08-28T19:02:21Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Basketball depth chart | line_color = {{{linija_boja|000000}}} | alt_color = {{{alt_boja|cdcdcd}}} | label_color = {{{oznaka_boja|ffffff}}} | starter_c = {{{starter_c| }}} | bench 1_c = {{{klupa 1_c| }}} | bench 2_c = {{{klupa 2_c| }}} | bench 3_c = {{{klupa 3_c| }}} | starter_pf = {{{starter_pf| }}} | bench 1_pf = {{{klupa 1_pf| }}} | bench 2_pf = {{{klupa 2_pf| }}} | bench 3_pf = {{{klupa 3_pf| }}} | starter_sf = {{{starter_sf| }}} | bench 1_sf = {{{klupa 1_sf| }}} | bench 2_sf = {{{klupa 2_sf| }}} | bench 3_sf = {{{klupa 3_sf| }}} | starter_sg = {{{starter_sg| }}} | bench 1_sg = {{{klupa 1_sg| }}} | bench 2_sg = {{{klupa 2_sg| }}} | bench 3_sg = {{{klupa 3_sg| }}} | starter_pg = {{{starter_pg| }}} | bench 1_pg = {{{klupa 1_pg| }}} | bench 2_pg = {{{klupa 2_pg| }}} | bench 3_pg = {{{klupa 3_pg| }}} }}<noinclude> {{dokumentacija}} </noinclude> tb00d88s3j4euxnfwhy70niwyvucx0n Rogosija 0 405310 3429159 3429158 2022-08-28T12:26:34Z 46.239.2.26 wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u BiH | ime = Rogosija | vrsta = (naselje) | službeni_naziv = | slogan = | nadimak = | slika = | opis_slike = | veličina_slike = | zastava = | grb = | entitet = [[Republika Srpska]] | kanton = | općina = [[Vlasenica]] | nadmorska_visina = | širina_stepeni = 44.2403 | dužina_stepeni = 18.9936 | najveća tačka = | najveća tačka metara = | površina_grada = | površina_općine = | stanovništvo grad = 4 | stanovništvo procjena = | stanovništvo godina = 2013 | stanovništvo procjena godina = 4 | gustoća = | poštanski broj = | pozivni broj = (+387) 56 | matični broj = 204951<ref>{{Cite web |url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |title=Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini |work=fzs.ba |accessdate=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305101405/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |archivedate=5. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> | matični broj općine = 20095 | karta_lokacija = Bosna i Hercegovina | opis_karte = Rogosija u Bosni i Hercegovini | web stranice = | bilješka = }} '''Rogosija''' je [[naseljeno mjesto]] u [[općina|općini]] [[Vlasenica]], [[Bosna i Hercegovina]]. == Stanovništvo == {{Stanovništvo BiH | naslov_tabele = Sastav stanovništva | ime_naseljenog_mjesta = Rogosija | vrsta_naseljenog_mjesta = naselje | maticni_broj = 204951 | admin_godina = 2013 | g2013_izvor = <ref name="popis2013">{{cite web |title=Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik |url=https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |website=popis.gov.ba |publisher=Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine |access-date=7. 4. 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210407103505/https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |archive-date=7. 4. 2021 |url-status=live }}</ref> | g1991_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://fzs.ba/wp-content/uploads/2016/06/nacionalni-sastav-stanovnistva-po-naseljenim-mjestima-bilten-234.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 123) |work=fzs.ba |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1981_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1981/pdf/G19814001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1971_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1971/pdf/G19714001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g2013_ukupno = 1 | g2013_srbi = 1 | g1991_ukupno = 34 | g1991_srbi = 34 | g1981_ukupno = 59 | g1981_srbi = 59 | g1971_ukupno = 91 | g1971_srbi = 89 | g1971_albanci = 1 }} == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Portal Bosna i Hercegovina}} * [http://www.opstina-vlasenica.org/ Zvanični sajt općine Vlasenica] {{Općina Vlasenica}} n70j6eds592owpxkfkvkgfr7i9o60zw 3429160 3429159 2022-08-28T12:27:16Z 46.239.2.26 /* Stanovništvo */ wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u BiH | ime = Rogosija | vrsta = (naselje) | službeni_naziv = | slogan = | nadimak = | slika = | opis_slike = | veličina_slike = | zastava = | grb = | entitet = [[Republika Srpska]] | kanton = | općina = [[Vlasenica]] | nadmorska_visina = | širina_stepeni = 44.2403 | dužina_stepeni = 18.9936 | najveća tačka = | najveća tačka metara = | površina_grada = | površina_općine = | stanovništvo grad = 4 | stanovništvo procjena = | stanovništvo godina = 2013 | stanovništvo procjena godina = 4 | gustoća = | poštanski broj = | pozivni broj = (+387) 56 | matični broj = 204951<ref>{{Cite web |url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |title=Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini |work=fzs.ba |accessdate=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305101405/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |archivedate=5. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> | matični broj općine = 20095 | karta_lokacija = Bosna i Hercegovina | opis_karte = Rogosija u Bosni i Hercegovini | web stranice = | bilješka = }} '''Rogosija''' je [[naseljeno mjesto]] u [[općina|općini]] [[Vlasenica]], [[Bosna i Hercegovina]]. == Stanovništvo == {{Stanovništvo BiH | naslov_tabele = Sastav stanovništva | ime_naseljenog_mjesta = Rogosija | vrsta_naseljenog_mjesta = naselje | maticni_broj = 204951 | admin_godina = 2013 | g2013_izvor = <ref name="popis2013">{{cite web |title=Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik |url=https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |website=popis.gov.ba |publisher=Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine |access-date=7. 4. 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210407103505/https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |archive-date=7. 4. 2021 |url-status=live }}</ref> | g1991_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://fzs.ba/wp-content/uploads/2016/06/nacionalni-sastav-stanovnistva-po-naseljenim-mjestima-bilten-234.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 123) |work=fzs.ba |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1981_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1981/pdf/G19814001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1971_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1971/pdf/G19714001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g2013_ukupno = 4 | g2013_srbi = 4 | g1991_ukupno = 34 | g1991_srbi = 34 | g1981_ukupno = 59 | g1981_srbi = 59 | g1971_ukupno = 91 | g1971_srbi = 89 | g1971_albanci = 1 }} == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Portal Bosna i Hercegovina}} * [http://www.opstina-vlasenica.org/ Zvanični sajt općine Vlasenica] {{Općina Vlasenica}} gxeuwokzjghjnawysulag7840iie62g 3429163 3429160 2022-08-28T12:29:51Z 46.239.2.26 /* Stanovništvo */ wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u BiH | ime = Rogosija | vrsta = (naselje) | službeni_naziv = | slogan = | nadimak = | slika = | opis_slike = | veličina_slike = | zastava = | grb = | entitet = [[Republika Srpska]] | kanton = | općina = [[Vlasenica]] | nadmorska_visina = | širina_stepeni = 44.2403 | dužina_stepeni = 18.9936 | najveća tačka = | najveća tačka metara = | površina_grada = | površina_općine = | stanovništvo grad = 4 | stanovništvo procjena = | stanovništvo godina = 2013 | stanovništvo procjena godina = 4 | gustoća = | poštanski broj = | pozivni broj = (+387) 56 | matični broj = 204951<ref>{{Cite web |url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |title=Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini |work=fzs.ba |accessdate=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305101405/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |archivedate=5. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> | matični broj općine = 20095 | karta_lokacija = Bosna i Hercegovina | opis_karte = Rogosija u Bosni i Hercegovini | web stranice = | bilješka = }} '''Rogosija''' je [[naseljeno mjesto]] u [[općina|općini]] [[Vlasenica]], [[Bosna i Hercegovina]]. == Stanovništvo == {{Stanovništvo BiH | naslov_tabele = Sastav stanovništva | ime_naseljenog_mjesta = Rogosija | vrsta_naseljenog_mjesta = naselje | maticni_broj = 204951 | admin_godina = 2013 | g2013_izvor = <ref 4. 2021 |url-status=live }}</ref> | g1991_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://fzs.ba/wp-content/uploads/2016/06/nacionalni-sastav-stanovnistva-po-naseljenim-mjestima-bilten-234.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 123) |work=fzs.ba |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1981_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1981/pdf/G19814001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1971_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1971/pdf/G19714001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g2013_ukupno = 4 | g2013_srbi = 4 | g1991_ukupno = 34 | g1991_srbi = 34 | g1981_ukupno = 59 | g1981_srbi = 59 | g1971_ukupno = 91 | g1971_srbi = 89 | g1971_albanci = 1 }} == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Portal Bosna i Hercegovina}} * [http://www.opstina-vlasenica.org/ Zvanični sajt općine Vlasenica] {{Općina Vlasenica}} 8g0q50hz062zhvspfw5pwezbkm8lq8f 3429164 3429163 2022-08-28T12:30:30Z 46.239.2.26 wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u BiH | ime = Rogosija | vrsta = (naselje) | službeni_naziv = | slogan = | nadimak = | slika = | opis_slike = | veličina_slike = | zastava = | grb = | entitet = [[Republika Srpska]] | kanton = | općina = [[Vlasenica]] | nadmorska_visina = | širina_stepeni = 44.2403 | dužina_stepeni = 18.9936 | najveća tačka = | najveća tačka metara = | površina_grada = | površina_općine = | stanovništvo grad = | stanovništvo procjena = | stanovništvo godina = 2013 | stanovništvo procjena godina = 4 | gustoća = | poštanski broj = | pozivni broj = (+387) 56 | matični broj = 204951<ref>{{Cite web |url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |title=Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini |work=fzs.ba |accessdate=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305101405/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |archivedate=5. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> | matični broj općine = 20095 | karta_lokacija = Bosna i Hercegovina | opis_karte = Rogosija u Bosni i Hercegovini | web stranice = | bilješka = }} '''Rogosija''' je [[naseljeno mjesto]] u [[općina|općini]] [[Vlasenica]], [[Bosna i Hercegovina]]. == Stanovništvo == {{Stanovništvo BiH | naslov_tabele = Sastav stanovništva | ime_naseljenog_mjesta = Rogosija | vrsta_naseljenog_mjesta = naselje | maticni_broj = 204951 | admin_godina = 2013 | g2013_izvor = <ref 4. 2021 |url-status=live }}</ref> | g1991_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://fzs.ba/wp-content/uploads/2016/06/nacionalni-sastav-stanovnistva-po-naseljenim-mjestima-bilten-234.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 123) |work=fzs.ba |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1981_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1981/pdf/G19814001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1971_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1971/pdf/G19714001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g2013_ukupno = 4 | g2013_srbi = 4 | g1991_ukupno = 34 | g1991_srbi = 34 | g1981_ukupno = 59 | g1981_srbi = 59 | g1971_ukupno = 91 | g1971_srbi = 89 | g1971_albanci = 1 }} == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Portal Bosna i Hercegovina}} * [http://www.opstina-vlasenica.org/ Zvanični sajt općine Vlasenica] {{Općina Vlasenica}} fqzk7ojtdva0d0vpwrwd6dia5as7ohu 3429183 3429164 2022-08-28T14:24:22Z AnToni 2325 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/46.239.2.26|46.239.2.26]] ([[User talk:46.239.2.26|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u BiH | ime = Rogosija | vrsta = (naselje) | službeni_naziv = | slogan = | nadimak = | slika = | opis_slike = | veličina_slike = | zastava = | grb = | entitet = [[Republika Srpska]] | kanton = | općina = [[Vlasenica]] | nadmorska_visina = | širina_stepeni = 44.2403 | dužina_stepeni = 18.9936 | najveća tačka = | najveća tačka metara = | površina_grada = | površina_općine = | stanovništvo grad = 1 | stanovništvo procjena = | stanovništvo godina = 2013 | stanovništvo procjena godina = | gustoća = | poštanski broj = | pozivni broj = (+387) 56 | matični broj = 204951<ref>{{Cite web |url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |title=Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini |work=fzs.ba |accessdate=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305101405/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nas_mjestaBiH.pdf |archivedate=5. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> | matični broj općine = 20095 | karta_lokacija = Bosna i Hercegovina | opis_karte = Rogosija u Bosni i Hercegovini | web stranice = | bilješka = }} '''Rogosija''' je [[naseljeno mjesto]] u [[općina|općini]] [[Vlasenica]], [[Bosna i Hercegovina]]. == Stanovništvo == {{Stanovništvo BiH | naslov_tabele = Sastav stanovništva | ime_naseljenog_mjesta = Rogosija | vrsta_naseljenog_mjesta = naselje | maticni_broj = 204951 | admin_godina = 2013 | g2013_izvor = <ref name="popis2013">{{cite web |title=Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik |url=https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |website=popis.gov.ba |publisher=Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine |access-date=7. 4. 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210407103505/https://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2 |archive-date=7. 4. 2021 |url-status=live }}</ref> | g1991_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://fzs.ba/wp-content/uploads/2016/06/nacionalni-sastav-stanovnistva-po-naseljenim-mjestima-bilten-234.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 123) |work=fzs.ba |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1981_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1981/pdf/G19814001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g1971_izvor = <ref>{{Cite web |url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/G1971/pdf/G19714001.pdf |title=Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971. |work=stat.gov.rs |accessdate= 6. 1. 2016}}</ref> | g2013_ukupno = 1 | g2013_srbi = 1 | g1991_ukupno = 34 | g1991_srbi = 34 | g1981_ukupno = 59 | g1981_srbi = 59 | g1971_ukupno = 91 | g1971_srbi = 89 | g1971_albanci = 1 }} == Reference == {{reference}} == Vanjski linkovi == {{Portal Bosna i Hercegovina}} * [http://www.opstina-vlasenica.org/ Zvanični sajt općine Vlasenica] {{Općina Vlasenica}} sk0gfw4xentfllm26d4zq6kvdbx6w82 Spisak naselja u Sloveniji (P) 0 409670 3429195 3323813 2022-08-28T16:36:47Z Rethymno 65466 /* P */ wikitext text/x-wiki {{Naselja u Sloveniji|P|671}} == P == {| class="wikitable sortable" |- ! [[Naseljeno mjesto|Naselje]] || [[Spisak općina u Sloveniji|Općina]] || [[Statističke regije u Sloveniji|Statistička regija]] || [[Popis stanovništva u Sloveniji 2011.|Br. stanovnika]] || [[Nadmorska visina|N.V.]] || [[Geografske koordinate|Koordinate]] || [[Poštanski broj|Pošt. br.]] || [[Fotografija]] |- | [[Pacinje]] || [[Ptuj]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''204''' || '''219''' || {{Coord|46|27|02|N|15|56|07|E|}} || '''2252''' || |- | [[Padeški Vrh]] || [[Zreče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''139''' || '''899''' || {{Coord|46|25|09|N|15|22|17|E|}} || '''3214''' || |- | [[Padež (Laško)|Padež]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''58''' || '''637''' || {{Coord|46|10|18|N|15|16|02|E|}} || '''3270''' || |- | [[Padež (Vrhnika)|Padež]] || [[Vrhnika]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''33''' || '''729''' || {{Coord|45|53|04|N|14|21|13|E|}} || '''1353''' || [[Datoteka:Padez Vrhnika Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Padež (Zagorje ob Savi)|Padež]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''28''' || '''748''' || {{Coord|46|03|42|N|15|00|37|E|}} || '''1414''' || |- | [[Padna]] || [[Piran]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''170''' || '''208''' || {{Coord|45|29|29|N|13|41|03|E|}} || '''6333''' || [[Datoteka:Padna - panoramio (1).jpg|100px]] |- | [[Padovo pri Fari]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''5''' || '''316''' || {{Coord|45|29|00|N|14|54|14|E|}} || '''1336''' || |- | [[Padovo pri Osilnici]] || [[Osilnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''19''' || '''481''' || {{Coord|45|32|31|N|14|42|57|E|}} || '''1337''' || |- | [[Paha]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''54''' || '''367''' || {{Coord|45|51|10|N|15|12|17|E|}} || '''8000''' || |- | [[Paka (Dobrepolje)|Paka]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''34''' || '''417''' || {{Coord|45|46|50|N|14|46|18|E|}} || '''1313''' || [[Datoteka:Paka Dobrepolje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Paka (Vitanje)|Paka]] || [[Vitanje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''259''' || '''875''' || {{Coord|46|25|20|N|15|16|25|E|}} || '''3205''' || |- | [[Paka pri Predgradu]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''13''' || '''385''' || {{Coord|45|30|22|N|15|04|05|E|}} || '''8342''' || [[Datoteka:Paka pri Predgradu Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Paka pri Velenju]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''447''' || '''428''' || {{Coord|46|22|56|N|15|08|47|E|}} || '''3320''' || |- | [[Paka–del]] || [[Mislinja]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''47''' || '''958''' || {{Coord|46|25|40|N|15|15|05|E|}} || '''2382''' || |- | [[Pako]] || [[Borovnica (Slovenija)|Borovnica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''143''' || '''349''' || {{Coord|45|56|23|N|14|22|17|E|}} || '''1353''' || [[Datoteka:Pako Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Palčje]] || [[Pivka]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''200''' || '''602''' || {{Coord|45|40|33|N|14|15|26|E|}} || '''6257''' || [[Datoteka:Palcje.jpg|100px]] |- | [[Paloviče]] || [[Tržič]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''67''' || '''524''' || {{Coord|46|21|21|N|14|14|54|E|}} || '''4290''' || |- | [[Paljevo (Kanal)|Paljevo]] || [[Kanal (Slovenija)|Kanal]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''18''' || '''401''' || {{Coord|46|02|26|N|13|36|40|E|}} || '''5210''' || |- | [[Pameče]] || [[Slovenj Gradec]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''1.333''' || '''391''' || {{Coord|46|32|01|N|15|04|43|E|}} || '''2380''' || [[Datoteka:Pameče.jpg|100px]] |- | [[Pance]] || [[Ljubljana]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''86''' || '''521''' || {{Coord|45|59|35|N|14|39|58|E|}} || '''1293''' || [[Datoteka:Pance_Ljubljana_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Paneče]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''129''' || '''469''' || {{Coord|46|05|28|N|15|16|56|E|}} || '''3272''' || |- | [[Pangrč Grm]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''66''' || '''301''' || {{Coord|45|46|20|N|15|15|35|E|}} || '''8321''' || [[Datoteka:Pangrč Grm.jpg|100px]] |- | [[Pangršica]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''79''' || '''463''' || {{Coord|46|18|36|N|14|21|41|E|}} || '''4204''' || [[Datoteka:Pangrsica Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Panovci]] || [[Gornji Petrovci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''40''' || '''361''' || {{Coord|46|45|39|N|16|13|39|E|}} || '''9206''' || [[Datoteka:Zvonik Panovci.jpg|100px]] |- | [[Papeži]] || [[Osilnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''25''' || '''366''' || {{Coord|45|34|00|N|14|42|02|E|}} || '''1337''' || [[Datoteka:Border Slovenia-Croatia Papeži.JPG|100px]] |- | [[Papirnica]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''71''' || '''382''' || {{Coord|46|10|57|N|14|18|30|E|}} || '''4220''' || [[Datoteka:Papirnica Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Paradišče]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''72''' || '''353''' || {{Coord|45|58|28|N|14|37|57|E|}} || '''1293''' || [[Datoteka:Paradišče.JPG|100px]] |- | [[Paradiž (Cirkulane)|Paradiž]] || [[Cirkulane]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''213''' || '''321''' || {{Coord|46|19|33|N|15|59|54|E|}} || '''2282''' || |- | [[Parecag]] || [[Piran]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''986''' || '''88''' || {{Coord|45|28|55|N|13|38|21|E|}} || '''6333''' || [[Datoteka:Parecag Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Paričjak]] || [[Radenci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''232''' || '''250''' || {{Coord|46|37|31|N|16|02|27|E|}} || '''9252''' || |- | [[Paridol]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''129''' || '''441''' || {{Coord|46|09|11|N|15|25|01|E|}} || '''3224''' || |- | [[Parižlje]] || [[Braslovče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''739''' || '''290''' || {{Coord|46|16|57|N|15|03|36|E|}} || '''3314''' || |- | [[Parje]] || [[Pivka]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''110''' || '''543''' || {{Coord|45|39|46|N|14|13|04|E|}} || '''6257''' || [[Datoteka:Parje_SLO.JPG|100px]] |- | [[Parož]] || [[Dobrna]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''54''' || '''556''' || {{Coord|46|21|47|N|15|13|06|E|}} || '''3204''' || |- | [[Paška vas]] || [[Šmartno ob Paki]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''225''' || '''320''' || {{Coord|46|20|29|N|15|01|01|E|}} || '''3327''' || |- | [[Paški Kozjak]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''234''' || '''960''' || {{Coord|46|22|04|N|15|11|04|E|}} || '''3320''' || |- | [[Paunoviči]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''34''' || '''201''' || {{Coord|45|28|40|N|15|21|15|E|}} || '''8341''' || |- | [[Pavičiči]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''20''' || '''153''' || {{Coord|45|34|48|N|15|14|33|E|}} || '''8340''' || |- | [[Pavla vas]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''54''' || '''325''' || {{Coord|45|56|36|N|15|12|40|E|}} || '''8295''' || [[Datoteka:Pavla vas, Malkovec.jpg|100px]] |- | [[Pavlica (Ilirska Bistrica)|Pavlica]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''13''' || '''623''' || {{Coord|45|31|18|N|14|12|01|E|}} || '''6244''' || |- | [[Pavlova vas]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''225''' || '''450''' || {{Coord|46|00|20|N|15|37|29|E|}} || '''8255''' || [[Datoteka:Saint_Gertrude_Church,_Pavlova_vas_04.JPG|100px]] |- | [[Pavlovci (Ormož)|Pavlovci]] || [[Ormož]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''216''' || '''208''' || {{Coord|46|25|10|N|16|10|25|E|}} || '''2270''' || |- | [[Pavlovski Vrh]] || [[Ormož]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''151''' || '''268''' || {{Coord|46|26|42|N|16|10|39|E|}} || '''2259''' || |- | [[Pece (Grosuplje)|Pece]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''89''' || '''353''' || {{Coord|45|56|21|N|14|37|08|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Pece Grosuplje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pecelj]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''55''' || '''225''' || {{Coord|46|06|46|N|15|35|10|E|}} || '''3255''' || |- | [[Peč]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''131''' || '''430''' || {{Coord|45|58|07|N|14|41|58|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Pec_Grosuplje_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pečarovci]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''420''' || '''267''' || {{Coord|46|44|47|N|16|07|59|E|}} || '''9202''' || [[Datoteka:Pogled na Cerkev svetega Boštjana Pečarovci.jpg|100px]] |- | [[Peče]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''213''' || '''439''' || {{Coord|46|08|53|N|14|48|32|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Pece_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pečica]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''107''' || '''470''' || {{Coord|46|16|19|N|15|32|04|E|}} || '''3241''' || |- | [[Pečice (Brežice)|Pečice]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''108''' || '''421''' || {{Coord|46|00|47|N|15|34|44|E|}} || '''3257''' || [[Datoteka:Pečice, Brežice 03.jpg|100px]] |- | [[Pečice (Litija)|Pečice]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''26''' || '''395''' || {{Coord|45|58|57|N|15|01|36|E|}} || '''1274''' || [[Datoteka:Pečice, Litija - 2013-10.jpg|100px]] |- | [[Pečine]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''158''' || '''611''' || {{Coord|46|07|21|N|13|49|53|E|}} || '''5283''' || [[Datoteka:Pecine Slovenia - Kal.JPG|100px]] |- | [[Pečje]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''108''' || '''299''' || {{Coord|46|00|30|N|15|19|46|E|}} || '''8290''' || |- | [[Pečke]] || [[Makole]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''287''' || '''250''' || {{Coord|46|20|04|N|15|40|42|E|}} || '''2321''' || |- | [[Pečki]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''9''' || '''610''' || {{Coord|45|51|07|N|14|33|16|E|}} || '''1314''' || [[Datoteka:Pecki_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pečnik]] || [[Idrija]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''37''' || '''800''' || {{Coord|46|02|14|N|14|02|56|E|}} || '''5281''' || |- | [[Pečovje]] || [[Štore]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''242''' || '''382''' || {{Coord|46|12|42|N|15|18|04|E|}} || '''3220''' || |- | [[Pečovnik]] || [[Celje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''272''' || '''385''' || {{Coord|46|11|57|N|15|15|54|E|}} || '''3000''' || |- | [[Pedrovo]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''-''' || '''366''' || {{Coord|45|51|23|N|13|45|52|E|}} || '''5295''' || [[Datoteka:Pedrovo Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pekel (Maribor)|Pekel]] || [[Maribor]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''170''' || '''374''' || {{Coord|46|35|07|N|15|40|42|E|}} || '''2000''' || [[Datoteka:Kosaki-rail halt.jpg |100px]] |- | [[Pekel (Trebnje)|Pekel]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''70''' || '''290''' || {{Coord|45|54|59|N|15|00|12|E|}} || '''8210''' || |- | [[Pekre]] || [[Maribor]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''1.517''' || '''287''' || {{Coord|46|32|54|N|15|35|42|E|}} || '''2341''' || [[Datoteka:Pekre.JPG|100px]] |- | [[Penoje]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''39''' || '''269''' || {{Coord|46|17|44|N|15|30|46|E|}} || '''3215''' || |- | [[Pepelno]] || [[Celje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''109''' || '''331''' || {{Coord|46|18|21|N|15|14|02|E|}} || '''3201''' || |- | [[Peračica]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''34''' || '''455''' || {{Coord|46|20|22|N|14|14|34|E|}} || '''4243''' || [[Datoteka:Peracica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Peraji]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''0''' || '''298''' || {{Coord|45|27|25|N|13|52|45|E|}} || '''6272''' || |- | [[Perati]] || [[Kobarid]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''24''' || '''828''' || {{Coord|46|12|09|N|13|35|34|E|}} || '''5222''' || |- | [[Perišče]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''16''' || '''235''' || {{Coord|45|50|47|N|15|39|50|E|}} || '''8261''' || |- | [[Pernica (Pesnica)|Pernica]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''416''' || '''247''' || {{Coord|46|34|43|N|15|43|37|E|}} || '''2231''' || [[Datoteka:Pernica.JPG|100px]] |- | [[Pernice]] || [[Muta]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''137''' || '''543''' || {{Coord|46|38|04|N|15|07|33|E|}} || '''2366''' || |- | [[Perniki]] || [[Gorje (Slovenija)|Gorje]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''17''' || '''826''' || {{Coord|46|23|41|N|14|01|36|E|}} || '''4247''' || |- | [[Pernovo]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''507''' || '''277''' || {{Coord|46|17|13|N|15|11|22|E|}} || '''3310''' || |- | [[Perovec]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''45''' || '''284''' || {{Coord|46|20|11|N|15|29|18|E|}} || '''3210''' || |- | [[Perovo]] || [[Ribnica (Slovenija)|Ribnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''10''' || '''676''' || {{Coord|45|47|29|N|14|36|50|E|}} || '''1316''' || |- | [[Pertoča]] || [[Rogašovci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''459''' || '''228''' || {{Coord|46|46|30|N|16|02|40|E|}} || '''9262''' || [[Datoteka:Cerkev_sv._Helene_v_Pertoči.JPG|100px]] |- | [[Perudina]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''48''' || '''240''' || {{Coord|45|28|31|N|15|14|19|E|}} || '''8344''' || |- | [[Pesje]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''89''' || '''164''' || {{Coord|45|56|28|N|15|33|15|E|}} || '''8253''' || |- | [[Peskovci]] || [[Gornji Petrovci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''86''' || '''261''' || {{Coord|46|48|24|N|16|15|00|E|}} || '''9204''' || [[Datoteka:Kapela v Peskovcih.jpg|100px]] |- | [[Pesnica (Kungota)|Pesnica]] || [[Kungota]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''153''' || '''312''' || {{Coord|46|38|30|N|15|33|52|E|}} || '''2201''' || |- | [[Pesnica pri Mariboru]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''913''' || '''308''' || {{Coord|46|36|36|N|15|40|17|E|}} || '''2211''' || [[Datoteka:Pesnica-train_station.jpg|100px]] |- | [[Pesniški Dvor]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''83''' || '''268''' || {{Coord|46|36|03|N|15|41|36|E|}} || '''2211''' || [[Datoteka:Dvorec Pesniški Dvor.JPG|100px]] |- | [[Pestike]] || [[Zavrč]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''126''' || '''268''' || {{Coord|46|20|42|N|16|01|49|E|}} || '''2283''' || |- | [[Peščeni Vrh]] || [[Cerkvenjak]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''110''' || '''314''' || {{Coord|46|33|37|N|15|57|39|E|}} || '''2236''' || |- | [[Peščenik (Ivančna Gorica)|Peščenik]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''74''' || '''441''' || {{Coord|45|57|05|N|14|43|24|E|}} || '''1294''' || [[Datoteka:Pescenik Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Petane]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''36''' || '''223''' || {{Coord|45|45|45|N|15|07|20|E|}} || '''8000''' || |- | [[Petanjci]] || [[Tišina (Slovenija)|Tišina]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''667''' || '''196''' || {{Coord|46|39|02|N|16|04|40|E|}} || '''9251''' || [[Datoteka:Luftbild_von_Petanjci.jpg|100px]] |- | [[Petelinje (Dol pri Ljubljani)|Petelinje]] || [[Dol pri Ljubljani]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''84''' || '''268''' || {{Coord|46|05|41|N|14|40|10|E|}} || '''1262''' || [[Datoteka:Petelinje_Dol_pri_Ljubljani_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Petelinje (Pivka)|Petelinje]] || [[Pivka]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''292''' || '''545''' || {{Coord|45|41|23|N|14|11|46|E|}} || '''6257''' || |- | [[Petelinjek]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''217''' || '''226''' || {{Coord|45|48|51|N|15|13|15|E|}} || '''8000''' || |- | [[Petelinjek pri Ločah]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''47''' || '''317''' || {{Coord|46|20|01|N|15|31|29|E|}} || '''3215''' || |- | [[Petišovci]] || [[Lendava (Slovenija)|Lendava]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''859''' || '''158''' || {{Coord|46|31|33|N|16|27|52|E|}} || '''9220''' || [[Datoteka:Stebrasto_znamenje,_Petišovci.JPG|100px]] |- | [[Petkovec]] || [[Logatec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''458''' || '''688''' || {{Coord|45|58|13|N|14|12|06|E|}} || '''1373''' || |- | [[Petrina]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''7''' || '''228''' || {{Coord|45|27|54|N|14|51|10|E|}} || '''1336''' || [[Datoteka:Village Petrina.jpg|100px]] |- | [[Petrinci]] || [[Sodražica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''29''' || '''848''' || {{Coord|45|45|07|N|14|35|37|E|}} || '''1317''' || [[Datoteka:Gora-vas.jpg|100px]] |- | [[Petrinje]] || [[Hrpelje–Kozina]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''39''' || '''419''' || {{Coord|45|34|29|N|13|54|25|E|}} || '''6240''' || [[Datoteka:Petrinje.jpg|100px]] |- | [[Petrova vas]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''102''' || '''206''' || {{Coord|45|36|46|N|15|09|38|E|}} || '''8340''' || [[Datoteka:Petrova_Vas_Slovenia_-_church.jpg|100px]] |- | [[Petrovče]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''973''' || '''248''' || {{Coord|46|14|46|N|15|11|37|E|}} || '''3301''' || [[Datoteka:Petrovce Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Petrovo Brdo]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''130''' || '''797''' || {{Coord|46|12|52|N|13|59|56|E|}} || '''5243''' || [[Datoteka:Petrovo Brdo Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Petrušnja vas]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''200''' || '''348''' || {{Coord|45|57|30|N|14|50|08|E|}} || '''1296''' || |- | [[Pevno]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''77''' || '''401''' || {{Coord|46|11|24|N|14|18|00|E|}} || '''4220''' || [[Datoteka:Pevno Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pijana Gora]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''13''' || '''269''' || {{Coord|45|56|26|N|15|23|25|E|}} || '''8274''' || |- | [[Pijava Gorica]] || [[Škofljica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''766''' || '''327''' || {{Coord|45|57|10|N|14|34|23|E|}} || '''1291''' || [[Datoteka:PijavaGorica.JPG|100px]] |- | [[Pijavice (Sevnica)|Pijavice]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''61''' || '''229''' || {{Coord|45|58|12|N|15|09|47|E|}} || '''8295''' || [[Datoteka:Pijavice iz Skrovnika.jpg|100px]] |- | [[Pijovci]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''134''' || '''357''' || {{Coord|46|14|55|N|15|32|01|E|}} || '''3240''' || [[Datoteka:Bobovo, Smarje pri Jelsah2.JPG|100px]] |- | [[Pikovnik]] || [[Cerknica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''11''' || '''860''' || {{Coord|45|51|42|N|14|24|58|E|}} || '''1380''' || [[Datoteka:Pikovnik_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pilštanj]] || [[Kozje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''124''' || '''377''' || {{Coord|46|06|00|N|15|31|31|E|}} || '''3261''' || [[Datoteka:Pilstanj.jpg|100px]] |- | [[Pince]] || [[Lendava (Slovenija)|Lendava]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''209''' || '''161''' || {{Coord|46|31|32|N|16|31|20|E|}} || '''9220''' || |- | [[Pince–Marof]] || [[Lendava (Slovenija)|Lendava]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''104''' || '''156''' || {{Coord|46|30|57|N|16|30|22|E|}} || '''9220''' || |- | [[Piran]] || [[Piran]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''4.192''' || '''13''' || {{Coord|45|31|42|N|13|34|06|E|}} || '''6330''' || [[Datoteka:Piran_harbour_Tartini_trg.jpg|100px]] |- | [[Pirče]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''15''' || '''228''' || {{Coord|45|28|05|N|14|51|28|E|}} || '''1336''' || [[Datoteka:Pirče.jpg|100px]] |- | [[Pirešica]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''150''' || '''379''' || {{Coord|46|20|43|N|15|09|41|E|}} || '''3320''' || |- | [[Pirmane]] || [[Cerknica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''9''' || '''680''' || {{Coord|45|50|12|N|14|27|54|E|}} || '''1380''' || [[Datoteka:Pirmane Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Piršenbreg]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''266''' || '''226''' || {{Coord|45|57|56|N|15|39|13|E|}} || '''8254''' || [[Datoteka:Piršenbreg.jpg|100px]] |- | [[Pirševo]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''32''' || '''513''' || {{Coord|46|13|29|N|14|42|26|E|}} || '''1219''' || |- | [[Pisari (Koper)|Pisari]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''12''' || '''177''' || {{Coord|45|27|26|N|13|53|47|E|}} || '''6272''' || |- | [[Pišece]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''345''' || '''232''' || {{Coord|46|00|11|N|15|38|52|E|}} || '''8255''' || [[Datoteka:Pisece.JPG|100px]] |- | [[Pivka]] || [[Pivka]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''2.088''' || '''549''' || {{Coord|45|40|57|N|14|11|46|E|}} || '''6257''' || [[Datoteka:Pivka wiew.jpg|100px]] |- | [[Pivola]] || [[Hoče–Slivnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''672''' || '''342''' || {{Coord|46|30|15|N|15|37|25|E|}} || '''2311''' || [[Datoteka:Pivola Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Placar]] || [[Destrnik]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''274''' || '''251''' || {{Coord|46|27|39|N|15|53|15|E|}} || '''2253''' || |- | [[Placerovci]] || [[Gorišnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''168''' || '''206''' || {{Coord|46|24|08|N|16|01|41|E|}} || '''2272''' || |- | [[Plač (Kungota)|Plač]] || [[Kungota]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''135''' || '''300''' || {{Coord|46|39|53|N|15|35|23|E|}} || '''2201''' || |- | [[Plače]] || [[Ajdovščina]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''234''' || '''144''' || {{Coord|45|52|35|N|13|52|32|E|}} || '''5270''' || [[Datoteka:Plače, Ajdovščina.jpg|100px]] |- | [[Planica (Kranj)|Planica]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''22''' || '''731''' || {{Coord|46|12|46|N|14|16|58|E|}} || '''4000''' || [[Datoteka:Planica_Kranj_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Planica (Rače–Fram)|Planica]] || [[Rače–Fram]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''136''' || '''660''' || {{Coord|46|28|09|N|15|34|49|E|}} || '''2313''' || |- | [[Planina (Ajdovščina)|Planina]] || [[Ajdovščina]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''461''' || '''277''' || {{Coord|45|51|23|N|13|54|23|E|}} || '''5270''' || |- | [[Planina (Ivančna Gorica)|Planina]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''9''' || '''605''' || {{Coord|46|00|10|N|14|47|54|E|}} || '''1295''' || [[Datoteka:Planina Ivancna Gorica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Planina (Kostel)|Planina]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''8''' || '''353''' || {{Coord|45|28|53|N|14|51|48|E|}} || '''1336''' || [[Datoteka:Planina, Kostel.jpg|100px]] |- | [[Planina (Ljubno)|Planina]] || [[Ljubno (Slovenija)|Ljubno]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''94''' || '''923''' || {{Coord|46|23|44|N|14|50|37|E|}} || '''3333''' || |- | [[Planina (Postojna)|Planina]] || [[Postojna]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''815''' || '''453''' || {{Coord|45|49|49|N|14|15|10|E|}} || '''6232''' || [[Datoteka:Planina_Postojna_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Planina (Semič)|Planina]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''2''' || '''742''' || {{Coord|45|37|19|N|15|06|26|E|}} || '''8333''' || [[Datoteka:Planina Semic Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Planina na Pohorju]] || [[Zreče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''195''' || '''1.057''' || {{Coord|46|25|34|N|15|23|43|E|}} || '''3214''' || |- | [[Planina nad Horjulom]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''116''' || '''773''' || {{Coord|46|02|53|N|14|12|55|E|}} || '''4224''' || [[Datoteka:Planina_nad_Horjulom_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Planina pod Golico]] || [[Jesenice]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''289''' || '''948''' || {{Coord|46|27|57|N|14|03|02|E|}} || '''4270''' || [[Datoteka:PlaninaPodGolico1.jpg|100px]] |- | [[Planina pod Šumikom]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''95''' || '''844''' || {{Coord|46|26|37|N|15|29|26|E|}} || '''2315''' || |- | [[Planina pri Cerknem]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''137''' || '''601''' || {{Coord|46|07|33|N|14|00|27|E|}} || '''5282''' || [[Datoteka:Planina pri Cerknem Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Planina pri Raki]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''63''' || '''352''' || {{Coord|45|57|08|N|15|22|19|E|}} || '''8274''' || |- | [[Planina pri Sevnici]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''378''' || '''533''' || {{Coord|46|06|21|N|15|24|32|E|}} || '''3225''' || [[Datoteka:Planina pri Sevnici.jpg|100px]] |- | [[Planina v Podbočju]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''31''' || '''679''' || {{Coord|45|49|48|N|15|30|25|E|}} || '''8312''' || [[Datoteka:Planina v Podbočju 2018 02.jpg|100px]] |- | [[Planinca (Brezovica)|Planinca]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''2''' || '''562''' || {{Coord|45|57|23|N|14|26|50|E|}} || '''1352''' || [[Datoteka:Planinca_Brezovica_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Planinca (Šentjur)|Planinca]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''52''' || '''371''' || {{Coord|46|10|40|N|15|23|27|E|}} || '''3233''' || |- | [[Planinska vas (Šentjur)|Planinska vas]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''90''' || '''550''' || {{Coord|46|06|19|N|15|26|14|E|}} || '''3225''' || |- | [[Planinska vas (Trbovlje)|Planinska vas]] || [[Trbovlje]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''81''' || '''619''' || {{Coord|46|10|09|N|15|01|52|E|}} || '''1420''' || [[Datoteka:Planinska vas IMG 6449.jpg|100px]] |- | [[Planinski Vrh]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''55''' || '''529''' || {{Coord|46|06|46|N|15|26|46|E|}} || '''3225''' || |- | [[Planjsko (Majšperk)|Planjsko]] || [[Majšperk]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''47''' || '''268''' || {{Coord|46|18|49|N|15|46|05|E|}} || '''2322''' || |- | [[Plat (Mežica)|Plat]] || [[Mežica]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''68''' || '''1.013''' || {{Coord|46|30|32|N|14|53|41|E|}} || '''2392''' || |- | [[Plat (Rogaška Slatina)|Plat]] || [[Rogaška Slatina]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''90''' || '''320''' || {{Coord|46|13|16|N|15|36|06|E|}} || '''3250''' || |- | [[Platinovec]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''112''' || '''370''' || {{Coord|46|12|48|N|15|27|38|E|}} || '''3231''' || |- | [[Plave]] || [[Kanal (Slovenija)|Kanal]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''249''' || '''94''' || {{Coord|46|02|27|N|13|34|51|E|}} || '''5210''' || [[Datoteka:PLAVE 04.08.2014 052.jpg|100px]] |- | [[Plavje]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''500''' || '''85''' || {{Coord|45|34|23|N|13|48|04|E|}} || '''6281''' || [[Datoteka:Plavje.JPG|100px]] |- | [[Plavški Rovt]] || [[Jesenice]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''87''' || '''860''' || {{Coord|46|27|11|N|14|02|04|E|}} || '''4270''' || [[Datoteka:Plavški Rovt.jpg|100px]] |- | [[Plazovje]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''22''' || '''405''' || {{Coord|46|08|07|N|15|12|43|E|}} || '''3270''' || |- | [[Plemberk]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''67''' || '''272''' || {{Coord|45|46|01|N|15|12|40|E|}} || '''8322''' || |- | [[Ples (Bistrica ob Sotli)|Ples]] || [[Bistrica ob Sotli]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''72''' || '''239''' || {{Coord|46|04|29|N|15|39|02|E|}} || '''3256''' || |- | [[Ples (Moravče)|Ples]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''65''' || '''432''' || {{Coord|46|08|22|N|14|47|17|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Ples Moravce Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Plesko]] || [[Hrastnik]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''40''' || '''461''' || {{Coord|46|08|39|N|15|04|15|E|}} || '''1430''' || [[Datoteka:Plesko 20190518 125400.jpg|100px]] |- | [[Pleš (Žužemberk)|Pleš]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''16''' || '''506''' || {{Coord|45|46|05|N|14|52|35|E|}} || '''8362''' || [[Datoteka:Ples_Zuzemberk_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pleše]] || [[Škofljica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''48''' || '''440''' || {{Coord|45|59|42|N|14|36|33|E|}} || '''1291''' || [[Datoteka:Plese Skofljica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Plešivec (Velenje)|Plešivec]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''424''' || '''585''' || {{Coord|46|24|36|N|15|06|20|E|}} || '''3320''' || |- | [[Plešivica (Brezovica)|Plešivica]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''186''' || '''374''' || {{Coord|45|59|55|N|14|23|42|E|}} || '''1357''' || [[Datoteka:Plesivica_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Plešivica (Ljutomer)|Plešivica]] || [[Ljutomer]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''102''' || '''324''' || {{Coord|46|29|04|N|16|11|11|E|}} || '''2259''' || |- | [[Plešivica (Sežana)|Plešivica]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''60''' || '''401''' || {{Coord|45|41|41|N|13|54|46|E|}} || '''6210''' || |- | [[Plešivica (Žužemberk)|Plešivica]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''25''' || '''404''' || {{Coord|45|49|36|N|14|52|35|E|}} || '''8360''' || |- | [[Plešivica pri Žalni]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''155''' || '''422''' || {{Coord|45|55|49|N|14|42|00|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Plesivica_pri_Zalni_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Plešivo]] || [[Brda (Slovenija)|Brda]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''239''' || '''124''' || {{Coord|45|58|56|N|13|30|16|E|}} || '''5212''' || |- | [[Pleterje (Kidričevo)|Pleterje]] || [[Kidričevo]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''238''' || '''238''' || {{Coord|46|22|50|N|15|44|57|E|}} || '''2324''' || |- | [[Pleterje (Krško)|Pleterje]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''174''' || '''285''' || {{Coord|45|58|09|N|15|31|49|E|}} || '''8272''' || |- | [[Pletovarje]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''159''' || '''346''' || {{Coord|46|17|02|N|15|25|57|E|}} || '''3222''' || |- | [[Plintovec]] || [[Kungota]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''669''' || '''328''' || {{Coord|46|38|25|N|15|37|14|E|}} || '''2201''' || |- | [[Pliskovica]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''230''' || '''278''' || {{Coord|45|46|23|N|13|46|50|E|}} || '''6221''' || |- | [[Plitvica]] || [[Apače (Slovenija)|Apače]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''106''' || '''217''' || {{Coord|46|40|36|N|15|55|44|E|}} || '''9253''' || [[Datoteka:Kužno_znamenje_v_Plitvici.jpg|100px]] |- | [[Plitvički Vrh]] || [[Gornja Radgona]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''179''' || '''279''' || {{Coord|46|39|45|N|15|55|57|E|}} || '''9250''' || |- | [[Plodršnica]] || [[Šentilj]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''124''' || '''302''' || {{Coord|46|38|35|N|15|46|00|E|}} || '''2213''' || |- | [[Plosovo]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''7''' || '''569''' || {{Coord|45|48|11|N|14|36|28|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Plosovo_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pluska (Trebnje)|Pluska]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''45''' || '''320''' || {{Coord|45|54|43|N|14|57|37|E|}} || '''8210''' || |- | [[Plužna]] || [[Bovec]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''54''' || '''452''' || {{Coord|46|20|11|N|13|31|10|E|}} || '''5230''' || [[Datoteka:Plužna.jpg|100px]] |- | [[Plužnje]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''129''' || '''477''' || {{Coord|46|05|08|N|13|58|40|E|}} || '''5282''' || |- | [[Pobegi]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''1.228''' || '''92''' || {{Coord|45|32|24|N|13|47|39|E|}} || '''6276''' || [[Datoteka:Pobegi (Koper).jpg|100px]] |- | [[Pobrež]] || [[Oplotnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''148''' || '''307''' || {{Coord|46|21|31|N|15|27|42|E|}} || '''3210''' || |- | [[Pobrežje (Črnomelj)|Pobrežje]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''9''' || '''169''' || {{Coord|45|31|53|N|15|18|43|E|}} || '''8341''' || [[Datoteka:Grad_Pobrežje1.jpg|100px]] |- | [[Pobrežje (Videm)|Pobrežje]] || [[Videm (Slovenija)|Videm]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''907''' || '''224''' || {{Coord|46|23|11|N|15|52|24|E|}} || '''2284''' || |- | [[Počakovo]] || [[Radeče]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''128''' || '''554''' || {{Coord|46|03|18|N|15|05|48|E|}} || '''1433''' || |- | [[Poče]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''88''' || '''653''' || {{Coord|46|09|13|N|13|59|03|E|}} || '''5282''' || |- | [[Počehova]] || [[Maribor]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''358''' || '''295''' || {{Coord|46|35|00|N|15|39|00|E|}} || '''2000''' || |- | [[Počenik]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''108''' || '''412''' || {{Coord|46|39|17|N|15|44|22|E|}} || '''2222''' || |- | [[Podbela]] || [[Kobarid]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''74''' || '''313''' || {{Coord|46|14|50|N|13|27|22|E|}} || '''5223''' || [[Datoteka:Podbela Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podbeže]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''85''' || '''605''' || {{Coord|45|32|48|N|14|09|09|E|}} || '''6250''' || |- | [[Podblica]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''118''' || '''631''' || {{Coord|46|15|32|N|14|12|36|E|}} || '''4201''' || [[Datoteka:Podblica Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podboč]] || [[Poljčane]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''20''' || '''270''' || {{Coord|46|18|09|N|15|35|33|E|}} || '''2319''' || |- | [[Podbočje]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''314''' || '''153''' || {{Coord|45|51|56|N|15|27|47|E|}} || '''8312''' || [[Datoteka:Holy Cross Parish Church (Podbočje) 14.jpg|100px]] |- | [[Podboršt (Ivančna Gorica)|Podboršt]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''116''' || '''305''' || {{Coord|45|55|21|N|14|52|13|E|}} || '''1296''' || |- | [[Podboršt (Sevnica)|Podboršt]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''99''' || '''333''' || {{Coord|46|00|11|N|15|09|11|E|}} || '''8297''' || |- | [[Podboršt pri Komendi]] || [[Komenda]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''210''' || '''348''' || {{Coord|46|12|47|N|14|32|36|E|}} || '''1218''' || [[Datoteka:Podborst_pri_Komendi_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podbrdo (Tolmin)|Podbrdo]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''695''' || '''535''' || {{Coord|46|12|36|N|13|58|22|E|}} || '''5243''' || [[Datoteka:Podbrdo Tolmin Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podbreg (Kamnik)|Podbreg]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''25''' || '''580''' || {{Coord|46|14|07|N|14|43|31|E|}} || '''1219''' || |- | [[Podbreg (Vipava)|Podbreg]] || [[Vipava]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''110''' || '''384''' || {{Coord|45|46|58|N|13|58|41|E|}} || '''5272''' || |- | [[Podbrezje]] || [[Naklo (Slovenija)|Naklo]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''788''' || '''404''' || {{Coord|46|17|28|N|14|16|59|E|}} || '''4202''' || [[Datoteka:Podbrezje Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Podbreže]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''35''' || '''383''' || {{Coord|45|43|31|N|13|55|52|E|}} || '''6210''' || |- | [[Podbukovje]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''153''' || '''277''' || {{Coord|45|52|32|N|14|47|10|E|}} || '''1301''' || [[Datoteka:Podbukovje Ivancna Gorica Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Podbukovje pri Vačah]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''34''' || '''526''' || {{Coord|46|07|01|N|14|53|13|E|}} || '''1252''' || |- | [[Podcerkev]] || [[Loška dolina]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''124''' || '''581''' || {{Coord|45|42|43|N|14|27|29|E|}} || '''1386''' || [[Datoteka:Podcerkev Slovenia 3.jpg|100px]] |- | [[Podčetrtek]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''528''' || '''211''' || {{Coord|46|09|22|N|15|35|51|E|}} || '''3254''' || [[Datoteka:Podcetrtek_(8618460133).jpg|100px]] |- | [[Poden]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''7''' || '''334''' || {{Coord|45|29|42|N|14|54|20|E|}} || '''1336''' || |- | [[Podgaj (Šentjur)|Podgaj]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''102''' || '''315''' || {{Coord|46|14|34|N|15|27|04|E|}} || '''3232''' || |- | [[Podgora (Dobrepolje)|Podgora]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''123''' || '''439''' || {{Coord|45|49|36|N|14|42|08|E|}} || '''1312''' || [[Datoteka:Podgora Dobropolje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podgora (Gorenja vas–Poljane)|Podgora]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''178''' || '''425''' || {{Coord|46|06|02|N|14|06|42|E|}} || '''4224''' || [[Datoteka:Podgora Gorenja Vas-Poljane Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podgora (Ravne na Koroškem)|Podgora]] || [[Ravne na Koroškem]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''336''' || '''568''' || {{Coord|46|30|46|N|14|58|21|E|}} || '''2394''' || [[Datoteka:Ivarcko jezero 095928.jpg|100px]] |- | [[Podgora (Straža)|Podgora]] || [[Straža (Slovenija)|Straža]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''183''' || '''184''' || {{Coord|45|48|26|N|15|05|59|E|}} || '''8351''' || |- | [[Podgora (Šmartno ob Paki)|Podgora]] || [[Šmartno ob Paki]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''197''' || '''307''' || {{Coord|46|18|44|N|15|03|00|E|}} || '''3327''' || |- | [[Podgora pri Dolskem]] || [[Dol pri Ljubljani]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''252''' || '''267''' || {{Coord|46|05|32|N|14|39|24|E|}} || '''1262''' || [[Datoteka:Podgora pri Dolskem.jpg|100px]] |- | [[Podgora pri Ložu]] || [[Loška dolina]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''114''' || '''598''' || {{Coord|45|41|04|N|14|29|16|E|}} || '''1386''' || [[Datoteka:Podgora pri Lozu Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Podgora pri Zlatem Polju]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''25''' || '''555''' || {{Coord|46|11|35|N|14|43|12|E|}} || '''1225''' || [[Datoteka:Podgora pri Zlatem Polju Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Podgorci (Ormož)|Podgorci]] || [[Ormož]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''530''' || '''210''' || {{Coord|46|25|28|N|16|03|10|E|}} || '''2273''' || [[Datoteka:OddalecPodgorci.JPG|100px]] |- | [[Podgorica (Dobrepolje)|Podgorica]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''59''' || '''438''' || {{Coord|45|50|39|N|14|42|05|E|}} || '''1312''' || [[Datoteka:Podgorica Dobrepolje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podgorica (Sevnica)|Podgorica]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''110''' || '''446''' || {{Coord|46|03|21|N|15|17|27|E|}} || '''8290''' || |- | [[Podgorica pri Pečah]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''56''' || '''466''' || {{Coord|46|08|22|N|14|49|28|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Podgorica pri Pecah Slovenia - Vojni Dol.jpg|100px]] |- | [[Podgorica pri Podtaboru]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''46''' || '''346''' || {{Coord|45|56|04|N|14|36|59|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Podgorica pri Podtaboru Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podgorica pri Šmarju]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''89''' || '''377''' || {{Coord|45|58|53|N|14|37|13|E|}} || '''1293''' || [[Datoteka:Podgorica pri Šmarju.JPG|100px]] |- | [[Podgorje (Apače)|Podgorje]] || [[Apače (Slovenija)|Apače]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''191''' || '''231''' || {{Coord|46|42|17|N|15|49|21|E|}} || '''9253''' || [[Datoteka:Kip_sv._Pavla,_Podgorje.JPG|100px]] |- | [[Podgorje (Kamnik)|Podgorje]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''993''' || '''377''' || {{Coord|46|13|03|N|14|35|29|E|}} || '''1240''' || [[Datoteka:Podgorje-Kamnik1.jpg|100px]] |- | [[Podgorje (Koper)|Podgorje]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''162''' || '''506''' || {{Coord|45|31|41|N|13|57|09|E|}} || '''6216''' || [[Datoteka:Podgorje.jpg|100px]] |- | [[Podgorje (Slovenj Gradec)|Podgorje]] || [[Slovenj Gradec]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''946''' || '''445''' || {{Coord|46|28|05|N|15|05|24|E|}} || '''2381''' || |- | [[Podgorje (Velenje)|Podgorje]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''164''' || '''427''' || {{Coord|46|21|38|N|15|04|40|E|}} || '''3320''' || |- | [[Podgorje ob Sevnični]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''127''' || '''478''' || {{Coord|46|03|59|N|15|20|27|E|}} || '''8292''' || |- | [[Podgorje pod Čerinom]] || [[Vojnik (Slovenija)|Vojnik]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''99''' || '''447''' || {{Coord|46|19|38|N|15|20|27|E|}} || '''3213''' || |- | [[Podgorje pri Letušu]] || [[Braslovče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''68''' || '''324''' || {{Coord|46|19|11|N|15|00|36|E|}} || '''3327''' || |- | [[Podgorje pri Pišecah]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''210''' || '''181''' || {{Coord|45|59|43|N|15|39|46|E|}} || '''8255''' || |- | [[Podgozd (Ig)|Podgozd]] || [[Ig (Slovenija)|Ig]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''100''' || '''509''' || {{Coord|45|55|52|N|14|32|16|E|}} || '''1292''' || [[Datoteka:Podgozd_Ig_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podgozd (Nova Gorica)|Podgozd]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''40''' || '''707''' || {{Coord|45|59|39|N|13|43|00|E|}} || '''5252''' || |- | [[Podgozd (Žužemberk)|Podgozd]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''88''' || '''205''' || {{Coord|45|48|02|N|14|57|55|E|}} || '''8361''' || [[Datoteka:Podgozd Zuzemberk Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podgračeno]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''30''' || '''150''' || {{Coord|45|52|29|N|15|38|59|E|}} || '''8261''' || |- | [[Podgrad (Gornja Radgona)|Podgrad]] || [[Gornja Radgona]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''160''' || '''210''' || {{Coord|46|40|53|N|15|58|14|E|}} || '''9250''' || |- | [[Podgrad (Ilirska Bistrica)|Podgrad]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''614''' || '''548''' || {{Coord|45|31|20|N|14|08|34|E|}} || '''6244''' || [[Datoteka:Croatia P8206378 (3979218151).jpg|100px]] |- | [[Podgrad (Ljubljana)|Podgrad]] || [[Ljubljana]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''233''' || '''275''' || {{Coord|46|04|11|N|14|38|20|E|}} || '''1000''' || [[Datoteka:Podgrad_Ljubljana_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podgrad (Novo Mesto)|Podgrad]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''127''' || '''447''' || {{Coord|45|44|03|N|15|12|02|E|}} || '''8000''' || [[Datoteka:Grad_Mehovo_17.jpg|100px]] |- | [[Podgrad (Šentjur)|Podgrad]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''208''' || '''365''' || {{Coord|46|13|13|N|15|22|53|E|}} || '''3230''' || |- | [[Podgrad na Pohorju]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''70''' || '''671''' || {{Coord|46|24|44|N|15|26|50|E|}} || '''2317''' || |- | [[Podgrad pri Vremah]] || [[Divača]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''24''' || '''548''' || {{Coord|45|37|43|N|14|01|12|E|}} || '''6217''' || |- | [[Podgradje]] || [[Ljutomer]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''267''' || '''183''' || {{Coord|46|30|27|N|16|12|22|E|}} || '''9240''' || |- | [[Podgraje]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''254''' || '''463''' || {{Coord|45|31|29|N|14|20|42|E|}} || '''6250''' || |- | [[Podgrič]] || [[Vipava]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''53''' || '''231''' || {{Coord|45|47|18|N|13|59|45|E|}} || '''5272''' || |- | [[Podhojni Hrib]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''40''' || '''544''' || {{Coord|45|51|15|N|14|34|30|E|}} || '''1314''' || [[Datoteka:Podhojni_Hrib_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podhom]] || [[Gorje (Slovenija)|Gorje]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''329''' || '''562''' || {{Coord|46|23|18|N|14|05|31|E|}} || '''4247''' || [[Datoteka:Podhom Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podhosta]] || [[Dolenjske Toplice]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''182''' || '''188''' || {{Coord|45|45|40|N|15|01|49|E|}} || '''8350''' || |- | [[Podhruška]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''62''' || '''427''' || {{Coord|46|13|34|N|14|40|23|E|}} || '''1241''' || [[Datoteka:Podhruska_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podigrac]] || [[Kungota]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''69''' || '''331''' || {{Coord|46|40|30|N|15|37|00|E|}} || '''2201''' || |- | [[Podjelovo Brdo]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''134''' || '''813''' || {{Coord|46|06|07|N|14|02|22|E|}} || '''4225''' || |- | [[Podjelše]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''33''' || '''419''' || {{Coord|46|14|49|N|14|36|51|E|}} || '''1241''' || [[Datoteka:Podjelse Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Podjelje]] || [[Bohinj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''67''' || '''1.029''' || {{Coord|46|18|48|N|13|57|38|E|}} || '''4267''' || [[Datoteka:Podjelje.jpg|100px]] |- | [[Podjetniško naselje Kočevje]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''0''' || '''472''' || {{Coord|45|39|18|N|14|50|59|E|}} || '''1332''' || |- | [[Podklanc]] || [[Dravograd]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''153''' || '''362''' || {{Coord|46|34|34|N|15|01|12|E|}} || '''2370''' || |- | [[Podklanec (Črnomelj)|Podklanec]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''83''' || '''206''' || {{Coord|45|28|03|N|15|15|41|E|}} || '''8344''' || |- | [[Podklanec (Sodražica)|Podklanec]] || [[Sodražica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''93''' || '''587''' || {{Coord|45|46|00|N|14|34|48|E|}} || '''1317''' || |- | [[Podklanec (Žiri)|Podklanec]] || [[Žiri (Slovenija)|Žiri]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''16''' || '''498''' || {{Coord|46|00|34|N|14|07|42|E|}} || '''4226''' || [[Datoteka:Podklanec Ziri Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podkočna]] || [[Jesenice]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''57''' || '''532''' || {{Coord|46|25|21|N|14|04|58|E|}} || '''4273''' || [[Datoteka:GCERC - Kočna station (9358692821).jpg|100px]] |- | [[Podkogelj]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''16''' || '''549''' || {{Coord|45|48|38|N|14|35|57|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Podkogelj_Slovenia_2.jpg|100px]] |- | [[Podkoren]] || [[Kranjska Gora]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''405''' || '''861''' || {{Coord|46|29|42|N|13|45|22|E|}} || '''4280''' || [[Datoteka:Podkoren from Visoka Ponca.jpg|100px]] |- | [[Podkraj (Ajdovščina)|Podkraj]] || [[Ajdovščina]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''425''' || '''808''' || {{Coord|45|51|50|N|14|03|40|E|}} || '''5273''' || [[Datoteka:SLO-Podkraj2.JPG|100px]] |- | [[Podkraj (Hrastnik)|Podkraj]] || [[Hrastnik]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''482''' || '''221''' || {{Coord|46|07|12|N|15|05|09|E|}} || '''1430''' || [[Datoteka:Podkraj, Hrastnik - cerkev sv. Nikolaja.jpg|100px]] |- | [[Podkraj (Ig)|Podkraj]] || [[Ig (Slovenija)|Ig]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''120''' || '''299''' || {{Coord|45|58|32|N|14|27|56|E|}} || '''1292''' || [[Datoteka:Podkraj_Ig_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podkraj (Ravne na Koroškem)|Podkraj]] || [[Ravne na Koroškem]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''85''' || '''602''' || {{Coord|46|30|55|N|14|57|19|E|}} || '''2390''' || |- | [[Podkraj (Velike Lašče)|Podkraj]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''16''' || '''627''' || {{Coord|45|48|59|N|14|38|44|E|}} || '''1315''' || |- | [[Podkraj (Žalec)|Podkraj]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''209''' || '''358''' || {{Coord|46|19|39|N|15|08|34|E|}} || '''3310''' || |- | [[Podkraj pri Mežici]] || [[Mežica]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''113''' || '''615''' || {{Coord|46|31|35|N|14|50|08|E|}} || '''2392''' || |- | [[Podkraj pri Velenju]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''764''' || '''511''' || {{Coord|46|21|00|N|15|05|07|E|}} || '''3320''' || |- | [[Podkraj pri Zagorju]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''47''' || '''307''' || {{Coord|46|08|20|N|14|58|28|E|}} || '''1410''' || |- | [[Podkum]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''224''' || '''701''' || {{Coord|46|04|05|N|15|02|13|E|}} || '''1414''' || [[Datoteka:Podkumska cerkev IMG 2039.jpg|100px]] |- | [[Podlanišče]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''144''' || '''789''' || {{Coord|46|06|37|N|14|00|48|E|}} || '''5282''' || [[Datoteka:Podlanisce_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podlehnik]] || [[Podlehnik]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''388''' || '''225''' || {{Coord|46|20|09|N|15|52|43|E|}} || '''2286''' || |- | [[Podlesje]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''3''' || '''511''' || {{Coord|45|32|13|N|14|57|33|E|}} || '''1330''' || |- | [[Podlešje]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''58''' || '''521''' || {{Coord|46|09|48|N|15|22|48|E|}} || '''3233''' || |- | [[Podlipa (Krško)|Podlipa]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''45''' || '''211''' || {{Coord|45|54|54|N|15|22|42|E|}} || '''8274''' || |- | [[Podlipa (Vrhnika)|Podlipa]] || [[Vrhnika]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''467''' || '''347''' || {{Coord|46|00|20|N|14|13|23|E|}} || '''1360''' || [[Datoteka:Podlipa Vrhnika Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podlipa (Žužemberk)|Podlipa]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''39''' || '''242''' || {{Coord|45|50|29|N|14|59|58|E|}} || '''8361''' || |- | [[Podlipoglav]] || [[Ljubljana]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''201''' || '''302''' || {{Coord|46|01|01|N|14|37|24|E|}} || '''1261''' || [[Datoteka:Podlipoglav_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podlipovica]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''476''' || '''417''' || {{Coord|46|09|40|N|14|54|32|E|}} || '''1411''' || [[Datoteka:Podlipovica Slovenia - Medija.jpg|100px]] |- | [[Podlisec]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''27''' || '''247''' || {{Coord|45|52|41|N|14|58|12|E|}} || '''8211''' || |- | [[Podlog (Črnomelj)|Podlog]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''66''' || '''163''' || {{Coord|45|31|33|N|15|11|23|E|}} || '''8343''' || |- | [[Podlog (Velike Lašče)|Podlog]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''30''' || '''521''' || {{Coord|45|51|03|N|14|36|14|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Podlog_Velike_Lasce_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podlog pod Bohorjem]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''61''' || '''409''' || {{Coord|46|05|13|N|15|27|49|E|}} || '''3225''' || |- | [[Podlog v Savinjski dolini]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''311''' || '''272''' || {{Coord|46|15|51|N|15|08|00|E|}} || '''3311''' || |- | [[Podlom]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''42''' || '''893''' || {{Coord|46|15|40|N|14|41|35|E|}} || '''1242''' || [[Datoteka:Podlom Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podlonk]] || [[Železniki]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''153''' || '''772''' || {{Coord|46|13|59|N|14|07|32|E|}} || '''4228''' || [[Datoteka:Podlonk_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podlož]] || [[Loška dolina]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''53''' || '''605''' || {{Coord|45|44|07|N|14|27|39|E|}} || '''1386''' || [[Datoteka:Podloz Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podlože]] || [[Majšperk]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''282''' || '''250''' || {{Coord|46|21|39|N|15|44|28|E|}} || '''2323''' || |- | [[Podljubelj]] || [[Tržič]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''807''' || '''658''' || {{Coord|46|23|53|N|14|17|13|E|}} || '''4290''' || [[Datoteka:Podljubelj.jpg|100px]] |- | [[Podmelec]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''86''' || '''298''' || {{Coord|46|09|52|N|13|48|36|E|}} || '''5216''' || [[Datoteka:Podmelec Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podmilj]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''53''' || '''473''' || {{Coord|46|10|34|N|14|50|36|E|}} || '''1223''' || [[Datoteka:Podmilj Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podmolnik]] || [[Ljubljana]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''475''' || '''314''' || {{Coord|46|01|10|N|14|35|47|E|}} || '''1261''' || [[Datoteka:Podmolnik_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podnanos]] || [[Vipava]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''395''' || '''169''' || {{Coord|45|47|50|N|13|58|18|E|}} || '''5272''' || [[Datoteka:Podnanos_(2).jpg|100px]] |- | [[Podnart]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''354''' || '''378''' || {{Coord|46|17|46|N|14|15|19|E|}} || '''4244''' || [[Datoteka:Podnart-train station.jpg|100px]] |- | [[Podob]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''21''' || '''284''' || {{Coord|46|19|11|N|15|29|45|E|}} || '''3215''' || |- | [[Podobeno]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''52''' || '''431''' || {{Coord|46|08|40|N|14|11|06|E|}} || '''4223''' || [[Datoteka:Podobeno Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podolnica]] || [[Horjul]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''207''' || '''353''' || {{Coord|46|01|36|N|14|19|39|E|}} || '''1354''' || [[Datoteka:Podolnica1.JPG|100px]] |- | [[Podolševa]] || [[Solčava]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''60''' || '''1.064''' || {{Coord|46|26|11|N|14|41|43|E|}} || '''3335''' || [[Datoteka:Sv Duh-Podolševa.jpg|100px]] |- | [[Podova]] || [[Rače–Fram]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''307''' || '''253''' || {{Coord|46|26|04|N|15|41|55|E|}} || '''2327''' || |- | [[Podpeca]] || [[Črna na Koroškem]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''195''' || '''929''' || {{Coord|46|29|22|N|14|49|18|E|}} || '''2393''' || [[Datoteka:Lodge_on_Peca_06.jpg|100px]] |- | [[Podpeč (Brezovica)|Podpeč]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''529''' || '''293''' || {{Coord|45|58|15|N|14|25|03|E|}} || '''1352''' || [[Datoteka:Podpec1.JPG|100px]] |- | [[Podpeč (Dobrepolje)|Podpeč]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''142''' || '''441''' || {{Coord|45|50|24|N|14|41|12|E|}} || '''1312''' || [[Datoteka:Podpeč, Dobrepolje.JPG|100px]] |- | [[Podpeč (Koper)|Podpeč]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''44''' || '''312''' || {{Coord|45|31|21|N|13|54|27|E|}} || '''6275''' || [[Datoteka:Wehrturm (Podpeč).JPG|100px]] |- | [[Podpeč nad Marofom]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''33''' || '''582''' || {{Coord|46|06|22|N|15|22|52|E|}} || '''3225''' || |- | [[Podpeč ob Dravinji]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''49''' || '''283''' || {{Coord|46|17|42|N|15|32|24|E|}} || '''3215''' || |- | [[Podpeč pod Skalo]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''21''' || '''492''' || {{Coord|46|01|17|N|14|57|51|E|}} || '''1274''' || |- | [[Podpeč pri Šentvidu]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''60''' || '''541''' || {{Coord|46|05|49|N|15|26|44|E|}} || '''3225''' || [[Datoteka:Podpeč pri Šentvidu.jpg|100px]] |- | [[Podplanina]] || [[Loški Potok]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''31''' || '''612''' || {{Coord|45|35|59|N|14|39|04|E|}} || '''1319''' || |- | [[Podplat]] || [[Rogaška Slatina]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''111''' || '''229''' || {{Coord|46|14|41|N|15|34|31|E|}} || '''3241''' || [[Datoteka:Cerkev Sv Benedikt Podplat Kirche Chapel.JPG|100px]] |- | [[Podpleče]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''18''' || '''724''' || {{Coord|46|07|37|N|14|01|46|E|}} || '''5282''' || [[Datoteka:Podplece Slovenia - Dolenc.JPG|100px]] |- | [[Podplešivica]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''272''' || '''289''' || {{Coord|46|00|02|N|14|22|58|E|}} || '''1357''' || [[Datoteka:Podplesivica_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podporezen]] || [[Železniki]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''13''' || '''1.096''' || {{Coord|46|11|49|N|13|59|48|E|}} || '''4228''' || |- | [[Podpreska]] || [[Loški Potok]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''118''' || '''760''' || {{Coord|45|38|50|N|14|38|30|E|}} || '''1319''' || |- | [[Podpulfrca]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''39''' || '''360''' || {{Coord|46|09|20|N|14|17|43|E|}} || '''4220''' || [[Datoteka:Podpulfrca Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podraga]] || [[Vipava]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''309''' || '''177''' || {{Coord|45|48|22|N|13|56|56|E|}} || '''5272''' || |- | [[Podreber (Dobrova–Polhov Gradec)|Podreber]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''150''' || '''400''' || {{Coord|46|03|50|N|14|19|16|E|}} || '''1355''' || [[Datoteka:Podreber_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podreber (Semič)|Podreber]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''63''' || '''243''' || {{Coord|45|39|59|N|15|12|11|E|}} || '''8333''' || [[Datoteka:Podreber Semic Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podreča]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''521''' || '''356''' || {{Coord|46|10|23|N|14|24|36|E|}} || '''4211''' || [[Datoteka:Podreca Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podrečje]] || [[Domžale]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''396''' || '''304''' || {{Coord|46|08|23|N|14|36|45|E|}} || '''1230''' || |- | [[Podroje]] || [[Šmartno pri Litiji]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''135''' || '''335''' || {{Coord|46|01|21|N|14|49|12|E|}} || '''1275''' || [[Datoteka:Podroje Slovenia 3.jpg|100px]] |- | [[Podsabotin]] || [[Brda (Slovenija)|Brda]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''310''' || '''136''' || {{Coord|45|59|18|N|13|36|31|E|}} || '''5211''' || [[Datoteka:Podsabotin from air.jpg|100px]] |- | [[Podskrajnik]] || [[Cerknica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''85''' || '''560''' || {{Coord|45|47|43|N|14|20|30|E|}} || '''1380''' || [[Datoteka:Podskrajnik Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podslivnica]] || [[Cerknica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''31''' || '''670''' || {{Coord|45|48|26|N|14|26|37|E|}} || '''1382''' || [[Datoteka:Podslivnica Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podsmrečje]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''48''' || '''403''' || {{Coord|46|10|21|N|14|47|27|E|}} || '''1223''' || [[Datoteka:Podsmrecje Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podsmreka]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''435''' || '''323''' || {{Coord|46|02|23|N|14|25|41|E|}} || '''1356''' || [[Datoteka:Podsmreka.jpg|100px]] |- | [[Podsmreka pri Velikih Laščah]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''22''' || '''541''' || {{Coord|45|49|39|N|14|36|19|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:PodsmrekaVL1.JPG|100px]] |- | [[Podsmreka pri Višnji Gori]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''33''' || '''367''' || {{Coord|45|57|05|N|14|46|02|E|}} || '''1294''' || [[Datoteka:Podsmreka pri Visnji Gori 1.jpg|100px]] |- | [[Podsreda]] || [[Kozje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''191''' || '''246''' || {{Coord|46|02|22|N|15|35|23|E|}} || '''3257''' || [[Datoteka:Podsreda.jpg|100px]] |- | [[Podstene (Kočevje)|Podstene]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''0''' || '''943''' || {{Coord|45|37|55|N|15|01|15|E|}} || '''1330''' || |- | [[Podstene pri Kostelu]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''3''' || '''357''' || {{Coord|45|31|25|N|14|53|13|E|}} || '''1336''' || |- | [[Podstenice]] || [[Dolenjske Toplice]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''4''' || '''579''' || {{Coord|45|42|59|N|15|00|56|E|}} || '''8350''' || [[Datoteka:Podstenice_cebelarski_dom.jpg|100px]] |- | [[Podstenje]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''74''' || '''486''' || {{Coord|45|35|56|N|14|13|16|E|}} || '''6250''' || |- | [[Podstenjšek]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''12''' || '''422''' || {{Coord|45|36|08|N|14|12|57|E|}} || '''6250''' || [[Datoteka:Podstenjsek_SLO.JPG|100px]] |- | [[Podstran]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''46''' || '''394''' || {{Coord|46|08|39|N|14|43|47|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Podstran Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Podstrm]] || [[Kostanjevica na Krki]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''13''' || '''313''' || {{Coord|45|49|26|N|15|24|16|E|}} || '''8311''' || |- | [[Podstrmec]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''22''' || '''588''' || {{Coord|45|48|19|N|14|34|17|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Podstrmec Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Podstudenec]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''108''' || '''649''' || {{Coord|46|15|40|N|14|39|16|E|}} || '''1242''' || [[Datoteka:Podstudenec Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podšentjur]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''108''' || '''250''' || {{Coord|46|04|21|N|14|49|03|E|}} || '''1270''' || [[Datoteka:Podsentjur_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podtabor (Dobrepolje)|Podtabor]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''92''' || '''414''' || {{Coord|45|46|37|N|14|46|10|E|}} || '''1313''' || [[Datoteka:Podtabor Dobrepolje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Podtabor (Ilirska Bistrica)|Podtabor]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''35''' || '''553''' || {{Coord|45|36|23|N|14|13|42|E|}} || '''6253''' || |- | [[Podturn (Mokronog–Trebelno)|Podturn]] || [[Mokronog–Trebelno]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''29''' || '''375''' || {{Coord|45|53|11|N|15|08|33|E|}} || '''8231''' || |- | [[Podturn (Rogaška Slatina)|Podturn]] || [[Rogaška Slatina]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''72''' || '''271''' || {{Coord|46|15|52|N|15|34|44|E|}} || '''3241''' || [[Datoteka:Podturn Rogaška Slatina 177.JPG|100px]] |- | [[Podturn pri Dolenjskih Toplicah]] || [[Dolenjske Toplice]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''325''' || '''182''' || {{Coord|45|44|30|N|15|02|28|E|}} || '''8350''' || [[Datoteka:Podturn-DTolpice.JPG|100px]] |- | [[Podulaka]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''28''' || '''573''' || {{Coord|45|50|08|N|14|36|45|E|}} || '''1315''' || |- | [[Podulce]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''110''' || '''241''' || {{Coord|45|55|45|N|15|22|18|E|}} || '''8274''' || |- | [[Podvelka]] || [[Podvelka]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''343''' || '''302''' || {{Coord|46|35|25|N|15|19|52|E|}} || '''2363''' || [[Datoteka:Podvelka-2.jpg|100px]] |- | [[Podveža]] || [[Luče (Slovenija)|Luče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''142''' || '''825''' || {{Coord|46|21|08|N|14|43|19|E|}} || '''3334''' || [[Datoteka:Podveža,_Luče_-_kmetija_Planinšek_2.jpg|100px]] |- | [[Podvin]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''386''' || '''261''' || {{Coord|46|15|44|N|15|09|55|E|}} || '''3310''' || |- | [[Podvin pri Polzeli]] || [[Polzela]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''284''' || '''400''' || {{Coord|46|18|01|N|15|03|35|E|}} || '''3313''' || |- | [[Podvinci]] || [[Ptuj]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''852''' || '''225''' || {{Coord|46|25|46|N|15|54|55|E|}} || '''2250''' || |- | [[Podvine]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''75''' || '''532''' || {{Coord|46|06|37|N|15|26|56|E|}} || '''3225''' || |- | [[Podvinje (Brežice)|Podvinje]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''109''' || '''203''' || {{Coord|45|55|31|N|15|40|11|E|}} || '''8258''' || [[Datoteka:Podvinje_Slovenia_-_church.JPG|100px]] |- | [[Podvolovljek]] || [[Luče (Slovenija)|Luče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''218''' || '''647''' || {{Coord|46|18|21|N|14|41|50|E|}} || '''3334''' || [[Datoteka:Podvolovjek IMAG1708.jpg|100px]] |- | [[Podvrh (Braslovče)|Podvrh]] || [[Braslovče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''388''' || '''333''' || {{Coord|46|18|19|N|15|01|14|E|}} || '''3314''' || |- | [[Podvrh (Gorenja vas–Poljane)|Podvrh]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''37''' || '''907''' || {{Coord|46|09|54|N|14|10|24|E|}} || '''4223''' || [[Datoteka:Podvrh GVP Slovenia 3.jpg|100px]] |- | [[Podvrh (Osilnica)|Podvrh]] || [[Osilnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''7''' || '''452''' || {{Coord|45|32|34|N|14|41|53|E|}} || '''1337''' || |- | [[Podvrh (Sevnica)|Podvrh]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''86''' || '''373''' || {{Coord|46|02|19|N|15|21|53|E|}} || '''8290''' || |- | [[Podzemelj]] || [[Metlika]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''139''' || '''155''' || {{Coord|45|36|31|N|15|16|24|E|}} || '''8332''' || [[Datoteka:Podzemelj1.JPG|100px]] |- | [[Podžaga]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''20''' || '''534''' || {{Coord|45|48|17|N|14|35|40|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Podzaga Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Pogled (Apače)|Pogled]] || [[Apače (Slovenija)|Apače]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''58''' || '''357''' || {{Coord|46|41|55|N|15|49|12|E|}} || '''9253''' || |- | [[Pogled (Moravče)|Pogled]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''47''' || '''438''' || {{Coord|46|08|58|N|14|44|38|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Pogled-Moravce1.jpg|100px]] |- | [[Pogonik]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''8''' || '''269''' || {{Coord|46|05|04|N|14|49|29|E|}} || '''1270''' || [[Datoteka:Pogonik Castle Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pohorje (Cirkulane)|Pohorje]] || [[Cirkulane]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''109''' || '''298''' || {{Coord|46|19|22|N|15|59|15|E|}} || '''2282''' || |- | [[Poklek nad Blanco]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''213''' || '''353''' || {{Coord|46|01|47|N|15|23|45|E|}} || '''8283''' || |- | [[Poklek pri Podsredi]] || [[Kozje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''102''' || '''340''' || {{Coord|46|01|58|N|15|33|57|E|}} || '''3257''' || |- | [[Pokojišče]] || [[Vrhnika]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''38''' || '''729''' || {{Coord|45|53|38|N|14|21|20|E|}} || '''1353''' || [[Datoteka:Pokojisce Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pokojnica]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''49''' || '''317''' || {{Coord|45|55|51|N|14|52|37|E|}} || '''1296''' || |- | [[Pokoše]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''211''' || '''313''' || {{Coord|46|24|58|N|15|36|32|E|}} || '''2314''' || |- | [[Polajna]] || [[Zreče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''53''' || '''510''' || {{Coord|46|22|16|N|15|20|35|E|}} || '''3206''' || |- | [[Polana (Hoče–Slivnica)|Polana]] || [[Hoče–Slivnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''227''' || '''379''' || {{Coord|46|29|00|N|15|36|38|E|}} || '''2311''' || [[Datoteka:Polana2.jpg|100px]] |- | [[Polana (Laško)|Polana]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''193''' || '''500''' || {{Coord|46|04|50|N|15|17|45|E|}} || '''3273''' || [[Datoteka:St. Judoc's Church (Polana) 01.jpg|100px]] |- | [[Polana (Murska Sobota)|Polana]] || [[Murska Sobota]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''209''' || '''194''' || {{Coord|46|40|52|N|16|08|19|E|}} || '''9000''' || [[Datoteka:Vaško gasilski dom Polana.jpg|100px]] |- | [[Polenci]] || [[Dornava]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''210''' || '''235''' || {{Coord|46|27|37|N|16|00|46|E|}} || '''2257''' || |- | [[Polene]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''211''' || '''406''' || {{Coord|46|20|42|N|15|23|14|E|}} || '''3210''' || |- | [[Polenšak]] || [[Dornava]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''171''' || '''284''' || {{Coord|46|28|08|N|16|00|09|E|}} || '''2257''' || [[Datoteka:Polenšak1.jpg|100px]] |- | [[Poletiči]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''76''' || '''347''' || {{Coord|45|29|44|N|13|51|51|E|}} || '''6272''' || |- | [[Polhov Gradec]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''617''' || '''397''' || {{Coord|46|03|50|N|14|18|46|E|}} || '''1355''' || [[Datoteka:Polhov_Gradec_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Polhovica]] || [[Šentjernej]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''46''' || '''190''' || {{Coord|45|50|29|N|15|16|41|E|}} || '''8310''' || [[Datoteka:SvZiga-Polhovica-Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Polica (Grosuplje)|Polica]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''720''' || '''454''' || {{Coord|45|58|44|N|14|42|22|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Polica vas.jpg|100px]] |- | [[Polica (Naklo)|Polica]] || [[Naklo (Slovenija)|Naklo]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''112''' || '''404''' || {{Coord|46|15|54|N|14|19|39|E|}} || '''4202''' || [[Datoteka:Polica Naklo Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Police (Cerkno)|Police]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''20''' || '''550''' || {{Coord|46|07|37|N|13|54|04|E|}} || '''5282''' || |- | [[Police (Gornja Radgona)|Police]] || [[Gornja Radgona]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''395''' || '''317''' || {{Coord|46|39|50|N|15|57|19|E|}} || '''9250''' || [[Datoteka:PoliceIzpodVznožjaHudrge.jpg|100px]] |- | [[Polička vas]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''182''' || '''340''' || {{Coord|46|39|36|N|15|41|38|E|}} || '''2221''' || |- | [[Polički Vrh]] || [[Pesnica (Slovenija)|Pesnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''185''' || '''299''' || {{Coord|46|38|56|N|15|41|43|E|}} || '''2221''' || [[Datoteka:Jareninski dvor.jpg|100px]] |- | [[Polom (Kočevje)|Polom]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''50''' || '''373''' || {{Coord|45|44|22|N|14|51|24|E|}} || '''1332''' || [[Datoteka:Polom Kocevje Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Polšeče]] || [[Bloke]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''9''' || '''811''' || {{Coord|45|49|54|N|14|29|29|E|}} || '''1385''' || [[Datoteka:Polsece Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Polšina]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''64''' || '''387''' || {{Coord|46|10|50|N|14|53|51|E|}} || '''1222''' || |- | [[Polšnik]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''100''' || '''664''' || {{Coord|46|04|06|N|14|57|39|E|}} || '''1272''' || [[Datoteka:Polsnik.jpg|100px]] |- | [[Polzela]] || [[Polzela]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''2.380''' || '''292''' || {{Coord|46|16|51|N|15|04|25|E|}} || '''3313''' || [[Datoteka:Polzela_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Polzelo]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''2''' || '''517''' || {{Coord|45|48|59|N|14|36|28|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Polzelo Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Polžanska Gorca]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''135''' || '''332''' || {{Coord|46|16|04|N|15|30|45|E|}} || '''3240''' || |- | [[Polžanska vas]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''90''' || '''252''' || {{Coord|46|15|38|N|15|31|00|E|}} || '''3240''' || |- | [[Polže]] || [[Vojnik (Slovenija)|Vojnik]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''102''' || '''320''' || {{Coord|46|18|54|N|15|16|24|E|}} || '''3203''' || |- | [[Poljana (Kamnik)|Poljana]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''17''' || '''911''' || {{Coord|46|15|16|N|14|42|32|E|}} || '''1241''' || [[Datoteka:Poljana Kamnik Slovenia 3.jpg|100px]] |- | [[Poljana (Prevalje)|Poljana]] || [[Prevalje (Slovenija)|Prevalje]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''128''' || '''446''' || {{Coord|46|32|40|N|14|52|25|E|}} || '''2391''' || [[Datoteka:Poljana, Prevalje - cerkev sv. Janeza Krstnika.jpg|100px]] |- | [[Poljane (Cerkno)|Poljane]] || [[Cerkno]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''69''' || '''501''' || {{Coord|46|08|43|N|14|00|39|E|}} || '''5282''' || |- | [[Poljane (Rečica ob Savinji)|Poljane]] || [[Rečica ob Savinji]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''145''' || '''406''' || {{Coord|46|19|37|N|14|54|33|E|}} || '''3332''' || |- | [[Poljane nad Blagovico]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''11''' || '''698''' || {{Coord|46|11|37|N|14|47|15|E|}} || '''1223''' || [[Datoteka:Poljane nad Blagovico Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Poljane nad Škofjo Loko]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''429''' || '''399''' || {{Coord|46|07|15|N|14|11|05|E|}} || '''4223''' || [[Datoteka:Poljane nad Skofjo Loko Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Poljane pri Mirni Peči]] || [[Mirna Peč]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''73''' || '''327''' || {{Coord|45|53|34|N|15|05|15|E|}} || '''8216''' || |- | [[Poljane pri Podgradu]] || [[Hrpelje–Kozina]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''6''' || '''582''' || {{Coord|45|30|20|N|14|05|52|E|}} || '''6243''' || |- | [[Poljane pri Primskovem]] || [[Šmartno pri Litiji]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''26''' || '''564''' || {{Coord|45|59|30|N|14|55|11|E|}} || '''1276''' || [[Datoteka:Poljane_pri_Primskovem_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Poljane pri Stični]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''32''' || '''637''' || {{Coord|45|59|30|N|14|46|38|E|}} || '''1295''' || [[Datoteka:Poljane pri Sticni Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Poljane pri Štjaku]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''6''' || '''486''' || {{Coord|45|46|46|N|13|55|32|E|}} || '''6222''' || |- | [[Poljane pri Žužemberku]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''31''' || '''271''' || {{Coord|45|51|16|N|14|53|25|E|}} || '''8360''' || [[Datoteka:Poljane pri Zuzemberku Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Poljčane]] || [[Poljčane]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''1.153''' || '''262''' || {{Coord|46|18|51|N|15|34|42|E|}} || '''2319''' || [[Datoteka:Poljcane-panorama.jpg|100px]] |- | [[Poljče (Braslovče)|Poljče]] || [[Braslovče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''62''' || '''287''' || {{Coord|46|16|10|N|15|03|04|E|}} || '''3314''' || |- | [[Poljče (Radovljica)|Poljče]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''217''' || '''555''' || {{Coord|46|22|32|N|14|11|31|E|}} || '''4275''' || [[Datoteka:Poljce Radovljica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Polje (Bohinj)|Polje]] || [[Bohinj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''170''' || '''521''' || {{Coord|46|16|05|N|13|54|35|E|}} || '''4264''' || [[Datoteka:Slovenia - Polje.jpg|100px]] |- | [[Polje (Tolmin)|Polje]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''30''' || '''585''' || {{Coord|46|06|40|N|13|51|44|E|}} || '''5283''' || |- | [[Polje ob Sotli]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''58''' || '''198''' || {{Coord|46|05|32|N|15|36|27|E|}} || '''3255''' || |- | [[Polje pri Bistrici]] || [[Bistrica ob Sotli]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''79''' || '''179''' || {{Coord|46|04|00|N|15|39|35|E|}} || '''3256''' || |- | [[Polje pri Tržišču]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''95''' || '''282''' || {{Coord|45|58|28|N|15|10|49|E|}} || '''8296''' || [[Datoteka:Polje pri Tržišču.jpg|100px]] |- | [[Polje pri Višnji Gori]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''20''' || '''349''' || {{Coord|45|56|40|N|14|45|28|E|}} || '''1294''' || [[Datoteka:Polje_pri_Visnji_Gori_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Polje pri Vodicah]] || [[Vodice (Slovenija)|Vodice]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''231''' || '''324''' || {{Coord|46|09|47|N|14|29|33|E|}} || '''1217''' || [[Datoteka:Polje_pri_Vodicah_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Poljšica pri Gorjah]] || [[Gorje (Slovenija)|Gorje]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''248''' || '''579''' || {{Coord|46|22|41|N|14|04|26|E|}} || '''4247''' || [[Datoteka:2017-8-Poljšica pri Gorjah.jpg|100px]] |- | [[Poljšica pri Podnartu]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''97''' || '''480''' || {{Coord|46|16|46|N|14|15|30|E|}} || '''4244''' || |- | [[Poljubinj]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''456''' || '''263''' || {{Coord|46|11|04|N|13|45|06|E|}} || '''5220''' || |- | [[Pomjan]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''178''' || '''362''' || {{Coord|45|29|57|N|13|45|19|E|}} || '''6274''' || [[Datoteka:Pomjan.jpg|100px]] |- | [[Pondor]] || [[Tabor (Slovenija)|Tabor]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''155''' || '''311''' || {{Coord|46|14|38|N|15|00|03|E|}} || '''3304''' || |- | [[Pongrac]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''895''' || '''317''' || {{Coord|46|12|59|N|15|08|12|E|}} || '''3302''' || |- | [[Pongrce]] || [[Kidričevo]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''128''' || '''244''' || {{Coord|46|23|59|N|15|42|26|E|}} || '''2326''' || |- | [[Ponikva]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''492''' || '''338''' || {{Coord|46|15|27|N|15|26|53|E|}} || '''3232''' || [[Datoteka:Ponikva_2019.jpg|100px]] |- | [[Ponikva pri Žalcu]] || [[Žalec]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''373''' || '''419''' || {{Coord|46|18|49|N|15|08|08|E|}} || '''3310''' || [[Datoteka:PonikvaPriZalcu1.jpg|100px]] |- | [[Ponikve (Brežice)|Ponikve]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''110''' || '''376''' || {{Coord|45|50|43|N|15|38|24|E|}} || '''8261''' || |- | [[Ponikve (Cerknica)|Ponikve]] || [[Cerknica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''26''' || '''656''' || {{Coord|45|49|01|N|14|26|22|E|}} || '''1380''' || [[Datoteka:Ponikve Cerknica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Ponikve (Dobrepolje)|Ponikve]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''490''' || '''463''' || {{Coord|45|51|43|N|14|39|06|E|}} || '''1312''' || [[Datoteka:Ponikve_Dobrepolje_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Ponikve (Sežana)|Ponikve]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''119''' || '''351''' || {{Coord|45|47|17|N|13|51|48|E|}} || '''6210''' || |- | [[Ponikve (Tolmin)|Ponikve]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''179''' || '''674''' || {{Coord|46|08|16|N|13|49|00|E|}} || '''5283''' || [[Datoteka:Ponikve, Tolmin.jpg|100px]] |- | [[Ponikve pri Studencu]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''71''' || '''301''' || {{Coord|45|58|47|N|15|21|59|E|}} || '''8293''' || |- | [[Ponkvica]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''42''' || '''328''' || {{Coord|46|14|26|N|15|27|21|E|}} || '''3232''' || |- | [[Ponova vas]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''569''' || '''333''' || {{Coord|45|56|23|N|14|37|54|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Ponova Vas Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Ponoviče]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''190''' || '''235''' || {{Coord|46|04|41|N|14|51|55|E|}} || '''1282''' || [[Datoteka:Ponovice Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Popetre]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''120''' || '''371''' || {{Coord|45|29|53|N|13|51|16|E|}} || '''6272''' || |- | [[Popovci (Videm)|Popovci]] || [[Videm (Slovenija)|Videm]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''132''' || '''231''' || {{Coord|46|21|16|N|15|50|35|E|}} || '''2323''' || |- | [[Popovo (Tržič)|Popovo]] || [[Tržič]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''24''' || '''575''' || {{Coord|46|20|48|N|14|15|45|E|}} || '''4290''' || |- | [[Pordašinci]] || [[Moravske Toplice]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''44''' || '''217''' || {{Coord|46|43|24|N|16|20|12|E|}} || '''9207''' || [[Datoteka:Lesena kapela Pordašincih.jpg|100px]] |- | [[Poreber]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''179''' || '''437''' || {{Coord|46|14|07|N|14|39|59|E|}} || '''1241''' || |- | [[Poreče (Vipava)|Poreče]] || [[Vipava]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''109''' || '''164''' || {{Coord|45|48|05|N|13|58|25|E|}} || '''5272''' || |- | [[Porezen]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''10''' || '''871''' || {{Coord|46|11|06|N|13|56|34|E|}} || '''5243''' || [[Datoteka:Porezen.jpg|100px]] |- | [[Portorož]] || [[Piran]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''2.947''' || '''3''' || {{Coord|45|30|51|N|13|35|27|E|}} || '''6320''' || [[Datoteka:Portoroz_view.jpg|100px]] |- | [[Posavec]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''387''' || '''394''' || {{Coord|46|18|34|N|14|14|31|E|}} || '''4244''' || [[Datoteka:Posavec Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Poslovna cona Žeje pri Komendi]] || [[Komenda]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''-''' || '''333''' || {{Coord|46|11|19|N|14|31|25|E|}} || '''1218''' || [[Datoteka:Poslovna Cona Zeje pri Komendi 3.jpg|100px]] |- | [[Postaja]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''115''' || '''188''' || {{Coord|46|08|37|N|13|45|51|E|}} || '''5216''' || [[Datoteka:Postaja tolmin.jpg|100px]] |- | [[Postojna]] || [[Postojna]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''9.183''' || '''546''' || {{Coord|45|46|30|N|14|12|48|E|}} || '''6230''' || [[Datoteka:Postojna_view6.jpg|100px]] |- | [[Poštena vas]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''48''' || '''210''' || {{Coord|45|51|52|N|15|31|52|E|}} || '''8263''' || |- | [[Potarje (Tržič)|Potarje]] || [[Tržič]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''85''' || '''820''' || {{Coord|46|22|20|N|14|20|09|E|}} || '''4224''' || |- | [[Potiskavec]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''51''' || '''419''' || {{Coord|45|47|15|N|14|45|35|E|}} || '''1313''' || [[Datoteka:Potiskavec Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Potoče (Ajdovščina)|Potoče]] || [[Ajdovščina]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''213''' || '''120''' || {{Coord|45|53|22|N|13|49|22|E|}} || '''5263''' || [[Datoteka:Potoce Ajdovscina Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Potoče (Divača)|Potoče]] || [[Divača]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''49''' || '''562''' || {{Coord|45|43|38|N|14|01|24|E|}} || '''6224''' || [[Datoteka:Potoce-1.JPG|100px]] |- | [[Potoče (Preddvor)|Potoče]] || [[Preddvor]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''357''' || '''527''' || {{Coord|46|18|20|N|14|26|14|E|}} || '''4205''' || [[Datoteka:Potoce Preddvor Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Potok (Idrija)|Potok]] || [[Idrija]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''30''' || '''747''' || {{Coord|45|58|53|N|14|07|43|E|}} || '''1373''' || [[Datoteka:Potok Idrija Slovenia - Mravljisce.jpg|100px]] |- | [[Potok (Kamnik)|Potok]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''71''' || '''437''' || {{Coord|46|13|10|N|14|41|54|E|}} || '''1219''' || [[Datoteka:Potok Kamnik Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Potok (Kostel)|Potok]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''75''' || '''230''' || {{Coord|45|28|33|N|14|52|23|E|}} || '''1336''' || [[Datoteka:Potok, Kostel.jpg|100px]] |- | [[Potok (Nazarje)|Potok]] || [[Nazarje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''144''' || '''362''' || {{Coord|46|17|41|N|14|55|48|E|}} || '''3331''' || |- | [[Potok (Straža)|Potok]] || [[Straža (Slovenija)|Straža]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''251''' || '''168''' || {{Coord|45|47|02|N|15|05|59|E|}} || '''8351''' || |- | [[Potok (Trebnje)|Potok]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''16''' || '''291''' || {{Coord|45|56|50|N|14|55|56|E|}} || '''8210''' || |- | [[Potok (Železniki)|Potok]] || [[Železniki]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''76''' || '''806''' || {{Coord|46|10|59|N|14|06|18|E|}} || '''4228''' || |- | [[Potok pri Dornberku]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''144''' || '''70''' || {{Coord|45|52|47|N|13|44|07|E|}} || '''5294''' || |- | [[Potok pri Komendi]] || [[Komenda]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''44''' || '''346''' || {{Coord|46|12|27|N|14|31|41|E|}} || '''1218''' || [[Datoteka:Potok pri Komendi Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Potok pri Muljavi]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''56''' || '''319''' || {{Coord|45|53|58|N|14|47|36|E|}} || '''1295''' || [[Datoteka:Potok_pri_Muljavi_Slovenia_1.jpg|100px]] |- | [[Potok pri Vačah]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''54''' || '''423''' || {{Coord|46|06|58|N|14|51|30|E|}} || '''1252''' || [[Datoteka:Potok pri Vačah.jpg|100px]] |- | [[Potok v Črni]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''32''' || '''544''' || {{Coord|46|15|55|N|14|38|15|E|}} || '''1242''' || [[Datoteka:Potok v Crni Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Potoki (Jesenice)|Potoki]] || [[Jesenice]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''113''' || '''582''' || {{Coord|46|25|01|N|14|07|05|E|}} || '''4270''' || |- | [[Potoki (Kobarid)|Potoki]] || [[Kobarid]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''61''' || '''343''' || {{Coord|46|15|16|N|13|30|13|E|}} || '''5222''' || [[Datoteka:Potoki Kobarid Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Potoki (Semič)|Potoki]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''21''' || '''419''' || {{Coord|45|40|09|N|15|08|53|E|}} || '''8333''' || |- | [[Potoška vas]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''231''' || '''333''' || {{Coord|46|09|18|N|15|00|49|E|}} || '''1410''' || |- | [[Potov Vrh]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''171''' || '''245''' || {{Coord|45|48|28|N|15|13|46|E|}} || '''8000''' || |- | [[Povčeno]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''54''' || '''367''' || {{Coord|46|07|50|N|15|13|01|E|}} || '''3272''' || |- | [[Povir]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''330''' || '''401''' || {{Coord|45|41|56|N|13|55|58|E|}} || '''6210''' || [[Datoteka:Povir-rail halt.jpg|100px]] |- | [[Povlje]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''37''' || '''614''' || {{Coord|46|19|23|N|14|22|31|E|}} || '''4204''' || |- | [[Povodje]] || [[Vodice (Slovenija)|Vodice]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''15''' || '''325''' || {{Coord|46|08|28|N|14|28|39|E|}} || '''1211''' || [[Datoteka:Povodje_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Površje]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''62''' || '''210''' || {{Coord|45|55|31|N|15|21|40|E|}} || '''8274''' || |- | [[Povžane]] || [[Hrpelje–Kozina]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''107''' || '''525''' || {{Coord|45|34|26|N|14|00|18|E|}} || '''6242''' || |- | [[Pozirno]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''30''' || '''611''' || {{Coord|46|13|46|N|14|14|33|E|}} || '''4227''' || |- | [[Poznanovci]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''190''' || '''258''' || {{Coord|46|46|15|N|16|07|43|E|}} || '''9202''' || [[Datoteka:Kapela Poznanovci.jpg|100px]] |- | [[Poznikovo]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''21''' || '''582''' || {{Coord|45|48|17|N|14|36|38|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Poznikovo_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Požarje]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''14''' || '''666''' || {{Coord|46|06|31|N|14|57|14|E|}} || '''1410''' || |- | [[Požeg]] || [[Rače–Fram]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''73''' || '''274''' || {{Coord|46|26|05|N|15|38|22|E|}} || '''2327''' || |- | [[Poženik]] || [[Cerklje na Gorenjskem]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''230''' || '''383''' || {{Coord|46|15|09|N|14|30|43|E|}} || '''4207''' || [[Datoteka:Pozenik_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Požnica]] || [[Laško]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''58''' || '''606''' || {{Coord|46|11|05|N|15|17|12|E|}} || '''3270''' || |- | [[Prade]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''1.129''' || '''72''' || {{Coord|45|32|18|N|13|46|30|E|}} || '''6000''' || |- | [[Pragersko]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''1.150''' || '''248''' || {{Coord|46|23|42|N|15|39|33|E|}} || '''2331''' || [[Datoteka:Pragersko1.jpg|100px]] |- | [[Prapetno]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''113''' || '''200''' || {{Coord|46|10|25|N|13|45|14|E|}} || '''5220''' || |- | [[Prapetno Brdo]] || [[Tolmin]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''121''' || '''658''' || {{Coord|46|06|39|N|13|50|53|E|}} || '''5283''' || |- | [[Prapreče (Vransko)|Prapreče]] || [[Vransko]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''149''' || '''405''' || {{Coord|46|14|42|N|14|55|41|E|}} || '''3305''' || [[Datoteka:Praprece Vransko Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prapreče (Žužemberk)|Prapreče]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''69''' || '''221''' || {{Coord|45|50|08|N|14|55|19|E|}} || '''8360''' || [[Datoteka:Praprece_Zuzemberk_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prapreče pri Straži]] || [[Straža (Slovenija)|Straža]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''139''' || '''180''' || {{Coord|45|46|28|N|15|06|20|E|}} || '''8351''' || |- | [[Prapreče pri Šentjerneju]] || [[Šentjernej]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''61''' || '''178''' || {{Coord|45|51|02|N|15|16|58|E|}} || '''8310''' || |- | [[Prapreče–del (Trbovlje)|Prapreče–del]] || [[Trbovlje]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''158''' || '''412''' || {{Coord|46|09|00|N|15|01|34|E|}} || '''1410''' || |- | [[Prapreče–del (Zagorje ob Savi)|Prapreče–del]] || [[Zagorje ob Savi]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''57''' || '''430''' || {{Coord|46|08|57|N|15|01|08|E|}} || '''1410''' || |- | [[Prapretno (Radeče)|Prapretno]] || [[Radeče]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''77''' || '''201''' || {{Coord|46|02|04|N|15|13|42|E|}} || '''1433''' || |- | [[Prapretno (Šentjur)|Prapretno]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''83''' || '''629''' || {{Coord|46|05|02|N|15|22|41|E|}} || '''3225''' || |- | [[Prapretno pri Hrastniku–del (Hrastnik)|Prapretno pri Hrastniku–del]] || [[Hrastnik]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''203''' || '''379''' || {{Coord|46|08|09|N|15|03|52|E|}} || '''1430''' || [[Datoteka:Prapretno IMG 2088.jpg|100px]] |- | [[Praproče (Dobrova–Polhov Gradec)|Praproče]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''98''' || '''540''' || {{Coord|46|03|41|N|14|17|28|E|}} || '''1355''' || [[Datoteka:Praproce_Dobrova-Polhov_Gradec_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Praproče (Koper)|Praproče]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''27''' || '''416''' || {{Coord|45|31|52|N|13|54|57|E|}} || '''6275''' || |- | [[Praproče (Ribnica)|Praproče]] || [[Ribnica (Slovenija)|Ribnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''41''' || '''646''' || {{Coord|45|47|47|N|14|39|59|E|}} || '''1316''' || |- | [[Praproče (Semič)|Praproče]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''21''' || '''277''' || {{Coord|45|40|31|N|15|13|59|E|}} || '''8333''' || |- | [[Praproče pri Grosupljem]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''48''' || '''333''' || {{Coord|45|57|07|N|14|40|30|E|}} || '''1290''' || [[Datoteka:Praproce_pri_Grosupljem_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Praproče pri Temenici]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''51''' || '''351''' || {{Coord|45|57|55|N|14|52|53|E|}} || '''1296''' || |- | [[Praproče v Tuhinju]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''24''' || '''730''' || {{Coord|46|14|12|N|14|43|05|E|}} || '''1219''' || |- | [[Praproše]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''28''' || '''480''' || {{Coord|46|19|47|N|14|15|04|E|}} || '''4244''' || |- | [[Praprot]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''54''' || '''173''' || {{Coord|45|38|18|N|15|12|45|E|}} || '''8333''' || |- | [[Praprotna Polica]] || [[Cerklje na Gorenjskem]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''189''' || '''383''' || {{Coord|46|15|16|N|14|27|08|E|}} || '''4207''' || [[Datoteka:Praprotna Polica Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Praprotnica]] || [[Mirna (Slovenija)|Mirna]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''43''' || '''382''' || {{Coord|45|55|57|N|15|04|34|E|}} || '''8233''' || [[Datoteka:Praprotnica - tabla.jpg|100px]] |- | [[Praprotno]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''127''' || '''390''' || {{Coord|46|11|39|N|14|15|36|E|}} || '''4227''' || [[Datoteka:Praprotno Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Praprotno Brdo]] || [[Logatec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''42''' || '''699''' || {{Coord|45|59|56|N|14|10|57|E|}} || '''1373''' || |- | [[Praše]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''214''' || '''362''' || {{Coord|46|11|37|N|14|24|05|E|}} || '''4211''' || [[Datoteka:Prase Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Prazniki]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''22''' || '''451''' || {{Coord|45|51|54|N|14|36|22|E|}} || '''1311''' || |- | [[Prebačevo]] || [[Šenčur]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''495''' || '''368''' || {{Coord|46|12|52|N|14|23|34|E|}} || '''4000''' || [[Datoteka:Prebačevo.JPG|100px]] |- | [[Prebold]] || [[Prebold]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''1.709''' || '''278''' || {{Coord|46|14|12|N|15|05|30|E|}} || '''3312''' || [[Datoteka:Prebold_IMG_1259.JPG|100px]] |- | [[Precetinci]] || [[Ljutomer]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''161''' || '''244''' || {{Coord|46|32|21|N|16|05|17|E|}} || '''9243''' || |- | [[Preclava]] || [[Ormož]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''42''' || '''279''' || {{Coord|46|25|54|N|16|02|14|E|}} || '''2273''' || |- | [[Prečna]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''444''' || '''182''' || {{Coord|45|48|55|N|15|07|10|E|}} || '''8000''' || [[Datoteka:2016-2-Prečna Novo mesto.JPG|100px]] |- | [[Predanovci]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''183''' || '''197''' || {{Coord|46|41|36|N|16|07|31|E|}} || '''9201''' || |- | [[Preddvor]] || [[Preddvor]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''837''' || '''476''' || {{Coord|46|18|06|N|14|25|18|E|}} || '''4205''' || [[Datoteka:Preddvor.JPG|100px]] |- | [[Predel]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''105''' || '''322''' || {{Coord|46|13|23|N|15|29|16|E|}} || '''3240''' || |- | [[Predenca]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''157''' || '''336''' || {{Coord|46|13|19|N|15|31|23|E|}} || '''3240''' || [[Datoteka:Sv. Rok nad Šmarjem pri Jelšah.jpg|100px]] |- | [[Predgrad]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''111''' || '''372''' || {{Coord|45|30|16|N|15|03|20|E|}} || '''8342''' || [[Datoteka:Hiša_Majerle.jpg|100px]] |- | [[Predgriže]] || [[Idrija]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''154''' || '''662''' || {{Coord|45|55|51|N|14|03|38|E|}} || '''5274''' || |- | [[Predjama]] || [[Postojna]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''83''' || '''509''' || {{Coord|45|48|52|N|14|07|42|E|}} || '''6230''' || [[Datoteka:Castillo_de_Predjama_004_(6862202095).jpg|100px]] |- | [[Predloka]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''69''' || '''99''' || {{Coord|45|32|26|N|13|52|40|E|}} || '''6275''' || [[Datoteka:Predloka.jpg|100px]] |- | [[Predmeja]] || [[Ajdovščina]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''379''' || '''897''' || {{Coord|45|56|39|N|13|53|16|E|}} || '''5270''' || |- | [[Predmost]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''162''' || '''391''' || {{Coord|46|07|04|N|14|11|10|E|}} || '''4223''' || [[Datoteka:Predmost Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Predole (Grosuplje)|Predole]] || [[Grosuplje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''85''' || '''391''' || {{Coord|45|54|33|N|14|40|27|E|}} || '''1290''' || |- | [[Predoslje]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''989''' || '''407''' || {{Coord|46|15|41|N|14|22|54|E|}} || '''4000''' || [[Datoteka:Predoslje_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Predstruge]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''264''' || '''449''' || {{Coord|45|51|29|N|14|40|55|E|}} || '''1312''' || [[Datoteka:Predstruge-Videm1.jpg|100px]] |- | [[Pregara]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''153''' || '''445''' || {{Coord|45|26|39|N|13|51|54|E|}} || '''6272''' || |- | [[Pregarje]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''195''' || '''708''' || {{Coord|45|34|43|N|14|08|14|E|}} || '''6243''' || [[Datoteka:Pregarje1.jpg|100px]] |- | [[Prekopa (Vransko)|Prekopa]] || [[Vransko]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''246''' || '''325''' || {{Coord|46|15|02|N|14|59|23|E|}} || '''3305''' || [[Datoteka:Prekopa Vransko Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prekorje]] || [[Celje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''373''' || '''281''' || {{Coord|46|16|07|N|15|16|43|E|}} || '''3211''' || |- | [[Prelasko]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''69''' || '''197''' || {{Coord|46|06|36|N|15|36|07|E|}} || '''3255''' || |- | [[Prelesje (Črnomelj)|Prelesje]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''26''' || '''199''' || {{Coord|45|29|24|N|15|03|44|E|}} || '''8342''' || [[Datoteka:Prelesje Crnomelj Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prelesje (Gorenja vas–Poljane)|Prelesje]] || [[Gorenja vas–Poljane]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''65''' || '''651''' || {{Coord|46|04|09|N|14|11|18|E|}} || '''4224''' || [[Datoteka:Prelesje Gorenja Vas-Poljane Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Prelesje (Litija)|Prelesje]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''25''' || '''775''' || {{Coord|46|01|55|N|15|04|27|E|}} || '''1273''' || [[Datoteka:Sv._Lovrenc_v_Prelesju.jpg|100px]] |- | [[Prelesje (Šentrupert)|Prelesje]] || [[Šentrupert (Slovenija)|Šentrupert]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''116''' || '''249''' || {{Coord|45|57|47|N|15|06|15|E|}} || '''8232''' || |- | [[Prelog (Domžale)|Prelog]] || [[Domžale]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''656''' || '''293''' || {{Coord|46|07|47|N|14|36|39|E|}} || '''1230''' || [[Datoteka:Prelog Domzale Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Preloge (Semič)|Preloge]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''2''' || '''411''' || {{Coord|45|40|05|N|15|09|28|E|}} || '''8333''' || |- | [[Preloge (Slovenska Bistrica)|Preloge]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''146''' || '''364''' || {{Coord|46|21|58|N|15|30|06|E|}} || '''2316''' || |- | [[Preloge pri Konjicah]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''166''' || '''422''' || {{Coord|46|20|47|N|15|23|51|E|}} || '''3210''' || |- | [[Preloge pri Šmarju]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''127''' || '''274''' || {{Coord|46|14|19|N|15|32|43|E|}} || '''3240''' || |- | [[Preloka]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''123''' || '''285''' || {{Coord|45|28|14|N|15|20|29|E|}} || '''8344''' || |- | [[Prelože]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''67''' || '''679''' || {{Coord|45|36|09|N|14|07|56|E|}} || '''6255''' || |- | [[Prelože pri Lokvi]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''76''' || '''500''' || {{Coord|45|39|10|N|13|56|07|E|}} || '''6219''' || |- | [[Prelska]] || [[Velenje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''260''' || '''351''' || {{Coord|46|20|22|N|15|11|15|E|}} || '''3320''' || |- | [[Prem]] || [[Ilirska Bistrica]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''156''' || '''475''' || {{Coord|45|36|17|N|14|11|00|E|}} || '''6255''' || [[Datoteka:Prem1.jpg|100px]] |- | [[Premagovce]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''20''' || '''478''' || {{Coord|45|50|06|N|15|31|47|E|}} || '''8312''' || |- | [[Premančan]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''175''' || '''138''' || {{Coord|45|35|01|N|13|46|29|E|}} || '''6280''' || |- | [[Prepolje]] || [[Starše]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''538''' || '''244''' || {{Coord|46|26|48|N|15|45|53|E|}} || '''2206''' || |- | [[Prepuž]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''144''' || '''323''' || {{Coord|46|21|09|N|15|31|45|E|}} || '''2316''' || |- | [[Prerad]] || [[Dornava]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''144''' || '''325''' || {{Coord|46|26|30|N|16|00|55|E|}} || '''2257''' || [[Datoteka:Prerad.JPG|100px]] |- | [[Presečno (Dobje)|Presečno]] || [[Dobje (Slovenija)|Dobje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''90''' || '''588''' || {{Coord|46|08|10|N|15|25|50|E|}} || '''3224''' || |- | [[Preserje (Braslovče)|Preserje]] || [[Braslovče]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''114''' || '''296''' || {{Coord|46|17|22|N|15|03|08|E|}} || '''3314''' || |- | [[Preserje (Brezovica)|Preserje]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''336''' || '''359''' || {{Coord|45|57|24|N|14|25|05|E|}} || '''1352''' || [[Datoteka:Preserje,_Brezovica.jpg|100px]] |- | [[Preserje (Nova Gorica)|Preserje]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''466''' || '''154''' || {{Coord|45|52|11|N|13|47|14|E|}} || '''5295''' || [[Datoteka:Preserje Nova Gorica Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Preserje pri Komnu]] || [[Komen]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''52''' || '''268''' || {{Coord|45|49|06|N|13|43|47|E|}} || '''6223''' || |- | [[Preserje pri Lukovici]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''78''' || '''378''' || {{Coord|46|09|10|N|14|42|09|E|}} || '''1225''' || [[Datoteka:Preserje pri Lukovici Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Preserje pri Radomljah]] || [[Domžale]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''1.531''' || '''322''' || {{Coord|46|09|58|N|14|35|33|E|}} || '''1235''' || |- | [[Preserje pri Zlatem Polju]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''33''' || '''562''' || {{Coord|46|11|32|N|14|41|38|E|}} || '''1225''' || [[Datoteka:Preserje pri Zlatem Polju Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Presika (Ljutomer)|Presika]] || [[Ljutomer]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''144''' || '''195''' || {{Coord|46|29|34|N|16|14|27|E|}} || '''9240''' || |- | [[Preska (Sevnica)|Preska]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''24''' || '''514''' || {{Coord|45|59|04|N|15|17|25|E|}} || '''8294''' || |- | [[Preska (Sodražica)|Preska]] || [[Sodražica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''2''' || '''686''' || {{Coord|45|46|20|N|14|39|24|E|}} || '''1316''' || |- | [[Preska nad Kostrevnico]] || [[Šmartno pri Litiji]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''97''' || '''565''' || {{Coord|46|01|20|N|14|54|34|E|}} || '''1275''' || [[Datoteka:Preska_nad_Kostrevnico_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Preska pri Dobrniču]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''71''' || '''235''' || {{Coord|45|52|16|N|14|58|34|E|}} || '''8211''' || |- | [[Presladol]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''166''' || '''237''' || {{Coord|46|00|57|N|15|25|35|E|}} || '''8280''' || |- | [[Prestranek]] || [[Postojna]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''708''' || '''545''' || {{Coord|45|43|51|N|14|10|58|E|}} || '''6258''' || [[Datoteka:Prestranek Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Preša]] || [[Majšperk]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''86''' || '''244''' || {{Coord|46|19|46|N|15|43|31|E|}} || '''2322''' || |- | [[Preški Vrh]] || [[Ravne na Koroškem]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''184''' || '''504''' || {{Coord|46|31|27|N|14|58|04|E|}} || '''2390''' || |- | [[Prešna Loka]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''73''' || '''315''' || {{Coord|46|01|58|N|15|20|04|E|}} || '''8290''' || |- | [[Prešnica]] || [[Hrpelje–Kozina]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''151''' || '''520''' || {{Coord|45|34|17|N|13|56|19|E|}} || '''6240''' || [[Datoteka:Prešnica, Sv. Jedrt.jpg|100px]] |- | [[Pretrež]] || [[Slovenska Bistrica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''172''' || '''306''' || {{Coord|46|20|58|N|15|37|37|E|}} || '''2318''' || |- | [[Pretrž]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''33''' || '''503''' || {{Coord|46|08|46|N|14|49|25|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Pretrz Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Prevale]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''14''' || '''670''' || {{Coord|46|01|18|N|15|00|29|E|}} || '''1273''' || |- | [[Prevalje (Lukovica)|Prevalje]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''55''' || '''322''' || {{Coord|46|09|05|N|14|40|33|E|}} || '''1225''' || [[Datoteka:Prevalje Lukovica Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Prevalje (Slovenija)|Prevalje]] || [[Prevalje (Slovenija)|Prevalje]] || [[Koruška (regija)|Koruška]] || '''4.643''' || '''580''' || {{Coord|46|33|44|N|14|53|05|E|}} || '''2391''' || [[Datoteka:Prevalje (37450418566).jpg|100px]] |- | [[Prevalje pod Krimom]] || [[Brezovica (Slovenija)|Brezovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''187''' || '''341''' || {{Coord|45|57|21|N|14|23|30|E|}} || '''1352''' || [[Datoteka:Prevalje_pod_Krimom_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Preveg]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''27''' || '''740''' || {{Coord|46|04|38|N|14|59|00|E|}} || '''1272''' || |- | [[Prevoje]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''20''' || '''563''' || {{Coord|46|11|00|N|14|48|52|E|}} || '''1223''' || [[Datoteka:Prevoje Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prevoje pri Šentvidu]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''721''' || '''337''' || {{Coord|46|09|40|N|14|39|44|E|}} || '''1225''' || [[Datoteka:Prevoje pri Sentvidu Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Prevole]] || [[Žužemberk]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''79''' || '''478''' || {{Coord|45|46|25|N|14|51|28|E|}} || '''8362''' || [[Datoteka:Prevole Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prezid (Vrhnika)|Prezid]] || [[Vrhnika]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''102''' || '''540''' || {{Coord|45|57|07|N|14|13|21|E|}} || '''1360''' || |- | [[Prezrenje]] || [[Radovljica]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''73''' || '''464''' || {{Coord|46|17|38|N|14|14|48|E|}} || '''4244''' || |- | [[Preža]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''0''' || '''596''' || {{Coord|45|32|29|N|14|49|43|E|}} || '''1330''' || |- | [[Preženjske Njive]] || [[Litija]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''20''' || '''674''' || {{Coord|46|02|03|N|14|59|33|E|}} || '''1273''' || |- | [[Prežganje]] || [[Ljubljana]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''151''' || '''590''' || {{Coord|46|01|23|N|14|43|32|E|}} || '''1000''' || [[Datoteka:Prezganje Slovenia 2.jpg|100px]] |- | [[Prežigal]] || [[Slovenske Konjice]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''23''' || '''296''' || {{Coord|46|20|12|N|15|27|36|E|}} || '''3210''' || |- | [[Prhajevo]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''13''' || '''540''' || {{Coord|45|50|19|N|14|37|11|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Prhajevo.jpg|100px]] |- | [[Pri Cerkvi–Struge]] || [[Dobrepolje]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''67''' || '''421''' || {{Coord|45|46|59|N|14|46|35|E|}} || '''1313''' || [[Datoteka:Pri Cerkvi Struge.JPG|100px]] |- | [[Pribinci]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''59''' || '''205''' || {{Coord|45|31|55|N|15|15|36|E|}} || '''8341''' || |- | [[Pribišje]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''20''' || '''491''' || {{Coord|45|40|55|N|15|09|36|E|}} || '''8333''' || |- | [[Prigorica]] || [[Ribnica (Slovenija)|Ribnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''438''' || '''485''' || {{Coord|45|42|47|N|14|44|38|E|}} || '''1331''' || [[Datoteka:Prigorica cerkev svetega Petra.jpg|100px]] |- | [[Prihodi]] || [[Jesenice]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''106''' || '''846''' || {{Coord|46|27|11|N|14|02|27|E|}} || '''4270''' || [[Datoteka:Prihodi Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prihova (Nazarje)|Prihova]] || [[Nazarje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''188''' || '''347''' || {{Coord|46|19|23|N|14|56|40|E|}} || '''3331''' || |- | [[Prihova (Oplotnica)|Prihova]] || [[Oplotnica]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''60''' || '''403''' || {{Coord|46|22|18|N|15|29|12|E|}} || '''2317''' || [[Datoteka:Prihova.jpg|100px]] |- | [[Prikrnica]] || [[Moravče (Slovenija)|Moravče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''69''' || '''425''' || {{Coord|46|08|49|N|14|43|10|E|}} || '''1251''' || [[Datoteka:Prikrnica Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Prilesje (Lukovica)|Prilesje]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''18''' || '''632''' || {{Coord|46|11|24|N|14|48|58|E|}} || '''1223''' || |- | [[Prilesje (Velike Lašče)|Prilesje]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''61''' || '''620''' || {{Coord|45|49|10|N|14|39|14|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Prilesje_Velike_Lasce_Slovenia_-_Podplana.jpg|100px]] |- | [[Prilesje pri Plavah]] || [[Kanal (Slovenija)|Kanal]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''54''' || '''269''' || {{Coord|46|02|04|N|13|35|42|E|}} || '''5210''' || |- | [[Prilipe]] || [[Brežice]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''93''' || '''177''' || {{Coord|45|52|39|N|15|37|25|E|}} || '''8261''' || |- | [[Prilozje]] || [[Metlika]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''31''' || '''159''' || {{Coord|45|35|31|N|15|16|09|E|}} || '''8332''' || |- | [[Primča vas]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''78''' || '''344''' || {{Coord|45|49|07|N|14|49|18|E|}} || '''1303''' || |- | [[Primostek]] || [[Metlika]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''142''' || '''144''' || {{Coord|45|37|40|N|15|17|40|E|}} || '''8332''' || |- | [[Primož (Sevnica)|Primož]] || [[Sevnica]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''30''' || '''537''' || {{Coord|45|58|13|N|15|17|42|E|}} || '''8293''' || |- | [[Primož pri Ljubnem]] || [[Ljubno (Slovenija)|Ljubno]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''172''' || '''663''' || {{Coord|46|22|17|N|14|48|49|E|}} || '''3333''' || |- | [[Primož pri Šentjurju]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''202''' || '''289''' || {{Coord|46|14|16|N|15|24|01|E|}} || '''3230''' || [[Datoteka:Primoz pri Sentjurju Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Primoži]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''12''' || '''583''' || {{Coord|45|36|01|N|14|47|26|E|}} || '''1338''' || |- | [[Primskovo]] || [[Šmartno pri Litiji]] || [[Zasavska (regija)|Zasavska]] || '''30''' || '''321''' || {{Coord|45|58|18|N|14|54|38|E|}} || '''1276''' || |- | [[Primštal]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''29''' || '''310''' || {{Coord|45|55|04|N|15|02|05|E|}} || '''8210''' || |- | [[Pristava (Borovnica)|Pristava]] || [[Borovnica (Slovenija)|Borovnica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''17''' || '''478''' || {{Coord|45|53|34|N|14|22|05|E|}} || '''1353''' || |- | [[Pristava (Cirkulane)|Pristava]] || [[Cirkulane]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''192''' || '''284''' || {{Coord|46|20|30|N|15|58|36|E|}} || '''2282''' || |- | [[Pristava (Ljutomer)|Pristava]] || [[Ljutomer]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''275''' || '''173''' || {{Coord|46|31|22|N|16|14|19|E|}} || '''9240''' || |- | [[Pristava (Nova Gorica)|Pristava]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''377''' || '''105''' || {{Coord|45|56|48|N|13|38|13|E|}} || '''5000''' || [[Datoteka:Kostanjevica Monastery.JPG|100px]] |- | [[Pristava (Novo Mesto)|Pristava]] || [[Novo Mesto]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''108''' || '''419''' || {{Coord|45|43|59|N|15|11|28|E|}} || '''8000''' || |- | [[Pristava (Sežana)|Pristava]] || [[Sežana]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''2''' || '''323''' || {{Coord|45|46|58|N|13|54|23|E|}} || '''6222''' || |- | [[Pristava (Tržič)|Pristava]] || [[Tržič]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''911''' || '''516''' || {{Coord|46|20|54|N|14|17|47|E|}} || '''4290''' || [[Datoteka:Pristava Trzic Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pristava (Vojnik)|Pristava]] || [[Vojnik (Slovenija)|Vojnik]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''133''' || '''270''' || {{Coord|46|16|38|N|15|19|57|E|}} || '''3212''' || |- | [[Pristava nad Stično]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''16''' || '''671''' || {{Coord|45|59|13|N|14|49|17|E|}} || '''1295''' || [[Datoteka:Pristava nad Sticno-sv-Lambert.jpg|100px]] |- | [[Pristava ob Krki]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''38''' || '''149''' || {{Coord|45|52|07|N|15|29|57|E|}} || '''8312''' || |- | [[Pristava pod Rako]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''10''' || '''193''' || {{Coord|45|55|04|N|15|22|26|E|}} || '''8274''' || |- | [[Pristava pri Lesičnem]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''40''' || '''411''' || {{Coord|46|07|37|N|15|32|00|E|}} || '''3261''' || |- | [[Pristava pri Leskovcu]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''89''' || '''153''' || {{Coord|45|53|19|N|15|27|24|E|}} || '''8273''' || |- | [[Pristava pri Mestinju]] || [[Podčetrtek]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''210''' || '''204''' || {{Coord|46|11|46|N|15|35|43|E|}} || '''3253''' || |- | [[Pristava pri Polhovem Gradcu]] || [[Dobrova–Polhov Gradec]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''119''' || '''369''' || {{Coord|46|03|51|N|14|18|59|E|}} || '''1355''' || [[Datoteka:Pristava_pri_Polhovem_Gradcu_Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pristava pri Šentjerneju]] || [[Šentjernej]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''57''' || '''196''' || {{Coord|45|49|35|N|15|17|19|E|}} || '''8310''' || |- | [[Pristava pri Višnji Gori]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''30''' || '''541''' || {{Coord|45|56|48|N|14|44|39|E|}} || '''1294''' || [[Datoteka:Pristava_pri_Visnji_Gori_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pristavica (Rogaška Slatina)|Pristavica]] || [[Rogaška Slatina]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''69''' || '''243''' || {{Coord|46|12|15|N|15|38|32|E|}} || '''3250''' || |- | [[Pristavica (Šentjernej)|Pristavica]] || [[Šentjernej]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''36''' || '''168''' || {{Coord|45|51|31|N|15|16|34|E|}} || '''8310''' || |- | [[Pristavica pri Velikem Gabru]] || [[Trebnje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''91''' || '''307''' || {{Coord|45|55|36|N|14|52|54|E|}} || '''8213''' || |- | [[Pristavlja vas]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''48''' || '''363''' || {{Coord|45|57|21|N|14|49|42|E|}} || '''1296''' || [[Datoteka:Pristavlja_Vas_Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pristavo]] || [[Brda (Slovenija)|Brda]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''7''' || '''147''' || {{Coord|46|01|39|N|13|31|04|E|}} || '''5212''' || |- | [[Pristova]] || [[Dobrna]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''118''' || '''349''' || {{Coord|46|19|35|N|15|13|17|E|}} || '''3204''' || |- | [[Prnek]] || [[Rogaška Slatina]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''122''' || '''351''' || {{Coord|46|13|28|N|15|37|51|E|}} || '''3250''' || |- | [[Prosečka vas]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''128''' || '''264''' || {{Coord|46|46|46|N|16|08|16|E|}} || '''9202''' || [[Datoteka:Zvonik Prosečka vas.jpg|100px]] |- | [[Proseniško]] || [[Šentjur]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''473''' || '''260''' || {{Coord|46|14|27|N|15|20|39|E|}} || '''3230''' || [[Datoteka:Prosenisko Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Prosenjakovci]] || [[Moravske Toplice]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''178''' || '''230''' || {{Coord|46|44|31|N|16|18|38|E|}} || '''9207''' || [[Datoteka:SLO-Prosenjakovci2.JPG|100px]] |- | [[Prožinska vas]] || [[Štore]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''483''' || '''300''' || {{Coord|46|12|43|N|15|20|46|E|}} || '''3220''' || |- | [[Pršetinci]] || [[Sveti Tomaž (Slovenija)|Sveti Tomaž]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''181''' || '''276''' || {{Coord|46|29|19|N|16|06|31|E|}} || '''2258''' || |- | [[Prtovč]] || [[Železniki]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''23''' || '''1.008''' || {{Coord|46|13|40|N|14|06|46|E|}} || '''4228''' || |- | [[Prušnja vas]] || [[Krško]] || [[Posavska (regija)|Posavska]] || '''47''' || '''478''' || {{Coord|45|50|05|N|15|28|45|E|}} || '''8312''' || |- | [[Prvačina]] || [[Nova Gorica]] || [[Goriška (regija)|Goriška]] || '''1.268''' || '''55''' || {{Coord|45|53|22|N|13|42|54|E|}} || '''5297''' || [[Datoteka:Cerkev_sv._Andreja_v_Prvačini.png|100px]] |- | [[Prvenci]] || [[Markovci (Slovenija)|Markovci]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''233''' || '''218''' || {{Coord|46|24|20|N|15|57|21|E|}} || '''2281''' || |- | [[Prvine]] || [[Lukovica (Slovenija)|Lukovica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''12''' || '''697''' || {{Coord|46|11|24|N|14|50|56|E|}} || '''1222''' || |- | [[Pšajnovica]] || [[Kamnik]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''72''' || '''656''' || {{Coord|46|12|12|N|14|44|55|E|}} || '''1219''' || [[Datoteka:Psajnovica_Slovenia_2.jpg|100px]] |- | [[Pšata (Cerklje na Gorenjskem)|Pšata]] || [[Cerklje na Gorenjskem]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''129''' || '''400''' || {{Coord|46|15|36|N|14|30|26|E|}} || '''4207''' || [[Datoteka:Psata Cerklje na Gorenjskem Slovenia 3.JPG|100px]] |- | [[Pšata (Domžale)|Pšata]] || [[Domžale]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''445''' || '''280''' || {{Coord|46|05|58|N|14|36|11|E|}} || '''1262''' || [[Datoteka:Psata Domzale Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Pšenična Polica]] || [[Cerklje na Gorenjskem]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''107''' || '''387''' || {{Coord|46|14|52|N|14|29|54|E|}} || '''4207''' || [[Datoteka:Psenicna Polica Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Pševo]] || [[Kranj]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''73''' || '''603''' || {{Coord|46|14|23|N|14|18|29|E|}} || '''4000''' || [[Datoteka:Pogled na pševo 2.jpg|100px]] |- | [[Ptuj]] || [[Ptuj]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''18.164''' || '''229''' || {{Coord|46|25|12|N|15|52|11|E|}} || '''2250''' || [[Datoteka:Ptuj.jpg|100px]] |- | [[Ptujska Cesta]] || [[Gornja Radgona]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''225''' || '''304''' || {{Coord|46|38|10|N|15|59|33|E|}} || '''9250''' || [[Datoteka:Kapelica, Ptujska Cesta.JPG|100px]] |- | [[Ptujska Gora]] || [[Majšperk]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''381''' || '''321''' || {{Coord|46|21|13|N|15|45|40|E|}} || '''2323''' || [[Datoteka:Gothic Basilica minor of the Virgin of Mercy at Ptujska Gora, Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Puc]] || [[Kostel (Slovenija)|Kostel]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''0''' || '''634''' || {{Coord|45|31|19|N|14|51|08|E|}} || '''1336''' || |- | [[Puconci]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''638''' || '''202''' || {{Coord|46|42|17|N|16|09|26|E|}} || '''9201''' || [[Datoteka:Puconci.JPG|100px]] |- | [[Puče]] || [[Koper]] || [[Obalno-kraška (regija)|Obalno-kraška]] || '''249''' || '''237''' || {{Coord|45|28|26|N|13|43|15|E|}} || '''6274''' || [[Datoteka:Puce Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Pudob]] || [[Loška dolina]] || [[Primorsko-notranjska (regija)|Primorsko-notranjska]] || '''228''' || '''577''' || {{Coord|45|41|52|N|14|28|44|E|}} || '''1386''' || [[Datoteka:Pudob Slovenia 1.jpg|100px]] |- | [[Pugled]] || [[Semič]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''14''' || '''227''' || {{Coord|45|38|08|N|15|11|29|E|}} || '''8333''' || |- | [[Pugled pri Karlovici]] || [[Ribnica (Slovenija)|Ribnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''4''' || '''730''' || {{Coord|45|47|26|N|14|36|18|E|}} || '''1315''' || |- | [[Pugled pri Mokronogu]] || [[Mokronog–Trebelno]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''16''' || '''258''' || {{Coord|45|56|20|N|15|08|05|E|}} || '''8230''' || |- | [[Pugled pri Starem Logu]] || [[Kočevje]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''0''' || '''645''' || {{Coord|45|42|06|N|14|55|44|E|}} || '''1332''' || [[Datoteka:Pugled - spomenik - panoramio.jpg|100px]] |- | [[Pungert (Ivančna Gorica)|Pungert]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''31''' || '''344''' || {{Coord|45|57|47|N|14|53|34|E|}} || '''1296''' || |- | [[Pungert (Loški Potok)|Pungert]] || [[Loški Potok]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''11''' || '''598''' || {{Coord|45|35|38|N|14|40|43|E|}} || '''1319''' || |- | [[Pungert (Škofja Loka)|Pungert]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''147''' || '''340''' || {{Coord|46|09|24|N|14|20|13|E|}} || '''4220''' || [[Datoteka:Pungert Skofja Loka Slovenia.JPG|100px]] |- | [[Purga]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''31''' || '''205''' || {{Coord|45|31|36|N|15|18|24|E|}} || '''8341''' || |- | [[Purkače]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''24''' || '''725''' || {{Coord|45|51|38|N|14|32|43|E|}} || '''1314''' || [[Datoteka:Purkace Slovenia 3.jpg|100px]] |- | [[Pusti Gradec]] || [[Črnomelj]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''33''' || '''162''' || {{Coord|45|31|00|N|15|11|42|E|}} || '''8343''' || [[Datoteka:Pusti_Gradec_-_cerkev_vseh_svetnikov.jpg|100px]] |- | [[Pusti Hrib]] || [[Ribnica (Slovenija)|Ribnica]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''11''' || '''703''' || {{Coord|45|47|32|N|14|39|26|E|}} || '''1316''' || |- | [[Pusti Javor]] || [[Ivančna Gorica]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''18''' || '''360''' || {{Coord|46|00|06|N|14|52|14|E|}} || '''1296''' || |- | [[Pustike (Šmarje pri Jelšah)|Pustike]] || [[Šmarje pri Jelšah]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''83''' || '''293''' || {{Coord|46|11|58|N|15|33|29|E|}} || '''3240''' || |- | [[Pusto Polje]] || [[Nazarje]] || [[Savinjska (regija)|Savinjska]] || '''97''' || '''362''' || {{Coord|46|17|34|N|14|55|07|E|}} || '''3331''' || |- | [[Pušča]] || [[Murska Sobota]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''541''' || '''190''' || {{Coord|46|39|20|N|16|08|20|E|}} || '''9000''' || |- | [[Puščava (Lovrenc na Pohorju)|Puščava]] || [[Lovrenc na Pohorju]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''73''' || '''399''' || {{Coord|46|33|12|N|15|24|34|E|}} || '''2344''' || [[Datoteka:Puščava.jpg|100px]] |- | [[Puščava (Mokronog–Trebelno)|Puščava]] || [[Mokronog–Trebelno]] || [[Jugoistočna Slovenija (regija)|Jugoistočna Slovenija]] || '''130''' || '''237''' || {{Coord|45|57|24|N|15|07|18|E|}} || '''8230''' || [[Datoteka:Mokronog train station.jpg|100px]] |- | [[Pušče]] || [[Velike Lašče]] || [[Srednja Slovenija (regija)|Srednja Slovenija]] || '''52''' || '''519''' || {{Coord|45|50|32|N|14|37|32|E|}} || '''1315''' || [[Datoteka:Pušče.jpg|100px]] |- | [[Pušenci]] || [[Ormož]] || [[Podravska (regija)|Podravska]] || '''248''' || '''194''' || {{Coord|46|24|12|N|16|10|43|E|}} || '''2270''' || |- | [[Puštal]] || [[Škofja Loka]] || [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] || '''630''' || '''340''' || {{Coord|46|09|46|N|14|18|40|E|}} || '''4220''' || [[Datoteka:Pustal Slovenia.jpg|100px]] |- | [[Puževci]] || [[Puconci]] || [[Pomurska (regija)|Pomurska]] || '''181''' || '''205''' || {{Coord|46|42|23|N|16|04|52|E|}} || '''9265''' || [[Datoteka:Kapela Puževci.jpg|100px]] |- |} [[Kategorija:Spiskovi naselja u Sloveniji|P]] imub4rlufdfkuxi63zv08gz6hkgp353 Masakr u Bijeljini 0 411004 3429217 3424354 2022-08-28T20:45:46Z 109.175.103.205 wikitext text/x-wiki {{Wiki članak}} {{Infokutija napad na civile | naziv = Masakr u Bijeljini | slika = Ron Haviv - Massacre in Bijeljina.jpg | opis_slike = [[Ron Haviv]]ova slika prikazuje kako pripadnik [[Srpska dobrovoljačka garda|Srpske dobrovoljačke garde]] šuta [[Bošnjaci|Bošnjakinju]] na samrti nakon strijeljanja | lokacija = [[Bijeljina]], [[Bosna i Hercegovina]] | meta = [[Bošnjaci]] | koordinate = {{coord|44|45|N|19|13|E|display=inline,title}} | datum = 1–2. april 1992. | vrijeme = | vremenska_zona = | tip = masovno [[ubistvo]], strijeljanje | mrtvih = 48–78 (prema nekim izvorima mnogo više) | ranjenih = | počinitelji = [[Srpska dobrovoljačka garda]], Mirkovi [[četnici]] | počinitelj = | osumnjičenici = | osumnjičenik = | oružja = | broj_saučesnika = | saučesnici = [[Jugoslavenska narodna armija|JNA]] | branitelji = | branitelj = }} '''Masakr u Bijeljini''' označava ubistva između 48 i 78 civila kojeg su počinile [[Srbi|srpske]] paravojne grupe u [[Bijeljina|Bijeljini]] tokom 1. i 2. aprila 1992. za vrijeme [[Rat u Bosni i Hercegovini|rata u Bosni i Hercegovini]]. Većina ubijenih bili su [[Bošnjaci]]. Ubijani su i pripadnici drugih naroda, kao i Srbi koje su lokalne vlasti smatrale nelojalnim. Ubistva su počinile lokalne paravojne grupe poznate kao Mirkovi [[četnici]] i [[Srpska dobrovoljačka garda]] (SDG, poznata i kao Arkanovi tigrovi, srbijanska paravojna grupa koju je predvodio [[Željko Ražnatović]] Arkan). SDG je bila pod komandom [[Jugoslavenska narodna armija|Jugoslavenske narodne armije]] (JNA), koju je kontrolirao tadašnji predsjednik Srbije [[Slobodan Milošević]]. U septembru 1991, vlada samoproglašene Srpske Republike Bosne i Hercegovine proklamirala je [[Srpska autonomna oblast|srpsku autonomnu oblast]] sa sjedištem u Bijeljini. U martu 1992, [[Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine|referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine]] prošao je ogromnom podrškom Bošnjaka i [[Hrvati u Bosni i Hercegovini|Hrvata]], dok je dobar dio Srba bojkotirao glasanje ili im je glasanje spriječeno kroz samoproglašene vlasti. Slabo organizirana, lokalna bošnjačka paravojna grupa [[Patriotska liga]] uspostavljena je kao odgovor na proklamiranje Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Na 31. mart, Partiotska liga u Bijeljini je izazvala borbu lokalnih Srba i SDG-a. Na 1–2. april, SDG i JNA su preotele Bijeljinu uz malo otpora; ubistvima, silovanjima, pretresima kuća i pljačkanjima imovine. Ove poteze je opisao historičar genocida, prof. Eric D. Weitz na Gradskom koledžu u New Yorku. Profesor Michael Sells na Univerzitetu u Chicagu zaključio je da su [paravojnici] dovedeni da izbrišu historiju kulture bošnjačkog naroda Bijeljine. Oko 3. aprila, Vojska Republike Srpske uklonila je tijela masakriranih u očekivanju dolaska delegacije Vlade Republike Bosne i Hercegovine sa zadatkom istrage o tome šta se dogodilo. Jedan dio izvora iznio je broj ubijenih civila na stotine ili moguće hiljadu, ali su [[Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju|Haški tribunal]] (ICTY) i tužilaštvo Republike Srbije za ratne zločine bili samo u mogućnosti potvrditi između 48 i 78 ubistava. Poslijeratne istrage su dokumentirale ubistva nešto iznad 250 civila svih etniciteta u općini Bijeljina tokom rata. Nakon masakra, uslijedila je kampanja masovnog [[Etničko čišćenje|etničkog čišćenja]] nesrpskog stanovništa, sve su džamije porušene, a uspostavljeno je devet logora. Većina žrtava ubistava u Bijeljini nije zvanično popisana kao civilna žrtva rata, nego im se kao razlog smrti navodi "prirodna smrt." <span>Od decembra 2014</span><sup class="plainlinks noprint asof-tag update" style="display:none;">[//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bijeljina_massacre&action=edit &#x5B;update&#x5D;]</sup>, lokalni sudovi nisu nikoga gonili za ubistva, niti ijedan pripadnik SDG nije proceusuiran za bilo koji zločin koje je jedinica vršila u Bijeljini ili drugdje u [[Hrvatska|Hrvatskoj]] ili Bosni i Hercegovini. Miloševića je Haški tribunal optužio i osudio za iznošenje genocidne kampanje koja uključuje Bijeljinu i druge lokacije, ali je umro tokom procesa. Lideri [[Republika Srpska|Republike Srpske]] [[Biljana Plavšić]] i [[Momčilo Krajišnik]] su osuđeni za protjerivanje i prisilna premještanja u etničkom čišćenju koje je pratio masakr. [[Radovan Karadžić]], bivši [[predsjednik Republike Srpske]], služi kaznu za masakr i ostale zločine protiv čovječnosti izvršene u Bijeljini. Na kraju rata, manje od 2.700 Bošnjaka je i dalje živjelo u općini u odnosu na prijeratnu populaciju od 30.000. Srbi u Bijeljini slave 1. april kao tzv. "dan odbrane grada", a ulice u gradu nose imena po pripadnicima SDG. == Pozadina == {{Lokacijska karta | Bosna i Hercegovina | width = 250 | float = right | caption = Pozicija grada Bijeljine u Bosni i Hercegovini | alt = Bijeljina u BiH | lat_deg = 44.75 | lon_deg = 19.216667 }} Prema popisu iz 1991, općina [[Bijeljina]] je imala oko 97.000 stanovnika. Demografske proporcije su približno bile 59% [[Bosanski Srbi|Srbi]], 31% [[Bošnjaci]] i 10% je pripadalo ostalim.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=11}} Grad Bijeljina je imala 36.414 stanovnika, od kojih su 19.024 bili Bošnjaci (ili 52% gradske populacije), dok su Srbi bili druga najveća etnička grupa u gradu.<ref name=census/> Tokom 1990, grupa oficira [[Jugoslavenska narodna armija|Jugoslavenske narodne armije]] (JNA) srpske nacionalnosti i stručnjaka iz Odjela psiholoških operacija JNA razvili su [[RAM Plan]]{{sfn|Allen|1996|p=56}} s ciljem organiziranja Srba van Srbije, učvršćujući kontrolu [[Srpska demokratska stranka|Srpske demokratske stranke]] (SDS) i pripremajući oružje i municiju.{{sfn|Judah|2000|p=170}} Godine 1990. i 1991, Srbi u [[Socijalistička republika Hrvatska|SR Hrvatskoj]] i [[Socijalistička republika Bosna i Hercegovina|SR Bosni i Hercegovini]] proglasili su tzv. "[[Srpska autonomna oblast|srpske autonomne oblasti]]" sa težnjom da ih kasnije spoje u tzv. "homogenu srpsku teritoriju".{{sfn|Lukic|Lynch|1996|p=203}}{{sfn|Bugajski|1995|p=15}} Ranije od septembra i oktobra 1990, JNA je počela naoružavati bosanske Srbe i organizirati ih u miliciju.{{sfn|Ramet|2006|p=414}} Iste te godine, JNA je razoružala [[Teritorijalna odbrana Bosne i Hercegovine|Teritorijalnu odbranu Bosne i Hercegovine]] (TORBiH).{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Do marta 1991, JNA je distribuirala oko 51.900 pušaka srpskim [[paravojska|paravojnim formacijama]] i 23.298 pušaka SDS-u.{{sfn|Ramet|2006|p=414}} Kroz 1991. i ranu 1992, SDS je snažno [[Srbizacija|srbizirala]] policiju u cilju da poveća srpsku političku kontrolu.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} U septembru 1991, Bijeljinu su bosanski Srbi uzeli kao sjedište za SAO Bijeljinu, koja se do novembra zvala SAO Sjeveroistočna Bosna, da bi opet u decembru promijenila ime u "[[SAO Semberija]]".{{sfn|Thomas|2006|p=9}} Kao odgovor, lokalni Bošnjaci su uspostavili paravojnu Patriotsku ligu Bosne i Hercegovine, skraćenog naziva [[Patriotska liga]].{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} U januaru 1992, skupština SDS-a je proglasila tzv. "Republiku srpskog naroda Bosne i Hercegovine" i [[Radovan Karadžić]], njen budući predsjednik, izjavio je da "ujedinjena Bosna i Hercegovina više ne postoji".{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=110}} U martu, [[Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine|bosanski referendum o nezavisnosti]] prošao je sa nadmoćnom podrškom Bošnjaka i [[Bosanskohercegovački Hrvati|Hrvata]], što je bojkotovala većina bosanskih Srba.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} SDS, koja je tvrdila da proglašavanje nezavisnosti može uzrokovati to da Srbi postanu "nacionalna manjina u islamskoj državi",{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=110}} angažovala je neregularne naoružane jedinice da blokiraju isporuku glasačkih kutija, a bacali su i letke podstičući bojkot.{{sfn|Gow|2003|p=173}} Bez obzira na to, hiljade Srba u većim centrima je sudjelovalo u referendumu i glasalo za nezavisnost,{{sfn|Velikonja|2003|p=238}} dok se nekoliko ozbiljnih incidenata desilo širom Bosne i Hercegovine.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} Prema historičaru [[Noel Malcolm|Noelu Malcolmu]], "koraci koje su preduzeli Karadžić i njegova stranka – [proglašavajući srpske] "autonomne regije", naoružavanje srpske populacije, manji lokalni incidenti, besprekidna propaganda, zahtjev za "zaštitom" od federalne armije [JNA] – učinili su isto ono što se desilo u Hrvatskoj. Nekoliko posmatrača je sumnjalo da je isti plan bio u operaciji."{{sfn|Lukic|Lynch|1996|p=204}} Bijeljina je bila strateški značajna zbog svog položaja, koji je dopuštao lahak pokret vojnih lica, oružja i dobara u [[Posavina|Posavinu]] i [[Bosanska krajina|Bosansku krajinu]] gdje su se srpske snage okupljale.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=15}} == Istraga bosanske delegacije i odgovor == Srpske snage su naredile uklanjanje tijela ubijenih, u očekivanju delegacije visokopozicioniranih bosanskohercegovačkih predstavnika uoči dolaska na 4. april. Delegaciju su sačinjavali [[Biljana Plavšić]], srpska predstavnica [[Predsjedništvo Bosne i Hercegovine|Predsjedništva]]; [[Fikret Abdić]], bošnjački predstavnik; hrvatski ministar odbrane, [[Jerko Doko]]; te šef osoblja JNA 2. Vojnog distrikta, general [[Dobrašin Praščević]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Poslao ih je Izetbegović u cilju istrage navedenih zlodjela.{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} Isti dan, JNA se premjestila u Bijeljinu, ali je nasilje nastavljeno.{{sfn|Kumar|1999|p=40}} Aprila 4, SDG je sebe osnovala u lokalnom sjedištu SDS-a. Lokalna policija, koja je bila uključena u hapšenju gradskog predsjedništva [[Stranka demokratske akcije|Stranke demokratske akcije]] (SDA), priključila im se na nekoliko dana, kao i pripadnici paravojne grupe [[Bijeli orlovi (paravojska)|Bijeli orlovi]], te pripadnici lokalne [[Teritorijalna odbrana|Teritorijalne odbrane]] (TO).{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Srpske zastave su postavljene na dvije džamije u Bijeljini,{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=113–114}} kao i kontrolni punktovi i blokade ceste, kako bi spriječili novinare i evropske posmatrače da uđu. Delegacija je posjetila krizni štab i vojne objekte gdje su informisani o situaciji.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Tokom posjete, Plavšićka je zatražila od Arkana prebacivanje kontrole Bijeljine u ruke JNA. Arkan je odbio, pozivajući se na nedovršen posao, te je rekao da je sljedeći na redu [[Bosanski Brod]]. Plavšić je naknadno povukla zahtjev i pohvalila Arkana za "zaštitu" bijeljinskih Srba od Bošnjaka.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Nazvala ga je "srpskim herojem&nbsp;... koji je bio spreman da da svoj život za svoj narod ", dodajući da "mi trebamo takve ljude".{{sfn|Velikonja|2003|p=247}} Ona mu je zahvalila i poljubila Arkana javno na šta su lokalni članovi SDS-a odgovorili sa "uzvicima odobrenja".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} U razgovoru sa [[Cedric Thornberry|Cedricom Thornberryjem]], predstavnikom UNPROFOR-a, ona je opisala Bijeljinu kao "oslobođeni" grad.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Abdić je prvobitno vraćen uz prijetnje vatrenim oružjem,{{sfn|Malcolm|1994|p=236}} ali su mu kasnije odobrili da uđe,{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} nakon čega ga je Arkan zadržao u pritvoru, dok Plavšićka nije došla da ga oslobodi.{{sfn|Ramet|2006|pp=427–428}} "Bijeljina je bila praktično prazna," sjeća se. "Sastao sam se sa lokalnim autoritetima, rekli su mi šta se desilo, ali tamo nije bilo nijednog Muslimana, tako da mi nismo mogli razgovarati o problemu u cjelini. Muslimani nisu odgovorili na naš apel. Bili su preplašeni da izađu van, i posebno uplašeni da pričaju o tome ikako."{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} General [[Sava Janković]], komandant 17. korpusa JNA, izjavio je:{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=329–330}} {{citat|Veliki utjecaj propagande SDS-a i Arkana osjećala se u 38. [Partizanskoj diviziji] i 17. [Miješanog artiljerijskog brigadi], zbog koji su neki [regruti] napustili svoje jedinice s oružjem.&nbsp;... Situacija na teritoriji je ekstremno složena. Grad Bijeljina je pod kontrolom SDS-ovih i Arkanovih ljudi, koji čak ne dozvoljavaju našoj protivtenkovskoj jedinici da dosegne osređene poziije u gradu. Tamo je 3.000 izbjeglica u barakama i području Kooperativnog centra u [[Patkovača|Patkovači]]. Tim iz bh. Predsjedništva kojeg vode Fikret Abdić, Biljana Plavšić, šef osoblja 2. Vojnog distrikta i komandir 17. Korpusa, bili su u Bijeljini u barakama od 12:00 sati.}} "U narednim danima," predviđa on, " dalje pogoršanje cjelokupne sigurnosne i političke situacije se očekuje. Postoji prijetnja da se se međuetnički sukobi u Posavini i Semberiji mogu raširiti na ostale dijelove zone odgovornosti&nbsp;... Direktne vojne provokacije od paravojnih formacija SDA, HDZ <nowiki>[</nowiki>[[HDZ BiH|Hrvatske demokratske zajednice]]<nowiki>]</nowiki> i SDS-a protiv komande i jedinica također su moguće, kao i njihovi napadi na vojna skladišta i izolovana postrojenja."{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=329–330}} Isti dan, Ministar odbrane BiH [[Ejup Ganić]] i hrvatski članovi vladine koalicije zatražili su od Izetbegovića da mobilizira TORBiH{{sfn|Kumar|1999|p=40}} zbog nemogućnosti da JNA zaustavi nasilje.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Izetbegović je opisao slike koje su dolazile iz Bijeljine kao "nevjerovatne". "Mislio sam da je to fotomontaža," on je objasnio. "Nisam mogao vjerovati očima. Nisam mogao vjerovati da je to moguće."{{sfn|Silber|Little|1997|p=224}} On je opisao preotimanje kao "kriminal", te je rekao kako smatra odgovornom JNA za pad Bijeljine jer je "pasivno stajala i gledala šta se dešava".{{sfn|Sudetic|5. 4. 1992}} Izetbegović je mobilizirao Teritorijalnu odbranu kasnije tog dana kako bi "omogućio da narod brani sebe&nbsp;... od budućih Bijeljinaca". Srpski članovi bosanskog predsjedništva, Plavšić i [[Nikola Koljević]], osudili su mobilizaciju kao nezakonitu i dali ostavke.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Aprila 8, Izetbegović je proglasio "stanje neposredne ratne opasnosti".{{sfn|Calic|2012|p=125}} JNA je odbacila zahtjeve bosanskog Predsjedništva da vrati oružja TORBiH-a koja su konfiskovali 1990. godine.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Karadžić i vodstvo bosanskih Srba koristili su Izetbegovićev zahtjev za mobilizacijom kao izgovor za nezavisnošću i mobilizirali Općinki krizni štab, rezervne policijske jedinice i TO snage.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=136}} == Provokacija, preotimanje i masakr == [[Željko Ražnatović]] ("Arkan"), lider [[Srpska dobrovoljačka garda|Srpske dobrovoljačke garde]], proveo je mjesec dana u Bijeljini planirajući borbu prije napada.{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} Na 30. mart 1992, [[Blagoje Adžić]], načelnik generalštaba JNA, objasnio je da je armija "spremna štititi Srbe od otvorene agresije".{{sfn|Goldstein|1999|p=242}} Borbe su otpočele u Bijeljini na 1. april, nakon što su lokalni Srbi i pripadnici SDG-a bacali bombe u prodavnice,{{sfn|Gow|2003|p=128}} kao i u bošnjačke kahvane,{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} provocirajući slabo organiziranu Patriotsku ligu u oružani sukob.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}}{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=113}}{{sfn|Calic|2012|p=125}} Oko hiljadu{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}}{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=113}} pripadnika SDG-a i Mirkovi [[četnici]],{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} paravojna formacija koju je predvodio [[Mirko Blagojević]], sudjelovali su zauzimanjem važnih struktura u gradu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Prema novinaru i političkom analitičaru Milošu Vasiću, Bijeljinu je branilo samo 35 ili 38 bosanskih policajaca.{{sfn|Amanpour|1. 6. 1997}} Prema [[Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju|Haškom tribunalu]] (ICTY), Bijeljina je bila "prva općina Bosne i Hercegovine koju su zauzeli bosanski Srbi 1992. godine".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Bez obzira na prosrpske aktivnosti armije JNA tokom [[Rat u Hrvatskoj|hrvatskog rata za nezavisnost]], predsjedavajući [[Predsjedništvo Bosne i Hercegovine|predsjedništva]], [[Alija Izetbegović]], očito je vjerovao da će JNA djelovati drugačije u Bosni i Hercegovini, te je zatražio da JNA brani Bijeljinu od SDG.{{sfn|Kumar|1999|p=40}} Na 1–2. april 1992, grad su opkolile snage [[Jugoslavenska narodna armija|JNA]],{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} navodno da zadrže mir.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Prema [[Human Rights Watch]]u (HRW), srpske paravojne formacije koje su nosile fantomke preuzele su pozicije oko grada, uključujući snajperske pozicije na prozorima zadnjih spratova u zgradama.{{sfn|Human Rights Watch|august 1992}} Suočivši se s malo otpora,{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|p=5}} SDG, pod komandom JNA{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}} i izvještavanjem direktno srbijanskom predsjedniku [[Slobodan Milošević|Slobodanu Miloševiću]],{{sfn|Ramet|2006|p=427}} brzo su zauzeli Bijeljinu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Artiljerijske jedinice granatirale su grad u koordinaciji s uličnim borbama.{{sfn|Gow|2003|p=129}} Prema fotografu i novinaru [[Ron Haviv|Ronu Havivu]], srpske snage su napale prve, s nekoliko autobusa vojnika koji su došli u grad, zauzimajući radio-stanicu i forsirajući lokalne Srbe da otkriju indentitete gradskih nesrpskih građana.{{sfn|Keane|2003}} [[Panteri (paravojska)|Panteri]], paravojna grupa koju je predvodio [[Ljubiša Savić]] ("Mauzer"), koji je bio osnivač SDS-a,{{sfn|BBC|8. 6. 2000}} također su učestvovali u napadu ili su došli nedugo zatim.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=11–12}} Zajedno sa SDG-om, počeli su kampanju nasilja nad lokalnim Bošnjacima i jednim dijelom Srba, izvršavajući nekoliko silovanja i ubistava, pretražujući kuće stanovnika i pljačkajući njihovu imovinu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=117}} Naknadno, bosanskohercegovački predsjednik Izetbegović zadužio je JNA da zauzme Bijeljinu i zaustavi nasilje.{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}} Na suđenju Karadžiću, bivši gradonačelnik Bijeljine Cvijetin Simić, svjedočio je da je jedina prava borba uzela maha u gradu na 1–2. april u krugu gradske bolnice, gdje se najviše ubistava desilo.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript|p=35702}} Kako su borbe nastavile, SDS i bosanski Srbi kreirali su tzv. [[Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske]] (MUP RS), nezavisnu srpsku policijsku snagu.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Prema HRW, obrazac nasilja, dopunjen sa "težnjom da se kreira [[Velika Srbija]]",{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=2, 16, 33}} razvijen u Bijeljini, a kasnije ponovljen u ostalim općinama u sjeveroistočnoj Bosni i Hercegovini od istih paravnojih grupa iz [[Republika Srbija (1990-2006)|Srbije]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Ovaj obrazac je opisala [[Ujedinjene nacije|UN-ova]] komisija stručnjaka slijedećim terminima:{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=16}} {{citat|Prvo, paravojne snage bosanskih Srba, često sa podrškom JNA, preuzele su kontrolu područja. U više slučajeva, srpskim stanovnicima je naređeno da napuste područje prije nego nastupi nasilje. Domovi nesrpskih stanovnika, ciljani za uništenje, kao i kulturni i religijski spomenici, posebno crkve i džamije, bili su uništavani. Drugo, područje pada pod kontrolu paravojnih snaga koji teroriziraju nesrpske stanovnike sa naizmjeničnim ubijanjima, silovanjima i pljačkama. Treće, zauzetim područjem su upravljali lokalni srpski autoriteti, često uz paravojne snage. Tokom ove faze, nesrpski stanovnici su pritvarani, prebijani i ponekad prebacivani u logore gdje je nastavljano nasilje, uključujući masovna ubistva. Nesrpski stanovnici su često otpuštani sa poslova, a njihova imovina je oduzimana. Većina je tjerana da potpiše dokumente za odustajanje od prava na svoje domove prije nego što su deportirani u druge dijelove zemlje.}} Tačan broj ubijenih u preotimanju grada je nepoznat.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}} Nekoliko izvora pretpostavlja broj između nekoliko desetina i hiljadu.{{sfn|Goldstein|1999|p=242}}{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}}{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}}{{sfn|Malcolm|1994|p=236}}{{sfn|Off|2010|p=69}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Prema ICTY, najmanje 48 civila je ubijeno od kojih su 45 bili nesrbi. Oko 3. aprila, lokalnim policajcima je naređeno da čuvaju mrtvačka kola koja su kupila tijela sa ulica i iz kuća grada.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Ubistva su bila [[eliticid]]na s ciljem brisanja kulturne historije{{sfn|Sells|1996|p=26}} i uključivala su "političke lidere, biznismene i ostale prominentne Bošnjake",{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}} ali su također uključivala žene i djecu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Također je veći broj Srba ubijen koji su pokušali zaustaviti masakr.{{sfn|Weitz|2003|p=215}} Istrage Haškog tribunala su kasnije pokazale da je žrtvama pucano "u prsa, usta, sljepoočnicu, potiljak, nekima iz neposredne blizine" i da niko od njih nije nosio vojne uniforme.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Prema historičaru prof. Ericu D. Weitzu sa Gradskog koledža u New Yorku, ubijanje Bošnjaka u Bijeljini je bio genocidni čin.{{sfn|Weitz|2003|p=215}} Djela protiv civila u Bijeljini koje su počinile JNA i specijalne snage bili su pokušaj zastrašivanja i odvraćanja bosanske vlade i šire javnosti od ostvarivanja nezavisnosti.{{sfn|Bećirević|2014|pp=88–89}} Haviv, kojeg je pozvao Arkan da snimi fotografije, bio je svjedok ubistava i jedna od njegovih slika, koja prikazuje kako pripadnik Srpske dobrovoljačke garde udara bošnjačku ženu na samrti, kasnije je objavljena u međunarodnim medijima uzrokujući to da Arkan objavi nalog za izvršenje smrtne kazne Haviva.{{sfn|BBC|24. 5. 2001}}{{sfn|Kifner|24. 1. 2001}} U međuvremenu, srbijanski državni radio, "[[Radio Beograd]]", izvijestio je da je Bijeljina "oslobođena" uz pomoć "pripadnika Srpske nacionalne garde Semberije i Majevice, u kooperaciji sa srbijanskim dobrovoljcima, Arkanovim ljudima i srpskim 'radikalima'".{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} == Etničko čišćenje, rušenje džamija i pritvaranje == SDG je ostala u Bijeljini do kraja maja 1992.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} General [[Manojlo Milovanović]], šef stožera [[Vojska Republike Srpske|Vojske Republike Srpske]] (VRS), komentarisao je o Arkanovim aktivnostima u Bijeljini i [[Zvornik]]u u aprilu i maju 1992: "Povratak srpskih dobrovoljačkih jedinica iz Republike Srpske i [[Republika srpska krajina|Republike srpske krajine]] karakteriziran je dugim formacijama sastojeći se od transportera i tenkova i velikog broja kamiona. To je bio jasan znak pljačke."{{sfn|Bećirević|2014|p=90}} ICTY je zaključio da su srpske snage ubile najmanje 52 ljudi, uglavnom Bošnjaka, između aprila i septembra 1992. u općini Bijeljina.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} U aprilu, "organizirana kampanja" je počela uklanjati bošnjačku populaciju Bijeljine.{{sfn|Sudetic|18. 7. 1994}} SDS u Bijeljini je iznio plan i predložio da bošnjačka porodica bude ubijena "na svakoj strani grada da se napravi atmosfera straha".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Na 23. septembar 1992, SDG i Mirkovi četnici predali su kontrolu Bijeljine SDS-u{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} i plan su izvrišile specijalne policijske jedinice Duška Malovića.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Na 24. i 25. septembar, u selu [[Bukreš]], 22 ljudi (uključujući sedmero djece) istjerano je iz svojih domova i dovedeno u selo [[Balatun]] gdje su pobijeni i bačeni u [[Drina|Drinu]].{{sfn|Musli|24. 9. 2011}} Sumnja se da su ih ubili pripadnici Specijalne jedinice MUP-a RS pod nadzorom lokalne policije i bivše Državne bezbjednosti.{{sfn|Musli|26. 9. 2012}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Sve je bilo pod izravnom komandom [[Mićo Stanišić|Miće Stanišića]], tadašnjeg ministra MUP-a RS.{{sfn|Musli|26. 9. 2012}} Masovno [[etničko čišćenje]] je počinjeno u devet logora koji su uspostavljeni prateći masakr.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Svih sedam džamija u Bijeljini je uništeno.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=4}} One su sistematski uništavane korištenjem eksploziva pod nadzorom policije i stručnjaka, a nakon što su srušene, ostaci su smaknuti pomoću vojne konstrukcijske opreme.{{sfn|Musli|13. 3. 2013}} Drveće je zasađivano tamo gdje su bile džamije.{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} "Državna komisija za slobodan transfer civilne populacije"{{sfn|Totten|Bartrop|2008|p=410}} ili "Komisija za razmjenu populacije" kreirana je i predvodio ju je Vojkan Đurković, major u SDG-u,{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=28}} i uključivala je Mauzerove "Pantere".{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|pp=6–7}} Njena svrha je bila potpuno istrijebiti sve nesrbe iz Bijeljine.{{sfn|Totten|Bartrop|2008|p=410}} Đurković je tvrdio da su Bošnjaci napuštali dobrovoljno i rekao je da je Bijeljina bila "sveta srpska zemlja".{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} Prema njemu "nakon nekog vremena, narodni poslanici [bosanskih Srba], Milan Teslić i Vojo Kuprešanin, raširili su Komisiju u ime Kluba poslanika [Srpske demokratske stranke], a kasnije je Komisija odobrena od parlamenta Republike Srpske."{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=53}} On je tvrdio da "putovanje [protjerivanje] je preduzeto na sljedeći način: Državna komisija za slobodan transfer civilne populacije je imala svoju dužnost da informiše Državnu bezbjednosnu službu Republike Srpske za to putovanje. Oni bi zatim, putem faksa, proslijedili to u ministarstvo Republike Srbije koja je imala nadležnost. Tranzit [prema [[Mađarska|Mađarskoj]]] bi se desio u po bijela dana, u podne."{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=133}} Protjerivanja su nastavljena 1994. godine,<ref>{{Harvnb|Sudetic|18. 7. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|30. 8. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|3. 9. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|5. 9. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|20. 9. 1994}}</ref> i u julu "sistematski program" je sproveden u cilju "protjerivanja preostalih Bošnjaka i iznude imovine i novca od njih".{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|p=3}} Đurkovića je Arkan unaprijedio u [[potpukovnik]]a 1995. godine.{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=53}} Mauzerovi "Panteri" su kasnije postali specijalna jedinica [[VRS]]-a.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=34}} Mauzer je ubijen 2000. godine.{{sfn|BBC|8. 6. 2000}} == Procesuiranje ratnih zločina == {{citat|Živimo sa bivšim ratnim zločincima, viđamo ih svaki dan na ulicama. – Branko Todorović, predsjednik Helsinškog komiteta za ljudska prava u Bijeljini{{sfn|Little|17. 9. 2008}}}} Bosanski sudovi nisu podigli niti jednu optužnicu za ratne zločine za masakr. Godine 2008, [[Branko Todorović]], predsjednik Helsinškog komiteta za ljudska prava u Bijeljini, kritikovao je "letargično" i "neprihvatljivo ponašanje" pravosuđa Republike Srpske.{{sfn|Husejnovic|8. 11. 2008}} Ipak, od 2003. godine, procesuiranje ratnih zločina je uglavnom bilo pod nadležnosti Suda Bosne i Hercegovine.<ref>{{cite web |url=http://www.oscebih.org/Default.aspx?id=70&lang=EN |title=Accountability for War Crimes |author=<!--Staff writer--> |date= |website=oscebih.org |publisher=OSCE Mission to Bosnia and Herzegovina |accessdate=12. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160325145714/http://oscebih.org/Default.aspx?id=70&lang=EN |archivedate=25. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> Godine 2000, Međunarodna krizna grupa imenovala je tri osobe iz Bijeljine kao "potencijalno kažnjive zbog ratnih zločina": * Mirko Blagojević: za kojeg se tvrdi da je vodio Mirkove četnike, koji su imali udjela u napadu i u etničkom čišćenju Bijeljine.{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Služio je kao šef Srpske radikalne stanke (SRS) u Bijeljini{{sfn|Little|17. 9. 2008}}, sa sad je advokat.{{sfn|Musli|2. 4. 2012}} * Vojkan Đurković: za kojeg se sumnja da je tjerao bošnjačke civile "da predaju sav svoj novac, vrijednosti i dokumente, i da potpišu predaju imovine".Također je prijavljeno da je radio sa Panterima i ostalim grupama u "prisilnom protjerivanju civilnog stanovništva".{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Uhapšen je u novembru 2005, ali je pušten iz policijske stanice manje od mjesec dana kasnije.{{sfn|B92|27 October 2011}} * Jovan Aćimović: za kojeg se sumnja da je igrao veliku ulogu u zadnjoj inicijativi da izbriše Bošnjake iz Bijeljine nedugo prije potpisivanja [[Dejtonski sporazum|Dejtonskog sporazuma]] u novembru 1995.{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Navodno je nastavio iseljavati Bošnjake iz svojih kuća tokom perioda mira. Kasnije je postao član policije u [[Ugljevik]]u.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=36}} Godine 1997, ICTY je tajno optužio Arkana za ratne zločine počinjene u [[Sanski Most|Sanskom Mostu]] 1995, ali ne za one počinjene u Bijeljini.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|23. 9. 1997}} U januaru 2000, navodno ga je ubila neidentifikovana osoba u hotelskom hodniku u Beogradu, tako da se on nije se suočio sa suđenjem.{{sfn|Erlanger|16. 1. 2000}} Godine 1999, Milošević je optužen za provođenje [[genocid]]ne kampanje koja je uključivala Bijeljinu i druga mjesta u Bosni i Hercegovini, među ostalim optužbama, ali je umro sredinom suđenja u martu 2006.{{sfn|Armatta|2010|pp=285, 470}} U februaru 2000, Plavšić i [[Momčilo Krajišnik]], govornik [[Narodna skupština Republike Srpske|Narodne skupštine Republike Srpske]], optužen je za istu genocidnu kampanju u Bosni i Hercegovini, među ostalim optužbama.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS|p=1}}{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS|p=1}} Na 2. oktobar 2002, Plavšić se izjasnila krivom za progon nesrpske populacije u 37 općina u Bosni i Hercegovini, uključujući Bijeljinu. Ovo izjašnjavanje o krivici je došlo na osnovu sporazuma da tužilaštvo odbaci preostale optužbe. Ona je naknadno osuđena na 11 godina zatvora.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS|p=1}} Na 27. septembar 2006, Krajišnik je proglašen krivim po pet tačaka zločina protiv čovječanstva, uključujući iste zločine kao kod Plavšićke u vezi sa progonom nesrpske populacije u općinama uključujući Bijeljinu, ali nije osuđen za genocid. Godine 2009, dobio je 20 godina zatvora.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS|p=1}} Poslije služenja 2/3 kazne, Plavšić je puštena u oktobru 2009.{{sfn|Traynor|27. 10. 2009}} Krajišnik je pušten u augustu 2013, odsluživiši 2/3 kazne (uključujući vrijeme provedeno u pritvoru).{{sfn|Fox News|30. 8. 2013}} Godine 2010, Srbijansko tužilaštvo za ratne zločine ispitivalo je [[Borislav Pelević|Borislava Pelevića]], bivšeg pripadnika SDG-a i pripadnika Narodne skupštine Srbije. Istraga je je na kraju prekinuta zbog nedostatka dokaza.{{sfn|Ristic|2. 10. 2012}} Godine 2012, bivši pripadnik SDG-a Srđan Golubović uhapšen je u [[Beograd]]u po zahtjevu tužilaštva za ratne zločine. Golubović je optužen uz optužnicu navodeći imena 78 žrtava. [[Clint Williamson]], glavni tužilac, rekao je da se pripadnici SDG-a ne mogu identificirati jer njihova lica su bila prekrivena maskama.{{sfn|Ristic|2. 10. 2012}} Od oktobra 2014,{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS|p=5}} završni argumenti su zaključeni na suđenju Karadžiću, bivšem [[Predsjednik Republike Srpske|Predsjedniku Republike Srpske]], za masakr,{{sfn|Irwin|22. 3. 2013}} i ostale zločine protiv čovječnosti počinjene na području Bijeljine, među ostalim mjestima, kao i za [[genocid u Srebrenici]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS|p=1}} Od ICTY se očekivalo da presudi u slučaju Karadžić u prvoj polovini 2016. godine.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Cases summary}} Od decembra 2014. nijedan pripadnik SDG-a nije procesuiran za ubistva, silovanja i pljačke počinjene u Bijeljini,{{sfn|Al Jazeera|9. 12. 2014}} ili bilo koji od zločina koji su navodno počinili pripadnici jedinice drugdje u Hrvatskoj ili Bosni i Hercegovini.{{sfn|Dzidic||Ristic|Domanovic|Collaku|Milekic|8. 12. 2014}} == Posljedice == [[Istraživačko-dokumentacioni centar u Sarajevu]] je zabilježio 1.078 smrtnih slučajeva u općini Bijeljina tokom rata, uključujući približno 250 civila svih etničnosti.{{sfn|Prometej|27. 2. 2013}} Dosta smrtnih slučajeva u Bijeljini nisu zvanično popisana kao civilne žrtve rata dok njihove smrtovnice tvrde da su "umrli prirodnom smrću".{{sfn|Musli|16. 9. 2013}} Nekoliko stotina Bošnjaka iz Bijeljine i [[Janja|Janje]] borilo se zajedno sa Srbima kroz rat u [[Vojska Republike Srpske|Vojsci Republike Srpske]].<ref>{{cite web |url=http://pressrs.ba/info/vesti/avaz-bosnjake-iz-vrs-stavio-na-listu-za-odstrel-03-12-2012 |title='Avaz' Bošnjake iz VRS stavio na listu za odstrel |trans-title=Newspaper 'Avaz' placed Bosniaks from the Army of Republika Srpska on a kill list |author=<!--Staff writer--> |date=3. 12. 2012 |website=Press RS |access-date=15. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160131040751/http://pressrs.ba/info/vesti/avaz-bosnjake-iz-vrs-stavio-na-listu-za-odstrel-03-12-2012 |archivedate=31. 1. 2016 |url-status=dead }}</ref> Nakon što je rat završio, manje od 2.700 ljudi iz predratne bošnjačke populacije od preko 30.000 i dalje je živjelo u općini Bijeljina (sam grad je imao 19.000 bošnjačkih stanovnika<ref name=census>{{citation| title=1991 Population Census in Bosnia and Herzegovina: Ethnic Composition of the Population| publisher=Institute for Statistics of Bosnia and Herzegovina| url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nacionalni%20sastav%20stanovnistva%20po%20naseljenim%20mjestima%20bilten%20234.pdf#page=17| page=17| accessdate=16. 4. 2016| archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305040829/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nacionalni%20sastav%20stanovnistva%20po%20naseljenim%20mjestima%20bilten%20234.pdf#page=17| archivedate=5. 3. 2016| url-status=dead}}</ref>). Većina se suočila sa poteškoćama pri vraćanju svojim domovima uz diskriminaciju od policije, tako što nisu mogli dobiti lične karte, ili prikopčati svoje telefonske linije. Lokalne vlasti spriječile su islamsku zajednicu da rekonstruira džamiju i, neko vrijeme, nisu dozvoljavali da ima svoje lokalno mjesto susreta. Značajnije bošnjačko sudjelovanje u politici i administraciji općine također je blokirano.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=3, 37}} Od 2012, 5.000 Bošnjaka se vratilo u Bijeljinu.{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Godine 2007, kreirana je bijeljinska [[komisija za istinu]] sa četverogodišnjim mandatom. Držali su dva javna saslušanja 2008, ali do marta 2009, iako nije formalno raspuštena, komisija je praktično raspuštena kada je većina njenih članova dala otkaz. Faktorima za neuspjeh se smatraju uključenost komandanta koncentracionog logora Batković u svojoj delegaciji, ograničen pravni položaj, sporovi oko obima komisije i loše finansiranje.{{sfn|International Center for Transitional Justice|8. 9. 2009|p=3}} Lokalni Srbi slave 1. april kao "dan odbrane grada",{{sfn|Dnevni Avaz|2. 4. 2012}}{{dead link|date=januar 2016}}<ref>{{cite web |url=http://www.infobijeljina.com/2980_Proslava-dana-odbrane-grada.html |title=Proslava dana odbrane grada |trans-title=Celebration of the City Defense Day |author=<!--Staff writer--> |date=31. 3. 2015 |website=InfoBijeljina.com |access-date=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160126041952/http://www.infobijeljina.com/2980_Proslava-dana-odbrane-grada.html |archivedate=26. 1. 2016 |url-status=dead }}</ref> a ulice u gradu se zovu imenima Srpske dobrovoljačke garde.{{sfn|Pazarac|8. 8. 2010}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Godine 2012, općinska boračka organizacija Bijeljine, općinski službenici i gradski lideri obilježili su priliku navodeći da "na ovaj dan srpski narod Semberije se organizirao da se odbrani i spriječi novi [[Koncentracioni logor Jasenovac|Jasenovac]] i notornu [[13. SS oružana brdska divizija "Handžar" (hrvatska br. 1)|13. Handžar diviziju]]."{{sfn|Musli|2. 4. 2012}} == Fusnote == {{refspisak|2}} == Reference == ;Knjige i časopisi {{Refbegin|2}} * {{cite book | last = Allen | first = Beverly | title = Rape Warfare: The Hidden Genocide in Bosnia-Herzegovina and Croatia | publisher = University of Minnesota Press | location = Ithaca | year = 1996 | isbn = 978-0-8014-4158-5 | url = http://books.google.com/books?id=0GS9e-iq73kC | ref = harv }} * {{cite book | last = Armatta | first = Judith | title = Twilight of Impunity: The War Crimes Trial of Slobodan Milosevic | publisher = Duke University Press | location = Durham | year = 2010 | isbn = 978-0-8223-9179-1 | url = http://books.google.com/books?id=pXygFoqg-G0C | ref = harv }} * {{cite book | author = [[Central Intelligence Agency]] | title = Balkan Battlegrounds: A Military History of the Yugoslav Conflict, 1990–1995 | publisher = Office of Russian and European Analysis, Central Intelligence Agency | volume = 1 | location = Washington, D.C. | year = 2002 | ref = {{harvid|Central Intelligence Agency|2002}} }} * {{cite book | last = Bećirević | first = Edina | year = 2014 | title = Genocide on the Drina River | publisher = Yale University Press | location = New Haven and London | isbn = 978-0-300-19258-2 | url = http://books.google.com/books?id=N0X4AwAAQBAJ&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Bugajski | first = Janusz | author-link = Janusz Bugajski | title = Ethnic Politics in Eastern Europe: A Guide to Nationality Policies, Organizations and Parties | publisher = M. E. Sharpe | location = Armonk | year = 1995 | isbn = 978-1-56324-283-0 | url = http://books.google.com/books?id=m_AcqFSfvzAC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Calic | first = Marie–Janine | chapter = Ethnic Cleansing and War Crimes, 1991–1995 | year = 2012 | title = Confronting the Yugoslav Controversies: A Scholars' Initiative | edition = 2nd | editor1-last = Ingrao | editor1-first = Charles | editor2-last = Emmert | editor2-first = Thomas A. | pages = 109–127 | publisher = Purdue University Press | location = West Lafayette | isbn = 978-1-55753-617-4 | url = http://books.google.com/books?id=IDMhDgCJCe0C&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Cigar | first1 = Norman L. | last2 = Williams | first2 = Paul | title = Indictment at the Hague: The Milosevic Regime and Crimes of the Balkan Wars | year = 2002 | publisher = New York University Press | isbn = 978-0-8147-1626-7 | url = https://books.google.com/books?id=vIMUCgAAQBAJ&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Goldstein | first = Ivo | author-link = Ivo Goldstein | title = Croatia: A History | publisher = C. Hurst & Co. | location = London | year = 1999 | isbn = 978-1-85065-525-1 | url = http://books.google.com/books?id=pSxJdE4MYo4C&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Gow | first = James | year = 2003 | title = The Serbian Project and its Adversaries: A Strategy of War Crimes | publisher = C. Hurst & Co. | location = London | isbn = 978-1-85065-646-3 | url = http://books.google.com/books?id=FTw3lEqi2-oC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Judah | first = Tim | authorlink = Tim Judah | year = 2000 | title = The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia | publisher = Yale University Press | location = New Haven | isbn = 978-0-300-08507-5 | url = http://books.google.com/books?id=B4YbP0fPcMYC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Kumar | first = Radha | authorlink = Radha Kumar | year = 1999 | title = Divide and Fall?: Bosnia in the Annals of Partition | publisher = Verso | location = London and New York | isbn = 978-1-85984-183-9 | url = http://books.google.com/books?id=wHEXb81jRMcC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Lukic | first1 = Rénéo | last2 = Lynch | first2 = Allen | title = Europe From the Balkans to the Urals: The Disintegration of Yugoslavia and the Soviet Union | year = 1996 | publisher = Oxford University Press | isbn = 978-0-19-829200-5 | url = http://books.google.com/books?id=WPhhLfp8huIC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Magaš | first1 = Branka | last2 = Žanić | first2 = Ivo | year = 2001 | title = The War in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991–1995 | publisher = Frank Cass | location = London | isbn = 978-0-7146-8201-3 | url = http://books.google.com/books?id=9NljlSh2vpIC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Malcolm | first = Noel | authorlink = Noel Malcolm | year = 1994 | title = Bosnia: A Short History | publisher = New York University Press | location = New York | isbn = 978-0-8147-5520-4 | url = http://books.google.com/books?id=Cvk6oMf9R7AC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Off | first = Carol | year = 2010 | title = The Ghosts of Medak Pocket: The Story of Canada's Secret War | publisher = Random House | location = New York | isbn = 978-0-307-37078-5 | url = https://books.google.ca/books?id=NYGxSqwgUccC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Ramet | first = Sabrina P. | year = 2006 | title = The Three Yugoslavias: State-Building and Legitimation, 1918–2005 | publisher = Indiana University Press | location = Bloomington | isbn = 978-0-253-34656-8 | url = http://books.google.com/books?id=FTw3lEqi2-oC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Sells | first = Michael | author-link = Michael Sells | chapter = Religion, History, and Genocide in Bosnia-Herzegovina | year = 1996 | title = Religion and Justice in the War Over Bosnia | editor1-last = Davis | editor1-first = G. Scott | pages = 23–44 | publisher = Psychology Press | location = New York | isbn = 978-0-415-91520-5 | url = http://books.google.com/books?id=EPFM7fChJ4EC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Silber | first1 = Laura | authorlink1 = Laura Silber | last2 = Little | first2 = Allan | authorlink2 = Allan Little | year = 1997 | title = Yugoslavia: Death of a Nation | publisher = Penguin Books | location = New York | isbn = 978-0-14-026263-6 | ref = harv | url = https://archive.org/details/yugoslaviadeatho00silb }} * {{cite journal | last = Subotić | first = Jelena | title = The Cruelty of False Remorse: Biljana Plavšić at the Hague | journal = Southeastern Europe | publisher = BRILL | year = 2012 | volume = 36 | number = 1 | pages = 39–59 | url = http://www.academia.edu/2578509/The_Cruelty_of_False_Remorse_Biljana_Plavsic_at_The_Hague | doi = 10.1163/187633312X617011 | issn = 0094-4467 | ref = harv }} * {{cite book | last = Thomas | first = Nigel | year = 2006 | title = The Yugoslav Wars (2): Bosnia, Kosovo, and Macedonia, 1992–2001 | publisher = Osprey Publishing | location = New York | isbn = 978-1-84176-964-6 | url = http://books.google.com/books?id=a7cOQ9Nch2AC&printsec=frontcover | ref = harv }}{{Mrtav link}} * {{cite book | last1 = Toal | first1 = Gerard | last2 = Dahlman | first2 = Carl T. | title = Bosnia Remade: Ethnic Cleansing and Its Reversal | publisher = Oxford University Press | location = New York | year = 2011 | isbn = 978-0-19-973036-0 | url = http://books.google.com/books?id=Q1TrvGxJeasC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Totten | first1 = Samuel | last2 = Bartrop | first2 = Paul R. | title = Dictionary of Genocide | year = 2008 | publisher = ABC-CLIO | volume = II | isbn = 978-0-313-34642-2 | url = https://books.google.com/books?id=7c2LHlpdMfAC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{Cite book | last = Velikonja | first = Mitja | year = 2003 | title = Religious Separation and Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina | publisher = Texas A&M University Press | location = College Station | isbn = 978-1-58544-226-3 | url = http://books.google.com/books?id=Rf8P-7ExoKYC&printsec=frontcover | ref = harv | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 25. 9. 2014 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140925043953/http://books.google.com/books?id=Rf8P-7ExoKYC&printsec=frontcover | url-status = dead }} * {{cite book | last = Weitz | first = Eric D. | year = 2003 | title = A Century of Genocide: Utopias of Race and Nation | publisher = Princeton University Press | location = Princeton | isbn = 978-0-691-00913-1 | url = http://books.google.com/books?id=af3gJaNj3ZEC&printsec=frontcover | ref = harv }} {{Refend}} ;Novinski članci {{Refbegin|2}} * {{cite AV media | last = Amanpour | first = Christiane | date = 1. 6. 1997 | title = Arkan: Part 2 - From Bijeljina to Infamy | medium = Documentary | publisher = [[CNN]] | quote = I mean, to take Bijeljina was nothing actually. Bijeljina was defended by something like 35 or 38 Bosnian police officers. Bijeljina was an undefended city. | url = http://www2.scc.rutgers.edu/serbiandigest/296/t296-8.htm | ref = {{harvid|Amanpour|1. 6. 1997}} }} * {{cite news | title = Arkan's Balkan 'Tigers' escape accountability | newspaper = Al Jazeera | date = 9. 12. 2014 | url = http://www.aljazeera.com/humanrights/2014/12/arkan-balkan-tigers-escape-accountability-2014127122222470909.html | ref = {{harvid|Al Jazeera|9. 12. 2014}} }} * {{cite news | title = Biljana Plavsic: Serbian Iron Lady | newspaper = BBC | date = 27. 2. 2003 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/1108604.stm | ref = {{harvid|BBC|27. 2. 2003}} }} * {{cite news | title = Bosnian Serbs welcome released war criminal Momcilo Krajisnik home as a hero | publisher = Fox News | date = 30. 8. 2013 | url = http://www.foxnews.com/world/2013/08/30/bosnian-serbs-welcome-released-war-criminal-momcilo-krajisnik-home-as-hero/ | ref = {{harvid|Fox News|30. 8. 2013}} }} * {{cite news | last1 = Dzidic | first1 = Denis | last2 = Ristic | first2 = Marija | last3 = Domanovic | first3 = Milka | last4 = Collaku | first4 = Petrit | last5 = Milekic | first5 = Sven | title = Arkan's Paramilitaries: Tigers Who Escaped Justice | newspaper = Balkan Insight | date = 8. 12. 2014 | url = http://www.balkaninsight.com/en/article/arkan-s-paramilitaries-tigers-who-escaped-justice | ref = {{harvid|Dzidic||Ristic|Domanovic|Collaku|Milekic|8. 12. 2014}} }} * {{cite news | last = Erlanger | first = Steve | title = Suspect in Serbian War Crimes Murdered by Masked Gunmen | newspaper = The New York Times | date = 16. 1. 2000 | url = http://www.nytimes.com/2000/01/16/world/suspect-in-serbian-war-crimes-murdered-by-masked-gunmen.html?ref=zeljkoraznatovic | ref = {{harvid|Erlanger|16. 1. 2000}} }} * {{cite news | title = Former Bosnian Serb Commander Killed | newspaper = BBC | date = 8. 6. 2000 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/782457.stm | ref = {{harvid|BBC|8 June 2000}} }} * {{cite news | last = Husejnovic | first = Merima | title = Bijeljina's Strange Silence Over War Crimes | newspaper = Balkan Investigative Reporting Network | date = 8. 11. 2008 | url = http://www.bosnia.org.uk/news/news_body.cfm?newsid=2511 | ref = {{harvid|Husejnovic|8. 11. 2008}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160304083537/http://www.bosnia.org.uk/news/news_body.cfm?newsid=2511 | archive-date = 4. 3. 2016 | url-status = dead }} * {{cite news | last = Rachel | first = Irwin | title = Karadzic Witness Pressed on Serb "Tigers" | date = 22. 3. 2013 | newspaper = Institute for War & Peace Reporting | url = http://iwpr.net/report-news/karadzic-witness-pressed-serb-tigers | ref = {{harvid|Irwin|22. 3. 2013}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 30. 8. 2014 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140830083904/http://iwpr.net/report-news/karadzic-witness-pressed-serb-tigers | url-status = dead }} * {{cite news | last = Karabegović | first = Dženana | title = Sjećanje na zločine u Bijeljini | trans-title = Remembering the Crimes Committed in Bijeljina | newspaper = Radio slobodna Evropa | date = 4. 4. 2012 | url = http://www.slobodnaevropa.org/content/sjecanje_na_zlocine_u_bijeljini/24537462.html | ref = {{harvid|Karabegović|4. 4. 2012}} }} * {{cite AV media | last = Keane | first = David | year = 2003 | title = Arkan: Baby-faced Psycho | medium = Documentary | publisher = [[History (TV kanal)|The History Channel]] | isbn = 978-0-7670-6417-0 | ref = {{harvid|Keane|2003}} }} * {{cite news | last = Kifner | first = John | authorlink = John Kifner | date = 24. 1. 2001 | title = A Pictorial Guide to Hell; Stark Images Trace the Balkans' Descent and a Photographer's Determination | newspaper = The New York Times | url = http://www.nytimes.com/2001/01/24/books/pictorial-guide-hell-stark-images-trace-balkans-descent-photographer-s.html | ref = {{harvid|Kifner|24. 1. 2001}} }} * {{cite news | title = Ko uzima deo Cecine kuće? | trans-title = Who's Taking a Piece of Ceca's House? | date = 27. 10. 2011 | newspaper = B92 | url = http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2011&mm=10&dd=27&nav_category=16&nav_id=552854 | ref = {{harvid|B92|27. 10. 2011}} }} * {{cite news | last = Little | first = Allan | title = Karadzic's broken Bosnia remains | newspaper = BBC | date = 17. 9. 2008 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7621649.stm | ref = {{harvid|Little|17. 9. 2008}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Zločin bez kazne | trans-title = Crime Without Punishment | newspaper = Deutsche Welle | date = 24. 9. 2011 | url = http://www.dw.de/zlo%C4%8Din-bez-kazne/a-15413852-0 | ref = {{harvid|Musli|24. 9. 2011}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Odbrana ili zločin? | trans-title = Defense or Crime? | newspaper = Deutsche Welle | date = 2. 4. 2012 | url = http://www.dw.de/odbrana-ili-zločin/a-15853579 | ref = {{harvid|Musli|2. 4. 2012}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Nekažnjeni zločin u Bijeljini | trans-title = Unpunished Crimes in Bijeljina | newspaper = Deutsche Welle | date = 26. 9. 2012 | url = http://www.dw.com/bs/neka%C5%BEnjeni-zlo%C4%8Din-u-bijeljini/a-16262532 | ref = {{harvid|Musli|26. 9. 2012}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Dvadeset godina od rušenja bijeljinskih džamija | trans-title = Twenty Years Since the Destruction of Bijeljina's Mosques | newspaper = Deutsche Welle | date = 13. 3. 2013 | url = http://www.dw.de/dvadeset-godina-od-rušenja-bijeljinskih-džamija/a-16667134 | ref = {{harvid|Musli|13. 3. 2013}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Ubijeni prirodnom smrću | trans-title = The Dead of Natural Causes | newspaper = Deutsche Welle | date = 16. 9. 2013 | url = http://www.dw.com/bs/ubijeni-prirodnom-smr%C4%87u/a-17090522 | ref = {{harvid|Musli|16. 9. 2013}} }} * {{cite news | last = Pazarac | first = Sadik | title = Kako su se mijenjali nazivi ulica u Bijeljini | trans-title = How the Names of Streets Have Changed in Bijeljina | newspaper = Radio Free Europe / Radio Liberty | date = 8. 8. 2010 | url = http://www.slobodnaevropa.org/content/kako_su_se_mijenjali_nazivi_ulica_u_bijeljini/2137582.html | ref = {{harvid|Pazarac|8. 8. 2010}} }} * {{cite news | newspaper = Prometej | title = Pojedinačan popis broja ratnih žrtava u svim općinama BiH | trans-title = Detailed Census of War Fatalities in All Municipalities of Bosnia and Herzegovina | date = 27. 2. 2013 | url = http://www.prometej.ba/clanak/drustvo-i-znanost/pojedinacan-popis-broja-ratnih-zrtava-u-svim-opcinama-bih-997 | ref = {{harvid|Prometej|27. 2. 2013}} }} * {{cite news | last = Ristic | first = Marija | title = Belgrade DJ Investigated For War Crimes | newspaper = Balkan Insight | date = 2. 10. 2012 | url = http://www.balkaninsight.com/en/article/belgrade-dj-investigated-for-war-crimes | ref = {{harvid|Ristic|2. 10. 2012}} }} * {{cite news | title = Sjećanje na početak aprila 1992. godine: Bijeljina slavi zločine | trans-title = Remembering the Beginning of April 1992: Bijeljina Celebrates Crimes | publisher = Dnevni Avaz | date = 2. 4. 2012 | url = http://www.avaz.ba/vijesti/teme/88069-sjecanje-na-pocetak-aprila-1992-godine-bijeljina-slavi-zlocine.html | ref = {{harvid|Dnevni Avaz|2. 4. 2012}} }}{{Mrtav link}} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | authorlink = Chuck Sudetic | title = Bosnia Calls Up Guard and Reserve | newspaper = The New York Times | date = 5. 4. 1992 | url = http://www.nytimes.com/1992/04/05/world/bosnia-calls-up-guard-and-reserve.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|5. 4. 1992}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = More 'Ethnic Cleansing' by Serbs Is Reported in Bosnia | newspaper = The New York Times | date = 18. 7. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/07/18/world/more-ethnic-cleansing-by-serbs-is-reported-in-bosnia.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|18. 7. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serb Gang Expels 566 Muslims From Their Homes in Bosnia | newspaper = The New York Times | date = 3. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/03/world/serb-gang-expels-566-muslims-from-their-homes-in-bosnia.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|3. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serbs Drive 800 More Muslims From Homes | newspaper = The New York Times | date = 5. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/05/world/serbs-drive-800-more-muslims-from-homes.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|5. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serbs Step Up Violence Against Bosnian Muslim Civilians | newspaper = The New York Times | date = 20. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/20/world/serbs-step-up-violence-against-bosnian-muslim-civilians.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|20. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Bosnian Serbs Force More Than 2,000 Muslims to Leave Their Homes | newspaper = The New York Times | date = 30. 8. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/08/30/world/bosnian-serbs-force-more-than-2000-muslims-to-leave-their-homes.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|30. 8. 1994}} }} * {{cite news | last = Traynor | first = Ian | title = Leading Bosnian Serb war criminal released from Swedish prison | newspaper = The Guardian | date = 27. 10. 2009 | url = http://www.theguardian.com/world/2009/oct/27/bosnian-serb-war-criminal-freed | ref = {{harvid|Traynor|27. 10. 2009}} }} * {{cite news | title = Witness to Balkans bloodshed | date = 24. 5. 2001 | newspaper = BBC | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1347218.stm | ref = {{harvid|BBC|24. 5. 2001}} }} {{Refend}} ;Međunarodni, vladini i nevladini izvori {{Refbegin|2}} * {{cite web | title = Biljana Plavšić – Case Information Sheet | id = IT-00-39 & 40/1 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/plavsic/cis/en/cis_plavsic.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS}} }} * {{cite report | title = Bosnia-Herzegovina: Living for the Day – Forced Expulsions from Bijeljina and Janja | id = EUR 63/022/1994 | publisher = Amnesty International | date = 21. 12. 1994 | url = https://www.amnesty.org/download/Documents/184000/eur630221994en.pdf | ref = {{harvid|Amnesty International|21. 12. 1994}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 23. 3. 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200323170423/https://www.amnesty.org/download/Documents/184000/eur630221994en.pdf | url-status = dead }} * {{cite report | title = Bosnia and Herzegovina: Submission to the Universal Periodic Review of the UN Human Rights Council | publisher = International Center for Transitional Justice | date = 8. 9. 2009 | url = http://ictj.org/sites/default/files/ICTJ-FormerYugoslavia-Bosnia-Review-2009-English.pdf | ref = {{harvid|International Center for Transitional Justice|8. 9. 2009}} }} * {{cite report | title = Final Report of the United Nations Commission of Experts Established Pursuant to Security Council Resolution 780 (1992) | id = S/1994/674/Add.2 | url = http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/anx/III-A.htm#IV.A.3 | publisher = United Nations Security Council | date = 28. 12. 1994 | ref = {{harvid|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} | accessdate = 16. 4. 2016 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110319013625/http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/anx/III-A.htm#IV.A.3 | archivedate = 19. 3. 2011 | url-status = dead }} * {{cite web | title = Momčilo Krajišnik – Case Information Sheet | id = IT-00-39 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/krajisnik/cis/en/cis_krajisnik_en.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS}} }} * {{cite web | title = Prosecutor v. Momčilo Krajišnik (Trial Judgment) | id = IT-00-39-T | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) | date = 27. 9. 2006 | url = http://www.icty.org/x/cases/krajisnik/tjug/en/kra-jud060927e.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006}} }} * {{cite web | title = Trial of Radovan Karadžić – Transcript | id = 130320IT | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://icty.org/x/cases/karadzic/trans/en/130320IT.htm | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript}} }} * {{cite web | title = Prosecutor v. Željko Ražnatović (Initial Indictment) | id = IT-97-27 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | date = 23. 9. 1997 | url = http://www.icty.org/x/cases/zeljko_raznjatovic/ind/en/ark-ii970930e.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|23. 9. 1997}} }} * {{cite web | title = Radovan Karadžić – Case Information Sheet | id = IT-95-5/18 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/karadzic/cis/en/cis_karadzic_en.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS}} }} * {{cite web | title = The Cases | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/action/cases/4 | access-date = 4. 5. 2015 | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Cases summary}} | archiveurl = https://web.archive.org/web/20150503193934/http://www.icty.org/action/cases/4 | archivedate = 3. 5. 2015 | url-status = dead }} * {{cite web | title = Trial of Radovan Karadžić – Transcript | id = 130320IT | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://icty.org/x/cases/karadzic/trans/en/130320IT.htm | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript}} }} * {{cite report | title = Unfinished Business: Return of Displaced Persons and Other Human Rights Issues in Bijeljina | publisher = Human Rights Watch | date = maj 2000 | volume = 12 | issue = 7 | url = http://www.hrw.org/reports/2000/bosnia/BOSN005.pdf | ref = {{harvid|Human Rights Watch|maj 2000}} }} * {{cite report | title = War Crimes in Bosnia-Hercegovina | publisher = Human Rights Watch | date = august 1992 | url = http://www.hrw.org/reports/2000/bosnia/BOSN005.pdf | ref = {{harvid|Human Rights Watch|august 1992}} }} * {{cite report | title = War Criminals in Bosnia's Republika Srpska: Who Are the People in Your Neighbourhood? | number = 103 | publisher = International Crisis Group | date = 2. 11. 2000 | url = http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/Bosnia%2039.pdf | ref = {{harvid|International Crisis Group|2. 11. 2000}} | accessdate = 16. 4. 2016 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140626031444/http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/Bosnia%2039.pdf | archivedate = 26. 6. 2014 | url-status = dead }} {{Refend}} == Vanjski linkovi == {{Refbegin}} * {{cite web | title = Bijeljina: The Righteous Man | series = Bosnia and Hercegovina: Twenty Years Later | publisher = Institute for War and Peace Reporting | date = 24. 4. 2012 | url = http://www.youtube.com/watch?v=qIe0Ew5iJo0&list=PL3DFB71DBFDDAB945&index=3 }} * {{cite web | title = Clouds Over Bijeljina | series = Bosnia and Hercegovina: Twenty Years Later | publisher = Institute for War and Peace Reporting | date = 24. 4. 2012 | url = http://www.youtube.com/watch?v=aIh3zgP_Y10&list=PL3DFB71DBFDDAB945&index=2 }} * {{cite news | last = Feinstein | first = Anthony | title = Capturing A War Crime | newspaper = The Globe and Mail | date = 21. 6. 2015 | url = http://www.theglobeandmail.com/news/national/capturing-a-war-crime/article25016202/ }} * {{cite journal | last = Hadzic | first = Hasan | title = Bijeljina: A Bastion of Apartheid | journal = Bosnia Report | publisher = Bosnian Institute | date = juli 2003 | number = 32–34 | url = http://www.bosnia.org.uk/bosrep/report_format.cfm?articleID=935&reportid=157 | access-date=12. 4. 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150923194107/http://www.bosnia.org.uk/bosrep/report_format.cfm?articleID=935&reportid=157 | archive-date=23. 9. 2015 | url-status = dead }} * {{cite web | last = Haviv | first = Ron | title = Preventing Genocide – Gallery – Eyewitness Testimony – Ron Haviv | publisher = United States Holocaust Memorial Museum | url = http://www.ushmm.org/confront-genocide/cases/bosnia-herzegovina/bosnia-video-gallery/eyewitness-testimony-ron-haviv }} * {{cite web | last = Toal | first = Gerard | date = 3. 4. 2012 | title = The Bosnian War, 20 years on&nbsp;... | publisher = Oxford University Press Blog | url = http://blog.oup.com/2012/04/the-bosnian-war-20-years-on/ }} {{Refend}} {{Rat u Bosni i Hercegovini}} [[Kategorija:1992. u Bosni i Hercegovini]] [[Kategorija:Masakri u ratu u Bosni i Hercegovini]] [[Kategorija:Bijeljina]] [[Kategorija:Eliticidi]] nkgldb3bv8t1kgjpixfd8ka0lujehxy 3429273 3429217 2022-08-29T10:34:56Z KWiki 9400 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/109.175.103.205|109.175.103.205]] ([[User talk:109.175.103.205|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:109.165.169.59|109.165.169.59]] wikitext text/x-wiki {{Wiki članak}} {{Infokutija napad na civile | naziv = Masakr u Bijeljini | slika = Ron Haviv - Massacre in Bijeljina.jpg | opis_slike = [[Ron Haviv]]ova slika prikazuje kako pripadnik [[Srpska dobrovoljačka garda|Srpske dobrovoljačke garde]] šuta [[Bošnjaci|Bošnjakinju]] na samrti nakon strijeljanja | lokacija = [[Bijeljina]], [[Bosna i Hercegovina]] | meta = [[Bošnjaci]] | koordinate = {{coord|44|45|N|19|13|E|display=inline,title}} | datum = 1–2. april 1992. | vrijeme = | vremenska_zona = | tip = masovno [[ubistvo]], strijeljanje | mrtvih = 48–78 (prema nekim izvorima mnogo više) | ranjenih = | počinitelji = [[Srpska dobrovoljačka garda]], Mirkovi [[četnici]] | počinitelj = | osumnjičenici = | osumnjičenik = | oružja = | broj_saučesnika = | saučesnici = [[Jugoslavenska narodna armija|JNA]] | branitelji = | branitelj = }} '''Masakr u Bijeljini''' označava ubistva između 48 i 78 civila kojeg su počinile [[Srbi|srpske]] paravojne grupe u [[Bijeljina|Bijeljini]] tokom 1. i 2. aprila 1992. za vrijeme [[Rat u Bosni i Hercegovini|rata u Bosni i Hercegovini]]. Većina ubijenih bili su [[Bošnjaci]]. Ubijani su i pripadnici drugih naroda, kao i Srbi koje su lokalne vlasti smatrale nelojalnim. Ubistva su počinile lokalne paravojne grupe poznate kao Mirkovi [[četnici]] i [[Srpska dobrovoljačka garda]] (SDG, poznata i kao Arkanovi tigrovi, srbijanska paravojna grupa koju je predvodio [[Željko Ražnatović]] aka Arkan). SDG je bila pod komandom [[Jugoslavenska narodna armija|Jugoslavenske narodne armije]] (JNA), koju je kontrolirao tadašnji predsjednik Srbije [[Slobodan Milošević]]. U septembru 1991, vlada samoproglašene Srpske Republike Bosne i Hercegovine proklamirala je [[Srpska autonomna oblast|srpsku autonomnu oblast]] sa sjedištem u Bijeljini. U martu 1992, [[Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine|referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine]] prošao je ogromnom podrškom Bošnjaka i [[Hrvati u Bosni i Hercegovini|Hrvata]], dok je dobar dio Srba bojkotirao glasanje ili im je glasanje spriječeno kroz samoproglašene vlasti. Slabo organizirana, lokalna bošnjačka paravojna grupa [[Patriotska liga]] uspostavljena je kao odgovor na proklamiranje Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Na 31. mart, Partiotska liga u Bijeljini je izazvala borbu lokalnih Srba i SDG-a. Na 1–2. april, SDG i JNA su preotele Bijeljinu uz malo otpora; ubistvima, silovanjima, pretresima kuća i pljačkanjima imovine. Ove poteze je opisao historičar genocida, prof. Eric D. Weitz na Gradskom koledžu u New Yorku. Profesor Michael Sells na Univerzitetu u Chicagu zaključio je da su [paravojnici] dovedeni da izbrišu historiju kulture bošnjačkog naroda Bijeljine. Oko 3. aprila, Vojska Republike Srpske uklonila je tijela masakriranih u očekivanju dolaska delegacije Vlade Republike Bosne i Hercegovine sa zadatkom istrage o tome šta se dogodilo. Jedan dio izvora iznio je broj ubijenih civila na stotine ili moguće hiljadu, ali su [[Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju|Haški tribunal]] (ICTY) i tužilaštvo Republike Srbije za ratne zločine bili samo u mogućnosti potvrditi između 48 i 78 ubistava. Poslijeratne istrage su dokumentirale ubistva nešto iznad 250 civila svih etniciteta u općini Bijeljina tokom rata. Nakon masakra, uslijedila je kampanja masovnog [[Etničko čišćenje|etničkog čišćenja]] nesrpskog stanovništa, sve su džamije porušene, a uspostavljeno je devet logora. Većina žrtava ubistava u Bijeljini nije zvanično popisana kao civilna žrtva rata, nego im se kao razlog smrti navodi "prirodna smrt." <span>Od decembra 2014</span><sup class="plainlinks noprint asof-tag update" style="display:none;">[//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bijeljina_massacre&action=edit &#x5B;update&#x5D;]</sup>, lokalni sudovi nisu nikoga gonili za ubistva, niti ijedan pripadnik SDG nije proceusuiran za bilo koji zločin koje je jedinica vršila u Bijeljini ili drugdje u [[Hrvatska|Hrvatskoj]] ili Bosni i Hercegovini. Miloševića je Haški tribunal optužio i osudio za iznošenje genocidne kampanje koja uključuje Bijeljinu i druge lokacije, ali je umro tokom procesa. Lideri [[Republika Srpska|Republike Srpske]] [[Biljana Plavšić]] i [[Momčilo Krajišnik]] su osuđeni za protjerivanje i prisilna premještanja u etničkom čišćenju koje je pratio masakr. [[Radovan Karadžić]], bivši [[predsjednik Republike Srpske]], služi kaznu za masakr i ostale zločine protiv čovječnosti izvršene u Bijeljini. Na kraju rata, manje od 2.700 Bošnjaka je i dalje živjelo u općini u odnosu na prijeratnu populaciju od 30.000. Srbi u Bijeljini slave 1. april kao tzv. "dan odbrane grada", a ulice u gradu nose imena po pripadnicima SDG. == Pozadina == {{Lokacijska karta | Bosna i Hercegovina | width = 250 | float = right | caption = Pozicija grada Bijeljine u Bosni i Hercegovini | alt = Bijeljina u BiH | lat_deg = 44.75 | lon_deg = 19.216667 }} Prema popisu iz 1991, općina [[Bijeljina]] je imala oko 97.000 stanovnika. Demografske proporcije su približno bile 59% [[Bosanski Srbi|Srbi]], 31% [[Bošnjaci]] i 10% je pripadalo ostalim.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=11}} Grad Bijeljina je imala 36.414 stanovnika, od kojih su 19.024 bili Bošnjaci (ili 52% gradske populacije), dok su Srbi bili druga najveća etnička grupa u gradu.<ref name=census/> Tokom 1990, grupa oficira [[Jugoslavenska narodna armija|Jugoslavenske narodne armije]] (JNA) srpske nacionalnosti i stručnjaka iz Odjela psiholoških operacija JNA razvili su [[RAM Plan]]{{sfn|Allen|1996|p=56}} s ciljem organiziranja Srba van Srbije, učvršćujući kontrolu [[Srpska demokratska stranka|Srpske demokratske stranke]] (SDS) i pripremajući oružje i municiju.{{sfn|Judah|2000|p=170}} Godine 1990. i 1991, Srbi u [[Socijalistička republika Hrvatska|SR Hrvatskoj]] i [[Socijalistička republika Bosna i Hercegovina|SR Bosni i Hercegovini]] proglasili su tzv. "[[Srpska autonomna oblast|srpske autonomne oblasti]]" sa težnjom da ih kasnije spoje u tzv. "homogenu srpsku teritoriju".{{sfn|Lukic|Lynch|1996|p=203}}{{sfn|Bugajski|1995|p=15}} Ranije od septembra i oktobra 1990, JNA je počela naoružavati bosanske Srbe i organizirati ih u miliciju.{{sfn|Ramet|2006|p=414}} Iste te godine, JNA je razoružala [[Teritorijalna odbrana Bosne i Hercegovine|Teritorijalnu odbranu Bosne i Hercegovine]] (TORBiH).{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Do marta 1991, JNA je distribuirala oko 51.900 pušaka srpskim [[paravojska|paravojnim formacijama]] i 23.298 pušaka SDS-u.{{sfn|Ramet|2006|p=414}} Kroz 1991. i ranu 1992, SDS je snažno [[Srbizacija|srbizirala]] policiju u cilju da poveća srpsku političku kontrolu.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} U septembru 1991, Bijeljinu su bosanski Srbi uzeli kao sjedište za SAO Bijeljinu, koja se do novembra zvala SAO Sjeveroistočna Bosna, da bi opet u decembru promijenila ime u "[[SAO Semberija]]".{{sfn|Thomas|2006|p=9}} Kao odgovor, lokalni Bošnjaci su uspostavili paravojnu Patriotsku ligu Bosne i Hercegovine, skraćenog naziva [[Patriotska liga]].{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} U januaru 1992, skupština SDS-a je proglasila tzv. "Republiku srpskog naroda Bosne i Hercegovine" i [[Radovan Karadžić]], njen budući predsjednik, izjavio je da "ujedinjena Bosna i Hercegovina više ne postoji".{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=110}} U martu, [[Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine|bosanski referendum o nezavisnosti]] prošao je sa nadmoćnom podrškom Bošnjaka i [[Bosanskohercegovački Hrvati|Hrvata]], što je bojkotovala većina bosanskih Srba.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} SDS, koja je tvrdila da proglašavanje nezavisnosti može uzrokovati to da Srbi postanu "nacionalna manjina u islamskoj državi",{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=110}} angažovala je neregularne naoružane jedinice da blokiraju isporuku glasačkih kutija, a bacali su i letke podstičući bojkot.{{sfn|Gow|2003|p=173}} Bez obzira na to, hiljade Srba u većim centrima je sudjelovalo u referendumu i glasalo za nezavisnost,{{sfn|Velikonja|2003|p=238}} dok se nekoliko ozbiljnih incidenata desilo širom Bosne i Hercegovine.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=12}} Prema historičaru [[Noel Malcolm|Noelu Malcolmu]], "koraci koje su preduzeli Karadžić i njegova stranka – [proglašavajući srpske] "autonomne regije", naoružavanje srpske populacije, manji lokalni incidenti, besprekidna propaganda, zahtjev za "zaštitom" od federalne armije [JNA] – učinili su isto ono što se desilo u Hrvatskoj. Nekoliko posmatrača je sumnjalo da je isti plan bio u operaciji."{{sfn|Lukic|Lynch|1996|p=204}} Bijeljina je bila strateški značajna zbog svog položaja, koji je dopuštao lahak pokret vojnih lica, oružja i dobara u [[Posavina|Posavinu]] i [[Bosanska krajina|Bosansku krajinu]] gdje su se srpske snage okupljale.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=15}} == Istraga bosanske delegacije i odgovor == Srpske snage su naredile uklanjanje tijela ubijenih, u očekivanju delegacije visokopozicioniranih bosanskohercegovačkih predstavnika uoči dolaska na 4. april. Delegaciju su sačinjavali [[Biljana Plavšić]], srpska predstavnica [[Predsjedništvo Bosne i Hercegovine|Predsjedništva]]; [[Fikret Abdić]], bošnjački predstavnik; hrvatski ministar odbrane, [[Jerko Doko]]; te šef osoblja JNA 2. Vojnog distrikta, general [[Dobrašin Praščević]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Poslao ih je Izetbegović u cilju istrage navedenih zlodjela.{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} Isti dan, JNA se premjestila u Bijeljinu, ali je nasilje nastavljeno.{{sfn|Kumar|1999|p=40}} Aprila 4, SDG je sebe osnovala u lokalnom sjedištu SDS-a. Lokalna policija, koja je bila uključena u hapšenju gradskog predsjedništva [[Stranka demokratske akcije|Stranke demokratske akcije]] (SDA), priključila im se na nekoliko dana, kao i pripadnici paravojne grupe [[Bijeli orlovi (paravojska)|Bijeli orlovi]], te pripadnici lokalne [[Teritorijalna odbrana|Teritorijalne odbrane]] (TO).{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Srpske zastave su postavljene na dvije džamije u Bijeljini,{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=113–114}} kao i kontrolni punktovi i blokade ceste, kako bi spriječili novinare i evropske posmatrače da uđu. Delegacija je posjetila krizni štab i vojne objekte gdje su informisani o situaciji.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Tokom posjete, Plavšićka je zatražila od Arkana prebacivanje kontrole Bijeljine u ruke JNA. Arkan je odbio, pozivajući se na nedovršen posao, te je rekao da je sljedeći na redu [[Bosanski Brod]]. Plavšić je naknadno povukla zahtjev i pohvalila Arkana za "zaštitu" bijeljinskih Srba od Bošnjaka.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Nazvala ga je "srpskim herojem&nbsp;... koji je bio spreman da da svoj život za svoj narod ", dodajući da "mi trebamo takve ljude".{{sfn|Velikonja|2003|p=247}} Ona mu je zahvalila i poljubila Arkana javno na šta su lokalni članovi SDS-a odgovorili sa "uzvicima odobrenja".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} U razgovoru sa [[Cedric Thornberry|Cedricom Thornberryjem]], predstavnikom UNPROFOR-a, ona je opisala Bijeljinu kao "oslobođeni" grad.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} Abdić je prvobitno vraćen uz prijetnje vatrenim oružjem,{{sfn|Malcolm|1994|p=236}} ali su mu kasnije odobrili da uđe,{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} nakon čega ga je Arkan zadržao u pritvoru, dok Plavšićka nije došla da ga oslobodi.{{sfn|Ramet|2006|pp=427–428}} "Bijeljina je bila praktično prazna," sjeća se. "Sastao sam se sa lokalnim autoritetima, rekli su mi šta se desilo, ali tamo nije bilo nijednog Muslimana, tako da mi nismo mogli razgovarati o problemu u cjelini. Muslimani nisu odgovorili na naš apel. Bili su preplašeni da izađu van, i posebno uplašeni da pričaju o tome ikako."{{sfn|Silber|Little|1997|p=225}} General [[Sava Janković]], komandant 17. korpusa JNA, izjavio je:{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=329–330}} {{citat|Veliki utjecaj propagande SDS-a i Arkana osjećala se u 38. [Partizanskoj diviziji] i 17. [Miješanog artiljerijskog brigadi], zbog koji su neki [regruti] napustili svoje jedinice s oružjem.&nbsp;... Situacija na teritoriji je ekstremno složena. Grad Bijeljina je pod kontrolom SDS-ovih i Arkanovih ljudi, koji čak ne dozvoljavaju našoj protivtenkovskoj jedinici da dosegne osređene poziije u gradu. Tamo je 3.000 izbjeglica u barakama i području Kooperativnog centra u [[Patkovača|Patkovači]]. Tim iz bh. Predsjedništva kojeg vode Fikret Abdić, Biljana Plavšić, šef osoblja 2. Vojnog distrikta i komandir 17. Korpusa, bili su u Bijeljini u barakama od 12:00 sati.}} "U narednim danima," predviđa on, " dalje pogoršanje cjelokupne sigurnosne i političke situacije se očekuje. Postoji prijetnja da se se međuetnički sukobi u Posavini i Semberiji mogu raširiti na ostale dijelove zone odgovornosti&nbsp;... Direktne vojne provokacije od paravojnih formacija SDA, HDZ <nowiki>[</nowiki>[[HDZ BiH|Hrvatske demokratske zajednice]]<nowiki>]</nowiki> i SDS-a protiv komande i jedinica također su moguće, kao i njihovi napadi na vojna skladišta i izolovana postrojenja."{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=329–330}} Isti dan, Ministar odbrane BiH [[Ejup Ganić]] i hrvatski članovi vladine koalicije zatražili su od Izetbegovića da mobilizira TORBiH{{sfn|Kumar|1999|p=40}} zbog nemogućnosti da JNA zaustavi nasilje.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Izetbegović je opisao slike koje su dolazile iz Bijeljine kao "nevjerovatne". "Mislio sam da je to fotomontaža," on je objasnio. "Nisam mogao vjerovati očima. Nisam mogao vjerovati da je to moguće."{{sfn|Silber|Little|1997|p=224}} On je opisao preotimanje kao "kriminal", te je rekao kako smatra odgovornom JNA za pad Bijeljine jer je "pasivno stajala i gledala šta se dešava".{{sfn|Sudetic|5. 4. 1992}} Izetbegović je mobilizirao Teritorijalnu odbranu kasnije tog dana kako bi "omogućio da narod brani sebe&nbsp;... od budućih Bijeljinaca". Srpski članovi bosanskog predsjedništva, Plavšić i [[Nikola Koljević]], osudili su mobilizaciju kao nezakonitu i dali ostavke.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Aprila 8, Izetbegović je proglasio "stanje neposredne ratne opasnosti".{{sfn|Calic|2012|p=125}} JNA je odbacila zahtjeve bosanskog Predsjedništva da vrati oružja TORBiH-a koja su konfiskovali 1990. godine.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Karadžić i vodstvo bosanskih Srba koristili su Izetbegovićev zahtjev za mobilizacijom kao izgovor za nezavisnošću i mobilizirali Općinki krizni štab, rezervne policijske jedinice i TO snage.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=136}} == Provokacija, preotimanje i masakr == [[Željko Ražnatović]] ("Arkan"), lider [[Srpska dobrovoljačka garda|Srpske dobrovoljačke garde]], proveo je mjesec dana u Bijeljini planirajući borbu prije napada.{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} Na 30. mart 1992, [[Blagoje Adžić]], načelnik generalštaba JNA, objasnio je da je armija "spremna štititi Srbe od otvorene agresije".{{sfn|Goldstein|1999|p=242}} Borbe su otpočele u Bijeljini na 1. april, nakon što su lokalni Srbi i pripadnici SDG-a bacali bombe u prodavnice,{{sfn|Gow|2003|p=128}} kao i u bošnjačke kahvane,{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} provocirajući slabo organiziranu Patriotsku ligu u oružani sukob.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}}{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=113}}{{sfn|Calic|2012|p=125}} Oko hiljadu{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}}{{sfn|Toal|Dahlman|2011|p=113}} pripadnika SDG-a i Mirkovi [[četnici]],{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} paravojna formacija koju je predvodio [[Mirko Blagojević]], sudjelovali su zauzimanjem važnih struktura u gradu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Prema novinaru i političkom analitičaru Milošu Vasiću, Bijeljinu je branilo samo 35 ili 38 bosanskih policajaca.{{sfn|Amanpour|1. 6. 1997}} Prema [[Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju|Haškom tribunalu]] (ICTY), Bijeljina je bila "prva općina Bosne i Hercegovine koju su zauzeli bosanski Srbi 1992. godine".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Bez obzira na prosrpske aktivnosti armije JNA tokom [[Rat u Hrvatskoj|hrvatskog rata za nezavisnost]], predsjedavajući [[Predsjedništvo Bosne i Hercegovine|predsjedništva]], [[Alija Izetbegović]], očito je vjerovao da će JNA djelovati drugačije u Bosni i Hercegovini, te je zatražio da JNA brani Bijeljinu od SDG.{{sfn|Kumar|1999|p=40}} Na 1–2. april 1992, grad su opkolile snage [[Jugoslavenska narodna armija|JNA]],{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} navodno da zadrže mir.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Prema [[Human Rights Watch]]u (HRW), srpske paravojne formacije koje su nosile fantomke preuzele su pozicije oko grada, uključujući snajperske pozicije na prozorima zadnjih spratova u zgradama.{{sfn|Human Rights Watch|august 1992}} Suočivši se s malo otpora,{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|p=5}} SDG, pod komandom JNA{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}} i izvještavanjem direktno srbijanskom predsjedniku [[Slobodan Milošević|Slobodanu Miloševiću]],{{sfn|Ramet|2006|p=427}} brzo su zauzeli Bijeljinu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Artiljerijske jedinice granatirale su grad u koordinaciji s uličnim borbama.{{sfn|Gow|2003|p=129}} Prema fotografu i novinaru [[Ron Haviv|Ronu Havivu]], srpske snage su napale prve, s nekoliko autobusa vojnika koji su došli u grad, zauzimajući radio-stanicu i forsirajući lokalne Srbe da otkriju indentitete gradskih nesrpskih građana.{{sfn|Keane|2003}} [[Panteri (paravojska)|Panteri]], paravojna grupa koju je predvodio [[Ljubiša Savić]] ("Mauzer"), koji je bio osnivač SDS-a,{{sfn|BBC|8. 6. 2000}} također su učestvovali u napadu ili su došli nedugo zatim.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=11–12}} Zajedno sa SDG-om, počeli su kampanju nasilja nad lokalnim Bošnjacima i jednim dijelom Srba, izvršavajući nekoliko silovanja i ubistava, pretražujući kuće stanovnika i pljačkajući njihovu imovinu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=117}} Naknadno, bosanskohercegovački predsjednik Izetbegović zadužio je JNA da zauzme Bijeljinu i zaustavi nasilje.{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}} Na suđenju Karadžiću, bivši gradonačelnik Bijeljine Cvijetin Simić, svjedočio je da je jedina prava borba uzela maha u gradu na 1–2. april u krugu gradske bolnice, gdje se najviše ubistava desilo.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript|p=35702}} Kako su borbe nastavile, SDS i bosanski Srbi kreirali su tzv. [[Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske]] (MUP RS), nezavisnu srpsku policijsku snagu.{{sfn|Central Intelligence Agency|2002|p=135}} Prema HRW, obrazac nasilja, dopunjen sa "težnjom da se kreira [[Velika Srbija]]",{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=2, 16, 33}} razvijen u Bijeljini, a kasnije ponovljen u ostalim općinama u sjeveroistočnoj Bosni i Hercegovini od istih paravnojih grupa iz [[Republika Srbija (1990-2006)|Srbije]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=113}} Ovaj obrazac je opisala [[Ujedinjene nacije|UN-ova]] komisija stručnjaka slijedećim terminima:{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=16}} {{citat|Prvo, paravojne snage bosanskih Srba, često sa podrškom JNA, preuzele su kontrolu područja. U više slučajeva, srpskim stanovnicima je naređeno da napuste područje prije nego nastupi nasilje. Domovi nesrpskih stanovnika, ciljani za uništenje, kao i kulturni i religijski spomenici, posebno crkve i džamije, bili su uništavani. Drugo, područje pada pod kontrolu paravojnih snaga koji teroriziraju nesrpske stanovnike sa naizmjeničnim ubijanjima, silovanjima i pljačkama. Treće, zauzetim područjem su upravljali lokalni srpski autoriteti, često uz paravojne snage. Tokom ove faze, nesrpski stanovnici su pritvarani, prebijani i ponekad prebacivani u logore gdje je nastavljano nasilje, uključujući masovna ubistva. Nesrpski stanovnici su često otpuštani sa poslova, a njihova imovina je oduzimana. Većina je tjerana da potpiše dokumente za odustajanje od prava na svoje domove prije nego što su deportirani u druge dijelove zemlje.}} Tačan broj ubijenih u preotimanju grada je nepoznat.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}} Nekoliko izvora pretpostavlja broj između nekoliko desetina i hiljadu.{{sfn|Goldstein|1999|p=242}}{{sfn|Magaš|Žanić|2001|p=182}}{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}}{{sfn|Malcolm|1994|p=236}}{{sfn|Off|2010|p=69}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Prema ICTY, najmanje 48 civila je ubijeno od kojih su 45 bili nesrbi. Oko 3. aprila, lokalnim policajcima je naređeno da čuvaju mrtvačka kola koja su kupila tijela sa ulica i iz kuća grada.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Ubistva su bila [[eliticid]]na s ciljem brisanja kulturne historije{{sfn|Sells|1996|p=26}} i uključivala su "političke lidere, biznismene i ostale prominentne Bošnjake",{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=14}} ali su također uključivala žene i djecu.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Također je veći broj Srba ubijen koji su pokušali zaustaviti masakr.{{sfn|Weitz|2003|p=215}} Istrage Haškog tribunala su kasnije pokazale da je žrtvama pucano "u prsa, usta, sljepoočnicu, potiljak, nekima iz neposredne blizine" i da niko od njih nije nosio vojne uniforme.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=114}} Prema historičaru prof. Ericu D. Weitzu sa Gradskog koledža u New Yorku, ubijanje Bošnjaka u Bijeljini je bio genocidni čin.{{sfn|Weitz|2003|p=215}} Djela protiv civila u Bijeljini koje su počinile JNA i specijalne snage bili su pokušaj zastrašivanja i odvraćanja bosanske vlade i šire javnosti od ostvarivanja nezavisnosti.{{sfn|Bećirević|2014|pp=88–89}} Haviv, kojeg je pozvao Arkan da snimi fotografije, bio je svjedok ubistava i jedna od njegovih slika, koja prikazuje kako pripadnik Srpske dobrovoljačke garde udara bošnjačku ženu na samrti, kasnije je objavljena u međunarodnim medijima uzrokujući to da Arkan objavi nalog za izvršenje smrtne kazne Haviva.{{sfn|BBC|24. 5. 2001}}{{sfn|Kifner|24. 1. 2001}} U međuvremenu, srbijanski državni radio, "[[Radio Beograd]]", izvijestio je da je Bijeljina "oslobođena" uz pomoć "pripadnika Srpske nacionalne garde Semberije i Majevice, u kooperaciji sa srbijanskim dobrovoljcima, Arkanovim ljudima i srpskim 'radikalima'".{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} == Etničko čišćenje, rušenje džamija i pritvaranje == SDG je ostala u Bijeljini do kraja maja 1992.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|p=115}} General [[Manojlo Milovanović]], šef stožera [[Vojska Republike Srpske|Vojske Republike Srpske]] (VRS), komentarisao je o Arkanovim aktivnostima u Bijeljini i [[Zvornik]]u u aprilu i maju 1992: "Povratak srpskih dobrovoljačkih jedinica iz Republike Srpske i [[Republika srpska krajina|Republike srpske krajine]] karakteriziran je dugim formacijama sastojeći se od transportera i tenkova i velikog broja kamiona. To je bio jasan znak pljačke."{{sfn|Bećirević|2014|p=90}} ICTY je zaključio da su srpske snage ubile najmanje 52 ljudi, uglavnom Bošnjaka, između aprila i septembra 1992. u općini Bijeljina.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} U aprilu, "organizirana kampanja" je počela uklanjati bošnjačku populaciju Bijeljine.{{sfn|Sudetic|18. 7. 1994}} SDS u Bijeljini je iznio plan i predložio da bošnjačka porodica bude ubijena "na svakoj strani grada da se napravi atmosfera straha".{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Na 23. septembar 1992, SDG i Mirkovi četnici predali su kontrolu Bijeljine SDS-u{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} i plan su izvrišile specijalne policijske jedinice Duška Malovića.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Na 24. i 25. septembar, u selu [[Bukreš]], 22 ljudi (uključujući sedmero djece) istjerano je iz svojih domova i dovedeno u selo [[Balatun]] gdje su pobijeni i bačeni u [[Drina|Drinu]].{{sfn|Musli|24. 9. 2011}} Sumnja se da su ih ubili pripadnici Specijalne jedinice MUP-a RS pod nadzorom lokalne policije i bivše Državne bezbjednosti.{{sfn|Musli|26. 9. 2012}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Sve je bilo pod izravnom komandom [[Mićo Stanišić|Miće Stanišića]], tadašnjeg ministra MUP-a RS.{{sfn|Musli|26. 9. 2012}} Masovno [[etničko čišćenje]] je počinjeno u devet logora koji su uspostavljeni prateći masakr.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006|pp=117–118}} Svih sedam džamija u Bijeljini je uništeno.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=4}} One su sistematski uništavane korištenjem eksploziva pod nadzorom policije i stručnjaka, a nakon što su srušene, ostaci su smaknuti pomoću vojne konstrukcijske opreme.{{sfn|Musli|13. 3. 2013}} Drveće je zasađivano tamo gdje su bile džamije.{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} "Državna komisija za slobodan transfer civilne populacije"{{sfn|Totten|Bartrop|2008|p=410}} ili "Komisija za razmjenu populacije" kreirana je i predvodio ju je Vojkan Đurković, major u SDG-u,{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=28}} i uključivala je Mauzerove "Pantere".{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|pp=6–7}} Njena svrha je bila potpuno istrijebiti sve nesrbe iz Bijeljine.{{sfn|Totten|Bartrop|2008|p=410}} Đurković je tvrdio da su Bošnjaci napuštali dobrovoljno i rekao je da je Bijeljina bila "sveta srpska zemlja".{{sfn|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} Prema njemu "nakon nekog vremena, narodni poslanici [bosanskih Srba], Milan Teslić i Vojo Kuprešanin, raširili su Komisiju u ime Kluba poslanika [Srpske demokratske stranke], a kasnije je Komisija odobrena od parlamenta Republike Srpske."{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=53}} On je tvrdio da "putovanje [protjerivanje] je preduzeto na sljedeći način: Državna komisija za slobodan transfer civilne populacije je imala svoju dužnost da informiše Državnu bezbjednosnu službu Republike Srpske za to putovanje. Oni bi zatim, putem faksa, proslijedili to u ministarstvo Republike Srbije koja je imala nadležnost. Tranzit [prema [[Mađarska|Mađarskoj]]] bi se desio u po bijela dana, u podne."{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=133}} Protjerivanja su nastavljena 1994. godine,<ref>{{Harvnb|Sudetic|18. 7. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|30. 8. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|3. 9. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|5. 9. 1994}}; {{Harvnb|Sudetic|20. 9. 1994}}</ref> i u julu "sistematski program" je sproveden u cilju "protjerivanja preostalih Bošnjaka i iznude imovine i novca od njih".{{sfn|Amnesty International|21. 12. 1994|p=3}} Đurkovića je Arkan unaprijedio u [[potpukovnik]]a 1995. godine.{{sfn|Cigar|Williams|2002|p=53}} Mauzerovi "Panteri" su kasnije postali specijalna jedinica [[VRS]]-a.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=34}} Mauzer je ubijen 2000. godine.{{sfn|BBC|8. 6. 2000}} == Procesuiranje ratnih zločina == {{citat|Živimo sa bivšim ratnim zločincima, viđamo ih svaki dan na ulicama. – Branko Todorović, predsjednik Helsinškog komiteta za ljudska prava u Bijeljini{{sfn|Little|17. 9. 2008}}}} Bosanski sudovi nisu podigli niti jednu optužnicu za ratne zločine za masakr. Godine 2008, [[Branko Todorović]], predsjednik Helsinškog komiteta za ljudska prava u Bijeljini, kritikovao je "letargično" i "neprihvatljivo ponašanje" pravosuđa Republike Srpske.{{sfn|Husejnovic|8. 11. 2008}} Ipak, od 2003. godine, procesuiranje ratnih zločina je uglavnom bilo pod nadležnosti Suda Bosne i Hercegovine.<ref>{{cite web |url=http://www.oscebih.org/Default.aspx?id=70&lang=EN |title=Accountability for War Crimes |author=<!--Staff writer--> |date= |website=oscebih.org |publisher=OSCE Mission to Bosnia and Herzegovina |accessdate=12. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160325145714/http://oscebih.org/Default.aspx?id=70&lang=EN |archivedate=25. 3. 2016 |url-status=dead }}</ref> Godine 2000, Međunarodna krizna grupa imenovala je tri osobe iz Bijeljine kao "potencijalno kažnjive zbog ratnih zločina": * Mirko Blagojević: za kojeg se tvrdi da je vodio Mirkove četnike, koji su imali udjela u napadu i u etničkom čišćenju Bijeljine.{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Služio je kao šef Srpske radikalne stanke (SRS) u Bijeljini{{sfn|Little|17. 9. 2008}}, sa sad je advokat.{{sfn|Musli|2. 4. 2012}} * Vojkan Đurković: za kojeg se sumnja da je tjerao bošnjačke civile "da predaju sav svoj novac, vrijednosti i dokumente, i da potpišu predaju imovine".Također je prijavljeno da je radio sa Panterima i ostalim grupama u "prisilnom protjerivanju civilnog stanovništva".{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Uhapšen je u novembru 2005, ali je pušten iz policijske stanice manje od mjesec dana kasnije.{{sfn|B92|27 October 2011}} * Jovan Aćimović: za kojeg se sumnja da je igrao veliku ulogu u zadnjoj inicijativi da izbriše Bošnjake iz Bijeljine nedugo prije potpisivanja [[Dejtonski sporazum|Dejtonskog sporazuma]] u novembru 1995.{{sfn|International Crisis Group|2. 11. 2000|pp=10–13}} Navodno je nastavio iseljavati Bošnjake iz svojih kuća tokom perioda mira. Kasnije je postao član policije u [[Ugljevik]]u.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|p=36}} Godine 1997, ICTY je tajno optužio Arkana za ratne zločine počinjene u [[Sanski Most|Sanskom Mostu]] 1995, ali ne za one počinjene u Bijeljini.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|23. 9. 1997}} U januaru 2000, navodno ga je ubila neidentifikovana osoba u hotelskom hodniku u Beogradu, tako da se on nije se suočio sa suđenjem.{{sfn|Erlanger|16. 1. 2000}} Godine 1999, Milošević je optužen za provođenje [[genocid]]ne kampanje koja je uključivala Bijeljinu i druga mjesta u Bosni i Hercegovini, među ostalim optužbama, ali je umro sredinom suđenja u martu 2006.{{sfn|Armatta|2010|pp=285, 470}} U februaru 2000, Plavšić i [[Momčilo Krajišnik]], govornik [[Narodna skupština Republike Srpske|Narodne skupštine Republike Srpske]], optužen je za istu genocidnu kampanju u Bosni i Hercegovini, među ostalim optužbama.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS|p=1}}{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS|p=1}} Na 2. oktobar 2002, Plavšić se izjasnila krivom za progon nesrpske populacije u 37 općina u Bosni i Hercegovini, uključujući Bijeljinu. Ovo izjašnjavanje o krivici je došlo na osnovu sporazuma da tužilaštvo odbaci preostale optužbe. Ona je naknadno osuđena na 11 godina zatvora.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS|p=1}} Na 27. septembar 2006, Krajišnik je proglašen krivim po pet tačaka zločina protiv čovječanstva, uključujući iste zločine kao kod Plavšićke u vezi sa progonom nesrpske populacije u općinama uključujući Bijeljinu, ali nije osuđen za genocid. Godine 2009, dobio je 20 godina zatvora.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS|p=1}} Poslije služenja 2/3 kazne, Plavšić je puštena u oktobru 2009.{{sfn|Traynor|27. 10. 2009}} Krajišnik je pušten u augustu 2013, odsluživiši 2/3 kazne (uključujući vrijeme provedeno u pritvoru).{{sfn|Fox News|30. 8. 2013}} Godine 2010, Srbijansko tužilaštvo za ratne zločine ispitivalo je [[Borislav Pelević|Borislava Pelevića]], bivšeg pripadnika SDG-a i pripadnika Narodne skupštine Srbije. Istraga je je na kraju prekinuta zbog nedostatka dokaza.{{sfn|Ristic|2. 10. 2012}} Godine 2012, bivši pripadnik SDG-a Srđan Golubović uhapšen je u [[Beograd]]u po zahtjevu tužilaštva za ratne zločine. Golubović je optužen uz optužnicu navodeći imena 78 žrtava. [[Clint Williamson]], glavni tužilac, rekao je da se pripadnici SDG-a ne mogu identificirati jer njihova lica su bila prekrivena maskama.{{sfn|Ristic|2. 10. 2012}} Od oktobra 2014,{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS|p=5}} završni argumenti su zaključeni na suđenju Karadžiću, bivšem [[Predsjednik Republike Srpske|Predsjedniku Republike Srpske]], za masakr,{{sfn|Irwin|22. 3. 2013}} i ostale zločine protiv čovječnosti počinjene na području Bijeljine, među ostalim mjestima, kao i za [[genocid u Srebrenici]].{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS|p=1}} Od ICTY se očekivalo da presudi u slučaju Karadžić u prvoj polovini 2016. godine.{{sfn|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Cases summary}} Od decembra 2014. nijedan pripadnik SDG-a nije procesuiran za ubistva, silovanja i pljačke počinjene u Bijeljini,{{sfn|Al Jazeera|9. 12. 2014}} ili bilo koji od zločina koji su navodno počinili pripadnici jedinice drugdje u Hrvatskoj ili Bosni i Hercegovini.{{sfn|Dzidic||Ristic|Domanovic|Collaku|Milekic|8. 12. 2014}} == Posljedice == [[Istraživačko-dokumentacioni centar u Sarajevu]] je zabilježio 1.078 smrtnih slučajeva u općini Bijeljina tokom rata, uključujući približno 250 civila svih etničnosti.{{sfn|Prometej|27. 2. 2013}} Dosta smrtnih slučajeva u Bijeljini nisu zvanično popisana kao civilne žrtve rata dok njihove smrtovnice tvrde da su "umrli prirodnom smrću".{{sfn|Musli|16. 9. 2013}} Nekoliko stotina Bošnjaka iz Bijeljine i [[Janja|Janje]] borilo se zajedno sa Srbima kroz rat u [[Vojska Republike Srpske|Vojsci Republike Srpske]].<ref>{{cite web |url=http://pressrs.ba/info/vesti/avaz-bosnjake-iz-vrs-stavio-na-listu-za-odstrel-03-12-2012 |title='Avaz' Bošnjake iz VRS stavio na listu za odstrel |trans-title=Newspaper 'Avaz' placed Bosniaks from the Army of Republika Srpska on a kill list |author=<!--Staff writer--> |date=3. 12. 2012 |website=Press RS |access-date=15. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160131040751/http://pressrs.ba/info/vesti/avaz-bosnjake-iz-vrs-stavio-na-listu-za-odstrel-03-12-2012 |archivedate=31. 1. 2016 |url-status=dead }}</ref> Nakon što je rat završio, manje od 2.700 ljudi iz predratne bošnjačke populacije od preko 30.000 i dalje je živjelo u općini Bijeljina (sam grad je imao 19.000 bošnjačkih stanovnika<ref name=census>{{citation| title=1991 Population Census in Bosnia and Herzegovina: Ethnic Composition of the Population| publisher=Institute for Statistics of Bosnia and Herzegovina| url=http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nacionalni%20sastav%20stanovnistva%20po%20naseljenim%20mjestima%20bilten%20234.pdf#page=17| page=17| accessdate=16. 4. 2016| archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305040829/http://www.fzs.ba/Dem/Popis/nacionalni%20sastav%20stanovnistva%20po%20naseljenim%20mjestima%20bilten%20234.pdf#page=17| archivedate=5. 3. 2016| url-status=dead}}</ref>). Većina se suočila sa poteškoćama pri vraćanju svojim domovima uz diskriminaciju od policije, tako što nisu mogli dobiti lične karte, ili prikopčati svoje telefonske linije. Lokalne vlasti spriječile su islamsku zajednicu da rekonstruira džamiju i, neko vrijeme, nisu dozvoljavali da ima svoje lokalno mjesto susreta. Značajnije bošnjačko sudjelovanje u politici i administraciji općine također je blokirano.{{sfn|Human Rights Watch|maj 2000|pp=3, 37}} Od 2012, 5.000 Bošnjaka se vratilo u Bijeljinu.{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Godine 2007, kreirana je bijeljinska [[komisija za istinu]] sa četverogodišnjim mandatom. Držali su dva javna saslušanja 2008, ali do marta 2009, iako nije formalno raspuštena, komisija je praktično raspuštena kada je većina njenih članova dala otkaz. Faktorima za neuspjeh se smatraju uključenost komandanta koncentracionog logora Batković u svojoj delegaciji, ograničen pravni položaj, sporovi oko obima komisije i loše finansiranje.{{sfn|International Center for Transitional Justice|8. 9. 2009|p=3}} Lokalni Srbi slave 1. april kao "dan odbrane grada",{{sfn|Dnevni Avaz|2. 4. 2012}}{{dead link|date=januar 2016}}<ref>{{cite web |url=http://www.infobijeljina.com/2980_Proslava-dana-odbrane-grada.html |title=Proslava dana odbrane grada |trans-title=Celebration of the City Defense Day |author=<!--Staff writer--> |date=31. 3. 2015 |website=InfoBijeljina.com |access-date=6. 1. 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160126041952/http://www.infobijeljina.com/2980_Proslava-dana-odbrane-grada.html |archivedate=26. 1. 2016 |url-status=dead }}</ref> a ulice u gradu se zovu imenima Srpske dobrovoljačke garde.{{sfn|Pazarac|8. 8. 2010}}{{sfn|Karabegović|4. 4. 2012}} Godine 2012, općinska boračka organizacija Bijeljine, općinski službenici i gradski lideri obilježili su priliku navodeći da "na ovaj dan srpski narod Semberije se organizirao da se odbrani i spriječi novi [[Koncentracioni logor Jasenovac|Jasenovac]] i notornu [[13. SS oružana brdska divizija "Handžar" (hrvatska br. 1)|13. Handžar diviziju]]."{{sfn|Musli|2. 4. 2012}} == Fusnote == {{refspisak|2}} == Reference == ;Knjige i časopisi {{Refbegin|2}} * {{cite book | last = Allen | first = Beverly | title = Rape Warfare: The Hidden Genocide in Bosnia-Herzegovina and Croatia | publisher = University of Minnesota Press | location = Ithaca | year = 1996 | isbn = 978-0-8014-4158-5 | url = http://books.google.com/books?id=0GS9e-iq73kC | ref = harv }} * {{cite book | last = Armatta | first = Judith | title = Twilight of Impunity: The War Crimes Trial of Slobodan Milosevic | publisher = Duke University Press | location = Durham | year = 2010 | isbn = 978-0-8223-9179-1 | url = http://books.google.com/books?id=pXygFoqg-G0C | ref = harv }} * {{cite book | author = [[Central Intelligence Agency]] | title = Balkan Battlegrounds: A Military History of the Yugoslav Conflict, 1990–1995 | publisher = Office of Russian and European Analysis, Central Intelligence Agency | volume = 1 | location = Washington, D.C. | year = 2002 | ref = {{harvid|Central Intelligence Agency|2002}} }} * {{cite book | last = Bećirević | first = Edina | year = 2014 | title = Genocide on the Drina River | publisher = Yale University Press | location = New Haven and London | isbn = 978-0-300-19258-2 | url = http://books.google.com/books?id=N0X4AwAAQBAJ&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Bugajski | first = Janusz | author-link = Janusz Bugajski | title = Ethnic Politics in Eastern Europe: A Guide to Nationality Policies, Organizations and Parties | publisher = M. E. Sharpe | location = Armonk | year = 1995 | isbn = 978-1-56324-283-0 | url = http://books.google.com/books?id=m_AcqFSfvzAC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Calic | first = Marie–Janine | chapter = Ethnic Cleansing and War Crimes, 1991–1995 | year = 2012 | title = Confronting the Yugoslav Controversies: A Scholars' Initiative | edition = 2nd | editor1-last = Ingrao | editor1-first = Charles | editor2-last = Emmert | editor2-first = Thomas A. | pages = 109–127 | publisher = Purdue University Press | location = West Lafayette | isbn = 978-1-55753-617-4 | url = http://books.google.com/books?id=IDMhDgCJCe0C&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Cigar | first1 = Norman L. | last2 = Williams | first2 = Paul | title = Indictment at the Hague: The Milosevic Regime and Crimes of the Balkan Wars | year = 2002 | publisher = New York University Press | isbn = 978-0-8147-1626-7 | url = https://books.google.com/books?id=vIMUCgAAQBAJ&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Goldstein | first = Ivo | author-link = Ivo Goldstein | title = Croatia: A History | publisher = C. Hurst & Co. | location = London | year = 1999 | isbn = 978-1-85065-525-1 | url = http://books.google.com/books?id=pSxJdE4MYo4C&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Gow | first = James | year = 2003 | title = The Serbian Project and its Adversaries: A Strategy of War Crimes | publisher = C. Hurst & Co. | location = London | isbn = 978-1-85065-646-3 | url = http://books.google.com/books?id=FTw3lEqi2-oC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Judah | first = Tim | authorlink = Tim Judah | year = 2000 | title = The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia | publisher = Yale University Press | location = New Haven | isbn = 978-0-300-08507-5 | url = http://books.google.com/books?id=B4YbP0fPcMYC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Kumar | first = Radha | authorlink = Radha Kumar | year = 1999 | title = Divide and Fall?: Bosnia in the Annals of Partition | publisher = Verso | location = London and New York | isbn = 978-1-85984-183-9 | url = http://books.google.com/books?id=wHEXb81jRMcC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Lukic | first1 = Rénéo | last2 = Lynch | first2 = Allen | title = Europe From the Balkans to the Urals: The Disintegration of Yugoslavia and the Soviet Union | year = 1996 | publisher = Oxford University Press | isbn = 978-0-19-829200-5 | url = http://books.google.com/books?id=WPhhLfp8huIC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Magaš | first1 = Branka | last2 = Žanić | first2 = Ivo | year = 2001 | title = The War in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991–1995 | publisher = Frank Cass | location = London | isbn = 978-0-7146-8201-3 | url = http://books.google.com/books?id=9NljlSh2vpIC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Malcolm | first = Noel | authorlink = Noel Malcolm | year = 1994 | title = Bosnia: A Short History | publisher = New York University Press | location = New York | isbn = 978-0-8147-5520-4 | url = http://books.google.com/books?id=Cvk6oMf9R7AC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Off | first = Carol | year = 2010 | title = The Ghosts of Medak Pocket: The Story of Canada's Secret War | publisher = Random House | location = New York | isbn = 978-0-307-37078-5 | url = https://books.google.ca/books?id=NYGxSqwgUccC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Ramet | first = Sabrina P. | year = 2006 | title = The Three Yugoslavias: State-Building and Legitimation, 1918–2005 | publisher = Indiana University Press | location = Bloomington | isbn = 978-0-253-34656-8 | url = http://books.google.com/books?id=FTw3lEqi2-oC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last = Sells | first = Michael | author-link = Michael Sells | chapter = Religion, History, and Genocide in Bosnia-Herzegovina | year = 1996 | title = Religion and Justice in the War Over Bosnia | editor1-last = Davis | editor1-first = G. Scott | pages = 23–44 | publisher = Psychology Press | location = New York | isbn = 978-0-415-91520-5 | url = http://books.google.com/books?id=EPFM7fChJ4EC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Silber | first1 = Laura | authorlink1 = Laura Silber | last2 = Little | first2 = Allan | authorlink2 = Allan Little | year = 1997 | title = Yugoslavia: Death of a Nation | publisher = Penguin Books | location = New York | isbn = 978-0-14-026263-6 | ref = harv | url = https://archive.org/details/yugoslaviadeatho00silb }} * {{cite journal | last = Subotić | first = Jelena | title = The Cruelty of False Remorse: Biljana Plavšić at the Hague | journal = Southeastern Europe | publisher = BRILL | year = 2012 | volume = 36 | number = 1 | pages = 39–59 | url = http://www.academia.edu/2578509/The_Cruelty_of_False_Remorse_Biljana_Plavsic_at_The_Hague | doi = 10.1163/187633312X617011 | issn = 0094-4467 | ref = harv }} * {{cite book | last = Thomas | first = Nigel | year = 2006 | title = The Yugoslav Wars (2): Bosnia, Kosovo, and Macedonia, 1992–2001 | publisher = Osprey Publishing | location = New York | isbn = 978-1-84176-964-6 | url = http://books.google.com/books?id=a7cOQ9Nch2AC&printsec=frontcover | ref = harv }}{{Mrtav link}} * {{cite book | last1 = Toal | first1 = Gerard | last2 = Dahlman | first2 = Carl T. | title = Bosnia Remade: Ethnic Cleansing and Its Reversal | publisher = Oxford University Press | location = New York | year = 2011 | isbn = 978-0-19-973036-0 | url = http://books.google.com/books?id=Q1TrvGxJeasC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{cite book | last1 = Totten | first1 = Samuel | last2 = Bartrop | first2 = Paul R. | title = Dictionary of Genocide | year = 2008 | publisher = ABC-CLIO | volume = II | isbn = 978-0-313-34642-2 | url = https://books.google.com/books?id=7c2LHlpdMfAC&printsec=frontcover | ref = harv }} * {{Cite book | last = Velikonja | first = Mitja | year = 2003 | title = Religious Separation and Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina | publisher = Texas A&M University Press | location = College Station | isbn = 978-1-58544-226-3 | url = http://books.google.com/books?id=Rf8P-7ExoKYC&printsec=frontcover | ref = harv | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 25. 9. 2014 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140925043953/http://books.google.com/books?id=Rf8P-7ExoKYC&printsec=frontcover | url-status = dead }} * {{cite book | last = Weitz | first = Eric D. | year = 2003 | title = A Century of Genocide: Utopias of Race and Nation | publisher = Princeton University Press | location = Princeton | isbn = 978-0-691-00913-1 | url = http://books.google.com/books?id=af3gJaNj3ZEC&printsec=frontcover | ref = harv }} {{Refend}} ;Novinski članci {{Refbegin|2}} * {{cite AV media | last = Amanpour | first = Christiane | date = 1. 6. 1997 | title = Arkan: Part 2 - From Bijeljina to Infamy | medium = Documentary | publisher = [[CNN]] | quote = I mean, to take Bijeljina was nothing actually. Bijeljina was defended by something like 35 or 38 Bosnian police officers. Bijeljina was an undefended city. | url = http://www2.scc.rutgers.edu/serbiandigest/296/t296-8.htm | ref = {{harvid|Amanpour|1. 6. 1997}} }} * {{cite news | title = Arkan's Balkan 'Tigers' escape accountability | newspaper = Al Jazeera | date = 9. 12. 2014 | url = http://www.aljazeera.com/humanrights/2014/12/arkan-balkan-tigers-escape-accountability-2014127122222470909.html | ref = {{harvid|Al Jazeera|9. 12. 2014}} }} * {{cite news | title = Biljana Plavsic: Serbian Iron Lady | newspaper = BBC | date = 27. 2. 2003 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/1108604.stm | ref = {{harvid|BBC|27. 2. 2003}} }} * {{cite news | title = Bosnian Serbs welcome released war criminal Momcilo Krajisnik home as a hero | publisher = Fox News | date = 30. 8. 2013 | url = http://www.foxnews.com/world/2013/08/30/bosnian-serbs-welcome-released-war-criminal-momcilo-krajisnik-home-as-hero/ | ref = {{harvid|Fox News|30. 8. 2013}} }} * {{cite news | last1 = Dzidic | first1 = Denis | last2 = Ristic | first2 = Marija | last3 = Domanovic | first3 = Milka | last4 = Collaku | first4 = Petrit | last5 = Milekic | first5 = Sven | title = Arkan's Paramilitaries: Tigers Who Escaped Justice | newspaper = Balkan Insight | date = 8. 12. 2014 | url = http://www.balkaninsight.com/en/article/arkan-s-paramilitaries-tigers-who-escaped-justice | ref = {{harvid|Dzidic||Ristic|Domanovic|Collaku|Milekic|8. 12. 2014}} }} * {{cite news | last = Erlanger | first = Steve | title = Suspect in Serbian War Crimes Murdered by Masked Gunmen | newspaper = The New York Times | date = 16. 1. 2000 | url = http://www.nytimes.com/2000/01/16/world/suspect-in-serbian-war-crimes-murdered-by-masked-gunmen.html?ref=zeljkoraznatovic | ref = {{harvid|Erlanger|16. 1. 2000}} }} * {{cite news | title = Former Bosnian Serb Commander Killed | newspaper = BBC | date = 8. 6. 2000 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/782457.stm | ref = {{harvid|BBC|8 June 2000}} }} * {{cite news | last = Husejnovic | first = Merima | title = Bijeljina's Strange Silence Over War Crimes | newspaper = Balkan Investigative Reporting Network | date = 8. 11. 2008 | url = http://www.bosnia.org.uk/news/news_body.cfm?newsid=2511 | ref = {{harvid|Husejnovic|8. 11. 2008}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160304083537/http://www.bosnia.org.uk/news/news_body.cfm?newsid=2511 | archive-date = 4. 3. 2016 | url-status = dead }} * {{cite news | last = Rachel | first = Irwin | title = Karadzic Witness Pressed on Serb "Tigers" | date = 22. 3. 2013 | newspaper = Institute for War & Peace Reporting | url = http://iwpr.net/report-news/karadzic-witness-pressed-serb-tigers | ref = {{harvid|Irwin|22. 3. 2013}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 30. 8. 2014 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140830083904/http://iwpr.net/report-news/karadzic-witness-pressed-serb-tigers | url-status = dead }} * {{cite news | last = Karabegović | first = Dženana | title = Sjećanje na zločine u Bijeljini | trans-title = Remembering the Crimes Committed in Bijeljina | newspaper = Radio slobodna Evropa | date = 4. 4. 2012 | url = http://www.slobodnaevropa.org/content/sjecanje_na_zlocine_u_bijeljini/24537462.html | ref = {{harvid|Karabegović|4. 4. 2012}} }} * {{cite AV media | last = Keane | first = David | year = 2003 | title = Arkan: Baby-faced Psycho | medium = Documentary | publisher = [[History (TV kanal)|The History Channel]] | isbn = 978-0-7670-6417-0 | ref = {{harvid|Keane|2003}} }} * {{cite news | last = Kifner | first = John | authorlink = John Kifner | date = 24. 1. 2001 | title = A Pictorial Guide to Hell; Stark Images Trace the Balkans' Descent and a Photographer's Determination | newspaper = The New York Times | url = http://www.nytimes.com/2001/01/24/books/pictorial-guide-hell-stark-images-trace-balkans-descent-photographer-s.html | ref = {{harvid|Kifner|24. 1. 2001}} }} * {{cite news | title = Ko uzima deo Cecine kuće? | trans-title = Who's Taking a Piece of Ceca's House? | date = 27. 10. 2011 | newspaper = B92 | url = http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2011&mm=10&dd=27&nav_category=16&nav_id=552854 | ref = {{harvid|B92|27. 10. 2011}} }} * {{cite news | last = Little | first = Allan | title = Karadzic's broken Bosnia remains | newspaper = BBC | date = 17. 9. 2008 | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7621649.stm | ref = {{harvid|Little|17. 9. 2008}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Zločin bez kazne | trans-title = Crime Without Punishment | newspaper = Deutsche Welle | date = 24. 9. 2011 | url = http://www.dw.de/zlo%C4%8Din-bez-kazne/a-15413852-0 | ref = {{harvid|Musli|24. 9. 2011}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Odbrana ili zločin? | trans-title = Defense or Crime? | newspaper = Deutsche Welle | date = 2. 4. 2012 | url = http://www.dw.de/odbrana-ili-zločin/a-15853579 | ref = {{harvid|Musli|2. 4. 2012}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Nekažnjeni zločin u Bijeljini | trans-title = Unpunished Crimes in Bijeljina | newspaper = Deutsche Welle | date = 26. 9. 2012 | url = http://www.dw.com/bs/neka%C5%BEnjeni-zlo%C4%8Din-u-bijeljini/a-16262532 | ref = {{harvid|Musli|26. 9. 2012}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Dvadeset godina od rušenja bijeljinskih džamija | trans-title = Twenty Years Since the Destruction of Bijeljina's Mosques | newspaper = Deutsche Welle | date = 13. 3. 2013 | url = http://www.dw.de/dvadeset-godina-od-rušenja-bijeljinskih-džamija/a-16667134 | ref = {{harvid|Musli|13. 3. 2013}} }} * {{cite news | last = Musli | first = Emir | title = Ubijeni prirodnom smrću | trans-title = The Dead of Natural Causes | newspaper = Deutsche Welle | date = 16. 9. 2013 | url = http://www.dw.com/bs/ubijeni-prirodnom-smr%C4%87u/a-17090522 | ref = {{harvid|Musli|16. 9. 2013}} }} * {{cite news | last = Pazarac | first = Sadik | title = Kako su se mijenjali nazivi ulica u Bijeljini | trans-title = How the Names of Streets Have Changed in Bijeljina | newspaper = Radio Free Europe / Radio Liberty | date = 8. 8. 2010 | url = http://www.slobodnaevropa.org/content/kako_su_se_mijenjali_nazivi_ulica_u_bijeljini/2137582.html | ref = {{harvid|Pazarac|8. 8. 2010}} }} * {{cite news | newspaper = Prometej | title = Pojedinačan popis broja ratnih žrtava u svim općinama BiH | trans-title = Detailed Census of War Fatalities in All Municipalities of Bosnia and Herzegovina | date = 27. 2. 2013 | url = http://www.prometej.ba/clanak/drustvo-i-znanost/pojedinacan-popis-broja-ratnih-zrtava-u-svim-opcinama-bih-997 | ref = {{harvid|Prometej|27. 2. 2013}} }} * {{cite news | last = Ristic | first = Marija | title = Belgrade DJ Investigated For War Crimes | newspaper = Balkan Insight | date = 2. 10. 2012 | url = http://www.balkaninsight.com/en/article/belgrade-dj-investigated-for-war-crimes | ref = {{harvid|Ristic|2. 10. 2012}} }} * {{cite news | title = Sjećanje na početak aprila 1992. godine: Bijeljina slavi zločine | trans-title = Remembering the Beginning of April 1992: Bijeljina Celebrates Crimes | publisher = Dnevni Avaz | date = 2. 4. 2012 | url = http://www.avaz.ba/vijesti/teme/88069-sjecanje-na-pocetak-aprila-1992-godine-bijeljina-slavi-zlocine.html | ref = {{harvid|Dnevni Avaz|2. 4. 2012}} }}{{Mrtav link}} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | authorlink = Chuck Sudetic | title = Bosnia Calls Up Guard and Reserve | newspaper = The New York Times | date = 5. 4. 1992 | url = http://www.nytimes.com/1992/04/05/world/bosnia-calls-up-guard-and-reserve.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|5. 4. 1992}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = More 'Ethnic Cleansing' by Serbs Is Reported in Bosnia | newspaper = The New York Times | date = 18. 7. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/07/18/world/more-ethnic-cleansing-by-serbs-is-reported-in-bosnia.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|18. 7. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serb Gang Expels 566 Muslims From Their Homes in Bosnia | newspaper = The New York Times | date = 3. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/03/world/serb-gang-expels-566-muslims-from-their-homes-in-bosnia.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|3. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serbs Drive 800 More Muslims From Homes | newspaper = The New York Times | date = 5. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/05/world/serbs-drive-800-more-muslims-from-homes.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|5. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Serbs Step Up Violence Against Bosnian Muslim Civilians | newspaper = The New York Times | date = 20. 9. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/09/20/world/serbs-step-up-violence-against-bosnian-muslim-civilians.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|20. 9. 1994}} }} * {{cite news | last = Sudetic | first = Chuck | title = Bosnian Serbs Force More Than 2,000 Muslims to Leave Their Homes | newspaper = The New York Times | date = 30. 8. 1994 | url = http://www.nytimes.com/1994/08/30/world/bosnian-serbs-force-more-than-2000-muslims-to-leave-their-homes.html?pagewanted=all | ref = {{harvid|Sudetic|30. 8. 1994}} }} * {{cite news | last = Traynor | first = Ian | title = Leading Bosnian Serb war criminal released from Swedish prison | newspaper = The Guardian | date = 27. 10. 2009 | url = http://www.theguardian.com/world/2009/oct/27/bosnian-serb-war-criminal-freed | ref = {{harvid|Traynor|27. 10. 2009}} }} * {{cite news | title = Witness to Balkans bloodshed | date = 24. 5. 2001 | newspaper = BBC | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1347218.stm | ref = {{harvid|BBC|24. 5. 2001}} }} {{Refend}} ;Međunarodni, vladini i nevladini izvori {{Refbegin|2}} * {{cite web | title = Biljana Plavšić – Case Information Sheet | id = IT-00-39 & 40/1 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/plavsic/cis/en/cis_plavsic.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Biljana Plavšić CIS}} }} * {{cite report | title = Bosnia-Herzegovina: Living for the Day – Forced Expulsions from Bijeljina and Janja | id = EUR 63/022/1994 | publisher = Amnesty International | date = 21. 12. 1994 | url = https://www.amnesty.org/download/Documents/184000/eur630221994en.pdf | ref = {{harvid|Amnesty International|21. 12. 1994}} | access-date = 16. 4. 2016 | archive-date = 23. 3. 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200323170423/https://www.amnesty.org/download/Documents/184000/eur630221994en.pdf | url-status = dead }} * {{cite report | title = Bosnia and Herzegovina: Submission to the Universal Periodic Review of the UN Human Rights Council | publisher = International Center for Transitional Justice | date = 8. 9. 2009 | url = http://ictj.org/sites/default/files/ICTJ-FormerYugoslavia-Bosnia-Review-2009-English.pdf | ref = {{harvid|International Center for Transitional Justice|8. 9. 2009}} }} * {{cite report | title = Final Report of the United Nations Commission of Experts Established Pursuant to Security Council Resolution 780 (1992) | id = S/1994/674/Add.2 | url = http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/anx/III-A.htm#IV.A.3 | publisher = United Nations Security Council | date = 28. 12. 1994 | ref = {{harvid|United Nations Security Council|28. 12. 1994}} | accessdate = 16. 4. 2016 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110319013625/http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/anx/III-A.htm#IV.A.3 | archivedate = 19. 3. 2011 | url-status = dead }} * {{cite web | title = Momčilo Krajišnik – Case Information Sheet | id = IT-00-39 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/krajisnik/cis/en/cis_krajisnik_en.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Momčilo Krajišnik CIS}} }} * {{cite web | title = Prosecutor v. Momčilo Krajišnik (Trial Judgment) | id = IT-00-39-T | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) | date = 27. 9. 2006 | url = http://www.icty.org/x/cases/krajisnik/tjug/en/kra-jud060927e.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|27. 9. 2006}} }} * {{cite web | title = Trial of Radovan Karadžić – Transcript | id = 130320IT | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://icty.org/x/cases/karadzic/trans/en/130320IT.htm | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript}} }} * {{cite web | title = Prosecutor v. Željko Ražnatović (Initial Indictment) | id = IT-97-27 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | date = 23. 9. 1997 | url = http://www.icty.org/x/cases/zeljko_raznjatovic/ind/en/ark-ii970930e.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|23. 9. 1997}} }} * {{cite web | title = Radovan Karadžić – Case Information Sheet | id = IT-95-5/18 | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/x/cases/karadzic/cis/en/cis_karadzic_en.pdf | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić CIS}} }} * {{cite web | title = The Cases | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://www.icty.org/action/cases/4 | access-date = 4. 5. 2015 | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Cases summary}} | archiveurl = https://web.archive.org/web/20150503193934/http://www.icty.org/action/cases/4 | archivedate = 3. 5. 2015 | url-status = dead }} * {{cite web | title = Trial of Radovan Karadžić – Transcript | id = 130320IT | publisher = International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia | url = http://icty.org/x/cases/karadzic/trans/en/130320IT.htm | ref = {{harvid|International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia|Radovan Karadžić transcript}} }} * {{cite report | title = Unfinished Business: Return of Displaced Persons and Other Human Rights Issues in Bijeljina | publisher = Human Rights Watch | date = maj 2000 | volume = 12 | issue = 7 | url = http://www.hrw.org/reports/2000/bosnia/BOSN005.pdf | ref = {{harvid|Human Rights Watch|maj 2000}} }} * {{cite report | title = War Crimes in Bosnia-Hercegovina | publisher = Human Rights Watch | date = august 1992 | url = http://www.hrw.org/reports/2000/bosnia/BOSN005.pdf | ref = {{harvid|Human Rights Watch|august 1992}} }} * {{cite report | title = War Criminals in Bosnia's Republika Srpska: Who Are the People in Your Neighbourhood? | number = 103 | publisher = International Crisis Group | date = 2. 11. 2000 | url = http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/Bosnia%2039.pdf | ref = {{harvid|International Crisis Group|2. 11. 2000}} | accessdate = 16. 4. 2016 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140626031444/http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/Bosnia%2039.pdf | archivedate = 26. 6. 2014 | url-status = dead }} {{Refend}} == Vanjski linkovi == {{Refbegin}} * {{cite web | title = Bijeljina: The Righteous Man | series = Bosnia and Hercegovina: Twenty Years Later | publisher = Institute for War and Peace Reporting | date = 24. 4. 2012 | url = http://www.youtube.com/watch?v=qIe0Ew5iJo0&list=PL3DFB71DBFDDAB945&index=3 }} * {{cite web | title = Clouds Over Bijeljina | series = Bosnia and Hercegovina: Twenty Years Later | publisher = Institute for War and Peace Reporting | date = 24. 4. 2012 | url = http://www.youtube.com/watch?v=aIh3zgP_Y10&list=PL3DFB71DBFDDAB945&index=2 }} * {{cite news | last = Feinstein | first = Anthony | title = Capturing A War Crime | newspaper = The Globe and Mail | date = 21. 6. 2015 | url = http://www.theglobeandmail.com/news/national/capturing-a-war-crime/article25016202/ }} * {{cite journal | last = Hadzic | first = Hasan | title = Bijeljina: A Bastion of Apartheid | journal = Bosnia Report | publisher = Bosnian Institute | date = juli 2003 | number = 32–34 | url = http://www.bosnia.org.uk/bosrep/report_format.cfm?articleID=935&reportid=157 | access-date=12. 4. 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150923194107/http://www.bosnia.org.uk/bosrep/report_format.cfm?articleID=935&reportid=157 | archive-date=23. 9. 2015 | url-status = dead }} * {{cite web | last = Haviv | first = Ron | title = Preventing Genocide – Gallery – Eyewitness Testimony – Ron Haviv | publisher = United States Holocaust Memorial Museum | url = http://www.ushmm.org/confront-genocide/cases/bosnia-herzegovina/bosnia-video-gallery/eyewitness-testimony-ron-haviv }} * {{cite web | last = Toal | first = Gerard | date = 3. 4. 2012 | title = The Bosnian War, 20 years on&nbsp;... | publisher = Oxford University Press Blog | url = http://blog.oup.com/2012/04/the-bosnian-war-20-years-on/ }} {{Refend}} {{Rat u Bosni i Hercegovini}} [[Kategorija:1992. u Bosni i Hercegovini]] [[Kategorija:Masakri u ratu u Bosni i Hercegovini]] [[Kategorija:Bijeljina]] [[Kategorija:Eliticidi]] 66preo8s7jlqs5k02s5x4w2fxkkrntb Podlonk 0 448267 3429194 3012683 2022-08-28T16:34:29Z Rethymno 65466 wikitext text/x-wiki {{Geokutija naselje u Sloveniji <!-- *** Gornji dio *** --> |ime = Podlonk |vrsta = naselje <!-- *** Ime **** --> |službeni naziv = |slogan = |nadimak = <!-- *** Slika *** --> |slika = Podlonk_Slovenia.jpg |opis_slike = pogled na Podlonk |dimenzija_slike = <!-- *** Simboli *** --> |zastava = |grb = <!-- *** Države, regije i.t.d *** --> |statistička regija = [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]] |općina = [[Železniki]] |općina1 = |općina2 = |općina3 = |općina4 = |općina5 = |općina6 = |općina7 = |općina8 = |općina9 = |općina10 = <!-- *** Položaj *** --> | širina_stepeni = 46| širina_minuta = 13| širina_sekundi = 59| širina_SJ = N | dužina_stepeni = 14| dužina_minuta = 07| dužina_sekundi = 32| dužina_IZ = E |najveća tačka = |najveća tačka metara = 772 <!-- *** Površina *** --> |površina grad = 10.012 |površina općina = <!-- *** Stanovništvo *** --> |stanovništvo općina = |stanovništvo grad = 153 |stanovništvo ukupno = |stanovništvo godina = [[2011]] |stanovništvo općina godina = |gustoća = |gustoća općina = <!-- *** Historija i administracija *** --> |osnovano = |gradonačelnik = |gradonačelnik stranka = <!-- *** Kod *** --> |poštanski broj = 4228 Železniki |pozivni broj = (+386) 4 <!-- *** Karta *** --> | karta_lokacija = Slovenija | opis_karte = <!-- *** Web stranice *** --> | web stranice = <!-- *** Bilješka *** --> |bilješka = }} '''Podlonk''' ({{jez-de|Langenau}}) je naseljeno mjesto u sastavu općine [[Železniki]], regija [[Gorenjska (regija)|Gorenjska]], [[Slovenija]]. ==Historija== Do teritorijalne reorganizacije u Sloveniji nalazio se u sastavu stare općine [[Škofja Loka]]. ==Stanovništvo== Na popisu stanovništva [[2011]]. godine, Podlonk je imao 153 stanovnika. {| class="wikitable" style="margin: 0.5em auto; text-align: center;" |- ! colspan="3" | Broj stanovnika po popisima<ref>[http://www.stat.si/ Statistični urad Republike Slovenije]</ref> |- | [[1991]] || [[2002]] || [[2011]] |- | 125 || 159 || 153 |- |} ==Reference== {{reference}} ==Vanjski linkovi== {{Commonscat}} {{stub-naselje-Slovenija}} {{Općina Železniki}} [[Kategorija:Naselja u Sloveniji]] [[Kategorija:Naselja u Gorenjskoj regiji]] a0zkweuw8y5k6st3jlpc9igedp4o3cl Vladimir Perić Valter 0 454236 3429287 3331735 2022-08-29T11:22:56Z 146.255.159.125 Definicije nacionalnosti je kontoverzna. wikitext text/x-wiki {{Infokutija vojna osoba |ime = Vladimir Perić |slika = |opis = |veličina = |datum rođenja = 1919. |mjesto rođenja = [[Prijepolje]] |datum smrti = 6. April 1945.  |mjesto smrti = [[Sarajevo]] |nacionalnost = [[Jugosloven]] |puno ime = |nadimak = Valter |supruga = |suprug = |titule = |knjige = |služba = 1941 - 1945 |čin = |ratovi = [[Drugi svjetski rat]] |bitke = |vojska = [[Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije]] |rod = |jedinice = [[Šesta proleterska istočnobosanska udarna brigada]] |zapovijedao = Komandant bataljona |nagrade = [[Orden narodnog heroja]] }} [[Datoteka:Vladimir_Perić,_Sarajevo_2.jpg|mini|Bista Perićia, [[Sarajevo]]]] '''Vladimir Perić Valter''' ([[Prijepolje]], 1919. – [[Sarajevo]], 6. april 1945.), učesnik [[Narodnooslobodilačka borba naroda Jugoslavije|Narodnooslobodilačke borbe]], [[Narodni heroj Jugoslavije]].<ref name="Valter">{{Cite web |url=http://www.znaci.net/00001/10.htm |title=Narodni heroji Jugoslavije – Perić Miloša Vladimir - Valter |work= |access-date=8. 12. 2018 |archive-date=8. 9. 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160908105716/http://www.znaci.net/00001/10.htm |url-status=dead }}</ref> Poslije završene osnovne škole, upisao se u Trgovačku akademiju. Nakon toga odlazi u [[Beograd]] na Visoku ekonomsko-komercijalnu školu. U vrijeme kada je bio na službi u Hipotekarnoj banci u Sarajevu, od 1940. godine postao je član [[KPJ|Komunističke partije Jugoslavije]]. Poslije [[Aprilski rat|aprilskog rata]], Valter je nastavio ilegalno raditi u Sarajevu, da bi ubrzo stupio u [[Majevički NOP odred|Majevički partizanski odred]], čiji je komandant postao krajem 1942. godine. Otišao je, zatim, u [[Zenički partizanski odred]], gdje je obavljao dužnost komandanta bataljona. U [[Šesta istočnobosanska proleterska brigada|6. istočno-bosanskoj brigadi]] bio je komandant bataljona. Početkom 1943. godine, upućen je na ilegalni rad u [[Tuzla|Tuzlu]]. U ljeto 1943. godine, rukovodstvo NOP u Bosni i Hercegovini je uputilo Valtera na ilegalni rad u [[Sarajevo]]. Tamo je postao sekretar Mjesnog komiteta Partije, Kao iskusan borac, učinio je mnogo da oživi ilegalni pokret. Davao je značajnu pomoć partizanskim jedinicama koje su djelovale u okolini Sarajeva. Organizirao je mrežu partizanske obavještajne službe. U nekoliko navrata, Specijalna policija pokušavala je da otkrije i uništi ilegalne punktove i sarajevsku organizaciju u cjelini. To joj, osim rijetkih slučajeva, nije polazilo za rukom. Valter je još za života postao legenda, kao jedan od najiskusnijih i najhrabrijih obavještajaca narodnooslobodilačkog rata. Nekoliko puta je po specijalnim zadacima odlazio na slobodnu teritoriju i u [[Vrhovni štab NOVJ i POJ]]. Poginuo je 6. aprila 1945. godine od minobacačke granate u završnim borbama za oslobođenje grada dok je s grupom boraca čuvao električnu centralu koju su ustaše htjele da unište prilikom povlačenja. Nastala je legenda o neustrašivom i odvažnom obavještajcu Valteru po kojoj je [[Hajrudin Krvavac]] snimio film [[Valter brani Sarajevo]]. Sarajevska elektrodistribucija je do 1992. nosila njegovo ime. Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine [[FNRJ|Federativne Narodne Republike Jugolsavije]], 24. jula 1953. godine proglašen je za narodnog heroja. == Literatura == * {{cite encyclopedia |year= 1975|title = Narodni heroji Jugoslavije|encyclopedia= |publisher= Mladost|location= Beograd|id= }} == Reference == {{reflist}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Vladimir "Valter" Perić}} * [https://depo.ba/tag/1825/vladimir-peric-valter Valter] * [http://www.antifasisticki-vjesnik.org/hr/kalendar/4/6/45/ 6.4. 1945-Poginuo Vladimir Perić Valter] * [https://www.dw.com/hr/gdje-je-danas-sarajevski-valter/a-48235921 Gdje je danas Valter] {{Normativna kontrola}} {{DEFAULTSORT:Perić, Vladimir}} [[Kategorija:Narodni heroji Jugoslavije]] [[Kategorija:Biografije, Prijepolje]] [[Kategorija:Rođeni 1919.]] [[Kategorija:Umrli 1945.]] 8hqu9mglw9kcwsa01gegg7a8luyj0jy 3429291 3429287 2022-08-29T11:54:04Z KWiki 9400 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/146.255.159.125|146.255.159.125]] ([[User talk:146.255.159.125|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:WumpusBot|WumpusBot]] wikitext text/x-wiki {{Infokutija vojna osoba |ime = Vladimir Perić |slika = |opis = |veličina = |datum rođenja = 1919. |mjesto rođenja = [[Prijepolje]] |datum smrti = 6. April 1945.  |mjesto smrti = [[Sarajevo]] |nacionalnost = [[Srbi]]n |puno ime = |nadimak = Valter |supruga = |suprug = |titule = |knjige = |služba = 1941 - 1945 |čin = |ratovi = [[Drugi svjetski rat]] |bitke = |vojska = [[Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije]] |rod = |jedinice = [[Šesta proleterska istočnobosanska udarna brigada]] |zapovijedao = Komandant bataljona |nagrade = [[Orden narodnog heroja]] }} [[Datoteka:Vladimir_Perić,_Sarajevo_2.jpg|mini|Bista Perićia, [[Sarajevo]]]] '''Vladimir Perić Valter''' ([[Prijepolje]], 1919. – [[Sarajevo]], 6. april 1945.), učesnik [[Narodnooslobodilačka borba naroda Jugoslavije|Narodnooslobodilačke borbe]], [[Narodni heroj Jugoslavije]].<ref name="Valter">{{Cite web |url=http://www.znaci.net/00001/10.htm |title=Narodni heroji Jugoslavije – Perić Miloša Vladimir - Valter |work= |access-date=8. 12. 2018 |archive-date=8. 9. 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160908105716/http://www.znaci.net/00001/10.htm |url-status=dead }}</ref> Poslije završene osnovne škole, upisao se u Trgovačku akademiju. Nakon toga odlazi u [[Beograd]] na Visoku ekonomsko-komercijalnu školu. U vrijeme kada je bio na službi u Hipotekarnoj banci u Sarajevu, od 1940. godine postao je član [[KPJ|Komunističke partije Jugoslavije]]. Poslije [[Aprilski rat|aprilskog rata]], Valter je nastavio ilegalno raditi u Sarajevu, da bi ubrzo stupio u [[Majevički NOP odred|Majevički partizanski odred]], čiji je komandant postao krajem 1942. godine. Otišao je, zatim, u [[Zenički partizanski odred]], gdje je obavljao dužnost komandanta bataljona. U [[Šesta istočnobosanska proleterska brigada|6. istočno-bosanskoj brigadi]] bio je komandant bataljona. Početkom 1943. godine, upućen je na ilegalni rad u [[Tuzla|Tuzlu]]. U ljeto 1943. godine, rukovodstvo NOP u Bosni i Hercegovini je uputilo Valtera na ilegalni rad u [[Sarajevo]]. Tamo je postao sekretar Mjesnog komiteta Partije, Kao iskusan borac, učinio je mnogo da oživi ilegalni pokret. Davao je značajnu pomoć partizanskim jedinicama koje su djelovale u okolini Sarajeva. Organizirao je mrežu partizanske obavještajne službe. U nekoliko navrata, Specijalna policija pokušavala je da otkrije i uništi ilegalne punktove i sarajevsku organizaciju u cjelini. To joj, osim rijetkih slučajeva, nije polazilo za rukom. Valter je još za života postao legenda, kao jedan od najiskusnijih i najhrabrijih obavještajaca narodnooslobodilačkog rata. Nekoliko puta je po specijalnim zadacima odlazio na slobodnu teritoriju i u [[Vrhovni štab NOVJ i POJ]]. Poginuo je 6. aprila 1945. godine od minobacačke granate u završnim borbama za oslobođenje grada dok je s grupom boraca čuvao električnu centralu koju su ustaše htjele da unište prilikom povlačenja. Nastala je legenda o neustrašivom i odvažnom obavještajcu Valteru po kojoj je [[Hajrudin Krvavac]] snimio film [[Valter brani Sarajevo]]. Sarajevska elektrodistribucija je do 1992. nosila njegovo ime. Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine [[FNRJ|Federativne Narodne Republike Jugolsavije]], 24. jula 1953. godine proglašen je za narodnog heroja. == Literatura == * {{cite encyclopedia |year= 1975|title = Narodni heroji Jugoslavije|encyclopedia= |publisher= Mladost|location= Beograd|id= }} == Reference == {{reflist}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Vladimir "Valter" Perić}} * [https://depo.ba/tag/1825/vladimir-peric-valter Valter] * [http://www.antifasisticki-vjesnik.org/hr/kalendar/4/6/45/ 6.4. 1945-Poginuo Vladimir Perić Valter] * [https://www.dw.com/hr/gdje-je-danas-sarajevski-valter/a-48235921 Gdje je danas Valter] {{Normativna kontrola}} {{DEFAULTSORT:Perić, Vladimir}} [[Kategorija:Narodni heroji Jugoslavije]] [[Kategorija:Biografije, Prijepolje]] [[Kategorija:Rođeni 1919.]] [[Kategorija:Umrli 1945.]] pef5x695xcsqwx8ywrquflqjald4x9n Mile Kitić 0 457183 3429255 3382467 2022-08-29T09:48:06Z 157.167.74.180 wikitext text/x-wiki {{nedostaju izvori}} {{Infokutija muzičar | ime = Mile Kitić | slika = Mile Kitic from BISO0675.jpg | slika_veličina = | alt = | opis = Kitić (2021) | pozadina = solo_izvođač | ime_po_rođenju = Milojko Kitić | datum_rođenja = {{datum rođenja i godine|1952|1|1}} | mjesto_rođenja = [[Derventa]], [[NR BiH]], [[FNR Jugoslavija]] | porijeklo = BiH | žanr = turbo-folk | zanimanje = pjevač | instrument = vokal | karijera = 1974–danas | izdavač = | povezani_umjetnici = | veb-sajt = | značajni_instrumenti = }} '''Milojko Mile Kitić''' (rođen 1. januara 1952.) je bosanski i srpski pjevač [[turbo-folk]] muzike. Muzičku karijeru započeo je singl-albumom iz 1974. Deset godina kasnije, pod okriljem producentske kuće [[Južni vetar]], izdao je album ''[[Čaša ljubavi]]'', koji je ostvario nacionalni uspjeh. Naredne godine izdao je još uspješniju ploču, naslova ''[[Ja neću ljepšu]]''. Naslovne numere sa oba pomenuta albuma, još uz pjesme "Hej, vi hitri, bijeli dani", "Istinu ti u očima čitam", "Lažu me zelene oči", "Hej, živote, hej, sudbino", "Moj sokole", "Kockar" i druge, najveći su pjevačevi hitovi do izlaska iz ''Južnog vetra'', i obilježili su vrhunac njegove karijere krajem osamdesetih godina prošlog vijeka. Kitić je nastavio da snima i tokom devedesetih, a 1996. ponovio je prethodni uspjeh zahvaljujući pjesmi ''Kraljica trotoara''. Deset godina kasnije doživio je revitalizaciju karijere uz hit ''Šampanjac'', dok je 2015, sa 63 godine života, snimio balkanski hit ''Kilo dole, kilo gore''. Kitić je dugi niz godina u braku sa [[Marta Savić|Martom Savić]], koja se također bavi pjevanjem. Mlada pjevačica [[Elena Kitić]] njihova je kćerka. Pjevač je dobitnik mnogobrojnih jugoslavenskih i srbijanskih muzičkih nagrada. Jedan je od rijetkih muških vokala koji je nekoliko puta ponio titulu najtiražnije muzičke zvijezde. == Biografija == === Djetinjstvo i počeci === Mile Kitić je rođen 1. januara 1952. u selu [[Cerani]] kod [[Derventa|Dervente]] – u tada šestočlanoj porodici Bože i Zorke Kitić, koji su imali i tri sina i kćerku. Još kao četverogodišnjak, Mile je svirao tamburicu i pjevao kratke pjesme i ritmičke pošalice. Osnovnu školu "Đorđe Panzalović" pohađao je u selu [[Osinja]], gdje je njegov muzički talenat zapazio nastavnik Bogoljub Kaloperović, koji je, kako pjevač danas tvrdi, bio od presudnog značaja za njegov kasnije izabrani životni put. Kaloperović je Miletu prepustio upravljanje školskom muzičkom sekcijom, u okviru koje je Kitić svirao kontrabas za školski tamburaški orkestar. Kitić je kasnije izjavio da su veliki utjecaj na njega imale manifestacije kojima je obilježavan dan škole jer bi tada "osjetio čari javnog nastupa". Mile je 1970. maturirao na saobraćajno-tehničkoj školi u [[Sarajevo|Sarajevu]]. Kitić je oduvijek isticao da vlada dobrom fizičkom kondicijom i da ga je inače karakterisao izrazit sportski duh. Kao tinejdžer igrao je fudbal za klub "Unis" iz [[Vogošća|Vogošće]]. Igrao je na poziciji polulijevog špica, zahvaljujući kojoj je proglašen za najboljeg strijelca kluba. Sa nepunih 20 godina počeo je da rekreativno igra tenis. Sa šesnaest godina je pjesmom "U svijetu sam život ostavio" pobijedio na manifestaciji ''Prvi glas Vogošća''. Tada je ujedno i počeo da zarađuje pjevajući na narodnim veseljima. Nakon angažmana u orkestrima ''Prinčevi'' i ''Mlade Sarajlije'', 1975. snimio je svoj prvi maksi-singl pod nazivom "Čija si ljubav" / "Ja želim da sam sunce", u studiju Damjana Babića. Sajt ''Discogs'' navodi da je Miletov prvi singl zapravo "O, gitaro" iz 1974. Nakon toga uslijedila su još četiri maksi-singla, da bi 1982. pjevač izdao svoj prvi album – ''Moja slatka mala''. Zanimljivo je to da je Miletu za njegov album–prvijenac bosanski pjevač Nazif Gljiva poklonio svoju pjesmu "Ako te budu pitali". Već naredne godine izdao je i drugi album, ''Jorgovani plavi'', ali ni ovaj, kao ni prethodni, nije mu donio estradnu slavu. Uprkos nedostatku hitova, ploča je sporom ali konstantnom prodajom zaradila etiketu ''platinasta''. Kitić je ipak ostvario znatan uspjeh na festivalu ''Ilidža 1980'', gdje je sa pjesmom "Mala iz Novog Pazara" odnio prvu nagradu novinara, drugu nagradu publike i drugu nagradu stručnog žirija. === 1984–1986: Prvi uspjesi === Pjevač 1984. ulazi u sastav uspješne muzičke kuće ''Južni Vetar'', pod čijim pokroviteljstvom snima album ''[[Čaša ljubavi]]''. Naslovna pjesma gotovo istovremeno postaje jugoslavenski hit, te taj status zadržava i tokom narednih decenija. Manje popularne bile su pjesme "Vrijeme kiša" i "Ne vjeruj u mene". Pjevao je s pjevačima [[Sinan Sakić|Sinanom Sakićem]], [[Dragana Mirković|Draganom Mirković]], [[Kemal Malovčić|Kemalom Malovčićem]], [[Šemsa Suljaković|Šemsom Suljaković]] i oni su svi činili čuvenu petorku ansambla [[Južni vetar]].<ref>[http://www.nezavisne.com/umjetnost-zabava/muzika/Na-ljeto-koncerti-sa-Juznim-vetrom-22609.html Nezavisne: Na ljeto koncerti sa Južnim vetrom]. Pristupljeno 30. 8. 2012.</ref><ref>{{cite web|title=TUGA JUŽNOG VETRA Dragana je rekla ovo o Sinanu, Miletu, Kemalu i Šemsi a ONDA JE ZAPLAKALA|url=https://www.srbijadanas.com/zabava/vip/seta-juznog-vetra-dragana-je-rekla-ovo-o-sinanu-miletu-kemalu-i-semsi-onda-je-zaplakala-video-2016-10-09|website=srbijadanas.com|accessdate =5. 6. 2018}}</ref> Uz Draganu Mirković i [[Indira Radić|Indiru Radić]], on je najuspješniji pjevač koji je izašao iz ''Južnog vetra''. == Diskografija == {| style="width:100%;" |- valign="top" | style="width:50%;"| * "Moja slatka mala" (1982) * "Plavi jorgovani" (1983) * "Čaša ljubavi" (1984) * "Ja neću ljepšu" (1985) * "Kockar" (1986) * "Mogao sam biti car" (1987) * "Što da ne" (1988) * "Osvetnik" (1989) * "Stavi karte na sto" (1990) * "Gledaj me u oči" (1991) * "Ćao, Jelena" (1992) * "Vuk samotnjak" (1993) * "Moj sokole" (1994) * "Okreni jastuk" (1995) | style="width:50%;"| * "Ratnik za ljubav" (1996) * "Ostaj ovde" (1997) * "Do sreće daleko, do Boga visoko" (1998) * "Tri života" (1999) * "Zlato, srebro, dukati" (2000) * "Plava ciganka" (2001) * "Policijo, oprosti mi" (2002) * "Zemljotres" (2004) * "Šampanjac" (2005) * "Šanker" (2008) * "Paklene godine'' (2011) * "Nokaut" (2014) * "Mađioničar" (2016) * "Kazanova" (2019) |} === Proširena diskografija === {| class="wikitable sortable" |+ ČIJA SI LJUBAV: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Čija si ljubav'' || 1975 || / |- | ''Ja želim da sam sunce'' || 1975 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ O ŽENO PROŠLOSTI MOJE: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''O ženo prošlosti moje'' || 1977 || / |- | ''Doći će i ljubav prava'' || 1977 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ BRIGU BRINEM: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Brigu brinem'' || 1977 || / |- | ''Ti mi beše sve što sam imao'' || 1977 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ SANJAM LI TO MOŽDA LJUDI: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Sanjam li to možda ljudi'' || 1979 || / |- | ''O, gitaro'' || 1979 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ MALA IZ NOVOG PAZARA: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Mala iz Novog Pazara'' || 1980 || / |- | ''Ljubavi nema više'' || 1980 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ ALDIJANA: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Aldijana'' || 1981 || / |- | ''Dvoje zaljubljenih'' || 1981 || / |} === Spotovi === {| class="wikitable" |- ! Spot !! Godina !! Režiser |- | ''Jorgovani plavi ''|| 1983 || – |- |'' Lažu me zelene oči''|| 1985 || – |- | ''Hej živote, hej sudbino ''|| 1986 || – |- | ''Mogao sam biti car'' || 1987 || – |- | ''Hej živote ''|| 1988 || – |- |'' Ružni snovi nestanite'' || 1988 || – |- | ''Ne pitaj me, zaplakaćeš ''|| 1989 || – |- | ''Čovječe moj'' || 1990 || – |- |'' Ne pitaj za mene'' || 1990 || – |- | ''Stavi karte na sto''|| 1990 || – |- |'' Srećo što me ostavi ''|| 1990 || – |- | ''Ostavljaš me neka ti je srećno'' || 1990 || – |- |'' Ružna noč i ružan san'' || 1991 || – |- |'' Evo,opet stiže car ''|| 1991 || – |- |'' Gubitnik ''|| 1992 || – |- | ''Svi smo u životu'' || 1992 || – |- |'' Vuk samotnjak'' || 1993 || – |- |'' Hiljadu kiša u meni pada'' || 1993 || – |- | ''A ti'' || 1994 || – |- | ''Moj sokole ''|| 1994 || – |- | ''Boli me duša za ženom tom'' || 1994 || – |- |'' Majko mila, što si me rodila'' || 1995 || – |- | ''Kraljica trotoara ''|| 1996 || – |- | ''Tuđe slađe'' || 1996 || – |- | ''Ratnik za ljubav'' || 1996 || – |- | ''Ostaj ovde ''|| 1997 || – |- | ''Nema više, cile Mile'' || 2008 || CODE |- | ''Šanker'' || 2009 || CODE |- |'' Dva drugara'' || 2011 || CODE |- |'' Paklene godine ''|| 2012 || Vedad Jašarevič |- | ''Pukni srce ''|| 2012 || Vedad Jašarević |- | ''Bomba ''|| 2012 || Vedad Jašarević |- |'' Nokaut ''|| 2013 || Vedad Jašarević |- |'' Sve zbog nje'' || 2013 || Miraco Video |- | ''Erotski dinamit ''|| 2013 || Vedad Jašarević |- |'' Lenka'' || 2013 || Goran Šljivić |- | ''Što me nisi manje volela'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Nije mi bila namera'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Vrati se patim'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Stari kockar'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Kilo dole kilo gore '' || 2015 || Vedad Jašarević |- |'' Mađioničar ''|| 2015 || CODE |- | ''Da me je ona volela'' || 2017 || David Ljubenović |- | ''Macho žena'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Aždaja ''|| 2018 || Dejan Milićević |- |'' Oči moje ''|| 2018 || Dejan Milićević |- |'' Kuća kraj puta'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Kazanova'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Nebeski šetač'' || 2019 || Dejan Milićević |- |'' Dobre li si'' (duet sa [[Galena|Galenom]]) || 2019 || Georgi Manov |- |'' Šot po šot'' || 2019 || |} == Festivali == '''Ilidža''' * "O ženo prošlosti moje", Ilidža '77 * "Mala iz Novog Pazara", Ilidža '80 * "Ako te budu pitali", Ilidža '82 * "Op kalo, ćuprikalo", Ilidža '82 * "Jorgovani plavi", Ilidža '83 == Također pogledajte == {{portal|Biografija|Muzika|Srbija|Bosna i Hercegovina}} * [[Stoja]]<!--imaju duet--> == Reference == {{reflist}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Mile Kitić}} * [https://web.archive.org/web/20110727205959/http://www.mile-kitic.net/ Zvanični veb-sajt] (arhiva) {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Kitić, Mile}} [[Kategorija:Rođeni 1952.]] [[Kategorija:Biografije, Derventa]] [[Kategorija:Jugoslavenski pjevači]] [[Kategorija:Srbijanski pjevači]] eotx2xpkev3arj74gm0bowpy4glunei 3429281 3429255 2022-08-29T10:42:15Z KWiki 9400 Vraćene izmjene korisnika [[Special:Contributions/157.167.74.180|157.167.74.180]] ([[User talk:157.167.74.180|razgovor]]) na posljednju izmjenu korisnika [[User:AnToni|AnToni]] wikitext text/x-wiki {{nedostaju izvori}} {{Infokutija muzičar | ime = Mile Kitić | slika = Mile Kitic from BISO0675.jpg | slika_veličina = | alt = | opis = Kitić (2021) | pozadina = solo_izvođač | ime_po_rođenju = Milojko Kitić | datum_rođenja = {{datum rođenja i godine|1952|1|1}} | mjesto_rođenja = [[Derventa]], [[NR BiH]], [[FNR Jugoslavija]] | porijeklo = BiH | žanr = turbo-folk | zanimanje = pjevač | instrument = vokal | karijera = 1974–danas | izdavač = | povezani_umjetnici = | veb-sajt = | značajni_instrumenti = }} '''Milojko Mile Kitić''' (rođen 1. januara 1952.) je srpski pjevač [[turbo-folk]] muzike. Muzičku karijeru započeo je singl-albumom iz 1974. Deset godina kasnije, pod okriljem producentske kuće [[Južni vetar]], izdao je album ''[[Čaša ljubavi]]'', koji je ostvario nacionalni uspjeh. Naredne godine izdao je još uspješniju ploču, naslova ''[[Ja neću ljepšu]]''. Naslovne numere sa oba pomenuta albuma, još uz pjesme "Hej, vi hitri, bijeli dani", "Istinu ti u očima čitam", "Lažu me zelene oči", "Hej, živote, hej, sudbino", "Moj sokole", "Kockar" i druge, najveći su pjevačevi hitovi do izlaska iz ''Južnog vetra'', i obilježili su vrhunac njegove karijere krajem osamdesetih godina prošlog vijeka. Kitić je nastavio da snima i tokom devedesetih, a 1996. ponovio je prethodni uspjeh zahvaljujući pjesmi ''Kraljica trotoara''. Deset godina kasnije doživio je revitalizaciju karijere uz hit ''Šampanjac'', dok je 2015, sa 63 godine života, snimio balkanski hit ''Kilo dole, kilo gore''. Kitić je dugi niz godina u braku sa [[Marta Savić|Martom Savić]], koja se također bavi pjevanjem. Mlada pjevačica [[Elena Kitić]] njihova je kćerka. Pjevač je dobitnik mnogobrojnih jugoslavenskih i srbijanskih muzičkih nagrada. Jedan je od rijetkih muških vokala koji je nekoliko puta ponio titulu najtiražnije muzičke zvijezde. == Biografija == === Djetinjstvo i počeci === Mile Kitić je rođen 1. januara 1952. u selu [[Cerani]] kod [[Derventa|Dervente]] – u tada šestočlanoj porodici Bože i Zorke Kitić, koji su imali i tri sina i kćerku. Još kao četverogodišnjak, Mile je svirao tamburicu i pjevao kratke pjesme i ritmičke pošalice. Osnovnu školu "Đorđe Panzalović" pohađao je u selu [[Osinja]], gdje je njegov muzički talenat zapazio nastavnik Bogoljub Kaloperović, koji je, kako pjevač danas tvrdi, bio od presudnog značaja za njegov kasnije izabrani životni put. Kaloperović je Miletu prepustio upravljanje školskom muzičkom sekcijom, u okviru koje je Kitić svirao kontrabas za školski tamburaški orkestar. Kitić je kasnije izjavio da su veliki utjecaj na njega imale manifestacije kojima je obilježavan dan škole jer bi tada "osjetio čari javnog nastupa". Mile je 1970. maturirao na saobraćajno-tehničkoj školi u [[Sarajevo|Sarajevu]]. Kitić je oduvijek isticao da vlada dobrom fizičkom kondicijom i da ga je inače karakterisao izrazit sportski duh. Kao tinejdžer igrao je fudbal za klub "Unis" iz [[Vogošća|Vogošće]]. Igrao je na poziciji polulijevog špica, zahvaljujući kojoj je proglašen za najboljeg strijelca kluba. Sa nepunih 20 godina počeo je da rekreativno igra tenis. Sa šesnaest godina je pjesmom "U svijetu sam život ostavio" pobijedio na manifestaciji ''Prvi glas Vogošća''. Tada je ujedno i počeo da zarađuje pjevajući na narodnim veseljima. Nakon angažmana u orkestrima ''Prinčevi'' i ''Mlade Sarajlije'', 1975. snimio je svoj prvi maksi-singl pod nazivom "Čija si ljubav" / "Ja želim da sam sunce", u studiju Damjana Babića. Sajt ''Discogs'' navodi da je Miletov prvi singl zapravo "O, gitaro" iz 1974. Nakon toga uslijedila su još četiri maksi-singla, da bi 1982. pjevač izdao svoj prvi album – ''Moja slatka mala''. Zanimljivo je to da je Miletu za njegov album–prvijenac bosanski pjevač Nazif Gljiva poklonio svoju pjesmu "Ako te budu pitali". Već naredne godine izdao je i drugi album, ''Jorgovani plavi'', ali ni ovaj, kao ni prethodni, nije mu donio estradnu slavu. Uprkos nedostatku hitova, ploča je sporom ali konstantnom prodajom zaradila etiketu ''platinasta''. Kitić je ipak ostvario znatan uspjeh na festivalu ''Ilidža 1980'', gdje je sa pjesmom "Mala iz Novog Pazara" odnio prvu nagradu novinara, drugu nagradu publike i drugu nagradu stručnog žirija. === 1984–1986: Prvi uspjesi === Pjevač 1984. ulazi u sastav uspješne muzičke kuće ''Južni Vetar'', pod čijim pokroviteljstvom snima album ''[[Čaša ljubavi]]''. Naslovna pjesma gotovo istovremeno postaje jugoslavenski hit, te taj status zadržava i tokom narednih decenija. Manje popularne bile su pjesme "Vrijeme kiša" i "Ne vjeruj u mene". Pjevao je s pjevačima [[Sinan Sakić|Sinanom Sakićem]], [[Dragana Mirković|Draganom Mirković]], [[Kemal Malovčić|Kemalom Malovčićem]], [[Šemsa Suljaković|Šemsom Suljaković]] i oni su svi činili čuvenu petorku ansambla [[Južni vetar]].<ref>[http://www.nezavisne.com/umjetnost-zabava/muzika/Na-ljeto-koncerti-sa-Juznim-vetrom-22609.html Nezavisne: Na ljeto koncerti sa Južnim vetrom]. Pristupljeno 30. 8. 2012.</ref><ref>{{cite web|title=TUGA JUŽNOG VETRA Dragana je rekla ovo o Sinanu, Miletu, Kemalu i Šemsi a ONDA JE ZAPLAKALA|url=https://www.srbijadanas.com/zabava/vip/seta-juznog-vetra-dragana-je-rekla-ovo-o-sinanu-miletu-kemalu-i-semsi-onda-je-zaplakala-video-2016-10-09|website=srbijadanas.com|accessdate =5. 6. 2018}}</ref> Uz Draganu Mirković i [[Indira Radić|Indiru Radić]], on je najuspješniji pjevač koji je izašao iz ''Južnog vetra''. == Diskografija == {| style="width:100%;" |- valign="top" | style="width:50%;"| * "Moja slatka mala" (1982) * "Plavi jorgovani" (1983) * "Čaša ljubavi" (1984) * "Ja neću ljepšu" (1985) * "Kockar" (1986) * "Mogao sam biti car" (1987) * "Što da ne" (1988) * "Osvetnik" (1989) * "Stavi karte na sto" (1990) * "Gledaj me u oči" (1991) * "Ćao, Jelena" (1992) * "Vuk samotnjak" (1993) * "Moj sokole" (1994) * "Okreni jastuk" (1995) | style="width:50%;"| * "Ratnik za ljubav" (1996) * "Ostaj ovde" (1997) * "Do sreće daleko, do Boga visoko" (1998) * "Tri života" (1999) * "Zlato, srebro, dukati" (2000) * "Plava ciganka" (2001) * "Policijo, oprosti mi" (2002) * "Zemljotres" (2004) * "Šampanjac" (2005) * "Šanker" (2008) * "Paklene godine'' (2011) * "Nokaut" (2014) * "Mađioničar" (2016) * "Kazanova" (2019) |} === Proširena diskografija === {| class="wikitable sortable" |+ ČIJA SI LJUBAV: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Čija si ljubav'' || 1975 || / |- | ''Ja želim da sam sunce'' || 1975 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ O ŽENO PROŠLOSTI MOJE: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''O ženo prošlosti moje'' || 1977 || / |- | ''Doći će i ljubav prava'' || 1977 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ BRIGU BRINEM: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Brigu brinem'' || 1977 || / |- | ''Ti mi beše sve što sam imao'' || 1977 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ SANJAM LI TO MOŽDA LJUDI: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Sanjam li to možda ljudi'' || 1979 || / |- | ''O, gitaro'' || 1979 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ MALA IZ NOVOG PAZARA: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Mala iz Novog Pazara'' || 1980 || / |- | ''Ljubavi nema više'' || 1980 || / |} {| class="wikitable sortable" |+ ALDIJANA: |- ! Album ! Godina ! Ansambl |- | ''Aldijana'' || 1981 || / |- | ''Dvoje zaljubljenih'' || 1981 || / |} === Spotovi === {| class="wikitable" |- ! Spot !! Godina !! Režiser |- | ''Jorgovani plavi ''|| 1983 || – |- |'' Lažu me zelene oči''|| 1985 || – |- | ''Hej živote, hej sudbino ''|| 1986 || – |- | ''Mogao sam biti car'' || 1987 || – |- | ''Hej živote ''|| 1988 || – |- |'' Ružni snovi nestanite'' || 1988 || – |- | ''Ne pitaj me, zaplakaćeš ''|| 1989 || – |- | ''Čovječe moj'' || 1990 || – |- |'' Ne pitaj za mene'' || 1990 || – |- | ''Stavi karte na sto''|| 1990 || – |- |'' Srećo što me ostavi ''|| 1990 || – |- | ''Ostavljaš me neka ti je srećno'' || 1990 || – |- |'' Ružna noč i ružan san'' || 1991 || – |- |'' Evo,opet stiže car ''|| 1991 || – |- |'' Gubitnik ''|| 1992 || – |- | ''Svi smo u životu'' || 1992 || – |- |'' Vuk samotnjak'' || 1993 || – |- |'' Hiljadu kiša u meni pada'' || 1993 || – |- | ''A ti'' || 1994 || – |- | ''Moj sokole ''|| 1994 || – |- | ''Boli me duša za ženom tom'' || 1994 || – |- |'' Majko mila, što si me rodila'' || 1995 || – |- | ''Kraljica trotoara ''|| 1996 || – |- | ''Tuđe slađe'' || 1996 || – |- | ''Ratnik za ljubav'' || 1996 || – |- | ''Ostaj ovde ''|| 1997 || – |- | ''Nema više, cile Mile'' || 2008 || CODE |- | ''Šanker'' || 2009 || CODE |- |'' Dva drugara'' || 2011 || CODE |- |'' Paklene godine ''|| 2012 || Vedad Jašarevič |- | ''Pukni srce ''|| 2012 || Vedad Jašarević |- | ''Bomba ''|| 2012 || Vedad Jašarević |- |'' Nokaut ''|| 2013 || Vedad Jašarević |- |'' Sve zbog nje'' || 2013 || Miraco Video |- | ''Erotski dinamit ''|| 2013 || Vedad Jašarević |- |'' Lenka'' || 2013 || Goran Šljivić |- | ''Što me nisi manje volela'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Nije mi bila namera'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Vrati se patim'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Stari kockar'' || 2015 || Vedad Jašarević |- | ''Kilo dole kilo gore '' || 2015 || Vedad Jašarević |- |'' Mađioničar ''|| 2015 || CODE |- | ''Da me je ona volela'' || 2017 || David Ljubenović |- | ''Macho žena'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Aždaja ''|| 2018 || Dejan Milićević |- |'' Oči moje ''|| 2018 || Dejan Milićević |- |'' Kuća kraj puta'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Kazanova'' || 2018 || Dejan Milićević |- |'' Nebeski šetač'' || 2019 || Dejan Milićević |- |'' Dobre li si'' (duet sa [[Galena|Galenom]]) || 2019 || Georgi Manov |- |'' Šot po šot'' || 2019 || |} == Festivali == '''Ilidža''' * "O ženo prošlosti moje", Ilidža '77 * "Mala iz Novog Pazara", Ilidža '80 * "Ako te budu pitali", Ilidža '82 * "Op kalo, ćuprikalo", Ilidža '82 * "Jorgovani plavi", Ilidža '83 == Također pogledajte == {{portal|Biografija|Muzika|Srbija|Bosna i Hercegovina}} * [[Stoja]]<!--imaju duet--> == Reference == {{reflist}} == Vanjski linkovi == {{Commonscat|Mile Kitić}} * [https://web.archive.org/web/20110727205959/http://www.mile-kitic.net/ Zvanični veb-sajt] (arhiva) {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Kitić, Mile}} [[Kategorija:Rođeni 1952.]] [[Kategorija:Biografije, Derventa]] [[Kategorija:Jugoslavenski pjevači]] [[Kategorija:Srbijanski pjevači]] q7bequhdkxvs9he7p4gb4sv6rwv5ch0 Šablon:Basketball depth chart 10 482230 3429204 3350330 2022-08-28T18:57:14Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{Basketball depth chart/table | {{#if:{{{switch_colors|}}}|bg2|bg1}} = {{#if:{{{team_name|}}} |{{#invoke:Sports color|color|sport=basketball|{{{team_name|}}}|3}} |{{#if:{{{college_team_name|}}} |{{CollegeSecondaryHex|{{{college_team_name}}} }} |{{if empty|{{{line_color|}}}|000000}} }} }} | {{#if:{{{switch_colors|}}}|bg1|bg2}} = {{#if:{{{team_name|}}} |{{#invoke:Sports color|color|sport=basketball|{{{team_name|}}}|1}} |{{#if:{{{college_team_name|}}} |{{CollegePrimaryHex|{{{college_team_name}}} }} |{{if empty|{{{alt_color|}}}|CDCDCD}} }} }} | {{#if:{{{switch_colors|}}}|fc2|fc1}} = {{Greater color contrast ratio|{{#if:{{{team_name|}}} |{{#invoke:Sports color|color|sport=basketball|{{{team_name|}}}|3}} |{{#if:{{{college_team_name|}}} |{{CollegeSecondaryHex|{{{college_team_name}}} }} |{{if empty|{{{line_color|}}}|000000}} }} }}|FFFFFF|000000}} | {{#if:{{{switch_colors|}}}|fc1|fc2}} = {{Greater color contrast ratio|{{#if:{{{team_name|}}} |{{#invoke:Sports color|color|sport=basketball|{{{team_name|}}}|1}} |{{#if:{{{college_team_name|}}} |{{CollegePrimaryHex|{{{college_team_name}}} }} |{{if empty|{{{alt_color|}}}|CDCDCD}} }} }}|FFFFFF|000000}} | bench 2_label = {{{bench 2_label|Klupa 2}}} | bench 3_label = {{{bench 3_label|Klupa 3}}} | bench 4_label = {{{bench 4_label|Neaktivni}}} | pos1_label = {{if empty|{{{pos1_label|}}}|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | F/C | C }}}} | starter_pos1 = {{{starter_pos1|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | {{{starter_f/c|}}} | {{{starter_c|}}} }}}}} | bench 1_pos1 = {{{bench 1_pos1|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | {{{bench 1_f/c|}}} | {{{bench 1_c|}}} }}}}} | bench 2_pos1 = {{{bench 2_pos1|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | {{{bench 2_f/c|}}} | {{{bench 2_c|}}} }}}}} | bench 3_pos1 = {{{bench 3_pos1|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | {{{bench 3_f/c|}}} | {{{bench 3_c|}}} }}}}} | bench 4_pos1 = {{{bench 4_pos1|{{#if:{{{starter_f/c|}}} | {{{bench 4_f/c|}}} | {{{bench 4_c|}}} }}}}} | pos2_label = {{if empty|{{{pos2_label|}}}|{{#if:{{{starter_f|}}} | F | PF }}}} | starter_pos2 = {{{starter_pos2|{{#if:{{{starter_f|}}} | {{{starter_f|}}} | {{{starter_pf|}}} }}}}} | bench 1_pos2 = {{{bench 1_pos2|{{#if:{{{starter_f|}}} | {{{bench 1_f|}}} | {{{bench 1_pf|}}} }}}}} | bench 2_pos2 = {{{bench 2_pos2|{{#if:{{{starter_f|}}} | {{{bench 2_f|}}} | {{{bench 2_pf|}}} }}}}} | bench 3_pos2 = {{{bench 3_pos2|{{#if:{{{starter_f|}}} | {{{bench 3_f|}}} | {{{bench 3_pf|}}} }}}}} | bench 4_pos2 = {{{bench 4_pos2|{{#if:{{{starter_f|}}} | {{{bench 4_f|}}} | {{{bench 4_pf|}}} }}}}} | pos3_label = {{if empty|{{{pos3_label|}}}|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | G/F | SF }}}} | starter_pos3 = {{{starter_pos3|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | {{{starter_g/f|}}} | {{{starter_sf|}}} }}}}} | bench 1_pos3 = {{{bench 1_pos3|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | {{{bench 1_g/f|}}} | {{{bench 1_sf|}}} }}}}} | bench 2_pos3 = {{{bench 2_pos3|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | {{{bench 2_g/f|}}} | {{{bench 2_sf|}}} }}}}} | bench 3_pos3 = {{{bench 3_pos3|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | {{{bench 3_g/f|}}} | {{{bench 3_sf|}}} }}}}} | bench 4_pos3 = {{{bench 4_pos3|{{#if:{{{starter_g/f|}}} | {{{bench 4_g/f|}}} | {{{bench 4_sf|}}} }}}}} | pos4_label = {{if empty|{{{pos4_label|}}}|{{#if:{{{starter_g|}}} | G | SG }}}} | starter_pos4 = {{{starter_pos4|{{#if:{{{starter_g|}}} | {{{starter_g|}}} | {{{starter_sg|}}} }}}}} | bench 1_pos4 = {{{bench 1_pos4|{{#if:{{{starter_g|}}} | {{{bench 1_g|}}} | {{{bench 1_sg|}}} }}}}} | bench 2_pos4 = {{{bench 2_pos4|{{#if:{{{starter_g|}}} | {{{bench 2_g|}}} | {{{bench 2_sg|}}} }}}}} | bench 3_pos4 = {{{bench 3_pos4|{{#if:{{{starter_g|}}} | {{{bench 3_g|}}} | {{{bench 3_sg|}}} }}}}} | bench 4_pos4 = {{{bench 4_pos4|{{#if:{{{starter_g|}}} | {{{bench 4_g|}}} | {{{bench 4_sg|}}} }}}}} | pos5_label = {{if empty|{{{pos5_label|}}}|PG}} | starter_pos5 = {{{starter_pos5|{{{starter_pg|}}}}}} | bench 1_pos5 = {{{bench 1_pos5|{{{bench 1_pg|}}}}}} | bench 2_pos5 = {{{bench 2_pos5|{{{bench 2_pg|}}}}}} | bench 3_pos5 = {{{bench 3_pos5|{{{bench 3_pg|}}}}}} | bench 4_pos5 = {{{bench 4_pos5|{{{bench 4_pg|}}}}}} | source = {{{source|}}} | notes = {{{notes|}}} }}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using basketball depth chart with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Stranica koristi [[Šablon:Basketball depth chart]] s nepozatim parametrom "_VALUE_"|ignoreblank=y| alt_color | bench 1_c | bench 1_f | bench 1_f/c | bench 1_g | bench 1_g/f | bench 1_pf | bench 1_pg | bench 1_pos1 | bench 1_pos2 | bench 1_pos3 | bench 1_pos4 | bench 1_pos5 | bench 1_sf | bench 1_sg | bench 2_c | bench 2_f | bench 2_f/c | bench 2_g | bench 2_g/f | bench 2_label | bench 2_pf | bench 2_pg | bench 2_pos1 | bench 2_pos2 | bench 2_pos3 | bench 2_pos4 | bench 2_pos5 | bench 2_sf | bench 2_sg | bench 3_c | bench 3_f | bench 3_f/c | bench 3_g | bench 3_g/f | bench 3_label | bench 3_pf | bench 3_pg | bench 3_pos1 | bench 3_pos2 | bench 3_pos3 | bench 3_pos4 | bench 3_pos5 | bench 3_sf | bench 3_sg | bench 4_c | bench 4_f | bench 4_f/c | bench 4_g | bench 4_g/f | bench 4_label | bench 4_pf | bench 4_pg | bench 4_pos1 | bench 4_pos2 | bench 4_pos3 | bench 4_pos4 | bench 4_pos5 | bench 4_sf | bench 4_sg | college_team_name | line_color | notes | pos1_label | pos2_label | pos3_label | pos4_label | pos5_label | source | starter_c | starter_f | starter_f/c | starter_g | starter_g/f | starter_pf | starter_pg | starter_pos1 | starter_pos2 | starter_pos3 | starter_pos4 | starter_pos5 | starter_sf | starter_sg | switch_colors | team_name | label_color}}<noinclude> {{dokumentacija}} </noinclude> foh4pdeu89njkw21f9r3osa0id24gge Šablon:Basketball depth chart/table 10 482231 3429203 3350334 2022-08-28T18:54:13Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {| style="font-size:95%; background-color: #{{{bg1|000}}}; text-align: center;" |- style="text-align: center; background-color: #{{{bg1|000}}}; color: #{{{fc1|FFF}}}" ! style="width:40px" |Poz. ! style="width:165px"|Početnih 5 ! style="width:165px"|Klupa {{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}|1}} ! style="width:165px;{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"|{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}|{{{bench 2_label|Klupa 2}}}}} ! style="width:165px;{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"|{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}|{{{bench 3_label|Klupa 3}}}}} ! style="width:165px;{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"|{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}|{{{bench 4_label|Neaktivni}}}}} |- style="background-color: white;" ! style="background-color: #{{{bg2}}}" | {{basketball depth chart/pos|{{{pos1_label|?}}}|color:#{{{fc2}}}}} | style="font-weight:bold;"| {{{starter_pos1| }}} | {{{bench 1_pos1| }}} | style="{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 2_pos1| }}} | style="{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 3_pos1| }}} | style="{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 4_pos1| }}} |- style="background-color: white;" ! style="background-color: #{{{bg2}}}" | {{basketball depth chart/pos|{{{pos2_label|?}}}|color:#{{{fc2}}}}} | style="font-weight:bold;"| {{{starter_pos2| }}} | {{{bench 1_pos2| }}} | style="{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 2_pos2| }}} | style="{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 3_pos2| }}} | style="{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 4_pos2| }}} |- style="background-color: white;" ! style="background-color: #{{{bg2}}}" | {{basketball depth chart/pos|{{{pos3_label|?}}}|color:#{{{fc2}}}}} | style="font-weight:bold;"| {{{starter_pos3| }}} | {{{bench 1_pos3| }}} | style="{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 2_pos3| }}} | style="{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 3_pos3| }}} | style="{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 4_pos3| }}} |- style="background-color: white;" ! style="background-color: #{{{bg2}}}" | {{basketball depth chart/pos|{{{pos4_label|?}}}|color:#{{{fc2}}}}} | style="font-weight:bold;"| {{{starter_pos4| }}} | {{{bench 1_pos4| }}} | style="{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 2_pos4| }}} | style="{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 3_pos4| }}} | style="{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 4_pos4| }}} |- style="background-color: white;" ! style="background-color: #{{{bg2}}}" | {{basketball depth chart/pos|{{{pos5_label|?}}}|color:#{{{fc2}}}}} | style="font-weight:bold;"| {{{starter_pos5| }}} | {{{bench 1_pos5| }}} | style="{{#if:{{{bench 2_pos1|}}}{{{bench 2_pos2|}}}{{{bench 2_pos3|}}}{{{bench 2_pos4|}}}{{{bench 2_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 2_pos5| }}} | style="{{#if:{{{bench 3_pos1|}}}{{{bench 3_pos2|}}}{{{bench 3_pos3|}}}{{{bench 3_pos4|}}}{{{bench 3_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 3_pos5| }}} | style="{{#if:{{{bench 4_pos1|}}}{{{bench 4_pos2|}}}{{{bench 4_pos3|}}}{{{bench 4_pos4|}}}{{{bench 4_pos5|}}}||display:none;}}"| {{{bench 4_pos5| }}} |}{{#if:{{{source|}}}{{{notes|}}}| {{refbegin}} {{br separated entries |1 = {{#if:{{{source|}}}|Izvor: {{{source}}}}} |2 = {{{notes|}}} }} {{refend}} }}<noinclude> {{dokumentacija|content=Ovo je podšablon kojeg koristi {{tl|basketball depth chart}} i ne bi ga trebalo koristiti direktno.}} </noinclude> eqhhg1vgcczh0e7hhjo2b7ahgvasxhx Šablon:Basketball depth chart/pos 10 482232 3429201 3350335 2022-08-28T18:33:56Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki [[{{#switch:{{{1}}} |F/C=Bigman |C=Centar (košarka) |F=Krilo (košarka) |PF=Krilni centar |S/G=Swingman |SF=Krilni bek |SG=Bek šuter |PG=Plejmejker |G=Bek (košarka) |#default=Košarkaške pozicije }}|<span style="{{{2}}}">{{{1}}}</span>]]<noinclude> {{documentation|content= Ovo je podšablon kojeg koristi [[Šablon:Basketball depth chart]] i ne treba se koristiti direktno. }}</noinclude> 0tfqdth45o2w4fce0wsku2fin99yhd4 Artemis program 0 490154 3429223 3408136 2022-08-29T06:59:52Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki Program '''Artemis''' jeste program ljudskih letova u svemir kojeg vodi [[NASA]] sa više međunarodnih i američkih domaćih partnera. Primarni cilj Artemisa jeste da do 2025. godine vrati ljude na [[Mjesec (satelit)|Mjesec]], tačnije na [[Lunarni južni pol|južni pol Mjeseca]].<ref name="Artemis_home20190519">{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA: Moon to Mars|url=https://www.nasa.gov/specials/moontomars/index.html|website=nasa.gov|publisher=NASA|access-date=19 May 2019|archive-date=5 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805055135/https://www.nasa.gov/specials/moontomars/index.html|url-status=live}}}}</ref> <ref name="ars-lunar-outpost">{{Cite web|url=https://arstechnica.com/science/2019/05/nasas-full-artemis-plan-revealed-37-launches-and-a-lunar-outpost/|title=NASA's full Artemis plan revealed: 37 launches and a lunar outpost|last=Berger|first=Eric|date=20 May 2020|publisher=Ars Technica|archive-url=https://web.archive.org/web/20190523032200/https://arstechnica.com/science/2019/05/nasas-full-artemis-plan-revealed-37-launches-and-a-lunar-outpost/|archive-date=23 May 2019|url-status=live|access-date=24 May 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2021/11/09/nasa-delays-astronaut-moon-landing-to-2025.html|title=NASA delays astronaut moon landing to 2025|last=Sheetz|first=Michael|date=2021-11-09|website=CNBC|language=en|access-date=2021-11-23}}</ref> Ako bude uspješan, uključit će prvu misiju sletanja na Mjesec s posadom od [[Apolo 17|Apolla 17]] 1972. godine, što je bio posljednji let na Mjesec u [[Program "Apollo"|programu Apollo]]. Program Artemis počeo je u decembru 2017. kao dio uzastopnih napora da se revitalizuje [[Svemirska politika Sjedinjenih Država|američki svemirski program]]. NASA-in kratkoročni cilj programa je spuštanje prve žene i prve obojene osobe na Mjesec; srednjoročni ciljevi uključuju uspostavljanje međunarodnog ekspedicijskog tima i [[Moonbase|održivo ljudsko prisustvo na Mjesecu]]. Dugoročni ciljevi za Artemis su postavljanje temelja za vađenje [[Lunarni resursi|lunarnih resursa]] i konačno izvodljivost misija posade na [[Mars]] i dalje.<ref name="nasa-artemis20200516">{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA: Artemis Accords|website=nasa.gov|publisher=NASA|url=https://www.nasa.gov/specials/artemis-accords/index.html|access-date=16 May 2020|archive-date=16 May 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200516053058/https://www.nasa.gov/specials/artemis-accords/index.html|url-status=live}}}}</ref> Program Artemis uglavnom sprovode [[NASA]] i američki [[Privatni svemirski let|izvođači komercijalnih letova u svemir]], u partnerstvu sa [[Evropska svemirska agencija|Evropskom svemirskom agencijom]] i svemirskim agencijama nekoliko drugih zemalja.{{Efn|[[Luxembourg Space Agency|Luksemburg]], [[Japan Aerospace Exploration Agency|Japan]], [[Canadian Space Agency|Kanada]], [[Italian Space Agency|Italija]],<ref>{{cite web|date=25 September 2020|title=NASA signs agreement with Italy to cooperate on Artemis|url=https://spacenews.com/nasa-signs-agreement-with-italy-to-cooperate-on-artemis/|access-date=30 September 2020|publisher=SpaceNews}}{{Dead link|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> [[Australian Space Agency|Australija]], [[UK Space Agency|Ujedinjeno Kraljevstvo]], [[United Arab Emirates Space Agency|Ujedinjeni Arapski Emirati]],<ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/press-release/nasa-international-partners-advance-cooperation-with-first-signings-of-artemis-accords|title=NASA, International Partners Advance Cooperation with Artemis Accords|first=Sean|last=Potter|date=13 October 2020|website=NASA|access-date=16 March 2021|archive-date=19 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210219062155/https://www.nasa.gov/press-release/nasa-international-partners-advance-cooperation-with-first-signings-of-artemis-accords/|url-status=live}}</ref><ref>{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA Gains Broad International Support for Artemis Program at IAC|url=https://www.nasa.gov/feature/nasa-gains-broad-international-support-for-artemis-program-at-iac|date=8 November 2019|website=nasa.gov|publisher=NASA|access-date=24 May 2020|archive-date=28 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728135901/https://www.nasa.gov/feature/nasa-gains-broad-international-support-for-artemis-program-at-iac/|url-status=live}} }}</ref> [[State Space Agency of Ukraine|Ukrajina]], [[Brazilian Space Agency|Brazil]],<ref name="Artemis Brazil">{{Cite web|title=Brazil Signs Artemis Accords|url=https://www.nasa.gov/feature/brazil-signs-artemis-accords|date=15 June 2021|website=NASA.gov|access-date=15 June 2021|archive-date=15 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210615194017/http://www.nasa.gov/feature/brazil-signs-artemis-accords/|url-status=live}}</ref> [[Mexican Space Agency|Meksiko]], [[Korea Aerospace Research Institute|Južna Koreja]]<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/feature/republic-of-korea-joins-list-of-nations-to-sign-artemis-accords|title=Republic of Korea Joins List of Nations to Sign Artemis Accords|first=Sean|last=Potter|date=27 May 2021|website=NASA|access-date=27 May 2021|archive-date=27 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210527123225/https://www.nasa.gov/feature/republic-of-korea-joins-list-of-nations-to-sign-artemis-accords|url-status=live}}</ref> i [[New Zealand Space Agency|Novi Zeland]].<ref>{{Cite web |url=https://www.nasa.gov/feature/new-zealand-signs-artemis-accords |title=NASA.gov |date=31 May 2021 |access-date=1 June 2021 |archive-date=1 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210601152610/https://www.nasa.gov/feature/new-zealand-signs-artemis-accords/ |url-status=live }}</ref>}} Druge zemlje su pozvane da se pridruže programu potpisivanjem vladajućih [[Artemis Accords|Artemisovih sporazuma]], koji su ostali otvoreni za potpisivanje od oktobra 2020. [[Datoteka:Artemis_Phase_1.jpg|mini| Planirane misije programa Artemis]] Program Artemis je organizovan oko serije misija [[Space Launch System|Space Launch System-a]] (SLS). Ove svemirske misije će biti sve složenije i planirano je da se odvijaju u intervalima od godinu dana ili više. NASA i njeni partneri su planirali Artemis&nbsp;I preko Artemis&nbsp;IV misije; kasnije su predložene i misije Artemis. Svaka SLS misija je usmjerena na lansiranje SLS boostera koji nosi [[Orion (svemirski brod)|svemirsku letjelicu Orion]]. Misije po Artemidi&nbsp;II će zavisiti od misija podrške koje su pokrenule druge organizacije i svemirske letjelice za funkcije podrške. [[Datoteka:NASA_Selects_First_Commercial_Moon_Landing_Services_for_Artemis_Program_(47974872533).jpg|desno|mini| Modeli prva tri komercijalna robotska landera odabrana za [[Komercijalne usluge lunarnog tereta|CLPS]] . Slijeva: Peregrine Astrobotic Technology-ija, ''Nova-C'' Intuitive Machines-a i ''Z-01'' OrbitBeyond-a.]] [[Datoteka:SLS_Configuration.jpg|alt=Diagram of four versions of the Space Launch System rocket|desno|mini| Planirana evolucija [[Space Launch System|Space Launch System-a]], primarnog lansirnog vozila za Orion]] [[Datoteka:KSC-20220318-PH-KLS01_0031.jpg|desno|mini| SLS za [[Artemis 1]] na svom mobilnom lanseru, sprema se za mokru generalnu probu prije lansiranja]] === Artemis tim 1 === [[Potpredsjednik Sjedinjenih Američkih Država|Potpredsjednik]] [[Mike Pence]] je 9. decembra 2020. godine najavio prvu grupu od 18 astronauta (svi Amerikanci, uključujući 9 muškaraca i 9 žena različitih porijekla), 1. '''Artemis tim''', koji bi mogli biti odabrani za astronaute ranih misija programa Artemis: <ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/specials/artemis-team/|title=Meet the Artemis Team|publisher=NASA|archive-url=https://web.archive.org/web/20210122160252/https://www.nasa.gov/specials/artemis-team/|archive-date=22 January 2021|url-status=live|access-date=9 December 2020}}</ref> * [[Joe Acaba]] * [[Kayla Barron]] * [[Raja Chari]] * [[Matthew Dominick]] * [[Victor J. Glover|Victor Glover]] * [[Warren Hoburg]] * [[Jonny Kim]] * [[Christina Koch]] * [[Kjell Lindgren]] * [[Nicole Mann]] * [[Anne McClain]] * [[Jessica Meir]] * [[Jasmin Moghbeli]] * [[Kathleen Rubins]] * [[Francisco Rubio (astronaut)|Frank Rubio]] * [[Scott Tingle]] * [[Jessica Watkins]] * [[Stephanie Wilson]] == Bilješke == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{refspisak}} [[Kategorija:Svemirski letovi s posadom]] [[Kategorija:Istraživanje Mjeseca]] [[Kategorija:2010-e u Sjedinjenim Američkim Državama]] [[Kategorija:Članci sa mrtvim vanjskim linkovima]] lbs41egliw0zaof4s0az99cjaf8pweu 3429248 3429223 2022-08-29T09:03:07Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Artemis program (solid contrast with wordmark).svg|mini|Artemis program]] Program '''Artemis''' jeste program ljudskih letova u svemir kojeg vodi [[NASA]] sa više međunarodnih i američkih domaćih partnera. Primarni cilj Artemisa jeste da do 2025. godine vrati ljude na [[Mjesec (satelit)|Mjesec]], tačnije na [[Lunarni južni pol|južni pol Mjeseca]].<ref name="Artemis_home20190519">{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA: Moon to Mars|url=https://www.nasa.gov/specials/moontomars/index.html|website=nasa.gov|publisher=NASA|access-date=19 May 2019|archive-date=5 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805055135/https://www.nasa.gov/specials/moontomars/index.html|url-status=live}}}}</ref> <ref name="ars-lunar-outpost">{{Cite web|url=https://arstechnica.com/science/2019/05/nasas-full-artemis-plan-revealed-37-launches-and-a-lunar-outpost/|title=NASA's full Artemis plan revealed: 37 launches and a lunar outpost|last=Berger|first=Eric|date=20 May 2020|publisher=Ars Technica|archive-url=https://web.archive.org/web/20190523032200/https://arstechnica.com/science/2019/05/nasas-full-artemis-plan-revealed-37-launches-and-a-lunar-outpost/|archive-date=23 May 2019|url-status=live|access-date=24 May 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2021/11/09/nasa-delays-astronaut-moon-landing-to-2025.html|title=NASA delays astronaut moon landing to 2025|last=Sheetz|first=Michael|date=2021-11-09|website=CNBC|language=en|access-date=2021-11-23}}</ref> Ako bude uspješan, uključit će prvu misiju sletanja na Mjesec s posadom od [[Apolo 17|Apolla 17]] 1972. godine, što je bio posljednji let na Mjesec u [[Program "Apollo"|programu Apollo]]. Program Artemis počeo je u decembru 2017. kao dio uzastopnih napora da se revitalizuje [[Svemirska politika Sjedinjenih Država|američki svemirski program]]. NASA-in kratkoročni cilj programa je spuštanje prve žene i prve obojene osobe na Mjesec; srednjoročni ciljevi uključuju uspostavljanje međunarodnog ekspedicijskog tima i [[Moonbase|održivo ljudsko prisustvo na Mjesecu]]. Dugoročni ciljevi za Artemis su postavljanje temelja za vađenje [[Lunarni resursi|lunarnih resursa]] i konačno izvodljivost misija posade na [[Mars]] i dalje.<ref name="nasa-artemis20200516">{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA: Artemis Accords|website=nasa.gov|publisher=NASA|url=https://www.nasa.gov/specials/artemis-accords/index.html|access-date=16 May 2020|archive-date=16 May 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200516053058/https://www.nasa.gov/specials/artemis-accords/index.html|url-status=live}}}}</ref> Program Artemis uglavnom sprovode [[NASA]] i američki [[Privatni svemirski let|izvođači komercijalnih letova u svemir]], u partnerstvu sa [[Evropska svemirska agencija|Evropskom svemirskom agencijom]] i svemirskim agencijama nekoliko drugih zemalja.{{Efn|[[Luxembourg Space Agency|Luksemburg]], [[Japan Aerospace Exploration Agency|Japan]], [[Canadian Space Agency|Kanada]], [[Italian Space Agency|Italija]],<ref>{{cite web|date=25 September 2020|title=NASA signs agreement with Italy to cooperate on Artemis|url=https://spacenews.com/nasa-signs-agreement-with-italy-to-cooperate-on-artemis/|access-date=30 September 2020|publisher=SpaceNews}}{{Dead link|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> [[Australian Space Agency|Australija]], [[UK Space Agency|Ujedinjeno Kraljevstvo]], [[United Arab Emirates Space Agency|Ujedinjeni Arapski Emirati]],<ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/press-release/nasa-international-partners-advance-cooperation-with-first-signings-of-artemis-accords|title=NASA, International Partners Advance Cooperation with Artemis Accords|first=Sean|last=Potter|date=13 October 2020|website=NASA|access-date=16 March 2021|archive-date=19 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210219062155/https://www.nasa.gov/press-release/nasa-international-partners-advance-cooperation-with-first-signings-of-artemis-accords/|url-status=live}}</ref><ref>{{Source-attribution|sentence=yes|{{cite web|title=NASA Gains Broad International Support for Artemis Program at IAC|url=https://www.nasa.gov/feature/nasa-gains-broad-international-support-for-artemis-program-at-iac|date=8 November 2019|website=nasa.gov|publisher=NASA|access-date=24 May 2020|archive-date=28 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728135901/https://www.nasa.gov/feature/nasa-gains-broad-international-support-for-artemis-program-at-iac/|url-status=live}} }}</ref> [[State Space Agency of Ukraine|Ukrajina]], [[Brazilian Space Agency|Brazil]],<ref name="Artemis Brazil">{{Cite web|title=Brazil Signs Artemis Accords|url=https://www.nasa.gov/feature/brazil-signs-artemis-accords|date=15 June 2021|website=NASA.gov|access-date=15 June 2021|archive-date=15 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210615194017/http://www.nasa.gov/feature/brazil-signs-artemis-accords/|url-status=live}}</ref> [[Mexican Space Agency|Meksiko]], [[Korea Aerospace Research Institute|Južna Koreja]]<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/feature/republic-of-korea-joins-list-of-nations-to-sign-artemis-accords|title=Republic of Korea Joins List of Nations to Sign Artemis Accords|first=Sean|last=Potter|date=27 May 2021|website=NASA|access-date=27 May 2021|archive-date=27 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210527123225/https://www.nasa.gov/feature/republic-of-korea-joins-list-of-nations-to-sign-artemis-accords|url-status=live}}</ref> i [[New Zealand Space Agency|Novi Zeland]].<ref>{{Cite web |url=https://www.nasa.gov/feature/new-zealand-signs-artemis-accords |title=NASA.gov |date=31 May 2021 |access-date=1 June 2021 |archive-date=1 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210601152610/https://www.nasa.gov/feature/new-zealand-signs-artemis-accords/ |url-status=live }}</ref>}} Druge zemlje su pozvane da se pridruže programu potpisivanjem vladajućih [[Artemis Accords|Artemisovih sporazuma]], koji su ostali otvoreni za potpisivanje od oktobra 2020. [[Datoteka:Artemis_Phase_1.jpg|mini| Planirane misije programa Artemis]] Program Artemis je organizovan oko serije misija [[Space Launch System|Space Launch System-a]] (SLS). Ove svemirske misije će biti sve složenije i planirano je da se odvijaju u intervalima od godinu dana ili više. NASA i njeni partneri su planirali Artemis&nbsp;I preko Artemis&nbsp;IV misije; kasnije su predložene i misije Artemis. Svaka SLS misija je usmjerena na lansiranje SLS boostera koji nosi [[Orion (svemirski brod)|svemirsku letjelicu Orion]]. Misije po Artemidi&nbsp;II će zavisiti od misija podrške koje su pokrenule druge organizacije i svemirske letjelice za funkcije podrške. [[Datoteka:NASA_Selects_First_Commercial_Moon_Landing_Services_for_Artemis_Program_(47974872533).jpg|desno|mini| Modeli prva tri komercijalna robotska landera odabrana za [[Komercijalne usluge lunarnog tereta|CLPS]] . Slijeva: Peregrine Astrobotic Technology-ija, ''Nova-C'' Intuitive Machines-a i ''Z-01'' OrbitBeyond-a.]] [[Datoteka:SLS_Configuration.jpg|alt=Diagram of four versions of the Space Launch System rocket|desno|mini| Planirana evolucija [[Space Launch System|Space Launch System-a]], primarnog lansirnog vozila za Orion]] [[Datoteka:KSC-20220318-PH-KLS01_0031.jpg|desno|mini| SLS za [[Artemis 1]] na svom mobilnom lanseru, sprema se za mokru generalnu probu prije lansiranja]] === Artemis tim 1 === [[Potpredsjednik Sjedinjenih Američkih Država|Potpredsjednik]] [[Mike Pence]] je 9. decembra 2020. godine najavio prvu grupu od 18 astronauta (svi Amerikanci, uključujući 9 muškaraca i 9 žena različitih porijekla), 1. '''Artemis tim''', koji bi mogli biti odabrani za astronaute ranih misija programa Artemis: <ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/specials/artemis-team/|title=Meet the Artemis Team|publisher=NASA|archive-url=https://web.archive.org/web/20210122160252/https://www.nasa.gov/specials/artemis-team/|archive-date=22 January 2021|url-status=live|access-date=9 December 2020}}</ref> * [[Joe Acaba]] * [[Kayla Barron]] * [[Raja Chari]] * [[Matthew Dominick]] * [[Victor J. Glover|Victor Glover]] * [[Warren Hoburg]] * [[Jonny Kim]] * [[Christina Koch]] * [[Kjell Lindgren]] * [[Nicole Mann]] * [[Anne McClain]] * [[Jessica Meir]] * [[Jasmin Moghbeli]] * [[Kathleen Rubins]] * [[Francisco Rubio (astronaut)|Frank Rubio]] * [[Scott Tingle]] * [[Jessica Watkins]] * [[Stephanie Wilson]] == Bilješke == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{refspisak}} [[Kategorija:Svemirski letovi s posadom]] [[Kategorija:Istraživanje Mjeseca]] [[Kategorija:2010-e u Sjedinjenim Američkim Državama]] [[Kategorija:Članci sa mrtvim vanjskim linkovima]] gmdtrf16xxsw3gizx3pld2jguurepau Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022. 0 492657 3429168 3429157 2022-08-28T12:37:35Z Semso98 54573 /* Rezultati */ wikitext text/x-wiki {{U začetku}} {{Infokutija igre | naziv = Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022. | logo = | opis = | glavno_borilište = [[Foro Italico]] <br/> [[Ostia]] | grad_domaćin = {{ZD|ITA}} [[Rim]] | datumi = 11–21. august 2022. | izdanje = 36. | države = | sportisti = | takmičenja = | svečano_otvorio = | pred = [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2020.|2020.]] | sljedeće = [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2024.|2024.]] }} {{EP u vodenim sportovima 2022.}} '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima]] 2022.''' održano je u Rimu od 11. do 21. augusta 2022.<ref>{{Cite web|url=http://www2.len.eu/?p=16006 |title= Rome is chosen to host 2022 Europeans|date=2. 12. 2019|website=len.eu|access-date=3. 12. 2019}}</ref> Događaj se poklopio s [[Evropsko prvenstvo 2022.|Evropskim prvenstvom 2022]], ali nije zvanično bio njegov dio, za razliku od zajedničkog formata iz [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2018.|2018]], kada je održano u okviru prvog [[Evropsko prvenstvo 2018.|Evropskog prvenstva]]. == Raspored == Održano je ukupno 77 takmičenja za medalje u pet sportova. Datumi takmičenja po disciplinama su: <ref name="calendar+venues">{{Cite web|url=https://www.roma2022.eu/en/calendario-eventi/|title=Calendario|website=roma2022.eu|access-date=29 June 2022}}</ref> * '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Plivanje|Plivanje]]''': 11–17. augusta * '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Daljinsko plivanje|Daljinsko plivanje]]''': 19-21. augusta * '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Sinhronizirano plivanje|Sinhronizirano plivanje]]''': 11-15. augusta * '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Skokovi u vodu|Skokovi u vodu]]''': 15–21. augusta * '''[[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Ekstremni skokovi u vodu|Ekstremni skokovi u vodu]]''': 18-20. augusta {| class="wikitable" | align="center" bgcolor="#ffcc00" valign="center" |● | Finale |} {| class="wikitable" style="line-height:1.25em; text-align:center" !august ! 11 ! 12 ! 13 ! 14 ! 15 ! 16 ! 17 ! 18 ! 19 ! 20 ! 21 ! Ukupno |- | align="left" | [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Plivanje|Plivanje]] | bgcolor="ffcc00" | '''3''' | bgcolor="ffcc00" | '''6''' | bgcolor="ffcc00" | '''7''' | bgcolor="ffcc00" | '''5''' | bgcolor="ffcc00" | '''6''' | bgcolor="ffcc00" | '''7''' | bgcolor="ffcc00" | '''9''' | | | | | '''43''' |- | align="left" | [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Daljinsko plivanje|Daljinsko plivanje]] | | | | | | | | | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''3''' | '''7''' |- | align="left" | [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Sinhronizirano plivanje|Sinhronizirano plivanje]] | bgcolor="ffcc00" | '''1''' | bgcolor="ffcc00" | '''3''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''3''' | bgcolor="ffcc00" | '''3''' | | | | | | | '''12''' |- | align="left" | [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Skokovi u vodu|Skokovi u vodu]] | | | | | bgcolor="ffcc00" | '''1''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | bgcolor="ffcc00" | '''2''' | '''13''' |- | align="left" | [[Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima 2022.#Ekstremni skokovi u vodu|Ekstremni skokovi u vodu]] | | | | | | | | bgcolor="3399ff" | | bgcolor="ffcc00" | '''1''' | bgcolor="ffcc00" | '''1''' | | '''2''' |- ! Ukupno ! 4 ! 9 ! 9 ! 8 ! 10 ! 9 ! 11 ! 2 ! 5 ! 5 ! 5 ! 77 |- ! Sveukupno ! 4 ! 13 ! 22 ! 30 ! 40 ! 49 ! 60 ! 62 ! 67 ! 72 ! 77 ! 77 |} == Ukupna tabela medalja == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team | gold_ITA = 24 | silver_ITA = 24 | bronze_ITA = 19 | host_ITA=yes | gold_GBR = 10 | silver_GBR = 8 | bronze_GBR = 9 | gold_UKR = 10 | silver_UKR = 6 | bronze_UKR = 1 | gold_GER = 6 | silver_GER = 2 | bronze_GER = 7 | gold_HUN = 5 | silver_HUN = 8 | bronze_HUN = 3 | gold_NED = 5 | silver_NED = 1 | bronze_NED = 6 | gold_SWE = 4 | silver_SWE = 2 | bronze_SWE = 2 | gold_FRA = 3 | silver_FRA = 8 | bronze_FRA = 10 | gold_ROU = 3 | silver_ROU = 1 | bronze_ROU = 0 | gold_SUI = 1 | silver_SUI = 4 | bronze_SUI = 0 | gold_GRC = 1 | silver_GRC = 1 | bronze_GRC = 2 | gold_LTU = 1 | silver_LTU = 0 | bronze_LTU = 3 | gold_BIH = 1 | silver_BIH = 0 | bronze_BIH = 1 | gold_IZR = 1 | silver_IZR = 0 | bronze_IZR = 0 | gold_ESP = 0 | silver_ESP = 5 | bronze_ESP = 0 | gold_AUT = 0 | silver_AUT = 2 | bronze_AUT = 4 | gold_POL = 0 | silver_POL = 1 | bronze_POL = 1 | gold_DEN = 0 | silver_DEN = 1 | bronze_DEN = 0 | gold_FIN = 0 | silver_FIN = 1 | bronze_FIN = 0 | gold_POR = 0 | silver_POR = 0 | bronze_POR = 3 | gold_SVK = 0 | silver_SVK = 0 | bronze_SVK = 2 | gold_SRB = 0 | silver_SRB = 0 | bronze_SRB = 1 | gold_TUR = 0 | silver_TUR = 0 | bronze_TUR = 1 }} == Plivanje == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team = | gold_ITA = 13| silver_ITA = 13| bronze_ITA = 9 | host_ITA = yes | gold_HUN = 5 | silver_HUN = 7 | bronze_HUN = 3 | gold_GBR = 4 | silver_GBR = 5 | bronze_GBR = 6 | gold_NED = 4 | silver_NED = 1 | bronze_NED = 6 | gold_SWE = 4 | silver_SWE = 1 | bronze_SWE = 1 | gold_FRA = 3 | silver_FRA = 7 | bronze_FRA = 3 | gold_GER = 2 | silver_GER = 2 | bronze_GER = 4 | gold_ROU = 2 | silver_ROU = 0 | bronze_ROU = 0 | gold_SUI = 1 | silver_SUI = 3 | bronze_SUI = 0 | gold_GRC = 1 | silver_GRC = 1 | bronze_GRC = 1 | gold_LTU = 1 | silver_LTU = 0 | bronze_LTU = 3 | gold_BIH = 1 | silver_BIH = 0 | bronze_BIH = 1 | gold_IZR = 1 | silver_IZR = 0 | bronze_IZR = 0 | gold_UKR = 1 | silver_UKR = 0 | bronze_UKR = 0 | gold_POL = 0 | silver_POL = 1 | bronze_POL = 1 | gold_DEN = 0 | silver_DEN = 1 | bronze_DEN = 0 | gold_FIN = 0 | silver_FIN = 1 | bronze_FIN = 0 | gold_AUT = 0 | silver_AUT = 0 | bronze_AUT = 2 | gold_POR = 0 | silver_POR = 0 | bronze_POR = 2 | gold_TUR = 0 | silver_TUR = 0 | bronze_TUR = 1 }} === Rezultati === ==== Muškarci ==== {| {{MedalistTable|vrsta=Disciplina|kolone=2}} |- | 50 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Ben Proud]]|GBR}} || 21.58 | {{flagmedalist|[[Leonardo Deplano]]|ITA}} || 21.60 | {{flagmedalist|[[Kristian Gkolomeev]]|GRČ}} || 21.75 |- | 100 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[David Popovici]]|ROU}} || 46.86<br>'''[[Svjetski rekordi u plivanju|SR]]''' | {{flagmedalist|[[Kristóf Milák]]|HUN}} || 47.47<br>'''[[Rekordi Mađarske u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Alessandro Miressi]]|ITA}} || 47.63 |- | 200 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[David Popovici]]|ROU}} || 1:42.97<br>'''[[Svjetski juniorski rekordi u plivanju|SJR]]''', '''[[Rekordi evropskih prvenstava u plivanju|RP]]''', '''[[Rekordi Rumunije u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Antonio Đaković]]|SUI}} || 1:45.60 | {{flagmedalist|[[Felix Auböck]]|AUT}} || 1:45.89 |- | 400 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 400 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Lukas Märtens]]|GER}} || 3:42.50<br>'''[[Rekordi evropskih prvenstava u plivanju|RP]]''' | {{flagmedalist|[[Antonio Đaković]]|SUI}} || 3:43.93 '''[[Rekordi Švicarske u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Henning Mühlleitner]]|GER}} || 3:44.53 |- | 800 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 800 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Gregorio Paltrinieri]]|ITA}} || 7:40.86<br>'''[[Rekordi evropskih prvenstava u plivanju|RP]]''' | {{flagmedalist|[[Lukas Märtens]]|GER}} || 7:42.65 | {{flagmedalist|[[Lorenzo Galossi]]|ITA}} || 7:43.37<br>'''[[Svjetski juniorski rekordi u plivanju|SJR]]''' |- | 1500 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 1500 m slobodno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Mihailo Romančuk]]|UKR}} || 14:36.10<br>'''[[Rekordi Ukrajine u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Gregorio Paltrinieri]]|ITA}} || 14:39.79 | {{flagmedalist|[[Damien Joly]]|FRA}} || 14:50.36 |- |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m leđno (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Apostolos Christou]]|GRČ}} || 24.36 '''[[Rekordi Grčke u plivanju|NR]]''' |{{flagmedalist|[[Thomas Ceccon]]|ITA}} || 24.40 '''[[Rekordi Italije u plivanju|NR]]''' |{{flagmedalist|[[Ole Braunschweig]]|GER}} || 24.68 |- | 100 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m leđno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Thomas Ceccon]]|ITA}} || 52.21 | {{flagmedalist|[[Apostolos Christou]]|GRČ}} || 52.24 | {{flagmedalist|[[Yohann Ndoye-Brouard]]|FRA}} || 52.92 |- | 200 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m leđno (muškarci)}} | {{flagmedalist|[[Yohann Ndoye-Brouard]]|FRA}} || 1:55.62 <br>'''[[Rekordi Francuske u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Benedek Kovács]]|HUN}} || 1:56.03 | {{flagmedalist|[[Luke Greenbank]]|GBR}} || 1:56.15 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m prsno (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Nicolò Martinenghi]]|ITA}} || 26.33 <br/>'''[[Rekordi Italije u plivanju|NR]]''' |{{flagmedalist|[[Simone Cerasuolo]]|ITA}} || 26.95 |{{flagmedalist|[[Lucas Matzerath]]|GER}} || 27.11 |- | 100 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m prsno (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Nicolò Martinenghi]]|ITA}} || 58.26 <br/>'''=[[Rekordi Italije u plivanju|NR]]''' |{{flagmedalist|[[Federico Poggio]]|ITA}} || 58.98 |{{flagmedalist|[[Andrius Šidlauskas (plivač)|Andrius Šidlauskas]]|LTU}} || 59.50 |- | 200 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m prsno (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[James Wilby (plivač)|James Wilby]]|GBR}} || 2:08.96 |{{flagmedalist|[[Matti Mattsson]]|FIN}} || 2:09.40 |{{flagmedalist|[[Luca Pizzini]]|ITA}} || 2:09.97 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m delfin (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Thomas Ceccon]]|ITA}} || 22.89 |{{flagmedalist|[[Maxime Grousset]]|FRA}} || 22.97 |{{flagmedalist|[[Diogo Ribeiro (plivač)|Diogo Ribeiro]]|POR}} || 23.07<br/>'''[[Rekordi Portugala u plivanju|NR]]''' |- | 100 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m delfin (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Kristóf Milák]]|HUN}} || 50.33 |{{flagmedalist|[[Noè Ponti]]|SUI}} || 50.87 |{{flagmedalist|[[Jakub Majerski]]|POL}} || 51.22 |- | 200 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m delfin (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Kristóf Milák]]|HUN}} || 1:52.01 |{{flagmedalist|[[Richárd Márton]]|HUN}} || 1:54.78 |{{flagmedalist|[[Alberto Razzetti]]|ITA}} || 1:55.01 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 200 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m mješovito (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Hubert Kós]]|HUN}} || 1:57.22 |{{flagmedalist|[[Alberto Razzetti]]|ITA}} || 1:57.82 |{{flagmedalist|[[Gabriel Lopes]]|POR}} || 1:58.34 |- | 400 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 400 m mješovito (muškarci)}} |{{flagmedalist|[[Alberto Razzetti]]|ITA}} || 4:10.60 |{{flagmedalist|[[Dávid Verrasztó]]|HUN}} || 4:12.58 |{{flagmedalist|[[Pier Andrea Matteazzi]]|ITA}} || 4:13.29 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 4 × 100 m slobodno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m slobodno (muškarci)}} | valign=top|{{ZID|Italija}}<br>[[Alessandro Miressi]] (47.76)<br>[[Thomas Ceccon]] (47.88)<br>[[Lorenzo Zazzeri]] (47.60)<br>[[Manuel Frigo]] (47.26)<br>[[Alessandro Bori]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Leonardo Deplano]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Filippo Megli]]{{ref label|a|a|a}} || 3:10.50 | valign=top|{{ZID|Mađarska}}<br>[[Nándor Németh]] (47.86)<br>[[Szebasztián Szabó]] (48.42)<br>[[Dániel Mészáros]] (48.91)<br>[[Kristóf Milák]] (47.24) || 3:12.43 | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Jacob Whittle]] (48.72)<br>[[Matthew Richards (plivač)|Matthew Richards]] (47.88)<br>[[Tom Dean (plivač)|Thomas Dean]] (47.74)<br>[[Edward Mildred]] (48.36) || 3:12.70 |- | 4 × 200 m slobodno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 200 m slobodno (muškarci)}} | valign=top|{{ZID|Mađarska}}<br>[[Nándor Németh]] (1:46.28)<br>[[Richárd Márton]] (1:47.01)<br>[[Balázs Holló]] (1:47.67)<br>[[Kristóf Milák]] (1:44.42)<br>[[Dániel Mészáros]]{{ref label|a|a|a}} || 7:05.38<br/>'''[[Rekordi Mađarske u plivanju|NR]]''' | valign=top|{{ZID|Italija}}<br>[[Marco De Tullio]] (1:46.47)<br>[[Lorenzo Galossi]] (1:47.91)<br>[[Gabriele Detti]] (1:46.51)<br>[[Stefano Di Cola]] (1:45.36)<br>[[Matteo Ciampi]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Filippo Megli]]{{ref label|a|a|a}} || 7:06.25 | valign=top|{{ZID|Francuska}}<br>[[Hadrien Salvan]] (1:46.50)<br>[[Wissam-Amazigh Yebba]] (1:45.92)<br>[[Enzo Tesic]] (1:47.51)<br>[[Roman Fuchs]] (1:47.04)<br>[[Mewen Tomac]]{{ref label|a|a|a}} || 7:06.97 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 4 × 100 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m mješovito (muškarci)}} | valign=top|{{ZID|Italija}}<br>[[Thomas Ceccon]] (52.82)<br>[[Nicolò Martinenghi]] (57.72)<br>[[Matteo Rivolta]] (50.75)<br>[[Alessandro Miressi]] (47.17)<br>[[Michele Lamberti]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Federico Poggio]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Federico Burdisso]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Manuel Frigo]]{{ref label|a|a|a}} || 3:28.46<br>'''[[Rekordi evropskih prvenstava u plivanju|RP]]''' | valign=top|{{ZID|Francuska}}<br>[[Yohann Ndoye-Brouard]] (53.06)<br>[[Antoine Viquerat]] (1:00.48)<br>[[Clément Secchi]] (51.53)<br>[[Maxime Grousset]] (47.43)<br>[[Mewen Tomac]]{{ref label|a|a|a}}<br>[[Charles Rihoux]]{{ref label|a|a|a}} || 3:32.50 | valign=top|{{ZID|Austrija}}<br>[[Bernhard Reitshammer]] (54.68)<br>[[Valentin Bayer]] (59.54)<br>[[Simon Bucher]] (50.97)<br>[[Heiko Gigler]] (48.09) || 3:33.28 |} <span style="font-size:95%">{{note label|a|a|a}} Plivači koji su učestvovali samo u kvalifikacijama i dobili medalje.</span> ==== Žene ==== {| {{MedalistTable|vrsta=Disciplina|kolone=2}} |- | 50 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Sarah Sjöström]]|SWE}} || 23.91 |{{flagmedalist|[[Katarzyna Wasick]]|POL}} || 24.20 |{{flagmedalist|[[Valerie van Roon]]|NED}} || 24.64 |- | 100 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Marrit Steenbergen]]|NED}} || 53.24 |{{flagmedalist|[[Charlotte Bonnet]]|FRA}} || 53.62 |{{flagmedalist|[[Freya Anderson]]|GBR}} || 53.63 |- | 200 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Marrit Steenbergen]]|NED}} || 1:56.36 |{{flagmedalist|[[Freya Anderson]]|GBR}} || 1:56.52 |{{flagmedalist|[[Isabel Marie Gose]]|GER}} || 1:57.09 |- | 400 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 400 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Isabel Marie Gose]]|GER}} || 4:04.13 |{{flagmedalist|[[Simona Quadarella]]|ITA}} || 4:04.77 |{{flagmedalist|[[Ajna Késely]]|HUN}} || 4:08.00 |- | 800 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 800 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Simona Quadarella]]|ITA}} || 8:20.54 |{{flagmedalist|[[Isabel Marie Gose]]|GER}} || 8:22.01 |{{flagmedalist|[[Merve Tuncel]]|TUR}} || 8:24.33 |- | 1500 m slobodno<br>{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 1500 m slobodno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Simona Quadarella]]|ITA}} || 15:54.15 |{{flagmedalist|[[Viktória Mihályvári-Farkas]]|HUN}} || 16:02.15 |{{flagmedalist|[[Martina Caramignoli]]|ITA}} || 16:12.39 |- |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m leđno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Analia Pigrée]]|FRA}} || 27.27<br>'''[[Rekordi Francuske u plivanju|NR]]''' |{{flagmedalist|[[Silvia Scalia]]|ITA}} || 27.53 |{{flagmedalist|[[Maaike de Waard]]|NED}} || 27.54 |- | 100 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m leđno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Margherita Panziera]]|ITA}} || 59.40 |{{flagmedalist|[[Medi Harris]]|GBR}} || 59.46 |{{flagmedalist|[[Kira Toussaint]]|NED}} || 59.53 |- | 200 m leđno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m leđno (žene)}} |{{flagmedalist|[[Margherita Panziera]]|ITA}} || 2:07.13 |{{flagmedalist|[[Katie Shanahan]]|GBR}} || 2:09.26 |{{flagmedalist|[[Dóra Molnár]]|HUN}} || 2:09.73 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m prsno (žene)}} | {{flagmedalist|[[Rūta Meilutytė]]|LTU}} || 29.59 | {{flagmedalist|[[Benedetta Pilato]]|ITA}} || 29.71 | {{flagmedalist|[[Imogen Clark]]|GBR}} || 30.31 |- | 100 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m prsno (žene)}} | {{flagmedalist|[[Benedetta Pilato]]|ITA}} || 1:05.97 | {{flagmedalist|[[Lisa Angiolini]]|ITA}} || 1:06.34 | {{flagmedalist|[[Rūta Meilutytė]]|LTU}} || 1:06.50 |- | 200 m prsno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m prsno (žene)}} | {{flagmedalist|[[Lisa Mamié]]|SUI}} || 2:23.27 | {{flagmedalist|[[Martina Carraro]]|ITA}} || 2:23.64 | {{flagmedalist|[[Kotryna Teterevkova]]|LTU}} || 2:24.16 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 50 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 50 m delfin (žene)}} | {{flagmedalist|[[Sarah Sjöström]]|SWE}} || 24.96 | {{flagmedalist|[[Marie Wattel]]|FRA}} || 25.33 | {{flagmedalist|[[Maaike de Waard]]|NED}} || 25.62 |- | 100 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 100 m delfin (žene)}} | {{flagmedalist|[[Louise Hansson]]|SWE}} || 56.66 | {{flagmedalist|[[Marie Wattel]]|FRA}} || 56.80 | {{flagmedalist|[[Lana Pudar]]|BIH}} || 57.27<br>'''[[Rekordi Bosne i Hercegovine u plivanju|NR]]''' |- | 200 m delfin<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m delfin (žene)}} | {{flagmedalist|[[Lana Pudar]]|BIH}} || 2:06.80<br>'''[[Rekordi Bosne i Hercegovine u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Helena Rosendahl Bach]]|DEN}} || 2:07.30<br>'''[[Rekordi Danske u plivanju|NR]]''' | {{flagmedalist|[[Ilaria Cusinato]]|ITA}} || 2:07.77 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 200 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 200 m mješovito (žene)}} | {{flagmedalist|[[Anastasija Gorbenko]]|IZR}} || 2:10.92 | {{flagmedalist|[[Marrit Steenbergen]]|NED}} || 2:11.14 | {{flagmedalist|[[Sara Franceschi]]|ITA}} || 2:11.38 |- | 400 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 400 m mješovito (žene)}} | {{flagmedalist|[[Viktória Mihályvári-Farkas]]|HUN}} || 4:37.56 | {{flagmedalist|[[Zsuzsanna Jakabos]]|HUN}} || 4:39.79 | {{flagmedalist|[[Freya Colbert]]|GBR}} || 4:40.06 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 4 × 100 m slobodno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m slobodno (žene)}} | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Lucy Hope]] (54.88)<br>[[Anna Hopkin]] (53.44)<br>[[Medi Harris]] (54.61)<br>[[Freya Anderson]] (53.54) || 3:36.47 | valign=top|{{ZID|Švedska}}<br>[[Sarah Sjöström]] (53.12)<br>[[Louise Hansson]] (54.21)<br>[[Sara Junevik]] (55.12)<br>[[Sofia Åstedt]] (54.84) || 3:37.29 | valign=top|{{ZID|Nizozemska}}<br>[[Kim Busch]] (55.21)<br>[[Tessa Giele]] (54.60)<br>[[Valerie van Roon]] (54.76)<br>[[Marrit Steenbergen]] (53.02) || 3:37.59 |- | 4 × 200 m slobodno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 200 m slobodno (žene)}} | valign=top|{{ZID|Nizozemska}}<br>[[Imani de Jong]] (1:58.97)<br>[[Silke Holkenborg]] (1:58.92)<br>[[Janna van Kooten]] (1:59.92)<br>[[Marrit Steenbergen]] (1:56.26)<br>[[Lotte Hosper]]{{ref label|b|b|b}} || 7:54.07 | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Freya Colbert]] (1:58.72)<br>[[Lucy Hope]] (1:58.98)<br>[[Medi Harris]] (2:00.01)<br>[[Freya Anderson]] (1:57.02)<br>[[Tamryn van Selm]]{{ref label|b|b|b}}<br>[[Holly Hibbott]]{{ref label|b|b|b}} || 7:54.73 | valign=top|{{ZID|Mađarska}}<br>[[Nikolett Pádár]] (1:58.52)<br>[[Katinka Hosszú]] (2:00.62)<br>[[Ajna Késely]] (1:59.43)<br>[[Lilla Minna Ábrahám]] (1:57.16)<br>[[Zsuzsanna Jakabos]]{{ref label|b|b|b}}<br>[[Dóra Molnár]]{{ref label|b|b|b}} || 7:55.73 |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=7 | |- | 4 × 100 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m mješovito (žene)}} | valign=top|{{ZID|Švedska}}<br>[[Hanna Rosvall]] (1:00.66)<br>[[Sophie Hansson]] (1:06.26)<br>[[Louise Hansson]] (56.29)<br>[[Sarah Sjöström]] (52.04) || 3:55.25 | valign=top|{{ZID|Francuska}}<br>[[Pauline Mahieu]] (1:00.17)<br>[[Charlotte Bonnet]] (1:06.49)<br>[[Marie Wattel]] (56.09)<br>[[Béryl Gastaldello]] (53.61)<br>[[Emma Terebo]]{{ref label|b|b|b}}<br>[[Adèle Blanchetière]]{{ref label|b|b|b}} || 3:56.36 <br>'''[[List of French records in swimming|NR]]''' | valign=top|{{ZID|Nizozemska}}<br>[[Kira Toussaint]] (1:00.29)<br>[[Tes Schouten]] (1:06.75)<br>[[Maaike de Waard]] (57.74)<br>[[Marrit Steenbergen]] (52.23)<br>[[Tessa Giele]]{{ref label|b|b|b}}<br>[[Valerie van Roon]]{{ref label|b|b|b}} || 3:57.01<br>'''[[List of Dutch records in swimming|NR]]''' |} <span style="font-size:95%">{{note label|a|a|a}} Plivačice koji su učestvovale samo u kvalifikacijama i dobile medalje.</span> ==== Mješovite štafete (M-Ž) ==== {| {{MedalistTable|vrsta=Disciplina|kolone=2}} |- | 4 × 100 m slobodno <br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m slobodno (mješovite štafete)}} | valign=top|{{ZID|Francuska}}<br>[[Maxime Grousset]] (48.02)<br>[[Charles Rihoux]] (48.39)<br>[[Charlotte Bonnet]] (53.34)<br>[[Marie Wattel]] (53.05)<br>[[Hadrien Salvan]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Lucile Tessariol]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Béryl Gastaldello]]{{ref label|c|c|c}} || 3:22.80 | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Tom Dean (plivač)|Thomas Dean]] (48.46)<br>[[Matthew Richards (plivač)|Matthew Richards]] (48.19)<br>[[Anna Hopkin]] (53.62)<br>[[Freya Anderson]] (53.03)<br>[[Edward Mildred]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Jacob Whittle]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Lucy Hope]]{{ref label|c|c|c}} || 3:23.30 | valign=top|{{ZID|Švedska}}<br>[[Björn Seeliger]] (48.09)<br>[[Robin Hanson (plivač)|Robin Hanson]] (48.91)<br>[[Sarah Sjöström]] (52.68)<br>[[Louise Hansson]] (53.72)<br>[[Sofia Åstedt]]{{ref label|c|c|c}} || 3:23.40<br>'''[[Rekordi Švedske u plivanju|NR]]''' |- | 4 × 200 m slobodno<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 200 m slobodno (mješovite štafete)}} | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Thomas Dean (plivač)|Thomas Dean]] (1:46.15)<br>[[Matthew Richards (plivač)|Matthew Richards]] (1:46.91)<br>[[Freya Colbert]] (1:57.29)<br>[[Freya Anderson]] (1:57.81)<br>[[Kieran Bird]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Jacob Whittle]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Lucy Hope]]{{ref label|c|c|c}} || 7:28.16 | valign=top|{{ZID|Francuska}}<br>[[Hadrien Salvan]] (1:47.63)<br>[[Wissam-Amazigh Yebba]] (1:46.53)<br>[[Charlotte Bonnet]] (1:56.39)<br>[[Lucile Tessariol]] (1:58.70)<br>[[Roman Fuchs]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Giulia Rossi-Bene]]{{ref label|c|c|c}} || 7:29.25<br>'''[[Rekordi Francuske u plivanju|NR]]''' | valign=top|{{ZID|Italija}}<br>[[Stefano Di Cola]] (1:47.00)<br>[[Matteo Ciampi]] (1:47.69)<br>[[Alice Mizzau]] (1:58.73)<br>[[Antonietta Cesarano]] (1:58.43)<br>[[Filippo Megli]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Noemi Cesarano]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Linda Caponi]]{{ref label|c|c|c}} || 7:31.85<br>'''[[Rekordi Italije u plivanju|NR]]''' |- | 4 × 100 m mješovito<br />{{Detailslink|Evropsko prvenstvo u plivanju 2022 – 4 × 100 m mješovito (mješovite štafete)}} | valign=top|{{ZID|Nizozemska}}<br>[[Kira Toussaint]] (59.49)<br>[[Arno Kamminga]] (59.19)<br>[[Nyls Korstanje]] (50.72)<br>[[Marrit Steenbergen]] (52.33)<br>[[Tessa Giele]]{{ref label|c|c|c}} || 3:41.73 | valign=top|{{ZID|Italija}}<br>[[Thomas Ceccon]] (52.82)<br>[[Nicolò Martinenghi]] (58.13)<br>[[Elena Di Liddo]] (58.49)<br>[[Silvia Di Pietro]] (54.17)<br>[[Michele Lamberti]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Francesca Fangio]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Ilaria Bianchi]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Leonardo Deplano]]{{ref label|c|c|c}} || 3:43.61 | valign=top|{{ZID|Velika Britanija}}<br>[[Medi Harris]] (1:00.20)<br>[[James Wilby (swimmer)|James Wilby]] (59.31)<br>[[Jacob Peters (swimmer)|Jacob Peters]] (51.84)<br>[[Anna Hopkin]] (53.34)<br>[[Lauren Cox (swimmer)|Lauren Cox]]{{ref label|c|c|c}}<br>[[Greg Butler (swimmer)|Greg Butler]]{{ref label|c|c|c}} || 3:44.69 |} <span style="font-size:95%">{{note label|a|a|a}} Plivači i plivačice koji su učestvovali samo u kvalifikacijama i dobili medalje.</span> == Skokovi u vodu == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team = | gold_GBR = 6 | silver_GBR = 3 | bronze_GBR = 3 | gold_ITA = 4 | silver_ITA = 3 | bronze_ITA = 5 | host_ITA = yes | gold_GER = 2 | silver_GER = 0 | bronze_GER = 3 | gold_UKR = 1 | silver_UKR = 5 | bronze_UKR = 1 | gold_SWE = 0 | silver_SWE = 1 | bronze_SWE = 1 | gold_SUI = 0 | silver_SUI = 1 | bronze_SUI = 0 }} == Ekstremni skokovi u vodu == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team = | gold_ROU = 1 | silver_ROU = 1 | bronze_ROU = 0 | gold_GER = 1 | silver_GER = 0 | bronze_GER = 0 | gold_UKR = 0 | silver_UKR = 1 | bronze_UKR = 0 | gold_ITA = 0 | silver_ITA = 0 | bronze_ITA = 2 | host_ITA = yes }} == Daljinsko plivanje == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team = | gold_ITA = 3 | silver_ITA = 2 | bronze_ITA = 1 | host_ITA = yes | gold_NED = 1 | silver_NED = 0 | bronze_NED = 0 | | gold_GER = 1 | silver_GER = 0 | bronze_GER = 0 | | gold_ESP = 0 | silver_ESP = 1 | bronze_ESP = 0 | | gold_HUN = 0 | silver_HUN = 1 | bronze_HUN = 0 | | gold_FRA = 0 | silver_FRA = 1 | bronze_FRA = 3 | | gold_POR = 0 | silver_POR = 0 | bronze_POR = 1 | }} == Sinhronizirano plivanje == {{Medals table | caption = | host = ITA | flag_template = Flagcountry | event = | team = | gold_UKR = 8 | silver_UKR = 0 | bronze_UKR = 0 | gold_ITA = 4 | silver_ITA = 6 | bronze_ITA = 2 | host_ITA = yes | gold_ESP = 0 | silver_ESP = 4 | bronze_ESP = 0 | gold_AUT = 0 | silver_AUT = 2 | bronze_AUT = 2 | gold_FRA = 0 | silver_FRA = 0 | bronze_FRA = 4 | gold_SVK = 0 | silver_SVK = 0 | bronze_SVK = 2 | gold_GRC = 0 | silver_GRC = 0 | bronze_GRC = 1 | gold_SRB = 0 | silver_SRB = 0 | bronze_SRB = 1 }} == Reference == {{Refspisak}} {{stub-sport}} [[Kategorija:Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima]] [[Kategorija:Plivačka takmičenja]] ij69duiseokp0wq7u6isrsr8gmq3hhh Šablon:Flagmedalist 10 492766 3429161 2022-08-28T12:27:59Z Semso98 54573 Nova stranica: {{country data {{{2|}}} | flagmedalist/core | name = {{{1|}}} <!-- using this parameter for person's name --> | variant = {{{variant|{{{3|}}}}}} | size = {{{code|{{{2|}}}}}} <!-- using this parameter for the country code --> }}<noinclude>{{dokumentacija}}</noinclude> wikitext text/x-wiki {{country data {{{2|}}} | flagmedalist/core | name = {{{1|}}} <!-- using this parameter for person's name --> | variant = {{{variant|{{{3|}}}}}} | size = {{{code|{{{2|}}}}}} <!-- using this parameter for the country code --> }}<noinclude>{{dokumentacija}}</noinclude> le369188ws2g9zobtmjzvxug31ojwrg 3429165 3429161 2022-08-28T12:32:23Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{podaci o zastavi {{{2|}}} | flagmedalist/core | ime = {{{1|}}} <!-- using this parameter for person's name --> | varijanta = {{{variant|{{{3|}}}}}} | veličina = {{{code|{{{2|}}}}}} <!-- using this parameter for the country code --> }}</includeonly><noinclude>{{dokumentacija}}</noinclude> cshcqteizyb8pungp9eze68642v184n 3429166 3429165 2022-08-28T12:33:11Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{podaci o zastavi {{{2|}}} | flagmedalist/core | ime = {{{1|}}} <!-- using this parameter for person's name --> | varijanta = {{{varijanta|{{{3|}}}}}} | veličina = {{{code|{{{2|}}}}}} <!-- using this parameter for the country code --> }}</includeonly><noinclude>{{dokumentacija}}</noinclude> r84af82s2v83hgurgdkfh8hlog2rrsj Šablon:Flagmedalist/core 10 492767 3429162 2022-08-28T12:28:32Z Semso98 54573 Nova stranica: {{{name}}}<br/><span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}]]<noinclude>{{Dokumentacija}}</noinclude> wikitext text/x-wiki {{{name}}}<br/><span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}]]<noinclude>{{Dokumentacija}}</noinclude> 44d1m0jnajb9aqtze67zapdwi28ms03 3429167 3429162 2022-08-28T12:34:48Z Semso98 54573 wikitext text/x-wiki {{{ime}}}<br/><span class="flagicon">[[Datoteka:{{{zastava alias-{{{varijanta}}}|{{{zastava alias}}}}}}|{{{veličina zastava alias-{{{varijanta}}}|{{#if:{{{varijanta|}}}|23x15px|{{{veličina zastava alias|23x15px}}}}}}}}|{{{border-{{{varijanta}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{{kratko ime alias|{{{alias}}}}}}]]<noinclude>{{Dokumentacija}}</noinclude> hajd12dfwfr7giz0as99dpmjkr5jvkx Hibridni rat 0 492768 3429176 2022-08-28T13:36:20Z 21775198.138-dopisnik 131410 Nova stranica: {{historija ratova}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi... wikitext text/x-wiki {{historija ratova}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi Nyagudi |url=https://figshare.com/ndownloader/files/34597700 |title=Election Shenanigans Kenya Hybrid Warfare |publisher=Figshare |date=31 March 2022 |access-date=31 March 2022}}</ref> <ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/triton-malware-dangers-industrial-system-sabotage?CNDID=50121752|title=Menacing Malware Shows the Dangers of Industrial System Sabotage|magazine=Wired}}</ref> s drugim metodima uticaja, kao što su [[lažne vijesti]],<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/free-speech-issue-tech-turmoil-new-censorship?CNDID=50121752|title=It's the (Democracy-Poisoning) Golden Age of Free Speech|magazine=Wired}}</ref> [[diplomatija]], [[zakonska zaštita]] i [[strana izborna intervencija]].<ref>{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|language=en|access-date=2018-01-31|quote=[...] hybrid warfare: the blending of diplomacy, politics, media, cyberspace, and military force to destabilize and undermine an opponent’s government.}}</ref><ref name="nextgov">{{cite web |url=http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |title=Defense lacks doctrine to guide it through cyberwarfare |publisher=nexgov.com |access-date=2010-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303132743/http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |archive-date=2012-03-03 |url-status=dead }}</ref> Kombinujući kibernetičke operacije sa subverzivnim naporima, agresor namerava da izbegne pripisivanje ili odmazdu.<ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |publisher=NATO Review |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together?}}</ref> Koncept hibridnog ratovanja kritizirali su brojni akademci i praktičari zbog njegove navodne nejasnoće, njegovih spornih konstitutivnih elemenata i navodnih historijskih izobličenja. == Definicija == {{citat|“Svako doba ima svoju vrstu rata, svoje ograničavajuće uslove i svoje posebne predrasude.“ | izvor = —[[Carl von Clausewitz]]<ref name="Clausewitz">{{cite book |last1=von Clausewitz |first1=Carl |date=1989 |title=On War |editor1-last=Howard |editor1-first=Michael |editor2-last=Paret |editor2-first=Peter |publisher=Princeton University Press |publication-place=Princeton, NJ |page=593}}</ref> | salign = Middle | width = 300px }} Ne postoji univerzalno prihvaćena definicija hibridnog ratovanja; raspravlja se da li je termin uopće koristan. Neki tvrde da je termin previše apstraktan i da je samo najnoviji termin da se odnosi na [[neregularno ratovanje|neregularne metode]] da bi se suprotstavio [[Konvencionalno ratovanje|konvencionalno]] superiornoj sili. Apstraktnost termina znači da se često koristi kao sveobuhvatni termin za sve nelinearne prijetnje.<ref name="SWJ_IS">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-islamic-state-is-a-hybrid-threat-why-does-that-matter |title=The Islamic State is a Hybrid Threat: Why Does That Matter? |last1=Jasper |first1=Scott |last2=Moreland |first2=Scott |date=2014-12-02 |website=[[Small Wars Journal]] |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref><ref name="hybrid_threat_concept">{{cite web |url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |title=Hybrid threat concept: contemporary war, military planning and the advent of unrestricted operational art. |last1=Fleming |first1=Brian P. |date=2011-05-19 |publisher=United States Army Command and General Staff College |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320095926/http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |archive-date=2017-03-20 |url-status=live}}</ref><ref name="hybrid_wars">{{cite web |url=http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |title=Hybrid Wars |last1=Grant |first1=Greg |date=2008-05-01 |website=Government Executive |publisher=National Journal Group |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920050554/http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |archive-date=2015-09-20 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Burkle|first=Frederick |date=24 March 2022 |title=Bastardizing Peacekeeping and the Birth of Hybrid Warfare |journal=Prehospital and Disaster Medicine|language=en |volume=37 |issue=2 |pages=147–149 |doi= 10.1017/S1049023X22000425 |pmid=35322776 |s2cid=247617444 }}</ref> Hibridni rat je rat koji uključuje neke, dijelove ili sve sljedeće aspekte: * ''Nestandardni, složeni i fluidni protivnik.'' Hibridni protivnik može biti državni ili nedržavni. Na primjer, u [[Libanski rat 2006.|Ratu između Izraela i Hezbolaha]] 2006. i [[Sirijski građanski rat|Sirijskom građanskom ratu]], glavni protivnici su nedržavni entiteti unutar državnog sistema. Nedržavni akteri mogu djelovati kao [[proksi rat|proksi]] za zemlje, ali imaju i nezavisne agende. Na primjer, [[Iran]] je sponzor [[Hezbolah]]a, ali je Hezbolahova, a ne iranska agenda rezultirala otmicom [[izrael]]skih trupa koja je dovela do rata između Izraela i Hezbolaha. S druge strane, [[Rat u Donbasu (2014–2022)|Rusko učešće u Ukrajini]] može se opisati kao tradicionalni državni akter koji vodi hibridni rat (pored korištenja lokalnog hibridnog proksija), iako [[Rusija]] poriče umiješanost u sukob u [[Ukrajina|Ukrajini]] 2014.<ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques |title= Hybrid War: Old Concept, New Techniques |last1=Deep |first1=Alex |date=2015-03-02 |website=[[Small Wars Journal]] |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref> * ''Upotreba kombinacije konvencionalnih i neregularnih metoda.'' Metodi i taktike mogu uključivati [[konvencionalno ratovanje|konvencionalne sposobnosti]], neregularne taktike, neregularne formacije, diplomatiju, politiku, [[terorizam|terorističke]] akte, neselektivno nasilje i kriminalne aktivnosti. Hibridni protivnik također može koristiti tajne radnje kako bi izbjegao pripisivanje ili odmazdu. Metodi se koriste istovremeno u cijelom spektru sukoba uz jedinstvenu strategiju. Nedavni primjer su transnacionalne težnje [[Islamska Država Iraka i Levanta|Islamske Države]], kombinovane taktike, strukturirane formacije i okrutna upotreba [[terorizam|terorizma]] kao dijela njenog arsenala.<ref name="SWJ_IS" /><ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="SWJ_hybrid_war" /><ref name="NATO_deterring">{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last1=Pindják |first1=Peter |date=2014-11-18 |website=NATO Review |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206021422/http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |archive-date=2015-12-06 |url-status=live}}</ref><ref name="Hoffman1">{{cite book |last1=Hoffman |first1=Frank |date=2007 |title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid War |publisher=Potomac Institute for Policy Studies |publication-place=Arlington |page=24}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|access-date=2018-01-22}}</ref> * ''Fleksibilan i brz odgovor.'' Naprimjer, odgovor [[Islam]]ske države na kampanju zračnog bombardovanja [[SAD]]-a bio je brzo smanjenje upotrebe [[sigurnosni kontrolni punkt|kontrolnih punktova]], velikih konvoja i mobilnih [[telefon]]a. Militanti su se raspršili i među civilnim stanovništvom. Civili kao [[kolateralna šteta]] od zračnih napada mogu se koristiti kao efikasan alat za regrutaciju.<ref name="hybrid_threat_concept" /><ref name="BBC_IS_adapting">{{cite news |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |title=Islamic State 'adapting to US-led air strikes' |last1=El Mawy |first1=Reda |date=2014-09-30 |work=[[BBC News]] |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150713181412/http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |archive-date=2015-07-13 |url-status=live}}</ref> *''Upotreba naprednih sistema naoružanja i drugih disruptivnih tehnologija.'' Takvo oružje se sada može kupiti po povoljnim cijenama.<ref>{{cite journal|author=Whitney, Craig R.|date=December 2012|url= http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |title=Ruling Arms|journal=World Policy Journal |volume= 29|issue= 4|pages=86–93|doi=10.1177/0740277512470932|access-date=17 June 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20121228041202/http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |archive-date=28 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|author1=Schroeder, Matt |author2=Lamb, Guy |name-list-style=amp |date= 2006|url= https://fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |title=The Illicit Arms Trade in Africa|work=African Analyst |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221133132/http://www.fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |archive-date=21 February 2007 |access-date=17 June 2016}}</ref> Štaviše, druge nove tehnologije se prilagođavaju bojnom polju, kao što su mobilne mreže. Godine 2006. [[Hezbolah]] je bio naoružan oružjem visoke [[tehnologija|tehnologije]], kao što su [[navođeni projektil|precizno navođeni projektili]], koje [[nacionalna država|nacionalne države]] obično koriste. Hezbolahove snage su oborile [[izrael]]ske [[helikopter]]e, teško oštetile patrolni čamac bojevim projektilom i uništile teško oklopljene [[tenk]]ove, ispaljivanjem vođenih projektila iz skrivenih bunkera. Također je koristio [[Bespilotna letelica|letalne bespilotne letjelice]] za prikupljanje obaveštajnih podataka, komunicirao šifrovanim [[mobilni telefon|mobilnim telefonima]] i posmatrao kretanje izraelskih trupa pomoću termalne [[uređaj za noćno osmatranje|opreme za noćno osmatranje]].<ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war"/> * ''Upotreba [[masovna komunikacija|masovne komunikacije]] za [[propaganda|propagandu]].'' Rast mreža masovne komunikacije nudi moćne alate za propagandu i regrutaciju.<ref name="SWJ_IS" /><ref name=":0"/> Upotreba [[web-stranica lažnih vijesti]] za širenje lažnih priča mogući je element hibridnog ratovanja.<ref>Lucian Kim, [https://web.archive.org/web/20160208082158/http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/02/07/russia-having-success-in-hybrid-war-against-germany/ Russia having success in hybrid war against Germany), Reuters (February 7, 2016).]</ref><ref>Sean Sullivan, [https://labsblog.f-secure.com/2016/11/24/a-joint-centre-to-combat-hybrid-warfare-threats/ A Joint Centre To Combat Hybrid Warfare Threats], F-Secure (November 24, 2016).</ref> * ''Tri različita bojna polja.'' To su konvencionalno [[bojno polje]], autohtono stanovništvo zone sukoba i međunarodna zajednica.<ref name="NATO_deterring" /><ref name="McCuen">{{cite journal|last1=McCuen|first1=John J.|title=Hybrid Wars|url=https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf|journal=Military Review|volume=88|issue=2|pages=107}}</ref> === Ostale definicije === Načelnik štaba američke vojske definirao je hibridnu prijetnju kao protivnika koji uključuje "raznovrsne i dinamične kombinacije konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sposobnosti."<ref name="hybrid_threat_concept"/> [[Komanda združenih snaga Sjedinjenih Država|Komanda združenih snaga SAD]] definira hibridnu prijetnju kao "svakog protivnika koji istovremeno i prilagodljivo koristi prilagođenu mješavinu konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sredstava ili aktivnosti u operativnom borbenom prostoru. Umjesto jedan entitet, hibridna prijetnja ili izazivač može biti kombinacija državnih i nedržavnih aktera."<ref name="hybrid_threat_concept" /> [[Vojska SAD]] definirala je hibridnu prijetnju 2011. godine kao "raznovrsnu i dinamičnu kombinaciju regularnih snaga, neregularnih snaga, kriminalnih elemenata ili kombinaciju ovih snaga i elemenata koji su svi ujedinjeni radi postizanja obostrano korisnih efekata."<ref name ="hybrid_threat_concept"/> [[NATO]] koristi termin da opiše "protivnike sa sposobnošću da istovremeno koriste konvencionalna i nekonvencionalna sredstva prilagodljivo u postizanju svojih ciljeva." Bivši načelnik američke vojske [[George W. Casey Jr.]] govorio je o novoj vrsti rata koja će postati sve češća u budućnosti: "Hibrid neregularnog i konvencionalnog ratovanja."<ref name="hybrid_wars"/> Prema inaugurisanom 2017. [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]], "hibridne prijetnje su metode i aktivnosti koje su usmjerene na ranjivosti protivnika" gdje je "opseg metoda i aktivnosti širok".<ref>{{Cite news|url= https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats/|title=HYBRID THREATS – Hybrid CoE|work=Hybrid CoE|access-date=2018-01-31|language=en-US}}</ref> ===Odnos prema sivoj zoni === {{Također pogledajte|Siva zona (međunarodni odnosi)}} Koncept [[sukob u sivoj zoni|sukoba u sivoj zoni]] ili ratovanja razlikuje se od koncepta hibridnog ratovanja,<ref name=":3">{{cite journal|last1=Stoker|first1=Donald|last2=Whiteside|first2=Craig|date=Winter 2020|title=Blurred Lines: Gray-Zone Conflflict and Hybrid War—Two Failures of American Strategic Thinking|url=https://digital-commons.usnwc.edu/nwc-review/vol73/iss1/4/|journal=Naval War College Review|volume=73|issue=1|pages=1–37}}</ref> although the two are intimately linked as in the modern era states most often apply unconventional tools and hybrid techniques in the grey-zone.<ref>{{cite web |last1=Carment |first1=David |last2=Belo |first2=Dani |title=Gray-zone Conflict Management: Theory, Evidence, and Challenges |url=https://www.airuniversity.af.edu/JEMEAA/Display/Article/2213954/gray-zone-conflict-management-theory-evidence-and-challenges/ |website=www.airuniversity.af.edu |publisher=Air Force University |access-date=18 February 2021}}</ref> Međutim, mnogi od nekonvencionalnih alata koje koriste države u sivoj zoni, kao što su propagandne kampanje, ekonomski pritisak i korištenje nedržavnih [[entitet]]a, ne prelazeći prag formalizirane agresije na državnom nivou.<ref name="CGAI 2019" >{{cite web |last1=Belo |first1=Dani |last2=Carment |first2=David |title=Grey-Zone Conflict: Implications for Conflict Management |url=https://www.cgai.ca/grey_zone_conflict_implications_for_conflict_management |website=www.cgai.ca |publisher=CGAI |access-date=24 February 2021}}</ref> == Također pogledajte== * [[Aktivne mjere]] * [[Asimetrično ratovanje]] * ''[[Nikaragva protiv Sjedinjenih Država]]'' * [[Građanski rat u Šri Lanki]] * [[Zaštita kritične infrastrukture]] * [[Proaktivna sajber odbrana]] * [[Nekonvencionalno ratovanje]] * [[Korporativni rat]] * [[Ekonomski rat]] * [[Psihološki rat]] * [[Političko ratovanje]] * [[Organizirani kriminal]] * [[Hladni rat|Novi rizici i mjere za sprečavanje eskalacije]] * [[Internet manipulacija]] * [[Ubrzani pluralizam]] * [[Destabilizacija]] * [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]] * [[Taktika kupusa]] * [[Jedinica 29155]] == Reference == {{reflist}} == Dopunska literatura== *{{cite book |title=Hybrid War: A New Paradigm for Stability Operations in Failing States |last=Bond |first=Margaret S. |year=2007 |publisher=USAWC Strategy Research Project. U.S. Army War College |location=Carlisle Barracks, Pa |url=https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA468398.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100510121709/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA468398&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf |url-status=live |archive-date=May 10, 2010 }} *{{cite journal |title=Training a 'Hybrid' Warrior |last=Cuomo |first=Scott A. |author2=Brian J. Donlon |year=2008 |journal=Marine Corps Gazette |url=http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20101017000157/http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-date=2010-10-17 |url-status=dead }} *{{cite book |title= The Hybrid Threat Concept: Contemporary War, Military Planning and the Advent of Unrestricted Operational Art|last=Fleming|first=Brian P.|year=2011 |publisher=U.S. Army School of Advanced Military Studies (SAMS), U.S. Army Command & General Staff College|location=Fort Leavenworth, KS|url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/cdm/singleitem/collection/p4013coll3/id/2752/rec/1}} * {{cite web |last=Galeotti |first=Mark |title=I'm Sorry for Creating the 'Gerasimov Doctrine' |date=5 March 2018 |url=https://foreignpolicy.com/2018/03/05/im-sorry-for-creating-the-gerasimov-doctrine/ |website=Foreign Policy |publisher=Slate Group |access-date=19 March 2022}} * {{cite journal |last=Galeotti |first=Mark |title=The mythical 'Gerasimov Doctrine' and the language of threat |journal=Critical Studies on Security |url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21624887.2018.1441623 |issn=2162-4887 |publisher=Informa UK Limited |volume=7 |issue=2 |date=2018 |pages=157–161 |doi=10.1080/21624887.2018.1441623 |s2cid=159811828 |oclc=8319522816}} *{{cite journal |title=Thoughts on Hybrid Conflict |last=Glenn |first=Russell W |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/188-glenn.pdf }} *{{cite book |title=Hybrid Wars |last=Grant |first=Greg |date=May 1, 2008 |publisher=Government Executive |url=http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |access-date=7 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100808182334/http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |archive-date=8 August 2010 |url-status=dead }} *{{cite journal |title=Future Thoughts on Hybrid Threats |last=Hoffman |first=Frank G |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/189-hoffman.pdf }} *{{cite journal |title=How Marines are preparing for hybrid wars |last=Hoffman |first=Frank G. |date=March 2006 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2006/03/1813952/ }} *{{cite book |title=Hybrid warfare and challenges |last=Hoffman |first=Frank G. |year=2009 |publisher=JFQ: Joint Force Quarterly |pages=34–48 |url=http://www.potomacinstitute.org/attachments/120_Hoffman_JFQ_109.pdf }} *{{cite book|url=http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf|title=Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars Proceedings|last=Hoffman|first=Frank G|date=November 2005|pages=1–2|author2=Mattis, James N.|access-date=July 11, 2017}} *{{cite journal |title=Good advice: Hybrid warfare demands an indirect approach |last=Killebrew |first=Robert |date=June 2008 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2008/06/3483224/ }} *{{cite journal |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last=Pindjak |first=Peter |journal=NATO Review |year=2014 |issn=0255-3813 |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm}} *{{cite journal |last1=Stowell |first1=Joshua |title=What is Hybrid Warfare? |journal=Global Security Review |date=April 15, 2018 |url=https://globalsecurityreview.com/hybrid-and-non-linear-warfare-systematically-erases-the-divide-between-war-peace/ |access-date=4 August 2018}} *Vision-Alonzo, G. (2017). ''The Carrera Revolt and "Hybrid Warfare" in Nineteenth Century Central America''. London: Palgrave Macmillan. {{ISBN|978-3-319-58340-2}}. == Vanjski linkovi == {{Portal|Rat}} {{Wiktionary}} *[http://www.gao.gov/products/GAO-10-1036R?source=ra U.S. GAO – Hybrid Warfare] *[https://web.archive.org/web/20150207151453/http://www.eventanizer.com/MSC2015/MunichSecurityReport2015.pdf MunichSecurityReport2015 section 3] [[Kategorija:Ratovanje po vrsti]] [[Kategorija:Ratovanje nakon 1945.]] [[Kategorija:Političke nauke]] f3a1xy0gpvo7bqwkn472rzi5ttjldrl 3429177 3429176 2022-08-28T13:37:16Z 21775198.138-dopisnik 131410 /* Definicija */ wikitext text/x-wiki {{historija ratova}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi Nyagudi |url=https://figshare.com/ndownloader/files/34597700 |title=Election Shenanigans Kenya Hybrid Warfare |publisher=Figshare |date=31 March 2022 |access-date=31 March 2022}}</ref> <ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/triton-malware-dangers-industrial-system-sabotage?CNDID=50121752|title=Menacing Malware Shows the Dangers of Industrial System Sabotage|magazine=Wired}}</ref> s drugim metodima uticaja, kao što su [[lažne vijesti]],<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/free-speech-issue-tech-turmoil-new-censorship?CNDID=50121752|title=It's the (Democracy-Poisoning) Golden Age of Free Speech|magazine=Wired}}</ref> [[diplomatija]], [[zakonska zaštita]] i [[strana izborna intervencija]].<ref>{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|language=en|access-date=2018-01-31|quote=[...] hybrid warfare: the blending of diplomacy, politics, media, cyberspace, and military force to destabilize and undermine an opponent’s government.}}</ref><ref name="nextgov">{{cite web |url=http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |title=Defense lacks doctrine to guide it through cyberwarfare |publisher=nexgov.com |access-date=2010-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303132743/http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |archive-date=2012-03-03 |url-status=dead }}</ref> Kombinujući kibernetičke operacije sa subverzivnim naporima, agresor namerava da izbegne pripisivanje ili odmazdu.<ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |publisher=NATO Review |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together?}}</ref> Koncept hibridnog ratovanja kritizirali su brojni akademci i praktičari zbog njegove navodne nejasnoće, njegovih spornih konstitutivnih elemenata i navodnih historijskih izobličenja. == Definicija == {{citat|“Svako doba ima svoju vrstu rata, svoje ograničavajuće uslove i svoje posebne predrasude.“ | izvor = —[[Carl von Clausewitz]]<ref name="Clausewitz">{{cite book |last1=von Clausewitz |first1=Carl |date=1989 |title=On War |editor1-last=Howard |editor1-first=Michael |editor2-last=Paret |editor2-first=Peter |publisher=Princeton University Press |publication-place=Princeton, NJ |page=593}}</ref> | salign = Middle | width = 300px }} Ne postoji univerzalno prihvaćena definicija hibridnog ratovanja; raspravlja se da li je termin uopće koristan. Neki tvrde da je termin previše apstraktan i da je samo najnoviji termin da se odnosi na [[neregularno ratovanje|neregularne metode]] da bi se suprotstavio [[Konvencionalno ratovanje|konvencionalno]] superiornoj sili. Apstraktnost termina znači da se često koristi kao sveobuhvatni termin za sve nelinearne prijetnje.<ref name="SWJ_IS">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-islamic-state-is-a-hybrid-threat-why-does-that-matter |title=The Islamic State is a Hybrid Threat: Why Does That Matter? |last1=Jasper |first1=Scott |last2=Moreland |first2=Scott |date=2014-12-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref><ref name="hybrid_threat_concept">{{cite web |url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |title=Hybrid threat concept: contemporary war, military planning and the advent of unrestricted operational art. |last1=Fleming |first1=Brian P. |date=2011-05-19 |publisher=United States Army Command and General Staff College |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320095926/http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |archive-date=2017-03-20 |url-status=live}}</ref><ref name="hybrid_wars">{{cite web |url=http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |title=Hybrid Wars |last1=Grant |first1=Greg |date=2008-05-01 |website=Government Executive |publisher=National Journal Group |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920050554/http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |archive-date=2015-09-20 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Burkle|first=Frederick |date=24 March 2022 |title=Bastardizing Peacekeeping and the Birth of Hybrid Warfare |journal=Prehospital and Disaster Medicine|language=en |volume=37 |issue=2 |pages=147–149 |doi= 10.1017/S1049023X22000425 |pmid=35322776 |s2cid=247617444 }}</ref> Hibridni rat je rat koji uključuje neke, dijelove ili sve sljedeće aspekte: * ''Nestandardni, složeni i fluidni protivnik.'' Hibridni protivnik može biti državni ili nedržavni. Na primjer, u [[Libanski rat 2006.|Ratu između Izraela i Hezbolaha]] 2006. i [[Sirijski građanski rat|Sirijskom građanskom ratu]], glavni protivnici su nedržavni entiteti unutar državnog sistema. Nedržavni akteri mogu djelovati kao [[proksi rat|proksi]] za zemlje, ali imaju i nezavisne agende. Na primjer, [[Iran]] je sponzor [[Hezbolah]]a, ali je Hezbolahova, a ne iranska agenda rezultirala otmicom [[izrael]]skih trupa koja je dovela do rata između Izraela i Hezbolaha. S druge strane, [[Rat u Donbasu (2014–2022)|Rusko učešće u Ukrajini]] može se opisati kao tradicionalni državni akter koji vodi hibridni rat (pored korištenja lokalnog hibridnog proksija), iako [[Rusija]] poriče umiješanost u sukob u [[Ukrajina|Ukrajini]] 2014.<ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques |title= Hybrid War: Old Concept, New Techniques |last1=Deep |first1=Alex |date=2015-03-02 |website=[[Small Wars Journal]] |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref> * ''Upotreba kombinacije konvencionalnih i neregularnih metoda.'' Metodi i taktike mogu uključivati [[konvencionalno ratovanje|konvencionalne sposobnosti]], neregularne taktike, neregularne formacije, diplomatiju, politiku, [[terorizam|terorističke]] akte, neselektivno nasilje i kriminalne aktivnosti. Hibridni protivnik također može koristiti tajne radnje kako bi izbjegao pripisivanje ili odmazdu. Metodi se koriste istovremeno u cijelom spektru sukoba uz jedinstvenu strategiju. Nedavni primjer su transnacionalne težnje [[Islamska Država Iraka i Levanta|Islamske Države]], kombinovane taktike, strukturirane formacije i okrutna upotreba [[terorizam|terorizma]] kao dijela njenog arsenala.<ref name="SWJ_IS" /><ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="SWJ_hybrid_war" /><ref name="NATO_deterring">{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last1=Pindják |first1=Peter |date=2014-11-18 |website=NATO Review |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206021422/http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |archive-date=2015-12-06 |url-status=live}}</ref><ref name="Hoffman1">{{cite book |last1=Hoffman |first1=Frank |date=2007 |title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid War |publisher=Potomac Institute for Policy Studies |publication-place=Arlington |page=24}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|access-date=2018-01-22}}</ref> * ''Fleksibilan i brz odgovor.'' Naprimjer, odgovor [[Islam]]ske države na kampanju zračnog bombardovanja [[SAD]]-a bio je brzo smanjenje upotrebe [[sigurnosni kontrolni punkt|kontrolnih punktova]], velikih konvoja i mobilnih [[telefon]]a. Militanti su se raspršili i među civilnim stanovništvom. Civili kao [[kolateralna šteta]] od zračnih napada mogu se koristiti kao efikasan alat za regrutaciju.<ref name="hybrid_threat_concept" /><ref name="BBC_IS_adapting">{{cite news |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |title=Islamic State 'adapting to US-led air strikes' |last1=El Mawy |first1=Reda |date=2014-09-30 |work=[[BBC News]] |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150713181412/http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |archive-date=2015-07-13 |url-status=live}}</ref> *''Upotreba naprednih sistema naoružanja i drugih disruptivnih tehnologija.'' Takvo oružje se sada može kupiti po povoljnim cijenama.<ref>{{cite journal|author=Whitney, Craig R.|date=December 2012|url= http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |title=Ruling Arms|journal=World Policy Journal |volume= 29|issue= 4|pages=86–93|doi=10.1177/0740277512470932|access-date=17 June 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20121228041202/http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |archive-date=28 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|author1=Schroeder, Matt |author2=Lamb, Guy |name-list-style=amp |date= 2006|url= https://fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |title=The Illicit Arms Trade in Africa|work=African Analyst |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221133132/http://www.fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |archive-date=21 February 2007 |access-date=17 June 2016}}</ref> Štaviše, druge nove tehnologije se prilagođavaju bojnom polju, kao što su mobilne mreže. Godine 2006. [[Hezbolah]] je bio naoružan oružjem visoke [[tehnologija|tehnologije]], kao što su [[navođeni projektil|precizno navođeni projektili]], koje [[nacionalna država|nacionalne države]] obično koriste. Hezbolahove snage su oborile [[izrael]]ske [[helikopter]]e, teško oštetile patrolni čamac bojevim projektilom i uništile teško oklopljene [[tenk]]ove, ispaljivanjem vođenih projektila iz skrivenih bunkera. Također je koristio [[Bespilotna letelica|letalne bespilotne letjelice]] za prikupljanje obaveštajnih podataka, komunicirao šifrovanim [[mobilni telefon|mobilnim telefonima]] i posmatrao kretanje izraelskih trupa pomoću termalne [[uređaj za noćno osmatranje|opreme za noćno osmatranje]].<ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war"/> * ''Upotreba [[masovna komunikacija|masovne komunikacije]] za [[propaganda|propagandu]].'' Rast mreža masovne komunikacije nudi moćne alate za propagandu i regrutaciju.<ref name="SWJ_IS" /><ref name=":0"/> Upotreba [[web-stranica lažnih vijesti]] za širenje lažnih priča mogući je element hibridnog ratovanja.<ref>Lucian Kim, [https://web.archive.org/web/20160208082158/http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/02/07/russia-having-success-in-hybrid-war-against-germany/ Russia having success in hybrid war against Germany), Reuters (February 7, 2016).]</ref><ref>Sean Sullivan, [https://labsblog.f-secure.com/2016/11/24/a-joint-centre-to-combat-hybrid-warfare-threats/ A Joint Centre To Combat Hybrid Warfare Threats], F-Secure (November 24, 2016).</ref> * ''Tri različita bojna polja.'' To su konvencionalno [[bojno polje]], autohtono stanovništvo zone sukoba i međunarodna zajednica.<ref name="NATO_deterring" /><ref name="McCuen">{{cite journal|last1=McCuen|first1=John J.|title=Hybrid Wars|url=https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf|journal=Military Review|volume=88|issue=2|pages=107}}</ref> === Ostale definicije === Načelnik štaba američke vojske definirao je hibridnu prijetnju kao protivnika koji uključuje "raznovrsne i dinamične kombinacije konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sposobnosti."<ref name="hybrid_threat_concept"/> [[Komanda združenih snaga Sjedinjenih Država|Komanda združenih snaga SAD]] definira hibridnu prijetnju kao "svakog protivnika koji istovremeno i prilagodljivo koristi prilagođenu mješavinu konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sredstava ili aktivnosti u operativnom borbenom prostoru. Umjesto jedan entitet, hibridna prijetnja ili izazivač može biti kombinacija državnih i nedržavnih aktera."<ref name="hybrid_threat_concept" /> [[Vojska SAD]] definirala je hibridnu prijetnju 2011. godine kao "raznovrsnu i dinamičnu kombinaciju regularnih snaga, neregularnih snaga, kriminalnih elemenata ili kombinaciju ovih snaga i elemenata koji su svi ujedinjeni radi postizanja obostrano korisnih efekata."<ref name ="hybrid_threat_concept"/> [[NATO]] koristi termin da opiše "protivnike sa sposobnošću da istovremeno koriste konvencionalna i nekonvencionalna sredstva prilagodljivo u postizanju svojih ciljeva." Bivši načelnik američke vojske [[George W. Casey Jr.]] govorio je o novoj vrsti rata koja će postati sve češća u budućnosti: "Hibrid neregularnog i konvencionalnog ratovanja."<ref name="hybrid_wars"/> Prema inaugurisanom 2017. [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]], "hibridne prijetnje su metode i aktivnosti koje su usmjerene na ranjivosti protivnika" gdje je "opseg metoda i aktivnosti širok".<ref>{{Cite news|url= https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats/|title=HYBRID THREATS – Hybrid CoE|work=Hybrid CoE|access-date=2018-01-31|language=en-US}}</ref> ===Odnos prema sivoj zoni === {{Također pogledajte|Siva zona (međunarodni odnosi)}} Koncept [[sukob u sivoj zoni|sukoba u sivoj zoni]] ili ratovanja razlikuje se od koncepta hibridnog ratovanja,<ref name=":3">{{cite journal|last1=Stoker|first1=Donald|last2=Whiteside|first2=Craig|date=Winter 2020|title=Blurred Lines: Gray-Zone Conflflict and Hybrid War—Two Failures of American Strategic Thinking|url=https://digital-commons.usnwc.edu/nwc-review/vol73/iss1/4/|journal=Naval War College Review|volume=73|issue=1|pages=1–37}}</ref> although the two are intimately linked as in the modern era states most often apply unconventional tools and hybrid techniques in the grey-zone.<ref>{{cite web |last1=Carment |first1=David |last2=Belo |first2=Dani |title=Gray-zone Conflict Management: Theory, Evidence, and Challenges |url=https://www.airuniversity.af.edu/JEMEAA/Display/Article/2213954/gray-zone-conflict-management-theory-evidence-and-challenges/ |website=www.airuniversity.af.edu |publisher=Air Force University |access-date=18 February 2021}}</ref> Međutim, mnogi od nekonvencionalnih alata koje koriste države u sivoj zoni, kao što su propagandne kampanje, ekonomski pritisak i korištenje nedržavnih [[entitet]]a, ne prelazeći prag formalizirane agresije na državnom nivou.<ref name="CGAI 2019" >{{cite web |last1=Belo |first1=Dani |last2=Carment |first2=David |title=Grey-Zone Conflict: Implications for Conflict Management |url=https://www.cgai.ca/grey_zone_conflict_implications_for_conflict_management |website=www.cgai.ca |publisher=CGAI |access-date=24 February 2021}}</ref> == Također pogledajte== * [[Aktivne mjere]] * [[Asimetrično ratovanje]] * ''[[Nikaragva protiv Sjedinjenih Država]]'' * [[Građanski rat u Šri Lanki]] * [[Zaštita kritične infrastrukture]] * [[Proaktivna sajber odbrana]] * [[Nekonvencionalno ratovanje]] * [[Korporativni rat]] * [[Ekonomski rat]] * [[Psihološki rat]] * [[Političko ratovanje]] * [[Organizirani kriminal]] * [[Hladni rat|Novi rizici i mjere za sprečavanje eskalacije]] * [[Internet manipulacija]] * [[Ubrzani pluralizam]] * [[Destabilizacija]] * [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]] * [[Taktika kupusa]] * [[Jedinica 29155]] == Reference == {{reflist}} == Dopunska literatura== *{{cite book |title=Hybrid War: A New Paradigm for Stability Operations in Failing States |last=Bond |first=Margaret S. |year=2007 |publisher=USAWC Strategy Research Project. U.S. Army War College |location=Carlisle Barracks, Pa |url=https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA468398.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100510121709/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA468398&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf |url-status=live |archive-date=May 10, 2010 }} *{{cite journal |title=Training a 'Hybrid' Warrior |last=Cuomo |first=Scott A. |author2=Brian J. Donlon |year=2008 |journal=Marine Corps Gazette |url=http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20101017000157/http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-date=2010-10-17 |url-status=dead }} *{{cite book |title= The Hybrid Threat Concept: Contemporary War, Military Planning and the Advent of Unrestricted Operational Art|last=Fleming|first=Brian P.|year=2011 |publisher=U.S. Army School of Advanced Military Studies (SAMS), U.S. Army Command & General Staff College|location=Fort Leavenworth, KS|url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/cdm/singleitem/collection/p4013coll3/id/2752/rec/1}} * {{cite web |last=Galeotti |first=Mark |title=I'm Sorry for Creating the 'Gerasimov Doctrine' |date=5 March 2018 |url=https://foreignpolicy.com/2018/03/05/im-sorry-for-creating-the-gerasimov-doctrine/ |website=Foreign Policy |publisher=Slate Group |access-date=19 March 2022}} * {{cite journal |last=Galeotti |first=Mark |title=The mythical 'Gerasimov Doctrine' and the language of threat |journal=Critical Studies on Security |url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21624887.2018.1441623 |issn=2162-4887 |publisher=Informa UK Limited |volume=7 |issue=2 |date=2018 |pages=157–161 |doi=10.1080/21624887.2018.1441623 |s2cid=159811828 |oclc=8319522816}} *{{cite journal |title=Thoughts on Hybrid Conflict |last=Glenn |first=Russell W |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/188-glenn.pdf }} *{{cite book |title=Hybrid Wars |last=Grant |first=Greg |date=May 1, 2008 |publisher=Government Executive |url=http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |access-date=7 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100808182334/http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |archive-date=8 August 2010 |url-status=dead }} *{{cite journal |title=Future Thoughts on Hybrid Threats |last=Hoffman |first=Frank G |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/189-hoffman.pdf }} *{{cite journal |title=How Marines are preparing for hybrid wars |last=Hoffman |first=Frank G. |date=March 2006 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2006/03/1813952/ }} *{{cite book |title=Hybrid warfare and challenges |last=Hoffman |first=Frank G. |year=2009 |publisher=JFQ: Joint Force Quarterly |pages=34–48 |url=http://www.potomacinstitute.org/attachments/120_Hoffman_JFQ_109.pdf }} *{{cite book|url=http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf|title=Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars Proceedings|last=Hoffman|first=Frank G|date=November 2005|pages=1–2|author2=Mattis, James N.|access-date=July 11, 2017}} *{{cite journal |title=Good advice: Hybrid warfare demands an indirect approach |last=Killebrew |first=Robert |date=June 2008 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2008/06/3483224/ }} *{{cite journal |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last=Pindjak |first=Peter |journal=NATO Review |year=2014 |issn=0255-3813 |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm}} *{{cite journal |last1=Stowell |first1=Joshua |title=What is Hybrid Warfare? |journal=Global Security Review |date=April 15, 2018 |url=https://globalsecurityreview.com/hybrid-and-non-linear-warfare-systematically-erases-the-divide-between-war-peace/ |access-date=4 August 2018}} *Vision-Alonzo, G. (2017). ''The Carrera Revolt and "Hybrid Warfare" in Nineteenth Century Central America''. London: Palgrave Macmillan. {{ISBN|978-3-319-58340-2}}. == Vanjski linkovi == {{Portal|Rat}} {{Wiktionary}} *[http://www.gao.gov/products/GAO-10-1036R?source=ra U.S. GAO – Hybrid Warfare] *[https://web.archive.org/web/20150207151453/http://www.eventanizer.com/MSC2015/MunichSecurityReport2015.pdf MunichSecurityReport2015 section 3] [[Kategorija:Ratovanje po vrsti]] [[Kategorija:Ratovanje nakon 1945.]] [[Kategorija:Političke nauke]] 7tb8k4obp2hibl8zgtnvlvbatrwvo16 3429179 3429177 2022-08-28T13:56:41Z 21775198.138-dopisnik 131410 /* Definicija */ wikitext text/x-wiki {{historija ratova}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi Nyagudi |url=https://figshare.com/ndownloader/files/34597700 |title=Election Shenanigans Kenya Hybrid Warfare |publisher=Figshare |date=31 March 2022 |access-date=31 March 2022}}</ref> <ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/triton-malware-dangers-industrial-system-sabotage?CNDID=50121752|title=Menacing Malware Shows the Dangers of Industrial System Sabotage|magazine=Wired}}</ref> s drugim metodima uticaja, kao što su [[lažne vijesti]],<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/free-speech-issue-tech-turmoil-new-censorship?CNDID=50121752|title=It's the (Democracy-Poisoning) Golden Age of Free Speech|magazine=Wired}}</ref> [[diplomatija]], [[zakonska zaštita]] i [[strana izborna intervencija]].<ref>{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|language=en|access-date=2018-01-31|quote=[...] hybrid warfare: the blending of diplomacy, politics, media, cyberspace, and military force to destabilize and undermine an opponent’s government.}}</ref><ref name="nextgov">{{cite web |url=http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |title=Defense lacks doctrine to guide it through cyberwarfare |publisher=nexgov.com |access-date=2010-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303132743/http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |archive-date=2012-03-03 |url-status=dead }}</ref> Kombinujući kibernetičke operacije sa subverzivnim naporima, agresor namerava da izbegne pripisivanje ili odmazdu.<ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |publisher=NATO Review |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together?}}</ref> Koncept hibridnog ratovanja kritizirali su brojni akademci i praktičari zbog njegove navodne nejasnoće, njegovih spornih konstitutivnih elemenata i navodnih historijskih izobličenja. == Definicija == {{citat|“Svako doba ima svoju vrstu rata, svoje ograničavajuće uslove i svoje posebne predrasude.“ | izvor = —[[Carl von Clausewitz]]<ref name="Clausewitz">{{cite book |last1=von Clausewitz |first1=Carl |date=1989 |title=On War |editor1-last=Howard |editor1-first=Michael |editor2-last=Paret |editor2-first=Peter |publisher=Princeton University Press |publication-place=Princeton, NJ |page=593}}</ref> | salign = Middle | width = 300px }} Ne postoji univerzalno prihvaćena definicija hibridnog ratovanja; raspravlja se da li je termin uopće koristan. Neki tvrde da je termin previše apstraktan i da je samo najnoviji termin da se odnosi na [[neregularno ratovanje|neregularne metode]] da bi se suprotstavio [[Konvencionalno ratovanje|konvencionalno]] superiornoj sili. Apstraktnost termina znači da se često koristi kao sveobuhvatni termin za sve nelinearne prijetnje.<ref name="SWJ_IS">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-islamic-state-is-a-hybrid-threat-why-does-that-matter |title=The Islamic State is a Hybrid Threat: Why Does That Matter? |last1=Jasper |first1=Scott |last2=Moreland |first2=Scott |date=2014-12-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref><ref name="hybrid_threat_concept">{{cite web |url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |title=Hybrid threat concept: contemporary war, military planning and the advent of unrestricted operational art. |last1=Fleming |first1=Brian P. |date=2011-05-19 |publisher=United States Army Command and General Staff College |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320095926/http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |archive-date=2017-03-20 |url-status=live}}</ref><ref name="hybrid_wars">{{cite web |url=http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |title=Hybrid Wars |last1=Grant |first1=Greg |date=2008-05-01 |website=Government Executive |publisher=National Journal Group |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920050554/http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |archive-date=2015-09-20 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Burkle|first=Frederick |date=24 March 2022 |title=Bastardizing Peacekeeping and the Birth of Hybrid Warfare |journal=Prehospital and Disaster Medicine|language=en |volume=37 |issue=2 |pages=147–149 |doi= 10.1017/S1049023X22000425 |pmid=35322776 |s2cid=247617444 }}</ref> Hibridni rat je rat koji uključuje neke, dijelove ili sve sljedeće aspekte: * ''Nestandardni, složeni i fluidni protivnik.'' Hibridni protivnik može biti državni ili nedržavni. Na primjer, u [[Libanski rat 2006.|Ratu između Izraela i Hezbolaha]] 2006. i [[Sirijski građanski rat|Sirijskom građanskom ratu]], glavni protivnici su nedržavni entiteti unutar državnog sistema. Nedržavni akteri mogu djelovati kao [[proksi rat|proksi]] za zemlje, ali imaju i nezavisne agende. Na primjer, [[Iran]] je sponzor [[Hezbolah]]a, ali je Hezbolahova, a ne iranska agenda rezultirala otmicom [[izrael]]skih trupa koja je dovela do rata između Izraela i Hezbolaha. S druge strane, [[Rat u Donbasu (2014–2022)|Rusko učešće u Ukrajini]] može se opisati kao tradicionalni državni akter koji vodi hibridni rat (pored korištenja lokalnog hibridnog proksija), iako [[Rusija]] poriče umiješanost u sukob u [[Ukrajina|Ukrajini]] 2014.<ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques |title= Hybrid War: Old Concept, New Techniques |last1=Deep |first1=Alex |date=2015-03-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref> * ''Upotreba kombinacije konvencionalnih i neregularnih metoda.'' Metodi i taktike mogu uključivati [[konvencionalno ratovanje|konvencionalne sposobnosti]], neregularne taktike, neregularne formacije, diplomatiju, politiku, [[terorizam|terorističke]] akte, neselektivno nasilje i kriminalne aktivnosti. Hibridni protivnik također može koristiti tajne radnje kako bi izbjegao pripisivanje ili odmazdu. Metodi se koriste istovremeno u cijelom spektru sukoba uz jedinstvenu strategiju. Nedavni primjer su transnacionalne težnje [[Islamska Država Iraka i Levanta|Islamske Države]], kombinovane taktike, strukturirane formacije i okrutna upotreba [[terorizam|terorizma]] kao dijela njenog arsenala.<ref name="SWJ_IS" /><ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="SWJ_hybrid_war" /><ref name="NATO_deterring">{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last1=Pindják |first1=Peter |date=2014-11-18 |website=NATO Review |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206021422/http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |archive-date=2015-12-06 |url-status=live}}</ref><ref name="Hoffman1">{{cite book |last1=Hoffman |first1=Frank |date=2007 |title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid War |publisher=Potomac Institute for Policy Studies |publication-place=Arlington |page=24}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|access-date=2018-01-22}}</ref> * ''Fleksibilan i brz odgovor.'' Naprimjer, odgovor [[Islam]]ske države na kampanju zračnog bombardovanja [[SAD]]-a bio je brzo smanjenje upotrebe [[sigurnosni kontrolni punkt|kontrolnih punktova]], velikih konvoja i mobilnih [[telefon]]a. Militanti su se raspršili i među civilnim stanovništvom. Civili kao [[kolateralna šteta]] od zračnih napada mogu se koristiti kao efikasan alat za regrutaciju.<ref name="hybrid_threat_concept" /><ref name="BBC_IS_adapting">{{cite news |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |title=Islamic State 'adapting to US-led air strikes' |last1=El Mawy |first1=Reda |date=2014-09-30 |work=[[BBC News]] |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150713181412/http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |archive-date=2015-07-13 |url-status=live}}</ref> *''Upotreba naprednih sistema naoružanja i drugih disruptivnih tehnologija.'' Takvo oružje se sada može kupiti po povoljnim cijenama.<ref>{{cite journal|author=Whitney, Craig R.|date=December 2012|url= http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |title=Ruling Arms|journal=World Policy Journal |volume= 29|issue= 4|pages=86–93|doi=10.1177/0740277512470932|access-date=17 June 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20121228041202/http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |archive-date=28 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|author1=Schroeder, Matt |author2=Lamb, Guy |name-list-style=amp |date= 2006|url= https://fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |title=The Illicit Arms Trade in Africa|work=African Analyst |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221133132/http://www.fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |archive-date=21 February 2007 |access-date=17 June 2016}}</ref> Štaviše, druge nove tehnologije se prilagođavaju bojnom polju, kao što su mobilne mreže. Godine 2006. [[Hezbolah]] je bio naoružan oružjem visoke [[tehnologija|tehnologije]], kao što su [[navođeni projektil|precizno navođeni projektili]], koje [[nacionalna država|nacionalne države]] obično koriste. Hezbolahove snage su oborile [[izrael]]ske [[helikopter]]e, teško oštetile patrolni čamac bojevim projektilom i uništile teško oklopljene [[tenk]]ove, ispaljivanjem vođenih projektila iz skrivenih bunkera. Također je koristio [[Bespilotna letelica|letalne bespilotne letjelice]] za prikupljanje obaveštajnih podataka, komunicirao šifrovanim [[mobilni telefon|mobilnim telefonima]] i posmatrao kretanje izraelskih trupa pomoću termalne [[uređaj za noćno osmatranje|opreme za noćno osmatranje]].<ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war"/> * ''Upotreba [[masovna komunikacija|masovne komunikacije]] za [[propaganda|propagandu]].'' Rast mreža masovne komunikacije nudi moćne alate za propagandu i regrutaciju.<ref name="SWJ_IS" /><ref name=":0"/> Upotreba [[web-stranica lažnih vijesti]] za širenje lažnih priča mogući je element hibridnog ratovanja.<ref>Lucian Kim, [https://web.archive.org/web/20160208082158/http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/02/07/russia-having-success-in-hybrid-war-against-germany/ Russia having success in hybrid war against Germany), Reuters (February 7, 2016).]</ref><ref>Sean Sullivan, [https://labsblog.f-secure.com/2016/11/24/a-joint-centre-to-combat-hybrid-warfare-threats/ A Joint Centre To Combat Hybrid Warfare Threats], F-Secure (November 24, 2016).</ref> * ''Tri različita bojna polja.'' To su konvencionalno [[bojno polje]], autohtono stanovništvo zone sukoba i međunarodna zajednica.<ref name="NATO_deterring" /><ref name="McCuen">{{cite journal|last1=McCuen|first1=John J.|title=Hybrid Wars|url=https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf|journal=Military Review|volume=88|issue=2|pages=107}}</ref> === Ostale definicije === Načelnik štaba američke vojske definirao je hibridnu prijetnju kao protivnika koji uključuje "raznovrsne i dinamične kombinacije konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sposobnosti."<ref name="hybrid_threat_concept"/> [[Komanda združenih snaga Sjedinjenih Država|Komanda združenih snaga SAD]] definira hibridnu prijetnju kao "svakog protivnika koji istovremeno i prilagodljivo koristi prilagođenu mješavinu konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sredstava ili aktivnosti u operativnom borbenom prostoru. Umjesto jedan entitet, hibridna prijetnja ili izazivač može biti kombinacija državnih i nedržavnih aktera."<ref name="hybrid_threat_concept" /> [[Vojska SAD]] definirala je hibridnu prijetnju 2011. godine kao "raznovrsnu i dinamičnu kombinaciju regularnih snaga, neregularnih snaga, kriminalnih elemenata ili kombinaciju ovih snaga i elemenata koji su svi ujedinjeni radi postizanja obostrano korisnih efekata."<ref name ="hybrid_threat_concept"/> [[NATO]] koristi termin da opiše "protivnike sa sposobnošću da istovremeno koriste konvencionalna i nekonvencionalna sredstva prilagodljivo u postizanju svojih ciljeva." Bivši načelnik američke vojske [[George W. Casey Jr.]] govorio je o novoj vrsti rata koja će postati sve češća u budućnosti: "Hibrid neregularnog i konvencionalnog ratovanja."<ref name="hybrid_wars"/> Prema inaugurisanom 2017. [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]], "hibridne prijetnje su metode i aktivnosti koje su usmjerene na ranjivosti protivnika" gdje je "opseg metoda i aktivnosti širok".<ref>{{Cite news|url= https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats/|title=HYBRID THREATS – Hybrid CoE|work=Hybrid CoE|access-date=2018-01-31|language=en-US}}</ref> ===Odnos prema sivoj zoni === {{Također pogledajte|Siva zona (međunarodni odnosi)}} Koncept [[sukob u sivoj zoni|sukoba u sivoj zoni]] ili ratovanja razlikuje se od koncepta hibridnog ratovanja,<ref name=":3">{{cite journal|last1=Stoker|first1=Donald|last2=Whiteside|first2=Craig|date=Winter 2020|title=Blurred Lines: Gray-Zone Conflflict and Hybrid War—Two Failures of American Strategic Thinking|url=https://digital-commons.usnwc.edu/nwc-review/vol73/iss1/4/|journal=Naval War College Review|volume=73|issue=1|pages=1–37}}</ref> although the two are intimately linked as in the modern era states most often apply unconventional tools and hybrid techniques in the grey-zone.<ref>{{cite web |last1=Carment |first1=David |last2=Belo |first2=Dani |title=Gray-zone Conflict Management: Theory, Evidence, and Challenges |url=https://www.airuniversity.af.edu/JEMEAA/Display/Article/2213954/gray-zone-conflict-management-theory-evidence-and-challenges/ |website=www.airuniversity.af.edu |publisher=Air Force University |access-date=18 February 2021}}</ref> Međutim, mnogi od nekonvencionalnih alata koje koriste države u sivoj zoni, kao što su propagandne kampanje, ekonomski pritisak i korištenje nedržavnih [[entitet]]a, ne prelazeći prag formalizirane agresije na državnom nivou.<ref name="CGAI 2019" >{{cite web |last1=Belo |first1=Dani |last2=Carment |first2=David |title=Grey-Zone Conflict: Implications for Conflict Management |url=https://www.cgai.ca/grey_zone_conflict_implications_for_conflict_management |website=www.cgai.ca |publisher=CGAI |access-date=24 February 2021}}</ref> == Također pogledajte== * [[Aktivne mjere]] * [[Asimetrično ratovanje]] * ''[[Nikaragva protiv Sjedinjenih Država]]'' * [[Građanski rat u Šri Lanki]] * [[Zaštita kritične infrastrukture]] * [[Proaktivna sajber odbrana]] * [[Nekonvencionalno ratovanje]] * [[Korporativni rat]] * [[Ekonomski rat]] * [[Psihološki rat]] * [[Političko ratovanje]] * [[Organizirani kriminal]] * [[Hladni rat|Novi rizici i mjere za sprečavanje eskalacije]] * [[Internet manipulacija]] * [[Ubrzani pluralizam]] * [[Destabilizacija]] * [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]] * [[Taktika kupusa]] * [[Jedinica 29155]] == Reference == {{reflist}} == Dopunska literatura== *{{cite book |title=Hybrid War: A New Paradigm for Stability Operations in Failing States |last=Bond |first=Margaret S. |year=2007 |publisher=USAWC Strategy Research Project. U.S. Army War College |location=Carlisle Barracks, Pa |url=https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA468398.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100510121709/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA468398&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf |url-status=live |archive-date=May 10, 2010 }} *{{cite journal |title=Training a 'Hybrid' Warrior |last=Cuomo |first=Scott A. |author2=Brian J. Donlon |year=2008 |journal=Marine Corps Gazette |url=http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20101017000157/http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-date=2010-10-17 |url-status=dead }} *{{cite book |title= The Hybrid Threat Concept: Contemporary War, Military Planning and the Advent of Unrestricted Operational Art|last=Fleming|first=Brian P.|year=2011 |publisher=U.S. Army School of Advanced Military Studies (SAMS), U.S. Army Command & General Staff College|location=Fort Leavenworth, KS|url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/cdm/singleitem/collection/p4013coll3/id/2752/rec/1}} * {{cite web |last=Galeotti |first=Mark |title=I'm Sorry for Creating the 'Gerasimov Doctrine' |date=5 March 2018 |url=https://foreignpolicy.com/2018/03/05/im-sorry-for-creating-the-gerasimov-doctrine/ |website=Foreign Policy |publisher=Slate Group |access-date=19 March 2022}} * {{cite journal |last=Galeotti |first=Mark |title=The mythical 'Gerasimov Doctrine' and the language of threat |journal=Critical Studies on Security |url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21624887.2018.1441623 |issn=2162-4887 |publisher=Informa UK Limited |volume=7 |issue=2 |date=2018 |pages=157–161 |doi=10.1080/21624887.2018.1441623 |s2cid=159811828 |oclc=8319522816}} *{{cite journal |title=Thoughts on Hybrid Conflict |last=Glenn |first=Russell W |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/188-glenn.pdf }} *{{cite book |title=Hybrid Wars |last=Grant |first=Greg |date=May 1, 2008 |publisher=Government Executive |url=http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |access-date=7 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100808182334/http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |archive-date=8 August 2010 |url-status=dead }} *{{cite journal |title=Future Thoughts on Hybrid Threats |last=Hoffman |first=Frank G |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/189-hoffman.pdf }} *{{cite journal |title=How Marines are preparing for hybrid wars |last=Hoffman |first=Frank G. |date=March 2006 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2006/03/1813952/ }} *{{cite book |title=Hybrid warfare and challenges |last=Hoffman |first=Frank G. |year=2009 |publisher=JFQ: Joint Force Quarterly |pages=34–48 |url=http://www.potomacinstitute.org/attachments/120_Hoffman_JFQ_109.pdf }} *{{cite book|url=http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf|title=Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars Proceedings|last=Hoffman|first=Frank G|date=November 2005|pages=1–2|author2=Mattis, James N.|access-date=July 11, 2017}} *{{cite journal |title=Good advice: Hybrid warfare demands an indirect approach |last=Killebrew |first=Robert |date=June 2008 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2008/06/3483224/ }} *{{cite journal |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last=Pindjak |first=Peter |journal=NATO Review |year=2014 |issn=0255-3813 |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm}} *{{cite journal |last1=Stowell |first1=Joshua |title=What is Hybrid Warfare? |journal=Global Security Review |date=April 15, 2018 |url=https://globalsecurityreview.com/hybrid-and-non-linear-warfare-systematically-erases-the-divide-between-war-peace/ |access-date=4 August 2018}} *Vision-Alonzo, G. (2017). ''The Carrera Revolt and "Hybrid Warfare" in Nineteenth Century Central America''. London: Palgrave Macmillan. {{ISBN|978-3-319-58340-2}}. == Vanjski linkovi == {{Portal|Rat}} {{Wiktionary}} *[http://www.gao.gov/products/GAO-10-1036R?source=ra U.S. GAO – Hybrid Warfare] *[https://web.archive.org/web/20150207151453/http://www.eventanizer.com/MSC2015/MunichSecurityReport2015.pdf MunichSecurityReport2015 section 3] [[Kategorija:Ratovanje po vrsti]] [[Kategorija:Ratovanje nakon 1945.]] [[Kategorija:Političke nauke]] jn7oksj2m2xeod47rbajq56qyuhb7ih 3429180 3429179 2022-08-28T13:59:30Z 21775198.138-dopisnik 131410 /* Definicija */ wikitext text/x-wiki {{historija ratova}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi Nyagudi |url=https://figshare.com/ndownloader/files/34597700 |title=Election Shenanigans Kenya Hybrid Warfare |publisher=Figshare |date=31 March 2022 |access-date=31 March 2022}}</ref> <ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/triton-malware-dangers-industrial-system-sabotage?CNDID=50121752|title=Menacing Malware Shows the Dangers of Industrial System Sabotage|magazine=Wired}}</ref> s drugim metodima uticaja, kao što su [[lažne vijesti]],<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/free-speech-issue-tech-turmoil-new-censorship?CNDID=50121752|title=It's the (Democracy-Poisoning) Golden Age of Free Speech|magazine=Wired}}</ref> [[diplomatija]], [[zakonska zaštita]] i [[strana izborna intervencija]].<ref>{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|language=en|access-date=2018-01-31|quote=[...] hybrid warfare: the blending of diplomacy, politics, media, cyberspace, and military force to destabilize and undermine an opponent’s government.}}</ref><ref name="nextgov">{{cite web |url=http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |title=Defense lacks doctrine to guide it through cyberwarfare |publisher=nexgov.com |access-date=2010-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303132743/http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |archive-date=2012-03-03 |url-status=dead }}</ref> Kombinujući kibernetičke operacije sa subverzivnim naporima, agresor namerava da izbegne pripisivanje ili odmazdu.<ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |publisher=NATO Review |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together?}}</ref> Koncept hibridnog ratovanja kritizirali su brojni akademci i praktičari zbog njegove navodne nejasnoće, njegovih spornih konstitutivnih elemenata i navodnih historijskih izobličenja. == Definicija == {{citat|“Svako doba ima svoju vrstu rata, svoje ograničavajuće uslove i svoje posebne predrasude.“ | izvor = —[[Carl von Clausewitz]]<ref name="Clausewitz">{{cite book |last1=von Clausewitz |first1=Carl |date=1989 |title=On War |editor1-last=Howard |editor1-first=Michael |editor2-last=Paret |editor2-first=Peter |publisher=Princeton University Press |publication-place=Princeton, NJ |page=593}}</ref> | salign = Middle | width = 300px }} Ne postoji univerzalno prihvaćena definicija hibridnog ratovanja; raspravlja se da li je termin uopće koristan. Neki tvrde da je termin previše apstraktan i da je samo najnoviji termin da se odnosi na [[neregularno ratovanje|neregularne metode]] da bi se suprotstavio [[Konvencionalno ratovanje|konvencionalno]] superiornoj sili. Apstraktnost termina znači da se često koristi kao sveobuhvatni termin za sve nelinearne prijetnje.<ref name="SWJ_IS">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-islamic-state-is-a-hybrid-threat-why-does-that-matter |title=The Islamic State is a Hybrid Threat: Why Does That Matter? |last1=Jasper |first1=Scott |last2=Moreland |first2=Scott |date=2014-12-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref><ref name="hybrid_threat_concept">{{cite web |url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |title=Hybrid threat concept: contemporary war, military planning and the advent of unrestricted operational art. |last1=Fleming |first1=Brian P. |date=2011-05-19 |publisher=United States Army Command and General Staff College |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320095926/http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |archive-date=2017-03-20 |url-status=live}}</ref><ref name="hybrid_wars">{{cite web |url=http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |title=Hybrid Wars |last1=Grant |first1=Greg |date=2008-05-01 |website=Government Executive |publisher=National Journal Group |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920050554/http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |archive-date=2015-09-20 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Burkle|first=Frederick |date=24 March 2022 |title=Bastardizing Peacekeeping and the Birth of Hybrid Warfare |journal=Prehospital and Disaster Medicine|language=en |volume=37 |issue=2 |pages=147–149 |doi= 10.1017/S1049023X22000425 |pmid=35322776 |s2cid=247617444 }}</ref> Hibridni rat je rat koji uključuje neke, dijelove ili sve sljedeće aspekte: * ''Nestandardni, složeni i fluidni protivnik.'' Hibridni protivnik može biti državni ili nedržavni. Na primjer, u [[Libanski rat 2006.|Ratu između Izraela i Hezbolaha]] 2006. i [[Sirijski građanski rat|Sirijskom građanskom ratu]], glavni protivnici su nedržavni entiteti unutar državnog sistema. Nedržavni akteri mogu djelovati kao [[proksi rat|proksi]] za zemlje, ali imaju i nezavisne agende. Na primjer, [[Iran]] je sponzor [[Hezbolah]]a, ali je Hezbolahova, a ne iranska agenda rezultirala otmicom [[izrael]]skih trupa koja je dovela do rata između Izraela i Hezbolaha. S druge strane, [[Rat u Donbasu (2014–2022)|Rusko učešće u Ukrajini]] može se opisati kao tradicionalni državni akter koji vodi hibridni rat (pored korištenja lokalnog hibridnog proksija), iako [[Rusija]] poriče umiješanost u sukob u [[Ukrajina|Ukrajini]] 2014.<ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques |title= Hybrid War: Old Concept, New Techniques |last1=Deep |first1=Alex |date=2015-03-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref> * ''Upotreba kombinacije konvencionalnih i neregularnih metoda.'' Metodi i taktike mogu uključivati [[konvencionalno ratovanje|konvencionalne sposobnosti]], neregularne taktike, neregularne formacije, diplomatiju, politiku, [[terorizam|terorističke]] akte, neselektivno nasilje i kriminalne aktivnosti. Hibridni protivnik također može koristiti tajne radnje kako bi izbjegao pripisivanje ili odmazdu. Metodi se koriste istovremeno u cijelom spektru sukoba uz jedinstvenu strategiju. Nedavni primjer su transnacionalne težnje [[Islamska Država Iraka i Levanta|Islamske Države]], kombinovane taktike, strukturirane formacije i okrutna upotreba [[terorizam|terorizma]] kao dijela njenog arsenala.<ref name="SWJ_IS" /><ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="SWJ_hybrid_war" /><ref name="NATO_deterring">{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last1=Pindják |first1=Peter |date=2014-11-18 |website=NATO Review |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206021422/http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |archive-date=2015-12-06 |url-status=live}}</ref><ref name="Hoffman1">{{cite book |last1=Hoffman |first1=Frank |date=2007 |title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid War |publisher=Potomac Institute for Policy Studies |publication-place=Arlington |page=24}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|access-date=2018-01-22}}</ref> * ''Fleksibilan i brz odgovor.'' Naprimjer, odgovor [[Islam]]ske države na kampanju zračnog bombardovanja [[SAD]]-a bio je brzo smanjenje upotrebe [[sigurnosni kontrolni punkt|kontrolnih punktova]], velikih konvoja i mobilnih [[telefon]]a. Militanti su se raspršili i među civilnim stanovništvom. Civili kao [[kolateralna šteta]] od zračnih napada mogu se koristiti kao efikasan alat za regrutaciju.<ref name="hybrid_threat_concept" /><ref name="BBC_IS_adapting">{{cite news |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |title=Islamic State 'adapting to US-led air strikes' |last1=El Mawy |first1=Reda |date=2014-09-30 |work=BBC News |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150713181412/http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |archive-date=2015-07-13 |url-status=live}}</ref> *''Upotreba naprednih sistema naoružanja i drugih disruptivnih tehnologija.'' Takvo oružje se sada može kupiti po povoljnim cijenama.<ref>{{cite journal|author=Whitney, Craig R.|date=December 2012|url= http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |title=Ruling Arms|journal=World Policy Journal |volume= 29|issue= 4|pages=86–93|doi=10.1177/0740277512470932|access-date=17 June 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20121228041202/http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |archive-date=28 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|author1=Schroeder, Matt |author2=Lamb, Guy |name-list-style=amp |date= 2006|url= https://fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |title=The Illicit Arms Trade in Africa|work=African Analyst |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221133132/http://www.fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |archive-date=21 February 2007 |access-date=17 June 2016}}</ref> Štaviše, druge nove tehnologije se prilagođavaju bojnom polju, kao što su mobilne mreže. Godine 2006. [[Hezbolah]] je bio naoružan oružjem visoke [[tehnologija|tehnologije]], kao što su [[navođeni projektil|precizno navođeni projektili]], koje [[nacionalna država|nacionalne države]] obično koriste. Hezbolahove snage su oborile [[izrael]]ske [[helikopter]]e, teško oštetile patrolni čamac bojevim projektilom i uništile teško oklopljene [[tenk]]ove, ispaljivanjem vođenih projektila iz skrivenih bunkera. Također je koristio [[Bespilotna letelica|letalne bespilotne letjelice]] za prikupljanje obaveštajnih podataka, komunicirao šifrovanim [[mobilni telefon|mobilnim telefonima]] i posmatrao kretanje izraelskih trupa pomoću termalne [[uređaj za noćno osmatranje|opreme za noćno osmatranje]].<ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war"/> * ''Upotreba [[masovna komunikacija|masovne komunikacije]] za [[propaganda|propagandu]].'' Rast mreža masovne komunikacije nudi moćne alate za propagandu i regrutaciju.<ref name="SWJ_IS" /><ref name=":0"/> Upotreba [[web-stranica lažnih vijesti]] za širenje lažnih priča mogući je element hibridnog ratovanja.<ref>Lucian Kim, [https://web.archive.org/web/20160208082158/http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/02/07/russia-having-success-in-hybrid-war-against-germany/ Russia having success in hybrid war against Germany), Reuters (February 7, 2016).]</ref><ref>Sean Sullivan, [https://labsblog.f-secure.com/2016/11/24/a-joint-centre-to-combat-hybrid-warfare-threats/ A Joint Centre To Combat Hybrid Warfare Threats], F-Secure (November 24, 2016).</ref> * ''Tri različita bojna polja.'' To su konvencionalno [[bojno polje]], autohtono stanovništvo zone sukoba i međunarodna zajednica.<ref name="NATO_deterring" /><ref name="McCuen">{{cite journal|last1=McCuen|first1=John J.|title=Hybrid Wars|url=https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf|journal=Military Review|volume=88|issue=2|pages=107}}</ref> === Ostale definicije === Načelnik štaba američke vojske definirao je hibridnu prijetnju kao protivnika koji uključuje "raznovrsne i dinamične kombinacije konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sposobnosti."<ref name="hybrid_threat_concept"/> [[Komanda združenih snaga Sjedinjenih Država|Komanda združenih snaga SAD]] definira hibridnu prijetnju kao "svakog protivnika koji istovremeno i prilagodljivo koristi prilagođenu mješavinu konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sredstava ili aktivnosti u operativnom borbenom prostoru. Umjesto jedan entitet, hibridna prijetnja ili izazivač može biti kombinacija državnih i nedržavnih aktera."<ref name="hybrid_threat_concept" /> [[Vojska SAD]] definirala je hibridnu prijetnju 2011. godine kao "raznovrsnu i dinamičnu kombinaciju regularnih snaga, neregularnih snaga, kriminalnih elemenata ili kombinaciju ovih snaga i elemenata koji su svi ujedinjeni radi postizanja obostrano korisnih efekata."<ref name ="hybrid_threat_concept"/> [[NATO]] koristi termin da opiše "protivnike sa sposobnošću da istovremeno koriste konvencionalna i nekonvencionalna sredstva prilagodljivo u postizanju svojih ciljeva." Bivši načelnik američke vojske [[George W. Casey Jr.]] govorio je o novoj vrsti rata koja će postati sve češća u budućnosti: "Hibrid neregularnog i konvencionalnog ratovanja."<ref name="hybrid_wars"/> Prema inaugurisanom 2017. [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]], "hibridne prijetnje su metode i aktivnosti koje su usmjerene na ranjivosti protivnika" gdje je "opseg metoda i aktivnosti širok".<ref>{{Cite news|url= https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats/|title=HYBRID THREATS – Hybrid CoE|work=Hybrid CoE|access-date=2018-01-31|language=en-US}}</ref> ===Odnos prema sivoj zoni === {{Također pogledajte|Siva zona (međunarodni odnosi)}} Koncept [[sukob u sivoj zoni|sukoba u sivoj zoni]] ili ratovanja razlikuje se od koncepta hibridnog ratovanja,<ref name=":3">{{cite journal|last1=Stoker|first1=Donald|last2=Whiteside|first2=Craig|date=Winter 2020|title=Blurred Lines: Gray-Zone Conflflict and Hybrid War—Two Failures of American Strategic Thinking|url=https://digital-commons.usnwc.edu/nwc-review/vol73/iss1/4/|journal=Naval War College Review|volume=73|issue=1|pages=1–37}}</ref> although the two are intimately linked as in the modern era states most often apply unconventional tools and hybrid techniques in the grey-zone.<ref>{{cite web |last1=Carment |first1=David |last2=Belo |first2=Dani |title=Gray-zone Conflict Management: Theory, Evidence, and Challenges |url=https://www.airuniversity.af.edu/JEMEAA/Display/Article/2213954/gray-zone-conflict-management-theory-evidence-and-challenges/ |website=www.airuniversity.af.edu |publisher=Air Force University |access-date=18 February 2021}}</ref> Međutim, mnogi od nekonvencionalnih alata koje koriste države u sivoj zoni, kao što su propagandne kampanje, ekonomski pritisak i korištenje nedržavnih [[entitet]]a, ne prelazeći prag formalizirane agresije na državnom nivou.<ref name="CGAI 2019" >{{cite web |last1=Belo |first1=Dani |last2=Carment |first2=David |title=Grey-Zone Conflict: Implications for Conflict Management |url=https://www.cgai.ca/grey_zone_conflict_implications_for_conflict_management |website=www.cgai.ca |publisher=CGAI |access-date=24 February 2021}}</ref> == Također pogledajte== * [[Aktivne mjere]] * [[Asimetrično ratovanje]] * ''[[Nikaragva protiv Sjedinjenih Država]]'' * [[Građanski rat u Šri Lanki]] * [[Zaštita kritične infrastrukture]] * [[Proaktivna sajber odbrana]] * [[Nekonvencionalno ratovanje]] * [[Korporativni rat]] * [[Ekonomski rat]] * [[Psihološki rat]] * [[Političko ratovanje]] * [[Organizirani kriminal]] * [[Hladni rat|Novi rizici i mjere za sprečavanje eskalacije]] * [[Internet manipulacija]] * [[Ubrzani pluralizam]] * [[Destabilizacija]] * [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]] * [[Taktika kupusa]] * [[Jedinica 29155]] == Reference == {{reflist}} == Dopunska literatura== *{{cite book |title=Hybrid War: A New Paradigm for Stability Operations in Failing States |last=Bond |first=Margaret S. |year=2007 |publisher=USAWC Strategy Research Project. U.S. Army War College |location=Carlisle Barracks, Pa |url=https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA468398.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100510121709/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA468398&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf |url-status=live |archive-date=May 10, 2010 }} *{{cite journal |title=Training a 'Hybrid' Warrior |last=Cuomo |first=Scott A. |author2=Brian J. Donlon |year=2008 |journal=Marine Corps Gazette |url=http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20101017000157/http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-date=2010-10-17 |url-status=dead }} *{{cite book |title= The Hybrid Threat Concept: Contemporary War, Military Planning and the Advent of Unrestricted Operational Art|last=Fleming|first=Brian P.|year=2011 |publisher=U.S. Army School of Advanced Military Studies (SAMS), U.S. Army Command & General Staff College|location=Fort Leavenworth, KS|url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/cdm/singleitem/collection/p4013coll3/id/2752/rec/1}} * {{cite web |last=Galeotti |first=Mark |title=I'm Sorry for Creating the 'Gerasimov Doctrine' |date=5 March 2018 |url=https://foreignpolicy.com/2018/03/05/im-sorry-for-creating-the-gerasimov-doctrine/ |website=Foreign Policy |publisher=Slate Group |access-date=19 March 2022}} * {{cite journal |last=Galeotti |first=Mark |title=The mythical 'Gerasimov Doctrine' and the language of threat |journal=Critical Studies on Security |url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21624887.2018.1441623 |issn=2162-4887 |publisher=Informa UK Limited |volume=7 |issue=2 |date=2018 |pages=157–161 |doi=10.1080/21624887.2018.1441623 |s2cid=159811828 |oclc=8319522816}} *{{cite journal |title=Thoughts on Hybrid Conflict |last=Glenn |first=Russell W |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/188-glenn.pdf }} *{{cite book |title=Hybrid Wars |last=Grant |first=Greg |date=May 1, 2008 |publisher=Government Executive |url=http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |access-date=7 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100808182334/http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |archive-date=8 August 2010 |url-status=dead }} *{{cite journal |title=Future Thoughts on Hybrid Threats |last=Hoffman |first=Frank G |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/189-hoffman.pdf }} *{{cite journal |title=How Marines are preparing for hybrid wars |last=Hoffman |first=Frank G. |date=March 2006 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2006/03/1813952/ }} *{{cite book |title=Hybrid warfare and challenges |last=Hoffman |first=Frank G. |year=2009 |publisher=JFQ: Joint Force Quarterly |pages=34–48 |url=http://www.potomacinstitute.org/attachments/120_Hoffman_JFQ_109.pdf }} *{{cite book|url=http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf|title=Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars Proceedings|last=Hoffman|first=Frank G|date=November 2005|pages=1–2|author2=Mattis, James N.|access-date=July 11, 2017}} *{{cite journal |title=Good advice: Hybrid warfare demands an indirect approach |last=Killebrew |first=Robert |date=June 2008 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2008/06/3483224/ }} *{{cite journal |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last=Pindjak |first=Peter |journal=NATO Review |year=2014 |issn=0255-3813 |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm}} *{{cite journal |last1=Stowell |first1=Joshua |title=What is Hybrid Warfare? |journal=Global Security Review |date=April 15, 2018 |url=https://globalsecurityreview.com/hybrid-and-non-linear-warfare-systematically-erases-the-divide-between-war-peace/ |access-date=4 August 2018}} *Vision-Alonzo, G. (2017). ''The Carrera Revolt and "Hybrid Warfare" in Nineteenth Century Central America''. London: Palgrave Macmillan. {{ISBN|978-3-319-58340-2}}. == Vanjski linkovi == {{Portal|Rat}} {{Wiktionary}} *[http://www.gao.gov/products/GAO-10-1036R?source=ra U.S. GAO – Hybrid Warfare] *[https://web.archive.org/web/20150207151453/http://www.eventanizer.com/MSC2015/MunichSecurityReport2015.pdf MunichSecurityReport2015 section 3] [[Kategorija:Ratovanje po vrsti]] [[Kategorija:Ratovanje nakon 1945.]] [[Kategorija:Političke nauke]] a6uyw5w0vf5e8atmxhtg7kjjndchwi4 3429202 3429180 2022-08-28T18:41:57Z 21775198.138-dopisnik 131410 wikitext text/x-wiki {{rat}} '''Hibridni rat''' je teorija [[vojna strategija|vojne strategije]], koju je prvi predložio Frank Hoffman,<ref>{{Cite book|last=Hoffman|first=Frank|title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars|publisher=Potomac Institute for Policy Studies|year=2007|location=Arlington, Virginia}}</ref> koji koristi termin [[politički rat]] i miješa [[konvencionalno ratovanje]], [[neregularno ratovanje]] i [[ciberratovanje]]<ref>{{cite web|author=Nyagudi Nyagudi |url=https://figshare.com/ndownloader/files/34597700 |title=Election Shenanigans Kenya Hybrid Warfare |publisher=Figshare |date=31 March 2022 |access-date=31 March 2022}}</ref> <ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/triton-malware-dangers-industrial-system-sabotage?CNDID=50121752|title=Menacing Malware Shows the Dangers of Industrial System Sabotage|magazine=Wired}}</ref> s drugim metodima uticaja, kao što su [[lažne vijesti]],<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/story/free-speech-issue-tech-turmoil-new-censorship?CNDID=50121752|title=It's the (Democracy-Poisoning) Golden Age of Free Speech|magazine=Wired}}</ref> [[diplomatija]], [[zakonska zaštita]] i [[strana izborna intervencija]].<ref>{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|language=en|access-date=2018-01-31|quote=[...] hybrid warfare: the blending of diplomacy, politics, media, cyberspace, and military force to destabilize and undermine an opponent’s government.}}</ref><ref name="nextgov">{{cite web |url=http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |title=Defense lacks doctrine to guide it through cyberwarfare |publisher=nexgov.com |access-date=2010-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303132743/http://www.nextgov.com/nextgov/ng_20100913_7634.php?oref=topnews |archive-date=2012-03-03 |url-status=dead }}</ref> Kombinujući kibernetičke operacije sa subverzivnim naporima, agresor namerava da izbegne pripisivanje ili odmazdu.<ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |publisher=NATO Review |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together?}}</ref> Koncept hibridnog ratovanja kritizirali su brojni akademci i praktičari zbog njegove navodne nejasnoće, njegovih spornih konstitutivnih elemenata i navodnih historijskih izobličenja. == Definicija == {{citat|“Svako doba ima svoju vrstu rata, svoje ograničavajuće uslove i svoje posebne predrasude.“ | izvor = —[[Carl von Clausewitz]]<ref name="Clausewitz">{{cite book |last1=von Clausewitz |first1=Carl |date=1989 |title=On War |editor1-last=Howard |editor1-first=Michael |editor2-last=Paret |editor2-first=Peter |publisher=Princeton University Press |publication-place=Princeton, NJ |page=593}}</ref> | salign = Middle | width = 300px }} Ne postoji univerzalno prihvaćena definicija hibridnog ratovanja; raspravlja se da li je termin uopće koristan. Neki tvrde da je termin previše apstraktan i da je samo najnoviji termin da se odnosi na [[neregularno ratovanje|neregularne metode]] da bi se suprotstavio [[Konvencionalno ratovanje|konvencionalno]] superiornoj sili. Apstraktnost termina znači da se često koristi kao sveobuhvatni termin za sve nelinearne prijetnje.<ref name="SWJ_IS">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/the-islamic-state-is-a-hybrid-threat-why-does-that-matter |title=The Islamic State is a Hybrid Threat: Why Does That Matter? |last1=Jasper |first1=Scott |last2=Moreland |first2=Scott |date=2014-12-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref><ref name="hybrid_threat_concept">{{cite web |url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |title=Hybrid threat concept: contemporary war, military planning and the advent of unrestricted operational art. |last1=Fleming |first1=Brian P. |date=2011-05-19 |publisher=United States Army Command and General Staff College |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320095926/http://cgsc.contentdm.oclc.org/utils/getdownloaditem/collection/p4013coll3/id/2752/filename/2753.pdf |archive-date=2017-03-20 |url-status=live}}</ref><ref name="hybrid_wars">{{cite web |url=http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |title=Hybrid Wars |last1=Grant |first1=Greg |date=2008-05-01 |website=Government Executive |publisher=National Journal Group |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920050554/http://www.govexec.com/magazine/features/2008/05/hybrid-wars/26799/ |archive-date=2015-09-20 |url-status=live}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Burkle|first=Frederick |date=24 March 2022 |title=Bastardizing Peacekeeping and the Birth of Hybrid Warfare |journal=Prehospital and Disaster Medicine|language=en |volume=37 |issue=2 |pages=147–149 |doi= 10.1017/S1049023X22000425 |pmid=35322776 |s2cid=247617444 }}</ref> Hibridni rat je rat koji uključuje neke, dijelove ili sve sljedeće aspekte: * ''Nestandardni, složeni i fluidni protivnik.'' Hibridni protivnik može biti državni ili nedržavni. Na primjer, u [[Libanski rat 2006.|Ratu između Izraela i Hezbolaha]] 2006. i [[Sirijski građanski rat|Sirijskom građanskom ratu]], glavni protivnici su nedržavni entiteti unutar državnog sistema. Nedržavni akteri mogu djelovati kao [[proksi rat|proksi]] za zemlje, ali imaju i nezavisne agende. Na primjer, [[Iran]] je sponzor [[Hezbolah]]a, ali je Hezbolahova, a ne iranska agenda rezultirala otmicom [[izrael]]skih trupa koja je dovela do rata između Izraela i Hezbolaha. S druge strane, [[Rat u Donbasu (2014–2022)|Rusko učešće u Ukrajini]] može se opisati kao tradicionalni državni akter koji vodi hibridni rat (pored korištenja lokalnog hibridnog proksija), iako [[Rusija]] poriče umiješanost u sukob u [[Ukrajina|Ukrajini]] 2014.<ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war">{{cite web |url=http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques |title= Hybrid War: Old Concept, New Techniques |last1=Deep |first1=Alex |date=2015-03-02 |website=Small Wars Journal |publisher=Small Wars Foundation |access-date=2015-08-05}}</ref> * ''Upotreba kombinacije konvencionalnih i neregularnih metoda.'' Metodi i taktike mogu uključivati [[konvencionalno ratovanje|konvencionalne sposobnosti]], neregularne taktike, neregularne formacije, diplomatiju, politiku, [[terorizam|terorističke]] akte, neselektivno nasilje i kriminalne aktivnosti. Hibridni protivnik također može koristiti tajne radnje kako bi izbjegao pripisivanje ili odmazdu. Metodi se koriste istovremeno u cijelom spektru sukoba uz jedinstvenu strategiju. Nedavni primjer su transnacionalne težnje [[Islamska Država Iraka i Levanta|Islamske Države]], kombinovane taktike, strukturirane formacije i okrutna upotreba [[terorizam|terorizma]] kao dijela njenog arsenala.<ref name="SWJ_IS" /><ref name="hybrid_threat_concept"/><ref name="SWJ_hybrid_war" /><ref name="NATO_deterring">{{cite web |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last1=Pindják |first1=Peter |date=2014-11-18 |website=NATO Review |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206021422/http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm |archive-date=2015-12-06 |url-status=live}}</ref><ref name="Hoffman1">{{cite book |last1=Hoffman |first1=Frank |date=2007 |title=Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid War |publisher=Potomac Institute for Policy Studies |publication-place=Arlington |page=24}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://foreignpolicy.com/2018/01/18/inside-a-european-center-to-combat-russias-hybrid-warfare/|title=Inside a European Center to Combat Russia's Hybrid Warfare|last=Standish|first=Reid|date=2018-01-18|website=Foreign Policy|access-date=2018-01-22}}</ref> * ''Fleksibilan i brz odgovor.'' Naprimjer, odgovor [[Islam]]ske države na kampanju zračnog bombardovanja [[SAD]]-a bio je brzo smanjenje upotrebe [[sigurnosni kontrolni punkt|kontrolnih punktova]], velikih konvoja i mobilnih [[telefon]]a. Militanti su se raspršili i među civilnim stanovništvom. Civili kao [[kolateralna šteta]] od zračnih napada mogu se koristiti kao efikasan alat za regrutaciju.<ref name="hybrid_threat_concept" /><ref name="BBC_IS_adapting">{{cite news |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |title=Islamic State 'adapting to US-led air strikes' |last1=El Mawy |first1=Reda |date=2014-09-30 |work=BBC News |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150713181412/http://www.bbc.com/news/world-middle-east-29423776 |archive-date=2015-07-13 |url-status=live}}</ref> *''Upotreba naprednih sistema naoružanja i drugih disruptivnih tehnologija.'' Takvo oružje se sada može kupiti po povoljnim cijenama.<ref>{{cite journal|author=Whitney, Craig R.|date=December 2012|url= http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |title=Ruling Arms|journal=World Policy Journal |volume= 29|issue= 4|pages=86–93|doi=10.1177/0740277512470932|access-date=17 June 2016 |archive-url= https://web.archive.org/web/20121228041202/http://www.worldpolicy.org/journal/winter2012/ruling-arms |archive-date=28 December 2012}}</ref><ref>{{cite news|author1=Schroeder, Matt |author2=Lamb, Guy |name-list-style=amp |date= 2006|url= https://fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |title=The Illicit Arms Trade in Africa|work=African Analyst |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221133132/http://www.fas.org/asmp/library/articles/SchroederLamb.pdf |archive-date=21 February 2007 |access-date=17 June 2016}}</ref> Štaviše, druge nove tehnologije se prilagođavaju bojnom polju, kao što su mobilne mreže. Godine 2006. [[Hezbolah]] je bio naoružan oružjem visoke [[tehnologija|tehnologije]], kao što su [[navođeni projektil|precizno navođeni projektili]], koje [[nacionalna država|nacionalne države]] obično koriste. Hezbolahove snage su oborile [[izrael]]ske [[helikopter]]e, teško oštetile patrolni čamac bojevim projektilom i uništile teško oklopljene [[tenk]]ove, ispaljivanjem vođenih projektila iz skrivenih bunkera. Također je koristio [[Bespilotna letelica|letalne bespilotne letjelice]] za prikupljanje obaveštajnih podataka, komunicirao šifrovanim [[mobilni telefon|mobilnim telefonima]] i posmatrao kretanje izraelskih trupa pomoću termalne [[uređaj za noćno osmatranje|opreme za noćno osmatranje]].<ref name="hybrid_wars"/><ref name="SWJ_hybrid_war"/> * ''Upotreba [[masovna komunikacija|masovne komunikacije]] za [[propaganda|propagandu]].'' Rast mreža masovne komunikacije nudi moćne alate za propagandu i regrutaciju.<ref name="SWJ_IS" /><ref name=":0"/> Upotreba [[web-stranica lažnih vijesti]] za širenje lažnih priča mogući je element hibridnog ratovanja.<ref>Lucian Kim, [https://web.archive.org/web/20160208082158/http://blogs.reuters.com/great-debate/2016/02/07/russia-having-success-in-hybrid-war-against-germany/ Russia having success in hybrid war against Germany), Reuters (February 7, 2016).]</ref><ref>Sean Sullivan, [https://labsblog.f-secure.com/2016/11/24/a-joint-centre-to-combat-hybrid-warfare-threats/ A Joint Centre To Combat Hybrid Warfare Threats], F-Secure (November 24, 2016).</ref> * ''Tri različita bojna polja.'' To su konvencionalno [[bojno polje]], autohtono stanovništvo zone sukoba i međunarodna zajednica.<ref name="NATO_deterring" /><ref name="McCuen">{{cite journal|last1=McCuen|first1=John J.|title=Hybrid Wars|url=https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf|journal=Military Review|volume=88|issue=2|pages=107}}</ref> === Ostale definicije === Načelnik štaba američke vojske definirao je hibridnu prijetnju kao protivnika koji uključuje "raznovrsne i dinamične kombinacije konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sposobnosti."<ref name="hybrid_threat_concept"/> [[Komanda združenih snaga Sjedinjenih Država|Komanda združenih snaga SAD]] definira hibridnu prijetnju kao "svakog protivnika koji istovremeno i prilagodljivo koristi prilagođenu mješavinu konvencionalnih, neregularnih, terorističkih i kriminalnih sredstava ili aktivnosti u operativnom borbenom prostoru. Umjesto jedan entitet, hibridna prijetnja ili izazivač može biti kombinacija državnih i nedržavnih aktera."<ref name="hybrid_threat_concept" /> [[Vojska SAD]] definirala je hibridnu prijetnju 2011. godine kao "raznovrsnu i dinamičnu kombinaciju regularnih snaga, neregularnih snaga, kriminalnih elemenata ili kombinaciju ovih snaga i elemenata koji su svi ujedinjeni radi postizanja obostrano korisnih efekata."<ref name ="hybrid_threat_concept"/> [[NATO]] koristi termin da opiše "protivnike sa sposobnošću da istovremeno koriste konvencionalna i nekonvencionalna sredstva prilagodljivo u postizanju svojih ciljeva." Bivši načelnik američke vojske [[George W. Casey Jr.]] govorio je o novoj vrsti rata koja će postati sve češća u budućnosti: "Hibrid neregularnog i konvencionalnog ratovanja."<ref name="hybrid_wars"/> Prema inaugurisanom 2017. [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]], "hibridne prijetnje su metode i aktivnosti koje su usmjerene na ranjivosti protivnika" gdje je "opseg metoda i aktivnosti širok".<ref>{{Cite news|url= https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats/|title=HYBRID THREATS – Hybrid CoE|work=Hybrid CoE|access-date=2018-01-31|language=en-US}}</ref> ===Odnos prema sivoj zoni === {{Također pogledajte|Siva zona (međunarodni odnosi)}} Koncept [[sukob u sivoj zoni|sukoba u sivoj zoni]] ili ratovanja razlikuje se od koncepta hibridnog ratovanja,<ref name=":3">{{cite journal|last1=Stoker|first1=Donald|last2=Whiteside|first2=Craig|date=Winter 2020|title=Blurred Lines: Gray-Zone Conflflict and Hybrid War—Two Failures of American Strategic Thinking|url=https://digital-commons.usnwc.edu/nwc-review/vol73/iss1/4/|journal=Naval War College Review|volume=73|issue=1|pages=1–37}}</ref> although the two are intimately linked as in the modern era states most often apply unconventional tools and hybrid techniques in the grey-zone.<ref>{{cite web |last1=Carment |first1=David |last2=Belo |first2=Dani |title=Gray-zone Conflict Management: Theory, Evidence, and Challenges |url=https://www.airuniversity.af.edu/JEMEAA/Display/Article/2213954/gray-zone-conflict-management-theory-evidence-and-challenges/ |website=www.airuniversity.af.edu |publisher=Air Force University |access-date=18 February 2021}}</ref> Međutim, mnogi od nekonvencionalnih alata koje koriste države u sivoj zoni, kao što su propagandne kampanje, ekonomski pritisak i korištenje nedržavnih [[entitet]]a, ne prelazeći prag formalizirane agresije na državnom nivou.<ref name="CGAI 2019" >{{cite web |last1=Belo |first1=Dani |last2=Carment |first2=David |title=Grey-Zone Conflict: Implications for Conflict Management |url=https://www.cgai.ca/grey_zone_conflict_implications_for_conflict_management |website=www.cgai.ca |publisher=CGAI |access-date=24 February 2021}}</ref> == Također pogledajte== * [[Aktivne mjere]] * [[Asimetrično ratovanje]] * ''[[Nikaragva protiv Sjedinjenih Država]]'' * [[Građanski rat u Šri Lanki]] * [[Zaštita kritične infrastrukture]] * [[Proaktivna sajber odbrana]] * [[Nekonvencionalno ratovanje]] * [[Korporativni rat]] * [[Ekonomski rat]] * [[Psihološki rat]] * [[Političko ratovanje]] * [[Organizirani kriminal]] * [[Hladni rat|Novi rizici i mjere za sprečavanje eskalacije]] * [[Internet manipulacija]] * [[Ubrzani pluralizam]] * [[Destabilizacija]] * [[Evropski centar izvrsnosti za suzbijanje hibridnih prijetnji]] * [[Taktika kupusa]] * [[Jedinica 29155]] == Reference == {{reflist}} == Dopunska literatura== *{{cite book |title=Hybrid War: A New Paradigm for Stability Operations in Failing States |last=Bond |first=Margaret S. |year=2007 |publisher=USAWC Strategy Research Project. U.S. Army War College |location=Carlisle Barracks, Pa |url=https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/ADA468398.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20100510121709/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA468398&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf |url-status=live |archive-date=May 10, 2010 }} *{{cite journal |title=Training a 'Hybrid' Warrior |last=Cuomo |first=Scott A. |author2=Brian J. Donlon |year=2008 |journal=Marine Corps Gazette |url=http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20101017000157/http://smallwarsjournal.com/blog/2008/01/training-a-hybrid-warrior-at-t/ |archive-date=2010-10-17 |url-status=dead }} *{{cite book |title= The Hybrid Threat Concept: Contemporary War, Military Planning and the Advent of Unrestricted Operational Art|last=Fleming|first=Brian P.|year=2011 |publisher=U.S. Army School of Advanced Military Studies (SAMS), U.S. Army Command & General Staff College|location=Fort Leavenworth, KS|url=http://cgsc.contentdm.oclc.org/cdm/singleitem/collection/p4013coll3/id/2752/rec/1}} * {{cite web |last=Galeotti |first=Mark |title=I'm Sorry for Creating the 'Gerasimov Doctrine' |date=5 March 2018 |url=https://foreignpolicy.com/2018/03/05/im-sorry-for-creating-the-gerasimov-doctrine/ |website=Foreign Policy |publisher=Slate Group |access-date=19 March 2022}} * {{cite journal |last=Galeotti |first=Mark |title=The mythical 'Gerasimov Doctrine' and the language of threat |journal=Critical Studies on Security |url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21624887.2018.1441623 |issn=2162-4887 |publisher=Informa UK Limited |volume=7 |issue=2 |date=2018 |pages=157–161 |doi=10.1080/21624887.2018.1441623 |s2cid=159811828 |oclc=8319522816}} *{{cite journal |title=Thoughts on Hybrid Conflict |last=Glenn |first=Russell W |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/188-glenn.pdf }} *{{cite book |title=Hybrid Wars |last=Grant |first=Greg |date=May 1, 2008 |publisher=Government Executive |url=http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |access-date=7 October 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100808182334/http://www.govexec.com/features/0508-01/0508-01s1.htm |archive-date=8 August 2010 |url-status=dead }} *{{cite journal |title=Future Thoughts on Hybrid Threats |last=Hoffman |first=Frank G |journal=Small Wars Journal |url=http://smallwarsjournal.com/blog/journal/docs-temp/189-hoffman.pdf }} *{{cite journal |title=How Marines are preparing for hybrid wars |last=Hoffman |first=Frank G. |date=March 2006 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2006/03/1813952/ }} *{{cite book |title=Hybrid warfare and challenges |last=Hoffman |first=Frank G. |year=2009 |publisher=JFQ: Joint Force Quarterly |pages=34–48 |url=http://www.potomacinstitute.org/attachments/120_Hoffman_JFQ_109.pdf }} *{{cite book|url=http://milnewstbay.pbworks.com/f/MattisFourBlockWarUSNINov2005.pdf|title=Future Warfare: The Rise of Hybrid Wars Proceedings|last=Hoffman|first=Frank G|date=November 2005|pages=1–2|author2=Mattis, James N.|access-date=July 11, 2017}} *{{cite journal |title=Good advice: Hybrid warfare demands an indirect approach |last=Killebrew |first=Robert |date=June 2008 |journal=Armed Forces Journal |url=http://www.armedforcesjournal.com/2008/06/3483224/ }} *{{cite journal |title=Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together? |last=Pindjak |first=Peter |journal=NATO Review |year=2014 |issn=0255-3813 |url=http://www.nato.int/docu/review/2014/Also-in-2014/Deterring-hybrid-warfare/EN/index.htm}} *{{cite journal |last1=Stowell |first1=Joshua |title=What is Hybrid Warfare? |journal=Global Security Review |date=April 15, 2018 |url=https://globalsecurityreview.com/hybrid-and-non-linear-warfare-systematically-erases-the-divide-between-war-peace/ |access-date=4 August 2018}} *Vision-Alonzo, G. (2017). ''The Carrera Revolt and "Hybrid Warfare" in Nineteenth Century Central America''. London: Palgrave Macmillan. {{ISBN|978-3-319-58340-2}}. == Vanjski linkovi == {{Portal|Rat}} {{Wiktionary}} *[http://www.gao.gov/products/GAO-10-1036R?source=ra U.S. GAO – Hybrid Warfare] *[https://web.archive.org/web/20150207151453/http://www.eventanizer.com/MSC2015/MunichSecurityReport2015.pdf MunichSecurityReport2015 section 3] [[Kategorija:Ratovanje po vrsti]] [[Kategorija:Ratovanje nakon 1945.]] [[Kategorija:Političke nauke]] 3auoij7wakwp9h6le58ysazm4y4xzqi Propagandni rat 0 492769 3429181 2022-08-28T14:02:26Z 21775198.138-dopisnik 131410 Preusmjereno na [[Hibridni rat]] wikitext text/x-wiki #PREUSMJERI [[Hibridni rat]] 5716bqg5u69b5e63z207vrko55t9ma1 Datoteka:Kss-logo.png 6 492770 3429196 2022-08-28T17:54:50Z Semso98 54573 {{Infoslika |Opis= Ovo je logo [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]] |Izvor= [http://kss.rs/wp-content/uploads/KSS-gks.pdf] preko [[:en:File:Kss-logo-cyr-full-color.png|en.wiki]] |Datum= 28. august 2022. |Autor= Autorsko pravo: [[Košarkaški savez Srbije]] |Objašnjenje= Poštena upotreba za sliku Kss-logo.png: * Slika je tu da ilustrira članak [[Košarkaški savez Srbije]] i [[Košarkaška reprezentacija Srbije]] * Slika je najvjerovatnije zaštićena autorskim pravom, ali se na wiki... wikitext text/x-wiki == Sažetak == {{Infoslika |Opis= Ovo je logo [[Košarkaški savez Srbije|Košarkaškog saveza Srbije]] |Izvor= [http://kss.rs/wp-content/uploads/KSS-gks.pdf] preko [[:en:File:Kss-logo-cyr-full-color.png|en.wiki]] |Datum= 28. august 2022. |Autor= Autorsko pravo: [[Košarkaški savez Srbije]] |Objašnjenje= Poštena upotreba za sliku Kss-logo.png: * Slika je tu da ilustrira članak [[Košarkaški savez Srbije]] i [[Košarkaška reprezentacija Srbije]] * Slika je najvjerovatnije zaštićena autorskim pravom, ali se na wikipediji upotrebljava pod uslovima pravedne upotrebe * Slika se koristi jer nema odgovarajuće slike u javnom vlasništvu koja bi mogla poslužiti * Upotreba slike: Minimalna * Slika je niske rezolucije }} == Licenciranje == {{Logo}} hj0zhmzbg1as26sagxcej0rkzh4dxvt Šablon:Lang-lt 10 492771 3429211 2022-08-28T19:26:29Z Semso98 54573 Nova stranica: <includeonly>{{#ifeq: {{{linkovi|}}} | ne | litvanski | [[Litvanski jezik|litvanski]]}}: <span xml:lang="lt" lang="lt">{{#ifeq: {{{kurziv|}}} | ne | {{{1|}}} | ''{{{1|}}}''}}</span></includeonly><noinclude> {{dokumentacija}} </noinclude> wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#ifeq: {{{linkovi|}}} | ne | litvanski | [[Litvanski jezik|litvanski]]}}: <span xml:lang="lt" lang="lt">{{#ifeq: {{{kurziv|}}} | ne | {{{1|}}} | ''{{{1|}}}''}}</span></includeonly><noinclude> {{dokumentacija}} </noinclude> nvqhawgug5o3eltslm6dtwuskx1dwti 3429212 3429211 2022-08-28T19:26:55Z Semso98 54573 Preusmjereno na [[Šablon:Jez-lt]] wikitext text/x-wiki #PREUSMJERI [[Šablon:Jez-lt]] d6tsi7jcp5t5mhgn2w3ipjnhzzaaums Hexahero 0 492772 3429224 2022-08-29T07:34:37Z FullyAwesome 136056 Nova stranica: {{Infokutija videoigra | naziv = Hexahero (3D Rogulelike) | slika = [[File:Hexahero-logo.webp]] | veličina_slike = | alt_slike = | tekst = Logo Hexahero-a | razvijač = Monad Games | izdavač = Monad Games | distributer = | serijal = | pogon = Unity | platforme = [[Android]]<br/>[[iOS]] | objavljeno = 2022. | žanr = Hybrid Hyper Casual | režimi = jednoigračka | režiser =... wikitext text/x-wiki {{Infokutija videoigra | naziv = Hexahero (3D Rogulelike) | slika = [[File:Hexahero-logo.webp]] | veličina_slike = | alt_slike = | tekst = Logo Hexahero-a | razvijač = Monad Games | izdavač = Monad Games | distributer = | serijal = | pogon = Unity | platforme = [[Android]]<br/>[[iOS]] | objavljeno = 2022. | žanr = Hybrid Hyper Casual | režimi = jednoigračka | režiser = | producent = Armin Subašić | dizajner = Armin Subašić | programer = Muhamed Bećirović | umjetnik = Armin Subašić <br/> Faris Jusubašić | pisac = Faris Jusubašić | kompozitor = | kabinet = | arkadni_sistem = | procesor = | zvuk = | ekran = }}'''Hexahero (3D Roguelike)''' je mobilna videoigra razvijena od strane Monad Games-a<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.data.ai/en/apps/google-play/app/com.MonetizeAd.Hexahero/|title=Hexahero (3D Roguelike) - Data AI}}</ref><ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=Armin|last=Subasic}}</ref>, bosanskohercegovačkog game development tima i podjedinice agencije za digitalni marketing [[MonetizeAd]] iz Sarajeva.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://radiosarajevo.ba/magazin/tech/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima/461539|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima|website=radiosarajevo.ba|language=hr|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":2">{{Cite web|url=https://respawn.ba/vijest/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima - Respawn.ba|last=Zeljković|first=Adi|website=respawn.ba|language=hr-HR|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en_US&gl=US|title=Hexahero (3D Roguelike) - Apps on Google Play|website=play.google.com|language=en-US|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|url=https://vglist.co/games/40998|title=Hexahero (3D Roguelike)|website=vglist|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Doživljaj igre == '''Hexahero (3D Roguelike)''' igrača smjesti u daleko kraljevstvo koje se suočava sa ratom koji ga postepeno uništava. Igrač ima priliku da kroz različite levele i arene, napreduje kroz različite dijelove kraljevstva i ostvari svoje ciljeve. Na svom putu suočit će se sa različitim preprekama i neprijateljima koje će pokušati poraziti.<ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=Armin|last=Subasic}}</ref> Arene i leveli se dijele na različite regione koji sa sobom donose zanimljiviju okolinu i nove neprijatelje. Igrač kroz [[Videoigra|videoigru]] ima priliku da pojačava svoje sposobnosti u borbi protiv neprijatelja.<ref>{{Cite web|url=https://appsrankings.com/app/1589949233/hexahero-3d-roguelike|title=Hexahero (3D Roguelike) App Data & Reviews and Games Download - App Rankings!|last=APPSRANKINGS!|website=APPSRANKINGS!|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://appagg.com/ios-games/adventure/hexahero-3d-roguelike-36744206.html?hl=en|title=Hexahero (3D Roguelike) / iOS|website=AppAgg|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Razvoj == Primarna ideja projekta je proizašla iz detaljne analize tržišta gdje je Monad Games pokušao kreirati produkt koji će ispuniti sve kriterijume koje publika postavlja svojim aktivnostima na tržištu.<ref name=":2" /><ref name=":1" /> Igrica je rađena u [[Unity]] engine-u i čitav development proces je trajao oko 120 dana. '''Hexahero''' je prvi projekat Hybrid-Casual tipa za mladi tim Monad Games-a. == Kritike == '''Hexahero (3D Roguelike)''' je za kratko vrijeme ostvarila preko 50 hiljada instalacija iz različitih dijelova svijeta. Objavljena je i trenutno je dostupna za [[Google Play]]<ref name=":0" /><ref name=":3" /> i Appstore platforme<ref name=":4" />, te je na [[Google Play|Google Play-u]] ostvarila prosječnu ocjenu od 3,6. == Vanjski linkovi == * [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en&gl=US Hexahero na Google Play-u] * [https://apps.apple.com/us/app/hexahero-3d-roguelike/id1589949233 Hexahero na App Store-u] * [https://monad.games/ Zvanični veb-sajt Monad Games-a] * [https://vglist.co/games/40998 Hexahero na Video Game List-u] == Reference == <references /> [[Kategorija:Videoigre za Android]] [[Kategorija:Videoigre za iOS]] [[Kategorija:Videoigre iz 2022.]] [[Kategorija:Videoigre]] __INDEKSIRAJ__ jrc90x35y9x8uybng1ncoqhuurcosif 3429225 3429224 2022-08-29T07:35:22Z FullyAwesome 136056 wikitext text/x-wiki {{Infokutija videoigra | naziv = Hexahero (3D Rogulelike) | slika = [[File:Hexahero-logo.webp]] | veličina_slike = | alt_slike = | tekst = Logo Hexahero-a | razvijač = Monad Games | izdavač = Monad Games | distributer = | serijal = | pogon = Unity | platforme = [[Android]]<br/>[[iOS]] | objavljeno = 2022. | žanr = Hybrid Hyper Casual | režimi = jednoigračka | režiser = | producent = Armin Subašić | dizajner = Armin Subašić | programer = Muhamed Bećirović | umjetnik = Armin Subašić <br/> Faris Jusubašić | pisac = Faris Jusubašić | kompozitor = | kabinet = | arkadni_sistem = | procesor = | zvuk = | ekran = }}'''Hexahero (3D Roguelike)''' je mobilna videoigra razvijena od strane Monad Games-a<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.data.ai/en/apps/google-play/app/com.MonetizeAd.Hexahero/|title=Hexahero (3D Roguelike) - Data AI}}</ref><ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=|last=|website=IMDB}}</ref>, bosanskohercegovačkog game development tima i podjedinice agencije za digitalni marketing [[MonetizeAd]] iz Sarajeva.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://radiosarajevo.ba/magazin/tech/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima/461539|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima|website=radiosarajevo.ba|language=hr|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":2">{{Cite web|url=https://respawn.ba/vijest/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima - Respawn.ba|last=Zeljković|first=Adi|website=respawn.ba|language=hr-HR|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en_US&gl=US|title=Hexahero (3D Roguelike) - Apps on Google Play|website=play.google.com|language=en-US|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|url=https://vglist.co/games/40998|title=Hexahero (3D Roguelike)|website=vglist|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Doživljaj igre == '''Hexahero (3D Roguelike)''' igrača smjesti u daleko kraljevstvo koje se suočava sa ratom koji ga postepeno uništava. Igrač ima priliku da kroz različite levele i arene, napreduje kroz različite dijelove kraljevstva i ostvari svoje ciljeve. Na svom putu suočit će se sa različitim preprekama i neprijateljima koje će pokušati poraziti.<ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=Armin|last=Subasic}}</ref> Arene i leveli se dijele na različite regione koji sa sobom donose zanimljiviju okolinu i nove neprijatelje. Igrač kroz [[Videoigra|videoigru]] ima priliku da pojačava svoje sposobnosti u borbi protiv neprijatelja.<ref>{{Cite web|url=https://appsrankings.com/app/1589949233/hexahero-3d-roguelike|title=Hexahero (3D Roguelike) App Data & Reviews and Games Download - App Rankings!|last=APPSRANKINGS!|website=APPSRANKINGS!|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://appagg.com/ios-games/adventure/hexahero-3d-roguelike-36744206.html?hl=en|title=Hexahero (3D Roguelike) / iOS|website=AppAgg|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Razvoj == Primarna ideja projekta je proizašla iz detaljne analize tržišta gdje je Monad Games pokušao kreirati produkt koji će ispuniti sve kriterijume koje publika postavlja svojim aktivnostima na tržištu.<ref name=":2" /><ref name=":1" /> Igrica je rađena u [[Unity]] engine-u i čitav development proces je trajao oko 120 dana. '''Hexahero''' je prvi projekat Hybrid-Casual tipa za mladi tim Monad Games-a. == Kritike == '''Hexahero (3D Roguelike)''' je za kratko vrijeme ostvarila preko 50 hiljada instalacija iz različitih dijelova svijeta. Objavljena je i trenutno je dostupna za [[Google Play]]<ref name=":0" /><ref name=":3" /> i Appstore platforme<ref name=":4" />, te je na [[Google Play|Google Play-u]] ostvarila prosječnu ocjenu od 3,6. == Vanjski linkovi == * [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en&gl=US Hexahero na Google Play-u] * [https://apps.apple.com/us/app/hexahero-3d-roguelike/id1589949233 Hexahero na App Store-u] * [https://monad.games/ Zvanični veb-sajt Monad Games-a] * [https://vglist.co/games/40998 Hexahero na Video Game List-u] == Reference == <references /> [[Kategorija:Videoigre za Android]] [[Kategorija:Videoigre za iOS]] [[Kategorija:Videoigre iz 2022.]] [[Kategorija:Videoigre]] __INDEKSIRAJ__ rzfqiaqf0d7f3wh7hkk9kobe4rtoovw 3429226 3429225 2022-08-29T07:35:54Z FullyAwesome 136056 wikitext text/x-wiki {{Infokutija videoigra | naziv = Hexahero (3D Rogulelike) | slika = [[File:Hexahero-logo.webp]] | veličina_slike = | alt_slike = | tekst = Logo Hexahero-a | razvijač = Monad Games | izdavač = Monad Games | distributer = | serijal = | pogon = Unity | platforme = [[Android]]<br/>[[iOS]] | objavljeno = 2022. | žanr = Hybrid Hyper Casual | režimi = jednoigračka | režiser = | producent = Armin Subašić | dizajner = Armin Subašić | programer = Muhamed Bećirović | umjetnik = Armin Subašić <br/> Faris Jusubašić | pisac = Faris Jusubašić | kompozitor = | kabinet = | arkadni_sistem = | procesor = | zvuk = | ekran = }}'''Hexahero (3D Roguelike)''' je mobilna videoigra razvijena od strane Monad Games-a<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.data.ai/en/apps/google-play/app/com.MonetizeAd.Hexahero/|title=Hexahero (3D Roguelike) - Data AI}}</ref><ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=|last=|website=IMDB}}</ref>, bosanskohercegovačkog game development tima i podjedinice agencije za digitalni marketing [[MonetizeAd]] iz Sarajeva.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://radiosarajevo.ba/magazin/tech/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima/461539|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima|website=radiosarajevo.ba|language=hr|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":2">{{Cite web|url=https://respawn.ba/vijest/nova-videoigra-hexahero-plod-maste-i-znanja-mladog-monad-games-tima|title=Nova videoigra “Hexahero“ – plod mašte i znanja mladog Monad Games tima - Respawn.ba|last=Zeljković|first=Adi|website=respawn.ba|language=hr-HR|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en_US&gl=US|title=Hexahero (3D Roguelike) - Apps on Google Play|website=play.google.com|language=en-US|access-date=2022-08-29}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|url=https://vglist.co/games/40998|title=Hexahero (3D Roguelike)|website=vglist|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Doživljaj igre == '''Hexahero (3D Roguelike)''' igrača smjesti u daleko kraljevstvo koje se suočava sa ratom koji ga postepeno uništava. Igrač ima priliku da kroz različite levele i arene, napreduje kroz različite dijelove kraljevstva i ostvari svoje ciljeve. Na svom putu suočit će se sa različitim preprekama i neprijateljima koje će pokušati poraziti.<ref>{{Citation|title=Hexahero (3D Roguelike)|url=https://www.imdb.com/title/tt20251894/|date=2022-01-01|accessdate=2022-08-29|first=|last=|website=IMDB}}</ref> Arene i leveli se dijele na različite regione koji sa sobom donose zanimljiviju okolinu i nove neprijatelje. Igrač kroz [[Videoigra|videoigru]] ima priliku da pojačava svoje sposobnosti u borbi protiv neprijatelja.<ref>{{Cite web|url=https://appsrankings.com/app/1589949233/hexahero-3d-roguelike|title=Hexahero (3D Roguelike) App Data & Reviews and Games Download - App Rankings!|last=APPSRANKINGS!|website=APPSRANKINGS!|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://appagg.com/ios-games/adventure/hexahero-3d-roguelike-36744206.html?hl=en|title=Hexahero (3D Roguelike) / iOS|website=AppAgg|language=en|access-date=2022-08-29}}</ref> == Razvoj == Primarna ideja projekta je proizašla iz detaljne analize tržišta gdje je Monad Games pokušao kreirati produkt koji će ispuniti sve kriterijume koje publika postavlja svojim aktivnostima na tržištu.<ref name=":2" /><ref name=":1" /> Igrica je rađena u [[Unity]] engine-u i čitav development proces je trajao oko 120 dana. '''Hexahero''' je prvi projekat Hybrid-Casual tipa za mladi tim Monad Games-a. == Kritike == '''Hexahero (3D Roguelike)''' je za kratko vrijeme ostvarila preko 50 hiljada instalacija iz različitih dijelova svijeta. Objavljena je i trenutno je dostupna za [[Google Play]]<ref name=":0" /><ref name=":3" /> i Appstore platforme<ref name=":4" />, te je na [[Google Play|Google Play-u]] ostvarila prosječnu ocjenu od 3,6. == Vanjski linkovi == * [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.MonetizeAd.Hexahero&hl=en&gl=US Hexahero na Google Play-u] * [https://apps.apple.com/us/app/hexahero-3d-roguelike/id1589949233 Hexahero na App Store-u] * [https://monad.games/ Zvanični veb-sajt Monad Games-a] * [https://vglist.co/games/40998 Hexahero na Video Game List-u] == Reference == <references /> [[Kategorija:Videoigre za Android]] [[Kategorija:Videoigre za iOS]] [[Kategorija:Videoigre iz 2022.]] [[Kategorija:Videoigre]] __INDEKSIRAJ__ 3rf18q71s2zg7st7j6wtvnhyvfqidd6 Ljudska misija na Mars 0 492773 3429228 2022-08-29T08:21:49Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1107066841|Human mission to Mars]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] [[File:S91_25383marslanding.jpg|mini| Umetci prikazuju posmatranje i analizu za pronalaženje sigurnog mjesta za slijetanje]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM|Sciaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Bigl 2|Beagle2 je]]'' propao 2003. Među uspjesima: * ''[[:en:Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''Curiosity'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''Tianwen-1'' lender i ''Zhurong'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}}{{Mars}}{{Human missions to Mars}} <nowiki> [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]]</nowiki> ou3bfqqwwucabem1u0sad7skd2eiwwd 3429229 3429228 2022-08-29T08:23:45Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] [[File:S91_25383marslanding.jpg|mini| Umetci prikazuju posmatranje i analizu za pronalaženje sigurnog mjesta za slijetanje]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM|Sciaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Bigl 2|Beagle2 je]]'' propao 2003. Među uspjesima: * ''[[Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''[[Curiosity]]'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''[[Tianwen-1]]'' lender i ''[[Zhurong]]'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}} {{Mars}} {{Human missions to Mars}} [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]] nzalc0k0ihrfopopizvr0os9ch69dps 3429230 3429229 2022-08-29T08:26:34Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] [[File:S91_25383marslanding.jpg|mini| ]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Beagle2]]'' je propao 2003. Među uspjesima: * ''[[Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''[[Curiosity]]'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''[[Tianwen-1]]'' lender i ''[[Zhurong]]'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}} {{Mars}} {{Human missions to Mars}} [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]] 6wvye49ifcjzmfkkkwh1odzyv5ppxdt 3429231 3429230 2022-08-29T08:27:07Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Beagle2]]'' je propao 2003. Među uspjesima: * ''[[Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''[[Curiosity]]'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''[[Tianwen-1]]'' lender i ''[[Zhurong]]'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}} {{Mars}} {{Human missions to Mars}} [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]] cdpae9aiobw4lu7wmwwayx3cggiyr71 3429253 3429231 2022-08-29T09:43:07Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Beagle2]]'' je propao 2003. Među uspjesima: * ''[[Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''[[Curiosity]]'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''[[Tianwen-1]]'' lender i ''[[Zhurong]]'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}} {{Mars}} {{Ljudske misije na Mars}} [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]] r7jr4qinwndgbkz5blg98x73mrlp84z 3429254 3429253 2022-08-29T09:43:37Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Ljudska misija na Mars]] na [[Ljudska misija na Mars]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Mars_Ice_Home_concept.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mars_Ice_Home_concept.jpg/300px-Mars_Ice_Home_concept.jpg|mini|300x300piksel| Koncept baze na Marsu, sa [[Led|ledenom]] kućom, [[Mars rover sa posadom|roverom]] [[pod pritiskom]] i [[Mars odijelo|odijelima za Mars]], 2016.]] Ideja o slanju ljudi na [[Mars]] bila je predmet [[Vazdušno inženjerstvo|svemirskog inženjerstva]] i naučnih studija od kasnih 1940-ih u sklopu šireg [[Istraživanje Marsa|istraživanja Marsa]]. Neki su također razmišljali o istraživanju [[Marsovi prirodni sateliti|marsovskih mjeseca]] [[Fobos (satelit)|Fobosa]] i [[Deimos (satelit)|Deimosa]].<ref>{{Cite web|url=https://scitechdaily.com/japan-space-agency-why-were-exploring-the-moons-of-mars/|title=Japan Space Agency: Why We're Exploring the Moons of Mars|last=JAXA|date=2021-09-20|website=SciTechDaily|language=en-US|access-date=2021-09-25}}</ref> Dugoročni prijedlozi su uključivali [[Kolonizacija Marsa|slanje naseljenika]] i [[Teraformiranje Marsa|teraformiranje planete]]. Prijedlozi za '''ljudske misije na Mars''' došli su od npr [[NASA]], Rusije, [[Boeing|Boeinga]] i [[SpaceX]]. Od 2022. godine na Marsu su bili samo robotski [[Mars landing|lenderi]] i roveri. Najdalje što su ljudi koji su bili izvan Zemlje je Mjesec. Konceptualni prijedlozi za misije koje bi uključivale [[Svemirski letovi čovjeka|ljudske istraživače]] započeli su ranih 1950-ih, pri čemu se obično navodi da se planirane misije odvijaju između 10 i 30 godina od trenutka kada su sastavljene.<ref name="SPC-20190827">{{Cite news|last=Wall|first=Mike|title=Astronauts Will Face Many Hazards on a Journey to Mars - NASA is trying to bring the various risks down before launching astronauts to Mars in the 2030s.|url=https://www.space.com/crewed-mars-mission-astronaut-dangers.html|date=27 August 2019|work=[[Space.com]]|access-date=27 August 2019}}</ref> [[Spisak planova misije na Mars sa posadom|Spisak planova misije na Mars s posadom]] pokazuje različite prijedloge misija koje su iznijele brojne organizacije i [[Svemirske agencije javnog sektora|svemirske agencije]] u ovoj oblasti [[Istraživanje svemira|istraživanja svemira]]. Planovi za ove posade su varirali, od naučnih ekspedicija, u kojima bi mala grupa (između dva i osam [[Astronaut|astronauta]] ) posjetila Mars na period od nekoliko sedmica ili duže, do kontinuiranog prisustva (npr. kroz [[istraživačke stanice]], [[Kolonizacija Marsa|kolonizaciju]] ili ostalo kontinuirano stanovanje).  Do 2020. godine predložene su i virtuelne posjete Marsu, koristeći [[Haptic tehnologija|haptičke tehnologije]].<ref name="WP-20201215">{{Cite news|last=Von Drehle|first=David|title=Humans don't have to set foot on Mars to visit it|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/humans-dont-have-to-set-foot-on-mars-to-visit-it/2020/12/15/b1df2afe-3f05-11eb-9453-fc36ba051781_story.html|date=15 December 2020|work=[[The Washington Post]]|access-date=16 December 2020}}</ref> [[Datoteka:Mars_close_appr.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Mars_close_appr.png/330px-Mars_close_appr.png|mini| Minimalna udaljenost između orbita Marsa i Zemlje od 2014. do 2061., mjerena u [[Astronomska jedinica|astronomskim jedinicama]]]] [[Datoteka:Hubble_Globes_of_Mars.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Hubble_Globes_of_Mars.jpg/220px-Hubble_Globes_of_Mars.jpg|lijevo|mini| Tri pogleda na Mars, [[Svemirski teleskop Hubble|Hubble svemirski teleskop]], 1997]] Brojne svemirske letjelice bez posade sletjele su na površinu Marsa, dok su neke, kao što je [[Schiaparelli EDM]] (2016), propale, što se smatra teškim slijetanjem. ''[[Beagle2]]'' je propao 2003. Među uspjesima: * ''[[Mars_3|Mars 3]]'' – 1971 * ''[[Viking 1]]'' i ''[[Viking 2]]'' – 1976 * ''[[Mars Pathfinder]]'' i njegov rover ''[[Sojourner (rover)|Sojourner]]'' – 1997 * ''[[Spirit|Roveri Spirit]]'' i ''[[Opportunity]]'' – 2004 * ''[[Phoenix Mars Lander|Feniks]]'' lender – 2008 * ''[[Curiosity]]'' rover – 2012 * ''[[InSight]]'' lender – 2018 * ''[[Tianwen-1]]'' lender i ''[[Zhurong]]'' rover – 2021 * ''[[Perseverance (rover)|Perseverance]]'' rover i helikopter ''[[Ingenuity]]'' – 2021 [[Datoteka:Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg/220px-Mars_Food_Production_-_Bisected.jpg|mini| Prikaz biljaka koje rastu u bazi Marsa. NASA planira uzgoj biljaka za [[Svemirska hrana|hranu u svemiru]] . <ref>{{Cite web|url=http://www.nasa.gov/mission_pages/station/research/news/meals_ready_to_eat|title=Crew Members Sample Leafy Greens Grown on Space Station|last=Rainey|first=Kristine|date=7 August 2015|website=Nasa.gov}}</ref>]] [[Datoteka:Robonaut_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Robonaut_2.jpg/220px-Robonaut_2.jpg|mini| NASA je navela da će roboti pripremiti podzemnu bazu za misiju na ljudskoj površini. <ref name="bolden">{{Cite web|url=http://www.marsdaily.com/reports/NASA_Chief_Were_Closer_to_Sending_Humans_on_Mars_Than_Ever_Before_999.html|title=NASA Chief: We're Closer to Sending Humans on Mars Than Ever Before|website=Marsdaily.com}}</ref>]] == Reference == {{Refspisak}} {{Mars}} {{Ljudske misije na Mars}} [[Kategorija:Ljudske misije na Mars]] r7jr4qinwndgbkz5blg98x73mrlp84z Šablon:Ljudske misije na Mars 10 492774 3429232 2022-08-29T08:33:52Z Palapa 383 Nova stranica: {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Human mission to Mars|Human mission]] to [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora programme]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 =... wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Human mission to Mars|Human mission]] to [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora programme]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> hsobxqtk5x1cnury69f0kbu4kb3i9db 3429233 3429232 2022-08-29T08:34:15Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Šablon:Ljudske misija na Mars]] na [[Šablon:Ljudske misije na Mars]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Human mission to Mars|Human mission]] to [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora programme]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> hsobxqtk5x1cnury69f0kbu4kb3i9db 3429234 3429233 2022-08-29T08:35:15Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Ljudska misije na Mars|Ljudska misije]] na [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora programme]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> hvlyyl3cd6io543ypv5lnpl1t5aeocv 3429235 3429234 2022-08-29T08:35:33Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Ljudska misije na Mars|Ljudska misija]] na [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora programme]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> chxq344m9bewo1e4i4spuctz63baynz 3429236 3429235 2022-08-29T08:35:57Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Human missions to Mars | naslov = [[Ljudska misije na Mars|Ljudska misija]] na [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora program]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> 7nwurcev5shy38h4aelxt0lyikaext5 3429263 3429236 2022-08-29T10:06:47Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Navkutija |ime = Ljudske misije na Mars | naslov = [[Ljudska misije na Mars|Ljudska misija]] na [[Mars]] | stanje = {{{state|autocollapse}}} | tijeloklasa = hlist | bazastil = text-align: center; | image = [[Datoteka:Mars mission.jpg|155px]] | iznad = * [[List of crewed Mars mission plans]] | grupa2 = Prijedlozi u 21. vijeku | podaci2 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = Aktivni | podaci1 = * [[Aurora program]] * [[Mars Base Camp]] * [[SpaceX Mars program]] | grupa2 = Pasivni | podaci2 = * [[Austere Human Missions to Mars]] * [[Mars Piloted Orbital Station]] * [[Mars to Stay]] | grupa3 = Bivši | podaci3 = * [[Constellation program#Orion Mars mission|Constellation program]] * [[Mars One]] * [[Inspiration Mars Foundation|Inspiration Mars]] * [[Vision for Space Exploration]] }} | grupa3 = 20th-century proposals | podaci3 = * ''[[The Mars Project]]'' * [[Martian Piloted Complex]] * [[TMK]] * [[Ride Report]] * [[Space Exploration Initiative]] * [[Mars Direct]] * ''[[The Case for Mars]]'' * [[Mars Design Reference Mission]] ** [[NASA Design Reference Mission 3.0|3.0]] | grupa4 = [[Mars analog habitat|Mars analogs]] ([[List of Mars analogs|list]]) | podaci4 = * [[MARS-500]] * [[Mars Analogue Research Station Program]] ** [[Flashline Mars Arctic Research Station|FMARS]] ** [[Mars Desert Research Station|MDRS]] * [[Arctic Mars Analog Svalbard Expedition]] * [[Concordia Station]] * [[HI-SEAS]] * [[NEEMO]] | grupa5 = Zagovorništvo | podaci5 = * [[Caves of Mars Project]] * [[Mars Institute]] * [[Mars Society]] | grupa6 = Hardverski koncepti | podaci6 = * [[Mars habitat]] * [[Crewed Mars rover]] * [[Mars suit]] * [[Mars Excursion Module]] * [[Mars landing|Mars lander]] * [[Mars rover]] | grupa7 = Razno | podaci7 = * [[Kolonizacija Marsa]] * [[Exploration of Mars]] * [[Mars in fiction|Fiction]] ** [[List of films set on Mars|films]] ** [[Mars in fiction#Novels and short stories|novels]] * [[Mars cycler]] * [[Mars orbit rendezvous]] * [[Terraforming of Mars]] * [[Mars atmospheric entry]] * [[Mars flyby]] }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> bia5mbb9dyinlgh11si3j3ujypr41on Aerosvemirsko inženjerstvo 0 492775 3429237 2022-08-29T08:42:18Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1107146374|Aerospace engineering]]" wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}}{{Oblasti inženjerstva}}{{Systems Engineering}}{{Normativna kontrola}} <nowiki> [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]]</nowiki> kdz9rlzgrb6bgs91b42aqi7d96q5z46 3429238 3429237 2022-08-29T08:43:13Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Aerosvemirski inžinjering]] na [[Korisnik:Palapa/Aerosvemirski inženjering]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}}{{Oblasti inženjerstva}}{{Systems Engineering}}{{Normativna kontrola}} <nowiki> [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]]</nowiki> kdz9rlzgrb6bgs91b42aqi7d96q5z46 3429239 3429238 2022-08-29T08:44:00Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}} {{Oblasti inženjerstva}} {{Systems Engineering}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]] cp4yjvo2b863v8uc9jj9bh29avi9oz4 3429240 3429239 2022-08-29T08:45:18Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}} {{Oblasti inženjerstva}} {{Sistemski inženjering}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]] 6ja0gptq0d2cbqwakdkwqcdzbl4bu9o 3429242 3429240 2022-08-29T08:52:57Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Aerosvemirski inženjering]] na [[Aerosvemirski inženjering]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}} {{Oblasti inženjerstva}} {{Sistemski inženjering}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]] 6ja0gptq0d2cbqwakdkwqcdzbl4bu9o 3429276 3429242 2022-08-29T10:36:03Z KWiki 9400 KWiki premjestio je stranicu [[Aerosvemirski inženjering]] na [[Aerosvemirsko inženjerstvo]] wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirski inžinjering''' je primarna oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjeringa. "Aeronautički inženjering" je bio originalni izraz za ovu oblast. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirski inžinjering" je ušao u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book|last=NASA|url=https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last=Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letačka vozila su podvrgnuta zahtjevnim uvjetima poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima koja]] se primjenjuju na komponente vozila. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[vazdušni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, avio-svemirski inženjering izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti. <ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=2006-10-08|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini| [[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] su letjeli [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. godine u Kitty Hawku, Sjeverna Karolina.]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini| AF/A-18F Super Hornet u letu, 2008]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini| [[Wernher von Braun]], sa [[Rocketdyne F-1|F-1 motorima]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}} {{Oblasti inženjerstva}} {{Sistemski inženjering}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]] 6ja0gptq0d2cbqwakdkwqcdzbl4bu9o 3429280 3429276 2022-08-29T10:40:05Z KWiki 9400 wikitext text/x-wiki '''Aerosvemirsko inženjerstvo''' primarna je oblast [[Inženjerstvo|inženjerstva]] koja se bavi razvojem [[Letjelica|aviona]] i [[Svemirska letjelica|svemirskih letjelica]].<ref>''Encyclopedia of Aerospace Engineering''. </ref> Ima dvije velike grane koje se preklapaju: [[Aeronautika|aeronautičko]] inženjerstvo i [[Astronautika|astronautičko]] inženjerstvo. [[Avionika|Avionsko]] inženjerstvo je slično, ali se bavi [[Elektronsko inženjerstvo|elektronskom]] stranom zrakoplovnog inženjerstva. "Aeronautičko inženjerstvo" bio je originalni izraz za ovo područje. Kako je tehnologija letenja napredovala i uključivala vozila koja rade u [[Vanjski svemir|svemiru]], širi pojam "aerosvemirsko inženjerstvo" ušao je u upotrebu.<ref name="britannica_Engineering">{{Cite encyclopedia|location=Chicago}}</ref> Vazduhoplovstvo, posebno grana astronautike, često se kolokvijalno naziva "naukom o raketama".<ref name="SA">{{Cite book |last= NASA |url= https://history.nasa.gov/Remembering_Space_Age_A.pdf|title=Remembering the Space Age: Proceedings of the 50th Anniversary Conference|date=2008|editor-last= Steven J. Dick|page=92|quote=The term "rocket scientist" is a misnomer used by the media and in popular culture and applied to a majority of engineers and technicians who worked on the development of rockets with von Braun. It reflects a cultural evaluation of the immense accomplishments of the team but is nevertheless incorrect. ...}}</ref> == Pregled == Letjelice su podvrgnute zahtjevnim uvjetima, poput onih uzrokovanih promjenama [[Atmosferski pritisak|atmosferskog pritiska]] i [[Temperatura|temperature]], sa [[Konstrukcijsko opterećenje|strukturnim opterećenjima]] koja se primjenjuju na komponente letjelica. Shodno tome, oni su obično proizvodi različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina, uključujući [[Aerodinamika|aerodinamiku]], [[zračni pogon]], [[Avionika|avioniku]], [[Nauka o materijalima|nauku o materijalima]], [[Strukturna analiza|strukturnu analizu]] i [[proizvodnja|proizvodnju]]. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao zrakoplovstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, aviosvemirsko inženjerstvo izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima užu specijalizaciju.<ref name="Princeton review">{{Cite web|url=http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|title=Career: Aerospace Engineer|website=Career Profiles|publisher=The Princeton Review|archive-url=https://web.archive.org/web/20060509023617/http://www.princetonreview.com/cte/profiles/dayInLife.asp?careerID=5|archive-date=2006-05-09|url-status=dead|access-date=8. 10. 2006|quote=Due to the complexity of the final product, an intricate and rigid organizational structure for production has to be maintained, severely curtailing any single engineer's ability to understand his role as it relates to the final project.}}</ref> [[Datoteka:First_flight2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/First_flight2.jpg/220px-First_flight2.jpg|lijevo|mini|[[Braća Wright|Orville i Wilbur Wright]] letjela su [[Wright Flyer|Wright Flyerom]] 1903. u Kitty Hawku ([[Sjeverna Karolina]]).]] [[Datoteka:F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_(CVN-72).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg/220px-F-18F_after_launch_from_USS_Abraham_Lincoln_%28CVN-72%29.jpg|alt=A jet in flight|lijevo|mini|AF/A-18F Super Hornet u letu (2008)]] [[Datoteka:S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg/220px-S-IC_engines_and_Von_Braun.jpg|desno|mini|[[Wernher von Braun]], s motorima [[Rocketdyne F-1|F-1]] prvog stepena [[Saturn V|Saturna V]] u [[Američki svemirski i raketni centar|Američkom svemirskom i raketnom centru]]]] == Fusnote == {{Spisaknapomena}} == Reference == {{Refspisak}} {{Oblasti inženjerstva}} {{Sistemski inženjering}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Aeronautičko inženjerstvo]] 8g9zv7s3fnevmm2d5dc6exgebs3nmwy Šablon:Sistemski inženjering 10 492776 3429241 2022-08-29T08:52:22Z Palapa 383 Nova stranica: <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Sistemski inženjering | naslov = [[Sistemski inženjering]] | stanje = {{{state|}}} | tijeloklasa = hlist | grupa1 = Potpolja | podaci1 = *[[Aerosvemirski inženjering]] *[[Iinženjering bioloških sistema]] *[[Configuration management]] *[[Earth systems inženjering and management]] *[[Electrical inženjering]] *[[Enterprise systems inženjering]] *[[Inženjering performansi]] *[[Reliability inženjering]] *Sigurnos... wikitext text/x-wiki <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Sistemski inženjering | naslov = [[Sistemski inženjering]] | stanje = {{{state|}}} | tijeloklasa = hlist | grupa1 = Potpolja | podaci1 = *[[Aerosvemirski inženjering]] *[[Iinženjering bioloških sistema]] *[[Configuration management]] *[[Earth systems inženjering and management]] *[[Electrical inženjering]] *[[Enterprise systems inženjering]] *[[Inženjering performansi]] *[[Reliability inženjering]] *[[Sigurnosni inženjering]] | grupa2 = Procesi | podaci2 = *[[Requirements inženjering]] *[[Functional specification]] *[[System integration]] *[[Verification and validation]] *[[Design review]] | grupa3 = Koncepti | podaci3 = *[[Poslovni procesi]] *[[Sistem]] *[[Životni ciklus sistema]] *[[V-Model]] *[[Systems development life cycle]] | grupa4 = Alati | podaci4 = *[[Decision-making]] *[[Function model]]ling *[[IDEF]] *[[Mathematical optimization|Optimization]] *[[Quality function deployment]] *[[Dinamika sistema]] *[[Systems Modeling Language]] *[[Systems analysis]] *[[Systems modeling]] *[[Work breakdown structure]] | grupa5 = Ljudi | podaci5 = *[[James S. Albus]] *[[Ruzena Bajcsy]] *[[Benjamin S. Blanchard]] *[[Wernher von Braun]] *[[Kathleen Carley]] *[[Harold Chestnut]] *[[Wolt Fabrycky]] *[[Barbara Grosz]] *[[Arthur David Hall III]] *[[Derek Hitchins]] *[[Robert E. Machol]] *[[Radhika Nagpal]] *[[Simon Ramo]] *[[Joseph Francis Shea]] *[[Katia Sycara]] *[[Manuela M. Veloso]] *[[John N. Warfield]] | grupa7 = Odnosna polja | podaci7 = *[[Control inženjering]] *[[Computer inženjering]] *[[Industrial inženjering]] *[[Operations research]] *[[Project management]] *[[Quality management]] *[[Risk management]] *[[Software inženjering]] | below = * [[:Category:Systems inženjering|Category]] }}<noinclude>{{documentation|content= {{collapsible option |statename=optional}} ==See also== *{{tl|Systems science}} *{{tl|Software inženjering}} [[Category:Systems templates]] [[Category:Technology and applied science templates]] }}</noinclude> fbgl6e4byjwcsrbxl2efdd6pjyylmmn Kolonizacija Marsa 0 492777 3429244 2022-08-29T09:00:00Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1064955032|Colonization of Mars]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:OSIRIS_Mars_true_color.jpg|mini| Mars]] [[Datoteka:Concept_Mars_colony.jpg|alt=|desno|mini| Umjetnička koncepcija ljudske baze Marsa, s izrezom koji otkriva unutrašnjost [[Hortikultura|hortikulturnog]] područja]] Hipotetička '''kolonizacija Marsa''' (ili '''naseljavanje Marsa'''<ref name="Bartels 2018">{{Cite web|url=https://www.newsweek.com/should-we-colonize-space-some-people-argue-we-need-decolonize-it-instead-945130|title=People are calling for a movement to decolonize space-here's why|last=Bartels|first=Meghan|date=May 25, 2018|website=Newsweek|access-date=Oct 31, 2021|quote="[[Robert Zubrin]], said that the one word he shies away from is colony, preferring settlement because the first "confuses the issue with imperialism.""}}</ref>) izazvala je zanimanje javnih svemirskih agencija i privatnih korporacija i dobila je opsežan tretman u pisanju naučne fantastike, filmu i umjetnosti. Organizacije su predložile planove za [[Ljudska misija na Mars|ljudsku misiju na Mars]], prvi korak ka [[Kolonizacija|kolonizaciji]], ali nijedna osoba nije kročila na planetu. Međutim, lenderi i [[Mars rover|roveri]] su uspješno istražili površinu planete i dostavili informacije o uslovima na tlu. Razlozi za kolonizaciju Marsa uključuju radoznalost, potencijal za ljude da pruže dublja opservacijska istraživanja od rovera bez posade, ekonomski interes za njegove resurse i mogućnost da bi naseljavanje drugih planeta moglo smanjiti vjerovatnoću [[Ljudsko izumiranje|ljudskog izumiranja]]. Poteškoće i opasnosti uključuju [[Izloženost radijaciji|izlaganje radijaciji]] tokom putovanja na Mars i na njegovoj površini, [[toksično tlo]], [[Niska gravitacija|nisku gravitaciju]], izolaciju koja prati Marsovu udaljenost od Zemlje, nedostatak vode i niske temperature. [[Datoteka:MarsTransitionV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/MarsTransitionV.jpg/220px-MarsTransitionV.jpg|desno|mini| Umjetnička koncepcija procesa teraformiranja Marsa o kojoj se govori u nekim djelima naučne fantastike]] == Reference == {{Ljudske misije na Mars}}{{Mars}} <nowiki> [[Kategorija:Naučna fantastika]] [[Kategorija:Istraživanje Marsa]]</nowiki> lt8y76t7aau24dc7kflaadsub851ehp 3429245 3429244 2022-08-29T09:00:55Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:OSIRIS_Mars_true_color.jpg|mini| Mars]] [[Datoteka:Concept_Mars_colony.jpg|alt=|desno|mini| Umjetnička koncepcija ljudske baze Marsa, s izrezom koji otkriva unutrašnjost [[Hortikultura|hortikulturnog]] područja]] Hipotetička '''kolonizacija Marsa''' (ili '''naseljavanje Marsa'''<ref name="Bartels 2018">{{Cite web|url=https://www.newsweek.com/should-we-colonize-space-some-people-argue-we-need-decolonize-it-instead-945130|title=People are calling for a movement to decolonize space-here's why|last=Bartels|first=Meghan|date=May 25, 2018|website=Newsweek|access-date=Oct 31, 2021|quote="[[Robert Zubrin]], said that the one word he shies away from is colony, preferring settlement because the first "confuses the issue with imperialism.""}}</ref>) izazvala je zanimanje javnih svemirskih agencija i privatnih korporacija i dobila je opsežan tretman u pisanju naučne fantastike, filmu i umjetnosti. Organizacije su predložile planove za [[Ljudska misija na Mars|ljudsku misiju na Mars]], prvi korak ka [[Kolonizacija|kolonizaciji]], ali nijedna osoba nije kročila na planetu. Međutim, lenderi i [[Mars rover|roveri]] su uspješno istražili površinu planete i dostavili informacije o uslovima na tlu. Razlozi za kolonizaciju Marsa uključuju radoznalost, potencijal za ljude da pruže dublja opservacijska istraživanja od rovera bez posade, ekonomski interes za njegove resurse i mogućnost da bi naseljavanje drugih planeta moglo smanjiti vjerovatnoću [[Ljudsko izumiranje|ljudskog izumiranja]]. Poteškoće i opasnosti uključuju [[Izloženost radijaciji|izlaganje radijaciji]] tokom putovanja na Mars i na njegovoj površini, [[toksično tlo]], [[Niska gravitacija|nisku gravitaciju]], izolaciju koja prati Marsovu udaljenost od Zemlje, nedostatak vode i niske temperature. [[Datoteka:MarsTransitionV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/MarsTransitionV.jpg/220px-MarsTransitionV.jpg|desno|mini| Umjetnička koncepcija procesa teraformiranja Marsa o kojoj se govori u nekim djelima naučne fantastike]] == Reference == {{Ljudske misije na Mars}} {{Mars}} [[Kategorija:Naučna fantastika]] [[Kategorija:Istraživanje Marsa]] bnmwpomxbqbq84032ueh7chkgahltfg 3429246 3429245 2022-08-29T09:01:23Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:OSIRIS_Mars_true_color.jpg|mini| Mars]] [[Datoteka:Concept_Mars_colony.jpg|alt=|desno|mini| Umjetnička koncepcija ljudske baze Marsa, s izrezom koji otkriva unutrašnjost [[Hortikultura|hortikulturnog]] područja]] Hipotetička '''kolonizacija Marsa''' (ili '''naseljavanje Marsa'''<ref name="Bartels 2018">{{Cite web|url=https://www.newsweek.com/should-we-colonize-space-some-people-argue-we-need-decolonize-it-instead-945130|title=People are calling for a movement to decolonize space-here's why|last=Bartels|first=Meghan|date=May 25, 2018|website=Newsweek|access-date=Oct 31, 2021|quote="[[Robert Zubrin]], said that the one word he shies away from is colony, preferring settlement because the first "confuses the issue with imperialism.""}}</ref>) izazvala je zanimanje javnih svemirskih agencija i privatnih korporacija i dobila je opsežan tretman u pisanju naučne fantastike, filmu i umjetnosti. Organizacije su predložile planove za [[Ljudska misija na Mars|ljudsku misiju na Mars]], prvi korak ka [[Kolonizacija|kolonizaciji]], ali nijedna osoba nije kročila na planetu. Međutim, lenderi i [[Mars rover|roveri]] su uspješno istražili površinu planete i dostavili informacije o uslovima na tlu. Razlozi za kolonizaciju Marsa uključuju radoznalost, potencijal za ljude da pruže dublja opservacijska istraživanja od rovera bez posade, ekonomski interes za njegove resurse i mogućnost da bi naseljavanje drugih planeta moglo smanjiti vjerovatnoću [[Ljudsko izumiranje|ljudskog izumiranja]]. Poteškoće i opasnosti uključuju [[Izloženost radijaciji|izlaganje radijaciji]] tokom putovanja na Mars i na njegovoj površini, [[toksično tlo]], [[Niska gravitacija|nisku gravitaciju]], izolaciju koja prati Marsovu udaljenost od Zemlje, nedostatak vode i niske temperature. [[Datoteka:MarsTransitionV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/MarsTransitionV.jpg/220px-MarsTransitionV.jpg|desno|mini| Umjetnička koncepcija procesa teraformiranja Marsa o kojoj se govori u nekim djelima naučne fantastike]] == Reference == {{refspisak}} {{Ljudske misije na Mars}} {{Mars}} [[Kategorija:Naučna fantastika]] [[Kategorija:Istraživanje Marsa]] obbpajtaqcsmzq9pz9hojpqblk093e4 3429247 3429246 2022-08-29T09:02:04Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Kolonizacija Marsa]] na [[Kolonizacija Marsa]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki [[Datoteka:OSIRIS_Mars_true_color.jpg|mini| Mars]] [[Datoteka:Concept_Mars_colony.jpg|alt=|desno|mini| Umjetnička koncepcija ljudske baze Marsa, s izrezom koji otkriva unutrašnjost [[Hortikultura|hortikulturnog]] područja]] Hipotetička '''kolonizacija Marsa''' (ili '''naseljavanje Marsa'''<ref name="Bartels 2018">{{Cite web|url=https://www.newsweek.com/should-we-colonize-space-some-people-argue-we-need-decolonize-it-instead-945130|title=People are calling for a movement to decolonize space-here's why|last=Bartels|first=Meghan|date=May 25, 2018|website=Newsweek|access-date=Oct 31, 2021|quote="[[Robert Zubrin]], said that the one word he shies away from is colony, preferring settlement because the first "confuses the issue with imperialism.""}}</ref>) izazvala je zanimanje javnih svemirskih agencija i privatnih korporacija i dobila je opsežan tretman u pisanju naučne fantastike, filmu i umjetnosti. Organizacije su predložile planove za [[Ljudska misija na Mars|ljudsku misiju na Mars]], prvi korak ka [[Kolonizacija|kolonizaciji]], ali nijedna osoba nije kročila na planetu. Međutim, lenderi i [[Mars rover|roveri]] su uspješno istražili površinu planete i dostavili informacije o uslovima na tlu. Razlozi za kolonizaciju Marsa uključuju radoznalost, potencijal za ljude da pruže dublja opservacijska istraživanja od rovera bez posade, ekonomski interes za njegove resurse i mogućnost da bi naseljavanje drugih planeta moglo smanjiti vjerovatnoću [[Ljudsko izumiranje|ljudskog izumiranja]]. Poteškoće i opasnosti uključuju [[Izloženost radijaciji|izlaganje radijaciji]] tokom putovanja na Mars i na njegovoj površini, [[toksično tlo]], [[Niska gravitacija|nisku gravitaciju]], izolaciju koja prati Marsovu udaljenost od Zemlje, nedostatak vode i niske temperature. [[Datoteka:MarsTransitionV.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/MarsTransitionV.jpg/220px-MarsTransitionV.jpg|desno|mini| Umjetnička koncepcija procesa teraformiranja Marsa o kojoj se govori u nekim djelima naučne fantastike]] == Reference == {{refspisak}} {{Ljudske misije na Mars}} {{Mars}} [[Kategorija:Naučna fantastika]] [[Kategorija:Istraživanje Marsa]] obbpajtaqcsmzq9pz9hojpqblk093e4 Ljudsko izumiranje 0 492778 3429249 2022-08-29T09:11:05Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1104730640|Human extinction]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg/220px-The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|mini| [[Nuklearni rat]] je često predviđani uzrok izumiranja čovječanstva. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/future/article/20201014-totalitarian-world-in-chains-artificial-intelligence|title=The grim fate that could be 'worse than extinction'|last=Di Mardi|date=October 15, 2020|website=BBC News|access-date=November 11, 2020|quote=When we think of existential risks, events like nuclear war or asteroid impacts often come to mind.}}</ref>]] '''Ljudsko izumiranje''' je hipotetički [[Izumiranje|kraj]] ljudske vrste zbog prirodnih uzroka kao što je [[Pad stanovništva|pad populacije]] zbog plodnosti pod zamjenom, [[Događaj uticaja|udara asteroida]] ili [[Supervulkan|vulkanizma velikih razmjera]], ili [[Antropogena opasnost|antropogenih]] (ljudskih) uzroka, također poznatih kao '''omnicid'''. Za potonje, neki od [[Globalni katastrofalni rizik|mnogih mogućih doprinosa]] uključuju [[Efekti globalnog zagrijavanja na ljude|klimatske promjene]], [[Nuklearni holokaust|globalno nuklearno uništenje]], [[biološki rat]] i [[ekološki kolaps]]. Drugi scenariji su usmjereni na nove tehnologije, kao što su [[Egzistencijalni rizik od umjetne opće inteligencije|napredna umjetna inteligencija]], [[biotehnologija]] ili [[Grey goo|nanobotovi koji se samorepliciraju]]. Naučni konsenzus je da postoji relativno nizak rizik od skorog izumiranja ljudi zbog prirodnih uzroka. {{Sfn|Bostrom|2013}} Međutim, vjerovatnoća izumiranja čovjeka kroz vlastite aktivnosti je trenutno područje istraživanja i debate. "Egzistencijalni rizici" su rizici koji prijete cjelokupnoj budućnosti čovječanstva, bilo da prouzrokuju izumiranje ljudi ili na drugi način trajno osakaćuju ljudski napredak. {{Sfn|Bostrom|2013}} Mnogobrojni naučnici su tvrdili na osnovu veličine "kosmičke zadužbine" da zbog nezamislivo velikog broja potencijalnih budućih života koji su u pitanju, čak i mala smanjenja egzistencijalnog rizika imaju veliku vrijednost. == Reference == {{Refspisak|refs=<ref name="Ord 20202">{{Cite book |last=Ord |first=Toby |title=The Precipice: Existential Risk and the Future of Humanity |date=2020 |publisher=Hachette |isbn=9780316484916 |location=New York}}</ref> <ref name="Moynihan">{{Cite news |last=Moynihan |first=Thomas |date=September 23, 2020 |title=How Humanity Came To Contemplate Its Possible Extinction: A Timeline |work=[[MIT Press|The MIT Press Reader]] |url=https://thereader.mitpress.mit.edu/how-humanity-discovered-its-possible-extinction-timeline/ |access-date=October 11, 2020}}<br />See also: * {{Cite journal |last=Moynihan |first=Thomas |date=February 2020 |title=Existential risk and human extinction: An intellectual history |journal=[[Futures (journal)|Futures]] |volume=116 |pages=102495 |doi=10.1016/j.futures.2019.102495 |s2cid=213388167 |issn=0016-3287}} * {{Cite book |last=Moynihan |first=Thomas |title=X-Risk: How Humanity Discovered Its Own Extinction |date=2020 |publisher=[[MIT Press]] |isbn=978-1-913029-82-1 |url=https://books.google.com/books?id=7M_tDwAAQBAJ}}</ref>}} <nowiki> [[Kategorija:Izumiranje]]</nowiki> p2ditz6ya0hyky6wuw9szfob10uqso0 3429250 3429249 2022-08-29T09:11:31Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg/220px-The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|mini| [[Nuklearni rat]] je često predviđani uzrok izumiranja čovječanstva. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/future/article/20201014-totalitarian-world-in-chains-artificial-intelligence|title=The grim fate that could be 'worse than extinction'|last=Di Mardi|date=October 15, 2020|website=BBC News|access-date=November 11, 2020|quote=When we think of existential risks, events like nuclear war or asteroid impacts often come to mind.}}</ref>]] '''Ljudsko izumiranje''' je hipotetički [[Izumiranje|kraj]] ljudske vrste zbog prirodnih uzroka kao što je [[Pad stanovništva|pad populacije]] zbog plodnosti pod zamjenom, [[Događaj uticaja|udara asteroida]] ili [[Supervulkan|vulkanizma velikih razmjera]], ili [[Antropogena opasnost|antropogenih]] (ljudskih) uzroka, također poznatih kao '''omnicid'''. Za potonje, neki od [[Globalni katastrofalni rizik|mnogih mogućih doprinosa]] uključuju [[Efekti globalnog zagrijavanja na ljude|klimatske promjene]], [[Nuklearni holokaust|globalno nuklearno uništenje]], [[biološki rat]] i [[ekološki kolaps]]. Drugi scenariji su usmjereni na nove tehnologije, kao što su [[Egzistencijalni rizik od umjetne opće inteligencije|napredna umjetna inteligencija]], [[biotehnologija]] ili [[Grey goo|nanobotovi koji se samorepliciraju]]. Naučni konsenzus je da postoji relativno nizak rizik od skorog izumiranja ljudi zbog prirodnih uzroka. {{Sfn|Bostrom|2013}} Međutim, vjerovatnoća izumiranja čovjeka kroz vlastite aktivnosti je trenutno područje istraživanja i debate. "Egzistencijalni rizici" su rizici koji prijete cjelokupnoj budućnosti čovječanstva, bilo da prouzrokuju izumiranje ljudi ili na drugi način trajno osakaćuju ljudski napredak. {{Sfn|Bostrom|2013}} Mnogobrojni naučnici su tvrdili na osnovu veličine "kosmičke zadužbine" da zbog nezamislivo velikog broja potencijalnih budućih života koji su u pitanju, čak i mala smanjenja egzistencijalnog rizika imaju veliku vrijednost. == Reference == {{Refspisak|refs=<ref name="Ord 20202">{{Cite book |last=Ord |first=Toby |title=The Precipice: Existential Risk and the Future of Humanity |date=2020 |publisher=Hachette |isbn=9780316484916 |location=New York}}</ref> <ref name="Moynihan">{{Cite news |last=Moynihan |first=Thomas |date=September 23, 2020 |title=How Humanity Came To Contemplate Its Possible Extinction: A Timeline |work=[[MIT Press|The MIT Press Reader]] |url=https://thereader.mitpress.mit.edu/how-humanity-discovered-its-possible-extinction-timeline/ |access-date=October 11, 2020}}<br />See also: * {{Cite journal |last=Moynihan |first=Thomas |date=February 2020 |title=Existential risk and human extinction: An intellectual history |journal=[[Futures (journal)|Futures]] |volume=116 |pages=102495 |doi=10.1016/j.futures.2019.102495 |s2cid=213388167 |issn=0016-3287}} * {{Cite book |last=Moynihan |first=Thomas |title=X-Risk: How Humanity Discovered Its Own Extinction |date=2020 |publisher=[[MIT Press]] |isbn=978-1-913029-82-1 |url=https://books.google.com/books?id=7M_tDwAAQBAJ}}</ref>}} [[Kategorija:Izumiranje]] f5wn000m8nmx6esgtj8z2wrlb47pcdx 3429251 3429250 2022-08-29T09:11:48Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Ljudsko izumiranje]] na [[Ljudsko izumiranje]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki [[Datoteka:The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg/220px-The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|mini| [[Nuklearni rat]] je često predviđani uzrok izumiranja čovječanstva. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/future/article/20201014-totalitarian-world-in-chains-artificial-intelligence|title=The grim fate that could be 'worse than extinction'|last=Di Mardi|date=October 15, 2020|website=BBC News|access-date=November 11, 2020|quote=When we think of existential risks, events like nuclear war or asteroid impacts often come to mind.}}</ref>]] '''Ljudsko izumiranje''' je hipotetički [[Izumiranje|kraj]] ljudske vrste zbog prirodnih uzroka kao što je [[Pad stanovništva|pad populacije]] zbog plodnosti pod zamjenom, [[Događaj uticaja|udara asteroida]] ili [[Supervulkan|vulkanizma velikih razmjera]], ili [[Antropogena opasnost|antropogenih]] (ljudskih) uzroka, također poznatih kao '''omnicid'''. Za potonje, neki od [[Globalni katastrofalni rizik|mnogih mogućih doprinosa]] uključuju [[Efekti globalnog zagrijavanja na ljude|klimatske promjene]], [[Nuklearni holokaust|globalno nuklearno uništenje]], [[biološki rat]] i [[ekološki kolaps]]. Drugi scenariji su usmjereni na nove tehnologije, kao što su [[Egzistencijalni rizik od umjetne opće inteligencije|napredna umjetna inteligencija]], [[biotehnologija]] ili [[Grey goo|nanobotovi koji se samorepliciraju]]. Naučni konsenzus je da postoji relativno nizak rizik od skorog izumiranja ljudi zbog prirodnih uzroka. {{Sfn|Bostrom|2013}} Međutim, vjerovatnoća izumiranja čovjeka kroz vlastite aktivnosti je trenutno područje istraživanja i debate. "Egzistencijalni rizici" su rizici koji prijete cjelokupnoj budućnosti čovječanstva, bilo da prouzrokuju izumiranje ljudi ili na drugi način trajno osakaćuju ljudski napredak. {{Sfn|Bostrom|2013}} Mnogobrojni naučnici su tvrdili na osnovu veličine "kosmičke zadužbine" da zbog nezamislivo velikog broja potencijalnih budućih života koji su u pitanju, čak i mala smanjenja egzistencijalnog rizika imaju veliku vrijednost. == Reference == {{Refspisak|refs=<ref name="Ord 20202">{{Cite book |last=Ord |first=Toby |title=The Precipice: Existential Risk and the Future of Humanity |date=2020 |publisher=Hachette |isbn=9780316484916 |location=New York}}</ref> <ref name="Moynihan">{{Cite news |last=Moynihan |first=Thomas |date=September 23, 2020 |title=How Humanity Came To Contemplate Its Possible Extinction: A Timeline |work=[[MIT Press|The MIT Press Reader]] |url=https://thereader.mitpress.mit.edu/how-humanity-discovered-its-possible-extinction-timeline/ |access-date=October 11, 2020}}<br />See also: * {{Cite journal |last=Moynihan |first=Thomas |date=February 2020 |title=Existential risk and human extinction: An intellectual history |journal=[[Futures (journal)|Futures]] |volume=116 |pages=102495 |doi=10.1016/j.futures.2019.102495 |s2cid=213388167 |issn=0016-3287}} * {{Cite book |last=Moynihan |first=Thomas |title=X-Risk: How Humanity Discovered Its Own Extinction |date=2020 |publisher=[[MIT Press]] |isbn=978-1-913029-82-1 |url=https://books.google.com/books?id=7M_tDwAAQBAJ}}</ref>}} [[Kategorija:Izumiranje]] f5wn000m8nmx6esgtj8z2wrlb47pcdx 3429262 3429251 2022-08-29T09:59:52Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg/220px-The_explosion_of_the_hydrogen_bomb_Ivy_Mike.jpg|mini| [[Nuklearni rat]] je često predviđani uzrok izumiranja čovječanstva. <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/future/article/20201014-totalitarian-world-in-chains-artificial-intelligence|title=The grim fate that could be 'worse than extinction'|last=Di Mardi|date=October 15, 2020|website=BBC News|access-date=November 11, 2020|quote=When we think of existential risks, events like nuclear war or asteroid impacts often come to mind.}}</ref>]] '''Ljudsko izumiranje''' je hipotetički [[Izumiranje|kraj]] ljudske vrste zbog prirodnih uzroka kao što je [[Pad stanovništva|pad populacije]] zbog smanjenja plodnosti, [[Događaj uticaja|udara asteroida]] ili [[Supervulkan|vulkanizma velikih razmjera]], ili [[Antropogena opasnost|antropogenih]] (ljudskih) uzroka, također poznatih kao '''omnicid'''. Za potonje, neki od [[Globalni katastrofalni rizik|mnogih mogućih doprinosa]] uključuju [[Efekti globalnog zagrijavanja na ljude|klimatske promjene]], [[Nuklearni holokaust|globalno nuklearno uništenje]], [[biološki rat]] i [[ekološki kolaps]]. Drugi scenariji su usmjereni na nove tehnologije, kao što su [[Egzistencijalni rizik od umjetne opće inteligencije|napredna umjetna inteligencija]], [[biotehnologija]] ili [[Grey goo|nanobotovi koji se samorepliciraju]]. Naučni konsenzus je da postoji relativno nizak rizik od skorog izumiranja ljudi zbog prirodnih uzroka. {{Sfn|Bostrom|2013}} Međutim, vjerovatnoća izumiranja čovjeka kroz vlastite aktivnosti je trenutno područje istraživanja i debate. "Egzistencijalni rizici" su rizici koji prijete cjelokupnoj budućnosti čovječanstva, bilo da prouzrokuju izumiranje ljudi ili na drugi način trajno osakaćuju ljudski napredak. {{Sfn|Bostrom|2013}} Mnogobrojni naučnici su tvrdili na osnovu veličine "kosmičke zadužbine" da zbog nezamislivo velikog broja potencijalnih budućih života koji su u pitanju, čak i mala smanjenja egzistencijalnog rizika imaju veliku vrijednost. == Reference == {{Refspisak|refs=<ref name="Ord 20202">{{Cite book |last=Ord |first=Toby |title=The Precipice: Existential Risk and the Future of Humanity |date=2020 |publisher=Hachette |isbn=9780316484916 |location=New York}}</ref> <ref name="Moynihan">{{Cite news |last=Moynihan |first=Thomas |date=September 23, 2020 |title=How Humanity Came To Contemplate Its Possible Extinction: A Timeline |work=[[MIT Press|The MIT Press Reader]] |url=https://thereader.mitpress.mit.edu/how-humanity-discovered-its-possible-extinction-timeline/ |access-date=October 11, 2020}}<br />See also: * {{Cite journal |last=Moynihan |first=Thomas |date=February 2020 |title=Existential risk and human extinction: An intellectual history |journal=[[Futures (journal)|Futures]] |volume=116 |pages=102495 |doi=10.1016/j.futures.2019.102495 |s2cid=213388167 |issn=0016-3287}} * {{Cite book |last=Moynihan |first=Thomas |title=X-Risk: How Humanity Discovered Its Own Extinction |date=2020 |publisher=[[MIT Press]] |isbn=978-1-913029-82-1 |url=https://books.google.com/books?id=7M_tDwAAQBAJ}}</ref>}} [[Kategorija:Izumiranje]] qko0urleb0gmjy3ldmfvad59gm7yg1u SpaceX 0 492779 3429256 2022-08-29T09:48:17Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1106754934|SpaceX]]" wikitext text/x-wiki '''Space Exploration Technologies Corp.''' ( [[Poslovanje kao|posluje kao]] '''SpaceX''' ) je američki [[Svemirska industrija|proizvođač svemirskih letjelica]], provajder [[Svemirsko lansiranje|svemirskih lansiranja]] i korporacija za [[Telekomunikacije|satelitske komunikacije]] sa sjedištem u [[Hawthorne, Kalifornija|Hawthorneu, Kalifornija]]. Osnovao ga je 2002. godine [[Elon Musk]], s ciljem smanjenja troškova svemirskog transporta kako bi se omogućila [[kolonizacija Marsa]]. Proizvodi lansirna vozila [[Falcon 9]] i [[Falcon Heavy]], [[SpaceX raketni motori|nekoliko raketnih motora]], [[SpaceX Dragon 2|Cargo Dragon]], svemirske letjelice za posadu i komunikacijske satelite [[Starlink]]. SpaceX razvija satelitsku internet konstelaciju pod nazivom [[Starlink]] za pružanje komercijalnih internetskih usluga. U januaru 2020. sazvežđe Starlink je postalo najveća satelitska konstelacija ikada lansirana, a od jula 2022. obuhvata preko 2.700 [[Mali satelit|malih satelita]] u orbiti. <ref name="sn2676101">{{Cite news|last=McDowell|first=Jonathan|date=18 May 2022|title=Starlink Launch Statistics|publisher=planet4589|url=https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html|access-date=24 July 2022|archive-date=21 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210421005810/https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html}}</ref> Kompanija također razvija [[SpaceX Starship|Starship]], privatno finansirani, [[Orbitalna lansirna raketa za višekratnu upotrebu|potpuno višekratni]], [[Super teško lansirno vozilo|lansirni sistem super teškog dizanja]] za [[Međuplanetarni svemirski let|međuplanetarne]] i [[Orbitalni svemirski let|orbitalne letove]] u svemir. Namjera je da postane SpaceX-ovo primarno orbitalno vozilo kada bude operativno, zamjenjujući postojeću flotu [[Falcon 9]], [[Falcon Heavy]] i [[SpaceX Dragon 2|Dragon]]. Imat će najveći kapacitet nosivosti od bilo koje orbitalne rakete ikada napravljene na svom debiju, planiranom za 2022. godinu u očekivanju dozvole za lansiranje. <ref>{{Cite web|url=https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|title=SpaceX Starship Super Heavy at Boca Chica_FONSI_ROD Final|date=13 June 2022|website=faa.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20220613194540/https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|archive-date=13 June 2022|url-status=live|access-date=13 June 2022}}</ref> [[Datoteka:Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg/220px-Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|lijevo|mini| Prvo uspješno lansiranje [[Falcon 1|Falcona 1]] u septembru 2008]] [[Datoteka:Starship_full_stack.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Starship_full_stack.jpg/96px-Starship_full_stack.jpg|alt=see caption|mini|300x300piksel| Starship u poziciji za lansiranje]] [[Datoteka:Starlink_Mission_(47926144123).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg/220px-Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg|lijevo|mini| 60 Starlink satelita naslaganih zajedno prije postavljanja]] == Reference == <nowiki> [[Kategorija:Koordinate koje nisu na Wikipodacima]] [[Kategorija:SpaceX]]</nowiki> r7s7zwox18p3awzqidlfctpbkxba4ga 3429257 3429256 2022-08-29T09:49:47Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki '''Space Exploration Technologies Corp.''' ( [[Poslovanje kao|posluje kao]] '''SpaceX''' ) je američki [[Svemirska industrija|proizvođač svemirskih letjelica]], provajder [[Svemirsko lansiranje|svemirskih lansiranja]] i korporacija za [[Telekomunikacije|satelitske komunikacije]] sa sjedištem u [[Hawthorne, Kalifornija|Hawthorneu, Kalifornija]]. Osnovao ga je 2002. godine [[Elon Musk]], s ciljem smanjenja troškova svemirskog transporta kako bi se omogućila [[kolonizacija Marsa]]. Proizvodi lansirna vozila [[Falcon 9]] i [[Falcon Heavy]], [[SpaceX raketni motori|nekoliko raketnih motora]], [[SpaceX Dragon 2|Cargo Dragon]], svemirske letjelice za posadu i komunikacijske satelite [[Starlink]]. SpaceX razvija satelitsku internet konstelaciju pod nazivom [[Starlink]] za pružanje komercijalnih internetskih usluga. U januaru 2020. sazvežđe Starlink je postalo najveća satelitska konstelacija ikada lansirana, a od jula 2022. obuhvata preko 2.700 [[Mali satelit|malih satelita]] u orbiti. <ref name="sn2676101">{{Cite news|last=McDowell|first=Jonathan|date=18 May 2022|title=Starlink Launch Statistics|publisher=planet4589|url=https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html|access-date=24 July 2022|archive-date=21 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210421005810/https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html}}</ref> Kompanija također razvija [[SpaceX Starship|Starship]], privatno finansirani, [[Orbitalna lansirna raketa za višekratnu upotrebu|potpuno višekratni]], [[Super teško lansirno vozilo|lansirni sistem super teškog dizanja]] za [[Međuplanetarni svemirski let|međuplanetarne]] i [[Orbitalni svemirski let|orbitalne letove]] u svemir. Namjera je da postane SpaceX-ovo primarno orbitalno vozilo kada bude operativno, zamjenjujući postojeću flotu [[Falcon 9]], [[Falcon Heavy]] i [[SpaceX Dragon 2|Dragon]]. Imat će najveći kapacitet nosivosti od bilo koje orbitalne rakete ikada napravljene na svom debiju, planiranom za 2022. godinu u očekivanju dozvole za lansiranje. <ref>{{Cite web|url=https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|title=SpaceX Starship Super Heavy at Boca Chica_FONSI_ROD Final|date=13 June 2022|website=faa.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20220613194540/https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|archive-date=13 June 2022|url-status=live|access-date=13 June 2022}}</ref> [[Datoteka:Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg/220px-Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|lijevo|mini| Prvo uspješno lansiranje [[Falcon 1|Falcona 1]] u septembru 2008]] [[Datoteka:Starship_full_stack.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Starship_full_stack.jpg/96px-Starship_full_stack.jpg|alt=see caption|mini|300x300piksel| Starship u poziciji za lansiranje]] [[Datoteka:Starlink_Mission_(47926144123).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg/220px-Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg|lijevo|mini| 60 Starlink satelita naslaganih zajedno prije postavljanja]] == Reference == {{Refspisak}} [[Kategorija:Koordinate koje nisu na Wikipodacima]] [[Kategorija:SpaceX]] 72f6xm759td6wq8n7jnf3jg7yij6c78 3429258 3429257 2022-08-29T09:50:15Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/SpaceX]] na [[SpaceX]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki '''Space Exploration Technologies Corp.''' ( [[Poslovanje kao|posluje kao]] '''SpaceX''' ) je američki [[Svemirska industrija|proizvođač svemirskih letjelica]], provajder [[Svemirsko lansiranje|svemirskih lansiranja]] i korporacija za [[Telekomunikacije|satelitske komunikacije]] sa sjedištem u [[Hawthorne, Kalifornija|Hawthorneu, Kalifornija]]. Osnovao ga je 2002. godine [[Elon Musk]], s ciljem smanjenja troškova svemirskog transporta kako bi se omogućila [[kolonizacija Marsa]]. Proizvodi lansirna vozila [[Falcon 9]] i [[Falcon Heavy]], [[SpaceX raketni motori|nekoliko raketnih motora]], [[SpaceX Dragon 2|Cargo Dragon]], svemirske letjelice za posadu i komunikacijske satelite [[Starlink]]. SpaceX razvija satelitsku internet konstelaciju pod nazivom [[Starlink]] za pružanje komercijalnih internetskih usluga. U januaru 2020. sazvežđe Starlink je postalo najveća satelitska konstelacija ikada lansirana, a od jula 2022. obuhvata preko 2.700 [[Mali satelit|malih satelita]] u orbiti. <ref name="sn2676101">{{Cite news|last=McDowell|first=Jonathan|date=18 May 2022|title=Starlink Launch Statistics|publisher=planet4589|url=https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html|access-date=24 July 2022|archive-date=21 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210421005810/https://planet4589.org/space/stats/star/starstats.html}}</ref> Kompanija također razvija [[SpaceX Starship|Starship]], privatno finansirani, [[Orbitalna lansirna raketa za višekratnu upotrebu|potpuno višekratni]], [[Super teško lansirno vozilo|lansirni sistem super teškog dizanja]] za [[Međuplanetarni svemirski let|međuplanetarne]] i [[Orbitalni svemirski let|orbitalne letove]] u svemir. Namjera je da postane SpaceX-ovo primarno orbitalno vozilo kada bude operativno, zamjenjujući postojeću flotu [[Falcon 9]], [[Falcon Heavy]] i [[SpaceX Dragon 2|Dragon]]. Imat će najveći kapacitet nosivosti od bilo koje orbitalne rakete ikada napravljene na svom debiju, planiranom za 2022. godinu u očekivanju dozvole za lansiranje. <ref>{{Cite web|url=https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|title=SpaceX Starship Super Heavy at Boca Chica_FONSI_ROD Final|date=13 June 2022|website=faa.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20220613194540/https://www.faa.gov/sites/faa.gov/files/2022-06/20220613%20SpaceX%20Starship%20Super%20Heavy%20at%20Boca%20Chica_FONSI_ROD%20Final.pdf|archive-date=13 June 2022|url-status=live|access-date=13 June 2022}}</ref> [[Datoteka:Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg/220px-Falcon_1_Flight_4_liftoff.jpg|lijevo|mini| Prvo uspješno lansiranje [[Falcon 1|Falcona 1]] u septembru 2008]] [[Datoteka:Starship_full_stack.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Starship_full_stack.jpg/96px-Starship_full_stack.jpg|alt=see caption|mini|300x300piksel| Starship u poziciji za lansiranje]] [[Datoteka:Starlink_Mission_(47926144123).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg/220px-Starlink_Mission_%2847926144123%29.jpg|lijevo|mini| 60 Starlink satelita naslaganih zajedno prije postavljanja]] == Reference == {{Refspisak}} [[Kategorija:Koordinate koje nisu na Wikipodacima]] [[Kategorija:SpaceX]] 72f6xm759td6wq8n7jnf3jg7yij6c78 Haptička tehnologija 0 492780 3429259 2022-08-29T09:55:07Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1103760774|Haptic technology]]" wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Head-mounted_display_and_wired_gloves,_Ames_Research_Center.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg/220px-Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg|mini| [[Displej montiran na glavu|Displej na glavi iz 1980-]] ih i žičane rukavice u [[NASA Ames istraživački centar|NASA Ames istraživačkom centru]]]] '''Haptička tehnologija''', poznata i kao '''kinestetička komunikacija''' ili '''3D dodir''', <ref>{{Cite web|url=http://zums.ac.ir/files/research/site/ebooks/Human-Computer%20Interaction/Augmented_Reality.pdf|title=Augmented Reality|website=Zums.ac.ir|access-date=19 April 2019}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2019|title=Emerging Material Technologies for Haptics|journal=Advanced Materials Technologies|volume=4|issue=4|page=1900042|doi=10.1002/admt.201900042}}</ref> odnosi se na bilo koju tehnologiju koja može stvoriti iskustvo [[Dodir|dodira]] primjenom [[sila]], [[Vibracije|vibracija]] ili pokreta na korisnika. <ref>{{Cite web|url=http://www.isfh.org/ch.html|title=International Society for Haptics: Haptic technology, an animated explanation|last=Gabriel Robles-De-La-Torre|publisher=Isfh.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20100307033200/http://www.isfh.org/ch.html|archive-date=2010-03-07|url-status=dead|access-date=2010-02-26}}</ref> Ove tehnologije se mogu koristiti za kreiranje virtuelnih objekata u [[Kompjuterska simulacija|kompjuterskoj simulaciji]], za kontrolu virtuelnih objekata i za poboljšanje daljinskog upravljanja mašinama i uređajima ([[telerobotika]]). Haptički uređaji mogu uključivati [[Taktilni senzor|taktilne senzore]] koji mjere sile koje korisnik vrši na interfejsu. Riječ ''[[wiktionary:haptic|haptička]]'', iz Greek ( ''haptikos'' ), znači "taktilni, koji se odnosi na čulo dodira". Jednostavni haptički uređaji su uobičajeni u obliku [[Kontroler igre|kontrolera za igre]], [[Džojstik|džojstika]] i [[Volan|volana]]. Haptička tehnologija olakšava istraživanje o tome kako funkcioniše ljudsko čulo dodira dozvoljavajući stvaranje kontrolisanih haptičkih virtuelnih objekata. Većina istraživača razlikuje tri [[Dodir|senzorna sistema]] povezana sa čulom dodira kod ljudi: [[Kožna čula|kožni]], [[Propriocepcija|kinestetički]] i [[Dodir|haptički]]. <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2021|title=Haptic Perception, Mechanics, and Material Technologies for Virtual Reality|journal=Advanced Functional Materials|volume=31|issue=39|page=2008186|doi=10.1002/adfm.202008186}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Srinivasan|first=M.A.|last2=LaMotte|first2=R.H.|year=1995|title=Tactual discrimination of softness|journal=Journal of Neurophysiology|volume=73|issue=1|pages=88–101|doi=10.1152/jn.1995.73.1.88|pmid=7714593}}</ref> <ref>Freyberger, F.K.B. & Färber, B. (2006). “Compliance discrimination of deformable objects by squeezing with one and two fingers”. ''Proceedings of EuroHaptics'' (pp. 271–76).</ref> Sve percepcije posredovane [[Koža|kožnim]] i kinestetičkim senzibilitetom nazivaju se taktualnim opažanjem. Osjetilo dodira može se klasificirati kao pasivno i aktivno,<ref>{{Cite journal|last=Bergmann Tiest|first=W.M.|last2=Kappers|first2=A.M.L.|year=2009a|title=Cues for haptic perception of compliance|url=https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/40079/tth2009040189.pdf?sequence=2|journal=IEEE Transactions on Haptics|volume=2|issue=4|pages=189–99|doi=10.1109/toh.2009.16|pmid=27788104}}</ref> a izraz "haptički" se često povezuje s aktivnim dodirom za komunikaciju ili prepoznavanje objekata.<ref>{{Cite journal|last=Tiest|first=W.M.|year=2010|title=Tactual perception of material properties|journal=Vision Res|volume=50|issue=24|pages=2775–82|doi=10.1016/j.visres.2010.10.005|pmid=20937297}}</ref> [[Datoteka:LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg/220px-LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|mini| Vibramotor LG Optimus L7 II]] === Robotika === Haptička povratna informacija je neophodna za obavljanje složenih zadataka putem [[Teleprisutnost|teleprisutnosti]]. [[Shadow Hand]], napredna robotska ruka, ima ukupno 129 senzora dodira ugrađenih u svaki zglob i jastučić prsta koji prenose informacije operateru. Ovo omogućava da se zadaci poput kucanja izvode sa udaljenosti. <ref>{{Cite web|url=https://www.digitaltrends.com/cool-tech/shadow-robot-company-hand/|title=The holy grail of robotics: Inside the quest to build a mechanical human hand|last=Dormehl|first=Luke|date=2019-04-27|website=Digital Trends|access-date=2019-07-20}}</ref> Rani prototip se može vidjeti u [[NASA]] -inoj kolekciji humanoidnih robota ili [[Robonaut|robonauta]].<ref>{{Cite web|url=http://robonaut.jsc.nasa.gov/|title=Robonaut|publisher=Robonaut.jsc.nasa.gov|access-date=2010-02-26}}</ref> == Reference == {{Refspisak|30em}} <nowiki> [[Kategorija:Obrazovna tehnologija]] [[Kategorija:Medicinsko obrazovanje]] [[Kategorija:Izlazni uređaji]] [[Kategorija:Ulazni uređaji]]</nowiki> 4sxd82wtrpytp8824y40b2w1208mssq 3429260 3429259 2022-08-29T09:55:52Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Head-mounted_display_and_wired_gloves,_Ames_Research_Center.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg/220px-Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg|mini| [[Displej montiran na glavu|Displej na glavi iz 1980-]] ih i žičane rukavice u [[NASA Ames istraživački centar|NASA Ames istraživačkom centru]]]] '''Haptička tehnologija''', poznata i kao '''kinestetička komunikacija''' ili '''3D dodir''', <ref>{{Cite web|url=http://zums.ac.ir/files/research/site/ebooks/Human-Computer%20Interaction/Augmented_Reality.pdf|title=Augmented Reality|website=Zums.ac.ir|access-date=19 April 2019}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2019|title=Emerging Material Technologies for Haptics|journal=Advanced Materials Technologies|volume=4|issue=4|page=1900042|doi=10.1002/admt.201900042}}</ref> odnosi se na bilo koju tehnologiju koja može stvoriti iskustvo [[Dodir|dodira]] primjenom [[sila]], [[Vibracije|vibracija]] ili pokreta na korisnika. <ref>{{Cite web|url=http://www.isfh.org/ch.html|title=International Society for Haptics: Haptic technology, an animated explanation|last=Gabriel Robles-De-La-Torre|publisher=Isfh.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20100307033200/http://www.isfh.org/ch.html|archive-date=2010-03-07|url-status=dead|access-date=2010-02-26}}</ref> Ove tehnologije se mogu koristiti za kreiranje virtuelnih objekata u [[Kompjuterska simulacija|kompjuterskoj simulaciji]], za kontrolu virtuelnih objekata i za poboljšanje daljinskog upravljanja mašinama i uređajima ([[telerobotika]]). Haptički uređaji mogu uključivati [[Taktilni senzor|taktilne senzore]] koji mjere sile koje korisnik vrši na interfejsu. Riječ ''[[wiktionary:haptic|haptička]]'', iz Greek ( ''haptikos'' ), znači "taktilni, koji se odnosi na čulo dodira". Jednostavni haptički uređaji su uobičajeni u obliku [[Kontroler igre|kontrolera za igre]], [[Džojstik|džojstika]] i [[Volan|volana]]. Haptička tehnologija olakšava istraživanje o tome kako funkcioniše ljudsko čulo dodira dozvoljavajući stvaranje kontrolisanih haptičkih virtuelnih objekata. Većina istraživača razlikuje tri [[Dodir|senzorna sistema]] povezana sa čulom dodira kod ljudi: [[Kožna čula|kožni]], [[Propriocepcija|kinestetički]] i [[Dodir|haptički]]. <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2021|title=Haptic Perception, Mechanics, and Material Technologies for Virtual Reality|journal=Advanced Functional Materials|volume=31|issue=39|page=2008186|doi=10.1002/adfm.202008186}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Srinivasan|first=M.A.|last2=LaMotte|first2=R.H.|year=1995|title=Tactual discrimination of softness|journal=Journal of Neurophysiology|volume=73|issue=1|pages=88–101|doi=10.1152/jn.1995.73.1.88|pmid=7714593}}</ref> <ref>Freyberger, F.K.B. & Färber, B. (2006). “Compliance discrimination of deformable objects by squeezing with one and two fingers”. ''Proceedings of EuroHaptics'' (pp. 271–76).</ref> Sve percepcije posredovane [[Koža|kožnim]] i kinestetičkim senzibilitetom nazivaju se taktualnim opažanjem. Osjetilo dodira može se klasificirati kao pasivno i aktivno,<ref>{{Cite journal|last=Bergmann Tiest|first=W.M.|last2=Kappers|first2=A.M.L.|year=2009a|title=Cues for haptic perception of compliance|url=https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/40079/tth2009040189.pdf?sequence=2|journal=IEEE Transactions on Haptics|volume=2|issue=4|pages=189–99|doi=10.1109/toh.2009.16|pmid=27788104}}</ref> a izraz "haptički" se često povezuje s aktivnim dodirom za komunikaciju ili prepoznavanje objekata.<ref>{{Cite journal|last=Tiest|first=W.M.|year=2010|title=Tactual perception of material properties|journal=Vision Res|volume=50|issue=24|pages=2775–82|doi=10.1016/j.visres.2010.10.005|pmid=20937297}}</ref> [[Datoteka:LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg/220px-LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|mini| Vibramotor LG Optimus L7 II]] === Robotika === Haptička povratna informacija je neophodna za obavljanje složenih zadataka putem [[Teleprisutnost|teleprisutnosti]]. [[Shadow Hand]], napredna robotska ruka, ima ukupno 129 senzora dodira ugrađenih u svaki zglob i jastučić prsta koji prenose informacije operateru. Ovo omogućava da se zadaci poput kucanja izvode sa udaljenosti. <ref>{{Cite web|url=https://www.digitaltrends.com/cool-tech/shadow-robot-company-hand/|title=The holy grail of robotics: Inside the quest to build a mechanical human hand|last=Dormehl|first=Luke|date=2019-04-27|website=Digital Trends|access-date=2019-07-20}}</ref> Rani prototip se može vidjeti u [[NASA]] -inoj kolekciji humanoidnih robota ili [[Robonaut|robonauta]].<ref>{{Cite web|url=http://robonaut.jsc.nasa.gov/|title=Robonaut|publisher=Robonaut.jsc.nasa.gov|access-date=2010-02-26}}</ref> == Reference == {{Refspisak|30em}} [[Kategorija:Obrazovna tehnologija]] [[Kategorija:Medicinsko obrazovanje]] [[Kategorija:Izlazni uređaji]] [[Kategorija:Ulazni uređaji]] 8tho67lxhh5u8cpbt6zs8p8m1iepwty 3429261 3429260 2022-08-29T09:56:31Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Haptička tehnologija]] na [[Haptička tehnologija]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki [[Datoteka:Head-mounted_display_and_wired_gloves,_Ames_Research_Center.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg/220px-Head-mounted_display_and_wired_gloves%2C_Ames_Research_Center.jpg|mini| [[Displej montiran na glavu|Displej na glavi iz 1980-]] ih i žičane rukavice u [[NASA Ames istraživački centar|NASA Ames istraživačkom centru]]]] '''Haptička tehnologija''', poznata i kao '''kinestetička komunikacija''' ili '''3D dodir''', <ref>{{Cite web|url=http://zums.ac.ir/files/research/site/ebooks/Human-Computer%20Interaction/Augmented_Reality.pdf|title=Augmented Reality|website=Zums.ac.ir|access-date=19 April 2019}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2019|title=Emerging Material Technologies for Haptics|journal=Advanced Materials Technologies|volume=4|issue=4|page=1900042|doi=10.1002/admt.201900042}}</ref> odnosi se na bilo koju tehnologiju koja može stvoriti iskustvo [[Dodir|dodira]] primjenom [[sila]], [[Vibracije|vibracija]] ili pokreta na korisnika. <ref>{{Cite web|url=http://www.isfh.org/ch.html|title=International Society for Haptics: Haptic technology, an animated explanation|last=Gabriel Robles-De-La-Torre|publisher=Isfh.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20100307033200/http://www.isfh.org/ch.html|archive-date=2010-03-07|url-status=dead|access-date=2010-02-26}}</ref> Ove tehnologije se mogu koristiti za kreiranje virtuelnih objekata u [[Kompjuterska simulacija|kompjuterskoj simulaciji]], za kontrolu virtuelnih objekata i za poboljšanje daljinskog upravljanja mašinama i uređajima ([[telerobotika]]). Haptički uređaji mogu uključivati [[Taktilni senzor|taktilne senzore]] koji mjere sile koje korisnik vrši na interfejsu. Riječ ''[[wiktionary:haptic|haptička]]'', iz Greek ( ''haptikos'' ), znači "taktilni, koji se odnosi na čulo dodira". Jednostavni haptički uređaji su uobičajeni u obliku [[Kontroler igre|kontrolera za igre]], [[Džojstik|džojstika]] i [[Volan|volana]]. Haptička tehnologija olakšava istraživanje o tome kako funkcioniše ljudsko čulo dodira dozvoljavajući stvaranje kontrolisanih haptičkih virtuelnih objekata. Većina istraživača razlikuje tri [[Dodir|senzorna sistema]] povezana sa čulom dodira kod ljudi: [[Kožna čula|kožni]], [[Propriocepcija|kinestetički]] i [[Dodir|haptički]]. <ref>{{Cite journal|last=Biswas|first=S.|last2=Visell|first2=Y.|year=2021|title=Haptic Perception, Mechanics, and Material Technologies for Virtual Reality|journal=Advanced Functional Materials|volume=31|issue=39|page=2008186|doi=10.1002/adfm.202008186}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Srinivasan|first=M.A.|last2=LaMotte|first2=R.H.|year=1995|title=Tactual discrimination of softness|journal=Journal of Neurophysiology|volume=73|issue=1|pages=88–101|doi=10.1152/jn.1995.73.1.88|pmid=7714593}}</ref> <ref>Freyberger, F.K.B. & Färber, B. (2006). “Compliance discrimination of deformable objects by squeezing with one and two fingers”. ''Proceedings of EuroHaptics'' (pp. 271–76).</ref> Sve percepcije posredovane [[Koža|kožnim]] i kinestetičkim senzibilitetom nazivaju se taktualnim opažanjem. Osjetilo dodira može se klasificirati kao pasivno i aktivno,<ref>{{Cite journal|last=Bergmann Tiest|first=W.M.|last2=Kappers|first2=A.M.L.|year=2009a|title=Cues for haptic perception of compliance|url=https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/40079/tth2009040189.pdf?sequence=2|journal=IEEE Transactions on Haptics|volume=2|issue=4|pages=189–99|doi=10.1109/toh.2009.16|pmid=27788104}}</ref> a izraz "haptički" se često povezuje s aktivnim dodirom za komunikaciju ili prepoznavanje objekata.<ref>{{Cite journal|last=Tiest|first=W.M.|year=2010|title=Tactual perception of material properties|journal=Vision Res|volume=50|issue=24|pages=2775–82|doi=10.1016/j.visres.2010.10.005|pmid=20937297}}</ref> [[Datoteka:LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg/220px-LG_P710_Optimus_L7_II_-_Vibramotor_SJMY0007108-7058.jpg|mini| Vibramotor LG Optimus L7 II]] === Robotika === Haptička povratna informacija je neophodna za obavljanje složenih zadataka putem [[Teleprisutnost|teleprisutnosti]]. [[Shadow Hand]], napredna robotska ruka, ima ukupno 129 senzora dodira ugrađenih u svaki zglob i jastučić prsta koji prenose informacije operateru. Ovo omogućava da se zadaci poput kucanja izvode sa udaljenosti. <ref>{{Cite web|url=https://www.digitaltrends.com/cool-tech/shadow-robot-company-hand/|title=The holy grail of robotics: Inside the quest to build a mechanical human hand|last=Dormehl|first=Luke|date=2019-04-27|website=Digital Trends|access-date=2019-07-20}}</ref> Rani prototip se može vidjeti u [[NASA]] -inoj kolekciji humanoidnih robota ili [[Robonaut|robonauta]].<ref>{{Cite web|url=http://robonaut.jsc.nasa.gov/|title=Robonaut|publisher=Robonaut.jsc.nasa.gov|access-date=2010-02-26}}</ref> == Reference == {{Refspisak|30em}} [[Kategorija:Obrazovna tehnologija]] [[Kategorija:Medicinsko obrazovanje]] [[Kategorija:Izlazni uređaji]] [[Kategorija:Ulazni uređaji]] 8tho67lxhh5u8cpbt6zs8p8m1iepwty Šablon:Globalni katastrofični rizici 10 492781 3429264 2022-08-29T10:07:47Z Palapa 383 Nova stranica: <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Globalni katastrofični rizici | naslov = [[lobalni katastrofični rizik]] | stanje = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | tijeloklasa = hlist | iznad = * [[Future of Earth|Future of the Earth]] * [[Future of an expanding universe]] ** [[Ultimate fate of the universe]] | grupa1 = Tehnološki | podaci1 = * [[Chemical warfare]] * [[Cyberattack]] ** [[Cyberwarfare]] ** [[Cyberterrorism]] ** Cybergeddon... wikitext text/x-wiki <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Globalni katastrofični rizici | naslov = [[lobalni katastrofični rizik]] | stanje = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | tijeloklasa = hlist | iznad = * [[Future of Earth|Future of the Earth]] * [[Future of an expanding universe]] ** [[Ultimate fate of the universe]] | grupa1 = Tehnološki | podaci1 = * [[Chemical warfare]] * [[Cyberattack]] ** [[Cyberwarfare]] ** [[Cyberterrorism]] ** [[Cybergeddon]] * [[Gray goo]] * [[Nanoweapon]]s * [[Kinetic bombardment]] ** [[Relativistic kill vehicle|Relativistic kinetic kill vehicle]] * [[Nuclear warfare]] ** [[Mutual assured destruction]] ** [[Dead Hand]] ** [[Doomsday Clock]] ** [[Doomsday device]] ** [[Antimatter weapon]] * [[Electromagnetic pulse]] (EMP) * [[Safety of high-energy particle collision experiments]] ** [[Micro black hole]] ** [[Strangelet]] * [[Synthetic intelligence]] / [[Artificial intelligence]] ** [[AI takeover]] ** [[Existential risk from artificial general intelligence|Existential risk from artificial intelligence]] ** [[Technological singularity]] * [[Transhumanism]] * [[Year 2000 problem]] * [[Year 2038 problem]] * [[Year 10,000 problem]] | grupa2 = Sociološki | podaci2 = * [[Anthropogenic hazard]] * [[Doomsday argument]] ** [[Self-Indication Assumption Doomsday argument rebuttal]] ** [[Self-referencing doomsday argument rebuttal]] * [[Economic collapse]] * [[Malthusianism|Malthusian catastrophe]] * [[New World Order (conspiracy theory)]] * [[Nuclear holocaust]] ** [[nuclear winter|winter]] ** [[nuclear famine|famine]] ** [[Cobalt bomb|cobalt]] * [[Societal collapse]] * [[Collapsology]] * [[World War III]] | grupa3 = Ecological | podaci3 = {{Navkutija|child | grupa1 = [[Climate variability and change|Climate change]] | podaci1 = * [[Anoxic event]] * [[Biodiversity loss]] **[[Mass mortality event]] * [[Cascade effect (ecology)|Cascade effect]] * [[Cataclysmic pole shift hypothesis]] * [[Climate apocalypse]] * [[Deforestation]] * [[Desertification]] * [[Extinction risk from global warming]] ** [[Tipping points in the climate system]] * [[Flood basalt]] * [[Global dimming]] * [[Global terrestrial stilling]] * [[Global warming]] * [[Hypercane]] * [[Ice age]] * [[Ecocide]] * [[Ecological collapse]] * [[Environmental degradation]] * [[Habitat destruction]] * [[Human impact on the environment]] ** [[Environmental issues with coral reefs|coral reefs]] ** [[Human impact on marine life|on marine life]] * [[Land degradation]] * [[Land consumption]] * [[Land surface effects on climate]] * [[Ocean acidification]] * [[Ozone depletion]] * [[Resource depletion]] * [[Sea level rise]] * [[Supervolcano]] ** [[Volcanic winter|winter]] * [[Verneshot]] * [[Water pollution]] * [[Water scarcity]] | grupa2 = [[Earth Overshoot Day]] | podaci2 = * [[Overexploitation]] * [[Overpopulation]] ** [[Human overpopulation]] }} | grupa4 = Biological | podaci4 = {{Navkutija|child | grupa4 = [[Extinction]] | podaci4 = * [[Extinction event]] * [[Holocene extinction]] * [[Human extinction]] * [[List of extinction events]] * [[Genetic erosion]] * [[Genetic pollution]] | grupa5 = Others | podaci5 = * [[Biodiversity loss]] ** [[Decline in amphibian populations]] ** [[Decline in insect populations]] * [[Biotechnology risk]] ** [[Biological agent]] ** [[Biological warfare]] ** [[Bioterrorism]] * [[Colony Collapse Disorder]] * [[Defaunation]] * [[Interplanetary contamination]] * [[Pandemic]] * [[Pollinator decline]] * [[Overfishing]] }} | grupa5 = Astronomski | podaci5 = * [[Big Crunch]] * [[Big Rip]] * [[Coronal mass ejection]] * [[Geomagnetic storm]] * [[False vacuum decay]] * [[Gamma-ray burst]] * [[Heat death of the universe]] * [[Proton decay]] * [[Virtual black hole]] * [[Impact event]] ** [[Asteroid impact avoidance]] ** [[Asteroid impact prediction]] ** [[Potentially hazardous object]] *** [[Near-Earth object]] ** [[Impact winter|winter]] ** [[Rogue planet]] * [[Near-Earth supernova]] * [[Hypernova]] * [[Micronova]] * [[Solar flare]] * [[Stellar collision]] | grupa6 = [[Eschatology|Eschatological]] | podaci6 = * [[Buddhist eschatology|Buddhist]] ** [[Maitreya]] ** [[Three Ages of Buddhism|Three Ages]] * [[Hindu eschatology|Hindu]] ** [[Kalki]] ** [[Kali Yuga]] * [[Last Judgement]] * [[Second Coming]] ** [[Book of Enoch|1 Enoch]] ** [[Book of Daniel|Daniel]] *** [[Abomination of Desolation]] *** [[Prophecy of Seventy Weeks]] ** [[Messiah]] ** [[Christian eschatology|Christian]] *** [[Dispensationalism]] *** [[Futurism (Christianity)|Futurism]] *** [[Historicism (Christianity)|Historicism]] **** [[Historicist interpretations of the Book of Revelation|Interpretations of Revelation]] *** [[Idealism (Christian eschatology)| Idealism]] *** [[Preterism]] *** [[2 Esdras]] *** [[Second Epistle to the Thessalonians|2 Thessalonians]] **** [[Man of sin]] **** [[Katechon]] *** [[Antichrist]] *** [[Book of Revelation]] **** [[Events of Revelation|Events]] ***** [[Four Horsemen of the Apocalypse]] ***** [[Lake of fire]] ***** [[Number of the beast|Number of the Beast]] ***** [[Seven bowls]] ***** [[Seven seals]] ***** [[The Beast (Revelation)|The Beast]] ***** [[Two witnesses]] ***** [[War in Heaven]] ***** [[Whore of Babylon]] *** [[Great Apostasy]] *** [[New Earth (Christianity)|New Earth]] *** [[New Jerusalem]] *** [[Olivet Discourse]] **** [[Great Tribulation]] *** [[Son of Perdition]] *** [[The Sheep and the Goats|Sheep and Goats]] ** [[Islamic eschatology|Islamic]] *** [[al-Qāʾim Āl Muḥammad|Al-Qa'im]] *** [[Beast of the Earth]] *** [[Dhul-Qarnayn]] *** [[Dhul-Suwayqatayn]] *** [[Dajjal]] *** [[Israfil]] *** [[Mahdi]] *** [[Sufyani]] ** [[Jewish eschatology|Jewish]] *** [[Messiah in Judaism|Messiah]] *** [[Gog and Magog|War of Gog and Magog]] *** [[Third Temple]] * [[Ragnarök|Norse]] * [[Frashokereti|Zoroastrian]] ** [[Saoshyant]] | grupa7 = Others | podaci7 = * [[2011 end times prediction]] * [[2012 phenomenon]] * [[Apocalypse]] * [[Apocalyptic literature]] * [[Apocalypticism]] * [[Armageddon]] * [[Blood moon prophecy]] * [[Earth Changes]] * [[Global catastrophic risk|End time]] * [[Gog and Magog]] * [[List of dates predicted for apocalyptic events]] * [[Messianism]] ** [[Messianic Age]] * [[Millenarianism]] * [[Millennialism]] ** [[Premillennialism]] ** [[Amillennialism]] ** [[Postmillennialism]] * [[Nemesis (hypothetical star)]] * [[Nibiru cataclysm]] * [[Rapture]] ** [[Prewrath]] ** [[Post-tribulation rapture]] * [[Resurrection of the dead]] * [[World to come]] | grupa8 = Fictional | podaci8 = * [[Alien invasion]] * [[Apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic films]] * [[Climate fiction]] * [[Disaster film]]s ** [[List of disaster films]] * [[List of fictional doomsday devices]] * [[Zombie apocalypse]] ** [[Zombie]] | grupa9 = Organizations | podaci9 = * [[Centre for the Study of Existential Risk]] * [[Future of Humanity Institute]] * [[Future of Life Institute]] * [[Nuclear Threat Initiative]] | grupa10 = General | podaci10 = * [[Financial crisis]] * [[Famine]] * [[Riots]] * [[Droughts]] * [[Cyber ransom]] *[[Cyberwarfare]] *[[Economic depression|Depression]] * [[Social crisis]] * [[Epidemic]] * [[Pandemic]] | ispod = * '''{{portal-inline|size=tiny|World}}''' * {{icon|category}} Categories ** [[:Category:Apocalypticism|Apocalypticism]] ** [[:Category:Future problems|Future problems]] ** [[:Category:Hazards|Hazards]] ** [[:Category:Risk analysis|Risk analysis]] ** [[:Category:Doomsday scenarios|Doomsday scenarios]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Society and social science templates]] [[Category:Global risk navigational boxes]] </noinclude> 6biypppx1uomu9e06t39nwta1gbynhh 3429266 3429264 2022-08-29T10:18:15Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Globalni katastrofični rizici | naslov = [[lobalni katastrofični rizik]] | stanje = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | tijeloklasa = hlist | iznad = * [[Future of Earth|Future of the Earth]] * [[Future of an expanding universe]] ** [[Ultimate fate of the universe]] | grupa1 = Tehnološki | podaci1 = * [[Chemical warfare]] * [[Cyberattack]] ** [[Cyberwarfare]] ** [[Cyberterrorism]] ** [[Cybergeddon]] * [[Gray goo]] * [[Nanoweapon]]s * [[Kinetic bombardment]] ** [[Relativistic kill vehicle|Relativistic kinetic kill vehicle]] * [[Nuclear warfare]] ** [[Mutual assured destruction]] ** [[Dead Hand]] ** [[Doomsday Clock]] ** [[Doomsday device]] ** [[Antimatter weapon]] * [[Electromagnetic pulse]] (EMP) * [[Safety of high-energy particle collision experiments]] ** [[Micro black hole]] ** [[Strangelet]] * [[Synthetic intelligence]] / [[Artificial intelligence]] ** [[AI takeover]] ** [[Existential risk from artificial general intelligence|Existential risk from artificial intelligence]] ** [[Technological singularity]] * [[Transhumanizam]] * [[Year 2000 problem]] * [[Year 2038 problem]] * [[Year 10,000 problem]] | grupa2 = Sociološki | podaci2 = * [[Antropogeni hazard]] * [[Doomsday argument]] ** [[Self-Indication Assumption Doomsday argument rebuttal]] ** [[Self-referencing doomsday argument rebuttal]] * [[Economic collapse]] * [[Malthusianism|Malthusian catastrophe]] * [[New World Order (conspiracy theory)]] * [[Nuclear holocaust]] ** [[nuklearna zima|zima]] ** [[nuclear famine|famine]] ** [[Cobalt bomb|cobalt]] * [[Societal collapse]] * [[Collapsology]] * [[World War III]] | grupa3 = Ecological | podaci3 = {{Navkutija|child | grupa1 = [[Climate variability and change|Climate change]] | podaci1 = * [[Anoxic event]] * [[Biodiversity loss]] **[[Mass mortality event]] * [[Cascade effect (ecology)|Cascade effect]] * [[Cataclysmic pole shift hypothesis]] * [[Climate apocalypse]] * [[Deforestacija]] * [[Desertification]] * [[Extinction risk from global warming]] ** [[Tipping points in the climate system]] * [[Flood basalt]] * [[Global dimming]] * [[Global terrestrial stilling]] * [[Global warming]] * [[Hypercane]] * [[Ledeno doba]] * [[Ekocid]] * [[Ecological collapse]] * [[Environmental degradation]] * [[Habitat destruction]] * [[Human impact on the environment]] ** [[Environmental issues with coral reefs|coral reefs]] ** [[Human impact on marine life|on marine life]] * [[Land degradation]] * [[Land consumption]] * [[Land surface effects on climate]] * [[Ocean acidification]] * [[Ozone depletion]] * [[Resource depletion]] * [[Sea level rise]] * [[Supervolcano]] ** [[Volcanic winter|winter]] * [[Verneshot]] * [[Water pollution]] * [[Water scarcity]] | grupa2 = [[Earth Overshoot Day]] | podaci2 = * [[Overexploitation]] * [[Overpopulation]] ** [[Human overpopulation]] }} | grupa4 = Biološki | podaci4 = {{Navkutija|dijete | grupa4 = [[Extinction]] | podaci4 = * [[Extinction event]] * [[Holocene extinction]] * [[Human extinction]] * [[List of extinction events]] * [[Genetic erosion]] * [[Genetic pollution]] | grupa5 = Ostali | podaci5 = * [[Biodiversity loss]] ** [[Decline in amphibian populations]] ** [[Decline in insect populations]] * [[Biotechnology risk]] ** [[Biological agent]] ** [[Biological warfare]] ** [[Bioterrorism]] * [[Colony Collapse Disorder]] * [[Defaunation]] * [[Interplanetary contamination]] * [[Pandemic]] * [[Pollinator decline]] * [[Overfishing]] }} | grupa5 = Astronomski | podaci5 = * [[Big Crunch]] * [[Big Rip]] * [[Coronal mass ejection]] * [[Geomagnetic storm]] * [[False vacuum decay]] * [[Gamma-ray burst]] * [[Heat death of the universe]] * [[Proton decay]] * [[Virtual black hole]] * [[Impact event]] ** [[Asteroid impact avoidance]] ** [[Asteroid impact prediction]] ** [[Potentially hazardous object]] *** [[Near-Earth object]] ** [[Impact winter|winter]] ** [[Rogue planet]] * [[Near-Earth supernova]] * [[Hypernova]] * [[Micronova]] * [[Solar flare]] * [[Stellar collision]] | grupa6 = [[Eshatologija|Eshatološki]] | podaci6 = * [[Buddhist eschatology|Buddhist]] ** [[Maitreya]] ** [[Three Ages of Buddhism|Three Ages]] * [[Hindu eschatology|Hindu]] ** [[Kalki]] ** [[Kali Yuga]] * [[Last Judgement]] * [[Second Coming]] ** [[Book of Enoch|1 Enoch]] ** [[Book of Daniel|Daniel]] *** [[Abomination of Desolation]] *** [[Prophecy of Seventy Weeks]] ** [[Messiah]] ** [[Christian eschatology|Christian]] *** [[Dispensationalism]] *** [[Futurism (Christianity)|Futurism]] *** [[Historicism (Christianity)|Historicism]] **** [[Historicist interpretations of the Book of Revelation|Interpretations of Revelation]] *** [[Idealism (Christian eschatology)| Idealism]] *** [[Preterism]] *** [[2 Esdras]] *** [[Second Epistle to the Thessalonians|2 Thessalonians]] **** [[Man of sin]] **** [[Katechon]] *** [[Antichrist]] *** [[Book of Revelation]] **** [[Events of Revelation|Events]] ***** [[Four Horsemen of the Apocalypse]] ***** [[Lake of fire]] ***** [[Number of the beast|Number of the Beast]] ***** [[Seven bowls]] ***** [[Seven seals]] ***** [[The Beast (Revelation)|The Beast]] ***** [[Two witnesses]] ***** [[War in Heaven]] ***** [[Whore of Babylon]] *** [[Great Apostasy]] *** [[New Earth (Christianity)|New Earth]] *** [[New Jerusalem]] *** [[Olivet Discourse]] **** [[Great Tribulation]] *** [[Son of Perdition]] *** [[The Sheep and the Goats|Sheep and Goats]] ** [[Islamic eschatology|Islamic]] *** [[al-Qāʾim Āl Muḥammad|Al-Qa'im]] *** [[Beast of the Earth]] *** [[Dhul-Qarnayn]] *** [[Dhul-Suwayqatayn]] *** [[Dedžal]] *** [[Israfil]] *** [[Mehdi]] *** [[Sufyani]] ** [[Jewish eschatology|Jewish]] *** [[Messiah in Judaism|Messiah]] *** [[Gog and Magog|War of Gog and Magog]] *** [[Third Temple]] * [[Ragnarök|Norse]] * [[Frashokereti|Zoroastrian]] ** [[Saoshyant]] | grupa7 = Ostali | podaci7 = * [[2011 end times prediction]] * [[2012 phenomenon]] * [[Apocalypse]] * [[Apocalyptic literature]] * [[Apocalypticism]] * [[Armageddon]] * [[Blood moon prophecy]] * [[Earth Changes]] * [[Global catastrophic risk|End time]] * [[Gog and Magog]] * [[List of dates predicted for apocalyptic events]] * [[Messianism]] ** [[Messianic Age]] * [[Millenarianism]] * [[Millennialism]] ** [[Premillennialism]] ** [[Amillennialism]] ** [[Postmillennialism]] * [[Nemesis (hypothetical star)]] * [[Nibiru cataclysm]] * [[Rapture]] ** [[Prewrath]] ** [[Post-tribulation rapture]] * [[Resurrection of the dead]] * [[World to come]] | grupa8 = Fikcijski | podaci8 = * [[Alien invasion]] * [[Apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic films]] * [[Climate fiction]] * [[Disaster film]]s ** [[List of disaster films]] * [[List of fictional doomsday devices]] * [[Zombie apocalypse]] ** [[Zombie]] | grupa9 = Organizacije | podaci9 = * [[Centre for the Study of Existential Risk]] * [[Future of Humanity Institute]] * [[Future of Life Institute]] * [[Nuclear Threat Initiative]] | grupa10 = General | podaci10 = * [[Financial crisis]] * [[Famine]] * [[Riots]] * [[Droughts]] * [[Cyber ransom]] *[[Cyberwarfare]] *[[Economic depression|Depression]] * [[Social crisis]] * [[Epidemic]] * [[Pandemic]] | ispod = * '''{{portal-inline|size=tiny|World}}''' * {{icon|kategorija}} Kategorije ** [[:Category:Apocalypticism|Apocalypticism]] ** [[:Category:Future problems|Future problems]] ** [[:Category:Hazards|Hazards]] ** [[:Category:Risk analysis|Risk analysis]] ** [[:Category:Doomsday scenarios|Doomsday scenarios]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Society and social science templates]] [[Category:Global risk navigational boxes]] </noinclude> ermupim8n1gcfpr4rh6a7xgealfds8t 3429267 3429266 2022-08-29T10:19:04Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Globalni katastrofični rizici | naslov = [[Globalni katastrofični rizik]] | stanje = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | tijeloklasa = hlist | iznad = * [[Future of Earth|Future of the Earth]] * [[Future of an expanding universe]] ** [[Ultimate fate of the universe]] | grupa1 = Tehnološki | podaci1 = * [[Chemical warfare]] * [[Cyberattack]] ** [[Cyberwarfare]] ** [[Cyberterrorism]] ** [[Cybergeddon]] * [[Gray goo]] * [[Nanoweapon]]s * [[Kinetic bombardment]] ** [[Relativistic kill vehicle|Relativistic kinetic kill vehicle]] * [[Nuclear warfare]] ** [[Mutual assured destruction]] ** [[Dead Hand]] ** [[Doomsday Clock]] ** [[Doomsday device]] ** [[Antimatter weapon]] * [[Electromagnetic pulse]] (EMP) * [[Safety of high-energy particle collision experiments]] ** [[Micro black hole]] ** [[Strangelet]] * [[Synthetic intelligence]] / [[Artificial intelligence]] ** [[AI takeover]] ** [[Existential risk from artificial general intelligence|Existential risk from artificial intelligence]] ** [[Technological singularity]] * [[Transhumanizam]] * [[Year 2000 problem]] * [[Year 2038 problem]] * [[Year 10,000 problem]] | grupa2 = Sociološki | podaci2 = * [[Antropogeni hazard]] * [[Doomsday argument]] ** [[Self-Indication Assumption Doomsday argument rebuttal]] ** [[Self-referencing doomsday argument rebuttal]] * [[Economic collapse]] * [[Malthusianism|Malthusian catastrophe]] * [[New World Order (conspiracy theory)]] * [[Nuclear holocaust]] ** [[nuklearna zima|zima]] ** [[nuclear famine|famine]] ** [[Cobalt bomb|cobalt]] * [[Societal collapse]] * [[Collapsology]] * [[World War III]] | grupa3 = Ecological | podaci3 = {{Navkutija|child | grupa1 = [[Climate variability and change|Climate change]] | podaci1 = * [[Anoxic event]] * [[Biodiversity loss]] **[[Mass mortality event]] * [[Cascade effect (ecology)|Cascade effect]] * [[Cataclysmic pole shift hypothesis]] * [[Climate apocalypse]] * [[Deforestacija]] * [[Desertification]] * [[Extinction risk from global warming]] ** [[Tipping points in the climate system]] * [[Flood basalt]] * [[Global dimming]] * [[Global terrestrial stilling]] * [[Global warming]] * [[Hypercane]] * [[Ledeno doba]] * [[Ekocid]] * [[Ecological collapse]] * [[Environmental degradation]] * [[Habitat destruction]] * [[Human impact on the environment]] ** [[Environmental issues with coral reefs|coral reefs]] ** [[Human impact on marine life|on marine life]] * [[Land degradation]] * [[Land consumption]] * [[Land surface effects on climate]] * [[Ocean acidification]] * [[Ozone depletion]] * [[Resource depletion]] * [[Sea level rise]] * [[Supervolcano]] ** [[Volcanic winter|winter]] * [[Verneshot]] * [[Water pollution]] * [[Water scarcity]] | grupa2 = [[Earth Overshoot Day]] | podaci2 = * [[Overexploitation]] * [[Overpopulation]] ** [[Human overpopulation]] }} | grupa4 = Biološki | podaci4 = {{Navkutija|dijete | grupa4 = [[Extinction]] | podaci4 = * [[Extinction event]] * [[Holocene extinction]] * [[Human extinction]] * [[List of extinction events]] * [[Genetic erosion]] * [[Genetic pollution]] | grupa5 = Ostali | podaci5 = * [[Biodiversity loss]] ** [[Decline in amphibian populations]] ** [[Decline in insect populations]] * [[Biotechnology risk]] ** [[Biological agent]] ** [[Biological warfare]] ** [[Bioterrorism]] * [[Colony Collapse Disorder]] * [[Defaunation]] * [[Interplanetary contamination]] * [[Pandemic]] * [[Pollinator decline]] * [[Overfishing]] }} | grupa5 = Astronomski | podaci5 = * [[Big Crunch]] * [[Big Rip]] * [[Coronal mass ejection]] * [[Geomagnetic storm]] * [[False vacuum decay]] * [[Gamma-ray burst]] * [[Heat death of the universe]] * [[Proton decay]] * [[Virtual black hole]] * [[Impact event]] ** [[Asteroid impact avoidance]] ** [[Asteroid impact prediction]] ** [[Potentially hazardous object]] *** [[Near-Earth object]] ** [[Impact winter|winter]] ** [[Rogue planet]] * [[Near-Earth supernova]] * [[Hypernova]] * [[Micronova]] * [[Solar flare]] * [[Stellar collision]] | grupa6 = [[Eshatologija|Eshatološki]] | podaci6 = * [[Buddhist eschatology|Buddhist]] ** [[Maitreya]] ** [[Three Ages of Buddhism|Three Ages]] * [[Hindu eschatology|Hindu]] ** [[Kalki]] ** [[Kali Yuga]] * [[Last Judgement]] * [[Second Coming]] ** [[Book of Enoch|1 Enoch]] ** [[Book of Daniel|Daniel]] *** [[Abomination of Desolation]] *** [[Prophecy of Seventy Weeks]] ** [[Messiah]] ** [[Christian eschatology|Christian]] *** [[Dispensationalism]] *** [[Futurism (Christianity)|Futurism]] *** [[Historicism (Christianity)|Historicism]] **** [[Historicist interpretations of the Book of Revelation|Interpretations of Revelation]] *** [[Idealism (Christian eschatology)| Idealism]] *** [[Preterism]] *** [[2 Esdras]] *** [[Second Epistle to the Thessalonians|2 Thessalonians]] **** [[Man of sin]] **** [[Katechon]] *** [[Antichrist]] *** [[Book of Revelation]] **** [[Events of Revelation|Events]] ***** [[Four Horsemen of the Apocalypse]] ***** [[Lake of fire]] ***** [[Number of the beast|Number of the Beast]] ***** [[Seven bowls]] ***** [[Seven seals]] ***** [[The Beast (Revelation)|The Beast]] ***** [[Two witnesses]] ***** [[War in Heaven]] ***** [[Whore of Babylon]] *** [[Great Apostasy]] *** [[New Earth (Christianity)|New Earth]] *** [[New Jerusalem]] *** [[Olivet Discourse]] **** [[Great Tribulation]] *** [[Son of Perdition]] *** [[The Sheep and the Goats|Sheep and Goats]] ** [[Islamic eschatology|Islamic]] *** [[al-Qāʾim Āl Muḥammad|Al-Qa'im]] *** [[Beast of the Earth]] *** [[Dhul-Qarnayn]] *** [[Dhul-Suwayqatayn]] *** [[Dedžal]] *** [[Israfil]] *** [[Mehdi]] *** [[Sufyani]] ** [[Jewish eschatology|Jewish]] *** [[Messiah in Judaism|Messiah]] *** [[Gog and Magog|War of Gog and Magog]] *** [[Third Temple]] * [[Ragnarök|Norse]] * [[Frashokereti|Zoroastrian]] ** [[Saoshyant]] | grupa7 = Ostali | podaci7 = * [[2011 end times prediction]] * [[2012 phenomenon]] * [[Apocalypse]] * [[Apocalyptic literature]] * [[Apocalypticism]] * [[Armageddon]] * [[Blood moon prophecy]] * [[Earth Changes]] * [[Global catastrophic risk|End time]] * [[Gog and Magog]] * [[List of dates predicted for apocalyptic events]] * [[Messianism]] ** [[Messianic Age]] * [[Millenarianism]] * [[Millennialism]] ** [[Premillennialism]] ** [[Amillennialism]] ** [[Postmillennialism]] * [[Nemesis (hypothetical star)]] * [[Nibiru cataclysm]] * [[Rapture]] ** [[Prewrath]] ** [[Post-tribulation rapture]] * [[Resurrection of the dead]] * [[World to come]] | grupa8 = Fikcijski | podaci8 = * [[Alien invasion]] * [[Apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic films]] * [[Climate fiction]] * [[Disaster film]]s ** [[List of disaster films]] * [[List of fictional doomsday devices]] * [[Zombie apocalypse]] ** [[Zombie]] | grupa9 = Organizacije | podaci9 = * [[Centre for the Study of Existential Risk]] * [[Future of Humanity Institute]] * [[Future of Life Institute]] * [[Nuclear Threat Initiative]] | grupa10 = General | podaci10 = * [[Financial crisis]] * [[Famine]] * [[Riots]] * [[Droughts]] * [[Cyber ransom]] *[[Cyberwarfare]] *[[Economic depression|Depression]] * [[Social crisis]] * [[Epidemic]] * [[Pandemic]] | ispod = * '''{{portal-inline|size=tiny|World}}''' * {{icon|kategorija}} Kategorije ** [[:Category:Apocalypticism|Apocalypticism]] ** [[:Category:Future problems|Future problems]] ** [[:Category:Hazards|Hazards]] ** [[:Category:Risk analysis|Risk analysis]] ** [[:Category:Doomsday scenarios|Doomsday scenarios]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Society and social science templates]] [[Category:Global risk navigational boxes]] </noinclude> 9k3s97bj5fyqnf8h2oveu4kae7h7v88 3429268 3429267 2022-08-29T10:24:16Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{prijevod}}</noinclude> {{Navkutija | ime = Globalni katastrofični rizici | naslov = [[Globalni katastrofični rizik]] | stanje = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | tijeloklasa = hlist | iznad = * [[Future of Earth|Future of the Earth]] * [[Future of an expanding universe]] ** [[Ultimate fate of the universe]] | grupa1 = Tehnološki | podaci1 = * [[Hemijsko ratovanje]] * [[Cyberattack]] ** [[Cyberwarfare]] ** [[Cyberterrorism]] ** [[Cybergeddon]] * [[Gray goo]] * [[Nanooružje]] * [[Kinetic bombardment]] ** [[Relativistic kill vehicle|Relativistic kinetic kill vehicle]] * [[Nuclear warfare]] ** [[Mutual assured destruction]] ** [[Dead Hand]] ** [[Doomsday Clock]] ** [[Doomsday device]] ** [[Antimatter weapon]] * [[Electromagnetic pulse]] (EMP) * [[Safety of high-energy particle collision experiments]] ** [[Micro black hole]] ** [[Strangelet]] * [[Synthetic intelligence]] / [[Artificial intelligence]] ** [[AI takeover]] ** [[Existential risk from artificial general intelligence|Existential risk from artificial intelligence]] ** [[Technological singularity]] * [[Transhumanizam]] * [[Year 2000 problem]] * [[Year 2038 problem]] * [[Year 10,000 problem]] | grupa2 = Sociološki | podaci2 = * [[Antropogeni hazard]] * [[Doomsday argument]] ** [[Self-Indication Assumption Doomsday argument rebuttal]] ** [[Self-referencing doomsday argument rebuttal]] * [[Ekonomski kolaps]] * [[Malthusianism|Malthusian catastrophe]] * [[New World Order (conspiracy theory)]] * [[Nuclear holocaust]] ** [[nuklearna zima|zima]] ** [[nuclear famine|famine]] ** [[Cobalt bomb|cobalt]] * [[Societal collapse]] * [[Collapsology]] * [[World War III]] | grupa3 = Ecological | podaci3 = {{Navkutija|dijete | grupa1 = [[Climate variability and change|Climate change]] | podaci1 = * [[Anoxic event]] * [[Biodiversity loss]] **[[Mass mortality event]] * [[Cascade effect (ecology)|Cascade effect]] * [[Cataclysmic pole shift hypothesis]] * [[Climate apocalypse]] * [[Deforestacija]] * [[Desertification]] * [[Extinction risk from global warming]] ** [[Tipping points in the climate system]] * [[Flood basalt]] * [[Global dimming]] * [[Global terrestrial stilling]] * [[Global warming]] * [[Hypercane]] * [[Ledeno doba]] * [[Ekocid]] * [[Ecological collapse]] * [[Environmental degradation]] * [[Habitat destruction]] * [[Human impact on the environment]] ** [[Environmental issues with coral reefs|coral reefs]] ** [[Human impact on marine life|on marine life]] * [[Land degradation]] * [[Land consumption]] * [[Land surface effects on climate]] * [[Ocean acidification]] * [[Ozone depletion]] * [[Resource depletion]] * [[Sea level rise]] * [[Supervulkan]] ** [[Volcanic winter|winter]] * [[Verneshot]] * [[Water pollution]] * [[Water scarcity]] | grupa2 = [[Earth Overshoot Day]] | podaci2 = * [[Overexploitation]] * [[Overpopulation]] ** [[Human overpopulation]] }} | grupa4 = Biološki | podaci4 = {{Navkutija|dijete | grupa4 = [[Extinction]] | podaci4 = * [[Extinction event]] * [[Holocene extinction]] * [[Human extinction]] * [[List of extinction events]] * [[Genetic erosion]] * [[Genetic pollution]] | grupa5 = Ostali | podaci5 = * [[Biodiversity loss]] ** [[Decline in amphibian populations]] ** [[Decline in insect populations]] * [[Biotechnology risk]] ** [[Biological agent]] ** [[Biological warfare]] ** [[Bioterorizam]] * [[Colony Collapse Disorder]] * [[Defaunation]] * [[Interplanetary contamination]] * [[Pandemic]] * [[Pollinator decline]] * [[Overfishing]] }} | grupa5 = Astronomski | podaci5 = * [[Big Crunch]] * [[Big Rip]] * [[Coronal mass ejection]] * [[Geomagnetic storm]] * [[False vacuum decay]] * [[Gamma-ray burst]] * [[Heat death of the universe]] * [[Proton decay]] * [[Virtual black hole]] * [[Impact event]] ** [[Asteroid impact avoidance]] ** [[Asteroid impact prediction]] ** [[Potentially hazardous object]] *** [[Near-Earth object]] ** [[Impact winter|winter]] ** [[Rogue planet]] * [[Near-Earth supernova]] * [[Hypernova]] * [[Micronova]] * [[Solar flare]] * [[Stellar collision]] | grupa6 = [[Eshatologija|Eshatološki]] | podaci6 = * [[Buddhist eschatology|Buddhist]] ** [[Maitreya]] ** [[Three Ages of Buddhism|Three Ages]] * [[Hindu eschatology|Hindu]] ** [[Kalki]] ** [[Kali Yuga]] * [[Last Judgement]] * [[Second Coming]] ** [[Book of Enoch|1 Enoch]] ** [[Book of Daniel|Daniel]] *** [[Abomination of Desolation]] *** [[Prophecy of Seventy Weeks]] ** [[Messiah]] ** [[Christian eschatology|Christian]] *** [[Dispensationalism]] *** [[Futurism (Christianity)|Futurism]] *** [[Historicism (Christianity)|Historicism]] **** [[Historicist interpretations of the Book of Revelation|Interpretations of Revelation]] *** [[Idealism (Christian eschatology)| Idealism]] *** [[Preterism]] *** [[2 Esdras]] *** [[Second Epistle to the Thessalonians|2 Thessalonians]] **** [[Man of sin]] **** [[Katechon]] *** [[Antihrist]] *** [[Book of Revelation]] **** [[Events of Revelation|Events]] ***** [[Four Horsemen of the Apocalypse]] ***** [[Lake of fire]] ***** [[Number of the beast|Number of the Beast]] ***** [[Seven bowls]] ***** [[Seven seals]] ***** [[The Beast (Revelation)|The Beast]] ***** [[Two witnesses]] ***** [[War in Heaven]] ***** [[Whore of Babylon]] *** [[Great Apostasy]] *** [[New Earth (Christianity)|New Earth]] *** [[New Jerusalem]] *** [[Olivet Discourse]] **** [[Great Tribulation]] *** [[Son of Perdition]] *** [[The Sheep and the Goats|Sheep and Goats]] ** [[Islamic eschatology|Islamic]] *** [[al-Qāʾim Āl Muḥammad|Al-Qa'im]] *** [[Beast of the Earth]] *** [[Zulkarnejn]] *** [[Dhul-Suwayqatayn]] *** [[Dedžal]] *** [[Israfil]] *** [[Mehdi]] *** [[Sufyani]] ** [[Jewish eschatology|Jewish]] *** [[Messiah in Judaism|Messiah]] *** [[Gog and Magog|War of Gog and Magog]] *** [[Third Temple]] * [[Ragnarök|Norse]] * [[Frashokereti|Zoroastrian]] ** [[Saoshyant]] | grupa7 = Ostali | podaci7 = * [[2011 end times prediction]] * [[2012 phenomenon]] * [[Apokalipsa]] * [[Apocalyptic literature]] * [[Apocalypticism]] * [[Armageddon]] * [[Blood moon prophecy]] * [[Earth Changes]] * [[Global catastrophic risk|End time]] * [[Gog i Magog]] * [[List of dates predicted for apocalyptic events]] * [[Messianism]] ** [[Messianic Age]] * [[Millenarianism]] * [[Millennialism]] ** [[Premillennialism]] ** [[Amillennialism]] ** [[Postmillennialism]] * [[Nemesis (hypothetical star)]] * [[Nibiru cataclysm]] * [[Rapture]] ** [[Prewrath]] ** [[Post-tribulation rapture]] * [[Resurrection of the dead]] * [[World to come]] | grupa8 = Fikcijski | podaci8 = * [[Alien invasion]] * [[Apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic and post-apocalyptic fiction]] ** [[List of apocalyptic films]] * [[Climate fiction]] * [[Disaster film]]s ** [[List of disaster films]] * [[List of fictional doomsday devices]] * [[Zombie apocalypse]] ** [[Zombie]] | grupa9 = Organizacije | podaci9 = * [[Centre for the Study of Existential Risk]] * [[Future of Humanity Institute]] * [[Future of Life Institute]] * [[Nuclear Threat Initiative]] | grupa10 = Općenito | podaci10 = * [[Financial crisis]] * [[Glad]] * [[Riots]] * [[Droughts]] * [[Cyber ransom]] *[[Cyberwarfare]] *[[Economic depression|Depression]] * [[Social crisis]] * [[Epidemija]] * [[Pandemija]] | ispod = * '''{{portal-inline|size=tiny|World}}''' * {{icon|kategorija}} Kategorije ** [[:Category:Apocalypticism|Apocalypticism]] ** [[:Category:Future problems|Future problems]] ** [[:Category:Hazards|Hazards]] ** [[:Category:Risk analysis|Risk analysis]] ** [[:Category:Doomsday scenarios|Doomsday scenarios]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Society and social science templates]] [[Category:Global risk navigational boxes]] </noinclude> s4qzkbpjvtiiob6nkhd4e5tvfndp3lo Modul:Portal/images/w 828 492782 3429265 2022-08-29T10:13:50Z Palapa 383 Module:Portal/images/w Scribunto text/plain --[==[ This is the "W" list of portal image names. It contains a list of portal images for use with [[Module:Portal]] -- for portal names that start with the letter "W". For aliases to existing portal names, and for portal names that -- start with other letters, please use the appropriate page from the following list: -- [[Module:Portal/images/a]] - for portal names beginning with "A". -- [[Module:Portal/images/b]] - for portal names beginning with "B". -- [[Module:Portal/images/c]] - for portal names beginning with "C". -- [[Module:Portal/images/d]] - for portal names beginning with "D". -- [[Module:Portal/images/e]] - for portal names beginning with "E". -- [[Module:Portal/images/f]] - for portal names beginning with "F". -- [[Module:Portal/images/g]] - for portal names beginning with "G". -- [[Module:Portal/images/h]] - for portal names beginning with "H". -- [[Module:Portal/images/i]] - for portal names beginning with "I". -- [[Module:Portal/images/j]] - for portal names beginning with "J". -- [[Module:Portal/images/k]] - for portal names beginning with "K". -- [[Module:Portal/images/l]] - for portal names beginning with "L". -- [[Module:Portal/images/m]] - for portal names beginning with "M". -- [[Module:Portal/images/n]] - for portal names beginning with "N". -- [[Module:Portal/images/o]] - for portal names beginning with "O". -- [[Module:Portal/images/p]] - for portal names beginning with "P". -- [[Module:Portal/images/q]] - for portal names beginning with "Q". -- [[Module:Portal/images/r]] - for portal names beginning with "R". -- [[Module:Portal/images/s]] - for portal names beginning with "S". -- [[Module:Portal/images/t]] - for portal names beginning with "T". -- [[Module:Portal/images/u]] - for portal names beginning with "U". -- [[Module:Portal/images/v]] - for portal names beginning with "V". -- [[Module:Portal/images/x]] - for portal names beginning with "X". -- [[Module:Portal/images/y]] - for portal names beginning with "Y". -- [[Module:Portal/images/z]] - for portal names beginning with "Z". -- [[Module:Portal/images/other]] - for portal names beginning with any other letters. This includes numbers, -- letters with diacritics, and letters in non-Latin alphabets. -- [[Module:Portal/images/aliases]] - for adding aliases for existing portal names. Use this page for variations -- in spelling and diacritics, etc., no matter what letter the portal begins with. -- When adding entries, please use alphabetical order. The format of the images table entries is as follows: -- ["portal name"] = "image.svg", -- The portal name should be the name of your portal, in lower case. For example, the portal name for -- "Portal:United Kingdom" would be "united kingdom". The image name should be capitalised normally, and the "File:" -- namespace prefix should be omitted. ]==] return { ["waffle"] = "Wanted to go out for waffles this morning but then remembered that I had some sourdough starter in the fridge from @hilaryahartman, so I made my own. -) (15238444812).jpg|link=|alt=", ["waffles"] = "Wanted to go out for waffles this morning but then remembered that I had some sourdough starter in the fridge from @hilaryahartman, so I made my own. -) (15238444812).jpg|link=|alt=", ["wake island"] = "Flag of Wake Island.svg|border|link=|alt=flag", ["wales"] = "Flag of Wales 2.svg|border|link=|alt=flag", ["walgreens"] = "Walgreens Logo.svg|link=|alt=logo", ["wallis and futuna"] = "Flag of Wallis and Futuna.svg|border|link=|alt=flag", ["war"] = "Bluetank.png|link=|alt=", ["war of 1812"] = "USS Constitution vs Guerriere.jpg|link=|alt=", ["warwickshire"] = "Flag of Warwickshire.svg|link=|alt=flag", ["washington metro"] = "WMATA Metro Logo.svg|link=|alt=logo", ["washington (state)"] = "Flag of Washington.svg|border|link=|alt=flag", ["washington & jefferson college"] = "W&J seal old updated color.svg|link=|alt=", ["washington roads"] = "WA-blank.svg|link=|alt=", ["washington university in st. louis"] = "The Kansas City review of science and industry (1884) (14598227079).jpg|link=|alt=image", ["washington, d.c."] = "Flag of Washington, D.C..svg|border|link=|alt=flag", ["waste"] = "Dumpster-non.JPG|link=|alt=", ["wastewater"] = "Discharge pipe.jpg|link=|alt=", ["water"] = "Drinking water.jpg|alt=icon", ["water sports"] = "Kitesurfing.jpg|link=|alt=", ["waterfalls"] = "Victoria falls, zambia.jpg|link=|alt=icon", ["weapons of mass destruction"] = "Operation Castle - Romeo 001.jpg|link=|alt=", ["weather"] = "Cumulus clouds in fair weather.jpeg|alt=icon", ["weimar republic"] = "Wappen Deutsches Reich (Weimarer Republik).svg|alt=icon", ["west bengal"] = "BengaliScriptKo.svg|link=|alt=", ["west germany"] = "Flag of Germany.svg|border|link=|alt=flag", ["west sussex"] = "EnglandWestSussex.svg|link=|alt=", ["west virginia"] = "Flag of West Virginia.svg|border|link=|alt=flag", ["west virginia university"] = "West Virginia Mountaineers logo.svg|link=|alt=logo", ["western asia"] = "W-asia.png|border|link=|alt=map", ["western australia"] = "Flag of Western Australia.svg|border|link=|alt=flag", ["western region (ghana)"] = "Flag of Western Region (Ghana).gif|border|link=|alt=flag", ["western sahara"] = "Flag of the Sahrawi Arab Democratic Republic.svg|border|link=|alt=flag", ["wetlands"] = "Atchafalaya Basin.jpg|link=|alt=", ["whisky"] = "Glencairn Whisky Glass.jpg|link=|alt=", ["whitney houston"] = "Flickr Whitney Houston performing on GMA 2009 2.jpg|alt=icon", ["wicca"] = "Pentacle 2.svg|link=|alt=", ["wikipedia"] = "Wikipedia-logo-v2.svg|link=|alt=", ["william shakespeare"] = "Shakespeare (oval-cropped).png|link=|alt=", ["wiltshire"] = "EnglandWiltshire.png|alt=icon", ["wind power"] = "Micon-Turbine.JPG|alt=icon", ["wine"] = "A bottle and glass of wine.svg|alt=icon", ["winemaking"] = "Bouteille.jpg|link=|alt=", ["windsor, ontario"] = "Wappen von Windsor O in Kanada.jpg|link=|alt=", ["winter paralympics"] = "IPC logo (2004).svg|link=|alt=", ["wisconsin"] = "Flag of Wisconsin.svg|border|link=|alt=flag", ["women in red"] = "Women in Red logo.svg|link=|alt=logo", ["women scientists"] = "Women Geologists, Spedizione XII, Italiantartide 1995-96.jpg|link=|alt=photo", ["women's association football"] = "Womens-soccer-icon.png|alt=icon", ["women's sport"] = "Netball.svg|link=|alt=", ["world"] = "The Earth seen from Apollo 17.jpg|alt=", ["world war i"] = "Fokker Dr. I (117710246).jpg|border|alt=icon", ["world war ii"] = "Heinkel He 111 during the Battle of Britain.jpg|border|link=|alt=", ["writing"] = "Nuvola apps kmessedwords.png|alt=icon", ["wyoming"] = "Flag of Wyoming.svg|border|link=|alt=flag" } p6asv0bdp5nuo0naj00gnea6dxd1wr1 Razgovor s korisnikom:AnonymFactChecker 3 492784 3429274 2022-08-29T10:35:25Z KWiki 9400 Nova stranica: {{Dobrodošlica}} wikitext text/x-wiki {{Dobrodošlica}} gyjoyp37v3u06w731wtwzjdah9c91ny Étienne Bézout 0 492785 3429275 2022-08-29T10:35:28Z Palapa 383 Napravljeno prevođenjem stranice "[[:en:Special:Redirect/revision/1062526510|Étienne Bézout]]" wikitext text/x-wiki {{Infokutija naučnik | datum_rođenja = {{birth date|1730|03|31|df=y}} | doktorski_studenti = | nagrade = | slika = Etienne Bezout2.jpg }} [[Category:Articles with hCards]] '''Étienne Bézout''' ( French: [bezu] ; 31. mart 1730 – 27. septembar 1783.) bio je [[Francuzi|francuski]] [[matematičar]] koji je rođen u [[Nemours|Nemoursu]], [[Seine-et-Marne|Sena i Marna]], [[Francuska]], a umro u [[Avon, Sena i Marna|Avonu]] (blizu [[Fontainebleau|Fontainebleaua]]), Francuska. Godine 1758. Bézout je izabran za pomoćnika odjela mehanike [[Francuska akademija nauka|Francuske akademije nauka]]. Pored brojnih manjih radova, napisao je ''Théorie générale des équations algébriques'', objavljenu u [[Pariz|Parizu]] 1779. godine, koja je posebno sadržavala mnogo novih i vrijednih materija o [[Teorija eliminacije|teoriji eliminacije]] i simetričnim funkcijama korijena jednadžbe: koristio je [[determinante]] u radu. u ''Histoire de l'académie royale'', 1764., ali nije tretirao opću teoriju. === Publikacije === [[Datoteka:Bézout,_Étienne_–_Cours_de_mathématiques,_a_l'usage_du_corps_de_l'artillerie,_1798_–_BEIC_12049846.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg/220px-B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg|mini| ''Cours de mathématiques, à l'usage du corps de l'artillerie'', 1798.]] * {{Cite book|url=https://gutenberg.beic.it/webclient/DeliveryManager?pid=12049846|title=Cours de mathématiques, a l'usage du corps de l'artillerie|publisher=Tilliard|year=1798|volume=3|location=Paris|language=fr}} == Naslijeđe == Nakon njegove smrti, u njegovom rodnom gradu, Nemoursu, postavljena je statua u znak sjećanja na njegova dostignuća. <ref name="Mac">{{MacTutor}} </ref> Po njemu je 2000. godine nazvana mala planeta 17285 Bezout . <ref>{{Cite web|url=https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=17285|title=(17285) Bezout|website=minorplanetcenter.net|publisher=[[Minor Planet Center]]|access-date=November 26, 2021}}</ref> == Također pogledati == * Mala teorema ézouta * [[Bézoutova teorema]] * [[Bezuov identitet]] * [[Bézout matrica]] * [[Bézout domena]] == Reference == {{Refspisak}} * ''Originalna verzija ovog članka preuzeta je iz [[Javno vlasništvo|javnog domena]] Rouse History of Mathematics'' * <bdi><cite class="citation encyclopaedia cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGrabiner1970–1980">[[Posebno:BookSources/978-0-684-10114-9|978-0-684-10114-9]]</cite></bdi>{{DSB|first=Judith|last=Grabiner|title=Bezout, Etienne|volume=2|pages=111–114}} == Vanjski linkovi == * {{Commonscat-inline}} * Étienne Bézout at the Mathematics Genealogy Project {{Normativna kontrola}} <nowiki> [[Kategorija:Članovi Francuske akademije nauka]] [[Kategorija:Algebričari]] [[Kategorija:Umrli 1783.]] [[Kategorija:Rođeni 1730.]]</nowiki> f1shze3mz1528khi8m0l5zf5xzrq41o 3429278 3429275 2022-08-29T10:36:51Z Palapa 383 wikitext text/x-wiki {{Infokutija naučnik | datum_rođenja = {{birth date|1730|03|31|df=y}} | doktorski_studenti = | nagrade = | slika = Etienne Bezout2.jpg }} '''Étienne Bézout''' (Francuski: [bezu] ; 31. mart 1730 – 27. septembar 1783.) bio je [[Francuzi|francuski]] [[matematičar]] koji je rođen u [[Nemours|Nemoursu]], [[Seine-et-Marne|Sena i Marna]], [[Francuska]], a umro u [[Avon, Sena i Marna|Avonu]] (blizu [[Fontainebleau|Fontainebleaua]]), Francuska. Godine 1758. Bézout je izabran za pomoćnika odjela mehanike [[Francuska akademija nauka|Francuske akademije nauka]]. Pored brojnih manjih radova, napisao je ''Théorie générale des équations algébriques'', objavljenu u [[Pariz|Parizu]] 1779. godine, koja je posebno sadržavala mnogo novih i vrijednih materija o [[Teorija eliminacije|teoriji eliminacije]] i simetričnim funkcijama korijena jednadžbe: koristio je [[determinante]] u radu. u ''Histoire de l'académie royale'', 1764., ali nije tretirao opću teoriju. === Publikacije === [[Datoteka:Bézout,_Étienne_–_Cours_de_mathématiques,_a_l'usage_du_corps_de_l'artillerie,_1798_–_BEIC_12049846.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg/220px-B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg|mini| ''Cours de mathématiques, à l'usage du corps de l'artillerie'', 1798.]] * {{Cite book|url=https://gutenberg.beic.it/webclient/DeliveryManager?pid=12049846|title=Cours de mathématiques, a l'usage du corps de l'artillerie|publisher=Tilliard|year=1798|volume=3|location=Paris|language=fr}} == Naslijeđe == Nakon njegove smrti, u njegovom rodnom gradu, Nemoursu, postavljena je statua u znak sjećanja na njegova dostignuća. <ref name="Mac">{{MacTutor}} </ref> Po njemu je 2000. godine nazvana mala planeta 17285 Bezout . <ref>{{Cite web|url=https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=17285|title=(17285) Bezout|website=minorplanetcenter.net|publisher=[[Minor Planet Center]]|access-date=November 26, 2021}}</ref> == Također pogledati == * [[Mala teorema Bézouta]] * [[Bézoutova teorema]] * [[Bezuov identitet]] * [[Bézout matrica]] * [[Bézout domena]] == Reference == {{Refspisak}} * ''Originalna verzija ovog članka preuzeta je iz [[Javno vlasništvo|javnog domena]] Rouse History of Mathematics'' * <bdi><cite class="citation encyclopaedia cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGrabiner1970–1980">[[Posebno:BookSources/978-0-684-10114-9|978-0-684-10114-9]]</cite></bdi>{{DSB|first=Judith|last=Grabiner|title=Bezout, Etienne|volume=2|pages=111–114}} == Vanjski linkovi == * {{Commonscat-inline}} * Étienne Bézout at the Mathematics Genealogy Project {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Članovi Francuske akademije nauka]] [[Kategorija:Algebričari]] [[Kategorija:Umrli 1783.]] [[Kategorija:Rođeni 1730.]] b7g9t812c6p1mo0uyzy0f5eepuhk0z1 3429279 3429278 2022-08-29T10:37:10Z Palapa 383 Palapa premjestio je stranicu [[Korisnik:Palapa/Étienne Bézout]] na [[Étienne Bézout]] bez ostavljanja preusmjerenja wikitext text/x-wiki {{Infokutija naučnik | datum_rođenja = {{birth date|1730|03|31|df=y}} | doktorski_studenti = | nagrade = | slika = Etienne Bezout2.jpg }} '''Étienne Bézout''' (Francuski: [bezu] ; 31. mart 1730 – 27. septembar 1783.) bio je [[Francuzi|francuski]] [[matematičar]] koji je rođen u [[Nemours|Nemoursu]], [[Seine-et-Marne|Sena i Marna]], [[Francuska]], a umro u [[Avon, Sena i Marna|Avonu]] (blizu [[Fontainebleau|Fontainebleaua]]), Francuska. Godine 1758. Bézout je izabran za pomoćnika odjela mehanike [[Francuska akademija nauka|Francuske akademije nauka]]. Pored brojnih manjih radova, napisao je ''Théorie générale des équations algébriques'', objavljenu u [[Pariz|Parizu]] 1779. godine, koja je posebno sadržavala mnogo novih i vrijednih materija o [[Teorija eliminacije|teoriji eliminacije]] i simetričnim funkcijama korijena jednadžbe: koristio je [[determinante]] u radu. u ''Histoire de l'académie royale'', 1764., ali nije tretirao opću teoriju. === Publikacije === [[Datoteka:Bézout,_Étienne_–_Cours_de_mathématiques,_a_l'usage_du_corps_de_l'artillerie,_1798_–_BEIC_12049846.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg/220px-B%C3%A9zout%2C_%C3%89tienne_%E2%80%93_Cours_de_math%C3%A9matiques%2C_a_l%27usage_du_corps_de_l%27artillerie%2C_1798_%E2%80%93_BEIC_12049846.jpg|mini| ''Cours de mathématiques, à l'usage du corps de l'artillerie'', 1798.]] * {{Cite book|url=https://gutenberg.beic.it/webclient/DeliveryManager?pid=12049846|title=Cours de mathématiques, a l'usage du corps de l'artillerie|publisher=Tilliard|year=1798|volume=3|location=Paris|language=fr}} == Naslijeđe == Nakon njegove smrti, u njegovom rodnom gradu, Nemoursu, postavljena je statua u znak sjećanja na njegova dostignuća. <ref name="Mac">{{MacTutor}} </ref> Po njemu je 2000. godine nazvana mala planeta 17285 Bezout . <ref>{{Cite web|url=https://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=17285|title=(17285) Bezout|website=minorplanetcenter.net|publisher=[[Minor Planet Center]]|access-date=November 26, 2021}}</ref> == Također pogledati == * [[Mala teorema Bézouta]] * [[Bézoutova teorema]] * [[Bezuov identitet]] * [[Bézout matrica]] * [[Bézout domena]] == Reference == {{Refspisak}} * ''Originalna verzija ovog članka preuzeta je iz [[Javno vlasništvo|javnog domena]] Rouse History of Mathematics'' * <bdi><cite class="citation encyclopaedia cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGrabiner1970–1980">[[Posebno:BookSources/978-0-684-10114-9|978-0-684-10114-9]]</cite></bdi>{{DSB|first=Judith|last=Grabiner|title=Bezout, Etienne|volume=2|pages=111–114}} == Vanjski linkovi == * {{Commonscat-inline}} * Étienne Bézout at the Mathematics Genealogy Project {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Članovi Francuske akademije nauka]] [[Kategorija:Algebričari]] [[Kategorija:Umrli 1783.]] [[Kategorija:Rođeni 1730.]] b7g9t812c6p1mo0uyzy0f5eepuhk0z1 Aerosvemirski inženjering 0 492786 3429277 2022-08-29T10:36:03Z KWiki 9400 KWiki premjestio je stranicu [[Aerosvemirski inženjering]] na [[Aerosvemirsko inženjerstvo]] wikitext text/x-wiki #PREUSMJERI [[Aerosvemirsko inženjerstvo]] 05s5y4l972matokjweb7qxtlrjuivsd Etienne Bezout 0 492787 3429286 2022-08-29T10:51:24Z KWiki 9400 Preusmjereno na [[Étienne Bézout]] wikitext text/x-wiki #PREUSMJERI [[Étienne Bézout]] sw3rjfdvq32xceqisur3ul2wtr3nkek