ویکیپیدیا ckbwiki https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter میدیا تایبەت وتووێژ بەکارھێنەر لێدوانی بەکارھێنەر ویکیپیدیا لێدوانی ویکیپیدیا پەڕگە وتووێژی پەڕگە میدیاویکی وتووێژی میدیاویکی داڕێژە وتووێژی داڕێژە یارمەتی وتووێژی یارمەتی پۆل وتووێژی پۆل دەروازە لێدوانی دەروازە ویکیپرۆژە لێدوانی ویکیپرۆژە TimedText TimedText talk مۆدیوول لێدوانی مۆدیوول ئامراز وتووێژی ئامراز پێناسه‌ی ئامراز وتووێژی پێناسه‌ی ئامراز 0 45 966900 959829 2022-08-02T12:51:42Z Aram 25981 شائەمراز، باشترکردنی دەستپێک wikitext text/x-wiki {{شێواز}} {{خاوێنکردن}} {{نامەی ڕوونکردنەوە|شاری ھەڵەبجە|ھەڵەبجە (ڕوونکردنەوە)}} {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ھەڵەبجە | ناوی فەرمی = {{lang-ar|حلبجە}}{{ھن}}{{lang-en| Halabja}} | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شار]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Halabja.jpg | قەبارەی وێنە = 300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی شاری ھەڵەبجە | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = ھەڵەبجەی شەھید{{ھن}}شاری شەھیدان | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=12|type=line|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.17778|frame-long=45.98611|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 35 |latm = 10 |lats = 40.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 59 |longs = 10.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |ڕێکەوتی سەردان=2012-08-09}}</ref> | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای ھەڵەبجە|ھەڵەبجە]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای ھەڵەبجە|ناوەندی قەزای ھەڵەبجە]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = ١٧٠٠ز | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = حەمەچاوەش بەگی [[شیوەکەڵ]] | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = ئەنجومەن - بەڕێوەبەرایەتی | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = [[نوخشە ناسح]] <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١٦٠٠ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٩٠٠ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٢٤٥٬٧٠٠<ref>{{Cite web |url=https://www.zamenpress.com/Detail_wtar.aspx?jimare=3473 |title=سەرژمێری وەزارەتی پلاندانانی عێراق بۆ ساڵی ٢٠٢٠ لە سایتی زەمەن پرێس بڵاوکراوەتەوە}}</ref> | دانیشتووان لە = ٢٠٢٠{{ھن}}(بەپێی سەرژمێری وەزارەتی پالاندانی عێراق بۆ ساڵی ٢٠٢٠) | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باشووری|سۆرانی]] و [[ھەورامی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]]) و [[یارسان]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = +٣ | جیاوازی لەutc1 = تێبینی نەکراوە | کاتناوچە١_DST = +٣ | جیاوازی لە١_DST = <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە = <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://slemani.gov.krd/so/ پارێزگای سلێمانی] | پەراوێزەکان = }} '''ھەڵەبجە''' (پێشتر '''ھەڵەبجەی شەھید'''؛ {{بە کوردیی باکووری|Helebce‏}} {{بە عەرەبی|حلبجة}}) ناوەندی [[پارێزگای ھەڵەبجە]]یە و بە یەکێک لە شارە گەورە و گرنگەکانی [[کوردستانی باشوور]] دەژمێردرێت. دەکەوێتە نێوان [[ھێڵی درێژی]] ٤٦ی پلەی ڕۆژھەڵات و ھەر دوو بازنەی پانی ٣٥–٣٦ پلەی باکوور و ٨٣ کم باشووری ڕۆژھەڵاتی شاری [[سلێمانی]]ەوە. ڕووبەرەکەی ١٥٩٩ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە، و ئەو سەردەمەی کە لەسەر [[پارێزگای سلێمانی]] بوو %٣٩٬٩ ڕووبەری ھەموو ئەو پارێزگایەی پێک دەھێنا. == مێژوو == === سەرەتاکان === گومان لەوەدا نییە کە ھەڵەبجەی ئێستا لە سەردەمی فەرمانڕەوایی عوسمانییەکاندا دروست کراوە، یەکڕابوونێک لەوەدا ھەیە کە ھەڵەبجە دوای ساڵی (١٧٠٠) ز دروست کراوە.<ref>{{Cite web|date=2009-08-21|title=Ancient tombs found in Halabja {{!}} Culture {{!}} AKNEWS.com|url=https://web.archive.org/web/20090821143650/http://www.aknews.com/en/aknews/1/61417/|access-date=2021-03-15|website=web.archive.org}}</ref> بەگەکانی شیوەکەڵی ئاوەدانیان کردووەتەوە کە حەمەچاوەش و سێ کوڕەکەی پیرۆد و سڵێمان و عەبدواللە بوو سێزدە ماڵ بوون و ھەرئەم ناوەش لەو عەشرەتە دەنرێت. [[عەشیرەتی جاف]] دروستکەر و بنیاتنەری ھەڵەبجەن. وردە وردە ئەم شوێنەی ھەڵەبجە بەھۆی ناوداری شوێنەکەیەوە کە دەڕوانێت بەسەر دەشتی شارەزووردا، زیاتر ئاوەدان بووەتەوە و تەنیا (خێلەکانی جاف)ی تێدابووە کە زیاتر لە (١٢) ھەزار خێزان دەبن، ناوەندی ئاوەدانی شارەزوور بووە، پاشان خەڵکی تر ھاتوون و پاڵیان داوە بە ھۆزەکانی جافەوە و زیاتر ئاوەدان بووەتەوە. ھۆزی جاف لە ناوچەی [[جوانڕۆ]] سەریان بۆ کەس دانەنەواندووە، پاشان میرێکی ئەردەڵان چاو دەبرێتە ئاو و زەوی و زارە بەپیتەکانی ناوچەکە و دەیەوێ بە تۆپزی بۆ ژێر ڕکێفی خۆیان بخات، ئەوانیش ملی بۆ کەچ ناکەن و لە ئەنجامدا جەنگێک دەقەومێت و دوو سەرۆک خێلی جاف دەکوژرێن و ئەوەی دەمێنێتەوە پاش ماوەیەک ڕووەو شارەزوور ڕوو لە میرنشینی بابانەکان دەنێن و لە ناوچەی (بانی خێڵانی) دەربەندیخان نیشتەجێ دەبن، ئەو کاتە ژمارەی جافە ھەڵھاتووەکان سەد ڕەشماڵێکە و داوا لە میرنشینی بابان دەکەن کە مافی نیشتەجێ بوون و گەرمیان و کوێستانیان بدەنێ، ئەوانیش ڕێیان پێ دەدەن. بەھۆی چەند بارودۆخێکی نالەبارەوە، وەک چەسپاندنی ھێڵەکانی سەرسنوور بە شێوەیەکی قایمتر وای لە ئێلی جاف کرد بە شوێن ڕێگا چارەیەکی تردا بگەڕێن و بڕیاریان دا واز لە کۆچەرایەتی بھێنن و نیشتەجێ بن. لە ھەموو ڕوویەکیشەوە گوزەران لە ھەڵەبجەدا گونجاو بوو، بۆیە بڕیاریان دا دەست بە دروستکردنی شاری ھەڵەبجە بکەن. ژمارەیەکی زۆر سەرچاوە و مێژوونوس لەوەدا یەکدەگرنەوە کە بە ھەزاران ساڵ پێش زایین بوونی ژیان و قەڵەمڕەوی بچووک و گەورە، کوردی و بێگانە، لەم ناوچەیەدا ھەبوون، وەک (ئاشورییەکان، بیشدایییەکان، میدییەکان، ھەخامەیییەکان، ئەسکەندەر لە سەدەی چواری پێش زایین، ئەشکانی، ساسانییەکان، ھاتنی ئیسلام (٢١ ی ک. ٦٤٣ ز)، ڕوادییەکان، سلجوقییەکان، ئەتابەکەکان، ئەییوبی، مەغۆلی، جەلائیری مەڕەسپی، تەیموری لەنگ (١٤٠٠ ز)، ئەردەڵان و سەفەوییەکان، بابانەکان، عوسمانی، ئینگلیز، شێخ مەحموود، حکوومەتی عێراق، حکوومەتی کوردی (حکوومەتی ھەرێمی کوردستان). بەپێی ھەندێک شوێنەواری کۆن وا دەردەکەوێت کە ھەڵەبجە لە دێر زەمانەوە مەڵبەندی ژیان بووە، بەڵام چەندین جار وێران کراوە دوا جار لە دەور و بەری ساڵی ١٦٥٠ دا ئاوەدان کراوەتەوە و وردە ودە گەشەی کردووە و بووە بە شار. بەھۆی ئەو ئاو و ھەوا خۆش و لە بارەیەوە جگە لە خەڵکەکەی خۆی خەڵکی تریش لە ناوچە و مەڵبەندەکانی ترەوە بۆی ھاتوون و تێیدا گیرساونەتەوە، بۆیە چەندین بنەماڵەی تیابوو کە لە کۆنەوە دانیشتووی (قەرەاغی، پێنجوێنی، مەریوانی، بانەیی، سلێمانەیی، سنەیی، جوانرِۆیی، پاوەیی، کامیارانی، بەرزنجی) بوون. یەکەمین ئاوەدان کردنەوەی ھەڵەبجە دوای وێرانکردنی لە دەوروبەری ساڵی ١٦٥٠دا لەلایەن بنەماڵەی حەمە چاوەش شیوەکەڵییەوە بووە کە خۆی و کورِ و کورِەزاکانی لە ناوچەی خۆیان گرفتیان بۆ پێش ھاتووە سەری خۆیان ھەڵگرتووە و لە ھەڵەبجە گیرساونەتەوە. (حەمە چاوەش) سیَ کورِی ھەبووە بە ناوی (پیرۆت، سڵێمان، عەبدوڵا). سڵێمان چوار کورِی ھەبووە بە ناوی (ئەمین، محەممەد، قادر، فەرەج). عەبدوڵا شەش کورِی ھەبووە بە ناوی (حەمە ساڵەح، عەبدوالرەحمان، ئەحمەد، مەحموود، سەعید، ئەمین). پیرۆتیش ھەر بە لاوی مردوە ئیتر ئەم سێزدە ماڵە لە دەوروبەری مزگەوتی (تەکیە) دا نیشتەجیَ بوون و بۆ خواردنەوە و کشتوکاڵ سودیان لە سەرچاوەی (کانی نەواڵە) وەرگرتووە کە ئەو دەمە سەراوێکی گەورە بووە و ئێستا دەکەوێتە ناو (باخی گشتی) شارەوە، ئەمە جگە لەوەی کە لە جێگەی مزگەوتدا کانییەک ھەبووە حەمەی باول کە خۆی لە نەوەی (حەمە چاوش)ە بە دەماو دەم بیستویەتی و ئەڵیَ "ئەم سێزدە ماڵە دەستێکی باڵایان ھەبووە لە بەرھەمھێنانی کشتوکاڵ و باخ و بێستاندا، گنم و جۆ و چەڵتوکیان چاندووە و دارەی ھەڵوژە و قیسی و قۆخ و سێو و تویان ڕِواندوە، بم کارە شوێنەکەیان تەواو بوژاندوەتەوە. دوای ئەم سێزدە نزیک بە بیست ماڵ جوولەکەی تیَ ھاتووە کە بە تەنیشتی ئەوانەوە ماڵیان دروست کردووە پاشان لە سەردەمی دەسەڵاتی (محمد پاشای جاف) دا ژمارەیەک ماڵە بەگزادەی جافی تیَ ھاتووە و لە شوێنی خۆیاندا کەئێستەش پیَی ئەوترێت گەرِەکی پاشا ڕِەشماڵیان ھەڵداوە و چەند ماڵێکیشیان دروست کردووە " دوای ئەمانە لە سەردەمی ژیانی مەلا عەبدوڵای خەرپانیدا گەرِەکی (پیر محمد)یش کە ناوەندەکەی (مزگەوتی جامیعە) بووە، ئاوەدان دەکرێتەوە. ئیتر وردە وردە خەڵکی دەوروبەر ڕِوی تیَ دەکەن و گەورە دەبێت میستەر رِیچ لە گەشت نامەکەیدا کە ساڵی (١٩٢٠) نوسیویەتی وای دیاری دەکات کە ئەو دەمە ھەڵەبجە شار بووە (برِوانە لاپەرِە ١٢٤) کەچی سەیر ئەوەیە ھەر نزیک بەم مێژووەی رِیچ مێژوویەکی ترمان ھەیە کە مێژووی کۆچی یە نەک زایینی وای دیاری دەکات کە ھەڵەبجە ئەو دەمە دیَ بووە. لەسەر نوسراوی (حاشیە السید شریف الجرجانی علی کتاب المگول فی البلاغە) دا نوسراوە: کتبە السید رسول ابن السید محمد سنە ١٢٤٠ بقریە حلبجە واتە: سید رسوڵی کورِی سید محمد لە ساڵی١٢٤٠ە ئەمەی نوسی لە گوندی ھەڵەبجە، من پێم وایە مێژووەکەی رِیچ ڕاستە، چونکە رِیچ ڕاستە، چونکە رِیچ گەشتەوەرێکی شاران دیدە بووە بەڵام کۆلکە مەلاکەی لای خۆمان ھەر بە یادی پێشتر کە ھەڵەبجە دیَ بووە کە بووە بە شاریش ھەر بە دیَی داوەتە قەڵەم. شایانی باسە لە ساڵی ١٨٨٩دا لە (کوەیت) دا پێکەوە دەکرێنە قەزا. === سەدەی بیستەم === لە ساڵەکانی کۆچی [[جوولەکە]] بۆ [[عێراق]] و [[ئێران]] و [[کوردستان]]، ناوچەی [[شارەزوور]] و ھەڵەبجە چەندین خێزانی جوولەکە ڕووی تێدەکەن و نیشتەجێ دەبن و لە پاڵ خێڵەکانی جاف دا پەنا ئەدرێن، کاروباری بازرگانی دەکەن لەو سنوورەدا، بەمەش زیاتر دەبێت بە ناوەندێکی بازرگانی و ئاڵوگۆڕ لەو سنوورەدا. ھەڵەبجە بازاڕێکی بازرگانی گەرمی ھەبوو شارۆچکەیەکی [[کورد]]نشینی قەرەباڵغ بوو، ژمارەی دانیشتووانی ٦٠ ھەزار کەس زیاتر بوو. ناوچەکانی ھاوسنووری ھەریەک لەوڵاتانی [[ئێران]] و [[تورکیا]] ھاوشێوەی ناوچەی ھەڵەبجەن، لەگەڵ ئەوەشدا ھیچ کام لەو ناوچانە ھاوشێوەی ھەڵەبجە نین و لە بواری ئەدەب و ھونەردا وەک ئەو خزمەتیان بە نەتەوەی کورد نەکردووە. ڕیش سپیان و پیاوە دێرینەکانی شار ھەندێکیان دەڵێن، یەکەم خانوو لەھەڵەبجەدا بەگەکانی (شیوەکەڵ) دروستیان کردووە و پاشان نەوەکانیان لەوێدا نیشتەجێ دەبن، کە ئەمانیش (حەمە چاوەش) و ھەرسێ کوڕەکەی (پیرۆتو سڵێمانو عەبدوڵڵا) ئەمانیش لەگەڵ خۆیاندا بنەماڵەیەکی تر دێنن، کە ئەمانە بوون، (پیرۆت) موختاری تورک بووە' کێخا ئەحمەد کوڕی پیرۆدەو کوڕەکانی بەناوی (حەمە برا، حەمەبۆر، حەمەفەرەجی کوێخا) و نەوەکانی ئەم سێ برایە زۆربەیان لەژیاندا ماوون و (سڵێمان)یش ئەم منداڵانەی ھەبووە (حاجی محەممەد)، (قادر)، (حاجی فەرەج)، (ئەمین) و (عەبدوڵڵا) ش کە ئەم منداڵانەی ھەبووە (ئەوڕەحمان، ئەحمەد، مەحموود، سەعید، ئەمین، حەمە ساڵح) بەپێی ئەم بۆچوونە یەکەم بنەماڵەیەک ھەڵەبجەی دروست کردبێ ئەم ماڵانە بوون کە ئێستا لەناو خەڵکی شار بە (١٣) سێزدە ماڵە ناسراون. ھەڵەبجە جاران دوو قەیسەری گەورەی ھەبوو (قەیسەری پاشا و قەیسەری حامید بەگ) کە لە ساڵی ١٩٣٤ دروست کراوە، بینا و سەرا و پۆلیسخانەی ھەڵەبجە ساڵی ١٩٣٠ دروست کراوە، یەکەم قوتابخانە ساڵی ١٩٢٥ و ساڵی ١٩٢٩ بوو بە خاوەنی نەخۆشخانە، ساڵی ١٩٤٠ ئامێری کارەبای ھەڵەبجە کەوتە گەڕ. لە ساڵی ١٩٢٩ پڕۆژەی ڕەسمی ئاوی ھەڵەبجە تەواو بوو، لە ساڵی ١٩٢٤ تەلەگراف خانە دامەزاوە، لەناو شاری ھەڵەبجە تەنھا یەک ئۆتۆمبێل ھەبووە پێیان وتووە (لۆرییەکەی عەزە) ئەم لۆرییە بە دوو ڕۆژ ئەمسەر و ئەوسەری دەکرد لە ھەڵەبجەوە بۆ سلێمانی لە ساڵی ١٩٥٠. ڕۆژی ١٣ [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ٢٠١٤ لەلایەن [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] بە فەرمیی کرایە [[پارێزگای ھەڵەبجە|چوارەم پارێزگای ھەرێمی کوردستان]]. === ناوناسی === لەسەر ناوی ھەڵەبجە بیروڕای جیا جیا ھەن: * دەڵێن کابرایەک لەو شوێنەدا لەکۆنەوە بێچوە (ھەڵۆ)یەکی گرتووە بەو شێوەیە ناوی لێنراوە (ھەڵۆ بەچە) پاشان بووە بە ھەڵەبجە. * ھەندێکی تر دەڵێن، ئەو شوێنە زۆر دڵگیر بووە بەھۆی باغ و بێستان و ئاو و شینایییەوە پێیان وتووە (عەجەب جا) لە زمانی فارسییەوە وەرگیراوە، پاشان گۆڕاوە بە (ھەڵەبجە)، واتە جێیەکی سەڕسوھێنەر. * ھەندێکی تر دەڵێن، کابرایەک پێش ھەموو کەس ھاتووە و ئاوەدانی کردووەتەوە و ناوی (ھەڵۆ بەگ) بووە وردە وردە ئەو ناوە بەھۆی گەشەکردن لە زمانی کوردیدا بوو بە (ھەڵۆجا)یان (ھەڵەبجە). * دەڵێن ئەو ناوچەیە باغ و بێستانی ھەبووە و درەختی (ھەڵوژەی) زۆر بووە، بەھۆی گۆڕانکاری لە زمانی کوردیدا بووە بە (ھەڵەبجە). ڕیوایەتێکی تر دەڵێت، لە ساڵەکانی ١٦٠٠ تا ١٦١٥ ھەڵۆخانی ئەردەڵان ھەڵەبجەی ئاوەدان کردووەتەوە ھەر بەناوی خۆیەوە ناوی ناوە (ھەڵۆچە) پاشان بووە بە (ھەڵەبجە). * ھەندێکی تر دەڵێن، کاتێک خەڵکی ناوچەی کرماشان لەڕێگەی بازرگانییەوە ڕۆیشتوون بەرەو (حەڵەب)ی سووریا بینیویانە کەوا ئاو ھەوای ئەو ناوچەیە لەھی ناوچەی ھەڵەبجە دەچێت، ئەوان ناویان لێناوە (حەلەبجە)، واتە (حەڵەبی پچوک). بەڵام ھەندێکی تر پێیان وایە کە (ئەڵەبجە) لە (ئەڵەب ئەرسەلان)ەوە ھاتووە، کە میرێکی دەوڵەتی سەلجوقییەکان بووە، لەکاتی سەردانیدا بۆ کوردستان، بە ھەڵەبجەدا گوزەری کردوە و ناوی لێناوە (ئەڵەب جا)، واتە شوێنی (ئەڵەب ئەرسەلان)، مامۆستا جەمال بابان ئەم ڕایەی پەسەند کردووە. == ھۆنەر و ڕۆشنبیری == لە وێژەی کوردیدا شاعیر، نووسەر، ئەکادیمی و ڕۆشنبیرانی ھەڵەبجە زۆرن. ھەندێک لەوانە: * [[مەولانا خالیدی نەقشبەندی]] * [[شێخ محەممەد عوسمان سیراجەدینی یەکەم]] * [[شێخ عەبدوڵڵای خەرپانی]] * [[مەولەوی]] * [[عەبدوڵڵا گۆران]] * [[شێخ نەجمەدین نەقشبەندی]] * [[شێخ حسامەدین نەقشبەندی]] * [[شێخ عەلادین نەقشبەندی]] * [[ئەحمەد موختار جاف]] * [[تاھیر بەگی جاف]] * [[مەلا عەبدولکەریم مودەریس]] * [[شێخ محەممەد عوسمان سیراجەدینی دووەم]] * [[مەلا حەسەن قازی]] * [[شێخ حەمە ئەمین کاردۆخی]] * [[حلمی عەلی شەریف]] * [[ساڵح ھەژار]] * [[مەلا مستەفای زەڵمی]] * [[شێخ ئەمین نەقشبەندی]] * [[حەمە ئەمین ھەورامی]] * [[عوسمان ھەورامی]] * [[مەحموود یاروەیسی]] * [[عادیلە خانم]] * [[بابا ڕەسوڵی عەبابەیلێ]] * [[شێخ مستەفای موفتی]] * [[نامیق]] * [[تایەر بەگی جاف]] * [[ساڵح ھەژار]] * [[ع. ع. شەونم]] * [[ئەژی گۆران]] * [[جەفایی]] * [[کاردۆخی]] * [[عەزیزی فتاح]] * [[مامۆستا ھیوا]] * حیلمی لە ژنە شاعیر و ناودارەکانیش: * [https://web.archive.org/web/20171227131626/http://kurdipedia.org/default.aspx?q=20170306224408138649&lng=1 کوردە نەقشبەندی (کە کورەزای شێخ محەممەد عوسمان سەراج الدین ی یەکەمە)]. * خورشیدە بابان. * حەمە ڕەشید ھەورامی(ڕەشید بکر محمود). نووسەر و خەباتگێر. * مامۆستا پشکۆ نجمەدین == جوگرافیا == ھەڵەبجە بە دووری ٧٥ کم کەوتووەتە خواروی ڕِۆژھەڵاتی شاری سلێمانییەوە و تا ١٩٨٨ ژمارەی دانیشتووانی پتر لە ٧٠٠٠٠ کەس دەبوو ٧٢٦ م لە ئاستی دەریاوە بەرزە و ڕِوبەری خاکەکەی ١٥٣٢کم ئاو و ھەوای مام ناوەندی یە، تەنیا چلەی زستانی ساردە و چلەی ھاوینی گەرمە ئتر ڕِۆژەکانی تری ساڵ کەش و ھەوای خۆش و لە باری ھەیە و ناوچەیەکی بارانای یە لە ساڵدا (٧٥٠)ملم بارانی لیَ دەبارێت. لە چلەی زستاندا چەند جارێک بەفری لیَ دەبارێت بەڵام ئەوەندە نامێنێتەوە کە خەڵک ھەراسان بکات. تێکڕای بارانبارین لەساڵدا ٥٥٠ [[ملیمەتر]]ە، واتە بە ناوچەی مسۆگەری [[باران]] ناودەبرێ. لە باکووری ڕۆژھەڵات و باشوورەوە، بە چیاکانی [[ھەورامان]] و [[شنروێ]] و [[باڵامبۆ]] دەورەدراوە. بەدرێژایی ٧٥ کیلۆمەتر ھاوسنوورە لەگەڵ [[ئێران]]دا. [[دەشتی شارەزوور]] کە بە یەکێک لە دەشتە بەپیت و ناودارەکانی جیھان دەناسرێت، بەشێکی گەورە لە ڕووبەری ئەم پارێزگایەی پێکھێناوە. [[دەشتی شارەزوور]] بە ڕۆژاوای شاری ھەڵەبجە دەست پێ دەکات و لە ڕۆژھەڵاتی ناحیەی [[سوورداش]] کۆتایی دێت، درێژییەکەی نزیکەی ١٠٠کم دەبێت. ئەم دەشتە بژێوی زۆربەی دانیشتووانی ناوچەکەی پێکھێناوە. ڕێژەی بەرھەمی [[دۆنم]]ێک لە دانەوێلە و بەروبومی ھاوینە و سەوزە و میوە ھات. پەیوەندی کۆمەڵایەتی و بازرگانی و جوگرافی ھەیە لەگەڵ شارەکانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]، وەکو شارەکانی [[نەوسوود]]، [[پاوە]]، [[باینگان]]، [[مەریوان]]. شوێنەوارە بەناوبەنگەکانی ناوشاری ھەڵەبجە و دەوروبەری: باخی میر، قەیسەری حامید بەگ، مزگەوتی پاشا، مزگەوتی جامعە، مەرقەدی پیر محەممەد، کارێزی حاجی ناجی، ئاشتی مەحموودی یاروەیسی، فرە خەزێنە، تووە وشک، کانی شێخ، گوڵان، کانی حەمەو غان، کانی سۆفی خدر، کۆڵە بۆز، مۆردانە، کانی نواڵە، کانی زارا. === دانیشتووان === ژیانی خەڵکی ناوشاری ھەڵەبجە: دانیشتووانی ھەڵەبجە زیاتر بە کاروباری دوکانداری، بازرگانی، کشتوکاڵی، کارمەندی حکوومەت، ئاژەڵداری، ئیشوکاری سەرپێی و ھاتوچۆی مەرزو سنوورەکانی ئێران، ڕاوە ماسی بەسەر دەبەن. ھەردوو ئایینی ئیسلام، کاکەیی ئایینی سەرجەم دانیشتووانەکەی پێکھێناوە. بەپێی ئامارێک کەلە ژمارە ٢٧ ڕۆژنامەی پێشکەوتن بڵاو کراوەتەوە، سەرجەمی خەڵکی ھەڵەبجە ٦٥٠٩ کەس بووە بەم جۆرە بە سەر ڕەگەزە جیاوازەکانی شارەکەدا دابەشبووە، ٢٢٤٩/پیاو، ٢١٠٣ /ژن، ١٠٥١/کچ، ١١٠٦/کوڕ سەرجەمی خەڵکی شارەکەی پێکھێناوە.{{ژێدەر پێویستە|ڕێکەوت=}} بەپێی سەرژمێری فەرمانگەی ئامار لە ساڵی ١٩٧٧ کەچوار گەڕەکی سەرەکی (بامۆک، پاشا، سەرای، پیر محەممەد) سەرجەمی ژمارەی دانیشتووانەکەی (٢٢٤١١) کەس بوو، ژمارەی ئەو خێزانانەی کە خەڵکی ئەو چوار گەڕەکەیان پێکھێناوە، (٣٨٥٠) خێزان بووە، واتە دانیشتووانی شارەکە ٣٧٪ ی سەرجەم دانیشتووانی سنووری ئیداری پارێزگاکەی پێکھێناوە. ژمارەی خانووبەرە دروست کراوە ئەھلیو دەوڵەتییەکان (٣٦٢٨) و لەڕووی خزمەتگوزارییە گشتییەکانەوە (١٧) خوێندنگاو (٢) نەخۆشخانەو بنکەی تەندروستی تیابووە، بەڵام لە ئاماری ساڵی ١٩٨٧ سەرجەم دانیشتووانی سنووری ئیداری پارێزگاکە (١١٥٢٩٩) کەس بووە، کەئەمەش ١٢، ١١٪ ی سەرجەم دانیشتووانی پارێزگای سلێمانی پێکھێناوە، واتە لە ماوەی ساڵانی ١٩٧٧ تا ١٩٨٨ ڕێژەی زۆربوونو گەشەکردنی دانیشتووان ٣، ٣٪ بووە. بەپێی ھەمان ئامار لەو ساڵەدا ژمارەی خانووبەرە دروست کراوە ئەھلیو دەوڵەتییەکانی ناو شار(٦٠٠٨)یەکە بووە، لەو ژمارەیە (٥٥٠٦) خانووە، لەڕووی خزمەتگوزاری گشتیشەوە (٦١) خوێندنگاو (٢) نەخۆشخانەو (١) بنکەی تەندروستی تیابووە. == پەیوەندیی نێونەتەوەیی == === دەستەخوشک === * [[سەردەشت]]، [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | ناونیشان = https://rwmal.net/19424/| سەردێڕ = یادی کیمیابارانکردنی سەردەشت؛ دەستەخوشک و هاوزامی هەڵەبجە| ڕێکەوتی سەردان = ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢| ڕێکەوت = ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٠| بڵاوکەرەوە = ڕووماڵ| ناونیشانی ئەرشیڤ = | ڕێکەوتی ئەرشیڤ =}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * ھەڵەبجە، گۆڤارێکی ڕووناکبیری وەرزییە خاوەنی ئیمتیازو، ب. ڕ، سەرنوسەر کەمال ھەورامی. * لاپەڕەیەک لە مێژووی ھەڵەبجە ١٧٠٠–١٩٥٨ نووسینی بەکر حەمە صدیق عارف ١٩٩٧. * کارەساتی [[کیمیابارانی ھەڵەبجە]] ١٩٨٨ کورتە باسێکی جوگرافی- ئابوری- کۆمەڵایەتی- سیاسی، شەوکەتی حاجی مشیر. * ئەنفالو ژنی کورد، عەدالەت عومەر صاڵح ٢٠٠٢. * [[مێژووی کورد]] و کوردستان، محمد مەردۆخی کوردستانی * [https://web.archive.org/web/20190317211144/http://geonas.at.ua/ جوگرافیناس] * [https://web.archive.org/web/20140317015926/http://rudaw.net/sorani/kurdistan/1303201426 تۆڕی میدیایی ڕووداو] == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{commons category-inline|2=ھەڵەبجە}} {{Authority control}} {{پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|کوردستان|جوگرافیا|عێراق|پارێزگای ھەڵەبجە}} [[پۆل:ھەڵەبجە| ]] [[پۆل:پارێزگاکانی کوردستان|ھەڵەبجە]] [[پۆل:پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان|ھەڵەبجە]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:شارەکانی عێراق]] [[پۆل:شارەکانی کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای ھەڵەبجە]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] 0uni4376shf1uulmpguyur7p9w7j0zr 0 92 967054 833433 2022-08-02T16:26:33Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{unreferenced|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} دوکتور '''محەمەد سدیق موفتی‌ زادە''' ساڵی‌ [[١٩١٨]] لە گوندێکی‌ ناوچەی‌ [[جوانڕۆ]] لەدایک بووە. مەلا عەبدوڵای‌ باوکی‌ یەکێک بووە لە زانا ئاینییە بەناوبانگەکانی‌ سەردەمی‌ خۆی‌ و لە تاران نازناوی‌ موفتی‌ کوردستانی‌ پێ‌ دراوە. محەمەد سدیق بە منداڵی‌ خراوەتە بەر خوێندن و بەفەقێیەتی‌ گەلێ‌ شوێن گەڕاوە وەک موکریان و شارەزوور و پێنجوێن و سلێمانی‌ و$1کەرکووک و رواندز و سەرەنجام لەشاری‌ سنە ئیجازەی‌ مەلایەتی‌ وەرگرتووە. دواتر لە زانکۆی‌ تاران ھەردوو قۆناغی‌ بەکالۆریۆس و دکتۆرای‌ تەواو کردووە و بووە بە مامۆستای‌ زمان و ئەدەبی‌ کوردی‌. لەبواری‌ رۆژنامەنووسیشدا خزمەتێکی‌ زۆری‌ بە ئەدەب و مێژووی‌ نەتەوەکەی‌ کردووە و ئەو ماوەیەش کە لێپرسراوی‌ بەشی‌ کوردی‌ بووە لە رادیۆی‌ تاران گەلێ‌ بەرنامەی‌ گرنگی‌ سەبارەت بە کەلتورو ئەدەب و مێژووی‌ کورد بڵاوکردۆتەوە. ئەم زانا پایە بەرزە چەند لێکۆڵینەوەیەکی‌ گرنگیشی‌ ئامادەکردووە بۆ چاپ کە یەکێکیان سەبارەت بە رێزمانی‌ کوردی‌یە و بەرھەمێکی‌ تریشیان لێکدانەوەو شیکردنەوەی‌ ھۆنراوەکانی‌ مەولەوی‌یە. دکتۆر موفتی‌ زادە لەشیعر نوسینیشدا دەستێکی‌ باڵای‌ ھەبووە و ھەوڵی‌ داوە لەم بوارەی‌ ئەدەبدا ئامۆژگاری‌ میللەتەکەی‌ بکات و پەندەکانی‌ ژیانیان فێربکات. ئەم پیاوە رۆشنبیرە لەتەمەنی‌ شەست و سێ‌ ساڵیدا لە شاری‌ [[تاران]] کۆچی‌ دوایی‌ کرد و لە گۆڕستانی‌ (وەیسی‌ قەرەنی‌) نزیک شاری‌ [[کرماشان]] بە خاک سپێردرا. == سەرچاوەکان == * [http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=131 محەمەد سدیق موفتی‌ زادە- Kurdsat.tv]{{بەستەری مردوو|url=http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=131 |date=ئازاری ٢٠٢٠ }}{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] 5u2h1jqx7j6sy2xxzld5eifxmqksqyi 967106 967054 2022-08-02T16:39:45Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967054 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{unreferenced|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} دوکتور '''محەمەد سدیق موفتی‌ زادە''' ساڵی‌ [[١٩١٨]] لە گوندێکی‌ ناوچەی‌ [[جوانڕۆ]] لەدایک بووە. مەلا عەبدوڵای‌ باوکی‌ یەکێک بووە لە زانا ئاینییە بەناوبانگەکانی‌ سەردەمی‌ خۆی‌ و لە تاران نازناوی‌ موفتی‌ کوردستانی‌ پێ‌ دراوە. محەمەد سدیق بە منداڵی‌ خراوەتە بەر خوێندن و بەفەقێیەتی‌ گەلێ‌ شوێن گەڕاوە وەک موکریان و شارەزوور و پێنجوێن و سلێمانی‌ و کەرکوک و رواندز و سەرەنجام لەشاری‌ سنە ئیجازەی‌ مەلایەتی‌ وەرگرتووە. دواتر لە زانکۆی‌ تاران ھەردوو قۆناغی‌ بەکالۆریۆس و دکتۆرای‌ تەواو کردووە و بووە بە مامۆستای‌ زمان و ئەدەبی‌ کوردی‌. لەبواری‌ رۆژنامەنووسیشدا خزمەتێکی‌ زۆری‌ بە ئەدەب و مێژووی‌ نەتەوەکەی‌ کردووە و ئەو ماوەیەش کە لێپرسراوی‌ بەشی‌ کوردی‌ بووە لە رادیۆی‌ تاران گەلێ‌ بەرنامەی‌ گرنگی‌ سەبارەت بە کەلتورو ئەدەب و مێژووی‌ کورد بڵاوکردۆتەوە. ئەم زانا پایە بەرزە چەند لێکۆڵینەوەیەکی‌ گرنگیشی‌ ئامادەکردووە بۆ چاپ کە یەکێکیان سەبارەت بە رێزمانی‌ کوردی‌یە و بەرھەمێکی‌ تریشیان لێکدانەوەو شیکردنەوەی‌ ھۆنراوەکانی‌ مەولەوی‌یە. دکتۆر موفتی‌ زادە لەشیعر نوسینیشدا دەستێکی‌ باڵای‌ ھەبووە و ھەوڵی‌ داوە لەم بوارەی‌ ئەدەبدا ئامۆژگاری‌ میللەتەکەی‌ بکات و پەندەکانی‌ ژیانیان فێربکات. ئەم پیاوە رۆشنبیرە لەتەمەنی‌ شەست و سێ‌ ساڵیدا لە شاری‌ [[تاران]] کۆچی‌ دوایی‌ کرد و لە گۆڕستانی‌ (وەیسی‌ قەرەنی‌) نزیک شاری‌ [[کرماشان]] بە خاک سپێردرا. == سەرچاوەکان == * [http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=131 محەمەد سدیق موفتی‌ زادە- Kurdsat.tv]{{بەستەری مردوو|url=http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=131 |date=ئازاری ٢٠٢٠ }}{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] aluygew8scoiflrhhqpg2pluty3kr25 0 94 967043 900957 2022-08-02T16:19:19Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:پەیکەری شێخ ڕەزای تاڵەبانی لە باخی گشتی لە سلێمانی.jpg|وێنۆک|پەیکەری شێخ ڕەزا تاڵەبانی]] '''شێخ رەزای‌ تاڵەبانی''' (١٨٣١-١٩١٠) ناوی ڕەزای کوڕی‌ [[شێخ عەبدولڕەحمانی‌ تاڵەبانی]] کوڕی‌ مەلا ئەحمەدی‌ کوڕی‌ مەلا مەحموودی‌ زەنگەنـەیە کوڕی یوسف ئاغای زەنگەنەیە، سـاڵی‌ [[١٨٣١]] لەگوندی‌ [[قرخ]]ی‌ نزیک [[چەمچەماڵ]] لەدایک بووە، لە تەمەنی‌ حەوت ساڵیدا لای‌ شێخی‌ باوکی‌ دەستی‌ بەخوێندن کردووە، لەتەمەنی‌ بیست و پێنج ساڵی‌یەوە خۆی‌ بە خوێندنی‌ ئەدەبیاتی‌ [[عەرەبی]] و [[فارسی]] و [[تورکی]] خەریک کردووە ، ساڵی‌ [[١٨٦٠]] چووە بۆ [[ئەستەمبوڵ]] و ماوەی‌ دوو ساڵ لەوێ‌ ئەبێ‌ و پاشان ئەگەڕێتەوە بۆ [[کەرکوک]]، دوای‌ مردنی‌ باوکی‌ ئەچێ‌ بۆ کۆیەو لای‌ شێخ غەفوری‌ مامی‌ زیاتر لەشەش مانگ ئەمێنێتەوە و بەتەمای‌ کچەکەی‌ ئەبێت بەڵام مامی‌ رازی‌ نابێ‌ و ئەویش ئەڕوات بۆ$1کەرکووک، ساڵی‌ ١٨٦٦دا بۆ جاری‌ دووەم ئەچێتەوە بۆ ئەستەمبوڵ، لەرێگەی‌ [[میسر]]ەوە ئەچێ‌ بۆ حەج، ساڵی‌ ١٨٨٤ ئەگەڕێتەوە بۆ$1کەرکووک و زۆر جار ھات و چۆی‌ وەسمان پاشاو مەحمود پاشای‌ جاف و پیاوە گەورەکانی‌ ئەو ناوەی‌ کردووە، خێزانی‌ وەسمان پاشا، [[عادیلە خانم]] ھەمیشە دیاری‌ بۆ داناوە و یارمەتی‌ بۆ ناردووە، ساڵی‌ [[١٨٩٨]] ئەچێ‌ بۆ [[بەغدا]] و لە تەکیەی‌ تاڵەبانی‌ دانیشتووە، پەیوەندی‌ بەتینی‌ لەگەڵ بنەماڵەی‌ [[سەلیم بەگی‌ بابان]] و سەید عەبدولرەحمانی‌ نەقیب دا ھەبووە. زۆربەی‌ شیعرەکانی‌ لە بابەتی‌ ھەجووکردن بووە. شێخ رەزای‌ تاڵەبانی‌ ساڵی‌ [[١٩١٠]] لە [[بەغدا]] کۆچی‌ دوایی‌ کردووە و ھەر لەو شارەش بە خاک سپێردراوەتەوە. == شیعری ھەجڤ == زۆرینەی شیعرەکانی شێخ ڕەزا بابەتی ھەجڤ و داشۆرین بوون بەتایبەتی بەرامبەر سدقی زەھاوی کە لە وێنەی شاعیرانی عەرەب بووە (فەرزدەق و ئەختەڵ و ...) {{شیعر |لە تەرەف کێرەوە بەریدی سەبا |بۆ مودیری قزڵجە نامە دەبا |بۆ جەنابی موقەڕڕەبولخاقان |میرعەلی‌بەگ، لە ئەنجەبی نوجەبا |میرم! ئایا چلۆنە عیللەتەکەت؟ |باز بە خارشتە بن گونت؟ عەجەبا! |ئیحتیاجت بنووسە، عەیبی چییە؟ |مەحرەمی ڕازی تۆم بە عەھدی سەبا |سەد تڕت دا بە کوودەکی لە گونم |ئەی تڕت ڕەعد و وەی تست ڕەشەبا |دوودمانتان چرووکە بونیادی |(بو قباحت بنم دگل ھەبەبا) |عەبدڕڕەحمان بەگی برات فەرمووی |ئابڕووی خانەدان عەلی دەیبا |لە ئەبانت ئیبا مەکە، میرم! |(ھذِەِ إرْثُکُمْ اَخَاً وَ اَبا) |خاڵە کوێرەش بە سەراحەت ئەیگوت |کە عەلی‌بەگ بووە بە دێڵەبەبا |گەر بە داری قزڵجە تێر ناخۆی |وەرە با «شێخ ڕەزا» بە ڕەشتا با }} ==نموونەی شیعری دڵداری== {{شیعر |ڕۆژێ نەبوو ئەم دلبەرە بێڕەحمە وەفا کا |جارێ نەبوو ئەم کافرە شەرمێ لە خودا کا |حەیرانن ئەتیبا لە عیلاجی مەرەزی من |لوقمانی ویساڵت مەگەر ئەم دەردە دەوا کا |کارێ کە غەم و دەردی فیراقت بە منی کرد |سەرما بە ھەتیو با بە دەواری شڕی ناکا |دێوانەیە شەخسێ کە بە غەیری لەبی لەعلی |وەک شاھی سکەندەر تەڵەبی ئاوی بەقا کا |تاب و تەبی ئاتەشکەدەیی ھیجری وەکوو شێت |نەزدیکە منیش واریدی سەحرایی فەنا کا |لەم ڕێگەیە تەقدیری ئەزەل وا بوو کە ئێمە |پاماڵی جەفا بین و ڕەقیب سەیر و سەفا کا |ڕۆح و دڵ و دین ھەر سێ ئەکەم بەزل و نیساری |کامی دڵی من، گەر لە لەبی لەعلی ڕەوا کا |سەر دانێ لە ڕێی عەشق، ڕەزا لازمە عاشق |بۆ یار سەر و ماڵی سوپەری تیری قەزا کا }} ==نموونەی نشتیمان پەروەری== لەم دێڕەی خوارەوە ئەو پەڕی نشتیمان پەروەری شاعیر دەنوێنێت لەکاتی ڕووخانی میرنشینی بابان و داگیرکاری عوسمانەکان و سەفەویەکان نووسیویەتی {{شیعر |لە بیرم دێ سولەیمانی کە دارولمولکی بابان بوو |نە مەحکوومی عەجەم نە سوخرەکێشی ئالی عوسمان بوو |لە بەر قاپی سەرا سەفیان دەبەست شێخ و مەلا و زاھید |مەتافی کەعبە بۆ ئەربابی حاجەت گردی سەیوان بوو |لە بەر تابووری عەسکەر ڕێ نەبوو بۆ مەجلیسی پاشا |سەدای مۆزیقە و نەققارە تا ئەیوانی کەیوان بوو |درێخ بۆ ئەو زەمانە، ئەو دەمە، ئەو عەسرە، ئەو ڕۆژە |کە مەیدانی جریدبازی لە دەوری کانی ئاسکان بوو |بە زەربی حەملەیێ بەغدای تەسخیر کرد و تێی ھەڵدا |سولەیمانی زەمان، ڕاستت دەوێ، باوکی سولەیمان بوو |عەرەب ئینکاری فەزڵی ئێوە ناکەم ئەفزەلن ئەمما |سەلاحەددین کە دنیای گرت لە زومرەی کوردی بابان بوو |عوموومی شەھریاران و سەلاتینی فەرەنگستان |لە ڕوعبی سەتوەتی ئەو شێرەدا گشتی ھەراسان بوو |قوبووری پڕ لە نووری ئالی بابان پڕ لە ڕەحمەت بێ |کە بارانی کەفی ئیحسانیان وەک ھەوری نیسان بوو |کە عەبدوڵڵاھ پاشا لەشکری والیی سنەی شڕ کرد |ڕەزا ئەو وەختە عومری پێنج و شەش تیفلی دەبستان بوو }} ==بەستەرە دەرەکییەکان== *[http://www.araspublishers.com/book.php?book=999 دیوانی شێخ ڕەزا لە شیکردنەوەی شوکور مستەفا]{{بەستەری مردوو|url=http://www.araspublishers.com/book.php?book=999 |date=ئەیلوولی ٢٠١٩ }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[https://web.archive.org/web/20131228030730/http://www.araspublishers.com/book.php?book=991 شێخ ڕەزای تاڵەبانی – کەڵەشاعیری خۆرھەڵاتی ناوەڕاست – لێکۆڵینەوەی ئەدەبی|ئەحمەد تاقانە] == سەرچاوەکان == * [https://web.archive.org/web/20090121161835/http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=138 شێخ رەزای‌ تاڵەبانی- Kurdsat.tv] {{تووڵی دەروازە|شیعر|وێژەی کوردی|ژیاننامە}} {{شیعری کلاسیکی کوردی}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیران بە زمانی فارسی]] [[پۆل:مردووانی ١٩١٠]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٣٥]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ١٩یەم]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] n3gmtb2a4l63074ep0hc7195wmvjdta 967117 967043 2022-08-02T16:41:24Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967043 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:پەیکەری شێخ ڕەزای تاڵەبانی لە باخی گشتی لە سلێمانی.jpg|وێنۆک|پەیکەری شێخ ڕەزا تاڵەبانی]] '''شێخ رەزای‌ تاڵەبانی''' (١٨٣١-١٩١٠) ناوی ڕەزای کوڕی‌ [[شێخ عەبدولڕەحمانی‌ تاڵەبانی]] کوڕی‌ مەلا ئەحمەدی‌ کوڕی‌ مەلا مەحموودی‌ زەنگەنـەیە کوڕی یوسف ئاغای زەنگەنەیە، سـاڵی‌ [[١٨٣١]] لەگوندی‌ [[قرخ]]ی‌ نزیک [[چەمچەماڵ]] لەدایک بووە، لە تەمەنی‌ حەوت ساڵیدا لای‌ شێخی‌ باوکی‌ دەستی‌ بەخوێندن کردووە، لەتەمەنی‌ بیست و پێنج ساڵی‌یەوە خۆی‌ بە خوێندنی‌ ئەدەبیاتی‌ [[عەرەبی]] و [[فارسی]] و [[تورکی]] خەریک کردووە ، ساڵی‌ [[١٨٦٠]] چووە بۆ [[ئەستەمبوڵ]] و ماوەی‌ دوو ساڵ لەوێ‌ ئەبێ‌ و پاشان ئەگەڕێتەوە بۆ [[کەرکوک]]، دوای‌ مردنی‌ باوکی‌ ئەچێ‌ بۆ کۆیەو لای‌ شێخ غەفوری‌ مامی‌ زیاتر لەشەش مانگ ئەمێنێتەوە و بەتەمای‌ کچەکەی‌ ئەبێت بەڵام مامی‌ رازی‌ نابێ‌ و ئەویش ئەڕوات بۆ کەرکوک، ساڵی‌ ١٨٦٦دا بۆ جاری‌ دووەم ئەچێتەوە بۆ ئەستەمبوڵ، لەرێگەی‌ [[میسر]]ەوە ئەچێ‌ بۆ حەج، ساڵی‌ ١٨٨٤ ئەگەڕێتەوە بۆ کەرکوک و زۆر جار ھات و چۆی‌ وەسمان پاشاو مەحمود پاشای‌ جاف و پیاوە گەورەکانی‌ ئەو ناوەی‌ کردووە، خێزانی‌ وەسمان پاشا، [[عادیلە خانم]] ھەمیشە دیاری‌ بۆ داناوە و یارمەتی‌ بۆ ناردووە، ساڵی‌ [[١٨٩٨]] ئەچێ‌ بۆ [[بەغدا]] و لە تەکیەی‌ تاڵەبانی‌ دانیشتووە، پەیوەندی‌ بەتینی‌ لەگەڵ بنەماڵەی‌ [[سەلیم بەگی‌ بابان]] و سەید عەبدولرەحمانی‌ نەقیب دا ھەبووە. زۆربەی‌ شیعرەکانی‌ لە بابەتی‌ ھەجووکردن بووە. شێخ رەزای‌ تاڵەبانی‌ ساڵی‌ [[١٩١٠]] لە [[بەغدا]] کۆچی‌ دوایی‌ کردووە و ھەر لەو شارەش بە خاک سپێردراوەتەوە. == شیعری ھەجڤ == زۆرینەی شیعرەکانی شێخ ڕەزا بابەتی ھەجڤ و داشۆرین بوون بەتایبەتی بەرامبەر سدقی زەھاوی کە لە وێنەی شاعیرانی عەرەب بووە (فەرزدەق و ئەختەڵ و ...) {{شیعر |لە تەرەف کێرەوە بەریدی سەبا |بۆ مودیری قزڵجە نامە دەبا |بۆ جەنابی موقەڕڕەبولخاقان |میرعەلی‌بەگ، لە ئەنجەبی نوجەبا |میرم! ئایا چلۆنە عیللەتەکەت؟ |باز بە خارشتە بن گونت؟ عەجەبا! |ئیحتیاجت بنووسە، عەیبی چییە؟ |مەحرەمی ڕازی تۆم بە عەھدی سەبا |سەد تڕت دا بە کوودەکی لە گونم |ئەی تڕت ڕەعد و وەی تست ڕەشەبا |دوودمانتان چرووکە بونیادی |(بو قباحت بنم دگل ھەبەبا) |عەبدڕڕەحمان بەگی برات فەرمووی |ئابڕووی خانەدان عەلی دەیبا |لە ئەبانت ئیبا مەکە، میرم! |(ھذِەِ إرْثُکُمْ اَخَاً وَ اَبا) |خاڵە کوێرەش بە سەراحەت ئەیگوت |کە عەلی‌بەگ بووە بە دێڵەبەبا |گەر بە داری قزڵجە تێر ناخۆی |وەرە با «شێخ ڕەزا» بە ڕەشتا با }} ==نموونەی شیعری دڵداری== {{شیعر |ڕۆژێ نەبوو ئەم دلبەرە بێڕەحمە وەفا کا |جارێ نەبوو ئەم کافرە شەرمێ لە خودا کا |حەیرانن ئەتیبا لە عیلاجی مەرەزی من |لوقمانی ویساڵت مەگەر ئەم دەردە دەوا کا |کارێ کە غەم و دەردی فیراقت بە منی کرد |سەرما بە ھەتیو با بە دەواری شڕی ناکا |دێوانەیە شەخسێ کە بە غەیری لەبی لەعلی |وەک شاھی سکەندەر تەڵەبی ئاوی بەقا کا |تاب و تەبی ئاتەشکەدەیی ھیجری وەکوو شێت |نەزدیکە منیش واریدی سەحرایی فەنا کا |لەم ڕێگەیە تەقدیری ئەزەل وا بوو کە ئێمە |پاماڵی جەفا بین و ڕەقیب سەیر و سەفا کا |ڕۆح و دڵ و دین ھەر سێ ئەکەم بەزل و نیساری |کامی دڵی من، گەر لە لەبی لەعلی ڕەوا کا |سەر دانێ لە ڕێی عەشق، ڕەزا لازمە عاشق |بۆ یار سەر و ماڵی سوپەری تیری قەزا کا }} ==نموونەی نشتیمان پەروەری== لەم دێڕەی خوارەوە ئەو پەڕی نشتیمان پەروەری شاعیر دەنوێنێت لەکاتی ڕووخانی میرنشینی بابان و داگیرکاری عوسمانەکان و سەفەویەکان نووسیویەتی {{شیعر |لە بیرم دێ سولەیمانی کە دارولمولکی بابان بوو |نە مەحکوومی عەجەم نە سوخرەکێشی ئالی عوسمان بوو |لە بەر قاپی سەرا سەفیان دەبەست شێخ و مەلا و زاھید |مەتافی کەعبە بۆ ئەربابی حاجەت گردی سەیوان بوو |لە بەر تابووری عەسکەر ڕێ نەبوو بۆ مەجلیسی پاشا |سەدای مۆزیقە و نەققارە تا ئەیوانی کەیوان بوو |درێخ بۆ ئەو زەمانە، ئەو دەمە، ئەو عەسرە، ئەو ڕۆژە |کە مەیدانی جریدبازی لە دەوری کانی ئاسکان بوو |بە زەربی حەملەیێ بەغدای تەسخیر کرد و تێی ھەڵدا |سولەیمانی زەمان، ڕاستت دەوێ، باوکی سولەیمان بوو |عەرەب ئینکاری فەزڵی ئێوە ناکەم ئەفزەلن ئەمما |سەلاحەددین کە دنیای گرت لە زومرەی کوردی بابان بوو |عوموومی شەھریاران و سەلاتینی فەرەنگستان |لە ڕوعبی سەتوەتی ئەو شێرەدا گشتی ھەراسان بوو |قوبووری پڕ لە نووری ئالی بابان پڕ لە ڕەحمەت بێ |کە بارانی کەفی ئیحسانیان وەک ھەوری نیسان بوو |کە عەبدوڵڵاھ پاشا لەشکری والیی سنەی شڕ کرد |ڕەزا ئەو وەختە عومری پێنج و شەش تیفلی دەبستان بوو }} ==بەستەرە دەرەکییەکان== *[http://www.araspublishers.com/book.php?book=999 دیوانی شێخ ڕەزا لە شیکردنەوەی شوکور مستەفا]{{بەستەری مردوو|url=http://www.araspublishers.com/book.php?book=999 |date=ئەیلوولی ٢٠١٩ }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[https://web.archive.org/web/20131228030730/http://www.araspublishers.com/book.php?book=991 شێخ ڕەزای تاڵەبانی – کەڵەشاعیری خۆرھەڵاتی ناوەڕاست – لێکۆڵینەوەی ئەدەبی|ئەحمەد تاقانە] == سەرچاوەکان == * [https://web.archive.org/web/20090121161835/http://kurdsat.tv/Direje.aspx?Babet=JyaniNawdarek&Jimare=138 شێخ رەزای‌ تاڵەبانی- Kurdsat.tv] {{تووڵی دەروازە|شیعر|وێژەی کوردی|ژیاننامە}} {{شیعری کلاسیکی کوردی}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیران بە زمانی فارسی]] [[پۆل:مردووانی ١٩١٠]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٣٥]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ١٩یەم]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] s7sqtngddd8a5blrvjtyso7p7md9fg4 0 135 967022 963228 2022-08-02T15:09:29Z Aram 25981 چاکسازی (بچووک) wikitext text/x-wiki {{نیشانەی وتاری ھەڵبژێردراو}} {{Infobox officeholder | honorific-prefix = | name = سەددام حوسێن | native_name = {{Nobold|{{lang|ar|صدام حسين}}}} | image = Saddam Hussein in 1998.png | caption = سەددام حوسێن لە ئابی ۱۹۹٨ | office = پێنجەمین [[سەرۆککۆماری عێراق]] | term_start = ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ | term_end = ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ | predecessor = [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] | primeminister = خۆی (١٩٧٩–١٩٩١){{ھن}}[[سەعدوون حەممادی]] (١٩٩١){{ھن}}[[محەممەد حەمزە زوبەیدی]] (١٩٩١–١٩٩٣){{ھن}}[[ئەحمەد حوسێن خوزەیر]] (١٩٩٣–١٩٩٤){{ھن}}خۆی (١٩٩٤–٢٠٠٣) | successor = [[جای گارنر]] {{smaller|(وەک [[ھاوپەیمانی دەسەڵاتی کاتی لە عێراق]])}} | office1 = فەرماندەی ئەنجومەنی سەرکردایەتی شۆڕش لە حیزبی بەعس | term_start1 = ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ | term_end1 = ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ | predecessor1 = [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] | successor1 = پۆستەکە نەما | office2 = [[سەرۆکوەزیرانی عێراق]] | term_start2 = ٢٩ی ئایاری ١٩٩٤ | term_end2 = ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ | predecessor2 = [[ئەحمەد حوسێن خوزەیر]] | president2 = خۆی | successor2 = [[محەممەد بەحرولعلوم]] وەک سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران | term_start3 = ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ | term_end3 = ٢٣ی ئازاری ١٩٩١ | president3 = خۆی | predecessor3 = [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] | successor3 = [[سەعدوون حەممادی]] | office4 = سکرتێری گشتی و فەرماندە لە [[حیزبی بەعس]] | term_start4 = کانوونی دووەمی ١٩٩٢ | term_end4 = ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ | predecessor4 = [[میشیل عەفلەق]] | successor4 = [[عیزەت دووری]] | office5 = سکرتێری گشتی لە سەرکردایەتی ناوخۆیی حیزبی بەعسی سۆسیالیستی لە عێراق | 1blankname5 = National&nbsp;Secretary | 1namedata5 = [[میشیل عەفلەق]] (تاکوو ١٩٨٩){{ھن}}خۆی (لە ١٩٨٩) | term_start5 = ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ | term_end5 = ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ | predecessor5 = [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] | successor5 = [[عیزەت دووری]] | term_start6 = شوباتی ١٩٦٤ | term_end6 = تشرینی یەکەمی ١٩٦٦ | successor6 = ئەحمەد حەسەن بەکرد | predecessor6 = ئەحمەد حەسەن بەکرد | office7 = ئەندامی سەرکردایەتی ناوخۆیی حیزبی بەعسی سۆسیالیستی لە عێراق | term_start7 = شوباتی ١٩٦٤ | term_end7 = ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ | office8 = جێگری سەرۆککۆماری عێراق | term_start8 = ١٧ی تەممووزی ١٩٦٨ | term_end8 = ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ | president8 = [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] | birth_name = سەددام حوسێن عەبدولمەجید تکریتی | birth_date = {{Birth date|١٩٣٧|٤|٢٨|df=y}} | birth_place =[[عۆجە]]، [[پارێزگای سەلاحەددین]]، {{flagicon|Kingdom of Iraq}} [[شانشینی عێراق]] | death_date ={{Death date and age|٢٠٠٦|١٢|٣٠|١٩٣٧|٤|٢٨|df=y}} | death_place = [[Camp Justice (Iraq)|Camp Justice]], [[کازمیە]]، [[بەغداد]]، {{ئاڵا|عێراق|2004}} | death_cause = لەسێداردان | party = {{plainlist| * [[حیزبی بەعسی سۆسیالیستی عەرەب]] (١٩٥٧–١٩٦٦) * [[حیزبی بەعسی عێراق]] (١٩٦٦–٢٠٠٦) * [[بەرەی نیشتمانی پێشکەوتن]]{{ھن}}(١٩٧٤–٢٠٠٣)<ref>{{Cite web |title=National Progressive Front |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/926874/National-Progressive-Front |access-date=١٢ی نیسانی ٢٠٢٠ |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141108052022/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/926874/National-Progressive-Front |بەستەری شکاو=no}}</ref><ref>{{Cite book |last=Eur |url=https://books.google.com/books?id=4CfBKvsiWeQC&pg=PA494 |title=The Middle East and North Africa 2003 |publisher=Psychology Press |year=2002 |isbn=978-1-85743-132-2 |page=494 |access-date=١٢ی نیسانی ٢٠٢٠ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190520055236/https://books.google.com/books?id=4CfBKvsiWeQC&pg=PA494 |archive-date=٢٠ی ئایاری ٢٠١٩ |deadurl=no}}</ref> }} | spouse = {{plainlist| * [[ساجیدە تەلفاح]] * [[سەمیرە شابەندەر]] }} | children = {{hlist|[[عودەی حوسێن|عودەی]] (مردووە)|[[قوسەی حوسێن|قوسەی]] (مردووە)|[[ڕەغد حوسێن|ڕەغد]]|[[ڕەنا حوسێن|ڕەنا]]|[[حەلا سەددام حوسێن|حەلا]]}} | signature = Saddam Hussein Signature.svg | nickname = | allegiance = | branch = [[ھێزە چەکدارەکانی عێراق]] | rank = موشیر | battles = [[جەنگی ئێران-ئێراق]]{{ھن}}[[جەنگی کەنداو]]{{ھن}}[[شەڕی کورد-عێراق]]{{ھن}}[[جەنگی عێراق]]{{ھن}}[[داگیرکردنی کوێت]] }} '''سەددام حوسێن عەبدولمەجید ئەلتکریتی{{efn|''[[Saddam (name)|Saddam]]'', pronounced {{IPA-ar|sˤɑdˈdæːm|}}, is his personal name, and means ''the stubborn one'' or ''he who confronts'' in Arabic. ''Hussein'' (Sometimes also transliterated as '''''Hussayn''''' or '''''Hussain''''') is not a surname in the Western sense, but a [[patronymic]], his father's given personal name; ''Abid al-Majid'' his grandfather's; ''al-Tikriti'' means he was born and raised in (or near) [[Tikrit]]. He was commonly referred to as ''Saddam Hussein'', or ''Saddam'' for short. The observation that referring to the deposed Iraqi president as only ''Saddam'' is derogatory or inappropriate may be based on the assumption that Hussein is a family name: thus, ''[[The New York Times]]'' refers to him as "Mr. Hussein",<ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2004/07/02/international/middleeast/02IRAQ.html?8br |title=Defiant Hussein Rebukes Iraqi Court for Trying Him |last=Burns |first=John F. |date=2 July 2004 |newspaper=[[The New York Times]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20140324211613/http://www.nytimes.com/2004/07/02/international/middleeast/02IRAQ.html?8br |archive-date=٢٤ی ئازاری ٢٠١٤ |dead-url=no |access-date=2 July 2004}}</ref> while ''[[Encyclopædia Britannica]]'' uses just ''Saddam''.<ref>{{Cite web |title=Saddam Hussein |url=http://www.britannica.com/biography/Saddam-Hussein |access-date=٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ |encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica]] |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200605055724/https://www.britannica.com/biography/Saddam-Hussein |بەستەری شکاو=no}}</ref> A full discussion can be found here.<ref>{{Cite news |url=http://www.cbc.ca/news2/indepth/words/saddam_hussein.html |title=Saddam or Mr. Hussein? |last=Shewchuk |first=Blair |date=February 2003 |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC News Online]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20140331054013/http://www.cbc.ca/news2/indepth/words/saddam_hussein.html |archive-date=٣١ی ئازاری ٢٠١٤ |dead-url=no |access-date=٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠}}</ref>}}''' ({{بە عەرەبی|صدام حسين المجيد التكريتي}}) (لەدایکبووی ٢٨ی نیسانی ١٩٣٧ {{efn|لە پەڕاوی فەرمی حکوومەتەکەی سەددام ئەم ڕێککەوتە نووسراوە. ڕێککەوتی لەدایکبوونی ڕاستەقینەی سەددام ھەرگیز تۆمار نەکراوە، بەڵام پێدەچێت لەنێوان ساڵانی ١٩٣٥ بۆ ١٩٣٩ بووبێت.<ref>Con Coughlin, ''[[Saddam: The Secret Life]]'' Pan Books, 2003 ({{ISBN|0-330-39310-3}}).</ref>}} - مردووی ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦) کەسایەتیی سیاسیی عێراقی بوو، لە ماوەی ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ تا ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ پێنجەمین سەرۆککۆماری [[عێراق]] بوو.<ref>{{Cite web |date=9 April 2003 |title=Online NewsHour Update: Coalition Says Iraqi Regime Has Lost Control of Baghdad&nbsp;— 9 April 2003 |url=https://www.pbs.org/newshour/updates/baghdad_04-09-03.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101201163438/http://www.pbs.org/newshour/updates/baghdad_04-09-03.html |archive-date=1 December 2010 |access-date=13 March 2011 |publisher=Pbs.org }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101201163438/http://www.pbs.org/newshour/updates/baghdad_04-09-03.html |date= ١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ }}</ref> سەددام ئەندامی سەرکردایەتیی [[حیزبی بەعس]] بوو، کە دواتر لقی عێراقی لێ جیاکرایەوە. بیروباوەڕی ئەو حیزبە تێکەڵەیەک بوو لە [[عەرەبیی قەومی]] و [[سۆشیالیزم|سۆسیالیزم]]. سەددام ڕۆڵی سەرەکی ھەبوو لە [[کودەتای ١٩٦٨ی عێراق]] (دواتر ناوی نا شۆڕشی ١٧ی تەممووز)، کە بەھۆی ئەم کودەتایەوە حیزبی بەعس دەسەڵاتی گرتەدەست، و حکوومەتی [[عەبدولسەلام عارف]]ی لە دەسەڵات ھێنایەخوارەوە. سەددام وەک جێگری سەرۆک و ژەنەڕاڵ [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] کاری دەکرد، لەو کاتەدا چەندین گرووپ وایان دانابوو کە دەست بەسەر حکوومەتدا بگرن، بەڵام سەددام ھێزێکی ئەمنی دروستکرد بۆ کۆنتڕۆڵکردنی ناکۆکییەکانی نێوان حکوومەت و ھێزەکانی سوپا. لە سەرەتای حەفتاکان، سەددام نەوتی عێراقی بە نیشتمانی کرد و بانکە جیھانییەکان لە عێراق چوونە دەرەوە، ئەمەش دوابەدوای ڕووداوەکانی [[شەڕی ئێران و عێراق|جەنگی ئێران و عێراق]]، [[شەڕی کەنداو]] و گەمارۆی نەتەوە یەکگرتووەکان بوو لەسەر عێراق.<ref name="economist2004">{{Cite news |url=http://www.economist.com/node/2792407?story_id=2792407 |title=Banking in Iraq&nbsp;– A tricky operation |date=24 June 2004 |work=[[The Economist]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20171012114316/http://www.economist.com/node/2792407?story_id=2792407 |archive-date=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠}}</ref> سەددام لەبارەی کۆنتڕۆڵکردنی سیستمی نەوتی عێراق، ئەو کاتە ئاماژەی بەوە کرد کە ئەو ھەنگاوە دەبێتە ھۆی گەشەکردنی ئابووری عێراق بە ماوەیەکی خێرا. لەم کاتەدا پلە و پۆستەکانی وڵات بە [[سوننە]]ی [[عەرەب]] پڕکرانەوە.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |page=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/38 38] |author-link=Efraim Karsh}}</ref> دوای ئەوەی چەندین ساڵ بەشێوەی دی فاکتۆ حوکمی عێراقی دەکرد، لە ساڵی ١٩٧٩ بەڕەسمی سەددام بووە سەرۆککۆماری عێراق. ئەو چەندین بزووتنەوەی [[کورد]]ی و [[شیعە]]ی سەرکوت کرد کە ھەوڵی خۆبەڕێوبردن و سەربەخۆییان دەدا.<ref>{{Cite web |title=U.S. Relations With Anti-Saddam Groups |url=https://fpc.state.gov/documents/organization/58276.pdf |access-date=15 April 2012 |publisher=Congressional Research Service |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢١ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20180921115016/https://fpc.state.gov/documents/organization/58276.pdf |بەستەری شکاو=no}}</ref> سەدام عێراقی ڕووبەڕووی [[شەڕی ئێران و عێراق|جەنگی ئێران و عێراق]] و [[شەڕی کەنداو]] کردەوە، شێوازی بەڕێوەبردنەکەی سەددام بە [[دیکتاتۆری]] دادەنرێت.<ref>{{Cite book |last=Blaydes |first=Lisa |url=http://worldcat.org/oclc/1104855351 |title=State of Repression: Iraq under Saddam Hussein |publisher=Princeton University Press |year=2018 |isbn=978-1-4008-9032-3 |oclc=1104855351 |access-date=٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ |archive-url=https://web.archive.org/web/20201004140724/https://www.worldcat.org/title/state-of-repression-iraq-under-saddam-hussein/oclc/1104855351 |archive-date=٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ |deadurl=no}}</ref> ژمارەی عێراقییە کوژراوەکان لە ماوەی خزمەتی سەربازی بۆ حکوومەتەکەی سەددام، جینۆسایدەکان و زەبر و زۆردارییەکانی سەددام بە نزیکەی ٢٥٠ ھەزار کەس دادەنرێت.<ref name="250k">{{Cite web |date=25 January 2004 |title=War in Iraq: Not a Humanitarian Intervention |url=https://www.hrw.org/news/2004/01/25/war-iraq-not-humanitarian-intervention |access-date=31 May 2017 |website=[[Human Rights Watch]] |quote=Having devoted extensive time and effort to documenting [Saddam's] atrocities, we estimate that in the last twenty-five years of Ba'ath Party rule the Iraqi government murdered or 'disappeared' some quarter of a million Iraqis, if not more. |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢ی حوزەیرانی ٢٠١٩ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20190602091132/https://www.hrw.org/news/2004/01/25/war-iraq-not-humanitarian-intervention |بەستەری شکاو=no}}</ref> داگیرکاریی سەددام بۆسەر [[ئێران]] و [[کووەیت|کوێت]]، بەھەمان شێوە بووە ھۆی مردنی سەدان ھەزار کەس. سەدام لە ١٦ی ئازاری ١٩٨٨، لە [[ھەڵەبجە]] بووە ھۆی [[کیمیابارانی ھەڵەبجە|کۆمەڵکوژییەکی گەورە]] و بە بۆمبی کیمیایی ٥ ھەزار کوردی کوشت. لە ساڵی ٢٠٠٣، ھێزەکانی ھاوپەیمانان بە سەرکردایەتیی [[جۆرج دەبلیوو بوش|جۆرج دەبلیوو بوش،]] سەرۆککۆماری ئەمریکا و [[تۆنی بلێر]] سەرۆکوەزیرانی بەریتانیا پڕۆسەی ڕزگارکردنی عێراقیان ڕاگەیاند، و تۆمەتی ھەبوونی چەکی کۆمەڵکوژ و ھەبوونی ھاوپەیمانیەتی لەنێوان سەددام و چەکدارانی [[ئەلقاعیدە|قاعیدە]] خستە پاڵ سەددام حوسێن.<ref>{{Cite news |url=https://www.britannica.com/event/Iraq-War |title=Iraq War {{!}} 2003–2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910115154/http://britannica.com/EBchecked/topic/870845/Iraq-War |archive-date=١٠ی ئەیلوولی ٢٠٠٨ |dead-url=no |access-date=18 August 2019 |encyclopedia=Encyclopedia Britannica}}</ref> لە ئەنجامدا، دەسەڵاتی سەددام حوسێن ڕووخێندرا و دواتریش یەکەم ھەڵبژاردنی دیموکراسی لە عێراق بەڕێوەچوو. دوای دەستگیرکردنی سەددام، ڕۆژی ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٣ یەکەم دادگایی سەددام لەژێر دەسەڵاتی [[حکوومەتی کاتی]]ی عێراقی بەڕێوەچوو. لە ڕۆژی ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٦، سەددام لەلایەن [[دادگای تاوانەکانی عێراق]] بەھۆی بەشداریکردنی ناوبراو لە کوشتنی ١٤٨ شیعە لە [[کۆمەڵەکوژیی دوجەیل]] بڕیاری لەسێدارەدانی بۆ دەرچوو بە ھەڵواسین تاکوو مردن. ڕۆژی ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦، سەددام لەسێدارەدرا.<ref name="BBCexecution">{{Cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6218485.stm |title=Saddam Hussein executed in Iraq |date=30 December 2006 |work=BBC News |archive-url=https://web.archive.org/web/20180720003010/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6218485.stm |archive-date=٢٠ی تەممووزی ٢٠١٨ |dead-url=no |access-date=٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠}}</ref> == ژیان == === دەستپێکی ژیان و لاوی === [[پەڕگە:Saddam in childhood.jpg|ڕاست|وێنۆک|220x220پیکسڵ|سەددام حوسێن لە تەمەنی سێ ساڵیدا، ساڵی ١٩٤٠.]] لە ساڵی ١٩٣٧، سەدام لە گوندی [[عۆجە]] لە شاری [[تکریت]] دایک بوو. پێش ئەوەشی لەدایکبێت ئەوا باوک (حسێن عەبدولمەجید) و براکەی بەنەخۆشی شێرپەنجە مردبوون. بەپێی ھەندێک سەرچاوە دایکی سەددام (سوبحە تەلفاح) کاتێک کە سەددامی لە سکدا بووە ئەوا ھەوڵی لەباربردنی داوە لەگەڵ خۆکوشتن، بەڵام دواتر کە سەددامی بوو ئەوا ھیچی نەبوو تا بۆی بکات، ھەربۆیە سەددام لەلایەن خاڵییەوە ھەڵگیرایەوە.<ref name="ref52">{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2004/05/15/books/was-a-tyrant-prefigured-by-baby-saddam.html |title=Was a Tyrant Prefigured by Baby Saddam? |last=Bumiller |first=Elisabeth |date=15 May 2004 |work=[[The New York Times]] |issn=1553-8095 |oclc=1645522 |author-link=Elisabeth Bumiller |archive-url=https://web.archive.org/web/20160911052637/https://www.nytimes.com/2004/05/15/books/was-a-tyrant-prefigured-by-baby-saddam.html |archive-date=١١ی ئەیلوولی ٢٠١٦ |dead-url=no |access-date=21 November 2018 |url-status=live}}</ref> دایکی سەددام جارێکی دیکە شووی کردەوە، لە ئەنجامدا سەددام سێ زڕبرای بۆ پەیدابوو. کاتێک سەددام گەڕاوەتەوە ماڵی دایکی ئەوا لەلایەن زڕباوکییەوە بەخراپی مامەڵەی لەگەڵ کراوە. دواتر کە سەددام تەمەنی دەبێتە دە ساڵان، لە دەست خێزانەکەی ڕادەکات و جارێکی دیکە دەگەڕێتەوە [[بەغدا]] لای خاڵی ([[خەیروڵلا تەلفاح|خەیروڵڵا تەلفاح]])، کە ناوبراو بۆ سەددام وەک باوکێک وابوو.<ref name="Karsh 13–15">{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |pages=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/13 13]–15 |author-link=Efraim Karsh}}</ref> خەیروڵڵا کە دواتر بوو بە خەزووری سەددام، ئەوا عەرەبێکی سوونی دیندار بوو، ھەروەھا یەکێکبووە لە چەکدارەکانی ناسیۆنالیزمی عەرەبی دژ بە ئینگلیزەکان و بەشداریکردبوو لە شەڕی ئەنگلۆ-عێراقی لە ساڵی ١٩٤١.<ref>Eric Davis, ''Memories of State: Politics, History, and Collective Identity in Modern Iraq'', [[University of California Press]], 2005.</ref> لە سەدەمی دەسەڵاتی سەددام ئەوا خەیروڵڵا کرایە پارێزگاری بەغدا بەڵام دواتر بەھۆی ئاشکرابوونی گەندەڵییەکانی، سەددام ناچاربوو لە کارەکەی دەری بکات.<ref name="Karsh 13–15"/> دوای بەدەستھێنانی پلە و پۆست، خزم و ناسیاوەکانی سەددام بوونە پاڵپشت و ڕاوێژکاری نزیک لەخۆی. لەژێر سەرپەرشتی خاڵی، سەددام چووە خوێندنی ئامادەیی لە قوتابخانەیەکی قەومی. دوای تەواوکردنی قۆناغی ئامادەیی، سەددام بۆ ماوەی سێ ساڵان لە بەشی یاسا دەیخوێند بەڵام لە ساڵی ١٩٥٧ وازی لێھێنا و پەیوەندیکرد بەشۆڕشی سەرتاسەری عەرەبی لە حیزبی بەعس، کە خاڵیشی پشتگیری دەکرد. بۆ ماوەیەکیش سەددام بووە مامۆستای قۆناغی ئامادەیی.<ref>{{Cite book |last=Batatu |first=Hanna |title=The Old Social Classes & The Revolutionary Movement in Iraq |publisher=[[Princeton University Press]] |year=1979 |isbn=0-691-05241-7 |author-link=Hanna Batatu}}</ref> بیرووباوەڕی بەعسی لە سووریا سەریھەڵدا و لەوێ حیزبی بەعس خاوەن پێگە و جەماوەرێکی زۆربوو، لە ساڵی ١٩٥٥ کەمتر لە ٣٠٠ ئەندامی حیزبەکە خەڵکی عێراق بوون، وابڕوادەکرێ ئەمە ھۆکاری سەرەکی بێت کە سەددام لەگەڵ کەسە نزیکەکانی لەوانەش [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] چوونەتە پاڵ ئەو حیزبە لەبڕی حیزبە نەتەوەیییەکانی دیکەی عێراق.<ref name="Karsh 13–15"/> لەو سەردەمە ھەستی شۆڕشگێری لە عێراق و ڕۆژھەڵاتی ناوین سەری ھەڵدابوو. لە عێراق [[پێشکەوتووخوازی|پێشکەوتووخوازەکان]] و [[سۆشیالیزم|سۆسیالیستەکان]] نەریتی سیاسەتی کۆن و خانەدانەکانیان ڕووخاند کە لەلایەن کەسانی بیۆکرات، سەردەمی [[کۆلۆنیالیزم]]، ئاغا و سەرمایەدارەکان بەڕێوەدەبردرا.<ref>R. Stephen Humphreys, ''Between Memory and Desire: The Middle East in a Troubled Age'', University of California Press, 1999, p. 68.</ref> زیاتر لەوەش، کەسایەتی ناسیۆنالیستی عەرەبی [[جەمال عەبدولناسر|جەمال عەبدولناسڕ]]، سەرۆکی میسڕ زۆر کاریگەربوو لەسەر بەعسییە گەنجەکان و بەتایبەتیش سەددام. لە ساڵانی پەنجا و شەستەکان ڕکێفی جەماوەری ناسڕ بەرزبوویەوە، ناوبراو داوای لە شەپۆڵی شۆڕشگێری عەرەبەکان دەکرد کە دژی دەسەڵاتی شاھانەی ئینگلیز لە [[عێراق]]، [[میسر|میسڕ]] و [[لیبیا]] بجەنگن. جگە لەوانەش ناسڕ ڕۆڵی ھەبوو لەسەر جەنگانی عەرەبە ناسیۆنالیستەکان لە جەنگی سینای ساڵی ١٩٥٦.<ref>Humphreys, 68</ref> لە ساڵی ١٩٥٨، دوای تێپەڕبوونی ساڵێک بەسەر ھاتنی سەددام بۆ ناو حیزبی بەعس ئەوا [[عەبدولکەریم قاسم]] کودەتایەکی سەربازی ڕێکخست و دەسەڵاتی شاھانەی [[فەیسەڵی دووەم|مەلیک فەیسەڵی دووەمی]] ھێنایە خوارەوە و ناوی نا [[شۆڕشی ١٤ی تەممووز]]. == گەیشتن بە دەسەڵات == [[پەڕگە:Саддам_в_молодости.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Саддам_в_молодости.jpg|alt=|ڕاست|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B2_%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8.jpg%7Calt%3D%7C%DA%95%D8%A7%D8%B3%D8%AA%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لە تەمەنی گەنجیدا.]] لە کۆی ١٦ ئەندام لە کابینەی حکوومەتی [[عەبدولکەریم قاسم]]، ١٢یان ئەندامی حیزبی بەعس بوون؛ سەرباری ئەوەش حیزبەکە لە دژی قاسم بوون، ئەمەش لەبەر ئەوەی قاسم ڕەتیکردەوە عێراق بلکێنێت بە [[کۆماری عەرەبی یەکگرتوو]] کە جەمال عەبدولناسڕ سەرۆکایەتی دەکرد.<ref name="iraqfirst2">{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/24 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |pages=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/24 24–25] |author-link=Con Coughlin}}</ref> بۆ بەھێزکردنی دەسەڵات و پێگەکەی، قاسم ھەڵسا بە دروستکردنی ھاوپەیمانییەک لەگەڵ [[حیزبی شیوعی عێراق]]، کە ئەم حیزبە دژی ھەموو بۆچوونێک بوون لەسەر یەکگرتنی وڵاتەکان لەسەربنەمای نەتەوەی عەرەبی.<ref>{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/25 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |pages=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/25 25–26] |author-link=Con Coughlin}}</ref> دواتر حیزبی بەعس پلانی تیرۆرکردنی قاسمیان داڕشت، سەددام سەرکردایەتی ئەو بەرنامەی دەکرد. لەوکاتەدا حیزبی بەعس زیاتر وەک ئایدلۆژیایەک بوو، لەوەی ببێتە ئامرازێک کە بتوانێت بەبەھێزی جەنگی حکوومەت بکات. زۆربەی ئەندامانی حیزبەکە کەسانی ئەکادیمی و خوێندکاربوون.<ref>{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/26 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |page=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/26 26] |author-link=Con Coughlin}}</ref> قسەی ڕۆژنامەنووس کۆن کۆفلین لەسەر ھەڵبژاردنی سەددام و پلانەکە، «ئەوەی جێی سەرسووڕمانە، بیرۆکەی تیرۆرکی قاسم لەلایەن ناسڕەوە دروستبووبێت، و ھەندێک قسە ھەیە کە دەگوترێت بەشێک لەو کەسانەی ڕاسپێدراون بۆ ئەو کارە لە [[دیمەشق]] مەشقیان پێدەکرا لەلایەن دەوڵەتی کۆماری عەرەبی یەکگرتوو، سەرباری ئەوانەش ھیچ بەڵگەیەک نییە کە ڕاستەوخۆی بیسەلمێنێت کە ناسڕ لەم بابەتە تێوەگلابێت.»<ref>{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/27 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |page=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/27 27] |author-link=Con Coughlin}}</ref> وابڕواناکرێت کە سەددام لە دەرەوەی عێراق ھیچ مەشقێکی پێکرابێت، ئەمەش جگە لەوەی کە ناوبراو لەکۆتا کەس و کاتەکان ھاتە ناو تیمەکەوە.<ref>{{Cite book |last=Osgood |first=Kenneth |title=America and Iraq: Policy-making, Intervention and Regional Politics |publisher=[[Routledge]] |year=2009 |isbn=978-1-134-03672-1 |page=22 |chapter=Eisenhower and regime change in Iraq: the United States and the Iraqi Revolution of 1958}}</ref> پلانی تیرۆرکردنێکی لەناکاو بۆ قاسم دانرا، لە ڕۆژی ٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٥٩ لە شەقامی ڕەشید پلانی ھێرشکردنەکە دەستیپێکرد، یەکێک لە پیاوە چەکدارەکان توانی ھەموو ئەوانە بکووژێت کە لەدواوەی ئوتومبێلەکەی قاسم دانیشتبوون، ئەوانی تریش توانیان ئەوانە بکووژن کە لەپێشەوەی ئوتومبێلەکە بوون. لەکاتی ھێرشەکە سەددام بەر لەوادەی پلانەکە تەقەی کردبوو، ئەمەش وایکرد کە تەواوی پلانەکە کێشەی بۆ دروستبێت. شوفێرەکەی قاسم کوژرا و قاسمیش لە شان و ئەنیشی بە گولە بریندارکرا. چەکدارەکان پێیان وابوو کە لە پلانەکەیان سەرکەوتووبوون بۆیە زوو گەڕانەوە بۆ بنکەی سەرەکی خۆیان، بەڵام قاسم ڕزگاری بوو. لەکاتی ئەو ھێرشەدا، حیزبی بەعس کەمتر لە ١٠٠٠ ئەندامی ھەبوو. شکستەکەی سەددام لەم ڕووداوە وایکرد بۆ ماوەی دە ساڵێک کەسایەتی ناوبراو لەبەردەم ڕای گشتی لاوازبێت. دواتر ھەندێک لە پلانگێڕانی ڕووداوەکە لەناویاندا سەددام توانیان دەربازیان ببێت بۆ [[سووریا|سوریا]]، کە شوێنی لەدایکبوونی فیکری بەعس بوو. لەوێ سەددام ئەندامییەتی تەواوی حیزبی بەعسی پێدرا لەلایەن [[میشیل عەفلەق]].<ref>{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/33 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |page=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/33 33] |author-link=Con Coughlin}}</ref> بەشێکی دیکەش لە پلانگێڕەکان دەستگیرکران و لەلایەن حکوومەتی عێراقی دەستبەسەرکران. لەدوای دادگایی کردنێکی ڕووکەشانە ئەوا شەشیان حوکمی لەسێدارەدانیان بۆ دەرچوو؛ بەڵام دوایی بەھۆکاری نەزانراو ئەو حوکمە بەسەریاندا جێبەجێ نەکرا. لەوکاتەدا عەفلەق چەند ئەندامێکی باڵای حیزبی بەعس لە عێراق دوورخستەوە لە ناویاندا فوئاد ئەل ڕکابی، لەبەرامبەریشدا ئەو کەسانەشی ھێشتەوە کە پشتگیری ئەویان دەکرد وەک سەددام.<ref name="Coughlin, Con 2005 https://archive.org/details/saddam00conc/page/34 34">{{Cite book |last=Coughlin, Con |url=https://archive.org/details/saddam00conc/page/34 |title=Saddam: His Rise and Fall |publisher=[[Harper Perennial]] |year=2005 |isbn=0-06-050543-5 |page=[https://archive.org/details/saddam00conc/page/34 34] |author-link=Con Coughlin}}</ref> دواتر لە شوباتی ١٩٦٠، سەددام لە سووریاوە چووە [[میسر]]، سەددام لەوێ مایەوە تاکوو ساڵی ١٩٦٣ لەوێ خوێندنی ئامادەیی لە ساڵی ١٩٦١ تەواوکرد بەڵام نەیتوانی خوێندنی بەشی یاسا تەواوبکات.<ref name="Coughlin, Con 2005 https://archive.org/details/saddam00conc/page/34 34"/>[[پەڕگە:SaddamCairo.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:SaddamCairo.jpg|alt=|ڕاست|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddamCairo.jpg%7Calt%3D%7C%DA%95%D8%A7%D8%B3%D8%AA%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لەگەڵ پۆلێک لە خانەی قوتابییە بەعسییەکان، [[قاھیرە]]، لە ساڵانی ١٩٥٩–١٩٦٣.]]ئەو ئەفسەرە سەربازییانەی کە پەیوەندیان لەگەڵ حیزبی بەعس ھەبوو ئەوا توانیان لە کودەتای [[شۆڕشی ڕەمەزان]] لە شوباتی ١٩٦٣، حکوومەتەکەی قاسم بڕووخێنن، لە ئەنجامدا سەرکردە بەعسییەکان ھاتنە سەر حوکم و عەبدولسەلام عارف کرایە سەرۆکی عێراق. دوایی لە کودەتای تشرینی دووەمی ١٩٦٣، عەبدولسەلام سەرکردەکانی حیزبی بەعسی دەستگیرکرد و حکوومەتە بەعسییەکەی ھەڵوەشاندەوە و لەبڕی ئەوە حکوومەتێکی نوێی بەسەرکردایەتی خودی خۆی ڕاگەیاند. لەو دەمە سەددام لە میسر بوو و ھیچ شوێن دەستێکی لەو کودەتایانەی ١٩٦٣ نەبوو، دوای گەڕانەوەشی بۆ عێراق، ئەوا لە حیزبی بەعس خۆی لە پۆستێکی بچووکدا دۆزییەوە.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |pages=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/22 22]–23 |author-link=Efraim Karsh}}</ref> دواتر سەددام لە تشرینی یەکەمی ١٩٦٤ دەستگیرکرا و ماوەی دوو ساڵان لە زیندان مایەوە تاکوو لە ساڵی ١٩٦٦ توانی خۆی دەرباز بکات.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |pages=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/25 25]–26 |author-link=Efraim Karsh}}</ref> لە ساڵی ١٩٦٦، ئەحمەد حەسەن بەکر سەددامی کردە جێگری سکرتێری فەرماندەی سەرکردایەتی ناوخۆیی حیزبی بەعس، لەوێ سەددام لەڕووی جێبەجێکردن و بەڕێوبەریکردنی حیزب سەرکەوتووبوو و تواناکانی خۆی سەلماند.<ref>{{Cite book |last=Tripp, Charles |title=A History of Iraq |publisher=[[Cambridge University Press]] |year=2010 |isbn=978-0-521-87823-4 |page=[https://archive.org/details/historyofiraq0000trip/page/183 183] |author-link=Charles R. H. Tripp |ناونیشان=https://archive.org/details/historyofiraq0000trip}}</ref> ھەڵبژاردنی سەددام لە پۆستەکانی فەرماندەی ناوخۆیی حیزب بۆ پەیوەندییەکانی ناوبراو دەگەڕێتەوە لەگەڵ میشیل عەفلەق، کە دامەزرێنەری بیری بەعسی بوو.<ref name="Hanna Batatu">''The Old Social Classes and the Revolutionary Movements of Iraq'' (Princeton 1978).</ref> لە ئەیلوولی ١٩٦٦، سەددام ڕوبووبەڕووی ئالنگارییەکی نوێ بوویەوە لەناوخۆی حیزبەکەی، بەوەی لە سووریا ئەو کەسانەی بیری مارکسیزمیان ھەبوو توانیان زۆربەی جومگەکانی حیزب کۆنتڕۆڵ بکەن، سەددام ناکۆک بووە لەگەڵ ئەو بابەتە، ئەمانەش وایکرد کە حیزبی بەعسی عێراقی جیابێتەوە لە حیزبەکەی سووریا.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |pages=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/26 26]–27 |author-link=Efraim Karsh}}</ref> دواتر سەددام دەزگای ئەمنی بەعسی دامەزراند، کە تەنیا خۆی کۆنتڕۆڵی بەسەریدا ھەبوو.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |page=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/27 27] |author-link=Efraim Karsh}}</ref> لە تەممووزی ١٩٦٨، سەددام بەشداریکرد لە کودەتایەکی خوێناوی کە لەلایەن [[ئەحمەد حەسەن بەکر]] سەرکردایەتی دەکرا بۆ ھێنانەخوارەوەی دەسەڵاتی [[عەبدولڕەحمان عارف]]، برای عەبدولسەلام عارف و لە ئەنجامدا سەرکەوتووبوون. دوای کودەتاکە، عەبدولسەلام عارف وەک پەنابەر چووە [[لەندەن]] و پاشان [[ئەستەمبوڵ|ئەستەمبول]]، لە ساڵی ١٩٧٩ دوای ھاتنە دەسەڵاتی سەددام ئەوا عارف ڕێگای پێدرا کە بگەڕێتەوە عێراق. لە ئەنجامی کودەتاکەش، ئەحمەد حەسەن بەکر بوو بە سەرۆکی عێراق و سەددام کرایە جێگری سەرۆکی عێراق و جێگری سەرۆکی سەرکردایەتی شۆڕشی عێراق. ئەحمەد حەسەن بەکر لەوکاتە بەتەمەنتر و ڕێزدارتربوو لە سەددام. لە دوای ساڵی ١٩٦٩، سەددام بووە ھێزێکی ڕوون لەناو حیزبی بەعس. === پەیڕەوی سیاسی === لە کۆتایی شەستەکان و سەرەتای حەفتاکان، وەک جێگری فەرماندەی ئەنجومەنی شۆڕش، سەددام وەک کەسایەتییەکی سیاسی ناوبانگێکی بۆخۆی دروستکرد.<ref>CNN, "Hussein was symbol of autocracy, cruelty in Iraq," 30 December 2003. [http://www.cnn.com/2006/WORLD/meast/12/29/hussein.obit/index.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170614113300/http://www.cnn.com/2006/WORLD/meast/12/29/hussein.obit/index.html |date=١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٧}}</ref> لەوکاتەدا، سەددام پلە و دەسەڵاتی لەناو حکوومەت بەرزدەبوویەوە و بەھێزتر دەردەکەوت بەتایبەت لەدوای ھەوڵەکانی بۆ سەرکردایەتیکردنی حیزب، ھەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی کێشە ناوخۆیییەکانی وڵات و بەرزکردنەوەی ئاستی جەماوەری حیزبەکە. لە ساڵی ١٩٦٨، دوای گرتنە دەسەڵاتی عێراق لەلایەن حیزبی بەعس، سەددام ھەوڵەکانی چڕکردەوە بۆ جێگیرکردنی وڵات لەو ململانێیانەی کە ماوەیەکی زۆر بەر لە خودی خۆی عێراقی تەنی بوو. ململانێیەکانی عێراق لە ئاستی کۆمەڵایەتی، نەتەوەیی، ئایینی و ئابووری بوو لەوانەش کێشەکانی سوننە بەرامبەر شیعە و عەرەب بەرامبەر کورد، سەرۆک عەشیرەت بەرامبەر بازرگانێک.<ref name="Humphreys, 78">Humphreys, 78</ref>[[پەڕگە:Baath_Party_founder_Michel_Aflaq_with_Iraqi_President_Saddam_Hussein_in_1988.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Baath_Party_founder_Michel_Aflaq_with_Iraqi_President_Saddam_Hussein_in_1988.jpg|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ABaath_Party_founder_Michel_Aflaq_with_Iraqi_President_Saddam_Hussein_in_1988.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لەگەڵ [[میشیل عەفلەق]]، دامەزرێنەری فیکری بەعس، ساڵی ١٩٨٨.|alt=|ڕاست]]سەددام بە چالاکییەکی زۆرەوە کاری لەسەر بەھاوچەرخکردنی سیستمی ئابووری عێراق کرد لەگەڵ ئەوەش لایەنی ئاسیشی وڵاتی بەھێزترکرد ئەمەش لەوەی ھیچ کودەتایەک لەدژی دەسەڵاتەکانی حیزبی بەعس ئەنجام نەدرێت. ناوەندی ستیراتیژی کارەکانی سەددامیش لە پرسی نەوتی عێراقدا بوو. لە ١ی حوزەیرانی ١٩٧٢، سەددام کەرتی نەوتی بە ناوخۆیی کرد. ساڵی دواتر نرخی نەوت بەرزبوویەوە بەھۆی ڕووداوەکانی [[قەیرانی وزەی ١٩٧٣]]، ھەموو ئەوانەش یارمەتیدەربوون کە پلانەکانی سەددام سەربگرن. دوای تێپەڕبوونی چەند ساڵێک ئەوا سەددام چەند خزمەتگوزارییەکی کۆمەڵایەتی ڕاگەیاند کە نموونەی کەمبوو لەناو وڵاتانی [[ڕۆژھەڵاتی ناوین]]. سەددام کەمپەینی نەھێشتنی نەخوێندەواری ڕاگەیاند، ئەمەش جگە لە پێشکەشکردنی خوێندن بە خۆڕایی تا بەرزترین ئاستی خوێندن لە عێراق. دوای تێپەڕبوونی ساڵێک لە کەمپەینی نەھێشتنی نەخوێندەواری ئەوا سەدان ھەزار کەس فێری خوێندنەوە بوون. لەوکاتەدا حکوومەت پشتگیری تایبەتی لە خێزانی سەربازەکان دەکرد، ھەروەھا شوێنی مانەوە بۆ قوتابیان بەخۆڕایی دابین دەکرا. سەددام سیستمێکی ھاوچەرخی تەندرووستی ڕاگەیاند کە بووە یەکێک لە ھاوچەرخترین سیستمەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوین، ئەمەش وایکرد لەلایەن یوونێسکۆ خەڵاتبکرێت.<ref>[http://www.cbc.ca/news2/indepth/words/saddam_hussein.html Saddam Hussein] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140331054013/http://www.cbc.ca/news2/indepth/words/saddam_hussein.html |date=٣١ی ئازاری ٢٠١٤}}, CBC News, 29 December 2006</ref><ref>Jessica Moore, [https://web.archive.org/web/20030625145156/http://www.pbs.org/newshour/bb/middle_east/iraq/war/player1.html The Iraq War player proپەڕگە: Saddam Hussein's Rise to Power], PBS Online Newshour {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131115205745/http://www.pbs.org/newshour/bb/middle_east/iraq/war/player1.html|date=15 November 2013}}</ref> دوابەدوای بەرزبوونەوەی نرخی نەوت، سەددام توانی ئابووری عێراق لەڕێگای پشتبەستن بە نەوت بەرزبکاتەوە. سەددام کەمپەینێکی نەتەوەیی ڕاگەیاند بۆ گەشەپێدانی ژێرخانی وڵات لەڕێگای دروستکردنی ڕێگا و پەرەپێدانی پیشەسازییەکانی دیکە. بەھۆی ئەم کەمپەینەوە توانرا کارەبا بگەیێندرێتە نزیکەی تەواوی عێراق بەتایبەت شوێنە دوورەدەستەکان. پێش ساڵانی حەفتاکاان، زۆربەی خەڵکی عێراق لە گوندەکان دەژیان و نزیکەی دوو لەسەر سێی خەڵکی ھەژاربوون و خەریکی کشتوکاڵ بوون. دواتر ئەو ژمارەیە لەساڵانی حەفتاکان کەم بوویەوە ئەمەش بەھۆی بەرزبوونەوەی نرخی نەوت کەوایکرد داھاتی وڵات لە نیو ملیارد دۆلار بەرزبێتەوە بۆ دەیان ملیۆن دۆلار، و وڵات کارەکانی لەبوارە پیشەسازییە جۆراوجۆرەکان چڕکردەوە. بەرزبوونەوەی نرخی نەوت بەتایبەت لە سوودی سەددام شکایەوە.<ref name="economist2007">{{Cite news |url=http://www.economist.com/node/8492668 |title=Saddam Hussein&nbsp;– The blundering dictator |date=4 January 2007 |work=[[ئێکۆنۆمیست]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20171012114334/http://www.economist.com/node/8492668 |archive-date=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> بەگوێرەی ''[[ئێکۆنۆمیست]]''[[ئێکۆنۆمیست|،]] سەددام ھاوشێوەی سەرەتاکانی [[ئەدۆڵف ھیتلەر|ئەدۆلف ھیتلەر]] توانی ستایشی گەل بەدەست بھێنێت، ھیتلەر پیشەسازی ئەڵمانی بووژاندەوە، چەندین ئۆتۆبانی دروستکرد لەگەڵ ڕەخساندنی دەرفەتی کارکردنی زۆر بە بێکارەکان. سەددام شارەزا و لێزان بووە لەبارەی ئەوەی کە شەقامی عەرەبی چی دەوێت بەتایبەت لەدوای شکانی قەوارەی عەرەبی لە جەنگی شەش ڕۆژە لە بەرامبەر ئیسرائیل، لە ساڵی ١٩٦٧ و مردنی سەرکردەی عەرەبی میسڕ، جەمال عەبدول ناسڕ لە ساڵی ١٩٧٠، کە جێگرەکەی [[ئەنوەر سادات]] ھەوڵی بەئاشتیکردنی پەیوەندییەکانی میسڕ و ئیسرائیلی دا. لەبەرامبەردا سەددام پڕووپاگەندەی خۆی دەکرد کە ئەو لەدژی دەسەڵاتی جوو و [[ئێران|فارسەکانە]]. سەددام لەوکاتەدا لەڕێگای دەزگای ھەوڵگری (موخابەرات) عێراقی نەیارەکانی دەستگیردەکرد بەتایبەتیش سەرنووسەرانی ڕۆژنامە عەرەبییەکان و ھونەرمەندان.<ref name="economist2007"/> [[پەڕگە:1975 Algiers Agreement.jpg|وێنۆک|وێنەی سەددام، [[محەممەدڕەزا پەھلەوی]] لەگەڵ ھواری سەرۆکی جەزائیر لە ساڵی ١٩٧٥، کاتی [[ڕێکەوتننامەی جەزائیر|ڕێککەوتننامەی جەزائیر]].]] لە ساڵی ١٩٧٢، سەددام ھاوپەیمانییەکی دۆستانەی بۆ ١٥ ساڵ لەگەڵ یەکێتیی سۆڤیەت واژوو کرد. بەپێی قسەی مێژوونووس چارڵز تریپ ئەوا دەزگای ئەمنی ئەمریکا لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست بەم ھاوپەیمانییە دڵخۆش نەبوون، ئەو دەزگایە لەکاتی [[جەنگی سارد|شەڕی سارد]] دامەزرابوو. ھەربۆیە ھەر دوژمنێکی ڕژێمی بەغدا لەوکاتە وەک دۆستی ئەمریکا تەماشا دەکرا.<ref name="Tripp">{{Cite book |last=Tripp, Charles |title=A History of Iraq |publisher=[[Cambridge University Press]] |year=2002 |isbn=978-0-521-87823-4 |pages=xii, 211–214 |author-link=Charles R. H. Tripp |ناونیشان=https://archive.org/details/historyofiraq0000trip}}</ref> ھاوکات ئەمریکا لەوکاتەدا پشتگیری دارایی لە کورد دەکرد لەدژی دەسەڵاتی ناوەند کە بەسەرکردایەتی [[مەلا مستەفا بارزانی]] شۆڕشێکیان دەستپێکردبوو، شۆڕشەکەی مەلا مستەفا لە ساڵی ١٩٧٥ شکستی ھێنا، ئەمەش وایکرد سەدان ھەزار کوردی سڤیل ئاوارەبن لە ماڵ و حاڵی خۆیان.<ref name="Tripp2">{{Cite book |last=Tripp, Charles |title=A History of Iraq |publisher=[[Cambridge University Press]] |year=2002 |isbn=978-0-521-87823-4 |pages=xii, 211–214 |author-link=Charles R. H. Tripp}}</ref> سەددام کاری بۆ دڵسۆزانی حیزبی بەعس دەکرد لە ناوچە گوندییەکان. لەدوای بە عێراقیکردنی نەوت، سەددام ھەڵسا بە پەرەپێدان و ھاوچەرخکردنی کەرتی کشتووکاڵی لە گوندەکان و دابەشکردنی زەوی بەسەر جووتیارەکان.<ref name="ref6">Khadduri, Majid. ''Socialist Iraq''. The Middle East Institute, Washington, D.C. , 1978.</ref> لەماوەی ساڵانی ١٩٧٤–١٩٧٥ بەرھەمە کشتووکاڵییەکان دوو ھێندەی جاران بەرھەم بھێنرێت. لەم ڕێگایەوە سەددام پشتگیری خەڵکی بۆخۆی زیاتر کرد. === گرتنە دەسەڵات === لە ساڵی ١٩٧٦، سەددام پۆستی ژەنەڕالی گشتی لە سوپای عێراقی وەرگرت، بەمەش دەسەڵاتێکی باڵای ھەبوو لە ناو حکوومەت. دوای بەتەمن چوونی ئەحمەد حەسەن بەکر کە نەیدەتوانی کارەکان بەباشی ڕایی بکات، ئەوا بەبەردەوامی دەسەڵاتەکانی سەددام زیادیان دەکرد لە بەڕێوەبردنی حکوومەت لە ئاستی ناوخۆیی و دەرەکی. بەزوویی سەددام بووە ئەندازیاری پەیوەندییەکانی دەرەوەی عێراق لە پرسە دیپلۆماتییەکان. سەددام بەشێوەی نافەرمی و حوکمی زاتی دەسەڵاتی خۆی لە عێراق بەگەڕخستبوو تاکوو ساڵی ١٩٧٩ بەفەرمی بووە سەرۆکی عێراق. سەددام بەھێواشی دەسەڵاتی خۆی ببەسەر حکوومەتی عێڕاقی و حیزبی بەعس پتەوترکرد. لە ساڵی ١٩٧٩، ئەحمەد حەسەن بەکر ھەوڵیدا لەگەڵ بەعسییەکانی سووریا و [[حافز ئەسەد]] ڕێکبکەون بۆ ئەوەی ھەردوو وڵات لەژێر دەسەڵاتی حیزبی بەعس بەڕێوە بببەن. ئەمەش دەسەڵاتەکانی سەددامی دەخستە ژێر پرسیارەوە، ھەربۆیە سەددام لەژێر فشار وایکرد ئەحمەد حەسەن بەکر دەست لە کارەکانی بکێشێتەوە، بەمەش ببەفەرمی لە ١٦ی تەممووزی ١٩٧٩ سەددام شوێنی گرتەوە وەک سەرۆکی عێراق. == وێنەی سەددام لە سیاسەت و کەلتوور == [[پەڕگە:Al-Qadissiya_6.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Al-Qadissiya_6.jpg|وێنۆک|وێنەیەک{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3AAl-Qadissiya_6.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%DB%8C%DB%95%DA%A9 |date=ئابی ٢٠٢١ }} بۆ دەربڕینی خۆشەویستی و ستایشکردنی سەددام، دوای جەنگی ئێران-عێراق.]] وەک نیشانەی بەھێزی دەسەڵاتی سەددام ئەوا وێنە و ناوی سەددام کۆمەڵگای عێراقی تەنی بوو. بە ھەزاران وێنە، پۆستەر، پەیکەر و وێنەی سەر دیوار لە سەرتاسەری عێراق بۆ سەددام دروستکرابوون. وێنەی ڕووخساری لە ئۆفیسەکان، ژووری باڵەخانەکان، قوتابخانەکان، نەخشخانە و دوکانەکان ھەڵواسرا ئەمەو جگە لەوەی وێنەی سەددام خرایە سەر دراوی دیناری عێراقی. کاریگەری وێنەی سەددام لەناو کۆمەڵگا جیاوازەکانی ناوخۆی عێراق ڕەنگدانەوەی ھەبوو، سەددام بە جلووبەرگی کوردی و جلووبەرگی تیرەی بدووەکانیش دەردەکەوت. سەددام زۆرکات بە قات و جلووبەرگی ڕۆژاوایی و جلی ئیسلامیش دەرکەوتووە. لە ساڵانی ١٩٩٥ و ٢٠٠٢، سەددام دوو ھەڵبژاردنی شانۆگەریانەی بەڕێوەبرد، بەوەی سەددام لە ڕێفراندۆمی ١٩٩٥ توانی ٩٩٫٩٦٪ دەنگەکانی بەدەستھێنا. ئەو تەنیا ٣٬٠٥٢ دەنگی نەخێری وەرگرت لە کۆی بەشداری ٨٫٤ ملیۆن کەس.<ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/1995/10/17/world/no-surprise-in-iraqi-vote.html |title=No surprise in Iraqi vote |date=17 October 1995 |work=The New York Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904003606/https://www.nytimes.com/1995/10/17/world/no-surprise-in-iraqi-vote.html |archive-date=٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=29 January 2012}}</ref><ref>{{Cite news |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6507/is_4_57/ai_n28932894/ |title=Iraq – July 22 – Saddam Plans Referendum |publisher=FindArticles |year=2002 |archive-url=https://archive.today/20120715194635/http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6507/is_4_57/ai_n28932894/ |archive-date=15 July 2012 |access-date=29 January 2012 |url-status=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130818082323/http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6507/is_4_57/ai_n28932894/ |archivedate=١٨ی ئابی ٢٠١٣ |deadurl=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130818082323/http://findarticles.com/p/articles/mi_hb6507/is_4_57/ai_n28932894/ |date=١٨ی ئابی ٢٠١٣ }}</ref> لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی عێراق کە لە ڕۆژی ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٢ بەڕێوەچوو، سەددام ڕێژەی ١٠٠٪ دەنگەکانی بەدەستھێنا، ڕۆژی دوای ھەڵبژاردنەکە ئەوا کۆمسیۆنی ھەڵبژاردنی عێراقی ڕایگەیاند کە ١١٬٤٤٥٬٦٣٨ کەس بە بەڵێ دەنگیان داوەتە سەددام لە ڕێفراندۆمی ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی عێراق.<ref>{{Cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/2331951.stm |title=Saddam 'wins 100% of vote' |date=16 October 2002 |publisher=BBC |archive-url=https://web.archive.org/web/20200806234516/http://news.bbc.co.uk/2/hi/2331951.stm |archive-date=٦ی ئابی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=29 January 2012}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٣، لەکاتی ڕووخانی ڕژێمی بەعس ئەوا پەیکەری سەددام شکێنرا و وێنەکانی دڕێندران.<ref>[https://time.com/4394274/iraq-kadhim-al-jabbouri-saddam-hussein-statue-toppled-baghdad/ The Iraqi Guy Who Toppled Saddam Hussein's Statue in 2003 Wants Saddam Back] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190519042710/http://time.com/4394274/iraq-kadhim-al-jabbouri-saddam-hussein-statue-toppled-baghdad/ |date=١٩ی ئایاری ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی [[تایم (کۆوار)|گۆڤاری تایم]]، ٦ی تەممووزی ٢٠١٦ بڵاوکراوەتەوە.</ref><ref>[https://www.newyorker.com/news/news-desk/the-fate-of-a-leg-of-a-statue-of-saddam-hussein The Fate of a Leg of a Statue of Saddam Hussein] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180111001741/https://www.newyorker.com/news/news-desk/the-fate-of-a-leg-of-a-statue-of-saddam-hussein |date=١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨}}، نیویۆرکەر، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ بڵاوکراوەتەوە.</ref> == پەیوەندییەکانی دەرەوە == پەیوەندییەکانی عێراق لەگەڵ وڵاتانی عەرەبی ھەمەچەشن بوو. عێراق و میسڕ لە ساڵی ١٩٧٧، ئاڵۆزی کەوتە نێوانیان بەتایبەت کاتێک عێراق ڕەخنەی لە ڕێککەوتنی ئاشتی نێوان میسڕ و ئیسرائیل گرت کە بەبەشداری سەرەکی سەرۆکی میسر ئەنوەر سادات ڕێکخرا. لە ساڵی ١٩٧٨، بەغدا میوانداریی [[لووتکەی عەرەبی]] ڕێکخرا بۆ ئیدانەکردنی میسڕ لەسەر ڕازیبوونیان بە [[ڕێککەوتننامەی کامپ دەیڤد]]. لەبەرامبەردا دواتر میسر پشتگیرییەکی گەورەی عێراقی کرد لەکاتی [[شەڕی ئێران و عێراق]]، کە ئەمەش وایکرد گەرمییەک بداتەوە پەیوەندی نێوان ئەو دوو وڵاتە، ئەمەش وێڕای نەبوونی باڵیۆزخانەی یەکتری لە ھەردوو وڵات. دوایی لە ساڵی ١٩٨٣، عێراق داوای ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکانی کرد لەگەڵ میسڕ. سەددام پەیوەندییەکی باشی لەگەڵ ھەواڵگری ڕووسی یڤگینی پریماکۆڤ ھەبوو، سەرەتای دیدارەکانیشان بۆ ساڵانی شەستەکان دەگەڕێتەوە. لەوانەیە پریماکۆڤ یەکێکبێت لە پاڵپشتییەکانی مانەوەی سەددام لەسەر دەسەڵات لە ساڵی ١٩٩١.<ref>{{Cite web |date=4 March 2003 |title=Saving Saddam&nbsp;– the sequel? |url=http://www.jamestown.org/single/?no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=28397&tx_ttnews%5BbackPid%5D=226 |access-date=٨ی تەممووزی ٢٠٢٠ |publisher=The Jamestown Foundation |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی ئازاری ٢٠١٦ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160303215036/http://www.jamestown.org/single/?no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=28397&tx_ttnews%5BbackPid%5D=226 |بەستەری شکاو=no}}</ref> لەماوەی دەسەڵاتیدا، سەددام تەنیا سەردانی دوو وڵاتی ڕۆژاوایی کرد. یەکەمیان لە کانوونی یەکەمی ١٩٧٤، کاتێک [[فرانسیسکۆ فرانکۆ|فرانسیسکۆ فڕانکۆ]] بانگێشتی کرد بۆ [[ئیسپانیا]] و [[مەدرید]]ی پایتەخت، سەددام لەو گەشتەیدا سەردانی شارەکانی [[گرانادا]]، [[کۆردۆبا (ئیسپانیا)|کۆردۆبا]] و تۆلیدۆی کرد.<ref>{{Cite news |url=https://elpais.com/diario/2003/03/02/domingo/1046580756_850215.html |title=Reportaje &#124; El obsequio de Sadam a Franco |last=País |first=Ediciones El |date=2 March 2003 |newspaper=El País |archive-url=https://web.archive.org/web/20200302172546/https://elpais.com/diario/2003/03/02/domingo/1046580756_850215.html |archive-date=٢ی ئازاری ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=٨ی تەممووزی ٢٠٢٠ |via=elpais.com}}</ref> لە ئەیلوولی ١٩٧٥، سەددام چاوی کەوت بە سەرۆکوەزیران جاک شیراک لە [[پاریس]]، [[فەڕەنسا]].<ref name="The Chirac Doctrine3">{{بیرخستنەوەی گۆڤار |url=http://www.meforum.org/772/the-chirac-doctrine |title=The Chirac Doctrine |journal=The Middle East Quarterly |date=Fall 2005 |last1=Guitta |first1=Olivier |ڕێکەوتی بەدەستھێنان=٨ی تەممووزی ٢٠٢٠ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢ی ئازاری ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200302172559/https://www.meforum.org/772/the-chirac-doctrine |بەستەری شکاو=yes}}</ref> چەند سەرکردەیەکی عێراق، ھەروەھا بازرگانی لوبنانی تایبەت بە چەک، سارکیس سۆغانالیان ئەوەیان ڕاگەیاند کە سەددام ھاوکاری دارایی حیزبەکەی جاک شیراکی کردووە. لە ساڵی ١٩٩١، سەددام ھەڕەشەی لەو کەسانەکرد کە یارمەتی دارایی پێدابوون «لە بەڕێز شیراک بۆ بەڕێز چێڤنەمێنت، ھەروەھا سەرکردە سیاسیی و ئابوورییەکان کە لە پێشبڕکێدابوون بۆئەوەی کاتی زیاتر لەگەڵ ئێمە بەسەر بەرن و کاتێکی خۆش بەسەربەرن. ئێمە دەبێت پەردە لەسەر ڕاستییەکانی ئەم باروودۆخە ھەڵبدەینەوە. ئەگەر فێڵکردنە بەردەوامبێت، ئەوا فشار لەسەر ئێمە دروستدەبێت کە ماسکەکانیان لەسەر لابدەین، ھەموویان ئاشکرابکەین لەبەردەم ڕای گشتی فەڕەنسا.»<ref name="The Chirac Doctrine3"/> فەڕەنسا چەکی بە سەددام فرۆشت، فەڕەنسا بووە گەورەترین ھاوکاری دابینکردنی چەک لەسەردەمی حوکمڕانی سەددام. ئەو بەڵگەنامانەی کە سەددام ھەڕەشەی پێدەکردن دەری دەخت کە چۆن جاک شیراک و بازرگانە نزیکەکان لەو لە ناویاندا چارڵز پاسکوا، کە وەزیری پێشووی ناوخۆی فەڕەنسا چەندە لەو مامەڵانە لەگەڵ سەددام سودمەند بوون.<ref name="The Chirac Doctrine3"/> لەبەر ئەوەی سەددام بەدەگمەن گەشتی دەکرد، ئەوا [[تارق عەزیز]] بووە پاڵپشتێکی سەددام و ئەو بەردەوام گەشتی دەکرد و چەندین جار وەک نوێنەری دیپلۆماتی سەددام لە دیدارەکان دەرکەوت.<ref>Healy, Jack. "[https://www.nytimes.com/2010/10/27/world/middleeast/27iraq.html?ref=world Iraq Court Sentences Tariq Aziz to Death] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200723223307/https://www.nytimes.com/2010/10/27/world/middleeast/27iraq.html?ref=world |date=٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٠}}." ''[[The New York Times]]''. 26 October 2010. Retrieved on 26 October 2010.</ref> لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان سەدام بەدوای ئەوەدا وێڵ بوو کە عێراق ڕۆڵی سەرەکی ھەبێت لە ناو [[ڕۆژھەڵاتی ناوین]]. لە ساڵی ١٩٧٢، عێراق لەگەڵ [[یەکێتیی سۆڤیەت]] ڕێککەوتنێکی ھاریکارییان ئەنجامدا کە تێیدا ھێزی سەربازی و ھەزاران ڕاوێژکاریش بەم ھۆیەوە ھاتنە عێراق. بەڵام، دواتر لە ساڵی ١٩٧٨ بەھۆی ناکۆکییەکان لەسەر [[حیزبی شیوعی عێراقی|حیزبی شیوعی عێراق]]، سەددام ئاراستەی بازرگانییەکانی بەرەو وڵاتانی ڕۆژاوا جوڵاند و پەیوەندییەکانیشی لەگەڵ سۆڤیەت ھەڵپەسارد؛ عێراق تا ساڵی ١٩٩١ لە شەڕی کەنداو پەیوەندییە دیپلۆماتییەکان و بازرگانییەکانی لەگەڵ وڵاتانی ڕۆژاوا بەردەوام بوو.<ref>Helen Chapin Metz (ed) ''[http://memory.loc.gov/frd/cs/iqtoc.html Iraq: A Country Study:] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150724161326/http://memory.loc.gov/frd/cs/iqtoc.html |date=٢٤ی تەممووزی ٢٠١٥}}'' "[http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+iq0083) The West"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200722223234/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+iq0083%29 |date=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٠}}, [[Library of Congress Country Studies]], 1988</ref> لەدوای قەیرانی نەوت لە ساڵی ١٩٧٣، فەڕەنسا ھاوپەیمانییەتی و دۆستایەتی لەگەڵ وڵاتانی عەرەب فراوانتر کرد و لەگەڵ عێراق بوونە دۆستێکی نزیک، ھەر ئەمەش وایکرد کە سەددام لە ساڵی ١٩٧٥ سەردانی پاریس بکات، لەوێ سەددام چاوی کەوت بە کەسایەتییە سیاسیی و بازرگانەکان. لە ساڵی ١٩٧٥، سەددام ھاوپەیمانییەکی لەگەڵ ئێران بەست کە تێیدا لەسەر کێشەکانی سەر سنوور ڕێککەوتن. لەبەرامبەردا ئێران لە پشتگیرکردن لە کوردەکانی عێراق کشایەوە. سەددام سەرکردایەتی بەرەی دژ بە ڕێککەوتنی میسر و ئیسرائیل بوو لە ساڵی ١٩٧٩. لە ھەشتاکان سەددام پڕۆژەی چەکی ناوەکی ڕاگەیاند بە ھاوکاری فەڕەنسا. یەکەم [[کارتیاکەری ناوکی]] ناوی ئۆسیراکی لێنرا لەلایەن فەڕەنسییەکانەوە. دواتر لە ٧ی حوزەیرانی ١٩٨١، لە ھێرشێکی ئاسمانیی ھێزەکانی ئیسرائیل تێکشکێنرا.<ref name="Osirak">BBC, [http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/7/newsid_3014000/3014623.stm 1981: Israel bombs Baghdad nuclear reactor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180907031130/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/7/newsid_3014000/3014623.stm |date= ٧ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}, ''BBC On This Day 7 June 1981'' referenced 6 January 2007</ref> ئەم ھێرشەی ئیسرائیل ناونرا ئۆپەراسیۆنی ئۆپێرا یان ئۆپەراسیۆنی بابیلۆن. ھەر لە بیستەکانی سەددەمی بیستەم، کوردەکانی عێراق ھەوڵی جوداخوازیان لە عێراقدا دەدا، ھەربۆیە حکوومەتەکانی عێراق دەبوو لەگەڵ کوردەکان دانووستاندن بکەن.<ref>Humphreys, 120</ref> سەددام لە ساڵی ١٩٧٠، لەگەڵ کورد ڕێککەوت و ڕێککەوتننامەی ١١ی ئازاری واژووکرد کە مافی ئۆتۆنۆمی بە کورد بەخشی، بەڵام دواتر ڕێککەوتناممەکەی ھەڵوەشاندەوە. لە ئەنجامدا پێکدادنی قورس کەوتە نێوان عێراق و کوردەکان. سەددام گوندە کوردییەکانی بۆمباران دەکرد بەوانەی ئێرانیشەوە. ئەمەش وایکرد کە پەیوەندییەکانی لەگەڵ ئێران تێکبچێت، دواتر سەددام لە ساڵی ١٩٧٥ لەگەڵ شای ئێران ڕێککەوت و ئەوانیش لە پشتگیریکردنی کورد وەستان. == شەڕی ئێران و عێراق == [[پەڕگە:Cardoen_Saddam.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Cardoen_Saddam.jpg|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ACardoen_Saddam.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لەکاتی بەخێرھاتنکردنی کارلۆس کاردیۆن، بازرگانی چیلی کە لەکاتی جەنگی ھەشتاکان چەکی بە سەددام دەفرۆشت.]] لە دەستپێکی ١٩٧٩، [[شۆڕشی ئیسلامیی ئێران|شۆڕشی ئیسلامی]] بەسەر دەسەڵاتی [[محەممەدڕەزا پەھلەوی|شا محەممەد ڕەزا پەھلەوی]] سەرکەوت، لە ئەندامدا ئێران کەوتە ژێر دەسەڵاتی [[ڕووحوڵڵا خومەینی|ئایەتوڵڵا خومەینی]]. دوابەدوای ئەوەش دەنگی شیعەکان لەو وڵاتانەی کە شیعە مەزھەبیان زۆربوو لە ناویاندا عێراق بڵدنتر دەبیسترا. سەددام ترسی لەوە نیشت کە ھزری چەکدار و ڕادیکاڵە شیعەیییەکان دەستبگرێت بەسەر حوکمڕانە سێکولارەکەی خۆی. لە حەفتاکانیش ناکۆکی ھەبوو لەنێوان سەددام و خومەینی، خومەینی لە ساڵی ١٩٦٤ لە ئێران دوورخرابوویەوە و لە شاری نەجەف لە عێراق دەژیا، لە عێراق خومەینی کاریگەرێکی زۆری دروستکردبوو لە ناو خەڵکی شیعەی عێراقی و شیعەی وڵاتانی دیکەش بۆ دژایەتیکردنی حکوومەتی ئەوکاتەی ئێران کە ھاوکات سەددام ڕێگای پێدابوو بۆ ئەو کارە. بەڵام دواتر بەھۆی ھاندانی شیعەکانی عێراق لە دژی دەسەڵاتی سەددام ھەروەھا دروستبوونی لێکتێگەیشتن لەنێوان سەددام و دەسەڵاتی شاھانەی ئێران ئەوا سەددام لە ساڵی ١٩٧٨، بەوە ڕازی بوو کە خومەینی دووربخاتەوە بۆ فەڕەنسا. ئەم کارە دواتر بە زیان شکایەوە بەوەی خومەینی گرنگیپێدانی زیاتری میدایی وەرگرت و ھەروەھا توانی ڕابەرایەتی ژمارەیەکی زیاتر لە شیعەکانی جیھان بکات. دوای گرتنە دەسەڵاتی ئێران لەلایەن خومەینی ئەوا ناکۆکی کەوتە نێوان عێراق و کۆماری ئیسلامیی ئێران لەسەر دەسەڵاتگرتن بەسەر [[شەتەلعەرەب]]، کە لەو خاڵەدا سنووری ئێران و عێراق دابەشدەبن. لەوکاتەدا سەددام بۆ ڕای گشتی ڕایگەیاند کە ئەوە عێراقە دەیەوێت ناکۆکی نەکەوێتە نێوان ئەو دوو وڵاتە، و ئاشتی بۆ ھەردوو وڵات گرنگە. بەڵام دواتر سەددام کۆبوونەوەیەکی کرد لەگەڵ سەڵاح عومەر عەلی، نوێنەری عێراق لە نەتەوە یەکگرتووەکان، ناوبراو ڕایگەیاند کە سەددام دەیەوێت لە چەند مانگێکدا بەشێکی گەورە لە ئێران داگیربکات.<ref name="PIRRR6">Esposito, John, "Political Islam Revolution, Radicalism, or Reform", ''Political Islam and Gulf Security'', Lynne Rienner Publishers, {{ISBN|1-55587-262-X}}, pp. 56–58</ref> دواتر عێراق توانی ئێران داگیربکات، یەکەم ھێرشی عێراق بۆسەر فڕۆکاخانەی نێودەوڵەتیی مێھرئاباد بوو لە [[تاران]] و دواتر توانی بچێتە ناو ناوچەی [[پارێزگای خووزستان|خووزستان]] کە ناوچەیەکی دەوڵەمەندە بە نەوت ھەروەھا کەمایەتی عەرەب تێیدا دەژین، سەددام لە ٢٢ی ئەیلوولی ١٩٨٠ ئەو پارێزگایەکی خستەسەر پارێزگاکانی عێراق. سەددام ئەم جەنگەی بە پاڵپشتییەکی گەورەی وڵاتانی عەرەب، ئەمریکا و ئەورووپا دەستپێکرد، ھەروەھا لەڕووی دارایییەوە وڵاتانی خەلیج پاڵپشتییەکی گەورەیان لە عێراق کرد. سەددام وەک پارێزەری وڵاتانی عەرەب لەدژی شۆڕشی ئێران تەماشا دەکرا. تاکە دژایەتی ئەوا یەکێتیی سۆڤیەت بوون کە ڕەتیانکردەوە پاڵپشتی عێراق بکەن لەو جەنگەدا، سەرکردایەتی سۆڤیەت ھۆکاری ئەوەیان بۆ مامەڵە خراپەکانی سەددام گەڕاندەوە لەگەڵ کۆمۆنیستەکانی عێراق. لەکاتی جەنگەکە، شکاندنی یاسا نێودەوڵەتییەکان پشتگوێ خرا لەسەر سنوور و دەسەڵاتەکان. ھاوکات عێراق لەڕووی ئابووری و سەربازییەوە یارمەتی دەدرا لەلایەن ھاوپەیمانەکانییەوە، کەدواتر بوونە ھۆکارێکیش کە سەددام چەکی کیمیایی لەدژی کورد و ئێرانییەکان بەکاربھێنێت، ھاوکات پاڵپشتی عێراقیش بوون لە دروستکردن و گەشەپێدانی چەکی ئەتۆمی.<ref name="PIRRR6"/> لە ڕۆژانی یەکەمی جەنگەکە، شەڕێکی گەورە لەسەر بەندەرەکان دروستبوو ئەمەش دوای ئەوەی عێراق ھێرشی کردە سەر ناوچەی خووزستان. دوای ئەوەی سەرەتا عێراق توانی چەند ناوچەیەک کۆنتڕۆڵ بکات، بەڵام دواتر تووشی لەدەستدانی چەندەھا سەربازی بوویەوە کاتێک ڕووبەڕووی [[ھێرشی شەپۆلی مرۆڤی|ھێرشی شەپۆلی]] بوویەوە لەلایەن ئێرانییەکانەوە. لە ساڵی ١٩٨٢، عێراق تووشی شکست بوویەوە و لەدوای چەند ڕێگایەک دەگەڕا بۆ ئەوەی کۆتایی بەو جەنگە بھێنێت. لەوکاتەدا، سەددام داوای لە وەزیرەکانی کرد کە بۆچوون و ڕاوێژکارییەکەیان پێشکەش بکەن. وەزیری تەندرووستی، دکتۆر ڕیاز ئیبراھیم پێشنیاری بۆ کابینەکەی سەددام کرد کە ئاشتی ڕابگەیەنێت و داوای دانووستاندنێکی ئاشتیانە بکات. لەسەرەتادا وا دەرکەوت کە سەددام ئەو پێشنیارەی قبووڵ کردووە، بەوەی سەددام کابینەکەی خۆی بە دیموکراسی دەزانی. دوای چەند حەفتەیەک، دکتۆر ئیبراھیم لە کارەکەی دوورخرایەوە ئەمەش دوای ئەوەی کە بەرپرسیارێتی خۆی ھەڵگرت لە ڕووداوێکی ھەڵەی پزیشکی لە نەخۆشخانەیەکی عێراقی کە تێیدا نەخۆشێک مرد بەھۆی پێدانی دەرمانی ھەڵەوە. دوای چەند ڕۆژێک دکتۆر ئیبراھیم دەستگیرکرا ئەمەش دوای ئەوەی ناوبراو لە کارەکەی وەک وەزیر دوورخرابوویەوە. بەرلەوەی دەستگیربکرێت ئەوا بۆ ڕای گشتی ڕایگەیاند کە دڵخۆشە بەوەی کە زیندووە. ڕۆژی دوای دەستگیرکردنی ئەوا پارچەیەک لە جەستەی دکتۆر ناردرا بۆ ژنەکەی.<ref name="Woods">Kevin Woods, James Lacey, and Williamson Murray, [http://www.foreignaffairs.com/articles/61701/kevin-woods-james-lacey-and-williamson-murray/saddams-delusions "Saddam's Delusions: The View From the Inside"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150428062330/http://www.foreignaffairs.com/articles/61701/kevin-woods-james-lacey-and-williamson-murray/saddams-delusions |date=٢٨ی نیسانی ٢٠١٥}}, ''Foreign Affairs'', May/June 2006.</ref> دواتر عێراق خۆی لە جەنگێکی درێژخایەن دۆزییەوە کە لە سەدەی بیستەم وێنەی نەبوو لەڕووی درێژی ماوەکەی. عێراق لەکاتی جەنگەکە چەکی کیمیایی بەکارھێنا لە دژی ئێران ھەروەھا کوردەکانی عێراق کە دەیانویست ھەرێمی خۆیان لە باکووری عێراق بە یارمەتی ئێران دروستبکەن. بەشێکی زۆر لەو چەکانەی عێراق لەلایەن وڵاتانی ڕۆژاوا بەتایبەتیش کۆمپانیاکانی [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا]] دابیندەکرا.<ref name="Isa">Dr. Khalil Ibrahim Al Isa, [https://fas.org/nuke/guide/iraq/cw/az120103.html Iraqi Scientist Reports on German, Other Help for Iraq Chemical Weapons Program] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190513085855/https://fas.org/nuke/guide/iraq/cw/az120103.html |date=١٣ی ئایاری ٢٠١٩}}, ''Al Zaman (London)'', 1 December 2003.</ref> دوای ئەوەی حکوومەتەکەی ڕۆناڵد ڕیگان ڕێکارەکانی سنووردارکردنی ھەناردەکردنی ھەڵگرت، ئەوا ئەمریکا ھاریکاری عێراقی کرد لەدابینکردنی وێنەی سەتەلایتی بۆ پشاندانی بنکە سەربازییەکانی ئێران.<ref>{{Cite news |url=http://www.thedailybeast.com/newsweek/2002/09/22/how-saddam-happened.html |title=How Saddam Happened |last=Dickey, Christopher |first=Thomas, Evan |date=22 September 2002 |newspaper=Newsweek |archive-url=https://web.archive.org/web/20111213041515/http://www.thedailybeast.com/newsweek/2002/09/22/how-saddam-happened.html |archive-date=13 December 2011 |access-date=20 August 2011 |url-status=dead}}</ref> بۆ ئەوەشی کە پەیوەندییەکانی ئەمریکا و عێراق فراوانتربن، ئەمریکا ناوی عێراقی لە لیستی ئەو وڵاتانەی پشتگیری لە تیرۆر دەکەن لابرد. دواتر یاریدەدەری سکرتێری وەزارەتی بەرگری ئەمریکا، نۆیل کۆچ وتی «ھیچ کەسێک گومانی نییە کە ئەوان [عێراق] لە ھاوکاریکردنی تیرۆریزم بەردەوامن… ھۆکاری ڕاستەقینەی ئەم کارەی ئەمریکا لەوکارە تەنیا بۆ یارمەتیدانی عێراق بووە بۆئەوەی لە جەنگی ئێران سەرکەوتووبێت.»<ref name="Borer">{{Cite web |last=Douglas A. Borer |year=2003 |title=Inverse Engagement: Lessons from U.S. -Iraq Relations, 1982–1990 |url=http://www.army.mil/professionalWriting/volumes/volume1/july_2003/7_03_2v2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061011195656/http://www.army.mil/professionalwriting/volumes/volume1/july_2003/7_03_2v2.html |archive-date=11 October 2006 |access-date=12 October 2006 |website=U.S. Army Professional Writing Collection |publisher=U.S. Army }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061011195656/http://www.army.mil/professionalwriting/volumes/volume1/july_2003/7_03_2v2.html |date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٦ }}</ref> یەکێتیی سۆڤیەت، فەڕەنسا و چین بەیەکەوە ڕێژەی ٩٠٪ چەکی عێراقیان دابین دەکرد لەماوەی ١٩٨٠ بۆ ١٩٨٨.<ref>[http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/values.php SIPRI Database] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151125105813/http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/values.php |date=٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥}} Indicates that of $29,079 million of arms exported to Iraq from 1980 to 1988 the Soviet Union accounted for $16,808 million, France $4,591 million, and China $5,004 million (Info must be entered)</ref> سەددام داوای لە حکوومەت وڵاتانی عەرەبی دەکرد کە بە کاش و پشتگیری سیاسیی لەکاتی جەنگەکە پاڵپشتی بکەن، ئەمەش بەدیاریکراوی دوای ئەوەبوو کە کەرتی نەوتی عێراق تووشی زەرەرێکی گەورە بوویەوە کاتێک کە ھێزی دەریاوانی ئێرانی کۆنتڕۆڵی [[کەنداوی فارس]] کردبوو. عێراق لەڕێگای ھەنگاوە دیپلۆماتیکییەکانی توانی سەرچاوە دارایییەکانی بەھێز بکات بەتایبەت لەلایەن چین، یەکێتیی سۆڤیەت، فەڕەنسا و ئەمریکا کە ترسیان لە گەشەسەندنی ڕەوتی شۆڕشی ئیسلامیی ئێران ھەبوو کە باڵبکێشێتە تەواوی ناوچەکە. ئێرانییەکان داوایان دەکرد کە عێراق دەبێت باجی زیانەکانی جەنگەکەیان پێبداتەوە، بەڵام ئەو ھەنگاوانە بێسوود بوون بەوەی پشتگیرییە نێودەوڵەتییەکان بۆ عێراق تا ٢٠ی ئابی ١٩٨٨ بەردەوام بوو. لە ١٦ی ئازاری ١٩٨٨، عێراق بە چەکی کیمیایی ھێرشی کردە سەر [[ھەڵەبجە]]، لە ئەنجامدا ٥٠٠٠ ھاوڵاتی سڤیلی بەماوەیەکی کورت کووشت، ئەمەش جگە لەوەی کە کاریگەری گازەکە لەسەر ژیانی دە ھەزار کەس مایەوە.<ref name="Halabja3">[https://2001-2009.state.gov/r/pa/ei/rls/18714.htm Saddam's Chemical Weapons Campaign: Halabja, 16 March 1988] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171117022553/https://2001-2009.state.gov/r/pa/ei/rls/18714.htm |date=١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧}}&nbsp;– Bureau of Public Affairs</ref> ھێرشکردنە سەر ھەڵەبجە ھاوکات بوو لەگەڵ پڕۆسەی [[کارەساتی ئەنفال|ئەنفال]] لە کوردستان کە بەمەبەستی لەناوبردنی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی کوردی و پێشمەرگە دەستیپێکردبوو. ئەمریکا ڕایگەیاند کە ھێرشکردنە سەر ھەڵەبجە لەسەر فەرمانی سەددام حوسێن بووە،<ref name="Halabja3"/> بەڵام ڕژێمی سەددام ئێرانی بە بەرپرسیاری ھێرشەکە دانا.<ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2003/01/31/opinion/a-war-crime-or-an-act-of-war.html |title=A War Crime or an Act of War? |last=Pelletiere |first=Stephen C. |date=31 January 2003 |newspaper=New York Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20171226054527/http://www.nytimes.com/2003/01/31/opinion/a-war-crime-or-an-act-of-war.html |archive-date=٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=١٥ی تەممووزی ٢٠٢٠}}</ref> جەنگە ھەشت ساڵییە خوێناوییەکە بەکۆتایی ھات. لەئەنجامی ئەو جەنگە ھەردوو وڵات بە سەددان ھەزار سەربازیان لەدەستدا، ھەروەھا بە نزیکەی ملیۆنێک کەس کوژران. ئێران و عێراق ھیچیان بەو دەستکەوتانە نەگەیشتن کە لە سەرەتای جەنگەکە پلانیان بۆی دانابوو، سنووری ھەردوو وڵاتیش بەنزیکی ھیچ گۆڕانکارییەکی بەسەردا نەھات. لە باشوور، ناوچەکانی دەوڵەمەند بە نەوت وەک خووزستان و بەسڕە کە ملمانێی سەرەکی و ئابووری لەسەریدا بوون ئەوا بەتەواوی خاپوور بوون و سنووری ھەردوو وڵاتیش گەڕایەوە بۆ سنووری پێش جەنگەکە واتە ساڵی ١٩٧٩، ھاوکات ئێران چەند ناوچەیەکی کۆنتڕۆڵکرد لە باکووری عێراق (کوردستان)، ھەردوو وڵات ئەو ئابوورییە گەورەی کە پێشتر ھەیان بوو تووشی داڕمان ھات. لەماوەی ھەشتاکان سەددام دەیان میلیارد دۆلاری لە وڵاتانی عەرەبی وەرگرت، و چەند ملیاردێکی دیکەش لە شوێنی دیکە، ھەموو ئەمانەش بۆ جەنگان بوو لە دژی ئێران لەپێناو ڕێگریکردن لە فراوانبوونی ڕەوتی تووندڕەوی شیعە لەناوچەکە. بەڵام شتەکان بەپێچەوانە ڕوویاندا، خومەینی بەھۆی جەنگەکە بووە پاڵەوان بەھۆی ئەو بەرگرییەی بۆ ئێران کردی لەکاتی جەنگەکە کە لایەنی بەرامبەر پشتگیرییەکی گەورەی جیھانی ھەبوو. خومەینی لەو جەنگە توانی ڕەوتی ڕادیکالیزمی شیعە نەک لە وڵاتانی عەرەبی بەڵکوو لەناو خودی عێراقیش بەرفراوانتر بکات. == ھەڵمەتی ئەنفال == {{Main|کارەساتی ئەنفال}}ئەنفال ھەڵمەتێکی کۆمەڵکووژی بوو لە دژی کورد و ئەو کەمایەتییانەی لە کوردستان دەژین لە نێویاندا [[ئێزیدی|ئیزدی]]، [[تورکمان]] و [[ئاشوورییەکان]].<ref>[https://www.hrw.org/en/reports/2006/08/14/genocide-iraq-anfal-campaign-against-kurds] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150626135022/http://www.hrw.org/en/reports/2006/08/14/genocide-iraq-anfal-campaign-against-kurds |date=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠١٥}} The Anfal Campaign Against the Kurds. A Middle East Watch Report: Human Rights Watch 1993.</ref> ئەو ھەڵمەتە بە فەرمانی سەددام حوسێن لەلایەن [[عەلی حەسەن ئەلمەجید|عەلی حەسەن مەجید]] جێبەجێکرا.<ref name=":0">[https://us.gov.krd/ku/بابەتەکان/هەڵمەتەکانى-ئەنفال-و-جینۆساید-بەرامبەر-گەلى-کوردستان/ ھەڵمەتەکانی ئەنفال و جینۆساید بەرامبەر گەلی کوردستان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200711104203/https://us.gov.krd/ku/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86/%D9%87%DB%95%DA%B5%D9%85%DB%95%D8%AA%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%89-%D8%A6%DB%95%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%86%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%95%D8%B1-%DA%AF%DB%95%D9%84%D9%89-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/ |date=١١ی تەممووزی ٢٠٢٠}}، ماڵپەڕی نوێنەرایەتی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە ئەمریکا، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٠ ھێنراوە.</ref> ناوی ئەو ھەڵمەتە لە سوورەتی [[ئەنفال (سوورەت)|ئەنفال]] لە [[قورئان]] وەرگیرا، ھەڵمەتەکە لە دژی پێشمەرگە و کوردەکان جێبەجێکرا لەماوەی ساڵانی ١٩٨٦ بۆ ١٩٨٩. لەماوەی ئەو ھەڵمەتەدا ٥٠ ھەزار بۆ ١٠٠ ھەزار کەس کوژران،<ref>{{Cite web |title=Iraqi Anfal, Human Rights Watch, 1993 |url=https://hrw.org/reports/1993/iraqanfal/ |access-date=20 September 2013 |publisher=Hrw.org |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200722223330/https://www.hrw.org/reports/1993/iraqanfal/ |بەستەری شکاو=no}}</ref> بەپێی سەرچاوە کوردییەکان ئەوا ژمارەکە زیاترە و نزیکەی ١٨٢ ھەزار کەس دەیخەملێنن.<ref name=":0"/><ref>{{Cite web |date=15 May 2005 |title=Ethnic Cleansing and the Kurds |url=http://www.jafi.org.il/education/actual/iraq/4.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081202235943/http://www.jafi.org.il/education/actual/iraq/4.html |archive-date=2 December 2008 |access-date=20 September 2013 |publisher=Jafi.org.il}}</ref> == فشارەکان بۆسەر کوێت == دوای کۆتایی ھاتنی جەنگی ئێران-عێراق، ئەوا عێراق چاوی کەوتە سەر کوێتی ھاوسنووری. سەددام داوای لە کوێت کرد کە لە قەرزی جەنگەکە خۆشبێت کە دەیکردە نزیکەی ٣٠ میلیارد دۆلار، بەڵام کوێت ڕەتی کردەوە.<ref name="Humphreys, 1053">Humphreys, 105</ref> سەددام ھەناردەی نەوتی کەمکردەوە بۆ ئەوەی نرخی نەوت بەرزبێتەوە، بەڵام کوێت ڕەتی کردەوە ھەمان کار بکات. سەددام ھەنداردەکردنی نەوتی بۆ وڵاتانی دەرەوە کەمکردەوە لەپێناو بەرزکردنەوەی نرخی نەوت بۆ گەڕاندنەوەی قەرزە کەڵەکەبووەکانی؛ لەبەرامبەردا کوێت داواکاری سەددامی بۆ کەمکردنەوەی ھەناردەکردن ڕەتکردەوە و نەوتێکی زۆری ھەناردەی بازاڕەکانی دەرەوە کرد، بەمەش نرخی نەوت بە نزمی مایەوە. سەددام بەردەوامی جەختی لەوە دەکردەوە کە لەڕوانگەی مێژووەوە کوێت بەشێک بووە لە عێراق، و کوێت بووکەڵەیەکی دەستی ئیمپریالیزمی بەریتانییە؛ ئەم بۆچوونەی سەددام ماوەی ٥٠ ساڵ لەناوخۆی عێراقدا دەبیسترایەوە.<ref name="Humphreys, 1053">Humphreys, 105</ref> ھاوردەکردنی زیاتری کوێت وایکرد چاوی زیاتری لەسەربێت. کوێت و عێراق بەیەکەوە ٢٠٪ نەوتی جیھانیان دابین دەکرد بەراورد بە سعودیە کە ٢٥٪ بوو.<ref name="Humphreys, 1053">Humphreys, 105</ref> عێراق ھێشتا کەرەستەی جەنگی لا مابوویەوە، سەددام فەرمانی ئەوەی کرد کە تۆپھاوێژەکان ببەنە سەر سنووری عێراق-کوێت. لەدوای تێکچوونی پەیوەندییەکانی عێراق و کوێت، ئەوا سەددام حوسێن پەیامی ئەمریکای پێگەیشت کە ئەمریکا چ وەڵامدانەوەیەکی دەبێت ئەگەر باسەکە ببێتە سەر داگیرکردنی کوێت. لەوکاتەدا ئەمریکا بۆ ماوەی دەیەک (دە ساڵ) پەیوەندییەکی باشی لەگەڵ عێراقدا ھەبوو، حکوومەتەکەی ڕۆناڵد ڕیگان بڕی ٤ میلیارد دۆلاری بەخشیبووە عێراق لەپێناو بووژاندانەوەی کەرتی کشتووکاڵی وڵاتەکە لەبەرامبەر شکاندنی کەرتی کشتووکاڵی ئێران.<ref>A free-access on-line archive relating to U.S. –Iraq relations in the 1980s is offered by ''The National Security Archive'' of the [[George Washington University]]. It can be read on line at [http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB82/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160412082411/https://www2.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB82/ |date=١٢ی نیسانی ٢٠١٦}}. The Mount Holyoke International Relations Program also provides a free-access document briefing on U.S. –Iraq relations (1904–present); this can be accessed on line at [http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/iraq.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190208105755/https://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/iraq.htm |date= ٨ی شوباتی ٢٠١٩}}.</ref> عێراق سێیەم سودمەندترین وڵاتی دەست ئەمریکا بوو.<ref>{{Cite news |url=https://www.boston.com/news/globe/editorial_opinion/oped/articles/2006/08/31/the_true_iraq_appeasers/ |title=The true Iraq appeasers |last=Peter W. Galbraith |date=31 August 2006 |work=The Boston Globe |last2=2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304065216/http://www.boston.com/news/globe/editorial_opinion/oped/articles/2006/08/31/the_true_iraq_appeasers/ |archive-date=٤ی ئازاری ٢٠١٦ |dead-url=no |access-date=16 July 2008}}</ref> [[پەڕگە:April_Glaspie,_Sadoun_al-Zubaydi_and_Saddam_Hussein.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:April_Glaspie,_Sadoun_al-Zubaydi_and_Saddam_Hussein.jpg|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3AApril_Glaspie%2C_Sadoun_al-Zubaydi_and_Saddam_Hussein.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لەکاتی دیدارێکی بەپەلەی باڵیۆزی ئەمریکا لە عێراق، تەممووزی ١٩٩٠.]] لە نیسانی ١٩٩٠، لەبەرامبەر کاردانەوە نەرێنییەکان لەدژی ئەودا، سەددام ھەڕەشەی ڕووخاندنی نیوەی ئیسرائیلی کرد بە چەکی ئەتۆمی ئەگەر شتێک لەدژی عێراق بکرێت.<ref>Alan Cowell, [https://www.nytimes.com/1990/04/03/world/iraq-chief-boasting-of-poison-gas-warns-of-disaster-if-israelis-strike.html? "Iraq Chief, Boasting of Poison Gas, Warns of Disaster if Israelis Strike"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200904022729/https://www.nytimes.com/1990/04/03/world/iraq-chief-boasting-of-poison-gas-warns-of-disaster-if-israelis-strike.html |date= ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٠}}, ''New York Times'', 3 April 1990</ref> لە ئایاری ١٩٩٠، سەددام ڕەخنەی لە پشتگیرییەکانی ئەمریکا بۆ ئیسرائیل گرت، ڕایگەیاند ئەمریکا ناتوانێت بەمشێوەیە پەیوەندی دۆستایەتی لەگەڵ عەرەب پەرەپێبدات.<ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/1990/05/29/world/iraqi-takes-harsh-line-at-meeting.html |title=Iraqi Takes Harsh Line at Meeting |last=Alan Cowell |date=29 May 1990 |work=The New York Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904053220/https://www.nytimes.com/1990/05/29/world/iraqi-takes-harsh-line-at-meeting.html |archive-date=٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=20 September 2013}}</ref> لە تەممووزی ١٩٩٠، سەددام ھەڕەشەی سەربازی لەدژی کوێت و ئیمارات ڕاگەیاند و ئاماژەی بەوەکرد کە سیاسەتی ھەندێ وڵاتی عەرەبی لەلایەن ئەمریکاوە بەڕێوەدەبردرێت، ئەوان بەھۆی ئەمریکاوە ئامانج و ئاسایشی وڵاتانی عەرەبی دەخەنە ژێر مەترسییەوە.<ref>Youssef M. Ibrahim, [https://www.nytimes.com/1990/07/18/business/iraq-threatens-emirates-and-kuwait-on-oil-glut.html? "Iraq Threatens Emirates And Kuwait on Oil Glut"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170630060909/http://www.nytimes.com/1990/07/18/business/iraq-threatens-emirates-and-kuwait-on-oil-glut.html |date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧}}, ''New York Times'', 18 July 1990</ref> لەکاردانەوەی ئەم ھەڕەشانە، ئەمریکا کەشتی و فڕۆکەی جەنگی بردە [[کەنداوی فارس]].<ref>Michael R. Gordon, [https://www.nytimes.com/1990/07/25/world/us-deploys-air-and-sea-forces-after-iraq-threatens-2-neighbors.html? "U.S. Deploys Air and Sea Forces After Iraq Threatens 2 Neighbors"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170630054533/http://www.nytimes.com/1990/07/25/world/us-deploys-air-and-sea-forces-after-iraq-threatens-2-neighbors.html |date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧}}, ''The New York Times'', 25 July 1990</ref> سەددام بانگێشتی باڵیۆزی ئەمریکای لە عێراق کرد بۆ کۆبوونەوەیەکی بەپەلە لەسەر بابەتی کوەیت. دواتر سەددام ڕایگەیاند کە دوایین ھەل بە کوەیت دەدات بۆ دانووستاندن لەگەڵ کوەیتییەکان، ھەروەھا ئەوەشی ڕاگەیاند کە عێراق مردن ھەڵنابژێرێت.<ref name="nytimes1990">[https://www.nytimes.com/1990/09/23/world/confrontation-in-the-gulf-excerpts-from-iraqi-document-on-meeting-with-us-envoy.html? "CONFRONTATION IN THE GULF; Excerpts From Iraqi Document on Meeting With U.S. Envoy"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170111062914/http://www.nytimes.com/1990/09/23/world/confrontation-in-the-gulf-excerpts-from-iraqi-document-on-meeting-with-us-envoy.html |date=١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧}}, ''New York Times'', 23 September 1990</ref> دوای ئەوەی دوایین کۆبوونەوەی عێراق-کوەیت بەڕێوەچوو، دانووستاندنی ئەم کۆبوونەوەیە شکستی ھێنا ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی سەددام ھێزەکانی ڕەوانەی کوەیت بکات بۆ داگیرکردنی ئەو وڵاتە. لەوکاتەدا ناکۆکەی لەنێوان سەددام و ئەمریکا پەرەی سەند، ئەمەش بەتایبەت دوای ئەوەی سەددام پەیوەندییەکانی لەگەڵ سۆڤیەت پتەوکرد ھەروەھا میخایل گۆرباچۆڤ ڕایگەیاند کە ئەوان وەک لایەنی ڕاوژێکاری سەربازیی و پێویستییەکانی ئەوا ھاوکاری عێراق دەکەن.<ref>{{Cite web |title="Bush to Gorbachev: Choose Between Saddam and the West," by Jay P. Kosminsky and Michael Johns, Heritage Foundation Executive Memorandum #280, 30 August 1990. |url=http://www.heritage.org/dataconvert/pdf/em0280.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130923224607/http://www.heritage.org/dataconvert/pdf/em0280.pdf |archive-date=23 September 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130923224607/http://www.heritage.org/dataconvert/pdf/em0280.pdf |date=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٣ }}</ref> == شەڕی کەنداو == لە ٢ی ئابی ١٩٩٠، سەددام کوەیتی داگیرکرد، سەرەتا سەددام وا خۆی دەرخست کە یارمەتی لایەنی شۆڕشگێڕی کوەیتی دەدات. لە ٨ی ئاب، 'حکوومەتی کاتیی کوەیتی ئازاد'ی ڕاگەیاند بەڵام ئەم حکوومەتە بێ پشتگیری و پاڵپشت بوو. دواتر لە ٢٨ی ئاب، بەفەرمی عێراق کوەیتی وەک ١٩ەمین پارێزگای عێراق ناساند. ھەموو ئەوانەش دوای تەنیا دوو ساڵ لە جەنگی ئێران و عێراق ڕوویاند، کە سەددام ئەوکاتە داوای ھاوکاری لەوڵاتانی کەنداو دەکرد تاکوو عێراق ڕێگری بکات لە داگیرکردنیان، بەڵام خۆی ھەمان شتی کردەوە لە داگیرکردنی کوەیت.<ref name="PIRRR6"/> دواتر لە سەددامیان پرسی کە بۆچی کوەیتی داگیرکرد، سەددام لە وەڵامدا وتوویەتی کە کوەیت وەک ١٩ەمین پارێزگا مافی عێراق بووە، ھەروەھا ھەرکاتێک شتێک بێتە مێشکمەوە ئەوا دەیکەم.<ref name="economist20072">{{Cite news |url=http://www.economist.com/node/8492668 |title=Saddam Hussein&nbsp;– The blundering dictator |date=4 January 2007 |work=[[The Economist]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20171012114334/http://www.economist.com/node/8492668 |archive-date=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٠}}</ref> لە شوباتی ١٩٩١، ھاوپەیمانییەکی نەتەوەیەکگرتووەکان بەسەرۆکایەتی ئەمریکا، کوەیتی لە سەربازە عێراقییەکان ڕاماڵی. بەھێزیی ئەوکاتەی عێراق بەھۆی ھاوکاریییە دەیان ملیارد دۆلارییەکانی پێشووی کوەیت و وڵاتانی کەنداو بوو ھەروەھا کڕینی چەک و ئامێری قورس لە [[یەکێتیی سۆڤیەت]]، [[فەڕەنسا]] و [[ئەڵمانیا]].<ref name="PIRRR6"/> بەماوەیەکی کورت پێش داگیرکردنی کوەیت، سەددام ١٠٠ ئوتومبێلی [[مێرسێدس-بێنز|مارسیدێس]]ی نوێی لە زنجیرەی ٢٠٠ گەیاندە میسر و ئەردەن وەک دیارییەک بۆ دیارترین سەرنووسەرەکانی ئەو وڵاتانە. دوو ڕۆژ پێش ھێرشەکەش، ھەواڵی ئەوە بڵاوکرایەوە کە سەددام ٥٠ ملیۆن دۆلاری بەکاش بەدیاری داوەتە [[حوسنی موبارەک]]، سەرۆکی [[میسر]].<ref>{{Cite web |last=Stephen F. Hayes |date=5 May 2003 |title=Saddam's Cash |url=http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/002/605fgcob.asp |access-date=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |website=The Weekly Standard |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٥ی ئەیلوولی ٢٠١٥ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150905200745/http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/002/605fgcob.asp |بەستەری شکاو=no}}</ref> لە سەرەتای حەفتەی یەکەمدا، جۆرج دەبیلیوو بۆش لەدوورەوە قسەی لەسەر جەنگی کەنداو کرد. بۆ ئەمریکا لەلایەک کوەیت دوژمنێکی سەرسەختی ئیسرائیل بوو ھەروەھا لەپەیوەندییەکی باشدا بوون لەگەڵ یەکێتیی سۆڤیەت،<ref>Walter LaFeber, ''Russia, America, and the Cold War'', McGraw-Hill, 2002, p. 358.</ref> لەلایەکی دیکەشەوە ئاسایشی ناوچەکە بۆ ئەمریکییەکان گرنگ بوو لەبەرئەوەی وەبەرھەمھێنانی زۆریان لەو ناوچەیەدا ھەبوو.<ref>For a statement asserting the overriding importance of oil to U.S. national security and the U.S. economy, see, e.g. , the declassified document, "Responding to Iraqi Aggression in the Gulf," The White House, National Security Directive (NSD 54), top secret, 15 January 1991. This document can be read on line in [http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB21/ George Washington University's National Security Archive Electronic Briefing Book No. 21] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150317171846/http://www2.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB21/ |date=١٧ی ئازاری ٢٠١٥}} at [http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB21/06-01.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140718030734/http://www2.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB21/06-01.htm |date=١٨ی تەممووزی ٢٠١٤}}.</ref> داگیرکردنی کوەیت لەلایەن عێراقەوە، زەنگی مەترسییەکانی بەرزبوونەوەی نرخی نەوتی لێدا. بەریتانیا لەوکاتەدا ملیاران دۆلاری لەڕێگای وەبەرھەمھێنان و کەرتی بانقی کوەیت قازانج کردبوو. لەوکاتەدا ھاریکارییەک لەنێوان ئەمریکا و یەکێتیی سۆڤیەت دروست بوو بۆ ئەوەی لە [[ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان]] دەرفەتی کۆتایی بدەن بە عێراق تاکوو لە کوەیت بکشێتەوە، ھەروەھا ئەگەر سەددام بەر لەو وادەیە نەکشێتەوە ئەوا ڕەزامەندی بەکارھێنانی ھێز دەرکرا. ئەمریکییەکان ترسیان لە سعودیە بوو ھەبوو کە بکەوێتە بەر دژایەتی عێراق، ئەمەش لەبەر ئەوەی سعودیە وڵاتێکی دەوڵەمەندە بە نەوت، لە ساڵانی چلەکانەوە بەردەوام بوو بەیەکێک لە ھاوپەیمانەکانی ئەمریکا ھەروەھا لەبەرئەوەشی کە سعودیە دژی داگیرکاری عێراق بۆسەر کوەیت ھەڵوێستی دەرکردبوو. ئەمریکا لەگەڵ گرووپێک لە ھاوپەیمانەکانی لە نێویاندا میسڕ، سووریا و چیکۆسلۆڤاکیا، بەیەکەوە ژمارەیەکی زۆر لە چەک و ھێزیان گەیاندە سەر سنووری سعودیە بەرامبەر بە سنووری عێراق و کوەیت، ئەمەش بۆ دەورەدانی سووپای عێراقی بوو. لەماوەی دانووستاندنەکاندا، سەددام دۆزی [[فەلەستین|فەڵەستینی]] زیندوو کردەوە بە بەڵێندان بەوەی کە ھێزەکانی لە کوەیت دەکشێنێتەوە، بەو مەرجەی [[ئیسرائیل]] واز لە [[کەناری ڕۆژاوا]]، [[بەرزایییەکانی جۆلان]] و [[غەززە|کەرتی غەززە]] بھێنێت. داواکارییەکەی سەددام وڵاتانی عەرەبی لەگەڵ ئەمریکا و ھاوپەیمانەکانی لەسەر دۆسیەی فەلەستین دابەشکرد. پاشان، سەددام دواکات و دەرفەتی ئەنجومەنی ئاساییشی نەتەوە یەکگرتووەکانی پشتگوێ خست. ئەمریکا و ھاوپەیمانەکانی دەستیان کرد بە ھێرشکردنە سەر عێراق لەڕێگای ڕۆکێت و فڕۆکەوە. وێڕای ئەوەی ئیسرائیل لەلایەن عێراقەوە بە ئامانج گیرابوون، بەڵام لەم شەڕەدا بێدەنگیان نواند ئەمەش بۆ ئەوەی وڵاتە عەرەبییەکان لە ھاوپەیمانیکردن لەگەڵ ئەمریکا نەکشێنەوە. لە شوباتی ١٩٩١، ئەمریکا و بەریتانیا توانیان کوەیت تاکوو ڕووباری [[فورات]] لە ھێزە عێراقییەکان پاک بکەنەوە.<ref>http://milmag.com/2011/02/battle-at-rumaila/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131224094412/http://milmag.com/2011/02/battle-at-rumaila/ |date=٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣}} Retrieved 9 January 2017</ref> لە کۆتایی جەنگەکە ھێزە عێراقییەکان نەیانتوانی بەرگەی ھێرشەکانی ئەو ھاوپەیمانییە بگرن کە لەدژیان پێکھاتبوو، لە ئەنجامدا ١٧٥ ھەزار عێراقی دەستگیرکران و ٨٥ ھەزاریش بوونە قوربانی جەنگەکە. دواتر لەکاتی پڕۆسەی ئاگربەستدا، سەددام ڕازی بوو بەوەی کە چەکە بایلۆژییەکانی پارچە بکات ھەروەھا ڕێگەی بەنوێنەرانی نەتەوە یەکگرتووەکاندا کە لێکۆڵینەوە لەو ناوچانە بکەن کە چەکی لێبووە. گەمارۆی بازرگانی لەسەر عێراق وەک خۆی مایەوە، لەدوای تەواوبوونی جەنگەکە، سەددام سەرکەوتنی خۆی ڕاگەیاند لەو جەنگە لەبەردەمی گەلی عێراق. == دوای شەڕی کەنداو == [[پەڕگە:Saddam_Hussein_in_1996.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Saddam_Hussein_in_1996.png|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddam_Hussein_in_1996.png%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} حوسێن لە ساڵی ١٩٩٦.]] لەدوای جەنگەکە، ڕێگە بۆ گرووپە نەتەوەیی و ئاینییەکانی عێراق کرایەوە کە لەژێر ئەو کۆت و بەندەی دەسەڵاتی سەددام جوڵە بکەن. کورد و شیعەکانی عێراق بوونە ھەڕەشە لەسەر جێگیریی دەسەڵاتی حکوومەتەکی سەددام حوسێن. ڕاپەڕینی کوردەکان لە باکووری عێراق و شیعەکانیش لە باشوور و ناوەڕاستی عێراق دەستیپێکرد. ڕاپەڕینەکانی بەھاری ١٩٩١، وایکرد ١٠٠ ھەزار بۆ ١٨٠ ھەزار کەس ببنە قوربانی، کە زۆربەیان کەسانی سڤیل بوون.<ref>{{Cite news |url=https://articles.latimes.com/2006/jun/05/world/fg-graves5 |title=2 Mass Graves in Iraq Unearthed |last=Moore |first=Solomon |date=5 June 2006 |work=Los Angeles Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20171011223705/http://articles.latimes.com/2006/jun/05/world/fg-graves5 |archive-date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=23 September 2018}}</ref> وێڕای ئەوەی ئەمریکا ھانی ڕاپەڕینی دژی سەددامی دەکرد، بەڵام ھیچ یارمەتییەکی گرووپە یاخییەکانی نەدەدا. ئێران کە ھاوسۆزی گرووپە یاخیبووە شیعەیییەکان بوو، بەڵام لە ھەمان کاتدا حەزی بە ھەڵگیرساندنی جەنگێکی دیکە نەبوو لەگەڵ عێراق. تورکیا دژایەتی خۆی بۆ ھەر سەربەخۆبوونێکی کورد دەربڕی، سعودیە و وڵاتانی دیکەی عەرەبی لە شۆڕشێکی دیکەی شیعەکان دەترسان. دواتر سەددام لە سەرکوتکردنی گرووپە یاخییبوەکان سەرکەوتنی بەدەستھێنا، بەڵام نەیتوانی وڵات بگەڕێنێتەوە دۆخی خۆی لە بواری ئابووری و سەربازی لە قۆناغی دوای جەنگی کەنداو.<ref name="PIRRR6"/> سەددام ئەو سەرکەوتنەی بەبردنەوە دانا لەبەرامبەر ھێزەکانی ئەمریکا، ئەمەش وایکرد وێنەی سەددام خۆشەویست بێت لەناو جیھانیی عەرەبی، بەتایبەت ئەوانەی نەیاری ئەمریکا بوون.<ref name="PIRRR6"/> سەددام لەوکاتەدا وەک کەسێکی ئیسلامیی و دڵسۆزی ئایینیش دەرکەوت. دوابەدوای ئەوە، بەشێک لە یاساکانی شەریعە لەناو وڵاتدا کاریان پێکرا ھەروەھا درووشمی خودا گەورەیە (اللە اکبر)، بە دەستنووسی سەددامەوە خرایە سەر ئاڵای عێراق. سەددام [[قورئان|قورئانێکیشی]] بە خوێنی خۆیەوە دروستکرد، قورئانەکە بە ٢٧ لیتر لە خوێنی سەددام نووسرا، سەددام ئەوکارەی بۆ سوپاسکردنی خودا کرد لە بەرامبەر پاراستنی لە چەند ڕووداو و پلانێکی مەترسیدار.<ref name="BBC-2000">[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/monitoring/media_reports/941490.stm "Iraqi leader's Koran 'written in blood'"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170810135941/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/monitoring/media_reports/941490.stm |date=١٠ی ئابی ٢٠١٧}}. BBC News, 25 September 2000</ref> === پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان و گەمارۆ لەسەر عێراق === [[پەڕگە:Iraq,_Saddam_Hussein_(222).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Iraq,_Saddam_Hussein_(222).jpg|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3AIraq%2C_Saddam_Hussein_%28222%29.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} لە کانوونی دووەمی ٢٠٠١، لەکاتی پێشکەشکردنی پەیامێکی تەلەفزیۆنیی.]] لەگەڵ دەستپێکی داگیرکردنی کوەیت لەلایەن عێراقەوە ئەوا گەمارۆ خرایە سەر عێراق و لەسەری لانەبردرا، ھاوردەکردنی نەوتی عێراق بلۆککرا. لە نەوەدەکان، [[نەتەوە یەکگرتووەکان]] سزا و گەمارۆکانی سووککرد بەبەرچاوگرتنی دۆخی خراپیی ھاوڵاتیانی عێراق. ژمارەیەک لە خەڵکی ناوەڕاست و باشووری عێراق بەھۆی گەمارۆکانەوە بوونە قوربانی و مردن.<ref>{{Cite web |date=12 August 1999 |title=Iraq surveys show 'humanitarian emergency' |url=http://www.unicef.org/newsline/99pr29.htm |access-date=29 November 2009 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٧ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170924111346/https://www.unicef.org/newsline/99pr29.htm |بەستەری شکاو=no }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090806193122/http://www.unicef.org/newsline/99pr29.htm |date= ٦ی ئابی ٢٠٠٩ }}</ref><ref name="Spagat">{{بیرخستنەوەی گۆڤار |url=http://personal.rhul.ac.uk/uhte/014/Truth%20and%20Death.pdf |title=Truth and death in Iraq under sanctions |first=Michael |last=Spagat |date=September 2010 |journal=[[Significance (journal)|Significance]] |volume=7 |issue=3 |pages=116–120 |doi=10.1111/j.1740-9713.2010.00437.x |access-date=17 February 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180711190050/http://personal.rhul.ac.uk/uhte/014/Truth%20and%20Death.pdf |archive-date=11 July 2018 |url-status=dead}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی گۆڤار |last=Rubin |first=Michael |title=Sanctions on Iraq: A Valid Anti-American Grievance? |journal=[[Middle East Review of International Affairs]] |volume=5 |issue=4 |url=http://www.iraqwatch.org/perspectives/meria-rubin-sanctions-1201.htm |pages=100–115 |date=December 2001 |authorlink=Michael Rubin |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121028003924/http://www.iraqwatch.org/perspectives/meria-rubin-sanctions-1201.htm |archivedate=28 October 2012 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121028003924/http://www.iraqwatch.org/perspectives/meria-rubin-sanctions-1201.htm |date=٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref> لە ٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٦، حکوومەتەکەی سەددام بە پێشنیاریی ١٩٩٢ی نەتەوە یەکگرتووەکان ڕازی بوون لەسەر [[پڕۆگرامی نەوت بەرامبەر خۆراک]]، کە بەپێی ئەم پڕۆگرامە ڕێگا بە عێراق دەدرا لەبەرامبەر ناردنی نەوت خۆراک و پێداویستییە تایبەتیی و پزیشکییەکان وەربگرێت. پەیوەندی عێراق و ئەمریکا لەدوای جەنگی کەنداو ھەر بە ھەستیاری مایەوە. ئەمریکا لە ڕۆژی ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٩٣، مووشەکێکی ئاراستەی عێراق کرد بۆ بەئامانج گرتنی بنکەی سەرەکی دەزگای ھەواڵگریی عێراق لە بەغدا. ئەمریکا بەردەوام عێراقی تۆمەتباردەکرد بە شکاندنی ئاگربەستەکەی جەنگی کەنداو ئەمەش بەبەردەوامی پێدان بۆ دروستکردنی چەکی گەورەی لەناوبەر و ئەو چەکانەی کە قەدەغەکراون. لە ساڵی ١٩٩٨، بیل کلینتۆن سەرۆککۆماری ئەمریکا فرمانی دا بەبەردەوامیپێدانی گەمارۆ ئابوورییەکان و ھێرشی ئاسمانی بۆسەر ناوچەی دژەفڕینی عێراق، ئەم ئۆپەراسیۆنە ناوی نرا ئۆپەراسیۆنی ڕیوی بیابان، ئەمەش بۆئەوەبوو کە لەناوخۆی عێراق لایەنەکان ھەوڵی لەقکردن و ھاتنە شوێنی سەددام بدەن. ئەفسەری پێشووی دەزگای سی ئای ئەی، ڕۆبێرت بایر لە ڕاپۆرتێکی ئاماژەی بەوەدا کە ئەو ھەوڵیداوە بۆ تیرۆرکردنی سەددام حوسێن لە ساڵی ١٩٩٥.<ref>{{Cite web |date=10 January 2015 |title=Not My Job: Former CIA Officer Robert Baer Gets Quizzed On Bears |url=https://www.npr.org/2015/01/10/376096789/not-my-job-former-cia-officer-robert-baer-gets-quizzed-on-bears |access-date=29 September 2015 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٧ی ئابی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200807100531/https://www.npr.org/2015/01/10/376096789/not-my-job-former-cia-officer-robert-baer-gets-quizzed-on-bears |بەستەری شکاو=no}}</ref> ھەروەھا ھەوڵێکی زۆریدا بۆ ئەوەی کودەتای سەربازیی لە عێراق ڕووبدات.<ref>{{Cite web |date=16 May 2003 |title=The CIA And the Coup That Wasn't |url=https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/2003/05/16/the-cia-and-the-coup-that-wasnt/0abfb8fa-61e9-4159-a885-89b8c476b188/ |access-date=29 September 2015 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٢ی ئازاری ٢٠١٦ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160312144241/https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/2003/05/16/the-cia-and-the-coup-that-wasnt/0abfb8fa-61e9-4159-a885-89b8c476b188/ |بەستەری شکاو=no}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٢، دادناسانی نەمسا لێکۆڵینەوەیەکیان دەستپێکرد لەسەر گواستنەوەی پارە لەلایەن حکوومەتی سەددام لەگەڵ ڕودۆلف ئدلینگەر، کەسایەتی سیاسیی ناو حیزبی پارتی سۆسیال دیموکراتی نەمسا لەمەڕ سپیکردنەوەی پارە و گواستنەوەی پارە بەڕێگایەکی نایاسایی دژ بە یاساکانی نەمسا.<ref name="format">{{Cite news |url=http://www.news.at/articles/0243/10/43765/format-staatsanwalt-fritz-edlinger |title=FORMAT: Staatsanwalt ermittelt gegen Fritz Edlinger |date=23 October 2002 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131003041356/http://www.news.at/articles/0243/10/43765/format-staatsanwalt-fritz-edlinger |archive-date=3 October 2013 |url-status=dead}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٥، ڕۆژنامەنووسێکی نەمسایی ئەوەی ڕاگەیاند کە ڕودۆلف ئدلینگەر بڕی ١٠٠ ھەزار دۆلاری لە کۆمپانیاکەی سەددام وەرگرتووە وەکو بەخشیش بۆئەوەی کۆمپانیا نەمسایییەکان وەبەرھەمھێنان بکەن لە عێراق.<ref name="pfeifer">{{Cite news |url=http://www.z-word.com/uploads/assets/documents/KP%20WEB%20UPLOAD_d4e6FprY.pdf |title=Victim Competition: Antisemitism and the Austrian Left |last=Karl Pfeifer |date=December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110511164716/http://www.z-word.com/uploads/assets/documents/KP%20WEB%20UPLOAD_d4e6FprY.pdf |archive-date=11 May 2011 |url-status=dead |access-date=١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110511164716/http://www.z-word.com/uploads/assets/documents/KP%20WEB%20UPLOAD_d4e6FprY.pdf |archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١١ |deadurl=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110511164716/http://www.z-word.com/uploads/assets/documents/KP%20WEB%20UPLOAD_d4e6FprY.pdf |date=١١ی ئایاری ٢٠١١ }}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٢، یەکێتیی ئەورووپا ڕێگەچارەیەکی پێشنیارکرد کە لەلایەن کۆمسیۆنی مافەکانی مرۆڤی یەکێتییەکە ئامادەکرابوو و ئاماژەی بەوەدەکرد کە لە عێراق ھیچ بەرەوپێشچوونێک نییە لە چارەسەرکردنی قەیرانی مافەکانی مرۆڤ. حکوومەتەکەی سەددام تەواوی ڕاپۆرت و چارەسەرییەکەی بەتووندی ڕەتکردەوە کە ئاماژەشی بەوەدەکرد کە دەستدرێژی سێکسی وەک ئامرازێکی توندووتیژی لەکاتی جەنگ لە عێراق بەکارھاتووە.<ref>{{Cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/1940050.stm |title=UN condemns Iraq on human rights |date=19 April 2002 |work=BBC News |archive-url=https://web.archive.org/web/20200806223334/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/1940050.stm |archive-date=٦ی ئابی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref> == داگیرکردنی ٢٠٠٣ی عێراق == [[پەڕگە:SaddamStatue.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:SaddamStatue.jpg|ڕاست|وێنۆک|ھێنانە{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddamStatue.jpg%7C%DA%95%D8%A7%D8%B3%D8%AA%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%DA%BE%DB%8E%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%95 |date=ئابی ٢٠٢١ }} خوارەوەی پەیکەری سەددام لەکاتی کەوتنی بەغدا، ٢٠٠٣.]] چەند ئەندامێکی کۆمەڵگای نێودەوڵەتی، بەتایبەت ئەمریکا بەردەوام چاویان لە سەددام بوو وەک ھەڕەشەیەک لەسەر جێگیریی ناوچەکە. لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٢، [[جۆرج دەبلیوو بوش|جۆرج دەبلیوو بۆش]] لە وتارێکیدا لە کۆنگرێسی ئەمریکا ئاماژەی بەوەکرد کە میحوەری وڵاتانی شەڕ لە [[عێراق]]، [[ئێران]] و [[کۆریای باکوور]] پێکدێت. زیاتر لەوەش بۆش ئەوەی ڕاگەیاند کە ئەگەری ھەیە ھێرشی سەربازیی بکەنە سەر عێراق، چونکە حکوومەتی عێراق ھەڕەشە بەوەی خەریکی دروستکردنی چەکی لەناوبەر و کیمایین بۆ زیاتر لە دە ساڵ.<ref>{{cite speech|first=George W.|last=Bush|date=29 January 2002|location=Washington, D.C.|url=https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/stateoftheunion/2002/index.html|title=State of the Union|accessdate=31 December 2006}}</ref><ref>{{Cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/1790537.stm |title=Full text: State of the Union address |last=George W. Bush |date=30 January 2002 |work=BBC News |archive-url=https://web.archive.org/web/20090525115853/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/1790537.stm |archive-date=٢٥ی ئایاری ٢٠٠٩ |dead-url=no |access-date=31 December 2006}}</ref> لەدوای تێپەڕاندنی [[بڕیارنامەی ١٤٤١ی ئەنجومەنی ئاسایش]]، کە داوایدەکرد عێراق ھاوکاری چالاکانە، بەخێرایی و بێمەرج پێشکەش بە نەتەوەیەکگرتووەکان بکات کە پشکنینەکانی دەستپێبکات لە بوونی چەکی لەناوبەر لەناوخۆی عێراق،<ref>{{Cite news |url=http://www.cnn.com/2003/US/01/27/sprj.irq.transcript.blix/ |title=CNN Transcript of Blix's remarks |date=27 January 2003 |publisher=Cnn.com |archive-url=https://web.archive.org/web/20200915005627/http://www.cnn.com/2003/US/01/27/sprj.irq.transcript.blix/ |archive-date=١٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=5 August 2010}}</ref> سەددام ڕێگای بە نەتەوە یەکگرتووەکان دا کە پشکنینەکانی بە ڕابەرایەتی پشکنەر ھانز بلیکس ئەنجام بدات. لە تشرینی دووەمی ٢٠٠٢، نەتەوە یەکگرتووەکان لە ڕاپۆرتی پشکنەرەکان ئاماژەی پێدرا کە ھیچ چەکێک نەدۆزراوەتەوە، لە ڕاپۆرتەکە ئەوەش نووسرا کە عێراق ھاوکارێکی چالاک بوون لە گەڕانەکان بەڵام خێرانەبوون وەک لە بڕیارنامەکەی ئەنجومەنی ئاسایش داواکرابوو.<ref>{{Cite web |date=7 March 2003 |title=UN news briefing |url=https://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=6383&Cr=iraq&Cr1=inspect |access-date=5 August 2010 |publisher=Un.org |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تەممووزی ٢٠١٧ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170703085026/http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=6383&Cr=iraq&Cr1=inspect |بەستەری شکاو=no}}</ref> لە ٢٤ی شوباتی ٢٠٠٣، سەددام چاوپێکەوتنێکی لەگەڵ کەناڵی سی بی ئێس نیوز لەگەڵ پەیامنێر دان ڕاتەر ڕێکخست. چاوپێکەوتنەکە سێ کاتژمێری خایاند، سەددام ڕەتی کردەوە کە خەریکی دروستکردنی ھیچ چەکێکی کۆمەڵکووژ بووبێت دژ بە ڕێنمایییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بووبێت. سەددام ئەوەشی ڕاگەیاند کە حەزی دەکرد دیبەیتێکی تەلەفزیۆنیی ڕاستەوخۆ لەگەڵ جۆرج دەبلیوو بۆش ئەنجام بدات، کە پێشتر ئەم دیبەیتە ڕەتکرابوویەوە. ئەم چاوپێکەوتنەی سەددام یەکەم دیداری ناوبراوبوو لەدوای تێپەڕبوونی زیاتر لە دە ساڵ.<ref>{{Cite news |url=https://www.cbsnews.com/stories/2003/02/24/eveningnews/main541817.shtml |title=Behind The Scenes With Saddam |date=24 February 2003 |publisher=CBS News |archive-url=https://web.archive.org/web/20130924112935/http://www.cbsnews.com/stories/2003/02/24/eveningnews/main541817.shtml |archive-date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ |dead-url=no |access-date=31 December 2006 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130924112935/http://www.cbsnews.com/stories/2003/02/24/eveningnews/main541817.shtml |date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ }}</ref> دواتر سەددام حوسێن لە چاوپێکەوتنێکی دیکەدا ئاماژەی بەوەدا کە ئەوان وەک عێراق ڕەنگە باسی دروستکردنی چەکی لەناوبەریان کردبێت تەنیا بۆئەوەی لەبەردەم ئێران بەھێز دەربکەون.<ref>{{Cite news |url=https://www.reuters.com/article/2009/07/02/us-iran-saddam-idUSTRE56113O20090702 |title=FBI says Saddam's weapons bluff aimed at Iran |date=2 July 2009 |work=Reuters |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924142415/http://www.reuters.com/article/2009/07/02/us-iran-saddam-idUSTRE56113O20090702 |archive-date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٥ |dead-url=no |access-date=8 January 2012 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924142415/http://www.reuters.com/article/2009/07/02/us-iran-saddam-idUSTRE56113O20090702 |date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٥ }}</ref> حکوومەتی عێراقی ھەڵوەشایەوە لەگەڵ سێ حەفتە لە سەرەتای داگیرکردنی عێراق لەلایەن ئەمریکا، کە لە ڕۆژی ٢٠ی ئازاری ٢٠٠٣ دەستیپێکرد. لە سەرەتادا ھێزەکانی ئەمریکا ئەو شوێنانەیان داگیرکرد کە ھێزە عێراقییەکانی حکوومەت لێی لاواز بوون. دواتر نەمانی دەسەڵاتی سەددام بە عێراقەوە دیاربوو، بەتایبەت دوای بڵاوبوونەوەی ڤیدیۆیەکی سەددام کە وای پشان دەدا کە لە بەغدایەوە و لەگەڵ پشتیوانەکانی دەردەکەوێت. لە ٩ی نیسان، بەغدا کەوتە ژێردەستی ھێزەکانی ئەمریکا، بەدیاریکراویش بە شکاندنی پەیکەری سەددام پشاندرا،<ref>{{Cite news |url=http://www.socialistworker.co.uk/art.php?id=7107 |title=Smashing statues through the ages |newspaper=[[Socialist Worker]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20100326211523/http://www.socialistworker.co.uk/art.php?id=7107 |archive-date=26 March 2010 |access-date=13 January 2011 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100326211523/http://www.socialistworker.co.uk/art.php?id=7107 |date=٢٦ی ئازاری ٢٠١٠ }}</ref> لەوکاتە سەددام لە ھیچ شوێنێک نەدەدۆزرایەوە. == گرتن و دادگایی == === گرتن و دەستبەسەرکردن === [[پەڕگە:SaddamSpiderHole.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:SaddamSpiderHole.jpg|چەپ|وێنۆک|ساتەوەختی{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddamSpiderHole.jpg%7C%DA%86%DB%95%D9%BE%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%95%D9%88%DB%95%D8%AE%D8%AA%DB%8C |date=ئابی ٢٠٢١ }} دۆزینەوە و دەستگیرکردنی سەددام حوسێن لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکا.]] لە نیسانی ٢٠٠٣، لەحەفتەی کەوتنی بەغدا شوێنی خۆحەشاردانی سەددام ھێشتا لەژێر پرسیاردا مابوویەوە. چەندین شایەتحاڵی بینینی سەددام بڵاوکرایەوە بەڵام ھیچیان جێگای دڵنیایی و ڕاستیی نەبوون. چەندجارێکیش تۆماری دەنگی سەددام بڵاودەکرایەوە کە بانگەشەی دەسەڵات و ھێزی جەماوەری دەکرد. [[پەڕگە:Saddamcapture.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Saddamcapture.jpg|alt=|ڕاست|وێنۆک|سەددام،{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddamcapture.jpg%7Calt%3D%7C%DA%95%D8%A7%D8%B3%D8%AA%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%8C |date=ئابی ٢٠٢١ }} دوای ماوەیەکی کورت لە گیرانی.]] ناوی سەددام خرایە سەرەوەی [[پێرستی داواکراوترین عێراقییەکان لەلایەن ئەمریکا]]وە. لە تەممووزی ٢٠٠٣، کوڕەکانی عودەی و قوسەی لەگەڵ نەوەکەی مستەفا کووژران لە شەڕە تەقەیەک لەگەڵ ھێزەکانی ئەمریکا.<ref>{{Cite news |url=https://www.theguardian.com/Iraq/Story/0,,1004168,00.html |title=Dead: the sons of Saddam |last=Julian Borger and Gary Younge |date=23 July 2003 |work=The Guardian |location=UK |archive-url=https://web.archive.org/web/20201004140717/https://www.theguardian.com/world/2003/jul/23/iraq.garyyounge |archive-date=٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=16 July 2008}}</ref> لە ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٣، لە ئۆپەراسیۆنی بەرەبەیانی سوور، سەددام حوسێن لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکا گیرا ئەمەش لەدوای دۆزینەوەی لەناو چاڵێکی نزیک کێڵگەیەک بوو لە نزیک [[تکریت]]. دوای دەستگیرکردنی، سەددام گواسترایەوە بۆ بنکەی ئەمریکییەکان لە نزیک تکریت، دواتریش برایە بنکەی ئەمریکییەکان لەنزیک بەغدا. بەڵگەنامە و چاوپێکەوتنەکانی سەددام لەکاتی دەستبەسەربوونی لە بنکە ئەمریکییەکان لەلایەن ئەرشیڤی دەزگای ئێف بی ئایەوە بڵاوکرایەوە.<ref>{{Cite web |date=1 July 2009 |editor-last=Joyce Battle |title=Saddam Hussein Talks to the FBI: Twenty Interviews and Five Conversations with "High Value Detainee # 1" in 2004 |url=https://nsarchive2.gwu.edu/NSAEBB/NSAEBB279/index.htm |access-date=15 August 2018 |publisher=[[National Security Archive]] |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٦ی تەممووزی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200716144734/https://nsarchive2.gwu.edu/NSAEBB/NSAEBB279/index.htm |بەستەری شکاو=no}}</ref> لە ڕۆژی ١٤ی کانوونی یەکەم، لەلایەن [[پۆل برێمەر]] حاکمی مەدەنی عێراق، دەستگیرکردنی سەددام لە ناو کێڵگەیەکی نزیک تکریت بەفەرمی ڕاگەیەندرا.<ref>{{Cite news |url=http://www.cnn.com/2003/WORLD/meast/12/14/sprj.irq.saddam.operation/ |title=Saddam 'caught like a rat' in a hole |date=14 December 2003 |publisher=CNN |archive-url=https://web.archive.org/web/20200817215345/https://www.cnn.com/2003/WORLD/meast/12/14/sprj.irq.saddam.operation/ |archive-date=١٧ی ئابی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=16 July 2008}}</ref> بریمەر گرتەیەکی ڤیدیۆیی لەکاتی دەستبەسەرکردنی سەددام پشاندا. لە ڤیدیۆیەکە، سەددام بە ڕیشێکی زۆرەوە و جیاواز لە دەرکەوتنە دیارەکانی دەرکەوت. لەلایەن ئەمریکاوە ئەوە پشتڕاستکرایەوە کە تەندرووستی سەددام باشە. برێمەر ئەوەشی ئاشکراکرد کە نیازیان ھەیە سەددام بخەنە ناو دادگایییەکەوە، بەڵام ھێشتا بڕیاردان لەسەر چۆنییەتی و وردەکارییەکانی دەرنەچووە. ئەو عێراقی و ئەمریکییانەی کە لەوکاتە قسەیان لەگەڵ سەددام کردبوو، ئەوەیان درکاند کە سەددام ھێشتا متمانەی بەخۆیەوە و خۆی بە سەرکردە دەزانێت.<ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2006/12/30/world/middleeast/30saddam.html?pagewanted=all |title=Saddam Hussein, Defiant Dictator Who Ruled Iraq With Violence and Fear, Dies |date=30 December 2006 |work=New York Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20191228093014/https://www.nytimes.com/2006/12/30/world/middleeast/30saddam.html?pagewanted=all |archive-date=٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ |dead-url=no |access-date=2 September 2014}}</ref> [[پەڕگە:Saddam_Hussein_at_trial,_July_2004.JPEG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Saddam_Hussein_at_trial,_July_2004.JPEG|وێنۆک|سەددام{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddam_Hussein_at_trial%2C_July_2004.JPEG%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D8%B3%DB%95%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%85 |date=ئابی ٢٠٢١ }} حوسێن لەکاتی قسەکردن بۆ دادگا.]] ڕۆژنامەی [[تابلۆید]]ی «دە سەنی» بەریتانی وێنەیەکی سەددامی لەسەر ڕووپەری یەکەمی ڕۆژنامەکەی بڵاوکردەوە کە بە شۆرتێکی سپی دەردەکەوتبوو. لە وێنەکانی دیکەی دیوی ناوەوەی ڕۆژنامەکە، وێنەی سەددام دانرابوو کە خەریکی شووشتنی بێجامە و شوێنی پێخەفەکەی بوو. حکوومەتی ئەمریکا بڵاوکردنەوەی ئەو وێنانەی بە سەرپێچی ڕێککەوتننامەی ژنێف دانا، و بڕیاریاندا کە لێکۆڵینەوە لە دەرچوونی ئەو وێنانە بکەن.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4565505.stm Saddam underwear photo angers U.S.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200807060811/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4565505.stm |date= ٧ی ئابی ٢٠٢٠}} BBC May 2005</ref><ref>{{Cite news |url=http://www.cnn.com/2005/WORLD/meast/05/20/saddam.photos/ |title=Pentagon vows to probe Saddam photos |date=21 May 2005 |publisher=CNN |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227144741/http://www.cnn.com/2005/WORLD/meast/05/20/saddam.photos/ |archive-date=٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ |dead-url=no |access-date=22 October 2007}}</ref> لەوکاتەدا سەددام لێکۆڵینەوەی لەگەڵدا دەکرا لەلایەن جۆرج پیرۆ، نوێنەری دەزگای ئێف بی ئای.<ref>{{Cite news |url=https://www.cbsnews.com/stories/2008/01/24/60minutes/main3749494.shtml |title=Interrogator Shares Saddam's Confessions |last=Pelley |first=Scott |date=27 January 2008 |publisher=[[CBS News]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20130924094030/http://www.cbsnews.com/stories/2008/01/24/60minutes/main3749494.shtml |archive-date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ |dead-url=no |access-date=8 February 2008 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130924094030/http://www.cbsnews.com/stories/2008/01/24/60minutes/main3749494.shtml |date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ }}</ref> ئەو زیندانەی کە سەددامی لێ بوو لە جۆری ڤی ئای سی بوو «واتە تاوانباری زۆر گرنگ»، لە زیندانەکە ڕێگە بە سەددام درا کە باخچەیەکی بچووک بۆخۆی بڕووێنێت. سەددام لە دوا ڕۆژەکانی خەریکی نووسینی شیعر بوو، ھەروەھا لە کۆتا ڕۆژەکانی پێش لەسێدارەدانی ئەوا لە بارەی میراتی خۆی و چۆنییەتی نووسینەوەی مێژوو قسەی کردووە.<ref name="VIC">{{Cite news |url=http://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/03/27/hussein.journal/index.html |title=Tour of prison reveals the last days of Saddam Hussein |date=27 March 2008 |publisher=CNN |archive-url=https://web.archive.org/web/20191223143714/http://edition.cnn.com/2008/WORLD/meast/03/27/hussein.journal/index.html |archive-date=٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ |dead-url=no |access-date=16 July 2008}}</ref> === دادگایی === لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٠٤، سەددام و یانزدە لە گەورە سەرکردەکانی حیزبی بەعس ڕادەستی حکوومەتی عێراق کران بۆ ئامادەبوونیان لە دادگایەک لەبارەی تاوانەکانیان لەدژی مرۆڤایەتی. دوای چەند حەفتەیەک، سەددام حوکمی لەسێدارەدانی بۆ دەرچوو بەھۆی تاوانی کۆمەڵکووژی دوجەیل لە ساڵی ١٩٨٢، ھەروەھا بە تۆمەتی کوشتنی ١٤٨ کەس، لەپاڵ دەستدرێژی و توندوتیژی لەسەر ژنان و منداڵان.<ref name="HRW1">{{Cite web |date=19 November 2006 |title=Judging Dujail |url=https://www.hrw.org/en/node/11112/section/1 |access-date=14 December 2009 |website=[[Human Rights Watch]] |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20150101065520/http://www.hrw.org/en/node/11112/section/1 |بەستەری شکاو=no}}393 members of the pro Iranian Dawa Party (a banned organisation) were arrested as suspects of which 148, including ten children, confessed to taking part in the plot. It is believed more than 40 suspects died during interrogation or while in detention. Those arrested who were found not guilty were either exiled if relatives of the convicted or released and returned to Dujail. Only 96 of the 148 condemned were actually executed, two of the condemned were accidentally released while a third was mistakenly transferred to another prison and survived. The 96 executed included four men mistakenly executed after having been found not guilty and ordered released. The ten children were originally believed to have been among the 96 executed, but they had in fact been imprisoned near the city of Samawah.</ref><ref>{{Cite news |url=http://news.softpedia.com/news/Saddam-Formally-Charged-23683.shtml |title=Saddam Formally Charged |date=15 May 2006 |publisher=Softpedia |archive-url=https://web.archive.org/web/20070830040133/http://news.softpedia.com/news/Saddam-Formally-Charged-23683.shtml |archive-date=30 August 2007 |access-date=2 January 2007 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070830040133/http://news.softpedia.com/news/Saddam-Formally-Charged-23683.shtml |date=٣٠ی ئابی ٢٠٠٧ }}</ref> لەکاتی دادگایییەکە، سەددام و پارێزەرەکەی داوایان دەکرد کە ھێشتا سەددام بە سەرۆکی شەرعی عێراق بانگبکەن،<ref>{{Cite news |url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,187923,00.html |title=Judge Closes Trial During Saddam Testimony |date=15 March 2006 |publisher=Fox News |archive-url=https://web.archive.org/web/20110202053302/http://www.foxnews.com/story/0,2933,187923,00.html |archive-date=٢ی شوباتی ٢٠١١ |dead-url=no |access-date=31 December 2006 |url-status=dead}}</ref> بەشێک لە پارێزەرەکانی سەددام ھەوڵی تیرۆرکردنیان درا، چەندجارێک سەرۆکی دادگا گۆڕدرا. لە ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٦، سەددام حوسێن تاوانی دژ بە مرۆڤایەتی بەسەردا ساغ بوویەوە، [[سزای مەرگ|حوکمی لەسێدارەدانی تاکوو مردنی]] بۆ دەرچوو. ھەریەکە لە بەرزان ئیبراھیم تکریتی و عەواد بەندەر، کە سەرۆکی دادگای شۆڕش بوو لە ساڵی ١٩٨٢، بەھەمان سزا و تۆمەتی سەددامیان بەسەردا جێبەجێکرا.<ref>{{Cite news |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/26/AR2006122600297_pf.html |title=Iraq court upholds Saddam death sentence |last=Mariam Karouny and Ibon Villelabeitia |date=26 December 2006 |work=The Washington Post |agency=Reuters |archive-url=https://web.archive.org/web/20171011162119/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/26/AR2006122600297_pf.html |archive-date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=12 November 2008}}</ref> بەرزان و عەواد لە ڕۆژی ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ لەسێدارەدران.<ref>{{Cite news |url=http://www.cnn.com/2007/WORLD/meast/01/14/iraq.executions.ap/index.html |title=Report: Hussein's half-brother, other co-defendant hanged |date=15 January 2007 |work=CNN.com |archive-url=https://web.archive.org/web/20070116061937/http://www.cnn.com/2007/WORLD/meast/01/14/iraq.executions.ap/index.html |archive-date=16 January 2007 |access-date=16 January 2007 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070116000000/http://www.cnn.com/2007/WORLD/meast/01/14/iraq.executions.ap/index.html |date=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ }}</ref> == لەسێدارەدان == سەددام لەیەکەم ڕۆژی [[جێژنی قوربان|جەژنی قوربان]]، لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ بە پەتێک سێدارە درا، ئەمەش وێڕای ئەوەی ناوبراو داوای کردبوو بە گولە بکوژرێت.<ref>{{Cite news |url=http://news.sky.com/skynews/article/0,,30000-1228824,00.html |title="I Want a Firing Squad", Web |date=5 November 2006 |publisher=Sky News |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011232542/http://news.sky.com/skynews/article/0%2C%2C30000-1228824%2C00.html |archive-date=11 October 2007 |access-date=7 March 2007 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011232542/http://news.sky.com/skynews/article/0%2C%2C30000-1228824%2C00.html |date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٧ }}</ref> سەددام لە کامپی داد لە کازمیە، باکووری ڕۆژھەڵاتی بەغدا لە سێدارە درا. لە کۆتا ساتەکانی لە سێدارەدانی، سەددام جار و نیوێک شەھادەی موسڵمانەنی خوێندووە، لە جاری دووەمیدا لە نیوەی شەھادەکەی بووە کاتێک لە سێدارە دراوە.<ref>{{Cite web |date=1 January 2007 |title=How Saddam died on the gallows |url=http://www.theguardian.com/world/2007/jan/01/iraq.iraqtimeline |access-date=٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ |website=the Guardian |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200920022138/https://www.theguardian.com/world/2007/jan/01/iraq.iraqtimeline |بەستەری شکاو=no}}</ref> سعودیە ئیدانەی ئەنجامدانی لە سێدارەدانی سەددامی کرد لە ڕۆژێکی پیرۆزدا. ڕۆژ، شێواز و جێبەجێکردنی لە سێدارەدانی سەددام لە جیھانی ئیسلامیدا وەک ڕووداوێکی شۆک و سوپرایز دەرکەوت، بەشێک لە سەرکردەکانی جیھانی ئیسلامی ڕێزیان بۆ سەددام نواند.<ref>{{Cite news |url=https://www.theguardian.com/world/2006/dec/31/iraq.peterbeaumont |title=Frame by frame: last moments of a tyrant |last=Temko |first=Ned |date=31 December 2006 |work=The Observer |last2=Beaumont |first2=Peter |language=en-GB |issn=0029-7712 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200807071038/https://www.theguardian.com/world/2006/dec/31/iraq.peterbeaumont |archive-date=٧ی ئابی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=13 December 2017}}</ref> گرتەی کاتی لە سێدارە دانی سەددام بە مۆبایلێک گیرا، لە گرتەکە ئەوە بینرا کە ئەو کەسانەی سەددامیان برد بۆ پەتی سێدارە ئەوا سووکایەتیان بەناوبراو کرد. ڤیدیۆیەکە لەماوەیەکی کورتدا لەسەر ئینتەرنێت لە سەرتاسەری جیھان بڵاوبوویەوە و بووە باس و خواسێکی جیھانیی.<ref>{{Cite news |url=http://www.ibtimes.com/articles/20070102/saddam-web-tv.htm |title=Saddam Execution Images Shown on TV, Web |last=Bauder, David |date=2 January 2007 |work=International Business Times |archive-url=https://web.archive.org/web/20080205073754/http://www.ibtimes.com/articles/20070102/saddam-web-tv.htm |archive-date=5 February 2008 |access-date=2 January 2006 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080205073754/http://www.ibtimes.com/articles/20070102/saddam-web-tv.htm |date= ٥ی شوباتی ٢٠٠٨ }}</ref> دواتر باسی ئەوەشکرا کە لەدوای لە سێدارە درانی ئەوا شەش چەقۆ لە لاشەی سەددام دراوە.<ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/iraq/article5058550.ece |title=Saddam Hussein's body was stabbed in the back, says guard |last=Haynes, Deborah |date=1 November 2008 |work=The Times |location=London |archive-url=https://www.webcitation.org/60qeUGWsc?url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/iraq/article5058550.ece |archive-date=١١ی ئابی ٢٠١١ |dead-url=no |access-date=1 November 2008}}</ref> سەددام لە ڕۆژی ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦، لە شوێنی لەدایکبوونی لە تکریت نێژرا، سەددام ٣ کیلۆمەتر دوورتر لە کوڕەکانی نێژرا.<ref name="burial">{{Cite news |url=https://www.nbcnews.com/id/11669236 |title=Tribal chief: Saddam buried in native village |date=30 December 2006 |agency=Reuters |archive-url=https://web.archive.org/web/20200912033029/http://www.nbcnews.com/id/11669236 |archive-date=١٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |dead-url=no |access-date=30 December 2006}}</ref> لە ئابی ٢٠١٥، لەکاتی شەڕی داعش لە عێراق ئەوا مەزاری سەددام ڕووخێندرا.<ref>{{Cite web |date=16 March 2015 |title=Iraq conflict: Saddam's tomb destroyed in Tikrit fighting – BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-31901568 |access-date=29 March 2017 |publisher=Bbc.com |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی تەممووزی ٢٠١٨ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20180701192257/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-31901568 |بەستەری شکاو=no}}</ref> بە لە ڕووخانی مەزارەکەی، سەرچاوەکانی ھەواڵ لە ساڵی ٢٠١٤ ئەوەیان ڕاگەیاند کە گۆڕی سەددام بۆ شوێنێکی شاراوە لەلایەن چەند تیرە و عەشیرەتێکی ناوچەکە بۆ شوێنێکی نھێنی گواستراوەتەوە.<ref>{{Cite news |url=https://www.reuters.com/article/us-iraq-security-saddam-idUSKBN0G61GM20140806 |title=Saddam's allies moved his corpse, fearful Shi'ite militias would harm it: tribal leader |last=Rasheed |first=Ahmed |date=6 August 2014 |work=Reuters |archive-url=https://web.archive.org/web/20171011070926/https://www.reuters.com/article/us-iraq-security-saddam-idUSKBN0G61GM20140806 |archive-date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no |access-date=29 March 2017}}</ref> == ھاوسەرگیری و پەیوەندی خێزانییەکان == [[پەڕگە:Saddam-family-Pre1995.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/پەڕگە:Saddam-family-Pre1995.jpg|وێنۆک|وێنەی{{بەستەری مردوو|url=https://en.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3ASaddam-family-Pre1995.jpg%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%86%DA%A9%7C%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%DB%8C |date=ئابی ٢٠٢١ }} خێزانی سەددام، ناوەڕاستی ساڵانی ھەشتاکان.]] * سەددام لە ساڵی ١٩٦٣، ھاوسەرگیری لەگەڵ [[ساجیدە تەلفاح]] کرد.<ref name="Sheri & Bob Stritof2">{{Cite news |url=http://marriage.about.com/od/infamous/p/saddamhussein.htm |title=Marriages of Saddam Hussein |last=Sheri & Bob Stritof |date=1 January 2004 |publisher=About.com |archive-url=https://www.webcitation.org/60qYFVSYJ?url=http://marriage.about.com/od/infamous/p/saddamhussein.htm |archive-date=١١ی ئابی ٢٠١١ |dead-url=yes |access-date=28 February 2010}}</ref> ساجیدە کچە خاڵی سەددام، واتە [[خەیروڵڵا تەلفاح]]ە، کە ھەر خاڵی سەددامی گەورەکرد. ھاوسەرگیرییەکەیان ھەر لەمنداڵییەوە ڕێکخرا، ئەوکاتە سەددام تەمەنی پێنج ساڵان ھەروەھا ساجیدەش حەوت ساڵان بوو. سەددام و ساجیدە لە میسر لەیەکتری مارەبڕان ئەمەش لەوکاتەی لە عێراق دوورخرابوویەوە، دواتر لە ساڵی ١٩٦٣ کە گەڕانەوە ئەوا ھاوسەرگیرییەکەیان کرد.<ref>{{Cite book |last=Karsh |first=Efraim |title=Saddam Hussein: A Political Biography |url=https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars |last2=Rautsi |first2=Inari |publisher=[[Grove Press]] |year=2002 |isbn=978-0-8021-3978-8 |page=[https://archive.org/details/saddamhusseinpol0000kars/page/20 20] |author-link=Efraim Karsh}}</ref> ** [[عودەی سەددام حوسێن|عودەی حوسێن]] (١٩٦٤–٢٠٠٣)، کوڕە گەورەی سەددام و ساجیدە بوو، ئەو ھەریەکە لە [[یەکێتیی تۆپی پێی عێراق]]ی، کۆمەڵەی فیداییانی سەددام حوسێن، لەگەڵ چەند دەزگایەکی میدیایی لە ناویاندا [[تەلەفزیۆنی عێراق]] و [[ڕۆژنامەی بابل]]ی بەڕێوەدەبرد. عودەی کوڕە دڵخوازەکەی سەددام بوو، وادانرابوو کە ببێتە شوێنگرەوەی ئەو، بەڵام بەھۆی ڕەفتارەکانییەوە ئەوا ئەو ھەستەی سەددام بۆ عودەی نەما. عودەی بەرپرسیاربوو لە تەقینەوەی چەندین ئوتومبێل و [[دەستدرێژیی سێکسی|دەستدرێژی سێکسی]] لە [[بەغدا]]، ھەروەھا ئەوەی لە ئاھەنگێکی خانمی یەکەمی میسر [[سوزان موبارەک]]، ھەڵسا بە کووشتنی خزمەتکارە نزیککەیەی سەددام و تامکەری خواردن، [[کەمال حەننا جیجۆ]]. عودەی لە جیھانی ڕۆژاوا ناوبانگی دەرکرد، کاتێک لە [[شەڕی کەنداو]] تاڵانی و دزییەکی گەورەی لە [[کوەیت]] ئەنجامدا، لەوێ بەبەھای ملیۆنان دۆلار زێڕ، ئوتومبێل و پێداویستی پزیشکی دزی بۆ خۆی و لایەنگرانی. عودەی بەوەش ناسراوبوو کە دڵڕەقانە ڕەفتاری دەکرد لەگەڵ ئەو کەسانەی بێدڵی ئەویان دەکرد لە ناویشاندا کچە خۆشەویستەکەی، ھاوڕێکانی ئەگەر بێدڵی ئەویان کردبایە، ھەروەھا بەخراپی لەگەڵ وەرزشوانەکان دەجووڵایەوە کاتێک ئەنجامی خراپیان تۆماردەکرد، لەنموونەش دوای دەرکرانی ھەڵبژاردەی عێراق لە جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦ ئەوا سەری یاریزانەکانی سفر کرد. عودەی لەگەڵ کچی عیزەت دووری ھاوسەرگیری کرد بەڵام دوای ماوەیەکی کورت لەیەکتری جیابوونەوە، عودەی ھیچ منداڵێکی نەبوو لەو ژنە. ** [[قوسەی حوسێن]] (١٩٦٦–٢٠٠٣) دووەم کوڕی سەددام بوو، لە دوای ناوەڕاستی نەوەدەکان ئەوا بووە کوڕی دڵخوا<nowiki/>زی سەددام، بەگوێرەی سەرچاوەکان لەوە نزیکبوو ببێتە شوێنگرەوەی سەددام بەوەی دڵی باوکی بەدەستھێنابوو و ھەڵەی کە<nowiki/>متری دەکرد بەراورد بە برا گەورەکەی. قوسەی گاردی کۆماری عێراقی و ھێزەکانی ئەمن خاسی [[پەڕگە:Defense.gov News Photo 030722-A-0000W-001.jpg|وێنۆک|ڕۆژی ٢٢ی تەممووزی ٢٠٠٣، لە شەڕەتەقەیەک عودەی و قوسەی لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکاوە کوژران.]]بەڕێوەدەبرد. وابڕوا دەکرێت کە بەفرمانەکانی ئەو ھەزاران کەس لە شیعە یاخیبووەکانی کوشتبێت. قوسەی <nowiki/>جارێک ھاوسەرگیری کرد و سێ منداڵیشی ھەبوو. ** [[ڕەغد حوسێن]] (لەدایکبووی ١٩٦٨) کچە گەورەی سەددام حوسێنە، لەدوا<nowiki/>ی ڕووخانی [[ڕژێمی بەعس]]، [[عێراق]]ی بەرەو<nowiki/> [[ئەردەن]] جێھێشت، ئەمەش دوای ئەوەبوو لەلایەن بنەماڵەی شا لە ئەردەن پارێزبەندی بۆ مسۆگەرکرا، ھاوکات چەند جارێک ل<nowiki/>ەلایەن حکوومەتی عێراقی داواکراوە لەبەرامبەر چالاکییەکانی لە حیزبی بەعسی قەدەغەکراو.<ref>[http://www.cnn.com/2006/WORLD/meast/07/02/iraq.main/] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071205152841/http://www.cnn.com/2006/WORLD/meast/07/02/iraq.main/|date=5 December 2007}}</ref><ref>[http://euronews.net/create_html.php?page=detail_info&article=366962&lng=1] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930185345/http://euronews.net/create_html.php?page=detail_info&article=366962&lng=1|date=30 September 2007}}</ref> خێزانی شاھانەی ئەردەن ڕەتیان کردووەتەوە کە ڕەغد ڕادەستی عێراق بکەنەوە. ** [[ڕەنا حوسێن]] (لەدایکبووی ١٩٦٩) دووەم کچی سەددامە، وەک خوشکەکەی ڕەغد لە ئەردەن دەژی. ڕەنا لەگەڵ [[سەددام کامل|سە]][[سەددام کامل|ددام کامل]] ھاوسەرگیری کرد و چوار منداڵی ھەیە. ** [[حەلا حوسێن]] (لەدایکبووی ١٩٧٢) سێیەم و بچووکترین کچی سەددامە. ز<nowiki/>انیاری لەبارەی حەلا زۆر کەمە، لە س<nowiki/>اڵی ١٩٩٨ ھاوسەرگیری لەگەڵ ژەنەڕال کەمال مستەفا عەبدوڵڵا سوڵتان تکریتی کرد. لەدوای ٢٠٠٣، لەگەڵ منداڵ و خووشکەک<nowiki/>انی ڕوویانکردە ئەردەن. * [[سەمیرە شابەندەر]] (لەدایکبووی ١٩٤٦) دووەم ژنی سەددامە و لە ساڵی<nowiki/> ١٩٨٦ ھاوسەرگیریان کرد، بەر لەوەش <nowiki/>سەمیرە ژنی بەڕێوبەری ئەوکاتی [[ھێڵە ئاسمانیەکانی عێراق]] بوو، بەڵام دواتر بووە ھاوسەری سەددام، ھاوکات سەددام بە ز<nowiki/>ۆر سەمیرە و ھاوسەرەکەی لەیەکتری جیاکردەوە.<ref name="Sheri & Bob Stritof2"/> دوای ساڵی ٢٠٠٣، سەمیرە چووە لوبنان، ھەندێک سەرچاوە ئاماژەیان بەوەدەکرد کە شەشەمین منداڵی سەددامی لە سەمیرە بووە، بەڵام دواتر ئەوە لەلایەن ئەندامانی خێزانی سەددام ڕەتکرایەوە.<ref name="Sheri & Bob Stritof2"/> دەگوترا سەددام لەگەڵ ھەریەکە لە نیزال حەمدانی و ئیمان حویش ھا<nowiki/>وسەرگیری کردووە، بەتایبەت ئەوەی دو<nowiki/>وەمیان لە ساڵی ٢٠٠٢ بەنھێنی بووە.<ref>{{Cite news |url=http://cdn.deseretnews.com/media/photos/a041303bil.pdf |title=Saddam's billions |last=Michael Harvey |date=2 January 2007 |work=The Herald Sun |archive-url=https://web.archive.org/web/20170811144128/http://cdn.deseretnews.com/media/photos/a041303bil.pdf |archive-date=١١ی ئابی ٢٠١٧ |dead-url=yes |access-date=6 January 2007 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170811144128/http://cdn.deseretnews.com/media/photos/a041303bil.pdf |archivedate=١١ی ئابی ٢٠١٧ |deadurl=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170811144128/http://cdn.deseretnews.com/media/photos/a041303bil.pdf |date=١١ی ئابی ٢٠١٧ }}</ref><ref>[https://elaph.com/Web/Archive/1060862043510887800.html شقراء تدعى "منسية" في الخامسة عشر تروي لـ CNN حكاية الزوجة السرية لصدام من المدرسة إلى الاستخبارات] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181001184120/https://elaph.com/Web/Archive/1060862043510887800.html |date= ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨}}، ماڵپەڕی ئیلاف، ١٤ی ئابی ٢٠٠٣ بڵاوکراوەتەوە.</ref> لە ئابی ١٩٩٥. ڕەغد و ھاوسەرەکەی حوسێن کامل مەجید و ڕەنا و ھا<nowiki/>وسەرەکەی<nowiki/>، سەددام کامل مەجید لەگەڵ <nowiki/>منداڵەکانیان چوونە ئەردەن، ئەمەش بەھۆی چالاکی ھاوسەرەکانیان لەدژی سەددام و یارمەتیدانی ھێزەکانی ھاوپەیمانان، <nowiki/>دواتر گەڕانەوە عێراق ئەمەش کاتێک سەددام لێخۆشبوونی بۆ دەکردن، دوای سێ ڕۆژ لە گەڕانەوەیان ئەوا ھاوسەری دوو کچەکەی سەددام بەتۆمەتی خیانەت بە گولە کوژران. لە ئابی ٢٠٠٣ و دوای ڕووخانی ڕژێمی بەعس، ئەردەن مافی پەنابەرێ<nowiki/>تی و پارێزبەندی بە ڕەغد و ڕەنا بەخ<nowiki/>شی، تاکوو ئەمڕۆش دوو کچەکەی سەددام لەگەڵ منداڵەکانیان لەوێ دەژین. ھەر لەو مانگەدا، چاوپێکەوتنێکیان لەگەڵ تۆڕی<nowiki/> [[سی ئێن ئێن]] و کەناڵی عەرەبییە ئەنجامدا، ڕەغد لەبارەی باوکییەوە وتی، «ئەو باوکێکی زۆر باشبوو، ئەو دڵێکی گەورەی ھەبوو.» و داوای لێکرا ئەگەر پەیامێکی بۆ باوکی ھەبێت ئەوا بیڵێت، ڕەغد وتی «خۆشم دەوێی و بیرت دەکەم.»<ref name="daughtersinterview">{{Cite news |url=https://www.usatoday.com/news/world/iraq/2003-08-01-saddams-daughters_x.htm |title=Saddam's daughters express love for dad |date=1 August 2003 |work=USA Today |archive-url=https://web.archive.org/web/20110629050808/http://www.usatoday.com/news/world/iraq/2003-08-01-saddams-daughters_x.htm |archive-date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠١١ |dead-url=no |access-date=31 December 2006}}</ref> بەر لەوەی لە ٢٠٠٣ ھێرشبکەنە سەر عێراق، بەمەبەستی جیاکردنەوەی سەددام لە لایەنگرانی ئەوا [[دەزگای ھەواڵگریی ناوەندی|سی ئای ئە]][[دەزگای ھەواڵگریی ناوەندی|ی]] ڤیدیۆیەکی دروستکراوی بڵاوکردەوە کە سەددام سێکس لەگەڵ کوڕی ھەرزەکار دەکات.<ref>{{Cite web |last=Stein |first=Jeff |date=25 May 2010 |title=SpyTalk – CIA unit's wacky idea: Depict Saddam as gay |url=http://voices.washingtonpost.com/spy-talk/2010/05/cia_group_had_wacky_ideas_to_d.html |access-date=29 March 2017 |publisher=Voices.washingtonpost.com |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20171010024506/http://voices.washingtonpost.com/spy-talk/2010/05/cia_group_had_wacky_ideas_to_d.html |بەستەری شکاو=no}}</ref><ref>[https://www.theguardian.com/world/2010/may/26/cia-saddam-hussein-gay-sex-smear-plot CIA's secret Iraq weapon revealed: a Saddam gay sex tape] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200608110816/https://www.theguardian.com/world/2010/may/26/cia-saddam-hussein-gay-sex-smear-plot |date= ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٠}}، ماڵپەڕی گاردیان، ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.</ref> == پێرستی پۆستە حیزبی و حکوومییەکان == * سەرۆکی جیھازی موخابەراتی عێراقی (١٩٦٣) * جێگری سەرۆکی عێراق (١٩٦٨–١٩٧٩) * سەرۆککۆماری عێراق (١٩٧٩–٢٠٠٣) * سەرۆکوەزیرانی کۆماری عێراق (١٩٧٩–١٩٩١ و ١٩٩٤–٢٠٠٣) * فەرماندەی ئەنجومەنی سەرکردایەتی شۆڕش لە حیزبی بەعس (١٩٧٩–٢٠٠٣) * سکرتێری گشتی [[حیزبی بەعسی عێراق]] (١٩٧٩–٢٠٠٦) * سکرتێری گشتی فەرماندەی حیزبی بەعس (١٩٨٩–٢٠٠٦) * یاریدەدەری سکرتێری گشتی حیزبی بەعسی عێراق (١٩٦٦–١٩٧٩) == ئەمانەش ببینە == * [[فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی بەغدا]] (پێشتر فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی سەددام) * [[ماڵی سەددام (فیلم)]] * [[کەناری سەددام]]، گوندێکە لە ھیندستان بەناوی سەددام کراوە بۆ ھاوسۆزی ناوبراو لە شەڕی کەنداوی ١٩٩١. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == تێبینی<nowiki/>یەکان == <references group="lower-alpha"/> {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|rows=2|before=[[ئەحمەد حەسەن بەکر]]}} {{s-ttl|title=[[سەرۆک کۆماری عێراق]]|years=١٦ی تەممووزی ١٩٧٩–٩ی نیسانی ٢٠٠٣}} {{s-aft|after=[[جەی گارنەر]]|as=[[دەسەڵاتی کاتیی ھاوپەیمانان|بەڕێوەبەری نووسینگەی بنیادنانەوە و ھاوکاریی مرۆیی عێراق]]}} |- {{s-ttl|title=[[سەرۆک وەزیرانی عێراق]]|years=١٦ی تەممووزی ١٩٧٩–٢٣ی ئازاری ١٩٩١}} {{s-aft|after=[[سەعدوون حەممادی]]}} |- {{s-bef|before=[[ئەحمەد حوسێن خوزەیر]]}} {{s-ttl|title=[[سەرۆک وەزیرانی عێراق]]|years=٢٩ی ئایاری ١٩٩٤–٩ی نیسانی ٢٠٠٣}} {{s-aft|after=[[محەممەد بەحرولعلوم]]|as=سەرۆکی کاتیی [[ئەنجومەنی حوکمی عێراق]]}} |- {{s-ppo}} {{s-bef|before=[[ئەحمەد حەسەن بەکر]]}} {{s-ttl|title=سکرتێری [[حیزبی بەعسی عێراق]]|years=١٦ی تەممووزی ١٩٧٩–٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦}} {{s-aft|after=[[عیزەت دووری]]}} {{s-end}} {{سەرۆک وەزیرەکانی عێراق}} {{سەرۆک کۆمارەکانی عێراق}} {{وتاری ھەڵبژێردراو|وەشان=٧٢٧٩٥٢|ڕێکەوت=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|عێراق|سیاسەت|مێژوو}} [[پۆل:ڕۆماننووسانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ڕۆماننووسانی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ڕۆماننووسانی عەرەب]] [[پۆل:سەددام حوسێن]] [[پۆل:سەرکردەکانی حیزبی بەعسی عێراقی]] [[پۆل:سەرکردەکانی شەڕی سارد]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی عێراق]] [[پۆل:سەرۆک وەزیرانی عێراق]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠٦]] [[پۆل:نووسەرانی عێراقی]] [[پۆل:ڕەخنەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارە ئیعدام کراوەکان]] [[پۆل:موسڵمانە سوننەکانی عێراق]] [[پۆل:جێگرەکانی سەرۆک کۆماری عێراق]] 111z2jjnzt1e5wtwk7st2zco2om4quo 0 352 967069 902823 2022-08-02T16:26:46Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{لەبەرگیراوە|ناونیشان=http://evinebook.blogfa.com/post/159}} {{کەسایەتی | ناو = مەلا موحەمەد کوڕی مەلا عوسمان «مەحوی» | وێنە =Statue of Kurdish poet Mahwi in Sulaymaniyah, Kurdistan, Iraq.JPG | قەبارەی وێنە =200px | ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[١٨٣٦]] یان [[١٨٣٧]] | شوێنی لەدایکبوون = گوندی [[باڵخ]]، [[سلێمانی]] | ڕێکەوتی مردن = [[١٩٠٦]] | شوێنی مردن = [[سلێمانی]] | شوێنی گۆڕ = ژوورەکانی [[خانەقای مەحوی]] |پیشە = شاعیر، زانای ئاینی، عاریف |ناسراو_بە_ھۆی = شیعر و تەسەوف | ئایین = ئیسلام | نەتەوە = کورد |}} '''مەلا موحەمەد کوڕی عوسمان بەڵخی''' ناسراو بە '''مەحوی''' ([[١٨٣٦]]-[[١٩٠٦]]) مامۆستای ئایینی و یەکێک لە دیارترین ھۆنراوەنووسەکانی [[کورد]] بووە؛ و بە یەکێک لە چڵەپۆپەکانی شیعری کوردی دادەنرێت، ھۆنراوەکانی لە دەوری چەند تەوەرێکی جیاواز ئەسوڕێنەوە و سەرجەمی ھۆنراوەکانی لە دیوانی مەحویدا کۆکراونەتەوە == ژیان == (مەحوی) ناوی مەلا موحەممەد کوڕی مەلا عوسمانی باڵخییە لە نەوەی پیر و زانای ناودار (شێخ ڕەش), باپیریشی ناوی مەلا عوسمان بووە، وەکو شێخ مارفی نۆدی لەگەڵ دروست کردنی سلێمانیدا ھاتۆتە شاری نوێوە، (باڵخ) یش دێیەکە لە ناوچەی (ماوەت) لە شاری سلێمانی. مێژونوسی کورد (موحەممەد ئەمین زەکی بەگ) دەڵێ لە ساڵی ١٢٥٢ ی. ک (١٨٣٦–١٨٣٧ ی. ز) دا لە دایک بووە، مامۆستا [[عەلائەدین سەججادی]]یش دەڵێ لە ١٨٣٠ (١٢٤٦ ی. ک) دا لە دایک بووە، و (کاکەی فەلاحیش) دەڵێ لە ١٢٤٧ ی. ک (١٨٣١–١٨٣٢ ی. ز) دا لە دایک بووە، باوکی خەلیفەی شێخ عوسمان سیراجەددینی تەوێڵەی بووە، حەوت ساڵان بووە خراوەتە بەر خوێندن و ماوەیەک لای باوکی خوێندوییەتی، بۆ خوێندن چۆتە سنە و سابڵاغیش و لای مەلا عەبدوڵای پیرەباب خوێندویەتی، پاشان گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و لای مەلا ناودارەکانی ئەو ناوچەیە خوێندویەتی، ئەوجا چوە بۆ بەغداد و بوە بە فەقێ زانای بە ناوبانگی کورد مفتی زەھاوی و ئیجازەی مەلایەتی لای ئەو وەرگرتووە، دیسان مامۆستا عەلائەددین سەججادی دەڵێ پاش ئیجازە وەرگرتنی لە ١٨٥٩ ی. ز دا بووە بە مەلای مزگەوتی ئیمامی ئەعزەم لە [[بەغدا]]، بەڵام لە ١٨٦٢ دا بەغدای بەجێ ھێشتووە و گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و بوە بە ئەندامی دادگا. لە ١٨٦٨ دا بە ھۆی مردنی باوکییەوە دەستی لە کاری میری کێشاوەتەوە و بۆەتەوە بە مەلا و دەستی کردەوە بە دەرس وتنەوە بە فەقێیان، مەلا حەسەنی کوڕی مەلا عەلیی قزڵجی و مەلا مەحمودی مەزناوەیی و مەلا سەعید ئەفەندیی نایب ئۆغڵیی$1کەرکووک و مەلا عەزیزی موفتی سلێمانی لە ناوبانگترین فەقێکانی بوون، ھەر بە ڕێچکەی باوکیا تەریقەی گرتوەتەبەر و بووە بە خەلیفەی شێخ بەھائوددینی کوڕی شێخ عوسمانی تەوێڵە. وەکو مامۆستا شێخ موحەمەدی خاڵیش لە (مفتی زەھاوی) یەکەیدا نوسیویەتی، مەحوی لە ساڵی ١٢٩١ی. ک (١٨٧٤–١٨٧٥ی. ز) دا لەگەڵ چەند مەلایەک لە سلێمانییەوە نەفی کراون بۆ بەغداد، ناوبراو ھیچی تری لە بارەی ئەم نەفی کردنە و ھۆیەکەی و چۆنیەتی گەڕانەوەی مەحوییەوە لەوەو پاش بۆ سلێمانی نەنوسیوە. مەحوی لە ١٨٨٣دا بەپێی قسەی مامۆستا سەججادی چووە بۆ [[حەج]] و لەوێوە چوە بۆ [[ئەستەنبوڵ]] و ڕێگەی پیاوماقوڵانی کوردەوە لە ئەستەنبوڵ چاوی بە [[عەبدولحەمیدی دووەم|سوڵتان عەبدولحەمید عوسمانی]] کەوتوە، سوڵتان ڕێزێکی زۆری لێگرتووە و فەرمانی داوە خانەقایەکیان لە سلێمانی بۆ کردۆتەوە کە ئێستا بە (خانەقای مەحوی) بەناوبانگە، مەعاشێکیشی بەناوی خزمەتکردنی ھەژارانەوە بۆ بڕیوەتەوە، دواتر گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی، تا مردنی لە سەرەتای شەشەڵانی ١٣٣٤ (تشرینی یەکەمی ١٩٠٦)دا. == خانەقای مەحوی == ساڵی ١٨٨٣ چووە بۆ [[حەج]]، لە ھاتنەوەیدا چووە بۆ [[ئەستەنبوڵ]] کە ئەو کاتە پایتەختی [[دەوڵەتی عوسمانی]] بوو، لە ڕێگەی پیاوە کوردەکانەوە لە ئەستەنبوڵ بە دیداری سوڵتان [[عەبدول حەمیدی دووەم]] ئەگات، و سوڵتان زۆر عیلم و تەسەوفی مەحوی بە دڵ ئەبێت، ھەر لەبەرئەمەش بڕیار ئەدات خانەقایەکی بۆ بکرێتەوە لە [[سلێمانی]]، کە بە خانەقای مەحوی ناسرا؛ و مەحوی لە دوای گەڕانەوەی بۆ سلێمانی و لە خانەقاکەی بەردەوام دەبێت لە وانە ووتنەوە زانست و ڕابەریکردنی خەڵک لە تەسەووفدا. مەحوی لە خانەقاکەیدا کاتەکانی بۆ سێ بەش دابەش دەکات، بەشێکی بۆ وانەووتنەوە و بەشێکی بۆ دانیشتن لەگەڵ خەڵک و ئامۆژگاری کردنیان و بە شێکی تری بۆ نوێژ و یادی خوا و بیرکردنەوە. == کەسایەتی مەحوی == [[پەڕگە:پەیکەری مەحوی.jpg|وێنۆک|پەیکەری مەحووی لە باخی گشتی لە سلێمانی]] مەحوی پیاوێکی باڵابەرز و سوور وسپی و چاوگەورە بووە، رێشێکی درێژی ھەبووە و بە نەرمی و ھێمنی قسەی کردووە، مێزەری سپی و کەواو سەڵتەی لەبەرکردووە، و ھەر لە سەرەتای ژیانییەوە خولیای گۆشەگیری بووە و گەرمی ھەست و سۆزەکانی دەرگای شیعری بۆ ئاوەڵا کرد، ھەروەھا ئەو ژینگە و خێزانەی مەحوی تیا پەروەردە بووە کردوویەتی بە شاعیرێکی تەسەووف، ھەروەھا شاعیرێکی وەردەکاربوو و تەواوکردنی ھەندێک لە قەسیدەکانی لە مانگێکەوە تا ساڵێکی خایاندووە. == ناوەڕۆک و ڕووخساری ھۆنراوەکانی == شیعرەکانی مەحوی لەسەر مانا و بیرکردنەوەیەکی تەواو قوڵ ئەوەستێت و بەگشتی ھۆنراوەکانی لەسەر چەندین تەوەری جیاواز ئەدوێت، لەوانە شانازی کردن بە نەتەوەی کورد و زمانی کوردییەوە لە ھەندێک لە شیعرەکانیدا، ھەروەھا ھەڵوێستی توندی شاعیر بەرامبەر ستەمکار و زۆرداران لە شیعرەکانیدا ڕەنگ ئەداتەوە لەگەڵ بەگژداچوونی ئەوانەی بازرگانی بەسەر ئایینەوە ئەکەن، زۆرترین بەشی شیعرەکانی لە چوارچێوەی جوانی و خۆشەویستی و عەشق دەسوڕێتەوە ھەروەھا چەندیین شیعری ھەیە لە بواری ڕاستی پەرستی و فەلسەفەدا و لە ستایشی ئایینی و تەسەووفدا. مەحوی وەکو شاعیرانی سەردەمی و پێشووتر لەخۆی کێشی عەرووزی عەرەبی بەکارھێناوە، ھەروەھا یەکێتی قافییە پاراستووە، بەواتایەک کە سەرانسەری ھۆنراوەکە لەسەر یەک قافیەیە. بەھۆی ئەوەی زمانی کوردی لەو سەردەمەدا ھێز و تینی ئێستای نەبووە، مەحوی وشەی فارسی و عەرەبی زۆر بەکارھێناوە، ھەروەھا وشەکاری و وردەکاری زۆری بەکارھێناوە و بەدوای وشە دەربڕینی گراندا گەڕاوە. لە ھەمان کاتدا مەحووی لەگەڵ زمانی کوردیدا بە زمانی فارسی و عەرەبی چەندین ھۆنراوەی نووسیوە. == چەند نموونەیەک لە ھۆنراوەکانی == === غەزەلیات === بەشی زۆری شیعرەکانی مەحوی لە چوارچێوەی غەزەلیاتدایە و ئەم پارچە شیعرەی خوارەوە نموونەیەکە لەو شیعرانە؛ {{شیعر |بە نووری بادە کەشفی زوڵمەتی تەقوا نەکەم، چ بکەم! |بە شەمعێکی وەھا چاری شەوێکی وا نەکەم، چ بکەم! |لە خەزنەی دڵمدا ھەرچی ھەیە، ھەر داغی سەودایە |دەسا ئەم نەقدە دەردی عیشقی پێ سەودا نەکەم، چ بکەم! |لەگەڵ دەستی مەلا ڕێ ناکەوێ زونناری زوڵفی یار |وەکو «شێخ» ئیختیاری مەزھەبی «تەرسا» نەکەم، چ بکەم! |لە ڕێی ئەو شۆخەدا خۆم کردە خاک و پێی نەنا پێما |دەسا خاکی ھەموو عالەم بەسەر خۆما نەکەم، چ بکەم! |دەمێکە شاری پڕ شۆری مەحەببەت مات و خامۆشە |بە قانوونی تەجەننون شۆڕشێ ئینشا نەکەم، چ بکەم! |لە چاوانم نەما بۆ گریە، نۆبەی سەجدە بەردەریە |سیا ساڵم نەبارە، نوێژی ئیستیسقا نەکەم، چ بکەم! |لەسەر تۆم دوشمنە دنیا، قەزیەم «مانع الجمع» ە |کە تەرکی تۆ نەکەم، تەرکی ھەموو دنیا نەکەم، چ بکەم! |بەجێ ماوم لە یاران، نا بە جێ ماوم، ئەجەل زوو بە |بە مردن لەم قوسووری ژینە ئیستیعفا نەکەم، چ بکەم! |ئەوا لەیلا بە ڕۆژی حەشر ئەدا وادەی لیقا مەحوی! |ھەتا قامی قیامەت، ئاە و واوەیلا نەکەم، چ بکەم! }} دێرێک شعری مەحوی کە بۆ خۆشەویستەکەی نوسیویەتی شوکر تۆ لەفکرم ناچی، ئەگەرچی من لەفکرت چووم لەمن غایب نەبێ تۆ، بەسمە، با من بم لە تۆ غایب === ئایینی === ئەم چەند دێڕەی خوارەوە نموونەیەکن لە ھۆنراوە ئایینییەکانی مەحوی و بەشێکن لە قەسیدەی [[بەحری نوور]] کە ستایشی پیغەمبەری (صلی الله عليه وسلم) ئیسلامی تێدادەکات و قەسیدەکە خۆی لە ١٢٤ دێڕ پێک ھاتووە. {{شیعر |"و صلی اللە علی" ئەو بەحری نووری عیلم و عیرفانە |کە دەرکی غەوری ناکا "غیر علم اللە سبحان"ە |"و صلی اللە علی" ئەو زاتی پاکی قودسی ئایاتە |کە ئەخلاقی پەسەندیدەی جەنابی حەیی مەننانە |"و صلی اللە علی" ئەو حەزرەتەی ساحێب کەماڵاتە |کە ئەعلا و موعجیزەی، قوربانی بم من، نووری قورئانە |لە تاریکی شەوی کوفرا بە یەک دەم لەمعێکی دا |ھەزار و سێ سەد و بیست و دووە، دنیا چراخانە |چرایەک نووری بێچوونی مومیددی بێ، دەبێ وا بێ |چرایەک دەستی قودرەت خۆشی کا، بۆ تا ئەبەد مانە |"تعالی اللە" بە دوو دە بوو کە ھەردوو عالەمی داگرت |بنازم بەم کەماڵی عەزم و حەزم و شەوکەت و شانە |لەگەڵ ئەم ئیحتیشامە زوھدی دنیایی تەماشا کە |کە یەک لەت نانی جۆ بوو قوتی، یا خورما دوو سێ دانە |فەلەک جاھێ سەری خەرمانی تا عەرش، ئەڵبەتە نابێ |تەنازوول کا عولووی ھیممەتی بۆ دەنکە زیزانە |موھیممێ غەیری زاتی حەی لە ھیممەتیا نیە، ئیللا |لەبەر ئەم ئوممەتە بێ ھیممەتە دائیم بە ئەحزانە }} '''ئەمەش دێرێکی تر لە ھۆنراوەکانی: '''خەیالی پوچی دنیا وا دەماخ و دلمی پێچاوە: '''قیامەت مەگەر ھەر رۆژێ قیامەت بێتەوە فکرم''' === چوار خشتەکییەکان === دیوانی مەحوی گەورە ٦٤ شیعری چوارخشتەکی لە خۆ دەگرێت بە زمانی کوردی، یەکێک لەوانە ئەم چوارخشتەکییەی خوارەوەیە: {{شیعر |بنووسە، پیری دڵم ئەمری کرد، ئیتاعەم کرد |لە ئیبتیداوە کە بەیتێ موناسبی دیوان |گەدایەکی وەکوو «مەحوی»، قەلەندەرێکی کورد |میسالی پادشەھی فورسە، ساحێبی دیوان }} == لەبارەی مەحووییەوە ووتراوە == مەحوی یەکێک لە دیارترین و ناسراوترین ھۆنراوەنووسانی کورد و کەم تا زۆر نووسەر و ڕەخنەگر و شاعیرانی کورد لە بارەیانەوە نووسیوە ھەروەھا زۆر لە شاعیران لە ھۆنراوەکانیاندا بە شانی مەحوویدا ھەڵیانداوە، لەوانە؛ سالمی ساحێبقڕان و مەلا موحەممەد خاکی و [[حاجی قادری کۆیی]] و مەلا کاکە حەمەی [[ناری]] و سەیید ئەحمەدی نەقییبی و فەوزی و عەلی کەمال باپیر ئاغا و [[حەمدی]] و زۆر لە شاعیر و نووسەر و ڕەخنەگرەکانی تر ستایشی مەحوی و شیعرە قوڵەکانیان کردووە. وەک نموونەیەک لەسەر ئەو ھۆنراوەنەی لەسەر مەحوی نووسراون، ئەم دووپارچە ھۆنراوەیەی خوارەوەن، کە پارچەی یەکەمیان شێخ ئەحمەد شێخ غەنی ناسراو بە فەوزی نووسیویەتی؛ {{شیعر |گەرچی نالی و کوردی و سالم لە دەوری «ماچی» یا |خاوەنی دیوانی عالی بوون لە شیعری کوردییا |گۆیی سەبقەت ھەر لە ئاوا مابوو «مەحوی» پێی گەیشت |خستیەوە مەیدان بە جێی ھێشتن لە عەسری «پانی» یا }} پارچە ھۆنراوەی دووەم، عەلی کەمال باپیر ئاغا نووسیویەتی. {{شیعر |چونکە بەندەی حەزرەتی «مەحوی» م و شاگردی ئەوم |وائەزانم واریسی تەختی شاھی کەیخوسرەوم |داخەکەم ئەولادەکانی دەرحەقی من بێ وەفان |وا ئەزانن بەندە مردووم یاخۆ سەرمەستی خەوم }} == دیوانی مەحوی == {{سەیری ئەمەش بکە|دیوانی مەحوی}} دیوانی مەحوی، کۆمەڵە شیعرەکانی مەحوی لە خۆ دەگرێت، ھاوکات لەگەڵ زۆر لەو ووتار و بابەت و شیعرانەی لە بارەی مەحوویەوە نوسراوەن وەک پاشبەند لە کتێبەکەدا ھەن، و شیعرەکانی مەحوی دابەشکراوە بۆ غەزلیات و شیعری ئایینی و چوار خشتەکییەکان و تاکەکان و بەشی عەرەبی و بەشی فارسی ھاوکات ھەر یەکێک لەم پۆڵێنانە بە پێی ڕیزبەندی ئەلفبێی کۆتایی دێڕە ھۆنراوەکان ڕیزبەند کراون. ئەو سەرچاوانەی دیوانەکانی مەحوویان لێ وەرگیراوە لە سەرەتادا نوسراوەکانی دەستی شێخ مەلا عومەری مەحوی کوڕی شاعیر و ھەندێک دەستنووسی تری بنەماڵەکەیان بوون و پاشان شیخ موحەممەدی مەحوی بە بەراوردکردنی دیوانەکەی چاپی [[١٩٢٢]] لەگەڵ دەستنووسەکاندا دیوانەکەی نووسیوەتەوە و لە ساڵانی ١٩٦٠ و ١٩٦١دا لەگەڵ [[گۆران]] و [[کاکەی فەلاح]]دا ڕاستیان کردۆتەوە و خستویانەتە سەر ڕێنووسی نوێی کورد. پاشان ھەریەک لە [[مەلا عەبدولکەریم مودەریس]] و محەمەدی کوڕی شیعرەکانیان لێکداوەتەوە و ھەروەھا بە ھاوکاری [[کاکەی فەلاح]] و شێخ موحەممەد مەحوی دیوانەکەیان بە چاپ گەیاندووە. == کۆچی دوایی == مەحوی لە [[تشرینی یەکەم]]ی ١٩٠٦دا ژیانی دوایی ھات و لە یەکێک لە ژوورەکانی خانەقاکەیدا بە خاک سپێردرا. == لێکۆڵینەوەکان لەسەر مەحوی == مەحوی وەکو لوتکەی شیعری تەسەوفی کوردی و عاریف و زانا و شاعیرێکی گەورە و لەبەر ناوەرۆکی وردی شیعرەکانی چەندین فیستیڤاڵ و لێکۆڵینەوە و کتێب لەسەر خۆی و شیعرەکانی بەڕێوە چوون و دەرکراون، لەوانە فیستیڤاڵی شاعیری گەورەی کورد «مەحوی» لە ھەولێر لە ژێر چاودێری [[نێچیرڤان بارزانی]] سەرۆکی وەزیرانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە ٢٨–٣٠ی ئابی ٢٠٠١، ھەروەھا ئەم کتێبانەی خوارەوە نمونەی چەندین لێکۆڵینەوەن لەسەر ئەم شاعیرە گەورەیە: {| class="wikitable" |-align="center" !ناوی کتێب !ناوی نوسەر !ژمارەی پەڕە !ناوەرۆک |- | نووری حیکمەت و رۆحی عیرفانی مەحوی | تەحسین حەمە غەریب | ٣٧٠ | لێکۆڵینەوە لەسەر قەسیدەی بەحری نوور |- | مەحوی ناسی | ھیمداد شاھین | ٢٠٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |- | مەحوی لە نێوان زاھیریەت وباتنیەت و سەرچاوەکانی عیشق و وێنەی مەعشوقدا | د. ئەحمەدی مەلا | ٣٤٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی |- | دەیری عیشق | عەبدولڵا قەرەداغی | ٢٣٠ | لێکۆڵینەوە لەسەر شیعری "دیارم دەیری عیشقە" |- | گوڵخانەی عاریفان | ھیمداد شاھین | ٤٤٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |- | مشتێ لە بێژەی عارفی و کردەی عیرفانی مەولانا مەحوی | عومەر عەزیز مەحوی | ١٦٠٠ (چوار بەرگ) | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |-چەند لایەنێكی ژیانی مەحوی لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا، هێمن عومەر خۆشناو، بڵاوكراوەكانی دەستنووسخانەی زانكۆی سۆران، 2018. |} == بابەتی پەیوەندیدار == *[https://web.archive.org/web/20140707183334/http://wikisource.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%AD%D9%88%DB%8C دیوانی مەحوی لە ویکی چاوگ] == سەرچاوەکان == *[https://web.archive.org/web/20180331140759/http://zanyari.com/ سایتی زانیاری] *[https://web.archive.org/web/20150603052426/http://latifkurdi.blogfa.com/post-424.aspx فیستڤاڵی شاعیر گەورە مەحوی] * ژیانی مەحوی: [http://www.kurdsite.net/vb/showthread.php?t=٨٥٠ یانەی کوردسایت]{{بەستەری مردوو|url=http://www.kurdsite.net/vb/showthread.php?t=%D9%A8%D9%A5%D9%A0 |date=شوباتی ٢٠٢١ }}{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}} * دیوانی مەحوی، لێکۆڵینەوە و لێکدانەوەی؛ مەلا عەبدولکەریمی مودەریس و موحەممەدی مەلا کەریم * چەند سەرنجێک لەسەر شیعرەکانی مەحوی، لێکۆڵینەوەی؛ کاکە فەلاح * مێژووی ئەدەبی کوردی، عەلائەدین سوجادی * خۆلاسەی تاریخی کورد و کوردستان، موحەممەد ئەمین زەکی بەگ * چەند لایەنێكی ژیانی مەحوی لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا، هێمن عومەر خۆشناو، بڵاوكراوەكانی دەستنووسخانەی زانكۆی سۆران، 2018. {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|شیعر|وێژەی کوردی}} {{شیعری کلاسیکی کوردی}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٣٠]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ١٩یەم]] 8ay2laxipy6va39fyz9hqfnmc0z8axk 967090 967069 2022-08-02T16:36:20Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967069 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{لەبەرگیراوە|ناونیشان=http://evinebook.blogfa.com/post/159}} {{کەسایەتی | ناو = مەلا موحەمەد کوڕی مەلا عوسمان «مەحوی» | وێنە =Statue of Kurdish poet Mahwi in Sulaymaniyah, Kurdistan, Iraq.JPG | قەبارەی وێنە =200px | ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[١٨٣٦]] یان [[١٨٣٧]] | شوێنی لەدایکبوون = گوندی [[باڵخ]]، [[سلێمانی]] | ڕێکەوتی مردن = [[١٩٠٦]] | شوێنی مردن = [[سلێمانی]] | شوێنی گۆڕ = ژوورەکانی [[خانەقای مەحوی]] |پیشە = شاعیر، زانای ئاینی، عاریف |ناسراو_بە_ھۆی = شیعر و تەسەوف | ئایین = ئیسلام | نەتەوە = کورد |}} '''مەلا موحەمەد کوڕی عوسمان بەڵخی''' ناسراو بە '''مەحوی''' ([[١٨٣٦]]-[[١٩٠٦]]) مامۆستای ئایینی و یەکێک لە دیارترین ھۆنراوەنووسەکانی [[کورد]] بووە؛ و بە یەکێک لە چڵەپۆپەکانی شیعری کوردی دادەنرێت، ھۆنراوەکانی لە دەوری چەند تەوەرێکی جیاواز ئەسوڕێنەوە و سەرجەمی ھۆنراوەکانی لە دیوانی مەحویدا کۆکراونەتەوە == ژیان == (مەحوی) ناوی مەلا موحەممەد کوڕی مەلا عوسمانی باڵخییە لە نەوەی پیر و زانای ناودار (شێخ ڕەش), باپیریشی ناوی مەلا عوسمان بووە، وەکو شێخ مارفی نۆدی لەگەڵ دروست کردنی سلێمانیدا ھاتۆتە شاری نوێوە، (باڵخ) یش دێیەکە لە ناوچەی (ماوەت) لە شاری سلێمانی. مێژونوسی کورد (موحەممەد ئەمین زەکی بەگ) دەڵێ لە ساڵی ١٢٥٢ ی. ک (١٨٣٦–١٨٣٧ ی. ز) دا لە دایک بووە، مامۆستا [[عەلائەدین سەججادی]]یش دەڵێ لە ١٨٣٠ (١٢٤٦ ی. ک) دا لە دایک بووە، و (کاکەی فەلاحیش) دەڵێ لە ١٢٤٧ ی. ک (١٨٣١–١٨٣٢ ی. ز) دا لە دایک بووە، باوکی خەلیفەی شێخ عوسمان سیراجەددینی تەوێڵەی بووە، حەوت ساڵان بووە خراوەتە بەر خوێندن و ماوەیەک لای باوکی خوێندوییەتی، بۆ خوێندن چۆتە سنە و سابڵاغیش و لای مەلا عەبدوڵای پیرەباب خوێندویەتی، پاشان گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و لای مەلا ناودارەکانی ئەو ناوچەیە خوێندویەتی، ئەوجا چوە بۆ بەغداد و بوە بە فەقێ زانای بە ناوبانگی کورد مفتی زەھاوی و ئیجازەی مەلایەتی لای ئەو وەرگرتووە، دیسان مامۆستا عەلائەددین سەججادی دەڵێ پاش ئیجازە وەرگرتنی لە ١٨٥٩ ی. ز دا بووە بە مەلای مزگەوتی ئیمامی ئەعزەم لە [[بەغدا]]، بەڵام لە ١٨٦٢ دا بەغدای بەجێ ھێشتووە و گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و بوە بە ئەندامی دادگا. لە ١٨٦٨ دا بە ھۆی مردنی باوکییەوە دەستی لە کاری میری کێشاوەتەوە و بۆەتەوە بە مەلا و دەستی کردەوە بە دەرس وتنەوە بە فەقێیان، مەلا حەسەنی کوڕی مەلا عەلیی قزڵجی و مەلا مەحمودی مەزناوەیی و مەلا سەعید ئەفەندیی نایب ئۆغڵیی کەرکوک و مەلا عەزیزی موفتی سلێمانی لە ناوبانگترین فەقێکانی بوون، ھەر بە ڕێچکەی باوکیا تەریقەی گرتوەتەبەر و بووە بە خەلیفەی شێخ بەھائوددینی کوڕی شێخ عوسمانی تەوێڵە. وەکو مامۆستا شێخ موحەمەدی خاڵیش لە (مفتی زەھاوی) یەکەیدا نوسیویەتی، مەحوی لە ساڵی ١٢٩١ی. ک (١٨٧٤–١٨٧٥ی. ز) دا لەگەڵ چەند مەلایەک لە سلێمانییەوە نەفی کراون بۆ بەغداد، ناوبراو ھیچی تری لە بارەی ئەم نەفی کردنە و ھۆیەکەی و چۆنیەتی گەڕانەوەی مەحوییەوە لەوەو پاش بۆ سلێمانی نەنوسیوە. مەحوی لە ١٨٨٣دا بەپێی قسەی مامۆستا سەججادی چووە بۆ [[حەج]] و لەوێوە چوە بۆ [[ئەستەنبوڵ]] و ڕێگەی پیاوماقوڵانی کوردەوە لە ئەستەنبوڵ چاوی بە [[عەبدولحەمیدی دووەم|سوڵتان عەبدولحەمید عوسمانی]] کەوتوە، سوڵتان ڕێزێکی زۆری لێگرتووە و فەرمانی داوە خانەقایەکیان لە سلێمانی بۆ کردۆتەوە کە ئێستا بە (خانەقای مەحوی) بەناوبانگە، مەعاشێکیشی بەناوی خزمەتکردنی ھەژارانەوە بۆ بڕیوەتەوە، دواتر گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی، تا مردنی لە سەرەتای شەشەڵانی ١٣٣٤ (تشرینی یەکەمی ١٩٠٦)دا. == خانەقای مەحوی == ساڵی ١٨٨٣ چووە بۆ [[حەج]]، لە ھاتنەوەیدا چووە بۆ [[ئەستەنبوڵ]] کە ئەو کاتە پایتەختی [[دەوڵەتی عوسمانی]] بوو، لە ڕێگەی پیاوە کوردەکانەوە لە ئەستەنبوڵ بە دیداری سوڵتان [[عەبدول حەمیدی دووەم]] ئەگات، و سوڵتان زۆر عیلم و تەسەوفی مەحوی بە دڵ ئەبێت، ھەر لەبەرئەمەش بڕیار ئەدات خانەقایەکی بۆ بکرێتەوە لە [[سلێمانی]]، کە بە خانەقای مەحوی ناسرا؛ و مەحوی لە دوای گەڕانەوەی بۆ سلێمانی و لە خانەقاکەی بەردەوام دەبێت لە وانە ووتنەوە زانست و ڕابەریکردنی خەڵک لە تەسەووفدا. مەحوی لە خانەقاکەیدا کاتەکانی بۆ سێ بەش دابەش دەکات، بەشێکی بۆ وانەووتنەوە و بەشێکی بۆ دانیشتن لەگەڵ خەڵک و ئامۆژگاری کردنیان و بە شێکی تری بۆ نوێژ و یادی خوا و بیرکردنەوە. == کەسایەتی مەحوی == [[پەڕگە:پەیکەری مەحوی.jpg|وێنۆک|پەیکەری مەحووی لە باخی گشتی لە سلێمانی]] مەحوی پیاوێکی باڵابەرز و سوور وسپی و چاوگەورە بووە، رێشێکی درێژی ھەبووە و بە نەرمی و ھێمنی قسەی کردووە، مێزەری سپی و کەواو سەڵتەی لەبەرکردووە، و ھەر لە سەرەتای ژیانییەوە خولیای گۆشەگیری بووە و گەرمی ھەست و سۆزەکانی دەرگای شیعری بۆ ئاوەڵا کرد، ھەروەھا ئەو ژینگە و خێزانەی مەحوی تیا پەروەردە بووە کردوویەتی بە شاعیرێکی تەسەووف، ھەروەھا شاعیرێکی وەردەکاربوو و تەواوکردنی ھەندێک لە قەسیدەکانی لە مانگێکەوە تا ساڵێکی خایاندووە. == ناوەڕۆک و ڕووخساری ھۆنراوەکانی == شیعرەکانی مەحوی لەسەر مانا و بیرکردنەوەیەکی تەواو قوڵ ئەوەستێت و بەگشتی ھۆنراوەکانی لەسەر چەندین تەوەری جیاواز ئەدوێت، لەوانە شانازی کردن بە نەتەوەی کورد و زمانی کوردییەوە لە ھەندێک لە شیعرەکانیدا، ھەروەھا ھەڵوێستی توندی شاعیر بەرامبەر ستەمکار و زۆرداران لە شیعرەکانیدا ڕەنگ ئەداتەوە لەگەڵ بەگژداچوونی ئەوانەی بازرگانی بەسەر ئایینەوە ئەکەن، زۆرترین بەشی شیعرەکانی لە چوارچێوەی جوانی و خۆشەویستی و عەشق دەسوڕێتەوە ھەروەھا چەندیین شیعری ھەیە لە بواری ڕاستی پەرستی و فەلسەفەدا و لە ستایشی ئایینی و تەسەووفدا. مەحوی وەکو شاعیرانی سەردەمی و پێشووتر لەخۆی کێشی عەرووزی عەرەبی بەکارھێناوە، ھەروەھا یەکێتی قافییە پاراستووە، بەواتایەک کە سەرانسەری ھۆنراوەکە لەسەر یەک قافیەیە. بەھۆی ئەوەی زمانی کوردی لەو سەردەمەدا ھێز و تینی ئێستای نەبووە، مەحوی وشەی فارسی و عەرەبی زۆر بەکارھێناوە، ھەروەھا وشەکاری و وردەکاری زۆری بەکارھێناوە و بەدوای وشە دەربڕینی گراندا گەڕاوە. لە ھەمان کاتدا مەحووی لەگەڵ زمانی کوردیدا بە زمانی فارسی و عەرەبی چەندین ھۆنراوەی نووسیوە. == چەند نموونەیەک لە ھۆنراوەکانی == === غەزەلیات === بەشی زۆری شیعرەکانی مەحوی لە چوارچێوەی غەزەلیاتدایە و ئەم پارچە شیعرەی خوارەوە نموونەیەکە لەو شیعرانە؛ {{شیعر |بە نووری بادە کەشفی زوڵمەتی تەقوا نەکەم، چ بکەم! |بە شەمعێکی وەھا چاری شەوێکی وا نەکەم، چ بکەم! |لە خەزنەی دڵمدا ھەرچی ھەیە، ھەر داغی سەودایە |دەسا ئەم نەقدە دەردی عیشقی پێ سەودا نەکەم، چ بکەم! |لەگەڵ دەستی مەلا ڕێ ناکەوێ زونناری زوڵفی یار |وەکو «شێخ» ئیختیاری مەزھەبی «تەرسا» نەکەم، چ بکەم! |لە ڕێی ئەو شۆخەدا خۆم کردە خاک و پێی نەنا پێما |دەسا خاکی ھەموو عالەم بەسەر خۆما نەکەم، چ بکەم! |دەمێکە شاری پڕ شۆری مەحەببەت مات و خامۆشە |بە قانوونی تەجەننون شۆڕشێ ئینشا نەکەم، چ بکەم! |لە چاوانم نەما بۆ گریە، نۆبەی سەجدە بەردەریە |سیا ساڵم نەبارە، نوێژی ئیستیسقا نەکەم، چ بکەم! |لەسەر تۆم دوشمنە دنیا، قەزیەم «مانع الجمع» ە |کە تەرکی تۆ نەکەم، تەرکی ھەموو دنیا نەکەم، چ بکەم! |بەجێ ماوم لە یاران، نا بە جێ ماوم، ئەجەل زوو بە |بە مردن لەم قوسووری ژینە ئیستیعفا نەکەم، چ بکەم! |ئەوا لەیلا بە ڕۆژی حەشر ئەدا وادەی لیقا مەحوی! |ھەتا قامی قیامەت، ئاە و واوەیلا نەکەم، چ بکەم! }} دێرێک شعری مەحوی کە بۆ خۆشەویستەکەی نوسیویەتی شوکر تۆ لەفکرم ناچی، ئەگەرچی من لەفکرت چووم لەمن غایب نەبێ تۆ، بەسمە، با من بم لە تۆ غایب === ئایینی === ئەم چەند دێڕەی خوارەوە نموونەیەکن لە ھۆنراوە ئایینییەکانی مەحوی و بەشێکن لە قەسیدەی [[بەحری نوور]] کە ستایشی پیغەمبەری (صلی الله عليه وسلم) ئیسلامی تێدادەکات و قەسیدەکە خۆی لە ١٢٤ دێڕ پێک ھاتووە. {{شیعر |"و صلی اللە علی" ئەو بەحری نووری عیلم و عیرفانە |کە دەرکی غەوری ناکا "غیر علم اللە سبحان"ە |"و صلی اللە علی" ئەو زاتی پاکی قودسی ئایاتە |کە ئەخلاقی پەسەندیدەی جەنابی حەیی مەننانە |"و صلی اللە علی" ئەو حەزرەتەی ساحێب کەماڵاتە |کە ئەعلا و موعجیزەی، قوربانی بم من، نووری قورئانە |لە تاریکی شەوی کوفرا بە یەک دەم لەمعێکی دا |ھەزار و سێ سەد و بیست و دووە، دنیا چراخانە |چرایەک نووری بێچوونی مومیددی بێ، دەبێ وا بێ |چرایەک دەستی قودرەت خۆشی کا، بۆ تا ئەبەد مانە |"تعالی اللە" بە دوو دە بوو کە ھەردوو عالەمی داگرت |بنازم بەم کەماڵی عەزم و حەزم و شەوکەت و شانە |لەگەڵ ئەم ئیحتیشامە زوھدی دنیایی تەماشا کە |کە یەک لەت نانی جۆ بوو قوتی، یا خورما دوو سێ دانە |فەلەک جاھێ سەری خەرمانی تا عەرش، ئەڵبەتە نابێ |تەنازوول کا عولووی ھیممەتی بۆ دەنکە زیزانە |موھیممێ غەیری زاتی حەی لە ھیممەتیا نیە، ئیللا |لەبەر ئەم ئوممەتە بێ ھیممەتە دائیم بە ئەحزانە }} '''ئەمەش دێرێکی تر لە ھۆنراوەکانی: '''خەیالی پوچی دنیا وا دەماخ و دلمی پێچاوە: '''قیامەت مەگەر ھەر رۆژێ قیامەت بێتەوە فکرم''' === چوار خشتەکییەکان === دیوانی مەحوی گەورە ٦٤ شیعری چوارخشتەکی لە خۆ دەگرێت بە زمانی کوردی، یەکێک لەوانە ئەم چوارخشتەکییەی خوارەوەیە: {{شیعر |بنووسە، پیری دڵم ئەمری کرد، ئیتاعەم کرد |لە ئیبتیداوە کە بەیتێ موناسبی دیوان |گەدایەکی وەکوو «مەحوی»، قەلەندەرێکی کورد |میسالی پادشەھی فورسە، ساحێبی دیوان }} == لەبارەی مەحووییەوە ووتراوە == مەحوی یەکێک لە دیارترین و ناسراوترین ھۆنراوەنووسانی کورد و کەم تا زۆر نووسەر و ڕەخنەگر و شاعیرانی کورد لە بارەیانەوە نووسیوە ھەروەھا زۆر لە شاعیران لە ھۆنراوەکانیاندا بە شانی مەحوویدا ھەڵیانداوە، لەوانە؛ سالمی ساحێبقڕان و مەلا موحەممەد خاکی و [[حاجی قادری کۆیی]] و مەلا کاکە حەمەی [[ناری]] و سەیید ئەحمەدی نەقییبی و فەوزی و عەلی کەمال باپیر ئاغا و [[حەمدی]] و زۆر لە شاعیر و نووسەر و ڕەخنەگرەکانی تر ستایشی مەحوی و شیعرە قوڵەکانیان کردووە. وەک نموونەیەک لەسەر ئەو ھۆنراوەنەی لەسەر مەحوی نووسراون، ئەم دووپارچە ھۆنراوەیەی خوارەوەن، کە پارچەی یەکەمیان شێخ ئەحمەد شێخ غەنی ناسراو بە فەوزی نووسیویەتی؛ {{شیعر |گەرچی نالی و کوردی و سالم لە دەوری «ماچی» یا |خاوەنی دیوانی عالی بوون لە شیعری کوردییا |گۆیی سەبقەت ھەر لە ئاوا مابوو «مەحوی» پێی گەیشت |خستیەوە مەیدان بە جێی ھێشتن لە عەسری «پانی» یا }} پارچە ھۆنراوەی دووەم، عەلی کەمال باپیر ئاغا نووسیویەتی. {{شیعر |چونکە بەندەی حەزرەتی «مەحوی» م و شاگردی ئەوم |وائەزانم واریسی تەختی شاھی کەیخوسرەوم |داخەکەم ئەولادەکانی دەرحەقی من بێ وەفان |وا ئەزانن بەندە مردووم یاخۆ سەرمەستی خەوم }} == دیوانی مەحوی == {{سەیری ئەمەش بکە|دیوانی مەحوی}} دیوانی مەحوی، کۆمەڵە شیعرەکانی مەحوی لە خۆ دەگرێت، ھاوکات لەگەڵ زۆر لەو ووتار و بابەت و شیعرانەی لە بارەی مەحوویەوە نوسراوەن وەک پاشبەند لە کتێبەکەدا ھەن، و شیعرەکانی مەحوی دابەشکراوە بۆ غەزلیات و شیعری ئایینی و چوار خشتەکییەکان و تاکەکان و بەشی عەرەبی و بەشی فارسی ھاوکات ھەر یەکێک لەم پۆڵێنانە بە پێی ڕیزبەندی ئەلفبێی کۆتایی دێڕە ھۆنراوەکان ڕیزبەند کراون. ئەو سەرچاوانەی دیوانەکانی مەحوویان لێ وەرگیراوە لە سەرەتادا نوسراوەکانی دەستی شێخ مەلا عومەری مەحوی کوڕی شاعیر و ھەندێک دەستنووسی تری بنەماڵەکەیان بوون و پاشان شیخ موحەممەدی مەحوی بە بەراوردکردنی دیوانەکەی چاپی [[١٩٢٢]] لەگەڵ دەستنووسەکاندا دیوانەکەی نووسیوەتەوە و لە ساڵانی ١٩٦٠ و ١٩٦١دا لەگەڵ [[گۆران]] و [[کاکەی فەلاح]]دا ڕاستیان کردۆتەوە و خستویانەتە سەر ڕێنووسی نوێی کورد. پاشان ھەریەک لە [[مەلا عەبدولکەریم مودەریس]] و محەمەدی کوڕی شیعرەکانیان لێکداوەتەوە و ھەروەھا بە ھاوکاری [[کاکەی فەلاح]] و شێخ موحەممەد مەحوی دیوانەکەیان بە چاپ گەیاندووە. == کۆچی دوایی == مەحوی لە [[تشرینی یەکەم]]ی ١٩٠٦دا ژیانی دوایی ھات و لە یەکێک لە ژوورەکانی خانەقاکەیدا بە خاک سپێردرا. == لێکۆڵینەوەکان لەسەر مەحوی == مەحوی وەکو لوتکەی شیعری تەسەوفی کوردی و عاریف و زانا و شاعیرێکی گەورە و لەبەر ناوەرۆکی وردی شیعرەکانی چەندین فیستیڤاڵ و لێکۆڵینەوە و کتێب لەسەر خۆی و شیعرەکانی بەڕێوە چوون و دەرکراون، لەوانە فیستیڤاڵی شاعیری گەورەی کورد «مەحوی» لە ھەولێر لە ژێر چاودێری [[نێچیرڤان بارزانی]] سەرۆکی وەزیرانی حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە ٢٨–٣٠ی ئابی ٢٠٠١، ھەروەھا ئەم کتێبانەی خوارەوە نمونەی چەندین لێکۆڵینەوەن لەسەر ئەم شاعیرە گەورەیە: {| class="wikitable" |-align="center" !ناوی کتێب !ناوی نوسەر !ژمارەی پەڕە !ناوەرۆک |- | نووری حیکمەت و رۆحی عیرفانی مەحوی | تەحسین حەمە غەریب | ٣٧٠ | لێکۆڵینەوە لەسەر قەسیدەی بەحری نوور |- | مەحوی ناسی | ھیمداد شاھین | ٢٠٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |- | مەحوی لە نێوان زاھیریەت وباتنیەت و سەرچاوەکانی عیشق و وێنەی مەعشوقدا | د. ئەحمەدی مەلا | ٣٤٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی |- | دەیری عیشق | عەبدولڵا قەرەداغی | ٢٣٠ | لێکۆڵینەوە لەسەر شیعری "دیارم دەیری عیشقە" |- | گوڵخانەی عاریفان | ھیمداد شاھین | ٤٤٠ | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |- | مشتێ لە بێژەی عارفی و کردەی عیرفانی مەولانا مەحوی | عومەر عەزیز مەحوی | ١٦٠٠ (چوار بەرگ) | لێکۆڵینەوەیەکی گشتی لەسەر تەسەوف و مەحوی گەورە |-چەند لایەنێكی ژیانی مەحوی لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا، هێمن عومەر خۆشناو، بڵاوكراوەكانی دەستنووسخانەی زانكۆی سۆران، 2018. |} == بابەتی پەیوەندیدار == *[https://web.archive.org/web/20140707183334/http://wikisource.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%DB%95%D8%AD%D9%88%DB%8C دیوانی مەحوی لە ویکی چاوگ] == سەرچاوەکان == *[https://web.archive.org/web/20180331140759/http://zanyari.com/ سایتی زانیاری] *[https://web.archive.org/web/20150603052426/http://latifkurdi.blogfa.com/post-424.aspx فیستڤاڵی شاعیر گەورە مەحوی] * ژیانی مەحوی: [http://www.kurdsite.net/vb/showthread.php?t=٨٥٠ یانەی کوردسایت]{{بەستەری مردوو|url=http://www.kurdsite.net/vb/showthread.php?t=%D9%A8%D9%A5%D9%A0 |date=شوباتی ٢٠٢١ }}{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}} * دیوانی مەحوی، لێکۆڵینەوە و لێکدانەوەی؛ مەلا عەبدولکەریمی مودەریس و موحەممەدی مەلا کەریم * چەند سەرنجێک لەسەر شیعرەکانی مەحوی، لێکۆڵینەوەی؛ کاکە فەلاح * مێژووی ئەدەبی کوردی، عەلائەدین سوجادی * خۆلاسەی تاریخی کورد و کوردستان، موحەممەد ئەمین زەکی بەگ * چەند لایەنێكی ژیانی مەحوی لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا، هێمن عومەر خۆشناو، بڵاوكراوەكانی دەستنووسخانەی زانكۆی سۆران، 2018. {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|شیعر|وێژەی کوردی}} {{شیعری کلاسیکی کوردی}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٣٠]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ١٩یەم]] r0ttqenr9g3uy79e5s2epu9n505q0ph 0 809 967373 873394 2022-08-03T08:21:37Z MFTG 21816 /* top */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = خۆی | ناوی فەرمی = خوی - Xoy - Khoy | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Khoy views.JPG | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنێک لە شارۆچکەی خۆی | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=12|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 38.5503 |frame-long= 44.9521 |frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە =70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Iran | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ئێران]] دا | دەرزی نەخشە١ = ڕۆژھەڵاتی کوردستان | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | latd = 38 |latm = 33 |lats = 01 |latNS = | longd = 44 |longm = 57 |longs = 08 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگاکانی ئێران|پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|ورمێ]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[شارستان]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[شارستانی خۆی|خۆی]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[ناوچە]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[ناوچەی ناوەندی شارستانی خۆی|ناوەندی]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٩٢٣ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = [[شارەدار]] | ناوی سەرۆک = ئەحمەد خەلیلی<ref> https://khoy.ir/ </ref> <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١١٤٨ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ١٩٨،٨٤٥<ref> https://web.archive.org/web/20190327172500/https://azgharbi.mporg.ir/FileSystem/View/File.aspx?FileId=5667c51a-59d4-482f-a804-bfe650b98de0 </ref> | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کرمانجی]] و [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەری]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = | جیاوازی لەutc1 = | کاتناوچە١_DST = | جیاوازی لە١_DST = <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە = ٠٤٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.khoycity.ir/ khoycity.ir] | پەراوێزەکان = }} '''خۆی''' دووەمین و یەکێک لە شارەکانی [[پارێزگای ورمێ]] لە [[ئێران]]ە. شاری خۆی ناوەندی [[شارستانی خۆی]]ە کە لە باکووری ڕۆژاوای ئێراندا ھەڵکەوتووە. ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە لە ساڵی ٢٠١٦دا بەرامبەر لەگەڵ ١٩٨،٨٤٥ کەس بووە و لەدوای [[ورمێ]]دا دووەم شاری گەورەی [[پارێزگای ورمێ]]یە. == پێشانگا == <gallery> پەڕگە:Khoy towers.jpg|گوندی شێخ نەوایی خۆی پەڕگە:Khaneh_kabiri_khoy4.jpg|خانووی کەبیری پەڕگە:Iran_bazar_khoy.jpg|بازاڕی خۆی پەڕگە:Khan Caravanserai10.jpg|کاروانسەرای خان پەڕگە:Stone gate of Khoy 2.JPG|دەروازەی بەردی خۆی پەڕگە:Khoy city views plane.jpg|دیمەنێکی شاری خۆی لە ناو فڕۆکەوە پەڕگە:Khoy airport &fokker100.jpg|دیمەنێکی فڕۆکەخانەی خۆی پەڕگە:PARK -E-MELLAT KHOY.jpg|باغی میلەتی خۆی پەڕگە:POL-E- SSEVOME KHORDAD.jpg|پردی سێیەمی جۆزەردانی خۆی پەڕگە:POL-E-KHATOON.jpg|پردی خاتونی خۆی پەڕگە:Tran yolu.JPG|وێستگەی شەمەندەفەر سنووری ڕازی خۆی پەڕگە:Tomb of Shams Tabrizi 2.JPG|گۆڕی شەمسی تەورێزی پەڕگە:Tomb of Shams Tabrizi 5.JPG|منارەی شەمس پەڕگە:Hoy sehri.jpg|بە شاری خۆی بەخێربێن </gallery> == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگای ورمێ]] * [[شارستانی خۆی]] == سەرچاوەکان == {{کورت}} {{Bajar kurd Soranî}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} [[پۆل:خۆی| ]] [[پۆل:شارەکانی ئێران]] [[پۆل:شارەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] [[پۆل:شارەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان‏]] 3pn6fdlvb8uj3yvqsyxx8zmq5umzgo7 1 1128 967402 800106 2022-08-03T11:11:46Z Vajd 51584 /* نه‌قشه‌ی کوردان */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki ده‌ستت خۆش بابه‌تیکی زۆر گرنگه‌ == هەڵە == [[مەسعود بارزانی]] سەرۆکی هەرێمە نەک سەرۆکی حکوومەت .[[بەکارھێنەر:Cwtiyar|جوتیار]] ١٠:٣٩, ٢٤ ئایار ٢٠١٠ (UTC) ئیستا سەرۆکی هیچ کامیان نیە [[بەکارھێنەر:Civileng.hawre|Civileng.hawre]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Civileng.hawre|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٥ی شوباتی ٢٠١٨ (UTC) ==گەلی کورد== له‌ ڕاستیدا ده‌بێت له‌ ڕوانگه‌ی زانستیه‌وه‌ هه‌ڵوه‌سته‌یه‌ک له‌ سه‌ر پێناسه‌ی گه‌لی‌ کورد وه‌ک گه‌لێکی‌ چیا نشین‌ بکه‌ین، چونکه‌ کورد ته‌نها له‌ ناو شاخ‌ و به‌رددا ناژیێت، به‌ڵکو له‌ ده‌شتاییشدا هه‌یه‌. ئه‌م پێناسه‌یه‌ پێناسه‌یه‌کی‌ کۆنه‌، که‌ خه‌ڵکانی‌ نه‌شاره‌زا بۆ سووککردنی‌ کورد دایانناوه‌. ئینجا هه‌ر پێناسه‌یه‌کێش که‌ له‌ شوێنێکدا بڵاوکرایه‌وه‌، مه‌رج نیه‌ زانستی‌ بێت. بۆ نموونه‌ وڵاتی‌ سویسرا به‌شێکی زۆری‌ شاخه‌ و خه‌ڵکه‌که‌شی‌ له‌ ناو ئه‌و شاخ و داخه‌دان به‌ڵام له‌ گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا به‌ گه‌لێکی‌ شاخاوی‌ ناونابرێن. بۆیه‌ تکام وایه‌ بابه‌ته‌ کۆن و نازانستیه‌کان له‌مه‌ڕ کورد وه‌ک سه‌رچاوه‌ وه‌رنه‌گرن، تاوه‌کو به‌ دوای‌ ڕاستی‌ و دروستی‌ زانیاریه‌کانی‌ ناویدا نه‌چن.[[user:Asossbetwata|ئاسۆس محەمەد مەلا قادر]] ١٧:١٤, ١ حوزەیران ٢٠١٠ :کاک ئاسۆس (ئەگەر بە ھەڵە تێنەگەیشتبم ناوت)، ئەگەر وشەی چیانشین بە مەبەستی سوکایەتیکردن بەکاربێت، بەڵێ ئەوە دەبێ لابرێت، بەڵام پێموانییە لەم نووسراوەدا وەھا بێت، چیانشین بەو مانایە کە وڵاتەکەیان شاخاوی و ئیتر ئەمە چ سووککردنێکی تێدایە؟ و ئایا گرینگە خەڵکانی نەشارەزا چۆن بیردەکەنەوە؟ ئایا دەبێ بە خواستی ئەوان ھەڵسوکەوت بکەین ئێمە؟ تکادەکەم ئەگەر شتێک دەزانی سەبارەت بەم بابەتە، ڕوونمان کەیتەوە. سوپاس --[[User:marmzok|<span style="font-family:Trebuchet MS;color:#6600CC">'''MarMzok'''</span>]] ^{[[User talk:marmzok|<span style="font-family:Tahoma MS;color:#3366ff">'''لـێدوان'''</span>]]}-- ١٦:٣١, ١ حوزەیران ٢٠١٠ (UTC) گەلی کورد زۆر لەوە گەورەتره که دوژمن بیری لێدەکاتەوە. بۆیه هەر بابەت و ڕاپۆڕتێکی بۆ سازبکرێت ئێشتا کەمه، سوپاس بۆ بڵاوکردنەوەی ئەم زانیاریە [[بەکارھێنەر:Ibrahem nizamadin|Ibrahem nizamadin]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ibrahem nizamadin|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٩، ٨ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) کوردستانی سوور دەکەوێتە ئازەربایجان خەڵکەکەی بەکرمانجی دەدوێن [[بەکارھێنەر:Muhamad maged|Muhamad maged]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Muhamad maged|لێدوان]]) ‏١٤:٣٦، ٢٦ی ئابی ٢٠١٨ (UTC) == ناوی وتار == ئایا ناوی وتار، "کورد" گونجاوە؟ ئایا باشتر نییە "نەتەوەی کورد" یان "گەلی کورد" ناوی ئەم وتارە بێت؟ کە کورد ڕەوانە بکرێت بۆ ئەمە. لەبەر ئەوەی ئەگەرچی "کورد" زۆر باوترە، بەڵام "نەتەوەی کورد"، فەرمیترە!--[[User:marmzok|<span style="font-family:Trebuchet MS;color:#6600CC">'''MarMzok'''</span>]] ^{[[User talk:marmzok|<span style="font-family:Tahoma MS;color:#3366ff">'''لـێدوان'''</span>]]}-- ٢٠:١٩, ٨ حوزەیران ٢٠١٠ (UTC) سڵاو بەڕێز پێم وایە ناوەکە پڕ پێستی وتارەکەیە چونکە ئەگەر بنووسین نەتەوەی فڵان ئەوا ئەبێ لە گەڵ هەموو نەتەوەیەکدا ئەوە بنووسین ناکرێ تەنها نەتەوەیەک جیا بکرێتەوە. بۆ نموونە ئەبێ بنووسی نەتەوەی فارس، نەتەوەی عەرەب، نەتەوەی چین، نەتەوەی فەڕەنسا. کورد هەم زۆر باوە و هەم بێ هەڵەیە کە چی نەتەوەی کورد وا لە هەموو وتارەکانی نەتەوەکان ئەکات لە پاڵ پیتی ن خڕ ببنەوە. وابزانم ئەکرێ بنووسین کوردەکان یان با هەر وەکو خۆی بمێنێتەوە. لەگەڵ ڕێزم--[[بەکارھێنەر:Barham|barham]] ٢٣:٥٠, ٨ حوزەیران ٢٠١٠ (UTC) :منیش لەگەڵ کاک بەرھەمم بەڵام تەواو دژ بەوەم بیگوازینەوە بۆ کوردەکان؛ شتێک کە لە ویکی تورکیدا نووسراوە بۆ مەبەستی دووبەرەکی درووستکردن. کوردەکان مانای نییە، تەنیا و تەنیا کورد. سپاس.--<code style="background:yellow">:)</code>[[بەکارھێنەر: Calak|چالاک]]^{[[قسەی بەکارھێنەر:Calak|لێدوان]]} ١٣:٤٥, ٩ حوزەیران ٢٠١٠ (UTC) == ناودارانی کورد == برادەران من پێم وایە ئەو ١٦ کەسە کە سەرەتای وتارەکەی ئینگلیزیدا ھاتوون بە باشی کورد ناناسێنن. باشە نیزامی گەنجەوی کە تەنا دایکی کورد بووە و یەک بەیتی کوردیشی لێ نەماوە کەی ناوداری کوردە؟! یان ئەحمەد کایا کە گۆرانیی کوردیی نییە. یان Seyhmus Dagtekin کە ھەر ناوم نەبیستبوو تا ئێستا! با خۆمان ١٠ کەسێک بدۆزینەوە کە ھەموو لایەنێکی کورد بناسێنن. --[[بەکارھێنەر:ئاسۆ|ئاسۆ]] ٠٧:٠٣, ٢٣ تەمموز ٢٠١٠ (UTC) منیش پێم باشە ئەو کەسانە خۆمان هەڵیبژێرین ، کە بە ڕاستی ناوداری کوردن .[[بەکارھێنەر:Cwtiyar|جوتیار]] ٠٨:٣١, ٢٣ تەمموز ٢٠١٠ (UTC) == ناودارانی کورد == ''دەقی لار'' سه ره تا به ناوى خودا وه من ده ست خوشى له و كه سه ده كه م كه وشه يه كى ليره دا نوسيبيت هيوام وايه سه ر به رز بن من وه ك بيشنياريك ده ليم كه ربتوانن ده ست كاريه ك له به شى ( ناوداراندا بكه ن ), ده توانن ئه م كه سايه تيانه ش زياد بكه ن ( ئيبن تيميه , ئيبن خه له كان ) بوزانيارى له سه ر ئه و دوكه سايه تيه ده توانن ئه م لينكه به كار بينن ( http://www.tishkbooks.com/tishk-books/021-rolizanayan/021-tishk-zanaimuslman.htm ) عبدالرحمن نورولى == خشتەکەی سەرەوە == تکایە با بە پێی ئەم سەرچاوەیە بتوانم ژمارەی کوردانی بەریتانیا (بە بێ جیاوازی شێوەزار) زیاد بکەم. ئەمەش سەرچاوەکان (شاردومنەوە لەسەرچاوەدا) کە بەپێی ئامارای ۲٠۱۱ کوردانی بەریتانیا ٤۹.۹۲۱ کەسین. <!-- <ref>[http://www.nomisweb.co.uk/census/2011/CT0010/view/2092957703 QS211EW - Ethnic group (detailed)]، نوسینگەی ئامارە نیشتمانیەکان، دوا سەردان ۱۳/۱۲/۲٠۱۳</ref><ref>[http://www.ninis2.nisra.gov.uk/Download/Census%202011_Excel/2011/QS201NI.xls Ethnic Group - Full Detail_QS201NI] نوسینگەی ئامارە نیشتیمانیەکان، دوا سەردان ۱۳/۱۲/۲٠۱۳</ref><ref>[http://www.scotlandscensus.gov.uk/documents/censusresults/release2a/rel2A_Language_detailed_Scotland.pdf Scotland's Census 2011 - National Records of Scotland, Language used at home other than English (detailed)] ئاماری نیشتیمانی سکۆتلەندا، دوا سەردان ۱۳/۱۲/۲٠۱۳</ref> --> سوپاس --[[بەکارھێنەر:هیوا|هیوا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:هیوا|لێدوان]]) ٠٠:٥٢, ١٤ کانوونی یەکەم ٢٠١٣ (UTC) == بەشی "سەرژمێری دانیشتوان" == [https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF#.D8.B3.DB.95.D8.B1.DA.98.D9.85.DB.8E.D8.B1.DB.8C_.D8.AF.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D9.88.D8.A7.D9.86 ئەم بەشە] تێکەڵ بووە. وای کرد بچم دەستکاری بابەتەکە بکەم و دانیشتوانی بەریتانیا دەستکاری بکەم کەچی دوایی زانیم لە بنەڕەتتدا مەبەست "سەرژمێرای دانیشتوان بەپێی شێوەزار"ە نەوەک "سەرژمێری دانیشتوان" بەگشتی. وە دیسان دەستکاریەکەم هەڵوەشاندەوە. ئایا من هەڵەمە؟ سوپاس --[[بەکارھێنەر:هیوا|هیوا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:هیوا|لێدوان]]) ٠٠:٥٧, ١٤ کانوونی یەکەم ٢٠١٣ (UTC) == وینه‌کان == جی شرمه! ماموستا حه‌‌سه‌ن زیرک کوا؟ یانی [[ویداد ئاکرەیی]] یان له‌یلا زانا و کسانی دیکه به‌رزتر له ماموستا حه‌سه‌ن زیرکن؟ زور جی شرمه بو ویکی کوردی! / ‍‍‍‍[[بەکارھێنەر:Masoud bukani|Masoud bukani]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Masoud bukani|لێدوان]]) ‏١٤:٥١، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠١٧ (UTC) :بەڕێز {{وب|Masoud bukani}} ویکیی کوردی وەکوو ھەر ویکییەکی تر کراوەیە بۆ دەستکاریکردن و وتووێژکردن، کارێک نەکراوە تا جێی شەرم بێت. شەرم ئەوەیە ویکیی کوردی ھەبێت، و بچیت خزمەتی ویکیی فارسی یان زمانەکانی تر بکەیت، یانیش نەزانیت بە زمانی خۆت بنووسیت. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] — ‏١٠:٣٤، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠١٧ (UTC) ::ھاوڕێیان تووڕەیی ناوێت. یەکەم، شەرم ھی سەدەی نۆزدەیە و چی تر بەکەڵکی سەدەی بیست و بیست و یەک نایەت. دووھەم، بە من بێت پێویستە زیاتر فیگۆری ژن لەو تابلۆیەدا ھەبێت. کۆمەڵگە نیوەی ژنە. سێھەم، زیرەک ھیچ پەیوەندییەکی بەو دوو کەسەوە نیە. بۆیە کامیان بەرزترە و نزمتر نازانم! زیرەک ھونەرمەند بوو ئەمان سیاسی و مەدەنی. وەکوو ئەوەیە بڵێین ماندێلا گرنگترە یا مێسی یا ماری کووری؟ ھەر کام کارێکیان کردووە. حەزتان لێیە با ڕاپرسییەک بکەین بۆ تابلۆکە. بەڵام بە بروای من خۆمان بە شتێکی ترەوە سەرقاڵ بکەین باشترە لەمە. با نەیھەژێنین. وەک ویکیی فارسی لێ نەیەت. کابرا وێنەی باوە گەورەی خۆی دادەنا خێرا خێرا :)). من وەک ھەمیشە کراوەم بۆ وتووێژ، بەڵام وتووێژی ئەمە زۆر ئەستەم دەبێت، چون سابجکتیڤە و کوردیش بە ڕاستی زۆر بەربڵاوە. [[بەکارھێنەر:Pirehelokan|پیرەھەڵۆ]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Pirehelokan|وتووێژ]]) ‏٢٢:٣٢، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠١٧ (UTC) :::کاک {{وب|Pirehelokan}}، منیش پێم خۆش نییە وتووێژەکان بەم ئاراستەیە بڕۆن، بەڵام بەڕێزیان تاقە ڕۆژێک خزمەتی ویکیی کوردی نەکردووە و ھاتووە گلەیی دەکات، مەرجی ڕەخنەش ئەوە نییە کە دەبێت بەشداربووی ویکیپیدیا بێت، بەڵام کە ڕەخنەیەک یان پێشنیازێکیان ھەیە با بە زمانێکی جوان بی گەیەنن. بۆ ئەم کەسایەتییانەش دەکرێ وتووێژیان لەسەر بکرێت، بەس کە کەسێک ناو و وێنەی لەوێدا نییە، واتای ئەوە نییە کەسێکی ناودار نەبێت یان ڕێزی نەگیرابێت. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] — ‏١١:٥١، ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧ (UTC) == داواکاریی دەستکاری لە ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٩ پێشنیار چاکسازی (بچووک) == {{دەستکاریی نیمچە-پارێزراو|وەڵامدراوەتەوە=بەڵێ}} <!-- داواکارییەکەت بە ڕوونی لە خوار ئەم خەتەوە زیاد بکە. --> دەمەوێت هەندێک لە کەسایەتی ناودار و کاریگەری تر لە بەشی کەسایەتییەکان زیاد بکەم کە بەڕاستی بەشێکی زۆری کەسایەتیە گرنگ و کاریگەرەکان لەسەر ئاستى جیهاندا تێێدا باس نەکراوە.... <!-- داواکارییەکەت دەبێت لە سەروو ئەم خەتەوە بێت. تکایە دەستکاری ھیچ شتێکی تر مەکە جگە لەو دەقەی لە بەینی ئەم خەتە و خەتەکەی سەرەوە خۆت داتناوە. --> [[بەکارھێنەر:Ali Abdulqadr Razany|Ali Abdulqadr Razany]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ali Abdulqadr Razany|لێدوان]]) ‏٢١:١٩، ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٩ (UTC) : سڵاو کاک {{وب|Ali Abdulqadr Razany}} بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! تکایە ئەتەوێت چ شتێک بۆ کامە بەش زیاد بکەیت؟ لێرە ئاماژەی پێ بدە تا ئێمەش گۆڕانکارییەکان بکەین. سپاس، -- ⇐[[بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٥٣، ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٩ (UTC) == داواکاریی دەستکاری لە ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٩ وەڵام بەسەرداچوونەوە (بچووک) == {{دەستکاریی نیمچە-پارێزراو|وەڵامدراوەتەوە=بەڵێ}} <!-- داواکارییەکەت بە ڕوونی لە خوار ئەم خەتەوە زیاد بکە. --> کاک ئارام بکر ، لە بەشی وێنەى کەسایەتیەکان کۆمەڵێک کەسایەتی تێدا نییە کە ناوبانگ و کاریگەریان لە هەموو جیهاندا هەیە ، بۆ نموونە مەعقوڵ نییە سەلاحەدینی ئەیوبی تێدا نەبێت ، یان زەریاب و ئەبولفیدا یان الجەزەری ، یان کەسایەتیەکانى ئەو سەردەمە وەک کۆچەر بیرکار و ئومێد کوردستانى... <!-- داواکارییەکەت دەبێت لە سەروو ئەم خەتەوە بێت. تکایە دەستکاری ھیچ شتێکی تر مەکە جگە لەو دەقەی لە بەینی ئەم خەتە و خەتەکەی سەرەوە خۆت داتناوە. --> [[بەکارھێنەر:Ali Abdulqadr Razany|Ali Abdulqadr Razany]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ali Abdulqadr Razany|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٨، ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٩ (UTC) : {{وب|Ali Abdulqadr Razany}} مەرج نییە ھەموو کەسێک زیاد بکرێت. ئێستا ئەوانەی کە وتبووت بۆ بەشی ناودارانی کوردم زیادکرد. سپاس بۆ داواکارییەکەت! -- ⇐[[بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٢، ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٩ (UTC) == داواکاریی دەستکاری لە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ == {{دەستکاریی نیمچە-پارێزراو|وەڵامدراوەتەوە=بەڵێ}} <!-- داواکارییەکەت بە ڕوونی لە خوار ئەم خەتەوە زیاد بکە. --> <!-- داواکارییەکەت دەبێت لە سەروو ئەم خەتەوە بێت. تکایە دەستکاری ھیچ شتێکی تر مەکە جگە لەو دەقەی لە بەینی ئەم خەتە و خەتەکەی سەرەوە خۆت داتناوە. --> [[تایبەت:بەشدارییەکان/81.4.109.9|81.4.109.9]] ‏٠٢:٠٥، ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ (UTC) == داواکاریی دەستکاری لە ٢٤ی ئایاری ٢٠٢١ == {{دەستکاریی نیمچە-پارێزراو|وەڵامدراوەتەوە=بەڵێ}} <!-- داواکارییەکەت بە ڕوونی لە خوار ئەم خەتەوە زیاد بکە. --> کورد کولتووری خۆی هه‌یه‌، که‌ به‌ یه‌کێك له‌ هه‌ره‌ کولتووره کۆنه‌کانی‌ جیهان داده‌ندرێت. ئه‌م کولتووره‌ش سه‌رچاوه‌ی گرتووه‌‌ و گه‌شه‌ی سه‌ندووه‌ له‌ لایه‌ن نه‌وه‌یه‌ك له‌ دوای یه‌که‌کانی که‌ له‌ کێو، دۆڵ و شاره‌ کوردییه‌کان ‌ده‌ژیان له‌ نێوان 6000- 5400 ساڵ پ.ز. ئه‌م کولتوور و شارستانییه‌ش تێکه‌ڵاو بوو له‌گه‌ڵ شارستانییه‌کانی تری ميسۆپۆتامیا (له‌ یۆنانی: ئه‌و ناوچانه‌ی که‌ ده‌که‌ونه‌ نێوان هه‌ردوو ڕووباری دیجله‌ و فورات).زۆرینه‌ی مێژوونووسان ره‌چه‌له‌ی كورد ده‌به‌نه‌وه‌ سه‌ر گه‌لانی هیندۆ-ئه‌وروپی، ئه‌وانه‌ی که‌ پاشان گه‌ڵانی کوتییه‌کان، کاشییه‌کان، میتانییه‌کان و کۆمه‌ڵگه‌ مرۆییه‌کانی تر پێکده‌هێنن، که‌ به‌ به‌رده‌وامی له‌ ده‌وروبه‌ری چیای جودی و زنجیره‌ چیای زاگرۆس و ئارارات ژیاون. هه‌ر یه‌کێك له‌م گه‌ڵانه‌ شوناسنامه‌یه‌کی ڕه‌گه‌زی و زمانه‌وانی هاوبه‌شی هه‌یه‌ و به‌ پته‌وی پێکه‌وه به‌ندن. بۆیه‌ ده‌کرێت که‌ کورد دابندرێت به‌ نه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ کوردستان جێنیشین بوونه‌ به‌ درێژی مێژوو. ناسینەوە و پێناسەی هەر میللەتێك بە كولتوورە دەوڵەمەندەكەیەتی. بە هۆی دەوڵەمەندی كولتووری كوردی بە دەیان ڕۆژنامەنووس و مێژوونووس، كەلەپوورناس، بە تایبەت لەوڵاتانی ئەوروپا و ڕۆژهەڵات ئەو ڕاستیەیان تۆماركردووە، ئەو راستیەش لە كتێبە چاپكراوەكانیان بەدەركەوتووە، چونكە ئەمان گرنگی شارەزابوونیان لەو بوارە بەپێویست زانیووە و تیایدا سوودمەند بوون بەتایبەت لە بواری ژیاری و ژیری كورد كە چۆن خۆی هەوڵی داوە پێویستیەكانی كاری ڕۆژانەی بە دەستی خۆی دابین بكات و ژیان بگوزەرێنێت. كولتووری كوردی لە لایەنی که‌ره‌سته‌ییی و لە لایەنی واتاییه‌وه‌ زۆر دەوڵەمەندە. لە لایەنی که‌ره‌سته‌ییه‌وه‌، كە بە كەلەپوور ناسراوە، مێژووێكی كۆنی هەیە، بۆ نموونە یەكەم جار ژیانی كشتوكاڵ لە كوردستان لە گوندی 'چەرمۆ' كراوە، ئەمەش بۆتە هۆی پەرەپێدانی ئامێرەكانی كشتوكال. جگە لەمە كاری دەستی كوردەواری گرنگی زۆری پێدراوە، وەك ڕستن وچنین: جاجم، لباد، كەرك، بەڕە، چیخ، رەشماڵ هتد. دەرمانی كوردەواریش ئەو ڕاستیە دەردەخات كە كورد زیرەكە و هۆشیارە لەو بوارانە و چەندان بواری دیكە. ئەمانە سەرنجی گەشتیارانی لە وڵاتی بیانی بۆ كوردستان راكێشاوە. هەروەها زۆربەی ئەوانەی بۆ داگیركاری كوردستان هاتوون ئەو كەلوپه‌له‌یان بینیوە و پێی سەرسام بوونە و بەشێكیان بۆخۆیان بردووە. دواتر بە دەنگ و باسی و هەواڵی دەماودەم كەلتوری كوردی پەلی هاوێشتووە بۆ وڵاتان. بەم جۆرە زۆر گەشتیار روویان لە كوردوستان كردووە و عەشقی كەلەپووری كوردی بوون، زۆریان كڕیوەو بردوویانە بۆ وڵاتەكانیان و لێكۆڵینەوەی زۆر لەبارەی دەوڵەمەندییەكەی كراوە، بەشێكیان كردویانە بەنامەی ئەكادیمی. ئێستاش زۆربەی وڵاتانی ئەوروپی سەردانی كوردستان دەكەن و خۆیان به‌ كولتووری كوردی سەرقاڵ دەكەن. لە لایەنی كولتوری وواتایی (ئەدەبیات) وەك: داب و نەریت و رێورەسم و بەها كۆمەلایەتیەكان و مەراسیمە ئاینیەكان و بۆنە و چەژنەكان، شیعر و چیرۆك و هونەر کورد خاوەنی تایبەتمەندێتی خۆیەتی. بۆنموونە چیرۆك و ئەفسانە و گۆرانی و مۆسیقای كوردی تام وچێژی زۆر جیاوازە لە گەل ئه‌وانه‌ی سەرجەم نەتەوەكانی تر. بەشێك لە كولتووری كوردی تا ئه‌مڕۆ بەردەوامی هەیە و بەشێك لە مۆزەخانە و ئەنتیکخانە و ئەتنۆگرافیای كوردستان پارێزراوە، ساڵانەش بە چەندان جۆر كولتوری كوردی لە پێشانگاكانی ناوه‌ و دەرەوەی كوردستان نمایش دەكرێن. به‌ڵام ئه‌م پاشماوه‌ ڕۆشنبیرییه‌ پشتگوێ خرا و به‌ره‌نگاری بوونه‌ته‌وه‌ وهێرشی کراوه‌ته‌سه‌ر له‌لایه‌ن ڕۆشنبیرییه‌کانی تر. ئه‌مه‌ش به‌ داخێکی ‌زۆره‌وه‌ بووه‌ هۆی نامان یان ووێرانکردنی که‌ره‌سته‌یه‌کی زۆر له‌ چاند و کولتووری کوردی ڕه‌سه‌ن. چه‌نده‌ها نموونه‌ هه‌ن که‌ نیشان ده‌ده‌ن که‌ چۆن هه‌ڕه‌شه‌ ده‌کرێته‌ سه‌ر کولتوری کوردی، که‌ نرخێکی گه‌وره‌ی هه‌یه‌ و ناکرێ ده‌ستبه‌رداری بن، چ له‌ ناوچه‌که‌ و چ له‌ ده‌وروبه‌ری. بۆ نموونه ئه‌و هه‌ڕه‌شانه‌ی که‌ ده‌کرێن له‌ ڕێگه‌ی درووستکردنی به‌نداو و پرۆژه‌ ده‌ستکرده‌کان، له‌ لایه‌ن ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی که‌ کوردنشینن، له‌ ترکیا، عێراق، سوریا، ئیران و تاراوگه‌. باشترینی ئه‌م نمونانه ئه‌و هه‌ڕه‌شه‌ راسته‌وخۆیه‌ یه‌ که‌ ده‌کرێته‌ سه‌ر شاری حسن کیف، که‌ کۆنترین شاری کوردانه‌، که‌ وا ژێر ئاو ده‌که‌وێت. ‌ <!-- داواکارییەکەت دەبێت لە سەروو ئەم خەتەوە بێت. تکایە دەستکاری ھیچ شتێکی تر مەکە جگە لەو دەقەی لە بەینی ئەم خەتە و خەتەکەی سەرەوە خۆت داتناوە. --> [[بەکارھێنەر:Bawanit|Bawanit]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Bawanit|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢١ (UTC) {{وب|Bawanit}} سڵاو، ئێمە دەزانین کە کورد مێژوویەکی زۆر کۆنی ھەیە، بەڵام بێجگە لەوەی کە ئەم نووسینەی ئێوە ئاماژەی بە ھیچ سەرچاوەیەک نەداوە، زۆریشی کێشە نووسین ھەیە وەکوو ئەوەی کە: لە جیاتی ک، «ك» تان بەکاربردووە و لە جیاتی ھ، «ه»! [[بەکارھێنەر:Ahrirrr|<span style="font-family:Cursive; color: Blue; Background: White; font size:13px;">'''☀️AGH☀️'''</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrirrr|لێدوان]])} ‏٢١:١٩، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢١ (UTC) == نه‌قشه‌ی کوردان == https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Kurdish_Areas_Sorani.png ئه‌م نه‌قشه‌یه زیا بکه‌ن. باش تر و کامله. [[بەکارھێنەر:Vajd|Vajd]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Vajd|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) lb6psl5u2vzz58np6aywolb3zb1olbi 0 1226 967286 892718 2022-08-02T22:04:30Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''زمانی پاڵەوی''' یا '''زمانی پەھلەوی''' یا '''زمانی پارسیک''' یاخود '''پارسیگ'''<ref>MacKenzie, D. N. (1986). ''A Concise Pahlavi Dictionary''. OUP. p. 65.</ref><ref>Asatrian, Mushegh (2006). "Iranian Elements in Arabic: The State of Research". ''Iran & the Caucasus''. '''10''' (1): 87–106. [[Doi:|doi:]][[doi:10.1163/157338406777979386|10.1163/157338406777979386]].</ref> زمانێک بووە کە لە سەردەمی [[ساسانییەکان]]دا باو بووە. وەکوو زۆربەی زمانە ئێرانییەکان، گەلێک وشەی زمانی کوردیش لەم زمانە کەوتوونەتەوە. [[زمانی پاڵەویی ئەشکانی]]، کە ھەندێک جار «پاڵەویی باکووری» یا «پارتی»شی پێدەڵێن، لە ساڵی ٢٥٠ی بەر لە زایینەوە، دوای ھاتنەسەرکاری [[ئەشکی یەکەم]]، دەست پێدەکا و ھەتا ساڵی ٢٢٤ی دوای زایین و ڕوخانی دەستەڵاتی ئەشکانییەکان زمانی ڕەسمی دەبێ. دوای ئەوە، [[زمانی پاڵەویی ساسانی]] کە ناسراوە بە «پارسیک» دەبێتە زمانی فەرمی. پاڵەویی ساسانیش ساڵی ٦٥١ی دوای زایین بە کوژرانی دوایین شاهانشای ساسانی، [[یەزدگورد]]، کۆتایی پێ دێ. [[پەڕگە:Pavlavi psalter.png|وێنۆک]] == ئەمانەش ببینە == * [[زمانی پاڵەویی ئەشکانی]] * [[زمانی پاڵەویی ساسانی]]{{Incubator|کۆد=pal|زمان=پاڵەوی}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * نانەوازادە، عەلی، ''فەرھەنگی پەھلەوی''، تاران، چاپەمەنی تەوەکولی، ل٥، ٢٠٠٢، {{ISBN|ISBN 964-5821-15-0}} * زەبیحی، عەبدوڕەحمان، ''قامووسی زمانی کوردی''، ورمێ، ناوەندی بڵاوکردنەوەی فەرھەنگ و ئەدەبیاتی کوردی، ل٢٥ و ٢٦، ١٣٦٧ {{کۆلکە}} [[پۆل:زمانی فارسی]] e59x11ix2lnag8v3n1exgtyf6egm0l0 0 1314 967049 938303 2022-08-02T16:26:28Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{چەند کێشەیەک| {{بێسەرچاوە|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{خاوێنکردن|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{شێواز|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{بێلایەنی|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{پێویستی بە شارەزایە|date=ئایاری ٢٠٢١}} }} '''ابوبکر محمدحاجی''' ( ناسراوە بە (مەلا شاخی) لەدایکبووی ساڵی١٩٥٣) لە بنەماڵەیەکی نیشتیمانپەروەردا گەورە بووە. بەشداری شۆڕشی ئەیلولی کردووە. لە ساڵی (١٩٧٥) پە یوە ندیکردووە بە (ی.ن. ک) ە و. لە ساڵی(١٩٨١) بووەتە پێشمەرگە. کادیرێکی جەماوە ڕی چالاک بووە. ئە ندامی یە کێتی نووسەرانی کوردستان بووە. ئە ندامی پەرلەمانی کئردستان بووە. ئە ندامی (یە کێتی پە ڕلە مانتارانی کوردستان) ە. ئە ندامی (سە ندیکای ڕۆژنامە نووسانی کوردستان) ە. ئە ندامی (یە کێتی زانایانی ئاینی کوردستان) ە. لە گۆڤار و ڕۆژنامەکانی شاخ وشاردا بە ڕھە مە کانی بڵاوکردووەتە و. ئە ندامی دامە زرێنە ڕی (کۆری ڕۆشنبیری لاوانی کورد) بووە. ئە ندامی دە ستەی نووسە ڕانی گۆڤاری (کرمانج) بووە. دە ڕچووی خولی پێگە یاندنی ئە کتەر بووە. لە دەیان گۆڤار و ڕۆژنامە بابە تی بڵاوکردووەتە و. لە دامە زرێنە رانی (کۆمە ڵە ی ڕووناکبیری$1کەرکووک) بووە. یەکەم سەرنووسەری گۆڤاری (کە ڕکوک) بووە. بەڕێوەبەری نووسینی گۆڤاری (شەھید) ە. ئەم نووسەرە $1کەرکووکە خەڵاتی ڕێز و پێزانینی پێدراوە، کە بە چەک و قەڵەم بەشداری شۆڕشی کردووە. نوێنەری سەرۆک مام جلال بوو و لە$1کەرکووک. تائێستا (١٢) کتێبی چاپ و بڵاو کراوەتەو. == بەستەرە دەرەکیییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{تووڵی دەروازە|ھونەرەکان}} {{نووسەر-کۆلکە}} [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] pmewltub11m9bfrdyzfy4fg95bkdh9e 967111 967049 2022-08-02T16:40:57Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967049 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{چەند کێشەیەک| {{بێسەرچاوە|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{خاوێنکردن|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{شێواز|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{بێلایەنی|date=ئایاری ٢٠٢١}} {{پێویستی بە شارەزایە|date=ئایاری ٢٠٢١}} }} '''ابوبکر محمدحاجی''' ( ناسراوە بە (مەلا شاخی) لەدایکبووی ساڵی١٩٥٣) لە بنەماڵەیەکی نیشتیمانپەروەردا گەورە بووە. بەشداری شۆڕشی ئەیلولی کردووە. لە ساڵی (١٩٧٥) پە یوە ندیکردووە بە (ی.ن. ک) ە و. لە ساڵی(١٩٨١) بووەتە پێشمەرگە. کادیرێکی جەماوە ڕی چالاک بووە. ئە ندامی یە کێتی نووسەرانی کوردستان بووە. ئە ندامی پەرلەمانی کئردستان بووە. ئە ندامی (یە کێتی پە ڕلە مانتارانی کوردستان) ە. ئە ندامی (سە ندیکای ڕۆژنامە نووسانی کوردستان) ە. ئە ندامی (یە کێتی زانایانی ئاینی کوردستان) ە. لە گۆڤار و ڕۆژنامەکانی شاخ وشاردا بە ڕھە مە کانی بڵاوکردووەتە و. ئە ندامی دامە زرێنە ڕی (کۆری ڕۆشنبیری لاوانی کورد) بووە. ئە ندامی دە ستەی نووسە ڕانی گۆڤاری (کرمانج) بووە. دە ڕچووی خولی پێگە یاندنی ئە کتەر بووە. لە دەیان گۆڤار و ڕۆژنامە بابە تی بڵاوکردووەتە و. لە دامە زرێنە رانی (کۆمە ڵە ی ڕووناکبیری کەرکوک) بووە. یەکەم سەرنووسەری گۆڤاری (کە ڕکوک) بووە. بەڕێوەبەری نووسینی گۆڤاری (شەھید) ە. ئەم نووسەرە کەرکوکە خەڵاتی ڕێز و پێزانینی پێدراوە، کە بە چەک و قەڵەم بەشداری شۆڕشی کردووە. نوێنەری سەرۆک مام جلال بوو و لە کەرکوک. تائێستا (١٢) کتێبی چاپ و بڵاو کراوەتەو. == بەستەرە دەرەکیییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{تووڵی دەروازە|ھونەرەکان}} {{نووسەر-کۆلکە}} [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] 66uz10lnggejr8r4upf7rhg9mihfxh8 10 1544 966988 957321 2022-08-02T14:11:12Z مامۆستا 39489 چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{لە ھەواڵەکاندا/وێنە | وێنە = Abe Shinzo 20200101.jpg <!--تێبینی: پەڕگەی نەپارێزراوی کۆمنز بەکار مەھێنە. پاراستنە تاڤگەیییەکەی ئێمە قبووڵی ناکەن. --> | پانی =<!--بەگشتی 120 بۆ وێنە ستوونییەکان، 160 بۆ وێنە ئاسۆیییەکان و 140 بۆ وێنە چوارگۆشەیییەکان--> | شرۆڤە = شینزۆ ئابێ | ناونیشان = | جێگری وێنە = | بەستەر = | لێوار = no | بەری شرۆڤە = ڕاست }} <!-- * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتایی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. --> <!-- تکایە نوێترینی ھەواڵەکان لە خوارووی ئێرە دابنێ. --> * [[٨ی تەممووز]] – سەرۆک وەزیرانی پێشووی [[ژاپۆن]]، [[شینزۆ ئابێ]] (لە وێنەکەدا) لەکاتی پێشکەشکردنی وتارێکدا لە شاری نارا '''[[تیرۆرکردنی شینزۆ ئابێ|تیرۆر کرا]]'''. * [[٧ی تەممووز]] – سەرۆک وەزیرانی [[شانشینی یەکگرتوو]]، '''[[بۆریس جۆنسۆن]]''' دەستی لەکار کێشایەوە. * [[٢٨ی حوزەیران]] – لە شاری [[ھەولێر]] قوتابییەک '''[[ڕووداوی کوشتن لە زانکۆی سەڵاحەدین (٢٠٢٢)|ھێرشی کردە]]''' سەر [[زانکۆی سەڵاحەدین]] و لە ئەنجامدا دوو مامۆستا کوژران. * [[٣٠ی ئایار]] – لە [[تۆپی پێ]]دا، [[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|ڕیال مەدرید]] بە ئەنجامی ١ بە ٠ بەسەر [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] سەرکەوت و '''[[یاریی کۆتاییی خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپای ٢٠٢٢|جامی خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپای]]''' لە ساڵی ٢٠٢٢دا بردەوە. * [[٢٤ی ئایار]] – لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ویلایەتە یەکگرتووەکان]]، ٢٢ کەس بەھۆی '''[[تەقەکردن لە قوتابخانەی بنەڕەتیی ڕۆب|تەقەکردن]]''' لە قوتابخانەیەکی بنەڕەتیی [[تێکساس]] گیانیان لە دەستدا. <!--کۆتاییی ھەواڵەکان--> {{لە ھەواڵەکاندا/پێپەڕە |nocurrenteventslink = {{{nocurrenteventslink|}}} |currentevents = <!-- ڕووداوەکانی «بەردەوامە» لێرە دەبن. سوود لە جیاکردنەوە بە خاڵ ببینە ئەگەر زۆر بوون--><!--{{•}} بەکار بھێنە --> * <!-- ٢٩ی کانوونی دووەم --> [[گشتگیربوونی ڤایرۆسی کۆرۆنای ٢٠١٩–٢٠|گشتگیربوونی کۆڤید-١٩]]{{•}} [[ھێرشی ٢٠٢٢ی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا|ھێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا]]{{•}} [[ھێرشی تورکیا بۆ سەر باشووری کوردستان (٢٠٢٢)|ھێرشی تورکیا بۆ سەر باشووری کوردستان]] <!--*--><!--ڕێکەوت--> <!--[[ڕووداو]]--> |recentdeaths = <!-- «دوایین مردنەکان» لێرە دەبن. * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتاییی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. پێویستە ئەوپەڕی ٦ دوایین مردوو لێرە بن. ھەر ھەواڵێکی کۆنتر لە ٧ ڕۆژ لاببە. --> * <!-- ٣١ی تەمووز --> [[ئەیمەن زەواھیری]] * <!-- ١٠ی تەممووز --> [[عەلی قازی]] * <!-- ٢٠ی حوزەیران --> [[محەممەد ئەحمەد ئەربیلی]] * <!-- ٦ی حوزەیران --> [[عەزیز گەردی]] * <!-- ١٣ی ئایار --> [[خەلیفە بن زاید]] * <!-- ١١ی ئایار --> [[شیرین ئەبووعاقلە]] * <!-- ١٧ی نیسان --> [[قادر سەیاحی]] }}<noinclude> {{active editnotice}} {{بەڵگەنامە}} </noinclude> 3iiq94tmlolaf6ybcalo3rfiuz0hhsd 0 1747 967281 939613 2022-08-02T21:59:18Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{unreferenced|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} '''ڕووناکی''' (بە [[ئینگلیزی]]: ''Light'')یا '''ڕووناکی بینراو''' (بە [[ئینگلیزی]]: visible light) ئەو بەشەی [[شەبەنگی کارۆموگناتیسی|شەبەنگی کارۆموگناتیسییە]] کە بە چاوی مرۆڤ ھەستی پێ دەکرێت. لە ڕاستیدا ئەگەر درێژی شەپۆلی ئەلکترۆمەگناتیسی لەنێوان ٤٠٠–٧٠٠ نانۆمەتر بێت چاوی مرۆڤ ھەستی پێ دەکات، کە بەو مەودایە دەکوترێت ڕووناکی یا ڕووناکی بینراو. خێرایی ڕووناکی لە چۆڵاییدا ٢٩٩٬٧٩٢٬٤٥٨(مەتر\چرکە)، یەکێکە لە نەگۆڕە بنەڕەتییەکانی سروشت. لە فیزیادا، وشەی 'ڕووناکی' ھەندێک جار ئاماژە بە ھەمووی [[شەبەنگی کارۆموگناتیسی]] دەکات، چ بینراو بێت یان نا. بەم واتایە، تیشکی گاما، تیشکی ئیکس، مایکرۆڤیڤ و شەپۆلی ڕادیۆش ڕووناکین. ھەروەک ھەموو جۆرەکانی تری شەپۆلی کارۆموگناتیسی، ڕووناکی جۆرێکە لە [[وزە]] کە بە شێوەی [[شەپۆل]] دەگوێزرێتەوە. بەڵام ڕووناکی جیاوازە لە جۆرەکانی تری شەپۆل، وەکو شەپۆلەکانی [[دەنگ]] و شەپۆلەکانی [[ئاو]]. شەپۆلی [[دەنگ]] و شەپۆلی [[ئاو]] ناگوێزرێنەوە ھەتاوەکو بە ناوەندێکدا تیپەڕ نەبن کە ئەمانەش پێیان دەوترێت [[شەپۆلی میکانیکی|شەپۆلە میکانیکییەکان]]، بەڵام ڕووناکی پێویستی بە ناوەند نییە بۆ ئەوەی تێیدا بگوێزرێتەوە.<ref>{{Citation|title=Light|date=2022-03-09|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Light&oldid=1076119155|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-03-27}}</ref> تایبەتمەندییە سەرەتایییەکانی ڕووناکی بریتین لە توندی، ئاراستەی بڵاوکردنەوە، فریکوەنسی یان درێژی [[شەپۆل]] و جەمسەرگیری. وەک ھەموو جۆرەکانی تیشکی ئەلکترۆمەگناتیسی، ڕووناکی بینراو بە تەنۆلکەیەکی سەرەتایی بێ بارستە بە ناوی فۆتۆن کە نوێنەرایەتی کوانتای کادی ئەلکترۆمەگناتیس دەکات دەگوێزرێتەوە و دەکرێت وەک ھەردوو شەپۆل و تەنۆلکەچاوی لێ بکرێت. خوێندنی ڕووناکی، ناسراو بە ئۆپتیک، بابەتێکی لێکۆڵینەوەی گرنگە لە فیزیای ھاوچەرخدا. سەرچاوەی سەرەکی ڕووناکی لەسەر زەوی خۆرە. ھەروەھا لەڕووی مێژوویییەوە سەرچاوەیەکی تری ڕووناکی بۆ مرۆڤ ئاگر بووە. لەگەڵ پەرەسەندنی ڕووناکییەکانی کارەبا و سیستەمەکانی وزە، ڕووناکی کارەبایی بەشێوەیەکی کاریگەر شوێنی ڕووناکی ئاگری گرتووەتەوە. [[شەبەنگی کارۆموگناتیسی]] و ڕووناکی بینراو بەشێوەیەکی گشتی، تیشکی ئەلکترۆمەگناتیسی لەسەر بنەمای درێژی شەپۆل پۆلێن دەکرێت بە شەپۆلی ڕادیۆ، مایکرۆ، تیشکی خواروو-سوور، ڕووناکی بینراو، تیشکی سەرووبنەوش، تیشکی X و تیشکی گاما. ڕەفتاری شەپۆلی ئەلکترۆمەگناتیسی پەیوەستە بە درێژی شەپۆلەکەی. درێژی شەپۆلی کورتتر واتا فریکوەنسی بەرزترو و وزەی بەرزتر، درێژی شەپۆلی بەرزتر واتا فریکوەنسی کەمتر و وزەی کەمتر. کارلێکی تیشکی ئەلکترۆمەگناتیسی لەگەڵ تاکە ئەتۆمەکان و مولکولەکان پەیوەستە بە بڕی وزەی ھەر کوانتومێک لە تیشکتە. شەپۆلەکانی [[شەبەنگی کارۆموگناتیسی]] لە ناوچەی ڕووناکی بینراو، دواھەمین فۆتۆنن کە توانایان ھەیە ببنە ھۆی ورووژاندنی ئەلکترۆنی لەناو گەردیلەکان. ئەمەش دەبێتە ھۆی گۆڕانکاری لە پەیوەند یان کیمیای گەردیلە. لە کۆتایی خوارەوەی گی ڕووناکی بینراو (خوارووسوور)، تیشکی ئەلکترۆمەگناتیسی بۆ مرۆڤ نادیار دەبێت چونکە فۆتۆنەکانی چیتر وزەیان نییە ببنە ھۆی گۆڕانی گەردیلەی تۆڕی چاوی مرۆڤ، کە گۆڕان دەبێتە ھۆی ھەستپێکردنی ئەو تیشکە. ئاژەڵانێک ھەن کە ھەستیارن بە جۆرەکانی خوارووسوور، بەڵام نەک بە بەکارھێنانی ڕاکێشی کوانتۆمی. ھەستکردن بە خوارووسوور لە مارەکان پەیوەستە بە بەرز بوونەوەی پلەی گەرمی پاکەتانێکی بچووک لە ئاوی خانە لەلایەن تیشکی خوارووسوور. ئی ئێم ئاڕ لەم مەودایە دەبێتە ھۆی ورووژاندنی گەردیلەکان و گەرمکردنیان، کە دەبێتە ھۆی ھەستپێکردنی ئەم ئاژەڵانە بە تیشکی خوارووسوور. لە سەرووی مەودای ڕووناکی بینراوەوە، ڕووناکی سەرووی بنەوش ھەیە کە بۆ مرۆڤ نادیار دەبێت. ھۆکاری ئەم دیاردەیە بەزۆری لەبەر ئەوەیە کە کۆرنیا تیشکی خوار ٣٦٠ نانۆمەتر ھەڵدەمژێت و نیسکە) لێنزە (ناوەکییەکەی چاو خوارەوەی ٤٠٠ نانۆمەتر ھەڵدەمژێت. لەگەڵ ئەوەشدا، ئەو تووڵ و قووچەکانەی کە لە پشتەوەی چاوی مرۆڤدان ناتوانن ھەست بە شەپۆلی زۆر کورت (خوارەوەی ٣٦٠ نانۆمەتر) بکەن و لە ڕاستیدا سەرووی بنەوش زیانیان پێ دەگەیێنێت. زۆرێک لەو گیانلەبەرانەی کە چاویان پێویستی بە نیسکە نییە (وەک گەناوەر و میگو) دەتوانن بە میکانیزمی ھەڵمژینی فۆتۆن ھەست بە سەرووبنەوش بکەن، بە ھەمان شێوە کە مرۆڤ ڕووناکی بینراو ھەست پێدەکات. مەودای ڕووناکی بینراو لە سەرچاوە جۆراوجۆرەکان جیاوازە، ھەندێک ٤٢٠–٦٨٠ نانۆمەتر و ھەندێکیتریش ٣٨٠–٨٠٠ نانۆمەتریان بۆ ئەو مەودایە دیاری کردوە. لەژێر ھەلومەرجی تاقیگەیەکی ئایدیال، مرۆڤ دەتوانێت خوارووسوور تا ١٠٥٠ نانۆمەتر ببینێت، منداڵەکان و گەنجەکان لەوانەیە ھەست بە شەپۆلی سەرووی ٣١٠–٣١٣ نانۆمەتر بکەن. ھەروەھا، گی ڕەنگەکانی ڕووناکی کاریگەری ھەیە لەسەر گەشەی ڕووەک (گیا)، پرۆسەیەک کە ناسراوە بە فۆتۆمۆرفۆجێنیسس. خێرایی ڕووناکی لە بۆشاییدا بە تەواوی ٢٩٩٧٩٢٤٥٨ مەتر/چرکە پێناسە دەکرێت (١٨٦٢٨٢میل/چرکە). لەڕاستیدا، مەتر ئێستا لە ڕووی خێرایی ڕووناکییەوە دیاری دەکرێت. ھەموو [[شەبەنگی کارۆموگناتیسی]] بە ھەمان خێرایی لە بۆشاییدا دەجوڵێن. فیزیکزانان ھەوڵیانداوە بە درێژایی مێژوو خێرایی ڕووناکی بپێون. گالیلۆ ھەوڵیدا خێرایی ڕووناکی لە سەدەی حەڤدەھەم بپێوێت. یەکێک لەو تاقیکردنەوانە بۆ پێوانەکردنی خێرایی ڕووناکی لەلایەن ئۆلی ڕۆمێر فیزیکزانێکی دانمارکی لە ساڵی ١٦٧٦ ئەنجام درا. بە بەکارھێنانی تەلسکۆب، ڕۆمێر چاودێری جوپیتەر و یەکێک لە مانگەکانی جوپیتەر کرد) بە ناوی ئایۆ(لە ماوەیەکی ئاشکرادا لە خولگەی ئایۆدا، ئەو ژمێریاری کرد کە ڕووناکی نزیکەی ٢٢ خولەک دەخایەنێت بۆ ئەوەی لە ئەندازەی تیرەی خولگەی زەوی بپەڕێتەوە. بەڵام، قەبارەی خولگەی زەوی لەو کاتە نەپێورابوو. ئەگەر ڕۆمەر ئەندازەی خولگەی زەوی زانیبا، ئەوا خێرایی ڕووناکی ٢٧٧٬٠٠٠٬٠٠٠ مەتر/چرکە دیاری دەکرد.<ref>{{Citation|title=Light|date=2022-03-09|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Light&oldid=1076119155|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-03-27}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Shea|first=James H.|date=1998-07|title=Ole Ro/mer, the speed of light, the apparent period of Io, the Doppler effect, and the dynamics of Earth and Jupiter|url=http://dx.doi.org/10.1119/1.19020|journal=American Journal of Physics|volume=66|issue=7|pages=561–569|doi=10.1119/1.19020|issn=0002-9505}}</ref>{{شەبەنگی کارۆموگناتیسی}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} fszy4awy8ykostrmglosdnq6v2l7m6m 0 1752 967071 927390 2022-08-02T16:26:48Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{پپ}} {{ئز}} {{خاوێنکردن}} {{نامەی ڕوونکردنەوە|مەلا مستەفا بارزانی|بارزانی (ڕوونکردنەوە)}} {{کەسایەتی | ناو = مەلا مستەفا بارزانی | وێنە = Barzani1.jpg | قەبارەی وێنە = 250px | لێدوانی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | شوێنی لەدایکبوون = [[بارزان]]، [[باشووری کوردستان]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٤ی ئازاری ١٩٠٣ | ڕێکەوتی مردن = {{ڕێکەوتی مردن و تەمەن|١٩٧٩|٣|١|١٩٠٣|٣|١٤|mf=y}}<ref>{{cite web |last1=History of KDP |title=KDP |url=http://www.kdp.se/ |website=www.kdp.se |access-date=١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180910183327/http://www.kdp.se/ |archive-date=١٠ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |dead-url=yes}}</ref> | شوێنی مردن = [[واشینگتن دی سی]]، [[ویلایەتە یەکگرتووەکان]] | ھۆکاری مردن = [[شێرپەنجەی سی]] | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = سەرۆکی پێشووی حیزبی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | ساڵانی چالاکی = ١٩٥٠–١٩٧٥ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | بەرامبەرەکان = | ئایین = ئیسلام | ھاوسەر = [[مەحبووبە بارزانی]]{{ھێڵی نوێ}}[[حەفسە بارزانی]]{{ھێڵی نوێ}}[[حەمایل زێباری]]{{ھێڵی نوێ}}ژنێکی ڕووسی (کێشەی لەسەرە)<ref name="ئافتاب ۱">[https://aftabnews.ir/fa/news/131484/ ئافتاب نیوز: ''دایکی مەسعوود بارزانی و خوشکی ھۆشیار زێباری کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠١١؛] بازدید در ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١.</ref> | یار = | منداڵەکان = '''لە مەحبووبە بارزانی:'''{{ھێڵی نوێ}}عوبێدوڵڵا، لوقمان، سابیر{{ھێڵی نوێ}}'''لە حەفسە بارزانی:'''{{ھێڵی نوێ}}[[ئیدریس بارزانی|ئیدریس]]، کومەیلی، زەکیە{{ھێڵی نوێ}}'''لە حەمایل زێباری:'''{{ھێڵی نوێ}}[[مەسعود بارزانی|مەسعوود]]، دڵشاد، نیهاد، سەحاد، سەعاد، ویژە{{ھێڵی نوێ}}'''لە ژنێکی ڕووسی:'''{{ھێڵی نوێ}}کچێکی نەناسراو (کێشەی لەسەرە)<ref name="ئافتاب ۱">[https://aftabnews.ir/fa/news/131484/ ئافتاب نیوز: ''دایکی مەسعوود بارزانی و خوشکی ھۆشیار زێباری کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠١١؛] بازدید در ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١.</ref> | دایک و باوک = | خزمەکان = [[بنەماڵەی بارزانی]] | پەیوەندییەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''مستەفا شێخ محەممەد بارزانی'''، ناسراو بە '''مەلا مستەفا بارزانی''' (١٤ی ئاداری ١٩٠٣ لە [[بارزان]] – ١ی ئاداری ١٩٧٩ لە [[واشینگتن دی سی]]) شۆڕشگێڕ و سیاسەتوانێکی [[کورد]] بوو. ڕۆڵی لە [[کۆماری مەھاباد]] ھەبوو و لە ١٩٤٦ەوە ڕێبەری [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بوو. لە ١٩٦١ [[شۆڕشی ئەیلوول]]ی دژ بە حکومەتی ناوەندیی ئەو کاتەی [[عێراق]] دەست پێ کرد و لە ١٩٧٥ شۆڕشکە تێک شکا. لە ١٩٧٩ لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] بە شێرپەنجە لە تەمەنی ٧٥ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد. == ژیانی لاوێتی و یارمەتیدانی براکانی == [[پەڕگە:Barzani1.jpg|200px|وێنۆک|چەپ|وێنەی مستەفا بارزانی بە گەنجی]] شێخ عەبدولسەلام باپیری مستەفا بارزانی لە ١٨٧٢ دا مردووە و کوڕەکەی بە ناوی شێخ محەممەد بووە بە سەرۆکی ھۆزی بارزان. مستەفا بارزانی پێنجەمین و دوایین کوڕی شێخ محەممەد لە ڕێکەوتی ١٤ی ئازاری ١٩٠٣دا لە گوندی [[بارزان]] لە دایک بووە. ساڵی ١٩٠٤ باوکی مستەفا مردووە و برا گەورەکەی، [[شێخ عەبدولسەلام بارزانی|عەبدولسەلام]] بووەتە سەرۆکی ھۆز، مەلا سێ ساڵ بووە ھێزەکانی تورک پەلاماری خێلەکانی کوردیان داوە و [[شێخ عەبدولسەلام بارزانی|عەبدولسەلامی]] برای بەدیل دەگرن و مەلا مستەفا و دایکیشی ڕەوانەدەکەن بۆ بەندیخانە ماوەی نۆ مانگ لەو بەندیخانەیە ژیان دەگوزەرێنن بزوتنەوەشۆڕش گێڕانەکەی لە١٩٤٣وەدەستپێدەکات، دووا بەدووای خۆبەدەستەوەدانی [[ئەحمەد بارزانی|شێخ ئەحمەدی]] برای، ئەو سەر لەنوێ تێھڵچووە، میری ئێراقی بڕیاری دوور خستنەوەی بۆ ئێران دا. لەشوباتی ساڵی ١٩٤٥دا دێتەبەغدا میری بەداواکارییەکەی ڕازی دەبێت، کەبگەڕێتەوەناوچەکەی خۆی و چەکەکان کۆبکاتەوە. بەڵام کەوتەسەردان و گەڕان لەناو گوندەکان و ھاندانی خەڵک بۆ شۆڕش نانەوە. لەشوباتی ١٩٤٥دا ھێزێکی سوپاییان ناردەسەری، بۆ ناوچەی زێبار و بارزانیان ڕەتاند، ناچاریانکرد لەتشرینی یەکەمی ئەوساڵەدا لەگەڵ شێخ ئەحمەدی برای پەنا بەرنەبەر سنووری ئێران، پاش تێکچوونی کۆمارەکە شێخ ئەحمەد دەگەڕێتەوە ئێراق. بەڵام مستەفا بەخۆی و دوو ھەزار لایەنگرانی بەرەوو مەھاباد دەڕوات. == کۆماری مەھاباد و دامەزرانی پارتی دیموکراتی کوردستان == لە زستانی ١٩٤٦ لە کۆماری مھاباد دا مەلا مستەفا بارزانی، [[ھەمزە عەبدوڵڵا]]، میر حاج احمد، [[نوری ئەحمەد]]، مستەفا خوشناو، [[محەممەد مەحموود قودسی]]، [[خەیروڵڵا عەبدولکەریم]]، [[عیزەت عەبدولعەزیز]]، پەیرەو و پرۆگروامی پارتیان دانا، بۆ ھەمان مەبەست ھمزە عبداللە یان ناردە کوردستانی باشوور کە سێ ڕاسپاردەی پێ بوون: # دەستکاری لە پەیرەو و پرۆگرامی نەکرێت کە لە مھاباد دارێژراوە. # حزبە کوردستانییەکان بە گژ حکومەتی ناوەندیدا نەچن تا خۆیان جێگر دەکەن. # شێخ لەتیف و کاکە زیاد بکرێنە جێگری یەکەم و دووەم. بریاری سێھەم بوو بە ھۆی ناکۆکی و ئەم ناکۆکییەش بوو بە ھۆی ئینشقاق، بۆیە ێالح حیدرو نافع یونس چوونە ناو شۆڕش، ھمزە عبداللەش لەگەڵ حزبی ڕزگاری کۆبووەو بریاریان دا بێنە ناو پارتی، ڕزگاری و شۆڕش سەرەتای ئاب کۆنگرەیان بەست و خۆیان ھەڵوەشاندەوە. لە ١٦ی ئابی ١٩٤٦ لە بەغدا بە ئامادەبوونی ٧٠ ئەندام کونگرەی یەکەم بەسترا، مستەفا بارزانی کرا بە سەرۆکی حیزب لەو کۆنگرەیەدا، ھەر لە ساڵی ١٩٤٦ ڕووخانی کۆماری مھاباد کاریگەری سلبی لەسەر کوردستانی عێراق کرد بوو، بارزانی لە ١٣ی ئایاری ١٩٤٧ بەرەو [[یەکێتیی سۆڤیەت]] کاروانەکەی بەڕێخست و لە ١٨ی حوزەیرانی ١٩٤٧ گەیشتە سۆڤیەت، دوایش لە ٦ی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٥٨ واتا دوای ١٢ ساڵ ژیان لە [[یەکێتیی سۆڤیەت]] مەلا مستەفا گەڕایەوە باشووری کوردستان، ئینجا دوای ماوەیک بەسەرپەرشتی مستەفا بارزانی کۆنگرەی چوارەمی پارتی دیموکراتی کوردستان بەسترا و دوبارە مەستەفا بارزانی کرایەوە بە سەرۆکی حیزبی پارتی دیموکراتی کوردستان لە باشوور تا کۆنگرەی پێنجەم دووبار ئەم ھەڵبژێردرایەوە بە سەرۆک حیزب تا کۆنگرەی شەشەم لە ساڵی ١٩٦٤ بەسترا، لە ئازار ١٩٦٣ بارزانی کونگرەیەکی نەتەوەیی لە کۆیە بەست، کە سەرکردایەتی حزب و بەرپرسانی پێشمەرگە و کەسایەتی کۆمەڵایەتی و عەشائری بەشداریان تێدا کردوو و بارزانی داوای حوکمی ژاتی دەکرد بۆ ھەمان مەبەست وەفدێکی بە سەرۆکایەتی جەلال تالەبانی و ئەندامییەتی ێالح یوسفی محمود محەممەد، حسین خانەقا، حمد محەممەد، حبیب محەممەد کریم، عەگید ێدیق، شاخەوان نامق، بابەکر ڕەسول، مستەفا عزیز، کە بۆ وتوێژ چوونە بەغدا، پاشان حکومەتی لامەرکەزی لە جیاتی حوکمی زاتی ڕاگەیەندرا، وەفدی کوردیش بە ھیلیکوپتەر لە بەغداوە گوازرانەوە$1کەرکووک لەوێش گیران، دوایی لە ساڵی ١٩٦٤ دوبارە کۆنگرە ئەنجام دراو بۆ جارێکی تریش مەلا مستەفا کرایەوە بەسەرۆک حیزب و لەکۆنگرەی ساڵی ١٩٦٦یش واتە کۆنگرەی حەوتەم دووبارە مەلا بووەوە سەرۆک حیزب دوایی لە ساڵی ١٩٧٠ کۆنگرەی ھەشتەم بەسترا و بارزانی بە کۆی دەنگ بە سەرۆکی پارتی ھەڵبژێردراوە لە ٢٩ی ئەلیلولیش لە پلانێکدا بارزانی ڕزگاری بوو لە مەرگ کە بۆ تیرۆرکردنی ئیدریس بارزانی داڕیژرابوو لە جیگای ئەم حەمید ڕێکەوتی بریندار بوو، لە ئازاری ١٩٧٥ شۆڕش تووشی نسکۆ بوو بە ھۆی ڕێکەوتنامەی جزائیرلە نێوان شای ئێران و ڕژێمی بەعسی عێراقی بۆیە پارتی لە ساڵی ١٩٦٧ کۆنگرەیەکی تری بەست کە کۆنگرەی ژمارە نۆیەم بوو لە بەرلین ساز کرا لەم کۆنگرەیە بڕیاری درێژە دان بە شۆڕش، ئینجا لە ساڵی ١٩٧٩ کۆنگرەی نۆیەم بەسترا ئەندامانی پارتی لە ئەنجام دانی کۆنگرە دوودڵ بوون و بەھۆی مردنی مەلا مستەفا و دوای ئەمەش لەھەمان ساڵ شۆڕشی ئیسلامی ئێران سەرکەوتنی بەدەست ھێنا و ڕژێمی شایەتی ڕووخێنرا و ئەندامانی پارتی دوودڵ بوونەوە لە پشگیرکردنی ئەم شۆڕشە بەڵام دوای دوودڵ بوون لەم دوو خاڵە ھەر کۆنگرەیان بەستاو [[مەسعوود بارزانی]] کوڕی مەلا مستەفا بووە سەرۆکی حیزب == ژیان لە یەکێتیی سۆڤیەت == [[پەڕگە:Mustafa Barzani in Mahabad establishing Kurdish government.jpg|250px|وێنۆک|چەپ|چەند سەرکردەیەکی سەربازی کۆماری مەھاباد- مستەفا بارزانی لە پێشەوە و لە ناوەڕاستدایە.]] لەکاتێکدا [[قازی محەممەد]] لەپازدەی کانوونی یەکەمی ١٩٤٥ دا دامەزراندنی فەرمانڕەواێکی نەتەوەیی کوردی بەیارمەتی یەکێتی سۆڤێت ڕاگەیاند، ھاوسنوور بوو لەگەڵ فەرمانڕەوایی ئازربایجان، ئەوەی لەتەورێز پێکھاتبوو. کاتێ دەسەڵاتدارانی ئێران لە ١٩٤٦دا کۆماری مەھابادی لەناوبرد، مەلا مستەفا و جەنگاوەرانی پەنایان بردەبەر یەکێتیی سۆڤیتی، دوازدەساڵیان لێ بەسەربرد. لەسەرەتاوە مەلا مستەفا لەئازربایجان و ئۆزبکستان نیشتەجێ بوو، پاشان بۆ مۆسکۆ گواسترایەوە، زمانی ڕوسی و ھونەرکایەکانی سەربازی و زانیاری ئابووری خوێندووە، لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٥٨دا گەڕایەوەئێراق. لەکاتی گەڕانەوەی بۆ ئێراق سەروەری و ڕێزو نەوازشێکی زۆری لێنرا، بەڵام کەگەڕ‌ایەوەناوچەکەی خۆی لەئەیلوولی ١٩٦١ دا شۆڕشی دژی دەسەڵاتدارانی بەغدا ڕاگەیاند، لەبەگژداچوونی دژی دەسەڵاتداران ئێراق ھەتا ١١ی ئازاری ساڵی ١٩٧٠ بەردەوام بوو. == پاش شۆڕش == لە ساڵی ١٩٧٦دا بە مەبەستی چارەسەرکردنی نەخۆشییەکەی بەرەو واشنتۆنی پایتەختی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] بەڕێکەوت و لە ١ی ئازاری ١٩٧٩دا بە ھۆی [[شێرپەنجە]] لەوێ کۆتایی بە ژیانی دێت. لە ٥ی ئازاری ١٩٧٩دا تەرمەکەی لەسەر وەسییەتی خۆی لە شاری [[شنۆ]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] ئەسپەردە کرا. لە ٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٩٣ پاش ئازادبوونی بەشێکی [[باشووری کوردستان]] لەگەڵ تەرمی ئیدریسی کوڕی بە پێشوازی خەڵکەوە لە گوندی [[بارزان]] نێژرایەوە. == پێشانگا == <gallery> پەڕگە:Mustafa Barzani.jpg|بارزانی بە جلوبەرگی سەربازییەوە پەڕگە:Qazi-barzani1.JPG|[[قازی محەمەد]] و بارزانی پەڕگە:Mustafa Barzani as Military commander in Mahabad in 1947.jpg|مستەفا بارزانی لە شاری [[مەھاباد]] وەک سەرکردەیەکی سەربازی [[کۆماری مەھاباد]] لە ساڵی ١٩٤٧ پەڕگە:Grab Barzani.jpg|گۆڕەکانی مەلا مستەفا و ئیدریس بارزانی لە بارزاندا پەڕگە:Kurdish leader Mustafa Barzani with Egyptian leader Jamal Abdulnasir.jpg|مستەفا بارزانی لەگەڵ [[جەمال عەبدولناسڕ]] سەرۆکی وڵاتی [[میسر]] پەڕگە:Mustafa Barzani in 1958.jpg|مستەفا بارزانی لە ساڵی ١٩٥٨ پەڕگە:Mustafa Barzani in Baghdad in 1959.jpg|مستەفا بارزانی لە شاری [[بەغدا]] لە ساڵی ١٩٥٩ </gallery> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * https://web.archive.org/web/20131014055852/http://www.doxata.com/moxtara/4819.html * [https://web.archive.org/web/20160304134229/http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%81%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C مەلا مستەفای بارزان ، کوردیپێدیا] * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/54556/Mustafa-al-Barzani ئینسکلۆپیدیای بریتانیکا] {{بنەماڵەی مستەفا بارزانی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|کوردستان|عێراق}} [[پۆل:ناسیۆنالیستە کوردەکان]] [[پۆل:شۆڕشگێڕە کوردەکان]] [[پۆل:بنەماڵەی بارزانی]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٩]] [[پۆل:کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٣]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:سیاسییەکانی پارتی دیموکراتی کوردستان]] [[پۆل:خەڵکی بارزان]] [[پۆل:مردنەکان بەھۆی شێرپەنجەی سییەکان]] [[پۆل:موسڵمانە سوننەکانی عێراق]] 5wwt0laa0p5dixk41r2wadbwnv68vln 967088 967071 2022-08-02T16:35:49Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967071 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{پپ}} {{ئز}} {{خاوێنکردن}} {{نامەی ڕوونکردنەوە|مەلا مستەفا بارزانی|بارزانی (ڕوونکردنەوە)}} {{کەسایەتی | ناو = مەلا مستەفا بارزانی | وێنە = Barzani1.jpg | قەبارەی وێنە = 250px | لێدوانی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | شوێنی لەدایکبوون = [[بارزان]]، [[باشووری کوردستان]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٤ی ئازاری ١٩٠٣ | ڕێکەوتی مردن = {{ڕێکەوتی مردن و تەمەن|١٩٧٩|٣|١|١٩٠٣|٣|١٤|mf=y}}<ref>{{cite web |last1=History of KDP |title=KDP |url=http://www.kdp.se/ |website=www.kdp.se |access-date=١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180910183327/http://www.kdp.se/ |archive-date=١٠ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |dead-url=yes}}</ref> | شوێنی مردن = [[واشینگتن دی سی]]، [[ویلایەتە یەکگرتووەکان]] | ھۆکاری مردن = [[شێرپەنجەی سی]] | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = سەرۆکی پێشووی حیزبی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | ساڵانی چالاکی = ١٩٥٠–١٩٧٥ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | بەرامبەرەکان = | ئایین = ئیسلام | ھاوسەر = [[مەحبووبە بارزانی]]{{ھێڵی نوێ}}[[حەفسە بارزانی]]{{ھێڵی نوێ}}[[حەمایل زێباری]]{{ھێڵی نوێ}}ژنێکی ڕووسی (کێشەی لەسەرە)<ref name="ئافتاب ۱">[https://aftabnews.ir/fa/news/131484/ ئافتاب نیوز: ''دایکی مەسعوود بارزانی و خوشکی ھۆشیار زێباری کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠١١؛] بازدید در ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١.</ref> | یار = | منداڵەکان = '''لە مەحبووبە بارزانی:'''{{ھێڵی نوێ}}عوبێدوڵڵا، لوقمان، سابیر{{ھێڵی نوێ}}'''لە حەفسە بارزانی:'''{{ھێڵی نوێ}}[[ئیدریس بارزانی|ئیدریس]]، کومەیلی، زەکیە{{ھێڵی نوێ}}'''لە حەمایل زێباری:'''{{ھێڵی نوێ}}[[مەسعود بارزانی|مەسعوود]]، دڵشاد، نیهاد، سەحاد، سەعاد، ویژە{{ھێڵی نوێ}}'''لە ژنێکی ڕووسی:'''{{ھێڵی نوێ}}کچێکی نەناسراو (کێشەی لەسەرە)<ref name="ئافتاب ۱">[https://aftabnews.ir/fa/news/131484/ ئافتاب نیوز: ''دایکی مەسعوود بارزانی و خوشکی ھۆشیار زێباری کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠١١؛] بازدید در ٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١.</ref> | دایک و باوک = | خزمەکان = [[بنەماڵەی بارزانی]] | پەیوەندییەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''مستەفا شێخ محەممەد بارزانی'''، ناسراو بە '''مەلا مستەفا بارزانی''' (١٤ی ئاداری ١٩٠٣ لە [[بارزان]] – ١ی ئاداری ١٩٧٩ لە [[واشینگتن دی سی]]) شۆڕشگێڕ و سیاسەتوانێکی [[کورد]] بوو. ڕۆڵی لە [[کۆماری مەھاباد]] ھەبوو و لە ١٩٤٦ەوە ڕێبەری [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بوو. لە ١٩٦١ [[شۆڕشی ئەیلوول]]ی دژ بە حکومەتی ناوەندیی ئەو کاتەی [[عێراق]] دەست پێ کرد و لە ١٩٧٥ شۆڕشکە تێک شکا. لە ١٩٧٩ لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] بە شێرپەنجە لە تەمەنی ٧٥ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد. == ژیانی لاوێتی و یارمەتیدانی براکانی == [[پەڕگە:Barzani1.jpg|200px|وێنۆک|چەپ|وێنەی مستەفا بارزانی بە گەنجی]] شێخ عەبدولسەلام باپیری مستەفا بارزانی لە ١٨٧٢ دا مردووە و کوڕەکەی بە ناوی شێخ محەممەد بووە بە سەرۆکی ھۆزی بارزان. مستەفا بارزانی پێنجەمین و دوایین کوڕی شێخ محەممەد لە ڕێکەوتی ١٤ی ئازاری ١٩٠٣دا لە گوندی [[بارزان]] لە دایک بووە. ساڵی ١٩٠٤ باوکی مستەفا مردووە و برا گەورەکەی، [[شێخ عەبدولسەلام بارزانی|عەبدولسەلام]] بووەتە سەرۆکی ھۆز، مەلا سێ ساڵ بووە ھێزەکانی تورک پەلاماری خێلەکانی کوردیان داوە و [[شێخ عەبدولسەلام بارزانی|عەبدولسەلامی]] برای بەدیل دەگرن و مەلا مستەفا و دایکیشی ڕەوانەدەکەن بۆ بەندیخانە ماوەی نۆ مانگ لەو بەندیخانەیە ژیان دەگوزەرێنن بزوتنەوەشۆڕش گێڕانەکەی لە١٩٤٣وەدەستپێدەکات، دووا بەدووای خۆبەدەستەوەدانی [[ئەحمەد بارزانی|شێخ ئەحمەدی]] برای، ئەو سەر لەنوێ تێھڵچووە، میری ئێراقی بڕیاری دوور خستنەوەی بۆ ئێران دا. لەشوباتی ساڵی ١٩٤٥دا دێتەبەغدا میری بەداواکارییەکەی ڕازی دەبێت، کەبگەڕێتەوەناوچەکەی خۆی و چەکەکان کۆبکاتەوە. بەڵام کەوتەسەردان و گەڕان لەناو گوندەکان و ھاندانی خەڵک بۆ شۆڕش نانەوە. لەشوباتی ١٩٤٥دا ھێزێکی سوپاییان ناردەسەری، بۆ ناوچەی زێبار و بارزانیان ڕەتاند، ناچاریانکرد لەتشرینی یەکەمی ئەوساڵەدا لەگەڵ شێخ ئەحمەدی برای پەنا بەرنەبەر سنووری ئێران، پاش تێکچوونی کۆمارەکە شێخ ئەحمەد دەگەڕێتەوە ئێراق. بەڵام مستەفا بەخۆی و دوو ھەزار لایەنگرانی بەرەوو مەھاباد دەڕوات. == کۆماری مەھاباد و دامەزرانی پارتی دیموکراتی کوردستان == لە زستانی ١٩٤٦ لە کۆماری مھاباد دا مەلا مستەفا بارزانی، [[ھەمزە عەبدوڵڵا]]، میر حاج احمد، [[نوری ئەحمەد]]، مستەفا خوشناو، [[محەممەد مەحموود قودسی]]، [[خەیروڵڵا عەبدولکەریم]]، [[عیزەت عەبدولعەزیز]]، پەیرەو و پرۆگروامی پارتیان دانا، بۆ ھەمان مەبەست ھمزە عبداللە یان ناردە کوردستانی باشوور کە سێ ڕاسپاردەی پێ بوون: # دەستکاری لە پەیرەو و پرۆگرامی نەکرێت کە لە مھاباد دارێژراوە. # حزبە کوردستانییەکان بە گژ حکومەتی ناوەندیدا نەچن تا خۆیان جێگر دەکەن. # شێخ لەتیف و کاکە زیاد بکرێنە جێگری یەکەم و دووەم. بریاری سێھەم بوو بە ھۆی ناکۆکی و ئەم ناکۆکییەش بوو بە ھۆی ئینشقاق، بۆیە ێالح حیدرو نافع یونس چوونە ناو شۆڕش، ھمزە عبداللەش لەگەڵ حزبی ڕزگاری کۆبووەو بریاریان دا بێنە ناو پارتی، ڕزگاری و شۆڕش سەرەتای ئاب کۆنگرەیان بەست و خۆیان ھەڵوەشاندەوە. لە ١٦ی ئابی ١٩٤٦ لە بەغدا بە ئامادەبوونی ٧٠ ئەندام کونگرەی یەکەم بەسترا، مستەفا بارزانی کرا بە سەرۆکی حیزب لەو کۆنگرەیەدا، ھەر لە ساڵی ١٩٤٦ ڕووخانی کۆماری مھاباد کاریگەری سلبی لەسەر کوردستانی عێراق کرد بوو، بارزانی لە ١٣ی ئایاری ١٩٤٧ بەرەو [[یەکێتیی سۆڤیەت]] کاروانەکەی بەڕێخست و لە ١٨ی حوزەیرانی ١٩٤٧ گەیشتە سۆڤیەت، دوایش لە ٦ی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٥٨ واتا دوای ١٢ ساڵ ژیان لە [[یەکێتیی سۆڤیەت]] مەلا مستەفا گەڕایەوە باشووری کوردستان، ئینجا دوای ماوەیک بەسەرپەرشتی مستەفا بارزانی کۆنگرەی چوارەمی پارتی دیموکراتی کوردستان بەسترا و دوبارە مەستەفا بارزانی کرایەوە بە سەرۆکی حیزبی پارتی دیموکراتی کوردستان لە باشوور تا کۆنگرەی پێنجەم دووبار ئەم ھەڵبژێردرایەوە بە سەرۆک حیزب تا کۆنگرەی شەشەم لە ساڵی ١٩٦٤ بەسترا، لە ئازار ١٩٦٣ بارزانی کونگرەیەکی نەتەوەیی لە کۆیە بەست، کە سەرکردایەتی حزب و بەرپرسانی پێشمەرگە و کەسایەتی کۆمەڵایەتی و عەشائری بەشداریان تێدا کردوو و بارزانی داوای حوکمی ژاتی دەکرد بۆ ھەمان مەبەست وەفدێکی بە سەرۆکایەتی جەلال تالەبانی و ئەندامییەتی ێالح یوسفی محمود محەممەد، حسین خانەقا، حمد محەممەد، حبیب محەممەد کریم، عەگید ێدیق، شاخەوان نامق، بابەکر ڕەسول، مستەفا عزیز، کە بۆ وتوێژ چوونە بەغدا، پاشان حکومەتی لامەرکەزی لە جیاتی حوکمی زاتی ڕاگەیەندرا، وەفدی کوردیش بە ھیلیکوپتەر لە بەغداوە گوازرانەوە کەرکوک لەوێش گیران، دوایی لە ساڵی ١٩٦٤ دوبارە کۆنگرە ئەنجام دراو بۆ جارێکی تریش مەلا مستەفا کرایەوە بەسەرۆک حیزب و لەکۆنگرەی ساڵی ١٩٦٦یش واتە کۆنگرەی حەوتەم دووبارە مەلا بووەوە سەرۆک حیزب دوایی لە ساڵی ١٩٧٠ کۆنگرەی ھەشتەم بەسترا و بارزانی بە کۆی دەنگ بە سەرۆکی پارتی ھەڵبژێردراوە لە ٢٩ی ئەلیلولیش لە پلانێکدا بارزانی ڕزگاری بوو لە مەرگ کە بۆ تیرۆرکردنی ئیدریس بارزانی داڕیژرابوو لە جیگای ئەم حەمید ڕێکەوتی بریندار بوو، لە ئازاری ١٩٧٥ شۆڕش تووشی نسکۆ بوو بە ھۆی ڕێکەوتنامەی جزائیرلە نێوان شای ئێران و ڕژێمی بەعسی عێراقی بۆیە پارتی لە ساڵی ١٩٦٧ کۆنگرەیەکی تری بەست کە کۆنگرەی ژمارە نۆیەم بوو لە بەرلین ساز کرا لەم کۆنگرەیە بڕیاری درێژە دان بە شۆڕش، ئینجا لە ساڵی ١٩٧٩ کۆنگرەی نۆیەم بەسترا ئەندامانی پارتی لە ئەنجام دانی کۆنگرە دوودڵ بوون و بەھۆی مردنی مەلا مستەفا و دوای ئەمەش لەھەمان ساڵ شۆڕشی ئیسلامی ئێران سەرکەوتنی بەدەست ھێنا و ڕژێمی شایەتی ڕووخێنرا و ئەندامانی پارتی دوودڵ بوونەوە لە پشگیرکردنی ئەم شۆڕشە بەڵام دوای دوودڵ بوون لەم دوو خاڵە ھەر کۆنگرەیان بەستاو [[مەسعوود بارزانی]] کوڕی مەلا مستەفا بووە سەرۆکی حیزب == ژیان لە یەکێتیی سۆڤیەت == [[پەڕگە:Mustafa Barzani in Mahabad establishing Kurdish government.jpg|250px|وێنۆک|چەپ|چەند سەرکردەیەکی سەربازی کۆماری مەھاباد- مستەفا بارزانی لە پێشەوە و لە ناوەڕاستدایە.]] لەکاتێکدا [[قازی محەممەد]] لەپازدەی کانوونی یەکەمی ١٩٤٥ دا دامەزراندنی فەرمانڕەواێکی نەتەوەیی کوردی بەیارمەتی یەکێتی سۆڤێت ڕاگەیاند، ھاوسنوور بوو لەگەڵ فەرمانڕەوایی ئازربایجان، ئەوەی لەتەورێز پێکھاتبوو. کاتێ دەسەڵاتدارانی ئێران لە ١٩٤٦دا کۆماری مەھابادی لەناوبرد، مەلا مستەفا و جەنگاوەرانی پەنایان بردەبەر یەکێتیی سۆڤیتی، دوازدەساڵیان لێ بەسەربرد. لەسەرەتاوە مەلا مستەفا لەئازربایجان و ئۆزبکستان نیشتەجێ بوو، پاشان بۆ مۆسکۆ گواسترایەوە، زمانی ڕوسی و ھونەرکایەکانی سەربازی و زانیاری ئابووری خوێندووە، لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٥٨دا گەڕایەوەئێراق. لەکاتی گەڕانەوەی بۆ ئێراق سەروەری و ڕێزو نەوازشێکی زۆری لێنرا، بەڵام کەگەڕ‌ایەوەناوچەکەی خۆی لەئەیلوولی ١٩٦١ دا شۆڕشی دژی دەسەڵاتدارانی بەغدا ڕاگەیاند، لەبەگژداچوونی دژی دەسەڵاتداران ئێراق ھەتا ١١ی ئازاری ساڵی ١٩٧٠ بەردەوام بوو. == پاش شۆڕش == لە ساڵی ١٩٧٦دا بە مەبەستی چارەسەرکردنی نەخۆشییەکەی بەرەو واشنتۆنی پایتەختی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] بەڕێکەوت و لە ١ی ئازاری ١٩٧٩دا بە ھۆی [[شێرپەنجە]] لەوێ کۆتایی بە ژیانی دێت. لە ٥ی ئازاری ١٩٧٩دا تەرمەکەی لەسەر وەسییەتی خۆی لە شاری [[شنۆ]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] ئەسپەردە کرا. لە ٦ی تشرینی یەکەمی ١٩٩٣ پاش ئازادبوونی بەشێکی [[باشووری کوردستان]] لەگەڵ تەرمی ئیدریسی کوڕی بە پێشوازی خەڵکەوە لە گوندی [[بارزان]] نێژرایەوە. == پێشانگا == <gallery> پەڕگە:Mustafa Barzani.jpg|بارزانی بە جلوبەرگی سەربازییەوە پەڕگە:Qazi-barzani1.JPG|[[قازی محەمەد]] و بارزانی پەڕگە:Mustafa Barzani as Military commander in Mahabad in 1947.jpg|مستەفا بارزانی لە شاری [[مەھاباد]] وەک سەرکردەیەکی سەربازی [[کۆماری مەھاباد]] لە ساڵی ١٩٤٧ پەڕگە:Grab Barzani.jpg|گۆڕەکانی مەلا مستەفا و ئیدریس بارزانی لە بارزاندا پەڕگە:Kurdish leader Mustafa Barzani with Egyptian leader Jamal Abdulnasir.jpg|مستەفا بارزانی لەگەڵ [[جەمال عەبدولناسڕ]] سەرۆکی وڵاتی [[میسر]] پەڕگە:Mustafa Barzani in 1958.jpg|مستەفا بارزانی لە ساڵی ١٩٥٨ پەڕگە:Mustafa Barzani in Baghdad in 1959.jpg|مستەفا بارزانی لە شاری [[بەغدا]] لە ساڵی ١٩٥٩ </gallery> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * https://web.archive.org/web/20131014055852/http://www.doxata.com/moxtara/4819.html * [https://web.archive.org/web/20160304134229/http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%81%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C مەلا مستەفای بارزان ، کوردیپێدیا] * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/54556/Mustafa-al-Barzani ئینسکلۆپیدیای بریتانیکا] {{بنەماڵەی مستەفا بارزانی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|کوردستان|عێراق}} [[پۆل:ناسیۆنالیستە کوردەکان]] [[پۆل:شۆڕشگێڕە کوردەکان]] [[پۆل:بنەماڵەی بارزانی]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٩]] [[پۆل:کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٣]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:سیاسییەکانی پارتی دیموکراتی کوردستان]] [[پۆل:خەڵکی بارزان]] [[پۆل:مردنەکان بەھۆی شێرپەنجەی سییەکان]] [[پۆل:موسڵمانە سوننەکانی عێراق]] ssfbp9jv4wc2v042itrj0jez4c5dnt0 0 2241 967144 955231 2022-08-02T19:25:01Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ئاکرێ | ناوی فەرمی = Akrê - Akre - عقرة | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = پەڕگە: Nawroz festival in Akre, Kurdistan Region of Iraq 09.jpg |وێنۆک|none | قەبارەی وێنە = 300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی شارۆچکەی ئاکرێ | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=12|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.76038|frame-long=43.89428|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە =300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ =300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 45 |lats = 37.5 |latNS = | longd = 43 |longm = 53 |longs = 39.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |ڕێکەوتی سەردان=2012-08-09}}</ref> | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک|دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای ئاکرێ|ئاکرێ]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = ھونەر ئیسماعیل <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١٢ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٦٢٥ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٦٨،١٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باشووری|سۆرانی]] و [[کوردیی باکووری|بادینانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = +٣ | جیاوازی لەutc1 = تێبینی نەکراوە | کاتناوچە١_DST = +٣ | جیاوازی لە١_DST = <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە = <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ئاکرێ''' شارۆچکەیەکی [[باشووری کوردستان|باشووری کوردستانە]] و سەر بە [[پارێزگای دھۆک]]ە. ٩٥ کم دوورە لە شاری [[مووسڵ]]ەوە و دەکەوێتە ١٢٠ کم باشووری ڕۆژھەڵاتی [[پارێزگای دھۆک]]ەوە. لەنێوان سێ چیادایە، خانووەکانی لەسەر یەک بەداوێنی شاخەکاندا ھەڵچوون. ئەمە دیمەنێکی جوان و سەرنجڕاکێشی بە شارەکە بەخشیوە و ئەم شارە لەساڵی (١٨٧٧)ز بووە بە ناوەندی قەزا. ئەم شارۆچکەیە سەر بە [[پارێزگای نەینەوا]] بوو تاوەکو [[ڕاپەڕین]]ی ئازاری ساڵی ١٩٩١، پاشان بە فەرمی بووە شارۆچکەیەکی سەر بە [[پارێزگای دھۆک]] و [[ھەرێمی کوردستان]]. == ناو == * ئاکرێ: ئەمە ناوی درووستە، چونکە کورد و ھەموو خەلکی کوردستان ئەم ناوە لە سەر ناسراوە، ناوی ئاکرێ لە ئاگرەوە ھاتووە کە لە پێش زاییندا موغێکی زەردەشتی لەوێ جێگیر بووە و ئاگری تێدا کردۆتەوە. * کچک ئستەنبول: مێژوونووسی میسلی (یاسین خیراللە العمری) دەڵێت ئاکرێ لە کاتێک دا ناسراو بوو بە (کچک ئستەنبول یان ئستەنبولی بچووک). * عقرة: لە سەرچاوە عەرەبیەکاندا ناوی شارەکە کردووەتە (عقرة) وەک (الحموی) لە کتێبەکەی (معجم البلدان). == جوگرافیا == ئاکرێ دەکەوێتە سەر ھێڵی درێژ (٤٤٨/١) ڕۆژاوا، و ھێڵی پانی(١/٤–٣٧) باکووردا، و ڕووبەری ئاکرێ دەکاتە (١٩٣٦) کم٢ ولەسەر ئاستی دەریایی (٢٧٠)مەتر بەرزە. == مێژوو == ئەم شارە مەڵبەندی کوردە حەمیدییەکان بووە. ماوەیەکیش لەژێر دەسەڵاتی [[میرنشینی بادینان]] و پاشان [[میرنشینی سۆران]]دا بووە. شارێکی کۆن و مێژووییە و درووستکردنی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئیمپراتۆرێتیی [[مادەکان]] - میدیا. شاری ئاکرێ زۆر دەوڵەمەندە بە سامانی سروشتی و بەروبوومی خوراکی وەکو دەخل و دان و جو و برنج و ھەندێکی تر و ئاکرێ ناسراوە بە نێرگز و ھەنار، دانیشتوانی ئاکرێ پێکدێن لە چەندین عەشیرەت (ھۆز) ئەوانەش (گۆران - کاوانی - زێباری - سورجی - ھەرکی - ئاکرەیی - ڕێکانی- مزووری … ھتد). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} # [http://www.bakhawan.com/kurdipedia/default.aspx?q=341 ماڵپەڕی کوردیپیدیا] {{شارەکانی کوردستان}} {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق}} [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی کوردستان]] [[پۆل:شارەکانی عێراق]] [[پۆل:ئاکرێ]] fyok5cfz7jp48ollxut20kzm7xsd2fm 0 2243 967042 828200 2022-08-02T16:19:17Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = دووزخورماتوو | ناوی خۆماڵی = Tuz Khurmatu | ناوەکانی دیکە = طوز خورماتو | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] | وێنە = پەڕگە:Tuz Kurmatu.jpg|وێنۆک | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی شارۆچکەی دووزخورماتوو | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 34 |latm = 52 |lats = 38.4 |latNS = N | longd = 44 |longm = 38 |longs = 18.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref>{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای سەلاحەددین]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[قەزای دووزخورماتوو]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[ناحیەی دووزخورماتوو]] (ناوەند) | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = ٢٢٨ | دانیشتووان لە = |ژمارەی دانیشتووان = | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی]])، [[عەرەبی]]، [[تورکمانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]]، [[کاکەیی]] | جۆری کۆدی ناوچە = ٠٨٩٤}} '''دووزخورماتوو''' شارۆچکەیەکە دەکەوێتە باشوری ھەرێمی کوردستان و دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] کە لەنێوان سنوری ھەرێم و حکومەتی ناوەندییە، ئەم شارۆچکەیە سەر بە پارێزگای سەلاحەدینە. ھەتاوەکو ساڵی ١٩٧٦ سەر بە پارێزگای$1کەرکووک بوو. == ناو == * '''خورماتوو''' کە ناوە ڕاستییەکەی بە کوردی خۆڕماتووە بەواتای نەوەی خوورییەکان کەلە چیای [[زاگرۆس]]ن و کاتی عوسمانی وێژەی تووزی خرایە پێش. == ڕووبار == '''ئاوەسپی''' ڕووبارێکە سەرچاوەکەی لە ناوچەی گەرمیان و سەنگاوە، بەناو ئەم سارۆچکەیەدا تێپەڕدەبێت و شارۆچکەکە دەکاتە دوو بەش و بووەتە سەرچاوەی ئاودێری لەم ناوچەدا. == مێژوو == '''دووزخورماتوو''' مێژوویەکی کۆنی ھەیە، کەدەگەڕێتەوە بۆ سێ ھەزار ساڵ پێش زایین و بۆ سەردەمی ئیمپراتۆری ئاشورییەکان. پێش (٨٠٠)ساڵ بەر لەئێستا کە ئەم ناوچەیە داگیرکرا لەلایەن دەوڵەتی عوسمانی، عوسمانییەکان ھەستان بەنیشتەجێکردنی تورکمان لە سەر ڕێگای بازرگانی نێوان بەغداد و ئەستەمبوڵ ئیتر لەم مێژووەوە کەمایەتی تورکمان لە ناوچەکەدا پەیدا بوو و شارۆچکەی خورماتووش بەشێکە لەو ناوچەیە.<ref name="drive.google.com">https://drive.google.com/file/{{بەستەری مردوو|url=https://drive.google.com/file/ |date=نیسانی ٢٠١٩}}</ref> === سەدەی بیست === لەسەرەتای سەدەی بیست خورماتوو گوندێک بوو سەر بە قەزای کفری لە لیوای$1کەرکووک، لە ساڵی ١٩٢٢ دا خورماتوو بووە ناحیەیەک سەربە قەزای داقوق، لە ساڵی ١٩٥١دا بەھۆی گەشەسەندنی خورماتوو، ئەم شارۆچکەیە بووە قەزا و داقوق کرایە ناحیە و سەربە قەزای خورماتوو بوو و ھەردووکیان سەر بە لیوای$1کەرکووک بوون. لە ڕێکەوتی ٢٩ی کانوونی دووەمی ١٩٧٦ دا ئەم قەزایە پێکھاتبوو لە ناحیەکانی (ئامرلی و بوستاملی و سلیمان بگ و قادرکەرەم و یانکیجە) و لەھەمان ڕێکەوت ئەم قەزایە خرایە سەر پارێزگای سەلاحەددین بەمەرسومی کۆماری ژمارە ٤١ لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ١٩٧٦دا.<ref name="drive.google.com"/> ئەم گواستنەوەی قەزایە لە پارێزگای$1کەرکووکەوە بۆ پارێزگای سەلاحەددین بۆ ئەوەبوو کە دەستکاری ڕێژەی کورد باکات لە پارێزگای$1کەرکووکدا و ھەوڵێکی بەعسییەکان بوو بۆ بەعەرەب کردنی ناوچەکە. کورد و تورکمانی ئەم شارۆچکەیە تووشی مەینەتی زۆر بوون بەدەست حکومەتە یەک لە دوایەکەکانی [[عێراق]]. === ڕاپەڕینی ١٩٩١ === کاتێک حکومەتی عێراق پەلاماری وڵاتی کوەیتیدا و پاشان لە لایەن ھاوپەیمانانەوە کرایەدەرەوەی کوەیت، ڕاپەڕینی جەماوەری لە باکور و باشوری عێراق دەستی پێکرد دژی حکومەتی عێراق لەم کاتەدا لەلایەن ھێزە کوردییەکان و ھاوڵاتیانی خورماتووەوە ئەم شارۆچکەیە ئازادکرا بەڵام ھەر زوو سوپای عێراق ھێرشی کردەوە سەر ئەم ناوچەیە و شارۆچکەکەی داگیرکردەوە و زۆرێک لەدانیشتوانی بەتایبەتی کوردەکان ئاوارەی سەر سنور و شاری سلێمانی بوون.<ref>https://ar.wikipedia.org/w/index{{بەستەری مردوو|url=https://ar.wikipedia.org/w/index |date=ئابی ٢٠٢١ }}.</ref> === پڕۆسەی ئازادی عێراق === لە ساڵی ٢٠٠٣ دا ئەمریکا و ھاوپەیمانەکانی دەستیان کرد بە داگیرکردنی عێڕاق و لەناوبردنی دەسەڵاتی بەعس لە عێراقدا ئیتر ئەم شارۆچکەیەش ڕزگار کرا لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکا و ھێزە کوردییەکان. بەڵام پاراستنی ئەم شارە زیاتر لەلایەن ھێزە کوردییەکانەوە بوو لە ھێرشەکانی گروپی ئەلقاعیدە و [[ئەنسارولئیسلام]] و کۆنە بەعسییەکان.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Tuz_Khurmatu</ref> === داعش === کاتێک لە ساڵی ٢٠١٤دا داعش دەستیان گرت بەسەر شارەکانی موسڵ و تکریت و ڕومادی و ھەندێ ناوچەی$1کەرکووک ئەم شارۆچکەیە ھێزە عێراقییەکان چۆلیان کردوو لەوەدا بوو بکەوێتە دەست داعش بەڵام لە لایەن ھێزی پێشمەرگەوە پارێزراو بەرگریان لێکرد تا نەکەوێتە دەست داعش. === ١٦ی تیشرینی یەکەمی ٢٠١٧ === پاش ئەوەی ھێزەکانی سوپای عێراق و حەشدی شەعبی زۆرینەی خاکی عێراقیان پاککردەوە لە داعش، ئەنجا بووە ململانێیان لەگەڵ حکومەتی ھەرێم بۆ بەڕێوەبردنی ناوچە جێناکۆکەکان و گەڕانەوەی سوپا، پاس چەندەھا گفتوگۆکردن لە ١٦ی ئۆکتۆبەردا سوپا و حەشد ھێرشیان ھێناو بووە ھۆی جەنگێکی کورت خایەن و کوژراو لە ھەردوو لادا ڕوویدا و بەکشانەوەی ھێزی پێشمەرگە جەنگەکە کۆتایی ھات و شارۆچکەی خورماتوو دەستی بەسەردا گیراو زۆرینەی دانیشتوانە کوردەکەی ئاوارە بوون و زۆرێک لە ماڵە کوردەکان سوتێنران و تاڵان کران و ناسەقامگیری باڵی بەسەر ناوچەکەدا کێشا. == دانیشتوان == سەرژمێرییەکی دروست نییە لەم شارۆچکەیەدا بۆ ئەوەی بزانین زۆرینەی دانیشتوان لە چی پێکھاتەیەکە، دانیشتوانی ئەم شارۆچکەیە لە کورد و تورکمان و عەرەب پێکھاتووە، زۆرینەی لە کورد و تورکمانە و کەمینەیەکی عەرەبە کە لەئەنجامی بەعەرەب کردنی ناوچەکە ھاتوون.<ref>https://azb.wikipedia.org/wiki</ref> بەڵام بۆ مێژوو بگەڕێینەوە ئەم خاکە خاکی کوردانە و ھەلومەرجی سیاسی و ھەرێمی و داگیرکاری و دەوڵەمەندی خاکی ئەم ناوچەیە بە کەرەستە خاو و زەویە کشتوکاڵییەکانی وەھای کردوە کەبەر شاڵاوی بەتورک کردن و بەعەرەب کردن بکەوێت. == ئایین == لەڕووی ئایینییەوە ئەم شارۆچکەیە فرە ئایینە ھەر لە موسوڵمان (سوننە، شیعە) و کاکەی تیادایە. == کارگە == ئاوی ئاوەسپی سوێرە و بە ھۆیەوە کارگەیەکی سەرەتایی دروست کردنی خوێ لە سەر چەمەکە دروستکراوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شارەکانی کوردستان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگای$1کەرکووک]] dqhsikjqxr844bd48w0iwxeqrl1gavk 967118 967042 2022-08-02T16:41:27Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967042 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = دووزخورماتوو | ناوی خۆماڵی = Tuz Khurmatu | ناوەکانی دیکە = طوز خورماتو | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] | وێنە = پەڕگە:Tuz Kurmatu.jpg|وێنۆک | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی شارۆچکەی دووزخورماتوو | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 34 |latm = 52 |lats = 38.4 |latNS = N | longd = 44 |longm = 38 |longs = 18.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref>{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای سەلاحەددین]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[قەزای دووزخورماتوو]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[ناحیەی دووزخورماتوو]] (ناوەند) | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = ٢٢٨ | دانیشتووان لە = |ژمارەی دانیشتووان = | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی]])، [[عەرەبی]]، [[تورکمانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]]، [[کاکەیی]] | جۆری کۆدی ناوچە = ٠٨٩٤}} '''دووزخورماتوو''' شارۆچکەیەکە دەکەوێتە باشوری ھەرێمی کوردستان و دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] کە لەنێوان سنوری ھەرێم و حکومەتی ناوەندییە، ئەم شارۆچکەیە سەر بە پارێزگای سەلاحەدینە. ھەتاوەکو ساڵی ١٩٧٦ سەر بە پارێزگای کەرکوک بوو. == ناو == * '''خورماتوو''' کە ناوە ڕاستییەکەی بە کوردی خۆڕماتووە بەواتای نەوەی خوورییەکان کەلە چیای [[زاگرۆس]]ن و کاتی عوسمانی وێژەی تووزی خرایە پێش. == ڕووبار == '''ئاوەسپی''' ڕووبارێکە سەرچاوەکەی لە ناوچەی گەرمیان و سەنگاوە، بەناو ئەم سارۆچکەیەدا تێپەڕدەبێت و شارۆچکەکە دەکاتە دوو بەش و بووەتە سەرچاوەی ئاودێری لەم ناوچەدا. == مێژوو == '''دووزخورماتوو''' مێژوویەکی کۆنی ھەیە، کەدەگەڕێتەوە بۆ سێ ھەزار ساڵ پێش زایین و بۆ سەردەمی ئیمپراتۆری ئاشورییەکان. پێش (٨٠٠)ساڵ بەر لەئێستا کە ئەم ناوچەیە داگیرکرا لەلایەن دەوڵەتی عوسمانی، عوسمانییەکان ھەستان بەنیشتەجێکردنی تورکمان لە سەر ڕێگای بازرگانی نێوان بەغداد و ئەستەمبوڵ ئیتر لەم مێژووەوە کەمایەتی تورکمان لە ناوچەکەدا پەیدا بوو و شارۆچکەی خورماتووش بەشێکە لەو ناوچەیە.<ref name="drive.google.com">https://drive.google.com/file/{{بەستەری مردوو|url=https://drive.google.com/file/ |date=نیسانی ٢٠١٩}}</ref> === سەدەی بیست === لەسەرەتای سەدەی بیست خورماتوو گوندێک بوو سەر بە قەزای کفری لە لیوای کەرکوک، لە ساڵی ١٩٢٢ دا خورماتوو بووە ناحیەیەک سەربە قەزای داقوق، لە ساڵی ١٩٥١دا بەھۆی گەشەسەندنی خورماتوو، ئەم شارۆچکەیە بووە قەزا و داقوق کرایە ناحیە و سەربە قەزای خورماتوو بوو و ھەردووکیان سەر بە لیوای کەرکوک بوون. لە ڕێکەوتی ٢٩ی کانوونی دووەمی ١٩٧٦ دا ئەم قەزایە پێکھاتبوو لە ناحیەکانی (ئامرلی و بوستاملی و سلیمان بگ و قادرکەرەم و یانکیجە) و لەھەمان ڕێکەوت ئەم قەزایە خرایە سەر پارێزگای سەلاحەددین بەمەرسومی کۆماری ژمارە ٤١ لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ١٩٧٦دا.<ref name="drive.google.com"/> ئەم گواستنەوەی قەزایە لە پارێزگای کەرکوکەوە بۆ پارێزگای سەلاحەددین بۆ ئەوەبوو کە دەستکاری ڕێژەی کورد باکات لە پارێزگای کەرکوکدا و ھەوڵێکی بەعسییەکان بوو بۆ بەعەرەب کردنی ناوچەکە. کورد و تورکمانی ئەم شارۆچکەیە تووشی مەینەتی زۆر بوون بەدەست حکومەتە یەک لە دوایەکەکانی [[عێراق]]. === ڕاپەڕینی ١٩٩١ === کاتێک حکومەتی عێراق پەلاماری وڵاتی کوەیتیدا و پاشان لە لایەن ھاوپەیمانانەوە کرایەدەرەوەی کوەیت، ڕاپەڕینی جەماوەری لە باکور و باشوری عێراق دەستی پێکرد دژی حکومەتی عێراق لەم کاتەدا لەلایەن ھێزە کوردییەکان و ھاوڵاتیانی خورماتووەوە ئەم شارۆچکەیە ئازادکرا بەڵام ھەر زوو سوپای عێراق ھێرشی کردەوە سەر ئەم ناوچەیە و شارۆچکەکەی داگیرکردەوە و زۆرێک لەدانیشتوانی بەتایبەتی کوردەکان ئاوارەی سەر سنور و شاری سلێمانی بوون.<ref>https://ar.wikipedia.org/w/index{{بەستەری مردوو|url=https://ar.wikipedia.org/w/index |date=ئابی ٢٠٢١ }}.</ref> === پڕۆسەی ئازادی عێراق === لە ساڵی ٢٠٠٣ دا ئەمریکا و ھاوپەیمانەکانی دەستیان کرد بە داگیرکردنی عێڕاق و لەناوبردنی دەسەڵاتی بەعس لە عێراقدا ئیتر ئەم شارۆچکەیەش ڕزگار کرا لەلایەن ھێزەکانی ئەمریکا و ھێزە کوردییەکان. بەڵام پاراستنی ئەم شارە زیاتر لەلایەن ھێزە کوردییەکانەوە بوو لە ھێرشەکانی گروپی ئەلقاعیدە و [[ئەنسارولئیسلام]] و کۆنە بەعسییەکان.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Tuz_Khurmatu</ref> === داعش === کاتێک لە ساڵی ٢٠١٤دا داعش دەستیان گرت بەسەر شارەکانی موسڵ و تکریت و ڕومادی و ھەندێ ناوچەی کەرکوک ئەم شارۆچکەیە ھێزە عێراقییەکان چۆلیان کردوو لەوەدا بوو بکەوێتە دەست داعش بەڵام لە لایەن ھێزی پێشمەرگەوە پارێزراو بەرگریان لێکرد تا نەکەوێتە دەست داعش. === ١٦ی تیشرینی یەکەمی ٢٠١٧ === پاش ئەوەی ھێزەکانی سوپای عێراق و حەشدی شەعبی زۆرینەی خاکی عێراقیان پاککردەوە لە داعش، ئەنجا بووە ململانێیان لەگەڵ حکومەتی ھەرێم بۆ بەڕێوەبردنی ناوچە جێناکۆکەکان و گەڕانەوەی سوپا، پاس چەندەھا گفتوگۆکردن لە ١٦ی ئۆکتۆبەردا سوپا و حەشد ھێرشیان ھێناو بووە ھۆی جەنگێکی کورت خایەن و کوژراو لە ھەردوو لادا ڕوویدا و بەکشانەوەی ھێزی پێشمەرگە جەنگەکە کۆتایی ھات و شارۆچکەی خورماتوو دەستی بەسەردا گیراو زۆرینەی دانیشتوانە کوردەکەی ئاوارە بوون و زۆرێک لە ماڵە کوردەکان سوتێنران و تاڵان کران و ناسەقامگیری باڵی بەسەر ناوچەکەدا کێشا. == دانیشتوان == سەرژمێرییەکی دروست نییە لەم شارۆچکەیەدا بۆ ئەوەی بزانین زۆرینەی دانیشتوان لە چی پێکھاتەیەکە، دانیشتوانی ئەم شارۆچکەیە لە کورد و تورکمان و عەرەب پێکھاتووە، زۆرینەی لە کورد و تورکمانە و کەمینەیەکی عەرەبە کە لەئەنجامی بەعەرەب کردنی ناوچەکە ھاتوون.<ref>https://azb.wikipedia.org/wiki</ref> بەڵام بۆ مێژوو بگەڕێینەوە ئەم خاکە خاکی کوردانە و ھەلومەرجی سیاسی و ھەرێمی و داگیرکاری و دەوڵەمەندی خاکی ئەم ناوچەیە بە کەرەستە خاو و زەویە کشتوکاڵییەکانی وەھای کردوە کەبەر شاڵاوی بەتورک کردن و بەعەرەب کردن بکەوێت. == ئایین == لەڕووی ئایینییەوە ئەم شارۆچکەیە فرە ئایینە ھەر لە موسوڵمان (سوننە، شیعە) و کاکەی تیادایە. == کارگە == ئاوی ئاوەسپی سوێرە و بە ھۆیەوە کارگەیەکی سەرەتایی دروست کردنی خوێ لە سەر چەمەکە دروستکراوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شارەکانی کوردستان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگای کەرکوک]] pr9rnlw1s2w8wdjwpok33kp93te4wtx 0 3089 967040 966798 2022-08-02T16:07:02Z هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد 46353 زیادکردن و چاککردن wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Black hole - Messier 87 crop max res.jpg|وێنۆک|کونێکی ڕەشی ڕاستەقینە کە لە نیسانی ٢٠١٩ لەلایەن تەلیسکۆپی ئاسۆی ڕووداوەوە گیراوە]] '''کونەڕەش''' یان '''کونی ڕەش''' ({{بە ئینگلیزی|Black hole}}) بریتییە لە بۆشایییەک کە لە [[گەردوون]] بە شێوەی کونێکی ڕەش دەردەکەوێت. کونەڕەشەکان توانای ڕاکێشانی ھەر شتێکیان ھەیە بۆ ناوەوەیان، کە لە نزیکیانەوە تێپەڕبێت، گەر ئەو تەنە بە سەدان جار لە خۆشیان گەورەتر بێت. ئەو کۆمەڵە ئەستێرە کوژاوانەیە کە بە ئامڕازە تێڕوانینەکانی وەک تلیسکۆب نابینرێت، بەھۆی ئەو کاریگەرییەی دەیخاتە سەر چواردەورەکەی و ئەو گۆڕانکارییانەی لە دەوریدا ڕوو دەدات، ئینجا دەتوانین لە بوونی کونە ڕەشەکان ئاگادار بین،<ref>{{Cite book|last=ئۆغلۆ|first=ئیسماعیل حەکیم|title=زنجیرەی زانستی گەردوون|publisher=ناوەندی ڕاگەیاندنی ئارا|year=٢٠١٨|location=سلێمانی|pages=٣٢}}</ref> ئەگەر بارستایی یەکێک لە ئەستێرەی دامرکاو لە سێ ئەوەندەی بارستایی ڕۆژ زیاتر بێت و کرداری گرژبوونەوە و داپەستان تیای دا بەردەوام بوو تا بە تەواوی دابمرکێ تێیدا ئەوا ھێزی کێشکردن بەسەر ھەموو ھێزەکانی تر زاڵ دەبێت و ئەستێرەکە دەچێتەوە یەک و چڕییەکەی زۆر زیاد دەکات، ئەوکاتە دەگۆڕێت بۆ ئەستێرەیەکی زۆر تاریک پێی دەوترێت کونی ڕەش<ref>{{Cite book|last=علی|first=هێمن عمر|title=گەردونزانی|publisher=چاپخانەی چوارچرا|year=٢٠٠٨|location=سلێمانی|pages=١٢٨}}</ref> کونی ڕەش لاشەیەکە کە ھێزی کێشکردنێکی زۆر بەرزی ھەیە بەڕادەیەک کە ڕێگری دەکات لە دەرچوون و دەربازبوونی ڕووناکی، بڕوا وایە کە کونی ڕەش دوا قۆناغی تەمەنی ئەستێرەکانە،<ref>{{Cite book|last=جیفرس|first=دەیڤد|title=الثقوب السوداء|publisher=دار الفاروق|year=٢٠٠٧|location=قاهیرە|pages=٤}}</ref> کونی ڕەش بریتییە لە ناوچەیەک کە ھێزی کێشکردن ئەوەندە بەھێزە بەڕادەیەک کە ھیچ زانیارییەکی تەنەکان یاخود ھیچ ئاماژەیەک نەتوانێت لێی دەرباز ببێت<ref>{{Cite book|last=Frolov, V. and Novikov, I|title=Black Hole Physics|publisher=Springer Netherlands|year=١٩٩٨|location=Dordrecht|pages=1}}</ref><ref>{{Cite book|last=لالە|first=هەژیر ئیسماعیل|title=کونی ڕەش|publisher=ئەکادیمیای زانستی کوردی|year=٢٠٢٢–٢٠٢٣|location=سلێمانی}}</ref> کونەڕەش چەقەکەی (ناوەندەکەی) بەوە جیا دەکرێتەوە کە [[ھێزی ڕاکێشان|ھێزێکی ڕاکێشەری]](ڕاکێشانی) زۆر گەورەی ھەیە لە ناکۆتا نزیک دەبێتەوە بە شێوەیەک کە توانای ھەڵلوشینی ھەموو ئەو شتانەی ھەیە کە لێی نزیک دەبنەوە لەوانە [[مرۆڤ]]، [[کەشتی ئاسمانی]]، [[گەرمی]]، ھەتا [[ئەستێرە]]یەک یان [[ھەسارە]]یەکیش و تەنانەت [[ڕووناکی]] سەرەڕای ئەو خێرایییە زۆرەی کە ھەیەتی ناتوانێت ڕزگاری بێت لەو ھێزە ڕاکێشەرەی کە دەبێتە ھۆی کەوتنە ناوەوەی بۆ ناو ئەو کونە و ھەڵلووشینی. ھەرگیز [[ڕووناکی]] ناتوانێت لەو کونە بێتە دەرەوە لەبەر ئەوە تاریکە و ناتوانرێت ببینرێت. کونە ڕەشەکان پارچە پارچە نابن و بچووکیش نابنەوە، بەڵکو بەھۆی ھەڵلوشینی شتەکانی دەوروپشتییانەوە بەردەوام لە گەورەبووندان بۆیە ھێزی کێشکردنیان زۆر دەبێت تاوای لێدێت دوور نییە ئەو گەلە [[ئەستێرە]]یەش قووت بدات کە خۆی بەشێکە لێی، و وردە وردە بکەوێتە پەل ھاویشتن بۆ گەلە ئەستێرەکانی دیکەش. [[زانست]] چەند لێکدانەوەیەکی سەبارەت بەم نھێنییە ئەنجامداوە و چەندەھا ڕا و بۆچوون ھەیە لەبارەی دروستبوونی ئەو چاڵانەوە، یەکێک لەو ڕایانە دەڵێت ھەموو شتێک لە گەردووندا ژیانی بە سێ قۆناغدا تێپەڕدەبێت، ئەم یاسا گەردوونییە ئەستێرەکانیش دەگرێتەوە کە بریتییە لە قۆناغی لەدایکبوون و گەورەبوون و گەشەکردن و لە دوایشدا قۆناغی لاوازی و پیربوون و لە ناوچوونە واتە مردن، زاناکان پێیان وایە ئەم چاڵە ڕەشانە لە دوایین قۆناغی دوا ھەمینی ژیانی خۆیاندان و دەڵێن ھەرکاتێک قەبارەی تەنێک زیاد دەبێت بەو پێیەش ھێزی ڕاکێشانی ئەو تەنە زیاد دەکات، بەپێی ئەم تیۆرییەش چاڵە ڕەشەکان لە قۆناغی گەورەبونێکی ئێجگار زۆردان بۆیە ھێزی ڕاکێشانیان بە شێوەیەکی سەرسووڕھێنەر زیادی کردووە و ھەموو شتێک بەرەو لای خۆیان کێش دەکەن تەنانەت تیشکیش ناتوانێت لە کایەی ڕاکێشانی ئەو چاڵانە ڕزگاری ببێت. ھەندێک زانا پێیان وایە چاڵە ڕەشەکان پاشماوەی ئەو ئەستێرە گەورانەن کە تەقیونەتەوەو لە ئاکامی ئەو تەقینەوەیەش گەرمایییەکی زۆر بەجێ ماوە لە بۆشایی گەردووندا و لە پاش ئەم تەقینەوەیەش جارێکی تر کۆبووەتەوە و ئەستێرەیەکی نیوترۆنییان دروست کردووە کە تیرەکەی ١٠ کیلۆمەتر دەبێت. چاڵە ڕەشەکان لە گەردیلەی نیۆترۆنی دروستبوون و [[چڕی|چڕییەکی]] ئێجگار زۆریان ھەیە، [[چڕی|چڕییەکەیان]] ھێندە زۆرە ئەگەر بە ئەندازەی کەوچکی چایەک لەو ماددەیە و بە تەرازویەک بیکێشین دەبینین کێشەکەی نزیکەی یەک ملیارد تەن قورسە. چاڵە ڕەشەکان لە گەردوونودا بە خێرایییەکی زۆر لە ھاتوچۆیەکی بەردەوام دان و لە کاتی ئەو ھاتوچۆکردنەشدا ھەر شتیک لێییان نزیکببێتەوە بە خێرایی ھەڵی دەلووشن تەنانەت تیشکیش، لە بەر ئەم ھۆیە ناتوانرێن بەئاسانی ببینرێن مەگەر لە کاتیکدا نەبێت کە ڕوبەڕی ئەستێرەک دەوەستێن. ھەندێک زانای دیکە وایان پێناسە دەکەن کە وەک پاکژکەرەوەیەکی گەردوونی وەھان بۆ گواستنەوەی ئەو ئەستێرانەی کە ژیانیان تێدانەماوە بۆ جیھانیکی دیکە، یەکێک لەو سیفەتە سەیرانەی کە ئەم چاڵانە ھەیانە ئەوەیە لە پاش لووشدانی ھەر تەنێک ئەو تەنە بە شێوەیەک لە گەردووندا ون دەبێت کە دەڵێی ھەرگیز بوونی لەم جیھانەدا نەبووە. == مێژووی کونە ڕەشەکان == لە سەدەی ھەژدەھەم دا بۆ یەکەم جار زاناکان درکیان بە ھەبوونی کونە ڕەشەکان کرد، لەو کاتەدا بە ئەستێرە نەبینراوەکان دەناسرا، ھەتا ئەم دواییانەش دەوترا کە یەکەم کەس پێشبینی کونە ڕەشەکانی کردبێت زانای بیرکاریزان و گەردوونناسی فەڕەنسی ناودار "پیری لاپلاس" بوو لە ساڵی ١٧٩٥، بەڵام ئێستا ڕوون بوەتەوە کە ئەو پێشبینییەکەی وەرگرتووە لە زەویناسی ئینگلیزی "جۆن میخایل" کە لە کڵێسای "سۆرنھێڵ" بوو لە "یورکشایر"، میخایل دادەنرێت بە باوکی بواری سیزمۆلۆجی (زانستی بوومەلەرزەزانی)، یەکەم کەس بوو ڕوونیکردەوە کەوا بوومەلەرزەی ساڵی ١٧٥٥ لە "لیسبۆن"ی پایتەختی "پورتوگال" دروست بووە لە ئەنجامی کۆبوونەوەی پەستانی گازی لە ئاوی کوڵاو بەھۆی گەرمی گڕکانەکەوە، ھەروەھا ئاماژەشی بەوە کردووە کە لەوانەیە بوومەلەرزە ڕووبدات لەژێر زەریاکاندا و لیسبۆن نموونەیەکە بۆ ئەوە، بیرۆکەکانی سەبارەت بە دروستبوونی کونی ڕەش لە گەردووندا پێشکەش کرد بە کۆمەڵگەی شاھانە لە لەندەن لە ساڵی ١٧٨٣، میخایل و لاپلاس مشتومڕێکی ھاوشێوەیان دەکرد لەسەر بیرۆکەی "خێرایی دەربازبوون"، تەنێک بە ھەر خێرایییەک دەست بە ڕۆیشتن بکات ئەوا ھێزی کێشکردن خاوی دەکاتەوە، ھێزی کێشکردن لاواز دەبێت ھەتاکو دوورییەکە زیاتر بێت، ھەر ئەمەشە وادەکات کەشتییە ئاسمانییەکان پێویستیان بە خێرایییەکی زۆر نەبێت دوای گەیشتنیان بە بەرزی پێویست کە دەربازیان بکات لە ھێزی کێشکردنی زەوی خێرایی دەربازبوون لەسەر ڕووی زەوی دەکاتە (١١ کیلۆمەتر بۆ چرکە)، لەسەر مانگ دەگاتە (٢ کیلۆمەتر لە چرکە)، ئەمەشە وای کردووە کە کەشتی ئاسمانی ئەپۆلۆ کاتێک لەسەر مانگ بوو پێویستی بە بزوێنەرێکی گەورە نەبوو بۆ ئەوەی مانگ بەجێ بھێڵێت و بگەڕێتەوە سەر زەوی، خێرایی دەربازبوون لەسەر خۆر دەگاتە (٦٢٠ کیلۆمەتر بۆ چرکە)، ئەم ژمارەیە کە میخایل کاری لەسەرکرد پشتی بە قەبارە و چڕی خۆر دەبەست، ھەروەھا شتێکی تریشی دەزانی کە ئەویش بریتی بوو لە خێڕایی ڕووناکی، کە سەدەیەک پێشتر دۆزرابۆوە، و ئەو خێڕایی ڕووناکییە (٥٠٠) ئەوەندە گەورەتربوو لە خێرایی دەربازبوونی خۆر بوو بۆیە میخایل ژماردی کەوا ئەگەر ئەستێرەیەک ٥٠٠ ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت، بەڵام ھەمان چڕی ھەبێت، ئەوا خێرایی دەربازبوونی یەکسان دەبێت بە خێرایی ڕووناکی، میخایل شوێن بیروباوەڕی ئیسحاق نیوتن کەوتبوو لەوەی پێی وابوو ڕووناکی پێکھاتووە لە تەنۆلکەکان، ئەمەش دوابەدوایدا ئەوە ھات کە ڕووناکی دەبێت کاریگەر بێت بە ھێزی کێشکردن وەک ھەر تەنێکی تر، بەڵام ئەستێرەیەک کە ھەمان چڕی خۆری ھەبێت و (٥٠٠) ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت، ئەوا خێرایییەکی دەربازبوونی ھەیە کە خێرایی ڕووناکی تێدەپەڕێنێت ، بۆیە تەنۆلکەکانی ڕووناکی خێرایی پێویستیان نابێت بۆ دەربازبوون لە ھێزی کێشکردن، ئەستێرەیەکی وا دەبێت ڕەش دەربکەوێت لە جیھانی دەرەوەدا، و لە ڕاستیدا وەک نەبینراوێک دەربکەوێت میخایل بەشی «ڕەش»ی ڕوونکردەوە، پاشان لە سەدەی بیستەم تێگەیشتن بۆ «کون» کرا کە بەمانای چی دێت؟ ، لەڕاستیدا باسکردنی کوونی ڕەش لەڕووی خێرایی دەربازبوونەوە وەک باسکردنی «تەقینەوە گەورەکە»یە کە بڵێین تەقینەوەیەکی زۆر گەورەبوو لە مادە و وزە؛ و بەو شێوەیە بەجێی بھێڵین، کونە ڕەشەکان زۆر زیاترن لەوەی تەنھا پێناسە بکرێن بە ناوچەیەکی چڕی بەرزی ئەستێرەیەکی مردوو کە ھێزی کێشکردن تێیدا زۆر بەھێزە کە نەھێڵێت ڕووناکی دەربازی ببێت ئەستێرە نەبینراوەکەی میخایل لە ھەندێک ڕووەوە جیاوازترە لەوەی ئەو ڕوونی کردبۆوە، بۆنمونە، میخایل کونە ڕەشەکانی وەک تەنێکی ڕەق دەبینی کە قەبارەیەکی دیاریکراویان ھەیە، لەکاتێکدا کونە ڕەشەکان بە تێگەیشتنی سەردەم بریتین لە ناوچەیەک کە نزیکەی زۆربەی بۆشایییە، ئەمەش بە پشت بەستن بە تیۆری ڕێژەیی گشتی ئەنشتاین، کە پێشنیاردەکات کەوا کونە ڕەشەکان نەک تەنھا لە گەردوونەکەمان بوونیان ھەیە بەڵکو بەشێکیشن لە ھێزی کێشکردنەکەی ئەنشتاین، یەکێک لە شارەزایانی ڕێژەیی گشتی «کیپ ثرۆن» دەڵێت: {یاساکانی فیزیای سەردەم دەیسەلمێنن کە کونی ڕەش بوونی ھەیە}<ref>{{Cite book|last=AL-KHALILI, J.|title=Black Holes Wormholes & Time machines|publisher=Institute of Physics Publishing|year=1999|location=London|pages=84}}</ref> [[ئەلبەرت ئایینشتاین]] لە ساڵی ١٩١٥ز تیۆری (بیردۆزی) ڕێژەی گشتی خۆی خستەڕوو. دوای ئەوە گەردوونزانی ئەڵمانی بەناوی کاڕڵ شوارتس شیلیت سوودی لە ھاوکێشەکانی ڕێژەی گشتی بینی و پیشانیدا کە گەردوون لەدەورووبەری ئەو تەنانەی کە بارستاییان جیاوازە تا چ ڕادەیەک دەچەمێتەوە. ئەو دۆزییەوە کە ھەر بڕێک لە ماددە ئەگەر بە ڕادەیەکی زۆر بەرز چڕببێتەوە و بپەستێورێت ئەوا ھێزی کێشکردنەکەی بە ڕادەیەک دەبێت کە گەردوون دەچەمێنێتەوە و ھەموو ڕووناکییەک ھەڵدەگەڕێنێتەوە سەرخۆی و کونی ڕەش دەردەکەوێت، شوارتس شیلیت تەنھا بە لێکدانەوەی ھاوکێشەی ماتماتیکی (بیرکاری) کونی ڕەشی دۆزییەوە و ساڵی ١٩٦٧ز جۆن ویلێر ئەو تەنانەی ناونا کونەڕەش. == دروستبوونی کونە ڕەشەکان == کاتێک ئەستێرەیەکی گەورە دەتەقێتەوە وەک "سوپەرنۆڤا" ، زۆرجار زۆربەی بارستاییەکەی هەڵدەداتە گەردوون و ناوکی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی بەجێ دەهێڵیت لەدوای خۆیدا کە بارستاییەکەی لەو ڕێژەیە نەماوە کە زیاتر بتوانێت شی ببێتەوە ، لەناو تەنێکی ئاوها چڕدا ، مادەکان زۆر بە توندی یەک دەگرن بەڕادەیەک تەنانەت گەردیلەکانیش ناتوانن پارێزگاری لە پێناسی خۆیان بکەن ، لە مادەی ئاساییدا ، وەک ئەو شتانەی لە دەوروبەرمان هەموو شتێکیان پێک هێناوە ، بە خۆشمانەوە ، گەردیلەکان زۆربەیان لە بۆشایی بەتاڵ پێکهاتوون سەرەڕای بچوکی قەبارەیان ئەو بەشەشی کە لەناو بۆشاییە بەتاڵەکەدا شوێنی گرتووە بریتیە لە ناوکێکی بچوک کە ئەلکترۆنی بچوک دەورەی داوە ، یاساکانی میکانیکی کوانتەم ڕونی دەکەنەوە کە ئەم ئەلکترۆنانە چۆن ڕەفتار دەکەن لەگەڵ گەردیلە و ڕونی دەکەنەوە کە بۆچی ئەلکترۆن لەو دووریە دەبێت لە ناوکەوە ، لە ناو ئەستیرەیەکی نیوترۆنی ، هێزی کێشکردن ئەوەندە بەهێزە کە گەردیلەکان بەیەکەوە نوساون و ئەلکترۆنەکان چونەتە پاڵ ناوکەکان ، یاساکانی میکانیکی کوانتەم دەڵێن کەوا دەبێت پەستانێکی دەرەکی هەبێت کە ڕێگر بێت لەوەی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی نەتوانێت لەوە زیاتر شی ببێتەوە و پەرش و بڵاو ببێتەوە خێرایی دەربازبوون لە ڕووی ئەستێرەیەکەوە پشت دەبستێت بە بارستە و قەبارەکەی ، بۆیە پێویست بەوە ناکات کە ئەستێرەیەک کە هەمان چڕی خۆری هەبێت بەڵام پێنجسەد ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت خێراییەکی دەربازبوونی هەبێت زیاتر لە خێرایی ڕووناکی ، بەڵکو هەمان ئەنجام دەتوانرێت بەدەست بهێنرێت ئەگەر هاتوو خۆر چەند کیلۆمەترێک زیاتر بەناو خۆیدا بچێت ، بە هەبوونی هەمان باستایی (هەمان بڕی مادە تێیدا) ، بەمەش خۆر چڕتر دەبێتەوە ، چڕیەکی وەها زۆر زیاتر دەبێت لە چڕی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی (کە خێراییەکی دەربازبوونی دەبێت بە نزیکەی نیوەی خێرایی ڕووناکی) ، و بەردەوام دەبێت لە شیبوونەوە هەتاکو کونێکی ڕەش دروست دەکات . <ref>{{Cite book|last=AL-KHALILI, J.|title=Black Holes Wormholes & Time machines|publisher=Institute of Physics Publishing|year=1999|location=London|pages=85-86}}</ref> === دەکرێت لە کام ماددە کونی ڕەش دروست بکرێت؟ === دەتوانین لە ھەموو ماددەیەک کونی ڕەش دروست بکەین بە مەرجێک ھێزی کێشکردنەکەی یەکسان بێت بە [[خێراییی ڕووناکی|خێرایی ڕووناکی]] بۆ نموونە دەتوانین زەوی بپەستێوین ھەتا نیوە تیرەکەی دەبێتە ٠٫٨٨ سانتیمەتر ئەوکاتە زەوی دەبێتە کونێکی ڕەش و گەردوون بەسەرخۆیدا دەچەمێنێتەوە ھەروەھا گونجاوە کونی ڕەش لە ئاو و ماددە شلەکانیش دروست بکەین. == سەرچاوەکان == ** [http://www.radionawa.com/NewsDetailN.aspx?id=32097&LinkID=132 خاڵە ڕەشەکانی گەردوون]، ماڵپەڕی [[ڕادیۆ نەوا]] * http://en.wikipedia.org * گۆڤاری زانستی سەردەم، ژمارە ٤٦. {{تووڵی دەروازە|زانست|گەردوون}} [[پۆل:گەردوون]] [[پۆل:گەلەستێرەکان]] [[پۆل:کونە ڕەشەکان]] [[پۆل:چەمکەکان لە زانستی گەردوونناسیدا]] 6x9lokwkjog64mpc1193vohbvp99z0a 967409 967040 2022-08-03T11:19:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Black hole - Messier 87 crop max res.jpg|وێنۆک|کونێکی ڕەشی ڕاستەقینە کە لە نیسانی ٢٠١٩ لەلایەن تەلیسکۆپی ئاسۆی ڕووداوەوە گیراوە]] '''کونەڕەش''' یان '''کونی ڕەش''' ({{بە ئینگلیزی|Black hole}}) بریتییە لە بۆشایییەک کە لە [[گەردوون]] بە شێوەی کونێکی ڕەش دەردەکەوێت. کونەڕەشەکان توانای ڕاکێشانی ھەر شتێکیان ھەیە بۆ ناوەوەیان، کە لە نزیکیانەوە تێپەڕبێت، گەر ئەو تەنە بە سەدان جار لە خۆشیان گەورەتر بێت. ئەو کۆمەڵە ئەستێرە کوژاوانەیە کە بە ئامڕازە تێڕوانینەکانی وەک تلیسکۆب نابینرێت، بەھۆی ئەو کاریگەرییەی دەیخاتە سەر چواردەورەکەی و ئەو گۆڕانکارییانەی لە دەوریدا ڕوو دەدات، ئینجا دەتوانین لە بوونی کونە ڕەشەکان ئاگادار بین،<ref>{{Cite book|last=ئۆغلۆ|first=ئیسماعیل حەکیم|title=زنجیرەی زانستی گەردوون|publisher=ناوەندی ڕاگەیاندنی ئارا|year=٢٠١٨|location=سلێمانی|pages=٣٢}}</ref> ئەگەر بارستایی یەکێک لە ئەستێرەی دامرکاو لە سێ ئەوەندەی بارستایی ڕۆژ زیاتر بێت و کرداری گرژبوونەوە و داپەستان تیای دا بەردەوام بوو تا بە تەواوی دابمرکێ تێیدا ئەوا ھێزی کێشکردن بەسەر ھەموو ھێزەکانی تر زاڵ دەبێت و ئەستێرەکە دەچێتەوە یەک و چڕییەکەی زۆر زیاد دەکات، ئەوکاتە دەگۆڕێت بۆ ئەستێرەیەکی زۆر تاریک پێی دەوترێت کونی ڕەش<ref>{{Cite book|last=علی|first=هێمن عمر|title=گەردونزانی|publisher=چاپخانەی چوارچرا|year=٢٠٠٨|location=سلێمانی|pages=١٢٨}}</ref> کونی ڕەش لاشەیەکە کە ھێزی کێشکردنێکی زۆر بەرزی ھەیە بەڕادەیەک کە ڕێگری دەکات لە دەرچوون و دەربازبوونی ڕووناکی، بڕوا وایە کە کونی ڕەش دوا قۆناغی تەمەنی ئەستێرەکانە،<ref>{{Cite book|last=جیفرس|first=دەیڤد|title=الثقوب السوداء|publisher=دار الفاروق|year=٢٠٠٧|location=قاهیرە|pages=٤}}</ref> کونی ڕەش بریتییە لە ناوچەیەک کە ھێزی کێشکردن ئەوەندە بەھێزە بەڕادەیەک کە ھیچ زانیارییەکی تەنەکان یاخود ھیچ ئاماژەیەک نەتوانێت لێی دەرباز ببێت<ref>{{Cite book|last=Frolov, V. and Novikov, I|title=Black Hole Physics|publisher=Springer Netherlands|year=١٩٩٨|location=Dordrecht|pages=1}}</ref><ref>{{Cite book|last=لالە|first=هەژیر ئیسماعیل|title=کونی ڕەش|publisher=ئەکادیمیای زانستی کوردی|year=٢٠٢٢–٢٠٢٣|location=سلێمانی}}</ref> کونەڕەش چەقەکەی (ناوەندەکەی) بەوە جیا دەکرێتەوە کە [[ھێزی ڕاکێشان|ھێزێکی ڕاکێشەری]](ڕاکێشانی) زۆر گەورەی ھەیە لە ناکۆتا نزیک دەبێتەوە بە شێوەیەک کە توانای ھەڵلوشینی ھەموو ئەو شتانەی ھەیە کە لێی نزیک دەبنەوە لەوانە [[مرۆڤ]]، [[کەشتی ئاسمانی]]، [[گەرمی]]، ھەتا [[ئەستێرە]]یەک یان [[ھەسارە]]یەکیش و تەنانەت [[ڕووناکی]] سەرەڕای ئەو خێرایییە زۆرەی کە ھەیەتی ناتوانێت ڕزگاری بێت لەو ھێزە ڕاکێشەرەی کە دەبێتە ھۆی کەوتنە ناوەوەی بۆ ناو ئەو کونە و ھەڵلووشینی. ھەرگیز [[ڕووناکی]] ناتوانێت لەو کونە بێتە دەرەوە لەبەر ئەوە تاریکە و ناتوانرێت ببینرێت. کونە ڕەشەکان پارچە پارچە نابن و بچووکیش نابنەوە، بەڵکو بەھۆی ھەڵلوشینی شتەکانی دەوروپشتییانەوە بەردەوام لە گەورەبووندان بۆیە ھێزی کێشکردنیان زۆر دەبێت تاوای لێدێت دوور نییە ئەو گەلە [[ئەستێرە]]یەش قووت بدات کە خۆی بەشێکە لێی، و وردە وردە بکەوێتە پەل ھاویشتن بۆ گەلە ئەستێرەکانی دیکەش. [[زانست]] چەند لێکدانەوەیەکی سەبارەت بەم نھێنییە ئەنجامداوە و چەندەھا ڕا و بۆچوون ھەیە لەبارەی دروستبوونی ئەو چاڵانەوە، یەکێک لەو ڕایانە دەڵێت ھەموو شتێک لە گەردووندا ژیانی بە سێ قۆناغدا تێپەڕدەبێت، ئەم یاسا گەردوونییە ئەستێرەکانیش دەگرێتەوە کە بریتییە لە قۆناغی لەدایکبوون و گەورەبوون و گەشەکردن و لە دوایشدا قۆناغی لاوازی و پیربوون و لە ناوچوونە واتە مردن، زاناکان پێیان وایە ئەم چاڵە ڕەشانە لە دوایین قۆناغی دوا ھەمینی ژیانی خۆیاندان و دەڵێن ھەرکاتێک قەبارەی تەنێک زیاد دەبێت بەو پێیەش ھێزی ڕاکێشانی ئەو تەنە زیاد دەکات، بەپێی ئەم تیۆرییەش چاڵە ڕەشەکان لە قۆناغی گەورەبونێکی ئێجگار زۆردان بۆیە ھێزی ڕاکێشانیان بە شێوەیەکی سەرسووڕھێنەر زیادی کردووە و ھەموو شتێک بەرەو لای خۆیان کێش دەکەن تەنانەت تیشکیش ناتوانێت لە کایەی ڕاکێشانی ئەو چاڵانە ڕزگاری ببێت. ھەندێک زانا پێیان وایە چاڵە ڕەشەکان پاشماوەی ئەو ئەستێرە گەورانەن کە تەقیونەتەوەو لە ئاکامی ئەو تەقینەوەیەش گەرمایییەکی زۆر بەجێ ماوە لە بۆشایی گەردووندا و لە پاش ئەم تەقینەوەیەش جارێکی تر کۆبووەتەوە و ئەستێرەیەکی نیوترۆنییان دروست کردووە کە تیرەکەی ١٠ کیلۆمەتر دەبێت. چاڵە ڕەشەکان لە گەردیلەی نیۆترۆنی دروستبوون و [[چڕی|چڕییەکی]] ئێجگار زۆریان ھەیە، [[چڕی|چڕییەکەیان]] ھێندە زۆرە ئەگەر بە ئەندازەی کەوچکی چایەک لەو ماددەیە و بە تەرازویەک بیکێشین دەبینین کێشەکەی نزیکەی یەک ملیارد تەن قورسە. چاڵە ڕەشەکان لە گەردوونودا بە خێرایییەکی زۆر لە ھاتوچۆیەکی بەردەوام دان و لە کاتی ئەو ھاتوچۆکردنەشدا ھەر شتیک لێییان نزیکببێتەوە بە خێرایی ھەڵی دەلووشن تەنانەت تیشکیش، لە بەر ئەم ھۆیە ناتوانرێن بەئاسانی ببینرێن مەگەر لە کاتیکدا نەبێت کە ڕوبەڕی ئەستێرەک دەوەستێن. ھەندێک زانای دیکە وایان پێناسە دەکەن کە وەک پاکژکەرەوەیەکی گەردوونی وەھان بۆ گواستنەوەی ئەو ئەستێرانەی کە ژیانیان تێدانەماوە بۆ جیھانیکی دیکە، یەکێک لەو سیفەتە سەیرانەی کە ئەم چاڵانە ھەیانە ئەوەیە لە پاش لووشدانی ھەر تەنێک ئەو تەنە بە شێوەیەک لە گەردووندا ون دەبێت کە دەڵێی ھەرگیز بوونی لەم جیھانەدا نەبووە. == مێژووی کونە ڕەشەکان == لە سەدەی ھەژدەھەم دا بۆ یەکەم جار زاناکان درکیان بە ھەبوونی کونە ڕەشەکان کرد، لەو کاتەدا بە ئەستێرە نەبینراوەکان دەناسرا، ھەتا ئەم دواییانەش دەوترا کە یەکەم کەس پێشبینی کونە ڕەشەکانی کردبێت زانای بیرکاریزان و گەردوونناسی فەڕەنسی ناودار "پیری لاپلاس" بوو لە ساڵی ١٧٩٥، بەڵام ئێستا ڕوون بوەتەوە کە ئەو پێشبینییەکەی وەرگرتووە لە زەویناسی ئینگلیزی "جۆن میخایل" کە لە کڵێسای "سۆرنھێڵ" بوو لە "یورکشایر"، میخایل دادەنرێت بە باوکی بواری سیزمۆلۆجی (زانستی بوومەلەرزەزانی)، یەکەم کەس بوو ڕوونیکردەوە کەوا بوومەلەرزەی ساڵی ١٧٥٥ لە "لیسبۆن"ی پایتەختی "پورتوگال" دروست بووە لە ئەنجامی کۆبوونەوەی پەستانی گازی لە ئاوی کوڵاو بەھۆی گەرمی گڕکانەکەوە، ھەروەھا ئاماژەشی بەوە کردووە کە لەوانەیە بوومەلەرزە ڕووبدات لەژێر زەریاکاندا و لیسبۆن نموونەیەکە بۆ ئەوە، بیرۆکەکانی سەبارەت بە دروستبوونی کونی ڕەش لە گەردووندا پێشکەش کرد بە کۆمەڵگەی شاھانە لە لەندەن لە ساڵی ١٧٨٣، میخایل و لاپلاس مشتومڕێکی ھاوشێوەیان دەکرد لەسەر بیرۆکەی "خێرایی دەربازبوون"، تەنێک بە ھەر خێرایییەک دەست بە ڕۆیشتن بکات ئەوا ھێزی کێشکردن خاوی دەکاتەوە، ھێزی کێشکردن لاواز دەبێت ھەتاکو دوورییەکە زیاتر بێت، ھەر ئەمەشە وادەکات کەشتییە ئاسمانییەکان پێویستیان بە خێرایییەکی زۆر نەبێت دوای گەیشتنیان بە بەرزی پێویست کە دەربازیان بکات لە ھێزی کێشکردنی زەوی خێرایی دەربازبوون لەسەر ڕووی زەوی دەکاتە (١١ کیلۆمەتر بۆ چرکە)، لەسەر مانگ دەگاتە (٢ کیلۆمەتر لە چرکە)، ئەمەشە وای کردووە کە کەشتی ئاسمانی ئەپۆلۆ کاتێک لەسەر مانگ بوو پێویستی بە بزوێنەرێکی گەورە نەبوو بۆ ئەوەی مانگ بەجێ بھێڵێت و بگەڕێتەوە سەر زەوی، خێرایی دەربازبوون لەسەر خۆر دەگاتە (٦٢٠ کیلۆمەتر بۆ چرکە)، ئەم ژمارەیە کە میخایل کاری لەسەرکرد پشتی بە قەبارە و چڕی خۆر دەبەست، ھەروەھا شتێکی تریشی دەزانی کە ئەویش بریتی بوو لە خێڕایی ڕووناکی، کە سەدەیەک پێشتر دۆزرابۆوە، و ئەو خێڕایی ڕووناکییە (٥٠٠) ئەوەندە گەورەتربوو لە خێرایی دەربازبوونی خۆر بوو بۆیە میخایل ژماردی کەوا ئەگەر ئەستێرەیەک ٥٠٠ ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت، بەڵام ھەمان چڕی ھەبێت، ئەوا خێرایی دەربازبوونی یەکسان دەبێت بە خێرایی ڕووناکی، میخایل شوێن بیروباوەڕی ئیسحاق نیوتن کەوتبوو لەوەی پێی وابوو ڕووناکی پێکھاتووە لە تەنۆلکەکان، ئەمەش دوابەدوایدا ئەوە ھات کە ڕووناکی دەبێت کاریگەر بێت بە ھێزی کێشکردن وەک ھەر تەنێکی تر، بەڵام ئەستێرەیەک کە ھەمان چڕی خۆری ھەبێت و (٥٠٠) ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت، ئەوا خێرایییەکی دەربازبوونی ھەیە کە خێرایی ڕووناکی تێدەپەڕێنێت ، بۆیە تەنۆلکەکانی ڕووناکی خێرایی پێویستیان نابێت بۆ دەربازبوون لە ھێزی کێشکردن، ئەستێرەیەکی وا دەبێت ڕەش دەربکەوێت لە جیھانی دەرەوەدا، و لە ڕاستیدا وەک نەبینراوێک دەربکەوێت میخایل بەشی «ڕەش»ی ڕوونکردەوە، پاشان لە سەدەی بیستەم تێگەیشتن بۆ «کون» کرا کە بەمانای چی دێت؟ ، لەڕاستیدا باسکردنی کوونی ڕەش لەڕووی خێرایی دەربازبوونەوە وەک باسکردنی «تەقینەوە گەورەکە»یە کە بڵێین تەقینەوەیەکی زۆر گەورەبوو لە مادە و وزە؛ و بەو شێوەیە بەجێی بھێڵین، کونە ڕەشەکان زۆر زیاترن لەوەی تەنھا پێناسە بکرێن بە ناوچەیەکی چڕی بەرزی ئەستێرەیەکی مردوو کە ھێزی کێشکردن تێیدا زۆر بەھێزە کە نەھێڵێت ڕووناکی دەربازی ببێت ئەستێرە نەبینراوەکەی میخایل لە ھەندێک ڕووەوە جیاوازترە لەوەی ئەو ڕوونی کردبۆوە، بۆنمونە، میخایل کونە ڕەشەکانی وەک تەنێکی ڕەق دەبینی کە قەبارەیەکی دیاریکراویان ھەیە، لەکاتێکدا کونە ڕەشەکان بە تێگەیشتنی سەردەم بریتین لە ناوچەیەک کە نزیکەی زۆربەی بۆشایییە، ئەمەش بە پشت بەستن بە تیۆری ڕێژەیی گشتی ئەنشتاین، کە پێشنیاردەکات کەوا کونە ڕەشەکان نەک تەنھا لە گەردوونەکەمان بوونیان ھەیە بەڵکو بەشێکیشن لە ھێزی کێشکردنەکەی ئەنشتاین، یەکێک لە شارەزایانی ڕێژەیی گشتی «کیپ ثرۆن» دەڵێت: {یاساکانی فیزیای سەردەم دەیسەلمێنن کە کونی ڕەش بوونی ھەیە}<ref>{{Cite book|last=AL-KHALILI, J.|title=Black Holes Wormholes & Time machines|publisher=Institute of Physics Publishing|year=1999|location=London|pages=84}}</ref> [[ئەلبەرت ئایینشتاین]] لە ساڵی ١٩١٥ز تیۆری (بیردۆزی) ڕێژەی گشتی خۆی خستەڕوو. دوای ئەوە گەردوونزانی ئەڵمانی بەناوی کاڕڵ شوارتس شیلیت سوودی لە ھاوکێشەکانی ڕێژەی گشتی بینی و پیشانیدا کە گەردوون لەدەورووبەری ئەو تەنانەی کە بارستاییان جیاوازە تا چ ڕادەیەک دەچەمێتەوە. ئەو دۆزییەوە کە ھەر بڕێک لە ماددە ئەگەر بە ڕادەیەکی زۆر بەرز چڕببێتەوە و بپەستێورێت ئەوا ھێزی کێشکردنەکەی بە ڕادەیەک دەبێت کە گەردوون دەچەمێنێتەوە و ھەموو ڕووناکییەک ھەڵدەگەڕێنێتەوە سەرخۆی و کونی ڕەش دەردەکەوێت، شوارتس شیلیت تەنھا بە لێکدانەوەی ھاوکێشەی ماتماتیکی (بیرکاری) کونی ڕەشی دۆزییەوە و ساڵی ١٩٦٧ز جۆن ویلێر ئەو تەنانەی ناونا کونەڕەش. == دروستبوونی کونە ڕەشەکان == کاتێک ئەستێرەیەکی گەورە دەتەقێتەوە وەک "سوپەرنۆڤا" ، زۆرجار زۆربەی بارستاییەکەی هەڵدەداتە گەردوون و ناوکی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی بەجێ دەهێڵیت لەدوای خۆیدا کە بارستاییەکەی لەو ڕێژەیە نەماوە کە زیاتر بتوانێت شی ببێتەوە ، لەناو تەنێکی ئاوها چڕدا ، مادەکان زۆر بە توندی یەک دەگرن بەڕادەیەک تەنانەت گەردیلەکانیش ناتوانن پارێزگاری لە پێناسی خۆیان بکەن ، لە مادەی ئاساییدا ، وەک ئەو شتانەی لە دەوروبەرمان هەموو شتێکیان پێک هێناوە ، بە خۆشمانەوە ، گەردیلەکان زۆربەیان لە بۆشایی بەتاڵ پێکهاتوون سەرەڕای بچوکی قەبارەیان ئەو بەشەشی کە لەناو بۆشاییە بەتاڵەکەدا شوێنی گرتووە بریتیە لە ناوکێکی بچوک کە ئەلکترۆنی بچوک دەورەی داوە ، یاساکانی میکانیکی کوانتەم ڕونی دەکەنەوە کە ئەم ئەلکترۆنانە چۆن ڕەفتار دەکەن لەگەڵ گەردیلە و ڕونی دەکەنەوە کە بۆچی ئەلکترۆن لەو دووریە دەبێت لە ناوکەوە ، لە ناو ئەستیرەیەکی نیوترۆنی ، هێزی کێشکردن ئەوەندە بەهێزە کە گەردیلەکان بەیەکەوە نوساون و ئەلکترۆنەکان چونەتە پاڵ ناوکەکان ، یاساکانی میکانیکی کوانتەم دەڵێن کەوا دەبێت پەستانێکی دەرەکی هەبێت کە ڕێگر بێت لەوەی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی نەتوانێت لەوە زیاتر شی ببێتەوە و پەرش و بڵاو ببێتەوە خێرایی دەربازبوون لە ڕووی ئەستێرەیەکەوە پشت دەبستێت بە بارستە و قەبارەکەی ، بۆیە پێویست بەوە ناکات کە ئەستێرەیەک کە هەمان چڕی خۆری هەبێت بەڵام پێنجسەد ئەوەندەی خۆر گەورەتر بێت خێراییەکی دەربازبوونی هەبێت زیاتر لە خێرایی ڕووناکی ، بەڵکو هەمان ئەنجام دەتوانرێت بەدەست بهێنرێت ئەگەر هاتوو خۆر چەند کیلۆمەترێک زیاتر بەناو خۆیدا بچێت ، بە هەبوونی هەمان باستایی (هەمان بڕی مادە تێیدا) ، بەمەش خۆر چڕتر دەبێتەوە ، چڕیەکی وەها زۆر زیاتر دەبێت لە چڕی ئەستێرەیەکی نیوترۆنی (کە خێراییەکی دەربازبوونی دەبێت بە نزیکەی نیوەی خێرایی ڕووناکی) ، و بەردەوام دەبێت لە شیبوونەوە هەتاکو کونێکی ڕەش دروست دەکات . <ref>{{Cite book|last=AL-KHALILI, J.|title=Black Holes Wormholes & Time machines|publisher=Institute of Physics Publishing|year=1999|location=London|pages=85-86}}</ref> === دەکرێت لە کام ماددە کونی ڕەش دروست بکرێت؟ === دەتوانین لە ھەموو ماددەیەک کونی ڕەش دروست بکەین بە مەرجێک ھێزی کێشکردنەکەی یەکسان بێت بە [[خێراییی ڕووناکی|خێرایی ڕووناکی]] بۆ نموونە دەتوانین زەوی بپەستێوین ھەتا نیوە تیرەکەی دەبێتە ٠٫٨٨ سانتیمەتر ئەوکاتە زەوی دەبێتە کونێکی ڕەش و گەردوون بەسەرخۆیدا دەچەمێنێتەوە ھەروەھا گونجاوە کونی ڕەش لە ئاو و ماددە شلەکانیش دروست بکەین. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} ** [http://www.radionawa.com/NewsDetailN.aspx?id=32097&LinkID=132 خاڵە ڕەشەکانی گەردوون]، ماڵپەڕی [[ڕادیۆ نەوا]] * http://en.wikipedia.org * گۆڤاری زانستی سەردەم، ژمارە ٤٦. {{تووڵی دەروازە|زانست|گەردوون}} [[پۆل:گەردوون]] [[پۆل:گەلەستێرەکان]] [[پۆل:کونە ڕەشەکان]] [[پۆل:چەمکەکان لە زانستی گەردوونناسیدا]] 9pgw653t0w1vn4dyzksg3kenhbbddgy 0 3383 967363 961416 2022-08-03T06:56:13Z Kushared 5048 /* جەنگی جیهانیی یەکەم (١٩١٤-١٩١٨) */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''مستەفا کەمال ئاتاتورک''' ({{بە تورکی|Mustafa Kemal Atatürk}}؛ زۆر جار دەنووسرێت '''کەمال ئاتاتورک<ref>[[:پەڕگە:Atatürk'ün 993 814 seri numaralı nüfus cüzdanı.jpg|ID card from 1934]]</ref><ref>[[:پەڕگە:Atatürk'ün 993 815 seri numaralı nüfus cüzdanı.jpg|ID card from 1935]]</ref>''' یان '''مستەفا کەمال پاشا{{efn|{{lang-ota|مصطفى كمال پاشا}}{{ھن}}He was known for most of his lifetime as Mustafa Kemal, but is referred to in this article as Atatürk for readability reasons.}}'''؛ لە دایکبووی دەورووبەری ١٨٨١ - مردووی ١٠ی تشرینی دووەمی ١٩٣٨) سەرباز، مارشال، پیاوی دەوڵەتی شۆڕشگێڕ، نووسەر، باوک و دامەزرێنەری [[تورکیا|کۆماری تورکیا]] بوو. یەکەمین سەرۆککۆماری تورکیا بوو لە ماوەی ١٩٢٣ تاکوو مردنی لە ساڵی ١٩٣٨. وە کۆمەڵێک چاکسازی لە ناو دەوڵەت کرد، ئەمەش لە پێناو بە ھاوچەرخکردنی تورکیا بوو بەرەو [[سێکولاریزم]] و دەوڵەتێکی [[پیشەسازی]].<ref>{{Citation|title=Atatürk, Kemal|date=2014|url=https://archive.org/details/worldencyclopedi00oxfo|encyclopedia=World Encyclopedia|publisher=Philip's|language=en|doi=10.1093/acref/9780199546091.001.0001|isbn=978-0-19-954609-1|access-date=9 June 2019|url-access=registration}}</ref><ref>{{Citation|last=Books|first=Market House Books Market House|title=Atatürk, Kemal|date=2003|url=https://archive.org/details/whoswhointwentie00brig|work=Who's Who in the Twentieth Century|editor-last=Books|editor-first=Market House|publisher=Oxford University Press|language=en|doi=10.1093/acref/9780192800916.001.0001|isbn=978-0-19-280091-6|access-date=9 June 2019}}</ref><ref name="Wolf">Harold Courtenay Armstrong Gray Wolf, Mustafa Kemal: An Intimate Study of a Dictator. page 225</ref> ئەتاتورک کەسێکی سێکولار و نەتەوەپەرست بوو، سیاسەتەکانی ئەتاتورک بە کەمالیزم دەناسرێتەوە. بەھۆی دەستکەوتە سەربازی و سیاسییەکانییەوە، ئەتاتورک بەیەکێک لە کاریگەرترین کەسایەتییەکانی سەدەی بیستەم دادەنرێت.<ref>[https://blog.nationalgeographic.org/2012/05/16/einstein-and-ataturk-part-1/ EINSTEIN AND ATATURK (Part 1), National Geographic Society Newsroom]</ref> ئەتاتورک لە کاتی [[جەنگی جیهانیی یەکەم]] و لە ساڵی ١٩١٥ بەهۆی سەرکەوتنەکەی لە [[شەڕی گالیپۆلی]] ناسرا، کە تێیدا وەک کەسایەتییەکی سەرەکی لە ناو تورکی عوسمانی دژ بە هێزە هاوپەیمانەکان بەشدار بوو.<ref name="zurcher142">Zürcher, ''Turkey: a modern history'', 142</ref> دوای شکست و کەوتنی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|دەوڵەتی عوسمانی]] ئەوا ئەتاتورک ڕێبەرایەتی لە بزووتنەوەی نەتەوەپەرستیی تورکی کرد، ئەم بزووتنەوەی داکۆکی دەکرد لە مانەوەی سنووری تورکیا بەیەکپارچەیی. لەو دەمە ئەتاتورک حکوومەتێکی لە ئەنقەرە دامەزراند، ئەو هێزە هاوپەیمانەکانی بەزاند کە دواتر لەلایەن تورکەکان ناونرا جەنگی سەربەخۆیی تورک. دوابەدوای ئەوە، ئەتاتورک پڕۆسەی هەڵوەشاندنەوەی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی دەستپێکرد و دامەزراندنی کۆماری تورکیای لەجێگای ئەودا ڕاگەیاند. وەک یەکەم سەرۆکی تازەکار، کەمال ئەتاتورک دەستیکرد بە داڕشتنی پڕۆگرامێکی دەستپێشخەری بۆ چاکسازیکردن لە بوارەکانی سیاسەت، ئابووری و کەلتوور بەو ئامانجەی کە وڵاتێکی پێشکەوتوو و سێکولار دامەزرێنێت. لەم هەنگاوەیدا، خوێندنی سەرەتایی کرایە خۆڕایی، [[ئەلفوبێی تورکیی عوسمانی|ئەلفووبێی زمانی تورکی عوسمانی]] گۆڕدرا بۆ [[ئەلفوبێی تورکی|تورکی لاتینی]]. مافی سیاسەتکردنی یەکسان درایە ژنان،<ref>''Mastering Modern World History'' by Norman Lowe, second edition</ref> هەروەها مافی دەنگدانیش درایە ژنان.<ref name="tempo">''Türkiye'nin 75 yılı'', Tempo Yayıncılık, İstanbul, 1998, pp. 48, 59, 250</ref> حکوومەتەکەی ئەتاتورک پڕۆسەیەکی بە [[تورکاندن]]ی دەستپێکرد، هەوڵیدا وڵات بکاتە وڵاتێکی یەک نەتەوە.<ref name="Tormented by history: nationalism in Greece and Turkey">{{Cite book|last=Sofos|first=Umut Özkırımlı & Spyros A.|title=Tormented by history: nationalism in Greece and Turkey|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=9780231700528|location=New York|page=167}}</ref><ref name="Citizenship and Minorities: A Historical Overview of Turkey">{{Cite journal|last=Toktaş|first=Şule|year=2005|title=Citizenship and Minorities: A Historical Overview of Turkey's Jewish Minority|url=https://www.academia.edu/761586|journal=Journal of Historical Sociology|volume=18|issue=4|pages=394–429|doi=10.1111/j.1467-6443.2005.00262.x|access-date=7 January 2013}}</ref><ref name="Social relations in Ottoman Diyarbekir, 1870-1915">{{Cite book|title=Social relations in Ottoman Diyarbekir, 1870–1915|date=3 August 2012|publisher=Brill|isbn=978-90-04-22518-3|editor-last=Jongerden|editor-first=Joost|location=Leiden|page=300|editor-last2=Verheij|editor-first2=Jelle}}</ref> لە ژێر دەسەڵاتی ئەتاتورکدا، [[کورد]]، کۆمەڵە و کەمایەتییە ناتورکەکان لەژێر زەبر و فشاردا دەبوو بە [[زمانی تورکی|تورکی]] قسە بکەن،<ref name="Turkey beyond nationalism: towards post-nationalist identities">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=VKVSHjjUT2UC|title=Turkey beyond nationalism: towards post-nationalist identities|publisher=Tauris|year=2006|isbn=9781845111410|editor-last=Kieser|editor-first=Hans-Lukas|edition=[Online-Ausg.]|location=London|page=45|access-date=7 January 2013}}</ref> لەلایەکی دیکەش، پاشناو و ناوی شوێنی لەدایکبوونیان دەبوو بکرێتە تورکی.<ref>{{Cite journal|last=Öktem|first=Kerem|year=2008|title=The Nation's Imprint: Demographic Engineering and the Change of Toponymes in Republican Turkey|url=http://ejts.revues.org/index2243.html|journal=European Journal of Turkish Studies|issue=7|doi=10.4000/ejts.2243|access-date=18 January 2013|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Aslan|first=Senem|date=29 December 2009|title=Incoherent State: The Controversy over Kurdish Naming in Turkey|url=http://ejts.revues.org/index4142.html|journal=European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey|issue=10|doi=10.4000/ejts.4142|access-date=16 January 2013|quote=the Surname Law was meant to foster a sense of Turkishness within society and prohibited surnames that were related to foreign ethnicities and nations|doi-access=free}}</ref> هەر لە سەردەمی سەرۆکایەتی ئەتاتورک [[کۆمەڵکوژیی دەرسیم|ڕەشەکووژیی دەرسیم]] ڕوویدا. لە ساڵی ١٩٣٤، [[پەرلەمانی تورکیا]] پاشناوی ئەتاتورکی بە مستەفا پاشا بەخشی کە بەمانای "باوکی تورکەکان" دێت، ئەمەش وەک ڕێزێک بوو لە کارەکانی بۆ درووستکردنی دەوڵەتی تورکیا.<ref>{{Cite web|title=Mustafa Kemal Atatürk'ün Nüfus Hüviyet Cüzdanı. (24.11.1934)|url=http://www.isteataturk.com/haber/print.php?haberno=19|access-date=26 June 2013|publisher=www.isteataturk.com}}</ref> ئەتاتورک لە ١٠ی تشرینی دووەمی ١٩٣٨ لە کۆشکی دۆلمەباخچە، [[ئەستەمبوڵ|ئەستەمبول]] لە تەمەنی ٥٧ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد.<ref>{{Cite web|title=Turkey commemorates Atatürk on 78th anniversary of his passing|url=http://www.hurriyetdailynews.com/turkey-commemorates-ataturk-on-78th-anniversary-of-his-passing-105951|access-date=21 November 2017|website=Hürriyet Daily News|language=en}}</ref> سەرۆکوەزیرانی ئەوکاتی تورکیا، [[عیسمەت ئینۆنو]] شوێنی ئەوی گرتەوە. لە ساڵی ١٩٥٧ ئارامگەکەی لە ئەنقەرە بۆ درووست کرا، کە لە دەوریدا پارکی ئاشتی هەیە کە ئەم پارکە لە ژێر وتەیەکی ئەتاتورک ئەو ناوەی وەرگرتووە، "ئاشتی لە وڵات، سەقامگیرییە لە جیهان". == سەرەتای ژیان == کەمال ئەتاتورک لە دایکبووی (لە ژێر ناوی عەلی ڕەزا ئۆغلو مستەفا واتە مستەفای کوڕی عەلی ڕەزا) مانگە سەرەتاکانی ١٨٨١ بوو،یان ئەوەیە لە گەڕەکی فەرماندە ئەحمەد یانیش لە ماڵێک (ئێستا کراوەتە مۆزەخانە) لە شەقامی ئسلاحخانە (ئێستا پێی دەگوترێت ئەپۆستۆلو پاڤلۆو)، لە شاری [[سەلانیک]] لە دەوڵەتی عوسمانی، ئێستا ئەو شارە بەهەمان ناوەوە دەکەوێتە وڵاتی [[یۆنان]].<ref>{{Cite book|last1=Méropi Anastassiadou|url=https://books.google.com/books?id=qSjAqaQTI7EC&pg=PA71|title=Salonique, 1830–1912: une ville ottomane à l'âge des Réformes|last2=Méropi Anastassiadou-Dumont|publisher=BRILL|year=1997|isbn=978-90-04-10798-4|page=71}}</ref> باوکی ئەتاتورک، عەلی ڕەزا ئەفەندی ئەفسەرێکی سەربازی بوو کە لە بنەڕەتدا خەڵکی گوندی کۆجاجیک بوو، کە ئێستا ئەو گوندە دەکەوێتە [[مەقدوونیای باکوور|مەکدۆنیای باکوور]]. دایکی ئەتاتورک ناوی زوبەیدە خانم بوو. لە خێزانەکەیدا، تەنیا یەک خووشکی ئەتاتورک بە سەلامەتی مایەوە ئەویش ناوی [[مەقبولە ئەتادان|مەقبولە]] بوو، ناوبراو لە ساڵی ١٩٥٦ کۆچی دوایی کرد.<ref>{{Cite book|last=Cemal Çelebi Granda|url=https://books.google.com/books?id=hFcwAQAAIAAJ|title=Cemal Granda anlatıyor|publisher=Pal Medya ve Organizasyon|year=2007|isbn=978-9944-203-01-2}} {{page needed|date=January 2016}}</ref> بە قسەی قسەی نووسەر ئەندرو مانگەر، ئەوا خێزانەکەی ئەتاتورک موسڵمانێکی تورکزمان بوون و تاڕادەیەک بە چینی ناوەڕاستدا هەژمار دەکران.<ref>[[Andrew Mango]] ''Atatürk: The Biography of the Founder of Modern Turkey'', Overlook Press, 2002, {{ISBN|978-1-58567-334-6}}, [https://books.google.com/books?ei=ZhvATKOVHcelcN3GoPkL&ct=result&id=nu68vd_AmuYC&dq=Andrew+Mango&q=Turkish+speaking+family+#search_anchor p. 25-27], p.27ff. – "Feyzullah's family is said to have come from the country near Vodina (now Edhessa in western Greek Macedonia). The surname Sofuzade, meaning 'son of a pious man', suggests that the ancestors of Zübeyde and Ali Rıza had a similar background. Cemil Bozok, son of Salih Bozok, who was a distant cousin of Atatürk and, later, his ADC, claims to have been related to both Ali Rıza's and Zübeyde's families. This would mean that the families of Atatürk's parents were interrelated. Cemil Bozok also notes that his paternal grandfather, Safer Efendi, was of Albanian origin. This may have a bearing on the vexed question of Atatürk's ethnic origin. Atatürk's parents and relatives all used Turkish as their mother tongue. This suggests that some at least of their ancestors had originally come from Turkey, since local Muslims of Albanian and Slav origin who had no ethnic connection with Turkey spoke Albanian, Serbo-Croat or Bulgarian, at least so long as they remained in their native land.'' ''But in looks Atatürk resembled local Albanians and Slavs.[...] But there is no evidence that either Ali Riza or Zübeyde was descended from such Turkish nomads." page 28; "It is much more likely that Atatürk inherited his looks from his Balkan ancestors.[...] But Albanians and Slavs are likely to have figured among his ancestors."</ref> هەندێ لە نووسەران ئاماژەیان بەوە کردووە کە باوکی ئەتاتورک لە بنچەدا [[ئەلبانیا|ئەلبانییە]].<ref>Mango, Andrew, ''Atatürk: the biography of the founder of modern Turkey'', (Overlook TP, 2002), p. 27.</ref><ref name="books.google.com.tr">Jackh, Ernest, ''The Rising Crescent'', (Goemaere Press, 2007), [https://books.google.com/books?id=Pxs-DAIVxqYC&printsec=frontcover&dq=The+Rising+Crescent&hl=tr&ei=bI7GTNu-J4i8vgPS0dzQDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=Turkish%20mother&f=false p. 31, ''Turkish mother and Albanian father'']</ref><ref name="p. 144">Isaac Frederick Marcosson, ''Turbulent Years'', Ayer Publishing, 1969, [https://books.google.com/books?id=399LkTqBLdAC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Isaac+Frederick+Marcosson%22&hl=tr&ei=inXGTMnzJYSuvgPPvLTZDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=Ali%20Riza&f=false p. 144.]</ref> لەبەرامبەردا کۆمەڵێک نووسەر وەک فالیح ئەتایی، ڤامک دی ڤۆلکان و نۆرمان ئتزکۆویتز لەو بڕوایەدان کە عەلی ڕەزا تورک بووە، هەروەها خەڵکی سۆکە بووە لە [[پارێزگای ئایدین]].<ref name="Çankaya17">Falih Rıfkı Atay, ''Çankaya: Atatürk'ün doğumundan ölümüne kadar'', İstanbul: Betaş, 1984, p. 17. {{in lang|tr}}</ref><ref>Vamık D. Volkan & Norman Itzkowitz, ''Ölümsüz Atatürk'' (''Immortal Atatürk''), Bağlam Yayınları, 1998, {{ISBN|975-7696-97-8}}, p. 37, dipnote no. 6 (Atay, 1980, s. 17)</ref><ref>[[Müjgân Cunbur|Cunbur, Müjgân]]. ''Türk dünyası edebiyatçıları ansiklopedisi, 2. cilt'' (2004), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı: "Babası Ali Rıza Efendi (doğ. 1839), annesi Zübeyde Hanımdır, baba dedesi Hafız Ahmet Efendi, 14–15. yy.da Anadolu'dan göç ederek Makedonya'ya yerleşen Kocacık Yörüklerindendir."</ref><ref>Kartal, Numan. ''Atatürk ve Kocacık Türkleri'' (2002), T.C. Kültür Bakanlığı: "Aile Selânik'e Manastır ilinin Debrei Bâlâ sancağına bağlı Kocacık bucağından gelmişti. Ali Rıza Efendi'nin doğum yeri olan Kocacık bucağı halkı da Anadolu'dan gitme ve tamamıyla Türk, Müslüman Oğuzların Türkmen boylarındandırlar."</ref><ref>Dinamo, Hasan İzzettin. ''Kutsal İsyan: Millî Kurtuluş Savaşı'nın Gerçek Hikâyesi, 2. cilt'' (1986), Tekin Yayınevi.</ref><ref name="Macedonia Travel Blog 2013">{{Cite web|date=24 May 2013|title=Mustafa Kemal Ataturk – memorial museum in village Kodzadzik (Коџаџик) in Municipality Centar Zupa (Центар Жупа)|url=https://whereismacedonia.org/mustafa-kemal-ataturk-memorial-museum-in-village-kodzadzik-in-municipality-centar-zupa/|access-date=23 April 2018|website=Macedonia Travel Blog}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141104163319/http://whereismacedonia.org/en/where-to-go-in-macedonia/museums-in-macedonia/327-mustafa-kemal-ataturk-memorial-museum-in-village-kodzadzik-in-municipality-centar-zupa |date= ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ }}</ref> توێژەران لەو بڕوایەدان کە زوبەیدە خانمی دایکی ئەتاتورک تورک بووە.<ref name="books.google.com.tr2">Jackh, Ernest, ''The Rising Crescent'', (Goemaere Press, 2007), [https://books.google.com/books?id=Pxs-DAIVxqYC&printsec=frontcover&dq=The+Rising+Crescent&hl=tr&ei=bI7GTNu-J4i8vgPS0dzQDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=Turkish%20mother&f=false p. 31, ''Turkish mother and Albanian father'']</ref><ref name="p. 1442">Isaac Frederick Marcosson, ''Turbulent Years'', Ayer Publishing, 1969, [https://books.google.com/books?id=399LkTqBLdAC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Isaac+Frederick+Marcosson%22&hl=tr&ei=inXGTMnzJYSuvgPPvLTZDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=Ali%20Riza&f=false p. 144.]</ref> ئەو ناوی یەکەمی مستەفا بوو، هەروەها ناوی دووەمی کەمال بوو (واتە کەسێکی تەواو یان پێگەیشتوو)، بەپێی سەرچاوەکان ئەو ناوە لەلایەن مامۆستای بیرکاری پێی درابوو. بە قسەی ژنە مێژوونووسی تورک، عفەت عنان ئەوا لەبەر پێگەیشتوویی و کارامەیی مستەفا بوو ئەوا مامۆستاکەی ناوی کەمالی لێ نابوو،<ref>[[Afet İnan]], ''Atatürk hakkında hâtıralar ve belgeler'', Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1959, [https://books.google.com/books?id=EWwaAAAAIAAJ&q=%22Matematik+%C3%B6%C4%9Fretmeni+Mustafa+Efendi%22&dq=%22Matematik+%C3%B6%C4%9Fretmeni+Mustafa+Efendi%22&hl=tr&ei=LC3ATIvwB4a8cM6EnewL&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDsQ6AEwAw p. 8.]</ref><ref>{{Cite web|title=Mustafa Kemal Atatürk|url=http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317|archive-url=https://web.archive.org/web/20070927211519/http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317|archive-date=27 September 2007|access-date=7 August 2007|publisher=Turkish Embassy website}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927211519/http://www.turkishembassy.org/index.php?option=com_content&task=view&id=300&Itemid=317 |date=٢٧ی ئەیلوولی ٢٠٠٧ }}</ref> لەبەرامبەردا هەندێ سەرچاوەی دیکە هەن کە دەڵێن بۆئەوەبووە کە مامۆستاکە بتوانێت قوتابیانی پۆلەکەی لێک جیا بکاتەوە.<ref>[[Ali Fuat Cebesoy]], ''Sınıf arkadaşım Atatürk: okul ve genç subaylık hâtıraları'', İnkılâp ve Aka Kitabevleri, 1967, [https://books.google.com/books?id=-D4NAQAAIAAJ&q=%22Kemal+koyal%C4%B1m%22&dq=%22Kemal+koyal%C4%B1m%22&hl=tr&ei=kzHATNPbAYaHcdXrkJMM&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA p. 6.] ''Benim adım Mustafa. Senin adın da Musfata. Arada bir fark olmalı, ne dersin, senin adının sonuna bir de Kemal koyalım.''</ref><ref>{{Cite journal|last=Rustow|first=Dankwart A.|author-link=Dankwart Rustow|date=1968|title=Atatürk as Founder of a State|url=https://www.jstor.org/stable/20023842|journal=Daedalus|volume=97|issue=3|pages=793–828|issn=0011-5266|jstor=20023842|via=[[JSTOR]]}}</ref> هەروەها ژیاننامەنووس ئەندرو مانگۆ ئەوەی ورووژاندووە کە مستەفا ناوی کەمالی لە خۆ نابێت لەبەر خۆشەویستی بۆ شاعیری نەتەوەیی تورک نامق کەمال.<ref>Mango, ''Atatürk'', p. 37.</ref> لە تەمەنی منداڵیدا، دایکی هانی داوە بۆ ئەوەی بچێتە حوجرە و مەکتبە ئاینییەکان، ئەتاتورک ماوەیەکی کەم لە قوتابخانە ئاینییەکان ماوەتەوە. دواتر لەسەر خواستی باوکی چووەتە قوتابخانەی شەمسی ئەفەندی (قوتابخانەیەکی ناحکومی بوو کە زیاتر مەیلیان بۆ سێکولاریزم هەبوو). ئەتاتورک کاتێک تەمەنی گەیشتبوو بە حەوت ساڵان، باوکی مرد.<ref>Bernd Rill: Kemal Atatürk. Rowohlt, Reinbek 1985</ref> دواتر دایکی حەزی بەوە بووە کە کوڕەکەی بچێتە ناو بواری بازرگانی، بەڵام ئەتاتورک بەبێ ڕاوێژکردن بە ماڵەوە ئەوا لە ساڵی ١٨٩٣ پەیوەندی کردووە بە قوتابخانەی سەربازیی سالۆنیکا. لە ساڵی ١٨٩٦، ئەتاتورک چووەتە ناو دواناوەندی سەربازیی مۆناستیر (لە ڕۆژگاری ئەمڕۆدا دەکەوێتە شاری بیتۆلا، [[مەقدوونیای باکوور|مەقدۆنیای باکوور]]). لە ١٤ی ئازاری ١٨٩٩،<ref name="Genelkurmay1">T. C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, ''Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri'', Ankara: Genkurmay Başkanlığı Basımevi, 1972, p. 1. {{in lang|tr}}</ref> ئەتاتورک بەهاوڕێیەتی لەگەڵ هەریەکە لە [[عەلی فوئاد]] و [[لوتفی موفیت]] چوو بۆ ئەکادیمیای سەربازیی عوسمانی لە ناوچەیەک لە شاری [[قوستەنتینە]] (ئەمڕۆ: [[ئەستەمبوڵ]])، دواتر لە ساڵی ١٩٠٢ لە ئەکادیمیاکە دەردەچێت. هەروەها لە ١١ی کانوونی دووەمی ١٩٠٥ لە کۆلێجی سەربازیی عوسمانی دەرچووە.<ref name="Genelkurmay1" /> == ژیانی سەربازی == === دەستپێک === بەماوەیەکی کورت دوای تەواوکردنی خوێندن، بەهۆی بەشداریکردنی لە چەند چالاکی و ڕێپێوانێک دژی دەسەڵاتی شاهانە دەستگیرکرا. دوای چەند مانگێک بەهەوڵی بەڕێوبەری قوتابخانەکەی، ڕەزا پاشا ئازادکرا.<ref name="Atay">Falih Rıfkı Atay: Çankaya, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2004 {{ISBN|975-6461-05-5}}</ref> دوای ئازادبوونی، ئەتاتورک ئەرکی ئەوەی خرایە سەرشان کە بچێتە ناو سوپای پێنجەم لە دیمەشق ئەمەش وەک یەکێک لە ستافەکانی کاپتنێک بوو.<ref name="Genelkurmay12">T. C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, ''Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri'', Ankara: Genkurmay Başkanlığı Basımevi, 1972, p. 1. {{in lang|tr}}</ref> لەو دەمە ئەتاتورک چووە پاڵ کۆمەڵەیەکی شۆڕشگێریی بچووک کە بەنهێنی کاریان دەکرد بە سەرکردایەتی بازرگان مستەفا جانتەکین، ناوی کۆمەڵەکەش ئازادی و نیشتمان بوو. لە ٢٠ی حوزەیرانی ١٩٠٧، پلەی کەمال ئەتاتورک بەرزکرایەوە بۆ کاپتنی باڵا هەروەها لە ١٣ی تشرینی یەکەمی هەمان ساڵ، گواسترایەوە بۆ بنکەی سەرەکی سوپای سێیەم لە ماناستر.<ref name="Genelkurmay2">T.C. Genelkurmay Başkanlığı Yayınları, ''ibid'', p. 2.</ref> ئەتاتورک چووەتە ناو کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی (یەکێتیی و پێشکەوتن)، بەئەندامی ژمارە ٣٢٢، لەگەڵ ئەوەشدا دوای چەند ساڵێک ئەوا بۆچوونەکانی لەگەڵ پارتەکە بوونە دژیەک و بەکەسێکی ئۆپۆزسیۆنی ناو پارتەکە دادەنرا ئەمەش بەوەی بەردەوام ڕەخنەی هەبوو لە سیاسەت و کارەکانی سەرکردایەتی کۆمەڵەکە. لە ٢٢ی حوزەیرانی ١٩٠٨، بوو بە پشکنەر لە هێڵی ئاسنینی دەوڵەتی عوسمانی لە ڕۆژهەڵاتی ڕومێلیا.<ref name="Genelkurmay22">T.C. Genelkurmay Başkanlığı Yayınları, ''ibid'', p. 2.</ref> لە تەمموزی ١٩٠٨، ڕۆڵی سەرەکی گێڕا لە ناو [[شۆڕشی لاوانی تورک]] کە تێیدا دەسەڵاتیان لە [[عەبدولحەمیدی دووەم|سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەم]] سەند و دەستووری وڵاتان بۆ دەستووری ساڵی ١٨٧٦ گەڕاندەوە. کەمال پێشنیارێکی ئەوەی دا کە سوپا لەگەڵ دەسەڵاتی سیاسیی جیابکرێتەوە، ئەم پێشنیارە بەلای کۆمەڵەی ئیتحاد و تەرەقی پەسەند نەبوو هەربۆیە ناوبراویان دوور خستەوە بۆ ویلایەتی تریپۆلیتانیا ([[لیبیا|لیبیای]] ئەمڕۆ، ئەوکاتە ناوچەیەک بوو لە ژێر دەسەڵاتی دەوڵەتی عوسمانی) ئەمەش بۆ ئەوەی کاربکات لەسەر سەرکوتکردنی یاخیبوونە خێلەکییەکانی ناوچەکە،<ref name="Atay2">Falih Rıfkı Atay: Çankaya, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2004 {{ISBN|975-6461-05-5}}</ref> ئەم دوورخستنەوەیە تاکوو ساڵی ١٩٠٨ بوو. بە قسەی میکوش ئەوا ئەتاتورک خۆبەخشانە ئەم ئەرکەی لەسەر بوو. کەمال لە سەرکوتکردنی ئەم شۆڕش و جووڵانەوە سەرکەوتوو بوو بەمەش لە کانوونی دووەمی ١٩٠٩ گەڕایەوە قوستەنتینیە. لە نیسانی ١٩٠٩ لە [[قوستەنتینە]] گرووپێکی دژە-شۆڕش دامەزرا. ئەتاتورک لە سەرکوتکردنی شۆڕشەکانی ئەو دەمە ڕۆڵێکی گرنگی گێڕا.<ref>Patrick Kinross: ''Rebirth of a Nation'' (translation Ayhan Tezel), Sander yayınları, İstanbul, 1972 p.68</ref> لە ساڵی ١٩١٠، کەمال بانگکرا بۆ ئەوەی بچێتە هەرێمی ئەلبانیای عوسمانی.<ref>{{Cite web|title=1910, Albania broke a major uprising. Minister of War, Shefqet Mahmut Pasha, was personally involved in its printing. For this purpose decided to call his war headquarters Qemali Mustafa who was known as one of the generals prepared and laid him drafting the plan of operations. Mustafa at this time was in the Fifth Army Headquarters in Salonica.|url=http://albania.dyndns.org/Presse/2004/01102004.htm|access-date=10 November 2012|publisher=Albania.dyndns.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Mustafa Atatürk had assisted in the military operation in Albania in 1910|url=http://www.zeriyt.com/mustafa-ataturku-krijuesi-i-turqise-moderne-t37510.0.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110806013843/http://www.zeriyt.com/mustafa-ataturku-krijuesi-i-turqise-moderne-t37510.0.html|archive-date=6 August 2011|access-date=10 November 2012|publisher=Zeriyt.com}}</ref> لەو دەمە عیسا بۆلەتینی ڕێبەرایەتی سەرهەڵدانەکانی ئەلبانیای دەکرد لە کۆسۆڤۆ، هەروەها لە شۆڕشی ئەلبانیش.<ref>{{Cite web|title=1912 &#124; Aubrey Herbert: A Meeting with Isa Boletini|url=http://www.albanianhistory.net/texts20_1/AH1912_3.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121022231544/http://www.albanianhistory.net/texts20_1/AH1912_3.html|archive-date=22 October 2012|access-date=29 October 2012|publisher=Albanianhistory.net}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121022231544/http://www.albanianhistory.net/texts20_1/AH1912_3.html |date=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref><ref>Enstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien, 1912–1939 Von Michael Schmidt-Neke</ref> هەر لەو ساڵەدا، ئەتاتورک چاوی کەوت بە ئەکرەم ڤلۆرا دەسەڵاتداری ئەلبانی، سیاسی، نووسەر هەروەها یەکێکیش بوو لە پشتیوانە سەرەکییەکان بۆ سەربەخۆیی ئەلبانیا.<ref>{{Cite web|title=I remember well the meeting very interesting, I had casually with Mustafa Qemali in 1910, at the time, still a mere lieutenant|url=http://www.albislam.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1137:prezantim-per-librin-kujtime-&catid=580:libri&Itemid=774|access-date=10 November 2012|publisher=Albislam.com}}</ref><ref>KUJTIME nga: Eqrem Bej Vlora. Ekrem Bey Vlora, Lebenserinnerungen – Teilband II: 1912–1925</ref> لە ساڵی ١٩١١، بۆ ماوەیەکی کەم کەمال کرایە وەزیری جەنگ لە قوستەنتینە. === جەنگی تورک-ئیتالی (١٩١١-١٢) === لە ساڵی ١٩١١، کەمال ئەتاتورک خۆبەخشانە لە جەنگی ئیتالی-تورک بەشداری کرد،<ref name=":0">{{Cite book|last=Landau|first=Jacob M.|title=Atatürk and the Modernization of Turkey|url=https://archive.org/details/atatrkmodernizat00land|publisher=Westview Press|year=1984|isbn=0865319863|location=Boulder|pages=[https://archive.org/details/atatrkmodernizat00land/page/17 17]|language=en}}</ref> جەنگەکە لە ویلایەتی ترابلووس بوو (لیبای ئەمڕۆ).<ref>Jacob M. Landau, (1984), p. 48</ref> ئەو لە ناوچەکانی نزیک دەرنا و تەبروق بەشدار بوو.<ref name=":02">{{Cite book|last=Landau|first=Jacob M.|title=Atatürk and the Modernization of Turkey|ناونیشان=https://archive.org/details/atatrkmodernizat00land|publisher=Westview Press|year=1984|isbn=0865319863|location=Boulder|pages=[https://archive.org/details/atatrkmodernizat00land/page/17 17]|language=en}}</ref> ئیتالیا بە هێزی ١٥٠ هەزار پیاو؛<ref name="Italian-Turkish War page 96">William Henry Beehler, ''The History of the Italian-Turkish War'', page 96</ref> بەرامبەر بە ٢٠ هەزار لە تیرەی بەدەوییەکان و ٨٠٠٠ تورک جەنگا.<ref name="Italian-Turkish War page 14">Beehler, page 14</ref> بەماوەیەکی کورت بەر لەوەی کە ئیتالیا ئەم جەنگە ڕابگەیەنێت، ئەوا دەوڵەتی عوسمانی بەشێکی زۆر لە هێز و چەکەکانی لیبای بردە ویلایەتی یەمەن بۆ ئەوەی یاخیبووەکانی ئەوێ سەرکوت بکات، بەهۆی ئەمەشەوە عوسمانییەکان لە جەنگی بەرامبەر ئیتالیا دۆڕان. لەلایەکی دیکەشەوە هێزەکانی بەریتانیا کە سنووری هەرێمەکانی میسر و سوودانی عوسمانییان گرتبوو ئەوا ڕێگەیان نەدەدا لە سنووری ئەوانەوە هێز و چەکی عوسمانی بگاتە [[لیبیا]]. سەربازە عوسمانییەکانی لەنێویاندا ئەتاتورک لەوانەیە بە جلوبەرگی عەرەبەوە چووبن بۆ لیبیا (سەرباری مەترسی زیندانیکردنیان لە ئەگەری گیرانیان لەلایەن دەسەڵاتی بەریتانییەوە) یانیش بەهۆی ئەو کەشتییە زۆر کەمانەی کە بەردەست بوون لەو کاتە (ئیتالییەکان کە هێزی دەریایی باڵایان هەبوو، بە چڕی ڕێگا دەریاییەکانیان بۆ تەرابلوس کۆنترۆڵ کرد بوو). بەڵام سەرەڕای هەموو سەختییەکان، هێزەکانی ئەتاتورک لە لیبیا لە چەندین بۆنەدا توانیان ئیتالییەکان بەرپەرچ بدەنەوە، وەک لە شەڕی تۆبروک لە ٢٢ی کانوونی دووەمی ١٩١١. لە شەڕی دێرنا لە ١٦-١٧ی کانوونی دووەمی ١٩١٢، لە کاتێکدا ئەتاتورک هێرشی دەکردە سەر قەڵای قەسری هارون کە لە ژێر کۆنترۆڵی ئیتالیادا بوو، دوو فڕۆکەی ئیتاڵی بۆمبیان خستە سەر هێزەکانی عوسمانی؛ بەردێک لە باڵەخانەیەکی ڕووخاودا کەوت و بە چاوی چەپی ئەتاتورک کەوت، ئەمەش بووە هۆی تێکچوونی هەمیشەیی شانەکانی چاوی، بەڵام بینینی بەتەواوی لە دەست نەدا. دواتر نزیکەی مانگێک چارەسەری پزیشکی وەرگرت. لە ٦ی ئازاری ١٩١٢دا، ئەتاتورک بووە فەرماندەی هێزەکانی عوسمانی لە دێرنە. تا کۆتایی جەنگی ئیتالیا-تورکیا لە ١٨ی تشرینی یەکەمی ١٩١٢دا توانی بەرگری لە شارەکە و ناوچەکانی دەوروبەری بکات. دواتر ئەتاتورک، ئەنوەر بەی و فەتحی بەی گەڕانەوە دەوڵەتی عوسمانی ئەمەش دوای ئەوەی لە کۆتاییدا بە ئیتالییەکان دۆڕان. لە ئەنجامی ئەم جەنگدا، دەوڵەتی عوسمانی ناوچە و شارەکانی [[تەرابلوس|تەڕابلووس]]، فیزان و بەرقەی لە دەستدا بۆ شانشینی ئیتالیا.<ref name=":1">{{Cite book|last=Erik Goldstein|url=https://books.google.com/books?id=KWWKAgAAQBAJ&pg=PA37|title=Wars and Peace Treaties: 1816 to 1991|publisher=Routledge|year=2005|isbn=9781134899128|page=37}}</ref> دوای دە ڕۆژ پەیمانی ئۆوچی لە شاری لۆزان واژووکرا، ئەمەش دوای ئەوەهات کە ئیتالییەکان دەیان ویست سوود لە باروودۆخی ئەو سەرکەوتنەیان وەربگرن.<ref name=":1" /> === جەنگی جیهانیی یەکەم (١٩١٤-١٩١٨) === لە ساڵی ١٩١٤، دەوڵەتی عوسمانی هاتە ناو جەنگی جیهانیی یەکەم و لە شەڕەکانی ناوچە ئەورووپییەکان و ڕۆژهەڵاتی ناوین بەشداری کرد، لەو جەنگەدا عوسمانییەکان بوونە هاوپەیمانی هێزە ناوەندییەکان لە پاڵ [[ئیمپراتۆریەتیی ئاڵمانی]]، بولگاریا، نەمسا-هەنگاریا. لەو کاتەدا، ئەتاتورک ئەرکی رێکخستن و فەرماندەیی فیرقەی نۆزدەهەمی پەیوەست بە سوپای پێنجەم لە کاتی [[شەڕی گالیپۆلی]] پێدرا. ئەو بوو بە فەرماندەی هێزەکانی هێڵی پێشەوە، ئەمەش دوای ئەوە بوو کە بە دروستی پێشبینی کرد کە هاوپەیمانان لە کوێ هێرش دەکەن، ئەتاتورک پێگەی خۆی گرت لەو پۆستە تا ئەو دەمەی کە پاشەکشەیان کرد. ئەتاتورک تا ١٤ی کانوونی دووەمی ١٩١٦ لە [[پارێزگای ئێدیرنە|ئەدیرنە]] خزمەتی سەربازیی کردووە، دواتر بۆ فەرماندەیی فەیلەقی شازدەهەمی سوپای دووەم دەستنیشانکرا و دوای ئەوەی هێرشە بەرفراوانەکەی ڕووسیا گەیشتە شارە سەرەکییەکانی ئەنادۆڵ، ڕەوانەی کەمپەینی قەفقاز کرا، ئەمەش دوای هێرشە بەرفراوانەکەی ڕووسیا بوو کە گەیشتە شارە سەرەکییەکانی [[ئەنادۆڵ]]. لە ٧ی ئابدا، سەربازەکانی کۆکردەوە و هێرشێکی بەرپەرچدانەوەی ئەنجامدا. دوو لە فیرقەکانی شارەکانی [[بدلیس|بیتلیس]] و [[مووش|مووشیان]] گرت.<ref name="lengyel68">Lengyel, ''They called him Atatürk'', 68</ref><ref name="kinross100">Patrick Kinross, ''Atatürk: The Rebirth of a Nation'', 100</ref> دواتر حكوومەتی یەکێتیی و پێشکەوتن (CUP) لە [[قوستەنتینە|قوستەنتینیە]]، پێشنیازی دامەزراندنی سوپایەكی نوێ لە [[حیجاز]] و دانانی ئەتاتورک وەک فەرماندەی ئەو سوپایە کرد، بەڵام ئەتاتورک پێشنیازەكەی رەتكردەوە و دواتریش هەرگیز ئەم سوپایە دانەمەزرا.<ref name="AnaBritannica">Ana Britannica (1987) Vol. 2 (Ami – Avr): ''Atatürk, Mustafa Kemal''. Page: 490.</ref> بەڵکو لە ٧ی ئازاری ١٩١٧دا، ئەتاتورک لە فەرماندەیی فەیلەقی شازدەهەمەوە بەرزکرایەوە بۆ فەرماندەیی گشتی سوپای دووەم، لەو دەمە هەر زوو سوپای ڕووس کشانەوە کاتێک [[شۆڕشی ڕووسیا]] سەریهەڵدا.<ref name="AnaBritannica2">Ana Britannica (1987) Vol. 2 (Ami – Avr): ''Atatürk, Mustafa Kemal''. Page: 490.</ref><ref name="lengyel682">Lengyel, ''They called him Atatürk'', 68</ref> لە تەمموزی ١٩١٧ وەک فەرماندەیی سوپای حەوتەم دامەزرا ، لە ٧ی ئابی ١٩١٧دا جێگەی فەوزی پاشای گرتەوە، کە لە ژێر فەرماندەیی گروپی سوپای یڵدرم سەر بە ژەنەڕاڵی ئەڵمانی ئێریچ ڤۆن فالکنهاین بوو (بەڵام دوای ئەوەی هێزەکانی ئینگلیز توانیان ئوورشەلیم بگرن، ئەوا ئۆتۆ لیمان ڤۆن ساندەرس شوێنی ئێرچی گرتەوە وەک فەرماندەی سوپای یڵدرم لە سەرەتاکانی ١٩١٨).<ref name="AnaBritannica3">Ana Britannica (1987) Vol. 2 (Ami – Avr): ''Atatürk, Mustafa Kemal''. Page: 490.</ref><ref name="AnaBritannica4">Ana Britannica (1987) Vol. 2 (Ami – Avr): ''Atatürk, Mustafa Kemal''. Page: 490.</ref> دوای ڕەتکردنەوەی چەند پێشنیازێکی سەربازیی، ئەوا ئەتاتورک دەستی لە کار کێشانەوە و گەڕایەوە [[قوستەنتینە]].<ref name="AnaBritannica4" /> لەوێدا ئەرکی یاوەریکردنی شازادەی جێنشین (سوڵتانی داهاتوو) محەممەد وەحیدەدین پێسپێردرا لە گەشتە شەمەندەفەرەکەیدا بۆ نەمسا-هەنگاریا و ئەڵمانیا.<ref name="AnaBritannica4" /> کاتێک [[محەممەدی شەشەم]] لە تەمموزی ١٩١٨ بوو بە سوڵتانی نوێی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|ئیمپراتۆریەتی عوسمانی]]، ئەتاتورکی بانگ کرد بۆ [[قوستەنتینیە]] و دوای چەندین کۆبوونەوە لە مانگەکانی تەمموز و ئابی ١٩١٨، دووبارە بۆ فەرماندەیی سوپای حەوتەم لە [[فەلەستین]] راسپێردرا.<ref>{{Cite journal|last=Jäschke|first=Gotthard|date=1975|title=Mustafa Kemal und England in Neuer Sicht|url=https://www.jstor.org/stable/1569959|journal=Die Welt des Islams|volume=16|issue=1/4|pages=169|doi=10.2307/1569959|issn=0043-2539|jstor=1569959}}</ref> ئەتاتورک لە ٢٦ی ئابی ١٩١٨ گەیشتە [[حەلەب]]، پاشان بەرەو باشوور بەردەوام بوو تا بنکەی سەرەکیی خۆی لە نابلوس. [[سوپای حەوتەم]] بەشی ناوەندیی هێڵەکانی پێشەوەی بەدەستەوە بوو. لە ١٩ی ئەیلولدا، لە سەرەتای شەڕی مەگیدۆدا، سوپای هەشتەم لایەنی کەنار دەریاکانی گرتبوو بەڵام لەیەک کەوتن و لیمان پاشا فەرمانی بە سوپای حەوتەمی کرد کە بەرەو باکوور بکشێنەوە بۆ ئەوەی ڕێگری لە هێزی بەریتانی بکەن لە گرتنی ڕووباری ئەردەن. دواتر ئەم پلانە لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩١٨، بەهۆی بۆردومانی ئاسمانی بەریتانیا لەناوچوو.<ref>{{Cite web|title=RAF History – Bomber Command 60th Anniversary|url=http://www.raf.mod.uk/bombercommand/h144.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121012161627/http://www.raf.mod.uk/bombercommand/h144.html|archive-date=12 October 2012|access-date=29 October 2012|publisher=Raf.mod.uk}}</ref> لەو دەمە، سوپای عوسمانی تەنیا توانی بەرگری لە [[حەلەب]] بکات.<ref>Patrick Kinross, ''Rebirth of a Nation'' (translation Ayhan Tezel), Sander yayınları, İstanbul, 1972 p.210</ref> دواتر، شەڕەکە لە لە ٣٠ی تشرینی یەکەمی ١٩١٨ بە ئاگربەستی مودرۆس کۆتایی هات. هەموو سەربازانی ئەڵمانیا و نەمسا-هەنگاریا لە ئیمپراتۆریەتی عوسمانیدا کاتێکی زۆریان پێدرا بۆ کشانەوە. لە ٣١ی تشرینی یەکەمدا ئەتاتورک بۆ فەرماندەیی گروپی سوپای یڵدرم دەستنیشانکرا و جێگەی لیمان ڤۆن ساندەرز گرتەوە.<ref name="AnaBritannica4" /> == تێبینییەکان == {{تێبینییەکان}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|تورکیا|جەنگی جیھانیی یەکەم|ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی}} [[پۆل:مستەفا کەمال ئاتاتورک|*]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی تورکیا]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨١]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٨]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی ئایینەکان]] [[پۆل:تورکە عوسمانییەکان]] ddr4ebwx3qclu63mosb0sw89gw5mqwb 0 3401 967044 941021 2022-08-02T16:26:21Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''داقوق''' شارۆچکەیەکی [[باشووری کوردستان]]ە، لە ڕووی کارگێڕییەوە سەر بە پارێزگای [[کەرکووک]]ە، بە ٤٠ کم لە ناوەندی شاری [[کەرکووک]]ەوە دوورە. لەلای باشووری لەسەر ڕێگای$1کەرکووک-بەغدا. == دانیشتووان == شاڕۆچکەی داقوق بە ناوچەیەکی [[کشتوکاڵ]]ی ھەژمار دەکرێت، ئەمیش بەھۆی شێداری خاکەکەی و گرنگی پێدانی زیاتری خەڵکەکەی بە ئاژەڵداری، جگەلەمە خەڵکی داقوق دەست ڕەنگینن بە رستن و چنین و کارە دەستیە جۆڕبەجۆڕەکان، بەتایبەت لە چنینی بەڕماڵ، زۆڕینەی دانیشتوانەکەی کورد بوون بەڵام ئێستا تورکمانەکان ڕێژەی زۆڕینە پێک دێنن، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی قەرەقۆینلۆ، کە تورکمانی شیعە مەزھەبی جێھێشتەوە لەدوای خۆی، ئێستا گڵکۆی خوالێخۆشبوو ئیمام زەین عابدینی کوڕی عەباسی لێیە، کەبوەتە ھۆی سەرچاوەیەکی ئابوری باش بەھۆی ئەو گەشتیارە ئاینیانەی بەدڕێژایی ساڵ سەردانی دەکەن، ڕووبارێکی بەراو بەناو شاڕۆچکەکە ڕەت دەبێت پێی دەڵێن (چای)، داقوق خاوەنی دڕێژترین پردی کوردستانی باشورە، ئەوپردەی کەوا داقوق و گوندی ھەفتەخار بەیەک دەبەستێتەوە، دڕێژیەکەی یەک کیلۆمەترە، لەسەر ڕوبارەکە لەو زەویە بەراوانای کە لافاوی زستانە دروستیان دەکات کاڵەک و شوتی و بەرھەمی کشتوکاڵی جۆڕبەجۆڕی لێ دەچێنن، جگە لەھەبونی چەندین کارگەی بەرھەم ھێنانی چەگڵ و قوم و بەرھەمە خاکیەجۆڕبەجۆڕەکان بەھەبونی ئامێری ھاڕینی خاک، داقوق وەک تەواوی شاڕ و ناوچەکانی تری کوردستان خاوەنی گوڵی نێرگزی بۆن خۆشە، لەبەھاران سەرچاوەیەکی ئابوری باشی شوانکارەکانیەتی. == شوێنە گەشتیارییەکان == داقوق خاوەنی چەندەھا شوێنەواری مێژووییە وەک منارەی داقوق، ئەومنارەیەی لەلایەن سولتان موزەفەری گۆگبەری ھەولێر دروست کراوە وەک منارەی چۆڵی بەمەبەستی ڕێنوینی گەشتیارانی حەج و ڕێبواڕانی ڕێگاکە و کۆترە نامەبەرەکان، داقوق خاوەنی چەندین مزگەوتی کۆن و سەرنج ڕاکێشە لەگەڵ چەندین شوێنی تر وەک: # [[ناوچەی تاڵەبانی]]، کە کۆمەڵە گوندێکی جوانکیلە لەخۆ دەگرێت، وەک گوندەکانی یەنکێنچە و کلێسا و سنور و عەبدوڵای گەورە و بچوک. # [[ناوچەی کاکەیی]]، کۆمەڵە گوندەکانی تۆبزاوە و عەلی سەرای و زەنقڕ و عارەب کێوی و ئەلبو موحەممەد. # [[ناوچەی داودی]]، کۆمەڵە گوندەکانی [[ھەفتەخار]] و [[مەنسور]] و [[ئاوایی عەلی]] و چەندانی تر کە بە [[ئاغا]] و بەگی ناوچەکە ھەژماڕ دەکرێن. بەگشتی خەڵکەکە وشەی شێخ بەرامبەر گەورەکانیان بەکاردێنن، بەڵام ھەندێ وشەی تایبەت ھەیە کە بۆکەسانی باڵدەست و مەزن بەکاردێن وەک وشەی [[ئاغا]] لەلایەن [[کاکەیی]]ەکانەوە یاخود وشەی [[بەگ]] لەلایەن [[داودی]]ەکانەوە، ئەم ناوچەیە وەکی تەواوی ناوچەکانی تر ڕوبەڕوی بەعەرەب کردن بویەوە لەسەردەمەکانی پێشوو بەھێنانی عەرەبە بەدوەکانی خواڕوو و نیشتەجێکردنیان و پێدانی زەوی کشتوکاڵی و تایبەتمەندی تر کەتاوەکو ئەمڕۆ ماونەتەوە. == دەزگا میرییەکان == * نەخۆشخانەی گشتی داقوق. * دادگای گشتی داقوق. * خوێندنگا و قوتابخانە: * مزگەوت و حوسێنیەکان # ئامادەیی داقوقی کوڕان، یەکەمین خوێندنگەی شاڕۆچکەکە بوو لە ١٩٦٣ دروست کرا. # ناوەندی ئیمام حوسێنی تورکمانی #ئامادەیی پیشەیی داقوق تێکەڵاو # ناوەندی یارانی کوردی # ناوەندی تورکمان ئەیوی تورکمانی # ناوەندی شەفەقی کچان بە عەرەبی # ناوەندی نازەنینی کچانی کوردی. == شوێنەوارە مێژوویییەکان == * منارەی داقوق، ئەومنارەیەی لەلایەن سولتان موزەفەری گۆگبەری ھەولێر دروست کراوە وەک منارەی چۆڵی بەر لە ٧٠٠ ساڵ. * گڵکۆی ئیمام زەین عابدین. * پڕدی شکاک (پردی عوسمانی) پڕدی نێوان داقوق و$1کەرکووک تەمەنی بۆ ١٥٠ ساڵ لەمەو بەر دەگەڕێتەوە. * گڵکۆی بەڕێز موحوممەد باقر بەیتار. * گڵکۆی شێخ قەواس. * گڵکۆی خدر ئەلیاس. * تەکیەی قرخلەر. * گڵکۆی ئیمام ھەوا لەسەر ڕێگای$1کەرکووک داقوق.. * گڵکۆی ھاوەڵێکی پێغەمبەر بەناوی جابر عەبدوڵا ئەنساری. == بازاڕەکان == تەنھا یەک بازاڕی لێیە، بەڵام بازاڕێکی گەورەیە، کەتەواوی ئاوایی و گوندەکانی دەوروبەری لەم بازارە پێداویستیەکانیان فەراھەم دەکەن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق|پارێزگای کەرکووک}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای کەرکووک]] [[پۆل:شارەکانی عێراق]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] b808qx8f3loglauofm8ul17yjp1uha0 967114 967044 2022-08-02T16:41:11Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967044 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''داقوق''' شارۆچکەیەکی [[باشووری کوردستان]]ە، لە ڕووی کارگێڕییەوە سەر بە پارێزگای [[کەرکووک]]ە، بە ٤٠ کم لە ناوەندی شاری [[کەرکووک]]ەوە دوورە. لەلای باشووری لەسەر ڕێگای کەرکوک-بەغدا. == دانیشتووان == شاڕۆچکەی داقوق بە ناوچەیەکی [[کشتوکاڵ]]ی ھەژمار دەکرێت، ئەمیش بەھۆی شێداری خاکەکەی و گرنگی پێدانی زیاتری خەڵکەکەی بە ئاژەڵداری، جگەلەمە خەڵکی داقوق دەست ڕەنگینن بە رستن و چنین و کارە دەستیە جۆڕبەجۆڕەکان، بەتایبەت لە چنینی بەڕماڵ، زۆڕینەی دانیشتوانەکەی کورد بوون بەڵام ئێستا تورکمانەکان ڕێژەی زۆڕینە پێک دێنن، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی قەرەقۆینلۆ، کە تورکمانی شیعە مەزھەبی جێھێشتەوە لەدوای خۆی، ئێستا گڵکۆی خوالێخۆشبوو ئیمام زەین عابدینی کوڕی عەباسی لێیە، کەبوەتە ھۆی سەرچاوەیەکی ئابوری باش بەھۆی ئەو گەشتیارە ئاینیانەی بەدڕێژایی ساڵ سەردانی دەکەن، ڕووبارێکی بەراو بەناو شاڕۆچکەکە ڕەت دەبێت پێی دەڵێن (چای)، داقوق خاوەنی دڕێژترین پردی کوردستانی باشورە، ئەوپردەی کەوا داقوق و گوندی ھەفتەخار بەیەک دەبەستێتەوە، دڕێژیەکەی یەک کیلۆمەترە، لەسەر ڕوبارەکە لەو زەویە بەراوانای کە لافاوی زستانە دروستیان دەکات کاڵەک و شوتی و بەرھەمی کشتوکاڵی جۆڕبەجۆڕی لێ دەچێنن، جگە لەھەبونی چەندین کارگەی بەرھەم ھێنانی چەگڵ و قوم و بەرھەمە خاکیەجۆڕبەجۆڕەکان بەھەبونی ئامێری ھاڕینی خاک، داقوق وەک تەواوی شاڕ و ناوچەکانی تری کوردستان خاوەنی گوڵی نێرگزی بۆن خۆشە، لەبەھاران سەرچاوەیەکی ئابوری باشی شوانکارەکانیەتی. == شوێنە گەشتیارییەکان == داقوق خاوەنی چەندەھا شوێنەواری مێژووییە وەک منارەی داقوق، ئەومنارەیەی لەلایەن سولتان موزەفەری گۆگبەری ھەولێر دروست کراوە وەک منارەی چۆڵی بەمەبەستی ڕێنوینی گەشتیارانی حەج و ڕێبواڕانی ڕێگاکە و کۆترە نامەبەرەکان، داقوق خاوەنی چەندین مزگەوتی کۆن و سەرنج ڕاکێشە لەگەڵ چەندین شوێنی تر وەک: # [[ناوچەی تاڵەبانی]]، کە کۆمەڵە گوندێکی جوانکیلە لەخۆ دەگرێت، وەک گوندەکانی یەنکێنچە و کلێسا و سنور و عەبدوڵای گەورە و بچوک. # [[ناوچەی کاکەیی]]، کۆمەڵە گوندەکانی تۆبزاوە و عەلی سەرای و زەنقڕ و عارەب کێوی و ئەلبو موحەممەد. # [[ناوچەی داودی]]، کۆمەڵە گوندەکانی [[ھەفتەخار]] و [[مەنسور]] و [[ئاوایی عەلی]] و چەندانی تر کە بە [[ئاغا]] و بەگی ناوچەکە ھەژماڕ دەکرێن. بەگشتی خەڵکەکە وشەی شێخ بەرامبەر گەورەکانیان بەکاردێنن، بەڵام ھەندێ وشەی تایبەت ھەیە کە بۆکەسانی باڵدەست و مەزن بەکاردێن وەک وشەی [[ئاغا]] لەلایەن [[کاکەیی]]ەکانەوە یاخود وشەی [[بەگ]] لەلایەن [[داودی]]ەکانەوە، ئەم ناوچەیە وەکی تەواوی ناوچەکانی تر ڕوبەڕوی بەعەرەب کردن بویەوە لەسەردەمەکانی پێشوو بەھێنانی عەرەبە بەدوەکانی خواڕوو و نیشتەجێکردنیان و پێدانی زەوی کشتوکاڵی و تایبەتمەندی تر کەتاوەکو ئەمڕۆ ماونەتەوە. == دەزگا میرییەکان == * نەخۆشخانەی گشتی داقوق. * دادگای گشتی داقوق. * خوێندنگا و قوتابخانە: * مزگەوت و حوسێنیەکان # ئامادەیی داقوقی کوڕان، یەکەمین خوێندنگەی شاڕۆچکەکە بوو لە ١٩٦٣ دروست کرا. # ناوەندی ئیمام حوسێنی تورکمانی #ئامادەیی پیشەیی داقوق تێکەڵاو # ناوەندی یارانی کوردی # ناوەندی تورکمان ئەیوی تورکمانی # ناوەندی شەفەقی کچان بە عەرەبی # ناوەندی نازەنینی کچانی کوردی. == شوێنەوارە مێژوویییەکان == * منارەی داقوق، ئەومنارەیەی لەلایەن سولتان موزەفەری گۆگبەری ھەولێر دروست کراوە وەک منارەی چۆڵی بەر لە ٧٠٠ ساڵ. * گڵکۆی ئیمام زەین عابدین. * پڕدی شکاک (پردی عوسمانی) پڕدی نێوان داقوق و کەرکوک تەمەنی بۆ ١٥٠ ساڵ لەمەو بەر دەگەڕێتەوە. * گڵکۆی بەڕێز موحوممەد باقر بەیتار. * گڵکۆی شێخ قەواس. * گڵکۆی خدر ئەلیاس. * تەکیەی قرخلەر. * گڵکۆی ئیمام ھەوا لەسەر ڕێگای کەرکوک داقوق.. * گڵکۆی ھاوەڵێکی پێغەمبەر بەناوی جابر عەبدوڵا ئەنساری. == بازاڕەکان == تەنھا یەک بازاڕی لێیە، بەڵام بازاڕێکی گەورەیە، کەتەواوی ئاوایی و گوندەکانی دەوروبەری لەم بازارە پێداویستیەکانیان فەراھەم دەکەن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق|پارێزگای کەرکووک}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای کەرکووک]] [[پۆل:شارەکانی عێراق]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] 1eqlkb50g34c237ukm2m6g4dkbfpxrh 0 3772 967057 963099 2022-08-02T16:26:35Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{بێلایەنی}} {{کەسایەتی | ناو = مامەڕیشە | وێنە = مامەڕیشە.jpg | قەبارەی وێنە = 250px | ناوی کاتی لەدایکبوون = نەجمەدین شکور ڕەئوف | شوێنی لەدایکبوون = [[تاڵەبان]]، [[سلێمانی]]<ref>http://www.gksat.tv/details.aspx?jimare</ref>{{-}} {{ئاڵا|کوردستان}} {{-}} {{ئاڵا|عێراق}} | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٥٥ | ڕێکەوتی مردن = ٢٤ی کانونی دووەمی ١٩٨٥ (٣٠ ساڵ ژیاوە) | شوێنی مردن = [[گەرمیان]] | ھۆکاری مردن = کوژران بە دەستڕێژی گولە | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = گوندی [[تاڵەبان]] | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ھاووڵاتی = {{ئاڵا|کوردستان}} {{-}} {{ئاڵا|عێراق}} | ڕادەی خوێندەواری = [[نەخوێندەوار]] | پیشە =پێشمەرگە | ساڵانی چالاکی = ١٩٧٠–١٩٨٥ | شار = | مووچە = | دارایی = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = فەرماندەی کەرتی چواری جەباری | حیزب =[[File:Flag of PUK.png|22px]] [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = [[نیشتمان حەسەن]] | یار = | منداڵەکان = | خەڵاتەکان = | واژوو = | ماڵپەڕ =}} '''نەجمەدین شکور ڕەئوف زەنگەنە''' ناسراو بە '''مامە ڕیشە''' ناوێکی دیار و ناسراو لە ناو کوردان و عێراقدا، بەھۆی ئازایەتی و چاو نەترسی، کە پێشمەرگەیەکی قارەمان و ئازا بووە و خەباتی بۆ ئازادی کوردستان کردووە و لەو پێناوەدا جەنگاوەو گیانی خۆی بەخت کردووە، ئەم ئازایەتی و گیان فیداییەی بوو وایکرد کە بەناوبانگ بێت. == ژیان == ساڵی [[١٩٥٥]] لە گوندی [[تاڵەبان]]ی [[قەزای چەمچەماڵ]] لە ناوچەی [[گەرمیان]]، لە بنەماڵەیەکی جوتیاری کوردپەروەر و لە ژینگەیەکی پاک و بێگەردی کوردایەتیدا ھاتۆتە دنیاوە، لەبەر ھەژاری و دەست کورتی بنەماڵەکەی خوێندنی بۆنەکراوە. === لاوێتی === بەکاریگەری کات و سەردەمی لاوێتی ئەوکاتەی کە سەرەتای شۆڕشەکانی ئازادی گەلان و سەربەخۆیی نەتەوەکان بوو وە شۆڕشی کوردیش گەشتبووە سەقامگیری و بەدەستھینانی ئەو مافانەی کەداوای دەکرد سەرەتای ئاشتی نێوان حکومەتی عێراق و جوڵانەوەی کوردی بوو بەیانی ١١ی ئازار دەرچوو بوو، لەھەمان کاتدا گەرمەی جوڵانەوەی شۆڕشی ئازادی خوازی فەڵەستینیەکان بوو، بۆیە ئەم زاتەش وەک لاوەکانی سەردەمی خۆی خولیای شۆڕشگێڕی لە ناخیدا جوڵابوو ھەر ئەمەش بووە پاڵنەری ئەوەی کە پەیوەندی بکات بە ئازادیخوازانی فەڵەستینەوە و لەگەڵیان دا خەبات بکات و بەشداری جەنگی تشرینی یەکەم بکات و وە تێیدا بریندار بووە. === پێشمەرگایەتی === ساڵی [[١٩٧٨]] کە ڕژێم شاڵاوی تەعریب و ڕاگواستنی لە کوردستاندا گەیاندە ترسناکترین ئاست، کارەساتی گوندە کاولکراو و جوتیارە ڕاگوێزراوەکان مامە ڕیشەی والێکرد چەکی پێشمەرگایەتی لە شۆڕشی نوێدا بکاتە شان و لە ڕیزی ھەڤاڵەکانیدا دڕ بە شەوەزەنگی داگیرکردن بدات. سەرەتا لەبەر بێ متمانەی و باوەڕ نەبوون پێی لە پێشمەرگایەتی وەرنەگیراوە، ئیتر خۆی بەتەنھا و بە چەکی خۆی گونداوگوند گەڕاوەو پڕوپاگەندەی بۆ پێشمەرگە کردووەو ھەر ئەم ھەڵوێستەش وای لێکردووە کە لە پێشمەرگایەتی وەربگیرێت. لەبەر ھەژموون و گەورەیی ھێزی چەکدار و ھەڵسانەوەی شۆڕش و پەیڕەوی دروست و کۆبوونەوەی جەماوەر و بەھێزترین ھێزی چەکدار و سنوری ناوچەی ڕیشە وەک لانکی یەکێتی نیشتمانی کوردستان ئەم ھۆکارانە وەھای کرد ببێتە پێشمەرگەی ئەو پارتە سیاسیە. === ناوبانگ بوون === ڕیشەی قارەمان لە ماوەیەکی کەمدا بە چالاکییە پڕ جەربەزەکانی توانی نەک ھەر دڵسۆزی خۆی بۆ شۆڕش بسەلمێنێ، بەڵکو وەک پاڵەوانێکی کەموێنە ناوبانگی دەرکرد، لەو دەشتە کاکی بەکاکییانەی ناوچەکانی (ھەمەوەند و جەباری و [[قادرکەرەم]] و دەوروبەری شاری$1کەرکووکدا)، گورزە بەھێزەکانی مامە ڕیشە لە ھێزی داگیرکەر ھێندە کاریگەر بوون، کە ھەر ناوبردنی ئەو جەنگاوەرە جوامێرەی گەل بەس بوو بۆ زارەترەک کردنی لەشکری دوژمن. لە ساڵی [[١٩٧٩]]ەوە ئەم ئازایەتییە دەگمەنەی تێکەڵاوی کاری پێشمەرگانە و پێشخانی شۆڕش کردووە و لە کەرتی (٤)ی [[بازیان]] درێژەی بە خەباتی پێشمەرگایەتیدا. لەگەڵ ھەموو چالاکییەکدا ناوبانگی ئەم شۆڕەسوارە بەرزتر دەبووەوە و خۆشەویستییەکەی لە دڵی میللەتدا زیاتر دەبوو. ئەو سەردەمەش کە کرایە فەرماندەی کەرتی جەباری، ڕژێم لە ترسی شاڵاوی ئەم ھەڵۆیە ھەموو ھاتوچۆیەکی لە نێوان$1کەرکووک و بازیاندا قەدەغە کرد و ناوی مامە ڕیشە کەوتە ناو سروود و دروشمە جەماوەرییەکان. زۆربەی داستانە پڕ سەروەرییەکانی ھێزی پێشمەرگەی کوردستان، ھەر لە شەڕی [[تەپەعارەبی نەریمان]] و [[حەمک]] تا داستانی ڕزگار کردنی [[بێتواتە]] جێپەنجەی مامە ڕیشەی پێوە دیارە، ئەم پێشمەرگە چاونەترسە لە شەڕی پێشمەرگایەتیدا چوار جار بریندار کراوە و لەسەر ئەو ھەڵوێست و ناوبانگەش کاربەدەستانی ڕژێم باوکی مامەڕیشە و ئەحمەدی برایان شەھید کردووە. == مەرگ == مامەڕیشە بە پلانێکی پێشوەختەی ئەوکاتی حکومەتی بەعس و بەکارھێنانی خۆفرۆشان (جاش)، ئەم زاتەیان لەخشتە برد بەناوی دانوسان و ھاتنە ڕیزی پێشمەرگە لەگەڵ کۆمەڵێک لە خۆفرۆشان بچێتە کۆبوونەوە، کاتێک بەڕێدەکەوێت بۆ ناوچەی کۆبوونەوە و شوێنی نھێنی لەڕێگادا و لەناوچەی جەباری سەر ڕێگای نێوان گوندی [[خاڵە بازیانی]] و گوندی [[کەوەڵە]] دا دەکەوێتە بۆسەی خۆفرۆشانەوە لەگەڵ دوو ھاوڕێ و ھاوسەنگەری بەناوەکانی (سەردار و موحسین) شەھید دەکرێن لە ڕۆژی ٢٤ی کانونی دووەمی ساڵی [[١٩٨٥]].<ref>http://www.historyofkurd.com/2017/01/24/{{بەستەری مردوو|url=http://www.historyofkurd.com/2017/01/24/ |date=حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٥]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:ناسیۆنالیستە کوردەکان]] [[پۆل:شەھیدانی کورد]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای کەرکووک]] cvqvb1qmlo4sdjae2c3yat5j48knp3q 967103 967057 2022-08-02T16:39:33Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967057 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{بێلایەنی}} {{کەسایەتی | ناو = مامەڕیشە | وێنە = مامەڕیشە.jpg | قەبارەی وێنە = 250px | ناوی کاتی لەدایکبوون = نەجمەدین شکور ڕەئوف | شوێنی لەدایکبوون = [[تاڵەبان]]، [[سلێمانی]]<ref>http://www.gksat.tv/details.aspx?jimare</ref>{{-}} {{ئاڵا|کوردستان}} {{-}} {{ئاڵا|عێراق}} | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٥٥ | ڕێکەوتی مردن = ٢٤ی کانونی دووەمی ١٩٨٥ (٣٠ ساڵ ژیاوە) | شوێنی مردن = [[گەرمیان]] | ھۆکاری مردن = کوژران بە دەستڕێژی گولە | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = گوندی [[تاڵەبان]] | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ھاووڵاتی = {{ئاڵا|کوردستان}} {{-}} {{ئاڵا|عێراق}} | ڕادەی خوێندەواری = [[نەخوێندەوار]] | پیشە =پێشمەرگە | ساڵانی چالاکی = ١٩٧٠–١٩٨٥ | شار = | مووچە = | دارایی = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = فەرماندەی کەرتی چواری جەباری | حیزب =[[File:Flag of PUK.png|22px]] [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = [[نیشتمان حەسەن]] | یار = | منداڵەکان = | خەڵاتەکان = | واژوو = | ماڵپەڕ =}} '''نەجمەدین شکور ڕەئوف زەنگەنە''' ناسراو بە '''مامە ڕیشە''' ناوێکی دیار و ناسراو لە ناو کوردان و عێراقدا، بەھۆی ئازایەتی و چاو نەترسی، کە پێشمەرگەیەکی قارەمان و ئازا بووە و خەباتی بۆ ئازادی کوردستان کردووە و لەو پێناوەدا جەنگاوەو گیانی خۆی بەخت کردووە، ئەم ئازایەتی و گیان فیداییەی بوو وایکرد کە بەناوبانگ بێت. == ژیان == ساڵی [[١٩٥٥]] لە گوندی [[تاڵەبان]]ی [[قەزای چەمچەماڵ]] لە ناوچەی [[گەرمیان]]، لە بنەماڵەیەکی جوتیاری کوردپەروەر و لە ژینگەیەکی پاک و بێگەردی کوردایەتیدا ھاتۆتە دنیاوە، لەبەر ھەژاری و دەست کورتی بنەماڵەکەی خوێندنی بۆنەکراوە. === لاوێتی === بەکاریگەری کات و سەردەمی لاوێتی ئەوکاتەی کە سەرەتای شۆڕشەکانی ئازادی گەلان و سەربەخۆیی نەتەوەکان بوو وە شۆڕشی کوردیش گەشتبووە سەقامگیری و بەدەستھینانی ئەو مافانەی کەداوای دەکرد سەرەتای ئاشتی نێوان حکومەتی عێراق و جوڵانەوەی کوردی بوو بەیانی ١١ی ئازار دەرچوو بوو، لەھەمان کاتدا گەرمەی جوڵانەوەی شۆڕشی ئازادی خوازی فەڵەستینیەکان بوو، بۆیە ئەم زاتەش وەک لاوەکانی سەردەمی خۆی خولیای شۆڕشگێڕی لە ناخیدا جوڵابوو ھەر ئەمەش بووە پاڵنەری ئەوەی کە پەیوەندی بکات بە ئازادیخوازانی فەڵەستینەوە و لەگەڵیان دا خەبات بکات و بەشداری جەنگی تشرینی یەکەم بکات و وە تێیدا بریندار بووە. === پێشمەرگایەتی === ساڵی [[١٩٧٨]] کە ڕژێم شاڵاوی تەعریب و ڕاگواستنی لە کوردستاندا گەیاندە ترسناکترین ئاست، کارەساتی گوندە کاولکراو و جوتیارە ڕاگوێزراوەکان مامە ڕیشەی والێکرد چەکی پێشمەرگایەتی لە شۆڕشی نوێدا بکاتە شان و لە ڕیزی ھەڤاڵەکانیدا دڕ بە شەوەزەنگی داگیرکردن بدات. سەرەتا لەبەر بێ متمانەی و باوەڕ نەبوون پێی لە پێشمەرگایەتی وەرنەگیراوە، ئیتر خۆی بەتەنھا و بە چەکی خۆی گونداوگوند گەڕاوەو پڕوپاگەندەی بۆ پێشمەرگە کردووەو ھەر ئەم ھەڵوێستەش وای لێکردووە کە لە پێشمەرگایەتی وەربگیرێت. لەبەر ھەژموون و گەورەیی ھێزی چەکدار و ھەڵسانەوەی شۆڕش و پەیڕەوی دروست و کۆبوونەوەی جەماوەر و بەھێزترین ھێزی چەکدار و سنوری ناوچەی ڕیشە وەک لانکی یەکێتی نیشتمانی کوردستان ئەم ھۆکارانە وەھای کرد ببێتە پێشمەرگەی ئەو پارتە سیاسیە. === ناوبانگ بوون === ڕیشەی قارەمان لە ماوەیەکی کەمدا بە چالاکییە پڕ جەربەزەکانی توانی نەک ھەر دڵسۆزی خۆی بۆ شۆڕش بسەلمێنێ، بەڵکو وەک پاڵەوانێکی کەموێنە ناوبانگی دەرکرد، لەو دەشتە کاکی بەکاکییانەی ناوچەکانی (ھەمەوەند و جەباری و [[قادرکەرەم]] و دەوروبەری شاری کەرکوکدا)، گورزە بەھێزەکانی مامە ڕیشە لە ھێزی داگیرکەر ھێندە کاریگەر بوون، کە ھەر ناوبردنی ئەو جەنگاوەرە جوامێرەی گەل بەس بوو بۆ زارەترەک کردنی لەشکری دوژمن. لە ساڵی [[١٩٧٩]]ەوە ئەم ئازایەتییە دەگمەنەی تێکەڵاوی کاری پێشمەرگانە و پێشخانی شۆڕش کردووە و لە کەرتی (٤)ی [[بازیان]] درێژەی بە خەباتی پێشمەرگایەتیدا. لەگەڵ ھەموو چالاکییەکدا ناوبانگی ئەم شۆڕەسوارە بەرزتر دەبووەوە و خۆشەویستییەکەی لە دڵی میللەتدا زیاتر دەبوو. ئەو سەردەمەش کە کرایە فەرماندەی کەرتی جەباری، ڕژێم لە ترسی شاڵاوی ئەم ھەڵۆیە ھەموو ھاتوچۆیەکی لە نێوان کەرکوک و بازیاندا قەدەغە کرد و ناوی مامە ڕیشە کەوتە ناو سروود و دروشمە جەماوەرییەکان. زۆربەی داستانە پڕ سەروەرییەکانی ھێزی پێشمەرگەی کوردستان، ھەر لە شەڕی [[تەپەعارەبی نەریمان]] و [[حەمک]] تا داستانی ڕزگار کردنی [[بێتواتە]] جێپەنجەی مامە ڕیشەی پێوە دیارە، ئەم پێشمەرگە چاونەترسە لە شەڕی پێشمەرگایەتیدا چوار جار بریندار کراوە و لەسەر ئەو ھەڵوێست و ناوبانگەش کاربەدەستانی ڕژێم باوکی مامەڕیشە و ئەحمەدی برایان شەھید کردووە. == مەرگ == مامەڕیشە بە پلانێکی پێشوەختەی ئەوکاتی حکومەتی بەعس و بەکارھێنانی خۆفرۆشان (جاش)، ئەم زاتەیان لەخشتە برد بەناوی دانوسان و ھاتنە ڕیزی پێشمەرگە لەگەڵ کۆمەڵێک لە خۆفرۆشان بچێتە کۆبوونەوە، کاتێک بەڕێدەکەوێت بۆ ناوچەی کۆبوونەوە و شوێنی نھێنی لەڕێگادا و لەناوچەی جەباری سەر ڕێگای نێوان گوندی [[خاڵە بازیانی]] و گوندی [[کەوەڵە]] دا دەکەوێتە بۆسەی خۆفرۆشانەوە لەگەڵ دوو ھاوڕێ و ھاوسەنگەری بەناوەکانی (سەردار و موحسین) شەھید دەکرێن لە ڕۆژی ٢٤ی کانونی دووەمی ساڵی [[١٩٨٥]].<ref>http://www.historyofkurd.com/2017/01/24/{{بەستەری مردوو|url=http://www.historyofkurd.com/2017/01/24/ |date=حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٥]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:ناسیۆنالیستە کوردەکان]] [[پۆل:شەھیدانی کورد]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای کەرکووک]] 3xv2ut6tjbalbogo1f73r2dit5mdboj 0 4467 967123 959383 2022-08-02T17:26:05Z 87.251.151.47 wikitext text/x-wiki {{pp|vandalism|small=yes}} {{پپ}} {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا | ناوی فەرمی = Արևմտյան Ադրբեջան - Azerbaycana Rojava - استان آذربایجان غربی - West Azerbaijan Province - Qərbi Azərbaycan ostanı | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = پارێزگای ورمێ | جۆری نیشتنگە = [[پارێزگا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = IranWestAzerbaijan-SVG.svg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی پارێزگای ورمێ | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=5|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=37.66667|frame-long=45.0000|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 37 |latm = 40 |lats = 00 |latNS = | longd = 45 |longm = 00 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = | جۆری دابەشکراو٣ = | ناوی دابەشکراو٣ = | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = [[پایتەخت]] | ڕێکەوتی لەناوچوون = [[ورمێ]] | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = پارێزگار | ناوی سەرۆک = [[محەممەدسادق موعتەمدیان]] | سەرناوی سەرۆک١ = ئەنجومەنی شارەزایان | ناوی سەرۆک١ = عەسگەر دیرباز، عەلی ئەکبەر قوڕەیشی، جەواد موجتەھید شەبستەری | سەرناوی سەرۆک٢ = نوێنەری سەرۆکایەتی | ناوی سەرۆک٢ = سەید مەھدی قوڕەیشی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 37,437 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 3605 | نزمترین بەرزایی م = 785 <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = 3,265,219 | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = 87 | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]] و [[کوردیی کەڵھوڕی|کەڵھوڕی]])، [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەری]]، [[زمانی ئەرمەنی|ئەرمەنی]]، [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[مەسیحی]]، [[یارسان]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٤٤١ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://urmia.ir/ urmia.ir] | پەراوێزەکان = }} [[پەڕگە:Locator_map_Iran_West_Azerbaijan_Province.png|چەپ|وێنۆک|200px|پارێزگای ورمێ]] '''پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا''' یان '''پارێزگای ورمێ''' ({{بە فارسی|استان آذربایجان غربی}}) یەکێک لە [[پارێزگاکانی کوردستان|پارێزگا]]کانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|رۆژھەڵاتی کوردستانە]]. ناوەندەکەی شاری [[ورمێ]]یە و دوو نەتەوەی سەرەکی تێیدا دەژین کە لە [[کورد]] و [[ئازەربایجانی|ئازەری]] پێکھاتوون. ئەو پارێزگایە لەگەڵ [[باشووری کوردستان|باشوور]] و [[باکووری کوردستان]] ھاوسنوورە. == مێژوو == کاتی سەرھەڵدانی [[سەفەوییەکان|دەوڵەتی سەفەوی]] لە ئێراندا، بەشێکی ورمێ بەدەستی میرانی [[برادۆست]]ەوە بوو.<ref>[http://yghorbanifar.blogfa.com/post-14.aspx تاریخ حاکمان و تاریخ محکومان: روایت اسکندربیگ از دمدم] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090227163124/http://yghorbanifar.blogfa.com/post-14.aspx |date=٢٧ی شوباتی ٢٠٠٩}}</ref> لە شاری [[خۆی]]یش میرانی [[دومبولی]] بە ڕەگەز کورد حوکمڕانی شاریان دەکرد. کە [[شاعەبباسی گەورە]] بە یارمەتی تورکمانی ئەفشار ھاوردە، ھێرشی بردە سەر [[قەڵای دمدم]]ی پێگەی میرانی برادۆست، قەڵاکە داگیرکرا و [[ئەمیرخانی برادۆست]] لە ناوبرا. دوای ئەم شەڕە خوێناوییە حوکمڕانیی ئەم شارە و دەوروبەری درا بە ھۆزی ئەفشار و دواتر بۆ بەرپەرچدانەوەی ھێرشی کوردی [[بڵباس]] ھۆزی [[قەرەپەپاخ]]یش ھێنرانە [[دەشتی سندوس]] و [[نەغەدە]]. شۆرشەکانی [[شێخ عوبەیدوڵڵای نەھری]] و [[سمکۆی شکاک]] دوو بەرسەرھاتی گرنگ بوون کە کوشتاری خوێناوی و ماڵوێرانیی بەدووای خۆی ھێنا. لە [[شەڕی جیھانیی یەکەم]]دا بە پلانێکی نھێنی ماڕشەممونی ئاشووری بە دەستی سمکۆوە کوژرا و ئاشووپی نێوان کورد و ئاشووری زیانێکی گەورەتری بە ھەرێمەکە گەیاند. === کۆماری کوردستان === {{سەرەکی|کۆماری مەھاباد}} لە دوای [[شەڕی جیھانیی دووەم]] کاتێک لەشکری سۆڤیەت باکووری ئێرانی داگیرکرد کورد و تورکی ئازەری بە پشتگیری [[یەکێتیی سۆڤیەت|سۆڤیەت]] ئیعلانی دوو کۆماری ئازادیان کرد لە [[مەھاباد]] و [[تەورێز]]. [[قازی محەممەد]] یەکەم و دوایین سەرکردەی ئەم کۆمارە بوو و ھەر لە مەھابادیش بە فرمانی [[ڕەزاشا]]ی پەھلەوی لە سێدارەدرا. یەکەم ڕاگەیاندنی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] ھەر لە ڕۆژگاری کۆماری مەھاباد بوو. == شارستانەکان == {{ئەمانەش ببینە|پێڕستی شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا}} پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا لە ١٧ شارستان پێکدێت کە بریتین لە: {{نەخشەی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا}} == دابەشکاری و ئامار == پارێزگای ورمێ لە ١٧ [[شارستان]]، ٤٢ [[شار]]، ٤٤ [[ناوچە]] و ١٤٢ [[گوندستان|گوند]] پێکھاتووە. ئامارەکانی پارێزگای ورمێ:<ref>{{Cite web |url=http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf |title=ناوەندی ئاماری ئێران، '''فایلی PDFی ئەنجامەکانی سەرژمێریی ساڵی ٢٠١١''' |access-date=٢ی ئەیلوولی ٢٠١٢ |archive-url=https://web.archive.org/web/20140703101259/http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf |archive-date=٣ی تەممووزی ٢٠١٤ |dead-url=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140703101259/http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf |date= ٣ی تەممووزی ٢٠١٤ }}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 85%; text-align: center; width: auto" |- !ناوی [[شارستان]] !! ژمارەی دانیشتووان !! ڕیزبەندی دانیشتووان !! [[ڕووبەر]] !! ڕیزبەندی ڕووبەر !! زمانەکان |- |[[شارستانی بۆکان]]|| ٢٢٤٬٦٢٨ || ٤ || ٢٬٥٤١ || ٦ || کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی پۆلدەشت]]|| ٤٢٬٠٧١ || ١٧ || || || کوردیی باکووری، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی پیرانشار]]|| ١٢٣٬٦٣٩ || ٧ || ٢٬٢٥٩ || ٨ || کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی تەکاب]]|| ٧٨٬١٢٢ || ١٢ || ٢٬٥٢٣ || ٧ || کوردیی ناوەندی، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی چاڵدێران]]|| ٤٦٬٣٩٨ || ١٥ || ١٬٩٧٥ || ١١ || کوردیی باکووری، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی چایپارە]]|| ٤٣٬٢٠٦ || ١٦ || ٩٤٠ || ١٥ || کوردیی باکووری، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی خۆی]]|| ٣٥٤٬٣٠٩ || ٢ || ٥٬٥٦١ || ١ || ئازەربایجانی، کوردیی باکووری |- |[[شارستانی ساینقەڵا]] || ٩١٬١١٣ || ١٠ || ٢٬١٤٤ || ١٠ || کوردیی ناوەندی، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی سەردەشت]] || ١١١٬٥٩٠ || ٩ || ١٬٤١١ || ١٢ || کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی سەڵماس]] || ١٩٢٬٥٩١ || ٦ || ٢٬٥٤٤ || ٥ || کوردیی باکووری، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی شنۆ]]|| ٧٠٬٠٣٠ || ١٣ || ١٬١٩٣ || ١٣ || کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی شەوت]]|| ٥٢٬٥١٩ || ١٤ ||٩٣١ ||١٧ || کوردیی باکووری، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی ماکۆ]] || ٨٨٬٨٦٣ || ١١ || ٤٬٣٣٥ || ٣ || ئازەربایجانی، کوردیی باکووری |- |[[شارستانی مەھاباد]] || ٢١٥٬٥٢٩ || ٥ || ٢٬٥٩٢ || ٤ || کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی میاندواو]] || ٢٦٠٬٦٢٨ || ٣ || ٢٬٢٣٣ || ٩ || ئازەربایجانی، کوردیی ناوەندی |- |[[شارستانی نەغەدە]] || ١٢١٬٦٠٢ || ٨ || ١٬٠٥٠ || ١٤ || کوردیی ناوەندی، ئازەربایجانی |- |[[شارستانی ورمێ]]|| ٩٦٣٬٧٣٨ || ١ || ٥٬٢٥١ || ٢ || کوردیی (باکووری، ناوەندی)، ئازەربایجانی |- |} == دانیشتووان == دانیشتووانی [[کورد]] لەم پارێزگایەدا بە سێ شێوەزاری سەرەکی قسەدەکەن: [[کوردیی باکووری]] (کورمانجی) لە شارەکانی [[ماکۆ]] تا [[ورمێ]]، [[کوردیی ناوەندی]] (سۆرانی) لە [[موکریان]]دا لە شنۆ تا تیکاب و [[کوردیی باشووری]] (کەڵھوڕی) لە شارەکانی تیکاب و ساینقەڵا و ھەروەھا ھەندێکیش لە بۆکان ژیان بەسەر دەبەن. شارەکانی بۆکان، مەھاباد، شنۆ، پیرانشار و زەردەشت (سەردەشت) سەدتاسەد کوردن. ئەم پارێزگایە لە کۆنەوە ھەتا ئێستا، پارێزگایەکی کێشەلەسەر لە نێوان کورد و ئازەرییە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان= https://govartishk.com/conflicts/|سەردێڕ= کێشەی خاک لەنێوان کورد و تورکی ئازەربایجانی لە پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا لە ئێراندا|بڵاوکەرەوە= گۆڤاری تیشک|ڕێکەوتی سەردان= ١٥ی نیسانی ٢٠٢٢}}</ref> [[پەڕگە:West Azerbiajan Province Ethnic Map Blank.svg|وێنۆک|نەتەوەکانی پارێزگای ورمێ{{legend|#DCDC00|کورد}} {{legend|#BE0000|ئازەری}} {{legend|#5CAEBD|ئاشووری}}]] دابەشبوونی ھۆزە کوردییەکان لە باکوورەوە بەرەو باشوور بەم شێوەیەیە: [[جەلالی]]، [[میلان]]، [[ھەیدەران]]، [[شکاک]]، [[بەگزادە]]، [[برادۆست]]، [[گۆرانی-زازایی|گۆران]]، [[بەریاجی]]، [[مڵکاری]]، [[زەرزا]]، [[بائۆمەر]]، [[مامەش]]، [[گەورک]]، [[مەنگوڕ]]، [[پیران]]، [[چەرداوڕۆ]]کان لەک و [[ھەوشار]] کورد لە [[ناوچەی ھەوشار]].<ref>ایل‌ھا و طایفەھای عشایری کرد ایران. علی میرنیا. ناشر نسل دانش. ایران. ۱۳۶۸</ref> ھۆزە ئازەرییە تورکمانەکانیش بریتین لە [[ئەفشار]] (کە لە [[کرمان]] و [[خۆراسان]]ەوە ڕاگوێزراون) و [[قەرەپەپاخ]] (کە لە [[قەوقاز]]ەوە ھاتوون). [[ئاشووری]] و [[ئەرمەنی]]یەکانیش دانیشتووی دێرینی ئەم پارێزگایەن.<ref>Keith Stanley McLachlan, The Boundaries of Modern Iran, UCL Press, 1994, P 55</ref> بەپێی لێکۆڵینێک لە ساڵی ٢٠١٠ دانیشتووانی پارێزگای ورمێ بە ئەم شێوازەی بوون؛ (ھەر چەند دروستیی ئەم لێکۆڵینە بە چاکی دیار نییە.<ref>[https://kurdpress.com/fa/news/2449/%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7/ موانع مشارکت کردها در آذربایجان غربی، انتظارات و چشم اندازها]</ref>) {{bar box |title= پێکھاتەی پارێزگای ورمێ لە ٢٠١٠<ref name="zaban">[http://barnameh-ag.ir/portals/0/amar86/amarhtm/fasl1/f10.htm وزارت کشور] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100415205928/http://barnameh-ag.ir/portals/0/amar86/amarhtm/fasl1/f10.htm |date=۱۵ آوریل ۲۰۱۰}}، استانداری آذربایجان غربی. معاونت برنامەریزی. بازدید: مارس ۲۰۱۰.</ref> |titlebar=#ddd |left1=پێکھاتە |right1=ڕێژە لە سەد |float=left |bars= {{bar percent|[[کورد]]|yellow|76.3}} {{bar percent|[[ئازەری]]|blue|21.7}} {{bar percent|[[فارس]]|black|0.8}} {{bar percent|[[عەرەب]]|green|0.2}} {{bar percent|ئەوانی تر|purple|1}} }} {{clear}} == ئەمانەش ببینە == * [[پێڕستی شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] * [[پێڕستی شارەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} * [http://kurdish-guide.com/ ڕێبەری کوردی] {{Geographic location |Centre = پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا |North = {{Flag|Turkey}}{{ھن}}{{Flag|Azerbaijan}} |Northeast = {{Flag|Azerbaijan}} |East = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] |Southeast = [[پارێزگای زەنگان]] |South = [[پارێزگای کوردستان]] |Southwest = {{Flag|Iraq}} |West = {{Flag|Turkey}} |Northwest = {{Flag|Turkey}} }} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا}} {{پارێزگاکانی کوردستان}} {{پارێزگاکانی ئێران}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|پارێزگای ورمێ|موکریان}} [[پۆل:پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] [[پۆل:پارێزگاکانی ئێران]] [[پۆل:ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:پارێزگاکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] qy1bul1yw0vp6koyubwu3o6sas556sq 0 4600 967062 652054 2022-08-02T16:26:39Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''بیرەسپان''' یان (میر ئەسفەھان) گوندێکە دەکەوێتە باشووری [[کوردستان]]، نزیکەی ٢٠ بیست کیلۆمەتر لە$1کەرکووکەوە دوورە و سەر بە شاری$1کەرکووکە، دانیشتوانی ھەموو کوردن و بە شێخەکانی ساڵەیی ناسراون کە زۆربەیان لە گوندەکانی دەروروبەری بیرەسپانن، وە دەکرێتە دوو بەشەوە بیرەسپانی ژوورو بیرەسپانی خواروو. چەند جارێک لە لایەن ڕژێمی عەرەبی بەعسیەوە سووتاندراوە و وێرانکراوە بۆ دواھەمین جار وێرانکراوە و گوندنشینانی بۆ ھەولێر و شوێنی تر ڕەوانە کراون لە شوێنی ئەوان عەرەبی باشووری عێراقیان تێدا نیشتەجێ کرا. تا ئێستا مێژووی ئەم گوندە نەزانراوە لە ھیچ سەرچاوەیەکەوە٫تەنھا لە باو باپیرانەوە بیستراوە نوسراوەتەوە [[پۆل:گوندەکانی کەرکووک]] ezkvxpnx0kcfq3j0cdqvpk8753v4x14 967098 967062 2022-08-02T16:39:05Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967062 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''بیرەسپان''' یان (میر ئەسفەھان) گوندێکە دەکەوێتە باشووری [[کوردستان]]، نزیکەی ٢٠ بیست کیلۆمەتر لە کەرکوکەوە دوورە و سەر بە شاری کەرکوکە، دانیشتوانی ھەموو کوردن و بە شێخەکانی ساڵەیی ناسراون کە زۆربەیان لە گوندەکانی دەروروبەری بیرەسپانن، وە دەکرێتە دوو بەشەوە بیرەسپانی ژوورو بیرەسپانی خواروو. چەند جارێک لە لایەن ڕژێمی عەرەبی بەعسیەوە سووتاندراوە و وێرانکراوە بۆ دواھەمین جار وێرانکراوە و گوندنشینانی بۆ ھەولێر و شوێنی تر ڕەوانە کراون لە شوێنی ئەوان عەرەبی باشووری عێراقیان تێدا نیشتەجێ کرا. تا ئێستا مێژووی ئەم گوندە نەزانراوە لە ھیچ سەرچاوەیەکەوە٫تەنھا لە باو باپیرانەوە بیستراوە نوسراوەتەوە [[پۆل:گوندەکانی کەرکووک]] c914hwa2489r0ws57mlmdpsjc84yyca 0 4793 967041 961576 2022-08-02T16:19:15Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = پارێزگای کەرکووک | ناوی فەرمی = {{lang-ar|محافظة کرکوک}}<br>{{lang-en|Kirkuk Governorate}} | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[پارێزگا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Kirkukcastle02.JPG | photo2a = | photo2b = Kirkuk in Iraq.svg | photo3a = | photo3b = Kurdistan governorates 2015.png | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = چەند وێنە و نەخشەیەکی پارێزگای کەرکووک | وێنەی ئاڵا = Flag of Kirkuk Governorate.png | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=7|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.36667|frame-long=44.13333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = پارێزگای ھەڵەبجە | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 35 |latm = 22 |lats = 40 |latNS = | longd = 44 |longm = 08 |longs = 10 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]]{{ھن}}([[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق|ناوچە جێناکۆکەکان]]) | جۆری دابەشکراو٢ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[کەرکووک]] | جۆری دابەشکراو٣ = ژمارەی [[قەزا]]کان | ناوی دابەشکراو٣ = <span style="color:#090;">٤</span> | جۆری دابەشکراو٤ = ژمارەی [[ناحیە]]کان | ناوی دابەشکراو٤ = <span style="color:#090;">١٦</span> | جۆری دابەشکراو٥ = [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ژمارەی ئەندامانی پەرلەمان]] | ناوی دابەشکراو٥ = <span style="color: #090;">١٢</span> <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[پارێزگا]] | ڕێکەوتی دامەزران = [[١٩٢٤]] | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = حکومەتی خۆجییی | جۆری دەسەڵات = ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = پارێزگار | ناوی سەرۆک = [[ڕاکان جبوری]] | سەرناوی سەرۆک١ = ژ. ئەندامانی ئەنجومەن | ناوی سەرۆک١ = ٢٨ | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ٩٬٦٧٩ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = ٣٠٠ | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ٢ | ڕووبەری شاری کم٢ = ٣٫٤٠٤ | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٢٢٥ | بەرزترین بەرزایی م = ٣٦٠٧ | نزمترین بەرزایی م = ٢٥٠ <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ١٬٥٩٧٬٨٧٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ١٦٠ | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = کەرکووکی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باشووری|سۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]، [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[یارسان]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠٫٧٠٦<ref name="GlobalDataLab">{{cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|٢ەم بۆ ١٧]] <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = ٤٣٠٠٠ | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٩٦٤+ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = https://www.kirkuk.gov.iq/ | پەراوێزەکان = }} '''پارێزگای کەرکووک''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''محافظة کرکوک''،<ref> https://www.kirkuk.gov.iq/ </ref> بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Kirkuk Governorate'',<ref> http://www.rupelanu.com/hevpeymaniya-kurdistani-bi-96-namzedan-dikeve-hilbijartinan-7371h.htm </ref> بە [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]]: ''Kerkük ili'' ,<ref> https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/421937 </ref>بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]:''ܣܠܘܟ ܣܠܘܟ'' ) یەکێکە لە پارێزگاکانی [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]] دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]]. ناوەندەکەی [[شار]]ی [[کەرکووک]]ە. بەسەر چوار [[قەزا]]دا دابەشکراوە. ڕووبەری ئەم پارێزگایە ٩٬٦٧٩ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە (٣٬٧٣٧ میل چوارگۆشە). لە ساڵی ٢٠١٧ ژمارەی دانیشتووانی مەزەندەکراو ١٬٢٥٩٬٥٦١ کەس بووە.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Central Organization for Statistics and Information Technology, Iraq </ref> پارێزگاکە تا ساڵی ١٩٧٦ ناوی پارێزگای$1کەرکووک بووە، دواتر ناوی پارێزگاری ئەل تەئمیم بووە، بە واتای "نیشتمانبوون"، کە ئاماژەیە بۆ خاوەندارێتی نیشتمانی لە یەدەگی [[نەوت]] و [[گازی سروشتی]] ناوچەکە. لە ساڵی ٢٠٠٦ ناوی "پارێزگاری$1کەرکووک" گەڕێنرایەوە. == دەسەڵاتی پارێزگا == * پارێزگار:ڕاکان سەعید ئەلجەبووری. * سەرۆکی ئەنجومەنی پارێزگا (PCC): رێبوار تاڵەبانی.<ref> http://en.aswataliraq.info/Default.aspx?page=article_page&c=slideshow&id=141690 </ref> == قەزاکان == [[File:At-Tamin.JPG|thumb|right|200px|قەزاکانی پارێزگای کەرکووک]] {| class="wikitable" |- ! قەزا ! دانیشتوان لە ٢٠١٨دا |- | [[قەزای کەرکووک|کەرکووک]] | align="right" |٩٧٤٬٨٢٤ |- | [[قەزای دووبز|دووبز]] | align="right" |٥٠٬٢٤١ |- | [[قەزای داقووق|داقووق]] | align="right" |٦٦٬٤٣٣ |- | [[قەزای حەویجە|حەویجە]] | align="right" |١٢٠٬٦٧٩ |} == ناو == تا ساڵی ٢٠٠٨ ئەو پارێزگایە ناونرا پارێزگای تەئمیم، ئەمەش وەک ئاماژەیەک بۆ بڕیاری بە نیشتمانیکردنی نەوتی عێراق لە سەرەتای حەفتاکانی سەدەی بیستەمدا، تاوەکو بڕیارێک لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقەوە بە سەرۆکایەتی نوری مالیکی دەرچوو بۆ گەڕانەوە ناوەکە بۆ$1کەرکووک.<ref> https://web.archive.org/web/20180620213027/http://journals.sagepub.com/action/cookieAbsent </ref> == پیشەسازی نەوت == بە بەرھەمھێنانی [[نەوت]] بەناوبانگە، بەو پێیەی شەش کێڵگەی نەوتی تێدایە، گەورەترینیان لە شاری [[کەرکووک]]ە، کە یەدەگی نەوتی نزیکەی ١٣ ملیار بەرمیلە. نەوتی باکوور لە رێگەی بۆری نەوتی باکوورەوە ھەناردەی بەندەری جەیھانی [[تورکیا]] دەکرێت. == جوگرافیا == پارێزگای کەرکووک ھاوسنوورە لەگەڵ [[پارێزگای ھەولێر]] و [[پارێزگای سەلاحەددین]] و [[پارێزگای سلێمانی]]. لە ساڵی ١٩٤٧ پارێزگای$1کەرکووک بە ڕووبەری ٢٠٣٥٥ کیلۆمەتر دووجا لە ڕووی ئیدارییەوە بەسەر [[قەزای چەمچەماڵ]] و [[قەزای داقووق]] و [[قەزای کەرکووک]] و [[قەزای کفری]] دابەشکرا. لە ساڵی ١٩٦٢ دا دابەشکردنی خاکی پارێزگاکە گۆڕدرا و ئێستا لە قەزاکانی چەمچەماڵ و حەویجە و$1کەرکووک و کفری و توزخورماتوو پێکھاتبوو. لە ساڵی ١٩٧٠ەوە دەست پێدەکات، ھەندێک قەزا لە بازنەی$1کەرکووک دابڕێنران و پەیوەست بوون بە پارێزگاکانی دراوسێ. لە ساڵی ١٩٧٥ [[قەزای چەمچەماڵ]] و [[قەزای کەلار]] لە پارێزگای کەرکووک جیاکرانەوە و بە [[پارێزگای سلێمانی]] بەسترانەوە و [[قەزای کفری]] بە [[پارێزگای دیالە]] و [[قەزای دووزخورماتوو]] بە [[پارێزگای سەلاحەددین]] یەکتریان گرتەوە. لە ساڵی ١٩٩٧دا خاکی پارێزگای کەرکووک بە شێوەیەکی بەرچاو کەمکرایەوە بۆ ٩٦٧٩ کیلۆمەتر دووجا، ئێستا ڕووبەری پارێزگاکە ١٠٢٨٢ کیلۆمەتر دووجایە، ناوەندی ئیداری شاری [[کەرکووک]]ە. === دابەشی کارگێڕی === {| class="wikitable" |- ! قەزاکان ! دانیشتوان، ٢٠٠٣ |- | '''[[قەزای کەرکووک]]''' | ٦٢٢٬٢٤٩ |- | '''[[قەزای حەویجە]]''' | ١٥١٬٢٦٧ |- | '''[[قەزای داقووق]]''' | ٤٠٬٢٣٧ |- | '''[[قەزای دووبز]]''' | ٣٤٬٢٥٤ |- | '''سەرجەم''' | ٨٤٨٬٠٠٧<ref name="Administrative units the Republic of Iraq - Kirkuk">'''GeoHive''' (Global Statistics is a collection of tables and graphs providing a statistical look at countries, their population, area, capital, main cities, etc.) :[http://www.geohive.com/cntry/iraq.aspx?levels=Kirkuk Administrative units the Republic of Iraq — Kirkuk] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110819002332/http://www.geohive.com/cntry/iraq.aspx?levels=Kirkuk |date=2011-08-19 }}</ref> |- |} == دیمۆگرافی == سنوورەکانی پارێزگای$1کەرکووک لە ساڵی ١٩٧٦ دەستکاری کران؛ کاتێک ٤ [[قەزا]] زیادکرا بۆ [[پارێزگای سلێمانی]] و [[پارێزگای دیالە]] و [[پارێزگای سەلاحەددین]]. بەم ٤ قەزایە، لە پارێزگای$1کەرکووک [[کورد]] زۆرینەیەکی ڕوونی پێکدەھێنا.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Mohammed, Ihsan (2017). Nation Building in Kurdistan. London: Routledge. p. 34. </ref> پارێزگاری$1کەرکووک لە [[پارێزگای نەینەوا]]، [[قەزای زابی]] [[عەرەب]]ی خرایە سەر.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Mohammed, Ihsan (2017). Nation Building in Kurdistan. London: Routledge. p. 33 </ref> لەگەڵ سیاسەتەکانی [[عەرەباندن|بەعەرەبکردنی]] [[حیزبی بەعس]]، ژمارەی [[عەرەب]]ەکان لە سەرژمێرییە فەرمییەکان لە ماوەی ٤٠ ساڵدا پێنج ھێندە زیادی کردووە، بەڵام جێی متمانەترین زانیاریەکان کە ئاماژەن بۆ دابەشبوونی نەتەوەیی پارێزگاکە بریتین لە سەرژمێری ساڵی ١٩٥٧.<ref> https://books.google.iq/books?id=zSy2Njz0jWYC&pg=PA43&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> ژمارەی [[کورد]] لە ساڵی ١٩٥٧ تا ساڵی ١٩٧٧ تاڕادەیەک بە بەردەوامی ماوەتەوە، کەمبوونەوەی ژمارەیان ھاوکاتە لەگەڵ پرۆسەی [[عەرەباندن|بەعەرەبکردنی]] لە ساڵانی نەوەدەکاندا. [[تورکمان]]ەکان کاریگەری جدییان لەسەر بوو بەھۆی گۆڕینی سنوورەکانی کەرکووک لەلایەن بەعسەوە ڕێژەکەیان لە ٢١٪ بۆ ٧٪ دابەزی. لە ساڵی ١٩٧٧ەوە ٢٠٠٠ [[مەسیحی]](ئاشووری) وەک [[عەرەب]] تۆمارکراون. لە کۆتایی [[شەڕی کەنداو]] تا ساڵی ١٩٩٩ نزیکەی ١١ ھەزار خێزانی [[کورد]] لە [[کەرکووک]] ڕاگوێزراون.<ref> https://www.economist.com/unknown/1999/02/18/an-ancient-tragedy </ref> لەدوای لەشکرکێشی ٢٠٠٣ بۆ سەر [[عێراق]] تا ئێستا ١٠٠ ھەزار [[کورد]] گەڕاونەتەوە شاری [[کەرکووک]].<ref> https://www.themilitant.com/2005/6912/691204.html </ref> بەپێی سەرژمێری ساڵی ١٩٩٧، [[عەرەب]] ٤٥٪ی دانیشتوانی پارێزگای کەرکووک پێکدەھێنن، و لە: قەزای حەویجە، قەزای داقوق، قەزای دیبس، ناحیەی ئەلملتەقە لە قەزای$1کەرکووک، و بەشێکیشیان لەناو شارەکەدان لە$1کەرکووک و قەزای$1کەرکووک. لە کاتێکدا [[کورد]] ٣٨٪ی دانیشتوانی پارێزگاکە پێکدەھێنێت، زۆربەیان دەکەونە شاری$1کەرکووک و بەشێک لە قەزای داقوق و قەزای دووبز، ھاوتەریب لەگەڵ ئەوەشدا، [[تورکمان]] ١٧٪ی دانیشتوانی پارێزگاکە پێکدەھێنن و لە شاری کەرکووک و قەزای داقوق چڕبوونەتەوە.<ref> https://web.archive.org/web/20190611210241/https://books.google.com/books?id=zSy2Njz0jWYC&pg=PA43 </ref> === ئامارەکان === داتای نەتەوەیی لە ڕاپۆرتێکی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]] لە ساڵی ١٩٢٥ و داتای بەریتانی لە ساڵانی ١٩٢٤ و ١٩٣٠ و ١٩٣١: راپۆرتێکی گروپی قەیرانی نێودەوڵەتی ئاماژە بەوە دەکات کە ئامارەکانی سەرژمێری ساڵانی ١٩٧٧ و ١٩٩٧ "ھەموویان بە کێشەیەکی زۆر دادەنرێت، بەھۆی گومانی دەستکاریکردنی ڕژێمەوە" لەبەرئەوەی ھاوڵاتیانی [[عێراق]] تەنیا ڕێگەیان پێدرابوو ئاماژە بە سەر بە نەتەوە [[عەرەب]]ەکان یان [[کورد]]ەکان بکەن؛ لە ئەنجامدا، ئەمەش ژمارەی کەمینە نەتەوەییەکانی دیکەی لاواز کرد، وەک سێیەم گەورەترین گرووپی نەتەوەیی عێراق – تورکمانەکانی عێراق.<ref> https://web.archive.org/web/20190808043240/http://www.genocidewatch.org/images/Iraq_08_11_13_Turkey_and_Iraqi_Kurds_Conflict_or_Cooperation.pdf </ref> {| class="wikitable sortable" |- bgcolor="#DDDDDD" | colspan="9" align="center" | داتای نەتەوەیی بۆ پارێزگای$1کەرکووک (لیوا) |- bgcolor="#f0f0f0" align="center" ! نەتەوە ! ١٩٢٤<ref name="auto">{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=44|access-date=12 November 2019}}</ref> !٪ ! ١٩٢٥<ref>{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=30|access-date=12 November 2019}}</ref> ! ٪ !١٩٣٠<ref>{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=38|access-date=12 November 2019}}</ref> ! ٪ !١٩٣١<ref name="auto"/> ! ٪ |- | [[کورد]] || ٧٩٬٦٤٦ || ٥٤٫٤٪||٤٧٬٥٠٠ || ٤٢٫٥٪|| ٦٧٬٧٠٣|| ٤٩٫٥٪|| ٧٧٬٦٠٨||٥٦٫٧٪ |- | [[تورکمان]] || ٢٨٬٣٩٥|| ١٩٫٣٪|| ٢٦٬١٠٠ || ٢٣٫٤٪ || ٢٨٬٧٤١|| ٢١٪|| ٢٨٬٧٤١||٢١٪ |- | [[عەرەب]] || ٣٥٬٦٤٩|| ٢٤٫٤٪|| ٣٥٬٦٥٠ || ٣١٫٩٪|| ٢٦٬٥٦١|| ١٩٫٤٪|| ٢٦٬٥٦١||١٩٫٤٪ |- | [[جوو]]|| ١٬٧٠٣|| ١٫٢٪|| - || || ٦٬٧٤٢|| ٤٫٩٪|| ٢٬٤٧٢||١٫٨٪ |- | [[مەسیحی]] || ١٬٠٠٠ || ٠٫٧٪|| ٢٬٤٠٠ || ٢٫١٪|| ١٬٢٢٨|| ٠٫٩٪|| ١٬٢٢٨|||٠٫٩٪ |- | '''ئی تر''' || - || || - || || -|| || ١٩٢||٠٫١٪ |- | '''سەرجەم''' ||١٤٦٬٣٩٣ || || ١١١٬٦٥٠ || || ١٣٦٬٧٠٥|| || ١٣٦٬٨٠٢|| |} {| class="wikitable sortable" |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=9 align="center" | ئەنجامی سەرژمێری بۆ پارێزگای کەرکووک |- bgcolor=#f0f0f0 align="center" ! زمانی دایک ! ١٩٤٧ (نەتەوە) ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٥٧ ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٧٧ ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٩٧ ! ڕێژەی سەدی |- | [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] || || || ١٠٩٬٦٢٠ || ٢٨٪ || ٢١٨٬٧٥٥ || ٤٥٪ || ٥٤٤٬٥٩٦ || ٧٢٪ |- | [[زمانی کوردی|کوردی]] || ١٥١٬٥٧٥<ref name="1947census" >{{cite book |author1=C. J. Edmonds |page=438|title=Kurds, Turks and Arabs, Politics, Travel and Research in North-Eastern Iraq, 1919-1925 |date=1957 |publisher=Oxford University Press|access-date=17 November 2019|url=https://books.google.com/books?id=Qm26AAAAIAAJ}}</ref> || ٥٣٪||١٨٧٬٥٩٣ || ٤٨٪ || ١٨٤٬٨٧٥ || ٣٨٪ || ١٥٥٬٨٦١ || ٢١٪ |- | [[زمانی تورکمانی |تورکمانی]] || || || ٨٣٬٣٧١ || ٢١٪ || ٨٠٬٣٤٧ || ١٧٪ || ٥٠٬٠٩٩ || ٧٪ |- | [[زمانی سوریانی|سوریانی]]|| || || ١٬٦٠٥ || ٠٫٤٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | [[زمانی عیبری|عیبری]] || ٤٬٠٤٢<ref>{{cite book |author1=Abbas Shiblak |title=The lure of Zion: the case of the Iraqi Jews |date=1986 |page=21}}</ref> || {{pct|4042|385900|2}}|| ١٢٣ || ٠٫٠٠٣٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | '''ئی تر''' || || || ٦٬٥٤٥ || ١٫٧٧٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | '''سەرجەم''' ||٢٨٥٬٩٠٠<ref name="1947census" /> || || ٣٨٨٬٨٢٩ || || ٤٨٣٬٩٧٧ || || ٧٥٢٬٧٤٥ || |} == ئەنجامی ھەڵبژاردنەکانی ٢٠١٨ == ئەمەی خوارەوە ئەنجامی [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨]] لە پارێزگای کەرکووک. زۆرجار ئەنجامی ھەڵبژاردن بۆ خەمڵاندنی دیمۆگرافیای ھەرێم بەکاردەھێنرێت. بەڵام ھاوڵاتیانی [[عێراق]] پێویست ناکات دەنگ بە حیزبەکان بدەن بە پشت بەستن بە نەتەوایەتییەکەی. {| class="wikitable sortable" style="border:1px solid #8888aa; background:#f8f8f8; padding:0; font-size:90%;" |- style="background:#e9e9e9;" ! colspan=2|حیزب ! کۆی گشتی دەنگەکان <ref>{{cite web|title=IHEC results - Kirkuk|url=http://iheciraq.net/2018/kerkuk.pdf|access-date=22 May 2018|language=ar|archive-url=https://web.archive.org/web/20180523011153/http://iheciraq.net/2018/kerkuk.pdf|archive-date=23 May 2018|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> !ڕێژەی سەدی !کورسی |- | style="background:#32cd32;"| |یەکێتی نیشتیمانی کوردستان ||١٨٣٬٢٨٣|| ٣٧٫٨٪||٦ |- | style="background:#fff;"| | ھاوپەیمانی عەرەبی$1کەرکووک ||٨٤٬١٠٢|| ١٧٫٤٪ ||٣ |- | style="background:#00CCFF;"| | بەرەی تورکمانی$1کەرکووک ||٧٩٬٦٩٤|| ١٦٫٤٪ ||٣ |- | style="background:#005bf9;"| | ھاوپەیمانی سەرکەوتن ||٢٤٬٣٢٨|| ٥٪||٠ |- | style="background:olive;"| | ھاوپەیمانی فەتح ||١٨٬٤٢٧||٣٫٨٪ ||٠ |- | style="background:#b5ca7f;"| | ھاوپەیمانی نیشتمانی ||١٤٬٩٧٩|| ٣٫١٪||٠ |- |bgcolor="#"| | ھاوپەیمانی نیشتمان <br />_{بزووتنەوەی گۆڕان <br /> ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری <br /> گروپی ئیسلامی کوردستان} ||١٤٬١١٨ ||٢٫٩٪||٠ |- | style="background:#ff4500;"| | بزوتنەوەی نەوەی نوێ ||١٣٬٠٩٦|| ٢٫٧٪||٠ |- | style="background:#ffffff;"| | ھاوپەیمانی کلدانەکان <br />'''کورسی مەسیحی تەرخان کراوە''' ||٤٬٨٦٤||١٪ || ١ |- | style="background:#654321;"| | گروپی ئیسلامی کوردستان ||٤٬٦٣١|| ١٪||٠ |- | style="background:#ffffff;"| | ئەنجومەنی جەماوەریی ئاشووری کلدانی سریانی ||٣٬٨١٠||٠٫٨ز || ٠ |- | style="background:#ffffff;"| |ئیتر ||٣٩٬٢٨٦||٨٫١٪ || ٠ |- !colspan=2|سەرجەم||٤٨٤٬٦١٨||١٠٠٪||١٢(+١) |} == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگاکانی کوردستان]] * [[پارێزگاکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{پارێزگاکانی کوردستان}} {{پارێزگاکانی عێراق}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان|عێراق|پارێزگای کەرکووک}} {{کۆڵکە}} [[پۆل:پارێزگای کەرکووک|*]] [[پۆل:پارێزگاکانی کوردستان]] [[پۆل:پارێزگاکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگاکانی باشووری کوردستان]] bai4mszex79yfkiz21hnu4kocwfqyhh 967119 967041 2022-08-02T16:41:30Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967041 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = پارێزگای کەرکووک | ناوی فەرمی = {{lang-ar|محافظة کرکوک}}<br>{{lang-en|Kirkuk Governorate}} | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[پارێزگا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Kirkukcastle02.JPG | photo2a = | photo2b = Kirkuk in Iraq.svg | photo3a = | photo3b = Kurdistan governorates 2015.png | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = چەند وێنە و نەخشەیەکی پارێزگای کەرکووک | وێنەی ئاڵا = Flag of Kirkuk Governorate.png | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=7|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.36667|frame-long=44.13333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = پارێزگای ھەڵەبجە | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 35 |latm = 22 |lats = 40 |latNS = | longd = 44 |longm = 08 |longs = 10 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]]{{ھن}}([[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق|ناوچە جێناکۆکەکان]]) | جۆری دابەشکراو٢ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[کەرکووک]] | جۆری دابەشکراو٣ = ژمارەی [[قەزا]]کان | ناوی دابەشکراو٣ = <span style="color:#090;">٤</span> | جۆری دابەشکراو٤ = ژمارەی [[ناحیە]]کان | ناوی دابەشکراو٤ = <span style="color:#090;">١٦</span> | جۆری دابەشکراو٥ = [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ژمارەی ئەندامانی پەرلەمان]] | ناوی دابەشکراو٥ = <span style="color: #090;">١٢</span> <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[پارێزگا]] | ڕێکەوتی دامەزران = [[١٩٢٤]] | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = حکومەتی خۆجییی | جۆری دەسەڵات = ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = پارێزگار | ناوی سەرۆک = [[ڕاکان جبوری]] | سەرناوی سەرۆک١ = ژ. ئەندامانی ئەنجومەن | ناوی سەرۆک١ = ٢٨ | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ٩٬٦٧٩ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = ٣٠٠ | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ٢ | ڕووبەری شاری کم٢ = ٣٫٤٠٤ | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٢٢٥ | بەرزترین بەرزایی م = ٣٦٠٧ | نزمترین بەرزایی م = ٢٥٠ <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ١٬٥٩٧٬٨٧٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ١٦٠ | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = کەرکووکی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باشووری|سۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]، [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[یارسان]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠٫٧٠٦<ref name="GlobalDataLab">{{cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|٢ەم بۆ ١٧]] <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = ٤٣٠٠٠ | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٩٦٤+ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = https://www.kirkuk.gov.iq/ | پەراوێزەکان = }} '''پارێزگای کەرکووک''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''محافظة کرکوک''،<ref> https://www.kirkuk.gov.iq/ </ref> بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Kirkuk Governorate'',<ref> http://www.rupelanu.com/hevpeymaniya-kurdistani-bi-96-namzedan-dikeve-hilbijartinan-7371h.htm </ref> بە [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]]: ''Kerkük ili'' ,<ref> https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/421937 </ref>بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]:''ܣܠܘܟ ܣܠܘܟ'' ) یەکێکە لە پارێزگاکانی [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]] دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]]. ناوەندەکەی [[شار]]ی [[کەرکووک]]ە. بەسەر چوار [[قەزا]]دا دابەشکراوە. ڕووبەری ئەم پارێزگایە ٩٬٦٧٩ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە (٣٬٧٣٧ میل چوارگۆشە). لە ساڵی ٢٠١٧ ژمارەی دانیشتووانی مەزەندەکراو ١٬٢٥٩٬٥٦١ کەس بووە.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Central Organization for Statistics and Information Technology, Iraq </ref> پارێزگاکە تا ساڵی ١٩٧٦ ناوی پارێزگای کەرکوک بووە، دواتر ناوی پارێزگاری ئەل تەئمیم بووە، بە واتای "نیشتمانبوون"، کە ئاماژەیە بۆ خاوەندارێتی نیشتمانی لە یەدەگی [[نەوت]] و [[گازی سروشتی]] ناوچەکە. لە ساڵی ٢٠٠٦ ناوی "پارێزگاری کەرکوک" گەڕێنرایەوە. == دەسەڵاتی پارێزگا == * پارێزگار:ڕاکان سەعید ئەلجەبووری. * سەرۆکی ئەنجومەنی پارێزگا (PCC): رێبوار تاڵەبانی.<ref> http://en.aswataliraq.info/Default.aspx?page=article_page&c=slideshow&id=141690 </ref> == قەزاکان == [[File:At-Tamin.JPG|thumb|right|200px|قەزاکانی پارێزگای کەرکووک]] {| class="wikitable" |- ! قەزا ! دانیشتوان لە ٢٠١٨دا |- | [[قەزای کەرکووک|کەرکووک]] | align="right" |٩٧٤٬٨٢٤ |- | [[قەزای دووبز|دووبز]] | align="right" |٥٠٬٢٤١ |- | [[قەزای داقووق|داقووق]] | align="right" |٦٦٬٤٣٣ |- | [[قەزای حەویجە|حەویجە]] | align="right" |١٢٠٬٦٧٩ |} == ناو == تا ساڵی ٢٠٠٨ ئەو پارێزگایە ناونرا پارێزگای تەئمیم، ئەمەش وەک ئاماژەیەک بۆ بڕیاری بە نیشتمانیکردنی نەوتی عێراق لە سەرەتای حەفتاکانی سەدەی بیستەمدا، تاوەکو بڕیارێک لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقەوە بە سەرۆکایەتی نوری مالیکی دەرچوو بۆ گەڕانەوە ناوەکە بۆ کەرکوک.<ref> https://web.archive.org/web/20180620213027/http://journals.sagepub.com/action/cookieAbsent </ref> == پیشەسازی نەوت == بە بەرھەمھێنانی [[نەوت]] بەناوبانگە، بەو پێیەی شەش کێڵگەی نەوتی تێدایە، گەورەترینیان لە شاری [[کەرکووک]]ە، کە یەدەگی نەوتی نزیکەی ١٣ ملیار بەرمیلە. نەوتی باکوور لە رێگەی بۆری نەوتی باکوورەوە ھەناردەی بەندەری جەیھانی [[تورکیا]] دەکرێت. == جوگرافیا == پارێزگای کەرکووک ھاوسنوورە لەگەڵ [[پارێزگای ھەولێر]] و [[پارێزگای سەلاحەددین]] و [[پارێزگای سلێمانی]]. لە ساڵی ١٩٤٧ پارێزگای کەرکوک بە ڕووبەری ٢٠٣٥٥ کیلۆمەتر دووجا لە ڕووی ئیدارییەوە بەسەر [[قەزای چەمچەماڵ]] و [[قەزای داقووق]] و [[قەزای کەرکووک]] و [[قەزای کفری]] دابەشکرا. لە ساڵی ١٩٦٢ دا دابەشکردنی خاکی پارێزگاکە گۆڕدرا و ئێستا لە قەزاکانی چەمچەماڵ و حەویجە و کەرکوک و کفری و توزخورماتوو پێکھاتبوو. لە ساڵی ١٩٧٠ەوە دەست پێدەکات، ھەندێک قەزا لە بازنەی کەرکوک دابڕێنران و پەیوەست بوون بە پارێزگاکانی دراوسێ. لە ساڵی ١٩٧٥ [[قەزای چەمچەماڵ]] و [[قەزای کەلار]] لە پارێزگای کەرکووک جیاکرانەوە و بە [[پارێزگای سلێمانی]] بەسترانەوە و [[قەزای کفری]] بە [[پارێزگای دیالە]] و [[قەزای دووزخورماتوو]] بە [[پارێزگای سەلاحەددین]] یەکتریان گرتەوە. لە ساڵی ١٩٩٧دا خاکی پارێزگای کەرکووک بە شێوەیەکی بەرچاو کەمکرایەوە بۆ ٩٦٧٩ کیلۆمەتر دووجا، ئێستا ڕووبەری پارێزگاکە ١٠٢٨٢ کیلۆمەتر دووجایە، ناوەندی ئیداری شاری [[کەرکووک]]ە. === دابەشی کارگێڕی === {| class="wikitable" |- ! قەزاکان ! دانیشتوان، ٢٠٠٣ |- | '''[[قەزای کەرکووک]]''' | ٦٢٢٬٢٤٩ |- | '''[[قەزای حەویجە]]''' | ١٥١٬٢٦٧ |- | '''[[قەزای داقووق]]''' | ٤٠٬٢٣٧ |- | '''[[قەزای دووبز]]''' | ٣٤٬٢٥٤ |- | '''سەرجەم''' | ٨٤٨٬٠٠٧<ref name="Administrative units the Republic of Iraq - Kirkuk">'''GeoHive''' (Global Statistics is a collection of tables and graphs providing a statistical look at countries, their population, area, capital, main cities, etc.) :[http://www.geohive.com/cntry/iraq.aspx?levels=Kirkuk Administrative units the Republic of Iraq — Kirkuk] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110819002332/http://www.geohive.com/cntry/iraq.aspx?levels=Kirkuk |date=2011-08-19 }}</ref> |- |} == دیمۆگرافی == سنوورەکانی پارێزگای کەرکوک لە ساڵی ١٩٧٦ دەستکاری کران؛ کاتێک ٤ [[قەزا]] زیادکرا بۆ [[پارێزگای سلێمانی]] و [[پارێزگای دیالە]] و [[پارێزگای سەلاحەددین]]. بەم ٤ قەزایە، لە پارێزگای کەرکوک [[کورد]] زۆرینەیەکی ڕوونی پێکدەھێنا.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Mohammed, Ihsan (2017). Nation Building in Kurdistan. London: Routledge. p. 34. </ref> پارێزگاری کەرکوک لە [[پارێزگای نەینەوا]]، [[قەزای زابی]] [[عەرەب]]ی خرایە سەر.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Mohammed, Ihsan (2017). Nation Building in Kurdistan. London: Routledge. p. 33 </ref> لەگەڵ سیاسەتەکانی [[عەرەباندن|بەعەرەبکردنی]] [[حیزبی بەعس]]، ژمارەی [[عەرەب]]ەکان لە سەرژمێرییە فەرمییەکان لە ماوەی ٤٠ ساڵدا پێنج ھێندە زیادی کردووە، بەڵام جێی متمانەترین زانیاریەکان کە ئاماژەن بۆ دابەشبوونی نەتەوەیی پارێزگاکە بریتین لە سەرژمێری ساڵی ١٩٥٧.<ref> https://books.google.iq/books?id=zSy2Njz0jWYC&pg=PA43&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> ژمارەی [[کورد]] لە ساڵی ١٩٥٧ تا ساڵی ١٩٧٧ تاڕادەیەک بە بەردەوامی ماوەتەوە، کەمبوونەوەی ژمارەیان ھاوکاتە لەگەڵ پرۆسەی [[عەرەباندن|بەعەرەبکردنی]] لە ساڵانی نەوەدەکاندا. [[تورکمان]]ەکان کاریگەری جدییان لەسەر بوو بەھۆی گۆڕینی سنوورەکانی کەرکووک لەلایەن بەعسەوە ڕێژەکەیان لە ٢١٪ بۆ ٧٪ دابەزی. لە ساڵی ١٩٧٧ەوە ٢٠٠٠ [[مەسیحی]](ئاشووری) وەک [[عەرەب]] تۆمارکراون. لە کۆتایی [[شەڕی کەنداو]] تا ساڵی ١٩٩٩ نزیکەی ١١ ھەزار خێزانی [[کورد]] لە [[کەرکووک]] ڕاگوێزراون.<ref> https://www.economist.com/unknown/1999/02/18/an-ancient-tragedy </ref> لەدوای لەشکرکێشی ٢٠٠٣ بۆ سەر [[عێراق]] تا ئێستا ١٠٠ ھەزار [[کورد]] گەڕاونەتەوە شاری [[کەرکووک]].<ref> https://www.themilitant.com/2005/6912/691204.html </ref> بەپێی سەرژمێری ساڵی ١٩٩٧، [[عەرەب]] ٤٥٪ی دانیشتوانی پارێزگای کەرکووک پێکدەھێنن، و لە: قەزای حەویجە، قەزای داقوق، قەزای دیبس، ناحیەی ئەلملتەقە لە قەزای کەرکوک، و بەشێکیشیان لەناو شارەکەدان لە کەرکوک و قەزای کەرکوک. لە کاتێکدا [[کورد]] ٣٨٪ی دانیشتوانی پارێزگاکە پێکدەھێنێت، زۆربەیان دەکەونە شاری کەرکوک و بەشێک لە قەزای داقوق و قەزای دووبز، ھاوتەریب لەگەڵ ئەوەشدا، [[تورکمان]] ١٧٪ی دانیشتوانی پارێزگاکە پێکدەھێنن و لە شاری کەرکووک و قەزای داقوق چڕبوونەتەوە.<ref> https://web.archive.org/web/20190611210241/https://books.google.com/books?id=zSy2Njz0jWYC&pg=PA43 </ref> === ئامارەکان === داتای نەتەوەیی لە ڕاپۆرتێکی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]] لە ساڵی ١٩٢٥ و داتای بەریتانی لە ساڵانی ١٩٢٤ و ١٩٣٠ و ١٩٣١: راپۆرتێکی گروپی قەیرانی نێودەوڵەتی ئاماژە بەوە دەکات کە ئامارەکانی سەرژمێری ساڵانی ١٩٧٧ و ١٩٩٧ "ھەموویان بە کێشەیەکی زۆر دادەنرێت، بەھۆی گومانی دەستکاریکردنی ڕژێمەوە" لەبەرئەوەی ھاوڵاتیانی [[عێراق]] تەنیا ڕێگەیان پێدرابوو ئاماژە بە سەر بە نەتەوە [[عەرەب]]ەکان یان [[کورد]]ەکان بکەن؛ لە ئەنجامدا، ئەمەش ژمارەی کەمینە نەتەوەییەکانی دیکەی لاواز کرد، وەک سێیەم گەورەترین گرووپی نەتەوەیی عێراق – تورکمانەکانی عێراق.<ref> https://web.archive.org/web/20190808043240/http://www.genocidewatch.org/images/Iraq_08_11_13_Turkey_and_Iraqi_Kurds_Conflict_or_Cooperation.pdf </ref> {| class="wikitable sortable" |- bgcolor="#DDDDDD" | colspan="9" align="center" | داتای نەتەوەیی بۆ پارێزگای کەرکوک (لیوا) |- bgcolor="#f0f0f0" align="center" ! نەتەوە ! ١٩٢٤<ref name="auto">{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=44|access-date=12 November 2019}}</ref> !٪ ! ١٩٢٥<ref>{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=30|access-date=12 November 2019}}</ref> ! ٪ !١٩٣٠<ref>{{cite journal|author1=Fuat Dundar|date=2012|title=British Use of Statistics in the Iraqi Kurdish Question (1919–1932)|url=https://www.brandeis.edu/crown/publications/papers/pdfs/cp7.pdf|journal=|page=38|access-date=12 November 2019}}</ref> ! ٪ !١٩٣١<ref name="auto"/> ! ٪ |- | [[کورد]] || ٧٩٬٦٤٦ || ٥٤٫٤٪||٤٧٬٥٠٠ || ٤٢٫٥٪|| ٦٧٬٧٠٣|| ٤٩٫٥٪|| ٧٧٬٦٠٨||٥٦٫٧٪ |- | [[تورکمان]] || ٢٨٬٣٩٥|| ١٩٫٣٪|| ٢٦٬١٠٠ || ٢٣٫٤٪ || ٢٨٬٧٤١|| ٢١٪|| ٢٨٬٧٤١||٢١٪ |- | [[عەرەب]] || ٣٥٬٦٤٩|| ٢٤٫٤٪|| ٣٥٬٦٥٠ || ٣١٫٩٪|| ٢٦٬٥٦١|| ١٩٫٤٪|| ٢٦٬٥٦١||١٩٫٤٪ |- | [[جوو]]|| ١٬٧٠٣|| ١٫٢٪|| - || || ٦٬٧٤٢|| ٤٫٩٪|| ٢٬٤٧٢||١٫٨٪ |- | [[مەسیحی]] || ١٬٠٠٠ || ٠٫٧٪|| ٢٬٤٠٠ || ٢٫١٪|| ١٬٢٢٨|| ٠٫٩٪|| ١٬٢٢٨|||٠٫٩٪ |- | '''ئی تر''' || - || || - || || -|| || ١٩٢||٠٫١٪ |- | '''سەرجەم''' ||١٤٦٬٣٩٣ || || ١١١٬٦٥٠ || || ١٣٦٬٧٠٥|| || ١٣٦٬٨٠٢|| |} {| class="wikitable sortable" |- bgcolor=#DDDDDD | colspan=9 align="center" | ئەنجامی سەرژمێری بۆ پارێزگای کەرکووک |- bgcolor=#f0f0f0 align="center" ! زمانی دایک ! ١٩٤٧ (نەتەوە) ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٥٧ ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٧٧ ! ڕێژەی سەدی ! ١٩٩٧ ! ڕێژەی سەدی |- | [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] || || || ١٠٩٬٦٢٠ || ٢٨٪ || ٢١٨٬٧٥٥ || ٤٥٪ || ٥٤٤٬٥٩٦ || ٧٢٪ |- | [[زمانی کوردی|کوردی]] || ١٥١٬٥٧٥<ref name="1947census" >{{cite book |author1=C. J. Edmonds |page=438|title=Kurds, Turks and Arabs, Politics, Travel and Research in North-Eastern Iraq, 1919-1925 |date=1957 |publisher=Oxford University Press|access-date=17 November 2019|url=https://books.google.com/books?id=Qm26AAAAIAAJ}}</ref> || ٥٣٪||١٨٧٬٥٩٣ || ٤٨٪ || ١٨٤٬٨٧٥ || ٣٨٪ || ١٥٥٬٨٦١ || ٢١٪ |- | [[زمانی تورکمانی |تورکمانی]] || || || ٨٣٬٣٧١ || ٢١٪ || ٨٠٬٣٤٧ || ١٧٪ || ٥٠٬٠٩٩ || ٧٪ |- | [[زمانی سوریانی|سوریانی]]|| || || ١٬٦٠٥ || ٠٫٤٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | [[زمانی عیبری|عیبری]] || ٤٬٠٤٢<ref>{{cite book |author1=Abbas Shiblak |title=The lure of Zion: the case of the Iraqi Jews |date=1986 |page=21}}</ref> || {{pct|4042|385900|2}}|| ١٢٣ || ٠٫٠٠٣٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | '''ئی تر''' || || || ٦٬٥٤٥ || ١٫٧٧٪ || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە || بەردەست نیە |- | '''سەرجەم''' ||٢٨٥٬٩٠٠<ref name="1947census" /> || || ٣٨٨٬٨٢٩ || || ٤٨٣٬٩٧٧ || || ٧٥٢٬٧٤٥ || |} == ئەنجامی ھەڵبژاردنەکانی ٢٠١٨ == ئەمەی خوارەوە ئەنجامی [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨]] لە پارێزگای کەرکووک. زۆرجار ئەنجامی ھەڵبژاردن بۆ خەمڵاندنی دیمۆگرافیای ھەرێم بەکاردەھێنرێت. بەڵام ھاوڵاتیانی [[عێراق]] پێویست ناکات دەنگ بە حیزبەکان بدەن بە پشت بەستن بە نەتەوایەتییەکەی. {| class="wikitable sortable" style="border:1px solid #8888aa; background:#f8f8f8; padding:0; font-size:90%;" |- style="background:#e9e9e9;" ! colspan=2|حیزب ! کۆی گشتی دەنگەکان <ref>{{cite web|title=IHEC results - Kirkuk|url=http://iheciraq.net/2018/kerkuk.pdf|access-date=22 May 2018|language=ar|archive-url=https://web.archive.org/web/20180523011153/http://iheciraq.net/2018/kerkuk.pdf|archive-date=23 May 2018|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> !ڕێژەی سەدی !کورسی |- | style="background:#32cd32;"| |یەکێتی نیشتیمانی کوردستان ||١٨٣٬٢٨٣|| ٣٧٫٨٪||٦ |- | style="background:#fff;"| | ھاوپەیمانی عەرەبی کەرکوک ||٨٤٬١٠٢|| ١٧٫٤٪ ||٣ |- | style="background:#00CCFF;"| | بەرەی تورکمانی کەرکوک ||٧٩٬٦٩٤|| ١٦٫٤٪ ||٣ |- | style="background:#005bf9;"| | ھاوپەیمانی سەرکەوتن ||٢٤٬٣٢٨|| ٥٪||٠ |- | style="background:olive;"| | ھاوپەیمانی فەتح ||١٨٬٤٢٧||٣٫٨٪ ||٠ |- | style="background:#b5ca7f;"| | ھاوپەیمانی نیشتمانی ||١٤٬٩٧٩|| ٣٫١٪||٠ |- |bgcolor="#"| | ھاوپەیمانی نیشتمان <br />_{بزووتنەوەی گۆڕان <br /> ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری <br /> گروپی ئیسلامی کوردستان} ||١٤٬١١٨ ||٢٫٩٪||٠ |- | style="background:#ff4500;"| | بزوتنەوەی نەوەی نوێ ||١٣٬٠٩٦|| ٢٫٧٪||٠ |- | style="background:#ffffff;"| | ھاوپەیمانی کلدانەکان <br />'''کورسی مەسیحی تەرخان کراوە''' ||٤٬٨٦٤||١٪ || ١ |- | style="background:#654321;"| | گروپی ئیسلامی کوردستان ||٤٬٦٣١|| ١٪||٠ |- | style="background:#ffffff;"| | ئەنجومەنی جەماوەریی ئاشووری کلدانی سریانی ||٣٬٨١٠||٠٫٨ز || ٠ |- | style="background:#ffffff;"| |ئیتر ||٣٩٬٢٨٦||٨٫١٪ || ٠ |- !colspan=2|سەرجەم||٤٨٤٬٦١٨||١٠٠٪||١٢(+١) |} == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگاکانی کوردستان]] * [[پارێزگاکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{پارێزگاکانی کوردستان}} {{پارێزگاکانی عێراق}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان|عێراق|پارێزگای کەرکووک}} {{کۆڵکە}} [[پۆل:پارێزگای کەرکووک|*]] [[پۆل:پارێزگاکانی کوردستان]] [[پۆل:پارێزگاکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگاکانی باشووری کوردستان]] ffnli1zu9ubk1cex3lhqvkeex61o871 0 5960 967072 901074 2022-08-02T16:26:50Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Lady Adela.jpg|thumb|300px|عادیلە خانم (دانیشتوو لە ناوەڕاستدا) لە ھەڵەبجە (کۆبونەوەی لەگەڵ ماژۆر سوان (Major Soane) ساڵی ١٩١٩)]] '''عادیلە خانم''' (لەدایکبووی ١٨٥٩ – مردووی ١٩٢٤) ئافرەتی دەسەڵاتدار و کارگێری ھۆزی [[جاف]] و ھاوسەری [[عوسمان پاشای جاف]] و کچی [[عەبدولقادر بەگی ساحێبقڕان]] و دایکی [[ئەحمەد موختار جاف]] و [[تاھیر بەگی جاف]] دوو شاعیری ناودار بووە. ئینگلیزیەکان پێیان وتووە ''شاژنی بێ‌تاجی شارەزوور''.<ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Kurds-Turks-Arabs-North-Eastern-1919-1925/dp/B0000CJUVO|access-date=2021-05-02|website=www.amazon.com}}</ref> == ژیان == بنەماڵەکەی لە دوای تێکچوونی فەرمانڕەوایی [[میرنشینی بابان]] لە ساڵی ١٨٥١دا لە [[سلێمانی]]یەوە چۆتە وڵاتی [[ئەردەڵان]] و عادیلە خانم لە ساڵی ١٨٥٩دا لە شاری [[سنە]]ی پایتەختی ئەردەڵان لە دایکبووە. بنچینەی خوێندنی قورئانی لە سەردەستی مامۆستای تایبەتی وەرگرتووە. لە ساڵی ١٨٩٥دا لە [[ھەڵەبجە]] شووی بە وەسمان پاشای جاف کردووە. لە دوای مەحموود پاشای جاف، سەرۆکایەتی ھۆزی جاف دەکەوێتە ئەستۆی عوسمان پاشا و عادیلە خانم دەبێتە یارمەتیدەرێکی کارای ھاوسەرەکەی. کە عوسمان پاشا پیر دەبێت و ھەر وەھا لە دوای مردنیشی لە ١٩٠٥دا، عادیلە خانم ھەموو کاروباری ھۆزی جاف بەڕێوە دەبات و ناوبانگی لە ھەموو ناوچەی [[شارەزوور]] و [[ھەورامان]] و شوێنەکانی دیکەی [[باشووری کوردستان]] بڵاو دەبێتەوە و ڕێزێکی زۆری لە ناو خێڵەکانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]یش دەبێ و فەرمانی جێبەجێ دەکرێ. ئەو بەندیخانەی تایبەتی دروست کردبوو بۆ بەند کردنی ئەو تاوانبارانەی کە فەرمانی بەسەردا دەدان. عادیلە خانم زۆر حەزی بە ئاوەدانی و پێشخستنی زانست و خوێندەواری کردووە. قوتابخانە و بازاڕێک و چەند باڵەخانەی گەورەی لە ھەڵەبجە بنیات نا و لە گوندێکی بچووکەوە کردیە شارێکی ئاوەدان و گەلێک باخ و سەیرانگای جوان و دڵگیری لێ دروست کرد. عادیلە خانم لە بەھاری ١٩٢٤دا و لە تەمەنی ٦٥ ساڵیدا لە شاری ھەڵەبجە مرد و لە گۆڕستانی عەبابەیلێی نزیک ھەڵەبجە بە خاک سپێردرا. == لە زاری مێژوونووسانەوە == [[محەممەد ئەمین زەکی بەگ]] ئاماژەی بە ھەڵکەوتوویی و ھۆشیاری خانم و کاریگەریی لەسەر مێردەکەی و عێلەکەی و تێکڕا ناوچەکەدا کردووە، ھەروەھا بەبایەخەوە ئاماژەی بەتوانای خانم لە بواری شارستانی و بیناسازی و کاروباری فەرمی و کۆمەڵایەتی و خێڵەکیدا داوە. [[ئەدمۆندز]] باسی لەوە کردووە کە گشت دەسەڵاتی وەسمان پاشا، لە پاش مردنی، کەوتووەتە دەستی خانمی ژنی کە لە ڕاستیدا شاژنی تاج پێ نەدراوی شارەزوور بووە. ئینگلیزەکانیش لەلایەن خۆیانەوە نازناوی بەرزی ھیندیی «خان بەھادوور» یان پێ بەخشیووە. [[مینۆرسکی]] ئاماژەی بە دیتنی خانم لە ھەڵەبجەدا (ساڵی ١٩١٤) کردووە و بە فەرمانڕەوای ڕاستەقینەی ھەڵەبجەی، لە پێش و پاش مردنی مێردەکەی داناوە، ھەروەھا ستایشی لە سەخاوەت و میوانداریی کردووە. [[مێجەرسۆن]] کە بە شێوەی بازرگانێکی فارسی و بەناوی «غولام حوسێن شیرازی» ەوە ساڵی ١٩٠٩ سەردانی ھەڵەبجەی کردووە و پتر لە شەش مانگ لە ماڵی وەسمان پاشادا، نزیک لە عادیلە خان و تاھیر بەگی کوڕیدا، ماوەتەوە، بیرەوەری و باسێکی قەشەنگی لەو بارەیەوە لە کتێبە ناودارەکەیدا (گەشتنامەکەی) تۆمار کردووە. بە وتەی مێجەرسۆن عادیلە خانم ژنێکی بێ ھاوتا و تێگەییشتوو و خاوەن کەسایەتیەکی بەھێز بوو. فەرمانڕەوای راستەقینەی دەڤەری شارەزوور بوو نەک تەنیا لە ئاستی دەسەڵاتی سیاسیدا، بەڵکوو دادگای خۆی ھەبوو و زیندانی دروست کردبوو و بە خۆی سەرپەرستی دادگای دەکرد و پیاوخراپانی سزا دەدا. ھەروەھا کۆشک و تەلاری جوان و بازاری رێکوپێکی لە ھەڵەبجە دروست کرد و لە گوندێکی لە بیرکراوی عوسمانیەوە کردی بە ناوەندێکی سیاسی و بازرگانی کە پاشایانی دەوڵەتی عوسمانی بە چاوی ئیرەییەوە مرخیان لێ خۆش کردبوو. عادیلە خانم بە ھیچ شێوەیەک رێگەی نەدەدا بە دەسەڵاتی عوسمانی بنە و بارەگای خۆی لە ھەڵەبجە دابمەزرێنێ. لەو دەڤەرە کەس لە قسەی عادیلە خانم دەرنەدەچوو و ھەموو لایەکی ناچار کردبوو رێزی لێ بگرن و ملکەچی بڕیارەکانی بن. عادیلە خانم لە دوای [[شەڕی جیھانیی یەکەم]] و لە دوای کۆچی ھاوسەرەکەی سەرکردایەتی گەورەترین ھۆزی کوردی دەکرد کە ھۆزی جاف بوو. عوسمان پاشای ھاوسەری پیاوێکی نەرم و نیان بوو و تەنانەت لە ژیانیدا کەم لە ھەڵەبجە دەمایەوە و ھەمیشە بە رێگەی سلێمانی و$1کەرکووک و موسڵەوە بوو و ھەموو کارو ئەرکەکانی بە عادیلە خانم سپاردبوو. دەسەڵاتی عادیلە خانم ئەوەندە مەزن بوو کە بە شاژنی شارەزوور ناو دەبرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20100407213256/http://www.jaff.biz/afrati%20nawdari%20kurd.htm چەند ئافرەتێکی ناوداری جاف] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان}} [[پۆل:مردووانی ١٩٢٤]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٤٧]] [[پۆل:کورد]] [[پۆل:ژنانی کورد]] [[پۆل:جاف]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] 40r7wqnud5oxpml3zmu74ko9zds8j03 967087 967072 2022-08-02T16:35:46Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967072 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Lady Adela.jpg|thumb|300px|عادیلە خانم (دانیشتوو لە ناوەڕاستدا) لە ھەڵەبجە (کۆبونەوەی لەگەڵ ماژۆر سوان (Major Soane) ساڵی ١٩١٩)]] '''عادیلە خانم''' (لەدایکبووی ١٨٥٩ – مردووی ١٩٢٤) ئافرەتی دەسەڵاتدار و کارگێری ھۆزی [[جاف]] و ھاوسەری [[عوسمان پاشای جاف]] و کچی [[عەبدولقادر بەگی ساحێبقڕان]] و دایکی [[ئەحمەد موختار جاف]] و [[تاھیر بەگی جاف]] دوو شاعیری ناودار بووە. ئینگلیزیەکان پێیان وتووە ''شاژنی بێ‌تاجی شارەزوور''.<ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Kurds-Turks-Arabs-North-Eastern-1919-1925/dp/B0000CJUVO|access-date=2021-05-02|website=www.amazon.com}}</ref> == ژیان == بنەماڵەکەی لە دوای تێکچوونی فەرمانڕەوایی [[میرنشینی بابان]] لە ساڵی ١٨٥١دا لە [[سلێمانی]]یەوە چۆتە وڵاتی [[ئەردەڵان]] و عادیلە خانم لە ساڵی ١٨٥٩دا لە شاری [[سنە]]ی پایتەختی ئەردەڵان لە دایکبووە. بنچینەی خوێندنی قورئانی لە سەردەستی مامۆستای تایبەتی وەرگرتووە. لە ساڵی ١٨٩٥دا لە [[ھەڵەبجە]] شووی بە وەسمان پاشای جاف کردووە. لە دوای مەحموود پاشای جاف، سەرۆکایەتی ھۆزی جاف دەکەوێتە ئەستۆی عوسمان پاشا و عادیلە خانم دەبێتە یارمەتیدەرێکی کارای ھاوسەرەکەی. کە عوسمان پاشا پیر دەبێت و ھەر وەھا لە دوای مردنیشی لە ١٩٠٥دا، عادیلە خانم ھەموو کاروباری ھۆزی جاف بەڕێوە دەبات و ناوبانگی لە ھەموو ناوچەی [[شارەزوور]] و [[ھەورامان]] و شوێنەکانی دیکەی [[باشووری کوردستان]] بڵاو دەبێتەوە و ڕێزێکی زۆری لە ناو خێڵەکانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]یش دەبێ و فەرمانی جێبەجێ دەکرێ. ئەو بەندیخانەی تایبەتی دروست کردبوو بۆ بەند کردنی ئەو تاوانبارانەی کە فەرمانی بەسەردا دەدان. عادیلە خانم زۆر حەزی بە ئاوەدانی و پێشخستنی زانست و خوێندەواری کردووە. قوتابخانە و بازاڕێک و چەند باڵەخانەی گەورەی لە ھەڵەبجە بنیات نا و لە گوندێکی بچووکەوە کردیە شارێکی ئاوەدان و گەلێک باخ و سەیرانگای جوان و دڵگیری لێ دروست کرد. عادیلە خانم لە بەھاری ١٩٢٤دا و لە تەمەنی ٦٥ ساڵیدا لە شاری ھەڵەبجە مرد و لە گۆڕستانی عەبابەیلێی نزیک ھەڵەبجە بە خاک سپێردرا. == لە زاری مێژوونووسانەوە == [[محەممەد ئەمین زەکی بەگ]] ئاماژەی بە ھەڵکەوتوویی و ھۆشیاری خانم و کاریگەریی لەسەر مێردەکەی و عێلەکەی و تێکڕا ناوچەکەدا کردووە، ھەروەھا بەبایەخەوە ئاماژەی بەتوانای خانم لە بواری شارستانی و بیناسازی و کاروباری فەرمی و کۆمەڵایەتی و خێڵەکیدا داوە. [[ئەدمۆندز]] باسی لەوە کردووە کە گشت دەسەڵاتی وەسمان پاشا، لە پاش مردنی، کەوتووەتە دەستی خانمی ژنی کە لە ڕاستیدا شاژنی تاج پێ نەدراوی شارەزوور بووە. ئینگلیزەکانیش لەلایەن خۆیانەوە نازناوی بەرزی ھیندیی «خان بەھادوور» یان پێ بەخشیووە. [[مینۆرسکی]] ئاماژەی بە دیتنی خانم لە ھەڵەبجەدا (ساڵی ١٩١٤) کردووە و بە فەرمانڕەوای ڕاستەقینەی ھەڵەبجەی، لە پێش و پاش مردنی مێردەکەی داناوە، ھەروەھا ستایشی لە سەخاوەت و میوانداریی کردووە. [[مێجەرسۆن]] کە بە شێوەی بازرگانێکی فارسی و بەناوی «غولام حوسێن شیرازی» ەوە ساڵی ١٩٠٩ سەردانی ھەڵەبجەی کردووە و پتر لە شەش مانگ لە ماڵی وەسمان پاشادا، نزیک لە عادیلە خان و تاھیر بەگی کوڕیدا، ماوەتەوە، بیرەوەری و باسێکی قەشەنگی لەو بارەیەوە لە کتێبە ناودارەکەیدا (گەشتنامەکەی) تۆمار کردووە. بە وتەی مێجەرسۆن عادیلە خانم ژنێکی بێ ھاوتا و تێگەییشتوو و خاوەن کەسایەتیەکی بەھێز بوو. فەرمانڕەوای راستەقینەی دەڤەری شارەزوور بوو نەک تەنیا لە ئاستی دەسەڵاتی سیاسیدا، بەڵکوو دادگای خۆی ھەبوو و زیندانی دروست کردبوو و بە خۆی سەرپەرستی دادگای دەکرد و پیاوخراپانی سزا دەدا. ھەروەھا کۆشک و تەلاری جوان و بازاری رێکوپێکی لە ھەڵەبجە دروست کرد و لە گوندێکی لە بیرکراوی عوسمانیەوە کردی بە ناوەندێکی سیاسی و بازرگانی کە پاشایانی دەوڵەتی عوسمانی بە چاوی ئیرەییەوە مرخیان لێ خۆش کردبوو. عادیلە خانم بە ھیچ شێوەیەک رێگەی نەدەدا بە دەسەڵاتی عوسمانی بنە و بارەگای خۆی لە ھەڵەبجە دابمەزرێنێ. لەو دەڤەرە کەس لە قسەی عادیلە خانم دەرنەدەچوو و ھەموو لایەکی ناچار کردبوو رێزی لێ بگرن و ملکەچی بڕیارەکانی بن. عادیلە خانم لە دوای [[شەڕی جیھانیی یەکەم]] و لە دوای کۆچی ھاوسەرەکەی سەرکردایەتی گەورەترین ھۆزی کوردی دەکرد کە ھۆزی جاف بوو. عوسمان پاشای ھاوسەری پیاوێکی نەرم و نیان بوو و تەنانەت لە ژیانیدا کەم لە ھەڵەبجە دەمایەوە و ھەمیشە بە رێگەی سلێمانی و کەرکوک و موسڵەوە بوو و ھەموو کارو ئەرکەکانی بە عادیلە خانم سپاردبوو. دەسەڵاتی عادیلە خانم ئەوەندە مەزن بوو کە بە شاژنی شارەزوور ناو دەبرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20100407213256/http://www.jaff.biz/afrati%20nawdari%20kurd.htm چەند ئافرەتێکی ناوداری جاف] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان}} [[پۆل:مردووانی ١٩٢٤]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٤٧]] [[پۆل:کورد]] [[پۆل:ژنانی کورد]] [[پۆل:جاف]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] oirn3nlc8lysj6acwozc9les9knfou7 0 5987 967080 773324 2022-08-02T16:27:00Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{Coord|34|41|N|44|58|E|region:IQ_type:city_source:GNS-enwiki|display=title}} {{خاوێنکردن}} {{یەک سەرچاوە}} میللەتی کورد لە دوای رووخانی دەوڵەتی (ماد)ەوە کە بە دەستی (کۆرش)ی فارسە ئەخمینیەکان لەناوچوو و سەرنگون بوو تاکو رۆژگاری ئەمڕۆ بەردەوام لە خەبات و کۆشش کردندا بووە، ھەمیشە سەنگەر ومقاومەت و بەرخودانی ئاوەدانتر کردووەتەوە و بەگژ ھەموو داگیرکەرێکدا چووتەوە بە ھیوا و مەبەستی بەدەستھێنانی مافە مرۆی و نەتەوایەتیەکانی خۆی،زۆرن ئەوانەی سەر بەرزانە چوونەوە ئامێز و باوشی خاک و ئاسودە سەریان نایەوە،‌‌ ویستیان سەربەرزانە بژێن و مەردانە و جوامێرانە بمرن لە پێناو بەدیھێنانی رەوش و دۆخێک کە مرۆڤ و کۆمەڵگا ماف و کەرامەتیان پارێزراو بێت. با بزانین پیرە شارێکی وەک شاری ([[کفری]]) لە گەرمیانی. لەگەرمەی شەڕی یەکەمی جیھانیدا سوپای ووڵاتانی ھێزی ھاوپەیمانان ھێرشیان ھێنایە سەر ( وڵاتی نێوان دوو زێ ) تاکو ئاخر و ئۆخری شەڕەکە بەشێکی خاکی ویلایەتی ( موسڵ )ی ئەو سەردەمەیان خستە ژێر رکێفی خۆیانەوە ، لەو سەردەمەدا (( کفری )) سنجەقێکی سەر بە ولایەتی شارەزوور لە ویلایەتی موسڵ بووە ، لە سەروەختی فەرمانڕەوای عوسمانییەکاندا (( کەمەر خانی دەلۆ )) چەند جارێک لە عوسمانیەکان ڕاپەڕی و لە سەرئەنجامی ئەو راپەڕینانە بە دەستی عوسمانیەکان شەھید بوو ، ئەو رۆح و پەیامە شۆڕشگێڕیەی بە خانەوادە و خەڵکی دەڤەرەکە سپارد . == ھۆکاری شۆرش == ئینگلیزەکان لە سەروەختی داگیرکردنی کوردستاندا شاری ( کفری )یان کردبووە مەڵبەندێکی چەوساندنەوە و داپڵۆسین و ئازاردانی خەڵکەکەی و سەرانە و باج و بێگارێکی بێشومار و زۆریان خستبووە سەر خەڵکی ناوچەکە ئەوەندی دیکە خەڵکی ناوچەکەیان بێدەرتان و بەش مەینەت و نەدار تر کردبوو ، بۆیە داد و بێدادیان بوو لە زوڵم و زۆرداری ئینگلیزەکان کە لە حەژمەتا خەڵکی ھانا و سکاڵای دڵی خۆیان بردە لای ((برایم خان دەلۆ)) بۆ سەرزنشت کردن و ئامۆژگاری کردنی جێگری حاکمی سیاسی بریتانیا و دەست و پەیوەندەکانی ، چەند جارێک دەنگی نارەزای و تووڕەی خەڵکی لەلایەن برایم خانی دەلۆ بە ( سالمون )ی جێگری حاکمی سیاسی بریتانیا ( ئەو سەردەمە فەرمانڕەوای شاری کفری دەکرد ) راگەیەندرا بەڵام بێھودە بوو ، چونکە ئەوان بۆ مژینی شیلەی گیانی خەڵکی و دزینی سەروەت و سامانی کوردستان برسی و رووت و رەجاڵ کردنی دانیشتوانی کوردستان ھاتبوون بۆیە بێبەزەیانە دەھاتنە وێزەی دانیشتوانی ناوچەکە و دەستیان لە ئەوکی خەڵکی بەش مەینەتی کورد رۆژ لە دوای رۆژ توندتر دەکردەوە ھاوکات داپڵۆسین و زەبر و زەنگ کار و بەرنامەی ئەوان بوو ، کەڵکە بوونی ئەو ھەموو غەدر و ستەمانە لەلایەک و گرتنی ((شێخ مەحمودی حەفید )) بە دیلی لە شەڕی دەربەند بازیان لەلایەکی دیکەوە و ھاوتەریب مەسەلە چارەنوسسازەکانی دیاری کردنی چارەنوسی نەتەوەکان بووە ھەوێن و ھۆکار و فاکتەری ھەڵایسان و بەرپا بوونی شۆڕش لە بەشێکی ناوچەکانی گەرمیاندا == بەرپا بوونی شۆڕش == و لە ماوەی یەک ھەفتەدا شارەکانی ( [[خانەقین]] و [[دووز]] و [[کفری]] ) بەرگی دیلیەتیان داماڵاند و لەلایەن شۆڕشگێڕانەوە ئازاد و رزگارکران ، پێش بەرپا بوونی شۆڕش ( برایم خانی دەلۆ ) پەیوەندی بە ( رەفعەت سمایل بەگ داودە لە دووز و خورشید بەگ دەلۆ لە خانقین ) کرد تاکو ھەریەک لە ناوچەکەی خویدا دوژمن لە خاکەکەیان دەرپەڕێنن و ھاوکات فشارێک بخەنە سەر کاربەدەستانی ئینگلیز بۆ ئازاد کردنی شێخ مەحمودی حەفید لە دیلیەتی و دەستبەسەری . لە رۆژی ٢٢ئابی و لە درێژەی ئەو زنجیرە شۆڕشەی کەلە سەرانسەری ئێراق دژ بەداگیرکەران بەرپا کرابوو ، ( برایم خانی دەلۆ ) سەرکردەی شۆڕش لە دەڤەری گەرمیان لەگەڵ تێکڕای ھۆزی (دەلۆ) و بە پاڵپشتی زۆربەی ھەرە زۆری ھۆزەکانی تری ناوچەکە لە دژی دەسەڵاتدارانی داگیرکەر راپەرین و شۆڕشێکیان بەرپا کرد، تاکو لەو ئان و ساتە ھەستیار و چارەنوسسازانەدا نەتەوەی کورد بە مافە مرۆی و نەتەوایەتیەکانی خۆی شاد و شکور بێت ، لوتکەی چیای باوەشاسوار ئەو سەنگەرە قایمە بوو کە تەقەی ھەڵگیرساندنی شۆڕشی تێدا کرا و ترس و بیمێکی زۆری خستە دڵی داگیرکەرانەوە ، ( سالمون ) جێگری حاکمی سیاسی بریتانیای ناچارکرد خۆی بە پێی خۆی بچێتە خزمەتی برایم خانی دەلۆ بۆ سارد کردنەوەی لە شۆڕش و ھەڵچوون ، ماڵ و دەسکەوتەکانی دنیا و پلە و پایە نەیتوانی ھەڵوێستی مساومە و سازشکردن لە سەر کێشەی نەتەوایەتی و نیشتمان لەلای برایم خان دروست بکات چونکە بەقای بە پەیمان و بڵێنەکانی ئەوان نەمابوو لە ھەمان کاتدا گفت و بڵێنی رزگار کردنی شار و ناوچەکەی بە جەماوەر دابوو . بەرەبەیانی رۆژی ٢٢ی ئابی ١٩٢٠ برایم خانی دەلۆ و ھاوکارانی لە دیووی پشتەوە سەرکەوتنە سەرلوتکەی شاخی ( باوە شاسوار ) کە ئەو چیایە بەسەر شاری کفری دەڕوانێت دەستیان بەسەر مەتریلۆزی محکەمترین بنکەی ئینگلیزەکاندا گرت لەوێەوە کەوتنە گوللەباران کردنی مەرکەزی دەرەک ( پۆلیسخانە ) بەم کارەش شارەکە لە خەو راپەرین و ئافرەتان لە سەربانی ماڵەکانیانەوە ھەڵھەڵەیان لێدەدا و پیاوان لە کوچە و کۆڵانکانی شاردا لە چاوەڕوانی ژوانی رزگار کردنی شاردا بوون ، ( سالمون ) ھەر زوو کەوتە خۆ و بەشوێن ھەندێک لە پیاو ماقوڵانی شاردا ناردی تاکو چارەسەرێک بۆ خامۆش و دامرکاندنەوەی شۆڕش بدۆزنەوە و لەگەڵیدا سەردانی برایم خان بکەن ، بەڵکو دەست لە شۆڕش ھەڵگرێت ھەرچەندە ئامۆژگاری سالمون کرا ھەنگاوی لەو بابەتە نەھاوێژێت بەڵام بێھودە بوو، سەرئەنجام سالمون بەدیلی گیرا. == حکومەتێکی کاتی == شار لەو رۆژەدا لە دەست‌ی داگیرکەران رزگارکرا و حکومەتێکی کاتی بەسەرۆکایەتی برایم خان دامەزرا و کە ئەندامەکانی بریتی بوون لە ( ئەکبر خان و وەیسی بەگی دەلۆ و حەمید عبدالرحمن کارێزی و حەمەجانی رۆغزایی و حاجی محەمەد تەرخانی و کاکەمەند ئەمین دروێش )، داموو دەزگاکانی بەڕێوەبردنی کاروباری ھاووڵاتیان وەکو شارەوانی و پۆلیس و دارایی و خۆراکی خەڵکی و …ھتد رێکخرایەوە و ئاڵو وێرکردن بەرووپێەی ھندی لە بازاڕدا قەدەغە کراو بە شێوەکی کاتی دراوی عوسمانی بە گڕ خرایەوە، و ئەو دانەوێڵە و خۆراکانەی کە لە کۆگاندا ھەبوون و دەست بەسەریاندا گیرا بوو بەپێی ژمارەی خێزان و بەبەلاش و یەکسان بەسەر ھاووڵاتیاندا دابشکرا . دوای ئەوەی کە ئینگلیزەکان بۆیان دەرکەوت کە بەھێز و لولەی تفەنگ ناتوانن زاڵ بن و سەرکەوتن مسۆگەر بکەن بۆیە ناچار بوون زمانی گفتوو دانوسان دەست پێبەکەن، کە پاش ئەوەی لە رێگای دانووسانەکانەوە داگیرکەران ئەو راستیەیان لەلا ئاشکرا بوو کە ئەم شۆڕشە مەغزا و رەھەند و ئامانجێکی نەتەوایەتی ھەیە، چونکە یەکەم داوایان ئازاد کردنی شێخ مەحمود بوو بۆیە ناچار بوون ھەموو ھێزەکانی خۆیان لە$1کەرکووک ناوچەکانی تر کۆ بکەنەوە تاکو ئەو شۆڕشە سەرکوت بکەن، پاش ئەوەی کە شاری کفری ماوەیەک لەلایەن شۆرششگێڕانەوە بەڕێوە دەبرا لە ئاکامی ئەو ھێرشە فراوان و بەربڵاوە لە دوای و بەرگریەکی قارەمانانە کە چەندین شەھید گیانی خۆیان پێشکەش بە نەتەوەکەیان کرد، داگیرکەران جارێکی تر شاری کفریان خستوە ژێر رکێف و دەسەڵاتی خۆیانەوە و رقی خۆیان بە خەڵکی ناوچەکە رشت و باجێکی زۆریان خستە سەر خەڵکی ٥٠٠ پارچە چەک و بڕێکی زۆر پارەیان بە دانیشتوانی شار بژارد. == سەرچاوە == * ماڵپەڕی کفری [http://kifri.wordpress.com] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] {{تووڵی دەروازە|مێژوو|کوردستان}} 8bgij71ezkpfkc036vy3qc9i69ubq3d 967081 967080 2022-08-02T16:33:33Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967080 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{Coord|34|41|N|44|58|E|region:IQ_type:city_source:GNS-enwiki|display=title}} {{خاوێنکردن}} {{یەک سەرچاوە}} میللەتی کورد لە دوای رووخانی دەوڵەتی (ماد)ەوە کە بە دەستی (کۆرش)ی فارسە ئەخمینیەکان لەناوچوو و سەرنگون بوو تاکو رۆژگاری ئەمڕۆ بەردەوام لە خەبات و کۆشش کردندا بووە، ھەمیشە سەنگەر ومقاومەت و بەرخودانی ئاوەدانتر کردووەتەوە و بەگژ ھەموو داگیرکەرێکدا چووتەوە بە ھیوا و مەبەستی بەدەستھێنانی مافە مرۆی و نەتەوایەتیەکانی خۆی،زۆرن ئەوانەی سەر بەرزانە چوونەوە ئامێز و باوشی خاک و ئاسودە سەریان نایەوە،‌‌ ویستیان سەربەرزانە بژێن و مەردانە و جوامێرانە بمرن لە پێناو بەدیھێنانی رەوش و دۆخێک کە مرۆڤ و کۆمەڵگا ماف و کەرامەتیان پارێزراو بێت. با بزانین پیرە شارێکی وەک شاری ([[کفری]]) لە گەرمیانی. لەگەرمەی شەڕی یەکەمی جیھانیدا سوپای ووڵاتانی ھێزی ھاوپەیمانان ھێرشیان ھێنایە سەر ( وڵاتی نێوان دوو زێ ) تاکو ئاخر و ئۆخری شەڕەکە بەشێکی خاکی ویلایەتی ( موسڵ )ی ئەو سەردەمەیان خستە ژێر رکێفی خۆیانەوە ، لەو سەردەمەدا (( کفری )) سنجەقێکی سەر بە ولایەتی شارەزوور لە ویلایەتی موسڵ بووە ، لە سەروەختی فەرمانڕەوای عوسمانییەکاندا (( کەمەر خانی دەلۆ )) چەند جارێک لە عوسمانیەکان ڕاپەڕی و لە سەرئەنجامی ئەو راپەڕینانە بە دەستی عوسمانیەکان شەھید بوو ، ئەو رۆح و پەیامە شۆڕشگێڕیەی بە خانەوادە و خەڵکی دەڤەرەکە سپارد . == ھۆکاری شۆرش == ئینگلیزەکان لە سەروەختی داگیرکردنی کوردستاندا شاری ( کفری )یان کردبووە مەڵبەندێکی چەوساندنەوە و داپڵۆسین و ئازاردانی خەڵکەکەی و سەرانە و باج و بێگارێکی بێشومار و زۆریان خستبووە سەر خەڵکی ناوچەکە ئەوەندی دیکە خەڵکی ناوچەکەیان بێدەرتان و بەش مەینەت و نەدار تر کردبوو ، بۆیە داد و بێدادیان بوو لە زوڵم و زۆرداری ئینگلیزەکان کە لە حەژمەتا خەڵکی ھانا و سکاڵای دڵی خۆیان بردە لای ((برایم خان دەلۆ)) بۆ سەرزنشت کردن و ئامۆژگاری کردنی جێگری حاکمی سیاسی بریتانیا و دەست و پەیوەندەکانی ، چەند جارێک دەنگی نارەزای و تووڕەی خەڵکی لەلایەن برایم خانی دەلۆ بە ( سالمون )ی جێگری حاکمی سیاسی بریتانیا ( ئەو سەردەمە فەرمانڕەوای شاری کفری دەکرد ) راگەیەندرا بەڵام بێھودە بوو ، چونکە ئەوان بۆ مژینی شیلەی گیانی خەڵکی و دزینی سەروەت و سامانی کوردستان برسی و رووت و رەجاڵ کردنی دانیشتوانی کوردستان ھاتبوون بۆیە بێبەزەیانە دەھاتنە وێزەی دانیشتوانی ناوچەکە و دەستیان لە ئەوکی خەڵکی بەش مەینەتی کورد رۆژ لە دوای رۆژ توندتر دەکردەوە ھاوکات داپڵۆسین و زەبر و زەنگ کار و بەرنامەی ئەوان بوو ، کەڵکە بوونی ئەو ھەموو غەدر و ستەمانە لەلایەک و گرتنی ((شێخ مەحمودی حەفید )) بە دیلی لە شەڕی دەربەند بازیان لەلایەکی دیکەوە و ھاوتەریب مەسەلە چارەنوسسازەکانی دیاری کردنی چارەنوسی نەتەوەکان بووە ھەوێن و ھۆکار و فاکتەری ھەڵایسان و بەرپا بوونی شۆڕش لە بەشێکی ناوچەکانی گەرمیاندا == بەرپا بوونی شۆڕش == و لە ماوەی یەک ھەفتەدا شارەکانی ( [[خانەقین]] و [[دووز]] و [[کفری]] ) بەرگی دیلیەتیان داماڵاند و لەلایەن شۆڕشگێڕانەوە ئازاد و رزگارکران ، پێش بەرپا بوونی شۆڕش ( برایم خانی دەلۆ ) پەیوەندی بە ( رەفعەت سمایل بەگ داودە لە دووز و خورشید بەگ دەلۆ لە خانقین ) کرد تاکو ھەریەک لە ناوچەکەی خویدا دوژمن لە خاکەکەیان دەرپەڕێنن و ھاوکات فشارێک بخەنە سەر کاربەدەستانی ئینگلیز بۆ ئازاد کردنی شێخ مەحمودی حەفید لە دیلیەتی و دەستبەسەری . لە رۆژی ٢٢ئابی و لە درێژەی ئەو زنجیرە شۆڕشەی کەلە سەرانسەری ئێراق دژ بەداگیرکەران بەرپا کرابوو ، ( برایم خانی دەلۆ ) سەرکردەی شۆڕش لە دەڤەری گەرمیان لەگەڵ تێکڕای ھۆزی (دەلۆ) و بە پاڵپشتی زۆربەی ھەرە زۆری ھۆزەکانی تری ناوچەکە لە دژی دەسەڵاتدارانی داگیرکەر راپەرین و شۆڕشێکیان بەرپا کرد، تاکو لەو ئان و ساتە ھەستیار و چارەنوسسازانەدا نەتەوەی کورد بە مافە مرۆی و نەتەوایەتیەکانی خۆی شاد و شکور بێت ، لوتکەی چیای باوەشاسوار ئەو سەنگەرە قایمە بوو کە تەقەی ھەڵگیرساندنی شۆڕشی تێدا کرا و ترس و بیمێکی زۆری خستە دڵی داگیرکەرانەوە ، ( سالمون ) جێگری حاکمی سیاسی بریتانیای ناچارکرد خۆی بە پێی خۆی بچێتە خزمەتی برایم خانی دەلۆ بۆ سارد کردنەوەی لە شۆڕش و ھەڵچوون ، ماڵ و دەسکەوتەکانی دنیا و پلە و پایە نەیتوانی ھەڵوێستی مساومە و سازشکردن لە سەر کێشەی نەتەوایەتی و نیشتمان لەلای برایم خان دروست بکات چونکە بەقای بە پەیمان و بڵێنەکانی ئەوان نەمابوو لە ھەمان کاتدا گفت و بڵێنی رزگار کردنی شار و ناوچەکەی بە جەماوەر دابوو . بەرەبەیانی رۆژی ٢٢ی ئابی ١٩٢٠ برایم خانی دەلۆ و ھاوکارانی لە دیووی پشتەوە سەرکەوتنە سەرلوتکەی شاخی ( باوە شاسوار ) کە ئەو چیایە بەسەر شاری کفری دەڕوانێت دەستیان بەسەر مەتریلۆزی محکەمترین بنکەی ئینگلیزەکاندا گرت لەوێەوە کەوتنە گوللەباران کردنی مەرکەزی دەرەک ( پۆلیسخانە ) بەم کارەش شارەکە لە خەو راپەرین و ئافرەتان لە سەربانی ماڵەکانیانەوە ھەڵھەڵەیان لێدەدا و پیاوان لە کوچە و کۆڵانکانی شاردا لە چاوەڕوانی ژوانی رزگار کردنی شاردا بوون ، ( سالمون ) ھەر زوو کەوتە خۆ و بەشوێن ھەندێک لە پیاو ماقوڵانی شاردا ناردی تاکو چارەسەرێک بۆ خامۆش و دامرکاندنەوەی شۆڕش بدۆزنەوە و لەگەڵیدا سەردانی برایم خان بکەن ، بەڵکو دەست لە شۆڕش ھەڵگرێت ھەرچەندە ئامۆژگاری سالمون کرا ھەنگاوی لەو بابەتە نەھاوێژێت بەڵام بێھودە بوو، سەرئەنجام سالمون بەدیلی گیرا. == حکومەتێکی کاتی == شار لەو رۆژەدا لە دەست‌ی داگیرکەران رزگارکرا و حکومەتێکی کاتی بەسەرۆکایەتی برایم خان دامەزرا و کە ئەندامەکانی بریتی بوون لە ( ئەکبر خان و وەیسی بەگی دەلۆ و حەمید عبدالرحمن کارێزی و حەمەجانی رۆغزایی و حاجی محەمەد تەرخانی و کاکەمەند ئەمین دروێش )، داموو دەزگاکانی بەڕێوەبردنی کاروباری ھاووڵاتیان وەکو شارەوانی و پۆلیس و دارایی و خۆراکی خەڵکی و …ھتد رێکخرایەوە و ئاڵو وێرکردن بەرووپێەی ھندی لە بازاڕدا قەدەغە کراو بە شێوەکی کاتی دراوی عوسمانی بە گڕ خرایەوە، و ئەو دانەوێڵە و خۆراکانەی کە لە کۆگاندا ھەبوون و دەست بەسەریاندا گیرا بوو بەپێی ژمارەی خێزان و بەبەلاش و یەکسان بەسەر ھاووڵاتیاندا دابشکرا . دوای ئەوەی کە ئینگلیزەکان بۆیان دەرکەوت کە بەھێز و لولەی تفەنگ ناتوانن زاڵ بن و سەرکەوتن مسۆگەر بکەن بۆیە ناچار بوون زمانی گفتوو دانوسان دەست پێبەکەن، کە پاش ئەوەی لە رێگای دانووسانەکانەوە داگیرکەران ئەو راستیەیان لەلا ئاشکرا بوو کە ئەم شۆڕشە مەغزا و رەھەند و ئامانجێکی نەتەوایەتی ھەیە، چونکە یەکەم داوایان ئازاد کردنی شێخ مەحمود بوو بۆیە ناچار بوون ھەموو ھێزەکانی خۆیان لە کەرکوک ناوچەکانی تر کۆ بکەنەوە تاکو ئەو شۆڕشە سەرکوت بکەن، پاش ئەوەی کە شاری کفری ماوەیەک لەلایەن شۆرششگێڕانەوە بەڕێوە دەبرا لە ئاکامی ئەو ھێرشە فراوان و بەربڵاوە لە دوای و بەرگریەکی قارەمانانە کە چەندین شەھید گیانی خۆیان پێشکەش بە نەتەوەکەیان کرد، داگیرکەران جارێکی تر شاری کفریان خستوە ژێر رکێف و دەسەڵاتی خۆیانەوە و رقی خۆیان بە خەڵکی ناوچەکە رشت و باجێکی زۆریان خستە سەر خەڵکی ٥٠٠ پارچە چەک و بڕێکی زۆر پارەیان بە دانیشتوانی شار بژارد. == سەرچاوە == * ماڵپەڕی کفری [http://kifri.wordpress.com] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] {{تووڵی دەروازە|مێژوو|کوردستان}} 3aty9503wyk3itd3qhormyz0b7pktvd 0 6090 967075 954458 2022-08-02T16:26:53Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{ئز}} {{پێویستی بە شارەزایە}} {{خاوێنکردن}} {{شێواز}} {{ویکیسازی}} {{کەسایەتی | ناو = مەولانا خالیدی نەقشبەندی | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | وێنە = | قەبارەی وێنە = | جێگری_وێنە = | سەردێری وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = خالید ئەحمەد ئاغا حوسەین | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{ڕێکەوتی لەدایکبوون|١٧٧٩|٦|٧}} | شوێنی لەدایکبوون = [[قەرەداغ]] | ڕێکەوتی مردن = ١٨٢٨ | شوێنی مردن = [[شام]] | ھۆکاری مردن = | شوێنی گۆڕ = | مۆنۆمێنتەکان = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | پیشە = | ناسراو_بە_ھۆی = | کارە_دیارەکان = | کاریگەر_بووە = | کاریگەری_بووە = | ئایین = [[ئیسلام]] | منداڵەکان = | دایک و باوک = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''مەلا شێخ خالیدی شارەزووری''' ناسراو بە '''مەولانا خالید''' یا '''خالید بەغدادی<ref>{{Cite web|title=Özdalga, E. (1999). Naqshbandis in western and central Asia. Istanbul: Numune Matbaasi.|url=https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf|url-status=live|access-date=١ی ئازاری ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣٠ی ئازاری ٢٠١٩|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20190330022725/https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf|بەستەری شکاو=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190330022725/https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf |date=٣٠ی ئازاری ٢٠١٩ }}</ref>''' (لەدایکبووی ٧ی حوزەیرانی ١٨٢٧–مردووی ١٧٧٩) کە نازناوی «ضیاءالدّین» و «ذی الجناحین»یشی ھەبووە، زانای ئایینی و سۆفیی [[کورد]] بووە. ئەو لە [[ھیندستان]] لای [[شا عەبدوڵڵا دیھلەوی]] فێری تەریقەتی [[نەقشبەندی]] دەبێ و دەگەڕێتەوە بۆ [[کوردستان]] و [[عێراق]] و پەرە بەو تەریقەتە دەدات و [[ڕێبازی خالیدی]] دادەمەزرێنێت. لە یادی ١٨٢ ساڵەی مەولانا خالید، لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٠٩دا دیدارێکی جیھانی لە سلێمانی بەڕێوە چوو.<ref>[http://www.peyamner.com/details.aspx?l=1&id=121731 دیداری مەولاناخالیدی شارەزوری نەقشبەندی بەرِێوەچوو] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090502184149/http://www.peyamner.com/details.aspx?l=1&id=121731 |date= ٢ی ئایاری ٢٠٠٩}}، پەیامنێر</ref> بە فارسی و کوردی شێعر و پەخشانی لێ بەجێ ماوە.<ref>{{Cite book|title=Malmisanij, M. (2006). The past and the present of book publishing in Kurdish language in Turkey. Istanbul|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> زۆربەی شێعرە کوردییەکانی بە گۆرانین، بەڵام پەخشان و شیعری سۆرانییشی ھەیە. == ژیان == [[پەڕگە:مەولانا خالید.jpg|وێنۆک|470x470پیکسڵ|مەرقەدی حەزرەتی مەولانا خالیدی شارەزوری نەقشبەندی - سوریا]] مەولانا خالید کوڕی ئەحمەد ئاغا کوڕی حوسەینە و لە تیرەی [[جاف]]ی [[مکایلی|میکایلی]]یە. دایکی ناوی فاتمەیە و لە [[سەییدەکانی پیر خدری]]یە. لە ساڵی ١١٩٣ی کۆچیدا لە شارۆچکەی [[قەرەداغ]] لەدایک بووە و بە منداڵی ھەر لەوێ خوێندوویەتی. لە تەمەنی لاوێتییدا بە فەقێیەتی چووە بو [[سلێمانی]] و لەلایەن شێخ محەممەد قەسیمی سنەیی ئیجازەی وەرگرتوە. کاتێک سەیید عەبدولکەریمی بەرزنجی مامۆستای خۆی لە ساڵی ١٢١٣دا کۆچی دوایی دەکات، مەولانا بە فەرمانی عەبدولڕەحمان پاشای [[بابان]] لەجێی دادەمەزرێ و دەست دەکات بە دەرسگوتنەوە و ناوبانگ دەر دەکات. لەو ماوەیەدا کە خەریکی تەدریس بووە، ھەمیشە موشتاق بووە مورشدێکی ڕۆحی بدوزێتەوە و تەسەوفی لێ وەربگرێت. [[پەڕگە:مەرقەدی مەولانا خالیدی نەقشبەندی.jpg|وێنۆک|572x572پیکسڵ|مەرقەدی حەزرەتی مەولانا خالیدی شارەزوری نەقشبەندی]] == خوێندنی == لە قەرەداغ دەستی کردووە بە خوێندن. لەلای چەندین زانا خوێندوویەتی لەوانەش : ١)سەید عەبدولکەریم بەرزنجی ٢)شێخ عەبدوڵڵای خەرپانی ٣)سەید عەبدولڕەحیم بەرزنجی ٤)مەلا ساڵحی تەڕەماری ٥)مەلا ئیبراهیمی بیارەیی ٦)مەلا جەلالی خورماڵی ٧)مەلا صبغةالله ی زیارەتی ٨)مەلا محەممەد ئیبن ئادەم بالەکی ٩)شێخ قەسیمی سنەیی مەردۆخی ١٠)مەلا عەبدوڵڵای گەورە پاشان دێتە شاری سلێمانی و لە مزگەوتی عەزیز ئاغا دەست دەکات بە دەرسدانەوەی فەقێکان. دواتر دەچێتە مزگەوتی عەبدولڕەحمان پاشا کە ناوسراوە بە مزگەوتی بابا عەلی، ماوەیەکی زۆر لەوێ دەرس دەدات، پاشان ساڵی ١٨٠٥ی زایینی لە ڕێگای شامەوە دەچێت بۆ حەج. مەولانا دەفەرموێ لەوێ بەدوای پیاوچاکان دەگەڕام تا گوێ لە ئامۆژگارییەکانیان بگرم، گەیشتم بەخزمەت شێخێکی یەمەنیی زانا و دانا، ئەویش چەند ئامۆژگارییەکی کردم. یەکێک لەوانە فەرمووی : لە مەککەدا ئینکاری مەکە لە شتێک کە بینیت ڕووکەشەکەی پێچەوانەی شەرعە. مەولانا دەفەرموێت کە گەیشتمە مەککە، ڕۆژی هەینی چوومە حەرەمی مەککی، لەلای کەعبەی شەریفە دانیشتم و کتێبی دەلائیلم دەخوێند، پیاوێکی ڕیشڕەشم بینی کە جلێکی سادەی لەبەر بوو و پشتی دابوو بەسەر قەراغەکانی کەعبەدا و ڕووی کردبووە من؛ منیش لە ناو دڵی خۆمدا وتم «ئەم پیاوە ئەدەبی نییە لەگەڵ کەعبەدا.» ئەویش پێی وتم : «ئەی تۆ نازانی ڕێزی مرۆڤ و حورمەتی لای خودا گەورەترە لە حورمەتی کەعبە، ئیتر بۆچی ڕێگری لە پشتکردنم لە کەعبە و ڕووکردنم لە تۆ دەکەیت؟ ئایا گوێت لە ئامۆژگاریی خەڵکی مەدینە نەبووە؟» منیش گومانم لا نەما کە یەکێکە لە ئەولیا گەورەکان و بەم ڕەفتارانە خۆی شاردۆتەوە، دەستیم ماچ کرد و داوای لێبوردنم لێی کرد و داوام لێ کرد ڕێگای ڕاستم نیشان بدات. ئەویش بە دەستی ئاماژەی بۆ لای هیندستان کرد و فەرمووی : «لەم شارەدا فەتحت بۆ ناکرێ، لەوێ فەتح و نیشانت بۆ دێت.» پاشان دەگەڕێتەوە کوردستان و وەک جاران دەست بە دەرسدانەوە دەکات. ڕؤژێک موریدێک بەناوی «میرزا رحیم الله» هاتە لای مەولانا و داوای لێ کرد بچێت بۆ هیندوستان بۆ خزمەت شێخ عبداللهی دەلھی. پاشان مەولانا دەزانێت کە ئەمە ئەو نیشانەیەیە کە چاوەڕوانیی دەکرد و دەچێت بۆ هیندوستان و کە شێخ عبدالله دەیبینێت شیاوە، دەیکات بە خەلیفەی خۆی و فەرمانی گەڕانەوەی بۆ کوردستان دەدات. پاشان دەگەڕێتەوە سلێمانی و خەڵک دێنە پێشوازیی. دوای ئەوە دەچێتە بەغداد و شەش مانگ لە مزگەوتی حەزرەتی شێخ عبدالقادری گەیلانی دەمێنیتەوە. ساڵی ١٨١١ی زاینی دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاشان لەسەر فەرموودەی شێخ عبدالله دەگەڕێتەوە بۆ بەغداد و لەو مزگەوتە نیشتەجێ دەبێ کە ئێستا بە تەکیەی خالیدییە ناودەبرێ. پاشان میر مەحموود پاشای بابان چووە بەغداد و داوای لە مەولانا کرد بگەڕێتەوە کوردستان؛ ئەویش هاتەوە سلێمانی و میر مزگەوت و تەکیەی بۆ دروست کرد کە ئێستا بە خانەقای مەولانا خالید ناو دەبرێت. مەولانا خالید بە دامەزرێنەری تەریقەتی نەقشبەندی لە شاری سلێمانیدا دادەنرێت. هەرچەندە بەهۆی هەڵەلێکتێگەیشتن هەندێک کێشەی بچووک لەنێوان مەولانا خالیدی شارەزووریی نەقشبەندی و شێخ مارفی نۆدێی قادری ڕووی داوە، بەڵام دواتر بوون بە دۆستی یەکتر و تەبایی و ئاشتەوایی لەنێوانیان بەردەوامیی داوە و شێخ مارفی نۆدێ بە داوای لێبوردنەوە نامەی بۆ مەولانا خالید نووسیوە ((مێژووی ناودارانی کورد - ٣٠١)) پاشان لە سلێمانییەوە باری کرد بۆ بەغداد و لە تەکیەی خالیدییە خەریکی دەرس و فتوا بوو، ساڵی ١٨٢٢ی زایینی چووە دیمەشق، لەوێ دەستی بە دەرسدانەوە و ئامۆژگاری کرد، پاشان زیارەتی قودسی کرد و پاشان دووبارە حەجی کرد و پاشان گەڕایەوە بۆ شام. == هەندێ لە مورید و خەلیفە و فەقێکانی مەولانا: == ١)شێخ عوسمان سیراج الدینی تەوێڵە ٢)مەلا عبدالله ی جەلی کۆیی ٣)شێخ طاهیری بامەڕنێ ٤)سەید طاهای نەهری ٥)سەید عبیدالله ی نەهری ٦)شێخ عەباسی$1کەرکووکی ٧)شێخ ئیسماعیلی شێروانی ٨)شێخ موحەمەد سلێمانی ٩)شێخ فەتاحی ئاکرێ == لە دانراوەکانی مەولانا : == ١)حاشیە لەسەر خەیالی و سەیلەکوتی شەرحی عەقائید ٢)العقد الجوهري , في الفرق بين كسبي الماتريدي و الأشعري ٣)شەرحی (أطباق الذهب)ی زەمەخشەری بە فارسی ٤)نامیلکەی (اداب المريد) ٥)نامیلکەی رابیطە ٦)نامیلکەی زیکری نەقشبەندی ٧)مەکتوباتی عەرەبی و فارسی ٨)فرائد الفوائد في العقائد ٩)حاشیە لەسەر (جمع الفوائد) ١٠)حاشیە لەسەر شەرحی عەقائیدی (عضد) ١١)حاشیە لەسەر (نهاية المحتاج) لە فیقهی شافعی ١٢) دیوانی شیعر == منداڵەکانی مەولانا : == ١)بهاء الدین ٢) عبدالرحمن ٣) شهاب الدین ٤) نجم الدین ٥) فاطمة == نمونەیەک لە شعرەکانی مەولانا بە کوردی : == یا فــــــەردی ئەعزەم یا فەردی ئەعزەم یا حەی ، یا قەییوم ، یا فەردی ئەعزەم یا شـــــــــــــنەوەندەی ناڵەی سوبحدەم پەنـــــــــای بەندیان ، بەندینخانەی غەم یا فـەرازندەی چـــــــــــــــەرخ موعەللەق یا نیگارندەی نـــــــــــــــــــــــۆ تاق ئەزرەق == کۆچی دوایی == مەولانا لە شەوی هەینی، ١٣ی مانگی «ذي القعدة»ی ساڵی ١٢٤٢ی کۆچی - ١٨٢٧ی زایینی بەهۆی تووشبوون بە نەخۆشیی تاعوونەوە کۆچی دواییی کرد و لە گۆڕستانی کێوی قاسیۆن لە دیمەشق بەخاک سپێردرا کە لەوێ ناسراوە بە (زیارەتگای سەید خالیدی کوردی)، ساڵی ١٨٤٢ی زایینی لەسەر فەرمانی خەلیفە سوڵتان عەبدولحەمیدی دوویەم گومبەت بۆ مەرقەدەکەی دروست کرا. == مەولانا و تەسەوف == مەولانا لە ساڵی ١٢٢٠دا لە ڕێگای [[شام]]ەوە دەچێت بۆ [[حەج]]. کەسێک لەو سەفەرەدا تێی دەگەیەنێ کە بۆ فێربوون تەسەوف دەبێ بچێت بۆ [[ھیندستان]]. ماوەیەک دوای گەڕانەوە لە حەج بەرەو ھیندستان بە ڕێ دەکەوێت، لە ڕێگای تاران و خۆراسانەوە دوای پتر لە ساڵێک دەگاتە دیھلی و [[شا عەبدوڵڵا دیھلەوی]] لە گەورەکانی تەسەوف دەبینێت. لە ماوەی پێنج مانگدا ئەوەندە لەلای شا عەبدوڵڵا خۆشەویست دەبێت کە کەس بە پایەی ئەو ناگات. دوای سەرکەوتن لە پلە و پایەکانی تەریقەت، شا عەبدوڵڵا ئیجازەی ئیرشادی لە ھەر پێنج تەریقەتی [[نەقشبەندی]]، [[قادری]]، [[سوھرەوەردی]]، [[کوبرەوی]] و، [[چەشتی]]دا پێ دەدا و دوای ساڵێک بە فەرمانی شا عەبدوڵڵا دەگەڕێتەوە بۆ [[کوردستان]]. لە سالی ١٢٢٦دا دەگاتەوە [[سلێمانی]]. پاش ماوەیەک حەسانەوە دەچێت بۆ [[بەغدا]] و پێنج مانگ لە بارەگای [[غەوسی گەیلانی]]دا دەمێنێتەوە و دیسان دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، ئەم جارە دەست دەکات بە ئیرشادی موسوڵمانان بۆ تەریقەتی نەقشبەندی. ھاوینان چووە بو [[ھەورامان]] و ھەر لەو سەفەرانەدا [[شێخ عوسمان سیراجەددین]] بە خزمەتی گەیشتووە و خەریکی سولووکی تەریقەت بووە. مەولانا لە سالی ١٢٢٨ی کۆچیدا بۆ جاری دووھەم چووەتە [[بەغدا]] و دوای چەند ساڵ گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و ماوەی شەش ساڵ لەوێ ماوەتەوە. لە ئاخردا دەبینێت کە دۆخی سلێمانی بە ھۆی کێشە و ناکۆکی لەناو بابانەکاندا ناخۆش بووە و لە سالی ١٢٣٦دا بۆ جاری سێھەم دەچێت بۆ بەغدا، دوای دوو ساڵ مانەوە، بەرەو [[شام]] بەڕێ دەکەوێت و لە ساڵی ١٢٣٨ی کۆچیدا دەگاتە ئەوێ. دوای حەسانەوە لە [[شام]]، بە مەبەستی زیارەت، سەفەرێکی [[قودس]] دەکا. لەوێش زۆر لە زانایان و پیاوماقووڵان و خەڵکی تر دەبن بە موریدی. کە لە قودسەوە بۆ شام دەگەڕێتەوە تا ساڵی ١٢٤١ خەریکی دەرسگوتنەوە بە فەقێکان دەبێ. لەو ساڵەدا دیسان سەفەری حەج دەکا. ساڵێک دوای گەڕانەوە بۆ شام، واتە لە سالی ١٢٤٢ی کۆچیدا، شەوی چوارشەممە ١١ی مانگی ذی‌القعدە تووشی نەخۆشیی [[تاعوون]] دەبێ و لە شەوی جومعە سێزدەی ھەمان مانگدا لە نێوان نوێژی شێوان و خەوتناندا ژیانی کۆتاییی پێ دێت. == بەرھەمەکان == مەولانا، کتێبی زۆری نووسیوە و ھەروەھا بە کوردی و فارسی و عەرەبی شیعری گوتوە کە زۆربەی شیعرەکانی پاڕانەوە لە خوا و پێغەمبەر و مەدحی پیاوچاکانن. لە نموونەی شیعرەکانی مەولانا خالید کە [[پیرەمێرد]]ی شاعیر وەریگێڕاوەتە سەر زمانی کوردی، ئەم پارچەیە خوارەوەیە: {{شیعر |مژدە ئەی یاقوبی دڵ وا یوسفی کەنعان گەیشت |بۆ خەمی بێ ئینتیھای دووری، دەمی پایان گەیشت |بێرە دواوە، گیان لەسەر لێوم کە یاری نازەنین |ھەروەکو عیسای مریەم بۆ عیلاجی گیان گەیشت |کێوی خەم، با، با، لەناوی با، ئەوا بادی صەبا |ھات لە تەکیا بۆنی تۆزی مەقدەمی جانان گەییشت |دڵ کە گیرابوو لەداخی دووری یا ڕزگاری بوو |چونکو دەنگی پێکەنینی ئەو گوڵی خەندان گەییشت |(خالبد!) ئەی مورغی گوڵستانی وەفا، ناڵەت نەبێ |وا بەھار بۆ گیانی سەرما بردەڵەی زستان گەییشت }} == ستایش بۆ مەولانا خالید == [[مەحوی]] لە یەکێک لە قەسیدە ناوازەکانیدا وەسف و ستایشی مەولانا خالید دەکات، ئەمەی خوارەوە چەند دێڕێکی ئەو قەسیدەیەی مەحوییە لە ژێر ناوی (ستایشی مەولانا خالید): {{شیعر |دڵم ئەمشەو نەخۆشی نیسبەتی چاوێکی بیمارە |جگەر غەڵتانی خوێنی حەسەتی لێوێکی خونخوارە |سەرم شێواوی شێوەی فیتنە ھەڵگرسێنی شۆخێکە |حەواسم تەفرەقەی عیشوەی دڵ ئاشووبێکی عەییارە |خەیاڵی زوڵفی دەرناچێ لە دڵ تا دەرنەچێ ڕۆحم |سپێراوە خەزێنەی بەختی ئێمە بەو سیامارە |لە شینی فیرقەتی ئەودا ئەوەندە ئەشکی سوورم ریت |بەدەوری جێگەما تا بڕ دەکاتن دیدە، گوڵزارە |<nowiki>لە بۆ</nowiki> سەیرانی باغ و سەبزە تەکلیفم مەکەن یاران |کە سەبزە و گوڵ لە چاومدا بەبێ ئەو ھەر خەس و خارە |نەمامی قامەتی پەروەردەی ئاوی دیدەکەی من بوو |کەچی گوڵچینی باغی وەسڵی ئەو ئێستاکە ئەغیارە }} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * ڕۆحی مەولانا خالید، دیوانە شیعر، وەرگێڕانی/ پیرەمێرد، ئامادەکردن و لێکۆڵینەوەی/ مەحمود ئەحمەد محەممەد * دیوانی مەحوی، لێکۆڵینەوە و لێکدانەوەی؛ مەلا عەبولکەریمی مودەریس و موحەممەدی مەلا کەریم * [https://web.archive.org/web/20090404023300/http://www.naqeshbandi1.blogfa.com/post-5.aspx ژیاننامەی حەزرەتی مەولاناخالید]، بڵاگی تەسەوف و تەریقەتی نەقشبەندی * [https://web.archive.org/web/20120111113631/http://sarfrazan.com/rabaran/mawlanaKhalid.html مەولانا خالیدی نەقشبەندی]، وێبگەی سەرفرازان *مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی - [[مێژووی زانایانی کورد (کتێب)|مێژووی زانایانی کورد]] - بەرگی یەکەم - لاپەڕە ٣٤١ بۆ ٣٤٦ *محمد امین زکی - تأريخ السليمانية - لاپەڕە ١٧٧ - ١٨١ *بابەشێخ مەردۆخ ڕۆحانی - مێژووی ناودارانی کورد - بەرگی یەکەم - لاپەڕە ٣٠٢ بۆ ٣١٧ *محمّد مطيع الحافظ + نزار أباظه - علماء دمشق وأعيانها في قرن الثالث عشر الهجري - بەشی یەکەم لاپەڕە 298- 335 == خوێندنەوەی زۆرتر == * کتێبی [https://web.archive.org/web/20100904024653/http://www.pertwk.com/ktebxane/node/1205 مەولاناخالید و تەریقەتی نەقشبەندی]، نوسینی: [[سەید محەممەد تاھیر ھاشمی]]، وەرگێڕانی لە فارسییەوە: دلێر میرزا، ٢٠٠٣، خانەی وەرگێڕان {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٧٧٩]] [[پۆل:مردووانی ١٨٢٧]] [[پۆل:زانا کوردەکان]] [[پۆل:خەڵکی بەغدا]] [[پۆل:نەقشبەندی]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] [[پۆل:فەیلەسووفانی کورد]] l60bcbz8vu55cog1geae8owdwz74rzi 967085 967075 2022-08-02T16:35:37Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967075 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{ئز}} {{پێویستی بە شارەزایە}} {{خاوێنکردن}} {{شێواز}} {{ویکیسازی}} {{کەسایەتی | ناو = مەولانا خالیدی نەقشبەندی | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | وێنە = | قەبارەی وێنە = | جێگری_وێنە = | سەردێری وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = خالید ئەحمەد ئاغا حوسەین | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{ڕێکەوتی لەدایکبوون|١٧٧٩|٦|٧}} | شوێنی لەدایکبوون = [[قەرەداغ]] | ڕێکەوتی مردن = ١٨٢٨ | شوێنی مردن = [[شام]] | ھۆکاری مردن = | شوێنی گۆڕ = | مۆنۆمێنتەکان = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | پیشە = | ناسراو_بە_ھۆی = | کارە_دیارەکان = | کاریگەر_بووە = | کاریگەری_بووە = | ئایین = [[ئیسلام]] | منداڵەکان = | دایک و باوک = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''مەلا شێخ خالیدی شارەزووری''' ناسراو بە '''مەولانا خالید''' یا '''خالید بەغدادی<ref>{{Cite web|title=Özdalga, E. (1999). Naqshbandis in western and central Asia. Istanbul: Numune Matbaasi.|url=https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf|url-status=live|access-date=١ی ئازاری ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣٠ی ئازاری ٢٠١٩|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20190330022725/https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf|بەستەری شکاو=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190330022725/https://core.ac.uk/download/pdf/15605108.pdf |date=٣٠ی ئازاری ٢٠١٩ }}</ref>''' (لەدایکبووی ٧ی حوزەیرانی ١٨٢٧–مردووی ١٧٧٩) کە نازناوی «ضیاءالدّین» و «ذی الجناحین»یشی ھەبووە، زانای ئایینی و سۆفیی [[کورد]] بووە. ئەو لە [[ھیندستان]] لای [[شا عەبدوڵڵا دیھلەوی]] فێری تەریقەتی [[نەقشبەندی]] دەبێ و دەگەڕێتەوە بۆ [[کوردستان]] و [[عێراق]] و پەرە بەو تەریقەتە دەدات و [[ڕێبازی خالیدی]] دادەمەزرێنێت. لە یادی ١٨٢ ساڵەی مەولانا خالید، لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٠٩دا دیدارێکی جیھانی لە سلێمانی بەڕێوە چوو.<ref>[http://www.peyamner.com/details.aspx?l=1&id=121731 دیداری مەولاناخالیدی شارەزوری نەقشبەندی بەرِێوەچوو] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090502184149/http://www.peyamner.com/details.aspx?l=1&id=121731 |date= ٢ی ئایاری ٢٠٠٩}}، پەیامنێر</ref> بە فارسی و کوردی شێعر و پەخشانی لێ بەجێ ماوە.<ref>{{Cite book|title=Malmisanij, M. (2006). The past and the present of book publishing in Kurdish language in Turkey. Istanbul|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> زۆربەی شێعرە کوردییەکانی بە گۆرانین، بەڵام پەخشان و شیعری سۆرانییشی ھەیە. == ژیان == [[پەڕگە:مەولانا خالید.jpg|وێنۆک|470x470پیکسڵ|مەرقەدی حەزرەتی مەولانا خالیدی شارەزوری نەقشبەندی - سوریا]] مەولانا خالید کوڕی ئەحمەد ئاغا کوڕی حوسەینە و لە تیرەی [[جاف]]ی [[مکایلی|میکایلی]]یە. دایکی ناوی فاتمەیە و لە [[سەییدەکانی پیر خدری]]یە. لە ساڵی ١١٩٣ی کۆچیدا لە شارۆچکەی [[قەرەداغ]] لەدایک بووە و بە منداڵی ھەر لەوێ خوێندوویەتی. لە تەمەنی لاوێتییدا بە فەقێیەتی چووە بو [[سلێمانی]] و لەلایەن شێخ محەممەد قەسیمی سنەیی ئیجازەی وەرگرتوە. کاتێک سەیید عەبدولکەریمی بەرزنجی مامۆستای خۆی لە ساڵی ١٢١٣دا کۆچی دوایی دەکات، مەولانا بە فەرمانی عەبدولڕەحمان پاشای [[بابان]] لەجێی دادەمەزرێ و دەست دەکات بە دەرسگوتنەوە و ناوبانگ دەر دەکات. لەو ماوەیەدا کە خەریکی تەدریس بووە، ھەمیشە موشتاق بووە مورشدێکی ڕۆحی بدوزێتەوە و تەسەوفی لێ وەربگرێت. [[پەڕگە:مەرقەدی مەولانا خالیدی نەقشبەندی.jpg|وێنۆک|572x572پیکسڵ|مەرقەدی حەزرەتی مەولانا خالیدی شارەزوری نەقشبەندی]] == خوێندنی == لە قەرەداغ دەستی کردووە بە خوێندن. لەلای چەندین زانا خوێندوویەتی لەوانەش : ١)سەید عەبدولکەریم بەرزنجی ٢)شێخ عەبدوڵڵای خەرپانی ٣)سەید عەبدولڕەحیم بەرزنجی ٤)مەلا ساڵحی تەڕەماری ٥)مەلا ئیبراهیمی بیارەیی ٦)مەلا جەلالی خورماڵی ٧)مەلا صبغةالله ی زیارەتی ٨)مەلا محەممەد ئیبن ئادەم بالەکی ٩)شێخ قەسیمی سنەیی مەردۆخی ١٠)مەلا عەبدوڵڵای گەورە پاشان دێتە شاری سلێمانی و لە مزگەوتی عەزیز ئاغا دەست دەکات بە دەرسدانەوەی فەقێکان. دواتر دەچێتە مزگەوتی عەبدولڕەحمان پاشا کە ناوسراوە بە مزگەوتی بابا عەلی، ماوەیەکی زۆر لەوێ دەرس دەدات، پاشان ساڵی ١٨٠٥ی زایینی لە ڕێگای شامەوە دەچێت بۆ حەج. مەولانا دەفەرموێ لەوێ بەدوای پیاوچاکان دەگەڕام تا گوێ لە ئامۆژگارییەکانیان بگرم، گەیشتم بەخزمەت شێخێکی یەمەنیی زانا و دانا، ئەویش چەند ئامۆژگارییەکی کردم. یەکێک لەوانە فەرمووی : لە مەککەدا ئینکاری مەکە لە شتێک کە بینیت ڕووکەشەکەی پێچەوانەی شەرعە. مەولانا دەفەرموێت کە گەیشتمە مەککە، ڕۆژی هەینی چوومە حەرەمی مەککی، لەلای کەعبەی شەریفە دانیشتم و کتێبی دەلائیلم دەخوێند، پیاوێکی ڕیشڕەشم بینی کە جلێکی سادەی لەبەر بوو و پشتی دابوو بەسەر قەراغەکانی کەعبەدا و ڕووی کردبووە من؛ منیش لە ناو دڵی خۆمدا وتم «ئەم پیاوە ئەدەبی نییە لەگەڵ کەعبەدا.» ئەویش پێی وتم : «ئەی تۆ نازانی ڕێزی مرۆڤ و حورمەتی لای خودا گەورەترە لە حورمەتی کەعبە، ئیتر بۆچی ڕێگری لە پشتکردنم لە کەعبە و ڕووکردنم لە تۆ دەکەیت؟ ئایا گوێت لە ئامۆژگاریی خەڵکی مەدینە نەبووە؟» منیش گومانم لا نەما کە یەکێکە لە ئەولیا گەورەکان و بەم ڕەفتارانە خۆی شاردۆتەوە، دەستیم ماچ کرد و داوای لێبوردنم لێی کرد و داوام لێ کرد ڕێگای ڕاستم نیشان بدات. ئەویش بە دەستی ئاماژەی بۆ لای هیندستان کرد و فەرمووی : «لەم شارەدا فەتحت بۆ ناکرێ، لەوێ فەتح و نیشانت بۆ دێت.» پاشان دەگەڕێتەوە کوردستان و وەک جاران دەست بە دەرسدانەوە دەکات. ڕؤژێک موریدێک بەناوی «میرزا رحیم الله» هاتە لای مەولانا و داوای لێ کرد بچێت بۆ هیندوستان بۆ خزمەت شێخ عبداللهی دەلھی. پاشان مەولانا دەزانێت کە ئەمە ئەو نیشانەیەیە کە چاوەڕوانیی دەکرد و دەچێت بۆ هیندوستان و کە شێخ عبدالله دەیبینێت شیاوە، دەیکات بە خەلیفەی خۆی و فەرمانی گەڕانەوەی بۆ کوردستان دەدات. پاشان دەگەڕێتەوە سلێمانی و خەڵک دێنە پێشوازیی. دوای ئەوە دەچێتە بەغداد و شەش مانگ لە مزگەوتی حەزرەتی شێخ عبدالقادری گەیلانی دەمێنیتەوە. ساڵی ١٨١١ی زاینی دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاشان لەسەر فەرموودەی شێخ عبدالله دەگەڕێتەوە بۆ بەغداد و لەو مزگەوتە نیشتەجێ دەبێ کە ئێستا بە تەکیەی خالیدییە ناودەبرێ. پاشان میر مەحموود پاشای بابان چووە بەغداد و داوای لە مەولانا کرد بگەڕێتەوە کوردستان؛ ئەویش هاتەوە سلێمانی و میر مزگەوت و تەکیەی بۆ دروست کرد کە ئێستا بە خانەقای مەولانا خالید ناو دەبرێت. مەولانا خالید بە دامەزرێنەری تەریقەتی نەقشبەندی لە شاری سلێمانیدا دادەنرێت. هەرچەندە بەهۆی هەڵەلێکتێگەیشتن هەندێک کێشەی بچووک لەنێوان مەولانا خالیدی شارەزووریی نەقشبەندی و شێخ مارفی نۆدێی قادری ڕووی داوە، بەڵام دواتر بوون بە دۆستی یەکتر و تەبایی و ئاشتەوایی لەنێوانیان بەردەوامیی داوە و شێخ مارفی نۆدێ بە داوای لێبوردنەوە نامەی بۆ مەولانا خالید نووسیوە ((مێژووی ناودارانی کورد - ٣٠١)) پاشان لە سلێمانییەوە باری کرد بۆ بەغداد و لە تەکیەی خالیدییە خەریکی دەرس و فتوا بوو، ساڵی ١٨٢٢ی زایینی چووە دیمەشق، لەوێ دەستی بە دەرسدانەوە و ئامۆژگاری کرد، پاشان زیارەتی قودسی کرد و پاشان دووبارە حەجی کرد و پاشان گەڕایەوە بۆ شام. == هەندێ لە مورید و خەلیفە و فەقێکانی مەولانا: == ١)شێخ عوسمان سیراج الدینی تەوێڵە ٢)مەلا عبدالله ی جەلی کۆیی ٣)شێخ طاهیری بامەڕنێ ٤)سەید طاهای نەهری ٥)سەید عبیدالله ی نەهری ٦)شێخ عەباسی کەرکوکی ٧)شێخ ئیسماعیلی شێروانی ٨)شێخ موحەمەد سلێمانی ٩)شێخ فەتاحی ئاکرێ == لە دانراوەکانی مەولانا : == ١)حاشیە لەسەر خەیالی و سەیلەکوتی شەرحی عەقائید ٢)العقد الجوهري , في الفرق بين كسبي الماتريدي و الأشعري ٣)شەرحی (أطباق الذهب)ی زەمەخشەری بە فارسی ٤)نامیلکەی (اداب المريد) ٥)نامیلکەی رابیطە ٦)نامیلکەی زیکری نەقشبەندی ٧)مەکتوباتی عەرەبی و فارسی ٨)فرائد الفوائد في العقائد ٩)حاشیە لەسەر (جمع الفوائد) ١٠)حاشیە لەسەر شەرحی عەقائیدی (عضد) ١١)حاشیە لەسەر (نهاية المحتاج) لە فیقهی شافعی ١٢) دیوانی شیعر == منداڵەکانی مەولانا : == ١)بهاء الدین ٢) عبدالرحمن ٣) شهاب الدین ٤) نجم الدین ٥) فاطمة == نمونەیەک لە شعرەکانی مەولانا بە کوردی : == یا فــــــەردی ئەعزەم یا فەردی ئەعزەم یا حەی ، یا قەییوم ، یا فەردی ئەعزەم یا شـــــــــــــنەوەندەی ناڵەی سوبحدەم پەنـــــــــای بەندیان ، بەندینخانەی غەم یا فـەرازندەی چـــــــــــــــەرخ موعەللەق یا نیگارندەی نـــــــــــــــــــــــۆ تاق ئەزرەق == کۆچی دوایی == مەولانا لە شەوی هەینی، ١٣ی مانگی «ذي القعدة»ی ساڵی ١٢٤٢ی کۆچی - ١٨٢٧ی زایینی بەهۆی تووشبوون بە نەخۆشیی تاعوونەوە کۆچی دواییی کرد و لە گۆڕستانی کێوی قاسیۆن لە دیمەشق بەخاک سپێردرا کە لەوێ ناسراوە بە (زیارەتگای سەید خالیدی کوردی)، ساڵی ١٨٤٢ی زایینی لەسەر فەرمانی خەلیفە سوڵتان عەبدولحەمیدی دوویەم گومبەت بۆ مەرقەدەکەی دروست کرا. == مەولانا و تەسەوف == مەولانا لە ساڵی ١٢٢٠دا لە ڕێگای [[شام]]ەوە دەچێت بۆ [[حەج]]. کەسێک لەو سەفەرەدا تێی دەگەیەنێ کە بۆ فێربوون تەسەوف دەبێ بچێت بۆ [[ھیندستان]]. ماوەیەک دوای گەڕانەوە لە حەج بەرەو ھیندستان بە ڕێ دەکەوێت، لە ڕێگای تاران و خۆراسانەوە دوای پتر لە ساڵێک دەگاتە دیھلی و [[شا عەبدوڵڵا دیھلەوی]] لە گەورەکانی تەسەوف دەبینێت. لە ماوەی پێنج مانگدا ئەوەندە لەلای شا عەبدوڵڵا خۆشەویست دەبێت کە کەس بە پایەی ئەو ناگات. دوای سەرکەوتن لە پلە و پایەکانی تەریقەت، شا عەبدوڵڵا ئیجازەی ئیرشادی لە ھەر پێنج تەریقەتی [[نەقشبەندی]]، [[قادری]]، [[سوھرەوەردی]]، [[کوبرەوی]] و، [[چەشتی]]دا پێ دەدا و دوای ساڵێک بە فەرمانی شا عەبدوڵڵا دەگەڕێتەوە بۆ [[کوردستان]]. لە سالی ١٢٢٦دا دەگاتەوە [[سلێمانی]]. پاش ماوەیەک حەسانەوە دەچێت بۆ [[بەغدا]] و پێنج مانگ لە بارەگای [[غەوسی گەیلانی]]دا دەمێنێتەوە و دیسان دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، ئەم جارە دەست دەکات بە ئیرشادی موسوڵمانان بۆ تەریقەتی نەقشبەندی. ھاوینان چووە بو [[ھەورامان]] و ھەر لەو سەفەرانەدا [[شێخ عوسمان سیراجەددین]] بە خزمەتی گەیشتووە و خەریکی سولووکی تەریقەت بووە. مەولانا لە سالی ١٢٢٨ی کۆچیدا بۆ جاری دووھەم چووەتە [[بەغدا]] و دوای چەند ساڵ گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی و ماوەی شەش ساڵ لەوێ ماوەتەوە. لە ئاخردا دەبینێت کە دۆخی سلێمانی بە ھۆی کێشە و ناکۆکی لەناو بابانەکاندا ناخۆش بووە و لە سالی ١٢٣٦دا بۆ جاری سێھەم دەچێت بۆ بەغدا، دوای دوو ساڵ مانەوە، بەرەو [[شام]] بەڕێ دەکەوێت و لە ساڵی ١٢٣٨ی کۆچیدا دەگاتە ئەوێ. دوای حەسانەوە لە [[شام]]، بە مەبەستی زیارەت، سەفەرێکی [[قودس]] دەکا. لەوێش زۆر لە زانایان و پیاوماقووڵان و خەڵکی تر دەبن بە موریدی. کە لە قودسەوە بۆ شام دەگەڕێتەوە تا ساڵی ١٢٤١ خەریکی دەرسگوتنەوە بە فەقێکان دەبێ. لەو ساڵەدا دیسان سەفەری حەج دەکا. ساڵێک دوای گەڕانەوە بۆ شام، واتە لە سالی ١٢٤٢ی کۆچیدا، شەوی چوارشەممە ١١ی مانگی ذی‌القعدە تووشی نەخۆشیی [[تاعوون]] دەبێ و لە شەوی جومعە سێزدەی ھەمان مانگدا لە نێوان نوێژی شێوان و خەوتناندا ژیانی کۆتاییی پێ دێت. == بەرھەمەکان == مەولانا، کتێبی زۆری نووسیوە و ھەروەھا بە کوردی و فارسی و عەرەبی شیعری گوتوە کە زۆربەی شیعرەکانی پاڕانەوە لە خوا و پێغەمبەر و مەدحی پیاوچاکانن. لە نموونەی شیعرەکانی مەولانا خالید کە [[پیرەمێرد]]ی شاعیر وەریگێڕاوەتە سەر زمانی کوردی، ئەم پارچەیە خوارەوەیە: {{شیعر |مژدە ئەی یاقوبی دڵ وا یوسفی کەنعان گەیشت |بۆ خەمی بێ ئینتیھای دووری، دەمی پایان گەیشت |بێرە دواوە، گیان لەسەر لێوم کە یاری نازەنین |ھەروەکو عیسای مریەم بۆ عیلاجی گیان گەیشت |کێوی خەم، با، با، لەناوی با، ئەوا بادی صەبا |ھات لە تەکیا بۆنی تۆزی مەقدەمی جانان گەییشت |دڵ کە گیرابوو لەداخی دووری یا ڕزگاری بوو |چونکو دەنگی پێکەنینی ئەو گوڵی خەندان گەییشت |(خالبد!) ئەی مورغی گوڵستانی وەفا، ناڵەت نەبێ |وا بەھار بۆ گیانی سەرما بردەڵەی زستان گەییشت }} == ستایش بۆ مەولانا خالید == [[مەحوی]] لە یەکێک لە قەسیدە ناوازەکانیدا وەسف و ستایشی مەولانا خالید دەکات، ئەمەی خوارەوە چەند دێڕێکی ئەو قەسیدەیەی مەحوییە لە ژێر ناوی (ستایشی مەولانا خالید): {{شیعر |دڵم ئەمشەو نەخۆشی نیسبەتی چاوێکی بیمارە |جگەر غەڵتانی خوێنی حەسەتی لێوێکی خونخوارە |سەرم شێواوی شێوەی فیتنە ھەڵگرسێنی شۆخێکە |حەواسم تەفرەقەی عیشوەی دڵ ئاشووبێکی عەییارە |خەیاڵی زوڵفی دەرناچێ لە دڵ تا دەرنەچێ ڕۆحم |سپێراوە خەزێنەی بەختی ئێمە بەو سیامارە |لە شینی فیرقەتی ئەودا ئەوەندە ئەشکی سوورم ریت |بەدەوری جێگەما تا بڕ دەکاتن دیدە، گوڵزارە |<nowiki>لە بۆ</nowiki> سەیرانی باغ و سەبزە تەکلیفم مەکەن یاران |کە سەبزە و گوڵ لە چاومدا بەبێ ئەو ھەر خەس و خارە |نەمامی قامەتی پەروەردەی ئاوی دیدەکەی من بوو |کەچی گوڵچینی باغی وەسڵی ئەو ئێستاکە ئەغیارە }} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * ڕۆحی مەولانا خالید، دیوانە شیعر، وەرگێڕانی/ پیرەمێرد، ئامادەکردن و لێکۆڵینەوەی/ مەحمود ئەحمەد محەممەد * دیوانی مەحوی، لێکۆڵینەوە و لێکدانەوەی؛ مەلا عەبولکەریمی مودەریس و موحەممەدی مەلا کەریم * [https://web.archive.org/web/20090404023300/http://www.naqeshbandi1.blogfa.com/post-5.aspx ژیاننامەی حەزرەتی مەولاناخالید]، بڵاگی تەسەوف و تەریقەتی نەقشبەندی * [https://web.archive.org/web/20120111113631/http://sarfrazan.com/rabaran/mawlanaKhalid.html مەولانا خالیدی نەقشبەندی]، وێبگەی سەرفرازان *مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی - [[مێژووی زانایانی کورد (کتێب)|مێژووی زانایانی کورد]] - بەرگی یەکەم - لاپەڕە ٣٤١ بۆ ٣٤٦ *محمد امین زکی - تأريخ السليمانية - لاپەڕە ١٧٧ - ١٨١ *بابەشێخ مەردۆخ ڕۆحانی - مێژووی ناودارانی کورد - بەرگی یەکەم - لاپەڕە ٣٠٢ بۆ ٣١٧ *محمّد مطيع الحافظ + نزار أباظه - علماء دمشق وأعيانها في قرن الثالث عشر الهجري - بەشی یەکەم لاپەڕە 298- 335 == خوێندنەوەی زۆرتر == * کتێبی [https://web.archive.org/web/20100904024653/http://www.pertwk.com/ktebxane/node/1205 مەولاناخالید و تەریقەتی نەقشبەندی]، نوسینی: [[سەید محەممەد تاھیر ھاشمی]]، وەرگێڕانی لە فارسییەوە: دلێر میرزا، ٢٠٠٣، خانەی وەرگێڕان {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٧٧٩]] [[پۆل:مردووانی ١٨٢٧]] [[پۆل:زانا کوردەکان]] [[پۆل:خەڵکی بەغدا]] [[پۆل:نەقشبەندی]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] [[پۆل:فەیلەسووفانی کورد]] hh8sihwc56a75u9ioamlv2qunimwbqa 0 6299 967074 908720 2022-08-02T16:26:53Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = عەشیرەتی باوا | ناوی خۆماڵی = عەشیرەتی باوا دوێتوێی | ناوەکانی دیکە = باوا دوێتوێی جوانڕۆ | جۆری نیشتنگە = دێ - شار | وێنە = | قەبارەی وێنە = | شرۆڤەی وێنە = | جۆری دابەشکراو = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو = [[پارێزگای کرماشان، سلێمانی، هەلەبجە،$1کەرکووک، دیالە، ]] | جۆری دابەشکراو١ = [[گوند]]، | ناوی دابەشکراو١ = [[بانەگار (بانەدار)]] -[[عازەبان-جەڵیلە - وارانی-ناراو-دوێتوێ]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = | جۆری دابەشکراو٣ = | ناوی دابەشکراو٣ = | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | بەرزایی م = | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | جۆری دانیشتووانناسی١ = کورد- ئیسلام | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] ([[شافعی]]) | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە }} '''عەشیرەی باوا''' سەر بە خێڵی [[جاف]]، عەشیرەتێکە کە لە نێوان [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|ڕۆژهەڵات]] و [[باشووری کوردستان]] نیشتەجێن. ئەم عەشێرەتە شوێنی سەرەتای وە باپیرانیان گوندی دوێتوێ سەر بە شاری [[جوانڕۆ]] بووە- بەڵام بە هۆی نەدانی پارەی ساڵانە بە حکوومەتی [[ئێران]] بە چەندین جێگەی جیاواز دوور خراونەتەوە. ئەو شارا و گوندانە کە باوایەکانی تێدا نیشتەجێن بەم شێوەیە- ڕۆژهەڵاتی کوردستان: شاری [[جوانڕۆ]]-شاری [[تازاوا]]-شاری [[سەرپێڵ زەهاو]] -شاری [[ئەزگڵە]]-شاری [[مایدەشت]]. گوندەکانی:[[بانەگاری]] (بانەدار) خوار، [[بانەگاری]](بانەدار) قەیخا محەممەد، ناراو، دوێتوێ، چوارزە، وەر خوار، چوارزەوەر ژوور، سەراو بەس، چەمەنزار، زلان. باشووری کوردستان: شاری [[زەڕایەن]]. شاری [[ھەڵەبجە|هەلەبجە]]، شاری [[دەربەندیخان]]، شاری هەلەبجەی تازە. گوندەکانی: [[عازەبان، دەربەندیخان|عازەبان]]، واران، [[جەلیلە، ھەڵەبجە|جەڵیلە]]، بەڕوێن، چوارداران. خەڵکی '''عەشیرەی باوا''' بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]] قسە دەکەن. ژمارەی دانیشتووانی لە باشوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە ٧٠٠٠ کەس مەزەندە دەکرێ. == ئەمانەش ببینە == * [[جوانڕۆ]] * [[زەڕایەن]] * {{ئەزگڵە}} * {{دەربەندیخان}} * [[تازاوای باوەجانی]] {{تووڵی دەروازە|کوردستان}} [[پۆل:گوندەکانی شارستانی مەریوان]] 32otqcv8o05kpegt3oslbxa9fzqntp0 967091 967074 2022-08-02T16:36:58Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967074 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = عەشیرەتی باوا | ناوی خۆماڵی = عەشیرەتی باوا دوێتوێی | ناوەکانی دیکە = باوا دوێتوێی جوانڕۆ | جۆری نیشتنگە = دێ - شار | وێنە = | قەبارەی وێنە = | شرۆڤەی وێنە = | جۆری دابەشکراو = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو = [[پارێزگای کرماشان، سلێمانی، هەلەبجە، کەرکوک، دیالە، ]] | جۆری دابەشکراو١ = [[گوند]]، | ناوی دابەشکراو١ = [[بانەگار (بانەدار)]] -[[عازەبان-جەڵیلە - وارانی-ناراو-دوێتوێ]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = | جۆری دابەشکراو٣ = | ناوی دابەشکراو٣ = | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | بەرزایی م = | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | جۆری دانیشتووانناسی١ = کورد- ئیسلام | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] ([[شافعی]]) | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە }} '''عەشیرەی باوا''' سەر بە خێڵی [[جاف]]، عەشیرەتێکە کە لە نێوان [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|ڕۆژهەڵات]] و [[باشووری کوردستان]] نیشتەجێن. ئەم عەشێرەتە شوێنی سەرەتای وە باپیرانیان گوندی دوێتوێ سەر بە شاری [[جوانڕۆ]] بووە- بەڵام بە هۆی نەدانی پارەی ساڵانە بە حکوومەتی [[ئێران]] بە چەندین جێگەی جیاواز دوور خراونەتەوە. ئەو شارا و گوندانە کە باوایەکانی تێدا نیشتەجێن بەم شێوەیە- ڕۆژهەڵاتی کوردستان: شاری [[جوانڕۆ]]-شاری [[تازاوا]]-شاری [[سەرپێڵ زەهاو]] -شاری [[ئەزگڵە]]-شاری [[مایدەشت]]. گوندەکانی:[[بانەگاری]] (بانەدار) خوار، [[بانەگاری]](بانەدار) قەیخا محەممەد، ناراو، دوێتوێ، چوارزە، وەر خوار، چوارزەوەر ژوور، سەراو بەس، چەمەنزار، زلان. باشووری کوردستان: شاری [[زەڕایەن]]. شاری [[ھەڵەبجە|هەلەبجە]]، شاری [[دەربەندیخان]]، شاری هەلەبجەی تازە. گوندەکانی: [[عازەبان، دەربەندیخان|عازەبان]]، واران، [[جەلیلە، ھەڵەبجە|جەڵیلە]]، بەڕوێن، چوارداران. خەڵکی '''عەشیرەی باوا''' بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]] قسە دەکەن. ژمارەی دانیشتووانی لە باشوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە ٧٠٠٠ کەس مەزەندە دەکرێ. == ئەمانەش ببینە == * [[جوانڕۆ]] * [[زەڕایەن]] * {{ئەزگڵە}} * {{دەربەندیخان}} * [[تازاوای باوەجانی]] {{تووڵی دەروازە|کوردستان}} [[پۆل:گوندەکانی شارستانی مەریوان]] reyklca1hvymwzpgf3rzo74569r2703 0 7506 967272 925389 2022-08-02T21:51:27Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox body of water | name = دەریای ناوین | image = Mediterranee 02 EN.jpg | caption = نەخشەی دەریای ناوین | image_bathymetry = | caption_bathymetry = | location = [[ئەورووپای ڕۆژاوا]]، [[باشووری ئەورووپا]]، [[باکووری ئەفریقا]] و [[ڕۆژاوای ئاسیا]] | coords = {{Coord|35|N|18|E|region:XZ_type:waterbody_scale:25000000|display=inline,title}} | type = [[دەریا]] | inflow = [[ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]]، [[دەریای مەڕمەڕە]]، [[نیل]]، ئیبرۆ, [[ڕۆن]]، ڕووباری چێلیف، ڕووباری پۆ | outflow = | catchment = | basin_countries = {{hidden | fw1=normal | headerstyle=text-align:left | header = about 24 | content = {{flatlist}} * [[ئالبانیا]] * [[جەزائیر]] * [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا]] * [[کرواتیا]] * [[قوبرس]] * [[میسر]] * [[فەرەنسا]] * [[گیبرالتار]] {{small|[[شانشینی یەکگرتوو]]}} * [[یۆنان]] * [[ئیسرائیل]] * [[ئیتالیا]] * [[لوبنان]] * [[لیبیا]] * [[ماڵتا]] * [[مۆناکۆ]] * [[مۆنتینیگرۆ]] * [[مەغریب]] * [[قوبرسی باکوور]] {{small|(تەنیا لەلایەن تورکیاوە ناسێنراوە)}} * [[فەڵەستین]] * [[سلۆڤێنیا|سلۆڤینیا]] * [[ئیسپانیا]] * [[سووریا]] * [[توونس]] * [[تورکیا]] {{endflatlist}}}} | length = | width = | area = {{convert|2500000|km2|sqmi|abbr=on}} | depth = {{convert|1500|m|ft|abbr=on}} | max-depth = {{convert|5267|m|ft|abbr=on}} | volume = {{convert|3750000|km3|cumi|abbr=on}} | residence_time = ٨٠–١٠٠ ساڵ<ref name="Water Flow in Semienclosed Seaways">{{cite book|title=Invitation to Oceanography |journal=Paleoceanography |volume=30 |issue=5 |first=Paul R. |last=Pinet |page=220 |publisher=Jones & Barlett Learning |year=2008 |isbn=978-0-7637-5993-3 |url=https://books.google.com/books?id=6TCm8Xy-sLUC&pg=PA220}}</ref> | shore = | temperature_high = {{convert|28|C|F|abbr=on}} | temperature_low = {{convert|12|C|F|abbr=on}} | elevation = | frozen = | islands = ٣٣٠٠+ | cities = [[ئەسکەندەریە]], [[بارسێلۆنا]], [[جەزائیر (شار)|جەزائیر]], [[ئیزمیر]], [[ڕۆما]], [[ئەتینا]], [[بەیرووت]], [[تەرابلوس]], [[توونس (شار)|توونس]] , , [[تێل ئەڤیڤ]] | reference = }} [[پەڕگە:Mediterranean Sea 16.61811E 38.99124N.jpg|وێنۆک|300px|دەریای ناوین]] '''دەریای ناوین''' یان '''دەریای سپی''' ناوی [[دەریا|دەریایەکە]] کەوتووەتە ناوبەری [[ئاسیا]]، [[ئەورووپا]] و [[ئەفریقا]]وە. دەریایەکی گەورەیە کە [[ڕووبەر]]ی دەگاتە نزیکەی ٢، ٥ کیلۆمەتری چوارگۆشە (تۆزێک لە وڵاتی [[عەرەبستانی سەعوودی]] مەزنترە). دەریای ناوەڕاست یەکێکە لە دەریا گرنگەکانی جیھان لە ڕووی گواستنەوەی دەریایی. ڕووبەری ئەم دەریای ٢٬٥٠٠٬٠٠٠ کیلۆمەترە.<ref>{{cite web|title=Mediterranean Sea {{!}} Facts, History, Islands, & Countries {{!}}|url=http://www.britannica.com/place/Mediterranean-Sea|website=www.britannica.com|publisher=Britannica|accessdate=18ی شوباتی 2022|language=en}}</ref> مامناوەندی قووڵایی دەریای ناوەڕاست ١٥٠٠ مەترە و قووڵترین خاڵەکەی ٥٢٦٧ مەترە لە شوێنێکدا بە ناوی قووڵایی کالیپسۆ لە دەریای ئایۆن. دەریای ناوین ٠٫٧٪ ی ئاستی ئۆقیانووسەکانی جیھان پێکدەھێنێت بەڵام پەیوەن بە [[ئۆقیانووسی ئاتلانتیک]] لە ڕێگەی تەنگەی گیبرالتارە--ئەو تەنگە تەسکەی کە ئۆقیانووسی ئاتلانتیک بە دەریای ناوینەوە دەبەستێتەوە و نیمچەدوورگەی ئیبریای ئەورووپا لە مەغریب لە ئەفریقا جیا دەکاتەوە - کە تەنیا ١٤ کیلۆمەتر (٩ مایل) پانە.<ref>{{cite journal|last1=Longhurst|first1=Alan R.|title=Chapter 9 - THE ATLANTIC OCEAN|journal=Ecological Geography of the Sea (Second Edition)|date=1ی کانوونی دووەمی 2007|pages=131–273|doi=https://doi.org/10.1016/B978-012455521-1/50010-3|accessdate=18ی شوباتی 2022}}</ref> == سەرچاوەکان == {{کورت}} {{دەریاکانی جیھان}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:دەریای ناوین]] [[پۆل:مێژووی سروشتیی ئەورووپا]] [[پۆل:دەریاکانی ئوقیانووسی ئاتلانتیک|ناوین]] [[پۆل:دەریاکانی ئەورووپا]] lkeqwnklvf47wl7iporcuchbgnaw0kf 0 7650 967068 870587 2022-08-02T16:26:45Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = کەلار | ناوی خۆماڵی = Kalar | ناوەکانی دیکە = کلار | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] | وێنە =Kalar View from Sherwana Castle.jpg | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی قەزای کەلار | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 34 |latm = 37 |lats = 24.4 |latNS = N | longd = 45 |longm = 19 |longs = 05.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ|ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref>{{ھن}} | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]]، [[ئیدارەی گەرمیان]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای کەلار|کەلار]] | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = ٢١٦ | دانیشتووان لە = ٢٠٠٩ |ژمارەی دانیشتووان = ٢٢٦٥٠٠ | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]]، [[کاکەیی]] | جۆری کۆدی ناوچە = ٠٨٩٤ }} '''کەلار''' شارێکی [[باشووری کوردستان]]ە، لەسەر کەناری ڕووباری [[سیروان]] ھەڵکەوتووە. شارێکی نوێییە، تا سەرەتای حەفتاکانی سەدەی ڕابردوو گوزارشت بوو لە دێیەک بەناوی کەلاری کۆن کە ئێستا یەکێکە لەگەڕەکانی شارەکە، ھەرچەندە لەسەرەتای سییەکانی سەدەی مەرکەزی ناحیەی [[قەڵای شێروانە]] بووە. شاری کەلار، کە سەنتەری قەزای کەلارەو ئێستا بە ناوەندی [[ئیدارەی گەرمیان]] (پارێزگای گەرمیان) دەناسرێت، لە ماوەیەکی کورتدا گەشەکردنێکی زۆری بەخۆیەوە دیوە، بەتایبەت لەماوەی ساڵانی ١٩٧٧ ھەتا ١٩٨٧ کە بەرزترین ڕێژەی گەشەکردنی ساڵانەی دانیشتووانی تۆمارکردووە، بەپێی ئامارە ناڕەسمییەکان ئێستا ژمارەی دانیشتووانی شاری کەلار بە زیاتر لە٢٥٠٬٠٠٠ کەس دەخەمڵێنرێت.<ref>http://kurdipedia.org/?q=20150921014425127062&lng=3</ref> == مێژوو == === مێژووی کۆن === دەتوانین مێژووی دروستبوونی شاری کەلار ببەستینەوە گوندی کەلارەوە کەتاوەکو ئێستا یەکێکە لە گەڕەکانی باکوری ڕۆژئاوای شارەکە، چونکە ھەر ئەو گوندە بوو بە بناغەی دامەزراندنی ئەو شارەی کە ئێستە ھەیەو ناوەکەشی ھەر بەناوی ئەو گوندەوە نراوە. شوێنەوارە مێژووییەکانی شاری کەلار و دەوروبەری، گەواھی ئەوە دەدەن کەئەم ناوچەیە لەدێڕزەمانەوە ئاوەدانی و ژیان تێیدا ھەبووە. دیارترین شوێنەوار کە تاوەکو ئێستا وەک خۆی مابێتەوە گردی [[قەڵای شێروانە]]یە، کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی [[ساسانییەکان]] و پێش ھاتنی [[ئیسلام]] بۆ ناوچەکە. نموویەکی تری ئاوەدانی ئەم ناوچەیە، جۆگە گاوریەکە یە، کە پڕۆژەیەکی ئاودێری سەرداپۆشراوە ئاوی لە ڕووباری سیروانەوە ھەڵگرتووە بۆ زەوییە کشتوکاڵیەکانی دەشتی شێروانە (کەلار) تا ئێستا ئاسەوارەکەی بەدیدەکرێت. ئەوەی تایبەت بێت بەدەشتی کەلار، چەند ھۆکارێک یارمەتیدەربووە، کەئەم ناوچەیە لانکەی ئاسەواری مێژووی کۆن بێت و ھەرلەدێڕ زمانەوە ئاوەدانی و ژیان تێیدا بێت، گرنگترین ئەو ھۆکارانە پێگە جوگرافیەکەیەتی لەنێوان ھەردوو شاری مێژووی کۆندا کە ئەوانیش [[کفری]] و [[خانەقین]]ن. === ناوی کەلار === سەبارەت بەناوی کەلار، بە ڕاستی و بە ووردی ڕوون نییە لە چییەوە ھاتووە، ئەو ڕانەیانەش کە دەخرێنەڕوو، مەزەندەو بۆچوونن، لەم بارەیەوە مامۆستا [[جەماڵ بابان]] چەند بۆچوونێکی خستۆتەڕوو، لەوانە کەلار لە "کەلا ـ ڕێ‌" وە ھاتبێت واتە گوندێکی دوورە دەست، چونکە ئەو ڕێگاوبانەی ئێستا ھەیە لە کۆندا نەبووە. لەلایەکی ترەوە دەڵێ لەوانەیە "کەڵ ـ یار" ەوە ھاتبێ، واتە وڵات یان نیشتیمانی ئاسک، چونکە تاوەکو ئێستا ئاسکێکی زۆر لەناوچەکە دەژین. ھەروەھا بابان ڕایەکی دیکەدێنێت و دەڵێت "لەوانەیە وشەی کەلار لە بنەڕەتدا لە "کەڵات یان قەڵات" ەوە گۆڕابێت بۆ کەلار یان لەوانەیە لە "کەلاوە" وە ھاتبێت، چونکە پێش ئاوەدانکردنەوەی کەلاوە بووە. ڕایەکی دیکە ھەیە دەڵێت کەوا ئەو بنەماڵەییەی کە کەلار یان ئاوەدانکردۆتەوە، لە عەشیرەتی گێژن و لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]ەوە کۆچیان کردووە بۆ گەرمیان، بەتایبەت لەناوچەکانی دەروربەری [[کرماشان]] و تاوەکو ئێستا بەشێوەزاری کەڵوڕی ئاخاوتن دەکەن و سەدان ساڵە تێکەڵی خێڵەکانی گەرمیان بوون. ئەم بنەماڵەیە لەزێدی ڕەسەنیدا، نیشتەجێی گوندی "کەلار دەشت بوون" یان لێوەی نزیک بوون، بۆیە ئەم ناوەیان بەسەر ئەم گوندەدا دابڕیوە. ئەم ڕایەی دواییان لە ڕاستیەوە نزیکە، چونکە ھەمووان لەسەر ئەوەکۆکن، کە ئەو بنەماڵەییەی کەلاری ئاوەدانکردۆتەوە. کەواتە ھەر ئەوانیش ناوێکی لێدەنێن، گوندێکیش ھەیە بەناوی "کەلار" ەوە لە دەوروبەری [[کرماشان]]، کە زێدی پێشووی ئەو بنەماڵەیە بووە.<ref>http://wikimapia.org/</ref><ref>http://www.krso.net/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200203070708/http://www.krso.net/ |date= ٣ی شوباتی ٢٠٢٠ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> === کەلار لە لادێوە بۆ شار === لەکاتی راگەیاندنی بەیاننامەی یانزەی ئازارو ڕێکنەوتنی حکومەتی ناوەندی [[عێراق]] و شۆڕشی کورد بەسەرکردایەتی [[مەلا مستەفا بارزانی]] لەسەر سنوری ناوچەی ئۆتۆنۆمی، سەرۆکایەتی کۆماری ئەوکاتی [[عێراق]]، بەخێرای چەند بڕیارێکی دەکرد بۆ دابڕینی شارۆچکە کوردنشینەکان لە [[پارێزگای کەرکووک]]، لەو پێناوەشدا کەلار بە مەرسومی کۆماری ژماری ١٣٧ لە ٢٨/٢/١٩٧٠ کرا بە قەزاو سەر بە [[پارێزگای کەرکووک]] بوو، بەشێکی زۆری کوردە راگوێزراوەکانی [[پارێزگای کەرکووک]] و شاری [[خانەقین]] لەشارەکە نیشتەجێ بوون. لەدوای ھەرەسی شۆڕشی کورد لە ساڵی ١٩٧٥ و زیادبوونی ژمارەی دانیشتوانی کەلار، جارێکی تر ڕژێمی بەعس بە مەرسومی کۆماری ژمارە ٦٠٨ لە ٦/١١/١٩٧٥ لەڕووی ئیدارییەوە خستیە سەر [[پارێزگای سلێمانی]]، لەکۆتایی حەفتاکاندا ژمارەی دانیشتوانی شارەکە نزیکەی ١٠٠٠٠ کەس بووە، لە کۆتایی ھەشتاکاندا بەھۆی شاڵاوەکانی [[ئەنفال]] و وێرانکردنی گوندەکانی [[کوردستان]] و راگوێزرانی دانیشتوانەکەی ژمارەی دانیشتوانی کەلار زیادبوو بۆ ٢٠ تا ٢٥ ھەزار کەس. ئێستا ژمارەی دانیشتوانی کەلار بەزیاتر لە ١٧٦ ھەزار کەس دەخەمڵێنرێت و بەیەکێک لە قەزا گەورەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و عێراق دادەنرێت، ناوەندی [[ئیدارەی گەرمیان]]ە، واتە ئەو قەزا دابڕاوانەی لە لەدوای ھەرەسی شۆڕش لە$1کەرکووک دابڕان، وەک کەلار، [[کفری]] و [[چەمچەماڵ]]. کە پێکەوە ژمارەی دانیشتوانیان زیاترە لە ٦٠٠ ھەزار کەس. نزیکەی ٩٨٪ دانیشتوانی کەلار کوردن، زۆرینەی ئەوانەش [[موسڵمان]]ی [[سوننی]] مەزھەبن، بەشێکیشیان [[شیعە]] مەزھەب، بەشێک لەدانیشووانەکەی لەسەر ئاینی [[کاکەیی]]ن. == جوگرافیا == ئەکەوێتە نێوان بازنەی پانی ٣٥–٣٤ بۆ ٣٨–٣٤ باکوور، ٢١–٤٥ بۆ ١٥–٤٥ پلەی خۆرھەڵات و ٣٠٠ تا ٣٥٥ مەتر لە ئاستی ڕووی زەریاوە بەرزە. ناوچەیەکی بیابانییە و زستانی سارد و وشکەو ھاوینی گەرمە، لەھاویندا ھەندێک رۆژ پلەی گەرمای دەگاتە سەرو ٥٠ پلەی سەدییەوە. شاری کەلار بەدووری ١٤٠ کم دەکەوێتە باشووری شاری [[سلێمانی]]ەوە، بەدووری ٩٠ باشووری رۆژھەڵاتی شاری [[کەرکووک]]ەوە، ١٨٠ کم دوورە لەباکووری شاری [[بەغداد]] پایتەختی [[عێراق]]. ٣٥ کم لە سنووری [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] دوورە و لەو دیوە لەگەڵ [[قەسری شیرین]] ھاوسنوورە. == گەڕەکەکان == {{multicol}} * جوتیاران * کەلاری کۆن * بنگرد * شێروانە * شۆڕش ١ * شۆڕش ٢ * ڕاپەڕین * سیروان * سەد ماڵەکە * پەنجا ماڵەکە {{multicol-break}} * سەرکەوتن (حەمەی کەریم) * بەردەسوور * فەرمانبەران (حەی مۆزەفین) * مامۆستایان * پۆلیس (حەی شورتە) * خەبات (ناسراوە بە شەھیدان) * شەھیدان * کوڵەجۆییەکان {{multicol-break}} * ئازادی (گازینۆ) * نەورۆز * حەمرین (مەتارەکە) * گۆران (گازینۆی ئەمبەر) * ئەندازیاران * نەورۆز (بەردەسووری ئەوبەر / بەری سیروان) * ئاوارەکان * ڕووناکی * دریملاند * شارەوانی١ * شارەوانی٢ {{multicol-end}} == ناحیەکان == *[[ڕزگاری|ڕزگاری (سموود)]] * پێباز (باوەنوور) * شێخ تەویل * گردەگۆزینە == پەروەردە و خوێندن == ١٤/٤/٢٠١٠ لە ڕۆژی [[کارەساتی ئەنفال]]دا [[بەرھەم ئەحمەد ساڵح]] سەرۆکی [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]] بەردی بناغەی [[زانکۆی گەرمیان]]-[https://web.archive.org/web/20121102152030/http://www.garmianuniv.com/]ی دانا، کە لەئێستا لە کۆلێژەکانی پەروەردە و پەروەردەی بنەڕەتی لەکەلار کۆلێژی ئاداب لە [[خانەقین]] پێکھاتووە. جگە لەوەش لە کەلار پەیمانگایەکی تەکنیکی و پەیمانگای زانستی کۆمپیوتەر ھەیە، پێشتریش پەیمانگای مەڵبەندی مامۆستایانی ھەبووە دواتر گۆڕدرا بۆ کۆلێژی پەروەردەی بنەڕەتی، پەیمانگای مامۆستایانی کەلار ساڵی ١٩٩٥ یەکەمین پەیمانگا بوو کە [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]] بیکاتەوە، تا ساڵی ٢٠٠٧ یازدە خولی خوێندکارانی دەرچواندووە. == وەرزش == لەشاری کەلار [[یانەی وەرزشی شێروانە]] ھەیە کە لەچەند بوارێکدا تیپی ھەیە، لەوانە تۆپی پێ، [[تۆپی دەست]]، بالە، باسکە، گۆڕەپان و مەیدان و کاراتی. [[یانەی وەرزشی شێروانە]] لە ساڵی ١٩٩٢ لەلایەن کۆمەڵێک وەرزشەوانی شاری کەلارەوە دامەزرێندا، بەھۆی ئەوەی پێش راپەڕین حکومەت مۆڵەتی دامەزراندنی یانەکەی نەدابوو بە وەرزشەوانانی شارەکە. تیپی تۆپی پێی یانەی شێروانە لەساڵانی نەوەدەکانی سەدەی رابردوو، یەکێک بوو لەیان ھەرەبەھێزەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دواتریش لەناوچەکانی ژێر کۆنترۆڵی [[یەکێتی نیشتمانی کوردستان]]، ھەرچەندە ھیچ ساڵێک یانەکە نەبوو بە پالەوانی خولی یانە نایابەکان، بەڵام ھەمیشە یانەیەکی ڕکابەری بەھێزبووەو ھەمیشە لەڕیزبەندی سەرەوەی خولەکاندا بووە. دوای ئەنجامدانی خولی سەرتاسەری یانەکانی [[ھەرێمی کوردستان]]، یانەی شێروانە بەھۆی کەمی و نەبوونی بودجەوە دابەزی بۆ خولی پلە یەکەکان، پێشتریش زۆربەی یاریزانانەکانی روویان لەیانەکانی شاری [[سلێمانی]] کردبوو، بەڵام دوای ساڵێک بە پلەی یەکەمی خولی یانە پلەیەکەکان سەرکەوتەوە بۆ خولی نایاب، کەچی دیسانەوە دابەزیەوە بۆ خولی پەلە یەکەکان. لەوەرزی ٢٠١٠–٢٠١١بووە پالەوانی خولی پلە یەکی کوردستان و جاریکی تر گھڕایەوە خولی نایابی کوردستان. تیپی بالەی یانەکەو گۆڕەپان و مەیدان و کارتی یانەکە، لە ساڵانی نەوەدکان تا پێش ساڵی ٢٠٠٣ یەکێک بوون لە تیپە ڕکابەرە بەھێزەکان لەسەرجەم نازناوەکاندا. بەڵام بەھۆی ئاەڕنەدانەوەی حکومەت لەیانەکە و کێشەی کارگێڕی یانەکەوە، زۆربەی یاریزانانی ئەو تیپانەش پەرتەوازە بوون، بەجۆرێک تپیی نایابی بالەی [[یانەی پێشمەرگەی سلێمانی]] کە توانی ببێتە یەکەمی عێراق لە کۆی شەش یایزانی سەرەکی پێنجیان خەڵکی کەلار بوون. == شوێنەوار == === قەڵای شێروانە === [[پەڕگە:Sherwana Castle courtyard.jpg|thumb|دیمەنی قەڵای شێروانە]] [[قەڵای شێروانە]] قەڵایەکی کۆنی مێژووییە، لەسەر تەپۆڵکەیەکی دەستکرد لەسەر [[ڕووباری سیروان]] لەشاری کەلار لەشێوەی چوار گۆشەدا بتیاتنراوە، لەباری مێژووی دروستکردنی قەڵاکەوە زانیاری ووردو ساغکراوە نییە. ھەندێک دەڵێن لەلایەن [[ئەنەوشیروانی ساسانی]]یەوە بنیاتنراوە، ھەندێکیش رایانوایە [[محەممەد پاشای جاف]] دروستیکردووە. لایەنگرانی رای یەکەم دەڵێن عەشیرەتی [[جاف]] کۆچەر بوون و [[محەممەد پاشای جاف]] لەقەڵادا نەژیاوە، دەڵێن بوونی تونێلکی ژێر زەوی بووە لە قەڵاکەوە بۆ سەر [[ڕووباری سیروان]]، دەلالەتە لەوەی کە بۆ حاڵەتی شەڕوو گەمارۆدان سوودی لێوەرگیراوەو ئاوی لێوە ھێنراوە بۆ ناو قەڵاکە، کەواتە قەڵاکە تەنھا ھەوارگەیەکی زستانە نەبووە. رایەکی دیکەش ھەیە دەڵێت تەپۆڵکە خۆڵەکە لەلایەن [[ئەنەوشیروانی ساسانی]]یەوە بنیاتنراوەو کۆشکەکە لەلایەن حەمە پاشاوە دروستکراوە و کۆشکی زستانەی ئەو بووە. === جۆگەی گاور === سەرەڕای [[قەڵای شێروانە]] چەند شوێنەوارێکی رتی مێژووی لەکەلار دۆزراونەتەوە، لەوانە شوێنەوارێکی کۆن لەشارەدێی [[گردەگۆزینە]]ی تەنیشت کەلار. ھەروەھا جۆگەی گاور. جۆگە گاوریەکە، کەپڕۆژەیەکی ئاودێری سەرداپۆشراوە ئاوی لە ڕووباری سیروانەوە ھەڵگرتووە بۆ زەوییە کشتوکاڵیەکانی دەشتی شێروانە کەلار تا ئێستا ئاسەوارەکەی بەدیدەکرێت. ئەوەی تایبەت بێت بەدەشتی کەلار. === مۆزەخانەی کەلار === مۆزەخانەی کەلار لەناوی قەڵای شێروانەدایە و سەر بەبەڕێوەبەرێتی شوێنەواری [[گەرمیان]]ە، مۆزەخانەکە لەو پارچە کەلوپەل و شتومەکە کۆن و شێوێنەوارییانە پێکھاتووە کە خەڵکی ناوچەی [[گەرمیان]] لەکۆندا بەکاریان ھێناوە. == ناوداران == === سیاسەت و رۆژنامەوانی === * [[عەبدوڵای مەلا نووری]] سیاسی و ڕۆژنامەوان * [[جەوھەر نامیق]]، سیاسەتمەدار ٭[[خەلیفە حەمەئەمین بەردخۆری شاتری]]، کەسایەتی کۆمەڵایەتی * [[عەدنان عوسمان]]، سیاسی و رۆژنامەوان * [[سەردار عەبدوڵڵا]]، سیاسی و رۆژنامەوان * [[عەدالەت عەبدوڵا]]، رۆژنامەوان *هەڵۆ محەممەد [https://www.rudaw.net/sorani/authors/halo_muhammad ڕاگەیاندکار] * [[دڵشاد گەرمیانی]]. ئەندامی پێشووی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی ئیسلامی * شەھید[[کاوە گەرمیانی]]، رۆژنامەوان * [[دلێر گەرمیانی]]، ئەندامی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان * کەلار لە لادێوە بۆ شار، دەرباز محەممەد، چاپی دووەم ٢٠١٠، سلێمانی. == پەراوێزەکان == {{پەراوێزەکان}} == سەرچاوەکان == * [http://www.bakhawan.com/kurdipedia/default.aspx?q=578 ماڵپەری کوردپیدیا] {{شارەکانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق|کوردستان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] s0jorqo58nvumydhzmda1itcxywv4ae 967092 967068 2022-08-02T16:38:35Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967068 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = کەلار | ناوی خۆماڵی = Kalar | ناوەکانی دیکە = کلار | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] | وێنە =Kalar View from Sherwana Castle.jpg | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی قەزای کەلار | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 34 |latm = 37 |lats = 24.4 |latNS = N | longd = 45 |longm = 19 |longs = 05.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ|ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref>{{ھن}} | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]]، [[ئیدارەی گەرمیان]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای کەلار|کەلار]] | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = ٢١٦ | دانیشتووان لە = ٢٠٠٩ |ژمارەی دانیشتووان = ٢٢٦٥٠٠ | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]]، [[کاکەیی]] | جۆری کۆدی ناوچە = ٠٨٩٤ }} '''کەلار''' شارێکی [[باشووری کوردستان]]ە، لەسەر کەناری ڕووباری [[سیروان]] ھەڵکەوتووە. شارێکی نوێییە، تا سەرەتای حەفتاکانی سەدەی ڕابردوو گوزارشت بوو لە دێیەک بەناوی کەلاری کۆن کە ئێستا یەکێکە لەگەڕەکانی شارەکە، ھەرچەندە لەسەرەتای سییەکانی سەدەی مەرکەزی ناحیەی [[قەڵای شێروانە]] بووە. شاری کەلار، کە سەنتەری قەزای کەلارەو ئێستا بە ناوەندی [[ئیدارەی گەرمیان]] (پارێزگای گەرمیان) دەناسرێت، لە ماوەیەکی کورتدا گەشەکردنێکی زۆری بەخۆیەوە دیوە، بەتایبەت لەماوەی ساڵانی ١٩٧٧ ھەتا ١٩٨٧ کە بەرزترین ڕێژەی گەشەکردنی ساڵانەی دانیشتووانی تۆمارکردووە، بەپێی ئامارە ناڕەسمییەکان ئێستا ژمارەی دانیشتووانی شاری کەلار بە زیاتر لە٢٥٠٬٠٠٠ کەس دەخەمڵێنرێت.<ref>http://kurdipedia.org/?q=20150921014425127062&lng=3</ref> == مێژوو == === مێژووی کۆن === دەتوانین مێژووی دروستبوونی شاری کەلار ببەستینەوە گوندی کەلارەوە کەتاوەکو ئێستا یەکێکە لە گەڕەکانی باکوری ڕۆژئاوای شارەکە، چونکە ھەر ئەو گوندە بوو بە بناغەی دامەزراندنی ئەو شارەی کە ئێستە ھەیەو ناوەکەشی ھەر بەناوی ئەو گوندەوە نراوە. شوێنەوارە مێژووییەکانی شاری کەلار و دەوروبەری، گەواھی ئەوە دەدەن کەئەم ناوچەیە لەدێڕزەمانەوە ئاوەدانی و ژیان تێیدا ھەبووە. دیارترین شوێنەوار کە تاوەکو ئێستا وەک خۆی مابێتەوە گردی [[قەڵای شێروانە]]یە، کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی [[ساسانییەکان]] و پێش ھاتنی [[ئیسلام]] بۆ ناوچەکە. نموویەکی تری ئاوەدانی ئەم ناوچەیە، جۆگە گاوریەکە یە، کە پڕۆژەیەکی ئاودێری سەرداپۆشراوە ئاوی لە ڕووباری سیروانەوە ھەڵگرتووە بۆ زەوییە کشتوکاڵیەکانی دەشتی شێروانە (کەلار) تا ئێستا ئاسەوارەکەی بەدیدەکرێت. ئەوەی تایبەت بێت بەدەشتی کەلار، چەند ھۆکارێک یارمەتیدەربووە، کەئەم ناوچەیە لانکەی ئاسەواری مێژووی کۆن بێت و ھەرلەدێڕ زمانەوە ئاوەدانی و ژیان تێیدا بێت، گرنگترین ئەو ھۆکارانە پێگە جوگرافیەکەیەتی لەنێوان ھەردوو شاری مێژووی کۆندا کە ئەوانیش [[کفری]] و [[خانەقین]]ن. === ناوی کەلار === سەبارەت بەناوی کەلار، بە ڕاستی و بە ووردی ڕوون نییە لە چییەوە ھاتووە، ئەو ڕانەیانەش کە دەخرێنەڕوو، مەزەندەو بۆچوونن، لەم بارەیەوە مامۆستا [[جەماڵ بابان]] چەند بۆچوونێکی خستۆتەڕوو، لەوانە کەلار لە "کەلا ـ ڕێ‌" وە ھاتبێت واتە گوندێکی دوورە دەست، چونکە ئەو ڕێگاوبانەی ئێستا ھەیە لە کۆندا نەبووە. لەلایەکی ترەوە دەڵێ لەوانەیە "کەڵ ـ یار" ەوە ھاتبێ، واتە وڵات یان نیشتیمانی ئاسک، چونکە تاوەکو ئێستا ئاسکێکی زۆر لەناوچەکە دەژین. ھەروەھا بابان ڕایەکی دیکەدێنێت و دەڵێت "لەوانەیە وشەی کەلار لە بنەڕەتدا لە "کەڵات یان قەڵات" ەوە گۆڕابێت بۆ کەلار یان لەوانەیە لە "کەلاوە" وە ھاتبێت، چونکە پێش ئاوەدانکردنەوەی کەلاوە بووە. ڕایەکی دیکە ھەیە دەڵێت کەوا ئەو بنەماڵەییەی کە کەلار یان ئاوەدانکردۆتەوە، لە عەشیرەتی گێژن و لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]ەوە کۆچیان کردووە بۆ گەرمیان، بەتایبەت لەناوچەکانی دەروربەری [[کرماشان]] و تاوەکو ئێستا بەشێوەزاری کەڵوڕی ئاخاوتن دەکەن و سەدان ساڵە تێکەڵی خێڵەکانی گەرمیان بوون. ئەم بنەماڵەیە لەزێدی ڕەسەنیدا، نیشتەجێی گوندی "کەلار دەشت بوون" یان لێوەی نزیک بوون، بۆیە ئەم ناوەیان بەسەر ئەم گوندەدا دابڕیوە. ئەم ڕایەی دواییان لە ڕاستیەوە نزیکە، چونکە ھەمووان لەسەر ئەوەکۆکن، کە ئەو بنەماڵەییەی کەلاری ئاوەدانکردۆتەوە. کەواتە ھەر ئەوانیش ناوێکی لێدەنێن، گوندێکیش ھەیە بەناوی "کەلار" ەوە لە دەوروبەری [[کرماشان]]، کە زێدی پێشووی ئەو بنەماڵەیە بووە.<ref>http://wikimapia.org/</ref><ref>http://www.krso.net/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200203070708/http://www.krso.net/ |date= ٣ی شوباتی ٢٠٢٠ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> === کەلار لە لادێوە بۆ شار === لەکاتی راگەیاندنی بەیاننامەی یانزەی ئازارو ڕێکنەوتنی حکومەتی ناوەندی [[عێراق]] و شۆڕشی کورد بەسەرکردایەتی [[مەلا مستەفا بارزانی]] لەسەر سنوری ناوچەی ئۆتۆنۆمی، سەرۆکایەتی کۆماری ئەوکاتی [[عێراق]]، بەخێرای چەند بڕیارێکی دەکرد بۆ دابڕینی شارۆچکە کوردنشینەکان لە [[پارێزگای کەرکووک]]، لەو پێناوەشدا کەلار بە مەرسومی کۆماری ژماری ١٣٧ لە ٢٨/٢/١٩٧٠ کرا بە قەزاو سەر بە [[پارێزگای کەرکووک]] بوو، بەشێکی زۆری کوردە راگوێزراوەکانی [[پارێزگای کەرکووک]] و شاری [[خانەقین]] لەشارەکە نیشتەجێ بوون. لەدوای ھەرەسی شۆڕشی کورد لە ساڵی ١٩٧٥ و زیادبوونی ژمارەی دانیشتوانی کەلار، جارێکی تر ڕژێمی بەعس بە مەرسومی کۆماری ژمارە ٦٠٨ لە ٦/١١/١٩٧٥ لەڕووی ئیدارییەوە خستیە سەر [[پارێزگای سلێمانی]]، لەکۆتایی حەفتاکاندا ژمارەی دانیشتوانی شارەکە نزیکەی ١٠٠٠٠ کەس بووە، لە کۆتایی ھەشتاکاندا بەھۆی شاڵاوەکانی [[ئەنفال]] و وێرانکردنی گوندەکانی [[کوردستان]] و راگوێزرانی دانیشتوانەکەی ژمارەی دانیشتوانی کەلار زیادبوو بۆ ٢٠ تا ٢٥ ھەزار کەس. ئێستا ژمارەی دانیشتوانی کەلار بەزیاتر لە ١٧٦ ھەزار کەس دەخەمڵێنرێت و بەیەکێک لە قەزا گەورەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و عێراق دادەنرێت، ناوەندی [[ئیدارەی گەرمیان]]ە، واتە ئەو قەزا دابڕاوانەی لە لەدوای ھەرەسی شۆڕش لە کەرکوک دابڕان، وەک کەلار، [[کفری]] و [[چەمچەماڵ]]. کە پێکەوە ژمارەی دانیشتوانیان زیاترە لە ٦٠٠ ھەزار کەس. نزیکەی ٩٨٪ دانیشتوانی کەلار کوردن، زۆرینەی ئەوانەش [[موسڵمان]]ی [[سوننی]] مەزھەبن، بەشێکیشیان [[شیعە]] مەزھەب، بەشێک لەدانیشووانەکەی لەسەر ئاینی [[کاکەیی]]ن. == جوگرافیا == ئەکەوێتە نێوان بازنەی پانی ٣٥–٣٤ بۆ ٣٨–٣٤ باکوور، ٢١–٤٥ بۆ ١٥–٤٥ پلەی خۆرھەڵات و ٣٠٠ تا ٣٥٥ مەتر لە ئاستی ڕووی زەریاوە بەرزە. ناوچەیەکی بیابانییە و زستانی سارد و وشکەو ھاوینی گەرمە، لەھاویندا ھەندێک رۆژ پلەی گەرمای دەگاتە سەرو ٥٠ پلەی سەدییەوە. شاری کەلار بەدووری ١٤٠ کم دەکەوێتە باشووری شاری [[سلێمانی]]ەوە، بەدووری ٩٠ باشووری رۆژھەڵاتی شاری [[کەرکووک]]ەوە، ١٨٠ کم دوورە لەباکووری شاری [[بەغداد]] پایتەختی [[عێراق]]. ٣٥ کم لە سنووری [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] دوورە و لەو دیوە لەگەڵ [[قەسری شیرین]] ھاوسنوورە. == گەڕەکەکان == {{multicol}} * جوتیاران * کەلاری کۆن * بنگرد * شێروانە * شۆڕش ١ * شۆڕش ٢ * ڕاپەڕین * سیروان * سەد ماڵەکە * پەنجا ماڵەکە {{multicol-break}} * سەرکەوتن (حەمەی کەریم) * بەردەسوور * فەرمانبەران (حەی مۆزەفین) * مامۆستایان * پۆلیس (حەی شورتە) * خەبات (ناسراوە بە شەھیدان) * شەھیدان * کوڵەجۆییەکان {{multicol-break}} * ئازادی (گازینۆ) * نەورۆز * حەمرین (مەتارەکە) * گۆران (گازینۆی ئەمبەر) * ئەندازیاران * نەورۆز (بەردەسووری ئەوبەر / بەری سیروان) * ئاوارەکان * ڕووناکی * دریملاند * شارەوانی١ * شارەوانی٢ {{multicol-end}} == ناحیەکان == *[[ڕزگاری|ڕزگاری (سموود)]] * پێباز (باوەنوور) * شێخ تەویل * گردەگۆزینە == پەروەردە و خوێندن == ١٤/٤/٢٠١٠ لە ڕۆژی [[کارەساتی ئەنفال]]دا [[بەرھەم ئەحمەد ساڵح]] سەرۆکی [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]] بەردی بناغەی [[زانکۆی گەرمیان]]-[https://web.archive.org/web/20121102152030/http://www.garmianuniv.com/]ی دانا، کە لەئێستا لە کۆلێژەکانی پەروەردە و پەروەردەی بنەڕەتی لەکەلار کۆلێژی ئاداب لە [[خانەقین]] پێکھاتووە. جگە لەوەش لە کەلار پەیمانگایەکی تەکنیکی و پەیمانگای زانستی کۆمپیوتەر ھەیە، پێشتریش پەیمانگای مەڵبەندی مامۆستایانی ھەبووە دواتر گۆڕدرا بۆ کۆلێژی پەروەردەی بنەڕەتی، پەیمانگای مامۆستایانی کەلار ساڵی ١٩٩٥ یەکەمین پەیمانگا بوو کە [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]] بیکاتەوە، تا ساڵی ٢٠٠٧ یازدە خولی خوێندکارانی دەرچواندووە. == وەرزش == لەشاری کەلار [[یانەی وەرزشی شێروانە]] ھەیە کە لەچەند بوارێکدا تیپی ھەیە، لەوانە تۆپی پێ، [[تۆپی دەست]]، بالە، باسکە، گۆڕەپان و مەیدان و کاراتی. [[یانەی وەرزشی شێروانە]] لە ساڵی ١٩٩٢ لەلایەن کۆمەڵێک وەرزشەوانی شاری کەلارەوە دامەزرێندا، بەھۆی ئەوەی پێش راپەڕین حکومەت مۆڵەتی دامەزراندنی یانەکەی نەدابوو بە وەرزشەوانانی شارەکە. تیپی تۆپی پێی یانەی شێروانە لەساڵانی نەوەدەکانی سەدەی رابردوو، یەکێک بوو لەیان ھەرەبەھێزەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دواتریش لەناوچەکانی ژێر کۆنترۆڵی [[یەکێتی نیشتمانی کوردستان]]، ھەرچەندە ھیچ ساڵێک یانەکە نەبوو بە پالەوانی خولی یانە نایابەکان، بەڵام ھەمیشە یانەیەکی ڕکابەری بەھێزبووەو ھەمیشە لەڕیزبەندی سەرەوەی خولەکاندا بووە. دوای ئەنجامدانی خولی سەرتاسەری یانەکانی [[ھەرێمی کوردستان]]، یانەی شێروانە بەھۆی کەمی و نەبوونی بودجەوە دابەزی بۆ خولی پلە یەکەکان، پێشتریش زۆربەی یاریزانانەکانی روویان لەیانەکانی شاری [[سلێمانی]] کردبوو، بەڵام دوای ساڵێک بە پلەی یەکەمی خولی یانە پلەیەکەکان سەرکەوتەوە بۆ خولی نایاب، کەچی دیسانەوە دابەزیەوە بۆ خولی پەلە یەکەکان. لەوەرزی ٢٠١٠–٢٠١١بووە پالەوانی خولی پلە یەکی کوردستان و جاریکی تر گھڕایەوە خولی نایابی کوردستان. تیپی بالەی یانەکەو گۆڕەپان و مەیدان و کارتی یانەکە، لە ساڵانی نەوەدکان تا پێش ساڵی ٢٠٠٣ یەکێک بوون لە تیپە ڕکابەرە بەھێزەکان لەسەرجەم نازناوەکاندا. بەڵام بەھۆی ئاەڕنەدانەوەی حکومەت لەیانەکە و کێشەی کارگێڕی یانەکەوە، زۆربەی یاریزانانی ئەو تیپانەش پەرتەوازە بوون، بەجۆرێک تپیی نایابی بالەی [[یانەی پێشمەرگەی سلێمانی]] کە توانی ببێتە یەکەمی عێراق لە کۆی شەش یایزانی سەرەکی پێنجیان خەڵکی کەلار بوون. == شوێنەوار == === قەڵای شێروانە === [[پەڕگە:Sherwana Castle courtyard.jpg|thumb|دیمەنی قەڵای شێروانە]] [[قەڵای شێروانە]] قەڵایەکی کۆنی مێژووییە، لەسەر تەپۆڵکەیەکی دەستکرد لەسەر [[ڕووباری سیروان]] لەشاری کەلار لەشێوەی چوار گۆشەدا بتیاتنراوە، لەباری مێژووی دروستکردنی قەڵاکەوە زانیاری ووردو ساغکراوە نییە. ھەندێک دەڵێن لەلایەن [[ئەنەوشیروانی ساسانی]]یەوە بنیاتنراوە، ھەندێکیش رایانوایە [[محەممەد پاشای جاف]] دروستیکردووە. لایەنگرانی رای یەکەم دەڵێن عەشیرەتی [[جاف]] کۆچەر بوون و [[محەممەد پاشای جاف]] لەقەڵادا نەژیاوە، دەڵێن بوونی تونێلکی ژێر زەوی بووە لە قەڵاکەوە بۆ سەر [[ڕووباری سیروان]]، دەلالەتە لەوەی کە بۆ حاڵەتی شەڕوو گەمارۆدان سوودی لێوەرگیراوەو ئاوی لێوە ھێنراوە بۆ ناو قەڵاکە، کەواتە قەڵاکە تەنھا ھەوارگەیەکی زستانە نەبووە. رایەکی دیکەش ھەیە دەڵێت تەپۆڵکە خۆڵەکە لەلایەن [[ئەنەوشیروانی ساسانی]]یەوە بنیاتنراوەو کۆشکەکە لەلایەن حەمە پاشاوە دروستکراوە و کۆشکی زستانەی ئەو بووە. === جۆگەی گاور === سەرەڕای [[قەڵای شێروانە]] چەند شوێنەوارێکی رتی مێژووی لەکەلار دۆزراونەتەوە، لەوانە شوێنەوارێکی کۆن لەشارەدێی [[گردەگۆزینە]]ی تەنیشت کەلار. ھەروەھا جۆگەی گاور. جۆگە گاوریەکە، کەپڕۆژەیەکی ئاودێری سەرداپۆشراوە ئاوی لە ڕووباری سیروانەوە ھەڵگرتووە بۆ زەوییە کشتوکاڵیەکانی دەشتی شێروانە کەلار تا ئێستا ئاسەوارەکەی بەدیدەکرێت. ئەوەی تایبەت بێت بەدەشتی کەلار. === مۆزەخانەی کەلار === مۆزەخانەی کەلار لەناوی قەڵای شێروانەدایە و سەر بەبەڕێوەبەرێتی شوێنەواری [[گەرمیان]]ە، مۆزەخانەکە لەو پارچە کەلوپەل و شتومەکە کۆن و شێوێنەوارییانە پێکھاتووە کە خەڵکی ناوچەی [[گەرمیان]] لەکۆندا بەکاریان ھێناوە. == ناوداران == === سیاسەت و رۆژنامەوانی === * [[عەبدوڵای مەلا نووری]] سیاسی و ڕۆژنامەوان * [[جەوھەر نامیق]]، سیاسەتمەدار ٭[[خەلیفە حەمەئەمین بەردخۆری شاتری]]، کەسایەتی کۆمەڵایەتی * [[عەدنان عوسمان]]، سیاسی و رۆژنامەوان * [[سەردار عەبدوڵڵا]]، سیاسی و رۆژنامەوان * [[عەدالەت عەبدوڵا]]، رۆژنامەوان *هەڵۆ محەممەد [https://www.rudaw.net/sorani/authors/halo_muhammad ڕاگەیاندکار] * [[دڵشاد گەرمیانی]]. ئەندامی پێشووی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی ئیسلامی * شەھید[[کاوە گەرمیانی]]، رۆژنامەوان * [[دلێر گەرمیانی]]، ئەندامی مەکتەبی سیاسی کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان * کەلار لە لادێوە بۆ شار، دەرباز محەممەد، چاپی دووەم ٢٠١٠، سلێمانی. == پەراوێزەکان == {{پەراوێزەکان}} == سەرچاوەکان == * [http://www.bakhawan.com/kurdipedia/default.aspx?q=578 ماڵپەری کوردپیدیا] {{شارەکانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق|کوردستان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] l18jfkp3bsyxtfvqx80pcjfk08xpcdl 0 7795 967387 903635 2022-08-03T10:47:15Z Vajd 51584 /* دانیشتووان */نه‌قشه‌ی زمانی خه‌لکی ئیلام wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = پارێزگای ئیلام | ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = | وێنە =[[پەڕگە:IMG20170913234443271پاریزگای ئیلام.jpg|thumb|پارێزگای ئیلام]] | قەبارەی وێنە = 300px | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Iran | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ئێران]]دا | دەرزی نەخشە١ =ڕۆژھەڵاتی کوردستان | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[کوردستان]]دا |latd=33|latm=38|latNS=N |longd=46|longm=26|longEW=E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پایتەخت]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[ئیلام]] | جۆری دابەشکراو٣ = | ناوی دابەشکراو٣ = | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | بەرزایی م = ١٣٥٠ | ژمارەی دانیشتووان = ۵۸۰٫۱۵۸ | دانیشتووان لە = ٢٠١٦ | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[کوردیی باشووری|باشووری]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[شیعە]]) | جۆری کۆدی ناوچە = | کۆدی ناوچە = ٠٨٣ | ماڵپەڕ = }} [[پەڕگە:Locator_map_Iran_Ilam_Province.png|وێنۆک|چەپ|پارێزگای ئیلام]] [[پەڕگە:کوه قلاقیران.jpg|وێنۆک|کێوی قەڵاقیران]] '''پارێزگای ئیلام''' (بە [[فارسی]]: ''استان ایلام'') یەکێک لە پارێزگاکانی ئێران و بەشێک لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]ە. ژمارەی دانیشتووانی لە ساڵی ٢٠٠٦دا، ٥٤٥،٧٨٧ کەس بووە کە زۆربەیان [[کورد]]ن و بە شێوەزارەکانی [[مەھەکی]]، [[کەڵھوڕی]]، [[لەکی]] و [[فەیلی]] قسە دەکەن.<ref>{{Cite book|last=بەختیاری|first=سەعی|title=جوگرافیا|publisher=ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی|year=١٣٩٣ هەتاوی|isbn=978-964-342-431-2|location=تاران}}</ref><ref>{{Cite web|title=ئاراس|url=https://aras.bradost.net/book.php?id=601|access-date=2021-04-29|website=aras.bradost.net}}</ref> ناوەندی پارێزگای ئیلام شاری [[ئیلام]]ە و لە ١٠ [[شارستان]] پێکھاتووە کە ئەمانەن: # [[شارستانی ئاودانان]] # [[شارستانی ئیلام]] # [[شارستانی ئەیوان]] # [[شارستانی بەدرە]] # [[شارستانی چەرداوڕ]] # [[شارستانی دەڕەشار]] # [[شارستانی دێلوڕان]] # [[شارستانی سیروان]] # [[شارستانی مەڵگشای]] # [[شارستانی مێھران]] شارە گەورەکانی ئەم پارێزگایە بریتین لە [[ئیلام]]، [[ئەیوان]]، [[دێلوڕان]]، [[ئاودانان]] و [[دەڕەشار]]. == دانیشتووان == {{bar box | title=گرووپە ڕەگەزییەکان لە پارێزگای ئیلام (٢٠١٦) <ref>{{Cite book|last=نەسیری|first=موژگان|title=جوگرافیا|publisher=ئەنجامی کتێب|year=١٣٩٥ هەتاوی|isbn=978-964-415-206-1|location=تاران}}</ref> | titlebar=#ddd | left1='''گرووپە ڕەگەزییەکان''' | right1='''ڕێژە''' | float=left | bars= {{bar percent|کورد|yellow|٩٧٫٠}} {{bar percent|عەرەب|green|٣٫٠}}}} [[File:Map-of-Ilam-Province-Iran-summarizing-local-perceptions-of-language-distribution.png|thumb|Languages ​​of Ilam province]] == ئەمانەش ببینە == * [[ڕۆژهەڵاتی کوردستان]] * [[ئیلام]] == سەرچاوەکان == {{پارێزگای ئیلام}} {{پارێزگاکانی کوردستان}} {{پارێزگاکانی ئێران}} {{کۆلکە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:پارێزگای ئیلام| ]] [[پۆل:پارێزگاکانی کوردستان|ئیلام]] [[پۆل:پارێزگاکانی ئێران|ئیلام]] [[پۆل:پارێزگاکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] 5py5ltkp358opu5g2wd09m3smjt96qe 0 8038 967450 960117 2022-08-03T11:48:38Z Aram 25981 پووچەڵکردنەوەی دەستکاریی [[وپ:لێکدانەوەت باش بێت|نیاز باش]] لەلایەن [[Special:Contributions/Zhenar77|Zhenar77]] ([[User talk:Zhenar77|وتووێژ]]): پێناسەکەی پێشووتر باشتر بوو. wikitext text/x-wiki {{نامەی ڕوونکردنەوە|مانگی گەلاوێژ|گەلاوێژ (روونکردنەوە)}} {{گەلاوێژ}} '''گەلاوێژ''' ناوی [[کوردی]]ی پێنجەمین مانگی ساڵ و دووەم مانگی [[ھاوین]]ە لە [[ڕۆژژمێری جەلالی]]دا کە لە ڕۆژژمێری فەرمیی ئێرانیدا '''مرداد''' ی پێ دەگوترێت. ئەم مانگە ٣١ ڕۆژە. == ئەمانەش ببینە == * [[ڕۆژژمێر]] * [[کۆچیی ھەتاوی]] {{مانگەکان و ڕۆژەکانی ساڵی کوردی}} {{کورت}} [[پۆل:مانگەکانی ڕۆژژمێری کۆچی ھەتاوی]] [[پۆل:مانگە کوردییەکان| ٠٥]] [[پۆل:گەلاوێژ|*]] riqg0q3kvsvo9szh9f8qibnl92ob0qe 0 8053 967273 943231 2022-08-02T21:51:40Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''دەستپەڕ''' (ھەروەھا: ''ئاوھێنانەوە''، ''خوەنھێنی''، ''دەستمیز''، ''کەپلەمە''، ''مشتاو''، ''مشتە'' و ''مشتەگان'') ({{ئینگ|Masturbation}}) بریتییە لە کاری [[وروژاندنی سێکسی]] لەلای [[شیردەر]]ەکان، ئەمەش بە نھێنی دەکرێت بە وروژاندنی [[ئەندامە سێکسییەکان]] بە مەبەستی گەیشتن بە [[ڕەحەتبوون]] (ئۆرگاسم)،<ref name="webmd">{{cite web|last=Robinson|first=Jennifer|date=4 March 2010|title=Masturbation – Is Masturbation Normal or Harmful? Who Masturbates? Why Do People Masturbate?|url=http://www.webmd.com/sex-relationships/guide/masturbation-guide|access-date=17 August 2011|website=[[WebMD]]}}</ref><ref name="Lehmiller">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=ytk5DwAAQBAJ&pg=PT402|title=The Psychology of Human Sexuality|vauthors=Lehmiller JJ|publisher=[[John Wiley & Sons]]|year=2017|isbn=978-1-119-16470-8|page=402|quote=Masturbation refers to all solo forms of self-stimulation focusing on the genitals. Masturbation practices vary widely depending upon the individual's body and personal preferences. For instance, masturbation among women may involve manipulation of the clitoris and labia, stimulation of the breasts, or vaginal penetration with a sex toy. [...] Among men, masturbation most frequently involves using one or both hands to stimulate the penis. Of course, men sometimes utilize sex toys too (e.g., masturbation sleeves, butt-plugs, etc.).}}</ref><ref name="Nadal">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=lVYoDwAAQBAJ&pg=PA1123|title=The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender|vauthors=Nadal KL|publisher=[[SAGE Publishing|SAGE]]|year=2017|isbn=978-1-4833-8427-6|page=1123|quote=Masturbation is the act of touching or otherwise stimulating one's own body, particularly one's genitals, for the purpose of sexual pleasure and/or orgasm. The term is most commonly used to describe solitary masturbation, in which people provide themselves with sexual stimulation while they are physically alone. Mutual masturbation is when two or more people manually stimulate their own body or each other's bodies.}}</ref> بەڵام جێگرەوەیەک نییە بۆ [[کردەی سێکس]].<ref name="Upton">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=VnvJAwAAQBAJ&pg=PA52|title=Nursing & Health Survival Guide: Health Promotion|vauthors=Upton D|publisher=[[Routledge]]|year=2014|isbn=978-1-317-90617-9|page=52}}</ref> دەستپەڕ شتێکی زۆر باوە لەنێو مرۆڤەکاندا، کە بە جوڵاندنی پێستی [[ئەندامی زاوزێی نێرینە]] و جوڵاندنی [[میتکە]]ی [[ئەندامی زاوزێی مێینە]] بەرەو ناو یان بەرەو سەر، دێتە دی. لە مێینەدا دەشێت شتێک یان تەنێک بخرێتە نێو کونی ئەندامی زاوزێی مێینەوە؛ بەڵام لە نێردا تەنھا دەتوانرێت [[چووک]] ڕابوەشێنرێت. ھەروەھا بە بەکارھێنانی [[دەست]] ئەنجام دەدرێت. ھەروەھا دەشێت ھۆکاری خۆکار بەکاربێت. بەگشتی دەستپەڕ؛ خۆیییە، بەڵام ڕەنگە بگۆڕێت بۆ شێوەی تر وەک ئەوەی بە پەیوەندییەکی دەرەکی بکرێت کە تێیدا ھەر تاکێک ڕۆڵی دەستی خوەنھێنیپێکەر دەبینێت، کە ئەمەش ناو دەبرێت بە ''ھاوبەشە خوەنھینی'' (بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزیی]]: ''mutual masturbation''). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کۆئەندامی زاوزێ]] [[پۆل:کردە سێکسییەکان]] [[پۆل:چالاکییەکانی کاتی بەتاڵی]] [[پۆل:کرداری جنسی]] 25mew1v2urnpk0wved1w2v85dgdgha3 0 8095 967053 785066 2022-08-02T16:26:32Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''گەرمیان''' ناوچەیەکی بەرفراوانە دەکەوێتە باشوورو باشووری رۆژھەڵاتی [[ھەرێمی کوردستان]] ([[باشووری کوردستان]])، ئاووھەوایەکی گەرم و وشکی ھەیە، ناوچەیەکی تەخاتان و ڕووتەنە. شارەکانی [[کەرکووک]]، [[کەلار]]، [[کفری]]، [[دەربەندیخان]]، [[چەمچەماڵ]]، [[دووزخورماتوو]]، [[خانەقین]]، [[جەلەولا]]، [[مەندەلی]] و [[بەدرە]] دەگرێتەوە. ==ناوی گەرمیان== گەرمیان، ‌واتە ‌وڵاتی گەرم یان ناوچەی گەرم، لەوشەی باگرمی ــ ییەوە ھاتووە، ‌واتە ناوچە گەرمەکان بەرامبەر بەوشەی زۆزان،‌واتە ناوچە ساردەکان، کە لەدوو‌وشەی دژ بەیەکدا بەدی دەکرێت "گەرمەسێر ــ سەردسێر" بۆیە دەکرێت ئاو‌و ھەوا بکرێتە بنچینەی جیاکردنەوەی ناوچەی گەرمیان لەناوچەی کوێستان یان ناوچەکانی تری ‌وەکو [[ھەورامان]]، [[شارەزوور]] و [[قەرەداخ]]، [[شارباژێر]]، [[پشتدەر]]، [[بتوێن]].. ==سنووری جوگرافی== سنووری جوگرافی گەرمیان لەباکوورەوە لەشوێنی ئاوێتەبوونی چەمی [[دەردەوێن]] لەباشوری [[دەربەندیخان]]، لەگەڵ ڕووباری [[سیروان]]، بەرەو رۆژئاوا، لەباشوری شاخی [[گوڵان]] و [[زەردە]] و [[سەگرمە]] بۆ باکوری ناحیەی [[سەنگاو]]، بەرەو رۆژئاوای بۆ [[تەکیەی کاکەمەند]] بۆ سەر ڕووباری [[زێی بچوک]] لە باشووری ناحیەی [[قەرەناو]]. لەرۆژئاواشەوە بەڕووباری [[زێی بچوک]] دا لە[[قەرەناو]]ەوە بۆ باشووری، تا دەگاتە بەرزاییەکانی [[حەمرین]]، لەباشووریشەوە لەشوێنی یەکگرتنی [[زێی بچوک]]و بەرزاییەکانی [[حەمرین]] بەرەو رۆژھەڵات بەبناری باکوری [[حەمرین]]دا، تا دەگاتە نزیکی ناحیەی ([[جەلەولا]] ــ قەرەغان)ی سەر رووباری [[سیروان]]. لەڕۆژھەڵاتەوە لەناحیەی ([[جەلەولا]] ــ قەرەغان)ەوە بەڕووباری [[سیروان]]دا، بۆ باکوور تا دەگاتە جێگەی تێکەڵ بوونی چەمی [[دەرەدوێن]]و [[سیروان]]، لەباشوری [[دەربەندیخان]]دا. بەمەش ھەریەکە لە شار و شارۆچکەکانی [[کەلار]]، [[دەربەندیخان]]٫ [[کفری]]، [[چەمچەماڵ]]، [[خانەقین]]، [[دووزخورماتوو]]، [[مەندەلی]]، [[بەدرە]]، [[پێباز]] (باوەنور)، [[ڕزگاری]] (سمود) [[سەرقەڵا]]، [[جەلەولا]]، [[سەعدیە]]، [[جەبارە]]، [[قەرەتەپە]]، [[جەسان]]، [[مەیدان]]، [[قۆرەتوو]]، [[تەکیەی کاکەمەند]]، [[تەکیەی جەباری]] و [[شۆڕش]] دەگرێتەوە. ==پێکھاتەی ئیداری گەرمیان== ئەو ناوچە فراوانەی کە بە گەرمیان دەناسرێت، بەدرێژایی مێژووی ناوچەکە و [[عێراق]]یش تەنھا یەک ناوەندی پارێزگای لێبووە کە [[کەرکووک]] بووە. لەزۆربەی سەردەمەکاندا لەڕووی ئیداری ‌و سەربازییەوە گەرمیان سەر بەناوەندی [[کەرکووک]] بووە، لەسەردەمی دروست بوونی دەوڵەتی [[عێراق]] ھەر زوو بەھۆی دۆزینەوەی نەوت لەناوچەکەدا ھەوڵی گۆڕینی جوگرافی و ئیداری ناوچەکە دراو قەزای [[خانەقین]] گواسترایەوە بۆ سەر پارێزگای [[دیالە]] و دواتریش لەدوای [[بەیاننامەی ١١ی ئازار]]ی ١٩٧٠، بۆ بچوکتر کردنەوەی سنوری جوگرافیای [[کەرکووک]] لەساڵی ١٩٧٥ دا ناحیەی شێروانە ناوەکەی گۆڕا بۆ "سەرقەلعە" و ٢١ موقاتەعە لە ناحیەی شێروانەی پێشوو خراونەتە سەر قەزای تازە دامەزراوی [[کەلار]]، دیارە بەئەمەش ڕێگەیان خۆش کرد بۆ ئەوەی قەزاکانی [[کەلار]] و [[دەربەندیخان ]] و [[چەمچەماڵ]]‌و [[کفری]] ‌و [[دووزخورماتوو]] لە [[کەرکووک]] جیا بکرێتەوەو بخرێنە سەر [[پارێزگای سلێمانی]] ‌و [[پارێزگای تکریت]] ‌و [[پارێزگای دیالە]] کە بەپێی فەرمانی کۆماری ٦٠٨ لەساڵی ١٩٧٥‌ و فەرمانی کۆماری (٤١) لە ١٩٧٦ ناوی [[کەرکوک]]یش بەپێی ھەمان فەرمان گۆڕا بۆ التامیم. ھۆکاری دەرکردنی ئەم ھەموو فەرمانەش بونی نەوت‌و ھەروەھا گۆڕینی باری دیمۆگرافی ناوچەکە بوو بەتایبەتی [[کەرکوک]] و کە ئەوەش بە قۆناغی یەکەمی تەعریب دەناسرێت. لەدوای ڕوخانی رژێمی [[بەعس]] ‌و ئازادکردنی عێراق لەچنگ دەسەڵاتی دیکتاتۆرییەت و سنوری ئیداری [[گەرمیان]] پچڕپچڕەو ناوەندێکی بەڕێوەبردنی نەبوو، چونکە ئەو یەکە ئیدارییەی کە بەناوی [[کەرکووک]]ەوە لە [[دەربەندیخان]] دروسکرابوو ھەڵوەشێنرایەوە. دابەش بوونی ئێستای ئیداری ناوچەی گەرمیان بەم شێوەیەیە: قەزاکانی [[کەلار]]، و [[کفری]] ئێستا ئیدارەیەکی سەربەخۆیان ھەیە کە پارێزگایەکی ناڕەسمیە ناوی نراوە [[ئیدارەی گەرمیان]]. لەئێستادا قەزای [[خانەقین]] و ناحیەی [[مەندەلی]] ‌و سەر بە [[پارێزگای دیالە]]ن و قەزای [[بەدرە]] و ناحیەی [[جەسان]]یش سەر بە [[پارێزگای واست]]ن، [[دووزخورماتوو]]ش سەر بە [[پارێزگای سەلاحەدین]]ە، ئەم ناوچانەش لەدەستووری عێراقدا بە [[ناوچەی جێناکۆکەکان]] ناویان براوە. [[کەلار]] ‌وەکو شارێکی گەورەو ناوەندی بەڕێوەبردنی [[گەرمیان]] دەرکەوتووە، بەیەکێک لەگەورەترین قەزاکانی [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]] دادەنرێت لەڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە. ==ئاووھەوا== ناوچەی گەرمیان ئاو و ھەوایەکی ووشک و گەرمی ھەیە لە ھاویندا، پلەی گەرمای لە ھەندێک ڕۆژدا بەرز دەبێتەوە بۆ ٥٠ پلەی سەدی. زستانیشی سارد و کەمبارانە، لە زۆربەی ناوچەکانی گەرمیان بەفر نابارێت. گەرمیان ناوچەیەکی دەوڵەمەندە بە کانزا بەتایبەت نەوت. ==سەرچاوەکان== *جاسم محەمەد ناھیدە تاڵەبانی، ئەنفالی گەرمیان رەھەندە ئابوری‌و کۆمەڵایەتییەکانی *محەمەد شاکەلی، گەرمیان رابردووی نزیک‌و ئایندە، چاپخانەی کاردۆ، سلێمانی *کەریم ئەحمەد محەمەد، چەند ھەنگاوێک بەرەو چارەسەرکردنی کێشەی کەم ئاویی و ‌وشکەساڵی لەگەرمیان، گۆڤاری$1کەرکووک [[پۆل:مێژووی کوردستان]] qxtsa13crbptxwedd7x7eustrkm4wa3 967107 967053 2022-08-02T16:39:50Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967053 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''گەرمیان''' ناوچەیەکی بەرفراوانە دەکەوێتە باشوورو باشووری رۆژھەڵاتی [[ھەرێمی کوردستان]] ([[باشووری کوردستان]])، ئاووھەوایەکی گەرم و وشکی ھەیە، ناوچەیەکی تەخاتان و ڕووتەنە. شارەکانی [[کەرکووک]]، [[کەلار]]، [[کفری]]، [[دەربەندیخان]]، [[چەمچەماڵ]]، [[دووزخورماتوو]]، [[خانەقین]]، [[جەلەولا]]، [[مەندەلی]] و [[بەدرە]] دەگرێتەوە. ==ناوی گەرمیان== گەرمیان، ‌واتە ‌وڵاتی گەرم یان ناوچەی گەرم، لەوشەی باگرمی ــ ییەوە ھاتووە، ‌واتە ناوچە گەرمەکان بەرامبەر بەوشەی زۆزان،‌واتە ناوچە ساردەکان، کە لەدوو‌وشەی دژ بەیەکدا بەدی دەکرێت "گەرمەسێر ــ سەردسێر" بۆیە دەکرێت ئاو‌و ھەوا بکرێتە بنچینەی جیاکردنەوەی ناوچەی گەرمیان لەناوچەی کوێستان یان ناوچەکانی تری ‌وەکو [[ھەورامان]]، [[شارەزوور]] و [[قەرەداخ]]، [[شارباژێر]]، [[پشتدەر]]، [[بتوێن]].. ==سنووری جوگرافی== سنووری جوگرافی گەرمیان لەباکوورەوە لەشوێنی ئاوێتەبوونی چەمی [[دەردەوێن]] لەباشوری [[دەربەندیخان]]، لەگەڵ ڕووباری [[سیروان]]، بەرەو رۆژئاوا، لەباشوری شاخی [[گوڵان]] و [[زەردە]] و [[سەگرمە]] بۆ باکوری ناحیەی [[سەنگاو]]، بەرەو رۆژئاوای بۆ [[تەکیەی کاکەمەند]] بۆ سەر ڕووباری [[زێی بچوک]] لە باشووری ناحیەی [[قەرەناو]]. لەرۆژئاواشەوە بەڕووباری [[زێی بچوک]] دا لە[[قەرەناو]]ەوە بۆ باشووری، تا دەگاتە بەرزاییەکانی [[حەمرین]]، لەباشووریشەوە لەشوێنی یەکگرتنی [[زێی بچوک]]و بەرزاییەکانی [[حەمرین]] بەرەو رۆژھەڵات بەبناری باکوری [[حەمرین]]دا، تا دەگاتە نزیکی ناحیەی ([[جەلەولا]] ــ قەرەغان)ی سەر رووباری [[سیروان]]. لەڕۆژھەڵاتەوە لەناحیەی ([[جەلەولا]] ــ قەرەغان)ەوە بەڕووباری [[سیروان]]دا، بۆ باکوور تا دەگاتە جێگەی تێکەڵ بوونی چەمی [[دەرەدوێن]]و [[سیروان]]، لەباشوری [[دەربەندیخان]]دا. بەمەش ھەریەکە لە شار و شارۆچکەکانی [[کەلار]]، [[دەربەندیخان]]٫ [[کفری]]، [[چەمچەماڵ]]، [[خانەقین]]، [[دووزخورماتوو]]، [[مەندەلی]]، [[بەدرە]]، [[پێباز]] (باوەنور)، [[ڕزگاری]] (سمود) [[سەرقەڵا]]، [[جەلەولا]]، [[سەعدیە]]، [[جەبارە]]، [[قەرەتەپە]]، [[جەسان]]، [[مەیدان]]، [[قۆرەتوو]]، [[تەکیەی کاکەمەند]]، [[تەکیەی جەباری]] و [[شۆڕش]] دەگرێتەوە. ==پێکھاتەی ئیداری گەرمیان== ئەو ناوچە فراوانەی کە بە گەرمیان دەناسرێت، بەدرێژایی مێژووی ناوچەکە و [[عێراق]]یش تەنھا یەک ناوەندی پارێزگای لێبووە کە [[کەرکووک]] بووە. لەزۆربەی سەردەمەکاندا لەڕووی ئیداری ‌و سەربازییەوە گەرمیان سەر بەناوەندی [[کەرکووک]] بووە، لەسەردەمی دروست بوونی دەوڵەتی [[عێراق]] ھەر زوو بەھۆی دۆزینەوەی نەوت لەناوچەکەدا ھەوڵی گۆڕینی جوگرافی و ئیداری ناوچەکە دراو قەزای [[خانەقین]] گواسترایەوە بۆ سەر پارێزگای [[دیالە]] و دواتریش لەدوای [[بەیاننامەی ١١ی ئازار]]ی ١٩٧٠، بۆ بچوکتر کردنەوەی سنوری جوگرافیای [[کەرکووک]] لەساڵی ١٩٧٥ دا ناحیەی شێروانە ناوەکەی گۆڕا بۆ "سەرقەلعە" و ٢١ موقاتەعە لە ناحیەی شێروانەی پێشوو خراونەتە سەر قەزای تازە دامەزراوی [[کەلار]]، دیارە بەئەمەش ڕێگەیان خۆش کرد بۆ ئەوەی قەزاکانی [[کەلار]] و [[دەربەندیخان ]] و [[چەمچەماڵ]]‌و [[کفری]] ‌و [[دووزخورماتوو]] لە [[کەرکووک]] جیا بکرێتەوەو بخرێنە سەر [[پارێزگای سلێمانی]] ‌و [[پارێزگای تکریت]] ‌و [[پارێزگای دیالە]] کە بەپێی فەرمانی کۆماری ٦٠٨ لەساڵی ١٩٧٥‌ و فەرمانی کۆماری (٤١) لە ١٩٧٦ ناوی [[کەرکوک]]یش بەپێی ھەمان فەرمان گۆڕا بۆ التامیم. ھۆکاری دەرکردنی ئەم ھەموو فەرمانەش بونی نەوت‌و ھەروەھا گۆڕینی باری دیمۆگرافی ناوچەکە بوو بەتایبەتی [[کەرکوک]] و کە ئەوەش بە قۆناغی یەکەمی تەعریب دەناسرێت. لەدوای ڕوخانی رژێمی [[بەعس]] ‌و ئازادکردنی عێراق لەچنگ دەسەڵاتی دیکتاتۆرییەت و سنوری ئیداری [[گەرمیان]] پچڕپچڕەو ناوەندێکی بەڕێوەبردنی نەبوو، چونکە ئەو یەکە ئیدارییەی کە بەناوی [[کەرکووک]]ەوە لە [[دەربەندیخان]] دروسکرابوو ھەڵوەشێنرایەوە. دابەش بوونی ئێستای ئیداری ناوچەی گەرمیان بەم شێوەیەیە: قەزاکانی [[کەلار]]، و [[کفری]] ئێستا ئیدارەیەکی سەربەخۆیان ھەیە کە پارێزگایەکی ناڕەسمیە ناوی نراوە [[ئیدارەی گەرمیان]]. لەئێستادا قەزای [[خانەقین]] و ناحیەی [[مەندەلی]] ‌و سەر بە [[پارێزگای دیالە]]ن و قەزای [[بەدرە]] و ناحیەی [[جەسان]]یش سەر بە [[پارێزگای واست]]ن، [[دووزخورماتوو]]ش سەر بە [[پارێزگای سەلاحەدین]]ە، ئەم ناوچانەش لەدەستووری عێراقدا بە [[ناوچەی جێناکۆکەکان]] ناویان براوە. [[کەلار]] ‌وەکو شارێکی گەورەو ناوەندی بەڕێوەبردنی [[گەرمیان]] دەرکەوتووە، بەیەکێک لەگەورەترین قەزاکانی [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]] دادەنرێت لەڕووی ژمارەی دانیشتوانەوە. ==ئاووھەوا== ناوچەی گەرمیان ئاو و ھەوایەکی ووشک و گەرمی ھەیە لە ھاویندا، پلەی گەرمای لە ھەندێک ڕۆژدا بەرز دەبێتەوە بۆ ٥٠ پلەی سەدی. زستانیشی سارد و کەمبارانە، لە زۆربەی ناوچەکانی گەرمیان بەفر نابارێت. گەرمیان ناوچەیەکی دەوڵەمەندە بە کانزا بەتایبەت نەوت. ==سەرچاوەکان== *جاسم محەمەد ناھیدە تاڵەبانی، ئەنفالی گەرمیان رەھەندە ئابوری‌و کۆمەڵایەتییەکانی *محەمەد شاکەلی، گەرمیان رابردووی نزیک‌و ئایندە، چاپخانەی کاردۆ، سلێمانی *کەریم ئەحمەد محەمەد، چەند ھەنگاوێک بەرەو چارەسەرکردنی کێشەی کەم ئاویی و ‌وشکەساڵی لەگەرمیان، گۆڤاری کەرکوک [[پۆل:مێژووی کوردستان]] 4vdhria2gdsftp6hd8q768afs20gipk 0 8337 967445 933973 2022-08-03T11:46:04Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{خاوێنکردن}} [[File:Kurdish State Map.jpg|thumb|250px|نەخشەی هەندێک لە میرنشینە کوردییەکان]] '''میرنشین''' یان '''خانەدان''' یان '''ناوچەی خودموختاری''' چەندین قەوارەی نیمچە سەربەخۆی کوردی بوون کە لە ماوەی سەدەکانی ١٦ تا ١٩ لە شەڕی بەردەوامی نێوان [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] و [[سەفەوی|ئێرانی سەفەوی]] هەبوون.<ref>{{Citation|title=The Formation of Ottoman Kurdistan: Social, Economic and Political Developments in Ottoman Kurdistan before the Nineteenth Century (1514–1800)|date=2017|url=https://www.cambridge.org/core/books/political-economy-of-the-kurds-of-turkey/formation-of-ottoman-kurdistan-social-economic-and-political-developments-in-ottoman-kurdistan-before-the-nineteenth-century-15141800/382C2DF544D0CFEBB91CA2C0C0D3FD83|work=The Political Economy of the Kurds of Turkey: From the Ottoman Empire to the Turkish Republic|pages=64–92|editor-last=Yadirgi|editor-first=Veli|place=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-107-18123-6|access-date=2022-03-20}}</ref> == دەوڵەتی حەسنەوی == [[کورد]] لە سەردەمی ئایینی ئیسلامیشدا لە خاکی کوردستاندا چەند دەوڵەتێکی جیاوازی دامەزراندووە. بەپێی باری ئەو دەمە ئەوانە دەوڵەتی ھەرێمی بوون و لە ژێر سەرۆکایەتیی ھەندێک خێزاندا بوون<ref>{{Cite book|last=Kennedy|first=Hugh|url=https://books.google.iq/books?id=Kak0CwAAQBAJ&pg=PA215&dq=%22The+Kurdish+dynasties+which+emerged+in+the+second+half%22&hl=de&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=%22The%20Kurdish%20dynasties%20which%20emerged%20in%20the%20second%20half%22&f=false|title=The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the Sixth to the Eleventh Century|date=2015-12-14|publisher=Routledge|isbn=978-1-317-37639-2|language=en}}</ref>. بەداخەوە کورد لەو کاتەدا نەیتوانی لە سەرانسەری کوردستاندا دەوڵەتێکی مەزن و ناوەندی دامەزرێنێ. ھەر لەبەر ئەوەش بوو چەند دەوڵەتێکی ھەرێمی دامەزرا. لە باشووری کوردستاندا، لە شاری "جیبەل" خانەدانێکی کورد بە ناوی "حەسنەوی"یەوە، ھێزی خۆی ڕێک خست و لە ساڵی ٩٤١ی پاش زاییندا سەربەخۆییی خۆی ئاشکرا کرد. بەرەبەرە سوپا و دەوڵەتی پێش خست و شاری [[ھەمەدان]] ، [[مەھاباد]] ، [[کرماشان]] و [[شارەزوور]] کەوتنە ناو سنووری دەوڵەتی حەسنەوییەوە. دەوڵەتی حەسنەوی پارە و پووڵیشی ھەڵکەند و سیستێمی ئابووریی ناوەندیی پێک ھێنا. لە کوردستاندا ڕێگاوبان و ئاواییان دروست کردەوە. دەوڵەتی حەسنەوی تاکوو ساڵی ١٠١٤ دەسەڵاتی ھەبوو == دەوڵەتی شەدادی == لە ساڵی ٩٥١ی زاییندا سەرۆکی تیرەی ڕەوادی، محەمەد شەدادی دەوڵەتی شەدادیی کوردی دامەزراند و سنوورەکەیشی، لە شاری ڕەواندزەوە تاکوو شاری گەنجە ـ ئازەربایجانی سۆڤێتی ـ دەکشا لەو کاتەدا لە ڕۆژھەڵاتی کورستاندا دەوڵەتی شەدادی و لە باکووری کوردستاندا دەوڵەتی مەروانی و لە باشووریشدا دەوڵەتی حەسنەوی ھەبوون. ئەم سێ دەوڵەتەی کورد، ھەموو ھاودەمی یەکتر بوو. لە سەردەمی دەوڵەتی شەدادیدا، ژیانی کولتووری و ھونەری زۆر پێش کەوت لە ساڵی ١٠٨٨دا شای سەلجووقییەکان ھێرشێکی مەزنی بردە سەر دەوڵەتی شەدادی و دوایی پێ ھێنا == دەوڵەتی مەروانی == لە ساڵی ٩٨٥ی زاییندا باد دۆستەک دەوڵەتی مەروانیی دامەزراند و مەییافەرقین (سلیڤان)یشی کردە پایتەخت بۆ خۆی. سنووری دەوڵەتی مەروانی لە ماوەیەکی زۆر کەمدا فراوان کرا و تاکوو ھەرێمی نسێبین، جەزیرە، مەعدەن، ئامەد، ڕەحا، بەدلیس و مەلازگریی گرتەوە. ئەو پاشایانەی کورد کە دوای دۆستەک ھاتن، دەوڵەتی مەروانییان بەباشی و خۆشی ڕاگرت، بەتایبەتی لە سەردەمی پاشایەتیی ئەحمەد مەروان (ناسرلدەولە)دا، خەڵک بە ئازادی و سەرفەرازی دەژیا. لە دەوڵەتی مەروانیدا شارستانێتی و ھونەر زۆر پێش کەوتن. پەیکەری مەییافەرقین و ئامەد دیاربەکری سەرلەنوێ دروست کرایەوە. گەلێک مزگەوت و کاروانسەرا و پرد دروست کران. لە کۆشکی پاشایانی کورددا مۆسیقا، سەما و ھەڵپەڕکێ پەرەی سەند و کاری ھونەری پێش کەوت و دەوڵەمەند بوو لە کاتی بوونی دەوڵەتی مەروانیدا، دەوڵەتی تورکە سەلجووقییەکانیش ھەبوون، لە سەردەمی مەنسووری ناسرلدەولەدا، توغرولبەگ سوڵتانی سەلجووقییەکان بوو لە ساڵی ١٠٤٣دا توغرولبەگ بە سەرۆکایەتیی توغا ئاسغلی ١٠٠٠ سواری ناردە سەر مەییارفەرقین، بەڵام ھێزی سەلجووقیی تورک بەرانبەر سوارچاکیی مەروانی خۆیانیان ڕانەگرت و پیس شکان و تاڵانیش کران، ئیتر لە دوای ئەوەوە تورک خۆی دوور ڕا دەگرت لە سەردەمی ناسرلدەولەدا دەوڵەتی مەروانی بەرەو کزی چوو و نیزامولمولکی سوڵتانی سەلجووقییەکان، بە ھەلی زانی و ھێزێکی سوارەی بە سەرکردایەتیی فەخرولدەولەی ناردە سەر مەروانیەکان. فەخرولدەولە لە نزیکی ئامەد لەشکری خۆی دوو بەشەوە، بەشێکیان بە سەرۆکایەتیی کوڕەکەی خۆی، زەعمیرولڕوئەسا، ناردە سەر ئامەد و خۆیشی لەگەڵ ھێزەکەی تردا ھێرشی کردە سەر وان کە پایتەخت بوو، ناسرولدەولە ناچار بەرەو جەزیرە ھەڵات لە ساڵی ١٠٨٦دا و دوای مەییارفەرقین و ئامەد، ئیتر دەوڵەتی مەروانی کەوتە ژێر دەستی تورکە سەلجووقییەکانەوە. لە ساڵی ١٠٩٧دا دوایی بە دەسەڵاتی مەروانی ھات == ئیمپراتۆریی ئەیووبی == ئەیووبییەکان تیرەیەکی کوردن و لە ڕۆژەڵاتی کوردستاندا ژیاون. نوورەدین مەحموود، لە سەدەی دوانزەیەمدا دەوڵەتی زەنگیی لە ناوچەی کەرکووک، مووسڵ، حەلەب دامەزراند. لەو دەمەدا خاچپەرستانی ئەورووپا، بە ئەنادۆڵدا ھێرشیان کردە سەر شاری قودس. نە تورکی سەلجووقی و نە دەوڵەتی فاتمیی مسر توانییان پێشی ئەو لەشکرەی خاچپەرستانی ئەورووپا بگرن، تاکوو بەرگری لە شاری قودس بکەن و بیپارێزن سەرۆکی دەوڵەتی زەنگی، نوورەدین مەحموود بۆ پاراستنی سەرداری و سەروەریی قودس، لەگەڵ خاچپەرستاندا کەوتە شەڕ. لەبەر ئەوە ھێزێکی مەزنی بە سەرۆکایەتیی سەلاحەدینی ئەیووبیی ناردە پایتەختی دەوڵەتی فاتمیی مسر سەلاحەدینی ئەیووبی قوماندارێکی گەلێک زیرەک و قارەمان بوو. لە ساڵی ١١٧١دا ھەلی بۆ ھەڵکەوت و دەستی بە سەر دەوڵەتی فاتمیی میسردا گرت و دەسەڵاتی خۆی ئاشکرا کرد و لە جێی دەوڵەتی فاتمی، دەوڵەتی ئەیووبیی دامەزراند. سەلاحەدین لەسەر ھەڵوێستی خۆی کاروباری ڕادەپەڕاند. لە ساڵی ١١٧٤دا سنووری دەوڵەتی ئەیووبیی ئیسلامیی فراوان کرد و بوو بە خاوەن دەسەڵات. سنووری ئەم دەوڵەتە لە مسرەوە تاکوو حیجاز،یەمەن، فەلەستین، سووریا، کوردستان بوو. سەلاحەدین بۆ خۆی ھێزێکی چابووک و سوارچاکی لە کورد دروست کردبوو سەلاحەدینی ئەیووبی بە قارەمانێتیی خۆی شاری قودسی لە خاچپەرستانی ئەورووپا ڕزگار کرد و ھێزی خاچپارێزانی ڕەتاند و ناوی قوماندارێتیی کورد لە تەواوی جیھاندا بڵاو بووەوە. ئەگەرچی سەلاحەدین و ھەندێکیش لە لەشکرەکەی کورد بوون، بەڵام دەوڵەتی ئەیووبی خۆڕسک دەوڵەتێکی نەتەوەیی کوردی نەبوو، بەڵکوو دەوڵەتێکی ئیسلامی بوو، چونکوو لە سەردەمی ئەو کاتەی ئیسلامدا، ئەو دەوڵەتانەی دادەمەزران، لەسەر بنج و بناوانی نەتەوەیی دانەدەمەزراند، چونکە ھۆشیاریی نەتەوەیی لەو ئاستەدا نەبوو کە ببێتە مایەی دامەزراندنی دەوڵەتێکی نەتەوەیی سەلاحەدینی ئەیووبی لە ساڵی ١١٩٣دا مرد و ئیتر دەوڵەتی ئەیووبی بەرەو سستبوون دەچوو، تاکوو لە ساڵی ١٢٥٠دا دەوڵەتی ئەیووبی کۆتاییی پێ ھات. ئێستاش گۆڕی سەلاحەدینی ئەیووبی لە شاری شامە و لەسەر کێلی گۆڕەکەی نووسراوە: "سەلاحەدینی کورد" == میرنشینی بەدلیس == ئەو میرنشینە لە شاری بەدلیس لە باکوری کوردستان ھەر لە سەردەمی عەباسیەکانەوە سەری ھەڵداوە مەزنە پیاوانی کۆنفدراسیۆنی ھۆزی رۆژەکی دایان مەزراندووە دەسەلاتیان بە پشتاو پشتیش سەدان سالی دۆماندووە خانەوادەی خانەدانی مێژونوسی بەناوبانگ شەرەفخانی بەدلیسی ھەمەکارەو میری ئەو میرنشینە بوون == میرنشینیی ئەردەڵان == {{وتاری سەرەکی|میرنشینی ئەردەڵان}} میرنشینیی ئەردەڵان لە لایەن بابائەردەڵانەوە دامەزرێنراوە، ئەم میرنشینە نزیکەی ٦٥٠ ساڵ دەسەڵاتی ھەبوو. کاتێ مەغۆلەکان ھێرشیان کردە سەر کوردستان، بابائەردەڵان سیاسەتی بەرانبەر ئەوان بەکار ھێنا و لەگەڵیاندا نەکەوتە شەڕ، جا لەبەر ئەوە تا دەھات دەسەڵاتی میرنشینی ئەردەڵان لە ھەرێمی شارەزوور و ھەوراماندا مەزنتر و بەرفراوانتر دەبوو. بە ئامانجی ئەوەی کە دەوڵەتێکی نەتەوەیی دامەزرێنێ. ئەوە بوو لە دواییشدا تا ڕادەیەک گەیشتە ئامانجی خۆی و دەوڵەتێکی ھەرێمیی نەتەوەییی تەمەندرێژیشی دروست کرد لە سەدەی چواردەیەمدا، لە عێرقدا دەوڵەتی جەلائیری دروست بوو و توانییان بەشی ڕۆژاوا و باکووری ئەردەڵان بگرن. بەڵام لە سەدەی پانزەیەمدا سەرۆکی میرنشینی ئەردەڵان، میرحەسەن، باکوور و ڕۆژاوایشی لە ژێر دەستی جەلائیرییەکان ڕزگار کرد و زێی مەزنی کردە سنووری باکووری میرنشینی ئەردەڵان و لە ڕەواندزیشدا بنکەیەکی سەربازیی دروست کرد لەو سەردەمەدا وێژە و ھونەر و زمانی کوردی لە مزگەوتەکاندا زۆر پێش کەوتن و گەلێک بەرھەم بە زمانی کوردی بڵاو کرایەوە. عوسمانییەکان لە ساڵی ١٥٤٩دا ھێرشێکی گەلێک مەزنیان بردە سەر ڕەواندز و لە نێوان عوسمانییەکان و ھێزی میرنشینی ئەردەڵاندا شەڕێکی دژوار ڕووی دا، عوسمانییەکان سەر نەکەوتن و شکستیان ھێنا میرنشینیی ئەردەڵان تاکوو ساڵی ١٨٦٤ لەسەر دەسەڵاتی خۆی مایەوە دوا میری ئەم میرنشینە ئەمانوڵڵا بوو کە ھەر لەو ساڵەدا بە دەستی عوسمانییەکان لە ناو برا و ئەم میرنشینە کۆتایی پێ ھات == میرنشینیی بادینان == سەرەتای دامەزراندنی میرنشینی بادینان دەگەریتەوە سەر شێخ بەهائەدین شێخ شەمسەدین کە لە ناوچەی شەمزینانی هەکاری هاتونە ئامێدی لە ساڵی ۱۲٦۲ دامەزرا. میرنشینیی بادینان لە نێوان شاری مووسڵ و چەمی دیجلە و زێی مەزندا دامەزرێنرا بوو. سنووری میرنشینیی بادینان، لە ڕۆژئاواوە میرنشینیی بۆتان و لە باکوورەوە میرنشینیی ھەکاری و لە ڕۆژھەڵاتیشەوە میرنشینیی سۆران بوو. شاری ئامێدی پایتەختی میرنشینیی بادینان بوو. سنووری ئەم میرنشینییە ئەم شارانەی دەگرتەوە: زاخۆ، ئاکرێ و دھۆک و تەواوی پاریزگای دهوکی ئێستا دەگرتەوە. ۲٥ میر دەستهەلاتی لێکردوە. دەوڵەتە ھەرێمی و مەزن و ناوەندییەکانیش ھەردەم دووبەرەکییان دەخستە ناو میرە کوردەکانەوە و نەیاندەویست میرە کوردەکان یەک بگرن و میرنشینە کوردییەکان ببی بە یەک لە سەردەمی میر مرادخان دا پەیوەندیەکی بەهێز لە نێوان میرنشینی سوران و بادیناندا هەبوو کە خوشکی میری سوران هاوژینی میری بادینان بووە. دوای مردنی میرئیسماعیلی بادینان، میر محەمەدی سۆران میرنشینیی بادینانی خستە ژێر دەستی خۆیەوە و ھەردوو میرنشینەکە بوون بە یەک. میرنشینیی سۆرانیش لە ھەرێمی خۆیدا زۆر مەزن و بەھێز بوو. == میرنشینی سۆران == {{وتاری سەرەکی|میرنشینی سۆران}} دامەزراندنی میرنشینی سۆران لە لایەن کوردێکەوە بوو ناوی کەڵۆس بەگ بوو. کەڵۆس کوردێکی گەلێک ناودار بووە. لە سەردەمی مەر مستەفادا بارودۆخی میرنشینی سۆران گەشە دەکات و خۆش دەبێت. میر مستەفا لە ساڵی ١٨١٣دا دەسەڵاتی میرێتی دەداتە دەستی کوڕەکەی خۆیەوە کە ناوی میر محەمەد بووە، میرمحەمەد پیاوێکی ھۆشیار و زیرەک بووە، زۆر بەناوبانگ بووە، ئەم میر محەمەدە زیاتر بە پاشا کوێرە بەناوبانگ بووە میر محەمەد کاروباری میرێتی دەکاتە دوو بەشەوە: * چارەسەرکردنی شەڕ و گێرەوکێشەی ناوخۆی * خەبات لە پێناوی بەرفراوانکردنی میرنشینی سۆراندا. میرمحەمەد ـ پاشا کۆرە ـ پاش تێپەڕ بوونی سێ ساڵ بەسەر میرێتییەکەیدا، واتە لە ساڵی ١٨١٦دا کارخانەیەکی چەکی لە کاولان کە نزیکی ڕەواندزە دروست کرد لەو کارخانەیەدا، شمشێر تفەنگ و گوللە و تۆپ و چەرخی تۆپ و ... ھتد درووست دەکران پاش ئەوەی میر سەربەخۆیی خۆی ڕاگەیاند و دەستی دایە خەباتی بەرفراوانکردنی سنووری میرنشینیی خۆی و ئۆردووگایەکی سەربازیی لە ٣٠٠٠٠ (سی ھەزار) سەرباز درووست کرد، لەوانە ١٠٠٠٠ (دە ھەزار)ی سوارە و ٢٠٠٠٠ (بیست ھەزار)یشی پیادە بوون لە ساڵی ١٨٣٣دا سنووری میرنشینیی سۆران گەلێک بەرفراوان بوو. لە باکوورەوە دەگەیشتە جزیرە و لە باشووریشەوە تاکوو زێی بچووک و لە لایەکی تریشەوە دەگەیشتە سنووری میرنشینی بۆتان میرمحەمەد بۆ بەڕێوەبردنی میرنشینیی خۆی، سیستێمێکی دانا لە سیستێمەکەیدا خەزێنەیەکی سێ بەشیی پێک ھێنا: * بەشی ماڵ و مڵکی تایبەتیی میر. * بەشی داھات و باج. * بەشی دارایی و فەرمانڕەوایی و شارەکان و ... ھتد. میرمحەمەد لە ساڵی ١٨٣٠دا لەشکرێکی مەزنی بە سەرۆکایەتیی ئیبراھیم پاشا، دژی سوڵتان [[مەحموودی دووەم]]ی عوسمانی ناردە سەر سووریا و لە لایەکی تریشەوە لەشکرێکی تری بە سەرۆکایەتیی میرموراد ناردە ئێران و ئەو ناوچانەی کوردیان تیا دەژیا میر لە ساڵی ١٨٣٤دا پەیمانێکی ئاشتیی لەگەڵ ئێراندا مۆر کرد دەوڵەتی عوسمانیش ھەردەم خەریکی پلانی ھێرش بردنە سەر میرنشینی سۆران بوو، بەڵام ھەر سەر نەدەکەوت لە ساڵی ١٨٣٦دا عوسمانییەکان بە سەرۆکایەتیی ڕەشید پاشا، ھێزێکی گەورە و گرانیان ناردە سەر میرنشینی سۆران و شەڕێک قورس بەرپا بوو. لە دواییدا ھێزی عوسمانی توانیی دەوروبەری میرنشینیی سۆران بگرێ دوایی میرمحەمد خۆی چوو بۆ ئەستەمووڵ. سوڵتان مەحموودی دووەمی عوسمانی میری ئازاد کرد، بەڵام لە گەڕانەوەدا بۆسەیەکیان بۆ دا نا و بە نامەردی میرمحەمەد ـ پاشا کۆرە ـ یان کوشت و میرنشینیی سۆرانیان ھەڵوەشاندەوە == میرنشینی بابان == {{وتاری سەرەکی|میرنشینی بابان}} میرنشینی بابان لە بنەڕەتدا بە ناوی فەقێ ئەحمەدی بابانەوە دامەزراوە. لە ساڵەکانی ١٦٨٦ بەدواوە بەھێز بووە و دواییش دەسەڵاتی گرتۆتە دەست. لە نیوەی یەکەمی سەدەی ھەژدەیەمدا میرنشینی بابان لە ڕووی سیاسییەوە و دژی دەوڵەتی عوسمانی ڕۆڵێکی زۆر گرینگی بینیوە، ئەویش دەگەڕێتەوە بۆ بوونی دەسەڵات و ھێزی سەربازیی میرنشینی بابان. دەسەڵاتی میرنشینی بابان دەگەڕێتەوە بۆ ٣٠٠ ساڵێک لەمەوبەر. ئەم میرنشینە دەکەوێتە ناوچەی سلێمانییەوە، لە باشووری میرنشینی سۆرانەوە و تاکوو بەشێکیش لە ڕۆژەڵاتی کوردستان دەگرێتەوە. لە ڕۆژئاواشەوە تەواوی ناوچەی کەرکووکی دەگرتەوە. بەشێکی ناوچەی شارەزوور لەژێر دەسەڵاتی میرنشینی باباندا بوو. پایتەختی میرنشینی بابان قەڵاچوالان بوو. دوای ئەوەی دادوەری گوندی مەڵکەندی، ئیبراھیم پاشا، بە ناوی سلێمان پاشاوە، لە ساڵی ١٧٨٤دا دەستی بە درووستکردنی شارێک کرد و ناوی سلێمانیی لێ نا و دواییش کرا بە پایتەختی میرنشینی بابان لە سەردەمی میرنشینی باباندا گیروگرفتی ناوخۆیی زۆر بوو، ئەمە زۆر کاری کردە سەر بێھێزی و لاوازکردنی ئەم میرنشینە لە لایەکەوە، لە لایەکی تریشەوە عوسمانی و فارس بەپێی ڕێککەوتنی پەیمانی قەسری شیرین میرنشینی بابانیان لە ناو خۆیاندا بەش کرد. ئیتر لە دوای ئەوەیش میرنشینی بابان جارێ دەکەوتە ژێر دەستی عوسمانی و جارێکی تریش ژێر دەستی فارس لە سەردەمی میرعەبدولڕەحمان پاشادا جارێکی تریش میرنشینی بابان بەھێز بووەوە و سەربەخۆییی خۆی ڕاگەیاند. عوسمانییەکان لە ساڵی ١٨٢٢دا بە لەشکرێکی زۆر بەھێز و لەژێر سەرکردایەتیی مامەد پاشا خۆیدا، ھێرشی بردە سەر سلێمانی کە پایتەختی میرنشینی بابان بوو نزیکەی ٥٠٠ کەس لە لەشکری عوسمانی کوژرا، بەڵام لە دواییدا عوسمانییەکان توانییان شاری سلێمانی بگرن. مەحموود پاشا لە دوای مردنی باوکی بوو بە سەرۆکی میرنشینی بابان و تاکوو ساڵی ١٨٣٤ دەسەڵات بە دەستی ئەو بوو و دوای ئەویش دەسەڵاتی میرنشینی بابان تاکوو ساڵی ١٨٥١ بە دەستی سلێمان پاشا بوو ئەوەی شایانی باسە، لە ماوەی دەسەڵاتداریی ئەم میرنشینەدا زمان و ئەدەبی کوردی زۆر پەرەی سەند، بەتایبەتی لە کۆتایی سەدەی شانزەوە تاکوو نیوەی یەکەمی سەدەی ھەژدە دروستبوونی قوتابخانەی شیعری کلاسیکی کوردی بە ڕێبەرایەتیی نالی ١٧٩٧ ـ ١٨٥٥ و ھاوڕێکانی، سالم و کوردی و مەحوی کە شەقـڵشکێنی شیعری کوردی بوون لە دیالێکتی کرمانجیی خواروودا و دواییش بوو بە زمانی ئەدەب و نووسین و زۆر لە شاعیرانی تریش ھەر لەسە ئەو ڕێچکەیە ڕۆیشتن و پەیڕەوییان کرد و پەرەیان بەو زمانە ئەدەبییە دا == میرنشینی ھەکاری == {{وتاری سەرەکی|میرنشینی ھەکاری}} ھەکاری ناوچەیەکی شاخاوییە، میرنشینی ھەکاری دەکەوتە نێوان گۆلی وان، شاری وان و خۆشاوی. پایتەختی میرنشینی ھەکاری شاری چۆلەمێرگ بوو لەبەر ئەوەی ئەم میرنشینە لە ھەرێمێکی چیاییدا بوو، دەیتوانی خۆی لە دوژمن بپارێزێ و بژێ. بۆیەش ھەتا دەھات بەھێز دەبوو دەوڵەتی عوسمانی لەم میرنشینە دەترسا، بۆیە زۆر جار لەشکری دەناردە سەر گوندەکانی دەوروبەری میرنشینی ھەکاری و کاولی دەکردن و مووچەخۆر و ڕۆشنبیرانی کوردیان لەو ھەرێمە دەر دەکرد لەبەر ھێرش و زوڵم و زۆرداریی عوسمانییەکان، خەڵک پەنایان دەبردە بەر میرنشینی ھەکاری و ھێزی ئەم میرنشینەش ھەتا دەھات زیادی دەکرد. ھێزی چەکداری لە ٤٠٠٠٠ (چل ھەزار) زێدەتر بوو لە لایەکی ترەوە دەوڵەتی فارسیش ترسی ئەم میرنشینەی لێ نیشتبوو، بۆیە جارەناجارێک بە لەشکری زۆر مەزنەوە ھێرش دەبردە سەری، بەڵام میرنشینی ھەکاری بەردەوام سەربەخۆییی خۆی دژی عوسمان و فارس بە سەرفەرازی پاراستووە. ئەمەش بەتایبەتی لە سەردەمی مستەفا پاشای ھەکاریدا کە میرنشینەکەی زۆر بەھێز بووبوو ھەرچەندە میرنشینی ھەکاری لەم دواییەی سەردەمی عوسمانییەکاندا ناوی نەمابوو، بەڵام دەوڵەت تاکوو ئەمڕۆش نەیتوانیوە بە تەواوی دەس بەسەر ئەو ھەرێمەدا بگرێ == میرنشینی بۆتان == پایتەختی میرنشینی بۆتان شاری جزیرە بوو. ئەم شارە دەکەوێتە تەنیشت چەمی دیجلەوە کە ئەویش ھۆیەکی گرنگ بوو بۆ ناوچەکە. ڕێگای بازرگانیی دیاربەکر ـ مووسڵ ـ بەغداد ـ ئەستەمووڵ بەوێدا تێدەپەڕی ئەم میرنشینە ڕۆڵێکی گرنگی لە مێژووی ڕووناکبیریی کورددا بینیوە. لە میرنشینیی بۆتاندا خەباتێکی زۆر بۆ پێشخستنی زمان و وێژەی کوردی کراوە. لە نێوان ساڵانی ١٤٠٠ ـ ١٥٧٠دا شاری جزیرە بووبووە سەرچاوەی زانیاری و ڕووناکبیری. لە قوتابخانەکانی جزیرەدا گەلێ مرۆڤی مەزن و ناودار ھەڵکەوتن لە ھەرێمەکانی میرنشینی بۆتان و ھەکاریدا، فەیلەسووف و نووسەر و شاعیری وەکوو [[مەلای جزیری]]، [[فەقێ تەیران]] و [[ئەحمەدی خانی]] دەرکەوتن. [[مەم و زین]]ی خانی ئەمڕۆ لە ناو کلاسیکانی جیھاندا جێی خۆی گرتووە ھەروەھا بنەماڵەی بەدرخان لە ڕووی خزمەتکردنی زمان و وێژە و ھونەرەوە ڕۆڵێکی مەزن و گرنگیان بینیوە.لە ساڵی ١٨٩٨دا ڕۆژنامەی کوردستان و ساڵانی ١٩٣٠ ـ ١٩٥٤، گۆڤاری ھاوار، ڕۆژا نوو، ڕووناھی یان دەرکردووە لە ساڵی ١٨٢١دا بنەماڵەی عەزیزان دەسەڵاتی ئەم میرنشینەیان گرتە دەست لە سەدەی نۆزدەیەمدا کوردستان لە نێوان میرنشینەکاندا بەش کرا بوو. میرنشینی بۆتان دژی دوژمن تێکەڵاوییەکەی باشی لەگەڵ خەڵکی کورددا درووست کردبوو. ھەوڵێکی زۆریش بۆ یەکبوون و سەربەخۆیی میرنشینانی سۆران، بۆتان، بادینان،بابان درا، بەڵام دەوڵەتی عوسمانی زوو ھەستی بەمە کرد و بە لەشکرێکی گەورە و گرانەوە ھێرشی بردە سەر ھەموو میرنشینەکان و بەو پەلامارە ئۆتۆنۆمیی میرنشینەکانی نەھێشت و دەزگای درووستکراوی داگیرکەری لە جێی میرنشینەکاندا دامەزراند کورد کە ئەوڕۆ گەورەترین نەتەوەی بێ نیشتمانی سەر گۆی زەوییە یەکێک لە کۆنترین نەتەوەکانی ڕۆژھەڵاتی نێزیک و ناوەڕاستە. سەرچاوەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ناخی مێژوو. بەڵگە زانستییەکان پیشان دەدەن کە کوردستانیش مێژینەکەی دەگەڕێتەوە بۆ کانگەی کەونارایەکی ھەرە کۆن و دێرین. لە چاخی بەستەڵەکدا کە نێزیکەی نیو میلیۆن ساڵ پێش لە ئێستە ڕووی دا و نزیکەی ٢٠.٠٠٠ ساڵ پێش لە زایین کۆتایی ھات زۆربەی ناوچەکانی ئەورووپا و ئەمریکای باکووری داپۆشرابوون لە سەھۆڵ. ئەو دەمە ناوچە بیابانی و چۆڵەوانییەکانی ئەفریقا و مەڵبەندە وشکە عەرەبییەکان کەشێکی مامناوەندییان ھەبوو. کوردستانیش کەش و ئاووھەوایەکی بارانی و مامناوەندیی ھەبوو. {{ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان|state=collapsed}} == سەرچاوە == {{تووڵی دەروازە|کوردستان|مێژوو|سیاسەت}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:میرنشینە کوردییەکان]] [[پۆل:خانەدانە کوردییەکان]] fha0n7mtseylg5kdefmh6a7uuyt61os 0 9351 967397 950896 2022-08-03T11:08:11Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای شێخان | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Dihok governorate 2012.png | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزای شێخان لە [[پارێزگای دھۆک]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=8|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.7|frame-long=43.3|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 42 |lats = 00 |latNS = | longd = 43 |longm = 18 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٦ [[کانوونی یەکەم]]ی ١٩٢٤ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 1,295 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 471 | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ,145,043 | دانیشتووان لە = [[٢٠١٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = 112 | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شێخانی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]، [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[مەسیحی]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای شێخان''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء شیخان''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Shekhan District'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارۆچکەی [[شێخان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == ناو == ناوی ئەم قەزایە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارۆچکەی [[شێخان]]ە، ناوی شێخان زیاتر بۆ [[ئێزیدی]]یەکان و میرنشینەکەیان و شێخەکانیان وەک [[شێخ ئادی کوڕی موسافیری ئومەوی|شێخ ئادی]] و شێخ حەسەن و شێخ محەممەد ڕەشان و …ھتد دەگەڕێتەوە، مەزاری ھەموو ئەم شێخانەش کە بۆ [[ئێزیدی]]یەکان گەلێک گرنگە دەکەونە دەورووبەری شارۆچکەی [[شێخان]](ئیسفنێ). <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == * ساڵی ١٨٩١ لە ساڵنامەی [[مووسڵ]] کە لەلایەن عوسمانییەکانەوە دەردەچوو، ھاتووە کە [[قەزای مووسڵ]] لە دوو ناحیە پێکھاتووە کە (عەشائر سەبعە و شێخان)ە. لە بنەچەدا قەزای شێخان یەکێک بوو لە ناحییەکانی سەر بە قەزای مووسڵ، بەڵام دوای پێکھێنانی دەوڵەتی [[عێراق]]، قەزای شێخانیش پێکھێنرا، جگە لە ناحیەی ناوەندی شێخان [[ناحیەی ئەلقۆش]]یشی گرتە خۆی. ھەروەھا لە ساڵی شەستەکاندا [[ناحیەی ئەترویش]](مزووری) بەم قەزایە لکێندرا کە پێشتر ناحیەی ئەترووش سەر بە [[قەزای دھۆک]] بوو،پاشان ناحیەی ئەلقۆش لە قەزای شێخان دابڕا بۆ ئەوەی لەگەڵ [[ناحیەی تلکێف]] قەزایەکی تازە، بەناوی [[قەزای تلکێف]] پێکبھێنن، ھەروەھا لە ساڵی ١٩٧١ [[ناحیەی مرێبا]] لە چوارچێوەی ئەم قەزایەدا پێکھێنرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * لە سەرەتای حەفتاکانەوە سەرتاپای قەزاکە دووچاری چەند ھەڵمەتێکی ڕاگواستن و [[بەعەرەبکردن]] بووەوە و ساڵی ١٩٧٦ دەسەڵاتدارانی [[عێراق]] پڕۆسەی [[بەعەرەبکردن]]یان تەواو کرد، دوای ئەوەی دانیشتوانی [[کورد]] لە ھەر سێ ناحیەی(ناوەندی شێخان و ئەتریش و مرێبا) لە ناوچەکانی خۆیاندا ڕاگوێزران و دەست بەسەر زەوییەکانیاندا گیرا و ڕاگوێزرانە گوندەکانی [[قەزای ئاکرێ]] و کۆمەڵگاکانی(چڕە و کەڵەکچی و قەسرۆک و شوێنی تر). (٤٧) گوندی سەر بە ناحیەی ناوەندی شێخان و (٨٧) گوند لە ناحیەی ئەتریش و (٧٤) گوند لە ناحیەی مرێبا دووچاری پڕۆسەکانی ڕاگواستن و [[بەعەرەبکردن]] بوونەوە، بەڵام ئەو گوندانەی [[ئێزیدی]] بوون دووچاری ڕاگواستن نەبوون ئەوانیش لە سەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا بە [[عەرەب]] تۆمارکران، ھەرچەندە ئەوانیش لە چەند کۆمەڵگایەکی زۆرەملێدا کۆکرانەوە وەک کۆمەڵگاکانی(مەھت و شێڤ شیرین و نسریە و ئەلرسالە و بەدریە و شێخکا … ھتد). == جوگرافیا == سنوری قەزای شێخان، لە باکوورەوە [[قەزای ئامێدی]]، لە باشوورەوە [[قەزای مووسڵ]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە [[قەزای ئاکرێ]] و [[قەزای بەردەڕەش]]، لە ڕۆژاواوە [[قەزای تلکێف]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> ===ڕووی ناوچەکە=== * ناوچەی شاخاوی: ئەم ناوچەیە دەکەوێتە باکووری قەزاکە و ھەموو ناوچەکانی ناحیەی ئەتریش دەگرێتەوە و نزیکەی ٣٠٪ی ڕووپێوی قزاکەیە. * ناوچەی دەشتایی: دەشتی ناوکوڕ و دەشتی پەپایێ و دەشتی شەمکان دەگرێتەوە و دەکەوێتە ناوەڕاستی قەزاکە و نزیکەی ٦٠٪ی ڕووپێوی قەزاکە پێکدەھێنێت. * ناوچەی گەوەک(بەرز و نزمی): دەکەوێتە باشوور و قەدپاڵی چیای '''مەقلوب''' دەگرێتە خۆی و نزیکەی ١٠٪ی ڕووپێوی قەزاکە پێکدەھێنێت. == دانیشتوان == * دانیشتوانی ئەم قەزایە لە ساڵی ٢٠١٠دا (١٤٥٫٠٤٣)کەس بووە. * پێکھاتەی نەتەوەی ئەم قەزایە زۆرینەی [[کورد]] و کەمینەیەک [[ئاشوورییەکان]] تێدا دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم قەزایە پێک ھاتووە لە پێنج ناحیە کە ئەمانەن:<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی هەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری هەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] * [[ناحیەی باعەدرێ]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دهۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] omageb88xa5sf8fwwzjbnfccea7uyk9 0 9451 967073 961856 2022-08-02T16:26:51Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:مەرقەدی شێخ عەبدولقادری گەیلانی.jpg|وێنۆک|429x429px|مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] == ژیاننامە == ناوی عەبدولقارە کوڕی موسا کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی یەحیای زاهید کوڕی موحەمەد کوڕی داود کوڕی موسا کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی موسای جون کوڕی عەبدوڵڵای محض کوڕی حەسەنی موثەنا کوڕی ئیمام حەسەنی کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو طالیبە (ڕەزای خودایان لەسەربێت)'''[١]''' کوڕی عەبدولموتەلیب کوڕی هاشم کوڕی عەبدولمەناف کوڕی قوسەی کوڕی کلاب کوڕی مره کوڕی کەعب کوڕی لوئەی کوڕی غالب کوڕی فهر کوڕی مالک کوڕی قوڕەیش کوڕی کنانە کوڕی خوزیمە کوڕی مدرکە کوڕی ئیلیاس کوڕی مضر کوڕی نزار کوڕی معد کوڕی عەدنان'''[٢]''' دایکیشی ئوم ئەلخەیر فاتیمە کچی سەید عەبدوڵڵای سەومەعی زاهید کوڕی ئیمام جەمالەدینی سەیید موحەمەد کوڕی سەیید مەحمود کوڕی ئیمام ئەبی عەتا عەبدوڵڵا کوڕی ئیمام کەمالەدین عیسای کوڕی ئیمام سەید ئەبی عەلائەدین موحەمەد ئەلجەواد کوڕی ئیمام عەلی ڕەزا کوڕی ئیمام موسای کازم کوڕی ئیمام جەعفەری سادق کوڕی ئیمام موحەمەد باقر کوڕی ئیمام زەینەلعابدین کوڕی ئیمام حوسەین کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو طالیبە (ڕەزای خودایان لەسەربێت)'''[٣]''' .{{کەسایەتی | ناو = شێخ عەبدولقادری گەیلانی | وێنە = | قەبارەی وێنە = | شوێنی لەدایکبوون = [[گێلان، ئیمپراتۆریەتی سەلجوقی]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٠٧٨ ز | ڕێکەوتی مردن = ١١٦٦ ز | شوێنی مردن =[[بەغدا، ئیمپڕاتۆریەتی عەباسی]] | شوێنی گۆڕ =[[بەغدا، عێراق]] | نیشتەجێ = | نەتەوە =کورد | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | پیشە = خاوەن [[ڕێبازی قادری|تەریقەتی قادری]] | ساڵانی چالاکی = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = | وادە = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = | منداڵەکان = ٤٩ منداڵ | دایک و باوک = | پەراوێزەکان = }}هەروەها شێخ یونسی سامەڕایی بۆچوونی وایە کە شێخی گەیلانی لە ڕەچەڵەکەوە پەیوەندی بە پێشەوایان (ئەبوبەکری سدییق) و (عومەری کوڕی خەتاب) هەیە ، دەڵێ : داپیرەی جەنابی شێخ (دایکی باوکی) کە ناوی ئوم سەلەمەیە لە نەوەی عەبدولڕەحمانی کوڕی ئەبوبەکری سدیقە ، هەروەها دایکی عەبدوڵڵای مەحز کە یەکێکە لە باپیرانی جەنابی شێخی گەیلانی ، ناوی (حەفصە)ی کچی عەبدوڵڵای کوڕی عومەری کوڕی خەتتابە (ڕەزای خودایان لەسەر بێت) '''[٤]''' شێخ مووسای باوکی حەزرەتی عەبدولقادر بە ((جنگی دوست)) ناوبانگی دەرکردووە ، چونکە زۆر مەیلی لە غەزا کردن لە دژی کافرانی نزیک دەریای خەزەر بووە ، وە شێخ یەحیای باپیری بە شێخ یەحیای زاهید ناسراوە ، لەبەر ئەوە کە وازی لە دنیا هێناوە و زۆر خەریکی بەندەیی کردن بووە ، وە شێخ مووسای باپیرە گەورەی بە ((جون)) ناوبانگی دەرکردووە ، چونکە جون لە زمانی عەرەبا بە مانای ڕەش ئەسمەر هاتووە و ئەو زاتە وەک وتمان ئەسمەر بووە ، وە عەبدوڵڵای باوکی شێخ مووسا بە (عبدالله المحض) ناسراوە ، چونکە خالس بووە و تان و پۆی سەیید بووە '''[٥]''' پوری حەزرەتی گەیلانی ناوی ئوم عائیشە بووە و یەکێک بووە لە چاکان ، جارێکیان خەڵکی گەیلان نوێژە بارانەیان کرد بەڵام باران نەباری ، ئوم عائیشە گسکەکەی دەهێنێتە دەرەوە و بەردەم ماڵەکەی پاک دەکاتەوە و دەفەرموێت : خودایە ئەوە من پاکم کرد تۆش فەرشی بکە ، دوای ئەوە بارانێکی زۆر باری '''[٦]''' [[پەڕگە:سیلسیلەی تەریقەتی قادری.jpg|وێنۆک|426x426پیکسڵ|سیلسیلەی تەریقەتی قادری]] شێخ عەبدولقادر لە ساڵی (٤٧٠ کۆچی – ١٠٧٨ زاینی) لە گەیلان لەدایکبووە ، گەیلان هەرێمێکە دەکەوێتە باشوری ڕۆژئاوای دەریای قەزوین لە ئێران ، کە ئەسڵی ناوی گەیلان دەگەڕێتەوە بۆ گەیالی ، کە بە مانای قوڕ دێت ، ئەوەش لەبەر هەبوونی زەنگاوی زۆر لەو هەرێمە '''[٧]''' ئەمەش ڕای پەسەندە لای مامۆستا عەبدولکەریمی مودەرس کە دەفەرموێت : "لەسەر هەندێ لەم ئەسبابانە گەلێ لە سەیدەکان لە خاکی حیجاز دەرچوون بۆ وڵاتانی دوور و لە ئاوەرەییدا ژیان و لە ڕیزی ئەوانە دەرچوونی باوک و باپیرانی حەزرەتی عەبدولقادرە لە مەدینەوە بۆ عێراق و لە عێراقەوە بۆ وڵاتی ئێران و لە ئێرانا لە ناوچەی رەشت و گێلاندا بە ئارەزووی خۆیان دامەزراون و باوکی حەزرەتی عەبدولقادر کە شێخ مووسای جەنگی دۆست بووە لە شارۆچکەی (نیق) دا کە سەر بە گێلانە نیشتەجێ بووە جا حەزرەتی عەبدولقادر لە ٢٠ی مانگی (ربیع الثانی) ساڵی ( ٤٧٠ ک – ١٠٧٨ ز) لەدایک بووە و بە هاتنی خۆی وڵاتی ڕووناک کردووەتەوە " '''[٨]''' ، لە سەرچاوەیەکی تریش دەڵێت کەوا حەزرەتی گەیلانی لە ١١ی مانگی (ربیع الثانی) ساڵی ( ٤٧٠ ک – ١٠٧٨ ز) لە جەیلانی عێراق لەدایکبووە کە گوندێکە نزیک لە مەدائین و نزیکەی ٤٠ کیلۆمەتر دوورە لە باشوری بەغداد ، ئەمەشیانە کە توێژینەوە مێژووییە ئەکادیمیەکان جێگیریان کردووە و پشتی پێ دەبەسترێت لەلایەن بنەماڵەی گەیلانی لە بەغداد '''[٩]''' [[پەڕگە:منداڵێک لەخزمەت مەرقەدی گەیلانی.jpg|وێنۆک|322x322پیکسڵ|منداڵێک لەخزمەت مەرقەدی گەیلانی]] گوندی جیلی ناوچەیەکە کە زۆربەی دانیشتوانی کوردن لە ئاوارەکانی کوردستانی گەورە و بەتایبەتی هۆزەکانی پشدەر کە ئەمەش عەباس عەزاوی مێژوونووس هێناویەتیەوە لە کتێبی (الكرد) لە کاتی لێدوان لەسەر گەشتی منشی بەغدادی و ڕۆژهەڵاتناسی ڕوسی باسیل نیکتین ، موحەمەد ئەمین زەکی دەیویست لە کتێبەکەی (اعلام الكرد) ژیانی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بنوسێت ، بەڵام "ڕەشید عالی گەیلانی" داوای لێکرد کە دوایبخات لەبەر هۆکاری سیاسی ، ئەمەش پەیوەست بوونی کوردەکان بە شێخی گەیلانی دەردەخات لەبەر ئەوەی لە ژینگەیەکی کوردیدا لەدایکبووە و کوردەکان شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە یەکێک لە ناودارانی خۆیان دەزانن '''[١٠]''' شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ساڵی (٥٦١ کۆچی – ١١٦٦ ز) لە بەغداد کۆچی دوایی کردووە '''[١١]''' لە قوتابخانەکەی خۆی لە بابولئەزەج دا نێژراوە '''[١٢]''' ، لە شەودا نێژراوە لەبەرئەوەی لە ڕۆژدا هەموو خەڵکی بەغداد هاتوون و قەرەباڵەغیەکی زۆر دروست بووە و بەمەش نەیانتوانیوە لە ڕۆژدا بینێژن '''[١٣]''' ، شێخ عەبدولوەهابی کوڕی نوێژی مردووی لەسەر کردووە '''[١٤]''' ، لە سەرەمەرگدا شێخ عەبدولجەباری کوڕی پرسی : باوکە کوێت دێشێت ؟ فەرمووی : هەموو ئەندامەکانی لەشم ئازاری هەیە جگە لە دڵم کە ئازاری نیە و لەگەڵ خودایە ، پاشان کەوتە سەرەمەرگ و لە سەرەمەرگدا فەرمووی : استعنت بلا إله إلا الله سبحانه و تعالى ، والحي الذي لا يخشى الموت ، سبحان من تعزز بالقدرة و قهر عباده بالموت ، لا إله إلا الله محمد رسول الله '''[١٥]''' ، شێخ موسای کوڕی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت : باوکم لەسەرەمەرگدا فەرمووی الله الله الله ، پاشان دەنگی نەما و زمانی نوسابوو بە مەڵاژوویەوە ، و وەفاتی فەرموو '''[١٦]''' ، شێخ عەبدولقادر نەوەد و یەک ساڵ ژیاوە '''[١٧]''' . دایکی وتوویەتی : عەبدولقادر لە مانگی ڕەمەزاندا مەمکی نەگرتووە و شیری نەخواردووە ، هەتا بەهۆی ئەوەوە خەڵکی زانیویانە کە مانگی ڕەمەزان هاتووە '''[١٨]''' ، حەزرەتی شێخ عەبدولقادر لە گەیلان مایەوە بۆ ماوەی هەژدە ساڵ کە تێیدا بەشێک لە زانستە ئاینیەکان فێربوو ، مامۆستا عەبدولکەریمی مودەریس دەفەرموێت : "شێخ عەبدولقادر کاتێک بەرەو بەغدا هاتووە بە کوردستاندا تێپەڕیوە بە خەتی هەوارامان و شارەزووردا و لە دێی (نەرگسەجاڕ) لای داوە و لە ماڵی شێخ مستەفا ناوی نەرگسەجاڕی میوان بووە و چەن ڕۆژێ لەو دێیەدا ماوەتەوە ، وەکوو خەبەری موتەواتیر باسی ئەوە هەیە کە لە سێبەری دارپەلکێک کە لەو ڕۆژەدا لە باخی شێخێک لەو شێخانەدا بووە دانیشتووە و خەریکی قورئان خوێندن و بەندەیی کردن بووە بۆ خودا ، وە لەسەر بەردێکی پانی گەورە کە لەسەر حەوز و ئاوی مزگەوت و لە حەوشی مزگەوتدا بووە دانیشتووە و گەلی جار نوێژی کردووە" '''[١٩]''' == خوێندن == [[پەڕگە:دەرگای مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی.jpg|وێنۆک|407x407پیکسڵ|دەرگای مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] لە ساڵی (٤٤٨ ک – ١٠٥٦ ز) ڕۆیشت بۆ بەغداد کە ئەوکاتە بەغداد ناوەندی زانست و شارستانیەت و ناوەندی زاناکان و فەیلەسوفەکان و فەقیهەکان و موحەدیسەکان و شاعیرەکان و نوسەرەکان و مێژوونووسەکان بوو هەروەها شوێنی دونیا نەویست و صۆفیەکان بوو '''[٢٠]'''، لەو ماوەیەی کە جەنابی شێخ تەشریفی هێنایە بەغدا ، چەندین زانا پەیدابوون و دانراوەکانیان بە جیهانی ئیسلامیدا بڵاوبوویەوە ، جگە لە پێشەوا غەزالی ، ڕاغیبی ئەسفەهانی و قوشەیری و نەسەفی و واحیدی و زەمەشخەری و ماوەردی و ئەبو حەسەنی ئەشعەری و باقلانی و شەهرستانی و لە فەیلەسوفەکانیش نمونەی ئیبن سینا '''[٢١]'''، حەزرەتی گەیلانی زانستی تەسەوفی وەرگرت لە شێخ حەماد کوڕی موسلیمی دەباس (کە ساڵی {٥٢٥ ک – ١١٣١ ز} وەفاتی کردووە) و خەرقەی وەرگرتووە لە دەستی دادوەر و صۆفی حەزرەتی ئەبی سەعید موبارەکی مەخزومی (مەخرەمی) '''[٢٢]''' کە لەسەر مەزهەبی حەنبەلی بووە ( کە ساڵی {٥٥١ ک – ١١٥٦ ز} وەفاتی کردووە) لە هەندێ سەرچاوەشدا هاتووە کە حەزرەتی گەیلانی تەسەوفی وەرگرتووە لە شێخ ئەبو یەعقوب یوسفی کوڕی ئەیوبی هەمەدانی '''[٢٣]''' ، حەزرەتی گەیلانی زانستەکانی قورئان و ئوسوڵ و فروعەکانی لەسەر دەستی چەندین زانای گەورە خوێندووە لەوانەش : عەلی کوڕی عەقیلی حەنبەلی ، مەحفوزی کلوذانی حەنبەلی ، موحەمەدی کوڕی قاضی ، موحەمەدی کوڕی حوسەینی کوڕی موحەمەدی کوڕی فەرائی حەنبەلی '''[٢٤]''' ، هەروەها لە مەدرەسەی (شێخ ئەبولوەفا) و (شێخ ئەبوولخەتاب) و (شێخ ئەبولحەسەن) و (شێخ ئەبوو سەعد) دا زانستە ئیسلامیەکانی خوێندووە و تەواوی کردووە ، هەروەها زانستی فەرموودەی لەلای (ئەبوو غالب کوڕی حەسەنی باقلانی کوردی) و چەند زانایەکی تر خوێندووە '''[٢٥]''' لە ساڵەکانی کۆتایی خوێندنی (فیقهـ) دا جەنابی شێخ عەبدولقادر هاتە لای قازی ئەبی سەعید ، هەتا وەفاتی کرد لای ئەو مایەوە ، وانەی فیقهی لەلای ئەو خوێند و تەریقەتیشی هەر لەو وەرگرت ، پێش مردنی داوای لە جەنابی شێخ عەبدولقادر کرد لەوێ وانە بڵێتیەوە ، دوای مردنی ئەبو سەعید لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) ، قوتابخانەکە دووبارە نۆژەن کرایەوە و فراوانکرا ، ئینجا درایە جەنابی شێخی گەیلانی و هەر بە ناوی ئەو ناوبانگی بڵاو بوویەوە '''[٢٦]''' [[پەڕگە:مەرقەدی گەیلانی.jpg|وێنۆک|429x429پیکسڵ|مەرقەدی گەیلانی]] == مامۆستاکانی == دەتوانین مامۆستاکانی حەزرەتی گەیلانی بەم شێوەیە پۆلێن بکەین'''[٢٧]''' : • مامۆستاکانی لە شەرع دا : 1. شێخ ئەبو خەتاب مەحفوزی کوڕی ئەحمەدی کوڕی حەسەنی کلوذانی بەغدادی حەنبەلی 2. ئەبولوەفا عەلی کوڕی عقیلی کوڕی موحەمەدی حەنبەلی 3. قازی ئەبو حوسەین 4. شێخ ئەبو سەعید موبارەک کوڕی عەلی مەخرەمی مەخزومی • مامۆستاکانی لە حەدیثی شەریف دا : 1. شێخ ئەبولحوسەین موبارەکی کوڕی عەبدولجەباری کوڕی ئەحمەدی کوڕی قاسمی کوڕی ئەحمەدی صیرفی کە ناسراوە بە (ابن الطيوري) 2. شێخ ئەبو سەعید موحەمەدی کوڕی عەبدولکەریمی کوڕی موحەمەدی کوڕی خشیشی کاتیب 3. شێخ ئەبولبەرەکات هیبەتوڵڵا کوڕی موبارەکی کوڕی موسای سەقەتی 4. شێخ ئەبو موحەمەد جەعفەری کوڕی ئەحمەدی کوڕی حوسەینی سراج 5. شێخ ئەبولغەنائیم موحەمەدی کوڕی عەلی کوڕی مەیمونی کوڕی موحەمەدی نورسی کوفی 6. شێخ ئەبو تاڵب عەبدولقادری کوڕی موحەمەدی کوڕی عەبدولقادری کوڕی موحەمەدی کوڕی یوسفی بەغدادی 7. شێخ ئیسماعیلی کوڕی موحەمەدی ئەسبەهانی 8. شێخ ئەبوبەکر ئەحمەدی کوڕی موزەفەری کوڕی سوسنی تەمار 9. شێخ ئەبوغالب موحەمەدی کوڕی حەسەنی باقلانی 10. ئەبولقاسم عەلی کوڕی ئەحمەدی کوڕی موحەمەدی کوڕی بەیانی کەرخی 11. ئەبو زەکەریا ، یەحیای کوڕی عەبدولوەهابی کوڕی موحەمەدی کوڕی ئیسحاقی کوڕی موحەمەدی کوڕی یەحیای کوڕی مندەی عەبدی ئەسبەهانی • مامۆستاکانی لە زمان و ئەدەب دا : 1. ئەبو زەکەریا یەحیای کوڕی موحەمەدی کوڕی حەسەنی کوڕی بەستامی شەیبانی تەبریزی • مامۆستاکانی لە تەسەوف دا : 1. ئەبو عەبدوڵڵا حەمادی کوڕی موسلیمی دەباسی ڕەحبی 2. شێخ ئەبو سەعید موبارەکی کوڕی عەلی مەخرەمی مەخزومی == خوێندکارەکانی == [[پەڕگە:کتێبخانەی قادری لە بەغداد.jpg|وێنۆک|447x447پیکسڵ|کتێبخانەی قادری لە بەغداد]] حەزرەتی گەیلانی کۆمەڵە خوێندکارێکی زۆری هەبووە لەوانەش '''[٢٨'''] : 1. موەفەقەدین عەبدوڵڵای کوڕی ئەحمەدی کوڕی موحەمەدی کوڕی قودامەی مەقدسی 2. شێخ عوسمانی کوڕی مەرزوقی قوڕەیشی 3. شێخ ئەبو موحەمەد عەبدوڵڵای کوڕی ئەبولحەسەنی کوڕی ئەبو فەرەجی شامی جوبائی 4. شێخ ئەبو حەفس عومەر کوڕی موحەمەدی کوڕی عەبدوڵای قوڕەیشی تەیمی سوهرەوەردی 5. ئەبو حەجەر حامیدی حەرانی خەتیب 6. ئەبولسعودی کوڕی شیبلی عەطار 7. تەڵحەی کوڕی موزەفەری کوڕی غانمی عەلثی 8. ئەبو مەدین شوعەیبی مەغریبی 9. ئەبولقاسم کوڕی ئەبوبەکر ئەحمەدی کوڕی ئەبی ئەلسەعادات 10. ئەبولحەسەن عەلی کوڕی ئەبو تاهیر کوڕی ئیبراهیمی ئەنساڕی 11. عەبدولغەنی مەقدیسی 12. ئەبو عەلی حەسەنی کوڕی موسلیم [[پەڕگە:مەزارگەی شێخ عەبدولقادر گەیلانی.jpg|وێنۆک|573x573پیکسڵ|مەزارگەی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] == شێخەکانی هاوسەردەمی خۆی == لە ناودارترین شێخەکانی کە هاوسەردەمی حەزرەتی گەیلانی بوون بریتی بوون لە '''[٢٩]''' : 1. بەقای کوڕی بەطو 2. عودەی کوڕی موسافیر 3. ئەبو سەعیدی قلوبی 4. عەبدولقاهیری سوهرەوەردی 5. عەلی کوڕی هەیتی 6. ئەحمەدی کوڕی ساڵەحی حەلەبی 7. ماجدی کوردی 8. سەید ئەحمەدی کوڕی ئەبولحەسەنی ڕیفاعی 9. ئەبو عەبدوڵلا حوسەین 10. عومەری کوڕی مەسعودی بەزاز 11. عەلی کوڕی ئیدریسی یەعقوبی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت '''[٣٠]''' : حەزرەتی پێغەمبەرم ﷺ بینی پێش نیوەڕۆی ڕۆژی سێشەممەی شانزدەی مانگی شەوال ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) ، پێی وتم : ئەی ڕۆڵەکەم بۆچی قسە ناکەیت ؟ ، وتم : ئەی باپیرە من کەسێکی هەژارم ، چۆن بە زمانی ڕەوانی عەرەبی قسە بکەم لە بەغداد ، فەرمووی : دەمت بکەرەوە ، منیش دەمم کردەوە ، حەوت جار فووی تێداکرد و فەرمووی : قسە بۆ خەڵک بکە ، بانگەواز بۆ ڕێگای خودا بکە بە دانایی و ئامۆژگاری چاک ، نوێژی نیوەڕۆم کرد و دانیشتم خەڵكێکی زۆر ئامادەی مەجلیسەکەم بوون ، حەزرەتی عەلی کوڕی ئەبوتاڵیبم بینی لە نزیکمەوە لە مەجلیسەکەدا و پێی فەرمووم : کوڕم بۆچی قسە ناکەیت ؟ منیش وتم : ئەی باپیرە قسەکردنم لێ تێکچووە ، فەرمووی: دەمت بکەرەوە ، دەمم کردەوە و شەش جار فووی تێداکرد ، وتم : بۆچی تەواوی ناکەیت بۆ حەوت دانە ؟ ، فەرمووی : لەبەر ئەدەب کردن لە پێغەمبەر ﷺ ، پاشان تەشریفی نەما لەبەردەمم ، وتم : (غواص الفكر ، يغوص في بحر القلب على درر المعارف ، فيستخرجها إلى ساحل الصدر ، فينادي عليها سمسار ترجمان اللسان ، فتشتري بنفائس أثمان حسن الطاعة ، في بيوت أذن الله أن ترفع) '''[٣١]''' ، شێخی گەیلانی دەفەرموێت '''[٣٢]''' : زیاتر لە پێنجسەد جولەکە و گاور موسوڵمان بوونە لەسەر دەستم و زیاتر لە سەد هەزار جەردە و ڕێگا بڕ لەسەر دەستم تەوبەیان کردووە == منداڵەکانی == جەنابی شێخ عەبدولقادری گەیلانی کوڕێکی زۆری هەبووە کە دیارترینیان (١١) کەسن '''[٣٣]''' ، هەموویان زانا و خواناس و ڕەبانی بوون ، کە ئەمانەن '''[٣٤] - [٣٥]''' '''- [٣٦]''' : 1. شێخ عەبدوڵڵا : زانا و فەرموودەناس و شەرعزان بووە ، گەورەترین منداڵی حەزرەتی شێخ بووە ، لە ساڵی (٥٠٨ ک – ١١١٤ ز) لەدایکبووە و لە ساڵی (٥٨٧ ک – ١١٩١ ز) لە مانگی سەفەردا لە بەغدا وەفاتی فەرمووە ، لە خزمەت باوکی و (ابن البنا) خوێندویەتی . 2. شێخ عەبدولوەهاب : لە سەرەتای ساڵی (٥٢٢ ک – ١١٢٨ ز) لەدایکبووە ،زاتێکی زۆر گەورەبوو و خاوەنی زانستێکی زۆر بووە ، خاوەنی زانستی زاهیر و باتین بووە ، لە تەمەنی ٢٠ ساڵیدا لە جێگای باوکیدا وانەی وتۆتەوە ، لە شەوی ٢٥ی شەوالی ساڵی (٥٩٣ ک – ١١٩٧ ز) وەفاتی فەرمووە و گۆڕەکەی لە شاری بەغدادە لە گۆڕستانی (حەلەبە) لە خۆرهەڵاتی خوێندنگاکەی باوکیدا ، گەلێ لە زانایان لە خزمەتیدا خوێندنیان تەواو کردووە وەکوو : شەریفی حسەینی بەغدایی و ئەحمەدی کوڕی (عبدالواسع) ، و لە نەوەی شیخ عەبدولقادر لەمەیان وریاتر و هۆشیارتر نەبووە ، لە واقیع دا زانایەکەی گەورە و شەرع زان و خاوەن بیروڕا بووە لە گەلێ مەسەلەکانی ئوسوڵدا و پیاوێکی قسەخۆش و نوکتەزان بووە . 3. شێخ عیسا : لە (٥٣٩ ک – ١١٤٤ ز) دا لەدایکبووە ، زۆر زانا و شارەزابوو ، پەرتووکی (جواهر الأسرار و لطائف الأنوار( ی داناوە لە زانستی تەسەوف دا ، جەنابی شێخی گەیلانی پەرتووکی (فەتحی غەیب)ی بۆ ئەو داناوە ، لە خزمەت باوکی و لەلای (ابوالحسنی ابن صرما)خوێندوویەتی ، تەشریفی بردۆتە شام و گوێی لە حەدیسی زانایان گرتووە بەتایبەت عەلی کوڕی مەهدی کوڕی فەرەجی هیلالی لە ساڵی (٥٦٢ ک – ١١٦٧ ز) دا ، دوای ئەوە لە شامەوە تەشریفی بردۆتە میسڕ ، لە ١٢ی ڕەمەزانی ساڵی (٥٧٣ ک – ١١٧٧ ز ) لە تەمەنی (٣٤) ساڵیدا وەفاتی فەرمووە لە وڵاتی میسڕ '''[٣٧]''' ، لە سەرچاوەیەکیش لە ساڵی (٥٩٣ ک – ١١٩٧ ز) وەفاتی کردووە '''[٣٨]''' ، (ابن النجار) دەفەرموێت : لەسەر گۆڕی عیسای کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی قورئانم خوێندووە 4. شێخ عەبدولعەزیز : لە ٢٧ی شەوالی (٥٣٢ ک – ١١٣٨ ز) لەدایکبووە ، لە خزمەت باوکییدا زانستی باتین و زاهیری خوێندووە و هەروەها لەلای ئەبومەنسوور عەبدولڕەحمانی کوڕی محەمەدی قەزاز خوێندویەتی ، چەندین زانا لە خزمەتیدا خوێندوویانە ، لەگەڵ سوپای سەلاحەدینی ئەییوبی دا بۆ جیهاد دەرچووە دژ بە خاچپەرستان لە عەسقەلان و سەردانی شاری قودسی کردووە و لەوێ شاخێک بەناوی کراوە کە ناسراوە بە (جبل عبدالعزيز) ، پاشان گەڕاوەتەوە بۆ عێراق و لە ئاکرێ نیشتەجێ بووە ، لە ڕۆژی چوارشەممەی ١٨ی ربیع الاول لە ساڵی (٦٠٢ ک – ١٢٠٦ ز) لە تەمەنی ٧٠ ساڵیدا وەفاتی کردووە و لە شارۆچکەی (ئاکرێ) نێژراوە و گۆڕەکەی لەوێیە 5. شێخ عەبدولجەبار : ساڵی لەدایکبوونی بەتەواوی نەزانراوە ، لە خزمەت باوکی و ئەبو مەنسوردا وانەی خوێندووە و خۆشنووس بووە ، ڕێگا و ڕێچکەی صۆفیەکانی گرتۆتە بەر ، لە ١٩ی مانگی (ذی الحجه)ی ساڵی (٥٧٥ ک – ١١٧٩ ز) وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد نێژراوە لە هۆدەیەک لە هۆدەکانی مزگەوتی حەزرەتی شێخ لە نزیکی مەرقەدی باوکیەوە 6. شێخ عەبدولڕەزاق : زۆر زانا بووە ، حەدیسێکی زۆری لەبەربووە ، لە مەزهەبی ئیمام ئەحمەدی کوڕی حەنبەل زۆر شارەزا بووە ، لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) لەدایکبووە و لە ساڵی (٦٠٣ ک – ١٢٠٧ ز) لە شەوی شەممەی ٦ ی شەوال وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد لە (باب الحرب) لە بەری کەرخدا نێژراوە ، ٧٥ ساڵ ژیاوە ، لەخزمەت باوکی و لەلای (ابوالحسن ابن صرما) وانەی خوێندووە 7. شێخ ئیبراهیم : زانا و بلیمەت بووە ، لەخزمەت باوکی و ابن البنا وانەی خوێندووە ، ئیرشادی کردووە و خەڵکی زۆری پێگەیاندووە ، لە ساڵی (٥٩٢ ک – ١١٩٦ ز) لە پارێزگای واسیت وەفاتی فەرمووە ، پیاوچاکانی هەولێریش بە نمونەی مەرحومی (سەید شێخ عەبدوڵڵا قەلاتگەیی) لە ڕێگای کەشف و کەراماتەوە فەرموویانە لە ساڵی (٦٢٣ ک – ١٢٢٦ ز) لە هەولێر وەفاتی کردووە و لە نێو خانووەکانی قەڵادا نێژراوە 8. شێخ یەحیا : لە ساڵی (٥٥٠ ک – ١١٥٥ ز) لەدایکبووە ، لە خزمەت باوکی و موحەمەدی کوڕی عەبدولباقی خوێندنی تەواو کردووە ، زانا و شارەزا بووە ، تەشریفی بردووە بۆ میسڕ پاشان گەڕاوەتەوە بۆ بەغداد ، لە مانگی شەعبانی ساڵی (٦٠٠ ک – ١٢٠٤ ز) وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد لە گۆڕستانی حەلەبەدا نێژراوە ، ئەم زاتە بچوکترین منداڵی حەزرەتی شێخە 9. شێخ موسا : لە مانگی ڕەبیعولئەوەلی ساڵی (٥٣٩ ک – ١١٤٤ ز) لەدایکبووە ، لەخزمەت باوکی و لای (ابن البنا) خوێندنی تەواوکردووە ، پاشان چووە لە دیمەشق دانیشتووە ، پاشان چووە بۆ میسڕ پاشان گەڕاوەتەوە بۆ دیمەشق ، لە سەرەتای مانگی (جماد الثانی) لە ساڵی (٦١٨ ک – ١٢٢١ ز) وەفاتی فەرمووە و لە گەڕەکی (عقبە) لە جیهان دەرچووە و لە گۆڕستانی (قاسیون) دا نێژراوە ، و کۆتا منداڵی حەزرەتی شێخە کە وەفاتی کردبێت 10. کوڕی دەیەمی ناوی (صالح)ە : کە زانیاری ورد لەسەر ژیانی ئەودا بەردەست نییە ، لە بەغداد نێژراوە 11. شێخ محەمەد : ئەمیش لە خزمەتی باوکیدا خوێندوویەتی ، هەروەها لە خزمەتی (ابن البنا) و (ابو الوقت) و غەیری ئەوانیشدا خوێندوویەتی و لە شاری بەغدادا حەدیسی وتووەتەوە ، لە ٢٥ی (ذی الحجه) ی ساڵی (٦٠٠ ک – ١٢٠٤ ز) وەفاتی فەرمووە لە بەغداد و لەلای شێخ عەبدولوەهابی برایدا لە گۆڕستانی حەلەبە نێژراوە دەربارەی کچەکانی حەزرەتی شێخیش ، شێخ عەبدولڕەحمان لە فەتحولموبیندا ئەفەرموێت : ناودارترینیان ئەمانەن '''[٣٩]''' : 1. خەدیجە 2. فاطمه السمينه 3. عائیشە لە بواری زاڵبوون بەسەر حەز و نەفس دا پەروەردەی ژێر دەستی شێخ حەماد دەباس بوو ، ئەم شێخە گەورەی شێخەکانی بەغداد بوو ، بۆیە حەزرەتی گەیلانی بەناو بیابانەکانی عێراقدا گەڕا ، کە خەڵوەت و موجاهەدەی نەفس و حەز و ئارەزووەکانی هاوسەفەری بوون ، خۆی سەرقاڵ کردبوو بە پەرستن و خوێندنی زیکر و خۆ برسیکردن و کەم خەوتن و دامرکاندنی حەز و ئارەزووەکان '''[٤٠]''' ، حەزرەتی شێخ بەتوانابوو لە وتاردان و وانەوتنەوەی زانستە ئاینیەکان ، لەسەر مەزهەبی حەنبەلی بوو ، بۆیە ژمارەیەکی زۆر لە مورید و خوێندکاران لە دەوری کۆبونەوە ، لە زانستەکانی ئاین و زانستەکانی تەصەوف گەیشتبووە ئەوپەڕی ، کەسێکی دونیا نەویست و لەخودا ترس بوو == نازناوەکانی == حەزرەتی گەیلانی کۆمەڵە نازناوێکی هەیە لەوانەش'''[٤١] - [٤٢] - [٤٣] - [٤٤]''' : 1. باز الله الأشهب 2. تاج العارفين 3. محيي الدين 4. قطب بغداد 5. الغوث الأعظم ، لە کوردەواریشدا (حەزرەتی غەوس) 6. سلطان الأولياء 7. المتصرف في مماته كالمتصرف في حياته 8. الغوث الصمداني 9. القنديل النوراني 10. شيخ الإنس و الجان 11. ذو البيانين و اللسانين 12. كريم الجدين و الطرفين 13. صاحب البرهانين و السلطانين 14. إمام الفريقين و الطريقين 15. ذو السراجين و المنهاجين 16. سلطان العارفين 17. جميل المحيا 18. ساقي الحميا 19. بركة الأنام 20. شمس الشموس 21. زهرة النفوس 22. حجة العاشقين 23. صالح الأحوال 24. سلطان الواصلين 25. معدن الرموز 26. وسيلة الطالبين 27. سلطان الطريقة 28. برهان الحقيقة 29. طراز الأولياء 30. سر الأسرار == شێوە و ئاکاری == حەزرەتی شێخ عەبدولقادر پیاوێکی مەیلەو درێژ بوو ، گران و لەسەرخۆ و خۆگربوو ، ناوچەوانی پان و ئەسمەر بوو ، قژی دەگەیشتە سەر ناوچەوانی و لەدواوەی درێژ بوو ، شانی پان و ڕێک بوو ، دەنگی خۆ بوو ، گوتەکانی دانسقە بوون ، نیگای تیژ بوو ، کەم کەس هەبوو چاو لە چاوی ببڕێت ، ڕیشی درێژ و ناوەنجی بوو ، بەلای پڕیدا ، گران و سەنگین و جوان بوو '''[٤٥]''' == سەرچاوەی تەریقەتەکەی == حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی تەریقەتەکەی وەرگرتووە لە شێخ ئەبی سەعیدی مەخزومی ئەویش لە شێخ عەلی هەکاری ئەویش لە شێخ ئەبولفەرەجی تەرتوسی ئەویش لە شێخ عەبدولواحیدی تەمیمی ئەویش لە شێخ ئەبوبەکری شیبلی ئەویش لە شیخ جونەیدی بەغدادی ئەویش لە شێخ سری سەقەتی ئەویش لە شێخ مەعروفی کەرخی ئەویش لە شێخ دادوی تائی ئەویش لە شێخ حەبیبی عەجەمی ئەویش لە شێخ حەسەنی بەصڕی ئەویش لە حەزرەتی ئیمامی عەلی ئەویش لە حەزرەتی پێغەمبەر ﷺ '''[٤٦] - [٤٧]''' . == گرنگی دان بە هەژاران == زۆر گرنگی بە هەژاران دەدا و فەرمانی بە موریدەکانی دەکرد کە هەمیشە هاوکاری هەژاران بکەن ، خۆی دەفەرموێت : بیست ڕۆژ لە بەغدا بووم هیچم دەست نەکەوت بیخۆم ، حەڵاڵم دەستنەکەوت ، چوومە تاقی کیسرا تاوەکوو حەڵاڵم دەست بکەوێ ، بینیم حەفتا کەس لەوێ بۆ ئەمە هاتوون ، گوتم : ئەوە بێ ویژدانییە منیش ببمە بار بەسەریانەوە ، بۆیە گەڕامەوە بەغدا ، یەکێکی خەڵکی شارەکەم بینی کە نەمدەناسی و هەندێ پارەی دامێ و گوتی : ئەمە دایکت بۆتی ناردووە ، منیش پارچەیەکم بۆ خۆم هەڵگرت و بەخێرایی ئەویترم بردە تاقی کیسرا و بەسەر حەفتا کەسەکەم دابەشکرد ، گویان : ئەمە چییە ؟ گوتم : لە دایکمەوە بۆم هاتووە و لە ئێوە پێویستترم نەدۆزیەوە ، پاشان گەڕامەوە بەغدا و بە پارچەکەی لای خۆم خواردنم پێ کڕی و بانگی هەژارانم کرد و بەیەکەوە خواردمان '''[٤٨]''' ئەبو ساڵەح نەسر دەڵێت '''[٤٩]''' : باوکم بۆی گێڕاینەوە و فەرمووی : لەگەڵ شێخ عەبدولقادری باوکم بووین لە مزگەوت ڕۆژی هەینی ، بازرگانێک هات بۆلای و وتی : قوربان پارەیەکم هەیە دەمەوێت بیدەم بە هەژار و نەداران کە ئەمە پارەی زەکاتیش نییە و کەسم نەدۆزیەوە شیاوی بێت بۆیە فەرمانم پێ بفەرموو کە بیدەم بەوکەسەی دەتەوێت ، حەزرەتی شێخ فەرمووی : بیدە بەو کەسەی شایستەیەتی و بەوەشی شایستەی نییە و پاداشتیش لەلای خودا دەبێت هەروەها ئەبو ساڵەح نەسر دەڵێت '''[٥٠]''' : باوکم بۆی گێراینەوە و فەرمووی : لەگەڵ شێخ عەبدولقادری باوکم بووین هەژارێکی دڵ شکاوی بینی و فەرمووی : بۆ وایە حاڵت ؟ ، هەژارەکە وتی : قوربان بەلای ڕووبارەکەدا ڕۆیشتم داوام لە دەریاوانێک کرد کە بمبات بۆ ئەوبەری ڕووبارەکە بەڵام ڕازی نەبوو و دڵی شکاندم لەبەر هەژاریەکەم ، هەژارەکە پێش ئەوەی قسەکانی تەواو بکات پیاوێک خۆی کرد بە ژوورەوەدا و لەناو تورەکەیەکدا سی دیناری پێبوو کە بە نەزر هێنابووی بۆ شێخ ، شێخی گەیلانی بە هەژارەکەی فەرموو : ئەم تورەکەیە ببە و بڕۆ بۆلای دەریاوانەکە و پێی بدە و پێشی بڵێ کە هەرگیز داوای هەژار ڕەت نەکاتەوە ، هەروەها شێخی گەیلانی قەمیسەکەی داکەند و دای بە هەژارەکە == گەشتی حەج == یەکەم حەج کە حەزرەتی گەیلانی کردبێتی پێش بەناوبانگ بوونی ساڵی (٥٠٩ ک – ١١١٥ ز) بووە کە تێیدا بەتەنها حەجی کردووە و لە ڕێگادا گەیشتووە بە شێخ عودەی کوڕی موسافیر و بووە بە هاوسەفەری ، دوای بەناوبانگ بوونیشی تەنها یەکجار حەجی کردووە ئەوەش بە هاوەڵی دایکی بووە '''[٥١]''' ، لە سەرچاوەیەکیشدا شێخ عەبدولڕەزاقی کوڕی هاوسەفەری بووە'''[٥٢]''' == دانیشتن لەسەر کورسی وتار و ئامۆژگاری == یەکەم دانیشتنی حەزرەتی گەیلانی لەسەر کورسی ئامۆژگاری کردن ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) بوو ، ئەوەش دوای ئەو ئاشوبە بوو کە ڕوویدا لە نێوان حەنبەلیەکان و شەرعزانی سۆفی ئەشعەری ئەبی ئەلفەتوحی ئەسفەرایینی ، دەرکەوتنی گەیلانی لەو کاتەدا گرنگیەکی تایبەتی هەبوو لە پەیوەندی نێوان ئەشعەریەکان و حەنبەلیەکان ، و حەزرەتی گەیلانی توانی تەسەوف ڕزگار بکات لەو ناکۆکیانەی کەوتبووە نێوان حەنبەلیەکان و ئەشعەریەکان '''[٥٣]''' ، حەزرەتی گەیلانی فەتوای دەدا لە مەزهەبی ئەبو حەنیفە و مەزهەبی شافیعی و مەزهەبی ئیبن حەنبەل'''[٥٤]''' ، نمونەیەک لە فتواکانی ئەوەیە کە پیاوێک تەڵاقی خواردبوو کە دەبێ پەرستشێک بکات بۆ خودای گەورە کە لەو کاتەدا هیچ کەسێک نەیکردبێت ، حەزرەتی گەیلانی فەتوای دا کە پیاوەکە بچێتە مەککە و تەوافی بۆ چۆڵ بکرێت و بەتەنها حەوت جار بەدەوری کەعبە بسوڕێتەوە و بەمەش تەڵاقەکە ناکەوێت'''[٥٥]''' کاتێک شێخ عەبدولقادر دەچوو بۆ مزگەوت لە هەینیدا ، خەڵکی بازاڕ هەموو ڕادەوەستان و دەپاڕانەوە کە خودای گەورە بۆ خاتری ئەو ڕاز و نیازیان بەجێ بهێنێ'''[٥٦]'''، شێخی گەیلانی لە هەفتەیەکدا سێ جار فەرمایشتی هەبوو کە دوانیان لە قوتابخانەکەی دەبوو کە یەکێکیان لە ڕۆژی هەینی و یەکێکیان لە شەوی سێشەممە دەبوو و سێهەم جاریشیان لە ڕۆژی یەکشەممە دەبوو ، وتاری بۆ خەڵکدا بۆ ماوەی چل ساڵ لە ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) بۆ ساڵی (٥٦١ ک – ١١٦٦ ز) و وانەوتنەوە و فتوادانیشی سی و سێ ساڵی خایاند لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) بۆ ساڵی (٥٦١ ک – ١١٦٦ ز) '''[٥٧]''' دەگێڕنەوە ، جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە یەکێک لە شەوە ساردەکانی زستاندا لە خەو هەڵدەستێ و لە ناو جێگاکەیدا دێتە دەرەوە ، کە دەگەڕێتەوە دەبینێت وا پشیلەیەک لەسەر جێگەکەی خەوی لێ کەوتووە ، ئەمیش پێی خۆش نەبووە لەخەو هەڵیبستێنێت و دەری بکات ، هەروا وازی لێهێناوە تا بەیانی ڕۆژ دەبێتەوە '''[٥٨]''' == بەرهەمەکانی == هەندێک لە بەرهەمەکانی حەزرەتی گەیلانی '''[٥٩] [٦٠]''' : • إغاثة العارفين و غاية منى الواصلين • أوراد الجيلاني : کۆمەڵە نزا و پاڕانەوەیەک کە نیوەڕۆ دەخوێنرێت ، هەروەها پێشی دەوترێت (الحزب الربانی) ، نمونەیەکی لە کتێبخانەی ظاهریە هەیە بە ژمارەی (٥٠٨٣) • إرشاد المريد : دەستنوسێک لەمە هەیە لە ناوەندی صدام بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٣٢٨٩١) • أوراد الأيام و الأوقات : دەستنوسە ، نمونەیەکی لە کتێبخانەی ظاهریە هەیە بە ژمارەی (١١٣٧٨) • أوامر الشيخ عبدالقادر : نمونەیەکی دەستنوسی لە کتێبخانەی فوز الله شێخ موراد هەیە لە تورکیا بە ژمارەی (٢٥١) • أدلة الخيرات : دەستنوسێک لە ئەزهەر – میسڕ ، بە ژمارەی (٨٠٥ / ٣٤٣٠٨) • بداية المريدين : نمونەیەکی هەیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس ، بە ژمارەی (١٨٧٧ / ٢) • بيان الأسرار : نمونەیەکی دەستنوسی هەیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس ، بە ژمارەی (٢٩٩٢١) • آداب السلوك و التوصل إلى منازل السلوك • تحفة السالكين : دەستنوس لە ناوەندی صەدام ، بە ژمارەی (٨٩٤٧) • تحفة المتقين و سبيل العارفين • تحفة الأبرار و لوامع الأنوار : دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس هەیە بە ژمارەی (٨٩٤٣) • تذكرة الشقيق الجامعة لمعرفة الطريق : سەبارەت بە ئەخلاقی ئەهلی تەسەوف ، لە کتێبخانەی الحضرە القادریه بە ژمارەی (٦٨٨) • تفسير القرآن : دەستنوسە بە دوو بەش لە کتێبخانەی ڕەشید کرامە – تەرابلوس شام • جلاء الخاطر من كلام الشيخ عبدالقادر : دەستنوسێکی لە کتێبخانەی قادریە و دانەیەکیش لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس بە ژمارەی (٢٨١٠) و دوو دانە لە کتێبخانەی ظاهریە بە ژمارەی (٤٨٤٩) و (٨٤٨١) • حزب الرجاء و الانتهاء • الحزب الكبير : لە کتێبخانەی الظاهریە بە ژمارەی (٦٣٠٢) • الدلائل القادرية • مراتب الوجود • دعاء البسملة : لە کتێبخانەی ظاهریە بە ژمارەی (٥٨٥٧) • دعاء أوراد الفتحية : دانەیەکی لە کتێبخانەی الظاهریە هەیە بە ژمارەی (٩١٧٧) • الرسالة الغوثية : دانەیەکی لە کتێبخانەی ئەوقافی بەغدادە ، لە ناوەندی صدام بۆ دەستنوس بە ژمارەی (٤٠٣١ / ٥) • رسالة في الأسماء العظيمة للطريق إلى الله • الغنية لطالبي طريق الحق : لە ناودارترین کتێبەکانیەتی لە ڕەوشت و ئادابی ئیسلامی و دوو بەشە • طريقة كيفية أخذ العهد : دەستنوسە و دانەیەکی لە ناوەندی صەدامە بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٣٩٨١ / ٢) • السيف القاطع : دەستنوسە ، دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوسەکان هەیە بە ژمارەی (٤٦٧٢ / ١) • الفتح الرباني و الفيض الرحماني : لە کتێبە بەناوبانگەکانیەتی • فتوح الغيب : بریتیە لە وتارەکانی شێخ لە باوەڕ و ئیرشاد دا و پێکهاتووە لە ٧٨ وتار • معراج لطيف المعاني • يواقيت الحكم • رد الرافضة : دەستنوسێکە لە کتێبخانەی قادری • سر الأسرار في التصوف : کتێبێکی ناودارە و دانەیەکی لە کتێبخانەی قادریە لە بەغداد • الطريق إلى الله : کتێبێکە سەبارەت بە خەڵوەت و بەیعەت و حەوت ناوەکە • رسائل الشيخ عبدالقادر : بریتیە لە ١٥ نامەی جەنابی شێخ کە وەرگێڕدراوە بۆ فارسی و دانەیەکی لە کتێبخانەی زانکۆی ئەستەنبوڵە • المواهب الرحمانية • حزب عبدالقادر الجيلاني : دەستنوسە کە دانەیەکی لە کتێبخانەی ئەوقافی بەغدادە • تنبيه الغبي إلى رؤية النبي : دانەیەک لەم دەستنوسە لە کتێبخانەی ڤاتیکانە لە ڕۆما ، دانەیەکیش لە کتێبخانەی قادریە لە بەغداد بە ژمارەی (١٣٦٧) • وصايا الشيخ عبدالقادر : لە کتێبخانەی فەیزوڵلا موراد بەردەستە بە ژمارەی (٢٥١) • بهجة الأسرار و معدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب • تفسير الجيلاني : دەستنوسە کە لە کتێبخانەی ڕەشید کرامی هەیە لە تەڕابڵسی شام • الدلائل القادرية • الحديقة المصطفوية : چاپکراوە بە فارسی و ئۆردۆیی ، دانەیەکی لە کتێبخانەی شێخ عەبدولقادر هەیە • الحجة البيضاء • عمدة الصالحين في ترجمة غنية الصالحين • بشائر الخيرات في الصلاة على صاحب الآيات البينات : چاپکراوە لە ئەسکەندەریە – میسڕ ساڵی (١٣٠٤ ک – ١٨٨٧ ز) ، و چاپکراوە لە بەغداد ساڵی (١٣٣٤ ک – ١٩١٦ ز) • ورد الشيخ عبدالقادر الجيلاني • كيمياء السعادة لمن أراد الحسنى و زيادة : دانەیەکی لە زانکۆی کامبریج هەیە ، دوو دانەی لە کتێبخانەی قادری بە ژمارەی (٦٦٦ / ٦٦٧) • المختصر في علم الدين • الفتوحات : نامەیەکی دەستنوسیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٢٦١٣٢) • مولد النبي الكريم : دانەیەکی لە کتێبخانەی الظاهریە هەیە بە ژمارەی (٩٩٢٢) • ديوان شعر : دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس هەیە بە ژمارەی (٩٩٩) ، هەروەها لە زانکۆی ئیستەنبول هەیە بە ژمارەی (١٨٦٥) == گەیلانی لە بەغداد == شێخ عەبدولقادری گەیلانی حەفتا و سێ ساڵی لە بەغداد بەسەر بردووە ، هاوسەردەمی پێنج لە خەلیفە عەباسیەکان بووە ، کاتێک هاتە بەغداد خەلیفە (المستظهر بأمر الله) لە دەسەڵات بووە ، پاشان (المسترشد) کە بەهێزترین و باشترین خەلیفەی عەباسی بووە ، (الراشد) ، (المقتفي لأمر الله) و پاشان (المستنجد بالله) '''[٦١]''' کاتێک شێخ عەبدولقادر دێت بۆ بەغداد دەبینێت خەڵک بت دەپەرستن ، بەڵام ئەم بتە لە بەرد دروست نەکرابوو بەڵکو بتەکە دەسەڵاتدارانی شار و ناوچەکە بوون کە خەڵک وایدەزانی قەزا و قەدەر و سود و زیان بەدەست ئەم کاربەدەست و دەسەڵاتدارانەی دەوڵەتە لە پادشا و کارمەندەکانی ، بۆیە هات ئاڕاستەی خەڵکی کرد کە خودا بپەرستن و هانا بۆ ئەو ببەن و پشت بەو ببەستن نەوەک بە پادشا و دارو دەستەکەی و دەسەڵاتداران بەمەش تەوحیدی داچەقاند لە ناخی خەڵکەکەدا'''[٦٢]'''، پاشان دژ بە ئەو هاوبەشدانەر و موشریکانە وەستایەوە کە خودایەکی نوێیان هەبوو کە بریتی بوو لە (پارە) و (سامان) و (هێز) و (دەسەڵات) '''[٦٣]''' لە عەقیدە و بیروباوەڕیشدا حەزرەتی گەیلانی بیر و باوەڕی وەک ئەشعەریەکان بووە و دەفەرموێت : خودای گەورە بە دوورە لە چۆنیەتی ، دروستکەری شوێنە و شوێنی هێناوەتە بوون ، بەدوورە لەوەی شوێنی هەبێت ، هەموو شتێکی هێناوەتە بوون ، خودای گەورە بە لاشەیەک ناناسرێتەوە ، ئەگەر کەسێک بوایە قەبارەی دەزانرا ، ئەگەر جەستەیەک بوایە ئەوا لە پارچە و بەش پێکدەهات ، بەڵکو یەکێکە تاک و بێ شێوە ، هیچ جوڵەیەک ئەنجام نادرێت لە خێر و شەڕدا لە ئاشکرا و پەنهاندا لە بەحر و بەڕ دا مەگەر بە ئیزن و ڕێپێدانی ئەو نەبێت ، دادپەروەرە زوڵم لەکەس ناکات'''[٦٤]''' == بنەماڵەی گەیلانیەکان == بنەماڵەی گەیلانیەکان لە شام و ئوردون و فەلەستین و عێراق بەم شێوەیەی خوارەوەیە'''[٦٥]''': • لە سوریا : 1. آل شرف الدين الكيلاني 2. آل القصير الكيلاني 3. آل التنبكجي 4. آل الحمادي 5. آل عمر الكيلاني 6. آل سلام 7. آل عقيل 8. آل لحلح 9. آل بجبح 10. آل ظبيان 11. آل كتاني • لە ئوردن : 1. آل زيد الكيلاني 2. آل النوباني 3. آل الحمادي 4. آل الهنيدي • لە فەلەستین : 1. آل زيد الكيلاني 2. آل عدوي 3. آل النوباني 4. آل الحمادي 5. آل الهنيدي 6. آل كتاني • لە عێراق : 1. آل سلطان الكيلاني 2. آل الطيار الآلوسي 3. آل البعاج الكيلاني 4. آل الحمادي 5. آل عشيرة البو جمعة == مامۆستاکانی خوێندنگای قادری == کۆمەڵێک مامۆستا لە خوێندنگای قادری وانەیان وتووەتەوە بەم شێوەیەیە '''[٦٦]''' : 1. شێخ ئەبو سەعیدی مەخرەمی (دامەزرێنەری خوێندنگاکە) 2. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 3. نەوە و نەوەزاکانی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بۆ ماوەی چەند سەدەیەک 4. شێخ عەبدووڵلا سوێدی (لەدایکبوون : ١١٠٤ ک – ١٦٩٣ ز ، وەفات : ١١٧٠ ک – ١١٧٠ ز) 5. شێخ عەلائەدینی موسڵی (لەدایکبوون : ١١٧٠ ک – ١١٧٠ ز ، وەفات : ١٢٤٠ ک – ١٢٠٣ ز) 6. شێخ حوسەین (لەدایکبوون : ١١٩٠ ک – ١٧٧٦ ز ، وەفات : ١٢٣٦ ک – ١٨٢١ ز بە تاعوون) 7. سەید ئیبراهیمی بەرزنجی (وەفات : ١٢٦٣ ک – ١٨٤٧ ز ) 8. عەبدولفەتاحی واعیز (وەفات : ١٢٤٦ ک – ١٨٣٠ ز ) 9. ابوالثناء شەهابەدینی ئالوسی – موفتی بەغدا - 10. سەیید محەمەد ئەمینی واعیز ( بە یوسفی دووەم بەناوبانگ بووە ) 11. سەیید عەبدولفەتاحی مودەڕیس (ساڵی وانەوتنەوە : ١٢٩٥ ک – ١٨٧٨ ز ) 12. شێخ عەبدوللەتیفی راویی (وەفات : ١٢٩٢ ک – ١٨٧٥ ز ) 13. شێخ عەبدولحەقی هیندیی (وەفات : ١٢٧٩ ک – ١٨٦٢ز ) 14. شێخ عەبدولسەلامی شەوواف (وەفات : ١٣١٨ ک – ١٩٠٠ ز) 15. شێخ یوسفی عەتا – موفتی بەغدا - (وەفات : ١٣٧١ ک - ١٩٥٢ ز ، ساڵی وانەوتنەوە : ١٣١٠ ک – ١٨٩٣ ز ، ساڵی بوون بە وتاربێژی مزگەوتی گەیلانی : ١٣٣٦ ک – ١٩١٨ ز) 16. شێخ عەبدولمەلیکی شەوواف (ساڵی وانەوتنەوە : ١٣١٩ ک – ١٩٠١ ز) 17. شێخ قاسمی قەیسی – موفتی بەغدا - 18. شێخ محەمەد قزڵجی (وەفات : ١٣٨٠ ک – ١٩٦٠ ز) 19. شێخ کەمالەدینی تائی 20. شێخ مەلا عەبدولکەریمی مودەریس + شێخ عەبدولقادری خەتیب + شێخ عەبدوڵڵا سۆفی == نەقیبەکانی بەغدا == وە نەقیبەکانی بەغدا لە نەوەی شێخ عەبدولعەزیز لەسەر ئەم ڕیزبەندیەن'''[٦٧]''' : 1. شێخ زەینەدین کوڕی شێخ محەمەد شەرەفەدین کوڕی شەمسەدین محەمەدی هەتتاک کوڕی شێخ عەبدولعەزیز (وەفات : ١٠٨٥ ک – ١٦٧٤ ز) 2. شێخ نوورەدین کوڕی شێخ وەلی یەدین کوڕی زەینەدین (وەفات : ١٠٧٥ ک – ١٦٦٥ز) 3. شێخ حیسامەدین کوڕی شێخ نوورەدین (وەفات : ١١٦٣ ک – ١٧٥٠ز ) 4. شێخ محەمەد دەروێش کوڕی شێخ حیسامەدین (وەفات : ١١٧٥ ک – ١٧٦٢ ز) 5. شێخ زەینەدینی بچوک (وەفات : ١١٩٢ ک – ١٧٧٨ ز) 6. شێخ مستەفای کوڕی شێخ زەینەدین (وەفات : ١٢٠١ ک – ١٧٨٧ ز) 7. سەیید سلێمان کوڕی سەیید مستەفا (وەفات : ١٢٣٥ ک – ١٨٢٠ ز) 8. سەیید مورادی کوڕی سەیید عوسمان (وەفات : ١٢٦٨ ک – ١٨٥٢ ز) 9. سەیید عەلی کوڕی سەیید سولەیمان (وەفات : ١٢٨٩ ک – ١٨٧٢ ز) 10. سەیید سولەیمان کوڕی سەیید عەلی نەقیب (وەفات : ١٣١٥ ک – ١٨٩٧ ز) 11. سەیید عەبدولڕەحمان کوڕی سەیید عەلی (وەفات : ١٣٤٥ ک – ١٩٢٦ ز) 12. سەیید مەحمودی حیسامەدین کوڕی سەید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٢٣ک - ١٩٠٦ ز) 13. سەیید ئەحمەد عاسیمی گەیلانی کوڕی سەید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٧١ ک – ١٩٥٢ ز) 14. سەیید ئیبراهیم سەیفەدینی گەیلانی کوڕی سەیید مستەفا کوڕی سەیید سولەیمان (وەفات : ١٣٨٠ ک – ١٩٦٠ ز) 15. سەیید بورهانەدینی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٩٣ ک – ١٩٧٣ ز) 16. سەیید سالمی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٤٠١ ک – ١٩٨١ ز) 17. سەیید ئەحمەد موزەففەری کوڕی سەید مەحموودی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان 18. سەیید یوسف + سەیید ئەحمەد موزەففەر == ناودارترین کتێبەکان دەربارەی ژیاننامەی گەیلانی == بەشێک لە ناودارترین ئەو کتێبانەی لەسەر ژیانی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی نوسراون ئەمانەن : 1. أسنى المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالله بن سعد اليافعي 2. أنوار الناظر : عبدالله بن ناصر البكري البغدادي 3. أنهار المفاخر : محمد غوث الدين الشافعي 4. بهجة الأسرار و معدن الأنوار : نورالدين أبي الحسن علي بن يوسف اللهمي الشطنوفي الشافعي 5. الباز الأشهب : إبراهيم الدروبي 6. بستان الأصاغر و الأكابر ترجمة الشيخ عبدالقادر : عبدالحي القادري 7. البهجة الصغرى في مناقب عبدالقادر الجيلاني : عبدالعزيز بن أحمد سعيد عزالدين الدميري الدهري 8. تفريج الخاطر في مناقب عبدالقادر : عبدالقادر كمال الدين 9. تنشيط الخاطر : ضياء الدين ترك زادة 10. توفيق الملك القادر بسلوك طريق الغوث عبدالقادر : زادة كمال الدين الحريري 11. تحفة الأبرار و لواقح الأنوار : علي بن يحيى الجيلاني 12. تزيين الدفاتر : للشيخ محمد حبيب الله الشنقيطي 13. تحفة القادر : محمد أبي علي المعالي 14. الجاني والداني : السيد جعفر البرزنجي 15. الحق الظاهر في شرح أحوال الشيخ عبدالقادر 16. حال عبدالقادر الجيلي : سراج الدين ابن الملقن 17. خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الإمام عفيف الدين أسعد اليافعي 18. الدر الفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالرحمن بن محمد بن علي السائح 19. الدر الفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : السيد عبدالقادر بن الشيخ العيدروسي اليمني 20. در الجواهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ أبي حفص ابن الملقن المصري 21. الروض الزاهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : أبي العباس القسطلاني 22. رياض البساتين في أخبار مولانا عبدالقادر محيي الدين : محمد الأمين 23. روضة الناظر في ترجمة عبدالقادر : الشيخ أبي طاهر حمد 24. الروض الناظر في ترجمة الشيخ عبدالقادر : محمد سعيد السنجادي 25. الروض الناظر : مجد الدين أبي طاهر الفيرزآبادي 26. رشف المهلين في تخميس أبيات الشيخ محيي الدين عبدالقادر : تقي الدين أبي الركات ابن حجة 27. زبدة الأسرار في مناقب غوث الأبرار : عبدالحق الدهلوي 28. زبدة الاعصار في أخبار قطب الأخيار 29. السر الظاهر : سليمان العلمي (الحوات) 30. السيف الرباني في عنق من اعترض على الشيخ الجيلاني : السيد محمد المكي بن السيد مصطفى بن محمد عزوز 31. السفينة القادرية : منلا التونسي القادري 32. سلطان العارفين : صلاح الدين عبدالقادر محمد فائز 33. الشرف الباهر : الشيخ الإمام قطب الدين موسى 34. الشراب النيلي في ولاية الجيلي : الشيخ محمد بن إبراهيم الحلبي 35. شمس المفاخر لذيل كتاب قلائد الجواهر : محمد بن حمد بن أحمد (البخشي) 36. الشيخ عبدالقادر – حياته و آثاره : الشيخ يونس إبراهيم السامرائي 37. الطريقة القادرية العلية : حكيم محمد حسن 38. عبدالقادر أكبر ولي في الإسلام : محمد علي عيسى 39. غبطة الناظر : ابن حجر العسقلاني 40. الفتح المبين : عبدالرحمن الكيلاني 41. الفتح الرباني في حياة سيدنا الشيخ عبدالقادر الجيلاني : طاهر علاء الدين القادري 42. قلائد الجواهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ محمد بن يحيى التادفي الحنبلي 43. الكوكب الزاهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ أبي الهدى الصيادي 44. الكواكب الدرية في المناقب القادرية : محمد رشيد الرافعي 45. كرامات الشيخ الجيلاني : مرجيلوث 46. الموجز في تاريخ القطب الغوث و الباز الأشهب : فخري نوري الجيلاني 47. مناقب الشيخ عبدالقادر الجيلاني : الشيخ قطب الدين موسى بن محمد الحنبلي 48. المختصر في تاريخ شيخ الإسلام عبدالقادر و أولاده : إبراهيم الدروبي 49. مختصر الروض الزاهر : إبراهيم الديري الشافعي 50. الإمام عبدالقادر الجيلاني : أبو الحسن الندوي 51. مناقب الشيخ عبدالقادر بن إبي صالح الجيلاني : عبدالرحمن بن محمد السائح 52. منظومة رائية من البحر الوافر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ محمد الكيلاني بن إبراهيم بن أحمد الشريف الحسني الحشيشي القادري 53. مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالرحمن الطلباني 54. نزهة الخاطر في ترجمة سيدي الشريف عبدالقادر : علي بن سلطان بن محمد القادري 55. نزهة الناظر : علي محمد بن عبداللطيف البغدادي 56. نشأة القادرية : د. ماجد عرسان الكيلاني 57. نشر الجواهر : قاضي الإسلام محمد صبغة الله 58. وصايا الشيخ عبدالقادر الجيلاني : جميل إبراهيم حبيب == فەرمایشتی زانایان دەربارەی گەیلانی == • ئیبن جەوزی دەڵێت : "جەنابی شێخ عەبدولقادر لە قوتابخانەی موخەڕەمیی شێخی خۆی وانەی دەوتەوە ، و بە زوبانی ئامۆژگاری قسەی بۆ خەڵکی دەکرد ، تا بە زاهید ناوی دەرکرد ، قوتابخانەکەی پڕ بوو لە خەڵک ، لای شورەی بەغدا دادەنیشت و پاڵی بە تەکیەکەی دەدا و خەڵکێکی زۆر لە کۆڕەکانیدا تەوبەیان دەکرد'''[٦٨]''' . • عەبدوڵڵای کوڕی قودامە (کە ساڵی ٦٢٠ ک – ١٢٢٣ ز وەفاتی کردووە) لە ستایشی حەزرەتی شێخ دەفەرموێت : "نەمبیستووە کەس بە ئەندازەی ئەو کەراماتی زۆری لێ بگێڕدرێتەوە" '''[٦٩]''' . • لە ستایشی تەریقەتەکەشیدا ئیبن تەیمیە دەڵێت: "تەریقەتێکی شەرعی ڕاستە"'''[٧٠]'''. • دکتۆر حفنی دەڵێت : " تەسەوف لای گەیلانی تەنها قسەیەک نیە بوترێت ، بەڵکو ڕێگایەکە تێیدا خۆ برسیکردن و بڕینی حەز و ئارەزووەکانە"'''[٧١]''' . • شێخ موەفەقەدین دەفەرموێت : نەمبیستووە کەس بە ئەندازەی ئەو کەراماتی لێ بگێڕدرێتەوە و نەمدیوە کەس بە ئەندازەی ئەو خەڵک شکۆمەندی بکەن لەپێناو ئایندا'''[٧٢]''' . • ئیبن سەمعانی دەرحەقی دەڵێت : ئیمامی حەنبەلیەکان و شێخیانە لە سەردەمی خۆی ، زانا و پیاوچاک ، زۆر زیکر دەکات ، بەردەوام لە بیرکردنەوە دایە ، خێرا فرمێسک بە چاوی دێت'''[٧٣]''' . • ئیبن ڕەجەب دەڵێت : شێخ عەبدولقادر دەرکەوت بۆ خەڵک ، خەڵک بە تەواوەتی قبوڵیان کرد ، هاتنە سەر ڕێگا و ڕێچکە و باوەڕەکانی ، سودیان لە قسەکانی بینی ، ئەهلی سونەت بە دەرکەوتنی سەرکەوت ، حاڵ و فەرمایشت و کەراماتەکانی لەناو خەڵک دەنگی دایەوە ، پادشاکان لێی دەترسان'''[٧٤]''' . • شێخ عیزەدینی کوڕی عەبدولسەلام دەفەرموێت : هیچ کەراماتێکمان بۆ نەقڵ نەکراوە کە بەقەد کەراماتەکانی شێخ عەبدولقادر شاهیدی زۆر بوبێت '''[٧٥]'''. • شەطنوفی دەڵێت : موسای کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرموویەتی : لە باوکمم بیستووە فەرموویەتی : دەرچووم بۆ گەڕان بەناو دەشت و کێودا و بۆ چەند ڕۆژێک مامەوە کە ئاوی لێنەبوو و توینیم بوو ، بینیم هەورێک هات و بەرەو ڕووم دابەزی منیش لەو ئاوەی تێیدا بوو خواردمەوە ، پاشان بینیم ڕووناکیەک دەرکەوت کە ئەو ناوەی هەمووی ڕووناک کردەوە ، شێوەیەک دەرکەوت ، وتی : ئەی عەبدولقادر من خودای تۆم ئەوە حەرامەکانم بۆت حەڵاڵکرد ، حەزرەتی گەیلانیش فەرمووی : پەنا دەگرم بە خودا لە شەیتانی ڕەجیم ، بێدەنگبە ئەی نەفرەت لێکراو ، بینیم کە ڕووناکیەکە بوو بە تاریکی و شێوەکە بوو بە دوکەڵ و پاشان قسەی لەگەڵ کردم و وتی : ئەی عەبدولقادر زانستەکەت بە حیکمەتی خودا و تواناکەت ڕزگاری کردیت لێم ، حەفتا لە ئەهلی تەریقەتم بەم شتە گومڕا کردووە'''[٧٦]'''. • حەزرەتی ئەبولعەلەمەین سەید ئەحمەدی ڕیفاعی لە ستایشی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت : (جا کێ هەیە بگاتە ئەوەی شێخ عەبدولقادری گەیلانی پێی گەیشتووە ، ئەو پیاوێکە کە دەریای شەریعەت لە ڕاستیەتی و دەریای حەقیقەت لە چەپیەتی ، لە هەرکامەیان بیەوێت لێی دەرئەکات ، لەم سەردەمەی ئێمەدا هاوشێوەی نییە ، و ئەی مورید ئەگەر ڕۆژێک چویتە بەغداد هیچ شتێک مەخە پێش زیارەتکردنت بۆ لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی'''[٧٧]''' . • شێخ بەقای کوڕی بطو دەفەرموێت : ڕێگای شێخ محێدین عەبدولقادر بریتیە لە یەکگرتنی کردار و گوفتار ، یەکگرتنی خود و دڵ ، و کارکردن بە قورئان و سونەت لە هەموو هەنگاوێک و هەموو ساتێک و هەموو حاڵێک '''[٧٨]''' . • شێخ ئەبولحەسەنی قرشی دەفەرموێت : ڕێگاکەی تەوحید بوو لە وەسف و حوکم و حاڵدا ، و جێبەجێکاری شەرع بوو لە ئاشکرا و پەنهان دا'''[٧٩]''' . • ڕۆژهەڵاتناس شیمل ستایشی شێخ عەبدولقادر دەکات و دەڵێت : " گەورەترین پیاوچاکی میللییە لە جیهانی ئیسلامیدا " '''[٨٠]''' . • شێخ عودەی کوڕی موسافیر دەفەرموێت'''[٨١]''' : کاتێک لەلای شێخ عەبدولقادر دادەنیشتیت دەتوت خەونە ، ڕەوشتی زۆر بەرز بوو ، سیفەتەکانی زۆر نایاب بوو ، زۆر خۆ بەکەمزان بوو ، لەگەڵ میوانەکان نانی دەخوارد ، لەگەڵ هەژار و لاوازەکان دادەنیشت ، سەردانی نەخۆشەکانی دەکرد ، ئارامی لەسەر داواکارانی زانست دەگرت ، لە کاروباری هاوەڵەکانی دەپرسی و لە هەڵەیانی دەبووری و باوەڕی بەو کەسە دەکرد کە سوێندی بخواردایە . • ئەبو مەدینی ئەندەلوسی دەفەرموێت '''[٨٢]''' : شێخ عەبدولقادر فرمێسک دابەزینی خێرابوو ، زۆر لەخواترس بوو ، زۆر بە شان و شکۆ بوو ، پاڕانەوەی گیرابوو ، ڕەوشتی بەرز بوو ، لە هەموو خەڵک دوورتربوو لە خراپەکاری ، لە هەموو خەڵک نزیکتر بوو بۆ حەق. • ئەبو عەبدوڵڵا موحەمەد کوڕی الخضری حوسەینی دەفەرموێت : شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە سیانزدە زانست دا فەرمایشتی دەبوو ، وانەیەک لە تەفسیر ، وانەیەک لە حەدیس ، وانەیەک لە مەزهەب ، وانەیەک لە خیلاف و ناکۆکی ، بەیانیان تەفسیر و زانستەکانی حەدیس و مەزهەب و خیلاف و ئوسوڵ و نەحوی لەخزمەت دەخوێنرا و نیوەڕوان قورئانی دەخوێند بە خوێندنەوە جیاوازەکان '''[٨٣]''' . • ئیبن وەردی دەفەرموێت : شێخی گەیلانی دادەنیشت بۆ ئامۆژگاری کردنی دوو پیاو یان سیان ، بەرەبەرە دەبینرا خەڵکێکی زۆر کۆدەبێتەوە ، خەڵک بەسەر ئەسپ و ماین و گوێدرێژ و حوشترەکانیان دەهاتن و لە کۆتایی مەجلیسەکەی وەک شورایەکیان دروست دەکرد '''[٨٤]''' . • ئیبن تغری بردی دەفەرموێت : شێخی گەیلانی شێخی عێراق بوو خاوەنی حاڵ و فەرمایشت بوو ، زانایەک بوو کاری بە زانستەکەی دەکرد ، قوتبی وجود بوو ، ئیمامی ئەهلی تەریقەت و مایەی شانازی شێخەکانی سەردەمی خۆی بوو ، خودای گەورە لە بەرەکەتی خۆی و نەوە پاک و چاکەکانی بێبەشمان نەکات'''[٨٥]''' . == فەرمایشتەکانی == - عەبدولقادری گەیلانییان دی لە حەوشی بەیت ڕووی لەسەر وردە بەردەکان دائەنا و ئەیوت : ئەی خوایە بم بەخشە ، وە ئەگەر شایانی سزام لە قیامەت بە کوێری هەڵم سێنە تا لە ڕووی چاکانا شەرمەزار نەبم '''[٨٦]'''. - شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی دەفەرموێت : شێخ عەبدولقادری گەیلانی هەرکاتێک منداڵێکیان دەبوو ، دەهات و بانگ و قامەتی لە بن گوێی دەکرد ، ئینجا دووعای ساڵح بوونی بۆ دەکرد ، پاشان لەسەر دەستەکانی خۆی دایدەنا و دەیگوت : ئەو منداڵەم مردووە ، پەروەردگار لە دڵی من دەری بهێنە ، ئەگەر ئەو منداڵە وەفاتی کردبا ، دەیگوت : بیشۆن و کفنی بکەن و بۆم بیهێننە مزگەوت ، ئینجا نوێژی لەسەر دەکرد و چەند دڵۆپێک فرمێسکی دەڕشت و لەسەر دەستەکانی دایدەنا و هەتا بەردەم دەرگەی مزگەوت دەیبرد ، پاشان دەیگوت : بیبەن و ئەسپەردەی خاکی بکەن ، من ناتوانم بێم و وانەم هەیە ، ئینجا دەچوو وانەی بە سۆفیەکان دەگوتەوە ، لێیان پرسی : بۆچی بۆ ئەسپەردەی ڕۆڵەکانت نایەیت ؟ گوتی : هەر کەسێک لە دایک بێت دەبێت بمرێت ، بۆیە ناتوانم وانەی سۆفیەکان ڕابگرم بەهۆی مردنی ڕۆڵەکەم ، فێربوونی وانەی تەزکیە و سلوک زۆر ئەولاترە '''[٨٧]'''. - جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لەگەڵ هاوەڵەکانی بەڕێگایەکدا دەڕۆن کە زۆر باریکە ، لەوکاتەدا سەگێک بەو کۆڵانە دا دێت ، بۆیە شێخ دەکشێتە دواوە و ڕێگاکە بۆ سەگەکە دەکاتەوە ، یەکێک لە موریدەکانی زۆری پێناخۆش دەبێت کە چۆن سەگێک ڕێگای بۆ بکرێتەوە و بەپێش بکەوێت ، خۆ مرۆڤ بەڕێزتر و لایەقترە و گەورەترە لە هەموو بونەوەرێکی دیکە ، چۆن ئەمە دەبێ ؟ شێخ لەوکاتەدا ڕووی وەرگێڕا لای موریدەکانی و گوتی : ڕۆڵەکانم ! ئەو سەگە بەزمانی حاڵ گوتی : لە کۆنی کۆندا چ کەم و کوڕیەک لە من هەبووە ، تاوەکو بەرگی سەگ بەمن ببەخشن ؟ ئادەی پێم بڵێ چ گەورەییەک لە تۆ هەبوو تاوەکو خەڵاتی سوڵتانی عارفینت پێ ببەخشرێت ؟ بۆیە منیش ڕێگاکەم پێشکەش کرد چونکە بەدەست خۆی نەبووە کە بوەتە سەگ '''[٨٨]'''. - جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی چووە سەر مینبەر و وتاری دەخوێندەوە ، لەو وتارەدا زۆر هێرشی کردە سەر خەلیفە (مقتفی لامر الله) و سەرزەنشتی کرد لەسەر ئەوەی کە (ابن المزاحم) ی ستەمکاری کردووە بە قازی بۆ ئەوەی دادوەری خەڵکی پێ بکات ، ڕوی کردە خەلیفە و گوتی : ئەی خەلیفە ، گوێ بگرە تۆ ستەمکارترین ستەمکارت کردووە بە گەورەی موسوڵمانان ، بەیانی لە دیوانی حەزرەتی حەق (رب العالمین) چی وەڵام دەدەیەوە لە کاتێک ئەو (ارحم الراحمین)-ە ، خەلیفە لەو کاتە لەبەر قسە بەسام و هەیبەتەکانی شێخ عەبدولقادر ، زۆر ترسا و دەست بەجێ فرمانی دا (ابن مزاحم) یان دورخستەوە لە دادوەرێتی'''[٨٩]'''. - دەیفەرموو : ئەی خەڵکینە هەلەکان بقۆزنەوە و دەرفەتی ژیان لەدەست مەدەن ، خۆتان بۆ قیامەت دەوڵەمەند بکەن ، مادەم دەرگای ژیان تا ئێستا کراوەیە ، فریای بکەون ، بەم نزیکانە ژیانتان بەڕوو دا دەخرێت '''[٩٠]''' . - دەیفەرموو : ئەی ڕۆڵەکەم ، ئەوە بزانە کە هاوڕێیەتی کەسانی خراپەکار ، دەتخاتە گومانی خراپ بەرامبەر کەسانی چاک و باش '''[٩١]''' . - دەیفەرموو : لەو کەسانە مەبن کە ئامۆژگاری خەڵک دەکەن ، خۆشیان ئامۆژگاری وەرناگرن ، کاتێکیش شتێکی باش دەبیستن ، کاری پێ ناکەن '''[٩٢]''' . - دەیفەرموو : سوربوونت لەسەر دونیا لەلای خودا و خەڵکیش ئاوڕووت دەبات ، چەند سەیریت تۆ ، ڕزقی دونیات دەوێت ، ئەگەر بە کەمبوونی ئیمانیشت بێت ! '''[٩٣]''' . - جارێکیان حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە کۆڵانێکی بەغداد دەڕۆیشت ، هەندێ قوتابیی لەگەڵ بوو ، گەیشتنە لای سەرخۆشێک ، قاچی بە قەراغی ڕێگەکەدا درێژ کردبوو ، بەرگی پیس بووبوو ، لەحاڵێکدا بوو بەزەییت پێدابێتەوە ، سەرخۆشەکە ڕێگای لێگرتن و گوتی : ئەی عەبدولقادر خودا بەتوانایە (قادر)-ە یان نا ؟شێخی گەیلانی بزەیەکی کرد و گوتی : بێگومان بەتوانایە ، بۆ جاری دووەم ، گوتی : بەتوانایە یان نا ؟ شێخی گەیلانی بزەیەکی کرد و گوتی : بەڵێ بێگومان بەتوانایە ، بۆ جاری سێهەم بانگی کرد و گوتی : ئەرێ عەبدولقادر خودا بەتوانایە یان نا ؟ شێخ دەستی بە گریان کرد و یەکسەر چووە سوجدە و گوتی : بەڵێ سوێند بە پەروەردگار ، خودای گەورە بەتوانایە ، بەتوانایە ! ، فەرمانی کردە قوتابییەکانی هەڵیبگرن و بیشۆن و ڕێزی لێ بگرن ، قوتابیەکانی بەم کارەی سەرسامبوون و پرسییان : قوربان قسەکانی ئەو سەرخۆشە چی واتایەکیان هەبوو ؟ شێخ فەرمووی : یەکەمجار پرسی : خودای گەورە دەتوانێ لێم خۆش بێت ، یان نا ؟ منیش گوتم : بەڵێ دەتوانێت ، دووەمجار پرسی : خودای گەورە دەتوانێ من بخاتە جێگا و مەنزڵی تۆ ؟ گوتم : بەڵێ دەتوانێت ، سێیەم جار گوتی : ئەی دەتوانێ تۆ بخاتە ئەم جێگە و حاڵەی من ؟ منیش لە ترسی خودا دەستم بەگریان کرد و گوتم : بەڵێ دەتوانێ ، دەتوانێ ، سوجدەم برد و تکام لە پەروەردگار کرد ناتەواوییەکانم بشارێتەوە و بمپارێزێت'''[٩٤]''' . - دەیفەرموو : ئەی بەندەکانی خودا ڕاستگۆ بن ڕزگارتان دەبێ ، کەسی ڕاستگۆ ناگەڕێتە دوواوە '''[٩٥]''' . - دەیفەرموو : دڵ ئەگەر ڕاست و ساخ بوو گوێی لێ نییە کێ پێچەوانەیەتی و کێ هاوڕایەتی ، کێ سوپاسی دەکات و کێ بە خراپ باسی دەکات ، گوێنادات کە کێ پێی دەبەخشێ و کێ لێی قەدەغە دەکات ، کێ لێی نزیک دەبێتەوە و کێ پشتی تێ دەکات ، چونکە پڕ دەبێت لە یەکتایی خودا و تەوەکول و یەقین و ئارامیی و باوەڕ و لەخودا نزیکبوونەوە '''[٩٦]''' . - دەیفەرموو : هاوار بە حاڵتان شەڕ لەسەر ئەوە دەکەن کە بۆتان بڕاوەتەوە و کێشمەکێشمی لەسەر دەکەن ! لەکاتێکدا دەزانن هەر دەمرن ، ئەوەی بۆتان دیاریکراوە چۆن دەگۆڕێت ؟ لەکاتێکدا ئەوەی بۆتانی دیاری کردووە پەروەردگارە '''[٩٧]''' . - دەیفەرموو : تێبکۆشن هەژاران ڕەتمەکەنەوە ، هەرشتێکتان هەبوو پێیانبدەن ، کەمێک باشترێکە لە بێبەشکردنی ، ئەگەر هیچ شتێکتان لەبەر دەست نەبوو بە هێمنی و نەرم و نیانی و قسەی خۆش بەڕێی بکەن ، هەرچۆنێک هەیە دڵی مەشکێنە ، چونکە دونیا دەگۆڕێت ، لە شەو و ڕۆژێکدا هەرچی هەیە گۆڕانی بەسەردا دێت '''[٩٨]'''. - دەیفەرموو : ژیربە و شەرم لە خودا بکە ، دونیا بەردەوام نابێت ، ڕۆژیی دوایی بەردەوامی دەبێت ، ئارەزووەکانی دونیا کۆتاییان هەیە ، ئارەزووەکانی ڕۆژی دوایی کۆتاییان نییە ، بڕوادار دونیا بە ڕۆژی دوایی دەگۆڕێتەوە و خەڵکیش بە خودا دەگۆڕێتەوە '''[٩٩]'''. - دەیفەرموو : بڕوادار ئەو کەسەیە کە لە ماڵی نەفس و هەوا و خوەکانی دەردەچێت و بەرەو لای پەروەردگاری دەکەوێتە ڕێ ، کاتێ لەو ڕێگایەیدا چەندین بەڵا و ناخۆشی و چەرمەسەری لەلایەن خۆی و ماڵ و ماڵباتەکەی دێنە ڕێی ، حەپەساو و سەرسام دەبێت ، بۆ لای گوناهـ و ڕەوشتە خراپەکان دەگەڕێتەوە ، گەر سەرپێچی سنوورەکانی ئایین بکات دواتر ڕاستەوخۆ تۆبە دەکات و دەگەڕێتەوە لای پەروەردەگاری '''[١٠٠]''' . - دەیفەرموو : زەوی لە ژێر پێی شێخەکان دەڕوات ، ئەو شێخانەی وازیان لە دونیا و خەڵکی هێناوە ، وازیان لە هەرچی شتە هێناوە – لەوانەی لە ژێر عەرشی خودایە ، تا ئەوانەش کە کەوتونەتە ژێر خاک – ئەوەی لە ئاسمانەکان و زەویدا هەیە ، وازیان لە هەرچی شتە هێناوە و هیچ کات بۆی ناگەڕێنەوە ، خۆیان لە هەرچی کەسە دەپارێزن ، ئەمەش لەبەر ئەوەیە لە هەموو بارودۆخ و کاتێکدا لەگەڵ خودادان '''[١٠١]''' . - دەیفەرموو : هاوار بە حاڵتان ، زۆربەتان لە ئارەزوودان ، لە پەرستگاکانتان خەڵک دەپەرستن ، خوداپەرستی و نزیکبوونەوە لێی " تەنیا بە مانەوە و خەڵوەت کردن بە نەزانییەوە ناکرێ ، ماڵوێران" بۆ دەستکەوتنی زانست بچنە لای زانایان ، بچن تا فریو نەخۆن ، بە جەستە و دواتر بە ناواخنتان و دواتر بە دڵتان بڕۆن ، گەر بە جەستە و ڕوح بە ئاگابوویت و دانیشتی ، ئەوکات لە خودا نزیک دەبیتەوە و دەگەیتە لای ئەو'''[١٠٢]''' . - دەیفەرموو : ئاقڵ بە ، واز لە خۆبەزلزانی بێنە ، وەرە لێرە دانیشە ، وەکوو یەکێک لەو خەڵکە دانیشە ، بۆ ئەوەی وتەکانم لە دڵتدا بڕوێت دانیشە ، گەر ژیر بیت لە نزیک من دادەنیشی و هەموو ڕۆژێ بە پاروویەک ئۆقرە دەگری و لەگەڵ زەبری وتەکانم ئارام دەگری ، ئەوەی بڕوای هەبێت ، جێگیر و دامەزراو دەبێت ، ئەوەی بڕوایشی نەبێت لێم ڕادەکات'''[١٠٣]''' . - دەیفەرموو : ڕۆڵەکەم خۆت بە شتانی بێ سود خەریک مەکە ، چونکە خۆ خەریککردن بەو شتانە لە خەریکبوون بە شتە گرنگەکان دوورتدەخاتەوە ، باسکردنی خەڵکی و خەریک بوون بە عەیبەکانیان کاری تۆ نییە ، خەریکبوون بە حاڵی خۆت و عەیبەکانت ، لە پێشینەی کارەکانتە '''[١٠٤]''' . - دەیفەرموو : ئەی ئەو کەسەی بە دەوڵەمەندی و پاکێکیەکەت لەخۆبایی بوویت ، لەو نزیکانە پاکیەکەت گەرد دەیگرێت ، دەوڵەمەندیەکەت نامێنێ و هەژار دەبیت ، تواناکەت نامێنێت ، بەو حاڵەی ئێستات لەخۆبایی مەبە ، پێویستە بەردەوام بەشداری کۆڕ و مەجلیسی زیکر بکەیت ، گومانی باش بە "شێخی خاوەن زانست و کردار" ببە و گوێیان بۆ شلکە و کار بە قسەکانیان بکە '''[١٠٥]''' . - دەیفەرموو : ماڵوێران ، چەند جار دەڵێیت (الله اکبر) ، درۆ دەکەیت ، نان لات ئەکبەر و گەورەترینە ، خەڵکی لات ئەکبەر و گەورەترینە ، گۆشت لەلات گەورەترینە ، ئەو دەوڵەمەندیەی ژیانت لەلات گەورەترینە ، پاسەوانی فرۆشگەکەت ، پاسەوانی تولە ڕێکەت ، لەلات گەورەترینە ، سوڵتانی وڵاتەکەت لەلات گەورەترینە '''[١٠٦]''' . - دەیفەرموو : گەر بەڕۆژوو بوون واز لە درۆ و شایەتی درۆ و غەیبەت و دوزبانی و تێکدانی نێوان خەڵکی بێنن ، واز لە خواردنی ماڵی خەڵک بێنن ، بەڵکوو بۆ ئەوە بەڕۆژوو بن تا لە گوناهەکانتان پاکبنەوە '''[١٠٧]''' . - دەیفەرموو : ئەی خەڵکینە ، دڵنەوایی هەژاران بکەن ، لەکاتی لاوازی ئیمانیان هانیان بدەن ، لەکاتی بەهێزی پشتگیریان بکەن و زەردەخەنە بخەنە سەر لێوانیان ، بە بەخشین پێشوازی لە هەژاران بکەن ، لەکاتی نەبوونیشدا بە جوانترین شێوە وەڵامیان بدەنەوە'''[١٠٨]''' . - دەیفەرموو : پارچە نانێک لە سکی برسیەکدا خێرترە لە دروستکردنی هەزار مزگەوت و لە پۆشینی بەرگی کەعبە و لە هەستان بۆ نوێژ و لە جیهادی کافران و لە بەڕۆژووبوون لە گەرمیەکی زۆر بەتین دا ، ئەگەر خواردن بچێتە سکی برسیەک ئەوا کەسی خواردن پێدەر نورێکی وەک ڕووناکی خۆر بۆ دەبێت ، خۆشبەختی بۆ ئەوەی خواردن دەداتە برسیەکان '''[١٠٩]''' . - فەرموویەتی : لەکاتی خەڵوەتدا کاتێک خەوم لێدەکەوت دەنگێکم دەبیست دەیوت : ئەی عەبدولقادر تۆمان بۆ خەوتن دروست نەکردووە ، خۆشمانویستیت کاتێک هیچ نەبویت بۆیە ئێستا کە شتێکیت لێمان غافڵ مەبە '''[١١٠]''' . - عەبدوڵڵای جوبائی دەفەرموێت : گوێم لە کتێبی (حلية الأولياء) دەگرت لە ئەبوفەزڵی کوڕی ناسڕی شێخم ، دڵم نەرم بووەوە و حەزم دەکرد داببڕێم لە خەڵک و سەرقاڵببم بە پەرستش ، پاشان چوومە لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی و نوێژم لەدوایەوە کرد ، کاتێک دانیشتم شێخ عەبدولقادر سەیری کردم و فەرمووی :" ئەگەر دەتەوێت داببڕێیت ئەوا دامەبڕێ هەتا فێری شەرع نەبیت و لەخزمەت مامۆستایان دانەنیشیت ، ئەوکات دەتوانیت لەخەڵک داببڕێیت ، چونکە ئەگەر لەکاتی خەڵوەتەکەتدا بابەتێکی شەرعیت لا دروست بوو خۆ نایەیتە دەرەوە و پرسیار لە خەڵک بکەی دەربارەی ؟ چاک نیە بۆ ئەو کەسەی لە خەڵوەتە بێتە دەرەوە و پرسیار لە خەڵک بکات دەربارەی کاروباری ئاینەکەی ، پێویستە خاوەن خەڵوەت وەک مۆمێک بێت ڕوناکیەکەی گەشاوە بێت'''[١١١]''' . - حەزرەتی گەیلانی فەرمووی '''[١١٢]''' : ئیبلیس وتی : "من" '''[١١٣]''' ، بەمەش لە ڕەحمی خودا دەرکرا ، حەلاج فەرمووی : "من"'''[١١٤]''' ، بەمەش لە خودا نزیکبووەوە ، چونکە حەلاج کە وتی "من" مەبەستی فەنا و نەمان بوو بۆ ئەوەی تەنها خودا بمێنێتەوە بەمەش گەیشتە پلەی ویساڵ و بۆ هەمیشە مایەوە ، و ئیبلیسیش مەبەستی بەقا و مانەوە بوو کە وتی "من" ، بۆیە خودای گەورە ناو و نیشانی هەمووی بەفەنادا برد و پلەکەی دابەزاند. - دەفەرموێت : دونیا لە دڵت دەربهێنە و بیخە ناو دەستت ئەوکات زیانت پێ ناگەیەنێت '''[١١٥]''' . - سەبارەت بە شەرم کردن فەرمووی : بریتیە لەوەی کە بەندە شەرم بکات لەوەی بڵێت (الله) و حەقی ئەو ناوە نەدات ، واز لە تاوان بهێنێت لەبەر شەرم لە خودا نەک ترسان لێی ، و پەرستشەکانی بکات بەوەی سەیری بکات کە کەمتەرخەمە لە پەرستشەکانی'''[١١٦]''' . - ئەبوسالح نەسری کوڕی عەبدولڕەزاقی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەفەرموێت '''[١١٧]''' : لە مامم ئەبو عەبدوڵڵا عەبدولوەهابی کوڕی شێخ عەبدولقادر بسیتوومە کە فەرمووی : لە وڵات دوورکەوتمەوە و چەندین زانستی جۆراوجۆر فێربووم ، کە گەڕامەوە بۆ بەغداد بە باوکمم وت دەمەوێت قسە بۆ خەڵک بکەم لە خزمەتتا ، ئەویش ڕێگای پێدام ، چومە سەر کورسیەکە ، ئەوەی خودا پێی بەخشیبووم لە زانست و زانیاری پێی قسەم کرد و وتار و ئامۆژگاریم دا ، باوکیشم گوێی دەگرت ، نەمیبیست هیچ کەسێک دڵی نەرم ببێت و هیچ فرمێسکێک نەڕژا ، خەڵکی مەجلیسەکە تاقەتیان چوو و داوایان لە باوکم کرد کە ئەو قسەیان بۆ بکات ، من دابەزیم و باوکم چووە سەر کورسیەکە ، سەیردەکەم خەڵکی مەجلیسەکە حاڵیان لێهات و هاواریان دەکرد ، کاتێک باوکم دابەزی وتم باوکە ئەمە چ حاڵێک بوو ؟ ئەویش فەرمووی : ڕۆڵەکەم تۆ لەسەر زەوی بۆ زانست گەڕایت و گەشتت کرد ، بەڵام ئایا بۆ ئێرە گەشتت کرد ، ئاماژەی بۆ ئاسمان کرد ، پاشان فەرمووی : ڕۆڵەکەم کە چوومە سەر کورسیەکە خودای گەورە زمانمی کردەوە و ئەوە ڕوویدا کە بینیت لە خەڵکەکە . - فەرمووی : ئەگەر تەوحید لە بەردەرگای ماڵێک بێت و شیرک لەناو ماڵەکە بێت ئەوە ئەوپەڕی دوڕووییە '''[١١٨]'''. - فەرمووی : ساتێک بیرکردنەوە باشترە لە شەونوێژد '''[١١٩]''' . - فەرمووی : خۆتان سەرقاڵکردووە بە کۆکردنەوەی شتانێک کە نایخۆن ، و خەیاڵ و ئاواتێک کە پێی ناگەن ، و بونیادنانی شوێنانێک کە تێیدا نامێننەوە '''[١٢٠]'''. - دەفەرموێت : دونیا دەکرێت لەناو دەست بێت ، دەکرێت لەناو گیرفان بێت ، هەڵگرتنی بە نیەتێکی چاک دەبێت ، بەڵام ناکرێت لە ناو دڵ بێت'''[١٢١]''' . - دەفەرموێت : ئاگاداری سەیرکردن بن بە حەز و شەهوەتەوە چونکە تاوان لەناو دڵەکانتان دەچێنێت '''[١٢٢]'''. - دەفەرموێت : ڕۆڵەکەم هەرگیز وەها سەیری شێخەکەت نەکەیت پێت وابێت پارێزراوە لە تاوان ، ئەویش مرۆڤێکە هەڵە دەکات و ڕاست دەکات ، ئەگەر هەڵەیەکت لێی بینی ، هەوڵبدە بەهانەیەکی شەرعی بۆ بدۆزیتەوە ، ئەگەر بەهانەت نەدۆزیەوە ئەوا داوای لێخۆشبوونی لە خودا بۆ بکە چونکە ئەویش مرۆڤێکە ڕاست و هەڵەی هەیە'''[١٢٣]''' . - شێخی گەیلانی پێنج مەرج دادەنێت بۆ شێخی پەروەردەکار ، کە ئەگەر ئەو پێنج مەرجەی تێدا نەبێت ئەوا شیاو نیە ڕێنوێنی و ڕێنمایی خەڵک بکات ، مەرجەکانیش ئەمانەن'''[١٢٤]''' : ١) پێویستە زانا بێت بە حوکمەکانی شەریعەت و ئاین ، زانابێت بە حەڵاڵ و حەرام ، زانابیت بە سنوورەکانی شەرع و سنوورەکانی سونەتی نەبەوی . ٢)پێویستە زانا بێت بە زانستی حەقیقەت و تەریقەت ، زانا بێت بە حاڵی دڵەکان و نەفسەکان و ڕێگای خاوێنکردنەوەیان ، و شارەزابێت بە حاڵی پەیڕەوکارانی ڕێگاکە و بیانخاتە سەر ڕێگای گەیشتن بە خودا و ئەم زانستەی لە شێخێکی مورشیدی کامڵ وەرگرتبێت لە ڕێگەی سەنەدێکەوە کە بگاتەوە بە پێغەمبەر ﷺ . ٣) پێویستە بەڕێز بێت لەگەڵ میوانەکان و بەخشندەبێت لەگەڵیان ، شیاو نیە بۆ مورشیدێک کە بەخشندە نەبێت ، پێویستە لەگەڵ میوانان هەردەم دەم بە خەندە بێت و پێشوازیکار بێت. ٤)پێویستە خۆ بەکەمزان بێت بۆ بڕوادارن و لەخزمەتیاندابێت بە گوفتار و کردار . ٥) پێویستە سەرکەوتوو بێت لە پەروەردەکردنی موریدەکان و خاوێنکردنەوەی دەروونیان ، ئەمەش ڕوونادات هەتا پێشتر دەروونی خۆی خاوێن نەکردبێتەوە کە ئەوەش لە سەر دەستی شێخێکی شارەزا و لێهاتوو ئەنجامی دابێت و هەروەها ڕێگەپێدراوبێت بۆ ڕێنمایی کردن و شێخایەتی لەلایەن شێخەکەیەوە بە سەنەدی بەستراو بە پێغەمبەر ﷺ . - دەفەرموێت '''[١٢٥]''' : وەسیەتت دەکەم بە تەقوای خودا و گوێڕایەڵیکردنی ، و پابەندبوون بە شەرع ، و خۆ بەکەمزانین ، و دەم بە خەندەبوون ، و وەستان لە ئازاردان ، و بەرگەگرتنی ئازار و هەژاری ، و پاراستنی شکۆی شێخەکان ، و ئامۆژگاری کردنی بچوک و گەورەکان و وازهێنان لە ناکۆکی ، و هاوکاری کردن لە کاروباری دین و دونیا. - فەرمووی '''[١٢٦]''' : تەصەوف دامەزراوە لەسەر هەشت سیفەت و ئاکار : ١)ئاکاری یەکەم : خۆ بەکەم زانین ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئیبراهیم علیه السلام. ٢)ئاکاری دووەم : ڕەزامەندی ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئیسحاق علیه السلام. ٣)ئاکاری سێهەم : سەبر ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئەیوب علیه السلام. ٤)ئاکاری چوارەم : ئاماژە ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی زەکەریا علیه السلام. ٥)ئاکاری پێنجەم : غوربەت ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی یەحیا علیه السلام. ٦)ئاکاری شەشەم : لەبەرکردنی خوری ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئادەم و موسا علیهم السلام. ٧)ئاکاری حەوتەم : گەشتکردن ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی عیسا علیه السلام. ٨)ئاکاری هەشتەم : هەژاری : کە دەگەڕێتەوە بۆ پێغەمبەرمان صلی الله علیه و اله وسلم. - فەرمووی '''[١٢٧]''': خۆت بە سێ شت پابەند بکە : ١) خۆبەکەمزانین لەپێناو خودای گەورە. ٢) ڕەوشت بەرزی لەگەڵ هەموو بونەوەرەکان. ٣) بە بەخشندەیی نەفس. - فەرمووی '''[١٢٨]''' : لە دوونیادا دوو شت بۆت بەسە : ١) هاوڕێیەتی هەژارێکی خوداناس. ٢) خزمەتکردنی پیاوچاکێکی کامڵ. - دەیفەرموو '''[١٢٩]''' : خوایە ئێمە گومڕاین هیدایەتمان بدە ، هەژارین دەوڵەمەندمان بکە ، لاوازین بەهێزمان بکە ، تاوانبارین لێمان خۆش ببە . - دەفەرموێت '''[١٣٠]''' : ڕاستی زوهد ئەوکاتە دەردەکەوێت ، کاتێ وازت هێنا لە دونیا و ئاخیرەت و هەوەس و خۆشی و ناخۆشی و وازهێنان لە داواکردنی پلەی بەرزی قیامەت و داواکردنی کەرامات و جەننەت. - دەیفەرموو : بانگەشەی خۆشەویستی خودا دەکەیت و لەلای خەڵکیش سکاڵای لێ دەکەیت ؟ لە خۆشەویستیەکەت ڕاست ناکەیت ؟ ئەوەی لە حاڵی دەوڵەمەندی خۆشیبوێت و لە هەژاریشدا سکاڵای لێ بکات ، ئەوە درۆزنە ، گەر هەژاری بێتە سەر دڵێکی بەتاڵ لە ئیمان ، ئەو دڵە خۆی بۆ ناگیرێت و ئیمان و متمانەی تێدا ئۆقرە ناگرێت ، تا بەو شێوەیە بێت دەبێتە هاوەڵی بێبڕوایی ، هەژاری بۆ بڕوادارێکی پارێزراو نەبێت گونجاو نییە ، بڕوادار چۆن ئارامناگرێت لە کاتێکدا دونیا زیندانەکەیەتی ، ئایا کەستان بینیوە لە زینداندا داوای خۆشگوزەرانی و دەوڵەمەندی بکات'''[١٣١]'''. == کەراماتەکانی == - دایکی حەزرەتی گەیلانی گێڕاویەتیەوە و فەرموویەتی : هەر بە منداڵی عەلامەت و نیشانەی گەورەیی لە ناوچاوانی عەبدولقادر دا دیار بوو ، لە ڕۆژی مانگی ڕەمەزاندا ، تا ئێوارە شیری نەدەخوارد و مەمکی نەدەگرت ، جارێک هەور بوو ، خەڵک نەیانزانی داخۆ ئەو ڕۆژە ڕەمەزانە یان نا ؟ هاتن لە منیان پرسی و گوتم : عەبدولقادر ئیمڕۆ مەمکم ناگرێ ، مەعنای وایە ڕەمەزانە ، لە ئاخیریدا دەرکەوت کە ئەو ڕۆژە ڕەمەزان بووە و خەڵک ڕۆژووەکەیان گرتەوە'''[١٣٢]''' . - یەکێک لە سوڵتانەکانی سەلجوقیەکان کاروانێک دەنێرێت بۆ ئەوەی مەی بۆ بهێنن ، کە کاروانەکە دێتەوە و مەی لەگەڵ خۆی هەڵگرتووە بە بەردەم شێخ عەبدولقادر تێدەپەڕن ، شێخی گەیلانی کاروانەکە دەوەستێنێت و ڕاستەوخۆ ئاژەڵەکان دەوەستن و ناجوڵێن ، ئەو مەیەی هەڵیان گرتووە دەگۆڕێت بۆ سرکە ، کاتێک کاروانەکە ئەم هەواڵە بە سوڵتانی سەلجوقی دەگەیەنن ، خێرا سوڵتان دێتە خزمەت حەزرەتی شێخ و لەسەر دەستی تەوبە لە زۆرێک لە حەرامەکان دەکات '''[١٣٣]''' . - یەکێک لە کەراماتەکانی شێخی گەیلانی ئەوەبوو کە لە مەجلیسەکەیدا دوورترین کەس وەک نزیکترین کەس فەرمایشتەکانی دەبیست و کاتێک فەرمایشتی بفەرمووایە لەو شتانەدا قسەی دەکرد کە بە دڵی خەڵکدا دەهات و بەمەش ئاڕاستەیانی دەکرد بۆ ڕێگای دروست'''[١٣٤]'''. - ڕۆژێک خەلیفەیەکی خۆشەویستی عەرزی دەکات و دەڵێت : "ڕۆحم بە فیدات بێ ، بۆچی تۆ ناوت (عەبدولقادر)ە و پێت دەڵێن (موحیەدین)؟ " ، ئەویش دەفەرموێت : "ڕۆژێکی جومعە ، لە بەغدا دەرکەوت بووم ، لە گەڕانەوەدا تووشی نەخۆشێکی زۆر زەعیف بووم ، ڕەنگی گۆڕابوو ، کە چاوی بە من کەوت گوتی : (السلام علیک یا عبدالقادر) ، فەرمووی : منیش وەڵامم دایەوە گوتی : وەرە پێشەوە ، چوومە بەردەمی ، ووتی : هەڵمستێنە ، چوومە بن باڵی و ڕاستم کردەوە ، تەماشام کرد نەخۆشی یەکەی نەما و ڕەنگی ڕوون بوەوە ، فەرمووی : پرسیارم لێ کرد تۆ کێی ؟ ووتی : بۆ نام ناسی ؟ ووتم نا ، ووتی : ئەی (عەبدولقادر) من دینی باپیری تۆم ، وەک چاوت پێم کەوت ئاوا نەخۆش و زەعیف بووم ، بەڵام خوای گەورە بەهۆی تۆوە زیندووی کردومەتەوە ، دەفەرمووێ : هاتمەوە بۆ مزگەوت دوو ڕکات نوێژم کرد و ویستم بێمە دەرێ ، کابرایەک هات ، پێڵاوەکەی بۆ دانام و لەخۆڕا وتی : (یا شێخ موحیەددین) فەرمووی :کە هاتمە دەرەوە هەرکەس چاوی پێم دەکەوت ، پەلاماری دەدامێ و دەیگوت (یا شێخ موحیەدین) ، فەرمووی : ئەوەیە هۆی ئەو ناوەم"'''[١٣٥]'''. - ڕۆژێکیان جۆرە باڵندەیەک کە لە کوردیدا پێی دەڵێن (کۆلارە) دێتە ناو مەجلیسەکەی شێخ عەبدولقادری گەیلانی و دەنگی زۆر دەردەکات بەمەش ئامادەبووانی مەجلیسەکە ناڕەحەت دەکات و ناتوانن بەباشی هۆشیاری فەرمایشتەکانی حەزرەتی گەیلانی ببن ، حەزرەتی غەوس سەیری باڵندەکە دەکات و دەفەرموێت : "ئەی هەوا ملی ئەم باڵندەیە ببە" ، لەو ساتەدا سەری باڵندەکە لە لەشی جیادەبێتەوە و دەکەوێتە سەر زەوی ، حەزرەتی غەوس لە کورسیەکەی دادەبەزێت و سەری باڵندەکە و جەستەی بە هەردوو دەستی دەگرێت و دەینێت بەیەکەوە و دەفەرموێت : بسم الله الرحمن الرحیم ، باڵندەکە زیندوو دەبێتەوە و دەفڕێت'''[١٣٦]'''. - کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی ناوبانگی دەرکرد ، سەد زانا لە زاناکانی بەغداد و هەرە بلیمەتەکانیان کۆبوونەوە بۆ ئەوەی لە زانستی جیاواز و جۆراوجۆر پرسیار لە شێخی گەیلانی بکەن ، هاتنە لای شێخی گەیلانی ، نورێک دای بەناو سنگیان ، کە دەیدا لە هەر کەسێکیان حاڵی لێدەهات و هاواری دەکرد و مێزەرەکەی دەکەوت و پۆشاکەکەی دادەدڕی ، شێخ بەپەلە دانە بە دانەیانی لە باوەش دەگرت و دەیوت تۆ پرسیارەکەت فڵان پرسیار بووە و ئەمەش وەڵامەکەیەتی ، کاتێک مەجلیسەکە تەواوبوو پرسیاریان لێکرا کە ئەمە چ حاڵێکە ؟ وتیان هەر کە لەلای شێخ دانیشتین هەرچیمان دەزانی لە زانست لەبیرمان چووەوە و کاتێک لە باوەشی گرتین زانستەکەمان بۆ گەڕایەوە و پرسیارەکانمان بەیاد هاتەوە کە داماننابوو لێی بپرسین و بە جۆرە وەڵامێک وەڵامی پرسیارەکانمانی دەدایەوە کە نەماندەزانی'''[١٣٧]''' . - ئافرەتێک منداڵەکەی هێنایە لای حەزرەتی گەیلانی و وتی : کوڕەکەم زۆر پەیوەستە پێتەوە بۆیە دەمەوێت لە ژێر خزمەت و فەرمانی تۆدابێت ، حەزرەتی شێخیش فەرمانی موجاهەدەی نەفس و گرتنە بەری ڕێباز و ڕەفتاری پێکرد ، ڕۆژێکیان دایکی هات سەر لە منداڵەکەی بدات ، بینی منداڵەکەی جەستەی لاواز بووەتەوە و ڕەنگی زەرد بووە لە پاشماوەی برسێتی و خواردنی نانی جۆ ، بەجێی هێشت و چوو بۆلای شێخ بینی مریشک دەخوات ، وتی : قوربان تۆ مریشک دەخۆیت و منداڵەکەم نانی جۆ ؟! شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەستی خستە سەر ئێسک و پروسکی مریشکەکە و فەرمووی : بە ئیزن و فەرمانی خودا هەستەوە ، مریشکەکە هەستایەوە ، شێخی گەیلانی بە ئافرەتەکەی فەرموو : کەی کوڕەکەت توانی ئاوها بکات با حەزی لەهەرچی بوو بیخوات'''[١٣٨]''' . - کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی بەڕێکەوت بەرەو بەغداد ، دایکی چل دیناری پێ دا و خستیە ناو تورەکەیەکی بچوک و لەناو پشتوێنی کەمەری شاردیەوە بۆ ئەوەی دز و چەتەکانی ڕێگا لێی نەبەن ، دایکی وەسیەتی دەکات و دەفەرموێت : "کوڕم نەکەیت هەرگیز درۆ بکەیت ، ئیماندار درۆ ناکات ، کوڕم هەردەم ڕاستگۆ ببە ، وەک چۆن پەروەردەم کردویت لەسەری " ، شێخی گەیلانی و قافڵەکە بەڕێکەوتن بەرەو بەغداد لە هەمەدانەوە ، دوای ئەوەی ماوەیەک ڕۆیشتن لە ڕێگادا دز و چەتەکانی ڕێگا لێیان پەیدابوون لەسەر ئەسپەکانیانەوە بەخێرایی بەرەو ڕووی قافڵەکە هاتن ، تاک بە تاکی قافڵەکەیان دەپشکنی و پارەکانیان دەبرد ، کە گەیشتنە لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی ، بینیان ئەمە کوڕێکە کە هێشتا ڕیشی لێ نەهاتووە ، جلێکی سادەی لەبەرە کە نیشانە نییە بۆ دەوڵەمەندی و پلەو و پایە ، و لە بازرگانیش ناچێت ، چەتەکە بەدەم ڕێگاوە بۆ کەسی دواتر بە شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەڵیت : "ئایا هیچ شتێکت هەڵگرتووە لەگەڵ خۆت ؟ " ، چەتەکە چاوەڕوان بوو بە نەخێر وەڵام ببیستێت ، بەڵام شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرمووی : "بەڵی چل دینارم پێیە" ، چەتەکە باوەڕی پێنەکرد و پرسیارەکەی دووبارەکردەوە و شێخ عەبدولقادر هەمان وەڵامی دایەوە ، چەتەکە وای زانی پێی ڕادەبوێرێت و بەڕاستی نیە ، چەتەکە سەری سوڕما و وتی وەرە لەگەڵم بچین بۆلای گەورەی چەتەکان ، گەورەی چەتەکان هەمان پرسیاری لێکرد و ئەویش هەمان وەڵامی دایەوە ، وتیان : "کوا لەکوێیە پارەکە ؟!!" ، لە ژێر پشتوێنەکەی دەری هێنا ، سەریان سوڕما و کە ژماردیان بینیان چل دینارە ، گەورەی چەتەکان وتی : "چی پاڵی پێوەنایت کە شوێنی پارەکە کەشف بکەیت لەکاتێکدا لە شوێنێکی باش شاردبوتەوە و ئێمە وامانزانی هیچت پێ نییە ؟!!" ، ئەویش فەرمووی : "چونکە دایکم وەسیەتی کردووم کە سەفەرم کرد ڕاستگۆ ببم هەمیشە و هەرگیز درۆ نەکەم چونکە ئیماندار درۆ ناکات ، ئەو پیاوەش پرسیاری ئەوەی لێکردم کە ئایا هیچم پێیە ؟ بۆیە منیش وەڵامی ڕاستم پێ وت و درۆم لەگەڵ نەکرد " ، سەرۆکی چەتەکان زۆر بەمە کاریگەر بوو و چاوی پڕ بوو لە فرمێسک ، لەکاتێکدا ئەو سەرۆکی چەتانە هەرگیز نەدەگریا ، ڕووی کردە شێخی گەیلانی و وتی : "تۆ وەسیەتی دایکت دەپارێزیت ئەگەر هەموو ئەوەی هەتە لەدەستیشی بدەیت کەچی ئێمە چەند ساڵە خیانەت لە پەیمانەکەمان لەگەڵ خودا دەکەین و ڕێگا دەبڕین و پارە دەدزین و خەڵک دەترسێنین ، بە خۆشمان دەڵێین موسوڵمان !! ، شاهید بە کوڕم کە من لە ئێستاوە تەوبەم لەو کارانە کرد" ، و بانگی هاوڕێکانی کرد و هەموویان کاریگەر بوون و تەوبەیان کرد لەوەی جارێکی تر لەم جۆرە کارانە بکەنەوە ، هەموو پارەکەیان بۆ خەڵکی قافڵەکە گەڕاندەوە و بە چاودێری و پارێزگاری ئەوان قافڵەکە بەڕێکەوت هەتا گەیشتە بەغداد '''[١٣٩]'''. - گێڕدراوەتەوە کە شێخ عەبدولقادری گەیلانی قسەی لەگەڵ مردووانی گۆڕستان کردووە و ئەوانیش وەڵامیان داوەتەوە '''[١٤٠]''' . - دەگێڕنەوە کە شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە منداڵێکی ئیفلیجی کوێر و نەخۆش و لەجێگا کەوتوو دەڵێت : "هەستە بە ئیزنی خودا" ، ئەویش هەڵدەستێتەوە و هیچ عەیبی نابێت'''[١٤١]'''. - خەلیفەی عەباسی موستەنجید هات بۆ لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە خوێندنگاکەی و دە تورەکە پارەی خستە بەردەمی ، شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرمووی : "پێویستم پێی نییە " ، ڕازی نەبوو وەری بگرێت ، خەلیفەکە زۆری لێکرد کە وەری بگرێت ، شێخی گەیلانیش تورەکەیەکی لە دەستی چەپ و دانەیەکی لە دەستی ڕاستی گرت و هەردووکیانی گوشی و بەمەش خوێنی لێ هاتە خوارەوە ، بە موستەنجیدی وت : "ئەی ئەبو موزەفەر لە خودا ناترسیت ! خوێنی موسوڵمانان دەبەیت و دەیهێنیت بۆ من !! موستەنجید لەوێدا لەهۆش خۆی دەکەوێت '''[١٤٢]'''. - جارێکیان ئاوی دیجلە بە ڕادەیەک زیاد بوو کە بەغداد نزیکبوو ژێرئاو بکەوێت ، شێخی گەیلانی گوچانەکەی هەڵگرت و هاتە لای ڕووباری دیجلە ، لەلای ئاوەکە هێڵێکی کێشا و فەرمووی : " هەتا ئێرە " ، ئاوەکەش هەتا ئەو ئاستە دابەزی '''[١٤٣]''' . - خەڵکێکی زۆر دەگێڕنەوە '''[١٤٤]''' : جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لەناو مەجلیسەکەیدا لەسەر کورسیەکەی فەرمایشتی دەفەرموو بۆ خەڵک و حاڵ و ئەحواڵی بەسەرهات و فەرمووی (ئەم پێیەم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە) ، کە وای فەرموو هەموو ئەولیاکانی سەر زەوی لەو کاتەدا ملیان دانەواند تەنها یەکێک نەبێت لە ئەسبەهان کە وای نەکرد و بەمەش حاڵەکەی لێ وەرگیرایەوە ، و ئەولیاکان لەم ڕووداوە فەرموویانە : ١)شێخ ئەبو نەجیبی سوهرەوەردی سەری دانەواند بۆ نزیک زەوی و دەیفەرموو : لەسەر سەرم ، لەسەر سەرم ، لەسەر سەرم ، سێ جار وتیەوە . ٢)شێخ ئەحمەدی ڕیفاعی لێی دەگێڕنەوە کە دانیشتبوو لە تەکیەکەی لە (ام عبیده) ، ملی دانەواند و فەرمووی :" لەسەر ملم" ، پرسیاریان لێکرد دەربارەی ئەو فەرمایشتە ، فەرمووی : ئێستا شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە بەغداد فەرمووی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە . ٣)شێخ ئەبو مەدینی مەغریبی لێی دەگێڕنەوە ڕۆژێک لەناو هاوەڵانی ملی دانەواند و فەرمووی : " منیش لەوانم ، خودایە تۆ و فریشتەکانت دەکەم بە شاهید کە بیستم و گوێڕایەڵم " ، هاوەڵەکانی دەربارەی ئەو فەرمایشتەی پرسیاریان لێکرد ، فەرمووی : ئێستا شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە بەغداد فەرمووی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە ، دواتر قافڵەیەک لە عێراق هاتن بۆ مەغریب و وتیان کە لەو کاتەدا شێخی گەیلانی وای فەرمووە. ٤)شێخ عەبدولڕەحیمی قەناوی دەگێڕنەوە ڕۆژێکیان ملی دانەواند و فەرمووی : "ڕاستی فەرموو ڕاستبێژی بڕواپێکراو" پێیان وت کە مەبەستی کێیە ؟ فەرمووی : شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرموویەتی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە . لە دروستێتی ئەم فەرمایشتەش کۆمەڵێک زانا فەرمایشتیان هەبووە لەوانیش'''[١٤٥]''' : ١)شێخ عودەی کوڕی موسافیری ئومەوی دەفەرموێت : هەموو ئەولیاکان ملیان دانەواند لەبەر فەرمانەکە ، ئایا نابینیت فریشتەکان سوجدەیان بۆ حەزرەتی ئادەم نەبرد هەتا فەرمانیان پێنەکرا. ٢)شێخ ئەبو سەعید قلیوی دەفەرموێت : بە فەرمان فەرموویەتی بەبێ گومان و ئەوەش زمانی قوتبیەت بووە. ٣)شێخ عەلی هیتی دەفەرموێت : کاتێک شێخ عەبدولقادر ئەو فەرمایشتەی فەرموو چوومە بەرپێی و پێیم خستە سەر ملم ، هاوەڵەکان وتیان بۆ وات کرد ؟ وتم : چونکە ئەمە فەرمانە و دەبێ گوێڕایەڵی بین. ٤)پرسیار لە شێخ ئەحمەدی ڕیفاعی کرا کە ئایا ئەوەی شێخی گەیلانی فەرموویەتی بە فەرمان بووە یاخود بەبێ فەرمان ؟ فەرمووی : بەڵێ بە فەرمان بووە. پێش ئەوەی شێخی گەیلانی ئەم فەرمایشتە بڵێت چەند کەسێک لە گەورە پیاوچاکان چەندین ساڵ پێش ئەوە فەرموویانە کە کەسێک ئەم فەرمایشتە دەڵێت ، لەوانیش'''[١٤٦]''' : ١)شێخ عەبدوڵلا الجونی فەرمووی : شاهید بووم کە لە زەوی خاکی عەجەم دا کەسێک لەدایک دەبێت کە سەرچاوەی کەراماتە ، و هەموو ئەولیاکان قبوڵی دەکەن و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانی خودایە ، هەموو ئەولیاکان دەچنە ژێر پێی ، هەرکەس بیبینێت سودمەند دەبێت لێی. ٢)شێخ تاجولعارفین ئەبولوەفا کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە گەنجی هاتە خزمەتی ، شێخ ئەبولوەفا بە ئامادەبووانی فەرموو : "هەستن بۆ وەلی خودا" . هاوەڵەکانی سەبارەت بەمە پرسیاریان لێکرد ، فەرمووی: وەک ئەوەی بیبینم کە لە بەغدادە و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانی خودایە ، بەمەش هەموو ملی ئەولیاکانی سەردەمی خۆی بۆی دادەنوێت ، قوتبیان دەبێت ، هەرکەستان ئەوکاتە لە ژیاندابوو با لەخزمەتیدا بێت. ٣)شێخ عەقیلی مەنبەجی پرسیاری لێکرا دەربارەی قوتبی زەمان کە کێیە ؟ ئاماژەی بۆ عێراق کرد و فەرمووی : لێرەدا دەردەکەوێت کەسێکە قسە بۆ خەڵک دەکات لە بەغداد ، کەراماتەکانی لە ناو خەڵک بەربڵاو دەبیت و قوتبی زەمانی خۆیەتی و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانە ، ئەولیاکانیش ملی بۆ دادەنێن ، ئەگەر لەو سەردەمە بوومایە سەرم بۆی دادەنا . ٤)شێخ عەلی کوڕی وەهەبی بوخاری فەرموویەتی : خودای گەورە دونیای ڕوناک کرد بە دەرکەوتنی کەسێک بەناوی عەبدولقادر ، کە لە عێراق دەرکەوتووە ، و لە بەغداد دەڵێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیایەکە. == بڵاوبوونەوەی تەریقەتی قادری لە جیهاندا == یوسف زەیدان کە یەکێکە لە بیرمەندەکان دەڵێت" '''[١٤٧]''' : سەبارەت بە تەریقەتی قادری ، یەکێک بووە لە گرنگترین و بەربڵاوترین تەریقەتەکان ، بەتایبەت چەند هۆکارێک بوونە هۆی ئەوەی کە لەکۆتاییدا ئەم تەریقەت هەستێتە سەرپێ و بە بەهێزی بەردەوام ببێت دوای وەفاتی دامەزرێنەرەکەی ، گرنگترینیشیان چوار هۆکارە : 1. حەزرەتی گەیلانی گرنگی بە دامەزراندنی بنەماکانی تەریقەتەکەی دا لەسەر ڕێگای قورئان و سونەت ، بەمەش لە ڕێگایەکی ڕاست و دوور لە ناکۆکی مایەوە ، بۆیە تەریقەتەکەی ڕوون بوو بۆ جیهان ، و دوای وەفاتی ، تەریقەتەکەی بۆ چەندین سەدە هەر مایەوە . 2. حەزرەتی گەیلانی نەوەیەکی زۆری بەدوای خۆی بەجێ هێشتووە ، منداڵ و نەوەکانی هەستان بە زیندووکردنەوەی ڕێگە و تەریقەتەکەی کە دوای وەفاتی خۆی شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی کوڕی بووە جێگەداری باوکی لە شێخایەتی دا ( کە ساڵی ٦٠٣ ک – ١٢٠٧ز وەفاتی کردووە) . 3. زۆرێک لە سۆفیەکانی ناوچە ئیسلامیەکانی جیهان تەریقەتی قادری و خەرقەدی سۆفێتیان لە حەزرەتی گەیلانی وەرگرت جا لە مەککە بێت یاخود بەغداد ، بۆیە ئەو کەسانەش لە هەوڵی بڵاوکردنەوە و فراوانکردنی تەریقەتەکە بوون بە هەموو جیهاندا لە کاتی ژیان و دوای وەفاتی حەزرەتی گەیلانی . 4. کارەساتی سەدەی حەوتەمی کۆچی کە کەوتنی بەغداد بوو لەسەر دەستی مەغۆلەکان ساڵی (٦٥٦ ک – ١٢٥٨ ز) بووە هۆی ئەوەی کە قوتابخانەی گەیلانی و بنەماڵەکەی لە بەغداد کاڵبوونەوەیەک بەخۆیانەوە ببینن ، بەڵام ئەو لقانەی لە تەریقەتەکەوە دروستبوون توانیان ببنە بنچینەی درێژەپێدان بە تەریقەتەکە ، کە توانا و زانستەکەیان لە خودی حەزرەتی گەیلانی و بەرهەمەکانی کە دوونیای پڕکردبوو وەردەگرت . ڕۆژهەڵاتناس مرگلیۆت دەڵێت : " هەندێک لە سۆفیەکان بانگەوازیان بۆ تەریقەتی قادری دەکرد لەوکاتەی حەزرەتی گەیلانی لە ژیاندا مابوو ، لەوانەش شێخ عەلی کوڕی حەداد کە توانی پەیڕەوانی تەریقەتەکە زیاد بکات لە یەمەن ، هەروەها شێخ موحەمەد بەتائحی لە بەعلەبەک و سوریا ، هەروەها شێخ موحەمەد کوڕی عەبدولسەمەد کە بانگەوازی بۆ تەریقەتەکە دەکرد لە میسڕ "'''[١٤٨]''' . تەریقەتی قادری لە فراوانترین تەریقەتەکانی سۆفیگەرەکانە کە بڵاوبووەتەوە بەناو جیهانی ئیسلامیدا ، قوتابخانەیەکی گەورەی سۆفیگەری دامەزرا لەسەر دەستی شێخ شەرەفەدینی جبرتی لە یەمەن ( کە ساڵی ٨٠٦ ک – ١٤٠٤ ز وەفاتی کردووە) کە قادری بووە و مەیلی بەرەو لای بەرهەمەکانی شێخی ئەکبەر حەزرەتی ئیبن عەرەبی هەبووە ، لەم قوتابخانەیەدا کەسانێکی وەک ( ئەحمەد رداد دادوەری یەمەن ، فەیروزئابادی خاوەنی (القاموس) ، شێخ عەبدولکەریمی جیلی ) هەڵکەوتن '''[١٤٩]''' ، لە فەلەستین شێخ ئەبولوەفای عەلەمی قادری و منداڵەکانی سەرپەرشتی قوتابخانەی قادریان دەکرد لە قودس ، لە شاری مەککە تەریقەتی قادری زاڵ و بەربڵاو بوو هەتا کۆتاییەکانی سەدەی دوانزدەهەمی کۆچی ، ڕۆژهەڵاتناس مرگلیۆت دەڵێت : "تەریقەتی قادری هات بۆ ناو ئاسیای بچووک و ئیستەنبوڵ لەسەر دەستی شێخ ئیسماعیلی ڕۆمی کە لەوێدا خانەقایەکی دامەزراند کە ناسرابوو بە ناوی ( قادری خانە) ، ئەم شێخە ناونرا بە ( بیر تیزنی ) واتا شێخی دووهەمی قادری ، نزیکەی چل تەکیەی قادری لەو ناوچانە دامەزراند تەریقەتی قادری لە ئەفریقیا بڵاو بووەوە ، یەکەم تەریقەت بوو کە بچێتە ناو سۆماڵ کە شێخ حەسەن جبرو ساڵی (١٢٣٤ ک - ١٨١٩ ز ) ناوەندێکی بۆ دامەزراند لە ناوچەی (بردیرە) و شێخەکەشی عەبدولڕەحمانی کوڕی عەبدوڵڵای شاشی بوو کە دامەزرێنەری خانەی قادری بوو لە (مەقەدیشۆ) هەروەها تەریقەتی قادری بڵاوبووەوە لە جوبا العلیاء ، مزگەوتێکی قادری لە ( توججله) دروستکرا لەسەر دەستی شێخ ئوەیس کوڕی موحەمەدی براوی قادری '''[١٥٠]''' . پاشان تەریقەتی قادری چووە سودان و دوابەدوای ئەو بۆ باکوری نەیجیریا لە شاری (کانو) کە زۆربەی موسوڵمانەکانی ئەوێ بوون بە قادری ، لە بەغداد دا ، کاتێک مەغۆلیەکان ساڵی (٦٥٦ ک – ١٢٥٨ ز) هێریشیان کرد ، تەکیە و قوتابخانەکانی قادری لەناوچوون و ڕووخێندران ، بەڵام دواتر دووبارە بونیاد نرایەوە ، نابلسی مێژوونوس دەڵێت '''[١٥١]''' : " لە شام تەریقەتی قادری زۆر لە پێشینەوە جێگیر بووە ، بەتایبەت دوای ئەوەی یەکێک لە نەوەکانی حەزرەتی گەیلانی تێیدا دەمێنێتەوە ، ئەویش سەید شەرەفەدین یەحیا کوڕی ئەحمەد کوڕی موحەمەد کوڕی عەبدولڕەزاق کوڕی حەزرەتی گەیلانیە ، کە لە حومات نیشتەجێبووە ساڵی ٧٣٤ ک" ، تەکیەکانی قادری لە شام مایەوە هەتا سەدەی یانزدەهەمی کۆچی '''[١٥٢]'''. تەریقەتی قادری لە ئەندەلوس بڵاوبووەوە پێش کەوتنی غەرناتە ساڵی (٨٩٧ ک – ١٤٩٢ ز) '''[١٥٣]''' ، تەریقەتەکە لەو پەڕی ڕۆژئاوای جیهانی ئیسلامیەوە بڵاو بووەوە ، و گەیشتە ئەوپەڕی ڕۆژهەڵات ، هەروەها لقەکانی قادری لە هیندستان جێگیربوو لە دێر زەمانەوە ، و ئەو لقانە هەتا ئێستاش ماون ، گرنگترین لقەکانی تەریقەتی قادری لە هیندستان دوو لقن ئەوانیش : قادریەی بناوە و قادریەی گورزمار '''[١٥٤]''' . تەریقەتی قادری زۆر لقی هەیە لە جیهانی ئیسلامیدا لەوانەش : • تەریقەتی قادری فارزی : ئەم لقە دامەزرا لەلایەن شێخ موحەمەد فارزی کە لە نەوەکانی شێخ عەبدولقادری گەیلانیە ، هەندێک لە مێژوونووسان پێیان وایە کە تەریقەتی فارزی دەگەڕێتەوە سەر دەستی شاعیرێکی سۆفی ، ئەمەش لەبەر لەیەکچوونی ناوەکانە لە نێوان شێخ ئیبن فارزی شاعیر و شێخ موحەمەد فارزی ، تەریقەتی قادری فارزی کۆنترین لقی قادریە لە میسڕ کە ڕەگ و ڕیشەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی حەوتەمی کۆچی '''[١٥٥]''' ، و شوێنی ئەم تەریقەتە لە مزگەوتی ساداتی قادریە کە تێیدا سۆفیەکان ئەڵقەی زیکری هەفتانە ئەنجام دەدەن . • تەریقەتی قادری قاسمی : ناوەکەی وەرگرتووە لە شێخ قاسمی کوڕی موحەمەد ئەلکەبیر کە یەکێکە لە شێخە گەورەکانی سۆفیەکانی سەردەمی خۆی لە میسڕ ، زنجیرەی ئەم تەریقەتە دەبەسترێتەوە بە شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ڕێگەی باوکیەوە کە شێخ عیسا ی کوڕی عەبدولقادرە کە لە میسڕدا ناسراوە بە شێخ عیسا (ئەبو ڕومانە) '''[١٥٦]''' . • تەریقەتی قادری شەرعی : ئەم لقەی تەریقەتی قادری دامەزرا لەسەر دەستی شێخ عەبدولمونعیم ئەلنەبی عەلی قادری مالیکی کە سۆفیگەرێتی وەرگرتبوو لەسەر دەستی شێخ موحەمەد حەبیبوڵڵای شەنقیتی کە خوێندکاری شێخ مائولعەینی مەغربی بووە کە ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی گەیلانی'''[١٥٧]''' ، لە کتێبی (الركائز الإيمانية) دا شێخ عەبدولمونعیم دەفەرموێت : "هۆکاری ناونانی تەریقەتەکەمان بە قادری شەرعی بۆ ئەو ئەورادە شەرعیانە دەگەڕێتەوە کە دەچنەوە سەر قورئان و سونەت و حەزرەتی گەیلانی پوختی کردۆتەوە ، پاشان دەڵێت : ئەم تەریقەتە ناوەکەی لە ویردی شەرعی وەرگرتووە کە حەزرەتی شێخ دایناوە لە کتێبی الدرر النورانية '''[١٥٨]''' " ، شێخ عەبدولمونعیم کاتێک ساڵی (١٤٠٦ ک – ١٩٨٦ ز) وەفاتی کرد تەریقەتەکەی دامرکایەوە چونکە هیچ مورید و منداڵێکی لەدوای خۆی جێنەهێشتبوو کە ببێتە درێژەپێدەری تەریقەتەکەی ، بۆیە کۆتایی پێهات بە کۆچی دوایی ئەو . • تەریقەتی قادری نیازی : ئەم لقەی تەریقەتی قادری ، نمونەیەکی گەشایەوە بۆ تەسەوفی سەردەمیانە ، کە ڕەچەڵەکیان دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی شێخ عەبدولقادر لەڕێگەی کوڕەکەیەوە کە حەزرەتی شێخ عەبدولڕەزاقە'''[١٥٩]''' ، تەریقەتی نیازی هات بۆ میسڕ لە تورکیاوە نزیکەی پێنج سەدە پێش ئێستا و لە ناوچەی ئەسکەندەریە نیشتەجێبوون ، ئەم تەریقەتە دەگەڕێتەوە بۆ شێخ عەبدولڕەحمانی نیازی کە ناوی ئەم لقەی قادری هەڵگرتووە'''[١٦٠]''' . لەو لقانەشی کە لە تەریقەتی قادری بوونەتەوە ڕۆژهەڵاتناسی ئینگلیزی (تریمینگهام) بە لیستێک ناویان دەبات بەم شێوەیە '''[١٦١]''': • ئەحدەلیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبولحەسەن عەلی کوڕی عومەری ئەحدەل لە یەمەن. • ئەسەدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەفیفەدین عەبدوڵڵا کوڕی عەلی ئەسەدی لە تورکیا. • بیقاعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەحمەدی بیقاعی قەنەتی ، لە بیابانی ڕۆژئاوا و سودان. • داودیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبوبەکری کوڕی داود لە دیمەشق. • فەریدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عومەری کوڕی فەرید لە میسڕ. • غەوسیە : دامەزراوە لەسەر دەستی موحەمەد غەوس کوڕی شا میر کوڕی عەلی کە ڕەچەڵەکی دەگەڕایەوە سەر شێخ عەبدولوەهابی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی. • هیندیە : دامەزراوە لەسەر دەستی شێخ موحەمەد غەریبوڵڵای هیندی لە تورکیا. • جوندیە : دامەزراوە لەسەر دەستی بەهائەدینی هیندی لە هیندستان. • کەمالیە : دامەزراوە لەسەر دەستی کەمالەدینی کەتهالی لە هیندستان. • مەنزلیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەلی کوڕی عەماری مەنزلی شعیی لە جەزائیر و تونس. • قەومیسیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبولحەیات کوڕی مەحمود ، کە ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە سەر شێخ عەبدولڕەحمانی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە هیند . • ڕومیە : دامەزراوە لەسەر دەستی شێخ ئیسماعیلی ڕۆمی لە تورکیا. • سەمەدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی موحەمەدی سەمەدی لە سوریا. • عەرابیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عومەری کوڕی موحەمەدی عەرەبی لە یەمەن. • یافعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەفیفەدین عەبدوڵڵای کوڕی ئەسعەدی یافعی لە یەمەن. • زەلیعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی سەفییەدین ئەحمەدی کوڕی عومەری زالعی لە یەمەن. • زەنجەریە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەلی بابا لە ئەلبانیا. لە سەرچاوەیەکی تردا دەڵێت کەوا تەریقەتی قادری چەند لقێکی لێ پەیدابووە لەوانەش '''[١٦٢]''' : • تەریقەتی قادریەی گەیلانیە لە مەغریب . • تەریقەتی قادریەی بودشیشیە. • تەریقەتی قادریەی عەرکیە. • تەریقەتی نەقشبەندی قادری. • تەریقەتی بریفکانی قادری. • تەریقەتی عەلیی قادری کەسنەزانی. • تەریقەتی قادری (دائیرەی شێخ حەسەن قەرەچێواری). • تەریقەتی زەعبیەی قادریەی عەلییە. • تەریقەتی قادریەی نوریە. • تەریقەتی قادریەی بەرەکاتیە لە هیند. • تەریقەتی کەنزیەی قادریە. • تەریقەتی قادریەی جەعلیە لە سودان. • تەریقەتی قادریەی ڕەزویەی عەتاریە. == بڵاوبونەوەی تەریقەتی قادری لە کوردستان == تەریقەتی قادری سەرەتای بڵاوبونەوەی لە کوردستاندا لە ڕێگای شێخ ئیسماعیل ولیانی دەبێت و یەکەم کەسە ئەو ڕێبازە عیرفانیەی بە کوردان ناساندووە و تەریقەتی قادری لە شێخ ئەحمەدی ئیحسائی وەرگرتووە لە بەغدا '''[١٦٣]''' '''[١٦٤]''' ، لقەکانی تەریقەتی قادری لە کوردستانی گەورەدا '''[١٦٥][١٦٦][١٦٧]''' : • شەمزینانەکان کە بنەماڵەی ساداتی نەهرین لە باکووری کوردستان کە ئەڕۆنەوە سەر شێخ عەبدولعەزیزی کوڕی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی ، دوای پەیوەستبوون بە تەریقەتی قادری پەیوەستبوون بە نەقشبەندیەوە ، ناودارترین شێخی شەمزینان شێخ عوبەیدوڵڵا یە. • تەریقەتی تاڵەبانی کە لە$1کەرکووکن لە باشووری کوردستان و ڕشتەی ئیرشادی بنەماڵەی تاڵەبانی بریتیە لە شێخ یوسف کوڕی شێخ عەلیی کوڕی حاجی شێخ جەمیلی کوڕی شێخ محەمەد عەلی کوڕی حاجی شێخ عەلی ئەفەندی کوڕی شێخ عەبدولڕەحمانی خاڵیس کوڕی شێخ ئەحمەدی کوڕی شێخ مەحموود '''[١٦٨]''' و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ یوسف تاڵەبانی 2. شێخ عەلی خالسی تاڵەبانی (شێخ عەلی ثانی) 3. شێخ موحەمەد جەمیل خالسی تاڵەبانی 4. شێخ موحەمەد عەلی خالسی تاڵەبانی 5. شێخ عەلی خالسی تاڵەبانی (شێخ عەلی موحەدیس) 6. شێخ عەبدولڕەحمانی خالسی تاڵەبانی 7. شێخ ئەحمەدی تاڵەبانی 8. شێخ مەحمودی زەنگەنە 9. شێخ ئەحمەدی هیندی لاهوری 10. شێخ موحەمەد حوسەین ئەزمیرانی 11. شێخ عەبدولرەزاقی حەمەوی 12. شێخ موحەمەد مەعسوم مەدەنی 13. شێخ عەبدولڕەحمانی حەسەنی 14. شێخ بورهانەدینی زەنجەری 15. شێخ نورەدینی شامی 16. شێخ یەحیای بەسڕی 17. شێخ عوسمانی جیلی 18. شێخ عەبدولڕەزاق 19. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 20. شێخ ئەبو سەعیدی مەخزومی 21. شێخ عەلی هەکاری 22. شێخ ئەبو فەرەجی تەرتوسی 23. شێخ عەبدولواحیدی یەمانی 24. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 25. شێخ جونەیدی بەغدادی 26. شێخ سری سقطی 27. شێخ مەعروفی کەرخی ، لێرەشەوە شێخ مەعروفی کەرخی لە دوو ڕێگاوە تەریقەتەکەی وەرگرتووە : 1. ڕێگای ئەلوبەیت : 1. ئیمام عەلی ڕضا 2. ئیمام موسای کازم 3. ئیمام جەعفەری سادق 4. ئیمام موحەمەدی باقر 5. ئیمام عەلی زەین العابدین 6. ئیمام حوسەین 7. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 8. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) 2. ڕێگای پیاوچاکانی تابعین : 1. شێخ داودی تائی 2. شێخ حەبیبی عەجەمی 3. شێخ حەسەنی بەسڕی 4. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 5. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) • تەریقەتی بریفکانی کە لە موسڵەوە دەستیان بە ئیرشاد کردووە لەسەر دەستی حەزرەتی شێخ نورەددینی بریفکانی و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عوبەیدوڵڵای قادری 2. شێخ موحەمەد قادری 3. شێخ ئەحمەدی ئەخزەر 4. شێخ موحەمەد باقری داری قادری حوسەینی 5. شێخ موحەمەد کالی 6. شێخ نور موحەمەد بریفکانی 7. شێخ موحەمەد نوری بریفکانی 8. شێخ نوردەدینی بریفکانی (گەیلانی ثانی) 9. شێخ مەحمودی کوڕی شێخ عەبدولجەلیلی موسڵی 10. شێخ ئەبی بەکری ئالوسی 11. شێخ عوسمانی قادری گەیلانی 12. شێخ ئەبوبەکری قادری گەیلانی 13. شێخ یەحیای قادری گەیلانی 14. شێخ حیسامەدینی قادری گەیلانی 15. شێخ نورەدینی قادری گەیلانی 16. شێخ وەلیەدینی گەیلانی 17. شێخ زەینەدینی نەقیبی گەیلانی 18. شێخ شەرەفەدین موحەمەد گەیلانی 19. شێخ شەرەفەدەین موسای گەیلانی 20. شێخ شەمسەدینی گەیلانی 21. شێخ نورەدینی گەیلانی 22. شێخ حەسەن بەدرەدینی گەیلانی 23. شێخ شەمسەدین موحەمەدی ئەکحەلی گەیلانی 24. شێخ حیسامەدینی شەرشیقی گەیلانی 25. شێخ جەمالەدین موحەمەدی هەتاک 26. شێخ ئەبوبەکر عەبدولعەزیزی گەیلانی 27. شێخ عەبدولقادری گەیلانی (حەزرەتی غەوس) • لە ناوچەی بەتلیس و وان لە باکووری کوردستان لەسەر دەستی شێخ بەهائەدینی کوڕی شێخ موحەمەد کفراوی . • لە ناوچەی هەکاری لە باکووری کوردستان بنەماڵەی شێخ فەهیم ئوراسی ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولکەریمی کوڕی شێخ تاهایە کە پێش جەنگی جیهای یەکەم ژیاوە. • بنەماڵەی زانبیل لە بۆکان و سەقز لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ موحەمەد نورانی بووە ، کە ڕابەرایەتی تەریقەتی قادری و نەقشبەندی کردووە. • بنەماڵەی سندۆڵان'''[١٦٩]''' کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولعەزیز و شێخ حوسێنە . • بنەماڵەی شێخ بابا کە لە ناوچەی غەوس ئابادن کە دەکەوێتە نێوان بۆکان و مهاباد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ حەسەنە. • بنەماڵەی حاجی شیخ موستەفای کوکەیی لە ناوچەی قزقەڵان کە لە نزیک مەهابادی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ مەحمودە . • بنەماڵەی شیخ عەلی دەرگاشێخانی'''[١٧٠]''' کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید کاک ئەحمەدی کوڕی بابە شێخ ساتاوا (سادات ئاباد)-ە کە لە سەقز دانیشتووە . • کەوانە دۆڵ لە باشوری کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ ئەحمەدە. • بەرزنجی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ئیسماعیل بەرزنجی 2. شێخ سەفائەدین 3. شێخ طه 4. شێخ مەحمود گۆپتەپە 5. شێخ محمد صالح گۆپتەپە 6. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 7. شێخ حوسێنی قازانقایە 8. شێخ عەبدولصەمەدی گڵەزەرد 9. شێخ محێدینی$1کەرکووک 10. شێخ ئیسماعیل ولیانی (غەوسی ثانی) • بنەماڵەی چوێسە لە باشووری کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولقادری چوێسەیە و شێخی حازری ئەم تەریقەتە شێخ کامیلی چوێسەیە. • بنەماڵەی شێخ سەلامە سورە لە سنەی ڕۆژهەڵاتی کورستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ شەهابە. • لە چۆلاخ نزیک لە دیواندەرەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید جەمالە . • شێخانی دێی نزارە لە قەزای پێنجوێن لە باشووری کوردستان کە شەجەرەی بنەماڵەکەیان بەم شێوەیەیە'''[١٧١]''' : شێخ موحەمەد کوڕی شێخ عومەر کوڕی شێخ وەسیم کوڕی شێخ موحەمەد کوڕی شێخ تاها کوڕی شێخ شەمسەدین کوڕی شێخ سەعدی کوڕی شێخ قەلەندەر کوڕی شێخ مستەفا (کۆنەپۆشی) کوڕی شێخ ساڵەح کوڕی شێخ عەبدولڕەزاق کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی . • لە هەمرولە نزیک لە سنەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید عەلایە . • لە قەسری شیرین لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ تاهیرە. • تەریقەتی سۆڵەیی لە دۆڵاو لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە ڕابەرایەتی کراوە لەلایەن شیخ موحەمەد زادنەخۆر (پیری دۆڵاو) و زنجیرەی تەریقەتەکە بەم شێوەیەیە : 1. شێخ حەسەن هاشمی + شێخ موختار هاشمی 2. سەید شێخ موحەمەد هادی هاشمی 3. شێخ موحەمەد زادنەخۆر (پیری دۆڵاو) 4. شێخ عەبدولقادر جەلالەدینی سۆڵە (قامچی ڕەش) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (شێخ حەسەنی قازانقایە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ 7. شێخ مەعروفی نۆدێ 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 10. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 11. شێخ حوسێنی بەحرانی 12. شێخ موحەمەد سادق 13. شێخ موحەمەد قاسم 14. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 15. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 16. شێخ داودی ثانی 17. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 18. شێخ عەبدولقادری گەیلانی • لە هانە سورەی هەڵەبجە لە باشووری کوردستان یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ نەجیمە. • تەریقەتی قەرەچێواری لە قادر کەرەم نزیک لە چەمچەماڵی باشووری کوردستان کە ڕابەری ئەم تەریقەتە حەزرەتی شێخ حەسەنی قەرەچێواریە کە ناسراوە بە (پیری ڕۆخانە) و زنجیرەی ئەم تەریقەتە بەم شێوەیەیە : 1. شێخ لەتیف قەرەچێواری 2. شێخ ئیبراهیم قەرەچێواری 3. شێخ عەبدولکەریم قەرەچێواری 4. شێخ محێدین قەرەچێواری 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (شەمسەدین – پیری ڕۆخانە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ 7. شێخ مەعروفی نۆدێ 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 10. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 11. شێخ حوسێنی بەحرانی 12. شێخ موحەمەد سادق 13. شێخ موحەمەد قاسم 14. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 15. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 16. شێخ داودی ثانی 17. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 18. شێخ عەبدولقادری گەیلانی • لە گاپیڵۆن لە باشووری کوردستان کە ڕابەری ئەم تەریقەتە شێخ موحسینی گاپیڵۆنە و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ فەخرەدین 2. شێخ جەلال 3. شێخ محێدین 4. شێخ موستەفای گاپیڵۆن 5. شێخ موحسینی گاپیڵۆن 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی'''[١٧٢]'''– درع الشمال) • تەریقەتی کەسنەزانی کە دەگەڕێنەوە بۆ شێخ عەبدولکەریمی شاهی کەسنەزان کە لە کرپچنەی سەنگاو لە باشوری کوردستان ژیاوە و ڕابەری ئەم تەریقەتەیە ، زنجیرەی تەریقەتەکان بۆ شێخ عەبدولکەریمی شاهی کەسنەزان بە چەند ڕێگایەکدا هاتووە لەوانەش : 1. زنجیرەی بنەماڵەی شێخ عەبدولکەریم کەسنەزانی : 1. شێخ نەهرۆ (شەمسەدین) 2. شێخ موحەمەد ئەلموحەمەد کەسنەزانی (سوڵتان) 3. شێخ عەبدولکەریمی$1کەرکووک 4. شێخ سوڵتان حوسەین 5. شێخ عەبدولقادر ( پیری موهاجیر ) 6. شێخ عەبدولکەریم ( شاهی کەسنەزان ) 7. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 8. شێخ حسێنی قازانقایە 9. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 10. شێخ محێدینی$1کەرکووکی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 12. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 13. شێخ حوسێنی بەحرانی 14. شێخ موحەمەد سادق 15. شێخ موحەمەد قاسم 16. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 17. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 18. شێخ داودی ثانی 19. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 20. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 2. زنجیرەی بنەماڵەی شێخ کاکە حەمە کەسنەزانی کە ئەمەش بە دوو زنجیرە هاتووە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ اصف 2. شێخ عبدالقادر 3. شێخ کاکە حەمە (پیری خاکنشین) 4. شێخ عەبدولقادر (پیری موهاجیر) 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ تاهیر 2. شێخ حوسەین (نازناوی شیعری : دەروێش) 3. شێخ کاکە حەمە 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 3. زنجیرەی بنەماڵەی شێخانی کانی چنار کە ئەمەش بە دوو زنجیرە هاتووە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ جەعفەر 2. شێخ عزالدین 3. شێخ حەسەن کانی چناری 4. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ حەسەن 2. شێخ عەبدوڵلا 3. شێخ ئەحمەد 4. شێخ حەسەن کانی چناری 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) • بنەماڵەی شێخ حوسێنی سۆڵە '''[١٧٣]''' ناسراو بە (پیری کامڵ) کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بە چەند ڕێگایەک هاتووە بەم شێوەیەیە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ بابا عەلی سۆڵە 2. شێخ موحەمەد تاهیر 3. شێخ عەبدولقادر جەلالەدین (قامچی ڕەش) 4. شێخ حوسەینی چرچەقەڵا (پیری کامڵ) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (پیری ڕۆخانە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ عەبدولعەزیزی کەلار 2. شێخ حەسەنی چرچەقەڵا 3. شێخ عەلی 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 3. زنجیرەی سێهەم : 1. شێخ مەنسوری سۆڵە 2. شێخ موحەمەد تاهیر 3. شێخ عەبدولقادر جەلالەدین (قامچی ڕەش) 4. شێخ حوسەین (پیری کامڵ) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 4. زنجیرەی چوارەم : 1. شێخ عبداللطیف 2. شێخ ڕەئوف 3. شێخ ڕەزا 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 5. زنجیرەی پێنجەم : 1. شێخ سەفائەدین 2. شێخ ئەحمەد 3. شێخ ڕەزا 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخ ئیسماعیلی عەوەڵانی کە لە گوندی عەوەڵان لە نزیک چەمی ڕەزان لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەعفەر عەوەڵانی 2. شێخ کەمالەدینی عەوەڵانی 3. شێخ عەبدولکەریمی عەوەڵانی 4. شێخ عیصامەدینی عەوەڵانی 5. شێخ عەبدولقادری کوڕی شێخ حەسەنی عەوەڵانی 6. شێخ موحەمەدی کوڕی شێخ حەسەنی عەوەڵانی 7. شێخ عەتتاری عەوەڵانی 8. شێخ حەسەنی عەوەڵانی 9. شێخ ئیسماعیلی ثانی عەوەڵانی 10. شێخ ئەحمەدی عەوەڵانی (شێخ ئەحمەدی بۆنخۆش) 11. شێخ عەبدوڵڵای عەوەڵانی 12. شێخ ئیسماعیلی عەوەڵانی 13. شێخ موحەمەد ڕەفیعی بەغدادی 14. شیخ عەلی کوڕی حەسەن ( شێخ عەلوانی حەمەوی) 15. شێخ عەلی کوڕی مەیمونی مەغریبی 16. شێخ ئەحمەدی تیاسی 17. شێخ ئەحمەدی کوڕی مەخلوفی شابی 18. شێخ عەبدولوەهابی هیندی 19. شێخ ئەلمەشایخی هیندی 20. شێخ مەدینی تلمسانی 21. شێخ عەبدولقادری گەیلانی (حەزرەتی غەوس) 22. شێخ ئەبو حامیدی غەزالی (حجة الإسلام) 23. شێخ عەبدولمەلیکی کوڕی موحەمەدی جوەینی 24. شێخ موحەمەدی کوڕی عەبدوڵڵای جوەینی 25. شێخ ئەبو تاڵیبی مەکی 26. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 27. شێخ جونەیدی بەغدادی (سيد الطائفتين) 28. شێخ سری سقطی 29. شێخ مەعروفی کەرخی (الترياق المجرب) 30. شێخ داودی طائی 31. شێخ حەبیبی عەجەمی 32. شێخ حەسەنی بەصری (ئیمامی تابعین) 33. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 34. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) • بنەماڵەی ولیانی لە ئاکرێ لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ وریا 2. شێخ موعتەسەم 3. شێخ سەعید 4. شێخ عەبدولعەزیز بەرزنجی 5. شێخ عەبدولکەریم دارەخورمایی 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری 7. کاک ئەحمەدی شێخ • بنەماڵەی هانە گڵان '''[١٧٤]''' کە لقێکن لە تەریقەتی قادری قەرەچێواری و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ موحەمەد تاهیر 2. شێخ عەباس حوسەینی (شەمسەدینی ثانی) 3. شێخ کاکە حەمە (مەرجەعی غورەبا) 4. شێخ شەمسەدین (عارف بالله) 5. شێخ ڕەزای هانە گڵان (پیری کیفسانی) 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری (پیری ڕۆخانە) 7. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخی کۆمائین '''[١٧٥]''' زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 8. شێخ یاوەر 9. شێخ عەلائەدین 10. شێخ حوسەین 11. شێخ ئیبراهیم 12. شێخ عەباس (کوردی کۆمائین – شێخ عەباسە کوردە) 13. شێخ عەبدولقادری دەوڵەت اباد 14. شێخ ڕەسولی دەوڵەت ئاباد 1. لێرەدا لە دوو ڕێگاوە شێخ ڕەسولی دەوڵەت ئاباد تەریقەتەکەی وەرگرتووە : 1. ڕێگای یەکەم : 1. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 2. شێخ حوسێنی قازانقایە 3. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 4. شیخ محێدینی$1کەرکووک 5. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 2. ڕێگای دووەم : 1. شێخ موستەفا 2. شێخ ڕەسولی سۆڵە 3. شێخ قادری سۆڵە 4. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 5. شێخ مارفی نۆدێ 6. شێخ عەلی دۆڵپەموو 7. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەبدولکەریمی دارەخورما ، کە لە هەولێر لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عیسا + شێخ موحەمەد + شێخ ڕەشید 2. شێخ موستەفا (حاجی شێخ کاکە ) 3. شێخ عەبدولکەریمی دارەخورما 4. شێخ حەسەنی قەرەچێوار (پیری ڕۆخانە) 5. حاجی کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخانی باشتەپەیی کە لە هەولێر لە باشوری کوردستانن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ناصح 2. شێخ عەبدولعەزیزی باشتەپەیی 3. شێخ محەمەدی عەوێنە 4. شێخ جەلالەدین 5. شێخ عەبدولعەزیز 6. شێخ مەعروفی بازیان 7. شێخ موحەمەد وەلی عەهد 8. شێخ موحەمەد باع الطویل 9. شێخ ڕەزای دێلێژە 10. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ جەواد بەرزنجی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەواد 2. شێخ جەلالەدین 3. شێخ نەجمەدین 4. شێخ شەمسەدین 5. شێخ محمد بابی پیر 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ ئەحمەد کاریتانی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ئەحمەد کاریتانی 2. شێخ عوبێد کاریتانی 3. شێخ موحەمەد کاریتانی 4. شێخ ساڵەح کاریتانی 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ حمدامین خەیلانی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ حمدامین خەیلانی 2. شێخ محمد خەیلانی 3. شێخ عەبدولکەریم دارەخورمایی 4. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ عبدول لە سەید سادق لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عبدول 2. شێخ سەعید 3. شێخ محەمەد 4. شێخ حەسەن کەلوڕانی 5. شێخ عەبدولرەحمان 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەتای تورانی لە کەلار لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەتای تورانی 2. شێخ عەبدولعەزیزی تورانی 3. شێخ بابا ڕەسول 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەلی گردە 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ جەبار لە گوندی گرێزە – سەید سادق – باشووری کوردستان ، کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەبار 2. شێخ تاهیر 3. شێخ بابە ڕەسوڵ 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەلی گردە 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی هیرانی لە شارۆچکەی هیران لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ مەلا ثانی 2. شێخ عەلی سەفوەت 3. شێخ موستەفا سافی (سافی هیرانی) 4. شێخ عبدالله ثانی 5. شێخ عەلی 6. شێخ موستەفا 7. شێخ عبدالله 8. شێخ سولەیمان 9. شێخ تاهای بەتلیسی 10. شێخ موستەفای شامی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەبدولخالیق بەرزنجی لە هەولێر لە باشووری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەبدولخالیق بەرزنجی 2. شێخ جەعفەر 3. سەید حەسەنی کۆیە 4. شێخ نجم الدینی نیهانی 5. شێخ محی الدین 6. شێخ عبدالکریم 7. شێخ ئەحمەد 8. شێخ عەبدولکەریم 9. شێخ حەسەنی گڵەزەرد • بنەماڵەی شێخانی باقلان کە لە شاری هەولێر لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەبدولکەریم 2. شێخ یوسف (کاک مەلا) 3. شێخ بایز باقلانی 4. شێخ ئیبراهیمی حافیز 5. کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخ عەبدولڕەحمانی شۆریجە لە$1کەرکووکی باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ موحەمەد 2. شێخ عەبدولڕەحمانی شۆریجە 3. شێخ نەجمەدینی صابری 4. شێخ کەریمی شۆریجە 5. شێخ مەحمودی قوتب 6. کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 7. شێخ مارفی نۆدێ 8. شێخ محێدینی$1کەرکووک 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی == شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ناو شیعر و ئەدەبیاتی کوردی دا == لەبەر ئەوەی تەریقەتی قادری بەربڵاو بووە لەناو میللەتی کورددا بۆیە دەبینین چەندین شاعیر شیعریان لە ستایشی حەزرەتی گەیلانیدا نووسییوە لەوانەش : • میرزا غەفوور دەفەرموێت '''[١٧٦]''' : شین و فەریادی سبەینانی هەدەرچوو عەندەلیــــب خاڵە "میرزا" ش جانفیدایی کۆی شەهی بەغدایە دڵ هەروەها '''[١٧٧]''' : زەمانێکە بەجیدی ، بوومە پا بۆسی سەگی گەیــلان ئەویش لەو نەسلەیی زاتێکە ، حوببی ڕەبی مەعبودم هەروەها '''[١٧٨]''' : گەلێ پێم خۆشە ئەم حاڵە ، کە بێ خۆف و موحابا بــووم لە سایەی غەوسی گەیلانی ، لە بەندی غەم بەڕەڵڵا بووم هەروەها '''[١٧٩]''' : یا ئیلاهی ؛ من سەگی دەرگایی زاتی غەوسی تــۆم مولتەجیی پڕ هیمەت و زات و سیفاتی غەوسی تۆم ئاستان بۆسی سەگی دەرگاهی غەوسم ڕۆژ و شەو ئــــــینتیزاری زەڕەیێ لوتف و بەراتی غەوسی تۆم عاجز و زار و زەلیل و دەردەمەند و دڵ حــــــەزین گەرچی دائیم شادمانی ڕێی نەجاتی غەوسی تۆم گــــــەرچی ڕووزەردم لە قاپی تۆ ، وەلێ ئومێدمە بۆ کەریمی تۆ ، بە ئومێدی خەڵاتی غەوسی تۆم رحمة للعالمين ، تۆ و منیش عەبدی زەلیــــــــــــــل ئوممەتی شای ئەنبیا و توشنەی فوڕاتی غەوسی تۆم بــــێ پەنا و مەلجەئم ، نیمە بە غەیرەز ڕەحمی تۆ چارەیی خۆم هەر بە ئومێدی سەباتی غەوسی تۆم ئەو کە "تاجولعارفینە" ، قودوەیی ئیمان و دیـــــــــــــــن بازی ئەشهەب غەوسی گەیلان بەر حەیاتی غەوسی تۆم وا بەتاو دەڕژێ لە دیدەی "خاڵە میرزا" ئەشکی خوێن بـــــــێ ئیرادەم هەر بە ئومێد واریداتی غەوسی تۆم هەروەها '''[١٨٠]''' : زەمانێکە لە دەست بەختم ؛ خەریکی زایەڵە و شینـــم سەراپا تا بەدامەن ، غەرقی مەوجی ئەشک و ئەسرینم بە شەو تا ڕۆژ لە زاریدام ؛ لەبەر ئازار و ئێشی دڵ لەدەس فەریاد و ناڵەی خۆم قەرینی ماهو پەروینم کە هەمسایەن لە ناڵەی من هەموو بێزاری عومری خۆن منیش لەم حاڵە بێزارم ، نەمانم چاکە نەک ژینــــــــم دڵی بێ چارە دووچارە ، بە دامی خاڵی مەهـ ڕوویی کـــە دانەو نەقشی ئەو خاڵە ، دەوایە بۆ دڵ و دینم دڵی پەروانەوارم وا ، بە شوعلەی شەمعی ئەو سووتا مەگەر خالق بە لوتفی خۆی بکا ڕەحمی ؛ بە ناڵینم گەلێ پێم خۆشە ئەم جەژنە ، خودا بمکا بە قوربانی بــــە خۆڕایی نەچێ و نەڕوا بە زایع عومری شیرینم کە دەست هەڵگرتنم نابێ ؛ لە پابۆسی سەگی گەیلان دەڵێ "میرزا" {ابا عن جد} سەگی دەرگای "محی الدین"م هەروەها'''[١٨١]''' : تەمامە خۆم بە قوربانی سەگی دەرگای (محێ دین) کەم کە ئەو نیسبەت بە شاهێکە ، لە جەمعی ئەولیا "تاق"ە هەروەها '''[١٨٢]''' : دڵ لــــــە سۆزی ئاگری عەشقت بە مەحزونی دەڵێ : من زەدەی پەیکانی عەشقم ، چیم بەسەر (عەنقا) تەوە ڕوو لە کوێ بکەم (دادخوا)م بێ ، هیچ پەناهێکم نی یە چارەیی من ، وا لە خدمەت غەوسەکەی بــــەغداتەوە حــــەزرەتی کاک ئەحمەدی شێخم تەمەننا بۆ بکا ڕۆژی دیـــــــــوانی جەزا ، ئۆمێد ئەکەم ، بمداتەوە هەروەها '''[١٨٣]''' : سەر و ماڵم بە قوربانی شەهی ساکن لە بەغدایــە شیفای دەردی منی مەزڵوم بە لوتفی ئەو نەبێ نایە جەنابی غەوسی گەیلانی ، شەهێکە قودوەیی دینە لە زومرەی شاهبازاندا ؛ بەڵی هەر "ئەو" شەهەنشایە عەبەس ڕەنجێکی بێ سوودە لەگەڵ ئەم وەقت و ئەییامە غەنیمەت ئەو کەسە دەیبا لە زیکر و فیکری ئەودایــــــە ئەوا من عەزمی ڕۆینمە ، دەچم بۆ خزمەتی شاهم حەیاتی جاویدان بۆ کەس نی یە ، ئەمڕۆ زوفەردایە بە سەد لوقمان و ئەفلاتوون عیلاجی دەردی من ناکا عیلاج و چاری دوو دنیا لە خزمەت زاتی ئەودایــــــــە ئەمن کەمتر سەگێکم ئاستان بۆسی سەگانی "ئەو" کــــــــــــە (تاجولعارفین)ە شاهبازە ، دوڕی یەکتایە هەروەها '''[١٨٤]''' : ئەرێ بۆ جەژنی قوربان هات ، نەتان کردم بە قوربانی بە قوربانی سەگێکم کەن ، لە قاپی غەوسی گەیلانی ســـــــەرم قوربانی خاکی مەرقەدی ئەو قودوەیی دینە کە شاهـ و ئەولییایە ، بازی ئەشهەب ، حوببی ڕەبانی لە ژێر سایەی لیوای ئەو شاهەدا ، ڕێی دەسکەوێ هەر کەس بە مەعلوومی کە نایداتن بە سەد تەختی "سلێـــــــــــمان"ی هەزاران تەختی جەمشید و سکەندەر بەڵکو ناگاتن بە زەڕەی گەردی خاکی پێی سەگێکی پاسەبانانی منیش کەمتر سەگێکم لەو سەگانەی ئاستانەی "ئەو" قوبووڵمکا ، خوا بمکەن بە خزمەتکاری دیوانــــــــی وەکو مەنصور سەرم ببڕن ، لە پای سێدارەدا دەیڵێم : غـــــــــــوڵامی حەزرەتی شێخم بەخۆی و ئەولییانی لە خزمەت شوعلە بەخشی دین بە ئومێدی شەفاعەت هەم لە سایەی حەزرەتی غەوس و دووهەم کاکی ســــــــلێمانی هەروەها '''[١٨٥]''' : گەرچی پیرم ؛ بەخودا خادیمی دەرگەیی پیرم وامەزانن ؛ کە نەفامم بە خودا زۆر ژیــــــــرم ئاستان بۆسی سەگی حەزرەتی غەوسەلسەقەلەین خــــــــــــــاڵە میرزایە ، کە دێوانەیی ؛ بێ زنجیرم • مەلا عەبدوڵڵای زێوەر دەفەرموێت '''[١٨٦] [١٨٧]''' : منم گەدایی دەری بارەگاهی حەزرەتی غــــــــــەوث نواڵە جۆیی سەخای فەیز بەخشی نیعمەتی غەوث ڕەئیـــــــــــــــــــــســــــی طائیفەی ئەولیایە گەیلانی گەیشتە هیند و حەبەش شەوقی نووری تەلعەتی غەوث دەلیلی سالیکی هالیک ، چراغی گوم گەشــــــتە سیراجی زومرەی ئەقطابی دەهرە هیممەتی غەوث نەژادی حەزرەتی زەهرا و نووری چەشمی (حسین) طەریقی ئەسهەلە بۆ مەعریفەت طەریقەتی غەوث بەسیم و زەڕ مەکە تەشبیهی خاکی دامانــــــی کە تاجی فەرقی ئەمیرانە خاکی توربەتی غەوث تــــــــــــەصەڕڕوفاتی حەیات و مەماتی یەکسانە تەبەددولاتی نەبوو فەیزی نووری شەوکەتی غەوث دەروونی (زێوەر) و دەریا ، گەلــــــــــــێ لەیەک دوورن لە فیکری ئەو بەدەرە مەدحی جاهـ و حەشمەتی غەوث هەروەها '''[١٨٨]''' : ئەگەر شێخت ئەوێ لادە لە ڕێگای خانەقا و تەکــــــیە ئەتۆ ئەقڵ و کەماڵت بێ ، بێ بزانە : کێ بەشان شێخە جونەید و شێخی سیڕڕ و (غەوثی بەغدا) شێخی میحرابن عـــــــــــــەیاز و خالید و تاریق ، ئەمیر نەورۆزمان شێخە • فەقێ قادری هەمەوەند دەفەرموێت '''[١٨٩]''': بەعضێ ئەولیا جە حەدد ئیکــــمال هەم با حەق داران جەواب و سوئال غــــــــەوث و بایەزید ، هەم (ابن العرب) شەمس و مەولای ڕۆم جە قورب مەطڵەب هەروەها '''[١٩٠]''' : یا حەی بە حورمەت ڕەسوول خاتــــەم بـــــە شەرەفناکیی ئەو (غوث الاعظم) هــــــــەرچەند گوناهم نەدارۆ پایان بە نیسبەی عەفوت بە قەطرە ڕەوان ئیحسان کەر وەنەم ئیمان کامــــــڵ هەنـــــی نـــــەکروون خــەیاڵ باطڵ هەروەها '''[١٩١]''' : شاهـ گەیلانی فەخر هەر طەریــــــق غەوث ئەعظەم و دوڕڕ دەریای حەقیق یەک ڕۆ ئەمرش کەرد جە توحفەی مەتاع ئــــاوەردن پەرێش چەند پارچەی ئەنواع یەک پارچە جێشان پەسەند نمانــا بە بیست دیرهەم زەڕ زەرعش ستانا سپەرد بە خادم ئەو (ولی الله) بــــــەرۆش بە بازار بسازۆ قەبا جە حین عبوور خەددام جــــــــــە بازاڕ پارچەش دی بە چەم یەک مەرد توججار ئـــــــــەحواڵ پارچەش پەرسا جە خادەم خەددام وات : قەبان پەی (غوث الاعظم) تاجر بە دڵ وات : شێخ یە قەباش بــۆ هەردەم جە هەوای نەفس نە تەلاش بۆ مــــــــــەر فەرقش چێشەن جە دنیاداران چێش مەند پەی لیباس خەلیفەی دەوران چون ئاوەرد بە دڵ خەطەرەی پەلید دەرلەحظە مسمار بە پایاش خەلید ئــــــاما بە ئەفغان ، پێچیا چون مار جەم بین جە سەرش دەوریەی بازار دیشان دوو ڕوەی پاش یەک مــــسمارەن هەردوو سەر گوڵ مێخ سەخت دیشوارەن نــــەکریا بە جەمع ئاهینگەر عیلاج تا بە قاپیی شێخ تاجر بی موحتاج بەردن جەنازەی تازر نیمە جان نیان بە حضوور ئەولیای زەمان عــــــــەرض کەردن یا شێخ مێخ قودرەتەن هەردوو سەر گوڵ مێخ بەستەی حیکمەتەن شێخ فەرما ئەو مێخ خەطــــەرەی خامەن وەسوەسەی ئیبلیس و نەفس بێ ڕامەن نــــــــــــــەودەمدا تاجر ئاما بە زوبان تەقبیل کەرد قەدەم ئەو بەحر عیرفان عەرض کەردش بە شێخ من خەجاڵەتم جە خەیاڵ خام جە ضەلالەتــــــــــــم عەرض کەردش یا شێخ ! تۆبە صەد تۆبە تــــــۆبەی نەصووحی جێش نەبۆ عەودە شێخ (باسم الله) کەرد ، دەست ماڵا نە پــــــــاش هەم میسمار بی غەیب ، هەم نێش و ، هەم جاش ! فەرماش ئەی تاجیر تۆ کەردی ئەفکار شێخ بە هەوای نەفس بییەن گورفتار یار قەسەم کەرد ئەو بەحر زەخخار تا ئەمرش نەبۆ دارای جــــــیهاندار نەپۆشم هەرتا نەگۆیەند (بپۆش) نەنۆشم هەرتا نەگۆیەند (بنۆش) تاخیر هۆرێزا بە تەوبەی تەعــــــجیل کەفت نە قەدەمگای ئەو قوطب کامیل هەم قەضای تەعلیق سەر دا نە توججار هــەم ئیثبات بی قەصد ئەولیای کیبار های دەروێش کردەی کاران بە دڵەن صیححەت و سوقم جە دڵ حاصڵەن یا حەق بە حورمەت ئەو غەوث گەیلان مــــــــەئیووسم نەکەی جە نوور ئیمان عەفوم کەر بە عەشق جوملە کەلیمات مەحفووظم کەری نە هەر سەییــــئات قاپیی دڵ بە نوور ڕەحمەت کەر گوشاد هـــــــەم (فەقی) نە بەند بەڵا کەر ئازاد (دەروێش) پەی ئیثبات نە هەر موددەعا (شرعا) یەک شاهید نی یەن ئیــــکتیفا هەروەها '''[١٩٢]''' : شێخ ئەولیا .. شێخ ئەولیــــــا .. سوڵطان خووبان ، شێخ ئەولیا .. نــادرەی ئەییام (نکتەی شيء الله) ئەولادی ئەشرەف شای (اهل العبا) مورشید ڕەشید لیوای طەریــــــقەت سالیک ڕای شەرع مەغز مەعریفەت عورووج نە بووروج عەرش موعەللا موسەممای صیفات ذاتت (باز الله) مەشهوور نە هیندو عەرەب تا عەجەم )مسند عظامت بغوث الاعظــــــــــم( هـــەرچەند شەرمندەی قاپیی ئەعلاتم ئەمما چون مەحبووس بەند ظوڵماتم هەروەها '''[١٩٣]''': غەوث گەیلانی .. غەوث گەیلانی .. قوطب هەر طەریق غەوث گەیلانی .. تــــــــاج عاریفین ، بەحر مەعانی .. عیسەوی ئەنفاس مووسای عیمرانی مەتەڕڕو مەرکەز دائــــیرەی دەوران طەییار قودسی ئەقدەم جە ئەقران .. نــــــەتیجەی سەیید قوڕەیشی نەسەب ڕەهنومای حەقیقی (محی الدین) لەقەب حوججەت حەققەن جە ئایەی قەدیم پەرێ ئەولیا نی یەن عیجز و بیــــــم چون جەددت حەبیب ذات ئیلاهەن شـــافیی موذنیبان پشت و پەناهەن دەستم دامانت سوڵطان ئەقـــطاب نیسیانم نەکەی نە (یوم الحساب) • مامۆستا مەلا مەحموودی بێخود دەفەرموێت '''[١٩٤]''' : شوکری خودا کە ((قادر)) ی موشکیل گوشایە غەوس بۆ غونچەیی دڵی من و تۆ بای سەبایە غـــــــەوس شـــــــــوکری خودا کە مەنزەری دنیا و قیامەتە بۆ ئێمە یەعنی جامی دوو گیتی نەمایە غەوس شوکری خودا کە بۆ دڵی پڕ چڵکی مەعـــــسیەت وەک سەیقەلێکی ژەنگی کەدوورەت زەدایە غەوس مــاهێکی وایە کە ساکینی بورجی ویلایەتە شاهێکی وایە خاوەن تاجی رەزایەتە غەوس ئەولادی چیرە دەستی شەجاعەت مەدارە شــەیخ ئەحفادی خۆشەویستی شەفاعەت پەنایە غەوس یەک دانە دوڕڕەکەی سەدەفی (فاطمه)ی بەتوول تاقانە سەروەکەی حەسەنی موجتەبایە غەوس مورغی درەختی عالەمی ئەڕواحە ، دانەشـــــــــی فەرموویە خۆی کە نووری تەجەللی خودایە غەوس مـــیهری سوپیهری مەعریفەتە و هەوری ڕەحمەتە دەریایی لوتفە ، مەنبەعی جوود و عەتایە غەوس سەرداری خێڵی (قادری) و (نەقشبەندی) یـــــــە ئوستادی هۆزی ئەهلی تەکێ و خانەقایە غەوس حەپسی نەجاتی مەحزە ، غەمی عەینی شادییە زام و بـــــرینی مەڵحەمە ، دەردی دەوایە غەوس عەنقایی قافی غیرەتە ، بازی تەرێقەتـــــــــە قەربییەتی سەعادەتە ، یەعنی هومایە غەوس کـــــــەنناسی ڕێی موریدە ، موریدی خەلیفەیە فیرقەی خەلیفە شێخن و شێخی مەلایە غەوس بڕوانە حیشمەتی کە لە عەرسەی بوزورگییـــــــــا ئەسپ و وەزیری مەملەکەتی ، فیل و شایە غەوس قوتبی زەمان ئەگەر نیە ئەی مونکیرینە بۆچ پێی وا لەبانی شانی هەموو ئەولیایە غەوس ئەبدال ، ئەگەر ریجال ، ئەگەر ئەوتاد ، ئەگەر وەلی بەخوا هەمووی پەپوولەن ، ئەوان و چرایە غـــەوس لــــــــــــەم چۆڵی پڕ لە حۆلی بیابان و زوڵمەتە وەک (خدر)ی زیندە رابەری رێگەی هودایە غەوس سەحنی مونیفی دائیرەی سێحـــــحەتی وجوود قوببەی شەریفی مەرکەزی (دار الشفا) یە غەوس بـــــــــۆ ئاستانەکەی وەرە ئەی تیرە دڵ نەخۆش هەر حوجرەیێکی (ڕۆتکەن)ی سەد کارەبایە غەوس دار و درەختی حەسرەتی عوودی قومـــــــــارییە خاشاک و خۆڵی ڕەشکی عەبیری خەتایە غەوس بۆ دەستی رەعشە داری لە پێ کەوتووانی عەشق یــــادێکی ئیعتیدالی قەدی سەد عەسایە غەوس بۆ قەتڵی زەیبەقی هەوەس و هەژدەهای لەعین تلیاکە خاکی ، مەرقەدی ئیقلیمیایـــــە غەوس خۆزگەم بە خۆم کە خاکی نەزەرگەی ئەوم بە ڕۆح چــــــــــونکی نەزارەیێکی هەزار کیمیایە غەوس ((بێخود)) نەکەی خەیاڵی تەداوی بە غەیری ئــــەو لوتفێکی سەد دەوای وەکوو (عرق النسا) یە ، غەوس هەروەها '''[١٩٥]''' : خاوەن شان و شەرەف ((میرزا فەرەج)) ئالی شەریف تاکو دوێنێ بوو مەلیک ، ئیمڕۆ مەلەک میوانیـــــــە بەسیە ئەم نیو شیعرە بۆ تەئریخی کۆچی ئەو کەوا ... دەســـــــــــت و دامێن گیری "عبدالقادری گەیلان" یە هەروەها '''[١٩٦]''' : چ باوک ؟ یادگاری حەزرەتی شێخی ((ســــــــراج الدین)) نەوەی نائیب ، وەلی عەهدی (علاء الدین) ی عوسمانی لــــــە تەکیە و خانەقای زوهدا ئیلاهی کامگاری کەی بە جاهی شاهـ و بازی نەقشبەند و غەوسی گەیلانی هەروەها '''[١٩٧]''' : ((بێخود)) وەرە بێ پەردە بڵی خۆت وتەنـــی ئەم شیعرە بە بای سەبای عێراقی و یەمەنی ڕۆحی من و پەروانەیی شەمعی سەری ((غەوس)) دەســــــــــتی من و داوێنی ((ئووەیسی قەرەنی)) • شێخ ئەنوەر بەرزنجی دەفەرموێت'''[١٩٨]''' : لە بۆ بازی سپی یەعنی جەنابی قوتبی ڕەببانـــی دەنوسم پارچە هەڵبەستێ لە مەدح و ناوونیشانی زەمانێکە لە بەندو داوی شیعری ئەو گرفتارم ئەوا ڕێم گرتەبەر تا بۆ زیارەت ببمە میوانی ئەمینی مورسەلینی تۆ لە ئالوبەیتی پێغەمــــبەر سەرم هێناوە بۆ قاپیت مەدەد یا غەوسی گەیلانی ئــــــــەتۆ لوقمانی دەردانی ڕەفیقی شەرع و ئیمانی موعین و موبتەلای دەرگانەتم ئەی غەوسی گەیلانی لەناو بەحری تەسەووف دا عەجەب غەواسی دوڕناسی لە زانینی حەقیقەت خاوەنی ئیسپات و بورهانـــــــی ئـــەدیب و شاعیر و زانا لە دیوانت زمان کورتن لە ئافاتی زەکاوەت پێم ببەخشە عیلمی ڕۆحانی لە چەرخی کۆن و تازەی شاعیران بژمێرە تــا ئەمڕۆ هەموو پەروانە و شەمعن لە دەوری شێخی گەیلانی ئـــــــــــەوە سەعدی ئەوە حافز ئەوە فەیروزی کاشانی کەلیم و مەسنەوی و جامی ، بە قەزوینی و خوراسانی بوخاری ، سەهرەوەردی نابغەی مەشهووری زوبیــــــــانی بە کەعب و ئەختەل و خەنسا ، بە حەسان و بەرەیحانی فرزدق ئەوەل وسانی جەریر و نابغەی جوعدی زوهەیرو ئومڕوالقیس و ئەبو نەواس و زنجانی بە قەیسی عامری و لەیلا بە شبلی ئەسمەعی و جاحز موعەڕی و بوحتری و کەییان ئەبو فیراسی حەمــــدانی لە جوملەی فەیلەسوفان شایەتی حاڵن بە عیرفانت ئـــــەوە سوکرات ئەوە تالیس ئەوە ئەفلاتی یۆنانی بە فارابی و ئیبن ڕوشد و بە کندی و شێخ علی سینا بە کرمانی و بەشەیخی خاوەنی تەسریفی زنجانــــی بە مەولانای نەقشبەندی ، بە سەعدانی و بریفکانی بــە شێخی قوولەو و نۆدێ بە شێخی پیری ولیانی بە حاجی و سالم و مەحوی حوسەینی و ئەحمەدی موختار بە شێخ مەعرووفی نۆدێ و ئەحمەدی کاکی ســــــولەیمانی بە مەدحی تاهری و هیجری بە حەمدی و مەولوی و نالی بــــــــــــە شێخی عالمی رازی ، رەزای دەوران و هیرانی بە فەوزی و صابری و بێخوود بە نووری و فائز و دڵــدار مەلیک مەحموود و سید احمد نەقیب زادە و مەریوانی بە قوتبی مەشرق و مغرب کە مەشهوورە بە محی الدین بە ئیبــــــن و حاج و بێتووشی و جمال الدینی ئەفغانی بە مامۆستای جەلیزادە بە شەوقی و حافــزی و کوردی بە هەوری و هێمن و هەردی ، جزیری و بێکەس و فانی بــە پیری پیرەمێرد و موخلس و عاسی بە سەبییوتی بە گۆران و سەلام ، بە شارەت الخوری و بە حەسانی لە دیوانی ئەدەب شاگردی تۆن ناگەن بە ئیعجازت بە دەوری حەلقەتا جەمعن چە نەفسانی چ ڕوحانــی ئیمامان شافعی و ئەحمەد ، حەنیفە و مالکی نیشان لـــــــــــە پاشی ئەو ئیمامانە ئەتۆ شێخی مریدانی ئەگەر شاهی نەقشبەندە ئەگەر سوڵتانی تەورێــــــــــــــزە ئەگەر کەرخی و ئەگەر شبلی و جونەید و شێخی شەعرانی ئەگــەر مەنسووری حەلاجە ئەگەر شێخ داوودی طائی ئەگەر شێخ سریە و شێخی روفاعی و شێخی حەرانی بە تۆ سەربەرزن و ڕێگەی تەسەووف مەنبەعی تۆیە وەکیلی موتڵەقی هەر خۆت دڵو چاوی مریدانــــــــی ســەراسەر شێخ و دەروێشان مریدی تۆن لەهەرکوێ بن لە ژێر ئومرە و ئیشارەی تۆ دەکەن حەلقەی زیکر خوانی چ سڕێکە لەناو نووری تەجەلادا فەنافــــــی الله وەکو پەروانە سووتاوە ؟ چ کەس ئەو سڕە نازانی بە کورتی وەسفی (گەیلانی) لە بەحرا قەترەیێ ئاوە مـــیدادی خامە وشکی کرد نە دەفتەر ما نە عنوانی • شێخ مەلا کاکە کە کوڕی هەرە گەورەی شێخ صافی هیرانیە و نازناویشی (صەفوەت)-ە دەفەرموێت '''[١٩٩]''': عەبیدانەت مەنەم کەمتەر نویی هەم سەیدو سەروەر گەداوار هاتووم بەردەر مەدەد یا ساکن البغـــــــــــداد توبی هەم پیر و هەم رابەر توبی هەمراز و هەم مەنزەر تـــــوبی هەم باز و هەم دڵبەر مەدەد یا ساکن البغداد غەریقی بەحری عشقی تۆم لە تەعلیماتی مەشقی تۆم بەدائم من لە شەوقی تۆم مەدەد یا ساکن البغـــــــداد فـــەقیری ئاستانەی تۆم لە دووری ئاشیانەی تۆم بە ئومێدی نیشانەی تۆم مەدەد یا ساکن البغداد کەمن پەروانەیی تۆمە سەراپا سووختەیی تۆمە حەریقی ناری ڕووی تۆمە مەدەد یا ساکن البغداد غوڵام و بەندەیی تۆمە هەموودەم چاوەڕێی تۆمە نـــەزەرکە دفعەیێ بۆمە مەدەد یا ساکن البغداد غەریب و با وەفایەم من عەلیل و پڕ جەفایەم من بە ئومێدی شفایەم من مەدەد یا ساکن البغــــداد لە دووریت زامدارم من لە فیرقەت غەمگوسارم من لە دەورەی گوڵ هوزارەم من مەدەد یا ساکن البغداد سەری عەقڵم لەدەستم چوو کەماڵ و هۆش و عیلمم چوو ئومێدی وەصلی یارم چوو مەدەد یا ساکن البــــــــــــغداد دڵ و دیـــــنم بە غارەت چوو کە دونیا و قیامەت چوو خودایە جان لە حەسرەت چوو مەدەد یا ساکن البغداد زەلیل و عاشقم قوربان نەماوە دانش و عیرفـــــــــان نەزەر کە ئەی شەهی گەیلان مەدەد یا ساکن البغداد دەخیل ئەی (صافی) ی هیوان دەگەڵ جەمعیەتی پیران بچین بۆ خزمەت ئەو سوڵتان مەدەد یا ساکن البغداد تەن و جیسم کە بێمارە روح و گیانم کە بێزارە بەبێ تەسلیم نیە چارە مەدەد یا ساکن البغداد کە (صفوەت) زۆر بە ئازارە لە دونیادا گوناهبارە هەمیشە ئارەزووی یارە مەدەد یا ساکن البغداد • کاک عبدالکریمی کوڕی حەوتەمینی شێخ صافی هیرانی کە نازناویشی (ووریا) بووە دەفەرموێت '''[٢٠٠]''' : بازی گەیلانی دەخالەت تۆ رجا کار بی لە بــۆم ڕۆژی سەد جاران بە قوربانی سەگی دەرگانە بم شەرتە گەر بێت و دەریشم کەی نەڕۆم لەم دەرگەیە تــــــــــاکوو مردن خادمی خاکی دەری ئاستانە بم چۆن ئەبێ ترسم هەبێ قوربان لە ڕۆژی مەحشەرا خۆم بە هیرانی بزانم نەســـــــلی ئەم شێرانە بم • مینە جاف دەفەرموێت '''[٢٠١]''' : یا غەوث شابازی زاتی (الله)ی تـــۆ یا غەوث نازداری (رسول الله) ی تۆ قــــــەسەمت ئەدەم بە شەوی میعراج کــە فەخری عالەم بوو بە صاحێب تاج قەسەمت ئەدەم بە ڕوتــــــــبەی (دنا) ئەو شەوی بە لوتف ئەی فەرموو خوا بــــــــــمکە بە خاتر نووری پێغەمبەر بەسە بەس بم کە موحتاج بە دوختەر لە ڕووی لوتفەوە بە نیو نەزەرێ بەرکە وەلامۆ ، فەرەحیــم دەرێ بووم بە جێی بازی و گەمەی نەفامان شــــــــا عەبدولقادر ، دەسم وەدامان ئەووەڵ بە خوا هەم بە پێغەمبەر بە بێ گوناهیی (حسین) سەروەر ڕجــــــــایێ بۆ ئەم ڕەزالەتیمە بە ئەم مجرۆیی و کەسالەتیمە بەڵکو نەجاتم بدەی لەم حـــــــاڵە بە دەس دەردو ئێش حاڵم بەدحاڵە شــــــــــــــا عەبدولقادر بۆ خاتر قورئان سەرتیپ نەجات دەی لە ئێش و دەردان یا غەوث من پەنام وە پەنادارە لاڵەم لە قاپیی غــەوثی نازدارە پــــــــــــــەنام هێــــناوە بێ چار و پەنا یا غەوث من وە تۆ ، تۆیش وەلای خوا هەروەها '''[٢٠٢]''' : شاهبازی ئەولیا ، ئەی شاهی گەیلانی لەقــــەب ئەی بە ڕوتبەی شاهبازی ئەولیا بووی مونتەخەب ڕوتبەیی شابازی بۆ شانت کەمە ئەی شەهریار بــۆیە ڕوتبەی تۆ بە (غوث الاعظم)ی دریاقەرار لاییقیت بۆ بەرزیی ڕوتبە لەلای زاتی خــــــــوا بۆیە تەرفیعی نیشانت تۆ بە (محی الدین) کرا کەس بە ڕوتبەی تۆ نەبوو نائیل لە نەسلی شای عەرەب شــــــــــــــاهبازی ئەولیا و و هەم (رسول الله) نەسەب بم کە خاتر لوتفی ئەو یەزدانەی تۆی کرد بێ نیاز بەم هەموو ڕوتبە زلانە تۆی کە کردە شاهبــــــــاز هەم ببەخشە من بە جاهی شای شەفیعولموزنبین لای خوا فــــەرموو ڕجایێ بۆ سەگی قاپیت ئەمین تۆ ئەبێ ئەرجو بکەی قوربان کە (غوث الاعظمی) کاری یە ئەم دەردە ، لوتفی تۆیە تەنها مەڵهەمی ڕوو لە قاپیی تۆ ئەکەم ، هەر تۆی ڕجام ، تۆ بۆم بکەی تۆ ڕجام گەر بۆ نەکەی ، ئیتر هەواڵەی کوێم ئەکەی ؟ ئەی شەها بیبەخشە (مینە) تو خوا سا ڕەحمەتێ دەردی کاری ئەو دەواکە ، ئەی خوا سا هیـــمەتێ هەروەها'''[٢٠٣]''': ئەم عەرزوحاڵەم ئەیگـــــــــرم وە دەس ئەیخەم وە خزمەت غەوسی فریاد ڕەس غـــــــەوسی لە نووری پاکی پێغەمبەر غەوسی لە نوتفەی حوسەینی سەروەر غەوسی خەلیفەی زاتی مستەفــا غەوسی مونەووەر وە نوور و سەفا یــا غەوس شابازی زاتی ئەڵڵای تۆ یــا غەوس نازداری ڕەسولوڵڵای تۆ یا غەوس شابازی نازدارانی تــــــۆ یا غەوس غەمخواری غەم بارانی تۆ چون نووری دیدەی نووری پاکی تۆ جـــــــێنشین دین شای لولاكی تۆ یا غەوس پادشای مەملەکەتی تۆ سوڵتانی هەر چوار تەریقەتی تــۆ غەوسی گەیلانی بازی یەزدانی رهــــــاکنندهی گشت داماوانی پەنام هێناوە ئیستە وە دەرگــــات یا غەوس پەنام دە تۆ بی و خوات بــــمکە وە خاتر خووای لامەکان بمکە وە خاتر موعجیزەی قورئان بمکە وە خاتر ڕەوزەی پێغەمبەر بمکە وە خاتر بووبەکری ئەکبەر بمــــــــکە وە خاترسوڵتانی عادڵ یەعنی شا عومەر خەڵیفەی کامڵ بمکە وە خاتر کۆ کەردەی قــــورئان یەعنی زیننورەین عوسمانی عەففان بمکە وە خاتر شەهنشای سەردار شــــێری خواوەن حەیدەری کەڕاڕ بمکە وە خاتر فاتیمەی ســــــەروەر سەر تا پا شوعلەی نووری پێغەمبەر بمبەخشە وە قورب عەباسی سەردار ئــەو مامەی عەزیز مستەفای موختار بمکە وە خاتر دە کەسەی شادان موژدەی ڕەهایی وەدەســدریاکان بمکە وە خاتر ئەسحابەی ڕەسووڵ ئەم شکات حاڵەم لێ بکە قەبووڵ بمکە وە خاتر جاهی ئەهلی بەیت شاعبدالقادر دەوای دەردم کەیـــت بمــــــکە وە خاتر زومرەی شەهیدان بمبەخشە وە قورب تەواو سەعیدان بمکە وە خاتر عەوداڵانی بـــــــــەڕ بمبەخشە وە جاهـ مەردانی ئەکبەر وە شێر مەردان هەر چوار تەریقەت وە ئــــــەولیاکان ڕاگەی حەقیقەت وە معجزات ئەنبیای سەرحەد وە نوور و زیای زات پێغەمبەر دەلاڵێــــــمۆ لێت وەم زاتانەوە وە جاهی نەبی و وە قورئانەوە دەبێ بمبەخشی وە خاتر داران بمکە وە خاتر شای شەهریاران شــــاعبدالقادر ئەوێ پەنام دەی زامانی کاریم یەکسەر دەوا کەی هاوردم وە لات دڵ وە زامــەوە وە زامانی زوڵم دەس لیئامەوە پەنام هاوردگە وە شای گەیلانی دەبێ پەناگ دەی تۆ وە ئاسانی یا غەوس من پەنام وەلات هاوردە پەنام وە شاباز گەیــــــلانی کردە شــــــــاعبدالقادر غەوس فریاد ڕەس هەر تۆی فریاد ڕەس داماوی بێکەس نابێ بە مەئیووس دەرم کەی لە لات چون پەنام هێنا من وە بارەگــــــــات هــــــاوارم وە لات شــــاعبــــدلقادر یا غەوسی ئەعزەمم یا غەوسی نادر بۆ هەر مەقسەدێ پەنام هێــناوە ئەم شکات حاڵەم تەقدیم کریاوە دەبــــــــێ وە سەهلی سوڵتانی گەیلان گشت جێبەجێ کەی لە خزمەت یەزدان ئەوەڵ ئیمانم سوپاردوە وە تــــــــۆ بە دەس شەیتانۆ نەمکەی ڕەنجەڕۆ دووەم شــەفاعەت بۆ گوناهم کەی لای خوا گونام یەکسەر عەفو کەی سێهەم ڕازی دڵ وە نیــــازەوە ئەمری ئیجرا بێ لە شابازەوە بدە نەجـــــــــــــــاتم بیکە خەڵاتم یا غەوس وەک مینە سەگی دەرگاتم • ویساڵی دەفەرموێت'''[٢٠٤]''' : منم عەبدی زەلیلی تۆ، مەدەد یا شاهی گەیلانی لەبۆ عالەم دەلیلی تۆ، مەدەد یا شاهی گەیلانی غــوڵامی ئەبروانی تۆم، فیدای غونچەدەهانی تۆم شەبانی ئوشترانی تۆم، مەدەد یا شاهی گەیلانی فیدایی خادمانی تۆم، هەموو دەم پاسەبانی تــــۆم چو کەلبی ئاستانی تۆم، مەدەد یا شاهی گەیلانی تــــــــویی آن یوسف ثانی، منم این پیر کنعانی بۆیە وا بووم بە بریانی، مەدەد یا شاهی گەیلانی ئەبر بۆ تۆ دەناڵێنێ، بەدائیم ئەشک دەڕژێنــــــێ مەلەک بۆ تۆ دەهاڕێنێ، مەدەد یا شاهی گەیلانی غەریقی بەحری عوسیانم، ئەسیری بەندی هیجرانم کـە چاکی تیغی حیرمانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی نیازی قەلبی مەجنوونی، دەوایی مەردی مەحزوونی چراغی دەشتی هاموونی، مەدەد یا شاهی گەیلانی غـــــــــەریبی موڵکی ئالانم، پەشێوی ماهی تابانم بەسانی شێخی سەنعانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی لە حەسرەت پڕتەوی ڕەنگت، لەبۆ سەروی قەدی شەنگت کە مردم بۆ سەدای چەنگت، مەدەد یا شاهی گەیلانــــــی نەماوە ڕاحەتی جــــــــانم، بە جۆشە تابی گریانم حەریقی زەیقی زیندانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی لە حوسنا یۆسفی سانی، تۆیی ئەی نووری یەزدانی تۆ هەم جانی و جانانی، مەدەد یا شاهی گەیلانــــی فیداتم ئەی گوڵی جیلان، لەبی تۆ چەشمەیی حەیوان دەوا فـــــــەرموو دڵی بوریان، مەدەد یا شاهی گەیلانی زەلیلی نەفس و شەیتانم، کە مەحوی ژەنگی عوسیانم وەدەرخە تیغی ئیمانم، مەدەد یا شاهـــــــــی گەیلانی شوعاعی نووری ڕەحمانی، حەبیبی غەوسی ئینسانی پـــەنای جەمعی موریدانی، مەدەد یا شاهی گەیلانی ڕەئیسی ئەولیای دونیا، تۆیی ئەی ساکنی بــــــەغدا تۆیی شەمعی شەبی یەڵدا، مەدەد یا شاهی گەیلانی عـــەنادیل بۆ گوڵی ڕووتە، لەگەڵ گریە و فوغان جووتە دڵیش بۆت مات و مەبهووتە، مەدەد یا شاهی گەیلانی ویساڵی بۆ ویساڵی تۆ، دەکا وەســفی کەماڵی تۆ چرای دینە جەماڵی تۆ ، مەدەد یا شاهی گەیلانی == سەرچاوەکان == - کتێبی (حەزرەتی غەوس شێخ عەبدولقادری گەیلانی) ، لێکۆڵەر : هەژیر ئیسماعیل لالە ئەحمەد ، ئەکادیمیای زانستی کوردی ، ٢٠٢٢ # الشيخ عبدالوهاب الشعراني : الطبقات الكبرى المسمى لواقح الانوار القدسية في مناقب العلماء و الصوفية ، تح : د.أحمد عبدالرحيم السايح ، مكتبة الثقافة الدينية – القاهرة ، ٢٠٠٥ ، چ ١ ، ل ١٢٤ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : من الشك إلى اليقين (دراسة في نسب الشيخ عبدالقادر الجيلاني) ، بحث نقدي في مصادر التأريخ الإسلامي الوسيط ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٣ # نیاز مەستی : ڕشتەی نوور ، ٢٠١٨ ، چاپی یەکەم ، ل ١٢٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٩ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٨ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣١ # إبراهيم زكي خورشيد + أحمد الشنقناوي + د. عبدالحميد يونس : دائرة المعارف الإسلامية ، ١٩٣٤ ، چ ١ ، بەرگی ٧ ، ل ٢٢٢. # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # د.خاشع المعاضيدي : كتاب من بعض أنساب العرب ، دار الرشيد – بغداد ، ١٩٩٧ ، بەرگی ٢ ، ل ٧٧ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : من الشك إلى اليقين قراءة متأنية في نسب الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٩ - ٩٠ # الشيخ عبدالوهاب الشعراني : الطبقات الكبرى المسمى لواقح الانوار القدسية في مناقب العلماء و الصوفية ، تح : د.أحمد عبدالرحيم السايح ، مكتبة الثقافة الدينية – القاهرة ، ٢٠٠٥ ، چ ١ ، ل ١٢٤ # الشيخ ابن العماد الحنبلي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – بيروت ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٤ ، ل ٢٠٢ . # إبن كثير : البداية و النهاية ، مطبعة السعادة – مصر ، ١٩٦٨ ، بەرگی ٦ ، ل ٤٥٥ # الذهبي : سير أعلام النبلاء ، دار الرسالة للطباعة – بيروت ، ١٩٨٦ ، چ ٤ ، بەرگی ١٣ ، ل ٣٢٢ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٣٦ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٣٧ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٤ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٠ # د. محمد درنیقة : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و أعلام القادرية ، الدار العربية للموسوعات – بيروت ، ٢٠٠٦ ، ل ٢٣ - ٢٤ # د.محمد علي العيني : عبدالقادر الجيلاني شيخ كبير من صلحاء الإسلام ، دار الثقافة و النشر و التوزيع - عمان ، ١٩٩٣ ، چ ١ ، ل ٣٩ # مەخزومی – دەگەڕێتەوە بۆ بەنی مەخزوم ، مەخرەمی – گەڕەکێکی دێرینی بەغدادە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤١ # د. محمد درنیقة : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و أعلام القادرية ، الدار العربية للموسوعات – بيروت ، ٢٠٠٦ ، ل ٢٣ - ٢٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٠ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٢٩٦ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١١٣ – ١١٤ – ١١٥ – ١١٦ ٠ ١١٧ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١١٨ – ١١٩ – ١٢٠ – ١٢١ – ١٢٢ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٧٤ - ١٧٥ # واتا : مەلەوانی هزر ، لە قوڵایی دەریای دڵدا مەلە دەکات لەسەر گەوهەرەکانی زانین ، دەری دەهێنێت بۆ کەنار دەریای سنگ ، زمان بانگەواز بۆ فرۆشتنی دەکات ، دەکڕدرێت بە هەناسەکانی کاری چاکە ، لە ماڵانێک کە خوای گەورە ڕوخسەتی دا کە بەرزبکرێتەوە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣٤ # لە (فتح المبین) دا لە (ابن النجار)ەوە دەگێرێتەوە و ئەڵێ : لە شێخ عەبدولڕەزاقم بیست فەرمووی : باوکم ٤٩ نەوەی نێر و مێی بووە ، ٢٧ لەوانە نێرینە بووە (بڕوانە " مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ " # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١ - ١٢ # عبدالغني الدروبي : المختصر في تأريخ شيخ الإسلام عبدالقادر الكيلاني ، باكستان – كراجي ، ١٩٧٢ ، ل ١٢ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ – ٣١ – ٣٢ – ٣٣ – ٣٤ - ٣٥ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ – ٣١ – ٣٢ – ٣٣ – ٣٤ - ٣٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٦٧ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٤ # الشيخ يوسف بن إسماعيل النبهاني : جامع كرامات الأولياء ، تح : إبراهيم عطوة عوض ، المكتبة الثقافية – بيروت ، ١٩٩١ ، بەرگی ٢ ، ل ٢٠٢ # جمال محمد محمد امین : دیوانی ویساڵی ، مطبعة دار الجاحظ للطباعة و النشر – بغداد ، ل ١٩٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٨ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٥١ - ٥٢ # حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٤٣ - ٤٤ # د.محمد علي العيني : عبدالقادر الجيلاني شيخ كبير من صلحاء الإسلام ، دار الثقافة و النشر و التوزيع - عمان ، ١٩٩٣ ، چ ١ ، ل ٦٢ # نیاز مەستی : ڕشتەی نوور ، ٢٠١٨ ، چاپی یەکەم ، ل ٨٧ - ٨٨ # عبدالقادر الجيلاني : فتوح الغيب ، المكتبة الأزهرية للتراث – القاهرة ، ٢٠٠٤ ، ل ١٣٥ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٧ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٥ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگ ٢ ، ل ٤٠ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٦ - ٤٧ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٨ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگی ١ ، ل ٢٩٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ٢٠٨ # محمد بن عيسى التادفي : قلائد الجواهر في مناقب عبدالقادر ، دار الباز – فلوريدا ، ١٩٩٨ ، ل ٣٧ - ٣٨ # هونەر خورشید : جەننەتم وەسڵی ئەوە ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە - هەولێر ، ٢٠٢١ ، چ ١ ، ل ١٦٧ # د.عماد عبدالسلام رؤوف : الشيخ عبدالقادر الكيلاني رؤية تاريخية معاصرة ، مؤسسة مصر مرتضى للكتاب العراقي – بغداد ، ٢٠١١ ، چ١ ، ل ٨٧ # عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ١٣١ - ١٣٨ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١١ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١٣ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١، ل ٣١٦ # حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٣ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ٧٧ - ٧٨ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٨ – ٢٩ - ٣٠ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٥٣ – ٥٤ - ٥٥ # العلامة محمد صديق حسن خان القنوجي البخاري : التاج المكلل من جواهر مآثر الطراز الآخر و الاول ، وزارة الأوقاف و الشؤون الإسلامية – قطر ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٥٦ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٢ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٢ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ - ٣٣٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٧٩ # عبدالقادر الجيلاني : تفسير الجيلاني ، دار الكتب العلمية – بيروت ، ٢٠٠٧ ، بەرگی ١ ، ل ٨ # ئانا ماری شیمل : الأبعاد الصوفية في الاسلامي و تاريخ التصوف ، منشورات الجمل – كولونيا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٢٧٩ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٣ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٣ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ١١٨ # زين الدين ابو الوردي المعري الكندي : تأريخ ابن الوردي ، دار الكتب العلمية – بيروت – ١٩٩٦ ، چ ١ ، بەرگی ٢ ، ل ٦٩ # يوسف بن تغري بردي الحنفي : النجوم الزاهرة في ملوك مصر و القاهرة ، دار الكتب – مصر ، بەرگی ٥ ، ل ٣٧١ # شێخ مصلح الدین سعدی شیرازی : گوڵستانی سەعدی ، و.: مصطفی رسول ، ٢٠٠٨ ، چ ٢ ، ل ١١٦ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ١٨٤ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ٢٢٧ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ٢٢٧ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٧ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٦٠ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٦٣ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٧٢ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٢٠٢ – ٢٠٣ - ٢٠٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٤٧ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١٣ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٥٣ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٣٣١ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٤٢ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٥٩ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٦٦ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٨٣ - ٨٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٠٧ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٦٥ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٩٠ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٣٦ # د.جمال الدين الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، مركز الاعلم العالمي – بنغلادش ، ٢٠١٤ ، ل ١٦ - ٣٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٤ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگ ٢ ، ل ٤٦ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٤٩ # (أنا خير منه <سورة ص – آية ٧٦> ، واتا : من لەو باشترم ؛ ئەو : واتا حەزرەتی ئادەم # (أنا الحق) ، واتا : من حەقم ، لە هەمان سەرچاوە لە لاپەڕە ١٤٥ ئاماژە بەم قسەیە دراوە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٥١ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٦٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣١ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٦ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١٩ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٧٣ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٢ - ٢٣ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٥ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٢٦ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٨ - ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٧٤ #زامدار قادری : موریدی حەزرەتی پەروانەم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٦٥ #عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٦٨ #مەلا محمدی شەڵماشی : مەجلیسی ئەولیا ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠١١ ، چ ٥ ، بەرگی ١ ، ل ٢٠٨ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٨٠ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٩٩ #مەلا محمدی شەڵماشی : مەجلیسی ئەولیا ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠١١ ، چ ٥ ، بەرگی ١ ، ل ٢١١ #یوسف بن اسماعیل النبهاني : جامع كرامات الأولياء ، تح : ابراهيم عطوة عوض ، مركز اهل سنت بركات رضا – هند ، ٢٠٠١ ، چ ١ ، بەرگی ٢ ، ل ٢٠٣ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣٥ #الشيخ محمد الكسنزان الحسيني : الطريقة العلية القادرية الكسنزانية ، ل ٢٠٨ #حشاني محمد رضا : الوجود عند عبدالقادر الجيلاني ، اشراف : د. عبدالله العشي ، أطروحة دكتوراه – جامعة باتنة – الجزائر ، ٢٠١٧ ، ل ٢٤ - ٢٥ #تاج الدين السبكي : طبقات الشافعية الكبرى ، تح : د. محمود محمد الطناحي ، دار هجر للطباعة و النشر و التوزيع – مصر ، ١٤١٣ ک ، چ ٢ ، بەرگی ٢ ، ل ٣٣٩ #تاج الدين السبكي : طبقات الشافعية الكبرى ، تح : د. محمود محمد الطناحي ، دار هجر للطباعة و النشر و التوزيع – مصر ، ١٤١٣ ک ، چ ٢ ، بەرگی ٢ ، ل ٣٤٠ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ٦١ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ٦٢ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٥ – ٣٦ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٦ - ٣٧ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٧ - ٣٨ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٥ – ١٧٦ – ١٧٧ - ١٧٨ #Kadiriayah, the Ency. of Islam (Margaliouth) p. 381. #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨١ #عبدالغني بن اسماعيل النابلسي : الحقيقة و المجاز في الرحلة إلى بلاد الشام و مصر و الحجاز ، مركز تحقيق التراث – القاهرة ، ١٩٨٦ ، ل ٤٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٩ #عبدالقادر القادري : الزاوية القادرية و دورها الديني و الإجتماعي ، وزارة الاوقاف و الشؤون الإسلامية – المغرب ، ١٩٧٩ ، ل ٤٨ #L . Massignon. Ency. of Islam vol. 4 page 670 #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨٥ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨٥ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢٠٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١١ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١٧ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١٨ #imingham The Sufi Orders in Isiam Appendix D p . 271,272,273 #د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٦ #بابە شێخ مەردۆخ ڕۆحانی : مێژووی ناودارانی کورد ، و. ماجد مەردۆخ ڕۆحانی ، ئەکادیمیای کوردی – هەولێر ، ٢٠١١ ، چ ١ ، بەرگی ١ ، ل ٢١٦ #تێبینی : پێم وایە مێژووی قادری لە کوردستان بگەڕێتەوە بۆ سەردەمی شێخی گەیلانی کە لەگەڵ شێخ ئەبو وەفای نێرگزەچار بە کوردستاندا تێپەڕیون و لە چەند شوێنێکی کوردستان خەڵوەتی کردووە [ لێکۆڵەر ] #محمد رئوف توکلی : تاریخ تصوف در کردستان ، انتشارات اشراقی – ایران ، ل ١٥٨ - ١٦٨ #هەندێک زانیاری زیاتر نوسراوە لیرەدا ، کە لە بەدواداچوونی لێکۆڵەری ئەم کتێبەیە [ لێکۆڵەر] #تەریقەتەکانی قادری لە کوردستانی گەورەدا ژمارەیان زۆرە و لقی زۆریشیان لێ جیابووەتەوە ، ئێمە لێرە هەوڵمدانداوە بەشێکیان باس بکەین [لێکۆڵەر] #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٤٣٧ #سندۆڵان گوندێکە کەوتووەتە ناحیەی قەڵادزێ - قەزای پشدەر - پارێزگای سلێمانی – باشوری کوردستان #دەرگا شێخان دەکەوێتە باشوری بانە – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #عەبدولکەریمی مودەریس: بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ز ، ل ٦١ #ئەم نازناوە پیرەمێردی شاعیر ئاماژەی پێداوە #سۆڵە – قەرەداغ – سلێمانی – باشوری کوردستان #هانە گلان – سنە – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #کۆمائین – کامیاران – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٣٩ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٤٠ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥١ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥٣ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥٥ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٨٠ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٠٢ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٠٤ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١١٦ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٢٦ #مەحموود زێوەر : دیوانی زێوەر ، بڵاوکراوەی ئاراس – هەولێر ، ٢٠٠٣ ، چ ١ ، ل ٢١٢ #گۆڤاری بەیان – ژمارە ١٣٧ – لاپەڕە ٢٠ #مەحموود زێوەر : دیوانی زێوەر ، بڵاوکراوەی ئاراس – هەولێر ، ٢٠٠٣ ، چ ١ ، ل ٢٣٩ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٧٣ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٩٢ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٣٨٩ – ٣٩٠ – ٣٩١ -٣٩٢ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٦٧٠-٦٧١ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٦٧٣ - ٦٧٤ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ٤٥ – ٤٦- ٤٧ - ٤٨ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١١١ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٢٧ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٦٣ #شێخ سەربەست بەرزنجی : دیوانی شێخ ئەنوەر بەرزنجی ، چاپخانەی ڕۆژهەڵات – هەولێر ، ٢٠٠٩ ، چ ١ ، ل ١٠٨ – ١٠٩ – ١١٠ - ١١١ #گیوی موکریانی : دیوانی صافی ، چاپخانەی کوردستان – هەولێر ، ١٩٧٣ ، چ ٣ ، ل ٨٨ - ٨٩ #گیوی موکریانی : دیوانی صافی ، چاپخانەی کوردستان – هەولێر ، ١٩٧٣ ، چ ٣ ، ل ٩٧ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٣٨ ٠ ٣٩ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٤٠ - ٤١ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٥١ – ٥٢ – ٥٣ - ٥٤ #جمال محمد محمد امین : دیوانی ویساڵی ، مطبعة دار الجاحظ للطباعة و النشر – بغداد ، ل ١٩٥ – ١٩٦ - ١٩٧ {{زانایانی عەرەب و موسوڵمانان}} {{تووڵی دەروازە|ئێران|ئیسلام|ژیاننامە|عێراق}} [[پۆل:موسڵمانانی ئێرانی]] [[پۆل:خواناسەکان]] [[پۆل:حەنبەلییەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٠٧٧]] [[پۆل:مردووانی ١١٦٦]] [[پۆل:ئەولیا]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٠٧٨]] 5myci4o7seiv3p18hj8mwe9vbez51c9 967086 967073 2022-08-02T16:35:43Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967073 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:مەرقەدی شێخ عەبدولقادری گەیلانی.jpg|وێنۆک|429x429px|مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] == ژیاننامە == ناوی عەبدولقارە کوڕی موسا کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی یەحیای زاهید کوڕی موحەمەد کوڕی داود کوڕی موسا کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی موسای جون کوڕی عەبدوڵڵای محض کوڕی حەسەنی موثەنا کوڕی ئیمام حەسەنی کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو طالیبە (ڕەزای خودایان لەسەربێت)'''[١]''' کوڕی عەبدولموتەلیب کوڕی هاشم کوڕی عەبدولمەناف کوڕی قوسەی کوڕی کلاب کوڕی مره کوڕی کەعب کوڕی لوئەی کوڕی غالب کوڕی فهر کوڕی مالک کوڕی قوڕەیش کوڕی کنانە کوڕی خوزیمە کوڕی مدرکە کوڕی ئیلیاس کوڕی مضر کوڕی نزار کوڕی معد کوڕی عەدنان'''[٢]''' دایکیشی ئوم ئەلخەیر فاتیمە کچی سەید عەبدوڵڵای سەومەعی زاهید کوڕی ئیمام جەمالەدینی سەیید موحەمەد کوڕی سەیید مەحمود کوڕی ئیمام ئەبی عەتا عەبدوڵڵا کوڕی ئیمام کەمالەدین عیسای کوڕی ئیمام سەید ئەبی عەلائەدین موحەمەد ئەلجەواد کوڕی ئیمام عەلی ڕەزا کوڕی ئیمام موسای کازم کوڕی ئیمام جەعفەری سادق کوڕی ئیمام موحەمەد باقر کوڕی ئیمام زەینەلعابدین کوڕی ئیمام حوسەین کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو طالیبە (ڕەزای خودایان لەسەربێت)'''[٣]''' .{{کەسایەتی | ناو = شێخ عەبدولقادری گەیلانی | وێنە = | قەبارەی وێنە = | شوێنی لەدایکبوون = [[گێلان، ئیمپراتۆریەتی سەلجوقی]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٠٧٨ ز | ڕێکەوتی مردن = ١١٦٦ ز | شوێنی مردن =[[بەغدا، ئیمپڕاتۆریەتی عەباسی]] | شوێنی گۆڕ =[[بەغدا، عێراق]] | نیشتەجێ = | نەتەوە =کورد | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | پیشە = خاوەن [[ڕێبازی قادری|تەریقەتی قادری]] | ساڵانی چالاکی = | ناسراو بە ھۆی = | سەرناو = | وادە = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = | منداڵەکان = ٤٩ منداڵ | دایک و باوک = | پەراوێزەکان = }}هەروەها شێخ یونسی سامەڕایی بۆچوونی وایە کە شێخی گەیلانی لە ڕەچەڵەکەوە پەیوەندی بە پێشەوایان (ئەبوبەکری سدییق) و (عومەری کوڕی خەتاب) هەیە ، دەڵێ : داپیرەی جەنابی شێخ (دایکی باوکی) کە ناوی ئوم سەلەمەیە لە نەوەی عەبدولڕەحمانی کوڕی ئەبوبەکری سدیقە ، هەروەها دایکی عەبدوڵڵای مەحز کە یەکێکە لە باپیرانی جەنابی شێخی گەیلانی ، ناوی (حەفصە)ی کچی عەبدوڵڵای کوڕی عومەری کوڕی خەتتابە (ڕەزای خودایان لەسەر بێت) '''[٤]''' شێخ مووسای باوکی حەزرەتی عەبدولقادر بە ((جنگی دوست)) ناوبانگی دەرکردووە ، چونکە زۆر مەیلی لە غەزا کردن لە دژی کافرانی نزیک دەریای خەزەر بووە ، وە شێخ یەحیای باپیری بە شێخ یەحیای زاهید ناسراوە ، لەبەر ئەوە کە وازی لە دنیا هێناوە و زۆر خەریکی بەندەیی کردن بووە ، وە شێخ مووسای باپیرە گەورەی بە ((جون)) ناوبانگی دەرکردووە ، چونکە جون لە زمانی عەرەبا بە مانای ڕەش ئەسمەر هاتووە و ئەو زاتە وەک وتمان ئەسمەر بووە ، وە عەبدوڵڵای باوکی شێخ مووسا بە (عبدالله المحض) ناسراوە ، چونکە خالس بووە و تان و پۆی سەیید بووە '''[٥]''' پوری حەزرەتی گەیلانی ناوی ئوم عائیشە بووە و یەکێک بووە لە چاکان ، جارێکیان خەڵکی گەیلان نوێژە بارانەیان کرد بەڵام باران نەباری ، ئوم عائیشە گسکەکەی دەهێنێتە دەرەوە و بەردەم ماڵەکەی پاک دەکاتەوە و دەفەرموێت : خودایە ئەوە من پاکم کرد تۆش فەرشی بکە ، دوای ئەوە بارانێکی زۆر باری '''[٦]''' [[پەڕگە:سیلسیلەی تەریقەتی قادری.jpg|وێنۆک|426x426پیکسڵ|سیلسیلەی تەریقەتی قادری]] شێخ عەبدولقادر لە ساڵی (٤٧٠ کۆچی – ١٠٧٨ زاینی) لە گەیلان لەدایکبووە ، گەیلان هەرێمێکە دەکەوێتە باشوری ڕۆژئاوای دەریای قەزوین لە ئێران ، کە ئەسڵی ناوی گەیلان دەگەڕێتەوە بۆ گەیالی ، کە بە مانای قوڕ دێت ، ئەوەش لەبەر هەبوونی زەنگاوی زۆر لەو هەرێمە '''[٧]''' ئەمەش ڕای پەسەندە لای مامۆستا عەبدولکەریمی مودەرس کە دەفەرموێت : "لەسەر هەندێ لەم ئەسبابانە گەلێ لە سەیدەکان لە خاکی حیجاز دەرچوون بۆ وڵاتانی دوور و لە ئاوەرەییدا ژیان و لە ڕیزی ئەوانە دەرچوونی باوک و باپیرانی حەزرەتی عەبدولقادرە لە مەدینەوە بۆ عێراق و لە عێراقەوە بۆ وڵاتی ئێران و لە ئێرانا لە ناوچەی رەشت و گێلاندا بە ئارەزووی خۆیان دامەزراون و باوکی حەزرەتی عەبدولقادر کە شێخ مووسای جەنگی دۆست بووە لە شارۆچکەی (نیق) دا کە سەر بە گێلانە نیشتەجێ بووە جا حەزرەتی عەبدولقادر لە ٢٠ی مانگی (ربیع الثانی) ساڵی ( ٤٧٠ ک – ١٠٧٨ ز) لەدایک بووە و بە هاتنی خۆی وڵاتی ڕووناک کردووەتەوە " '''[٨]''' ، لە سەرچاوەیەکی تریش دەڵێت کەوا حەزرەتی گەیلانی لە ١١ی مانگی (ربیع الثانی) ساڵی ( ٤٧٠ ک – ١٠٧٨ ز) لە جەیلانی عێراق لەدایکبووە کە گوندێکە نزیک لە مەدائین و نزیکەی ٤٠ کیلۆمەتر دوورە لە باشوری بەغداد ، ئەمەشیانە کە توێژینەوە مێژووییە ئەکادیمیەکان جێگیریان کردووە و پشتی پێ دەبەسترێت لەلایەن بنەماڵەی گەیلانی لە بەغداد '''[٩]''' [[پەڕگە:منداڵێک لەخزمەت مەرقەدی گەیلانی.jpg|وێنۆک|322x322پیکسڵ|منداڵێک لەخزمەت مەرقەدی گەیلانی]] گوندی جیلی ناوچەیەکە کە زۆربەی دانیشتوانی کوردن لە ئاوارەکانی کوردستانی گەورە و بەتایبەتی هۆزەکانی پشدەر کە ئەمەش عەباس عەزاوی مێژوونووس هێناویەتیەوە لە کتێبی (الكرد) لە کاتی لێدوان لەسەر گەشتی منشی بەغدادی و ڕۆژهەڵاتناسی ڕوسی باسیل نیکتین ، موحەمەد ئەمین زەکی دەیویست لە کتێبەکەی (اعلام الكرد) ژیانی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بنوسێت ، بەڵام "ڕەشید عالی گەیلانی" داوای لێکرد کە دوایبخات لەبەر هۆکاری سیاسی ، ئەمەش پەیوەست بوونی کوردەکان بە شێخی گەیلانی دەردەخات لەبەر ئەوەی لە ژینگەیەکی کوردیدا لەدایکبووە و کوردەکان شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە یەکێک لە ناودارانی خۆیان دەزانن '''[١٠]''' شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ساڵی (٥٦١ کۆچی – ١١٦٦ ز) لە بەغداد کۆچی دوایی کردووە '''[١١]''' لە قوتابخانەکەی خۆی لە بابولئەزەج دا نێژراوە '''[١٢]''' ، لە شەودا نێژراوە لەبەرئەوەی لە ڕۆژدا هەموو خەڵکی بەغداد هاتوون و قەرەباڵەغیەکی زۆر دروست بووە و بەمەش نەیانتوانیوە لە ڕۆژدا بینێژن '''[١٣]''' ، شێخ عەبدولوەهابی کوڕی نوێژی مردووی لەسەر کردووە '''[١٤]''' ، لە سەرەمەرگدا شێخ عەبدولجەباری کوڕی پرسی : باوکە کوێت دێشێت ؟ فەرمووی : هەموو ئەندامەکانی لەشم ئازاری هەیە جگە لە دڵم کە ئازاری نیە و لەگەڵ خودایە ، پاشان کەوتە سەرەمەرگ و لە سەرەمەرگدا فەرمووی : استعنت بلا إله إلا الله سبحانه و تعالى ، والحي الذي لا يخشى الموت ، سبحان من تعزز بالقدرة و قهر عباده بالموت ، لا إله إلا الله محمد رسول الله '''[١٥]''' ، شێخ موسای کوڕی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت : باوکم لەسەرەمەرگدا فەرمووی الله الله الله ، پاشان دەنگی نەما و زمانی نوسابوو بە مەڵاژوویەوە ، و وەفاتی فەرموو '''[١٦]''' ، شێخ عەبدولقادر نەوەد و یەک ساڵ ژیاوە '''[١٧]''' . دایکی وتوویەتی : عەبدولقادر لە مانگی ڕەمەزاندا مەمکی نەگرتووە و شیری نەخواردووە ، هەتا بەهۆی ئەوەوە خەڵکی زانیویانە کە مانگی ڕەمەزان هاتووە '''[١٨]''' ، حەزرەتی شێخ عەبدولقادر لە گەیلان مایەوە بۆ ماوەی هەژدە ساڵ کە تێیدا بەشێک لە زانستە ئاینیەکان فێربوو ، مامۆستا عەبدولکەریمی مودەریس دەفەرموێت : "شێخ عەبدولقادر کاتێک بەرەو بەغدا هاتووە بە کوردستاندا تێپەڕیوە بە خەتی هەوارامان و شارەزووردا و لە دێی (نەرگسەجاڕ) لای داوە و لە ماڵی شێخ مستەفا ناوی نەرگسەجاڕی میوان بووە و چەن ڕۆژێ لەو دێیەدا ماوەتەوە ، وەکوو خەبەری موتەواتیر باسی ئەوە هەیە کە لە سێبەری دارپەلکێک کە لەو ڕۆژەدا لە باخی شێخێک لەو شێخانەدا بووە دانیشتووە و خەریکی قورئان خوێندن و بەندەیی کردن بووە بۆ خودا ، وە لەسەر بەردێکی پانی گەورە کە لەسەر حەوز و ئاوی مزگەوت و لە حەوشی مزگەوتدا بووە دانیشتووە و گەلی جار نوێژی کردووە" '''[١٩]''' == خوێندن == [[پەڕگە:دەرگای مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی.jpg|وێنۆک|407x407پیکسڵ|دەرگای مەرقەدی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] لە ساڵی (٤٤٨ ک – ١٠٥٦ ز) ڕۆیشت بۆ بەغداد کە ئەوکاتە بەغداد ناوەندی زانست و شارستانیەت و ناوەندی زاناکان و فەیلەسوفەکان و فەقیهەکان و موحەدیسەکان و شاعیرەکان و نوسەرەکان و مێژوونووسەکان بوو هەروەها شوێنی دونیا نەویست و صۆفیەکان بوو '''[٢٠]'''، لەو ماوەیەی کە جەنابی شێخ تەشریفی هێنایە بەغدا ، چەندین زانا پەیدابوون و دانراوەکانیان بە جیهانی ئیسلامیدا بڵاوبوویەوە ، جگە لە پێشەوا غەزالی ، ڕاغیبی ئەسفەهانی و قوشەیری و نەسەفی و واحیدی و زەمەشخەری و ماوەردی و ئەبو حەسەنی ئەشعەری و باقلانی و شەهرستانی و لە فەیلەسوفەکانیش نمونەی ئیبن سینا '''[٢١]'''، حەزرەتی گەیلانی زانستی تەسەوفی وەرگرت لە شێخ حەماد کوڕی موسلیمی دەباس (کە ساڵی {٥٢٥ ک – ١١٣١ ز} وەفاتی کردووە) و خەرقەی وەرگرتووە لە دەستی دادوەر و صۆفی حەزرەتی ئەبی سەعید موبارەکی مەخزومی (مەخرەمی) '''[٢٢]''' کە لەسەر مەزهەبی حەنبەلی بووە ( کە ساڵی {٥٥١ ک – ١١٥٦ ز} وەفاتی کردووە) لە هەندێ سەرچاوەشدا هاتووە کە حەزرەتی گەیلانی تەسەوفی وەرگرتووە لە شێخ ئەبو یەعقوب یوسفی کوڕی ئەیوبی هەمەدانی '''[٢٣]''' ، حەزرەتی گەیلانی زانستەکانی قورئان و ئوسوڵ و فروعەکانی لەسەر دەستی چەندین زانای گەورە خوێندووە لەوانەش : عەلی کوڕی عەقیلی حەنبەلی ، مەحفوزی کلوذانی حەنبەلی ، موحەمەدی کوڕی قاضی ، موحەمەدی کوڕی حوسەینی کوڕی موحەمەدی کوڕی فەرائی حەنبەلی '''[٢٤]''' ، هەروەها لە مەدرەسەی (شێخ ئەبولوەفا) و (شێخ ئەبوولخەتاب) و (شێخ ئەبولحەسەن) و (شێخ ئەبوو سەعد) دا زانستە ئیسلامیەکانی خوێندووە و تەواوی کردووە ، هەروەها زانستی فەرموودەی لەلای (ئەبوو غالب کوڕی حەسەنی باقلانی کوردی) و چەند زانایەکی تر خوێندووە '''[٢٥]''' لە ساڵەکانی کۆتایی خوێندنی (فیقهـ) دا جەنابی شێخ عەبدولقادر هاتە لای قازی ئەبی سەعید ، هەتا وەفاتی کرد لای ئەو مایەوە ، وانەی فیقهی لەلای ئەو خوێند و تەریقەتیشی هەر لەو وەرگرت ، پێش مردنی داوای لە جەنابی شێخ عەبدولقادر کرد لەوێ وانە بڵێتیەوە ، دوای مردنی ئەبو سەعید لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) ، قوتابخانەکە دووبارە نۆژەن کرایەوە و فراوانکرا ، ئینجا درایە جەنابی شێخی گەیلانی و هەر بە ناوی ئەو ناوبانگی بڵاو بوویەوە '''[٢٦]''' [[پەڕگە:مەرقەدی گەیلانی.jpg|وێنۆک|429x429پیکسڵ|مەرقەدی گەیلانی]] == مامۆستاکانی == دەتوانین مامۆستاکانی حەزرەتی گەیلانی بەم شێوەیە پۆلێن بکەین'''[٢٧]''' : • مامۆستاکانی لە شەرع دا : 1. شێخ ئەبو خەتاب مەحفوزی کوڕی ئەحمەدی کوڕی حەسەنی کلوذانی بەغدادی حەنبەلی 2. ئەبولوەفا عەلی کوڕی عقیلی کوڕی موحەمەدی حەنبەلی 3. قازی ئەبو حوسەین 4. شێخ ئەبو سەعید موبارەک کوڕی عەلی مەخرەمی مەخزومی • مامۆستاکانی لە حەدیثی شەریف دا : 1. شێخ ئەبولحوسەین موبارەکی کوڕی عەبدولجەباری کوڕی ئەحمەدی کوڕی قاسمی کوڕی ئەحمەدی صیرفی کە ناسراوە بە (ابن الطيوري) 2. شێخ ئەبو سەعید موحەمەدی کوڕی عەبدولکەریمی کوڕی موحەمەدی کوڕی خشیشی کاتیب 3. شێخ ئەبولبەرەکات هیبەتوڵڵا کوڕی موبارەکی کوڕی موسای سەقەتی 4. شێخ ئەبو موحەمەد جەعفەری کوڕی ئەحمەدی کوڕی حوسەینی سراج 5. شێخ ئەبولغەنائیم موحەمەدی کوڕی عەلی کوڕی مەیمونی کوڕی موحەمەدی نورسی کوفی 6. شێخ ئەبو تاڵب عەبدولقادری کوڕی موحەمەدی کوڕی عەبدولقادری کوڕی موحەمەدی کوڕی یوسفی بەغدادی 7. شێخ ئیسماعیلی کوڕی موحەمەدی ئەسبەهانی 8. شێخ ئەبوبەکر ئەحمەدی کوڕی موزەفەری کوڕی سوسنی تەمار 9. شێخ ئەبوغالب موحەمەدی کوڕی حەسەنی باقلانی 10. ئەبولقاسم عەلی کوڕی ئەحمەدی کوڕی موحەمەدی کوڕی بەیانی کەرخی 11. ئەبو زەکەریا ، یەحیای کوڕی عەبدولوەهابی کوڕی موحەمەدی کوڕی ئیسحاقی کوڕی موحەمەدی کوڕی یەحیای کوڕی مندەی عەبدی ئەسبەهانی • مامۆستاکانی لە زمان و ئەدەب دا : 1. ئەبو زەکەریا یەحیای کوڕی موحەمەدی کوڕی حەسەنی کوڕی بەستامی شەیبانی تەبریزی • مامۆستاکانی لە تەسەوف دا : 1. ئەبو عەبدوڵڵا حەمادی کوڕی موسلیمی دەباسی ڕەحبی 2. شێخ ئەبو سەعید موبارەکی کوڕی عەلی مەخرەمی مەخزومی == خوێندکارەکانی == [[پەڕگە:کتێبخانەی قادری لە بەغداد.jpg|وێنۆک|447x447پیکسڵ|کتێبخانەی قادری لە بەغداد]] حەزرەتی گەیلانی کۆمەڵە خوێندکارێکی زۆری هەبووە لەوانەش '''[٢٨'''] : 1. موەفەقەدین عەبدوڵڵای کوڕی ئەحمەدی کوڕی موحەمەدی کوڕی قودامەی مەقدسی 2. شێخ عوسمانی کوڕی مەرزوقی قوڕەیشی 3. شێخ ئەبو موحەمەد عەبدوڵڵای کوڕی ئەبولحەسەنی کوڕی ئەبو فەرەجی شامی جوبائی 4. شێخ ئەبو حەفس عومەر کوڕی موحەمەدی کوڕی عەبدوڵای قوڕەیشی تەیمی سوهرەوەردی 5. ئەبو حەجەر حامیدی حەرانی خەتیب 6. ئەبولسعودی کوڕی شیبلی عەطار 7. تەڵحەی کوڕی موزەفەری کوڕی غانمی عەلثی 8. ئەبو مەدین شوعەیبی مەغریبی 9. ئەبولقاسم کوڕی ئەبوبەکر ئەحمەدی کوڕی ئەبی ئەلسەعادات 10. ئەبولحەسەن عەلی کوڕی ئەبو تاهیر کوڕی ئیبراهیمی ئەنساڕی 11. عەبدولغەنی مەقدیسی 12. ئەبو عەلی حەسەنی کوڕی موسلیم [[پەڕگە:مەزارگەی شێخ عەبدولقادر گەیلانی.jpg|وێنۆک|573x573پیکسڵ|مەزارگەی شێخ عەبدولقادر گەیلانی]] == شێخەکانی هاوسەردەمی خۆی == لە ناودارترین شێخەکانی کە هاوسەردەمی حەزرەتی گەیلانی بوون بریتی بوون لە '''[٢٩]''' : 1. بەقای کوڕی بەطو 2. عودەی کوڕی موسافیر 3. ئەبو سەعیدی قلوبی 4. عەبدولقاهیری سوهرەوەردی 5. عەلی کوڕی هەیتی 6. ئەحمەدی کوڕی ساڵەحی حەلەبی 7. ماجدی کوردی 8. سەید ئەحمەدی کوڕی ئەبولحەسەنی ڕیفاعی 9. ئەبو عەبدوڵلا حوسەین 10. عومەری کوڕی مەسعودی بەزاز 11. عەلی کوڕی ئیدریسی یەعقوبی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت '''[٣٠]''' : حەزرەتی پێغەمبەرم ﷺ بینی پێش نیوەڕۆی ڕۆژی سێشەممەی شانزدەی مانگی شەوال ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) ، پێی وتم : ئەی ڕۆڵەکەم بۆچی قسە ناکەیت ؟ ، وتم : ئەی باپیرە من کەسێکی هەژارم ، چۆن بە زمانی ڕەوانی عەرەبی قسە بکەم لە بەغداد ، فەرمووی : دەمت بکەرەوە ، منیش دەمم کردەوە ، حەوت جار فووی تێداکرد و فەرمووی : قسە بۆ خەڵک بکە ، بانگەواز بۆ ڕێگای خودا بکە بە دانایی و ئامۆژگاری چاک ، نوێژی نیوەڕۆم کرد و دانیشتم خەڵكێکی زۆر ئامادەی مەجلیسەکەم بوون ، حەزرەتی عەلی کوڕی ئەبوتاڵیبم بینی لە نزیکمەوە لە مەجلیسەکەدا و پێی فەرمووم : کوڕم بۆچی قسە ناکەیت ؟ منیش وتم : ئەی باپیرە قسەکردنم لێ تێکچووە ، فەرمووی: دەمت بکەرەوە ، دەمم کردەوە و شەش جار فووی تێداکرد ، وتم : بۆچی تەواوی ناکەیت بۆ حەوت دانە ؟ ، فەرمووی : لەبەر ئەدەب کردن لە پێغەمبەر ﷺ ، پاشان تەشریفی نەما لەبەردەمم ، وتم : (غواص الفكر ، يغوص في بحر القلب على درر المعارف ، فيستخرجها إلى ساحل الصدر ، فينادي عليها سمسار ترجمان اللسان ، فتشتري بنفائس أثمان حسن الطاعة ، في بيوت أذن الله أن ترفع) '''[٣١]''' ، شێخی گەیلانی دەفەرموێت '''[٣٢]''' : زیاتر لە پێنجسەد جولەکە و گاور موسوڵمان بوونە لەسەر دەستم و زیاتر لە سەد هەزار جەردە و ڕێگا بڕ لەسەر دەستم تەوبەیان کردووە == منداڵەکانی == جەنابی شێخ عەبدولقادری گەیلانی کوڕێکی زۆری هەبووە کە دیارترینیان (١١) کەسن '''[٣٣]''' ، هەموویان زانا و خواناس و ڕەبانی بوون ، کە ئەمانەن '''[٣٤] - [٣٥]''' '''- [٣٦]''' : 1. شێخ عەبدوڵڵا : زانا و فەرموودەناس و شەرعزان بووە ، گەورەترین منداڵی حەزرەتی شێخ بووە ، لە ساڵی (٥٠٨ ک – ١١١٤ ز) لەدایکبووە و لە ساڵی (٥٨٧ ک – ١١٩١ ز) لە مانگی سەفەردا لە بەغدا وەفاتی فەرمووە ، لە خزمەت باوکی و (ابن البنا) خوێندویەتی . 2. شێخ عەبدولوەهاب : لە سەرەتای ساڵی (٥٢٢ ک – ١١٢٨ ز) لەدایکبووە ،زاتێکی زۆر گەورەبوو و خاوەنی زانستێکی زۆر بووە ، خاوەنی زانستی زاهیر و باتین بووە ، لە تەمەنی ٢٠ ساڵیدا لە جێگای باوکیدا وانەی وتۆتەوە ، لە شەوی ٢٥ی شەوالی ساڵی (٥٩٣ ک – ١١٩٧ ز) وەفاتی فەرمووە و گۆڕەکەی لە شاری بەغدادە لە گۆڕستانی (حەلەبە) لە خۆرهەڵاتی خوێندنگاکەی باوکیدا ، گەلێ لە زانایان لە خزمەتیدا خوێندنیان تەواو کردووە وەکوو : شەریفی حسەینی بەغدایی و ئەحمەدی کوڕی (عبدالواسع) ، و لە نەوەی شیخ عەبدولقادر لەمەیان وریاتر و هۆشیارتر نەبووە ، لە واقیع دا زانایەکەی گەورە و شەرع زان و خاوەن بیروڕا بووە لە گەلێ مەسەلەکانی ئوسوڵدا و پیاوێکی قسەخۆش و نوکتەزان بووە . 3. شێخ عیسا : لە (٥٣٩ ک – ١١٤٤ ز) دا لەدایکبووە ، زۆر زانا و شارەزابوو ، پەرتووکی (جواهر الأسرار و لطائف الأنوار( ی داناوە لە زانستی تەسەوف دا ، جەنابی شێخی گەیلانی پەرتووکی (فەتحی غەیب)ی بۆ ئەو داناوە ، لە خزمەت باوکی و لەلای (ابوالحسنی ابن صرما)خوێندوویەتی ، تەشریفی بردۆتە شام و گوێی لە حەدیسی زانایان گرتووە بەتایبەت عەلی کوڕی مەهدی کوڕی فەرەجی هیلالی لە ساڵی (٥٦٢ ک – ١١٦٧ ز) دا ، دوای ئەوە لە شامەوە تەشریفی بردۆتە میسڕ ، لە ١٢ی ڕەمەزانی ساڵی (٥٧٣ ک – ١١٧٧ ز ) لە تەمەنی (٣٤) ساڵیدا وەفاتی فەرمووە لە وڵاتی میسڕ '''[٣٧]''' ، لە سەرچاوەیەکیش لە ساڵی (٥٩٣ ک – ١١٩٧ ز) وەفاتی کردووە '''[٣٨]''' ، (ابن النجار) دەفەرموێت : لەسەر گۆڕی عیسای کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی قورئانم خوێندووە 4. شێخ عەبدولعەزیز : لە ٢٧ی شەوالی (٥٣٢ ک – ١١٣٨ ز) لەدایکبووە ، لە خزمەت باوکییدا زانستی باتین و زاهیری خوێندووە و هەروەها لەلای ئەبومەنسوور عەبدولڕەحمانی کوڕی محەمەدی قەزاز خوێندویەتی ، چەندین زانا لە خزمەتیدا خوێندوویانە ، لەگەڵ سوپای سەلاحەدینی ئەییوبی دا بۆ جیهاد دەرچووە دژ بە خاچپەرستان لە عەسقەلان و سەردانی شاری قودسی کردووە و لەوێ شاخێک بەناوی کراوە کە ناسراوە بە (جبل عبدالعزيز) ، پاشان گەڕاوەتەوە بۆ عێراق و لە ئاکرێ نیشتەجێ بووە ، لە ڕۆژی چوارشەممەی ١٨ی ربیع الاول لە ساڵی (٦٠٢ ک – ١٢٠٦ ز) لە تەمەنی ٧٠ ساڵیدا وەفاتی کردووە و لە شارۆچکەی (ئاکرێ) نێژراوە و گۆڕەکەی لەوێیە 5. شێخ عەبدولجەبار : ساڵی لەدایکبوونی بەتەواوی نەزانراوە ، لە خزمەت باوکی و ئەبو مەنسوردا وانەی خوێندووە و خۆشنووس بووە ، ڕێگا و ڕێچکەی صۆفیەکانی گرتۆتە بەر ، لە ١٩ی مانگی (ذی الحجه)ی ساڵی (٥٧٥ ک – ١١٧٩ ز) وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد نێژراوە لە هۆدەیەک لە هۆدەکانی مزگەوتی حەزرەتی شێخ لە نزیکی مەرقەدی باوکیەوە 6. شێخ عەبدولڕەزاق : زۆر زانا بووە ، حەدیسێکی زۆری لەبەربووە ، لە مەزهەبی ئیمام ئەحمەدی کوڕی حەنبەل زۆر شارەزا بووە ، لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) لەدایکبووە و لە ساڵی (٦٠٣ ک – ١٢٠٧ ز) لە شەوی شەممەی ٦ ی شەوال وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد لە (باب الحرب) لە بەری کەرخدا نێژراوە ، ٧٥ ساڵ ژیاوە ، لەخزمەت باوکی و لەلای (ابوالحسن ابن صرما) وانەی خوێندووە 7. شێخ ئیبراهیم : زانا و بلیمەت بووە ، لەخزمەت باوکی و ابن البنا وانەی خوێندووە ، ئیرشادی کردووە و خەڵکی زۆری پێگەیاندووە ، لە ساڵی (٥٩٢ ک – ١١٩٦ ز) لە پارێزگای واسیت وەفاتی فەرمووە ، پیاوچاکانی هەولێریش بە نمونەی مەرحومی (سەید شێخ عەبدوڵڵا قەلاتگەیی) لە ڕێگای کەشف و کەراماتەوە فەرموویانە لە ساڵی (٦٢٣ ک – ١٢٢٦ ز) لە هەولێر وەفاتی کردووە و لە نێو خانووەکانی قەڵادا نێژراوە 8. شێخ یەحیا : لە ساڵی (٥٥٠ ک – ١١٥٥ ز) لەدایکبووە ، لە خزمەت باوکی و موحەمەدی کوڕی عەبدولباقی خوێندنی تەواو کردووە ، زانا و شارەزا بووە ، تەشریفی بردووە بۆ میسڕ پاشان گەڕاوەتەوە بۆ بەغداد ، لە مانگی شەعبانی ساڵی (٦٠٠ ک – ١٢٠٤ ز) وەفاتی فەرمووە و لە بەغداد لە گۆڕستانی حەلەبەدا نێژراوە ، ئەم زاتە بچوکترین منداڵی حەزرەتی شێخە 9. شێخ موسا : لە مانگی ڕەبیعولئەوەلی ساڵی (٥٣٩ ک – ١١٤٤ ز) لەدایکبووە ، لەخزمەت باوکی و لای (ابن البنا) خوێندنی تەواوکردووە ، پاشان چووە لە دیمەشق دانیشتووە ، پاشان چووە بۆ میسڕ پاشان گەڕاوەتەوە بۆ دیمەشق ، لە سەرەتای مانگی (جماد الثانی) لە ساڵی (٦١٨ ک – ١٢٢١ ز) وەفاتی فەرمووە و لە گەڕەکی (عقبە) لە جیهان دەرچووە و لە گۆڕستانی (قاسیون) دا نێژراوە ، و کۆتا منداڵی حەزرەتی شێخە کە وەفاتی کردبێت 10. کوڕی دەیەمی ناوی (صالح)ە : کە زانیاری ورد لەسەر ژیانی ئەودا بەردەست نییە ، لە بەغداد نێژراوە 11. شێخ محەمەد : ئەمیش لە خزمەتی باوکیدا خوێندوویەتی ، هەروەها لە خزمەتی (ابن البنا) و (ابو الوقت) و غەیری ئەوانیشدا خوێندوویەتی و لە شاری بەغدادا حەدیسی وتووەتەوە ، لە ٢٥ی (ذی الحجه) ی ساڵی (٦٠٠ ک – ١٢٠٤ ز) وەفاتی فەرمووە لە بەغداد و لەلای شێخ عەبدولوەهابی برایدا لە گۆڕستانی حەلەبە نێژراوە دەربارەی کچەکانی حەزرەتی شێخیش ، شێخ عەبدولڕەحمان لە فەتحولموبیندا ئەفەرموێت : ناودارترینیان ئەمانەن '''[٣٩]''' : 1. خەدیجە 2. فاطمه السمينه 3. عائیشە لە بواری زاڵبوون بەسەر حەز و نەفس دا پەروەردەی ژێر دەستی شێخ حەماد دەباس بوو ، ئەم شێخە گەورەی شێخەکانی بەغداد بوو ، بۆیە حەزرەتی گەیلانی بەناو بیابانەکانی عێراقدا گەڕا ، کە خەڵوەت و موجاهەدەی نەفس و حەز و ئارەزووەکانی هاوسەفەری بوون ، خۆی سەرقاڵ کردبوو بە پەرستن و خوێندنی زیکر و خۆ برسیکردن و کەم خەوتن و دامرکاندنی حەز و ئارەزووەکان '''[٤٠]''' ، حەزرەتی شێخ بەتوانابوو لە وتاردان و وانەوتنەوەی زانستە ئاینیەکان ، لەسەر مەزهەبی حەنبەلی بوو ، بۆیە ژمارەیەکی زۆر لە مورید و خوێندکاران لە دەوری کۆبونەوە ، لە زانستەکانی ئاین و زانستەکانی تەصەوف گەیشتبووە ئەوپەڕی ، کەسێکی دونیا نەویست و لەخودا ترس بوو == نازناوەکانی == حەزرەتی گەیلانی کۆمەڵە نازناوێکی هەیە لەوانەش'''[٤١] - [٤٢] - [٤٣] - [٤٤]''' : 1. باز الله الأشهب 2. تاج العارفين 3. محيي الدين 4. قطب بغداد 5. الغوث الأعظم ، لە کوردەواریشدا (حەزرەتی غەوس) 6. سلطان الأولياء 7. المتصرف في مماته كالمتصرف في حياته 8. الغوث الصمداني 9. القنديل النوراني 10. شيخ الإنس و الجان 11. ذو البيانين و اللسانين 12. كريم الجدين و الطرفين 13. صاحب البرهانين و السلطانين 14. إمام الفريقين و الطريقين 15. ذو السراجين و المنهاجين 16. سلطان العارفين 17. جميل المحيا 18. ساقي الحميا 19. بركة الأنام 20. شمس الشموس 21. زهرة النفوس 22. حجة العاشقين 23. صالح الأحوال 24. سلطان الواصلين 25. معدن الرموز 26. وسيلة الطالبين 27. سلطان الطريقة 28. برهان الحقيقة 29. طراز الأولياء 30. سر الأسرار == شێوە و ئاکاری == حەزرەتی شێخ عەبدولقادر پیاوێکی مەیلەو درێژ بوو ، گران و لەسەرخۆ و خۆگربوو ، ناوچەوانی پان و ئەسمەر بوو ، قژی دەگەیشتە سەر ناوچەوانی و لەدواوەی درێژ بوو ، شانی پان و ڕێک بوو ، دەنگی خۆ بوو ، گوتەکانی دانسقە بوون ، نیگای تیژ بوو ، کەم کەس هەبوو چاو لە چاوی ببڕێت ، ڕیشی درێژ و ناوەنجی بوو ، بەلای پڕیدا ، گران و سەنگین و جوان بوو '''[٤٥]''' == سەرچاوەی تەریقەتەکەی == حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی تەریقەتەکەی وەرگرتووە لە شێخ ئەبی سەعیدی مەخزومی ئەویش لە شێخ عەلی هەکاری ئەویش لە شێخ ئەبولفەرەجی تەرتوسی ئەویش لە شێخ عەبدولواحیدی تەمیمی ئەویش لە شێخ ئەبوبەکری شیبلی ئەویش لە شیخ جونەیدی بەغدادی ئەویش لە شێخ سری سەقەتی ئەویش لە شێخ مەعروفی کەرخی ئەویش لە شێخ دادوی تائی ئەویش لە شێخ حەبیبی عەجەمی ئەویش لە شێخ حەسەنی بەصڕی ئەویش لە حەزرەتی ئیمامی عەلی ئەویش لە حەزرەتی پێغەمبەر ﷺ '''[٤٦] - [٤٧]''' . == گرنگی دان بە هەژاران == زۆر گرنگی بە هەژاران دەدا و فەرمانی بە موریدەکانی دەکرد کە هەمیشە هاوکاری هەژاران بکەن ، خۆی دەفەرموێت : بیست ڕۆژ لە بەغدا بووم هیچم دەست نەکەوت بیخۆم ، حەڵاڵم دەستنەکەوت ، چوومە تاقی کیسرا تاوەکوو حەڵاڵم دەست بکەوێ ، بینیم حەفتا کەس لەوێ بۆ ئەمە هاتوون ، گوتم : ئەوە بێ ویژدانییە منیش ببمە بار بەسەریانەوە ، بۆیە گەڕامەوە بەغدا ، یەکێکی خەڵکی شارەکەم بینی کە نەمدەناسی و هەندێ پارەی دامێ و گوتی : ئەمە دایکت بۆتی ناردووە ، منیش پارچەیەکم بۆ خۆم هەڵگرت و بەخێرایی ئەویترم بردە تاقی کیسرا و بەسەر حەفتا کەسەکەم دابەشکرد ، گویان : ئەمە چییە ؟ گوتم : لە دایکمەوە بۆم هاتووە و لە ئێوە پێویستترم نەدۆزیەوە ، پاشان گەڕامەوە بەغدا و بە پارچەکەی لای خۆم خواردنم پێ کڕی و بانگی هەژارانم کرد و بەیەکەوە خواردمان '''[٤٨]''' ئەبو ساڵەح نەسر دەڵێت '''[٤٩]''' : باوکم بۆی گێڕاینەوە و فەرمووی : لەگەڵ شێخ عەبدولقادری باوکم بووین لە مزگەوت ڕۆژی هەینی ، بازرگانێک هات بۆلای و وتی : قوربان پارەیەکم هەیە دەمەوێت بیدەم بە هەژار و نەداران کە ئەمە پارەی زەکاتیش نییە و کەسم نەدۆزیەوە شیاوی بێت بۆیە فەرمانم پێ بفەرموو کە بیدەم بەوکەسەی دەتەوێت ، حەزرەتی شێخ فەرمووی : بیدە بەو کەسەی شایستەیەتی و بەوەشی شایستەی نییە و پاداشتیش لەلای خودا دەبێت هەروەها ئەبو ساڵەح نەسر دەڵێت '''[٥٠]''' : باوکم بۆی گێراینەوە و فەرمووی : لەگەڵ شێخ عەبدولقادری باوکم بووین هەژارێکی دڵ شکاوی بینی و فەرمووی : بۆ وایە حاڵت ؟ ، هەژارەکە وتی : قوربان بەلای ڕووبارەکەدا ڕۆیشتم داوام لە دەریاوانێک کرد کە بمبات بۆ ئەوبەری ڕووبارەکە بەڵام ڕازی نەبوو و دڵی شکاندم لەبەر هەژاریەکەم ، هەژارەکە پێش ئەوەی قسەکانی تەواو بکات پیاوێک خۆی کرد بە ژوورەوەدا و لەناو تورەکەیەکدا سی دیناری پێبوو کە بە نەزر هێنابووی بۆ شێخ ، شێخی گەیلانی بە هەژارەکەی فەرموو : ئەم تورەکەیە ببە و بڕۆ بۆلای دەریاوانەکە و پێی بدە و پێشی بڵێ کە هەرگیز داوای هەژار ڕەت نەکاتەوە ، هەروەها شێخی گەیلانی قەمیسەکەی داکەند و دای بە هەژارەکە == گەشتی حەج == یەکەم حەج کە حەزرەتی گەیلانی کردبێتی پێش بەناوبانگ بوونی ساڵی (٥٠٩ ک – ١١١٥ ز) بووە کە تێیدا بەتەنها حەجی کردووە و لە ڕێگادا گەیشتووە بە شێخ عودەی کوڕی موسافیر و بووە بە هاوسەفەری ، دوای بەناوبانگ بوونیشی تەنها یەکجار حەجی کردووە ئەوەش بە هاوەڵی دایکی بووە '''[٥١]''' ، لە سەرچاوەیەکیشدا شێخ عەبدولڕەزاقی کوڕی هاوسەفەری بووە'''[٥٢]''' == دانیشتن لەسەر کورسی وتار و ئامۆژگاری == یەکەم دانیشتنی حەزرەتی گەیلانی لەسەر کورسی ئامۆژگاری کردن ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) بوو ، ئەوەش دوای ئەو ئاشوبە بوو کە ڕوویدا لە نێوان حەنبەلیەکان و شەرعزانی سۆفی ئەشعەری ئەبی ئەلفەتوحی ئەسفەرایینی ، دەرکەوتنی گەیلانی لەو کاتەدا گرنگیەکی تایبەتی هەبوو لە پەیوەندی نێوان ئەشعەریەکان و حەنبەلیەکان ، و حەزرەتی گەیلانی توانی تەسەوف ڕزگار بکات لەو ناکۆکیانەی کەوتبووە نێوان حەنبەلیەکان و ئەشعەریەکان '''[٥٣]''' ، حەزرەتی گەیلانی فەتوای دەدا لە مەزهەبی ئەبو حەنیفە و مەزهەبی شافیعی و مەزهەبی ئیبن حەنبەل'''[٥٤]''' ، نمونەیەک لە فتواکانی ئەوەیە کە پیاوێک تەڵاقی خواردبوو کە دەبێ پەرستشێک بکات بۆ خودای گەورە کە لەو کاتەدا هیچ کەسێک نەیکردبێت ، حەزرەتی گەیلانی فەتوای دا کە پیاوەکە بچێتە مەککە و تەوافی بۆ چۆڵ بکرێت و بەتەنها حەوت جار بەدەوری کەعبە بسوڕێتەوە و بەمەش تەڵاقەکە ناکەوێت'''[٥٥]''' کاتێک شێخ عەبدولقادر دەچوو بۆ مزگەوت لە هەینیدا ، خەڵکی بازاڕ هەموو ڕادەوەستان و دەپاڕانەوە کە خودای گەورە بۆ خاتری ئەو ڕاز و نیازیان بەجێ بهێنێ'''[٥٦]'''، شێخی گەیلانی لە هەفتەیەکدا سێ جار فەرمایشتی هەبوو کە دوانیان لە قوتابخانەکەی دەبوو کە یەکێکیان لە ڕۆژی هەینی و یەکێکیان لە شەوی سێشەممە دەبوو و سێهەم جاریشیان لە ڕۆژی یەکشەممە دەبوو ، وتاری بۆ خەڵکدا بۆ ماوەی چل ساڵ لە ساڵی (٥٢١ ک – ١١٢٧ ز) بۆ ساڵی (٥٦١ ک – ١١٦٦ ز) و وانەوتنەوە و فتوادانیشی سی و سێ ساڵی خایاند لە ساڵی (٥٢٨ ک – ١١٣٤ ز) بۆ ساڵی (٥٦١ ک – ١١٦٦ ز) '''[٥٧]''' دەگێڕنەوە ، جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە یەکێک لە شەوە ساردەکانی زستاندا لە خەو هەڵدەستێ و لە ناو جێگاکەیدا دێتە دەرەوە ، کە دەگەڕێتەوە دەبینێت وا پشیلەیەک لەسەر جێگەکەی خەوی لێ کەوتووە ، ئەمیش پێی خۆش نەبووە لەخەو هەڵیبستێنێت و دەری بکات ، هەروا وازی لێهێناوە تا بەیانی ڕۆژ دەبێتەوە '''[٥٨]''' == بەرهەمەکانی == هەندێک لە بەرهەمەکانی حەزرەتی گەیلانی '''[٥٩] [٦٠]''' : • إغاثة العارفين و غاية منى الواصلين • أوراد الجيلاني : کۆمەڵە نزا و پاڕانەوەیەک کە نیوەڕۆ دەخوێنرێت ، هەروەها پێشی دەوترێت (الحزب الربانی) ، نمونەیەکی لە کتێبخانەی ظاهریە هەیە بە ژمارەی (٥٠٨٣) • إرشاد المريد : دەستنوسێک لەمە هەیە لە ناوەندی صدام بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٣٢٨٩١) • أوراد الأيام و الأوقات : دەستنوسە ، نمونەیەکی لە کتێبخانەی ظاهریە هەیە بە ژمارەی (١١٣٧٨) • أوامر الشيخ عبدالقادر : نمونەیەکی دەستنوسی لە کتێبخانەی فوز الله شێخ موراد هەیە لە تورکیا بە ژمارەی (٢٥١) • أدلة الخيرات : دەستنوسێک لە ئەزهەر – میسڕ ، بە ژمارەی (٨٠٥ / ٣٤٣٠٨) • بداية المريدين : نمونەیەکی هەیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس ، بە ژمارەی (١٨٧٧ / ٢) • بيان الأسرار : نمونەیەکی دەستنوسی هەیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس ، بە ژمارەی (٢٩٩٢١) • آداب السلوك و التوصل إلى منازل السلوك • تحفة السالكين : دەستنوس لە ناوەندی صەدام ، بە ژمارەی (٨٩٤٧) • تحفة المتقين و سبيل العارفين • تحفة الأبرار و لوامع الأنوار : دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس هەیە بە ژمارەی (٨٩٤٣) • تذكرة الشقيق الجامعة لمعرفة الطريق : سەبارەت بە ئەخلاقی ئەهلی تەسەوف ، لە کتێبخانەی الحضرە القادریه بە ژمارەی (٦٨٨) • تفسير القرآن : دەستنوسە بە دوو بەش لە کتێبخانەی ڕەشید کرامە – تەرابلوس شام • جلاء الخاطر من كلام الشيخ عبدالقادر : دەستنوسێکی لە کتێبخانەی قادریە و دانەیەکیش لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس بە ژمارەی (٢٨١٠) و دوو دانە لە کتێبخانەی ظاهریە بە ژمارەی (٤٨٤٩) و (٨٤٨١) • حزب الرجاء و الانتهاء • الحزب الكبير : لە کتێبخانەی الظاهریە بە ژمارەی (٦٣٠٢) • الدلائل القادرية • مراتب الوجود • دعاء البسملة : لە کتێبخانەی ظاهریە بە ژمارەی (٥٨٥٧) • دعاء أوراد الفتحية : دانەیەکی لە کتێبخانەی الظاهریە هەیە بە ژمارەی (٩١٧٧) • الرسالة الغوثية : دانەیەکی لە کتێبخانەی ئەوقافی بەغدادە ، لە ناوەندی صدام بۆ دەستنوس بە ژمارەی (٤٠٣١ / ٥) • رسالة في الأسماء العظيمة للطريق إلى الله • الغنية لطالبي طريق الحق : لە ناودارترین کتێبەکانیەتی لە ڕەوشت و ئادابی ئیسلامی و دوو بەشە • طريقة كيفية أخذ العهد : دەستنوسە و دانەیەکی لە ناوەندی صەدامە بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٣٩٨١ / ٢) • السيف القاطع : دەستنوسە ، دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوسەکان هەیە بە ژمارەی (٤٦٧٢ / ١) • الفتح الرباني و الفيض الرحماني : لە کتێبە بەناوبانگەکانیەتی • فتوح الغيب : بریتیە لە وتارەکانی شێخ لە باوەڕ و ئیرشاد دا و پێکهاتووە لە ٧٨ وتار • معراج لطيف المعاني • يواقيت الحكم • رد الرافضة : دەستنوسێکە لە کتێبخانەی قادری • سر الأسرار في التصوف : کتێبێکی ناودارە و دانەیەکی لە کتێبخانەی قادریە لە بەغداد • الطريق إلى الله : کتێبێکە سەبارەت بە خەڵوەت و بەیعەت و حەوت ناوەکە • رسائل الشيخ عبدالقادر : بریتیە لە ١٥ نامەی جەنابی شێخ کە وەرگێڕدراوە بۆ فارسی و دانەیەکی لە کتێبخانەی زانکۆی ئەستەنبوڵە • المواهب الرحمانية • حزب عبدالقادر الجيلاني : دەستنوسە کە دانەیەکی لە کتێبخانەی ئەوقافی بەغدادە • تنبيه الغبي إلى رؤية النبي : دانەیەک لەم دەستنوسە لە کتێبخانەی ڤاتیکانە لە ڕۆما ، دانەیەکیش لە کتێبخانەی قادریە لە بەغداد بە ژمارەی (١٣٦٧) • وصايا الشيخ عبدالقادر : لە کتێبخانەی فەیزوڵلا موراد بەردەستە بە ژمارەی (٢٥١) • بهجة الأسرار و معدن الأنوار في مناقب الباز الأشهب • تفسير الجيلاني : دەستنوسە کە لە کتێبخانەی ڕەشید کرامی هەیە لە تەڕابڵسی شام • الدلائل القادرية • الحديقة المصطفوية : چاپکراوە بە فارسی و ئۆردۆیی ، دانەیەکی لە کتێبخانەی شێخ عەبدولقادر هەیە • الحجة البيضاء • عمدة الصالحين في ترجمة غنية الصالحين • بشائر الخيرات في الصلاة على صاحب الآيات البينات : چاپکراوە لە ئەسکەندەریە – میسڕ ساڵی (١٣٠٤ ک – ١٨٨٧ ز) ، و چاپکراوە لە بەغداد ساڵی (١٣٣٤ ک – ١٩١٦ ز) • ورد الشيخ عبدالقادر الجيلاني • كيمياء السعادة لمن أراد الحسنى و زيادة : دانەیەکی لە زانکۆی کامبریج هەیە ، دوو دانەی لە کتێبخانەی قادری بە ژمارەی (٦٦٦ / ٦٦٧) • المختصر في علم الدين • الفتوحات : نامەیەکی دەستنوسیە لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوسەکان بە ژمارەی (٢٦١٣٢) • مولد النبي الكريم : دانەیەکی لە کتێبخانەی الظاهریە هەیە بە ژمارەی (٩٩٢٢) • ديوان شعر : دانەیەکی لە ناوەندی صەدام بۆ دەستنوس هەیە بە ژمارەی (٩٩٩) ، هەروەها لە زانکۆی ئیستەنبول هەیە بە ژمارەی (١٨٦٥) == گەیلانی لە بەغداد == شێخ عەبدولقادری گەیلانی حەفتا و سێ ساڵی لە بەغداد بەسەر بردووە ، هاوسەردەمی پێنج لە خەلیفە عەباسیەکان بووە ، کاتێک هاتە بەغداد خەلیفە (المستظهر بأمر الله) لە دەسەڵات بووە ، پاشان (المسترشد) کە بەهێزترین و باشترین خەلیفەی عەباسی بووە ، (الراشد) ، (المقتفي لأمر الله) و پاشان (المستنجد بالله) '''[٦١]''' کاتێک شێخ عەبدولقادر دێت بۆ بەغداد دەبینێت خەڵک بت دەپەرستن ، بەڵام ئەم بتە لە بەرد دروست نەکرابوو بەڵکو بتەکە دەسەڵاتدارانی شار و ناوچەکە بوون کە خەڵک وایدەزانی قەزا و قەدەر و سود و زیان بەدەست ئەم کاربەدەست و دەسەڵاتدارانەی دەوڵەتە لە پادشا و کارمەندەکانی ، بۆیە هات ئاڕاستەی خەڵکی کرد کە خودا بپەرستن و هانا بۆ ئەو ببەن و پشت بەو ببەستن نەوەک بە پادشا و دارو دەستەکەی و دەسەڵاتداران بەمەش تەوحیدی داچەقاند لە ناخی خەڵکەکەدا'''[٦٢]'''، پاشان دژ بە ئەو هاوبەشدانەر و موشریکانە وەستایەوە کە خودایەکی نوێیان هەبوو کە بریتی بوو لە (پارە) و (سامان) و (هێز) و (دەسەڵات) '''[٦٣]''' لە عەقیدە و بیروباوەڕیشدا حەزرەتی گەیلانی بیر و باوەڕی وەک ئەشعەریەکان بووە و دەفەرموێت : خودای گەورە بە دوورە لە چۆنیەتی ، دروستکەری شوێنە و شوێنی هێناوەتە بوون ، بەدوورە لەوەی شوێنی هەبێت ، هەموو شتێکی هێناوەتە بوون ، خودای گەورە بە لاشەیەک ناناسرێتەوە ، ئەگەر کەسێک بوایە قەبارەی دەزانرا ، ئەگەر جەستەیەک بوایە ئەوا لە پارچە و بەش پێکدەهات ، بەڵکو یەکێکە تاک و بێ شێوە ، هیچ جوڵەیەک ئەنجام نادرێت لە خێر و شەڕدا لە ئاشکرا و پەنهاندا لە بەحر و بەڕ دا مەگەر بە ئیزن و ڕێپێدانی ئەو نەبێت ، دادپەروەرە زوڵم لەکەس ناکات'''[٦٤]''' == بنەماڵەی گەیلانیەکان == بنەماڵەی گەیلانیەکان لە شام و ئوردون و فەلەستین و عێراق بەم شێوەیەی خوارەوەیە'''[٦٥]''': • لە سوریا : 1. آل شرف الدين الكيلاني 2. آل القصير الكيلاني 3. آل التنبكجي 4. آل الحمادي 5. آل عمر الكيلاني 6. آل سلام 7. آل عقيل 8. آل لحلح 9. آل بجبح 10. آل ظبيان 11. آل كتاني • لە ئوردن : 1. آل زيد الكيلاني 2. آل النوباني 3. آل الحمادي 4. آل الهنيدي • لە فەلەستین : 1. آل زيد الكيلاني 2. آل عدوي 3. آل النوباني 4. آل الحمادي 5. آل الهنيدي 6. آل كتاني • لە عێراق : 1. آل سلطان الكيلاني 2. آل الطيار الآلوسي 3. آل البعاج الكيلاني 4. آل الحمادي 5. آل عشيرة البو جمعة == مامۆستاکانی خوێندنگای قادری == کۆمەڵێک مامۆستا لە خوێندنگای قادری وانەیان وتووەتەوە بەم شێوەیەیە '''[٦٦]''' : 1. شێخ ئەبو سەعیدی مەخرەمی (دامەزرێنەری خوێندنگاکە) 2. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 3. نەوە و نەوەزاکانی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بۆ ماوەی چەند سەدەیەک 4. شێخ عەبدووڵلا سوێدی (لەدایکبوون : ١١٠٤ ک – ١٦٩٣ ز ، وەفات : ١١٧٠ ک – ١١٧٠ ز) 5. شێخ عەلائەدینی موسڵی (لەدایکبوون : ١١٧٠ ک – ١١٧٠ ز ، وەفات : ١٢٤٠ ک – ١٢٠٣ ز) 6. شێخ حوسەین (لەدایکبوون : ١١٩٠ ک – ١٧٧٦ ز ، وەفات : ١٢٣٦ ک – ١٨٢١ ز بە تاعوون) 7. سەید ئیبراهیمی بەرزنجی (وەفات : ١٢٦٣ ک – ١٨٤٧ ز ) 8. عەبدولفەتاحی واعیز (وەفات : ١٢٤٦ ک – ١٨٣٠ ز ) 9. ابوالثناء شەهابەدینی ئالوسی – موفتی بەغدا - 10. سەیید محەمەد ئەمینی واعیز ( بە یوسفی دووەم بەناوبانگ بووە ) 11. سەیید عەبدولفەتاحی مودەڕیس (ساڵی وانەوتنەوە : ١٢٩٥ ک – ١٨٧٨ ز ) 12. شێخ عەبدوللەتیفی راویی (وەفات : ١٢٩٢ ک – ١٨٧٥ ز ) 13. شێخ عەبدولحەقی هیندیی (وەفات : ١٢٧٩ ک – ١٨٦٢ز ) 14. شێخ عەبدولسەلامی شەوواف (وەفات : ١٣١٨ ک – ١٩٠٠ ز) 15. شێخ یوسفی عەتا – موفتی بەغدا - (وەفات : ١٣٧١ ک - ١٩٥٢ ز ، ساڵی وانەوتنەوە : ١٣١٠ ک – ١٨٩٣ ز ، ساڵی بوون بە وتاربێژی مزگەوتی گەیلانی : ١٣٣٦ ک – ١٩١٨ ز) 16. شێخ عەبدولمەلیکی شەوواف (ساڵی وانەوتنەوە : ١٣١٩ ک – ١٩٠١ ز) 17. شێخ قاسمی قەیسی – موفتی بەغدا - 18. شێخ محەمەد قزڵجی (وەفات : ١٣٨٠ ک – ١٩٦٠ ز) 19. شێخ کەمالەدینی تائی 20. شێخ مەلا عەبدولکەریمی مودەریس + شێخ عەبدولقادری خەتیب + شێخ عەبدوڵڵا سۆفی == نەقیبەکانی بەغدا == وە نەقیبەکانی بەغدا لە نەوەی شێخ عەبدولعەزیز لەسەر ئەم ڕیزبەندیەن'''[٦٧]''' : 1. شێخ زەینەدین کوڕی شێخ محەمەد شەرەفەدین کوڕی شەمسەدین محەمەدی هەتتاک کوڕی شێخ عەبدولعەزیز (وەفات : ١٠٨٥ ک – ١٦٧٤ ز) 2. شێخ نوورەدین کوڕی شێخ وەلی یەدین کوڕی زەینەدین (وەفات : ١٠٧٥ ک – ١٦٦٥ز) 3. شێخ حیسامەدین کوڕی شێخ نوورەدین (وەفات : ١١٦٣ ک – ١٧٥٠ز ) 4. شێخ محەمەد دەروێش کوڕی شێخ حیسامەدین (وەفات : ١١٧٥ ک – ١٧٦٢ ز) 5. شێخ زەینەدینی بچوک (وەفات : ١١٩٢ ک – ١٧٧٨ ز) 6. شێخ مستەفای کوڕی شێخ زەینەدین (وەفات : ١٢٠١ ک – ١٧٨٧ ز) 7. سەیید سلێمان کوڕی سەیید مستەفا (وەفات : ١٢٣٥ ک – ١٨٢٠ ز) 8. سەیید مورادی کوڕی سەیید عوسمان (وەفات : ١٢٦٨ ک – ١٨٥٢ ز) 9. سەیید عەلی کوڕی سەیید سولەیمان (وەفات : ١٢٨٩ ک – ١٨٧٢ ز) 10. سەیید سولەیمان کوڕی سەیید عەلی نەقیب (وەفات : ١٣١٥ ک – ١٨٩٧ ز) 11. سەیید عەبدولڕەحمان کوڕی سەیید عەلی (وەفات : ١٣٤٥ ک – ١٩٢٦ ز) 12. سەیید مەحمودی حیسامەدین کوڕی سەید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٢٣ک - ١٩٠٦ ز) 13. سەیید ئەحمەد عاسیمی گەیلانی کوڕی سەید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٧١ ک – ١٩٥٢ ز) 14. سەیید ئیبراهیم سەیفەدینی گەیلانی کوڕی سەیید مستەفا کوڕی سەیید سولەیمان (وەفات : ١٣٨٠ ک – ١٩٦٠ ز) 15. سەیید بورهانەدینی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٣٩٣ ک – ١٩٧٣ ز) 16. سەیید سالمی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان (وەفات : ١٤٠١ ک – ١٩٨١ ز) 17. سەیید ئەحمەد موزەففەری کوڕی سەید مەحموودی کوڕی سەیید عەبدولڕەحمان 18. سەیید یوسف + سەیید ئەحمەد موزەففەر == ناودارترین کتێبەکان دەربارەی ژیاننامەی گەیلانی == بەشێک لە ناودارترین ئەو کتێبانەی لەسەر ژیانی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی نوسراون ئەمانەن : 1. أسنى المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالله بن سعد اليافعي 2. أنوار الناظر : عبدالله بن ناصر البكري البغدادي 3. أنهار المفاخر : محمد غوث الدين الشافعي 4. بهجة الأسرار و معدن الأنوار : نورالدين أبي الحسن علي بن يوسف اللهمي الشطنوفي الشافعي 5. الباز الأشهب : إبراهيم الدروبي 6. بستان الأصاغر و الأكابر ترجمة الشيخ عبدالقادر : عبدالحي القادري 7. البهجة الصغرى في مناقب عبدالقادر الجيلاني : عبدالعزيز بن أحمد سعيد عزالدين الدميري الدهري 8. تفريج الخاطر في مناقب عبدالقادر : عبدالقادر كمال الدين 9. تنشيط الخاطر : ضياء الدين ترك زادة 10. توفيق الملك القادر بسلوك طريق الغوث عبدالقادر : زادة كمال الدين الحريري 11. تحفة الأبرار و لواقح الأنوار : علي بن يحيى الجيلاني 12. تزيين الدفاتر : للشيخ محمد حبيب الله الشنقيطي 13. تحفة القادر : محمد أبي علي المعالي 14. الجاني والداني : السيد جعفر البرزنجي 15. الحق الظاهر في شرح أحوال الشيخ عبدالقادر 16. حال عبدالقادر الجيلي : سراج الدين ابن الملقن 17. خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الإمام عفيف الدين أسعد اليافعي 18. الدر الفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالرحمن بن محمد بن علي السائح 19. الدر الفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر : السيد عبدالقادر بن الشيخ العيدروسي اليمني 20. در الجواهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ أبي حفص ابن الملقن المصري 21. الروض الزاهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : أبي العباس القسطلاني 22. رياض البساتين في أخبار مولانا عبدالقادر محيي الدين : محمد الأمين 23. روضة الناظر في ترجمة عبدالقادر : الشيخ أبي طاهر حمد 24. الروض الناظر في ترجمة الشيخ عبدالقادر : محمد سعيد السنجادي 25. الروض الناظر : مجد الدين أبي طاهر الفيرزآبادي 26. رشف المهلين في تخميس أبيات الشيخ محيي الدين عبدالقادر : تقي الدين أبي الركات ابن حجة 27. زبدة الأسرار في مناقب غوث الأبرار : عبدالحق الدهلوي 28. زبدة الاعصار في أخبار قطب الأخيار 29. السر الظاهر : سليمان العلمي (الحوات) 30. السيف الرباني في عنق من اعترض على الشيخ الجيلاني : السيد محمد المكي بن السيد مصطفى بن محمد عزوز 31. السفينة القادرية : منلا التونسي القادري 32. سلطان العارفين : صلاح الدين عبدالقادر محمد فائز 33. الشرف الباهر : الشيخ الإمام قطب الدين موسى 34. الشراب النيلي في ولاية الجيلي : الشيخ محمد بن إبراهيم الحلبي 35. شمس المفاخر لذيل كتاب قلائد الجواهر : محمد بن حمد بن أحمد (البخشي) 36. الشيخ عبدالقادر – حياته و آثاره : الشيخ يونس إبراهيم السامرائي 37. الطريقة القادرية العلية : حكيم محمد حسن 38. عبدالقادر أكبر ولي في الإسلام : محمد علي عيسى 39. غبطة الناظر : ابن حجر العسقلاني 40. الفتح المبين : عبدالرحمن الكيلاني 41. الفتح الرباني في حياة سيدنا الشيخ عبدالقادر الجيلاني : طاهر علاء الدين القادري 42. قلائد الجواهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ محمد بن يحيى التادفي الحنبلي 43. الكوكب الزاهر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ أبي الهدى الصيادي 44. الكواكب الدرية في المناقب القادرية : محمد رشيد الرافعي 45. كرامات الشيخ الجيلاني : مرجيلوث 46. الموجز في تاريخ القطب الغوث و الباز الأشهب : فخري نوري الجيلاني 47. مناقب الشيخ عبدالقادر الجيلاني : الشيخ قطب الدين موسى بن محمد الحنبلي 48. المختصر في تاريخ شيخ الإسلام عبدالقادر و أولاده : إبراهيم الدروبي 49. مختصر الروض الزاهر : إبراهيم الديري الشافعي 50. الإمام عبدالقادر الجيلاني : أبو الحسن الندوي 51. مناقب الشيخ عبدالقادر بن إبي صالح الجيلاني : عبدالرحمن بن محمد السائح 52. منظومة رائية من البحر الوافر في مناقب الشيخ عبدالقادر : الشيخ محمد الكيلاني بن إبراهيم بن أحمد الشريف الحسني الحشيشي القادري 53. مناقب الشيخ عبدالقادر : عبدالرحمن الطلباني 54. نزهة الخاطر في ترجمة سيدي الشريف عبدالقادر : علي بن سلطان بن محمد القادري 55. نزهة الناظر : علي محمد بن عبداللطيف البغدادي 56. نشأة القادرية : د. ماجد عرسان الكيلاني 57. نشر الجواهر : قاضي الإسلام محمد صبغة الله 58. وصايا الشيخ عبدالقادر الجيلاني : جميل إبراهيم حبيب == فەرمایشتی زانایان دەربارەی گەیلانی == • ئیبن جەوزی دەڵێت : "جەنابی شێخ عەبدولقادر لە قوتابخانەی موخەڕەمیی شێخی خۆی وانەی دەوتەوە ، و بە زوبانی ئامۆژگاری قسەی بۆ خەڵکی دەکرد ، تا بە زاهید ناوی دەرکرد ، قوتابخانەکەی پڕ بوو لە خەڵک ، لای شورەی بەغدا دادەنیشت و پاڵی بە تەکیەکەی دەدا و خەڵکێکی زۆر لە کۆڕەکانیدا تەوبەیان دەکرد'''[٦٨]''' . • عەبدوڵڵای کوڕی قودامە (کە ساڵی ٦٢٠ ک – ١٢٢٣ ز وەفاتی کردووە) لە ستایشی حەزرەتی شێخ دەفەرموێت : "نەمبیستووە کەس بە ئەندازەی ئەو کەراماتی زۆری لێ بگێڕدرێتەوە" '''[٦٩]''' . • لە ستایشی تەریقەتەکەشیدا ئیبن تەیمیە دەڵێت: "تەریقەتێکی شەرعی ڕاستە"'''[٧٠]'''. • دکتۆر حفنی دەڵێت : " تەسەوف لای گەیلانی تەنها قسەیەک نیە بوترێت ، بەڵکو ڕێگایەکە تێیدا خۆ برسیکردن و بڕینی حەز و ئارەزووەکانە"'''[٧١]''' . • شێخ موەفەقەدین دەفەرموێت : نەمبیستووە کەس بە ئەندازەی ئەو کەراماتی لێ بگێڕدرێتەوە و نەمدیوە کەس بە ئەندازەی ئەو خەڵک شکۆمەندی بکەن لەپێناو ئایندا'''[٧٢]''' . • ئیبن سەمعانی دەرحەقی دەڵێت : ئیمامی حەنبەلیەکان و شێخیانە لە سەردەمی خۆی ، زانا و پیاوچاک ، زۆر زیکر دەکات ، بەردەوام لە بیرکردنەوە دایە ، خێرا فرمێسک بە چاوی دێت'''[٧٣]''' . • ئیبن ڕەجەب دەڵێت : شێخ عەبدولقادر دەرکەوت بۆ خەڵک ، خەڵک بە تەواوەتی قبوڵیان کرد ، هاتنە سەر ڕێگا و ڕێچکە و باوەڕەکانی ، سودیان لە قسەکانی بینی ، ئەهلی سونەت بە دەرکەوتنی سەرکەوت ، حاڵ و فەرمایشت و کەراماتەکانی لەناو خەڵک دەنگی دایەوە ، پادشاکان لێی دەترسان'''[٧٤]''' . • شێخ عیزەدینی کوڕی عەبدولسەلام دەفەرموێت : هیچ کەراماتێکمان بۆ نەقڵ نەکراوە کە بەقەد کەراماتەکانی شێخ عەبدولقادر شاهیدی زۆر بوبێت '''[٧٥]'''. • شەطنوفی دەڵێت : موسای کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرموویەتی : لە باوکمم بیستووە فەرموویەتی : دەرچووم بۆ گەڕان بەناو دەشت و کێودا و بۆ چەند ڕۆژێک مامەوە کە ئاوی لێنەبوو و توینیم بوو ، بینیم هەورێک هات و بەرەو ڕووم دابەزی منیش لەو ئاوەی تێیدا بوو خواردمەوە ، پاشان بینیم ڕووناکیەک دەرکەوت کە ئەو ناوەی هەمووی ڕووناک کردەوە ، شێوەیەک دەرکەوت ، وتی : ئەی عەبدولقادر من خودای تۆم ئەوە حەرامەکانم بۆت حەڵاڵکرد ، حەزرەتی گەیلانیش فەرمووی : پەنا دەگرم بە خودا لە شەیتانی ڕەجیم ، بێدەنگبە ئەی نەفرەت لێکراو ، بینیم کە ڕووناکیەکە بوو بە تاریکی و شێوەکە بوو بە دوکەڵ و پاشان قسەی لەگەڵ کردم و وتی : ئەی عەبدولقادر زانستەکەت بە حیکمەتی خودا و تواناکەت ڕزگاری کردیت لێم ، حەفتا لە ئەهلی تەریقەتم بەم شتە گومڕا کردووە'''[٧٦]'''. • حەزرەتی ئەبولعەلەمەین سەید ئەحمەدی ڕیفاعی لە ستایشی حەزرەتی گەیلانی دەفەرموێت : (جا کێ هەیە بگاتە ئەوەی شێخ عەبدولقادری گەیلانی پێی گەیشتووە ، ئەو پیاوێکە کە دەریای شەریعەت لە ڕاستیەتی و دەریای حەقیقەت لە چەپیەتی ، لە هەرکامەیان بیەوێت لێی دەرئەکات ، لەم سەردەمەی ئێمەدا هاوشێوەی نییە ، و ئەی مورید ئەگەر ڕۆژێک چویتە بەغداد هیچ شتێک مەخە پێش زیارەتکردنت بۆ لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی'''[٧٧]''' . • شێخ بەقای کوڕی بطو دەفەرموێت : ڕێگای شێخ محێدین عەبدولقادر بریتیە لە یەکگرتنی کردار و گوفتار ، یەکگرتنی خود و دڵ ، و کارکردن بە قورئان و سونەت لە هەموو هەنگاوێک و هەموو ساتێک و هەموو حاڵێک '''[٧٨]''' . • شێخ ئەبولحەسەنی قرشی دەفەرموێت : ڕێگاکەی تەوحید بوو لە وەسف و حوکم و حاڵدا ، و جێبەجێکاری شەرع بوو لە ئاشکرا و پەنهان دا'''[٧٩]''' . • ڕۆژهەڵاتناس شیمل ستایشی شێخ عەبدولقادر دەکات و دەڵێت : " گەورەترین پیاوچاکی میللییە لە جیهانی ئیسلامیدا " '''[٨٠]''' . • شێخ عودەی کوڕی موسافیر دەفەرموێت'''[٨١]''' : کاتێک لەلای شێخ عەبدولقادر دادەنیشتیت دەتوت خەونە ، ڕەوشتی زۆر بەرز بوو ، سیفەتەکانی زۆر نایاب بوو ، زۆر خۆ بەکەمزان بوو ، لەگەڵ میوانەکان نانی دەخوارد ، لەگەڵ هەژار و لاوازەکان دادەنیشت ، سەردانی نەخۆشەکانی دەکرد ، ئارامی لەسەر داواکارانی زانست دەگرت ، لە کاروباری هاوەڵەکانی دەپرسی و لە هەڵەیانی دەبووری و باوەڕی بەو کەسە دەکرد کە سوێندی بخواردایە . • ئەبو مەدینی ئەندەلوسی دەفەرموێت '''[٨٢]''' : شێخ عەبدولقادر فرمێسک دابەزینی خێرابوو ، زۆر لەخواترس بوو ، زۆر بە شان و شکۆ بوو ، پاڕانەوەی گیرابوو ، ڕەوشتی بەرز بوو ، لە هەموو خەڵک دوورتربوو لە خراپەکاری ، لە هەموو خەڵک نزیکتر بوو بۆ حەق. • ئەبو عەبدوڵڵا موحەمەد کوڕی الخضری حوسەینی دەفەرموێت : شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە سیانزدە زانست دا فەرمایشتی دەبوو ، وانەیەک لە تەفسیر ، وانەیەک لە حەدیس ، وانەیەک لە مەزهەب ، وانەیەک لە خیلاف و ناکۆکی ، بەیانیان تەفسیر و زانستەکانی حەدیس و مەزهەب و خیلاف و ئوسوڵ و نەحوی لەخزمەت دەخوێنرا و نیوەڕوان قورئانی دەخوێند بە خوێندنەوە جیاوازەکان '''[٨٣]''' . • ئیبن وەردی دەفەرموێت : شێخی گەیلانی دادەنیشت بۆ ئامۆژگاری کردنی دوو پیاو یان سیان ، بەرەبەرە دەبینرا خەڵکێکی زۆر کۆدەبێتەوە ، خەڵک بەسەر ئەسپ و ماین و گوێدرێژ و حوشترەکانیان دەهاتن و لە کۆتایی مەجلیسەکەی وەک شورایەکیان دروست دەکرد '''[٨٤]''' . • ئیبن تغری بردی دەفەرموێت : شێخی گەیلانی شێخی عێراق بوو خاوەنی حاڵ و فەرمایشت بوو ، زانایەک بوو کاری بە زانستەکەی دەکرد ، قوتبی وجود بوو ، ئیمامی ئەهلی تەریقەت و مایەی شانازی شێخەکانی سەردەمی خۆی بوو ، خودای گەورە لە بەرەکەتی خۆی و نەوە پاک و چاکەکانی بێبەشمان نەکات'''[٨٥]''' . == فەرمایشتەکانی == - عەبدولقادری گەیلانییان دی لە حەوشی بەیت ڕووی لەسەر وردە بەردەکان دائەنا و ئەیوت : ئەی خوایە بم بەخشە ، وە ئەگەر شایانی سزام لە قیامەت بە کوێری هەڵم سێنە تا لە ڕووی چاکانا شەرمەزار نەبم '''[٨٦]'''. - شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی دەفەرموێت : شێخ عەبدولقادری گەیلانی هەرکاتێک منداڵێکیان دەبوو ، دەهات و بانگ و قامەتی لە بن گوێی دەکرد ، ئینجا دووعای ساڵح بوونی بۆ دەکرد ، پاشان لەسەر دەستەکانی خۆی دایدەنا و دەیگوت : ئەو منداڵەم مردووە ، پەروەردگار لە دڵی من دەری بهێنە ، ئەگەر ئەو منداڵە وەفاتی کردبا ، دەیگوت : بیشۆن و کفنی بکەن و بۆم بیهێننە مزگەوت ، ئینجا نوێژی لەسەر دەکرد و چەند دڵۆپێک فرمێسکی دەڕشت و لەسەر دەستەکانی دایدەنا و هەتا بەردەم دەرگەی مزگەوت دەیبرد ، پاشان دەیگوت : بیبەن و ئەسپەردەی خاکی بکەن ، من ناتوانم بێم و وانەم هەیە ، ئینجا دەچوو وانەی بە سۆفیەکان دەگوتەوە ، لێیان پرسی : بۆچی بۆ ئەسپەردەی ڕۆڵەکانت نایەیت ؟ گوتی : هەر کەسێک لە دایک بێت دەبێت بمرێت ، بۆیە ناتوانم وانەی سۆفیەکان ڕابگرم بەهۆی مردنی ڕۆڵەکەم ، فێربوونی وانەی تەزکیە و سلوک زۆر ئەولاترە '''[٨٧]'''. - جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لەگەڵ هاوەڵەکانی بەڕێگایەکدا دەڕۆن کە زۆر باریکە ، لەوکاتەدا سەگێک بەو کۆڵانە دا دێت ، بۆیە شێخ دەکشێتە دواوە و ڕێگاکە بۆ سەگەکە دەکاتەوە ، یەکێک لە موریدەکانی زۆری پێناخۆش دەبێت کە چۆن سەگێک ڕێگای بۆ بکرێتەوە و بەپێش بکەوێت ، خۆ مرۆڤ بەڕێزتر و لایەقترە و گەورەترە لە هەموو بونەوەرێکی دیکە ، چۆن ئەمە دەبێ ؟ شێخ لەوکاتەدا ڕووی وەرگێڕا لای موریدەکانی و گوتی : ڕۆڵەکانم ! ئەو سەگە بەزمانی حاڵ گوتی : لە کۆنی کۆندا چ کەم و کوڕیەک لە من هەبووە ، تاوەکو بەرگی سەگ بەمن ببەخشن ؟ ئادەی پێم بڵێ چ گەورەییەک لە تۆ هەبوو تاوەکو خەڵاتی سوڵتانی عارفینت پێ ببەخشرێت ؟ بۆیە منیش ڕێگاکەم پێشکەش کرد چونکە بەدەست خۆی نەبووە کە بوەتە سەگ '''[٨٨]'''. - جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی چووە سەر مینبەر و وتاری دەخوێندەوە ، لەو وتارەدا زۆر هێرشی کردە سەر خەلیفە (مقتفی لامر الله) و سەرزەنشتی کرد لەسەر ئەوەی کە (ابن المزاحم) ی ستەمکاری کردووە بە قازی بۆ ئەوەی دادوەری خەڵکی پێ بکات ، ڕوی کردە خەلیفە و گوتی : ئەی خەلیفە ، گوێ بگرە تۆ ستەمکارترین ستەمکارت کردووە بە گەورەی موسوڵمانان ، بەیانی لە دیوانی حەزرەتی حەق (رب العالمین) چی وەڵام دەدەیەوە لە کاتێک ئەو (ارحم الراحمین)-ە ، خەلیفە لەو کاتە لەبەر قسە بەسام و هەیبەتەکانی شێخ عەبدولقادر ، زۆر ترسا و دەست بەجێ فرمانی دا (ابن مزاحم) یان دورخستەوە لە دادوەرێتی'''[٨٩]'''. - دەیفەرموو : ئەی خەڵکینە هەلەکان بقۆزنەوە و دەرفەتی ژیان لەدەست مەدەن ، خۆتان بۆ قیامەت دەوڵەمەند بکەن ، مادەم دەرگای ژیان تا ئێستا کراوەیە ، فریای بکەون ، بەم نزیکانە ژیانتان بەڕوو دا دەخرێت '''[٩٠]''' . - دەیفەرموو : ئەی ڕۆڵەکەم ، ئەوە بزانە کە هاوڕێیەتی کەسانی خراپەکار ، دەتخاتە گومانی خراپ بەرامبەر کەسانی چاک و باش '''[٩١]''' . - دەیفەرموو : لەو کەسانە مەبن کە ئامۆژگاری خەڵک دەکەن ، خۆشیان ئامۆژگاری وەرناگرن ، کاتێکیش شتێکی باش دەبیستن ، کاری پێ ناکەن '''[٩٢]''' . - دەیفەرموو : سوربوونت لەسەر دونیا لەلای خودا و خەڵکیش ئاوڕووت دەبات ، چەند سەیریت تۆ ، ڕزقی دونیات دەوێت ، ئەگەر بە کەمبوونی ئیمانیشت بێت ! '''[٩٣]''' . - جارێکیان حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە کۆڵانێکی بەغداد دەڕۆیشت ، هەندێ قوتابیی لەگەڵ بوو ، گەیشتنە لای سەرخۆشێک ، قاچی بە قەراغی ڕێگەکەدا درێژ کردبوو ، بەرگی پیس بووبوو ، لەحاڵێکدا بوو بەزەییت پێدابێتەوە ، سەرخۆشەکە ڕێگای لێگرتن و گوتی : ئەی عەبدولقادر خودا بەتوانایە (قادر)-ە یان نا ؟شێخی گەیلانی بزەیەکی کرد و گوتی : بێگومان بەتوانایە ، بۆ جاری دووەم ، گوتی : بەتوانایە یان نا ؟ شێخی گەیلانی بزەیەکی کرد و گوتی : بەڵێ بێگومان بەتوانایە ، بۆ جاری سێهەم بانگی کرد و گوتی : ئەرێ عەبدولقادر خودا بەتوانایە یان نا ؟ شێخ دەستی بە گریان کرد و یەکسەر چووە سوجدە و گوتی : بەڵێ سوێند بە پەروەردگار ، خودای گەورە بەتوانایە ، بەتوانایە ! ، فەرمانی کردە قوتابییەکانی هەڵیبگرن و بیشۆن و ڕێزی لێ بگرن ، قوتابیەکانی بەم کارەی سەرسامبوون و پرسییان : قوربان قسەکانی ئەو سەرخۆشە چی واتایەکیان هەبوو ؟ شێخ فەرمووی : یەکەمجار پرسی : خودای گەورە دەتوانێ لێم خۆش بێت ، یان نا ؟ منیش گوتم : بەڵێ دەتوانێت ، دووەمجار پرسی : خودای گەورە دەتوانێ من بخاتە جێگا و مەنزڵی تۆ ؟ گوتم : بەڵێ دەتوانێت ، سێیەم جار گوتی : ئەی دەتوانێ تۆ بخاتە ئەم جێگە و حاڵەی من ؟ منیش لە ترسی خودا دەستم بەگریان کرد و گوتم : بەڵێ دەتوانێ ، دەتوانێ ، سوجدەم برد و تکام لە پەروەردگار کرد ناتەواوییەکانم بشارێتەوە و بمپارێزێت'''[٩٤]''' . - دەیفەرموو : ئەی بەندەکانی خودا ڕاستگۆ بن ڕزگارتان دەبێ ، کەسی ڕاستگۆ ناگەڕێتە دوواوە '''[٩٥]''' . - دەیفەرموو : دڵ ئەگەر ڕاست و ساخ بوو گوێی لێ نییە کێ پێچەوانەیەتی و کێ هاوڕایەتی ، کێ سوپاسی دەکات و کێ بە خراپ باسی دەکات ، گوێنادات کە کێ پێی دەبەخشێ و کێ لێی قەدەغە دەکات ، کێ لێی نزیک دەبێتەوە و کێ پشتی تێ دەکات ، چونکە پڕ دەبێت لە یەکتایی خودا و تەوەکول و یەقین و ئارامیی و باوەڕ و لەخودا نزیکبوونەوە '''[٩٦]''' . - دەیفەرموو : هاوار بە حاڵتان شەڕ لەسەر ئەوە دەکەن کە بۆتان بڕاوەتەوە و کێشمەکێشمی لەسەر دەکەن ! لەکاتێکدا دەزانن هەر دەمرن ، ئەوەی بۆتان دیاریکراوە چۆن دەگۆڕێت ؟ لەکاتێکدا ئەوەی بۆتانی دیاری کردووە پەروەردگارە '''[٩٧]''' . - دەیفەرموو : تێبکۆشن هەژاران ڕەتمەکەنەوە ، هەرشتێکتان هەبوو پێیانبدەن ، کەمێک باشترێکە لە بێبەشکردنی ، ئەگەر هیچ شتێکتان لەبەر دەست نەبوو بە هێمنی و نەرم و نیانی و قسەی خۆش بەڕێی بکەن ، هەرچۆنێک هەیە دڵی مەشکێنە ، چونکە دونیا دەگۆڕێت ، لە شەو و ڕۆژێکدا هەرچی هەیە گۆڕانی بەسەردا دێت '''[٩٨]'''. - دەیفەرموو : ژیربە و شەرم لە خودا بکە ، دونیا بەردەوام نابێت ، ڕۆژیی دوایی بەردەوامی دەبێت ، ئارەزووەکانی دونیا کۆتاییان هەیە ، ئارەزووەکانی ڕۆژی دوایی کۆتاییان نییە ، بڕوادار دونیا بە ڕۆژی دوایی دەگۆڕێتەوە و خەڵکیش بە خودا دەگۆڕێتەوە '''[٩٩]'''. - دەیفەرموو : بڕوادار ئەو کەسەیە کە لە ماڵی نەفس و هەوا و خوەکانی دەردەچێت و بەرەو لای پەروەردگاری دەکەوێتە ڕێ ، کاتێ لەو ڕێگایەیدا چەندین بەڵا و ناخۆشی و چەرمەسەری لەلایەن خۆی و ماڵ و ماڵباتەکەی دێنە ڕێی ، حەپەساو و سەرسام دەبێت ، بۆ لای گوناهـ و ڕەوشتە خراپەکان دەگەڕێتەوە ، گەر سەرپێچی سنوورەکانی ئایین بکات دواتر ڕاستەوخۆ تۆبە دەکات و دەگەڕێتەوە لای پەروەردەگاری '''[١٠٠]''' . - دەیفەرموو : زەوی لە ژێر پێی شێخەکان دەڕوات ، ئەو شێخانەی وازیان لە دونیا و خەڵکی هێناوە ، وازیان لە هەرچی شتە هێناوە – لەوانەی لە ژێر عەرشی خودایە ، تا ئەوانەش کە کەوتونەتە ژێر خاک – ئەوەی لە ئاسمانەکان و زەویدا هەیە ، وازیان لە هەرچی شتە هێناوە و هیچ کات بۆی ناگەڕێنەوە ، خۆیان لە هەرچی کەسە دەپارێزن ، ئەمەش لەبەر ئەوەیە لە هەموو بارودۆخ و کاتێکدا لەگەڵ خودادان '''[١٠١]''' . - دەیفەرموو : هاوار بە حاڵتان ، زۆربەتان لە ئارەزوودان ، لە پەرستگاکانتان خەڵک دەپەرستن ، خوداپەرستی و نزیکبوونەوە لێی " تەنیا بە مانەوە و خەڵوەت کردن بە نەزانییەوە ناکرێ ، ماڵوێران" بۆ دەستکەوتنی زانست بچنە لای زانایان ، بچن تا فریو نەخۆن ، بە جەستە و دواتر بە ناواخنتان و دواتر بە دڵتان بڕۆن ، گەر بە جەستە و ڕوح بە ئاگابوویت و دانیشتی ، ئەوکات لە خودا نزیک دەبیتەوە و دەگەیتە لای ئەو'''[١٠٢]''' . - دەیفەرموو : ئاقڵ بە ، واز لە خۆبەزلزانی بێنە ، وەرە لێرە دانیشە ، وەکوو یەکێک لەو خەڵکە دانیشە ، بۆ ئەوەی وتەکانم لە دڵتدا بڕوێت دانیشە ، گەر ژیر بیت لە نزیک من دادەنیشی و هەموو ڕۆژێ بە پاروویەک ئۆقرە دەگری و لەگەڵ زەبری وتەکانم ئارام دەگری ، ئەوەی بڕوای هەبێت ، جێگیر و دامەزراو دەبێت ، ئەوەی بڕوایشی نەبێت لێم ڕادەکات'''[١٠٣]''' . - دەیفەرموو : ڕۆڵەکەم خۆت بە شتانی بێ سود خەریک مەکە ، چونکە خۆ خەریککردن بەو شتانە لە خەریکبوون بە شتە گرنگەکان دوورتدەخاتەوە ، باسکردنی خەڵکی و خەریک بوون بە عەیبەکانیان کاری تۆ نییە ، خەریکبوون بە حاڵی خۆت و عەیبەکانت ، لە پێشینەی کارەکانتە '''[١٠٤]''' . - دەیفەرموو : ئەی ئەو کەسەی بە دەوڵەمەندی و پاکێکیەکەت لەخۆبایی بوویت ، لەو نزیکانە پاکیەکەت گەرد دەیگرێت ، دەوڵەمەندیەکەت نامێنێ و هەژار دەبیت ، تواناکەت نامێنێت ، بەو حاڵەی ئێستات لەخۆبایی مەبە ، پێویستە بەردەوام بەشداری کۆڕ و مەجلیسی زیکر بکەیت ، گومانی باش بە "شێخی خاوەن زانست و کردار" ببە و گوێیان بۆ شلکە و کار بە قسەکانیان بکە '''[١٠٥]''' . - دەیفەرموو : ماڵوێران ، چەند جار دەڵێیت (الله اکبر) ، درۆ دەکەیت ، نان لات ئەکبەر و گەورەترینە ، خەڵکی لات ئەکبەر و گەورەترینە ، گۆشت لەلات گەورەترینە ، ئەو دەوڵەمەندیەی ژیانت لەلات گەورەترینە ، پاسەوانی فرۆشگەکەت ، پاسەوانی تولە ڕێکەت ، لەلات گەورەترینە ، سوڵتانی وڵاتەکەت لەلات گەورەترینە '''[١٠٦]''' . - دەیفەرموو : گەر بەڕۆژوو بوون واز لە درۆ و شایەتی درۆ و غەیبەت و دوزبانی و تێکدانی نێوان خەڵکی بێنن ، واز لە خواردنی ماڵی خەڵک بێنن ، بەڵکوو بۆ ئەوە بەڕۆژوو بن تا لە گوناهەکانتان پاکبنەوە '''[١٠٧]''' . - دەیفەرموو : ئەی خەڵکینە ، دڵنەوایی هەژاران بکەن ، لەکاتی لاوازی ئیمانیان هانیان بدەن ، لەکاتی بەهێزی پشتگیریان بکەن و زەردەخەنە بخەنە سەر لێوانیان ، بە بەخشین پێشوازی لە هەژاران بکەن ، لەکاتی نەبوونیشدا بە جوانترین شێوە وەڵامیان بدەنەوە'''[١٠٨]''' . - دەیفەرموو : پارچە نانێک لە سکی برسیەکدا خێرترە لە دروستکردنی هەزار مزگەوت و لە پۆشینی بەرگی کەعبە و لە هەستان بۆ نوێژ و لە جیهادی کافران و لە بەڕۆژووبوون لە گەرمیەکی زۆر بەتین دا ، ئەگەر خواردن بچێتە سکی برسیەک ئەوا کەسی خواردن پێدەر نورێکی وەک ڕووناکی خۆر بۆ دەبێت ، خۆشبەختی بۆ ئەوەی خواردن دەداتە برسیەکان '''[١٠٩]''' . - فەرموویەتی : لەکاتی خەڵوەتدا کاتێک خەوم لێدەکەوت دەنگێکم دەبیست دەیوت : ئەی عەبدولقادر تۆمان بۆ خەوتن دروست نەکردووە ، خۆشمانویستیت کاتێک هیچ نەبویت بۆیە ئێستا کە شتێکیت لێمان غافڵ مەبە '''[١١٠]''' . - عەبدوڵڵای جوبائی دەفەرموێت : گوێم لە کتێبی (حلية الأولياء) دەگرت لە ئەبوفەزڵی کوڕی ناسڕی شێخم ، دڵم نەرم بووەوە و حەزم دەکرد داببڕێم لە خەڵک و سەرقاڵببم بە پەرستش ، پاشان چوومە لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی و نوێژم لەدوایەوە کرد ، کاتێک دانیشتم شێخ عەبدولقادر سەیری کردم و فەرمووی :" ئەگەر دەتەوێت داببڕێیت ئەوا دامەبڕێ هەتا فێری شەرع نەبیت و لەخزمەت مامۆستایان دانەنیشیت ، ئەوکات دەتوانیت لەخەڵک داببڕێیت ، چونکە ئەگەر لەکاتی خەڵوەتەکەتدا بابەتێکی شەرعیت لا دروست بوو خۆ نایەیتە دەرەوە و پرسیار لە خەڵک بکەی دەربارەی ؟ چاک نیە بۆ ئەو کەسەی لە خەڵوەتە بێتە دەرەوە و پرسیار لە خەڵک بکات دەربارەی کاروباری ئاینەکەی ، پێویستە خاوەن خەڵوەت وەک مۆمێک بێت ڕوناکیەکەی گەشاوە بێت'''[١١١]''' . - حەزرەتی گەیلانی فەرمووی '''[١١٢]''' : ئیبلیس وتی : "من" '''[١١٣]''' ، بەمەش لە ڕەحمی خودا دەرکرا ، حەلاج فەرمووی : "من"'''[١١٤]''' ، بەمەش لە خودا نزیکبووەوە ، چونکە حەلاج کە وتی "من" مەبەستی فەنا و نەمان بوو بۆ ئەوەی تەنها خودا بمێنێتەوە بەمەش گەیشتە پلەی ویساڵ و بۆ هەمیشە مایەوە ، و ئیبلیسیش مەبەستی بەقا و مانەوە بوو کە وتی "من" ، بۆیە خودای گەورە ناو و نیشانی هەمووی بەفەنادا برد و پلەکەی دابەزاند. - دەفەرموێت : دونیا لە دڵت دەربهێنە و بیخە ناو دەستت ئەوکات زیانت پێ ناگەیەنێت '''[١١٥]''' . - سەبارەت بە شەرم کردن فەرمووی : بریتیە لەوەی کە بەندە شەرم بکات لەوەی بڵێت (الله) و حەقی ئەو ناوە نەدات ، واز لە تاوان بهێنێت لەبەر شەرم لە خودا نەک ترسان لێی ، و پەرستشەکانی بکات بەوەی سەیری بکات کە کەمتەرخەمە لە پەرستشەکانی'''[١١٦]''' . - ئەبوسالح نەسری کوڕی عەبدولڕەزاقی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەفەرموێت '''[١١٧]''' : لە مامم ئەبو عەبدوڵڵا عەبدولوەهابی کوڕی شێخ عەبدولقادر بسیتوومە کە فەرمووی : لە وڵات دوورکەوتمەوە و چەندین زانستی جۆراوجۆر فێربووم ، کە گەڕامەوە بۆ بەغداد بە باوکمم وت دەمەوێت قسە بۆ خەڵک بکەم لە خزمەتتا ، ئەویش ڕێگای پێدام ، چومە سەر کورسیەکە ، ئەوەی خودا پێی بەخشیبووم لە زانست و زانیاری پێی قسەم کرد و وتار و ئامۆژگاریم دا ، باوکیشم گوێی دەگرت ، نەمیبیست هیچ کەسێک دڵی نەرم ببێت و هیچ فرمێسکێک نەڕژا ، خەڵکی مەجلیسەکە تاقەتیان چوو و داوایان لە باوکم کرد کە ئەو قسەیان بۆ بکات ، من دابەزیم و باوکم چووە سەر کورسیەکە ، سەیردەکەم خەڵکی مەجلیسەکە حاڵیان لێهات و هاواریان دەکرد ، کاتێک باوکم دابەزی وتم باوکە ئەمە چ حاڵێک بوو ؟ ئەویش فەرمووی : ڕۆڵەکەم تۆ لەسەر زەوی بۆ زانست گەڕایت و گەشتت کرد ، بەڵام ئایا بۆ ئێرە گەشتت کرد ، ئاماژەی بۆ ئاسمان کرد ، پاشان فەرمووی : ڕۆڵەکەم کە چوومە سەر کورسیەکە خودای گەورە زمانمی کردەوە و ئەوە ڕوویدا کە بینیت لە خەڵکەکە . - فەرمووی : ئەگەر تەوحید لە بەردەرگای ماڵێک بێت و شیرک لەناو ماڵەکە بێت ئەوە ئەوپەڕی دوڕووییە '''[١١٨]'''. - فەرمووی : ساتێک بیرکردنەوە باشترە لە شەونوێژد '''[١١٩]''' . - فەرمووی : خۆتان سەرقاڵکردووە بە کۆکردنەوەی شتانێک کە نایخۆن ، و خەیاڵ و ئاواتێک کە پێی ناگەن ، و بونیادنانی شوێنانێک کە تێیدا نامێننەوە '''[١٢٠]'''. - دەفەرموێت : دونیا دەکرێت لەناو دەست بێت ، دەکرێت لەناو گیرفان بێت ، هەڵگرتنی بە نیەتێکی چاک دەبێت ، بەڵام ناکرێت لە ناو دڵ بێت'''[١٢١]''' . - دەفەرموێت : ئاگاداری سەیرکردن بن بە حەز و شەهوەتەوە چونکە تاوان لەناو دڵەکانتان دەچێنێت '''[١٢٢]'''. - دەفەرموێت : ڕۆڵەکەم هەرگیز وەها سەیری شێخەکەت نەکەیت پێت وابێت پارێزراوە لە تاوان ، ئەویش مرۆڤێکە هەڵە دەکات و ڕاست دەکات ، ئەگەر هەڵەیەکت لێی بینی ، هەوڵبدە بەهانەیەکی شەرعی بۆ بدۆزیتەوە ، ئەگەر بەهانەت نەدۆزیەوە ئەوا داوای لێخۆشبوونی لە خودا بۆ بکە چونکە ئەویش مرۆڤێکە ڕاست و هەڵەی هەیە'''[١٢٣]''' . - شێخی گەیلانی پێنج مەرج دادەنێت بۆ شێخی پەروەردەکار ، کە ئەگەر ئەو پێنج مەرجەی تێدا نەبێت ئەوا شیاو نیە ڕێنوێنی و ڕێنمایی خەڵک بکات ، مەرجەکانیش ئەمانەن'''[١٢٤]''' : ١) پێویستە زانا بێت بە حوکمەکانی شەریعەت و ئاین ، زانابێت بە حەڵاڵ و حەرام ، زانابیت بە سنوورەکانی شەرع و سنوورەکانی سونەتی نەبەوی . ٢)پێویستە زانا بێت بە زانستی حەقیقەت و تەریقەت ، زانا بێت بە حاڵی دڵەکان و نەفسەکان و ڕێگای خاوێنکردنەوەیان ، و شارەزابێت بە حاڵی پەیڕەوکارانی ڕێگاکە و بیانخاتە سەر ڕێگای گەیشتن بە خودا و ئەم زانستەی لە شێخێکی مورشیدی کامڵ وەرگرتبێت لە ڕێگەی سەنەدێکەوە کە بگاتەوە بە پێغەمبەر ﷺ . ٣) پێویستە بەڕێز بێت لەگەڵ میوانەکان و بەخشندەبێت لەگەڵیان ، شیاو نیە بۆ مورشیدێک کە بەخشندە نەبێت ، پێویستە لەگەڵ میوانان هەردەم دەم بە خەندە بێت و پێشوازیکار بێت. ٤)پێویستە خۆ بەکەمزان بێت بۆ بڕوادارن و لەخزمەتیاندابێت بە گوفتار و کردار . ٥) پێویستە سەرکەوتوو بێت لە پەروەردەکردنی موریدەکان و خاوێنکردنەوەی دەروونیان ، ئەمەش ڕوونادات هەتا پێشتر دەروونی خۆی خاوێن نەکردبێتەوە کە ئەوەش لە سەر دەستی شێخێکی شارەزا و لێهاتوو ئەنجامی دابێت و هەروەها ڕێگەپێدراوبێت بۆ ڕێنمایی کردن و شێخایەتی لەلایەن شێخەکەیەوە بە سەنەدی بەستراو بە پێغەمبەر ﷺ . - دەفەرموێت '''[١٢٥]''' : وەسیەتت دەکەم بە تەقوای خودا و گوێڕایەڵیکردنی ، و پابەندبوون بە شەرع ، و خۆ بەکەمزانین ، و دەم بە خەندەبوون ، و وەستان لە ئازاردان ، و بەرگەگرتنی ئازار و هەژاری ، و پاراستنی شکۆی شێخەکان ، و ئامۆژگاری کردنی بچوک و گەورەکان و وازهێنان لە ناکۆکی ، و هاوکاری کردن لە کاروباری دین و دونیا. - فەرمووی '''[١٢٦]''' : تەصەوف دامەزراوە لەسەر هەشت سیفەت و ئاکار : ١)ئاکاری یەکەم : خۆ بەکەم زانین ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئیبراهیم علیه السلام. ٢)ئاکاری دووەم : ڕەزامەندی ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئیسحاق علیه السلام. ٣)ئاکاری سێهەم : سەبر ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئەیوب علیه السلام. ٤)ئاکاری چوارەم : ئاماژە ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی زەکەریا علیه السلام. ٥)ئاکاری پێنجەم : غوربەت ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی یەحیا علیه السلام. ٦)ئاکاری شەشەم : لەبەرکردنی خوری ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی ئادەم و موسا علیهم السلام. ٧)ئاکاری حەوتەم : گەشتکردن ؛ کە دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی عیسا علیه السلام. ٨)ئاکاری هەشتەم : هەژاری : کە دەگەڕێتەوە بۆ پێغەمبەرمان صلی الله علیه و اله وسلم. - فەرمووی '''[١٢٧]''': خۆت بە سێ شت پابەند بکە : ١) خۆبەکەمزانین لەپێناو خودای گەورە. ٢) ڕەوشت بەرزی لەگەڵ هەموو بونەوەرەکان. ٣) بە بەخشندەیی نەفس. - فەرمووی '''[١٢٨]''' : لە دوونیادا دوو شت بۆت بەسە : ١) هاوڕێیەتی هەژارێکی خوداناس. ٢) خزمەتکردنی پیاوچاکێکی کامڵ. - دەیفەرموو '''[١٢٩]''' : خوایە ئێمە گومڕاین هیدایەتمان بدە ، هەژارین دەوڵەمەندمان بکە ، لاوازین بەهێزمان بکە ، تاوانبارین لێمان خۆش ببە . - دەفەرموێت '''[١٣٠]''' : ڕاستی زوهد ئەوکاتە دەردەکەوێت ، کاتێ وازت هێنا لە دونیا و ئاخیرەت و هەوەس و خۆشی و ناخۆشی و وازهێنان لە داواکردنی پلەی بەرزی قیامەت و داواکردنی کەرامات و جەننەت. - دەیفەرموو : بانگەشەی خۆشەویستی خودا دەکەیت و لەلای خەڵکیش سکاڵای لێ دەکەیت ؟ لە خۆشەویستیەکەت ڕاست ناکەیت ؟ ئەوەی لە حاڵی دەوڵەمەندی خۆشیبوێت و لە هەژاریشدا سکاڵای لێ بکات ، ئەوە درۆزنە ، گەر هەژاری بێتە سەر دڵێکی بەتاڵ لە ئیمان ، ئەو دڵە خۆی بۆ ناگیرێت و ئیمان و متمانەی تێدا ئۆقرە ناگرێت ، تا بەو شێوەیە بێت دەبێتە هاوەڵی بێبڕوایی ، هەژاری بۆ بڕوادارێکی پارێزراو نەبێت گونجاو نییە ، بڕوادار چۆن ئارامناگرێت لە کاتێکدا دونیا زیندانەکەیەتی ، ئایا کەستان بینیوە لە زینداندا داوای خۆشگوزەرانی و دەوڵەمەندی بکات'''[١٣١]'''. == کەراماتەکانی == - دایکی حەزرەتی گەیلانی گێڕاویەتیەوە و فەرموویەتی : هەر بە منداڵی عەلامەت و نیشانەی گەورەیی لە ناوچاوانی عەبدولقادر دا دیار بوو ، لە ڕۆژی مانگی ڕەمەزاندا ، تا ئێوارە شیری نەدەخوارد و مەمکی نەدەگرت ، جارێک هەور بوو ، خەڵک نەیانزانی داخۆ ئەو ڕۆژە ڕەمەزانە یان نا ؟ هاتن لە منیان پرسی و گوتم : عەبدولقادر ئیمڕۆ مەمکم ناگرێ ، مەعنای وایە ڕەمەزانە ، لە ئاخیریدا دەرکەوت کە ئەو ڕۆژە ڕەمەزان بووە و خەڵک ڕۆژووەکەیان گرتەوە'''[١٣٢]''' . - یەکێک لە سوڵتانەکانی سەلجوقیەکان کاروانێک دەنێرێت بۆ ئەوەی مەی بۆ بهێنن ، کە کاروانەکە دێتەوە و مەی لەگەڵ خۆی هەڵگرتووە بە بەردەم شێخ عەبدولقادر تێدەپەڕن ، شێخی گەیلانی کاروانەکە دەوەستێنێت و ڕاستەوخۆ ئاژەڵەکان دەوەستن و ناجوڵێن ، ئەو مەیەی هەڵیان گرتووە دەگۆڕێت بۆ سرکە ، کاتێک کاروانەکە ئەم هەواڵە بە سوڵتانی سەلجوقی دەگەیەنن ، خێرا سوڵتان دێتە خزمەت حەزرەتی شێخ و لەسەر دەستی تەوبە لە زۆرێک لە حەرامەکان دەکات '''[١٣٣]''' . - یەکێک لە کەراماتەکانی شێخی گەیلانی ئەوەبوو کە لە مەجلیسەکەیدا دوورترین کەس وەک نزیکترین کەس فەرمایشتەکانی دەبیست و کاتێک فەرمایشتی بفەرمووایە لەو شتانەدا قسەی دەکرد کە بە دڵی خەڵکدا دەهات و بەمەش ئاڕاستەیانی دەکرد بۆ ڕێگای دروست'''[١٣٤]'''. - ڕۆژێک خەلیفەیەکی خۆشەویستی عەرزی دەکات و دەڵێت : "ڕۆحم بە فیدات بێ ، بۆچی تۆ ناوت (عەبدولقادر)ە و پێت دەڵێن (موحیەدین)؟ " ، ئەویش دەفەرموێت : "ڕۆژێکی جومعە ، لە بەغدا دەرکەوت بووم ، لە گەڕانەوەدا تووشی نەخۆشێکی زۆر زەعیف بووم ، ڕەنگی گۆڕابوو ، کە چاوی بە من کەوت گوتی : (السلام علیک یا عبدالقادر) ، فەرمووی : منیش وەڵامم دایەوە گوتی : وەرە پێشەوە ، چوومە بەردەمی ، ووتی : هەڵمستێنە ، چوومە بن باڵی و ڕاستم کردەوە ، تەماشام کرد نەخۆشی یەکەی نەما و ڕەنگی ڕوون بوەوە ، فەرمووی : پرسیارم لێ کرد تۆ کێی ؟ ووتی : بۆ نام ناسی ؟ ووتم نا ، ووتی : ئەی (عەبدولقادر) من دینی باپیری تۆم ، وەک چاوت پێم کەوت ئاوا نەخۆش و زەعیف بووم ، بەڵام خوای گەورە بەهۆی تۆوە زیندووی کردومەتەوە ، دەفەرمووێ : هاتمەوە بۆ مزگەوت دوو ڕکات نوێژم کرد و ویستم بێمە دەرێ ، کابرایەک هات ، پێڵاوەکەی بۆ دانام و لەخۆڕا وتی : (یا شێخ موحیەددین) فەرمووی :کە هاتمە دەرەوە هەرکەس چاوی پێم دەکەوت ، پەلاماری دەدامێ و دەیگوت (یا شێخ موحیەدین) ، فەرمووی : ئەوەیە هۆی ئەو ناوەم"'''[١٣٥]'''. - ڕۆژێکیان جۆرە باڵندەیەک کە لە کوردیدا پێی دەڵێن (کۆلارە) دێتە ناو مەجلیسەکەی شێخ عەبدولقادری گەیلانی و دەنگی زۆر دەردەکات بەمەش ئامادەبووانی مەجلیسەکە ناڕەحەت دەکات و ناتوانن بەباشی هۆشیاری فەرمایشتەکانی حەزرەتی گەیلانی ببن ، حەزرەتی غەوس سەیری باڵندەکە دەکات و دەفەرموێت : "ئەی هەوا ملی ئەم باڵندەیە ببە" ، لەو ساتەدا سەری باڵندەکە لە لەشی جیادەبێتەوە و دەکەوێتە سەر زەوی ، حەزرەتی غەوس لە کورسیەکەی دادەبەزێت و سەری باڵندەکە و جەستەی بە هەردوو دەستی دەگرێت و دەینێت بەیەکەوە و دەفەرموێت : بسم الله الرحمن الرحیم ، باڵندەکە زیندوو دەبێتەوە و دەفڕێت'''[١٣٦]'''. - کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی ناوبانگی دەرکرد ، سەد زانا لە زاناکانی بەغداد و هەرە بلیمەتەکانیان کۆبوونەوە بۆ ئەوەی لە زانستی جیاواز و جۆراوجۆر پرسیار لە شێخی گەیلانی بکەن ، هاتنە لای شێخی گەیلانی ، نورێک دای بەناو سنگیان ، کە دەیدا لە هەر کەسێکیان حاڵی لێدەهات و هاواری دەکرد و مێزەرەکەی دەکەوت و پۆشاکەکەی دادەدڕی ، شێخ بەپەلە دانە بە دانەیانی لە باوەش دەگرت و دەیوت تۆ پرسیارەکەت فڵان پرسیار بووە و ئەمەش وەڵامەکەیەتی ، کاتێک مەجلیسەکە تەواوبوو پرسیاریان لێکرا کە ئەمە چ حاڵێکە ؟ وتیان هەر کە لەلای شێخ دانیشتین هەرچیمان دەزانی لە زانست لەبیرمان چووەوە و کاتێک لە باوەشی گرتین زانستەکەمان بۆ گەڕایەوە و پرسیارەکانمان بەیاد هاتەوە کە داماننابوو لێی بپرسین و بە جۆرە وەڵامێک وەڵامی پرسیارەکانمانی دەدایەوە کە نەماندەزانی'''[١٣٧]''' . - ئافرەتێک منداڵەکەی هێنایە لای حەزرەتی گەیلانی و وتی : کوڕەکەم زۆر پەیوەستە پێتەوە بۆیە دەمەوێت لە ژێر خزمەت و فەرمانی تۆدابێت ، حەزرەتی شێخیش فەرمانی موجاهەدەی نەفس و گرتنە بەری ڕێباز و ڕەفتاری پێکرد ، ڕۆژێکیان دایکی هات سەر لە منداڵەکەی بدات ، بینی منداڵەکەی جەستەی لاواز بووەتەوە و ڕەنگی زەرد بووە لە پاشماوەی برسێتی و خواردنی نانی جۆ ، بەجێی هێشت و چوو بۆلای شێخ بینی مریشک دەخوات ، وتی : قوربان تۆ مریشک دەخۆیت و منداڵەکەم نانی جۆ ؟! شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەستی خستە سەر ئێسک و پروسکی مریشکەکە و فەرمووی : بە ئیزن و فەرمانی خودا هەستەوە ، مریشکەکە هەستایەوە ، شێخی گەیلانی بە ئافرەتەکەی فەرموو : کەی کوڕەکەت توانی ئاوها بکات با حەزی لەهەرچی بوو بیخوات'''[١٣٨]''' . - کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی بەڕێکەوت بەرەو بەغداد ، دایکی چل دیناری پێ دا و خستیە ناو تورەکەیەکی بچوک و لەناو پشتوێنی کەمەری شاردیەوە بۆ ئەوەی دز و چەتەکانی ڕێگا لێی نەبەن ، دایکی وەسیەتی دەکات و دەفەرموێت : "کوڕم نەکەیت هەرگیز درۆ بکەیت ، ئیماندار درۆ ناکات ، کوڕم هەردەم ڕاستگۆ ببە ، وەک چۆن پەروەردەم کردویت لەسەری " ، شێخی گەیلانی و قافڵەکە بەڕێکەوتن بەرەو بەغداد لە هەمەدانەوە ، دوای ئەوەی ماوەیەک ڕۆیشتن لە ڕێگادا دز و چەتەکانی ڕێگا لێیان پەیدابوون لەسەر ئەسپەکانیانەوە بەخێرایی بەرەو ڕووی قافڵەکە هاتن ، تاک بە تاکی قافڵەکەیان دەپشکنی و پارەکانیان دەبرد ، کە گەیشتنە لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی ، بینیان ئەمە کوڕێکە کە هێشتا ڕیشی لێ نەهاتووە ، جلێکی سادەی لەبەرە کە نیشانە نییە بۆ دەوڵەمەندی و پلەو و پایە ، و لە بازرگانیش ناچێت ، چەتەکە بەدەم ڕێگاوە بۆ کەسی دواتر بە شێخ عەبدولقادری گەیلانی دەڵیت : "ئایا هیچ شتێکت هەڵگرتووە لەگەڵ خۆت ؟ " ، چەتەکە چاوەڕوان بوو بە نەخێر وەڵام ببیستێت ، بەڵام شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرمووی : "بەڵی چل دینارم پێیە" ، چەتەکە باوەڕی پێنەکرد و پرسیارەکەی دووبارەکردەوە و شێخ عەبدولقادر هەمان وەڵامی دایەوە ، چەتەکە وای زانی پێی ڕادەبوێرێت و بەڕاستی نیە ، چەتەکە سەری سوڕما و وتی وەرە لەگەڵم بچین بۆلای گەورەی چەتەکان ، گەورەی چەتەکان هەمان پرسیاری لێکرد و ئەویش هەمان وەڵامی دایەوە ، وتیان : "کوا لەکوێیە پارەکە ؟!!" ، لە ژێر پشتوێنەکەی دەری هێنا ، سەریان سوڕما و کە ژماردیان بینیان چل دینارە ، گەورەی چەتەکان وتی : "چی پاڵی پێوەنایت کە شوێنی پارەکە کەشف بکەیت لەکاتێکدا لە شوێنێکی باش شاردبوتەوە و ئێمە وامانزانی هیچت پێ نییە ؟!!" ، ئەویش فەرمووی : "چونکە دایکم وەسیەتی کردووم کە سەفەرم کرد ڕاستگۆ ببم هەمیشە و هەرگیز درۆ نەکەم چونکە ئیماندار درۆ ناکات ، ئەو پیاوەش پرسیاری ئەوەی لێکردم کە ئایا هیچم پێیە ؟ بۆیە منیش وەڵامی ڕاستم پێ وت و درۆم لەگەڵ نەکرد " ، سەرۆکی چەتەکان زۆر بەمە کاریگەر بوو و چاوی پڕ بوو لە فرمێسک ، لەکاتێکدا ئەو سەرۆکی چەتانە هەرگیز نەدەگریا ، ڕووی کردە شێخی گەیلانی و وتی : "تۆ وەسیەتی دایکت دەپارێزیت ئەگەر هەموو ئەوەی هەتە لەدەستیشی بدەیت کەچی ئێمە چەند ساڵە خیانەت لە پەیمانەکەمان لەگەڵ خودا دەکەین و ڕێگا دەبڕین و پارە دەدزین و خەڵک دەترسێنین ، بە خۆشمان دەڵێین موسوڵمان !! ، شاهید بە کوڕم کە من لە ئێستاوە تەوبەم لەو کارانە کرد" ، و بانگی هاوڕێکانی کرد و هەموویان کاریگەر بوون و تەوبەیان کرد لەوەی جارێکی تر لەم جۆرە کارانە بکەنەوە ، هەموو پارەکەیان بۆ خەڵکی قافڵەکە گەڕاندەوە و بە چاودێری و پارێزگاری ئەوان قافڵەکە بەڕێکەوت هەتا گەیشتە بەغداد '''[١٣٩]'''. - گێڕدراوەتەوە کە شێخ عەبدولقادری گەیلانی قسەی لەگەڵ مردووانی گۆڕستان کردووە و ئەوانیش وەڵامیان داوەتەوە '''[١٤٠]''' . - دەگێڕنەوە کە شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە منداڵێکی ئیفلیجی کوێر و نەخۆش و لەجێگا کەوتوو دەڵێت : "هەستە بە ئیزنی خودا" ، ئەویش هەڵدەستێتەوە و هیچ عەیبی نابێت'''[١٤١]'''. - خەلیفەی عەباسی موستەنجید هات بۆ لای شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە خوێندنگاکەی و دە تورەکە پارەی خستە بەردەمی ، شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرمووی : "پێویستم پێی نییە " ، ڕازی نەبوو وەری بگرێت ، خەلیفەکە زۆری لێکرد کە وەری بگرێت ، شێخی گەیلانیش تورەکەیەکی لە دەستی چەپ و دانەیەکی لە دەستی ڕاستی گرت و هەردووکیانی گوشی و بەمەش خوێنی لێ هاتە خوارەوە ، بە موستەنجیدی وت : "ئەی ئەبو موزەفەر لە خودا ناترسیت ! خوێنی موسوڵمانان دەبەیت و دەیهێنیت بۆ من !! موستەنجید لەوێدا لەهۆش خۆی دەکەوێت '''[١٤٢]'''. - جارێکیان ئاوی دیجلە بە ڕادەیەک زیاد بوو کە بەغداد نزیکبوو ژێرئاو بکەوێت ، شێخی گەیلانی گوچانەکەی هەڵگرت و هاتە لای ڕووباری دیجلە ، لەلای ئاوەکە هێڵێکی کێشا و فەرمووی : " هەتا ئێرە " ، ئاوەکەش هەتا ئەو ئاستە دابەزی '''[١٤٣]''' . - خەڵکێکی زۆر دەگێڕنەوە '''[١٤٤]''' : جارێکیان شێخ عەبدولقادری گەیلانی لەناو مەجلیسەکەیدا لەسەر کورسیەکەی فەرمایشتی دەفەرموو بۆ خەڵک و حاڵ و ئەحواڵی بەسەرهات و فەرمووی (ئەم پێیەم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە) ، کە وای فەرموو هەموو ئەولیاکانی سەر زەوی لەو کاتەدا ملیان دانەواند تەنها یەکێک نەبێت لە ئەسبەهان کە وای نەکرد و بەمەش حاڵەکەی لێ وەرگیرایەوە ، و ئەولیاکان لەم ڕووداوە فەرموویانە : ١)شێخ ئەبو نەجیبی سوهرەوەردی سەری دانەواند بۆ نزیک زەوی و دەیفەرموو : لەسەر سەرم ، لەسەر سەرم ، لەسەر سەرم ، سێ جار وتیەوە . ٢)شێخ ئەحمەدی ڕیفاعی لێی دەگێڕنەوە کە دانیشتبوو لە تەکیەکەی لە (ام عبیده) ، ملی دانەواند و فەرمووی :" لەسەر ملم" ، پرسیاریان لێکرد دەربارەی ئەو فەرمایشتە ، فەرمووی : ئێستا شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە بەغداد فەرمووی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە . ٣)شێخ ئەبو مەدینی مەغریبی لێی دەگێڕنەوە ڕۆژێک لەناو هاوەڵانی ملی دانەواند و فەرمووی : " منیش لەوانم ، خودایە تۆ و فریشتەکانت دەکەم بە شاهید کە بیستم و گوێڕایەڵم " ، هاوەڵەکانی دەربارەی ئەو فەرمایشتەی پرسیاریان لێکرد ، فەرمووی : ئێستا شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە بەغداد فەرمووی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە ، دواتر قافڵەیەک لە عێراق هاتن بۆ مەغریب و وتیان کە لەو کاتەدا شێخی گەیلانی وای فەرمووە. ٤)شێخ عەبدولڕەحیمی قەناوی دەگێڕنەوە ڕۆژێکیان ملی دانەواند و فەرمووی : "ڕاستی فەرموو ڕاستبێژی بڕواپێکراو" پێیان وت کە مەبەستی کێیە ؟ فەرمووی : شێخ عەبدولقادری گەیلانی فەرموویەتی : پێم لەسەر ملی هەموو وەلیەکی خودایە . لە دروستێتی ئەم فەرمایشتەش کۆمەڵێک زانا فەرمایشتیان هەبووە لەوانیش'''[١٤٥]''' : ١)شێخ عودەی کوڕی موسافیری ئومەوی دەفەرموێت : هەموو ئەولیاکان ملیان دانەواند لەبەر فەرمانەکە ، ئایا نابینیت فریشتەکان سوجدەیان بۆ حەزرەتی ئادەم نەبرد هەتا فەرمانیان پێنەکرا. ٢)شێخ ئەبو سەعید قلیوی دەفەرموێت : بە فەرمان فەرموویەتی بەبێ گومان و ئەوەش زمانی قوتبیەت بووە. ٣)شێخ عەلی هیتی دەفەرموێت : کاتێک شێخ عەبدولقادر ئەو فەرمایشتەی فەرموو چوومە بەرپێی و پێیم خستە سەر ملم ، هاوەڵەکان وتیان بۆ وات کرد ؟ وتم : چونکە ئەمە فەرمانە و دەبێ گوێڕایەڵی بین. ٤)پرسیار لە شێخ ئەحمەدی ڕیفاعی کرا کە ئایا ئەوەی شێخی گەیلانی فەرموویەتی بە فەرمان بووە یاخود بەبێ فەرمان ؟ فەرمووی : بەڵێ بە فەرمان بووە. پێش ئەوەی شێخی گەیلانی ئەم فەرمایشتە بڵێت چەند کەسێک لە گەورە پیاوچاکان چەندین ساڵ پێش ئەوە فەرموویانە کە کەسێک ئەم فەرمایشتە دەڵێت ، لەوانیش'''[١٤٦]''' : ١)شێخ عەبدوڵلا الجونی فەرمووی : شاهید بووم کە لە زەوی خاکی عەجەم دا کەسێک لەدایک دەبێت کە سەرچاوەی کەراماتە ، و هەموو ئەولیاکان قبوڵی دەکەن و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانی خودایە ، هەموو ئەولیاکان دەچنە ژێر پێی ، هەرکەس بیبینێت سودمەند دەبێت لێی. ٢)شێخ تاجولعارفین ئەبولوەفا کاتێک شێخ عەبدولقادری گەیلانی بە گەنجی هاتە خزمەتی ، شێخ ئەبولوەفا بە ئامادەبووانی فەرموو : "هەستن بۆ وەلی خودا" . هاوەڵەکانی سەبارەت بەمە پرسیاریان لێکرد ، فەرمووی: وەک ئەوەی بیبینم کە لە بەغدادە و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانی خودایە ، بەمەش هەموو ملی ئەولیاکانی سەردەمی خۆی بۆی دادەنوێت ، قوتبیان دەبێت ، هەرکەستان ئەوکاتە لە ژیاندابوو با لەخزمەتیدا بێت. ٣)شێخ عەقیلی مەنبەجی پرسیاری لێکرا دەربارەی قوتبی زەمان کە کێیە ؟ ئاماژەی بۆ عێراق کرد و فەرمووی : لێرەدا دەردەکەوێت کەسێکە قسە بۆ خەڵک دەکات لە بەغداد ، کەراماتەکانی لە ناو خەڵک بەربڵاو دەبیت و قوتبی زەمانی خۆیەتی و دەفەرموێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیاکانە ، ئەولیاکانیش ملی بۆ دادەنێن ، ئەگەر لەو سەردەمە بوومایە سەرم بۆی دادەنا . ٤)شێخ عەلی کوڕی وەهەبی بوخاری فەرموویەتی : خودای گەورە دونیای ڕوناک کرد بە دەرکەوتنی کەسێک بەناوی عەبدولقادر ، کە لە عێراق دەرکەوتووە ، و لە بەغداد دەڵێت : پێم لەسەر ملی هەموو ئەولیایەکە. == بڵاوبوونەوەی تەریقەتی قادری لە جیهاندا == یوسف زەیدان کە یەکێکە لە بیرمەندەکان دەڵێت" '''[١٤٧]''' : سەبارەت بە تەریقەتی قادری ، یەکێک بووە لە گرنگترین و بەربڵاوترین تەریقەتەکان ، بەتایبەت چەند هۆکارێک بوونە هۆی ئەوەی کە لەکۆتاییدا ئەم تەریقەت هەستێتە سەرپێ و بە بەهێزی بەردەوام ببێت دوای وەفاتی دامەزرێنەرەکەی ، گرنگترینیشیان چوار هۆکارە : 1. حەزرەتی گەیلانی گرنگی بە دامەزراندنی بنەماکانی تەریقەتەکەی دا لەسەر ڕێگای قورئان و سونەت ، بەمەش لە ڕێگایەکی ڕاست و دوور لە ناکۆکی مایەوە ، بۆیە تەریقەتەکەی ڕوون بوو بۆ جیهان ، و دوای وەفاتی ، تەریقەتەکەی بۆ چەندین سەدە هەر مایەوە . 2. حەزرەتی گەیلانی نەوەیەکی زۆری بەدوای خۆی بەجێ هێشتووە ، منداڵ و نەوەکانی هەستان بە زیندووکردنەوەی ڕێگە و تەریقەتەکەی کە دوای وەفاتی خۆی شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی کوڕی بووە جێگەداری باوکی لە شێخایەتی دا ( کە ساڵی ٦٠٣ ک – ١٢٠٧ز وەفاتی کردووە) . 3. زۆرێک لە سۆفیەکانی ناوچە ئیسلامیەکانی جیهان تەریقەتی قادری و خەرقەدی سۆفێتیان لە حەزرەتی گەیلانی وەرگرت جا لە مەککە بێت یاخود بەغداد ، بۆیە ئەو کەسانەش لە هەوڵی بڵاوکردنەوە و فراوانکردنی تەریقەتەکە بوون بە هەموو جیهاندا لە کاتی ژیان و دوای وەفاتی حەزرەتی گەیلانی . 4. کارەساتی سەدەی حەوتەمی کۆچی کە کەوتنی بەغداد بوو لەسەر دەستی مەغۆلەکان ساڵی (٦٥٦ ک – ١٢٥٨ ز) بووە هۆی ئەوەی کە قوتابخانەی گەیلانی و بنەماڵەکەی لە بەغداد کاڵبوونەوەیەک بەخۆیانەوە ببینن ، بەڵام ئەو لقانەی لە تەریقەتەکەوە دروستبوون توانیان ببنە بنچینەی درێژەپێدان بە تەریقەتەکە ، کە توانا و زانستەکەیان لە خودی حەزرەتی گەیلانی و بەرهەمەکانی کە دوونیای پڕکردبوو وەردەگرت . ڕۆژهەڵاتناس مرگلیۆت دەڵێت : " هەندێک لە سۆفیەکان بانگەوازیان بۆ تەریقەتی قادری دەکرد لەوکاتەی حەزرەتی گەیلانی لە ژیاندا مابوو ، لەوانەش شێخ عەلی کوڕی حەداد کە توانی پەیڕەوانی تەریقەتەکە زیاد بکات لە یەمەن ، هەروەها شێخ موحەمەد بەتائحی لە بەعلەبەک و سوریا ، هەروەها شێخ موحەمەد کوڕی عەبدولسەمەد کە بانگەوازی بۆ تەریقەتەکە دەکرد لە میسڕ "'''[١٤٨]''' . تەریقەتی قادری لە فراوانترین تەریقەتەکانی سۆفیگەرەکانە کە بڵاوبووەتەوە بەناو جیهانی ئیسلامیدا ، قوتابخانەیەکی گەورەی سۆفیگەری دامەزرا لەسەر دەستی شێخ شەرەفەدینی جبرتی لە یەمەن ( کە ساڵی ٨٠٦ ک – ١٤٠٤ ز وەفاتی کردووە) کە قادری بووە و مەیلی بەرەو لای بەرهەمەکانی شێخی ئەکبەر حەزرەتی ئیبن عەرەبی هەبووە ، لەم قوتابخانەیەدا کەسانێکی وەک ( ئەحمەد رداد دادوەری یەمەن ، فەیروزئابادی خاوەنی (القاموس) ، شێخ عەبدولکەریمی جیلی ) هەڵکەوتن '''[١٤٩]''' ، لە فەلەستین شێخ ئەبولوەفای عەلەمی قادری و منداڵەکانی سەرپەرشتی قوتابخانەی قادریان دەکرد لە قودس ، لە شاری مەککە تەریقەتی قادری زاڵ و بەربڵاو بوو هەتا کۆتاییەکانی سەدەی دوانزدەهەمی کۆچی ، ڕۆژهەڵاتناس مرگلیۆت دەڵێت : "تەریقەتی قادری هات بۆ ناو ئاسیای بچووک و ئیستەنبوڵ لەسەر دەستی شێخ ئیسماعیلی ڕۆمی کە لەوێدا خانەقایەکی دامەزراند کە ناسرابوو بە ناوی ( قادری خانە) ، ئەم شێخە ناونرا بە ( بیر تیزنی ) واتا شێخی دووهەمی قادری ، نزیکەی چل تەکیەی قادری لەو ناوچانە دامەزراند تەریقەتی قادری لە ئەفریقیا بڵاو بووەوە ، یەکەم تەریقەت بوو کە بچێتە ناو سۆماڵ کە شێخ حەسەن جبرو ساڵی (١٢٣٤ ک - ١٨١٩ ز ) ناوەندێکی بۆ دامەزراند لە ناوچەی (بردیرە) و شێخەکەشی عەبدولڕەحمانی کوڕی عەبدوڵڵای شاشی بوو کە دامەزرێنەری خانەی قادری بوو لە (مەقەدیشۆ) هەروەها تەریقەتی قادری بڵاوبووەوە لە جوبا العلیاء ، مزگەوتێکی قادری لە ( توججله) دروستکرا لەسەر دەستی شێخ ئوەیس کوڕی موحەمەدی براوی قادری '''[١٥٠]''' . پاشان تەریقەتی قادری چووە سودان و دوابەدوای ئەو بۆ باکوری نەیجیریا لە شاری (کانو) کە زۆربەی موسوڵمانەکانی ئەوێ بوون بە قادری ، لە بەغداد دا ، کاتێک مەغۆلیەکان ساڵی (٦٥٦ ک – ١٢٥٨ ز) هێریشیان کرد ، تەکیە و قوتابخانەکانی قادری لەناوچوون و ڕووخێندران ، بەڵام دواتر دووبارە بونیاد نرایەوە ، نابلسی مێژوونوس دەڵێت '''[١٥١]''' : " لە شام تەریقەتی قادری زۆر لە پێشینەوە جێگیر بووە ، بەتایبەت دوای ئەوەی یەکێک لە نەوەکانی حەزرەتی گەیلانی تێیدا دەمێنێتەوە ، ئەویش سەید شەرەفەدین یەحیا کوڕی ئەحمەد کوڕی موحەمەد کوڕی عەبدولڕەزاق کوڕی حەزرەتی گەیلانیە ، کە لە حومات نیشتەجێبووە ساڵی ٧٣٤ ک" ، تەکیەکانی قادری لە شام مایەوە هەتا سەدەی یانزدەهەمی کۆچی '''[١٥٢]'''. تەریقەتی قادری لە ئەندەلوس بڵاوبووەوە پێش کەوتنی غەرناتە ساڵی (٨٩٧ ک – ١٤٩٢ ز) '''[١٥٣]''' ، تەریقەتەکە لەو پەڕی ڕۆژئاوای جیهانی ئیسلامیەوە بڵاو بووەوە ، و گەیشتە ئەوپەڕی ڕۆژهەڵات ، هەروەها لقەکانی قادری لە هیندستان جێگیربوو لە دێر زەمانەوە ، و ئەو لقانە هەتا ئێستاش ماون ، گرنگترین لقەکانی تەریقەتی قادری لە هیندستان دوو لقن ئەوانیش : قادریەی بناوە و قادریەی گورزمار '''[١٥٤]''' . تەریقەتی قادری زۆر لقی هەیە لە جیهانی ئیسلامیدا لەوانەش : • تەریقەتی قادری فارزی : ئەم لقە دامەزرا لەلایەن شێخ موحەمەد فارزی کە لە نەوەکانی شێخ عەبدولقادری گەیلانیە ، هەندێک لە مێژوونووسان پێیان وایە کە تەریقەتی فارزی دەگەڕێتەوە سەر دەستی شاعیرێکی سۆفی ، ئەمەش لەبەر لەیەکچوونی ناوەکانە لە نێوان شێخ ئیبن فارزی شاعیر و شێخ موحەمەد فارزی ، تەریقەتی قادری فارزی کۆنترین لقی قادریە لە میسڕ کە ڕەگ و ڕیشەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی حەوتەمی کۆچی '''[١٥٥]''' ، و شوێنی ئەم تەریقەتە لە مزگەوتی ساداتی قادریە کە تێیدا سۆفیەکان ئەڵقەی زیکری هەفتانە ئەنجام دەدەن . • تەریقەتی قادری قاسمی : ناوەکەی وەرگرتووە لە شێخ قاسمی کوڕی موحەمەد ئەلکەبیر کە یەکێکە لە شێخە گەورەکانی سۆفیەکانی سەردەمی خۆی لە میسڕ ، زنجیرەی ئەم تەریقەتە دەبەسترێتەوە بە شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ڕێگەی باوکیەوە کە شێخ عیسا ی کوڕی عەبدولقادرە کە لە میسڕدا ناسراوە بە شێخ عیسا (ئەبو ڕومانە) '''[١٥٦]''' . • تەریقەتی قادری شەرعی : ئەم لقەی تەریقەتی قادری دامەزرا لەسەر دەستی شێخ عەبدولمونعیم ئەلنەبی عەلی قادری مالیکی کە سۆفیگەرێتی وەرگرتبوو لەسەر دەستی شێخ موحەمەد حەبیبوڵڵای شەنقیتی کە خوێندکاری شێخ مائولعەینی مەغربی بووە کە ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی گەیلانی'''[١٥٧]''' ، لە کتێبی (الركائز الإيمانية) دا شێخ عەبدولمونعیم دەفەرموێت : "هۆکاری ناونانی تەریقەتەکەمان بە قادری شەرعی بۆ ئەو ئەورادە شەرعیانە دەگەڕێتەوە کە دەچنەوە سەر قورئان و سونەت و حەزرەتی گەیلانی پوختی کردۆتەوە ، پاشان دەڵێت : ئەم تەریقەتە ناوەکەی لە ویردی شەرعی وەرگرتووە کە حەزرەتی شێخ دایناوە لە کتێبی الدرر النورانية '''[١٥٨]''' " ، شێخ عەبدولمونعیم کاتێک ساڵی (١٤٠٦ ک – ١٩٨٦ ز) وەفاتی کرد تەریقەتەکەی دامرکایەوە چونکە هیچ مورید و منداڵێکی لەدوای خۆی جێنەهێشتبوو کە ببێتە درێژەپێدەری تەریقەتەکەی ، بۆیە کۆتایی پێهات بە کۆچی دوایی ئەو . • تەریقەتی قادری نیازی : ئەم لقەی تەریقەتی قادری ، نمونەیەکی گەشایەوە بۆ تەسەوفی سەردەمیانە ، کە ڕەچەڵەکیان دەگەڕێتەوە بۆ حەزرەتی شێخ عەبدولقادر لەڕێگەی کوڕەکەیەوە کە حەزرەتی شێخ عەبدولڕەزاقە'''[١٥٩]''' ، تەریقەتی نیازی هات بۆ میسڕ لە تورکیاوە نزیکەی پێنج سەدە پێش ئێستا و لە ناوچەی ئەسکەندەریە نیشتەجێبوون ، ئەم تەریقەتە دەگەڕێتەوە بۆ شێخ عەبدولڕەحمانی نیازی کە ناوی ئەم لقەی قادری هەڵگرتووە'''[١٦٠]''' . لەو لقانەشی کە لە تەریقەتی قادری بوونەتەوە ڕۆژهەڵاتناسی ئینگلیزی (تریمینگهام) بە لیستێک ناویان دەبات بەم شێوەیە '''[١٦١]''': • ئەحدەلیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبولحەسەن عەلی کوڕی عومەری ئەحدەل لە یەمەن. • ئەسەدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەفیفەدین عەبدوڵڵا کوڕی عەلی ئەسەدی لە تورکیا. • بیقاعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەحمەدی بیقاعی قەنەتی ، لە بیابانی ڕۆژئاوا و سودان. • داودیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبوبەکری کوڕی داود لە دیمەشق. • فەریدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عومەری کوڕی فەرید لە میسڕ. • غەوسیە : دامەزراوە لەسەر دەستی موحەمەد غەوس کوڕی شا میر کوڕی عەلی کە ڕەچەڵەکی دەگەڕایەوە سەر شێخ عەبدولوەهابی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی. • هیندیە : دامەزراوە لەسەر دەستی شێخ موحەمەد غەریبوڵڵای هیندی لە تورکیا. • جوندیە : دامەزراوە لەسەر دەستی بەهائەدینی هیندی لە هیندستان. • کەمالیە : دامەزراوە لەسەر دەستی کەمالەدینی کەتهالی لە هیندستان. • مەنزلیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەلی کوڕی عەماری مەنزلی شعیی لە جەزائیر و تونس. • قەومیسیە : دامەزراوە لەسەر دەستی ئەبولحەیات کوڕی مەحمود ، کە ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە سەر شێخ عەبدولڕەحمانی کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە هیند . • ڕومیە : دامەزراوە لەسەر دەستی شێخ ئیسماعیلی ڕۆمی لە تورکیا. • سەمەدیە : دامەزراوە لەسەر دەستی موحەمەدی سەمەدی لە سوریا. • عەرابیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عومەری کوڕی موحەمەدی عەرەبی لە یەمەن. • یافعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەفیفەدین عەبدوڵڵای کوڕی ئەسعەدی یافعی لە یەمەن. • زەلیعیە : دامەزراوە لەسەر دەستی سەفییەدین ئەحمەدی کوڕی عومەری زالعی لە یەمەن. • زەنجەریە : دامەزراوە لەسەر دەستی عەلی بابا لە ئەلبانیا. لە سەرچاوەیەکی تردا دەڵێت کەوا تەریقەتی قادری چەند لقێکی لێ پەیدابووە لەوانەش '''[١٦٢]''' : • تەریقەتی قادریەی گەیلانیە لە مەغریب . • تەریقەتی قادریەی بودشیشیە. • تەریقەتی قادریەی عەرکیە. • تەریقەتی نەقشبەندی قادری. • تەریقەتی بریفکانی قادری. • تەریقەتی عەلیی قادری کەسنەزانی. • تەریقەتی قادری (دائیرەی شێخ حەسەن قەرەچێواری). • تەریقەتی زەعبیەی قادریەی عەلییە. • تەریقەتی قادریەی نوریە. • تەریقەتی قادریەی بەرەکاتیە لە هیند. • تەریقەتی کەنزیەی قادریە. • تەریقەتی قادریەی جەعلیە لە سودان. • تەریقەتی قادریەی ڕەزویەی عەتاریە. == بڵاوبونەوەی تەریقەتی قادری لە کوردستان == تەریقەتی قادری سەرەتای بڵاوبونەوەی لە کوردستاندا لە ڕێگای شێخ ئیسماعیل ولیانی دەبێت و یەکەم کەسە ئەو ڕێبازە عیرفانیەی بە کوردان ناساندووە و تەریقەتی قادری لە شێخ ئەحمەدی ئیحسائی وەرگرتووە لە بەغدا '''[١٦٣]''' '''[١٦٤]''' ، لقەکانی تەریقەتی قادری لە کوردستانی گەورەدا '''[١٦٥][١٦٦][١٦٧]''' : • شەمزینانەکان کە بنەماڵەی ساداتی نەهرین لە باکووری کوردستان کە ئەڕۆنەوە سەر شێخ عەبدولعەزیزی کوڕی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری گەیلانی ، دوای پەیوەستبوون بە تەریقەتی قادری پەیوەستبوون بە نەقشبەندیەوە ، ناودارترین شێخی شەمزینان شێخ عوبەیدوڵڵا یە. • تەریقەتی تاڵەبانی کە لە کەرکوکن لە باشووری کوردستان و ڕشتەی ئیرشادی بنەماڵەی تاڵەبانی بریتیە لە شێخ یوسف کوڕی شێخ عەلیی کوڕی حاجی شێخ جەمیلی کوڕی شێخ محەمەد عەلی کوڕی حاجی شێخ عەلی ئەفەندی کوڕی شێخ عەبدولڕەحمانی خاڵیس کوڕی شێخ ئەحمەدی کوڕی شێخ مەحموود '''[١٦٨]''' و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ یوسف تاڵەبانی 2. شێخ عەلی خالسی تاڵەبانی (شێخ عەلی ثانی) 3. شێخ موحەمەد جەمیل خالسی تاڵەبانی 4. شێخ موحەمەد عەلی خالسی تاڵەبانی 5. شێخ عەلی خالسی تاڵەبانی (شێخ عەلی موحەدیس) 6. شێخ عەبدولڕەحمانی خالسی تاڵەبانی 7. شێخ ئەحمەدی تاڵەبانی 8. شێخ مەحمودی زەنگەنە 9. شێخ ئەحمەدی هیندی لاهوری 10. شێخ موحەمەد حوسەین ئەزمیرانی 11. شێخ عەبدولرەزاقی حەمەوی 12. شێخ موحەمەد مەعسوم مەدەنی 13. شێخ عەبدولڕەحمانی حەسەنی 14. شێخ بورهانەدینی زەنجەری 15. شێخ نورەدینی شامی 16. شێخ یەحیای بەسڕی 17. شێخ عوسمانی جیلی 18. شێخ عەبدولڕەزاق 19. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 20. شێخ ئەبو سەعیدی مەخزومی 21. شێخ عەلی هەکاری 22. شێخ ئەبو فەرەجی تەرتوسی 23. شێخ عەبدولواحیدی یەمانی 24. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 25. شێخ جونەیدی بەغدادی 26. شێخ سری سقطی 27. شێخ مەعروفی کەرخی ، لێرەشەوە شێخ مەعروفی کەرخی لە دوو ڕێگاوە تەریقەتەکەی وەرگرتووە : 1. ڕێگای ئەلوبەیت : 1. ئیمام عەلی ڕضا 2. ئیمام موسای کازم 3. ئیمام جەعفەری سادق 4. ئیمام موحەمەدی باقر 5. ئیمام عەلی زەین العابدین 6. ئیمام حوسەین 7. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 8. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) 2. ڕێگای پیاوچاکانی تابعین : 1. شێخ داودی تائی 2. شێخ حەبیبی عەجەمی 3. شێخ حەسەنی بەسڕی 4. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 5. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) • تەریقەتی بریفکانی کە لە موسڵەوە دەستیان بە ئیرشاد کردووە لەسەر دەستی حەزرەتی شێخ نورەددینی بریفکانی و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عوبەیدوڵڵای قادری 2. شێخ موحەمەد قادری 3. شێخ ئەحمەدی ئەخزەر 4. شێخ موحەمەد باقری داری قادری حوسەینی 5. شێخ موحەمەد کالی 6. شێخ نور موحەمەد بریفکانی 7. شێخ موحەمەد نوری بریفکانی 8. شێخ نوردەدینی بریفکانی (گەیلانی ثانی) 9. شێخ مەحمودی کوڕی شێخ عەبدولجەلیلی موسڵی 10. شێخ ئەبی بەکری ئالوسی 11. شێخ عوسمانی قادری گەیلانی 12. شێخ ئەبوبەکری قادری گەیلانی 13. شێخ یەحیای قادری گەیلانی 14. شێخ حیسامەدینی قادری گەیلانی 15. شێخ نورەدینی قادری گەیلانی 16. شێخ وەلیەدینی گەیلانی 17. شێخ زەینەدینی نەقیبی گەیلانی 18. شێخ شەرەفەدین موحەمەد گەیلانی 19. شێخ شەرەفەدەین موسای گەیلانی 20. شێخ شەمسەدینی گەیلانی 21. شێخ نورەدینی گەیلانی 22. شێخ حەسەن بەدرەدینی گەیلانی 23. شێخ شەمسەدین موحەمەدی ئەکحەلی گەیلانی 24. شێخ حیسامەدینی شەرشیقی گەیلانی 25. شێخ جەمالەدین موحەمەدی هەتاک 26. شێخ ئەبوبەکر عەبدولعەزیزی گەیلانی 27. شێخ عەبدولقادری گەیلانی (حەزرەتی غەوس) • لە ناوچەی بەتلیس و وان لە باکووری کوردستان لەسەر دەستی شێخ بەهائەدینی کوڕی شێخ موحەمەد کفراوی . • لە ناوچەی هەکاری لە باکووری کوردستان بنەماڵەی شێخ فەهیم ئوراسی ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولکەریمی کوڕی شێخ تاهایە کە پێش جەنگی جیهای یەکەم ژیاوە. • بنەماڵەی زانبیل لە بۆکان و سەقز لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ موحەمەد نورانی بووە ، کە ڕابەرایەتی تەریقەتی قادری و نەقشبەندی کردووە. • بنەماڵەی سندۆڵان'''[١٦٩]''' کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولعەزیز و شێخ حوسێنە . • بنەماڵەی شێخ بابا کە لە ناوچەی غەوس ئابادن کە دەکەوێتە نێوان بۆکان و مهاباد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ حەسەنە. • بنەماڵەی حاجی شیخ موستەفای کوکەیی لە ناوچەی قزقەڵان کە لە نزیک مەهابادی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە ، یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ مەحمودە . • بنەماڵەی شیخ عەلی دەرگاشێخانی'''[١٧٠]''' کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید کاک ئەحمەدی کوڕی بابە شێخ ساتاوا (سادات ئاباد)-ە کە لە سەقز دانیشتووە . • کەوانە دۆڵ لە باشوری کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ ئەحمەدە. • بەرزنجی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان ، کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ئیسماعیل بەرزنجی 2. شێخ سەفائەدین 3. شێخ طه 4. شێخ مەحمود گۆپتەپە 5. شێخ محمد صالح گۆپتەپە 6. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 7. شێخ حوسێنی قازانقایە 8. شێخ عەبدولصەمەدی گڵەزەرد 9. شێخ محێدینی کەرکوک 10. شێخ ئیسماعیل ولیانی (غەوسی ثانی) • بنەماڵەی چوێسە لە باشووری کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ عەبدولقادری چوێسەیە و شێخی حازری ئەم تەریقەتە شێخ کامیلی چوێسەیە. • بنەماڵەی شێخ سەلامە سورە لە سنەی ڕۆژهەڵاتی کورستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ شەهابە. • لە چۆلاخ نزیک لە دیواندەرەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید جەمالە . • شێخانی دێی نزارە لە قەزای پێنجوێن لە باشووری کوردستان کە شەجەرەی بنەماڵەکەیان بەم شێوەیەیە'''[١٧١]''' : شێخ موحەمەد کوڕی شێخ عومەر کوڕی شێخ وەسیم کوڕی شێخ موحەمەد کوڕی شێخ تاها کوڕی شێخ شەمسەدین کوڕی شێخ سەعدی کوڕی شێخ قەلەندەر کوڕی شێخ مستەفا (کۆنەپۆشی) کوڕی شێخ ساڵەح کوڕی شێخ عەبدولڕەزاق کوڕی شێخ عەبدولقادری گەیلانی . • لە هەمرولە نزیک لە سنەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە سەید عەلایە . • لە قەسری شیرین لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ تاهیرە. • تەریقەتی سۆڵەیی لە دۆڵاو لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە ڕابەرایەتی کراوە لەلایەن شیخ موحەمەد زادنەخۆر (پیری دۆڵاو) و زنجیرەی تەریقەتەکە بەم شێوەیەیە : 1. شێخ حەسەن هاشمی + شێخ موختار هاشمی 2. سەید شێخ موحەمەد هادی هاشمی 3. شێخ موحەمەد زادنەخۆر (پیری دۆڵاو) 4. شێخ عەبدولقادر جەلالەدینی سۆڵە (قامچی ڕەش) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (شێخ حەسەنی قازانقایە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ 7. شێخ مەعروفی نۆدێ 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 10. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 11. شێخ حوسێنی بەحرانی 12. شێخ موحەمەد سادق 13. شێخ موحەمەد قاسم 14. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 15. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 16. شێخ داودی ثانی 17. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 18. شێخ عەبدولقادری گەیلانی • لە هانە سورەی هەڵەبجە لە باشووری کوردستان یەکێک لە ڕابەرەکانی ئەم تەریقەتە شێخ نەجیمە. • تەریقەتی قەرەچێواری لە قادر کەرەم نزیک لە چەمچەماڵی باشووری کوردستان کە ڕابەری ئەم تەریقەتە حەزرەتی شێخ حەسەنی قەرەچێواریە کە ناسراوە بە (پیری ڕۆخانە) و زنجیرەی ئەم تەریقەتە بەم شێوەیەیە : 1. شێخ لەتیف قەرەچێواری 2. شێخ ئیبراهیم قەرەچێواری 3. شێخ عەبدولکەریم قەرەچێواری 4. شێخ محێدین قەرەچێواری 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (شەمسەدین – پیری ڕۆخانە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ 7. شێخ مەعروفی نۆدێ 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 10. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 11. شێخ حوسێنی بەحرانی 12. شێخ موحەمەد سادق 13. شێخ موحەمەد قاسم 14. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 15. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 16. شێخ داودی ثانی 17. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 18. شێخ عەبدولقادری گەیلانی • لە گاپیڵۆن لە باشووری کوردستان کە ڕابەری ئەم تەریقەتە شێخ موحسینی گاپیڵۆنە و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ فەخرەدین 2. شێخ جەلال 3. شێخ محێدین 4. شێخ موستەفای گاپیڵۆن 5. شێخ موحسینی گاپیڵۆن 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی'''[١٧٢]'''– درع الشمال) • تەریقەتی کەسنەزانی کە دەگەڕێنەوە بۆ شێخ عەبدولکەریمی شاهی کەسنەزان کە لە کرپچنەی سەنگاو لە باشوری کوردستان ژیاوە و ڕابەری ئەم تەریقەتەیە ، زنجیرەی تەریقەتەکان بۆ شێخ عەبدولکەریمی شاهی کەسنەزان بە چەند ڕێگایەکدا هاتووە لەوانەش : 1. زنجیرەی بنەماڵەی شێخ عەبدولکەریم کەسنەزانی : 1. شێخ نەهرۆ (شەمسەدین) 2. شێخ موحەمەد ئەلموحەمەد کەسنەزانی (سوڵتان) 3. شێخ عەبدولکەریمی کەرکوک 4. شێخ سوڵتان حوسەین 5. شێخ عەبدولقادر ( پیری موهاجیر ) 6. شێخ عەبدولکەریم ( شاهی کەسنەزان ) 7. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 8. شێخ حسێنی قازانقایە 9. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 10. شێخ محێدینی کەرکوکی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 12. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 13. شێخ حوسێنی بەحرانی 14. شێخ موحەمەد سادق 15. شێخ موحەمەد قاسم 16. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 17. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 18. شێخ داودی ثانی 19. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 20. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 2. زنجیرەی بنەماڵەی شێخ کاکە حەمە کەسنەزانی کە ئەمەش بە دوو زنجیرە هاتووە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ اصف 2. شێخ عبدالقادر 3. شێخ کاکە حەمە (پیری خاکنشین) 4. شێخ عەبدولقادر (پیری موهاجیر) 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ تاهیر 2. شێخ حوسەین (نازناوی شیعری : دەروێش) 3. شێخ کاکە حەمە 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 3. زنجیرەی بنەماڵەی شێخانی کانی چنار کە ئەمەش بە دوو زنجیرە هاتووە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ جەعفەر 2. شێخ عزالدین 3. شێخ حەسەن کانی چناری 4. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ حەسەن 2. شێخ عەبدوڵلا 3. شێخ ئەحمەد 4. شێخ حەسەن کانی چناری 5. شێخ عەبدولکەریم (شاهی کەسنەزان) • بنەماڵەی شێخ حوسێنی سۆڵە '''[١٧٣]''' ناسراو بە (پیری کامڵ) کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بە چەند ڕێگایەک هاتووە بەم شێوەیەیە : 1. زنجیرەی یەکەم : 1. شێخ بابا عەلی سۆڵە 2. شێخ موحەمەد تاهیر 3. شێخ عەبدولقادر جەلالەدین (قامچی ڕەش) 4. شێخ حوسەینی چرچەقەڵا (پیری کامڵ) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری (پیری ڕۆخانە) 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 2. زنجیرەی دووهەم : 1. شێخ عەبدولعەزیزی کەلار 2. شێخ حەسەنی چرچەقەڵا 3. شێخ عەلی 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 3. زنجیرەی سێهەم : 1. شێخ مەنسوری سۆڵە 2. شێخ موحەمەد تاهیر 3. شێخ عەبدولقادر جەلالەدین (قامچی ڕەش) 4. شێخ حوسەین (پیری کامڵ) 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 4. زنجیرەی چوارەم : 1. شێخ عبداللطیف 2. شێخ ڕەئوف 3. شێخ ڕەزا 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 5. زنجیرەی پێنجەم : 1. شێخ سەفائەدین 2. شێخ ئەحمەد 3. شێخ ڕەزا 4. شێخ حوسێنی چرچەقەڵا 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری 6. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخ ئیسماعیلی عەوەڵانی کە لە گوندی عەوەڵان لە نزیک چەمی ڕەزان لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەعفەر عەوەڵانی 2. شێخ کەمالەدینی عەوەڵانی 3. شێخ عەبدولکەریمی عەوەڵانی 4. شێخ عیصامەدینی عەوەڵانی 5. شێخ عەبدولقادری کوڕی شێخ حەسەنی عەوەڵانی 6. شێخ موحەمەدی کوڕی شێخ حەسەنی عەوەڵانی 7. شێخ عەتتاری عەوەڵانی 8. شێخ حەسەنی عەوەڵانی 9. شێخ ئیسماعیلی ثانی عەوەڵانی 10. شێخ ئەحمەدی عەوەڵانی (شێخ ئەحمەدی بۆنخۆش) 11. شێخ عەبدوڵڵای عەوەڵانی 12. شێخ ئیسماعیلی عەوەڵانی 13. شێخ موحەمەد ڕەفیعی بەغدادی 14. شیخ عەلی کوڕی حەسەن ( شێخ عەلوانی حەمەوی) 15. شێخ عەلی کوڕی مەیمونی مەغریبی 16. شێخ ئەحمەدی تیاسی 17. شێخ ئەحمەدی کوڕی مەخلوفی شابی 18. شێخ عەبدولوەهابی هیندی 19. شێخ ئەلمەشایخی هیندی 20. شێخ مەدینی تلمسانی 21. شێخ عەبدولقادری گەیلانی (حەزرەتی غەوس) 22. شێخ ئەبو حامیدی غەزالی (حجة الإسلام) 23. شێخ عەبدولمەلیکی کوڕی موحەمەدی جوەینی 24. شێخ موحەمەدی کوڕی عەبدوڵڵای جوەینی 25. شێخ ئەبو تاڵیبی مەکی 26. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 27. شێخ جونەیدی بەغدادی (سيد الطائفتين) 28. شێخ سری سقطی 29. شێخ مەعروفی کەرخی (الترياق المجرب) 30. شێخ داودی طائی 31. شێخ حەبیبی عەجەمی 32. شێخ حەسەنی بەصری (ئیمامی تابعین) 33. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب 34. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) • بنەماڵەی ولیانی لە ئاکرێ لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ وریا 2. شێخ موعتەسەم 3. شێخ سەعید 4. شێخ عەبدولعەزیز بەرزنجی 5. شێخ عەبدولکەریم دارەخورمایی 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری 7. کاک ئەحمەدی شێخ • بنەماڵەی هانە گڵان '''[١٧٤]''' کە لقێکن لە تەریقەتی قادری قەرەچێواری و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ موحەمەد تاهیر 2. شێخ عەباس حوسەینی (شەمسەدینی ثانی) 3. شێخ کاکە حەمە (مەرجەعی غورەبا) 4. شێخ شەمسەدین (عارف بالله) 5. شێخ ڕەزای هانە گڵان (پیری کیفسانی) 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری (پیری ڕۆخانە) 7. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخی کۆمائین '''[١٧٥]''' زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 8. شێخ یاوەر 9. شێخ عەلائەدین 10. شێخ حوسەین 11. شێخ ئیبراهیم 12. شێخ عەباس (کوردی کۆمائین – شێخ عەباسە کوردە) 13. شێخ عەبدولقادری دەوڵەت اباد 14. شێخ ڕەسولی دەوڵەت ئاباد 1. لێرەدا لە دوو ڕێگاوە شێخ ڕەسولی دەوڵەت ئاباد تەریقەتەکەی وەرگرتووە : 1. ڕێگای یەکەم : 1. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 2. شێخ حوسێنی قازانقایە 3. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 4. شیخ محێدینی کەرکوک 5. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 2. ڕێگای دووەم : 1. شێخ موستەفا 2. شێخ ڕەسولی سۆڵە 3. شێخ قادری سۆڵە 4. کاک ئەحمەدی شێخ ( غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 5. شێخ مارفی نۆدێ 6. شێخ عەلی دۆڵپەموو 7. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەبدولکەریمی دارەخورما ، کە لە هەولێر لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عیسا + شێخ موحەمەد + شێخ ڕەشید 2. شێخ موستەفا (حاجی شێخ کاکە ) 3. شێخ عەبدولکەریمی دارەخورما 4. شێخ حەسەنی قەرەچێوار (پیری ڕۆخانە) 5. حاجی کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخانی باشتەپەیی کە لە هەولێر لە باشوری کوردستانن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ناصح 2. شێخ عەبدولعەزیزی باشتەپەیی 3. شێخ محەمەدی عەوێنە 4. شێخ جەلالەدین 5. شێخ عەبدولعەزیز 6. شێخ مەعروفی بازیان 7. شێخ موحەمەد وەلی عەهد 8. شێخ موحەمەد باع الطویل 9. شێخ ڕەزای دێلێژە 10. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ جەواد بەرزنجی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەواد 2. شێخ جەلالەدین 3. شێخ نەجمەدین 4. شێخ شەمسەدین 5. شێخ محمد بابی پیر 6. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ ئەحمەد کاریتانی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ ئەحمەد کاریتانی 2. شێخ عوبێد کاریتانی 3. شێخ موحەمەد کاریتانی 4. شێخ ساڵەح کاریتانی 5. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ حمدامین خەیلانی لە هەولێر لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ حمدامین خەیلانی 2. شێخ محمد خەیلانی 3. شێخ عەبدولکەریم دارەخورمایی 4. شێخ حەسەن قەرەچێواری • بنەماڵەی شێخ عبدول لە سەید سادق لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عبدول 2. شێخ سەعید 3. شێخ محەمەد 4. شێخ حەسەن کەلوڕانی 5. شێخ عەبدولرەحمان 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەتای تورانی لە کەلار لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەتای تورانی 2. شێخ عەبدولعەزیزی تورانی 3. شێخ بابا ڕەسول 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەلی گردە 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی شێخ جەبار لە گوندی گرێزە – سەید سادق – باشووری کوردستان ، کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ جەبار 2. شێخ تاهیر 3. شێخ بابە ڕەسوڵ 4. شێخ عەبدولقادر 5. شێخ عەلی گردە 6. شێخ حەسەنی کێلەکەوە 7. شێخ حوسێنی دادنا 8. شێخ عەلی دۆڵپەموو 9. شێخ ئیسماعیل ولیانی • بنەماڵەی هیرانی لە شارۆچکەی هیران لە باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ مەلا ثانی 2. شێخ عەلی سەفوەت 3. شێخ موستەفا سافی (سافی هیرانی) 4. شێخ عبدالله ثانی 5. شێخ عەلی 6. شێخ موستەفا 7. شێخ عبدالله 8. شێخ سولەیمان 9. شێخ تاهای بەتلیسی 10. شێخ موستەفای شامی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی • بنەماڵەی شێخ عەبدولخالیق بەرزنجی لە هەولێر لە باشووری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەبدولخالیق بەرزنجی 2. شێخ جەعفەر 3. سەید حەسەنی کۆیە 4. شێخ نجم الدینی نیهانی 5. شێخ محی الدین 6. شێخ عبدالکریم 7. شێخ ئەحمەد 8. شێخ عەبدولکەریم 9. شێخ حەسەنی گڵەزەرد • بنەماڵەی شێخانی باقلان کە لە شاری هەولێر لە باشوری کوردستان دادەنیشن و زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ عەبدولکەریم 2. شێخ یوسف (کاک مەلا) 3. شێخ بایز باقلانی 4. شێخ ئیبراهیمی حافیز 5. کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) • بنەماڵەی شێخ عەبدولڕەحمانی شۆریجە لە کەرکوکی باشوری کوردستان کە زنجیرەی تەریقەتەکەیان بەم شێوەیەیە : 1. شێخ موحەمەد 2. شێخ عەبدولڕەحمانی شۆریجە 3. شێخ نەجمەدینی صابری 4. شێخ کەریمی شۆریجە 5. شێخ مەحمودی قوتب 6. کاک ئەحمەدی شێخ (غەوسی کوردستانی – درع الشمال) 7. شێخ مارفی نۆدێ 8. شێخ محێدینی کەرکوک 9. شێخ ئیسماعیلی ولیانی == شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە ناو شیعر و ئەدەبیاتی کوردی دا == لەبەر ئەوەی تەریقەتی قادری بەربڵاو بووە لەناو میللەتی کورددا بۆیە دەبینین چەندین شاعیر شیعریان لە ستایشی حەزرەتی گەیلانیدا نووسییوە لەوانەش : • میرزا غەفوور دەفەرموێت '''[١٧٦]''' : شین و فەریادی سبەینانی هەدەرچوو عەندەلیــــب خاڵە "میرزا" ش جانفیدایی کۆی شەهی بەغدایە دڵ هەروەها '''[١٧٧]''' : زەمانێکە بەجیدی ، بوومە پا بۆسی سەگی گەیــلان ئەویش لەو نەسلەیی زاتێکە ، حوببی ڕەبی مەعبودم هەروەها '''[١٧٨]''' : گەلێ پێم خۆشە ئەم حاڵە ، کە بێ خۆف و موحابا بــووم لە سایەی غەوسی گەیلانی ، لە بەندی غەم بەڕەڵڵا بووم هەروەها '''[١٧٩]''' : یا ئیلاهی ؛ من سەگی دەرگایی زاتی غەوسی تــۆم مولتەجیی پڕ هیمەت و زات و سیفاتی غەوسی تۆم ئاستان بۆسی سەگی دەرگاهی غەوسم ڕۆژ و شەو ئــــــینتیزاری زەڕەیێ لوتف و بەراتی غەوسی تۆم عاجز و زار و زەلیل و دەردەمەند و دڵ حــــــەزین گەرچی دائیم شادمانی ڕێی نەجاتی غەوسی تۆم گــــــەرچی ڕووزەردم لە قاپی تۆ ، وەلێ ئومێدمە بۆ کەریمی تۆ ، بە ئومێدی خەڵاتی غەوسی تۆم رحمة للعالمين ، تۆ و منیش عەبدی زەلیــــــــــــــل ئوممەتی شای ئەنبیا و توشنەی فوڕاتی غەوسی تۆم بــــێ پەنا و مەلجەئم ، نیمە بە غەیرەز ڕەحمی تۆ چارەیی خۆم هەر بە ئومێدی سەباتی غەوسی تۆم ئەو کە "تاجولعارفینە" ، قودوەیی ئیمان و دیـــــــــــــــن بازی ئەشهەب غەوسی گەیلان بەر حەیاتی غەوسی تۆم وا بەتاو دەڕژێ لە دیدەی "خاڵە میرزا" ئەشکی خوێن بـــــــێ ئیرادەم هەر بە ئومێد واریداتی غەوسی تۆم هەروەها '''[١٨٠]''' : زەمانێکە لە دەست بەختم ؛ خەریکی زایەڵە و شینـــم سەراپا تا بەدامەن ، غەرقی مەوجی ئەشک و ئەسرینم بە شەو تا ڕۆژ لە زاریدام ؛ لەبەر ئازار و ئێشی دڵ لەدەس فەریاد و ناڵەی خۆم قەرینی ماهو پەروینم کە هەمسایەن لە ناڵەی من هەموو بێزاری عومری خۆن منیش لەم حاڵە بێزارم ، نەمانم چاکە نەک ژینــــــــم دڵی بێ چارە دووچارە ، بە دامی خاڵی مەهـ ڕوویی کـــە دانەو نەقشی ئەو خاڵە ، دەوایە بۆ دڵ و دینم دڵی پەروانەوارم وا ، بە شوعلەی شەمعی ئەو سووتا مەگەر خالق بە لوتفی خۆی بکا ڕەحمی ؛ بە ناڵینم گەلێ پێم خۆشە ئەم جەژنە ، خودا بمکا بە قوربانی بــــە خۆڕایی نەچێ و نەڕوا بە زایع عومری شیرینم کە دەست هەڵگرتنم نابێ ؛ لە پابۆسی سەگی گەیلان دەڵێ "میرزا" {ابا عن جد} سەگی دەرگای "محی الدین"م هەروەها'''[١٨١]''' : تەمامە خۆم بە قوربانی سەگی دەرگای (محێ دین) کەم کە ئەو نیسبەت بە شاهێکە ، لە جەمعی ئەولیا "تاق"ە هەروەها '''[١٨٢]''' : دڵ لــــــە سۆزی ئاگری عەشقت بە مەحزونی دەڵێ : من زەدەی پەیکانی عەشقم ، چیم بەسەر (عەنقا) تەوە ڕوو لە کوێ بکەم (دادخوا)م بێ ، هیچ پەناهێکم نی یە چارەیی من ، وا لە خدمەت غەوسەکەی بــــەغداتەوە حــــەزرەتی کاک ئەحمەدی شێخم تەمەننا بۆ بکا ڕۆژی دیـــــــــوانی جەزا ، ئۆمێد ئەکەم ، بمداتەوە هەروەها '''[١٨٣]''' : سەر و ماڵم بە قوربانی شەهی ساکن لە بەغدایــە شیفای دەردی منی مەزڵوم بە لوتفی ئەو نەبێ نایە جەنابی غەوسی گەیلانی ، شەهێکە قودوەیی دینە لە زومرەی شاهبازاندا ؛ بەڵی هەر "ئەو" شەهەنشایە عەبەس ڕەنجێکی بێ سوودە لەگەڵ ئەم وەقت و ئەییامە غەنیمەت ئەو کەسە دەیبا لە زیکر و فیکری ئەودایــــــە ئەوا من عەزمی ڕۆینمە ، دەچم بۆ خزمەتی شاهم حەیاتی جاویدان بۆ کەس نی یە ، ئەمڕۆ زوفەردایە بە سەد لوقمان و ئەفلاتوون عیلاجی دەردی من ناکا عیلاج و چاری دوو دنیا لە خزمەت زاتی ئەودایــــــــە ئەمن کەمتر سەگێکم ئاستان بۆسی سەگانی "ئەو" کــــــــــــە (تاجولعارفین)ە شاهبازە ، دوڕی یەکتایە هەروەها '''[١٨٤]''' : ئەرێ بۆ جەژنی قوربان هات ، نەتان کردم بە قوربانی بە قوربانی سەگێکم کەن ، لە قاپی غەوسی گەیلانی ســـــــەرم قوربانی خاکی مەرقەدی ئەو قودوەیی دینە کە شاهـ و ئەولییایە ، بازی ئەشهەب ، حوببی ڕەبانی لە ژێر سایەی لیوای ئەو شاهەدا ، ڕێی دەسکەوێ هەر کەس بە مەعلوومی کە نایداتن بە سەد تەختی "سلێـــــــــــمان"ی هەزاران تەختی جەمشید و سکەندەر بەڵکو ناگاتن بە زەڕەی گەردی خاکی پێی سەگێکی پاسەبانانی منیش کەمتر سەگێکم لەو سەگانەی ئاستانەی "ئەو" قوبووڵمکا ، خوا بمکەن بە خزمەتکاری دیوانــــــــی وەکو مەنصور سەرم ببڕن ، لە پای سێدارەدا دەیڵێم : غـــــــــــوڵامی حەزرەتی شێخم بەخۆی و ئەولییانی لە خزمەت شوعلە بەخشی دین بە ئومێدی شەفاعەت هەم لە سایەی حەزرەتی غەوس و دووهەم کاکی ســــــــلێمانی هەروەها '''[١٨٥]''' : گەرچی پیرم ؛ بەخودا خادیمی دەرگەیی پیرم وامەزانن ؛ کە نەفامم بە خودا زۆر ژیــــــــرم ئاستان بۆسی سەگی حەزرەتی غەوسەلسەقەلەین خــــــــــــــاڵە میرزایە ، کە دێوانەیی ؛ بێ زنجیرم • مەلا عەبدوڵڵای زێوەر دەفەرموێت '''[١٨٦] [١٨٧]''' : منم گەدایی دەری بارەگاهی حەزرەتی غــــــــــەوث نواڵە جۆیی سەخای فەیز بەخشی نیعمەتی غەوث ڕەئیـــــــــــــــــــــســــــی طائیفەی ئەولیایە گەیلانی گەیشتە هیند و حەبەش شەوقی نووری تەلعەتی غەوث دەلیلی سالیکی هالیک ، چراغی گوم گەشــــــتە سیراجی زومرەی ئەقطابی دەهرە هیممەتی غەوث نەژادی حەزرەتی زەهرا و نووری چەشمی (حسین) طەریقی ئەسهەلە بۆ مەعریفەت طەریقەتی غەوث بەسیم و زەڕ مەکە تەشبیهی خاکی دامانــــــی کە تاجی فەرقی ئەمیرانە خاکی توربەتی غەوث تــــــــــــەصەڕڕوفاتی حەیات و مەماتی یەکسانە تەبەددولاتی نەبوو فەیزی نووری شەوکەتی غەوث دەروونی (زێوەر) و دەریا ، گەلــــــــــــێ لەیەک دوورن لە فیکری ئەو بەدەرە مەدحی جاهـ و حەشمەتی غەوث هەروەها '''[١٨٨]''' : ئەگەر شێخت ئەوێ لادە لە ڕێگای خانەقا و تەکــــــیە ئەتۆ ئەقڵ و کەماڵت بێ ، بێ بزانە : کێ بەشان شێخە جونەید و شێخی سیڕڕ و (غەوثی بەغدا) شێخی میحرابن عـــــــــــــەیاز و خالید و تاریق ، ئەمیر نەورۆزمان شێخە • فەقێ قادری هەمەوەند دەفەرموێت '''[١٨٩]''': بەعضێ ئەولیا جە حەدد ئیکــــمال هەم با حەق داران جەواب و سوئال غــــــــەوث و بایەزید ، هەم (ابن العرب) شەمس و مەولای ڕۆم جە قورب مەطڵەب هەروەها '''[١٩٠]''' : یا حەی بە حورمەت ڕەسوول خاتــــەم بـــــە شەرەفناکیی ئەو (غوث الاعظم) هــــــــەرچەند گوناهم نەدارۆ پایان بە نیسبەی عەفوت بە قەطرە ڕەوان ئیحسان کەر وەنەم ئیمان کامــــــڵ هەنـــــی نـــــەکروون خــەیاڵ باطڵ هەروەها '''[١٩١]''' : شاهـ گەیلانی فەخر هەر طەریــــــق غەوث ئەعظەم و دوڕڕ دەریای حەقیق یەک ڕۆ ئەمرش کەرد جە توحفەی مەتاع ئــــاوەردن پەرێش چەند پارچەی ئەنواع یەک پارچە جێشان پەسەند نمانــا بە بیست دیرهەم زەڕ زەرعش ستانا سپەرد بە خادم ئەو (ولی الله) بــــــەرۆش بە بازار بسازۆ قەبا جە حین عبوور خەددام جــــــــــە بازاڕ پارچەش دی بە چەم یەک مەرد توججار ئـــــــــەحواڵ پارچەش پەرسا جە خادەم خەددام وات : قەبان پەی (غوث الاعظم) تاجر بە دڵ وات : شێخ یە قەباش بــۆ هەردەم جە هەوای نەفس نە تەلاش بۆ مــــــــــەر فەرقش چێشەن جە دنیاداران چێش مەند پەی لیباس خەلیفەی دەوران چون ئاوەرد بە دڵ خەطەرەی پەلید دەرلەحظە مسمار بە پایاش خەلید ئــــــاما بە ئەفغان ، پێچیا چون مار جەم بین جە سەرش دەوریەی بازار دیشان دوو ڕوەی پاش یەک مــــسمارەن هەردوو سەر گوڵ مێخ سەخت دیشوارەن نــــەکریا بە جەمع ئاهینگەر عیلاج تا بە قاپیی شێخ تاجر بی موحتاج بەردن جەنازەی تازر نیمە جان نیان بە حضوور ئەولیای زەمان عــــــــەرض کەردن یا شێخ مێخ قودرەتەن هەردوو سەر گوڵ مێخ بەستەی حیکمەتەن شێخ فەرما ئەو مێخ خەطــــەرەی خامەن وەسوەسەی ئیبلیس و نەفس بێ ڕامەن نــــــــــــــەودەمدا تاجر ئاما بە زوبان تەقبیل کەرد قەدەم ئەو بەحر عیرفان عەرض کەردش بە شێخ من خەجاڵەتم جە خەیاڵ خام جە ضەلالەتــــــــــــم عەرض کەردش یا شێخ ! تۆبە صەد تۆبە تــــــۆبەی نەصووحی جێش نەبۆ عەودە شێخ (باسم الله) کەرد ، دەست ماڵا نە پــــــــاش هەم میسمار بی غەیب ، هەم نێش و ، هەم جاش ! فەرماش ئەی تاجیر تۆ کەردی ئەفکار شێخ بە هەوای نەفس بییەن گورفتار یار قەسەم کەرد ئەو بەحر زەخخار تا ئەمرش نەبۆ دارای جــــــیهاندار نەپۆشم هەرتا نەگۆیەند (بپۆش) نەنۆشم هەرتا نەگۆیەند (بنۆش) تاخیر هۆرێزا بە تەوبەی تەعــــــجیل کەفت نە قەدەمگای ئەو قوطب کامیل هەم قەضای تەعلیق سەر دا نە توججار هــەم ئیثبات بی قەصد ئەولیای کیبار های دەروێش کردەی کاران بە دڵەن صیححەت و سوقم جە دڵ حاصڵەن یا حەق بە حورمەت ئەو غەوث گەیلان مــــــــەئیووسم نەکەی جە نوور ئیمان عەفوم کەر بە عەشق جوملە کەلیمات مەحفووظم کەری نە هەر سەییــــئات قاپیی دڵ بە نوور ڕەحمەت کەر گوشاد هـــــــەم (فەقی) نە بەند بەڵا کەر ئازاد (دەروێش) پەی ئیثبات نە هەر موددەعا (شرعا) یەک شاهید نی یەن ئیــــکتیفا هەروەها '''[١٩٢]''' : شێخ ئەولیا .. شێخ ئەولیــــــا .. سوڵطان خووبان ، شێخ ئەولیا .. نــادرەی ئەییام (نکتەی شيء الله) ئەولادی ئەشرەف شای (اهل العبا) مورشید ڕەشید لیوای طەریــــــقەت سالیک ڕای شەرع مەغز مەعریفەت عورووج نە بووروج عەرش موعەللا موسەممای صیفات ذاتت (باز الله) مەشهوور نە هیندو عەرەب تا عەجەم )مسند عظامت بغوث الاعظــــــــــم( هـــەرچەند شەرمندەی قاپیی ئەعلاتم ئەمما چون مەحبووس بەند ظوڵماتم هەروەها '''[١٩٣]''': غەوث گەیلانی .. غەوث گەیلانی .. قوطب هەر طەریق غەوث گەیلانی .. تــــــــاج عاریفین ، بەحر مەعانی .. عیسەوی ئەنفاس مووسای عیمرانی مەتەڕڕو مەرکەز دائــــیرەی دەوران طەییار قودسی ئەقدەم جە ئەقران .. نــــــەتیجەی سەیید قوڕەیشی نەسەب ڕەهنومای حەقیقی (محی الدین) لەقەب حوججەت حەققەن جە ئایەی قەدیم پەرێ ئەولیا نی یەن عیجز و بیــــــم چون جەددت حەبیب ذات ئیلاهەن شـــافیی موذنیبان پشت و پەناهەن دەستم دامانت سوڵطان ئەقـــطاب نیسیانم نەکەی نە (یوم الحساب) • مامۆستا مەلا مەحموودی بێخود دەفەرموێت '''[١٩٤]''' : شوکری خودا کە ((قادر)) ی موشکیل گوشایە غەوس بۆ غونچەیی دڵی من و تۆ بای سەبایە غـــــــەوس شـــــــــوکری خودا کە مەنزەری دنیا و قیامەتە بۆ ئێمە یەعنی جامی دوو گیتی نەمایە غەوس شوکری خودا کە بۆ دڵی پڕ چڵکی مەعـــــسیەت وەک سەیقەلێکی ژەنگی کەدوورەت زەدایە غەوس مــاهێکی وایە کە ساکینی بورجی ویلایەتە شاهێکی وایە خاوەن تاجی رەزایەتە غەوس ئەولادی چیرە دەستی شەجاعەت مەدارە شــەیخ ئەحفادی خۆشەویستی شەفاعەت پەنایە غەوس یەک دانە دوڕڕەکەی سەدەفی (فاطمه)ی بەتوول تاقانە سەروەکەی حەسەنی موجتەبایە غەوس مورغی درەختی عالەمی ئەڕواحە ، دانەشـــــــــی فەرموویە خۆی کە نووری تەجەللی خودایە غەوس مـــیهری سوپیهری مەعریفەتە و هەوری ڕەحمەتە دەریایی لوتفە ، مەنبەعی جوود و عەتایە غەوس سەرداری خێڵی (قادری) و (نەقشبەندی) یـــــــە ئوستادی هۆزی ئەهلی تەکێ و خانەقایە غەوس حەپسی نەجاتی مەحزە ، غەمی عەینی شادییە زام و بـــــرینی مەڵحەمە ، دەردی دەوایە غەوس عەنقایی قافی غیرەتە ، بازی تەرێقەتـــــــــە قەربییەتی سەعادەتە ، یەعنی هومایە غەوس کـــــــەنناسی ڕێی موریدە ، موریدی خەلیفەیە فیرقەی خەلیفە شێخن و شێخی مەلایە غەوس بڕوانە حیشمەتی کە لە عەرسەی بوزورگییـــــــــا ئەسپ و وەزیری مەملەکەتی ، فیل و شایە غەوس قوتبی زەمان ئەگەر نیە ئەی مونکیرینە بۆچ پێی وا لەبانی شانی هەموو ئەولیایە غەوس ئەبدال ، ئەگەر ریجال ، ئەگەر ئەوتاد ، ئەگەر وەلی بەخوا هەمووی پەپوولەن ، ئەوان و چرایە غـــەوس لــــــــــــەم چۆڵی پڕ لە حۆلی بیابان و زوڵمەتە وەک (خدر)ی زیندە رابەری رێگەی هودایە غەوس سەحنی مونیفی دائیرەی سێحـــــحەتی وجوود قوببەی شەریفی مەرکەزی (دار الشفا) یە غەوس بـــــــــۆ ئاستانەکەی وەرە ئەی تیرە دڵ نەخۆش هەر حوجرەیێکی (ڕۆتکەن)ی سەد کارەبایە غەوس دار و درەختی حەسرەتی عوودی قومـــــــــارییە خاشاک و خۆڵی ڕەشکی عەبیری خەتایە غەوس بۆ دەستی رەعشە داری لە پێ کەوتووانی عەشق یــــادێکی ئیعتیدالی قەدی سەد عەسایە غەوس بۆ قەتڵی زەیبەقی هەوەس و هەژدەهای لەعین تلیاکە خاکی ، مەرقەدی ئیقلیمیایـــــە غەوس خۆزگەم بە خۆم کە خاکی نەزەرگەی ئەوم بە ڕۆح چــــــــــونکی نەزارەیێکی هەزار کیمیایە غەوس ((بێخود)) نەکەی خەیاڵی تەداوی بە غەیری ئــــەو لوتفێکی سەد دەوای وەکوو (عرق النسا) یە ، غەوس هەروەها '''[١٩٥]''' : خاوەن شان و شەرەف ((میرزا فەرەج)) ئالی شەریف تاکو دوێنێ بوو مەلیک ، ئیمڕۆ مەلەک میوانیـــــــە بەسیە ئەم نیو شیعرە بۆ تەئریخی کۆچی ئەو کەوا ... دەســـــــــــت و دامێن گیری "عبدالقادری گەیلان" یە هەروەها '''[١٩٦]''' : چ باوک ؟ یادگاری حەزرەتی شێخی ((ســــــــراج الدین)) نەوەی نائیب ، وەلی عەهدی (علاء الدین) ی عوسمانی لــــــە تەکیە و خانەقای زوهدا ئیلاهی کامگاری کەی بە جاهی شاهـ و بازی نەقشبەند و غەوسی گەیلانی هەروەها '''[١٩٧]''' : ((بێخود)) وەرە بێ پەردە بڵی خۆت وتەنـــی ئەم شیعرە بە بای سەبای عێراقی و یەمەنی ڕۆحی من و پەروانەیی شەمعی سەری ((غەوس)) دەســــــــــتی من و داوێنی ((ئووەیسی قەرەنی)) • شێخ ئەنوەر بەرزنجی دەفەرموێت'''[١٩٨]''' : لە بۆ بازی سپی یەعنی جەنابی قوتبی ڕەببانـــی دەنوسم پارچە هەڵبەستێ لە مەدح و ناوونیشانی زەمانێکە لە بەندو داوی شیعری ئەو گرفتارم ئەوا ڕێم گرتەبەر تا بۆ زیارەت ببمە میوانی ئەمینی مورسەلینی تۆ لە ئالوبەیتی پێغەمــــبەر سەرم هێناوە بۆ قاپیت مەدەد یا غەوسی گەیلانی ئــــــــەتۆ لوقمانی دەردانی ڕەفیقی شەرع و ئیمانی موعین و موبتەلای دەرگانەتم ئەی غەوسی گەیلانی لەناو بەحری تەسەووف دا عەجەب غەواسی دوڕناسی لە زانینی حەقیقەت خاوەنی ئیسپات و بورهانـــــــی ئـــەدیب و شاعیر و زانا لە دیوانت زمان کورتن لە ئافاتی زەکاوەت پێم ببەخشە عیلمی ڕۆحانی لە چەرخی کۆن و تازەی شاعیران بژمێرە تــا ئەمڕۆ هەموو پەروانە و شەمعن لە دەوری شێخی گەیلانی ئـــــــــــەوە سەعدی ئەوە حافز ئەوە فەیروزی کاشانی کەلیم و مەسنەوی و جامی ، بە قەزوینی و خوراسانی بوخاری ، سەهرەوەردی نابغەی مەشهووری زوبیــــــــانی بە کەعب و ئەختەل و خەنسا ، بە حەسان و بەرەیحانی فرزدق ئەوەل وسانی جەریر و نابغەی جوعدی زوهەیرو ئومڕوالقیس و ئەبو نەواس و زنجانی بە قەیسی عامری و لەیلا بە شبلی ئەسمەعی و جاحز موعەڕی و بوحتری و کەییان ئەبو فیراسی حەمــــدانی لە جوملەی فەیلەسوفان شایەتی حاڵن بە عیرفانت ئـــــەوە سوکرات ئەوە تالیس ئەوە ئەفلاتی یۆنانی بە فارابی و ئیبن ڕوشد و بە کندی و شێخ علی سینا بە کرمانی و بەشەیخی خاوەنی تەسریفی زنجانــــی بە مەولانای نەقشبەندی ، بە سەعدانی و بریفکانی بــە شێخی قوولەو و نۆدێ بە شێخی پیری ولیانی بە حاجی و سالم و مەحوی حوسەینی و ئەحمەدی موختار بە شێخ مەعرووفی نۆدێ و ئەحمەدی کاکی ســــــولەیمانی بە مەدحی تاهری و هیجری بە حەمدی و مەولوی و نالی بــــــــــــە شێخی عالمی رازی ، رەزای دەوران و هیرانی بە فەوزی و صابری و بێخوود بە نووری و فائز و دڵــدار مەلیک مەحموود و سید احمد نەقیب زادە و مەریوانی بە قوتبی مەشرق و مغرب کە مەشهوورە بە محی الدین بە ئیبــــــن و حاج و بێتووشی و جمال الدینی ئەفغانی بە مامۆستای جەلیزادە بە شەوقی و حافــزی و کوردی بە هەوری و هێمن و هەردی ، جزیری و بێکەس و فانی بــە پیری پیرەمێرد و موخلس و عاسی بە سەبییوتی بە گۆران و سەلام ، بە شارەت الخوری و بە حەسانی لە دیوانی ئەدەب شاگردی تۆن ناگەن بە ئیعجازت بە دەوری حەلقەتا جەمعن چە نەفسانی چ ڕوحانــی ئیمامان شافعی و ئەحمەد ، حەنیفە و مالکی نیشان لـــــــــــە پاشی ئەو ئیمامانە ئەتۆ شێخی مریدانی ئەگەر شاهی نەقشبەندە ئەگەر سوڵتانی تەورێــــــــــــــزە ئەگەر کەرخی و ئەگەر شبلی و جونەید و شێخی شەعرانی ئەگــەر مەنسووری حەلاجە ئەگەر شێخ داوودی طائی ئەگەر شێخ سریە و شێخی روفاعی و شێخی حەرانی بە تۆ سەربەرزن و ڕێگەی تەسەووف مەنبەعی تۆیە وەکیلی موتڵەقی هەر خۆت دڵو چاوی مریدانــــــــی ســەراسەر شێخ و دەروێشان مریدی تۆن لەهەرکوێ بن لە ژێر ئومرە و ئیشارەی تۆ دەکەن حەلقەی زیکر خوانی چ سڕێکە لەناو نووری تەجەلادا فەنافــــــی الله وەکو پەروانە سووتاوە ؟ چ کەس ئەو سڕە نازانی بە کورتی وەسفی (گەیلانی) لە بەحرا قەترەیێ ئاوە مـــیدادی خامە وشکی کرد نە دەفتەر ما نە عنوانی • شێخ مەلا کاکە کە کوڕی هەرە گەورەی شێخ صافی هیرانیە و نازناویشی (صەفوەت)-ە دەفەرموێت '''[١٩٩]''': عەبیدانەت مەنەم کەمتەر نویی هەم سەیدو سەروەر گەداوار هاتووم بەردەر مەدەد یا ساکن البغـــــــــــداد توبی هەم پیر و هەم رابەر توبی هەمراز و هەم مەنزەر تـــــوبی هەم باز و هەم دڵبەر مەدەد یا ساکن البغداد غەریقی بەحری عشقی تۆم لە تەعلیماتی مەشقی تۆم بەدائم من لە شەوقی تۆم مەدەد یا ساکن البغـــــــداد فـــەقیری ئاستانەی تۆم لە دووری ئاشیانەی تۆم بە ئومێدی نیشانەی تۆم مەدەد یا ساکن البغداد کەمن پەروانەیی تۆمە سەراپا سووختەیی تۆمە حەریقی ناری ڕووی تۆمە مەدەد یا ساکن البغداد غوڵام و بەندەیی تۆمە هەموودەم چاوەڕێی تۆمە نـــەزەرکە دفعەیێ بۆمە مەدەد یا ساکن البغداد غەریب و با وەفایەم من عەلیل و پڕ جەفایەم من بە ئومێدی شفایەم من مەدەد یا ساکن البغــــداد لە دووریت زامدارم من لە فیرقەت غەمگوسارم من لە دەورەی گوڵ هوزارەم من مەدەد یا ساکن البغداد سەری عەقڵم لەدەستم چوو کەماڵ و هۆش و عیلمم چوو ئومێدی وەصلی یارم چوو مەدەد یا ساکن البــــــــــــغداد دڵ و دیـــــنم بە غارەت چوو کە دونیا و قیامەت چوو خودایە جان لە حەسرەت چوو مەدەد یا ساکن البغداد زەلیل و عاشقم قوربان نەماوە دانش و عیرفـــــــــان نەزەر کە ئەی شەهی گەیلان مەدەد یا ساکن البغداد دەخیل ئەی (صافی) ی هیوان دەگەڵ جەمعیەتی پیران بچین بۆ خزمەت ئەو سوڵتان مەدەد یا ساکن البغداد تەن و جیسم کە بێمارە روح و گیانم کە بێزارە بەبێ تەسلیم نیە چارە مەدەد یا ساکن البغداد کە (صفوەت) زۆر بە ئازارە لە دونیادا گوناهبارە هەمیشە ئارەزووی یارە مەدەد یا ساکن البغداد • کاک عبدالکریمی کوڕی حەوتەمینی شێخ صافی هیرانی کە نازناویشی (ووریا) بووە دەفەرموێت '''[٢٠٠]''' : بازی گەیلانی دەخالەت تۆ رجا کار بی لە بــۆم ڕۆژی سەد جاران بە قوربانی سەگی دەرگانە بم شەرتە گەر بێت و دەریشم کەی نەڕۆم لەم دەرگەیە تــــــــــاکوو مردن خادمی خاکی دەری ئاستانە بم چۆن ئەبێ ترسم هەبێ قوربان لە ڕۆژی مەحشەرا خۆم بە هیرانی بزانم نەســـــــلی ئەم شێرانە بم • مینە جاف دەفەرموێت '''[٢٠١]''' : یا غەوث شابازی زاتی (الله)ی تـــۆ یا غەوث نازداری (رسول الله) ی تۆ قــــــەسەمت ئەدەم بە شەوی میعراج کــە فەخری عالەم بوو بە صاحێب تاج قەسەمت ئەدەم بە ڕوتــــــــبەی (دنا) ئەو شەوی بە لوتف ئەی فەرموو خوا بــــــــــمکە بە خاتر نووری پێغەمبەر بەسە بەس بم کە موحتاج بە دوختەر لە ڕووی لوتفەوە بە نیو نەزەرێ بەرکە وەلامۆ ، فەرەحیــم دەرێ بووم بە جێی بازی و گەمەی نەفامان شــــــــا عەبدولقادر ، دەسم وەدامان ئەووەڵ بە خوا هەم بە پێغەمبەر بە بێ گوناهیی (حسین) سەروەر ڕجــــــــایێ بۆ ئەم ڕەزالەتیمە بە ئەم مجرۆیی و کەسالەتیمە بەڵکو نەجاتم بدەی لەم حـــــــاڵە بە دەس دەردو ئێش حاڵم بەدحاڵە شــــــــــــــا عەبدولقادر بۆ خاتر قورئان سەرتیپ نەجات دەی لە ئێش و دەردان یا غەوث من پەنام وە پەنادارە لاڵەم لە قاپیی غــەوثی نازدارە پــــــــــــــەنام هێــــناوە بێ چار و پەنا یا غەوث من وە تۆ ، تۆیش وەلای خوا هەروەها '''[٢٠٢]''' : شاهبازی ئەولیا ، ئەی شاهی گەیلانی لەقــــەب ئەی بە ڕوتبەی شاهبازی ئەولیا بووی مونتەخەب ڕوتبەیی شابازی بۆ شانت کەمە ئەی شەهریار بــۆیە ڕوتبەی تۆ بە (غوث الاعظم)ی دریاقەرار لاییقیت بۆ بەرزیی ڕوتبە لەلای زاتی خــــــــوا بۆیە تەرفیعی نیشانت تۆ بە (محی الدین) کرا کەس بە ڕوتبەی تۆ نەبوو نائیل لە نەسلی شای عەرەب شــــــــــــــاهبازی ئەولیا و و هەم (رسول الله) نەسەب بم کە خاتر لوتفی ئەو یەزدانەی تۆی کرد بێ نیاز بەم هەموو ڕوتبە زلانە تۆی کە کردە شاهبــــــــاز هەم ببەخشە من بە جاهی شای شەفیعولموزنبین لای خوا فــــەرموو ڕجایێ بۆ سەگی قاپیت ئەمین تۆ ئەبێ ئەرجو بکەی قوربان کە (غوث الاعظمی) کاری یە ئەم دەردە ، لوتفی تۆیە تەنها مەڵهەمی ڕوو لە قاپیی تۆ ئەکەم ، هەر تۆی ڕجام ، تۆ بۆم بکەی تۆ ڕجام گەر بۆ نەکەی ، ئیتر هەواڵەی کوێم ئەکەی ؟ ئەی شەها بیبەخشە (مینە) تو خوا سا ڕەحمەتێ دەردی کاری ئەو دەواکە ، ئەی خوا سا هیـــمەتێ هەروەها'''[٢٠٣]''': ئەم عەرزوحاڵەم ئەیگـــــــــرم وە دەس ئەیخەم وە خزمەت غەوسی فریاد ڕەس غـــــــەوسی لە نووری پاکی پێغەمبەر غەوسی لە نوتفەی حوسەینی سەروەر غەوسی خەلیفەی زاتی مستەفــا غەوسی مونەووەر وە نوور و سەفا یــا غەوس شابازی زاتی ئەڵڵای تۆ یــا غەوس نازداری ڕەسولوڵڵای تۆ یا غەوس شابازی نازدارانی تــــــۆ یا غەوس غەمخواری غەم بارانی تۆ چون نووری دیدەی نووری پاکی تۆ جـــــــێنشین دین شای لولاكی تۆ یا غەوس پادشای مەملەکەتی تۆ سوڵتانی هەر چوار تەریقەتی تــۆ غەوسی گەیلانی بازی یەزدانی رهــــــاکنندهی گشت داماوانی پەنام هێناوە ئیستە وە دەرگــــات یا غەوس پەنام دە تۆ بی و خوات بــــمکە وە خاتر خووای لامەکان بمکە وە خاتر موعجیزەی قورئان بمکە وە خاتر ڕەوزەی پێغەمبەر بمکە وە خاتر بووبەکری ئەکبەر بمــــــــکە وە خاترسوڵتانی عادڵ یەعنی شا عومەر خەڵیفەی کامڵ بمکە وە خاتر کۆ کەردەی قــــورئان یەعنی زیننورەین عوسمانی عەففان بمکە وە خاتر شەهنشای سەردار شــــێری خواوەن حەیدەری کەڕاڕ بمکە وە خاتر فاتیمەی ســــــەروەر سەر تا پا شوعلەی نووری پێغەمبەر بمبەخشە وە قورب عەباسی سەردار ئــەو مامەی عەزیز مستەفای موختار بمکە وە خاتر دە کەسەی شادان موژدەی ڕەهایی وەدەســدریاکان بمکە وە خاتر ئەسحابەی ڕەسووڵ ئەم شکات حاڵەم لێ بکە قەبووڵ بمکە وە خاتر جاهی ئەهلی بەیت شاعبدالقادر دەوای دەردم کەیـــت بمــــــکە وە خاتر زومرەی شەهیدان بمبەخشە وە قورب تەواو سەعیدان بمکە وە خاتر عەوداڵانی بـــــــــەڕ بمبەخشە وە جاهـ مەردانی ئەکبەر وە شێر مەردان هەر چوار تەریقەت وە ئــــــەولیاکان ڕاگەی حەقیقەت وە معجزات ئەنبیای سەرحەد وە نوور و زیای زات پێغەمبەر دەلاڵێــــــمۆ لێت وەم زاتانەوە وە جاهی نەبی و وە قورئانەوە دەبێ بمبەخشی وە خاتر داران بمکە وە خاتر شای شەهریاران شــــاعبدالقادر ئەوێ پەنام دەی زامانی کاریم یەکسەر دەوا کەی هاوردم وە لات دڵ وە زامــەوە وە زامانی زوڵم دەس لیئامەوە پەنام هاوردگە وە شای گەیلانی دەبێ پەناگ دەی تۆ وە ئاسانی یا غەوس من پەنام وەلات هاوردە پەنام وە شاباز گەیــــــلانی کردە شــــــــاعبدالقادر غەوس فریاد ڕەس هەر تۆی فریاد ڕەس داماوی بێکەس نابێ بە مەئیووس دەرم کەی لە لات چون پەنام هێنا من وە بارەگــــــــات هــــــاوارم وە لات شــــاعبــــدلقادر یا غەوسی ئەعزەمم یا غەوسی نادر بۆ هەر مەقسەدێ پەنام هێــناوە ئەم شکات حاڵەم تەقدیم کریاوە دەبــــــــێ وە سەهلی سوڵتانی گەیلان گشت جێبەجێ کەی لە خزمەت یەزدان ئەوەڵ ئیمانم سوپاردوە وە تــــــــۆ بە دەس شەیتانۆ نەمکەی ڕەنجەڕۆ دووەم شــەفاعەت بۆ گوناهم کەی لای خوا گونام یەکسەر عەفو کەی سێهەم ڕازی دڵ وە نیــــازەوە ئەمری ئیجرا بێ لە شابازەوە بدە نەجـــــــــــــــاتم بیکە خەڵاتم یا غەوس وەک مینە سەگی دەرگاتم • ویساڵی دەفەرموێت'''[٢٠٤]''' : منم عەبدی زەلیلی تۆ، مەدەد یا شاهی گەیلانی لەبۆ عالەم دەلیلی تۆ، مەدەد یا شاهی گەیلانی غــوڵامی ئەبروانی تۆم، فیدای غونچەدەهانی تۆم شەبانی ئوشترانی تۆم، مەدەد یا شاهی گەیلانی فیدایی خادمانی تۆم، هەموو دەم پاسەبانی تــــۆم چو کەلبی ئاستانی تۆم، مەدەد یا شاهی گەیلانی تــــــــویی آن یوسف ثانی، منم این پیر کنعانی بۆیە وا بووم بە بریانی، مەدەد یا شاهی گەیلانی ئەبر بۆ تۆ دەناڵێنێ، بەدائیم ئەشک دەڕژێنــــــێ مەلەک بۆ تۆ دەهاڕێنێ، مەدەد یا شاهی گەیلانی غەریقی بەحری عوسیانم، ئەسیری بەندی هیجرانم کـە چاکی تیغی حیرمانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی نیازی قەلبی مەجنوونی، دەوایی مەردی مەحزوونی چراغی دەشتی هاموونی، مەدەد یا شاهی گەیلانی غـــــــــەریبی موڵکی ئالانم، پەشێوی ماهی تابانم بەسانی شێخی سەنعانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی لە حەسرەت پڕتەوی ڕەنگت، لەبۆ سەروی قەدی شەنگت کە مردم بۆ سەدای چەنگت، مەدەد یا شاهی گەیلانــــــی نەماوە ڕاحەتی جــــــــانم، بە جۆشە تابی گریانم حەریقی زەیقی زیندانم، مەدەد یا شاهی گەیلانی لە حوسنا یۆسفی سانی، تۆیی ئەی نووری یەزدانی تۆ هەم جانی و جانانی، مەدەد یا شاهی گەیلانــــی فیداتم ئەی گوڵی جیلان، لەبی تۆ چەشمەیی حەیوان دەوا فـــــــەرموو دڵی بوریان، مەدەد یا شاهی گەیلانی زەلیلی نەفس و شەیتانم، کە مەحوی ژەنگی عوسیانم وەدەرخە تیغی ئیمانم، مەدەد یا شاهـــــــــی گەیلانی شوعاعی نووری ڕەحمانی، حەبیبی غەوسی ئینسانی پـــەنای جەمعی موریدانی، مەدەد یا شاهی گەیلانی ڕەئیسی ئەولیای دونیا، تۆیی ئەی ساکنی بــــــەغدا تۆیی شەمعی شەبی یەڵدا، مەدەد یا شاهی گەیلانی عـــەنادیل بۆ گوڵی ڕووتە، لەگەڵ گریە و فوغان جووتە دڵیش بۆت مات و مەبهووتە، مەدەد یا شاهی گەیلانی ویساڵی بۆ ویساڵی تۆ، دەکا وەســفی کەماڵی تۆ چرای دینە جەماڵی تۆ ، مەدەد یا شاهی گەیلانی == سەرچاوەکان == - کتێبی (حەزرەتی غەوس شێخ عەبدولقادری گەیلانی) ، لێکۆڵەر : هەژیر ئیسماعیل لالە ئەحمەد ، ئەکادیمیای زانستی کوردی ، ٢٠٢٢ # الشيخ عبدالوهاب الشعراني : الطبقات الكبرى المسمى لواقح الانوار القدسية في مناقب العلماء و الصوفية ، تح : د.أحمد عبدالرحيم السايح ، مكتبة الثقافة الدينية – القاهرة ، ٢٠٠٥ ، چ ١ ، ل ١٢٤ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : من الشك إلى اليقين (دراسة في نسب الشيخ عبدالقادر الجيلاني) ، بحث نقدي في مصادر التأريخ الإسلامي الوسيط ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٣ # نیاز مەستی : ڕشتەی نوور ، ٢٠١٨ ، چاپی یەکەم ، ل ١٢٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٩ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٨ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣١ # إبراهيم زكي خورشيد + أحمد الشنقناوي + د. عبدالحميد يونس : دائرة المعارف الإسلامية ، ١٩٣٤ ، چ ١ ، بەرگی ٧ ، ل ٢٢٢. # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # د.خاشع المعاضيدي : كتاب من بعض أنساب العرب ، دار الرشيد – بغداد ، ١٩٩٧ ، بەرگی ٢ ، ل ٧٧ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : من الشك إلى اليقين قراءة متأنية في نسب الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٩ - ٩٠ # الشيخ عبدالوهاب الشعراني : الطبقات الكبرى المسمى لواقح الانوار القدسية في مناقب العلماء و الصوفية ، تح : د.أحمد عبدالرحيم السايح ، مكتبة الثقافة الدينية – القاهرة ، ٢٠٠٥ ، چ ١ ، ل ١٢٤ # الشيخ ابن العماد الحنبلي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – بيروت ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٤ ، ل ٢٠٢ . # إبن كثير : البداية و النهاية ، مطبعة السعادة – مصر ، ١٩٦٨ ، بەرگی ٦ ، ل ٤٥٥ # الذهبي : سير أعلام النبلاء ، دار الرسالة للطباعة – بيروت ، ١٩٨٦ ، چ ٤ ، بەرگی ١٣ ، ل ٣٢٢ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٣٦ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٣٧ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٤ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٠ # د. محمد درنیقة : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و أعلام القادرية ، الدار العربية للموسوعات – بيروت ، ٢٠٠٦ ، ل ٢٣ - ٢٤ # د.محمد علي العيني : عبدالقادر الجيلاني شيخ كبير من صلحاء الإسلام ، دار الثقافة و النشر و التوزيع - عمان ، ١٩٩٣ ، چ ١ ، ل ٣٩ # مەخزومی – دەگەڕێتەوە بۆ بەنی مەخزوم ، مەخرەمی – گەڕەکێکی دێرینی بەغدادە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤١ # د. محمد درنیقة : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و أعلام القادرية ، الدار العربية للموسوعات – بيروت ، ٢٠٠٦ ، ل ٢٣ - ٢٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٠ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٢٩٦ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١١٣ – ١١٤ – ١١٥ – ١١٦ ٠ ١١٧ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١١٨ – ١١٩ – ١٢٠ – ١٢١ – ١٢٢ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٧٤ - ١٧٥ # واتا : مەلەوانی هزر ، لە قوڵایی دەریای دڵدا مەلە دەکات لەسەر گەوهەرەکانی زانین ، دەری دەهێنێت بۆ کەنار دەریای سنگ ، زمان بانگەواز بۆ فرۆشتنی دەکات ، دەکڕدرێت بە هەناسەکانی کاری چاکە ، لە ماڵانێک کە خوای گەورە ڕوخسەتی دا کە بەرزبکرێتەوە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣٤ # لە (فتح المبین) دا لە (ابن النجار)ەوە دەگێرێتەوە و ئەڵێ : لە شێخ عەبدولڕەزاقم بیست فەرمووی : باوکم ٤٩ نەوەی نێر و مێی بووە ، ٢٧ لەوانە نێرینە بووە (بڕوانە " مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ " # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١ - ١٢ # عبدالغني الدروبي : المختصر في تأريخ شيخ الإسلام عبدالقادر الكيلاني ، باكستان – كراجي ، ١٩٧٢ ، ل ١٢ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ – ٣١ – ٣٢ – ٣٣ – ٣٤ - ٣٥ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٠ – ٣١ – ٣٢ – ٣٣ – ٣٤ - ٣٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٦٧ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٣٤ # الشيخ يوسف بن إسماعيل النبهاني : جامع كرامات الأولياء ، تح : إبراهيم عطوة عوض ، المكتبة الثقافية – بيروت ، ١٩٩١ ، بەرگی ٢ ، ل ٢٠٢ # جمال محمد محمد امین : دیوانی ویساڵی ، مطبعة دار الجاحظ للطباعة و النشر – بغداد ، ل ١٩٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٨ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٥١ - ٥٢ # حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٤٣ - ٤٤ # د.محمد علي العيني : عبدالقادر الجيلاني شيخ كبير من صلحاء الإسلام ، دار الثقافة و النشر و التوزيع - عمان ، ١٩٩٣ ، چ ١ ، ل ٦٢ # نیاز مەستی : ڕشتەی نوور ، ٢٠١٨ ، چاپی یەکەم ، ل ٨٧ - ٨٨ # عبدالقادر الجيلاني : فتوح الغيب ، المكتبة الأزهرية للتراث – القاهرة ، ٢٠٠٤ ، ل ١٣٥ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٧ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٥ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگ ٢ ، ل ٤٠ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٦ - ٤٧ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٨ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگی ١ ، ل ٢٩٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ٢٠٨ # محمد بن عيسى التادفي : قلائد الجواهر في مناقب عبدالقادر ، دار الباز – فلوريدا ، ١٩٩٨ ، ل ٣٧ - ٣٨ # هونەر خورشید : جەننەتم وەسڵی ئەوە ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە - هەولێر ، ٢٠٢١ ، چ ١ ، ل ١٦٧ # د.عماد عبدالسلام رؤوف : الشيخ عبدالقادر الكيلاني رؤية تاريخية معاصرة ، مؤسسة مصر مرتضى للكتاب العراقي – بغداد ، ٢٠١١ ، چ١ ، ل ٨٧ # عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ١٣١ - ١٣٨ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١١ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١٣ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١، ل ٣١٦ # حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٣ # د. عمر محمود حسين السامرائي : الشيخ عبدالقادر الكيلاني و منهجه في التربية و السلوك ، دار الزنبقة – القاهرة ، ٢٠١٩ ، ل ٧٧ - ٧٨ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٨ – ٢٩ - ٣٠ # مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٥٣ – ٥٤ - ٥٥ # العلامة محمد صديق حسن خان القنوجي البخاري : التاج المكلل من جواهر مآثر الطراز الآخر و الاول ، وزارة الأوقاف و الشؤون الإسلامية – قطر ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٥٦ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # د.عبدالمنعم الحفني : الموسوعة الصوفية أعلام التصوف و المنكرين عليه و الطرق الصوفية ، دار الرشاد – مصر ، ١٩٩٢ ، چ ١ ، ل ١٤ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٢ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٢ # ابن عماد شهاب الدين الحنبلي الدمشقي : شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، دار ابن كثير – دمشق ، ١٩٨٦ ، چ ١ ، بەرگی ٦ ، ل ٣٣٣ - ٣٣٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٧٩ # عبدالقادر الجيلاني : تفسير الجيلاني ، دار الكتب العلمية – بيروت ، ٢٠٠٧ ، بەرگی ١ ، ل ٨ # ئانا ماری شیمل : الأبعاد الصوفية في الاسلامي و تاريخ التصوف ، منشورات الجمل – كولونيا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٢٧٩ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٣ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٢٣ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ١١٨ # زين الدين ابو الوردي المعري الكندي : تأريخ ابن الوردي ، دار الكتب العلمية – بيروت – ١٩٩٦ ، چ ١ ، بەرگی ٢ ، ل ٦٩ # يوسف بن تغري بردي الحنفي : النجوم الزاهرة في ملوك مصر و القاهرة ، دار الكتب – مصر ، بەرگی ٥ ، ل ٣٧١ # شێخ مصلح الدین سعدی شیرازی : گوڵستانی سەعدی ، و.: مصطفی رسول ، ٢٠٠٨ ، چ ٢ ، ل ١١٦ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ١٨٤ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ٢٢٧ # زامدار قادری : گوڵستانی عاریفان ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ٢ ، ل ٢٢٧ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٧ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٦٠ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٦٣ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٧٢ # زامدار قادری : عاشقانە دێم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٢٠٢ – ٢٠٣ - ٢٠٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٩ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٤٧ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١٣ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٥٣ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٣٣١ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٤٢ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٥٩ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٦٦ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٨٣ - ٨٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٠٧ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١١٤ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٦٥ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٩٠ # عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٢٣٦ # د.جمال الدين الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، مركز الاعلم العالمي – بنغلادش ، ٢٠١٤ ، ل ١٦ - ٣٥ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٤٤ # إبن رجب الحنبلي : الذيل على طبقات الحنابلة ، مطبعة الحلبي – القاهرة ، ١٩٥٢ ، بەرگ ٢ ، ل ٤٦ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٤٩ # (أنا خير منه <سورة ص – آية ٧٦> ، واتا : من لەو باشترم ؛ ئەو : واتا حەزرەتی ئادەم # (أنا الحق) ، واتا : من حەقم ، لە هەمان سەرچاوە لە لاپەڕە ١٤٥ ئاماژە بەم قسەیە دراوە # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٥١ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ١٦٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣١ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٢ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٤ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٦٦ # أبو الحسن علي الحسني الندوي : رجال الفكر و الدعوة في الإسلام ، دار ابن كثير - دمشق ، ٢٠٠٧ ، چ٣ ، بەرگی ١ ، ل ٣١٩ # علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٧٣ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٢ - ٢٣ # د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٥ # د.جمال الدين فالح الكيلاني : فتوح الغيب للباز الاشهب الشيخ عبدالقادر الجيلي ، مركز الإعلام العالمي – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ١٢٦ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٨ - ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٥٩ #حياة الفقيه الجيلاني : الفتوحات الربانية في الاوراد القادرية ، دار الوابل الصيب للإنتاج و النشر و التوزيع – القاهرة ، ٢٠١٩ ، چ ١ ، ل ٧٤ #زامدار قادری : موریدی حەزرەتی پەروانەم ، ناوەندی ڕەها بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ٦٥ #عبدالرحمن محمد امین : کۆڕ و مەجلیسەکانی شێخی ئیسلام "شێخ عەبدولقادری گەیلانی" جلاء الخاطر ، پێداچوونەوە : زامدار قادری ، ناوەندی ڕەها – هەولێر ، ٢٠٢٠ ، چ ١ ، ل ١٦٨ #مەلا محمدی شەڵماشی : مەجلیسی ئەولیا ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠١١ ، چ ٥ ، بەرگی ١ ، ل ٢٠٨ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٨٠ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار ، مطبعة مصطفى الحلبي – القاهرة ، ١٩١١ ، ل ١٩٩ #مەلا محمدی شەڵماشی : مەجلیسی ئەولیا ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠١١ ، چ ٥ ، بەرگی ١ ، ل ٢١١ #یوسف بن اسماعیل النبهاني : جامع كرامات الأولياء ، تح : ابراهيم عطوة عوض ، مركز اهل سنت بركات رضا – هند ، ٢٠٠١ ، چ ١ ، بەرگی ٢ ، ل ٢٠٣ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الاسرار و معدن الانوار في مناقب الباز الاشهب ، تح : د. جمال الدين فالح الكيلاني ، المنظمة المغربية للتربية و الثقافة و العلوم – المغرب ، ٢٠١٣ ، چ ٢ ، ل ٣٣٥ #الشيخ محمد الكسنزان الحسيني : الطريقة العلية القادرية الكسنزانية ، ل ٢٠٨ #حشاني محمد رضا : الوجود عند عبدالقادر الجيلاني ، اشراف : د. عبدالله العشي ، أطروحة دكتوراه – جامعة باتنة – الجزائر ، ٢٠١٧ ، ل ٢٤ - ٢٥ #تاج الدين السبكي : طبقات الشافعية الكبرى ، تح : د. محمود محمد الطناحي ، دار هجر للطباعة و النشر و التوزيع – مصر ، ١٤١٣ ک ، چ ٢ ، بەرگی ٢ ، ل ٣٣٩ #تاج الدين السبكي : طبقات الشافعية الكبرى ، تح : د. محمود محمد الطناحي ، دار هجر للطباعة و النشر و التوزيع – مصر ، ١٤١٣ ک ، چ ٢ ، بەرگی ٢ ، ل ٣٤٠ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ٦١ #علي بن يوسف الشطنوفي : بهجة الأسرار و معدن الأنوار ، دار الكتب العربية – مصر ، ١٣٣٠ ک ، ل ٦٢ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٥ – ٣٦ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٦ - ٣٧ #عفيف الدين عبدالله اليافعي : خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبدالقادر ، تح : أحمد فريد المزيدي ، دار الآثار الإسلامية – سريلانكا ، ٢٠٠٦ ، چ ١ ، ل ٣٧ - ٣٨ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٥ – ١٧٦ – ١٧٧ - ١٧٨ #Kadiriayah, the Ency. of Islam (Margaliouth) p. 381. #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨١ #عبدالغني بن اسماعيل النابلسي : الحقيقة و المجاز في الرحلة إلى بلاد الشام و مصر و الحجاز ، مركز تحقيق التراث – القاهرة ، ١٩٨٦ ، ل ٤٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٧٩ #عبدالقادر القادري : الزاوية القادرية و دورها الديني و الإجتماعي ، وزارة الاوقاف و الشؤون الإسلامية – المغرب ، ١٩٧٩ ، ل ٤٨ #L . Massignon. Ency. of Islam vol. 4 page 670 #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨٥ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٨٥ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢٠٩ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١١ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١٧ #يوسف محمد طه زيدان : الطريق الصوفي و فروع القادرية بمصر ، دار الجيل – بيروت ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٢١٨ #imingham The Sufi Orders in Isiam Appendix D p . 271,272,273 #د. جمال الدين فالح الكيلاني : هكذا تكلم الشيخ عبدالقادر الكيلاني ، دار الكتب العلمية – بنغلاديش ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٢٦ #بابە شێخ مەردۆخ ڕۆحانی : مێژووی ناودارانی کورد ، و. ماجد مەردۆخ ڕۆحانی ، ئەکادیمیای کوردی – هەولێر ، ٢٠١١ ، چ ١ ، بەرگی ١ ، ل ٢١٦ #تێبینی : پێم وایە مێژووی قادری لە کوردستان بگەڕێتەوە بۆ سەردەمی شێخی گەیلانی کە لەگەڵ شێخ ئەبو وەفای نێرگزەچار بە کوردستاندا تێپەڕیون و لە چەند شوێنێکی کوردستان خەڵوەتی کردووە [ لێکۆڵەر ] #محمد رئوف توکلی : تاریخ تصوف در کردستان ، انتشارات اشراقی – ایران ، ل ١٥٨ - ١٦٨ #هەندێک زانیاری زیاتر نوسراوە لیرەدا ، کە لە بەدواداچوونی لێکۆڵەری ئەم کتێبەیە [ لێکۆڵەر] #تەریقەتەکانی قادری لە کوردستانی گەورەدا ژمارەیان زۆرە و لقی زۆریشیان لێ جیابووەتەوە ، ئێمە لێرە هەوڵمدانداوە بەشێکیان باس بکەین [لێکۆڵەر] #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٤٣٧ #سندۆڵان گوندێکە کەوتووەتە ناحیەی قەڵادزێ - قەزای پشدەر - پارێزگای سلێمانی – باشوری کوردستان #دەرگا شێخان دەکەوێتە باشوری بانە – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #عەبدولکەریمی مودەریس: بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ز ، ل ٦١ #ئەم نازناوە پیرەمێردی شاعیر ئاماژەی پێداوە #سۆڵە – قەرەداغ – سلێمانی – باشوری کوردستان #هانە گلان – سنە – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #کۆمائین – کامیاران – ڕۆژهەڵاتی کوردستان #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٣٩ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٤٠ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥١ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥٣ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٥٥ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ٨٠ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٠٢ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٠٤ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١١٦ #عەبدوڵڵا ئاگرین : دیوانی میرزا غەفور ، ١٩٩١ ، چ ١ ، ل ١٢٦ #مەحموود زێوەر : دیوانی زێوەر ، بڵاوکراوەی ئاراس – هەولێر ، ٢٠٠٣ ، چ ١ ، ل ٢١٢ #گۆڤاری بەیان – ژمارە ١٣٧ – لاپەڕە ٢٠ #مەحموود زێوەر : دیوانی زێوەر ، بڵاوکراوەی ئاراس – هەولێر ، ٢٠٠٣ ، چ ١ ، ل ٢٣٩ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٧٣ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٩٢ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٣٨٩ – ٣٩٠ – ٣٩١ -٣٩٢ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٦٧٠-٦٧١ #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند ، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق – بەغدا ، ١٩٨٠ ، ل ٦٧٣ - ٦٧٤ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ٤٥ – ٤٦- ٤٧ - ٤٨ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١١١ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٢٧ #موحەمەد مەلا عەبدولکەریم : دیوانی بێخود ، انتشارات کردستان – سنە ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ل ١٦٣ #شێخ سەربەست بەرزنجی : دیوانی شێخ ئەنوەر بەرزنجی ، چاپخانەی ڕۆژهەڵات – هەولێر ، ٢٠٠٩ ، چ ١ ، ل ١٠٨ – ١٠٩ – ١١٠ - ١١١ #گیوی موکریانی : دیوانی صافی ، چاپخانەی کوردستان – هەولێر ، ١٩٧٣ ، چ ٣ ، ل ٨٨ - ٨٩ #گیوی موکریانی : دیوانی صافی ، چاپخانەی کوردستان – هەولێر ، ١٩٧٣ ، چ ٣ ، ل ٩٧ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٣٨ ٠ ٣٩ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٤٠ - ٤١ #مصطفی نەریمان: دیوانی مینە جاف ، مطبعة الجاحظ – بغداد ، ل ٥١ – ٥٢ – ٥٣ - ٥٤ #جمال محمد محمد امین : دیوانی ویساڵی ، مطبعة دار الجاحظ للطباعة و النشر – بغداد ، ل ١٩٥ – ١٩٦ - ١٩٧ {{زانایانی عەرەب و موسوڵمانان}} {{تووڵی دەروازە|ئێران|ئیسلام|ژیاننامە|عێراق}} [[پۆل:موسڵمانانی ئێرانی]] [[پۆل:خواناسەکان]] [[پۆل:حەنبەلییەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٠٧٧]] [[پۆل:مردووانی ١١٦٦]] [[پۆل:ئەولیا]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٠٧٨]] e88c5jecpjsyperya6bx8ll7t4em2wg 0 9479 967296 964592 2022-08-02T22:24:36Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شنگال | ناوی فەرمی = ܫܝܓܪ - Şingal - سنجار - Sinjar | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Views around the city center of Shingal (Sinjar) in summer of 2019, following the war with the Islamic State 16.jpg | photo2a = YezidiTemple.JPG | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = چەند دیمەنێکی شارۆچکەی شنگال | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.3209|frame-long=41.87656|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 19 |lats = 15 |latNS = | longd = 41 |longm = 52 |longs = 36 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شنگال|شنگال]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = فەھد حەمید عومەر<ref> https://www.basnews.com/so/ </ref> | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٥٢٢ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٨٤٫٣٣٨ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنگالی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کورمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''شنگال'''، '''شەنگال'''، '''شەنگار''' یان '''شنگار''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''سنجار''، [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܫܝܓܪ'') شارۆچکەیەکە لە [[قەزای شنگال]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> شنگال دەکەوێتە ئەوپەڕی خۆراوای [[باشووری کوردستان]]، ١٢٠کم لە شاری [[مووسڵ|مووسڵەوە]]<nowiki/> دوورە و دەکەوێتە خۆراوایەوە.<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref> دەکەوێتە نزیکەی پێنج کیلۆمەتر لە باشووری [[چیای شنگال]].ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠١٣ بە ٨٨٠٢٣ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[ئێزدی]]ن.<ref> https://www.france24.com/en/20190628-revisited-iraq-yazidis-still-haunted-sinjar-massacres-islamic-state-group-nadia-murad </ref> == مێژوو == === دێرین === [[File:Al-Jazira.svg|thumb|upright=.8|right| نەخشەی ھەرێمی [[جزیر]]ە(میزۆپۆتامیای سەرەوە) لە سەرەتای سەردەمی ئیسلامیدا]] لە سەدەی دووەمی زایینیدا شنگال بووە بنکەیەکی سەربازی بە ناوی سەنگەرە و بەشێک لە لیمەکانی ڕۆمانی. بەشێک بوو لە ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمی تا لە ساڵی ٣٦٠ لەلایەن [[ئیمپراتۆریەتیی ساسانی]] لە داگیرکرا. لە کۆتایی سەدەی پێنجەمەوە دەست پێدەکات، چیاکانی دەوروبەری شنگال بوونە شوێنی نیشتەجێبوونی بەنو تەغلیب کە ھۆزێکی عەرەبن. لە سە رەتای سەدەی شەشدا ھۆزێک بە ناوی (قادیشەی)(Kαδίσηνοι)، کە یان بەڕەچەڵەک [[کورد]] بوون یان [[عەرەب]]، لەوێدا نیشتەجێ بوون. قادیشاییەکان بتپەرستییان دەکرد.<ref> https://archive.org/details/byzantineapocaly00alex </ref> بەپێی سەرچاوە ئەدەبییە سەرەتاییەکانی ئیسلامی، سەنگارا لە مێژ بوو ئێسکی ململانێی نێوان ئیمپراتۆریەتی ساسانی و بیزەنتین بوو و چەندین جار دەستی لە نێوان ئەو دوو ئیمپراتۆریەتەدا گۆڕی. سەرچاوەیەکی سەدەی شەشەم وەسفی دانیشتوانی سینگارا دەکات کە لە تاغوت و مەسیحی و جولەکە پێکھاتوون. شوێنەواری کەم لە شارۆچکە کۆنەکەی سینگارا ھەیە.<ref> https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=Sindjar&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search </ref> === سەردەمی ئیسلامی === [[پەڕگە:Qutb al Din mint of Sinjar Roman emperor Caracalla 1199.jpg|وێنۆک|ڕاست|دراوی قوتب الدین، فەرمانڕەوای زەنگیدی شەنگال لە ساڵی ١١٩٧-١٢١٩، لەگەڵ نوێنەرایەتی ئیمپراتۆری ڕۆمانی کاراکالا]] شەنگال لە ساڵانی ٦٣٠-٦٤٠ لەلایەن موسڵمانە عەرەبەکانەوە بە سەرۆکایەتی فەرماندە ئییاد کوڕی غەنم داگیرکرا و دواتر خرایە ناو قەزای دیار ڕەبیعەی ھەرێمی [[جزیر]]ە. لە ساڵی ٩٧٠ شارەکە لەلایەن بنەماڵەی حەمدانیدەوە داگیرکرا کە لقێکی ھۆزی بەنو تەغلیب بوو. بەرەو کۆتایی سەدە، خانەدانێکی دیکەی عەرەبی، ئوقایلییەکان شارەکەیان گرت و قەڵایەکیان لەوێ دروست کرد. سەرەتا بە دەسەڵاتی تورکمانەکان ئەتابەگ جیکرمیش لە ١١٠٦/٠٧، شەنگال ھاتە ناو ئاوەدانیترین قۆناغی مێژوویی خۆیەوە کە تا ناوەڕاستی سەدەی ١٣ بەردەوام بوو.<ref> https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=Sindjar&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search </ref> فەرمانڕەوای زەنگی نورەدین لە ساڵانی ١١٦٩ و ١١٧١ ناوچەکەی داگیرکرد؛ لە ساڵی کۆتاییدا، لقێکی کادێتی زەنگیەکان لە شەنگال لە ژێر دەستی زەنگی دووەم (ر. ١١٧١-١١٩٧) دامەزرا، کە دەربارەکەی بە کولتوری بەرزی خۆی ناوبانگی دەرکرد. زانا ئیبن شەداد (کۆچی دوایی ١١٨٦) ئاماژەی بەوە کردووە کە شەنگال بە دیوارێکی دووانە پارێزراوە، یەکەمیان دیواری سەرەکی بوو کە لەلایەن ئوقایلییەکانەوە دروستکرابوو و دواتر دیوارێکی نوێتر کە لەلایەن فەرمانڕەوای ناوخۆیی زەنگی قوتبەددین محەمەد (ر. ١١٩٧-١٢١٩) دروستکرابوو. ھەروەھا لەلایەن ئیبن شەدادەوە ئاماژەی پێکراوە دوو مزگەوت، شەش مەدرەسە (قوتابخانەی شەریعەتی ئیسلامی) بۆ قوتابخانەی فیقھی [[حەنەفی]] و [[شافیعی]]، مەشھەدێک (مەزارگە) کە تایبەتە بە [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب]] و سێ خانەقا (بینا بۆ کۆبوونەوەی سۆفیەکان). منارەیەکی مزگەوت ماوەتەوە لەم سەردەمەدا، کە لەلایەن ماکس ڤان بێرچێم، نووسەری سەدەی نۆزدەھەمەوە تێبینی لەسەر کراوە، نووسراوێکی تێدایە کە قوتبەدین وەک دروستکەری منارە لە ساڵی ١٢٠١دا دادەنێت.<ref> https://www.brepolsonline.net/doi/10.1484/J.ABOL.4.02188 </ref> [[پەڕگە:Zengid Atabegs of Sinjar. Qutb al-Din Muhammad bin Zengi. 1197-1219. Sinjar mint. Dated AH 607 (AD 1210-1).jpg|وێنۆک|دراوی قوتب الدین محمد بن زەنگی، زەنگید ئەتابەگی شەنگال (١١٩٧-١٢١٩).]] ئەم شارە لە سەردەمی سەلاحەدین کەوتە ژێر دەسەڵاتی ئەیوبییەکانەوە، و لەلایەن فەرمانڕەوای ئەیوبی قەزای [[ئامەد]](دیاربەکر) لە [[جزیر]]ە، ئەلئەشرەف موزەفەر ئەلدین (ر. ١٢١٠-١٢٢٠) کۆنترۆڵ کرا. دواتر لەلایەن حاکمی [[مووسڵ]] بەدرالدین لوعلەوە کۆنترۆڵ کرا. مەغۆلەکانی ئیلخانی لە ساڵی ١٢٦٢دا ھەر دوو دیواری شەنگال و مەشھەدی عەلییان وێران کرد؛ مەشھەدەکە دواتر لەلایەن ئیلخانیەکانەوە حاکمی فارسی ناوچەکە محەمەد ئەلیەزدی دووبارە دروستکرایەوە. جوگرافیناس زەکەریا ئەلقەزوینی (کۆچی دوایی ١٢٨٣) بە "دیمەشقی بچووک" ئاماژەی بە شەنگال کردووە، بە تایبەتی ئاماژە بە لێکچوونی حەمامە رازاوەی شنگال دەکات لەگەڵ زەوی و دیوارەکانیان کە بە مۆزایک دانراون و حەوزی بەردی ھەشتگۆشەیی. [[ئیبن بەتووتە]] لە سەردانەکەیدا بۆ ئەو شارە، باسی لەوە کردووە کە دانیشتوانی ئەو شارە [[کورد]]ن، کە بە "ئازا و بەخشندە" وەسفیان دەکات. ھەروەھا تێبینی ئەوەی کرد کە مزگەوتی جەماعەتی شەنگال بە چەمێکی ھەمیشەیی دەورە دراوە. ئیلخانییەکانی سوپای [[تەیمووری لەنگ]] دوای گەمارۆیەکی حەوت مانگ بەپێی نەریتە زارەکییەکان کە ئەولیا چەلەبی ئاماژەی پێداوە، شەنگالیان گرت. دواتر ئەم شارە لە لایەن ھۆزە [[تورکمان]]ەکانی ئاق قۆیونلو و قەرە قۆیونلو یەک لە دوای یەک داگیرکرا پێش ئەوەی لە ساڵی ١٥٠٧/١٥٠٨ لەلایەن بنەماڵەی [[سەفەوییەکان]]ی ئێرانەوە داگیربکرێت. لە سەردەمی جەنگی عوسمانی – سەفەوی (١٥٣٢ – ١٥٥٥)، شەنگال لە ساڵی ١٥٣٤ لەلایەن [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] کە بنکەکەی لە قوستەنتینیە([[ئەستەنبوڵ]]) بوو، دەستی بەسەردا گیرا. شارەکە بوو بە ناوەندی سنجاقی (قەزا)ی خۆی لە چوارچێوەی ئەیالەتی دیاربەکر ([[پارێزگای دیاربەکر]]). دواتر کورتکرایەوە بۆ ئەوەی ببێتە ناوەندی کارگێڕی ناحیە(ناوچەی لاوەکی)ی خۆی لە سنجاقی ماردین. ئەولیا چەلەبی لە سەدەی ١٧دا لە نووسینێکدا ئاماژەی بەوە کردووە کە دانیشتوانی شاری شنگال لە [[کورد]] و [[عەرەب]]ی ھۆزی بەنو تەیی پێکھاتوون، لە کاتێکدا چیای شنگال ٤٥ ھەزار [[کورد]]ی [[ئێزیدی]] نیشتەجێ بوون.<ref> https://archive.org/details/ibnbattutatravel00harg </ref> لەدوای ساڵی ١٨٣٠ ناحیەی شەنگال بوو بە بەشێک لە سنجاقی مووسڵ. لە ماوەی سەدەی نۆزدەھەمدا زۆر جار [[ئێزدی]]یەکانی چیای شنگال مەترسییان بۆ سەر گەشتیارانی ناوچەکە دروست دەکرد. حاکم داود پاشای بەغدا (لە ساڵی ١٨١٦-١٨٣١ لە پۆستەکەیدا بوو) نەیتوانی ئێزیدییەکان سەرکوت بکات و ڕاپەڕینەکانی [[ئێزدی]]یەکان لە ١٨٥٠-١٨٦٤ کۆتایی ھات دوای ئەوەی ھەوڵە دیپلۆماسییەکانی دەوڵەتمەداری عوسمانی میدحەت پاشا توانی دەسەڵاتداران بتوانن باج بدەن و گومرگ لە ناوچەکەدا بسەپێنن. == سەردەمی ھاوچەرخ == [[File:Views in June of 2019 around the Ezidi shrine of Chil Mera on Shingal Mountain 01.jpg|thumb| پەرستگای گرنگی چێرمێرا (بە واتای '٤٠ پیاو') لەسەر بەرزترین لوتکەی چیای شنگال دەبینرێت.]] [[File:Views in June of 2019 of a cathedral rising above ruined buildings in the old neighborhood of Shingal (Sinjar) 18.jpg|thumb| مەتراخانەیەک کە لە سەرووی باڵەخانە وێرانەکانەوە دەبینرێت لە گەڕەکی کۆنی شەنگال..]] مێژووی شەنگال دوور و درێژە و بۆ ھەزاران ساڵ دەگەڕێتەوە، لە نێوان ساڵانی ١٩٤٧ _ ١٩٨٠دا، چەند گۆڕانێکی بنەڕەتی بە سەر بونیادی شاری شەنگاردا ھاتووە و تەعریب کراوە. یەکەمین ھەنگاوێکیش لەو چوارچێوەیەدا نراوە بریتی بووە لە تەملیککردنی ٢٣٣٥٥ دۆنم زەوی لە ڕۆژھەڵاتی شەنگار بۆ ئەو ھۆزە عەرەبانەی کە لە دەرەوەی قەزاکە و پارێزگای نەینەواوە ھێنرابوون . ھەروەھا لە ڕۆژئاواشیەوە دەسەڵاتدارانی سیاسی دەستیان گرتووە بەسەر زیاتر لە ٦٠ ھەزار دۆنم زەویی کوردە ئێزیدیەکانی ھۆزەکانی قەیران و فەقرادا. [[پەڕگە:ShingalZerstoert1215.JPG|وێنۆک|شەنگال دوای داگیرکردنەوەی ئەوەی پێی دەوترێت "دەوڵەتی ئیسلامی"، کانوونی دووەمی ٢٠١٥]] لە باکوری شارەکەشەوە کە ناحیەی (سنونێ)ی لێیە لە لایەن ھۆزە عەرەبەکانەوە دەست گیراوە بەسەر دەیان ھەزار دۆنم زەویدا. لە ساڵی ١٩٧٠ پڕۆسەی عەرەباندن (تعریب) لە ناوەندی شاری شەنگاردا سەرەتا بەنھێنی دەستی پێکردووە دواتر، بە تایبەتی دوای نسکۆکەی ١٩٧٥ ئەو پڕۆسەیە زەقتر ئەنجام دەدرا و زۆربەی زۆری گەڕەکەکانی کاول کرا و خەڵکەکەی ناچار کران لە ئۆردوگای زۆرەملێدا نیشتەجێ ببن. لە ساڵی ١٩٧٧دا زیاتر لە نیوەی دانیشتوانەکەی روویان کردە ناوچەکانی دیکەی ھەرێمی کوردستان و ئەوەشی مایەوە ناچار کران ناسنامەی نەژادی (نەتەوەیی)ی خۆیان بگۆڕن بۆ ئەوەی دەرنەکرێن و موڵک و ماڵیان لێ زەوت نەکرێن. جگە لەمەش. زیاتر لە ١٥٠ گوندی دەوروبەری شارەکە، لە لایەن دەسەڵاتدارانی بەعسەوە سوتێنران و وێران کران. لە نێوان ساڵانی ١٩٨٠ بۆ ٢٠٠٢ گەڕەکە کۆنەکانی شارەکەش سووتێندران و وێران کران و چەند ناوچە و گەڕکێکی نوێیان دروستکرد بۆ عەرەبەکان و ناسنامەی شارەکەیان گۆڕی. بە ھۆی ئەم گۆڕانکاریانەی کە لە چوارچێوەی پڕۆسەی عەرەباندان ھاتنە دی، ژمارەی دانیشتوانەکەی روو لە زیادی بکات. لە ساڵانی ١٩٧٤-١٩٧٥، پێنج گەڕەکی شاری شنگال لە میانی ھەڵمەتێکی حکومەتی [[عێراق]]ی سەرۆک [[سەددام حوسێن]] کە بە "ھەڵمەتی نوێکاری" ناوزەدکرابوو، [[عەرەباندن|بەعەرەب]] کران؛ گەڕەکەکان بریتی بوون لە بەرۆژ، سەرایێ، کەلھێی، بورج و بەرزێ، کە دانیشتووانیان گواسترانەوە بۆ شارۆچکە نوێیەکان یان شوێنەکانی دیکەی [[عێراق]] و [[عەرەب]]ەکان جێگەیان گرتەوە. زۆرینەی ئەو عەرەبانەی لە چیای شنگال نیشتەجێ کراون، تا ساڵی ٢٠١٠ لە ناوچەکەدا ماونەتەوە. لە ١٣ی ئابی ٢٠٠٩ لە گەڕەکی کەلا لە شەنگال لە کافێیەکدا تەقینەوەیەکی خۆکوژی لێکەوتەوە و بەھۆیەوە ٢١ کەس کوژران و ٣٢ کەسیش بریندار بوون. لە ١٤ی ئابی ٢٠١٠ زنجیرەیەک بارھەڵگری بۆمبڕێژکراو لەلایەن قاعیدە لە عێراق لە شارۆچکەکانی قەحتانیە و ئەلجەزیرە ئەنجامدرا کە ھەردووکیان لە قەزای شنگالن، ٣٢٦ [[ئێزدی]]یان کوشت و ٥٣٠ کەسی دیکەش برینداربوون. === ھێرشی باکووری عێراق (٢٠١٤) === شەنگال دوای داگیرکردنەوەی ئەوەی پێی دەوترێت "دەوڵەتی ئیسلامی"، کانوونی دووەمی ٢٠١٥ لە درێژەی ھێرشی دووەمیان بۆ باکووری عێراق لە مانگی ئابی ٢٠١٤، [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]](داعش) ناوچەیەکی بەرفراوانی [[پارێزگای نەینەوا]]ی گرتەوە. دوای کشانەوەی [[پێشمەرگە]]ی [[کورد]] لە ٣ی ئاب شاری شنگالیان گرت. لە ماوەی چەند رۆژی دواتردا چەکدارانی داعش کۆمەڵکوژی شەنگالیان ئەنجامدا و دوو ھەزار پیاوی [[ئێزیدی]]یان کوشت و بردنی [[ژن]]انی [[ئێزدی]] بۆ کۆیلایەتی، کە بووە ھۆی کۆچکردنی بەکۆمەڵی دانیشتوانی [[ئێزدی]]. بەپێی راپۆرتێکی [[نەتەوە یەکگرتووەکان]]، لە میانی ھێرشی مانگی ئابی داعشدا ٥ ھەزار ھاوڵاتی مەدەنی [[ئێزدی]] کوژراون. ھەروەھا بە جینۆسایدی ئێزدییەکان لەلایەن داعشەوە ناسراوە. جینۆسایدەکە بەشێکی لە ئەنجامی ھەڵاتنی [[پێشمەرگە]] لە ھێرشی داعش کارا بوو، کە [[ئێزدی]]یەکان بێ بەرگری بوون. شەوی ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤، لە درێژەی یەکەم ھێرش بۆ کۆنترۆڵکردنەوەی شنگال لە چەکدارانی داعش، ھێزە کوردیەکان ھێرشیان کرد بۆ ناو شارەکە. بەڵام پێشڕەویی کورد بۆ شنگال وەستابوو، چونکە لەناو نیوەی باشووری شارەکەدا ڕووبەڕووی بەرخۆدانی توندی چەکدارانی داعش بوونەتەوە. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥، ڕۆژێک دوای دەستپێکردنی ھێرشی دووەم، ھێزە کوردیەکان و میلیشیا ئێزیدییەکان بە پاڵپشتی ھێرشە ئاسمانییەکانی ئەمریکا، چوونە ناو شارەکە و بە تەواوی کۆنترۆڵی شارەکەیان کردەوە. دوای کۆنتڕۆڵکردنەوە، لە گوندی سۆلاغی نزیک لە رۆژھەڵاتی شاری شنگال، ھێزە کوردییەکان گۆڕێکی بەکۆمەڵیان دۆزیەوە کە پاشماوەی لانیکەم ٧٨ ژنی ئێزیدی خەڵکی گوندی کۆچۆی تێدابوو کە پێدەچێت لەلایەن چەکدارانی داعشەوە لەسێدارە دراون. == ڕاگەیاندنی ئۆتۆنۆمی == لە مانگی ئابی ٢٠١٧دا ئێزدییەکانی شەنگال لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا حکومەتەکەیان بە ئۆتۆنۆمی راگەیاند. ھێزەکانی پێشمەرگە لە ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ لە شنگال کشانەوە. ڕێگەدان بە سوپای عێراق و حەشدی شەعبی(PMU) بۆ چوونە ناو شارۆچکەکە. کۆنترۆڵی شارۆچکە کە دوای کشانەوەی پێشمە رگە رادەستی گروپە ئێزیدییە کەکرایەوە کەلە لایەن PMU پاڵپشتی دەکرێت بە ناوی "لیواکانی لالش". لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٢٠ کۆمیسیۆنی ئازادی ئایینی نێودەوڵەتی ئەمریکا تورکیای تۆمەتبار کرد کە لە میانی ئۆپەراسیۆنەکانی چنگ-ھەڵۆ و چنگ-پڵنگ، [[تورکیا]] ھەڕەشەی لەو خێزانە [[ئێزدی]]یانە کرد کە ھەوڵیانداوە بگەڕێنەوە سەر ماڵ و حاڵی خۆیان لە شارۆچکەکەدا. تورکیا ئەو بانگەشانەی رەتکردەوە. لە ساڵی ٢٠٢١ حکومەتی عێراق داوای کرد ھێزەکانی پاراستنی ناوخۆیی ئێزدییەکان (کە شەڕی داعشیان کردبوو)، لە شنگال بکشێنەوە، کە لەلایەن ئیدارەی ئێزیدییەوە رەتکرایەوە. ئەمەش بووەتە ھۆی ئەوەی کە بانگەوازی نێودەوڵەتی بۆ کەمکردنەوەی ئاستی سوپای عێراق و کشانەوە لە ناوچەکە بکرێت. بەگشتی رزگارکردنی شنگال دۆخێکی ناسکی کێبڕکێی لە نێوان زۆرێک لە فراکسیۆنەکان بۆ کۆنترۆڵکردنی ناوچەکە دروستکردووە و ئەمەش یەپەگە (سەر بە [[پارتی کرێکارانی کوردستان]]) و میلیشیا ناوخۆییەکان لە لایەکەوە دەگرێتەوە، ھەروەھا ھێزی پێشمەرگەی... [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] لەلایەکی ترەوە. == دانیشتوان == [[پەڕگە:Osmanli Ortadogu.jpg|وێنۆک|نەخشەیەک لە سەردەمی [[عەبدولحەمیدی دووەم]]ەوە، کە زەویەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] لە [[ڕۆژھەڵاتی ناوین]] نیشان دەدات، لە ناوەڕاستی ناوچەی "[[ویلایەتی مووسڵ]]" کە شنگال پیشان دەدات.]] * بەگوێرەی سەرچاوە مێژووییەکان لە ساڵی ١٠٧٥ زاینیدا ژمارەی دانیشتوانەکەی زیاتر لە ٣٠ ھەزار کەس بوونە و ھەروەھا لە ساڵی ١٣٩٤ زاینیدا ژمارەی خانووەکانی زیاتر لە ٣٥ ھەزار خانوو بووەو کاتێک [[تەیمووری لەنگ]] داگیری کردووە ھەر ٣٥ ھەزار خانووەکەی رووخاندووە. * پاش ئەوەی لە ساڵی ١٥١٦ لە لایەن عوسمانیەکانەوە داگیرکراوە و وەک شار و شارۆچکەکانی دیکەی [[کوردستان]]، شەنگار بۆتە مەیدانی ململانێی نێوان عوسمانیەکان و [[سەفەوییەکان]]، بۆیە لە نیوەی یەکەمی سەدەی بیستەمدا بەتایبەت لە ساڵی ١٩٤٧ دا ٦٠٠ ماڵ بووە کە بەسەر ٦ گەڕەکە سەرەکیەکەیدا دابەشبووە کە بریتی بوون لە سەرا و بورج و کەلاھی و بەرسەھی و بەربەروش . لەو ماوەیەدا، بازاڕێکی گشتی و دوو خان و مزگەوتێکی گەورە و دوو کەنیسە و فەرمانگەیەکی حکومی و شارەوانیەکی تێدا بووە و ژمارەی دانیشتوانەکەی ٢٥١٣ کەس بووە. * بەگوێرەی ئاماری ساڵی ١٩٥٧، ژمارەی دانیشتوانی شەنگار بۆتە ٣٢٠٤ کەس و ژمارەی خانووەکانیشی ٧٦٥ خانوو بووە. بەڵام دوای شۆِرشی ١٩٥٨ و ئەو گۆڕانانەی کە بەسەر سیستمی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئابوریدا ھاتن و گوندنشینەکان روویان لە شارەکان کرد و ئاکامەکان بە ئامارەکەی ساڵی ١٩٦٥ەوە دیارن کە ژمارەی دانیشتوانەکەی بۆ ٤٤٠٢ کەس زیادیکردوە. * ساڵ بەساڵ زیادبوونی ژمارەی دانیشتوانی شەنگال ئەوە دەردەخات کە حکومەتە نەژادپەرست و عەرەبچیەکانی عێراق بەئارەزووی خۆیان دەستکاریی دیمۆگرافیای ئەو شارەیان کردووە و چۆنیان ویستووە، گۆڕانکارییان تێدا کردوە. * بەپێی راپرسی ئاماری قەزای شنگال لە ساڵی ٢٠١٣ ژمارەی دانیشتوانی شاری شنگال ٧٧ ھەزار و ٩٢٦ کەس بووە. پێکھاتەی نەتەوەی شارەکە لە [[کورد]] و [[عەرەب]] و [[تورکمان]] و [[ئاشوورییەکان]] پێکھاتبوو و پێکھاتەی ئایینی لە [[ئێزیدی]] و موسڵمانی [[سوننە]] و [[مەسیحی]] پێکھاتبوو. ٢٣ قوتابخانەی سەرەتایی و سێ قوتابخانەی ناوەندی و حەوت قوتابخانەی ناوەندی و نەخۆشخانەیەک و دوو دامەزراوەی دیکەی چاودێری تەندروستی و سێ پارکی گشتی و دوو گۆڕەپانی وەرزشی ھەبوون. شارۆچکەکە سێ کەنیسەی ھەبوو، کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی سریانی، کەنیسەی کاسۆلیکی سریانی و کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنی، کە ھەموویان لەلایەن [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]] وێران کران. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] b0qwl8xzg44kuehurrhkzxaqo9rix0h 0 9739 967307 966263 2022-08-02T22:29:14Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''عەبدول ڕەحمان کوڕی معاویە''' کوڕی ھیشام کوڕی عەبدول مەلیک, لە دایک بووە ساڵی ٧٣١ز وکۆچی دوایی کردووە ساڵی ٧٨٨ز ناسراوە بە بازی قوڕەیش, یەکێک لەبەرپرسە ئەمەوییەکانی کە پاڵێوراوە بۆ خەلافەت لە پایتەختی [[دەوڵەتی ئەمەوی]] لە [[دیمەشق]], ھیشامی کوڕی عەبدول مەلیکی باپیرەی دەیەم خەلیفەی ئەمەویەکان بووە, عەبدول ڕەحمان ھەڵھات لە دەستی عەباسیەکان لە کاتی دامەزراندنی دەوڵەتەکەیان, و چووە ئەندەلوسەوە وناونرا بە عەبدول ڕەحمان داخل, وماوەی [[خەلافەتی ئەمەوی لە ئەندەلوس]] تەواو کرد, حوکمی کرد لە نێوان ساڵانی ٧٥٦-٧٨٨ز. {{Infobox royalty|name=عەبدولڕەحمان داخل|image=Abd ar-Rahman I.jpg|image_size=250|caption=پەیکەری عەبدولڕەحمان داخل لە [[ئیسپانیا]]|title=سەقری قوڕەیش|succession=یەکەم ئەمیری [[کۆردۆبا]]|predecessor=یوسف کوڕی عەبدولڕەحمان|reign=١٥ی ئایاری ٧٥٦ – ٣٠ی ئەیلوولی ٧٨٨|successor1=[[ھیشام کوڕی عەبدولڕەحمان داخل]]|spouse=چەندین: لەوانەش حولال|spouse-type=هاوسەر|issue=سولەیمان<br>عومەر<br>[[ھیشام کوڕی عەبدولڕەحمان داخل]]<br>عبدالله|house=[[دەوڵەتی ئەمەوی]]|house-type=شانشینی|father=معاویەی کوڕی هیشام|mother=رەعا|birth_date=7 ئازار 731|birth_place=[[دیمەشق]]،[[سوریا]]،[[دەوڵەتی ئەمەوی]]|death_date=30 ئەیلوولی 788 (٥٧ ساڵ)<ref>''[[البەیان المغریب]]'' لەلایەن [[ئیبن ئیدری]]، v 2 ل. 69، 2013</ref>|death_place=[[کۆردۆبا]]،[[ئەندەلوس]]|religion=[[ئیسلام]]}} ==پەروەردە بوونی== عەبدول ڕەحمان کوڕی معاویە کوڕی ھیشام کوڕی عەبدول مەلیک کوڕی مەڕوان کوڕی حەکەم کوڕی ئەبوعاس کوڕی ئومەیە کوڕی عەبد شەمس کوڕی عەبد مەناف کوڕی قوسەی کوڕی کیلابە. وعەبدول ڕەحمان حەفیدی ھیشامی کوڕی عەبدول مەلیک بوو, پەروەردە بوو لە ماڵی خەلافەتی ئەمەوی لە دیمەشق, وفاتیحی گەورە موسلمەی کوڕی عەبدول مەلیک کە مامی باوکی بووە, توانای حوکم و ویلایەت وزیرەکی لە عەبدول ڕەحماندا بینیوە, کاتێک عەبدول ڕەحمان ئەوە بەر گوێی دەکەوێن کاریگەریەکی باشی لەسەری ئەبێت. کاتێک [[دەوڵەتى عەبباسى|عەباسیەکان]] دەوڵەتەکەیان دامەزراند لەسەر ڕوخانی [[دەوڵەتی ئەمەوی]], وئامانجیان بە دوو کەوتنی ئەمەویەکان بوو لەگەڵ دەست بگرن بەسەر ئەندامانی خێزانی ئەمەوی, بەرپرسەکان ومناڵەکانیان کوشتن تەنانەت حەفیدەکانیشیان کوشتن, وھەموو ئەوانەی کە گومانیان پێ ئەبردن کە ئەھلی میرنشینی بن لە ترسی ھەوڵیان لە شامدا کوشتنیان, وھەموو ھەوڵێکیان خستە گەڕ بۆ بەدیھێنانی ئەو ئامانجە. عەبدول ڕەحمان داخل کە خۆی شاردبووەوە لە گوندێکی دابڕاو لە نزیک [[فوڕات]] لە [[سوریا]], وکاتێک شوێنەکەیان ئاشکرا بوو عەبدول ڕەحمان لەگەڵ وەلیدی برای ھەڵھاتن بە ھەندێک بێستاندا ڕۆیشتن وپۆلیس بە دوایانەوە بوو, ویستیان لە ڕووبارێک بپەڕنەوە, پۆلیس لە خشتەی بردن بەوەی وتیان بگەڕێنەوە ژیانتان پارێزراو ئەبێت, براکەی گەڕایەوە وعەباسیەکان کوشتیان کە تەمەنی ١٣ ساڵ بوو, بەڵام عەبدول ڕەحمان سەرکەوتوو بوو لە ھەڵاتن و گەیشتن بە کەنارێکی تر. ==چوونە ناو ئەندەلوسەوە== عەبدول ڕەحمان داخل خۆی ئامادە ئەکرد بۆ چوونە ناو [[ئەندەلوس|ئەندەلوسەوە]] دوای ئەوەی سوپایەکی بەھێزی پێکھێنا ولایەنگرانی لە خۆی کۆکردەوە, وئیشی لەسەر ئەمانەی خوارەوە کرد, '''یەکەم''', بەدر کە یەکێک بوو لە پیاوەکانی کە لە دیمەشقەوە لەگەڵی ھاتبوو ناردی بۆ [[ئەندەلوس]] تا لە ھەڵوێستەکە بکۆڵێتەوە, و زانیاری وەربگرێت دەربارەی ھێزە کاریگەرەکان لەسەر حوکم و بارودۆخی ناوخۆی ئەندەلوس. '''دووەم''', ناردی بۆ لای ھەموو خۆشەویستانی دەوڵەتی ئەمەوی لە [[ئەندەلوس]], تا لایەنی بگرن. '''سێیەم''', ناردی بۆ ئەندەلوس وپلانەکەی پێ وتن و خەڵکی ئوێ پێشوازییان لەوە کرد لەبەر ئاگاداربوونیان لە دادپەروەری ئەمەویەکان ویەکسانیان, کە لەو کاتانە لە ناکۆکیەکی توندا بوون لەگەڵ یوسفی کوڕی عەبدول ڕەحمان فەھری , لەبەر ئەوەی جیاوازی ئەکرد لە نێوان ئەوان وعەرەبەکانی باکوری [[ئەفریقا]], ئەیانویست ڕزگاریان بێت لە حوکمی یوسفی کوڕی عەبدول ڕەحمان فەھری کە بەو دەمارگیریە مامەڵەی ئەکردن. '''چوارەم''', ناردی بۆ لای ھەموو [[دەوڵەتی ئەمەوی|ئەمەویەکان]] لە ھەموو جێگەیەک وپێی ڕاگەیاندن کە ئەچێتە ئەندەلوسەوە ودەوڵەتی ئەمەوی دائەمەزرێنێت, بەم شێوەیە ھەموو ئەمەویەکانی [[شام]] وناوچەکانی تر دوای کەوتن. لە ساڵی ٧٥٥ز عەبدول ڕەحمان داخل بە سوپا بەھێزەکەیەوە وسەرکردەکانی کە لەگەڵی بوون لە گەرووی جەبەل تاریقەوە چووە ئەندەلوسەوە بە شکۆ و مەزنی فاتحە سەرکەوتووەکانەوە و لایەنگرانی پەیوەندیان پێوە کرد و ھەموو وڵاتەکانی ڕێگەکەی مل کەچ بوون بۆی وڕۆیشت بەرەو ئیشبیلیە وودەستی بەسەراگرت وخەڵکەکەی موبایەعەیان پێدا, پاشان سەرکەوتوو بوو لە چوونە ناو قوڕتوبەی پایتەختەوە, دوای ئەوەی ھیزەکانی یوسفی کوڕی عەبدول ڕەحمان فەھری شکاند لە شەڕی مەساڕە لە ھەمان ساڵدا تا دەستی گرت بەسەر ھەموو ئەندەلوسدا. ==بازی قوڕەیش== عەبدول ڕەحمان داخل سەرکەوت بەسەر عەباسیەکان, وەستا و جەنگا بەرامبەریان وسەرکەوت بەسەریاندا وتێکی شکاندن بە شێوەیەک کە زانیان لە بەردەم ھێزیکدان کە ناتوانرێت لە ڕوویدا بوەستیت, عەباسیەکان ناویان نا بە بازی قوڕەیش دوای ئەوەی سەرکەوت بەسەریاندا, کە ئەو نازناوە بوو دواتر پێی ناسراوە, کە دووەم خەلیفەی عەبباسی [[ئەبووجەعفەری مەنسوور]] ئەو نازناوەی بە سەردا بڕیوە لەبەر ئازایەتیەکەی. بەم شێوەیە عەبدول ڕەحمان داخل ئامانجەکەی خۆی بە دی ھێنا لە گەڕانەوەی سەربەرزی ئەمەویەکان وسەرکەوتن بەسەر عەباسیەکان وپێکھێنانی دەوڵەتێکی بە ھێز کە دەوڵەتی ئەمەوی بوو لە [[ئەندەلوس]]. ==سەیرى ئەم بابەتەش بکە== [[خەلافەتی ئەمەوی لە ئەندەلوس]] ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20080415155156/http://www.islamstory.com/Article.aspx?ArticleID=8.4&SectionID=0 موقع قصة الإسلام] * [https://web.archive.org/web/20160404182155/http://www.a-afaq.com/m/1038 من شعر عبد الرحمن الداخل ] {{تووڵی دەروازە|مێژووی ئیسلام}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٧٣١]] [[پۆل:مردووانی ٧٨٨]] [[پۆل:عەرەبەکانی سەدەی ٨ەم]] ehw6wx0lh197lpzqftom3bda40r5c8q 0 10232 966980 966856 2022-08-02T14:06:20Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}} {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''ئەیمەن محەممەد ڕەبیع زەواھیری''' ({{بە عەرەبی|أيمن محمد ربيع الظواهري}}؛ لەدایکبووی [[١٩ی حوزەیران]]ی [[١٩٥١]] لە [[میسر]] - مردووی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢ لە [[کابول]]، [[ئەفغانستان]]) ڕێبەری [[ڕێکخراوی ئەلقاعیدە]]یە بوو.<ref>{{Cite web|title=Who was al-Qaeda’s leader Ayman al-Zawahiri?|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/al-zawahiri-from-cairo-doctor-to-al-qaeda-leader|access-date=2022-08-02|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|title=Al Qaeda leader Zawahiri killed in U.S. drone strike in downtown Kabul|url=https://www.reuters.com/world/cia-carried-out-drone-strike-afghanistan-us-officials-say-2022-08-01/|newspaper=Reuters|date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|language=en|first=Mohammad Yunus|last=Yawar|first2=Idrees|last2=Ali|first3=Jeff|last3=Mason}}</ref> ئەیمەن زەواھیری دووەمین [[جیھادی ئیسلامیی میسر]]ە بوو. ھاوسەر و سێ لە شەش مناڵی زەواھیری لە ھێرشەکانی ساڵی [[٢٠٠١]]ی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] لە [[قەندەھار]]ی [[ئەفغانستان]] کوژران.<ref>[[:en:Ayman al-Zawahiri#Formal appointment|ویکیپیدیای ئینگلیسی]]</ref> ئەو لە پاش کوشتنی [[ئوسامە بن لادەن]] لەلایەن سەربازانی ئەمریکا ناوبراو بووە ڕابەری قاعیدە. لە ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢دا، بە ھێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئەمریکی لە کابوول کوژرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|میسر}} [[پۆل:موسڵمانانی میسری]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:ڕەخنەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەو کەسانەی لەلایەن حکوومەتی ئەمریکاوە وەک تیرۆریست دەستنیشان کراون]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:توێژەرانی ئایینی ئیسلام]] [[پۆل:خەڵکی قاھیرە]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٢]] 2u2igrky9ufxote6y0695gc2koa49yw 966983 966980 2022-08-02T14:07:14Z مامۆستا 39489 wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}} {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''ئەیمەن محەممەد ڕەبیع زەواھیری''' ({{بە عەرەبی|أيمن محمد ربيع الظواهري}}؛ لەدایکبووی [[١٩ی حوزەیران]]ی [[١٩٥١]] لە [[میسر]] - مردووی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢ لە [[کابول]]، [[ئەفغانستان]]) ڕێبەری [[ڕێکخراوی ئەلقاعیدە]]یە بوو.<ref>{{Cite web|title=Who was al-Qaeda’s leader Ayman al-Zawahiri?|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/al-zawahiri-from-cairo-doctor-to-al-qaeda-leader|access-date=2022-08-02|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|title=Al Qaeda leader Zawahiri killed in U.S. drone strike in downtown Kabul|url=https://www.reuters.com/world/cia-carried-out-drone-strike-afghanistan-us-officials-say-2022-08-01/|newspaper=Reuters|date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|language=en|first=Mohammad Yunus|last=Yawar|first2=Idrees|last2=Ali|first3=Jeff|last3=Mason}}</ref> ئەیمەن زەواھیری دووەمین [[جیھادی ئیسلامیی میسر]]ە بوو. ھاوسەر و سێ لە شەش مناڵی زەواھیری لە ھێرشەکانی ساڵی [[٢٠٠١]]ی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] لە [[قەندەھار]]ی [[ئەفغانستان]] کوژران.<ref>[[:en:Ayman al-Zawahiri#Formal appointment|ویکیپیدیای ئینگلیسی]]</ref> ئەو لە پاش کوشتنی [[ئوسامە بن لادەن]] لەلایەن سەربازانی ئەمریکا ناوبراو بووە ڕابەری قاعیدە. لە ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢دا، بە ھێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئەمریکی لە کابوول کوژرا.<ref>{{Cite web|title=You are being redirected...|url=https://nrttv.com/detail/14366|access-date=2022-08-02|website=nrttv.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|میسر}} [[پۆل:موسڵمانانی میسری]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:ڕەخنەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەو کەسانەی لەلایەن حکوومەتی ئەمریکاوە وەک تیرۆریست دەستنیشان کراون]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:توێژەرانی ئایینی ئیسلام]] [[پۆل:خەڵکی قاھیرە]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٢]] 1gc8lqtil33d76xwrx2vjvk8miacsc7 966984 966983 2022-08-02T14:07:37Z مامۆستا 39489 wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}} {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''ئەیمەن محەممەد ڕەبیع زەواھیری''' ({{بە عەرەبی|أيمن محمد ربيع الظواهري}}؛ لەدایکبووی [[١٩ی حوزەیران]]ی [[١٩٥١]] لە [[میسر]] - مردووی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢ لە [[کابول]]، [[ئەفغانستان]]) ڕێبەری [[ڕێکخراوی ئەلقاعیدە]]یە بوو.<ref>{{Cite web|title=Who was al-Qaeda’s leader Ayman al-Zawahiri?|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/al-zawahiri-from-cairo-doctor-to-al-qaeda-leader|access-date=2022-08-02|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|title=Al Qaeda leader Zawahiri killed in U.S. drone strike in downtown Kabul|url=https://www.reuters.com/world/cia-carried-out-drone-strike-afghanistan-us-officials-say-2022-08-01/|newspaper=Reuters|date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|language=en|first=Mohammad Yunus|last=Yawar|first2=Idrees|last2=Ali|first3=Jeff|last3=Mason}}</ref> ئەیمەن زەواھیری دووەمین [[جیھادی ئیسلامیی میسر]]ە بوو. ھاوسەر و سێ لە شەش مناڵی زەواھیری لە ھێرشەکانی ساڵی [[٢٠٠١]]ی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] لە [[پارێزگای قەندەھار|قەندەھاری]] [[ئەفغانستان]] کوژران.<ref>[[:en:Ayman al-Zawahiri#Formal appointment|ویکیپیدیای ئینگلیسی]]</ref> ئەو لە پاش کوشتنی [[ئوسامە بن لادەن]] لەلایەن سەربازانی ئەمریکا ناوبراو بووە ڕابەری قاعیدە. لە ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢دا، بە ھێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئەمریکی لە کابوول کوژرا.<ref>{{Cite web|title=You are being redirected...|url=https://nrttv.com/detail/14366|access-date=2022-08-02|website=nrttv.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|میسر}} [[پۆل:موسڵمانانی میسری]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:ڕەخنەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەو کەسانەی لەلایەن حکوومەتی ئەمریکاوە وەک تیرۆریست دەستنیشان کراون]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:توێژەرانی ئایینی ئیسلام]] [[پۆل:خەڵکی قاھیرە]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٢]] iprytu3tqvzuilwnqoktv5oviv2mn55 967002 966984 2022-08-02T14:39:04Z Abdurhman Ahmad 31264 wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}} {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''ئەیمەن محەممەد ڕەبیع زەواھیری''' ({{بە عەرەبی|أيمن محمد ربيع الظواهري}}؛ لەدایکبووی [[١٩ی حوزەیران]]ی [[١٩٥١]] لە [[میسر]] - مردووی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢ لە [[کابول]]، [[ئەفغانستان]]) ڕێبەری [[ڕێکخراوی ئەلقاعیدە]]یە بوو.<ref>{{Cite web|title=Who was al-Qaeda’s leader Ayman al-Zawahiri?|url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/al-zawahiri-from-cairo-doctor-to-al-qaeda-leader|access-date=2022-08-02|website=www.aljazeera.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|title=Al Qaeda leader Zawahiri killed in U.S. drone strike in downtown Kabul|url=https://www.reuters.com/world/cia-carried-out-drone-strike-afghanistan-us-officials-say-2022-08-01/|newspaper=Reuters|date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|language=en|first=Mohammad Yunus|last=Yawar|first2=Idrees|last2=Ali|first3=Jeff|last3=Mason}}</ref> ئەیمەن زەواھیری دووەمین [[جیھادی ئیسلامیی میسر]]ە بوو. ھاوسەر و سێ لە شەش مناڵی زەواھیری لە ھێرشەکانی ساڵی [[٢٠٠١]]ی [[وڵاتە یەکگرتووەکان]] لە [[پارێزگای قەندەھار|قەندەھاری]] [[ئەفغانستان]] کوژران.<ref>[[:en:Ayman al-Zawahiri#Formal appointment|ویکیپیدیای ئینگلیسی]]</ref> ئەو لە پاش کوشتنی [[ئوسامە بن لادەن]] لەلایەن سەربازانی ئەمریکا ناوبراو بووە ڕابەری قاعیدە. لە ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٢دا، بە ھێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئەمریکی لە کابوول کوژرا.<ref>{{Cite web|title=You are being redirected...|url=https://nrttv.com/detail/14366|access-date=2022-08-02|website=nrttv.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|میسر}} [[پۆل:موسڵمانانی میسری]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:ڕەخنەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەو کەسانەی لەلایەن حکوومەتی ئەمریکاوە وەک تیرۆریست دەستنیشان کراون]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:توێژەرانی ئایینی ئیسلام]] [[پۆل:خەڵکی قاھیرە]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٢]] [[پۆل:دوایین مردنەکان]] 6a4rztpymw5ajqwtyqwt2k5yj0jeda8 0 10543 967438 963422 2022-08-03T11:40:49Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = مەخموور | ناوی فەرمی = Mexmûr - Makhmur - مخمور | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 35.77622 |frame-long= 43.57974 |frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = شارۆچکەی مەخموور | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 35 |latm = 46 |lats = 34 |latNS = | longd = 43 |longm = 34 |longs = 47 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای ھەولێر|ھەولێر]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای مەخموور|مەخموور]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = ئیبراھیم شیخ اللە ئیبراھیم <ref> https://www.basnews.com/so/ </ref> | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٢٥٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٥٠٬٠٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = مەخمووری | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باشووری|سۆرانی]] و [[کوردیی باکووری|کورمانجی]]) و [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''مەخموور''' یەکێک لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای ھەولێر]]ە و ناوەندی [[قەزای مەخموور]]ە.<ref> https://anfkurdi.com/ewropa/nezi-mehek-dorpeca-li-ser-mexmur-dewam-dike-116938 </ref> لەرووی جوگرافییەوە شارۆچکەی مەخموور بەدووری(٦٥) کم دەکەوێتە خۆر ئاوای [[شار]]ی [[ھەولێر]]، دووری لە [[شارەدێ]]ی [[گوێر]] (٥٣)کم ، لە [[شارەدێ]]ی قەراج (١٤)کم ، لە [[شارەدێ]]ی دیبەگە (٣٠) کم ، لە [[شارەدێ]]ی [[مەلاقەرە]] (٢٨)کم ، لە [[شارەدێ]]ی گەیارە (٢٨)کم لەلای رۆژئاوای [[شارەدێ]]ی شەرگات (٦٠)کم دوورە لە لای رۆژھەڵاتی مەخموور [[شارەدێ]]ی سەرگەڕان ھەیە بە دووری (٥٥)کم. چیای بلباس(قەرەچووغ) دەکەوێتە ناوەراستی قەزاکە و زورگەزراویش دەکەوێتە لای خۆر ھەڵاتی باکووری. قەزای مەخموور خاکێکی بە پڕشت و پیتی ھەیە لەروی کشتوکاڵیەوە بەتایبەت بۆ ( [[گەنم]] و [[جۆ]]) کە لە سەر ئاستی [[ھەرێمی کوردستان]] و [[عێراق]] بە پلەی یەکەم دێت، ھەر بۆیە یەکەم و دووەم گەورەترین سایلۆ لەسەر ئاستی [[ھەرێمی کوردستان]] و [[عێراق]] لە مەخموور دروستکراوە.<ref> https://www.basnews.com/so/ </ref> == ناو == وشەی مەخموور لە مغمور وەرگیراوە واتای [[بەھار]]ی ھەیە بە گوڵی جوان و رەنگا ورەنگ ھەروەھا ھەندێکیتر دەڵێن مغمور لە واتایەکیتریش ھاتووە چونکە زەویەکەی نوقم بووە بە ئاو لە کاتی لافاوەکانی لە چیای قەرەچۆغ دەھات لە لایەکیتریششەوە دەڵێن وشەیەکی تورکیە لە قوماشی مغمور وەرگیراوە کە بە تێپەربوونی کات بووە بە مەخموور . == مێژوو == '''مەخموور''' یەکێکە لە شارۆچکە کۆنەکانی [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]] کە دەکەوێتە سنووری [[پارێزگای ھەولێر]] و سەرەتای دروستبوونی بۆ سەردەمی چاخە کۆنەکانی بەر لەمێژوو دەگەڕێتەوە، بەشێوەیەکی بەردەوام ئاوەدانی و ژیانی مرۆڤەکانی لێ ھەبووە، ئەوەش پاڵپشت بەو پاشماوە مێژوویانەی لە دەڤەرەکە دۆزراونەتەوە. مەخموور ھەمیشە ناوەندی بڕیاردان و حاکمی سنوورەکە و دەوروبەری بووە و دەسەڵاتدارانی سەردەم (مەخموور)یان کردووەتە پایتەختی دەرکردنی بڕیارەکان لە دەڤەرەکە. لەسەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانییەکان]] و [[ئینگلیز]] لە [[عێراق]]، (مەخموور) ناوچەیەکی گرنگ بووە و چەند بنکەیەکی سیاسی و سەربازی لێ دامەزراوە، وەک سنوورێکی گرنگ ڕۆڵی بینییەوە لە ڕووداوە سیاسییەکان و چارەکردنی کێشمەکێشەکان. مەخموور بە فەرمانی پاشایەتی ژمارە ٤٥٨ لە ١٥ی ئازاری ١٩٢٧ لە پلەی [[ناحیە]] بۆ [[قەزا]] بەرزدەکرێتەوە لەسەر [[پارێزگای ھەولێر]] دەکرێتە (قایمقامییەتی قەزای مەخموور) و (عەبدولرەحمان سەعید بابان) وەک یەکەم قایمقام دەست بەکاربووە. ئەو قەزایە تا ساڵی ١٩٩٦ سەر بە [[پارێزگای ھەولێر]] بووە، بەڵام دواتر لەلایەن [[ڕژێمی بەعس]]ەوە خرایە سەر [[پارێزگای نەینەوا]] کە (١٢٠)کم لێک دوورن. === پڕۆسەی بەعەرەبکردنی مەخموور === [[عەرەباندن|بەعەرەبکردن]]ی سنوورەکە [[قەزای مەخموور]] بەھۆی گرنگی بوونی لەڕووی جوگرافی و سیاسی و نەتەوەیی و ھەبوونی ماددە جۆربەجۆرەکانی سەر زەوی و ژێرزەوییەکەی بە تایبەتی [[نەوت]]، بۆیە بەدرێژایی مێژووی ڕژێمە یەک لەدوایەکەکان ھەوڵی زۆریان داوە بۆ داگیرکردنی سنوورەکە. ئەم دەڤەرە بە تەواوی گوند و ناحیەکانی بۆ چەندین جار بەر شاڵاوەکانی [[عەرەباندن|تەعریبکردن]] و ڕاگواستن کەوتوەتەوە، لەگەڵ ھاتنی دەسەڵاتی [[ڕژێمی بەعس]]یش ئەو سنوورە زیاتر کەوتە ژێر پلانی بەعەربکردن، بەعس تەواوی ھەوڵەکانی بەگڕخست بۆ گۆرینی جوگرافیا و دیموگرافیای سنوورەکە، ھەر لەم ھەوڵە شۆڤینیانەی دا چەند گوندێکی لە [[ناحیەی قەراج]] و [[ناحیەی دیبەگە]]ی دابڕاند و خستییە سەر [[ناحیەی سەڕگەران]]ی [[پارێزگای کەرکووک]]، سەرەڕای ھێنانی [[عەرەب]]ی ھاوردە بۆ سنوورەکە و گۆڕینی ناوی گوند و شوێنە گشتییە [[کورد]]ییەکان بۆ ناوی [[عەرەب]]ی، ھاوکات قەدەغەکردنی خوێندن بە [[زمانی کوردی]] و کردنی بە [[زمانی عەرەبی]]، ھتد… لە دوای ٩ی نیسانی ٢٠٠٣ ی پڕۆسەی ئازادی گەلانی عێراق و ڕزگاربوونی دەڤەرەکە، [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] تەواوی ھەوڵەکانی خۆی خستووەتەگەڕ لەپێناو گەڕاندنەوەی مەخموور بۆ دۆخی ئاسایی خۆی و لەدوای دامەزراندنەوەی قایمقامییەت و بەڕێوەبەرایەتی ناحیەکان و یەکە ئیدارییەکان، یەکەم ھەوڵیشی کردنەوەی (بەڕێوەبەرایەتی پەرورەدەی مەخموور) بوو کە خوێندن بکاتەوە [[زمانی کوردی]]. === مەخموور و ماددەی ١٤٠ === «ماددەی ١٤٠» و چاوەڕوانی گەڕانەوە لە دوای [[شەڕی عێراق|پڕۆسەی ئازادی گەلانی عێراق]]، خەڵکی سنوورەکە لە چاوەڕوانی ئەوە بوون کە [[قەزای مەخموور]] بگەڕێتەوە سەر ئیدارەی [[پارێزگای ھەولێر]] و جارێکی تر خەڵکە ڕاگوێزکراوەکان بگەرێنەوە گوندەکانیان و حکومەت گوندەکانیان بۆ ئاوەدان بکاتەوە، بەڵام بەداخەوە بەھۆی ئەو کێشە سیاسی و ئیداریانەی کە حکومەتی نوێی [[عێراق]] لەسەر ناوچە بە عەرەبکراوەکانی درووستکرد، بۆیە قەزای مەخمووریش لەم چوارچێوەیە بە ھەڵواسراوی مایەوە و ھەر دوای ماددەی ٥٨ی ئەنجومەنی حکوم و ١٤٠ی دەستووری نوێی عێراقی ئەو سنوورە کەوتە نێوان چوارچێوەی بەرنامەی ئەو ماددانە بۆ ئاسایی کردنەوە و گەڕانەوەی بۆ ژێر ئیدارەی [[ھەرێمی کوردستان]]. ھەربۆیەش ئەو نەگەڕانەوەیە بۆشایەکی زۆری ئاوەدانی و درووستکرد و وای کرد خەڵکەکە لە گەڕانەوەیان بۆ گوندەکانیان بەھۆی نەبوونی ھاوکاری ئاوەدانی سست ببنەوە. === داعش === لە ماوەی قەیرانی ٢٠١٤ی داعشدا، شارۆچکەکە لەلایەن چەکدارانی داعشەوە دەستی بەسەردا گیرا، پێش ئەوەی جارێکی دیکە لەلایەن ھێزە [[کورد]]ییە یەکگرتووەکانەوە وەربگیرێتەوە.<ref> https://www.vice.com/en/article/ev787k/meet-the-pkk-terrorists-battling-the-islamic-state-on-the-frontlines-of-iraq </ref> لە وەڵامدا میلیشیایەکی مەدەنی خۆبەخش بۆ بەرگریکردن لە شارۆچکەکە دروستکرا.<ref> https://foreignpolicy.com/2014/08/20/the-locked-and-loaded-carpenters-of-makhmour/ </ref> دواتر شارۆچکە کە لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ لەلایەن [[ھێزە وشکانییەکانی عێراق|سوپای عێراق]]ەوە لە ژێر دەستی [[پێشمەرگە]] وەگیرایەوە. لە میانی [[ململانێی کورد-عێراق ٢٠١٧]]دا، لە جەرگەی شارۆچکەکە شەڕ و پێکدادان لە نێوان ھێزەکانی [[پێشمەرگە]] و [[ھێزە وشکانییەکانی عێراق|سوپای عێراق]] دروستبوو، بە پشتیوانی [[حەشدی شەعبی]]، تاوەکو لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بە تەواوی کۆنترۆڵکرایەوە.<ref> https://www.rudaw.net/english/kurdistan/241020174 </ref> == کەمپی ئاوارەکانی مەخموور == ھەروەھا لە [[قەزای مەخموور]] کەمپی ئاوارەکانی مەخموور ھەیە کە لە ساڵی ١٩٩٨ دامەزراوە.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Çerny, Hannes. Iraqi Kurdistan, the PKK and International Relations. Routledge. p. 260 </ref> نزیکەی ١٢ ھەزار پەنابەری [[کورد]]، کە لە شەڕی ناوخۆی نێوان [[کورد]] و دەوڵەتی [[تورکیا]] لە نەوەدەکانی سەدەی رابردوودا ھەڵاتوون، لەم کەمپە پەنابەرانەدا دەژین.<ref> https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/kurdish-villagers-under-fire-in-pkkcontrolled-iraq-say-turkey-is-no-different-from-isis-10433995.html </ref> == جوگرافیای مەخموور == لەڕووی جیوگرافییەوە مەڵبەندی قەزای مەخموور بەدووری (٥٦) کم دەکەوێتە خۆر ئاوای شاری [[ھەولێر]]، لە باکوورییەوە [[قەزای دەشتی ھەولێر]] و [[قەزای خەبات]]ە و لە باشوورییەوە ڕووباری [[دیجلە]]یە، لە خۆرھەڵاتی [[زێی بچووک]]ە و خۆر ئاوای [[زێی گەورە]]یە. لەگەڵ ([[پارێزگای نەینەوا]] - [[پارێزگای کەرکووک]] - [[پارێزگای سەلاحەددین]]) ھاوسنوورە. [[چیای بلباس]](قەرەچووغ) دەکەوێتە ناوەراستی قەزاکە و زورگەزراویش دەکەوێتە لای خۆرھەڵاتی باکووری. قەزای مەخموور خاکێکی بە پڕشت و پیتی ھەیە لەڕووی کشتوکاڵییەوە بەتایبەت بۆ ([[گەنم]] و [[جۆ]]) کە لە سەر ئاستی [[ھەرێمی کوردستان]] و [[عێراق]] بە پلەی یەکەم دێت، ھەر بۆیە یەکەم و دووەم گەورەترین سایلۆ لەسەر ئاستی کوردستان و عێراق لە مەخموور دروستکراوە. شارۆچکەی مەخموور دەکەوێتە سەر ھێلی (٣٥) پانی و (٤٣–٤٤) درێژی و ئاوھەواکەی گەرم و ئاوی ژێرزەوی ناسازە و ناشێت بۆخواردنەوە، بۆیە لەسەرچاوەی زێی گەورە لە پرۆژەی ئاوی (سلتان عبداللە) و دەمارەشیرینی کەندێناوە لەگوندی ([[گاوەرە]]) ئاو بۆ مەخمووردابین کراوە. بۆ [[ناحیەی قەراج]]یش لە [[زێی گەورە]] لە پرۆژەی ئاوی (حاجی عەلی) ئاو دابینکراوە لەگەڵ پڕۆژە ئاوی گوندی ([[دووانزە ھەوار]]). بۆ [[دیبەگە]]ش لە پڕۆژە ئاوی دیبەگە لە گوندی منارەی دەشتی مرکیە ئاو دابینکراوە. بۆ [[ناحیەی گوێڕ]] لە [[زێی گەورە]] ئاو دابینکراوە. لە ئێستاکەشدا پلان ھەیە لەرێگەی پارێزگای ھەولێر و ڕێکخراوەکانەوە پڕۆژەیەکی تری ستراتیژی ئاو بۆ مەخموور و ناحیەکانی [[گوێڕ]] و [[دیبەگە]] دروستبکرێت لە سەر [[زێی گەورە]] لە گوندی ([[کوشاف]])ی [[ناحیەی گوێڕ]]. قەزاکە لە دوو دەشتی سەرەکی فراوان پێک دێت (قەراج و کەندێناوە) لەگەڵ بەشێک لە [[دەشتی شەمامک]] کە ناوەندی قەزاکە کەوتووەتە بەری قەراج و پتر لە ٢١٠ [[گوند]] لەخۆ دەگرێت. سنوری قەزای مەخموور جیا لەوەی ناوچەیەکی دەوڵەمەندی کشتوکاڵی و ئاژەڵدارییە، ھاوکات لەرووی بەرھەمە بیناسازی و [[نەوت]]ییەکانیش دەوڵەمەندە و بەتایبەت لەناحیەکانی دیبەگە و قەراج بەدەیان بیرە [[نەوت]] ھەیە و پاڵاوگەی (خورمەڵە)ش کەوتووەتە دیبەگە کە نەوت لەرێگەی [[کەرکووک]]ەوە بەرەو بەندەری جیھانی ڕەوانە دەکات. بەشێوەیەکی گشتی === ڕووبەر === ڕووبەری قەزاکە (٣٥٢٬٠٠٠) دۆنمە و ڕێژەی ٨٪ی کۆی گشتی ڕووبەری [[پارێزگای ھەولێر]] پێکدێنێت. ڕووبەری قەزای ناوەندیش (٨٨٠)کم٢. قەزای مەخموور سێ ناحیە لەخۆ دەگرێت ئەوانیش (قەراج"باقرت"، گوێڕ و کەندێناوە"دیبەگە")، لە ساڵی ١٩٩٦یش دوای لکاندنی قەزاکە بە [[پارێزگای نەینەوا]]، [[ڕژێمی بەعس]] گوندی ([[مەلاقەرە]])ی سەر بە ناحیەی کەندێناوەی بۆ عەرەبە ھاوردە و تەعریب چییەکان بە فەرمانی دیوانی سەرۆکایەتی ژمارە (٢٠٥٨٤) لە بەروای ١٦ی ئەیلوولی ١٩٩٦ کردە ناحیە و ناوی نا(عەدنانییە) ئەوەش بەناوی (عەدنان خەیروللا)ی کوڕە خەزوری دیکتاتۆر سەدام حسێن) بوو کە لە کۆتایی ساڵی ١٩٨٨لە فرۆکە لە پلانێکی سەدام و بەعس کەوتە خوارە ولە ئاسمانی ئەم گوندە گیانی لەدەست دا. بەڵام لەدوای ساڵی ٢٠٠٣ و نەمانی [[ڕژێمی بەعس]] و گەڕانەوەی تەعریبچییەکان ئەو ناحیە بۆوە بە گوند، لەئێستادا ھەوڵی زۆر ھەیە کە جارێکی تر بکرێتەوە ناحیە بۆیە ئێستا تەوای ھۆکارەکانی بۆ ئامادەکراوە و چاوەڕێی ھەڵبژاردنی قەزاو ناحیەکانە. ھاوکات کەمپی کوردەکانی باکووری کوردستان لە بەری خۆرئاوای شارۆچکەکە بەدووری ٣کم نیشتەجێن و لەرووی ئیدارییەوە سەربە مەخموورن و لەلایەن کۆمسیۆنی بالای پەناھەندەکان سەر بە نەتەوەیەکگرتوەکان(unhcr) وحکوومەتی ھەرێم سەرپەرشتی دەکرێن. کە وەک ئیدارەیەکی گشتی بەرێوەبەر و فەرمانگەی ھەیە و نزیکەی (١٢٠٠٠) دوانزە ھەزار مرۆڤی سڤیلی تێدادەژیت کە لە ساڵی ١٩٩٨ وە لەو قەزایە نیشتەجێنە. ئەو کەمپەش تەنھا لەلایەن حکومەتی ھەرێم و پارێزگای ھەولێر کاروپرۆژەی بۆ ئەنجامداروە و لەرووی خوێندن و پەرورەدە و تەندروستی و ئەمنی و ھەلی کارەوە حکوومەتی ھەرێم ڕۆڵی بۆیان ھەیە.<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/394 </ref> == نەتەوەکانی مەخموور == لەڕووی [[نەتەوە]]یییەوە بەشێوەیەکی سەرەکی زۆرینەی دانیشتوانی سنوورەکە [[کورد]]ن، بەڵام بەھۆی ھۆکارە سیاسی و کۆمەڵایەتەیەکانەوە چەند گوندێکی [[عەرەب]] لەناوچەکە درووست بوون بەتایبەتی لەھەردوو [[ناحیەی قەراج]] و [[ناحیەی گوێڕ]] و ناوەندی قەزای مەخموور. == ئایین == لەڕووی ئاینییەوە خەڵکی سنوورەکە لە ئاین [[ئیسلام]]ی [[سوننە]] مەزھەبن، بەدەیان کەسایەتی و زانای ئاینی لەم سنوورە سەریان ھەڵداوە وەک ڕێبەرێکی ئاینی ڕۆڵیان بینییەوە و چەندین تەکیە و خانەقاش لەسنوورەکە ھەبووە و ھەیە، جێگەی ئاماژە پێدانە دوو گوندی سنووری [[ناحیەی گوێڕ]] لە [[یارسان|کوردە کاکەیەکان]]ن. لەساڵانی سەدەی نۆزدە [[جوو]]ش لە سنوورەکە ھەبونە، بەڵام دوای دروستبونی دەوڵەتی [[ئیسرائیل]] چونەوەی جولەکەکان بۆ ئیسرائیل، ئێستاکەش ئەوان بەردەوام پەیوەندیان بەسنوورەکە ھەیە و سەردانی دەکەنەوە. == وەرزش == لەڕووی [[وەرزش]]ییەوە گەنجانی مەخموور لەرووی وەرزشییەوە خودان جەستەیەکی بتەون و لەگەڵ بڵاو بونەوەی یارییە وەرزشییە فۆلکلۆرییەکان تاکو یارییە جیھانییە باوەکان خودان یاریزانی پێشەنگ بوونە و لەم ڕۆژگارەش یانەیەکی وەرزشیی و ناوەندێک و بنکەیەکی وەرزشی و چەندین یاریگای وەرزشی و یاریگایەکی گەورەی ھەیە. ھاوکات پتر لە ١٥٠ تیپی میللیشی ھەیە. شیاوی گوتنە حکومەتی ھەرێم و ڕێکخراوەکانی لاوان لەروی وەرزشییەوە بایەخێکی زۆریان بەلاوانی سنورەکە داوە ھەر لە دابینکردنی یاریگا و پێداویستییە وەرزشییەکان و ھاوکارییە ماددیی و مەعنەوەیەکانەوە. == کشتووکاڵ == لەڕووی کشتوکاڵییەوە خاکی قەزای مەخموور بەشێوەیەکی گشتی زۆر بە پرشتە و خاکێکی قاوەیی و تۆخە و زەویەکانی دێمەکارن و [[گەنم]] و [[جۆ]] بە پلەی یەک دەچیندرێت و بێستان و شینایشی لێدەکرێت و دەشتێکی کاکی بەکاکی یە ئاو ھەواکەشی نیمچە گەرمەسێرە. ئاژەڵداریش بنەمایەکی تری کاری کشتوکاڵی و بژێوی جوتیارانی سنورەکەیە کە بەپلەی یەکیش بەخێوکردنی [[مەڕ]] و [[بزن]]، [[مانگا]] و پەلەوریش بەخوێودەکرێت. زەوی دێمی کشتوکاڵی و بەراویشی ھەیە لەسەر [[زێی گەورە]] و [[زێی بچووک]]. ھاوکات لە ھەردوو زێ سامانێکی زۆری ماسی ھەیە و ڕاودەکرێن. بەشی ھەرە زۆری کشتوکاڵی بە شێوەی (دێمی) بەپشت بەستن بەئاوی [[باران]] تیێدا ئەنجام دەدرێت، لەگەڵ ئەوەشدا، ژمارەێکی زۆر لە گوندەکان پشت بە بیرەکان دەبەستن بۆ کاری کشتوکاڵ، نموونە گوندی (کونە سیخوڕە) لە دەشتی قەراج بە نزیکی (٧کم) لە سەنتەری شارۆچکەی مەخموور دوورە، ڕووبەری گوندەکە نزیکەی(٥٠٠٠دۆنم) زەویە، بە شێوەی ئاودان لە ڕێگای بیرە پێشکەوتووەکان کشتوکاڵ ئەنجام دەدەن، ئەمە سەرەڕای ئەو گوندانەی کەوتونەتە نزیک [[زێی بچووک]] یان [[زێی گەورە]] یان نزیک ڕووباری [[دیجلە]]، کە بە شێوەی بەراو کشتوکاڵ ئەنجام دەدەن. == ڕۆشنبیری و کەلتووری == لەڕووی ڕۆشنبیری و کەلتورییەوە قەزای مەخموور ڕۆشنبیرییەتی و کەلتورێکی تایبەت مەندی بە خۆیەوە ھەیە و خاوەنی کەلتورێکی دەوڵەمەندە بە [[حەیران]] و بابەتە فۆلکلۆرییەکان و ڕۆشنبیرییەکانەوە، مەخموور یان دەشتی کاکی بەکاکی (قەراج و کەندێناوە) بە مەڵبەندی لە دایک بوونی حەیران و بەستە دادەنرێت، ھەربۆیەش گوتەک ھەیە کەدەڵێت «قەراج و کەندێناوە ھەوێنی حەیرانن». چەند کەڵە ڕۆشنبیر و نوسەر و شاعیر و ھونەرمەندی دیاری [[کورد]] لەم دەڤەرە لەدایک بوونە و ژیاون، لەم ڕۆژگارەشدا خودان سەدان کەسایەتی دیاری ڕۆشنبیرە، [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] لەرێگەی لایەنەپەیوەندارەکانەوە بایەخێکی تەواوی بەم سنورەداوە ئێستا لەناوەندی سەنتەری قەزا دوو (سەنتەری ڕۆشنبیری) و لەناحیەکانیش سەنتەری ڕۆشنبیری ھەیە. == ئاوەدانکردنەوە == لەرووی ئاسایشەوە بەھۆی ھاوسنوور بوونی لەگەڵ [[پارێزگای نەینەوا]] و [[پارێزگای سەلاحەددین]] و [[پارێزگای کەرکووک]] کە لەدوای پرۆسەی ئازادی و بەردەوام کردەی تیرۆرستی لەو شارانە بوونی ھەیە، بەتایبەتی [[مووسڵ]] کە مۆلگەی گروپە تیرۆرستەکانە، دەشێت قەزای مەخمووریش شلژانی ئەمنی بەخۆوە ببینێت، بەڵام دڵسۆزی و شەو نخونی کارمەندانی ھێزەکانی ئاسایش پارێزی سنوورەکە بە پاڵپشتی خەڵکی دەڤەرکە، وایان کردوە کە قەزاکە جیابکرێتەوە لەتەواوی ناوچەکانی تری [[عێراق]] و ناوچەدابرێندراوەکان لەروی ئارامییەوە. ئێستا قەزاکە ئاسایش و ئارامییەکی تەوای ھەیە وەک ناوچەکانی [[ھەرێمی کوردستان]]. حکوومەتی ھەرێمیش لەم ڕووەوە بایەخێکی تایبەتی بۆ سنورەکە ھەیە و ھاوکاری دەزگاکانی ئاسایش دەکات. لە نێوان دوو ئیدارییەوە بەھۆی لکاندنی بە [[پارێزگای نەینەوا]] و کارنەکردنی ئەو پارێزگایە بۆیە مەخموور لەروی ئاوەدانییەوە بێ بەش بووە، لەبەرئەوەی بەشە بودجەی قەزاکە لەلایەن حکوومەتی ناوەندەوە لەسەر پارێزگای نەینەوا تەرخانکراوە مووسڵیش بودجەکە ڕەوانە ناکات و ھیچ دەستێکی ھاوکاریشی نەبووە، تا ئێستا بۆ دەڤەرکە، ئەوەی دەبیندرێت ھەوڵ و کۆششی حکوومەتی ھەرێم و [[پارێزگای ھەولێر]] و ڕێکخراوە خێرخوازییەکانە بۆ سنورەکەیان کردوە. بۆیە ئەمڕۆ لەروی ئاوەدانییەوە مەخموور پێداویستییەکی زۆری ھەیە و خەڵکی سنورەکە خوازیاری گەرانەوەی قەزاکەیانن بۆسەر ھەولێر، تا ئەو دایکە دڵسۆزە لەباوەشیانگرێت و دەستی ھاوکاری و ئاوەدانیان بۆدرێژبکاتەوە ناوچەکەیان ببوژێتەوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * https://web.archive.org/web/20180919045520/http://hawlergov.org/ * کۆچەر شاکر شێروانی، لایەنی ئابووری لە قەزای مەخمور، گۆڤاری ڕامان، ژمارە (١٨١),٢٠١٢/٥/٦. {{قەزاکانی ھەرێمی کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای ھەولێر]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] cuiv07rxv7z8g5n09cz63if2lh0x39u 0 10892 966941 966865 2022-08-02T13:25:52Z MFTG 21816 /* top */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. بەپێی سەرژمێرییەکانی ساڵی [[٢٠٠٦]] ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە ٦٤٥٥١ کەسە کە ٣٣١٢٩ کەس بە ژمارەی ٧١١٣ خانەوار لە شارۆچکەکان و ٣١٤٢٢ کەس بە ژمارەی ٥٨٩٤ خانەوار لە گوندەکان نیشتەجێن.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێ‌کانی (شنۆ)|سێ‌کانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێ‌شەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانی‌ڕەش (شنۆ)|کانی‌ڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] stsjnq83lscq3cp5nhs5ni4m8fxc9iy 967359 966941 2022-08-03T06:35:02Z MFTG 21816 /* top */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێ‌کانی (شنۆ)|سێ‌کانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێ‌شەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانی‌ڕەش (شنۆ)|کانی‌ڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] kzl8kokw2bxz12fb7jqx0uclh3t596v 967360 967359 2022-08-03T06:38:00Z MFTG 21816 /* دابەشکارییەکانی وڵاتی */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == == ئایین == == ئیڵ و ھۆزەکان == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] nl8lpzwyi5otvg4hmjbfziv73cf39fh 967362 967360 2022-08-03T06:46:35Z MFTG 21816 /* زمان */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن، کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن. == ئایین == == ئیڵ و ھۆزەکان == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] s8ggcp5bdhdxb7erhcvhk6xit0wq6fp 967364 967362 2022-08-03T06:57:26Z MFTG 21816 /* زمان */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == == ئیڵ و ھۆزەکان == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] rlr0y4wvvcpsspxjtaqpaqmlllgywl8 967365 967364 2022-08-03T07:07:15Z MFTG 21816 /* ئایین */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == خەڵکی شارشارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافیعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] qj4r56u9xsdilacc4mcbqdx3gt232cf 967366 967365 2022-08-03T07:07:35Z MFTG 21816 /* ئایین */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == خەڵکی شارشارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] 7wisyl4n0kily54gismonbydc8ts58i 967367 967366 2022-08-03T07:13:11Z MFTG 21816 /* ئیڵ و ھۆزەکان */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == خەڵکی شارشارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == لە نێو [[ئێڵ]]ەکانی شارستانی شنۆ دەتوانین ئاماژە بە [[زەرزا]] و [[سادات]] و [[ھەرکی]] و [[مامەش]] و [[شێکاک]] و [[ئێڵ]]ەکانی تری [[موکری]] بکەین.<ref> https://www.magiran.com/article/2540118 </ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] rgda1ibb73v0my6t9o5d1u6mfzvnstp 967368 967367 2022-08-03T07:13:28Z MFTG 21816 /* ئیڵ و ھۆزەکان */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == خەڵکی شارشارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == لە نێو [[ئێڵ]]ەکانی شارستانی شنۆ دەتوانین ئاماژە بە [[زەرزا]] و [[سادات]] و [[ھەرکی]] و [[مامەش]] و [[شکاک]] و [[ئێڵ]]ەکانی تری [[موکری]] بکەین.<ref> https://www.magiran.com/article/2540118 </ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] c64igtt7xm4x0d24gt8as496m4sxbbm 967369 967368 2022-08-03T07:16:13Z MFTG 21816 /* ئایین */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == دانیشتوانی شارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == لە نێو [[ئێڵ]]ەکانی شارستانی شنۆ دەتوانین ئاماژە بە [[زەرزا]] و [[سادات]] و [[ھەرکی]] و [[مامەش]] و [[شکاک]] و [[ئێڵ]]ەکانی تری [[موکری]] بکەین.<ref> https://www.magiran.com/article/2540118 </ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] 9zad9pzjhwqrbqp8viwirrndf3ihqeq 967370 967369 2022-08-03T07:19:16Z MFTG 21816 /* دابەشکارییەکانی وڵاتی */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == دانیشتوانی شارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == لە نێو [[ئێڵ]]ەکانی شارستانی شنۆ دەتوانین ئاماژە بە [[زەرزا]] و [[سادات]] و [[ھەرکی]] و [[مامەش]] و [[شکاک]] و [[ئێڵ]]ەکانی تری [[موکری]] بکەین.<ref> https://www.magiran.com/article/2540118 </ref> == شەڕی ئێران و عێراق == == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] 6omuc4v6ew5yu87wjdxibww7mf8aik8 967371 967370 2022-08-03T07:33:36Z MFTG 21816 /* شەڕی ئێران و عێراق */ چاکسازیی ژمارەکان، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی شنۆ | ناوی فەرمی = شھرستان اشنویە - Oshnavieh County | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = Oshnaviyeh_County.png | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = جێگەی لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]]دا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat= 37.05|frame-long= 45.08333|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | latd = 37 |latm = 03 |lats = 00.5 |latNS = | longd = 45 |longm = 05 |longs = 00.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] | جۆری دابەشکراو٢ = | ناوی دابەشکراو٢ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = ڕاژۆر | ناوی سەرۆک = ئەنوەر سەعیدی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١,١٩٣ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ١٥٢٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٧٣,٨٨٦ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٦٢ کەس | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = ٤٢,٨٩٥ | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = ٣١,٠٢٧ | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنۆیی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٨٧ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [http://www.shnocity.ir/ شارەوانی شنۆ] | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی شنۆ'''، (بە [[زمانی فارسی|فارسی]] ''شھرستان اشنویە'' و بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] ''Oshnavieh County'') یەکێک لە شارستانەکانی [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] لە [[موکریان|ھەرێمی موکریان]] لە [[ئێران]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە [[شارۆچکە]]ی [[شنۆ]]یە. لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی ورمێ]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی پیرانشار]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی نەغەدە]] و لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[ھەرێمی کوردستان]] ھاوسنوورە.<ref>[http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx شھرستان اشنویە - ماڵپەڕی فەرمانداری شنۆ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307021723/http://www.oshnavieh-ag.ir/tabid/1501/Default.aspx |date= ٧ی ئازاری ٢٠١٨ }} ('''فارسی''')</ref> لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی ورمێ]] نزیکەی ١٣٠٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. ئەم شارستانە بە شاخی بەرز دەورە دراوە کە تەنانەت لە لوتکەی [[ھاوین]]شدا بە فێنک دەمێننەوە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦ ژمارەی دانیشتوانی ئەم شارستانە یەکسانە بە ٧٣٨٨٦ کەس. خەڵکی ئەم شارستانە بە [[زمانی کوردی|کوردی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.pana.ir/news/920941 </ref> == زمان == زۆربەی دانیشتوانی شارستانی شنۆ بە [[زمانی کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) دەدوێن،<ref> https://web.archive.org/web/20120524212503/http://www.iranvillage.ir/modules.php?name=Forums&file=printview&t=674&start=0&sid=23008a2ea0a625d218ff5d00baab9386 </ref><ref> https://web.archive.org/web/20140220062637/http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-7d1b3c8f0888498b8fec6379f0c0e1a8-fa.html </ref><ref> http://irantoorism.akairan.com/iranshenasi-irangardi/azarbayjan-gharbi/9935.html </ref> کە ھەم بە زاراوەی ناوخۆیی(نزیک لە زاراوەی [[ڕەواندز]] و [[ھەولێر]]) و ھەم شێوەزاری [[موکریانی]] قسە دەکەن. خەڵکی [[ئێڵ]]ی [[ھەرکی]] بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.ashayer.org/?q=node/3728 </ref><ref> https://vista.ir/?view=item&id=45538 </ref> == ئایین == دانیشتوانی شارستانی شنۆ [[ئیسلام]]([[سوننە]]ن). نزیکەی ٩٦٪ [[شافعی]] و ٤٪ [[حەنەفی]]ن.<ref> https://web.archive.org/web/20121017111933/http://noorportal.net/1/7699/8436.aspx </ref> == ئیڵ و ھۆزەکان == لە نێو [[ئێڵ]]ەکانی شارستانی شنۆ دەتوانین ئاماژە بە [[زەرزا]] و [[سادات]] و [[ھەرکی]] و [[مامەش]] و [[شکاک]] و [[ئێڵ]]ەکانی تری [[موکری]] بکەین.<ref> https://www.magiran.com/article/2540118 </ref> == شەڕی ئێران و عێراق == ھەروەھا لە کاتی [[شەڕی ئێران و عێراق]]دا شارستانی شنۆ کیمیاباران کرا. لە ڕۆژانی دوای پەسەندکردنی بڕیاری ژمارە ٥٩٨ی [[ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان]] لەلایەن ھەردوو لایەنی جەنگەوە، واتە بەرامبەر کۆماری ئیسلامی [[ئێران]] و [[ڕژێمی بەعس]]ی [[عێراق]]. لە ٢ی ئابی ١٩٨٨، فڕۆکەکانی سوپای بەعسی عێراق ھێرشیان کردە سەر ھەندێک ناوچەی شارستانی شنۆ و لەو ھێرشانەدا گازی دەماری خەردەلیان بەکارھێناوە. دوای ئەو ھێرشانە نزیکەی دوو ھەزار و ٧٠٠ کەس بریندار بوون. لەم ھێرشانەدا کە کاتژمێر ٢:٤٥ خولەکی بەیانی (٢ی ئابی ١٩٨٨) ڕوویدا، کاتێک خەڵکی [[شنۆ]] خەوتبوون، ژمارەیەک خانووی نیشتەجێبوون و دەوروبەریان لە لای رۆژئاوا و باشووری رۆژئاوای شار لە ناوچەکانی بەردە بەردە زارد. کەچەڵاوا و مام تامر لە لایەن فڕۆکەکانی گاگارین سەر بە رژێمی عێراق ھێرشیان کرایە سەر. ھەروەھا لە راپۆرتەکەیدا شاندی نەتەوە یەکگرتووەکان ژمارەی بریندارانی ٢٦٠٠ کەس راگەیاندووە.<ref> https://www.yjc.news/fa/news/6189366/دومین-یادوارھ-بمباران-شیمیایی-سال-67-اشنویە </ref><ref> https://www.tabnak.ir/fa/news/821848/سالگرد-بمباران-شیمیایی-منطقھ-اشنویە </ref><ref> https://www.farsnews.ir/news/13960409000929/بمباران-شیمیایی-اشنویھ-را-از-یاد-نبریم </ref> == دابەشکارییەکانی وڵاتی == === شارۆچکەکان === * شارۆچکەی [[شنۆ]] * شارۆچکەی [[نەڵۆس]] === گوندەکان === ==== بەشی ناوەندی ==== * '''شنۆی باکوور''': [[سەوجە]] - [[ئەمیرئاوا]] - [[تاجیناوێ]] - [[حەسەن نووران]] - [[گوندەوێڵە]] - [[شاوانە]] - [[عاڵیاوێ]] - [[نەڵیوان]] * '''دەشتەبێڵ''': [[دووربە]] - [[ئیسلاملوو]] - [[سێکانی (شنۆ)|سێکانی]] - [[شیوە بیرۆ]] - [[گەڵاز]] - [[گوندی مەلاعیسا]] - [[ئاغبڵاغ]] - [[دۆستەگ]] - [[لۆرکان]] - [[سیاوان]] ==== بەشی نەڵۆس ==== * '''شنۆی باشوور''': [[دێشەمس]] - [[دێ گورج]] - [[ئاسناوێ]] - [[سەرگیز]] * '''ھێ''': [[سۆفیان]] - [[کانیڕەش (شنۆ)|کانیڕەش]] - [[سینگان]] - [[شێخان]] - [[ھێ]] - [[بیمزۆرتە]] - [[میراوێ (شنۆ)|میراوێ]] == گوندەکان == جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەننووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز،چە لاش. پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان ، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ... ==سەرچاوەکان== {{reflist}} {{پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان|موکریان}} [[پۆل:شارستانەکانی ئێران]] [[پۆل:شارستانی شنۆ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|شنۆ]] 7s5khdv3snrdfxcfts16le5deaphd7e 0 11304 967189 926814 2022-08-02T20:11:30Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''بیری رومە''' یەک لەبیرەکانی مەدینەیە، ناسراوە بەبیری [[عوسمانی کوڕی عەفان]] و لەناوچەی کێڵگە (الزراعە)یە.<ref>{{Cite web|title=قصة الإسلام {{!}} «بئر رومة» قصة وقف عثمان بن عفان النابع منذ 1400 عام|url=https://lite.islamstory.com/ar/artical/10861/%D9%82%D8%B5%D8%A9-%D8%A8%D8%A6%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A9|access-date=2022-03-03|website=lite.islamstory.com|language=ar}}</ref> لەسەردەمی [[موحەممەد|پێغەمبەری خوا]] جوویەک بیرێک ئاوی ھەبوو، بەپارە ئاوی بە [[موسڵمان|موسڵمانان]] دەدا. بۆیە پێغەمبەری خوا فەرمووی ((ھەر کەسێک ئەو بیرە بکرێت ئەوا لەبەھەشتدا بیرێکی دەبێت))، عوسمانی کوڕی عەفان ھەستا بەکڕی بیرەکە لە جووەکە بەنرخی ٥٥ ھەزار درھەم و دواتر لە پێناوی خوا بەخشی بە موسڵمانان.<ref>{{Cite web|date=2017-05-28|title=قصة "وقف عثمان بن عفان" وبئره النابعة منذ 1400 عام|url=https://www.alarabiya.net/saudi-today/2017/05/28/%D9%82%D8%B5%D8%A9-%D9%88%D9%82%D9%81-%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%A8%D8%A6%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A9-%D9%85%D9%86%D8%B0-1400-%D8%B9%D8%A7%D9%85|access-date=2022-03-03|website=العربية|language=ar}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مەدینە|عەرەبستانی سعوودی}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مەدینە]] 1rgj1r2sqgvsgimp7jjb86uhfvcmmx8 0 11634 967050 965723 2022-08-02T16:26:29Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = ھیوا قادر | image = Hiwa Qadir.jpg | image_size = | alt = | caption = | birth_name = ھیوا قادر | birth_date = {{Birth date and age|١٩٦٤|٠١|٢٦}} | birth_place = چوارباخ، سلێمانی، {{ئاڵا|کوردستان}} | death_date = | death_place = | resting_place = | occupation = {{hlist|نووسەر|وەرگێڕ}} | language = [[کوردیی ناوەندی]] | residence = سلێمانی | education = | alma_mater = | home_town = | genre = | subject = [[ڕۆمان]] | notable_works = | spouse = | partner = | children = | relatives = | awards = | signature = | signature_alt = | years_active = }} '''ھیوا قادر''' (لەدایکبووی ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٦٤) شاعیر و چیرۆکنوس و ڕۆماننوسی [[کورد]]ە. لە گەڕەکی چوارباخ لە شاری [[سلێمانی]] لەدایکبووە. == ھیوا قادر لە قۆناغەکانی خوێندندا == ھیوا قادر خوێندنی سەرەتایی لە قوتابخانەی "مەولەوی" خوێندووە و قۆناغی ناوەندیشی لە قوتابخانەی "سیروان" بە تەواو گەیاندووە، لە دوایشدا ساڵێک لە "ئامادەیی سلێمانی" بەشی زانستی خوێندووە. بەڵام لە بەر ئارەزووی زۆری بۆ ئەدەبیات ڕێڕەوی خویندنی گۆریوەو ڕووی لە قوتابخانەی "ئامادەی ھەڵگوردی وێژەیی " کردووە. دوای دەرچوونی لە قوتابخانەی ھەڵگوەرد لە "پەیمانگای ئیداری$1کەرکووک" ناوی ھاتووەتەوە. بە بۆنەی [[ڕژێمی بەعس]] و بە زۆر ھاندانی بۆ ئەوەی ببێت بە "جەیش شەعبی" ناچار کرا کە واز لە خوێندن بھێنێت و ھەڵبێت. بەڵام دوای تەواو بوونی [[شەڕی نێوان عێراق و ئێران]] و لێبوردنی گشتی توانی بچێتەوە پەیمانگاو بە سەرکەوتووی پەیمانگا ببڕێت. پاشان، وڵاتی بەجێھێشت و ژییانی پەناھەندەیی بۆ خۆی ھەڵبژارد. ھیوا قادر لە ساڵی ١٩٩٢ گەیشتە وڵاتی [[سوید]] و نیوەی عومری لە خەریبیدا بەسەر برد ھەتا گەیشت بەو شاعیرەی ئەمڕۆ. ھەموو دەق و نوسینەکانی غەریبی و خۆشەویستییان لێ دەبارێت بێ نازی بەشاعیربوونیان تێدا بەدی دەکرێت. [[پەڕگە:Hiwa-kader.jpg|وێنۆک|ھیوا قادر]] == سەرەتای نوسین == ھیواقادر ساڵانی سەرەتای نوسینی زۆر بە بێدەنگ و شەرمنی دەست پێ کرد. وەک خۆی باسی دەکات و دەڵێت: {{وتە٢|تا چەند ساڵێک تەنانەت خوشک و براکانیشم نەیاندەزانی ئەنووسم}} لە دوای بڕینی ئەم قۆناغە ھەستیارە، لە ناوەڕاستی ھەشتاکانەوە دەستی کرد بە بڵاوکردنەوەی بەرھەمە شیعرییەکانی. لەگەرمەی ھوتافی شۆڕشگێڕانەو سرودەنیشتیمانییەکانی ڕۆژانی ڕاپەڕیندا، بەتابیعەیەکی عەرەبی توانی دیوانی «چاوەزەردەکان» بنووسێتەوەو کۆپی بکات، دواتریش بەکۆمەکی ھەندێک ھونەرمەندی شێوەکار بەدوو سەد بەرگی لەیەکنەچو و جیاوازەوەیەکەم دیوانی شیعریی خۆی بڵاوکردەوە. دوای گەیشتنی بۆ وڵاتی سوید بەرھەمەکانی تری وەک کتێب بڵاوکردەوە و لەم ساڵانەی دواتریشدا لە [[کوردستان]] ھەندێک لە کتێبەکانی دی چاپکردن، ئێستا نزیکەی بیست کتێبێکن لەکایەی ئەدەبی جیاوازی وەک شیعر، ڕۆمان، سەفەرنامە، [[ئەدەبی منداڵان]]، وتار و چاوپێکەوتن، وەرگیڕانی ئەدەبی و فیکری لەزمانی سویدییەوە ھتد … [[پەڕگە:Hiwa Qader.jpg|وێنۆک|ھیوا قادر]] == بەرھەمەکان == === ڕۆمان === * سەفەرنامە، ٢٠٠١ * منداڵێک لەسەر مانگە، ٢٠٠٨. ** خەیرییە شوانۆ وەریگێڕاوەتە سەر [[عەرەبی]]، ''الطفلٌ فوق القمر''، ٢٠١٥. * ماڵی پشیلەکان، ٢٠١٨.<ref>{{cite web|url=http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=18841&cor=6&related=2|title="ماڵی پشیلەکان"ـی ھیوا قادر لە ڕۆژی ڤالانتایندا بڵاودەبێتەوە|author=پێشەوا محەممەد}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210606214322/https://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=18841&cor=6&related=2 |date= ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ }}</ref> === شیعر === * چاوە زەردەکان، ١٩٩٢. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20111029011231/http://www.hiwakader.com/ پێگەی فەرمی ھیوا قادر] {{شیعری نوێی کوردی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٤]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سوێدی–کوردی]] soszwqanbsxu6ytco5rqszmpmjhemhv 967110 967050 2022-08-02T16:40:54Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967050 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = ھیوا قادر | image = Hiwa Qadir.jpg | image_size = | alt = | caption = | birth_name = ھیوا قادر | birth_date = {{Birth date and age|١٩٦٤|٠١|٢٦}} | birth_place = چوارباخ، سلێمانی، {{ئاڵا|کوردستان}} | death_date = | death_place = | resting_place = | occupation = {{hlist|نووسەر|وەرگێڕ}} | language = [[کوردیی ناوەندی]] | residence = سلێمانی | education = | alma_mater = | home_town = | genre = | subject = [[ڕۆمان]] | notable_works = | spouse = | partner = | children = | relatives = | awards = | signature = | signature_alt = | years_active = }} '''ھیوا قادر''' (لەدایکبووی ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٦٤) شاعیر و چیرۆکنوس و ڕۆماننوسی [[کورد]]ە. لە گەڕەکی چوارباخ لە شاری [[سلێمانی]] لەدایکبووە. == ھیوا قادر لە قۆناغەکانی خوێندندا == ھیوا قادر خوێندنی سەرەتایی لە قوتابخانەی "مەولەوی" خوێندووە و قۆناغی ناوەندیشی لە قوتابخانەی "سیروان" بە تەواو گەیاندووە، لە دوایشدا ساڵێک لە "ئامادەیی سلێمانی" بەشی زانستی خوێندووە. بەڵام لە بەر ئارەزووی زۆری بۆ ئەدەبیات ڕێڕەوی خویندنی گۆریوەو ڕووی لە قوتابخانەی "ئامادەی ھەڵگوردی وێژەیی " کردووە. دوای دەرچوونی لە قوتابخانەی ھەڵگوەرد لە "پەیمانگای ئیداری کەرکوک" ناوی ھاتووەتەوە. بە بۆنەی [[ڕژێمی بەعس]] و بە زۆر ھاندانی بۆ ئەوەی ببێت بە "جەیش شەعبی" ناچار کرا کە واز لە خوێندن بھێنێت و ھەڵبێت. بەڵام دوای تەواو بوونی [[شەڕی نێوان عێراق و ئێران]] و لێبوردنی گشتی توانی بچێتەوە پەیمانگاو بە سەرکەوتووی پەیمانگا ببڕێت. پاشان، وڵاتی بەجێھێشت و ژییانی پەناھەندەیی بۆ خۆی ھەڵبژارد. ھیوا قادر لە ساڵی ١٩٩٢ گەیشتە وڵاتی [[سوید]] و نیوەی عومری لە خەریبیدا بەسەر برد ھەتا گەیشت بەو شاعیرەی ئەمڕۆ. ھەموو دەق و نوسینەکانی غەریبی و خۆشەویستییان لێ دەبارێت بێ نازی بەشاعیربوونیان تێدا بەدی دەکرێت. [[پەڕگە:Hiwa-kader.jpg|وێنۆک|ھیوا قادر]] == سەرەتای نوسین == ھیواقادر ساڵانی سەرەتای نوسینی زۆر بە بێدەنگ و شەرمنی دەست پێ کرد. وەک خۆی باسی دەکات و دەڵێت: {{وتە٢|تا چەند ساڵێک تەنانەت خوشک و براکانیشم نەیاندەزانی ئەنووسم}} لە دوای بڕینی ئەم قۆناغە ھەستیارە، لە ناوەڕاستی ھەشتاکانەوە دەستی کرد بە بڵاوکردنەوەی بەرھەمە شیعرییەکانی. لەگەرمەی ھوتافی شۆڕشگێڕانەو سرودەنیشتیمانییەکانی ڕۆژانی ڕاپەڕیندا، بەتابیعەیەکی عەرەبی توانی دیوانی «چاوەزەردەکان» بنووسێتەوەو کۆپی بکات، دواتریش بەکۆمەکی ھەندێک ھونەرمەندی شێوەکار بەدوو سەد بەرگی لەیەکنەچو و جیاوازەوەیەکەم دیوانی شیعریی خۆی بڵاوکردەوە. دوای گەیشتنی بۆ وڵاتی سوید بەرھەمەکانی تری وەک کتێب بڵاوکردەوە و لەم ساڵانەی دواتریشدا لە [[کوردستان]] ھەندێک لە کتێبەکانی دی چاپکردن، ئێستا نزیکەی بیست کتێبێکن لەکایەی ئەدەبی جیاوازی وەک شیعر، ڕۆمان، سەفەرنامە، [[ئەدەبی منداڵان]]، وتار و چاوپێکەوتن، وەرگیڕانی ئەدەبی و فیکری لەزمانی سویدییەوە ھتد … [[پەڕگە:Hiwa Qader.jpg|وێنۆک|ھیوا قادر]] == بەرھەمەکان == === ڕۆمان === * سەفەرنامە، ٢٠٠١ * منداڵێک لەسەر مانگە، ٢٠٠٨. ** خەیرییە شوانۆ وەریگێڕاوەتە سەر [[عەرەبی]]، ''الطفلٌ فوق القمر''، ٢٠١٥. * ماڵی پشیلەکان، ٢٠١٨.<ref>{{cite web|url=http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=18841&cor=6&related=2|title="ماڵی پشیلەکان"ـی ھیوا قادر لە ڕۆژی ڤالانتایندا بڵاودەبێتەوە|author=پێشەوا محەممەد}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210606214322/https://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=18841&cor=6&related=2 |date= ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ }}</ref> === شیعر === * چاوە زەردەکان، ١٩٩٢. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20111029011231/http://www.hiwakader.com/ پێگەی فەرمی ھیوا قادر] {{شیعری نوێی کوردی}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٤]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سوێدی–کوردی]] jencwaknyzqw03mzxjrgx7i9n5jetn0 0 12473 967058 931845 2022-08-02T16:26:37Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = نەجمەدین عومەر کەریم | وێنە = Najmaldin_Karim_conference_speech.jpg | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | شوێنی لەدایکبوون = گەڕەکی ڕەشیداوای شاری [[کەرکووک]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{Birth year and age|١٩٤٩}} | ڕێکەوتی مردن = ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ | شوێنی مردن =[[واشینگتن دی سی]], [[ئەمریکا]]<ref>{{cite web |url=https://www.macaubusiness.com/iraq-kurdish-ex-governor-wanted-for-graft-dies-in-us/ |title=Iraq Kurdish ex-governor wanted for graft dies in US |website=macaubusiness.com |date=31 October 2020 }}</ref> | ھۆکاری مردن = [[جەڵدەی مێشک]] | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ =[[هەولێر]], [[باشووری کوردستان]] | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = پارێزگاری پێشووی کەرکووک {{ھن}} ( ئاداری ٢٠١١ - ئەیلوولی ٢٠١٧) | ساڵانی چالاکی = ١٩٧٦–٢٠١٧ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بەھۆی = پارێزگاری پێشووی کەرکووک | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب =[[پەڕگە:Flag of PUK.png|22px]] [[یەکێتیی نیشتمانی کوردستان|ئەندامی پێشووی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] (۲۰۰۹-۲۰۱۹)<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=یەکێتی نەجمەدین کەریمی لە ریزەکانی دوورخستەوە|url=https://www.nrttv.com/News.aspx?id=12854&MapID=2|access-date=2021-04-21|website=www.nrttv.com}}</ref> | بەرانبەرەکان = | ئایین =[[ئیسلام]] | ھاوسەر = زۆزان [https://xelk.org/118239/] | یار = | منداڵەکان =شوان{{ھن}} سیروان {{ھن}} کاروان {{ھن}} ئەڤین | دایک و باوک =عومەر (باوک) | خزمەکان =بەختیار (برا){{ھن}}ئازاد (برا){{ھن}} فەرھاد (برا) | پەیوەندییەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''نەجمەدین عومەر کەریم''' (١ی کانوونی دووەمی ١٩٤٩ – ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠) دکتۆر و کەسایەتی سیاسی کورد بووە، لە ٢٩ی ئاداری ٢٠١١ تا ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٧ [[پارێزگای کەرکووک|پارێزگاری کەرکووک]] بووە<ref name=":0">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/31102020 نەجمەدین کەریم، پارێزگاری پێشووی کەرکووک کۆچی دواییکرد]، ماڵپەڕی ڕووداو، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref><ref name=":1">[https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=116158&babet=1&relat=1024 نەجمەدین کەریم کۆچی دواییکرد]، ماڵپەڕی خەندان، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=وێستگەکانی ژیانی نەجمەدین کەریم|url=https://www.youtube.com/watch?v=RTWA6ikyhFc|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=Kurdistan24}}</ref> == سەرەتای ژیان == نەجمەدین لە ساڵی ١٩٤٩ لە گەڕەکی ڕەشیداوای شاری کەرکووک لە دایکبووە، خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی و دواناوەندی لە کەرکووک تەواو کردووە، لە ساڵی ١٩٧١ بڕوانامەی بە کالۆریۆسی لە [[پزیشکی گشتی]] لە زانکۆی موسڵ بەدەستھێناوە و سەرکردایەتی یەکێتی قوتابیانی کورد کردووە و دواتر لە ساڵی ١٩٧٢ بووە بە پێشمەرگە == ژیانی سیاسەت == لە ساڵی ١٩٧٦ کاتێک سەرۆکی پێشووی پارتی دیموکراتی کوردستان [[مەلا مستەفا بارزانی]] نەخۆشدەکەوێت، نەجمەدین کەریم ئەوکات پزیشکی تایبەتی بارزانی دەپێت لەگەڵی دەچێتە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] و دواتر ھەرلەوێ بڕوانامەی دکتۆرای لە [[نەشتەرگەریی مێشک و دەمار]] لە زانکۆی جۆرج واشنتۆن وەردەگرێت<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=کۆچی دوایی دکتۆر نەجمەدین کەریم|url=https://www.dengiamerika.com/a/5643125.html?fbclid=IwAR1vciD9pGbH5nvZXQ4oB2WiPfwC2jWM4He-MgkcbpXlWSqBfMx9fu2Pyd0|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=dengiamerika}}</ref> و ھەر لەوێ دەمێنێتەوە کە دواتر دەبێت بە ئەندامی ئەنجومەنی بەڕێوەبەری زانکۆی فلۆریدایە، کە چوارەمین بەناوبانگترین زانکۆی ئەمریکایە،{{ژێدەر}} لە ڕۆژنامە ھەواڵییە بەناوبانگەکانی ئەمەریکادا، لەوانە ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمز و ڕۆژنامەی واشینتۆن پۆست، لۆس ئانجلەس تایمز و چەندین ڕۆژنامە و گۆڤاری دیکە، ھەروەھا بۆچوونی خۆی لەسەر چەندین بابەتی جیاواز تایبەت بە عێراق دەرببڕیت و لە ساڵی ١٩٨٨ لەگەڵ ھاورێکانی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردیان دامەزراندووە لە ئەمریکایی باکوور کە لە ساڵی ١٩٩١ تا ١٩٩٩ سەرۆکی کۆنگرەکە بووە ھەروەھا لەھەمان ساڵدا [[جەلال تاڵەبانی|مام جەڵالی]] لە نزیکەوە ناسیووە<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=چاوپێکەوتنی نەجمەدین کەریم لە پرۆگرامەی رەش و سپی|url=https://www.youtube.com/watch?v=nglPAwL0w7U|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=NET TV}}</ref>، لە ٢٠٠٩د١ بۆ یەکەمجار ئەگەڕێتەوە عێراق و ھەرێمی کوردستان و لە کۆنگرەی سێیەمی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بەشداردەبێت کە یەکێکە لە دوو پارتە فەرمانڕەواکەی ھەرێمی کوردستانی عێراق، لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٠٩دا بە ئەندامی مەکتەبی سیاسی ھەڵدەبژێردرێت لە دواین ھەڵبژاردنی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]]دا لە (٧ی ئازاری ٢٠١٠) سەرۆکایەتی [[لیستی کوردستانی]] دەکرد لە [[پارێزگای کەرکووک]] و دەنگی پێویستی بۆ گەیشتن بە پەرلەمانی عێراق بەدەستھێنا. لەدوای جەڵتەی [[جەلال تاڵەبانی]] لە ١٧ی کانونی یەکەمی ٢٠١٢، سەرپەرشتی تیمی پزیشکی تاڵەبانی کردووە کاتێک لە ھەرێمی کوردستان بوو<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=ژیاننامەی نەجمەدین کەریم|url=https://peoplepill.com/people/najmiddin-karim/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=peoplepill}}</ref> لە ساڵی ٢٠١١ تاکوو ساڵی ٢٠١٧ بۆتە دووەم پارێزگاری [[کەرکووک]] لەدوای ڕووخانی [[ڕژێمی بەعس]] === دوای ١٦ی ئۆکتۆبەر === لە دوای [[١٦ی ئۆکتۆبەر]] نەجمەدین کەریم لە پۆستی پارێزگاری$1کەرکووک دوورخرایەوە کەدواتر وازی لە پۆستی سیاسی یەکێتی ھێنا، و لە ١٤ی ئەیلولی ٢٠١٧ دەنگدرا بە لابردنی لە کارەکەی لەلایەن پەرلەمانی عێراق<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=پەرلەمانی عێراق لەسەر داوای عەبادی پارێزگاری$1کەرکووک لەکارەکەی دوورخرایەوە|url=https://arabic.rt.com/middle_east/898869-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%8A-%D9%8A%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%89-%D8%A5%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A9-%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D9%83%D8%B1%D9%83%D9%88%D9%83-%D9%85%D9%86-%D9%85%D9%86%D8%B5%D8%A8%D9%87/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=RTarabic}}</ref>، دواتر لەلایەن دادگای کەرکووک بڕیاری دەستگیرکردنی بۆ دەرکرا<ref>{{Cite web|last=|first=|date=٦-٦-٢٠١٨|title=بڕیاری دەستگیرکردن بۆ نەجمەدین کەریم دەرکرا|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0606201816-amp|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=rudaw}}</ref> ھەروەھا لە ١٦ی شوباتی ٢٠١٩ بڕیاردرا لە ریزەکانی یەکێتی دووربخرێتەوە<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=یەکێتی نەجمەدین کەریمی لە ریزەکانی دوورخستەوە|url=https://www.nrttv.com/News.aspx?id=12854&MapID=2|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=nrttv}}</ref> == ژیانی تایبەتی == لە ٢١ی ٢ی ١٩٧٥ ھاوسەگیری لەگەڵ خاتوون زۆزان کردووە لە شاری نەغەدە کە دواتر چوار منداڵایان بووە بە ناوەکانی (شوان،سیروان،کاروان،ئەڤین) == مردن == لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠دا جەڵتەی مێشکە لێدا و لە ڕۆژی ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، نووسینگەی نەجمەدین کەریم لە ڕاگەیەندراوێکدا ئەوەیان ڕاگەیاند ناوبراو لە کاتژمێر ١١ی شەو بەکاتی ئەمریکا کۆچی دواییی کردووە. لەسەر داوای خۆی، تەرمەکەی لە ئەمریکا دەگەڕێندرێتەوە ھەرێمی کوردستان، لەداھاتووش ئەگەر شاری کەرکووک گەڕایەوە ژێر دەسەڵاتی کورد ئەوا گۆڕی ناوبراو ببردرێتەوە ئەو شارە.<ref name=":0"/><ref name=":1"/><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=پارێزگاری پێشووی کەرکووک نەجمەدین کەریم لە ئەمریکا کۆچی دوایکرد|url=https://www.radionawa.com/all-detail.aspx?jimare=22353|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=radionawa}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان|عێراق|سیاسەت|پارێزگای کەرکووک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٠]] [[پۆل:حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] [[پۆل:پزیشکانی کورد]] qe4uutv5q0otirvxyyujio6bsmq89ri 967102 967058 2022-08-02T16:39:31Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967058 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = نەجمەدین عومەر کەریم | وێنە = Najmaldin_Karim_conference_speech.jpg | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | شوێنی لەدایکبوون = گەڕەکی ڕەشیداوای شاری [[کەرکووک]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{Birth year and age|١٩٤٩}} | ڕێکەوتی مردن = ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ | شوێنی مردن =[[واشینگتن دی سی]], [[ئەمریکا]]<ref>{{cite web |url=https://www.macaubusiness.com/iraq-kurdish-ex-governor-wanted-for-graft-dies-in-us/ |title=Iraq Kurdish ex-governor wanted for graft dies in US |website=macaubusiness.com |date=31 October 2020 }}</ref> | ھۆکاری مردن = [[جەڵدەی مێشک]] | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ =[[هەولێر]], [[باشووری کوردستان]] | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = پارێزگاری پێشووی کەرکووک {{ھن}} ( ئاداری ٢٠١١ - ئەیلوولی ٢٠١٧) | ساڵانی چالاکی = ١٩٧٦–٢٠١٧ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بەھۆی = پارێزگاری پێشووی کەرکووک | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب =[[پەڕگە:Flag of PUK.png|22px]] [[یەکێتیی نیشتمانی کوردستان|ئەندامی پێشووی یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] (۲۰۰۹-۲۰۱۹)<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=یەکێتی نەجمەدین کەریمی لە ریزەکانی دوورخستەوە|url=https://www.nrttv.com/News.aspx?id=12854&MapID=2|access-date=2021-04-21|website=www.nrttv.com}}</ref> | بەرانبەرەکان = | ئایین =[[ئیسلام]] | ھاوسەر = زۆزان [https://xelk.org/118239/] | یار = | منداڵەکان =شوان{{ھن}} سیروان {{ھن}} کاروان {{ھن}} ئەڤین | دایک و باوک =عومەر (باوک) | خزمەکان =بەختیار (برا){{ھن}}ئازاد (برا){{ھن}} فەرھاد (برا) | پەیوەندییەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''نەجمەدین عومەر کەریم''' (١ی کانوونی دووەمی ١٩٤٩ – ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠) دکتۆر و کەسایەتی سیاسی کورد بووە، لە ٢٩ی ئاداری ٢٠١١ تا ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٧ [[پارێزگای کەرکووک|پارێزگاری کەرکووک]] بووە<ref name=":0">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/31102020 نەجمەدین کەریم، پارێزگاری پێشووی کەرکووک کۆچی دواییکرد]، ماڵپەڕی ڕووداو، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref><ref name=":1">[https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=116158&babet=1&relat=1024 نەجمەدین کەریم کۆچی دواییکرد]، ماڵپەڕی خەندان، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=وێستگەکانی ژیانی نەجمەدین کەریم|url=https://www.youtube.com/watch?v=RTWA6ikyhFc|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=Kurdistan24}}</ref> == سەرەتای ژیان == نەجمەدین لە ساڵی ١٩٤٩ لە گەڕەکی ڕەشیداوای شاری کەرکووک لە دایکبووە، خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی و دواناوەندی لە کەرکووک تەواو کردووە، لە ساڵی ١٩٧١ بڕوانامەی بە کالۆریۆسی لە [[پزیشکی گشتی]] لە زانکۆی موسڵ بەدەستھێناوە و سەرکردایەتی یەکێتی قوتابیانی کورد کردووە و دواتر لە ساڵی ١٩٧٢ بووە بە پێشمەرگە == ژیانی سیاسەت == لە ساڵی ١٩٧٦ کاتێک سەرۆکی پێشووی پارتی دیموکراتی کوردستان [[مەلا مستەفا بارزانی]] نەخۆشدەکەوێت، نەجمەدین کەریم ئەوکات پزیشکی تایبەتی بارزانی دەپێت لەگەڵی دەچێتە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] و دواتر ھەرلەوێ بڕوانامەی دکتۆرای لە [[نەشتەرگەریی مێشک و دەمار]] لە زانکۆی جۆرج واشنتۆن وەردەگرێت<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=کۆچی دوایی دکتۆر نەجمەدین کەریم|url=https://www.dengiamerika.com/a/5643125.html?fbclid=IwAR1vciD9pGbH5nvZXQ4oB2WiPfwC2jWM4He-MgkcbpXlWSqBfMx9fu2Pyd0|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=dengiamerika}}</ref> و ھەر لەوێ دەمێنێتەوە کە دواتر دەبێت بە ئەندامی ئەنجومەنی بەڕێوەبەری زانکۆی فلۆریدایە، کە چوارەمین بەناوبانگترین زانکۆی ئەمریکایە،{{ژێدەر}} لە ڕۆژنامە ھەواڵییە بەناوبانگەکانی ئەمەریکادا، لەوانە ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمز و ڕۆژنامەی واشینتۆن پۆست، لۆس ئانجلەس تایمز و چەندین ڕۆژنامە و گۆڤاری دیکە، ھەروەھا بۆچوونی خۆی لەسەر چەندین بابەتی جیاواز تایبەت بە عێراق دەرببڕیت و لە ساڵی ١٩٨٨ لەگەڵ ھاورێکانی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردیان دامەزراندووە لە ئەمریکایی باکوور کە لە ساڵی ١٩٩١ تا ١٩٩٩ سەرۆکی کۆنگرەکە بووە ھەروەھا لەھەمان ساڵدا [[جەلال تاڵەبانی|مام جەڵالی]] لە نزیکەوە ناسیووە<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=چاوپێکەوتنی نەجمەدین کەریم لە پرۆگرامەی رەش و سپی|url=https://www.youtube.com/watch?v=nglPAwL0w7U|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=NET TV}}</ref>، لە ٢٠٠٩د١ بۆ یەکەمجار ئەگەڕێتەوە عێراق و ھەرێمی کوردستان و لە کۆنگرەی سێیەمی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بەشداردەبێت کە یەکێکە لە دوو پارتە فەرمانڕەواکەی ھەرێمی کوردستانی عێراق، لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٠٩دا بە ئەندامی مەکتەبی سیاسی ھەڵدەبژێردرێت لە دواین ھەڵبژاردنی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]]دا لە (٧ی ئازاری ٢٠١٠) سەرۆکایەتی [[لیستی کوردستانی]] دەکرد لە [[پارێزگای کەرکووک]] و دەنگی پێویستی بۆ گەیشتن بە پەرلەمانی عێراق بەدەستھێنا. لەدوای جەڵتەی [[جەلال تاڵەبانی]] لە ١٧ی کانونی یەکەمی ٢٠١٢، سەرپەرشتی تیمی پزیشکی تاڵەبانی کردووە کاتێک لە ھەرێمی کوردستان بوو<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=ژیاننامەی نەجمەدین کەریم|url=https://peoplepill.com/people/najmiddin-karim/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=peoplepill}}</ref> لە ساڵی ٢٠١١ تاکوو ساڵی ٢٠١٧ بۆتە دووەم پارێزگاری [[کەرکووک]] لەدوای ڕووخانی [[ڕژێمی بەعس]] === دوای ١٦ی ئۆکتۆبەر === لە دوای [[١٦ی ئۆکتۆبەر]] نەجمەدین کەریم لە پۆستی پارێزگاری کەرکوک دوورخرایەوە کەدواتر وازی لە پۆستی سیاسی یەکێتی ھێنا، و لە ١٤ی ئەیلولی ٢٠١٧ دەنگدرا بە لابردنی لە کارەکەی لەلایەن پەرلەمانی عێراق<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=پەرلەمانی عێراق لەسەر داوای عەبادی پارێزگاری کەرکوک لەکارەکەی دوورخرایەوە|url=https://arabic.rt.com/middle_east/898869-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%8A-%D9%8A%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%89-%D8%A5%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A9-%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D9%83%D8%B1%D9%83%D9%88%D9%83-%D9%85%D9%86-%D9%85%D9%86%D8%B5%D8%A8%D9%87/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=RTarabic}}</ref>، دواتر لەلایەن دادگای کەرکووک بڕیاری دەستگیرکردنی بۆ دەرکرا<ref>{{Cite web|last=|first=|date=٦-٦-٢٠١٨|title=بڕیاری دەستگیرکردن بۆ نەجمەدین کەریم دەرکرا|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0606201816-amp|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=rudaw}}</ref> ھەروەھا لە ١٦ی شوباتی ٢٠١٩ بڕیاردرا لە ریزەکانی یەکێتی دووربخرێتەوە<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=یەکێتی نەجمەدین کەریمی لە ریزەکانی دوورخستەوە|url=https://www.nrttv.com/News.aspx?id=12854&MapID=2|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=nrttv}}</ref> == ژیانی تایبەتی == لە ٢١ی ٢ی ١٩٧٥ ھاوسەگیری لەگەڵ خاتوون زۆزان کردووە لە شاری نەغەدە کە دواتر چوار منداڵایان بووە بە ناوەکانی (شوان،سیروان،کاروان،ئەڤین) == مردن == لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠دا جەڵتەی مێشکە لێدا و لە ڕۆژی ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، نووسینگەی نەجمەدین کەریم لە ڕاگەیەندراوێکدا ئەوەیان ڕاگەیاند ناوبراو لە کاتژمێر ١١ی شەو بەکاتی ئەمریکا کۆچی دواییی کردووە. لەسەر داوای خۆی، تەرمەکەی لە ئەمریکا دەگەڕێندرێتەوە ھەرێمی کوردستان، لەداھاتووش ئەگەر شاری کەرکووک گەڕایەوە ژێر دەسەڵاتی کورد ئەوا گۆڕی ناوبراو ببردرێتەوە ئەو شارە.<ref name=":0"/><ref name=":1"/><ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=پارێزگاری پێشووی کەرکووک نەجمەدین کەریم لە ئەمریکا کۆچی دوایکرد|url=https://www.radionawa.com/all-detail.aspx?jimare=22353|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=radionawa}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان|عێراق|سیاسەت|پارێزگای کەرکووک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٠]] [[پۆل:حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] [[پۆل:پزیشکانی کورد]] 7jnrps3y01ilm4v36r7298xfywvpq73 0 12624 967268 960306 2022-08-02T21:44:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی خەلیفە | ناو = خالید کوری وەلید | سەردێڕ = | وێنە =[[File:ئارامگەی خالیدی کوڕی وەلید.jpg|ئارامگەی_خالیدی_کوڕی_وەلید]] | شرۆڤەی وێنە = ئارامگەی خالید کوری وەلید لە شاری [[حومس]]. | ماوەی حوکم = | نازناوەکان = شمشێری ‌هەڵکێشراوی خودا | لە پێشیدا = | جێگر = | باوک = | دایک = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٥٩٢ز | شوێنی لەدایکبوون = [[مەککە]]، {{flag|عەرەبستانی سەعوودی}} | ڕێکەوتی وەفات = ٦٤٢ز | شوێنی وەفات = [[حومس]]، {{flag|سووریا}} | شوێنی نێژران = مزگەوتی خالیدی کوڕی وەلید. | ئایین = [[ئیسلام]] |image=[[File:ئارامگەی خالیدی کوڕی وەلید.jpg|ئارامگەی_خالیدی_کوڕی_وەلید]]|image_size=180}} '''خالید کوڕی وەلید''' لە دایک بووە لە [[مەککە]] لە ساڵی ٥٩٢ زایینی وە لە ساڵی ٦٤٢ کۆچی دوایی کردوە. ئەسحابەی پێغەمبەری [[ئیسلام]] [[موحەمەد]] بووە هەروەها سەرکردەی سوپای [[خەلافەتی ڕاشدین]] بووە لە سەردەمی خەلیفە [[ئەبووبەکر]] و [[عومەری کوڕی خەتاب]]. پێغەمبەری خودا نازناوی "شمشێری ‌هەڵکێشراوی خودا" دابوو بە خالید لە بەر ئەوەی کە زۆر زیرەک و چاونەترس و شارەزا بوو لە بواری جەنگدا. خالید بەشداری لە زیاتر لە سەد جەنگدا کردووە، لە وانەش [[جەنگی ئوحود]] دژی موسڵمانان پێش ئیسلام بوونی و پاشان [[جەنگی یەرموک]] و [[جەنگی موتە]] دژی [[رۆم]]ەکان و [[جەنگی فیراز]] دژی [[فارس]]ەکان کە تێیدا توانی سەرکەوتن بە دەست بێنێت. [[جەنگی ئوحود]] کە ‌تێیدا لە بەرەی [[مەککە]] شەڕی دەکرد دژی [[موسڵمانان]]. لەو جەنگەدا هێزی [[مەککە]] توانیان سەربکەون بە سەر هێزی موسڵماناندا بە یارمەتی خالید کە توانی هێرشیکی هەڵگەڕاوە بکاتە سەر موسڵمانان و پێغەمبەرەکەیان. لە هەمان شەڕدا [[حەمزەی کوڕی عەبدولموتەلیب]] شەهیدکرا وە بەگووتەیەکی درۆینە کە گوایە پێغەمبەر بریندارکرا کە دووربوو لەڕاستی، بەڵام بۆ ئەوەبوو موسڵمانەکان کێوی ئوحود جێبهێڵن بۆ ئەوەی بترسێن. لە ئایاری ساڵی [[٦٢٩]]ز خالید لە [[مەککە]]وە بەڕێکەوت بۆ [[مەدینە]]. لە ڕێگادا چاوی بە [[عامری کوڕی عاس]] و [[عوسمانی کو‌ڕی تەلحە]] کەوت، پێکەوە ‌بەڕێکەوتن بۆ [[مەدینە]] و بوون بە موسڵمان و ئیسلامیان گرتە ئامێز. خالید بەشداری جەنگی موتەی کرد کە دژی ڕۆمە خاچپەرەستاکان بوو. جەنگی موتە لە ساڵی ٦٢٩دا ڕوویدا. لەو جەنگەدا پێغەمبەری خودا زەیدی کوڕی حارسی دەستنیشان کرد وەک سەرکردەی سوپا وە فەرمووی ئەگەر زەید شەهید کرا ئەوا [[جەعفەر]] سەرکردەیە وە ئەگەر ئەویش شەهید کرا ئەوا عەبدوڵای کوڕی رەواح سەرکردەی سوپا بگرێتە دەست. ئەو سێ کەسی کە پێغەمبەر دەستنیشانی کردوون وەک سەرکردە شەهید کران وە خالید دەستنیشانکرا وەکو سەرکردە. ژمارەی موسڵمانان لە جەنگی موتادا (٣٠٠٠)سەحابەبوو وە سوپای ڕۆم (٢٠٠٠٠٠)سەرباز بوون. بەڵام سوپای موسڵمانان توانیان سەربکەون و تەنها ١٢ سەحابە شەهید کرا. خالید لەو شەڕەدا نۆ شمشێری شکاندبوو. خالید بە فەرمانی خەلیفە [[ئەبووبەکر]] هێرشیکردە سەر موسەیلەمەو لە ناویبرد کە بە [[جەنگی یاماما]] ناسراوە. خالید توانی فەتحی [[شام]] و [[فارس]] و ڕۆژئاوای [[ڕۆم]] و دورگەی عەرەبی بکات. خالید کوڕی وەلید زۆر بە ئاواتەوە بوو کە بە شەهیدی بگەڕێتەوە بۆ لای خودا بەڵام لە ساڵی ٦٤٢ لە سەر جێگا کوچی دوای کردوو دواین وتەی خالید ئەمە بوو: من بەژداری زۆر جەنگم کردوە و بەدوای شەهید بووندا گەڕام، جێگایەک نەماوە لە لەشمدا کە جێگای ڕم و شمشێر و خەنجەری پیوە نەبێت وە ئێستاش لێرەم خەریکە وەک وشترێکی پیر دەمرم لەسەر جێگا دەبا نەخەوێت چاوی ترسنۆکەکان. == ڕەچەڵەکی و تەمەنی سەرەتایی == باوکی خالید ناوی [[وەلید کوڕی موغەیرە]] بوو، ناوبژیوانی ناکۆکییە ناوخۆییەکان لە مەککە لە [[حیجاز]] بوو (ڕۆژئاوای عەرەبستان). وەلید لەلایەن مێژوونووسان [[ئیبن ھیشام|ئیبن هیشام]] و [[ئیبن دورەید]] و [[ئیبن حەبیب]] وەک "گاڵتەپێدەری" پێغەمبەری ئیسلامی [[محەممەد]] کە لە سورەتەکانی مەککە ئایەتەکانی [[قورئان]].<ref>{{Cite web|title=Search Results — Brill|url=https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=Makhz%C5%ABm&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search|access-date=2022-07-24|website=referenceworks.brillonline.com|language=en}}</ref> سەر بە بەنو مەخزوم بووە، کە خێڵێکی پێشەنگی هۆزی [[قوڕەیش]] پێش ئیسلام بوو لە مەککە.مەخزومەکان بەهۆی ناساندنی بازرگانی مەککەوە بە بازاڕەکانی دەرەوە،بە تایبەتی [[یەمەن]] و حەبەشە ([[ئیتیۆپیا|ئیتیۆپتا]])،و ناوبانگێکیان لەنێو قوڕەیشەکاندا پەرەپێداوە بەهۆی عەقڵ و ئاغا و سامانیانەوە. ناوبانگیان قەرزاری سەرکردایەتی باپیرەی خالید بوو لە لای باوکیەوە موغەیرەی کوڕی عبدالله. هیشامی مامی خالید لە لای باوکیەوە بە 'ئاغای مەککە' ناسرابوو و بەرواری مردنی لەلایەن قوڕەیشەکانەوە وەک سەرەتای ساڵنامەکەیان بەکاری دەهێنا.مێژوونووس محەمەد عەبدولحەیى شەعبان خالید بە "پیاوێکی خاوەن پێگەیەکی بەرچاو" لە ناو خێڵەکەی و مەککەدا بەگشتی وەسف دەکات. دایکی خالید ئەلعەسمە کچی الحریث کوڕی حزن بوو، کە بە شێوەیەکی گشتی بە لوبابا ئەلسوغرە ('لوبابا بچووک') ناسرابوو، بۆ جیاکردنەوەی لە نیوە خوشکە گەورەکەی لوبابا ئەلکوبرا) لە هۆزی کۆچەری بانو هیلال.  لوبابا ئەلسوغرە موسڵمان بووە نزیکەی ٦٢٢ز. و خوشکە نیوە خوشکەکەی لە لای باوکیەوە مەیمونا بوو بە هاوسەری محەمەد. خالید لە ڕێگەی پەیوەندییە دایکییەوە زۆر ئاشنا بوو بە شێوازی ژیانی بەدەوی دورگەی عەرەبی. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} *[http://www.youtube.com/watch?v=7eGNcyoEq5o خالید کوڕی وەلید چوننی بۆ بیابانی سەماوە باسێکی مردنی 2 (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=63hjToVBWKo مردنی خالیدی کوڕی وەلید و پێگه‌ی لە مێژووی ئیسلامدا 1 (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] * [http://www.youtube.com/watch?v=4zYPiihehM0 خالید ئیبن وەلید ١ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=EfKy1jg1YCY&feature=related خالید ئیبن وەلید ٢ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=DoCZSLBd184&feature=related خالید ئیبن وەلید ٣ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=G8xdP2IJESQ&feature=related خالید ئیبن وەلید ٤ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=4oW4scsUytk&feature=related خالید ئیبن وەلید ٥ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://www.youtube.com/watch?v=SOttkAbK3hU&feature=related خالید ئیبن وەلید ٦ لە ٦ (ڤیدیۆ)، سایتی یوتیوب] *[http://surchy.yoo7.com/t1184-topic مێژووی شەڕی هەڵگەڕاوەکان، په‌ند وه‌رگرتن لێی، سایتی سورچی بۆ هەمووان] {{تووڵی دەروازە|مێژووی ئیسلام|ئیسلام}} {{هاوەڵانی پێغەمبەر}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٥٩٢]] [[پۆل:مردووانی ٦٤٢]] [[پۆل:ھاوەڵەکان]] [[پۆل:عەرەبەکانی سەدەی ٧ەم]] [[پۆل:عەرەبە موسڵمانەکان]] 5qotc5wykljvugd2x0mtvi9qno1iv1k 0 13284 967312 952590 2022-08-02T22:33:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێ سەرچاوە}} {{داتابۆکس}} {{Coord|24|26|59|N|44|07|16|E|display=title}}↵'''فڕۆکەخانەی دەوادمی ناوخۆیی''' یان '''فڕۆکەخانەی ئەمیر سەلمان بن عەبدولعەزیزی ناوخۆیی''' فڕۆکەخانەیەکی ناوخۆییە و نزیکەی ٢٥ کم لە [[پارێزگای دەودامی|پارێزگای دەوادمیی]] [[ناوچەی ڕیاز]]ەوە دوورە. لەسەردەمی [[شا فەھدی کوڕی عەبدولعەزیزی ئال سعود]] و لەساڵی [[٢٠٠٣]] کراوەتەوە. ڕووبەرکەی نزیکەی ٣٦ کم^٢.<ref>{{Citation|title=Dawadmi Domestic Airport|date=2022-01-22|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Dawadmi_Domestic_Airport&oldid=1067226839|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-06-13}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|فڕین|عەرەبستانی سعوودی}} [[پۆل:پارێزگای ڕیاز]] [[پۆل:فڕۆکەخانەکانی عەرەبستانی سعوودی]] 2nettsnvqm3qz9rwv87sketrxp34o8f 0 13518 966920 961871 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = خۆزێ ماریۆ دۆس سانتۆس مۆرینیۆ فلیکس | وێنە = José Mourinho 48609.jpg | قەبارەی وێنە = 250px | ناوی کاتی لەدایکبوون = | شوێنی لەدایکبوون = [[ستیوبال]] ، [[پرتووگال]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٢٦ ی جانێوەری ساڵی [[١٩٦٣]] | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | هۆکاری مردن = | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | نیشتەجێ = ئیسپانیا | نەتەوە = پرتووگالی | ناوەکانی تر = | نەژاد = پرتووگالی | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = ڕاهێنەر | ساڵانی چالاکی =١٩٨٠ - ئێستا | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا =١.٧٤سم | کێش = | ناسراو بە هۆی = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین = | هاوسەر = تامێ فاریا | یار = | منداڵەکان = ماتلێد ، خۆزێ ماریۆ | دایک و باوک = | خزمەکان = | پەیوەندیەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''خۆزێ مۆرینیۆ''' ناوی تەواوی خۆزێ ماریۆ دۆس سانتۆس مۆرینیۆ فلیکس ە ،لە ٢٦ ی کانوونی دووەمی ساڵی [[١٩٦٣]] لەدایک بووە ، مۆرینیۆ یەکێ لەباشترین ڕاھێنەرانی جیھانی سەدەی بیست و یەکەمە لەئێستادا ڕاهێنەری ڕۆمای ئیتاڵییە ، مۆرینیۆ بەر لەوەی ببێتە [[ڕاھێنەری وەرزشی]] کاری [[وەرگێڕ]] وە یاریزانیشی کردووە ، مۆرینیۆ بەوەی تاکە ڕاھێنەرە لە ماوەی٩ ساڵدا لەئەرکی ڕاھێنەرایەتی لەیاریگای یانەکەی تووشێ شکست نەبووە ناوی چۆتە پەرتووکی گینس بۆ مێژوو و داھێنانەکان ، مۆرینیۆ بەوە ناسراوە کە ھەمیشە لێدوانی ئاگرین بەکاردەھێنێت لە کۆنگرە ی ڕۆژنامەنووسی == ژیانی مۆرینیۆ == === سەرەتای ژیان === :مۆرینۆ لە ٢٦ ی جانێوەری ساڵی ١٩٦٣ز لەدایک بووە لە شاری ستیوبال لە ووڵاتی [[پورتوگال]] ، باوکی مۆرینیۆ یاریزانێکی پیشەگەر بووە کە یاری بۆیانەکانی بلێنسا و ستیوبال کردووە وە : باوکی ڕاھێنەری [[ھەڵبژاردەی تۆپیپێی پرتووگال]]ی کردووە وە دایکیشی مامۆستا بووە لە قوتابخانەی ناوەندی و ئامادەیی وە مامی مۆرینۆ پاڵنەر و ھانی مۆرینیۆی داوە بچێتە یاریگاکان :بۆ ئەوەی سەیری یاری تۆپی پێ بکات چونکە مامی پێشبینی دەکرد لەداھاتوو مۆرینیۆ کەسایەتی جیھانی لێوە دەردەچێت لە جیھانی تۆپی پێدا [[پەڕگە:Mourinho and children.JPG|وێنۆک|مۆرینیۆ لەگەڵ منداڵەکانی لە ناو یاریگادا]] === ژیانی خێزانی === مۆرینیۆ لەگەڵ تامێ فاریا ژیانی ھاوسەرگیری پێکھێناوە ئەویش لەساڵی [[١٩٨٩]] بوو مۆرینۆ لەگەڵ خێزانەکەی لەساڵی [[١٩٩٦]] بوونە خاوەنی یەکەم مناڵ کە کچ بوو ناویان نا ماتلێد وە دواتر کوڕێکیان بوو خۆزێ ماریۆ === زمانەکان === مۆرینۆ لەژیانیدا ھەمیشە زیرەک بووە لە قسەکردن کە تا ئێستا توانیویەتی خۆی فێری کۆمەڵە زمانی جیاواز بکات لەوانە پرتووگالی و ئیسپانی و فەڕەنسی و ئیتاڵی بەڵام زۆربەی کات بە کەتەلۆنی قسەی کردووە === کاری خێرخوازی === لەپاڵ کاری وەرزشی مۆرینیۆ زۆرجار لە پڕۆژە خێرخوازیەکان دەبینرێت ، لەیەکێ لە کارە خێرخوازیەکانی ھەندێ لە جل و کەلوپەلی ماڵی مەزاد کرد بۆ ئەوەی داھاتەکەی بداتە منداڵانی فەڵەستین و سۆماڵ کە بڕی داھاتەکەش بە ٢٢ ھەزار یۆڕۆ خەملێنرا === مۆرینیۆ وەک یاریزان === مۆرینۆ لەھڵێ ناوەڕاست یاریکردووە وە لەگەڵ کۆمەڵێ یانەی ووڵاتی پرتووگال یاری کردووە ئەوانیش یانەکانی ڕایۆ ئەڤی و بلێنسیس و سێسیمبرا ، بەڵام مۆرینیۆ لەماوەی ژیانی یاریزانی زۆر سەرکەوتوو نەبووە بەوەی تەنیا ٩٥ یاری کردووە وە تەنیا ١٥ گۆلی لەگەڵ یانەکانی تۆمارکووە ماوەی یاری کردنیشی وە یاریزان ٧ ساڵ بووە لەنێوان ساڵەکان ١٩٨٠ بۆ ١٩٨٧ == مۆرینۆ و کاری وەرگێڕ == دوای وازھێنانی لەیاریکردن وەک یاریزان لەبەر ئەوەی زمانی کەتەلۆنی دەزانی چووە نێو کاری [[وەرگێڕ]]ی لەم کارەشدا لە تۆپی پێدا دوورنەکەوتەوە کە دوای ئەوەی لەگەڵ خانەوادەکەی چوونە شاری [[بەرشەلۆنا]] بووە [[وەرگێڕ]]ی [[یانەی بەرشەلۆنە]] کە کاری وەرگێڕی بۆ ڕاھێنەری یانەکە بۆبی ڕۆبسۆن دەکرد ، مۆرینۆ سوودی لە زۆری لە بۆبی ڕۆبسۆن وەرگرت تا وای لێھات مۆرینیۆ کاری ڕاھێنەرایەتیشی تاقی کردەووە بەوەی لە سالی [[٢٠٠٢]] بوو بەڕاھێنەری یانەی بەنفیکای پرتووگالی == ڕاھێنەری یانەکان == === بەنفیکای پرتووگالی === مۆرینۆ لەساڵی ٢٠٠٢ یەکەم ئەزموونی ڕاھێنەرایەتی لەیانەی بەنفیکای پرتووگالی گرتە ئەستۆ بەڵام مۆرینیۆ تەنیا چوار مانگ لەگەڵ بەنفیکا ڕاھێنەرایەتی کردووە لەکۆی ١١ یاری ڕاھێنەرایەتی لەگەڵ بەنفیکا ٦ یاریان بردەوە وە ٣ یاریش بەرامبەر بوونە وە ٢ یاریش دۆڕان ماوەی ڕھێنەرایەتی ٢٠ سێپتەمبەری [[٢٠٠٠]] بۆ ٥ی دێسمبەری ساڵی [[٢٠٠٠]] === یۆنایۆ دی لێریای پرتووگالی === لە ١٤ەی ئەپڕێلی ٢٠٠١ بوو ڕاھێنەری یانەی یۆنایۆ دی لێریایی پرتووگالی لەم یانەیە لەکۆی ٢٠ یاری ١١ یاریان بردەوە لە ٢٠ جانوێوەری [[٢٠٠٢]] یانەکەی جێھێشت ڕوویکردە یانەی پۆرتۆی پرتووگالی === پۆرتۆی پرتووگالی === لە ٢٣ی جانێوەری ساڵی ٢٠٠٢ بووە ڕاھێەری یانەی پۆرتۆ لەگەڵ ئەم یانەیە ١٢٧ یاری ڕاھێنەر بووە ئەنجامی بەرچاوی بەدەست ھێنا کە لەکۆی ١٢٧ یاری ٨٨ یاریان بردەوە ٢٤ یاریش بەرامبەر بوون وە ١٥یاریش دووچاری شکست ھاتن لە ڕێکەوتی ٢٦ ی مەی ساڵی [[٢٠٠٤]] بەشێوەیەکی فەرمی یانەی پۆرتۆی جێھێشت * دەستکەتەکان لەگەڵ پۆرتۆی پرتووگالی * خوولی پرتووگالی ٢ جار لە وەرزەکانی ٢٠٠٢-٢٠٠٣ وە ٢٠٠٣-٢٠٠٤ * جامی پرتووگال ٢ جار لە وەرزەکانی ٢٠٠٣ وە ٢٠٠٤ * سووپەری پرتووگال ٢ جار لەوەرزەکانی ٢٠٠٣ وە ٢٠٠٤ * خوولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوڕووپا ١جار لەساڵی ٢٠٠٤ * جامی یەکێتی ئەوڕووپا لەئێستادا بە یۆڕۆ لیگ ناودەبرێ ١ جار [[پەڕگە:JoseMourinho.jpg|وێنۆک|مۆرینیۆ لەوکاتەی کە ڕاهێنەرایەتی یانەی چێڵسی ئنگلیزی دەکرد]] === چێڵسی ئنگلیزی === مۆرینیۆ لە ٢ی جوونی ٢٠٠٤ ڕوویکردە [[یانەی چێڵسی]] ئنگلیزی لەگەڵ ئەم یانەیە مۆرینیۆ کۆمەڵە دەستکەوتێکی بۆ[[یانەی چێڵسی]] دەستەبەر کرد کە سەروەریەکی مەزنیشی لەگەڵ مێژووی یانەکە تۆمارکرد لەگەڵ [[یانەی چێڵسی]] ١٨٥ یاری ڕاھێنەری یانەکە بووە وە تیایدا ١٣١ یاری بردۆتەوە بەڵام لەکۆتایدا بەھۆی کێشەی لەگەڵ سەرۆکی یانەکە ملیادێری ڕووسی ئیبڕاھیمۆفیچ لەیانەکە ڕۆیشت * دەستکەوتەکان لەگەڵ[[یانەی چێڵسی]] ئنگلیزی * کارلینگ کاپ ٢ جار ساڵانی [[٢٠٠٥]] و [[٢٠٠٧]] * جامی درعی خێرخوازی ٢ جار ساڵانی [[٢٠٠٥]] و [[٢٠٠٦]] * جامی ئینگڵتەڕ ١ جار ساڵی [[٢٠٠٧]] * خوولی ئنگلیزی ناسراو بە پرێمەر لییا ٢ جار لەوەزەکانی ٢٠٠٤-٢٠٠٥ وە ٢٠٠٥-٢٠٠٦ === ئینتەرناسیۆنالێ ئیتاڵی === مۆرینیۆ لە ٢ی جوونی ساڵی ٢٠٠٨ ڕوویکردە ووڵاتی [[ئیتالیا]] بەمەبەستی مەشقدانەوەی یانەی ئینتەرناسیۆنالێ ئیتالی لەیەکەم وەرزیدا سێ نازناوی بردەوە وە لەوەرزی دووەمێش ٥ نازناوی بردەوە لەگەڵ یانەی ئینتەر ناسیۆنالی یاخوود ئینتەرمیلان مۆرینیۆ ناوبانگی لە ھەموو جیھانی وەرزشی دەرکرد لەکۆی ١٠٨ یاری لەگەڵ یانەکە توانی ٦٨ یاری بباتەوە * دەستکەوتەکان لەگەڵ یانەی ئینتەرناسیۆنالێ ئیتاڵی * خوولی ئیتاڵی ناسراو بە کاتچیۆ ٢ جار لەوەرزەکانی ٢٠٠٨-٢٠٠٩ وە ٢٠٠٩-٢٠١٠ * جامی ئیتاڵیا ٢ جارلەوەرزەکانی ٢٠٠٨-٢٠٠٩ وە ٢٠٠٩-٢٠١٠ * سووپەری ئیتاڵیا [[٢٠٠٨]] وە [[٢٠١٠]] * خوولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوڕووپا ١جار لە وەرزی ٢٠٠٩-٢٠١٠ === ڕیال مەدریدی ئیسپانی === دوای سەروەریە گەورەکەی لەگەڵ ئینتەرناسیۆنالێ ئیتاڵی لە ڕێکەوتی ٣١ی مەی [[٢٠١٠]] ڕوویکردە [[ئیسپانیا]] بۆ مەشقدانەوەی یانەی [[ڕیال مەدرید]] لەیەکەم وەرزی یانەکەی نازناوی جامی شای ئیسپانیای لەگەڵ یانەی شاھانە بردەوە جگە لەم نازناوەش کۆمەڵە دەستکەوتی تاکەکەسی لەگەڵ یانەکەدا تۆمارکرد کە لەکۆی ١٠١ یاری یانەکە ٧٨ یاری بردۆتەوە ڕێژەی سەرکەوتەکان یشی ٧٧% کە لەمێژووی خوولی ئیسپانی ھیچ ڕاھێنەرێک ئەم ڕێژەیە سەرکەوتنەی بەدەست نەھێناوە وە دەستکەوتێکی تریشی ١١ جاری لەسەر یەک لە خوولی ئسپانی لەگەڵ یانەکەی بردۆتەوە کە ھیچ ڕاھێنەرێکی تری ئەم خوولە ئەم دەستکەوتەی تۆمارنەکردووە جگەلەوەش لەیەکەم وەرزیدا گرێ کۆرەی یانەکەی لە قۆناغی ١٦ی خوولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوڕووپا کردەوە کە یانەکە نزیکەی ٦ وەرز نەیتوانیبوو لەم قۆناغە دەربچێت ، لەوەرزی [[٢٠١١]] بۆ [[٢٠١٢]] توانیان نازناوی لالیگای ئیسپانیا بەدەست بھێنن بەمەش مۆرینیۆ بووە تاکە ڕاھێنەر کە خوولی ناوخۆی پرتووگال و ئینگلتەڕا و ئیتالیا و ئیسپانیا بەدەست بھێنێت! * دەستکەوتەکان لەگەڵ یانەی [[ڕیال مەدرید]]ی ئیسپانی * جامی شای ئیسپانیا لەوەرزی ٢٠١٠-٢٠١١ * خوولی لالیگای ئیسپانی ١ جار لەوەرزی [[٢٠١١]] - [[٢٠١٢]] * جامی سوپەری ئیسپانیا ٢٠١٢ === گەڕانەوە بۆ چێڵسی === لە ٣ی حوزەیرانی ٢٠١٣ بەفەرمی گەڕایەوە یانە پێشووەکەی کە یانەی [[چێڵسی]] ئینگلیزی بوو. لەئەنجامی گەڕانەوەکەشی توانی وەرزی ٢٠١٤-٢٠١٥ی پرێمەرلیگ بۆیانەکەی بباتەوە بەڵام وەرزی دواتر بەھۆی خراپی ئەنجامەکانییەوە لەنیوەی وەرز لەیانەکە دوورخرایەوە ئەمەش بەفەرمی لەڕۆژی ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥ بوو. === مانچستەر یونایتد === لە ٢٧ی ئایاری ٢٠١٦ بەفەرمی بوو بەڕاھێنەری یانەی [[مانچستەر یونایتد]]ی ئینگلیزی و بۆندەکەشی تاکوو ساڵی ٢٠٢٠ دەبێت. لە ٧ی ئابی ٢٠١٦ لەیەکەم یاری فەرمی لەگەڵ یانەکەی یاری کۆتایی جامی یەکێتیی تۆپی پێی ئینگلیزی بردەوە دوای ئەوەی لەیانەی لیستەر سیتی بردەوە بەئەنجامی ٢-١. == سەرژمێری و ڕیکۆردەکان == {| class="wikitable" style="text-align: center" |- !rowspan=2! width=100|تیپ !rowspan=2! width=50|وڵات !rowspan=2! width=90|دەستپێک !rowspan=2! width=90|کۆتایی ھاتن لە ئەرکی ڕاھێنەرایەتی !colspan=8|ڕێکۆردەکان |- !width=30|یاری !width=30|بردنەوە !width=30|بەرامبەربوون !width=30|شکست !width=50|ڕێژەی سەرکەوتن % !width=40|گۆلکردن !width=40|گۆلیان لێ کراوە !width=40|ڕێژەی جیاوازیان |- |align=left|[[یانەی بەنفیکا]] |{{flagicon|Portugal}} |align=left|٢٠ی سێپتمبەری ٢٠٠٠ |align=left|٥ی دێسمبەر ساڵی ٢٠٠٠ | ١١ || ٦ || ٣ || ٢ || {{#expr: 6/11 * 100 round 2}} ||١٧||٩||+٨ |- |align=left|[[یانەی یۆنایۆ دی لێریا]] |{{flagicon|Portugal}} |align=left|١٤ەی ئەپڕێلی ٢٠٠١ |align=left|٢٠ی جانێوەری ٢٠٠٢ | ٢٠ || ١١ || ٥ || ٤ || {{#expr: 11/20 * 100 round 2}} ||٤٧||٢٨||+١٩ |- |align=left|[[یانەی پۆرتۆ]] |{{flagicon|Portugal}} |align=left|٢٣ی جانێوەری ٢٠٠٢ |align=left|26 May 2004 | ١٢٧ || ٨٨ || ٢٤ || ١٥ || {{#expr: 88/127 * 100 round 2}} ||٢٢٢||٧٩||+١٤٣ |- |align=left|[[یانەی چێڵسی]] |{{flagicon|England}} |align=left|٢ی جوونی ٢٠٠٤ |align=left|٢٠ی سێپتمبەری ٢٠٠٧ | ١٨٥ || ١٣١ || ٣٦ || ١٨ || {{#expr: 131/185 * 100 round 2}} ||٣٣٠||١١٩||+٢١١ |- |align=left|[[یانەی ئینتەرناسیۆنالێ]] |{{flagicon|Italy}} |align=left|٢ی جونی ٢٠٠٨ |align=left|٢٨ی مەی ٢٠١٠ | ١٠٨ || ٦٨ || ٢٥ || ١٥ || {{#expr: 68/108 * 100 round 2}} ||١٨٥||٩٤||+٩١ |- |align=left|[[ڕیال مەدرید]] |{{flagicon|Spain}} |align=left|٣١ی مەی ٢٠١٠ |align=left|''بەردەوامە'' | ١١٤ || ٨٧ || ١٦ || ١١ || {{#expr: 87/114 * 100 round 2}} ||٣١٣||٩٤||+٢١٩ |- ! colspan=4 style="text-align:center; vertical-align:middle;"|کۆی گشتی ! ٥٦٤!! ٣٩١!! ١٠٩!! ٦٥!! {{#expr: 391/564 * 100 round 2}}!!١١١٥!!٤٣٤!!+٦٩١ |} == سەرچاوە == {{Commons|Category:José Mourinho}} * [https://web.archive.org/web/20120421122102/http://www.realmadrid.com/cs/Satellite/en/1193041476158/1330006474519/contenido/Entrenador/Jose_Mourinho.htm پڕۆفایلی مۆرینیۆ | ماڵپەڕی سەرەکی ڕیال مەدرید] * [http://www.bdfutbol.com/en/l/l3685.html پڕۆفایلی مۆرینیۆ لە ماڵپەڕی bdfutbol] {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٣]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیتالیا]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:ڕاهێنەرانی یانەی تۆپی پێی چێڵسی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] o0646fz2c6vt9lyaaprwf3xcb27uwau 0 13705 967287 937623 2022-08-02T22:04:42Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox language|name=ژاپۆنی|nation={{flag|Japan}} ([[de facto]])<br/>{{flag|Palau}}<br/>(on [[Angaur Island]])|glottoname=excluding [[Hachijo language|Hachijo]]|glotto=nucl1643|sign=[[Signed Japanese]]|notice=IPA|imageheader=|imagecaption={{longitem|{{transl|ja|Nihongo}} ('Japanese') in [[kanji]] in [[Japanese writing system|Japanese script]]}}|imagesize=75px|image=Nihongo.svg|lingua=45-CAA-a|iso3=jpn|iso2=jpn|iso1=ja|script={{ublist |Mixed scripts of [[Kanji]] {{smaller|([[Chinese character]])}} and [[Kana]] {{smaller|([[Hiragana]], [[Katakana]])}} |[[Japanese Braille]]}}|nativename={{big|{{Nihongo2|日本語}}}}<br/>''Nihongo''|ancestor4={{nowrap|[[Early Modern Japanese]]}}|ancestor3=[[Late Middle Japanese]]|ancestor2=[[Early Middle Japanese]]|ancestor=[[Old Japanese]]|fam1=[[زمانەکانی جاپۆنی| ژاپۆنیک]]|familycolor=Altaic|ref=ne2010|date=۲۰۲۰|speakers=۱۲٨ ملیۆن|ethnicity=[[Japanese people|Japanese]] {{smaller|([[Yamato people|Yamato]])}}|states=[[ژاپۆن]]|pronunciation={{nowrap|{{IPA|/nihoNɡo/}}: {{IPA|[ɲihoŋɡo]}}}}|glottorefname=ژاپۆنی}} [[پەڕگە:Japanese dialects-en.png|وێنۆک|چەپ|250px|نەخشەی زاراوەکانی زمانی ژاپۆنی]] '''زمانی ژاپۆنی''' (日本語 بە لاتینی: ''Nihongo'') [[زمانی فەرمی]]ی [[ژاپۆن]]ە، لە وڵاتی [[پالاو]]یشدا بەکاردێت. [[ژاپۆنی]] زمانێکی ڕۆژھەڵاتی [[ئاسیا]]یە، کە زیاتر لە ١٢٨ ملیۆن کەس لە ژاپۆن پێی دەدوێن، و زیاتر زمانێکی نەتەوەیییە. ھەروەھا ئەندامیشە لە خێزانی زمانەکانی ژاپۆنیک یان ([[ڕیوکیوان]]ی-ژاپۆنی) کە پەیوەندییان لەگەڵ کۆمەڵەی زمانەکانی دیکە بە تایبەتی [[زمانی کۆری]] ھەیە. کەمێک بەر لە مێژووی زمانەکە دەزاندرێت، یاخود کاتێک یەکەم جار لە [[ژاپۆن]] بەدی کەوت. بەڵگەنامە چینییەکانی سەدەی سێیەم ھەندێک وشەی ژاپۆنییان لەخۆگرتبوو. بەڵام پەرتووکە گرنگەکان ھەتاکوو سەدەی ھەشتەم بەدی نەکەوتن. == مێژوو == === کورتە مێژوو === وا دەگوترێت کە ھەمان پێشینیی زمانەکان یاخود زاراوەکانی (ژاپۆنی) و (ڕیوکیوان) لەلایەن دانیشتووانی کیشوەری [[ئاسیا]] یان دوورگە نزیکەکانی [[ئۆقیانووسی ئارام|ئۆقیانووسی ئارامەوە]] بەرەو ژاپۆن برابێت. زۆر کەم دەربارەی زمانی ژاپۆنیی ئەم سەدەیە دەزاندرێت. لەبەر ئەوەی یەکەم جار نووسین له [[چین]]ەوە دەبوایه ئاشنا بکرێت، و هیچ [[بەڵگە (ڕاستی)|بەڵگه]]<nowiki/>یەکی ڕاستەوخۆش نییه؛ لەبەرەوه هەر شتێک که دەبێت بزاندرێت لەسەر (ژاپۆن)ی ئەم سەدەیه دەبێت بگەڕێتەوه سەر بناغەکانی [[ژاپۆنیی دێرین]]. === ژاپۆنیی دێرین === [[ژاپۆنیی دێرین]] کۆنترین قۆناغی بەڵگەداری زمانی ژاپۆنییه. لە دەمی بڵاوبوونەوەی [[بودیزم|بودیزمدا]]، سیستمی نووسینی [[چینی|چینیی]]ش بەرەو ژاپۆن ئاورده کرابوو. کۆنترین دەقه نووسراوەکانی ژاپۆن که دۆزراونەتەوه به زمانی چینی کلاسیکین، بەڵام لەوانەشه مەبەست لێیان خوێندنەوەیان بووبێت هەر بە ژاپۆنی بە بەکارهێنانی میتۆدی [[کانبون]]. ھەندێک لەم دەقە چینییانه دەستەڕۆیی ڕێزمانی ژاپۆنی نیشان دەدەن، وەکوو ڕیزی وشه ( بۆ نموونه، دانانی کار له دوای بکەر). ژاپۆنیی دێرین هەروەها سیستمی مان یۆگانا بۆ نووسین بەکاردەهێنێت، که لەسەر شێوازی نووسینی [[کانجی]] دانراوه. بناغەکردنی لەسەر سیستمی مان یۆگانا، ژاپۆنیی دێرین له ۸۸ بڕگەی دیاریکراو پێکدێت. بەهۆی هەموو ئەو بڕگه زیادانەوه، وا دەردەکەوێت که ژاپۆنیی دێرین سیستمی بزوێنی له ژاپۆنیی ئێستا زیاتر بووه، و بەڵکوو له ٨ بزوێن پێک هاتووه. چەند مادەیەکی [[ڕێزمان]]ی ژاپۆنیی دێرین هێشتا له زمانه نوێیەکەدا بەدی دەکرێت. === ژاپۆنیی ھاوچەرخ === دەگوترێت ژاپۆنیی ھاوچەرخ له [[سەدەی ئیدۆ|سەردەمی ئیدۆ]] (کە لە ١٦٠٣ەوە بۆ ١٨٦٧ بەردەوامبوو) سەریھەڵداوە. له سەردەمی ئیدۆ، ئیدۆ (تۆکیۆی ئێستا) بوو بە گەورەترین شاری ژاپۆن، و زاراوەی ئیدۆ بوو بە ژاپۆنیی ستاندارد. لە دوای کۆتاییھاتنی دەستبەسەری هاتن و چوونی ژاپۆن له ١٨٥٣دا، بەکارهێنانی وشەی زمانه ئەوروپییەکان بە ڕێژەیەکی بەرچاو زیادیان کردووە. لە ١٩٤٥ەوە تا ئێستا بەکارهێنانی وشە ئینگلیزییەکانیش بەهەمان شێوە زیادیان کردووە، بەتایبەتی ئەو وشانەی پەیوەندییان بە تەکنۆلۆژیاوە هەیە—بۆ نموونە، ئینتانێتۆ ("ئینتەرنێت") کامێرا ("کامێرا") کە زۆر جار لە[[ئەنیمێ|ئەنیمێیەکانیشدا]] بەکاردێن. == دابەشبوونی جوگرافی == هەرچەندە ژاپۆنی لە سەرتاسەری ژاپۆن و تەواوی قسەی پێ دەکرێت، بەڵام لە دەرەوەش بەهەمان جۆر بەکار هێندراوە. لە پێش و لە کاتی [[جەنگی جیهانی دووەم]]دا، و لەکاتی دەستبەسەرداگرتنی [[تایوان]] و [[کۆریا]]، ھەروەھا بەشێکی بچووکی [[چین]]، [[فلیپین]] و چەند دوورگەیەکی دیکەی پالاو، تاکەکانی ئەو وڵاتانە فێری ژاپۆنی و ھەروەھا زمانی شانشینەکەش بوون. لەبەر ئەو هۆکارەش، چەندەھا بەساڵاچووی ئەو وڵاتانە ئێستاش دەتوانن بە ژاپۆنی بدوێن. == بەکارهێنانی زمان == زمانی ژاپۆنی بە سێ شێوە دەنووسرێت کە بریتین لە: * [[کانجی]]: بۆ ناوەکان بەکاردێت. * [[کاتاکانا]]: بۆ وشە و ناوە بییانییەکان. * [[ھیراگانا]]: بۆ سیفەتەکان و کردارەکان. {{نێوانویکی|code=ja}} == نموونەیەک لە دەقی ژاپۆنی == بەندی یەکەمی ''[[بانگنامەی گەردوونیی مافەکانی مرۆڤ]]'' بە ژاپۆنی: すべての人間は、生まれながらにして自由であり、かつ、尊厳と権利と について平等である。人間は、理性と良心とを授けられており、互いに同胞の精神をもって行動しなければならない。 نموونە دەقەکە بە ڕێنووسی کوردی: ''سوبێتێ نۆ نینگێن وا، ئومارێناگارا نی شیتێ جییوو دێ ئاری، کاتسو، سۆنگێن تۆ کێنری تۆ نی تسویتێ بیۆدۆ دێ ئارو. نینگێن وا، ڕیسێی تۆ ڕیۆشین تۆ ئۆ سازوکێرارێتێ ئۆری، تاگای نی دۆھۆ نۆ سێیشین ئۆ مۆتێ کۆدۆ شیناکێرێبا نارانای.'' بەندی یەکەمی ''بانگنامەی گەردوونیی مافەکانی مرۆڤ'' بە کوردی: ''ھەموو مرۆڤەکان بە ئازادی و یەکسانیی لە شکۆ و مافەکاندا لەدایکدەبن. ئەوان خاوەن ھۆش و ویژدانن و دەبێت ھەڵسوکەوتیان لەگەڵ یەکتر برایانە بێت.''<ref>{{Cite web|last=Nations|first=United|title=بانگنامەی گەردوونیی مافەکانی مرۆڤ|url=https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights|url-status=live|access-date=2022-03-26|website=United Nations|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} <سەرچاوەکان/> [[پۆل:زمانی ژاپۆنی]] [[پۆل:زمانەکانی ژاپۆن]] [[پۆل:زمانەکانی پالاو]] [[پۆل:زمانە پێکەوەنووساوەکان]] [[پۆل:زمانەکانی بکەر–بەرکار–کار]] fp4fz8roofhalvqlo0rfdy5y21okbxa 0 17220 967237 961283 2022-08-02T21:28:38Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بەسەرداچوونەوە}} {{داتابۆکس-ڕێکخراوە | وێنە = Twitter logo.svg }} [[پەڕگە:Twttr sketch-Dorsey-2006.jpg|وێنۆک|ئەو پەڕەی کە [[جاک دۆرسی]] دامەزرێنەر بیرۆکەی تویتەری لەسەر دانا]] [[پەڕگە:Content of Tweets.svg|وێنۆک|نموونەیەک لە ناوەرۆکی تویتەر بەپێی لێکۆڵینەوەی پییەر ئانالیتیکس، دراوەکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان نموونەی [[زل دراوە]]ن. {{legend|#٠٩٣|ھەواڵ(٣٫٦٪)}} {{legend|#90c|سپام(٣٫٨٪)}} {{legend|#f90|ڕیکلامی خۆ (٥٫٩٪)}} {{legend|#٩٣٣|قسەی بێ ئامانج (٤٠٫١٪)}} {{legend|#1e1edc|ئاخاوتن و وتووێژ(٣٧٫٦٪)}} {{legend|#٦٦٠|Pass-along value (8.7%)}}]] '''تویتەر''' ({{ئینگ|Twitter}}) تۆڕێکی کۆمەڵایەتییە. لە ٢١ی ئازاری ٢٠٠٦ لەلایەن ([[جاک دۆرسی]]) دامەزرا، لە مانگی تەممووزی ٢٠٠٦ بڵاوکرایەوە و خرایە بەردەست. ئێستا یەکێکە لەو ١٠ ماڵپەڕانەی کە زۆرترین سەردانکەریان لە ھەموو جیھاندا ھەیە. کۆمپانیاکە دوو تەلاری ھەیە لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، لە [[سانفرانسیسکۆ]] و [[نیویۆرک (شار)|نیویۆرک]]. دروستکردنی ھەژمار لە تویتەر لە ھەموو جیھان بەخۆڕایییە، و لە سەرتاسەری جیھاندا کراوەیە، واتا ھیچ وڵاتێک بەربەستی بۆ بەکارھێنانی دانەناوە. تویتەر لە ١٤ نیسانی ٢٠٢٢ لەلایەن [[ئیلۆن مەسک]] کڕدرا.<ref>{{Cite news|title=Elon Musk and Twitter Reach Deal for Sale|url=https://www.nytimes.com/live/2022/04/25/business/elon-musk-twitter|newspaper=The New York Times|date=2022-04-25|access-date=2022-04-27|issn=0362-4331|language=en-US|first=Mike|last=Isaac|first2=Lauren|last2=Hirsch}}</ref> == واتای تویتەر و تویت == تویتەر واتا کەسێک یان شتێک بجریوێنێت (جریوێنەر)، تویت واتا جریواندن. == چۆنییەتی کارکردنی تویتەر == ماڵپەڕێکی سادەیە خزمەت گوزاری کۆمەڵایەتی و کورتەپەیام یان بڵاوکراوەی کورت (مایکرۆبلۆگینگ) و SMS کورتە نامە و MMS دەخاتە بەردەست بەکارھێنەران. بەشێوەیەکی دیکە کار لەسەر کورت بڕی دەکات و توانای ١٤٠ پیت ھەیە کە لە یەک پەیامدا بەکاربێت. === دروستکردنی پەخشی ڕاستەوخۆ لە تویتەر === دەتوانین پەخشی ڕاستەوخۆ دروست بکەین بەھۆی ماڵپەڕی (تویت کام) کە بەھێزکراوە لەلایەن ماڵپەڕی (لایڤ ستریم). == زمانەکانی تویتەر == وەرگێڕاوە بۆ زیاد لە ٣٣ زمان و زمانی کوردیش ھەندێک لە وەرگێڕانی تەواو کردووە. == بەیداخەکانی (لۆگۆ)تویتەر == بەیداخە سەرەتایییەکانی تویتەر کەمێک پەیوەندی ھەبوو بە (لاری بێرد) یاریکەری یانەی (بۆستن سیڵتیکس) لە یانەکانی NBA لە ساڵی (١٩٧٨). بەڵام دواتر گۆڕا بۆ باڵندەی شینی شاخاوی (Mountain Bluebird). ١- بەیداخی یەکەم لە ١٥ی تەممووزی ٢٠٠٦ تا ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٠ [[پەڕگە:Twitter logo.svg|وێنۆک|بەیداخی یەکەم]] ٢- بەیداخی دووھەم لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٠ تا ٥ی حوزەیرانی ٢٠١٢ [[پەڕگە:بەیداخی دووەمی تویتەر.png|وێنۆک|بەیداخی دووەم]] ٣- بەیداخی سێھەم لە ٥ی حوزەیرانی ٢٠١٢ و تا ئێستا ھەمان لۆگۆیە. [[پەڕگە:بەیداخی سێیەمی تویتەر.png|وێنۆک|بەیداخی سێیەم]] == ئامارەکان == # ١٥٠ ملیۆن بەکارھێنەری چالاکی ڕۆژانەی ھەیە. # لە پلەی دەیەم دا دێت لەو ماڵپەڕانەی کە زۆرترین جار دەکرێنەوە. # ٣٤٠ ملیۆن جار توویت دەکرێت لەلایەن بەکارھێنەران. # ڕۆژانە ١٫٦ ملیارد جار گەڕان بۆ تویتەر و ئەندام و گشت خزمەتگووزارییەکانی تری تویتەر دەکرێت. # بوونی [[نەرمەکاڵا خۆڕاییەکان]] بۆ زۆربەی سماڕت فۆنەکان تایبەت بە تویتەر لایەنێکی سەرکەوتووی تویتەر لەوانە بۆ ئامێرەکانی [[ئەپڵ]] و [[ئەندڕۆید]] و [[بلاکبێری]]. # داھاتی ماڵپەڕ تاساڵی [[٢٠١٣]] نزیکی ٤٠٠ ملیۆن دۆلارە. # زیاد لە ٥٠٠، ٠٠٠، ٠٠٠ (پێنج سەد ملیۆن) ھەژمارکەری (بەکارھێنەر) ھەیە. === ژمارە پێوانەیییەکانی تویتەر === لە کاتی مۆندیالدا لە ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٠ یاری نێوان ([[یابان]] – [[کامیرۆن]]) پاش تۆمارکردنی گۆڵێکی یابانییەکان بەرامبەر کامیرۆن زۆرترین ڕێژەی تویتی تۆمار کرد کە (٢، ٩٤٠) تویت بوو تەنھا لە ماوەیی یەک چرکەدا. لەگەڵ تۆمارکردنی چەند ژمارەیەکی نوێ. نوێترینیان بەھۆیی ساڵی نوێی ٢٠١٣ بوو کە (٣٣، ٣٨٨) تویت کرا، لە چرکەیەکدا. == بەکارھێنانی تویتەر لە وڵاتاندا == - [[ئەمریکا]] زیادلە(١٠٧) ملیۆن. ٢- [[بەڕازیل]] زیادلە(٣٣)ملیۆن. ٣- [[یابان]] زیادلە(٢٩)ملیۆن. ٤- [[بەریتانیا]] زیادلە(٢٣)ملیۆن. ٥- [[ئیندۆزنیسیا]] زیادلە(١٩)ملیۆن. == پێکھاتەی تویتەر تا ساڵی ٢٠١٠ == ٣٫٩٪ پێک دێت لە News (ھەواڵ). ٣٫٧٥٪ پێک دێت لە Spam (پەیامی نەخوازراو) ٥٫٨٦٪ پێک دێت لە Self-promotion (پەیامە چالاکەکان) زیاتر ڕیکلامەکان دەگرێتەوە. ٤٠٫٥٤٪ پێک دێت لە Pointless babble (پەیامی بێمانا و منجە منج). ٣٧٫٥٥٪ پێک دێت لە Conversational (ئاخافتن). ٨٫٧٠٪ پێک دێت لە Pass-along value (ھیچ وشەیەکمان نە دۆزییەوە بۆی یان نزیکی). == ھەندێک لە چالاکییەکانی تویتەر == # دروستکردنی نەرمەواڵای (سۆفتوێری) تویتەر لە ٢٠١٠بۆ بەرھەماکانی (ئەپڵ). # لە ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١ دیزانێکی نوێ بۆ تویتەر دانرا و ھەریەک لە دوگمەکانی (Home,Discover,Connect) (سەرەتا، دۆزینەوە، پێکەوەبەستن) زیاد کرا. # ١٢ی شوباتی ٢٠١٢ گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیایی (یاندێکس) یەکێکە لە ماڵپەڕەکانی گەڕان خاوەنەکەی ڕووسیایە. # زیادکردنی خزمەتگوزاری ([[OAuth]]) بۆ زیاتر پاراستنی ھەژمارەکان. # خزمەتگوزاری پڕوپاگەندە (ڕیکلام) کردن. # خستنەگەڕی خزمەتگوزاری (ڤاین) بۆ بڵاوکردنەوەی کورتە ڤیدیۆ بۆ ماوەی ٦ چرکە یان کەمتر دابگرن بۆ بەرھەمەکانی ئەپڵ. == تویتەر و سیاسەت == زۆرینەی سیاسمەت مەدارەکان ھەژماری تایبەتی خۆیان لە تویتەر دەکەنەوە، بەمەبەستی ئەوەی خۆیان گوێ لە خەڵک بگرن و وەک کارتێکی گرنگ دای بنێن بۆ ھەڵبژاردنی ئایندەیان یان وەک لە شۆڕشی [[بەھاری عەرەبی]] تویتەر یەکێک بوو لە سەرچاوەکانی بڵاوکردنەوەی وێنە و ھەواڵەکانی شۆڕشی عەرەبی == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20160304140212/http://kurditgroup.org/n/تـویـتـەر کوردئایتیگرووپ] == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{تۆڕی کۆمەڵایەتی}} [[پۆل:دامەزرانەکانی ٢٠٠٦ لە کالیفۆرنیا]] [[پۆل:تویتەر]] [[پۆل:تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان]] [[پۆل:نەرمامێرەکانی ئەندرۆید]] [[پۆل:نەرمامێرەکانی ئای ئۆ ئێس]] [[پۆل:ئیلۆن مەسک]] 8qs88kla18nfpw99b5s8d1yl7qb4a1z 0 18506 967441 940643 2022-08-03T11:43:01Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} {{مانگە کۆچییەکان}} '''موحەڕڕەم''' ({{بە عەرەبی|المحرم}}) یەکەم مانگی ساڵی کۆچییە و لەسەردەمی نەفامیدا موئتەمیر (المٶتمر)یشی پێدەوترا.<br /> موحەڕڕەم یەکێکە لە [[مانگە قەدەغەکراوەکان]]، تێیدا نابێت موسڵمانان بجەنگن لەبەر ئایەتی ٣٦ی [[سورەتی التوبة]] کە تێیدا هاتووە:<br /><br /> {{عەرەبی|'''إنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَأوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ''' ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كما يقتلونكم كافة واعلموا ان الله مع المتقين (٣٦)}}<br /><br /> واتە: '''ژمارەی مانگەکان لەلای خوای گەورە ١٢ مانگە، لەکتێبەکەی خوای گەورەدا ڕۆژی دروستکردنی ئاسمانەکان و زەوییە، چواریان قەدەغەکراون ...'''<br /> هیچ پەیوەندییەک نیە بۆ بەستنەوەی یەکەم ڕۆژی مانگەکە لەگەڵ ئەو ڕۆژەی کە پێغەمبەر [[موحەممەد]] تێیدا گەیشتە [[مەدینە]]. '''سەرچاوە''' <ref>{{Cite web|title=شهر الله المحرم|url=http://www.saaid.net/mktarat/mohram/31.htm|access-date=2022-04-08|website=www.saaid.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{مانگەکانی کۆچی}} [[پۆل:ڕۆژژمێری کۆچی]] [[پۆل:موحەڕڕەم| ]] [[پۆل:مانگەکانی ڕۆژژمێری کۆچی]] [[پۆل:زاراوە ئیسلامییەکان]] [[پۆل:شیعە]] n1aehwkz84mfxqp9pxs7f04bz9h1xz6 0 18980 966908 960403 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Andrea Pirlo in Juventus - 2.jpg|thumb|'''ئاندریا پێرلۆ''' بەدرێسی [[یانەی یوڤێنتوس]].]] '''ئاندریا پێرلۆ''' یاریکەری ئیتالی لەدایک بووی ١٩ی مەی ساڵی [[١٩٧٩]]، لەئێستادا ناوبراو یاری بۆ ھەڵبژاردەی ئیتالیا و [[یانەی نیویۆرک سیتی]] دەکا<ref>[http://www.nycfc.com/players/36/andrea-pirlo ''مالپەری فەرمی یانەی نیویۆرک سیتی'' ] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170903231131/https://www.nycfc.com/players/36/andrea-pirlo |date= ٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧}}</ref> و پێشتر بۆ [[یانەی یوڤێنتوس]] لەھێڵی ناوەڕاستدا، ناوبراو یەکێکە لەو یاریکەرانی [[جامی جیھانیی فیفا]]ی بەدەست ھێناوە لەگەڵ ھەڵبژاردەی ئیتالیا لەساڵی [[٢٠٠٦]]، بەر لەوەی ڕووبکاتە یانەی [[یانەی یوڤێنتوس]] یاری بۆ [[یانەی ئەی سی میلان]] ی ئیتالی کردووە. == دەستکەوتەکان == === برێسکیا === * جامی ئیتاڵیا پلە دوو یەک جار: ١٩٩٦-١٩٩٧ === [[یانەی ئەی سی میلان|ئەی سی میلان]] === * خولی ئیتالی دوو جار: ٢٠٠٣-٢٠٠٤، ٢٠١٠-٢٠١١ * جامی ئیتالی یەک جار: ٢٠٠٢-٢٠٠٣ * جامی سووپەری ئیتالی یەک جار: ٢٠٠٤ * خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا ٢ جار: ٢٠٠٢-٢٠٠٣، ٢٠٠٦-٢٠٠٧ * خوولی ئەورووپا ٢ جار: ٢٠٠٣، ٢٠٠٧ * جامی جیھانی یانەکان یەک جار: ٢٠٠٧ === [[یانەی یوڤێنتوس|یوڤێنتوس]] === * خولی ئیتالی چوار جار: ٢٠١١-٢٠١٢، ٢٠١٢-٢٠١٣، ٢٠١٣-٢٠١٤، ٢٠١٤-٢٠١٥ * جامی ئیتاڵیا: ٢٠١٤-٢٠١٥ * جامی سووپەری ئیتاڵیا دوو جار: ٢٠١٢، ٢٠١٣ === ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا === * جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ی ژێر تەمەن ٢١ ساڵی یەک جار: [[٢٠٠٠]] * مێدالیای بڕۆنز لە ئۆڵەمپیادی ھاوینەی یەک جار: [[٢٠٠٤]] * [[جامی جیھانیی فیفا]] یەک جار: [[٢٠٠٦]] * پلەی دووەم لە [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠١٢]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی ئەی سی میلان]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦]] [[پۆل:یاریزانانی جامی کیشوەرەکانی ٢٠٠٩]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] [[پۆل:یاریزانانی جامی کیشوەرەکانی ٢٠١٣]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٤]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیتالی]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٤]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی برۆنزی ئۆڵمپیکی ئیتالی]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٨]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠١٢]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٩]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:یاریزانانی براوەی جامی جیھانیی فیفا]] [[پۆل:یاریزانانی ئینتەر میلان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئیتالی]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی ئیتالی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیک لە تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانە دیاریکراوەکانی ئێم ئێڵ ئێس]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] je4iwgfv5pix8b5wirmp0cuibbpaa8m 0 19695 966923 962108 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name =دەیڤد بێکام | honorific_suffix = [[نیشانی ئیمپراتۆریەتیی بەریتانی|OBE]] | image = Beckswimbledon.jpg | image_size = 250px | caption = بێکام لە پاڵەوانییەتیی تێنسی ویمبڵدۆن | birth_name = دەیڤد ڕۆبێرت جۆزێف بێکام<ref name="Hugman2003-04">{{cite book |editor-first=Barry J. |editor-last=Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2003/2004 |year=٢٠٠٣ |publisher=Queen Anne Press |location=Harpenden |isbn=978-1-85291-651-0 |page=٤٢}}</ref> | birth_date = {{birth date and age|١٩٧٥|٥|٢|df=y}}<ref name="Hugman2003-04"/> | birth_place = لەیتنستۆن، [[لەندەن]]، ئینگلتەرا، {{ئاڵا|شانشینی یەکگرتوو}} | residence = [[بێکینگھام پالاس]] (١٩٩٩ – ٢٠١٤){{ھن}}لەندەن، ئینگلتەڕا (٢٠١٤ – ئێستا) | nationality = بەریتانی | occupation = {{flatlist| * یاریزانی تۆپی پێ * بازرگان * نمایشکار * وتەبێژ}} | organization = [[یوونیسێف]]، [[مەلاریا نۆ مۆر]]<ref>{{cite web |url=http://www.malarianomore.org.uk/ |title=Malaria No More |work=malarianomore.org.uk |accessdate=13 May 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161219182047/https://www.malarianomore.org.uk/ |archive-date=١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ |dead-url=no}}</ref> | agent = [[سایمۆن فولەر]] ([[XIX ئینترەیتمێنت]]) | net_worth =٣٥٠ میلیۆن دۆلاری ئەمریکی (٢٠١٣)<ref>{{cite web |title=David Beckham Net Worth |url=http://www.therichest.com/celebnetworth/athletes/footballer/david-beckham-net-worth/ |website=The Richest |accessdate=31 March 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150326172441/http://www.therichest.com/celebnetworth/athletes/footballer/david-beckham-net-worth/ |archivedate=٢٦ی ئازاری ٢٠١٥ }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150326172441/http://www.therichest.com/celebnetworth/athletes/footballer/david-beckham-net-worth/ |date=٢٦ی ئازاری ٢٠١٥ }}{{better source|date=July 2016}}</ref> | height = ٦ پێ (١٬٨٦ مەتر)<ref name="Hugman2003-04"/> | spouse = {{ھاوسەرگیری|[[ڤیکتۆریا بێکام]]|١٩٩٩}} | children = ٤ | parents = تێد بێکام - ساندرا بێکام | website = [http://www.davidbeckham.com/ davidbeckham.com] | module = }} '''دەیڤد ڕۆبێرت جۆزێف بێکام''' ({{ئینگ| David Robert Joseph Beckham}}؛ {{IPAc-en|UK|ˈ|b|ɛ|k|əm}}؛<ref>{{citation|last=Wells|first=John C.|year=2008|title=Longman Pronunciation Dictionary|edition=3rd|publisher=Longman|isbn=9781405881180}}</ref> لەدایکبووی ٢ی ئایاری ١٩٧٥) یاریزانێکی پێشووی پیشەگەری [[تۆپی پێ]]ی ئینگلیزە. لەپێشوودا یاری بۆ ھەڵبژاردەی نیشتیمانیی تۆپی پێی [[ئینگلتەرا]] کردووە وێڕای یاریکردنیشی بۆ یانەکانی [[مانچستەر یونایتد]]ی ئینگلیزی، [[ڕیال مەدرید]]ی ئیسپانی، [[یانەی ئەی سی میلان|ئەیسی میلانی]] ئیتاڵی، لۆس ئەنجلۆس گالاکسی ئەمریکی و، [[پاریس سان جێرمان]]ی فەڕەنسی. نابراو یەکێک بوو لە یاریزانە ئەزمووندارەکانی جیھانی تۆپی پێ. بێکام بە جێبەجێکردنی لێدانە جێگیرەکانی وەک «لێدانی گۆشە (کۆڕنە)» و «لێدانی ناڕاستەوخۆ» ناسراو بوو. ئەو لە زۆربەی کاتەکان سێ ژمارەی دەپۆشی، ئەوانیش: «٧» و «١٠» و «٢٣» بوون. بێکام لە ئایاری ٢٠١٣ بە فەرمی وازی لە یاریی تۆپی پێ ھێنا، ئەمەش دوای ٢٠ ساڵ لەم پیشەیە، لەم ماوەیەشدا توانیی ١٩ خەڵاتی جیا جیا بەدەست بھێنێت.<ref>{{cite web |url=https://sports.yahoo.com/news/david-beckham-wears-captains-armband-161242615--mls.html |title=David Beckham wears captain's armband, adds assist for PSG in likely career finale – Yahoo! Sports |publisher=Sports.yahoo.com |date=18 May 2013 |accessdate=3 October 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130609170008/http://sports.yahoo.com/news/david-beckham-wears-captains-armband-161242615--mls.html |archivedate=9 June 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130609170008/http://sports.yahoo.com/news/david-beckham-wears-captains-armband-161242615--mls.html |date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٣ }}</ref><ref>[https://www.theguardian.com/football/2013/may/16/david-beckham-retires-stats-numbers "David Beckham: his club and international career in stats"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170807022557/https://www.theguardian.com/football/2013/may/16/david-beckham-retires-stats-numbers |date= ٧ی ئابی ٢٠١٧}}. The Guardian. Retrieved 20 September 2015</ref> بێکام لە ساڵی ١٩٩٩ دووەمی خەڵاتی بالۆن بوو، ھەروەھا دوو جاریش بووەتە دووەمی [[خەڵاتی باشترین یاریزانی ساڵ]]ی فیفا. لە ساڵی ٢٠٠٤ ناوی لەلایەن [[پێلیە]] ھێنرا لە ناو لیستی باشترین ١٠٠ یاریزانی زیندوو.<ref>{{cite web|last1=Daniel|first1=Taylor|title=David Beckham exits as gracefully as one of his arcing crosses|url=https://www.theguardian.com/football/blog/2013/may/16/david-beckham-retires-career|publisher=The Guardian|accessdate=18 December 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170920100059/https://www.theguardian.com/football/blog/2013/may/16/david-beckham-retires-career|archive-date=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533891.stm |title=Pele's list of the greatest |publisher=BBC Sport |date=4 March 2004 |accessdate=13 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100819114039/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3533891.stm |archive-date=١٩ی ئابی ٢٠١٠ |dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.espn.co.uk/football/sport/player/72740.html|title=David Beckham, Great Britain|work=ESPN.co.uk|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141104093836/http://www.espn.co.uk/football/sport/player/72740.html|archive-date= ٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤|dead-url=no}}</ref> ژیانی پڕۆفیشناڵی بێکام لە ساڵی ١٩٩٢ لەتەمەنی ١٧ ساڵیدا دەستی پێ کرد، ئەو کاتەی یەکەم یاریی بۆ یانەی [[مانچستەر یونایتد]] ئەنجام دا.<ref name="galaxybio">{{Cite news |title=Los Angeles Galaxy: Player bio |url=http://la.galaxy.mlsnet.com/players/bio.jsp?player=beckham_d&playerId=bec369464&statType=current&team=t106 |publisher=Los Angeles Galaxy |date=9 September 2008 |accessdate=9 September 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081028224000/http://la.galaxy.mlsnet.com/players/bio.jsp?team=t106&player=beckham_d&playerId=bec369464&statType=current |archivedate=28 October 2008 |df= }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081028224000/http://la.galaxy.mlsnet.com/players/bio.jsp?team=t106&player=beckham_d&playerId=bec369464&statType=current |date=٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ }}</ref> لەگەڵ مانچستەر یونایتددا، بێکام توانیی شەش جار [[پرێمەر لیگ]] بەدەست بھێنێت، ھەروەھا دوو جاریش جامی ئێف ئەی کەپ. ئەو پاڵەوانێتیی [[چامپیۆنز لیگ (ئەورووپا)|چامپیۆنز لیگی]] ١٩٩٩ی بەدەست ھێناوە، دوای ئەوە چوار وەرز یاریی بۆ یانەی [[ڕیال مەدرید]] کردووە.<ref>{{Cite news |title=Beckham joins Real Madrid |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/front_page/2998868.stm |publisher=BBC Sport |date=18 September 2003 |accessdate=9 September 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226115729/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/front_page/2998868.stm |archive-date=٢٦ی شوباتی ٢٠٠٨ |dead-url=no}}</ref> لە کۆتا وەرزی لەگەڵ ڕیال مەدرید توانیی نازناوی [[لالیگا]] بەدەست بھێنێت.<ref>{{Cite news |title=Beckham bows out with Liga title |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/6759697.stm |publisher=BBC Sport |date=17 June 2007 |accessdate=9 September 2008}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٧ بێکام چووە ئەمریکا و بۆماوەی پێنج وەرز واژووی گرێبەستی یاریکردنی بۆ یانەی لۆس ئەنجلۆس کرد،<ref name="Bandini">{{Cite news |first=Paolo |last=Bandini |title=Beckham confirms LA Galaxy move |url=http://football.guardian.co.uk/continentalfootball/story/0,,1988215,00.html |work=The Guardian |location=London |date=11 January 2007 |accessdate=10 May 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080724031720/http://football.guardian.co.uk/continentalfootball/story/0,,1988215,00.html |archive-date=٢٤ی تەممووزی ٢٠٠٨ |dead-url=no}}</ref> لەم ماوەیەشدا دوو وەرز بە شێوەی خواستن بۆ یانەی [[ئەی سی میلان]]ی ئیتاڵی یاریی کردووە، ئەمەش لەساڵانی ٢٠٠٩ و ٢٠١٠ بووە. بێکام یەکەم یاریزانی ئینگلیز بوو کە ١٠ جار لە پاڵەوانێتیی [[چامپیۆنز لیگ (ئەورووپا)|چامپیۆنز لیگ]] یاریی کردبێت. لەبارەی یارییە نێودەوڵەتییەکانیشی، بێکام یەکەم یاریی نێودەوڵەتیی لە ١ی ئەیلوولی ١٩٩٦ ئەنجام دا، کە ئەو کاتە تەمەنی ٢١ ساڵان بوو. بێکام شەش ساڵ نوێنەری [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] بووە لە ٥٨ یاریدا.<ref>{{Cite news |title=Beckham's England dream realised |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/1016201.stm |publisher=BBC Sport |date=10 November 2000 |accessdate=9 September 2008}}</ref><ref>{{Cite news |title=Beckham quits as England captain |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/england/5138288.stm |publisher=BBC Sport |date=2 July 2006 |accessdate=9 September 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090210040846/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/england/5138288.stm |archive-date=١٠ی شوباتی ٢٠٠٩ |dead-url=no}}</ref> لەگەڵ وڵاتەکەی بەشداریی لەیارییەکانی [[جامی جیھانیی فیفا]] کردووە لە ساڵانی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨|١٩٩٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]] و [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]]. ھەروەھا، دوو جاریش بەشداریی کردووە لەپاڵەوانیەتیی [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا]] لەساڵانی ٢٠٠٠ و ٢٠٠٤. بێکام بە یەکێک لەو یاریزانانە دادەنرێت کە زۆرترین پارەی لە یاریی تۆپی پێ بەدەست ھێناوە. لە ساڵی ٢٠١٣، ناوی لە پێڕستی ئەو یاریزانانە ھات کە زۆرترین پارە وەردەگرن کە لە ١٢ مانگدا بڕی ٥٠ میلیۆن دۆلارە.<ref>{{cite web|url=http://www.forbes.com/sites/christinasettimi/2013/04/17/the-worlds-best-paid-soccer-players/|title=The World's Best-Paid Soccer Players|date=17 April 2013|work=Forbes|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806150810/https://www.forbes.com/sites/christinasettimi/2013/04/17/the-worlds-best-paid-soccer-players/|archive-date= ٦ی ئابی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> لە ساڵی ١٩٩٩ ھاوسەرگیریی لەگەڵ [[ڤیکتۆریا بێکام]] کرد و لەو کاتەوە خاوەنی چوار منداڵن.<ref>{{cite news|url=http://www.belfasttelegraph.co.uk/woman/life/david-beckham-kids-named-most-stylish-celebrity-children-in-the-world-30170165.html|title=David Beckham kids named most stylish celebrity children in the world - BelfastTelegraph.co.uk|date=9 April 2014|work=[[Belfast Telegraph]]|accessdate=6 July 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806062152/http://www.belfasttelegraph.co.uk/woman/life/david-beckham-kids-named-most-stylish-celebrity-children-in-the-world-30170165.html|archive-date= ٦ی ئابی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە نوێنەری [[یوونیسێف]]ە لە بەریتانیا. لە ساڵی ٢٠١٥ەدا ڕێکخراوی (7: The David Beckham UNICEF Fund)ی دامەزراند. == ژیانی سەرەتایی == بێکام لە نەخۆشخانەی (Whipps Cross University Hospital) لە لەیتنستۆن لە لەندەن لەدایک بووە.<ref>{{Cite news |title=BECKHAM – Working-class boy to Man U |url=http://articles.latimes.com/2007/jul/09/sports/sp-beckham9 |work=Los Angeles Times |date=9 July 2007 |accessdate=9 September 2008 |first=Chuck |last=Culpepper |archive-url=https://web.archive.org/web/20110811021359/http://articles.latimes.com/2007/jul/09/sports/sp-beckham9 |archive-date=١١ی ئابی ٢٠١١ |dead-url=no}}</ref> دایکی بێکام ناوی ساندرا جۆرجینایە، کە لە ساڵۆنەکان بە پیشەی دیزاینکردنی قژەوە خەریک بوو، ھەروەھا باوکیشی ناوی دەیڤد ئێدوارد ئالەنە، کە کاری دامەزراندن و ڕێکخستنەوەی چێشتخانەی ماڵان بوو. باوانی بێکام لە ساڵی ١٩٦٩ ھاوسەرگیرییان کردووە.<ref>Julie Burchill (2012). On Beckham". Random House,</ref> بێکام خوشکێکی لە خۆی گەورەتری ھەیە بە ناوی ''لینیە جۆرجینا'' و خوشکێکی لەخۆی بچووکتر بەناوی ''جوانێ لۆزیە''. بێکام ھەر لە منداڵییەوە یاریی کردووە و لە قوتابخانەی سەرەتاییی (Chingford Foundation School) خوێندوویەتی.<ref>Arts Council England, [http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20120202222937/http://press.artscouncil.org.uk/content/detail.aspx?releaseid=363&newsareaid=2 School puts the arts at the heart of learning], 21 October 2008</ref> بێکام لە چاوپێکەوتنێکی ساڵی ٢٠٠٧دا وتی: «ھەر کاتێک مامۆستاکانم پێیان دەوتم ‹کە گەورەبوویت چ کارێک دەکەیت؟› ئەوا منیش دەموت ‹دەبمە یاریزانی تۆپی پێ.› دواتر ئەوان دەیانوت ‹باشە بەڕاستی دەتەوێت چ کارێک بکەیت وەک پیشەی کارکردن› ئەوا من دەمەوت ‹بەڕاستی تەنیا شتە کە دەمەوێت بیکەم›»<ref>{{cite web|url=http://www.wmagazine.com/celebrities/2007/08/beckhams_steven_klein?currentPage=2|title=American Idols|work=[[W magazine]]|date=1 August 2007|accessdate=24 February 2009|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090214155704/http://www.wmagazine.com/celebrities/2007/08/beckhams_steven_klein?currentPage=2|archivedate=١٤ی شوباتی ٢٠٠٩}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130526195650/http://www.wmagazine.com/celebrities/2007/08/beckhams_steven_klein?currentPage=2 |date=٢٦ی ئایاری ٢٠١٣ }}</ref> باپیرەی بێکام [[جوولەکە]] بوو،<ref>{{cite web|url=http://www.thejc.com/articles/2008418468/beckhams-‘-send-son-la-jewish-nursery|title=Beckhams 'to send son to LA Jewish nursery'|work=[[The Jewish Chronicle]]|date=18 April 2008|accessdate=7 January 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090424042819/http://www.thejc.com/articles/2008418468/beckhams-%E2%80%98-send-son-la-jewish-nursery|archivedate=٢٤ی نیسانی ٢٠٠٩|deadurl=yes}}</ref> ھەر بۆیە بێکام خۆی بە نیمچە-جوو دەبینێت.<ref>{{cite news |first=Dominic |last=Fifield |title=Beckham launches into the Galaxy |url=http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,2126173,00.html |work=The Guardian |location=London |date=14 July 2007 |accessdate=14 July 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070717004200/http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,2126173,00.html |archive-date=١٧ی تەممووزی ٢٠٠٧ |dead-url=no}}</ref> ئەو لە خۆژیاننامەکەیدا نووسیویەتی «من زۆرترین نزیکی و پەیوەندیم بە [[ئایینی یەھوودییەت]] ھەبوو لەچاو ھەر ئایینێکی دیکە.»<ref>''Jewish funeral for Beckham's grandfather'', By Jessica Elgot, 10 December 2009</ref> دایک و باوکی بێکام ھاندەری یانەی [[مانچستەر یونایتد]] بوون، کە ماوە ماوە لە [[لەندەن]]ەوە دەچوون بۆ یاریگای [[ئۆڵدترافۆرد]] بۆ بینینی یارییەکان. بێکام لە دایک و باوکیەوە خۆشەویستیی یانەی مانچستەر یونایتدی بۆ ماوەتەوە. ئەو خولێکی لەلایەن [[بۆبی چاڵتۆن]] وەرگرت لە شاری [[مانچستەر]] کە بەم ھۆیەوە ھەلی ئەوەی بۆ ڕەخسا کە بۆ خولێکی وەرزشی بەشدار بێت لە یانەی [[بارسێلۆنا (یانە)|بارسێلۆنا]]. لە ساڵی ١٩٨٦ لە یاریی نێوان مانچستەر یونایتد و وێستھام یونیاتددا، دەیڤد لەو یارییەدا ماسکۆتی{{تێبینی|ماسکۆت پۆشاکێکە کە کەسانێک لەبەری دەکەن لەکاتی یارییەکاندا، زۆرجار لەسەر شێوەی ئاژەڵە و جاری واش ھەیە شێوەی تری ھەیە. ھۆکاری سەرەکی کردنی ئەمە بۆ ھاندانی لایەنە خوازراوەکانە}} مانچستەری لەبەر کردبوو لە یاریگادا. دواتر بێکام ڕووی لە چەند یانەیەکەی ناوخۆیی کرد، لەوانە: لیتۆن ئۆریێنت و نۆرویچ سیتی، ھەروەھا لە فێرگەی نایابی یانەی [[تۆتنھام ھۆتسپێر]] یاریی دەکرد. بەمەش یانەی تۆتنھام ھۆتسپێر بووە یەکەم یانە کە بێکام یاریی بۆ کردبێت. دواتر، بۆ ماوەی دوو ساڵ لە یانەی لاوانی بریمسداون ڕۆڤەرز یاریی کردووە و لەم تیمە ناوی لە یاریزانانی خوار ١٥ ساڵان نووسرابوو، ئەمەش لە ساڵی ١٩٩٠ بوو.<ref>{{cite web|title=Becks' Brimsdown boost, article from 24 September 2004|url=http://www.thefa.com/TheFACup/TheFAVase/NewsAndFeatures/Postings/2004/09/BecksBrimsdownBoost.htm|archive-url=https://archive.is/20041011163715/http://www.thefa.com/TheFACup/TheFAVase/NewsAndFeatures/Postings/2004/09/BecksBrimsdownBoost.htm|dead-url=yes|archive-date=11 October 2004|work=TheFA.com|accessdate=7 July 2007}}</ref> == لەگەڵ یانەکان == === مانچستەر یونایتد === ==== سەرەتای لاوییەتی ==== {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ | youthyears1 = ١٩٨٥–١٩٨٧ |youthclubs1 = ڕیدگیوەی ڕۆڤەرز | youthyears2 = ١٩٨٧–١٩٩١ |youthclubs2 = [[تۆتنھام ھۆتسپێر]] | youthyears3 = ١٩٨٩–١٩٩١ |youthclubs3 = [[یانەی بیرمسداون ڕۆڤەر|بیرمسداون ڕۆڤەرز]] | youthyears4 = ١٩٩١–١٩٩٣ |youthclubs4 = [[مانچستەر یونایتد]] | years1 = ١٩٩٢–٢٠٠٣ |clubs1 = [[مانچستەر یونایتد]] |caps1 = ٢٦٥ |goals1 = ٦٢ | years2 = ١٩٩٤–١٩٩٥ |clubs2 = → پریستن نۆرت ئێند (خواستن) |caps2 = ٥ |goals2 = ٢ | years3 = ٢٠٠٣–٢٠٠٧ |clubs3 = [[ڕیال مەدرید]] |caps3 = ١١٦ |goals3 = ١٣ | years4 = ٢٠٠٧–٢٠١٢ |clubs4 = [[لۆس ئەنجەلۆس گالاکسی]] |caps4 = ٩٨ |goals4 = ١٨ | years5 = ٢٠٠٩ |clubs5 = → [[ئەی سی میلان]] (خواستن) |caps5 = ١٨ |goals5 = ٢<!--SEPARATE LOANS--> | years6 = ٢٠١٠ |clubs6 = → [[ئەی سی میلان]] (خواستن) |caps6 = ١١ |goals6 = ٠<!--SEPARATE LOANS--> | years7 = ٢٠١٣ |clubs7 = [[پاریس سان جێرمان]] |caps7 = ١٠ |goals7 = ٠ | totalcaps = ٥٢٣ |totalgoals = ٩٧ | nationalyears1 = ١٩٩٢–١٩٩٣ |nationalteam1 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەڕا بۆ تەمەنی ژێر ١٨ ساڵان|ھەڵبژاردەی ئینگلتەراژێر ١٨ ساڵان]] |nationalcaps1 = ٣ |nationalgoals1 = ٠ | nationalyears2 = ١٩٩٤–١٩٩٦ |nationalteam2 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەڕا بۆ تەمەنی ژێر ٢١ ساڵان|ھەڵبژاردەی ئینگلتەراژێر ٢١ ساڵان]] |nationalcaps2 = ٩ |nationalgoals2 = ٠ | nationalyears3 = ١٩٩٦–٢٠٠٩ |nationalteam3 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەڕا]]|nationalcaps3 = ١١٥ |nationalgoals3 = ١٧}} بێکام لە ٨ی تەممووزی ١٩٩١ بۆ ڕاھێنانکردن گرێبەستی لەگەڵ یانەی [[مانچستەر یونایتد]]دا واژوو کرد،<ref name="H2G2">{{cite web |url=http://h2g2.com/edited_entry/A1138600 |title=David Beckham - Rise of a Footballer |website=The Hitchhiker's Guide to the Galaxy: Earth Edition |publisher=Not Panicking |accessdate=14 May 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170927112748/https://h2g2.com/edited_entry/A1138600 |archive-date=٢٧ی ئەیلوولی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> ئەو کاتە بێکام لەپاڵ یاریزانان [[ڕایان گیگز]]، [[گاری نیڤل]] و [[پۆل سکۆلز]] لەلایەن ڕاھێنەر ئیریک ھاریسن مەشقی دەکرد. بێکام یارمەتیی یانەکەی دا لە بوونە پاڵەوانی جامی لاوانی ئێف ئەی کەپ لە ١٩٩٢. لە ١٤ی نیسانی ١٩٩٢، بێکام یەکەم گۆڵی خۆی کرد لەبەرامبەر یانەی کریستاڵ پاڵاس کە دووەم گۆڵی یانەکەی بوو و یانەکەی یەکەم یاریی ٣–١ بردەوە. لە یاریی گەڕانەوەشدا یانەی مانچستەر ٣–٢ بردییەوە و بەمەش بە کۆی گشتی بوو بە ٦–٣ و بوونە پاڵەوانی جامەکە. لە یاریی گەڕانەوەدا، یانەکە ٩٠ خولەک یارییان کرد. بێکام لە ٢٣ی کانوونی دووەمی ١٩٩٣ وەکوو یاریزانێکی پڕۆفیشناڵ گرێبەستی لەگەڵ یانەی مانچستەر یونایتددا واژوو کرد. لە ساڵی ١٩٩٣ جارێکی دیکە گەیشتنە یاریی کۆتاییی پاڵەوانی جامی لاوانی ئێف-ئەی-کەپ، بەڵام ئەم جارەیان ڕووبەڕووی یانەی لیدز یونایتد بوونەوە. لە یاریی چووندا یارییەکەیان ٢_٠ دۆڕاند. ھەروەھا لە یاریی گەڕانەوەشدا بەھەمان شێوە تووشی شکست بوونەوە بە ئەنجامی٢_١ و بەمەش بە کۆی ھەردوو یاری ٤_١ دۆڕان و پلەی دووەمیان بەدەست ھێنا. لە ساڵی ١٩٩٤ یەکەم یاریی خۆی لە پاڵەوانیەتیی [[چامپیۆنز لیگ (ئەورووپا)|چامپیۆنز لیگ]] بەرامبەر یانەی [[گاڵاتاسەرای]]ی تورکی ئەنجام دا کە یارییەکە لە [[ئۆڵدترافۆرد]] بوو. لەو یارییەدا یانەی مانچستەر ٤_٠ بردیەوە؛ بێکامیش گۆڵێکی کرد. سەرباری ئەوانە، یانەی مانچستەر لەپاڵەوانییەتییەکە دەرکرا دوای ئەوەی لە قۆناغی کۆمەڵەکان پلەی سێیەمی لە چوار یانەی کۆمەڵەکەیدا بەدەست ھێنا.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1994/standings/index.html|title=Champions League 1994/95 Standings|work=UEFA.com|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170825073413/http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=1994/standings/index.html|archive-date=٢٥ی ئابی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> ==== یانەی پریستن نۆرت ئێند (خواستن) ==== بێکام لە وەرزی ١٩٩٤–١٩٩٥ پەیوەندی بە یانەی پریستن نۆرت ئێند کرد بەشێوەی خواستن یاخود قەرز. لەم وەرزەیدا بێکام بەشداریی لە پێنج یاری کرد و لە نێوانیان توانیی دوو گۆڵ تۆمار بکات، کە یەکێکیان ڕاستەوخۆ لە [[لێدانی گۆشە (تۆپی پێ)|کۆرنەر]] بوو.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/2988104.stm |title=Beckham's pride at OBE |publisher=BBC Sport |date=13 June 2003 |accessdate=4 March 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170805021147/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/2988104.stm |archive-date= ٥ی ئابی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> ==== گەڕانەوەی مانچستەر یونایتد ==== دواتر بێکام گەڕایەوە یانەی مانچستەر یوناتید و یەکەم یاریی خۆی لە خولی [[پرێمەر لیگ]] لە ٢ی نیسانی ١٩٩٥ بەرامبەر یانەی لیدز یونایتد ئەنجام دا کە یارییەکە بێ گۆڵ کۆتاییی ھات. لەو وەرزەدا، بێکام چوار یاریی لەگەڵ مانچستەر یونایتدا ئەنجام دا. لەم وەرزەدا مانچستەر یونایتد پلەی دووەمی پرێمەر لیگی بەدەست ھێنا، ئەمەش کاتێک بوو کە بە جیاوازیی تەنیا یەک خاڵ یەکەمیی بۆ یانەی بلاکبێرن ڕۆڤەرز لەدەست دا. لە یاریی کۆتاییی جامی ئێف-ئەی کەپیش لە بەرانبەر [[ئێڤەرتۆن]] تووشی شکست ھاتن لە یاریی کۆتاییدا، کە لەسەرەنجامدا ئەو ساڵەی مانچستەر یونایتد بێ دەستکەوت بوو. لە ساڵی ١٩٨٩ تاکوو ئەو ساڵە، ئەو ئەنجامە خراپە تووشی مانچستەر نەببوویەوە.<ref>Graham Hart (1995). "The Guinness football encyclopedia". p. 69. Guinness</ref> [[ئەلێکس فێرگوسۆن]] ڕاھێنەری ئەو کاتەی مانچستەر یونایتد دەسەڵاتێکی باشی ھەبوو لە مامەڵەکردن و واژووکردنی گرێبەست لەگەڵ یاریزانە لاوەکان. بێکامیش یەکێک بوو لەو یاریزانانەی کە ئەلێکس فێرگوسۆن ھێنای بۆ مانچستەر یونایتد لە نەوەدەکان. لەدوای وەرزی ١٩٩٤–١٩٩٥ یانەی مانچستەر دەستیان کرد بە سوود وەرگرتن لەو کۆمەڵە یاریزانە لەوانە بێکام، گاری نیڤێل، فیل نیڤێل و نیکیت بەت و، چەند یاریزانێکی تری لاو. مانچستەر سەرەڕای ئەو ڕەخنانەی ئەو کاتە لێی گیرا بەھۆی نەکڕینی یاریزانی نوێ و ناسراو، توانییان خۆیان بە یاریزانە لاوەکان بگرنەوە و ئاستێکی باشیش پێشکەش بکەن.<ref>{{cite web|url=http://www.manutd.com/en/Sir-Alex-25-Years/Trophies/Trophy-Articles/League-199596.aspx|title=Man Utd season review 1995/96|publisher=|accessdate=12 September 2014|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140525232144/http://www.manutd.com/en/Sir-Alex-25-Years/Trophies/Trophy-Articles/League-199596.aspx|archivedate=٢٥ی ئایاری ٢٠١٤}}</ref> بێکام شوێنی خۆی لەناو یاریگا لە ھێڵی ناوەڕاستی لای ڕاست دۆزییەوە و توانیی لە وەرزی ١٩٩٥–١٩٩٦ پرێمەر لیگ و جامی ئێف-ئەی-کەپ لەگەڵ مانچستەردا بەدەست بھێنێت. بێکام لە یاریی پێش کۆتایی جامی ئێف-ئەی-کەپی ئەو ساڵە گۆڵی سەرکەوتنی یانەکەی بەرامبەر یانەی [[چێڵسی]] تۆمار کرد. جگە لەوەش، لە یاریی کۆتاییدا گۆڵێکی بە کۆرنەر بۆ ئیریک کانتۆنا دروست کرد. لەدوای کۆتاییھاتنی ئەو وەرزەش نەیتوانی پشوو بدات چونکە جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ١٩٩٦ لەگەڵ ھەڵبژاردەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلستان|ئینگلتەرا]] دەستی پێ کرد.<ref>{{cite web |title=Euro 96 stars going strong |url=http://www.thefa.com/England/SeniorTeam/NewsAndFeatures/Postings/2005/01/Euro96_Feature.htm |archive-url=https://archive.is/20050326090133/http://www.thefa.com/England/SeniorTeam/NewsAndFeatures/Postings/2005/01/Euro96_Feature.htm |dead-url=yes |archive-date=26 March 2005 |work=The Football Association |date=21 January 2005 |accessdate=16 July 2007}}</ref> [[پەڕگە:1999 FA Cup Final Beckham corner.jpg|وێنۆک|بێکام لەیاریی کۆتاییی جامی ئێف ئەی کەپی ١٩٩٩ لەیاریگای وێمبلی]] بێکام لە وەرزی ١٩٩٦–١٩٩٧دا درێسی ژمارە ١٠ی پۆشی کە پێش ئەو لەلایەن مارک گوگێسەوە دەپۆشرا. ١٧ی ئابی ١٩٩٦ یەکەم یاریی پرێمەر لیگ ئەنجام درا. بێکام ناوبانگێکی باشی بەو گۆڵە پەیدا کرد کە لە دژی ویمبلدۆن تۆماری کرد کە ئەو گۆڵە لە ناوەڕاستی یاریگادا تۆمارکرا کاتێک بێکام تۆپەکەی ئاڕاستەی گۆڵ کرد و بەھۆی ھۆشیارنەبوونی گۆڵپارێزی ویمبلدۆن تۆپەکە چووە نێو گۆڵەکەوە.<ref>[[Sky Sports]]' commentator [[Martin Tyler]]'s words ''"You'll see that over and over again"'' proved prophetic as the goal was voted Premier League Goal of the Decade in 2003.</ref> لە ساڵی ٢٠٠٢ لە ڕاپڕسییەکی کەناڵ ٤ی ئینگلیزی، ئەو گۆڵەی بێکام بە ھەژدەیەمین جوانترین گۆڵی مێژووی تۆپی پێ لەنێو ١٠٠ گۆڵدا دیاری کرا،<ref>{{cite web|url=http://www.channel4.com/entertainment/tv/microsites/G/greatest_sporting/results.html|title=100 GREATEST SPORTING MOMENTS – RESULTS|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20020204090913/http://www.channel4.com/entertainment/tv/microsites/G/greatest_sporting/results.html|archive-date= ٤ی شوباتی ٢٠٠٢|dead-url=no}}</ref> و دەوترێت کە ئەو لاپچینەی کە بێکام گۆڵەکەی پێ تۆمار کردووە لە یارییەکە بەھەڵە پێی درابوو.<ref>{{Cite news|url=http://specials.rediff.com/sports/2004/apr/27pic2.htm|title=Beckham's Golden Boots|publisher=Rediff.com|date=27 April 2004|access-date= ٤ی ئەیلوولی ٢٠١٧|archive-url=https://web.archive.org/web/20171002165610/http://specials.rediff.com/sports/2004/apr/27pic2.htm|archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> لە ماوەی وەرزی ١٩٩٦–١٩٩٧ بێکام بەگەورەترین ھۆکار و یاریزانی مانچستەر دانرا بۆ بوون بە پاڵەوانی پرێمەرلیگ. لەوەرزی ١٩٩٧–١٩٩٨دا مانچستەر سەرەتایەکی باشی بەخۆوە بینی، بەڵام لە نیوەی دووەمی وەرزەکە ئاست و ئەنجامەکانی دابەزی کە لە کۆتاییدا توانییان پلەی دووەم بەدەستبھێنن لەدوای [[ئارسناڵ]].<ref>{{cite web|url=http://www.geocities.com/Colosseum/Track/5880/fix1998.html|title=Fixture List for 1997/98 Season|publisher=geocities.com|accessdate=16 July 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090731113715/http://geocities.com/Colosseum/Track/5880/fix1998.html|archivedate=31 July 2009}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090731113715/http://geocities.com/Colosseum/Track/5880/fix1998.html |date=٣١ی تەممووزی ٢٠٠٩ }}</ref> لەبەر ئەوەی پۆلس سکۆڵز لە ناوەڕاستی بەرگریکار یاریدەکرد و ڕۆی کەینیش سزا درابوو، ئەوا بێکام لەھێڵی ناوەڕاستدا یاریی کرد کاتێک لەگەڵ یانەکەی بوونە پاڵەوانی چامپیۆنزلیگی ١٩٩٨–١٩٩٩ ئەوکاتەی لەیاری کۆتاییدا لە یانەی [[بایەرن میونشن]]ی ئەڵمانییان بردەوە.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354262.stm|title=The Kings of Europe|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20170902053741/http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354262.stm|archive-date= ٢ی ئەیلوولی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> لەو یارییەدا مانچستەر خەریک بوو کاتێک تا کۆتایییەکانی یارییەکە ئەنجامی ١–٠ بوو، دەدۆڕا، بەڵام لە کاتی کۆتاییی یارییەکە و کاتی زیادکراودا ئەنجامی یارییەکە بە ٢–١ بۆ مانچستەر یونایتد یەکلایی بوویەوە. ئەوەی جێگای سەرنجە ھەردوو گۆڵەکە لە ڕێگای کۆرنەرەوە بوو کە بێکام ئەنجامی دا. ئەو دوو گۆڵەی بێکام لە یاریی کۆتاییی دروستی کرد وای کرد ناوبراو ببێتە دووەم باشترین یاریزانی جیھانی ساڵی ١٩٩٩، ھەروەھا دووەمی باشترین یاریزانی ئەورووپای ١٩٩٩، ئەمەش لەدوای یاریزانی بەڕازیلی [[ڕیڤاڵدۆ]].<ref>{{cite web|url=http://www.fifa.com/ballondor/archive/edition=1999901999/|title=Rivaldo on top of the world|work=FIFA.com|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140916095340/http://www.fifa.com/ballondor/archive/edition=1999901999/|archive-date=١٦ی ئەیلوولی ٢٠١٤|dead-url=no}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140916095340/http://www.fifa.com/ballondor/archive/edition=1999901999/ |date=١٦ی ئەیلوولی ٢٠١٤ }}</ref> وێڕای ئەو دەستکەوتانەی بێکام لەوەرزی ١٩٩٨–١٩٩٩ لەگەڵ یانەکەی بەدەستی ھێنا، دەرکرانیان لە جامی جیھانیدا کاریگەرییەکی نەرێنیی خستە سەر بێکام بە جۆرێک دەنگۆیەکان دووبارە ھاتنەوە کە یانەی مانچستەر یونایتد ئامادەیە دەستبەرداری بێکام ببێت بۆ [[یانەی یۆڤانتۆس]]ی ئیتاڵی، بەڵام دواتر بەھەوڵی ڕاھێنەر بۆ وەرزی ١٩٩٩–٢٠٠٠ مایەوە و لەو وەرزەدا بێکام توانیی پێنج گۆڵ تۆمار بکات کە دوایین گۆڵی لەبەرامبەر یانە [[تۆتنھام ھۆتسپێر]] بوو. لە وەرزی دواتر، کێشەکانی بێکام جارێکی دیکە سەرییان ھەڵدایەوە و، فێرگوسۆنی ڕاھێنەر لە ساڵی ٢٠٠٧ سەبارەت بەو کێشانە ئەوەی گوت کە بێکام تاکوو ھاوسەگیریی نەکردبوو یاریزانێکی باش بوو و پابەند بوو بە یانەکەی، بەڵام دوای ھاوسەرگیریکردنی دۆخەکە گۆڕا.<ref>{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/news-and-comment/ferguson-will-never-talk-to-the-bbc-again-401487.html|title=Ferguson will never talk to the BBC again|last=Harris|first=Nick|date=6 September 2007|work=The Independent|location=UK|accessdate=30 April 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924230008/http://www.independent.co.uk/sport/football/news-and-comment/ferguson-will-never-talk-to-the-bbc-again-401487.html|archive-date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> ئەو لە وەرزی ٢٠٠٠–٢٠٠١ جارێکی دیکە بووە کلیلی سەرکەوتنی یانەکەی و لەو وەرزەدا جارێکی دیکە خولی پرێمەرلیگییان بردەوە. بێکام لەو وەرزە ٩ گۆڵی تۆمار کرد کە سەرجەمیان لە پرێمەرلیگدا بوون. لە ١٠ی نیسانی ٢٠٠٢، بێکام لە پاڵەوانێتیی چامپیۆنز لیگ لە بەرامبەر یانەی دیپۆرتیڤۆ لاکەرۆنیای ئیسپانی تووشی پێکان ھات کە بووە ھۆی شکانی ئێسکی قاچی چەپی، بەھۆی ئەم ڕووداوەشەوە بێکام تەواوی ئەو یارییانەی مابووی لەگەڵ یانەکەی لەدەست چوو و، لەو وەرزیشیاندا مانچستەر یونایتد خولی پرێمەر لیگی بۆ یانەی ئارسیناڵ لەدەست دا. جگە لەوەش، لە یارییەکانی پێش کۆتایی بەرامبەر یانەی لیڤەرکوزنی ئەڵمانی چوونە دەرەوە. دواتر بێکام لە ئایاری ھەمان ساڵدا گرێبەستەکەی لەگەڵ مانچستەردا نوێ کردەوە کە بەم ھۆیەوە بووە ئەو یاریزانەی کە زۆرترین پارەی پێ دەدرێت لەتەواوی جیھاندا.<ref>{{Cite news |title=Beckham signs new contract |url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/team_pages/england/newsid_1976000/1976699.stm |publisher=BBC Sport |date=12 May 2002 |accessdate=7 October 2005 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170719030325/http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/team_pages/england/newsid_1976000/1976699.stm |archive-date=١٩ی تەممووزی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> لەگەڵ ئەوەی تووشی پێکان ھاتبوو، وەرزی ٢٠٠١–٢٠٠٢ وەرزێکی باش بوو بۆ بێکام کە توانیی ١١ گۆڵ لە کۆی ٢٨ یاریدا تۆمار بکات. لەگەڵ دەستپێکی وەرزی ٢٠٠٢–٢٠٠٣، بێکام، کە تازە لە پێکانەکەی چاک ببوویەوە، نەیتوانی شوێنی پێشووی خۆی لە یانەکە بگرێتەوە ئەمەش لەبەر دابڕانی بێکام و ھاتنەپێشەوەی یاریزانی یانەکە ئۆلی سولشار. پەیوەندیی بێکام و فێرگوسۆنی ڕاھێنەر زیاتر داڕما کاتێک لە ١٥ی شووباتی ٢٠٠٣دا، لە ژووری خۆگۆڕیندا لە یاریی کۆتاییی ئێف-ئەی-کەپدا کە بە ئارسیناڵ دۆڕان، فێرگوسۆن بەتووڕەیییەوە پێڵاوە وەرزشییەکەی فڕێ دەدات<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/m/man_utd/2778985.stm|title=Man Utd play down Arsenal rift|date=19 February 2003|publisher=BBC Sport|access-date=١٠ی ئەیلوولی ٢٠١٧|archive-url=https://web.archive.org/web/20171029001621/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/m/man_utd/2778985.stm|archive-date=٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|title=Matrix: Milan are favourites|url=http://www.channel4.com/sport/football_italia//dec21o.html|work=Football Italia|publisher=channel4.com|accessdate=21 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071224070722/http://www.channel4.com/sport/football_italia//dec21o.html|archivedate=24 December 2007}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.goal.com/en/news/9/england/2009/04/28/1234261/silvestre-reminisces-about-fergusons-infamous-boot-throwing-at-be |title=Silvestre Reminisces About Ferguson's Infamous Boot-Throwing at Beckham Incident |publisher=Goal.com |date=28 April 2009 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171002172417/http://www.goal.com/en/news/9/england/2009/04/28/1234261/silvestre-reminisces-about-fergusons-infamous-boot-throwing-at-be |archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.metro.co.uk/sport/football/article.html?Revealed:_What_happened_when_Beckham_was_hit_by_a_boot_in_the_face&in_article_id=638192&in_page_id=43 |title=Revealed: What happened when Beckham was hit by a boot in the face |work=Metro |date=28 April 2009 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://archive.today/20120903220624/http://www.metro.co.uk/sport/football/article.html?Revealed:_What_happened_when_Beckham_was_hit_by_a_boot_in_the_face&in_article_id=638192&in_page_id=43 |archive-date=٣ی ئەیلوولی ٢٠١٢ |dead-url=yes }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20120903220624/http://www.metro.co.uk/sport/football/article.html?Revealed:_What_happened_when_Beckham_was_hit_by_a_boot_in_the_face&in_article_id=638192&in_page_id=43 |date= ٣ی ئەیلوولی ٢٠١٢ }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.sport.co.uk/news/Football/18653/Silvestre_relives_Ferguson_throwing_boot_at_Beckham.aspx |title=Silvestre relives Ferguson throwing boot at Beckham |publisher=Sport.co.uk |date=28 April 2009 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120606061656/http://www.sport.co.uk/news/Football/18653/Silvestre_relives_Ferguson_throwing_boot_at_Beckham.aspx |archive-date= ٦ی حوزەیرانی ٢٠١٢ |dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web|last=Bodinger |first=Katie |url=http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/2008/07/29/why-ryan-giggs-is-more-scared-of-his-mum-than-fergie-91466-21423456/ |title=Why Ryan Giggs is more scared of his mum than Fergie |publisher=WalesOnline |accessdate=10 June 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121013212846/http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/2008/07/29/why-ryan-giggs-is-more-scared-of-his-mum-than-fergie-91466-21423456/ |archivedate=13 October 2012 |df=}}</ref> و بەنزیک چاوی بێکام دەکەوێت. ئەم ڕووداوە دەنگۆیەکی زۆری لە میدیای وەرزشی نایەوە، بەتایبەت کە دەگوترا یان بێکام یانەکە جێدەھێڵیت یانیش فێرگوسۆن. لەم وەرزیدا، مانچستەر سەرەتایەکی زۆر خراپی ھەبوو، بەڵام دواتر ئەنجامەکانی لە مانگی کانوونی یەکەمدا باش کردەوە و لەکۆتاییدا بوونە پاڵەوانی پرێمەر لیگیش. لەم وەرزەدا بێکام توانیی ١١ گۆڵ لە کۆی ٥٢ یاریدا تۆماربکات لە سەرجەم پاڵاوانێتییەکان. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٠٣دا خەڵاتی شاھانەی بەریتانی (OBE)ی پێدرا بۆ ئەو کارانەی بۆ تۆپی پێی ئینگلتەرای کردبوو.<ref>{{Cite news |title=Beckham's pride at OBE |publisher=BBC Sport |date=13 June 2003 |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/2988104.stm |accessdate=6 October 2005 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170805021147/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/2988104.stm |archive-date= ٥ی ئابی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> بێکام لەگەڵ مانچستەر یونایتددا ٢٦٥ یاریی لە پرێمەر لیگ ئەنجام داوە و ٦١ گۆڵیشی تۆمار کردووە. لەچامپیۆنز لیگیش ٨١ یاریی ئەنجام داوە و ١٥ گۆڵی تۆمار کردووە. لەماوەی یاریکردنی بۆ مانچستەر توانیی ٦ جار ببێتە پاڵەوانی پرێمەرلیگ، دوو جاریش جامی ئێف-ئەی-کەپ و جارێکیش ئینتەرناشیۆنال کەپ. بێکام ١٢ ساڵ یاریی بۆ یانەی مانچستەر یونایتد کرد. === ڕیال مەدرید === [[پەڕگە:Beckham zidane.jpg|وێنۆک|بێکام و [[زینەدین زیدان]] بەدرێسی ڕیال مەدرید.]] لە ھاوینی ٢٠٠٣ کاتێک دەرگای گواستنەوەی یاریزانەکان کرایەوە، دەنگۆ زۆر ھەبوو کە مانچستەر یونایتد بێکام بە [[یانەی بارسێلۆنا]] بفرۆشێت.<ref>{{cite news |title=Beckham to stay in Spain |work=The Guardian |date=11 June 2003 |url=http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,974864,00.html |accessdate=24 May 2006 |location=London |first=Daniel |last=Taylor |archive-url=https://web.archive.org/web/20080103212615/http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,974864,00.html |archive-date= ٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٨ |dead-url=no}}</ref> لەوکاتەدا دوو یانە ھەوڵی نزیکبوونەوەیان دا بۆ بێکام،<ref>{{cite news|title=Barcelona's bid for Man Utd star begs questions |url=http://sportsillustrated.cnn.com/inside_game/gabriele_marcotti/news/2003/06/12/marcotti_insider/ |publisher=CNNSI.com |date=12 June 2003 |accessdate=3 March 2011 |first=Gabriele |last=Marcotti |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20040709085103/http://sportsillustrated.cnn.com/inside_game/gabriele_marcotti/news/2003/06/12/marcotti_insider |archivedate=9 July 2004}}</ref> بەڵام لەکۆتاییدا ناوبراو بە بڕی ٣٥ میلیۆن یۆرۆ گرێبەستی کرد لەگەڵ یانەی [[ڕیال مەدرید]].<ref>ئەو کاتە ھاوتابوو بە ٢٥ میلیۆن پاوەندی ستەرلینگی&nbsp;و ٤١ میلیۆن دۆلاری ئەمریکی&nbsp;.</ref> بێکام بوو بە کۆتا یاریزانی ھاوینە بگوزارێتەوە یانەیەکی تر، کە ئەمەش بەسیاسەتی سەرۆکی ئەوکاتەی یانەی ڕیال مەدرید [[فلۆرەنتینۆ پێریز]] پێی دەناسرایەوە کە بەئیسپانی پێی دەڵێن (Galácticos).<ref>{{cite web |title=2001&nbsp;– present&nbsp;— Real Madrid surpasses the century mark |url=http://www.realmadrid.com/en/about-real-madrid/history/football/2001-2010-the-ninth-with-zidane-beckham-ronaldo-and-figo |publisher=Realmadrid.com |accessdate=5 November 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191122115453/https://www.realmadrid.com/en/about-real-madrid/history/football/2001-2010-the-ninth-with-zidane-beckham-ronaldo-and-figo |archive-date=٢٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ |dead-url=yes }}</ref> گواستنەوەی بێکام بۆ ڕیاڵ مەدرید بووە ھەواڵێکی شۆک بۆ خوان لاپۆرتای سەرۆکی تازە ھەڵبژێردراوی یانەی بارسێلۆنا. ھەواڵەکە بۆ لاپۆرتا شۆکھێنەر بوو لەبەر ئەوەی ناوبراو لەکاتی بانگەشەکانی بۆ ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی یانەی بارسێلۆنا، بانگەشەی کڕینی بێکامی دەکرد.<ref>{{cite news |title=Beckham joins Real Madrid |publisher=BBC Sport |date=18 June 2003 |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/front_page/2998868.stm |accessdate=25 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170920051258/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/front_page/2998868.stm |archive-date=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> بەڵام لە کۆتاییدا ناوبراو چووە ڕیال مەدریدەوە. لە ١ی تەممووزی ٢٠٠٣ گواستنەوەی بێکام بە فەرمی ڕاگەیەندرا و، بێکام بووە سێیەم ئینگلیز لە مێژووی یانەکە یاری بکات، ئەمەش لەدوای لاوری کونینگھام و ستیڤ مکمەنھام. ڕۆژی دواتر لەدوای تەواوکردنی پشکنینی پزیشکی بە سەرکەوتووانە، بێکام بەرامبەر ٥٠٠ ڕاگەیەندنکار لە ٢٥ وڵاتی جیاواز پێشکەش کرا. ھەر لەوێ، بێکام پۆشاکی سپیی ڕیال مەدریدی پێ درا لەلایەن [[ئالفرێدۆ دی ستیفانۆ]].<ref>{{cite news |title=Real unveil Beckham |publisher=BBC Sport |date=2 July 2003 |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3037824.stm |accessdate=25 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171002170633/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3037824.stm |archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> بێکام نەیتوانی لە ڕیاڵ مەدرید پۆشاکی ژمارە ٧ی پێشوو بپۆشێت کە لە مانچستەر و ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا دەیپۆشی. ئەمەش لەبەر ئەوەی ئەو ژمارەیە لەلایەن یاریزانی ڕیال مەدرید [[ڕائول گۆنزالێس]] خاوەندارێتی دەکرا؛ لەبری ئەو ژمارەیە، بێکام درێسی ژمارە ٢٣ی وەرگرت. ھۆکاری ئەو ژمارەیەش بۆ یاریزانی باسکەی ئەمریکی [[مایکل جۆردەن]] دەگەڕێتەوە کەئەویش ھەمان ژمارەی دەپۆشی لەوکاتە.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/netnotes/article/0,,990894,00.html|title=The number 23|work=The Guardian |location=UK |date=3 June 2003|accessdate=9 June 2007 |first=Sally |last=Bolton}}</ref> حەفتەیەک پێش ئەوەی بێکام پێشکەشی یانەکە بکرێت، کارلۆس کیرۆش بوو بە ڕاھێنەری یانەی ڕیاڵ مەدرید. ئەمەش ئەوە دەگەیەنێت بێکام تووشی ھەمان کێشەکانی پێشووی دەبێتەوە کە لەگەڵ مانچستەردا تووشی دەبوو، لەبەر ئەوەی کیرۆش یاریدەدەری ڕاھێنەری ئەلێکس فێرگوسۆن بوو لە مانچستەر یونایتد کە بەیەکەوە لە ھەمان ساڵدا ھاتنە ڕیال مەدرید. وەک وەرزەکانی پێشووتر، لە کۆتایییەکانی تەممووزی ٢٠٠٣ یانەی ڕیال مەدرید لەگەڵ بێکام بۆ خۆئامادەکردنی وەرزی نوێ یەکەی مەشقەکانیان بردە [[ئاسیا]] و، لە گەشتی ئەم جارەدا، بێکام وەک براندێکی نوێی ڕیال مەدرید ناسێندرا.<ref>{{cite news |title=What Did the Real Madrid Leave behind for Asia? |work=China Daily |date=21 August 2003 |url=http://www.chinadaily.com.cn/en/doc/2003-08/15/content_255106.htm |accessdate=25 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171002165924/http://www.chinadaily.com.cn/en/doc/2003-08/15/content_255106.htm |archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> لە ئابی ٢٠٠٣ ڕیال مەدرید بووە پاڵەوانی جامی سووپەری ئیسپانی، ئەمەش دوای بردنەوەی یاریی چوون و ھاتن لە بەرامبەر [[یانەی ڕیال مایۆرکا]]. لەو کاتەدا ڕیال مەدرید یانەیەکی پڕئەستێرە بوو، لەوانە: [[زینەدین زیدان]]، [[ڕۆناڵدۆ]]، [[ڕائول گۆنزالێس]]، [[ڕۆبێرتۆ کارلۆس]]. [[ئیکەر کاسیاس]] و چەندین ئەستێرەی تر یارییان بۆ یانەکە دەکرد، ئەمەش وای کرد بێکام ئاسانتر شوێنی خۆی لە یانەکە بکاتەوە. بێکام لە ١٦ یاریی یەکەمیدا لەگەڵ یانەکەی توانیی پێنج گۆڵ تۆمار بکات. کارلۆس کیرۆشی ڕاھێنەر لەوکاتەدا حەزی دەکرد بەپێکھاتەی (٥-٣-٢) یاری بکات، کە دوو یاریزانی بەرگری پشتەوە ھەمیشە لە ھێرشەکان دەھاتنە پێشەوە و، ئەوانیش میشێل سەلگاردۆ و ڕۆبێرتۆ کارلۆس بوون. ئەو کاتە بێکامیش لە ناوەڕاست بوو لەپاڵ ھەریەکە لە زێدان و فیگۆ.<ref>{{cite web |url=http://www.bdfutbol.com/en/t/t2003-042.html |title=2003–04 Real Madrid |publisher=Bdfutbol.com |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171017100107/http://www.bdfutbol.com/en/t/t2003-042.html |archive-date=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> ڕیال مەدرید پلەی دووەمی لە جامی شای ئیسپانیا بەدەست ھێنا. لە چامپیۆنز لیگیش لە قۆناغی ٨ەمدا دەرکران. لە خولی لالیگاش پلەی چوارەمیان بەدەست ھێنا. واتا، ئەوەی سەرۆکی یانەکە [[فلۆرەنتینۆ پێریز]] پێشبینیی بۆی دەکرد کە لالیگا یان چامپیۆنزلیگ بەدەست بھێنن، نەھاتە دی. [[پەڕگە:David Beckham Nov 11 2007.jpg|وێنۆک|بێکام بە درێسی لۆس ئەنجەلۆس|ڕاست]] لە تەممووزی ٢٠٠٤ ئەمجارەیان ڕیال مەدرید یەکەی مەشقەکانی ھاوینەی ھەر لە ئیسپانیا ئەنجام دا. لەم وەرزەدا، یانەکە ڕاھێنەری خۆی گۆڕی. خۆزییە ئەنتۆنیۆ کاماچۆ بووە ڕاھێنەری نوێی ڕیال مەدرید. کاماچۆ تەنیا دوای سێ یاریی یەکەمی یانەکەی دەستی لەکار کێشایەوە و، ڕیال مەدرید دابەزیی بۆ پلەی ھەشتەم. ماریانۆ گارسیا مینۆنی یاریدەدەری بووە ڕاھێنەری یانەکە، ئەمەش بەشێوەیەکی کاتی تاکوو شوێنگرەوەیەکی گونجاو دەدۆزنەوە. بێکام لە ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٤ بووە سەردێڕی میدیاکان بەوەی لە یارییەکی نێودەوڵەتیی لەنێوان ئینگلتەرا و وێڵزدا، کاتێک بەتوندی لە بێن تاتچەری دا. بەھۆی ئەم کارەیەوە، بێکام بۆ یارییەک سزا درا. دواتر لەلایەن یەکێتیی تۆپی پێی ئینگلیزی داوای ڕوونکردنەوەی لێ کرا لەسەر ئەو ڕووداوە. بێکامیش کە لەسەر ئەم بابەتە ڕوونکردنەوەیدا وتی: «ھەڵەیەک بوو کردم» و داوای لێبوردنی کرد.<ref>{{Cite news |title=FA wants explanation from Beckham |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/3735276.stm |accessdate=6 October 2005 |date=14 October 2004 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060531043924/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/3735276.stm |archive-date=٣١ی ئایاری ٢٠٠٦ |dead-url=no}}</ref> دواتر لەگەڵ یانەکەشی لە یاریی بەرامبەر یانەی ڤالێنسیا لەمیانی خولی ئیسپانیدا، لەکاتی فاوڵێکدا ناوبژیوان کارتێکی زەردی بەبێکام دا و لە کاردانەوەیدا بێکام بەشێوەی گاڵتەجارانە چەپڵەی بۆ لێدا. ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی ناوبژیوان ڕاستەوخۆ کارتی زەردی دووەم بە بێکام بدات و بیخاتە دەرەوەی یاریگا. لە ماوەی کرسیمسی ٢٠٠٤، تیپەکە لە پلەی دووەمی لالیگادا بوو، گارسیا ڕیمۆن شوێنی گۆڕا بە ڤاندەرلی لۆکسومبۆرگۆ. سەرباری گۆڕینی ڕاھێنەری یانەکە، ڕیال مەدرید بە بەدەستھێنانی پلەی دووەمی خولەکە وەرزەکەی کۆتایی پێ ھێنا. لە ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٥دا، بێکام بۆ جاری سێیەم لەیاریگادا دەرکرا لە یارییان بەرامبەر [[یانەی خیتافی]]. ڕۆژێک دوای ئەوە ڕیال مەدرید ڕاھێنەری لە لوکسەمبۆرگۆوە گۆڕی بۆ خوان ڕۆمان لۆپێز کارۆ. لەگەڵ کۆتاییی وەرز بێکام بووە ئەو یاریزانەی لالیگا کە زۆرترین گۆڵی کردبێت. لە ماوەی وەرزەکە، بێکام ئەکادیمیایەکی یاریی تۆپی پێی لە لۆس ئەنجلۆس لە ئەمریکا و لە ڕۆژھەڵاتی لەندەن لە بەریتانیا کردەوە. لە کۆتاییی وەرزدا ڕیال مەدرید پلەی دووەمی لالیگای بەدەستھێنا، بە جیاوازیی ١٢ خاڵ خولەکەی بۆ یانەی بارسێلۆنا لەدەست دا. ئەم وەرزە کۆتاییی بە سەردەمی سەرۆکایەتیی فلۆرێنتینۆ پیرێز ھێنا. ناوبراو لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٦ دەستی لەکار کێشایەوە. ڤیکتۆر بلۆودا وەک وەکیلێک کاری سەرۆکایەتیی یانەکەی بەشێوەیەکی کاتی گرتە ئەستۆ تا کۆتاییی وەرزەکە. لە ھاوینی ٢٠٠٦دا، ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی یانەی ڕیال مەدرید ئەنجام درا. لەو ھەڵبژاردنەدا ڕامۆن کالیدرۆن بوو بە سەرۆکی نوێی یانەکە. لەگەڵ ھاتنی سەرۆکی نوێ بۆ یانەکە، وەک پێشبینی دەکرا، زۆربەی پلەکان گۆڕانکارییان تێدا کرا، لە سەرووی ھەمووشیانەوە پلەی ڕاھێنەر. ڕامۆن لۆپێزیش گۆڕا بۆ فابیۆ کاپێلۆی ئیتاڵی. بێکام لەو وەرزەدا لە سەرەتاکان ژمارەی یارییەکانی زۆر کەم بوو، لەبری ئەو خۆسیە ئەنتۆنیۆ ڕیەس یاریی دەکرد. دواتر لەو ٩ یارییەی بێکام دەستی کرد بەیاریکردن، ئەوا ڕیال مەدرید ٧ یاریی دۆڕاند. میاتۆڤیش کە بەڕێوەبەری وەرزشیی یانەی ڕیال مەدرید بوو ڕایگەیاند کە بۆ وەرزی داھاتوو بێکام لە یانەکە نامێنێتەوە. دواتر ناوبراو ھەواڵەکەی ڕەت کردەوە کە بەھەڵە لێکدانەوەی بۆ کراوە و ڕایگەیاند کە مەبەستی ئەو لەوە بووە کە تاکوو ئێستا گرێبەستی بێکام نوێ نەکراوەتەوە.<ref>{{Cite news|url=http://www.iht.com/articles/2007/01/10/sports/web.0110beckham.php |title=Uncertainty over Beckham's future at Real Madrid |work=International Herald Tribune |date=10 January 2007 |accessdate=10 May 2007 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080220071830/http://www.iht.com/articles/2007/01/10/sports/web.0110beckham.php |archivedate=20 February 2008}}</ref> [[پەڕگە:Beckham 2 (2114756146).jpg|وێنۆک|کۆتا وەرزی بێکام لەگەڵ ڕیاڵ مەدرید]] لە ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧، ڕاگەیەندرا کە بێکام گرێبەستی لەگەڵ یانەی لۆس ئەنجەلۆسی ئەمریکی واژوو کردووە بۆ ماوەی پێنج وەرز کە لە ١ی تەممووزی ٢٠٠٧ دەست پێ دەکات. لە ١٣ی کانوونی دووەمیشدا، فابیۆ کاپێلۆی ڕاھێنەریش وتی کە «بێکام دوایین یاریی خۆی لەگەڵ ڕیال مەدرید ئەنجام داوە و ئەو دەتوانێت لە مەشقەکاندا لەگەڵمان بێت.»<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/6259063.stm|title=Real coach calls time on Beckham|publisher=BBC Sport|date=13 January 2007|accessdate=13 January 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20090605205706/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/6259063.stm|archive-date= ٥ی حوزەیرانی ٢٠٠٩|dead-url=no}}</ref> دوای چەند ڕۆژێک کاتێک کالدیرۆنی سەرۆکی یانەکە قسەی بۆ قوتابییانی زانکۆی ڤیلانۆڤا دەکرد لە ئیسپانیا، وتی کە بێکام دەیەوێت ببێتە نیمچە ئەستێرەیەکی فیلم لە ھۆلیوود.<ref>{{Cite news |first=Jack |last=Bell |title=Real Madrid Club President Says a Mouthful |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DEEDE1130F934A25752C0A9619C8B63&sec=&spon=&pagewanted=all |work=The New York Times |date=17 February 2007 |accessdate=2 August 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171002165859/https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DEEDE1130F934A25752C0A9619C8B63&sec=&spon=&pagewanted=all |archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> لەدوای مانگێک لەو باسە، کاپێلۆی ڕاھێنەر لە قسەکانی پێشووی پاشگەز بوویەوە و بێکامی بانگھێشت کردەوە بۆ یارییەکەیان بەرامبەر یانەی [[ڕیال سۆسیداد]] لە ١٠ی شووباتی ٢٠٠٧. بێکام لەو یارییە وەڵامی ڕاھێنەری دایەوە بە تۆمارکردنی گۆڵێک لە دووریی ٢٧ یاردەوە لە ڕێگای لێدانی ناڕاسەوخۆوە و یارییەکەیان بەئەنجامی ٢–١ بردەوە.<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/6346573.stm|title=Beckham scores on Madrid return|publisher=BBC Sport|date=10 February 2007|accessdate=10 February 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20120208182242/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/6346573.stm|archive-date= ٨ی شوباتی ٢٠١٢|dead-url=no}}</ref> لەم وەرزیدا یانەی ڕیال مەدرید لە قۆناغی ١٦ی چامپیۆنز لیگ دەرکرا کاتێک بە ئەنجامی ھەردوو یاری بەرامبەر [[یانەی بایەرن میونخ]] چووە دەرەوە. لە ھەردوو یاریدا بێکام ڕۆڵی ھەبوو لە تۆمارکردنی ھەر سێ گۆڵی یانەکە. [[ئۆلیڤەر کان]]ی گۆڵپارێزی یانەی بایەرن میونخ وەک نموونەیەکی باڵا وەسفی بێکامی کرد.<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2007/feb/21/match.realmadrid|title=Beckham shines to give Real a slight advantage|first=Simon|last=Talbot|work=The Guardian|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20171002170034/https://www.theguardian.com/football/2007/feb/21/match.realmadrid|archive-date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> لە ١٧ی ئابی ٢٠٠٧، لە دوایین یاریی خولی ئیسپانیدا، بێکام کۆتا یاریی بۆ یانەی ڕیال مەدرید ئەنجام دا و یارییەکەشییان ٣–١ لە یانەی [[ڕیال مایۆرکا]] بردەوە، لەم یارییەدا چارەنووسی پاڵەوانی لالیگا یەکلایی دەکرایەوە. سەرەتا یانەی ڕیال مەدرید ١–٠ لە دواوە بوو و ئەگەر ئەم یارییەی بردبایەوە دەبوو بە پاڵەوانی لالیگا. لە کۆتایییەکانی یارییەکە کاتێک بێکام دانیشتە سەر کورسیی یەدەگ، ئەوا خۆسیە ئەنتۆنیۆ ڕیەس ھاتە شوێنی و توانیی دوو گۆڵ تۆمار بکات و یارییەکە کۆتایی پێ بھێنن بە ئەنجامی ٣–١. لە ئەنجامدا ڕیال مەدرید بووە پاڵەوانی لالیگای ئەو وەرزە بە جیاوازیی گۆڵەکانی یاری لەبەرامبەر بارسێلۆنا کە پلەی دووەمی دەست کەوت. لە کۆتاییی وەرزدا دوای چەندین کێشە و ناکۆکی لە نێوان ڕیال مەدرید و لۆس ئەنجلۆس گالاکسی لەسەر گواستنەوەی بێکام، بێکام دواجار پەیوەندیی کرد بە یانەی لۆس ئەنجلۆس گالاکسیی ئەمریکی بەبڕی ٣٥ میلیۆن یۆرۆ.<ref name="galaxy-millions">{{Cite news |title=Beckham rejected Milan and Inter to take Galaxy millions |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/european/beckham-rejected-milan-and-inter-to-take-galaxy-millions-431736.html |work=The Independent |date=12 January 2007 |accessdate=9 September 2008 |location=London |first=Sam |last=Wallace |archive-url=https://web.archive.org/web/20140308193915/http://www.independent.co.uk/sport/football/european/beckham-rejected-milan-and-inter-to-take-galaxy-millions-431736.html |archive-date=٨ی ئازاری ٢٠١٤ |dead-url=no }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140308193915/http://www.independent.co.uk/sport/football/european/beckham-rejected-milan-and-inter-to-take-galaxy-millions-431736.html |date= ٨ی ئازاری ٢٠١٤ }}</ref><ref name="The Beckham Experiment p.42">''The Beckham Experiment'', Grant Wahl, Three Rivers Press, New York, 2010 paperback edition, p.42</ref> گۆڤاری فۆربێس لە ڕاپۆرتێکی ئاماژەی بەوە کرد لەو چوار ساڵەی کە بێکام یاریی بۆ ڕیاڵ مەدرید ئەنجام دا، ئەوا یانەکە توانیویەتی فرۆشە بازرگانییەکانی بۆ ٦٠٠ میلیۆن دۆلاری ئەمریکی بەرز بکاتەوە.<ref>{{Cite news |first=Paul |last=Maidment |title=Becks And Bucks |url=https://www.forbes.com/forbeslife/sports/2007/07/07/beckham-soccer-marketing-face-markets-cx_pm_0707autofacescan01.html |work=Forbes |date=7 July 2007 |accessdate=14 August 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081101184121/http://www.forbes.com/forbeslife/sports/2007/07/07/beckham-soccer-marketing-face-markets-cx_pm_0707autofacescan01.html |archivedate=1 November 2008 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081101184121/http://www.forbes.com/forbeslife/sports/2007/07/07/beckham-soccer-marketing-face-markets-cx_pm_0707autofacescan01.html |date= ١ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٨ }}</ref> == لۆس ئەنجلۆس گالاکسی == لە ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ بەفەرمی ڕاگەیەندرا کە بێکام پەیوەندیی بە یانەی لۆس ئەنجلۆس گالاکسییەوە دەکات. گرێبەستەکەی بێکام دەنگۆیەکی گەورەی نایەوە و، ژمارەی گرێبەستەکەیان بەپارەیەکی خەیاڵی وێنا دەکرد کە ٢٥٠ میلیۆن دۆلار بێت.<ref>[http://sportsillustrated.cnn.com/2007/soccer/01/11/beckham.mls/ Beckham will play for MLS' L.A. Galaxy in $250M deal]; ''Sports Illustrated'', 11 January 2007 {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20130725000850/http://sportsillustrated.cnn.com/2007/soccer/01/11/beckham.mls/ |date=25 July 2013}}</ref> بەڵام لە کۆتاییدا بۆندەکەی بێکام بۆ پێنج وەرز یاریکردن بوو لە یارییەکە لەبەرامبەر ٣٢٫٥ میلیۆن دۆلار واتە ساڵانەش ناوبراو ٦٫٥ میلیۆن دۆلار وەردەگرێت.<ref name="galaxy-millions"/><ref name="The Beckham Experiment p.42"/> لەگەڵ لۆس ئەنجلۆس دووجار بووە پاڵەوانی خولی ئێم ئێل ئێس کە بەرزترین خولی تۆپی پێیە بۆ یانەکانی ئەمریکا و کەنەدا. ھەروەھا لە ٢٠١٠ و ٢٠١١ش دووجار جامی (MLS Supporters' Shield)ی بەدەست ھێنا. == میلان == [[پەڕگە:David Beckham at Al Saad (cropped).jpg|وێنۆک|ڕاست|بێکام بە درێسی میلان]] لە ساڵی ٢٠٠٨ بێکام لە سەردەمی کاپێلۆ بانگھێشتی تیپی ھەڵبژاردەکە کرایەوە. بۆیە بۆ بێکام باشتر بوو بگەڕێتەوە خولەکانی ئەورووپا. لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩، یانەی میلان ڕایگەیاند کە بێکام بەشێوەی خواستن پەیوەندیی بە یانەکەوە کردووە.<ref>{{Cite news |title=Beckham to join Milan in January |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/7697377.stm |publisher=BBC Sport |date=30 October 2008 |accessdate=30 October 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081223074841/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/europe/7697377.stm |archive-date=٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٨ |dead-url=no}}</ref> ئەو کاتە بێکام ڕایگەیاند کە خولی ئەمریکای جێ نەھێشتووە و بۆ وەرزی ٢٠٠٩ لە مانگی ئازار دەگەڕێتەوە بۆ یانەی لۆس ئەنجلۆس گالاکسی. {{Quote box|width=28%|align=left|quote= «لە گۆڕەپاندا، بێکام پێش ھەمووان ھەموو شتێک دەبینێت. بینینی ئەو بۆ یاریکردن لە ئێستادا باشترە لەچاو کاتی یاریکردنی بۆ مانچستەر. ئەو خاوبووەتەوە، بەڵام لەڕووی تاکتیک و تەکنیکەوە بەھێزتربووە. ئەو زۆر زیرەکە و کاری زۆر دەکات.»|source=—[[کارلۆ ئەنشیلۆتی]] ڕاھێنەری یانەی میلان و بێکام کاتێک ٣٣ ساڵان بووە<ref>{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/players/david-beckham/4932358/Milan-never-intended-to-play-David-Beckham.html|title=Milan never intended to play David Beckham|date=3 March 2009|work=Telegraph.co.uk|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20171003180117/http://www.telegraph.co.uk/sport/football/players/david-beckham/4932358/Milan-never-intended-to-play-David-Beckham.html|archive-date= ٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref>}} بێکام لەگەڵ میلان لەپاڵ چەندین یاریزانی دیکەی ناسراودا یاریی دەکرد لەوانە [[ڕیکاردۆ کاکا]]، [[ڕۆناڵدینھۆ]]، [[ئاندریا پیرلۆ]]، [[پاولۆ ماڵدینی]]، سیدۆرف و، چەندانی دیکەش. یەکەم یاریی بۆ میلان لە بەرامبەر ڕۆما بوو لە ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩. یارییەکە لە یاریگای ئۆلەمپیکۆی تایبەت بە ڕۆما ئەنجام درا. یارییەکە ٢–٢ کۆتاییی ھات و،<ref>{{cite web |url=http://soccernet.espn.go.com/report?id=251467&cc=5901&league=ITA.1 |title=AS Roma 2–2 AC Milan |publisher=ESPN |date=11 January 2009 |accessdate=29 January 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110510203728/http://soccernet.espn.go.com/report?id=251467&cc=5901&league=ITA.1 |archivedate=10 May 2011 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110510203728/http://soccernet.espn.go.com/report?id=251467&cc=5901&league=ITA.1 |date=١٠ی ئایاری ٢٠١١ }}</ref> بێکام لەیارییەکە ٨٩ خولەک یاریی کرد. یەکەم گۆڵی بێکام لە سێیەم یاریی خۆیدا بوو لە خولی ئیتاڵیا کاتێک لە بەرامبەر یانەی بۆلۆنیا یارییان کرد و میلان ٤–١ براوە بوو. دوای ھاتنی مانگی ئازار، بێکام دەبووایە بگەڕێتەوە ئەمریکا و بۆ یانەی گالاکسی یاری بکات، بەڵام بۆ ئەوەی بەشدار بێت لە جامی جیھانیی ٢٠١٠، بێکام نیازی ئەوەی ھەبوو لەگەڵ میلان بمێنێتەوە. لەو کاتەدا پڕوپاگەندەی زۆر کرا کە بێکام دەمێنێتەوە تاوەکوو ناوەڕاستی مانگی تەممووزی ٢٠٠٩.<ref>{{Cite news |last=Jones |first=Grahame L. |title=Beckham agrees to return to Galaxy in mid-July |url=http://www.latimes.com/sports/la-sp-beckham-milan-galaxy3-2009mar03,0,6510100.story |work=Los Angeles Times |date=2 March 2009 |accessdate=8 March 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090303222556/http://www.latimes.com/sports/la-sp-beckham-milan-galaxy3-2009mar03%2C0%2C6510100.story |archivedate=3 March 2009 |deadurl=yes |df= }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090303222556/http://www.latimes.com/sports/la-sp-beckham-milan-galaxy3-2009mar03%2C0%2C6510100.story |date= ٣ی ئازاری ٢٠٠٩ }}</ref> دوای ئەوە بێکام گەڕایەوە بۆ یانە ئەمریکییەکە، تا کۆتاییی وەرزی ٢٠٠٩ یاریی کرد. ئەم مامەڵەکردنەش بە شێوازێکی بێھاوتا دانرا.<ref>{{Cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/european_football/article5871341.ece |title=David Beckham 'dream' deal |work=The Times |date=9 March 2009 |accessdate=9 March 2009 |location=London |first=Nick |last=Szczepanik |archive-url=https://web.archive.org/web/20110510204231/http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/european_football/article5871341.ece |archive-date=١٠ی ئایاری ٢٠١١ |dead-url=no}}</ref> == یاریکردنی نێونەتەوەیی == [[پەڕگە:David Beckham.jpg|وێنۆک|بێکام بە درێسی ھەڵبژاردەی ئینگلتەڕا]] بێکام یەکەم یاری خۆی بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلستان]] لە ڕۆژی ١ی ئەیلوولی ١٩٩٦ ئەنجام دا. یارییەکە لە پاڵاوتنی جامی جیھانی بوو بەرامبەر ھەڵبژاردەی مۆلدۆڤا.<ref>{{cite web|url=http://www.englandstats.com/matchreport.php?mid=727|title=Moldova 0 – England 3|publisher=englandstats.com|accessdate=16 June 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20110615045520/http://www.englandstats.com/matchreport.php?mid=727|archive-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١١|dead-url=no}}</ref> بێکام بۆ [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨]] لە سەرجەم یارییەکانی قۆناغی پاڵاوتن بەشداریی کرد،<ref>{{cite web|url=http://www.englandfootballonline.com/CmpWC/CmpWC1998Squad.html|title=England in World Cup 1998 Squad Records|publisher=englandfootballonline.com|accessdate=10 June 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20171205181400/http://www.englandfootballonline.com/cmpwc/CmpWC1998Squad.html|archive-date= ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> بەڵام ڕاھێنەری ئەو کاتەی ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا، گلێن ھۆدل، بڕیاری دابوو بەشدارییەکی ئەوتۆ بە بێکام نەکات<ref>{{cite web |title=Beckham Blasts Hoddle |work=Daily Dispatch |date=29 June 1998 |url=http://www.dispatch.co.za/1998/06/29/sport/HODDLE.HTM |accessdate=5 October 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090514100417/http://www.dispatch.co.za/1998/06/29/sport/HODDLE.HTM|archivedate=14 May 2009}}</ref> لە میانی پاڵەوانییەتیی جامی جیھانیی فیفا. دواتر لە قۆناغی کۆمەڵەکان، لە یاریی یەکەم و دووەم دەرنەکەوت، بەڵام لە یاریی سێیەم لە پێکھاتەی سەرەکی لە بەرامبەر ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆڵۆمبیا دەرکەوت. لەو یارییەدا بێکام یەکەم گۆڵی بە فاول لە دووریی ٣٠ یارد تۆمار کرد و یارییەکەشیان بە ئەنجامی ٢–٠ بردەوە.<ref name="Colombia">[http://sportsillustrated.cnn.com/soccer/world/events/1998/worldcup/news/1998/06/26/england_colombia/ "England wins 2–0 to gain 2nd-round match with Argentina"]. Sports Illustrated. Retrieved 25 May 2014 {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20080529224519/http://sportsillustrated.cnn.com/soccer/world/events/1998/worldcup/news/1998/06/26/england_colombia/ |date=29 May 2008}}</ref> ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا بە دووەمی کۆمەڵە سەرکەوت بۆ قۆناغی ١٦: بەدوای ڕۆمانیا کە پلەی یەکەمی کۆمەڵەکەی گرتبوو. لە قۆناغی دووەم یان قۆناغی ١٦، بێکام لە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئارجەنتین]] بە کارتی سوور کرایە دەرەوە.<ref name="Argentina">{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/teams/england/9939779/World-Cup-1998-Argentina-2-England-2-Argentina-win-4-3-on-pens-match-report.html|title=World Cup 1998; Argentina 2 England 2, Argentina win 4–3 on pens: match report|date=1 July 1998|work=Telegraph.co.uk|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20171205222147/http://www.telegraph.co.uk/sport/football/teams/england/9939779/World-Cup-1998-Argentina-2-England-2-Argentina-win-4-3-on-pens-match-report.html|archive-date=٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171205222147/http://www.telegraph.co.uk/sport/football/teams/england/9939779/World-Cup-1998-Argentina-2-England-2-Argentina-win-4-3-on-pens-match-report.html |date= ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ }}</ref> ئەمەش لەو کاتەدا بوو کە بێکام فاولێکی لەدژ گیرا لەسەر [[دیێگۆ سیمیۆنی]]ی یاریزانی ئارجەنتین. بێکام لەوکاتەدا بە قاچ بەتوندی لە سیمیۆنی دەدات کە لەسەر زەوی ڕاکشابوو؛ لە ئەنجامدا سیمیۆنی تووشی ئازاری ماسوولکەش بوو. دواتر، سیمیۆنی دانی بەوەدا نا کە زیاد لە باری ئاسایی نواندنی کردووە بۆ ئەوەی بێکام لە یارییەکە دەربکرێت و یاریزانانی ھەڵبژاردەکەشی ھان داوە کە قسە لەگەڵ دادوەری یاریگا بکەن بۆ دەرکردنی بێکام.<ref>{{cite web |title=Simeone admits trying to get Beckham sent off |publisher=Rediff Sports |date=19 May 2002 |url=http://www.rediff.com/sports/2002/may/19wc3.htm |accessdate=26 October 2005 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170219141730/http://www.rediff.com/sports/2002/may/19wc3.htm |archive-date=١٩ی شوباتی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> دواتر ئینگلتەرا یارییەکەی بە لێدانی یەکلاکەرەوەی سزا دۆڕاند. دوای ئەم ڕووداوانەش بێکام لەلایەن میدیا و دەزگا ئینگلیزییەکان بە ھۆکارێکی سەرەکی دانرا بۆ چوونەدەرەوەی ھەڵبژاردەکە لە مۆندیال و تەنانەت ھەڕەشەی کوشتنیشی لێ کرا.<ref>{{cite web |title=Beckham's Darkest Hour |publisher=Article on official UEFA website |url=http://en.uefa.com/news/newsId=27844,printer.htmx |accessdate=6 October 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060112062436/http://en.uefa.com/news/newsId%3D27844%2Cprinter.htmx |archivedate=12 January 2006 |deadurl=yes |df= }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060112062436/http://en.uefa.com/news/newsId%3D27844%2Cprinter.htmx |date=١٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٦ }}</ref> ھەڵمەتی ھێرشکردنە سەر بێکام لە ساڵی ٢٠٠٠ دەستی پێ کردەوە لەکاتی یۆرۆی ٢٠٠٠ کاتێک ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا ٣–٢ بە پۆرتوگال لە پاڵەوانییەتییەکە کرایە دەرەوە. لە ١٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٠، لەدوای دەستلەکارکێشانەوەی ڕاھێنەری ئینگلتەرا، کێڤن کیگان و، دەستبەکاربوونی پیتەر تایلۆر وەک ڕاھێنەری کاتی ھەڵبژاردەکە، بێکام پلەکەی بەرز کرایەوە بۆ کاپتنی ھەڵبژاردەکە. دواتر ھەر بە کاپتنی مایەوە کاتێک بەفەرمی سڤین گۆران ئەریکسۆن بوو بە ڕاھێنەری ھەڵبژاردەکە.<ref name="captain"/> {{Quote box|width=28%|align=right|quote= «دوو خولەک و نیومان لەبەردەم ماوە بۆ کۆتایی ھاتنی یارییەکە، ئینگلەڕا ٢ بە ١ لە دواوەیە. بێکام دەتوانێت ئەنجامەکە ڕاست بکاتەوە بە گۆڵکردن … ناتوانم باوەڕ بەوە بکەم بێکام گۆڵی تۆمارکرد و ئینگلتەڕا بۆ کۆتایییەکانی مۆندیال سەرکەوت … ڕێزلێنانی شاھانە بدەن بەم پیاوە!»|source=—بێژەری تەلەڤیزیۆن لەکاتی یارییەکەی یۆنان و ئینگلتەڕا<ref>"The Amazing David Beckham Goal That Sent England to the 2002 World Cup". The Atlantic. Retrieved 23 May 2014</ref>}} لە یارییەکانی پاڵاوتن بۆ مۆندیالی ٢٠٠٢، بێکام ڕۆڵێکی گەورەی گێڕا بۆ سەرکەوتنی ھەڵبژاردەکە بۆ ئەو پاڵەوانێتییە کە یەکێک لە یارییەکانی پاڵاوتن ئینگلتەرا ٥–١ لە [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا]]ی بردەوە لە ناو [[میونشن]]. لە کۆتاییدا بێکام لە لۆمەکردن و پیاوخراپییەوە بوو بە پاڵەوانی وڵات بەتایبەت دوای یارییەکەیان بەرامبەر ھەڵبژاردەی یۆنان کە دوایین یاری بوو لە پاڵاوتنەکان بۆ مۆندیالی ٢٠٠٠ کە لە ٦ی تشرینی یەکەم بەڕێوە چوو.<ref name="Greece">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2002/1575190.stm|title=England reach World Cup finals|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20071227042004/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2002/1575190.stm|archive-date=٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧|dead-url=no}}</ref> ئەمەش لەبەرئەوەی لەو یارییە ئینگلتەرا پێویستی بە بردنەوە یان بەرامبەربوون ھەبوو بۆ ئەوەی بگات بە مۆندیال، بەڵام ئەنجامی یارییەکە ٢–١ لە بەرژەوەندیی یۆنان بوو تاوەکوو لێدانێکی ناڕاستەوخۆ (فاوڵ) بۆ ئینگلتەرا ھەژمار دەکرێت و لە دووریی ٨ یاردەوە لە ناوچەی لێدانی سزای یۆنان توانیی گۆڵەکە تۆمار بکات و ھەڵبژاردەکەی بگەیەنێتە مۆندیال. بێکام لەو ساڵەدا بووە دووەم [[خەڵاتی باشترین یاریزانی ساڵ|باشترین یاریزانی جیھان]] لەدوای [[فیگۆ]].<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/1715960.stm|title=Figo best in world|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20030202113856/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/1715960.stm|archive-date= ٢ی شوباتی ٢٠٠٣|dead-url=no}}</ref> لە [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢]] کە لە [[ژاپۆن]] و [[کۆریای باشوور]] بە ھاوبەشی بەڕێوە چوو، بێکام توانیی شوێنی خۆی لە پێکھاتەی سەرەکی بکاتەوە. لە یەکەم یاریی ھەڵبژاردەکەی بەرامبەر سوێد یاریی کرد. ھەروەھا دوای ٤ ساڵ لە ڕووداوەکانی مۆندیالی ١٩٩٨، بێکام توانی تۆڵەی خۆی بکاتەوە دوای ئەوەی بە لێدانی سزا تاکە گۆڵی سەرکەوتنی ئینگلتەرای بەرامبەر ئەرجەنتین تۆمار کرد و وای کرد ئەرجەنتین لە مۆندیال دەربکرێت لە قۆناغی کۆمەڵەکان.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/matches_wallchart/argentina_v_england/default.stm|title=England's revenge|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20180106115412/http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/matches_wallchart/argentina_v_england/default.stm|archive-date= ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨|dead-url=no}}</ref> لە قۆناغی ١٦دا بێکام یارمەتیی ھەڵبژاردەکەی دا بۆ سەرکەوتن بەسەر دانیمارک کاتێک ٣–٠ بردیانەوە و بێکام گۆڵێکی دروست کرد لە یارییەکەدا، بەڵام دواتر لە قۆناغی ٨، ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا لە پاڵەوانێتییەکە دەرچوون کاتێک بە گۆڵی [[ڕۆناڵدینھۆ]] بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل]] تووشی شکست بوون.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/matches_wallchart/england_v_brazil/newsid_2049000/2049924.stm|title=Brazil end England's dream|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20171212040235/http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/matches_wallchart/england_v_brazil/newsid_2049000/2049924.stm|archive-date=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> دواتر لە یۆرۆی ٢٠٠٤دا، بێکام لە سەرجەم یارییەکانی ئینگلتەرا لەو پاڵەوانێتییە بەشداریی کرد. لە قۆناغی ٨ ڕووبەڕووی پۆرتوگال بوونەوە؛ یارییەکە ٢–٢ کۆتاییی ھات لەکاتی ئاساییی خۆی، بۆیە بەناچاری پەنا برایە لێدانەکانی یەکلاکەرەوە کە تێیدا ٥–٦ پۆرتوگال براوە بوو، لە لێدانە یەکلاکەرەوەکان بێکام یەکەم دانەی ئینگلتەرای فەوتاند کاتێک خۆی جێبەجێی کرد.<ref name="Euros">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/euro_2004/3830451.stm|title=Portugal break England hearts|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20090417090356/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/euro_2004/3830451.stm|archive-date=١٧ی نیسانی ٢٠٠٩|dead-url=no}}</ref> بێکام بوو بە باڵیۆزی چاکەخوازیی ڕێکخراوی یوونیسێف و ڕۆڵی ھەبوو لە ڕێکلامکردن بۆ میوانداریکردنی یارییەکانی ئۆڵمپیادی ٢٠١٢ لە لەندەن.<ref>{{cite web |title=David Beckham, Goodwill Ambassador |publisher=UNICEF official website |url=http://www.unicef.org.uk/celebrity/celebrity_biography.asp?celeb_id=27&nodeid=celeb27&section=2 |accessdate=9 October 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101101114432/http://www.unicef.org.uk/celebrity/celebrity_biography.asp?celeb_id=27&nodeid=celeb27&section=2 |archivedate=1 November 2010 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101101114432/http://www.unicef.org.uk/celebrity/celebrity_biography.asp?celeb_id=27&nodeid=celeb27&section=2 |date= ١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ }}</ref> بێکام لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٥ بۆ جاری دووەم وەک کاپتنی ئینگلتەرا لە یارییان بەرامبەر ھەڵبژاردەی نەمسا کرایە دەرەوە. لە مانگی دواتر بێکام ٥٠یەمین یاریی وەک کاپتنی ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا ئەنجام دا بەرامبەر ئەرجەنتین لە یارییەکی دۆستانەدا. لە یارییەکانی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦]]، لە یەکەم یاریی ئینگلتەرا و پاراگوای بوو کە بێکام لێدانێکی سەربەستی جێبەجێ کرد و بووە ھۆی ئەوەی یاریزانی پاراگوای، کارلۆس گامارا، گۆڵ لە خۆیان بکات و بەم ئەنجامە یەکەم یارییان بردەوە. لە یاریی دووەمیشییان، بێکام لە خولەکی ٨٣ گۆڵێکی بۆ پیتەر کراوچ دروست کرد و پاش ئەم گۆڵەش توانیی گۆڵێکی دیکە بۆ [[ستێڤن جێرارد]] دروست بکات و وای کرد ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا ٢–٠ یارییەکە بباتەوە. ھەر لە یارییەکەدا بێکام بە باشترین یاریزان ھەڵبژێردرا. لە قۆناغی ١٦دا بەرامبەر ھەڵبژاردەی ئیکوادۆر یارییان ئەنجام دا، لە خولەکی ٥٩ بێکام تاکە گۆڵی یارییەکەی بە فاوڵ تۆمار کرد و بووە یەکەم یاریزانی ئینگلیزی لە سێ جامی جیھانیی جیاواز گۆڵ تۆمار بکات.<ref name="Ecuador">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/5103974.stm |title=England 1–0 Ecuador |publisher=BBC Sport |date=25 June 2006 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20080308165609/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/world_cup_2006/5103974.stm |archive-date= ٨ی ئازاری ٢٠٠٨ |dead-url=no}}</ref> بەم گۆڵەشی بێکام وای کرد ھەڵبژاردەکەی بگاتە قۆناغی داھاتوو. لە قۆناغی دواتردا ئینگلتەرا بەرامبەر پۆرتوگال یاریی کرد. بێکام بەھۆی پێکانەوە لە گێمی یەکەم یاریگای بەجێ ھێشت. لە کۆتاییی یارییەکەشدا ئینگلتەرا یارییەکەی دۆڕاند بە لێدانی یەکلاکەرەوە بە ئەنجامی ٣–١ ئەمەش دوای ئەوەی یارییەکە لە کاتی ئاساییی خۆیدا بەبێ گۆڵ کۆتاییی ھاتبوو.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/4991618.stm|title=England 0–0 Portugal|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://www.webcitation.org/5wfx9ud77?url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/4991618.stm|archive-date=٢٢ی شوباتی ٢٠١١|dead-url=no}}</ref> دوای یارییەکە بێکام ھەست و سۆزی تەواو جووڵابوو و لە گۆشەیەک چاوی پڕ لە فرمێسک بوو کە نەیتوانی لە تەواوی یارییەکە بەشداری بکات. ڕۆژی دوای دەرچوونیان لە مۆندیال، بێکام لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا کە لەوێشدا ھەست و سۆزی جووڵابوو و بە چاوی پڕفرمێسکەوە وازی لە نیشانی کاپتنی ھەڵبژاردەکەی ھێنا.<ref name="captain">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/england/5138288.stm |title=Beckham quits as England captain |publisher=BBC Sport |date=2 July 2006 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090210040846/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/world_cup_2006/teams/england/5138288.stm |archive-date=١٠ی شوباتی ٢٠٠٩ |dead-url=no}}</ref> [[پەڕگە:Beckhamtakesfreekick.jpg|وێنۆک|بێکام لەکاتی دروستکردنی گۆڵێک بۆ ھەڵبژاردەکەی بەرامبەر بەڕازیل. گۆڵەکە لەلایەن جۆن تێری تۆمار کرا.]] لەدوای وازھێنانی لە نیشانەی کاپتنی، بێکام لە تیمی ئینگلتەراش دوور خرایەوە، ئەوکاتەی ستیڤ ماکلێرن بوو بە ڕاھێنەری ھەڵبژاردەکە. لە ڕۆژی ١١ی ئابی ٢٠٠٦، ماکلێرن ڕایگەیاند کە ئەو بە ئاراستەیەکی دیکەدا کار دەکات لەگەڵ تیپەکە کە بێکام لەو ئاراستەیەدا نابێت.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/4782613.stm|title=McLaren ends Beckham England era|publisher=|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20070913001907/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/internationals/4782613.stm|archive-date=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٠٧|dead-url=no}}</ref> ئەوەشی ڕاگەیاند کە دەکرێت لە داھاتوودا بێکام جارێکی دیکە بانگ بکرێتەوە. لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٧، ماکلێرن ئەوەی ڕاگەیاند کە بێکام دەتوانێت جارێکی دیکە یاری بۆ ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا ئەنجام بدات، بێکام یەکەم یاریی بەبێ بوونی نیشانەی کاپتن لە بەرامبەر ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل ئەنجام دا لە [[یاریگای وێمبلی]]، لەو یارییەدا بێکام لە گێمی دووەمدا گۆڵێکی بۆ ھەڵبژاردەکەی ڕێک خست کە جۆن تێریی کاپتن گۆڵی تۆمار کرد. دواتر بێکام بەردەوام بوو لەگەڵ ھەڵبژاردەی ئینگلتەڕا لە یارییەکانی پاڵاوتن بۆ یۆرۆی ٢٠٠٨ بەشدار بوو. لەو یارییەدا بەرامبەر ئیسپانیا بێکام دوو گۆڵی دروست کرد بۆ [[مایکڵ ئۆین]] و [[پیتەر کڕاوچ]] و یارمەتیی ھەڵبژاردەکەی دا تاکوو ٣–٠ بردیانەوە. لە ٢٢ی ئابی ٢٠٠٧، بێکام یارییەکی بەرامبەر ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا ئەنجام دا، ئەمە لەو کاتەدا بوو کە بێکام لە ھیچ یانەیەک یاریی نەدەکرد.<ref>{{cite web |last=Insider |first=The |url=http://soccernet.espn.go.com/columns/story?id=455849&root=euro2008&cc=4716 |title=Becks and England suffer Wembley woe |publisher=ESPN Soccernet |date=22 August 2007 |accessdate=4 May 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121023101648/http://soccernet.espn.go.com/columns/story?id=455849&root=euro2008&cc=4716 |archive-date=٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ |dead-url=no }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121023101648/http://soccernet.espn.go.com/columns/story?id=455849&root=euro2008&cc=4716 |date=٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref> دواتر لە یارییەکانی پاڵاوتنی یۆرۆی ٢٠٠٨ بەردەوام بوو. ئینگلتەرا لەگەڵ ھەڵبژاردەی کرواتیا دووچاری ئاستەنگی زۆر بوویەوە کاتێک یاریی یەکەم ٢–٢ بوو، و یاریی دواتریش ٣–٢ بەمەش ئینگلتەرا لە پاڵاوتنەکانەوە دەرچوو لە گەیشتن بە یۆرۆی ٢٠٠٨. سەرباری ئەوەش بێکام نەیدەویست واز لە یاریی نێودەوڵەتی بھێنێت و دەیویست بەردەوام بێت لە پۆشینی درێسی ھەڵبژاردەکەی. دواتر ڕاھێنەری پێشووی ڕیال مەدرید، فابیۆ کاپێلۆ بوو بە ڕاھێنەری ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا و بێکامیشی بۆ پێکھاتەکەی بانگھێشت کرد. بێکام لە یارییەکانی پاڵاوتن بۆ مۆندیالی ٢٠١٢ بەشداریی کرد، بەڵام دواتر بەھۆی پێکان و دوورخستنەوەی فەرمی لەلایەن ھەڵبژاردەکەیەوە بەشداریی لە یارییەکانی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] لە باشووری ئەفریقا نەکرد. لەو کاتە بێکام لە کۆی ٢٠ یاری لە سەردەمی کاپێلۆدا، لە ١٦ یاریدا بەشدار بوو. دواتر بۆچوونی کاپیلۆ لەسەر بێکام ئەوە بوو کە بێکام داھاتووی لەگەڵ ئینگلتەرا نییە و، پێویستە ھەل بە یاریزانی دیکەی ئینگلیزی بدرێت لەبری بێکام. ئەگەر کرا، ئەوا یارییەکی دۆستانە بۆ ماڵئاواییکردن لە بێکام ڕێک بخرێت لە وێمبلی.<ref name="BBC11Aug2010NoEnglandFuture">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/8906692.stm |title=David Beckham has no England future, says Fabio Capello |publisher=BBC Sport |date=11 August 2010 |accessdate=12 August 2010}}</ref> لە یارییەکانی ئۆڵەمپیادی ٢٠١٢ی لەندەن، بێکام لە پێکھاتەی سەرەکیی بەریتانیا بانگھێشت کرابوو.<ref>{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/sport/olympics/david-beckham-set-to-be-included-in-provisional-team-gb-olympic-squad-7830913.html|title=David Beckham set to be included in provisional Team GB Olympic squad|work=The Independent|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20171004140255/https://www.independent.co.uk/sport/olympics/david-beckham-set-to-be-included-in-provisional-team-gb-olympic-squad-7830913.html|archive-date= ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=no}}</ref> بەڵام دواتر لە پێکھاتەی کۆتایی لەلایەن ڕاھێنەر ستیوارت پێرس دوور خرایەوە.<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/olympics/18673893|title=Team GB: David Beckham left out for football reasons – Stuart Pearce|work=BBC Sport|accessdate=12 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413080236/http://www.bbc.co.uk/sport/0/olympics/18673893|archive-date=١٣ی نیسانی ٢٠١٥|dead-url=no}}</ref> == ژیانی تایبەتی == [[پەڕگە:David y Victoria Beckham.jpg|وێنۆک|بێکام و ڤیکتۆریا]] بێکام لە ساڵی ١٩٩٧ەوە، دەستی کرد بە ژوانبەستن لەگەڵ خانمە نمایشکاری جلوبەرگ و گۆرانیبێژی ئینگلیزی [[ڤیکتۆریا ئادەم]]. دواتر ڤیکتۆریا لە یارییەکانی یانەی مانچستەر یونایتد دەبینرا. پەیوەندیی بێکام و ڤیکتۆریا لەو کاتەدا سەرنجی زۆربەی میدیاکانی بەلای خۆدا ڕاکێشابوو. میدیاکان پەیوەندیی نێوان بێکام و ڤیکتۆریایان ناو نابوو (Posh and Becks). لە ٢٤ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٨ بێکام لە خواردنگەی ناوچەی چیزەنت لە ئینگلتەرا داخوازیی لە ڤیکتۆریا کرد. لە ٤ی تەممووزی ١٩٩٩، لە قەڵای (Luttrellstown) بێکام و ڤیکتۆریا ھاوسەرگیرییان کرد. ڕێوەڕەسمەکە دوور بوو لە چاوی میدیاکان. تێچووی ئاھەنگەکەش ٥٠٠ ھەزار پاوەند بوو و ٤٣٧ کەس وەک کرێکار لە ڕێوەڕەسمی ئاھەنگەکە کاریان کرد.<ref>{{Cite news |title=Wedded spice |publisher=BBC News |date=5 July 1999 |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/07/99/the_posh_wedding/385866.stm |accessdate=2 December 2005 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170907003627/http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/07/99/the_posh_wedding/385866.stm |archive-date= ٧ی ئەیلوولی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> بێکام و ڤیکتۆریا چوار منداڵیان ھەیە: ''برووکلین جۆزێف'' (لەدایکبووی ٤ی ئازاری ١٩٩٩ لە لەندەن)، ''ڕۆمیۆ جەیمز'' (١ی ئەیلوولی ٢٠٠٢ لە لەندەن)، ''کرووز دەیڤد'' (٢٠ی شوباتی ٢٠٠٥ لە مەدرید) و کچێکیش بەناوی ''ھارپەر سێڤن'' (١٠ی تەممووزی ٢٠١١ لە لۆس ئەنجلۆس، ئەمریکا). ھەرسێ کوڕەکەی بێکام لە ئەکادیمیای یانەی ئارسیناڵ یارییان کردووە. == خەڵاتی تایبەت == {| class="wikitable" |- ! ساڵ ! بۆنە ! خەڵات ! ئەنجام |- | [[2006 Teen Choice Awards|٢٠٠٦]] | rowspan="6"|[[خەڵاتی ھەڵبژێردراوی ھەرزەکاران]] | rowspan="6"|خەڵاتی ھەڵبژێردراوی ھەرزەکاران | {{won}}<ref name="choice_male_athlete">{{cite web |title=Teen Choice Award for Choice Male Athlete |url=http://awardsandwinners.com/category/teen-choice-awards/teen-choice-award-for-choice-male-athlete/ |website=AwardsAndWinners.com |accessdate=2 August 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151119082450/http://awardsandwinners.com/category/teen-choice-awards/teen-choice-award-for-choice-male-athlete/ |archivedate=١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥}}</ref> |- | [[2008 Teen Choice Awards|٢٠٠٨]] | {{won}}<ref name="choice_male_athlete"/> |- | [[2009 Teen Choice Awards|٢٠٠٩]] | {{won}}<ref name="choice_male_athlete"/> |- | [[2010 Teen Choice Awards|٢٠١٠]] | {{won}}<ref name="choice_male_athlete"/> |- | [[2012 Teen Choice Awards|٢٠١٢]] | {{won}}<ref name="choice_male_athlete"/> |- | [[2013 Teen Choice Awards|٢٠١٣]] | {{won}}<ref name="choice_male_athlete"/> |- | ٢٠١٤ | [[خەڵاتی ھەڵبژێردراوی وەرزشی لەلایەن منداڵان]] | خەڵاتی ئەفسانە | {{won}}<ref>{{cite news |first=Sebastian |last=Torrelio |title=Best and Worst of Nickelodeon's 2014 Kids' Choice Sports Awards |url=http://variety.com/2014/scene/news/nickelodeon-kids-choice-sports-awards-best-and-worst-1201264640/ |website=variety.com |publisher=Variety Media |date=18 July 2014 |accessdate=2 August 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170622122439/http://variety.com/2014/scene/news/nickelodeon-kids-choice-sports-awards-best-and-worst-1201264640/ |archive-date=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref> |} == ئامارەکان == === یانە === <ref>{{cite web |url=http://www.stretfordend.co.uk/playermenu/beckham.html |title=David Beckham |publisher=Stretfordend.co.uk |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171005163637/http://www.stretfordend.co.uk/playermenu/beckham.html |archive-date= ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ |dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.mlssoccer.com/players/david-beckham |title=David Beckham |publisher=MLSsoccer.com |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120602100144/http://www.mlssoccer.com/players/david-beckham |archive-date= ٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ |dead-url=no}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" |- !rowspan="2"|یانە !rowspan="2"|وەرز !rowspan="2"|خول !colspan="2"|خول !colspan="2"|جام !colspan="2"|جام !colspan="2"|Continental !colspan="2"|ھیتر {{تێبینی|مەبەست لە ھیتر پاڵەوانییەتییەکانی دیکەیە لەوانە [[ئێف ئەی کۆمیونیتی شێلد]]، [[جامی سووپەری ئەورووپا]]، [[ئینتەرناشیۆنال کاپ]]، [[جامی جیھانیی یانەکان]]، [[جامی سووپەری ئیسپانیا]]، [[سووپەر کاپی باکووری ئەمریکا]] و [[MLS Cup Playoffs]].}} !colspan="2"|گشتی |- !یاری!!گۆڵ!!یاری!!گۆڵ!!یاری!!گۆڵ!!یاری!!گۆڵ!!یاری!!گۆڵ!!یاری!!گۆڵ |- |rowspan="2"|[[مانچستەر یونایتد]] |[[1992–93 FA Premier League|١٩٩٢–٩٣]] |rowspan="2"|[[پریمەرلیگ]] |٠||٠||٠||٠||١||٠||٠||٠||٠||٠||١||٠ |- |[[1993–94 FA Premier League|١٩٩٣–٩٤]] |٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠||٠ |- |[[Preston North End F.C.|Preston North End]] (loan) |[[1994–95 Football League|١٩٩٤–٩٥]] |خولی پلە سێیەکان |٥||٢||٠||٠||٠||٠||colspan="2"|–||٠||٠||٥||٢ |- |rowspan="10"|[[مانچستەر یونایتد]] |[[1994–95 FA Premier League|١٩٩٤–٩٥]] |rowspan="9"|FA Premier League |٤||٠||٢||٠||٣||٠||١||١||٠||٠||١٠||١ |- |[[1995–96 FA Premier League|١٩٩٥–٩٦]] |٣٣||٧||٣||١||٢||٠||٢||٠||٠||٠||٤٠||٨ |- |[[1996–97 FA Premier League|١٩٩٦–٩٧]] |٣٦||٨||٢||١||٠||٠||١٠||٢||١||١||٤٩||١٢ |- |[[1997–98 FA Premier League|١٩٩٧–٩٨]] |٣٧||٩||٤||٢||٠||٠||٨||٠||١||٠||٥٠||١١ |- |[[1998–99 FA Premier League|١٩٩٨–٩٩]] |٣٤||٦||٧||١||١||٠||١٢||٢||١||٠||٥٥||٩ |- |[[1999–2000 FA Premier League|١٩٩٩–٢٠٠٠]] |٣١||٦||colspan="2"|–||٠||٠||١٢||٢||٥||٠||٤٨||٨ |- |[[2000–01 FA Premier League|٢٠٠٠–٠١]] |٣١||٩||٢||٠||٠||٠||١٢||٠||١||٠||٤٦||٩ |- |[[2001–02 FA Premier League|٢٠٠١–٠٢]] |٢٨||١١||١||٠||٠||٠||١٣||٥||١||٠||٤٣||١٦ |- |[[2002–03 FA Premier League|٢٠٠٢–٠٣]] |٣١||٦||٣||١||٥||١||١٣||٣||٠||٠||٥٢||١١ |- !colspan="2"|کۆی گشتی مانچستەر یونایتد !٢٦٥!!٦٢!!٢٤!!٦!!١٢!!١!!٨٣!!١٥!!١٠!!١!!٣٩٤!!٨٥ |- |rowspan="5"|[[ڕیال مەدرید]] |[[لالیگا|٢٠٠٣–٠٤]] |rowspan="4"|[[لالیگا]] |٣٢||٣||٤||٢||colspan="2"|–||٧||١||٢||١||٤٥||٧ |- |[[لالیگا|٢٠٠٤–٠٥]] |٣٠||٤||٠||٠||colspan="2"|–||٨||٠||٠||٠||٣٨||٤ |- |[[لالیگا|٢٠٠٥–٠٦]] |٣١||٣||٣||١||colspan="2"|–||٧||١||٠||٠||٤١||٥ |- |[[لالیگا|٢٠٠٦–٠٧]] |٢٣||٣||٢||١||colspan="2"|–||٦||٠||٠||٠||٣١||٤ |- !colspan="2"|کۆی گشتی ڕیال مەدرید !١١٦!!١٣!!٩!!٤!!colspan="2"|–!!٢٨!!٢!!٢!!١!!١٥٥!!٢٠ |- |rowspan="2"|[[یانەی لۆس ئەنجەلۆس گالاکسی|لۆس ئەنجلۆس گالاکسی]] |[[2007 Major League Soccer season|٢٠٠٧]] |rowspan="2"|[[Major League Soccer|MLS]] |٥||٠||٠||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٢||١||٧||١ |- |[[2008 Major League Soccer season|٢٠٠٨]] |٢٥||٥||٠||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٠||٠||٢٥||٥ |- |[[ئەی سی میلان]] (خواستن) |[[2008–09 Serie A|٢٠٠٨–٠٩]] |[[خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] |١٨||٢||٠||٠||colspan="2"|–||٢||٠||٠||٠||٢٠||٢ |- |[[یانەی لۆس ئەنجەلۆس گالاکسی|یانەی لۆس ئەنجلۆس گالاکسی]] |[[2009 Major League Soccer season|٢٠٠٩]] |[[Major League Soccer|MLS]] |١١||٢||٠||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٤||٠||١٥||٢ |- |rowspan="2"|[[ئەی سی میلان]] (خواستن) |[[2009–10 Serie A|٢٠٠٩–١٠]] |[[Serie A]] |١١||٠||٠||٠||colspan="2"|–||٢||٠||٠||٠||١٣||٠ |- !colspan="2"|کۆی گشتی میلان !٢٩!!٢!!٠!!٠!!colspan="2"|–!!٤!!٠!!٠!!٠!!٣٣!!٢ |- |rowspan="4"|[[یانەی لۆس ئەنجەلۆس گالاکسی|یانەی لۆس ئەنجلۆس گالاکسی]] |[[2010 Major League Soccer season|٢٠١٠]] |rowspan="3"|[[Major League Soccer|MLS]] |٧||٢||٠||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٣||٠||١٠||٢ |- |[[2011 Major League Soccer season|٢٠١١]] |٢٦||٢||٠||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٤||٠||٣٠||٢ |- |[[2012 Major League Soccer season|٢٠١٢]] |٢٤||٧||٠||٠||colspan="2"|–||١||١||٦||٠||٣١||٨ |- !colspan="2"|کۆی گشتی لە لۆس ئەنجلۆس گالاکسی !٩٨!!١٨!!٠!!٠!!colspan="2"|–!!١!!١!!١٩!!١!!١١٨!!٢٠ |- |[[پاریس سان جێرمان]] |[[2012–13 Ligue 1|٢٠١٢–١٣]] |[[خولی پلەیەکی فەڕەنسا]] |١٠||٠||٢||٠||colspan="2"|–||٢||٠||٠||٠||١٤||٠ |- !colspan="3"|گشتی !٥٢٣!!٩٧!!٣٥!!١٠!!١٢!!١!!١١٨!!١٨!!٣١!!٣!!٧١٩!!١٢٩ |} === ھەڵبژاردەی وڵاتەکەی === <ref>{{NFT player|id=٢١٨٩|name=David Beckham|accessdate=10 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/beckham-intl.html |title=David Robert Joseph Beckham – Century of International Appearances |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |date=29 October 2009 |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120616073514/http://www.rsssf.com/miscellaneous/beckham-intl.html |archive-date=١٦ی حوزەیرانی ٢٠١٢ |dead-url=no}}</ref><ref>{{cite web |url=http://soccernet.espn.go.com/player/_/id/8880/david-beckham?cc=5901 |title=David Beckham Bio, Stats, News – Football/Soccer – – ESPN Soccernet |publisher=ESPN Soccernet |accessdate=10 June 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121128143203/http://soccernet.espn.go.com/player/_/id/8880/David-Beckham?cc=5901 |archive-date=٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ |dead-url=no }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121128143203/http://soccernet.espn.go.com/player/_/id/8880/David-Beckham?cc=5901 |date=٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ }}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |- !colspan=3|[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلستان|ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەڕا]] |- !ساڵ!!یاری!!گۆڵ |- |١٩٩٦||٣||٠ |- |١٩٩٧||٩||٠ |- |١٩٩٨||٨||١ |- |١٩٩٩||٧||٠ |- |٢٠٠٠||١٠||٠ |- |٢٠٠١||١٠||٥ |- |٢٠٠٢||٩||٣ |- |٢٠٠٣||٩||٤ |- |٢٠٠٤||١٢||٢ |- |٢٠٠٥||٩||١ |- |٢٠٠٦||٨||١ |- |٢٠٠٧||٥||٠ |- |٢٠٠٨||٨||٠ |- |٢٠٠٩||٨||٠ |- !کۆی گشتی||١١٥||١٧ |} == دەستکەوتەکان == '''مانچستەر یونایتدی ئینگلیزی''' * خولی ئینگلیزی ناسراو بە پرێمەر لیگ (٦) جار * جامی یەکێتیی ئینگلیزی (٢) جار * جامی قەڵغانی یەکێتیی ئینگلیزی (٤) جار * جامی یەکێتیی ئینگلیزی بۆ لاوان (١) جار * خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا (١) جار لە وەرزی ١٩٩٨–١٩٩٩ * جامی جیھانیی یانەکان (١) جار لە ساڵی ١٩٩٩ '''ڕیال مەدریدی ئیسپانی''' * خولی ئیسپانی ناسراو بە لالیگا (١) جار لەوەرزی ٢٠٠٦–٢٠٠٧ * جامی سووپەری ئیسپانی لە ساڵی ٢٠٠٣ '''لۆس ئانجلۆسی ئەمریکی''' * جامی قەڵغانی پشتیوانی ٢ جار لە ساڵانی ٢٠١٠–٢٠١٢ * جامی MLS ١ جار لە ساڵی ٢٠١١ == تێبینییەکان == <references group="lower-alpha"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Category:David Beckham}} * {{وێبگەی فەرمی|http://www.davidbeckham.com}} * {{فەیسبووک|Beckham|بێکام}} * [http://www.fifa.com/worldfootball/statisticsandrecords/players/player=161454/ زانیارینامەی بێکام | وێبگەی فیفا] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120622065921/http://www.fifa.com/worldfootball/statisticsandrecords/players/player=161454/ |date=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ }} * [https://web.archive.org/web/20110115035646/http://www.manutd.com/en/Players-And-Staff/Legends/David-Beckham.aspx زانیارینامەی بێکام|وێبگەی یانەی مان یونایتد] {{وتاری ھەڵبژێردراو|وەشان=٥٥٩٢٩١|ڕێکەوت=١ی شوباتی ٢٠١٨}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|تۆپی پێ|وەرزش}} [[پۆل:دوور لە وڵاتانی ئینگلیز لە ئیتالیا]] [[پۆل:دوور لە وڵاتانی ئینگلیز لە ئیسپانیا]] [[پۆل:دوور لە وڵاتانی ئینگلیز لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی پاریس سان جێرمان]] [[پۆل:فیفا ١٠٠]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٥]] [[پۆل:یاریزانانی ئەی سی میلان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئینگلیز]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئینگلیز]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٠]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٤]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی ڕیال مەدرید]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە فەڕەنسا]] [[پۆل:کەسایەتی وەرزشی بی بی سی باشترینەکانی ساڵ]] [[پۆل:یاریزانانی بریم داون ڕۆڤەرز ئێف سی]] [[پۆل:بلۆگەرە نێرەکانی بەریتانیا]] [[پۆل:پادشاکانی بەریتانیا]] [[پۆل:دەیڤد بێکام]] [[پۆل:یاریزانە دیاریکراوەکانی ئێم ئێڵ ئێس]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] [[پۆل:هەڵبژاردەی ئینگلتەرای خوار تەمەن ٢١ ساڵ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی لاوانی ئینگلتەرا]] [[پۆل:هاندەرانی هۆڵی ناوبانگی تۆپی پێی ئینگلیزی]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] [[پۆل:بلۆگەرە ئینگلیزەکان]] [[پۆل:وەرزشکارانی تاراوگەی ئینگلیزی لە فەرەنسا]] [[پۆل:وەرزشوانانی تاراوگەی ئینگلیزی لە ئیتالیا]] [[پۆل:وەرزشکارانی تاراوگەی ئینگلیزی لە ئیسپانیا]] [[پۆل:سەرۆک و سەرمایەدارانی تۆپی پێی ئینگلیزی]] [[پۆل:مۆدێلی پیاوانی ئینگلیزی]] [[پۆل:باڵیۆزی نیازپاکی یونسێف]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] p3zdtnav9fsmom65z512ihk8isaas0f 0 19739 967184 966022 2022-08-02T20:07:52Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''بەرائی کوڕی مالیک''' (لە ساڵی ٢٠ی کۆچی کە دەکاتە ساڵی ٦٤١ ز کۆچی دوایی کردووە) یەکێک بوو لە هاوەڵانی پێغەمبەر (ص)، شاهیدی ژمارەیەک لە فەتحەکانی [[محەممەد|پێغەمبەر محمد]] ﷺ و فەتحەکانی عێراق و فارس بووە و لە فەتحی [[شووشتەر]] شەهید بوو، و برای هاوەڵی ئەنەس کوڕی مالیکە ، خوای گەورە لێیان ڕازی بێت. == ژیاننامە == بەرائی کوڕی مالیک کوڕی ئەلندەر کوڕی دمدم کوەی زەید کوڕی حەرام کوڕی جونداب کوڕی عامر کوڕی غانم سەر بە بەنی غەنم بن عەدی کوەی ئەلنەجارە کە یەکێکە لە هۆزەکانی عەشیرەتی ئازادی خەزرەج.<ref>{{Cite web|title=إسلام ويب - سير أعلام النبلاء - الصحابة رضوان الله عليهم - البراء بن مالك- الجزء رقم1|url=https://islamweb.net/ar/library/index.php?page=bookcontents&ID=31&idfrom=34&idto=34&flag=0&bk_no=60&ayano=0&surano=0&bookhad=0|access-date=2022-07-31|website=islamweb.net|language=ar}}</ref> برای بەندەی پێغەمبەر: ئەنەس کوڕی مالیک بۆ باوک و دایکی، دایکیان ئوم سلێم کچی میلهان. بەرائ یاوەری پێغەمبەر محمد صلى الله عليه وسلم بوو و لەگەڵیدا شاهیدی ئەو دیمەنانە بوو کە دوای هەموو [[شەڕی بەدر|بەدر]] هاتبوون، کاتێک شاهیدی بەیعەت بە دارەکە بوو. وە پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم فەرمووی: ( پەروەردگارێکی پەرتەوازە و تۆزاوی گرینگی پێ نادات ئەگەر سوێند بە خودا بخوات، ئەوا ڕەوای بۆ دەهێنایەوە، لە نێویاندا بەرائی کوڕی مالیک هەیە.  هه‌روه‌ها ده‌زانرا كه‌ بەرائ ده‌نگێكی باشی هه‌بووه‌، له‌ هه‌ندێك له‌ سه‌فه‌ره‌كانیدا ڕسته‌كانی پێغه‌مبه‌ری ده‌وته‌وه‌، تا ئه‌وكاته‌ی حه‌رام ده‌كرد.<ref>{{Cite web|title=إسلام ويب - سير أعلام النبلاء - الصحابة رضوان الله عليهم - البراء بن مالك- الجزء رقم1|url=https://islamweb.net/ar/library/index.php?page=bookcontents&ID=31&idfrom=34&idto=34&flag=0&bk_no=60&ayano=0&surano=0&bookhad=0|access-date=2022-07-31|website=islamweb.net|language=ar}}</ref> دوای مردنی پێغەمبەر محمد صلی الله علیه وسلم بەرائی کوڕی مالیك بەشداری شەڕەكانی ڕیدەی كردو یەكێك بوو لە كلیلەكانی سەركەوتنی موسڵمانان لە ڕۆژی یەمامە كاتێك سەختی بینی لە شەڕەکە دوای موسەیلیمە درۆزن و ئەوانەی لەگەڵیدا قەڵایان کرد لە باخەکەدا. و بەرائ لەو ڕۆژەدا هەشتا و شتێک بریندار ببو، [[خالید کوڕی وەلید]] مانگێکی بۆ دانا بۆ ئەوەی برینەکانی چاک بکاتەوە. پاشان بەرائ بەشداری لە فەتحەکانی عێراق و فارسدا کرد، کە تیایدا ئازایەتی و ئازایەتییەکی زۆری لە جەنگەکەدا نیشان دا و خەلیفە [[عومەر کوڕی خەتتاب]]، خوای گەورە لێی ڕازی بێت، ترسی ئەوەی هەبوو موسڵمانان لەناو بچن ئەگەر... فەرمانیان پێدا لە دژی ئەوان، مەترسییەکان پێش ئەوان دەبن.<nowiki>''</nowiki> ئەوە بەباشی دەزانرا کە بەرائ سەد پیاوی ئازای لە دووبەرەکیدا کوشت.  لە یەکێک لە شەڕەکانی ئەو فەتحانەدا، ئەو و ئەنەس کوڕی مەلیکی برای لە یەکێک لە قەڵا فارسەکان بوون کە گەمارۆیان دابوو، پاشان سەیری دەستی کرد و بینی گۆشتەکەی کەوتۆتە خوارەوە، و لەسەر ئێسکەکە ماوەتەوە. وە لە گەمارۆدانی شووشتەر لە ساڵی ٢٠ی کۆچیدا، موسڵمانان، دوای ئەوەی گەمارۆکە درێژکرایەوە، دەرەنجامێکیان دەرخست کە فەوجێک دەگاتە ناوەندی شارەکە، بۆیە ئەبو موسا عەشعەری، خوای گەورە لێی ڕازی بێت، بانگەوازیان کرد فەرماندەی سوپاکە، بەرائی کوڕی مالیک، بۆ کۆکردنەوەی گروپێک کە لەگەڵیدا دەچوونە ناو فەوجەکە بۆ کردنەوەی قەڵاکە لە ناوەوە.بەرائ و موجزاع کوڕی ثور و ژماره‌یه‌ك پیاو داوای یارمه‌تییان كرد و توانیان بگه‌نه‌ چاڵی شاره‌كه‌، و ده‌رگای قه‌ڵاكه‌ بكه‌نه‌وه‌، به‌ڵام بەرائ و مجفه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ شەهید بوون، و ئەلحورمەزان، فەرماندەی [[فارسەکان]]، لەو ڕۆژەدا کوشتی.<ref>{{Cite web|title=د.عبدالواحید - Dr.Abdul Wahid - بەرائی كوڕی مالیك(رضي الله عنه) ناوی بەرائی كوڕی مالیكی كوڕی نەچرە، لە پشتیوانانە لە بەنی نەجار، برای ئەنەسی كوڕی مالیكە لە سەری باوكیەوە، برایەكی تریشی هەبوو بە ناوی شەریكی كوڕی سەمحا، دایكی ناوی سەمحایە. هەرچەندە بۆچونێك پێی وایە ئەنەس و بەرائی كوڕی مالیك دایكیشیان یەك بووە، بەڵام ئیبن حەجەر دەیسەلمێنێت تەنها لە سەری باوكەوە برا بون. بەرائی كوڕی مالیك دەنگێكی خۆشی هەبوو و لە زۆر گەشتی پێغەمبەردا (صلى الله عليه وسلم) لەگەڵیدا دەچوو، هەروەها لە هەموو غەزاكاندا لەگەڵ پێغەمبەردا (صلى الله عليه وسلم) بەشداری كردووە جگە لە غەزای بەدر. پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) ئاماژەی بەوە دابوو بەرائی كوڕی مالیك نزای گیرایە، بەرا‌و تەواو تامەزرۆی جیهادی رێی خوا بوو، جارێك ئەنەس چوو بۆ لای بەرا‌و و سەیری كرد شیعر دەڵێتەوە، ئەویش وتی براكەم شیعر دەڵێیتەوە لەكاتێكدا خوای گەورە لەبری شیعر چاكتری بۆ داناویت كە قورئانە؟ ئەویش وتی دەترسیت خوا لەناو جێگەدا بممرێنێ لەكاتێكدا بە تەنها نەوەدو نۆ بێباوەڕم كوشتووە جگە لەوەی لەگەڵ هاوەڵان بێباوەڕی ترم كوشتووە؟ بەرائی كوڕی مالیك دوای وەفاتی پێغەمبەریش (صلى الله عليه وسلم) ژیاو لە غەزای یەمامەشدا رۆڵێكی كارای گێڕا. لە جەنگی یەمامەدا موسڵمانان لەبەردەم باخێكدا كە بە دیوار دەورە درابوو گیریان خواردبوو، بەرائی كوڕی مالیك وتی هۆ موسڵمانان من بەرزبكەنەوە تا بچم بۆیان، ئەوەبوو بەرزیان كردەوەو بەسەر دیوارەكەدا سەركەوت و جەنگا تا دەرگاكەی كردەوەو موسڵمانان توانییان بچنە ناوەوە و سەربكەون‌و دواجاریش موسەیلەمە كوژرا. جۆری سەرخستنەكەشی ئەوەبوو كە خستیانە سەر تەختێك(قەڵغانێك)‌و بە رمەكان بەرزیان كردەوە تا فڕێیان دا بەودیودا و لەوێ هەستایەوەو كەوتە كوشتنی بێباوەڕان تا چوو دەرگاكەی كردەوە. خالیدی كوڕی وەلید لە جەنگی یەمامەدا بە بەرائی كوڕی مالیكی وت هەستە، ئەویش هەستا و وتی ئەی خەڵكی مەدینە ئەمرۆ بەس خوای گەورە وبەهەشتتان بۆ هەیە و بەتەما مەبن بگەڕێنەوە شارەكەتان، ئینجا هەڵمەتی برد و خەڵكیش كەوتنە شوێنی و دایان بەسەر خەڵكی یەمامەدا و سەركەوتن. بەڕا ْ لەو جەنگەدا تووشی بوو بە تووشی كەسێكەوە كە پێی دەوترا گوێدرێژی یەمامە، چونكە زۆر زل و قەبە بوو، بەرائیش هێرشی بۆ برد و بە شمشێر دای لە هەردوو قاچی، كابراش لەسەر ئەژنۆ كەوت، ئینجا كوشتی، پاشان شمشێرەكەی خۆی هەڵگرت و بە شمشێرەكەی كابرا جەنگا تا شمشێرەكەی شكا. لە جەنگی یەمامەدا هێندە جەنگا تا نزیكەی هەشتاو ئەوەندە جار بریندار بوو، ئەوەبوو یەك مانگ لای خالیدی كوڕی وەلید بوو تا برینەكانی چاك بوونەوە. گەرموگوڕی و نەترسی بەرائی كوڕی مالیك لە ئاستێكدا بوو ئەمیری باوەرداران عومەری كوڕی خەگگاب نامەی نووسی و فەرمانی كرد بەرائی كوڕی مالیك نەكەنە سەركردەی سوپا، چونكە گوێی لێ نیەو بەردەوام پێشڕەوییان پێ دەكات. دواجار لە سەردەمی خیلافەتی عومەری كوڕی خەططابدا لە قەڵای توستور شەهید بووە. دەوترێت لە ساڵی بیستی كۆچی بووە، دەشوترێت بەڵكو لەپێش بیستی كۆچی بووە، یان دەوترێت لە ساڵی بیست و سێی كۆچیدا بووە، باس لەوەش دەكرێ هورمزان بەرائی كوڕی مالیكی شەهید كردووە. وەك پێشتر باسمانكرد پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) ئاماژەی بەوە دابوو ئەگەر بەرائی كوڕی مالیك سوێندی خوا بدات خوا سوێندەكەی ناخات، ئەوەبوو جارێ لە غەزایەكدا موسڵمانان بەدەست بێباوەڕانەوە گیرۆدە بوون، موسڵمانان وتیان ئەی بەرائی كوڕی مالیك پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) ئاماژەی بەوە داوە ئەگەر سوێندی خوا بدەیت خوا سوێندەكەت ناخات دەی نزامان بۆ بكە، ئەویش وتی خوایە سوێندت دەدەم گەردنی ئەو بێباوەرانە بدەیتە دەستمان و دوای ئەوەش من بگەیەنیتەوە بە پێغەمبەرەكەت، ئەوەبوو خوای گەورە موسڵمانانی سەرخست، شەهیدیشی بەخشی بە بەرائی كوڕی مالیك. بەرائی كوڕی مالیك ژمارەیەكی زۆری دوژمنی رووبەڕوو كوشت، جگە لەوانەی لەگەڵ موسڵمانانی تردا بەشداری كوشتنیان بوو. {{!}} فەیسبووک|url=https://www.facebook.com/Dr.Abdul.Wahid.Official.page/photos/a.212864915532196/717357431749606/|access-date=2022-07-31|website=www.facebook.com}}</ref> == سەرچاوە == {{تووڵی دەروازە|ئیسلام}} {{هاوەڵانی پێغەمبەر}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مردووانی ٦٤٠]] [[پۆل:ھاوەڵەکان]] [[پۆل:عەرەبەکانی سەدەی ٧ەم]] [[پۆل:عەرەبە موسڵمانەکان]] fp5i32i0kxl7lc833z0k0x1wbj48643 0 38292 966962 961597 2022-08-02T13:55:35Z Aram 25981 زیادکردنی بەستەر بۆ [[ئالدۆس ھەکسلی]] wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = جۆرج ئۆروێڵ | وێنە = George Orwell press photo.jpg | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = ئێریک ئارتور بلێر | ناوی نوسین = جۆرج ئۆروێڵ | شوێنی لەدایکبوون = [[ھیندستان]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٠٣ | ڕێکەوتی مردن = ٢١ی کانونی دووەمی ١٩٥٠ | شوێنی مردن = | ھۆکاری مردن = | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[بەریتانی]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = [[بەریتانی]] | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = [[ڕۆژنامەنووس]]، [[ڕۆماننووس]]، [[نووسەری سیاسی]] | ساڵانی چالاکی = | ناسراو بەھۆی = ''[[کێڵگەی ئاژەڵان]]'' (١٩٤٥)، ''[[ھەزارونۆسەد و ھەشتاوچوار]]'' (١٩٤٩) | ئایین = | ھاوسەر = [[ئایلین ئۆشاغنێسی]] (١٩٣٥–١٩٤٥، مردنی ئەو){{ھن}}[[سۆنیا براونەڵ]] (١٩٤٩–١٩٥٠تا مردنی ئەم) | منداڵەکان = ڕیچارد ھێراتۆ بلێر | خزمەکان = | پەیوەندییەکان = | خەڵاتەکان = | واژوو = Orwell-Signature.svg|380px | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ئێریک ئارتور بلێر'''، ناوە خوازراو: '''جۆرج ئۆروێڵ''' (لەدایکبووی ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٠٣-٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٥٠) ڕۆماننووس، وتارنووس، ڕۆژنامەنووس و ڕەخنەگر بوو. کارەکانی نیشان دەکرێن بە پەخشانی ڕوون و ئاشکرا، ھۆشیاری لەڕووی نادادپەروەریی کۆمەڵایەتی، دژایەتی کردنی تۆتالیتاریانیزم و، ھەروەھا پشتیگیریکردنێکی ئاشکرایانەی [[سۆسیالیزمی دیموکراتی]]. ئۆڕوێڵ ڕەخنەی ئەدەبی و شیعر و چیرۆکی خەیاڵی و ھەروەھا (ڕۆژنامەوانیی وتووێژی- -[[polemic]]al journalism)ی نووسیوە. ڕۆمانی ''١٩٨٤'' یەکێکە لە شاکارەکانی ئۆروێڵ کە لە ناو لیستی ١٠٠ کتێبی گەورەی سەدەی بیستەمدایە بەپێی ڕاپرسییەکی بی بی سی لە ساڵی ٢٠٠٣دا لەنێو ئەوانەی وەڵامی ڕاپرسییەکەی بی بی سییان دابووەوە.<ref>[http://www.bbc.co.uk/arts/bigread/top100.shtml لیستی ۱٠٠ کتێبی سەدەی بیستەمی بی بی سی]، دوا سەردان ۲٠. ۱۱. ۲٠۱۳</ref> دێڕی یەکەمی ئەم ڕۆمانە دەڵێت: «ڕۆژێکی ساردی ڕوناکی مانگی ٤ بوو کە کاتژمێرەکان ١٣یان نیشان دەدا». لەم شاکارەیدا ئۆروێڵ ھەندێ دەستەواژەی گرنگی ھێنایە ناو زمانی ئینگلیزی و ھزری گشتییەوە. وشەی ''[[ئۆروێڵی]]'' بەکار دێت بۆ سیستمێکی داپڵۆسێنەری ڕەھا و، ھەروەھا دەستەواژەکانی ''[[برا گەورە]]'' بۆ چاودێری دەوڵەت بەسەر خەڵکەوە، ''[[تاوانی بیر]]'' وەک چەوساندنەوەی خەڵک لەسەر ئازادیی بیروڕا، ''[[جووتبیر]]'' و ''[[پۆلیسی بیر]]''<ref>[http://www.guardian.co.uk/books/2009/may/10/1984-george-orwell ئەو شاکارەی ئۆروێڵی لە ناوبرد]، [[گاردیان]]، ۱٠/۵/۲٠۱۳. دواسەردان ۲٠/۱۱/۲٠۱۳</ref> == ژیان == === سەرەتاکانی ژیان === ئێریک ئارسەر بلەیر لە ٢٥ی حوزەیرانی ١٩٠٣ لە مۆتیھاریی [[بیھار]] لە دایک بوو کە ناوچەیەک بوو لە‌و بەشەی ھیندستان کە بەریتانیا دەسەڵاتدار بوو تێیدا. باپیرە گەورەی، چارڵز بلەیر، پیاوێکی خانەدانی دەشتەکیی ناوچەی دۆرسێت بوو کە ھاوسەرگیریی لەگەڵ خاتوو ماری فەینی کچی ئێرلی ناوچەی وێستمۆرلاند کرد و، داھاتی بەروبوومی ھەبوو وەک خاوەنزەوی لە جامایکا. باپیری بە ناوی تۆماس ڕیچارد ئارسەر بلەیر قەشە بوو. ئێریک بلەیر وەسفی خێزانەکەی وەک «چینی خواروو - مامناوەندی – سەروو» کردووە.<ref name="ODNB">{{Cite book|last=Crick|first=Bernard|title=Oxford Dictionary of National Biography|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2004|location=Oxford, England, United Kingdom|chapter=Eric Arthur Blair [''pseud.'' George Orwell] (1903–1950)|authorlink=Bernard Crick}}</ref> باوکی، ڕیچارد وۆلمێسلی بلەیر، لە بەشی ئۆپیەم لە خزمەتگوزاریی مەدەنیی ھیندی کاری دەکرد. دایکی، ئیدا مابێل بلەیر (کچی لیمۆوزین)، لە مۆلمێن لە بۆرما گەورە بووە کە باوکە فەڕەنسییەکەی خەریکی کاری وەبەرھێنانی نامسۆگەر بوو. ئێریک دوو خوشکی ھەبوو: مارجۆری کە پێنج ساڵ لە خۆی گەورەتر بوو لەگەڵ ئاڤریل کە پێنج ساڵ لەخۆی بچووکتر بوو. کاتێک ئێریک تەمەنی ساڵێک بوو دایکی ئەوو ئاڤریلی برد بۆ ئینگلتەرا. خانووی بابوباپیرانی و ئەو خانووەش کە تێیدا لە دایک بوو لە مۆتیھاری وەک مۆنیومنێتێکی پارێزراو ڕاگەیەندرا کە سەنگی مێژوویی ھەیە.<ref>{{Cite book|last=Orwell|first=George|title=The Road to Wigan Pier|date=February 1937|publisher=[[Left Book Club]]|page=1|chapter=8}}</ref> ساڵی ١٩٠٤ ئیدا بلەیر لەگەڵ منداڵەکانی لە ھێنلی-ئۆن-تەیمس لە ئۆکسفۆردشایەر دەژیا. ئێریک بە یاوەریی دایک و خوشکەکانی پەروەردە کرا و، ئەم خێزانە جگە لە سەردانێکی کورت لە ناوەڕاستی ١٩٠٧ باوکی خۆیان نەبینیبوو تا ساڵی ١٩١٢. بیرەوەریی ڕۆژانەی دایکی لە ساڵی ١٩٠٥ وەسفی چالاکییە کۆمەڵایەتییەکان و حەز و ئارەزووی ھونەریی دەکرد. ئێریک لە تەمەنی پێنج ساڵی نێردرایە قوتابخانەی دێر لە ھێنلی-ئۆن-تەیمس کە بە ھەمان شێوە مارجۆری خوشکیشی دەچووە ئەو قوتابخانەیە. قوتابخانەیەکی دێری کاتۆلیکی ڕۆمان بوو لەلایەن دێری ئورسولاینی فەڕەنسییەوە بەڕێوە دەبرا کە لە فەڕەنسا دوور خرابووە‌وە دوای ئەوەی خوێندنی کاسۆلیکی لە فەڕەنسا قەدەغە کرا لە ساڵی ١٩٠٣ بە ھۆکاری پەیوەندییەکانی درێیفوس. دایکی دەیویست بچێتە قوتابخانەی گشتی، بەڵام خێزانەکەی نەیاندەتوانی تێچووی خوێندنی بۆ دابین بکەن و، ئەویش پێویستی بە کورسی خوێندنی خۆڕایی بوو. برای ئیدا بلەیر، چارڵز لیمۆوزین، پێشنیاری قوتابخانەی سەینت سیپریانی بۆ کردن لە ئیستبۆرن لە سەسێکس. لیمۆوزین کە یاریزانێکی پیشەگەری گۆلف بوو شارەزای قوتابخانەکە و بەڕێوەبەرەکەی بوو لە ڕێگەی یانەی گۆلفی ئیستبۆرنی شاھانەوە کە چەندین خەڵاتی لە ساڵانی ١٩٠٣ و ١٩٠٤ بەدەست ھێنابوو. بەڕێوەبەرەکە ئامادەیی دەربڕیبوو کە یارمەتی بلەیر بدات تا کورسیی خوێندنی خۆڕایی بەدەست بھێنێت و ڕێگەیەکی دارایی تایبەتی ڕێک خستبوو کە ڕێگەی بە دایک و باوکی دەدا نیوەی کرێی خوێندنی بۆ بدەن. لە ئەیلولی ١٩١١ ئێریک چووە سەینت سیپریان. بۆ ماوەی پێنج ساڵی داھاتوو لە بەشەناوخۆیی قوتابخانەکەدا مایەوە و، تەنیا لە کاتی پشوودا دەگەڕایەوە ماڵەوە. لەو ماوەیەدا و لە کاتی کارکردنی بۆ بەشی خانەنیشینی، دایکی لە شەقامی ٢٣ی کرۆموێل کرێسێنت لە ئێرل کۆرت دەژیا. بلەیر ھیچ شتێکی دەربارەی کەمکردنەوەی تێچووی خوێندنەکەی نەدەزانی ھەرچەندە دواتر «ھەر زوو ئەوەی زانی کە لە ماڵێکی ھەژارترەوە ھاتووە». بلەیر ڕقی لە قوتابخانەکە بوو و، دوای چەندین ساڵ وتارێکی نووسی لەژێر ناوی «ئاوا، ئاوا بوو خۆشییەکان» کە دوای مردنیشی بڵاو کرایەوە، لەبارەی ئەو کاتەوەیە کە لەوێ بووە. لە سەینت سیپریان بلەیر بۆ یەکەمجار سیریل کۆنۆلی بینی کە بووە نووسەر. دوای چەندین ساڵ کۆنۆلی وەک سەرنووسەری ھۆریزۆن چەندین وتاری ئۆروێلی بڵاو کردەوە.<ref name="BBC News">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/magazine-28739420|title=The Indian Animal Farm where Orwell was born|newspaper=BBC News|date=11 August 2014|last1=Haleem|first1=Suhail}}</ref> پێش جەنگی جیھانیی یەکەم، خێزانەکەی چوونە شیپلەیک لە ئۆکسفۆردشایر کە لەوێ ئێریک بووە ھاوڕێ لەگەڵ خێزانی بودیکۆن و بەتایبەتی لەگەڵ کچەکەیان بە ناوی جاسینسە. ئەو کاتەی کە یەکەمجار یەکتریان بینی، ئێریک لەسەر سەری وەستابوو لە نێو مەیداندا. کە لێیان پرسیبوو بۆ، گووتبووی: «زیاتر بەرچاو دەبی ئەگەر لەسەر سەر ڕابوەستی نەک لەسەر پێیەکانت». جاسینتە و ئێریک ھۆنراوەیان خوێندووەتەوە‌ و نووسیووە، ھەروەھا خەونیان بەوەوە بینیوە کە ببن بە نووسەری بەناوبانگ. ئێریک گووتبووی کە دەکرێ کتێبێک لەسەر شێوازی (جیھانی خەیاڵاوی نوێ)ی ە.ج. وێلس بنووسێت. لەم ماوەیەدا خۆشیی لە تەقەکردن، ڕاوەماسی و سەیرکردنی باڵندەدا دەبینی لەگەڵ برا و خوشکی جاسینا. لەو کاتەی بلەیر لە سیپریان بوو دوو ھۆنراوەی نووسی کە لە ھێنلی و ستانداردی باشوری ئۆکسفۆرد بڵاو کرانەوە. پلەی دووەمی بەدەستھێنا لە خەڵاتی مێژوویی ھارۆو، کارەکانی لەلایەن لیژنەی تاقیکردنەوەی دەرەکیی قوتابخانەکە ستایش کرابوون. ھەروەھا کورسی خوێندنی خۆڕایی لە وێلینگتۆن و ئێتۆن بەدەست ھێنا، بەڵام دانانی ناوی لە لیستی خوێندنی خۆڕایی ئێتۆن گەرەنتیی شوێنێکی نەدەدا و ڕاستەوخۆش بۆ بلەیر بەردەست نەبوو. بۆیە بڕیاری دا لە سەینت سیپریان بمێنێتەوە تا کانوونی یەکەمی ١٩١٦ تا ئەو کاتەی شوێنێک لە ئێتۆن بەردەست دەبێت.<ref>{{cite web|title=Renovation of British Author George Orwell's house in Motihari begins|url=http://news.biharprabha.com/2014/06/renovation-of-british-author-george-orwells-house-in-motihari-begins/|work=IANS|publisher=news.biharprabha.com|accessdate=26 June 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140629044724/http://news.biharprabha.com/2014/06/renovation-of-british-author-george-orwells-house-in-motihari-begins/|archive-date=29 June 2014|url-status=dead}}</ref> لە مانگی کانوونی دووەم شوێنێکی لە وێلینگتۆن بۆ دابینکرا کە بۆ تێرمی بەھارە لەوێ مایەوە. لە مایسی ١٩١٧ شوێنێکی بۆ دابین کرا وەک توێژەری کینگ لە ئێتۆن. لەم ماوەیەدا خێزانەکەی لە چامەرس مۆل لە گەیت ھیل نۆتینگ دەژیان. بلەیر تا کانوونی یەکەمی ١٩٢١ لە ئێتۆن مایەوە لەو کاتەی کە لەنێوان تەمەنی ١٨ و ١٩ ساڵیدا بوو. ئۆروێل بە جاسینتای ھاوڕێی منداڵیی گووتبوو: «وێلینگتۆن دڕندانە بوو» بەڵام گووتبووشی کە ئەو «ئارەزووی لێیە و دڵی خۆشە» لە ئیتۆن. مامۆستا تایبەتەکەی ئا.س. ف گۆ بوو کە مامۆستای کۆلێژی ترینیتی بوو لە کامبریج کە دواتریش لەسەر پیشەکەی ئامۆژگاریی پێ دەبەخشی. بلەیر بۆ ماوەیەکی کورت زمانی فەڕەنسیی لەلایەن [[ئالدۆس ھەکسلی]]ەوە خوێند. ستیڤن ڕونسیمان کە لە ئیتۆن لەگەڵ بلەیردا بوو تێبینیی کردبوو کە توانای زمانەوانیی ھەکسلییان بەرز نرخاندووە. سیریل کۆنۆلی بە دوای بلەیردا چوو بۆ ئیتۆن، بەڵام لەبەر ئەوەی لە قۆناغی جیاوازدا دەیانخوێند، پەیوەندییان بەیەکەوە نەبوو. بلەیر بەگوێرەی ئەنجامی تاقیکردنەوەکانی وا دەردەکەوێت کە گوێی بە خوێندن نەدابێت، بەڵام لەو کاتەی کە لە ئیتۆن بوو لەگەڵ ڕۆجەر میرۆنس کاری کردووە و، گۆڤاری کۆلێژیان بە ناوی «کاتەکانی دەنگدان» دەرکردووە. هەروەها، بەشداریی کردووە لە دەرکردنی بەرھەمی تر—ڕۆژەکانی کۆلێژو بەبڵ و سکویک—ھەروەھا بەشداریی کردووە لە گەیم وۆل ئیتۆن. ماڵەوە نەیانتوانی بۆ کۆلێژێکی تر بینێرن بەبێ ئەوەی کورسی خوێندنی خۆڕایی ھەبێت و بەھۆی ئەنجامە خراپەکانیشی گەیشتنە ئەو بڕوایەی کە ناتوانێت کورسییەکی تری خوێندن بباتەوە. ڕونسیمان تێبینیی ئەوەی کردبوو کە خۆشەویستیی بۆ ڕۆژھەڵات ھەیە و، خێزانەکەشی بڕیاریان دا کە پەیوەندی بە پۆلیسی ئیمپڕاتۆرییەوە بکات لە بەشی خزمەتگوزاریی پۆلیسی ھیندی. بۆ ئەم مەبەستە دەبوایە لە تاقیکردنەوەیەک دەربچێت. لە کانوونی یەکەمی ١٩٢١ ئیتۆنی جێ ھێشت و چووە لای باوکە خانەنشینکراوەکەی و دایکی و خوشکە بچووکەکەی، ئاڤریل، کە لە ھەمان ئەو مانگەدا ماڵیان گواستبووەوە بۆ شەقامی سترادبرۆک ٤٠ لە ساوسوۆلد لە شارۆچکەی سەفۆک کە ئەمە یەکەم خانوویان بوو و، دواتر سێ خانووی تریشیان ھەر لەم شارۆچکەیە گۆڕی. لەوێ بلەیر چووە ناوەندی ئامادەکاریی کرایگھێرت بۆ تاقیکردنەوە و لەوێ دەربارەی ئەدەبی کۆن، ئینگلیزی و، مێژوو پەرەی بە زانیارییەکانی دا . لە تاقیکردنەوەی داخڵبوون سەرکەوتوو بوو بە جۆرێک لە نێوان ٢٦ کەسدا، بە حەوتەم دەرچوو.<ref>{{Cite journal|first=Gordon|last=Bowker|title=George Orwell|page=21}}</ref> == بەرھەمەکان == ڕۆمانەکان: * ١٩٨٤ * [[کێلگەی ئاژەڵەکان (ڕۆمان)|کێلگەی ئاژەڵەکان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} * [https://web.archive.org/web/20090227083521/http://www.ucl.ac.uk/Library/special-coll/orwell.shtml ئەرشیڤی ئۆرێڵ لە زانکۆی UCL]، دواسەردان ٢٠/١١/٢٠١٣ * Orwell, George (1968) [1958]. Bott, George. ed. Selected Writings. London: Heinemann. p.&nbsp;103. ISBN 0-435-13675-5 {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|شیعر|سیاسەت|شانشینی یەکگرتوو|فەڕەنسا|وێژە}} [[پۆل:جۆرج ئۆروێڵ| ]] [[پۆل:ڕۆماننووسانی ئینگلیز]] [[پۆل:مردووانی ١٩٥٠]] [[پۆل:ڕۆژنامەوانانی ئینگلیز]] [[پۆل:شاعیرانی ئینگلیز]] [[پۆل:نووسەران بە زمانی فەڕەنسی]] [[پۆل:مێژووناسانی فاشیزم]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٣]] [[پۆل:شاعیرانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی مەسیحییەت]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی ئایینەکان]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی کڵێسەی کاتۆلیک]] [[پۆل:نووسەرە مۆدێرنەکان]] [[پۆل:فەیلەسووفانی ئەخلاق]] [[پۆل:فەیلەسووفانی کلتوور]] [[پۆل:فەیلەسووفانی پەروەردە]] [[پۆل:فەیلەسووفەکانی بواری زانستی کۆمەڵایەتی]] [[پۆل:فەیلەسووفە سیاسەتمەدارەکان]] [[پۆل:فەیلەسووفە کۆمەڵایەتییەکان]] [[پۆل:وتارنووسەکانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:فەیلەسووفانی زمان]] dsbxyibs1iyadrr039hs0qm34y296sk 0 38294 967059 902516 2022-08-02T16:26:37Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''موزەفەرەدین کۆکبری کوڕی زەینەددینی عەلی''' لە نێو خەڵکی [[ھەولێر]] ناسراوە بە '''سوڵتان موزەفەر''' (ماوەی ژیانی ١١٥٣ تا ١٢٣٢زایینی). ئەو حاکمی شاری [[ھەولێر]] بووە لە سەردەمی [[سەلاحەدینی ئەییووبی]]، لە ئێستادا لە شاری [[ھەولێر]] شەقامێکی سەرەکی بەناوی سوڵتانەوەیە و پێشتریش بنکەی تەندرووستی بەنێوی ئەو ھەبووە و مەزارگەیەکیشێ بەناوی خۆی، بەڵام ھەندێک کەس پێیان وایە مەزارگەکە گۆڕی خۆی تیا نیە بەڵکوو ھی باوکییەتی. == سوڵتان و یادی لەدایک بوونی پێغەمبەری ئیسلام == سوڵتان مزەفەر یەکەم کەس بووە مەولوودنامەی خوێندووە و یادکردووە. ئەو ڕۆژە لە کاتژمێر ٩ بەیانی تاکو شەو [[مەولوودنامە]] خوێندراوەتەوە و وتاردراوە، ھەموو ساڵێک لە ڕۆژی مەولوودی [[محەممەد|پێغەمبەری ئیسلام]] بەسەدان مەڕوماڵاتی دەبەخشی بە ھەژاران. == سەرچاوە == * [https://web.archive.org/web/20160305021840/http://www.madinaa.com/babeti-jimare1804.html چاوپێکەوتنی گۆڤاری سڤیل لەگەڵ م. جاسم$1کەرکووکی] [[پۆل:خەڵکی ھەولێر]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١١٥٤]] [[پۆل:مردووانی ١٢٣٣]] kxkvt8iq50klxcafuphd5bviz0p5v0e 967100 967059 2022-08-02T16:39:22Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967059 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''موزەفەرەدین کۆکبری کوڕی زەینەددینی عەلی''' لە نێو خەڵکی [[ھەولێر]] ناسراوە بە '''سوڵتان موزەفەر''' (ماوەی ژیانی ١١٥٣ تا ١٢٣٢زایینی). ئەو حاکمی شاری [[ھەولێر]] بووە لە سەردەمی [[سەلاحەدینی ئەییووبی]]، لە ئێستادا لە شاری [[ھەولێر]] شەقامێکی سەرەکی بەناوی سوڵتانەوەیە و پێشتریش بنکەی تەندرووستی بەنێوی ئەو ھەبووە و مەزارگەیەکیشێ بەناوی خۆی، بەڵام ھەندێک کەس پێیان وایە مەزارگەکە گۆڕی خۆی تیا نیە بەڵکوو ھی باوکییەتی. == سوڵتان و یادی لەدایک بوونی پێغەمبەری ئیسلام == سوڵتان مزەفەر یەکەم کەس بووە مەولوودنامەی خوێندووە و یادکردووە. ئەو ڕۆژە لە کاتژمێر ٩ بەیانی تاکو شەو [[مەولوودنامە]] خوێندراوەتەوە و وتاردراوە، ھەموو ساڵێک لە ڕۆژی مەولوودی [[محەممەد|پێغەمبەری ئیسلام]] بەسەدان مەڕوماڵاتی دەبەخشی بە ھەژاران. == سەرچاوە == * [https://web.archive.org/web/20160305021840/http://www.madinaa.com/babeti-jimare1804.html چاوپێکەوتنی گۆڤاری سڤیل لەگەڵ م. جاسم کەرکوکی] [[پۆل:خەڵکی ھەولێر]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١١٥٤]] [[پۆل:مردووانی ١٢٣٣]] g5n5p04e3dc9wd1d66qklb8393hvzuu 0 42057 967392 890279 2022-08-03T11:05:09Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox Russian inhabited locality|en_name=ڤۆڵگۆگراد|mun_admctr_of1=Volgograd Urban Okrug|representative_body=[[Volgograd City Duma|City Duma]]|leader_name_ref={{citation needed|date=June 2018}}|leader_name=[[Alexander Chunakov]]|leader_title_ref=<ref name="HeadLegis">Charter of Volgograd, Article&nbsp;22</ref>|leader_title=Head|mun_admctr_of2_ref=|mun_admctr_of2=|mun_admctr_of1_ref=|inter_settlement_territory_ref=|elevation_m=|inter_settlement_territory=|rural_settlement_jur_ref=|rural_settlement_jur=|urban_settlement_jur_ref=|urban_settlement_jur=|urban_okrug_jur_ref=|urban_okrug_jur=Volgograd Urban Okrug|mun_district_jur_ref=|mun_district_jur=|representative_body_ref=<ref name="HeadLegis" /> <!-- statistics -->|area_km2=|inhabloc_type=|established_date_ref=<ref name="gr">{{cite book|title=Энциклопедия Города России|year=2003|publisher=Большая Российская Энциклопедия|location=Moscow|isbn=5-7107-7399-9|pages=81–83}}</ref>|dialing_codes_ref=|dialing_codes=8442|postal_codes_ref=|postal_codes=400000–400002, 400005–400012, 400015–400017, 400019–400023, 400026, 400029, 400031–400034, 400036, 400038–400040, 400042, 400046, 400048–400055, 400057–400059, 400062–400067, 400069, 400071–400076, 400078–400082, 400084, 400086–400089, 400093, 400094, 400096–400098, 400105, 400107, 400108, 400110–400112, 400117, 400119–400125, 400127, 400131, 400136–400138, 400700, 400880, 400890, 400899, 400921–400942, 400960–400965, 400967, 400970–400979, 400990–400993|abolished_date_ref=<!-- misc -->|abolished_date=|current_cat_date_ref=<ref name="Charter0" />|current_cat_date=the end of the<br />18th century|established_title=|area_km2_ref=|established_date=1589|time_zone_ref=<!-- history -->|population_demonym=|pop_latest_ref=|pop_latest_date=|pop_latest=|pop_2010census_ref=<ref name="2010Census">{{ru-pop-ref|2010Census}}</ref>|pop_2010census_rank=12th|pop_2010census=1021215|inhabloc_type_ref=<!-- municipal status -->|inhabloc_cat_ref=<ref name="Charter0" />|ru_name=Волгоград|image_skyline=Volgograd Montage 2016.png|coa_caption=|image_coa=Coat of arms of Volgograd city.svg|flag_caption=|image_flag=FlagVolgograd.svg|coordinates={{coord|48|42|N|44|31|E|display=inline,title}}|map_caption=|image_map=|image_caption='''Counterclockwise:''' ''[[The Motherland Calls]]'', the [[Volgograd railway station|railway station]], Planetarium, The [[Volgograd Metrotram|Metrotram]], Panorama of the City, Gerhardt Mill, [[Mamayev Kurgan]]|other_lang=|anthem_ref=<ref name="Anthem">Official website of Volgograd. [http://www.volgadmin.ru/ru/MPAuthority/News/NewsAdminText.aspx?idn=16110 Конкурс на создание гимна Волгограда будет проведен повторно] {{in lang|ru}}</ref>|other_name=|loc_lang4=|loc_name4=|loc_lang3=|loc_name3=|loc_lang2=|loc_name2=|loc_lang1=|loc_name1=|anthem=''none''|holiday=Second Sunday of September|inhabloc_cat=شار|adm_selsoviet_type=|adm_ctr_of3_ref=|adm_ctr_of3=|adm_ctr_of2_ref=|adm_ctr_of2=city of oblast significance of Volgograd|adm_ctr_of1_ref=|adm_ctr_of1=[[Volgograd Oblast]]|capital_of_ref=|capital_of=|adm_selsoviet_jur_ref=|adm_selsoviet_jur=|holiday_ref=<ref name="Charter0">Charter of Volgograd, Preamble</ref> <!-- administrative status -->|adm_citydistrict_jur_ref=|adm_citydistrict_type=|adm_citydistrict_jur=|adm_inhabloc_jur_ref=|adm_inhabloc_jur=[[city of federal subject significance|city of oblast significance]] of Volgograd|adm_district_jur_ref=|adm_district_jur=|federal_subject_ref=|federal_subject=[[Volgograd Oblast]]|website=http://www.volgadmin.ru}}[[پەڕگە:VLG collage.jpg|230px|وێنۆک|ھەندێک لە شوێنە گەشتیارییەکانی ڤۆلڤۆگراد]] '''ڤۆلڤۆگراد''' (بە [[ڕووسی]]: Волгогра́д) شارێکە لە قەراغی [[ڕووباری ڤۆڵگا]]. ئەم شارە بە ناوی ''ستالینگراد''یش ناسراوە. ھۆی بەناوبانگی ئەم شارە، ڕوودانی شەڕی ستالینگرادە (لە زنجیرە شەڕەکانی [[شەڕی جیھانیی دووەم]]) لە ناوچەی ئەم شارە. ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە بە پێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١٠ نزیکی یەک ملیۆن کەسە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20170725205006/https://en.wikipedia.org/wiki/Volgograd ویکیپیدیای ئینگلیزی] {{تووڵی دەروازە|ڕووسیا|جوگرافیا}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکان، دامەزرانی ١٥٨٩]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی ڤۆڵگا]] [[پۆل:ڤۆڵگۆگراد]] [[پۆل:پێگەکانی شەڕی جیھانیی دووەم لە ڕووسیا]] 6erjd172c6x5ziudnxmcdnot2hs7tk6 0 42630 967196 953422 2022-08-02T20:18:03Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = پارێزگای نەینەوا | ناوی فەرمی = ܗܘܦܪܟܝܐ ܢܝܢܘܐ - Nineveh Governorate - محافظة نینوی | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[پارێزگا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Ninawa in Iraq.svg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی پارێزگای نەینەوا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=6|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.08333|frame-long=42.5|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 37 |latm = 40 |lats = 00 |latNS = | longd = 45 |longm = 00 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = ژمارەی ناحیە | ناوی دابەشکراو٢ = ٢٨ | جۆری دابەشکراو٣ = ژمارەی ئەندام پەڕلەمان | ناوی دابەشکراو٣ = ٣١ | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = [[پایتەخت]] | ڕێکەوتی لەناوچوون = [[مووسڵ]] | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = پارێزگار | ناوی سەرۆک = [[نەجم جبوری]] | سەرناوی سەرۆک١ = ئەنجومەنی پارێزگا | ناوی سەرۆک١ = سیدۆ چەتۆ | سەرناوی سەرۆک٢ = نوێنەری سەرۆکایەتی | ناوی سەرۆک٢ = سەید مەھدی قوڕەیشی <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 37,323 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = 150 | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 237 | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = 3,729,998 | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = 96.8 | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = مووسڵاوی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]]، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]، [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[مەسیحی]]، [[یارسان]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = [/https://ninava.gov.iq] | پەراوێزەکان = }} '''پارێزگای نەینەوا''' یان '''مووسڵ''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''محافظة نینوی''، [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܗܘܦܪܟܝܐ ܢܝܢܘܐ'') یەکێک لە [[پارێزگاکانی عێراق]]ە کە کەوتۆتە باکووری ڕۆژئاوای [[عێراق]]. نیوەی دانیشتوانی ئەم پارێزگایە دەکەوێتە شاری [[مووسڵ]]ەوە و نیوەکەی تری دەکەونە شارۆچکە و شارەدێ و گوندەکانی دەورووبەری. <ref>[http://www.mesopot.com/old/adad5/9.htm قاموس المحافظات المختصر<!-- عنوان مولد بالبوت -->] {{وصلة مکسورة|date= مارس 2018 |bot=JarBot}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170702023727/http://www.mesopot.com/old/adad5/9.htm |date=02 یولیو 2017}}</ref> پێش ساڵی ١٩٧٦ ناوی پارێزگای مووسڵ بوو وە [[پارێزگای دھۆک]] جیابووەوە لێی ناوەکەی گۆڕا بە پارێزگای نەینەوا، گەورەترین شارۆچکەی پارێزگای نەینەوا شارۆچکەی [[تەلەعفەر]]ە.<ref> https://web.archive.org/web/20210708152436/https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/military-review/Archives/English/MilitaryReview_2008CRII0831_art008.pdf </ref> ==مێژوو== ===سەرەتای مێژوو=== نەینەوا مێژووییەکی دێرینی ھەیە کە دەگەڕێتەوە بۆ پێش مێژوو، یەکەم گەشەی شارستانیەتی گوندە کشتوکاڵییەکانی تیا دەرکەوتووە لە سەردەمی نەتوفاندا وەک گوندەکانی حەسونە لە شورە و ئوم دەباغیە لە نزیک خەزەر و ئەربجیە، کە سەرەتایەک بووە بۆ نیشتەجێبوون و کشتوکاڵ کردن و لەوەڕاندن و ئاوەدانکردنەوە. ===ئیمپراتۆرییەتی ئاشووری=== نەینەوا لە ساڵی ٦٠٠٠پێش زایندا دروستکراوە و لە ساڵی ٣٠٠٠پێش زایندا بووەتە مەڵبەندێکی گرنگی ئایینی بۆ پەرستنی خوای ئەکەدییەکان کە عەشتار بووە. لە بەڵگەنامەکانی گریکدا کە بەزمانی ھەلەنسکی نووسراوە ئاماژە بەوەدەدات کە نەینەوا لە لایەن نینوسەوە دروستکراوە، نەینەوا لەسەردەمی پاشا شەمشی ئەدادی یەکەمی ئاشوورییەکاندا وەک ناوەندێک بۆ پەرستنی خوداوەندی عەشتار بەکارھاتووە و وە بووەتە بەشێک لە ئیمپراتۆرییەتی ئاشووری و ژمارەی دانیشتووانی بە ٣٣٠٠٠ کەس خەمڵاندووە، بەڵام لە کۆتایی دەسەڵاتی ئیمپراتۆرییەتی ئاشووریدا بە ١٢٠٠٠٠ کەس خەمڵێنراوە و لە ڕۆژگارەوە ھەر شارێکی گەورە بووە. ===سەردەمی ساسانییەکان=== نەینەوا دوای ئەوەی مادەکان کۆتاییان بە حوکمی ئاشوورییەکان ھێنا، دوای مادەکان کەوتە ژێر دەستی ساسانییەکان بۆ چەندەھا سەدە، کە ھەژارییەکی زۆری تیادا بڵاو بووەوە و وە لە ناسنامە ئاشوورییەکەی داماڵرا، دوای ڕووخاندنی نەینەوای ئاشووری دانیشتوانەکەی چوونە بەشەکەی ئەوبەری ڕووباری دیجلە کە شوێنێکی مەحکەم تر بوو وە بەرزتر بوو وە بە ڕووباری یجلە دەورەدرابوو. ===سەردەمی ئیسلام=== ڕزگارکردنی(فتح) مووسڵ لە سەردەمی [[عومەر کوڕی خەتتاب]]دا بوو بە سەرکردایەتی (ربعی بن الأفکل) بوو کە ئەوکات ەژێر دەسەڵاتی ساسانییەکاندا بوو. عەرەبەکان ناویان نا مووسڵ واتا گەیاندن، لەنێوان شام و خۆرستان پاش فەتحی ئیسلامی. وەعەرەبەکان پێیان دەووت حەدبا بەھۆی ئەوەی منارەی مزگەوتی گەورەوە کە لە منارەکەدا چرای تیابوو بۆ ڕووناک کردنەوە. وە بە ناوی دایکی دوو بەھارە ناویان دەبرد لە بەرئەوەی لە بەھار و پایزدا دەشت و دەر بە تەواوەتی سەوز دەبن. ==جوگرافیا== ===شوێن و ڕووبەر=== پارێزگای نەینەوا دەکەوێتە باکووری ڕۆژاوای [[عێراق]] و [[ھەرێمی کوردستان]]ەوە، لە باکوورەوە [[پارێزگای دھۆک]]، لە باشوورەوە [[پارێزگای سەلاحەددین]] و [[پارێزگای کەرکووک]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە [[پارێزگای ھەولێر]]، لە ڕۆژاواوە وڵاتی [[سووریا]]. وە دەکەوێتە نێوان پۆتانەکانی (٤١،٢٥ و ٤٤،١٥)ی ڕۆژھەڵات و ( ٣٤،١٥ و ٣٧،٣)ی باکوور، ڕووباری [[دیجلە]] بە ناو ئەم پارێزگایەدا دەڕوات بە درێژایی (٢١٤کم)، ھەروەھا [[بەنداوی مووسڵ]] لەم پارێزگایەدایە بە درێژایی (٤٧،٥کم)، ھەروەھا [[زێی گەورە]] و [[خازر]] پێیدا تێپەڕ دەبێت. ڕووبەری ئەم پارێزگایە (٣٧٣٢٣کم^٢)ە کە (٨،٦٪) خاکی [[عێراق]] پێکدەھێنێت.<ref> https://uoninevah.edu.iq/2698-2/ </ref> ===کەش و ھەوا=== دۆخی کەش و ھەوای باشی ھەیە لە ناو [[پارێزگاکانی عێراق]]دا بە درێژایی وەرزەکانی [[بەھار]] و [[پایز]] بێ وێنەیە بەم ھۆیەوە ناویان ناوە دایکی دوو بەھارە. کەش و ھەوای پارێزگاکە بەپێی تۆپۆگرافی ڕووکەشی دەگۆڕێت، پلەی گەرمی [[زستان]] بە گشتی لە نێوان (-٨ بۆ ٨) و ھی [[ھاوین]] لەنێوان (٤٠ بۆ ٥٠) [[پلەی سەدی]] دایە.<ref> http://www.damascusuniversity.edu.sy/mag/eng/images/stories/53-65.pdf </ref> ===تۆپۆگرافی=== ڕووباری [[دیجلە]] بە ناو ئەم پارێزگایەدا دەڕوات بە شێوەیەکی پێچاوپێچ و دەیکاتە دوو بەشی نا یەکسان، لە ڕووی تۆپۆگرافییەوە پارێزگای نەینەوا دابەش دەبێت بۆ سێ ناوچە: ناوچەی شاخاوی و گردەکان، بان و دەشتەکان. === ڕووبەری قەزا و ناحیە کوردنشینەکان === * ڕووپێوی ناحیە و قەزا کوردییەکانی پارێزگای نەینەوا بە پێی دابەشکردنی ساڵی ١٩٨٧ بە (کم^٢): {| class="wikitable" |+ ڕووپێوی ناوچە کوردییەکان |- ! قەزا !! ڕووپێووی ناوچە <br>کوردییەکان !! ناحیە !! ڕووپێو بە کم^٢ |- | ئاکرێ || ٢٨٤٧ || ناوەندی ئاکرێ<br>دینارتە<br>بجێل<br>گرەسین<br>بەردەڕەش || ١٤٣<br>٩٣١<br>٣٢٥<br>٥٩٨<br>٨٥٠ |- | شێخان || ١٢٥٩ || مرێبا<br>ئەتروش<br>ناوەندی شێخان || ٤٤٤<br>٢٩١<br>٥٢٤ |- | شنگال || ٣١٩٠ || ناوەندی شنگال<br>سنونێ<br>بلێج || ٧٠٤<br>١٧١٦<br>٧٧٠ |- | تەلەعفەر || ٤٣٠٧ || ناوەندی تەلەعفەر<br>ڕەبیعە<br>زوممار<br>ئاڤگەنی || ٨٢٤<br>١٤٣١<br>١٢٦٨<br>٧٨٤ |- | قەرەقوش || ١١٨٨ || کەڵەکی یاسین ئاغا<br>ناوەندی قەرەقوش<br>بەرتڵێ<br>نەمروود || ٣٢٥<br>١٧٥<br>٢١٥<br>٤٧٣ |- | مووسڵ || ٦٢٦ || باشیک<br>کەناری چەپی مووسڵ || ٥٢٦<br>١٠٠ |- | تەلکێف || ١٢٧٥ || ناوەندی تەلکێف<br>ئەلقوش<br>وانکێ || ٤٠١<br>٥٠٨<br>٣٦٦ |- | بەعاج || ٥٠٠ || قەحتانیە || ٥٠٠ |- | شەرگات || ٢٥٠ || زاب || ٢٥٠ |- | کۆی ناوچە<br>کوردنشینەکان || ١٥٤٤٢ || ٠ || ٠ |} ==کشتوکاڵ== کشتوکاڵ لە نەینەوادا زۆری بە دێمی دەکرێت، لەبەرئەوەی ناوچەیەکی فراوانی ھەیە بۆ کشتوکاڵ، بەشێکی زۆری بۆ کشتوکاڵی [[گەنم]] و [[جۆ]] تەرخانکراوە ھەروەھا [[لۆکە]] و [[چاودار]] و [[گەنمەشامی]] و [[گوڵەبەڕۆژە]] و [[سەوزە]]وات و پاقلەمەنییەکان و ڕۆنی ڕووەکی و ئالیکی ئاژەڵ بەرھەم دەھێنرێت، دوای دروستکردنی پڕۆژەی ئاودان، زەوی چاندن دەستی بە فراوانکردن کرد و پارێزگای نەینەوا بووە یەکێک لە پارێزگا یەکەمەکانی بەرھەمھێنانی دانەوێڵە لە [[عێراق]]دا. == نەوت == دروستکردنی کۆمپانیا بەناوی (کێڵگە نەوتییەکانی مووسڵ) لە کانوونی یەکەمی ساڵی ١٩٣٢ بە پارەی [[ئیتالیا]] و [[بەریتانیای مەزن]] و [[ئەڵمانیا]] و [[ھۆلەند]] و [[سویسرا]] و [[عێراق]] پێکھێنراوە بۆ دابینکردنی پارەی پێویست لە بەرامبەر ڕەھنی بەشێک لە پشکەکانی، کێڵگەی نەوتی عەین زالە لە ساڵی ١٩٣٩ دۆزرایەوە و لە ساڵی ١٩٥٣ کێڵگەی نەوتی باتما دۆزرایەوە و کۆمپانیای نەوتی عێراق لە ١ی حوزەیرانی ١٩٧٢دا بە نیشتمانی کرا، لە دوای ساڵی ٢٠٠٣ [[نەوت]] لە دەشتی نەینەوادا ھەڵکۆڵدرا و کێڵگەی نەوتی تر دۆزرایەوە. == گەشتیاری == شوێنەوارەکان لە پارێزگای نەینەوا جیاوازن، کە بریتین لە شوێنەواری گەشتیاری وەک ئاشوور، نەینەوا، نەمروود، حەزەر و مووسڵی کۆن، ھەروەھا گەشتیاری ئاینی بە ھۆی بوونی مەزارگەی پێغەمبەران کە گرنگترینیان بریتین لە حەزرەتی [[یوونس]] و حەزرەتی جەرجیس و حەزرەتی دانیاڵ و ئەوانی تر و ھەبوونی مەزارگەی ئیمامە موسڵمانەکان، ھەروەھا پەرستگا و کەنیسەکانی وەک دێری مار ئیلیا و دێری مارگۆرگیس و دێری شێخ مەتا. جگە لە سروشتە جوانەکەی ھەموو ساڵێک لە نەینەوادا (فیستیڤاڵی بەھار) لە ١٥ی [[نیسان (مانگ)|نیسان]]دا بۆ بەرز نرخاندنی سەرەتای بەھار بە ڕێوەدەچێت. === شوێنەوارەکانی نەینەوا === یەکێک لە شوێنەوارە گرنگەکانی پارێزگای نەینەوا مزگەوتی پێغمبەر[[یوونس]]ە، کە لەلایەن [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام|داعشەوە]] تەقێندرایەوە، مزگەوتی حضر(خدری زیندە) ئەوەی کە لەگەڵ پێغەمبەر [[مووسا]]دا بوو کتێبی فێرکرد. ھەروەھا مزگەوتی پێغەمبەر جەرجیس و مزگەوتی گەورە کەناوی النوریە و منارەی حەدبای ھەیە و کە زیاتر لە ٥٢م بەرز بوو ئەویش لەلایەن [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام|داعشەوە]] تەقێندرایەوە کە لە ساڵی ٥٦٨زایندا دروستکراوە. ھەروەھا گۆڕی پێغەمبەر شیث کە لە ساڵی ١٦٤٧زاینی دۆزرایەوە، شاری مووسڵی کۆن و خضر دوو شوێنەواری گرنگن. قەڵای بەستابیا مۆنۆمێنتێکی کۆنی شاری مووسڵە کە لەسەردەمی سوڵتان بەدرەدین لوءلوء دروستکراوە و شوێنەواری نەمروود و چەندین شوێنەواری وەک کتێبخانەی ئاشووری و ھەروەھا چەندین شوێنەواری مێژووی ئیسلام. ==دانیشتووان== پارێزگای نەینەوا دووەم پارێزگایە لە ڕووی دانیشتوانەوە لە [[عێراق]]دا دوای [[پارێزگای بەغدا]] و [[شار]]ی [[مووسڵ]] کە مەڵبەندێتی ئەویش دووەم شاری [[عێراق]]ە لە ڕووی دانیشتوانەوە دوای [[شار]]ی [[بەغدا]]. پارێزگای نەینەوا تێکڵاوە لە ڕووی [[نەتەوە]] و [[ئایین]] و [[ئایینزا]]وە وەک نەتەوەکانی ([[عەرەب]]، [[کورد]]، [[تورکمان]]، [[ئاشوورییەکان]] و [[ئەرمەنییەکان]])، لە ڕووی ئایینی و ئاینزاوە لەمانە پێکھاتووە وەک ([[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[مەسیحی]]([[ئەرسەدۆکسی]]، [[کاسۆلیکی]] و [[پرۆتستانت]])، [[ئێزیدی]] و [[یارسان]](کاکەیی)) دانیشتوانی ئەم پارێزگایە پێکھاتەیەکی ئاڵۆزی ھەیە. بە ھۆی بیری ناسیۆنالیستی و شۆڤێنی و بە عەرەبکردنەوە زۆری نەتەوە ناعەرەبەکان بەرەو بچووک بوونەوە و توانەوە چوون بەتایبەت نەتەوەی [[کورد]]، لە پاڵ ئەمەشدا ھەوڵی پارچەکردنی کورد دەدەن و لەیەکیان دەترازێنن بەوەی کە [[ئێزیدی]] و [[شەبەک]] کورد نەبن کە ھەلی جودایی لە ئایینیان بۆ دەڕەخسێنن.<ref> https://archive.org/details/marvellousmesopo00parfrich/page/14/mode/2up?view=theater </ref> * خەمڵاندنی دانیشتوانی [[ویلایەتی مووسڵ]] لەلایەن دەزگا پەیوەنیدارەکانی [[عێراق]]ەوە لە ساڵی ١٩٢٥: {| class="wikitable" |+ دانیشتوانی ویلایەتی مووسڵ |- ! نەتەوە !! ژمارەی دانیشتوان !! ڕێژەی سەدی |- | [[کورد]] || ٤٩٤٫٠٠٧ || ٧١٪ |- | [[عەرەب]] || ١٦٦٫٩٤١ || ٢٤٪ |- | [[تورکمان]]|| ٣٨٫٦٢٥ || ٥٪ |- | سەرجەم || ٦٩٩٫٦٠٠ || ١٠٠٪ |- |} * دانیشتوانی [[ویلایەتی مووسڵ]] (لیوا بە لیوا) بە پێی ڕاپۆرتی لیژنەی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]] بۆ چارەسەرکردنی کێشەی [[ویلایەتی مووسڵ]] لە ساڵی ١٩٢٥: {| class="wikitable" |+ دانیشتوانی ویلایەتی مووسڵ |- ! لیوا !! کورد !! عەرەب !! مەسیحی !! تورکمان !! جوولەکە |- | سلێمانی || ٩٩٫٢٪ || || || || ٠٫٨٪ |- | ھەولێر || ٨٩٪ || ٦٫١٪ || ٢٪ || ١٫٥٪ || ١٫٤٪ |- | کەرکووک || ٥٣٫٥٪ || ٢١٫٩٪ || ٢٫٢٪ || ٢٢٫٤٪ || |- | مووسڵ || ٣٨٫٣٪ || ٣٨٪ || ١٨٪ || ٣٪ || ٣٪ |- | سەرجەم || ٦٩٪ || ١٩٪ || ٨٪ || ٥٪ || ١٪ |} ==یەکەی کارگێڕی== تاوەکو دامەزراندنی دەوڵەتی تازەی [[عێراق]] لە ساڵی ١٩٢٠، بەشی ھەرە زۆری کوردستانی عێراقی ئەمڕۆ دەکەوتە ناو [[ویلایەتی مووسڵ]]ی عوسمانی ھەرچەندە بەشێکی وەکو([[خانەقین]]، [[شارەبان]]، [[مەندەلی]] و [[بەدرە، واسیت|بەدرە]]) دەکەوتنە ناو سنوری [[ویلایەتی بەغدا]]ی عوسمانی. دوای دامەراندنی دەوڵەتی تازەی عێراق لە ھەر دوو ویلایەتی بەغدا و بەسڕە لە ساڵی ١٩٢٠ و بەتایبەتی دوای چارەسەرکردنی کێشەی چارەنووسی [[ویلایەتی مووسڵ]] بەلکاندنی بەدەوڵەتی عێراق لە ساڵی ١٩٢٦ ئیتر دابەشکردنێکی ئیداری تازە ھاتە کایەوە لەلایەن ئینگلیزەکان و کاربەدەستانی دەوڵەتی [[عێراق]]. لە ساڵی ١٩٣٠دا پارێزگای نەینەوا بەم شێوەیە بوو: {| class="wikitable" |+ |- ! قەزا !! ناحیە |- | مووسڵ || ناوەندی مووسڵ، قەرەقووش، شۆرە، شەرگات |- | دھۆک || ناوەندی دھۆک، دۆسکی، مزووری باڵا |- | زاخۆ || ناوەندی زاخۆ، سلێڤانی، سندی، گلی |- | ئامێدی || ناوەندی ئامێدی، نێروەڕیکان، بەرواری باڵا |- | زێبار || ناوەندی زێبار، بیرەکەپرا |- | تەلەعفەر || ناوەندی تەلەعفەر، زوممار |- | شەنگار || ناوەندی شەنگار، شیمال(کەرسێ) |- | شێخان || ناوەندی شێخان، باسفنی، ئەلکوش، باشیک |- | ئاکرێ || ناوەندی ئاکرێ، عەشایری سەبعە(گۆران) |- |} لیوای مووسڵ بەپێی یەکەی کارگێڕییەکانی ساڵی ١٩٣٥ بەم شێوەیەی خوارەوەبووە: {| class="wikitable" |+ |- ! قەزا !! ناحیە |- | مووسڵ || قەرەقووش، شۆرە، شەرگات ، حەمدانیە، تلکێف |- | دھۆک || دۆسکی، مزووری |- | زاخۆ || سلێڤانی، سندی، گلی |- | ئامێدی || نێروەڕیکان، بەرواری باڵا |- | زێبار || بەڕۆژ، مزووری باڵا |- | شەنگار || شیمال(کەرسێ) |- | شێخان || ئەلقوش، باشیک |- | عقرة || السورچیة، عەشایری سەبعە(گۆران) |- |} تاوەکو ساڵی ١٩٦٩ پارێزگای نەینەوا پێکدەھات لە ھەردوو پارێزگای نەینەوا و [[پارێزگای دھۆک]]ی ئێستا. دوای دامەزراندنی [[پارێزگای دھۆک]] لە ساڵی ١٩٦٩، پارێزگای نەینەوا بچووک بووەوە، بەڵام بەشێکی زۆری ناوچە کوردییەکان یان ھەرێمی کوردستان ھەر مایەوە لە سنوری ئەم پارێزگایە. لە ئێستادا پارێزگای نەینەوا پێک دێت لەم قەزا و ناحیانە: {| class="wikitable" |+ |- ! قەزا !! ناحیە |- | مووسڵ || بعشیقە، الحمیدات(بادۆش)، المحبیە، حمام العلیل |- | تلکێف || قوش، وانکێ |- | تەلەعفەر || زوممار، ئاڤگەنی، ڕەبیعە |- | حەمدانیە || کەڵەک، بەرتەڵە، نەمروود |- | بەعاج || تەل عوزێر |- | شەنگار || شیمال(سنونی)، قەیرەوان(بلیج) |- | شەرگات || شۆرە، گەیارە، زاب |- | حەزر || التل(تەل عبتە) |- |} * لە ئێستادا [[قەزای ئاکرێ]]، [[قەزای شێخان]] و [[قەزای بەردەڕەش]] سەر بە پارێزگای دھۆکن لە یەکەی کارگێڕی ھەرێمی کوردستاندا بەڵام لە سەرچاوە عرەبییەکاندا سەر بە پارێزگای نەینەوان. * [[قەزای مەخموور]] سەر بە پارێزگای ھەولێرە بەڵام لە ڕووی حکومڕانییەوە لە ژێر دەسەڵاتی ناوەندایە و لە ناو دەسەڵاتی حکومەتی ھەرێمدا نییە و ھەندێ سەرچاوەدا سەر بە پارێزگای نەینەوایە. * لە ئێستادا پارێزگای نەینەوا لە ٧ [[قەزا]] پێکدێت، کە لە خوارەوە لەگەڵ ناوچەکانیاندا ئاماژەیان پێکراوە و دانیشتووان وەک لە ساڵی ٢٠١٨دا خەمڵێندراوە: {| class="wikitable sortable" |- !ژ. ! قەزا ! ناو <br />بە عەرەبی ! دانیشتوان <br />لە ٢٠١٨ ! ڕووبەر بە <br />کم<small>٢</small> |- |١. | [[قەزای مووسڵ|مووسڵ]] || {{lang|ar|الموصل}} || align="right" | ١٬٩٠٥٬١٧٤|| align="right" | ٤٬٣١٨ |- |٢. | [[قەزای تەلەعفەر|تەلەعفەر]] || {{lang|ar|تلعفر}} || align="right" | ٥١١٬٠٠٤|| align="right" | ٤٬٢٨٦ |- |٣. | [[قەزای شنگال|شنگال]] || {{lang|ar|سنجار}} || align="right" | ٣٢٥٬٨١٦|| align="right" | ٣٬٥٧٦ |- |٤. | [[قەزای حەمدانیە|حەمدانیە]] || {{lang|ar|الحمدانیة}} || align="right" | ٢١٠٬٦٠١|| align="right" | ٧٤٠٬٦ |- |٥. | [[قەزای تلکێف|تلکێف]]|| {{lang|ar|تلکیف}} || align="right" | ٢١٠٬٢٦٣|| align="right" | ١٬٢١٨ |- |٦. | [[قەزای بەعاج|بەعاج]] || {{lang|ar|البعاج}} || align="right" | ١٧٩٬٥٢٠|| align="right" | ٨٬٣٩٥ |- |٧. | [[قەزای حەزەر|حەزەر]] || {{lang|ar|الحضر}} || align="right" | ٥٩٬٤٢٩|| align="right" | ١١٬١٣٠ |- | | '''''سەرجەم''''' || || align="right" | ''٣٬٧٢٩٬٩٩٨''|| align="right" | ''٣٦,٧٠٠'' |} == ناوچە کوردنشینەکانی پارێزگای نەینەوا == * ناوچە [[کورد]]نشینەکان لە پارێزگای نەینەوا ھەر تەنیا [[قەزای ئاکرێ]] و [[قەزای شێخان]] نییە، بەڵکو جگە لەکەناری چەپی [[شار]]ی [[مووسڵ]]، دانیشتوانی باکوور و ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوای [[مووسڵ]] [[کورد]]ن. لای باکوور بەدرێژای ئەو ڕێگە سەرەکییەی بۆ [[دھۆک]] یان [[شێخان]] دەچێت گوندەکانی دەورووبەری ڕێگەکە [[کورد]]ن و لە [[ھۆز]]ەکانی [[شەبەک]] و [[باجەلان]] و [[ئێزیدی]] و [[کیکان]] و [[زێدک]] و …. لەلای ڕۆژھەڵاتەوە بە درێژایی ئەو ڕێگەیەی بۆ [[ھەولێر]] یان [[ئاکرێ]] دەچێت دانیشتوانی دەوری ڕێگەکە کوردن و لە [[ھۆز]]ەکانی [[شەبەک]] و [[کاکەیی]](ساڕۆلی) و [[گۆران]]ن، لەلای ڕۆژاواش لەرسەر ئەو ڕێگەیەیی بۆ [[تەلەعفەر]] و [[شنگال]] دەچێت چەند ھۆزێکی کورد دەکەونە دەورووبەری ئەو ڕێگەیە لە ھۆزەکانی [[گەرگەری]] و [[ئێزیدی]]ن. ھەروەھا [[شارەدێ]]ی [[بازیوە]] ١٠٠٪ کوردی [[شەبەک]]ن، شارۆچکەی [[باشیک]] ٨٥٪ کوردی [[ئێزیدی]]ن، شارۆچکەی [[بەردەڕەش]] ١٠٠٪ کوردن. * پارێزگای نەینەوا لەڕووی دانیشتوانی کوردەوە لە باری [[پارێزگای کەرکووک]] دەچێت. ئەوا کورد لە کۆی (١٠) [[قەزا]]ی پارێزگای نەینەوا لە (٨) [[قەزا]]یدا بوونیان ھەیە. ئەم خشتەیەی خوارەوە ئەو ڕێژەیە ڕووندەکاتەوە بە پێی ئاماری ساڵی ١٩٥٧. {| class="wikitable" |+ ڕێژەی دانیشتوانی کورد |- ! قەزا !! ڕێژەی [[کورد]] |- | ئاکرێ || ٩٨٪ |- | شێخان || ٨٥٪ |- | شنگال || ٨٢٪ |- | تەلەعفەر || ٣٥٪ |- | مووسڵ || ٤٠٪ |- | حەمدانیە || ٥٥٪ |- | تەلکێف || ٤٥٪ |- | ئەلبەعاج || ١٥٪ |- | شەرگات || ٥٪ |- | ئەلحەزەر || ٠٪ |} * ڕێژەی کورد و نەتەوەکانی تر لە ھەندێک لە ناحیەکانی پارێزگای نەینەوا بەپێی ئاماری ساڵی ١٩٥٧: {| class="wikitable" |+ |- ! ناوچە !! [[کورد]] !! [[عەرەب]] !! [[تورکمان]] !! [[مەسیحی]] |- | ئەلحەمدانیە || ٤٠٪ || ١٧٪ || ١٢٪ || ٣١٪ |- | باشیک || ٩٢٪ || ٨٪ || ٠٪ || ٠٪ |- | مزوری(ئەتروش) || ١٠٠٪ || ٠٪ || ٠٪ || ٠٪ |- | شێخان || ٨٣٪ || ٥٫٥٪ || ٠٪ || ١١٫٥٪ |- | ئەلقوش || ٧٥٫٦٪ || ٦٫٥٪ || ٠٪ || ١٧٫٩٪ |- | زوممار || ٥٥٪ || ٤٥٪ || ٠٪ || ٠٪ |- | بجێل || ٩٤٪ || ٠٪ || ٠٪ || ٦٪ |- | بەردەڕەش || ١٠٠٪ || ٠٪ || ٠٪ || ٠٪ |- | نەھلە(دینارتە) || ٨٨٪ || ٠٪ || ٠٪ || ١٢٪ |- | تەلکێف || ١٨٪ || ٢٠٪ || ١٠٪ || ٥٢٪ |- | الشمال(سنونێ) || ٩٣٫٥٪ || ٦٫٥٪ || ٠٪ || ٠٪ |- | ئاڤگەنی || ٩٢٪ || ٠٪ || ٨٪ || ٠٪ |} == وێنە == <gallery mode="packed"> پەڕگە:Ninus Rex.jpg|وێنەی نینوس - دروستکەری نەینەوا پەڕگە:Nineveh - Mashki Gate.jpg|دیوارەکانی شاری نەینەوا لە ڕۆژھەڵاتی شارەکە(دەروازەی ئادد) </gallery> ==سەرچاوەکان== {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{پارێزگاکانی کوردستان}} {{پارێزگاکانی عێراق}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئاشوور]] [[پۆل:پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:پارێزگاکانی کوردستان|موسڵ]] [[پۆل:پارێزگاکانی عێراق|موسڵ]] [[پۆل:پارێزگاکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:میزۆپۆتامیای سەروو]] 042t5xjab97p64za7ywagokso6ukk0j 0 72547 967385 960429 2022-08-03T10:30:05Z Vajd 51584 /* عێراق */ئه‌م جل و به‌رگه، جل و به‌رگی لوری فه‌یلیه. جل و به‌رگی کوردی فه‌یلی وه‌ک جل و به‌رگی همو کوردانه wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = فەیلییەکان | native_name = | native_name_lang = | image = SOUTHERN KURDISH.JPG | caption = جوگرافیای نیشتە جێبوونی فەیلییەکان لە سە ر نە خشە ی زاراوە کانی کوردی باشوور | population = | region1 = | pop1 = | ref1 = | region2 = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}}{{ھن}}{{ئاڵا|ئێران}} | pop2 = ١,٥٠٠,٠٠٠<br>(٧٬٠٠٠ پەنابەرن کە ھێشتا لە ئێرانن) | ref2 = | popplace = [[بەغدا]], [[پارێزگای میسان|میسان]], [[پارێزگای دیالە|دیالە]], [[پارێزگای واسیت|واسیت]], [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]], لە [[عێراق]], و پارێزگاکانی [[پارێزگای لوڕستان|لوڕستان]], [[پارێزگای ئیلام|ئیلام]], [[پارێزگای کرماشان|کرماشان]] لە [[ئێران]] .<ref name="speak">{{cite web |title=Kermanshah vii. languages and dialects |url=http://www.iranicaonline.org/articles/kermanshah-07-languages |publisher=[[Iranica Online]] |access-date=24 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190517085520/http://www.iranicaonline.org/articles/kermanshah-07-languages |archive-date=17 May 2019 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite news |title=Khanaqin: We may be Shiites, but it's a big "Yes" for Kurdistan independence |url=http://www.rudaw.net/english/kurdistan/21062017 |access-date=24 May 2019 |agency=[[Rûdaw]] |date=21 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180925102734/http://www.rudaw.net/english/kurdistan/21062017 |archive-date=25 September 2018 |url-status=live}}</ref> | languages = '''فەیلی''' یان '''ئیلامی'''<ref>{{cite web |author1=Erik Anonby |title=Atlas of the Languages of Iran A working classification |url=http://iranatlas.net/index.html?module=module.classification |access-date=25 May 2019}}</ref><br />(ژێر زاراوەی [[کوردیی باشووری]]<ref name="speak" /><ref name="languages">{{cite web |title=Kurdish, Southern |url=http://www.ethnologue.com/17/language/sdh/ |publisher=[[Ethnologue]] |access-date=24 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170704055720/http://www.ethnologue.com/17/language/sdh/ |archive-date=4 July 2017 |url-status=live}}</ref><ref name="Ilam">{{cite journal |author1=Mohammad Aliakbari, Mojtaba Gheitasi, Erik Anonby |title=On Language Distribution in Ilam Province, Iran |journal=Iranian Studies |volume=48 |issue=6 |pages=835–850 |date=September 2014 |doi=10.1080/00210862.2014.913423 |s2cid=162337795 |url=https://www.researchgate.net/publication/264347133 |access-date=25 May 2019}}</ref><ref>{{cite book |author1=Saiwan Kamber |title=Kurdish proverbs and sayings : Feylî dialect, English translation |date=2015 |isbn=978-91-7569-823-6}}</ref>) | religions = [[ئیسلام]]([[شیعە]]) و [[یارسان]]<ref>{{cite journal |author1=Göran Larsson, David Thurfjell |title=Shia-muslimer i Sverige – en kortfattad översikt |journal=SST – Nämnden för Statligt Stöd till Trossamfund |year=2013 |volume=3 |url=https://www.myndighetensst.se/download/18.2d651a29157ee42adba61565/1477389237471/Shia-muslimer%20i%20Sverige%20A4.pdf |access-date=24 May 2019 |page=8 |location=Stockholm}}</ref> | related = [[کورد]] و [[لوڕ]] }} '''فەیلییەکان''' کۆمەڵە کوردێکی ڕۆژھەڵاتین لە [[پارێزگای لوڕستان]] و [[کرماشان]] و [[ئیلام]] سەر بە [[ئێران]] دەژین وە ھەروەھا بەشێکیش لە [[ھەرێمی کوردستان]] و [[عێراق]] لە ڕۆژھەڵاتی دیجلە کە فەیلیی [[شیعە]]ن دەژین لە [[بەغدا]] و [[پارێزگای دیالە]]. ئەم زارەوەیە (فەیلی) بەکۆمەڵێک ھۆزی ([[کوردیی باشووری|کوردی ئیلامی]]) دەوترێت، کە نیشتەجێی (پێشکۆ ، پشتکۆ)ی زنجیرەچیای [[زاگرۆس]] بوون، زۆربەی مێژوونووسان، کۆکن کە لە ڕەچەلەکی ([[ئیلام]]ی) یا ([[گۆتی]]یەکان) بوون، کە لە ناوەڕاست و [[باشوور]]ی [[عێراق]] ژیاون ، لە ناوچەکانی ([[مەندەلی]]، (زڕباتییە)، [[بەدرە، واسیت|بەدرە]]، (جەسان)، [[خانەقین]]، [[کەرکووک]]،[[بەغدا]] ،[[کووت]] ،[[عەمارە]] و [[بەسرە]]). کە لەلایەن چەند کەسانێکی ڕۆژھەڵاتناسی وەکوو ([[ڤلادیمیر مینۆرسکی]]) [[ڕووسەکان|ڕووسی]] و (جۆن ماڵکۆن) و توێژەری [[کورد]] (د.[[ئیسماعیل قەمەندار فەتاح]]) پشتگیری ئەو بۆچوونە دەکەن، کەبڕوای وایە سەرەتای دەرکەوتنی زاراوەی (فەیلی) لە [[سەدەی ١٦یەم]] بووە، ئێستاش ئەم زاراوەیە بۆ ئەو [[کورد]]انە بەکاردێت، کە نیشتەجێی ئەو ناوچانەن کە بەر دەوڵەتی [[عێراق]] کەوتوون. فەیلییەکان لە [[دەستووری عێراق]]دا وەک نەتەوەی [[کورد]] ناسێنراون. لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٩دا، کوردانی فەیلی لە [[پارێزگای واسیت]]، کورسییەکی کەمینەکانیان وەرگرت، کە مازن عەبدولمونەعیم گۆمە بە ٥٠٧٨ دەنگ لە ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە ساڵی ٢٠١٨دا سەرکەوتنی بەدەست ھێنا. == ناو == زۆر تیۆر ھەیە سەبارەت بە بنەچەی ناوی فەیلی، بەڵام دیارترینیان فەیلی لە ڕەگی وشەی "پەھلەوی"ەوە لەبەرچاو دەگرێت، کە بە واتای "فەھلەوی" دێت. لێرەوە فەیلی جۆرێکە لە گۆڕانکاری وشەی فەھلەوی.<ref> http://www.dezfoolnews.ir/fa/News/13884/سرزمین-پھلو-یا-فیلی-کجاست؟ </ref> == مێژوو == ''ئۆستن ھێنری لایارد'' (١٨٨٧) فەیلییەکانی بە گەورەترین و بەھێزترین [[ھۆز]]ەکانی [[لوڕ]] وەسف کردووە کە لە شاخەکانی باکووری [[دژپێڵ]] نیشتەجێن. لە ساڵی ١٩٥٣ مێژوونووسی بەریتانی ''ستیڤن ھێمسلی لۆنگریگ'' لەسەر مێژووی سیاسی عێراق نووسیویەتی:<ref> https://books.google.iq/books?id=R6k1V07BNvYC&pg=PA307&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> {{cquote|"ئەمانە خەڵکی ڕەسەنی باشووری [[زاگرۆس]]ن، و ڕەعیەتەکانی وەلی بۆماوەیی خۆیان، لە [[بەغدا]] و [[بەسرە]] وەک ھەڵگری باری قورس ئاشنا بوون، کە ئەو داگیرکارییەیان قۆرخ دەکرد. ھەروەھا وەک بازرگان و پیشەوان لە ناوچەکانی ناوەڕاستی دیجلە و غەرەف نیشتەجێ بوون، لەوێ بە کوردی فەیلی ناسراون؛ و زاڵ بوون بەسەر شارۆچکە سنوورییەکانی [[مەندەلی]] و [[بەدرە]] و گوندەکانی نزیکیان. لە ھەموو ئەمانە نیو سەدەی ڕابردوو ھیچی نەگۆڕیوە..." }} و لەوەش زیاتر: <ref name="Longrigg" >{{cite book |author1=Stephen Hemsley Longrigg |author-link=Stephen Hemsley Longrigg |title=Iraq 1900 to 1950 a Political, Social and Economic History |date=1953 |publisher=Oxford University Press|pages=10, 13–14}}</ref> {{cquote|"لە باکووری عەرەبستان و نزیکەی بە ھەمان شێوە سەربەخۆ لە [[قاجاڕەکان]] لە لورستان، پارێزگای لوڕەکان کە لە ڕووی ڕەگەزی و دیالێکتیکەوە جیاوازن لە فارسەکان. کەوتووتەتە دوو ناوچەی گەورە و بچوک، پێشکۆ، زۆنی ڕۆژئاوای ئەم دووەمیان و ماڵی کوردانی فەیلیە، سنووری خۆی لەگەڵ ویلایەکانی بەسرە و بەغدا پێکھێنا. بۆ ماوەی سێ سەدە لە ژێر یەک ھێڵی وەلیدا مابووەوە. ئەرکەکانی حکومەت لە باجێکی بچووکدا قەتیس بوو بۆ حکومەتی ناوەندی، دەسەڵاتەکانی بێسنوور لەناو پشتکۆ، کاریگەرییەکەی بەرچاو لە ڕۆژھەڵاتی `عێراق. [[غوڵامڕەزاخان ئەرکەوازی]] کە چواردەھەمین والی بوو، بەھۆی شانازییەوە و ڕێوڕەسمە ئاینییەکانی ڕێزی لێدەگیرا، بەڵام بەھۆی چاوبرسییە پیسەکانییەوە ڕقی لێدەگیرا." }} == عێراق == [[پەڕگە:Feyli Lur Boy.jpg|وێنۆک|کوڕێکی لوری فەیلی بە جل و بەرگی نەریتی فەیلییەوە]] فەیلیەکان زۆرینە لە [[بەغدا]]، [[کووت]]، [[خانەقین]]، [[مەندەلی]] و [[بەدرە]] لە نزیک سنووری [[ئێران]] دەژین و خۆیان بە [[کورد]] دەزانن.<ref> https://docs.google.com/a/soran.edu.iq/viewer?a=v&pid=sites&srcid=c29yYW4uZWR1LmlxfHR3ZWplcnxneDo3MGFiMmE3YjI5YmQ1NTJh </ref> فەیلییەکانی [[عێراق]] بە شێوەیەکی کارا بەشدارییان لە شەڕی سەربەخۆیی کورددا کردووە و زۆرێک لە فەیلیەکان بەرزبوونەتەوە بۆ پێگەی دەسەڵاتی گەورە، لەنێویاندا [[فوئاد حوسێن]] لە [[پارتی دیموکراتی کوردستان]].<ref> https://www.kurdistan24.net/en/news/05116fbe-86d0-4689-b8fb-a0ae124f5370 </ref> فەیلیەکان لە سەرەتای دامەزراندنی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]]ەوە لە ساڵی ١٩٤٦ بەشدار بوون و ھەروەھا لە ساڵی (١٩٧٥)ەوە لە دامەزراندنی [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]]دا بەشداریی چالاکانەیان بووە.<ref> https://www.rudaw.net/english/kurdistan/09062017 </ref> جگە لەوەش فەیلییەکان بەشدارییەکی بەرچاوی لە کولتوری عێراقدا ھەبووە، لەنێویاندا مۆسیقاری بەناوبانگی عود، (نەسیر شەممە).<ref> http://faylee.org/articles/doc111.htm </ref><ref> https://shafaq.com/en/Report/Naseer-Shamma-The-Feyli-Kurdish-who-charmed-the-world </ref> لە ناوەڕاستی حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا [[عێراق]] نزیکەی ٤٠ ھەزار فەیلی دەرکرد کە چەندین نەوە لە نزیک [[بەغدا]] و [[خانەقین]] ژیاون و گومانیان کرد کە ئەوانە خەڵکی [[ئێران]]ن. لە ساڵی ١٩٧١ تا ١٩٨٠ زیاتر لە ٢٠٠ ھەزار کوردی فەیلی لەلایەن حکومەتی عێراقەوە لە زێدی خۆیان دوورخرانەوە. لە ساڵی ١٩٨٠ [[سەددام حوسێن]] ١٠٫٠٠٠دینار (نزیکەی ٣٠٫٠٠٠$) پێشکەشی ئەو ھاوڵاتیانە دەکرد کە لە فەیلییەکان جیادەبوونەوە یان خۆیان بێبەری دەکرد، لە ساڵی ٢٠١٠ وەزارەتی کۆچ و کۆچبەرانی عێراق بڵاویکردەوە، لە ساڵی ٢٠٠٣ەوە نزیکەی ١٠٠ ھەزار فەیلی ڕەگەزنامەیان بۆ گەڕێنراوەتەوە.<ref> https://reliefweb.int/report/iraq/faili-kurds-iraq-thirty-years-without-nationality </ref> رۆژی دووشەممە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠، دادگای عێراق [[تارق عەزیز]]ی وەزیری دەرەوەی دێرینی [[سەددام حوسێن]]ی بە تاوانبار زانی کە لە کاتی [[شەڕی ئێران و عێراق]]دا فەیلییەکانی تیرۆر کردبوو، سزای ١٠ ساڵ زیندانی بەسەردا سەپاند. محەمەد عەبدولساحب، وتەبێژی دادگای باڵای تاوانەکانی عێراق رایگەیاند؛ "ئەمڕۆ دادوەرێک [[تارق عەزیز]]ی بە تاوانبار زانی و سزای ١٠ ساڵ زیندانی بەسەردا سەپاند. بەڵگەکان بەس بوون بۆ ئەوەی بە تاوانی ئاوارەکردن و کوشتنی کوردانی فەیلی تاوانباری بکات. عەزیز ئەندامی ئەنجومەنی فەرماندەیی شۆڕش بوو کە ڕەگەزنامەی عێراقی بۆ زۆرێک لە کوردەکانی فەیلی ھەڵوەشاندەوە." وتەبێژی عەزیز ھەروەھا رایگەیاندووە، عەزیز لە سزای لەسێدارەدان رزگاری بووە بەھۆی تاوانەکانی دژ بە مرۆڤایەتی، چونکە دەستی لە ھەندێک لە ھاوتۆمەتبارەکانی کەمتر بووە لە دڕندەکارییەکانی دژی کوردانی فەیلی. لە کۆی ١٥ تۆمەتباری دیکەی دۆسیەی دادگای باڵای عێراق، سێ دڵسۆزی سەدام حسێن بە تاوانبار ناسێنران و سزای لە سێدارەدانیان بەسەردا سەپا.<ref> https://maktoob.yahoo.com/?p=us </ref> دوو کەسیان کە عەزیزیان تێدایە، سزای ١٠ ساڵ زیندانیان بەسەردا سەپاوە. ئەو ١٠ کەسەی دیکەش بێتاوان بوون کە دوو برای زڕبرای [[سەددام حوسێن]] بە ناوەکانی (وەتبان ئیبراھیم حەسەن) و (سەبعاوی ئیبراھیم حەسەن) بوون. کەمینەی کوردی فەیلی بە شێوەیەکی سەرەکی لە ناوچەیەکەوە ھاتوون لە باکووری ڕۆژھەڵاتی [[عێراق]] کە سنووری [[ئێران]] و [[عێراق]] دەبڕێت. ڕژێمی سەدام حسێن لە سەرەتای شەڕی ١٩٨٠-١٩٨٨ لەگەڵ [[ئێران]] دەیان ھەزار فەیلی کوشت و دەستبەسەر و دیپۆرتی کرد و بە فارسی نامۆ و سیخوڕ بۆ ئێرانییەکان ئیدانەیان دەکردن.<ref> https://www.theguardian.com/world/2010/nov/29/tariq-aziz-iraq-sentence-kurds </ref> لە تشرینی یەکەمی ٢٠١١ کۆنفرانسی نیشتمانی بۆ کوردانی فەیلی لە بەغدای پایتەختی عێراق کۆنفرانسێکی سازکرد کە [[نووری مالیکی]] سەرۆک وەزیرانی عێراق ئامادەی بوو. ئەلمالیکی لە وتارێکدا رایگەیاند "کوردەکانی فەیلی بوونەتە ئامانجی زیانگەیاندن، ھاوشێوەی پێکھاتەکانی دیکەی عێراق". ھەروەھا داوای "یەکڕیزی کوردانی فەیلی لە ژێر چادرێکی ھاوبەش و یەکگرتنیان و رێکخستنی چالاکییەکانیان، لەگەڵ پێکھاتەکانی دیکەی عێراق" کرد. لە کۆتایی قسەکانیدا وتی "پشتیوانی مافی کوردانی فەیلی دەکەین، سەرەتا بە گەڕاندنەوەی بەڵگەنامە فەرمییەکانیان و بوونیان لە زێدی خۆیان دەست پێدەکات و کۆتایی دێت بە گەڕاندنەوەی ئەو پارانەی کە دەستیان بەسەردا گیراوە (لە سەردەمی رژێمی پێشوودا)". سەرۆک وەزیرانی عێراق ھەروەھا دانی بەوەدانا کە "زیاتر لە 22 ھەزار کوردی فەیلی لەلایەن رژێمی پێشووەوە لە عێراق دیپۆرتکراونەتەوە و داوای گەڕاندنەوەی مافەکانیان کرد".<ref> https://archive.ph/20130218031529/http://en.aswataliraq.info/(S(baay1uqnw0tufz45vywvsd45))/Default.aspx?page=article_page&c=slideshow&id=145102 </ref> == ئێران == {{Pie chart | thumb = right | caption = دابەشکردنی زمان لە [[پارێزگای ئیلام]] (٢٠١٤): | label1 = [[زمانی کوردی|کوردی]] | value1 = 85.6 | color1 = MediumSeaGreen | label2 = [[لوڕی]] | value2 = 10.7 | color2 = DarkOrchid | label3 = | value3 = 6.1 | color3 = LightGreen | label4 = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | value4 = 1.8 | color4 = Brown | label5 = [[لەکی]] | value5 = 1.8 | color5 = Darkred }} فەیلیەکان لە ئێران زۆرینەیان لە [[پارێزگای ئیلام]] و بەشێک لە [[پارێزگای لوڕستان]] دەژین و لە سەرەتای سەدەی نۆزدەھەمەوە بەرەو ڕۆژئاوا ڕۆیشتوون. پەیوەست بوونیان بە ڕێگا بازرگانییەکانی نێوان [[ئێران]] و [[عێراق]] وای لێکرد ڕۆڵێکی گرنگیان ھەبێت لە بازرگانیی [[بەغدا]]. جگە لەوەش کۆچی [[جوو]]ەکانی [[ئێران]] لە ساڵی ١٩٤٨ بۆ [[ئیسرائیل]] کە بازرگانانی جوولەکەکانی لەخۆگرتبوو ڕێگەی بە فەیلییەکان دا کە بۆشایی ئابووری پڕ بکاتەوە.<ref> https://minorityrights.org/minorities/faili-kurds/ </ref> ==نەھامەتی کوردە فەیلییەکان== کێشەی [[کورد]]ە [[فەیلی]]یەکان وەک کێشەی [[عەرەب]]ە [[شیعە]]کان بەردەوام بەو ململانێ سیاسییانەی نێوان دەوڵەتی [[عوسمانی]]ی [[تورک]] و [[سەفەوی]]ی [[ئێرانی]]، کە رێخۆشکەربوو دابەشکردنی دانیشتوانی ناوچەکە لە نێوان دووکەوتەی [[ئێرانی]] و [[عوسمانی]] . زۆر لە شیعە [[عێراقی]]ەکان بە دووکەوتەی [[ئێرانی]] ناونوسکران ، کە لە ناویاندا [[کورد]]ە [[فەیلی]]ەکان بوون لە سەرەتای دامەزراندنی دەوڵەتی [[عێراق]]ی ڕووبەڕوی جیاکردنەوە بونەتەوە لەگەڵ توێژو چینەکانی تری [[کۆمەڵگا]]ی [[عێراقی]]. لە ساڵی ١٩٢٤ [[یاسا]]ی [[ڕەگەزنامە]]ی [[عێراقی]] جەختی لە دابەشکردنی گەلی [[عێراقی]] کردەوە بۆ سێ بەش لەسەر بنەمای [[ئایین]] و [[نەتەوە]]. لەبەر ئەوەی [[کورد]]ە [[فەیلی]]ەکان رێبازی [[شیعە]] بوون ، بە ڕەچەڵەک [[ئێرانی]] ناونووس کران بۆیە ھەمیشە کەوتوونەتە بەر ھێرشی دەسەڵاتدارانی [[عێراق]]. لە دوای ھاتنی ڕژێمی [[بەعس]] بۆ سەر دەستەڵات و دەستبەسەرداگرتنی ، لە ساڵی ١٩٦٨ەوە [[کورد]]ە [[فەیلی]]ەکان ڕووبەڕوی شاڵاوی توندی ڕاگواستن و لەناو بردن بوونەوە. لە سەرەتای ساڵانی (١٩٧٠) ڕژێمی [[بەعس]]ی پێشوو نزیکەی چل ھەزار [[کوردی]] [[فەیلی]] ڕاگوێزی [[ئێران]] کرد، بە بیانووی ئەمەی کە ڕەچەڵەکیان [[ئێرانی]]یە. لە درێژایی ئەم سیاستە بەرامبەر بە [[کورد]]ە [[فەیلی]]ەکان، لەساڵی ١٩٨٠ بەپێی بڕیاری ٦٦٦ مافی ھاووڵاتیبونیان لێسەندرایەوە، ئینجا دەست گیرا بەسەر ماڵ و سامانەکەیان. ھێرشی زۆر توند و دڕندانە دەکرانە سەر [[کورد]]ە [[فەیلی]]ە بە زەوتکردنی [[ئافرەت]] و کوشتنی [[پیاو]] و [[منداڵ]]ەکان، کە لە [[مێژوو]]دا کەموێنە بووە. لە میانەی چەوسانەوەو توندوتیژی، سەرۆکی پێشووی [[عێراق]] [[سەدام حسێن]] بڕیارێکی نوێ ھاتە کایەوە، کە بڕیار درا ئەو پیاوەی [[عێراق]]ییە و ژنەکەی [[فەیلی]]ە دەبێ لێی جیا ببێتەوە، بەرامبەر بە چوار ھەزار دینار ئەگەر سەرباز بێت، دوو ھەزار و پێنج سەد دینار (بەپێی دراوی پێشوی عێڕاق) ئەگەر سڤیل بێت. بەپێی ئامارەکانی [[خاچی سوور]] و [[مانگی سوور]]ی نێودەوڵەتی، ٤٠٠٬٠٠٠ ھاووڵاتیی [[فەیلی]] بوونەتە قوربانیی ڕژێمی پێشووی [[عێراق]]، بە کوژران و ڕاگواستنەوە. لەدوای ڕووخانی ڕژێمی پێشووی [[عێراق]]، لە ساڵی ٢٠٠٦ یاسای [[ڕەگەزنامەی عێراقی]]، بڕیاری (٦٦٦)ی ساڵی ١٩٨٠ی پووچەڵ کردەوە. لەم یانەدا کۆمەڵێک لە [[کورد]]ە [[فەیلی]]ەکان توانییان مافەکانیان بەدەست بھێننەوە. == ئەمانەش ببینە == * [[غوڵامڕەزاخان ئەرکەوازی]] * [[ھۆزە کوردەکان]] ==سەرچاوە== {{Reflist}} {{کورت}} [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئێران]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی عێراق]] [[پۆل:ھۆزە کوردییەکان]] [[پۆل:پارێزگای کرماشان]] [[پۆل:پارێزگای ئیلام]] [[پۆل:پارێزگای لوڕستان]] [[پۆل:زمانی کوردی]] [[پۆل:کورد]] [[پۆل:پارێزگای دیالە]] [[پۆل:ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:شیعە ئێرانییەکان]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:شیعە عێراقییەکان]] 9md3wz4fza7ul8upy0r28s196ddugzu 0 92294 966914 960400 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}}[[پەڕگە:Angel Di Maria – Portugal vs. Argentina, 9th February 2011 (2).jpg|thumb|ئەنخێل دی ماریا بەدرێسی هەڵبژاردەی نیشتمانی ئارجەنتین]] '''ئەنخێل دی ماریا''' لەدایکبووی ١٤ی شووباتی ١٩٨٨، یاریکەی تۆپیپێی ھەڵبژاردەی نیشتمانی ئارجەنتین و یانەی تۆپی پێیی فەرەنسی [[پاریس سان جێرمان]] لەھێڵی ناوەند<ref>[http://ar.psg.fr/?page_id=1144&id_joueur=3766 ''ماڵپەری فەرمی یانەی پاریس سان جێرمان'' ]</ref> ، بەر لە [[پاریس سان جێرمان]]، یاری بۆ [[مەنچستەر یونایتد]] و یانەکانی ڕۆساریۆ سێنترالی ئارجەنتینی و بەنفیکای پۆرتوگالی و [[ڕیال مەدرید|ڕیال مەدریدی]] ئیسپانی کردووە، لەگەڵ بەنفیکای پۆرتوگالی توانی لە ساڵانی ٢٠٠٩ و ٢٠١٠ جامی پۆرتوگال بباتەوە و لەگەڵ ڕیال مەدریدیش خولی ئیسپانی ٢٠١١-٢٠١٢ و جامی سووپەری ئیسپانی ٢٠١٢ و جامی شای ئیسپانیای ٢٠١١ بباتەوەو خولی ئیسپانیای ٢٠١١-٢٠١٢ و جامی مەلیکی ٢٠١٣-٢٠١٤ و چامپیونس لیگی ٢٠١٣-٢٠١٤ و سووپەری ئەوڕووپاش لەساڵی ٢٠١٤ و لەگەڵ ھەڵبژاردەی نیشتمانی ئارجەنتین لەساڵی ٢٠٠٨ لەمیانەی ئۆڵەمپیادی پەکین مێدالیای زێڕی بردەوە. == دەستکەوتەکان == === یانەکان === ==== بەنفیکا ==== * جامی پورتوگال یەک جار: ٢٠٠٩-٢٠١٠ * جامی سوپەری پورتوگال دوو جار: ٢٠٠٨-٢٠٠٩، ٢٠٠٩-٢٠١٠ ==== ڕیال مەدرید ==== * لا لیگا یەک جار: ٢٠١١-٢٠١٢ * کۆپا دێل رەی دوو جار: ٢٠١٠-٢٠١١، ٢٠١٣-٢٠١٤ * جامی سوپەری ئیسپانی یەک جار: ٢٠١٢ * چامیۆنس لیگ یەک جار: ٢٠١٣-٢٠١٤ * جامی سوپەری یوفا یەک جار: ٢٠١٤ ==== پاریس سەینت جێرمان ==== * لیگ وەن سێ جار: ٢٠١٥-٢٠١٦، ٢٠١٧-٢٠١٨، ٢٠١٨-٢٠١٩ * جامی فەرەنسا سێ جار: ٢٠١٥-٢٠١٦، ٢٠١٦-٢٠١٧، ٢٠١٧-٢٠١٨ * جامی یەکێتی فەرەنسا سێ جار: ٢٠١٥-٢٠١٦، ٢٠١٦-٢٠١٧، ٢٠١٧-٢٠١٨ * جامی سوپەری فەرەنسی دوو جار: ٢٠١٦، ٢٠١٨ === نێودەوڵەتی === ==== ئەرجەنتینی خوار ٢٠ ساڵان ==== * مەدالیای زێڕی ئۆڵۆمپی لە ساڵی ٢٠١٨ ==== ئەرجەنتین ==== * پلەی دووەم لە جامی جیھانی ٢٠١٤ * پلەی دووەم لە جامی کۆپا ئەمێریکا لە ساڵانی ٢٠١٥، ٢٠١٦ == ئامارەکان == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |خوول ! colspan="2" |جام ! colspan="2" |جام ! colspan="2" |جامی کیشوەری ! colspan="2" |ئیتر ! colspan="2" |گشتی |- !ئاست !یاری !گۆڵ !یاری !گۆڵ !یاری !گۆڵ !یاری !گۆڵ !یاری !گۆڵ !یاری !گۆڵ |- | rowspan="3" |ڕۆساریۆی ناوەندی |٢٠٠٥–٠٦ | rowspan="2" |خوولی ئەرجەنتین |١٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |— |٤ |٠ |٠ |٠ |١٤ |٠ |- |٢٠٠٦–٠٧ |٢٥ |٦ |٠ |٠ | colspan="2" |— |٠ |٠ |٠ |٠ |٢٥ |٦ |- ! colspan="2" |گشتی !٣٥ !٦ !٠ !٠ ! colspan="2" |— !٤ !٠ !٠ !٠ !٣٩ !٦ |- | rowspan="4" |بێنفیکا |٢٠٠٧–٠٨ | rowspan="3" |خوولی پورتوگالی |٢٦ |٠ |٥ |٠ |٣ |٠ |١٠ |١ |٠ |٠ |٤٤ |١ |- |٢٠٠٨–٠٩ |٢٤ |٢ |١ |٠ |٥ |١ |٥ |١ |٠ |٠ |٣٥ |٤ |- |٢٠٠٩–١٠ |٢٦ |٥ |١ |٠ |٤ |١ |١٤ |٤ |٠ |٠ |٤٥ |١٠ |- ! colspan="2" |گشتی !٧٦ !٧ !٧ !٠ !١٢ !٢ !٢٩ !٦ !٠ !٠ !١٢٤ !١٥ |- | rowspan="6" |[[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|ڕیال مەدرید]] |٢٠١٠–١١ | rowspan="5" |خوولی ئیسپانی |٣٥ |٦ |٨ |٠ | colspan="2" |— |١٠ |٣ |٠ |٠ |٥٣ |٩ |- |٢٠١١–١٢ |٢٣ |٥ |٢ |٠ | colspan="2" |— |٧ |٢ |٢ |٠ |٣٢ |٧ |- |٢٠١٢–١٣ |٣٢ |٧ |٩ |٢ | colspan="2" |— |١١ |٠ |٢ |١ |٥٢ |٩ |- |٢٠١٣–١٤ |٣٤ |٤ |٧ |٤ | colspan="2" |— |١١ |٣ |٠ |٠ |٥٢ |١١ |- |٢٠١٤–١٥ |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |— |٠ |٠ |١^[a] |٠ |١ |٠ |- ! colspan="2" |گشتی !١٢٤ !٢٢ !٢٦ !٦ ! colspan="2" |— !٣٩ !٨ !٥ !١ !١٩٠ !٣٦ |- |[[یانەی تۆپی پێی مەنچستەر یوونایتد|مانچێستەر یونایتد]] |٢٠١٤–١٥ |Premier League |٢٧ |٣ |٥ |١ |٠ |٠ | colspan="2" |— |٠ |٠ |٣٢ |٤ |- | rowspan="6" |پاریس سەینت جێرمان |٢٠١٥–١٦ | rowspan="5" |خوولی فەرەنسی |٢٩ |١٠ |٤ |٠ |٤ |٢ |١٠ |٣ |٠ |٠ |٤٧ |١٥ |- |٢٠١٦–١٧ |٢٩ |٦ |٣ |١ |٣ |٣ |٧ |٤ |١^[b] |٠ |٤٣ |١٤ |- |٢٠١٧–١٨ |٣٠ |١١ |٦ |٧ |٤ |٢ |٥ |١ |٠ |٠ |٤٥ |٢١ |- |٢٠١٨–١٩ |٣٠ |١٢ |٤ |٣ |٢ |٠ |٨ |٢ |١^[b] |٢ |٤٥ |١٩ |- |٢٠١٩–٢٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |١^[b] |١ |١ |١ |- ! colspan="2" |گشتی !١١٨ !٣٩ !١٧ !١١ !١٣ !٧ !٣٠ !١٠ !٣ !٣ !١٨١ !٧٠ |- ! colspan="3" |کۆی گشتی !٣٨٠ !٧٧ !٥٢ !١٧ !٢٥ !٩ !١٠١ !٢٣ !٨ !٤ !٥٦٦ !١٢٨ |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} {{کورت}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئارجەنتینی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئارجەنتینی]] [[پۆل:ئارجەنتینییەکانی بە ڕەگەز ئیتالی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە پورتوگال]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٨]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٨]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی زێڕی ئۆڵمپیکی ئارجەنتینی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٨]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی ڕیال مەدرید]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١١]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٥]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٩]] [[پۆل:یاریزانە براوەکانی کۆپا ئەمریکا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە فەڕەنسا]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیک لە تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی پاریس سان جێرمان]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] 6cwrsp5zj5r2166fivi9lakgsn1uwke 0 98795 967056 959819 2022-08-02T16:26:34Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki === ژیاننامە === شێخ حەسەنی گڵەزەردە کوڕی شێخ محەمەدی نۆدێ (گۆگردی سوور) کوڕی شێخ عەلی وەندەرێنە [١] کوڕی شێخ بابا ڕەسوڵی حوسەینی بەرزنجی سەعدانیە [٢] کوڕی عبدالسیدی دووەم کوڕی سەید عبدالرسولی کوڕی سەید قەلەندەر کوڕی عبدالسید کوڕی سەید عیسای ئەحدەب کوڕی سەید حسێن کوڕی سەید بابە عەلی هەمەدانی کوڕی سەید شهاب الدین یوسف کوڕی سەید محەمەد مەنصور کوڕی سەید عبدالعزیز کوڕی سەید عبدالله کوڕی سەید ئیسماعیلی موحەدیث کوڕی سەید موسای کاظم کوڕی سەید جەعفەری صادق کوڕی سەید محەمەد باقر کوڕی سەید عەلی زەینەلعابدین کوڕی سەید حسێن کوڕی ئیمامی عەلی و کچەزای موحەمەد پێغەمبەری ئیسلام [٣] لە ساڵی (١٠٨٦ ک - ١٦٧٥ز) [٤] یاخود (١٠٨٨ک - ١٦٧٧ز) [٥] لە گوندی نۆدێ [٦] هاتۆتە دونیاوە لە ڕۆژی دووشەممە کاتی چێشتەنگاو [٧] ، لە ساڵی (١١٨٥ ک - ١٧٧١ ز) لە تەمەنی (٩٩) ساڵیدا) [٨] یاخود لە ساڵی (١١٧٥ ک - ١٧٦١ز) [٩] لە دێی (گڵەزەرد) [١٠] [١١] لە سنووری قەرەداغدا کۆچی دوایی کردووە [١٢] === خوێندن === سەرەتای زانست و زانیاری شێخ حەسەنی گڵەزەردە دەگەڕێتەوە بۆ خودی بنەماڵەی شێخ کە بنەماڵەیەکی دین دۆست و زانست پەروەرد بوون ، شێخ حەسەن پەروەردە بوو لەسەر ئەو زانستانەی کە بە تایبەتی لەو سەردەمەدا پێویست بووە بێجگە لە زانستە ئیسلامیەکان ، وەک زانستەکانی کشتوکاڵ و کۆمەڵایەتی و زانستی فەلەک و زانستی پێوانەکردنی خۆر و مانگ بۆ دیاریکردنی کاتەکانی نوێژ و بۆنەکان و مانگی ڕەمەزان [١٣] جەنابی شێخ حەسەن لەلای باوکی فێری قورئانی پیرۆز و خوێندن و نوسین بوو ، زیرەکی و وریایی هەر لە سەرەتاوە پێوە دیاربوو ، شارەزا کرا بە زانستەکانی (نەحو ، صەرف ، بەلاغە ، مەنتیق ، فیقهـ ، بنەماکانی ئاین ، ئەستێرە ناسی ، تەفسیری قورئانی پیرۆز و حەدیس [١٤] ، زانایەکی هۆشیار و پیرۆز بووە ، دەرسی لە خزمەت شێخ موحەمەد وەسیم و مەلا جامی و مەلا عبدالکریمی ئەبوبەکری موسەنیف خوێندووە [١٥] ، هەروەها زانا بووە بە (عیلمی باتین) کە بریتیە لە تەسەوف [١٦] شێخ حەسەن لە خزمەتی زانا گەورەکانی وڵاتدا وەکوو (شێخ محەمەد وەسیمی کوڕی شێخ ئەحمەدی کوڕی شێخ مستەفای تەختەیی و مەلا جامی چۆڕی و مەلا عەبدولکەریمی کوڕی مەلا ئەبوبەکری موسەنیف و زانایانی دیکەی ئەو چەرخە خوێندوویەتی ، شێخ حوسێنی ئەلمەعی بەرزنجی کە لەو ڕۆژەدا زانای گەورەی وڵات بووە و خەڵک لە هەموو لایەکەوە بۆ خوێندن هاتوون بۆ خزمەتی ، شێخ حەسەنی بە زانای بەرز ناوبردووە [١٧] ، شێخ حەسەنی گڵەزەردەیی بەرزنجی لە بواری زانستی شەرعی و سۆفیگەرێتی و بواری گەردوونناسی ڕۆڵێکی بەرچاوی هەبووە [١٨] ، لە قەڵاچوالان چەند مودەریسێکی بەناوبانگ هەبوون لەوانەش (مەلا موحەمەدی غەزایی) کە مامۆستای شێخ حەسەنی گلەزەردە بوو [١٩] ، شێخ حەسەنی گڵەزەردە چووە بۆ بەغداد و لەوێ گەشتووە بە شێخ ئەحمەدی ئەحسائی وە بەهرەمەند بووە لە زانستی ئەو زاتە ، وە سەفەری کردووە بۆ حیجاز و شام و ئێران و گەشتووە بە زانایانی ئەو شوێنانە ، لە ڕووی زمانەوە بێجگە لە زمانی کوردی دایک هەریەکە لە زمانەکانی (فارسی و تورکی و عەرەبی) زانیوە [٢٠] '''شێخ حەسەنی گڵەزەردە''' ناوی تەواوی '''شێخ حەسەن کوڕی سەید محەممەدی نۆدێیە''' لە ساڵی ١٧٦١ز کۆچی دوایی کردووە. مامۆستایەکی ئایینی و شێخێکی تەسەوف و زانایەکی [[گەردوونناسی]] بووە. لە سەردەمی خۆیدا جگە لە بورجەکەی شاخی [[گڵەزەردە]]، حیسابێکی دروستکردووە لەسەر دیواری باکووری مزگەوتەکەی گوندی [[گڵەزەردە]] کە دەکەويتە سەر شاخی بەرانان لە باشووری شاری [[سلێمانی]] و سەرەتای سنووری ناوچەی قەرەداغە، شێخ حەسەن حسابەکەی بە شێوەی تاق تاق کردبوو لە ناو مزگەوتەکەیدا، لەسەر تیرۆژی [[خۆر]] و بۆ گەیشتنی تیرۆژەکە بۆ ڕۆژژمێرەکە پەنجەرەیەکی بە قەبارەی (٣٧سم-٣٢سم) دروستکردبوو لە دیواری ڕۆژھەڵاتدا لە نزیک سووچی باکووری ڕۆژھەڵات لە مزگەوتەکەیدا، کە [[خۆر]] ھەڵدەھات یەکەم تیرۆژەکەی بە ئەندازەی نینۆکێک واتە لە کاتی ھەڵھاتنیدا ھەر ڕۆژێک لەسەر خەتێکی دیاریکراو ئەدات لە ڕۆژژمێرەکە، لە سێ جێگە نووسین لەسەر ڕۆژژمێرەکە ھەبووە. ==ئەمانەش ببینە== *[[پێرستی کەسایەتییەکانی شاری سلێمانی]] ==پەراوێزەکان== {{پەراوێز}} ==سەرچاوەکان== # سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ -$1کەرکووک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٧ # بابە شێخ مەردۆخ ڕۆحانی : مێژووی ناودارانی کورد ، ئەکادیمیای کوردی - هەولێر ، ٢٠١١ ، چ ١ ، ب ١ ، ل ٢٤٦ # ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ # مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی : مێژووی زانایانی کورد ، نوسینگەی تەفسیر - هەولێر ، ٢٠١٦ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ٣٠٤ # د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٢٣ # گوندێکە لە شارباژێڕی تەخت ، سەر بە قەزای چوارتا ، نزیک پایتەختی بابانەکان (قەڵاچۆلان) ، کە ئەوکات و ساڵانە سەرچاوەی زانست و زانیاری و ڕۆشنبیری بوو [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ ] # ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ # موحەمەد عەلی قەرەداغی : بوژاندنەوەی مێژووی زانایانی کورد ، دەزگای ئاراس - سلێمانی ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ب ٧ ، ل ١١٣ # محەمەد ئەمین زەکی بەگ : تاريخ السليمانية ، دار نور حوران - سورية ، ٢٠١٦ ، چ ١ ، ل ١٩٢ # بە ناو قەدی کێوی بەرانانەوەیە ، ١٣٤٥ م لە ڕووی دەریاوە بەرزە ، ١٥ کم لە باشوری شاری سلێمانییەوە دوورە ، بە گوێرەی سەرژمێری ساڵی ١٩٥٧ ژمارەی دانیشتوانی ١٦٦ کەس بوون ، بە یەکێک لە دێیە گرنگەکانی ناوچەی قەرەداغ دەژمێردرێ [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٥٧] # هەندێ بۆچوون لەسەر ناوی گلەزەردە هەیە : ١)شوێنێکی ڕەقەڵان و زبران و خاکی بێ کشتوکاڵە لە سەرەتا و لە کۆندا پێیان وتووە (سەعدان) ٢)جۆرە گوڵێکی زەرد لەو دەڤەرە زۆر بووە و ڕوواوە ، سوودیان بۆ سک ئێشە لێی وەرگرتووە و پێی وتراوە (گوڵە زەرد) ، تەنانەت ئێستاش ئەو گوڵە زەردە لەو ناوچەیەدا بەرچاو دەکەوێت ٣) هەندێکیش دەڵێن : بەیانیان و ئێواران زەردەی هەتاو بە خاکەکەیەوە بۆ ماوەیەکی زۆر دەمێنێتەوە و خاکەکەی زەرد ئەنوێنێ (گڵەکەی زەرد ئەبێت) ٤) لە فەرهەنگی مورد هاتووە کە وشەی سەعدان : واتە دڕک و داڵ و چقڵی تیژ ، ڕەنگە دەوروبەری ئەو دێیە چقڵە زەردەشی بووە و وشەی چقڵە زەردە بووە بە (گڵەزەردە) [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٥٩] #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٤٩ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٣٤٢ #ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٣ #مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی : مێژووی زانایانی کورد ، نوسینگەی تەفسیر - هەولێر ، ٢٠١٦ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ٣٠٤ #سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ -$1کەرکووک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٧ #سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ -$1کەرکووک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٨ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٩٦ #جەمال بابان : سلێمانی شارە گەشاوەکەم ، چاپخانەی ئاراس - هەولێر ، ٢٠١٢ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ١٣٩ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٣٤٢ #هەژیر ئیسماعیل لالە ئەحمەد : شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، ئەکادیمیای زانستی کوردی - سلێمانی ، ٢٠٢٢ {{کەسایەتییەکانی سلێمانی}} [[پۆل:سلێمانی]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی سلێمانی]] 5lvpzhs1orfx5s9oty7lbtd1cwuh9pr 967104 967056 2022-08-02T16:39:37Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967056 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki === ژیاننامە === شێخ حەسەنی گڵەزەردە کوڕی شێخ محەمەدی نۆدێ (گۆگردی سوور) کوڕی شێخ عەلی وەندەرێنە [١] کوڕی شێخ بابا ڕەسوڵی حوسەینی بەرزنجی سەعدانیە [٢] کوڕی عبدالسیدی دووەم کوڕی سەید عبدالرسولی کوڕی سەید قەلەندەر کوڕی عبدالسید کوڕی سەید عیسای ئەحدەب کوڕی سەید حسێن کوڕی سەید بابە عەلی هەمەدانی کوڕی سەید شهاب الدین یوسف کوڕی سەید محەمەد مەنصور کوڕی سەید عبدالعزیز کوڕی سەید عبدالله کوڕی سەید ئیسماعیلی موحەدیث کوڕی سەید موسای کاظم کوڕی سەید جەعفەری صادق کوڕی سەید محەمەد باقر کوڕی سەید عەلی زەینەلعابدین کوڕی سەید حسێن کوڕی ئیمامی عەلی و کچەزای موحەمەد پێغەمبەری ئیسلام [٣] لە ساڵی (١٠٨٦ ک - ١٦٧٥ز) [٤] یاخود (١٠٨٨ک - ١٦٧٧ز) [٥] لە گوندی نۆدێ [٦] هاتۆتە دونیاوە لە ڕۆژی دووشەممە کاتی چێشتەنگاو [٧] ، لە ساڵی (١١٨٥ ک - ١٧٧١ ز) لە تەمەنی (٩٩) ساڵیدا) [٨] یاخود لە ساڵی (١١٧٥ ک - ١٧٦١ز) [٩] لە دێی (گڵەزەرد) [١٠] [١١] لە سنووری قەرەداغدا کۆچی دوایی کردووە [١٢] === خوێندن === سەرەتای زانست و زانیاری شێخ حەسەنی گڵەزەردە دەگەڕێتەوە بۆ خودی بنەماڵەی شێخ کە بنەماڵەیەکی دین دۆست و زانست پەروەرد بوون ، شێخ حەسەن پەروەردە بوو لەسەر ئەو زانستانەی کە بە تایبەتی لەو سەردەمەدا پێویست بووە بێجگە لە زانستە ئیسلامیەکان ، وەک زانستەکانی کشتوکاڵ و کۆمەڵایەتی و زانستی فەلەک و زانستی پێوانەکردنی خۆر و مانگ بۆ دیاریکردنی کاتەکانی نوێژ و بۆنەکان و مانگی ڕەمەزان [١٣] جەنابی شێخ حەسەن لەلای باوکی فێری قورئانی پیرۆز و خوێندن و نوسین بوو ، زیرەکی و وریایی هەر لە سەرەتاوە پێوە دیاربوو ، شارەزا کرا بە زانستەکانی (نەحو ، صەرف ، بەلاغە ، مەنتیق ، فیقهـ ، بنەماکانی ئاین ، ئەستێرە ناسی ، تەفسیری قورئانی پیرۆز و حەدیس [١٤] ، زانایەکی هۆشیار و پیرۆز بووە ، دەرسی لە خزمەت شێخ موحەمەد وەسیم و مەلا جامی و مەلا عبدالکریمی ئەبوبەکری موسەنیف خوێندووە [١٥] ، هەروەها زانا بووە بە (عیلمی باتین) کە بریتیە لە تەسەوف [١٦] شێخ حەسەن لە خزمەتی زانا گەورەکانی وڵاتدا وەکوو (شێخ محەمەد وەسیمی کوڕی شێخ ئەحمەدی کوڕی شێخ مستەفای تەختەیی و مەلا جامی چۆڕی و مەلا عەبدولکەریمی کوڕی مەلا ئەبوبەکری موسەنیف و زانایانی دیکەی ئەو چەرخە خوێندوویەتی ، شێخ حوسێنی ئەلمەعی بەرزنجی کە لەو ڕۆژەدا زانای گەورەی وڵات بووە و خەڵک لە هەموو لایەکەوە بۆ خوێندن هاتوون بۆ خزمەتی ، شێخ حەسەنی بە زانای بەرز ناوبردووە [١٧] ، شێخ حەسەنی گڵەزەردەیی بەرزنجی لە بواری زانستی شەرعی و سۆفیگەرێتی و بواری گەردوونناسی ڕۆڵێکی بەرچاوی هەبووە [١٨] ، لە قەڵاچوالان چەند مودەریسێکی بەناوبانگ هەبوون لەوانەش (مەلا موحەمەدی غەزایی) کە مامۆستای شێخ حەسەنی گلەزەردە بوو [١٩] ، شێخ حەسەنی گڵەزەردە چووە بۆ بەغداد و لەوێ گەشتووە بە شێخ ئەحمەدی ئەحسائی وە بەهرەمەند بووە لە زانستی ئەو زاتە ، وە سەفەری کردووە بۆ حیجاز و شام و ئێران و گەشتووە بە زانایانی ئەو شوێنانە ، لە ڕووی زمانەوە بێجگە لە زمانی کوردی دایک هەریەکە لە زمانەکانی (فارسی و تورکی و عەرەبی) زانیوە [٢٠] '''شێخ حەسەنی گڵەزەردە''' ناوی تەواوی '''شێخ حەسەن کوڕی سەید محەممەدی نۆدێیە''' لە ساڵی ١٧٦١ز کۆچی دوایی کردووە. مامۆستایەکی ئایینی و شێخێکی تەسەوف و زانایەکی [[گەردوونناسی]] بووە. لە سەردەمی خۆیدا جگە لە بورجەکەی شاخی [[گڵەزەردە]]، حیسابێکی دروستکردووە لەسەر دیواری باکووری مزگەوتەکەی گوندی [[گڵەزەردە]] کە دەکەويتە سەر شاخی بەرانان لە باشووری شاری [[سلێمانی]] و سەرەتای سنووری ناوچەی قەرەداغە، شێخ حەسەن حسابەکەی بە شێوەی تاق تاق کردبوو لە ناو مزگەوتەکەیدا، لەسەر تیرۆژی [[خۆر]] و بۆ گەیشتنی تیرۆژەکە بۆ ڕۆژژمێرەکە پەنجەرەیەکی بە قەبارەی (٣٧سم-٣٢سم) دروستکردبوو لە دیواری ڕۆژھەڵاتدا لە نزیک سووچی باکووری ڕۆژھەڵات لە مزگەوتەکەیدا، کە [[خۆر]] ھەڵدەھات یەکەم تیرۆژەکەی بە ئەندازەی نینۆکێک واتە لە کاتی ھەڵھاتنیدا ھەر ڕۆژێک لەسەر خەتێکی دیاریکراو ئەدات لە ڕۆژژمێرەکە، لە سێ جێگە نووسین لەسەر ڕۆژژمێرەکە ھەبووە. ==ئەمانەش ببینە== *[[پێرستی کەسایەتییەکانی شاری سلێمانی]] ==پەراوێزەکان== {{پەراوێز}} ==سەرچاوەکان== # سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ - کەرکوک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٧ # بابە شێخ مەردۆخ ڕۆحانی : مێژووی ناودارانی کورد ، ئەکادیمیای کوردی - هەولێر ، ٢٠١١ ، چ ١ ، ب ١ ، ل ٢٤٦ # ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ # مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی : مێژووی زانایانی کورد ، نوسینگەی تەفسیر - هەولێر ، ٢٠١٦ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ٣٠٤ # د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٢٣ # گوندێکە لە شارباژێڕی تەخت ، سەر بە قەزای چوارتا ، نزیک پایتەختی بابانەکان (قەڵاچۆلان) ، کە ئەوکات و ساڵانە سەرچاوەی زانست و زانیاری و ڕۆشنبیری بوو [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ ] # ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٢ # موحەمەد عەلی قەرەداغی : بوژاندنەوەی مێژووی زانایانی کورد ، دەزگای ئاراس - سلێمانی ، ٢٠٠٧ ، چ ١ ، ب ٧ ، ل ١١٣ # محەمەد ئەمین زەکی بەگ : تاريخ السليمانية ، دار نور حوران - سورية ، ٢٠١٦ ، چ ١ ، ل ١٩٢ # بە ناو قەدی کێوی بەرانانەوەیە ، ١٣٤٥ م لە ڕووی دەریاوە بەرزە ، ١٥ کم لە باشوری شاری سلێمانییەوە دوورە ، بە گوێرەی سەرژمێری ساڵی ١٩٥٧ ژمارەی دانیشتوانی ١٦٦ کەس بوون ، بە یەکێک لە دێیە گرنگەکانی ناوچەی قەرەداغ دەژمێردرێ [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٥٧] # هەندێ بۆچوون لەسەر ناوی گلەزەردە هەیە : ١)شوێنێکی ڕەقەڵان و زبران و خاکی بێ کشتوکاڵە لە سەرەتا و لە کۆندا پێیان وتووە (سەعدان) ٢)جۆرە گوڵێکی زەرد لەو دەڤەرە زۆر بووە و ڕوواوە ، سوودیان بۆ سک ئێشە لێی وەرگرتووە و پێی وتراوە (گوڵە زەرد) ، تەنانەت ئێستاش ئەو گوڵە زەردە لەو ناوچەیەدا بەرچاو دەکەوێت ٣) هەندێکیش دەڵێن : بەیانیان و ئێواران زەردەی هەتاو بە خاکەکەیەوە بۆ ماوەیەکی زۆر دەمێنێتەوە و خاکەکەی زەرد ئەنوێنێ (گڵەکەی زەرد ئەبێت) ٤) لە فەرهەنگی مورد هاتووە کە وشەی سەعدان : واتە دڕک و داڵ و چقڵی تیژ ، ڕەنگە دەوروبەری ئەو دێیە چقڵە زەردەشی بووە و وشەی چقڵە زەردە بووە بە (گڵەزەردە) [بڕوانە : ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٥٩] #مەلا عەبدولکەریمی مودەریس : بنەماڵەی زانیاران ، پەخشانگای ئاننا – تەهران ، ٢٠١٠ ، چ ١ ، ل ٢٤٩ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٣٤٢ #ئاوات ئەبوبەکر ئەحمەد : شکۆنامە ، چاپخانەی کارۆخ - سلێمانی ، ٢٠٠٨ ، چ ١ ، ل ٦٣ #مەلا طاهر مەلا عبدالله بەحرکەیی : مێژووی زانایانی کورد ، نوسینگەی تەفسیر - هەولێر ، ٢٠١٦ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ٣٠٤ #سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ - کەرکوک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٧ #سیروان سەرگەڵوویی : ژیاننامەی پیاوچاکان (ساداتی بەرزنجە - بەشی یەکەم) ، چاپخانەی کارۆ - کەرکوک ، ٢٠١٤ ، چ ١ ، ل ٨٨ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٩٦ #جەمال بابان : سلێمانی شارە گەشاوەکەم ، چاپخانەی ئاراس - هەولێر ، ٢٠١٢ ، چ ٢ ، ب ١ ، ل ١٣٩ #د.عەدنان هەورامانی : دیداری زانستیی شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، قەیوان گروپ - سلێمانی ، ٢٠١٧ ، چ ١ ، ل ٣٤٢ #هەژیر ئیسماعیل لالە ئەحمەد : شێخ حەسەنی گڵەزەردە ، ئەکادیمیای زانستی کوردی - سلێمانی ، ٢٠٢٢ {{کەسایەتییەکانی سلێمانی}} [[پۆل:سلێمانی]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی سلێمانی]] ns4rxt85i9v8y8xl55vp44xpt2pwgnv 0 100534 966916 960380 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو = ئارۆن ڕامزی |وێنە = [[File:Aaron Ramsey v Cardiff 2013.jpg|375px]] |سەردێڕ = '''ڕامزی''' بە درێسی یانەی [[ئارسناڵ|ئارسناڵی]] [[ئینگلیزی|ئینگلزیەوە]] |ناوی تەواو = ئارۆن جەیمس ڕامزی |ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[٢٦ی کانوونی یەکەم]] ی [[١٩٩٠]] (٢٣ ساڵ) |شوێنی لەدایکبوون = [[کایڤلی]] ، [[وێڵز]] {{flagicon|Wales}} |باڵا = ١.٨٢ م |جێگای یاریکردن = [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]] |یانەی ئێستا = [[ئارسناڵ]] |ژمارەی یانە = ١٦ | youthyears1 = ١٩٩٩–٢٠٠٦ |youthclubs1 = [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] | years1 = ٢٠٠٦–٢٠٠٨ |clubs1 = [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] |caps1 = ١٦ |goals2 = ١ | years2 = - ٢٠٠٨ |clubs2 = [[ئارسناڵ]] |caps2 = ١٢٢ |goals2 = ١٥ | years3 = ٢٠١٠–٢٠١١ |clubs3 = [[نۆتینگهام فۆڕێست]] (خواستن) |caps3 = ٥ |goals3 = ٠ | years4 = ٢٠١١ |clubs4 = [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] (خواستن) |caps4 = ٦ |goals4 = ١ | nationalyears1 = ٢٠٠٥–٢٠٠٨ |nationalteam1 = [[هەڵبژاردەی وێڵزی خوار تەمەن ١٧ساڵ]] |nationalcaps1 = ١٥ |nationalgoals1 = ٢ | nationalyears2 = ٢٠٠٧–٢٠٠٩ |nationalteam2 = [[هەڵبژاردەی وێڵزی خوار تەمەن ٢١ساڵ]] |nationalcaps2 = ١٢ |nationalgoals2 = ٢ | nationalyears3 = - ٢٠٠٨ |nationalteam3 = [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی وێڵز|وێڵز]] |nationalcaps3= ٣٠ |nationalgoals3 = ٨ | nationalyears4 = ٢٠١٢ |nationalteam4 = [[هەڵبژاردەی ئۆڵۆمپیادی بەڕیتانیای مەزن|بەڕیتانیای مەزن]]|nationalcaps4 = ٥ |nationalgoals4 = ١}} '''ئارۆن جەیمس ڕامزی''' (بە[[ئینگلیزی]]:''Aaron James Ramsey'') لەدایکبووە لە [[٢٦ی کانوونی یەکەم]] ی [[١٩٩٠]] لە شاری [[کایڤلی]] ، [[وێڵز]]. یاریزانی [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی وێڵز]]ە وە یاری دەکات لە یانەی [[ئارسناڵ]]ی [[ئینگلیزی]] لە [[پرێمیەرلیگ|خولی نایابی ئینگیزی]]. وە پێشتر یاری بۆ یانەی [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] کردووە. ==لەگەڵ [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] == [[پەڕگە:Aaron Ramsey.png|125px|وێنۆک|'''ڕامزی''' ئەوکاتە لە [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] بوو ساڵی [[٢٠٠٨]]]] '''ڕامزی''' بچوکترین یاریزان بوو کە یاری بۆ یانەی [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] کردوە لە مێژووی یانەکەدا. دوای ئەوەی ئاستێکی بەرز پێشکەش دەکات لەگەڵ لاوانی [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] سەردەخرێت بۆ پلەی یەکەمی یانەکە و یەکەم دەرکەوتنی لە وەرزی [[٢٠٠٧]] بوو لە یاری [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] و [[هاڵ سیتی]] لە کۆتا خولەکەکانی یاریەکە هاتە ناویاریگا، وە ئەنجامی ئەو یاریە یەک بە هیچ لەبەرژەوەندی [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] کۆتایی پێهات. لە مانگی [[حوزەیران]]ی [[٢٠٠٧]] دا یانەی [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] ویستی بۆندەکەی تازە بکەنەوە بەڵام ڕازی نەبوو. وە یانەی [[ئێڤەرتۆن]] بۆندێکیان پێشکەشی '''ڕامزی''' کرد بە بڕی ٢٠٠.٠٠٠ [[یۆرۆ]] بەڵام ڕامزی ڕازی نەبوو. ==لەگەڵ [[ئارسناڵ]]== دوای ئەوەی هەریەکە لە یانەکانی [[ئارسناڵ]] و [[مانچستەر یونایتد]] و [[ئێڤەرتۆن]] بۆندیان پێشکەشی ڕامزی کرد، بەڵام دواجار بڕیاری دا بچێتە یانەی [[ئارسناڵ|ئارسناڵی ئینگلیزی]] لە ڕۆژی [[١٠ی تەمموز]]ی [[٢٠٠٨]]دا و بە بڕی '''٤.٨ '''ملیۆن''' [[یۆرۆ]] ''' بۆندی مۆرکرد. هۆکاری سەرەکی هەڵبژاردنی [[ئارسناڵ]] لەلایەن ڕامزیەوە بەهۆی ڕاهێنەری بەتوانای فەڕەنسی [[ئارسن ڤینگەر]]ەوە بوو. ڕامزی بۆیەکەم جار کە دەرکەوتن لە یانەی ئارسناڵ بەڕەسمی لە پاڵەوانێتی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] دا بوو لە قۆناغی پاڵاوتنی خولەکدا بەرامبەر یانەی [[تڤێنتێ]] ی هۆڵەندی لە [[١٣ی ئاب]]ی[[٢٠٠٨]]دا بوو، وە توانی یەکەم گۆڵی خۆی تۆماربکات بۆ ئارسناڵ بەرامبەر یانەی [[فەنارباخچە]]ی تورکی بوو لە [[٢١ی تشرینی یەکەم]] ی [[٢٠٠٨]]دا بوو. وە یەکەم پێکانی لە [[١٩ی ئازار]]ی[[٢٠١٠]]دا لەیاری بەرامبەر [[وێست برۆمیج ئالبیۆن]] بوو کە بۆماوەی ١ ساڵ دورکەوتەوە لە یاریگاکان بەهۆی ئەو پێکانە سەختەی توشی بوو لە ئەژنۆیدا. ==ئاماری یاریزان== {| class="wikitable" border="1" style="text-align: center;" |- !rowspan="2"|یانە !rowspan="2"|وەرز !colspan="2"|خول !colspan="2"|[[FA جامی]] !colspan="2"|[[جامی خولی تۆپی پێ|جامی خول]] !colspan="2"|[[یەکێتیی تۆپی پێی ئەورووپا|ئەورووپا]] !colspan="2"|گشتی |- !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان |- |rowspan="3"| [[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] |٢٠٠٦–٠٧ |١||٠||٠||٠||٠||٠||colspan="2"|–||١||٠ |- |٢٠٠٧–٠٨ |١٥||١||٥||١||١||٠||colspan="2"|–||٢١||٢ |- !colspan="1"|گشتی !١٦!!١!!٥!!١!!١!!٠!!colspan="2"|–!!٢٢!!٢ |- |rowspan="3"| [[ئارسناڵ]] |٢٠٠٨–٠٩ |٩||٠||٤||٠||٣||٠||٦||١||٢٢||١ |- |٢٠٠٩–١٠ |١٨||٣||٢||١||٣||٠||٦||٠||٢٩||٤ |- |٢٠١٠–١١ |٧||١||١||٠||٠||٠||٠||٠||٨||١ |- |[[نۆتینگهام فۆڕێست]] (خواستن) |٢٠١٠–١١ |٥||٠||colspan="2"|–||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٥||٠ |- |[[یانەی کاردیف سیتی|کاردیف سیتی]] (خواستن) |٢٠١٠–١١ |٦||١||colspan="2"|–||colspan="2"|–||colspan="2"|–||٦||١ |- |rowspan="4"| [[ئارسناڵ]] |٢٠١١–١٢ |٣٤||٢||٣||٠||٠||٠||٧||١||٤٤||٣ |- |٢٠١٢–١٣ |٣٦||١||٣||٠||١||٠||٧||١||٤٧||٢ |- |٢٠١٣–١٤ |١٨|||٨||٠||٠||١||٠||٨||٥||٢٧||١٣ |- !colspan="1"|گشتی ئارسناڵ !١٢٢!!١٥!!١٣!!١!!٨!!٠!!٣٣!!٧!!١٧٧!!٢٤ |- !colspan="2"|کۆی گشتی !١٤٨!!١٧!!١٨!!٢!!٩!!٠!!٣٣!!٧!!٢٠٩!!٢٦ |} ==سەرچاوە== *[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D9%8A ویکیپیدیای عەرەبی] {{پێکھاتەی یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠١٢]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی وێڵزی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٠]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی وێڵز]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی وێڵز]] [[پۆل:یاریزانانی ناوەڕاست (تۆپی پێ)]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی وێڵز بۆ خوار ٢١ساڵ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] ou9gzyfht23ret5qnudbjl0djpjqypn 0 101767 967393 949236 2022-08-03T11:07:31Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای بەعاج | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Ninevehdistricts.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزای بەعاج لە [[پارێزگای نەینەوا]]دا، قەزای بەعاج بە ڕەنگی پەمەیی نیشان دراوە | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=7|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.62057|frame-long=41.68183|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 35 |latm = 37 |lats = 14 |latNS = | longd = 41 |longm = 40 |longs = 55 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[بەعاج]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٩٧٣ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 8,359 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 251 | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ,179,520 | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٢١ | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = بەعاجی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای بەعاج''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء البعاج''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Al-Ba'aj District'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای نەینەوا]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی [[شارۆچکە]]ی [[بەعاج]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> بەعاج ناحیەی قەحتانیەی بەشێکە لە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق|ناوچە جێناکۆکەکانی کوردنشین]]ە و شوێنی مێژوویی [[ئێزیدی|کوردە ئێزیدییەکان]]ە. قەزاکە دوو ناحیەی ھەیە بە ناوەکانی بەعاج(ناوەند) و قەحتانیە. == ناو == سەبارەت بە ھۆکاری ناونانی بەعاج، خەڵک باسی ناوی شارەکەیان دەکەن، ھەندێکیش دەڵێن بەدەوییەکان بەو ناوچەیە دەڵێن (بەعج) کە زریانی تۆزاوی تیایدا زۆرە. وە لە گێڕانەوەیەکی تردا کە لە کۆندا بیرێک ھەبووە کە ھۆزەکان لە دەوری کۆدەبوونەوە، بۆیە لە ڕووداوێکدا کە ھۆزێک ھاتنە لای بیرەکە بۆ ئەوەی سوود وەرگرن لە ئاوی بیرەکە، بۆیە پیاوێکی مردوویان لە بنی بیرەکە بۆیە گوتیان: ئەمە بیری جەستەیە(ھذە بئر تبعج الأجساد)، لەم دەربڕینە ناوی (البعاج)ی وەرگرتووە. بەڵام بۆچوونێکیکە ئەو ناوە پەیوەندی بە سروشتی زەویەوە ھەیە، سەدەیەک لەمەوبەر ئەم زەوییە بۆ کشتوکاڵ گونجاو نەبوو و تووشی نەزۆکی بوو، کاتێک خاکی سەری گۆڕدرا بۆ فۆڕمی جیۆلۆجی. گۆڕانی شلەمەنی بەھۆی بارانەکانەوە سەریھەڵدا، و لەناکاو چاندنەکە دەرکەوت، زەوییەکە کە ڕووەک و لەوەڕگەکانی تێدا دەرکەوت(انبعج). == مێژوو == * دوو مێژووی ھەیە. کەلاوەکانی ئاماژە بەوە دەکەن کە لە سەردەمی بەردینە نوێوە شارەکان لەسەر زەویەکەی دروستکراون، ئەم شارە ھەمان بەھای کولتووری شارەکانی [[جزیر]]ەیان ھەیە. بەڵام مێژووی مۆدێرن لە [[بەعاج]] تەنھا ئەگەری ھەر وەحشەتێک بۆ ھۆزەکان تێپەڕ نەکرد، یان بە وردی، کە بەدەوینەکان لە سەرەتای ئەم سەدەدا زۆر سەردانیان دەکرد. کاتێک کاروانە بازرگانییەکانی نێوان [[دێرەزوور]] و [[مووسڵ]] وەک وێستگەیەکی پشوودان بەکاریان دەھێنا بۆ کاروباری بازرگانی، ئەمەش پێویستی بە دامەزراندنی بنکەیەکی پۆلیس بوو لەلایەن حکومەتەوە کە لە ساڵی ١٩٤٧ی زایینیدا، بنکەیەکی لێ دامەزراند، ژمارەی کاروانەکان و پەرەسەندنی پەیوەندییەکانی نێوان ئەو [[ھۆز]]ە [[عەرەب]]انەی کە ئەم ڕێگایەیان بەکاردەھێنا. نەوەکان زۆر بوون و ماڵەکان بڵاوبوونەوە. ئەم گەشەسەندنە شارستانییە لە بەرامبەردا بنکەی پۆلیسی پەرەپێدا بۆ ناوەندێکی مەدەنی پێشکەوتوو لەسەر ئاستی ناحیەیەکی لاوەکی لە ساڵی ١٩٦٢دا. لەڕووی کارگێڕییەوە، ئەو ناحیەی لاوەکی لکێندرایە سەر [[قەزای حەزەر]]، ھەروەھا بەھۆی دووری [[حەزەر]] لە [[بەعاج]]، قەزاکە لە ساڵی ١٩٦٨ لکێندرایە سەر [[قەزای شنگال]]. وە بەو پێیەی بەعاج کێڵگەیەکی کشتوکاڵی بەرھەمدارە لە پێشەنگی ئەو قەزایانەی کە [[گەنم]] و [[جۆ]] بەرھەم دەھێنن لە [[پارێزگای نەینەوا]]، ئاستی کارگێڕی خۆی لە لایەکەوە پەرەی پێدا بۆ قەزایەک لە سەرەتای حەفتاکاندا. لە ئێستادا لە ڕووی کارگێڕییەوە قەزایە و ناحیەیەکی ھەیە بە ناوی [[ناحیەی قەحتانیە]]. * لە شوێنی ئەو گردەی کە بە (تل خەلیل) ناسراوە، لێکۆڵینەوە شوێنەوارناسییەکان کەلاوەکانی ئاشکرا کرد، کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ دوو سەردەم، ئەوانیش سەردەمی بەستەڵەک و سەردەمی وەرکا، تەنیا تل خەلیل نەبوو کە خەباتی سەردەمەکانی خستە بەردەممان ، بەڵام ئەو شوێنانەی تر، کە زۆربەیان گردی شوێنەوارن، وەک (تەل ئەبو ئەلحەجەر) و (تل سەققی)، کە شاھیدی خاکی ئەلبەعاج خەڵکی تێدا نیشتەجێ بوو، میراتی شوێنەوارییەکەی لە شوێنەوارناسی حەلەف و... کۆیلە بوون، و ئەم گەلانە خەریکی دامەزراندنی ڕێگا و ڕێڕەوەکان بوون لە خاکی [[جزیر]]ەدا لە [[فیشخابوور]]ەوە تا [[حەزەر]] و ئەمەش لەلایەن تولول(ئەبو ڕەسین) و (تل شێخ) و (ئم غەزەل) و (بە غازیل) پشتڕاست دەکرێتەوە. و (سەکەر) و (فیل)، وە رەنگە ئەگەر شوێنەوارناسەکان ھەوڵ بدەن رووپێوی ئەو زەویانە بکەن کە لە ھەندێک ناوچەی ئەلبەعاج نەسڕاونەتەوە، ئەوا رووبەڕووی سەردەمی نوێ و شارستانیەتی دێرین دەبینەوە. وە قەزای بەعاج ھەندێک جار پێی دەوترێت (شاری شکۆمەندی). یەکێکە لەو شارانەی سەر بە [[پارێزگای نەینەوا]](دایکی دوو بەھار)ە.<ref> https://www.lemonde.fr/proche-orient/article/2015/09/15/sur-la-piste-de-l-emir-autoproclame-de-l-etat-islamique_4758179_3218.html </ref> == جوگرافیا == قەزاکە ھاوسنوورە و خاڵی پەڕینەوەیە لەگەڵ [[سووریا]].<ref> https://www.parliament.krd/ </ref> قەزای بەعاج ھاوسنووری ئەم شوێنانەیە: * لە باکوورەوە [[قەزای شنگال]]. * لە باشوورەوە [[قەزای ڕاوە]] لە [[پارێزگای ئەنبار]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[قەزای حەزەر]]. * لە ڕۆژاواوە [[ڕۆژاوای کوردستان]]([[سووریا]]). == گرنگترین گوند و ناحیەکانی ئەلبەج == شاری [[بەعاج]] دەکەوێتە رۆژئاوای شاری [[مووسڵ]] و لە باشووری [[چیای شنگال]] و لە سنووری نێوان [[عێراق]] و [[سووریا]] و لە لای [[سووریا]] لەگەڵ [[پارێزگای حەسیچە]] ھاوسنوورە. قەزای بەعاج چەندین کۆمەڵگە و گوندی تێدایە کە دیارترینیان بریتین لە کۆمەڵگەی رامبوس، ئەلجاغیفی، کۆمەڵگەی ئەلسەکەر، کۆمەڵگەی ئەلڕەسەڵا، تەل سەققی، ئەلنەوفەلی، حەمدانییە، ئوم الروس، الکەرعان، خوتلە السوغرا، ئەبو خوەیمە، المجفا، رکاب الطیر، السوجین، الشمالت، فەتحی الیوسف، جەلەمید، القابوسیە و چەندین گوندی تر کە باسیان لێ نەکراوە، لەگەڵ [[ناحیەی قەحتانیە]]. == ڕزگارکردنی قەزای بەعاج == ڕۆژی یەکشەممە ٤ی حوزەیرانی ٢٠١٧ [[ھێزە چەکدارەکانی عێراق]] و ھێزەکانی [[حەشدی شەعبی]](الحشد الشعبی) قەزای بەعاجیان لە کۆنترۆڵی تەواوی [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام|داعش]] ڕزگارکرد. سەدان عێراقی ئاوارە لە گەلی بەعاج بەدەست رێوشوێنەکانی حکومەتەوە دەناڵێنن، لەوانە سزادانی بەکۆمەڵی خەڵکی قەزای بەعاج، وەک لە راپۆرتێکی [[ھیومن ڕایتس وۆچ]]دا ھاتووە،کە ھێزە چەکدارە ناوخۆییەکان لە قەزای بەعاج، لە باکووری عێراق لە مانگی شوباتی ٢٠١٨ فەرمانێکی دەرکرد بۆ ڕێگریکردن لە گەڕانەوەی کەسوکاری ئەندامانی ڕێکخراوی “دەوڵەتی ئیسلامی”، ھەروەھا ڕێکخراوەکە ڕایگەیاندووە، “لە نێو ئەو ١٢ ھەزار دانیشتووی بەعاج کە ھێشتا لە کەمپەکاندان، مەزەندە دەکرێت لە سەدا ٢٠یان خزمێکی نزیکیان ھەیە کە پەیوەندی بە داعشەوە کردووە، بۆیە بەو فەرمانانە نەیاندەتوانی بگەڕێنەوە. ئەگەر ھەریەکێک لە شێخەکان یان موختارەکان یاساکان بشکێنن و مۆر لەسەر ڕەزامەندی ئەمنی خێزانێک دابنێن کە توخمەکانی داعش لەخۆدەگرێت، ھێزەکانی [[حەشدی شەعبی]] دەستگیری دەکەن بۆ لێپرسینەوە.<ref> https://web.archive.org/web/20180629223227/https://www.hrw.org/ar/news/2018/04/26/317301 </ref> == سەرچاوەکان == {{کورت}} {{پارێزگای نەینەوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئێزیدی]] [[پۆل:پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:مەڵبەندە کێشە لەسەرەکانی ئاسیا]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] sfsa3xiyoh9wa2zqyh6c3smo8fs0vto 0 101769 967185 949239 2022-08-02T20:08:15Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = بەعاج | ناوی فەرمی = البعاج - Al-Ba'aj | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.0426|frame-long=41.71632|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 02 |lats = 33 |latNS = | longd = 41 |longm = 42 |longs = 59 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = | ناوی دابەشکراو١ = | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای بەعاج|بەعاج]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٣١٧ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٨٨٫٤٠١ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = بەعاجی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''بەعاج'''(بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''البعاج''، [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Al-Ba'aj'') شارۆچکەیەکە لە [[قەزای بەعاج]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> شنگال دەکەوێتە ئەوپەڕی خۆراوای [[پارێزگای نەینەوا]]، ١٤٠م لە شاری [[مووسڵ|مووسڵەوە]]<nowiki/> دوورە و دەکەوێتە خۆراوایەوە.<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref> ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠١٤ بە ٨٨،٤٠١ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[عەرەب]]ن.<ref> https://www.france24.com/en/20190628-revisited-iraq-yazidis-still-haunted-sinjar-massacres-islamic-state-group-nadia-murad </ref> == ناو == سەبارەت بە ھۆکاری ناونانی بەعاج، خەڵک باسی ناوی شارەکەیان دەکەن، ھەندێکیش دەڵێن بەدەوییەکان بەو ناوچەیە دەڵێن (بەعج) کە زریانی تۆزاوی تیایدا زۆرە. وە لە گێڕانەوەیەکی تردا کە لە کۆندا بیرێک ھەبووە کە ھۆزەکان لە دەوری کۆدەبوونەوە، بۆیە لە ڕووداوێکدا کە ھۆزێک ھاتنە لای بیرەکە بۆ ئەوەی سوود وەرگرن لە ئاوی بیرەکە، بۆیە پیاوێکی مردوویان لە بنی بیرەکە بۆیە گوتیان: ئەمە بیری جەستەیە(ھذە بئر تبعج الأجساد)، لەم دەربڕینە ناوی (البعاج)ی وەرگرتووە. بەڵام بۆچوونێکیکە ئەو ناوە پەیوەندی بە سروشتی زەویەوە ھەیە، سەدەیەک لەمەوبەر ئەم زەوییە بۆ کشتوکاڵ گونجاو نەبوو و تووشی نەزۆکی بوو، کاتێک خاکی سەری گۆڕدرا بۆ فۆڕمی جیۆلۆجی. گۆڕانی شلەمەنی بەھۆی بارانەکانەوە سەریھەڵدا، و لەناکاو چاندنەکە دەرکەوت، زەوییەکە کە ڕووەک و لەوەڕگەکانی تێدا دەرکەوت(انبعج). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] c8avnvo4dsvysp8t948yy8bdr5sjez4 0 102105 967065 928913 2022-08-02T16:26:42Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Raparin-Sulaimani.jpg|thumb|وێنەیەک لەڕاپەڕینی ١٩٩١ لە ڕانیە]]{{بێسەرچاوە}} '''ڕاپەڕینی ١٩٩١''' یان '''ڕاپەڕینە مەزنەکە''' ناسراو بە '''ڕاپەڕین''' بریتیی بوو لە ڕاپەڕینێکی جەماوەریی خەڵکی [[باشووری کوردستان]] لەدژی [[ڕژێمی بەعس]] بەپاڵپشتی ھێزە چەکدارەکانی [[بەرەی کوردستانی]] کە ئەوکات یاخیی بو بون لەڕژێم و لەچیاکانی کوردستاندا دژ بەڕژێم ئۆپەراسیۆنەکانیان ئەنجام دەدا. ڕاپەڕین لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لە شاری [[ڕانیە]]وە دەستی پێ کرد و تا ٢١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لەپاش ئازادکردنی [[کەرکووک]] کۆتایی ھات کە بەو شێوەیە دام و دەزگاکانی ڕژێمی بەعس لە باشووری کوردستان کرانە دەرەوە و سەرجەم ھێز و سەربازەکانیان کوژران و ڕاونران. چەند ڕۆژێک پاش ڕاپەڕین، وەک وەڵامێک حکوومەتی بەعسی عێراق بەسووپایەکی بێشوومارەوە ھێرشی کردەوە سەر کوردستان و [[کۆڕەوی کوردەکان ١٩٩١|کۆڕەوی]] خەڵکی کوردستان دەستی پێ کرد، کە تێیدا خەڵکی کوردستان ئاوارەبوون بەرەو سنووری وڵاتە ھاوسێکانی عێراق و ناونرا کۆڕەوە مەزنەکە. == دەستپێکی ڕاپەڕین == ئەگەرچی ڕاپەڕین لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لە ڕانیەوە، کە ناسراوە بە دەروازەی ڕاپەڕین، دەستی پێ کرد بەڵام لە ٣ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا بۆ یەکەم جار وەکو دەستپێکی راپەرین لە ئۆردوگای خەباتی [[ھەولێر]] شەڕێک لە نێوان پشدەرییەکان و بنکەی پۆلیس ڕویدا، دەرەنجام ھەڵیان کوتایە سەر پۆلیس و دەستیان بەسەردا گرت. رژێم ھێرشی کردنە سەر و سەرکووتی کردن و محمد فاروق و بەخیاری لێ کوشتن و دوو کەسیشی لێ زامدارکردن، دووکەسیش لە چەکدارانی [[ھەرکی]] ویەکێکیش لە رژێم کوژرا. وێڕای چەند زامدارێک، چەکدارانی ھەرکیش سێ کەسیان لە پشدەرییەکان بەدیل گرتن، پاشان رێکەوتن لە نێوان رژێم و جەماوەردا کرا و دام و دەزگاکانی گەرانەوە ئەوێ تاراپەرین لە وێش بەرپابوو، ھاوکات ھەمان ڕۆژ راپەرین لە بەسراش سەری ھەلدا. بەڵام لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا ڕاپەرینی گەلی کورد لە شاری ڕانیە لە کاتژمێر ٩ی سەرلەبەیانی بە فەرمی دەستی پێ کرد، لە ھەموولا داڕژانە سەر کوچە و کۆلان و شەقامەکان، لە ڕادیۆکان و بڵندگۆی مزگەوتەکان خەڵکیان ھاندا بۆ ڕاپەڕین. پاشان جەماوەر ھەڵیان کوتایە سەر دام ودەزگاکانی حکوومەت، بۆ سەعات ٣ ی سەرلەئێوارە سەرجەم ڕانیە لە ڕژێم پاک کرایەوە، ھەمان ڕۆژ [[چوارقووڕنە]] و [[حاجیاوا]] و دەشتی بتوێن و سەربازگەی [[سەرکەپکان]] ئازاد کران جگە لە [[تیپی ٤٤ی چواڕقووڕنە]] ٥٠ کەس لە رژێم و ١٠ کەسیش لە ھاولاتیان کوژران، ژمارەیەکی زۆر لە ڕژێم گیران، بۆیە ئەمڕۆژە لە [[مێژووی کورد]] بە رۆژی ڕاپەرین و ڕانیەش بە [[دەروازەی ڕاپەڕین]] دادەنرێت، ئەگەرچی لەلایەن لایەنە سیاسیەکانی کوردستان بڕیار بوو ٧ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] دەست بەراپەرین بکرێت، وەلێ جەماوەر زوو گڕی گرت و ڕاپەرینی بەرپاکرد<ref name="komalsoran">[http://r-komalsoran.com/site/index.php?option=com_content&view=article&id=2461:2012-03-08-14-26-42&catid=56:2010-06-24-03-29-14&Itemid=79 ماڵپەڕی کۆمەڵ - دەنگی سۆران]{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == ڕۆژژمێری ڕاپەڕین == === لەبازیان یەک و دوو و دەشتی بتوێن و دەشتی پشدەر === لە ٦ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ ناوچەی [[بازیان]]ی یەک و دوو و ناوچەی ناو [[قەزای پشدەر|دەشتی پشدەر]] ئازاد کرا، بە جۆری کە لە بازیان لە کاژمێر ٤ی ئێوارە ھەڵیان کوتایە سەردام و دەزگاکانی ئەوێ و ھەر زوو سەرکوتیان کردن، لە پشدەریش سەربازگە و پادگاکانی ڕژێم لە نێوان پێشمەرگەی سەرەوە و جەماوەری خوارەوە دەورەدران و ھەر زوو گیران، تەنھا فەوجی قادراوای پشت سەنگەسەر نەبێ کە شەڕی مان و نەمانیان کرد و بووە ھۆی قوربانیدانی چەندان پێشمەرگە و ھاولاتی و کوژرانی دەیان سەرباز و گیرانی فەوجەکە. لە لایەکی ترەوە، ھەمان ڕۆژ لە [[بیتوێن]] تیپی ٤٤ی چواڕقوڕنە لە [[چوارقوڕنە]] لە سێ لا دەورە درا و ھەر زوو کۆنتڕۆلکراو دواتر پایەگاکانی سەر کلکەی کۆڵین و حاجیلە و بەرزایەکانی دۆڵە ڕەقە بێ شەڕ دابەزینە خوارەوە و تەسلیم بە گەل بوون، تەنھا لە تیپی چوارقوڕنە چەند شەھیدێک و کوژراوی ڕژێم ھەبوون. ڕژێم لیوایەکی لە کۆێ ھێنا گردجان بۆ پاڵپشتی تیپی چوارقوڕنە و بە تۆپ و خومپارە کەوتە وێزەی ھاوڵاتیانی ناوچەکە. ھەر ھەمان ڕۆژ ئەوێش گیرا و چەند سەرباز و ڕائیدێکی لی کوژران. === لە سلێمانی === [[پەڕگە:Raparin-Suli-Amnasuraka.jpg|thumb|دەستبەسەراگرتنی [[ئەمنە سوورەکە]]ی سلێمانی لەلایەن جەماوەر و ھێزی پێشمەرگەوە و پاککردنەوەی لە پیاوانی ڕژێم و سەربازان.]] لە ٧ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا جەماوەری [[شاری سلێمانی]] ڕاپەڕی و ھەر زوو ھەڵیان کوتایە سەر بنکەی حامیەیی پۆلیس و [[سەرای سلێمانی|سەرا]] و ئازادیان کرد، ھەروەھا بۆ بەیانیی ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] قەڵای [[ئەمنە سوورەکە]]ی سلێمانی و سەر بازگەی سەلام و پادگاکانی سەر [[چیای ئەزمەڕ]]یان کۆنتڕۆل کرد بەجۆری بە ھەزاران سەرباز خۆیاندا بەسدەستەوە و پارێزگاری سلێمانی و دەیان پلەدار و پیاوانی ڕژێم کوژران. === لە چەمچەماڵ و ھەڵەبجە و عەربەت و زەڕایەن و سمود و نەسڕ و باریکە و پیرەمەگروون و ئەلڵایی === لەی ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ ڕاپەڕین لە [[چەمچەماڵ]] و [[ھەڵەبجە]] و [[عەربەت]] و [[ئۆردوگاکانی زەڕایەن]] و [[ئۆردوگاکان سمود|سمود]] و [[ئۆردوگاکانی نەسڕ|نەسڕ]] و [[باریەکە]] و [[پیرەمەگروون]] و [[ئەلڵایی]] دەستی پێکرد و سەرجەم ئەو ناوچانە و ڕێگا سەرەکییەکانی نێوان [[سلێمانی]] و [[کەرکووک]] و [[بەعقووبە]] کۆنتڕۆل کران بە خوێنی چەندان شەھید و کوژرانی چەندان کەس لە پیاوانی رژێم. ھەر ئەو ڕۆژەش سەرجەم ڕەبییەکانی پشتاوی سەر [[مامەندە]] و [[قەڵادزێ]] دابەزینە خوارەوە و بێ کوشتار خۆیان بەدەست گەل دا. لەلایەکی ترەوە، [[قەڵای سووسێ]]ی ڕژێم گیرا و بەرەو [[دوکان]] چوون و لەلای دۆڵی [[خەلەکان]]یش پێشمەرگە و جەماوەر ھەر بەرەو [[بەنداوی دوکان]] دەھاتن بۆیە بۆ ئێوارە ئەم ناوچەیەش بەتەواوی کۆنتڕۆل کرا. === لە کۆیە و شەقڵاوە و کفری و خورماتوو === لە ٩ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا جەماوەری شاری [[شەقڵاوە]] و [[کۆیە]]ش ڕاپەڕین، ئەگەر چی سوپایەکی زۆر لە [[ھەیبەت سووڵتان]] ھەبوو و لە ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]دا چەند لیوایەکی زرێپۆشی زیادی ھێنایە ئەوێ و لەھەوا و لەزەمین بەرگریەکی باشییان لە خۆکرد، بەڵام لەبەر ئەوەی ناو کۆیە ئازاد کرا، دواتر لەھەموو لا ھەیبەت سوڵتان دەورەدرا و کۆنتڕۆڵ کرا و سوپاکەی گیران. وێڕای ئەوەی کەناوچەی شەقڵاوەش ئازاد کراو، بۆ ئێوارەش کاتژمێر ٤ی سەرلەئێوارە لە ئۆردوگای زۆرەملێی باسرمە ھەڵیان کوتایە سەر بنکەی پۆلیس و ئەوێش بۆ بەیانی پاککرایەوە. لە لایەکی ترەوە لەلای [[کفری]] ڕاپەرین لە ھەمان ڕۆژ سەری ھەڵدا کە بوە ھۆی ئازادکردنی [[کفری]] و [[باوەنور]] و بەرزاییەکانی. دوای بەدوای شاری کفریش. گەلی کورد لە شاری[ خورماتوو] ڕاپەڕینیان ئەنجامدا لە ماوەیەکی کەمدا توانیان شارەکه لە ڕژێمی بەعس ئازاد بکەن . === لە مەسیف و تەقتەق و ڕەواندوز قەرەھەنجیر و ئاغجەلەر و ھەریر و باتاس و خەلیفان و سپیلک و سۆران و چۆمان و حاجی ئۆمەران و مێرگەسوور === لە ١٠ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١، جەماوەری [[مەسیف]] و [[تەقتەق]] و [[قەزای ڕەواندز|ڕەواندوز]] قەرەھەنجیر و [[ئاغجەلەر]] و [[ھەریر]] و [[باتاس]] و [[خەلیفان، سۆران|خەلیفان]] و [[سپیلک]] و [[سۆران]] و [[چۆمان]] و [[حاجی ئۆمەران]] و [[مێرگەسوور]] و سەرجەم ئەو ناوچانە ڕاپەڕین و لەچەند کاتژمێرێکدا ئازادیان کردن، بەجۆرێ کاتژمێر ١ی دوای نیوەڕۆی ئەو ڕۆژە سەرەتا [[کۆڕێ]] گیراو پاشان [[مەسیف]] ئازادکرا و لەسەعات ١٢ی نیوەڕۆ [[ھەریر]] و [[باتاس]] ڕاپەڕین و [[سپیلک]] و دۆلی بیاو و بێخمە ئازاد کران، لە[[کۆیە]] لەھەمان ڕۆژ جەماوەر و پێشمەرگە بەرەو [[تەق تەق]] پێشڕەوی کرد و خەلکی ئەوێش لەم ڕۆژەدا راپەڕین و ئازادیان کرد، ھەر ئەورۆژەش [[ئۆردوگای بەستۆرە]]ش ئازاد کرا، کەبەدەیان کەس لەوناوچانە لەپیاوانی ڕژێم کوژران و چەندان پێشمەرگە و ھاوڵاتیانیش شەھید بوون، بۆ وێنە لە شەقلاوە ٣ پێشمەرگە کوژران. === لە ھەولێر === لە ١١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، جەماوەری شاری [[ھەولێر]] ھەر لە سپێدەی بەیانییەوە لەگەڕەکەکانی "شۆڕش" و "مەلایان" و "برایەتیی سەرەوە" خلۆر بوونەوە خوارەوە بەرەو بارەگاکانی ڕژێم و لەکاتژمێر ٩ی بەیانی سەرجەم جەماوەر و گەڕەکەکان ڕژانە سەر شەقام و کوچە و کۆڵانەکان و بەیەک دەست دا ڕژانە سەر سەرجەم بارەگا و دام و دەزگا داپڵۆسێنەرەکانی ڕژێم، نەخاسمە دائیرەی ئەمن و جەیشی شەعبی و ئەمنی تەواری و مەنزومەی شیمالی و بنکەکانی پۆلیس و ھتد. کەتا ئێوارە سەرجەم ئەو بارەگایانە کۆنتڕۆل کران، تەنھا لەدایەرەی ئەمن و مەنزومەی شیمالی بەرگریەکی سەخت یان کرد، بۆیە کوژراوێکی زۆریان لێکەوت و ھەندێک لەوانەی لەوێ گیران لەلایەن خەشمی جەماوەر گوللە باران کران. ھاوکات لەھەمان ڕۆژ راپەرین لەسەرجەم ئۆردوگاو ناوچەکانی دەوربەری ھەولێریش گڕی گرتبوو، بۆ وێنە لەلای سەرەوە [[ھێزی پێشمەرگە]] و جەماوەر پێ بە پێ لە [[دێگەڵ|دێگەڵە]] ڕا پێداھات کەھەموو بان و بەزراییەکانی سوپا و پادگاکانی رژێمی پاککردەوە تادەگاتە [[کەسنەزان]]، بۆیە کەسنەزان و [[بنەسڵاوە]] بەبێ شەڕ تەسلیم بوون و لە[[دارەتوو (شوێن)|دارەتووش]] بەنیو کاژێر ناوەندی پۆلیس گیرا. لەوێ شەھید درا و ڕژێمیش کوژراوی ھەبوو، ئۆردوگاکانی [[قوتتەپە|قوشتەپە]] و [[شاوێس]] و [[پیرزین]] و [[مەلا ئۆمەر]]یش ھەر زوو ئازاد کران، پاشان ھاوکات ئۆردوگاکانی [[جەدیدە|جدیدەو]] [[ڕزگاری، خەبات|تۆبزاواش]] ڕاپەڕین و دوای چەند کاتژمێرێک شەڕ ئازاد کران بەخوێنی چەند ھاووڵاتییەک و کوژرانی زۆرێک لەپیاوانی ڕژێم و لەھەمان کاتدا ئۆردوگای خەبات ھەڵیان کوتایە سەر بازگەی ئاسکی کەلەک و ھەر زوو کۆنتڕۆلی کرد و دواتر ئۆردوگاکانی [[کەورگۆسک]] و [[بەحرکە]] و [[بەرحوشتر]]. پشتاوبوون بێ شەڕ ئازادکران و سوپای ناوچەکە خۆیان بەدەستەوە دا، لەلایەکی ترەوە بۆ ئێوارەی ھەمان ڕۆژ فەیلەقی ٥ی سەربازگەی ھەولێر کۆنتڕۆل کرا. بۆبەیانیی ١٢ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] پادگاکانی سەر بەرزاییەکانی [[ڕەشکین]] و [[کانی قڕژالە]] و ڕێی [[گوێر]] و [[مەخموور]] گیران و خۆیان تەسلیمی گەل کرد و بەدەیان ھەزار سەربازیش لەوانەی [[پارێزگای ھەولێر|پارێزگاری ھەولێر]] و سەربازگەکانی سەر و کەشۆڕ دەبونەوە وبەرەو [[موسڵ]] و [[کەرکوک]] دەچوون بێ ئەوەی لەلایەن خەڵک و پێشمەرگە بگیرێن و بکوژرێن بەلکو نان دەدران. === لە جەلەولا و مەخموور و ئاکرێ و خانەقین و شێخان === لە ١٢ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، جەماوەری [[جەلەولا]] ڕاپەرین تا ئێوارە ناو شاری جەلەولا و دەوروبەریان ئازاد کرد. بەڵام دواتر ڕژێم لەھەوا و لەزەمین بەچەکی قوورس تۆپبارانی کردن، بۆیە چەندان ھاولاتی لەوێ شەھید بوون و ڕژێمیش زیانێکی زۆری ماددی و مەعنەویی لێکەوت. لەلایەکی ترەوە ھەر ھەمان ڕۆژ قەزای [[مەخموور]]یش لەخواروی ھەولێر ئازاد کرا و لەڕێگای [[مووسڵ]]یش لافاوی جەماوەر لەزێی کەلەک پەڕیەوە بادینان. بۆیە ھەر ئەو ڕۆژە [[ئاکرێ]] و ناحیەی [[بجیل]] و [[سورچیایەتی]] و [[بەردەرەش]] و [[دینارەتی زێبار]] تادەگاتە [[شێخان]] و سەرزێی خازر ئازادکران و ھەمان ڕۆژیش [[خانەقین]] ئازاد کرا. === لە زاخۆ و پردێ و جەبارە و کۆڵەجۆ === لە ١٣ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، لەوسەری سنوورەوە جەماوەری [[زاخۆ]] و دەروبەری ڕاپەڕین. سەرەنجام ناو شاری زاخۆ و کۆمەڵگای ھیزاوە و [[دەرکار عەجەم]] ئازاد کران و راپەرین گەیشتە [[دەشتی سلێڤان]] و [[چیای بێ خێر]] و [[ژوێ]] ھاتنە ئازاد کرن و پشتی [[ھەنگی رەخێ سۆرا]] لەسنووری$1کەرکووک شارۆچکەی [[پردێ]] ئازاد کرا و لە[[گەرمیان]]یش [[کەلار]] و ناحیەی [[جەبارە]] و [[کوڵەجۆ]] ئازاد کران. === لە دھۆک === لە ١٤ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، لەگەل گەردی بەیانی جەماوەری [[دھۆک]] لەگەڕەکی [[بەرۆشکێ (گەڕەک)|بەرۆشکێ]]ی لای سەرەوە سەریان ھەڵدا و بەتێکڕا دەوری دائیرەی ئەمن و ئیستخبارات و پۆلیس و ئالیات و لیواو فرقەی حزبی ـیان دا و ھێرشیان کردە سەر؛ تا نیوەڕۆ ھەموویان گیران. جگە لەئەمنخانە نەبێ کەشەڕی مان و نەمانیان کرد، بۆیە زۆربەیان کوژران، دواتر لیواکەش تەسلیم بوو، بەمەیش ناوچەکانی [[زاوێتە]] و [[مانگێش]] و [[باگێرا]] و [[سەرسەنگ]] و [[ئەنیشک]] و [[بامەڕنێ]] و [[دێرەلوک]] و [[ئامێدی]] و [[سیریێ]] و [[شێلادزێ]] و [[باتوفە]] و [[بێ گۆڤا]] و ھتد. پشتاوپشت بوون، بۆ ڕۆژانی دواتر دوینا میکییەن ناوچەکانیتر کۆنتڕۆل کران تا دەگاتە [[کانی ماسی]] و ناوچەی [[بەروای بالا]] و [[ریِکان]] بۆیە پایەگاکانی سەر چیاکانی [[گاراومەتین]] و [[چیای شیرین]] و [[چیای فاتێ]] و [[چیای بارزان]] و [[چیای بامەڕنێ]] بۆ خۆیان تەسلیم بوون. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|کوردستان|مێژوو}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:عێراق لە ١٩٩١]] [[پۆل:سەدەی ٢٠ەم لە عێراق]] [[پۆل:ململانێکانی ١٩٩١]] [[پۆل:مێژووی کورد]] [[پۆل:ئیسلام لە عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی عێراق]] [[پۆل:شەڕی کەنداو]] 5lntfek658n1omwlyrqe16vxgj9mgf0 967095 967065 2022-08-02T16:38:52Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967065 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Raparin-Sulaimani.jpg|thumb|وێنەیەک لەڕاپەڕینی ١٩٩١ لە ڕانیە]]{{بێسەرچاوە}} '''ڕاپەڕینی ١٩٩١''' یان '''ڕاپەڕینە مەزنەکە''' ناسراو بە '''ڕاپەڕین''' بریتیی بوو لە ڕاپەڕینێکی جەماوەریی خەڵکی [[باشووری کوردستان]] لەدژی [[ڕژێمی بەعس]] بەپاڵپشتی ھێزە چەکدارەکانی [[بەرەی کوردستانی]] کە ئەوکات یاخیی بو بون لەڕژێم و لەچیاکانی کوردستاندا دژ بەڕژێم ئۆپەراسیۆنەکانیان ئەنجام دەدا. ڕاپەڕین لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لە شاری [[ڕانیە]]وە دەستی پێ کرد و تا ٢١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لەپاش ئازادکردنی [[کەرکووک]] کۆتایی ھات کە بەو شێوەیە دام و دەزگاکانی ڕژێمی بەعس لە باشووری کوردستان کرانە دەرەوە و سەرجەم ھێز و سەربازەکانیان کوژران و ڕاونران. چەند ڕۆژێک پاش ڕاپەڕین، وەک وەڵامێک حکوومەتی بەعسی عێراق بەسووپایەکی بێشوومارەوە ھێرشی کردەوە سەر کوردستان و [[کۆڕەوی کوردەکان ١٩٩١|کۆڕەوی]] خەڵکی کوردستان دەستی پێ کرد، کە تێیدا خەڵکی کوردستان ئاوارەبوون بەرەو سنووری وڵاتە ھاوسێکانی عێراق و ناونرا کۆڕەوە مەزنەکە. == دەستپێکی ڕاپەڕین == ئەگەرچی ڕاپەڕین لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ لە ڕانیەوە، کە ناسراوە بە دەروازەی ڕاپەڕین، دەستی پێ کرد بەڵام لە ٣ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا بۆ یەکەم جار وەکو دەستپێکی راپەرین لە ئۆردوگای خەباتی [[ھەولێر]] شەڕێک لە نێوان پشدەرییەکان و بنکەی پۆلیس ڕویدا، دەرەنجام ھەڵیان کوتایە سەر پۆلیس و دەستیان بەسەردا گرت. رژێم ھێرشی کردنە سەر و سەرکووتی کردن و محمد فاروق و بەخیاری لێ کوشتن و دوو کەسیشی لێ زامدارکردن، دووکەسیش لە چەکدارانی [[ھەرکی]] ویەکێکیش لە رژێم کوژرا. وێڕای چەند زامدارێک، چەکدارانی ھەرکیش سێ کەسیان لە پشدەرییەکان بەدیل گرتن، پاشان رێکەوتن لە نێوان رژێم و جەماوەردا کرا و دام و دەزگاکانی گەرانەوە ئەوێ تاراپەرین لە وێش بەرپابوو، ھاوکات ھەمان ڕۆژ راپەرین لە بەسراش سەری ھەلدا. بەڵام لە ٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا ڕاپەرینی گەلی کورد لە شاری ڕانیە لە کاتژمێر ٩ی سەرلەبەیانی بە فەرمی دەستی پێ کرد، لە ھەموولا داڕژانە سەر کوچە و کۆلان و شەقامەکان، لە ڕادیۆکان و بڵندگۆی مزگەوتەکان خەڵکیان ھاندا بۆ ڕاپەڕین. پاشان جەماوەر ھەڵیان کوتایە سەر دام ودەزگاکانی حکوومەت، بۆ سەعات ٣ ی سەرلەئێوارە سەرجەم ڕانیە لە ڕژێم پاک کرایەوە، ھەمان ڕۆژ [[چوارقووڕنە]] و [[حاجیاوا]] و دەشتی بتوێن و سەربازگەی [[سەرکەپکان]] ئازاد کران جگە لە [[تیپی ٤٤ی چواڕقووڕنە]] ٥٠ کەس لە رژێم و ١٠ کەسیش لە ھاولاتیان کوژران، ژمارەیەکی زۆر لە ڕژێم گیران، بۆیە ئەمڕۆژە لە [[مێژووی کورد]] بە رۆژی ڕاپەرین و ڕانیەش بە [[دەروازەی ڕاپەڕین]] دادەنرێت، ئەگەرچی لەلایەن لایەنە سیاسیەکانی کوردستان بڕیار بوو ٧ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] دەست بەراپەرین بکرێت، وەلێ جەماوەر زوو گڕی گرت و ڕاپەرینی بەرپاکرد<ref name="komalsoran">[http://r-komalsoran.com/site/index.php?option=com_content&view=article&id=2461:2012-03-08-14-26-42&catid=56:2010-06-24-03-29-14&Itemid=79 ماڵپەڕی کۆمەڵ - دەنگی سۆران]{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == ڕۆژژمێری ڕاپەڕین == === لەبازیان یەک و دوو و دەشتی بتوێن و دەشتی پشدەر === لە ٦ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ ناوچەی [[بازیان]]ی یەک و دوو و ناوچەی ناو [[قەزای پشدەر|دەشتی پشدەر]] ئازاد کرا، بە جۆری کە لە بازیان لە کاژمێر ٤ی ئێوارە ھەڵیان کوتایە سەردام و دەزگاکانی ئەوێ و ھەر زوو سەرکوتیان کردن، لە پشدەریش سەربازگە و پادگاکانی ڕژێم لە نێوان پێشمەرگەی سەرەوە و جەماوەری خوارەوە دەورەدران و ھەر زوو گیران، تەنھا فەوجی قادراوای پشت سەنگەسەر نەبێ کە شەڕی مان و نەمانیان کرد و بووە ھۆی قوربانیدانی چەندان پێشمەرگە و ھاولاتی و کوژرانی دەیان سەرباز و گیرانی فەوجەکە. لە لایەکی ترەوە، ھەمان ڕۆژ لە [[بیتوێن]] تیپی ٤٤ی چواڕقوڕنە لە [[چوارقوڕنە]] لە سێ لا دەورە درا و ھەر زوو کۆنتڕۆلکراو دواتر پایەگاکانی سەر کلکەی کۆڵین و حاجیلە و بەرزایەکانی دۆڵە ڕەقە بێ شەڕ دابەزینە خوارەوە و تەسلیم بە گەل بوون، تەنھا لە تیپی چوارقوڕنە چەند شەھیدێک و کوژراوی ڕژێم ھەبوون. ڕژێم لیوایەکی لە کۆێ ھێنا گردجان بۆ پاڵپشتی تیپی چوارقوڕنە و بە تۆپ و خومپارە کەوتە وێزەی ھاوڵاتیانی ناوچەکە. ھەر ھەمان ڕۆژ ئەوێش گیرا و چەند سەرباز و ڕائیدێکی لی کوژران. === لە سلێمانی === [[پەڕگە:Raparin-Suli-Amnasuraka.jpg|thumb|دەستبەسەراگرتنی [[ئەمنە سوورەکە]]ی سلێمانی لەلایەن جەماوەر و ھێزی پێشمەرگەوە و پاککردنەوەی لە پیاوانی ڕژێم و سەربازان.]] لە ٧ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا جەماوەری [[شاری سلێمانی]] ڕاپەڕی و ھەر زوو ھەڵیان کوتایە سەر بنکەی حامیەیی پۆلیس و [[سەرای سلێمانی|سەرا]] و ئازادیان کرد، ھەروەھا بۆ بەیانیی ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] قەڵای [[ئەمنە سوورەکە]]ی سلێمانی و سەر بازگەی سەلام و پادگاکانی سەر [[چیای ئەزمەڕ]]یان کۆنتڕۆل کرد بەجۆری بە ھەزاران سەرباز خۆیاندا بەسدەستەوە و پارێزگاری سلێمانی و دەیان پلەدار و پیاوانی ڕژێم کوژران. === لە چەمچەماڵ و ھەڵەبجە و عەربەت و زەڕایەن و سمود و نەسڕ و باریکە و پیرەمەگروون و ئەلڵایی === لەی ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١ ڕاپەڕین لە [[چەمچەماڵ]] و [[ھەڵەبجە]] و [[عەربەت]] و [[ئۆردوگاکانی زەڕایەن]] و [[ئۆردوگاکان سمود|سمود]] و [[ئۆردوگاکانی نەسڕ|نەسڕ]] و [[باریەکە]] و [[پیرەمەگروون]] و [[ئەلڵایی]] دەستی پێکرد و سەرجەم ئەو ناوچانە و ڕێگا سەرەکییەکانی نێوان [[سلێمانی]] و [[کەرکووک]] و [[بەعقووبە]] کۆنتڕۆل کران بە خوێنی چەندان شەھید و کوژرانی چەندان کەس لە پیاوانی رژێم. ھەر ئەو ڕۆژەش سەرجەم ڕەبییەکانی پشتاوی سەر [[مامەندە]] و [[قەڵادزێ]] دابەزینە خوارەوە و بێ کوشتار خۆیان بەدەست گەل دا. لەلایەکی ترەوە، [[قەڵای سووسێ]]ی ڕژێم گیرا و بەرەو [[دوکان]] چوون و لەلای دۆڵی [[خەلەکان]]یش پێشمەرگە و جەماوەر ھەر بەرەو [[بەنداوی دوکان]] دەھاتن بۆیە بۆ ئێوارە ئەم ناوچەیەش بەتەواوی کۆنتڕۆل کرا. === لە کۆیە و شەقڵاوە و کفری و خورماتوو === لە ٩ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا جەماوەری شاری [[شەقڵاوە]] و [[کۆیە]]ش ڕاپەڕین، ئەگەر چی سوپایەکی زۆر لە [[ھەیبەت سووڵتان]] ھەبوو و لە ٨ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]دا چەند لیوایەکی زرێپۆشی زیادی ھێنایە ئەوێ و لەھەوا و لەزەمین بەرگریەکی باشییان لە خۆکرد، بەڵام لەبەر ئەوەی ناو کۆیە ئازاد کرا، دواتر لەھەموو لا ھەیبەت سوڵتان دەورەدرا و کۆنتڕۆڵ کرا و سوپاکەی گیران. وێڕای ئەوەی کەناوچەی شەقڵاوەش ئازاد کراو، بۆ ئێوارەش کاتژمێر ٤ی سەرلەئێوارە لە ئۆردوگای زۆرەملێی باسرمە ھەڵیان کوتایە سەر بنکەی پۆلیس و ئەوێش بۆ بەیانی پاککرایەوە. لە لایەکی ترەوە لەلای [[کفری]] ڕاپەرین لە ھەمان ڕۆژ سەری ھەڵدا کە بوە ھۆی ئازادکردنی [[کفری]] و [[باوەنور]] و بەرزاییەکانی. دوای بەدوای شاری کفریش. گەلی کورد لە شاری[ خورماتوو] ڕاپەڕینیان ئەنجامدا لە ماوەیەکی کەمدا توانیان شارەکه لە ڕژێمی بەعس ئازاد بکەن . === لە مەسیف و تەقتەق و ڕەواندوز قەرەھەنجیر و ئاغجەلەر و ھەریر و باتاس و خەلیفان و سپیلک و سۆران و چۆمان و حاجی ئۆمەران و مێرگەسوور === لە ١٠ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١، جەماوەری [[مەسیف]] و [[تەقتەق]] و [[قەزای ڕەواندز|ڕەواندوز]] قەرەھەنجیر و [[ئاغجەلەر]] و [[ھەریر]] و [[باتاس]] و [[خەلیفان، سۆران|خەلیفان]] و [[سپیلک]] و [[سۆران]] و [[چۆمان]] و [[حاجی ئۆمەران]] و [[مێرگەسوور]] و سەرجەم ئەو ناوچانە ڕاپەڕین و لەچەند کاتژمێرێکدا ئازادیان کردن، بەجۆرێ کاتژمێر ١ی دوای نیوەڕۆی ئەو ڕۆژە سەرەتا [[کۆڕێ]] گیراو پاشان [[مەسیف]] ئازادکرا و لەسەعات ١٢ی نیوەڕۆ [[ھەریر]] و [[باتاس]] ڕاپەڕین و [[سپیلک]] و دۆلی بیاو و بێخمە ئازاد کران، لە[[کۆیە]] لەھەمان ڕۆژ جەماوەر و پێشمەرگە بەرەو [[تەق تەق]] پێشڕەوی کرد و خەلکی ئەوێش لەم ڕۆژەدا راپەڕین و ئازادیان کرد، ھەر ئەورۆژەش [[ئۆردوگای بەستۆرە]]ش ئازاد کرا، کەبەدەیان کەس لەوناوچانە لەپیاوانی ڕژێم کوژران و چەندان پێشمەرگە و ھاوڵاتیانیش شەھید بوون، بۆ وێنە لە شەقلاوە ٣ پێشمەرگە کوژران. === لە ھەولێر === لە ١١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، جەماوەری شاری [[ھەولێر]] ھەر لە سپێدەی بەیانییەوە لەگەڕەکەکانی "شۆڕش" و "مەلایان" و "برایەتیی سەرەوە" خلۆر بوونەوە خوارەوە بەرەو بارەگاکانی ڕژێم و لەکاتژمێر ٩ی بەیانی سەرجەم جەماوەر و گەڕەکەکان ڕژانە سەر شەقام و کوچە و کۆڵانەکان و بەیەک دەست دا ڕژانە سەر سەرجەم بارەگا و دام و دەزگا داپڵۆسێنەرەکانی ڕژێم، نەخاسمە دائیرەی ئەمن و جەیشی شەعبی و ئەمنی تەواری و مەنزومەی شیمالی و بنکەکانی پۆلیس و ھتد. کەتا ئێوارە سەرجەم ئەو بارەگایانە کۆنتڕۆل کران، تەنھا لەدایەرەی ئەمن و مەنزومەی شیمالی بەرگریەکی سەخت یان کرد، بۆیە کوژراوێکی زۆریان لێکەوت و ھەندێک لەوانەی لەوێ گیران لەلایەن خەشمی جەماوەر گوللە باران کران. ھاوکات لەھەمان ڕۆژ راپەرین لەسەرجەم ئۆردوگاو ناوچەکانی دەوربەری ھەولێریش گڕی گرتبوو، بۆ وێنە لەلای سەرەوە [[ھێزی پێشمەرگە]] و جەماوەر پێ بە پێ لە [[دێگەڵ|دێگەڵە]] ڕا پێداھات کەھەموو بان و بەزراییەکانی سوپا و پادگاکانی رژێمی پاککردەوە تادەگاتە [[کەسنەزان]]، بۆیە کەسنەزان و [[بنەسڵاوە]] بەبێ شەڕ تەسلیم بوون و لە[[دارەتوو (شوێن)|دارەتووش]] بەنیو کاژێر ناوەندی پۆلیس گیرا. لەوێ شەھید درا و ڕژێمیش کوژراوی ھەبوو، ئۆردوگاکانی [[قوتتەپە|قوشتەپە]] و [[شاوێس]] و [[پیرزین]] و [[مەلا ئۆمەر]]یش ھەر زوو ئازاد کران، پاشان ھاوکات ئۆردوگاکانی [[جەدیدە|جدیدەو]] [[ڕزگاری، خەبات|تۆبزاواش]] ڕاپەڕین و دوای چەند کاتژمێرێک شەڕ ئازاد کران بەخوێنی چەند ھاووڵاتییەک و کوژرانی زۆرێک لەپیاوانی ڕژێم و لەھەمان کاتدا ئۆردوگای خەبات ھەڵیان کوتایە سەر بازگەی ئاسکی کەلەک و ھەر زوو کۆنتڕۆلی کرد و دواتر ئۆردوگاکانی [[کەورگۆسک]] و [[بەحرکە]] و [[بەرحوشتر]]. پشتاوبوون بێ شەڕ ئازادکران و سوپای ناوچەکە خۆیان بەدەستەوە دا، لەلایەکی ترەوە بۆ ئێوارەی ھەمان ڕۆژ فەیلەقی ٥ی سەربازگەی ھەولێر کۆنتڕۆل کرا. بۆبەیانیی ١٢ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]] پادگاکانی سەر بەرزاییەکانی [[ڕەشکین]] و [[کانی قڕژالە]] و ڕێی [[گوێر]] و [[مەخموور]] گیران و خۆیان تەسلیمی گەل کرد و بەدەیان ھەزار سەربازیش لەوانەی [[پارێزگای ھەولێر|پارێزگاری ھەولێر]] و سەربازگەکانی سەر و کەشۆڕ دەبونەوە وبەرەو [[موسڵ]] و [[کەرکوک]] دەچوون بێ ئەوەی لەلایەن خەڵک و پێشمەرگە بگیرێن و بکوژرێن بەلکو نان دەدران. === لە جەلەولا و مەخموور و ئاکرێ و خانەقین و شێخان === لە ١٢ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، جەماوەری [[جەلەولا]] ڕاپەرین تا ئێوارە ناو شاری جەلەولا و دەوروبەریان ئازاد کرد. بەڵام دواتر ڕژێم لەھەوا و لەزەمین بەچەکی قوورس تۆپبارانی کردن، بۆیە چەندان ھاولاتی لەوێ شەھید بوون و ڕژێمیش زیانێکی زۆری ماددی و مەعنەویی لێکەوت. لەلایەکی ترەوە ھەر ھەمان ڕۆژ قەزای [[مەخموور]]یش لەخواروی ھەولێر ئازاد کرا و لەڕێگای [[مووسڵ]]یش لافاوی جەماوەر لەزێی کەلەک پەڕیەوە بادینان. بۆیە ھەر ئەو ڕۆژە [[ئاکرێ]] و ناحیەی [[بجیل]] و [[سورچیایەتی]] و [[بەردەرەش]] و [[دینارەتی زێبار]] تادەگاتە [[شێخان]] و سەرزێی خازر ئازادکران و ھەمان ڕۆژیش [[خانەقین]] ئازاد کرا. === لە زاخۆ و پردێ و جەبارە و کۆڵەجۆ === لە ١٣ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، لەوسەری سنوورەوە جەماوەری [[زاخۆ]] و دەروبەری ڕاپەڕین. سەرەنجام ناو شاری زاخۆ و کۆمەڵگای ھیزاوە و [[دەرکار عەجەم]] ئازاد کران و راپەرین گەیشتە [[دەشتی سلێڤان]] و [[چیای بێ خێر]] و [[ژوێ]] ھاتنە ئازاد کرن و پشتی [[ھەنگی رەخێ سۆرا]] لەسنووری کەرکوک شارۆچکەی [[پردێ]] ئازاد کرا و لە[[گەرمیان]]یش [[کەلار]] و ناحیەی [[جەبارە]] و [[کوڵەجۆ]] ئازاد کران. === لە دھۆک === لە ١٤ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩١دا، لەگەل گەردی بەیانی جەماوەری [[دھۆک]] لەگەڕەکی [[بەرۆشکێ (گەڕەک)|بەرۆشکێ]]ی لای سەرەوە سەریان ھەڵدا و بەتێکڕا دەوری دائیرەی ئەمن و ئیستخبارات و پۆلیس و ئالیات و لیواو فرقەی حزبی ـیان دا و ھێرشیان کردە سەر؛ تا نیوەڕۆ ھەموویان گیران. جگە لەئەمنخانە نەبێ کەشەڕی مان و نەمانیان کرد، بۆیە زۆربەیان کوژران، دواتر لیواکەش تەسلیم بوو، بەمەیش ناوچەکانی [[زاوێتە]] و [[مانگێش]] و [[باگێرا]] و [[سەرسەنگ]] و [[ئەنیشک]] و [[بامەڕنێ]] و [[دێرەلوک]] و [[ئامێدی]] و [[سیریێ]] و [[شێلادزێ]] و [[باتوفە]] و [[بێ گۆڤا]] و ھتد. پشتاوپشت بوون، بۆ ڕۆژانی دواتر دوینا میکییەن ناوچەکانیتر کۆنتڕۆل کران تا دەگاتە [[کانی ماسی]] و ناوچەی [[بەروای بالا]] و [[ریِکان]] بۆیە پایەگاکانی سەر چیاکانی [[گاراومەتین]] و [[چیای شیرین]] و [[چیای فاتێ]] و [[چیای بارزان]] و [[چیای بامەڕنێ]] بۆ خۆیان تەسلیم بوون. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|کوردستان|مێژوو}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:عێراق لە ١٩٩١]] [[پۆل:سەدەی ٢٠ەم لە عێراق]] [[پۆل:ململانێکانی ١٩٩١]] [[پۆل:مێژووی کورد]] [[پۆل:ئیسلام لە عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی عێراق]] [[پۆل:شەڕی کەنداو]] hxsf4jsbz6csa35yid9yqe7iec4csig 0 102452 967066 921263 2022-08-02T16:26:43Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو | ناو = یەکێتیی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان | ناوی_خۆماڵی = | زمان١ = | ناوی_زمان١ = | زمان٢ = [[ئینگلیزی]] | ناوی_زمان٢ = <small>{{چبڕ|Democratic National Union of Kurdistan}}</small> | زمان٣ = کورتکراوە بەکوردی | ناوی_زمان٣ = یندک | زمان٤ = | ناوی_زمان٤ = | لۆگۆ = | ڕەنگکۆد = | سەرکردە = | سەرۆک = | سەرۆک_ئەنجومەن = | سکرتێری_گشتی = [[غەفوور مەخمووری]] | سکرتێری_یەکەم = | سکرتێری_گشتی = | لجە = | سکرتارییەت = | وتەبێژ = | دامەزرێنەر = [[غەفوور مەخمووری]] | ناونیشانی_سەرکردە١ = | ناوی_سەرکردە١ = | ناونیشانی_سەرکردە٢ = | ناوی_سەرکردە٢ = | ناونیشانی_سەرکردە٣ = | ناوی_سەرکردە٣ = | ناونیشانی_سەرکردە٤ = | ناوی_سەرکردە٤ = | ناونیشانی_سەرکردە٥ = | ناوی_سەرکردە٥ = | دروشم = کوردستانێکی سەربەخۆ و ئازاد و یەکگرتوو و دیموکرات<ref name="yndk">[http://www.yndk.com/index.php/yndk/520-2014-01-17-15-24-50 ماڵپەری یندک]</ref> | دامەزراندن = ٢١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩٥ | جیابوونەوە = | جیابووەتەوە_لە = | پێشینە = | یەکگرتن = | پاشینە = | شوێنگە = [[ھەولێر]]، [[شەقامی شەست مەتری (ھەولێر)|شەقامی شەست مەتری]]، [[چوارڕیانی ئەلبان]]، نزیک بارەگای ئاسایشی گشتی.<ref name="yndk" /> | ڕۆژنامە = [[میدیا (ڕۆژنامە)|میدیا]]، [[ئازادی قەرەچوغ (ڕۆژنامە)|ئازادی قەرەچوغ]]، [[دەنگی مەخموور (ڕۆژنامە)|دەنگی مەخموور]]، [[ئاڤێستا (ڕۆژنامە)|ئاڤێستا]]، [[سەربەخۆبوون (گۆڤار)|سەربەخۆبوون]]، [[قەرەچووغ (گۆڤار)|گۆڤاری قەرەچووغ]] | باڵی_خوێندکار = [[یەکێتیی خوێندکارانی کوردستان]] | باڵی_گەنج = | ناوی_باڵی١ = | باڵی١ = | ناوی_باڵی٢ = | باڵی٢ = | ناوی_باڵی٣ = | باڵی٣ = | ساڵی_ئەندامێتی = | ئەندامێتی = | ئایدۆلۆژیا = [[نەتەوەخوازیی کوردی]] |شوێنی_سیاسی = | ئایین = | نیشتمانی = [[نەتەوەخوازیی کوردی]]، گەل | نێودەوڵەتی = | ئەوروپی = | پەرلەمانی_ئەوروپی = | ناونیشانی_ئینتیما١ = | ئینتیما١ = | ڕەنگەکان = | ناوی_کورسییەکان١ = | کورسییەکان١ = | ناوی_کورسییەکان٢ = | کورسییەکان٢ = | ناوی_کورسییەکان٣ = | کورسییەکان٣ = | ناوی_کورسییەکان٤ = | کورسییەکان٤ = | سونبوول = | ئاڵا = | ماڵپەر = [http://www.yndk.com YNDK.com] | وڵات = [[عێراق]] | وڵات٢ = | بەرپێنووس = }} '''یەکێتیی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان''' بەکورتیی '''یندک''' حیزبێکی [[باشووری کوردستان]]ە کە لە ساڵی ١٩٩٦ لەلایەن [[غەفوور مەخمووری]]یەوە دامەزراوە. ئامانجی حیزبەکە دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی کوردییە کە لەھەرچوارپارچەی [[کوردستان]] پێک ھاتبێت. رێکخراوێکی نەتەوەیی سیاسی جەماوەری‌و یەکێتییەکی ئارەزوومەندانەیە بۆ تێکۆشەران و نیشتمانپەروەرانی کوردستان، کە ھاوبیری و ھاوخەباتی لەپێناو سەربەخۆیی کوردستان و یەکێتی خاکەکەی و ئازادی گەلەکەی بەپێی رێڕەوێکی زانستییانەی ھاوشانی خەباتی دیموکراتییانەی سەرچاوە گرتوو لە[[مافی چارەنووس]]ی گەلان و مافەکانی مرۆڤدا کۆیان دەکاتەوە. حیزبەکە بەشێک بووە لە [[لیستی کوردستانی]] لە [[ھەڵبژاردنەکانی ٢٠٠٥ی کوردستان]]دا و ١ کورسیی بەدەست ھێناوە لە [[پەرلەمانی کوردستاندا]].<ref name="yndk" /> ==کۆنگرەکان== تا ئێستا پێنج کۆنگرەیبەستاوە، بەم شێوەیە: # کۆنگرەی یەکەمی لە رۆژانی ١٧-١٩ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩٥ لە [[عەنکاوە]]، [[ھەولێر]] بەستووە. # کۆنگرەی دووەمی لە رۆژانی ٥-٧ی [[مایس]]ی ١٩٩٦ لە[[شەقڵاوە]] بەستووە. # کۆنگرەی سێیەمی لە رۆژانی ١٠-١٢ی [[کانوونی دووەم]]ی ١٩٩٩ لەشاری ھەولێر بەستووە. # کۆنگرەی چوارەمی لەرۆژانی ١٠-١١ی [[شوبات]]ی ٢٠٠٢ لەشاری ھەولێر بەستووە. # کۆنگرەی پێنجەمی لە رۆژانی ١٢-١٣ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٢ لە شاری ھەولێر بەستووە. ==ئامانج== # سەربەخۆیی و یەکگرتنەوەی کوردستان و رزگار کردنی لە ھەموو دەسەڵاتێکی داگیرکەر. # دامەزراندنی دەوڵەتێکی کوردی یەکگرتوو کە لەبریاری سیاسی و سیستمی ئابووریدا خاوەنی سەربەخۆیی خۆی بێت. # چەسپاندنی بنەماکانی ئازادی و دیموکراتیەت و دادپەروەری و سەروەری یاسا. # رەخساندنی ھەل و مەرج بەشێوەیەکی یەکسان لەبەردەم ھاووڵاتیانی کوردستاندا بێ گوێدانە ئینتمایی نەتەوەیی و مەزھەبی. # دابینکردنی ھەموو مافێکی شەرعی، سیاسی و ئیداری و رۆشنبیری بۆ نەتەوەکانی تری سەر خاکی کوردستان. # خەبات دەکەین بۆ گەڕانەوەی خاکی کوردستانی سۆری بندەستی ئەرمێنیا و ئازربایجان بۆ سەر خاکی کوردستان. # جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکانی یاسادانان و راپەراندن و دادوەری لەیەکتری. # بەکردەیی کردنی دۆزی ڕەوای کورد بە دۆزێکی جیھانی. # دیاریکردنی ستراتیژێکی یەکگرتوو لەنێو باڵە سیاسییەکانی کوردستاندا. # نەھێشنی ئەو زاراوانەی کە مانای لکاندنی کوردستان بەوڵاتانی داگیرکەر دەبەخشن و قەدەغە کردنیان لە بەرکاھێنانیان لەنێوان ھەڤاڵان و راھێنانی تاکەکانی کورد لەسەر بەکار نەھێنانیان. # داڕشتنی دەستوورێکی تایبەت بە کوردستان و خستنەڕووی بۆ ئەوەی گفتوگۆی جەماوەری و راپرسی لەسەر بکرێت. # دابینکردن و بەرز کردنەوەی ئاستی بژێوی گەلی کوردستان و بەکارھێنانی داھاتەکانی حکومەتی باشووری کوردستان بۆ ئەم مەبەستە. # دابین کردنی ئاسایش و ئارامی بۆ گەلی کوردستان # کار کردن بۆ بەستنی کۆنگرەیەکی نەتەوەیی سەرتاسەری کە تەواوی باڵە سیاسییەکانی کوردستان تیادا بەشداری بن. # ھەوڵدان بۆ جێ بەجێ کردنی ئەو بڕیارە نێودەوڵەتییانەی کە ھەل و مەرجی تایبەتی باشووری کوردستان لەبەرچاو دەگرن. # ھەوڵدان بۆ پێکھێنانی بەرەیەکی سیاسی کوردستانی یەکگرتوو. # بەرەنگار بووەنەوەی ھەموو ھەوڵ و پیلانەکانی رژێمە داگیرکەرەکانی کوردستان بۆ [[بەعەرەبکردن]] و بەفارسکردنی و بەتورککردن و سڕێنەوەی مۆرکی نەتەوەییمان. ==سەرکردایەتی و پێکهاتەی کارگێڕیی== سەرکردایەتی "یندک" لەدەسەڵاتە ھەڵسووڕێنەرە باڵاکانی "یندک" ـە، بۆ ماوەی نێوان دوو کۆنگرە لە سکرتێری گشتی و ٨ ئەندامی ھەمیشەیی و ٢ ئەندامی یەدەگ پێکدێت. ===ڕێژەی [[یاسای کۆتا|کۆتای]] ژن لەسەرکردایەتی === رێژەی کۆتا بۆ ژنان نییە و لەھەموو ستافەکانی کاردەکەن و دەتوانن بۆ لێپرسراویەتی ھەر پۆستێک خۆیان کاندید بکەن. ===سکرتێری گشتی=== '''دەسەڵاتەکانی سکرتێری گشتی''' # بەرپرسیار یەکەمی "یندک" ەو بەرپرسیارە لە چۆنیەتی بەرەو پێشەوەبردنی خەبات و چارەسەرکردنی ھەر گرفتێک کە دیتە پێش "یندک". # دوا واژۆ (تصدیق) ی ھەر پرۆتۆکۆل و رێککەوتنامەیەک لەسەر ئاستی ناوخۆیی و ناوچەیی و نێودەوڵەتیشدا بۆ ئەو دەمێنێتەوە و لێی بەرپرسیارە. # ھەر لێدوانێکی رەسمی کەناوی "یندک" ەوە بدرێ لەھەر مەسەلەیەکدا راستەخۆ بۆ ئەو دەمێنێتەوە و لێی بەرپرسیارە. # سەرپەرشتی تەواوی کۆبوونەوەکانی مەکتبەی سیاسی و کۆمێتەی سەرکردایەتی دەکات. # لە کاتی بەرامبەی دەنگەکاندا سکرتێری گشتی لەھەر لایەک بێت ئەو لایە دەیباتەوە. === ئەرکەکانی سەرکردایەتی=== # ئەو راسپاردە و و بڕیارانەی کە کۆنگرە دەری دەکات جێ بەجێی دەکات و بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆیش لێپرسراوە لە ئەنجامدانی. # دیاریکردنی ھەڵویستی "یندک" بەپێی بنەمای سیاسیی کۆنگرە. # بڕیاردان لەسەر ھەیکەلی رێکخستنی "یندک" و پیگەیاندنی کادیران و پێشخستنیان. # دیاری کردنی پەیماننامەی بەرەیی لەگەڵ حیزبەکاندا بەپێی بڕیارەکانی کۆنگرە. # ھەڵبژاردنی ئەندامانی مەکتەبی سیاسی"یندک". === مەکتەبی سیاسی === مەکتەبی سیاسیی لە چوار ئەندام و سکرتێری گشتیی پێکدێت. ئەرکەکانی: # جێبەجێکردنی بڕیارەکانی کۆنگرەو کۆمێتەی سەرکردایەتی. # سەرپەرشتیکردن و بەدواداچوونی رێکخستن. # ئامادەکردن و پێشکەشکردنی راپۆرتی دەوری بۆ کۆبوونەوەکانی کۆمێتەی سەرکردایەتی === مەکتەبە ناوەندییەکان === # مەکتەبی ناوەندی راگەیاندن # مەکتەبی ناوەندی رێکخستن # مەکتەبی ناوەندی پەیوەندییەکان # مەکتەبی ناوەندی دارایی ==پێکهاتە و ئەرکی ڕێکخستنەکان== ھەڕەمی رێکخستن "یندک" لە خوارەوە بۆ سەرەوە بەم شێوەیە پێکدێت: === شانە === خانەسەرەکییەکانی رێکخستنی "یندک"ە لەسەر بنچینەی شوێنی کار و دانیشتن دادەمەزرێ‌، سنووری کارەکانی خۆی لەمانە دەگرێتەوە: # سیاسەتی "یندک" بڵاو دەکاتەوەو جەماوەر جۆش دەدات. # رێکخستنی جەماوەر وراوێژکردنیان بەپێی بڕیارەکانی "یندک" و ئامانجەکانی "یندک" شیان پێبناسێنێ. # گرنگیدان بەڕای جەماوەرو ھەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی گیرو گرفتەکانیان. # بڵاوکردنەوەی ئەدەبیات وبڵاوکراوەکانی"یندک". # کۆبوونەوەی ھەفتانە خۆی ئەنجام بدات و دانیشتنەکان بەرز بکاتەوەو دارایی خۆی بەلێژنە لێپرسراوەکان بگەیەنێت. # گفتوگۆ لەگەڵ ئەوانەدا بکات کە داوای بوونە ئەندام دەکەن و متمانەیان پێبدات و بیان پاڵێوێت. # ھەر ئەندامێک لە شانە لێپرسراوە لە چالاکییەکانی شانەی خۆی بەھاوکاریکردن لەگەڵ ئەندامانی تردا. # ھەر شانەیەک لە ٣-٥ ئەندام پێکدێت و لێپرسراوێکی دەبێت. === پۆڵ === لە ٣-٥ شانە پێکدێت و لێپرسراوێتیی دەدرێتە دەست ئەندامێکی ڕێکخراو، بەرپرسیشە کە ھەفتانە ڕاپۆرت بۆ رێکخراو بەرزبکاتەوە. === ڕێکخراو === لە ھەر گوند یا گەڕەکێک لە ٣ ئەندام ٢ یەدەگ پێکدێت و سەرپەرشتیی ٣-٥ پۆڵ دەکات و لێپرسراوێتی دەدرێتە دەست ئەندامێکی ناوچە و بەرپرسیشە کە ١٠ رۆژ جارێک ڕاپۆرت بۆ ناوچە بەرز بکاتەوە. === ناوچە === لەھەر ناوچەیەک یا شارۆچکەیەک یا قەزایەکدا لیژنەیەکی رێکخستن لە ٣ کارگێڕ و ٢ ئەندام پێکدێت و چالاکییەکانیشی لە سنووری دەسەڵاتی خۆیدا ئەنجام دەدات. لێپرسراویشە بەرامبەر ھەرێم و راپۆرتەکانی ١٥ رۆژ جارێک بۆ ھەرێم بەرز دەکاتەوە. === ھەرێم === لەسەر ئاستی پارێزگایەک لە ٤ کارگێڕ و ٢ ئەندام پێکدێت (بەڕەچاوکردنی چڕیی دانیشتوان و فراوانی ناوچەیەکی جوگرافی پێکدێت). بەپێی سنووری بەڕێوەبردنی دەسەڵاتی باڵای هەیە و لێپرسراوە بەرامبەر بە مەکتەبی ناوەندی رێکخستن و لێپرسراوێتی ھەرێمیش دەدرێتە دەست ئەندامێکی کۆمێتەی سەرکردایەتی. ئەمانەش جێبەجێدەکات: # سەرکردایەتیکردنی چالاکییەکانی "یندک" لە بواری سیاسیی و رێکخستن و جەماوەری (لە سنووری بەڕێوەبردن و دەسەڵاتی خۆیدا). # چالاکییەکان بەپێی ڕەچاوکردنی تایبەتمەندی توانای کەسایەتی بەسەر ئەندامانی دابەش دەکرێت. # راپۆرتە دەورییەکانی ھەر ٣٠ ڕۆژ جارێک بۆ مەکتەبی ناوەندی رێکخستن بەرز دەکاتەوە. === مەکتەبی ناوەندی رێکخستن === دەزگایەکی ناوەندییە بۆ سەرپەشتیکردنی سەرجەم رێکخستنەکان و لە ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی و سێ ئەندامی کارگێڕ پێکدێت و بەرپرسیاریشە بەرامبەر ھەموو دەزگاکانی سەرووی خۆی. ==== ئەرک و دەسەڵاتەکانی ==== # سەرپەرشتی ھەموو رێکخستنەکان دەکات و لێپرسراویشە بەرامبەر تۆکمەیی و گەشە کردنی رێزەکانی رێکخستن و مافی ھەر پێشنیارو داواکارییەکی گونجاوی ھەیە بۆ ئەم مەبەستە بۆ سەرووی خۆی بەرزبکاتەوە. # بەڕاگۆڕێنەوە لەگەڵ ئەو بەرپرسی ھەرێمەی کە کۆمێتەی سەرکردایەتی رایدەسپێرێ بۆی ھەیە دەستەی کارگێڕی و ئەندامانی دابنێ. # مافی پێشنیارکردنی ھەیە، لە گۆڕینی بەرپرسی ھەرێمەکان بە گفتوگۆکردن لەگەڵ کۆمێتەی سەرکردایەتی دا. == بارەگاکان و سنووری کار == === سنووری جوگرافی کار=== لەھەموو کوردستان کارو چاڵاکی خۆی دەکات. ===بارەگاکان=== * بارەگای مەکتەبی سیاسیی لە شاری ھەولێرە. * بارەگای ھەرێمی ھەولێر لە [[هەولێر (پارێزگا)|پارێزگای ھەولێر]] * بارەگای ھەرێمی [[کەرکوک]] لە [[کەرکووک (پارێزگا)|پارێزگای$1کەرکووک]] * بارەگای ھەرێمی سۆران لە قەزای [[سۆران]] * بارەگای ھەرێمی [[قەرەچووخ]] لە [[قەزای مەخموور]] * لەزۆربەی شارو شارۆچکە و گوندەکانی کوردستان ئەندام و رێکخستنی خۆی ھەیە، بەڵام لەبەر کەم توانای دارایی لەھەموو ئەو شوێنانە نەکردۆتەوە. ==رێکخراوە جەماوەرییەکان== * بزووتنەوەی ژنانی نەتەوەیی کوردستان "BANK" * یەکێتی خوێندەڤانانی نەتەوەیی کوردستان "YXNK" ==دەزگاکانی راگەیاندن== ===رۆژنامەکان=== * [[میدیا (ڕۆژنامە)|میدیا]] * [[ئازادی قەرەچوغ (ڕۆژنامە)|ئازادی قەرەچوغ]] * [[دەنگی مەخموور (ڕۆژنامە)|دەنگی مەخموور]] * [[ئاڤێستا (ڕۆژنامە)|ئاڤێستا]] ===گۆڤارەکان=== * [[سەربەخۆبوون (گۆڤار)|سەربەخۆبوون]] * [[قەرەچووغ (گۆڤار)|گۆڤاری قەرەچووغ]] ===ڕادیۆ=== *[[ڕادیۆی دەنگی مەخموور]] ==پێگە و ڕۆڵی سیاسیی یندک== * بەشداری سێ ھەڵبژاردنی کردووە * لەزۆربەی کۆنگرەو کۆنفرانسە سیاسییەکانی ناوخۆ و دەرەوەی کوردستان بەشداربووە و ڕوانینی خۆی خستۆتەڕوو. * لە لیستی سەربەخۆ بەشداری ھەڵبژاردنی کردووە لەھەمان کاتدا لەگەڵ پارت و لایەنی تریش بەلیستی ھاوبەش بەشداری ھەڵبژاردنی کردووە. * لە[[هەڵبژاردنەکانی ٢٠٠٥ی کوردستان|ھەڵبژاردنی ساڵی ٢٠٠٥]] لە پەرلەمانی کوردستان کورسییەکی بەدەستھێناوە. * پەیوەندییەکی توندو تۆڵی لەگەڵ زۆربەی ھەرەزۆری ھێزو لایەنە سیاسییەکانی ھەر چوار پارچەی کوردستان و کوردانی ئاسیای ناڤین و کوردانی وڵاتانی عەرەبی و نووسەران و رۆشنبیران و رەڤەندی کورد لە دەرەوەی وڵات ھەیە. *کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان: بۆ خۆئامادەکردنی کوردان لەسەر ئاستی نەتەوەیی و داڕشتنی ستراتیژێکی نەتەوەیی بۆ [[بزاڤی رزگاریخوازی نیشتمانی کوردستان]] داواکارە کەوا کۆنگرەیەکی نەتەوەیی سەرتاسەری بۆ تەواوی ھێزو لایەنە سیاسییەکانی ھەموو بەشەکانی کوردستان ببەسترێت و بە ڕەچاوکردنی تایبەتمەندیی ھەر بەشێکی کوردستان ستراتیژێکی نەتەوەیی یەکگرتوو بۆ قۆناخی داھاتووی خەباتی گەلی کوردستان دابڕێژرێت، ئەمەش بە ئەرکی بەپەلەی ئەم قۆناخەی خەبات دەزانێت و پێیوایە دواخستنی ئەم کارە نەتەوەییە زیانێکی زۆر بە [[دۆزی کورد]] دەگەیەنێت، لەم پێناوەدا کاری زۆری کردووە و ئامادەی ھەر جۆرە ھاوکاری و پشتگیرییەک بووە. * بەشداری [[حکوومەتی هەرێمی کوردستان|حکوومەتی کوردستان]] و [[حکوومەتی فیدراڵی عێراق|عێراقی]] نەکردووەو زیاتر وەکو [[ئۆپۆزسیۆن لە هەرێمی کوردستان|ئۆپۆزسیۆن]] کاری کردووە و توانیویەتی پەنجە لەسەر کەموکوڕییەکان دابنێ‌, لەھەمان کاتدا بەمەبەستی چاکسازی و سیستماتیک کردنی دەزگا و دامەزراوەکانی کوردستان بەرنامە و پرۆژەی دەوڵەمەندی لەھەموو بوارەکان پێشکەش بە دەسەڵات کردووە. ==هەڵوێست و بیروڕای سیاسیی== ===ھەڵوێستی سەبارەت بە سیاسەتی گشتی باشووری کوردستان=== [[پەرلەمانی کوردستان|پەرلەمان]] و [[حکوومەتی هەرێمی کوردستان|حکوومەتی کوردستان]] بە دەسکەوتی ھەموو [[خەڵکی کوردستان]] دەزانێت، بۆیە پاراستنیشی بە ئەرکی ھەموو تاک و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان دەزانێت و پێیوایە کە دەبێت حکومەتی کوردستان حکوومەتی ھەموو خەڵکی کوردستان بێت و بەچاوی یەکسان سەیری ھەموو لایەک بکات و دوور بێت لە دەستێوەردانی حیزبی. وای دەبینێت کە حکوومەتی کوردستان [[حکوومەتی بنکە فراوان|حکوومەتێکی بنکە فراوان]] بێت و ڕەنگدانەوەی واقیعی سیاسی و نەتەوەیی کوردستان بێت و بۆ ئەوەی بەھەق ببێتە نوێنەری ھەموو چین و توێژەکانی خەڵک، بۆئەمەش پێویستە نوێنەری ھەموو لایەنە سیاسییەکان بگرێتەخۆ، ھەروەھا سیستماتیککردن و بەدامەزراوەییکردنی دەزگاکانی حکومەت بە فاکتەری سەرکەوتنی حکومەت دەزانێت. وای دەبینێت کە پێویستە دەسەڵاتی کوردستان لە داڕشتنی سیاسەتی گشتیدا راوێژ بەھەموو لایەنەکان بکات، بۆئەوەی سیاسەتێکی نەتەوەیی و نیشتمانی دابڕێژێت و ھەموو لایەکیش ھەست بە بەرپرسیارێتی بکەن. ===بۆچوونی سەبارەت بە پەیوەندی حزبەکان لەگەڵ داگیرکەرانی کوردستان=== سیاسەتی ئەوەیە کەوا پەیوەندی لەگەڵ داگیرکەرانی کوردستان نەبەستێت و پێیوایە بۆ پاراستنی [[ئاسایشی نەتەوەیی]] دەبێت پەیوەندییەکان لە رێگەی حکوومەتی کوردستانەوە بێت نەک حیزبەکان، لەبەرئەوەی پەیوەندی حکوومەتەکان دەبێ لەگەڵ حکوومەت بێت نەک حیزبەکان. ===بۆچوونی سەبارەت بە کێشە ھەڵواسراوەکانی حکومەتی ناوەندی=== پێیوایە حکومەتی ناوەندی کار ناکات بۆ چارەسەرکردنی کێشە ھەڵواسراوەکانی لەگەڵ کوردستان، مێژوویش ئەوەی سەلماندووە کە ھیچ دەسەڵاتێکی عەرەبی لە عێراقدا ئامادە نییە کەرکووک و [[ناوچە دابڕاوەکانی عێراق|ناوچە بەعەرەبکراوەکان]]ی دیکە بگەڕێنێتەوە سەر کوردستان، بۆیە دەبێت سەرکردایەتی کوردستان بیر لە رێگە چارەی دیکە بکاتەوە بۆ ئازادکردنی ئەو ناوچانە تا دەگاتە بەکارھێنانی ھێزیش، لەبەرئەوەی ساڵانی رابردوو ئەوەیان سەلماند کە لە رێگەی یاسایی و دەستوورییەوە ئەو ناوچانە ئازاد نابن و ناگەڕێنەوە سەر کوردستان، بۆیە دەبێت خۆمان کار بکەین و ئەو ناوچانە ئازاد بکەین و بیانگەڕێنینەوە باوەشی کوردستان. ===بۆچوونی سەبارەت بە سیاسەتی گشتی لە عێراق و سیاسەتی دەرەوەی=== بە باوەڕی عێراق لەم کاتەدا لە قەیرانێکی گەورەدایە و ئەو عەقڵییەتەی ئێستای حوکمی عێراق دەکات عێراق بەرەو [[دیکتاتۆری|دکتاتۆرییەت]] دەبات و ئەوەش قبوڵ ناکرێت و عێراق بەرەو ھەڵوەشانەوە دەبات، بۆیە پێویستە سەرکردایەتی کوردستان خۆی بۆ ئەو ئەگەر و پێشھاتانە ئامادە بکات کە دێنە پێشەوە، بۆئەوەی سوود لەو دەرفەتە وەربگرێت و سەربەخۆیی کوردستان رابگەیەنێت. ئێستاش لەگەڵ ئەو گۆڕانکارییانەی [[ڕۆژهەڵاتی ناویین]] کات گونجاوە کە بەو ئاراستەیەدا کاربکەین.<ref name="yndk" /> == سەرچاوە == {{reflist}} {{ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت }} [[پۆل:ڕێکخراوە کوردییەکان]] [[پۆل:حیزبەکانی عێراق]] [[پۆل:حیزبەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:پارتە سیاسییەکان لە ھەرێمی کوردستان]] sfgf0hmmjkbh71eleunbweb8ma8pkg9 967093 967066 2022-08-02T16:38:42Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967066 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو | ناو = یەکێتیی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان | ناوی_خۆماڵی = | زمان١ = | ناوی_زمان١ = | زمان٢ = [[ئینگلیزی]] | ناوی_زمان٢ = <small>{{چبڕ|Democratic National Union of Kurdistan}}</small> | زمان٣ = کورتکراوە بەکوردی | ناوی_زمان٣ = یندک | زمان٤ = | ناوی_زمان٤ = | لۆگۆ = | ڕەنگکۆد = | سەرکردە = | سەرۆک = | سەرۆک_ئەنجومەن = | سکرتێری_گشتی = [[غەفوور مەخمووری]] | سکرتێری_یەکەم = | سکرتێری_گشتی = | لجە = | سکرتارییەت = | وتەبێژ = | دامەزرێنەر = [[غەفوور مەخمووری]] | ناونیشانی_سەرکردە١ = | ناوی_سەرکردە١ = | ناونیشانی_سەرکردە٢ = | ناوی_سەرکردە٢ = | ناونیشانی_سەرکردە٣ = | ناوی_سەرکردە٣ = | ناونیشانی_سەرکردە٤ = | ناوی_سەرکردە٤ = | ناونیشانی_سەرکردە٥ = | ناوی_سەرکردە٥ = | دروشم = کوردستانێکی سەربەخۆ و ئازاد و یەکگرتوو و دیموکرات<ref name="yndk">[http://www.yndk.com/index.php/yndk/520-2014-01-17-15-24-50 ماڵپەری یندک]</ref> | دامەزراندن = ٢١ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩٥ | جیابوونەوە = | جیابووەتەوە_لە = | پێشینە = | یەکگرتن = | پاشینە = | شوێنگە = [[ھەولێر]]، [[شەقامی شەست مەتری (ھەولێر)|شەقامی شەست مەتری]]، [[چوارڕیانی ئەلبان]]، نزیک بارەگای ئاسایشی گشتی.<ref name="yndk" /> | ڕۆژنامە = [[میدیا (ڕۆژنامە)|میدیا]]، [[ئازادی قەرەچوغ (ڕۆژنامە)|ئازادی قەرەچوغ]]، [[دەنگی مەخموور (ڕۆژنامە)|دەنگی مەخموور]]، [[ئاڤێستا (ڕۆژنامە)|ئاڤێستا]]، [[سەربەخۆبوون (گۆڤار)|سەربەخۆبوون]]، [[قەرەچووغ (گۆڤار)|گۆڤاری قەرەچووغ]] | باڵی_خوێندکار = [[یەکێتیی خوێندکارانی کوردستان]] | باڵی_گەنج = | ناوی_باڵی١ = | باڵی١ = | ناوی_باڵی٢ = | باڵی٢ = | ناوی_باڵی٣ = | باڵی٣ = | ساڵی_ئەندامێتی = | ئەندامێتی = | ئایدۆلۆژیا = [[نەتەوەخوازیی کوردی]] |شوێنی_سیاسی = | ئایین = | نیشتمانی = [[نەتەوەخوازیی کوردی]]، گەل | نێودەوڵەتی = | ئەوروپی = | پەرلەمانی_ئەوروپی = | ناونیشانی_ئینتیما١ = | ئینتیما١ = | ڕەنگەکان = | ناوی_کورسییەکان١ = | کورسییەکان١ = | ناوی_کورسییەکان٢ = | کورسییەکان٢ = | ناوی_کورسییەکان٣ = | کورسییەکان٣ = | ناوی_کورسییەکان٤ = | کورسییەکان٤ = | سونبوول = | ئاڵا = | ماڵپەر = [http://www.yndk.com YNDK.com] | وڵات = [[عێراق]] | وڵات٢ = | بەرپێنووس = }} '''یەکێتیی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان''' بەکورتیی '''یندک''' حیزبێکی [[باشووری کوردستان]]ە کە لە ساڵی ١٩٩٦ لەلایەن [[غەفوور مەخمووری]]یەوە دامەزراوە. ئامانجی حیزبەکە دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی کوردییە کە لەھەرچوارپارچەی [[کوردستان]] پێک ھاتبێت. رێکخراوێکی نەتەوەیی سیاسی جەماوەری‌و یەکێتییەکی ئارەزوومەندانەیە بۆ تێکۆشەران و نیشتمانپەروەرانی کوردستان، کە ھاوبیری و ھاوخەباتی لەپێناو سەربەخۆیی کوردستان و یەکێتی خاکەکەی و ئازادی گەلەکەی بەپێی رێڕەوێکی زانستییانەی ھاوشانی خەباتی دیموکراتییانەی سەرچاوە گرتوو لە[[مافی چارەنووس]]ی گەلان و مافەکانی مرۆڤدا کۆیان دەکاتەوە. حیزبەکە بەشێک بووە لە [[لیستی کوردستانی]] لە [[ھەڵبژاردنەکانی ٢٠٠٥ی کوردستان]]دا و ١ کورسیی بەدەست ھێناوە لە [[پەرلەمانی کوردستاندا]].<ref name="yndk" /> ==کۆنگرەکان== تا ئێستا پێنج کۆنگرەیبەستاوە، بەم شێوەیە: # کۆنگرەی یەکەمی لە رۆژانی ١٧-١٩ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ١٩٩٥ لە [[عەنکاوە]]، [[ھەولێر]] بەستووە. # کۆنگرەی دووەمی لە رۆژانی ٥-٧ی [[مایس]]ی ١٩٩٦ لە[[شەقڵاوە]] بەستووە. # کۆنگرەی سێیەمی لە رۆژانی ١٠-١٢ی [[کانوونی دووەم]]ی ١٩٩٩ لەشاری ھەولێر بەستووە. # کۆنگرەی چوارەمی لەرۆژانی ١٠-١١ی [[شوبات]]ی ٢٠٠٢ لەشاری ھەولێر بەستووە. # کۆنگرەی پێنجەمی لە رۆژانی ١٢-١٣ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٢ لە شاری ھەولێر بەستووە. ==ئامانج== # سەربەخۆیی و یەکگرتنەوەی کوردستان و رزگار کردنی لە ھەموو دەسەڵاتێکی داگیرکەر. # دامەزراندنی دەوڵەتێکی کوردی یەکگرتوو کە لەبریاری سیاسی و سیستمی ئابووریدا خاوەنی سەربەخۆیی خۆی بێت. # چەسپاندنی بنەماکانی ئازادی و دیموکراتیەت و دادپەروەری و سەروەری یاسا. # رەخساندنی ھەل و مەرج بەشێوەیەکی یەکسان لەبەردەم ھاووڵاتیانی کوردستاندا بێ گوێدانە ئینتمایی نەتەوەیی و مەزھەبی. # دابینکردنی ھەموو مافێکی شەرعی، سیاسی و ئیداری و رۆشنبیری بۆ نەتەوەکانی تری سەر خاکی کوردستان. # خەبات دەکەین بۆ گەڕانەوەی خاکی کوردستانی سۆری بندەستی ئەرمێنیا و ئازربایجان بۆ سەر خاکی کوردستان. # جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکانی یاسادانان و راپەراندن و دادوەری لەیەکتری. # بەکردەیی کردنی دۆزی ڕەوای کورد بە دۆزێکی جیھانی. # دیاریکردنی ستراتیژێکی یەکگرتوو لەنێو باڵە سیاسییەکانی کوردستاندا. # نەھێشنی ئەو زاراوانەی کە مانای لکاندنی کوردستان بەوڵاتانی داگیرکەر دەبەخشن و قەدەغە کردنیان لە بەرکاھێنانیان لەنێوان ھەڤاڵان و راھێنانی تاکەکانی کورد لەسەر بەکار نەھێنانیان. # داڕشتنی دەستوورێکی تایبەت بە کوردستان و خستنەڕووی بۆ ئەوەی گفتوگۆی جەماوەری و راپرسی لەسەر بکرێت. # دابینکردن و بەرز کردنەوەی ئاستی بژێوی گەلی کوردستان و بەکارھێنانی داھاتەکانی حکومەتی باشووری کوردستان بۆ ئەم مەبەستە. # دابین کردنی ئاسایش و ئارامی بۆ گەلی کوردستان # کار کردن بۆ بەستنی کۆنگرەیەکی نەتەوەیی سەرتاسەری کە تەواوی باڵە سیاسییەکانی کوردستان تیادا بەشداری بن. # ھەوڵدان بۆ جێ بەجێ کردنی ئەو بڕیارە نێودەوڵەتییانەی کە ھەل و مەرجی تایبەتی باشووری کوردستان لەبەرچاو دەگرن. # ھەوڵدان بۆ پێکھێنانی بەرەیەکی سیاسی کوردستانی یەکگرتوو. # بەرەنگار بووەنەوەی ھەموو ھەوڵ و پیلانەکانی رژێمە داگیرکەرەکانی کوردستان بۆ [[بەعەرەبکردن]] و بەفارسکردنی و بەتورککردن و سڕێنەوەی مۆرکی نەتەوەییمان. ==سەرکردایەتی و پێکهاتەی کارگێڕیی== سەرکردایەتی "یندک" لەدەسەڵاتە ھەڵسووڕێنەرە باڵاکانی "یندک" ـە، بۆ ماوەی نێوان دوو کۆنگرە لە سکرتێری گشتی و ٨ ئەندامی ھەمیشەیی و ٢ ئەندامی یەدەگ پێکدێت. ===ڕێژەی [[یاسای کۆتا|کۆتای]] ژن لەسەرکردایەتی === رێژەی کۆتا بۆ ژنان نییە و لەھەموو ستافەکانی کاردەکەن و دەتوانن بۆ لێپرسراویەتی ھەر پۆستێک خۆیان کاندید بکەن. ===سکرتێری گشتی=== '''دەسەڵاتەکانی سکرتێری گشتی''' # بەرپرسیار یەکەمی "یندک" ەو بەرپرسیارە لە چۆنیەتی بەرەو پێشەوەبردنی خەبات و چارەسەرکردنی ھەر گرفتێک کە دیتە پێش "یندک". # دوا واژۆ (تصدیق) ی ھەر پرۆتۆکۆل و رێککەوتنامەیەک لەسەر ئاستی ناوخۆیی و ناوچەیی و نێودەوڵەتیشدا بۆ ئەو دەمێنێتەوە و لێی بەرپرسیارە. # ھەر لێدوانێکی رەسمی کەناوی "یندک" ەوە بدرێ لەھەر مەسەلەیەکدا راستەخۆ بۆ ئەو دەمێنێتەوە و لێی بەرپرسیارە. # سەرپەرشتی تەواوی کۆبوونەوەکانی مەکتبەی سیاسی و کۆمێتەی سەرکردایەتی دەکات. # لە کاتی بەرامبەی دەنگەکاندا سکرتێری گشتی لەھەر لایەک بێت ئەو لایە دەیباتەوە. === ئەرکەکانی سەرکردایەتی=== # ئەو راسپاردە و و بڕیارانەی کە کۆنگرە دەری دەکات جێ بەجێی دەکات و بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆیش لێپرسراوە لە ئەنجامدانی. # دیاریکردنی ھەڵویستی "یندک" بەپێی بنەمای سیاسیی کۆنگرە. # بڕیاردان لەسەر ھەیکەلی رێکخستنی "یندک" و پیگەیاندنی کادیران و پێشخستنیان. # دیاری کردنی پەیماننامەی بەرەیی لەگەڵ حیزبەکاندا بەپێی بڕیارەکانی کۆنگرە. # ھەڵبژاردنی ئەندامانی مەکتەبی سیاسی"یندک". === مەکتەبی سیاسی === مەکتەبی سیاسیی لە چوار ئەندام و سکرتێری گشتیی پێکدێت. ئەرکەکانی: # جێبەجێکردنی بڕیارەکانی کۆنگرەو کۆمێتەی سەرکردایەتی. # سەرپەرشتیکردن و بەدواداچوونی رێکخستن. # ئامادەکردن و پێشکەشکردنی راپۆرتی دەوری بۆ کۆبوونەوەکانی کۆمێتەی سەرکردایەتی === مەکتەبە ناوەندییەکان === # مەکتەبی ناوەندی راگەیاندن # مەکتەبی ناوەندی رێکخستن # مەکتەبی ناوەندی پەیوەندییەکان # مەکتەبی ناوەندی دارایی ==پێکهاتە و ئەرکی ڕێکخستنەکان== ھەڕەمی رێکخستن "یندک" لە خوارەوە بۆ سەرەوە بەم شێوەیە پێکدێت: === شانە === خانەسەرەکییەکانی رێکخستنی "یندک"ە لەسەر بنچینەی شوێنی کار و دانیشتن دادەمەزرێ‌، سنووری کارەکانی خۆی لەمانە دەگرێتەوە: # سیاسەتی "یندک" بڵاو دەکاتەوەو جەماوەر جۆش دەدات. # رێکخستنی جەماوەر وراوێژکردنیان بەپێی بڕیارەکانی "یندک" و ئامانجەکانی "یندک" شیان پێبناسێنێ. # گرنگیدان بەڕای جەماوەرو ھەوڵدان بۆ چارەسەرکردنی گیرو گرفتەکانیان. # بڵاوکردنەوەی ئەدەبیات وبڵاوکراوەکانی"یندک". # کۆبوونەوەی ھەفتانە خۆی ئەنجام بدات و دانیشتنەکان بەرز بکاتەوەو دارایی خۆی بەلێژنە لێپرسراوەکان بگەیەنێت. # گفتوگۆ لەگەڵ ئەوانەدا بکات کە داوای بوونە ئەندام دەکەن و متمانەیان پێبدات و بیان پاڵێوێت. # ھەر ئەندامێک لە شانە لێپرسراوە لە چالاکییەکانی شانەی خۆی بەھاوکاریکردن لەگەڵ ئەندامانی تردا. # ھەر شانەیەک لە ٣-٥ ئەندام پێکدێت و لێپرسراوێکی دەبێت. === پۆڵ === لە ٣-٥ شانە پێکدێت و لێپرسراوێتیی دەدرێتە دەست ئەندامێکی ڕێکخراو، بەرپرسیشە کە ھەفتانە ڕاپۆرت بۆ رێکخراو بەرزبکاتەوە. === ڕێکخراو === لە ھەر گوند یا گەڕەکێک لە ٣ ئەندام ٢ یەدەگ پێکدێت و سەرپەرشتیی ٣-٥ پۆڵ دەکات و لێپرسراوێتی دەدرێتە دەست ئەندامێکی ناوچە و بەرپرسیشە کە ١٠ رۆژ جارێک ڕاپۆرت بۆ ناوچە بەرز بکاتەوە. === ناوچە === لەھەر ناوچەیەک یا شارۆچکەیەک یا قەزایەکدا لیژنەیەکی رێکخستن لە ٣ کارگێڕ و ٢ ئەندام پێکدێت و چالاکییەکانیشی لە سنووری دەسەڵاتی خۆیدا ئەنجام دەدات. لێپرسراویشە بەرامبەر ھەرێم و راپۆرتەکانی ١٥ رۆژ جارێک بۆ ھەرێم بەرز دەکاتەوە. === ھەرێم === لەسەر ئاستی پارێزگایەک لە ٤ کارگێڕ و ٢ ئەندام پێکدێت (بەڕەچاوکردنی چڕیی دانیشتوان و فراوانی ناوچەیەکی جوگرافی پێکدێت). بەپێی سنووری بەڕێوەبردنی دەسەڵاتی باڵای هەیە و لێپرسراوە بەرامبەر بە مەکتەبی ناوەندی رێکخستن و لێپرسراوێتی ھەرێمیش دەدرێتە دەست ئەندامێکی کۆمێتەی سەرکردایەتی. ئەمانەش جێبەجێدەکات: # سەرکردایەتیکردنی چالاکییەکانی "یندک" لە بواری سیاسیی و رێکخستن و جەماوەری (لە سنووری بەڕێوەبردن و دەسەڵاتی خۆیدا). # چالاکییەکان بەپێی ڕەچاوکردنی تایبەتمەندی توانای کەسایەتی بەسەر ئەندامانی دابەش دەکرێت. # راپۆرتە دەورییەکانی ھەر ٣٠ ڕۆژ جارێک بۆ مەکتەبی ناوەندی رێکخستن بەرز دەکاتەوە. === مەکتەبی ناوەندی رێکخستن === دەزگایەکی ناوەندییە بۆ سەرپەشتیکردنی سەرجەم رێکخستنەکان و لە ئەندامێکی مەکتەبی سیاسی و سێ ئەندامی کارگێڕ پێکدێت و بەرپرسیاریشە بەرامبەر ھەموو دەزگاکانی سەرووی خۆی. ==== ئەرک و دەسەڵاتەکانی ==== # سەرپەرشتی ھەموو رێکخستنەکان دەکات و لێپرسراویشە بەرامبەر تۆکمەیی و گەشە کردنی رێزەکانی رێکخستن و مافی ھەر پێشنیارو داواکارییەکی گونجاوی ھەیە بۆ ئەم مەبەستە بۆ سەرووی خۆی بەرزبکاتەوە. # بەڕاگۆڕێنەوە لەگەڵ ئەو بەرپرسی ھەرێمەی کە کۆمێتەی سەرکردایەتی رایدەسپێرێ بۆی ھەیە دەستەی کارگێڕی و ئەندامانی دابنێ. # مافی پێشنیارکردنی ھەیە، لە گۆڕینی بەرپرسی ھەرێمەکان بە گفتوگۆکردن لەگەڵ کۆمێتەی سەرکردایەتی دا. == بارەگاکان و سنووری کار == === سنووری جوگرافی کار=== لەھەموو کوردستان کارو چاڵاکی خۆی دەکات. ===بارەگاکان=== * بارەگای مەکتەبی سیاسیی لە شاری ھەولێرە. * بارەگای ھەرێمی ھەولێر لە [[هەولێر (پارێزگا)|پارێزگای ھەولێر]] * بارەگای ھەرێمی [[کەرکوک]] لە [[کەرکووک (پارێزگا)|پارێزگای کەرکوک]] * بارەگای ھەرێمی سۆران لە قەزای [[سۆران]] * بارەگای ھەرێمی [[قەرەچووخ]] لە [[قەزای مەخموور]] * لەزۆربەی شارو شارۆچکە و گوندەکانی کوردستان ئەندام و رێکخستنی خۆی ھەیە، بەڵام لەبەر کەم توانای دارایی لەھەموو ئەو شوێنانە نەکردۆتەوە. ==رێکخراوە جەماوەرییەکان== * بزووتنەوەی ژنانی نەتەوەیی کوردستان "BANK" * یەکێتی خوێندەڤانانی نەتەوەیی کوردستان "YXNK" ==دەزگاکانی راگەیاندن== ===رۆژنامەکان=== * [[میدیا (ڕۆژنامە)|میدیا]] * [[ئازادی قەرەچوغ (ڕۆژنامە)|ئازادی قەرەچوغ]] * [[دەنگی مەخموور (ڕۆژنامە)|دەنگی مەخموور]] * [[ئاڤێستا (ڕۆژنامە)|ئاڤێستا]] ===گۆڤارەکان=== * [[سەربەخۆبوون (گۆڤار)|سەربەخۆبوون]] * [[قەرەچووغ (گۆڤار)|گۆڤاری قەرەچووغ]] ===ڕادیۆ=== *[[ڕادیۆی دەنگی مەخموور]] ==پێگە و ڕۆڵی سیاسیی یندک== * بەشداری سێ ھەڵبژاردنی کردووە * لەزۆربەی کۆنگرەو کۆنفرانسە سیاسییەکانی ناوخۆ و دەرەوەی کوردستان بەشداربووە و ڕوانینی خۆی خستۆتەڕوو. * لە لیستی سەربەخۆ بەشداری ھەڵبژاردنی کردووە لەھەمان کاتدا لەگەڵ پارت و لایەنی تریش بەلیستی ھاوبەش بەشداری ھەڵبژاردنی کردووە. * لە[[هەڵبژاردنەکانی ٢٠٠٥ی کوردستان|ھەڵبژاردنی ساڵی ٢٠٠٥]] لە پەرلەمانی کوردستان کورسییەکی بەدەستھێناوە. * پەیوەندییەکی توندو تۆڵی لەگەڵ زۆربەی ھەرەزۆری ھێزو لایەنە سیاسییەکانی ھەر چوار پارچەی کوردستان و کوردانی ئاسیای ناڤین و کوردانی وڵاتانی عەرەبی و نووسەران و رۆشنبیران و رەڤەندی کورد لە دەرەوەی وڵات ھەیە. *کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان: بۆ خۆئامادەکردنی کوردان لەسەر ئاستی نەتەوەیی و داڕشتنی ستراتیژێکی نەتەوەیی بۆ [[بزاڤی رزگاریخوازی نیشتمانی کوردستان]] داواکارە کەوا کۆنگرەیەکی نەتەوەیی سەرتاسەری بۆ تەواوی ھێزو لایەنە سیاسییەکانی ھەموو بەشەکانی کوردستان ببەسترێت و بە ڕەچاوکردنی تایبەتمەندیی ھەر بەشێکی کوردستان ستراتیژێکی نەتەوەیی یەکگرتوو بۆ قۆناخی داھاتووی خەباتی گەلی کوردستان دابڕێژرێت، ئەمەش بە ئەرکی بەپەلەی ئەم قۆناخەی خەبات دەزانێت و پێیوایە دواخستنی ئەم کارە نەتەوەییە زیانێکی زۆر بە [[دۆزی کورد]] دەگەیەنێت، لەم پێناوەدا کاری زۆری کردووە و ئامادەی ھەر جۆرە ھاوکاری و پشتگیرییەک بووە. * بەشداری [[حکوومەتی هەرێمی کوردستان|حکوومەتی کوردستان]] و [[حکوومەتی فیدراڵی عێراق|عێراقی]] نەکردووەو زیاتر وەکو [[ئۆپۆزسیۆن لە هەرێمی کوردستان|ئۆپۆزسیۆن]] کاری کردووە و توانیویەتی پەنجە لەسەر کەموکوڕییەکان دابنێ‌, لەھەمان کاتدا بەمەبەستی چاکسازی و سیستماتیک کردنی دەزگا و دامەزراوەکانی کوردستان بەرنامە و پرۆژەی دەوڵەمەندی لەھەموو بوارەکان پێشکەش بە دەسەڵات کردووە. ==هەڵوێست و بیروڕای سیاسیی== ===ھەڵوێستی سەبارەت بە سیاسەتی گشتی باشووری کوردستان=== [[پەرلەمانی کوردستان|پەرلەمان]] و [[حکوومەتی هەرێمی کوردستان|حکوومەتی کوردستان]] بە دەسکەوتی ھەموو [[خەڵکی کوردستان]] دەزانێت، بۆیە پاراستنیشی بە ئەرکی ھەموو تاک و لایەنە سیاسییەکانی کوردستان دەزانێت و پێیوایە کە دەبێت حکومەتی کوردستان حکوومەتی ھەموو خەڵکی کوردستان بێت و بەچاوی یەکسان سەیری ھەموو لایەک بکات و دوور بێت لە دەستێوەردانی حیزبی. وای دەبینێت کە حکوومەتی کوردستان [[حکوومەتی بنکە فراوان|حکوومەتێکی بنکە فراوان]] بێت و ڕەنگدانەوەی واقیعی سیاسی و نەتەوەیی کوردستان بێت و بۆ ئەوەی بەھەق ببێتە نوێنەری ھەموو چین و توێژەکانی خەڵک، بۆئەمەش پێویستە نوێنەری ھەموو لایەنە سیاسییەکان بگرێتەخۆ، ھەروەھا سیستماتیککردن و بەدامەزراوەییکردنی دەزگاکانی حکومەت بە فاکتەری سەرکەوتنی حکومەت دەزانێت. وای دەبینێت کە پێویستە دەسەڵاتی کوردستان لە داڕشتنی سیاسەتی گشتیدا راوێژ بەھەموو لایەنەکان بکات، بۆئەوەی سیاسەتێکی نەتەوەیی و نیشتمانی دابڕێژێت و ھەموو لایەکیش ھەست بە بەرپرسیارێتی بکەن. ===بۆچوونی سەبارەت بە پەیوەندی حزبەکان لەگەڵ داگیرکەرانی کوردستان=== سیاسەتی ئەوەیە کەوا پەیوەندی لەگەڵ داگیرکەرانی کوردستان نەبەستێت و پێیوایە بۆ پاراستنی [[ئاسایشی نەتەوەیی]] دەبێت پەیوەندییەکان لە رێگەی حکوومەتی کوردستانەوە بێت نەک حیزبەکان، لەبەرئەوەی پەیوەندی حکوومەتەکان دەبێ لەگەڵ حکوومەت بێت نەک حیزبەکان. ===بۆچوونی سەبارەت بە کێشە ھەڵواسراوەکانی حکومەتی ناوەندی=== پێیوایە حکومەتی ناوەندی کار ناکات بۆ چارەسەرکردنی کێشە ھەڵواسراوەکانی لەگەڵ کوردستان، مێژوویش ئەوەی سەلماندووە کە ھیچ دەسەڵاتێکی عەرەبی لە عێراقدا ئامادە نییە کەرکووک و [[ناوچە دابڕاوەکانی عێراق|ناوچە بەعەرەبکراوەکان]]ی دیکە بگەڕێنێتەوە سەر کوردستان، بۆیە دەبێت سەرکردایەتی کوردستان بیر لە رێگە چارەی دیکە بکاتەوە بۆ ئازادکردنی ئەو ناوچانە تا دەگاتە بەکارھێنانی ھێزیش، لەبەرئەوەی ساڵانی رابردوو ئەوەیان سەلماند کە لە رێگەی یاسایی و دەستوورییەوە ئەو ناوچانە ئازاد نابن و ناگەڕێنەوە سەر کوردستان، بۆیە دەبێت خۆمان کار بکەین و ئەو ناوچانە ئازاد بکەین و بیانگەڕێنینەوە باوەشی کوردستان. ===بۆچوونی سەبارەت بە سیاسەتی گشتی لە عێراق و سیاسەتی دەرەوەی=== بە باوەڕی عێراق لەم کاتەدا لە قەیرانێکی گەورەدایە و ئەو عەقڵییەتەی ئێستای حوکمی عێراق دەکات عێراق بەرەو [[دیکتاتۆری|دکتاتۆرییەت]] دەبات و ئەوەش قبوڵ ناکرێت و عێراق بەرەو ھەڵوەشانەوە دەبات، بۆیە پێویستە سەرکردایەتی کوردستان خۆی بۆ ئەو ئەگەر و پێشھاتانە ئامادە بکات کە دێنە پێشەوە، بۆئەوەی سوود لەو دەرفەتە وەربگرێت و سەربەخۆیی کوردستان رابگەیەنێت. ئێستاش لەگەڵ ئەو گۆڕانکارییانەی [[ڕۆژهەڵاتی ناویین]] کات گونجاوە کە بەو ئاراستەیەدا کاربکەین.<ref name="yndk" /> == سەرچاوە == {{reflist}} {{ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت }} [[پۆل:ڕێکخراوە کوردییەکان]] [[پۆل:حیزبەکانی عێراق]] [[پۆل:حیزبەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:پارتە سیاسییەکان لە ھەرێمی کوردستان]] cqkc4f2ylbftuzygtyimiw4ykxiwesv 0 103575 967052 868244 2022-08-02T16:26:31Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{Orphan|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{خاوێنکردن}} '''قەیتوول''' گوندێکە دەکەویتە ناوچەی گەرمیانەوە، گوندیکی گەورە بوو بەر لە ئەنفال و دۆزەخەکەی، سەربەناحیەی (قادرکەرەم-کەرکوک) ە (٦٥)کم لەشاری (کەرکوک) ەوە دورە دەکەوێتە رۆژھەلاتی$1کەرکووک و دانیشتوانەکەی لە ھۆزی زەنگەنەن گوندی قەیتول سنورێکی فراوانی ھەیە ھاوسنورە لەگەل ئەم گوندانە لە باکورەوە (کەریمەجەل، زالیاو، پونگەڵە، ئاوە بۆرەکە) تیرەکانی ھۆزی جافن دۆستایەتیەکی پتەویان لەگەل دانیشتوانی قەیتولدا ھەیە لە باشوری قەیتولەوە گوندەکانی (ژاڵە، گەڕاوی، ھەڕێنە) دانیشتوانی ئەم گوندانەش لە ھۆزی زەنگەنەن و خزمایەتیەکی تێکەڵاوی لە نێوانیاندا ھەیە،. گوندی قەیتول لە ساڵی (١٩٨٨)پێش شاڵاوی ئەنفال (٢٨٥)خیزانی تیا دەژیا دانیشتوانەکەی بژێوی ژیانیان لەسەر کشتوکاڵ و ئاودیری و ئاژەڵداری و باخ وباخات بووە. == گوندی قەیتول و ھؤزی زەنگەنە == گوندی قەیتول مێژوەیەکی تایبەتی خۆی ھەیە پایتەختی ھۆزی زەنگەنەیە لە ساڵەکانی(١٥٧٨ز) میر سمایل میری میرنشینی ھۆزی زەنگەنە لە ناوچەی کرماشانی ئێرانەوە کۆچی کردووە بەشێکی ھۆزەکەی لە گەڵیدا ھاتوەتە باشوری کوردستان و گوندی قەیتولی کردوە بە پایتەختی میرنشینی ھۆزەکەی قەڵایەک دروست دەکات و دەیکات بە پایتەختی دەسەڵاتدارێتی، ماوەی (٤٠)ساڵ حوکم ڕانی کردوە لە ناوچەکەدا ئەو قەڵایە دەکەویتە بناری امام زەنوورەوە لە خواروی چیاکەوە ئەشکەوتێکی فراوانی لێیە و ئاسەوارە مێژوویەکان ئەوە دەردەخات زۆر لە مێژەوە مرۆڤ لەو ئەشکەوتە ژیاوە، لە خوارووی ئەشکەوتەکەوە ئاوێکی گەورەو بەھێز ھەڵدەقوڵی تایبەتمەندی ئەم ئاوە لەوەدایە بەزستان و ھاوین زیاد وکەم ناکات بەیەک پێوەر لە سەرچاوەکەیەوە دێتە دەرەوە بەدرێژایی(١٠٠)مەترێک بە چەند رەنگێک دەگۆری بۆنێکی گۆگردی ھەیە و گەڕاوە پاشان ساف دەبێ و بۆنی نامێنێ ئاوەکە شۆرە و تەنھا بۆ کشتوکاڵ و ئاودێری بەکاردێ، لە کۆندا (٥) ئاشی ئاوی بەم ئاوەکاری کردووە دوانی بۆ پاککردنی چەڵتوک و سیانیان ئاشی ھاڕین گەنم و جۆ بووە. قەڵای میر سمایل شوێنیکی گرنگ و کاریگەر بووە بۆ ئەو سەردەمە بەرزە و دەڕوانێتە ناوچەکە قەڵاکە پێک ھاتووە لە چەند بەش و بارەگای میرنشینی پێداویستیەکانی وەک ئەو سەردەمە و تاوەکو ئێستاش ئاسەواری قەڵاکە ماوە، گوندی قەیتول لە کۆندا قشڵاخ بوە بەرانبەر قەڵای میرسمایل پاشان گواستراوەتەوە بۆ قەڵای سور لەبەر ئەوەی زەویەکەی فراوان ترەو لە ئاوی خواردنەوە نزیکترە دیارە گەورەترین کێشەی گوندەکە ئەوە بووە ئاوی خواردنەوەی کەمە و سەرچاوەکانی ئاوخواردن دوورە و لە خوارووی گوندەکەوە چەند کانیاوێک ھەن ئەونیش کانی ژاڵە، کانی قارەمان، خەڵکی بەوڵاخ ئاوی خواردن یان ھێناوە بۆ ماڵەکانیان. == لۆگۆی ھۆزی زەنگەنە == http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200305143028/http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg |date= ٥ی ئازاری ٢٠٢٠ }} == گوندی قەیتول و شؤرشەکانی کورد == دانیشتوانی قەیتول لە شۆرشەکانی کوردا دەرورێکی کاریگەریان بینیوە دڵسۆزی و خۆشەویستیەکی زۆریان بۆ خاکی نشتیمانەکەیان بووە ھەردەم ئامادە بونە بۆ بەرگری لە خاکی کوردستان گیانی خۆیان بەخت بکەن، لە شۆرشی شێخ مەحمودی نەمردا بەشدار بونە پشتیوانیان لە شێخی نەمر کردوە ھەروەھا ل شۆرشیئەیلولدا زۆر لە پیاوانی ئەم گوندە بونەتە پێشمەرگەوە پشتیوانێکی زۆر گەورەی شۆرشەکە بونە لە ناوچەکەدا بنکەی میرسمایل لە ساڵی ١٩٦٢بوتەبارەگای پێشمەرگە و، ھەروەھا دەرگای ماڵەکانیان لەسەر پشت بوە بۆ پێشمەرگە حوکمەتی بەعسی لە ناوچوو بەردەوام ئازارو ئەشکەنجەی دانیشتوانی گوندەکەی داوە، ھێزی پشتگیری لە قەیتول دامەزرا زیاتر لە (٥٠)لاوی گوندەکە بونە ھێزی پشتگیری (محمد حمید) فەرماندەی کەرت بوو بەردەوام ھاوکاری ھێزی پێشمەرگەیان دەکرد لە ناوچەکە بەشداری زۆربەی شەڕەکانیان دەکرد. = گوندی قەیتول و تراجیدیای ئەنفال = بەرەبەیانی (٩/٤/١٩٨٨)لە [[کارەساتی ئەنفال]]دا ھێزێکی سەربازی بە پشتیوانی چەند فڕۆکەیەکی جەنگی وەدەیان فەوجی جاش ھێرشیان کردە سەر گوندی قەیتول و پاش نیووکات ژمێر شەڕ گوندی قەیتول خاپوور دەکرێت لە گەڵ خاکدا یەکسان دەکرێت لەو شەرەشدا پێشمەرگەیەک بەناوی (نەجمەدین) خەلکی گوندی باخەگەردەڵە بوو شەھیدکراوە پێشمەرگەیەکی تریش بەناوی (عبداللە) قەیتولی بریندار کرا لەو شاڵاوەشدا (١٥٤)پەپولەی بێ تاوان لە ژن و منداڵ وپیاوی لێ ئەنفال کرا بەرەو بیابانەکانی باشوور رۆژ ئاوای عێراق بردران و زیندە بەچاڵ کران لە گەورەترین جینۆسایدی مرۆیدا بوو بە پەڵەیەکی رەش لە مێژووی عێراقی سەردەمی بەعس و سەدام حسێن تۆمار کراو بوو بەگەورەترین ناسنامەی بەرخۆدان و بەخشینی گیانی پاکیان لە پێناو ئازادی کورد و ڕزگاری کوردستان. == ھونەر == * دەرھێنەر جەلیل سەعید زەنگەنە * شاعیر شەھاب زەنگەنە * == سەرچاوەکان == * کتێبی قەیتول ژانێکی بێ کۆتا == نوسینی == * دانیار عوزێر محمود * <https://www.facebook.com/danyar1997"test{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}" /> [[پۆل:زەنگەنە]] [[پۆل:قەیتول]] cvwo4ohuq5vpdq979k30qhxqi70dg04 967108 967052 2022-08-02T16:39:56Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967052 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{Orphan|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{خاوێنکردن}} '''قەیتوول''' گوندێکە دەکەویتە ناوچەی گەرمیانەوە، گوندیکی گەورە بوو بەر لە ئەنفال و دۆزەخەکەی، سەربەناحیەی (قادرکەرەم-کەرکوک) ە (٦٥)کم لەشاری (کەرکوک) ەوە دورە دەکەوێتە رۆژھەلاتی کەرکوک و دانیشتوانەکەی لە ھۆزی زەنگەنەن گوندی قەیتول سنورێکی فراوانی ھەیە ھاوسنورە لەگەل ئەم گوندانە لە باکورەوە (کەریمەجەل، زالیاو، پونگەڵە، ئاوە بۆرەکە) تیرەکانی ھۆزی جافن دۆستایەتیەکی پتەویان لەگەل دانیشتوانی قەیتولدا ھەیە لە باشوری قەیتولەوە گوندەکانی (ژاڵە، گەڕاوی، ھەڕێنە) دانیشتوانی ئەم گوندانەش لە ھۆزی زەنگەنەن و خزمایەتیەکی تێکەڵاوی لە نێوانیاندا ھەیە،. گوندی قەیتول لە ساڵی (١٩٨٨)پێش شاڵاوی ئەنفال (٢٨٥)خیزانی تیا دەژیا دانیشتوانەکەی بژێوی ژیانیان لەسەر کشتوکاڵ و ئاودیری و ئاژەڵداری و باخ وباخات بووە. == گوندی قەیتول و ھؤزی زەنگەنە == گوندی قەیتول مێژوەیەکی تایبەتی خۆی ھەیە پایتەختی ھۆزی زەنگەنەیە لە ساڵەکانی(١٥٧٨ز) میر سمایل میری میرنشینی ھۆزی زەنگەنە لە ناوچەی کرماشانی ئێرانەوە کۆچی کردووە بەشێکی ھۆزەکەی لە گەڵیدا ھاتوەتە باشوری کوردستان و گوندی قەیتولی کردوە بە پایتەختی میرنشینی ھۆزەکەی قەڵایەک دروست دەکات و دەیکات بە پایتەختی دەسەڵاتدارێتی، ماوەی (٤٠)ساڵ حوکم ڕانی کردوە لە ناوچەکەدا ئەو قەڵایە دەکەویتە بناری امام زەنوورەوە لە خواروی چیاکەوە ئەشکەوتێکی فراوانی لێیە و ئاسەوارە مێژوویەکان ئەوە دەردەخات زۆر لە مێژەوە مرۆڤ لەو ئەشکەوتە ژیاوە، لە خوارووی ئەشکەوتەکەوە ئاوێکی گەورەو بەھێز ھەڵدەقوڵی تایبەتمەندی ئەم ئاوە لەوەدایە بەزستان و ھاوین زیاد وکەم ناکات بەیەک پێوەر لە سەرچاوەکەیەوە دێتە دەرەوە بەدرێژایی(١٠٠)مەترێک بە چەند رەنگێک دەگۆری بۆنێکی گۆگردی ھەیە و گەڕاوە پاشان ساف دەبێ و بۆنی نامێنێ ئاوەکە شۆرە و تەنھا بۆ کشتوکاڵ و ئاودێری بەکاردێ، لە کۆندا (٥) ئاشی ئاوی بەم ئاوەکاری کردووە دوانی بۆ پاککردنی چەڵتوک و سیانیان ئاشی ھاڕین گەنم و جۆ بووە. قەڵای میر سمایل شوێنیکی گرنگ و کاریگەر بووە بۆ ئەو سەردەمە بەرزە و دەڕوانێتە ناوچەکە قەڵاکە پێک ھاتووە لە چەند بەش و بارەگای میرنشینی پێداویستیەکانی وەک ئەو سەردەمە و تاوەکو ئێستاش ئاسەواری قەڵاکە ماوە، گوندی قەیتول لە کۆندا قشڵاخ بوە بەرانبەر قەڵای میرسمایل پاشان گواستراوەتەوە بۆ قەڵای سور لەبەر ئەوەی زەویەکەی فراوان ترەو لە ئاوی خواردنەوە نزیکترە دیارە گەورەترین کێشەی گوندەکە ئەوە بووە ئاوی خواردنەوەی کەمە و سەرچاوەکانی ئاوخواردن دوورە و لە خوارووی گوندەکەوە چەند کانیاوێک ھەن ئەونیش کانی ژاڵە، کانی قارەمان، خەڵکی بەوڵاخ ئاوی خواردن یان ھێناوە بۆ ماڵەکانیان. == لۆگۆی ھۆزی زەنگەنە == http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200305143028/http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg |date= ٥ی ئازاری ٢٠٢٠ }} == گوندی قەیتول و شؤرشەکانی کورد == دانیشتوانی قەیتول لە شۆرشەکانی کوردا دەرورێکی کاریگەریان بینیوە دڵسۆزی و خۆشەویستیەکی زۆریان بۆ خاکی نشتیمانەکەیان بووە ھەردەم ئامادە بونە بۆ بەرگری لە خاکی کوردستان گیانی خۆیان بەخت بکەن، لە شۆرشی شێخ مەحمودی نەمردا بەشدار بونە پشتیوانیان لە شێخی نەمر کردوە ھەروەھا ل شۆرشیئەیلولدا زۆر لە پیاوانی ئەم گوندە بونەتە پێشمەرگەوە پشتیوانێکی زۆر گەورەی شۆرشەکە بونە لە ناوچەکەدا بنکەی میرسمایل لە ساڵی ١٩٦٢بوتەبارەگای پێشمەرگە و، ھەروەھا دەرگای ماڵەکانیان لەسەر پشت بوە بۆ پێشمەرگە حوکمەتی بەعسی لە ناوچوو بەردەوام ئازارو ئەشکەنجەی دانیشتوانی گوندەکەی داوە، ھێزی پشتگیری لە قەیتول دامەزرا زیاتر لە (٥٠)لاوی گوندەکە بونە ھێزی پشتگیری (محمد حمید) فەرماندەی کەرت بوو بەردەوام ھاوکاری ھێزی پێشمەرگەیان دەکرد لە ناوچەکە بەشداری زۆربەی شەڕەکانیان دەکرد. = گوندی قەیتول و تراجیدیای ئەنفال = بەرەبەیانی (٩/٤/١٩٨٨)لە [[کارەساتی ئەنفال]]دا ھێزێکی سەربازی بە پشتیوانی چەند فڕۆکەیەکی جەنگی وەدەیان فەوجی جاش ھێرشیان کردە سەر گوندی قەیتول و پاش نیووکات ژمێر شەڕ گوندی قەیتول خاپوور دەکرێت لە گەڵ خاکدا یەکسان دەکرێت لەو شەرەشدا پێشمەرگەیەک بەناوی (نەجمەدین) خەلکی گوندی باخەگەردەڵە بوو شەھیدکراوە پێشمەرگەیەکی تریش بەناوی (عبداللە) قەیتولی بریندار کرا لەو شاڵاوەشدا (١٥٤)پەپولەی بێ تاوان لە ژن و منداڵ وپیاوی لێ ئەنفال کرا بەرەو بیابانەکانی باشوور رۆژ ئاوای عێراق بردران و زیندە بەچاڵ کران لە گەورەترین جینۆسایدی مرۆیدا بوو بە پەڵەیەکی رەش لە مێژووی عێراقی سەردەمی بەعس و سەدام حسێن تۆمار کراو بوو بەگەورەترین ناسنامەی بەرخۆدان و بەخشینی گیانی پاکیان لە پێناو ئازادی کورد و ڕزگاری کوردستان. == ھونەر == * دەرھێنەر جەلیل سەعید زەنگەنە * شاعیر شەھاب زەنگەنە * == سەرچاوەکان == * کتێبی قەیتول ژانێکی بێ کۆتا == نوسینی == * دانیار عوزێر محمود * <https://www.facebook.com/danyar1997"test{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}" /> [[پۆل:زەنگەنە]] [[پۆل:قەیتول]] bzdn6qbacb8heew9b6le1yv3xid9z9q 967126 967108 2022-08-02T17:56:53Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{Orphan|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{خاوێنکردن}} '''قەیتوول''' گوندێکە دەکەویتە ناوچەی گەرمیانەوە، گوندیکی گەورە بوو بەر لە ئەنفال و دۆزەخەکەی، سەربەناحییەی (قادرکەرەم-کەرکوک)ە (٦٥)کم لەشاری (کەرکووک)ەوە دورە دەکەوێتە ڕۆژھەلاتی کەرکووک و دانیشتووانەکەی لە ھۆزی زەنگەنەن گوندی قەیتول سنوورێکی فراوانی ھەیە ھاوسنورە لەگەل ئەم گوندانە لە باکوورەوە (کەریمەجەل، زالیاو، پونگەڵە، ئاوە بۆرەکە) تیرەکانی ھۆزی جافن دۆستایەتییەکی پتەویان لەگەل دانیشتووانی قەیتولدا ھەیە لە باشووری قەیتولەوە گوندەکانی (ژاڵە، گەڕاوی، ھەڕێنە) دانیشتووانی ئەم گوندانەش لە ھۆزی زەنگەنەن و خزمایەتییەکی تێکەڵاوی لە نێوانیاندا ھەیە، گوندی قەیتول لە ساڵی (١٩٨٨)پێش شاڵاوی ئەنفال (٢٨٥)خیزانی تیا دەژیا دانیشتووانەکەی بژێوی ژیانیان لەسەر کشتوکاڵ و ئاودیری و ئاژەڵداری و باخ وباخات بووە. == گوندی قەیتول و ھؤزی زەنگەنە == گوندی قەیتول مێژووەیەکی تایبەتی خۆی ھەیە پایتەختی ھۆزی زەنگەنەیە لە ساڵەکانی(١٥٧٨ز) میر سمایل میری میرنشینی ھۆزی زەنگەنە لە ناوچەی کرماشانی ئێرانەوە کۆچی کردووە بەشێکی ھۆزەکەی لە گەڵیدا ھاتوەتە باشووری کوردستان و گوندی قەیتولی کردوە بە پایتەختی میرنشینی ھۆزەکەی قەڵایەک دروست دەکات و دەیکات بە پایتەختی دەسەڵاتدارێتی، ماوەی (٤٠)ساڵ حوکم ڕانی کردوە لە ناوچەکەدا ئەو قەڵایە دەکەویتە بناری امام زەنوورەوە لە خواروی چیاکەوە ئەشکەوتێکی فراوانی لێیە و ئاسەوارە مێژوویەکان ئەوە دەردەخات زۆر لە مێژەوە مرۆڤ لەو دەشکەوتە ژیاوە، لە خوارووی ئەشکەوتەکەوە ئاوێکی گەورەو بەھێز ھەڵدەقوڵی تایبەتمەندی ئەم ئاوە لەوەدایە بەزستان و ھاوین زیاد وکەم ناکات بەیەک پێوەر لە سەرچاوەکەیەوە دێتە دەرەوە بەدرێژایی(١٠٠)مەترێک بە چەند ڕەنگێک دەگۆری بۆنێکی گۆگردی ھەیە و گەڕاوە پاشان ساف دەبێ و بۆنی نامێنێ ئاوەکە شۆرە و تەنھا بۆ کشتوکاڵ و ئاودێری بەکاردێ، لە کۆندا (٥) ئاشی ئاوی بەم ئاوەکاری کردووە دوانی بۆ پاککردنی چەڵتوک و سیانیان ئاشی ھاڕین گەنم و جۆ بووە. قەڵای میر سمایل شوێنیکی گرنگ و کاریگەر بووە بۆ ئەو سەردەمە بەرزە و دەڕوانێتە ناوچەکە قەڵاکە پێک ھاتووە لە چەند بەش و بارەگای میرنشینی پێداویستییەکانی وەک ئەو سەردەمە و تاوەکو ئێستاش ئاسەواری قەڵاکە ماوە، گوندی قەیتول لە کۆندا قشڵاخ بوە بەرامبەر قەڵای میرسمایل پاشان گواستراوەتەوە بۆ قەڵای سوور لەبەر ئەوەی زەوییەکەی فراوان ترەو لە ئاوی خواردنەوە نزیکترە دیارە گەورەترین کێشەی گوندەکە ئەوە بووە ئاوی خواردنەوەی کەمە و سەرچاوەکانی ئاوخواردن دوورە و لە خوارووی گوندەکەوە چەند کانیاوێک ھەن ئەونیش کانی ژاڵە، کانی قارەمان، خەڵکی بەوڵاخ ئاوی خواردن یان ھێناوە بۆ ماڵەکانیان. == لۆگۆی ھۆزی زەنگەنە == http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200305143028/http://mabast.com/up/uploads/jpg/472d678142.jpg |date= ٥ی ئازاری ٢٠٢٠}} == گوندی قەیتول و شؤرشەکانی کورد == دانیشتووانی قەیتول لە شۆرشەکانی کوردا دەرورێکی کاریگەریان بینیوە دڵسۆزی و خۆشەویستییەکی زۆریان بۆ خاکی نشتیمانەکەیان بووە ھەردەم ئامادە بوونە بۆ بەرگری لە خاکی کوردستان گیانی خۆیان بەخت بکەن، لە شۆرشی شێخ مەحموودی نەمردا بەشدار بوونە پشتیوانیان لە شێخی نەمر کردوە ھەروەھا ل شۆرشیئەیلولدا زۆر لە پیاوانی ئەم گوندە بوونەتە پێشمەرگەوە پشتیوانێکی زۆر گەورەی شۆرشەکە بوونە لە ناوچەکەدا بنکەی میرسمایل لە ساڵی ١٩٦٢بوتەبارەگای پێشمەرگە و، ھەروەھا دەرگای ماڵەکانیان لەسەر پشت بوە بۆ پێشمەرگە حوکمەتی بەعسی لە ناوچوو بەردەوام ئازارو ئەشکەنجەی دانیشتووانی گوندەکەی داوە، ھێزی پشتگیری لە قەیتول دامەزرا زیاتر لە (٥٠)لاوی گوندەکە بوونە ھێزی پشتگیری (محمد حمید) فەرماندەی کەرت بوو بەردەوام ھاوکاری ھێزی پێشمەرگەیان دەکرد لە ناوچەکە بەشداری زۆربەی شەڕەکانیان دەکرد. = گوندی قەیتول و تراجیدیای ئەنفال = بەرەبەیانی (٩ی نیسانی ١٩٨٨)لە [[کارەساتی ئەنفال]]دا ھێزێکی سەربازی بە پشتیوانی چەند فڕۆکەیەکی جەنگی وەدەیان فەوجی جاش ھێرشیان کردە سەر گوندی قەیتول و پاش نیووکات ژمێر شەڕ گوندی قەیتول خاپوور دەکرێت لەگەڵ خاکدا یەکسان دەکرێت لەو شەرەشدا پێشمەرگەیەک بەناوی (نەجمەدین) خەلکی گوندی باخەگەردەڵە بوو شەھیدکراوە پێشمەرگەیەکی تریش بەناوی (عبداللە) قەیتولی بریندار کرا لەو شاڵاوەشدا (١٥٤)پەپولەی بێ تاوان لە ژن و منداڵ وپیاوی لێ ئەنفال کرا بەرەو بیابانەکانی باشوور ڕۆژ ئاوای عێراق بردران و زیندە بەچاڵ کران لە گەورەترین جینۆسایدی مرۆیدا بوو بە پەڵەیەکی ڕەش لە مێژووی عێراقی سەردەمی بەعس و سەدام حسێن تۆمار کراو بوو بەگەورەترین ناسنامەی بەرخۆدان و بەخشینی گیانی پاکیان لە پێناو ئازادی کورد و ڕزگاری کوردستان. == ھونەر == * دەرھێنەر جەلیل سەعید زەنگەنە * شاعیر شەھاب زەنگەنە == سەرچاوەکان == * کتێبی قەیتول ژانێکی بێ کۆتا == نووسینی == * دانیار عوزێر محمود * <https://www.facebook.com/danyar1997"test{{dead link|date=کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}" /> [[پۆل:زەنگەنە]] [[پۆل:قەیتول]] lep9mnt4c1decdnq5wxu29m1o57degs 0 103722 967188 909157 2022-08-02T20:10:39Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox war faction | name = بۆکۆ حەرام | native_name = جماعة أهل السنة للدعوة والجهاد | native_name_lang = | war = | image = [[File:AQMI Flag asymmetric.svg|220px]] | image_size = | image_alt = | caption = ئاڵای دەوڵەتی ئیسلامی کە بۆکۆ حەرام بەکاری دەھێنێ | active = ۲۰۰۲-ئێستا | status = | ideology =[[سەلەفی]]{{هن}}جیھادیزم{{هن}}هەستی دژە ڕۆژئاوایی {{ھن}}تەکفیریزم | position = | motives = | allegiance ={{flagicon image|AQMI_Flag_asymmetric.svg}} [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]] | clans = | founders = موحەممەد یوسف | founder = موحەممەد یوسف | founding_leader = | leader_title = | leaders = | leader = | military_leader = | political_leader = | leader1_title = | leader1_name = | leader2_title = | leader2_name = | leader3_title = | leader3_name = | spokesperson = | spokesman = | headquarters =مایدوگوریە، {{ئاڵا|نێجیریا}} | area = | size =۱٥۰۰۰ <ref>{{cite web|title=Boko Haram at a glance|url=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/01/boko-haram-glance/|publisher=Amnesty International|access-date=25 January 2015}}</ref><br />20,000 (Chad claimed, March 2015)<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-32087211|title=Boko Haram HQ Gwoza in Nigeria 'retaken'|work=BBC News|date=27 March 2015}}</ref><br />4,000–6,000 (United States claimed, February 2015)<ref>{{cite web|url=mobile.reuters.com/article/amp/idUSKBN0LA2J120150206|title=Nigeria's Boko Haram has up to 6,000 hardcore militants: U.S. officials}}</ref> | colours = | partof ={{flagicon image|AQMI_Flag_asymmetric.svg}} [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام ]] ( ۲۰۱٥-۲۰۱٦) | predecessor = | split_from = | merger_of = | successor = | merged_into = | split_to = | allies ={{flagicon image|AQMI_Flag_asymmetric.svg}} [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]] (۲۰۱٥-۲۰۱٦) | opponents =*{{ئاڵا|نێجیریا}} {{هن}}{{flagcountry|Cameroon|size=23px}}<ref name=Bureau/><ref name="ngrguardiannews.com"/><ref name="sunnewsonline.com"/><ref name="theguardian.com"/> * {{flagcountry|Niger|size=23px}}<ref name=Bureau/><ref name="ngrguardiannews.com"/><ref name="sunnewsonline.com"/><ref name="theguardian.com"/> * {{flagcountry|Chad|size=23px}}<ref name=Bureau/><ref>{{cite news |url=http://www.voanews.com/content/chad-sending-troops-to-help-cameroon-fight-boko-haram/2600762.html |title=Chadian Forces Deploy Against Boko Haram |publisher=VOA |date=16 January 2015 |access-date=16 January 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150119222854/http://www.voanews.com/content/chad-sending-troops-to-help-cameroon-fight-boko-haram/2600762.html |archive-date=19 January 2015 |url-status=dead }}</ref> * {{flagcountry|Benin|size=23px}} (ڕایگەیاند)<ref name="ngrguardiannews.com"/><ref name="sunnewsonline.com"/><ref name="theguardian.com"/> * {{flagcountry|France}} * {{flagcountry|United States}} * {{flagcountry|United Kingdom}} | battles = | organizations = | website = | designated_as_terror_group_by = | identification_symbol_label = | identification_symbol = | identification_symbol_2_label = | identification_symbol_2 = | identification_symbol_3_label = | identification_symbol_3 = | identification_symbol_4_label = | identification_symbol_4 = |strength=۱٥۰۰۰ <ref>{{cite web|title=Boko Haram at a glance|url=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/01/boko-haram-glance/|publisher=Amnesty International|access-date=25 January 2015}}</ref><br />۲۰۰۰۰ (بانگەشەی چاد ئازاری ۲۰۱٥)<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-32087211|title=Boko Haram HQ Gwoza in Nigeria 'retaken'|work=BBC News|date=27 March 2015}}</ref><br />٤۰۰۰–٦۰۰۰ (بانگەشەی ویلایەتە یەکگرتووەکان شوباتی ۲۰۱٥)<ref>{{cite web|url=mobile.reuters.com/article/amp/idUSKBN0LA2J120150206|title=Nigeria's Boko Haram has up to 6,000 hardcore militants: U.S. officials}}</ref>}} '''بۆکۆ حەرام''' گرووپێکی ئیسلامیی چەکدارە، کە لە وڵاتی [[نێجیریا]] لە ساڵی٢٠٠٢ لە لایەن موحەممەد یوسفەوە دامەزراوەو لە ساڵی ۲۰۰۹وە چەکی گرتوەتە دەست و بووەتە گروپێکی جیھادی. ناوی ئەو گرووپە بە واتەی دژی ھاتنی کلتوری ڕۆژئاوایە بۆ وڵاتی نێجیریا و بە وتەی ئەوان دژی داب و نەریتی بێئەخلاقی ڕۆژئاوان و پێیان وایە کە دەبێت شەریعەتی ئیسلام لەسەرانسەری وڵاتی نێجیریا جێبەجێ بکرێ و بەس خوێندنگەی ئیسلامی ھەبن. ئەوان پەلامار و ھێرش دەکەنەسەر کڵێسە و پیاوە ئاینی و دێھاتە مەسیحی نشینەکان<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=بۆکۆ حەرام هێرشی کردە سەر کریستیانەکانی نایجیریا|url=https://www.rudaw.net/sorani/world/261220203|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=۲٦ی کانوونی یەکەمی ۲۰۲۰|website=}}</ref> و ھەروەھا بۆ سەر موسڵمانەکانیش ئەوانەی کەیارمەتی حوکمەت دەدەن و ناچنەژێر بارو حوکمی ئەوانەوە. چالاکی و ھێرشەکانی ئەو گروپە زیاتر لەباکووری نێجیریایە کەزیاتر دانیشتوانی موسوڵمانن. بارەگای سەرەکی بۆکۆ حەرام لە مایدوگوریە کەبەشێکی شاری بۆرنۆ یە، و لەم دواییەشدا بەیعەتیان دایە گرووپی ([[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام|دەوڵەتی ئیسلامی]]).<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=بۆکۆ حەرام پەیوەندی بە داعشەوە کرد|url=https://www.rudaw.net/sorani/world/08032015-amp|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=۲٦ی کانوونی یەکەمی ۲۰۲۰|website=رووداو}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [http://rudaw.net/sorani/world/130520145 ڕووداو] * [https://web.archive.org/web/20160313115526/http://dangiislam.org/news/6900 دەنگی ئیسلام] {{کۆلکە}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|ئیسلام}} [[پۆل:ڕێکخراوە ئیسلامییەکان]] [[پۆل:ڕێکخراوە جیھادییەکان]] [[پۆل:ئەو ڕێکخراوانەی کە لەلایەن ئەمریکاوە بەتیرۆریست دەستنیشانکراون]] [[پۆل:دژە ڕۆشنبیری]] il3oa5t60w62zbw2fig16sh3mremf0z 0 117800 966928 784676 2022-08-02T13:04:47Z Arewan pashe 51570 ستي wikitext text/x-wiki {{یەک سەرچاوە}} [[پەڕگە:Basmalah-1wm.png|150px|left|وێنۆک]] '''خۆشنووسی''' یان '''خەتاتی''' بە مانای جواننووسین یان نووسین لەگەڵ خوڵقاندنی جوانیدایە. ئەو کەسەی لە نووسیندا جوانی دەخوڵقێنێت پێی دەڵێن خۆشنووس یان خەتات. خۆشنووسی لە تەواو کولتوورەکان، وڵاتەکان و زمانە جۆراوجۆرەکانی ھەیە بەڵام لە وڵاتانی ڕۆژھەڵات و بە تایبەت لە وڵاتانی ئیسلامی پێگە و بایەخێکی زۆرتری ھەیە. ستيڤى == مێژوو == [[پەڕگە:Kufic Quran, sura 7, verses 86-87.jpg|150px|left|وێنۆک]] خۆشنووسی لە وڵاتەکانی لاتین یا ڕۆژاوا لە سەدەکانی پازدەیەمی زایینی دروست بوو، و لە سەدەی نۆزدەیەم ئەم ھونەرە بە ڕەسمی ناسرا. لە وڵاتانی ڕۆژھەڵات زیاتر لە ھەزار ساڵە ئەو ھونەرە بوونی ھەیە و لە کتێب و نامەکان کەڵکی لێ وەر دەگیرێت. [[پەڕگە:Abdurrahman Hilmi - Meşk (calligraphy exercise) - Google Art Project.jpg|150px|left|وێنۆک]] === خۆشنووسی لە وڵاتانی ئیسلامی === [[پەڕگە:Karahisari.jpg|150px|left|وێنۆک]] لە سەردەمی ھاتنی پێغەمبەری ئیسلام ھەتا خولەفای ڕاشدین ھونەری خۆشنووسی بۆ نووسینی لاپەڕەکانی قورئان بەکاردەھێنرا. کۆنترین قورئانی دەستنووس بە خەتی کووفی بۆ دەورەی حەزرەتی عەلی (ڕەزای خوای لەسەر بێت) دەگەڕێتەوە. === خۆشنووسی لە کوردستان === لە کوردستان، قورئانەکەی نگڵ و قورئانەکەی شێخ حەسەن مەولاناوا بە خەتی سولس دەسنووس کراون. ھەروەھا [[میرزا محەممەدڕەزا کەڵھوڕ]] یان میرزا ڕەزای کەڵھور یەکێک لە گەورەتەرین و بەناوبانگترین ھونەرمەندانی کورد لە خەتی نەستەعلیقە. == بەرەو پێشچوون == لە مێژووی ھاوچەرخ ھونەری خۆشنووسی پێشرەفتی زۆری کردووە و گشت جۆرە خەتێک بە تایبەت خەتی نەستەعلیق بە تەواوی گۆڕوە و پێشکەوتنێکی زۆری بە دەست ھێناوە. بە جۆرێ کە ھونەرمەندان، نیگارکێشی یان نەقاشیان لەگەڵ خۆشنووسی تێکەل کردووە و ھونەرێکی نوێیان خولقاندوە بە ناوی نەقاشیخەت. == ئامێرەکانی خۆشنووسی == [[پەڕگە:Learning Arabic calligraphy.jpg|150px|left|وێنۆک]] * قەڵەم خەت، کە لە جۆرێک قامیش تایبەت بە خۆشنووسی بە ناوی قەڵەم دزفوولی دروست دەبێت. * کاغەز یان قاقەز گلاسە، (بە ئینگلیزی: Coated paper) کە برقۆکە و بە جوانی جەوھەر لەخۆدەگرێت و بە ئاسایی قەڵەم لە بانی دەنووسێت. * مەرەکەب، کە تایبەت بە خۆشنووسییە و زیاتر ڕەنگی ڕەش و قاوەیییە. بۆ ئامادەکاری مەرەکەب بەنی ھەورێشمی دەخەنە ناو مەرەکەبەکە بە جۆرێکە ئەگەر ھەڵگەڕێتەوە ناڕژێ. * چەقۆی تایبەت بە تراشینی قەڵەم * ژێردەسی، کە لە مقەبا و چەرم دروس دەبێ [[پەڕگە:Saeedbazyar.jpg|150px|left|وێنۆک]] == خۆشنووسی بە خۆنووس == یەکێک لە نوێتەرین ھونەرەکانە کە بە خۆنووس دەخوڵقێت و پارێزدار زۆری ھەیە. '''جواننووسی''' کاری [[نووسین]]ە کە بە شێوەیەک جوانکاری تێدا کرابێت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * ویکیپیدیا فارسی [[پۆل:خۆشنووسان]] [[پۆل:خۆشنووسانی کورد]] t9kfkjq4nteo9x2xyyrrrtmzpc6yy2p 0 119608 966922 961339 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو = تۆنی کرووس |وێنە = [[پەڕگە:Liver-RM (6) (cropped) 2.jpg]] |سەردێڕ = کرووس لەگەڵ [[ڕیال مەدرید]] لە [[کۆتاییی خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپای ٢٠١٨]] |ناوی تەواو =تۆنی کرووس |ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|١٩٩٠|١|٤|df=y}} |شوێنی لەدایکبوون = گرایفسوالد،،{{ئاڵا|DEU}} |باڵا = ١٫٨٣ م |جێگای یاریکردن = ناوەند |یانەی ئێستا = [[ڕیال مەدرید]] |ژمارەی یانە = ٨ | currentclub = [[ڕیال مەدرید]] | clubnumber = ٨ | youthyears1 = ١٩٩٧-٢٠٠٢ | youthclubs1 = [[گرایفسوالد ئێس ڤی]] | youthyears2 = ٢٠٠٢–٢٠٠٦ | youthclubs2 = [[ھانسا ڕۆکستار]] | youthyears3 = ٢٠٠٦–٢٠٠٧ | youthclubs3 = [[یانەی بایەرن میوخ بۆ لاوان]] |nationalyears1 = ٢٠٠٠ | years1 = ٢٠٠٧–٢٠٠٨ | clubs1 = [[تیمی دووەمی بایەرن میونخ]] | caps1 = ١٣ | goals1 = ٤ | years2 = ٢٠٠٧–٢٠١٤ | clubs2 = [[بایەرن میونخ]] | caps2 = ١٣٠ | goals2 = ١٣ | years3 = ٢٠٠٩–٢٠١٠ | clubs3 = → [[بایەرن ٠٤ لیڤەرکۆزن]] (خواستن) | caps3 = ٤٣ | goals3 = ١٠ | years4 = ٢٠١٤– | clubs4 = [[ڕیال مەدرید]] | caps4 = -<!-- LEAGUE ONLY--> | goals4 = ١ | nationalyears1 = ٢٠٠٥–٢٠٠٧ | nationalteam1 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا ژێر ١٧ ساڵ]] | nationalcaps1 = ٣٤ | nationalgoals1 = ١٧ | nationalyears2 = ٢٠٠٩ | nationalteam2 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا ژێر ١٩ ساڵ]] | nationalcaps2 = ٥ | nationalgoals2 = ٣ | nationalyears3 = ٢٠٠٨–٢٠٠٩ | nationalteam3 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا ژێر ٢١ ساڵ]] | nationalcaps3 = ١٠ | nationalgoals3 = ٢ | nationalyears4 = ٢٠١٠– | nationalteam4 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا]]<ref>{{cite web | url = http://www.dfb.de/die-nationalmannschaft/team/ | title = The Team | publisher = dfb.de | accessdate = 15 May 2011 | deadurl = yes | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140829235855/http://www.dfb.de/die-nationalmannschaft/team/ | archivedate = ٢٩ی ئابی ٢٠١٤ }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140829235855/http://www.dfb.de/die-nationalmannschaft/team/ |date=٢٩ی ئابی ٢٠١٤ }}</ref> | nationalcaps4 = ٥٧ | nationalgoals4 = ٩}} '''تۆنی کرووس''' لەدایکبووی ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٩٠ لە گرایفسوالد لە ئەڵمانیا. کرووس یاریزانی تۆپی پێی [[ئەڵمانیا]]ییە و یاری بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا]] و یانەی [[ڕیال مەدرید]]ی ئیسپانی دەکات، کرووس ژمارە ٨ دەپۆشێت و لەھێڵی ناوەند یاریدەکات. == ژیانی یاریزانی == === سەرەتاکان === سەرەتای پەیوەندیکردن بەتۆپی پێ دەگەڕێتەوە بۆ تەمەنی حەوت ساڵی واتا لەساڵی ١٩٩٧ ڕووی کردە یانەی [گرایفسوالد ئێس ڤی کە یانەی ئەو شوێنەیە کە لێوەی لەدایکبووە، کرووس لەو یانەیە بەردەوام بوو لە پێگەیشتن و تا ساڵی ٢٠٠٢ لەو یانەیەدا مایەوە. لەساڵی ٢٠٠٢ ڕوویکردە یانەی ھانسا ڕۆکستار لەپاشان لەساڵی ٢٠٠٦ ڕوویکردە تیپی لاوانی یانەی بایەرن میونخ. === بایەرن میونشن === لەساڵی ٢٠٠٧ بەشێوەی فەرمی بۆیانەی [[بایەرن میونخ]] کرد بەڵام لەبەر ئەوەی لە سەرەتاکان وەک لاوێک سەرکەوتوو نەبوو یانەی بایەرن میوخ بۆ وەرزی ٢٠٠٩ بۆ ٢٠١٠ بەشێوەی خواستن فرۆشتییە یانەی [[بایەرن ٠٤ لیڤەرکۆزن]] کرووس لەو یانە شارەزاییەکی باشی وەرگرت ئەمەش وایکرد یانەی بایەرن میوخ کرووس وەربگرێتەوە و گەڕاندییەوە بۆ یانەکەی، کڕووس لەگەڵ بایەرن میونخ لەکۆی ١٣٠ یاریدا ١٣ گۆڵی تۆمارکردووە ھاوکات چەندەھا نازناوی گرنگی وەدەست خست لەوانە [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]]ی ٢٠١٢–١٣ و [[جامی سووپەری ئەورووپا]] بۆ ٢٠١٣، بۆندسلیگا بۆ وەرزەکانی ٢٠٠٧–٠٨, ٢٠١٢–١٣, ٢٠١٣–١٤ و چەندان نازناوی دیکەش. === ڕیال مەدرید === لە ١٧ی تەممووزی ٢٠١٤ پەیوەندی بەیانەی ڕیاڵمەدریدی ئیسپانی دەکات کە نرخی بۆندەکەی لەنێوان ٢٥ بۆ ٣٠ میلیۆن یۆڕۆیە، لەگەڵ ڕیاڵمەدرید بەردەوام بوو لەسەر ئاستە بەرزەکەی و لەگەڵ یانە نوێیەکەی لەیەکەم وەرزیدا توانی جامی سووپەری ئەورووپای ٢٠١٤ و جامی جیھانیی یانەکانی ٢٠١٤ وەربگرێت. == دەستکەوتەکان == === بایەرن میونخ === * [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]]ی ٢٠١٢–١٣ * [[جامی سووپەری ئەورووپا]] بۆ ٢٠١٣ * جامی جیھانی یانەکانی ٢٠١٣ * [[بۆندسلیگا]] ٢٠٠٧–٠٨, ٢٠١٢–١٣, ٢٠١٣–١٤ * DFB-Pokal: ٢٠٠٧–٠٨, ٢٠١٢–١٣, ٢٠١٣–١٤ * DFB-Ligapokal: ٢٠٠٧ * سووپەری ئەڵمانیا ٢٠١٠, ٢٠١٢ === ڕیال مەدرید === * جامی جیھانی یانەکانی ٢٠١٤، ٢٠١٦، ٢٠١٧، ٢٠١٨ * [[جامی سووپەری ئەورووپا]] بۆ ٢٠١٤، ٢٠١٧ * جامی سووپەری ئیسپانیا ٢٠١٧ * لالیگا لەوەرزی ٢٠١٦-٢٠١٧ === ھەڵبژاردەی نیشتمانیی ئەڵمانیا === * پلەی یەکەمی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [//en.wikipedia.org/wiki/Toni_Kroos ویکی ئینگلیزی] {{پێکھاتەی یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|وەرزش|ئەڵمانیا|ژیاننامە}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٠]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئاڵمانی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی ڕیال مەدرید]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠١٢]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:یاریزانانی براوەی جامی جیھانیی فیفا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئاڵمانی]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] jn28brs3cb6h9xjjljxe5p2m1y22zhv 0 120165 966967 902424 2022-08-02T13:58:16Z 37.17.134.82 . wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:محەمەد ناسرەدینی ئەلبانی .jpg|وێنۆک|'''شێخ محەمەد ناسرەدینی ئەلبانی''' ]] {{پیاوی ئایینی | ڕەنگ = #B0C4DE <!-- زانیاری--> | ناو = محەممەدی کوڕی ناسرەدین ئەلبانی | ناوی تەواو = {{عەرەبی |محمد بن الحاج نوح بن نجاتی بن آدم الأشقودری الألبانی الأرنؤوطی}} | لەدایکبوون = ١٣٣٣ی کۆچی، ١٩١٤ی زایینی | شوێنی لەدایکبوون = [[ئەلبانیا]] | مردن = ١٤٢٠ی کۆچی، ١٩٩٩ی زایینی | شوێنی مردن = {{flag|ئوردن}}، [[عەممان]] | فیقھ = [[ئەھلی حەدیس]] | بیروباوەڕ = [[سوننە]] [[سەلەفی]] | بواری کردوکۆش = زانستی فەرموودە | بۆچوونە جیاوازەکان = بەرەنگاریی بیدعە | شوێنگە = |}} باوکی عەبدول ڕەحمان '''محەممەد ناسرەدین ئەلبانی''' (بە [[عەرەبی]]:''' محمد ناصر الدین الألبانی، Muhammad Nasiruddin al-Albani''') (١٣٣٣ھ/١٩١٤) بەیەکێک لەزانابەناوبانگەکانی بواری فەرمودەناسی ئەم سەدەیە دادەنرێت، ژمارەیەکی زۆر کتێب و نوسراوەی ھەیە لەبواری زانستی فەرموودەدا کە بەناوبانگترینی {{عەرەبی|صحيح الجامع والضعيف الجامع، وصفة صلاة النبي.}} وە قوڵبوەتەوە لەبواری فەرموودەدا زۆر خوێندکار لەسەردەستی پێگەیشتوون ٣٠٠ دانراوی ھەیە، دووجار بەند کراوە یەکیان لە ساڵی ١٩٦٧ بۆماوەی مانگێک لەقەڵای [[دیمەشق]] کە ھەمان قەڵابوو [[ئیبن تەیمیە]] ی تێدا بەند کرابوو، دواتر گواسترایەوە لە [[دیمەشق]]ەوە بۆ [[ئوردن]] لەوێ مایەوە تاکو مردنی. دیاری شافەیسەڵی جیھانی بۆخزمەتی ئیسلامی پێدراوە لەساڵی ١٤١٩ھ\١٩٩٩ وەک ڕێزێک بۆ ھەوڵ و تێکۆشان و ماندووبونی لە خزمەتی فەرموودەی پێغەمبەر. == گەشەکردنی == ئەلبانی لەساڵی ١٩١٤ لەشاری شکۆدەرەی پایتەختی کۆنی [[ئەلبانیا]] لەدایک بووە، باوکی شەریعەی خوێندوە لە [[ئەستەمبوڵ]] دواتر گەڕاوەتەوە بۆ وڵاتەکەی وە بوە بەیەکێک لەگەورە زانایانی مەزھەبی حەنەفی لەوێ، دوای ئەوەی پاشا ئەحمەد موختاری ئەلبانیا پەچەی ئافرەتی قەدەغەکرد کرد خۆی و خێزانەکەی کۆچیان کرد بۆ [[سوریا]] وە محەممەدیشیان لەگەلدابوو. == خوێندنی == خوێندنی سەرەتای لە [[دیمەشق]] تەواوکرد دواتر باوکی لەخوێندن دەری کرد، خۆی مەنھەجێکی خوێندنی بۆ دانا و لای باوکی دەستی کرد بەخوێندنی قورئان و زانستی جوان خوێندنەوەی قورئان و نەحوو سەرف و فیقھی مەزھەبی حەنەفی وە چەندین کتێبی تر، وەقورئانی تەواوکرد لەسەردەستی باوکی. == مامۆستاکانی == * گرنگترین مامۆستا بۆ ئەلبانی باوکی بوو. * وەلای ھاوڕێی باوکی '''محەممەد سعید بورھانی''' خوێندویەتی. * بەشداری کۆڕودەرسەکانی '''محەممەد بەھجەت بەیتار''' زانای [[شام]] کردوە. *'''بەدرەدین حەسەنی''' فەرموودەناسی گەورەی شام. == بەند کردنی == دووجار بەندکراوە ھەرچەند دوریش بووە لە سیاسەت یەکیان لە ساڵی ١٩٦٧ بۆماوەی مانگێک لەقەڵای [[دیمەشق]] کە ھەمان قەڵابوو [[ئیبن تەیمیە]] ی تێدا بەند کرابوو، لە کاتی ھەڵگیرساتی شەڕدا لەساڵی ١٩٦٧ حوکمەت بریاری ئازادکردنی ھەمووزیندانە کانی دا کە ئیمام ئەلبانیش ئازادکرا وەکاتێک شەر توند تر بوو جارێکی تر دەستگیر کرایەوە بەلام ئەم جارە لە بەندینخانەی حەسەکە لە باکوری رۆژھەڵاتی [[دیمەشق]] وە ھەشت مانگ لەسجن مایەوە. == مردنی == لە ساڵی ١٩٩٩ لە [[عەممان]]ی پایتەختی [[ئوردن]] وەفاتی کرد ھەرلەوێش نێژرا لەدوای نوێژی عیشا. == بەرھەمەکانی == * {{عەرەبی|سلسلة الأحاديث الصحيحة}} * {{عەرەبی|سلسلة الأحاديث الضعيفة}} * {{عەرەبی|صحيح وضعيف الترغيب والترهيب}} * {{عەرەبی|تبويب وترتيب أحاديث الجامع الصغير وزيادته على أبواب الفقه}} * {{عەرەبی|صحيح وضعيف الجامع الصغير وزيادته}} * {{عەرەبی|التعليقات الحسان على صحيح ابن حبان}} * {{عەرەبی|إرواء الغليل في تخرج أحاديث منار السبيل}} * {{عەرەبی|صفة صلاة النبي}} * {{عەرەبی|تمام المنة في التعليق على فقه السنة}} * {{عەرەبی|صحيح الأدب المفرد}} * {{عەرەبی|ضعيف الأدب المفرد}} == سەرچاوە == # [https://web.archive.org/web/20170914162104/http://www.alalbany.net/ سایتی ئیمام ئەلبانی] # [//ar.wikipedia.org/wiki/محمد_ناصر_الدین_الألبانی ویکی عەرەبی] {{تووڵی دەروازە|ئیسلام}} {{ئیسلامی سیاسی}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩١٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٩٩]] [[پۆل:زانایانی ئیسلام]] [[پۆل:فەرموودەزانی]] [[پۆل:سەلەفی]] [[پۆل:سوننە]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:زانایانی فەرموودە]] it4jwyn9d5x1gssbmhumlezfdipihe8 0 120261 967308 940609 2022-08-02T22:29:24Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''عەبدولعەزیز کوڕی عەبدوڵڵا کوڕی عەبدوڵرحمان کوڕی مەحەمەد کوڕی عەبدوڵڵا ئاڵ باز''' لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ساڵی ١٩١٠. لە [[ڕیاز]]ی پایتەختی[[ھەرێمی نەجد]] لە دایک بووە، لەسەرەتای منداڵی چاوی ئاسایی بوو بەڵام لە تەمەنی ١٦ساڵی بە ھۆی نەخۆشێک بینایی لە دەستت دەدا [[چاو]]ی [[کوێری|کوێر]] دەبێت. ئین باز قازی و فوقەھای سعوودییە بووە، لە ساڵی ١٩٩٢ دەبێت بە موفتی گشتی [[عەرەبستانی سعوودی]] تا مردنی لەم پۆستە دەمێنێتەوە، نابراو یەکێک لە ناسراوترین زانایی جیھانی ئیسلام و [[سەلەفی]] سەدەی بیست کاریگەری گەورەی ھەبووە. لە ١٣ی ئایار ساڵی ١٩٩٩ لە تەمەنی ٨٨ ساڵی کۆچی دوایی کرد. '''پەرتوکەکانی''' 1_ العقيدة الصحيحة وما يضادها . 2_ الدعوة إلى الله وأخلاق الدعاة . 3_ وجوب تحكيم شرع الله ونبذ ما خالفه . 4_ كيفية صلاة النبي صلى الله عليه وسلم . 5_ وجوب لزوم السنة والحذر من البدعة . 6_ حاشية على فتح الباري شرح صحيح البخاري . 7_ حاشية على متن العقيدة الطحاوية . وه‌ زۆر په‌رتووكی تر . <ref>{{Cite web|title=پوخته‌ی ژیاننامه‌ی زانای پایه‌به‌رز شێخ ابن باز - ڕه‌حمه‌تی خوای لێبێت - :: ماڵپه‌ڕی فه‌رمووده‌|url=https://fermude.com/Nusraw/1163|access-date=2022-04-07|website=fermude.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [http://www.binbaz.org.sa/ وێبگەی فەرمی] {{Ar icon}} {{ئیسلامی سیاسی}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام|ژیاننامە}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩١٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٩٩]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی بێخوایی]] 1r83bxumxpf7xqcw2ymnyuyuaf73gbz 0 120312 967051 794526 2022-08-02T16:26:30Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{بێ سەرچاوە}} {{خاوێنکردن}} '''رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان''' لە ژێر دروشمی [[پەروەردە]] -[[زانست]] -[[داھێنان]] لە بەروەاری ٩/٤/١٩٩٤ لە ھەرێمی کوردستان دامەزراوە. رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان ڕیکخراوێکی [[قازانج نەویستە]] کار دەکات لە پێناو دەستەبەرکردنی مافەکانی قوتابیان و خوێندکاران و داکۆکی کردن لە مافەکانیان بةبی ھیچ جیاوازیەکی نەتەوەیی و ئایینی و حیزبی... کاردەکات بۆ پێگەیاندن و بەرزکردنەوەی ئاستی رۆشنبیری و زانستی. == دروشمەکانی رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان == '''[[پەروەردە]] - [[زانست]] - [[داھێنان]]''' == لقەکان == * پێکدێت لە مەکتەبی [[سکرتاریەت]] و ٢١ لق لە سنوری ھەموو [[پارێزگاکانی کوردستان]]. * ھەولێر * سلێمانی * دھۆک * ھەڵەبجە *$1کەرکووک == بەستەری دەرەکی == * [https://www.facebook.com/ksdo1994?ref=bookmarks پەیجی فەرمی رێکخراوی گەشەپێدان لە فەیسبووک] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] ldvnpf43j0956669kdd1nzhdtu9d2do 967109 967051 2022-08-02T16:40:02Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967051 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{بێ سەرچاوە}} {{خاوێنکردن}} '''رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان''' لە ژێر دروشمی [[پەروەردە]] -[[زانست]] -[[داھێنان]] لە بەروەاری ٩/٤/١٩٩٤ لە ھەرێمی کوردستان دامەزراوە. رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان ڕیکخراوێکی [[قازانج نەویستە]] کار دەکات لە پێناو دەستەبەرکردنی مافەکانی قوتابیان و خوێندکاران و داکۆکی کردن لە مافەکانیان بةبی ھیچ جیاوازیەکی نەتەوەیی و ئایینی و حیزبی... کاردەکات بۆ پێگەیاندن و بەرزکردنەوەی ئاستی رۆشنبیری و زانستی. == دروشمەکانی رێکخراوی گەشەپێدانی قوتابیانی کوردستان == '''[[پەروەردە]] - [[زانست]] - [[داھێنان]]''' == لقەکان == * پێکدێت لە مەکتەبی [[سکرتاریەت]] و ٢١ لق لە سنوری ھەموو [[پارێزگاکانی کوردستان]]. * ھەولێر * سلێمانی * دھۆک * ھەڵەبجە * کەرکوک == بەستەری دەرەکی == * [https://www.facebook.com/ksdo1994?ref=bookmarks پەیجی فەرمی رێکخراوی گەشەپێدان لە فەیسبووک] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] i5x4hl1wkfnqx7efau5ij7ns2ntsafh 0 120399 967200 957329 2022-08-02T20:28:38Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox film |name = پەیام |image = The-Message.jpg |alt = |caption = پۆستەری فیلمی پەیام |director = [[مستەفا عەقاد]] |producer = مستەفا عەقاد، [[محەممەد سەنۆوسی]] و ھارۆڵد بەک |writer = ھـ.ە.ل. کرەیگ{{ھن}}ە.ب. جەودەت ئەل-سەحار{{ھن}}[[تۆفیق حەکیم]]{{ھن}}عەبدولرەحمان شەرقاوی{{ھن}}محەممەد عەلی ماھیر |screenplay = ھـ.ە.ل. کرەیگ |story = |based on = محەممەد، پێغەمبەری ئیسلام |narrator = ڕیچارد جۆنسن |starring = [[ئەنتۆنی کوین]]{{ھن}}[[ئێرین پاپاس]]{{ھن}}[[مایک ئەنسارا]]{{ھن}}[[جۆنی سێککا]] {{ھن}}[[مایکل فۆریست]] |music = [[ماوریس جار]] |cinematography = سەیید بەکر{{ھن}}[[جاک ھیلدوارد]]{{ھن}}ئیبراھیم سەلیم |editing = [[جۆن بووم]]{{ھن}}حوسێن عەفیفی |studio = بەرھەمە نێودەوڵەتییەکانی فیلمکۆ. |distributor = Tarik Film Distributors{{ھن}}[[Anchor Bay Entertainment]] |released = {{ڕێکەوتی فیلم|١٩٧٦}}عەرەبی{{ھن}}{{ڕێکەوتی فیلم|١٩٧٧|٣|٩}}ئینگلیزی |runtime = ١٧٨ خولەک ئینگلیزی{{ھن}}١٩٨ خولەک عەرەبی |country = {{ئاڵا|مەغریب}}{{ھن}}{{ئاڵا|لیبیا}}{{ھن}}{{ئاڵا|لوبنان}}{{ھن}}بەریتانیا{{ھن}}{{flag|United States of America}} |language = [[ئینگلیزی]]{{ھن}}[[عەرەبی]] |budget = ١٠ ملیۆن دۆلار |gross = ١٥ ملیۆن دۆلار |}} '''پەیام''' یان '''ڕیسالە''' (بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: The Message)، (ناوینیشانی تر:[[محەممەد]]، پێغەمبەری خودا) فیلمێکی ساڵی ١٩٧٦/١٩٧٧ە لە جۆری داستانی، باسی سەرەتاکانی مێژووی [[ئیسلام]] دەکات، فیلمەکە لە دەرھێنانی [[مستەفا عەقاد]]ە و فیلمەکە بەدووجار بە زمانەکانی [[زمانی عەرەبی]] و [[زمانی ئینگلیزی]] دەرھێنراوە.<ref>{{Cite web|last=Burnley|first=Malcolm|date=2012-11-20|title='The Message': The Movie About Islam That Sparked a Hostage Crisis in D.C.|url=https://www.theatlantic.com/international/archive/2012/11/the-message-the-movie-about-islam-that-sparked-a-hostage-crisis-in-dc/264939/|access-date=2022-07-10|website=The Atlantic|language=en}}</ref> لەکاتی وێنەگرتنی فیلمەکە چەندین ئاستەنگ بۆ دەرھێنانی کراوە،<ref>{{Cite web|last=TÜFEKÇİ|first=ALİ|date=2020-11-25|title=Understanding Moustapha Akkad through ‘The Message’ he left|url=https://www.dailysabah.com/arts/cinema/understanding-moustapha-akkad-through-the-message-he-left|access-date=2022-07-10|website=Daily Sabah|language=en-US}}</ref> ئەمەش وایکردووە گرتەکانی فیلمەکە لەچەندین وڵات بێت لەوانە [[مەغریب]]، [[لیبیا]]، [[لوبنان]]، [[بەریتانیا]] و [[ئەمریکا]] بێت، درێژی فیلمەکە بەپێی زمانەکە دەگۆڕێت وەشانی عەرەبی لە ١٩٨ خولەک پێکدێت و زمانی ئینگلیزی ١٧٨ خولەک پێکدێت. فیلمەکە لە ساڵی ١٩٧٧، پاڵێوراوکرا بۆ خەڵاتی باشترین سکۆر ئۆرجیناڵ لە [[خەڵاتەکانی ئۆسکار]].<ref>{{cite web|date=1978-04-03|title=1977 Oscars - 50th Annual Academy Awards Oscar Winners and Nominees|url=http://www.popculturemadness.com/Trivia/Oscars/Top-1977-O.html|access-date=2012-03-25|publisher=Popculturemadness.com}}</ref> == بەشداربووان == === بەشداربووانی زمانی عەرەبی === * عەبدولڵا غەیث لە ڕۆڵی [[حەمزە کوڕی عەبدولموتەلیب]] * مونا واسف لە ڕۆڵی ھند کچی عوتبە * ئەحمەد مەرعا لە ڕۆڵی [[زەیدی کوڕی حاریسە]] * محەممەد عەرەبی لەڕۆڵی عەمماری کوڕی یاسر * عەلی ئەحمەد سالم لە ڕۆڵی بیلالی کوڕی ڕباح * مەحموود سەعید لە ڕۆڵی [[خالید کوڕی وەلید]] * حەسەن جوندی لەڕۆڵی ئەبو جەھل یان عمرو کوڕی ھاشم * حەمدی غەیث لە ڕۆڵی ئەبوو سوفیان * سەنا جەمیل لەڕۆڵی سومەیییە * عەبدولرەحمان زرقانی لەڕۆڵی [[ئەبو تاڵیبی کوڕی عەبدولموتەڵیب]] .... === بەشداربووانی زمانی ئینگلیزی === * ئەنتۆنی کوین لە ڕۆڵی [[حەمزە کوڕی عەبدولموتەلیب]] * ئێرین پاپاس لە ڕۆڵی ھند * مایکل ئەنسارا لە ڕۆڵی ئەبوو سوفیان * جۆنی سێککا لە ڕۆڵی بیلال * مایکل فۆریست لە ڕۆڵی [[خالید کوڕی وەلید]] .... == وەرگێڕان بۆ کوردی == کەناڵی [[سپێدە]] ئەم فیلمە بۆ کوردی وەرگێڕا، و کەناڵەکە لەوەشانی عەرەبییەوە کردی بە کوردی. == سەرچاوەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{تووڵی دەروازە|فیلم|محەممەد|شانشینی یەکگرتوو|ئیسلام}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٧٧]] [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٧٦]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی عەرەبی]] [[پۆل:فیلمە بەریتانییەکان]] fmdv4d4lxqxg9hkqucsan5dcrv7y8t5 0 120780 967434 950182 2022-08-03T11:38:59Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Mehmet Akif.jpg|وێنۆک|محەممەد عاکیف]] '''محەممەد عاکیف ئەرسۆی''' (ماوەی ژیان:٢٠ی کانوونی یەکەمی ١٨٧٣ تاکوو ٢٧ی کانوونی یەکەمی ١٩٣٦) کەسایەتی نووسەر و شاعیر و پەرلەمانتار و ئەکادیمی [[تورک]]ە.<ref>Ayyıldız, Esat. [https://ia801408.us.archive.org/6/items/mehmed-akif-ersoy-arapca/Mehmed%20%C3%82kif%20Ersoy%E2%80%99un%20%E2%80%98Hasbih%C3%A2l%E2%80%99%20Adl%C4%B1%20Makalesindeki%20Arap%C3%A7a%20%C3%96%C4%9Fretimine%20Dair%20G%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fleri.pdf “Mehmed Âkif Ersoy’un ‘Hasbihâl’ Adlı Makalesindeki Arapça Öğretimine Dair Görüşleri”]. ''Kabulünün 101. Yılında İstiklâl Marşı ve Milli Şairimiz Mehmed Âkif Ersoy 2. Uluslararası Sempozyumu Kongre Kitabı''. ed. Ayşe Erkmen – Mustafa Latif Emek. İstanbul: İKSAD Yayınevi, 2022. 40-48.</ref> کەنووسەری سروودی ئیستقلالە کە بەسروودی نیشتمانی [[تورکیا]] دادەنرێت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شیعر}} {{نووسەر-کۆلکە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٧٣]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٦]] [[پۆل:شاعیرانی تورک]] [[پۆل:نووسەرانی سرودی نەتەوەیی]] lmj0h2gnm20awbhlzri2ix56ljbw8s0 0 121605 967177 939340 2022-08-02T19:45:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = برووس ویلیس <br>Bruce Willis | image = Bruce Willis by Gage Skidmore.jpg | caption = ویلیس ٢٠١٠ لە سان دیێگۆ | birth_name = واڵتەر برووس ویلیس | birth_date = {{Birth date and age|١٩٥٥|٣|١٩}} | birth_place = [[ئیدەر-ئۆبستین]], راینلاند-پلاتنات, ڕۆژئاوای ئاڵمانیا | residence = [[لۆس ئانجلەس|لۆس ئانجلەس، کالیفۆرنیا]] | citizenship = ئەمریکاییی | occupation = ئەکتەر، بەرھەمھێنەر، نووسەر، موزیکژەن، گۆرانیبێژ | years_active = ١٩٨٠-۲۰۲۲ | other_names = دەبلیوو. بی. ویلیس، واڵتەر ویلیس | spouse = Demi Moore (١٩٨٧ تا ٢٠٠٠) {{-}} Emma Heming (لە ٢٠٠٩ەوە تا ئێستا) | children = ٥، پێکدێت لە (روومەر ویلیس)... }} '''واڵتەر برووس ویلیس'''، لە دایکبووی ١٩ی [[ئازار (مانگ)|ئازار]]ی ساڵی ١٩٥٥. ئەکتەرێکی ئەمریکاییە و لە وڵاتی [[ئاڵمانیا]] لە دایکبووە، بەرھەمھێنەر و گۆرانیبێژە. پیشەکەی دەستی پێکرد لە ١٩٨٠کان کاتێک بەشداری کرد زنجیرەی تەلەفیزیۆنی (Moonlighting) لە ساڵانی ١٩٨٥ بۆ ١٩٨٩. زیاتر ناسرا لە زنجیرە فیلمەکانی (Die Hard) بە ڕۆڵی (جۆن مککلاین -John McClane-). کە زۆر سەرکەوتوو بوو.لە ٣٠ ئازاری ٢٠٢٢ خێزانەکەی ڕایانگەیاند برووس توشی نەخۆشی نۆبەی قسەکردن بووە ، بەو ھۆیەوە توانای قسەکردنی نەماوە لەکاری ھونەری دوردەکەوێتەوە <ref>{{Cite web|last=Sharf|first=Zack|last2=Sharf|first2=Zack|date=2022-03-30|title=Bruce Willis Stepping Away From Acting Following Aphasia Diagnosis|url=https://variety.com/2022/film/news/bruce-willis-retiring-acting-apashia-1235219017/|access-date=2022-03-31|website=Variety|language=en-US}}</ref>. == فیلمەکان == زیاتر لە ٦٠ فیلم بەشداری کردووە لەوانە: # ساڵی ١٩٩٤ (Pulp Fiction) # ساڵی ١٩٩٤ (Color of Night) # ساڵی ١٩٩٥ (12 Monkeys) # ساڵی ١٩٩٧ (The Fifth Element) # ساڵی ١٩٩٨ (Armageddon) # ساڵی ١٩٩٩ (The Sixth Sense) # ساڵی ٢٠٠٠ (Unbreakable) # ساڵی ٢٠٠٥ (Sin City) # ساڵی ٢٠١٠ (Red) # ساڵی ٢٠١٢ (The Expendables 2) == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} *[https://en.wikipedia.org/wiki/Bruce_Willis ویکیپیدیای ئینگلیزی؛ Bruce Willis] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:ئەکتەرە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٥]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی پیاوی ئەمریکیی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی پیاوی ئەمریکیی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی فیلمی پیاوی ئەمریکی]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی تەلەڤیزیۆنی پیاوی ئەمریکی]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئاڵمانی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پیاوی ئەمریکی]] [[پۆل:ئەکتەرانی دەنگی پیاوی ئەمریکی]] [[پۆل:پاڵێوراوانی هۆڵی ناوبانگ لە نیوجێرزی]] 4bj3b6bj719do7npysrxv1f8dg4ednl 0 121701 967294 959177 2022-08-02T22:23:27Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{خاوێنکردن}} {{Infobox television | show_name = Queen Seondeok<br>شاژن سیۆندیۆک | image = Queen Seondeok-poster.jpg | caption = پۆستەری درامای "شاژن سیۆندیۆک" | show_name_2 = شاژن سیۆندیۆکی مەزن | genre = [[درامای مێژوویی]]<br/>دراما<br/>ڕۆمانسی<br/>کردەوەیی | camera = Multi-camera | picture_format = | runtime = دووشەمان و سێشەمان کات: ٢١:٥٥ | director = Kim Geun-hong<br />Park Hong-gyun | writer = Kim Young-hyun<br />Park Sang-yeon | executive_producer = Lee Chang-soo | starring = Lee Yo-won<br />Go Hyun-jung<br />Uhm Tae-woong<br />Park Ye-jin<br />Kim Nam-gil<br />Yoo Seung-ho | narrated = | opentheme = | endtheme = | country = {{flag|کۆریا}} | network = دامەزراوەی پەخشی مونھوا | first_aired = {{start date|2009|5|25|df=yes}} | last_aired = {{end date|2009|12|22|df=yes}} | num_episodes = ٦٢ | preceded_by = Queen of Housewives | followed_by = Pasta | website = {{URL|http://www.imbc.com/broad/tv/drama/seonduk|ماڵپەڕ}} }} '''شاژن سیۆندیۆک''' (بە [[ھانگۆل]]: 선덕여왕؛ بە [[ھانجا]]: 善德女王)، درامایەکی مێژوویی [[کۆریا]]ـیە، لە [[کۆریای باشوور]] بەرھەمھێنراوە. لە ڕۆڵبینینی ئەکتەران: (Lee Yo-won)، (Go Hyun-jung)، (Uhm Tae-woong)، (Park Ye-jin)، (Kim Nam-gil)، وە (Yoo Seung-ho). بەپێی تۆمارە ڕووداوییەکانی ژیانی [[شاژن سیۆندۆکی شیللا]]. پەخشکرا لە [[دامەزراوەی پەخشی مونھوا|ئێم بی سی]] لە ٢٥ی ئایار بۆ ٢٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ لە دووشەمان و سێشەمان کاتژمێر ٢١:٥٥ خولەک بۆ ٦٢ ئەڵقە. == پوختەی دراما == [[شاژن سیۆندۆکی شیللا|شاژن سیۆندۆک]] بەرجەستەکردنی لە لایەن [[لی یۆ-وۆن]]'''<ref>{{cite web|last=Lee|first=Ga-on|date=8 June 2011|title=INTERVIEW: Actress Lee Yo-won - Part 1|url=http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2011060815320402598|access-date=1 April 2013|work=10Asia}}</ref><ref>{{cite web|last=Lee|first=Ga-on|date=8 June 2011|title=INTERVIEW: Actress Lee Yo-won - Part 2|url=http://www.asiae.co.kr/news/view.htm?idxno=2011060816242726851|access-date=1 April 2013|work=10Asia}}</ref>''' سیۆندۆکی گەنج لەلایەن نام جی هۆن فەرمانڕەوایەکی ژن ، بەڵام تاقانەیە: ئەو وەک یەکەم فەرمانڕەوای ژن لە مێژووی کۆریادا ناسرابوو. دیۆکمان یەک لە خوشکە دووانەکەی شازادە چیۆنمیۆنگ لەدایکبووە و لە تەمەنی ساوادا لە لێواری نزیک لە بووە لە مردن بەهۆی هەوڵی تیرۆرکردنی لەلایەن میشیلەوە کە تەماحی بۆ تەختی پاشایەتی هەبووە. خزمەتکارێکی دڵسۆزی پاشا و شاژن بە ناوی سۆهوا بە هەڵاتنی لە شانشینی شیلا و دیۆکمانی ڕزگارکرد. ئەو زۆر حەزی لەوە بوو کە لەدەوروبەری مرۆڤەکان بسوڕێتەوە، بەڵام دوای ئەوەی بووە بە شاژن، ئازادی لەدەست داوە کە بە دڵسۆزی و بێتاوان متمانەیان پێ بکات وەک جاران. وەک شاژنی دەسەڵاتدار، بە قووڵی تەنیایە و پڕە لە نائومێدی. لەگەڵ ئەوەشدا دەبێت هەستی ڕاستەقینەی خۆی بشارێتەوە و لەسەر خۆی بوەستێت بۆ ئەوەی وەک پاشایەکی ڕاستەقینە لەدایک بێتەوە<ref name="hancinema.net">{{Cite web|title=&#91;Queen Seondeok&#93; Writer Park Sang-yeon says, "Season 3 will focus on the individuals" @ HanCinema :: The Korean Movie and Drama Database|url=http://www.hancinema.net/queen-seondeok-writer-park-sang-yeon-says-season-3-will-focus-on-the-individuals-21353.html}}</ref> == ئەمانەش ببینە == *[[شاژن سیۆندۆکی شیللا]] *[[شازادە خاتوون چیۆنگمیۆنگی شیللا]] *[[شیللا]] == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} *[https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_Seondeok_(TV_series) ویکیپییای ئینگلیزی؛ Queen Seondeok, TV series] {{تووڵی دەروازە|مێژوو|فیلم}} [[پۆل:دامەزراوەی پەخشی مونھوا زنجیرە تەلەفیزیۆنییەکان]] [[پۆل:شاژن سیۆندۆکی شیللا]] [[پۆل:دراما تەلەڤیزیۆنییەکانی کەناڵی ئێم بی سی تیڤی]] [[پۆل:زنجیرە دراما تەلەڤیزیۆنییەکانی کۆریای باشوور کە لە ٢٠٠٩ دەستیان پێکردووە]] [[پۆل:بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان بە زمانی کۆری]] [[پۆل:زنجیرە تەلەڤزیۆنییە مێژووییەکانی کۆریای باشور]] [[پۆل:زنجیرە دراما تەلەڤزیۆنییەکانی کۆریای باشوور کە لە ٢٠٠٩ کۆتایان ھاتووە]] ivlggdyk35z4n1ic424sx1gfxtmvsyr 0 121764 967139 957930 2022-08-02T19:21:28Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ئازا Brave | image = Brave Poster.jpg | alt =. | caption = پۆستەری فیلم | director = [[مارک ئەندرێوس]]{{ھن}}[[برێندا چاپمان]] | producer = [[Katherine Sarafian]] | screenplay = Mark Andrews{{ھن}}[[Steve Purcell]]{{ھن}}Brenda Chapman{{ھن}}[[Irene Mecchi]] | story = [[برێندا چاپمان]] | starring = [[Kelly Macdonald]]{{ھن}}[[Billy Connolly]]{{ھن}}[[Emma Thompson]]{{ھن}}[[Julie Walters]]{{ھن}}[[Robbie Coltrane]]{{ھن}}[[Kevin McKidd]]{{ھن}}[[Craig Ferguson]] | music = [[Patrick Doyle]] | editing = Nicholas C. Smith | studio = [[واڵت دیزنی پیکچەرز]]{{ھن}}[[پیکسار]] | distributor = [[Walt Disney Studios Motion Pictures|Walt Disney Studios{{ھن}}Motion Pictures]] | released =١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٢ (فیستیڤاڵی Seattle){{ھن}}٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ (ئەمریکا) | runtime =٩٣ خولەک | country = ئەمریکا | language = ئینگلیزی | budget = ١٨٥ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی | gross = ٥٣٩ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی }} '''ئازا''' ({{بە ئینگلیزی|Brave}}) فیلمێکی [[ئەنیمەیشن]]ی سێ ڕەھەندیی خەیاڵی کۆمیدیی ٢٠١٢ە. لەبەرھەمھێنانی ستۆدیۆی ئەنیمەیشنی [[پیکسار]]ە. <ref>{{Cite web|date=October 27, 2021|title=Our Story|url=https://www.pixar.com/our-story-pixar|website=www.pixar.com}}</ref>لەدەرھێنانی [[مارک ئەندرێوس]] و [[برێندا چاپمان]]. فیلمەکە پاڵێورا بۆ چەندین خەڵاتی جیھانیی بۆ فیلمی ئەنیمەیشن، چەندین خەڵاتی گەورەی بردەوە لەوانە [[خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین فیلمی ئەنیمەیشن]]ی ساڵ و [[خەڵاتی گۆڵدن گڵۆب]]. فیلمەکە بۆ یەکەمین جار لە فێستیڤاڵی نێونەتەوەییی <ref name="EW-Chapman">{{cite web|date=August 15, 2012|title='Brave' director Brenda Chapman breaks silence: Getting taken off film 'heartbreaking... devastating... distressing'|url=https://ew.com/article/2012/08/15/brave-director-brenda-chapman-breaks-silence-getting-taken-off-film-heartbreaking-devastating-distressing/|access-date=June 22, 2020|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref>فیلمی ''Seattle'' نمایشکرا، <ref name="The Pixar Times">{{cite news|last=Rizvi|first=Samad|title=D23 2011: La Luna Will Play Before Brave, New Toy Story Toon Title Announced|url=http://pixartimes.com/2011/08/19/d23-2011-la-luna-will-play-before-brave-new-toy-story-toon-title-announced/|access-date=January 24, 2012|publisher=The Pixar Times|date=August 19, 2011}}</ref>لە ١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٢ و لە ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ لە باکووری ئەمریکا نمایشکرا، فیلمەکە پێشوازییەکی باشی لێکرا و لە [[بۆکس ئۆفیس]]یشدا سەرکەوتوو بوو، بەجۆرێک تێچوونی فیلمەکە ١٨٥ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی بوو. لەبەرامبەردا ٥٣٩ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی داھاتی بووە.<ref name="EW-Chapman2">{{cite web|date=August 15, 2012|title='Brave' director Brenda Chapman breaks silence: Getting taken off film 'heartbreaking... devastating... distressing'|url=https://ew.com/article/2012/08/15/brave-director-brenda-chapman-breaks-silence-getting-taken-off-film-heartbreaking-devastating-distressing/|access-date=June 22, 2020|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین فیلمی ئەنیمەیشن}} {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیلم}} {{فیلم-کۆلکە}} [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:فیلمە ئەنیمەیشنەکان]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییەکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:فیلمە ئەنیمەیشنەکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی ئانی]] [[پۆل:باشترین ئەنیمێیە تایبەتمەندەکان لە براوەی خەڵاتی ئەکادیمی]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمەکانی واڵت دیزنی پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی جادووگەری]] reorjuz4v5hpj5wnnocyk8mdvf3g742 0 121857 967076 944337 2022-08-02T16:26:54Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''خولی نایابی کوردستان''' بەرزترین پاڵەوانیەتی وەرزشی یانەکانی [[تۆپی پێ]]ییە لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا. ڕێکخەرەکەی یەکێتی تۆپی پێی کوردستان و لە وەرزی ٢٠٠٦-٢٠٠٧دا دەستی پیکردوە. ١٦ یانە بەشداری تێدا دەکەن و لە ھەر وەرزێکدا ٢ یانە دادەبەزن بۆ خولی پلە یەک. یەکەمین پاڵەوانی خولی نایاب یانە دھۆک بوو . یانەی وەرزشی زێرەڤانی توانیویەتی چوار جار ببێتە پاڵەوانی خولی کوردستان ، پاش ئەو یانەی وەرزشی ھەولێر دێت کە توانیویەتی ٣ جار نازناوەکە بەدەست بھێنێت . ==مێژوو== خولی نایابی کوردستان ، پێشبڕکێیەکی ساڵانەیە کە لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی کوردستانەوە ڕێکدەخرێت ، سەرەتا ئەم خولە لە وەرزی ٢٠٠٦/ ٢٠٠٧ دەستی پێکرد بە بەشداری ۳۲ یانە کە دابەشکران بۆ چوار کۆمەڵە ھەر کۆمەڵەیەک لە ھەشت یانە پێکھاتبوو ، چوار یانە لە ھەر کۆمەڵەیەک دابەزی بۆ خولی پلەیەک واتا ١٦ یانە لە ھەر چوار کۆمەڵەکە ، و ١٦ یانەش مایەوە لە خولی نایاب ، لە ھەر کۆمەڵەیەک ٢ یانە سەرکەوتن بۆ قۆناغی کۆتایی ، دواتر لە کۆتایی یانەی دھۆک بووە پاڵەوانی یەکەم وەرزی خولی نایابی کوردستان و یانەی ھەولێرش بووە خاوەنی پلەی دووەم ، لە وەرزی ٢٠٠٧-٢٠٠٨ خولی نایابی کوردستان بە بەشداری ١٦ یانە بەڕێووە چوو ٢ یانەی کۆتایی ڕیزبەندی دادەبەزین بۆ خولی پلەیەک ، لە وەرزی ٢٠٠٧/ ٢٠٠٨ یانەی بروسک توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆی ببێتە پاڵەوانی دووەم وەرزی خولی نایابی کوردستان ، لە وەرزی ٢٠٠٨/ ٢٠٠٩ بە ھەمان سیستەم بەڕێووە چوو یانەی بروسک بۆ دووەمجار لەسەر یەک بووە پاڵەوانی خولی بە کۆکردنەوەی ٦١ خاڵ و بە جیاوازی ٨ خاڵ لەگەڵ سیروانی نوێ دووەم بووە پاڵەوان و یانەی ھەندرێنیش پلەی سێیەمی بەدەستھێنا ، ھەر یەکە لە یانەکانی ئاڵا و سیمێڵ و زاخۆ و سلێمانی دابەزین بۆ خولی پلەیەک ، ئەمەش بەھۆی کەمکردنەوەی یانەکان لە ١٦ بۆ ١٤ یانە چوار یانە دابەزین.لە وەرزی ٢٠٠٩/ ٢٠١٠ خولی نایابی کوردستان پاڵەوانێکی دیکەی بەخۆیەوە بینی لەم وەرزە یانەی ھەولێر بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆی توانی ببێتە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان ھەروەھا ئەم وەرزە بە بەشداری ١٤ یانە بەڕێوەچوو . وەرزی ٢٠١٠/ ٢٠١١ پاڵەوانێکی دیکەی بەخۆووە بینی پاش ئەوەی یانەی ھەندرێن توانی ببێتە پاڵەوانی ئەم وەرزە ،بۆیەکەم جار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەرزکردەوە . لە وەرزی ٢٠١١/ ٢٠١٢ یانەی ھەولێر بۆ دووەمجار لە مێژووی خۆی بووە پاڵەوانی ئەم خولە .لە وەرزی ٢٠١٢/ ٢٠١٣ خولی نایابی کوردستان پاڵەوانێکی دیکەی بە خۆیەوە دیت ئەویش یانەی زێرەڤانی بوو کە توان بۆ یەکەمجار نازناوەکە بەدەستبھێنێت .وەرزی ٢٠١٣/ ٢٠١٤ یانەی زێرەڤانی توانی بۆ دووەمجار لەسەریەک ببێتە پاڵەوان و نازناوەکە یەکلایی بکاتەوە و یانەی یانەی ھەولێرش پلەی دووەم و یانەی سلێمانی پلەی سێیەمی بەدەستھێنا ، ئەوەی جێی سەرسوڕمان بوو لەم وەرز یانەی$1کەرکووک لە قۆناغی یەکەم لە پلەی یەکەم بوو بەڵام لە کۆتایی پلەی حەوتەمی بەرکەوت لە وەرزی ٢٠١٤/ ٢٠١٥ یانەی زێرەڤانی بۆ سێیەم جار لەسەر یەک نازناوەکەی بەدەستھێنا دوای ڕکابەریەکی توند لەگەڵ ھە یەکە لە دھۆکی خاوەن پلەی دووەم و نەورۆزی پلەی سێیەم ، لەم وەرزی یانەی پێشمەرگەی سلێمانی بۆ یەکمجار دابەزی بۆ خولی یانە پلەیەکەکان ھاوشان لەگەڵ یانە بروسکی پاڵەوانی دوو وەرزی خولی نایاب کە پێش دەستپێکردنی خولەکە کشایەوە بەھۆی کێشەی دارایەوە .یانەی ھەولێر لە وەرزی ٢٠١٦/٢٠١٥ توانی بۆجاری سێیەم لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەرزبکاتەوە <ref>{{Cite web|date=2017-09-22|title=Erbil Sport Club|url=https://web.archive.org/web/20170922050944/http://erbilsc.com/ku_football_team1.aspx|access-date=2022-02-22|website=web.archive.org}}</ref>.وەرزی ٢٠١٧/٢٠١٦ یانەی وەرزشی پێشمەرگەی ھەولێر توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەدەست ھێنا .وەرزی ٢٠١٨/٢٠١٧بۆ جارێکی دیکە یانەی زێرەڤانی پلەی یەکەمی خولی نایەبی کوردستانی بەدەست ھێنا پاش ئەوەی توانی ٣١ خاڵ کۆبکاتەوە <ref>{{Cite web|title=یانەی زێرەڤانی بووە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان|url=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=117227|access-date=2022-02-22|website=www.sharpress.net}}</ref>. پاشان یانەی پێشمەرگەی ھەولێر بووە پاڵەوەنی وەرزی ٢٠١٩/٢٠١٨. بەھۆی ڤایرۆسی کۆرۆنا خولی نایەبی کوردستان بۆ وەرزی ٢٠٢٠/٢٠١٩ ھەڵوەشایەوە و یارییەکان بەڕێوەنەچوو . یەکێتی تۆپی پێی کوردستان بڕیاریدا یارییەکانی وەرزی ٢٠٢١/٢٠٢٠ ئەنجام بدات .دوای ئەنجامدانی یارییەکان یانەی برایەتی توانی بۆیەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەدەست بھێنێت .لە وەرزی ٢٠٢١ /٢٠٢٢ یانەی وەرزشی سیروانی نوێ توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەدەست بھێنێت <ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=سیروانی نوێ بوە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان|url=http://www.nrttv.com/sport/detail4/9131|access-date=2022-04-22|website=nrttv.com}}</ref>. == پاڵەوانەکان == {| class="wikitable" |- ! وەرز !! یانە !ژمارەی یانەکان !شێوازی خول |- | ٢٠٠٦-٢٠٠٧ || [[یانەی وەرزشیی دھۆک|دھۆک]] |٣٢ |چوار کۆمەڵە |- | ٢٠٠٧-٢٠٠٨ || [[یانەی وەرزشی بروسک|بروسک]] |١٦ |خولی گشتی |- | ٢٠٠٨-٢٠٠٩ || بروسک |١٦ |خولی گشتی |- | ٢٠٠٩-٢٠١٠ || [[یانەی وەرزشیی ھەولێر|ھەولێر]] |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٠-٢٠١١ || [[یانەی وەرزشی ھەندرێن|ھەندرێن]] |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١١-٢٠١٢ || ھەولێر |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٢-٢٠١٣ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٣-٢٠١٤ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٤-٢٠١٥ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۱٥-۲۰۱٦ || هەولێر |١٤ |دوو کۆمەڵە |- |۲۰۱٦-۲۰۱۷ || پێشمەرگەی هەولێر |١٤ |دوو کۆمەڵە |- |۲۰۱۸-۲۰۱۷ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۱۸-٢٠١٩ || پێشمەرگەی هەولێر |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۲۰-۲۰۱۹ || نەورۆز<ref>[https://www.sbeiy.com/Details.aspx?jimare=25453 خولی نایابی کوردستان هەڵوەشایەوە]، سبەی ، 2020</ref> |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۲۱-۲۰۲۰ || برایەتی<ref>[https://old.kurdistantv.net/ar/node/93404 باشترینه‌كانی خولی نایابی كوردستان بۆ وه‌رزی 2020 -2021 هه‌ڵبژێردران ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220222151031/https://old.kurdistantv.net/ar/node/93404 |date=٢٢ی شوباتی ٢٠٢٢ }}، کوردستان تی وی، 2021</ref> |١٤ |خولی گشتی |- |٢٠٢١-٢٠٢٢ || سیروانی نوێ |١٦ |خولی گشتی |- |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|کوردستان}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:تۆپی پێ لە کوردستان]] [[پۆل:تۆپی پێ لە عێراق]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] <references /> rj3jpob4ejwwt8fezd6ype9ydg0gzb8 967084 967076 2022-08-02T16:34:54Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967076 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''خولی نایابی کوردستان''' بەرزترین پاڵەوانیەتی وەرزشی یانەکانی [[تۆپی پێ]]ییە لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا. ڕێکخەرەکەی یەکێتی تۆپی پێی کوردستان و لە وەرزی ٢٠٠٦-٢٠٠٧دا دەستی پیکردوە. ١٦ یانە بەشداری تێدا دەکەن و لە ھەر وەرزێکدا ٢ یانە دادەبەزن بۆ خولی پلە یەک. یەکەمین پاڵەوانی خولی نایاب یانە دھۆک بوو . یانەی وەرزشی زێرەڤانی توانیویەتی چوار جار ببێتە پاڵەوانی خولی کوردستان ، پاش ئەو یانەی وەرزشی ھەولێر دێت کە توانیویەتی ٣ جار نازناوەکە بەدەست بھێنێت . ==مێژوو== خولی نایابی کوردستان ، پێشبڕکێیەکی ساڵانەیە کە لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی کوردستانەوە ڕێکدەخرێت ، سەرەتا ئەم خولە لە وەرزی ٢٠٠٦/ ٢٠٠٧ دەستی پێکرد بە بەشداری ۳۲ یانە کە دابەشکران بۆ چوار کۆمەڵە ھەر کۆمەڵەیەک لە ھەشت یانە پێکھاتبوو ، چوار یانە لە ھەر کۆمەڵەیەک دابەزی بۆ خولی پلەیەک واتا ١٦ یانە لە ھەر چوار کۆمەڵەکە ، و ١٦ یانەش مایەوە لە خولی نایاب ، لە ھەر کۆمەڵەیەک ٢ یانە سەرکەوتن بۆ قۆناغی کۆتایی ، دواتر لە کۆتایی یانەی دھۆک بووە پاڵەوانی یەکەم وەرزی خولی نایابی کوردستان و یانەی ھەولێرش بووە خاوەنی پلەی دووەم ، لە وەرزی ٢٠٠٧-٢٠٠٨ خولی نایابی کوردستان بە بەشداری ١٦ یانە بەڕێووە چوو ٢ یانەی کۆتایی ڕیزبەندی دادەبەزین بۆ خولی پلەیەک ، لە وەرزی ٢٠٠٧/ ٢٠٠٨ یانەی بروسک توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆی ببێتە پاڵەوانی دووەم وەرزی خولی نایابی کوردستان ، لە وەرزی ٢٠٠٨/ ٢٠٠٩ بە ھەمان سیستەم بەڕێووە چوو یانەی بروسک بۆ دووەمجار لەسەر یەک بووە پاڵەوانی خولی بە کۆکردنەوەی ٦١ خاڵ و بە جیاوازی ٨ خاڵ لەگەڵ سیروانی نوێ دووەم بووە پاڵەوان و یانەی ھەندرێنیش پلەی سێیەمی بەدەستھێنا ، ھەر یەکە لە یانەکانی ئاڵا و سیمێڵ و زاخۆ و سلێمانی دابەزین بۆ خولی پلەیەک ، ئەمەش بەھۆی کەمکردنەوەی یانەکان لە ١٦ بۆ ١٤ یانە چوار یانە دابەزین.لە وەرزی ٢٠٠٩/ ٢٠١٠ خولی نایابی کوردستان پاڵەوانێکی دیکەی بەخۆیەوە بینی لەم وەرزە یانەی ھەولێر بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆی توانی ببێتە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان ھەروەھا ئەم وەرزە بە بەشداری ١٤ یانە بەڕێوەچوو . وەرزی ٢٠١٠/ ٢٠١١ پاڵەوانێکی دیکەی بەخۆووە بینی پاش ئەوەی یانەی ھەندرێن توانی ببێتە پاڵەوانی ئەم وەرزە ،بۆیەکەم جار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەرزکردەوە . لە وەرزی ٢٠١١/ ٢٠١٢ یانەی ھەولێر بۆ دووەمجار لە مێژووی خۆی بووە پاڵەوانی ئەم خولە .لە وەرزی ٢٠١٢/ ٢٠١٣ خولی نایابی کوردستان پاڵەوانێکی دیکەی بە خۆیەوە دیت ئەویش یانەی زێرەڤانی بوو کە توان بۆ یەکەمجار نازناوەکە بەدەستبھێنێت .وەرزی ٢٠١٣/ ٢٠١٤ یانەی زێرەڤانی توانی بۆ دووەمجار لەسەریەک ببێتە پاڵەوان و نازناوەکە یەکلایی بکاتەوە و یانەی یانەی ھەولێرش پلەی دووەم و یانەی سلێمانی پلەی سێیەمی بەدەستھێنا ، ئەوەی جێی سەرسوڕمان بوو لەم وەرز یانەی کەرکوک لە قۆناغی یەکەم لە پلەی یەکەم بوو بەڵام لە کۆتایی پلەی حەوتەمی بەرکەوت لە وەرزی ٢٠١٤/ ٢٠١٥ یانەی زێرەڤانی بۆ سێیەم جار لەسەر یەک نازناوەکەی بەدەستھێنا دوای ڕکابەریەکی توند لەگەڵ ھە یەکە لە دھۆکی خاوەن پلەی دووەم و نەورۆزی پلەی سێیەم ، لەم وەرزی یانەی پێشمەرگەی سلێمانی بۆ یەکمجار دابەزی بۆ خولی یانە پلەیەکەکان ھاوشان لەگەڵ یانە بروسکی پاڵەوانی دوو وەرزی خولی نایاب کە پێش دەستپێکردنی خولەکە کشایەوە بەھۆی کێشەی دارایەوە .یانەی ھەولێر لە وەرزی ٢٠١٦/٢٠١٥ توانی بۆجاری سێیەم لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەرزبکاتەوە <ref>{{Cite web|date=2017-09-22|title=Erbil Sport Club|url=https://web.archive.org/web/20170922050944/http://erbilsc.com/ku_football_team1.aspx|access-date=2022-02-22|website=web.archive.org}}</ref>.وەرزی ٢٠١٧/٢٠١٦ یانەی وەرزشی پێشمەرگەی ھەولێر توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەدەست ھێنا .وەرزی ٢٠١٨/٢٠١٧بۆ جارێکی دیکە یانەی زێرەڤانی پلەی یەکەمی خولی نایەبی کوردستانی بەدەست ھێنا پاش ئەوەی توانی ٣١ خاڵ کۆبکاتەوە <ref>{{Cite web|title=یانەی زێرەڤانی بووە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان|url=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=117227|access-date=2022-02-22|website=www.sharpress.net}}</ref>. پاشان یانەی پێشمەرگەی ھەولێر بووە پاڵەوەنی وەرزی ٢٠١٩/٢٠١٨. بەھۆی ڤایرۆسی کۆرۆنا خولی نایەبی کوردستان بۆ وەرزی ٢٠٢٠/٢٠١٩ ھەڵوەشایەوە و یارییەکان بەڕێوەنەچوو . یەکێتی تۆپی پێی کوردستان بڕیاریدا یارییەکانی وەرزی ٢٠٢١/٢٠٢٠ ئەنجام بدات .دوای ئەنجامدانی یارییەکان یانەی برایەتی توانی بۆیەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەدەست بھێنێت .لە وەرزی ٢٠٢١ /٢٠٢٢ یانەی وەرزشی سیروانی نوێ توانی بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکە بەدەست بھێنێت <ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=سیروانی نوێ بوە پاڵەوانی خولی نایابی کوردستان|url=http://www.nrttv.com/sport/detail4/9131|access-date=2022-04-22|website=nrttv.com}}</ref>. == پاڵەوانەکان == {| class="wikitable" |- ! وەرز !! یانە !ژمارەی یانەکان !شێوازی خول |- | ٢٠٠٦-٢٠٠٧ || [[یانەی وەرزشیی دھۆک|دھۆک]] |٣٢ |چوار کۆمەڵە |- | ٢٠٠٧-٢٠٠٨ || [[یانەی وەرزشی بروسک|بروسک]] |١٦ |خولی گشتی |- | ٢٠٠٨-٢٠٠٩ || بروسک |١٦ |خولی گشتی |- | ٢٠٠٩-٢٠١٠ || [[یانەی وەرزشیی ھەولێر|ھەولێر]] |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٠-٢٠١١ || [[یانەی وەرزشی ھەندرێن|ھەندرێن]] |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١١-٢٠١٢ || ھەولێر |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٢-٢٠١٣ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٣-٢٠١٤ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- | ٢٠١٤-٢٠١٥ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۱٥-۲۰۱٦ || هەولێر |١٤ |دوو کۆمەڵە |- |۲۰۱٦-۲۰۱۷ || پێشمەرگەی هەولێر |١٤ |دوو کۆمەڵە |- |۲۰۱۸-۲۰۱۷ || زێرەڤانی |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۱۸-٢٠١٩ || پێشمەرگەی هەولێر |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۲۰-۲۰۱۹ || نەورۆز<ref>[https://www.sbeiy.com/Details.aspx?jimare=25453 خولی نایابی کوردستان هەڵوەشایەوە]، سبەی ، 2020</ref> |١٤ |خولی گشتی |- |۲۰۲۱-۲۰۲۰ || برایەتی<ref>[https://old.kurdistantv.net/ar/node/93404 باشترینه‌كانی خولی نایابی كوردستان بۆ وه‌رزی 2020 -2021 هه‌ڵبژێردران ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220222151031/https://old.kurdistantv.net/ar/node/93404 |date=٢٢ی شوباتی ٢٠٢٢ }}، کوردستان تی وی، 2021</ref> |١٤ |خولی گشتی |- |٢٠٢١-٢٠٢٢ || سیروانی نوێ |١٦ |خولی گشتی |- |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|کوردستان}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:تۆپی پێ لە کوردستان]] [[پۆل:تۆپی پێ لە عێراق]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] <references /> b8boc2owaovv77xp738xlzrqb65iu24 0 122480 967252 961780 2022-08-02T21:34:47Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = جەنگی ئەستێرەکان: ھەستانەوەی ھێزەکە | وێنە = Star Wars The Force Awakens Theatrical Poster.jpg | قەبارەی وێنە = | سەرباس = | دەرھێنەر = [[جەی جەی ئابرامس]] | بەرھەمھێنەر = کاتلین کێنەدی و جەی جەی ئابرامس و برایەن برک | نووسین = لۆرەنس کاسدان و جەی جەی ئابرامس و مایکل ئارندت | کاست = | موزیک = جۆن ویلیامز | وێنەگری سینەمایی = دان میندەل | دەستکاری = مێری جۆ ماکیی و مێریان براندن | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = Walt Disney Studios Motion Pictures | ڕێکەوتی دەرچوون = ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥ | ماوەی فیلم = ١٣٥ خولەک | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[زمانی ئینگلیزی]] | تێچوون = ٢٠٠ میلیۆن دۆلاری ئەمریکی | داھات = ١٬٣٣١ میلیارد دۆلاری ئەمریکی }} '''جەنگی ئەستێرەکان - ئەڵقەی حەوتەم: ھەستانەوەی ھێزەکە''' ({{بە ئینگلیزی|Star Wars: The Force Awakens}}) فیلمێکی [[خەیاڵی زانستی]]یە لەلایەن [[جەی جەی ئابرامس]] دەرھێنراوە، <ref>{{Citation|last=Abrams|first=J. J.|title=Star Wars: Episode VII - The Force Awakens|date=2015-12-18|url=https://www.imdb.com/title/tt2488496/|type=Action, Adventure, Sci-Fi|publisher=Lucasfilm, Bad Robot, Truenorth Productions|access-date=2022-07-10}}</ref>ئەم بەشەشی دەکاتە بەشی حەوتەم لە تەواوی زنجیرە فیلمەکەدا. چیڕۆکی فیلمەکە باسی پاش ٣٠ ساڵ لە ڕووداوەکانی فیلمی [[گەڕانەوەی جێدای]] دەکات.<ref>{{Citation|title=Star Wars: The Force Awakens|url=https://www.rottentomatoes.com/m/star_wars_episode_vii_the_force_awakens|language=en|access-date=2022-07-10}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} * {{وێبگەی فەرمی|http://www.starwars.com/films/star-wars-episode-vii-the-force-awakens|''جەنگی ئەستێرەکان: ھەستانەوەی ھێزەكە''}} لە [[جەنگی ئەستێرەکان]] * {{وێبگەی فەرمی|http://lucasfilm.com/productions/episode-vii|''جەنگی ئەستێرەکان: ھەستانەوەی ھێزەكە''}} لە {{ناونیشان|http://lucasfilm.com/|Lucasfilm.com}} * {{IMDb title}} * {{AllMovie title}} * {{Mojo title}} * {{Metacritic film}} * {{Rotten Tomatoes}} * [https://www.the-numbers.com/movie/Star-Wars-Ep-VII-The-Force-Awakens ''جەنگی ئەستێرەکان: ھەستانەوەی ھێزەكە''] لە دە نەمبەرز {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{فیلم-کۆلکە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە سەرکێشییەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییەکانی ٢٠١٥]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٥]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە ستۆدیۆکانی پاینوود وێنەگیراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان تۆمارکراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی جووڵە بەکاردەهێنن]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] qvxr4w7wpav6982vavqtjnl2m0jozgb 0 123717 967158 951871 2022-08-02T19:34:31Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{شوێنەکانی تر|شارەزوور}} {{Infobox former subdivision | native_name = ئەیالەتی شارەزوور | common_name = | subdivision = ئەیالەت لە | nation = ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی | year_start = ١٥٥٤ | year_end = ١٨٦٢ | date_start = | date_end = | event_start = | event_end = | p1 = سەفەوییەکان | flag_p1 = Safavid Flag.svg | s1 = ئەیالەتی بەغدا | flag_s1 = Ottoman flag alternative 2.svg | image_flag = | flag_type = | image_coat = | image_map = Shehrizor Eyalet, Ottoman Empire (1609).png | image_map_caption = ئەیالەتی شارەزوور لە ١٦٠٩ | capital = [[کەرکووک]];<ref>{{cite book|author=John Macgregor|title=Commercial statistics: A digest of the productive resources, commercial legislation, customs tariffs, of all nations. Including all British commercial treaties with foreign states|url=https://archive.org/details/commercialstatis01macg|accessdate=2013-06-01|year=1850|publisher=Whittaker and co.|page=[https://archive.org/details/commercialstatis01macg/page/12 12]}}</ref> <br/>[[سلێمانی]] (دوای ١٧٨٤) | today = [[ھەرێمی کوردستان]]<br/>[[عێراق]]<br/>[[ئێران]] <!--- Area and population of a given year ---> | stat_year1 = | stat_area1 = | stat_pop1 = | stat_year2 = | stat_area2 = | stat_pop2 = | footnotes = }} '''ئەیالەتی شارەزوور''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''إیالة شھرزور''، [[زمانی تورکیی عوسمانی|تورکیی عوسمانی]]: ''ایالت شھر زور'' بە ڕۆمانی:''Eyālet-i Šehr-i Zōr'') یەکێک لە ئەیالەتەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] بوو کە ئێستا وەک [[باشووری کوردستان]] دەناسرێت. [[کەرکووک]] پایتەختی ئەم ئەیالەتە بووە. ئەم ئەیالەتە لە ساڵی [[١٥٥٤]] کە عوسمانییەکان ئەو ناوچەیەیان داگیر کرد دروست کرا و دەسەڵاتی ناوچەکەیان بەخشی بەو میرە [[کورد]]انە کە لەگەڵ حکوومەتی ناوەندیی عوسمانییەکاندا ھاوکارییان ھەبوو. پاشان لە سەدەی ١٨ و ھەتا نیوەی سەدەی ١٩، دەسەڵاتی ئەیالەتی شارەزوور کەوتە دەستی [[میرنشینی بابان]]ەوە و لە ساڵی [[١٦٩٤]]دا، بە پشتیوانیی عوسمانییەکانەوە، [[سنە]]ی پایتەختی [[میرنشینی ئەردەڵان]]یان داگیر کرد. لە ساڵی [[١٧٨٤]] دا بابانەکان شاری [[سلێمانی]]یان دامەزراند و کردیان بە پایتەختی خۆیان.<ref> https://books.google.iq/books?id=QjzYdCxumFcC&pg=PA526&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> == مێژوو == کاتێک عوسمانییەکان لە ساڵی ١٥٥٤دا ناوچەکەیان داگیرکرد، بڕیاریاندا حکومەتی خۆجێی بۆ سەرکردە [[کورد]]ەکان جێبھێڵن، بۆیە ڕاستەوخۆ نەخراوەتە ناو سیستەمی کارگێڕی عوسمانیەوە. فەرمانڕەواکان ئەندامی [[ھۆز]]ە [[کورد]]ییەکان بوون و تەنیا بە دەگمەن سەربازی عوسمانی لە ئەیالەتەکەدا ھەبوون.<ref> https://archive.org/details/bub_gb_66hCAAAAcAAJ </ref> لە سەدەی ١٨ و نۆزدەھەمدا، ئەیالەتەکە کەوتە ژێر دەستی [[میرنشینی بابان|بنەماڵەی بابان]]. ئەندامانی ئەم بنەماڵەیە توانیان بە گەرەنتیکردنی ئاسایشی سنوورە ناجێگیرەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] لەگەڵ [[ئێران]] لە بەرامبەر ئۆتۆنۆمی تەواودا، دەسەڵاتی خۆیان بپارێزن. سنجاقی بابان کە شاری [[کەرکووک]]ی لەخۆگرتبوو، بەناوی ئەو بنەماڵەیەوە ناونراوە.<ref> https://books.google.iq/books?id=QjzYdCxumFcC&pg=PA70&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> بابانەکان چاویان لە میرە کوردەکانی [[میرنشینی ئەردەڵان]] دەکرد کە بەشەکانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]یان لە ژێر دەستدابوو، بۆ ئەوەی ببنە ڕکابەری سروشتییان، و لە ساڵی ١٦٩٤ سلێمان بەگ ھێرشی کردە سەر [[ئێران]] و شکستی بە میری ئەردەڵانی ھێنا. دوای ساڵی ١٧٨٤،بابانەکان پایتەختەکەیان گواستەوە بۆ شاری نوێی [[سلێمانی]] کە بەناوی دامەزرێنەری خانەدانەکەوە ناونرا. لە ساڵی ١٨٥٠دا دواجار دەسەڵاتی بابانەکان کۆتایی پێھات، و ھەرێمەکە لە ساڵی ١٨٦٢دا خرایە ژێر کۆنترۆڵی ڕاستەوخۆی ویلایەتی بەغداوە. بەڵام ڕووخانی بابانەکان بووە ھۆی تێکچوونی پەیوەندییەکانی نێوان ھۆزەکان، و ئەو ئاژاوەیەی کە لە ئەنجامدا دروست بوو، تەنیا بە سەرھەڵدانی ھۆزێکی دیکەی [[کورد]] بە ناوی (بەرزنجی) لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا کۆتایی پێھات.<ref> https://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html </ref> == دابەشکردنی کارگێڕی == سنجاقەکانی ئەیالەتی شارەزوور لە [[سەدەی ١٧یەم]]دا: {{Div col|colwidth=15em}} # [[ناحیەی سرۆچک|سرۆچک]] # [[ھەولێر]] . # کەسنان # [[شارباژێڕ]] # جەنگولە # جەبەل-حەمرین # [[ھەزارمێرد]] # ئەلھوران # [[مەرگە]] # ھەزیر # ڕودین # تیلتاری # سێبەرە # زەنجیر # عەجوب # ئەبروماز # پاک # پێرتێلی # بیلکاس # ئاوشنی # کەڵە-غازی # [[شارەزوور]] {{Div col end}} ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} * Gábor Ágoston, [http://books.google.com/books?id=QjzYdCxumFcC&pg=PA526 Encyclopedia of the Ottoman Empire] [[پۆل:ئەیالەتەکانی عوسمانی|شارەزوور]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٥٣٥]] blbjbpcw30dzw81dgorvmypjndsvhif 0 124615 967230 963945 2022-08-02T21:22:21Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{unreferenced|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} {{زانیاریدانی فیلم | ناو = Pixels - پێکسڵس | وێنە = Pixels Poster.jpg | قەبارەی وێنە = | سەرباس = | دەرھێنەر = کریس کۆڵۆمبس | بەرھەمھێنەر = | نووسین = | کاست =ئادام ساندلەر<br>کێڤین جەیمس<br>میشێل مۆناهان<br>پیتەر دینکلەیگ<br>جۆش گاد<br>بڕایان کۆکس<br>ئاشڵی بێنسۆن<br>جەین کراکۆوسکی | موزیک = هێنری جاکمان | وێنەگری سینەمایی = ئەمیر موکری | دەستکاری = | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = | ڕێکەوتی دەرچوون = ٢٤ی تەمموزی ٢٠١٥ [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا]] | ماوەی فیلم = ١٠٦ خولەك | وڵات = [[ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا]] | زمان = ئینگلیزی | تێچوون = ٨٨ ملیۆن دۆلار | داھات = ٢٤٣.٦ ملیۆن دۆلار }} '''پێکسڵس''' (بە [[ئینگلیزی]]: Pixels) فیلمێکی ٢٠١٥ی ئەمەریکی (زانستی/خەیاڵی - ئاکشن - کۆمیدی)یە,<ref>{{Cite web|title=Pixels (2015)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/55a82d317076f|access-date=2022-07-09|website=BFI|language=en}}</ref> لەلایەن کۆمپانیاکانی (Happy Madison، Productions، 1492 Pictures، China Film Group) بەرهەمهێندراوە و لە لایەن کۆمپانیای [[کۆلومبیا پیکچەرز]] بڵاوکراوەتەوە<ref>{{Cite web|title=Pixels|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt2120120/|access-date=2022-07-09|website=Box Office Mojo}}</ref>. لە لایەن کریس کۆلۆمبسەوە دەرهێنراوە و فیلمەکەش لە کورتە فیلمێکی فەڕەنسییەوە وەرگیراوە کە هەمان ناوی هەیە. فیلمەکە لە نواندنی ئادام ساندڵەر، کێڤن جەیمس، جۆش گاد، ئاشلی بێنسۆن، جەین کڕاکۆسکییە و تیایدا چەند کارەکتەرێکی یارییە ڤیدیۆییە کلاسیکەکان ڕۆڵ بەشدارییان کردووە. لە ساڵی ٢٠١٥ دا کەوتە سینەماکان و سەرکەوتنێکی باشی بەدەستهێنا.<ref>{{Citation|title=Box Office Mojo|date=2022-03-16|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Box_Office_Mojo&oldid=1077467620|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-07-09}}</ref> ==چیڕۆکی فیلم== لە هاوینی ١٩٨٢دا، سام برێنەر و ویڵ کووپەر دوو منداڵی ١٣ ساڵین کە ئاشقی یارییەکان، بەشداری پێشبڕکێیەک دەکەن و بەڕێوبەڕانی پێشبڕکێکەش ئەوە ڕادەگەیەنن کە هەموو پێشبڕکێکە تۆمار دەکرێ و بە هاوکاری ناسا دەنێردرێتە ئاسمان بۆ ئەوەی بوونەوەرەکانی تر گەر هەبوون بیبین. لە پێشبڕکێکەدا سام و ویڵ منداڵێکی نوێ دەناسن بەناوی لودڵۆو لامۆنسۆف کە ئاشقی کچە کارەکتەرەکەی یاری دۆجۆ کویست بووە، سام لە هەموو یاریەکەندا سەردەکەوێ تەنیا لە قۆناغی کۆتایی یاری دۆنکی کۆنگ بە ئێددی پلانت دەدۆڕێ. لە سەردەمی ئێستاشدا، سام لە کۆمپانیایەک کاردەکات کە تیڤی و کەل و پەلی ئەلیکتڕۆنی بۆ ماڵەکان دادەنێن، ویڵ سەرۆکی ئەمەریکایە. لە گوام بنکەیەکی سەربازی ئەمەریکی هێرشی دەکرێتە سەر، سوپا هەوڵ دەدات بەرگری بکەن بەڵام بە ئاسانی تووشی شکت دەبن و عەریف دایلان کۆهێن دەفڕێندرێ. وێل پەیوەندەی بە سامەوە دەکات و داوای لێ دەکات کە بێت بۆ کۆشکی سپی بۆ ئەوەی تۆماری هێرشەکەی گوام ببینێ، کە دەچێت دەبینێ کە ڤان پاتن ئەو ژنەی پێش ئەوەی بچێ بۆ کۆشکی سپی لە ماڵەکەی دا کاری کردووە، لەوێیە و پلەی سەربازی گەورەی هەیە. پاش ئەوەی سام تۆمارەکە دەبینێ بە هەمووان دەڵێ کە هێرشەکە لەلایەن چەند کارەکتەرێکی یاریە ڤیدیۆییە کلاسیکەکانەوە بووە بەڵام کەسیان باوەڕی پێ ناکەن بۆیە بێ ئەنجام دەگەڕێتەوە. لە کاتی گەڕانەوە دا لەناو ئۆتۆمبێلەکەی سامدا لودلۆو دەردەکەوێ کە ماوەیەکی زۆرە خۆی شاردۆتەوە بۆ ئەوەی سام ببینێ، دەیباتە ماڵەکەی خۆی و ئەوەی پێ دەڵێ کە بوونەوەرەکانی ئاسمانی لە ڕێگەی ئەو یارییانەوە دەیانەوێت شەڕ لەگەڵ زەوی بکەن، ئەگەر ٣ یاری ببەیتەوە ئەوا وازدەهێنن و ئەوەشی لە ڕێگەی فیلمێکی کۆنەوە زانیوە کە دەستکاری کراوە، لە فیلمەکە بۆیان دەردەکەوێ کە هێرشی داهاتوو لە هیندستانە بەڵام زۆر دوادەکەون کاتێ هەواڵیان بۆ دێت [[تاج مەحەل]] هێرشی کراوەتە سەر و پیاوێکی سڤیلیش وەکو دەستکەوت ڕفێندراوە. پاش ئەوە سام و لودڵۆو مەشق بە سەربازەکانی سوپا دەکەن و ئەوەیان فێردەکەن کە چۆن یاریەکە بکەن، هێرشی دوواتر لە پارکی هایدی لەندەن دەبێت و کاتێ دەگەنە ئەوێ و یاریەکە دەستپێدەکا، سام هەست بەوە دەکات کە سەربازەکان ناتوانن یاریەکە بکەن و واش بڕوات دەیدۆڕێنن، بۆیە خۆی لەگەڵ لودڵۆو پاش وەرگرتنی ڕێگەپێدانی ویڵ کووپەر دەستدەکەن شەڕکردن لەگەڵ کارەکتەرەکانی یاریەکە و یاریەکەش دەبەنەوە. بوونەوەرە ئاسمانییەکان نامەیەک دەنێرن کە پیرۆزبایی دەکەن لێیان و سەگێک وەکو دەستکەوت دەدەن بە مرۆڤەکان، بەڵام ئەوەیان بیردێننەوە کە هێشتا یارییەکە ٢ بە ١ـە. شاری نیو یۆرک دەبێتە شوێنی داهاتووی ڕووبەڕووبوونەوە، بەڵام سام و لودڵۆو بە کووپەر دەڵێن کە پێویستیان بە یارمەتی هەیە، بۆیە سام و ویڵ و ڤان پاتن دەچن بۆ زیندانییەک کە ئێدی تێیدا دەسگیرکراوە، لەوێ لەگەڵ ئێدی ڕێکدەکەون و کووپەر لە بەرامبەردا ئازادبوون و لێخۆشبوون لە باجی پێدەبەخشێ. تیمەکە ئەوەیان بۆ دەردەکەوێ کە ڕووبەڕووی کارەکتەری یاری پاکمان دەبنەوە و بۆ ئەوەی ببەنەوە، دەبێ ٣ جار بەسەری سەربکەون. بۆ ئەم مەبەستەش ڤان پاتن ٤ ئۆتۆمبێلی لە شێوەی خێوەکانی یاریەکە ئامادە دەکات و دەیانبەخشێتە تیمەکە، لەو کاتەشدا دروستکەری یاری پاکمان دەبێتە یەکێک لە یاریکەران. لە کاتی یاریەکەدا دروستکەری یاریەکە هەوڵ دەدات قسە لەگەڵ کارەکتەری یاریەکە بکات بۆ ئەوەی پەشیمان ببێتەوە، بەڵام پاکمان هێرشی دەکاتە سەر بۆیە ئەویش ڕادەکات و سام و لودڵۆو و ئێدی بە تەنیا یاریەکە دەکەن، ٢ جار ئێدی بەسەریدا سەردەکەوێ بەڵام شتێک دەبێتە جێگەی سەرسوڕمانی هەموویان کە خێرایی ئێدییە، بۆ جاری سێیەم سام بە شێوەیەکی زۆر زیرەکانە لێی دەباتەوە و ئەو یاریەش تەواو دەکەن. پاش یاریەکە ئاهەنگێک ساز دەکەن بەڵام لەناو ئاهەنگەکە بوونەوەرەکان پەیام دەنێرن کە فێڵیان کردووە بۆیە دەستبەسەر زەویدا دەگرن. بۆیە سام و ویڵ و لودڵۆو هەوڵ دەدەن ڕێگری بکەن بۆیە کاتێک هێرش دەکەن هەوڵی ئەوە دەدەن بچنە ناو کەشتییەکە، بۆیە بوونەوەرەکان ڕێگەیان پێ دەدەن کە یەک یاری تر بکەن ئەویش یاری دۆنکی کۆنگ کە بە منداڵی بە ئێددی دۆڕاوە لێی. پاش ئەوەی دەردەکەوێ کە ئێددی فێڵی کردووە لە یاریەکەی پاکمان سام باوەڕی بەخۆی دەبێت و یاریەکە دەکات و پاش چەند کێشەیەک یاریەکە دەباتەوە و زەوی ڕزگاردەکات. ==ئەکتەرەکان و ڕۆڵەکانیان== * ئادام ساندڵەر لە ڕۆلی سام برێنەر، یاریکەرێکی پێشووی یاریە ڤیدیۆییە کلاسیکەکان و هاوڕێی منداڵی ویڵیام و سەرۆکی تیمەکە. *کێڤین جەیمس لە ڕۆلی ویڵیام کووپەر، سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا و هاوڕێی منداڵی سام برێنەر. *مێشێل مۆناهان لە ڕۆلی ڤایۆلێت ڤان پاتین، عەریف لە سوپای ئەمەریکا و دروستکەری چەک، ئەندامی تیم. *[[پیتەر دینکلاگ]] لە ڕۆلی ئێددی پلانت، ڕکابەری منداڵی سام برێنەر لە یاریە ڤیدیۆییەکان و ئەندامی تیم. *جۆش گاد لە ڕۆلی لودڵۆو لامۆنسۆف هاوڕێی منداڵی سام و ویڵیام کە کەسێکی زیرەکە بەڵام توانای لاوازە، ئەندامیشە لە تیمەکە. ==بەرهەمهێنان و دەرچوون== ===ڕۆڵ بینین=== لە (٢٦ی شوباتی ٢٠١٤) ڕاگەیەندرا کە ''ئادام ساندڵەر'' بە ڕۆلی سەرەکی بەشداری لە فیلمەکە دەکات لە کاتێکدا ''کێڤین جەیمس'' و ''جۆش گاد'' زووتر ڕێککەوتنیان کردبوو بۆ ئەوەی بەشداری بکەن، وەلە (٢٨ی ئازار) ڕاگەیەندرا کە ''پیتەر دینکلەیگ'''یش لە قۆناغی کۆتایی ڕێککەوتن دایە. ===تۆمارکردن=== لە (٢٥ی ئازاری ٢٠١٤) کۆمپانیای ''ئۆنتاریۆ'' ڕاگەیاند کە تۆمارکردنی فیلمەکە لە شاری [[تۆرۆنتۆ]] دەبێت لە (٢٨ی ئایار - ٩ی ئەیلوول)، بەمەش فیلمەکە نزیکەی ٥ مانگی خایاندووە بۆ تۆمارکردنی، هەروەها ئیدێتکردنی فیلمەکە و دانانی کاریگەریە تایبەتییەکان (Visual effects) لەلایەن کۆمپیانیای دیجیتاڵ دۆمەین و سۆنییەوە دەکرا لەگەڵ پشتگیری ٩ کۆمپانیای تر. ===دەرچوون=== فیلمەکە لە بنەڕەتدا وادانرابوو کە (١٥ی ئایاری ٢٠١٥) بڵاوببێتەوە، بەڵام دواتر ڕێکەوتەکە گۆڕدرا (بۆ ٢٤ی تەمموزی ٢٠١٤). ===بۆکس ئۆفیس=== فیلمەکە لە ٣٠ی تشرینی یەکەم ٧٨.٦ ملیۆن دۆلاری بەدەستهێنا لە ئەمەریکای باکوور و ١٦٤.٧ ملیۆنی بەدەستهێنا لە شوێنەکانی تر، داهاتی گشتی ٢٤٣.٤ ملیۆن دۆلاری بەدەستهێنا لە سەرانسەری دونیاوە، تێچوونی فیلمەکەش ٨٨ ملیۆن دۆلار بوو. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} *[https://en.wikipedia.org/wiki/Pixels_(2015_film) ویکیپیدیای ئینگلیزی.] {{تووڵی دەروازە|فیلم}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٥]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییەکانی ٢٠١٥]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە چینییەکان]] [[پۆل:فیلمە چینییەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی کۆلومبیا پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمی هاوڕێی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە کۆمیدیی ئەکشنی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمە هاوڕێییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی ئەکشنی زانستی ئەمریکی]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی ئادەم ساندلەر بەرهەمی دەهێنێت]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە لەندەن دانراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە مانهاتان دانراون]] [[پۆل:فیلمە ئەهریمەنییە زەبەلاحەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] d69hggzs7e5m0vm82tfg4g79yde9xt0 0 124648 967205 963895 2022-08-02T20:32:31Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:X men 1.jpg|thumb|لۆگۆی سەرەکی زنجیرە فیلمەکە.]] '''پیاوانی ئێکس '''زنجیرە [[فیلمی سووپەر پاڵەوان|فیلمێکی سوپەر پاڵەوانییە]]، چیرۆکەکانی فیلمەکە لە [[کۆمیکەکانی ماڕڤل|مارڤل گۆمیکسەوە]] وەرگیراوە گە ھەڵگری ھەمان ناوە. [[فۆکسی سەدەی ٢٠ەم|فۆکسی سەدەی بیستەم]] مافی درووستکردنی فیلمەکەی بۆخۆی بەدەستھێنا. دەرھێنەر بڕایان سینگەر لە فیلمی (X-men) تا (X2) کاری دەرھێنانی فیلمەکانی دەکرد، دواتر لە ٢٠٠٦ تا ئێستا بڕێت ڕاتنەر کاری دەرھێنانەکانی دەکات.<ref>{{Cite web|last=Gillespie|first=Gillespie|date=October 10, 2020|title=Disney Rebrands Non-MCU Films As Marvel Legacy Movies|url=https://screenrant.com/marvel-legacy-non-mcu-movies-disney-plus/|access-date=October 6, 2020|website=Deadline Hollywood}}</ref> فیلمەکانی پیاوی ئێکس لە چەند فیلمێکی جیاواز پێکدێت، کە ھەندێکی باسی ڕووداوی تاکی پاڵەوانی ئەم تیمە دەکات و ھەندێکیان باسی تەواوی سەرکێشی دەستەکە دەکات. فیلمەکانی ئەم زنجیرەیە بریتین لە: * ئێکس مان (٢٠٠٢)<ref name="ewxone">{{cite magazine|first=Jeff|last=Jensen|title=''X-Men'' — Marvel's mutants leap onto the big screen|magazine=[[Entertainment Weekly]]|date=July 21, 2000|url=https://www.ew.com/ew/article/0,,276737,00.html|access-date=August 8, 2007|archive-date=May 5, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150505040519/http://ew.com/article/2000/07/21/x-men-0|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|last=Molloy|first=Tim|url=https://www.thewrap.com/movies/article/chris-claremonts-dream-x-men-movie-james-cameron-kathryn-bigelow-and-bob-hoskins-wolverine-3/?page=0,0|title=Chris Claremont's Dream X-Men Movie: James Cameron, Kathryn Bigelow, and Bob Hoskins as Wolverine|work=[[TheWrap.com]]|date=March 25, 2012|access-date=October 11, 2014|archive-date=March 9, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160309121554/http://www.thewrap.com/chris-claremonts-dream-x-men-movie-james-cameron-kathryn-bigelow-and-bob-hoskins-wolverine-3/|url-status=live}}</ref><ref name="ewxone2">{{cite magazine|first=Jeff|last=Jensen|title=''X-Men'' — Marvel's mutants leap onto the big screen|magazine=[[Entertainment Weekly]]|date=July 21, 2000|url=https://www.ew.com/ew/article/0,,276737,00.html|access-date=August 8, 2007|archive-date=May 5, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150505040519/http://ew.com/article/2000/07/21/x-men-0|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|last=Schmitz|first=Greg Dean|author-link=Greg Dean Schmitz|title=Greg's Preview – X-Men|url=https://movies.yahoo.com/movie/preview/1808406650|archive-url=https://web.archive.org/web/20070111234610/http://movies.yahoo.com/movie/preview/1808406650|archive-date=January 11, 2007|access-date=July 11, 2007|publisher=[[Yahoo!]]}}</ref><ref name="X1">{{cite web|title=X-Men (2000)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=xmen.htm|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20081216093435/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=xmen.htm|archive-date=December 16, 2008|access-date=June 1, 2019|work=[[Box Office Mojo]]}}</ref> * ئێکس مان ٢ (٢٠٠٣) <ref name="X13">{{cite web|title=X-Men (2000)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=xmen.htm|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20081216093435/http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=xmen.htm|archive-date=December 16, 2008|access-date=June 1, 2019|work=[[Box Office Mojo]]}}</ref> * ئێکس مان کۆتا ڕاوەستان (٢٠٠٦)<ref>Kingberg in {{cite web|last=Elliott|first=Sean|date=June 8, 2006|title=Exclusive Interview: Screenwriter Simon Kinberg talks X-men: The Last Stand – Part 1|url=http://ifmagazine.com/feature.asp?article=1525|archive-url=https://web.archive.org/web/20070310142055/http://www.ifmagazine.com/feature.asp?article=1525|archive-date=March 10, 2007|access-date=July 11, 2007|work=iF Magazine|quote=... in February of last year Matthew Vaughn was hired to be the director of the film. We worked incredibly close with Matthew, and wrote a very fast sort of structural draft so they could budget and start prepping the movie. ... We worked with him for three or four months, and then Matthew ended up leaving the movie for personal reasons in June or July. [ ... ] In many ways the Phoenix story is the emotional "A" plot of the film, but the political "A" plot of the film became about the cure. That was actually a studio executive's idea. One of them had read Joss Whedon's ["Gifted"] run with the mutant cure in it and thought that would be an interesting quandary for the characters. ...}}</ref> * X-Men:Wolverine (2009<ref>{{cite news|date=October 25, 2012|last=Hewitt|first=Chris|url=https://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=35599|title=James Mangold Talks The Wolverine|work=[[Empire (magazine)|Empire]]|access-date=December 2, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20121113134358/http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=35599|archive-date=November 13, 2012}}</ref> * <ref>{{cite web|last=Lussier|first=Germain|date=May 25, 2011|title=Film Interview: 'X-Men: First Class' Director Matthew Vaughn|url=https://www.slashfilm.com/film-interview-xmen-class-director-matthew-vaughn/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110621005033/http://www.slashfilm.com/film-interview-xmen-class-director-matthew-vaughn/|archive-date=June 21, 2011|access-date=June 13, 2011}}</ref>X-Men: First Class (2011 * <ref>{{cite web|last=Skipper|first=Ben|date=October 18, 2016|title=Logan: Hugh Jackman will fight the Reavers in final Wolverine film|url=https://uk.movies.yahoo.com/logan-hugh-jackman-will-fight-the-reavers-in-192837707.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161021010355/https://uk.movies.yahoo.com/logan-hugh-jackman-will-fight-the-reavers-in-192837707.html|archive-date=October 21, 2016|access-date=October 22, 2016|work=[[Yahoo! Movies]] UK}}</ref>The Wolverine (2013 * <ref>{{cite web|last=Perry|first=Spencer|date=January 28, 2013|title=Bryan Singer Talks X-Men: Days of Future Past|url=http://www.superherohype.com/news/articles/174689-bryan-singer-talks-x-men-days-of-future-past|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20130131095157/http://www.superherohype.com/news/articles/174689-bryan-singer-talks-x-men-days-of-future-past|archive-date=January 31, 2013|access-date=January 29, 2013}}</ref>X-Men: Days of Future Past (2014 * <ref>{{cite web|last=Perry|first=Spencer|date=October 8, 2015|title=X-Men: Apocalypse Synopsis Official Released|url=http://www.superherohype.com/news/355075-x-men-apocalypse-synopsis-officially-released|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151009161427/http://www.superherohype.com/news/355075-x-men-apocalypse-synopsis-officially-released|archive-date=October 9, 2015|access-date=October 9, 2015|website=superherohype.com}}</ref>X-Men: Apocalypse (2016 * [[دێدپووڵ (فیلم)|دێدپووڵ (٢٠١٦)]] * [[لۆگن (فیلم)|لۆگن (٢٠١٧)]] ھەروەھا فیلمی (X-men:Apocalypse) کە باسی تیمەکە دەکات بە گشتی ڕووبەڕووی شەڕانگێز (سەباح نور) دەبنەوە. جگە لەوەش فیلمی (Gambit) کە یەکەم فیلمی تاکی پاڵەوان گامبیت دەبێ و ئەکتەر [[چەینینگ تەیتم]] ڕۆڵی ئەم پاڵەوانە دەبینێ، ھەروەھا فیلمی سێیەمی پاڵەوان (وۆلڤەرین) کە وابڕیارە ٢٠١٧ دەربچێت و دوایین فیلمی ئەکتەر [[ھیو جاکمان]] دەبێ لەڕۆڵی وۆلڤەرین.<ref>{{cite web|last=Lesnick|first=Silas|date=September 22, 2014|title=Bryan Singer Confirmed to Direct X-Men: Apocalypse|url=http://www.superherohype.com/news/316109-bryan-singer-confirmed-to-direct-x-men-apocalypse|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140925033210/http://www.superherohype.com/news/316109-bryan-singer-confirmed-to-direct-x-men-apocalypse|archive-date=September 25, 2014|access-date=September 23, 2014|website=superherohype.com}}</ref><ref>{{cite magazine|url=http://insidemovies.ew.com/2014/01/07/x-men-apocalypse-bryan-singer/|title=X-Men: Apocalypse: Bryan Singer teases new film 'will address mutant origins' — EXCLUSIVE|magazine=Entertainment Weekly|last=Stack|first=Tim|date=January 7, 2014|access-date=May 26, 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150128043744/http://insidemovies.ew.com/2014/01/07/x-men-apocalypse-bryan-singer/|archive-date=January 28, 2015}}</ref><ref>{{cite web|date=June 13, 2014|title=The Q&A with Jeff Goldsmith: X-Men: Days of Future Past Q&A|url=http://www.theqandapodcast.com/?m=1|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140715020221/http://www.theqandapodcast.com/?m=1|archive-date=July 15, 2014|access-date=June 13, 2014|work=The Q & A Podcast}}</ref><ref>{{cite web|date=June 13, 2014|title=The Q&A with Jeff Goldsmith: X-Men: Days of Future Past Q&A|url=http://www.theqandapodcast.com/?m=1|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140715020221/http://www.theqandapodcast.com/?m=1|archive-date=July 15, 2014|access-date=June 13, 2014|work=The Q & A Podcast}}</ref> زنجیرەی فیلمەکە لە ڕیزبەندی چواردەھەمینە لە خشتەی پڕفرۆشترین زنجیرە، فیلمە تا ئێستا کە بەھۆی ٧ فیلمەوە توانیویەتی ٣ میلیارد دۆلار کۆبکاتەوە.<ref>{{cite web|last=Jayson|first=Jay|date=August 22, 2015|title=X-Men: Apocalypse Wraps Main Filming|url=https://comicbook.com/2015/08/23/x-men-apocalypse-wraps-main-filming/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150823061803/http://comicbook.com/2015/08/23/x-men-apocalypse-wraps-main-filming/|archive-date=August 23, 2015|access-date=August 22, 2015|website=Comicbook.com}}</ref><ref>{{cite web|last=Perry|first=Spencer|date=November 1, 2015|title=''X-Men: Apocalypse'' headed back to Montreal for reshoots|url=https://www.comingsoon.net/movies/news/628163-x-men-apocalypse-headed-back-to-montreal-for-reshoots|access-date=February 11, 2021|website=ComingSoon.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20160112164000/http://www.en.wikipedia.org/ ویکیپیدیای ئینگلیزی] {{فیلم-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|فیلم}} [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:زنجیرە فیلمی ئەکشن]] thouj19vhv4x544z1z1k9ea145dswc9 0 124802 967305 950897 2022-08-02T22:28:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شێخان | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = View of Shexan from the Yezidi cemetery 2.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی شارۆچکەی شێخان | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=12|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.69595|frame-long=43.35202|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە =300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ =300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 41 |lats = 45.5 |latNS = | longd = 43 |longm = 21 |longs = 07.5 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٦ [[کانوونی یەکەم]]ی ١٩٢٤ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = 512 | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = 17,766 | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شێخانی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]])، [[مەسیحی]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[نەتەوە]] | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = [[کورد]] و [[ئاشوورییەکان]] <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''شێخان''' یان '''ئێسفنێ''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''عین سفنی''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Ain Sifni''، بە لاتینی Şêxan) یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]] ھەروەھا دەکەوێتە [[دەشتی نەینەوا]]ەوە. ناوەندی[[قەزای شێخان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> لە شارۆچکەکەدا کلێسای کلدانی کاسۆلیکی مار یوسف و کلێسای مار گۆرگیسی کەنیسەی کۆنی ڕۆژھەڵاتی تێدایە، ھەروەھا حەوت شوێنەواری ئاینی [[ئێزیدی]] لێیە کە بریتین لە مەزارگەی شێخ عەلی چەمسێ و شێخ حانتوچ و [[شێخ ئادی کوڕی موسافیری ئومەوی|شێخ ئادی]]. == ناو == * ناوی شارۆچکەی '''شێخان''' بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، ناوی شێخان زیاتر بۆ [[ئێزیدی]]یەکان و میرنشینەکەیان و شێخەکانیان وەک [[شێخ ئادی کوڕی موسافیری ئومەوی|شێخ ئادی]] و شێخ حەسەن و شێخ محەممەد ڕەشان و …ھتد دەگەڕێتەوە، مەزاری ھەموو ئەم شێخانەش کە بۆ [[ئێزیدی]]یەکان گەلێک گرنگە دەکەونە دەورووبەری شارۆچکەی [[شێخان]](ئیسفنێ). <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * ھەروەھا بە پێی ناوی '''ئێنسفنێ''' بە باوەڕی [[ئێزیدی]]ەکان لەوەوە سەرچاوە دەگرێت کە شوێنی شارۆچکەی شێخان، شوێنی دروستکردنی کەشتیەکەی [[نوح]] بووە. == جوگرافیا == '''شێخان''' ھاوسنوورە لەگەڵ ئەم گوندانە: * لە باکوورەوە لەگەڵ [[گوند]]ی [[مەغارا]]. * لە باشوورەوە لەگەڵ [[گوند]]ی [[جەروانە]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[گوند]]ی [[بەڕەشا]]. * لە ڕۆژاواوە لەگەڵ [[شارەدێ]]ی [[باعەدرێ]]. <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == [[پەڕگە: Saint Joseph Church in Ain Sifni.jpg |وێنۆک|چەپ|کلێسای کلدانی کاسۆلیکی مار یوسف لە شێخان]] [[پەڕگە: Mar Gewargis of the Ancient Church of the East.jpg |وێنۆک|چەپ|کلێسای ڕۆژھەڵاتی کۆنی مار جەرجیس لە شێخان]] بە پێی باوەڕی ئایینی [[ئێزیدی]] پێغەمبەر [[نووح]] لە شارۆچکەی شێخان دانیشتووە و ھەروەھا جێگەی درووستکردنی کەشتیەکەی بووە.<ref> https://www.mesopotamiaheritage.org/en/monuments/les-mausolees-yezidis-de-ain-sifni/ </ref>. شێخان لە ساڵی ٥٧٦ز وەک ناوەندی کلێسای ڕۆژھەڵات دانرا، لە ھەمان ساڵدا قەشەکەی باڕشادی بەشداری لە سینۆدی کاسۆلیک ئیزقیل لە سیلۆسیا کرد، شارۆچکەکە خزمەتی کردووە وەک ناوەندی ناحیەی بەیت ڕوستاقە، کە لە ئەنجامی بڵاوبوونەوەی کلێسای ئۆرسۆدۆکسی سریانی لەناوچەی بەنتیس نوھادرە لە کۆتایی سەدەی شەشەم و سەرەتای سەدەی حەوتەم، وە لە کۆتاییەکانی سەدەی ھەشتەم گوازرایەوە بۆ ناوچەی مەرەغە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> شێخان لەوانەیە بەزۆری مەسیحی بووبن تاوەکو سەدەی سیانزە یان چواردە. پێشنیار وایە کە مەزارگەی شێخ عەلی چەمسی لە سەدەی پانزدەیەم درووستکرابێت. قەزای شێخان لە ٢٤ی کانوونی یەکەمی ساڵی ١٩٢٤ دامەزراوە. [[ئاشوورییەکان]] لە ھۆزی بازی ناوچەی ھەکاری لەم شارۆچکەیەدا جێگیرکران پاش کۆمەڵکوژی ئاشوورییەکان لە جەنگی جیھانی یەکەم و لە ساڵی ١٩٣٣دا ھێرش کرایە سەریان لەلایەن سوپای عێراقەوە. ھەتاوەکو گەیشتنی ئاشوورییەکان شێخان تەنیا لەلایەن ئێزیدی و جووەکانەوە ئاوەدان بوو. کەنیسەی کاسۆلیکی مار یوسف لە ساڵی ١٩٦٠ درووستکرایەوە، لە جێگای کلێسایەکی کۆنتر کە لە ساڵەکانی ١٩٤٦-١٩٤٨ درووستکرابوو، لە ساڵی ١٩٦١دا (١٨٠) کاسۆلیکی کلدانی لە شارۆچکەکە نیشتەجێ بوون. دانیشتوانی کوردی ئێزیدی شێخان لە ساڵی ١٩٧٥دا لەلایەن حکومەتی عێراقەوە وەک بەشێک لە سیاسەتی بە عەرەبکردن بەزۆر گوێزرانەوە بۆ کۆمەڵگای زۆرەملێی مەھەتێ و شارۆچکەکەش عەرەبی ھاوردەیان بۆ ھێنا. لە ماوەی داگیرکردنی عێراقدا لەساڵی ٢٠٠٣دا لە ٢٤ی ئازاردا دوو بنکەی دژە ئاسمانی سەربازی عێراق لە نزیک شێخان کەوتنە بەر ھێرشی ھێزی ئاسمانی ئەمریکا. لەو کاتەدا دوو فەوجی ١٠٨ی فیرقەی ھەشتی پیادە لە شرۆچکەکە جێگیر بوون. ھەڵمەتی بۆمبارانکردنی ئەمریکا دژی سەربازگەکە بێ کاریگەر بوو، بەتالیۆنێکی تەواوی عێراق بێ ھیچ زیانێک کشایەوە. لە ٦ی نیساندا گروپی ODA 051 و 055 و 056 لە گروپی ١٠ی ھێزی تایبەتی ئەمریکا و ٣٠٠ پێشمەرگە لە سوپای دوانزدە دەستیان بەسەر شارۆچکەکەدا گرت.<ref> https://web.archive.org/web/20120425080258/http://www.capiraq.org/Maps/Data3/Shekhan.pdf </ref> لە دوای ڕووخانی [[سەددام حوسێن]] سەرۆک کۆماری [[عێراق]] لە ساڵی ٢٠٠٣، دانیشتوانی [[عەرەب]] لە شێخان ھەڵھاتن و [[کورد]]ەکان گەڕانەوە. لە ژانویەی ٢٠٠٥دا بڵاوکرایەوە کە [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] ڕێگری لە گەیاندنی سندوقی دەنگدان بە شێخان کردووە، بەمەش دڵنیا بوو لەوەی دانیشتووانەکەی نەیانتوانیووە لە ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا دەنگ بدەن. [[حکومەتی ھەرێمی کوردستان]] گرێبەستێکی ھاوبەشی بەرھەمھێنانی لەگەڵ کۆمپانیای '''ھەنت ئۆیل''' واژۆکرد بۆ دەرھێنانی نەوت لە نزیک شێخان لە ئەیلوولی ٢٠٠٧دا، سەرەڕای ئەوەی شارۆچکەکە بە فەرمی لە دەرەوەی کۆنترۆڵی حکومەتی ھەرێمە، و لەو کاتەوە لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بە نایاسایی ناسێنراوە. ئیمتیازاتی شێخان بە ٩٠٠ ملیۆن بەرمیل نەوت مەزەندە دەکرێت کە دەتوانرێت وەربگیرێتەوە.<ref> https://en.qantara.de/content/prince-of-is-ravaged-yazidis-buried-in-iraq </ref> خانوویەکی قەشە و ھۆڵێکی کۆمەڵایەتی بۆ مەسیحییەکانی ناوچەکە لەلایەن لیژنەی باڵای کاروباری مەسیحییەکانەوە لە مانگی کانوونی دووەمی ٢٠١٢ دروستکرا. ژمارەی دانیشتووانی شارۆچکەکە لە ساڵی ٢٠١٣دا ١١ ھەزار و ٤٩٨ کەس بووە. زۆربەی دانیشتوانی شارۆچکەکە کە ١٦ ھەزار کەسن لە کاتی ھێرشەکانی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام(داعش) لە مانگی ئابی ٢٠١٤ ھەڵھاتن و کەمتر لە ٥٠٠ پیاو مانەوە بۆ بەرگریکردن لە شێخان بە سەرکردایەتی سەرۆکی شارەوانی '''مامۆ ئەلباغسری'''. پێش ھێرشی داعش، شێخان ٧٠٠ بنەماڵەی تێدا نیشتەجێ بووە، لەو ژمارەیەش ٨٠٪ [[ئێزیدی]] و ١٠٪ [[مەسیحی]] و ١٠٪ [[موسڵمان]] بوون. یارمەتی مرۆیی لە مانگی نۆڤەمبەری ٢٠١٤ لەلایەن کۆمەڵەی یارمەتی ئاشوورییەوە گەیاندرا بە شێخان. لە مانگی ئۆکتۆبەری ساڵی ٢٠١٧دا ٥٦٠ ئاشوری بە ١٤٠ بنەماڵە نیشتەجێی شێخان بوون.<ref> https://www.rudaw.net/english/kurdistan/130320191 </ref> تا مانگی حوزەیرانی ٢٠١٨ ژمارەی دانیشتووان بۆ ٢٠٠ خێزان دابەزیبوو. لە تشرینی دووەمی ٢٠١٨، کەمپی ئاوارەکانی شێخان کە پەنابەرانی ئێزدی نیشتەجێیە، بەھۆی بارانێکی زۆرەوە بەر لافاو کەوت. ئەو شارۆچکەیە شوێنی نیشتەجێبوونی میری ئێزیدی '''تەحسین سەعید''' بووە تا ئەو کاتەی لە [[ئەڵمانیا]] بووە پەنابەر، لەوێ کۆچی دوایی کرد، و لە ٥ی شوباتی ٢٠١٩ لە شێخان بە خاک سپێردرا. شێخان زۆربەی دانیشتووانی [[ئێزیدی]]یە، زۆربەیان بە [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] قسە دەکەن.<ref> https://www.aljazeera.com/news/2014/8/5/iraqi-yazidis-if-we-move-they-will-kill-us </ref> == شوێنە پیرۆزەکانی ئێزدی == شێخان خاوەنی چەندین مەزارگەی [[ئێزدی]]یە، لەوانە: * مەزارگەی نیشنگاھا پێرۆز. * مەزارگەی شێخ موشێل (پارێزگاری ڕێگاوبانەکان)، کە ھەروەھا مەزارگەیەکیش لە [[لالش]] ھەیە.<ref> https://www.worldcat.org/title/yezidism-its-background-observances-and-textual-tradition/oclc/31377794 </ref> ==کەش و ھەوا== شێخان دەکەوێتە ژێرکاریگەری ئاو و ھەوای دەریای ناوەڕاست. {{Weather box |width = auto |location = شێخان |metric first = Y |single line = Y |Jan high C = 10.8 |Feb high C = 12.7 |Mar high C = 16.6 |Apr high C = 22.3 |May high C = 29.8 |Jun high C = 36.7 |Jul high C = 40.9 |Aug high C = 40.7 |Sep high C = 36.4 |Oct high C = 28.7 |Nov high C = 19.8 |Dec high C = 12.7 |Jan mean C = 5.9 |Feb mean C = 7.5 |Mar mean C = 10.9 |Apr mean C = 15.9 |May mean C = 22.3 |Jun mean C = 28.0 |Jul mean C = 32.1 |Aug mean C = 31.6 |Sep mean C = 27.2 |Oct mean C = 20.5 |Nov mean C = 13.6 |Dec mean C = 7.7 |Jan low C = 1.0 |Feb low C = 2.3 |Mar low C = 5.3 |Apr low C = 9.6 |May low C = 14.9 |Jun low C = 19.4 |Jul low C = 22.3 |Aug low C = 22.5 |Sep low C = 18.0 |Oct low C = 12.4 |Nov low C = 7.5 |Dec low C = 2.7 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 126 |Feb precipitation mm = 149 |Mar precipitation mm = 138 |Apr precipitation mm = 97 |May precipitation mm = 35 |Jun precipitation mm = 0 |Jul precipitation mm = 0 |Aug precipitation mm = 0 |Sep precipitation mm = 1 |Oct precipitation mm = 18 |Nov precipitation mm = 74 |Dec precipitation mm = 110 |source = https://en.climate-data.org/location/934732/ |date = 18 January 2018}} == دانیشتوان == * دانیشتوانی ئەم شارۆچکەیە لە ساڵی ٢٠١٤دا (١٧٫٧٦٦)کەس بووە. * پێکھاتەی نەتەوەی ئەم شارۆچکەیە زۆرینەی [[کورد]] و کەمینەیەک [[ئاشوورییەکان]] تێدا دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == وێنە == <gallery> پەڕگە:Yezidi cemetery in Shexan 6.jpg|گۆڕستانی [[ئێزیدی]] لە شێخان پەڕگە:Small church used by Christians and Yezidis together in Nisiriye village near Sheikhan in the Kurdistan Region of Iraq 13.jpg|کلێسایەکی بچووک کە بەکاردێت لەلایەن [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]]ەکان لە گوندی نەسیری لە نزیک شێخان پەڕگە:Chaldean Caholics from Ain Sifni.jpg|کلدانییە کاسۆلیکیەکان لە شێخان </gallery> == ئەمانەش ببینە == * [[ناحیەی شێخان]] * [[قەزای شێخان]] * [[پارێزگای دھۆک]] <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] r45rjv5otngukrh77a8ypcdirgt8the 0 124836 967460 965043 2022-08-03T11:58:51Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=ئاب ٢٠٢١}} {{Infobox film |name = The Hobbit:The Battle of the Five Armies<br/>هۆبیت : جەنگی پێنچ سوپاکە|image = The-hobbit-the-battle-of-the-five-armies-poster1.jpg|alt = |caption = پۆستەری شانۆیی فیلمەکە|director = پیتەر جاکسن|producer = کارۆلین کەنینگهام <br /> زەین وینەر <br /> فڕان والش <br /> پیتەر جاکسن |screenplay = فڕان والش <br /> فیلیپا بۆینس <br /> پیتەر جاکسن <br /> گولیرمۆ دێل تۆرۆ |based on = {{based on|''[[The Hobbit]]''|[[جەی.ئاڕ.ئاڕ.تۆلکین]]}}|starring = {{Plainlist| * ماڕتن فریمان * [[ئیان ماکیلین]] * ڕیچارد ئارمیتاج * ئیڤانجێلین لیلی * لی پەیس * لوک ئیڤانس * [[بێنێدیکت کەمبەرباچ]] * کێن ستۆت * کەیت بلانچێت * ئیان هۆلم * کریستۆفەر لی * هوگۆ ویڤینگ * [[ئۆرلاندۆ بلووم]]}}|music = هاوارد شۆر|cinematography = ئەندرو لێسنی|editing = جەیبز ئۆلسن|production companies = |distributor = [[وارنەر برەدرز]]|released = {{Film date|df=yes|2014|12|01|نمایشی سەرەتایی لەندەن |2014|12|11|نیوزلەندا|2014|12|17|ویلایەتە یەکگرتووەکان}}|country = ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا|language = ئینگلیزی|runtime = ١٤٤ خولەک|budget = ٢٥٠$ ملیۆن|gross = ٩٥٦$ ملیۆن}}'''هۆبیت : جەنگی پێنچ سوپاکە '''(ئینگلیزی The Hobbit: The Battle of the Five Armies) فیلمێکی ئەمەریکی خەیاڵی و سەرکێشی ساڵی ٢٠١٤ەیە لە دەرهێنانی پیتەر جاکسن و لەنووسینی فڕان والش،فیلیپا بۆینس و گولیرمۆ دێل تۆرۆیە.فیلمەکە بەشی سێیەم و کۆتایی سیانەی فیلمی هۆبیتی کە چیڕۆکەکەی لە کتێبەکەیەوە وەرگیراوە بەهەمان سەردێر ئەویش لەنووسینی [[جەی ئاڕ ئاڕ تۆلکین|جەی.ئاڕ.ئاڕ.تۆلکین]]<nowiki/>ە.<ref>{{Citation|last=Jackson|first=Peter|title=The Hobbit: The Battle of the Five Armies|date=2014-12-17|url=https://www.imdb.com/title/tt2310332/|type=Adventure, Fantasy|publisher=New Line Cinema, Metro-Goldwyn-Mayer (MGM), WingNut Films|access-date=2022-07-10}}</ref> و تەواوکەری هەردوو بەشەکەی پێش خۆیەتی کە ئەوانیش [[ھۆبیت: گەشتێکی چاوەڕواننەکراو|گەشتێکی چاوەڕواننەکراو]] و [[ھۆبیت: وێرانکارییەکانی سماوگ|وێرانکاریەکانی سماوگ]] بوون.<ref>{{Citation|title=The Hobbit: The Battle of the Five Armies|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_hobbit_the_battle_of_the_five_armies|language=en|access-date=2022-07-10}}</ref> فیلمەکە لەلایەن کۆمپانیاکانی [[نیو لاین سینەما|نیولاین سینەما]] و مێترۆ گۆڵدوین مایەر و ویگنەتەوە بەرهەمهێنراوە و لەلایەن کۆمپانیای [[وارنەر برەدرز|وارنەر بردەرز]]<nowiki/>ەوە بڵاو کراوەتەوە.فیلمەکە لە ١١ی دیسەمبەری ٢٠١٤ لەوڵاتی [[نیوزلەندا]] پەخشکرا ، ١٢ی دیسەمبەر لە [[شانشینی یەکگرتوو]] و ١٧ی دیسەمبەری ٢٠١٤ەش لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا]].<ref>{{Cite web|title=WarnerBros.com {{!}} The Hobbit: The Battle of the Five Armies {{!}} Movies|url=https://www.warnerbros.com/movies/hobbit-battle-five-armies|access-date=2022-07-10|website=www.warnerbros.com}}</ref> چیڕۆکی فیلمەکە تەواوکەری بەشەکەی پێش خۆیەتی و لەم شوێنە دەستپێدەکات کە دوای ئەوەی بیلبۆ و هاوڕێکانی شکستیان هێنا لەڕاگرتنی سماوگ ، سماوگ هێرشدەکاتە سەر شارۆچکەی لای دەریاچەکە ، لەلایەکی تر ئازۆگ دەگاتە چیای تەنیایی و نزیک دەبێتەوە لە کورتەباڵاکان ، بەڵام چوار سوپای دیکەی جیاوازیش بەمەبستت جەنگ دێن و جەنگێکی گەورە لەنێوانیان ڕوودەدا.<ref>{{Cite web|last=Magazine|first=Smithsonian|last2=Nuwer|first2=Rachel|title=The Tolkien Nerd’s Guide to "The Hobbit: The Battle of the Five Armies"|url=https://www.smithsonianmag.com/arts-culture/tolkien-nerds-guide-hobbit-battle-five-armies-180953681/|access-date=2022-07-10|website=Smithsonian Magazine|language=en}}</ref> فیلمەکە لەنواندنی ئەکتەران ماڕتن فریمان ، ئیان مکلێن،ڕیچارد ئارمتیاج،ئڤانجلین لیلی ، لی پەیس ، لوک ئیڤانس و نواندنی دەنگی بێنێدیکت کەمبەرباچە.هەروەها فیلمەکە ئەکتەرانی کەیت بلانچێت،ئیان هۆڵم،کریستۆفەر لی،هوگۆ ویڤینگ و ئۆرلاندۆ بلوومی تیایە. فیلمەکە زیاتر لە ٩٥٦% ملیۆن دۆلار کۆکردەوە لە لەسەرتاسەری جیهاندا و بووە دووەم پڕداهاتترین فیلمی ٢٠١٤ و ٣٠یەم پڕداهاتترین فیلمی مێژوو.هەروەها پاڵێوراویش کرا بۆ [[خەڵاتی ئۆسکار]] بۆ باشترین دەستکاریکردنی دەنگی. ''هۆبیت : وێرانکاریەکانی سماوگ '' لە ٢ی دیسەمبەری ٢٠١٣ نمایشی سەرەتایی کرا و دواتر لە ١١ی دیسەمبەری ٢٠١٣ کەوتە سینەماکانەوە و توانی داهاتی ٩٥٨$ ملیۆن کۆبکاتەوە و ببێتە چوارەم پڕداهاترین فیلمی ٢٠١٣ و ٢٧ەم پڕداهاترین فیلمی مێژوو.<ref>{{Cite web|date=2014-12-17|title=Deep Focus: The Hobbit: The Battle of the 5 Armies|url=https://www.filmcomment.com/blog/deep-focus-the-hobbit-the-battle-of-the-five-armies/|access-date=2022-07-10|website=Film Comment|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} *[https://en.wikipedia.org ویکیپیدیای ئینگلیزی] {{تووڵی دەروازە|فیلم}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:فیلمە ئەکشنەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە فانتازییەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٤]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییەکانی ٢٠١٤]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە نیوزیلاند گیراون]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:جنۆکە لە فیلمەکاندا]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی جووڵە بەکاردەهێنن]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] e7gzrmdejamr1awt5qyw05s47fwaf9i 0 126209 966909 960375 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=شوبات ٢٠٢٠}} {{کەسایەتی | ناو = ئاردا توران [[arda turan]] | وێنە = Arda Turan - 01.jpg | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = ئاردا توران | شوێنی لەدایکبوون = ئیستانبوڵ ، [[تورکیا]] | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ۳٠ی کانوونی دووەمی ١٩٨٧ | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | هۆکاری مردن = | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | نیشتەجێ = | نەتەوە =[[تورکیا|تورکی]]{{flagicon|تورکیا}} | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = یاریزان | ساڵانی چالاکی = | خاوەنکار = | شار =ئيستا له شارى [[بارسێلۆنا]] دەژى | مووچە = ۷ ملیۆن یۆرۆ ساڵانە | دارایی = | باڵا = ۱۷۷ سانتیمیتر | کێش =٦۸ کیلۆگرام | ناسراو بە هۆی = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین =[[موسڵمان]] | هاوسەر = | یار = | منداڵەکان = | دایک و باوک = | خزمەکان = | پەیوەندیەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ =[https://web.archive.org/web/20170202230734/http://www.ardaturan.com/] | پەراوێزەکان = }} == ژیانی == '''ئاردا توران''' لە ٣٠ کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٨٧ لە شاری ئیستەنبوڵی تورکیا لە دایک بووە، ئێستا یاریزانی تۆپی پێیە لە یانەی بارسێلۆنا یاری دەکات، لە ساڵی ٢٠٠٦ دەستی بە یاریکردن کردووە لە یانەی گەڵاتەسەرای، پاشان ڕوویکردە یانەی ئەتلەتیکۆ مەدریدی ئیسپانی لەساڵی ٢٠١١. لەبەرانبەر ١٣ میلیۆن یۆرۆ تاساڵی ٢٠١٤ یاری بۆ ئەو یانەیە کردووە، پاشان لەساڵی ٢٠١٥ بەبڕی ٣٤ میلیۆن یۆرۆ ڕوویکردە یانەی بارسێلۆنا، بەموچەی ساڵانەی ٧ میلیۆن یۆرۆ، بۆ ماوەی پێنج وەرز گرێبەستیان مۆرکردووە، لە ٤/١/٢٠١٦ یەکەم یاری خۆی بە درێسی بارسێلۆنا ئەنجامدا. ==گالەری== [[پەڕگە:Atlético de Madrid, Liga 2013-2014 (Mayo 2014),.JPG|200px|وێنۆک|ئاردا توران لە کاتی خۆشی دەربڕینی بردنەوەی لا لیگا لەساڵی ۲٠۱۳-۲٠۱٤]] [[پەڕگە:Tuerkische Fußballnationalmannschaft 2011-09-06 (01).jpg|200px|وێنۆک|ئاردا توران لەگەڵ هەڵبژاردەی تورکیا لە ساڵی ۲٠۱۱]] [[پەڕگە:Arda Turan - Ronaldo.JPG|200px|وێنۆک|ئاردا توران لەدێربی مەدرید دژی ڕیال مەدرید]] ==سەرچاوە== * [https://www.facebook.com/ardaturan پەڕەی تایبەتی ئاردا توران لە فەیس بووک] * [https://www.fcbarcelona.com/arda.turan ماڵپەڕی فەرمی یانەی بارسێلۆنا/ژیاننامەی ئاردا توران]{{بەستەری مردوو|url=https://www.fcbarcelona.com/arda.turan |date=تشرینی دووەمی ٢٠١٨ }}{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://ar.wikipedia.org/arda.turan ویکیپێدیای ئینگلیزی و عەرەبی]{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:وەرزش]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠٠٨]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی تورک]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٨]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] 2yyteke5mo1xd8flbbe68pwao0gbhyc 0 127084 967285 962136 2022-08-02T22:04:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[File:Content of Tweets.svg|thumb|نموونەیەک لە ناوەرۆکی [[تویتەر]] بە پێی لێکۆڵینەوەی پییەر ئانالیتیکس، دراوەکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان نموونەی زل دراوەن. {{legend|#093|ھەواڵ(3.6%)}} {{legend|#90c|سپام(3.8%)}} {{legend|#f90|ڕیکلامی خۆ (5.9%)}} {{legend|#933|قسەی بێ ئامانج (40.1%)}} {{legend|#1e1edc|ئاخاوتن و وتووێژ(37.6%)}} {{legend|#660|Pass-along value (8.7%)}}]] '''زل دراوە''' ({{بە ئینگلیزی|Big data}}) بریتییە لە شیکردنەوە و بە دەست ھێنانی زانیاری لە دراوەیەک کە سێ تایبەتمەندیی سەرەکیی ھەبێت. یەکەم، قەبارەی گەورە بێت. دووھەم، خێرا بێت. سێھەم، جۆراوجۆر بێت. ناوی زل دراوە ھەم بۆ تەکنیکەکان و ھەم بۆ خودی تاقمە دراوەکەش بە کار دەبرێت. بە ھۆی ئەم تایبەتمەندیانەوە کە ئاماژەیان پێکرا، تەکنیکە کلاسیکەکانی [[شیکاریی دراوە]] چیتر لە زل دراوەدا بە کەڵک نایەت. وەک نموونەیەک واڵمارت ھەموو سەعاتێک 2.5 بێتابایت دراوە لە کڕیارەکانی کۆ دەکاتەوە. ھەر پێتابایت یەک ملوێن گێگابایتە. یا وەک نموونەیەکی تر ھەموو چرکەیەک چەندین ھەزار تویت لە [[تویتەر]]دا دەنووسرێت. شیکردنەوە و تێگەیشتن لە ھەمووی ئەم دراوانە کە قەبارە و خێراییەکی سەرسووڕھێنەریان ھەیە، پێویستی بە تەکنیکەکانی زل دراوە ھەیە. == خاسیەتەکان == زلدراوە کۆمەڵێک خاسیەتی جیاکەرەوەی هەیە لەوانە؛ === قەبارە === قەبارە (Volume) مەبەست لێی بڕی ئەو داتایەی کە پەیداکراوە و کۆکراوەتەوە. زۆری قەبارەی داتای بەدەستهێنراو، هەلی زیاتر بۆ و دۆزینەوەی نوێ و ورد لە ناو داتاکان درووستدەکات. بەزۆری قەبارەی زلدراوە خۆی لە تێرابایت یان پێتابایت دەدات.<ref>{{cite journal|last1=Sagiroglu|first1=Seref|date=2013|title=Big data: A review|journal=2013 International Conference on Collaboration Technologies and Systems (CTS)|pages=42–47|doi=10.1109/CTS.2013.6567202|isbn=978-1-4673-6404-1|s2cid=5724608}}</ref> === هەمەجۆری === هەمەجۆری (Variety) مەبەست لێی سرووشتی داتاکانە. لە پێشتردا سیستمی بنکەدراوەی پەیوەندیدار (relational database) کاریگەر بوو ئەوەش لە کاتێک کە زۆربەی داتاکان ڕێکخراو بوون. بەڵام دواتر کە گۆڕان لە سرووشتی داتاکان لە داتای ڕێکخراو بۆ نیمچە ڕێکخراو یان داتای ڕێکنەخراو گۆڕدرا ئەوا ئەو ئامرازانەی لەبەردەست بوون کەوتنە ژێر ئالنگارییەکی بەهێز کە چۆن دەتوانن شیکردنەوە بۆ ئەو جۆرە نوێیە بکەن. ==تەکنیکەکانی زل دراوە== ==ئامرازەکانی زل دراوە== ==ئەمانەش ببینە== * [[شیکاریی دراوە]] * [[ئامار]] ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} * [http://vldb.org/pvldb/vol5/p2032_alexandroslabrinidis_vldb2012.pdf لابریندیس و جاگادیش، دەرفەتەکان و گرفتەکانی زل دراوە (بە ئینگلیزی)] * [https://web.archive.org/web/20180304054738/https://www.datawerks.com/big-data-solution/ Real Time Data Access and Total Data Integration] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:شیکاریی دراوە]] [[پۆل:فێربوونی مەکینە]] [[پۆل:بنکەدراوە]] 8vt4l6j3u7dcmk62dwe2ttk6825wbqd 0 127526 967129 886618 2022-08-02T18:47:11Z Richardkiwi 34183 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:1934 yılındaki Erivan Kürdoloji Konferansı (cropped) Casimê Celîl.jpg]] → [[File:Casimê Celîl.jpg]] [[c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی |ناو = جاسمێ جەلیل{{ھن}}Casimê Celîl |وێنە = Casimê Celîl.jpg |ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٢٥ی ئابی ١٩٠٨ |شوێنی لەدایکبوون = [[ئەرمەنستان]] |ڕێکەوتی مردن = ٢٤ی ئابی ١٩٩٨ ''(٩٠ ساڵ)'' |شوێنی مردن = [[یەریڤان]] |پیشە = [[شاعیر]]، [[نووسەر]] |منداڵەکان = ئۆردیخان، جەلیل، جەمیلە }} '''جاسمێ جەلیل''' ({{بە کوردیی باکووری|Casimê Celîl}}؛ لەدایکبووی ٢٥ی ئابی ١٩٠٨ لە [[ئەرمەنستان]] – مردووی ٢٤ی ئابی ١٩٩٨ لە [[یەریڤان]]) نووسەر و شاعیرێکی [[کورد]] بوو. جاسمێ جەلیل لە بوارەکانی ئەدەبیات، کەلەپوور، و مێژووی [[کوردستان]] کاری کردووە و بەرھەمی ھەبووە، ھەروەھا ھەردوو کوڕەکەی [[ئۆردیخانێ جەلیل]]، [[جەلیلێ جەلیل]] و کچەکەی [[جەمیلە جەلیل]] لەسەر فۆلکلۆ و مێژووی کورد کاریان کردووە. == ژیان == [[پەڕگە:Soviet Kurds.jpg|وێنۆک|کۆنفرانسی کوردۆلۆژیی یەریڤان لە ساڵی ١٩٣٤]] گوندی قزل قولی و ئاوەدانییەکانی دیکەی دەوروبەری ھەموویان کوردی ئێزدی بوون لە عەشیرەتەکانی ئوتی و چیلی سەر بە عەشیرەتی سیپکی. ناوی باوکی جاسم کە جەلیل بوو، لە دواییدا بووە ناسناو بۆ منداڵی جاسم و نەوەی ئەو. لەگەڵ کۆتایی [[جەنگی جیھانیی یەکەم|جەنگی یەکەمی جیھانی]] لە ساڵی ١٩١٨ و بەزینی سوپای عوسمانی لە جەنگ، سەربازەتورکەکان ھێرشیان بردە سەر ئەو ناوچەیە بۆ ئەوەی شوێنەواری کوردی تێدا نەھێڵن. ھەموو خەڵکی ناوچەکە کەوتنەخۆ بۆ ڕزگارکردنی گیانیان، سەربازە تورکەکان بەدوایانەوە بوون. لە دوای کوشتارێکی زۆر، ئەو خەڵکەی لە ژیان مابوون گەیشتنە ئاوەدانییەک بۆزبر بوو لە قەراغ ڕووباری ئاواڕەش لە نزیک ئەلەگەز. پاشان خەڵکەکە لە گوندەکانی ناوچەی ئەشتەرەک نیشتەجێ بوون. لەم کارەسەدا جاسم لە کەسوکاری دابڕا، ئەوەی کوژرا و ئەوەی لە ڕووباردا خنکا. ئێستا و ئەوساش کەسێکی لەوانە نەدۆزییەوە. لەو جێیەدا و بێ لانە (پەناگە) بوو، لە شوێنێک بۆ شوێنێک لە پارووی نان دەگەڕا. لە ساڵی ١٩١٩ ڕووی کردە شاری ئەلێکساندرا پۆڵ لەوێ ھەتیوخانەیەکی ئەمریکی لێ بووە. ئەمە دەستکەوتێکی گرنگ بووە لە ژیانیدا. ھەر لەو ساڵەدا دەستی کرد بەخوێندن لە ھەتیوخانەی قوتابخانەکەدا. لە ساڵی ١٩٢٣ ھەتیوخانەکە گواسترایەوە شاری ستیپانەڤان، لە ساڵی ١٩٢٥ جاسم پێنج ساڵی سەرەتایی خوێندبوو. لەو ساڵەدا دەسەڵاتی تازەی سۆڤیەتییەکان ھەتیوخانەکەی لە ئەمریکایییەکان سەندەوە. لەو ماوەیەدا جاسم ناچار بوو کارێک بۆ خۆی بدۆزێتەوە. بوو بەشاگردی میکانیکی کارەبا. بەھۆی ئەم کارەبایەوە وەکو کرێکارێک توانی خۆی لە پارتی کۆمۆنیست (شیوعیەت) نزیک بکاتەوە. لە ساڵی ١٩٢٧ ناردیانە باکۆ بۆ خوێندن لە قوتابخانەی سوپایی پڕوپاگەندەی پارتی کۆمۆنیست تا ساڵی ١٩٣٠ لەوێ ماوەتەوە. بۆ چەند مانگێکیش چووە شاری تفلیس و خوێندنی ئەو قوتابخانەیەی لەوێ تەواو کرد. لە ساڵی ١٩٣١ گەڕاوەتەوە [[یەریڤان]] بەڕێوەبەرایەتی قوتابخانەی کوردی پێ سپێردرا، زۆر لەم کارەیدا نەمایەوە. لە ساڵی ١٩٣٢ خەریکی لایەنی تەکنیکی دەرھێنانی چاپەمەنی بوو. لە ساڵی ١٩٣٨ – ١٩٤١ بووە بەقوتابی ئامۆژگای مامۆستایان لە یەریڤان. لەگەڵ دەستپێکردنی [[جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی دووەمی جیھانی]]، وازی لە خوێندن ھێنا. لە ساڵی ١٩٤٢ بەکارگەری تەکنیکی دامەزرا لە چاپخانەی زانکۆی یەریڤان. دواتر لە ساڵی ١٩٤٣ بوو بەمووچەخۆر لە دادگا، تا ساڵی ١٩٥٣ لەو کارەیدا بەردەوام بوو. لە ساڵی ١٩٥٤ کە بەشی کوردی لە ڕادیۆی ئەرمەنستان کرایەوە، بەشی مۆسیقا و گۆرانی و فۆلکلۆر بەجاسم سپێردرا. لەبەرئەوەی شارەزای مۆسیقای فۆلکلۆری کوردی بوو و بلوێرژەنێکی چاک بوو لەگەڵ تیپی مۆسیقا بلوێری دەژەنی. تا کۆتایی شەستەکانی سەدەی بیستەم پەیوەندی بەم دەزگا ڕاگەیاندەیەوە مابوو. جاسم لە ژیانیدا تەمەنی نەوەد ساڵی بردە سەر، بۆیە ماوەی خانەنشینەکەی درێژ بوو. == بەرھەم == لە ١٩٥٤ پەرتووکەکەی بە ناوی «[[ئەلەگەز]]» لە [[یەریڤان]] چاپکرا. لە ١٩٦٠ کتێبێکی تری بە ناوی «ڕۆژا من» نووسی. == سەرچاوەکان == * مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگی حەوتەم، [[مارف خەزنەدار]]، لاپەڕەکانی ٩١ تا ٩٧، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، ھەولێر:٢٠٠٦ * {{بیرخستنەوەی ویکیی کورمانجی|سەردان=حوزەیرانی ٢٠١٦}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ئەرمەنستان|کوردستان}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:شاعیرانی کورد]] [[پۆل:کوردانی ئەرمەنستان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٨]] [[پۆل:مردووانی ١٩٩٨]] mqvixf7o3u1na2f4rlqwv9ipue1b3nj 0 128519 967055 847174 2022-08-02T16:26:34Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = شەھابەی ھەولێرێ | وێنە = | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون =شەھابەدین ئەحمەد ئامەدی | شوێنی لەدایکبوون = ئامەد | ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[١٩٠٠]] | ڕێکەوتی مردن =١٩٣٩ | شوێنی مردن = [[ھەولێر]] | ھۆکاری مردن = نەخۆشیی سیل | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = نادیار | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = شەھابە | نەژاد = کورد | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = دەنگبێژ و خۆشنووس | ساڵانی چالاکی = ١٩٢٢ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بە ھۆی = بەستە و مەقام مەولودخوێن | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = | یار = | منداڵەکان = | دایک و باوک = | خزمەکان = | پەیوەندیەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''شەھابەی ھەولێرێ''' قورئانخوێن و ھەستانبێژ ی [[ھەولێر]]ێ ناوی تەواوی (شەھابەدین ئەحمەد ئامەدی) لە ساڵی (١٩٠٠) لە شاری [[ئامەد]] لەدایکبووە، لەباوکێکی [[کورد]] و دایکێکی [[ئەرمەنی]] لەتەمەنێکی زۆرمنداڵی دابوە کاتێک باوکی کۆچی دوایی کردوە، بەھۆی جینۆسایدی ئەرمەنەکان لەڵایان [[تورک|تورکەکان]]ەوە ناچار دەبێت لەگەڵ دایکی کۆچ بکات بۆ ناوچەی موسل دوای کۆچی دوایی دایکیشی لە [[مووسڵ]] کۆچ دەکات بەرەو [[ھەولێر]]، دەبێت بەخزمەت کار لە مزگەوتی گەورەی سەرقەڵات، بەڵام بەھۆی دەنگەخۆشەکەیەوەدەبێتە جێگای گرنگی پێدانی لەلایەن [[مەلا فەندی|مەلافەندیەوە]]، جگەلەبانگدان مەولودیشی پێ دەخوێندەوە، لەتەمەنی ھەرزەکاری دا لەلایەن مەلافەندیەوە دەنێردرێتە [[کەرکوک]] تا فێری [[مەقام]] خوێندن بێت، مەقامەکانی (سیگا و کورد و حیجازی) بەتەواوی زانیوە، بەڵام [[مەلا فەندی]] ئارەزووی بوە بە مەقامی (نەھاوەند) بۆی بخوێنێت بۆیە دەینێرێتە لای (مەردان$1کەرکووکی) تا بەباشی بخوێنێت، لەبەرخۆشەویستیان و بێ کەس و کاری [[مەلا فەندی]] زۆری خۆشدەویست و بۆ ھەمو شوێنێکی دەبرد. کاتێک ئیمپراتۆریەتیی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] لەسەروبەندی ھاتنی [[خەڵکی ئینگلیز|ئینگلیزەکان]] بۆ [[ھەولێر]] ئۆتۆمبێلێکی [[ئەڵمانیا|ئەڵمانی]] وەک دیاری بۆ [[مەلا فەندی]] دەھێنن، مەلافەندیش شەھابە وەک شوفێر لای خۆی بەکاردێنێت، بەمە شەھابە وەک یەکەم شوفێری کورد ھەژماردەکرێت، دوای ڕوخانی ئیمپراتۆری عوسمانیەکان و پێک ھێنانی شانشینی ئێراق، شای ئێراق سەردانی [[ھەولێر]] دەکات ولەماڵێ [[مەلا فەندی]] دەمینێتەوە، لەوکاتەدا شای ئێراق گوێبیستی دەنگی دەبێت وزۆر پێی سەرسام دەبێت بۆیەداوالە [[مەلا فەندی]] دەکات کە شەھابەی وەک خزمەت کارێک پێشکەش بکات، بەڵام مەلافەندی دەڵێت داوای ھەرچیم لێدەکەی سەرچاو تەنھا ئەمەیان نا، دوای ڕەت کردنەوەی داواکەی شا لەلایەن مەلافەندیەوە شا داوای لێدەکات کەبۆماوەی چەند ڕۆژێک شەھابەی لەگەڵ بدات لەکاتی سەردانی بۆلای میرە کوردەکان، مەلافەندی بەمە ڕازی دەبێت، بۆیە شەھابە لەگەڵ [[فەیسەڵی یەکەم|شافەیسەلی یەکەم]] دەچێت بۆ [[شەقڵاوە]] بۆ لای میر عوسمان، لەکاتی کردنەوەی بەندەری [[فاو]] لەشاری بەسرای باشووری عێراق شافەیسەڵ بەتایبەت داوەتنامەدەنێرێت بۆلای مەلا فەندی تاشەھابەی بۆ بنێرێت بەشداری ئاھەنگی کردنەوەی بەندەرەکە بکات بەوەی زۆربەی مەقام بێژو گۆرانیبێژانی عێراق و ولاتە عەرەبیەکان بەشداریان کردوە، لەوێ چاوی بەگەلێک ھونەرمەند و [[مەقامبێژ]]ی گەورە دەکەوێت. == ئەمانەش ببینە == * [[گۆرانیبێژانی کورد]] == سەرچاوەکان == * ھەولێرم وادیوە وام بیستوە (مەولوود بێخاڵی) * مێژووی گۆرانی و ھونەری کوردی (باکووری) {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی کورد]] dl0i3kpfpttc1x8zficps5lfthmtevh 967105 967055 2022-08-02T16:39:41Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967055 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{کەسایەتی | ناو = شەھابەی ھەولێرێ | وێنە = | قەبارەی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون =شەھابەدین ئەحمەد ئامەدی | شوێنی لەدایکبوون = ئامەد | ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[١٩٠٠]] | ڕێکەوتی مردن =١٩٣٩ | شوێنی مردن = [[ھەولێر]] | ھۆکاری مردن = نەخۆشیی سیل | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = نادیار | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = شەھابە | نەژاد = کورد | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | دایەن = | پیشە = دەنگبێژ و خۆشنووس | ساڵانی چالاکی = ١٩٢٢ | خاوەنکار = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | ناسراو بە ھۆی = بەستە و مەقام مەولودخوێن | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = | بەرانبەرەکان = | ئایین = [[ئیسلام]] | ھاوسەر = | یار = | منداڵەکان = | دایک و باوک = | خزمەکان = | پەیوەندیەکان = | خەڵاتەکان = |واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''شەھابەی ھەولێرێ''' قورئانخوێن و ھەستانبێژ ی [[ھەولێر]]ێ ناوی تەواوی (شەھابەدین ئەحمەد ئامەدی) لە ساڵی (١٩٠٠) لە شاری [[ئامەد]] لەدایکبووە، لەباوکێکی [[کورد]] و دایکێکی [[ئەرمەنی]] لەتەمەنێکی زۆرمنداڵی دابوە کاتێک باوکی کۆچی دوایی کردوە، بەھۆی جینۆسایدی ئەرمەنەکان لەڵایان [[تورک|تورکەکان]]ەوە ناچار دەبێت لەگەڵ دایکی کۆچ بکات بۆ ناوچەی موسل دوای کۆچی دوایی دایکیشی لە [[مووسڵ]] کۆچ دەکات بەرەو [[ھەولێر]]، دەبێت بەخزمەت کار لە مزگەوتی گەورەی سەرقەڵات، بەڵام بەھۆی دەنگەخۆشەکەیەوەدەبێتە جێگای گرنگی پێدانی لەلایەن [[مەلا فەندی|مەلافەندیەوە]]، جگەلەبانگدان مەولودیشی پێ دەخوێندەوە، لەتەمەنی ھەرزەکاری دا لەلایەن مەلافەندیەوە دەنێردرێتە [[کەرکوک]] تا فێری [[مەقام]] خوێندن بێت، مەقامەکانی (سیگا و کورد و حیجازی) بەتەواوی زانیوە، بەڵام [[مەلا فەندی]] ئارەزووی بوە بە مەقامی (نەھاوەند) بۆی بخوێنێت بۆیە دەینێرێتە لای (مەردان کەرکوکی) تا بەباشی بخوێنێت، لەبەرخۆشەویستیان و بێ کەس و کاری [[مەلا فەندی]] زۆری خۆشدەویست و بۆ ھەمو شوێنێکی دەبرد. کاتێک ئیمپراتۆریەتیی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] لەسەروبەندی ھاتنی [[خەڵکی ئینگلیز|ئینگلیزەکان]] بۆ [[ھەولێر]] ئۆتۆمبێلێکی [[ئەڵمانیا|ئەڵمانی]] وەک دیاری بۆ [[مەلا فەندی]] دەھێنن، مەلافەندیش شەھابە وەک شوفێر لای خۆی بەکاردێنێت، بەمە شەھابە وەک یەکەم شوفێری کورد ھەژماردەکرێت، دوای ڕوخانی ئیمپراتۆری عوسمانیەکان و پێک ھێنانی شانشینی ئێراق، شای ئێراق سەردانی [[ھەولێر]] دەکات ولەماڵێ [[مەلا فەندی]] دەمینێتەوە، لەوکاتەدا شای ئێراق گوێبیستی دەنگی دەبێت وزۆر پێی سەرسام دەبێت بۆیەداوالە [[مەلا فەندی]] دەکات کە شەھابەی وەک خزمەت کارێک پێشکەش بکات، بەڵام مەلافەندی دەڵێت داوای ھەرچیم لێدەکەی سەرچاو تەنھا ئەمەیان نا، دوای ڕەت کردنەوەی داواکەی شا لەلایەن مەلافەندیەوە شا داوای لێدەکات کەبۆماوەی چەند ڕۆژێک شەھابەی لەگەڵ بدات لەکاتی سەردانی بۆلای میرە کوردەکان، مەلافەندی بەمە ڕازی دەبێت، بۆیە شەھابە لەگەڵ [[فەیسەڵی یەکەم|شافەیسەلی یەکەم]] دەچێت بۆ [[شەقڵاوە]] بۆ لای میر عوسمان، لەکاتی کردنەوەی بەندەری [[فاو]] لەشاری بەسرای باشووری عێراق شافەیسەڵ بەتایبەت داوەتنامەدەنێرێت بۆلای مەلا فەندی تاشەھابەی بۆ بنێرێت بەشداری ئاھەنگی کردنەوەی بەندەرەکە بکات بەوەی زۆربەی مەقام بێژو گۆرانیبێژانی عێراق و ولاتە عەرەبیەکان بەشداریان کردوە، لەوێ چاوی بەگەلێک ھونەرمەند و [[مەقامبێژ]]ی گەورە دەکەوێت. == ئەمانەش ببینە == * [[گۆرانیبێژانی کورد]] == سەرچاوەکان == * ھەولێرم وادیوە وام بیستوە (مەولوود بێخاڵی) * مێژووی گۆرانی و ھونەری کوردی (باکووری) {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی کورد]] blcfi7tht93tpos08kv9imond3fd1sw 0 129349 967442 726650 2022-08-03T11:43:53Z 62.201.243.41 /* سەرچاوە */ پەرەپێدان و درێژکردنەوەی وتار wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی | ناو = ئاسۆ فەرەیدوون عەلی ئەمین | وێنە = | قەبارەی وێنە = 200px | جێگری_وێنە = ئاسۆ فەرەیدوون | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = [[١٩٧٣]] | شوێنی لەدایکبوون = [[سلێمانی]] | ڕێکەوتی_ونبوون = | شوێنی_ونبوون = | ڕەوشی_ونبوون = | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | ھۆکاری مردن = | شوێنی دۆزینەوەی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | مۆنۆمێنتەکان = | نیشتەجێ = سلێمانی | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = دکتۆرا لەنەخۆشییەکانی ھەناو و دڵ | پیشە = پارێزگاری [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]] | ساڵانی چالاکی = ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥- تائێستا | خاوەنکار = | ڕێکخراو = | ناوبانگ = | کارە_دیارەکان = | شێواز = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = | کێش = | تەلەفزیۆن = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | حیزب = [[File:Flag of PUK.png|22px]][[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] | بزاڤ = | بەرانبەرەکان = | ئایین = [[ئیسلام]] | سزای_تاوانباری = | ڕەوشی_تاوانباری = | ھاوسەر = | یار = | منداڵەکان = دوو کوڕ و کچ | دایک و باوک = | خزمەکان = | خەڵاتەکان = | واژۆ = | جێگری_واژۆ = | قەبارەی_واژۆ = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = | ڕه‌نگی پرچ = | ڕه‌نگی چاو = | قه‌باره‌ی جل = | قه‌باره‌ی پێڵاو = }} '''ئاسۆ فەرەیدوون عەلی ئەمین''' (لەدایکبووی ١٩٧٣) لەشاری سلێمانی لەدایکبووە، پارێزگاری [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانییە]] لەسەر پشکی پەکێتیی نیشتمانی کورستان (٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥-)، خاوەنی بڕوانامەی بەکالۆریۆسە کولێژی پزیشکیی [[زانکۆی بەغدا|زانکۆی بەغدایە]]. == بڕوانامەکانی == * لەساڵی ١٩٩٧دا بڕوانامەی بەکالۆریۆسی لە ھەناوی و نەشتەرگەریی گشتی لەکۆلێژی پزیشکیی زانکۆی بەغدا بەدەستھێناوە. * لەساڵی ٢٠٠٧دا بڕوانامەی MRCGP بەدەستھێناوە لە کۆلیژی شاھانەی بەریتانی بۆ پزیشکی خێزانی. * لەساڵی ٢٠٠٨دا بڕوانامەی دکتۆرای (MRCP) بەەستھێناوە لە کۆلێژی شاھانەی بەریتانی بۆ نەخۆشییەکانی ھەناو و دڵ. * لەساڵی ٢٠١٠دا بڕوانامەی دبلۆمی باڵای لەوانەوتنەوەی پزیشکی لەزانکۆی وێستمینستەری [[لەندەن]] بەدەستھێناوە. * لەساڵی ٢٠١٠دا بڕوانامەی دبلۆمی باڵای (DCM) بەدەستھێناوە لە نەخۆشییەکانی ھەناویی بەساڵاچوان. {{Infobox website|website name=https://www.assofaraidoon.com/#home}} == پارێزگاری سلێمانی == [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی لەساڵی ٢٠١٤دا ئاسۆ فەرەیدوونی وەکو پاڵێوراو بۆ وەرگرتنی پۆستی پارێزگار دیاریکرد و سەرۆکی لیستی یەکێتیی بوو. ھەڵبژاردنی ٢٠١٤ی ئەنجومەنی پاریزگای سلێمانی لەکاتێکدا بەڕێوەچوو کە کێبڕکییەکی توند لەنێوان یەکێتی و [[گۆڕان]] ھەبوو، بەو پێیەی لەدوای دامەزراندنی گۆڕان، یەکەمی پارێزگای سلێمانی لەھەڵبژاردنەکاندا [[بزووتنەوەی گۆڕان]] بوو، ھەروەھا گۆڕان [[ھەڤاڵ ئەبووبەکر]]ی وەکو سەرۆکی لیستی گۆڕان بۆ ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی و پاڵێورای وەرگرتنی پۆستی پارێزگار دیاریکرد. لەئەنجامی ھەڵبژاردنەکەدا، گۆڕان بە بردنەوەی ١٢ کورسی و یەکێتی بە ١١ کورسی، یەکەم و دووەم بوون. پاش ڕێککەوتنی نێوانیان دوو ساڵی سەرەتا بۆ پەکێتی و دوو ساڵی کۆتایی بۆ گۆڕان دەبێت. لە ١١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ لەلایەن ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی وەکو پارێزگاری سلێمانی ھەڵبژێردرا. لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥دا وەکو پارێزگاری سلێمانی دەست بەکاربوو. لە ٢٥ی ئابی ٢٠١٦ ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی بەخشینی ئاسۆ فەرەیدوونی لەپۆستی پارێزگار یەسەند کرد. == وێب سایتی فه‌رمی == https://www.assofaraidoon.com/#home == سەرچاوە == * [https://web.archive.org/web/20161011223155/http://www.slemani.gov.krd/ku/pageDetail.php?secID=19 ماڵپەڕی پارێزگای سلێمانی]. * [https://www.facebook.com/Aso.Faraidon لاپەڕەی فەرمی ئاسۆ فەرەیدوون لەفەیسبووک]. {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت|کوردستان}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٣]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خەڵکی سلێمانی]] [[پۆل:سیاسییەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] kslgqrifbu5b7acnn6ma6pbhuuooh9s 0 132201 967145 957072 2022-08-02T19:26:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Kwarastatedrummers.jpg|وێنۆک|ژەنیارانی یۆرووبا: کە خەریکی ژەندنی سازگەلی ئۆملێ ئاکۆ و باتێ و دوندانسن ئەم سازانە سازی فۆلکی ئەو ناوچەیەن و ئەم ناوانە لە زمانی ئەواندایە]] [[پەڕگە:2010Jul1-PercussionByVernBarber.JPG|وێنۆک|ئۆرکێستی سازە زەربییەکان لەگەڵ تیمپانی، توبولار و چەن جۆرێکی تر لە سازە زەربییەکان کە پێم وایە لە کوردیدا ھێشتا ناویان لێ نەنراوە لەبەر ئەوە وەرم نەگێڕانەوە]] [[پەڕگە:Terry_Bozzio_drums.jpg|وێنۆک|درام کیتێکی زۆر گەورە کە تێری بۆزیۆ دەیژەنێت. درام کیت بریتییە لە چەن ئامێرێکی زەربی کە پێکەوە بەدەستی یەک ژەنیار دەژەنرێن]] [[پەڕگە:Evelyn-glennie.jpg|وێنۆک|<nowiki>[[Evelyn Glennie]] خێراترین [[سۆلیست]] ی بەردەوامژەنی سەدەی بیستەم بووە</nowiki>]] '''ئامێری کوتان''' یان '''ئامێری لێدان''' بەو ئامێرانە دەوترێت کە دەنگیان لە لێدان، <ref name="companion">''[[The Oxford Companion to Music]]'', 10th edition, p.775, {{ISBN|0-19-866212-2}}</ref>خشان و پیاکێشانی دەستی مرۆڤ لە شتێک درووست دەبێ. ئەو شتانە دەتوانن ھەرشتێک بن کە دەنگێکیان بە لێدانیان لێ دەربێ.<ref name="philuk">{{cite web|title=Instruments: Philharmonia Orchestra|url=http://www.philharmonia.co.uk/thesoundexchange/the_orchestra/sections/percussion/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130722132252/http://www.philharmonia.co.uk/thesoundexchange/the_orchestra/sections/percussion/|archive-date=2013-07-22|access-date=2015-03-30|publisher=Philharmonia.co.uk}}</ref> ئەو بڕوایە ھەیە کە بنەماڵەی سازە زەربییەکان کۆنترین جۆری سازەکانن کە مرۆڤ پێی زانیون و دای ھێناون.<ref name="miayf">{{cite web|title=|url=http://www.miayf.org/percussion/|archive-url=https://web.archive.org/web/20150704044454/http://www.miayf.org/percussion/|archive-date=July 4, 2015|website=www.miayf.org}}</ref> == کەڵک == سازە زەربییەکان دەتوانن جگە لە ڕیتم کە ڕۆڵی سەرەکییانە، ڕۆڵی مێلۆدی یان ئاھەنگ و ھارمۆنیش ببینن<ref>{{Cite web|date=2019-03-13|title=Drums from around the World • Elephant Drums|url=https://www.elephantdrums.co.uk/blog/guides-and-resources/drums-from-around-the-world/|access-date=2019-03-13|website=Elephant Drums}}</ref> == لە جۆرەکانی سازگەلی زەربی == {{Div col|cols=٢}} * [[ناقووس|بڵز]] ([[زەنگ]]، [[زەنگۆڵە]]) * [[توومبا]] * [[تەبڵا]] * [[دەھۆڵ]] * [[زەرب]] * [[توشماڵ]] * [[دەمام (ساز)|دەمام]] * [[دەف]] * [[تێمپو]] * [[ناغارا]] * [[دایرە زەنگی (ساز)|دایرەزەنگی]] * [[تەپل]] * [[سنج]] * [[سێگۆش (ساز)|سێگۆش]] * [[تیمپانی]] * [[زیلۆفۆن]] * [[ماریمبا]] * [[ویبرافۆن]] * [[ماراکاس]] * [[کاستانت]] * [[تام تام]] * [[گونگ]] * [[درام (ساز)|درام]] * [[کۆزوو (موسیقی)|کۆزوو]] * [[شندف]] * [[جەرس]] * [[پنداریک]] * [[تاس (ئامێر)|تاس]] * [[زەربی زۆرخانە]] * [[ھەنگ (ساز)]] * [[کاخون]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{div col end}} {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا|ھونەرەکان}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:ئامێرەکانی مۆسیقا]] [[پۆل:جۆرەکانی ئامێرە مۆسیقییەکان]] [[پۆل:ئامێری کوتان]] 5zp4d1605bbjxvnxgki9zwqd6we9qko 3 134072 966880 966822 2022-08-02T12:03:27Z Aram 25981 /* داواکاریی ڕوونکردنەوە */ لێدوان wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> fpjagshk8yi1i7yctgao1zrmmqgcnvu 967183 966880 2022-08-02T20:07:22Z ئارۆ سالار محمود 50592 /* ویکی نەناسراو */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == ویکی نەناسراو == بەڕێز ئارام من کاتێک سێرچ بۆ ناوی ویکیپیدیا دەکەم ١٠ جۆر تا بڕۆوادەکەم تا ٢٥ جۆریش بڕوات کە هەمووی زمانی کوردین، ئەم پەیجانە چین؟ زانیاریم دەوێت بێزەحمەت. https://www.wikiwand.com/ckb/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/ckb/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%98%D9%85%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) chkk4s845d3i68yibxc4b62boyas70p 967194 967183 2022-08-02T20:14:55Z Aram 25981 /* ویکی نەناسراو */ وەڵام wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == ویکی نەناسراو == بەڕێز ئارام من کاتێک سێرچ بۆ ناوی ویکیپیدیا دەکەم ١٠ جۆر تا بڕۆوادەکەم تا ٢٥ جۆریش بڕوات کە هەمووی زمانی کوردین، ئەم پەیجانە چین؟ زانیاریم دەوێت بێزەحمەت. https://www.wikiwand.com/ckb/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/ckb/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%98%D9%85%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەوانە پێیان دەوترێ وێبگەی ئاوێنەیی ([[en:Mirror site|Mirror site]]) و ھەمان ناوەڕۆکی ویکیپیدیا پەخش دەکەنەوە. ویکیواند ([[:en:Wikiwand|Wikiwand]]) یەکێکە لە بەناوبانگترین وێبگە ئاوێنەیییەکانی ویکیپیدیا و بازرگانییە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 9wt3s1t6td3xs42x8udw5u8stprya9u 967195 967194 2022-08-02T20:15:16Z Aram 25981 /* ویکی نەناسراو */ بانگکردن wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == ویکی نەناسراو == بەڕێز ئارام من کاتێک سێرچ بۆ ناوی ویکیپیدیا دەکەم ١٠ جۆر تا بڕۆوادەکەم تا ٢٥ جۆریش بڕوات کە هەمووی زمانی کوردین، ئەم پەیجانە چین؟ زانیاریم دەوێت بێزەحمەت. https://www.wikiwand.com/ckb/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/ckb/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%98%D9%85%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەوانە پێیان دەوترێ وێبگەی ئاوێنەیی ([[en:Mirror site|Mirror site]]) و ھەمان ناوەڕۆکی ویکیپیدیا پەخش دەکەنەوە. ویکیواند ([[:en:Wikiwand|Wikiwand]]) یەکێکە لە بەناوبانگترین وێبگە ئاوێنەیییەکانی ویکیپیدیا و بازرگانییە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 56f3gtr4v91ejilvq3br35bpcyv906e 967198 967195 2022-08-02T20:19:57Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == ویکی نەناسراو == بەڕێز ئارام من کاتێک سێرچ بۆ ناوی ویکیپیدیا دەکەم ١٠ جۆر تا بڕۆوادەکەم تا ٢٥ جۆریش بڕوات کە هەمووی زمانی کوردین، ئەم پەیجانە چین؟ زانیاریم دەوێت بێزەحمەت. https://www.wikiwand.com/ckb/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/ckb/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%98%D9%85%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەوانە پێیان دەوترێ وێبگەی ئاوێنەیی ([[en:Mirror site|Mirror site]]) و ھەمان ناوەڕۆکی ویکیپیدیا پەخش دەکەنەوە. ویکیواند ([[:en:Wikiwand|Wikiwand]]) یەکێکە لە بەناوبانگترین وێبگە ئاوێنەیییەکانی ویکیپیدیا و بازرگانییە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:١٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) rjte0bj8ntwu3u1oicdlui64tzdb1ry 967326 967198 2022-08-03T01:49:40Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت (کۆنتر لە) بۆ [[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی ١٠]]. wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(7d) |counter = 10 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت هۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == وشە نەشیاوەکان == سڵاو کاک ئارام، وابزانم پێڕستێکی وشە نەشیاوەکانت دروست کردبوو بۆ ئەوەی فلتەر بیانگرێ، ئەتوانی پەڕەکەم لەگەڵ هاوبەش بکەی ئەرک نەبێ؟ &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٧:١٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Épine}} بەڵێ، وا بوو. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و ئەمەی خواریش پێڕستێکە لەو وشە ھەڵبژێردراوانەی خرانە ناو پاڵێوەرەکە. {{collapse top|1=وشە نالەبارەکان|indent=20px}} {{Div col|٦}} # ئاخ # ئەحمەق # ئەھا # باوەحیز # بیژی # بێ شەرەف # بێ شەڕەف # بێ نامووس # بێتام # بێشەرەف # بێشەڕەف # بێنامووس # پۆرن # پۆڕن # پیسایی # پیسکە # تڕ # تڕکن # تڕکەن # تڕن # تڕەھات # تس # تەڕەماش # توڕەھات # تووڕکە # تووڕەھات # جڕت # جندە # چووک # چووك # حەیوان # حۆل # حیز # حیزباب # خوێڕی # خۆش # داکت بگیەم # داوێنپیس # دایکحیز # دایەحیز # دەسپەڕ # دەستپەڕ # دەڵەسەگ # دەیووس # دەییووس # دوجنسە # دووجنسە # دێڵەسەگ # زیناکار # سکس # سكس # سکسی # سكسی # سمت # سەگباب # سۆزانی # سێکس # سێكس # سێكسی # سێکسی # شەواڵپیس # شێت # عەقەبماندە # فس # فسکن # فسکەن # فڵتەفڵت # فەحە # فەعۆ # فیڕان # قسەی بێ مانا # قسەی بێمانا # قسەی حیز # قسەی قۆڕ # قسەی ھیچ و پووچ # قن # قنگ # قنگدەر # قنگەر # قەحبە # قەحپە # قەشمەر # قەشمەڕ # قوز # قوزلێس # قوزمژ # قولەڕەش # قولی # قون # قوون # قووندەر # قۆڵتڕ # کابلەمە # كەر # کەر # کەللەپوت # کەلەپوت # كوز # کوز # کوزپەرست # کوزلێس # کوونی # کۆم # کۆیلە # كیر # کیر # كێر # کێر # گان # گاندان # گاندەر # گانکردن # گایراو # گایین # گمیز # گمێز # گەڵ و گوان # گەڵ و گون # گەڵوگون # گەواد # گەوج # گەوواد # گەی # گو # گوان # گون # گوو # گووکردن # گوون # گوێدرێژ # گێژ # گێل # لاژگ # لاژە لاژ # لاژەلاژ # لووسکە # لێزبیان # مژین # مشتاو # مشتە # مەززە # مەزە # مەمك # مەمک # مەمکۆڵان # مەمکۆڵە # میز # نابار # ناحەز # ناشرین # ناشیرین # نالەبار # ناوگەڵ # نێرەموک # ھاوڕەگەزخواز # هەتیو # ھەتیو # هەتیوو # ھەتیوو # ھەڵمیزان # ھێلکە گون # ھێلکەگون # وراغ # وڵاخ # وەحشی {{Div col end}} {{Collapse bottom}} :سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٤٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە {{وب|Aram}} هەرچەندە ئەمە کاری من نییە، بەڵام ئەمە بە چەند زمانی کوردی لە خۆ گرتووە، واتا هەر بە شێوەی سلێمانییە، یان هەولێری و هەڵەبجەی و کەرکوکیشی تێدایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئاسایییە ھەر کەسێک بەشداری بکات. ھەر وشەیەکی ناشرین بێت بێت داخلی دەکەین جا لە ھەر ناوچەیەک بەکاربێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٤٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::باشە ئەم خشتەیە ئەو وشە ناشرینانە لە ویکیپیدتا دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەخێر، نایان سڕێتەوە، تەنیا دەیانگرێت و تاگێکیان لێ دەدات تا بەکارھێنەران زووتر بیانبینن و بەسەرداچوونەوەیان بۆ بکەن. زۆر دەستکاریی خراپی گرتووە تا ئێستا، بەڵام ھەندێ جار ئەو وشانە بە نیازێکی باشەوە بەکاردێن، بەڵام ئەو تاگەی ھەر لێ دەدرێت و لێرەدا گەر زانرا بە نیازێکی باشەوە بەکارھاتووە، دەستکارییەکە پووچەڵ ناکرێتەوە. [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی_٣#وشە_نالەبارەکان|ئەمە وتووێژەکەیە]] و بیخوێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:١٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Aram}} چەند دانەیەکت نەنوسییەوە، لەکوێ بینوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بە لێدوانێک لە خوار ئەم لێدوانەوە بینووسە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Copyeditor Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەسەرداچوونەوە''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سوپاس و پێزانینم هەیە بۆ بەسەرداچوونەوە و بەکار هێنانی شائامراز لە وتارەکان . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :{{وب|Kurd2021}} زۆر سوپاس بۆ تۆ و نیشانەکەت! ئەرکە قورسەکە ئێوە دەیکەن! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == شائامراز == @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سڵاو ، ئایا شائامراز بە موبایل لەکارخراوە ؟ چونکە کاتێک پەنجە دادەگرمە سەری کردارەکە جێبەجێ ناکات . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو کاکە {{وب|Kurd2021}} خۆی لە مۆبایل ھەر بەردەست نییە. دەبێت ویکیپیدیا لە مۆبایلەکەت بکەیتە سەر شێوازی کۆمپیوتەر ئینجا کەڵک لە شائەمراز وەرگریت. پێم وا بێ لە [[en:Safari (web browser)|Safari]] کێشەی تێ کەوتووە و بگرە بە کۆمپیوتەریش کار ناکات. لەبەر ئەوەی بەکارھێنەری بەرھەمەکانی ئەپڵ نیم، ناتوانم کاری لەسەر بکەم یان گەر بیشیکەم، نازانم کەی کاری لەسەر دەکەم. بەدەر لەوانە کار دەکات و کێشەی نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکریی == سڵاو بەڕێز ئارام، ئەونەی بزانم تۆ پێداچوونەرەوەیەکی زۆر باشی بۆیە داوات لێدەکەم هەر بۆکسێکی ئینگلیزیت بینی کە وەرنەگێڕدرابوو، ئەوە، یەک بانکردنم بۆ بنێرە، بۆ وەرگێڕانی. سوپاس[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەسەر چاو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاریی ڕوونکردنەوە == سڵاو، ویستم بزانم هیچ شتێک ماوە لەلای منەوە بکرێت بۆ ئەوەی بۆتەکە ئاڵای پێ بدرێت؟ — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٦:٥٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Roj im}} دەمێکە دەنگت نییە و منیش ویستم ھەواڵی بۆتەکە بزانم. باش بوو خۆت ھاتیت. داواکاریت پێشکەش کردووە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٥٧، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: بەڵێ. لە دیوەخانە. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:١٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Roj im}} ئۆی، نا! ئەوە تەنیا بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی کۆمەڵگەی ئێرەیە. دەبێت لە [//meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Bot_status#Bot_status_requests مێتاویکی] داوای ئاڵاکە بکەیت و ئەو ڕەزامەندییەی دیوەخان لەوێ ئاماژە پێ بدەیت تا بڕوات پێ بکەن و ئاڵاکەت بدەنێ. بڕوانە [//meta.wikimedia.org/w/index.php?diff=20006306#AramBot@ckbwikipedia داواکەی من لە مێتا]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٣٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::نەمزانیبوو، زۆر سپاس. — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏١٧:٣٨، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: سەرچاو ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{وب|Roj im}} تۆ پارامەتری دۆمەینەکەت بۆ ویکیفەرھەنگ نووسیوە نەک ویکیپیدیا! بڕوانە [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Bot_status&oldid=23604100#RojBot@ckb.wikipedia داواکەت]. تۆ لە دیوەخان داوات بۆ ویکیپیدیا پێشکەش کردووە، نەک ویکیفەرھەنگ؛ ئاوا بمێنێتەوە، داواکەت لە مێتاویکی شکست دەھێنێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: چاکم کرد. کەمێک پەلە نووسیبووم، دەستت خۆش بۆ ئاگادارکردنەوەت! — [[بەکارھێنەر:Roj im|<b>ڕۆژ</b>]] ‏٠٧:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: {{وب|Roj im}} سەرچاوان. وا بزانم ئەو ھەڵەیە خێریشی پێوە بوو چونکە بووە ھۆی نوێکردنەوەی پەڕەکەی مێتا و وای کرد بێنە سەر داواکەت و ئاڵای بۆتت بدەنێ. پیرۆزە و بە ھیوای کاری باشین لێت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == داوایلێبووردن کردن == زۆر داوایلێبووردن دەکەم بۆ ئەو وتارەی سلێمانی بەشی کەسایەتییەکان، بمبوورە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} بۆچی داوای لێبووردن دەکەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نوسیومە بۆ بانە شیروان کە سڕیمەوە وابزانم دەبوایە تۆ بیکەیت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] [[وتووێژ:سلێمانی#چاکسازی کەسایەتیە بەناوبانگەکانی سلێمان|ئێرە]] ببینە و بڕوانە {{گێڕانەوە|ھەرچەندە بەڕێز @Aram وتی خۆم دەیکەم، بەڵام پێم وانیەی کێشە بێت، دەست خۆش|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} و {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەستتان خۆش و کێشەیەک نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ‏٢١:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == ویکی نەناسراو == بەڕێز ئارام من کاتێک سێرچ بۆ ناوی ویکیپیدیا دەکەم ١٠ جۆر تا بڕۆوادەکەم تا ٢٥ جۆریش بڕوات کە هەمووی زمانی کوردین، ئەم پەیجانە چین؟ زانیاریم دەوێت بێزەحمەت. https://www.wikiwand.com/ckb/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/ckb/%DA%95%DB%86%DA%98%DA%98%D9%85%DB%8E%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەوانە پێیان دەوترێ وێبگەی ئاوێنەیی ([[en:Mirror site|Mirror site]]) و ھەمان ناوەڕۆکی ویکیپیدیا پەخش دەکەنەوە. ویکیواند ([[:en:Wikiwand|Wikiwand]]) یەکێکە لە بەناوبانگترین وێبگە ئاوێنەیییەکانی ویکیپیدیا و بازرگانییە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:١٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) eibu890sz6rwrefliffo24un2ylahl3 0 134957 967171 942841 2022-08-02T19:41:39Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name = ئێمانوێل ماکرۆن |image = Emmanuel Macron during his meeting with Vladimir Putin, June 2017.jpg |alt = ئێمانوێل ماکرۆن لەساڵی ٢٠١٧ |office = سەرۆک کۆماری فەڕەنسا<br/>{{small|ھەڵبژێردراو}} |term_start = ١٤ی ئایاری ٢٠١٧ |term_end = |succeeding = [[فرانسوا ئۆلاند]] |predecessor = [[فرانسوا ئۆلاند]] |successor = |office1 = [[Co-Prince of Andorra]]<br/>{{small|Designate}} |term_start1 = ١٤ی ئایاری ٢٠١٧ |term_end1 = |succeeding1 = [[فرانسوا ئۆلاند]] |predecessor1 = [[فرانسوا ئۆلاند]] |successor1 = |office2 =وەزیری ئابووری، پیشەسازی و تەکنەلۆژیا |primeminister2 = [[مانوێل ڤالس]] |term_start2 = ٢٦ی ئابی ٢٠١٤ |term_end2 = ٣٠ی ئابی ٢٠١٦ |predecessor2 = [[ئەرناود مۆنتیبوگر]] |successor2 = [[میشێل ساپین]] |birth_name = یمانوێل جان میشێل فێدریک ماکرۆن |birth_date = {{birth date and age|١٩٧٧|١٢|٢١|df=y}} |birth_place = [[ئامیان]]، فەڕەنسا |death_date = |death_place = |party = [[En Marche!]] {{small|(2016–present)}} |otherparty = سەربەخۆ{{small|(٢٠٠٩–٢٠١٦)}}<br/>[[پارتی سۆسیالیستی فەڕەنسا]] {{small|(پێش ٢٠٠٩)}} |spouse = [[Brigitte Macron|Brigitte Trogneux]] {{small|(٢٠٠٧–تا ئێستا)}} |parents = [[Jean-Michel Macron]]<br/>Françoise Noguès-Macron |alma_mater = [[Paris West University Nanterre La Défense|Paris X Nanterre]]<br/>[[Sciences Po]]<br/>{{nowrap|[[École nationale d'administration]]}} |signature = Emmanuel Macron signature.svg <!-- RELIGION REMOVED PER PROJECT-WIDE CONSENSUS AT THE VILLAGE PUMP. https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Village_pump_(policy)/Archive_126#RfC:_Religion_in_biographical_infoboxes -->}} '''ئێمانوێل جان میشێل فێدریک ماکرۆن''' ({{بە فەڕەنسی|Emmanuel Macron}}؛ لەدایکبووی ٢١ی کانوونی یەکەمی ١٩٧٧) کەسایەتییەکی سیاسیی و سەرۆک کۆماری فەڕەنسایە لە ١٤ی ئایاری ٢٠١٧. لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ساڵی ٢٠٢٢دا، بۆ دووەم خولی لە سەر یەک وەکوو سەرۆک کۆماری فەڕەنسا ھەڵبژێردرایەوە، بەمەش بووە یەکەم سەرۆک لە ماوەی نزیکەی بیست ساڵی ڕابردوودا بۆ دوو خوولی لەسەر یەک ھەڵبژێردرایەوە بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار.<ref>{{Cite news|title=France's Macron beats Le Pen to win second term|url=https://www.reuters.com/world/europe/macron-or-le-pen-france-faces-stark-choice-president-2022-04-24/|newspaper=Reuters|date=2022-04-24|access-date=2022-04-24|language=en|first=Mimosa|last=Spencer|first2=Juliette|last2=Jabkhiro|first3=Layli|last3=Foroudi}}</ref> == ژیاننامە == ماکرۆن پێشتر کاری وەبەرھەمھێنانی لە [[بانک]] کردووە، لە ١٤ی ئایاری ٢٠١٧ دەبێتە ٢٥ـەمین [[سەرۆک|سەرۆکی]] فەڕەنسا، ئەمەش دوای ئەوەی لە ھەڵبژاردنەکانی ٢٣ی نیسانی ٢٠١٧ وەک پاڵێواراوێک بۆ پلەی سەرۆکی [[فەڕەنسا]] کاندیدبوو لەسەر حیزبی [[ئۆن مارش]]. ئیمانوێل لەماوەی ٢٦ ئابی ٢٠١٤ تاوەکوو ٣٠ی ئابی ٢٠١٦ وەزیری ئابووری، پیشەسازی و کارووباری دیجیتاڵ بووە. ئیمانوێل لە ساڵانی ٢٠٠٦ بۆ ٢٠٠٨ ئەندامی پارتی سۆسیالیستی فەڕەنسی بووە. لە نیسانی ٢٠١٦ حیزبی ئۆن شانی دامەزراند. == بەرھەمەکان == * کتێبی (Révolution)، == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20170510083659/http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=70859 بەپێی ئەنجامە بەراییەکان ماکرۆن بە سەرۆکی فەرەنسا ھەڵبژێردرا.  | ئێن ئارتی.] * [http://www.rudaw.net/sorani/world/070520176 ئیمانوێل ماکرۆن بە سەرۆکی نوێی فەرەنسا ھەڵبژێردرا  | ڕووداو.] * {{کورت}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|فەڕەنسا}}{{سەرۆکی وڵاتانی ئەندام لە یەکێتیی ئەورووپا}}{{سەرکردەکانی ئێستای ناتۆ}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٧]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی فەڕەنسا]] [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:وەزیرانی حکوومەتی فەڕەنسا]] m6xx4uvzs83p6e4tn54wiyqd2xcyk5f 0 135928 967060 727996 2022-08-02T16:26:38Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{بنبەست|date=حوزەیران ٢٠١٧}} {{ھەتیو|date=حوزەیران ٢٠١٧}} {{شێواز}} [[پەڕگە:Saeed Qazaz.jpg|وێنۆک|سەعید قەزاز]] '''سەعید قەزاز''' لە ساڵی ١٩٠٤ لە ناحیەی خورماتوو لە دایک بووە. لە ١٩٢٤ دا بوە بە کاتب لای (کاپتن لاین) موفەتیشی ئیدارەی ئینگلیز لە سلێمانی ھەتا شۆڕشی چواردەی تەموز. کۆمەڵێک وەزیفەی ئیداری بینیوە. لەوانە بەڕێوەبەری ناحیەی تانجەرۆ, قایمقامی ھەڵەبجە و زاخۆ, موتەسەڕیفی ھەولێر,کوت،$1کەرکووک و موسڵ. ھەروەھا وەزیری ناوخۆی عێراق بوە لە کاتی حوکمی مەلەکیدا. دوای شۆڕشی عبەدولکەریم قاسم خۆی تەسلیمی شۆڕش ئەکات و بە دیل ئەگیرێت و لە ١٩٥٢/٢/٤ مەحکەکەی سەورە حوکمی لە سێدارەدانی بەسەردا سەپاند لەم کاتەشدا زۆر جار وتە بەناوبانگەکەی دووبارە ئەکرێتەوە کە ووتی (کاتێک بەرەو داری سێدارە ھەنگاوئەنێت و مردن نزیک بۆتەوە ئەو چەندەھا کەس لە ژێر پێیەوە دەبینێت کە ئیستیحقاقی ژیانیان نیە). سەعید قەزاز سەر بە ھیچ پارت و گروپێکی سیاسی نەبووە و بە ھۆی لێوەشاوەیی خۆیەوە ئەو پۆستانەی وەرگرتوە.<ref name="pj37290">مام جەلال، دیداری تەمەن لە لاوێتیەوە بۆ کۆشکی کۆماری - لاپەڕە ٣٧٩ (ئامادەکردنی - سەڵاح ڕەشید)</ref> == ژیاننامە == [[سەعید قەزاز]] لە ژیانیدا پلەی جۆراوجۆری هەبووە، کە ئەمانە بوون: فەرمانبەری بەڕێوەبەریی پشکنینی ئیداری لە سلێمانی، بەڕێوەبەری ناحیەی [[تانجەرۆ]]، گوێزراوەتەوە بۆ [[هەولێر]] و لەوێش بەڕێوەبەری ناحیە بووە، پاشان کراوە بە قایمقامی قەزای [[زاخۆ]]، گوێزراوەتەوە بۆ شاری [[بەغداد]] و کراوە بە بەڕێوەبەری ناوخۆی گشتیی، دوای ئەوە کراوە بە موتەسەریف ([[پارێزگار]])ی لیوای ئەربیل ئەوجا لیوای کوت، هەروەها لیوای$1کەرکووک، دوای ئەوەش کراوە بە موتەسەریفی لیوای موسڵ. ساڵی [[١٩٥٢]] پلەی وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتیی پێ دراوە، ساڵی [[١٩٥٣]] یەکەم کەسی عێراقی بووە، کە پلە و پایەی بەڕێوەبەری بەندەرەکانی عێراقی دراوەتێ، دوای ئەوەی کە ئەو پلە و شوێنە لە ساڵی [[١٩١٩]]ـەوە ئینگلیزەکان بۆ خۆیان قۆرخیان کردبوو؛ سەعید قەزاز لەو شوێنەی ئەمێنێتەوە تا ڕۆژی ٢٨ی شوباتی ساڵی [[١٩٥٤]]. پاشان ئەکرێ بە وەزیری ناوخۆ لە وەزارەتی حوکومەتە یەک لە دوای یەکەکاندا تا دوا حوکومەتی سەردەمی پادشایی عێراق. دوای شۆڕشی ١٤ی تەموزی ساڵی [[١٩٥٨]]، بە ویستی خۆی خۆ بەدەستەوە ئەدا، چەند تاوانێکی ئەخریتە پاڵ، وەکو: سەندنەوەی ڕەگەزنامە لە ژمارەیەک کەسی عێراقی و فەرماندان بە تەقەکردن لەوانەی دژی ساختەکاری لە هەڵبژاردندا، خۆپیشاندانیان کردبوو. پێش ئەوەی لە [[دادگای مەهداوی]]دا حوکمی لە سێدراەدانی بەسەرا بدرێ، ئەڵێ: "من ئەزانم، ئێوە بڕیاری مەرگم بەسەرا ئەدەن، بەڵام کاتێ من ئەچمە سەر سێدارە، لە ژێر پێمدا کەسانێک ئەبینم، شایستەی ژیان نیین." سەعید قەزاز کە ئەو هەواڵەی پێ ئەگات، ژنەکەی خەریکە بۆی تێ بکەوێت، حوکمەکەی لەسەر سووک بکەن، نامەیەکی بۆ ئەنێرێ، ناوەرۆکەکەی ئەوە ئەبێ، با خۆی بۆ بێوەژنی ئامادە بکا و تەڵاقی کەوتبێ، ئەگەر بکەوێتە هەوڵدان بۆ سووککردنی ئەو حوکمەی بەسەریا دراوە. ڕۆژی ٢٠ی ئەیلولی ساڵی ١٩٥٩، سەعید قەزاز لە سێدارە درا.<ref>وەرگیراوە لە ویکیپێدیای زمانی عەرەبیەوە</ref> == مام جەلال لە وەسفی سەعید قەزاز == سەعید قەزاز کەڵەپیاوێکی کوردی کۆنەپەرستی خاوەن عەقیدەی خۆیی و خاوەن بیرو باوەڕی کۆنەپەرستانەی خۆی بووە. بەڵام دلێر و جوامێر بوە و پیاوێکی خۆڕسکی خۆپەروەردە، واتا خۆی خۆی پێگەیاندوە. ڕاستە تۆفیققەزازی مامی لە ھەموو ڕویەکەوە یارمەتی داوە، ھەتا لە ژیانی لە گوزەرانی شەخسی یارمەتی داوە. بەڵام خۆی لە بواری کاری سیاسی کۆمەڵایەتیدا خۆی پەروەردە کردوە. من پێم وایە سەعید قەزاز نە جاسوس بوە نە نۆکەری بێگانە بەڵام باوەڕی بەوە ھەبووە بە بێ ئینگلیز ھیچ ناکرێت، وەکو کورد کە لەناوچەوانی نووسراوە نابێتە دەوڵەت. لەبەر ئەوە پێی وابووە کە کورد ئەبێت بخوێنێت و پێشکەوتنی کۆمەڵایەتی لە ڕێگای خوێندنەوە بەدەست دێت.<ref name="pj37290"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:پارێزگارەکانی پارێزگای ھەولێر]] npvjxc1li4ls214pmlm1397bv01cquu 967101 967060 2022-08-02T16:39:24Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967060 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{بنبەست|date=حوزەیران ٢٠١٧}} {{ھەتیو|date=حوزەیران ٢٠١٧}} {{شێواز}} [[پەڕگە:Saeed Qazaz.jpg|وێنۆک|سەعید قەزاز]] '''سەعید قەزاز''' لە ساڵی ١٩٠٤ لە ناحیەی خورماتوو لە دایک بووە. لە ١٩٢٤ دا بوە بە کاتب لای (کاپتن لاین) موفەتیشی ئیدارەی ئینگلیز لە سلێمانی ھەتا شۆڕشی چواردەی تەموز. کۆمەڵێک وەزیفەی ئیداری بینیوە. لەوانە بەڕێوەبەری ناحیەی تانجەرۆ, قایمقامی ھەڵەبجە و زاخۆ, موتەسەڕیفی ھەولێر,کوت، کەرکوک و موسڵ. ھەروەھا وەزیری ناوخۆی عێراق بوە لە کاتی حوکمی مەلەکیدا. دوای شۆڕشی عبەدولکەریم قاسم خۆی تەسلیمی شۆڕش ئەکات و بە دیل ئەگیرێت و لە ١٩٥٢/٢/٤ مەحکەکەی سەورە حوکمی لە سێدارەدانی بەسەردا سەپاند لەم کاتەشدا زۆر جار وتە بەناوبانگەکەی دووبارە ئەکرێتەوە کە ووتی (کاتێک بەرەو داری سێدارە ھەنگاوئەنێت و مردن نزیک بۆتەوە ئەو چەندەھا کەس لە ژێر پێیەوە دەبینێت کە ئیستیحقاقی ژیانیان نیە). سەعید قەزاز سەر بە ھیچ پارت و گروپێکی سیاسی نەبووە و بە ھۆی لێوەشاوەیی خۆیەوە ئەو پۆستانەی وەرگرتوە.<ref name="pj37290">مام جەلال، دیداری تەمەن لە لاوێتیەوە بۆ کۆشکی کۆماری - لاپەڕە ٣٧٩ (ئامادەکردنی - سەڵاح ڕەشید)</ref> == ژیاننامە == [[سەعید قەزاز]] لە ژیانیدا پلەی جۆراوجۆری هەبووە، کە ئەمانە بوون: فەرمانبەری بەڕێوەبەریی پشکنینی ئیداری لە سلێمانی، بەڕێوەبەری ناحیەی [[تانجەرۆ]]، گوێزراوەتەوە بۆ [[هەولێر]] و لەوێش بەڕێوەبەری ناحیە بووە، پاشان کراوە بە قایمقامی قەزای [[زاخۆ]]، گوێزراوەتەوە بۆ شاری [[بەغداد]] و کراوە بە بەڕێوەبەری ناوخۆی گشتیی، دوای ئەوە کراوە بە موتەسەریف ([[پارێزگار]])ی لیوای ئەربیل ئەوجا لیوای کوت، هەروەها لیوای کەرکوک، دوای ئەوەش کراوە بە موتەسەریفی لیوای موسڵ. ساڵی [[١٩٥٢]] پلەی وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتیی پێ دراوە، ساڵی [[١٩٥٣]] یەکەم کەسی عێراقی بووە، کە پلە و پایەی بەڕێوەبەری بەندەرەکانی عێراقی دراوەتێ، دوای ئەوەی کە ئەو پلە و شوێنە لە ساڵی [[١٩١٩]]ـەوە ئینگلیزەکان بۆ خۆیان قۆرخیان کردبوو؛ سەعید قەزاز لەو شوێنەی ئەمێنێتەوە تا ڕۆژی ٢٨ی شوباتی ساڵی [[١٩٥٤]]. پاشان ئەکرێ بە وەزیری ناوخۆ لە وەزارەتی حوکومەتە یەک لە دوای یەکەکاندا تا دوا حوکومەتی سەردەمی پادشایی عێراق. دوای شۆڕشی ١٤ی تەموزی ساڵی [[١٩٥٨]]، بە ویستی خۆی خۆ بەدەستەوە ئەدا، چەند تاوانێکی ئەخریتە پاڵ، وەکو: سەندنەوەی ڕەگەزنامە لە ژمارەیەک کەسی عێراقی و فەرماندان بە تەقەکردن لەوانەی دژی ساختەکاری لە هەڵبژاردندا، خۆپیشاندانیان کردبوو. پێش ئەوەی لە [[دادگای مەهداوی]]دا حوکمی لە سێدراەدانی بەسەرا بدرێ، ئەڵێ: "من ئەزانم، ئێوە بڕیاری مەرگم بەسەرا ئەدەن، بەڵام کاتێ من ئەچمە سەر سێدارە، لە ژێر پێمدا کەسانێک ئەبینم، شایستەی ژیان نیین." سەعید قەزاز کە ئەو هەواڵەی پێ ئەگات، ژنەکەی خەریکە بۆی تێ بکەوێت، حوکمەکەی لەسەر سووک بکەن، نامەیەکی بۆ ئەنێرێ، ناوەرۆکەکەی ئەوە ئەبێ، با خۆی بۆ بێوەژنی ئامادە بکا و تەڵاقی کەوتبێ، ئەگەر بکەوێتە هەوڵدان بۆ سووککردنی ئەو حوکمەی بەسەریا دراوە. ڕۆژی ٢٠ی ئەیلولی ساڵی ١٩٥٩، سەعید قەزاز لە سێدارە درا.<ref>وەرگیراوە لە ویکیپێدیای زمانی عەرەبیەوە</ref> == مام جەلال لە وەسفی سەعید قەزاز == سەعید قەزاز کەڵەپیاوێکی کوردی کۆنەپەرستی خاوەن عەقیدەی خۆیی و خاوەن بیرو باوەڕی کۆنەپەرستانەی خۆی بووە. بەڵام دلێر و جوامێر بوە و پیاوێکی خۆڕسکی خۆپەروەردە، واتا خۆی خۆی پێگەیاندوە. ڕاستە تۆفیققەزازی مامی لە ھەموو ڕویەکەوە یارمەتی داوە، ھەتا لە ژیانی لە گوزەرانی شەخسی یارمەتی داوە. بەڵام خۆی لە بواری کاری سیاسی کۆمەڵایەتیدا خۆی پەروەردە کردوە. من پێم وایە سەعید قەزاز نە جاسوس بوە نە نۆکەری بێگانە بەڵام باوەڕی بەوە ھەبووە بە بێ ئینگلیز ھیچ ناکرێت، وەکو کورد کە لەناوچەوانی نووسراوە نابێتە دەوڵەت. لەبەر ئەوە پێی وابووە کە کورد ئەبێت بخوێنێت و پێشکەوتنی کۆمەڵایەتی لە ڕێگای خوێندنەوە بەدەست دێت.<ref name="pj37290"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:پارێزگارەکانی پارێزگای ھەولێر]] 0879mfryo4vxwfmbkew8ps13qljcedo 0 139066 967284 934223 2022-08-02T22:03:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''زانکۆی جۆنز هۆپکینز''' ({{بە ئینگلیزی|Johns Hopkins University}})دروست بووە لە ساڵی [[١٨٧٦]]، بریتییە لە [[زانکۆی تایبەت|زانکۆیەکی تایبەت]] بە لێکۆڵینەوە، بنکەکەی دەکەوێتە [[بالتیمۆر]] لە ویلایەتی [[مێریلەند]] لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ویلایەتە یەکگرتووەکان]].<ref>[https://www.usnews.com/education/best-global-universities/rankings?page=2 US News & World Report - Best Global University Rankings 2017] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719131354/https://www.usnews.com/education/best-global-universities/rankings?page=2 |date=19 يوليو 2018}}</ref><ref>{{استشهاد ويب |مسار=https://apply.jhu.edu/discover-jhu/get-the-facts/ |عنوان= Academics (2015-2016) |ناشر=Johns Hopkins University |سنة=2016 |تاريخ الوصول=February 26, 2017| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20170329170619/https://apply.jhu.edu/discover/by-the-numbers/ | تاريخ أرشيف = 29 مارس 2017}}</ref><ref>{{استشهاد ويب|عنوان=Departments & Areas of Study|مسار=http://eng.jhu.edu/wse/page/departments-study|عمل=Johns Hopkins University Whiting School of Engineering|ناشر=Johns Hopkins University|تاريخ الوصول=October 8, 2011| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20130801081226/http://eng.jhu.edu/wse/page/departments-study | تاريخ أرشيف = 01 أغسطس 2013}}</ref> ناو نراوە بەم ناوەوە وەک ئاماژەیەک بۆ [[جۆنز هۆپکینز]] کە لە وەسێتەکەیدا ۷,۰۰۰,۰۰۰ [[دۆلاری]] جێهێشت بۆ زانکۆ و [[نەخۆشخانەی جۆنز هۆپکینز]] وەک دابەشکردنێکی چاکە، وە لەو [[کات|کاتەدا]] ئەم پارەییە گەورەترین [[وەسێنامە]] بوو کە جێبهێڵدرێت لە [[مێژوو|مێژووی]] ویلایەتە یەکگرتووەکاندا کە لە کاتی ئێستا دەکاتە ۱۳۱,۰۰۰,۰۰۰ [[دۆلاری ئەمریکی]] ساڵی [[٢٠٠٦]]. زانکۆکە کرایەوە لە [[٢٢ی شوبات|٢٢ی شوباتی]] [[١٨٧٦]] بە ئامانجێکی سەرەکی کە بریتییە لە پێشخستنی [[کۆڵینەوە|لێکۆڵینەوەکان]] و هاندانی خوێندکاران وە یەکەم سەرۆکی بریتیبوو لە دانییەڵ جیت جیلمان. ==سەرچاوەکان== {{تد|زانکۆ|پەروەردە}}{{کۆمنز|Category:Johns Hopkins University|زانکۆی جۆنز ھۆپکینز}} {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زانکۆی جۆنس ھاپکنز]] [[پۆل:شوێنە پەروەردەییەکان کە لە ١٨٧٦ دامەزراون]] [[پۆل:زانکۆ و کۆلێژەکانی بالتیمۆر]] [[پۆل:دامەزراوەکانی ١٨٧٦ لە ماریلاند]] [[پۆل:زانکۆ و کۆلێژە تایبەتەکانی ماریلاند]] enxjvcl4xq39rsr4c9vmhbg1bst6ujy 0 139690 967414 956760 2022-08-03T11:21:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} {{بەسەرداچوونەوە}} {{Infobox television |image = پەڕگە:Arka Sokaklar 16.sezon.jpg |genre= لێکۆڵینەوەیی • ئەکشنی. خێزانی |country=تورکیا|channel=کەناڵ دی |first_aired=٣١ی تەممووزی ٢٠٠٦}} '''کۆڵانەکانی پشتەوە''' ({{بە تورکی|Arka Sokaklar}}) زنجیرە درامایەکی تورکییە کە لە [[کەناڵ دی]] لە وڵاتی تورکیا پێشکەش دەکرێت. یەکەم پێشکەشکردنی لە تەممووزی ٢٠٠٦ بوو و تا ئێستاش بەردەوامە. زنجیرە دراماکە ئێستا لە وەرزی ١٦ەمین لە پەخشدایە و بڕیارە بەردەوام بێت<ref>{{Citation|title=Arka Sokaklar|date=2006-07-31|url=https://www.imdb.com/title/tt0845088/|type=Action, Adventure, Comedy|publisher=Erler Film|access-date=2022-07-05}}</ref>. ئەم درامایە بە یەکێک لە سەرکەوتووترین دراماکانی تەلەڤیزیۆن دادەنرێت و بینەرێکی زۆریشی ھەیە لە وڵاتی تورکیا. لە کوردستانیش کەناڵی [[ڕادیۆ و تەلەڤیزیۆنی نالیا|ئێن ئاڕ تی ٢]] دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە. == چیرۆک == دراماکە بەگشتی باس لە دەزگای ئاسایشی شاری ئەستەمبوڵ و بەتایبەتی باس لە کۆمەڵێک ئەفسەر لەم دەزگایە دەکات کە گرووپێکیان پێکھێناوە و ڕۆژانە کاتێک ڕووداوەکانی تاوانکاری (کوشتن - فڕاندن - ماددەی ھۆشبەر - دەستدرێژی -.... ھتد) ڕوودەدات ئەم گرووپە بەرپرسیارییەتی دۆزینەوە و چارەسەرکردنی کێشەکە دەگرنە ئەستۆ، واتە باس لەو جۆرە تاوانانە دەکات و خاڵە بەھێز و لاوازەکانی تاوانبارەکان و دەزگای ئاسایش ڕووندەکاتەوە. بەڵام لەپاڵ ئەمەشدا باس لە ژیانی خێزانی و ھاوڕێیەتی ھەر یەکێک لە ئەندامەکان دەکات لە دەرەوەی ژیانی ئاسایش. و ھەروەھا ئەندامانی گرووپەکە وەکو سەرەتا نامێننەوە بەڵکو ھەندێک جار کەسێکیان دەمرێت یان بەجێیان دەھێڵێت و دەگوازرێتەوە بۆ شارێکی تر یان ھەندێک ئەندامی تازە لە شارەکانی دیکەوە دەگوازرێنەوە بۆ ناو گرووپەکە. == کەسایەتییەکان == لەبەر ئەوەی ئەم درامایە تا ئێستا لە پەخشکردن بەردەوامە و ساڵانە وەرزی نوێی بڵاودەبێتەوە بۆیە نازانرێت کە ئاخۆ ھەندێک ئەکتەر کەی دەورەکەیان کۆتایی دێت. تێبینی: ژمارەی ئەڵقەکان بەپێی زنجیرە تورکییەکە دانراوە نەک دۆبلاژی کوردی (بۆ نموونە: کە نوسراوە ئەم ئەکتەرە لە ئەڵقەی ١٤٠ەوە بەژداری کردووە ئەوە لە زنجیرە تورکییەکەدایە، بە دۆبلاژی کوردی نزیکەی ئەڵقەی ٣٠٠ دەکات) چونکە ئەلقەکانی ئەوێ لە ٢ کاتژمێر زیاترە. {| class="wikitable" !ناوی ئەکتەر !ناوی لە دراماکەدا !لە چ کاتێکدا بەژدار بوون !تێبینی |- |Zafer Ergin |ڕەزا سۆیلۆ |١ - بەردەوامە |فەرماندە، یەکێکە لە بەڕێوبەرەکان لە پلەی سێیەم لە ئاسایشی ئەستەمبوڵ. خاوەنی کەسایەتییەکی زۆرباشە و فەرماندەی گشتی گرووپەکەیە و لەناو گرووپەکەیدا بانگی دەکەن بە بابە ڕەزا (باوکە ڕەزا). |- |Özgür Ozan |حوسنو چۆبان |١ - بەردەوامە |ئەفسەری باڵا، یەکێکە لە ئەندامانی گرووپەکە و کەسێکی زۆر سەرکەوتووە و چەندین جار پاداشت کراوە، خاوەنی خێزانێکی گەورەیە کە ٥ منداڵ و ھاوسەرێکە، ڕۆژانە سەرقاڵە بە کێشەکانی خێزانەکەی و کارەکەی لە ئاسایش، ھاوڕێیەکی زۆر دێرین و نزیکی ڕەزا و مەسعوودە. |- |Şevket Çoruh |مەسعود گونەری |١ - بەردەوامە |ئەفسەری لێکۆڵەرەوە، یەکێکە لە ئەندامانی گرووپەکە، سەرەتا لە ھێزێکی تایبەت بووە لە شاخەکان بەڵام دواتر گواستراوەتەوە بۆ ئەستەمبوڵ، لەژیانیدا چەندین ناخۆشی بەسەرھاتووە وەکو مردنی (٧) ھاوڕێی لەبەر چاوی خۆیدا و مانەوە لەگەڵ لاشەکانیان بۆ ماوەی چەندین ڕۆژ لە ئەشکەوتێکی گەمارۆدراودا، یاخود تووشبوونی کوڕەکەی بە نەخۆشی شێرپەنجەی خوێن، و چەندین شتی دیکە، ھەر بۆیە خاوەنی کەسایەتییەکی زۆر توندوتیژە، و ھاوڕێیەکی زۆر نزیکی حوسنوە. |- |Uğur Pektaş |موڕاد ئەتێش |١–١٢٥ ١٧٣–٣٣٦ ٣٧٧–٣٨٣ |ئەفسەر، یەکێکی دیکەیە لە ئەندامانی گرووپەکە، خاوەن کەسایەتییەکی باش و پاڵەوانە، ناسراوە بە بەھێزی و خێرایییەکی زۆر بەجۆرێک لەناو تیمەکەدا بە (تەڕەزان) ناوی دەھێنن، ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر زەینەب دەکات ماوەیەک پێکەوە دەنێردرێنە شاری لەندەن و ڕۆلیان لە دراماکە نامێنێ بەڵام دواتر دەگەڕێتەوە، ماوەیەک لەگەڵ زەینەب جیا دەبنەوە بەڵام دواتر دووبارە ھاوسەرگیری دەکەنەوە، خاوەنی کوڕێکە بەناوی (عومەر)، دوای مردنی زەینەب ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر لەیلا دەکات و دەگوازرێنەوە دەبن بۆ ئیزمیر بەم جۆرە ڕۆڵی لە دراماکەدا نامێنێت. |- |Berk Oktay |سینان بەھادور |١٢٦–٢٥٠ |یەکێکی دیکە بوو لە ئەفسەرەکان، کە لەماوەیەکدا دەرکەوت لەناو گرووپەکەدا، ویستیان ھاوسەرگیری بکەن لەگەڵ ئێلیف بەڵام ئەو کوژرا، و پاشان ئەمیش گوازرایەوە بۆ ئەورووپا ڕۆڵی لە دراماکەدا نەما. |- |Zeynep Beşerler |مەلەک سیرتر |١٢٦–٢٩٣ |یاریدەدەری ئەفسەر، لە بەشی (ماددە ھۆشبەرەکانەوە) دێت و ماوەیەک لە گرووپەکەدا دەمێنێتەوە و چەندین کاری گرنگ دەکات و کاتیان لەگەڵ بەسەر دەبات بەڵام دواتر دەگوازرێتەوە بۆ شارێکی دیکە بەڵام دیار نییە دواتر دەگەڕێتەوە یان نا. |- |Ilker İnanoğlu |ئینگین باڵکان |٤٤–١٧٢ ٢١٠–٢١٤ ٣٥٨–٣٧٦ ٤٩٣ - بەردەوامە |ئەفسەری باڵا، یەکەم دەرکەوتنی وەک بەڕێوبەرێک بوو بەشێوەیەکی کاتی بۆ شوێنەکەی (بابە ڕەزا)، چونکە لەوکاتەدا (بابە ڕەزا) ماوەیەک بەھۆی نەخۆشەیەوە نەیدەتوانی کارەکانی ئەنجامبدات، بەڵام دواتر لەکاتی گەڕانەوەیدا تیمەکە داوایان لێکرد خۆی بگوازێتەوە بۆ ئەو بەشەی ئاسایش و لەگەڵیان بەردەوام بێت، لەو ساتەوە بوو بە ئەندامێکی ئەو گرووپە، بەڵام بەھۆی بڕوانامەی بەرز و شارەزایییەکی زۆر لە سیخوڕی و کاری ئاسایشدا چەند جارێک لە دراماکەدا دێت و دەڕوات چونکە ئەرکی پێدەدرێت لە شارەکانی (واشنتۆن و مەدرید و مۆسکۆ) و بە مانگ و ساڵ دوور دەکەوێتەوە و دواجار دوای بەسەربردنی نزیکەی ١٠ ساڵ لە دەرەوە دەگەڕێتەوە. |- |[[Pınar Aydın]] |بنار سۆیلۆ ئاکدۆغان |١ - بەردەوامە |کچی بابە ڕەزایە و خێزانی ئەفسەر عەلییە، لە سەرەتای لاویدا دەیویست ببێت بە گۆرانیبێژ بەڵام دواتر وازیھێنا و ئێستا مامۆستای باخچەی ساوایانە. |- |[[Filiz Taçbaş]] |ئایلا سۆیلۆ |١ - بەردەوامە |خێزانی فەرماندە ڕەزایە، واتە دایکی بنار و خەسووی عەلییە، پیشەکەی مامۆستایە و بەڕێوبەری خوێندنگای ئامادەیییە. |- |Oya Okar |سێلین دمیرشی |٣٧٧ - بەردەوامە |ئەفسەری لێکۆڵەرەوە، یەکێکە لە ئەندامانی تیمەکە و لە سەرەتای وەرزی ١٠ دەردەکەوێت و دەبێتە ئەندام لە تیمەکە، کەسێکی زیرەک و بەتوانایە و ساڵانێکی درێژ لە دراماکەدا دەمێنێتەوە، سەرەتا پەیوەندی سۆزداری و دواتر ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر مەسعوود ئەنجامدەدات. |- |Tunç Oğuz |ئاردا ئاتیک |٢٩٤–٤٣٣ ٤٤٥ - بەردەوامە |سەرەتا کە دێت لە بیستەکانی تەمەندایە و تازە کۆلێژی تەواوکردووە بۆیە لە تیمەکەدا وەک یاریدەدەر کاردەکەن، بەڵام دواتر ماوەیەکی کورت لە درامەکەدا دوور دەکەوێتەوە بەھۆی ئەوەی ئۆڤەرێکی لە (ئینتەرپۆڵ)ەوە پێدەگات و بۆ مەشق دەنێردرێت بۆ فەڕەنسا دواتر دەگەڕێتەوە. |- |Beste Seyhan Şamcı |ئێدا بوڵوت |٢٩٤ - بەردەوامە |ئەفسەرێکی گەنج، لە بیستەکانی تەمەنیدایە و تازە کۆلێژی تەواوکردووە، لەگەڵ ئایلین لەبەشی چاودێری و کۆمپیوتەر کاردەکات تا فێری ڕاھێنانەکانی ئەو بوارە ببێت. |- |Başak Atıcı |خەندە |٤٠٠–٥٢١ |یاریدەدەری ئەفسەر، تازە کۆلێژی تەواوکردووە و وەک ھاوڕێکانی سەرەتای سەرەتای کارکردنییەتی لە ئاسایش و وەک یاریدەدەر کار دەکات. |- |Can Başak |عارف |٢٩٤–٥٢١ |ناسراو بە بەڕێوبەرعارف، پلەیەک لە بابە ڕەزا بەرزترە و یەکێکە لە بەڕێوبەرانی دەزگای ئاسایش. |- |Gülcan Arslan |لەیلا گانداش |٢٩٤–٣٣٦ |یەکێک بوو لە ئەندامی گرووپەکە، لە ماوەی وەرزی ٨ی دراماکە واتە (ساڵ و نیوێک) دێتە تیمەکە، کە پێشتر لێکۆلەر بووە لە بەشی کوشتن و زۆر بە ئەزموونە لە لێکۆڵینەوە لە شوێنی تاوان، ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر موڕاد دەکات و ڕۆڵی لە دراماکە کۆتایی پێدێت. |- |Gizem Soysaldı |موعەزەز کابڵان (مزۆ) |٢٩٤–٣٣٦ |یەکێکە لە ئەندامی گرووپەکە، کەسایەتییەکی تاڕادەیەک توند و توڕەی ھەیە، ئەویش ھاوشێوەی (لەیلا) لە وەرزێکدا بەژداری دەکات و دواتر کۆتایی بە ڕۆڵەکەی دەھێنرێت. |- |Can nergiz |ئۆنور |٣٣٧–٣٧٦ |ئەفسەری لێکۆڵەرەوە، ماوەیەک لە تیمەکە ئەندام بوو لەگەڵ ئەندامەکانی دیکەدا کاری دەکرد و ڕۆژانەی بەسەردەبرد، بەڵام دواتر لەوەرزی نوێدا گوازرایەوە بۆ ئەنقەرە و بەو شێوەیە ڕۆڵی لەدراماکەدا نەما. |- |Yüsra Geyik |زەلیھا چۆبان |١–٥٩٤ |کچی حوسنوە و گەورەترین منداڵی خێزانەکەیە، لەدوای تەواوکردنی خوێندنی زانکۆیی دەبێت بە پەیامنێر. |- |Furkan Göksel |مەتین چۆبان |١–٥٢٢ |کوڕە گەورەی حوسنوە و دووەم منداڵی خێزانەکەیە، ھەر لەمنداڵییەوە بەژداری دراماکە بوو ھەتا تەمەنێکی پێگەیشتوو واتە زیاتر لە ١٦ ساڵ، ھاوشێوەی براکەی بە کۆمەڵێکی زۆر ڕووداوی سەرکێشیانەی ھەرزەکارانە تێپەڕی و لە زانکۆ بەشی گەشتیاری تەواو دەکات و دواتر لە ڕیستۆرانت کاردەکات و دواتر دەچێتە ژیانی ھاوسەرگیرییەوە و لەڕۆژی ئاھەنگەکەیدا دایکی واتە (سوعات) تووشی ڕووداوی ھاتوچۆ دەبێت و کۆچی دوایی دەکات. |- |Onur Bay |تەکین چۆبان |١–٥٩٤ |کوڕی حوسنوە و سێیەم منداڵی خێزانەکەیە، ھەر لە تەمەنی (٩) ساڵی واتە لە منداڵییەوە بەژداری دراماکەی کردووە و لەگەڵ تێپەڕبوونی تەمەنی بەردەوام بوو، لەقۆناغی منداڵی و ھەرزەکاریدا کەسایەتییەکی زۆر بێزارکەری ھەبوو چونکە بەردەوام سەرکێشی ھەرزەکارانە و کاری نەگونجاوی ئەنجامدەدا، تا دواتر لە تەمەنی پێگەیشتوودا ڕۆڵەکەی دەگۆڕێ و ھەوڵ دەدات ببێت بە ئەکتەر و شانۆکارێکی بەناوبانگ. |- |[[Özge Özbütün]] |شوعلە چۆبان |١ - بەردەوامە |کچە بچووکی حوسنوە و چوارەم منداڵی خێزانەکەیە، ژیانێکی ساددە و ئاسایی ڕۆژانەی ھەیە. |- |Kerimhan Duman |تونج گونەری |١ - بەردەوامە |کوڕی ئەفسەر مەسعوودە، لە منداڵییەوە ژیانێکی زۆر قورس ژیاوە چونکە لە تەمەنێکی زۆر کەم بوو کە دایک و باوکی لەیەکترجیابوونەوە پاشان تەمەنی تەنھا ٩ ساڵان بوو کە دایکی کۆچی دوایی کرد، لەگەڵ خەمی بێ دایکیدا کەمتر لە دووساڵ دوای ئەو ڕووداوە تووشبوو بە نەخۆشی شێرپەنجەی خوێن و بەقورسی تێی پەڕاند، ھاوڕێیەکی زۆر خۆشەویست و نزیکن لەگەڵ دوو کوڕەکەی حوسنودا و ھاوشێوەی ئەوان زیاتر لە ١٦ ساڵە ڕۆڵ دەگێڕن و ژیانی منداڵیان لەنێو دراماکەدا بەسەربرد. |- |İlker Yiğen |یاڤوز ئەتێش |١ - نادیار |بە ڕۆڵی پزیشک بەژدارە و برا بچووکی ئەفسەر موڕادە. |- |Nazlı Tosunoğlu |نەزیکە |١٢٦ - بەردەوامە |پوری سوعاتە، بە ڕۆڵێک دەرکەوت کە (٣) جار ھاوسەگیری کردبێت و سەرکەوتوو نەبووە، پاشان لەبەر نەبوونی کەسوکاری پێویست لە گوندەکەیدا کۆچی کرد بۆ ماڵێ حوسنو زیاتر لە (١٢) ساڵە لەگەڵ ئەوان دەژی. |- |Ozan Çobanoğlu |ھاکان چنار |٣٨٥ - بەردەوامە |ئەفسەری لێکۆڵەرەوە، یەکێکی دیکەیە لە ئەندامانی تیمەکە، لە گرووپێکی دیکەوە گوزرایەوە بۆ تیمەکە و ساڵانێکی زۆر بەژداری دراماکە دەکات، ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر ئالین ئەنجامدەدات و چەند ساڵێک پێکەوە دەژین بەڵام دواتر ئایلین دەمرێت و ڕۆڵی نامێنێت بۆیە دووبارە ھاوسەرگیری دووەم لەگەڵ ئەفسەر بەھار ئەنجامدەداتەوە. |- |Mərvə Oflaz |بەھار ئەیان |٤٤٩ - بەردەوامە |خوشکەزای بەڕێوبەر عارفە و لە سەرەتای وەرزی ١٢ دێتە ناو دراماکە و دەبێتە یەکێک لە ئەندامانی تیمەکە، کەسێکی باش و بەھێزە و ساڵانێکی زۆر دەمێنێتەوە، دوای مردنی ئەفسەر ئایلین ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر ھاکان دەکاتەوە. |- |Yiğitcan Ergin |جەمال شاھین |٥٥٢ - بەردەوامە |ئەم کەسایەتییە ھێشتا ڕۆڵی لە دراماکەدا (بە دۆبلاژی کوردی) نەھاتووە |- |Ela Yörüklü |ئێزگی ڤۆراڵ |٥٥٢ - بەردەوامە |ئەم کەسایەتییە ھێشتا ڕۆڵی لە دراماکەدا (بە دۆبلاژی کوردی) نەھاتووە |} == ئەو کەسایەتییانەی ڕۆڵەکەیان بە مردن کۆتایی ھاتووە و ناگەڕێنەوە == لەبەر ئەوەی وێنەگرتنی ئەم درامایە بەدوای یەکدا نەبووە و ساڵانێکی زۆرە بەردەوامە، بێگومان ھەندێ ئەکتەریش بۆ ھەمیشە بەردەوام نەبوون، بەڵکو چەند وەرزێک ڕۆڵیان ھەبووە و پاشان وازیان ھێناوە جا بەھەر ھۆیەک بێت.. ھەندێ ئەکتەر چەند وەرزێک دوورکەوتوونەتەوە و پاشان گەڕاونەتەوە کە ئەمەش پێی دەوترێ پچڕانی کاتی، بەڵام بە پێچەوانەوە ھەندێک ئەکتەر کە ماوەیەکی زۆر بە ئەکتەری سەرەکی دانراون لەنێوان وەرزێک تاکو ١٥ وەرز بەژدابوون بەڵام دواتر بە مردن لە دراماکەدا دوورکەوتوونەتەوە و بۆ ھەمیشە کۆتایی بە ڕۆڵەکەیان ھێنراوە. {| class="wikitable" |+ !ناوی ئەکتەر !ناوی لە دراماکەدا !لە چ کاتێکدا بەژدار بوون !تێبینی |- |Melda Arat |یەشیم |١–١٨ |خێزانی پێشووی ئەفسەر مەسعوود بوو، واتە کاتێک ڕۆڵی لە دراماکەدا دەستی پێکرد لێک جیابووبوونەوە و ئە دووبارە ھاوسەرگیری کردبووەوە، بەڵام بەھۆی کوڕەکەیانەوە (تونج) زوو زوو یەکتریان دەبینی، ماوەیەک لە دراماکەدا مایەوە و چەند ڕووداوێکیان لەگەڵ یەکتری تێپەڕاند بەڵام دواتر بە خۆکوشتن ڕۆڵی لە دراماکەدا کۆتایی پێھێنرا. |- |Engin Yüksel |بەشیر |١–١٠٨ |یەکێک بووە لەو چەند ئەفسەرەی ھێزی تایبەت کە لەگەڵ ئەفسەر مەسعوود لە شاخەکان و لەناو ئەشکەوتەکەدا ڕووداوی مردنی ھاوڕێکانیان و گەمارۆدانەکەیان بەسەرھاتبوو، دوای ئەو ڕووداوە تووشی نەخۆشی دەروونی بووە. |- |Gamze Özçelik |زەینەب ئەکیوز ئەتێش |١–١٢٦ ٢١٠–٢٩٢ |ئەفسەرێکی گەنج، یەکێکی ترە لە ئەندامانی گرووپەکە و کچی فەرماندەیەکی شەھیدە. ھاوسەرگیری دەکات لەگەڵ ئەفسەر موڕاد و بەیەکەوە بەردەوامن، ماوەیەک لە دراماکە دوور دەکەوێتەوە بەھۆی گواستنەوەی بۆ شاری لەندەن بەڵام دواتر دەگەڕێتەوە و بەردەوام دەبێت تا چەند ساڵێک دواتر بریندار دەکرێت و بەھۆی خوێنبەربوون لە ملیدا دەمرێت. |- |Çağla Kubat |ئێلیف دۆغان بەھادور |١٢٦–٢٠٩ |یەکێک بوو لە ئەفسەرە گەنجەکان لە گرووپەکەدا بۆ ماوەی دوو ساڵ. باوکی فەرماندەیەکی توانا بووە کە لەکاتی ئەرکەکەیدا کەمئەندام بووە و لەسەر جێگایە. پەیوەندی سۆزداری دروست دەکات لەگەڵ ئەفسەر سینان و بڕیاری ھاوسەرگیری دەدەن بەڵام لە ڕۆژی ئاھەنگەکەیاندا بە چەقۆ بریندار دەکرێت و بەھۆکاری خوێنبەربوونێکی زۆرەوە دەمرێت. |- |Boğaç Aksoy |ڤۆڵکان ئاکار |٣٧٧–٥٢١ |یاریدەدەری ئەفسەر، ھاوڕێیەکی نزیکی ئاردایە و ھەردووکیان لە بیستەکانی تەمەندان و لەبەر ئەوەی ماوەیەکی کەمە خوێندنی زانکۆیان تەواوکردووە جارێ تیمەکەدا وەک یاریدەدەر کاردەکەن، ماوەیەکی باش لە دراماکەدا دەمێنێتەوە و بەڵام بەهۆی تووشبوونی ئەکتەرەکەی بە (نەخۆشی شێرپەنجە) بە ناچاری لە دراماکە دەڕوات و لەبەر ئەوە بەشێوەیەکی خێرا و زۆر بەسادەیی بە مردن کۆتایی بە ڕۆڵەکەی ئەهێنرێت. |- |Figen Evren |سوعات چۆبان |١–٤٤٧ |خێزانی ئەفسەر حوسنوە، کەسایەتییەکی ساددە و کۆمەڵایەتی ھەیە. ماوەیەکی زۆر لە دراماکەدا دەمێنێتەوە و لە کۆتایی وەرزی یازدەھەمدا لە کاتی ھەوڵی گەیشتن بە ئاھەنگی ھاوسەرگیری کوڕە گەورەکەی تووشی ڕووداوی ھاتوچۆ دەبێت و دەمرێت. |- |Özlem Çınar |ئایلین ئایدین |١–٥٢١ |ئەفسەر، یەکێکە لە ئەندامانی گرووپەکە جیاواز لە ئەندامەکانی دیکە شارەزایییەکی زۆری لە ئەلکترۆنی و کۆمپیوتەر و بەرنامە سیخورییەکان و ھاککردندا ھەیە، لەبەر ئەوە زیاتر کارەکانی لەناو بنکەدا ئەنجام دەدات و کەم دەچێتە دەرەوە، ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەفسەر (ھاکان) دا دەکات و چەند ساڵێک پێکەوە دەژین، بەڵام دووجار و دوای ساڵانێکی دوورو درێژ ڕۆڵ بینین لە دراماکەدا لەکۆتایی وەرزی ١٣ دەکوژرێت و بە مردن کۆتایی بە ڕۆڵەکەی دەھێنرێت. |- |Alp Korkmaz |عەلی ئاکدۆغان |١–١٥٥ ١٧٥–٦٠٠ |ئەفسەری لێکۆلەرەوە، یەکێکی ترە لە ئەندامانی گرووپەکە و زاوای واتە (مێردی کچەکەی) بابە ڕەزایە، لە منداڵیدا بێکەس بووە لە ھەتیوخانەدا ژیاوە دواتر لە تەمەنی ٢٠ ساڵییەوە تاقیکردنەوەی سەربازی کردووە و بووە بە ئاسایش و لەو گرووپەدایە، یەکێکە لە نیشانەشکێنە بەتواناکان و زۆر ورد و لێزانە لە بەکارھێنانی قناص دا.. ماوەی ١٤ ساڵ لە دراماکەدا بەژداری کردووە و لە سەرەتایی وەرزی شازدەیەم دەکوژرێت و ڕۆڵی لە دراماکەدا کۆتایی پێدەھێنرێت. |} == ئەو کەسایەتییانەی ڕوخساری ئەکتەرەکەی گۆڕاوە == ھەندێک کەسایەتی ڕۆڵەکەی کۆتایی پێنەھێنراوە بەڵام بەرجەستەکردنی ڕۆڵەکەی بە ئەکتەرێکی دیکە سپێردراوە. {|class=wikitable !ناوی ئەکتەر !ناوی لە دراماکەدا !تێبینی !لە چ کاتێکدا بەژدار بوون |- |[[Pınar Aydın]] |بنار سۆیلۆ ئاکدۆغان (١) | rowspan="4" |ئەم کەسایەتییە لە ماوەی دراماکەدا (٤) جار ڕوخساری ئەکتەرەکەی گۆڕانکاری بەخۆوە بینیوە. |١–٨٦ |- |[[Sitare Bilge]] |بنار سۆیلۆ ئاکدۆغان (٢) |٨٧–١٢٥ |- |[[İpek Yaylacıoğlu]] |بنار سۆیلۆ ئاکدۆغان (٣) |١٢٦–٥٢١ |- |[[Elvan Dişli]] |بنار سۆیلۆ ئاکدۆغان (٤) |٥٢٢ - بەردەوامە |- |[[Özge Özbütün]] |شوعلە چۆبان (١) | rowspan="3" |ئەم کەسایەتییە لە ماوەی دراماکەدا (٣) جار ڕوخساری ئەکتەرەکەی گۆڕانکاری بەخۆوە بینیوە. |١–٢٠٩ |- |[[Manolya Aşık]] |شوعلە چۆبان (٢) |٢١٠–٥٢١ |- |[[Ecem Öz]] |شوعلە چۆبان (٣) |٥٢٢ - بەردەوامە |- |[[Filiz Taçbaş]] |ئایلا سۆیلۆ (١) | rowspan="2" |ئەم کەسایەتییە لە ماوەی دراماکەدا (٢) جار ڕوخساری ئەکتەرەکەی گۆڕانکاری بەخۆوە بینیوە. |١–٢٥٠ |- |[[Hülya Kalebayır]] |ئایلا سۆیلۆ (٢) |٢٥١ - بەردەوامە |} == وەرزەکان == ئەم درامایە لە وڵاتی تورکیا سەرەتا ساڵی ٢٠٠٦ بۆ یەکەمجار تەنھا وەک درامایەکی ئاسایی دروست کراوە و پێشبینی نەکراوە وەک ئێستای لێبێت، دوای یەکەم پەخشکردنی پێشوازییەکی زۆری بینەرانی لێکراوە و داوای دروستکردنی وەرزی دووەمی کراوە، پاشان ساڵی ٢٠٠٧ وەرزی دووەمی نمایشکراوە و بەو جۆرە وەرزەکان ھەموو ساڵێک درێژەی ھەیە و ئێستا ماوەی ١٦ ساڵە بەردەوامە. {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" !وەرز !دەستپێکی وەرز !کۆتایی وەرز !ژمارەی زنجیرەکان !ڕیزبەندی زنجیرە !ساڵی بڵاوکردنەوە |- |وەرزی ١ |٣١ی تەممووزی ٢٠٠٦ |٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٠٧ |٤٣ |١–٤٣ |٢٠٠٦–٢٠٠٧ |- |وەرزی ٢ |٣ی ئەیلوولی ٢٠٠٧ |٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٠٨ |٤٣ |٤٤–٨٦ |٢٠٠٧–٢٠٠٨ |- |وەرزی ٣ |٨ی ئەیلوولی ٢٠٠٨ |٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ |٣٩ |٨٧–١٢٥ |٢٠٠٨–٢٠٠٩ |- |وەرزی ٤ |٢١ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ |٢٨ی حوزەیرانی ٢٠١٠ |٤١ |١٢٦–١٦٦ |٢٠٠٩–٢٠١٠ |- |وەرزی ٥ |٢٣ی ئابی ٢٠١٠ |٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١١ |٤٣ |١٦٧–٢٠٩ |٢٠١٠–٢٠١١ |- |وەرزی ٦ |٥ی ئەیلوولی ٢٠١١ |١٨ی حوزەیرانی ٢٠١٢ |٤١ |٢١٠–٢٥٠ |٢٠١١–٢٠١٢ |- |وەرزی ٧ |٣ی ئەیلوولی ٢٠١٢ |٢٦ی حوزەیرانی ٢٠١٣ |٤٣ |٢٥١–٢٩٣ |٢٠١٢–٢٠١٣ |- |وەرزی ٨ |٧ی ئەیلوولی ٢٠١٣ |٢٨ی حوزەیرانی ٢٠١٤ |٤٣ |٢٩٤–٣٣٦ |٢٠١٣–٢٠١٤ |- |وەرزی ٩ |١٢ی ئەیلوولی ٢٠١٤ |٢٦ی حوزەیرانی ٢٠١٥ |٤٠ |٣٣٧–٣٧٦ |٢٠١٤–٢٠١٥ |- |وەرزی ١٠ |٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ |١ی تەممووزی ٢٠١٦ |٣٢ |٣٧٧–٤٠٨ |٢٠١٥–٢٠١٦ |- |وەرزی ١١ |٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ |٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٧ |٣٩ |٤٠٩–٤٤٧ |٢٠١٦–٢٠١٧ |- |وەرزی ١٢ |١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ |٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٨ |٣٨ |٤٤٨–٤٨٥ |٢٠١٧–٢٠١٨ |- |وەرزی ١٣ |١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٨ |١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٩ |٣٦ |٤٨٦–٥٢١ |٢٠١٨–٢٠١٩ |- |وەرزی ١٤ |١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٩ |١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ |٣٥ |٥٢٢–٥٥٦ |٢٠١٩–٢٠٢٠ |- |وەرزی ١٥ |١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ |١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢١ |٣٨ |٥٥٧–٥٩٤ |٢٠٢٠–٢٠٢١ |- |وەرزی ١٦ |١٧ی ئەیلوولی ٢٠٢١ |''۱۷ی حوزەیرانی ۲۰۲۲'' |۳٨ |٥٩٥-٦۳۲ |٢٠٢١–٢٠٢٢ |} == پەخشکردن == {| class="wikitable" !وڵات !ناوی دراما !ناوی کەناڵ !کاتی یەکەم پەخشکردن |- |تورکیا |'''Arka Sokaklar''' |کەناڵ دی |٣١ی تەممووزی ٢٠٠٦ |- |عێراق |'''کۆڵانەکانی پشتەوە''' |NRT2 |٢ی ئابی ٢٠١٥ |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|تورکیا|تەلەڤیزیۆن}} rkwtnxzwiwfyei1wc7x279q4ebjcv7g 0 139889 967048 897559 2022-08-02T16:26:27Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = شوان قەڵادزەیی | office = ئەندامی [[پەرلەمانی کوردستان]] | term_start = ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ | term_end = ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ | birth_name = عومەر مستەفا باوەمیر پیرۆت | birth_date = ١٩٦٦ | birth_place = [[پشدەر (قەزا)|قەزای پشدەر]] | death_date = ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ | death_place = [[ھەولێر]] | death_cause = ڕووداوی ھاتووچۆ | resting_place = | resting_place_coordinates = | citizenship = [[عێراقی]] | nationality = کورد | party = [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق]] | otherparty = | height = | spouse = | partner = | relations = | children = | parents = | mother = | father = | relatives = | residence = | education = دکتۆرا لە فەلسەفەی مێژووی ئیسلام | alma_mater = {{Unbulleted list|[[زانکۆی مووسڵ]]|[[زانکۆی تکریت]]}} | occupation = | profession = | known_for = | salary = | net_worth = | cabinet = | committees = | portfolio = | awards = | signature = | signature_alt = | website = }} '''شوان قەڵادزەیی''' (ماوەی ژیان: [[١٩٦٦]] - [[١٧ی تشرینی یەکەم]]ی [[٢٠١٧]]) سیاسەتڤانێکی [[کورد]] بوو، ئەندامی مەکتەبی سیاسی [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق]] بووە، لە [[ھەڵبژاردنی ٢٠١٣ی پەرلەمانی کوردستان]] سەرۆکی لیستی بزووتنەوەی ئیسلامی بووە و دواتر بووە بە سەرۆکی فراکسیۆنی بزووتنەوە لە [[پەرلەمانی کوردستان]].<ref>{{Cite web|last=کوردیپێدیا|first=Kurdipedia-|title=شوان قەڵادزەیی|url=https://www.kurdipedia.org/?q=200901251622281098|access-date=2021-03-31|website=Kurdipedia.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-03-02|title=شوان قەڵادزەیی کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/%d9%83%d9%88%d8%b1%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/%d8%b4%d9%88%d8%a7%d9%86-%d9%82%db%95%da%b5%d8%a7%d8%af%d8%b2%db%95%db%8c%db%8c-%da%a9%db%86%da%86%db%8c-%d8%af%d9%88%d8%a7%db%8c%db%8c-%da%a9%d8%b1%d8%af/|access-date=2021-03-31|website=کوردی - RojNews.News}}</ref>[[پەڕگە:شوان قەڵادزەیی .jpg|وێنۆک|'''شوان قەڵادزەیی''']] == سەرەتای ژیان == ناوی تەواوی عومەر مستەفا باوەمیر پیرۆتە و لەساڵی ١٩٦٦ لە قەزای [[پشدەر]] لەدایکبووە، خوێندنی سەرەتایی لە قوتبخانەی نوورەددین تەواوکردووە. لە ناوەڕاستی ھەشتاکاندا، لە بەشی مێژووی کۆلێژی ئادابی [[زانکۆی مووسڵ]] وەردەگیرێت، دواتر بەھۆی بەشدارینەکردنی لەمەشقی سەربازی، بەبڕیاری [[ئەنجومەنی سەرکردایەتیی شۆڕش]] دوورخراوەتەوە، دواتر بە لێبوردنی گشتی وەردەگیرێتەوە. شوان قەڵادزەیی بڕوانامەی ماستەر و دکتۆرا لەبەشی مێژووی کۆلێژی پەروەردەی [[زانکۆی تکریت]] بەدەستدەھێنێت. == ژیانی سیاسی == دوای تەواوکردنی خوێندنی بەکالۆریۆس لە زانکۆی مووسڵ، بەھۆی ئاشکرابوونی پەیوەندی ڕێکخراوەیی لەگەڵ [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق|بزووتنەوەی ئیسلامی]]، ڕژێمی بەعس فەرمانی دەستگیرکردنی بۆ دەردەچێت، دواتر پەیوەندی دەکات بەڕیزەکانی بزووتنەوەی ئیسلامی. بەر لەڕاپەڕین [[پێشمەرگە]] بووە، لەساڵی ١٩٩٢ بووەتە بەرپرسی ھێزی پشدەر بۆماوەیەک. ماوەیەک بووەتە بەرپرسی مەڵبەندی ٣ی ھەولێر، ئەندامی مەکتەبی ڕێکخراوە جەماوەرییەکان بووە، سکرتێری پەیوەندیی ئیسلامی مامۆستایانی کوردستان بووە. ساڵی ٢٠٠١ بووەتە ئەندامی سەرکردایەتیی بزووتنەوەی ئیسلامی، سەرۆکی کۆنگرەی ٩ و ١٠ی بزووتنەوە بووە، لەساڵی ٢٠٠٥ و لەدوای کۆنگرەی ٩ بووەتە ئەندامی مەکتەبی سیاسی. لەساڵانی ٢٠٠٨-٢٠١٣ وتەبێژی مەکتەبی سیاسی بووە. لە [[ھەڵبژاردنی ٢٠١٣ی پەرلەمانی کوردستان]] سەرۆکی لیستی بزووتنەوە بووە، دواتر بووە بە ئەندامی پەرلەمانی کوردستان و سەرۆکی فراکسیۆنی بزووتنەوەی ئیسلامی. لەپەرلەمانی کوردستاندا، ئەندام بووە لە لیژنەکانی مافی مرۆڤ و پەروەردە و خوێندنی باڵا. == مردن == دوای [[ڕووداوەکانی ١٦ی ئۆکتۆبەر]] لە$1کەرکووک، بۆ پاڵپشتیکردنی دانیشتوانی$1کەرکووک لەگەڵ ژمارەیەک ئەندامی سەرکردایەتی بزووتنەوەی ئیسلامی دەچنە$1کەرکووک، لەکاتی گەڕانەوەیان بۆ شاری ھەولێر تووشی ڕووداوی ھاتووچۆ دەبێت و ڕەوانەی نەخۆشخانەی پار دەکرێت لەھەولێر. ڕۆژی ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ کۆچی دوایی دەکات و ڕۆژی دواتر لەشاری ھەولێر دەنێژرێت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{cite web|title=تاکە پەرلەمانتاری ئۆپۆزسیۆن کۆچی دوایی کرد|url=http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059|website=تۆڕی میدیایی خەڵک|accessdate=١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171119204821/http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059|archivedate=١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171119204821/http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059 |date=١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ }} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٦]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٧]] [[پۆل:ئەندامانی پەرلەمانی کوردستان]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] g5lhnuqlb2df5mx97kuukavpc13wyxa 967112 967048 2022-08-02T16:41:00Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967048 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = شوان قەڵادزەیی | office = ئەندامی [[پەرلەمانی کوردستان]] | term_start = ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ | term_end = ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ | birth_name = عومەر مستەفا باوەمیر پیرۆت | birth_date = ١٩٦٦ | birth_place = [[پشدەر (قەزا)|قەزای پشدەر]] | death_date = ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ | death_place = [[ھەولێر]] | death_cause = ڕووداوی ھاتووچۆ | resting_place = | resting_place_coordinates = | citizenship = [[عێراقی]] | nationality = کورد | party = [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق]] | otherparty = | height = | spouse = | partner = | relations = | children = | parents = | mother = | father = | relatives = | residence = | education = دکتۆرا لە فەلسەفەی مێژووی ئیسلام | alma_mater = {{Unbulleted list|[[زانکۆی مووسڵ]]|[[زانکۆی تکریت]]}} | occupation = | profession = | known_for = | salary = | net_worth = | cabinet = | committees = | portfolio = | awards = | signature = | signature_alt = | website = }} '''شوان قەڵادزەیی''' (ماوەی ژیان: [[١٩٦٦]] - [[١٧ی تشرینی یەکەم]]ی [[٢٠١٧]]) سیاسەتڤانێکی [[کورد]] بوو، ئەندامی مەکتەبی سیاسی [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق]] بووە، لە [[ھەڵبژاردنی ٢٠١٣ی پەرلەمانی کوردستان]] سەرۆکی لیستی بزووتنەوەی ئیسلامی بووە و دواتر بووە بە سەرۆکی فراکسیۆنی بزووتنەوە لە [[پەرلەمانی کوردستان]].<ref>{{Cite web|last=کوردیپێدیا|first=Kurdipedia-|title=شوان قەڵادزەیی|url=https://www.kurdipedia.org/?q=200901251622281098|access-date=2021-03-31|website=Kurdipedia.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-03-02|title=شوان قەڵادزەیی کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/%d9%83%d9%88%d8%b1%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/%d8%b4%d9%88%d8%a7%d9%86-%d9%82%db%95%da%b5%d8%a7%d8%af%d8%b2%db%95%db%8c%db%8c-%da%a9%db%86%da%86%db%8c-%d8%af%d9%88%d8%a7%db%8c%db%8c-%da%a9%d8%b1%d8%af/|access-date=2021-03-31|website=کوردی - RojNews.News}}</ref>[[پەڕگە:شوان قەڵادزەیی .jpg|وێنۆک|'''شوان قەڵادزەیی''']] == سەرەتای ژیان == ناوی تەواوی عومەر مستەفا باوەمیر پیرۆتە و لەساڵی ١٩٦٦ لە قەزای [[پشدەر]] لەدایکبووە، خوێندنی سەرەتایی لە قوتبخانەی نوورەددین تەواوکردووە. لە ناوەڕاستی ھەشتاکاندا، لە بەشی مێژووی کۆلێژی ئادابی [[زانکۆی مووسڵ]] وەردەگیرێت، دواتر بەھۆی بەشدارینەکردنی لەمەشقی سەربازی، بەبڕیاری [[ئەنجومەنی سەرکردایەتیی شۆڕش]] دوورخراوەتەوە، دواتر بە لێبوردنی گشتی وەردەگیرێتەوە. شوان قەڵادزەیی بڕوانامەی ماستەر و دکتۆرا لەبەشی مێژووی کۆلێژی پەروەردەی [[زانکۆی تکریت]] بەدەستدەھێنێت. == ژیانی سیاسی == دوای تەواوکردنی خوێندنی بەکالۆریۆس لە زانکۆی مووسڵ، بەھۆی ئاشکرابوونی پەیوەندی ڕێکخراوەیی لەگەڵ [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق|بزووتنەوەی ئیسلامی]]، ڕژێمی بەعس فەرمانی دەستگیرکردنی بۆ دەردەچێت، دواتر پەیوەندی دەکات بەڕیزەکانی بزووتنەوەی ئیسلامی. بەر لەڕاپەڕین [[پێشمەرگە]] بووە، لەساڵی ١٩٩٢ بووەتە بەرپرسی ھێزی پشدەر بۆماوەیەک. ماوەیەک بووەتە بەرپرسی مەڵبەندی ٣ی ھەولێر، ئەندامی مەکتەبی ڕێکخراوە جەماوەرییەکان بووە، سکرتێری پەیوەندیی ئیسلامی مامۆستایانی کوردستان بووە. ساڵی ٢٠٠١ بووەتە ئەندامی سەرکردایەتیی بزووتنەوەی ئیسلامی، سەرۆکی کۆنگرەی ٩ و ١٠ی بزووتنەوە بووە، لەساڵی ٢٠٠٥ و لەدوای کۆنگرەی ٩ بووەتە ئەندامی مەکتەبی سیاسی. لەساڵانی ٢٠٠٨-٢٠١٣ وتەبێژی مەکتەبی سیاسی بووە. لە [[ھەڵبژاردنی ٢٠١٣ی پەرلەمانی کوردستان]] سەرۆکی لیستی بزووتنەوە بووە، دواتر بووە بە ئەندامی پەرلەمانی کوردستان و سەرۆکی فراکسیۆنی بزووتنەوەی ئیسلامی. لەپەرلەمانی کوردستاندا، ئەندام بووە لە لیژنەکانی مافی مرۆڤ و پەروەردە و خوێندنی باڵا. == مردن == دوای [[ڕووداوەکانی ١٦ی ئۆکتۆبەر]] لە کەرکوک، بۆ پاڵپشتیکردنی دانیشتوانی کەرکوک لەگەڵ ژمارەیەک ئەندامی سەرکردایەتی بزووتنەوەی ئیسلامی دەچنە کەرکوک، لەکاتی گەڕانەوەیان بۆ شاری ھەولێر تووشی ڕووداوی ھاتووچۆ دەبێت و ڕەوانەی نەخۆشخانەی پار دەکرێت لەھەولێر. ڕۆژی ١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ کۆچی دوایی دەکات و ڕۆژی دواتر لەشاری ھەولێر دەنێژرێت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{cite web|title=تاکە پەرلەمانتاری ئۆپۆزسیۆن کۆچی دوایی کرد|url=http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059|website=تۆڕی میدیایی خەڵک|accessdate=١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171119204821/http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059|archivedate=١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171119204821/http://www.xelk.org/detailnews.aspx?jimare=44996&babet=slider&relat=5059 |date=١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ }} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٦]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٧]] [[پۆل:ئەندامانی پەرلەمانی کوردستان]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] 3l0vg5mp4j10mgbxgvegrzaql5p3woz 0 140071 967064 952419 2022-08-02T16:26:41Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو}} '''[[پەڕگە:گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|گۆگۆل جاند مکورجی]] '''گۆکول چاند سەنکەر چاند گۆکول موکرجی''' (بە [[ئینگلیزی]]: Gokul Chand Mukerjee) (بە [[عەرەبی]]: کوکول جاند سنکر جاند مکرجی) (ماوەی ژیان: ١٨٩٤–١٢ی کانوونی یەکەمی ١٩٨٠)<ref name=":٠">بڕوانامەی تەجەنووس ژمارە ٩٦٣ – فۆڕمی ژمارە ٦. ١٩٣٢</ref><ref name=":١">کوردستانی نوێ – ژمارە ١٧٠٦ ساڵی ١٩٩٨. لاپەڕەی ژمارە ٥</ref> شۆفێر و میکانیکیی و مامۆستای شۆفێریی بوە. سەرباز بوە لە سوپای بەریتانییدا، دوابەدوای [[شەڕی جیھانیی یەکەم|جەنگی جیھانیی یەکەم]] لەگەڵ سوپای بەریتانییدا ھاتۆتە عێڕاق. یەکەمین کەس بوە ئوتومبێلی ھێناوەتە شاری سلێمانییەوە<ref name=":٢">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة و النشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٥، ٥٠٦}}</ref> و یەکەمین مامۆستای شۆفێریی بوە لە [[سلێمانی|شاری سلێمانی]].<ref name=":٢"/> خاوەنی ڕەگەزنامەی ھیندیی-بەریتانیی بوە.<ref name=":٠"/> لە ساڵی ١٩٣٢ بۆتە خاوەنی بڕوانامەی تەجەنوسی شانشینی عێڕاقیی.<ref name=":٠"/> دواتر لە ساڵی ١٩٣٦دا بۆتە خاوەنی دەفتەری ڕەگەزنامەی عێڕاقیی.<ref>دەفتەری ڕەگەزنامەی عێڕاقیی بۆ پیاوان. ژمارە ٢٠١٢. حکومەتی عێڕاقیی - لە ڕێکەوتی ٢٩ی نیسانی ١٩٣٦دا دەرچوە.</ref> لە مانگی ٣ی ١٩١٩دا لەسەر داوای [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] کە حاکمی سیاسیی سلێمانی بوە دەنێردرێت بە شوێنیدا و لە [[بەغدا|بەغداوە]] دێت بۆ سلێمانی. لەو ڕۆژەوە ھەتا مردنی لە ١٨/١٢/١٩٨٠ نەگەڕاوەتەوە بەغدا و کوردستانی بەجێنەھێشتوە. لە گردی سەیوان نێژراوە لە شاری سلێمانی.<ref name=":٢"/> لە ساڵی ١٩٢١دا لەسەر داوای خۆی وازی لە سەربازیی ھێناوە و بۆتە کەسێکی مەدەنیی و لە شاری سلێمانی ژیاوە.<ref name=":1">بڕوانامەی مەرجداری دەرچوون لە خزمەتی سەربازیی بۆ کەسایەتییە ھیندییەکان بۆ گواستنەوەی کار لە سەربازییەوە بۆ مەدەنیی لە وڵاتی میسۆپۆتامیا - سوپای بەریتانیی - O.F. A-61.</ref><ref name=":2">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة و النشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٨}}</ref> لە ساڵی ١٩٢٢ کە ئینگلیزەکان سلێمانی بەجێدەھێڵن گۆکول چاند موکرجی لە سلێمانی دەمێنێتەوە و دەبێت بە ھاوڕێی [[شێخ مەحموودی حەفید]] و [[حەپسەخانی نەقیب]] و خۆشیانویستوە. موکرجی ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشی شێخ مەحموود کردوە و ھەر خۆشی بوە بە شۆفێری. شێخ مەحموود ناوی "گۆکول چاند موکرجی" بەلاوە قورسبوە، خۆی ناوی ناوە "'''غەفوور ھیندیی'''" یان "'''غەفوورە ڕەش'''" یان "'''غەفوور موکرجی'''"و بەم ناوانەوە ناسراوە.<ref name=":١"/> == سەرەتای ژیان == [[پەڕگە:بڕوانامەی تەجەنوسی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=بڕوانامەی تەجەنووسی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|بڕوانامەی تەجەنووسی گۆکول چاند مکورجی زانیاریی تەواوی ساڵ و شوێنی لەدایکبوونی خۆی و باوک و دایکی تێدایە - ھاوکات ناوی مناڵەکانیشی تێدایە.]] موکرجی لە ناوچەی مانیکگۆنج لە [[داکا|شاری دەکا]] لە [[بەنگلادێش|بەنگلادیش]] لە ساڵی ١٨٩٤ لەدایکبوە.<ref name=":0">دەفتەری ژمێریاریی سەربازی ھیندیی - ژمارە ٠٥٢٠٢٤، لە ساڵی ١٩١٨دا دەرچوە لە لایەن سوپای بەریتانییەوە. لاپەڕە ١٠</ref> ئەوکاتە ئەو ناوچەیە سەر بە وڵاتی [[ھیندستان]] بوە. دایکی ناوی (سوگنی سادە) بوە و لە ساڵی ١٨٥٠ لەدایکبوە. باوکی ناوی (سەنکەر جاند موکرجی) بوە و لە ساڵی ١٨٤٢ لەدایکبوە.<ref name=":٠"/> باوکی کارمەندی پۆلیس بوە، بە ھۆی کارەکەیەوە گوێزراوەتەوە بۆ شاری گایا لە ھیندستان.<ref name=":١"/> گۆکول چاند موکرجی نۆیەمین مناڵی خێزانەکەیەتی و لە ھەموان مناڵتر بوە. حەوت برا و خوشکێکی ھەبوە. ھەر لە شاری گایا خوێندنی سەرەتایی خوێندوە. لە تەمەنێکی گەنجییدا بوە کە دایک و باوک و چەند برایەکی بە نەخۆشیی تاعوون مردوون.<ref name=":١"/> == ئیشکردن == پاش مردنی دایکوباوک و ھەندێ لە براکانی، گۆکول چاند دەچێتە شاری پاتنا لە ھیندستان. لەوێ لە ماڵی خزمێکیان دەمێنێتەوە کە ئەوانیش ھەژار بوون. موکرجی ناچاربوە لە تەمەنێکی مناڵییەوە دەستبکات بە ئیشکردن. یەکەم جار بوە بە چاودێر لە فەرمانگەیەکدا. پاشان بوە بە عەریزەنووس لەبەردەم پۆستەخانەی مەرکەزیی شارەکەدا. پاشان بوە بە جابی ترام. پاشتر لە ڕێکەوتی ٥ی شوباتی ١٩١٨دا دەبێت بە سەرباز لە سوپای [[بریتانیای مەزن|بەریتانیی]] و دەنێردرێت بۆ شاری ڕاولپیندی (کە ئێستا دەکەوێتە ھەرێمی [[پونجابی|پونجاب]] لە پاکستان) و لەوێ فێری شۆفێریی و میکانیکیی کراوە.<ref name=":0"/><ref name=":١"/> لەو سەردەمەدا بە پلەی سەرباز وتراوە «سیپۆی».<ref name=":0"/> دوای وەرگرتنی کۆرسی شۆفێریی و میکانیکیی، لە ڕێکەوتی ٤ی ئازاری ١٩١٨دا بەڕێکەوتوە بۆ عێڕاق و لە ڕێکەوتی ١١ی ئازاری ١٩١٨دا گەیشتۆتە عێڕاق.<ref>دەفتەری ژمێریاریی سەربازی ھیندیی - ژمارە ٠٥٢٠٢٤، لە ساڵی ١٩١٨دا دەرچوە لە لایەن سوپای بەریتانییەوە. لاپەڕە ٧</ref> لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩١٩دا لەسەر داوای مێجەر سەون ھاتۆتە سلێمانی. لە کتێبی شاری سلێمانیی ئەکرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە بەم شێوەیە لێیدەدوێت:<blockquote>لە ساڵی ١٩١٩ی زاینیدا ھەروەکو باسمانکرد مێجەڕسۆن بوو بە حاکمی سیاسی لە سلێمانیدا. ئەمیش دوو شۆفێری ھیندیی لەگەڵا بوو.. لەبەرئەوەی ئەم دوو شۆفێرە ئۆتۆمبیلەکانیان بە شکاوی لای تاسلوجە و کەندەکەوەوە بەجێ ھێشتووە نەیانزانیبوو چاکی بکەنەوە ھەردوکیانی بە دەست بەسەری ناردنەوە بۆ بەغدا وەداوای لێکردبوون کە ئۆتومبێل چییەکی زۆر باشی بۆ بنێرن بەمەرجێک میکانیکییەکی باش بێت وە ھەروەھا ئینگلیزییەکی چاکیش بزانێت.</blockquote><blockquote>ھەر لەم کاتەدا لاوێکی ھیندی میکانیکی زان ھاتبوە بەغداوە ھەموو ڕۆژێک بە فەرمانی عەسکەری لە ئوردوگای ھیندییەوە واتە (معسکر ڕشید) بە ئوتومبیلە عەسکەرییەکەیەوە دەچوو بۆ (باب المعظم). لەبەر ئەوەی کە ئەم لاوە زۆر بەڕەحم بوە لە رێگای خۆیدا ھەرچی پیرو مناڵ و ئافرەتێکی بەدی بکردایە، سواری دەکردن لەسەر ئەم کردارە لێپرسراوەکەی کە باش چاوەشێکی ئینگلیزی دڵڕەق دەبێت. ڕقی لێ ھەڵ دەگرێت. کەداواکەی مێجەرسۆن دێتە لایان. ئەم ئینگلیزە دڵڕەقە ئەو لاوە ھیندییە بانگ دەکات و پێی دەڵێت: ئەوا ناوی تۆی بەڕەحم درا بەو کاربەدەستانە کەبت نێرن بۆلای بێ ڕەحمێکی زۆر توند کە حاکمی شارێکە کە زۆر دوورە لە بەغداوە٫ ھەر بەم جۆرە پاش چەند ڕۆژێک (گۆگۆل جان مکورجی) دەکەوێتە ڕێ لە بەغداوە بەرەو شاری سلێمانی ئەو شارەی کە خۆشی ویست٫ ھەرگیز بەجێی نەھێشت٫ وەلەو رۆژەوەی کە ھات کە لە مانگی مارتی ١٩١٩ز یەوە مایەوە ھەتاکو رۆژی پێنجشەممەی ڕێکەوتی ١٨/١٢/١٩٨٠ کە وەفاتی کرد وە لە خاکی پاکی گردی سەیوان نێژرا…</blockquote>لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩٢٠دا مێجەر سەون بڕیاردەدات لەسەر دەستی گۆکول چاند موکرجی بۆ یەکەم جار لە شاری سلێمانی خولێکی شۆفێریی بکرێتەوە و گەنجانی سلێمانی فێری شۆفێریی بکرێن. خولەکە لە موھەندیسخانە دەکرێتەوە. ھەندێک لەو کەسایەتییانەی بەشدار دەبن پێکھاتوون لە (عەبدەی ئوتومبێلچی، مەحموودی قالە شەوقە، عەلی چاوەش و کوڕەکەی، مەحموود شەوکەت دانساز، نامیق ئاغا، فەتاحی چایچی، عەلی ناجی).<ref name=":2"/> لەسەر داوای خۆی لە ڕێکەوتی ١ی کانوونی دوەمی ساڵی ١٩٢١ـەوە لە خزمەتی سەربازیی دەرچوە و بوە بە ھاووڵاتییەکی مەدەنیی.<ref name=":1"/> ھەرچەندە ئینگلیزەکان لە ساڵی ١٩٢٢دا سلێمانییان بەجێھێشتوە، بەڵام موکرجی ھەر لەوێ ماوەتەوە و بۆتە ھاوەڵی شێخ مەحموود و ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشکردوە، شێخ مەحموود پارەی ئوتومبێلەکەی داوەتەوە و ھەر خۆشی کردوە بە شۆفێری خۆی. ھەرچەندە مێژووی وازھێنانی موکرجی لە شۆفێریی شێخ مەحموود نەزانراوە، بەڵام دواتر خۆی دەستی کردوە بە کاری شۆفێریی و لە ھێڵی نێوان سلێمانی-[[ھەڵەبجە]] دا کاریکردوە. ھاوکات چەند ئوتومبێلێکی نوێشی کڕیوە و خستوونییەتە ئیشەوە.<ref name=":2"/> لە ساڵی ١٩٦٩دا مۆڵەتی شۆفێرییەکەی دەگەڕێنێتەوە بۆ حکومەت و تازەیناکاتەوە و بە ڕەسمیی واز لە لێخوڕینی ئوتومبێل و کارکردن دەھێنێت.<ref>داواکاریی گەڕاندندەوەی مۆڵەتی شۆفێریی - جی سی مکورجی</ref> == ھاتنی بۆ عێڕاق و سلێمانی == [[پەڕگە:ژمارە 308ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=ژمارە ٣٠٨ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|ژمارە ٣٠٨ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆکول چاند مکورجی]] [[پەڕگە:ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆکول چاند مکورجی]] لە ١١/٣/١٩١٨ لەگەڵ سوپای بەریتانییدا دەنێردرێت بۆ عێڕاق. لە سەرەتادا دەنێردرێتە [[بەسرە|شاری بەسرە]]، دواتر بۆ [[کەرکووک|کەرکوک]] و دواتر بۆ [[بەغدا|بەغداد]]. لە ٦/١/١٩١٩ دەکرێت بە شۆفێری سەربازیی نێوان سەربازگەی ڕەشید کە ئەوکاتە پێیدەوترا «ئۆردوگای ھیندییە» و «بابولموعەززەم - باب المعظم».<ref name=":١"/><ref name=":٤">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٦}}</ref> موکرجی کەسێکی میھرەبان بوە، لە ڕێگای کارکردنەکەیدا ھەر کەسێکی دیبا سواری ئوتومبێلەکەی دەکردن و دەیگەیاندنە جێگەی مەبەست. لەسەر ئەم کردارانەی سزادراوە و لێپرسراوەکەی ڕقی لێھەڵگرتوە.<ref name=":٤"/> لە ھەمان ساڵدا دوو شۆفێری ھیندیی [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] لە ڕێگای تاسڵووجە و کەنەکەوە لە سلێمانی ئوتومبێلەکانیان پەکیانکەوتوە و نەیانزانیوە چاکیانبکەنەوە، لەبەرئەوە بەجێیانھێشتوون. [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] ھەردوکیانی سزاداوە و بە دەستبەسەریی ناردوونییەتیەوە بۆ بەغداد و داوایکردوە ئوتومبێلچییەکی باشی بۆ بنێرن بە مەرجێک میکانیکییەکی باشیش بێت و ئینگلیزییش بزانێت. کە ئەم داواکارییە دەگاتە ئۆردوگای ھیندییە، لێپرسراوە ئینگلیزەکەی گۆکول چاند بانگکردوە و پێیوتوە "''ناوی تۆی بە ڕەحم درا بەو کاربەدەستانە کە بتنێرن بۆلای بێڕەحمێکی زۆر توند کە حاکمی شارێکە کە زۆر دوورە لە بەغدادەوە''". پاش چەند ڕۆژێک بەڕێدەکەوێت بەرەو سلێمانی.<ref name=":٤"/> موکرجی دەچێتە سەر ئوتومبێلە جێھێڵراوەکان و لە پارچەی یەکێکیان ئەوی تر چاکدەکاتەوە و بە ئوتومبێلە چاککراوەکەش ئەوی تر ڕادەکێشێت بۆ سلێمانی بۆ ناوچەی (موھەندیسخانە). [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] ئەم لێھاتوییەی موکرجی ستایشکردوە و لە بەھاری ١٩٢٠دا فەرمانیداوە کە لە سلێمانی خولێکی شۆفێریی و میکانیکیی بکرێتەوە بە سەرپەرشتی گۆکول چاند موکرجی. خولەکە ھەر لە موھەندیسخانە وتراوەتەوە.<ref name=":٣">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٧}}</ref> لە ٢٠/٢/١٩٢١ لەسەر داوای خۆی واز لە سەربازیی دەھێنێت و دەبێت بە کەسێکی مەدەنیی. ئوتومبێلی تازەی کڕیوە و لە ھێڵەکانی سلێمانی-کەرکوک و$1کەرکووک-ھەولێر و$1کەرکووک-[[کفری]] خستوونییەتە ئیشەوە.<ref name=":٣"/> ھەر لەم ماوەیەدا بۆتە ئاشنای [[شێخ مەحموودی حەفید]] و [[حەپسەخانی نەقیب]]. خۆشیانویستوە و ڕێزیان لێگرتوە. موکرجی ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشی شێخ مەحموود کردوە، بەڵام شێخ مەحموود پارەکەی داوەتەوە.<ref name=":١"/> دواتریش لەسەر داوای شێخ مەحموود ھەر خۆی بوە بە شۆفێری. شێخ مەحموود ناوی «گۆکول چاند موکرجی» لەسەر زمان قورسبوە، بۆیە ناویناوە «غەفوور ھیندیی» یان «غەفوورە ڕەش» یان «غەفوور موکرجی» و بەم ناوانەوە دەناسرێت. == پێکەوەنانی خێزان و مردن == [[پەڕگە:خەیرییە ئەیوب غەیوب.jpg|alt=خەیرییە ئەیوب غەیوب|وێنۆک|خەیرییە ئەیوب غەیوب، سێیەمین ژنی گۆکول چاند مکورجی]] [[پەڕگە:گۆڕی گۆکول چاند مکورجی.jpg|alt=گۆڕی گۆکول چاند مکورجی لە گردی سەیوان - سلێمانی|وێنۆک|گۆڕی گۆکول چاند مکورجی لە گردی سەیوان - سلێمانی]] موکرجی سێ جار ژنی ھێناوە. ژنی یەکەمی ناوی (حەبە خان) بوە و تەمەنێکی کورت پێکەوە بوون و مردوە. ژنی دوەمی ناوی (ئامینە) بوە. لەگەڵ ئامینەدا کچێکیان ھەبوە بە ناوی (سەبیحە). پاشتر جیابوونەتەوە. ژنی سێیەمی ناوی (خەیرییە ئەیوب غەیوب) بوە. خەڵکی کفری بوە. لە ٢٥/٨/١٩٢٥ لە شارۆچکەی کفریی مارەیکردوە.<ref name=":١"/> خەیرییە لە مانگی ٨ی ساڵی ١٩٨٤ کۆچی دوایی کردوە. کچ و کوڕێکیان ھەبوە بە ناوی (شوکرییە موکرجی ١٩٣١–٢٠١٨) و ([[کەمال موکرجی]] ١٩٣٣–١٩٨٧). ھەردوکیان مامۆستا بوون.<ref name=":١"/> موکرجی لە گەڕەکی سابوونکەران لە شاری سلێمانی ژیاوە و پاشتر چۆتە گەڕەکی عەلی ناجی. لە ١٨/١٢/١٩٨٠<ref name=":٥">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٩}}</ref>دا لە شاری سلێمانی بە نەخۆشیی کۆچی دوایی کردوە و لە [[گردی سەیوان]] نێژراوە.<ref name=":١"/> موکرجی حەزی لە نووسین و گۆرانییەکانی (ڕابیندرەنات تاگۆر) بوە و زۆرێکیانی لەبەربوە.<ref name=":٣"/> شەش زمانی زانیوە ئەوانیش ([[زمانی ھیندی|ھیندیی]]، [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزیی]]، [[زمانی فارسی|فارسیی]]، [[زمانی تورکی|تورکیی]]، [[زمانی عەرەبی|عەرەبیی]]، [[زمانی کوردی|کوردیی]]) بوون.<ref name=":١"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٠]] [[پۆل:خەڵکی سلێمانی]] kj0flbdg1e3p1i0m1ksamgro2y1tucq 967096 967064 2022-08-02T16:38:55Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967064 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو}} '''[[پەڕگە:گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|گۆگۆل جاند مکورجی]] '''گۆکول چاند سەنکەر چاند گۆکول موکرجی''' (بە [[ئینگلیزی]]: Gokul Chand Mukerjee) (بە [[عەرەبی]]: کوکول جاند سنکر جاند مکرجی) (ماوەی ژیان: ١٨٩٤–١٢ی کانوونی یەکەمی ١٩٨٠)<ref name=":٠">بڕوانامەی تەجەنووس ژمارە ٩٦٣ – فۆڕمی ژمارە ٦. ١٩٣٢</ref><ref name=":١">کوردستانی نوێ – ژمارە ١٧٠٦ ساڵی ١٩٩٨. لاپەڕەی ژمارە ٥</ref> شۆفێر و میکانیکیی و مامۆستای شۆفێریی بوە. سەرباز بوە لە سوپای بەریتانییدا، دوابەدوای [[شەڕی جیھانیی یەکەم|جەنگی جیھانیی یەکەم]] لەگەڵ سوپای بەریتانییدا ھاتۆتە عێڕاق. یەکەمین کەس بوە ئوتومبێلی ھێناوەتە شاری سلێمانییەوە<ref name=":٢">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة و النشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٥، ٥٠٦}}</ref> و یەکەمین مامۆستای شۆفێریی بوە لە [[سلێمانی|شاری سلێمانی]].<ref name=":٢"/> خاوەنی ڕەگەزنامەی ھیندیی-بەریتانیی بوە.<ref name=":٠"/> لە ساڵی ١٩٣٢ بۆتە خاوەنی بڕوانامەی تەجەنوسی شانشینی عێڕاقیی.<ref name=":٠"/> دواتر لە ساڵی ١٩٣٦دا بۆتە خاوەنی دەفتەری ڕەگەزنامەی عێڕاقیی.<ref>دەفتەری ڕەگەزنامەی عێڕاقیی بۆ پیاوان. ژمارە ٢٠١٢. حکومەتی عێڕاقیی - لە ڕێکەوتی ٢٩ی نیسانی ١٩٣٦دا دەرچوە.</ref> لە مانگی ٣ی ١٩١٩دا لەسەر داوای [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] کە حاکمی سیاسیی سلێمانی بوە دەنێردرێت بە شوێنیدا و لە [[بەغدا|بەغداوە]] دێت بۆ سلێمانی. لەو ڕۆژەوە ھەتا مردنی لە ١٨/١٢/١٩٨٠ نەگەڕاوەتەوە بەغدا و کوردستانی بەجێنەھێشتوە. لە گردی سەیوان نێژراوە لە شاری سلێمانی.<ref name=":٢"/> لە ساڵی ١٩٢١دا لەسەر داوای خۆی وازی لە سەربازیی ھێناوە و بۆتە کەسێکی مەدەنیی و لە شاری سلێمانی ژیاوە.<ref name=":1">بڕوانامەی مەرجداری دەرچوون لە خزمەتی سەربازیی بۆ کەسایەتییە ھیندییەکان بۆ گواستنەوەی کار لە سەربازییەوە بۆ مەدەنیی لە وڵاتی میسۆپۆتامیا - سوپای بەریتانیی - O.F. A-61.</ref><ref name=":2">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة و النشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٨}}</ref> لە ساڵی ١٩٢٢ کە ئینگلیزەکان سلێمانی بەجێدەھێڵن گۆکول چاند موکرجی لە سلێمانی دەمێنێتەوە و دەبێت بە ھاوڕێی [[شێخ مەحموودی حەفید]] و [[حەپسەخانی نەقیب]] و خۆشیانویستوە. موکرجی ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشی شێخ مەحموود کردوە و ھەر خۆشی بوە بە شۆفێری. شێخ مەحموود ناوی "گۆکول چاند موکرجی" بەلاوە قورسبوە، خۆی ناوی ناوە "'''غەفوور ھیندیی'''" یان "'''غەفوورە ڕەش'''" یان "'''غەفوور موکرجی'''"و بەم ناوانەوە ناسراوە.<ref name=":١"/> == سەرەتای ژیان == [[پەڕگە:بڕوانامەی تەجەنوسی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=بڕوانامەی تەجەنووسی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|بڕوانامەی تەجەنووسی گۆکول چاند مکورجی زانیاریی تەواوی ساڵ و شوێنی لەدایکبوونی خۆی و باوک و دایکی تێدایە - ھاوکات ناوی مناڵەکانیشی تێدایە.]] موکرجی لە ناوچەی مانیکگۆنج لە [[داکا|شاری دەکا]] لە [[بەنگلادێش|بەنگلادیش]] لە ساڵی ١٨٩٤ لەدایکبوە.<ref name=":0">دەفتەری ژمێریاریی سەربازی ھیندیی - ژمارە ٠٥٢٠٢٤، لە ساڵی ١٩١٨دا دەرچوە لە لایەن سوپای بەریتانییەوە. لاپەڕە ١٠</ref> ئەوکاتە ئەو ناوچەیە سەر بە وڵاتی [[ھیندستان]] بوە. دایکی ناوی (سوگنی سادە) بوە و لە ساڵی ١٨٥٠ لەدایکبوە. باوکی ناوی (سەنکەر جاند موکرجی) بوە و لە ساڵی ١٨٤٢ لەدایکبوە.<ref name=":٠"/> باوکی کارمەندی پۆلیس بوە، بە ھۆی کارەکەیەوە گوێزراوەتەوە بۆ شاری گایا لە ھیندستان.<ref name=":١"/> گۆکول چاند موکرجی نۆیەمین مناڵی خێزانەکەیەتی و لە ھەموان مناڵتر بوە. حەوت برا و خوشکێکی ھەبوە. ھەر لە شاری گایا خوێندنی سەرەتایی خوێندوە. لە تەمەنێکی گەنجییدا بوە کە دایک و باوک و چەند برایەکی بە نەخۆشیی تاعوون مردوون.<ref name=":١"/> == ئیشکردن == پاش مردنی دایکوباوک و ھەندێ لە براکانی، گۆکول چاند دەچێتە شاری پاتنا لە ھیندستان. لەوێ لە ماڵی خزمێکیان دەمێنێتەوە کە ئەوانیش ھەژار بوون. موکرجی ناچاربوە لە تەمەنێکی مناڵییەوە دەستبکات بە ئیشکردن. یەکەم جار بوە بە چاودێر لە فەرمانگەیەکدا. پاشان بوە بە عەریزەنووس لەبەردەم پۆستەخانەی مەرکەزیی شارەکەدا. پاشان بوە بە جابی ترام. پاشتر لە ڕێکەوتی ٥ی شوباتی ١٩١٨دا دەبێت بە سەرباز لە سوپای [[بریتانیای مەزن|بەریتانیی]] و دەنێردرێت بۆ شاری ڕاولپیندی (کە ئێستا دەکەوێتە ھەرێمی [[پونجابی|پونجاب]] لە پاکستان) و لەوێ فێری شۆفێریی و میکانیکیی کراوە.<ref name=":0"/><ref name=":١"/> لەو سەردەمەدا بە پلەی سەرباز وتراوە «سیپۆی».<ref name=":0"/> دوای وەرگرتنی کۆرسی شۆفێریی و میکانیکیی، لە ڕێکەوتی ٤ی ئازاری ١٩١٨دا بەڕێکەوتوە بۆ عێڕاق و لە ڕێکەوتی ١١ی ئازاری ١٩١٨دا گەیشتۆتە عێڕاق.<ref>دەفتەری ژمێریاریی سەربازی ھیندیی - ژمارە ٠٥٢٠٢٤، لە ساڵی ١٩١٨دا دەرچوە لە لایەن سوپای بەریتانییەوە. لاپەڕە ٧</ref> لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩١٩دا لەسەر داوای مێجەر سەون ھاتۆتە سلێمانی. لە کتێبی شاری سلێمانیی ئەکرەمی مەحموودی ساڵحی ڕەشە بەم شێوەیە لێیدەدوێت:<blockquote>لە ساڵی ١٩١٩ی زاینیدا ھەروەکو باسمانکرد مێجەڕسۆن بوو بە حاکمی سیاسی لە سلێمانیدا. ئەمیش دوو شۆفێری ھیندیی لەگەڵا بوو.. لەبەرئەوەی ئەم دوو شۆفێرە ئۆتۆمبیلەکانیان بە شکاوی لای تاسلوجە و کەندەکەوەوە بەجێ ھێشتووە نەیانزانیبوو چاکی بکەنەوە ھەردوکیانی بە دەست بەسەری ناردنەوە بۆ بەغدا وەداوای لێکردبوون کە ئۆتومبێل چییەکی زۆر باشی بۆ بنێرن بەمەرجێک میکانیکییەکی باش بێت وە ھەروەھا ئینگلیزییەکی چاکیش بزانێت.</blockquote><blockquote>ھەر لەم کاتەدا لاوێکی ھیندی میکانیکی زان ھاتبوە بەغداوە ھەموو ڕۆژێک بە فەرمانی عەسکەری لە ئوردوگای ھیندییەوە واتە (معسکر ڕشید) بە ئوتومبیلە عەسکەرییەکەیەوە دەچوو بۆ (باب المعظم). لەبەر ئەوەی کە ئەم لاوە زۆر بەڕەحم بوە لە رێگای خۆیدا ھەرچی پیرو مناڵ و ئافرەتێکی بەدی بکردایە، سواری دەکردن لەسەر ئەم کردارە لێپرسراوەکەی کە باش چاوەشێکی ئینگلیزی دڵڕەق دەبێت. ڕقی لێ ھەڵ دەگرێت. کەداواکەی مێجەرسۆن دێتە لایان. ئەم ئینگلیزە دڵڕەقە ئەو لاوە ھیندییە بانگ دەکات و پێی دەڵێت: ئەوا ناوی تۆی بەڕەحم درا بەو کاربەدەستانە کەبت نێرن بۆلای بێ ڕەحمێکی زۆر توند کە حاکمی شارێکە کە زۆر دوورە لە بەغداوە٫ ھەر بەم جۆرە پاش چەند ڕۆژێک (گۆگۆل جان مکورجی) دەکەوێتە ڕێ لە بەغداوە بەرەو شاری سلێمانی ئەو شارەی کە خۆشی ویست٫ ھەرگیز بەجێی نەھێشت٫ وەلەو رۆژەوەی کە ھات کە لە مانگی مارتی ١٩١٩ز یەوە مایەوە ھەتاکو رۆژی پێنجشەممەی ڕێکەوتی ١٨/١٢/١٩٨٠ کە وەفاتی کرد وە لە خاکی پاکی گردی سەیوان نێژرا…</blockquote>لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩٢٠دا مێجەر سەون بڕیاردەدات لەسەر دەستی گۆکول چاند موکرجی بۆ یەکەم جار لە شاری سلێمانی خولێکی شۆفێریی بکرێتەوە و گەنجانی سلێمانی فێری شۆفێریی بکرێن. خولەکە لە موھەندیسخانە دەکرێتەوە. ھەندێک لەو کەسایەتییانەی بەشدار دەبن پێکھاتوون لە (عەبدەی ئوتومبێلچی، مەحموودی قالە شەوقە، عەلی چاوەش و کوڕەکەی، مەحموود شەوکەت دانساز، نامیق ئاغا، فەتاحی چایچی، عەلی ناجی).<ref name=":2"/> لەسەر داوای خۆی لە ڕێکەوتی ١ی کانوونی دوەمی ساڵی ١٩٢١ـەوە لە خزمەتی سەربازیی دەرچوە و بوە بە ھاووڵاتییەکی مەدەنیی.<ref name=":1"/> ھەرچەندە ئینگلیزەکان لە ساڵی ١٩٢٢دا سلێمانییان بەجێھێشتوە، بەڵام موکرجی ھەر لەوێ ماوەتەوە و بۆتە ھاوەڵی شێخ مەحموود و ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشکردوە، شێخ مەحموود پارەی ئوتومبێلەکەی داوەتەوە و ھەر خۆشی کردوە بە شۆفێری خۆی. ھەرچەندە مێژووی وازھێنانی موکرجی لە شۆفێریی شێخ مەحموود نەزانراوە، بەڵام دواتر خۆی دەستی کردوە بە کاری شۆفێریی و لە ھێڵی نێوان سلێمانی-[[ھەڵەبجە]] دا کاریکردوە. ھاوکات چەند ئوتومبێلێکی نوێشی کڕیوە و خستوونییەتە ئیشەوە.<ref name=":2"/> لە ساڵی ١٩٦٩دا مۆڵەتی شۆفێرییەکەی دەگەڕێنێتەوە بۆ حکومەت و تازەیناکاتەوە و بە ڕەسمیی واز لە لێخوڕینی ئوتومبێل و کارکردن دەھێنێت.<ref>داواکاریی گەڕاندندەوەی مۆڵەتی شۆفێریی - جی سی مکورجی</ref> == ھاتنی بۆ عێڕاق و سلێمانی == [[پەڕگە:ژمارە 308ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=ژمارە ٣٠٨ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|ژمارە ٣٠٨ی ڕۆژنامەی اتحاد. چیرۆکی گۆکول چاند مکورجی]] [[پەڕگە:ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی.jpg|alt=ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆگۆل جاند مکورجی|وێنۆک|ژمارە ١٧٠٦ی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ. چیرۆکی گۆکول چاند مکورجی]] لە ١١/٣/١٩١٨ لەگەڵ سوپای بەریتانییدا دەنێردرێت بۆ عێڕاق. لە سەرەتادا دەنێردرێتە [[بەسرە|شاری بەسرە]]، دواتر بۆ [[کەرکووک|کەرکوک]] و دواتر بۆ [[بەغدا|بەغداد]]. لە ٦/١/١٩١٩ دەکرێت بە شۆفێری سەربازیی نێوان سەربازگەی ڕەشید کە ئەوکاتە پێیدەوترا «ئۆردوگای ھیندییە» و «بابولموعەززەم - باب المعظم».<ref name=":١"/><ref name=":٤">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٦}}</ref> موکرجی کەسێکی میھرەبان بوە، لە ڕێگای کارکردنەکەیدا ھەر کەسێکی دیبا سواری ئوتومبێلەکەی دەکردن و دەیگەیاندنە جێگەی مەبەست. لەسەر ئەم کردارانەی سزادراوە و لێپرسراوەکەی ڕقی لێھەڵگرتوە.<ref name=":٤"/> لە ھەمان ساڵدا دوو شۆفێری ھیندیی [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] لە ڕێگای تاسڵووجە و کەنەکەوە لە سلێمانی ئوتومبێلەکانیان پەکیانکەوتوە و نەیانزانیوە چاکیانبکەنەوە، لەبەرئەوە بەجێیانھێشتوون. [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] ھەردوکیانی سزاداوە و بە دەستبەسەریی ناردوونییەتیەوە بۆ بەغداد و داوایکردوە ئوتومبێلچییەکی باشی بۆ بنێرن بە مەرجێک میکانیکییەکی باشیش بێت و ئینگلیزییش بزانێت. کە ئەم داواکارییە دەگاتە ئۆردوگای ھیندییە، لێپرسراوە ئینگلیزەکەی گۆکول چاند بانگکردوە و پێیوتوە "''ناوی تۆی بە ڕەحم درا بەو کاربەدەستانە کە بتنێرن بۆلای بێڕەحمێکی زۆر توند کە حاکمی شارێکە کە زۆر دوورە لە بەغدادەوە''". پاش چەند ڕۆژێک بەڕێدەکەوێت بەرەو سلێمانی.<ref name=":٤"/> موکرجی دەچێتە سەر ئوتومبێلە جێھێڵراوەکان و لە پارچەی یەکێکیان ئەوی تر چاکدەکاتەوە و بە ئوتومبێلە چاککراوەکەش ئەوی تر ڕادەکێشێت بۆ سلێمانی بۆ ناوچەی (موھەندیسخانە). [[ئیلی بانیستەر سەون|مێجەر سەون]] ئەم لێھاتوییەی موکرجی ستایشکردوە و لە بەھاری ١٩٢٠دا فەرمانیداوە کە لە سلێمانی خولێکی شۆفێریی و میکانیکیی بکرێتەوە بە سەرپەرشتی گۆکول چاند موکرجی. خولەکە ھەر لە موھەندیسخانە وتراوەتەوە.<ref name=":٣">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٧}}</ref> لە ٢٠/٢/١٩٢١ لەسەر داوای خۆی واز لە سەربازیی دەھێنێت و دەبێت بە کەسێکی مەدەنیی. ئوتومبێلی تازەی کڕیوە و لە ھێڵەکانی سلێمانی-کەرکوک و کەرکوک-ھەولێر و کەرکوک-[[کفری]] خستوونییەتە ئیشەوە.<ref name=":٣"/> ھەر لەم ماوەیەدا بۆتە ئاشنای [[شێخ مەحموودی حەفید]] و [[حەپسەخانی نەقیب]]. خۆشیانویستوە و ڕێزیان لێگرتوە. موکرجی ئوتومبێلەکەی خۆی پێشکەشی شێخ مەحموود کردوە، بەڵام شێخ مەحموود پارەکەی داوەتەوە.<ref name=":١"/> دواتریش لەسەر داوای شێخ مەحموود ھەر خۆی بوە بە شۆفێری. شێخ مەحموود ناوی «گۆکول چاند موکرجی» لەسەر زمان قورسبوە، بۆیە ناویناوە «غەفوور ھیندیی» یان «غەفوورە ڕەش» یان «غەفوور موکرجی» و بەم ناوانەوە دەناسرێت. == پێکەوەنانی خێزان و مردن == [[پەڕگە:خەیرییە ئەیوب غەیوب.jpg|alt=خەیرییە ئەیوب غەیوب|وێنۆک|خەیرییە ئەیوب غەیوب، سێیەمین ژنی گۆکول چاند مکورجی]] [[پەڕگە:گۆڕی گۆکول چاند مکورجی.jpg|alt=گۆڕی گۆکول چاند مکورجی لە گردی سەیوان - سلێمانی|وێنۆک|گۆڕی گۆکول چاند مکورجی لە گردی سەیوان - سلێمانی]] موکرجی سێ جار ژنی ھێناوە. ژنی یەکەمی ناوی (حەبە خان) بوە و تەمەنێکی کورت پێکەوە بوون و مردوە. ژنی دوەمی ناوی (ئامینە) بوە. لەگەڵ ئامینەدا کچێکیان ھەبوە بە ناوی (سەبیحە). پاشتر جیابوونەتەوە. ژنی سێیەمی ناوی (خەیرییە ئەیوب غەیوب) بوە. خەڵکی کفری بوە. لە ٢٥/٨/١٩٢٥ لە شارۆچکەی کفریی مارەیکردوە.<ref name=":١"/> خەیرییە لە مانگی ٨ی ساڵی ١٩٨٤ کۆچی دوایی کردوە. کچ و کوڕێکیان ھەبوە بە ناوی (شوکرییە موکرجی ١٩٣١–٢٠١٨) و ([[کەمال موکرجی]] ١٩٣٣–١٩٨٧). ھەردوکیان مامۆستا بوون.<ref name=":١"/> موکرجی لە گەڕەکی سابوونکەران لە شاری سلێمانی ژیاوە و پاشتر چۆتە گەڕەکی عەلی ناجی. لە ١٨/١٢/١٩٨٠<ref name=":٥">{{Cite book|title=شاری سلێمانی - بەرگی یەکەم|last=ساڵحی ڕەشە|first=ئەکرەم مەحموود|publisher=وزارة الثقافة و الاعلام - دار الثقافة والنشر الکردیة - التسلسل ١٦٥|year=١٩٨٧|isbn=|location=بەغداد - عێڕاق|pages=٥٠٩}}</ref>دا لە شاری سلێمانی بە نەخۆشیی کۆچی دوایی کردوە و لە [[گردی سەیوان]] نێژراوە.<ref name=":١"/> موکرجی حەزی لە نووسین و گۆرانییەکانی (ڕابیندرەنات تاگۆر) بوە و زۆرێکیانی لەبەربوە.<ref name=":٣"/> شەش زمانی زانیوە ئەوانیش ([[زمانی ھیندی|ھیندیی]]، [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزیی]]، [[زمانی فارسی|فارسیی]]، [[زمانی تورکی|تورکیی]]، [[زمانی عەرەبی|عەرەبیی]]، [[زمانی کوردی|کوردیی]]) بوون.<ref name=":١"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٠]] [[پۆل:خەڵکی سلێمانی]] rd9owaxhne8qmhlsyije34cs85d5lf9 0 142199 967201 957114 2022-08-02T20:30:45Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{advert|date=September 2018}} {{Infobox website | name =پۆرن ھەب | logo =Pornhub-logo.svg | logo_size =150px | logo_alt = Pornhub logo | screenshot = | screenshot_alt =پەڕەی سەرەکی پۆرن ھەب لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ | collapsible =بەڵێ | caption = پەڕەی سەرەکی پۆرن ھەب لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ | company_type = [[Privately held company|بڵاوکردنەوە]] | traded_as = | founded = <!-- {{start date and age|df=yes|year|month|day}} --> | dissolved = <!-- {{start date and age|df=yes|year|month|day}} --> | predecessor = | successor = | location = [[Limassol]] | country ={{ئاڵا|کەنەدا}} | country_of_origin = {{ئاڵا|کەنەدا}} | locations = | area_served = ھەموو جیھان<ref name=blocked-note>'''Note''': Pornhub has been blocked in several countries; please see the "censorship" section for more details about availability.</ref> | GM = | key_people = {{Plain list| * Corey Price (Vice President of Operations) * Brett Hall (Vice President of Product) * Rusty Gitalto (Lead Developer) * Katie Kenzi (Community Coordinator) }} | industry =[[سێکس]] | products = | services = [[پۆرنگرافی]] | revenue = | operating_income = | international = No | net_income = | assets = | equity = | owner = MG Freesites Ltd.<ref name="info"/>{{ھن}}([[MindGeek]])<ref name="auto">{{cite journal|title=Pornhub is the Kinsey Report of our Time|journal=[[New York Magazine]]|date=June 2017|last=O'Connor|first=Maureen|pages=30–39}}</ref> | employees = | parent = | divisions = | subsidiaries = | url = {{URL|http://www.pornhub.com/information#faq|www.pornhub.com}} | programming_language = [[PHP]]<ref name=pornhub-programming-stack>{{cite web |url=https://www.reddit.com/r/IAmA/comments/kf4be/nsfw_iama_former_lead_developer_of_pornhub_amaa/c2jro1x?context=3 |title=Pornhub_dev comments on [NSFW] IAmA Former Lead Developer of Pornhub. AMAA. : IAmA |last1=Bartz |first1=Michel |date=14 September 2011 |publisher=[[reddit]] |accessdate=18 August 2014}}</ref> | ipv6 = | alexa = {{decrease}} 44 {{small|{{nowrap|(جیھانی، {{as of|2020|01|03|alt=٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠}})}}}}<ref name="alexa">{{cite web |url= https://www.alexa.com/siteinfo/pornhub.com?ver=classic |title= Pornhub.com Traffic, Demographics and Competitors |publisher= [[Alexa Internet]] |accessdate= 3 January 2020 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210723160501/https://www.alexa.com/siteinfo/pornhub.com?ver=classic |date=٢٣ی تەممووزی ٢٠٢١ }}</ref> | website_type =ھاوبەش کردنی ڤیدیۆی پۆرن | advertising =بەڵێ | registration =ھەڵبژاردن | users = | language = [[ئینگلیزی]]، [[ئەڵمانی]]، [[فەڕەنسی]]، [[ئیسپانی]]، [[ئیتاڵی]]، [[پرتوگالی]]، [[پۆڵەندی]]، [[ڕووسی]]، [[ژاپۆنی]]، [[ھۆڵەندی]]، [[زمانی چیکی|چیکی]]، [[زمانی چینی|چینی]] | launched = {{Start date and age|2007|5|25|df=yes}} <!-- This needs a citation, preferably --> | current_status =چالاک | native clients = | footnotes = }} '''پۆرن ھەب''' ({{بە ئینگلیزی|PornHub}}) یەکێکە لە بەشەکانی تۆڕی ئینتەرنێتی پۆرن ھەب، ماڵپەڕێکە ڤیدیۆی سێکسی بڵاودەکاتەوە وە گوزارشت لە گەورەترین ماڵپەڕی سێکسی لە ئینتەرنێت دەدا، پۆرن ھەب لە شاری [[مۆنتریال]] لە وڵاتی [[کەنەدا]] لە ساڵی ٢٠٠٧ دامەزرا. ئەو ماڵپەڕە خزمەتگوزاری ھەیە لە شارە جیاوازەکانی وەک: [[سان فرانسیسکۆ]]، [[ھیووستن]]، [[لەندەن]] و [[نیو ئۆرلیانز]]. پۆرن ھەب لە ساڵی ٢٠١٠ ھەڵسا بە بەشداریکردن و کڕینی کۆمپانیای مان وین (کە ناوەکەی ئێستای [[مایندگیک]]ە) کە خاوەندارێتیی بەشێکی زۆری ماڵپەڕە سێکسییەکان دەکەن. == زانیاری دەربارەی ماڵپەڕ == * بەڕێوەبەری بەشی کردارەکی (کوری برایس) ە * بەڕێوەبەری بەشی بەرھەمھێنان (ھاڵ بریت) ە * بەڕێوەبەری گۆڕانکاری (رۆستی گیتالۆ)یە ئەو ماڵپەڕە بەخۆڕایی ڤیدیۆکانی نیشانی بینەرانی دەدات و لەڕێگەی ئەو ھۆکارەشەوە ماڵپەڕەکەی بەکاردەھێنێ بۆ کاری بازرگانی وەک: [[ڕێکلام]]. ئەو ماڵپەڕە بە چەندین زمان بەرھەمھێنانی دەکات ئەوانیش: [[ئینگلیزی]]، [[ڕووسی]]، [[ئەڵمانی]]، [[ژاپۆنی]]، [[فەرەنسی]]، [[ھۆڵەندی]]، [[ئیسپانی]]، [[ئیتاڵی]]، [[پورتوگالی]]، [[چیکی]] و [[پۆڵەندی]]. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * https://www.alexa.com/siteinfo/pornhub.com {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180707125513/https://www.alexa.com/siteinfo/pornhub.com |date= ٧ی تەممووزی ٢٠١٨ }} * https://www.theinquirer.net/inquirer/news/2130430/talk-talk-fails-block-pornhub {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180623032956/https://www.theinquirer.net/inquirer/news/2130430/talk-talk-fails-block-pornhub |date=٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٨ }} * https://tjournal.ru/50069-pornhub-not-for-russians {{تووڵی دەروازە|سێکسناسی|کەنەدا}} {{سێکسناسی-کۆلکە}} [[پۆل:پۆرنۆگرافی]] [[پۆل:وێبگەکان]] [[پۆل:میمەکانی ئینتەرنێت]] 5cl07nsk4bo6bxb2dg0sw9apj48cqb9 0 142526 967077 869003 2022-08-02T16:26:55Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی ھەڵبژاردن/ئینگلیزی | election_name = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | country = عێراق | type = پەرلەمانی | vote_type = گشتی | ongoing = no | previous_election =ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٤ | previous_year = ٢٠١٤ | previous_mps = | election_date = {{Start date|2018|5|12|df=yes}} | next_election = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ | next_year = ٢٠٢١ | seats_for_election = [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەران]] ٣٢٩ کورسییە<ref>{{Cite web |url=http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |access-date=٤ی نیسانی ٢٠١٨ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180216084706/http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |archive-date=١٦ی شوباتی ٢٠١٨ |dead-url=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180216084706/http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٨ }}</ref> <br>زۆرینە پێویستی بە ١٦٥ کورسییە | votes_for_election = ١٠٫٨٤٠٫٩٨٩ | registered = ٢٣٫١٤٠٫٧٣٩ | turnout = ٤٤٫٥٢٪ ({{Decrease}} ١٧٫٤٨٪)<ref name="ina33592"/> | image1 = [[پەڕگە:Haider al-Abadi January 2015.jpg|170x170px]] | leader1 = [[حەیدەر عەبادی]] | alliance1 = [[ھاوپەیمانی سەرکەوتن]] | seats1 = | seat_change1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | last_election1 = | colour1 = 008000 | image2 = [[پەڕگە:Iraqi Prime Minister al-Maliki June 2014 (cropped).jpg|170x170px]] | leader2 = [[نوری مالیکی]] | alliance2 = ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا | seats2 = | seat_change2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | last_election2 = | colour2 = FF0000 | image3 = [[پەڕگە:Moqtada Sadr.jpg|170x170px]] | leader3 = [[موقتەدا سەدر]] | alliance3 = [[Alliance of Revolutionaries for Reform]] | seats3 = | seat_change3 = | popular_vote3 = | percentage3 = | last_election3 = | colour3 = 000000 | image4 = [[پەڕگە:Usama al-Nujayfi at US Department of State.jpg|170x170px]] | leader4 = [[ئوسامە نوجێفی]] | alliance4 = موتتەحدوون | seats4 = | seat_change4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | last_election4 = | colour4 = 0D4E76 | image5 = [[پەڕگە:Allawi8.jpg|170x170px]] | leader5 = [[ئەیاد عەلاوی]] | alliance5 = [[وەتەنیە]] | seats5 = | seat_change5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | last_election5 = | colour5 = B5CA7F | image6 = [[پەڕگە:Nechervan Barzani in meeting with Iranian VP Eshaq Jahangiri.jpg|170x170px]] | leader6 = [[نێچیرڤان بارزانی]] | alliance6 = [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | seats6 = | seat_change6 = | popular_vote6 = | percentage6 = | last_election6 = | colour6 = FFBB0A | image7 = | leader7 = [[ھادی عامری]] | alliance7 = [[ھاوپەیمانی فەتح]] | seats7 = | seat_change7 = | popular_vote7 = | percentage7 = | last_election7 = | colour7 = 808000 | image8 = [[پەڕگە:Barham Salih.jpg|170x170px]] | leader8 = [[بەرھەم ساڵح]] | alliance8 = [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] | seats8 = | seat_change8 = | popular_vote8 = | percentage8 = | last_election8 = | colour8 = FF6600 | image9 = [[پەڕگە:Ali Bapir - Islamic Kurdish Politician.jpg|170x170px]] | leader9 = [[عەلی باپیر]] | alliance9 = [[کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان]] | seats9 = | seat_change9 = | popular_vote9 = | percentage9 = | last_election9 = | colour9 = 1F7DDC <!-- map -->| map_image = | map_size = | map_caption = <!-- bottom --> | title = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]] | before_election = [[حەیدەر عەبادی]] | before_party = ھاوپەیمانی سەرکەوتن | posttitle = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]]ی داھاتوو | after_election = | after_party = }} '''ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق''' بۆ ساڵی ٢٠١٨ لە ڕۆژی ١٢ی ئایار ئەنجام دەدرێت. ھەڵبژاردنەکە لەسەر بەدەست ھێنانی ٣٢٩ کورسی دەکرێت. == پێش ھەڵبژاردن == ھەڵبژاردنەکە شەش مانگ دوای ئەنجامدانی [[ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان (٢٠١٧)|ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان]] ئەنجام دەدرێت، کە تێیدا ٩٣٪ خەڵکی باشووری کوردستان دەنگیان بەجیابوونەوە دابوو. لەکاردانەوەی ئەم گشتپرسییە [[حەیدەر عەبادی]] سەرۆکوەزیرانی عێراق فڕۆکەخانەکانی ھەرێمی کوردستانی لە گەشتکردن خست. ھەروەھا سوپای عێراق لەگەڵ [[حەشدی شەعبی]] توانییان [[کەرکووک]] بگرنەوە، دوای ئەوەی لەکاتی دەستپێکردنی شەڕی داعش لەلایەن پێشمەرگەی ھەرێمی کوردستانەوە ئاسایشی دەکرا. ئەم ھەڵبژاردنەی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] دەبوایە لە ئەیلوولی ٢٠١٧ ئەنجام بدرایە، بەڵام دوا خرا بۆ شەش مانگ لەبەر شەڕی داعش کە ئەو شەڕە لە کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ کۆتاییی ھات. ئەمەو ھۆکارێکی دیکەش بۆ دواخرانی بریتی بوو لەوەی لایەنی سوننە لە عێراق داوای دواخستنی ھەڵبژاردنەکەیان کرد لەپێناو گەڕانەوەی ئاوارە سونییەکان بۆ ناوچەکانی خۆیان کە لەدەست شەڕی داعشەوە ئاوارە بوون.<ref>{{Cite news|url=https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/12/iraq-parliament-election-kurdistan-budget.html|title=Delay looks likely for Iraq elections, currently set for May|last=|first=|date=٢٠١٧-١٢-٠٨|work=Al-Monitor|access-date=٢٠١٨-٠١-٠١|archive-url=https://web.archive.org/web/20180102073325/https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/12/iraq-parliament-election-kurdistan-budget.html|archive-date= ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨|dead-url=yes|language=en-us}}</ref> == سیستمی ھەڵبژاردن == ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران بەپێی لیستی نیمچەکراوەی نوێنەرایەتی ڕێژەییی قەوارەکان بەڕێوە دەچێت، ھەر پارێزگایەک بازنەیەکی ھەڵبژاردنە، بەڵام بۆ ئەم ھەڵبژاردنە [[پارێزگای ھەڵەبجە]] وەکو بەشێک لە [[پارێزگای سلێمانی]] مامەڵەی لەگەڵ کراوە. [[سیستمی سانت لیگۆ]]ی ھەموارکراو بۆ دابەشکرنی کورسییەکان بەکاردێت، پێویستە ٢٥٪ی کورسییەکان بۆ ژنان بێت. بۆ کەمایەتییەکان ٩ کورسی دیاری کراوە، کە بە سەر پێکھاتەکانی مەسیحی و شەبەک و ئێزدی و سابیئە و کوردی فەیلی دابەشکراوە. {|class="wikitable sortable" |- !rowspan="2" align="center"|پارێزگا!! colspan="6" align="center"| ژمارەی کورسیی !!rowspan="2" align="center"| کۆی گشتی !!rowspan="2" align="center"| ڕێژەی ژن |- !گشتی !! مەسیحی !! شەبەک !! سابیئە !! ئێزیدی !! فەیلی |- |[[پارێزگای ئەنبار]]|| ١٥ || - || - || - || - || - || ١٥ || ٤ |- |[[پارێزگای بابل]]|| ١٧ || - || - || - || - || - || ١٧ || ٤ |- |[[پارێزگای بەغدا]]|| ٦٩ || ١ || - || ١ || - || - || ٧١ || ١٧ |- |[[پارێزگای بەسرە]]|| ٢٥ || - || - || - || - || - || ٢٥ || ٦ |- |[[پارێزگای دھۆک]]|| ١١ || ١ || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای زیقار]]|| ١٩ || - || - || - || - || - || ١٩ || ٥ |- |[[پارێزگای دیالە]]|| ١٤ || - || - || - || - || - || ١٤ || ٤ |- |[[پارێزگای ھەولێر]]|| ١٥ || ١ || - || - || - || - || ١٦ || ٤ |- |[[پارێزگای کەربەلا]]|| ١١ || - || - || - || - || - || ١١ || ٣ |- |[[پارێزگای کەرکووک]]|| ١٢ || ١ || - || - || - || - || ١٣ || ٣ |- |[[پارێزگای میسان]]|| ١٠ || - || - || - || - || - || ١٠ || ٣ |- |[[پارێزگای موسەنا]]|| ٧ || - || - || - || - || - || ٧ || ٢ |- |[[پارێزگای نەجەف]]|| ١٢ || - || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای نەینەوا]]|| ٣١ || ١ || ١ || - || ١ || - || ٣٤ || ٨ |- |[[پارێزگای دیوانیە]]|| ١١ || - || - || - || - || - || ١١ || ٣ |- |[[پارێزگای سەلاحەدین]]|| ١٢ || - || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای سلێمانی]]|| ١٨ || - || - || - || - || - || ١٨ || ٥ |- |[[پارێزگای واسیت]]|| ١١ || - || - || - || - || ١ || ١٢ || ٣ |- ! گشتی||٣٢٠ || ٥ || ١ || ١ || ١ || ١ || ٣٢٩ || ٨٣ |} == تەکنەلۆژیای بەکارھاتوو == == ئامارەکان == ڕۆژی ٥ی نیسانی ٢٠١٨، [[کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان]] پەسەندکرنی ناوی پاڵێوراوانی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران ڕاگەیاند:<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بيان صادر عن مجلس المفوضين في مفوضية الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|publisher=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٦ی نیسانی ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180406072245/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|archivedate=٦ی نیسانی ٢٠١٨|language=عەرەبی|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180406072245/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html |date= ٦ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> {| class="wikitable" |- ! کۆی گشتی پاڵێوراوانی پەسەندکراو !! ٦٫٩٨٦ |- | کۆی گشتی پاڵێوراوانی نێر || ٤٫٩٧٢ |- | کۆی گشتی پاڵێوراوانی مێ || ٢٫٠١٤ |- | ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە و دادپەروەری || ٣٣٧ |- ! پاڵێوراوی جێگیرەوە (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە) || ٢٢٠ |- ! تانەی پەسەندکراوی پاڵێوراوان (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە) || ٢١ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوە (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە و بێ دانانی جێگیرەوە) || ٩٦ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوەی وەزارەتی ناوخۆ || ٤٣ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوەی وەزارەتی بەرگری || ٢ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوە بەھۆی کەموکوڕی بەڵگەنامەکانی خوێندن || ٣٥ |- | پاڵێوراوە کشاوەکان || ٥٤ |- ! کۆی گشتی پاڵێوراوانی پێشکەشکراو || ٧٫٢١٦ |} کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژارنەکان لە ٩ی نیسانی ٢٠١٨ ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراوی بڵاوکردەوە، کە ٦٫٩٨١ پاڵێوراو کێبڕکێ لەسەر ٣٢٩ کورسیی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەکەن. {| class="wikitable sortable" |- ! پارێزگا !! ژ. دەنگدەران !! ژ. بنکەکانی دەنگدان!! ژ. وێستگەکانی دەنگدان !! ژ. کێبڕکێکاران !! ژ. پاڵێوراوان |- | [[پارێزگای ئەنبار]] || ١٫٠٢٧٫٤٧٤ || ٣٧٥ || ٢٫٢٧١ || ١٨ || ٣٥٣ |- | [[پارێزگای بابل]] || ١٫١٩٣٫٥١٢ || ٣٩٥ || ٢٫٦٢٠ || ١٢ || ٣٢٧ |- | [[پارێزگای بەغدا]] || ٥٫٤٨٠٫٦٦١ || ١٫٨٠٢ || ١١٫٩٣٨ || ٤١ || ٢٫١٣٦ |- | [[پارێزگای بەسرە]] || ١٫٧٨٦٫٣٣٠ || ٥١٤ || ٣٫٨٨٤ || ١٤ || ٥٠٦ |- | [[پارێزگای دھۆک]] || ٧١٦٫٣٠٠ || ٢٥٦ || ١٫٦٦٤ || ١٧ || ١١٧ |- | [[پارێزگای زیقار]] || ١٫٢٥٣٫٠٣٦ || ٤٣٦ || ٢٫٧٠٩ || ١٠ || ٢٨٤ |- | [[پارێزگای دیالە]] || ١٫٠١٠٫٤٤٥ || ٤٦٦ || ٢٫٢٤٩ || ٢٢ || ٣٤٢ |- | [[پارێزگای ھەولێر]] || ١٫١٢٣٫٢١٩ || ٤٩٨ || ٢٫٥٦٣ || ٢٠ || ١٧٥ |- | [[پارێزگای کەربەلا]] || ٧٢١٫٤١٦ || ٢٤٤ || ١٫٥٥٩ || ١٢ || ١٩٣ |- | [[پارێزگای کەرکووک]] || ٩٥٦٫٢٦٢ || ٣١٥ || ٢٫٠٥٢ || ٢٤ || ٢٨٩ |- | [[پارێزگای میسان]] || ٧١١٫٥٨٥ || ٢٣٠ || ١٫٥٢٠ || ٧ || ١٠٧ |- | [[پارێزگای موسەنا]] || ٤٨٩٫٧٦٣ || ١٧٠ || ١٫٠٦١ || ٨ || ٩٨ |- | [[پارێزگای نەجەف]] || ٨٩٥٫٨٧٧ || ٣٢٩ || ١٫٩٥٢ || ١٥ || ٢٤٠ |- | [[پارێزگای نەینەوا]] || ٢٫٠٣٩٫٧٢٨ || ٧٤٠ || ٤٫٨١٨ || ٣٨ || ٩١٨ |- | [[پارێزگای دیوانیە]] || ٧٥٤٫٤٢٥ || ٢٧٣ || ١٫٦٥٣ || ١١ || ١٨٧ |- | [[پارێزگای سەلاحەدین]] || ٨٦٨٫٤٤٠ || ٢٩٨ || ١٫٩٣٦ || ١٩ || ٣٢٨ |- | [[پارێزگای سلێمانی]] || ١٫٣٠٥٫٢١١ || ٥٠٣ || ٢٫٩٤٧ || ١٢ || ٢٠٨ |- | [[پارێزگای واسیت]] || ٨٠٧٫٠٥٥ || ٣٠٤ || ١٫٧٥١ || ١٩ || ١٧٣ |- | عێراقیانی تاراوگە || - || - || - || - || - |- ! کۆی گشتی (ناوخۆ) || ٢٣٫١٤٠٫٧٣٩ || ٨٫١٤٨ || ٥١٫١٤٧ || ٨٨ || ٦٫٩٨١ |} == تۆمارکردن و ژمارەدان بە لیستەکان == === تۆمارکردنی قەوارە و ھاوپەیمانێتی === دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی قەوارە بۆ بەشداری کردن لەھەلبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران، نزیکەی ٢٠٥ قەوارە پەسەند کران. دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی ھاوپەیمانی لەنێوان قەوارە پەسەندکراوەکان، نزیکەی ٢٧ ھاوپەیمانی تۆمار کران، بەڵام ھەندێک پەسەند نەکران و ھەندێکیشیان ھەڵوەشانەوە. {| class="wikitable" |- ! ز !! ناوی ھاوپەیمانی !! ڕۆژی پێشکەشکردن !! پێکھێنەرەکان !! نێبینی |- | rowspan="11" align="center"| ١ || rowspan="11" align="center"| {{عەرەبی|تحالف القرار العراقي}} || rowspan="11" align="center"| ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ || {{عەرەبی|للعراق متحدون}} || rowspan="11" align="center"| بەشدارە (١٦٨) |- | {{عەرەبی|المشروع العربي في العراق}} |- | {{عەرەبی|حزب تجمع المستقبل الوطني}} |- | {{عەرەبی|مشروع الارادة الشعبية}} |- | {{عەرەبی|حزب الهيبة الوطنية}} |- | {{عەرەبی|حزب المجد العراقي}} |- | {{عەرەبی|حزب الحق الوطني}} |- | {{عەرەبی|حزب الغد العراقي}} |- | {{عەرەبی|حزب النداء الوطني}} |- | {{عەرەبی|حركة النهضة الشبابية عز}} |- | {{عەرەبی|اتحاد صلاح الدين}} |- | rowspan="5" align="center"| ٢ || rowspan="5" align="center"| {{عەرەبی|الانبار هويتنا}} || rowspan="5" align="center"| ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ || {{عەرەبی|اتحاد القوى الوطنية}} || rowspan="5" align="center"| بەشدارە (١٦٥) |- | {{عەرەبی|تجمع التعاون}} |- | {{عەرەبی|حزب الحل}} |- | {{عەرەبی|الاصالة العربية}} |- | {{عەرەبی|حزب وحدة ابناء العراق}} |- | rowspan="4" align="center"| ٣ || rowspan="4" align="center"| {{عەرەبی|تمدن}} || rowspan="4" align="center"| ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ || {{عەرەبی|حزب الشعب للاصلاح}} || rowspan="4" align="center"| بەشدارە (١٣٦) |- | {{عەرەبی|حركة العراق الوطنية}} |- | {{عەرەبی|الحركة المدنية الوطنية}} |- | {{عەرەبی|حزب الاتفاق الوطني العراقي}} |} === ژمارەدان بە لیستەکان === {| class="wikitable sortable" |- ! ژمارەی لیست !! ناوی لیست !! بازنەکانی کێبڕکێ |- | ١٠١ || {{عەرەبی|تيار احرار الشبك}} || |- | ١٠٢ || {{عەرەبی|الحركة الأيزيدية من اجل الاصلاح والتقدم}} || |- | ١٠٣ || {{عەرەبی|قصي عباس}} (شەبەکی سەربەخۆ) || |- | ١٠٤ || {{عەرەبی|الجماعة الإسلامية الكردستانية العراق}} [[کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان]]/عێراق || ھەرێمی کوردستان |- | ١٠٥ || {{عەرەبی|الدكتور فراس كوركيس عزيز كوركيس}} || |- | ١٠٦ || {{عەرەبی|التحالف المدني الديمقراطي}} || |- | ١٠٧ || {{عەرەبی|حزب الفيدرالية الوطنية}} || |- | ١٠٨ || {{عەرەبی|الجبهة الفيلية}} ([[بەرەى فەیلى]]) || |- | ١٠٩ || {{عەرەبی|تحالف الفتح}} || |- | ١١٠ || {{عەرەبی|تجمع البناء والاصلاح}} || |- | ١١١ || {{عەرەبی|سلام نعيم عطية ماهود}} || |- | ١١٢ || {{عەرەبی|عبدالكريم بدل عبدالله حسن}} || |- | ١١٣ || {{عەرەبی|المجلس الشعبي الكلداني السرياني الاشوري}} || |- | ١١٤ || {{عەرەبی|حزب التقدم الإيزيدي}} || |- | ١١٥ || {{عەرەبی|اتحاد بيت نهرين الوطني}} || |- | ١١٦ || {{عەرەبی|نوفل شريف جوده سهر}} || |- | ١١٧ || {{عەرەبی|امة انصار الحق}} || |- | ١١٨ || {{عەرەبی|تيار الحكمة الوطني}} || |- | ١١٩ || {{عەرەبی|تجمع عراقيون للتغيير}}|| |- | ١٢٠ || {{عەرەبی|حراك الجيل الجديد}} [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || |- | ١٢١ || {{عەرەبی|حزب ثأر الله الاسلامي}} || |- | ١٢٢ || {{عەرەبی|تجمع برلمان الشعب}} || |- | ١٢٣ || {{عەرەبی|جبهة تركمان كركوك}} || |- | ١٢٤ || {{عەرەبی|فؤاد علي أكبر}} || |- | ١٢٥ || {{عەرەبی|مجلس انقاذ العراق}} || |- | ١٢٦ || {{عەرەبی|رحيم لعيبي ثامر}} || |- | ١٢٧ || {{عەرەبی|حزب اليقين الوطني}} || |- | ١٢٨ || {{عەرەبی|التحالف العربي في كركوك}} || |- | ١٢٩ || {{عەرەبی|حزب الداعي}} || |- | ١٣٠ || {{عەرەبی|جبهة الصالحون}} || |- | ١٣١ || {{عەرەبی|حركة تجمع السريان}} || |- | ١٣٢ || {{عەرەبی|التيار الوطني العشائري في العراق}} || |- | ١٣٣ || {{عەرەبی|مازن عبدالمنعم ابو حيدر}} || |- | ١٣٤ || {{عەرەبی|ائتلاف كفاءات للتغيير}} || |- | ١٣٥ || {{عەرەبی|نينوى هويتنا}} || |- | ١٣٦ || {{عەرەبی|تمدن}} || |- | ١٣٧ || {{عەرەبی|الجبهة التركمانية العراقية}} || |- | ١٣٨ || {{عەرەبی|حركة الاغلبية الوطنية}} || |- | ١٣٩ || {{عەرەبی|ائتلاف الكلدان}} || |- | ١٤٠ || {{عەرەبی|عراق الارض}} || |- | ١٤١ || {{عەرەبی|الدكتور فاضل عباس}} || |- | ١٤٢ || [[بزووتنەوەی گۆڕان|گۆڕان]] ({{عەرەبی|التغيير}}) || ھەرێمی کوردستان |- | ١٤٣ || {{عەرەبی|باب العرب}} || |- | ١٤٤ || {{عەرەبی|ائتلاف الرافدين}} || |- | ١٤٥ || {{عەرەبی|بيارق الخير}} || |- | ١٤٦ || {{عەرەبی|تجمع رجال العراق}} || |- | ١٤٧ || {{عەرەبی|الحزب الشيوعي الكوردستاني العراق}} [[حیزبی شیوعی کوردستان-عێراق]] || |- | ١٤٨ || {{عەرەبی|ديالي التحدي}} || |- | ١٤٩ || {{عەرەبی|تحالف بغداد}} || |- | ١٥٠ || {{عەرەبی|رعد جبار صالح}} || |- | ١٥١ || {{عەرەبی|حزب الامانة}} || |- | ١٥٢ || {{عەرەبی|ائتلاف دولة القانون}} || |- | ١٥٣ || {{عەرەبی|التحالف من اجل الديمقراطية والعدالة}} [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] || ھەرێمی کوردستان |- | ١٥٤ || {{عەرەبی|ابناء النهرين}} || |- | ١٥٥ || {{عەرەبی|لمياء شاوي الهلالي}} || |- | ١٥٦ || {{عەرەبی|سائرون}} || |- | ١٥٧ || {{عەرەبی|الدكتورة اسماء شاكر حمودي}} || |- | ١٥٨ || {{عەرەبی|ائتلاف النصر}} || |- | ١٥٩ || {{عەرەبی|نصير محمود ابو سلام الحداد}} || |- | ١٦٠ || {{عەرەبی|النهج الديمقراطي}} || |- | ١٦١ || {{عەرەبی|حارث شنشل الحارثي}} || |- | ١٦٢ || {{عەرەبی|الاتحاد الوطني الكوردستاني}} [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] || |- | ١٦٣ || {{عەرەبی|تحالف صلاح الدين هويتنا}} || |- | ١٦٤ || {{عەرەبی|اشم باسل حسن حسين}} || |- | ١٦٥ || {{عەرەبی|الانبار هويتنا}} || |- | ١٦٦ || {{عەرەبی|حركة بابليون}} || |- | ١٦٧ || {{عەرەبی|الحزب الأيزيدي الديمقراطي}} || |- | ١٦٨ || {{عەرەبی|تحالف القرار العراقي}} || |- | ١٦٩ || {{عەرەبی|حزب الحرية والديمقراطية الايزيدية}} || |- | ١٧٠ || {{عەرەبی|الحزب الاشتراكي الديمقراطي الكوردستاني}} [[حیزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان]] || |- | ١٧١ || {{عەرەبی|تضامن}} || |- | ١٧٢ || {{عەرەبی|حزب الجماهير الوطنية}} || |- | ١٧٣ || {{عەرەبی|نصرت صابر شيخة حمد امين}} || ھەڵوەشایەوە<ref>{{cite web|title=لە ھەولێر کاندیدێکی سەربەخۆ چووە نێو لیستی پارتی|url=http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/250420181|website=تۆڕی میدیایی ڕووداو|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.today/20180511064336/http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/250420181|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|date=٢٥ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> |- | ١٧٤ || {{عەرەبی|حسين محمد فاضل موسى الطائي}} || |- | ١٧٥ || {{عەرەبی|الاتحاد الاسلامي الكوردستاني}} [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] || |- | ١٧٦ || {{عەرەبی|جعفر عبدالجبار محمد}} || |- | ١٧٧ || {{عەرەبی|تجمع الاتحاد الفيلي}} ([[گردبوونەوەى یەکێتى فەیلى]])|| |- | ١٧٨ || {{عەرەبی|الحزب المدني}} || |- | ١٧٩ || {{عەرەبی|احرار الفرات}} || |- | ١٨٠ || {{عەرەبی|عابرون}} || |- | ١٨١ || {{عەرەبی|سالم محمد}} (شەبەکی سەربەخۆ) || |- | ١٨٢ || {{عەرەبی|الائتلاف الفيلي العراقي}} ([[هاوپەیمانى فەیلیی عێراقى]]) || |- | ١٨٣ || [[لیستی نیشتمان]] ||$1کەرکووک، مووسڵ، دیالە |- | ١٨٤ || {{عەرەبی|الحزب الديمقراطي الكوردستاني}} [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || |- | ١٨٥ || {{عەرەبی|ائتلاف الوطنية}} || |- | ١٨٦ || {{عەرەبی|الحقوقي سعد سالم سلطان الشبكي}} || |- | ١٨٧ || {{عەرەبی|ائتلاف قلعة الجماهير الوطنية}} || |- | ١٨٨ || {{عەرەبی|حركة ارادة}} || |} == بانگەشە == ٦٠٩٤ کاندید لە ١٨ پارێزگای جیاوازی عێراق کێبڕکێی بردنەوەی ٣٢٩ کورسییەکەی پەرلەمانی عێراق دەکەن.<ref>https://thepeninsulaqatar.com/article/20/02/2018/Approx-7,000-candidates-compete-in-Iraqi-elections</ref><ref>http://baghdadtoday.news/ar/news/35726/مفوضية-الانتخابات-تجري-قرعة-توزيع-الارقام-بين-الكيانات-السياسية</ref> ئەمەش لەچاو ھەڵبژاردنی پێشووی عێراق کەمتربۆتەوە کە ٦٤٠٠ کاندید بوو.<ref>https://aawsat.com/home/article/68926</ref> {|class="wikitable sortable" |- !پارێزگا!!ژمارەی کاندیدەکان |- |[[پارێزگای ئەنبار]]||٣٨٣ |- |[[پارێزگای بابل]]||٣٣٨ |- |[[پارێزگای بەغدا]]||١٬٩٨٥ |- |[[پارێزگای بەسرە]]||٥٢٢ |- |[[پارێزگای دھۆک]]||١١٥ |- |[[پارێزگای زیقار]]||٢٧٩ |- |[[پارێزگای دیالە]]||٢٥٩ |- |[[پارێزگای ھەولێر]]||١٧٣ |- |[[پارێزگای کەربەلا]]||١٩٧ |- |[[پارێزگای کەرکووک]]||٢٩١ |- |[[پارێزگای میسان]]||١٠٥ |- |[[پارێزگای موسەنا]]||١٠٢ |- |[[پارێزگای نەجەف]]||٢٤٤ |- |[[پارێزگای نەینەوا]]||٩٠٧ |- |[[پارێزگای دیوانیە]]||١٩١ |- |[[پارێزگای سەلاحەدین]]||٣٣٢ |- |[[پارێزگای سلێمانی]]||٢١١ |- |[[پارێزگای واست]]||١٨٠ |- |کەمینە||٩٠ |- !گشتی||٦٬٩٠٤ |} کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ڕۆژی ١٠ی نیسانی ٢٠١٨ی وەکوو ڕۆژی دەستپێکردنی بانگەشە دیاری کرد،<ref>{{cite news|title=١٠ی نیسان ڕۆژی بانگەشەیە|url=https://aawsat.com/home/article/1189386/10-أبريل-موعداً-لانطلاق-الحملات-الانتخابية-في-العراق|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=ڕۆژنامەی شەرق ئەوسەت|date=٢٨ی شووباتی ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093340/https://aawsat.com/home/article/1189386/10-%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D9%84-%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%8B-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82|archivedate= ٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> دواتر بەھۆکاری ھونەری دواخرا بۆ ١٤ی نیسان،<ref>{{cite news|title=١٤ی نیسان ڕۆژی بانگەشەیە|url=http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-نيسان-بدء-الحملة-الدعائية-لانتخابات-البرلمان|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=بەغداد پۆست|date=٢٩ی ئازاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093747/http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86|archivedate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180404093747/http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86 |date= ٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> بەڵام وتەبێژی کۆمیسیۆن دەڵێت بەھۆی سەردانیکردنی ئیمام کازمەوە بووە.<ref>{{cite news|title=کۆمیسیۆن دواخستنی بانگەشەی ڕاگەیاند|url=http://www.skypressiq.net/2018/3/29/المفوضية-تعلن-تأجيل-الحملة-الإعلامية-لمرشحي-الانتخابات-الى-14-نيسان-المقبل-والسبب|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=سکای پرێس|date=٢٩ی ئازاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093605/http://www.skypressiq.net/2018/3/29/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%AA%D8%A3%D8%AC%D9%8A%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%B4%D8%AD%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%89-14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%A8%D9%84-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%A8|archivedate= ٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> بەلام بەھۆی [[کارەساتی ئەنفال]]ەوە، کۆمیسیۆن بڕیاریدا لە ھەرێمی کوردستان ڕۆژی ١٥ی نیسان یەکەم ڕۆژی بانگەشە بێت.<ref>{{cite news|title=کۆمیسیۆن بانگەشەی خستەدوای ساڵیادی ئەنفال|url=http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=ئێن ئاڕ تی|date=٣ی نیسانی ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.today/20180404094836/http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426|archivedate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20180404094836/http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426 |date= ٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> ٤٨ کاتژمێر پێش دەنگدانی گشتی بانگەشە دەوەستێت. === هەرێمی کوردستان === ئەم هەڵبژاردنە یەکەم هەڵبژاردنبوو بۆ [[بزووتنەوەی گۆڕان]] و [[یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] لەدوای کۆچی دوایی سەرکردەکانیان [[نەوشێروان مستەفا]] و [[جەلال تاڵەبانی]]. [[بەرهەم ساڵح]] کە پێشتر جێگری سکرتێری گشتی یەکێتیبوو ئەوا حیزبێکی دیکەی ڕاگەیاند بۆ ئەم هەڵبژاردنە بەناوی [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] و لەیەکێتیش هاتە دەرەوە، بەرهەم ساڵح داوای ئەوەشی لە لیستە ئۆپۆزسیۆنەکانکرد بەتایبەت گۆڕان و کۆمەڵ تاکوو بەیەک لیستدابەزن بۆ هەڵبژاردنەکە لەپێناو وەرگرتنی دەسەڵات لە یەکێتی و پارتی.<ref>{{Cite news|url=http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm|title=Kurdish Political Heavyweight Announces Plan To Shake Up Local Voters|last=Rasheed|first=Honar Hama|work=Niqash|access-date=2018-01-06|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180424183600/http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm|archivedate=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180424183600/http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm |date=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> [[شاسوار عەبدولواحید]]یش لەدوای ئەوەی لە ٢٠١٧ کەمپەینی دژی ڕیفراندۆم ڕاگەیاند ئەوا بۆ ئەم هەڵبژاردنە لیستی نەوەی نوێی ڕاگەیاند. لەدوای ڕووداوەکانی کەرکووک لە ٢٠١٧ ئەوا [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] ڕایگەیاند کە لە [[پارێزگای کەرکووک]] بایکۆتی هەڵبژاردنەکان دەکەن لەبەر ڕەوشی پارێزگاکە.<ref>{{Cite web|url=http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271|title=KDP BOYCOTTS IRAQ’S ELECTIONS IN KIRKUK, AREAS OUTSIDE KRG ADMINISTRATION|last=|first=|date=|website=www.nrttv.com|archiveurl=https://archive.today/20180424183709/http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271|archivedate=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨|dead-url=yes|access-date=2018-01-17}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20180424183709/http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271 |date=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> == پرۆسەی دەنگدان == === دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە === عێراقیانی تاراوگە لەڕۆژانی ١٠ و ١١ی ئایاری ٢٠١٨ بەشدارییان لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد، کۆمیسیۆن لە ٢١ وڵات ١٣٠ بنکەی دەنگدانی کردووەتەوە، کە لە ٦٧٤ وێستگەی دەنگدان پێکھاتووە. دەنگی عێراقیانی تاراوگە لەنێو زەرفێکدا ھەڵدەگیرێت و لەئۆفیسی نیشتمانی ھەژماردەکرێن. کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە (بەکاتی ناوخۆی وڵاتی خانەخوێ) بوو، ڕۆژی ١١ی ئایار کۆمیسیۆن بڕیاری درێژکردنەوەی ماوەی دەنگدانی بۆ ماوەی ٣ کاتژمێر ڕاگەیاند بۆ ئەوەی ژمارەیەکی زیاتری دەنگدەری تاراوگە بەشداری بکەن.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بيان صادر عن مجلس المفوضين في مفوضية الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511181349/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511181349/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ژمارەی بەشداربووان لە دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە ١٧٩ ھەزار و ٣٢٩ دەنگدەر بوو.<ref name="ina33592">{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية: نسبة المشاركة في الانتخابات بلغت 44.52 بالمئة}}|url=http://ina.iq/archives/33592|website=ئاژانسی ھەواڵی عێراق (واع)|accessdate=١٢ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180512210005/http://ina.iq/archives/33592|archivedate=١٢ی ئایاری ٢٠١٨}}</ref> === دەنگدانی تایبەت === ڕۆژی ١٠ی ئایار ھێزە ئەمنیەکانی عێراق بەشدارییان لەھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد. کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە بوو. لەدەنگدانی تایبەتدا، ٩٤٣ ھەزار و ٦٣٩ دەنگدەر مافی دەنگدانیان ھەبوو، کە بەسەر ٤٩٤ بنکەی دەنگدان و ٢ ھەزار و ٢٣٩ وێستگەی دەنگدان دابەشکراون.<ref name="ihec8705">{{cite web|title={{عەرەبی|مفوضية الانتخابات تعقد مؤتمرً صحفيا حول اخر استعداداتها لاجراء الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511202411/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511202411/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ڕێژەی بەشداریکردن لەدەنگدانی تایبەتدا ٧٨٪ بوو،<ref name="ihec8720">{{cite web|title={{عەرەبی|البدران : يعلن الاستعداد النهائي ليوم الاقتراع العام}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511203250/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511203250/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی تایبەت ٧٠٩ ھەزار و ٣٩٦ دەنگدەر بووە.<ref name="ina33592" /> === دەنگدانی گشتی === [[پەڕگە:Iraqi parliamentary election, 12 May 2018 - Governmental Center for Elections in the Green Zone, Baghdad 17.jpg|وێنۆک|فوئاد مەعسووم، سەرۆککۆماری عێراق لەبنکەیەکی دەنگدان لەناوچەی سەوز لە بەغدا پەنجەی مۆرکراوەکەی بەرزکردۆتەوە وەک نیشانەیەک بۆدەنگدان.]] ڕۆژی ١٢ی ئایاری ٢٠١٨، ھاوڵاتیانی عێراق ڕوو لە ناوەندەکانی دەنگدان دەکەن بۆ ھەڵبژاردنی نوێنەرانیان بۆ خولی چوارەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق. ژمارەی دەنگدەرانی تۆمارکراو ٢٤ ملیۆن و ٣٤٩ ھەزار و ٣٥٧ دەنگدەرە و ٨ ھەزار و ٩٥٩ بنکەی دەنگدان دەکرێتەوە کە ٥٥ ھەزار و ٢٣٢ وێستگەی دەنگدانی لەخۆگرتووە.<ref name="ihec8720"/> نزیکەی ھەزار و ٥٥٦ وێستگە بۆ ئاوارەکانی ناوخۆ تەرخانکراوە. بۆ ڕووماڵی پڕۆسەکە زیاد لە ٤ ھەزار ڕاگەیاندنکاری ناوخۆ و ٣٢٩ ڕاگەیاندنکاری نێودەوڵەتی تۆمارکراون. بۆ چاوێریکرنی پڕۆسەی دەنگدان ١٣٣ ھەزار و ٤١٥ بریکاری قەوارە سیاسییەکان و ٧٤ ھەزار و ٦٤٦ چاودێری ناوخۆیی و ٩٦٣ چاودێری نێودەوڵەتی تۆمارکراون.<ref name="ihec8705"/> ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی گشتی ٩ ملیۆن و ٩٥٢ ھەزار و ٢٦٤ دەنگدەرە و ڕێژەی بەشداربکردن ٤٤٫٥٢٪ بوو.<ref name="ina33592" /> == پاش ھەڵبژاردنەکان == == ئەنجامەکان == === ئەنجامە سەرەتاییەکان === کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان لەڕۆژانی ١٣-١٥ی ئایاری ٢٠١٨ ئەنجامی سەرەتایی ڕاگەیاند. # بەغداد: سائیرون بە ٤١٣٫٦٣٨ دەنگ لە پلەی یەکەم دێت، ھاوپەیمانی فەتح ٢٣٣٫٢٩٨ دەنگی بەدەستھێناوە، ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢١١٫٢٤٣ دەنگ و ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٢٠٤٫٦٨٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٩٤٫٧٦٧ دەنگ پلەکانی سێیەم تا پێنجەمیان گرتووە. # ئەنبار: لە پلەی یەکەم ھاوپەیمانی (ئەنبار ناسنامەمانە) ھاتووە بە بەدەستھێنانی ١٢٥٫٤٧٣ دەنگ، ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٥٦٫٧٥١ دەنگ و ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٥٠٫٢٢٣ دەنگ و عابیرون بە ٤٦٫٧٣٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٠٫٢٠٧ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان گرتووە. # واسیت: ھاوپەیمانی سائیرون بە ٩٤٫٢٤١ دەنگ پێشەنگە، ھاوپەیمانی فەتح بە ٦٨٫٤٨٠ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٥١٫٠٣٠ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٤٩٫٣٩٣ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٤١٫٥٥١ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان بەدەستھێناوە. # بابل: ھاوپەیمانی فەتح بە ١٢٢٫٧٢٨ دەنگ پێشەنگە، دواتر سائیرون بە ١١٤٫١٧٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٨٣٫٥٢٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٧١٫٦٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٥٦٫٦٤٩ دەنگ دێن. # موسەنا: بە بەدەستھێنانی ٦٢٫٩٦٨ دەنگ سائیرون پێشەنگە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٤٢٫٤٨٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٣٣٫٣٥٨ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٣٣٫٣٠٧ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢٧٫٤٦٥ دەنگ دێن. # دیالە: ھاویەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٩٦٫٩١١ دەنگ پێشەنگە و دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٩٢٫٢٢٦ دەنگ دێت، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان پلەی حەوتەمی گرتووە بە ٢٥٫١٩٨ دەنگ. # کەربەلا: ھاوپەیمانی فەتح بە ٧٠٫٧٧٧ دەنگ پێشەنگە و دواتر سائیرون دێت بە ٦٩٫٩٧٥ دەنگ، لە پلەکانی سێیەم تا پێنجەم ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٨٫٣٤٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٣٤٫٤٧٩ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ١٩٫٠١٠ دەنگ دێن. #زیقار: سائیرون بە ١٤٦٫٦٣٧ دەنگ پلەی یەکەمی گرتووە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ١١٠٫٢٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٧٦٫٣٩٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٧٥٫٧٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی ٥٢٫٨٤٩ دەنگ دێن. # بەسرە: ھاوپەیمانی فەتح پێشەنگە بە ١٤٣٫٧٣٩ دەنگ، دواتر سائیرون بە ١١٣٫١٠٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٠٣٫٢٠٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٨٩٫٥٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٥٤٫٦٢٦ دەنگ دێن. # دیوانیە (قادسیە): # نەینەوا: # سلێمانی: # سەڵاحەدین: # نەجەف: # ھەولێر: # میسان: #$1کەرکووک: # دھۆک: === ئەنجامی کۆتایی === {{وتاری سەرەکی|ئەنجامی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨، بەپێی بازنەی ھەڵبژاردن}} ڕۆژی ١٩ی ئایاری ٢٠١٨، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ئەنجامی کۆتایی ڕاگەیاند.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية تكشف عن النتائج النهائية لانتخابات مجلس النواب}}|url=http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2|website=ئێن ئاڕ تی|accessdate=٢٠ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.li/20180523203129/http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2|archivedate=٢٣ی ئایاری ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://archive.li/20180523203129/http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2 |date=٢٣ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> {| class="wikitable" |- ! <abbr title="بازنەی ھەڵبژاردن">بازنە</abbr> !! <abbr title="کورسی گشتیی بازنەی ھەڵبژاردن">کۆ</abbr> !! <abbr title="سائیرون">١٥٦</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی فەتح">١٠٩</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی نەسر">١٥٨</abbr> !! <abbr title="پارتی دیموکراتی کوردستان">١٨٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا">١٥٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی نیشتمانی">١٨٥</abbr> !! <abbr title="ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی">١١٨</abbr> !! <abbr title="یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان">١٦٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی">١٦٨</abbr> !! <abbr title="ئەنبار ناسنامەمانە">١٦٥</abbr> !! <abbr title="گۆڕان">١٤٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بەغداد">١٤٩</abbr> !! <abbr title="جووڵانەوەی نەوەی نوێ">١٢٠</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی عەرەبی لەکەرکووک">١٢٨</abbr> !! <abbr title="بەرەی تورکمانی کەرکووک">١٢٣</abbr> !! <abbr title="نەینەوا ناسنامەمانە">١٣٥</abbr> !! <abbr title="بزووتنەوەی ئیرادە">١٨٨</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی قەڵای لایەنگرانی نیشتمانی">١٨٧</abbr> !! <abbr title="کۆمەڵی ئیسلامی لە کوردستان">١٠٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری">١٥٣</abbr> !! <abbr title="یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان">١٧٥</abbr> !! <abbr title="حیزبی لایەنگرانی نیشتمانی">١٧٢</abbr> !! <abbr title="عابیرون">١٨٠</abbr> !! <abbr title="تەمەدوون">١٣٦</abbr> !! <abbr title="بیارق الخیر">١٤٥</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی لێھاتووەکان بۆ گۆڕانکاری">١٣٤</abbr> !! <abbr title="حیزبی مەدەنی">١٧٨</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی سەڵاحەددین ناسنامەمانە">١٦٣</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی مەدەنی دیموکراتی">١٠٦</abbr> !! <abbr title="گربوونەوەی پیاوانی عێراق">١٤٦</abbr> !! <abbr title="پەیڕەوی دیموکراتی">١٦٠</abbr> |- | بەغداد || ٦٩ || ١٧ || ٩ || ٨ || - || ٩ || ٨ || ٤ || - || ٤ || - || - || ٤ || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || ١ || ٢ || - || ١ || - || ١ || - || - |- | نەینەوا || ٣١ || - || ٣ || ٧ || ٦ || - || ٤ || - || ١ || ٣ || - || - || - || - || - || - || ٣ || - || - || - || - || - || ٢ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || ١ |- | بەسرە || ٢٥ || ٥ || ٦ || ٥ || - || ٤ || ١ || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - |- | زیقار || ١٩ || ٦ || ٥ || ٣ || - || ٣ || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | سلێمانی || ١٨ || - || - || - || ١ || - || - || - || ٨ || - || - || ٤ || - || ٢ || - || - || - || - || - || ١ || ١ || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | بابل || ١٧ || ٤ || ٤ || ٣ || - || ٢ || - || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | ئەنبار || ١٥ || - || - || ٢ || - || - || ٣ || - || - || ٢ || ٦ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - |- | ھەولێر || ١٥ || - || - || - || ٨ || - || - || - || ٢ || - || - || ١ || - || ٢ || - || - || - || - || - || ١ || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | دیالە || ١٤ || ٢ || ٣ || ١ || - || - || ٣ || ١ || ١ || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | نەجەف || ١٢ || ٤ || ٣ || ٣ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | سەڵاحەدین || ١٢ || - || ٢ || ٢ || - || - || ٢ || - || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - |- | کەرکووک || ١٢ || - || - || - || - || - || - || - || ٦ || - || - || - || - || - || ٣ || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | دیوانیە || ١١ || ٣ || ٣ || ٢ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | کەربەلا || ١١ || ٣ || ٣ || ٢ || - || ٢ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | واسیت || ١١ || ٣ || ٢ || ٢ || - || ١ || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | دھۆک || ١١ || - || - || - || ١٠ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | میسان || ١٠ || ٥ || ٢ || ١ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | موسەنا || ٧ || ٢ || ٢ || ١ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- ! <abbr title="کۆی گشتی">کۆ</abbr> || ٣٢٠ || ٥٤ || ٤٧ || ٤٢ || ٢٥ || ٢٥ || ٢١ || ١٩ || ١٨ || ١٤ || ٦ || ٥ || ٤ || ٤ || ٣ || ٣ || ٣ || ٣ || ٣ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ |} ئەنجامی کۆتای پێکھاتەکان بەمشێوەیە بوو: {| class="wikitable" |- ! <abbr title="بازنەی ھەڵبژاردن">بازنە</abbr> !! <abbr title="کورسی پێکھاتە لە بازنەی ھەڵبژاردن">کۆ</abbr> !! <abbr title="بزووتنەوەی بابلیۆن">١٦٦</abbr> !! <abbr title="ئەنجومەنی گەلی کلدانی سریانی ئاشووری">١١٣</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی ڕافیدەین">١٤٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی کلدان">١٣٩</abbr> !! <abbr title="حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی">١١٤</abbr> !! <abbr title="قووسەی عەباس">١٠٣</abbr> !! <abbr title="لەمیا شاوی ھیلالی">١٥٥</abbr> || <abbr title="مازن عەبدولمونعیم">١٣٣</abbr> |- | بەغداد || ٢ || ١ || - || - || - || - || - || ١ || - |- | نەینەوا || ٣ || ١ || - || - || - || ١ || ١ || - || - |- | ھەولێر || ١ || - || - || - || ١ || - || - || - || - |- | کەرکووک || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - |- | دھۆک || ١ || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | واسیت || ١ || - || - || - || - || - || - || - || ١ |- ! <abbr title="کۆی گشتی">کۆ</abbr> || ٩ || ٢ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ |} {| class=wikitable ! <abbr title="ژمارەی لیست">ژ</abbr> ! colspan=2| ناوی لیست ! دەنگەکان ! ٪ ! کورسیەکان ! +/- |- | ١٥٦ || bgcolor=#6699FF| || ھاوپەیمانی سائیرون || || || ٥٤ || ''نوێ'' |- | ١٠٩ || bgcolor=#808000| || ھاوپەیمانی فەتح || || || ٤٧ || ''نوێ'' |- | ١٥٨ || bgcolor=#005bf9| || [[ھاوپەیمانیی نەسر|ھاوپەیمانی سەرکەوتن (نەسر)]] || || || ٤٢ || ''نوێ'' |- | ١٨٤ || bgcolor=#FFDB00| || [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || || || ٢٥ || {{decrease}}١ |- | ١٥٢ || bgcolor=#FF0000| || ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا || || || ٢٥ || {{decrease}}٦٣ |- | ١٨٥ || bgcolor=#b5ca7f| || ھاوپەیمانی نیشتمانی || || || ٢١ || {{increase}}١ |- | ١١٨ || bgcolor=#140699| || ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی || || || ١٩ || {{decrease}}١٠ |- | ١٦٢ || bgcolor=#00A550| || [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] || || || ١٨ || {{decrease}}٣ |- | ١٦٨ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی || || || ١٤ || ''نوێ'' |- | ١٦٥ || bgcolor=#ffffff| || ئەنبار ناسنامەمانە || || || ٦ || ''نوێ'' |- | ١٤٢ || bgcolor=#333366| || [[بزووتنەوەی گۆڕان]] || || || ٥ || {{decrease}}٤ |- | ١٤٩ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی بەغداد || || || ٤ || ''نوێ'' |- | ١٢٠ || bgcolor=#FF9933| || [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || || || ٤ || ''نوێ'' |- | ١٢٨ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی عەرەبی لەکەرکووک || || || ٣ || {{increase}}٢ |- | ١٢٣ || bgcolor=#00CCFF| || بەرەی تورکمانی کەرکووک || || || ٣ || {{increase}}١ |- | ١٣٥ || bgcolor=#339900| || نەینەوا ناسنامەمانە || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٨٨ || bgcolor=#663399| || بزووتنەوەی ئیرادە || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٨٧ || bgcolor=#66CC33| || ھاوپەیمانی قەڵای لایەنگرانی نیشتمانی || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٠٤ || bgcolor=#FF4F00| || [[کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان|کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان / عێراق]] || || || ٢ || {{decrease}}١ |- | ١٥٣ || bgcolor=#009999| || [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٧٥ || bgcolor=#964B00| || [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] || || || ٢ || {{decrease}}٢ |- | ١٧٢ || bgcolor=#336633| || حیزبی لایەنگرانی نیشتمانی || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٨٠ || bgcolor=#0099FF| || عابیرون || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٣٦ || bgcolor=#0000FF| || تەمەدوون || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٤٥ || bgcolor=#66CC99| || {{عەرەبی|بيارق الخير}} || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٣٤ || bgcolor=#660066| || ھاوپەیمانی لێھاتووەکان بۆ گۆڕانکاری || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٧٨ || bgcolor=#660033| || حیزبی مەدەنی || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٦٣ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی سەڵاحەدین ناسنامەمانە || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٠٦ || bgcolor=#FF8000| || ھاوپەیمانی مەدەنی دیموکراتی || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٤٦ || bgcolor=#99CC33| || گردبوونەوەی پیاوانی عێراق || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٦٠ || bgcolor=#FFFF99| || پەیڕەوی دیموکراتی || || || ١ || ''نوێ'' |- !colspan=3| کۆی گشتی || || || ٣٢٠ || |- !colspan=7| کۆتای مەسیحی |- | ١٦٦ || bgcolor=FFFF33 | || بزووتنەوەی بابلیۆن || || || ٢ || |- | ١١٣ || bgcolor=#ffffff| || ئەنجومەنی گەلی کلدانی سریانی ئاشووری || || || ١ || {{decrease}}١ |- | ١٤٤ || bgcolor=#9900CC| || ھاوپەیمانی ڕافیدەین || || || ١ || {{decrease}}١ |- | ١٣٩ || bgcolor=FF0000| || ھاوپەیمانی کلدان || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای ئێزیدی |- | ١١٤ || bgcolor=FF0000 | || حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای شەبەک |- | ١٠٣ || || قووسەی عەباس || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای سابیئە |- | ١٥٥ || || لەمیا شاوی ھیلالی || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای فەیلی |- | ١٣٣ || || مازن عەبدولمونعیم || || || ١ || |- !colspan=3| کۆی گشتیی پێکھاتەکان || || || ٩ || |- !colspan=3| کۆی گشتی || || || ٣٢٩ || |} == ژێدەرەکان == {{Reflist}} * [[:en:Iraqi parliamentary election, 2018|بەشدارییەکانی ویکیپیدیای ئینگلیزی، دوایین گۆڕانکارییەکانی ٢٣ی شوباتی ٢٠١٨.]] {{هەڵبژاردن لە عێراق}} [[پۆل:ھەڵبژاردنەکان لە عێراق]] 9uyt04dz34lk8vv6z285zudquhi3b18 967083 967077 2022-08-02T16:34:28Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967077 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی ھەڵبژاردن/ئینگلیزی | election_name = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | country = عێراق | type = پەرلەمانی | vote_type = گشتی | ongoing = no | previous_election =ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٤ | previous_year = ٢٠١٤ | previous_mps = | election_date = {{Start date|2018|5|12|df=yes}} | next_election = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ | next_year = ٢٠٢١ | seats_for_election = [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەران]] ٣٢٩ کورسییە<ref>{{Cite web |url=http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |access-date=٤ی نیسانی ٢٠١٨ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180216084706/http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |archive-date=١٦ی شوباتی ٢٠١٨ |dead-url=yes }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180216084706/http://www.nrttv.com/Ar/Detail.aspx?Jimare=69849 |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٨ }}</ref> <br>زۆرینە پێویستی بە ١٦٥ کورسییە | votes_for_election = ١٠٫٨٤٠٫٩٨٩ | registered = ٢٣٫١٤٠٫٧٣٩ | turnout = ٤٤٫٥٢٪ ({{Decrease}} ١٧٫٤٨٪)<ref name="ina33592"/> | image1 = [[پەڕگە:Haider al-Abadi January 2015.jpg|170x170px]] | leader1 = [[حەیدەر عەبادی]] | alliance1 = [[ھاوپەیمانی سەرکەوتن]] | seats1 = | seat_change1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | last_election1 = | colour1 = 008000 | image2 = [[پەڕگە:Iraqi Prime Minister al-Maliki June 2014 (cropped).jpg|170x170px]] | leader2 = [[نوری مالیکی]] | alliance2 = ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا | seats2 = | seat_change2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | last_election2 = | colour2 = FF0000 | image3 = [[پەڕگە:Moqtada Sadr.jpg|170x170px]] | leader3 = [[موقتەدا سەدر]] | alliance3 = [[Alliance of Revolutionaries for Reform]] | seats3 = | seat_change3 = | popular_vote3 = | percentage3 = | last_election3 = | colour3 = 000000 | image4 = [[پەڕگە:Usama al-Nujayfi at US Department of State.jpg|170x170px]] | leader4 = [[ئوسامە نوجێفی]] | alliance4 = موتتەحدوون | seats4 = | seat_change4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | last_election4 = | colour4 = 0D4E76 | image5 = [[پەڕگە:Allawi8.jpg|170x170px]] | leader5 = [[ئەیاد عەلاوی]] | alliance5 = [[وەتەنیە]] | seats5 = | seat_change5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | last_election5 = | colour5 = B5CA7F | image6 = [[پەڕگە:Nechervan Barzani in meeting with Iranian VP Eshaq Jahangiri.jpg|170x170px]] | leader6 = [[نێچیرڤان بارزانی]] | alliance6 = [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] | seats6 = | seat_change6 = | popular_vote6 = | percentage6 = | last_election6 = | colour6 = FFBB0A | image7 = | leader7 = [[ھادی عامری]] | alliance7 = [[ھاوپەیمانی فەتح]] | seats7 = | seat_change7 = | popular_vote7 = | percentage7 = | last_election7 = | colour7 = 808000 | image8 = [[پەڕگە:Barham Salih.jpg|170x170px]] | leader8 = [[بەرھەم ساڵح]] | alliance8 = [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] | seats8 = | seat_change8 = | popular_vote8 = | percentage8 = | last_election8 = | colour8 = FF6600 | image9 = [[پەڕگە:Ali Bapir - Islamic Kurdish Politician.jpg|170x170px]] | leader9 = [[عەلی باپیر]] | alliance9 = [[کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان]] | seats9 = | seat_change9 = | popular_vote9 = | percentage9 = | last_election9 = | colour9 = 1F7DDC <!-- map -->| map_image = | map_size = | map_caption = <!-- bottom --> | title = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]] | before_election = [[حەیدەر عەبادی]] | before_party = ھاوپەیمانی سەرکەوتن | posttitle = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]]ی داھاتوو | after_election = | after_party = }} '''ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق''' بۆ ساڵی ٢٠١٨ لە ڕۆژی ١٢ی ئایار ئەنجام دەدرێت. ھەڵبژاردنەکە لەسەر بەدەست ھێنانی ٣٢٩ کورسی دەکرێت. == پێش ھەڵبژاردن == ھەڵبژاردنەکە شەش مانگ دوای ئەنجامدانی [[ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان (٢٠١٧)|ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان]] ئەنجام دەدرێت، کە تێیدا ٩٣٪ خەڵکی باشووری کوردستان دەنگیان بەجیابوونەوە دابوو. لەکاردانەوەی ئەم گشتپرسییە [[حەیدەر عەبادی]] سەرۆکوەزیرانی عێراق فڕۆکەخانەکانی ھەرێمی کوردستانی لە گەشتکردن خست. ھەروەھا سوپای عێراق لەگەڵ [[حەشدی شەعبی]] توانییان [[کەرکووک]] بگرنەوە، دوای ئەوەی لەکاتی دەستپێکردنی شەڕی داعش لەلایەن پێشمەرگەی ھەرێمی کوردستانەوە ئاسایشی دەکرا. ئەم ھەڵبژاردنەی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] دەبوایە لە ئەیلوولی ٢٠١٧ ئەنجام بدرایە، بەڵام دوا خرا بۆ شەش مانگ لەبەر شەڕی داعش کە ئەو شەڕە لە کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ کۆتاییی ھات. ئەمەو ھۆکارێکی دیکەش بۆ دواخرانی بریتی بوو لەوەی لایەنی سوننە لە عێراق داوای دواخستنی ھەڵبژاردنەکەیان کرد لەپێناو گەڕانەوەی ئاوارە سونییەکان بۆ ناوچەکانی خۆیان کە لەدەست شەڕی داعشەوە ئاوارە بوون.<ref>{{Cite news|url=https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/12/iraq-parliament-election-kurdistan-budget.html|title=Delay looks likely for Iraq elections, currently set for May|last=|first=|date=٢٠١٧-١٢-٠٨|work=Al-Monitor|access-date=٢٠١٨-٠١-٠١|archive-url=https://web.archive.org/web/20180102073325/https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/12/iraq-parliament-election-kurdistan-budget.html|archive-date= ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨|dead-url=yes|language=en-us}}</ref> == سیستمی ھەڵبژاردن == ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران بەپێی لیستی نیمچەکراوەی نوێنەرایەتی ڕێژەییی قەوارەکان بەڕێوە دەچێت، ھەر پارێزگایەک بازنەیەکی ھەڵبژاردنە، بەڵام بۆ ئەم ھەڵبژاردنە [[پارێزگای ھەڵەبجە]] وەکو بەشێک لە [[پارێزگای سلێمانی]] مامەڵەی لەگەڵ کراوە. [[سیستمی سانت لیگۆ]]ی ھەموارکراو بۆ دابەشکرنی کورسییەکان بەکاردێت، پێویستە ٢٥٪ی کورسییەکان بۆ ژنان بێت. بۆ کەمایەتییەکان ٩ کورسی دیاری کراوە، کە بە سەر پێکھاتەکانی مەسیحی و شەبەک و ئێزدی و سابیئە و کوردی فەیلی دابەشکراوە. {|class="wikitable sortable" |- !rowspan="2" align="center"|پارێزگا!! colspan="6" align="center"| ژمارەی کورسیی !!rowspan="2" align="center"| کۆی گشتی !!rowspan="2" align="center"| ڕێژەی ژن |- !گشتی !! مەسیحی !! شەبەک !! سابیئە !! ئێزیدی !! فەیلی |- |[[پارێزگای ئەنبار]]|| ١٥ || - || - || - || - || - || ١٥ || ٤ |- |[[پارێزگای بابل]]|| ١٧ || - || - || - || - || - || ١٧ || ٤ |- |[[پارێزگای بەغدا]]|| ٦٩ || ١ || - || ١ || - || - || ٧١ || ١٧ |- |[[پارێزگای بەسرە]]|| ٢٥ || - || - || - || - || - || ٢٥ || ٦ |- |[[پارێزگای دھۆک]]|| ١١ || ١ || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای زیقار]]|| ١٩ || - || - || - || - || - || ١٩ || ٥ |- |[[پارێزگای دیالە]]|| ١٤ || - || - || - || - || - || ١٤ || ٤ |- |[[پارێزگای ھەولێر]]|| ١٥ || ١ || - || - || - || - || ١٦ || ٤ |- |[[پارێزگای کەربەلا]]|| ١١ || - || - || - || - || - || ١١ || ٣ |- |[[پارێزگای کەرکووک]]|| ١٢ || ١ || - || - || - || - || ١٣ || ٣ |- |[[پارێزگای میسان]]|| ١٠ || - || - || - || - || - || ١٠ || ٣ |- |[[پارێزگای موسەنا]]|| ٧ || - || - || - || - || - || ٧ || ٢ |- |[[پارێزگای نەجەف]]|| ١٢ || - || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای نەینەوا]]|| ٣١ || ١ || ١ || - || ١ || - || ٣٤ || ٨ |- |[[پارێزگای دیوانیە]]|| ١١ || - || - || - || - || - || ١١ || ٣ |- |[[پارێزگای سەلاحەدین]]|| ١٢ || - || - || - || - || - || ١٢ || ٣ |- |[[پارێزگای سلێمانی]]|| ١٨ || - || - || - || - || - || ١٨ || ٥ |- |[[پارێزگای واسیت]]|| ١١ || - || - || - || - || ١ || ١٢ || ٣ |- ! گشتی||٣٢٠ || ٥ || ١ || ١ || ١ || ١ || ٣٢٩ || ٨٣ |} == تەکنەلۆژیای بەکارھاتوو == == ئامارەکان == ڕۆژی ٥ی نیسانی ٢٠١٨، [[کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان]] پەسەندکرنی ناوی پاڵێوراوانی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران ڕاگەیاند:<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بيان صادر عن مجلس المفوضين في مفوضية الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|publisher=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٦ی نیسانی ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180406072245/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|archivedate=٦ی نیسانی ٢٠١٨|language=عەرەبی|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180406072245/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8453-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html |date= ٦ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> {| class="wikitable" |- ! کۆی گشتی پاڵێوراوانی پەسەندکراو !! ٦٫٩٨٦ |- | کۆی گشتی پاڵێوراوانی نێر || ٤٫٩٧٢ |- | کۆی گشتی پاڵێوراوانی مێ || ٢٫٠١٤ |- | ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە و دادپەروەری || ٣٣٧ |- ! پاڵێوراوی جێگیرەوە (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە) || ٢٢٠ |- ! تانەی پەسەندکراوی پاڵێوراوان (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە) || ٢١ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوە (بەھۆی ڕێکارەکانی دەستەی لێپرسینەوە و بێ دانانی جێگیرەوە) || ٩٦ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوەی وەزارەتی ناوخۆ || ٤٣ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوەی وەزارەتی بەرگری || ٢ |- | پاڵێوراوانی دوورخراوە بەھۆی کەموکوڕی بەڵگەنامەکانی خوێندن || ٣٥ |- | پاڵێوراوە کشاوەکان || ٥٤ |- ! کۆی گشتی پاڵێوراوانی پێشکەشکراو || ٧٫٢١٦ |} کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژارنەکان لە ٩ی نیسانی ٢٠١٨ ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراوی بڵاوکردەوە، کە ٦٫٩٨١ پاڵێوراو کێبڕکێ لەسەر ٣٢٩ کورسیی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەکەن. {| class="wikitable sortable" |- ! پارێزگا !! ژ. دەنگدەران !! ژ. بنکەکانی دەنگدان!! ژ. وێستگەکانی دەنگدان !! ژ. کێبڕکێکاران !! ژ. پاڵێوراوان |- | [[پارێزگای ئەنبار]] || ١٫٠٢٧٫٤٧٤ || ٣٧٥ || ٢٫٢٧١ || ١٨ || ٣٥٣ |- | [[پارێزگای بابل]] || ١٫١٩٣٫٥١٢ || ٣٩٥ || ٢٫٦٢٠ || ١٢ || ٣٢٧ |- | [[پارێزگای بەغدا]] || ٥٫٤٨٠٫٦٦١ || ١٫٨٠٢ || ١١٫٩٣٨ || ٤١ || ٢٫١٣٦ |- | [[پارێزگای بەسرە]] || ١٫٧٨٦٫٣٣٠ || ٥١٤ || ٣٫٨٨٤ || ١٤ || ٥٠٦ |- | [[پارێزگای دھۆک]] || ٧١٦٫٣٠٠ || ٢٥٦ || ١٫٦٦٤ || ١٧ || ١١٧ |- | [[پارێزگای زیقار]] || ١٫٢٥٣٫٠٣٦ || ٤٣٦ || ٢٫٧٠٩ || ١٠ || ٢٨٤ |- | [[پارێزگای دیالە]] || ١٫٠١٠٫٤٤٥ || ٤٦٦ || ٢٫٢٤٩ || ٢٢ || ٣٤٢ |- | [[پارێزگای ھەولێر]] || ١٫١٢٣٫٢١٩ || ٤٩٨ || ٢٫٥٦٣ || ٢٠ || ١٧٥ |- | [[پارێزگای کەربەلا]] || ٧٢١٫٤١٦ || ٢٤٤ || ١٫٥٥٩ || ١٢ || ١٩٣ |- | [[پارێزگای کەرکووک]] || ٩٥٦٫٢٦٢ || ٣١٥ || ٢٫٠٥٢ || ٢٤ || ٢٨٩ |- | [[پارێزگای میسان]] || ٧١١٫٥٨٥ || ٢٣٠ || ١٫٥٢٠ || ٧ || ١٠٧ |- | [[پارێزگای موسەنا]] || ٤٨٩٫٧٦٣ || ١٧٠ || ١٫٠٦١ || ٨ || ٩٨ |- | [[پارێزگای نەجەف]] || ٨٩٥٫٨٧٧ || ٣٢٩ || ١٫٩٥٢ || ١٥ || ٢٤٠ |- | [[پارێزگای نەینەوا]] || ٢٫٠٣٩٫٧٢٨ || ٧٤٠ || ٤٫٨١٨ || ٣٨ || ٩١٨ |- | [[پارێزگای دیوانیە]] || ٧٥٤٫٤٢٥ || ٢٧٣ || ١٫٦٥٣ || ١١ || ١٨٧ |- | [[پارێزگای سەلاحەدین]] || ٨٦٨٫٤٤٠ || ٢٩٨ || ١٫٩٣٦ || ١٩ || ٣٢٨ |- | [[پارێزگای سلێمانی]] || ١٫٣٠٥٫٢١١ || ٥٠٣ || ٢٫٩٤٧ || ١٢ || ٢٠٨ |- | [[پارێزگای واسیت]] || ٨٠٧٫٠٥٥ || ٣٠٤ || ١٫٧٥١ || ١٩ || ١٧٣ |- | عێراقیانی تاراوگە || - || - || - || - || - |- ! کۆی گشتی (ناوخۆ) || ٢٣٫١٤٠٫٧٣٩ || ٨٫١٤٨ || ٥١٫١٤٧ || ٨٨ || ٦٫٩٨١ |} == تۆمارکردن و ژمارەدان بە لیستەکان == === تۆمارکردنی قەوارە و ھاوپەیمانێتی === دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی قەوارە بۆ بەشداری کردن لەھەلبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران، نزیکەی ٢٠٥ قەوارە پەسەند کران. دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی ھاوپەیمانی لەنێوان قەوارە پەسەندکراوەکان، نزیکەی ٢٧ ھاوپەیمانی تۆمار کران، بەڵام ھەندێک پەسەند نەکران و ھەندێکیشیان ھەڵوەشانەوە. {| class="wikitable" |- ! ز !! ناوی ھاوپەیمانی !! ڕۆژی پێشکەشکردن !! پێکھێنەرەکان !! نێبینی |- | rowspan="11" align="center"| ١ || rowspan="11" align="center"| {{عەرەبی|تحالف القرار العراقي}} || rowspan="11" align="center"| ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ || {{عەرەبی|للعراق متحدون}} || rowspan="11" align="center"| بەشدارە (١٦٨) |- | {{عەرەبی|المشروع العربي في العراق}} |- | {{عەرەبی|حزب تجمع المستقبل الوطني}} |- | {{عەرەبی|مشروع الارادة الشعبية}} |- | {{عەرەبی|حزب الهيبة الوطنية}} |- | {{عەرەبی|حزب المجد العراقي}} |- | {{عەرەبی|حزب الحق الوطني}} |- | {{عەرەبی|حزب الغد العراقي}} |- | {{عەرەبی|حزب النداء الوطني}} |- | {{عەرەبی|حركة النهضة الشبابية عز}} |- | {{عەرەبی|اتحاد صلاح الدين}} |- | rowspan="5" align="center"| ٢ || rowspan="5" align="center"| {{عەرەبی|الانبار هويتنا}} || rowspan="5" align="center"| ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ || {{عەرەبی|اتحاد القوى الوطنية}} || rowspan="5" align="center"| بەشدارە (١٦٥) |- | {{عەرەبی|تجمع التعاون}} |- | {{عەرەبی|حزب الحل}} |- | {{عەرەبی|الاصالة العربية}} |- | {{عەرەبی|حزب وحدة ابناء العراق}} |- | rowspan="4" align="center"| ٣ || rowspan="4" align="center"| {{عەرەبی|تمدن}} || rowspan="4" align="center"| ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ || {{عەرەبی|حزب الشعب للاصلاح}} || rowspan="4" align="center"| بەشدارە (١٣٦) |- | {{عەرەبی|حركة العراق الوطنية}} |- | {{عەرەبی|الحركة المدنية الوطنية}} |- | {{عەرەبی|حزب الاتفاق الوطني العراقي}} |} === ژمارەدان بە لیستەکان === {| class="wikitable sortable" |- ! ژمارەی لیست !! ناوی لیست !! بازنەکانی کێبڕکێ |- | ١٠١ || {{عەرەبی|تيار احرار الشبك}} || |- | ١٠٢ || {{عەرەبی|الحركة الأيزيدية من اجل الاصلاح والتقدم}} || |- | ١٠٣ || {{عەرەبی|قصي عباس}} (شەبەکی سەربەخۆ) || |- | ١٠٤ || {{عەرەبی|الجماعة الإسلامية الكردستانية العراق}} [[کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان]]/عێراق || ھەرێمی کوردستان |- | ١٠٥ || {{عەرەبی|الدكتور فراس كوركيس عزيز كوركيس}} || |- | ١٠٦ || {{عەرەبی|التحالف المدني الديمقراطي}} || |- | ١٠٧ || {{عەرەبی|حزب الفيدرالية الوطنية}} || |- | ١٠٨ || {{عەرەبی|الجبهة الفيلية}} ([[بەرەى فەیلى]]) || |- | ١٠٩ || {{عەرەبی|تحالف الفتح}} || |- | ١١٠ || {{عەرەبی|تجمع البناء والاصلاح}} || |- | ١١١ || {{عەرەبی|سلام نعيم عطية ماهود}} || |- | ١١٢ || {{عەرەبی|عبدالكريم بدل عبدالله حسن}} || |- | ١١٣ || {{عەرەبی|المجلس الشعبي الكلداني السرياني الاشوري}} || |- | ١١٤ || {{عەرەبی|حزب التقدم الإيزيدي}} || |- | ١١٥ || {{عەرەبی|اتحاد بيت نهرين الوطني}} || |- | ١١٦ || {{عەرەبی|نوفل شريف جوده سهر}} || |- | ١١٧ || {{عەرەبی|امة انصار الحق}} || |- | ١١٨ || {{عەرەبی|تيار الحكمة الوطني}} || |- | ١١٩ || {{عەرەبی|تجمع عراقيون للتغيير}}|| |- | ١٢٠ || {{عەرەبی|حراك الجيل الجديد}} [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || |- | ١٢١ || {{عەرەبی|حزب ثأر الله الاسلامي}} || |- | ١٢٢ || {{عەرەبی|تجمع برلمان الشعب}} || |- | ١٢٣ || {{عەرەبی|جبهة تركمان كركوك}} || |- | ١٢٤ || {{عەرەبی|فؤاد علي أكبر}} || |- | ١٢٥ || {{عەرەبی|مجلس انقاذ العراق}} || |- | ١٢٦ || {{عەرەبی|رحيم لعيبي ثامر}} || |- | ١٢٧ || {{عەرەبی|حزب اليقين الوطني}} || |- | ١٢٨ || {{عەرەبی|التحالف العربي في كركوك}} || |- | ١٢٩ || {{عەرەبی|حزب الداعي}} || |- | ١٣٠ || {{عەرەبی|جبهة الصالحون}} || |- | ١٣١ || {{عەرەبی|حركة تجمع السريان}} || |- | ١٣٢ || {{عەرەبی|التيار الوطني العشائري في العراق}} || |- | ١٣٣ || {{عەرەبی|مازن عبدالمنعم ابو حيدر}} || |- | ١٣٤ || {{عەرەبی|ائتلاف كفاءات للتغيير}} || |- | ١٣٥ || {{عەرەبی|نينوى هويتنا}} || |- | ١٣٦ || {{عەرەبی|تمدن}} || |- | ١٣٧ || {{عەرەبی|الجبهة التركمانية العراقية}} || |- | ١٣٨ || {{عەرەبی|حركة الاغلبية الوطنية}} || |- | ١٣٩ || {{عەرەبی|ائتلاف الكلدان}} || |- | ١٤٠ || {{عەرەبی|عراق الارض}} || |- | ١٤١ || {{عەرەبی|الدكتور فاضل عباس}} || |- | ١٤٢ || [[بزووتنەوەی گۆڕان|گۆڕان]] ({{عەرەبی|التغيير}}) || ھەرێمی کوردستان |- | ١٤٣ || {{عەرەبی|باب العرب}} || |- | ١٤٤ || {{عەرەبی|ائتلاف الرافدين}} || |- | ١٤٥ || {{عەرەبی|بيارق الخير}} || |- | ١٤٦ || {{عەرەبی|تجمع رجال العراق}} || |- | ١٤٧ || {{عەرەبی|الحزب الشيوعي الكوردستاني العراق}} [[حیزبی شیوعی کوردستان-عێراق]] || |- | ١٤٨ || {{عەرەبی|ديالي التحدي}} || |- | ١٤٩ || {{عەرەبی|تحالف بغداد}} || |- | ١٥٠ || {{عەرەبی|رعد جبار صالح}} || |- | ١٥١ || {{عەرەبی|حزب الامانة}} || |- | ١٥٢ || {{عەرەبی|ائتلاف دولة القانون}} || |- | ١٥٣ || {{عەرەبی|التحالف من اجل الديمقراطية والعدالة}} [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] || ھەرێمی کوردستان |- | ١٥٤ || {{عەرەبی|ابناء النهرين}} || |- | ١٥٥ || {{عەرەبی|لمياء شاوي الهلالي}} || |- | ١٥٦ || {{عەرەبی|سائرون}} || |- | ١٥٧ || {{عەرەبی|الدكتورة اسماء شاكر حمودي}} || |- | ١٥٨ || {{عەرەبی|ائتلاف النصر}} || |- | ١٥٩ || {{عەرەبی|نصير محمود ابو سلام الحداد}} || |- | ١٦٠ || {{عەرەبی|النهج الديمقراطي}} || |- | ١٦١ || {{عەرەبی|حارث شنشل الحارثي}} || |- | ١٦٢ || {{عەرەبی|الاتحاد الوطني الكوردستاني}} [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] || |- | ١٦٣ || {{عەرەبی|تحالف صلاح الدين هويتنا}} || |- | ١٦٤ || {{عەرەبی|اشم باسل حسن حسين}} || |- | ١٦٥ || {{عەرەبی|الانبار هويتنا}} || |- | ١٦٦ || {{عەرەبی|حركة بابليون}} || |- | ١٦٧ || {{عەرەبی|الحزب الأيزيدي الديمقراطي}} || |- | ١٦٨ || {{عەرەبی|تحالف القرار العراقي}} || |- | ١٦٩ || {{عەرەبی|حزب الحرية والديمقراطية الايزيدية}} || |- | ١٧٠ || {{عەرەبی|الحزب الاشتراكي الديمقراطي الكوردستاني}} [[حیزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان]] || |- | ١٧١ || {{عەرەبی|تضامن}} || |- | ١٧٢ || {{عەرەبی|حزب الجماهير الوطنية}} || |- | ١٧٣ || {{عەرەبی|نصرت صابر شيخة حمد امين}} || ھەڵوەشایەوە<ref>{{cite web|title=لە ھەولێر کاندیدێکی سەربەخۆ چووە نێو لیستی پارتی|url=http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/250420181|website=تۆڕی میدیایی ڕووداو|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.today/20180511064336/http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/250420181|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|date=٢٥ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> |- | ١٧٤ || {{عەرەبی|حسين محمد فاضل موسى الطائي}} || |- | ١٧٥ || {{عەرەبی|الاتحاد الاسلامي الكوردستاني}} [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] || |- | ١٧٦ || {{عەرەبی|جعفر عبدالجبار محمد}} || |- | ١٧٧ || {{عەرەبی|تجمع الاتحاد الفيلي}} ([[گردبوونەوەى یەکێتى فەیلى]])|| |- | ١٧٨ || {{عەرەبی|الحزب المدني}} || |- | ١٧٩ || {{عەرەبی|احرار الفرات}} || |- | ١٨٠ || {{عەرەبی|عابرون}} || |- | ١٨١ || {{عەرەبی|سالم محمد}} (شەبەکی سەربەخۆ) || |- | ١٨٢ || {{عەرەبی|الائتلاف الفيلي العراقي}} ([[هاوپەیمانى فەیلیی عێراقى]]) || |- | ١٨٣ || [[لیستی نیشتمان]] || کەرکوک، مووسڵ، دیالە |- | ١٨٤ || {{عەرەبی|الحزب الديمقراطي الكوردستاني}} [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || |- | ١٨٥ || {{عەرەبی|ائتلاف الوطنية}} || |- | ١٨٦ || {{عەرەبی|الحقوقي سعد سالم سلطان الشبكي}} || |- | ١٨٧ || {{عەرەبی|ائتلاف قلعة الجماهير الوطنية}} || |- | ١٨٨ || {{عەرەبی|حركة ارادة}} || |} == بانگەشە == ٦٠٩٤ کاندید لە ١٨ پارێزگای جیاوازی عێراق کێبڕکێی بردنەوەی ٣٢٩ کورسییەکەی پەرلەمانی عێراق دەکەن.<ref>https://thepeninsulaqatar.com/article/20/02/2018/Approx-7,000-candidates-compete-in-Iraqi-elections</ref><ref>http://baghdadtoday.news/ar/news/35726/مفوضية-الانتخابات-تجري-قرعة-توزيع-الارقام-بين-الكيانات-السياسية</ref> ئەمەش لەچاو ھەڵبژاردنی پێشووی عێراق کەمتربۆتەوە کە ٦٤٠٠ کاندید بوو.<ref>https://aawsat.com/home/article/68926</ref> {|class="wikitable sortable" |- !پارێزگا!!ژمارەی کاندیدەکان |- |[[پارێزگای ئەنبار]]||٣٨٣ |- |[[پارێزگای بابل]]||٣٣٨ |- |[[پارێزگای بەغدا]]||١٬٩٨٥ |- |[[پارێزگای بەسرە]]||٥٢٢ |- |[[پارێزگای دھۆک]]||١١٥ |- |[[پارێزگای زیقار]]||٢٧٩ |- |[[پارێزگای دیالە]]||٢٥٩ |- |[[پارێزگای ھەولێر]]||١٧٣ |- |[[پارێزگای کەربەلا]]||١٩٧ |- |[[پارێزگای کەرکووک]]||٢٩١ |- |[[پارێزگای میسان]]||١٠٥ |- |[[پارێزگای موسەنا]]||١٠٢ |- |[[پارێزگای نەجەف]]||٢٤٤ |- |[[پارێزگای نەینەوا]]||٩٠٧ |- |[[پارێزگای دیوانیە]]||١٩١ |- |[[پارێزگای سەلاحەدین]]||٣٣٢ |- |[[پارێزگای سلێمانی]]||٢١١ |- |[[پارێزگای واست]]||١٨٠ |- |کەمینە||٩٠ |- !گشتی||٦٬٩٠٤ |} کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ڕۆژی ١٠ی نیسانی ٢٠١٨ی وەکوو ڕۆژی دەستپێکردنی بانگەشە دیاری کرد،<ref>{{cite news|title=١٠ی نیسان ڕۆژی بانگەشەیە|url=https://aawsat.com/home/article/1189386/10-أبريل-موعداً-لانطلاق-الحملات-الانتخابية-في-العراق|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=ڕۆژنامەی شەرق ئەوسەت|date=٢٨ی شووباتی ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093340/https://aawsat.com/home/article/1189386/10-%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D9%84-%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%8B-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82|archivedate= ٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> دواتر بەھۆکاری ھونەری دواخرا بۆ ١٤ی نیسان،<ref>{{cite news|title=١٤ی نیسان ڕۆژی بانگەشەیە|url=http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-نيسان-بدء-الحملة-الدعائية-لانتخابات-البرلمان|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=بەغداد پۆست|date=٢٩ی ئازاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093747/http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86|archivedate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180404093747/http://www.thebaghdadpost.com/ar/story/95322/14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AF%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86 |date= ٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> بەڵام وتەبێژی کۆمیسیۆن دەڵێت بەھۆی سەردانیکردنی ئیمام کازمەوە بووە.<ref>{{cite news|title=کۆمیسیۆن دواخستنی بانگەشەی ڕاگەیاند|url=http://www.skypressiq.net/2018/3/29/المفوضية-تعلن-تأجيل-الحملة-الإعلامية-لمرشحي-الانتخابات-الى-14-نيسان-المقبل-والسبب|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=سکای پرێس|date=٢٩ی ئازاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180404093605/http://www.skypressiq.net/2018/3/29/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%AA%D8%A3%D8%AC%D9%8A%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%B4%D8%AD%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%89-14-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%A8%D9%84-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%A8|archivedate= ٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}}</ref> بەلام بەھۆی [[کارەساتی ئەنفال]]ەوە، کۆمیسیۆن بڕیاریدا لە ھەرێمی کوردستان ڕۆژی ١٥ی نیسان یەکەم ڕۆژی بانگەشە بێت.<ref>{{cite news|title=کۆمیسیۆن بانگەشەی خستەدوای ساڵیادی ئەنفال|url=http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426|accessdate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|publisher=ئێن ئاڕ تی|date=٣ی نیسانی ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.today/20180404094836/http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426|archivedate=٤ی نیسانی ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20180404094836/http://www.nrttv.com/Details.aspx?Jimare=99426 |date= ٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> ٤٨ کاتژمێر پێش دەنگدانی گشتی بانگەشە دەوەستێت. === هەرێمی کوردستان === ئەم هەڵبژاردنە یەکەم هەڵبژاردنبوو بۆ [[بزووتنەوەی گۆڕان]] و [[یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] لەدوای کۆچی دوایی سەرکردەکانیان [[نەوشێروان مستەفا]] و [[جەلال تاڵەبانی]]. [[بەرهەم ساڵح]] کە پێشتر جێگری سکرتێری گشتی یەکێتیبوو ئەوا حیزبێکی دیکەی ڕاگەیاند بۆ ئەم هەڵبژاردنە بەناوی [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] و لەیەکێتیش هاتە دەرەوە، بەرهەم ساڵح داوای ئەوەشی لە لیستە ئۆپۆزسیۆنەکانکرد بەتایبەت گۆڕان و کۆمەڵ تاکوو بەیەک لیستدابەزن بۆ هەڵبژاردنەکە لەپێناو وەرگرتنی دەسەڵات لە یەکێتی و پارتی.<ref>{{Cite news|url=http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm|title=Kurdish Political Heavyweight Announces Plan To Shake Up Local Voters|last=Rasheed|first=Honar Hama|work=Niqash|access-date=2018-01-06|language=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180424183600/http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm|archivedate=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180424183600/http://www.niqash.org/en/articles/politics/5750/Kurdish-Political-Heavyweight-Announces-Plan-To-Shake-Up-Local-Voters.htm |date=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> [[شاسوار عەبدولواحید]]یش لەدوای ئەوەی لە ٢٠١٧ کەمپەینی دژی ڕیفراندۆم ڕاگەیاند ئەوا بۆ ئەم هەڵبژاردنە لیستی نەوەی نوێی ڕاگەیاند. لەدوای ڕووداوەکانی کەرکووک لە ٢٠١٧ ئەوا [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] ڕایگەیاند کە لە [[پارێزگای کەرکووک]] بایکۆتی هەڵبژاردنەکان دەکەن لەبەر ڕەوشی پارێزگاکە.<ref>{{Cite web|url=http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271|title=KDP BOYCOTTS IRAQ’S ELECTIONS IN KIRKUK, AREAS OUTSIDE KRG ADMINISTRATION|last=|first=|date=|website=www.nrttv.com|archiveurl=https://archive.today/20180424183709/http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271|archivedate=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨|dead-url=yes|access-date=2018-01-17}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20180424183709/http://www.nrttv.com/EN/Details.aspx?Jimare=18271 |date=٢٤ی نیسانی ٢٠١٨ }}</ref> == پرۆسەی دەنگدان == === دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە === عێراقیانی تاراوگە لەڕۆژانی ١٠ و ١١ی ئایاری ٢٠١٨ بەشدارییان لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد، کۆمیسیۆن لە ٢١ وڵات ١٣٠ بنکەی دەنگدانی کردووەتەوە، کە لە ٦٧٤ وێستگەی دەنگدان پێکھاتووە. دەنگی عێراقیانی تاراوگە لەنێو زەرفێکدا ھەڵدەگیرێت و لەئۆفیسی نیشتمانی ھەژماردەکرێن. کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە (بەکاتی ناوخۆی وڵاتی خانەخوێ) بوو، ڕۆژی ١١ی ئایار کۆمیسیۆن بڕیاری درێژکردنەوەی ماوەی دەنگدانی بۆ ماوەی ٣ کاتژمێر ڕاگەیاند بۆ ئەوەی ژمارەیەکی زیاتری دەنگدەری تاراوگە بەشداری بکەن.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بيان صادر عن مجلس المفوضين في مفوضية الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511181349/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511181349/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8721-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F-%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F%3F.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ژمارەی بەشداربووان لە دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە ١٧٩ ھەزار و ٣٢٩ دەنگدەر بوو.<ref name="ina33592">{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية: نسبة المشاركة في الانتخابات بلغت 44.52 بالمئة}}|url=http://ina.iq/archives/33592|website=ئاژانسی ھەواڵی عێراق (واع)|accessdate=١٢ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180512210005/http://ina.iq/archives/33592|archivedate=١٢ی ئایاری ٢٠١٨}}</ref> === دەنگدانی تایبەت === ڕۆژی ١٠ی ئایار ھێزە ئەمنیەکانی عێراق بەشدارییان لەھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد. کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە بوو. لەدەنگدانی تایبەتدا، ٩٤٣ ھەزار و ٦٣٩ دەنگدەر مافی دەنگدانیان ھەبوو، کە بەسەر ٤٩٤ بنکەی دەنگدان و ٢ ھەزار و ٢٣٩ وێستگەی دەنگدان دابەشکراون.<ref name="ihec8705">{{cite web|title={{عەرەبی|مفوضية الانتخابات تعقد مؤتمرً صحفيا حول اخر استعداداتها لاجراء الانتخابات}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511202411/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511202411/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8705-%D9%85%D9%81%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1%D9%8B-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7-%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ڕێژەی بەشداریکردن لەدەنگدانی تایبەتدا ٧٨٪ بوو،<ref name="ihec8720">{{cite web|title={{عەرەبی|البدران : يعلن الاستعداد النهائي ليوم الاقتراع العام}}|url=http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=١١ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180511203250/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html|archivedate=١١ی ئایاری ٢٠١٨}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180511203250/http://ihec-iraq.com/ar/index.php/news-archive/headlines/8720-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%8A%D8%B9%D9%84%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A-%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%85.html |date=١١ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی تایبەت ٧٠٩ ھەزار و ٣٩٦ دەنگدەر بووە.<ref name="ina33592" /> === دەنگدانی گشتی === [[پەڕگە:Iraqi parliamentary election, 12 May 2018 - Governmental Center for Elections in the Green Zone, Baghdad 17.jpg|وێنۆک|فوئاد مەعسووم، سەرۆککۆماری عێراق لەبنکەیەکی دەنگدان لەناوچەی سەوز لە بەغدا پەنجەی مۆرکراوەکەی بەرزکردۆتەوە وەک نیشانەیەک بۆدەنگدان.]] ڕۆژی ١٢ی ئایاری ٢٠١٨، ھاوڵاتیانی عێراق ڕوو لە ناوەندەکانی دەنگدان دەکەن بۆ ھەڵبژاردنی نوێنەرانیان بۆ خولی چوارەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق. ژمارەی دەنگدەرانی تۆمارکراو ٢٤ ملیۆن و ٣٤٩ ھەزار و ٣٥٧ دەنگدەرە و ٨ ھەزار و ٩٥٩ بنکەی دەنگدان دەکرێتەوە کە ٥٥ ھەزار و ٢٣٢ وێستگەی دەنگدانی لەخۆگرتووە.<ref name="ihec8720"/> نزیکەی ھەزار و ٥٥٦ وێستگە بۆ ئاوارەکانی ناوخۆ تەرخانکراوە. بۆ ڕووماڵی پڕۆسەکە زیاد لە ٤ ھەزار ڕاگەیاندنکاری ناوخۆ و ٣٢٩ ڕاگەیاندنکاری نێودەوڵەتی تۆمارکراون. بۆ چاوێریکرنی پڕۆسەی دەنگدان ١٣٣ ھەزار و ٤١٥ بریکاری قەوارە سیاسییەکان و ٧٤ ھەزار و ٦٤٦ چاودێری ناوخۆیی و ٩٦٣ چاودێری نێودەوڵەتی تۆمارکراون.<ref name="ihec8705"/> ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی گشتی ٩ ملیۆن و ٩٥٢ ھەزار و ٢٦٤ دەنگدەرە و ڕێژەی بەشداربکردن ٤٤٫٥٢٪ بوو.<ref name="ina33592" /> == پاش ھەڵبژاردنەکان == == ئەنجامەکان == === ئەنجامە سەرەتاییەکان === کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان لەڕۆژانی ١٣-١٥ی ئایاری ٢٠١٨ ئەنجامی سەرەتایی ڕاگەیاند. # بەغداد: سائیرون بە ٤١٣٫٦٣٨ دەنگ لە پلەی یەکەم دێت، ھاوپەیمانی فەتح ٢٣٣٫٢٩٨ دەنگی بەدەستھێناوە، ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢١١٫٢٤٣ دەنگ و ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٢٠٤٫٦٨٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٩٤٫٧٦٧ دەنگ پلەکانی سێیەم تا پێنجەمیان گرتووە. # ئەنبار: لە پلەی یەکەم ھاوپەیمانی (ئەنبار ناسنامەمانە) ھاتووە بە بەدەستھێنانی ١٢٥٫٤٧٣ دەنگ، ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٥٦٫٧٥١ دەنگ و ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٥٠٫٢٢٣ دەنگ و عابیرون بە ٤٦٫٧٣٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٠٫٢٠٧ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان گرتووە. # واسیت: ھاوپەیمانی سائیرون بە ٩٤٫٢٤١ دەنگ پێشەنگە، ھاوپەیمانی فەتح بە ٦٨٫٤٨٠ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٥١٫٠٣٠ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٤٩٫٣٩٣ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٤١٫٥٥١ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان بەدەستھێناوە. # بابل: ھاوپەیمانی فەتح بە ١٢٢٫٧٢٨ دەنگ پێشەنگە، دواتر سائیرون بە ١١٤٫١٧٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٨٣٫٥٢٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٧١٫٦٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٥٦٫٦٤٩ دەنگ دێن. # موسەنا: بە بەدەستھێنانی ٦٢٫٩٦٨ دەنگ سائیرون پێشەنگە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٤٢٫٤٨٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٣٣٫٣٥٨ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٣٣٫٣٠٧ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢٧٫٤٦٥ دەنگ دێن. # دیالە: ھاویەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٩٦٫٩١١ دەنگ پێشەنگە و دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٩٢٫٢٢٦ دەنگ دێت، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان پلەی حەوتەمی گرتووە بە ٢٥٫١٩٨ دەنگ. # کەربەلا: ھاوپەیمانی فەتح بە ٧٠٫٧٧٧ دەنگ پێشەنگە و دواتر سائیرون دێت بە ٦٩٫٩٧٥ دەنگ، لە پلەکانی سێیەم تا پێنجەم ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٨٫٣٤٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٣٤٫٤٧٩ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ١٩٫٠١٠ دەنگ دێن. #زیقار: سائیرون بە ١٤٦٫٦٣٧ دەنگ پلەی یەکەمی گرتووە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ١١٠٫٢٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٧٦٫٣٩٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٧٥٫٧٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی ٥٢٫٨٤٩ دەنگ دێن. # بەسرە: ھاوپەیمانی فەتح پێشەنگە بە ١٤٣٫٧٣٩ دەنگ، دواتر سائیرون بە ١١٣٫١٠٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٠٣٫٢٠٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٨٩٫٥٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٥٤٫٦٢٦ دەنگ دێن. # دیوانیە (قادسیە): # نەینەوا: # سلێمانی: # سەڵاحەدین: # نەجەف: # ھەولێر: # میسان: # کەرکوک: # دھۆک: === ئەنجامی کۆتایی === {{وتاری سەرەکی|ئەنجامی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨، بەپێی بازنەی ھەڵبژاردن}} ڕۆژی ١٩ی ئایاری ٢٠١٨، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ئەنجامی کۆتایی ڕاگەیاند.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية تكشف عن النتائج النهائية لانتخابات مجلس النواب}}|url=http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2|website=ئێن ئاڕ تی|accessdate=٢٠ی ئایاری ٢٠١٨|archiveurl=https://archive.li/20180523203129/http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2|archivedate=٢٣ی ئایاری ٢٠١٨|deadurl=yes}} {{Webarchive|url=https://archive.li/20180523203129/http://nrttv.com/AR/News.aspx?id=595&MapID=2 |date=٢٣ی ئایاری ٢٠١٨ }}</ref> {| class="wikitable" |- ! <abbr title="بازنەی ھەڵبژاردن">بازنە</abbr> !! <abbr title="کورسی گشتیی بازنەی ھەڵبژاردن">کۆ</abbr> !! <abbr title="سائیرون">١٥٦</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی فەتح">١٠٩</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی نەسر">١٥٨</abbr> !! <abbr title="پارتی دیموکراتی کوردستان">١٨٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا">١٥٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی نیشتمانی">١٨٥</abbr> !! <abbr title="ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی">١١٨</abbr> !! <abbr title="یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان">١٦٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی">١٦٨</abbr> !! <abbr title="ئەنبار ناسنامەمانە">١٦٥</abbr> !! <abbr title="گۆڕان">١٤٢</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بەغداد">١٤٩</abbr> !! <abbr title="جووڵانەوەی نەوەی نوێ">١٢٠</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی عەرەبی لەکەرکووک">١٢٨</abbr> !! <abbr title="بەرەی تورکمانی کەرکووک">١٢٣</abbr> !! <abbr title="نەینەوا ناسنامەمانە">١٣٥</abbr> !! <abbr title="بزووتنەوەی ئیرادە">١٨٨</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی قەڵای لایەنگرانی نیشتمانی">١٨٧</abbr> !! <abbr title="کۆمەڵی ئیسلامی لە کوردستان">١٠٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری">١٥٣</abbr> !! <abbr title="یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان">١٧٥</abbr> !! <abbr title="حیزبی لایەنگرانی نیشتمانی">١٧٢</abbr> !! <abbr title="عابیرون">١٨٠</abbr> !! <abbr title="تەمەدوون">١٣٦</abbr> !! <abbr title="بیارق الخیر">١٤٥</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی لێھاتووەکان بۆ گۆڕانکاری">١٣٤</abbr> !! <abbr title="حیزبی مەدەنی">١٧٨</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی سەڵاحەددین ناسنامەمانە">١٦٣</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی مەدەنی دیموکراتی">١٠٦</abbr> !! <abbr title="گربوونەوەی پیاوانی عێراق">١٤٦</abbr> !! <abbr title="پەیڕەوی دیموکراتی">١٦٠</abbr> |- | بەغداد || ٦٩ || ١٧ || ٩ || ٨ || - || ٩ || ٨ || ٤ || - || ٤ || - || - || ٤ || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || ١ || ٢ || - || ١ || - || ١ || - || - |- | نەینەوا || ٣١ || - || ٣ || ٧ || ٦ || - || ٤ || - || ١ || ٣ || - || - || - || - || - || - || ٣ || - || - || - || - || - || ٢ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || ١ |- | بەسرە || ٢٥ || ٥ || ٦ || ٥ || - || ٤ || ١ || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - |- | زیقار || ١٩ || ٦ || ٥ || ٣ || - || ٣ || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | سلێمانی || ١٨ || - || - || - || ١ || - || - || - || ٨ || - || - || ٤ || - || ٢ || - || - || - || - || - || ١ || ١ || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | بابل || ١٧ || ٤ || ٤ || ٣ || - || ٢ || - || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | ئەنبار || ١٥ || - || - || ٢ || - || - || ٣ || - || - || ٢ || ٦ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - |- | ھەولێر || ١٥ || - || - || - || ٨ || - || - || - || ٢ || - || - || ١ || - || ٢ || - || - || - || - || - || ١ || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | دیالە || ١٤ || ٢ || ٣ || ١ || - || - || ٣ || ١ || ١ || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | نەجەف || ١٢ || ٤ || ٣ || ٣ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | سەڵاحەدین || ١٢ || - || ٢ || ٢ || - || - || ٢ || - || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - |- | کەرکووک || ١٢ || - || - || - || - || - || - || - || ٦ || - || - || - || - || - || ٣ || ٣ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | دیوانیە || ١١ || ٣ || ٣ || ٢ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | کەربەلا || ١١ || ٣ || ٣ || ٢ || - || ٢ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | واسیت || ١١ || ٣ || ٢ || ٢ || - || ١ || - || ٢ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | دھۆک || ١١ || - || - || - || ١٠ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | میسان || ١٠ || ٥ || ٢ || ١ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- | موسەنا || ٧ || ٢ || ٢ || ١ || - || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - || - |- ! <abbr title="کۆی گشتی">کۆ</abbr> || ٣٢٠ || ٥٤ || ٤٧ || ٤٢ || ٢٥ || ٢٥ || ٢١ || ١٩ || ١٨ || ١٤ || ٦ || ٥ || ٤ || ٤ || ٣ || ٣ || ٣ || ٣ || ٣ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ٢ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ |} ئەنجامی کۆتای پێکھاتەکان بەمشێوەیە بوو: {| class="wikitable" |- ! <abbr title="بازنەی ھەڵبژاردن">بازنە</abbr> !! <abbr title="کورسی پێکھاتە لە بازنەی ھەڵبژاردن">کۆ</abbr> !! <abbr title="بزووتنەوەی بابلیۆن">١٦٦</abbr> !! <abbr title="ئەنجومەنی گەلی کلدانی سریانی ئاشووری">١١٣</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی ڕافیدەین">١٤٤</abbr> !! <abbr title="ھاوپەیمانی کلدان">١٣٩</abbr> !! <abbr title="حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی">١١٤</abbr> !! <abbr title="قووسەی عەباس">١٠٣</abbr> !! <abbr title="لەمیا شاوی ھیلالی">١٥٥</abbr> || <abbr title="مازن عەبدولمونعیم">١٣٣</abbr> |- | بەغداد || ٢ || ١ || - || - || - || - || - || ١ || - |- | نەینەوا || ٣ || ١ || - || - || - || ١ || ١ || - || - |- | ھەولێر || ١ || - || - || - || ١ || - || - || - || - |- | کەرکووک || ١ || - || ١ || - || - || - || - || - || - |- | دھۆک || ١ || - || - || ١ || - || - || - || - || - |- | واسیت || ١ || - || - || - || - || - || - || - || ١ |- ! <abbr title="کۆی گشتی">کۆ</abbr> || ٩ || ٢ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ || ١ |} {| class=wikitable ! <abbr title="ژمارەی لیست">ژ</abbr> ! colspan=2| ناوی لیست ! دەنگەکان ! ٪ ! کورسیەکان ! +/- |- | ١٥٦ || bgcolor=#6699FF| || ھاوپەیمانی سائیرون || || || ٥٤ || ''نوێ'' |- | ١٠٩ || bgcolor=#808000| || ھاوپەیمانی فەتح || || || ٤٧ || ''نوێ'' |- | ١٥٨ || bgcolor=#005bf9| || [[ھاوپەیمانیی نەسر|ھاوپەیمانی سەرکەوتن (نەسر)]] || || || ٤٢ || ''نوێ'' |- | ١٨٤ || bgcolor=#FFDB00| || [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || || || ٢٥ || {{decrease}}١ |- | ١٥٢ || bgcolor=#FF0000| || ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا || || || ٢٥ || {{decrease}}٦٣ |- | ١٨٥ || bgcolor=#b5ca7f| || ھاوپەیمانی نیشتمانی || || || ٢١ || {{increase}}١ |- | ١١٨ || bgcolor=#140699| || ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی || || || ١٩ || {{decrease}}١٠ |- | ١٦٢ || bgcolor=#00A550| || [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] || || || ١٨ || {{decrease}}٣ |- | ١٦٨ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی || || || ١٤ || ''نوێ'' |- | ١٦٥ || bgcolor=#ffffff| || ئەنبار ناسنامەمانە || || || ٦ || ''نوێ'' |- | ١٤٢ || bgcolor=#333366| || [[بزووتنەوەی گۆڕان]] || || || ٥ || {{decrease}}٤ |- | ١٤٩ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی بەغداد || || || ٤ || ''نوێ'' |- | ١٢٠ || bgcolor=#FF9933| || [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || || || ٤ || ''نوێ'' |- | ١٢٨ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی عەرەبی لەکەرکووک || || || ٣ || {{increase}}٢ |- | ١٢٣ || bgcolor=#00CCFF| || بەرەی تورکمانی کەرکووک || || || ٣ || {{increase}}١ |- | ١٣٥ || bgcolor=#339900| || نەینەوا ناسنامەمانە || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٨٨ || bgcolor=#663399| || بزووتنەوەی ئیرادە || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٨٧ || bgcolor=#66CC33| || ھاوپەیمانی قەڵای لایەنگرانی نیشتمانی || || || ٣ || ''نوێ'' |- | ١٠٤ || bgcolor=#FF4F00| || [[کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان|کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان / عێراق]] || || || ٢ || {{decrease}}١ |- | ١٥٣ || bgcolor=#009999| || [[ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری]] || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٧٥ || bgcolor=#964B00| || [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] || || || ٢ || {{decrease}}٢ |- | ١٧٢ || bgcolor=#336633| || حیزبی لایەنگرانی نیشتمانی || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٨٠ || bgcolor=#0099FF| || عابیرون || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٣٦ || bgcolor=#0000FF| || تەمەدوون || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٤٥ || bgcolor=#66CC99| || {{عەرەبی|بيارق الخير}} || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٣٤ || bgcolor=#660066| || ھاوپەیمانی لێھاتووەکان بۆ گۆڕانکاری || || || ٢ || ''نوێ'' |- | ١٧٨ || bgcolor=#660033| || حیزبی مەدەنی || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٦٣ || bgcolor=#ffffff| || ھاوپەیمانی سەڵاحەدین ناسنامەمانە || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٠٦ || bgcolor=#FF8000| || ھاوپەیمانی مەدەنی دیموکراتی || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٤٦ || bgcolor=#99CC33| || گردبوونەوەی پیاوانی عێراق || || || ١ || ''نوێ'' |- | ١٦٠ || bgcolor=#FFFF99| || پەیڕەوی دیموکراتی || || || ١ || ''نوێ'' |- !colspan=3| کۆی گشتی || || || ٣٢٠ || |- !colspan=7| کۆتای مەسیحی |- | ١٦٦ || bgcolor=FFFF33 | || بزووتنەوەی بابلیۆن || || || ٢ || |- | ١١٣ || bgcolor=#ffffff| || ئەنجومەنی گەلی کلدانی سریانی ئاشووری || || || ١ || {{decrease}}١ |- | ١٤٤ || bgcolor=#9900CC| || ھاوپەیمانی ڕافیدەین || || || ١ || {{decrease}}١ |- | ١٣٩ || bgcolor=FF0000| || ھاوپەیمانی کلدان || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای ئێزیدی |- | ١١٤ || bgcolor=FF0000 | || حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای شەبەک |- | ١٠٣ || || قووسەی عەباس || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای سابیئە |- | ١٥٥ || || لەمیا شاوی ھیلالی || || || ١ || |- !colspan=7| کۆتای فەیلی |- | ١٣٣ || || مازن عەبدولمونعیم || || || ١ || |- !colspan=3| کۆی گشتیی پێکھاتەکان || || || ٩ || |- !colspan=3| کۆی گشتی || || || ٣٢٩ || |} == ژێدەرەکان == {{Reflist}} * [[:en:Iraqi parliamentary election, 2018|بەشدارییەکانی ویکیپیدیای ئینگلیزی، دوایین گۆڕانکارییەکانی ٢٣ی شوباتی ٢٠١٨.]] {{هەڵبژاردن لە عێراق}} [[پۆل:ھەڵبژاردنەکان لە عێراق]] f1nqv8aa12fqjsor41buxw31rbkd6e2 0 144824 967152 966674 2022-08-02T19:30:58Z Keenîî 43752 بەسەرداچوونەوەی دەستکاری wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نووسەر | ناو = سەید قادر ھیدایەتی | وێنە = | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | نازناو = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٧٦ | شوێنی لەدایکبوون = [[بۆکان]]، [[کوردستان]] | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | شوێنی گۆڕ = | پیشە = [[نووسەر]]، [[ڕۆماننووس]] | زمان = [[کوردی]] | نەتەوە = [[کورد]] | ڕەگەز = | ڕەگەزنامە = | خوێندن = | قوتابخانە = | ساڵانی چالاکی = | بوار = | بابەت = | بزووتنەوە = | کارە دیارەکان =[[گابۆڕ]] {{هن}} [[گۆڕەشار]] {{هن}} [[ بەردینە]] | ھاوسەر = | یار = | منداڵەکان = | خزمەکان = | کاریگەر بووە بە = | کاریگەر بووە لەسەر = | خەڵاتەکان =خەڵاتی یەکەمی کتێبی ساڵی کوردی ١٣٩٨ بۆ ڕۆمانی گابۆڕ | واژوو = | لێدوانی واژوو = | ماڵپەڕ = | پیشاندانی دەروازە = }} '''سەید قادر ھیدایەتی''' (لەدایکبووی ١٩٧٦ لە [[بۆکان]]، [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]) ڕۆماننووسێکی [[کورد]]ە. == ژیان == ساڵی ١٣٥٥ی کۆچی ھەتاوی (١٩٧٦ زایینی) لە [[بۆکان]] لەدایک بووە. ھەر لەوێ خوێندوویەتی و دواتر بووەتە مامۆستای قوتابخانە. ئێستاش ھەر لەوێ دەژی. ناوێکی دیارە لە نێو نووسەرانی جیدیی ڕۆژھەڵاتی کوردستان. قەڵەمی سەید قادر ڕەنگی تازەگەری لێ دەدەڵێ و کوردیزانێکی لەزەبر و شارەزاشە. == بەرھەمەکان == === بەرھەمە چاپکراوەکان<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانى گۆڕەشارى سەید قادر هیدایەتی چاپ دەکرێت|url=https://galawej.com/2020/02/2020-02-11162433.html|url-status=live|access-date=|website=بنکەی روناکبیریی گەلاوێژ :: Gelawej|language=en}}</ref> === # '''دەنگی نوختە'''<ref>ھیدایەتی، سەید قادر، دەنگی نوختە، پیام امروز، تاران ١٣٨٢</ref> (نۆڤلێت) چاپی ھەوەڵ ٢٠٠٣، دوو جار چاپ بووەتەوە # '''تۆقی عەزازیل'''<ref>ھیدایەتی، سەید قادر، تۆقی عەزازیل، کۆڵەپشتی، تاران ١٣٩١</ref> (ڕۆمان) چاپی ھەوەڵ ٢٠١٢، دوو جار چاپ بووەتەوە # '''[[گابۆڕ]]''' # '''بەردێک لە بەردێک''' (کۆمەڵەوتار)، ٢٠١٩ # '''نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم''' (ڕەخنە و لێکۆڵینەوە)، ٢٠١٩ # '''[[گۆڕەشار]]''' # '''حەقیقەت و پیاوی زانا''' (وەرگێڕان لە فارسییەوە) ٢٠٢١ # '''[[بەردینە]]''' === بەرھەمە پەیوەندیدارەکان === # '''[[سێبەری زیندووی نووسین]]''' # '''گێڕانەوەناسی''' [[ھاشم ئەحمەدزادە]] (دوو وتاری ڕۆمان و زمان و ڕۆمان و ڕوانگە؛ وتاری ڕۆمان و زمان لەسەر تۆقی عەزازیل، وتاری ڕۆمان و ڕوانگە لەسەر گابۆڕ) بڵاوکراوەی ناوەندی غەزلنووس. # '''وێنە و دەق''' شەهلا دەباغی (دوو وتاری خوێندنەوەیەکی [[گابۆڕ]] و هەڵوەشاندنەوەی [[گابۆڕ]]) سوێد، ٢٠٢١ # '''گۆڤاری وانەر'''، ژمارە ٥ (مەلەفێک دەربارەی سەید قادر هیدایەتی و حەوت وتار لەسەر بەرهەمەکانی سەید قادر هیدایەتی). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|موکریان|ژیاننامە|وێژە|وێژەی کوردی}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] [[پۆل:خەڵکی بۆکان]] dxnnqwwxibu1mezb52lgmitmye8m7vm 967159 967152 2022-08-02T19:34:38Z Keenîî 43752 شائەمراز، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نووسەر | ناو = سەید قادر ھیدایەتی | وێنە = | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | نازناو = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٧٦ | شوێنی لەدایکبوون = [[بۆکان]] {{ھن}} [[کوردستان]] | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | شوێنی گۆڕ = | پیشە = [[نووسەر]] {{ھن}} [[ڕۆماننووس]] | زمان = [[کوردی]] | نەتەوە = [[کورد]] | ڕەگەز = | ڕەگەزنامە = | خوێندن = | قوتابخانە = | ساڵانی چالاکی = | بوار = | بابەت = | بزووتنەوە = | کارە دیارەکان =[[گابۆڕ]] {{ھن}} [[گۆڕەشار]] {{ھن}} [[بەردینە]] | ھاوسەر = | یار = | منداڵەکان = | خزمەکان = | کاریگەر بووە بە = | کاریگەر بووە لەسەر = | خەڵاتەکان =خەڵاتی یەکەمی کتێبی ساڵی کوردی ١٣٩٨ بۆ ڕۆمانی گابۆڕ | واژوو = | لێدوانی واژوو = | ماڵپەڕ = | پیشاندانی دەروازە = }} '''سەید قادر ھیدایەتی''' (لەدایکبووی ١٩٧٦ لە [[بۆکان]]، [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]) ڕۆماننووسێکی [[کورد]]ە. == ژیان == ساڵی ١٣٥٥ی کۆچی ھەتاوی (١٩٧٦ زایینی) لە [[بۆکان]] لەدایک بووە. ھەر لەوێ خوێندوویەتی و دواتر بووەتە مامۆستای قوتابخانە. ئێستاش ھەر لەوێ دەژی. ناوێکی دیارە لە نێو نووسەرانی جیدیی ڕۆژھەڵاتی کوردستان. قەڵەمی سەید قادر ڕەنگی تازەگەری لێ دەدەڵێ و کوردیزانێکی لەزەبر و شارەزاشە. == بەرھەمەکان == === بەرھەمە چاپکراوەکان<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی گۆڕەشاری سەید قادر ھیدایەتی چاپ دەکرێت|url=https://galawej.com/2020/02/2020-02-11162433.html|url-status=live|access-date=|website=بنکەی ڕووناکبیریی گەلاوێژ :: Gelawej|language=en}}</ref> === # '''دەنگی نوختە'''<ref>ھیدایەتی، سەید قادر، دەنگی نوختە، پیام امروز، تاران ١٣٨٢</ref> (نۆڤلێت) چاپی ھەوەڵ ٢٠٠٣، دوو جار چاپ بووەتەوە # '''تۆقی عەزازیل'''<ref>ھیدایەتی، سەید قادر، تۆقی عەزازیل، کۆڵەپشتی، تاران ١٣٩١</ref> (ڕۆمان) چاپی ھەوەڵ ٢٠١٢، دوو جار چاپ بووەتەوە # '''[[گابۆڕ]]''' # '''بەردێک لە بەردێک''' (کۆمەڵەوتار)، ٢٠١٩ # '''نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم''' (ڕەخنە و لێکۆڵینەوە)، ٢٠١٩ # '''[[گۆڕەشار]]''' # '''حەقیقەت و پیاوی زانا''' (وەرگێڕان لە فارسییەوە) ٢٠٢١ # '''[[بەردینە]]''' === بەرھەمە پەیوەندیدارەکان === # '''[[سێبەری زیندووی نووسین]]''' # '''گێڕانەوەناسی''' [[ھاشم ئەحمەدزادە]] (دوو وتاری ڕۆمان و زمان و ڕۆمان و ڕوانگە؛ وتاری ڕۆمان و زمان لەسەر تۆقی عەزازیل، وتاری ڕۆمان و ڕوانگە لەسەر گابۆڕ) بڵاوکراوەی ناوەندی غەزلنووس. # '''وێنە و دەق''' شەھلا دەباغی (دوو وتاری خوێندنەوەیەکی [[گابۆڕ]] و ھەڵوەشاندنەوەی [[گابۆڕ]]) سوێد، ٢٠٢١ # '''گۆڤاری وانەر'''، ژمارە ٥ (مەلەفێک دەربارەی سەید قادر ھیدایەتی و حەوت وتار لەسەر بەرھەمەکانی سەید قادر ھیدایەتی). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|موکریان|ژیاننامە|وێژە|وێژەی کوردی}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] [[پۆل:خەڵکی بۆکان]] f1rxe40xmtplazjndapzjacft0po3y6 0 144833 967426 951119 2022-08-03T11:35:09Z 185.106.29.135 /* کۆلێژ و پەیمانگاکان */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر{{ھن}}<small>Erbil Polytechnic University</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە =لۆگۆی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر.jpg |قەبارەی وێنە =200px |وێنە_لێدوان =لۆگۆی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر |سەردێڕ = |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٩٩٦ |جۆر =[[زانکۆی گشتی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ =[[کاوە شێروانی]] |خوێندکاران = |شار =[[ھەولێر]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای ھەولێر]] |وڵات ={{ئاڵا|عێراق}} |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ ={{URL|https://www.epu.edu.iq/kurdi/}} |لۆگۆ =}} '''زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر''' ({{بە ئینگلیزی|Erbil Polytechnic University}}، {{بە عەرەبی|جامعة أربيل التقنية}}) [[پەیمانگای تەکنۆلۆژیا|زانکۆی پۆلیتەکنیک]]ی [[زانکۆی گشتی|گشتییە]] لە [[ھەولێر]]، [[کوردستان]] کە لە ١٩٩٦ دامەزرا.<ref>{{cite web|url=https://www.4icu.org/reviews/17469.htm|title=زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر - ڕیزبەندی و پێداچوونەوە|website=www.4icu.org|access-date=٢٥ی ئایاری ٢٠١٨|archive-url=https://web.archive.org/web/20171208174820/https://www.4icu.org/reviews/17469.htm|archive-date= ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=yes}}</ref> زانکۆکە لەلایەن [[وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی]]، حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و وەزارەتی خوێن نی باڵا و توێژینەوەی زانستی عێراقی فیدراڵەوەوە پشتڕاستکراوەتەوە. == دامەزراندن == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر یەکەمین دامەزراوەی ئەکادیمیی تەکنیکییە لە ھەولێر و لە ساڵی ١٩٩٦ لەژێر ناوی «دەستەی پەیمانگا تەکنیکییەکان» دامەزراوە، و دواتر بوو بە «دەستەی خوێندنی تەکنیکی» و لە ساڵی ٢٠١٢ کرا بە «زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر». == سەنتەری توێژینەوە == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر گرنگی تەواو بە توێژینەوەی زانستی دەدات و سەنتەرێکی تایبەتی بەناوی «سەنتەری توێژینەوە» دامەزراندووە. سەنتەری توێژینەوە پێنج بەش لەخۆی دەگرێت ئەوانیش: ([[بایۆمێدیکەڵ]]، [[ئەندازیاری]]، [[تەکنۆلۆژیای زانیاری]]، [[کشتوکاڵ]]، و [[زانستە مرۆڤایەتییەکان]]). کاری ئەم سەنتەرە پێشخستن و ھاندان و پشتگیریی توێژەرەکانی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێرە بۆ ئەوەی داھێنان ئەنجام بدەن لە لێکۆڵینەوەکانیان. کارێکی دیکەی ئەم سەنتەرە، کردنەوەی خولی فێربوونە و پەرەپێدانی تواناکانە لە بابەتە جیاجیاکاندا. == بڕوانامەکان == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر ناوەندێکی زانستی ئەکادیمیی حکوومیی سوودنەخوازە، ئامانجی پێگەیاندنی کادری تەکنیکی ناوەندییە لە پسپۆڕییە جیاوازەکاندا؛ و [[دیپلۆم|بڕوانامەی دیپلۆم]]، [[بەکالۆریۆس]]، [[ماستەر]] و [[دیپلۆمی باڵا]] پێشکەش دەکات. == کارمەندان و قوتابییان == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر ٣٧ پسپۆڕی جیاواز، نزیکەی ١١ هەزار قوتابی، و ٥٠٠ مامۆستای بە بڕوانامەی ماستەر و [[دوکتورا|دکتۆرا]] ھەیە، و زیاتر لە ١٨٦٥ کارمەندی تەکنیکی و ئیداری لە ١١ دامەزراوەی جیادا ھەیە کە دابەشبوونە بەسەر تەواوی شار و شارۆچکەکانی پارێزگای ھەولێر. == کۆلێژ و پەیمانگاکان == === کۆلێژەکان === * [[کۆلێژی تەکنیکیی ئەندازیاری ھەولێر]] * [[کۆلێژی تەکنیکیی تەندروستی ھەولێر|کۆلێژی تەکنیکی تەندروستی و پزیشکی ھەولێر]] * [[کۆلێژی تەکنیکیی کارگێڕی ھەولێر]] === پەیمانگاکان === * [[پەیمانگای تەکنیکیی پزیشکی ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی تەکنۆلۆژیای ھەولێر|کۆلێژی تەکنۆلۆژیای ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی خەبات]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی سۆران|کۆلێژی تەکنیکیی سۆران]] * کۆلێژی [[پەیمانگای تەکنیکیی شەقڵاوە|تەکنیکیی شەقڵاوە]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی کارگێڕی ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی کۆیە]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی چۆمان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر = https://en.wikipedia.org/wiki/Erbil_Polytechnic_University|سەردێڕ = Erbil Polytechnic University|زمان = ئینگلیزی|سەردان = ٢٥ی ئایاری ٢٠١٨}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{فەیسبووک|epu.Education|زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر}} * [https://www.epu.edu.iq/kurdi/ وێبگەی فەرمی] {{ku icon}} * [https://web.archive.org/web/20191124180028/https://epu.edu.iq/ وێبگەی فەرمی] {{en icon}} {{زانکۆکانی کوردستان}} {{زانکۆکانی عێراق}} {{زانکۆی کوردستان-کۆلکە}} [[پۆل:زانکۆکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:دامەزراوە پەروەردەیییەکانی دامەزراوی ١٩٩٦]] [[پۆل:فێرکاری لە عێراق]] [[پۆل:دامەزراندنەکانی ١٩٩٦ لە ئاسیا]] [[پۆل:دامەزراندنەکانی ١٩٩٦ لە عێراق]] [[پۆل:زانکۆ کوردیەکان]] i139ifp9pknh0qfwdbdlcl3qvypgxnd 967431 967426 2022-08-03T11:36:24Z 185.106.29.135 /* پەیمانگاکان */ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر{{ھن}}<small>Erbil Polytechnic University</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە =لۆگۆی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر.jpg |قەبارەی وێنە =200px |وێنە_لێدوان =لۆگۆی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر |سەردێڕ = |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٩٩٦ |جۆر =[[زانکۆی گشتی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ =[[کاوە شێروانی]] |خوێندکاران = |شار =[[ھەولێر]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای ھەولێر]] |وڵات ={{ئاڵا|عێراق}} |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ ={{URL|https://www.epu.edu.iq/kurdi/}} |لۆگۆ =}} '''زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر''' ({{بە ئینگلیزی|Erbil Polytechnic University}}، {{بە عەرەبی|جامعة أربيل التقنية}}) [[پەیمانگای تەکنۆلۆژیا|زانکۆی پۆلیتەکنیک]]ی [[زانکۆی گشتی|گشتییە]] لە [[ھەولێر]]، [[کوردستان]] کە لە ١٩٩٦ دامەزرا.<ref>{{cite web|url=https://www.4icu.org/reviews/17469.htm|title=زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر - ڕیزبەندی و پێداچوونەوە|website=www.4icu.org|access-date=٢٥ی ئایاری ٢٠١٨|archive-url=https://web.archive.org/web/20171208174820/https://www.4icu.org/reviews/17469.htm|archive-date= ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|dead-url=yes}}</ref> زانکۆکە لەلایەن [[وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی]]، حکوومەتی ھەرێمی کوردستان و وەزارەتی خوێن نی باڵا و توێژینەوەی زانستی عێراقی فیدراڵەوەوە پشتڕاستکراوەتەوە. == دامەزراندن == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر یەکەمین دامەزراوەی ئەکادیمیی تەکنیکییە لە ھەولێر و لە ساڵی ١٩٩٦ لەژێر ناوی «دەستەی پەیمانگا تەکنیکییەکان» دامەزراوە، و دواتر بوو بە «دەستەی خوێندنی تەکنیکی» و لە ساڵی ٢٠١٢ کرا بە «زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر». == سەنتەری توێژینەوە == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر گرنگی تەواو بە توێژینەوەی زانستی دەدات و سەنتەرێکی تایبەتی بەناوی «سەنتەری توێژینەوە» دامەزراندووە. سەنتەری توێژینەوە پێنج بەش لەخۆی دەگرێت ئەوانیش: ([[بایۆمێدیکەڵ]]، [[ئەندازیاری]]، [[تەکنۆلۆژیای زانیاری]]، [[کشتوکاڵ]]، و [[زانستە مرۆڤایەتییەکان]]). کاری ئەم سەنتەرە پێشخستن و ھاندان و پشتگیریی توێژەرەکانی زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێرە بۆ ئەوەی داھێنان ئەنجام بدەن لە لێکۆڵینەوەکانیان. کارێکی دیکەی ئەم سەنتەرە، کردنەوەی خولی فێربوونە و پەرەپێدانی تواناکانە لە بابەتە جیاجیاکاندا. == بڕوانامەکان == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر ناوەندێکی زانستی ئەکادیمیی حکوومیی سوودنەخوازە، ئامانجی پێگەیاندنی کادری تەکنیکی ناوەندییە لە پسپۆڕییە جیاوازەکاندا؛ و [[دیپلۆم|بڕوانامەی دیپلۆم]]، [[بەکالۆریۆس]]، [[ماستەر]] و [[دیپلۆمی باڵا]] پێشکەش دەکات. == کارمەندان و قوتابییان == زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر ٣٧ پسپۆڕی جیاواز، نزیکەی ١١ هەزار قوتابی، و ٥٠٠ مامۆستای بە بڕوانامەی ماستەر و [[دوکتورا|دکتۆرا]] ھەیە، و زیاتر لە ١٨٦٥ کارمەندی تەکنیکی و ئیداری لە ١١ دامەزراوەی جیادا ھەیە کە دابەشبوونە بەسەر تەواوی شار و شارۆچکەکانی پارێزگای ھەولێر. == کۆلێژ و پەیمانگاکان == === کۆلێژەکان === * [[کۆلێژی تەکنیکیی ئەندازیاری ھەولێر]] * [[کۆلێژی تەکنیکیی تەندروستی ھەولێر|کۆلێژی تەکنیکی تەندروستی و پزیشکی ھەولێر]] * [[کۆلێژی تەکنیکیی کارگێڕی ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی تەکنۆلۆژیای ھەولێر|کۆلێژی تەکنۆلۆژیای ھەولێر]] * کۆلێژی [[پەیمانگای تەکنیکیی شەقڵاوە|تەکنیکیی شەقڵاوە]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی سۆران|کۆلێژی تەکنیکیی سۆران]] === پەیمانگاکان === * [[پەیمانگای تەکنیکیی پزیشکی ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی خەبات]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی کارگێڕی ھەولێر]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی کۆیە]] * [[پەیمانگای تەکنیکیی چۆمان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر = https://en.wikipedia.org/wiki/Erbil_Polytechnic_University|سەردێڕ = Erbil Polytechnic University|زمان = ئینگلیزی|سەردان = ٢٥ی ئایاری ٢٠١٨}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{فەیسبووک|epu.Education|زانکۆی پۆلیتەکنیکی ھەولێر}} * [https://www.epu.edu.iq/kurdi/ وێبگەی فەرمی] {{ku icon}} * [https://web.archive.org/web/20191124180028/https://epu.edu.iq/ وێبگەی فەرمی] {{en icon}} {{زانکۆکانی کوردستان}} {{زانکۆکانی عێراق}} {{زانکۆی کوردستان-کۆلکە}} [[پۆل:زانکۆکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:دامەزراوە پەروەردەیییەکانی دامەزراوی ١٩٩٦]] [[پۆل:فێرکاری لە عێراق]] [[پۆل:دامەزراندنەکانی ١٩٩٦ لە ئاسیا]] [[پۆل:دامەزراندنەکانی ١٩٩٦ لە عێراق]] [[پۆل:زانکۆ کوردیەکان]] 60frrpa7lgydrqcp3f8rnxdni3brf93 0 151774 967127 949644 2022-08-02T18:07:04Z Bayenzia 51571 هه‌ندێک له هه‌ڵه ی تایپی wikitext text/x-wiki {{شێواز}} لە ٢٠١٨، دوازدە لە وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل موسڵمان بوون، نیوەی زیاتریان لە سەدەی ٢١ بوو، حەوت کەس لەم دوازدە کەسە خەڵاتی نۆبێلیان وەرگرت سێ کەس لەم حەوت کەسە وەرگری خەڵاتی نۆبێلی ئاشتی بوون یەکێک لە وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیا،محمد عبدالسلام،ئەندامی کۆمەڵەی ئەحمەدییە بوو لە پاکستان. یەکێکی تریان کە وەرگری خەڵاتی نۆبێل بوو لە کیمیا [[عەزیز_سانجار]] بوو کە لە ساڵی ٢٠١٥ خەڵاتی نۆبێل لە کیمیای پێ بەخشرا لە بواری چاکسازیی دی‌ئێن‌ئەی.<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2015/ ماڵپەری فەرمی نۆبل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبل]</ref> == خەڵاتی ئاشتی == {| class="wikitable sortable" |+ !ساڵ !وێنە !ناوی خەڵاتکراو !وڵات و کارەکانیان !ھۆکار !زانیاری |- |١٩٧٨ |[[پەڕگە:Anwar_Sadat_cropped.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Anwar_Sadat_cropped.jpg|222x222پیکسڵ]] |[[ئەنوەر سادات]] (١٩١٨–١٩٨١) |{{flagicon|EGY}} سەرۆکی [[میسر|مسر]] |خەڵاتی نۆبڵی وەرگرت لەگەل Menachem begin لە سالێ ١٩٧٨لە چوارچێوەی بەشداربونیان لە ئاشتی لە ڕۆژڵاتی ناوەڕاست<ref>[1]"The Nobel Peace Prize 1978", [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved March 24, 2012.</ref> |یەکەم موسڵمانی وەرگری خەڵاتی نۆبڵ<ref name=":0">CS1 maint: [https://web.archive.org/web/20120106040535/http://www.islamichistorymonth.com/education/nobel.php Archived copy] as title ([[:en:Category:CS1_maint:_Archived_copy_as_title|link]]) "Muslim [[پێرستی وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل|Nobel Prize Winners]]", 'Islamic History Month [[کەنەدا|Canada]]' accessed March 24, 2012</ref><ref>[2] 'Answer.com' article on [[ئەنوەر سادات|Anwar al-Sadat]], retrieved March 24, 2012.</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1978/al-sadat/lecture/ <nowiki>[3]</nowiki>]'Nobel Lecture, December 10, 1978' by [[ئەنوەر سادات|Anwar Sadat]], [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]],retrieved April 5, 2012.</ref><ref>"[https://web.archive.org/web/20120119045843/http://meria.idc.ac.il/journal/2006/issue3/jv10no3a7.html Archived copy]". Archived from [http://meria.idc.ac.il/journal/2006/issue3/jv10no3a7.html the original] on 2012-01-19. Retrieved 2012-04-07."The [[:en:Islamization|Islamization]] Of [[میسر|Egypt]]" by Adel Guindy,retrieved April 7, 2012. Sadat's famous slogan, '''"I am a Muslim president of a Muslim state" ''''</ref><ref>[4]"[[ئەنوەر سادات|Anwar Al-Sadat]], The First Islamist Ruler In Egypt's Modern History", Coptic Nationalism, posted March 30, 2012, retrieved April 7, 2012. "The Pope must understand that I am a Muslim President of a Muslim State" Source: 'The exact words of Sadat in Arabic are: "إن البابا يجب أن يعلم أنني رئيس مسلم لدولة مسلمة." These words Mohamed Hassanein Heikal translates in his book, Autumn of Fury, as, "The Pope must understand that I am the Muslim President of a Muslim country." [Mohamed Heikal, Autumn of Fury, the Assassination of Sadat (London; Corgi Book; 1984); p. 228] This is not an accurate translation. The words should be translated as in the text of my article with an emphasis on the words "a Muslim State", that is Egypt.'</ref><ref><nowiki>http://www.nndb.com/people/954/000024882/'Anwar</nowiki> Sadat', NNDB,retrieved April 7, 2012.'Muslim'</ref><ref>[http://www.myhero.com/go/hero.asp?hero=A_Sadat_cac_EG_2009 <nowiki>[5]</nowiki>] Peacemaker hero Anwar al-Sadat by Youssef, '[[:en:The_My_Hero_Project|The My Hero Project]]', accessed March 21, 2012. "Sadat was a devout Muslim from his early days, benefiting from an Islamic education"</ref> |- |١٩٩٤ |[[پەڕگە:ArafatEconomicForum.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ArafatEconomicForum.jpg|216x216پیکسڵ]] |[[یاسر عەرەفات]] (١٩٢٩–٢٠٠٤) |{{flagicon|PLE}} سیاسەتمەنداری [[فەلەستین|فەڵەستینی]] |لە ساڵی ١٩٩٤ خەڵاتی نۆبڵی بە ھاوبەشێ لەگەل شیمعۆن_پێرێز و ئیسحاق_ڕابین وەرگرت بۆ کارەکانیان لە دروستکردنی ئاشتی لە ڕۆژڵاتی ناوەڕاست<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1994/arafat.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130526024700/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1994/arafat.html |date=٢٦ی ئایاری ٢٠١٣ }} <nowiki>[6]</nowiki>] 'Yasser Arafat-Biography', [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved April 5, 20122. '''^'''</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1994/ <nowiki>[7]</nowiki>]"The Nobel Peace Prize 1994", [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref> |یەکەم فەڵەستینی کە خەڵاتی نۆبڵی وەرگرتووە<ref name=":0"/><ref>"[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1994/arafat/biographical/ Yasser Arafat – Biographical"]. nobelprize.org.</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1994/arafat/lecture/ <nowiki>[8]</nowiki>]"Yasser Arafat-Nobel Lecture", [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved April 5, 2012.</ref><ref>"[https://archive.is/20120721164541/http://www.cdn-friends-icej.ca/medigest/feb97/marafat.html Archived copy"]. Archived from [http://www.cdn-friends-icej.ca/medigest/feb97/marafat.html the original] on 2012-07-21. Retrieved 2012-04-04.'The Muslim Arafat',retrieved April 5, 2012.</ref><ref>[http://www.nndb.com/people/403/000022337/ <nowiki>[9]</nowiki>] 'Yasser Arafat', [[:en:NNDB|NNDB]], retrieved April 7, 2012.'Muslim'</ref><ref>[10] [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/arafat.html Jewish Virtual Library,] accessed March 24, 2012. "a Sunni Muslim".</ref> |- |٢٠٠٣ |[[پەڕگە:Shirinebadi001.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Shirinebadi001.jpg|183x183پیکسڵ]] |[[شیرین عەبادی]] (١٩٤٧-تائیستا) |{{flagicon|IRN}} چالاکوانی مافەکانی مرۆڤ |لە ٢٠٠٣ خەڵاتی نۆبل بەخشرا بە شیرین بۆ دیموکراسییەت و پاراستنی مافەکانی مرۆڤ شیرین بە تایبەتی گرنگی بە مافەکانی ژن و منداڵ دا<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2003/ <nowiki>[11]</nowiki>]"The Nobel Peace Prize 2003", Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref> |یەکەمین و تەنھا کەس لە وەرگری خەڵاتی نۆبل شیرین وەک شانازییەک یەکەم ژنی موسڵمانە کە خەڵاتی نۆبڵێ وەرگرتبێت<ref name=":0"/><ref>[http://www.connect2mason.com/content/nobel-peace-prize-winner-promotes-her-new-book-golden-cage <nowiki>[12]</nowiki>] "Nobel Peace Prize winner promotes her new book ''The Golden Cage''", by '''Jasmine Gould''', 'Connect2Mason',dated April 26, 2011, retrieved April 4, 2012. "''The first Iranian and Muslim woman to win the Nobel Peace Prize for her work in human rights''"</ref><ref>[http://nobelwomensinitiative.org/meet-the-laureates/shirin-ebadi/ <nowiki>[13]</nowiki>]"Shirin Ebadi – Iran 2003", 'Meet the Laureates', Nobel [[:en:Nobel_Women's_Initiative|Women's Initiative]], accessed April 4, 2012. "She is the first Muslim woman to receive the Nobel Peace Prize"</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2003/ebadi-lecture-e.html <nowiki>[14]"</nowiki>]In the name of the God of Creation and Wisdom", Nobel Lecture by Shirin Ebadi, Oslo, December 10, 2003, [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation,]] retrieved April 4, 2012.</ref><ref>[http://www.bankersacademy.com/pdf/microfinance_and_islamic_finance.pdf <nowiki>[28]</nowiki>], Microfinance and [[:en:Islamic_Banking|Islamic Finance]] – A Perfect Match by ''Dr. Linda Eagle'', accessed March 24, 2012.{{PDFlink}}</ref> |- |٢٠٠٥ |[[پەڕگە:Mohamed_ElBaradei,_Davos_1.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohamed_ElBaradei,_Davos_1.jpg|225x225پیکسڵ]] |محمد مستەفا (١٩٤٢-تائێستا) |{{flagicon|EGY}} دیبلۆماسی مسری |لە ساڵی ۲۰۰٥ خەڵاتی نۆبڵ بە ھاوبەشی درا بە محمد لەگەل دامەزراوەی ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی بۆ ھەوڵەکانیان لە ڕێگرتن لە بەکارھێنانی چەکی ئەتۆمی بە مەبەستی کاری سەربازی و بۆ دڵنیا کردنەوە لەوەی وزەی ئەتۆمی بە ئاشتیانە و بە سەلامەترین شێوە بەکاربێت<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2005/ <nowiki>[16]</nowiki>]"The Nobel Peace Prize 2005", [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2005/elbaradei.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130526155507/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2005/elbaradei.html |date=٢٦ی ئایاری ٢٠١٣ }} <nowiki>[17]</nowiki>]"Mohamed El-Baradei-Biography", [[:en:Nobel_Foundation|Nobel Foundation]], retrieved April 5, 2012. '''^'''</ref> |دووەم کەس بوو لە مسر کە خەڵاتی نۆبلی پی ببخشرێ لە ٢٠٠٥<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2005/elbaradei-lecture-en.html <nowiki>[21]</nowiki>] 'Nobel Lecture by Mohamed El-Baradei, Oslo, December 10, 2005.', Nobel Foundation, retrieved April 5, 2012. "''I am an Egyptian Muslim''"</ref><ref>[http://www.irfi.org/articles/articles_401_450/muslim_contribution_to_world_pea.htm <nowiki>[20]</nowiki>] "Muslim Contribution to World Peace" by Minhaj Qidwai, accessed March 21, 2012. "''Recipient of Nobel Peace Prize Mohamed ElBaradei an Egyptian Muslim can be a role Model for all those who want to contribute towards peace and prosperity in the modern world.''"</ref><ref>[http://www.nndb.com/people/288/000023219/ <nowiki>[19]</nowiki>] "NNDB article on Mohamed El Baradei", retrieved March 24, 2012.'Muslim'. '''^'''</ref><ref>[http://www.msnbc.msn.com/id/34209078/ns/world_news-europe/ <nowiki>[18]</nowiki>]"Outgoing IAEA chief leaves complex legacy",Jahn, George (30 November 2009), Associated Press, accessed 5 February 2011 on [http://www.msnbc.msn.com/ msnbc.com]. ElBaradei, who describes himself as having a Muslim background, sometimes cites his favorite Christian prayer when speaking of his role on the world stage.</ref><ref name=":0"/> |- |٢٠٠٦ |[[پەڕگە:Muhammad_Yunus_-_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_2012.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Muhammad_Yunus_-_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_2012.jpg|216x216پیکسڵ]] |محمد یونس (١٩٤٠-تائێستا) |{{flagicon|BAN}} ئابوریناسی بەنگلادیشی و دامەزرێنەری بانکی گرامین |لە ٢٠٠٦ خەڵاتی نۆبڵێ پێ بەخشرا بە ھاوبەشی لەگەل بانکەکەی گرامین بۆ ھەوڵەکانیان بۆ بنیادنانی ئابوری و پەرەپێدانی کۆمەڵایەتی لە سەرەتاوە<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2006/summary/ <nowiki>[22]</nowiki>]"The Nobel Peace Prize 2006", Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref> |یەکەم وەرگری خەڵاتی نۆبڵی موسلمانی بەنگلادیشی و سێیەم کەس لە بەنگلادیش کە خەڵاتی نۆبلێ پێ بەخشرابێت<ref>[http://dawn.com/2011/04/06/yunus-martyred-bangladesh-marred/ <nowiki>[23]</nowiki>]"Yunus martyred, Bangladesh marred" by 'Misha Hussain', [[:en:Dawn_(newspaper)|Dawn.com]],April 6, 2011, retrieved April 7, 2012. "''a Bengali and a Muslim''"</ref><ref>[http://www.inspiringislam.net/2011/03/muhammad-yunus-ways.html]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140809054421/http://www.inspiringislam.net/2011/03/muhammad-yunus-ways.html |date= ٩ی ئابی ٢٠١٤}} [24] "Muhammad Yunus Ways", 'Islamic Inspiration', published March 27, 2011, retrieved March 24, 2012. "''he is a Muslim''"</ref><ref>[25]'Muhammad Yunus (1940–)', The Union of Islamic World Students,retrieved April 5, 2012,'a devout muslim'</ref><ref>[https://www.questioningchristian.com/2006/10/microcredit_pio.html <nowiki>[27]</nowiki>]"Microcredit pioneer wins Nobel Peace Prize – and puts Episcopalian – and Anglican combatants to shame",''The Questioning Christian'', dated October 13, 2006, retrieved April 5, 2012. '''^'''</ref><ref>[http://www.nndb.com/people/183/000049036/ <nowiki>[26]</nowiki>]'Muhammad Yunus', NNDB,retrieved April 5, 2012.'Muslim'</ref><ref>[http://www.bankersacademy.com/pdf/microfinance_and_islamic_finance.pdf <nowiki>[28]</nowiki>], Microfinance and Islamic Finance – A Perfect Match by ''Dr. Linda Eagle'', accessed March 24, 2012. "''A Muslim Bangladeshi economist and economics professor''"</ref> |- |٢٠١١ |[[پەڕگە:Tawakkol_Karman.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Tawakkol_Karman.jpg|158x158پیکسڵ]] |[[تەوەکەل_کارمان]] (١٩٧٩-تائێستا) |{{flagicon|YEM}} پارێزەرێ مافەکانی مرۆڤ لە یەمەن بەناوبانگ لە [[بەھاری_عەرەبی]] |لە ٢٠١١ خەڵاتی نۆبڵی پێ بەخشرا بە ھاوبەشی لەگەڵ ئێلین جۆنسۆن سێرلێف و لیمە بۆووی ھەوڵی ناتوندوژی و بۆ سەلامەتی ژنان و بۆ مافەکانی ژنان بۆ بەشداری تەواویان لە بنیادنانی ئاشتی<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2011/ <nowiki>[29]</nowiki>]"The Nobel Peace Prize 2011", Nobel Foundation,retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref> |یەکەم ژنی عەرەب و یەکەم و تەنھا یەمەنی کە خەڵاتی نۆبلی وەرگرتبێ<ref>[http://www.huffingtonpost.com/sahar-taman/tawakul-karman-nobel-peace-prize-laureate_b_1001166.html]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180930080443/https://www.huffingtonpost.com/sahar-taman/tawakul-karman-nobel-peace-prize-laureate_b_1001166.html |date=٣٠ی ئەیلوولی ٢٠١٨}} [30] Democracy Now! article on Tawakel Karman, "Yemeni Activist Tawakkul Karman, First Female ArabNobel Peace Laureate: A Nod for Arab Spring", dated October 7, 2011, retrieved March 21, 2012. '''^'''</ref><ref>[https://www.democracynow.org/2011/10/7/yemeni_activist_tawakkul_karman_first_female <nowiki>[31]</nowiki>]"Tawakul Karman, Nobel Peace Prize Laureate, Talks the Talk and Walks the Walk" by 'Sahar Taman', The Huffington Post, published October 8, 2011, retrieved April 7, 2012. "''a Yemeni Muslim woman''"</ref><ref>[32]"In the name of God the Compassionate the Merciful",Nobel Lecture by Tawakkul Karman, Oslo, 10. December 2011, Nobel Foundation,retrieved April 5, 2012.</ref><ref>"Tawakel Karman (The Nobel Peace Prize winner 2011) & Hijab" by 'Sarah Ahmed', dated December 12, 2011, retrieved March 21, 2012. "''She is a co-recipient of the 2011 Nobel Peace Prize, becoming the first Yemeni, the first Arab woman, and the second Muslim woman to win a Nobel Prize and the youngest Nobel Peace Laureate to date.''"</ref><ref>[33] "Tawakkul Karman is the first arab woman and the youngest Nobel Peace Laureate in hijab", 'Haute Hijab', December 20, 2011, accessed March 21, 2012. "''Tawakkul Karman, a Muslim, was the first Arab woman awarded the Nobel Peace Laureate''"</ref> |- |٢٠١٤ |[[پەڕگە:Malala_Yousafzai_at_Girl_Summit_2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Malala_Yousafzai_at_Girl_Summit_2014.jpg|200x200پیکسڵ]] |[[مەلالە_یووسفزای]] |{{flagicon|PAK}} چالاکوانی پاکستنی، کارکردن بۆ مافەکانی منالان لە خوێندن لە پاکستان |لە ٢٠١٤ خەڵاتی نۆبلی پێبەخشرا بە ھاوبەشی لەگەل کەلاش سەتیارتی و مەلالەی بۆ ھەوڵەکانیان دژی کپ کردنی خوێندنی منالان و گەنجان و بۆ گشت مافەکانی مناڵان لە خوێندن<ref>[http://docsbay.net/the-nobel-peace-prize-2014 "The Nobel Peace Prize 2014"]. Nobel Foundation. Retrieved 2014-10-10.</ref> |لە تەمەنی ١٧ ساڵی مەلالە گەنجترین وەرگری خەڵاتی نۆبل بوو<ref>"[https://www.bbc.com/news/world-europe-29564935 Malala and Kailash Satyarthi win Nobel Peace Prize]". ''BBC News''.</ref>ھەمیشە، دووەم پاکستانی و یەکەم نەژادی Pashtun بوو کە خەڵاتی نۆبلی وەرگرتبێت<ref>"[http://www.dawn.com/news/1137079/malala-wins-nobel-peace-prize Malala Yousafzai, Kailash Satyarthi win Nobel Peace Prize]". ''Dawn''. 14 October 2014. Retrieved 14 October 2014.</ref> |} == خەڵاتی نووسەران == {| class="wikitable" |+ !'''ساڵ''' !وێنە !ناوی خەڵاتکراو !وڵات و کارەکانیان !ھۆکار !زانیاری |- |'''١٩٨٨''' |[[پەڕگە:Necip_Mahfuz.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Necip_Mahfuz.jpg|202x202پیکسڵ]] |[[نەجیب_مەحفووز]] (١٩١١–٢٠٠٦) |{{flagicon|EGY}} نووسەری مسری |لە ١٩٨٨ خەڵاتی نۆبڵی لە نووسەری وەرگرت کارەکانی دەوڵەمەند بووە بە ئاسانکاری و ئاسان تێگەیشتن و ئەو شتانەی وتویەتی ئێستا بووەتە ڕاستی<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1988/summary/ <nowiki>[34]</nowiki>] "The Nobel Prize in Literature 1988", Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012.</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1988/mahfouz-lecture.html <nowiki>[35]</nowiki>] 'Nobel Lecture by Naguib Mahfouz', Nobel Foundation,retrieved April 5, 2012.</ref> |یەکەم نووسەری موسڵمانە بۆ وەرگرتنی خەڵاتی نۆبڵ<ref name=":0"/><ref>[http://i-epistemology.net/literature/790-naguib-mahfouzs-socialistic-sufism-an-intellectual-journey-from-the-wafd-to-islamic-mysticism.html <nowiki>[36]</nowiki>] [https://web.archive.org/web/20120609131742/http://www.i-epistemology.net/literature/790-naguib-mahfouzs-socialistic-sufism-an-intellectual-journey-from-the-wafd-to-islamic-mysticism.html# Archived 2012-06-09] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120609131742/http://www.i-epistemology.net/literature/790-naguib-mahfouzs-socialistic-sufism-an-intellectual-journey-from-the-wafd-to-islamic-mysticism.html |date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٢}} at the [[وەیباک مەشین|Wayback Machine]]"Naguib Mahfouz's Socialistic Sufism: An Intellectual Journey from the Wafd to Islamic Mysticism", Yagi, Kumiko, Ph.D. Harvard University, 2001. 235 pages. Adviser: Graham, William A. Publication Number: AAT 3028463, accessed March 24, 2012.</ref><ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1988/mahfouz-article.html <nowiki>[37]</nowiki>] "Naguib Mahfouz – The Son of Two Civilizations" by 'Anders Hallengren', article on Naguib Mahfouz, Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012. "a pious moslem believer"</ref> |- |'''٢٠٠٦''' |[[پەڕگە:Pamuk.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Pamuk.jpg|189x189پیکسڵ]] |[[ئۆرھان_پاموک]] (١٩٥٢-تائێستا) |{{flagicon|TUR}}بەناوبانگە بەھۆی ڕۆمانەکانی من ناوم سوورە هەروەها بەفر | | |} == خەڵاتی زانستخوازەکان == === فیزیک === {| class="wikitable" |+ !ساڵ !وێنە !ناوی خەڵاتکراو !وڵات و کار !ھۆکار !زانیاری |- |١٩٧٩ |[[پەڕگە:Abdus_Salam_1987.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abdus_Salam_1987.jpg|203x203پیکسڵ]] |[[محەممەد عەبدولسەلام]] (١٩٢٦–١٩٩٦) |{{flagicon|PAK}} فیزیکزانی پاکستانی |خەڵاتی نۆبێلی فیزیکی بە ھاوبەشی لەگەڵ شێڵدۆن لی گلاشۆو و ستیڤن وینبۆرگ بۆ بەشدارییەکانیان لە تیۆری کارۆموگناتیسی یەکگرتوو لە کارلێکردنی تەنۆچکەی سەرەتایی وەرگرت<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1979/ <nowiki>[43]</nowiki>]“The Nobel Prize in Physics 1979”, Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012. '''^'''</ref> |یەکەم موسڵمان و تەنھا پاکستانی زانستخواز بۆ وەرگرتنی خەڵاتی نۆبێل |} == کیمیازان == {| class="wikitable" |+ !ساڵ !وێنە !ناوی خەڵاتکراو !وڵات و کار !ھۆکار !زانیاری |- |١٩٩٩ |[[پەڕگە:Ahmed_Zewail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ahmed_Zewail.jpg|190x190پیکسڵ]] |ئەحمەد_زوەیل (١٩٤٦–٢٠١٦) |{{flagicon|Egypt}}زانست خوازی [[میسر]]ی |لە ١٩٩٩ خەڵاتی نۆبێلی لە کیمیا وەرگرتووە بۆ کارکردنی لەسەر بواری (Femtochemistry) و زۆر کاری تریش<ref>[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1999/ <nowiki>[46]</nowiki>] "The Nobel Prize in Chemistry 1999", Nobel Foundation, retrieved March 24, 2012.</ref> |یەکەم موسڵمانی خەڵاتکراوی بواری کیمیایە و دووەم موسڵمانی زانست خوازە<ref name=":0"/><ref>[http://plancksconstant.org/blog1/2008/05/muslim_nobel_prize_winner_ahmed_hassan_zewail.html <nowiki>[47]</nowiki>] Muslim "Nobel Prize Winner Ahmed Hassan Zewail" by '''Bernie''', 'Planck's constant', accessed March 24, 2012. '''^'''</ref><ref>[http://www.zewail.caltech.edu/ <nowiki>[48]</nowiki>] [https://web.archive.org/web/20180618175229/http://www.zewail.caltech.edu/# Archived] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180618175229/http://www.zewail.caltech.edu/ |date=١٨ی حوزەیرانی ٢٠١٨}} 2018-06-18 at the Wayback Machine Ahmed Zewail's caltechsite. '''^'''</ref><ref>[http://www.fountainmagazine.com/Issue/detail/Science-in-the-Islamic-world-an-interview-with-Nobel-Laureate-Ahmed-Zewail {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130810012300/http://fountainmagazine.com/Issue/detail/Science-in-the-Islamic-world-an-interview-with-Nobel-Laureate-Ahmed-Zewail |date=١٠ی ئابی ٢٠١٣}} <nowiki>[49]</nowiki>] [[Science]] in the Islamic world: an interview with Nobel Laureate Ahmed Zewail, ''The Fountain Magazine'', Issue 67, January–February 2009, retrieved March 21, 2012. "''I'm very proud of the value system that I was given by my family and the way I grew up as a Muslim in Egypt.''</ref> |- |٢٠١٥ |[[پەڕگە:Aziz_Sancar_0060.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aziz_Sancar_0060.jpg|131x131پیکسڵ]] |عەزیز سانجار (١٩٤٦- تائێستا) |{{flagicon|Turkey}}زانست خوازی [[تورکیا|تورکی]] |لە ٢٠١٥ خەڵاتی نۆبڵی پێبەخشرا لە بواری کیمیا بۆ وانەکانی لە چاکردنی دی ئێن ئەی |یەکەم تورکە کە لە بواری کیمیا خەڵاتی نۆبڵی پێ ببخشرێ و دووەم تورکە کە خەڵاتی نۆبڵ وەربگرێ سێیەم موسڵمانی زانستخوازیشە لە وەرگرتنی خەڵاتی نۆبل |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام}} [[پۆل:پێرستی موسڵمانان]] 3nyyjjglhdnejjs89qg2jmy1ocvtwj8 4 152900 967328 963255 2022-08-03T01:50:00Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت (کۆنتر لە) بۆ [[ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)/ئەرشیڤی ٦]]. wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(60d) |counter = 6 |maxarchivesize = 150K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}} |minthreadsleft = 2 |minthreadstoarchive = 1 }} <noinclude> {{سەرپەڕەی دیوەخان|start= |1=جۆراوجۆر|2= بەشی '''جۆراوجۆر'''ی دیوەخان بۆ ناردنی ئەو پەیامانەن کە لە ھیچ بەشێکی تردا ناگونجن. بۆ بەشەکانی تر بڕوانن [[ویکیپیدیا:دیوەخان (سیاسەت)|سیاسەت]]، [[ویکیپیدیا:دیوەخان (تەکنیکی)|تەکنیکی]]، یان [[ویکیپیدیا:دیوەخان (پێشنیارەکان)|پێشنیارەکان]]، یان - بۆ یارمەتی - لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] کەڵک وەربگرن. بۆ پرسیارە گشتییە زانستییەکان تکایە [[ویکیپیدیا:مێزی زانیاری|مێزی زانیاری]] بەکاربھێنن. |3=وپ:دخج|4=وپ:دخ/ج}} __NEWSECTIONLINK__ <span id="below_toc"> __TOC__ </span> {{Clear}} {{anchor|below_toc}} [[پۆل:دیوەخانی ویکیپیدیا]] </noinclude> == داواکردنی بۆچوون بەم زوانە لەسەر ھەڵبژاردنی بۆردی ئەمیندارەکان == <section begin="announcement-content /> بۆردی ئەمیندارەکان ئامادەکاری دەکات بۆ داواکردنی بۆ چوون لەسەر ھەڵبژاردنی بۆردەکە بەم زوانە، لە ١٠ی شووبات - ٧ی شووباتی، ٢٠٢٢. لە کاتێکدا کە زانیارییەکان ھەفتەیەک پێش داواکردنەکە ئامادە دەبێت، ئێمە دڵنیایی ئەوەمان کردۆتەوە کە بەلایەنی کەمەوە دوو پرسیار ئامادەیە بۆ پرسین لەم داواکردنەی ئێستا: * * باشترین ڕێگا چییە بۆ دڵنیابوونەوە لە نوێنەرایەتییەکی دادەپەروەرانە بۆ یەکخستنی کۆمەڵگاکان لەنێوان بۆردەکە؟ کاندیدکراوەکان پێویستە چی شتێکیان ھەبێت لە کاتی ھەڵبژاردنەکە؟ لەکاتێکدا لەوانەیە پرسیاری زیاتر دابنرێت، ستراتیژی جوڵانەوەکە و بەڕێوەبەرایەتی تیمەکە دەیانەوێت کات دابین بکەن بۆ ئەندامانی کۆمەڵگاکە و شوێنە پەیوەندیدارەکان بۆ ئەوەی لێکۆلینەوە و بیرۆکەکان ئامادە بکەن لەسەر پرسیارە سەلمێنراوەکان پێش ئەوەی داواکارییەکە بکرێتەوە، ئێمە داوای لێبوردن دەکەین لەسەر ئەوەی لە ئێستادا پێرستێکی تەواوی پرسیارەکانمان ئامادەنەکردووە، پێرستی پرسیارەکان پێویستە تەنھا بە یەک یان دوو پرسیار زیاتر بکرێت، مەبەستەکە ئەوە نییە فشار بخەینە سەر کۆمەڵگاکان بە داواکاری زۆر، بەڵکو بۆ دابینکردنی تێبینی و بۆچوونی پێشوازی لێکراوە لەسەر ئەم پرسیارە گرنگانە. '''دەتەوێت یارمەتی رێکخستنەوەی گفتووگۆییە ناوخۆییەکان بدەیت لەم داوالێکردنەوەی ئێستادا؟''' پەیوەندی بکە بە [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|ستراتیژی جوڵانەوە و تیمی بەڕێوەبەراییەتی]] لەسەر مێتا، یان لە [https://t.me/wmboardgovernancechat تێلێگرامم]، یاخوود لە ڕێگەی ئیمەیڵ msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org پەیوەندی بکە ئەگەر ھەر پرسیارێک یان تێبنییەکت ھەبوو، ستراتیژی جوڵانەوە و بەڕێوەبەراییەتی تیمەکە تا ٣ی کانوونی دووەم بەشێوەیەکی کەم ستافی دەبێت، تکایە لەھەر دواکەوتنی وەڵامێک ببورە لەم کاتەدا، وە ئێمە ئەوەش دەزانین کەوا ھەنێک لە ئەندامانی کۆمەڵگا و شوێنە پەیوەندیدارەکان بەردەست نابن لە کاتی پشووی کانوونی یەکەم، داوای لێبوردن دەکەین ئەگەر نامەکەمان لەو کاتە پێت گەیشتووە کەتۆ لە پشوودا بوویت. هیوای سەرکەوتن، ستراتیژی جوڵانەوە و بەڕێوەبەراییەتی<section end="announcement-content" /> == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|^{<span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span>}]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:ZI Jony@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == گۆڕینی چەند وشەیەکی ویکیپیدیا == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٢٢:١٣، ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٨٨٥٤٤١٠}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> === پارامەتر یان پارامیتەر؟ === سڵاو، وەک دەزانن لەم پرۆژەیە وشەی Parameter زۆرتر بە «پارامەتر» نووسراوە، بەڵام زۆرتر لە خەڵکی دەرەوە بە «پارامیتەر» بیستوومە. چی دەڵێن؟ بیگۆڕین؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٣٤، ٢٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو. ئەگەر دەنووسی پارامیتەر دەبێ مەتر-یش بکەیە میتر. تا ئەو جێگایەی دەزانم مەتر و پارامەتر لە کوردیدا ئینگلیزی نین و فەرەنسین (mètre و paramètre).-- [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٢٣:٠٤، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::کاک {{وب|Calak}} منیش بیرم لەوە کردەوە و، دەشزانم لە ڕۆژھەڵات دەڵێن میتر نەک مەتر. بزانین ڕای ئەوانی تر چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٢٠، ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر زاڕاوەمان هەیە قسەی لەسەر کراوە و لە فەرهەنگدا هەیە و نوێ نیە، پێویست بە گۆڕینی ناکا. لە فەرهەنگی زانستپەروەرانی کورد [https://ferheng.zkurd.org/?q=parameter وامان نووسیوە] بەبۆچوونی من بابەتێکی لەسەر بنوسرێت، هاوواتاکانی نبنووسرێت باشترە. ئەگەریش سەلیقەی زمان پارامیتەر بێ، ئەوا ڕەوانەکردن دروست بکرێت، تاکو هەردووکیمان هەبێت. سوپاس. [[بەکارھێنەر:ئاراس نوری|ئاراس نوری]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاراس نوری|لێدوان]]) ‏١١:٥٢، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: کاک {{وب|ئاراس نوری}} وەڵا تا ئەو جێگەیەی من بزانم لە باشوور ھەر پارامیتەر دەڵێن و پارامەتر نامۆیە. دەزانم لەگەڵ وشەی مەتر ڕووبەڕوویان بکەینەوە پارامەتر دروستە، بەس وەکتریش زەحمەتە لە باشوور پارامەتر ھەزم بکەن. بەھەرحاڵ، باسەکە لەسەر وتاری [[:en:Parameter|Parameter]] نییە و لەسەر تەواوی پرۆژەکە بوو. بۆ نموونە بڕوانە [[داڕێژە:ڤەژینبوکس#پارامەترەکان]]. مەبەستمان لەوەیە کە لە تەواوی پرۆژەکە ئەو وشەیە بگۆڕدرێت، بەس مادام دوای ئەو ماوە زۆرە کەس پشتگیریی وشەی پارامیتەری نەکردووە و گەر ھەر واش مایەوە، ئەوا شکست دەھێنێت و ناگۆڕدرێت. زۆر سپاس. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:١٥، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) === بیرخستنەوە یان ئاماژە؟ === سڵاوی دووبارە، لە ویکییەکەمان بۆ وشەی «cite» وشەی «بیرخستنەوە» دانراوە کە پێم وایە لە «یادکرد»ی فارسییەوە مانا کرابێتەوە، بەڵام من پێم وایە بەرامبەرێکی زۆر نەگونجاوە. لە ٢٠١٥ لە [[وتووێژی داڕێژە:بیرخستنەوەی وێب]] برادەرانی ئەو کاتە وتوویانە کە بیرخستنەوە باش نییە و کاک دیاریش وشەی «ئاماژە»ی پێشنیار کردووە کە خۆم بە باشم زانی بیگۆڕین و بیکەینە ئەوە. ئێوە چی دەڵێن؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٠٥، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :من لەگەڵ ئاماژەم، نموونە: (Cite a source) ئاماژە بە سەرچاوە بدە نەک بیرخستنەوەی سەرچاوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::ھەرخۆشی لە دەستکاری دیداری بەشی (Cite) ی ئینگلیزی کراوە بە (ئاماژە) :) [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} وایە و بزانین ڕای ئەوانی تر چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٢٠، ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::::ئاماژە-ش تەواو نییە. یا شتێکی تەواو دابنرێ یا کاری دووکارەکی نەکەین. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٦:٥٧، ١٧ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: کاک {{وب|Calak}}، کاک ئاراس، کاک دیار، کاک سەرچیا، کاک پیرەھەڵۆکان و، ئەوە من و ساکووراش دەڵێین ئاماژە وشەیەکی باشترە لەو بیرخستنەوە فارسییە کە لەوێ نووسراوە یادکرد. گەر وشەی ترتان پێ شک نایە، ئەوا تکایە با بیکەینە ئاماژە و نەجاتی بەین. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٢٠، ١٧ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::منیش لەگەڵ ئاماژە نیم. cite لە فارسیدا کردوویانە بە استناد کە واتە پاڵ دان و پشت بەستن، لە عەرەبیدا پێ ئەڵێن استشهاد کە واتە گەواھێنانەوە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::: کاک {{وب|Aza}} ئەوە نییە یادکردە. بڕوانە [[:fa:الگو:ویکی‌پدیا:الگوهای یادکرد]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٢٧، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: ویکیی فارسی بە تەمایە ھەموو شتێک بکاتە فارسی. ناڵێ استناد چون عەرەبییە. ئێمە فارسی دەزانین لە ویکی بەدەر کەس ناڵێ یادکرد. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٤:٣٧، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::نازانم ویکیپیدیای فارسی بۆ ئەڵێ یادکرد. ئاکادیمیای زمانی فارسی ئەڵێ بڵێن اسنتاد. <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Aza|بەشدارییەکان]]) ١٣:٣٥، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC)</small> ::: کاک {{وب|Aza}} و کاک {{وب|Calak}} ئاشکرایە کە ئێوە ئاگاتان لە فارسی ھەیە، بەڵام ئێمە باسی ویکیپیدیا دەکەین. بەھەرحاڵ، حەز ناکەم ئەم بەشە زۆر درێژ بکەینەوە. تەنیا ئەوەندەم دەوێت کە ئێستا ئێوە لەگەڵ بیرخستنەوەن؟ زۆرێک وتوویانە ئاماژە کێشەی نییە. ئێستا ئێوە کە دژی ئاماژەن، دەبێت شتێکی باشتریش پێشنیار بکەن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٥٤، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::من لەگەڵ بیرخستنەوەش نیم. بەڵام ئاماژەش ھەر شتێکە وەکوو بیرخستنەوە، ئەدی بۆ بیگۆڕین؟ ئەگەر بمانەوێ بیگۆڕین ئەبێ بیکەینە شتێکی باشتر. استناد واتە «پشت بەستن بە بەڵگە». بەڵام ئەمە زۆر دوور و درێژە. گەواھێنانەوە کورتترە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٨:٤٦، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::منیش قسەی خۆم کرد کە شتێکی گونجاو دابنرێ سووی چییە ھەڵە بە ھەڵە بگۆڕین. دەبی بیری لێ بکەینەوە. گەواھێنانەوە-ش نازانم گونجاو بێ یان نا. گەوا کە کوردی نییە. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٩:٠٤، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: {{وب|Aza}} نازانم چۆناوچۆن ئاماژە و بیرخستنەوە وەک یەکن! تۆ کە بە کەسێک بڵێی سەرچاوە بۆ وتارەکەت زیاد بکە، دەڵێی ئاماژەی پێ بدە یان بیری بخەوە؟ ئەوەتا لە ٢٠٠٩ [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە]] دروست کراوە. دواتر لەبەر کورتییەکەشی ئاماژە شتێکی جوانە. گەواھێنانەوەش شتێکی جوان نییە و وەک بیرخستنەوەکە وایە. دەزانم بەڵگەھێنانەوە ڕەنگە باشتر مانای cite بدات، بەڵام ھێشتا دوورودرێژە و باش نییە. وەختی خۆی کاک [[بەکارھێنەر:Pirehelokan|Pirehelokan]] لە شوێنێک ئاماژەی نووسیبوو. بزانین ئەو چی دەڵێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٥، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::ئەمانە ئەڵێم با تۆزێ بابەتەکە ڕوون بێتەوە و بەشکەم کەسێ پێشنیارێک بگاتە زەینی. citation جۆرێ reference -ە. refer پیت بە پیت کە سەیری بکەی واتە «بردنەوە»، ھەر fer ھاوڕیشەی وشەی «بردن» -ە. reference واتە «بردنەوە بۆ سەرچاوە». cite -یش ھاوڕیشەی وشەی «چوون»ی کوردی و «شدن»ی فارسییە. مەبەست لە citation «چوون بۆ سەرچاوە» -یە. بۆیە ھەم reference و ھەم citation چەشنێ «ئاماژە»ی تیایە. ھەر دوو ئاماژە بە سەرچاوە دەکەن، ئەمانبەنەوە یا ئەمانگەڕێننەوە بۆ سەرچاوە. بەڵام ئەگەر ئەم ئاماژەدانە لە ناو دڵی دەقەکەدا بێ پێی ئەڵێن citation، ئەگەر لە کۆتاییی دەقەکەدا بێ پێی ئەڵێن reference. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏٠٦:٥٨، ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) === دەم باش === کاتێک دەچیتە سەر پەڕەی وتووێژیش و بەشی نوێ لێ دەدەی، دیفاڵت نووسراوە دەمباش، کە بەپێی ئەوەیکە خۆی ڕستەیەکە دەبێت جودا بکرێتەوە و دەم باش بنووسرێت؛ تا ڕای هاوڕێیانیش چی بێت.. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٠٠:٠٣، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :ڕاستە. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٨:٢٦، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{کرا}} – سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:١٢، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) === ناوبڕ یان قەدبڕ؟ === لە ویکیپیدیا بۆ وشەی «Shortcut»، وشەی «ناوبڕ» دانراوە، کە ڕێک فارسییەکەیە و، نە لە کوردی بەو مانایە دێ و نە کەسانێکی زۆریش بەکاری دێنن. لە کوردیدا ئەمە پێی دەوترێت «قەدبڕ». ناوبڕ لە ئێستادا وەک ھاوواتای وچان بەکاردێت کە لە بەرنامە تەلەڤیزیۆنی و ڕادیۆیییەکاندا زۆر بەکارھاتووە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::[https://lex.vejin.net/ck/search/?t=%D9%82%DB%95%D8%AF%D8%A8%DA%95&f=0 قەدبڕ] تەواوە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١١:١٩، ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::: سپاس کاک ئازا! کاک {{وب|Épine}} پێم وا بێت جارێک تۆ وتت ناوبڕ تەواوە. گەر قسەت نییە، پێم وا بێت گۆڕینەکە بکەین باشە. سپاس، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢١ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: دەستتان خۆش بۆ دۆزینەوەی وشە تەواوەکە. هیچ لێدوانێکم نییە.—&#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٢١:٣٤، ٢١ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{کرا}} – سپاس بۆ ھەردووکتان! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٧، ٢٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) == ویکیپیدیا:داواکارییەکان بۆ ھێنانەوەی پەڕە سڕدراوەکان == {{atop | status = | result = {{tick}} پڕۆژە بەپێی یەکدەنگی درووستکرا[[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٠:١٦، ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) }} سڵاو بەم زوانە ئەم پەڕەیە دەخرێتە کار ئامانجی سەرەکی پڕۆژەکە ئەوەیە ناوەندێک بێت تا بەکارھێنەران ڕووی تێبکەن و داوای گەڕاندنەوەی ئەو پەڕانە بکەن کە سڕدراونەتەوە و بواریان پێ بدرێت پەرە بە پەڕە سڕدراوەکان بدەن بۆ ئەوەی لە ویکیپیدیا بمێنێتەوە بەڵام پەڕەکە لەژێر چەن حاڵەتێک ناگەڕێندرێتەوە ئەویش پەڕەکە خراپکاری ئاشکرا، سەرپێچی مافی لەبەرگرتنەوە، پەڕەی ھێرش، بێبایەخ، داھێنراو ھەڵبەستراو، ڕێکلام، بەپێی یەکدەنگی سڕابێتەوە. بەستەری پڕۆژە: [[ویکیپیدیا:داواکارییەکان بۆ ھێنانەوەی پەڕە سڕدراوەکان]] === {{پشتگیری}} === # {{لەگەڵ}} – بە ڕای من دروست بکرێت، خراپ نابێت. ئەمڕۆش نەبێ، سبەی ھەر دەبێ دروست بکرێت. عادەتەن دەبێ شوێنێک ھەبێ بۆ ئەو کارانە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٢٧، ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) # {{لەگەڵ}} [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٤، ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) # {{لەگەڵ}} لە ویکی ئینگیلزیشدا ھەیە [[:en:WP:RFU]].-- [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٨:١٨، ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) === {{دژایەتی}} === * {{دژ}}: بەکارهێنەران ئەتوانن لە پەڕەی وتووێژی بەڕێوەبەرەکەی سڕیوێتییەوە وتووێژ بکەن.--&#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٩:٢٤، ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) === لێدوان === بە پێویستی نابینم ئەم پڕۆژەیە پەیوەستی پشتگیری ھەبێت چونکە ھەرخۆی سیستمی "گەڕاندنەوە"ی پەڕە سڕدراوەکان بەشێکە لە ویکیپیدیا و ئێمە کاری پێدەکەین و ھەر بەکارھێنەرێک دەتوانێت بێتە پەڕەی لێدوانی [[ویکیپیدیا:بەڕێوەبەران|بەڕێوەبەران]] و ڕاستەوخۆ داوای گەڕاندنەوەی بکات، بەڵام لێرە پڕۆژەیەکی تایبەتی بۆ دەکەینەوە و وەک ناوەندێکی لێدێت کە بەڕێوەبەران سەردانی بکەن وەک [[ویکیپیدیا:چاودێریی بەڕێوەبەرایەتی]] سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٥٣، ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:Épine|Épine]] با بڵێین پێویست نییە، و بەکارھێنەر دەتوانێت بچێتە ناو پەڕەی لێدووانی بەڕێوەبەرێک و پەیوەندی لەگەل بگرێت، بەڵام لێرە شتێکی تریش کەوایە با [[ویکیپیدیا:چاودێریی بەڕێوەبەرایەتی]] بسڕینەوە چونکە ئەویش لەسەر ھەمان مەبەست دروستم کرد و ناوەندێکە بۆ ئەو کارانەی کە بەرێوەبەران دەتوانن بیکەن و بەکارھێنەران لەوێ داوا بەرز دەکەنەوە و تا بەرێوەبەران بیبینن، بەھەمان شێوەی ([[:en:Wikipedia:Requests_for_undeletion|wp:Requests for undeletion]]) کە ناوەندێکە بەرێوەبەران دەتوانن بەشداری بکەن لە ھێنانەوەی پەڕە سڕدراوەکان، ئایا پێت باشە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢١، ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::پێویست ناکا بەڕای من، ویکی ئێمە ئەوەنە گەورە نییە و بەشداربوومان ئەوەنە نییە. لەوانەیە ١٠ ساڵی تر پێویستمان بێ. &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٠٢:٠٥، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Épine|Épine]] لە درووستکردنیدا زەرەر ناکەین گەر سوودیش نەکەین، بڕوانە ئەو پڕۆژەیەی پێشوو چاودێریی بەڕێوەبەراییەتی، ئەویش ھەمان پڕۆژەیە بە ئامانجێکی تر، دەبینی ویکییەکە ئەوەنە گەورە نییە، بەلام بەشداریکەری ھەر تێدایە، ئەم پڕۆژەیەش بەھەمان شێوە لەوانەیە لەسەرەتای درووستبوونی بەشداریکەری سفر بێت، لەوانەیە ھەفتەیەک بۆ مانگێک بخایەنێت بەڵام بەگوێرەی کات بەشداربووان ڕووی تێبکەن، ھەر بۆ ڕوون بنین و خۆشت ئەزانیت ئێستا ئێمە خەریکی نوێکردنەوەی سیاسەتی سڕینەوەی خێراین و بەتەماین ڕێگری لە وتار گەلێکی زۆر بکەین کە بە بێمانایی یان بە گوێنەدان دروست دەکرێن، چەن وتارێکیش لەمان سڕدرانەوە، ئەگەر خاوەنەکانیان بێنەوە و بیانەوێت بیگەڕێننەوە، شتێکی باشتر دەبێت ئەگەر ڕێنموییان بکەین بۆ ئەو پڕۆژەیە، ناکریت بڵێین پەیوەندی لەگەڵ بەرێوەبەرێکی دیاریکراو بگرن بۆ ھێنانەوە، وا چاکترە بەڕێوەبەرەکە خۆبەخشانە بچێتە ئەو ناوەندە و بەشداری لە چالاکییە بەرێوەبەرانەکەی خۆی بکات، ئیتر بەم شێوەیە پڕۆژەکە سوودی دەبێت، ١٠ ساڵی تر لەوانەیە زۆر زیاتر لە ئێستا پێویستمان پێ بێت، بەڵام ئێستاش پێویستمانە {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٨، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Épine|Épine]] دەمەوێت پڕۆژەکە جێبەجێ بکەم، ئایا ئێستا بیروراتان چیە، ھەر دژایەتی پڕۆژەکە دەکەن؟ یان دەتانەوێت شتێکی نوێ بڵێن {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::::بەم زووانە جێبەجێ دەکرێت {{doing}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٨، ٧ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) ::::: :{{کرا}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٠:١٦، ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) {{بنی ئەرشیڤ}} == Deployment of FLORES Machine Translation to Sorani / Central Kurdish Wikipedia == {{Ltr}} !Hello Friends {{Int:Please-translate}} Apologies as this message is not in your native language The WMF Language team plans to introduce a machine translation (MT) support for the Content Translation in Sorani / Central Kurdish Wikipedia called FLORES. This means that you can choose to use [https://ai.facebook.com/blog/the-flores-101-data-set-helping-build-better-translation-systems-around-the-world/ FLORES machine translation] when translating Wikipedia articles to Sorani/Central Kurdish using [https://ckb.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation the Content Translation tool] The FLORES Machine Translation is provided by an [https://ai.facebook.com/ AI research team at Meta] through a free for use API key that allows the Content Translation to access the service on the FLORES server for an evaluation trial period. This MT will be set as default in your Wikipedia, but you can choose not to use it by selecting "Start with empty paragraph" from the "Initial Translation" dropdown menu The Wikimedia Foundation has worked out an agreement that allows the use of FLORES without compromising Wikipedia’s policies about attribution of rights, your privacy as a user, and brand representation. You can find more information about the FLORES Machine translation on [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Machine_Translation/Flores#Summary_of_our_agreement_with_Meta this page] :Please note that the use of the FLORES MT is not compulsory. However, we would want your community to *use it once it is deployed to improve the quality of the Machine Translation service *[https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation provide feedback] about our plans, its quality once deployed and ask any questions you might have about this addition We trust that introducing this MT is a good support to the Content Translations tool towards having better quality articles in Sorani/ Central Kurdish Wikipedia Thank you [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٥، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :Hi {{وب|UOzurumba (WMF)}}, :I'm so sorry for the late reply! We are so glad to see this message if the ''FLORES MT'' feature is comfortable with our language. I have some questions for now: :# Does this feature have any prior experience or is it new? :# How accurate is this MT and does it guarantee a good translation? :# Is it available on any Wikimedia projects, for example [https://test.wikipedia.org test.wikipedia.org], or any other place for us to test the feature before? :# Can I see some examples of it's works? If it is available in screenshots, it is better. :We will appreciate your and the ''AI research team at Meta'' efforts for this feature. Thanks! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٤، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) Hello [http://%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1:Aram Aram] :Thank you for your questions and feedback. I have tried to provide answers to them below The FLORES provides Machine Translation (MT) support to six languages in Wikipedia (Chinese, Occitan, Luganda, Zulu, Igbo and Icelandic). So, I will say it has experience Regarding accuracy, I would say that we have not received any complaints from any Wikipedia communities they provide MT support. I will add that it is the default MT for Icelandic Wikipedia based on request. I will also add that Initial translations can not be published without modifying them; one can also decide to still use the "blank" option . The Initial translation are more like a guide to efficiently translating articles The test instance is not public; they are mainly for the team engineers. However, I have shared with you (through email) a spreadsheet of FLORES MT samples Once again, thank you for your questions; I hope I was able to answer them, and we look forward to deploying the FLORES MT soon to your Wikipedia Best regards [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٤، ٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|UOzurumba (WMF)}} Thank you so much for your email and I got it. In my opinion, it is an important point that you cannot publish the translation directly without modifying because (in my opinion) initial translation without modifying often produces a low quality result. Now, I want to get the opinion of the other administrators and users on this feature. :Hi {{وب|Calak}} {{وب|Kushared}} {{وب|Serchia}} {{وب|Sakura emad}} {{وب|Pirehelokan}} and other users :This section is about a feature called FLORES MT that automatically translates to Central Kurdish through AI and is going to be added to the Content Translator tool. Click [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1s-4azt6AFvUAVPihFR1lDqduFSqKUUFZ5CXWoopN7zs/edit#gid=0 here] to see some of the translator's work. I could not make this decision alone because it is not my responsibility alone, so I have mentioned you. Please read above comments and write your opinion. Thanks! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٣، ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::i believe that it's a great tool which helps our community to improve and grow better, and i reviewed some examples which mr.aram provided through excel sheet, the quality is good and understandable, however i agree with [[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] to ensure better quality and accuracy i should say that it's our responsibility to check the quality before publishing the article, needless to say some of our new users use other translation tools to create new articles anyway; so if the Flores Machine is Accurate enough let's have it thanks for the offer. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٢، ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|Sakura emad}} Sorry, I forgot to mention that I didn’t prepare these examples, but [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] did. Thank you for your comment. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٩، ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::: .those understanding sentences prepared by non Kurdish speaker? commendable [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٧، ٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|Sakura emad}} Yes, the FLORES MT translated them. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٢٢، ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) Thank you, [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] and [[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] for your feedback on having FLORES machine translation. I believe from the conversations here we can enable the FLORES MT in your Wikipedia? [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :The machine translation engines are not very good for Central Kurdish yet, but I think this tools helping users If they use them carefully. Last month Google also added Kurdish (Sorani) to Google Translate, I think we also need to add it here and make it as the default one for content translation. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٧:١٢، ١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] :FLORES team is still improving the models, so quality may be better when available in the real wikis. However, I understand your fears of MT not used well. For Google's Sorani Machine Translation, we have to test if the APIs are available first. We will do this soon. [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٦:٤٢، ١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{وب|UOzurumba (WMF)}} Honestly, I’m a bit afraid of machine translators whose translation results are not good. If it is activated and we do not have a good experience with it, can we request to deactivate it? Also, there is a new comment above. Do you have any comments for it? ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٩، ١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::: @[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] Yes, you can request for it to be deactivated. [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٦:٤٢، ١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :::: {{وب|UOzurumba (WMF)}} Thank you very much for all your answers and efforts. I (myself) have nothing else to say. Let's do it. Thank you again! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) Thank you, [[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]], [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]], for your feedback, we will go ahead and start the process to enable the FLORES after integrating the new languages from FLORES, we will [https://phabricator.wikimedia.org/T308248| explore the integration of Google translate]. We recommend that your community try both (FLORES and GOOGLE when enabled), compare, and let us know the one preferred as default. Please note that there could be differences in personal preferences, so the Machine translation perceived as more useful is kept as default while the other is optional. I will recommend testing these in context since the experience may differ slightly. For example, Google Translate has [https://issuetracker.google.com/issues/119256504?pli=1| a bug which results in extra spaces when translating HTML content] (which may not be expected if you look at the Google Translate website). I hope the above is clear enough. We will inform you once the MTs are enabled in your Wikipedia. Best regards, [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|UOzurumba (WMF)}} Good News! We can’t wait to see the results! Thank you so much for your work! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٤، ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} ===FLORES Machine Translation deployed to Sorani / Central Kurdish Wikipedia=== {{Ltr}} !Hello Friends The WMF Language team is pleased to inform you that we have deployed the FLORES machine translation (MT) support for the Content Translation in Sorani / Central Kurdish Wikipedia. Please remember that the FLORES machine translation is set as default in your Wikipedia. Still, you can choose not to use it by selecting "Start with empty paragraph" from the "Initial Translation" dropdown menu. However, we would want your community to: *use it to improve the quality of the Machine Translation service *[https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation provide feedback] about its quality and ask any questions you might have about .this addition We look forward to your community using the Machine Translation support in Content Translation to create better quality articles in Sorani / Central Kurdish Wikipedia. !Thank you [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٢١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) On behalf of the WMF Language team :Hello {{وب|UOzurumba (WMF)}}, :Sorry, I just realized that the FLORES MT has been added and you have announced the result here. :Thank you very much to the WMF Language team for not forgetting Central Kurdish. We greatly appreciate your work and hope that the MT will further develop our community and language. And we wanted to know if there were any plans to add Google Translate MT. :Special thanks to the team! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٥٥، ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :Hello [[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]], [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]], :We have plans to integrate Google MT in your Wikipedia. You can track progress for this [https://phabricator.wikimedia.org/T308248 here]. :Thank you and best regards. :[[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٧:٥٠، ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::Thank you so much! We are very happy and appreciate your hard work and the team! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٣٥، ٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} == تاگی وشەی نالەبار == دانانی تاگی وشەی نالەبار شتێکی پێویست بوو بۆ ویکیپیدیا، بەڵام پێموایە لە ئێستادا بەو جۆرە هاوکاری ویکیپیدیای نەکردووە بۆ دۆزینەوە وشە نالەبارەکان. نموونە ئەگەر کەسێک وشەکانی گەیشتن، بازرگانییەکان وە کۆمپانیا بنووسێت ئەوا هەر هەژماری وشەی نالەباری بۆ دەکات. پێشنیار دەکەم لایبدەین یانیش ئەگەر کرا ئەم پەیڤە نالەبارانە بە جیا وەربگرێت نەوەک لە وشە داڕێژراو و لێکدراوەکانیش هەمان هەژماری نالەبارییان بۆ بکات. ئەگەر بەو جۆرەی ئێستاش بمێنێتەوە ئەوا با لانی کەم لەبەرچاوی نووسەر پشان نەدرێت، بەتایبەت بۆ نووسەرێکی نوێ کە هیچ وشەیەکی هەڵەی نەنووسیوە ئەوا ئەم تاگە جۆرێک لە گومان لای درووست دەکات. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢١:٠٩، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Kushared}} سپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکەت. ئەو تاگە تەنیا ئەگەرە و لە تاگەکەش نووسراوە ''ئەگەری بەکارھێنانی وشەی نالەبار''. لە [[میدیاویکی:Abusefilter-warning-badwords|ئاگادارییەکەش]] نووسراوە ''ئەگەر دڵنیایت لەوەی کە ھیچ وشەیەکی خراپت بەکارنەھێناوە یان بەکارت ھێناوە، بەڵام بە نیازێکی پاکەوە بووە، و ئەم پەیامە ھەڵەیە، ئەوا تکایە گوێ بەم پەیامە مەدە''. لە ئێستادا تاکە مەرجی ئەو تاگە تەنیا ١٠ دەستکارییە و گەر ١٠ دەستکاریت تێپەڕ دا، ئیتر ئەو تاگە حەقی بە بەکارھێنەرەکەوە نابێت. دروستە کە وشەکان خۆیان بەتەنیا و بە پێشگر و پاشگریشەوە بە خراپ لێک دەداتەوە، بەڵام لە کوردیدا دۆخەکە وا دەخوازێت کە وا بێت. لەو سێ وشەیەی کە ھێناتەوە ھەر سێ وشەی نالەباری «گەی»، «گان» و «کۆم» ھەن. تاگەکەش شتی زۆر باشی گرتووە و زووتریش بینراون و پووچەڵ کراونەتەوە، بەڵام لەگەڵتم کە نابێت ئەو سێ وشەیە بگرێت. لەم ماوەیەدا سەرم دێنم و دەبەم تا بزانم دەتوانم ئەو کێشەیە چارەسەر بکەم یان نا (گەرچی کاتی دەوێت و زەحمەتیشە). گەر نەمتوانی، ئەوا بەپێی قسەی ئێوە یان بەتەنیا و لە حاڵەتی سەربەخۆ دەیانھێڵینەوە یانیش ئاگادارییەکە دەکوژێنینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٢٧، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: کاک {{وب|Kushared}} وشە نالەبارەکانم نوێ کردەوە، بەڵام لەکۆتاییدا بەوە گەشتم کە لە ئێستادا ئاگادارییەکە بکوژێنینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٠٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: دەستەکانت خۆش بێت و کارێکی باشت کرد. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢١:٠٩، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Enabling Content and Section translation tool in Central Kurdish Wikipedia == {{لێدوانی کۆمەڵگە}} {{Ltr}} {{Int:Hello}} Friends! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The WMF Language team is pleased to let you know that we will like to enable the Section and Content translation tool in Central Kurdish Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test the new [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation tool] so you can: * Give us your feedback * Ask us questions * Tell us how to improve it Below is background information about the tools and how you can test the Section translation tool. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. However, the tool is not out of beta in Central Kurdish Wikipedia, limiting the discoverability of the tool and its use and blocking the enablement of the Section translation in your Wikipedia [[mw:Content_translation/Section_translation|Section Translation]] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: * Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones * Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device We plan to enable the tools on Central Kurdish Wikipedia in the coming week if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tools and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have as a reply to this message or on [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]] '''Try the Section translation tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&from=en&to=fa&sx=true#/ our testing instance]. Once it is enabled on Central Kurdish Wikipedia, you’ll have access to [[:tr:Special:ContentTranslation|https://ckb.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation on [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. We want to hear about your impressions on * The section translation tool * What do you think about our plans to enable it * Your ideas for improving the tool Thanks and we look forward to your feedback and questions. .On behalf of the WMF Language team [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٢:٢١، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :Hi {{وب|UOzurumba (WMF)}} In my opinion, it would be a good thing to enable this feature if there are no technical problems so that mobile users can use it. Thank you very much for your efforts and the team! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٤، ٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) Thank you, [[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|Aram]] .for your feedback, the team will go ahead and enable the tools in your Wikipedia [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏١٣:٢٩، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{Great|Great!}} Thanks! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٠٦، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} ===Content and Section Translation tool enabled in Central Kurdish Wikipedia === {{Ltr}} {{Int:Hello}} Friends! The WMF Language team is pleased to let you know that we [https://ckb.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?title=Especial:Traducci%C3%B3n_de_contenidos&from=en&to=ckb&sx=true&section=#/ have enabled the Section translation] and [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=ckb#draft Content translation] tools in Central Kurdish Wikipedia. The [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation Content translation tool] can be discovered by users [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Starting through several entry points]. However, users not interested in translation can disable it [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|from their preferences]]. Also, with the [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Section_translation Section translation tool], you can start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Central Kurdish. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Central Kurdish. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|right|Sx-language-selector-invite-th|Image of the entry point]] We know that these tools will help translators in your community to add content using any device with ease. Content created with the Content and Section Translation tool will be marked with the "[https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%86%DA%AF?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=contenttranslation-v2&wpfilters%5B%5D=newusers]" and “[https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%95%D8%AA:%D9%84%DB%86%DA%AF?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers sectiontranslaiton]” tag, respectively, for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tools and reviewing the content created with it. So, enjoy the tools and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٢٠:٣١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) On behalf of the WMF Language team. :Hi {{وب|UOzurumba (WMF)}} Sorry for the late reply. Thank you for adding these good features, but I think Section translation doesn’t work for me. Is there anything wrong? ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. ;Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[User talk:MNadzikiewicz (WMF)|talk]]) ‏١١:٣٤، ١٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Thank you for reading! [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ‏٠١:٣٧، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:RamzyM (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23529147 --> == Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election == <section begin="announcement-content"/> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content"/> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ‏١٤:٠٣، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> == Vote for Election Compass Statements == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements *August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' </div><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ‏٢١:٠١، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23530132 --> jaj04f53300zkkvns2clnt4nvyszskj 0 152938 967045 957352 2022-08-02T16:26:23Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = ژاژ | ناوی خۆماڵی = Zhazh | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] | وێنە = | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 35 |latm = 08 |lats = 49.4 |latNS = N | longd = 44 |longm = 45 |longs = 34.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref><br/>{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[قەزای چەمچەماڵ]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[ناحیەی قادرکەرەم]] | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = 385 | دانیشتووان لە = |ژمارەی دانیشتووان = | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی- دیالێکتی ماچۆ]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]] | جۆری کۆدی ناوچە =}} '''ژاژ''' گوندێکە لە گوندەکانی هۆزی شێخان ی بەرزنجە، کەوتووەتە [[باشوری ناحیەی قادرکەرەم]]، [[قەزای چەمچەماڵ]]، [[پارێزگای سلێمانی]]، [[باشووری کوردستان]]و پێشان سەر بەقەزای دوز بوو کە دابڕا لە پارێزگای$1کەرکووک و دراوە پاڵ پارێزگای صلاح الدین وپاشان دراوە پاڵ سلێمانی .<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = پێڕستی گوندەکانی باشوور | ناونیشان = http://www.zmanikurdi.com/renusi_zmani_kurdi/21/11.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>http://kurdipedia.org/?q=20150921014425127062&lng=3</ref> == ناو ==ژاژ لەڕاستیدا ئەگەرێتەوە بۆ جوگرافیای ناوچەکە کە شاخاوییە و پڕە لە درەخت و گیای جۆراو جۆر و هەندێک شوێنی ئاستەم کە پڕە لە گیاو وقامیش( قاڕام و ژاژ ) وە هەر لەمەوە ناوی خۆی پەیدا کردووە وناسراوە بە قاتەکانی ژاژ == جوگرافیا == '''ژاژ''' لە باکوور ھاوسنوورە لەگەڵ گوندی [[پاریاوەڵە]] و لە باشوور لەگەڵ گوندی [[میلناسر]] و لە ڕۆژھەڵات لەگەڵ گوندی [[کۆرمۆر گەورە]] لە ڕۆژاوا لەگەڵ گوندی [[داربەسەرە]].<ref>http://wikimapia.org/</ref><ref>http://www.krso.net/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200203070708/http://www.krso.net/ |date= ٣ی شوباتی ٢٠٢٠ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == == ئەمانەش ببینە == * [[گوندەکانی پارێزگای سلێمانی]]<ref>https://books.google.iq/books?</ref> {{گوندەکانی قەزای چەمچەماڵ}} == پەراوێزەکان == {{پەراوێز}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:گوندەکانی سلێمانی]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] [[پۆل:گوندەکانی باشووری کوردستان]] f20klfhsmrgrxq2hudq4ih48rqn6mgx 967116 967045 2022-08-02T16:41:19Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967045 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناوی فەرمی = ژاژ | ناوی خۆماڵی = Zhazh | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] | وێنە = | قەبارەی وێنە =300px | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 300px | شرۆڤەی نەخشە = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 35 |latm = 08 |lats = 49.4 |latNS = N | longd = 44 |longm = 45 |longs = 34.5 |longEW = E | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |date= |}}</ref><br/>{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو١ = [[پارێزگای سلێمانی|سلێمانی]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[قەزای چەمچەماڵ]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[ناحیەی قادرکەرەم]] | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرجەمی ڕووبەر کم = | بەرزایی م = 385 | دانیشتووان لە = |ژمارەی دانیشتووان = | جۆری دانیشتووانناسی١ = زمان و ئایین | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[کوردی]] ([[سۆرانی- دیالێکتی ماچۆ]]) | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[سوننە|سوننی]] [[شافعی]] | جۆری کۆدی ناوچە =}} '''ژاژ''' گوندێکە لە گوندەکانی هۆزی شێخان ی بەرزنجە، کەوتووەتە [[باشوری ناحیەی قادرکەرەم]]، [[قەزای چەمچەماڵ]]، [[پارێزگای سلێمانی]]، [[باشووری کوردستان]]و پێشان سەر بەقەزای دوز بوو کە دابڕا لە پارێزگای کەرکوک و دراوە پاڵ پارێزگای صلاح الدین وپاشان دراوە پاڵ سلێمانی .<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = پێڕستی گوندەکانی باشوور | ناونیشان = http://www.zmanikurdi.com/renusi_zmani_kurdi/21/11.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>http://kurdipedia.org/?q=20150921014425127062&lng=3</ref> == ناو ==ژاژ لەڕاستیدا ئەگەرێتەوە بۆ جوگرافیای ناوچەکە کە شاخاوییە و پڕە لە درەخت و گیای جۆراو جۆر و هەندێک شوێنی ئاستەم کە پڕە لە گیاو وقامیش( قاڕام و ژاژ ) وە هەر لەمەوە ناوی خۆی پەیدا کردووە وناسراوە بە قاتەکانی ژاژ == جوگرافیا == '''ژاژ''' لە باکوور ھاوسنوورە لەگەڵ گوندی [[پاریاوەڵە]] و لە باشوور لەگەڵ گوندی [[میلناسر]] و لە ڕۆژھەڵات لەگەڵ گوندی [[کۆرمۆر گەورە]] لە ڕۆژاوا لەگەڵ گوندی [[داربەسەرە]].<ref>http://wikimapia.org/</ref><ref>http://www.krso.net/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200203070708/http://www.krso.net/ |date= ٣ی شوباتی ٢٠٢٠ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانی‌تر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == == ئەمانەش ببینە == * [[گوندەکانی پارێزگای سلێمانی]]<ref>https://books.google.iq/books?</ref> {{گوندەکانی قەزای چەمچەماڵ}} == پەراوێزەکان == {{پەراوێز}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:گوندەکانی سلێمانی]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] [[پۆل:گوندەکانی باشووری کوردستان]] 241dn893emfanwwj0v8stv00d4uk0cs 0 154760 967063 845148 2022-08-02T16:26:40Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''عەبدولوەھاب بەرغەش حوسێن''' ناسراو بە '''ھابە''' (ماوەی ژیان: ١٩٤٥ لە گەڕەکی پیریادی-شۆریجەی [[کەرکوک]] تاوەکوو ١٧ی ئابی ٢٠٠١)<ref>{{Cite web|url=https://maktwb.com/page_detail?smart-id=140|title=ھــــــــابە...$1کەرکووکییەکی تواوە لەناو ئاواز و گۆرانییدا|last=|first=|date=|website=مەکتوب|publisher=عەلی ئاراس|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩|archive-url=https://web.archive.org/web/20191230225442/https://maktwb.com/page_detail%3Fsmart-id%3D140|archive-date=٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|dead-url=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191230225442/https://maktwb.com/page_detail%3Fsmart-id%3D140 |date=٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> [[مەقامبێژ]] و گۆرانبیژی دیاری شاری [[کەرکووک|کەرکووکە]]. ھابە زۆربەی مەقام و گۆرانییەکانی بەزمانی تورکمانی (قۆریات) بوون، بەڵام زۆربەی سەرچاوەکان ئاماژە بەوەدەکەن لەخێزانێکی کورد لەدایکبووە.<ref name=":٠">{{Cite web|url=https://www.iraqakhbar.com/370091|title=ھابە؛ دەنگێکی کوردیی… ناوبانگێکی تورکمانیی|last=|first=|date=August 17, 2017 at 9:54 am|website=کەرکووک ناو|publisher=کاروان ساڵحی|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.iraqakhbar.com/370091 |date=تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> لە شەستەکان دەستیکرد بە تۆمارکردنی بەرھەمەکانی لەڕێگای کاسێتەوە، لەساڵانی نەوەدەکان ناوبانگێکی باش لە [[عێراق|عێڕاق]] و [[تورکیا]] پەیداکرد، ھابە خاوەن سەدان کاسێت و تۆماری دەنگییە.<ref name=":٠" /> لەگەڵ چەندین ھونەرمەندی ھونەرمەند دانیشتن و کۆنسێرتی کردووە لەوانە [[مشکۆ]]، [[ناسر ڕەزازی|ناسری ڕەزازی]]، [[حەمە جەزا]]، [[مەرزیە فەریقی]] و [[کازم ساھر]].<ref name=":١">{{Cite web|url=https://www.dwarozh.net/details.aspx?jimare=97649|title=ھابە؛ دەنگێکی کوردیی… ناوبانگێکی تورکمانیی|last=|first=|date=ھابە؛|website=دواڕۆژ|publisher=ھابە؛ د|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.dwarozh.net/details.aspx?jimare=97649 |date=ئازاری ٢٠٢٠ }}</ref> لەساڵی ٢٠٠١، ھابە لە بانگێشتێکی [[ناسر ڕەزازی]] کۆنسێرتێک لە [[سلێمانی]] لەگەڵ ناسر و [[مەرزیە فەریقی|مەرزیە]] سازدەکەن، دواتر کە [[ڕژێمی بەعس]] بەوەدەزانن کۆنسێرتەکە بۆ پێشمەرگەبووە ئەوا لێپرسینەوە لەگەڵ ھابە دەکەن.<ref name=":١" /> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٥]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠١]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی کورد]] 0mvxc1xb9y41g38uzvokm4b6rcer1v8 967097 967063 2022-08-02T16:39:02Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967063 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''عەبدولوەھاب بەرغەش حوسێن''' ناسراو بە '''ھابە''' (ماوەی ژیان: ١٩٤٥ لە گەڕەکی پیریادی-شۆریجەی [[کەرکوک]] تاوەکوو ١٧ی ئابی ٢٠٠١)<ref>{{Cite web|url=https://maktwb.com/page_detail?smart-id=140|title=ھــــــــابە... کەرکوکییەکی تواوە لەناو ئاواز و گۆرانییدا|last=|first=|date=|website=مەکتوب|publisher=عەلی ئاراس|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩|archive-url=https://web.archive.org/web/20191230225442/https://maktwb.com/page_detail%3Fsmart-id%3D140|archive-date=٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|dead-url=yes}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191230225442/https://maktwb.com/page_detail%3Fsmart-id%3D140 |date=٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> [[مەقامبێژ]] و گۆرانبیژی دیاری شاری [[کەرکووک|کەرکووکە]]. ھابە زۆربەی مەقام و گۆرانییەکانی بەزمانی تورکمانی (قۆریات) بوون، بەڵام زۆربەی سەرچاوەکان ئاماژە بەوەدەکەن لەخێزانێکی کورد لەدایکبووە.<ref name=":٠">{{Cite web|url=https://www.iraqakhbar.com/370091|title=ھابە؛ دەنگێکی کوردیی… ناوبانگێکی تورکمانیی|last=|first=|date=August 17, 2017 at 9:54 am|website=کەرکووک ناو|publisher=کاروان ساڵحی|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.iraqakhbar.com/370091 |date=تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> لە شەستەکان دەستیکرد بە تۆمارکردنی بەرھەمەکانی لەڕێگای کاسێتەوە، لەساڵانی نەوەدەکان ناوبانگێکی باش لە [[عێراق|عێڕاق]] و [[تورکیا]] پەیداکرد، ھابە خاوەن سەدان کاسێت و تۆماری دەنگییە.<ref name=":٠" /> لەگەڵ چەندین ھونەرمەندی ھونەرمەند دانیشتن و کۆنسێرتی کردووە لەوانە [[مشکۆ]]، [[ناسر ڕەزازی|ناسری ڕەزازی]]، [[حەمە جەزا]]، [[مەرزیە فەریقی]] و [[کازم ساھر]].<ref name=":١">{{Cite web|url=https://www.dwarozh.net/details.aspx?jimare=97649|title=ھابە؛ دەنگێکی کوردیی… ناوبانگێکی تورکمانیی|last=|first=|date=ھابە؛|website=دواڕۆژ|publisher=ھابە؛ د|access-date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.dwarozh.net/details.aspx?jimare=97649 |date=ئازاری ٢٠٢٠ }}</ref> لەساڵی ٢٠٠١، ھابە لە بانگێشتێکی [[ناسر ڕەزازی]] کۆنسێرتێک لە [[سلێمانی]] لەگەڵ ناسر و [[مەرزیە فەریقی|مەرزیە]] سازدەکەن، دواتر کە [[ڕژێمی بەعس]] بەوەدەزانن کۆنسێرتەکە بۆ پێشمەرگەبووە ئەوا لێپرسینەوە لەگەڵ ھابە دەکەن.<ref name=":١" /> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٥]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠١]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی کورد]] bx0487wt80toczogjohvitdtyg0p5rg 0 155758 967416 964743 2022-08-03T11:24:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بەستەری دەرەکی}} {{زانیاریدانی فیلم| ناو={{چەپ بۆ ڕاست|Animal Farm (1954 film)}}<br/> کێڵگەی ئاژەڵ (فیلمی ١٩٥٤) |وێنە=Animal Farm artwork.jpg |قەبارەی وێنە= |لێدوان= |سەردێڕ= |خوێنەر=جۆردن گۆستن |دەرھێنەر=[[جۆن ھالاس]]<br/> [[جۆی باچویلەر]] |بەرھەمھێنەر=[[جۆن ھالاس]]<br/> [[جۆی باچویلەر]] |نووسین=[[جۆن ھالاس]]<br/> [[جۆی باچویلەر]]<br/> [[بۆردن ماس]]<br/> [[فلیپ ستاپ]]<br/> [[وسار وۆلف]] |سەرچاوەی چیڕۆک=ڕۆمانی کێڵگەی ئاژەڵی |چەشن=کۆمیدی، درامی، جەنگ |ڕۆڵی سەرەکی=مۆریس دنھام |موزیک=[[ماتیاس سێبیر]] |دەستکاری= |ستۆدیۆ= |کۆمپانیای بەرھەمھێنەر=ھالاس، باچویلەر |ڕێکەوتی دەرچوون=٢٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٥٤ (شاری نیویۆرک)<br/> ٧ی کانوونی دووەمی ١٩٥٥ (لەندەن) |ماوەی فیلم=٧٣ خولەک |وڵات=ویلایەتە یەکگرتووەکانی بەریتانیا |زمان=ئینگلیزی |تێچوون=٣٥٠ ھەزار دۆلار |داھات= |خەڵاتەکان= |بەشی پێشوو= |بەشی دواتر=}} '''کێڵگەی ئاژەڵ''' فیلمێکی ئەنیمەینی درامییە، لەساڵی ١٩٥٤ بڵاوکراوەتەوە. <ref>{{Cite web|last9=Print|date=1993-02-11|title='Animal Farm' an Adult Cartoon|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1993-02-11-ol-1587-story.html|access-date=2020-07-17|website=Los Angeles Times|language=en-US}}</ref>ھەریەکە لە جۆن ھالاس و جۆی باچویلەر کاری دەرھێنانیان بۆیکردووە.<ref name=":0">Orwell Subverted, Daniel Leab, p.11</ref> <ref name=":1">Sibley, Brian. Audio commentary on UK 2003 'Special Edition' DVD release of ''Animal Farm''</ref><ref>{{Cite journal|last=Senn|first=Samantha|date=2015|title=All Propaganda is Dangerous, but Some are More Dangerous than Others: George Orwell and the Use of Literature as Propaganda|url=https://www.jstor.org/stable/26465253|journal=Journal of Strategic Security|publisher=University of South Florida Board of Trustees|volume=8|issue=3|pages=151|doi=10.5038/1944-0472.8.3S.1483|jstor=26465253|via=JSTOR|doi-access=free}}</ref>چیڕۆکی فیلمەکە لەڕۆمانی [[کێڵگەی ئاژەڵان (ڕۆمان)|کێڵگەی ئاژەڵان]]ی [[جۆرج ئۆروێڵ]] وەرگیراوە.<ref>[[imdbname:0219062|Maurice Denham - IMDb]]</ref> == چیرۆک == بەڕێز (جۆنز) کە خاوەن کێڵگەکەیە بە خراپی مامەڵە لەگەڵ ئاژەڵانی ناو کێڵگەکە دەکات زۆربەری کات سەرخۆشە و بەرھەمای کێڵگەکە بە ھەدەر دەدات، لەو نێوەندەدا بەتەمەنترین گیانداری کێڵگەکە پێشنیاری شۆڕشێک دەکات<ref>{{cite web|title=Animal Farm trailer|url=https://www.youtube.com/watch?v=YGCo5Tva39s|url-status=live|archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211219/YGCo5Tva39s|archive-date=2021-12-19|website=Youtube}}{{cbignore}}</ref>، دوای ئەوە چەند ئاژەڵەکان شۆڕشێک لەدژی خاوەنکێڵگەکان بەرپادەکەن لە خاوەن کارەکەیان لە کێڵگەکە وەدەر دەنێن، خاوەن کارەکەشیان چەند جار ھەوڵی گرتنەوەی کێڵگەکە دەدات بە یارمەتی خەڵکی شارۆچکەی نزیک کێڵگەکە بەڵام بیسود دەبێت، بەڵام ئەو شۆڕشە چەندین کێشە و تەگەرەی تێدەکەوێت بەوەی چەند ئاأەلێک دوای شۆڕشی کێڵگە ھەوڵی دەست بەسەراگرتنی کێڵگەکە دەدەن بەوەش دوو بارە نەھامەتی و چەرمەسەری ڕوو لە کێڵگەکە دەکاتەوە ئەوانەی دەست بەسەر کێڵگەکەدا دەگرن بەخۆشی دەژین و ئەوانەشی سەر بە ئەوان نین مامەڵەی کۆیلەیان لەگەڵ دەکریت<ref>{{Cite news|date=2020-05-11|title=How Hollywood became the unofficial propaganda arm of the U.S. military|work=[[CBC News]]|url=https://www.cbc.ca/radio/ideas/how-hollywood-became-the-unofficial-propaganda-arm-of-the-u-s-military-1.5560575|access-date=2022-06-06}}</ref>، وە بەرھەمەکانی کێڵگە دەفرۆشرێت بە جیھانی دەرەوەی کێڵگەکە وە سودی بەرھەمەکانیش بۆ چەند کەسێکی دیاری کراو دەبێت، بەم شێوەیە ژیانی کێڵگەکە بەردەوامدەبێت ھەتا دووبارە شۆرشیکی دیکە بەیارمەتی کێڵگەکانی دەرەوە ئەنجام دەدرێت و بۆ ڕزگار بوون لەو نەھامەتیەی باڵی بەسەر کێڵگەکەدا کێشاوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.imdb.com/title/tt0047834/ کێڵگەی ئاژەڵان لە] [[:ar:قاعدة بيانات الأفلام على الإنترنت|IMDb]] '''(ئینگلیزی)''' * [https://www.rottentomatoes.com/m/animal_farm کێڵگەی ئاژەڵان لە] [[:ar:روتن توميتوز|Rotten Tomatoes]] '''(ئینگلیزی)''' * [http://www.tv.com/movies/animal-farm-1954/ کێڵگەی ئاژەڵان لە] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190716162829/http://www.tv.com/movies/animal-farm-1954/ |date=١٦ی تەممووزی ٢٠١٩ }}[[:ar:تي في دوت كوم|TV.COM]] '''(ئینگلیزی)''' * [https://www.netflix.com/title/70015758 کێڵگەی ئاژەڵان لە]{{بەستەری مردوو|url=https://www.netflix.com/title/70015758 |date=ئابی ٢٠٢١ }} [[:ar:نيتفليكس|Netflix]] '''(ئینگلیزی)''' * [http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=109030.html کێڵگەی ئاژەڵان لە] [[:ar:ألو سيني|AlloCiné]] '''(فەرەنسی)''' [https://www.allmovie.com/movie/v2414 کێڵگەی ئاژەڵان لە] [[:ar:أول موفي|AllMovie]] '''(ئینگلیزی)''' [https://web.archive.org/web/20190716162829/https://www.filmaffinity.com/en/film944693.html کێڵگەی ئاژەڵان لە] [[:ar:فيلمافينيتي|FilmAffinity]] '''(ئیسپانی)''' {{تووڵی دەروازە|فیلم}} {{فیلم-کۆلکە}} [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٥٤]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە بەریتانییەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٥٥]] [[پۆل:فیلمب ئەنیمەیشنی دەربارەی ئاژەڵان]] cvo4oo256frc9hi423jjcp2n8vxnd8s 2 157289 966987 965015 2022-08-02T14:09:32Z Aram 25981 +٣ wikitext text/x-wiki # [[ئاورێلیان چوامینی]] # [[ئەستێرەی گرگن]] # [[ئەشق و تۆڵە (درامای تورکی)]] # [[ئەفزەل کوڕی سەلاحەدین]] # [[ئەندرۆید ستۆدیۆ]] # [[ئەیالەتی کوردستان]] # [[ئیبراھیم بوسحاقی]] # [[تاریق کوڕی زیاد]] # [[تایرێڵ مالاسیا]] # [[تەمیم داری]] # [[تۆد بۆیلی]] # [[جادوو (فلیم)]] # [[جامی لیبەرتادۆریس]] # [[جولیان ناگڵیسمان]] # [[خەڵکی شول]] # [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەفریقا]] # [[دەیەی ٢٧٢٠ کوردی]] # [[دۆجکۆین]] # [[ڕافینها]] # [[ڕووداوی کوشتن لە زانکۆی سەڵاحەدین (٢٠٢٢)]] # [[شەبتای زێڤی]] # [[شولستان]] # [[شیعرەکانی سیدی بوسحاقی]] # [[شێخ حەسەنی گڵەزەردە]] # [[عەزیز عوسمان]] # [[فایل کۆین]] # [[فۆبیا]] # [[قادر سەیاحی]] # [[گازینۆی ئۆنلاین]] # [[گلێیسۆن بریمەر]] # [[گلێیسۆن بریمەر]] # [[گوندی جیھانی]] # [[لایتکۆین]] # [[لیساندرۆ مارتینێز]] # [[لیساندرۆ مارتینێز]] # [[مارشال]] # [[مارشالی مەیدانی]] # [[محەممەد خودابەندە]] # [[مەنسوور ناسرەدین محەممەد]] # [[مووسا کوڕی نوسەیر]] # [[هانسی فلیک]] efa4hupi6oqw74mj8sisqjoggw99xb6 0 157391 966910 962756 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:FC Red Bull Salzburg gegen CF Barcelona (Testspiel 4. August 2021) 34.jpg|وێنۆک|فرێنکی دی یۆنگ لەگەڵ یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]]] '''فرێنکی دی یۆنگ''' (لەدایکبووی ٢٢ی ئایاری ١٩٩٧) یاریزانێکی پیشەگەری [[ھۆلەند|ھۆڵەندییە]] کە یاری بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنای]] ئیسپانی و ھەڵبژاردەی [[ھۆڵەندا]] دەکات لە [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ھێڵی ناوەنددا]]. کاروانی دی یۆنگ لە یانەی «ویلێم ٢» دەستیپێکرد لە ٢٠١٥، بەڵام پەیوەندی بە یانەی «ئەیاکس»ەوە کرد بە بڕی ١ یۆرۆ دوای ساڵێک، یاریکردن لە ڕۆڵی ناوەندی بەرگری، فرێنکی دی یۆنگ وەک یەکێک لە باشترین یاریزانە لاوەکان دەناسرا لە [[ئەورووپا]]. دی یۆنگ پەیوەندی بە یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] کرد لە تەمووزی ٢٠١٩دا بە بڕی ٧٥ میلیۆن یۆرۆ. لە ئەیلوولی ٢٠١٨، دی یۆنگ یەکەم یاری پیشەگەری خۆی بۆ ھەڵبژاردەی [[ھۆڵەندا]] کرد. == کاروانی یاریکردن == === ویلێم ٢ === دی یۆنگ لە شاری ھۆرێنگھێم لە باشووری ھۆڵەندا لەدایکبووە.<ref>{{nl}} [https://www.nrc.nl/nieuws/2019/04/26/frenkie-goes-to-barcelona-a3958330 Frenkie goes to Barcelona] NRC Handelsblad, 26 april 2019</ref> دی یۆنگ سەردەمی لاوی خۆی بەسەربرد لە یانەی ویلێم ٢. لە ١٠ی ئایاری ٢٠١٥، دی یۆنگ یەکەم یاری خۆی لە خولی ھۆڵەندی ئەنجامدا، یارییەکە لە دژی یانەی «ئەی دی ئۆ دێن ھاگ» بوو. دی یۆنگ وەک یاریزانی یەدەگ ھاتە نێو یارییەکە لە شوێن جێی یاریزان تێرێل ئۆندان لە بردنەوەیەکی ئەنجامی «١–٠» دا.<ref name="soccerway2">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/matches/2015/05/10/netherlands/eredivisie/sbv-willem-ii-tilburg/hfc-ado-den-haag/1691057/|title=Willem II vs. ADO Den Haag - 10 May 2015 - Soccerway|publisher=soccerway.com|accessdate=28 June 2015}}</ref> ئەو بۆ ماوەی ٢٢ خولەک یاریکرد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٧]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] 6whs23opjd78jhc1rmupmvgtyk7f3ay 0 157889 967154 958504 2022-08-02T19:32:15Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} {{Infobox song |name=Woke Up This Morning{{ھن}} ئەم بەیانییە لە خەو ھەڵسام |cover=A3 - woke up this morning.jpg |alt= |recorded=١٩٩٧ |studio= |venue= |genre=جاز، ئێلێکتڕۆنیکا |length=٥:١٨{{ھن}}٤:٠٥ (وەشانی چۆزن وەن) |writer=جەیک بلاک{{ھن}}ڕۆب سپراگ |producer=ئەلاباما سری }} "'''ئەم بەیانییە لە خەو ھەڵسام'''" گۆرانییەکە لەلایەن باندی بەڕیتانی 'Alabama 3' گوتراوە و بەرھەمھێنراوە بۆ ئەلبوومەکەی ساڵی ١٩٩٧ بەناوی ''Exile on Coldharbour Lane'' کە دواتر وەک گۆرانی کرانەوەی زنجیرەی ''[[سۆپڕانۆکان]]'' بەکارھاتووە، بەڵام بە وەشانی "چۆزن وەن" کە ڕیتمێکی خێراتری لە وەشانە ڕەسەنەکە ھەیە.<ref>{{Cite web|title=Alabama 3 - Woke Up This Morning (Chosen One Mix)|url=https://www.discogs.com/Alabama-3-Woke-Up-This-Morning-Chosen-One-Mix/release/4319606|access-date=2017-06-24|website=Discogs|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا}} {{گۆرانی-کۆلکە}} [[پۆل:گۆرانییەکانی ١٩٩٧]] [[پۆل:سۆپڕانۆکان]] 4e69uvty18vrtvz5d1f8byzgczpn6t9 0 158696 967458 940620 2022-08-03T11:57:32Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{بێ بەستەر}} '''قژھەڵوەرین''' کە ھەروەھا ناسراوە بە کەچەڵی یان (ئەلۆپیشیا)، ئاماژە دەکات بۆ لە دەستدانی موو لە بەشێکی سەر یان جەستە بەڵام زۆربەی جار دەبێتە ھۆی سەر رووتانەوە. توندی ئم حاڵەتە ئەتوانێت لە بەشێکی بچووکی جەستە تاکو ھەمووی بگرێتەوە. زۆربەی کاتەکان سووربون یاخود جێی برین بەجێ ناھێلێ. لە دەستدانی قژ ئەگەری ھەیە لە ھەندێ کەس توشی گوشاری دەروونی بکات. ھەندێ لە دۆخە باوەکانی بریتیە لە لەدەستدانی قژی پیاو، لە دەستدانی قژی ئافرەت، (ئالۆپیشیا ئەریتیا)، (تیلۆجین ئفلووڤیەم) کە دۆخێکی لاوز بوونی قژە. ھۆی لە دەستدانی قژی پیاوان بریتییە لە ھەردوو بۆماوزانی (جینێتکس) و ھۆرمۆنیاتی پیاو پێکەوە، و ھۆی لە دەتدانی قژی ئافرەتان نادیارە، و ھۆی (ئالۆپیشیا ئەریتیا) کە بەرگری لەش ھێرش ئەکات بۆ سەر خانەکانی خۆی، و ھۆی (تیلۆجین ئفلووڤیەم) چەندەھا روداووە کە گوشار دەکاتە سەر دەروون یان جەستە. (ئالۆپیشیا ئەریتیا) زۆر باوە لە دوای دووگیانی لە ئافرەتان. چەند ھۆی دی بۆ لە دەستدانی قژ کە زۆر باو نینە و بەبێ سووربون و برینن بریتیینە لە راکێشانی قژ، و چەند جۆرە چارەسەر وەکو چارەسەری کیمیایی، دەرمانی چارەسەری ئایدس، دەرمانی کەمچالاکیی پایرۆیدی فەرمانی سستی (ھایپۆثایرۆدسم)، و ھەروەھا خراپ خۆری. ھۆی دیکە بۆ لەدەستدانی قژ، کە برین و سووربون بەجێ دەھێڵن، بریتیینە لە نەخۆشی سووربونی قارچک، نەخۆشی گورگە، چارەسەری تیشکدانەوە، دەردە سارکۆید. دەستنیشانکردنی حالەتی قژھەڵوەرین بە پێی ئەو شوێنانە دەبێت کە مووەکەی لێ ھەڵدەوەرێت. چارەسەرێک بۆ قژھەڵوەرین ئەوەیە کە ئەم حاڵەتە پەسەند بکەی و پێی رازی بیت، واتە قبولی بکەیت. چەند چارەسەری دی بریتیینە لە بەکارھێنانی دەرمانی (مینۆکسدێل) و نەشتەرگەری چاندنی قژ. (ئالۆپیشیا ئەریتیا) دەتواندرێت چارەسەر بکرێت بە دەرزی لێدانی ستێریۆید لەو بەشەی کە توشبووە، بەڵام بۆ ئەوەی ئەم دەرزی لێدانە کاریگەر بێت، دەبێت بە بەردەوام دووبارە لێبدرێتەوە. قژ ھەڵوەرین کێشەیەکی باوە. لە ٥٠ ساڵیەوە قژھەڵوەرین توشی نیوەی پیاوان و چواریەکی ئافرەتان دەبێت. لە ٪‏٢ی خەڵکی توشی (ئالۆپیشیا ئەریتیا) دەبن لە قۆناخە جیاجیاکانی دیکەی ژیان دان. == نیشانەکان == مرۆڤ نزیکەی ١٠٠٬٠٠٠–١٥٠٬٠٠٠ مووی ھەیە لە سەری. ژمارەی مووە ھەڵوەریەکانی سەر نزیکەی ١٠٠ دەبێت لە رۆژێک دا. بۆ ئەوەی قژەکە درێژە پێبدرێت ئەبی مرۆڤ چەندی مووی قژ لە دەست دەدات نزیکەی ھەر ئەوەندە درووست بکاتەوە. یەکەم نیشانەی قژ ھەڵوەرین ئەوەیە کاتێک کەسێک مووی زۆر لەسەر شەیەکانیان دەبینن، یاخوود موو لەناو دەستیان دەبینن، لە کاتی سەر شوشتن بە شامپۆ. ھەروەھا چۆنییەتی داھێنانی قژ پێت نیشان دەدات کە لە چ شوێنێک قژ لە دەست دەدەی. یەکێکی دی لەم نیشانانە بریتییە لە بوونی چەوریەکی یان ووشکیەکی زیاد لە پێستی سەر. نیشانەیەک بۆ قژ ھەڵوەرین کە زۆر سەیرە ئەوەیە، کاتێک کەسێک ھەست بە ھەستێکی ناخۆشی دەروونی دەکات و وا ھەست دەکات کە پیر دەبێت، یان کە لە رووی رووخسارەوە جوانیەکەی لە دەست دەدات و لێی رازی نیە، ھەرچەندە ئەمە بێجگە لە قژ ھەڵوەرین لە وانەیە بۆ ھۆی تر بگەرێتەوە. بەڵام باشترین نیشانە ئەوەیە کە کەسێک قژێکی بەھێز و زۆری ھەبووە و بە تێپەڕینی کات بەرە بەرە قژەکە لاوز دەبێت و ھێز و ڕەنگی تێدا نامینێ. == ھۆکارەکان == ھەرچەندە ھۆیەکانی قژھەڵوەرین زۆربەیان کەمێک گووماندارن و نەزاندراون، باڵام ئەتوانین بۆ چەند شتێک ھۆکارەکە بگەرێتەوە وەکو: # چەندەھا جۆری نەخۆشی باو. # بەکارھێنانی چەندەھا جۆری دەرمانی خراپ. # چارەسەری کیمیایی # توند بەستنی قژ کە دەیخاتە ژێر فشارەوە # زۆر لەسەر کردنی کڵاو # کەمی خەو # ڕاکێشانی قژ یان خوراندنی سەر بە توندی # فشاری دەروونی # دووگیانی لە ئافرەت # ھۆرمۆنات ==چارەسەر == تاکە چارەسەر کە ھەبێت تاوەکو ئێستا کە بەسوود بێ بۆ قژ ھەڵوەرین نەشتەرگەری چاندنی قژە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر = https://en.wikipedia.org/wiki/Hair_loss|سەردێڕ = Hair loss|زمان = ئینگلیزی|سەردان = ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}} {{تووڵی دەروازە|پزیشکی}} <ref>{{Cite web|title=هۆکارەکانی هەڵوەرینی قژ و چارەسەرەکانی|url=https://www.xendan.org/life/detailnews.aspx?jimare=6128&babet=34&relat=7038|access-date=2022-04-08|website=www.xendan.org}}</ref> qg1msoe12alarxrdwirih0k8fgci6pf 0 160628 967408 940456 2022-08-03T11:17:19Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{شێواز}} '''کەناڵ مالک لە کرمان''' ({{بە فارسی|قنات ملک}}) یەکێکە لە گوندەکانی سەر بەناوچەی رابر لە [[پارێزگای کرمان]] لە ووڵاتی ئێران، بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢۰۱٦ رێژی دانیشتوان لەو گووندە ۲٥۹ کەس بوونە، ئەو گووندە شوێنی لە دایک بوونی [[قاسم سولێمانی]]ە (فەرماندەی پێشووی [[فەیلەقی قوودس]]). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * http://web.archive.org/web/*/http://www.amar.org.ir/DesktopModules/FTPManager/upload/upload2360/newjkh/newjkh/08.xls * <ref>{{Cite web|title=قنات ملك (باغستان)|url=https://areq.net/m/%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%D9%83_(%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86).html|access-date=2022-04-08|website=areq.net}}</ref> ovjhf52w9sn1199x9s7t64h3lcv9m9q 0 164558 967061 946626 2022-08-02T16:26:38Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''ناسر حەسەن''' (لە دایکبووی ١٩٤٧، [[خانەقین]])<ref name=":0">[http://wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=30210&Jor=5 ناسر حەسەن: درامای کوردی لە تەنگەژەیەکی گەورەدایە]، ماڵپەڕی وشە، ڕۆژی ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ئەکتەر و دەرھێنەرێکی [[کورد]]ە کە لە فیلمی سینەمایی، [[شانۆ]]، زنجیرەدراما و کلیپی گۆرانی کاری کردووە.<ref name=":1">[http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=2703&section=3 ناسر حەسەن : سینەمای کوردی ھەنگاوی زۆری ناوە] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120721001135/http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=2703&section=3 |date=٢١ی تەممووزی ٢٠١٢ }}، ماڵپەڕی گوڵانی ھونەری، ٤ی ئابی ٢٠١١ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ناسر لە ساڵی ١٩٧١، پەیمانگای ھونەرەجوانەکانی بەغدای تەواوکردووە.<ref>[http://netewe.net/item.php?id=11364 ناسر حەسەن بۆ پەیدا کردنی بژێوی ژیانی شۆفێری دەکات] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160528184145/http://netewe.net/item.php?id=11364 |date=٢٨ی ئایاری ٢٠١٦ }}، ماڵپەڕی نەتەوە، ڕۆژی ٢٦ی ئایاری ٢٠١٦ نووسراوە.</ref> لە ساڵی ١٩٧٢ وەک دەرھێنەر دەستی بەکارەکانی کردووە.<ref name=":0"/> ناسر حەسەن کاری دەرھێنانی بۆ سەدان ڤیدیۆ کلیپ کردووە لە ناویشاندا بۆ گۆرانیبێژی ناسراو لەوانە [[عەلی مەردان]]، [[محەممەد عارف جزیری]]، عوسمان شارباژێری و خاتوو گوڵبەھار کردووە.<ref name=":0"/> لە ساڵانی ١٩٧١ بۆ ١٩٩١ وەک دەرھێنەر لە تەلەفزیۆنی عێراق کاری کردووە.<ref name=":2">[https://zhyan.co/detailnewsga.aspx?jimare=28701&cor=13&related=2 بەھۆی بێدەنگییەکەی گفتوگۆکردن لەگەڵ عەلی مەردان ئاسان نەبوو]{{بەستەری مردوو|url=https://zhyan.co/detailnewsga.aspx?jimare=28701&cor=13&related=2 |date=حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}، ماڵپەڕی ژیان، ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ناسر ماوەیەک بەڕێوبەری گشتی سینەما بووە لە وەزارەتی ڕۆشەنبیری و لاوان لە حکوومەتی ھەرێمی کوردستان.<ref name=":1"/> == کارەکان == بەشیک لە کارەکانی ناسر حەسەن: === زنجیرەدراما === * ژاڵە (١٩٨٤)<ref name=":0"/> * [[مەمی ئالان]] (٢٠٠٢)<ref name=":0"/><ref>[http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=6474&section=3 نزارسەلامی: ھیچ کارێک بە سەرکەوتووی دانانێم کە پێشتر نەمبینیبێت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200604105038/http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=6474&section=3 |date= ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}، ماڵپەڕی گوڵانی ھونەری، ڕۆژی ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٢ بڵاوکراوەتەوە.</ref> * کەرکووک چوار (٢٠١٠)<ref name=":2"/> === فیلم === * ئەڵوەن (فیلمی بەڵگەنامەیی)<ref name=":2"/> * [[ژیان (فیلم)|ژیان]] (وەک ئەکتەر) * سیمای خۆڵەمێش (وەک ئەکتەر)<ref>[https://www.nrttv.com/nrt2/News.aspx?id=8824&MapID=4 لە$1کەرکووک فلمی سیمای خۆڵەمێش نمایش دەکرێت]، ماڵپەڕی ئێن ئارتی ٢، ڕۆژی ٣٠ی ئازاری ٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە.</ref> === شانۆگەری === * نامەیەک لەخنکاو (١٩٧٩)<ref>[http://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=65691&Jor=5 ھونەرمەندێکی کورد باری تەندروستی ناجێگیرە]، ماڵپەڕی وشە، ڕۆژی ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە.</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[سینەمای کوردی]] * [[یەڵماز گونەی]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|فیلم}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٧]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی کورد]] [[پۆل:ئەکتەرە پیاوە کوردەکان]] [[پۆل:خەڵکی خانەقین]] 6m4m49eianrf18l1fcbq8ghnj1rhsrk 967099 967061 2022-08-02T16:39:10Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967061 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''ناسر حەسەن''' (لە دایکبووی ١٩٤٧، [[خانەقین]])<ref name=":0">[http://wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=30210&Jor=5 ناسر حەسەن: درامای کوردی لە تەنگەژەیەکی گەورەدایە]، ماڵپەڕی وشە، ڕۆژی ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ئەکتەر و دەرھێنەرێکی [[کورد]]ە کە لە فیلمی سینەمایی، [[شانۆ]]، زنجیرەدراما و کلیپی گۆرانی کاری کردووە.<ref name=":1">[http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=2703&section=3 ناسر حەسەن : سینەمای کوردی ھەنگاوی زۆری ناوە] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120721001135/http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=2703&section=3 |date=٢١ی تەممووزی ٢٠١٢ }}، ماڵپەڕی گوڵانی ھونەری، ٤ی ئابی ٢٠١١ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ناسر لە ساڵی ١٩٧١، پەیمانگای ھونەرەجوانەکانی بەغدای تەواوکردووە.<ref>[http://netewe.net/item.php?id=11364 ناسر حەسەن بۆ پەیدا کردنی بژێوی ژیانی شۆفێری دەکات] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160528184145/http://netewe.net/item.php?id=11364 |date=٢٨ی ئایاری ٢٠١٦ }}، ماڵپەڕی نەتەوە، ڕۆژی ٢٦ی ئایاری ٢٠١٦ نووسراوە.</ref> لە ساڵی ١٩٧٢ وەک دەرھێنەر دەستی بەکارەکانی کردووە.<ref name=":0"/> ناسر حەسەن کاری دەرھێنانی بۆ سەدان ڤیدیۆ کلیپ کردووە لە ناویشاندا بۆ گۆرانیبێژی ناسراو لەوانە [[عەلی مەردان]]، [[محەممەد عارف جزیری]]، عوسمان شارباژێری و خاتوو گوڵبەھار کردووە.<ref name=":0"/> لە ساڵانی ١٩٧١ بۆ ١٩٩١ وەک دەرھێنەر لە تەلەفزیۆنی عێراق کاری کردووە.<ref name=":2">[https://zhyan.co/detailnewsga.aspx?jimare=28701&cor=13&related=2 بەھۆی بێدەنگییەکەی گفتوگۆکردن لەگەڵ عەلی مەردان ئاسان نەبوو]{{بەستەری مردوو|url=https://zhyan.co/detailnewsga.aspx?jimare=28701&cor=13&related=2 |date=حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}، ماڵپەڕی ژیان، ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٠ بڵاوکراوەتەوە.</ref> ناسر ماوەیەک بەڕێوبەری گشتی سینەما بووە لە وەزارەتی ڕۆشەنبیری و لاوان لە حکوومەتی ھەرێمی کوردستان.<ref name=":1"/> == کارەکان == بەشیک لە کارەکانی ناسر حەسەن: === زنجیرەدراما === * ژاڵە (١٩٨٤)<ref name=":0"/> * [[مەمی ئالان]] (٢٠٠٢)<ref name=":0"/><ref>[http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=6474&section=3 نزارسەلامی: ھیچ کارێک بە سەرکەوتووی دانانێم کە پێشتر نەمبینیبێت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200604105038/http://gulan-media.com/art/t_detail.php?id=6474&section=3 |date= ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}، ماڵپەڕی گوڵانی ھونەری، ڕۆژی ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٢ بڵاوکراوەتەوە.</ref> * کەرکووک چوار (٢٠١٠)<ref name=":2"/> === فیلم === * ئەڵوەن (فیلمی بەڵگەنامەیی)<ref name=":2"/> * [[ژیان (فیلم)|ژیان]] (وەک ئەکتەر) * سیمای خۆڵەمێش (وەک ئەکتەر)<ref>[https://www.nrttv.com/nrt2/News.aspx?id=8824&MapID=4 لە کەرکوک فلمی سیمای خۆڵەمێش نمایش دەکرێت]، ماڵپەڕی ئێن ئارتی ٢، ڕۆژی ٣٠ی ئازاری ٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە.</ref> === شانۆگەری === * نامەیەک لەخنکاو (١٩٧٩)<ref>[http://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=65691&Jor=5 ھونەرمەندێکی کورد باری تەندروستی ناجێگیرە]، ماڵپەڕی وشە، ڕۆژی ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە.</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[سینەمای کوردی]] * [[یەڵماز گونەی]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|فیلم}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٧]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی کورد]] [[پۆل:ئەکتەرە پیاوە کوردەکان]] [[پۆل:خەڵکی خانەقین]] h12l38eodlvkku0y2nq7fz2t7c0alv8 0 166891 967267 955075 2022-08-02T21:44:01Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Green Shahada.png|وێنۆک|ئاڵای حیزبوڵڵای تورکی]] '''حیزبوڵڵای کورد''' یان '''حیزبوڵڵای له تورکیا''' گرووپێکی ناسیۆنالیست و ئیسلامیی کوردە کە لە تورکیا هەڵکەوتووە. دژی تورکیا و پەکەکە شەڕ دەکات. == مێژوو == ئەم گرووپە لە لایەن حوسێن وه‌لیئۆغڵو ئیسلامیی کوردەوە دامەزراندووە و تا ئێستاش گرووپێکی موسڵمانی کوردە کە ڕەگ و ڕیشەی لە باشووری ڕۆژهەڵاتی تورکیا و لە نێو ئەو کوردانەدا هەیە کە کۆچیان کردووە بۆ ئەوروپا یاخود شارەکانی ڕۆژئاوای تورکیا. گروپەکە لە ساڵی ١٩٧٩ دروستکراوە و تا ئێستاش چالاکە. گروپەکە ئایدۆلۆژیایەکی هەیە کە بە [[کوردایەتی ئیسلامی]] ناسراوە کە ناسیۆنالیزمی کوردی و ئیسلام تێکەڵ دەکات. <ref name="KH" /><ref>[http://www.economist.com/node/7855127?story_id=7855127 The real challenge to secular Turkey], ''[[The Economist]]'', 31 Aug 2006</ref><ref name=tw>[http://www.turkishweekly.net/article/180/turkish-hezbollah-hizbullah-kurdish-hezbollah.html TTurkish Hezbollah (Hizbullah) / Kurdish Hezbollah] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150102143843/http://www.turkishweekly.net/article/180/turkish-hezbollah-hizbullah-kurdish-hezbollah.html |date=2015-01-02 }}, turkishweekly.net</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} *{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر = https://en.wikipedia.org/wiki/Turkish_Hezbollah|سەردێڕ = Turkish Hezbollah|زمان = ئینگلیزی|سەردان = ٥ی تەممووزی ٢٠٢٠}} {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|تورکیا|سیاسەت|شەڕ}} [[پۆل:ڕێکخراوە جیھادییەکان]] [[پۆل:ڕێکخراوە کوردییە ئیسلامییەکان]] 2uwswif1rkbkn3scsafms4p3qxynerj 0 168100 967377 964220 2022-08-03T09:07:45Z Bayenzia 51571 هه ڵه ی تایپی wikitext text/x-wiki '''ڕۆکستار گەیمز''' ({{بە ئینگلیزی|Rocstar Games}}) کۆمپانیای بڵاوکەرەوەی یارییە ڤیدیۆیییەکانی ئەمەریکایە، وە بنکەی لە شاری [[نیویۆرک]]ە، کۆمپانیاکە لە کانوونی یەکەمی ١٩٩٨ وەک کۆمپانیای لاوەکی Take-Two Interactive دامەزراوە. ئەندامانی دەستەی دامەزراندنی کۆمپانیاکەش سام، دان ھاوسر، تێری دۆنۆڤان، جەیمی کینگ بوون، کە لەو کاتەدا کاریان بۆ Take-Two دەکرد، کە پێشتر براکانی ھاوسر لە BMG Interactive جێبەجێکار بوون، سام ھاوسر وەک سەرۆک سەرۆکایەتی ستۆدیۆکە دەکات.<ref name="vulture">{{cite web |url=http://www.vulture.com/2018/10/the-making-of-rockstar-games-red-dead-redemption-2.html |title=How the West Was Digitized: The making of Rockstar Games' ''Red Dead Redemption 2'' |first=Harold |last=Goldberg |date=October 14, 2018 |website=[[Vulture (website)|Vulture]] |access-date=October 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181017150109/http://www.vulture.com/2018/10/the-making-of-rockstar-games-red-dead-redemption-2.html |archive-date=October 17, 2018 |url-status=live}}</ref> [[پەڕگە:Rockstar Games Logo.svg|وێنۆک|لۆگۆی کۆمپانیای ڕۆکستار گەیمز]] لە ساڵی ١٩٩٩ چەندین کۆمپانیا پەیدابوون، یان لەژێر دەستی Take-Two دامەزراون، بوونەتە بەشێک لە یارییەکانی ڕۆکستار کەنەدی، ڕۆکستار کەنەدا پێی دەڵێن (ڕۆکستار تۆرنتۆ)، لە ساڵی ١٩٩٩ بووە یەکەم کۆمپانیا، ھەروەھا ڕۆکستار ھندستانیش تازەترینیانە لە ساڵی ٢٠١٦. ھەموو ئەو کۆمپانیایانەی لەژێر سایەی یاری ڕۆکستار ڕێکدەخران، ھەڵگری ناو و لۆگۆی «ڕۆکستارن» لەم چوارچێوەیەدا، یاری ڕۆکستار ھەندێک جار بە ڕۆکستار نیویۆرک، ڕۆکستار ئێن وای، ڕۆکستار ئێن وای سی ناودەبرێت. == مێژوو == لە ١٢ی ئازاری ١٩٩٨ Take-Two Interactive دەستکەوتنی خۆی لە سەرمایەکانی پەخشی یاری ڤیدیۆیی بێم جی ئۆڵتۆڕلەیشن لە BMG Entertainment ڕاگەیاند. لە ئاڵوگۆڕدا Take-Two بۆ ئەوە بوو کە ١٬٨٥ میلیۆن پشک (دەوروبەری ١٦٪) دەربکات، لە پشکی باوی خۆی بۆ بی ئێم جی ئینتەرتێمێنت لە ڕێگەی ئەم دەستکەوتەوە،<ref>{{cite web |url=http://headline.gamespot.com/news/98_03/12_taketwo/index.html |title=Take 2 Takes BMG |first=Chris |last=Johnston |date=March 12, 1998 |website=[[GameSpot]] |archive-url=https://web.archive.org/web/19981201222429/http://headline.gamespot.com/news/98_03/12_taketwo/index.html |archive-date=December 1, 1998 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19981201222429/http://headline.gamespot.com/news/98_03/12_taketwo/index.html |date= ١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٨ }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.telecompaper.com/news/bmg-interactive-acquired-by-taketwo-interactive--132878 |title=BMG Interactive Acquired by Take-Two Interactive |date=March 16, 1998 |website=Telecompaper |access-date=December 10, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170908070006/https://www.telecompaper.com/news/bmg-interactive-acquired-by-taketwo-interactive--132878 |archive-date=September 8, 2017 |url-status=live}}</ref> Take-Two چەند تایبەتمەندییەکی فکری پێشووی بی ئێم جی ئینتەرێکتیڤی بە دەست کەوت، لەوانە [[دی ئێم ئەی دیزاین]]، [[گەورە دزی سەیارەکان (یاری ڤیدۆی)|گەورە دزی سەیارەکان]]، وێستگەی بۆشایی لە دۆڵی سلیکۆن.<ref name="Design Museum">{{cite web |url=http://design.designmuseum.org/design/rockstar-games.html |title=Rockstar Games: Multimedia Designers |website=[[Design Museum]] |access-date=January 22, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160927090953/http://design.designmuseum.org/design/rockstar-games.html |archive-date=September 27, 2016 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160927090953/http://design.designmuseum.org/design/rockstar-games.html |date=٢٧ی ئەیلوولی ٢٠١٦ }}</ref><ref>{{cite web |url=http://headline.gamespot.com/news/98_03/16_taketwovg/index.html |title=Take 2's Take |first=Kelly |last=Rickards |date=March 16, 1998 |website=[[GameSpot]] |archive-url=https://web.archive.org/web/19981203020418/http://headline.gamespot.com/news/98_03/16_taketwovg/index.html |archive-date=December 3, 1998 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19981203020418/http://headline.gamespot.com/news/98_03/16_taketwovg/index.html |date= ٣ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٨ }}</ref> == فەلسەفەی کۆمپانیا == لە تشرینی یەکەمی ٢٠١١ دان ھاوسر بە فامیتسوی ڕاگەیاند، کە یارییەکانی ڕۆکستار بە ئەنقەست خۆیان لە پەرەدان بە یارییەکان لە ژانری یەکەم تەقەکەر دەدزێتەوە چونکە ئەوە لە دی ئێن ئەی ئێمەدایە بۆ خۆلادان لەوەی کە کۆمپانیاکانی تر ئەنجامی دەدەن، خاڵی گۆڵکردنی ڕۆکستار ئەوەیە کە یاریزانەکان بەڕاستی ھەست بەوە بکەن کە ئێمە ھەوڵی بۆ دەدەین.<ref>{{cite web |url=http://www.escapistmagazine.com/news/view/113855-Rockstar-Make-Good-Games-and-the-Money-Will-Follow |title=Rockstar: Make Good Games and the Money Will Follow - The Escapist |author= |date= |website=www.escapistmagazine.com |access-date=January 2, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180103072638/http://www.escapistmagazine.com/news/view/113855-Rockstar-Make-Good-Games-and-the-Money-Will-Follow |archive-date=January 3, 2018 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |url=https://gamerant.com/rockstar-games-avoiding-first-person-shooters/ |title=Rockstar Games Purposefully Avoiding First Person Shooters |author= |date=October 27, 2011 |website=Game Rant |access-date=March 11, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180907144705/https://gamerant.com/rockstar-games-avoiding-first-person-shooters/ |archive-date=September 7, 2018 |url-status=live}}</ref> ھاوسر بەردەوام بوو لەسەر ئەوەی بڵێت: یارییەکانمان تا ئێستا جیاواز بوون لە ھەر ژانرێک کە لەو کاتەدا ھەبوو، ئێمە بە خۆمان ژانری نوێمان دروست کرد، لەگەڵ یاری وەک زنجیرەی جی تی ئەی ئێمە پشتمان بە وتەوتە نەبەستوە لە کتێبی بازرگانیدا بۆ ئەوەی ئەو کارە بکەین کە کردومانە ئەگەر ئێمە ئەو جۆرە یاریانە بکەین کە دەمانەوێت بیکەین، ئەوا باوەڕمان وایە خەڵک دەیانکڕن.<ref>{{cite web |url=https://www.playstationlifestyle.net/2011/10/26/rockstar-assures-gamers-that-the-studios-priority-is-doing-new-things/ |title=Rockstar Assures Gamers that the Studio's Priority is "Doing New Things" |author= |date=October 26, 2011 |website=PlayStation LifeStyle |access-date=March 11, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180816110123/http://www.playstationlifestyle.net/2011/10/26/rockstar-assures-gamers-that-the-studios-priority-is-doing-new-things/ |archive-date=August 16, 2018 |url-status=live}}</ref> == بەرنامە == '''ڕەیج''' بزوێنەری یاری پێشکەوتووی ڕۆکستار (RAGE) بزوێنەرێکی یارییە و لەلایەن گروپی تەکنەلۆژیای ڕۆک ستار سان دیێگۆ - INTERNAL RAGE پەرەی سەندووە، دروستکراوە بۆ ئاسانکاری گەشەی یاری لەسەر [[پلەی ستەیشن ٣]]، [[پلەی ستەیشن ٤]]، [[ئێکس بۆکس ٣٦٠]]، [[ئێکس بۆکس ١]]، [[مایکرۆسۆفت ویندۆز]]. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{وێبگەی فەرمی|https://www.rockstargames.com/}} {{تووڵی دەروازە|شانشینی یەکگرتوو|کایەی ڤیدیۆیی|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} [[پۆل:کۆمپانیای یارییە ڤیدیۆییەکان لە ئەمریکا]] bdiq9jj589ax9cezh5fy4j616unkzno 0 169714 966917 960372 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''ئارتۆرۆ ڤیدال''' ({{بە ئینگلیزی|Arturo Vidal}}؛ لەدایکبووی ٢٢ی ئایاری ١٩٨٧) یاریزانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی چیلی و یانەی [[ئینتەر میلان]]ی ئیتاڵییە لە ھێلی ھێرشبەر. ڤیدال لە شاری [[سانتیاگۆ]] پایتەختی [[شیلی]]ی لە دایک بووە. سەرتایی کاروانی وەرزشی لە یانەی پریمیرا دەست پێکرد پاشان ڕوودەکاتە خولی ئەڵمانیا لە یانەی [[بایەرن ٠٤ لیڤەرکۆزن|بایەرن لیڤەرکۆزن]] یاریدەکات دواتر لە خولی ئیتاڵی لەگەڵ یانەی [[یانەی یۆڤانتۆس]] یاری دەکات و چەندین نازناوی بەدەست ھێناو. دوای ئەوەی لە یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] ڕۆیشت ڕووی کردەوە خولی ئیتاَلیا لەگەڵ یانەی [[ئینتەر میلان]] گرێبەستی ئەنجامدا. == سەرچاوەکان == * {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Arturo_Vidal|سەردێڕ=Arturo Vidal|زمان=ئینگلیزی|سەردان= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} * [https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/5536/arturo-vidal پرۆفایل] لە وێبگەی یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە| وەرزش|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:کڵابی سەدەی فیفا]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:یاریزانانی ئینتەر میلان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی چیلی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١١]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٥]] [[پۆل:یاریزانانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٩]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] [[پۆل:یاریزانە براوەکانی کۆپا ئەمریکا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] loimqvd789nyfpkca0rl4o78sknofwu 0 170240 967437 952153 2022-08-03T11:40:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ناکۆکی و ململانێی ٢٠١٧ی حوکومەتی عێراق و کوردەکانی باشوور''' کە بە '''١٦ی ئۆکتۆبەر''' ناسراوە، ناکۆکییەک بوو کە تێیدا [[عێراق|حوکوومەتی عێراق]] ناوچە جێناکۆکەکانی گەڕاندەوە ژێر دەسەڵاتی وڵاتی عێراق کە لە ساڵی ٢٠١٤ەوە لەلایەن هێزی [[پێشمەرگە]]ی [[کوردستان]]ەوە ئەو ناوچانە پاککرابوونەوە لە گروپی تیرۆریستی [[داعش]]<ref>{{Cite news|title=US urges calm as Kirkuk crisis escalates|url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-41646806|newspaper=BBC News|date=2017-10-17|access-date=2022-06-04|language=en-GB}}</ref>، ئەم ململانێیە لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ساڵی [[٢٠١٧]] پاش سەرهەڵدانی گرژی و ئاڵۆزی لە [[ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان (٢٠١٧)|ڕیفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان]] لە ٢٥ی ئەیلولەوە دەستیپێکرد، بەشێک لەو ململانێیە [[شەڕی کەرکووک (٢٠١٧)|شەڕی کەرکووک]] بوو کە هێزەکانی عێراق دەستیان بەسەر شارەکەدا گرتەوە<ref>{{Cite web|title=State Department: Kirkuk Crisis 'Not Over by Any means'|url=https://www.voanews.com/a/iraq-said-security-in-kirkuk-is-restored-but-conflict-not-over/4075477.html|access-date=2022-06-04|website=VOA|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kurdish Peshmerga fighters reject Iraqi warning as deadline passes|url=http://www.middleeasteye.net/news/kurdish-peshmerga-fighters-reject-iraqi-warning-deadline-passes|access-date=2022-06-04|website=Middle East Eye|language=en}}</ref>. ==پشت ڕووداوەکان== [[سەرۆکی ھەرێمی کوردستان]]ی عێراق [[مەسعوود بارزانی]] لە ئەیلولی ٢٠١٧دا دەستپێشخەری بۆ ڕیفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستانی عێراق کرد ئەمەش سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق [[حەیدەر عەبادی]] وروروژاند و داوای هەڵوەشاندنەوەی ئەنجامی [[ڕێفراندۆم|ڕیفراندۆمی]] کرد و داوای لە حکومەتی هەرێمی کوردستان کرد کە دەست بکات بە دیالۆگ لە چوارچێوەی دەستووردا<ref>{{Cite web|title=Iraqi PM calls on Kurdistan to cancel referendum, start dialogue|url=https://www.efe.com/efe/english/world/iraqi-pm-calls-on-kurdistan-to-cancel-referendum-start-dialogue/50000262-3391820|access-date=2022-06-04|website=www.efe.com|language=en}}</ref>. ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} https://www.bbc.com/news/world-middle-east-41646806 https://www.voanews.com/a/iraq-said-security-in-kirkuk-is-restored-but-conflict-not-over/4075477.html https://www.middleeasteye.net/news/kurdish-peshmerga-fighters-reject-iraqi-warning-deadline-passes https://www.efe.com/efe/english/portada/iraqi-pm-calls-on-kurdistan-to-cancel-referendum-start-dialogue/50000260-3391820 {{تووڵی دەروازە|عێراق|کوردستان|پارێزگای کەرکووک|شەڕ}} [[پۆل:پارێزگای کەرکووک]] g836dy8hvew5fdrl7s2nd76r13zmlls 3 171678 967128 966770 2022-08-02T18:14:26Z Bayenzia 51571 /* پرسیار لە Bayenziaەوە (‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:<span style="position:absolute; top:-9999px;">User_Talk:</span>{{font color|#f207cb|'''Sakura emad'''}}}} {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(20d) |counter = 3 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura_emad/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 2 }} {{ئەرشیڤەکان}} == ترجمه == {{Pin message|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٦:٤١، ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٥١١٩٣١٨}} دەمباش Sakura emad, تحدثنا سابقًا عن ترجمة مقالات نساء بارزات، فأنا جمعتُ الآن بعض الأسماء، وهن: * [[w:ar:وجدان النقيب]] * [[w:ar:حنان فوزي المسعودي]] * [[w:ar:فيفيان صليوا]] ومن غير عراقيات: * [[w:ar:عزيزة هارون]] * [[w:ar:روز شحفة]] * [[w:ar:سلوى محمصاني مومنة]] * [[w:ar:جهان غزاوي عوني]] * [[w:ar:ثمار حلواني]] وأظن في البداية تكفيك! زور سپاس. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٠٠:٠١، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] نعم صح بذکر شکرا لک، {{Doing|يُنفَّذ}} :١. [[ڕۆوز شەحفە]] {{Done|تم}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٤، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٢. [[ویجدان نەقیب]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٣. [[عەزیزە ھاڕوون]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: شكرا لك Sakura Hana. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ::::4. [[سەلوا محمەسانی]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == سەرخستنی ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٠٥:٤٤، ٣٠ی ئایاری ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٦٩٥٠٨٦٨٣}} سڵاو، ئەم پەیامەت بۆ ھاتووە چونکە یان [https://meta.toolforge.org/catanalysis/?title=Wt%2Fckb&cat=0&wiki=incubatorwiki#Lists لێرە (لە ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی لە ئینکیوبەیتر)] بەشداریت کردووە یان [[Special:PermaLink/933823#چەند_پرسیارێک_لەسەر_ویکیوتە|لێرە]] ئامادەییت دەربڕیوە کە بەشداری بکەیت یانیش لەبەر چالاکیت لە ویکیپیدیا بۆت ھاتووە. ئەگەر ناتەوێت بەشداری بکەیت یان ئەم پەیامەت بەھەڵە بۆ ھاتووە، دەتوانیت فەرامۆشی بکەیت. ھەوڵێک ھەیە کە [[ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی]] دروست بکرێت. بۆ ئەمەش پەڕەیەکی ڕێنمایی دروست کراوە. بڕوانە [[incubator:Help:Wt/ckb/ڕێنماییی سەرەتایی بۆ دروستکردنی ویکیفەرھەنگ]]. پێشتر چەند جارێک ئەم ھەوڵە دراوە، بەڵام لەبەر کەمیی ژمارەی بەکارھێنەران، سەرکەوتوو نەبووە. گەر ئەم جارە بەشدارییەکی باش ھەبێت، دۆمەینی تایبەت بە خۆی دابین دەکرێت. تکایە سەرەتا ڕێنمایییەکان بخوێنەوە. بەپێی پیلان، پڕۆژەکە لە ماوەی ١ی حوزەیران تا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەچێت بەڕێوە و گەر ٥ بەکارھێنەر بەشدار بن، ئەوا دەبێت ھەر کەسێکیان ڕۆژانە تەنیا ١٠ پەڕە لە بۆشاییناوی سەرەکی دروست بکات. بەمەش بە ١٠ ڕۆژی یەکەم دەگەینە ٥٠٠ پەڕە (پێشتر ٣٩١ پەڕە دروست کراون) بەمەش زۆر نزیک دەبینەوە لە ٨٠٠ تا ١٬٠٠٠ پەڕە و ئەم بڕەش بەشی پێویستە و دەتواندرێت داوای دۆمەینی [https://ckb.wiktionary.org ckb.wiktionary.org] بکەین. گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو، ھەر لێرە بانگی [[بەکارھێنەر:Aram]] بکە و پرسیارەکەت بکە. گەر پێت خۆش بێت، دەتوانیت لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەی لەگەڵ بکەیت. [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Aram@ckbwiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%95%D8%B1%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF&oldid=949701 --> == Wikipedia translation of the week: 2022-28 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Everard Calthrop]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Everard Richard Calthrop''' (3 March 1857 – 30 March 1927) was a British railway engineer and inventor. Calthrop was a notable promoter and builder of narrow-gauge railways, especially of 2 ft 6 in (762 mm) narrow gauge, and was especially prominent in India. His most notable achievement was the Barsi Light Railway, but he is best known in his home country for the Leek and Manifold Valley Light Railway. Calthrop has been described as a "railway genius. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠٢:٠٤، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == سڕینەوەی پەڕە و وتارەکان == سڵاو، ئایا بەکارهێنەران دەتوانن وتارەکان بسڕنەوە؟ یان تەنیا بەڕێوبەران دەتوانن؟ [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|مامۆستا}} گەر مەبەستتان بە شێوەیەکی تەکنیکی لە <code>delete</code> دێت بەکارھێنەران لە ئێستادا ئەو مافەیان نییە و لەجیاتی ئەوە دەتوانن [[وپ:توینکڵ|توینکڵ]] بەکاربێنن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: توینکڵ یارمەتیان دەدات لە لێدانی تاگی سڕینەوە لەو پەڕانەی شایەنی سڕینەوەیە و سڕینەوەی تەکنیکی بۆ بەڕێوەبەران دەمێنێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} مەبەستم ئەوە بوو، دەست خۆش.[[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٣:٠٧، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دیوەخان == خاتوون چۆن لەوێ پڕۆژەکان ئەنجام دەدریت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} سەیری داواکارییەکەی من بکە لەسەر نادادپەروەری بەرامبەر ویکیپیدیای سۆرانی بینیوتە بەکارھێنەران بەشداریان تیا کردووە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەوەڵا، واتا هەر وەکو شتێکی بێمانا دروسرکراوە، وایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٣١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}}چی وەک شتێکی بێ مانا درووستکرابێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەس ئەمە کۆتا وەڵاممە، دیوەخان، بێ جاوبدانەوە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٠٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == test == test [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == کار == خاتوون هێچ کەسێک دەناسی شەیدای فلیم و دراماکانی مارڤڵ بێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : نەخێر، بەڵام ھۆکار چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == بۆ وتاری [[پیگی کارتەر (کارەکتەری سینەمایی)]] چاکم کردۆتەوە بەتەواوەتی گەر کاتت هەبوو، هیوادارم سەرێکی لێبەیت و ئەگەر یەک غەڵەتی تێدابوو، ژێرسەردێڕەکەیم بۆ بنوسە، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:١١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ناتوانم پشکنین بۆ تەواوی وتارەکە بکەم لە ئێستادا بەڵام لەوانەیە کەسێکی تر پێشنیار بکەم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، ئەگەر وتارێکی کەسی ترت لەبەردەسدایە من پێداچونەوەی بۆ دەکەم، چونکە بەڕاستی خۆشە کەسێک داواکارییەکت لێبکات.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} من پێم خۆشە کارەکان بە جدی بکەم، ھەرچۆنێک بێت ئەم ماوەیە تەندرووستیم جێگیر نییە بۆیە لەوانەیە نەتوانم بەتەواوی کارەکان بەڕێوە ببەم سەیری ئاگاداری سەرەووەی [[بەکارھێنەر:Sakura_emad|پەڕەی بەکارھێنەریم]] بکە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sakura emad|بەشدارییەکان]]) ١١:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)</small> == Wikipedia translation of the week: 2022-29 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Church of St. Clare, Horodkivka]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Horodkivka Catholic Church RB.jpg|300px|center]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Church of St. Clare, Horodkivka''' is a Roman Catholic religious building and an architectural monument of local importance in the village of Horodkivka (alternative spelling Gorodkivka), Andrushivka Raion, Zhytomyr region, Ukraine. Horodkivka was called Khalaimgorodok before 1946 <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٥، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون ئایا دەتوانین وێنەی گۆگڵ باربکەین لە ویکیپیدیا، کاتێک لە ویکیپیدیا نەبێت، چونکە بۆ وتاری [[بۆرجو ئۆزبێرک]] م دەوێت --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] گووگڵ وێنەکان لە پەڕەکانی ئینتەرنێت دەھێنێت گەر ئەو شوێنەی وێنەکەی لێ باردەکەین گوونجاو و بێت لەڕووی یاساییەوە بێگوومان بۆچی نا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە چ مەڵپەڕێک گونجاوە؟ [https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/oyuncular/1006/esra-erten کرتە بکە]دەبێت؟ ئەگەر نابێت دەتوانی پێمبڵێیت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٦، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: گەر مەبەستت لە وێنەکەی خانمەکتەر ئیسرایە ئایا دەتوانی لە شوێنی تر بگەرێی بزانیت ھەمان وێنە بە شێوەیەکی ئازاد دەستدەکەوێت یان نا؟ چونکە ئەم وێنەیەی ئێستا مافی پارێزراوە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ناتوانین باری بکەین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: پێویستە سەرەتا بزانیت ئایا دەتوانین ھەمان وێنەمان بە [[پاوانی گشتی|شێوەیەکی ئازاد]] دەست بکەوێت یان نا، گەر دەست نەکەوت ئەوکات قسەی لەسەر دەکەین [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە لە ئێستەدا چی بکەم بۆ ئەوەی ئەو وێنەیەم دەستکەوێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٢١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تکایە پرسیارەکانم دووبارە بخوێنەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لەوەیە کە چۆن بزانم ئەو وێنەیە موڵکی گشتییە؟ خۆ من دەتوانم بڕۆم لە پڕۆفایلەکەی لە ئینستاگرام سەد وێنە بهێنم، بەڵام چۆن بزانم موڵکی گشتییە؟ تکایە😁😁😁😁 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: باشە ئایا لە ویکیپیدیا ئەم خانمەکتەرە ھیچ وێنەیەکی ھەیە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەونەی گەڕابێتم نەمبینیوە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی یان چەند ویکییەکی تر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تەمام کێشە نییە خۆم گەڕانم بۆی کرد ھیچم نەدۆزیەوە تکایە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە داوای بەرزکردنەوەی وێنەکە بکە با جێبەجێ بکرێت سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە گۆگڵ؟ زۆر سوپاس، هەر وێنەیەک بێت؟ زۆر سوپاس 😁😁😁😁😁😁😊 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بەڵام زیاتر ئەو وێنەیەی لە سەرەوە ئاماژەتان پێیدا پێم گوونجاوە خۆتانیش باشتر دەزانن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس خێرا بۆ دابنێ ئێستا دایدەنێم، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٣، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئەو لینکەی کە لە ئەم لێدوانەدا بۆم دانای هی ئیسرا بوو (ببورە)، بەڵام ئەم وێنەیەی کە لە بارکردن دامنا هی بۆرجووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەویش لەبەر ئەوە بوو کە وتاری بۆرجووە، بەڵام هەردووکیان هەر یەک وێنەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} دەتوانی سەردانی مافی بارکردن بکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٠، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئاگادارم بەرێزم ھەرچۆنێک بێت ناتوانم بەخێرایی وێنەکە باربکەم ببورە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری == سڵاو ساکوورا، تکایە پەڕەی [[سخ]] دروست بکە و ڕەنگە جارجاریش بە پەیامی سەر پەڕەی لێدوانەکەی بێزارت بکەم. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] نەخێر ھەرگیز بێزارم ناکەن بەرێز ئارام. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: زۆر سوپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون دەتوانی سەردانی پەڕەی مافی بارکەران بکەیت؟ [https://ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95/%D9%BE%DB%8E%DA%95%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86#%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1:%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_2 کرتە بکە] --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] وابزانم ھەڵە تێگەیشتنێک ھەیە ئەو شوێنەی ئێوە داوای مافی بارکەری لێدەکەن ھەڵەیە ئەو پڕۆژەیە بۆ ئەوەیە ئەگەر خۆت خاوەنی مافی بارکەر بیت و لە پڕۆژەکە خۆت وەک ئەندام تۆمار بکەی تا وەک من وەڵامی داواکاری ئەوانە بدەیتەوە کە مافەکەیان نییە و داوای بارکردنی پەڕگە دەکەن ھەروەک ئەوەی ئێوە داواکاریتان بەرز دەکردەوە منیش داواکارییەکانم جێبەجێ دەکرد و وێنەکانم بەرز دەکردەوە :ئایا قسەکانم ڕوونە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی چۆن ئەو مافە وەرگرم، با یەکسەر بمنێرێت بۆ شوێنی دیاریکراو تکایە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەشی [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان|داواکاری مافەکان]] لە [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر]] داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تەواو ئەونەم ئەوانە خوێندەوە شێت بووم، گەر ئەونەیە، ئیتر من هەموی دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٨، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) شتی تازە، یان وەرگرتنی ماف [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بمبورە کە بێزارتانم کرد، نەخێر شتی تازە نییە گەر بە شێوەیەکی تەکنیکی شارەزاییەکی بنەڕەتیتان ھەیە تکایە داواکارییەکە بەرز بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە لەکوێ، چونکە ویکیپیدیا زۆر جەنجاڵە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: لە سەرەوە بڕوانە ئەم لێدوانەم :{{گێڕانەوە|بەشی داواکاری مافەکان لە ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تۆمارم کرد سوپاس [[ویکیپیدیا:داواکردنی_مافەکان/بارکەر#بەکارھێنەر:ئارۆ_سالار_محمود]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-30 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Sack of Shamakhi]]'''<br /> <small>''([[:fa:تاراج شماخی]]) ''</small></div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Sack of Shamakhi''' took place on 18 August 1721, when rebellious Sunni Lezgins, within the declining Safavid Empire, attacked the capital of Shirvan province, Shamakhi (in present-day Azerbaijan Republic). The initially successful counter-campaign was abandoned by the central government at a critical moment and with the threat then left unchecked, Shamakhi was taken by 15,000 Lezgin tribesmen, its Shia population massacred, and the city ransacked. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٦، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == ویکیمانیا == خاتوو (وب|Sakura emad}} نازانم لەسەر پەڕەی ویکیپیدیا وێنەیەک پیشان دەدات کە دەڵێت یارمەتیمان بدە لە وەرگێڕان، دەمەوێت لەسەری بزانم لە دەمی تۆوە، نامەوێت بزانم ویکیمانیا چییە، دەمەوێت بزانم ئەو وێنەیە چییە هاتۆتە سەری.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بە گشتی ویکیمانیا جوڵانەوەیەکی ڕێکخراوی ویکیمیدیایە کە ساڵانە ئاھەنگ بۆ پڕۆژەکانی و بەکارھێنەرە خۆبەخشەکانی دەگێڕێت لەسەر ئەو زانیارییە خۆڕاییانەی لەلایەن بەکارھێنەرانی بەدەستھێنراون و کۆکراونەتەوە :ئەمساڵ بەکارھێنەرانی کۆدەبنەوە بۆ ئاھەنگ گێڕان و پەیوەندی بەستن بەیەک و یەکتر بینین و گفتوۆگۆکردن و ڕاھێنانکردن و ئامادەکردنی وۆرک شۆپ. و ماوەکەی چوار ڕۆژ دەبێت :و بەپێی ئەوەی خوێندمەوە ئاھەنگەکە بۆ ھەمووانە تەنانەت ئەوانەی نوێن لە پڕۆژەکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە دەتوانیت بێیتە لێدوانەکەی من بۆ پەڕگەی (بۆرجو ئۆزبێرک بۆ سڕینەوەی خێڕا) تکایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٣، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وتت لە فەیسبووک قسەت لەگەڵ دەکەم من ئەوە نزیکەی سێ ڕۆژە چاوەڕێم بەڵام لەوێ دەنگت نییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەدی منت کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢) == مامۆستا دەتوانی یارمەتیم بدەیت لە وتاری [[ویکیمانیا]]. --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ؟ ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بێگوومان فەرموو کێشە چییە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە خشتەکاندا، بەناوی کۆنفرانسی ویکیمانیا، لە ئینگلیزییەکەدا کە کلیک لە video and slides دەکات دەیبات بۆ پەڕەیەکی تر، ئەو چۆن دەکرێت، کە ئەو بەسترەش دەهێنیتە ویکیپیدیای کوردی بەستەرەکە نامێنێت، دەزانیت چیە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:٢٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :خۆتان ھەمان شتان نەکردووە؟ "دەنگ، ڤیدیۆ" [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پشیلەیەک بۆ تۆ! == [[پەڕگە:Young cats.jpg|left|150px]] بزّونة! شكرا لمساهماتك. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٩:٤١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <br style="clear: both;"/> :{{emoji|1F607|size=25}} مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] کیفک اشتقت لك کثیر! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] أنا زين بس صار لي مشاكل (كتبتها بالصفحتي [[w:en:User:Ruwaym]]) لكنني أنا مبسوط أشوف مستخدمين ناشطين هنا بالكردية. أتمنى لكم جميعًا أن تكونوا آمنين وسالمين وناشطين. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٢١:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{ltr}} :::i switch back to english my arabic is not sufficient enough to fully express myself, i read your entire user page i am sorry you went through so many difficulties, but i am happy as i see they didn't drag you down instead; you're stronger now i love the spirit please continue here with us, and if you need anything here on ckb wikipedia please let me know. :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] :::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ == دەم باش Sakura emad, هیوادارم باش بیت، ساکورا پرسیارێک. ئایا دەتووانم [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%95&action=history ١] [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C&action=history ٢] هەموو دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە لەو دوو وتارەدا (هەڵبەت بە جودا) وێکڕا و بە جارێک بگەڕێنمەوە و پووچەڵیان کەمەوە، ڕێگایەک هەیە؟ زۆری دەستکاری کردووە و هیچیانیش بۆ مانەوە نابن. پرسیارەکەم بۆ فێربوونە و بۆ داهاتووش هەر پێویستم پێی دەبێت. پێشاوپێش سپاس [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٢، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]]: گەر دەستکارییەکە لەلایەن یەک جۆر ئایپی کرابێت ئەوا دەتوانی بەبەکارھێنانی مافی گەڕاندنەوە تەواوی دەستکارییەکانی ئایپییەکی دیاریکراو بگەڕێنیتەوە بەڵام گەر ھاتوو ئایپیەکە بەھەر شێوەیەک لە شێوەکان لەگەل ئایپییەکانی پێشووتر ئەوا بە جیاواز ھەژمار دەکرێت و ھەر ئایپییەک وەک کەسێکی تەواو جیاواز مامەڵەی لەگەڵ دەکرێتەوە، بە واتای ئەوە دێت تەنھا دەتوانی دەستکاری بە کۆمەڵی یەک ئایپیی بەیەک جار بگەڕێنیتەوە نەک دوو ئایپی جیاواز لەھەمان کات و بەیەکجار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەستخۆش ساکورا، تێگەیشتم. هەروەها سپاست دەکەم تاوەکوو داوای مافەکە دەکەم و وەریدەگرم خۆت ئەو دوو دانەی لە سەرێ ئاماژەم پێ کردووە، بۆ بگەڕێنییەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٣٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] زۆر باشە کێشە نییە بەڵام ھۆکار چییە بۆ پووچەڵکردنەوە و تێبینی ئەوە بکە لەلایەن یەک ئایپیی دەستکاری نەکراوە ئەتوانی ھۆکارم پێ بدەی کە بۆچی دەبێت دەستکارییەکان پووچەڵ بکرێنەوە؟ و تاکوێ پووچەڵ بکرێنەوە سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٣، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ سەید قادرەکە کەمێک تێکەڵە و خۆم دەبێت دروستی کەم سپاس، بەڵام بۆ بەردینەکە بەگشتی دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە چوارچێوەی وتارەکەی تێک داوە و جگە لەوەش هەمووی ڕای کەسی و بێسەرچاوەن و پێداهەڵگوتنە بەسەریدا. من بە دوور لە بانگەشە و بێلایەنانە وتارەکەم نووسیوە و تاقە یەک ڕستەیشیم لەخۆمە دەرنەهێناوە. ئەگەر پێت وایە کە ناتوانی بڕیاری لەسەر بدەی هیچ کێشەیەک نییە، تا ئێرەش زۆرت یارمەتی دوام، سپاس. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{doing}} پێداچوونەوە بۆ وتارەکان دەکەم سپاس بۆ سکاڵاکە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] بەداخەوە من ناتوانم بڕیاریان لەسەر بدەم کە خۆت بوویتە خاوەنی مافەکە مامەڵەیان لەگەڵ بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ھیچ کێشەیەکت ھەیە ئێستا لە گەڕاندنەوەی دەستکارییەکان بۆ شوێنی گوونجاوی خۆی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == واژوو == خاتوو ساکورا (هانا) چۆن دەتوانم واژووی خۆم دروست بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بڕۆ بۆ [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان]] لە خوارەوە بەشی واژوو ھەیە سەیری بکە دەتوانی گۆڕانکاری تێدا بکەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٧، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دروستکردنی پەڕگەی بەکارهێنەر == خاتوو ساکورا چۆن دەتوانم پەڕگەیەک دروست بکەم کە تەنها خۆم بتوانم بەکاریبهێنم لە پەڕەی بەکارهێنرەکەمدا؟[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٨، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دەتوانی پەڕگەیەک لە ناوەخۆی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەرز بکەیتەوە و قەدەغەی بکەیت لەوەی ببردرێتە [[c:Main_Page|کامنز]] و پڕۆژەکانی تر سوودی لێ وەربگرن بەڵام ناتوانی لەوانەی ناوەخۆی ویکیی سۆرانی قەدەغەی بکەیت و ھەموو ئەوانەی لەناو ویکی سۆرانین دەتوانن سوود لە پەڕگەکەت وەرگرن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە مەبەستم لە داڕێژەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بۆ نموونە داڕێژەی چی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠١، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ نمونە: داڕێژەی بەڕێز ئارام، لە پەڕەکەیدا __NOTOC__ {{/سەرپەڕە}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بەڵێ دەتوانیت سەرەتا ژێر پەڕەیەک درووست بکە :دواتر دەتوانی بەھەمان شێوەی بەڕێز ئارام بکەیت :بۆ نموونە کە ژێرپەرەیەکی لەم شێوەیەت درووستکر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود/پەڕەکەم]] :ئەوکاتە دەتوانی <nowiki>{{/پەڕەکەم}}</nowiki> وەک داڕێژە لە پەڕەکەت بەکاربھێنیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی دیزاین کردنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ؟؟؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٣، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :دیزایین کردنی پەڕەی بەکارھێنەر بۆ ئەوە دەتوانم چەن تێبنییەکی ویکیپیدیای ئینگلیزیت پێ بدەم و سوودی لێوەرگریت بۆ پەڕەی بەکارھێنەریت: :* [[en:Wikipedia:User page design center|Wikipedia:User page design center]] :لێرە دەتوانی چەندین ستایل بدۆزیتەوە و لەگەڵ تێبنیی لەسەریان [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-31 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Lau Pa Sat]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Telok Ayer Market Above, June 2015.JPG|center|300px|]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Lau Pa Sat''', also known as Telok Ayer Market, is a historic building located within the Downtown Core in the Central Area of Singapore. It was first built in 1824 as a fish market on the waterfront serving the people of early colonial Singapore and rebuilt in 1838. It was then relocated and rebuilt at the present location in 1894. It is currently a food court with stalls selling a variety of local cuisine. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23601901 --> == پرسیار لە [[User:Gunde shatuns|Gunde shatuns]]ەوە (‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو، بێ زه‌حمه‌ت چۆن بابه‌تێك يان زانياريێكى نوێ بڵاوده‌كه‌مه‌وه‌؟ --[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Gunde shatuns|لێدوان]]) ‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] بەخێرھاتیت دەتوانی سەیری [https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ئەم فێرکارییە] بکەیت لە یوتیووب. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == خاتوون ساکورا دەتوانی ببیتە مامۆستای {{وب|ئاریا سالار}}؟ --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بێگوومان دەتوانێت نامە بنێرێت ھەرکاتێک بیەوێت، بەڵام گەر مەبەستت لە بەشی تەکنیکییە من لە بۆردی مامۆستایان لە لیستی قوتابیانی خۆم نایدۆزمەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ناتوانی ئەویشی تێبکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ دەتوانم بەڵام پێویستە خۆیان بێنە ئێرە ڕەزامەندی دەرببڕن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ساکورا دەتوانیت وەک قوتابی خۆت وەرمبگریت [[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاریا سالار|لێدوان]]) ‏٢١:٥٢، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] {{کرا}} ئێستا بەشێوەیەکی تەکینکی قوتابی منن دەتوانن بەشێوەیەکی تەکنیکی وەک بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] پرسیار بنێرن {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == ئەو بابەتانەی کە بۆ دەنگدان کاندید کراون == سڵاو پرسیارێکم هەیە، ئەو بابەتانەی کە وەک بابەتی هەڵبژێردراو یان باش کاندید دەکەین تا کەی دەمێننەوە لە حاڵەتی دەنگدان و دەنگیان بۆ نییە، ژمارەیەک بابەت کە خۆم نووسیومە کاندید کراون بۆ دەنگدان، وە أ کاتێکی زۆر درێژ تێپەڕیوە و هیچ دەنگێک نییە، و بێگومان ئەمەش بە شێوەیەکی سەرەکی دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی ئەندامانی کارلێککار لەناو ئینسایکلۆپیدیاکەدا، و بۆ ئەمەش، داواتان لێدەکەم پێداچوونەوە بەم بابەتانەدا بکەن و بە باشی بیانخوێننەوە، و ئێوەش دۆخیان دیاری بکەن .لە نێو بابەتە باشەکان و بابەتە هەڵبژێردراوەکاندا قبوڵیان دەکەیت؟,, سوباس,, [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: زۆر سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت و درووستکردنی وتاری گوونجاو و پاڵاوتنیان، قسەکانت لە جێگای خۆیانن و ماوەیەکی زۆرە داتناون: :* [[ویکیپیدیا:وتارە ھەڵبژێردراوەکان/پاڵاوتن/تەھماسبی یەکەم|تەھماسبی یەکەم]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا|جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/مەمالیکی عێراق|مەمالیکی عێراق]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/گۆڕەپانی کۆماری|گۆڕەپانی کۆماری]] :ھەندێکیان دەنگیان بۆ دراوە تەنھا پێداچوونەوەیەکی پێویستە، ھەندێکیان ھێشتا دەنگیان نییە بەکورتی لە ئێستادا پێویست بە دەنگێکی زۆر ناکات بۆ ئەوەی ببن بە وتارێکی باش دوو دەنگ لەلایەن دوو بەکارھێنەری پێشکەوتوو بەبیرورای من بەسە بۆ ئەوەی ئەنجامێک بۆ وتارەکەت وەربگریت، :من ھەوڵ دەدەم بە یەک بە یەکیان دا بچمەوە و سەیریان بکەم دەر ئەنجامیان بزانین لە کاتێکی نزیکدا {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:Bayenzia|Bayenzia]]ەوە (‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو و ڕێز ده مه وێت ببمه به شدار بوویه کی قبوڵ کراو و بتوانم وتار بنوسم نه ک هه ر ده ستکاری بکه م سه ره تا ده بێ چی بکه م؟ --[[بەکارھێنەر:Bayenzia|Bayenzia]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Bayenzia|لێدوان]]) ‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) gilcmqvuu9zgvlcjoqgtaub5dqxfakx 967135 967128 2022-08-02T19:09:36Z Keenîî 43752 /* پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ */ wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:<span style="position:absolute; top:-9999px;">User_Talk:</span>{{font color|#f207cb|'''Sakura emad'''}}}} {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(20d) |counter = 3 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura_emad/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 2 }} {{ئەرشیڤەکان}} == ترجمه == {{Pin message|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٦:٤١، ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٥١١٩٣١٨}} دەمباش Sakura emad, تحدثنا سابقًا عن ترجمة مقالات نساء بارزات، فأنا جمعتُ الآن بعض الأسماء، وهن: * [[w:ar:وجدان النقيب]] * [[w:ar:حنان فوزي المسعودي]] * [[w:ar:فيفيان صليوا]] ومن غير عراقيات: * [[w:ar:عزيزة هارون]] * [[w:ar:روز شحفة]] * [[w:ar:سلوى محمصاني مومنة]] * [[w:ar:جهان غزاوي عوني]] * [[w:ar:ثمار حلواني]] وأظن في البداية تكفيك! زور سپاس. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٠٠:٠١، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] نعم صح بذکر شکرا لک، {{Doing|يُنفَّذ}} :١. [[ڕۆوز شەحفە]] {{Done|تم}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٤، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٢. [[ویجدان نەقیب]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٣. [[عەزیزە ھاڕوون]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: شكرا لك Sakura Hana. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ::::4. [[سەلوا محمەسانی]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == سەرخستنی ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٠٥:٤٤، ٣٠ی ئایاری ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٦٩٥٠٨٦٨٣}} سڵاو، ئەم پەیامەت بۆ ھاتووە چونکە یان [https://meta.toolforge.org/catanalysis/?title=Wt%2Fckb&cat=0&wiki=incubatorwiki#Lists لێرە (لە ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی لە ئینکیوبەیتر)] بەشداریت کردووە یان [[Special:PermaLink/933823#چەند_پرسیارێک_لەسەر_ویکیوتە|لێرە]] ئامادەییت دەربڕیوە کە بەشداری بکەیت یانیش لەبەر چالاکیت لە ویکیپیدیا بۆت ھاتووە. ئەگەر ناتەوێت بەشداری بکەیت یان ئەم پەیامەت بەھەڵە بۆ ھاتووە، دەتوانیت فەرامۆشی بکەیت. ھەوڵێک ھەیە کە [[ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی]] دروست بکرێت. بۆ ئەمەش پەڕەیەکی ڕێنمایی دروست کراوە. بڕوانە [[incubator:Help:Wt/ckb/ڕێنماییی سەرەتایی بۆ دروستکردنی ویکیفەرھەنگ]]. پێشتر چەند جارێک ئەم ھەوڵە دراوە، بەڵام لەبەر کەمیی ژمارەی بەکارھێنەران، سەرکەوتوو نەبووە. گەر ئەم جارە بەشدارییەکی باش ھەبێت، دۆمەینی تایبەت بە خۆی دابین دەکرێت. تکایە سەرەتا ڕێنمایییەکان بخوێنەوە. بەپێی پیلان، پڕۆژەکە لە ماوەی ١ی حوزەیران تا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەچێت بەڕێوە و گەر ٥ بەکارھێنەر بەشدار بن، ئەوا دەبێت ھەر کەسێکیان ڕۆژانە تەنیا ١٠ پەڕە لە بۆشاییناوی سەرەکی دروست بکات. بەمەش بە ١٠ ڕۆژی یەکەم دەگەینە ٥٠٠ پەڕە (پێشتر ٣٩١ پەڕە دروست کراون) بەمەش زۆر نزیک دەبینەوە لە ٨٠٠ تا ١٬٠٠٠ پەڕە و ئەم بڕەش بەشی پێویستە و دەتواندرێت داوای دۆمەینی [https://ckb.wiktionary.org ckb.wiktionary.org] بکەین. گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو، ھەر لێرە بانگی [[بەکارھێنەر:Aram]] بکە و پرسیارەکەت بکە. گەر پێت خۆش بێت، دەتوانیت لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەی لەگەڵ بکەیت. [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Aram@ckbwiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%95%D8%B1%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF&oldid=949701 --> == Wikipedia translation of the week: 2022-28 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Everard Calthrop]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Everard Richard Calthrop''' (3 March 1857 – 30 March 1927) was a British railway engineer and inventor. Calthrop was a notable promoter and builder of narrow-gauge railways, especially of 2 ft 6 in (762 mm) narrow gauge, and was especially prominent in India. His most notable achievement was the Barsi Light Railway, but he is best known in his home country for the Leek and Manifold Valley Light Railway. Calthrop has been described as a "railway genius. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠٢:٠٤، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == سڕینەوەی پەڕە و وتارەکان == سڵاو، ئایا بەکارهێنەران دەتوانن وتارەکان بسڕنەوە؟ یان تەنیا بەڕێوبەران دەتوانن؟ [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|مامۆستا}} گەر مەبەستتان بە شێوەیەکی تەکنیکی لە <code>delete</code> دێت بەکارھێنەران لە ئێستادا ئەو مافەیان نییە و لەجیاتی ئەوە دەتوانن [[وپ:توینکڵ|توینکڵ]] بەکاربێنن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: توینکڵ یارمەتیان دەدات لە لێدانی تاگی سڕینەوە لەو پەڕانەی شایەنی سڕینەوەیە و سڕینەوەی تەکنیکی بۆ بەڕێوەبەران دەمێنێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} مەبەستم ئەوە بوو، دەست خۆش.[[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٣:٠٧، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دیوەخان == خاتوون چۆن لەوێ پڕۆژەکان ئەنجام دەدریت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} سەیری داواکارییەکەی من بکە لەسەر نادادپەروەری بەرامبەر ویکیپیدیای سۆرانی بینیوتە بەکارھێنەران بەشداریان تیا کردووە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەوەڵا، واتا هەر وەکو شتێکی بێمانا دروسرکراوە، وایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٣١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}}چی وەک شتێکی بێ مانا درووستکرابێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەس ئەمە کۆتا وەڵاممە، دیوەخان، بێ جاوبدانەوە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٠٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == test == test [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == کار == خاتوون هێچ کەسێک دەناسی شەیدای فلیم و دراماکانی مارڤڵ بێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : نەخێر، بەڵام ھۆکار چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == بۆ وتاری [[پیگی کارتەر (کارەکتەری سینەمایی)]] چاکم کردۆتەوە بەتەواوەتی گەر کاتت هەبوو، هیوادارم سەرێکی لێبەیت و ئەگەر یەک غەڵەتی تێدابوو، ژێرسەردێڕەکەیم بۆ بنوسە، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:١١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ناتوانم پشکنین بۆ تەواوی وتارەکە بکەم لە ئێستادا بەڵام لەوانەیە کەسێکی تر پێشنیار بکەم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، ئەگەر وتارێکی کەسی ترت لەبەردەسدایە من پێداچونەوەی بۆ دەکەم، چونکە بەڕاستی خۆشە کەسێک داواکارییەکت لێبکات.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} من پێم خۆشە کارەکان بە جدی بکەم، ھەرچۆنێک بێت ئەم ماوەیە تەندرووستیم جێگیر نییە بۆیە لەوانەیە نەتوانم بەتەواوی کارەکان بەڕێوە ببەم سەیری ئاگاداری سەرەووەی [[بەکارھێنەر:Sakura_emad|پەڕەی بەکارھێنەریم]] بکە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sakura emad|بەشدارییەکان]]) ١١:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)</small> == Wikipedia translation of the week: 2022-29 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Church of St. Clare, Horodkivka]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Horodkivka Catholic Church RB.jpg|300px|center]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Church of St. Clare, Horodkivka''' is a Roman Catholic religious building and an architectural monument of local importance in the village of Horodkivka (alternative spelling Gorodkivka), Andrushivka Raion, Zhytomyr region, Ukraine. Horodkivka was called Khalaimgorodok before 1946 <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٥، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون ئایا دەتوانین وێنەی گۆگڵ باربکەین لە ویکیپیدیا، کاتێک لە ویکیپیدیا نەبێت، چونکە بۆ وتاری [[بۆرجو ئۆزبێرک]] م دەوێت --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] گووگڵ وێنەکان لە پەڕەکانی ئینتەرنێت دەھێنێت گەر ئەو شوێنەی وێنەکەی لێ باردەکەین گوونجاو و بێت لەڕووی یاساییەوە بێگوومان بۆچی نا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە چ مەڵپەڕێک گونجاوە؟ [https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/oyuncular/1006/esra-erten کرتە بکە]دەبێت؟ ئەگەر نابێت دەتوانی پێمبڵێیت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٦، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: گەر مەبەستت لە وێنەکەی خانمەکتەر ئیسرایە ئایا دەتوانی لە شوێنی تر بگەرێی بزانیت ھەمان وێنە بە شێوەیەکی ئازاد دەستدەکەوێت یان نا؟ چونکە ئەم وێنەیەی ئێستا مافی پارێزراوە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ناتوانین باری بکەین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: پێویستە سەرەتا بزانیت ئایا دەتوانین ھەمان وێنەمان بە [[پاوانی گشتی|شێوەیەکی ئازاد]] دەست بکەوێت یان نا، گەر دەست نەکەوت ئەوکات قسەی لەسەر دەکەین [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە لە ئێستەدا چی بکەم بۆ ئەوەی ئەو وێنەیەم دەستکەوێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٢١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تکایە پرسیارەکانم دووبارە بخوێنەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لەوەیە کە چۆن بزانم ئەو وێنەیە موڵکی گشتییە؟ خۆ من دەتوانم بڕۆم لە پڕۆفایلەکەی لە ئینستاگرام سەد وێنە بهێنم، بەڵام چۆن بزانم موڵکی گشتییە؟ تکایە😁😁😁😁 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: باشە ئایا لە ویکیپیدیا ئەم خانمەکتەرە ھیچ وێنەیەکی ھەیە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەونەی گەڕابێتم نەمبینیوە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی یان چەند ویکییەکی تر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تەمام کێشە نییە خۆم گەڕانم بۆی کرد ھیچم نەدۆزیەوە تکایە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە داوای بەرزکردنەوەی وێنەکە بکە با جێبەجێ بکرێت سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە گۆگڵ؟ زۆر سوپاس، هەر وێنەیەک بێت؟ زۆر سوپاس 😁😁😁😁😁😁😊 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بەڵام زیاتر ئەو وێنەیەی لە سەرەوە ئاماژەتان پێیدا پێم گوونجاوە خۆتانیش باشتر دەزانن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس خێرا بۆ دابنێ ئێستا دایدەنێم، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٣، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئەو لینکەی کە لە ئەم لێدوانەدا بۆم دانای هی ئیسرا بوو (ببورە)، بەڵام ئەم وێنەیەی کە لە بارکردن دامنا هی بۆرجووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەویش لەبەر ئەوە بوو کە وتاری بۆرجووە، بەڵام هەردووکیان هەر یەک وێنەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} دەتوانی سەردانی مافی بارکردن بکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٠، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئاگادارم بەرێزم ھەرچۆنێک بێت ناتوانم بەخێرایی وێنەکە باربکەم ببورە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری == سڵاو ساکوورا، تکایە پەڕەی [[سخ]] دروست بکە و ڕەنگە جارجاریش بە پەیامی سەر پەڕەی لێدوانەکەی بێزارت بکەم. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] نەخێر ھەرگیز بێزارم ناکەن بەرێز ئارام. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: زۆر سوپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون دەتوانی سەردانی پەڕەی مافی بارکەران بکەیت؟ [https://ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95/%D9%BE%DB%8E%DA%95%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86#%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1:%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_2 کرتە بکە] --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] وابزانم ھەڵە تێگەیشتنێک ھەیە ئەو شوێنەی ئێوە داوای مافی بارکەری لێدەکەن ھەڵەیە ئەو پڕۆژەیە بۆ ئەوەیە ئەگەر خۆت خاوەنی مافی بارکەر بیت و لە پڕۆژەکە خۆت وەک ئەندام تۆمار بکەی تا وەک من وەڵامی داواکاری ئەوانە بدەیتەوە کە مافەکەیان نییە و داوای بارکردنی پەڕگە دەکەن ھەروەک ئەوەی ئێوە داواکاریتان بەرز دەکردەوە منیش داواکارییەکانم جێبەجێ دەکرد و وێنەکانم بەرز دەکردەوە :ئایا قسەکانم ڕوونە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی چۆن ئەو مافە وەرگرم، با یەکسەر بمنێرێت بۆ شوێنی دیاریکراو تکایە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەشی [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان|داواکاری مافەکان]] لە [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر]] داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تەواو ئەونەم ئەوانە خوێندەوە شێت بووم، گەر ئەونەیە، ئیتر من هەموی دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٨، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) شتی تازە، یان وەرگرتنی ماف [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بمبورە کە بێزارتانم کرد، نەخێر شتی تازە نییە گەر بە شێوەیەکی تەکنیکی شارەزاییەکی بنەڕەتیتان ھەیە تکایە داواکارییەکە بەرز بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە لەکوێ، چونکە ویکیپیدیا زۆر جەنجاڵە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: لە سەرەوە بڕوانە ئەم لێدوانەم :{{گێڕانەوە|بەشی داواکاری مافەکان لە ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تۆمارم کرد سوپاس [[ویکیپیدیا:داواکردنی_مافەکان/بارکەر#بەکارھێنەر:ئارۆ_سالار_محمود]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-30 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Sack of Shamakhi]]'''<br /> <small>''([[:fa:تاراج شماخی]]) ''</small></div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Sack of Shamakhi''' took place on 18 August 1721, when rebellious Sunni Lezgins, within the declining Safavid Empire, attacked the capital of Shirvan province, Shamakhi (in present-day Azerbaijan Republic). The initially successful counter-campaign was abandoned by the central government at a critical moment and with the threat then left unchecked, Shamakhi was taken by 15,000 Lezgin tribesmen, its Shia population massacred, and the city ransacked. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٦، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == ویکیمانیا == خاتوو (وب|Sakura emad}} نازانم لەسەر پەڕەی ویکیپیدیا وێنەیەک پیشان دەدات کە دەڵێت یارمەتیمان بدە لە وەرگێڕان، دەمەوێت لەسەری بزانم لە دەمی تۆوە، نامەوێت بزانم ویکیمانیا چییە، دەمەوێت بزانم ئەو وێنەیە چییە هاتۆتە سەری.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بە گشتی ویکیمانیا جوڵانەوەیەکی ڕێکخراوی ویکیمیدیایە کە ساڵانە ئاھەنگ بۆ پڕۆژەکانی و بەکارھێنەرە خۆبەخشەکانی دەگێڕێت لەسەر ئەو زانیارییە خۆڕاییانەی لەلایەن بەکارھێنەرانی بەدەستھێنراون و کۆکراونەتەوە :ئەمساڵ بەکارھێنەرانی کۆدەبنەوە بۆ ئاھەنگ گێڕان و پەیوەندی بەستن بەیەک و یەکتر بینین و گفتوۆگۆکردن و ڕاھێنانکردن و ئامادەکردنی وۆرک شۆپ. و ماوەکەی چوار ڕۆژ دەبێت :و بەپێی ئەوەی خوێندمەوە ئاھەنگەکە بۆ ھەمووانە تەنانەت ئەوانەی نوێن لە پڕۆژەکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە دەتوانیت بێیتە لێدوانەکەی من بۆ پەڕگەی (بۆرجو ئۆزبێرک بۆ سڕینەوەی خێڕا) تکایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٣، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وتت لە فەیسبووک قسەت لەگەڵ دەکەم من ئەوە نزیکەی سێ ڕۆژە چاوەڕێم بەڵام لەوێ دەنگت نییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەدی منت کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢) == مامۆستا دەتوانی یارمەتیم بدەیت لە وتاری [[ویکیمانیا]]. --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ؟ ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بێگوومان فەرموو کێشە چییە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە خشتەکاندا، بەناوی کۆنفرانسی ویکیمانیا، لە ئینگلیزییەکەدا کە کلیک لە video and slides دەکات دەیبات بۆ پەڕەیەکی تر، ئەو چۆن دەکرێت، کە ئەو بەسترەش دەهێنیتە ویکیپیدیای کوردی بەستەرەکە نامێنێت، دەزانیت چیە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:٢٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :خۆتان ھەمان شتان نەکردووە؟ "دەنگ، ڤیدیۆ" [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پشیلەیەک بۆ تۆ! == [[پەڕگە:Young cats.jpg|left|150px]] بزّونة! شكرا لمساهماتك. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٩:٤١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <br style="clear: both;"/> :{{emoji|1F607|size=25}} مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] کیفک اشتقت لك کثیر! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] أنا زين بس صار لي مشاكل (كتبتها بالصفحتي [[w:en:User:Ruwaym]]) لكنني أنا مبسوط أشوف مستخدمين ناشطين هنا بالكردية. أتمنى لكم جميعًا أن تكونوا آمنين وسالمين وناشطين. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٢١:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{ltr}} :::i switch back to english my arabic is not sufficient enough to fully express myself, i read your entire user page i am sorry you went through so many difficulties, but i am happy as i see they didn't drag you down instead; you're stronger now i love the spirit please continue here with us, and if you need anything here on ckb wikipedia please let me know. :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] :::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ == دەم باش Sakura emad, هیوادارم باش بیت، ساکورا پرسیارێک. ئایا دەتووانم [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%95&action=history ١] [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C&action=history ٢] هەموو دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە لەو دوو وتارەدا (هەڵبەت بە جودا) وێکڕا و بە جارێک بگەڕێنمەوە و پووچەڵیان کەمەوە، ڕێگایەک هەیە؟ زۆری دەستکاری کردووە و هیچیانیش بۆ مانەوە نابن. پرسیارەکەم بۆ فێربوونە و بۆ داهاتووش هەر پێویستم پێی دەبێت. پێشاوپێش سپاس [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٢، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]]: گەر دەستکارییەکە لەلایەن یەک جۆر ئایپی کرابێت ئەوا دەتوانی بەبەکارھێنانی مافی گەڕاندنەوە تەواوی دەستکارییەکانی ئایپییەکی دیاریکراو بگەڕێنیتەوە بەڵام گەر ھاتوو ئایپیەکە بەھەر شێوەیەک لە شێوەکان لەگەل ئایپییەکانی پێشووتر ئەوا بە جیاواز ھەژمار دەکرێت و ھەر ئایپییەک وەک کەسێکی تەواو جیاواز مامەڵەی لەگەڵ دەکرێتەوە، بە واتای ئەوە دێت تەنھا دەتوانی دەستکاری بە کۆمەڵی یەک ئایپیی بەیەک جار بگەڕێنیتەوە نەک دوو ئایپی جیاواز لەھەمان کات و بەیەکجار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەستخۆش ساکورا، تێگەیشتم. هەروەها سپاست دەکەم تاوەکوو داوای مافەکە دەکەم و وەریدەگرم خۆت ئەو دوو دانەی لە سەرێ ئاماژەم پێ کردووە، بۆ بگەڕێنییەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٣٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] زۆر باشە کێشە نییە بەڵام ھۆکار چییە بۆ پووچەڵکردنەوە و تێبینی ئەوە بکە لەلایەن یەک ئایپیی دەستکاری نەکراوە ئەتوانی ھۆکارم پێ بدەی کە بۆچی دەبێت دەستکارییەکان پووچەڵ بکرێنەوە؟ و تاکوێ پووچەڵ بکرێنەوە سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٣، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ سەید قادرەکە کەمێک تێکەڵە و خۆم دەبێت دروستی کەم سپاس، بەڵام بۆ بەردینەکە بەگشتی دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە چوارچێوەی وتارەکەی تێک داوە و جگە لەوەش هەمووی ڕای کەسی و بێسەرچاوەن و پێداهەڵگوتنە بەسەریدا. من بە دوور لە بانگەشە و بێلایەنانە وتارەکەم نووسیوە و تاقە یەک ڕستەیشیم لەخۆمە دەرنەهێناوە. ئەگەر پێت وایە کە ناتوانی بڕیاری لەسەر بدەی هیچ کێشەیەک نییە، تا ئێرەش زۆرت یارمەتی دوام، سپاس. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{doing}} پێداچوونەوە بۆ وتارەکان دەکەم سپاس بۆ سکاڵاکە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] بەداخەوە من ناتوانم بڕیاریان لەسەر بدەم کە خۆت بوویتە خاوەنی مافەکە مامەڵەیان لەگەڵ بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ھیچ کێشەیەکت ھەیە ئێستا لە گەڕاندنەوەی دەستکارییەکان بۆ شوێنی گوونجاوی خۆی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: سڵاو ساکورا، سپاس کە پرسیتەوە، نا دەستخۆش، پێویستم بوو حەتمەن زەحمەتت دەدەمەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏١٩:٠٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == واژوو == خاتوو ساکورا (هانا) چۆن دەتوانم واژووی خۆم دروست بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بڕۆ بۆ [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان]] لە خوارەوە بەشی واژوو ھەیە سەیری بکە دەتوانی گۆڕانکاری تێدا بکەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٧، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دروستکردنی پەڕگەی بەکارهێنەر == خاتوو ساکورا چۆن دەتوانم پەڕگەیەک دروست بکەم کە تەنها خۆم بتوانم بەکاریبهێنم لە پەڕەی بەکارهێنرەکەمدا؟[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٨، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دەتوانی پەڕگەیەک لە ناوەخۆی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەرز بکەیتەوە و قەدەغەی بکەیت لەوەی ببردرێتە [[c:Main_Page|کامنز]] و پڕۆژەکانی تر سوودی لێ وەربگرن بەڵام ناتوانی لەوانەی ناوەخۆی ویکیی سۆرانی قەدەغەی بکەیت و ھەموو ئەوانەی لەناو ویکی سۆرانین دەتوانن سوود لە پەڕگەکەت وەرگرن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە مەبەستم لە داڕێژەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بۆ نموونە داڕێژەی چی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠١، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ نمونە: داڕێژەی بەڕێز ئارام، لە پەڕەکەیدا __NOTOC__ {{/سەرپەڕە}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بەڵێ دەتوانیت سەرەتا ژێر پەڕەیەک درووست بکە :دواتر دەتوانی بەھەمان شێوەی بەڕێز ئارام بکەیت :بۆ نموونە کە ژێرپەرەیەکی لەم شێوەیەت درووستکر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود/پەڕەکەم]] :ئەوکاتە دەتوانی <nowiki>{{/پەڕەکەم}}</nowiki> وەک داڕێژە لە پەڕەکەت بەکاربھێنیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی دیزاین کردنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ؟؟؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٣، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :دیزایین کردنی پەڕەی بەکارھێنەر بۆ ئەوە دەتوانم چەن تێبنییەکی ویکیپیدیای ئینگلیزیت پێ بدەم و سوودی لێوەرگریت بۆ پەڕەی بەکارھێنەریت: :* [[en:Wikipedia:User page design center|Wikipedia:User page design center]] :لێرە دەتوانی چەندین ستایل بدۆزیتەوە و لەگەڵ تێبنیی لەسەریان [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-31 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Lau Pa Sat]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Telok Ayer Market Above, June 2015.JPG|center|300px|]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Lau Pa Sat''', also known as Telok Ayer Market, is a historic building located within the Downtown Core in the Central Area of Singapore. It was first built in 1824 as a fish market on the waterfront serving the people of early colonial Singapore and rebuilt in 1838. It was then relocated and rebuilt at the present location in 1894. It is currently a food court with stalls selling a variety of local cuisine. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23601901 --> == پرسیار لە [[User:Gunde shatuns|Gunde shatuns]]ەوە (‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو، بێ زه‌حمه‌ت چۆن بابه‌تێك يان زانياريێكى نوێ بڵاوده‌كه‌مه‌وه‌؟ --[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Gunde shatuns|لێدوان]]) ‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] بەخێرھاتیت دەتوانی سەیری [https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ئەم فێرکارییە] بکەیت لە یوتیووب. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == خاتوون ساکورا دەتوانی ببیتە مامۆستای {{وب|ئاریا سالار}}؟ --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بێگوومان دەتوانێت نامە بنێرێت ھەرکاتێک بیەوێت، بەڵام گەر مەبەستت لە بەشی تەکنیکییە من لە بۆردی مامۆستایان لە لیستی قوتابیانی خۆم نایدۆزمەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ناتوانی ئەویشی تێبکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ دەتوانم بەڵام پێویستە خۆیان بێنە ئێرە ڕەزامەندی دەرببڕن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ساکورا دەتوانیت وەک قوتابی خۆت وەرمبگریت [[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاریا سالار|لێدوان]]) ‏٢١:٥٢، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] {{کرا}} ئێستا بەشێوەیەکی تەکینکی قوتابی منن دەتوانن بەشێوەیەکی تەکنیکی وەک بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] پرسیار بنێرن {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == ئەو بابەتانەی کە بۆ دەنگدان کاندید کراون == سڵاو پرسیارێکم هەیە، ئەو بابەتانەی کە وەک بابەتی هەڵبژێردراو یان باش کاندید دەکەین تا کەی دەمێننەوە لە حاڵەتی دەنگدان و دەنگیان بۆ نییە، ژمارەیەک بابەت کە خۆم نووسیومە کاندید کراون بۆ دەنگدان، وە أ کاتێکی زۆر درێژ تێپەڕیوە و هیچ دەنگێک نییە، و بێگومان ئەمەش بە شێوەیەکی سەرەکی دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی ئەندامانی کارلێککار لەناو ئینسایکلۆپیدیاکەدا، و بۆ ئەمەش، داواتان لێدەکەم پێداچوونەوە بەم بابەتانەدا بکەن و بە باشی بیانخوێننەوە، و ئێوەش دۆخیان دیاری بکەن .لە نێو بابەتە باشەکان و بابەتە هەڵبژێردراوەکاندا قبوڵیان دەکەیت؟,, سوباس,, [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: زۆر سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت و درووستکردنی وتاری گوونجاو و پاڵاوتنیان، قسەکانت لە جێگای خۆیانن و ماوەیەکی زۆرە داتناون: :* [[ویکیپیدیا:وتارە ھەڵبژێردراوەکان/پاڵاوتن/تەھماسبی یەکەم|تەھماسبی یەکەم]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا|جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/مەمالیکی عێراق|مەمالیکی عێراق]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/گۆڕەپانی کۆماری|گۆڕەپانی کۆماری]] :ھەندێکیان دەنگیان بۆ دراوە تەنھا پێداچوونەوەیەکی پێویستە، ھەندێکیان ھێشتا دەنگیان نییە بەکورتی لە ئێستادا پێویست بە دەنگێکی زۆر ناکات بۆ ئەوەی ببن بە وتارێکی باش دوو دەنگ لەلایەن دوو بەکارھێنەری پێشکەوتوو بەبیرورای من بەسە بۆ ئەوەی ئەنجامێک بۆ وتارەکەت وەربگریت، :من ھەوڵ دەدەم بە یەک بە یەکیان دا بچمەوە و سەیریان بکەم دەر ئەنجامیان بزانین لە کاتێکی نزیکدا {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:Bayenzia|Bayenzia]]ەوە (‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو و ڕێز ده مه وێت ببمه به شدار بوویه کی قبوڵ کراو و بتوانم وتار بنوسم نه ک هه ر ده ستکاری بکه م سه ره تا ده بێ چی بکه م؟ --[[بەکارھێنەر:Bayenzia|Bayenzia]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Bayenzia|لێدوان]]) ‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 0krcrv0tyvf45spm8ftthxhaa76yzf5 967137 967135 2022-08-02T19:20:30Z Sakura emad 42467 /* پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:<span style="position:absolute; top:-9999px;">User_Talk:</span>{{font color|#f207cb|'''Sakura emad'''}}}} {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(20d) |counter = 3 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura_emad/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 2 }} {{ئەرشیڤەکان}} == ترجمه == {{Pin message|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٦:٤١، ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٥١١٩٣١٨}} دەمباش Sakura emad, تحدثنا سابقًا عن ترجمة مقالات نساء بارزات، فأنا جمعتُ الآن بعض الأسماء، وهن: * [[w:ar:وجدان النقيب]] * [[w:ar:حنان فوزي المسعودي]] * [[w:ar:فيفيان صليوا]] ومن غير عراقيات: * [[w:ar:عزيزة هارون]] * [[w:ar:روز شحفة]] * [[w:ar:سلوى محمصاني مومنة]] * [[w:ar:جهان غزاوي عوني]] * [[w:ar:ثمار حلواني]] وأظن في البداية تكفيك! زور سپاس. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٠٠:٠١، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] نعم صح بذکر شکرا لک، {{Doing|يُنفَّذ}} :١. [[ڕۆوز شەحفە]] {{Done|تم}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٤، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٢. [[ویجدان نەقیب]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٣. [[عەزیزە ھاڕوون]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: شكرا لك Sakura Hana. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ::::4. [[سەلوا محمەسانی]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == سەرخستنی ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٠٥:٤٤، ٣٠ی ئایاری ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٦٩٥٠٨٦٨٣}} سڵاو، ئەم پەیامەت بۆ ھاتووە چونکە یان [https://meta.toolforge.org/catanalysis/?title=Wt%2Fckb&cat=0&wiki=incubatorwiki#Lists لێرە (لە ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی لە ئینکیوبەیتر)] بەشداریت کردووە یان [[Special:PermaLink/933823#چەند_پرسیارێک_لەسەر_ویکیوتە|لێرە]] ئامادەییت دەربڕیوە کە بەشداری بکەیت یانیش لەبەر چالاکیت لە ویکیپیدیا بۆت ھاتووە. ئەگەر ناتەوێت بەشداری بکەیت یان ئەم پەیامەت بەھەڵە بۆ ھاتووە، دەتوانیت فەرامۆشی بکەیت. ھەوڵێک ھەیە کە [[ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی]] دروست بکرێت. بۆ ئەمەش پەڕەیەکی ڕێنمایی دروست کراوە. بڕوانە [[incubator:Help:Wt/ckb/ڕێنماییی سەرەتایی بۆ دروستکردنی ویکیفەرھەنگ]]. پێشتر چەند جارێک ئەم ھەوڵە دراوە، بەڵام لەبەر کەمیی ژمارەی بەکارھێنەران، سەرکەوتوو نەبووە. گەر ئەم جارە بەشدارییەکی باش ھەبێت، دۆمەینی تایبەت بە خۆی دابین دەکرێت. تکایە سەرەتا ڕێنمایییەکان بخوێنەوە. بەپێی پیلان، پڕۆژەکە لە ماوەی ١ی حوزەیران تا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەچێت بەڕێوە و گەر ٥ بەکارھێنەر بەشدار بن، ئەوا دەبێت ھەر کەسێکیان ڕۆژانە تەنیا ١٠ پەڕە لە بۆشاییناوی سەرەکی دروست بکات. بەمەش بە ١٠ ڕۆژی یەکەم دەگەینە ٥٠٠ پەڕە (پێشتر ٣٩١ پەڕە دروست کراون) بەمەش زۆر نزیک دەبینەوە لە ٨٠٠ تا ١٬٠٠٠ پەڕە و ئەم بڕەش بەشی پێویستە و دەتواندرێت داوای دۆمەینی [https://ckb.wiktionary.org ckb.wiktionary.org] بکەین. گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو، ھەر لێرە بانگی [[بەکارھێنەر:Aram]] بکە و پرسیارەکەت بکە. گەر پێت خۆش بێت، دەتوانیت لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەی لەگەڵ بکەیت. [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Aram@ckbwiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%95%D8%B1%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF&oldid=949701 --> == Wikipedia translation of the week: 2022-28 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Everard Calthrop]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Everard Richard Calthrop''' (3 March 1857 – 30 March 1927) was a British railway engineer and inventor. Calthrop was a notable promoter and builder of narrow-gauge railways, especially of 2 ft 6 in (762 mm) narrow gauge, and was especially prominent in India. His most notable achievement was the Barsi Light Railway, but he is best known in his home country for the Leek and Manifold Valley Light Railway. Calthrop has been described as a "railway genius. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠٢:٠٤، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == سڕینەوەی پەڕە و وتارەکان == سڵاو، ئایا بەکارهێنەران دەتوانن وتارەکان بسڕنەوە؟ یان تەنیا بەڕێوبەران دەتوانن؟ [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|مامۆستا}} گەر مەبەستتان بە شێوەیەکی تەکنیکی لە <code>delete</code> دێت بەکارھێنەران لە ئێستادا ئەو مافەیان نییە و لەجیاتی ئەوە دەتوانن [[وپ:توینکڵ|توینکڵ]] بەکاربێنن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: توینکڵ یارمەتیان دەدات لە لێدانی تاگی سڕینەوە لەو پەڕانەی شایەنی سڕینەوەیە و سڕینەوەی تەکنیکی بۆ بەڕێوەبەران دەمێنێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} مەبەستم ئەوە بوو، دەست خۆش.[[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٣:٠٧، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دیوەخان == خاتوون چۆن لەوێ پڕۆژەکان ئەنجام دەدریت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} سەیری داواکارییەکەی من بکە لەسەر نادادپەروەری بەرامبەر ویکیپیدیای سۆرانی بینیوتە بەکارھێنەران بەشداریان تیا کردووە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەوەڵا، واتا هەر وەکو شتێکی بێمانا دروسرکراوە، وایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٣١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}}چی وەک شتێکی بێ مانا درووستکرابێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەس ئەمە کۆتا وەڵاممە، دیوەخان، بێ جاوبدانەوە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٠٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == test == test [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == کار == خاتوون هێچ کەسێک دەناسی شەیدای فلیم و دراماکانی مارڤڵ بێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : نەخێر، بەڵام ھۆکار چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == بۆ وتاری [[پیگی کارتەر (کارەکتەری سینەمایی)]] چاکم کردۆتەوە بەتەواوەتی گەر کاتت هەبوو، هیوادارم سەرێکی لێبەیت و ئەگەر یەک غەڵەتی تێدابوو، ژێرسەردێڕەکەیم بۆ بنوسە، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:١١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ناتوانم پشکنین بۆ تەواوی وتارەکە بکەم لە ئێستادا بەڵام لەوانەیە کەسێکی تر پێشنیار بکەم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، ئەگەر وتارێکی کەسی ترت لەبەردەسدایە من پێداچونەوەی بۆ دەکەم، چونکە بەڕاستی خۆشە کەسێک داواکارییەکت لێبکات.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} من پێم خۆشە کارەکان بە جدی بکەم، ھەرچۆنێک بێت ئەم ماوەیە تەندرووستیم جێگیر نییە بۆیە لەوانەیە نەتوانم بەتەواوی کارەکان بەڕێوە ببەم سەیری ئاگاداری سەرەووەی [[بەکارھێنەر:Sakura_emad|پەڕەی بەکارھێنەریم]] بکە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sakura emad|بەشدارییەکان]]) ١١:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)</small> == Wikipedia translation of the week: 2022-29 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Church of St. Clare, Horodkivka]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Horodkivka Catholic Church RB.jpg|300px|center]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Church of St. Clare, Horodkivka''' is a Roman Catholic religious building and an architectural monument of local importance in the village of Horodkivka (alternative spelling Gorodkivka), Andrushivka Raion, Zhytomyr region, Ukraine. Horodkivka was called Khalaimgorodok before 1946 <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٥، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون ئایا دەتوانین وێنەی گۆگڵ باربکەین لە ویکیپیدیا، کاتێک لە ویکیپیدیا نەبێت، چونکە بۆ وتاری [[بۆرجو ئۆزبێرک]] م دەوێت --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] گووگڵ وێنەکان لە پەڕەکانی ئینتەرنێت دەھێنێت گەر ئەو شوێنەی وێنەکەی لێ باردەکەین گوونجاو و بێت لەڕووی یاساییەوە بێگوومان بۆچی نا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە چ مەڵپەڕێک گونجاوە؟ [https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/oyuncular/1006/esra-erten کرتە بکە]دەبێت؟ ئەگەر نابێت دەتوانی پێمبڵێیت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٦، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: گەر مەبەستت لە وێنەکەی خانمەکتەر ئیسرایە ئایا دەتوانی لە شوێنی تر بگەرێی بزانیت ھەمان وێنە بە شێوەیەکی ئازاد دەستدەکەوێت یان نا؟ چونکە ئەم وێنەیەی ئێستا مافی پارێزراوە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ناتوانین باری بکەین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: پێویستە سەرەتا بزانیت ئایا دەتوانین ھەمان وێنەمان بە [[پاوانی گشتی|شێوەیەکی ئازاد]] دەست بکەوێت یان نا، گەر دەست نەکەوت ئەوکات قسەی لەسەر دەکەین [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە لە ئێستەدا چی بکەم بۆ ئەوەی ئەو وێنەیەم دەستکەوێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٢١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تکایە پرسیارەکانم دووبارە بخوێنەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لەوەیە کە چۆن بزانم ئەو وێنەیە موڵکی گشتییە؟ خۆ من دەتوانم بڕۆم لە پڕۆفایلەکەی لە ئینستاگرام سەد وێنە بهێنم، بەڵام چۆن بزانم موڵکی گشتییە؟ تکایە😁😁😁😁 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: باشە ئایا لە ویکیپیدیا ئەم خانمەکتەرە ھیچ وێنەیەکی ھەیە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەونەی گەڕابێتم نەمبینیوە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی یان چەند ویکییەکی تر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تەمام کێشە نییە خۆم گەڕانم بۆی کرد ھیچم نەدۆزیەوە تکایە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە داوای بەرزکردنەوەی وێنەکە بکە با جێبەجێ بکرێت سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە گۆگڵ؟ زۆر سوپاس، هەر وێنەیەک بێت؟ زۆر سوپاس 😁😁😁😁😁😁😊 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بەڵام زیاتر ئەو وێنەیەی لە سەرەوە ئاماژەتان پێیدا پێم گوونجاوە خۆتانیش باشتر دەزانن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس خێرا بۆ دابنێ ئێستا دایدەنێم، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٣، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئەو لینکەی کە لە ئەم لێدوانەدا بۆم دانای هی ئیسرا بوو (ببورە)، بەڵام ئەم وێنەیەی کە لە بارکردن دامنا هی بۆرجووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەویش لەبەر ئەوە بوو کە وتاری بۆرجووە، بەڵام هەردووکیان هەر یەک وێنەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} دەتوانی سەردانی مافی بارکردن بکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٠، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئاگادارم بەرێزم ھەرچۆنێک بێت ناتوانم بەخێرایی وێنەکە باربکەم ببورە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری == سڵاو ساکوورا، تکایە پەڕەی [[سخ]] دروست بکە و ڕەنگە جارجاریش بە پەیامی سەر پەڕەی لێدوانەکەی بێزارت بکەم. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] نەخێر ھەرگیز بێزارم ناکەن بەرێز ئارام. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: زۆر سوپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون دەتوانی سەردانی پەڕەی مافی بارکەران بکەیت؟ [https://ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95/%D9%BE%DB%8E%DA%95%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86#%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1:%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_2 کرتە بکە] --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] وابزانم ھەڵە تێگەیشتنێک ھەیە ئەو شوێنەی ئێوە داوای مافی بارکەری لێدەکەن ھەڵەیە ئەو پڕۆژەیە بۆ ئەوەیە ئەگەر خۆت خاوەنی مافی بارکەر بیت و لە پڕۆژەکە خۆت وەک ئەندام تۆمار بکەی تا وەک من وەڵامی داواکاری ئەوانە بدەیتەوە کە مافەکەیان نییە و داوای بارکردنی پەڕگە دەکەن ھەروەک ئەوەی ئێوە داواکاریتان بەرز دەکردەوە منیش داواکارییەکانم جێبەجێ دەکرد و وێنەکانم بەرز دەکردەوە :ئایا قسەکانم ڕوونە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی چۆن ئەو مافە وەرگرم، با یەکسەر بمنێرێت بۆ شوێنی دیاریکراو تکایە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەشی [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان|داواکاری مافەکان]] لە [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر]] داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تەواو ئەونەم ئەوانە خوێندەوە شێت بووم، گەر ئەونەیە، ئیتر من هەموی دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٨، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) شتی تازە، یان وەرگرتنی ماف [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بمبورە کە بێزارتانم کرد، نەخێر شتی تازە نییە گەر بە شێوەیەکی تەکنیکی شارەزاییەکی بنەڕەتیتان ھەیە تکایە داواکارییەکە بەرز بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە لەکوێ، چونکە ویکیپیدیا زۆر جەنجاڵە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: لە سەرەوە بڕوانە ئەم لێدوانەم :{{گێڕانەوە|بەشی داواکاری مافەکان لە ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تۆمارم کرد سوپاس [[ویکیپیدیا:داواکردنی_مافەکان/بارکەر#بەکارھێنەر:ئارۆ_سالار_محمود]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-30 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Sack of Shamakhi]]'''<br /> <small>''([[:fa:تاراج شماخی]]) ''</small></div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Sack of Shamakhi''' took place on 18 August 1721, when rebellious Sunni Lezgins, within the declining Safavid Empire, attacked the capital of Shirvan province, Shamakhi (in present-day Azerbaijan Republic). The initially successful counter-campaign was abandoned by the central government at a critical moment and with the threat then left unchecked, Shamakhi was taken by 15,000 Lezgin tribesmen, its Shia population massacred, and the city ransacked. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٦، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == ویکیمانیا == خاتوو (وب|Sakura emad}} نازانم لەسەر پەڕەی ویکیپیدیا وێنەیەک پیشان دەدات کە دەڵێت یارمەتیمان بدە لە وەرگێڕان، دەمەوێت لەسەری بزانم لە دەمی تۆوە، نامەوێت بزانم ویکیمانیا چییە، دەمەوێت بزانم ئەو وێنەیە چییە هاتۆتە سەری.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بە گشتی ویکیمانیا جوڵانەوەیەکی ڕێکخراوی ویکیمیدیایە کە ساڵانە ئاھەنگ بۆ پڕۆژەکانی و بەکارھێنەرە خۆبەخشەکانی دەگێڕێت لەسەر ئەو زانیارییە خۆڕاییانەی لەلایەن بەکارھێنەرانی بەدەستھێنراون و کۆکراونەتەوە :ئەمساڵ بەکارھێنەرانی کۆدەبنەوە بۆ ئاھەنگ گێڕان و پەیوەندی بەستن بەیەک و یەکتر بینین و گفتوۆگۆکردن و ڕاھێنانکردن و ئامادەکردنی وۆرک شۆپ. و ماوەکەی چوار ڕۆژ دەبێت :و بەپێی ئەوەی خوێندمەوە ئاھەنگەکە بۆ ھەمووانە تەنانەت ئەوانەی نوێن لە پڕۆژەکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە دەتوانیت بێیتە لێدوانەکەی من بۆ پەڕگەی (بۆرجو ئۆزبێرک بۆ سڕینەوەی خێڕا) تکایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٣، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وتت لە فەیسبووک قسەت لەگەڵ دەکەم من ئەوە نزیکەی سێ ڕۆژە چاوەڕێم بەڵام لەوێ دەنگت نییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەدی منت کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢) == مامۆستا دەتوانی یارمەتیم بدەیت لە وتاری [[ویکیمانیا]]. --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ؟ ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بێگوومان فەرموو کێشە چییە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە خشتەکاندا، بەناوی کۆنفرانسی ویکیمانیا، لە ئینگلیزییەکەدا کە کلیک لە video and slides دەکات دەیبات بۆ پەڕەیەکی تر، ئەو چۆن دەکرێت، کە ئەو بەسترەش دەهێنیتە ویکیپیدیای کوردی بەستەرەکە نامێنێت، دەزانیت چیە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:٢٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :خۆتان ھەمان شتان نەکردووە؟ "دەنگ، ڤیدیۆ" [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پشیلەیەک بۆ تۆ! == [[پەڕگە:Young cats.jpg|left|150px]] بزّونة! شكرا لمساهماتك. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٩:٤١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <br style="clear: both;"/> :{{emoji|1F607|size=25}} مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] کیفک اشتقت لك کثیر! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] أنا زين بس صار لي مشاكل (كتبتها بالصفحتي [[w:en:User:Ruwaym]]) لكنني أنا مبسوط أشوف مستخدمين ناشطين هنا بالكردية. أتمنى لكم جميعًا أن تكونوا آمنين وسالمين وناشطين. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٢١:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{ltr}} :::i switch back to english my arabic is not sufficient enough to fully express myself, i read your entire user page i am sorry you went through so many difficulties, but i am happy as i see they didn't drag you down instead; you're stronger now i love the spirit please continue here with us, and if you need anything here on ckb wikipedia please let me know. :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] :::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ == دەم باش Sakura emad, هیوادارم باش بیت، ساکورا پرسیارێک. ئایا دەتووانم [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%95&action=history ١] [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C&action=history ٢] هەموو دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە لەو دوو وتارەدا (هەڵبەت بە جودا) وێکڕا و بە جارێک بگەڕێنمەوە و پووچەڵیان کەمەوە، ڕێگایەک هەیە؟ زۆری دەستکاری کردووە و هیچیانیش بۆ مانەوە نابن. پرسیارەکەم بۆ فێربوونە و بۆ داهاتووش هەر پێویستم پێی دەبێت. پێشاوپێش سپاس [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٢، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]]: گەر دەستکارییەکە لەلایەن یەک جۆر ئایپی کرابێت ئەوا دەتوانی بەبەکارھێنانی مافی گەڕاندنەوە تەواوی دەستکارییەکانی ئایپییەکی دیاریکراو بگەڕێنیتەوە بەڵام گەر ھاتوو ئایپیەکە بەھەر شێوەیەک لە شێوەکان لەگەل ئایپییەکانی پێشووتر ئەوا بە جیاواز ھەژمار دەکرێت و ھەر ئایپییەک وەک کەسێکی تەواو جیاواز مامەڵەی لەگەڵ دەکرێتەوە، بە واتای ئەوە دێت تەنھا دەتوانی دەستکاری بە کۆمەڵی یەک ئایپیی بەیەک جار بگەڕێنیتەوە نەک دوو ئایپی جیاواز لەھەمان کات و بەیەکجار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەستخۆش ساکورا، تێگەیشتم. هەروەها سپاست دەکەم تاوەکوو داوای مافەکە دەکەم و وەریدەگرم خۆت ئەو دوو دانەی لە سەرێ ئاماژەم پێ کردووە، بۆ بگەڕێنییەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٣٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] زۆر باشە کێشە نییە بەڵام ھۆکار چییە بۆ پووچەڵکردنەوە و تێبینی ئەوە بکە لەلایەن یەک ئایپیی دەستکاری نەکراوە ئەتوانی ھۆکارم پێ بدەی کە بۆچی دەبێت دەستکارییەکان پووچەڵ بکرێنەوە؟ و تاکوێ پووچەڵ بکرێنەوە سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٣، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ سەید قادرەکە کەمێک تێکەڵە و خۆم دەبێت دروستی کەم سپاس، بەڵام بۆ بەردینەکە بەگشتی دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە چوارچێوەی وتارەکەی تێک داوە و جگە لەوەش هەمووی ڕای کەسی و بێسەرچاوەن و پێداهەڵگوتنە بەسەریدا. من بە دوور لە بانگەشە و بێلایەنانە وتارەکەم نووسیوە و تاقە یەک ڕستەیشیم لەخۆمە دەرنەهێناوە. ئەگەر پێت وایە کە ناتوانی بڕیاری لەسەر بدەی هیچ کێشەیەک نییە، تا ئێرەش زۆرت یارمەتی دوام، سپاس. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{doing}} پێداچوونەوە بۆ وتارەکان دەکەم سپاس بۆ سکاڵاکە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] بەداخەوە من ناتوانم بڕیاریان لەسەر بدەم کە خۆت بوویتە خاوەنی مافەکە مامەڵەیان لەگەڵ بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ھیچ کێشەیەکت ھەیە ئێستا لە گەڕاندنەوەی دەستکارییەکان بۆ شوێنی گوونجاوی خۆی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: سڵاو ساکورا، سپاس کە پرسیتەوە، نا دەستخۆش، پێویستم بوو حەتمەن زەحمەتت دەدەمەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏١٩:٠٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::زۆر باشە کێشەیەک نییە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == واژوو == خاتوو ساکورا (هانا) چۆن دەتوانم واژووی خۆم دروست بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بڕۆ بۆ [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان]] لە خوارەوە بەشی واژوو ھەیە سەیری بکە دەتوانی گۆڕانکاری تێدا بکەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٧، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دروستکردنی پەڕگەی بەکارهێنەر == خاتوو ساکورا چۆن دەتوانم پەڕگەیەک دروست بکەم کە تەنها خۆم بتوانم بەکاریبهێنم لە پەڕەی بەکارهێنرەکەمدا؟[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٨، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دەتوانی پەڕگەیەک لە ناوەخۆی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەرز بکەیتەوە و قەدەغەی بکەیت لەوەی ببردرێتە [[c:Main_Page|کامنز]] و پڕۆژەکانی تر سوودی لێ وەربگرن بەڵام ناتوانی لەوانەی ناوەخۆی ویکیی سۆرانی قەدەغەی بکەیت و ھەموو ئەوانەی لەناو ویکی سۆرانین دەتوانن سوود لە پەڕگەکەت وەرگرن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە مەبەستم لە داڕێژەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بۆ نموونە داڕێژەی چی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠١، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ نمونە: داڕێژەی بەڕێز ئارام، لە پەڕەکەیدا __NOTOC__ {{/سەرپەڕە}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بەڵێ دەتوانیت سەرەتا ژێر پەڕەیەک درووست بکە :دواتر دەتوانی بەھەمان شێوەی بەڕێز ئارام بکەیت :بۆ نموونە کە ژێرپەرەیەکی لەم شێوەیەت درووستکر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود/پەڕەکەم]] :ئەوکاتە دەتوانی <nowiki>{{/پەڕەکەم}}</nowiki> وەک داڕێژە لە پەڕەکەت بەکاربھێنیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی دیزاین کردنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ؟؟؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٣، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :دیزایین کردنی پەڕەی بەکارھێنەر بۆ ئەوە دەتوانم چەن تێبنییەکی ویکیپیدیای ئینگلیزیت پێ بدەم و سوودی لێوەرگریت بۆ پەڕەی بەکارھێنەریت: :* [[en:Wikipedia:User page design center|Wikipedia:User page design center]] :لێرە دەتوانی چەندین ستایل بدۆزیتەوە و لەگەڵ تێبنیی لەسەریان [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-31 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Lau Pa Sat]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Telok Ayer Market Above, June 2015.JPG|center|300px|]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Lau Pa Sat''', also known as Telok Ayer Market, is a historic building located within the Downtown Core in the Central Area of Singapore. It was first built in 1824 as a fish market on the waterfront serving the people of early colonial Singapore and rebuilt in 1838. It was then relocated and rebuilt at the present location in 1894. It is currently a food court with stalls selling a variety of local cuisine. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23601901 --> == پرسیار لە [[User:Gunde shatuns|Gunde shatuns]]ەوە (‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو، بێ زه‌حمه‌ت چۆن بابه‌تێك يان زانياريێكى نوێ بڵاوده‌كه‌مه‌وه‌؟ --[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Gunde shatuns|لێدوان]]) ‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] بەخێرھاتیت دەتوانی سەیری [https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ئەم فێرکارییە] بکەیت لە یوتیووب. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == خاتوون ساکورا دەتوانی ببیتە مامۆستای {{وب|ئاریا سالار}}؟ --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بێگوومان دەتوانێت نامە بنێرێت ھەرکاتێک بیەوێت، بەڵام گەر مەبەستت لە بەشی تەکنیکییە من لە بۆردی مامۆستایان لە لیستی قوتابیانی خۆم نایدۆزمەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ناتوانی ئەویشی تێبکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ دەتوانم بەڵام پێویستە خۆیان بێنە ئێرە ڕەزامەندی دەرببڕن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ساکورا دەتوانیت وەک قوتابی خۆت وەرمبگریت [[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاریا سالار|لێدوان]]) ‏٢١:٥٢، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] {{کرا}} ئێستا بەشێوەیەکی تەکینکی قوتابی منن دەتوانن بەشێوەیەکی تەکنیکی وەک بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] پرسیار بنێرن {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == ئەو بابەتانەی کە بۆ دەنگدان کاندید کراون == سڵاو پرسیارێکم هەیە، ئەو بابەتانەی کە وەک بابەتی هەڵبژێردراو یان باش کاندید دەکەین تا کەی دەمێننەوە لە حاڵەتی دەنگدان و دەنگیان بۆ نییە، ژمارەیەک بابەت کە خۆم نووسیومە کاندید کراون بۆ دەنگدان، وە أ کاتێکی زۆر درێژ تێپەڕیوە و هیچ دەنگێک نییە، و بێگومان ئەمەش بە شێوەیەکی سەرەکی دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی ئەندامانی کارلێککار لەناو ئینسایکلۆپیدیاکەدا، و بۆ ئەمەش، داواتان لێدەکەم پێداچوونەوە بەم بابەتانەدا بکەن و بە باشی بیانخوێننەوە، و ئێوەش دۆخیان دیاری بکەن .لە نێو بابەتە باشەکان و بابەتە هەڵبژێردراوەکاندا قبوڵیان دەکەیت؟,, سوباس,, [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: زۆر سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت و درووستکردنی وتاری گوونجاو و پاڵاوتنیان، قسەکانت لە جێگای خۆیانن و ماوەیەکی زۆرە داتناون: :* [[ویکیپیدیا:وتارە ھەڵبژێردراوەکان/پاڵاوتن/تەھماسبی یەکەم|تەھماسبی یەکەم]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا|جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/مەمالیکی عێراق|مەمالیکی عێراق]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/گۆڕەپانی کۆماری|گۆڕەپانی کۆماری]] :ھەندێکیان دەنگیان بۆ دراوە تەنھا پێداچوونەوەیەکی پێویستە، ھەندێکیان ھێشتا دەنگیان نییە بەکورتی لە ئێستادا پێویست بە دەنگێکی زۆر ناکات بۆ ئەوەی ببن بە وتارێکی باش دوو دەنگ لەلایەن دوو بەکارھێنەری پێشکەوتوو بەبیرورای من بەسە بۆ ئەوەی ئەنجامێک بۆ وتارەکەت وەربگریت، :من ھەوڵ دەدەم بە یەک بە یەکیان دا بچمەوە و سەیریان بکەم دەر ئەنجامیان بزانین لە کاتێکی نزیکدا {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:Bayenzia|Bayenzia]]ەوە (‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو و ڕێز ده مه وێت ببمه به شدار بوویه کی قبوڵ کراو و بتوانم وتار بنوسم نه ک هه ر ده ستکاری بکه م سه ره تا ده بێ چی بکه م؟ --[[بەکارھێنەر:Bayenzia|Bayenzia]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Bayenzia|لێدوان]]) ‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) e22kbrntwd31hoy79n7pap55acwi33b 967140 967137 2022-08-02T19:22:41Z Sakura emad 42467 /* پرسیار لە Bayenziaەوە (١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:<span style="position:absolute; top:-9999px;">User_Talk:</span>{{font color|#f207cb|'''Sakura emad'''}}}} {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(20d) |counter = 3 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura_emad/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 2 }} {{ئەرشیڤەکان}} == ترجمه == {{Pin message|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٦:٤١، ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٥١١٩٣١٨}} دەمباش Sakura emad, تحدثنا سابقًا عن ترجمة مقالات نساء بارزات، فأنا جمعتُ الآن بعض الأسماء، وهن: * [[w:ar:وجدان النقيب]] * [[w:ar:حنان فوزي المسعودي]] * [[w:ar:فيفيان صليوا]] ومن غير عراقيات: * [[w:ar:عزيزة هارون]] * [[w:ar:روز شحفة]] * [[w:ar:سلوى محمصاني مومنة]] * [[w:ar:جهان غزاوي عوني]] * [[w:ar:ثمار حلواني]] وأظن في البداية تكفيك! زور سپاس. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٠٠:٠١، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] نعم صح بذکر شکرا لک، {{Doing|يُنفَّذ}} :١. [[ڕۆوز شەحفە]] {{Done|تم}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٤، ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٢. [[ویجدان نەقیب]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :٣. [[عەزیزە ھاڕوون]] --[[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: شكرا لك Sakura Hana. --[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ::::4. [[سەلوا محمەسانی]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٦، ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == سەرخستنی ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٠٥:٤٤، ٣٠ی ئایاری ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٦٩٥٠٨٦٨٣}} سڵاو، ئەم پەیامەت بۆ ھاتووە چونکە یان [https://meta.toolforge.org/catanalysis/?title=Wt%2Fckb&cat=0&wiki=incubatorwiki#Lists لێرە (لە ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی لە ئینکیوبەیتر)] بەشداریت کردووە یان [[Special:PermaLink/933823#چەند_پرسیارێک_لەسەر_ویکیوتە|لێرە]] ئامادەییت دەربڕیوە کە بەشداری بکەیت یانیش لەبەر چالاکیت لە ویکیپیدیا بۆت ھاتووە. ئەگەر ناتەوێت بەشداری بکەیت یان ئەم پەیامەت بەھەڵە بۆ ھاتووە، دەتوانیت فەرامۆشی بکەیت. ھەوڵێک ھەیە کە [[ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی]] دروست بکرێت. بۆ ئەمەش پەڕەیەکی ڕێنمایی دروست کراوە. بڕوانە [[incubator:Help:Wt/ckb/ڕێنماییی سەرەتایی بۆ دروستکردنی ویکیفەرھەنگ]]. پێشتر چەند جارێک ئەم ھەوڵە دراوە، بەڵام لەبەر کەمیی ژمارەی بەکارھێنەران، سەرکەوتوو نەبووە. گەر ئەم جارە بەشدارییەکی باش ھەبێت، دۆمەینی تایبەت بە خۆی دابین دەکرێت. تکایە سەرەتا ڕێنمایییەکان بخوێنەوە. بەپێی پیلان، پڕۆژەکە لە ماوەی ١ی حوزەیران تا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەچێت بەڕێوە و گەر ٥ بەکارھێنەر بەشدار بن، ئەوا دەبێت ھەر کەسێکیان ڕۆژانە تەنیا ١٠ پەڕە لە بۆشاییناوی سەرەکی دروست بکات. بەمەش بە ١٠ ڕۆژی یەکەم دەگەینە ٥٠٠ پەڕە (پێشتر ٣٩١ پەڕە دروست کراون) بەمەش زۆر نزیک دەبینەوە لە ٨٠٠ تا ١٬٠٠٠ پەڕە و ئەم بڕەش بەشی پێویستە و دەتواندرێت داوای دۆمەینی [https://ckb.wiktionary.org ckb.wiktionary.org] بکەین. گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو، ھەر لێرە بانگی [[بەکارھێنەر:Aram]] بکە و پرسیارەکەت بکە. گەر پێت خۆش بێت، دەتوانیت لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەی لەگەڵ بکەیت. [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Aram@ckbwiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%95%D8%B1%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF&oldid=949701 --> == Wikipedia translation of the week: 2022-28 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Everard Calthrop]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Everard Richard Calthrop''' (3 March 1857 – 30 March 1927) was a British railway engineer and inventor. Calthrop was a notable promoter and builder of narrow-gauge railways, especially of 2 ft 6 in (762 mm) narrow gauge, and was especially prominent in India. His most notable achievement was the Barsi Light Railway, but he is best known in his home country for the Leek and Manifold Valley Light Railway. Calthrop has been described as a "railway genius. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠٢:٠٤، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == سڕینەوەی پەڕە و وتارەکان == سڵاو، ئایا بەکارهێنەران دەتوانن وتارەکان بسڕنەوە؟ یان تەنیا بەڕێوبەران دەتوانن؟ [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|مامۆستا}} گەر مەبەستتان بە شێوەیەکی تەکنیکی لە <code>delete</code> دێت بەکارھێنەران لە ئێستادا ئەو مافەیان نییە و لەجیاتی ئەوە دەتوانن [[وپ:توینکڵ|توینکڵ]] بەکاربێنن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: توینکڵ یارمەتیان دەدات لە لێدانی تاگی سڕینەوە لەو پەڕانەی شایەنی سڕینەوەیە و سڕینەوەی تەکنیکی بۆ بەڕێوەبەران دەمێنێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} مەبەستم ئەوە بوو، دەست خۆش.[[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٣:٠٧، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دیوەخان == خاتوون چۆن لەوێ پڕۆژەکان ئەنجام دەدریت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} سەیری داواکارییەکەی من بکە لەسەر نادادپەروەری بەرامبەر ویکیپیدیای سۆرانی بینیوتە بەکارھێنەران بەشداریان تیا کردووە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەوەڵا، واتا هەر وەکو شتێکی بێمانا دروسرکراوە، وایە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٣١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}}چی وەک شتێکی بێ مانا درووستکرابێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥١، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەس ئەمە کۆتا وەڵاممە، دیوەخان، بێ جاوبدانەوە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٠٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == test == test [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == کار == خاتوون هێچ کەسێک دەناسی شەیدای فلیم و دراماکانی مارڤڵ بێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٣، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : نەخێر، بەڵام ھۆکار چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٥، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == بۆ وتاری [[پیگی کارتەر (کارەکتەری سینەمایی)]] چاکم کردۆتەوە بەتەواوەتی گەر کاتت هەبوو، هیوادارم سەرێکی لێبەیت و ئەگەر یەک غەڵەتی تێدابوو، ژێرسەردێڕەکەیم بۆ بنوسە، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:١١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ناتوانم پشکنین بۆ تەواوی وتارەکە بکەم لە ئێستادا بەڵام لەوانەیە کەسێکی تر پێشنیار بکەم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، ئەگەر وتارێکی کەسی ترت لەبەردەسدایە من پێداچونەوەی بۆ دەکەم، چونکە بەڕاستی خۆشە کەسێک داواکارییەکت لێبکات.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} من پێم خۆشە کارەکان بە جدی بکەم، ھەرچۆنێک بێت ئەم ماوەیە تەندرووستیم جێگیر نییە بۆیە لەوانەیە نەتوانم بەتەواوی کارەکان بەڕێوە ببەم سەیری ئاگاداری سەرەووەی [[بەکارھێنەر:Sakura_emad|پەڕەی بەکارھێنەریم]] بکە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sakura emad|بەشدارییەکان]]) ١١:١١، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)</small> == Wikipedia translation of the week: 2022-29 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Church of St. Clare, Horodkivka]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Horodkivka Catholic Church RB.jpg|300px|center]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Church of St. Clare, Horodkivka''' is a Roman Catholic religious building and an architectural monument of local importance in the village of Horodkivka (alternative spelling Gorodkivka), Andrushivka Raion, Zhytomyr region, Ukraine. Horodkivka was called Khalaimgorodok before 1946 <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٥، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC)'' </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون ئایا دەتوانین وێنەی گۆگڵ باربکەین لە ویکیپیدیا، کاتێک لە ویکیپیدیا نەبێت، چونکە بۆ وتاری [[بۆرجو ئۆزبێرک]] م دەوێت --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] گووگڵ وێنەکان لە پەڕەکانی ئینتەرنێت دەھێنێت گەر ئەو شوێنەی وێنەکەی لێ باردەکەین گوونجاو و بێت لەڕووی یاساییەوە بێگوومان بۆچی نا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە چ مەڵپەڕێک گونجاوە؟ [https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/oyuncular/1006/esra-erten کرتە بکە]دەبێت؟ ئەگەر نابێت دەتوانی پێمبڵێیت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٦، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: گەر مەبەستت لە وێنەکەی خانمەکتەر ئیسرایە ئایا دەتوانی لە شوێنی تر بگەرێی بزانیت ھەمان وێنە بە شێوەیەکی ئازاد دەستدەکەوێت یان نا؟ چونکە ئەم وێنەیەی ئێستا مافی پارێزراوە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ناتوانین باری بکەین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: پێویستە سەرەتا بزانیت ئایا دەتوانین ھەمان وێنەمان بە [[پاوانی گشتی|شێوەیەکی ئازاد]] دەست بکەوێت یان نا، گەر دەست نەکەوت ئەوکات قسەی لەسەر دەکەین [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە لە ئێستەدا چی بکەم بۆ ئەوەی ئەو وێنەیەم دەستکەوێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٢١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تکایە پرسیارەکانم دووبارە بخوێنەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لەوەیە کە چۆن بزانم ئەو وێنەیە موڵکی گشتییە؟ خۆ من دەتوانم بڕۆم لە پڕۆفایلەکەی لە ئینستاگرام سەد وێنە بهێنم، بەڵام چۆن بزانم موڵکی گشتییە؟ تکایە😁😁😁😁 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: باشە ئایا لە ویکیپیدیا ئەم خانمەکتەرە ھیچ وێنەیەکی ھەیە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەونەی گەڕابێتم نەمبینیوە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی یان چەند ویکییەکی تر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: تەمام کێشە نییە خۆم گەڕانم بۆی کرد ھیچم نەدۆزیەوە تکایە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە داوای بەرزکردنەوەی وێنەکە بکە با جێبەجێ بکرێت سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە گۆگڵ؟ زۆر سوپاس، هەر وێنەیەک بێت؟ زۆر سوپاس 😁😁😁😁😁😁😊 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بەڵام زیاتر ئەو وێنەیەی لە سەرەوە ئاماژەتان پێیدا پێم گوونجاوە خۆتانیش باشتر دەزانن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٠١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس خێرا بۆ دابنێ ئێستا دایدەنێم، زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٣، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئەو لینکەی کە لە ئەم لێدوانەدا بۆم دانای هی ئیسرا بوو (ببورە)، بەڵام ئەم وێنەیەی کە لە بارکردن دامنا هی بۆرجووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەویش لەبەر ئەوە بوو کە وتاری بۆرجووە، بەڵام هەردووکیان هەر یەک وێنەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٨، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} دەتوانی سەردانی مافی بارکردن بکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٠، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئاگادارم بەرێزم ھەرچۆنێک بێت ناتوانم بەخێرایی وێنەکە باربکەم ببورە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری == سڵاو ساکوورا، تکایە پەڕەی [[سخ]] دروست بکە و ڕەنگە جارجاریش بە پەیامی سەر پەڕەی لێدوانەکەی بێزارت بکەم. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] نەخێر ھەرگیز بێزارم ناکەن بەرێز ئارام. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: زۆر سوپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢) == خاتوون دەتوانی سەردانی پەڕەی مافی بارکەران بکەیت؟ [https://ckb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95/%D9%BE%DB%8E%DA%95%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%DB%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86#%D8%A8%DB%95%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%BE%DB%8E%D9%86%DB%95%D8%B1:%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_2 کرتە بکە] --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٥٣، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] وابزانم ھەڵە تێگەیشتنێک ھەیە ئەو شوێنەی ئێوە داوای مافی بارکەری لێدەکەن ھەڵەیە ئەو پڕۆژەیە بۆ ئەوەیە ئەگەر خۆت خاوەنی مافی بارکەر بیت و لە پڕۆژەکە خۆت وەک ئەندام تۆمار بکەی تا وەک من وەڵامی داواکاری ئەوانە بدەیتەوە کە مافەکەیان نییە و داوای بارکردنی پەڕگە دەکەن ھەروەک ئەوەی ئێوە داواکاریتان بەرز دەکردەوە منیش داواکارییەکانم جێبەجێ دەکرد و وێنەکانم بەرز دەکردەوە :ئایا قسەکانم ڕوونە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی چۆن ئەو مافە وەرگرم، با یەکسەر بمنێرێت بۆ شوێنی دیاریکراو تکایە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەشی [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان|داواکاری مافەکان]] لە [[ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر]] داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تەواو ئەونەم ئەوانە خوێندەوە شێت بووم، گەر ئەونەیە، ئیتر من هەموی دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٨، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) شتی تازە، یان وەرگرتنی ماف [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بمبورە کە بێزارتانم کرد، نەخێر شتی تازە نییە گەر بە شێوەیەکی تەکنیکی شارەزاییەکی بنەڕەتیتان ھەیە تکایە داواکارییەکە بەرز بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە لەکوێ، چونکە ویکیپیدیا زۆر جەنجاڵە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: لە سەرەوە بڕوانە ئەم لێدوانەم :{{گێڕانەوە|بەشی داواکاری مافەکان لە ویکیپیدیا:داواکردنی مافەکان/بارکەر داوا دەکرێت سەرەتا لەسەر مافەکە بخوێنەوە و بزانە چۆن کاردەکات}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تۆمارم کرد سوپاس [[ویکیپیدیا:داواکردنی_مافەکان/بارکەر#بەکارھێنەر:ئارۆ_سالار_محمود]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-30 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Sack of Shamakhi]]'''<br /> <small>''([[:fa:تاراج شماخی]]) ''</small></div> Please be bold and help translate this article! ---- <div style="text-align:left; padding: .4em;"> The '''Sack of Shamakhi''' took place on 18 August 1721, when rebellious Sunni Lezgins, within the declining Safavid Empire, attacked the capital of Shirvan province, Shamakhi (in present-day Azerbaijan Republic). The initially successful counter-campaign was abandoned by the central government at a critical moment and with the threat then left unchecked, Shamakhi was taken by 15,000 Lezgin tribesmen, its Shia population massacred, and the city ransacked. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٦، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23502841 --> == ویکیمانیا == خاتوو (وب|Sakura emad}} نازانم لەسەر پەڕەی ویکیپیدیا وێنەیەک پیشان دەدات کە دەڵێت یارمەتیمان بدە لە وەرگێڕان، دەمەوێت لەسەری بزانم لە دەمی تۆوە، نامەوێت بزانم ویکیمانیا چییە، دەمەوێت بزانم ئەو وێنەیە چییە هاتۆتە سەری.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بە گشتی ویکیمانیا جوڵانەوەیەکی ڕێکخراوی ویکیمیدیایە کە ساڵانە ئاھەنگ بۆ پڕۆژەکانی و بەکارھێنەرە خۆبەخشەکانی دەگێڕێت لەسەر ئەو زانیارییە خۆڕاییانەی لەلایەن بەکارھێنەرانی بەدەستھێنراون و کۆکراونەتەوە :ئەمساڵ بەکارھێنەرانی کۆدەبنەوە بۆ ئاھەنگ گێڕان و پەیوەندی بەستن بەیەک و یەکتر بینین و گفتوۆگۆکردن و ڕاھێنانکردن و ئامادەکردنی وۆرک شۆپ. و ماوەکەی چوار ڕۆژ دەبێت :و بەپێی ئەوەی خوێندمەوە ئاھەنگەکە بۆ ھەمووانە تەنانەت ئەوانەی نوێن لە پڕۆژەکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە دەتوانیت بێیتە لێدوانەکەی من بۆ پەڕگەی (بۆرجو ئۆزبێرک بۆ سڕینەوەی خێڕا) تکایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٣، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وتت لە فەیسبووک قسەت لەگەڵ دەکەم من ئەوە نزیکەی سێ ڕۆژە چاوەڕێم بەڵام لەوێ دەنگت نییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەدی منت کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢) == مامۆستا دەتوانی یارمەتیم بدەیت لە وتاری [[ویکیمانیا]]. --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ؟ ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بێگوومان فەرموو کێشە چییە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لە خشتەکاندا، بەناوی کۆنفرانسی ویکیمانیا، لە ئینگلیزییەکەدا کە کلیک لە video and slides دەکات دەیبات بۆ پەڕەیەکی تر، ئەو چۆن دەکرێت، کە ئەو بەسترەش دەهێنیتە ویکیپیدیای کوردی بەستەرەکە نامێنێت، دەزانیت چیە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:٢٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :خۆتان ھەمان شتان نەکردووە؟ "دەنگ، ڤیدیۆ" [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پشیلەیەک بۆ تۆ! == [[پەڕگە:Young cats.jpg|left|150px]] بزّونة! شكرا لمساهماتك. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏١٩:٤١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <br style="clear: both;"/> :{{emoji|1F607|size=25}} مرحبا @[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] کیفک اشتقت لك کثیر! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] أنا زين بس صار لي مشاكل (كتبتها بالصفحتي [[w:en:User:Ruwaym]]) لكنني أنا مبسوط أشوف مستخدمين ناشطين هنا بالكردية. أتمنى لكم جميعًا أن تكونوا آمنين وسالمين وناشطين. [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ruwaym|لێدوان]]) ‏٢١:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{ltr}} :::i switch back to english my arabic is not sufficient enough to fully express myself, i read your entire user page i am sorry you went through so many difficulties, but i am happy as i see they didn't drag you down instead; you're stronger now i love the spirit please continue here with us, and if you need anything here on ckb wikipedia please let me know. :::@[[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] :::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == پووچەڵکردنەوەی بەکۆمەڵ == دەم باش Sakura emad, هیوادارم باش بیت، ساکورا پرسیارێک. ئایا دەتووانم [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%95&action=history ١] [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%DB%95%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C&action=history ٢] هەموو دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە لەو دوو وتارەدا (هەڵبەت بە جودا) وێکڕا و بە جارێک بگەڕێنمەوە و پووچەڵیان کەمەوە، ڕێگایەک هەیە؟ زۆری دەستکاری کردووە و هیچیانیش بۆ مانەوە نابن. پرسیارەکەم بۆ فێربوونە و بۆ داهاتووش هەر پێویستم پێی دەبێت. پێشاوپێش سپاس [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٠٢، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]]: گەر دەستکارییەکە لەلایەن یەک جۆر ئایپی کرابێت ئەوا دەتوانی بەبەکارھێنانی مافی گەڕاندنەوە تەواوی دەستکارییەکانی ئایپییەکی دیاریکراو بگەڕێنیتەوە بەڵام گەر ھاتوو ئایپیەکە بەھەر شێوەیەک لە شێوەکان لەگەل ئایپییەکانی پێشووتر ئەوا بە جیاواز ھەژمار دەکرێت و ھەر ئایپییەک وەک کەسێکی تەواو جیاواز مامەڵەی لەگەڵ دەکرێتەوە، بە واتای ئەوە دێت تەنھا دەتوانی دەستکاری بە کۆمەڵی یەک ئایپیی بەیەک جار بگەڕێنیتەوە نەک دوو ئایپی جیاواز لەھەمان کات و بەیەکجار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:١٤، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەستخۆش ساکورا، تێگەیشتم. هەروەها سپاست دەکەم تاوەکوو داوای مافەکە دەکەم و وەریدەگرم خۆت ئەو دوو دانەی لە سەرێ ئاماژەم پێ کردووە، بۆ بگەڕێنییەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٣٧، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] زۆر باشە کێشە نییە بەڵام ھۆکار چییە بۆ پووچەڵکردنەوە و تێبینی ئەوە بکە لەلایەن یەک ئایپیی دەستکاری نەکراوە ئەتوانی ھۆکارم پێ بدەی کە بۆچی دەبێت دەستکارییەکان پووچەڵ بکرێنەوە؟ و تاکوێ پووچەڵ بکرێنەوە سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٣، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ سەید قادرەکە کەمێک تێکەڵە و خۆم دەبێت دروستی کەم سپاس، بەڵام بۆ بەردینەکە بەگشتی دەستکارییەکانی ئەو ئایپییە چوارچێوەی وتارەکەی تێک داوە و جگە لەوەش هەمووی ڕای کەسی و بێسەرچاوەن و پێداهەڵگوتنە بەسەریدا. من بە دوور لە بانگەشە و بێلایەنانە وتارەکەم نووسیوە و تاقە یەک ڕستەیشیم لەخۆمە دەرنەهێناوە. ئەگەر پێت وایە کە ناتوانی بڕیاری لەسەر بدەی هیچ کێشەیەک نییە، تا ئێرەش زۆرت یارمەتی دوام، سپاس. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::{{doing}} پێداچوونەوە بۆ وتارەکان دەکەم سپاس بۆ سکاڵاکە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] بەداخەوە من ناتوانم بڕیاریان لەسەر بدەم کە خۆت بوویتە خاوەنی مافەکە مامەڵەیان لەگەڵ بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سڵاو @[[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ھیچ کێشەیەکت ھەیە ئێستا لە گەڕاندنەوەی دەستکارییەکان بۆ شوێنی گوونجاوی خۆی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: سڵاو ساکورا، سپاس کە پرسیتەوە، نا دەستخۆش، پێویستم بوو حەتمەن زەحمەتت دەدەمەوە. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏١٩:٠٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::زۆر باشە کێشەیەک نییە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == واژوو == خاتوو ساکورا (هانا) چۆن دەتوانم واژووی خۆم دروست بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بڕۆ بۆ [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان]] لە خوارەوە بەشی واژوو ھەیە سەیری بکە دەتوانی گۆڕانکاری تێدا بکەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٧، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دروستکردنی پەڕگەی بەکارهێنەر == خاتوو ساکورا چۆن دەتوانم پەڕگەیەک دروست بکەم کە تەنها خۆم بتوانم بەکاریبهێنم لە پەڕەی بەکارهێنرەکەمدا؟[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٨، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دەتوانی پەڕگەیەک لە ناوەخۆی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەرز بکەیتەوە و قەدەغەی بکەیت لەوەی ببردرێتە [[c:Main_Page|کامنز]] و پڕۆژەکانی تر سوودی لێ وەربگرن بەڵام ناتوانی لەوانەی ناوەخۆی ویکیی سۆرانی قەدەغەی بکەیت و ھەموو ئەوانەی لەناو ویکی سۆرانین دەتوانن سوود لە پەڕگەکەت وەرگرن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە مەبەستم لە داڕێژەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بۆ نموونە داڕێژەی چی؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠١، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ نمونە: داڕێژەی بەڕێز ئارام، لە پەڕەکەیدا __NOTOC__ {{/سەرپەڕە}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٣٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] بەڵێ دەتوانیت سەرەتا ژێر پەڕەیەک درووست بکە :دواتر دەتوانی بەھەمان شێوەی بەڕێز ئارام بکەیت :بۆ نموونە کە ژێرپەرەیەکی لەم شێوەیەت درووستکر [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود/پەڕەکەم]] :ئەوکاتە دەتوانی <nowiki>{{/پەڕەکەم}}</nowiki> وەک داڕێژە لە پەڕەکەت بەکاربھێنیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی دیزاین کردنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ؟؟؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٣، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :دیزایین کردنی پەڕەی بەکارھێنەر بۆ ئەوە دەتوانم چەن تێبنییەکی ویکیپیدیای ئینگلیزیت پێ بدەم و سوودی لێوەرگریت بۆ پەڕەی بەکارھێنەریت: :* [[en:Wikipedia:User page design center|Wikipedia:User page design center]] :لێرە دەتوانی چەندین ستایل بدۆزیتەوە و لەگەڵ تێبنیی لەسەریان [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٥٥، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Wikipedia translation of the week: 2022-31 == {| class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr" style="width:100%; margin:0; background:#DDDDDD; border:1px solid #BBBBBB; color:#000000; padding .4em;" |- |style="text-align:center;"| The winner this [[m:Translation of the week/2022 translations|Translation of the week]] is <div style="font-size:140%;">'''[[:en:Lau Pa Sat]]'''<br /> </div> Please be bold and help translate this article! ---- [[File:Telok Ayer Market Above, June 2015.JPG|center|300px|]] <div style="text-align:left; padding: .4em;"> '''Lau Pa Sat''', also known as Telok Ayer Market, is a historic building located within the Downtown Core in the Central Area of Singapore. It was first built in 1824 as a fish market on the waterfront serving the people of early colonial Singapore and rebuilt in 1838. It was then relocated and rebuilt at the present location in 1894. It is currently a food court with stalls selling a variety of local cuisine. <small>(Please update the interwiki links on [[d:|Wikidata]] of your language version of the article after each week's translation is finished so that all languages are linked to each other.)</small> ---- [[File:TOTW.svg|24px|]] ''[[m:Translation of the week|About]] · '''[[m:Translation of the week/Translation candidates|Nominate/Review]]''' · [[m:Translation of the week/MassMessage|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] ‏٠١:٤٧، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) </div> |} <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Shizhao@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Translation_of_the_week/MassMessage&oldid=23601901 --> == پرسیار لە [[User:Gunde shatuns|Gunde shatuns]]ەوە (‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو، بێ زه‌حمه‌ت چۆن بابه‌تێك يان زانياريێكى نوێ بڵاوده‌كه‌مه‌وه‌؟ --[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Gunde shatuns|لێدوان]]) ‏٠١:٥٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:Gunde shatuns|Gunde shatuns]] بەخێرھاتیت دەتوانی سەیری [https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ئەم فێرکارییە] بکەیت لە یوتیووب. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٦:١٥، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]ەوە (‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢) == خاتوون ساکورا دەتوانی ببیتە مامۆستای {{وب|ئاریا سالار}}؟ --[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٢٣، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ بێگوومان دەتوانێت نامە بنێرێت ھەرکاتێک بیەوێت، بەڵام گەر مەبەستت لە بەشی تەکنیکییە من لە بۆردی مامۆستایان لە لیستی قوتابیانی خۆم نایدۆزمەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ناتوانی ئەویشی تێبکەیت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: بەڵێ دەتوانم بەڵام پێویستە خۆیان بێنە ئێرە ڕەزامەندی دەرببڕن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ساکورا دەتوانیت وەک قوتابی خۆت وەرمبگریت [[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاریا سالار|لێدوان]]) ‏٢١:٥٢، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو @[[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] {{کرا}} ئێستا بەشێوەیەکی تەکینکی قوتابی منن دەتوانن بەشێوەیەکی تەکنیکی وەک بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] پرسیار بنێرن {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٤، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == ئەو بابەتانەی کە بۆ دەنگدان کاندید کراون == سڵاو پرسیارێکم هەیە، ئەو بابەتانەی کە وەک بابەتی هەڵبژێردراو یان باش کاندید دەکەین تا کەی دەمێننەوە لە حاڵەتی دەنگدان و دەنگیان بۆ نییە، ژمارەیەک بابەت کە خۆم نووسیومە کاندید کراون بۆ دەنگدان، وە أ کاتێکی زۆر درێژ تێپەڕیوە و هیچ دەنگێک نییە، و بێگومان ئەمەش بە شێوەیەکی سەرەکی دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی ئەندامانی کارلێککار لەناو ئینسایکلۆپیدیاکەدا، و بۆ ئەمەش، داواتان لێدەکەم پێداچوونەوە بەم بابەتانەدا بکەن و بە باشی بیانخوێننەوە، و ئێوەش دۆخیان دیاری بکەن .لە نێو بابەتە باشەکان و بابەتە هەڵبژێردراوەکاندا قبوڵیان دەکەیت؟,, سوباس,, [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: زۆر سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت و درووستکردنی وتاری گوونجاو و پاڵاوتنیان، قسەکانت لە جێگای خۆیانن و ماوەیەکی زۆرە داتناون: :* [[ویکیپیدیا:وتارە ھەڵبژێردراوەکان/پاڵاوتن/تەھماسبی یەکەم|تەھماسبی یەکەم]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا|جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/مەمالیکی عێراق|مەمالیکی عێراق]] :* [[ویکیپیدیا:پاڵاوتنی وتاری باش/گۆڕەپانی کۆماری|گۆڕەپانی کۆماری]] :ھەندێکیان دەنگیان بۆ دراوە تەنھا پێداچوونەوەیەکی پێویستە، ھەندێکیان ھێشتا دەنگیان نییە بەکورتی لە ئێستادا پێویست بە دەنگێکی زۆر ناکات بۆ ئەوەی ببن بە وتارێکی باش دوو دەنگ لەلایەن دوو بەکارھێنەری پێشکەوتوو بەبیرورای من بەسە بۆ ئەوەی ئەنجامێک بۆ وتارەکەت وەربگریت، :من ھەوڵ دەدەم بە یەک بە یەکیان دا بچمەوە و سەیریان بکەم دەر ئەنجامیان بزانین لە کاتێکی نزیکدا {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٢٠، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:Bayenzia|Bayenzia]]ەوە (‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢) == سڵاو و ڕێز ده مه وێت ببمه به شدار بوویه کی قبوڵ کراو و بتوانم وتار بنوسم نه ک هه ر ده ستکاری بکه م سه ره تا ده بێ چی بکه م؟ --[[بەکارھێنەر:Bayenzia|Bayenzia]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Bayenzia|لێدوان]]) ‏١٨:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Bayenzia|Bayenzia]] بەخێرھاتیت بۆ ویکیپیدیا، سەرەتا [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە]] بخوێنەوە کە کورتکراوەی سیاسەت و ڕێساکانی ویکیپیدیایە دواتر بڕوان[https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ە ئەم فێرکارییە] لە یوتیووب، دڵنیابەوە لەکاتی نووسینی وتار کلیلە سیاسەتەکانی وەک [[ویکیپیدیا:بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە]] جێبەجێ دەکەیت سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٢٢، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 3rm2saz4vl24nvt4yo4ofyq0kdlv2fa 0 174694 967193 940453 2022-08-02T20:12:48Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} {{Orphan|date=ئەیلوول ٢٠٢١}} {{Infobox person | name = بێن مایڵز | image = | imagesize = | caption = | birth_name = بینجامین چارڵز مایڵز | birth_date = {{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|١٩٦٦|٩|٢٩}} | birth_place = لەندەن ئینگلتەرا | nationality = بەریتانی | occupation = ئەکتەر | years_active = ١٩٨٩–ئێستا | spouse = ئمیلی ڕایمۆند | children = ٣ }} '''بینجامین چارڵز مایڵز''' ({{بە ئینگلیزی|Benjamin Charles Miles}}؛ لەدایکبووی ٢٩ی ئەیلوولی ١٩٦٦) ئەکتەرێکی ئینگلیزە، بە ڕۆڵی سەرەکی پاتریک مەیتلاند لە کۆمیدیای تەلەڤیزیۆنی ''کۆپڵینگ'' ناسراوە، لە ساڵی ٢٠٠٠ تا ٢٠٠٤، وەک مۆنتاگ دارتی لە (فۆرسیت ساگا)، لە ساڵی ٢٠٠٢ تا ٢٠٠٣، بە ڕۆڵی پیتەر تاونسێند لە درامای [[تاج (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)|تاج]] لە بڵاوکردنەوەی [[نێتفلیکس]] جۆرج لە ئەڵقەی ٨ی "The One That Holds Everything" لە درامای تەلەڤیزیۆنی ''The Romanoffs'' (٢٠١٨). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ١ی ئازاری ٢٠٢١}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} <ref>{{Cite web|title=Who is Ben Miles? Everything You Need to Know|url=https://www.thefamouspeople.com/profiles/ben-miles-48848.php|access-date=2022-04-08|website=www.thefamouspeople.com|language=en-US}}</ref> * {{IMDb name|0587060}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|شانشینی یەکگرتوو}} <ref>{{Cite web|title=Ben Miles|url=https://the-crown.fandom.com/wiki/Ben_Miles|access-date=2022-04-08|website=The Crown Wiki|language=en}}</ref>{{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:ئەکتەرەکانی پیاوی ئینگلیزی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی پیاوی ئینگلیزی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی تەلەڤیزیۆنی پیاوی ئینگلیز]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی شانۆی پیاوی ئینگلیز]] [[پۆل:ئەکتەرەکانی فیلمی پیاوی ئینگلیز]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٦]] ggdekenq5y9foopv7u8gwd24nwj2dnv 0 176174 967136 962677 2022-08-02T19:13:58Z مامۆستا 39489 #WPWP wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی|ناو=عەلی عەبدولعەزیز|ڕێکەوتی لەدایکبوون=٢٨ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩|شوێنی لەدایکبوون=پریسی سەروو، ھەڵەبجە|ڕێکەوتی مردن=١٧ی ئازاری ٢٠٠٧|شوێنی مردن=لەندەن، بەریتانیا|شوێنی گۆڕ=ھەڵەبجە|نەتەوە=کورد|ڕادەی خوێندەواری=مەلایەتی|ڕێکخراو=بزوتنەوەی ئیسلامی کوردستان|ئایین=ئیسلام|وێنە=Ali Abdulaziz Halabji.jpg}} '''عەلی عەبدولعەزیز''' (لەدایکبووی ٢٨ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩ – مردووی ١٧ ئازاری ٢٠٠٧) ناوی تەواوی عەلی کوڕی عەبدولعەزیز کوڕی محەممەد کوڕی مستەفایە. زانایەکی ئایینیی خەڵکی [[باشووری کوردستان]] و یەکێک لە دامەزرێنەران و دووەم ڕابەری [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق|بزووتنەوەی ئیسلامیی کوردستان]] بوو.<ref>{{Cite web|title=وه‌فایه‌ك بۆ پیاوه گه‌وره‌و به غیره‌ته‌كه‌ی كوردستان. {{!}} {{!}} مامۆستا مه‌لا ئه‌حمه‌د کاکه مه‌حمود|url=http://ahmadkaka.org/Babet/100|access-date=2021-06-20|website=ahmadkaka.org}}</ref> == ژیان == لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٩ لە گوندی [[پریسی سەروو]] سەر بە پارێزگای [[ھەڵەبجە]] لە بنەماڵەیەکی ئایینیدا لەدایک بووە. لە تەمەنی حەوت ساڵیدا [[قورئان]] و ھەندێک نامیلکەی شەرعیی خوێندووە.<ref>{{Cite web|last=کوردیپێدیا|first=Kurdipedia-|title=مەلا عەلی عەبدولعەزیز محەممەد مستەفا|url=https://www.kurdipedia.org/?q=200907231551251864|access-date=2021-03-22|website=Kurdipedia.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-03-17|title=مامۆستا مەلا عەلی عەبدولعەزیزو ھەوڵە کانی بۆ بڵاوکردنەوەی ھێرش وتاوانەکانی ڕژێمی سەدام بە جیھاندا|url=https://www.basknet.net/writer/2020/2455/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210515152208/https://www.basknet.net/writer/2020/2455/ |date=١٥ی ئایاری ٢٠٢١ }}</ref> لەلای [[مامۆستا مەلا عەبدولعەزیزی|مەلا عەبدولعەزیزی]] باوکی و [[مامۆستا مەلا ساڵحی گەورە|مەلا ساڵحی گەورە]] و [[مامۆستا مەلا عومەر|مەلا عومەر]] و مەلا [[عوسمان عەبدولعەزیز|عوسمان]] دەرسی خوێندووە. ساڵی ١٩٥٢ ئیجازەی مەلایەتیی لەلایەن مەلا ساڵحی گەورە پێ دراوە. ئینجا لە جێی باوکی دەستی بە کاروباری مەلایەتی کردووە. ساڵی ١٩٥٣ کرا بە مودەریس. ساڵی ١٩٥٩ بوو بە پێشنوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی عازەبانی لە شاری [[سلێمانی]]، و ساڵی ١٩٦١ بوو بە پێشنوێژ و وتارخوێنی مزگەوتی [[محەممەد پاشای گەورە]] (مزگەوتی پاشا) لە شاری [[ھەڵەبجە]]. ساڵی ١٩٦٢ بووە بەڕێوەبەری پەیمانگای ئیسلامی لە ھەڵەبجە.<ref>{{Cite web|date=2020-02-26|title=گوزەرێک بە لاپەرە کانی ژیانی مامۆستا مەلا علی عبدالعزیزدا|url=https://www.basknet.net/martyrs/2020/1304/|access-date=2021-03-22|website=باسک نێت}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210422180119/https://www.basknet.net/martyrs/2020/1304/ |date=٢٢ی نیسانی ٢٠٢١ }}</ref> بەھۆی بەشداریکردن لە شۆڕشی ئەیلوول، لەلایەن ڕژێمی بەعس دوور خراوەتەوە بۆ شارەکانی ئەنبار، فەللوجە، زیقار، و بەغدا، و دواتر ساڵی ١٩٧٨ گەڕاوەتەوە بۆ ھەڵەبجە.<ref>[[مێژووی زانایانی کورد (کتێب)|مێژووی زانایانی کورد]]. مەلا تاھیر مەلا عەبدوڵڵا بەحرکەیی. نووسینگەی تەفسیر. ٢٠١٦. بەرگی دووەم. لاپەڕە ٣٩٧</ref><ref>تاریخ علماء بغداد. یونس السامرائی. وزارة الأوقاف. ١٩٨٢</ref> == کاری سیاسی == بەشداریی لە [[شۆڕشی ئەیلوول]] کردووە و ھەر بەم ھۆیەوە دوور خراوەتەوە بۆ شارەکانی ناوەڕاست و خوارووی [[عێراق]]. ماوەیەک بەرپرسی لقی ئیخوانی سلێمانی بووە. دواتر لە ساڵی ١٩٨٧ بەشداریی لە دامەزراندنی [[بزووتنەوەی ئیسلامی لە کوردستان/عێراق|بزووتنەوەی ئیسلامی]] کردووە و بووە بە جێگری ڕابەری گشتی و بەرپرسی مەکتەبی عەسکەری، و لە ساڵی ١٩٩٩ بوو بە ڕابەری گشتیی بزووتنەوەی ئیسلامی. دواتر لەگەڵ دروستبوونی [[بزووتنەوەی یەکبوونی ئیسلامی]]، ساڵی ٢٠٠٠ بوو بە ڕابەری بزووتنەوەکە. دوای ھەڵوەشانەوەی بزووتنەوەی یەکبوونی ئیسلامی و ڕاگەیاندنەوەی بزووتنەوەی ئیسلامی بووەوە بە ڕابەری گشتیی. لە ٨ی ئابی ٢٠٠٣ و دوای داگیرکردنی عێراق لەلایەن [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]]، لەلایەن ھێزێکی زۆری ئەمریکییەوە لە ماڵەکەی خۆی لە ھەڵەبجە، خۆی و مەلا عومەری برای و چەند پاسەوانێکی دەستگیرکران و چەند مانگێک لە زیندان مانەوە.<ref>{{Cite web|date=2021-03-22|title=بزوتنەوەی ئیسلامیی لەکوردستان|url=https://zaniary.com/blog/5d50ad172aecd/بزوتنەوەی-ئیسلامیی-لهکوردستان|access-date=2021-03-22|website=بزوتنەوەی ئیسلامیی لەکوردستان|language=ku}}</ref> == مردن == ساڵی ٢٠٠٧ بەھۆی تێکچوونی باری تەندروستی و بۆ وەرگرتنی چارەسەر، چوو بۆ [[بریتانیای مەزن|بەریتانیا]]؛ لە ١٧ی ئازاری ٢٠٠٧ ھەر لە بەریتانیا کۆچی دوایی کرد، و ھێندرایەوە بۆ [[کوردستان]] و لە [[ھەڵەبجە]] نێژرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ئیسلام|سیاسەت}} [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٢٩]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠٧]] [[پۆل:زانایانی ئایینی باشووری کوردستان]] [[پۆل:سەرکردەکانی کورد]] [[پۆل:سەرکردە سەربازیەکان]] [[پۆل:ئیسلامییەکانی کورد]] [[پۆل:ناسیۆنالیستە کوردەکان]] 22lcx639alf3hq1qzi7e3e5r8j9x2vz 0 176834 967067 926648 2022-08-02T16:26:44Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-کەسایەتی|birth_date=۱۹٥۱}} '''حەمە کەریم عارف''' (١٩٥١ لە [[کەرکووک]] - ) وەرگێڕ، هەڵبەستوان، فەرهەنگنووس و نووسەری کوردی خەڵکی [[باشووری کوردستان]]ە.<ref name="هەولێر ١">{{cite news|title=سوڵتاننشین نوێترین کتێبی وەرگێڕدراوی حەمە کەریم عارف|url=https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-07/item/16296-2019-10-30-05-59-22|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|agency=سایتی هەولێر|date=٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩|language=ckb}}</ref> == ژیان == حەمە کەریم عارف لە ساڵی ١٩٥١دا لە کەرکووکەوە لەدایک بوو. بۆ وانە خوێندن چوو بۆ [[زانکۆی بەغداد]] و لە ساڵی ١٩٧٥دا کۆلیژی ئەدەبیاتی تەواو کرد. لە سەردەمی خوێندکاری لە بواری وێژە چالاک بوو و یەکەم بەرهەمی شیعرێک بوو بەناوی (''هەڵبەستێکی هەتیو کەوتوو'') کە لە ژمارەی ١٧٠ی رۆژنامەی هاوکاری لە ٨ی حوزەیرانی ١٩٧٣ بڵاوبووەتەوە. لە ساڵی ١٩٧٥ەوە تێکۆشانی بۆ نووسین و وەرگێران بە شێوەیەکی بەردەوام دەستیپێکرد. حەمە کەریم عارف لە هەشتاکانەوە هەتا ٢٠ی ئابی ٢٠١٠ سەرپەرشتی و سەرۆکی لقی کەرکووکی [[یەکێتیی نووسەرانی کورد]] بوو.<ref name="کوردیپێدیا ١">{{cite web|title=حەمە کەریم عارف|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=11&q=201001112107013236|website=کوردیپێدیا|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|language=ckb}}</ref> <ref name="هاوماڵەکان ١">{{cite book|title=بیۆگرافیی حەمە کەریم عارف، لە کتێبی هاوماڵەکان، نووسینی ئەحمەد مەحموود|date=٢٠٠٠|publisher=کتێببی گوڵان|page=٣٨١}}</ref> == ڕۆژنامەوانی == حەمە کەریم عارف لە کۆوارەکانی کەلتوور، نووسەری کورد، گوڵانی عەرەبی، گۆڤاری گزنگی نووسەرانی کەرکووک، نووسەری کوردستان، ئاڵای ئازادی (تا ژمارەی ٢٢٢)، گۆڤاری نەوشەفەق وەکوو سەرنووسەر، بەڕێوەبەری نووسین، سکرتێری نووسین یان ئەندامی دەستەی نووسەران چالاک بووە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == نازناوەکان == حەمە کەریم عارف جگە لە ناوی خۆی بەشێکی چەوگر لە بەرهەمەکانی بە نازناوەکانێک وەکوو گۆڤەند، زنار، سیپان، پاکزاد، محەمەدی حاجی، سیروان عەلی، دیدار هەمەوەندی، هێژا، ح. ع، هامون زێباری، بازەوان عەبدولکەریم، عارف زادە، حەمۆکە بڵاو کردووەتەوە. ئەم نازناوانە لە کۆوارەکانێک وەکوو گۆڤاری گزنگی نووسەرانی کەرکووک، نووسەری کوردستان، کەلتوور، رۆژنامەی ئاڵای ئازادی بە کار هێنراونەتەوە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == چالاکیی سیاسی == حەمە کەریم عارف لە ساڵانی ١٩٧٤ – ١٩٧٥دا پێشمەرگە بوو. هەروەها لە هەشتاکاندا بۆ ماوەی نۆ ساڵ، بێ وابەستەگی حیزبی پێشمەرگە بووە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == کارەکان == # تیڕۆژ، کۆ چیرۆک، چاپی یەکەم ١٩٧٩. # کۆچی سوور، رۆمان، چاپی یەکەم، ١٩٨٨، چاپی سێیەم ٢٠٠٧. # بەیداخ، چیرۆک، چاپی یەکەم ١٩٨٨. # داوەتی کۆچەرییان، کۆ چیرۆک، چاپی دووەم ٢٠٠٥. # لە خۆ بێگانە بوون، کۆمەڵە چیرۆک، چاپی یەکەم (١٩٩٩) دەزگای گوڵان. # کوچ سرخ، کۆ چیرۆک، بە فارسی، وەرگیڕان چاپی یەکەم ١٩٨٧ شاخ. # نینا، رۆمان، سابت رەحمان، چاپی یەکەم، شاخ، ١٩٨٥ چاپی سێیەم ٢٠٠٥. # نامۆ، رۆمان، ئەلبیر کامۆ، چاپی یەکەم، شاخ ١٩٨٧ چاپی چوارەم ١٠٠٩ وەشانخانەی سایە، سلێمانی. # رێبەر، رۆمان، مەهدی حسین، چاپی یەکەم (شاخ) ١٩٨٣، چاپی دووەم، ٢٠٠٧. # شکست، رۆمان، ئەلکساندەر فەدایەف، چاپی شاخ (راە کارگر)، چاپی دووەم، ٢٠٠٩ خانەی وەرگێڕان. # هاوماڵەکان، رۆمان، ئەحمەد مەحمود، چاپی دووەم ٢٠٠٠ دەزگای گوڵان. # بێناسنامەکان، رۆمان، عەزیز نەسین، چاپی سێیەم ٢٠٠٦. # قوربانی، رۆمان، هیرب میدۆ، چاپی یەکەم ٢٠٠٤ دەزگای شەفەق. # دوورە وڵات، رۆمان ع. ڤاسموف، چاپی یەکەم ٢٠٠٠ دەزگای گوڵان. # ئازادی یا مەرگ، رۆمان، کازانتزاکیس، چاپی یەکەم ٢٠٠٣ کتێبخانەی سۆران، چاپی دووەم: ٢٠٠٨. # چیرۆکەکانی سەمەدی بیهرەنگی، چاپی دووەم، ٢٠٠٤ کتێبخانەی سۆران هەولێر. # ئامانجی ئەدەبیات. م. گۆرکی، چاپی شاخ ١٩٨٥. # ئەو رۆژەی کە ونبووم (کۆمەڵە چیرۆکی بیانی) چاپی یەکەم، ٢٠٠٦. # جێ پێ (کۆمەڵە چیرۆکی فارسی) چاپی یەکەم ٢٠٠٦، نووسەرانی$1کەرکووک. # زندە خەون، کۆمەڵە چیرۆک، چیخۆف، چ١، دەزگای موکریانی. # چیرۆکستان، کۆمەڵێک دەق و رەخنەی جیهانی، چ١، ٢٠٠٥، نووسەرانی$1کەرکووک. # دیدار و دەق و رەخنە، چ١، ٢٠٠٥. # دیداری چیرۆکڤانی، چ١، ٢٠٠٥. # ئەو بەرخەی کە بوو بە گورگ، چ١، ٢٠٠٨، نووسەرانی$1کەرکووک. # میوان، چیرۆک، ئەلبێر کامۆ. # مەسەلەی کورد لە عێراقدا، عەزیز شەریف، چاپی دووەم ٢٠٠٥. # مێژووی رەگ و رەچەڵەکی کورد، ئیحسان نوری پاشا، چ١، ١٩٩٨١. # کورد گەلی لە خشتەبراوی غەدر لێکراو، د. کوینتەر دیشنەر، چاپی سێیەم ٢٠٠٤. # لە مەهابادی خوێناوییەوە بۆ کەنارێن ئاراس، نەجەف قولی پسییان، چاپی یەکەم ٢٠٠٦. # کورد لە سەدەی نۆزدە و بیستەمدا، کریس کۆچرا، چاپی چوارەم ٢٠٠٧. # کورد لە ئینسکلۆپیدیای ئیسلامدا، چاپی یەکەم ١٩٩٨. # چینی کۆن، چ١، دەزگای موکریانی. # دلێریی خۆراگرتن، ئەشرەفی دەهقانی. # خەباتی چەکداری هەم تاکتیکە هەم ستراتیژ، مەسعودی ئەحمەد زادە. # ڤنسنت ڤان گوگ، شانۆنامە، باول ئایز لەر. # بە دوعا شاعیرەکان، شانۆنامە، جەلیل قەیسی (گزنگ ژ:١٢) # جولەکەکەی ماڵتا، شانۆنامە، کریستۆفەر مالرۆ. # دادپەروەران، شانۆنامە، ئەلبیر کامۆ. # بەد حاڵی بوون، شانۆنامە، ئەلبیر کامۆ. # چاو بە چاو، شانۆنامە، گەوهەر مراد (غوڵام حسەینی ساعیدی). # ریچاردی سێیەم، شانۆنامە، شەکسپیر، چاپی یەکەم ٢٠٠٩، بڵاوەخانەی سایە، سلێمانی. # گەمەی پاشا و وەزیر، شانۆنامە، عەبدوڵڵائەلبوسێری. # منداڵە دارینە، چیرۆکی درێژ بۆ منداڵان. # فاشیزم چییە؟ کۆمەڵە چیرۆک بۆ منداڵان، یەلماز گونای. # شوانە بچکۆلەکە، چیرۆکێکی درێژی چینی یە بۆ منداڵان. # زارۆکستان (چوار شانۆنامە بۆ مناڵان). # چەند چیرۆکێک لە ئەفسانەی یونانی کۆنەوە (٢٣ ئەفسانە). # لە گەنجینەی حیکایەتی تورکمانییەوە. (ئەفسانەی ئەسپی ئاشق) چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # ئەفسانەێن گریکی و رۆمانی، چاپی یەکەم (٢٠٠٤) کتێبخانەی سۆران، هەولێر. # ئیلیادە، هۆمیرۆس، چ١، دەزگای سەردەم ٢٠٠٩. # گۆڤەند و زنار (فەرهەنگی فارسی – کوردی) حەمە کەریم عارف، چ١ (٢٠٠٦-٢٠٠٨)دەزگای موکریانی. # چۆنیەتی فێربوونی زمانی فارسی، چ١، ٢٠٠١. # چرنیشفسکی، فەیلەسوف و زانای گەورەی میللەتی رووس. # چایکۆفسکی، ژیان و بەرهەمی. # ئیدگار ئالین پۆ، ژیان و بەرهەمی. # جاک لەندەن، ژیان و بەرهەمی. # گوگول، نووسەری ریالیست. # یەڵماز گونای، ژیان و بەرهەمی. # سادقی هیدایەت، ژیان و بەرهەمی. # خافروغ لە شیعر دەدوێ، ژیان و بەرهەمی. # راگەیاندن لە پەراوێزی دەسەڵاتدا (بە شەریکی) چاپی یەکەم (٢٠٠١) دەزگای گوڵان. # راگەیاندن لە نێوان حەقیقەت بێژی و عەوام خەڵەتێنی دا، حەمە کەریم عارف، چ(١)، ٢٠٠٥. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (لە کۆنەوە تا سەدەکانی ناڤین).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (لە سەردەمی رینیسانسەوە تا ئێستا).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (ئەدەبیاتی ئینگلیزی زمان- ئەمریکاو ئینگلیستان لە سەرەتاوە تا ئێستا).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # ریالیزم و دژە ریالیزم لە ئەدەبیاتدا، سیروس پرهام، چ١، ٢٠٠٤، دەزگای سپیرێز. # قوتابخانە ئەدەبییەکان، رەزا سەید حسەینی، چ١، ٢٠٠٦، دەزگای موکریانی. # مێژووی ئەدەبیاتی رووسی، سەعیدی نەفیسی. # لێکدانەوەیەک لەمەڕ نامۆ، لویس ریی، چ٢، ٢٠٠٦. # هونەر و ژیانی کۆمەڵایەتی، بلیخانۆف، چ١ (٢٠٠٥)دەزگای موکریانی. # گوزارشتی مۆسیقا، د. فواد زکریا، چ١، یانەی قەڵەم ٢٠٠٦. # رێبازە هونەرییەکانی جیهان. # پێکهاتەی بەدەنی و چارەنووسی ئافرەت، (چ١) ٢٠٠٦. # دەربارەی شیعر و شاعیری، حەمە کەریم عارف، چ١، ٢٠٠٧. # دەربارەی رۆمان و چیرۆک، حەمەکەریم عارف، چ١، ٢٠٠٨. # مەرگی نووسەر و چەند باسێکی دیکەی ئەدبی-رۆشنبیری، حەمەکەریم عارف، چ١، ٢٠٠٥، نووسەرانی$1کەرکووک. # ناودارانی ئەدەب، حەمە کەریم عارف، (چ١) دەزگای موکریانی، ٢٠٠٩. # پەیڤستانی من، حەمە کەریم عارف، چاپی یەکەم(). # پەڵکە رەنگینە، حەمە کەریم عارف، چ١، ٢٠٠٤. # خیانەتی حەڵاڵ، حەمە کەریم عارف. # بووکی هەزار زاوا، کۆچیرۆک، بزورگی عەلەوی. # ئەبوزەر، د.عەلی شەریعەتی. # ریوایەت، ڕۆمان، بزورگی عەلەوی. # هەژاران، ڕۆمان، دوستوفسکی # دەیڤد کۆپەرفیلد، (رۆمانی کورتکراوە بۆ نەوجەوانان) چارڵز دیکنز. # ئۆدیسە، داستان، هۆمیرۆس. # ڤل الێوت و قێێ اخری، تقدیم و ترجمە جلال زنگابادی. # شازادە و گەدا، رۆمان، مارک توین. # شاکارێن ئەدەبیاتی جیهان. === بە عەرەبی === # وقفات فی رحاب الثقافە الکوردیە، حەمە کەریم عارف. == سەبارەت بە حەمە کەریم عارف == [[شێرکۆ بێکەس]] لە شێعرێکدا لە حەمە کەریم عارف بە ناوی ''پیاوێک لە بارانى وشەى بەردەوام'' ناو بردووە و وەسفی تێکۆشانی ئەو بۆ گەشەکردنی وێژەی کوردی کردووەتەوە.<ref name="خانە کتاب ١">{{cite web|first1=شێرکۆ|last1=بێکەس|title=حەمە کەریم عارف پیاوێک لە بارانى وشەى بەردەوام!|url=http://kurdishbookhouse.com/ku/100-440/|website=خانە کتاب کردی|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|language=ckb|date=١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان}} [[پۆل:نووسەران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی فارسی–کوردی]] c3o83j78g9fu5yyxvxn0xnh7d6x55qa 967094 967067 2022-08-02T16:38:44Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967067 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-کەسایەتی|birth_date=۱۹٥۱}} '''حەمە کەریم عارف''' (١٩٥١ لە [[کەرکووک]] - ) وەرگێڕ، هەڵبەستوان، فەرهەنگنووس و نووسەری کوردی خەڵکی [[باشووری کوردستان]]ە.<ref name="هەولێر ١">{{cite news|title=سوڵتاننشین نوێترین کتێبی وەرگێڕدراوی حەمە کەریم عارف|url=https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-07/item/16296-2019-10-30-05-59-22|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|agency=سایتی هەولێر|date=٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩|language=ckb}}</ref> == ژیان == حەمە کەریم عارف لە ساڵی ١٩٥١دا لە کەرکووکەوە لەدایک بوو. بۆ وانە خوێندن چوو بۆ [[زانکۆی بەغداد]] و لە ساڵی ١٩٧٥دا کۆلیژی ئەدەبیاتی تەواو کرد. لە سەردەمی خوێندکاری لە بواری وێژە چالاک بوو و یەکەم بەرهەمی شیعرێک بوو بەناوی (''هەڵبەستێکی هەتیو کەوتوو'') کە لە ژمارەی ١٧٠ی رۆژنامەی هاوکاری لە ٨ی حوزەیرانی ١٩٧٣ بڵاوبووەتەوە. لە ساڵی ١٩٧٥ەوە تێکۆشانی بۆ نووسین و وەرگێران بە شێوەیەکی بەردەوام دەستیپێکرد. حەمە کەریم عارف لە هەشتاکانەوە هەتا ٢٠ی ئابی ٢٠١٠ سەرپەرشتی و سەرۆکی لقی کەرکووکی [[یەکێتیی نووسەرانی کورد]] بوو.<ref name="کوردیپێدیا ١">{{cite web|title=حەمە کەریم عارف|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=11&q=201001112107013236|website=کوردیپێدیا|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|language=ckb}}</ref> <ref name="هاوماڵەکان ١">{{cite book|title=بیۆگرافیی حەمە کەریم عارف، لە کتێبی هاوماڵەکان، نووسینی ئەحمەد مەحموود|date=٢٠٠٠|publisher=کتێببی گوڵان|page=٣٨١}}</ref> == ڕۆژنامەوانی == حەمە کەریم عارف لە کۆوارەکانی کەلتوور، نووسەری کورد، گوڵانی عەرەبی، گۆڤاری گزنگی نووسەرانی کەرکووک، نووسەری کوردستان، ئاڵای ئازادی (تا ژمارەی ٢٢٢)، گۆڤاری نەوشەفەق وەکوو سەرنووسەر، بەڕێوەبەری نووسین، سکرتێری نووسین یان ئەندامی دەستەی نووسەران چالاک بووە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == نازناوەکان == حەمە کەریم عارف جگە لە ناوی خۆی بەشێکی چەوگر لە بەرهەمەکانی بە نازناوەکانێک وەکوو گۆڤەند، زنار، سیپان، پاکزاد، محەمەدی حاجی، سیروان عەلی، دیدار هەمەوەندی، هێژا، ح. ع، هامون زێباری، بازەوان عەبدولکەریم، عارف زادە، حەمۆکە بڵاو کردووەتەوە. ئەم نازناوانە لە کۆوارەکانێک وەکوو گۆڤاری گزنگی نووسەرانی کەرکووک، نووسەری کوردستان، کەلتوور، رۆژنامەی ئاڵای ئازادی بە کار هێنراونەتەوە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == چالاکیی سیاسی == حەمە کەریم عارف لە ساڵانی ١٩٧٤ – ١٩٧٥دا پێشمەرگە بوو. هەروەها لە هەشتاکاندا بۆ ماوەی نۆ ساڵ، بێ وابەستەگی حیزبی پێشمەرگە بووە.<ref name="کوردیپێدیا ١"/> <ref name="هاوماڵەکان ١"/> == کارەکان == # تیڕۆژ، کۆ چیرۆک، چاپی یەکەم ١٩٧٩. # کۆچی سوور، رۆمان، چاپی یەکەم، ١٩٨٨، چاپی سێیەم ٢٠٠٧. # بەیداخ، چیرۆک، چاپی یەکەم ١٩٨٨. # داوەتی کۆچەرییان، کۆ چیرۆک، چاپی دووەم ٢٠٠٥. # لە خۆ بێگانە بوون، کۆمەڵە چیرۆک، چاپی یەکەم (١٩٩٩) دەزگای گوڵان. # کوچ سرخ، کۆ چیرۆک، بە فارسی، وەرگیڕان چاپی یەکەم ١٩٨٧ شاخ. # نینا، رۆمان، سابت رەحمان، چاپی یەکەم، شاخ، ١٩٨٥ چاپی سێیەم ٢٠٠٥. # نامۆ، رۆمان، ئەلبیر کامۆ، چاپی یەکەم، شاخ ١٩٨٧ چاپی چوارەم ١٠٠٩ وەشانخانەی سایە، سلێمانی. # رێبەر، رۆمان، مەهدی حسین، چاپی یەکەم (شاخ) ١٩٨٣، چاپی دووەم، ٢٠٠٧. # شکست، رۆمان، ئەلکساندەر فەدایەف، چاپی شاخ (راە کارگر)، چاپی دووەم، ٢٠٠٩ خانەی وەرگێڕان. # هاوماڵەکان، رۆمان، ئەحمەد مەحمود، چاپی دووەم ٢٠٠٠ دەزگای گوڵان. # بێناسنامەکان، رۆمان، عەزیز نەسین، چاپی سێیەم ٢٠٠٦. # قوربانی، رۆمان، هیرب میدۆ، چاپی یەکەم ٢٠٠٤ دەزگای شەفەق. # دوورە وڵات، رۆمان ع. ڤاسموف، چاپی یەکەم ٢٠٠٠ دەزگای گوڵان. # ئازادی یا مەرگ، رۆمان، کازانتزاکیس، چاپی یەکەم ٢٠٠٣ کتێبخانەی سۆران، چاپی دووەم: ٢٠٠٨. # چیرۆکەکانی سەمەدی بیهرەنگی، چاپی دووەم، ٢٠٠٤ کتێبخانەی سۆران هەولێر. # ئامانجی ئەدەبیات. م. گۆرکی، چاپی شاخ ١٩٨٥. # ئەو رۆژەی کە ونبووم (کۆمەڵە چیرۆکی بیانی) چاپی یەکەم، ٢٠٠٦. # جێ پێ (کۆمەڵە چیرۆکی فارسی) چاپی یەکەم ٢٠٠٦، نووسەرانی کەرکوک. # زندە خەون، کۆمەڵە چیرۆک، چیخۆف، چ١، دەزگای موکریانی. # چیرۆکستان، کۆمەڵێک دەق و رەخنەی جیهانی، چ١، ٢٠٠٥، نووسەرانی کەرکوک. # دیدار و دەق و رەخنە، چ١، ٢٠٠٥. # دیداری چیرۆکڤانی، چ١، ٢٠٠٥. # ئەو بەرخەی کە بوو بە گورگ، چ١، ٢٠٠٨، نووسەرانی کەرکوک. # میوان، چیرۆک، ئەلبێر کامۆ. # مەسەلەی کورد لە عێراقدا، عەزیز شەریف، چاپی دووەم ٢٠٠٥. # مێژووی رەگ و رەچەڵەکی کورد، ئیحسان نوری پاشا، چ١، ١٩٩٨١. # کورد گەلی لە خشتەبراوی غەدر لێکراو، د. کوینتەر دیشنەر، چاپی سێیەم ٢٠٠٤. # لە مەهابادی خوێناوییەوە بۆ کەنارێن ئاراس، نەجەف قولی پسییان، چاپی یەکەم ٢٠٠٦. # کورد لە سەدەی نۆزدە و بیستەمدا، کریس کۆچرا، چاپی چوارەم ٢٠٠٧. # کورد لە ئینسکلۆپیدیای ئیسلامدا، چاپی یەکەم ١٩٩٨. # چینی کۆن، چ١، دەزگای موکریانی. # دلێریی خۆراگرتن، ئەشرەفی دەهقانی. # خەباتی چەکداری هەم تاکتیکە هەم ستراتیژ، مەسعودی ئەحمەد زادە. # ڤنسنت ڤان گوگ، شانۆنامە، باول ئایز لەر. # بە دوعا شاعیرەکان، شانۆنامە، جەلیل قەیسی (گزنگ ژ:١٢) # جولەکەکەی ماڵتا، شانۆنامە، کریستۆفەر مالرۆ. # دادپەروەران، شانۆنامە، ئەلبیر کامۆ. # بەد حاڵی بوون، شانۆنامە، ئەلبیر کامۆ. # چاو بە چاو، شانۆنامە، گەوهەر مراد (غوڵام حسەینی ساعیدی). # ریچاردی سێیەم، شانۆنامە، شەکسپیر، چاپی یەکەم ٢٠٠٩، بڵاوەخانەی سایە، سلێمانی. # گەمەی پاشا و وەزیر، شانۆنامە، عەبدوڵڵائەلبوسێری. # منداڵە دارینە، چیرۆکی درێژ بۆ منداڵان. # فاشیزم چییە؟ کۆمەڵە چیرۆک بۆ منداڵان، یەلماز گونای. # شوانە بچکۆلەکە، چیرۆکێکی درێژی چینی یە بۆ منداڵان. # زارۆکستان (چوار شانۆنامە بۆ مناڵان). # چەند چیرۆکێک لە ئەفسانەی یونانی کۆنەوە (٢٣ ئەفسانە). # لە گەنجینەی حیکایەتی تورکمانییەوە. (ئەفسانەی ئەسپی ئاشق) چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # ئەفسانەێن گریکی و رۆمانی، چاپی یەکەم (٢٠٠٤) کتێبخانەی سۆران، هەولێر. # ئیلیادە، هۆمیرۆس، چ١، دەزگای سەردەم ٢٠٠٩. # گۆڤەند و زنار (فەرهەنگی فارسی – کوردی) حەمە کەریم عارف، چ١ (٢٠٠٦-٢٠٠٨)دەزگای موکریانی. # چۆنیەتی فێربوونی زمانی فارسی، چ١، ٢٠٠١. # چرنیشفسکی، فەیلەسوف و زانای گەورەی میللەتی رووس. # چایکۆفسکی، ژیان و بەرهەمی. # ئیدگار ئالین پۆ، ژیان و بەرهەمی. # جاک لەندەن، ژیان و بەرهەمی. # گوگول، نووسەری ریالیست. # یەڵماز گونای، ژیان و بەرهەمی. # سادقی هیدایەت، ژیان و بەرهەمی. # خافروغ لە شیعر دەدوێ، ژیان و بەرهەمی. # راگەیاندن لە پەراوێزی دەسەڵاتدا (بە شەریکی) چاپی یەکەم (٢٠٠١) دەزگای گوڵان. # راگەیاندن لە نێوان حەقیقەت بێژی و عەوام خەڵەتێنی دا، حەمە کەریم عارف، چ(١)، ٢٠٠٥. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (لە کۆنەوە تا سەدەکانی ناڤین).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (لە سەردەمی رینیسانسەوە تا ئێستا).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # مێژووی ئەدەبیاتی جیهان (ئەدەبیاتی ئینگلیزی زمان- ئەمریکاو ئینگلیستان لە سەرەتاوە تا ئێستا).چاپی یەکەم ٢٠٠٨. # ریالیزم و دژە ریالیزم لە ئەدەبیاتدا، سیروس پرهام، چ١، ٢٠٠٤، دەزگای سپیرێز. # قوتابخانە ئەدەبییەکان، رەزا سەید حسەینی، چ١، ٢٠٠٦، دەزگای موکریانی. # مێژووی ئەدەبیاتی رووسی، سەعیدی نەفیسی. # لێکدانەوەیەک لەمەڕ نامۆ، لویس ریی، چ٢، ٢٠٠٦. # هونەر و ژیانی کۆمەڵایەتی، بلیخانۆف، چ١ (٢٠٠٥)دەزگای موکریانی. # گوزارشتی مۆسیقا، د. فواد زکریا، چ١، یانەی قەڵەم ٢٠٠٦. # رێبازە هونەرییەکانی جیهان. # پێکهاتەی بەدەنی و چارەنووسی ئافرەت، (چ١) ٢٠٠٦. # دەربارەی شیعر و شاعیری، حەمە کەریم عارف، چ١، ٢٠٠٧. # دەربارەی رۆمان و چیرۆک، حەمەکەریم عارف، چ١، ٢٠٠٨. # مەرگی نووسەر و چەند باسێکی دیکەی ئەدبی-رۆشنبیری، حەمەکەریم عارف، چ١، ٢٠٠٥، نووسەرانی کەرکوک. # ناودارانی ئەدەب، حەمە کەریم عارف، (چ١) دەزگای موکریانی، ٢٠٠٩. # پەیڤستانی من، حەمە کەریم عارف، چاپی یەکەم(). # پەڵکە رەنگینە، حەمە کەریم عارف، چ١، ٢٠٠٤. # خیانەتی حەڵاڵ، حەمە کەریم عارف. # بووکی هەزار زاوا، کۆچیرۆک، بزورگی عەلەوی. # ئەبوزەر، د.عەلی شەریعەتی. # ریوایەت، ڕۆمان، بزورگی عەلەوی. # هەژاران، ڕۆمان، دوستوفسکی # دەیڤد کۆپەرفیلد، (رۆمانی کورتکراوە بۆ نەوجەوانان) چارڵز دیکنز. # ئۆدیسە، داستان، هۆمیرۆس. # ڤل الێوت و قێێ اخری، تقدیم و ترجمە جلال زنگابادی. # شازادە و گەدا، رۆمان، مارک توین. # شاکارێن ئەدەبیاتی جیهان. === بە عەرەبی === # وقفات فی رحاب الثقافە الکوردیە، حەمە کەریم عارف. == سەبارەت بە حەمە کەریم عارف == [[شێرکۆ بێکەس]] لە شێعرێکدا لە حەمە کەریم عارف بە ناوی ''پیاوێک لە بارانى وشەى بەردەوام'' ناو بردووە و وەسفی تێکۆشانی ئەو بۆ گەشەکردنی وێژەی کوردی کردووەتەوە.<ref name="خانە کتاب ١">{{cite web|first1=شێرکۆ|last1=بێکەس|title=حەمە کەریم عارف پیاوێک لە بارانى وشەى بەردەوام!|url=http://kurdishbookhouse.com/ku/100-440/|website=خانە کتاب کردی|accessdate=٣٠ی ئازاری ٢٠٢١|language=ckb|date=١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان}} [[پۆل:نووسەران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥١]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی فارسی–کوردی]] dxxqw553luqll87qv2kcsjvu2bbef7v 0 179320 967070 790909 2022-08-02T16:26:47Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki '''شاھۆ گۆران''' (لەدایکبووی ١٩٣٤ – مردووی ٢٠٢١) نووسەر، ڕووشنبیر و ڕوژنامەوانی کوردی خەڵکی باشووری کوردستان بوو. شاھۆ گۆران کوڕی [[عەبدوڵڵا گۆران]] شاعیری ناسراوی کورد بوو.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> == چالاکییەکان == شاھۆ گۆران لە شاری بەغدا وەکوو نووسەر و ڕۆژنامەوان چالاک بوو. ئەو لە ساڵی ٢٠٠٤ەوە لە شاری بەغدا [[کۆمەڵەی ھونەری دیجلە]]ی دامەزراند. ئدم ناوەندە لە ساڵی ٢٠١٤ گوازرایەوە بۆ$1کەرکووک.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> شاھۆ گۆران ھەروەھا ئەندامی [[دەزگای ئۆجالان بۆ لێکۆڵینەوەی زانستی]] بوو. ئەو ھەروەھا وەکوو ڕۆژنامەنووس لە ڕۆژنامەکانی [[وادی ڕافیدین]]، مستقبل الحر و اڵان نووسینەکانی خۆی بڵاو دەکردەوە.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> شاھۆ گۆران لە بواری وێژە و کەلتووردا چالاک بوو و چەندین کتێبی نووسیوە. شاھۆ گۆران دژ بە حکۆمەتی کۆمەری ئیسلامیی ئێرانیش چالاک بوو.<ref name="خەبات میدیا ١">{{cite news|title=پەیامى سەرەخۆشی شاھۆ گۆران نووسەر و كورِى مامۆستا گۆرانى شاعیر|url=https://www.xebatmedia.com/kurdi/article_archive_detail.php?id=4758#.YI6ByD9R3IX|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=خەبات میدیا|publisher=سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران|date=١٢ی شوباتی ٢٠١١}}</ref> ئەو لە [[ڕێکخراوەی موجاھیدینی خەلقی ئێران]] پشتگیریی دەکرد و ئەندامی [[كۆمیتەی بەرگریكردن لە دانیشتووانی ئەشڕەف لە لیبرتی]] بوو.<ref name="خەبات ١">{{cite news|title=كۆمیتەی بەرگریكردن لە دانیشتووانی ئەشڕەف لە لیبرتی داوای نەھێشتنی فشارەكان لەسەر پەنابەرانی ئێرانی دەكات|url=https://www.sazmanixebat.com/kurdi/item_detail.php?id=7104#.YI6BKD9R3IX|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران|date=١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥}}</ref> ئەو بە کۆکردنی کۆمەڵێگ بەڵگە بەرگریی لەم رێکخراوەیە دەکرد و کتێبێکیش لەسەر مێژووی ئەم ڕێکخراوەیە نووسیو.<ref name="تێپەرین ١">{{cite book|last1=گۆران|first1=شاھۆ|title=تێپەرین بە ناو ئاگردا: چاوخشاندنێک بەسەر مێژووی رێکخراوی موجاھیدینی خەلقی ئێران لە عێراق|date=٢٠١٥}}</ref> == کۆچی دوایی == شاھۆ گۆران بەدوای ماوەیەکی درێژ کە تووشی نەخۆشی بوو لە ٢٥ی نیسانی ٢٠٢١ لە بەغدا کۆچی دوایی کرد.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> == کتێب == * گۆران، شاھۆ. ٢٠١٥. تێپەرین بە ناو ئاگردا: چاوخشاندنێک بەسەر مێژووی رێکخراوی موجاھیدینی خەلقی ئێران لە عێراق، وەرگێڕان لە عەرەبییەوە ئەحمەد زەردەشت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}}{{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ڕۆژنامەوانی|کوردستان|شیعر}} [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢١]] [[پۆل:ڕێکخراوەی موجاھیدینی خەلقی ئێران]] [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] 8v35hb0nvvcpm9sjx1i38bs6uc1fuwa 967089 967070 2022-08-02T16:35:56Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967070 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki '''شاھۆ گۆران''' (لەدایکبووی ١٩٣٤ – مردووی ٢٠٢١) نووسەر، ڕووشنبیر و ڕوژنامەوانی کوردی خەڵکی باشووری کوردستان بوو. شاھۆ گۆران کوڕی [[عەبدوڵڵا گۆران]] شاعیری ناسراوی کورد بوو.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> == چالاکییەکان == شاھۆ گۆران لە شاری بەغدا وەکوو نووسەر و ڕۆژنامەوان چالاک بوو. ئەو لە ساڵی ٢٠٠٤ەوە لە شاری بەغدا [[کۆمەڵەی ھونەری دیجلە]]ی دامەزراند. ئدم ناوەندە لە ساڵی ٢٠١٤ گوازرایەوە بۆ کەرکوک.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> شاھۆ گۆران ھەروەھا ئەندامی [[دەزگای ئۆجالان بۆ لێکۆڵینەوەی زانستی]] بوو. ئەو ھەروەھا وەکوو ڕۆژنامەنووس لە ڕۆژنامەکانی [[وادی ڕافیدین]]، مستقبل الحر و اڵان نووسینەکانی خۆی بڵاو دەکردەوە.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> شاھۆ گۆران لە بواری وێژە و کەلتووردا چالاک بوو و چەندین کتێبی نووسیوە. شاھۆ گۆران دژ بە حکۆمەتی کۆمەری ئیسلامیی ئێرانیش چالاک بوو.<ref name="خەبات میدیا ١">{{cite news|title=پەیامى سەرەخۆشی شاھۆ گۆران نووسەر و كورِى مامۆستا گۆرانى شاعیر|url=https://www.xebatmedia.com/kurdi/article_archive_detail.php?id=4758#.YI6ByD9R3IX|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=خەبات میدیا|publisher=سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران|date=١٢ی شوباتی ٢٠١١}}</ref> ئەو لە [[ڕێکخراوەی موجاھیدینی خەلقی ئێران]] پشتگیریی دەکرد و ئەندامی [[كۆمیتەی بەرگریكردن لە دانیشتووانی ئەشڕەف لە لیبرتی]] بوو.<ref name="خەبات ١">{{cite news|title=كۆمیتەی بەرگریكردن لە دانیشتووانی ئەشڕەف لە لیبرتی داوای نەھێشتنی فشارەكان لەسەر پەنابەرانی ئێرانی دەكات|url=https://www.sazmanixebat.com/kurdi/item_detail.php?id=7104#.YI6BKD9R3IX|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=سازمانی خەباتی کوردستانی ئێران|date=١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥}}</ref> ئەو بە کۆکردنی کۆمەڵێگ بەڵگە بەرگریی لەم رێکخراوەیە دەکرد و کتێبێکیش لەسەر مێژووی ئەم ڕێکخراوەیە نووسیو.<ref name="تێپەرین ١">{{cite book|last1=گۆران|first1=شاھۆ|title=تێپەرین بە ناو ئاگردا: چاوخشاندنێک بەسەر مێژووی رێکخراوی موجاھیدینی خەلقی ئێران لە عێراق|date=٢٠١٥}}</ref> == کۆچی دوایی == شاھۆ گۆران بەدوای ماوەیەکی درێژ کە تووشی نەخۆشی بوو لە ٢٥ی نیسانی ٢٠٢١ لە بەغدا کۆچی دوایی کرد.<ref name="ڕۆژنیوز ١">{{cite news|title=شاھۆ گۆران کوڕی شاعیری ناوداری کورد گۆران کۆچی دوایی کرد|url=https://rojnews.news/كوردستان/شاهۆ-گۆران-کوڕی-شاعێری-ناوداری-کورد-کۆ/|accessdate=٢ی ئایاری ٢٠٢١|agency=ڕۆژنیوز|date=٢٦ی نیسانی ٢٠٢١}}</ref> == کتێب == * گۆران، شاھۆ. ٢٠١٥. تێپەرین بە ناو ئاگردا: چاوخشاندنێک بەسەر مێژووی رێکخراوی موجاھیدینی خەلقی ئێران لە عێراق، وەرگێڕان لە عەرەبییەوە ئەحمەد زەردەشت. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}}{{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ڕۆژنامەوانی|کوردستان|شیعر}} [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢١]] [[پۆل:ڕێکخراوەی موجاھیدینی خەلقی ئێران]] [[پۆل:ڕۆشنبیرانی کورد]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] jtlw1ljh3ed99gngcm1jwdhnkkbp1mr 0 186366 967079 945701 2022-08-02T16:26:58Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}}{{زانیاریدانی ھەڵبژاردن | ناو_ھەڵبژاردن = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ | وڵات = عێراق | ساڵ_ئاڵا = | وێنە_ئاڵا = | جۆر = پەرلەمانی | جۆر_دەنگدان = گشتی | بەردەوامی = نەخێر | ڕەنگ_پارت = | ناو_پارت = | ناو_ھاوپەیمانییەتی = | ھەڵبژاردن_پێشوو = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | ساڵ_پێشوو = ٢٠١٨ | ئەندامان_پێشوو = پێڕستی نوێنەرانی ھەڵبژێردراو لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | ڕۆژ_ھەڵبژاردن = ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ | ئەندامان_ھەڵبژێردراو = [[پێڕستی نوێنەرانی ھەڵبژێردراو لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران عێراق، ٢٠٢١|نوێنەرانی ھەڵبژێردراو]] | ھەڵبژاردن_داھاتوو = | ساڵ_داھاتوو = | دەنگەکان_بۆ_ھەڵبژاردن = ٩٫٦٢٩٫٦٠١ | دەنگ_پێویست = | کورسییەکان_ھەڵبژاردن = ٣٢٩ کورسی نێو [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] | کورسی_زۆرینە = ١٦٥ | ڕا_گشتی = | تۆمارکراو = ٢٢٫١١٦٫٣٦٨ | ڕێژە_بەشداری = ٤٣٫٥٤٪ | وێنە١ = | ڕەنگ١ = | دیاریکراو١ = | پاڵێوراو١ = | سەرکردە١ = | پارت١ = | ھاوپەیمانی١ = | ویلایەت_دیاریکراو١ = | ھاوکار_دیاریکراو١ = | دەنگ_ھەڵبژێردراو١ = | ''projected_vote1'' = | ژمارە_نوێنەر١ = | ویلایەت_بەدەستھاتوو١ = | ''districts_won1'' = | کاتی_سەرکردە١ = | کورسی_سەرکردە١ = | دواھەڵبژاردن١ = | کورسی_پێشوو١ = | کورسی_پێویست١ = | کورسییەکان١ = | کورسی_دواتر١ = | گۆڕانکاری_کورسی١ = | دەنگدان_گشتی١ = | ڕێژە_سەدی١ = | جووڵە١ = | ڕۆژ_ڕا١ = | سەرچاوە_ڕا١ = | دیاریکراو١_ڕا١ = | پارت١_ڕا١ = | بۆشایی١ = | ١زانیاری١ = | وێنە_نەخشە = | قەبارە_نەخشە = | جێگرەوە_نەخشە = | نەخشە = | سەرناو_نەخشە = | ناونیشان = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]] | پێش_ھەڵبژاردن = [[مستەفا کازمی]] | پارت_پێشوو = | ناونیشان_دواتر = | دوای_ھەڵبژاردن = | پارت_دواتر = }} ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ ھەڵبژاردنێکی پێشوەختەی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە]]، بڕیاردرا لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی گشتی بۆ ئەو مەبەستە ئەنجام بدرێت. یەکەم ھەڵبژاردنی پێشوەختەی عێراقە لە دوای [[ڕژێمی بەعس|ڕووخانی حکومەتی بەعس]]. ئەم ھەڵبژاردنە بەھۆی خۆپیشاندانەکانی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ی عێراق بڕیاری لە سەر درا بەمەبەستی جێبەجێکردنی خواستەکانی خۆپیشاندەران و گۆڕینی سیاسەتی حکومەت. ڕۆژی ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، ئەنجومەنی نوێنەران دەنگیدا بە یاسای نوێی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کە سیستەمی فرەبازنەی تاک پاڵێوراو. دواتر ئەنجومەنی نوێنەران پاشکۆی یاساکەی پەسەندکرد کە تایبەت بوو بە دابەشکرنی پارێزگاکانی عێراق بەپێی ژمارەی کۆتای ژنان لە پارێزگاکە. بۆ یەکەم جار لە مێژووی عێراقدا بانەکانی ھەڵبژاردن لە ١٨ بازنەوە بۆ ٨٣ بازنەی ھەڵبژاردن دابەشکرا، بەپێی ووتەی کۆمیسیۆنی باڵا سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق ئەم کارە بەمەبەستی دەرفەتدان بە کەسانی سەربەخۆ و بێ لایەن و کەمکردنەوەی ھەژموونی (باڵادەستی) حیزبی و هەروەھا ڕێگری کردن لە ساختەکاری بووە. ٣٢٤٩ کەس خۆیان کاندید کردبوو بۆ ھەڵبژاردنەکان لە ناویان ٩٥١ لە ڕەگەزیی مێینە بوون بەپێی یاسایی نوێ ھەڵبژاردن لە ھەر بازنەیەک یەک کورسی بۆ ژنان تەرخان کراوە. ھەروەھا ئەم یاسایە بە شێوەیەکی تەواو ڕێگری لە پاڵێوراوان دەکات لە چەند بازنەیەک خۆیان کاندید بکەن ئەوان تەنھا دەتوانن لەیەک بازنە خۆیان بەربژێربکەن، ھەر بەپێی یاسەکە دەنگی ھیچ بازنەیەک ناچێت بۆ بازنەیەکی دیکە. لەم ھەڵبژاردنە دوو ئامێری تایبەت بە دەنگدەران و فۆرمی دەنگدەران تەرخان کرا، بەمەبەستی کەمکردنەوە و ڕێگریکردن لە ساختەکاری. یەکەمیان ئامێری تۆمارکردنی ناوی دەنگدەران بوو بەناوی ڤی ڤی دی یاخود ئامێری لێکۆلێنەوەی ئەلیکترۆنی، دووەمیان ئامێری بیکۆس picos ئەم ئامێرە لەسەر سندووقی دەنگدان دادەنرێت، ئامێرەکە تایبەتە بە فۆرمی دەنگدان و ھەژمارکردنی خێرای ئەنجامەکانە. ئەنجامدانی ئەم ھەڵبژاردنە لە سەرەتادا ساردییەکی بەخۆووە بینی بەتایبەت دوای ئەوەی چەندین لایەنی سیاسی بەگشتی و ڕەتی سەدر بەتایبەت بایکۆتی کرد و داوای دواخستنی هەڵبژاردنیان دەکرد. بەلام ئەم داوایانە لەلایەن [[سەرۆک وەزیرانی عێراق]] [[مستەفا کازمی]] ڕەتکرایەوە و سوربوونی خۆیان لە بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردن لە کاتی خۆیدا دووپات کردەوە و داوای لەو لایەنانەکرد کە بایکۆتی ھەڵبژاردنیان کردووە پێداچوونەوە بە بڕیارەکانیان بکەن. دواتر بەشیک لەو لایەنانەی بایکۆتیان کردبوو لە بڕیاری خۆیان پەشیمان بوونەوە و بەشداریکردنی خۆیان ڕاگەیاند. ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق بەڕێوەچوو. ڕۆژی ١٠ تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، دەنگدانی گشتی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ بەڕێوەچوو، دەنگدان لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی دەستی پێکرد و لەکاتژمێر (٦)ی ئێوارە کۆتایی پێھات، کارمەندان ڕۆژی دەنگدان دەیانتوانی لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی بۆ کاتژمێر (٨)ی بەیانی لە وێستگەکانیان دەنگبدەن . ڕۆژی دووشمە ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ دادگای فیدڕاڵی عێراق ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی پەسەند کرد و تانەکانی ڕەتکردەوە .<ref>{{Cite web|title=دادگای فیدراڵی تانەکانی دژی ئەنجامی هەڵبژاردن رەتکردەوە|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/214747-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%DB%8C-%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%B5%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%DA%98%DB%8C-%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%87%DB%95%DA%B5%D8%A8%DA%98%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%B1%DB%95%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%DB%95|access-date=2021-12-28|website=www.kurdistan24.net}}</ref>لایەنەکان لەگەڵ ئەوەی نیگەرانی خۆیان لە بڕیاری دادگا دەڕبری بەڵام پابەند بوونی خۆیان بۆ ئەو بڕیارە ڕاگەیاند.<ref>{{Cite web|title=میلیشیاکانی عێراق نیگەرانن|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/214812-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D9%86%DB%8C%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86|access-date=2021-12-28|website=www.kurdistan24.net}}</ref>ڕۆژی یەک شەمە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ یەکەم دانیشتنی [[خولی پێنجەمی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق]] بە بەژداری سەرجەم کووتلە و ٣٢٥ لە کاندیدە سەرکەوتووەکان دەستی پێکرد<ref>{{Cite web|title=یەكەمین دانیشتنی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت|url=http://www.awene.com/detail?article=64082|access-date=2022-01-09|website=www.awene.com}}</ref>.محەممەد حەلبووسی بە سەرۆکی پەرلەمان ھەڵبژێردرا. == ڕووداوەکانی پێش ھەڵبژاردن == دوا بەدوای ئەوەی خۆپیشاندانەکانی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە [[بەغداد]] و ناوەڕاست و خوارووی عێراق گرژی تێکەوت، خۆپیشاندەران و بەشێک لەسیاسییەکانی عێراق داوای ھەڵوەشاندنەوەی حکوومەت و ئەنجامدانی [[ھەڵبژاردنی پێشوەختە]]یان کرد.<ref name="بغ 99088">{{cite news|title={{عەرەبی|قانوني يوضح آلية حل مجلس النواب وإجراء انتخابات مبكرة}}|url=https://baghdadtoday.news/news/99088/قانوني-يوضح-آلية-حل-مجلس|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=21ی تشرینی یەکەمی 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729203434/https://baghdadtoday.news/news/99088/قانوني-يوضح-آلية-حل-مجلس|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref><ref name="بغ 101852">{{cite news|title={{عەرەبی|بالوثائق.. 21 نقابة تدعو إلى انتخابات مبكرة باشراف دولي وإيقاف العنف ضد المتظاهرين}}|url=https://baghdadtoday.news/news/101852/بالوثائق-21-نقابة-تدعو-إ|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210911204159/https://baghdadtoday.news/news/101852/بالوثائق-21-نقابة-تدعو-إ|archivedate=١١ی ئەیلوولی ٢٠١١}}</ref> [[سەرۆکایەتی کۆماری عێراق]] لیژنەیەکی پێکھێنا بۆ تاوتوێکردنی ٤ یاسا، کە لەنێویاندا یاسای [[کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان]] و یاسای [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] و [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان و قەزاکان]] ھەبوو.<ref name="بغ 99243">{{cite news|title={{عەرەبی|بينها قانون الانتخابات.. رئاسة الجمهورية تشكل فريقاً لمراجعة 4 قوانين تخص المنظومة التشريعية}}|url=https://baghdadtoday.news/news/99243/بينها-قانون-الانتخابات-ر|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=23ی تشرینی یەکەمی 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729204602/https://baghdadtoday.news/news/99243/بينها-قانون-الانتخابات-ر|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> لەپەیامێکدا بۆ خۆپیشاندەران، [[بەرھەم ساڵح]] ڕای گەیاند کە یاسای نوێی ھەڵبژاردن و کۆمیسیۆن پەسەند دەکات و ئەنجومەنی کۆمیسیاران لەدادەوەر و شارەزا پێکدێت.<ref name="بغ 100171">{{cite news|title={{عەرەبی|صالح: مفوضية الانتخابات الجديدة ستكون من ڕجال القضاء والخبراء وبعيدة عن المحاصصة والتسييس}}|url=https://baghdadtoday.news/news/100171/صالح-مفوضية-الانتخابات-ا|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729210201/https://baghdadtoday.news/news/100171/صالح-مفوضية-الانتخابات-ا|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref><ref name="بغ 100172">{{cite news|title={{عەرەبی|صالح: سأوافق على إجراء انتخابات مبكرة بقانون انتخابات ومفوضية جديدين}}|url=https://baghdadtoday.news/news/100172/صالح-سأوافق-على-إجراء-ان|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=٣١ی تشریننی یەکەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729210201/https://baghdadtoday.news/news/100172/صالح-سأوافق-على-إجراء-ان|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩، [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەران]] خوێندنەوەی یەکەمی بۆ یاساکانی کۆمیسیۆن و ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد.<ref name="پەکۆ ١٦ی ٢٠١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (16) الثلاثاء (19/11/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/19/محضر-جلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-11-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=29ی تەممووزی 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191212033224/https://ar.parliament.iq/2019/11/19/محضر-جلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-11-2019-م/|archivedate=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پبک ١٦ی ٢٠١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (16) الثلاثاء 19/تشرين الثاني/ 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-تشرين/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=29ی تەممووزی 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191120010222/https://ar.parliament.iq/2019/11/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-تشرين/|archivedate=٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٢٥ی مانگ خوێندنەوەی دووەم بۆ یاسای ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران و کۆمیسیۆن کرا.<ref name="پبک ١٨٢٦١١">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (18) الاثنبن 25/تشرين الثاني/ 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/25/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-18-السبت-23-تشرين-الث/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191126184631/https://ar.parliament.iq/2019/11/25/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-18-السبت-23-تشرين-الث/|archivedate=٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|date=٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پەکۆ ١٨٢٥١١">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (18) الأثنين (25/11/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/25/محضر-جلسة-رقم-18-الأثنين-25-11-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191202175731/https://ar.parliament.iq/2019/11/25/محضر-جلسة-رقم-18-الأثنين-25-11-2019-م/|archivedate=٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆی ٣٠ی تشرینی دووەم، [[ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق]] کۆبوونەوەیەکی لەبارەی دەستلەکارکێشانەوەی [[عادل عەبدولمەھدی]] ئەنجامدا،<ref>{{cite news|title={{عەرەبی|مجلس الوزراء يعقد جلسة استثنائية لعرض استقالة عبدالمهدي والحكومة وتقديمها إلى البرلمان}}|url=https://baghdadtoday.news/news/102808/مجلس-الوزراء-يعقد-جلسة-ا|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210913194442/https://baghdadtoday.news/news/102808/مجلس-الوزراء-يعقد-جلسة-ا|archivedate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆی ١ی کانوونی یەکەم پەرلەمانی عێراق لە دانیشتنێکی نائاساییدا، دەستلەکارکێشانەوەی عەبدولمەھدی خستە دەنگدانەوە و بەپێی ماددەی ٧٥ی دەستوور پەسەندکرا.<ref name="پکۆ١٢١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (20) الأحد (1/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/01/محضر-جلسة-رقم-20-الأحد-1-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200207174726/https://ar.parliament.iq/2019/12/01/محضر-جلسة-رقم-20-الأحد-1-12-2019-م/|archivedate=٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|date=١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پبک١١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة الاستثنائية الاحد 1/كانون الأول/2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/01/جدول-اعمال-الجلسة-الاستثنائية-الاحد-1-ك/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191203181130/http://ar.parliament.iq/2019/12/01/جدول-اعمال-الجلسة-الاستثنائية-الاحد-1-ك/|archivedate=٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٥ی کانوونی یەکەم، پەڕلەمانی عێراق پڕۆژەیاسای کۆمیسیۆنی خستە دەنگدانەوە و پەسەندکرا.<ref name="پبک ٥١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (21) الخميس 5 كانون الاول 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-21-الخميس-5-كانون-ال/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191208130930/http://ar.parliament.iq/2019/12/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-21-الخميس-5-كانون-ال/|archivedate=٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پکۆ ٥١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (21) الخميس (5/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/05/محضر-جلسة-رقم-21-الخميس-5-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200212092958/https://ar.parliament.iq/2019/12/05/محضر-جلسة-رقم-21-الخميس-5-12-2019-م/|archivedate=١٢ی شوباتی ٢٠٢٠|date=٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، ئەنجومەنی نوێنەران پڕۆژەیاسای ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی خستە دەنگدانەوە،<ref name="پبک ١٨١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (22) الأربعاء 18 كانون الأول 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقـم-22-الأربعاء-18-كانو/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220094657/https://ar.parliament.iq/2019/12/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقـم-22-الأربعاء-18-كانو/|archivedate=٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پکۆ ١٨١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (22) الأربعاء (18/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/18/محضـر-جلسـة-رقم-22-الأربعاء-18-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200212092843/https://ar.parliament.iq/2019/12/18/محضـر-جلسـة-رقم-22-الأربعاء-18-12-2019-م/|archivedate=١٢ی شوباتی ٢٠٢٠|date=١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح مەرسومی کۆماری بۆ دەستبەکاربوونی دادوەرانی ھەڵبژێردراو دەکرد.<ref name="وقائع٤٥٧١">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4571.pdf|accessdate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency=وەزارەتی دادی عێراق|issue=٤٥٧١|publisher=ڕۆژنامەی [[وەقائیعی عێراق]]|date=١٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210417185624/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4571.pdf|archivedate=١٧ی نیسانی ٢٠٢١|page=١٤}}</ref> ڕۆی ١٢ی کانوونی دووەم، ئەندامانی ھەڵبژێردراو بۆ کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان لە بەرامبەر سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای دادوەری سوێندی دەستوورییان خوارد.<ref>{{cite news|title={{عەرەبی|أعضاء مجلس مفوضية الانتخابات يؤدون اليمين الدستورية أمام مجلس القضاء الأعلى}}|url=https://baghdadtoday.news/news/107261/أعضاء-مجلس-مفوضية-الانتخ|accessdate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١|publisher={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=١٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210918173940/https://baghdadtoday.news/news/107261/أعضاء-مجلس-مفوضية-الانتخ|archivedate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١ی شوباتی ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح [[محەممەد تۆفیق عەلاوی]]ی بۆ پێکھێنانی کابینەی حکوومەت ڕاسپارد.<ref name="وقائع٤٥٧٦">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4576.pdf|accessdate=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١|issue=٤٥٧٦|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|date=٣ی شوباتی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210920185053/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4576.pdf|archivedate=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١١ی شوباتی ٢٠٢٠، کۆمیسیۆنی نوێی ھەڵبژاردنەکان یەکەم دانیشتنی خۆی ئەنجامدا، بەنوێکردنەوەی دەنگدەران و دابەشکردنی کارتی بایۆمەتری دەنگدەر دەستی بەکارەکانی کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|مجلس مفوضية الانتخابات الجديد يعقد جلسته الاولى ويوضح مهامه في بيان رسمي}}|url=https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=2021-10-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022185952/https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|archivedate=2021-10-22}}</ref> ڕۆژی ٢ی ئازاری ٢٠٢٠، محەممەد عەلاوی داوای لێبوردنی لە نەتوانینی تەواوکردنی ئەرکەکەی.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|النص الكامل لرسالة محمد علاوي لرئيس الجمهورية واعتذاره عن تشكيل الحكومة}}|url=https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200331153048/https://baghdadtoday.news/news/111949/النص-الكامل-لرسالة-محمد-|archivedate=٣١ی ئازاری ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٧ی ئازاری ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح [[عەدنان زورفی]] ڕاسپارد بۆ پێکھێنانی حکوومەت.<ref name="وقائع٤٥٨٤">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4584.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٥٨٤|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201030220809/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4584.pdf|archivedate=٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref> ڕۆژی ٩ی نیسانی ٢٠٢٠، داوای لێبوردنی لەپێکھێنەھێنانی کابینەی حکوومەتەکەی کرد، ھەمان ڕۆژ بەرھەم ساڵح [[مستەفا کازمی]] بۆ پێکھێنانی حکوومەت ڕاسپارد.<ref name="وقائع٤٥٨٤"/> ڕۆژی ٧ی ئایاری ٢٠٢٠، ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقی دانیشتنی بەخشینی متمانەی بەکابینەکەی کازمی ئەنجامدا،<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|قرارات وتوصيات الجلسة (1) الخميس / 7 آيار/ 2020}}|url=https://ar.parliament.iq/2020/05/07/قرارات-وتوصيات-الجلسة-1-الخميس-7-آيار-2020/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201015110852/https://ar.parliament.iq/2020/05/07/قرارات-وتوصيات-الجلسة-1-الخميس-7-آيار-2020/|archivedate=١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref> عادل عەبدولمەھدی کابینەکەی خانەنشین کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثائق.. إحالة عبد المهدي وزراء حكومته إلى التقاعد}}|url=https://baghdadtoday.news/news/119344/بالوثائق-إحالة-عبد-المهد|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210929192451/https://baghdadtoday.news/news/119344/بالوثائق-إحالة-عبد-المهد|archivedate=٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠}}</ref> ڕۆژی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٠، مستەفا کازمی ڕۆژی ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ی وەکو ڕۆژی ھەڵبژاردنی پێشوەختە دیاریکرد، لەکاتێکدا دۆسیەی دیاریکردنی بازنەکانی ھەڵبژاردن یەکلانەکرابووەوە.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|الكاظمي يحدد 6 حزيران 2021 موعداً للإنتخابات المبكرة ويتعهد بتوفير مستلزماتها}}|url=https://baghdadtoday.news/news/127138/الكاظمي-يحدد-6-حزيران-20|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022201531/https://baghdadtoday.news/news/127138/الكاظمي-يحدد-6-حزيران-20|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢١، پەرلەمانی عێراق پاشکۆی یاسای ھەڵبژاردنی خستە بەرنامەی کارەوە،<ref name="بکپ٢٥٠٩٢٠">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (١) السبت ٥/ ايلول/ ٢٠٢٠}}|url=https://ar.parliament.iq/2020/09/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-١-السبت-٥-ايلول-٢/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210126044345/https://ar.parliament.iq/2020/09/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-١-السبت-٥-ايلول-٢/|archivedate=٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١}}</ref> کۆمیسیۆنی باڵا داوای کرد بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن لەکاتی دیاریکراودا، پەرلەمان و حکوومەت یاساکانی ھەڵبژاردن و دادگای فیدراڵی پەسەند بکەن و بوودجەی پێویست دابین بکەن.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بعد ما قاله المرجع السيستاني عنها.. مفوضية الانتخابات تحدد 5 شروط لإجراء الاقتراع المبكر}}|url=https://baghdadtoday.news/news/130769/بعد-ما-قاله-المرجع-السيس|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022203200/https://baghdadtoday.news/news/130769/بعد-ما-قاله-المرجع-السيس|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، یاسای ھەڵبژاردنی پەسەندکرد و ڕۆژی ٥ی تشرینی دووەم سەرۆک کۆمار پەسەندی کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثيقة.. البرلمان يرسل قانون الأنتخابات الى رئاسة الجمهورية للمصادقة عليه}}|url=https://baghdadtoday.news/news/136459/بالوثيقة-البرلمان-يرسل-ق|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022205022/https://baghdadtoday.news/news/136459/بالوثيقة-البرلمان-يرسل-ق|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref><ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثائق.. رئيس الجمهورية يصادق على قانون الانتخابات}}|url=https://baghdadtoday.news/news/136618/بالوثائق-رئيس-الجمهورية-|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022205030/https://baghdadtoday.news/news/136618/بالوثائق-رئيس-الجمهورية-|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="وقائع٤٦٠٣">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4603.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٦٠٣|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201117095701/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4603.pdf|archivedate=١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠}}</ref><ref name="وقائع٤٦٠٦">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4606.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٦٠٦|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210813042114/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4606.pdf|archivedate=١٣ی ئابی ٢٠٢١}}</ref> == یاسای ھەڵبژاردن و ڕێکارەکان == {{زیاتر|بڕیار و ڕێکارەکانی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١}} یاسای ھەڵبژاردن لە ٥٠ ماددە و ھۆیەکانی دەرچواندن و پاشکۆی دابەشکاریی بازنەکانی ھەڵبژاردن پێکھاتووە.<ref name="وقائع٤٦٠٣"/><ref name="وقائع٤٦٠٦"/> بەپێی ماددەی ٥، دەنگدەر دەبێت ھاونیشتمانییەکی عێراقیی پێگەیشتوو بێت، تەمەنی ١٨ ساڵی تەواو بکات لە ساڵی ئەنجامدانی ھەڵبژاردن، تۆمارکراوبێت لە تۆماری دەنگدەران و خاوەنی کارتی دەنگدەر بێت. ماددەکانی ٦ و ٧، ھەڵبژاردن لە یەک کاتدا لە سەرانسەری عێراق ئەنجام دەدرێت، پێویستە پێش ٤٥ ڕۆژ لەکۆتاییھاتنی خولی پەرلەمان ئەنجامبدرێت، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بە ھەماھەنگی لەگەڵ کۆمیسیۆن ڕۆژی ھەڵبژاردن دیاری دەکات و پێویستە ماوەکەی لە ٩٠ ڕۆژ کەمتر نەبێت. ماددەکانی ٨ و ٩، مەرجەکانی خۆپاڵاوتنی پاڵێوراوە، نابێت پاڵێوراو ئەندامی ھێزە چەکدارەکان یان ئەنجومەنی کۆمیسیارانی پێشوو یان ئێستا یان فەرمانبەری کۆمیسیۆن بێت. ماددەکانی ١٠ و ١١، کۆمیسیۆن ناوی پاڵێوراوان ئاڕاستەی وەزارەکانی پەروەردە و خوێندنی باڵا و ناوخۆ و دەستەی نیشتمانیی باڵای لێپرسینەوە و دادپەروەری دەکات و دواتر ڕاستاندنیان بۆ دەکات، پێویستە کۆمیسیۆن ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراو بڵاوبکاتەوە. کۆمیسیۆن بڕی دڵنیایی بەشداریکردنی پاڵێوراو دیاری دەکات، لەحاڵەتی سەرنەکەوتنی پاڵێوراو، بڕی دڵنیایییەکە دەبێت داھاتی گەنجینەی دەوڵەت. ماددەی ١٣، ئەنجومەنی نوێنەران لە ٣٢٩ کورسی پێکدێت، کە ٣٢٠ کورسی گشتییە و ٩ کورسی کۆتا بۆ پێکھاتەکانە. پێکھاتەی مەسیحی ٥ کورسی و سابیئەی مەندانی ١ کورسی، بۆ ئەم دوو پێکھاتەیە عێراق یەک بازنەیە. ھەریەک لە پێکھاتەکانی ئێزیدی و شەبەک لە نەینەوا و فەیلی لە واسیت ١ کورسییان دەبێت. ماددەی ١٥، پارێزگایەک دەبێتە چەند بازنەیەک، خۆپاڵاوتنی تاکەکەسی لەنێو بازنەیەک دەبێت، ڕێژەی ژنان لە ئەنجومەنی نوێنەران و پارێزگایەک نابێت لە ٢٥٪ کەمتر بێت. پاڵێوراوی زۆرترین دەنگ براوەیە، پاشان پاڵێوراوی دواتر. لەکاتی چۆڵبوونی کورسییەکی بازنەکە، پاڵێوراوی دواتر کە زۆرترین دەنگی ھێناوە جێگای دەگرێتەوە. مەرج نییە کورسی چۆڵبوو کە ژن بێت بە ژن پڕبکرێتەوە لەکاتێکدا کاریگەری لەسەر ڕێژەی ژنان نەبێت.<ref>{{Cite web|title=سیستمی نوێی ھەڵبژاردنەکانی عێراق|url=https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=163018|access-date=2021-10-08|website=www.pukmedia.com}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211008155354/https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=163018 |date= ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ }}</ref> ماددەکانی ١٧ تا ٢١ تایبەتە بەتۆماری دەنگدەران، کۆمیسیۆن تۆماری دەنگدەرانی سەرەتایی ڕادەگەیەنێت، لەڕێگەی نووسینگەکانی کۆمیسیۆن نوێکردنەوەی بۆ دەکرێت، دەنگدەر دەبێت تەنھا لە یەک بازنەی ھەڵبژاردن تۆمارکرابێت. دەنگدەران دەتوانن لێکۆڵینەوە لەزانیارییەکانیان بکەن، کۆمیسیۆن تۆماری کۆتایی ئامادە دەکات، ھەر وێستگەیەکی دەنگدان تۆماری تایبەت بەخۆی دەبێت بەشێوەی ئەلیکترۆنی و نووسەکی. ماددەکانی ٢٢ تا ٣٠ تایبەتە بە بانگەشەی ھەڵبژاردن و ماددەکانی ٣١ تا ٣٧ تایبەتە بە سزاکانی ھەڵبژاردن. ماددەکانی دواتر تایبەتە بە ڕێکارە گشتی و کۆتایییەکان، کۆمیسیۆن پشت بە ئامێری خێراکردنی ئەنجامی ئەلیکترۆنی دەبەستێت و لەماوەی ٢٤ کاتژمێر دوای کۆتاییھاتنی ھەڵبژاردن ئەنجامی بەرایی ڕادەگەیەنێت. بۆ دڵنیابوون لە ئەنجامی ڕاگەیەندراوی ئەلیکترۆنی، لەبنکەیەکی دەنگدان وێستگەیەک بەدەست ھەژماردەکرێتەوە، ئەگەر جیاوازی ھاوتابوون گەیشتە ٥٪، ئەوا وێستگەکانی تریش بە دەست دەژمێردرێنەوە و پشت بەھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی دەبەسترێت. لەحاڵەتی تانەدان لەبنکەیەک یان وێستگەیەکی دەنگدان، ئەوا بەدەست دەژمێردرێتەوە. کۆمیسیۆن گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیایەکی دڵنیایی دەکات تایبەت بەپشکنینی ئامێرەکانی ڕۆژی دەنگدان و دواتر ڕاپۆرتێک ئاڕاستەی ئەنجومەنی نوێنەران دەکات. وێنەیەک لە ئەنجامی ئەلیکترۆنی وێستگە دەخرێتە سەر بیرگەی دەرەکی و ئامێری گواستنەوەی ئەنجام، بیرگەی دەرەکی دوای کۆتاییھاتنی دەنگدان دەگەڕێندرێنەوە بۆ نووسینگەی نیشتمانی بۆ لێکۆڵینەوە لەھاوتابوونی ئەنجامی نێردراو و پاشکەوتکراو، وێنەیەکیش لەئەنجامی ئەلیکترۆنی دەدرێتە نوێنەرانی پاڵێوراوان. ڕێژەی ڕێگەپێدانی پەنجەمۆری نەخوێندراو لەوێستگەیەکدا ٥٪ی ژمارەی دەنگدەرانە. دەنگدانی تایبەت ٤٨ کاتژمێر پێش دەنگدانی گشتی ئەنجام دەدرێت، لەماوەی ١٠ ڕۆژدا پرۆگرامی پەنجەمۆری یەکتربڕ بۆ پەنجەمۆری دەنگدەرانی گشتی و تایبەت ئەنجام دەدرێت، سەرپێچیکار ڕەوانەی دادگا دەکرێت. کارتی دەنگدەرانی تایبەت لەدەنگدەر وەردەگیرێتەوە. ھیچ پاڵێوراوێک بۆی نییە فراکسیۆنەکەی خۆی بگۆڕێت یان فراکسیۆنەکان ھاوپەیمانی پێکبھێنن پێش دروستکردنی کابینەی حکوومەت. پاڵێوراوی سەرکەوتوو دەبێت لەماوەی ١ مانگ لەدوای دانیشتنی دەستپێک سوێندی دەستووریی بخوات، ئەگەرنا پاڵێوراوی سەرنەکەوتووی خاوەن زۆرترین دەنگی لیستەکەی جێگای دەگرێتەوە، ئەگەر پاڵێوراوی تاکەکەسی بوو، ئەوا بەپاڵێوراوی سەرنەکەوتووی خاوەن زۆرترین دەنگی بازنەکەی جێگای دەگرێتەوە. کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن ژمارەیەک بڕیار و رێکار و پەیڕەوی پەسەند کرد. == بازنەکان == {{سەرەکی|بازنەکانی ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١}} بەپێی سیستەمی نوێی ھەڵبژاردنی عێراق پارێزگاکانی عێراق بەسەر ١٨ بازنە دابەشکراوە ھەربازنەیەکیش بۆ چەند بازنەیەکی بچووکتر لە ناوخۆیدا دابەشکراوە. بە شێوەیەکی گشتی سەرجەم بازنەکانی عێراق ٨٣ بازنەیە. ژمارە و ناوی کاندیدەکانیش لە بازنەیەک بۆ بازنەیەکی دیکە جیاوازی ھەیە و دەنگی ھیچ کەسێک لە بازنەیەک بۆ بازنەیەکی دیکە ناچێت. بەپێی سیستەمە ھیچ کاندیدێک ڕێگای پێنەدرا لە دوو بازنەی یەک پارێزگا خۆی کاندید بکات. ژمارەی بازنەکان بەپێی زۆری ژمارەی دانیشتووان دیارکراوە. پارێزگای [[پارێزگای موسەنا]] کەمترین بازنەی ھەبوو کە دوو بازنە بوو، [[پارێزگای بەغدا]] زۆرترین بازنەی بوو کە ١٧ بازنەی ھەڵبژاردن بوو. لە ھەریەکێک لە بازنەکان کورسییەک بۆ پاڵێوراوی مێینە دانرابوو کە دەکاتە ٨٣ کورسی.<ref name=":0">{{Cite web|title=كل شيء تريد معرفته عن الانتخابات العراقية في تشرين الأول 2021|url=https://www.ufuqorg.org/2714|url-status=live|access-date=2021-10-09|language=ar}}</ref> [[پەڕگە:Iraqi Governorates ar.svg|وێنۆک|386x386پیکسڵ]] {| class="wikitable" |+ خشتەی پارێزگاکان |- ! پارێزگا !! ژمارەی دەنگدەر !! ژمارەی بازنەکان !! ژمارەی کورسییەکان !! کورسییەکانی ژنان !! ژمارەی بەربژێر |- | بەغداد || ٥٧٩٣٦٠٥ || ١٧ || ٦٩ || ١٧ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای دھۆک لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|دھۆک]] || ٨٢٢٧٠٣ || ٣ || ١١ || ٣ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای ھەولێر لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|ھەولێر]] || ١٢٣٨٣٧٩ || ٤ || ١٥ || ٤ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای سلێمانی لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|سلێمانی]] || ١٤٢٥٧٠٥ || ٥ || ١٨ || ٥ || |- | نینەوا || ٢٣٣٠٦٣٢|| ٨|| ٣١|| ٨|| |- | [[بازنەکانی پارێزگای کەرکووک لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|کەرکووک]] || ١٠١١٩٢٨|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | دیالە || ١٠٧٤٤٤٢|| ٤|| ١٤|| ٤|| |- | ئەنبار || ١٠٩١٦٤٤|| ٤|| ١٥|| ٤|| |- | بابل || ١٢٨١٨٦٠|| ٤|| ١٧|| ٤|| |- | کەربەلا || ٧٧٠٨٣٨|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | واسیت || ٨٥٥٨٦١|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | سەڵاحەدین || ٩٥٧٢٩١|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | نەجەف || ٩٤٦٨٥٣|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | قادسییە || ٨١٥٧٣٧|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | موسەنا || ٥٢٧٥٥٥|| ٢|| ٧|| ٢|| |- | زیقار || ١٣١٢٢٧٥|| ٥|| ١٩|| ٥|| |- | میسان || ٧٦٣١٤٠|| ٣|| ١٠|| ٣|| |- | بەسرە || ١٨٨٧٢٣١|| ٦|| ٢٥|| ٦|| |} == پەسەندکردن و ژمارەی پاڵێوراوان == دوای کردنەوەی دەرگایی خۆ پاڵاوتنی بەربژێرەکان لەلایەن کۆمیسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکان، ئەو کەسانەی خوازیاری بەشداریکردنبوون لە پرۆسەکە ناوی خۆیان نووسی. بەپێی ئامارەکان لە ٣٢٤٩ بەربژێر لەلایەن کۆمیسیۆنەوە پەسەندکراون لەو ژمارەیە ٩٥١ کەسیان ژنن. پەسەندکردنی بەربژێرەکان لەسەر چەند پێوەرێک بووە لەوانە:<ref name=":0"/> * دەنگدەرێکی تۆمار کراو بێت. * ھەڵگری بڕوانامەی ئامادەیی یان ھاوتایەکەی بێت. * دانیشتووی ئەو پارێزگایە بێت کە خۆی تێدا پاڵاوتووە. * لیستێکی پشتیوانیی ٥٠٠ دەنگدەری تۆمارکراو پێشکەش بکات لە ھەمان ئەو بازنەیەی کە خۆی لێ پاڵاوتووە. * تەمەنی لە ٢٨ کەمتر نەبێت. * نابێت داواکراوی یاسای لێپێچینەوە و دادپەروەری بێت. * نابێت لە تاوان و کاری بێڕەوشتییەوە گلابێت. * نابێت لەکاتی خۆپاڵاوتن ئەندامی ھێزی چەکدار یان دەزگای ئاسایش یان نە پێشتر و نە ئێستا ئەندامی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان بێت == ئامێرەکانی دەنگدان == === ئامێری ڤی ڤی دی === لەم ھەڵبژاردنە دوو ئامێری تایبەت بە دەنگدەران و فۆرمی دەنگدەران تەرخان کرا، بەمەبەستی کەمکردنەوە و ڕێگریکردن لە ساختەکاری.<ref>{{Cite web|date=2020-12-07|title=ئامێرەکانی هەژماری دەنگدان لە عێراق پشکنینیان بۆ دەکرێت|url=https://snnc.co/54297/|access-date=2021-10-08|website=SNN}}</ref> یەکەمیان ئامێری تۆمارکردنی ناوی دەنگدەرانە بە ناوی ڤی ڤی دی یاخود ئامێری لێکۆلێنەوەی ئەلیکترۆنی بە سیستەمێکی تایبەت بەرنامە ڕێژکراوە بە شاشەیەکی دەستی بۆ دانراوە و پەیوەست کراوە بە ئامێری فۆرمی دەنگدان. ئامێرەکە زمانی کوردی و عەرەبی بۆ دانراوە بەڵام بەھۆی کێشەی تەکنیکی نەتوانرا سوود لە زمانی کوردی وەربگێرێت بۆیە لە کاتی پرۆسەکە سوود لە زمانی عەرەبی وەرگیرا. لە سەرجەم بنکەکانی ھەڵبژاردن کە ٢١٧٩ بنکەیە دانرابوو. چۆنییەتی کارکردنی ئامێرەکە پەیوەستە بە کۆمەڵێک ڕێکارەوە، سەرەتا ئامێرەکە بە کارەباوە پەیوەست دەکرێت لە دواتر بە کێبێلێکەوە پەیوەست بە ئامێریبیکۆس کە تایبەتە بە فۆرمی دەنگدەران دەکرێت. ئامێرەکە لە ڕێگای دوگمەی تایبەت ھەڵدەکرێت، لە دواتر داوای کارتی تایبەتی ئامێرەکە دەکات بۆ ئەوەی چالاک بێت، ئەم کارەتەش تایبەتە بە ئامێرەکە و زانیارییەکانی بنکەکەی تێدایە لەلای بەڕێوبەری بنکەکەوە دەخرێتە ناوی. پاش ئەوەی کارتەکەی تێدەخرێت ئامێرەکە چالاک دەبێت و لەدواتر داوای دەرھێنانی کارتەکە دەکات. پاشان زمانی ئامێرەکە ھەڵدەبژێریت کە عەرەبییە، لە دواتردا ژمارەی ئامێرەکە و ژمارەی ئامێریبیکۆس و ژمارەی سندووقی دەنگدانەکەی تێدا تۆمار دەکرێت. دوای ئەم کارە ڕاپۆرتی کردنەوەی ئامێرەکە دەردەکات. کۆمیسۆنی بالای ھەڵبژاردنەکانی عێراق ڕای گەیاند کە ئامێرەکە پێویستە پێش کاتژمێر ٧ی بەیانی ئامادەبکرێت. پاش ئامادەبوون کەسی دەنگدەر کارتی دەنگدان دەدات بە کارمەندی ئامێرەکە ئەویش کارتەکەی تێدەخات و پاشان داوای پەنجەمۆری کەسی دەنگدەر دەکرێت بۆ ئەوەی لە ڕاستی و دروستی کارتەکە پشتڕاست بکرێتەوە. لە دواتر دا بەھۆی کامێرایەکەوە کە بە ئامێرەکەوە پەیوەست کراوە بارکۆدی فۆڕمی دەنگدانەکە دەخرێتە ناو ئامێرەکەوە لە پاشان فۆرمەکە دەدرێت بە دەنگدەر. سەلامەتی ئامێرەکە جێگای مشتومڕی لایەنە سیاسییەکان بوون بەڵام بە شێوەیەکی گشتی جێگای ڕەزامەندیی بوو، بەرپرسانی کۆمیسیۆن ئاماژەیان بەوە کرد کە ئەگەری ساختەکاری کەمە. دوای تەواوبوونی وادەی دیاریکراوی ھەڵبژاردن بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناچالاک بوو. === ئامێری بیکۆس picos === ئەم ئامێرە لەسەر سندوقی دەنگدان دانرا، ئامێرەکە تایبەتە بە فۆڕمی دەنگدان و ھەژمارکردنی خێرای ئەنجامەکانە.<ref>{{Cite web|title=EU election observers will arrive in Iraq mid-September|url=https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/130920211|url-status=live|access-date=2021-10-08|website=www.rudaw.net}}</ref><ref>{{Cite web|title=No security breaches were recorded in Nineveh during the special voting day, official says|url=https://shafaq.com/en/Iraq-News/No-security-breaches-were-recorded-in-Nineveh-during-the-special-voting-day-official-says|access-date=2021-10-08|website=No security breaches were recorded in Nineveh during the special voting day, official says}}</ref> چالاکبوونی پەیوەستە بە ئامێری ڤی ڤی دی یەکەوە. بە شێوەیەیک ئۆتۆماتیکی دوای تەواوبوونی ماوەی ھەڵبژاردن ناچالاک دەبێت و کەسی دەنگدەر یاخود کەسی دیکە ناتوانێ فۆرمی دەنگدان بخاتە ناو سندووقەکەوە. ئامێرەکە بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی پەیوەستکراوە بە ئامێری ڤی ڤی دی، پاش ئەوەی دەنگدەرەکە فۆرمەکەی وەردەگرێت و دەنگدەدات بە کەس و لایەنی دیاریکراوی خۆی، بەمەبەستی خستنە ناو سندووقەکەوە دەبێت بەو لایەی کە ناوی سەرجەم کاندید و لیستەکانی تێدایە ڕوو بە خوار بخرێتە ناو ئامێرەکە بۆ ئەوەی بناسرێتەوە. ئەگەر بەلایەکەی دیکە کە ناوی سەرجەم کاندید و لیستەکانی تێدایە ڕوو لە سەرەوە بێت و پشتەوەی فۆرمەکە ڕوو لە خوارەوە بێت نایخوێنێتەوە. ئامێرەکە زانیارییە تۆمارکراوەکانی ناو سندوقەکە دەگوازێتەوە بۆ ئامێری ڤی ڤی دی پاش تەواوبوونی پڕۆسەی ھەڵبژاردن، پاشان بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی زانیارییەکان چاپ دەکات و لە ئامێرەکە دێتە دەرەوە و دەدرێت بە بەڕێوەبەری بنکە، ھەروەھا ڕاپۆرتەکە دەتوانرێت چەند جارێک کۆپی بکرێت بۆ ئەوەی بدرێتە چاودێرەکان. کۆمیسیۆنی بالای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق ئەوەی ڕاگەیاندووە کە کۆمپانیایەکی ئیسپانی سەرپەرشتی پاراستنی ئامێرەکان دەکات و دڵنیایی دایە ھاووڵاتیان لە سەلامەتی ئامێرەکان لە ھاککردن ژمارەی دەنگەکان وەک خۆی ھەژماردەکات بێ ئەوەی کەس بتوانێت لە جیاتی کەسێکی دیکە دەنگ بدات.<ref>{{Cite web|title=سەرۆکی پێشووی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردن لە عێراق: ئەمجارە ڕێکارەکان تووندن و ساختەکاری کەم دەکاتەوە|url=https://www.rudaw.net/sorani/middleeast/iraq/060920212|url-status=live|access-date=2021-10-08|website=www.rudaw.net}}</ref><ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان: ئامێرەکانی دەنگدان پارێزراون و هیچ هەڕەشەیەکی هاککردنیان لەسەر نییە|url=http://www.nrttv.com/detail/3287|access-date=2021-10-08|website=nrttv.com}}</ref><ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=دڵنیایییەک لە کۆمسیۆنەوە لەبارەى ئامێرەکانى دەنگدان|url=http://www.nrttv.com/detail/3397|access-date=2021-10-08|website=nrttv.com}}</ref> === کێشەی ئامێرەکان === لە دوای ئەوەی ھەڵبژاردنی تایبەت لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق بەڕێوەچوو، ئامێرەکە چەندین کێشەی تەکنیکی تێدا دەرکەوت لەگەڵ ڕووبەڕووی ڕەخنەی بەشێک لە دەنگدەرانی تایبەتی بووەوە بەھۆی خاوی لە تۆمارکردنی زانیارییەکان.<ref>{{Cite web|title=خاوی ئامێرەکان لە چەند بنکەیەک پڕۆسەی دەنگدان سست دەکات|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/211246-خاوی-ئامێرەکان-لە-چەند-بنکەیەک-پڕۆسەی-دەنگدان-سست-دەکات|access-date=2021-10-08|website=www.kurdistan24.net}}</ref> == بانگەشەی ھەڵبژاردن == == بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردن == {{ئامادەکردن}} ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت و ڕۆژی ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی گشتی بەڕێوەچوو. === دەنگدانی تایبەت === ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت بەڕێوەچوو، ھێزە ئەمنییەکان (جگە لە [[حەشدی شەعبی]]) و ئاوارەکان و زیندانیانی کەمتر لە ٥ ساڵ لەگرتووخانەکان دەنگیاندا، بەپێی ڕیکاری بڕیاردراو، دەنگدەرانی تایبەت دەبێت ھەڵگری کارتی دەنگدەری بایۆمەتری بن و پاش دەنگدان لێیان وەردەگیرێتەوە. {| class="wikitable" |+ ئاماری دەنگدانی تایبەت<ref name="ئادت٨١٠٢١">{{cite web|title=ڕاپۆرتی نیوەی ڕۆژی دەنگدانی تایبەت|url=https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/SV-MIDDAY-Report-08-10-2021.pdf|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211008111350/https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/SV-MIDDAY-Report-08-10-2021.pdf|archivedate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|date=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="رکدت٨١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|تقرير الغلق لمراكز التصويت الخاص للانتخابات البرلمانية ٢٠٢١}}|url=https://ihec.iq/elementor-14775/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211008181545/https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/WhatsApp-Image-2021-10-08-at-9.02.29-PM-1024x654.jpeg|archivedate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|date=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> |- ! پارێزگا !! ژمارەی{{ھن}}دەنگدەران !! ژمارەی{{ھن}}بنکەکانی دەنگدان !! ژمارەی{{ھن}}وێستگەکانی دەنگدان !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(٦ی ئێوارە) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(٦ی ئێوارە) |- | بەغداد || ٢٩٩٫٦٤٧ || ١٣٨ || ٧١٥ || ١٠٣٫٣٥٧ || ٣٤٪ || ١٨٩٫٠٠٣ || ٦٣٪ |- | دھۆک || ١٢٠٫٦٧٥ || ٦٠ || ٢٩١ || ٣٨٫١٣٨ || ٣٢٪ || ٨٣٫٦٦٦ || ٦٩٪ |- | ھەولێر || ١١٥٫٢٥٤ || ٧٢ || ٢٧٩ || ٣٩٫٣٤١ || ٣٤٪ || ٨٦٫٦٩٤ || ٧٥٪ |- | سلێمانی || ٩٥٫٩٨٤ || ٥٢ || ٢٢٩ || ٣٥٫٤٣٣ || ٣٧٪ || ٧٤٫٩٤٠ || ٧٨٪ |- | نینەوا || ٧٣٫٤٢٩ || ٣٩ || ١٨٤ || ٢٨٫٧٢١ || ٣٩٪ || ٥١٫٢٤٤ || ٧٠٪ |- | کەرکووک || ٥٥٫٤٩٠ || ٢٩ || ١٣٠ || ١٨٫١٣٥ || ٣٣٪ || ٣٤٫٤٣٥ || ٦٢٪ |- | دیالە || ٤٧٫٧٦٤ || ٣٨ || ١١٦ || ١٦٫٦١٠ || ٣٥٪ || ٣٥٫٥٦٩ || ٧٤٪ |- | ئەنبار || ٨٥٫١٨١ || ٤٥ || ٢٢٢ || ٢٨٫٢٧١ || ٣٣٪ || ٤٩٫٩٠٥ || ٥٩٪ |- | بابل || ٢٦٫٣٨١ || ٢٢ || ٦٨ || ١٢٫٦٤٢ || ٤٨٪ || ٢٠٫٩٨١ || ٨٠٪ |- | کەربەلا || ٢٦٫٤٢٩ || ١٤ || ٦٢ || ١٠٫٩٦٦ || ٤١٪ || ١٩٫٤٥٧ || ٧٤٪ |- | واسیت || ٢٢٫٢٤٩ || ١٨ || ٥٤ || ٧٫٧٦٦ || ٣٥٪ || ١٥٫٠٠٧ || ٦٧٪ |- | سەڵاحەدین || ٥٠٫٢١٧ || ٣٠ || ١٢٤ || ٢١٫٣٥٥ || ٤٣٪ || ٣٥٫٠٤٥ || ٧٠٪ |- | نەجەف || ٢٦٫٤٩٢ || ٢١ || ٦١ || ٩٫٥٤٢ || ٣٦٪ || ١٨٫٤٠٨ || ٦٩٪ |- | قادسییە || ١٩٫٦٤٠ || ١٥ || ٤٧ || ٨٫٢٦٥ || ٤٢٪ || ١٤٫٦٠٣ || ٧٤٪ |- | موسەنا || ١٨٫٠٣٨ || ١٢ || ٤٤ || ٧٫٧٢٤ || ٤٣٪ || ١٣٫١٨٤ || ٧٣٪ |- | زیقار || ٣٦٫١٥٨ || ٢٣ || ٨٣ || ١٦٫٢٤٩ || ٤٥٪ || ٢٦٫١٧٧ || ٧٢٪ |- | میسان || ٢٥٫١٥٩ || ١٨ || ٦١ || ١١٫٣٣٤ || ٤٥٪ || ١٩٫١٠٢ || ٧٦٪ |- | بەسرە || ٥٢٫٣٣٧ || ٤١ || ١٢٩ || ٢١٫٤١٥ || ٤١٪ || ٣٤٫٣٨٠ || ٦٦٪ |- ! کۆی گشتی || ١٫١٩٦٫٥٢٤ || ٦٨٧ || ٢٫٨٩٩ || ٤٣٥٫٢٦٤ || ٣٦٪ || ٨٢١٫٨٠٠ || ٦٩٪ |} کاتژمێر ٤ی ئێوارە، کۆمیسیۆن تیروپشکی دیاریکردنی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی بۆ ئەو بنکانەی زیاتر لە یەک وێستگەیان ھەیە ئەنجامدا، ئەو بنکانەی یەک وێستگەی دەنگدانیان ھەیە، بەدەستیش ھەژماردەکرێنەوە. {| class="wikitable" |+ ئەنجامی تیروپشکی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی |- ! کۆی وێستگەکانی{{ھن}}بنکەی دەنگدان !! کۆی بنکەکانی دەنگدان!! وێستگەی دەنگدانی ھەڵبژێردراو |- | ٢ || ٧٦ || ٢ |- | ٣ || ٩٥ || ١ |- | ٤ || ١٧٣ || ٣ |- | ٥ || ١٤٩ || ٤ |- | ٦ || ٨١ || ٦ |- | ٧ || ٣٩ || ٥ |- | ٨ || ١٥ || ٢ |- | ٩ || ٤ || ٣ |- | ١٠ || ٢ || ٣ |- | ١١ || ٢ || ٥ |- | ١٣ || ١ || ١٣ |- | ١٦ || ١ || ١٢ |} تا ساتی داخستنی بنکەکانی دەنگدان لەکاتژمێر ٦ی ئێوارە، ١٢ سکاڵا تۆمارکراوە و لە ١ وێستگەی دەنگدانی دیالە دەنگدان ھەڵپەسێنراوە. === دەنگدانی گشتی === ڕۆژی ١٠ تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، دەنگدانی گشتی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ بەڕێوەچوو، دەنگدان لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی دەستی پێکرد و لەکاتژمێر (٦)ی ئێوارە کۆتایی پێھات، کارمەندان ڕۆژی دەنگدان دەیانتوانی لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی بۆ کاتژمێر (٨)ی بەیانی لە وێستگەکانیان دەنگبدەن. {| class="wikitable" |+ ئاماری دەنگدانی گشتی<ref name="ڕدگ١٠١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية: نحقق في مدى صحة الجدول المتداول الذي يظهر مشاركة 19% في الانتخابات}}|url=https://www.nasnews.com/view.php?cat=71574|website=ناس نیوز|accessdate=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211010190145/https://www.nasnews.com/view.php?cat=71574|archivedate=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="رکد١٠١٠٢١">{{cite web|title=UPDATED: Iraq's electoral commission reports just over 42 percent voter turnout|url=https://www.kurdistan24.net/en/story/25865-UPDATED:-Iraq%27s-electoral-commission-reports-just-over-42-percent-voter-turnout|website=کوردستان٢٤|accessdate=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://archive.ph/tgXIx|archivedate=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> |- ! پارێزگا !! ژمارەی{{ھن}}دەنگدەران !! ژمارەی{{ھن}}بنکەکانی دەنگدان !! ژمارەی{{ھن}}وێستگەکانی دەنگدان !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(٦ی ئێوارە) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(٦ی ئێوارە) |- | بەغداد || ٤٫٧٠٠٫٠٩٥ || ١٨٢٤ || ١٢٫٥٤٧ || ٥٨١٫٤١٣ || ١٢٪ || ١٫٥٢٤٫٥٧٨ || ٣٢٪ |- | دھۆک || ٧١١٫٧٤٩ || ٢٦٤ || ١٫٨٠٧|| ١٦٠٫٠٢٠ || ٢٢٪ || ٤٠٨٫٨٨٧ || ٥٧٪ |- | ھەولێر || ١٫٠٣٦٫١٦٦ || ٤٩٨ || ٢٫٦١٠ || ٢١٦٫٠٣٥ || ٢١٪ || ٥٠٢٫٧٧٣ || ٤٩٪ |- | سلێمانی || ١٫١٩٧٫٧٢٣ || ٥٠٣ || ٢٫٩٦٩|| ١٩٥٫٦٨٤ || ١٦٪ || ٤٥٥٫٩٤٧ || ٣٨٪ |- | نینەوا || ١٫٧٦٥٫٠٣١ || ٧٥٣ || ٥٫٦٤٢ || ٤٤٦٫٢٤٨ || ٢٥٪ || ٨٤١٫١٣٠ || ٤٨٪ |- | کەرکووک || ٩٣٦٫٦٢٨ || ٣١٥ || ٢٫٢٤٧ || ٢٠٦٫١٥٣ || ٢٢٪ || ٤٠٤٫٧٨٣ || ٤٣٪ |- | دیالە || ٩٦٧٫١٠٣ || ٤٨٣ || ٢٫٤٦٦ || ٢٤٨٫٩٢١ || ٢٦٪ || ٤٦٢٫٩١٣ || ٤٨٪ |- | ئەنبار || ٩٧٧٫٤١٣ || ٣٨٠ || ٢٫٤٩٣ || ٢٢٨٫٣٦٩ || ٢٣٪ || ٤٢٧٫٩٨٤ || ٤٤٪ |- | بابل || ١٫١٢٣٫٢٣٨ || ٤١٣ || ٢٫٨٣٧ || ٢٤٥٫٩٨٠ || ٢٢٪ || ٥١٦٫١٠٠ || ٤٦٪ |- | کەربەلا || ٦٦٢٫٨٩٤ || ٢٤٤ || ١٫٦٩٠ || ١٣٥٫٤٨١ || ٢٠٪ || ٢٩١٫٤٤٥ || ٤٤٪ |- | واسیت || ٧٥٣٫٤٢١ || ٣٠٥ || ١٫٨٧٤ || ١٥٥٫٩٤٢ || ٢١٪ || ٣٤٨٫٨٢٢ || ٤٦٪ |- | سەڵاحەدین || ٨٢٢٫٥٥٧ || ٣١٢ || ٢٫١٥٧ || ٢٢١٫٦٣٢ || ٢٧٪ || ٤٠٥٫٨٢٨ || ٤٩٪ |- | نەجەف || ٨٠٩٫٠٥٠ || ٣٣٦ || ٢٫٠٥٢ || ١١١٫٣٣٠ || ١٤٪ || ٣٣٥٫٨٤١ || ٤٢٪ |- | قادسییە || ٧٠٠٫٣٥٦ || ٢٨٩ || ١٫٧٩٣ || ١٤٢٫٠٠٦|| ٢٠٪ || ٣٠٢٫١٢٠ || ٤٣٪ |- | موسەنا || ٤٥٠٫٤٥٠ || ١٧٠ || ١٫١٥٣ || ٩٠٫٩٦٠ || ٢٠٪ || ١٩٢٫١٣٣ || ٤٣٪ |- | زیقار|| ١٫١٠١٫٥٨٦ || ٤٤٠ || ٢٫٨٦٦ || ٢٢٩٫٢٧٠ || ٢١٪ || ٤٧٩٫٦٧٨ || ٤٤٪ |- | میسان || ٦١٦٫٢٠٢ || ٢٣٠ || ١٫٦٧٠ || ١٣٥٫١٦٦ || ٢٢٪ || ٢٦٠٫٧٢٧ || ٤٢٪ |- | بەسرە || ١٫٥٨٨٫١٨٢ || ٥١٤ || ٤٫١٦٨ || ٣٢٦٫٢٩١ || ٢١٪ || ٦٥٦٫٥٢١ || ٤١٪ |- ! کۆی گشتی || ٢٠٫٩١٩٫٨٤٤ || ٨٫٢٧٣ || ٥٥٫٠٤١ || ٤٫٠٧٦٫٩٠١ || ١٩٪ || ٨٫٨١٨٫٢١٠ || ٤٢٪ |} کاتژمێر ٤ی ئێوارە، کۆمیسیۆن تیروپشکی دیاریکردنی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی بۆ ئەو بنکانەی زیاتر لە یەک وێستگەیان ھەیە ئەنجامدا، ئەو بنکانەی یەک وێستگەی دەنگدانیان ھەیە، بەدەستیش ھەژماردەکرێنەوە. {| class="wikitable" |+ ئەنجامی تیروپشکی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی |- ! کۆی وێستگەکانی بنکەی دەنگدان !! کۆی بنکەکانی دەنگدان !! وێستگەی دەنگدانی ھەڵبژێردراو |- | ٢ || ٣٨٢ || ١ |- | ٣ || ٢٩٠ || ٣ |- | ٤ || ٤١٦ || ١ |- | ٥ || ٨٤٦ || ٢ |- | ٦ || ١٫٥٦٩ || ٣ |- | ٧ || ١٫٥٦٣ || ٣ |- | ٨ || ١٫٣٥١ || ٥ |- | ٩ || ٨٦٩ || ٦ |- | ١٠ || ٤٥٦ || ٣ |- | ١١ || ١٩٩ || ١ |- | ١٢ || ٦٨ || ١ |- | ١٣|| ٣٥ || ٢ |- | ١٤ || ١٠ || ٩ |- | ١٥ || ٥ || ٥ |- | ١٦ || ٢ || ١١ |- | ١٧ || ١ || ١٤ |- | ١٨ || ٢ || ١٤ |} تا ساتی داخستنی بنکەکانی دەنگدان لەکاتژمێر ٦ی ئێوارە، ٥٨ سکاڵا تۆمارکراوە. == ئەنجامی ھەڵبژاردن == ڕۆژی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، ئەنحومەنی کۆمیسیاران ئەنجامی بەرایی ھەڵبژاردنی ڕاگەیاند،<ref name="ئەنجام١١١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|كلمة رئيس مجلس المفوضين القاضي جليل عدنان خلف في مؤتمر إعلان النتائج الأولية لانتخابات مجلس النواب العراقي، اليوم الإثنين}}|url=https://ihec.iq/15034-2/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ئەنجامی ئەو وێستگانە بوون کە ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی ئامێری گواستنەوەی ئەنجام و بیرگەی دەرەکیی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنییەوە گەیشتبوونە نووسینگەی نیشتمانی. ئەنجامی نێردراو لە ڕێگەی ئامێری گواستنەوەی ئەنجام ١٠٠٪ ھاوتا بووە لەگەڵ ئەنجامی پاشەکەوتکراوی سەر بیرگەی دەرەکیی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنی. ڕۆژی ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، ئەنجامی ٨٫٥٤٧ وێستگەی دیکە بۆ ئەنجامی بەرایی ڕاگەیاندراو زیادکرا، ئەمانە وێستگە ھەڵبژێردراوەکان بوو بۆ ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی، بۆ دڵنیابوونەوە لەھاوتابوونی ئەنجامی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنی، ئەنجامی ھاوتابوون ١٠٠٪ بووە.<ref name="ئەنجام١٢١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|توضيح من رئيس مجلس المفوضين بشأن النتائج الأولية والنتائج النهائية}}|url=https://ihec.iq/15039-2/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، ئەنجامی بەرایی تەواوی وێستگەکان ڕاگەیاندرا، کە ٣٫٦٨١ وێستگەی دەنگدان کێشە لەناردنی ئەنجامەکانیان ھەبوو، ڕاگیران.<ref name="ئەنجام١٢١٠٢١"/> ئەم وێستگانە (٣٫٣٠٧) ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە لە ماوەی دیاریکراودا نەنێردراون، یان (٥٠٤) ئەنجامەکان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە نێردراون و بیرگەی دەرەکییان نەگەڕێندراونەتەوە، یان (١٤٠) ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە نەنێردراون و بیرگەی دەرەکییان نەگەڕێندراونەتەوە. ڕۆژی ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ئەنجامی کۆتایی ڕاگەیاند، ڕۆژی ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ دادگای باڵای فیدراڵی تانەکانی ھەڵوەشاندنەوەی ئەنجامەکانی ڕەتکردەوە و ئەنجامی ڕاگەیەندراوی پەسەند کرد. دواتر ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراو ئاراستەی سەرۆک کۆمار کران بۆ ڕاگەیاندنی دانیشتنی دەستپێک. {| class="wikitable sortable" |+ ئەنجامی کۆتایی پەسەندکراو |- ! colspan="2"| ناوی قەوارە/ھاوپەیمانی !! کۆی دەنگەکان !! ژ. نوێنەران !! گۆڕانکاری |- ! colspan="5"| گشتی |- | || [[ڕەوتی سەدر]] || ٨٨٥٫٣١٠ || ٧٣ || |- | || سەربەخۆکان || ١٫٥٦٠٫٨٧٦ || ٣٩ || |- | || [[ھاوپەیمانی پێشکەوتنی نیشتمانی]] || ٦٣٧٫١٩٨ || ٣٧ || |- | || [[ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا]] || ٥٠٢٫١٨٨ || ٣٣ || |- | || [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || ٧٨١٫٦٧٠ || ٣١ || |- | || [[ھاوپەیمانی فەتح]] || ٤٦٢٫٨٠٠ || ١٧ || |- | || [[ھاوپەیمانیی کوردستان]] || ٣٦٨٫٢٢٦ || ١٧ || |- | || [[ھاوپەیمانی عەزمی عێراق]] || ٤٢١٫٥٧٩ || ١٤ || |- | || [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || ٢٣٣٫٨٣٤ || ٩ || |- | || [[بزووتنەوەی ئیمتیداد]] || ٢٩٩٫٣٠٣ || ٩ || |- | || [[ئیشراقەت کانوون]] || ١٠٠٫٣٧٤ || ٦ || |- | || [[ھاوپەیمانی تەسمیم]] || ١٥٣٫٦١٤ || ٥ || |- | || [[ھاوپەیمانی پەیمانی نیشتمانی]] || ٢٣٥٫٧٢٦ || ٤ || |- | || [[ھاوپەیمانی ھێزەکانی دەوڵەتی نیشتمانی]] || ٣٥٩٫٨٧٦ || ٤ || |- | || [[ھاوپەیمانی لایەنگرانمان ناسنامەمانە]] || ٥٨٫٠٨٩ || ٣ || |- | || [[بزووتنەوەی حەسم بۆ چاکسازی]] || ٢٦٫٩٧٣ || ٣ || |- | || [[ھاوپەیمانی عەرەبی لە کەرکووک]] || ٢٦٫٤١٤ || ١ || |- | || [[لایەنگرانی نیشتمانی]] || ٤٩٫٤٤٣ || ١ || |- | || [[پڕۆژەی نیشتمانیی عێراقی]] || ٤٥٫١٩٧ || ١ || |- | || [[مونتەجی وەتەنی]] || ٣٥٫٨٩١ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی ئیقتیداری نیشتمانی]] || ٧٣٫٢١٠ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی سەنەدی نیشتمانی]] || ٦٫٥١٥ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی خەڵکانی سەربەخۆی واسیت]] || ٣٠٫٩١٨ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی ئامالی نیشتمانی]] || ١٥٫١٤٠ || ١ || |- | || [[ھاوپەیمانی نزیکبوونەوەی نیشتمانی]] || ١٠٧٫٦٠٠ || ١ || |- | || ڕەوتی فوراتەین || ٣٩٫٥٠٠ || ١ || |- | || بەرەی یەکگرتووی تورکمانی عێراق || ٤٨٫٤٢٢ || ١ || |- | || [[کۆمەڵی دادگەریی کوردستان]] || ٦٤٫٠٢٥ || ١ || |- | || بزووتنەوەی بیلادیی نیشتمانی || ٨٫٣٨٤ || ١ || |- | || بزووتنەوەی مافەکان || ٩٩٫٥٠٣ || ١ || |- | || حیزبی وەتەن || ١٢٫٢٦٦ || ١ || |- | || ڕەوتی وەفا و گۆڕان || ١٥٫٢٤١ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٨٦١٫٧٧٢ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی نوێنەرانی گشتی || ٨٫٦٢٨٫٠٦٧ || ٣٢٠ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی مەسیحی |- | || [[بزووتنەوەی بابلیۆن]] || ٥٠٫٣٧٨ || ٤ || |- | || فاروق حەنا عەتو شەمعون || ٥٫٤٩٥ || ١ || |- || || ئەوانی تر || ٦٢٫١٣٠ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی مەسیحی || ١١٨٫٠٠٣ || ٥ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی سابیئە |- | || ئوسامە کەریم خەلەف || ٤٫٣٠١ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٧٫٨٣٢ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی سابیئە || ١٢٫١٣٣ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی شەبەک |- | || [[وەعد مەحموود ئەحمەد قەدۆ]] || ٢٠٫٨٢٧ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ١٨٫٦٨٩ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی شەبەک || ٣٩٫٥١٦ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی ئێزیدی |- | || [[حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی]] || ٣٫٩٨٨ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٨٫٩٤٧ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆتای گشتیی پێکھاتەی ئێزیدی || ١٢٫٩٣٥ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی فەیلی |- | || [[حوسێن عەلی مەردان]] || ٢٠٫٨٣٢ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٢٢.٥٣٩ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی کۆتای پێکھاتەی فەیلی || ٤٣.٣٧١ || ١ || - |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی دەنگە دروستەکان || ٨٫٨٥٤٫٠٢٥ || ٣٢٩ || - |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی بەشداربووان || ٩٫٦٢٩٫٩٠١ || ٤٣٫٥٤٪ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی دەنگدەران || ٢٢٫١١٦٫٣٦٨ || || |} === ئەنجامی کۆتایی بەپێی پارێزگاکان === {{col-begin}} {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بەغداد|پارێزگای بەغداد]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە نەینەوا|پارێزگای نەینەوا]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بەسرە|پارێزگای بەسرە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە زیقار|پارێزگای زیقار]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە سلێمانی|پارێزگای سلێمانی]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بابل|پارێزگای بابل]] {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە ئەنبار|پارێزگای ئەنبار]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە ھەولێر|پارێزگای ھەولێر]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە دیالە|پارێزگای دیالە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە کەرکووک|پارێزگای کەرکووک]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە سەڵاحەدین|پارێزگای سەڵاحەدین]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە نەجەف|پارێزگای نەجەف]] {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە واسیت|پارێزگای واسیت]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە دھۆک|پارێزگای دھۆک]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە قادسیە|پارێزگای قادسیە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە کەربەلا|پارێزگای کەربەلا]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە میسان|پارێزگای میسان]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە موسەنا|پارێزگای موسەنا]] {{col-end}} === تانەدان لە ئەنجامەکان === == دوای ھەڵبژاردن == دوای هەڵبژاردن لایەنەکانی بەشدار لە پڕۆسەکە چاوەڕی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن بوون ، کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق ڕایگەیاند لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری داهاتوو ئەنجامەکان بڵاودەکەنەوە .لەگەڵ ئەوەشدا لە سەرەتادا چەندین ئاماری نافەرمی بڵاوکرانەوە .سەبارەت بە ڕێژەی بەشداری لە هەڵبژادن جومانە غەلای، گوتەبێژی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق وتی " ژمارەی ئەو کەسانەی کە لە تۆماری دەنگدەراندا ناویان تۆمارکرابوو ٢٢ ملیۆن و ١١٦ هەزار و ٣٦٨ کەس بوو، هاوکات بە پشتبەستن بە ٩٤٪ی ئەو بنکانەی دەنگدان کە ئەنجامەکانیان وەرگیراون لە تێکڕای ئەو ژمارە ٩ ملیۆن و ٧٧ هەزار و ٧٧٩ کەس لە هەڵبژاردن دەنگیان دا." کۆمسیۆن ڕۆژی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە کاتژمێر شەشی ئێوارە لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا ناوی کاندیدە دەرچووەکانی بەشێک لە بازنەکانی هەڵبژاردنی بڵاوکردەوە ، بەبێ ئەوەی ئاماژە بە ژمارەی کورسی و لایەنە براوەکانی هەڵبژاردن بکات .ئەنجامە نافەرمییەکانی هەڵبژاردن کۆمەلێک ڕووداوی چاوەڕواننەکراوی تێدا ڕوویدا ، ژمارەی کورسی لایەنەکان بە شێوەیەکی بەرچاو ئاڵووگۆری بەسەردا هات ، ڕەوتی سەدر زیاتر لە ٧٠ کورسی بەدەست هێنا لەکاتێکدا لیستەکەی حەیدەر عەبادی و عەمار حەکیم تەنها چوار کورسیان بەدەست هێنا ئەمە لە کاتێکدا بوو لە هەڵبژاردنی ٢٠١٨ زیاتر لە ٤٠ کورسیان بەدەست هێنابوو ، هەروەها کورسیەکانی هاوپەیمانی فەتح لە ٤٨ کورسی بۆ ١٤ کورسی دابەزی . بززوتنەوەی گۆران کە لەگەڵ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان هاوپەیمانی کوردستانیان دروست نەکرد هیچ کام لە بەربژێرەکانی نەیتوانی دەنگی پێویست بەدەست بهێنێت . هەروەها کۆمەڵی دادگەری کوردستان بە سەرکردایەتی علی باپیر ژمارەی کورسییەکانی لە ٤ کورسی بۆ ١ کورسی دابەزی . لەلایەکی دیکە ئەم هەڵبژاردنە ژمارەی کورسییەکانی چەند لایەنێکی زیاد [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ|جوڵانەوەی نەوەی نوێ]] ژمارەی کورسیەکانی لە ٤ کورسی بۆ ٩ کورسی زیادبوون هەروەها [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان|یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان]] ژمارەی کورسیەکانی گەیاندە چوار کورسی . [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] کورسیەکانی گەیاندە ٣٢ کورسی . ئەم ئەنجامانە جێگای ڕازی بوونی هەموو لایەک نەبوون چەندین سکاڵە و رەختە لە ئەنجامە بەراییەکان تۆمارکران بەبیانووی ساختەکاری لە ئەنجامەکان و داوایان کرد دووبارە دەنگەکان بەدەست هەژمار بکرێنەوە .<ref>{{Cite web|title=لیستێکی گەورەی عێراق ئەنجامی هەڵبژاردنەکان رەتدەکاتەوە|url=http://www.speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=57633&Jor=2|access-date=2021-10-13|website=speemedia.com}}</ref><ref>{{Cite web|title=ھادی عامری ئەنجامی بەرایی ھەڵبژاردنەکان رەتدەکاتەوە|url=https://www.knnc.net/Details.aspx?jimare=39849|access-date=2021-10-13|website=www.knnc.net}}</ref> ئەمەش وای کرد کۆمسیۆن ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنەکان لە وێبسایتی خۆیان بسڕنەوە ڕایانگەیاند ئەنجامەکانی بەرایی هەڵبژاردن لە سەرەتاکانی مانگی یانزدا ڕادەگەیەنن .<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=کۆمسیۆن لەبارەی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانەوە روونکردنەوە دەدات|url=http://www.nrttv.com/detail/3575|access-date=2021-10-13|website=nrttv.com}}</ref> موهەنەد مستەفا، ئەندامی تیمی راگەیاندنی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنی عێراق ڕۆژی ١٨ی تشرینی یەکەم لە لێدوانێک بۆ دەزگاکانی ڕایگەیاند ١,٢٥٠ تانەمان لەسەر ئەنجامی هەڵبژاردن بەدەست گەیشتووە ، دوای ئەوەی کاریان لە سەردەکەن ئەنجامی تانەکان بڵاودەکرێتەوە. <ref>{{Cite web|url=https://www.rudaw.net/sorani/middleeast/iraq/181020214|access-date=2021-10-22|website=www.rudaw.net}}</ref> لە ١٣ی تشرینی یەکەم لە شاری$1کەرکووک لایەنگرانی پارتی بەهۆی سەرکەوتنی بەربژێرەکانیان ئاهەنگیان گێرا بەڵام لە دواتر تووشی پێکادان دەبن لەگەڵ هێزی لێوای ٦١ی عێراق بەهۆی ئەمەشەوە ٥٠ کەس دەستگیرکران . ئەمە کاردانەوەی خەڵکی لێکەوتەوە بۆ ڕۆژی دواتر بە هەوڵی بەرپرسانی هەرێم دەستگیکراوان ئازاد کران .<ref>{{Cite web|last=Abdullaazad35|date=2021-10-13|title=گەڕەکە کوردییەکان لە کەرکووک گەمارۆ دراون و زیاتر لە 64 گەنج دەستگیردەکرێن,|url=https://www.kurdistantv.net/ku/2021/10/13/kurdistan/%DA%AF%DB%95%DA%95%DB%95%DA%A9%DB%95-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%84%DB%95-%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9-%DA%AF%DB%95%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B1-%D9%84%DB%95-64-%DA%AF%DB%95%D9%86%D8%AC-%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%95%DA%A9%D8%B1%DB%8E%D9%86|access-date=2021-10-22|website=مؤسسة كوردستان الفضائية|language=ku}}</ref><ref>{{Cite web|last=Kurdi|first=Kurdiu|title=بە وێنە.. گەنجە دەستگیر كراوەکانی$1کەرکووک ئازادکران|url=https://www.kurdiu.org/ku/b/499346|access-date=2021-10-22|website=www.kurdiu.org}}</ref> === خۆپیشاندان === == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٣}} {{ھەڵبژاردن لە عێراق}} {{تووڵی دەروازە|عێراق}} [[پۆل:ھەڵبژاردنەکان لە عێراق]] 6mrov52xfy1ujjh1oqo5wgb5j1dtvek 967122 967079 2022-08-02T17:03:14Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967079 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{ھەنووکەیی}}{{زانیاریدانی ھەڵبژاردن | ناو_ھەڵبژاردن = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ | وڵات = عێراق | ساڵ_ئاڵا = | وێنە_ئاڵا = | جۆر = پەرلەمانی | جۆر_دەنگدان = گشتی | بەردەوامی = نەخێر | ڕەنگ_پارت = | ناو_پارت = | ناو_ھاوپەیمانییەتی = | ھەڵبژاردن_پێشوو = ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | ساڵ_پێشوو = ٢٠١٨ | ئەندامان_پێشوو = پێڕستی نوێنەرانی ھەڵبژێردراو لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨ | ڕۆژ_ھەڵبژاردن = ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ | ئەندامان_ھەڵبژێردراو = [[پێڕستی نوێنەرانی ھەڵبژێردراو لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران عێراق، ٢٠٢١|نوێنەرانی ھەڵبژێردراو]] | ھەڵبژاردن_داھاتوو = | ساڵ_داھاتوو = | دەنگەکان_بۆ_ھەڵبژاردن = ٩٫٦٢٩٫٦٠١ | دەنگ_پێویست = | کورسییەکان_ھەڵبژاردن = ٣٢٩ کورسی نێو [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] | کورسی_زۆرینە = ١٦٥ | ڕا_گشتی = | تۆمارکراو = ٢٢٫١١٦٫٣٦٨ | ڕێژە_بەشداری = ٤٣٫٥٤٪ | وێنە١ = | ڕەنگ١ = | دیاریکراو١ = | پاڵێوراو١ = | سەرکردە١ = | پارت١ = | ھاوپەیمانی١ = | ویلایەت_دیاریکراو١ = | ھاوکار_دیاریکراو١ = | دەنگ_ھەڵبژێردراو١ = | ''projected_vote1'' = | ژمارە_نوێنەر١ = | ویلایەت_بەدەستھاتوو١ = | ''districts_won1'' = | کاتی_سەرکردە١ = | کورسی_سەرکردە١ = | دواھەڵبژاردن١ = | کورسی_پێشوو١ = | کورسی_پێویست١ = | کورسییەکان١ = | کورسی_دواتر١ = | گۆڕانکاری_کورسی١ = | دەنگدان_گشتی١ = | ڕێژە_سەدی١ = | جووڵە١ = | ڕۆژ_ڕا١ = | سەرچاوە_ڕا١ = | دیاریکراو١_ڕا١ = | پارت١_ڕا١ = | بۆشایی١ = | ١زانیاری١ = | وێنە_نەخشە = | قەبارە_نەخشە = | جێگرەوە_نەخشە = | نەخشە = | سەرناو_نەخشە = | ناونیشان = [[سەرۆک وەزیرانی عێراق|سەرۆک وەزیران]] | پێش_ھەڵبژاردن = [[مستەفا کازمی]] | پارت_پێشوو = | ناونیشان_دواتر = | دوای_ھەڵبژاردن = | پارت_دواتر = }} ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ ھەڵبژاردنێکی پێشوەختەی [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقە]]، بڕیاردرا لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی گشتی بۆ ئەو مەبەستە ئەنجام بدرێت. یەکەم ھەڵبژاردنی پێشوەختەی عێراقە لە دوای [[ڕژێمی بەعس|ڕووخانی حکومەتی بەعس]]. ئەم ھەڵبژاردنە بەھۆی خۆپیشاندانەکانی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ی عێراق بڕیاری لە سەر درا بەمەبەستی جێبەجێکردنی خواستەکانی خۆپیشاندەران و گۆڕینی سیاسەتی حکومەت. ڕۆژی ٢٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، ئەنجومەنی نوێنەران دەنگیدا بە یاسای نوێی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کە سیستەمی فرەبازنەی تاک پاڵێوراو. دواتر ئەنجومەنی نوێنەران پاشکۆی یاساکەی پەسەندکرد کە تایبەت بوو بە دابەشکرنی پارێزگاکانی عێراق بەپێی ژمارەی کۆتای ژنان لە پارێزگاکە. بۆ یەکەم جار لە مێژووی عێراقدا بانەکانی ھەڵبژاردن لە ١٨ بازنەوە بۆ ٨٣ بازنەی ھەڵبژاردن دابەشکرا، بەپێی ووتەی کۆمیسیۆنی باڵا سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق ئەم کارە بەمەبەستی دەرفەتدان بە کەسانی سەربەخۆ و بێ لایەن و کەمکردنەوەی ھەژموونی (باڵادەستی) حیزبی و هەروەھا ڕێگری کردن لە ساختەکاری بووە. ٣٢٤٩ کەس خۆیان کاندید کردبوو بۆ ھەڵبژاردنەکان لە ناویان ٩٥١ لە ڕەگەزیی مێینە بوون بەپێی یاسایی نوێ ھەڵبژاردن لە ھەر بازنەیەک یەک کورسی بۆ ژنان تەرخان کراوە. ھەروەھا ئەم یاسایە بە شێوەیەکی تەواو ڕێگری لە پاڵێوراوان دەکات لە چەند بازنەیەک خۆیان کاندید بکەن ئەوان تەنھا دەتوانن لەیەک بازنە خۆیان بەربژێربکەن، ھەر بەپێی یاسەکە دەنگی ھیچ بازنەیەک ناچێت بۆ بازنەیەکی دیکە. لەم ھەڵبژاردنە دوو ئامێری تایبەت بە دەنگدەران و فۆرمی دەنگدەران تەرخان کرا، بەمەبەستی کەمکردنەوە و ڕێگریکردن لە ساختەکاری. یەکەمیان ئامێری تۆمارکردنی ناوی دەنگدەران بوو بەناوی ڤی ڤی دی یاخود ئامێری لێکۆلێنەوەی ئەلیکترۆنی، دووەمیان ئامێری بیکۆس picos ئەم ئامێرە لەسەر سندووقی دەنگدان دادەنرێت، ئامێرەکە تایبەتە بە فۆرمی دەنگدان و ھەژمارکردنی خێرای ئەنجامەکانە. ئەنجامدانی ئەم ھەڵبژاردنە لە سەرەتادا ساردییەکی بەخۆووە بینی بەتایبەت دوای ئەوەی چەندین لایەنی سیاسی بەگشتی و ڕەتی سەدر بەتایبەت بایکۆتی کرد و داوای دواخستنی هەڵبژاردنیان دەکرد. بەلام ئەم داوایانە لەلایەن [[سەرۆک وەزیرانی عێراق]] [[مستەفا کازمی]] ڕەتکرایەوە و سوربوونی خۆیان لە بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردن لە کاتی خۆیدا دووپات کردەوە و داوای لەو لایەنانەکرد کە بایکۆتی ھەڵبژاردنیان کردووە پێداچوونەوە بە بڕیارەکانیان بکەن. دواتر بەشیک لەو لایەنانەی بایکۆتیان کردبوو لە بڕیاری خۆیان پەشیمان بوونەوە و بەشداریکردنی خۆیان ڕاگەیاند. ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق بەڕێوەچوو. ڕۆژی ١٠ تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، دەنگدانی گشتی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ بەڕێوەچوو، دەنگدان لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی دەستی پێکرد و لەکاتژمێر (٦)ی ئێوارە کۆتایی پێھات، کارمەندان ڕۆژی دەنگدان دەیانتوانی لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی بۆ کاتژمێر (٨)ی بەیانی لە وێستگەکانیان دەنگبدەن . ڕۆژی دووشمە ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ دادگای فیدڕاڵی عێراق ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی پەسەند کرد و تانەکانی ڕەتکردەوە .<ref>{{Cite web|title=دادگای فیدراڵی تانەکانی دژی ئەنجامی هەڵبژاردن رەتکردەوە|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/214747-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%DB%8C-%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%B5%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%DA%98%DB%8C-%D8%A6%DB%95%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%87%DB%95%DA%B5%D8%A8%DA%98%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%B1%DB%95%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%DB%95|access-date=2021-12-28|website=www.kurdistan24.net}}</ref>لایەنەکان لەگەڵ ئەوەی نیگەرانی خۆیان لە بڕیاری دادگا دەڕبری بەڵام پابەند بوونی خۆیان بۆ ئەو بڕیارە ڕاگەیاند.<ref>{{Cite web|title=میلیشیاکانی عێراق نیگەرانن|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/214812-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B9%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D9%86%DB%8C%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86|access-date=2021-12-28|website=www.kurdistan24.net}}</ref>ڕۆژی یەک شەمە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ یەکەم دانیشتنی [[خولی پێنجەمی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق]] بە بەژداری سەرجەم کووتلە و ٣٢٥ لە کاندیدە سەرکەوتووەکان دەستی پێکرد<ref>{{Cite web|title=یەكەمین دانیشتنی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت|url=http://www.awene.com/detail?article=64082|access-date=2022-01-09|website=www.awene.com}}</ref>.محەممەد حەلبووسی بە سەرۆکی پەرلەمان ھەڵبژێردرا. == ڕووداوەکانی پێش ھەڵبژاردن == دوا بەدوای ئەوەی خۆپیشاندانەکانی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە [[بەغداد]] و ناوەڕاست و خوارووی عێراق گرژی تێکەوت، خۆپیشاندەران و بەشێک لەسیاسییەکانی عێراق داوای ھەڵوەشاندنەوەی حکوومەت و ئەنجامدانی [[ھەڵبژاردنی پێشوەختە]]یان کرد.<ref name="بغ 99088">{{cite news|title={{عەرەبی|قانوني يوضح آلية حل مجلس النواب وإجراء انتخابات مبكرة}}|url=https://baghdadtoday.news/news/99088/قانوني-يوضح-آلية-حل-مجلس|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=21ی تشرینی یەکەمی 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729203434/https://baghdadtoday.news/news/99088/قانوني-يوضح-آلية-حل-مجلس|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref><ref name="بغ 101852">{{cite news|title={{عەرەبی|بالوثائق.. 21 نقابة تدعو إلى انتخابات مبكرة باشراف دولي وإيقاف العنف ضد المتظاهرين}}|url=https://baghdadtoday.news/news/101852/بالوثائق-21-نقابة-تدعو-إ|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210911204159/https://baghdadtoday.news/news/101852/بالوثائق-21-نقابة-تدعو-إ|archivedate=١١ی ئەیلوولی ٢٠١١}}</ref> [[سەرۆکایەتی کۆماری عێراق]] لیژنەیەکی پێکھێنا بۆ تاوتوێکردنی ٤ یاسا، کە لەنێویاندا یاسای [[کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان]] و یاسای [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] و [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاکان و قەزاکان]] ھەبوو.<ref name="بغ 99243">{{cite news|title={{عەرەبی|بينها قانون الانتخابات.. رئاسة الجمهورية تشكل فريقاً لمراجعة 4 قوانين تخص المنظومة التشريعية}}|url=https://baghdadtoday.news/news/99243/بينها-قانون-الانتخابات-ر|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=23ی تشرینی یەکەمی 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729204602/https://baghdadtoday.news/news/99243/بينها-قانون-الانتخابات-ر|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> لەپەیامێکدا بۆ خۆپیشاندەران، [[بەرھەم ساڵح]] ڕای گەیاند کە یاسای نوێی ھەڵبژاردن و کۆمیسیۆن پەسەند دەکات و ئەنجومەنی کۆمیسیاران لەدادەوەر و شارەزا پێکدێت.<ref name="بغ 100171">{{cite news|title={{عەرەبی|صالح: مفوضية الانتخابات الجديدة ستكون من ڕجال القضاء والخبراء وبعيدة عن المحاصصة والتسييس}}|url=https://baghdadtoday.news/news/100171/صالح-مفوضية-الانتخابات-ا|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729210201/https://baghdadtoday.news/news/100171/صالح-مفوضية-الانتخابات-ا|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref><ref name="بغ 100172">{{cite news|title={{عەرەبی|صالح: سأوافق على إجراء انتخابات مبكرة بقانون انتخابات ومفوضية جديدين}}|url=https://baghdadtoday.news/news/100172/صالح-سأوافق-على-إجراء-ان|accessdate=29ی تەممووزی 2021|agency={{عەرەبی|بغداد الیوم}}|date=٣١ی تشریننی یەکەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729210201/https://baghdadtoday.news/news/100172/صالح-سأوافق-على-إجراء-ان|archivedate=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩، [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|ئەنجومەنی نوێنەران]] خوێندنەوەی یەکەمی بۆ یاساکانی کۆمیسیۆن و ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد.<ref name="پەکۆ ١٦ی ٢٠١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (16) الثلاثاء (19/11/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/19/محضر-جلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-11-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=29ی تەممووزی 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191212033224/https://ar.parliament.iq/2019/11/19/محضر-جلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-11-2019-م/|archivedate=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پبک ١٦ی ٢٠١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (16) الثلاثاء 19/تشرين الثاني/ 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-تشرين/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=29ی تەممووزی 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191120010222/https://ar.parliament.iq/2019/11/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-16-الثلاثاء-19-تشرين/|archivedate=٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٢٥ی مانگ خوێندنەوەی دووەم بۆ یاسای ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران و کۆمیسیۆن کرا.<ref name="پبک ١٨٢٦١١">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (18) الاثنبن 25/تشرين الثاني/ 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/25/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-18-السبت-23-تشرين-الث/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191126184631/https://ar.parliament.iq/2019/11/25/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-18-السبت-23-تشرين-الث/|archivedate=٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|date=٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پەکۆ ١٨٢٥١١">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (18) الأثنين (25/11/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/11/25/محضر-جلسة-رقم-18-الأثنين-25-11-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191202175731/https://ar.parliament.iq/2019/11/25/محضر-جلسة-رقم-18-الأثنين-25-11-2019-م/|archivedate=٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆی ٣٠ی تشرینی دووەم، [[ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق]] کۆبوونەوەیەکی لەبارەی دەستلەکارکێشانەوەی [[عادل عەبدولمەھدی]] ئەنجامدا،<ref>{{cite news|title={{عەرەبی|مجلس الوزراء يعقد جلسة استثنائية لعرض استقالة عبدالمهدي والحكومة وتقديمها إلى البرلمان}}|url=https://baghdadtoday.news/news/102808/مجلس-الوزراء-يعقد-جلسة-ا|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210913194442/https://baghdadtoday.news/news/102808/مجلس-الوزراء-يعقد-جلسة-ا|archivedate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆی ١ی کانوونی یەکەم پەرلەمانی عێراق لە دانیشتنێکی نائاساییدا، دەستلەکارکێشانەوەی عەبدولمەھدی خستە دەنگدانەوە و بەپێی ماددەی ٧٥ی دەستوور پەسەندکرا.<ref name="پکۆ١٢١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (20) الأحد (1/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/01/محضر-جلسة-رقم-20-الأحد-1-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200207174726/https://ar.parliament.iq/2019/12/01/محضر-جلسة-رقم-20-الأحد-1-12-2019-م/|archivedate=٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|date=١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پبک١١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة الاستثنائية الاحد 1/كانون الأول/2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/01/جدول-اعمال-الجلسة-الاستثنائية-الاحد-1-ك/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191203181130/http://ar.parliament.iq/2019/12/01/جدول-اعمال-الجلسة-الاستثنائية-الاحد-1-ك/|archivedate=٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٥ی کانوونی یەکەم، پەڕلەمانی عێراق پڕۆژەیاسای کۆمیسیۆنی خستە دەنگدانەوە و پەسەندکرا.<ref name="پبک ٥١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (21) الخميس 5 كانون الاول 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-21-الخميس-5-كانون-ال/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191208130930/http://ar.parliament.iq/2019/12/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-21-الخميس-5-كانون-ال/|archivedate=٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پکۆ ٥١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (21) الخميس (5/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/05/محضر-جلسة-رقم-21-الخميس-5-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200212092958/https://ar.parliament.iq/2019/12/05/محضر-جلسة-رقم-21-الخميس-5-12-2019-م/|archivedate=١٢ی شوباتی ٢٠٢٠|date=٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، ئەنجومەنی نوێنەران پڕۆژەیاسای ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی خستە دەنگدانەوە،<ref name="پبک ١٨١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (22) الأربعاء 18 كانون الأول 2019}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقـم-22-الأربعاء-18-كانو/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220094657/https://ar.parliament.iq/2019/12/18/جدول-اعمال-الجلسة-رقـم-22-الأربعاء-18-كانو/|archivedate=٢٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|date=١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref><ref name="پکۆ ١٨١٢١٩">{{cite web|title={{عەرەبی|محضر جلسة ڕقم (22) الأربعاء (18/12/2019) م}}|url=https://ar.parliament.iq/2019/12/18/محضـر-جلسـة-رقم-22-الأربعاء-18-12-2019-م/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200212092843/https://ar.parliament.iq/2019/12/18/محضـر-جلسـة-رقم-22-الأربعاء-18-12-2019-م/|archivedate=١٢ی شوباتی ٢٠٢٠|date=١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> ڕۆژی ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح مەرسومی کۆماری بۆ دەستبەکاربوونی دادوەرانی ھەڵبژێردراو دەکرد.<ref name="وقائع٤٥٧١">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4571.pdf|accessdate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١|agency=وەزارەتی دادی عێراق|issue=٤٥٧١|publisher=ڕۆژنامەی [[وەقائیعی عێراق]]|date=١٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210417185624/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4571.pdf|archivedate=١٧ی نیسانی ٢٠٢١|page=١٤}}</ref> ڕۆی ١٢ی کانوونی دووەم، ئەندامانی ھەڵبژێردراو بۆ کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان لە بەرامبەر سەرۆکی ئەنجومەنی باڵای دادوەری سوێندی دەستوورییان خوارد.<ref>{{cite news|title={{عەرەبی|أعضاء مجلس مفوضية الانتخابات يؤدون اليمين الدستورية أمام مجلس القضاء الأعلى}}|url=https://baghdadtoday.news/news/107261/أعضاء-مجلس-مفوضية-الانتخ|accessdate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١|publisher={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|date=١٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210918173940/https://baghdadtoday.news/news/107261/أعضاء-مجلس-مفوضية-الانتخ|archivedate=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١ی شوباتی ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح [[محەممەد تۆفیق عەلاوی]]ی بۆ پێکھێنانی کابینەی حکوومەت ڕاسپارد.<ref name="وقائع٤٥٧٦">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4576.pdf|accessdate=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١|issue=٤٥٧٦|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|date=٣ی شوباتی ٢٠٢٠|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210920185053/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4576.pdf|archivedate=٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١١ی شوباتی ٢٠٢٠، کۆمیسیۆنی نوێی ھەڵبژاردنەکان یەکەم دانیشتنی خۆی ئەنجامدا، بەنوێکردنەوەی دەنگدەران و دابەشکردنی کارتی بایۆمەتری دەنگدەر دەستی بەکارەکانی کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|مجلس مفوضية الانتخابات الجديد يعقد جلسته الاولى ويوضح مهامه في بيان رسمي}}|url=https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=2021-10-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022185952/https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|archivedate=2021-10-22}}</ref> ڕۆژی ٢ی ئازاری ٢٠٢٠، محەممەد عەلاوی داوای لێبوردنی لە نەتوانینی تەواوکردنی ئەرکەکەی.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|النص الكامل لرسالة محمد علاوي لرئيس الجمهورية واعتذاره عن تشكيل الحكومة}}|url=https://baghdadtoday.news/news/110143/مجلس-مفوضية-الانتخابات-ا|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200331153048/https://baghdadtoday.news/news/111949/النص-الكامل-لرسالة-محمد-|archivedate=٣١ی ئازاری ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٧ی ئازاری ٢٠٢٠، بەرھەم ساڵح [[عەدنان زورفی]] ڕاسپارد بۆ پێکھێنانی حکوومەت.<ref name="وقائع٤٥٨٤">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4584.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٥٨٤|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201030220809/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4584.pdf|archivedate=٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref> ڕۆژی ٩ی نیسانی ٢٠٢٠، داوای لێبوردنی لەپێکھێنەھێنانی کابینەی حکوومەتەکەی کرد، ھەمان ڕۆژ بەرھەم ساڵح [[مستەفا کازمی]] بۆ پێکھێنانی حکوومەت ڕاسپارد.<ref name="وقائع٤٥٨٤"/> ڕۆژی ٧ی ئایاری ٢٠٢٠، ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقی دانیشتنی بەخشینی متمانەی بەکابینەکەی کازمی ئەنجامدا،<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|قرارات وتوصيات الجلسة (1) الخميس / 7 آيار/ 2020}}|url=https://ar.parliament.iq/2020/05/07/قرارات-وتوصيات-الجلسة-1-الخميس-7-آيار-2020/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201015110852/https://ar.parliament.iq/2020/05/07/قرارات-وتوصيات-الجلسة-1-الخميس-7-آيار-2020/|archivedate=١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref> عادل عەبدولمەھدی کابینەکەی خانەنشین کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثائق.. إحالة عبد المهدي وزراء حكومته إلى التقاعد}}|url=https://baghdadtoday.news/news/119344/بالوثائق-إحالة-عبد-المهد|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210929192451/https://baghdadtoday.news/news/119344/بالوثائق-إحالة-عبد-المهد|archivedate=٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠}}</ref> ڕۆژی ٣١ی تەممووزی ٢٠٢٠، مستەفا کازمی ڕۆژی ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ی وەکو ڕۆژی ھەڵبژاردنی پێشوەختە دیاریکرد، لەکاتێکدا دۆسیەی دیاریکردنی بازنەکانی ھەڵبژاردن یەکلانەکرابووەوە.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|الكاظمي يحدد 6 حزيران 2021 موعداً للإنتخابات المبكرة ويتعهد بتوفير مستلزماتها}}|url=https://baghdadtoday.news/news/127138/الكاظمي-يحدد-6-حزيران-20|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022201531/https://baghdadtoday.news/news/127138/الكاظمي-يحدد-6-حزيران-20|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢١، پەرلەمانی عێراق پاشکۆی یاسای ھەڵبژاردنی خستە بەرنامەی کارەوە،<ref name="بکپ٢٥٠٩٢٠">{{cite web|title={{عەرەبی|جدول اعمال الجلسة ڕقم (١) السبت ٥/ ايلول/ ٢٠٢٠}}|url=https://ar.parliament.iq/2020/09/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-١-السبت-٥-ايلول-٢/|website=پەرلەمانی عێراق|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210126044345/https://ar.parliament.iq/2020/09/05/جدول-اعمال-الجلسة-رقم-١-السبت-٥-ايلول-٢/|archivedate=٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١}}</ref> کۆمیسیۆنی باڵا داوای کرد بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن لەکاتی دیاریکراودا، پەرلەمان و حکوومەت یاساکانی ھەڵبژاردن و دادگای فیدراڵی پەسەند بکەن و بوودجەی پێویست دابین بکەن.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بعد ما قاله المرجع السيستاني عنها.. مفوضية الانتخابات تحدد 5 شروط لإجراء الاقتراع المبكر}}|url=https://baghdadtoday.news/news/130769/بعد-ما-قاله-المرجع-السيس|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022203200/https://baghdadtoday.news/news/130769/بعد-ما-قاله-المرجع-السيس|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، یاسای ھەڵبژاردنی پەسەندکرد و ڕۆژی ٥ی تشرینی دووەم سەرۆک کۆمار پەسەندی کرد.<ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثيقة.. البرلمان يرسل قانون الأنتخابات الى رئاسة الجمهورية للمصادقة عليه}}|url=https://baghdadtoday.news/news/136459/بالوثيقة-البرلمان-يرسل-ق|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022205022/https://baghdadtoday.news/news/136459/بالوثيقة-البرلمان-يرسل-ق|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠}}</ref><ref>{{cite web|title={{عەرەبی|بالوثائق.. رئيس الجمهورية يصادق على قانون الانتخابات}}|url=https://baghdadtoday.news/news/136618/بالوثائق-رئيس-الجمهورية-|website={{عەرەبی|بغداد اليوم}}|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211022205030/https://baghdadtoday.news/news/136618/بالوثائق-رئيس-الجمهورية-|archivedate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="وقائع٤٦٠٣">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4603.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٦٠٣|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201117095701/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4603.pdf|archivedate=١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠}}</ref><ref name="وقائع٤٦٠٦">{{cite news|title={{عەرەبی|الوقائع العيراقية}}|url=https://moj.gov.iq/upload/pdf/4606.pdf|accessdate=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|issue=٤٦٠٦|publisher=ڕۆژنامەی وەقائیعی عێراق|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210813042114/https://moj.gov.iq/upload/pdf/4606.pdf|archivedate=١٣ی ئابی ٢٠٢١}}</ref> == یاسای ھەڵبژاردن و ڕێکارەکان == {{زیاتر|بڕیار و ڕێکارەکانی ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١}} یاسای ھەڵبژاردن لە ٥٠ ماددە و ھۆیەکانی دەرچواندن و پاشکۆی دابەشکاریی بازنەکانی ھەڵبژاردن پێکھاتووە.<ref name="وقائع٤٦٠٣"/><ref name="وقائع٤٦٠٦"/> بەپێی ماددەی ٥، دەنگدەر دەبێت ھاونیشتمانییەکی عێراقیی پێگەیشتوو بێت، تەمەنی ١٨ ساڵی تەواو بکات لە ساڵی ئەنجامدانی ھەڵبژاردن، تۆمارکراوبێت لە تۆماری دەنگدەران و خاوەنی کارتی دەنگدەر بێت. ماددەکانی ٦ و ٧، ھەڵبژاردن لە یەک کاتدا لە سەرانسەری عێراق ئەنجام دەدرێت، پێویستە پێش ٤٥ ڕۆژ لەکۆتاییھاتنی خولی پەرلەمان ئەنجامبدرێت، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بە ھەماھەنگی لەگەڵ کۆمیسیۆن ڕۆژی ھەڵبژاردن دیاری دەکات و پێویستە ماوەکەی لە ٩٠ ڕۆژ کەمتر نەبێت. ماددەکانی ٨ و ٩، مەرجەکانی خۆپاڵاوتنی پاڵێوراوە، نابێت پاڵێوراو ئەندامی ھێزە چەکدارەکان یان ئەنجومەنی کۆمیسیارانی پێشوو یان ئێستا یان فەرمانبەری کۆمیسیۆن بێت. ماددەکانی ١٠ و ١١، کۆمیسیۆن ناوی پاڵێوراوان ئاڕاستەی وەزارەکانی پەروەردە و خوێندنی باڵا و ناوخۆ و دەستەی نیشتمانیی باڵای لێپرسینەوە و دادپەروەری دەکات و دواتر ڕاستاندنیان بۆ دەکات، پێویستە کۆمیسیۆن ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراو بڵاوبکاتەوە. کۆمیسیۆن بڕی دڵنیایی بەشداریکردنی پاڵێوراو دیاری دەکات، لەحاڵەتی سەرنەکەوتنی پاڵێوراو، بڕی دڵنیایییەکە دەبێت داھاتی گەنجینەی دەوڵەت. ماددەی ١٣، ئەنجومەنی نوێنەران لە ٣٢٩ کورسی پێکدێت، کە ٣٢٠ کورسی گشتییە و ٩ کورسی کۆتا بۆ پێکھاتەکانە. پێکھاتەی مەسیحی ٥ کورسی و سابیئەی مەندانی ١ کورسی، بۆ ئەم دوو پێکھاتەیە عێراق یەک بازنەیە. ھەریەک لە پێکھاتەکانی ئێزیدی و شەبەک لە نەینەوا و فەیلی لە واسیت ١ کورسییان دەبێت. ماددەی ١٥، پارێزگایەک دەبێتە چەند بازنەیەک، خۆپاڵاوتنی تاکەکەسی لەنێو بازنەیەک دەبێت، ڕێژەی ژنان لە ئەنجومەنی نوێنەران و پارێزگایەک نابێت لە ٢٥٪ کەمتر بێت. پاڵێوراوی زۆرترین دەنگ براوەیە، پاشان پاڵێوراوی دواتر. لەکاتی چۆڵبوونی کورسییەکی بازنەکە، پاڵێوراوی دواتر کە زۆرترین دەنگی ھێناوە جێگای دەگرێتەوە. مەرج نییە کورسی چۆڵبوو کە ژن بێت بە ژن پڕبکرێتەوە لەکاتێکدا کاریگەری لەسەر ڕێژەی ژنان نەبێت.<ref>{{Cite web|title=سیستمی نوێی ھەڵبژاردنەکانی عێراق|url=https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=163018|access-date=2021-10-08|website=www.pukmedia.com}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211008155354/https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=163018 |date= ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ }}</ref> ماددەکانی ١٧ تا ٢١ تایبەتە بەتۆماری دەنگدەران، کۆمیسیۆن تۆماری دەنگدەرانی سەرەتایی ڕادەگەیەنێت، لەڕێگەی نووسینگەکانی کۆمیسیۆن نوێکردنەوەی بۆ دەکرێت، دەنگدەر دەبێت تەنھا لە یەک بازنەی ھەڵبژاردن تۆمارکرابێت. دەنگدەران دەتوانن لێکۆڵینەوە لەزانیارییەکانیان بکەن، کۆمیسیۆن تۆماری کۆتایی ئامادە دەکات، ھەر وێستگەیەکی دەنگدان تۆماری تایبەت بەخۆی دەبێت بەشێوەی ئەلیکترۆنی و نووسەکی. ماددەکانی ٢٢ تا ٣٠ تایبەتە بە بانگەشەی ھەڵبژاردن و ماددەکانی ٣١ تا ٣٧ تایبەتە بە سزاکانی ھەڵبژاردن. ماددەکانی دواتر تایبەتە بە ڕێکارە گشتی و کۆتایییەکان، کۆمیسیۆن پشت بە ئامێری خێراکردنی ئەنجامی ئەلیکترۆنی دەبەستێت و لەماوەی ٢٤ کاتژمێر دوای کۆتاییھاتنی ھەڵبژاردن ئەنجامی بەرایی ڕادەگەیەنێت. بۆ دڵنیابوون لە ئەنجامی ڕاگەیەندراوی ئەلیکترۆنی، لەبنکەیەکی دەنگدان وێستگەیەک بەدەست ھەژماردەکرێتەوە، ئەگەر جیاوازی ھاوتابوون گەیشتە ٥٪، ئەوا وێستگەکانی تریش بە دەست دەژمێردرێنەوە و پشت بەھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی دەبەسترێت. لەحاڵەتی تانەدان لەبنکەیەک یان وێستگەیەکی دەنگدان، ئەوا بەدەست دەژمێردرێتەوە. کۆمیسیۆن گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیایەکی دڵنیایی دەکات تایبەت بەپشکنینی ئامێرەکانی ڕۆژی دەنگدان و دواتر ڕاپۆرتێک ئاڕاستەی ئەنجومەنی نوێنەران دەکات. وێنەیەک لە ئەنجامی ئەلیکترۆنی وێستگە دەخرێتە سەر بیرگەی دەرەکی و ئامێری گواستنەوەی ئەنجام، بیرگەی دەرەکی دوای کۆتاییھاتنی دەنگدان دەگەڕێندرێنەوە بۆ نووسینگەی نیشتمانی بۆ لێکۆڵینەوە لەھاوتابوونی ئەنجامی نێردراو و پاشکەوتکراو، وێنەیەکیش لەئەنجامی ئەلیکترۆنی دەدرێتە نوێنەرانی پاڵێوراوان. ڕێژەی ڕێگەپێدانی پەنجەمۆری نەخوێندراو لەوێستگەیەکدا ٥٪ی ژمارەی دەنگدەرانە. دەنگدانی تایبەت ٤٨ کاتژمێر پێش دەنگدانی گشتی ئەنجام دەدرێت، لەماوەی ١٠ ڕۆژدا پرۆگرامی پەنجەمۆری یەکتربڕ بۆ پەنجەمۆری دەنگدەرانی گشتی و تایبەت ئەنجام دەدرێت، سەرپێچیکار ڕەوانەی دادگا دەکرێت. کارتی دەنگدەرانی تایبەت لەدەنگدەر وەردەگیرێتەوە. ھیچ پاڵێوراوێک بۆی نییە فراکسیۆنەکەی خۆی بگۆڕێت یان فراکسیۆنەکان ھاوپەیمانی پێکبھێنن پێش دروستکردنی کابینەی حکوومەت. پاڵێوراوی سەرکەوتوو دەبێت لەماوەی ١ مانگ لەدوای دانیشتنی دەستپێک سوێندی دەستووریی بخوات، ئەگەرنا پاڵێوراوی سەرنەکەوتووی خاوەن زۆرترین دەنگی لیستەکەی جێگای دەگرێتەوە، ئەگەر پاڵێوراوی تاکەکەسی بوو، ئەوا بەپاڵێوراوی سەرنەکەوتووی خاوەن زۆرترین دەنگی بازنەکەی جێگای دەگرێتەوە. کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان بۆ ئەنجامدانی ھەڵبژاردن ژمارەیەک بڕیار و رێکار و پەیڕەوی پەسەند کرد. == بازنەکان == {{سەرەکی|بازنەکانی ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١}} بەپێی سیستەمی نوێی ھەڵبژاردنی عێراق پارێزگاکانی عێراق بەسەر ١٨ بازنە دابەشکراوە ھەربازنەیەکیش بۆ چەند بازنەیەکی بچووکتر لە ناوخۆیدا دابەشکراوە. بە شێوەیەکی گشتی سەرجەم بازنەکانی عێراق ٨٣ بازنەیە. ژمارە و ناوی کاندیدەکانیش لە بازنەیەک بۆ بازنەیەکی دیکە جیاوازی ھەیە و دەنگی ھیچ کەسێک لە بازنەیەک بۆ بازنەیەکی دیکە ناچێت. بەپێی سیستەمە ھیچ کاندیدێک ڕێگای پێنەدرا لە دوو بازنەی یەک پارێزگا خۆی کاندید بکات. ژمارەی بازنەکان بەپێی زۆری ژمارەی دانیشتووان دیارکراوە. پارێزگای [[پارێزگای موسەنا]] کەمترین بازنەی ھەبوو کە دوو بازنە بوو، [[پارێزگای بەغدا]] زۆرترین بازنەی بوو کە ١٧ بازنەی ھەڵبژاردن بوو. لە ھەریەکێک لە بازنەکان کورسییەک بۆ پاڵێوراوی مێینە دانرابوو کە دەکاتە ٨٣ کورسی.<ref name=":0">{{Cite web|title=كل شيء تريد معرفته عن الانتخابات العراقية في تشرين الأول 2021|url=https://www.ufuqorg.org/2714|url-status=live|access-date=2021-10-09|language=ar}}</ref> [[پەڕگە:Iraqi Governorates ar.svg|وێنۆک|386x386پیکسڵ]] {| class="wikitable" |+ خشتەی پارێزگاکان |- ! پارێزگا !! ژمارەی دەنگدەر !! ژمارەی بازنەکان !! ژمارەی کورسییەکان !! کورسییەکانی ژنان !! ژمارەی بەربژێر |- | بەغداد || ٥٧٩٣٦٠٥ || ١٧ || ٦٩ || ١٧ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای دھۆک لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|دھۆک]] || ٨٢٢٧٠٣ || ٣ || ١١ || ٣ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای ھەولێر لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|ھەولێر]] || ١٢٣٨٣٧٩ || ٤ || ١٥ || ٤ || |- | [[بازنەکانی پارێزگای سلێمانی لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|سلێمانی]] || ١٤٢٥٧٠٥ || ٥ || ١٨ || ٥ || |- | نینەوا || ٢٣٣٠٦٣٢|| ٨|| ٣١|| ٨|| |- | [[بازنەکانی پارێزگای کەرکووک لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|کەرکووک]] || ١٠١١٩٢٨|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | دیالە || ١٠٧٤٤٤٢|| ٤|| ١٤|| ٤|| |- | ئەنبار || ١٠٩١٦٤٤|| ٤|| ١٥|| ٤|| |- | بابل || ١٢٨١٨٦٠|| ٤|| ١٧|| ٤|| |- | کەربەلا || ٧٧٠٨٣٨|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | واسیت || ٨٥٥٨٦١|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | سەڵاحەدین || ٩٥٧٢٩١|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | نەجەف || ٩٤٦٨٥٣|| ٣|| ١٢|| ٣|| |- | قادسییە || ٨١٥٧٣٧|| ٣|| ١١|| ٣|| |- | موسەنا || ٥٢٧٥٥٥|| ٢|| ٧|| ٢|| |- | زیقار || ١٣١٢٢٧٥|| ٥|| ١٩|| ٥|| |- | میسان || ٧٦٣١٤٠|| ٣|| ١٠|| ٣|| |- | بەسرە || ١٨٨٧٢٣١|| ٦|| ٢٥|| ٦|| |} == پەسەندکردن و ژمارەی پاڵێوراوان == دوای کردنەوەی دەرگایی خۆ پاڵاوتنی بەربژێرەکان لەلایەن کۆمیسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکان، ئەو کەسانەی خوازیاری بەشداریکردنبوون لە پرۆسەکە ناوی خۆیان نووسی. بەپێی ئامارەکان لە ٣٢٤٩ بەربژێر لەلایەن کۆمیسیۆنەوە پەسەندکراون لەو ژمارەیە ٩٥١ کەسیان ژنن. پەسەندکردنی بەربژێرەکان لەسەر چەند پێوەرێک بووە لەوانە:<ref name=":0"/> * دەنگدەرێکی تۆمار کراو بێت. * ھەڵگری بڕوانامەی ئامادەیی یان ھاوتایەکەی بێت. * دانیشتووی ئەو پارێزگایە بێت کە خۆی تێدا پاڵاوتووە. * لیستێکی پشتیوانیی ٥٠٠ دەنگدەری تۆمارکراو پێشکەش بکات لە ھەمان ئەو بازنەیەی کە خۆی لێ پاڵاوتووە. * تەمەنی لە ٢٨ کەمتر نەبێت. * نابێت داواکراوی یاسای لێپێچینەوە و دادپەروەری بێت. * نابێت لە تاوان و کاری بێڕەوشتییەوە گلابێت. * نابێت لەکاتی خۆپاڵاوتن ئەندامی ھێزی چەکدار یان دەزگای ئاسایش یان نە پێشتر و نە ئێستا ئەندامی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان بێت == ئامێرەکانی دەنگدان == === ئامێری ڤی ڤی دی === لەم ھەڵبژاردنە دوو ئامێری تایبەت بە دەنگدەران و فۆرمی دەنگدەران تەرخان کرا، بەمەبەستی کەمکردنەوە و ڕێگریکردن لە ساختەکاری.<ref>{{Cite web|date=2020-12-07|title=ئامێرەکانی هەژماری دەنگدان لە عێراق پشکنینیان بۆ دەکرێت|url=https://snnc.co/54297/|access-date=2021-10-08|website=SNN}}</ref> یەکەمیان ئامێری تۆمارکردنی ناوی دەنگدەرانە بە ناوی ڤی ڤی دی یاخود ئامێری لێکۆلێنەوەی ئەلیکترۆنی بە سیستەمێکی تایبەت بەرنامە ڕێژکراوە بە شاشەیەکی دەستی بۆ دانراوە و پەیوەست کراوە بە ئامێری فۆرمی دەنگدان. ئامێرەکە زمانی کوردی و عەرەبی بۆ دانراوە بەڵام بەھۆی کێشەی تەکنیکی نەتوانرا سوود لە زمانی کوردی وەربگێرێت بۆیە لە کاتی پرۆسەکە سوود لە زمانی عەرەبی وەرگیرا. لە سەرجەم بنکەکانی ھەڵبژاردن کە ٢١٧٩ بنکەیە دانرابوو. چۆنییەتی کارکردنی ئامێرەکە پەیوەستە بە کۆمەڵێک ڕێکارەوە، سەرەتا ئامێرەکە بە کارەباوە پەیوەست دەکرێت لە دواتر بە کێبێلێکەوە پەیوەست بە ئامێریبیکۆس کە تایبەتە بە فۆرمی دەنگدەران دەکرێت. ئامێرەکە لە ڕێگای دوگمەی تایبەت ھەڵدەکرێت، لە دواتر داوای کارتی تایبەتی ئامێرەکە دەکات بۆ ئەوەی چالاک بێت، ئەم کارەتەش تایبەتە بە ئامێرەکە و زانیارییەکانی بنکەکەی تێدایە لەلای بەڕێوبەری بنکەکەوە دەخرێتە ناوی. پاش ئەوەی کارتەکەی تێدەخرێت ئامێرەکە چالاک دەبێت و لەدواتر داوای دەرھێنانی کارتەکە دەکات. پاشان زمانی ئامێرەکە ھەڵدەبژێریت کە عەرەبییە، لە دواتردا ژمارەی ئامێرەکە و ژمارەی ئامێریبیکۆس و ژمارەی سندووقی دەنگدانەکەی تێدا تۆمار دەکرێت. دوای ئەم کارە ڕاپۆرتی کردنەوەی ئامێرەکە دەردەکات. کۆمیسۆنی بالای ھەڵبژاردنەکانی عێراق ڕای گەیاند کە ئامێرەکە پێویستە پێش کاتژمێر ٧ی بەیانی ئامادەبکرێت. پاش ئامادەبوون کەسی دەنگدەر کارتی دەنگدان دەدات بە کارمەندی ئامێرەکە ئەویش کارتەکەی تێدەخات و پاشان داوای پەنجەمۆری کەسی دەنگدەر دەکرێت بۆ ئەوەی لە ڕاستی و دروستی کارتەکە پشتڕاست بکرێتەوە. لە دواتر دا بەھۆی کامێرایەکەوە کە بە ئامێرەکەوە پەیوەست کراوە بارکۆدی فۆڕمی دەنگدانەکە دەخرێتە ناو ئامێرەکەوە لە پاشان فۆرمەکە دەدرێت بە دەنگدەر. سەلامەتی ئامێرەکە جێگای مشتومڕی لایەنە سیاسییەکان بوون بەڵام بە شێوەیەکی گشتی جێگای ڕەزامەندیی بوو، بەرپرسانی کۆمیسیۆن ئاماژەیان بەوە کرد کە ئەگەری ساختەکاری کەمە. دوای تەواوبوونی وادەی دیاریکراوی ھەڵبژاردن بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناچالاک بوو. === ئامێری بیکۆس picos === ئەم ئامێرە لەسەر سندوقی دەنگدان دانرا، ئامێرەکە تایبەتە بە فۆڕمی دەنگدان و ھەژمارکردنی خێرای ئەنجامەکانە.<ref>{{Cite web|title=EU election observers will arrive in Iraq mid-September|url=https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/130920211|url-status=live|access-date=2021-10-08|website=www.rudaw.net}}</ref><ref>{{Cite web|title=No security breaches were recorded in Nineveh during the special voting day, official says|url=https://shafaq.com/en/Iraq-News/No-security-breaches-were-recorded-in-Nineveh-during-the-special-voting-day-official-says|access-date=2021-10-08|website=No security breaches were recorded in Nineveh during the special voting day, official says}}</ref> چالاکبوونی پەیوەستە بە ئامێری ڤی ڤی دی یەکەوە. بە شێوەیەیک ئۆتۆماتیکی دوای تەواوبوونی ماوەی ھەڵبژاردن ناچالاک دەبێت و کەسی دەنگدەر یاخود کەسی دیکە ناتوانێ فۆرمی دەنگدان بخاتە ناو سندووقەکەوە. ئامێرەکە بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی پەیوەستکراوە بە ئامێری ڤی ڤی دی، پاش ئەوەی دەنگدەرەکە فۆرمەکەی وەردەگرێت و دەنگدەدات بە کەس و لایەنی دیاریکراوی خۆی، بەمەبەستی خستنە ناو سندووقەکەوە دەبێت بەو لایەی کە ناوی سەرجەم کاندید و لیستەکانی تێدایە ڕوو بە خوار بخرێتە ناو ئامێرەکە بۆ ئەوەی بناسرێتەوە. ئەگەر بەلایەکەی دیکە کە ناوی سەرجەم کاندید و لیستەکانی تێدایە ڕوو لە سەرەوە بێت و پشتەوەی فۆرمەکە ڕوو لە خوارەوە بێت نایخوێنێتەوە. ئامێرەکە زانیارییە تۆمارکراوەکانی ناو سندوقەکە دەگوازێتەوە بۆ ئامێری ڤی ڤی دی پاش تەواوبوونی پڕۆسەی ھەڵبژاردن، پاشان بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی زانیارییەکان چاپ دەکات و لە ئامێرەکە دێتە دەرەوە و دەدرێت بە بەڕێوەبەری بنکە، ھەروەھا ڕاپۆرتەکە دەتوانرێت چەند جارێک کۆپی بکرێت بۆ ئەوەی بدرێتە چاودێرەکان. کۆمیسیۆنی بالای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق ئەوەی ڕاگەیاندووە کە کۆمپانیایەکی ئیسپانی سەرپەرشتی پاراستنی ئامێرەکان دەکات و دڵنیایی دایە ھاووڵاتیان لە سەلامەتی ئامێرەکان لە ھاککردن ژمارەی دەنگەکان وەک خۆی ھەژماردەکات بێ ئەوەی کەس بتوانێت لە جیاتی کەسێکی دیکە دەنگ بدات.<ref>{{Cite web|title=سەرۆکی پێشووی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردن لە عێراق: ئەمجارە ڕێکارەکان تووندن و ساختەکاری کەم دەکاتەوە|url=https://www.rudaw.net/sorani/middleeast/iraq/060920212|url-status=live|access-date=2021-10-08|website=www.rudaw.net}}</ref><ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان: ئامێرەکانی دەنگدان پارێزراون و هیچ هەڕەشەیەکی هاککردنیان لەسەر نییە|url=http://www.nrttv.com/detail/3287|access-date=2021-10-08|website=nrttv.com}}</ref><ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=دڵنیایییەک لە کۆمسیۆنەوە لەبارەى ئامێرەکانى دەنگدان|url=http://www.nrttv.com/detail/3397|access-date=2021-10-08|website=nrttv.com}}</ref> === کێشەی ئامێرەکان === لە دوای ئەوەی ھەڵبژاردنی تایبەت لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق بەڕێوەچوو، ئامێرەکە چەندین کێشەی تەکنیکی تێدا دەرکەوت لەگەڵ ڕووبەڕووی ڕەخنەی بەشێک لە دەنگدەرانی تایبەتی بووەوە بەھۆی خاوی لە تۆمارکردنی زانیارییەکان.<ref>{{Cite web|title=خاوی ئامێرەکان لە چەند بنکەیەک پڕۆسەی دەنگدان سست دەکات|url=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/211246-خاوی-ئامێرەکان-لە-چەند-بنکەیەک-پڕۆسەی-دەنگدان-سست-دەکات|access-date=2021-10-08|website=www.kurdistan24.net}}</ref> == بانگەشەی ھەڵبژاردن == == بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردن == {{ئامادەکردن}} ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت و ڕۆژی ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی گشتی بەڕێوەچوو. === دەنگدانی تایبەت === ڕۆژی ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەنگدانی تایبەت بەڕێوەچوو، ھێزە ئەمنییەکان (جگە لە [[حەشدی شەعبی]]) و ئاوارەکان و زیندانیانی کەمتر لە ٥ ساڵ لەگرتووخانەکان دەنگیاندا، بەپێی ڕیکاری بڕیاردراو، دەنگدەرانی تایبەت دەبێت ھەڵگری کارتی دەنگدەری بایۆمەتری بن و پاش دەنگدان لێیان وەردەگیرێتەوە. {| class="wikitable" |+ ئاماری دەنگدانی تایبەت<ref name="ئادت٨١٠٢١">{{cite web|title=ڕاپۆرتی نیوەی ڕۆژی دەنگدانی تایبەت|url=https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/SV-MIDDAY-Report-08-10-2021.pdf|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211008111350/https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/SV-MIDDAY-Report-08-10-2021.pdf|archivedate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|date=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="رکدت٨١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|تقرير الغلق لمراكز التصويت الخاص للانتخابات البرلمانية ٢٠٢١}}|url=https://ihec.iq/elementor-14775/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211008181545/https://ihec.iq/wp-content/uploads/2021/10/WhatsApp-Image-2021-10-08-at-9.02.29-PM-1024x654.jpeg|archivedate=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|date=٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> |- ! پارێزگا !! ژمارەی{{ھن}}دەنگدەران !! ژمارەی{{ھن}}بنکەکانی دەنگدان !! ژمارەی{{ھن}}وێستگەکانی دەنگدان !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(٦ی ئێوارە) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(٦ی ئێوارە) |- | بەغداد || ٢٩٩٫٦٤٧ || ١٣٨ || ٧١٥ || ١٠٣٫٣٥٧ || ٣٤٪ || ١٨٩٫٠٠٣ || ٦٣٪ |- | دھۆک || ١٢٠٫٦٧٥ || ٦٠ || ٢٩١ || ٣٨٫١٣٨ || ٣٢٪ || ٨٣٫٦٦٦ || ٦٩٪ |- | ھەولێر || ١١٥٫٢٥٤ || ٧٢ || ٢٧٩ || ٣٩٫٣٤١ || ٣٤٪ || ٨٦٫٦٩٤ || ٧٥٪ |- | سلێمانی || ٩٥٫٩٨٤ || ٥٢ || ٢٢٩ || ٣٥٫٤٣٣ || ٣٧٪ || ٧٤٫٩٤٠ || ٧٨٪ |- | نینەوا || ٧٣٫٤٢٩ || ٣٩ || ١٨٤ || ٢٨٫٧٢١ || ٣٩٪ || ٥١٫٢٤٤ || ٧٠٪ |- | کەرکووک || ٥٥٫٤٩٠ || ٢٩ || ١٣٠ || ١٨٫١٣٥ || ٣٣٪ || ٣٤٫٤٣٥ || ٦٢٪ |- | دیالە || ٤٧٫٧٦٤ || ٣٨ || ١١٦ || ١٦٫٦١٠ || ٣٥٪ || ٣٥٫٥٦٩ || ٧٤٪ |- | ئەنبار || ٨٥٫١٨١ || ٤٥ || ٢٢٢ || ٢٨٫٢٧١ || ٣٣٪ || ٤٩٫٩٠٥ || ٥٩٪ |- | بابل || ٢٦٫٣٨١ || ٢٢ || ٦٨ || ١٢٫٦٤٢ || ٤٨٪ || ٢٠٫٩٨١ || ٨٠٪ |- | کەربەلا || ٢٦٫٤٢٩ || ١٤ || ٦٢ || ١٠٫٩٦٦ || ٤١٪ || ١٩٫٤٥٧ || ٧٤٪ |- | واسیت || ٢٢٫٢٤٩ || ١٨ || ٥٤ || ٧٫٧٦٦ || ٣٥٪ || ١٥٫٠٠٧ || ٦٧٪ |- | سەڵاحەدین || ٥٠٫٢١٧ || ٣٠ || ١٢٤ || ٢١٫٣٥٥ || ٤٣٪ || ٣٥٫٠٤٥ || ٧٠٪ |- | نەجەف || ٢٦٫٤٩٢ || ٢١ || ٦١ || ٩٫٥٤٢ || ٣٦٪ || ١٨٫٤٠٨ || ٦٩٪ |- | قادسییە || ١٩٫٦٤٠ || ١٥ || ٤٧ || ٨٫٢٦٥ || ٤٢٪ || ١٤٫٦٠٣ || ٧٤٪ |- | موسەنا || ١٨٫٠٣٨ || ١٢ || ٤٤ || ٧٫٧٢٤ || ٤٣٪ || ١٣٫١٨٤ || ٧٣٪ |- | زیقار || ٣٦٫١٥٨ || ٢٣ || ٨٣ || ١٦٫٢٤٩ || ٤٥٪ || ٢٦٫١٧٧ || ٧٢٪ |- | میسان || ٢٥٫١٥٩ || ١٨ || ٦١ || ١١٫٣٣٤ || ٤٥٪ || ١٩٫١٠٢ || ٧٦٪ |- | بەسرە || ٥٢٫٣٣٧ || ٤١ || ١٢٩ || ٢١٫٤١٥ || ٤١٪ || ٣٤٫٣٨٠ || ٦٦٪ |- ! کۆی گشتی || ١٫١٩٦٫٥٢٤ || ٦٨٧ || ٢٫٨٩٩ || ٤٣٥٫٢٦٤ || ٣٦٪ || ٨٢١٫٨٠٠ || ٦٩٪ |} کاتژمێر ٤ی ئێوارە، کۆمیسیۆن تیروپشکی دیاریکردنی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی بۆ ئەو بنکانەی زیاتر لە یەک وێستگەیان ھەیە ئەنجامدا، ئەو بنکانەی یەک وێستگەی دەنگدانیان ھەیە، بەدەستیش ھەژماردەکرێنەوە. {| class="wikitable" |+ ئەنجامی تیروپشکی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی |- ! کۆی وێستگەکانی{{ھن}}بنکەی دەنگدان !! کۆی بنکەکانی دەنگدان!! وێستگەی دەنگدانی ھەڵبژێردراو |- | ٢ || ٧٦ || ٢ |- | ٣ || ٩٥ || ١ |- | ٤ || ١٧٣ || ٣ |- | ٥ || ١٤٩ || ٤ |- | ٦ || ٨١ || ٦ |- | ٧ || ٣٩ || ٥ |- | ٨ || ١٥ || ٢ |- | ٩ || ٤ || ٣ |- | ١٠ || ٢ || ٣ |- | ١١ || ٢ || ٥ |- | ١٣ || ١ || ١٣ |- | ١٦ || ١ || ١٢ |} تا ساتی داخستنی بنکەکانی دەنگدان لەکاتژمێر ٦ی ئێوارە، ١٢ سکاڵا تۆمارکراوە و لە ١ وێستگەی دەنگدانی دیالە دەنگدان ھەڵپەسێنراوە. === دەنگدانی گشتی === ڕۆژی ١٠ تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، دەنگدانی گشتی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ٢٠٢١ بەڕێوەچوو، دەنگدان لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی دەستی پێکرد و لەکاتژمێر (٦)ی ئێوارە کۆتایی پێھات، کارمەندان ڕۆژی دەنگدان دەیانتوانی لەکاتژمێر (٧)ی بەیانی بۆ کاتژمێر (٨)ی بەیانی لە وێستگەکانیان دەنگبدەن. {| class="wikitable" |+ ئاماری دەنگدانی گشتی<ref name="ڕدگ١٠١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|المفوضية: نحقق في مدى صحة الجدول المتداول الذي يظهر مشاركة 19% في الانتخابات}}|url=https://www.nasnews.com/view.php?cat=71574|website=ناس نیوز|accessdate=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211010190145/https://www.nasnews.com/view.php?cat=71574|archivedate=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref><ref name="رکد١٠١٠٢١">{{cite web|title=UPDATED: Iraq's electoral commission reports just over 42 percent voter turnout|url=https://www.kurdistan24.net/en/story/25865-UPDATED:-Iraq%27s-electoral-commission-reports-just-over-42-percent-voter-turnout|website=کوردستان٢٤|accessdate=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|archiveurl=https://archive.ph/tgXIx|archivedate=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> |- ! پارێزگا !! ژمارەی{{ھن}}دەنگدەران !! ژمارەی{{ھن}}بنکەکانی دەنگدان !! ژمارەی{{ھن}}وێستگەکانی دەنگدان !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(١٢ی نیوەڕۆ) !! ژمارەی بەشداربووان{{ھن}}(٦ی ئێوارە) !! ڕێژەی بەشداری{{ھن}}(٦ی ئێوارە) |- | بەغداد || ٤٫٧٠٠٫٠٩٥ || ١٨٢٤ || ١٢٫٥٤٧ || ٥٨١٫٤١٣ || ١٢٪ || ١٫٥٢٤٫٥٧٨ || ٣٢٪ |- | دھۆک || ٧١١٫٧٤٩ || ٢٦٤ || ١٫٨٠٧|| ١٦٠٫٠٢٠ || ٢٢٪ || ٤٠٨٫٨٨٧ || ٥٧٪ |- | ھەولێر || ١٫٠٣٦٫١٦٦ || ٤٩٨ || ٢٫٦١٠ || ٢١٦٫٠٣٥ || ٢١٪ || ٥٠٢٫٧٧٣ || ٤٩٪ |- | سلێمانی || ١٫١٩٧٫٧٢٣ || ٥٠٣ || ٢٫٩٦٩|| ١٩٥٫٦٨٤ || ١٦٪ || ٤٥٥٫٩٤٧ || ٣٨٪ |- | نینەوا || ١٫٧٦٥٫٠٣١ || ٧٥٣ || ٥٫٦٤٢ || ٤٤٦٫٢٤٨ || ٢٥٪ || ٨٤١٫١٣٠ || ٤٨٪ |- | کەرکووک || ٩٣٦٫٦٢٨ || ٣١٥ || ٢٫٢٤٧ || ٢٠٦٫١٥٣ || ٢٢٪ || ٤٠٤٫٧٨٣ || ٤٣٪ |- | دیالە || ٩٦٧٫١٠٣ || ٤٨٣ || ٢٫٤٦٦ || ٢٤٨٫٩٢١ || ٢٦٪ || ٤٦٢٫٩١٣ || ٤٨٪ |- | ئەنبار || ٩٧٧٫٤١٣ || ٣٨٠ || ٢٫٤٩٣ || ٢٢٨٫٣٦٩ || ٢٣٪ || ٤٢٧٫٩٨٤ || ٤٤٪ |- | بابل || ١٫١٢٣٫٢٣٨ || ٤١٣ || ٢٫٨٣٧ || ٢٤٥٫٩٨٠ || ٢٢٪ || ٥١٦٫١٠٠ || ٤٦٪ |- | کەربەلا || ٦٦٢٫٨٩٤ || ٢٤٤ || ١٫٦٩٠ || ١٣٥٫٤٨١ || ٢٠٪ || ٢٩١٫٤٤٥ || ٤٤٪ |- | واسیت || ٧٥٣٫٤٢١ || ٣٠٥ || ١٫٨٧٤ || ١٥٥٫٩٤٢ || ٢١٪ || ٣٤٨٫٨٢٢ || ٤٦٪ |- | سەڵاحەدین || ٨٢٢٫٥٥٧ || ٣١٢ || ٢٫١٥٧ || ٢٢١٫٦٣٢ || ٢٧٪ || ٤٠٥٫٨٢٨ || ٤٩٪ |- | نەجەف || ٨٠٩٫٠٥٠ || ٣٣٦ || ٢٫٠٥٢ || ١١١٫٣٣٠ || ١٤٪ || ٣٣٥٫٨٤١ || ٤٢٪ |- | قادسییە || ٧٠٠٫٣٥٦ || ٢٨٩ || ١٫٧٩٣ || ١٤٢٫٠٠٦|| ٢٠٪ || ٣٠٢٫١٢٠ || ٤٣٪ |- | موسەنا || ٤٥٠٫٤٥٠ || ١٧٠ || ١٫١٥٣ || ٩٠٫٩٦٠ || ٢٠٪ || ١٩٢٫١٣٣ || ٤٣٪ |- | زیقار|| ١٫١٠١٫٥٨٦ || ٤٤٠ || ٢٫٨٦٦ || ٢٢٩٫٢٧٠ || ٢١٪ || ٤٧٩٫٦٧٨ || ٤٤٪ |- | میسان || ٦١٦٫٢٠٢ || ٢٣٠ || ١٫٦٧٠ || ١٣٥٫١٦٦ || ٢٢٪ || ٢٦٠٫٧٢٧ || ٤٢٪ |- | بەسرە || ١٫٥٨٨٫١٨٢ || ٥١٤ || ٤٫١٦٨ || ٣٢٦٫٢٩١ || ٢١٪ || ٦٥٦٫٥٢١ || ٤١٪ |- ! کۆی گشتی || ٢٠٫٩١٩٫٨٤٤ || ٨٫٢٧٣ || ٥٥٫٠٤١ || ٤٫٠٧٦٫٩٠١ || ١٩٪ || ٨٫٨١٨٫٢١٠ || ٤٢٪ |} کاتژمێر ٤ی ئێوارە، کۆمیسیۆن تیروپشکی دیاریکردنی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی بۆ ئەو بنکانەی زیاتر لە یەک وێستگەیان ھەیە ئەنجامدا، ئەو بنکانەی یەک وێستگەی دەنگدانیان ھەیە، بەدەستیش ھەژماردەکرێنەوە. {| class="wikitable" |+ ئەنجامی تیروپشکی وێستگەی ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی |- ! کۆی وێستگەکانی بنکەی دەنگدان !! کۆی بنکەکانی دەنگدان !! وێستگەی دەنگدانی ھەڵبژێردراو |- | ٢ || ٣٨٢ || ١ |- | ٣ || ٢٩٠ || ٣ |- | ٤ || ٤١٦ || ١ |- | ٥ || ٨٤٦ || ٢ |- | ٦ || ١٫٥٦٩ || ٣ |- | ٧ || ١٫٥٦٣ || ٣ |- | ٨ || ١٫٣٥١ || ٥ |- | ٩ || ٨٦٩ || ٦ |- | ١٠ || ٤٥٦ || ٣ |- | ١١ || ١٩٩ || ١ |- | ١٢ || ٦٨ || ١ |- | ١٣|| ٣٥ || ٢ |- | ١٤ || ١٠ || ٩ |- | ١٥ || ٥ || ٥ |- | ١٦ || ٢ || ١١ |- | ١٧ || ١ || ١٤ |- | ١٨ || ٢ || ١٤ |} تا ساتی داخستنی بنکەکانی دەنگدان لەکاتژمێر ٦ی ئێوارە، ٥٨ سکاڵا تۆمارکراوە. == ئەنجامی ھەڵبژاردن == ڕۆژی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، ئەنحومەنی کۆمیسیاران ئەنجامی بەرایی ھەڵبژاردنی ڕاگەیاند،<ref name="ئەنجام١١١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|كلمة رئيس مجلس المفوضين القاضي جليل عدنان خلف في مؤتمر إعلان النتائج الأولية لانتخابات مجلس النواب العراقي، اليوم الإثنين}}|url=https://ihec.iq/15034-2/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ئەنجامی ئەو وێستگانە بوون کە ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی ئامێری گواستنەوەی ئەنجام و بیرگەی دەرەکیی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنییەوە گەیشتبوونە نووسینگەی نیشتمانی. ئەنجامی نێردراو لە ڕێگەی ئامێری گواستنەوەی ئەنجام ١٠٠٪ ھاوتا بووە لەگەڵ ئەنجامی پاشەکەوتکراوی سەر بیرگەی دەرەکیی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنی. ڕۆژی ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، ئەنجامی ٨٫٥٤٧ وێستگەی دیکە بۆ ئەنجامی بەرایی ڕاگەیاندراو زیادکرا، ئەمانە وێستگە ھەڵبژێردراوەکان بوو بۆ ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەستی، بۆ دڵنیابوونەوە لەھاوتابوونی ئەنجامی ئامێری ھەژمارکردن و جیاکردنەوەی ئەلیکترۆنی، ئەنجامی ھاوتابوون ١٠٠٪ بووە.<ref name="ئەنجام١٢١٠٢١">{{cite web|title={{عەرەبی|توضيح من رئيس مجلس المفوضين بشأن النتائج الأولية والنتائج النهائية}}|url=https://ihec.iq/15039-2/|website=کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان|accessdate=٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١}}</ref> ڕۆژی ١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، ئەنجامی بەرایی تەواوی وێستگەکان ڕاگەیاندرا، کە ٣٫٦٨١ وێستگەی دەنگدان کێشە لەناردنی ئەنجامەکانیان ھەبوو، ڕاگیران.<ref name="ئەنجام١٢١٠٢١"/> ئەم وێستگانە (٣٫٣٠٧) ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە لە ماوەی دیاریکراودا نەنێردراون، یان (٥٠٤) ئەنجامەکان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە نێردراون و بیرگەی دەرەکییان نەگەڕێندراونەتەوە، یان (١٤٠) ئەنجامەکانیان لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە نەنێردراون و بیرگەی دەرەکییان نەگەڕێندراونەتەوە. ڕۆژی ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ئەنجامی کۆتایی ڕاگەیاند، ڕۆژی ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ دادگای باڵای فیدراڵی تانەکانی ھەڵوەشاندنەوەی ئەنجامەکانی ڕەتکردەوە و ئەنجامی ڕاگەیەندراوی پەسەند کرد. دواتر ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراو ئاراستەی سەرۆک کۆمار کران بۆ ڕاگەیاندنی دانیشتنی دەستپێک. {| class="wikitable sortable" |+ ئەنجامی کۆتایی پەسەندکراو |- ! colspan="2"| ناوی قەوارە/ھاوپەیمانی !! کۆی دەنگەکان !! ژ. نوێنەران !! گۆڕانکاری |- ! colspan="5"| گشتی |- | || [[ڕەوتی سەدر]] || ٨٨٥٫٣١٠ || ٧٣ || |- | || سەربەخۆکان || ١٫٥٦٠٫٨٧٦ || ٣٩ || |- | || [[ھاوپەیمانی پێشکەوتنی نیشتمانی]] || ٦٣٧٫١٩٨ || ٣٧ || |- | || [[ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا]] || ٥٠٢٫١٨٨ || ٣٣ || |- | || [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] || ٧٨١٫٦٧٠ || ٣١ || |- | || [[ھاوپەیمانی فەتح]] || ٤٦٢٫٨٠٠ || ١٧ || |- | || [[ھاوپەیمانیی کوردستان]] || ٣٦٨٫٢٢٦ || ١٧ || |- | || [[ھاوپەیمانی عەزمی عێراق]] || ٤٢١٫٥٧٩ || ١٤ || |- | || [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] || ٢٣٣٫٨٣٤ || ٩ || |- | || [[بزووتنەوەی ئیمتیداد]] || ٢٩٩٫٣٠٣ || ٩ || |- | || [[ئیشراقەت کانوون]] || ١٠٠٫٣٧٤ || ٦ || |- | || [[ھاوپەیمانی تەسمیم]] || ١٥٣٫٦١٤ || ٥ || |- | || [[ھاوپەیمانی پەیمانی نیشتمانی]] || ٢٣٥٫٧٢٦ || ٤ || |- | || [[ھاوپەیمانی ھێزەکانی دەوڵەتی نیشتمانی]] || ٣٥٩٫٨٧٦ || ٤ || |- | || [[ھاوپەیمانی لایەنگرانمان ناسنامەمانە]] || ٥٨٫٠٨٩ || ٣ || |- | || [[بزووتنەوەی حەسم بۆ چاکسازی]] || ٢٦٫٩٧٣ || ٣ || |- | || [[ھاوپەیمانی عەرەبی لە کەرکووک]] || ٢٦٫٤١٤ || ١ || |- | || [[لایەنگرانی نیشتمانی]] || ٤٩٫٤٤٣ || ١ || |- | || [[پڕۆژەی نیشتمانیی عێراقی]] || ٤٥٫١٩٧ || ١ || |- | || [[مونتەجی وەتەنی]] || ٣٥٫٨٩١ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی ئیقتیداری نیشتمانی]] || ٧٣٫٢١٠ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی سەنەدی نیشتمانی]] || ٦٫٥١٥ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی خەڵکانی سەربەخۆی واسیت]] || ٣٠٫٩١٨ || ١ || |- | || [[گردبوونەوەی ئامالی نیشتمانی]] || ١٥٫١٤٠ || ١ || |- | || [[ھاوپەیمانی نزیکبوونەوەی نیشتمانی]] || ١٠٧٫٦٠٠ || ١ || |- | || ڕەوتی فوراتەین || ٣٩٫٥٠٠ || ١ || |- | || بەرەی یەکگرتووی تورکمانی عێراق || ٤٨٫٤٢٢ || ١ || |- | || [[کۆمەڵی دادگەریی کوردستان]] || ٦٤٫٠٢٥ || ١ || |- | || بزووتنەوەی بیلادیی نیشتمانی || ٨٫٣٨٤ || ١ || |- | || بزووتنەوەی مافەکان || ٩٩٫٥٠٣ || ١ || |- | || حیزبی وەتەن || ١٢٫٢٦٦ || ١ || |- | || ڕەوتی وەفا و گۆڕان || ١٥٫٢٤١ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٨٦١٫٧٧٢ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی نوێنەرانی گشتی || ٨٫٦٢٨٫٠٦٧ || ٣٢٠ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی مەسیحی |- | || [[بزووتنەوەی بابلیۆن]] || ٥٠٫٣٧٨ || ٤ || |- | || فاروق حەنا عەتو شەمعون || ٥٫٤٩٥ || ١ || |- || || ئەوانی تر || ٦٢٫١٣٠ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی مەسیحی || ١١٨٫٠٠٣ || ٥ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی سابیئە |- | || ئوسامە کەریم خەلەف || ٤٫٣٠١ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٧٫٨٣٢ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی سابیئە || ١٢٫١٣٣ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی شەبەک |- | || [[وەعد مەحموود ئەحمەد قەدۆ]] || ٢٠٫٨٢٧ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ١٨٫٦٨٩ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی پێکھاتەی شەبەک || ٣٩٫٥١٦ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی ئێزیدی |- | || [[حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی]] || ٣٫٩٨٨ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٨٫٩٤٧ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆتای گشتیی پێکھاتەی ئێزیدی || ١٢٫٩٣٥ || ١ || - |- ! colspan="5"| کۆتای پێکھاتەی فەیلی |- | || [[حوسێن عەلی مەردان]] || ٢٠٫٨٣٢ || ١ || |- | || ئەوانی تر || ٢٢.٥٣٩ || ٠ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی کۆتای پێکھاتەی فەیلی || ٤٣.٣٧١ || ١ || - |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی دەنگە دروستەکان || ٨٫٨٥٤٫٠٢٥ || ٣٢٩ || - |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی بەشداربووان || ٩٫٦٢٩٫٩٠١ || ٤٣٫٥٤٪ || |- ! colspan="2"| کۆی گشتیی دەنگدەران || ٢٢٫١١٦٫٣٦٨ || || |} === ئەنجامی کۆتایی بەپێی پارێزگاکان === {{col-begin}} {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بەغداد|پارێزگای بەغداد]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە نەینەوا|پارێزگای نەینەوا]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بەسرە|پارێزگای بەسرە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە زیقار|پارێزگای زیقار]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە سلێمانی|پارێزگای سلێمانی]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە بابل|پارێزگای بابل]] {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە ئەنبار|پارێزگای ئەنبار]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە ھەولێر|پارێزگای ھەولێر]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە دیالە|پارێزگای دیالە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە کەرکووک|پارێزگای کەرکووک]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە سەڵاحەدین|پارێزگای سەڵاحەدین]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە نەجەف|پارێزگای نەجەف]] {{col-3}} * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە واسیت|پارێزگای واسیت]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە دھۆک|پارێزگای دھۆک]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە قادسیە|پارێزگای قادسیە]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە کەربەلا|پارێزگای کەربەلا]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە میسان|پارێزگای میسان]] * [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١ لە موسەنا|پارێزگای موسەنا]] {{col-end}} === تانەدان لە ئەنجامەکان === == دوای ھەڵبژاردن == دوای هەڵبژاردن لایەنەکانی بەشدار لە پڕۆسەکە چاوەڕی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن بوون ، کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق ڕایگەیاند لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری داهاتوو ئەنجامەکان بڵاودەکەنەوە .لەگەڵ ئەوەشدا لە سەرەتادا چەندین ئاماری نافەرمی بڵاوکرانەوە .سەبارەت بە ڕێژەی بەشداری لە هەڵبژادن جومانە غەلای، گوتەبێژی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق وتی " ژمارەی ئەو کەسانەی کە لە تۆماری دەنگدەراندا ناویان تۆمارکرابوو ٢٢ ملیۆن و ١١٦ هەزار و ٣٦٨ کەس بوو، هاوکات بە پشتبەستن بە ٩٤٪ی ئەو بنکانەی دەنگدان کە ئەنجامەکانیان وەرگیراون لە تێکڕای ئەو ژمارە ٩ ملیۆن و ٧٧ هەزار و ٧٧٩ کەس لە هەڵبژاردن دەنگیان دا." کۆمسیۆن ڕۆژی ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ لە کاتژمێر شەشی ئێوارە لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەوانیدا ناوی کاندیدە دەرچووەکانی بەشێک لە بازنەکانی هەڵبژاردنی بڵاوکردەوە ، بەبێ ئەوەی ئاماژە بە ژمارەی کورسی و لایەنە براوەکانی هەڵبژاردن بکات .ئەنجامە نافەرمییەکانی هەڵبژاردن کۆمەلێک ڕووداوی چاوەڕواننەکراوی تێدا ڕوویدا ، ژمارەی کورسی لایەنەکان بە شێوەیەکی بەرچاو ئاڵووگۆری بەسەردا هات ، ڕەوتی سەدر زیاتر لە ٧٠ کورسی بەدەست هێنا لەکاتێکدا لیستەکەی حەیدەر عەبادی و عەمار حەکیم تەنها چوار کورسیان بەدەست هێنا ئەمە لە کاتێکدا بوو لە هەڵبژاردنی ٢٠١٨ زیاتر لە ٤٠ کورسیان بەدەست هێنابوو ، هەروەها کورسیەکانی هاوپەیمانی فەتح لە ٤٨ کورسی بۆ ١٤ کورسی دابەزی . بززوتنەوەی گۆران کە لەگەڵ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان هاوپەیمانی کوردستانیان دروست نەکرد هیچ کام لە بەربژێرەکانی نەیتوانی دەنگی پێویست بەدەست بهێنێت . هەروەها کۆمەڵی دادگەری کوردستان بە سەرکردایەتی علی باپیر ژمارەی کورسییەکانی لە ٤ کورسی بۆ ١ کورسی دابەزی . لەلایەکی دیکە ئەم هەڵبژاردنە ژمارەی کورسییەکانی چەند لایەنێکی زیاد [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ|جوڵانەوەی نەوەی نوێ]] ژمارەی کورسیەکانی لە ٤ کورسی بۆ ٩ کورسی زیادبوون هەروەها [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان|یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان]] ژمارەی کورسیەکانی گەیاندە چوار کورسی . [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] کورسیەکانی گەیاندە ٣٢ کورسی . ئەم ئەنجامانە جێگای ڕازی بوونی هەموو لایەک نەبوون چەندین سکاڵە و رەختە لە ئەنجامە بەراییەکان تۆمارکران بەبیانووی ساختەکاری لە ئەنجامەکان و داوایان کرد دووبارە دەنگەکان بەدەست هەژمار بکرێنەوە .<ref>{{Cite web|title=لیستێکی گەورەی عێراق ئەنجامی هەڵبژاردنەکان رەتدەکاتەوە|url=http://www.speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=57633&Jor=2|access-date=2021-10-13|website=speemedia.com}}</ref><ref>{{Cite web|title=ھادی عامری ئەنجامی بەرایی ھەڵبژاردنەکان رەتدەکاتەوە|url=https://www.knnc.net/Details.aspx?jimare=39849|access-date=2021-10-13|website=www.knnc.net}}</ref> ئەمەش وای کرد کۆمسیۆن ئەنجامی بەرایی هەڵبژاردنەکان لە وێبسایتی خۆیان بسڕنەوە ڕایانگەیاند ئەنجامەکانی بەرایی هەڵبژاردن لە سەرەتاکانی مانگی یانزدا ڕادەگەیەنن .<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=کۆمسیۆن لەبارەی ئەنجامی هەڵبژاردنەکانەوە روونکردنەوە دەدات|url=http://www.nrttv.com/detail/3575|access-date=2021-10-13|website=nrttv.com}}</ref> موهەنەد مستەفا، ئەندامی تیمی راگەیاندنی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنی عێراق ڕۆژی ١٨ی تشرینی یەکەم لە لێدوانێک بۆ دەزگاکانی ڕایگەیاند ١,٢٥٠ تانەمان لەسەر ئەنجامی هەڵبژاردن بەدەست گەیشتووە ، دوای ئەوەی کاریان لە سەردەکەن ئەنجامی تانەکان بڵاودەکرێتەوە. <ref>{{Cite web|url=https://www.rudaw.net/sorani/middleeast/iraq/181020214|access-date=2021-10-22|website=www.rudaw.net}}</ref> لە ١٣ی تشرینی یەکەم لە شاری کەرکوک لایەنگرانی پارتی بەهۆی سەرکەوتنی بەربژێرەکانیان ئاهەنگیان گێرا بەڵام لە دواتر تووشی پێکادان دەبن لەگەڵ هێزی لێوای ٦١ی عێراق بەهۆی ئەمەشەوە ٥٠ کەس دەستگیرکران . ئەمە کاردانەوەی خەڵکی لێکەوتەوە بۆ ڕۆژی دواتر بە هەوڵی بەرپرسانی هەرێم دەستگیکراوان ئازاد کران .<ref>{{Cite web|last=Abdullaazad35|date=2021-10-13|title=گەڕەکە کوردییەکان لە کەرکووک گەمارۆ دراون و زیاتر لە 64 گەنج دەستگیردەکرێن,|url=https://www.kurdistantv.net/ku/2021/10/13/kurdistan/%DA%AF%DB%95%DA%95%DB%95%DA%A9%DB%95-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DB%8C%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%84%DB%95-%DA%A9%DB%95%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%88%DA%A9-%DA%AF%DB%95%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B1-%D9%84%DB%95-64-%DA%AF%DB%95%D9%86%D8%AC-%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%95%DA%A9%D8%B1%DB%8E%D9%86|access-date=2021-10-22|website=مؤسسة كوردستان الفضائية|language=ku}}</ref><ref>{{Cite web|last=Kurdi|first=Kurdiu|title=بە وێنە.. گەنجە دەستگیر كراوەکانی کەرکوک ئازادکران|url=https://www.kurdiu.org/ku/b/499346|access-date=2021-10-22|website=www.kurdiu.org}}</ref> === خۆپیشاندان === == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٣}} {{ھەڵبژاردن لە عێراق}} {{تووڵی دەروازە|عێراق}} [[پۆل:ھەڵبژاردنەکان لە عێراق]] tpztzavj9gag2w8x6z30bx2t1qjnnpe 0 187195 966972 964071 2022-08-02T14:00:46Z Aram 25981 شائەمراز، نوێکردنەوەی پۆلەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی | ناو = ڕەزا قۆچان نەژاد | وێنە = Reza Ghoochannejhad in 2014.jpg | قەبارەی وێنە = 200px | لێدوانی وێنە = ڕەزا قۆچان نەژاد لە ساڵی ٢٠١٤ | ناوی_خۆماڵی = | ناوی کاتی لەدایکبوون = ڕەزا قۆچان نەژاد نوورنیا | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{birth date and age|١٩٨٧|٩|٢٠|df=y}} | شوێنی لەدایکبوون = [[مەشھەد]]، [[ئێران]] | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | ھۆکاری مردن = | شوێنی گۆڕ = | مۆنۆمێنتەکان = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = گووچی | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | پیشە = یاریزانی تۆپی پێ | ساڵانی چالاکی = | ناوبانگ = | کارە_دیارەکان = | شێواز = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = ١٫٨٠ مەتر<ref>{{cite web |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=2018 FIFA World Cup Russia – List of Players |website=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |date=4 June 2018 |access-date=19 June 2018 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٩ی حوزەیرانی ٢٠١٨ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191206135930/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |date= ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> | کێش = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | ئایین = | سزای_تاوانباری = | ڕەوشی_تاوانباری = | ھاوسەر = {{marriage|سەروین بەیات|٢٠١٦|reason=divorced}} | یار = | منداڵەکان = | باوان = | خزمەکان = | خەڵاتەکان = | واژوو = | جێگری_واژوو = | قەبارەی_واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ڕەزا قۆچان نەژاد نوورنیا''' ({{بە فارسی|رضا قوچان‌نژاد نورنیا}}؛ لەدایکبووی ٢٠ی ئەیلوولی ١٩٨٧) [[یاریزانی تۆپی پێ]]ی ئێرانییە. ئەو بە ڕەچەڵەک کوردی [[قۆچان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی فارسی|سەردان=٢٠ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> == ژیاننامە == قۆچان نەژاد لە [[مەشھەد]]ی ئێران لەدایکبوو و لە تەمەنی چوار ساڵیدا چوو بۆ [[ھۆلەند]].<ref name="bio">{{cite web|author=Alec Cordolcini |url=http://www.insidefutbol.com/2013/07/23/reza-ghoochannejhad-from-obscurity-to-shooting-iran-to-2014-world-cup/92830/ |title=Reza Ghoochannejhad – From Obscurity To Shooting Iran To 2014 World Cup |publisher=Insidefutbol.com |date=23 July 2013 |access-date=12 August 2014}}</ref> ئەو لە ٣٠ی ئایاری ٢٠١٦ لەگەڵ سەروین بەیات خوشکی [[سارە بەیات]]، ئەکتەری فیلم لە ڕێوڕەسمێکی کەسی لە [[مزگەوتی ئیمام ڕەزا]] ھاوسەرگیری کرد.<ref>{{cite web|url=http://saten.ir/100812/ازدواج-رضا-قوچان-نژاد-با-سروین-بیات-،خو/|title=ازدواج رضا قوچان نژاد با سروین بیات، خواهر ساره بیات + عکس}}</ref><ref>{{cite web|url=http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد|title=90tv.ir - وبسایت ڕسمی برنامه ۹۰ - قوچان‌نژاد با خواهر یکی از بازیگران سینما ازدواج کرد|access-date=٢٠ی تەممووزی ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی نیسانی ٢٠١٦|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160401024539/http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160401024539/http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد |date= ١ی نیسانی ٢٠١٦}}</ref> ئەو کوڕێکی بە ناوی «دۆران» ھەیە (لەدایکبووی ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨).<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | ناونیشان = http://khorasan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=46492| سەردێڕ = ئەرشڤ کراو| ڕێکەوتی سەردان = | نووسەر = | ڕێکەوت = ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٣| بڵاوکەرەوە = | ناونیشانی ئەرشیڤ = https://web.archive.org/web/20140714004250/http://khorasan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=46492| ڕێکەوتی ئەرشیڤ = ١٤ی تەممووزی ٢٠١٤| وتەگێڕانەوە =}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.instagram.com/p/BeiyMeMlCeZ/|title=The best day of our life Mommy and baby are doing great|publisher=[[ئینستاگرام|Instagram]]|date= 29 January 2018|access-date=20 April 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://seemorgh.com/sport/sports-border-news/393294-اسم-پسر-رضا-قوچان-نژاد/|title=اسم متفاوت پسر رضا قوچان نژاد!!|website=سیمرغ}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Reza Ghoochannejhad}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|تۆپی پێ|وەرزش|ئێران}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:خەڵکی قۆچان]] [[پۆل:خەڵکی مەشھەد]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئێرانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە قەتەر]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئێران]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] ld4800bbu6w9p6zvr49w9eonxzx84iv 966975 966972 2022-08-02T14:02:53Z Aram 25981 + پۆل wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی | ناو = ڕەزا قۆچان نەژاد | وێنە = Reza Ghoochannejhad in 2014.jpg | قەبارەی وێنە = 200px | لێدوانی وێنە = ڕەزا قۆچان نەژاد لە ساڵی ٢٠١٤ | ناوی_خۆماڵی = | ناوی کاتی لەدایکبوون = ڕەزا قۆچان نەژاد نوورنیا | ڕێکەوتی لەدایکبوون = {{birth date and age|١٩٨٧|٩|٢٠|df=y}} | شوێنی لەدایکبوون = [[مەشھەد]]، [[ئێران]] | ڕێکەوتی مردن = | شوێنی مردن = | ھۆکاری مردن = | شوێنی گۆڕ = | مۆنۆمێنتەکان = | نیشتەجێ = | نەتەوە = [[کورد]] | ناوەکانی تر = گووچی | نەژاد = | شارومەندێتی = | ڕادەی خوێندەواری = | پیشە = یاریزانی تۆپی پێ | ساڵانی چالاکی = | ناوبانگ = | کارە_دیارەکان = | شێواز = | شار = | مووچە = | دارایی = | باڵا = ١٫٨٠ مەتر<ref>{{cite web |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=2018 FIFA World Cup Russia – List of Players |website=FIFA.com |publisher=Fédération Internationale de Football Association |date=4 June 2018 |access-date=19 June 2018 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٩ی حوزەیرانی ٢٠١٨ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191206135930/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |date= ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩}}</ref> | کێش = | سەرناو = | وادە = | پێشوو = | جێگر = | ئایین = | سزای_تاوانباری = | ڕەوشی_تاوانباری = | ھاوسەر = {{marriage|سەروین بەیات|٢٠١٦|reason=divorced}} | یار = | منداڵەکان = | باوان = | خزمەکان = | خەڵاتەکان = | واژوو = | جێگری_واژوو = | قەبارەی_واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ڕەزا قۆچان نەژاد نوورنیا''' ({{بە فارسی|رضا قوچان‌نژاد نورنیا}}؛ لەدایکبووی ٢٠ی ئەیلوولی ١٩٨٧) [[یاریزانی تۆپی پێ]]ی ئێرانییە. ئەو بە ڕەچەڵەک کوردی [[قۆچان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی فارسی|سەردان=٢٠ی تەممووزی ٢٠٢١}}</ref> == ژیاننامە == قۆچان نەژاد لە [[مەشھەد]]ی ئێران لەدایکبوو و لە تەمەنی چوار ساڵیدا چوو بۆ [[ھۆلەند]].<ref name="bio">{{cite web|author=Alec Cordolcini |url=http://www.insidefutbol.com/2013/07/23/reza-ghoochannejhad-from-obscurity-to-shooting-iran-to-2014-world-cup/92830/ |title=Reza Ghoochannejhad – From Obscurity To Shooting Iran To 2014 World Cup |publisher=Insidefutbol.com |date=23 July 2013 |access-date=12 August 2014}}</ref> ئەو لە ٣٠ی ئایاری ٢٠١٦ لەگەڵ سەروین بەیات خوشکی [[سارە بەیات]]، ئەکتەری فیلم لە ڕێوڕەسمێکی کەسی لە [[مزگەوتی ئیمام ڕەزا]] ھاوسەرگیری کرد.<ref>{{cite web|url=http://saten.ir/100812/ازدواج-رضا-قوچان-نژاد-با-سروین-بیات-،خو/|title=ازدواج رضا قوچان نژاد با سروین بیات، خواهر ساره بیات + عکس}}</ref><ref>{{cite web|url=http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد|title=90tv.ir - وبسایت ڕسمی برنامه ۹۰ - قوچان‌نژاد با خواهر یکی از بازیگران سینما ازدواج کرد|access-date=٢٠ی تەممووزی ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١ی نیسانی ٢٠١٦|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160401024539/http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160401024539/http://90tv.ir/news/231439/قوچاننژاد-با-خواهر-یکی-از-بازیگران-سینما-ازدواج-کرد |date= ١ی نیسانی ٢٠١٦}}</ref> ئەو کوڕێکی بە ناوی «دۆران» ھەیە (لەدایکبووی ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨).<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | ناونیشان = http://khorasan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=46492| سەردێڕ = ئەرشڤ کراو| ڕێکەوتی سەردان = | نووسەر = | ڕێکەوت = ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٣| بڵاوکەرەوە = | ناونیشانی ئەرشیڤ = https://web.archive.org/web/20140714004250/http://khorasan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=46492| ڕێکەوتی ئەرشیڤ = ١٤ی تەممووزی ٢٠١٤| وتەگێڕانەوە =}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.instagram.com/p/BeiyMeMlCeZ/|title=The best day of our life Mommy and baby are doing great|publisher=[[ئینستاگرام|Instagram]]|date= 29 January 2018|access-date=20 April 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://seemorgh.com/sport/sports-border-news/393294-اسم-پسر-رضا-قوچان-نژاد/|title=اسم متفاوت پسر رضا قوچان نژاد!!|website=سیمرغ}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Reza Ghoochannejhad}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|تۆپی پێ|وەرزش|ئێران}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:خەڵکی قۆچان]] [[پۆل:خەڵکی مەشھەد]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:وەرزشکارانی کورد]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئێرانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە قەتەر]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئێران]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئینگلتەرا]] 10vl1sa4igfuviexr1ue1itf2phfwg1 3 188134 966989 966873 2022-08-02T14:14:29Z Hamaredha 33112 /* Translation request */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 4775omvhhffq5rsa80czo2457vtfvkb 967011 966989 2022-08-02T14:59:32Z Aram 25981 /* گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان */ وەڵام wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) s5g9rjo5iuhe48tngizjnb7bn2furhy 967023 967011 2022-08-02T15:11:42Z Hamaredha 33112 /* گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) r1wbftasuhwd2hif7invyblt4mo8qsi 967024 967023 2022-08-02T15:16:02Z Aram 25981 /* گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان */ پرسیار wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 1hivdtpqlog76w3f84v0785ap1vk3o2 967026 967024 2022-08-02T15:36:45Z Hamaredha 33112 /* گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::من لە ئێوە تێنەگەیشتم، هەر بۆیە لێکتێگەیشتنەکە بوو، بۆیە بە بۆچوونی من پێویستە ئەوەی گونجاو بێت سەبارەت بەم بابەتانە بیکەن،، وە من لەمەودوا لەم چوار بابەتە هیچ ناکەم، تۆ بە گونجاو دەزانیت، [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:٣٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) bs4h6lqfjkkuix7p1m8z7j2yo1ardkh 967036 967026 2022-08-02T15:45:25Z Aram 25981 /* گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان */ وەڵام wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::من لە ئێوە تێنەگەیشتم، هەر بۆیە لێکتێگەیشتنەکە بوو، بۆیە بە بۆچوونی من پێویستە ئەوەی گونجاو بێت سەبارەت بەم بابەتانە بیکەن،، وە من لەمەودوا لەم چوار بابەتە هیچ ناکەم، تۆ بە گونجاو دەزانیت، [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:٣٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::: بەڵێ، لێکتێنەگەیشتنێک ھەبوو. ئێستا دیسانەوە وتارەکانم چاک کردەوە. قسەکەت دروستە، بەڵام دەبێت بەکارھێنەر لە ھەڵە و دروست ئاگادار بکرێتەوە تا خۆی ھەڵەکان چاک بکاتەوە یان لانی کەم ھەڵەی تر نەکات. تەنانەت گەر زانیت منیش لە شوێنێکدا ھەڵەم کردووە، ئاگادارم بکەرەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 608bs6wac82br1q5hwj2u3kyzvcbtn4 967383 967036 2022-08-03T10:05:18Z Multituberculata 46713 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::من لە ئێوە تێنەگەیشتم، هەر بۆیە لێکتێگەیشتنەکە بوو، بۆیە بە بۆچوونی من پێویستە ئەوەی گونجاو بێت سەبارەت بەم بابەتانە بیکەن،، وە من لەمەودوا لەم چوار بابەتە هیچ ناکەم، تۆ بە گونجاو دەزانیت، [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:٣٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::: بەڵێ، لێکتێنەگەیشتنێک ھەبوو. ئێستا دیسانەوە وتارەکانم چاک کردەوە. قسەکەت دروستە، بەڵام دەبێت بەکارھێنەر لە ھەڵە و دروست ئاگادار بکرێتەوە تا خۆی ھەڵەکان چاک بکاتەوە یان لانی کەم ھەڵەی تر نەکات. تەنانەت گەر زانیت منیش لە شوێنێکدا ھەڵەم کردووە، ئاگادارم بکەرەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :Hello. :You created the article [[بانکی ناوەندیی ئەرمەنستان]]. These central banks have much in common, as they are in ex-Soviet countries with same evolutionary developments. That is why I asked you. If I knew Kurdish, I would have created it myself. :Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١٠:٠٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ju3b6785b2uuhg0f8c2nsg3acmhyhj9 967384 967383 2022-08-03T10:15:08Z Sakura emad 42467 /* Translation request */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::من لە ئێوە تێنەگەیشتم، هەر بۆیە لێکتێگەیشتنەکە بوو، بۆیە بە بۆچوونی من پێویستە ئەوەی گونجاو بێت سەبارەت بەم بابەتانە بیکەن،، وە من لەمەودوا لەم چوار بابەتە هیچ ناکەم، تۆ بە گونجاو دەزانیت، [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:٣٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::: بەڵێ، لێکتێنەگەیشتنێک ھەبوو. ئێستا دیسانەوە وتارەکانم چاک کردەوە. قسەکەت دروستە، بەڵام دەبێت بەکارھێنەر لە ھەڵە و دروست ئاگادار بکرێتەوە تا خۆی ھەڵەکان چاک بکاتەوە یان لانی کەم ھەڵەی تر نەکات. تەنانەت گەر زانیت منیش لە شوێنێکدا ھەڵەم کردووە، ئاگادارم بکەرەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :Hello. :You created the article [[بانکی ناوەندیی ئەرمەنستان]]. These central banks have much in common, as they are in ex-Soviet countries with same evolutionary developments. That is why I asked you. If I knew Kurdish, I would have created it myself. :Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١٠:٠٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{ltr}} ::hello @[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] the article you're requesting is mostly unsourced, and we cannot support unsourced content here on ckb; Wikipedia:Citing_sources is our key policy without it we cannot let an unsourced article to stay. ::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) mu5zt51e13dfw3hp12oirmryk4edvza 967386 967384 2022-08-03T10:40:45Z Hamaredha 33112 /* Translation request */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == بەخێرھاتن و چۆنیەتی کارکردنی ویکیپیدیا. == سوپاس کە بەشداریت لە ویکیپیدیا کرد، بەخێرھاتیت بۆ ئێرە و ئێرە شوێنێکە جێگای ھەمووانی تێدا ئەبێتەوە و ویکیپیدیا شوێنێکە [[ویکیپیدیا:بەشداریکردن لە ویکیپیدیا|ھەمووان ئەتوانن بەشداری تێدا بکەن]]،من لێرە شتەکانت بۆ درێژ ناکەمەوە یان یاسا و رێسای درێژت پێ نادەم تەنھا بۆ تێگەیشتن لە سیاسەت و رێساکانی ویکیپیدیا بە گشتی تکایە بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکەکانمان]]، کە کورتکراوە و پوختکراوی یاساکانی ویکیپیدیایە و لە زۆربەی حاڵەتەکان کاری پێدەکرێت. دواتر گەر ویستت [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|لێرە]] سەیری [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|تەواوی یاساکان]] بکە. '''بۆ [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار نوسین]]''' ئێمە گرنگی بە [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]]، [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێ لایەنی]] دەدەین) تکایە سەیری ([[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەم فێرکارییە]]) بکە بەشێوەیەکی پوخت ئامادەکراوە کە چۆن وتارێک لە ویکیپیدیا دەنووسیت (بە وێنە + ڤیدیۆ) بۆ '''باشترکردنی وتارەکانمان''' ئێمە [[ویکیپیدیا:داڕێژە|داڕێژە]] و [[یارمەتی:پۆل|پۆل]] و [[ویکیپیدیا:دەروازە|دەروازە]] بەکاردێنین زیاتر درێژی ناکەمەوە تکایە گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگای ویکیپیدیا]] یان [[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|پەڕەی وتووێژەکەم]] تکایە بیکە ھەرکاتێک ویستت یان ھەرچەن پرسیارت ھەبوو خۆشحال ئەبم کە وەڵامی یەک بە یەکیان بدەمەوە لەوانەیە سوود '''لەمانەش''' وەربگریت: [[ویکیپیدیا:فێرکاری|فێرکاری ویکیپیدیا]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|فێرکاری بە وێنە]]، [[ویکیپیدیا:فێرکاری دەستکاریکردنی ویکیپیدیا بە وێنە|رێنمایی خێرا]]، [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|دەربارەی ویکیپیدیا]] سوپاس بۆتۆ -- [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٠:٥٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == وەرگێڕی گووگڵ == دەم باش Hamaredha، سپاس بۆ بەشداریکردنت لە ویکیپیدیادا. تێبینیم کرد کە سەرجەم دەقەکان بە [[وەرگێڕی گووگڵ]] وەردەگێڕیت و دەیانھێنیتە ئێرە. نموونەش وەک [[ئایزک ھێرزۆگ]] جا ویستم بڵێم کە ھیچ نەبێت بیانخوێنەوە تا گەر ھەڵەیەکی تێدا بوو، خۆت چاکی بکەیت. ڕاستی دەقەکان بێمانا نەبوون، بەڵام ھەر ویستم ئەم ھۆشدارییە بدەم تا پشت بە توانای خۆشت ببەستیت و وتاری تۆکمەتر بڵاو بکەینەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاوی خواتان لێ بێت سوپاس بۆ پەیامەکەت و ببورن بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە، وەک دەزانن من سەرقاڵی نووسینی بابەتەکە بووم، کە هەڵەکانتان تێدا ڕاست کردۆتەوە، هەروەها سوپاس بۆ نامەنووسین، بە دەگمەن وەرگێڕانی گووگڵ بەکاردەهێنم و... بەکارهێنانی وەرگێڕانی گووگڵ تەنها بۆ وەرگێڕانی چەند ناوێکی قورس بۆ بەراوردکردنیان بە زمانی کوردی، ئامانجم زیادکردنی ناوەڕۆکی باشە لەناو ویکیپیدیای کوردیدا، چونکە بەداخەوە ویکیپیدیای کوردی زۆر خراپە لە بابەتەکاندا کاتێک بەراورد دەکرێت بە زمانەکانی تر.هیوادارم هاوکار بین لەگەڵ یەکتر و منیش بەو شتە دڵخۆش دەبم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٢:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بەھیوای کاری باشتر و دڵسۆزانەتر. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٣٤، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == لەبەرئەوەی سوپاست کردم == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Echo thanks.svg|60px]] |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | Hamaredha، تۆ سپاسی یەک لە دوایین دەستکارییەکانی منت کرد، منیش بە دڵێکی پڕھەست پێت دەڵێم...<br/>{{pad|6em}}<big>'''''شایەنی نییە!'''''</big><br/>ئەوە خۆشحاڵییە، و ھیوادارم چێژێکی زۆر ببینیت لەکاتی دەستکاریکردنی ئەم ئینسایکلۆپیدیایە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٥٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :سڵاو کاک ئارام، زۆر حەزم لە فراوانکردنی بابەتی کوالێتی بەرز لە ویکیپیدیای کوردیدا هەیە، وە خۆشحاڵییەکی زۆرم پێدەبەخشێت کە لەناو تیمی ئەم ئینسایکلۆپیدیای ئازادەدا کار دەکەم و خۆشحاڵم بە ناسینی تۆ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٥٨، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئێمەش خۆشحاڵین کە لێرەیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٠٤، ١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆتۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت و پەرەپێدانی ویکیپیدیای کوردی سۆرانی بەردەوام بە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە، وە هەموو هەوڵێک دەدەم بۆ زیادکردنی ژمارەی بابەتەکانی ویکیپیدیای کوردی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٣:٣٨، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Vitruvian Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تەکنیکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ کارە تەکنیکییەکانت بەھیوای بەردەوامی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} :زۆر سوپاس بۆ ئەو مەدالیایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی خێرا == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانت بۆ سڕینەوە وا باشترە توینکل بەکارببەیت بۆ نموونە بڕوانە ھەردوو وێنەکە [[File:Twinkle tutorials ckb.png|thumb|]] [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|thumb|]] گەر توینکڵ بەکاربێنی دەتوانی ھۆکاری سڕینەوەکە دیاری بکەیت و پێویستمان بە ھۆکار نووسین تا نووسەری وتار بزانێت بەھۆی چی ھۆکارێک وتارەکەی سڕاوەتەوە و تکایە لەداوی لێدانی تاگی سڕینەوەی خێرا نووسەری وتار ئاگادار بکەوە بۆ ئەمەش سەیری دانەری تاگ بکە و ژێر دانەری تاگ کۆپی بکە بڕوانە وێنەی سێیەم [[File:Cd twinkle tutorials.png|thumb|]] سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣١، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سلاو سوپاس بۆ پەیام و وێناکردنەکان، بەڵام هەنگاوەکانم پەیڕەو کرد و نەمزانی کە ئەم تایبەتمەندییە لە پەسەندکراوەکاندا هەیە، بەڕێگەدا ئەم تایبەتمەندیەم زیاد کردووە بۆ ئەکاونتی تایبەتی خۆم لە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لە ویکیپیدیای عەرەبی، بەڵام بەداخەوە ئەم تایبەتمەندیەم لە ویکیپیدیای کوردیدا نادۆزمەوە تکایە بە میهرەبانی هاوکاریم بکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، وە سوپاسگوزاری ئێوە دەبم و سوپاستان دەکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::کرتە لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-gadgets|ئامرازەکان]] بکە پاشان لە بەشی گەڕان توینکڵ چالاک بکە و پاشەکەوتی گۆڕانکارییەکە بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ⊥ [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٠٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەم وێنەیەی کە زیادم کردووە ئەو بژاردانەتان پیشان دەدات کە لە ئەکاونتەکەمدا بەردەستن، وە تێبینی ئەوە دەکەن کە ئەم تایبەتمەندییە لە ئەکاونتەکەدا نەدۆزراوەتەوە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢١:٢٧، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::: [[پەڕگە:Myfilemyfile.jpg|وێنۆک|Caption text]][[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) :::: ئێستا دووبارە سەیری بکەوە بزانە دەتوانی بیبینیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::سڵاو زۆر بەداخەوەم بۆ دواکەوتنی وەڵامدانەوە چونکە سەرقاڵی کەش و هەوای جەژن بووم ئێستا فیچەرەکە لەبەردەستمدایە وەک لەو دوو وێنەیەی لێرەدا لە پەیجی گفتوگۆدا بڵاوم کردۆتەوە. [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Uuutfdcvgg77554 eyes y.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: [[پەڕگە:Yyyyyggdthhd ft hh7.jpg|وێنۆک|13-7-2022]] ::: [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٤٤، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: ئاگاداری ئەوەم خەریکی بەکارھێنانی توینکڵ بوویت دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٧، ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چارەسەر کردنی کێشە == '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] هیواى تەندروستیێکی باشت بۆ دەخوازم، تاگێکت لەسەر لاپەڕەى بەڕێز ('''[[محەممەد یەحیا عەزیز]]''') داناوە کە گوایە لاپەڕەکە تەواو نیە و بەکورتی زانیاریەکانی تێدا نوسراوە و بێ بایەخە، پاش ئەوەی تاگەکەم بینی ڕاستەوخۆ چارەسەری ئەم کێشەیەم کرد و هیچ هۆکارێک نیە بۆ ئەوەى پەرەکە بسڕدرێتەوە، لەگەڵ تەواوى یاساکانی ویکیپیدیا دەگونجێت، پەڕەکە چەند هەڵەیەکی کەمی تێدابوو چاککرا، کەسایەتی (محەممەد یەحیا عەزیز) کەسایەتیێکی گشتیە و گرنگە، سەرچاوەی زۆر بەهێزی کوردی و عەرەبی لەسەری هەیە، هەم نوسەر هەمیش بەرهەمی هونەرى هەیە، بۆیه پێویستە لە ویکیپیدیا هەبیت و نەسڕدرێتەوە. سوپاست دەکەم گەر هەر هەڵەیەک هەیە کەوا چاکی بکەین وبۆمی پێشنیار بکە. [[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٠، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::: '''سڵاو و ڕێز'''@[[بەکارھێنەر:Mr-MohammedAzeez|Mr-MohammedAzeez]] :: محمدی برام با شتێکت بۆ ڕوون بکەمەوە، ئەویش ئەوەیە کە دەتوانیت هەرچیت بوێت لەسەر خۆت بنووسیت، بەڵام لە پەیجی بەکارهێنەرەکەتدا، بەڵام بۆ ئەوەی بابەتێک لەسەر خۆت بنووسیت، ئەمە ڕاست نییە، لەگەڵ هەموو ڕێزێک بۆ کەسە بەڕێزەکەت ، بەڵام تۆ کەسێکی زۆر بەناوبانگ نیت یان زۆر کاریگەر نیت، وە ئەگەر ڕێگە بدەین بە بابەتی ژیاننامەیی وەک ئەم بزانە کە لە ئینسایکلۆپیدیادا ڕۆژانە دەیان ژیاننامەنووس لەبارەی خۆیانەوە دەبینینەوە، جا کاریگەر بن لە کۆمەڵگادا یان نا. ::: كاتێك بابه‌ته‌ ژیاننامه‌كان له‌ ویكیپیدیای كوردیدا ده‌پشكنیت، بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ زۆربه‌یان بۆ سه‌رۆكی ده‌وڵه‌ت، سه‌رۆكی حكومه‌ت، هونه‌رمه‌ندانی به‌ناوبانگ یان كه‌سانی كاریگه‌رن كه‌ رۆڵی چالاكی پێشه‌نگیان له‌ كۆمه‌ڵگادا هه‌یه‌. :::::هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت، وە ئەگەر پێویستت بە هەر یارمەتیەک بوو، دوودڵ مەبە لە داواکردنی، سوپاس :::::::[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ناردنی ئاگاداری دوای دانانی تاگی سڕینەوە == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ئایا کێشەیەکت ھەیە لە ناردنی ئاگاداری دوای ئەوەی تاگی سڕینەوە لە وتاریک دەدەیت؟ وەک ئەوەی [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|لێرە]] و لە چەن شوێنێکی تریش بینیومە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::سڵاو سوپاس بۆ نامەکە و بۆ ئاگادارکردنەوەکە، جاری داهاتوو ئاگاداری سڕینەوەی خێرا بۆ نووسەری بابەتەکە لە پەیجی گفتوگۆکەی دەنێرم بۆ ئەوەی ئاگاداری بابەتی سڕینەوەی خێرا بێت، وە سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٢٣:١١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئاگاداری سڕینەوەکەت لە شوێنێکی ڕاست ناردووە کێشەکە ئەوەیە گەر سەیری ئاگادارییەکەی خۆت و خۆم بکەی تێدەگەی مەبەستم چییە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::ئێستا تێدەگەم مەبەستت چییە، بەڵێ، کاتێک سڕینەوەی خێرای بابەتەکە دەکەم، ئەوا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی ناردنی بۆ نووسەری بابەتەکە بەو فۆڕمە دەردەکەوێت کە لە لاپەڕەی گفتوگۆی نووسەری بابەتەکەدا بینیم، لەگەڵ ئەم وێنە ناڕێک، چونکە ناردنەکە ئۆتۆماتیکی دەبێت دوای ئەوەی سڕینەوەی خێرای بابەتەکە ئەنجام دەدرێت، ئایا بیرۆکەکە ئێستا بۆت ڕوونە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێزتان شتەکان بە ئۆتۆماتیکی ئەنجام دەدەن؟ نەک بە دەست؟ وە گەر ئۆتۆماتیکییە لە ڕێگەی توینکڵەوە دەیکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٩، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::به لى ئۆتۆماتیکی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]]: بەڵام وەک دەبینی بەشێوەی ئۆتۆماتیکی کارناکات لە ئێستادا، بۆیە شێوەی دەستی بەکاربێنن تکایە چونکە گەر سەیری [[لێدوانی بەکارھێنەر:Darko Rahman|ئێرە]] بکەی نموونە ئۆتۆماتیکییەکە ببینی کە ھیچ سوودی لێ وەرناگیرێ لەگەڵ ئەو نموونەیەی من بە دەست کردوومە و سوودی لێ وەردەگیرێ و خوێنەر تێدەگات مەسەلە چییە جیاوازیان زۆرە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٠، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::سوپاس، بە دڵی ئێوە دەیکەم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەکارھێنانی توینکڵ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] تکایە پێوەری درووست و گونجاو بەکاربھێنە و بە درووستی داوای سڕینەوەی خێرا بکە و چەن تاگێک لەسەر یەک لێمەدە وەک ئەوەی لە وتاری [[قوتابخانەی ھەوارانی بنەڕەتی]] دەبینرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] سڵاو، وە سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەکە، بەڵام حەز دەکەم شتێکتان بۆ ڕوون بکەمەوە کە لە تایبەتمەندی توینکڵ دا، کاتێک کلیکی لەسەر دەکەم، تەنها سێ هەڵبژاردنم لەبەردەستە. :* بسخ :* دوای ده ستكارى :* RPP :واتە تایبەتمەندی سڕینەوەی خێرا، کە لە نامەکەتدا کڕیوتە، ئەم تایبەتمەندییە هێشتا بۆ من چالاک نەکراوە و بەهیچ شێوەیەک، ئەم تایبەتمەندییە لەبەردەستمدا نییە. :هیوادارم ئێستا بیرۆکەکە بۆ ئێوە ڕوون بێت [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::پسخ سڕینەوەی خێرایە کە دوای کرتە کردن لەسەری ئەمە نیشان دەدات [[File:Tiwnkle tutorials ckb2.png|150x150px]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٥٤، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::دروستکەری پەڕەکە ئاگادار بکەرەوە ئەگەر توانرا? :::2 سڕینەوەی پێشوو (لۆگەکان) :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::2 سڕینەوەی پێشوو [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:Log&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C_%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%95%DA%95%DB%95%D8%AA%DB%8C (لۆگەکان)] :::وتارەکان :::پێوەری گشتی [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] هوكارى دستكرد نييه [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:١٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] :::[[پەڕگە:JUXGFT;OJOI1234JUH$.jpg|وێنۆک|]] [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٢٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]] بەکاردەھێنن؟ لەوێ زیاتر بتوانم ڕوونکردنەوە بدەم؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] نه خير ,,من ئەم بەرنامەیە بەکارناهێنم [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٢:٣٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == گواستنەوەی چەند وتارێکی شارەوانییەکان == سڵاو، بینیم کە چەند وتارێکی شارەوانیی فڵانتان بۆ شارەوانی فڵان گواستبوویەوە. ھۆکارەکەی چی بوو؟ پێشتر دروست بوو. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:١٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :سڵاو، کاک ئارام ئەوەشی خستۆتەڕوو کە پرۆسەی گواستنەوەی ناوی بابەتەکان بەهۆی هەڵەیەکی ڕێزمانییەوە بووە لە ناوی ئەو وتارانەدا، کە بریتین لە '''شارەوانيی''' و '''شاروانی''' :لە ناوی پێشوودا پیتێکی '''ى''' هەبوو بۆ ناوی '''شاروانيی''' زیادکرابوو و ئێستا دوای دەستکاریکردنەکە بووەتە '''شاروانی''' [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٧:٢٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: دەزانم، بەڵام پێشتر دروست بوو. خۆی وتارەکان سەبارەت بە شارەوانی نووسراون نەک شارەوان. شارەوانی + ی + شوێنەکە = شارەوانیی شوێنەکە. لێرەدا وشەی شارەوانی خۆی کۆتاییی بە پیتی ی ھاتووە و کاتێک لەگەڵ وشەی شوێنەکە گرێی دەدەیت و پیتی ی دەخەیتە نێوان ھەردوو وشەکە، نابێت بیکەیتە شارەوانی شوێنەکە، بەڵکوو دەبێت بیکەیتە شارەوانیی شوێنەکە. تێگەیشتی؟ گەر نا بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی#«ی»ی_پێوەندی]]. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٤، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] :::اوكي , سوپاس بۆ ڕوونکردنەوەکە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٨:٤١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::: بۆ ئێوەش. تکایە وتارەکان بگوازەوە بۆ ناونیشانەکانی پێشتریان. ماندوو نەبن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١١، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::ببورن من تێنەگەیشتم مەبەستت چییە، دەتوانی بە وردی ڕوونی بکەیتەوە، بەڵام چۆن بابەتەکان بگۆڕم بۆ ناونیشانە کۆنەکان، وە بۆتە پرۆسەی گواستنەوەی ناو، وەک ئەوەی هەوڵ بدەیت ناوەکە بگۆڕیت بۆ ناوە کۆنەکە، بەرنامەکە ڕەتی دەکاتەوە تکایە [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٩:٤٦، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: سڵاوی دووبارە کاکە، ببوورە کە درەنگ وەڵامم دایەوە. باسەکەمان لەسەر ناوی ھەر چوار وتاری [[شارەوانیی لۆڤێچ]]، [[شارەوانیی ڕازگراد]]، [[شارەوانیی سیلیسترا]] و[[شارەوانیی ڕوسێ]] بوو کە وەک پێشترم لێ کردنەوە و ئێستا کێشەیان نییە. سپاس بۆ بەشدارییە بەنرخەکانت و ھیوادارم بەردەوام بیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] سلاو من ئێستا ناونیشانی ئەم چوار بابەتەم گۆڕیوە کە لە پەیامەکەتدا ئاماژەت پێکردوەو گۆڕیوە بۆ شێروانی هەروەک پرسیارت لێکردم ،، سوپاس [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:١١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::: کاکە تۆ لە من تێدەگەیت؟! من لە لێدوانەکەم وتوومە کە وتارەکانم گواستەوە و ئێستا کێشەیان نەماوە! دیسان بۆچی پەڕەکانت گواستەوە بۆ ناوە ھەڵەکانی پێشوویان؟! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::من لە ئێوە تێنەگەیشتم، هەر بۆیە لێکتێگەیشتنەکە بوو، بۆیە بە بۆچوونی من پێویستە ئەوەی گونجاو بێت سەبارەت بەم بابەتانە بیکەن،، وە من لەمەودوا لەم چوار بابەتە هیچ ناکەم، تۆ بە گونجاو دەزانیت، [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٥:٣٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::::: بەڵێ، لێکتێنەگەیشتنێک ھەبوو. ئێستا دیسانەوە وتارەکانم چاک کردەوە. قسەکەت دروستە، بەڵام دەبێت بەکارھێنەر لە ھەڵە و دروست ئاگادار بکرێتەوە تا خۆی ھەڵەکان چاک بکاتەوە یان لانی کەم ھەڵەی تر نەکات. تەنانەت گەر زانیت منیش لە شوێنێکدا ھەڵەم کردووە، ئاگادارم بکەرەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) == Translation request == Hello. Can you translate and upload the article [[:en:Central Bank of Azerbaijan]] in Sorani Kurdish Wikipedia? Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١١:٣٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] :* Hello :* I was pleased with your letter, but my question is why did you specifically send me a message for the purpose of translation and my question is why do you want this particular article, and do you speak Kurdish, I am waiting for your answer :* Thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :Hello. :You created the article [[بانکی ناوەندیی ئەرمەنستان]]. These central banks have much in common, as they are in ex-Soviet countries with same evolutionary developments. That is why I asked you. If I knew Kurdish, I would have created it myself. :Yours sincerely, [[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Multituberculata|لێدوان]]) ‏١٠:٠٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{ltr}} ::hello @[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] the article you're requesting is mostly unsourced, and we cannot support unsourced content here on ckb; Wikipedia:Citing_sources is our key policy without it we cannot let an unsourced article to stay. ::{{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:١٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Multituberculata|Multituberculata]] Hello , can I ask yoi.? , If you are not Kurdish , where are you from? , which languages are you speak ? , , thank you [[بەکارھێنەر:Hamaredha|Hamaredha]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hamaredha|لێدوان]]) ‏١٠:٤٠، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 2pnjdwaba7jlugldkaug03r4shqjaab 0 188303 967047 954703 2022-08-02T16:26:25Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{ئز}} {{زانیاریدانی گۆرانیبێژ | ناو = سەڵاح داودە | وێنە = | قەبارەی وێنە = | جێگری وێنە = | شرۆڤەی وێنە = | ناوی لەدایکبوون = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | نازناو = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٤١ | شوێنی لەدایکبوون = [[قەرەحەسەن]]، [[کەرکووک]]، [[عێراق]] | بنەچە = | ڕێکەوتی مردن = {{ڕێکەوتی مەرگ و تەمەن|٢٠٠٩|٥|٨|١٩٤١}} | شوێنی مردن = [[کەرکووک]] | شێواز = | پیشە = گۆرانیبێژ، بستەبێژ، مەقامبێژ، ژەنیار | ئامێر = باڵەبان، زوڕنا و شمشاڵ | ساڵانی چالاکبوون = | تۆمارگە = | کارە پەیوەستەکان = | ماڵپەڕ = | ئامێرە دیارەکان = }} '''سەلاح محەممەد خدر بارام چاوەش''' ناسراو بە '''سەڵاح داودە''' (لەدایکبووی ١٩٤١ لە [[کەرکووک]]، [[عێراق]] - مردووی ٨ی ئایاری ٢٠٠٩ لە کەرکووک) گۆرانیبێژ، بستەبێژ، مەقامبێژی ئاوازی ڕەسەنی کوردی و ھەروەھا ژەنیاری ئامێرە باژەنە کوردییەکانی باڵەبان، زوڕنا و شمشاڵ بوو.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == ژیان == سەڵاح داودە لە ساڵی ١٩٤١ لە شارەدێی [[قەرەحەسەن]]ی سەر بە [[کەرکووک]] لە دایک بووە. لە ساڵی ١٩٦٥وە لەگەڵ بنەماڵەی دەڕۆن بۆ شاری کەرکووک و تا کۆتایی ژیانی ھەر لەو شارە دەمینێتەوە. بنەماڵەی ھەموو مەقامبێژ و موزیکژەن بوو. باوکی [[محەممەد خدر بارام چاوەش|محەممەد]] و باپیری [[خدر بارام چاوەش]] ھەردوو مەقامبێژ بوون. ھەر لە منداڵییەوە لە تەمەنی ١٠–١٢ ساڵییەوە لەگەڵ باوک و باپیری لە کۆڕی گۆرانبێژەکاندا ئاشنای گۆرانییە کوردییەکان بووە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> لە ساڵی ١٩٥٧ لە ماڵی کەریم حاجی سابیر کە لە دۆستەکانی باوکی بوو، بۆ یەکەمین جار دەنگی خۆی لەسەر شریت تۆمار کردەوە.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> لە ساڵانی دەیەی پەنجای سەدەی بیستەم لەگەڵ [[ئەحمەد داودە]] چوون بۆ [[ڕادیۆی کوردیی بەغدا]]. لە ڕایۆی بەغدا خۆی بە [[عەلی مەردان]] ناساند و چەند گۆرانییەکی وەکوو زاڵم، نایلۆنە، و ناویرم تۆمار کردەوە و لە ماوەیەکی کورت لە ناو خەڵک ناوبانگی دەرکرد.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە لە خوێندنی مەقامە کوردییەکانی ناوچەی گەرمیان وەکوو قەتار، خاوکەر، ئەڵاوەیسی، ئای ئای، خورشیدی زۆر شارەزا بوو. ھەروەھا مەقامە ڕۆژھەڵاتییەکانێک وەکوو بەیات، حیجاز، سەبا، سێگا، ڕاست، چوارگا، نەھاوەند، ئورفە" بە باشی دەخوێندەوە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە لە کۆتایی دەیەی شەستی سەدەی بیستەم وێڕای ژەنیارانێک وەکوو فایەق داودە، ئەحمەد داودە و نەوزادی کوڕی، تیپێکی میللی کوردییان پێکھێنا کە یەکەم تیپی ھونەریی میللی کوردی بوو کە لە تەلەڤیزیۆنی کەرکووک گۆرانیی کوردی تۆمار کرد.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە ئەگەرچە لە تەواوی ژیانیدا بە ھەژاری بەسەربرد، بەڵام ئامادە نەبوو گۆرانی بەباڵای ڕژێمی [[سەددام حوسێن|سەددام]] یان سرودی حەماسی بۆ [[شەڕی ئێران و عێراق]] بڵێت.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> بنەماڵەی داودە چەندین جار لە کەرکووکدا ڕاویان ناوە و بەناوی [[تەرحیل]]ەوە ئاوارە کران. کوڕی سەڵاح داودە بە ناوی ڕزگار گوللە باران کرا. بەڵام ئەو لەگەڵ بنەماڵەکەی دیسانەوە گەڕانەتەوە و خۆیان خزاندووەتە کەرکووکەوە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> دوو کوڕی تری سەڵاح داودە بەناوی [[عەباس سەڵاح داودە|عەباس]] و [[دڵشاد سەڵاح داودە|دڵشاد]] لە بواری مۆسیقا و مەقام و ئاوازی کوردیدا چالاکن.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == مۆسیقای تورکەمانی == سەڵاح داودە جگە لە گۆرانی کوردی، شارەزایی مۆسیقای تورکەمانی و ئاوازی قۆریات و بەستەی تورکمانی بوو. ئەو چەندین ئاھەنگی لەگەڵ ھونەرمەندانی ناسراوی کەرکووک وەکوو ھابە ساز داوە و پێکەوە چەندین گۆرانی و بەستەی کوردی و تورکمانیان وتووە. بۆیە وەڵاح داودە لەنێوانی خەڵکی تورکمانیشدا گوێگرێکی زۆری ھەبوو.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == کارەکان == سەڵاح داودە نزیکەی ١٠٠ گۆرانیی تۆمار کردووە. بەشێک لە ئاواز و گۆرانییەکانی بریتییە لە: ھاتەوە خانزادە خان، ئامۆزا گیان، ڕێزە بە ڕێزە گیانە، یار وەرەوە، ھەی وەی زارا، ئەی خودا لەم ئاگربارانە، ھەی شەمێ، دانە دانە، ھەی وەگرد ئامۆزا وەگرد، ئەملان و ئەولانت کەم، یار زەینەب، بەستەی باوانم، ڕاستەی خیابان، و نایلۆنە، جەمیلە، شەدە لار، خرینگە خرینگە، کوێستانان خاڵ خاڵ، ڕێبوار و ڕێبوار، ھەوارە، شیرێنێ و شەمامە<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> === ئەلبۆم === * سۆزی گەرمیان (بەھاوکاریی گرووپی میوزیکی کورد لە سلێمانی)، ٢٠٠٥. (ئامۆزا گیان، خانزادەخان، یار وەرەوە، لەبیاوە، قەتار، بەھارەن حەبیبەخان، ڕێزە بە ڕێزە، شیرێنێ و شەمامە) == مردن == لە ٨ی ئایاری ٢٠٠٩ ئاھەنگێک بە بۆنەی یەکەمین ساڵیادی دامەزراندی [[ناوەندی عەلی مەردان بۆ مەقام]] بەڕێوەچوو، کە سەڵاح داودە "مەقامی قەتار و خاوکەر" و بەستەی" ڕاوەستاوە لەو بانەی لەو ئاھەنگەدا گۆت. بەڵام بە دوای ھاتنە خوارەوەی لەسەر تەختەی شانۆ بەناکاو باری تەندروستی تێکچوو و بەپەلە گواسترایەوە بۆ نەخۆشخانەی ئازادیی$1کەرکووک. سەڵاح داودە ھەر لەو ڕۆژە لە کاتژمێری ٨ی ئێوارە کۆچی دوایی کرد.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە$1کەرکووک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|مۆسیقای کوردی|مۆسیقا|ژیاننامە|پارێزگای کەرکووک}} {{گۆرانیبێژانی کورد}} [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:ژەنیارانی کورد]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:گۆرانیبێژان بە زمانی کوردی]] [[پۆل:گۆرانیبێژە پیاوەکانی کوردیی ناوەندی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤١]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠٩]] disdkn0akxt6owybp4et077rt1tvy2o 967115 967047 2022-08-02T16:41:16Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967047 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{ئز}} {{زانیاریدانی گۆرانیبێژ | ناو = سەڵاح داودە | وێنە = | قەبارەی وێنە = | جێگری وێنە = | شرۆڤەی وێنە = | ناوی لەدایکبوون = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | نازناو = | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٩٤١ | شوێنی لەدایکبوون = [[قەرەحەسەن]]، [[کەرکووک]]، [[عێراق]] | بنەچە = | ڕێکەوتی مردن = {{ڕێکەوتی مەرگ و تەمەن|٢٠٠٩|٥|٨|١٩٤١}} | شوێنی مردن = [[کەرکووک]] | شێواز = | پیشە = گۆرانیبێژ، بستەبێژ، مەقامبێژ، ژەنیار | ئامێر = باڵەبان، زوڕنا و شمشاڵ | ساڵانی چالاکبوون = | تۆمارگە = | کارە پەیوەستەکان = | ماڵپەڕ = | ئامێرە دیارەکان = }} '''سەلاح محەممەد خدر بارام چاوەش''' ناسراو بە '''سەڵاح داودە''' (لەدایکبووی ١٩٤١ لە [[کەرکووک]]، [[عێراق]] - مردووی ٨ی ئایاری ٢٠٠٩ لە کەرکووک) گۆرانیبێژ، بستەبێژ، مەقامبێژی ئاوازی ڕەسەنی کوردی و ھەروەھا ژەنیاری ئامێرە باژەنە کوردییەکانی باڵەبان، زوڕنا و شمشاڵ بوو.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == ژیان == سەڵاح داودە لە ساڵی ١٩٤١ لە شارەدێی [[قەرەحەسەن]]ی سەر بە [[کەرکووک]] لە دایک بووە. لە ساڵی ١٩٦٥وە لەگەڵ بنەماڵەی دەڕۆن بۆ شاری کەرکووک و تا کۆتایی ژیانی ھەر لەو شارە دەمینێتەوە. بنەماڵەی ھەموو مەقامبێژ و موزیکژەن بوو. باوکی [[محەممەد خدر بارام چاوەش|محەممەد]] و باپیری [[خدر بارام چاوەش]] ھەردوو مەقامبێژ بوون. ھەر لە منداڵییەوە لە تەمەنی ١٠–١٢ ساڵییەوە لەگەڵ باوک و باپیری لە کۆڕی گۆرانبێژەکاندا ئاشنای گۆرانییە کوردییەکان بووە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> لە ساڵی ١٩٥٧ لە ماڵی کەریم حاجی سابیر کە لە دۆستەکانی باوکی بوو، بۆ یەکەمین جار دەنگی خۆی لەسەر شریت تۆمار کردەوە.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> لە ساڵانی دەیەی پەنجای سەدەی بیستەم لەگەڵ [[ئەحمەد داودە]] چوون بۆ [[ڕادیۆی کوردیی بەغدا]]. لە ڕایۆی بەغدا خۆی بە [[عەلی مەردان]] ناساند و چەند گۆرانییەکی وەکوو زاڵم، نایلۆنە، و ناویرم تۆمار کردەوە و لە ماوەیەکی کورت لە ناو خەڵک ناوبانگی دەرکرد.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە لە خوێندنی مەقامە کوردییەکانی ناوچەی گەرمیان وەکوو قەتار، خاوکەر، ئەڵاوەیسی، ئای ئای، خورشیدی زۆر شارەزا بوو. ھەروەھا مەقامە ڕۆژھەڵاتییەکانێک وەکوو بەیات، حیجاز، سەبا، سێگا، ڕاست، چوارگا، نەھاوەند، ئورفە" بە باشی دەخوێندەوە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە لە کۆتایی دەیەی شەستی سەدەی بیستەم وێڕای ژەنیارانێک وەکوو فایەق داودە، ئەحمەد داودە و نەوزادی کوڕی، تیپێکی میللی کوردییان پێکھێنا کە یەکەم تیپی ھونەریی میللی کوردی بوو کە لە تەلەڤیزیۆنی کەرکووک گۆرانیی کوردی تۆمار کرد.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> سەڵاح داودە ئەگەرچە لە تەواوی ژیانیدا بە ھەژاری بەسەربرد، بەڵام ئامادە نەبوو گۆرانی بەباڵای ڕژێمی [[سەددام حوسێن|سەددام]] یان سرودی حەماسی بۆ [[شەڕی ئێران و عێراق]] بڵێت.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> بنەماڵەی داودە چەندین جار لە کەرکووکدا ڕاویان ناوە و بەناوی [[تەرحیل]]ەوە ئاوارە کران. کوڕی سەڵاح داودە بە ناوی ڕزگار گوللە باران کرا. بەڵام ئەو لەگەڵ بنەماڵەکەی دیسانەوە گەڕانەتەوە و خۆیان خزاندووەتە کەرکووکەوە.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> دوو کوڕی تری سەڵاح داودە بەناوی [[عەباس سەڵاح داودە|عەباس]] و [[دڵشاد سەڵاح داودە|دڵشاد]] لە بواری مۆسیقا و مەقام و ئاوازی کوردیدا چالاکن.<ref name="ھەولێر ۱">[https://www.hawler.in/index.php/2017-12-28-23-19-46/item/11983-2019-05-09-07-54-13 سایتی ھەولێر: ''ئەو ھونەرمەندە ھونەرەکەی لە باپیریەوە بە میرات بۆ ماوەتەوە''، نووسینی محەممەد سەعید کوردە، نووسراو لە ٩ی ئایاری ٢٠١٩؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == مۆسیقای تورکەمانی == سەڵاح داودە جگە لە گۆرانی کوردی، شارەزایی مۆسیقای تورکەمانی و ئاوازی قۆریات و بەستەی تورکمانی بوو. ئەو چەندین ئاھەنگی لەگەڵ ھونەرمەندانی ناسراوی کەرکووک وەکوو ھابە ساز داوە و پێکەوە چەندین گۆرانی و بەستەی کوردی و تورکمانیان وتووە. بۆیە وەڵاح داودە لەنێوانی خەڵکی تورکمانیشدا گوێگرێکی زۆری ھەبوو.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == کارەکان == سەڵاح داودە نزیکەی ١٠٠ گۆرانیی تۆمار کردووە. بەشێک لە ئاواز و گۆرانییەکانی بریتییە لە: ھاتەوە خانزادە خان، ئامۆزا گیان، ڕێزە بە ڕێزە گیانە، یار وەرەوە، ھەی وەی زارا، ئەی خودا لەم ئاگربارانە، ھەی شەمێ، دانە دانە، ھەی وەگرد ئامۆزا وەگرد، ئەملان و ئەولانت کەم، یار زەینەب، بەستەی باوانم، ڕاستەی خیابان، و نایلۆنە، جەمیلە، شەدە لار، خرینگە خرینگە، کوێستانان خاڵ خاڵ، ڕێبوار و ڕێبوار، ھەوارە، شیرێنێ و شەمامە<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> === ئەلبۆم === * سۆزی گەرمیان (بەھاوکاریی گرووپی میوزیکی کورد لە سلێمانی)، ٢٠٠٥. (ئامۆزا گیان، خانزادەخان، یار وەرەوە، لەبیاوە، قەتار، بەھارەن حەبیبەخان، ڕێزە بە ڕێزە، شیرێنێ و شەمامە) == مردن == لە ٨ی ئایاری ٢٠٠٩ ئاھەنگێک بە بۆنەی یەکەمین ساڵیادی دامەزراندی [[ناوەندی عەلی مەردان بۆ مەقام]] بەڕێوەچوو، کە سەڵاح داودە "مەقامی قەتار و خاوکەر" و بەستەی" ڕاوەستاوە لەو بانەی لەو ئاھەنگەدا گۆت. بەڵام بە دوای ھاتنە خوارەوەی لەسەر تەختەی شانۆ بەناکاو باری تەندروستی تێکچوو و بەپەلە گواسترایەوە بۆ نەخۆشخانەی ئازادیی کەرکوک. سەڵاح داودە ھەر لەو ڕۆژە لە کاتژمێری ٨ی ئێوارە کۆچی دوایی کرد.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/كولتوور-و-هونه-ر/rmzy-mwzyky-flklry-grmyan-w-kkyky-wnry-kwrdy-l-krkwk-sah-dawd-26436 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''ڕەمزی موزیکی فۆلکلۆری گەرمیان و کۆڵەکەیەکی ھونەری کوردی لە کەرکوک؛ سەڵاح داودە''، نووسینی زانیار جوودی، نووسراو لە ١٤ی تەممووز ٢٠٢١؛] سەردان لە ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|مۆسیقای کوردی|مۆسیقا|ژیاننامە|پارێزگای کەرکووک}} {{گۆرانیبێژانی کورد}} [[پۆل:خەڵکی کەرکووک]] [[پۆل:ژەنیارانی کورد]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:گۆرانیبێژان بە زمانی کوردی]] [[پۆل:گۆرانیبێژە پیاوەکانی کوردیی ناوەندی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤١]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠٩]] 2qkotru0eq9vxvrm9v961sqrnopp1qw 0 189747 967169 936270 2022-08-02T19:41:03Z Keenîî 43752 بەسەرداچوونەوە wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کتێب |ناو= گابۆڕ |وێنە=گابۆڕ.jpg |ناوی بنەڕەتی= |دانەر= [[سەید قادر ھیدایەتی]] |لێکۆڵەر= |زمان= [[کوردیی ناوەندی]]، [[موکریانی]] |وڵات= [[کوردستان]] |زنجیرە= |بابەت= [[ڕۆمان]] |جۆری ئەدەبی= |بڵاوکەرەوە= |دەرچوون= |مێژووی دەرچوون= |وەرگێڕ= |بڵاوکەرەوەی چاپی وەرگێڕاو= |مێژووی دەرچوونی وەرگێڕان= |وێنەگر= |دیزاینەری بەرگ= |جۆری چاپ=چاپ {{ھن}} ئەلکترۆنی {{هن}} دەنگی |ژمارەی پەڕە= |پێوانە= |کێش= |پێشتر= |دواتر= }} '''گابۆڕ'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین |فەرھەنگ = ھەنبانەبۆرینە |وشە = گابۆڕ|ڕێکەوتی سەردان = ٢٣ی ئابی ٢٠٢١}}</ref> [[ڕۆمان]]ێکی [[کوردی]]یە لە نووسینی [[سەید قادر ھیدایەتی]]. ئەم ڕۆمانە یەک لە باشترین ڕۆمانە کوردییەکان و بەرھەمێکی گرینگی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]ە و قسەی زۆری لەسەر کراوە. کتێبەکە ساڵی ٢٠١٥ نووسراوە و پێنج جار چاپ و بڵاو کراوەتەوە و لە پڕفرۆشترین کتێبەکانی سی و یەکەمین پێشانگای نێونەتەوەیی کتێبی تاران بووە؛ لە پێشانگاکانی کتێبی [[باشووری کوردستان]]یش ھەر زوو تەواو دەبێت.<ref>{{Cite web|last=ئەندێشھ|title=ژمارە 11ی باشترین ڕۆمانەکانی کورد لە مێژوودا|url=https://www.andesha.org/?p=1897|url-status=live|access-date=|website=ئەندێشھ}}</ref> دە بەشی لەخۆ گرتووە و دوو چیرۆک ھاوتەریبی یەک دەچنە پێشێ کە پێکەوە لە پەیوەندیدان و لە کۆتاییدا ئاکامێکی ھاوشێوەیان دەبێت. == چیرۆک == گابۆڕ ژیانی چەند مێرمنداڵێک، بەتایبەت دوو پێرسۆناژی سەرەکیی عەبدولموتەلیب و کەریم لە سەردەمی دوای [[شۆڕشی ئیسلامیی ئێران]] و گوشاری ھێزە ئەمنییەکان بۆ سەر خەڵکی شاری [[بۆکان]]ە، کە بۆ کڕینی تۆپێک خەریکن پارە کۆ دەکەنەوە و ھاوکات خەمی ئەوەیانە کە ئەگەر تۆپیان کڕی شەوانە لای کێ بێت و کێ ببێتە کاپیتان. ئەو دوو مێرمنداڵە شاھیدی ئەوەن چۆن چەکدارانی ناو پاسگای سەری کووچە تەنانەت لە نێوەڕاستی ڕۆژدا دەستڕێژی دەکەنە سەر خەڵکی بێتاوان. بە ھەڵکەوت کەریم و عەبدولموتەلیب لە کوتە کاغەزێکدا، لاپەڕەیەکی [[گۆڤاری سروە]] کە چیرۆکی «پاڵەوان فس فس»ی تێدا گێڕدراوەتەوە، دەبینن و دەزانن کە دەتوانن بە زمانی خۆیان بیخوێننەوە، بەرە بە بەرە لەگەل ھونراوەکانی [[ھەژار]] و [[ھێمن]] و ھتدیش ئاشنا دەبن و بەم شێوەیە چەمکی شوناس لەبەر دەمیان قوت دەبێتەوە، ھەستی نەتەوایەتی لە مێشکیاندا بنج داکوتێت و پاشان سەربەخۆ دەست دەدەنە چەند چالاکی و پاش ماوەیەک بە دزی ڕێگای سەر سنوور دەگرنە بەر تاوەکوو بچنە نێو یەکێک لە حیزبە کوردییەکان.<ref>{{Cite web|date=|title=گابۆڕ، ڕۆمانێکی نەقوستان -|url=http://chirok.net/گابۆڕ،-ڕۆمانێکی-نەقوستان/|url-status=live|access-date=}}</ref> == کەسایەتییەکان == * عەبدولموتەلیب (ھەژیر) * کەریم (خەبات) * میرزا ھادی * کاک سولەیمان * نەنە عەجەم * مکایل * کاکە جەماڵ * بایزی مریشکفرۆش * ئەسمەر * نازدار * ئاغای سەرچەشمە * ئاغای محەممەدی * سەیدە سوورە == تایبەتمەندییەکان == گابۆڕ ئەدەبی بەرەنگاری و پرسی ناسنامەی پارچەیەکی [[کوردستان]]ە کە تێیدا دوو کوڕ کە لە ڕاستید نوێنەری کۆمەڵگان، بە شوێن کلتوور و زمانی خۆیانن. کۆمەڵگایەک کە تا سەر ئێسقان لەژێر چاوەدێریی پۆلیسدان؛ تەنانەت یاریی تۆپێنیش لەسەر مۆڵەت و ئیجازەی بەرپرسانی پازگایە. لە ڕۆمانەکەدا دیالۆگ زۆر گرینگە، لە ڕێگەی دیالۆگەکانەوە کەسایەتییەکان دەناسرێن و فەزاکان وەسف دەکرێن؛<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی گابۆڕ و کێشەی شوناس|url=https://hawlati.co/page_detail?smart-id=4433|url-status=live|access-date=|website=hawlati.co|language=en}}</ref> بگێڕەوە و بکەری کار جێ دەگۆڕن و ئەوە بەرچاوترین تایبەتمەندییە؛ زمانی کتێبەکە کورت و پوختە و ڕستەی زیادی تێدا بەدی ناکرێت، ھەروەھا ڕووداوەکانیش زۆر خێرا ڕوو دەدەن.<ref>{{Cite web|title=ھەشت ھۆکار بۆ خوێندنەوەی گابۆڕ|url=https://www.chawder.org/detailnews.aspx?jimare=20553&cor=6&related=2054|url-status=live|access-date=|website=www.chawder.org}}</ref> شیوازی نووسینی ڕۆمانەکە مۆدێرنە، واتە قارەمانی نییە و ھەموو کەسایەتییەکان قسان دەکەن و بەقەد یەک سەرنجیان خراوەتە سەر.<ref>{{Cite web|title=خوێندنەوەیەکی تر بۆ ڕۆمانی گابۆڕ – Knwe.org|url=https://knwe.org/?p=31211|url-status=live|access-date=|website=knwe.org}}</ref> == ڕەخنەکان == * گۆشەنیگا و بگێڕەوەکان سەر لە خوێنەر دەشوێنن؛ «کوتم»، «کوتی» زۆری تێدایە.<ref>{{Cite web|title=چاوکشانێ بە ڕۆمانی «گابۆڕ»ی “سەید قادر ھیدایەتی” / ئەنوەر وەلەدبەیگی|url=http://www.pavehpress.ir/چاوکشانێ-بە-ڕۆمانی-گابۆڕی-سەید-قادر/|url-status=live|access-date=2021-08-22|website=www.pavehpress.ir}}</ref> * وێنای شوێن و کاتەکان لاوازە. * دەستپێکەکان باشن بەڵام لە درێژەدا زۆر کورت تەواو دەبن. * ھەندێک لە لایەنەکانی چیرۆک بە شاراوەیی دەمێننەوە. * ڕۆڵی لاوازی ژن و سووکایەتیکردن پێی، لە ڕۆمانەکەدا<ref>{{Cite web|last=کوردی|first=ماڵی کتێبی|date=|title=خوێندنەوەیەک بۆ ڕۆمانی گابۆڕ بەرھەمی سەیدقادر ھیدایەتی|url=http://kurdishbookhouse.com/ku/100-55/|url-status=live|access-date=|website=ماڵی کتێبی کوردی|language=}}</ref> == چاپەکان == * چاپی یەکەم و دووەم: ٢٠١٥ (چاپەمەنیی گوتار) * چاپی سێھەم: ٢٠١٧ (چاپەمەنیی گوتار، خانی) * چاپی چوارەم: ٢٠١٩ (چاپەمەنیی خانی)<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی گابۆڕ گەیشتە چاپی چوارەم {{!}} AvaToday|url=https://www.avatoday.net/index.php/ar/node/3295|url-status=live|access-date=|website=www.avatoday.net}}</ref> * چاپی پێنجەم ٢٠٢١ (چاپەمەنیی خانی) == کورتە == {{quote|وەختایەک بە لەقەلەق و پتەپت کەلیمەیەکی ساغ دەکردەوە، شیرناییەکی سەیر لە دەمارەکانی گەڕا؛ ڕووناکاییەک لە چاوەکانییەوە ئاوقای مێشک و دڵی بوو. شیرنایی و ڕووناکایی. کوتم زۆر دواتر زانیم کە ئەوە شیرنایی و ڕووناکایی زمانی خۆم بوو لە دەروونمدا ئاوێتەی یەک دەبوون. ئەوە یەکەم جار بوو بە چاو زمانی خۆی دەدیت. ئەو تا ئەودەم تەنیا بە گوێ زمانی خۆی بیستبوو. کوتم ئەوە یەکەم جار بوو زمانی خۆم دەدیت. زمانی خۆی چەندە ئاسان بوو، زمانی خۆی چەندە پێ خۆش بوو!<ref>گابۆڕ، سەید قادر ھیدایەتی، ٢٠١٩</ref>}} == ئەمانەش ببینە == * [[سێبەری زیندووی نووسین]] == بەستەرە دەرەکییەکان == * [http://azhans.krd/گەمەی-جێناوەکان-لە-ڕۆمانی-گابۆڕـی/ گەمەی جێناوەکان لە ڕۆمانی گابۆڕی سەید قادر ھیدایەتیدا] * [https://govartishk.com/ھەڵوەشاندنەوەی-گابۆڕ/ ھەڵوەشاندنەوەی گابۆڕ]{{بەستەری مردوو|url=https://govartishk.com/%DA%BE%DB%95%DA%B5%D9%88%DB%95%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95%DB%8C-%DA%AF%D8%A7%D8%A8%DB%86%DA%95/ |date=ئابی ٢٠٢١ }} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|کتێب|وێژەی کوردی|وێژە|ڕۆمانەکان}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} [[پۆل:ڕۆمانە کوردییەکان]] [[پۆل:کتێبە کوردییەکان]] [[پۆل:ڕۆمانەکان]] qfls9t2kbgm88bm91birl6hsd0t4f76 0 190091 967174 965997 2022-08-02T19:43:33Z Keenîî 43752 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/93.115.226.201|93.115.226.201]] ([[User talk:93.115.226.201|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:Keenîî|Keenîî]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کتێب |ناو=سێبەری زیندووی نووسین |وەرگێڕ= |پێشتر= |کێش= |پێوانە= |ژمارەی پەڕە=١٧٠ |جۆری چاپ=چاپ |دیزاینەری بەرگ= |وێنەگر= |مێژووی دەرچوونی وەرگێڕان= |بڵاوکەرەوەی چاپی وەرگێڕاو= |مێژووی دەرچوون= |وێنە=سێبەری زیندووی نووسین.jpg |دەرچوون= |بڵاوکەرەوە=چاپەمەنیی خانی و گوتار |جۆری ئەدەبی= |بابەت=کۆمەڵەوتار |زنجیرە= |وڵات=[[کوردستان]] |زمان=[[کوردیی ناوەندی]] |لێکۆڵەر= |دانەر= |ناوی بنەڕەتی= |دواتر= }} '''سێبەری زیندووی نووسین''' کۆمەڵێک وتاری شیکارانە و ڕەخنەگرانەیە لەسەر ڕۆمانی [[گابۆڕ]]، کە لە دووتوێی کتێبکدا، لە ١٧٠ لاپەڕەدا بڵاو بووەتەوە و وتارەکانی [[ھاشم ئەحمەدزادە]]، [[بەختیار سەجادی]]، ڕەزا عەلیپوور، عەلی غوڵامعەلی، [[لەیلا ساڵحی]]، سیاوەش کەریمزادە و کاوان محەممەدپووری لەخۆ گرتووە و لەلایەن چاپەمەنیی گوتار و خانییەوە ساڵی ٢٠١٧ چاپ کراوە.<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی گابۆر گەیشتە چاپی چوارەم {{!}} AvaToday|url=https://www.avatoday.net/index.php/ar/node/3295|url-status=live|access-date=|website=www.avatoday.net}}</ref><ref>{{Cite web|title=ئاوڕێکی شیکارانەی کۆمەڵێک ڕەخنەگر لە ڕۆمانی گابۆڕ|url=http://haje.ir/newsdetails.aspx?itemid=5369|url-status=live|access-date=|website=haje.ir}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کتێب-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|کتێب|وێژەی کوردی|وێژە}} [[پۆل:کتێبە کوردییەکان]] qspwn0gm8ifofkf0ped14k6qn9iv751 4 190719 967327 957225 2022-08-03T01:49:50Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت لە [[ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)]]. wikitext text/x-wiki {{ئەرشیڤی وتووێژ}} == Improving the translation support for Sorani / Central Kurdish Wikipedia == !{{Int:Hello}} .Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}} [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation Content translation] has been successful in supporting the translation process on many Wikipedia communities, and we want to help additional wikis with potential to grow using translation as part of .[https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Boost a new initiative] Content translation facilitates the creation of Wikipedia articles by translating content from other languages. It has been used already to create more than half a million articles. In addition, the tool provides [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Translating/Translation_quality mechanisms to encourage the creation of good quality content], preventing the publication of lightly edited machine translations. In general, our analysis shows that the translations produced are [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Deletion_statistics_comparison less likely to be deleted than the articles started from scratch] Sorani/Central Kurdish Wikipedia editors have used Content translation to create [https://ckb.wikipedia.org/wiki/تایبەت:ContentTranslationStats more than two thousand articles]. Given the size of the editing community, we think that there is potential to use translation to create more articles, expand existing ones, and attract new editors that learn how to make productive edits. Translation can help the community to reduce the language gap with other languages and grow the number of editors in a sustainable way. In order to achieve this goal, we want to collaborate with you to make Content translation .more visible in the Sorani/Central Kurdish Wikipedia and support new ways to translate As a first step, during the next weeks we plan to enable Content translation by default on Sorani/Central Kurdish Wikipedia. That will make it easy for users to discover the tool [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Starting through several entry points]. However, users not interested .in translation will still be able to disable it from their preferences .Please feel free to share any comment in this conversation thread !Thanks [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٨، ١٥ی حوزەیرانی ٢٠٢١ (UTC) On behalf of the WMF Language team ===Content Translation Deployed in Sorani / Central Kurdish Wikipedia=== .Hello everyone We have enabled [[Special:ContentTranslation|Content translation]] by default on Sorani / Central Kurdish Wikipedia this week. Now it is easy for users to discover the tool [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Starting through several entry points]. However, users not interested in translation can disable it [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|from their preferences]]. We expect this will help translators to create more content of good quality in Sorani / Central Kurdish Wikipedia. We’ll be monitoring [[Special:ContentTranslationStats|the statistics for Sorani / Central Kurdish Wikipedia]] as well as [https://ckb.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChanges?hidepageedits=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&hidelog=1&namespace=0&tagfilter=contenttranslation&limit=500&days=30&urlversion=2 the list of articles created] with the tool Content translation provides [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Translating/Translation_quality quality control mechanisms] to prevent the abuse of machine translation and the limits can be adjusted based on the needs of each community. Please, feel free to share your impressions about the content created and how the tool works for the community. This feedback is essential to improve the tool to support your needs !Thanks [[بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:UOzurumba (WMF)|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٢، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١ (UTC) On behalf of the WMF Language team == کەمپەینی WPWP دەکرێتەوە == پێشبڕکێ و کەمپەینی 'وتارەکانی ویکیپیدیا پێویستیان بە وێنەیە' دەکرێتەوە | WIKIPEDIA PAGES WANTING PHOTOS 2021 '''ئامانجی کەمپەین:''' زۆرێک لە وتارەکانی ویکیپیدیا هیچ وێنەیەکیان نییە، لەلایەکی دیکەوە لە پڕۆژەی ویکیمیدیا کۆمۆنز ٧٤.٥ ملیۆن دەنگ، وێنە و ڤیدیۆ لەخۆ دەگرێت. بەشی زۆرینە لەم وێنانە بەکارنەهێنراون. ساڵانە ویکیمیدیا کۆمەڵێک پێشبڕکێش ساز دەکات وەک Wiki Love Earth کە لەڕێی ئەم پێشبڕکێیانەوەش کۆمەڵێک پارە سەرف دەکرێت، لێرەوە ئەم کەمپەینە ئامانجی ئەوەیە کە وێنەکانی ویکیمیدیا کۆمۆنز بەکاربهێندرێنەوە لەناو وتارەکانی ویکیپیدیا، چونکە لەم ڕێگایەوە وتارەکان باشتر دەگەنە خەڵک. لێرە پەڕەی کەمپەینەکە ببینە بە [https://w.wiki/3ZQt زمانی کوردی]: هەمان پەڕە بە [https://w.wiki/39jm زمانی ئینگلیزی]: '''وردەکاری زۆرتر''' * کەمپەینێکی ساڵانەیە. * ئەمساڵ لە ١ی ٧ بۆ ٣١ی ٨ دەکرێتەوە و هەمووان دەتوانن بەشداربن لەو ماوەیەی کە دیاریکراوە. * لەلایەن ڕێکخەرانەوە ویکیپیدیای کوردی بانگێشتکراوە بۆ ئەوەی بەشداریی بکەین لەم کەمپەینە. * خەڵاتی تایبەت دانراوە بۆ چالاکترین بەشداربووان، لە بەستەرەکەی سەرەوە دەتوانن لەبارەی خەڵاتەکانەوە زانیاری وەربگرن. * مەرج نییە بەشداربوو تەنیا لە زمانی خۆیدا بەشداربێت، دەتوانێت وێنە بۆ هەموو زمانەکانی ویکیپیدیا زۆر بکات و خاڵیش بەدەست بهێنێت. '''چەند مەرجێک بۆ بەشداریکردن:''' # ئەو وێنانەی دایدەنێیت ئەوا دەبێت کوالیتیان باشبێت. # دانانی کورتەیەک لە وێنەکە (شڕۆڤە) # لەکاتی بڵاوکردنەوەی دەستکارییەکەت ئەوا دەبێت لە پوختەی دەستکارییەکەت باسی گۆڕانکارییەکەت بکەیت بە کورتی + هاشتاگەکانی #WPWPKU #WPWP لە پوختەی دەستکارییەکەت دابنێیت بۆ ئەوەی دواتر ڕێکخەرانی کەمپەینەکە دەستکارییەکانت ببینن و هەژماری بکەن. هەر پرسیارێکتان هەبوو لەسەر کەمپەینەکە دەتوانن بیکەن. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٢:٥٩، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١ (UTC) == دامەزراندنی ویکیفەرھەنگی کوردی == سڵاو و ڕێز، لە کاتێکدا زۆربەی ویکیپیدیاکان خاوەنی دامەزراوەکانی تری ویکیمیدیان، بەڵام ئێمە زۆربەی ئەو دامەزراوانە وەکوو ویکیفەرھەنگ و ویکیگەشتمان نییە، تکایە ڕای خۆتان لەو بوارەوە بدەن، تاوەکوو ویکیفەرھەنگێک دامەزرێنین و زیاتر لەگەڵ فەرھەنگی ناوچەکانی کوردستان و گشت جیھان ئاشنا بین. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏٠٩:٢٠، ٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) === دەنگدان === ==== {{پشتگیری}} ==== ==== {{بێلایەن}} ==== ==== {{دژایەتی}} ==== ==== {{لێدوان|لێدوانەکان}} ==== سڵاو {{وب|Ahrir}}، پێخۆشحاڵم کە ئاوا لە خەمی زمانەکەن، بەڵام بەڕاستی بەری دروستکردنی ئەم پڕۆژانە زۆر دوورە. کاری یەک کەس و دوو کەس نییە. جارێک لەگەڵ بەکارھێنەر:Épine و چەند بەکارھێنەرێکی تر ویستمان پڕۆژەی ویکیفەرھەنگ دروست بکەین، کە بڕێک کاری باشیشمان تێیدا کرد، بەڵام بەھۆی کەمیی بەشداربووان پڕۆژەکە وەستا. بڕوانە [[ویکیپیدیا:دیوەخان_(جۆراوجۆر)/ئەرشیڤی_٣#ویکیفەرھەنگ|وتووێژەکە]]. ئێستاش جارێکی تر نیازمان ھەیە، بەڵام دیسانەوە بەکارھێنەر کەمن و داخوازییەکان پڕ ناکەنەوە. {{وب|Kushared}}یش خۆی یەکێکە لەوانەی کە بە تامەزرۆوە لە خەمی کردنەوەی ویکیفەرھەنگە. گەر چەند بەکارھێنەرێک کۆ ببنەوە، ئەوا دەست پێ دەکەینەوە، بەس نەک دوو ڕۆژ بەشداری بکەین و دواتر بڵێین وەڵا تاقەتمان نەما. بەکارھێنەری جددیمان دەوێت. سەبارەت بەم پڕۆژەیەش، بەڕای من بەری دوورە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) : زۆر باشە بەڕێز {{وب|Aram}} ئێوە ڕاست دەکەن، کاری دەوێت، منیش دەڵێم با کۆوەبین و ھەندێک زیاتر لە ویکیپیدیا لاق ھەڵێنین، من پێم باشترە جارێ لە ویکیگەشت بگەڕێین و گەر شتێکمان لە دەست بێت بۆ ویکیفەرھەنگی بکەین، بۆیە داواکارییەکەم گۆڕی. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏١٥:٤٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) :: با بزانین چەند کەس ئامادەن؟ گەر برادەران ڕازی بن، ئەوا وەک ئاگادارییەک دای دەنێین. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٠٨، ٩ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == ویکیمانیای ٢٠٢١ == کۆنفرانسی ئەمساڵی [[ڕێکخراوی ویکیمیدیا]] "ویکیمانیا" لەڕێی ئۆنلاین/سەرهێڵەوە ئەنجام دەدرێت! ویکیمانیا کۆنفرانسێکی ساڵانەی ڕێکخراوی ویکیمیدیایە، تێیدا کۆمەڵێک چالاکی، سیمینار و پێشکەشکردن ئامادە دەکرێت، هاوکات دەرفەتێکی باشە بۆ ناسینی خەڵک و ئەندامانی ڕێکخراو، لەلایەکی دیکەش بۆ زانینی کار و چالاکییەکانی ویکیمیدیا بۆ داهاتوو. هەر ساڵەی لە شار و وڵاتێک دەکرێت کە نووسەران و بەشداربووانی ویکیپیدیا دەتوانن بەشداری تێدابکەن. پارساڵ بەهۆی کۆرۆنا نەکرا، ئەمساڵ بڕیاردراوە کە لەڕێی ئۆنلاینەوە ئەنجام بدرێت و بەمەش دەرفەتێکی باشە بۆ هەموو نووسەران کە بەشداری بکەن چونکە بەشداریکردن بەخۆڕاییە... [https://wikimania.wikimedia.org/wiki/2021:Registration لەم بەستەرە] خۆت تۆمار بکە و زانیاری لەسەر پڕۆگرامەکان بخوێنەوە. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٧، ١٤ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == سەرچاوە بۆ وتارەکانی ڕۆژەکان == سڵاو {{وب|Kurd2021}}،{{وب|Ahrir}}، {{وب|Paraw}} و ئەوانی تریش. ماوەیەکە دەبینیم کە گرنگییەکی زۆر بە وتارەکانی ڕۆژەکان (بۆ نموونە [[٢٥ی تەممووز]]) و پەڕەکانی ئەمڕۆ لە مێژوودا دەدەن کە ئەمە مایەی خۆشحاڵییە، بەڵام لێرەدا تەنیا ویستم ئەوە بڵێم کە ئەوانەش وتارن و تکایە تا بۆتان بکرێت، دەقی بێسەرچاوە زیاد مەکەن. سپاس، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) :{{وب|Aram}}بە سەر چاو ئارام گیان. قسەکەت ڕاستە. لەگەڵ ڕێزم.[[بەکارھێنەر:Paraw|پەڕاو]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Paraw|لێدوان]]) ‏١٢:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) :: بۆ ئەمجارە وادەبێت سوپاس بۆ ئاگادارکردنەوەمان [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٥:٠٠، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) ::: {{وب|Aram}} زۆر باشە ئێوە ڕاست دەکەن، لەگەڵتان ھاوڕام. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏٢٠:١٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) == دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی دەستەی ئەمیندارانی ڕێکخراوی ویکیمیدیا == تکایە ئەگەر بەشداربوویەکی چالاک بوویت لە شەش مانگی ڕابردوو و هاوکات مافی دەنگدانت هەیە لەم هەڵبژاردنە ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021?abtestbanner=MainBanner1 کرتە بکە]) ئەوا دەنگبدە بۆ هەڵبژاردنی [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees دەستەی ئەمیندارانی دامەزراوەی ویکیمیدیا]. بۆ ئەوەی زیاتر لەسەر کاندیدەکان بزانیت ئەوا [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates کرتە لێرە بکە]. ئەمڕۆ کۆتا ڕۆژی دەنگدانە! بەشداربوون لەم دەنگدانە گرنگە بۆ ئەوەی ڕێکخراوی ویکیمیدیا لە کەسە جیاوازەکان و شوێنە جیاوازەکان نوێنەری هەبێت بەتایبەت لە ئاسیا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٣، ٣١ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) == The 2022 Community Wishlist Survey will happen in January == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello everyone, We hope all of you are as well and safe as possible during these trying times! We wanted to share some news about a change to the Community Wishlist Survey 2022. We would like to hear your opinions as well. Summary: <div style="font-style:italic;"> We will be running the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]] 2022 in January 2022. We need more time to work on the 2021 wishes. We also need time to prepare some changes to the Wishlist 2022. In the meantime, you can use a [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|dedicated sandbox to leave early ideas for the 2022 wishes]]. </div> === Proposing and wish-fulfillment will happen during the same year === In the past, the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] team has run the Community Wishlist Survey for the following year in November of the prior year. For example, we ran the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Wishlist for 2021]] in November 2020. That worked well a few years ago. At that time, we used to start working on the Wishlist soon after the results of the voting were published. However, in 2021, there was a delay between the voting and the time when we could start working on the new wishes. Until July 2021, we were working on wishes from the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2020|Wishlist for 2020]]. We hope having the Wishlist 2022 in January 2022 will be more intuitive. This will also give us time to fulfill more wishes from the 2021 Wishlist. === Encouraging wider participation from historically excluded communities === We are thinking how to make the Wishlist easier to participate in. We want to support more translations, and encourage under-resourced communities to be more active. We would like to have some time to make these changes. === A new space to talk to us about priorities and wishes not granted yet === We will have gone 365 days without a Wishlist. We encourage you to approach us. We hope to hear from you in the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]], but we also hope to see you at our bi-monthly Talk to Us meetings! These will be hosted at two different times friendly to time zones around the globe. We will begin our first meeting '''September 15th at 23:00 UTC'''. More details about the agenda and format coming soon! === Brainstorm and draft proposals before the proposal phase === If you have early ideas for wishes, you can use the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|new Community Wishlist Survey sandbox]]. This way, you will not forget about these before January 2022. You will be able to come back and refine your ideas. Remember, edits in the sandbox don't count as wishes! === Feedback === * What should we do to improve the Wishlist pages? * How would you like to use our new [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|sandbox?]] * What, if any, risks do you foresee in our decision to change the date of the Wishlist 2022? * What will help more people participate in the Wishlist 2022? Answer on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]] (in any language you prefer) or at our Talk to Us meetings. </div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|talk]]) ‏٠٠:٢٣، ٧ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:SGrabarczuk (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == مافی بەڕێوەبەری ڕووکار == {{atop | status = کرا | result = {{nac}} }} سڵاو. پێویستم بە مافی [[ویکیپیدیا:بەڕێوەبەرانی ڕووکار|بەڕێوەبەری ڕووکار]] هەیە بۆ دەستکاریکردنی پەڕەکانی بە پاشگری js کۆتاییان هاتووە، و دەمەوێت کار لەسەر [[وپ:تو]] بکەم. پێشووتر بەڕێوەبەر بووم بەڵام خانەنشینبووم، ئێستا دەمەوێ دووبارە کار لەسەر ئەو ئامرازە بکەمەوە. &#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏١٦:٠٦، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) === پشتگیری === * {{لەگەڵ}} خۆشحاڵیش دەبم [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٢، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) * {{لەگەڵ}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٢٧، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) * {{لەگەڵ}} سەرکەوتوو بیت! ← [[بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: purple;font-size:15px;display:inline-block;border:1px solid purple">ℋ𝒶𝓇𝓎𝒶𝒹</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:-Haryad|<b style="color: black;font-size:12px">وتووێژ💬</b><span style="color:black"></span>]]} ‏١٧:٣٥، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) * {{لەگەڵ}} سەتا سەد لەگەڵتانم و ھاوڕام، ھەروەھا پێشم خۆش دەبێت گەر بێجگە لە بەڕێوبەری ڕووکار، مافی بەڕێوەبەریشتان ھەبێت. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏١٨:٢١، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) * {{لەگەڵ}} [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٢، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) * {{لەگەڵ}}: [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٦، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) === دژایەتی === === لێدوانەکان === کاک {{وب|Épine}} پیرۆزە! گەر توانیت، [[ویکیپیدیا:بەڕێوەبەرانی ڕووکار|خۆت لێرە زیاد بکەوە]]، و گەر ویستت، [[ویکیپیدیا:ھەواڵەکان|لێرەش بینووسە]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٥٤، ٧ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) {{بنی ئەرشیڤ}} == Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee ending 14 September 2021 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/>Movement Strategy announces [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee|the Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee]]. The Call opens August 2, 2021 and closes September 14, 2021. The Committee is expected to represent [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Diversity_and_Expertise_Matrices|diversity in the Movement]]. Diversity includes gender, language, geography, and experience. This comprises participation in projects, affiliates, and the Wikimedia Foundation. English fluency is not required to become a member. If needed, translation and interpretation support is provided. Members will receive an allowance to offset participation costs. It is US$100 every two months. We are looking for people who have some of the following [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Role_Requirements|skills]]: * Know how to write collaboratively. (demonstrated experience is a plus) * Are ready to find compromises. * Focus on inclusion and diversity. * Have knowledge of community consultations. * Have intercultural communication experience. * Have governance or organization experience in non-profits or communities. * Have experience negotiating with different parties. The Committee is expected to start with 15 people. If there are 20 or more candidates, a mixed election and selection process will happen. If there are 19 or fewer candidates, then the process of selection without election takes place. Will you help move Wikimedia forward in this important role? Submit your candidacy [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Candidate_Statements|here]]. Please contact strategy2030[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org with questions.<section end="announcement-content"/> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏١٧:٠١، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Xeno_(WMF)/Delivery/Wikipedia&oldid=22002240 --> == Server switch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, 14 September 2021'''. Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, 14 September 2021. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628049 14:00 UTC] (07:00 PDT, 10:00 EDT, 15:00 WEST/BST, 16:00 CEST, 19:30 IST, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Wednesday, 15 September). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. * We expect the code deployments to happen as any other week. However, some case-by-case code freezes could punctually happen if the operation require them afterwards. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) ‏٠٠:٤٥، ١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:SGrabarczuk (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == Talk to the Community Tech == [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|{{dir|{{pagelang}}|left|right}}|frameless|50px]] [[:m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2021-09 Talk to Us|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Community_Wishlist_Survey/Updates/2021-09_Talk_to_Us&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] Hello! As we have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|recently announced]], we, the team working on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]], would like to invite you to an online meeting with us. It will take place on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210915T2300 '''September 15th, 23:00 UTC'''] on Zoom, and will last an hour. [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 '''Click here to join''']. '''Agenda''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Status report 1#Prioritization Process|How we prioritize the wishes to be granted]] * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|Why we decided to change the date]] from November 2021 to January 2022 * Update on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes * Questions and answers '''Format''' The meeting will not be recorded or streamed. Notes without attribution will be taken and published on Meta-Wiki. The presentation (first three points in the agenda) will be given in English. We can answer questions asked in English, French, Polish, and Spanish. If you would like to ask questions in advance, add them [[m:Talk:Community Wishlist Survey|on the Community Wishlist Survey talk page]] or send to sgrabarczuk@wikimedia.org. [[m:Special:MyLanguage/User:NRodriguez (WMF)|Natalia Rodriguez]] (the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] manager) will be hosting this meeting. '''Invitation link''' * [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 Join online] * Meeting ID: 898 2861 5390 * One tap mobile ** +16465588656,,89828615390# US (New York) ** +16699006833,,89828615390# US (San Jose) * [https://wikimedia.zoom.us/u/kctR45AI8o Dial by your location] See you! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) ‏٠٣:٠٣، ١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:SGrabarczuk (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 == This is a short message with an update from the Movement Charter process. The call for candidates for the Drafting Committee closed September 14, and we got a diverse range of candidates. The committee will consist of 15 members, and those will be (s)elected via three different ways. The 15 member committee will be selected with a [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Set Up Process|3-step process]]: * Election process for project communities to elect 7 members of the committee. * Selection process for affiliates to select 6 members of the committee. * Wikimedia Foundation process to appoint 2 members of the committee. The community elections will take place between October 11 and October 24. The other process will take place in parallel, so that all processes will be concluded by November 1. For the full context of the Movement Charter, its role, as well the process for its creation, please [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter|have a look at Meta]]. You can also contact us at any time on Telegram or via email (wikimedia2030@wikimedia.org). --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == کاندیدبوون بۆ Movement Charter/Drafting Committee == لەلایەن ویکیمیدیاوە ئیمەیلێکم بۆ هاتووە، داوایان کردووە کە کەسێک وەک نوێنەری ویکیپیدیا کوردییەکان (کوردیی ناوەندی و کورمانجی) خۆی بپاڵێوێت بۆ Movement [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee Charter/Drafting Committee]، ئەم خۆ کاندیدکردنە لە ئاستی ڕۆژهەڵاتی ناوین دەبێت. هەرکەسێک خوازیارە ئەوە لێرە دەتوانێت ناوی خۆی بنووسێت و منیش ویکیمیدیای لێ ئاگادار دەکەمەوە. بۆ زانیاری زیاتر لەبارەی ئەو هەڵبژاردنە بچنە ئەو بەستەرەی کە دامناوە. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٧:٢٣، ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) == Movement Charter == Contribute to the Movement Charter Drafting Committee election process. Upvote your favorite Movement Charter Election Compass statements at https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Election_Compass_Statements until October 3rd. Alternate (such as for adding to a previous thread)- Thanks to everyone who provided statements. Users may endorse those statements they feel are important at [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Election Compass Statements]] until October 3rd. Feel free to let me know if you have questions about this process. --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines review still needs your ideas and opinions == Hello, this is just a reminder that the [[metawiki:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_draft_guidelines_review|Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines]] are open for review and comment. The Drafting Committee will start working on revisions and improvement in two weeks (October 17), so it is important that you give them your ideas and opinions soon! There is now a [[metawiki:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_draft_guidelines_review/Abstract|short, simple version of the Draft Guidelines here]] to make your review easier. If possible, also help translate the short version into more languages! We will also hold [[metawiki:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|one last conversation hour]] on October 15, 2021 03:00 and 14:00 UTC. On behalf of the [[metawiki:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Drafting Committee]], much thanks to everyone who has given ideas so far. We hope to hear from more of you - the Guidelines will be much stronger if more opinions are included. [[مستخدم:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[نقاش المستخدم:Mervat (WMF)|نقاش]]) 09:17، 9 أكتوبر 2021 (ت ع م) [[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٩:١٨، ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == دانانی وێنەی ویکیپیدیا بۆ مۆبایل == {{فابریکەیتر|T288368|resolved}} [[پەڕگە:Wikipedia-wordmark-en.svg|وێنۆک|هەر ویکییەک لۆگۆی بۆ مۆبایل دانەنابێت، ئەوا بە دیفاڵت ئەم وێنەیەیان بۆی داناوە.]] [[پەڕگە:Wikipedia-wordmark-ckb.svg|وێنۆک|وشەی ویکیپیدیا (پەڕگەی پێشنیارکراو بۆ مۆبایل)]] سڵاو لە هەمووان، وەک دیارە لە زۆربەی ویکییەکان بۆ مۆبایل وێنەی تایبەت بەو ویکییە دانراوە کە لە ئەسڵی لۆگۆی فەرمیی دیسکتۆپ وەریان گرتووە. پێمان باشە ئێمەش لۆگۆ خۆمان بۆ مۆبایل دانێین. چی دەڵێن؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٥٠، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) {{لەگەڵ}} شتێکی پێویستە. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٢، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) {{لەگەڵ}} [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏١٩:٢٤، ٣١ی تەممووزی ٢٠٢١ (UTC) {{لەگەڵ}} بە ڕاستی بۆ کەسانێک کە مۆبایل بەکاردێنن پێویستە. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏١٨:٢٢، ٦ی ئابی ٢٠٢١ (UTC) :{{کرا}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٤٥، ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == Movement Charter Drafting Committee Election == Voting for the election for the members for the Movement Charter drafting committee is now open. In total, 70 Wikimedians from around the world are running for 7 seats in these elections. Voting is open from October 12 to October 24, 2021. The committee will consist of 15 members in total: The online communities vote for 7 members, 6 members will be selected by the Wikimedia affiliates through a parallel process, and 2 members will be appointed by the Wikimedia Foundation. The plan is to assemble the committee by November 1, 2021. Learn about each candidate to inform your vote in the language that you prefer: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates> Learn about the Drafting Committee: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee> We are piloting a voting advice application for this election. Click yourself through the tool and you will see which candidate is closest to you! Check at <https://mcdc-election-compass.toolforge.org/> Read the full announcement: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> Go vote at SecurePoll on: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> Best, Movement Strategy & Governance Team, Wikimedia Foundation>>> --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٨:١٢، ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == Movement Strategy Grants == Excited to announce the reopening of the Movement Strategy Grants! Movement Strategy Implementation Grants fund projects that advance a specific Movement Strategy Initiative. The projects supported by these grants can be big or small, but they must all make a case for advancing one initiative. Read all about Movement Strategy Grants, what to apply for and how to apply https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:MSIG/About If you have ideas about how you could push an initiative a few steps forward, then start your proposal today! Support will be provided if you need help turning your idea into a grant request. --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٣:٠٩، ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] thank you [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: {{ping|بەکارھێنەر}}, it would b great if this can be translated and distributed in Kurdish. --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::@[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] trying my best to help however there is more than several tasks in my To-Do list, but i am planning to join you guys in the future, as for the translation i will try as soon as possible, please let me know if there is anything i can do. {{thank you|thank you}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٤، ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == Movement Charter Drafting Committee Elections == Join the community process to vote for members of the Movement Charter Drafting Committee before October 24. Your vote is important to gather the best people for this fundamental task. Vote [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections Here] --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٦:٤٩، ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == بزانە کە چۆن پشتگیری دارایی ستراتیژیی بزووتنەوە دەتوانێت پاڵپشتی پلانەکانی ستراتیژی بزووتنەوەکەت بکات == <section begin="announcement-content"/>پشتگیریی دارایی ستراتیژی بزووتنەوە لە ئیستادا بڕی زیاتر لە ٢،٠٠٠$ دۆلار دەبەخشێت بۆ ئەوەی کردار بنوێندرێت لە ئەنجامدانی پلانەکان. لەم پەڕەیە زیاتر بزانە کە[[:m:Special:MyLanguage/Grants:MSIG/About|چۆن دەتوانیت داواکاری پێشکەش بکەیت و مەرجان چین]].<section end="annoumcent-content"/> [[بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٠، ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) == ئەندامانی نوێی بزووتنەوەی کۆمیتەی درافتی چارتر بناسە == پڕۆسە هەڵببژاردن و دیاریکردنی ئەندامانی بزووتنەوەی کۆمیتەی درافتی چارتر تەواو بوو. ئەنجامی هەڵبژاردنەکە بڵاوکرایەوە. ١٠١٨ کەس دەنگی دا و حەوت کەس بوونە ئەندامی لیژنە: Richard Knipel (Pharos), Anne Clin (Risker), Alice Wiegand (Lyzzy), Michał Buczyński (Aegis Maelstrom), Richard (Nosebagbear), Ciell (Ciell), Ravan J Al-Taie (Ravan). شەش ئەندام لەلایەن گرووپە هاوکارەکانمان هەڵبژێردران: Anass Sedrati (Anass Sedrati), Érica Azzellini (EricaAzzellini), Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin), Georges Fodouop (Geugeor), Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur), Pepe Flores (Padaguan). ڕێکخراوی ویکیمیدیا دوو ئەندامی دیاریکرد: Runa Bhattacharjee, Jorge Vargas. بەمزووانە لیژنەکە دەست بەکار دەبن. دوو بۆ سێ ئەندامی دیکەش دێنە پاڵ لیژنەکە بۆ ئەوەی کەلێنی هەمەجۆری ئەندامەکان پڕ بکرێتەوە. ئەگەر خوازیاریت کە لە پەیوەندیدابیت لەگەڵ پڕۆسەی ڕەشنووسکردنی [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter بزووتنەوەی چارتر] ئەوا دەتوانیت لە مێتا نوێکردنەوەکان بزانیت، هەروەها دەتوانیت ببێیتە پاڵ [https://t.me/joinchat/U-4hhWtndBjhzmSf گرووپی تەلەگرام] لەگەڵ سوپاس و ڕێزی تیمی ستراتیژی بزووتنەوە و حوکمڕانی --[[بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|Mervat (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Mervat (WMF)|لێدوان]]) ‏١٣:٥٠، ١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) == کوردالی == سڵاو، کەسێک تازە وتارێکی لە ویکی ئینگلیزی دروست کردووە بە ناوی «[[:en:Kordali_language|Kordali language]]». وەک زمانێک پێناسەی کردووە و تەنانەت لە وتاری زمانی کوردیش لەپاڵ لەھجە سەرەکییەکانی داناوە. زانیاریتان لەسەر ئەم لەھجەیە ھەیە و قسەکانی تا چەند ڕاستن کە دەڵێت لەھجەیەکی تەواو جودایە و نابێتە بەشێک لە کوردیی باشووری؟ [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٤:٥٩، ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) سڵاو کاک {{وب|Serchia}} سازکەرەکەی ئەو کەسەیە ({{وب|Kwamikagami}}) گەر دەڵێی لێرە یان لە ویکیپیدیای ئینگلیزیدا لەگەڵی بدوێین. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AGH</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ📝'''</span>]])} ‏١٥:٠٧، ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Ahrir}}، سەرەتا باشترە خۆمان زانیاری لەسەر کۆبکەینەوە. ئەو بەپێی سەرچاوەیەک وتارەکەی دروست کردووە کە ڕەنگە باوەڕپێکراو بێت. دەبێت ئێمەش چەند سەرچاوەیەک پەیدا بکەین پێش ئەوەی وتووێژی لەگەڵ بکەین. بابەتەکە ئاسان نییە، تا ئێستا کوردیی باکووری، ناوەندی و باشووری وەک لقی سەرەکی دانراون. ئێستا کە ئەمەیان ھەروەھا ھەندێک جاریش لەکی وەک لقی سەرەکی ھەژمار دەکرێن، دەبێت بەڵگەی باش بخێرێنەڕوو کە ئایا ئەوانیش لقی سەرەکین یان بەشێکن لە سێ لقە سەرەکییەکە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٥:١٩، ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: ئێستا زمانەوانان لەسەر ئەمە ساغ بوونەتەوە کە کوردی چوار زاریی سەرەکی ھەیە: کوردیی باکووری، ناوەندی، باشووری و لەکی. ھەندێک دەڵێن لەکیش بەشێک لە باشوورییە کە من لەگەڵ ئەم ڕایە نیم چون لەکی وەک سۆرانی ئێرگتیڤە بەڵام کوردیی باشووری وا نییە. بەڵام کورداڵی دەبێ بەپێی چی جیا بکرێتەوە لە کوردیی باشووری؟ :: ئەگەرچی وتارەکە ناڵێ کورداڵی کوردی نییە دەڵێ زارێکی سەربەخۆی کوردییە. ھەڵبەت ناشڵێ زار، دەڵێ زمانێک لە زمانە کوردییەکان. چون ھەندێک دەڵێن سۆرانی و کرمانجی و ... زار نین و خۆیان زمانن. ئەمەیش تا ڕادەیەک ڕاستە و تا ڕادەیەک نا. قسەکەیش سەرچاوەی ھەیە و چاوم کرد ھی Erik Anonbە کە خۆی زمانەوانە. ئەمە بیروڕای ئەوە و ھەڵبەت ئەویش کەسێکی خوێندەوارە. ئێمە دەتوانین سەرچاوەی تر زیاد بکەین و بڵێن زۆر کەس لە ژێر کوردیی باشووری پۆلبەندی دەکەن بەڵام Erik Anonbی دەڵێ سەربەخۆیە. چون ناکرێ بە قسەی تاقە یەک کەس وەھا سەنگ و کێشێک بدەین بەم ئیدعایە. -- [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٨:٠٩، ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) :::یەکێک لە سەرچاوەکان کە پشتی پێ بەستووە، پەڕەیەکە بە ناوی ئەتڵەسی زمانە ئێرانییەکان. لەسەر ئەساسی کاری یەک دوو خوێندکار بە زار یان زمانێکی سەربەخۆیان داناوە. ڕاستی من گەلێک شارەزاییم لەسەر نییە و بۆیەش پرسیم، پێشتریش زۆرم لەسەر کوردالی نەبیستووە، تەنانەت کۆدی زمان یان زاریشیان پێ نەداوە وەک «ckb»ی سۆرانی. لەم ماوەیە یەکێکم دیتەوە کە خۆی لە بواری زمان دەخوێنێت و ئاخێوەری ئەو زارەیە. لەسەر ئەوە لێم پرسی، ھێشتا وەڵامی نەبووە. لە یەک دوو سەرچاوەش دیتم کە وەک زارێکی کوردیی باشووری پۆلێن کراوە. بابەتەکە لێکۆڵینەوەی زیاتری دەوێت، بەڵام ڕەنگە ئاماژەکان زۆرتر بۆ ئەوە بن کە وەک زارێکی کوردیی باشووری بێت. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏٢١:١٧، ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) == پڕۆژەی KurdistanSchoolWikiProj == پڕۆژەی KurdistanSchoolWikiProj، پڕۆژەیەکە لەلایەن مامۆستا ئەحمەد کەریم بەڕێوە دەبردرێت کە یەکێکە لە بەشداربووانی ویکیپیدیا. ئەم پڕۆژەیە بۆ هاندانی قوتابیانی قوتابخانەکانی کوردستانە تاکوو لە ویکیپیدیا بەشداربن، سەرەتا لە شاری سلێمانی و قوتابخانەی فەڕەنسی دەستپێدەکات دواتر پلانی فراوانکردنی هەیە. ئەوان خۆیان پێداچوونەوە بۆ بەشداربووەکانیان دەکەن و ئێمەش دەتوانین ڕێنماییان بکەین لەدانانی سەرچاوەکان و باشترکردنی وتارەکانیان. بۆ ئەوەی وتارەکانیشیان تێکەڵنەبن ئەوا بە هاشتاگێک لە کورتەی دەستکارییەکانیان ئاماژەی پێدەکەن کە لەو پڕۆژەیەوە هاتوون. ئەم پارچە پەرەگرافەی سەرەوەشم نووسی بۆ ئاگاداری بەکارهێنەرە دیارەکانی ویکیپیدیایە، ئەمەش بۆ ئەوەی دەربارەی پڕۆژەکە بزانن. وە ئێمە لەڕێی سۆشیال میدیاوە لەگەڵ مامۆستا و ستافی پڕۆژەکە لەسەر هێڵین بۆ ئەوەی کەم و کوڕی لەسەر وتارەکان بەجێ نەمێنێت. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٨:١٦، ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) :╯(✿◡‿◡) سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ئەمە شتێکی زۆر باش دەبێت سپاس بۆ بەشدارییە بەبەھاکانیان. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٢٢، ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) :: بێگوومان، چاودێری وتارەکانیشیان بکەن و هەر تێبینییەکتان هەبوو ئەوا لە پەڕەی وتووێژەکە بینووسن. ڕەنگە پێویستیش نەکات کە نووسەرەکەی ئاگادار بکرێتەوە بەڵکوو ئێمە بە مامۆستاکەیان دەڵێین و ئەو خۆی پێی ڕادەگەیەنێت تاکوو پڕۆسەکە باشتر بێت. بێگوومان ئەگەر قوتابییەکان زیاتر بمێننەوە ئەوا وەک نووسەرێکی تەواو مامەڵەیان لەگەڵ دەکەین. [[بەکارھێنەر:Kushared|Kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٨:٢٧، ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) ::: {{وب|Kushared}} لەشتان ساغ بێت و نموونەی ئێوە و مامۆستای بەڕێزیش زیاد بێت، پێشنیار دەکەم '''پەڕەیەکی ویکیپڕۆژە لەبۆشایی ویکیپیدیا''' دروست بکرێت، '''ئاگانامەیەکی گشتی''' دابنرێت، پەڕەی '''وتاری پێشنیارکراو''' لەلایەن ستافی پڕۆژەکە بۆ بەشداربووەکانی دابنرێت. «[[User:Muhammed taha|<b style="background:Blue; color:White;">Muhammed Taha</b>]][[User talk:Muhammed taha|<sup style="color:Blue;">لێدوان</sup>]] ‏٢٠:٣٠، ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ (UTC) == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١٣:١٤، ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Tiven2240@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22560402 --> == Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content /> :''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022. While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback: * What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board? * What involvement should candidates have during the election? While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the confirmed questions before the call opens. We apologize for not having a complete list of questions at this time. The list of questions should only grow by one or two questions. The intention is to not overwhelm the community with requests, but provide notice and welcome feedback on these important questions. '''Do you want to help organize local conversation during this Call?''' Contact the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance team]] on Meta, on [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram], or via email at msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org. Reach out if you have any questions or concerns. The Movement Strategy and Governance team will be minimally staffed until January 3. Please excuse any delayed response during this time. We also recognize some community members and affiliates are offline during the December holidays. We apologize if our message has reached you while you are on holiday. Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> {{int:thank-you}} [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏١٧:٥٦، ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22502754 --> :@[[بەکارھێنەر:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] The Call Has been Translated, sorry for delays :best. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٣٢، ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{u|Sakura emad}} thank you so much for providing this translation :: [[بەکارھێنەر:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Xeno (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٣:٣٥، ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :::You're most welcome. {{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٤:١٦، ١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) == Feminism and Folklore 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]]. You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... Thank you. '''Feminism and Folklore Team''', [[User:Tiven2240|Tiven2240]] --‏٠٥:٤٩، ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Tiven2240@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22574381 --> == Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on 7 February 2022. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]] Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠١:٠٤، ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22610145 --> == Movement Strategy and Governance News – Issue 5 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="ucoc-newsletter"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates. <div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) *'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) *'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٣:٢٧، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22704115 --> == Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The Wikimedia Foundation Board of Trustees released a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/January 2022 - Board of Trustees on Community ratification of enforcement guidelines of UCoC|statement on the ratification process]] for the '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]'''. The [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The UCoC and the Enforcement Guidelines were written by [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|volunteer-staff drafting committees]] following community consultations. The revised guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. There is a [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Changes|list of changes made]] to the guidelines after the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|enforcement draft guidelines review]]. '''Comments about the guidelines can be shared [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on the Enforcement Guidelines talk page on Meta-wiki]].''' To help to understand the guidelines and process, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team will be hosting Conversation Hours on 4 February 2022 at 15:00 UTC, 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the conversation hours to speak with the UCoC project team and drafting committee members about the updated guidelines and voting process]].''' The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. All eligible voters will have an opportunity to support or oppose the adoption of the Enforcement guidelines, and share why. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].''' Many participants from across the movement have provided valuable input in these ongoing conversations. The UCoC and MSG teams want to thank the Drafting Committee and the community members for their contributions to this process. Sincerely, Movement Strategy and Governance<br/> Wikimedia Foundation<section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٣:٥٥، ٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22704115 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Leadership Development Task Force: Your feedback is appreciated</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven Leadership Development Task Force. The purpose of the task force is to advise leadership development work. The team is looking for feedback about the responsibilities of the Leadership Development Task Force. This Meta page shares the proposal for a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Leadership Development Task Force]] and how [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|you can help.]] Feedback on the proposal will be collected from 7 to 25 February 2022.<section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٢:٣٥، ٩ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22796821 --> == Wiki Loves Folklore is extended till 15th March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] Greetings from Wiki Loves Folklore International Team, We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc. We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language. Best wishes, '''International Team'''<br /> '''Wiki Loves Folklore''' [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٠، ٢٢ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Rockpeterson@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Coming soon == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> === Several improvements around templates === Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki: * Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]), * Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]), * and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right). All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. </div> - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ‏١٢:٣٨، ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=22907463 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Remember to Participate in the UCoC Conversations and Ratification Vote!</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, A [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|'''vote in SecurePoll from 7 to 21 March 2022''']] is scheduled as part of the ratification process for the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement guidelines. Eligible voters are invited to answer a poll question and share comments. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information|Read voter information and eligibility details.]] During the poll, voters will be asked if they support the enforcement of the Universal Code of Conduct based on the proposed guidelines. The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|revised enforcement guidelines]] were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. A [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/January_2022_-_Board_of_Trustees_on_Community_ratification_of_enforcement_guidelines_of_UCoC|Wikimedia Foundation Board statement]] calls for a [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|ratification process]] where eligible voters will have an opportunity to support or oppose the adoption of the UCoC Enforcement guidelines in a vote. Wikimedians are invited to [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information/Volunteer|translate and share important information]]. For more information about the UCoC, please see the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|project page]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/FAQ|frequently asked questions]] on Meta-wiki. There are events scheduled to learn more and discuss: * A [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations/Panel_Q&A|community panel]] recorded on 18 February 2022 shares perspectives from small- and medium-sized community participants. * The [[m:Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team is hosting Conversation Hours on 4 March 2022 at 15:00 UTC. Please [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''sign-up''']] to interact with the project team and the drafting committee about the updated enforcement guidelines and the ratification process. See the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Conversation Hour summaries]] for notes from 4 February 2022 and 25 February 2022. You can comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact either team by email: msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org or ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Sincerely, Movement Strategy and Governance <br /> Wikimedia Foundation <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٢:١٧، ٢ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=22916674 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting open from 7 to 21 March 2022</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) is now open! '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting commenced on SecurePoll]]''' on 7 March 2022 and will conclude on 21 March 2022. Please [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|read more on the voter information and eligibility details]]. The Universal Code of Conduct (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The revised enforcement guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. You can [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|read more about the UCoC project]]. You can also comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact the team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Sincerely, Movement Strategy and Governance Wikimedia Foundation<section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٠:٥٢، ٨ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=22962850 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Invitation to Hubs event: Global Conversation on 2022-03-12 at 13:00 UTC</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />Hello! The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about "Regional and Thematic Hubs". The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9. The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. '''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]'''. Best regards, [[m:User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]<br />Movement Strategy <section end="announcement-content" /> </div> ‏٠١:٣١، ١٠ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=22974079 --> == Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow == [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. ([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram]) The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]] A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]]. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١٤:٤٠، ١٤ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Rockpeterson@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Leadership Development Working Group: Apply to join! (14 March to 10 April 2022)</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, Thank you to everyone who participated in the feedback period for the [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]] initiative. A [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] can be found on Meta-wiki. This feedback will be shared with the working group to inform their work. The application period to join the Working Group is now open and will close on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure#3._How_is_the_working_group_formed_and_structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and '''[[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Participate#1._How_to_participate|apply if you are interested]]'''. Thank you, From the Community Development team<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٢:٢٠، ١٨ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=22974079 --> == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ٢٦ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Rockpeterson@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 --> === وەرگێڕانی کوردی سۆرانی === [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] فێمینیزم و فۆلکلۆری ٢٠٢٢ کە پێشبڕکێیەکی نێودەوڵەتییە لە ویکیپیدیا ڕێکخراوە و بەم زووانە کۆتایی پێدێت لە ٣١ی ئازاری ٢٠٢٢، ١١:٥٩ کاتی گەردوونی ھاوھەنگاو. و ئەمە دوا ھەلە بۆ نووسین دەربارەی فێمینیزم، ژیاننامەی ژن و بابەتەکانی سەبارەت بە جێندەر وەکوو فێستیڤاڵەکان، سەماکان، مۆسیقاکان، چالاکییەکان، یارییەکان، چێشتلێنان، جلوبەرگ، چیرۆکی ئەفسوناوی و خەیاڵی، یارییەکانی خەڵک بە کۆن و نوێ، ھونەرەکان بە کۆن و نوێ، ئایین، ئەفسانە، ھونەرمەندان، فۆلکلۆر، جادووگەر و ڕاوکردنی جادوویی، چیرۆکی ئەفسانەیی و زۆر زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٦ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Greetings, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. Over {{#expr:2300}} Wikimedians voted across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work. The final results from the voting process will be announced [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Best regards, Movement Strategy and Governance<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠١:٥٣، ٣٠ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23079949 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 6</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]]) *'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]]) *'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]]) *'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]]) *'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]]) *'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> Also, a draft of the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|'''2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan''']] has been published. Input is being sought on-wiki and during [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations|'''several conversations''' with Wikimedia Foundation CEO Maryana Iskander]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|See full announcement on Meta-wiki]]. [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠١:٤٥، ٢٢ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23184989 --> == Coming soon: Improvements for templates == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog (example from a left-to-right wiki).]] Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon: The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. ([[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]]) Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. We would love to [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|hear your feedback]]! </div> [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ‏١٠:٥٧، ٢٩ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222047 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editing news 2022 #1</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="message"/><i>[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</i> [[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]] The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages. New editors are more successful with this new tool. You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]]. Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test. You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].<section end="message"/> </div> [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ‏١٨:٥٤، ٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=22019984 --> == 2022 Board of Trustees Call for Candidates == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']] The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees. The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team. ;Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]]. Thank you for your support, Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees<br /><section end="announcement-content" /> ‏١٠:٣٩، ١٠ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٢٢:٥٦، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23215441 --> lt4ktyl5pha6xpfr04a5nb2lk5ikee6 0 191486 967014 965515 2022-08-02T15:05:06Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki {{پاڵاوتنی وتاری باش|١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١}} {{Infobox tournament | name = جامی جیھانیی فیفا | sport =[[تۆپی پێ]] | year = | image = Football's greatest prize - the FIFA World Cup trophy.jpg|200px | caption = جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا لە ساڵی ١٩٧٠ | location = | start_date = <!-- or | date = --> | end_date = | established ={{flag|URU}}[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] | administrator = [[فیفا]] | number = ٢١ | format = چوار ساڵ جارێک | host = | venues = | participants =* ٢٠٤ لە پاڵاوتن * ٣٢ لە پاڵەنییەتییەکە <!-- or | teams = --> | website=[https://www.fifa.com/tournaments/mens/worldcup/qatar2022 ماڵپەڕی فەرمی] | champion ={{fb|France}}(٢جار) <!-- or | champion = --> | runners-up1 ={{fb|Brazil}} (٥ جار)<!-- or | runner-up1 = --> || runners-up2 = * {{fb|Italy}}(٤جار) * {{fb|Germany}} <!-- or | runner-up2 = --> | matches = | points = | tries = | goals = | attendance = | noaverage = <!-- Set to 1 to exclude average attendance per match --> | mvp = | top_scorer = | top_try_scorer = | stat1_label = | stat1 = | stat2_label = | stat2 = | stat3_label = | stat3 = | previous = | next = }} جامی پاڵەوانییەتی [[جامی جیھانیی فیفا]]، جامێکی زێرینە و خەڵاتی براوەی پاڵەوانییەتییەکەیە، تا ئێستا دوو جۆری لێ بەرھەم ھێنراوە، جامی ژۆل ڕیمێنت لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] تا [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] و جامی جیھانی نوێ لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] تا ئێستا. یەکەم جام ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر وەک ڕیزلێنانێک لە سەرۆکی سێیەمی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی ژۆل ڕیمێنت کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو. بەڵام دوای ئەوەی لە ساڵی ١٩٧٠ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] نازناوەکە بۆ جاری سێیەم بەدەست دەھێنێت ، جامەکەی بۆ ھەمیشە پێشکەش کرا و بووە موڵکی خۆیان. بۆیە [[فیفا]] بیری لە دروستکردنی جامێکی نوێ کردەوە. لە ساڵی ١٩٧٤ ئەو جامەی ئێستا ھەیە دروست کرا. بەڵام ئەو جامەی کە پێشکەشی بەڕازیل کرا لە ١٩٨٣دا دزرا و تا ئێستایش نەدۆزراوەتەوە، وابیردەکرێتەوە ئەم جامە لەلایەن دزەکانەوە توانرابێتەوە و لە ناوبرابێت. [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]]، زۆرترین جار نازناوەکەی بەدەست ھێناوە لە سالەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]]. ھەروەھا [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی ئیتالیا]] لە ساڵەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]]. لەگەڵ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا]] لە ساڵەکانی :[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]] چوارجار نازناوەکەیان بەدەست ھێناوە. جگە لە چەند ھەڵبژاردەیەکی دیکەش. دوایین پاڵەوانییەتیش لە [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|ڕووسیا]] بوو کە ھەڵبژاردەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] بوو بە پاڵەوان.<ref>{{Cite web|date=2018-07-17|title=Pussy Riot claims responsibility as four invade World Cup field|url=https://web.archive.org/web/20180717143612/https://nypost.com/2018/07/15/pussy-riot-claims-responsibility-as-four-invade-world-cup-field/|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> == بیرۆکەی پاڵەوانییەتییەکە == [[پەڕگە:Jules Rimet 1933.jpg|وێنۆک|وێنەی [[ژۆل ڕیمێنت]] سەرۆکی فیفا بۆ سێ خولی لەسەر یەک، خاوەنی زیندووکردنەوە و جێبەجێکردنی بیرۆکەی جامی جیھانی]] [[مێژووی جامی جیھانیی فیفا|بیرۆکەی]] ئەنجامدانی پاڵاوانێتی [[جامی جیھانیی فیفا|جامی جیھانی فیفا]] دەگەڕێتەوە بۆ یەکەم کۆبوونەوەی یەکێتی تۆپی پێی جیھان لە ساڵی ١٩٠٤ بەشداری ٧ وڵات کە ھەریەکە لە: [[سویس]]را، [[بەلجیکا]]، [[دانمارک|دانیمارک]]، [[فەڕەنسا]]، [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]]، [[ئیسپانیا]] و [[سوێد]] بوون. لەو کۆبوونەوەیە گفتوگۆی لەسەرکرا،<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref> پاش ئەوەی یاری تۆپی پی لە کۆتایییەکانی سەدەی نۆزدە و سەرتاکانی سەدەی بیستەم ھاندەرێکی زۆری لە خۆی کۆکردەوە و بووە ھۆکار بۆ ئەوەی ئەو یارییە بە شێوەیەکی فەرمی بچێتە ناو نێو پێشبڕکێی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠ەوە، بەڵام زیاتر یارییەکی نماییشسازی بوو، نەک ڕکابەری. بەڵام کاتێکی زۆری ویست تا ئەوەی ڕێکەوتنی لەسەر بکرێت بەھۆی ئەو ئاستەنگ و بەربەستانەی لە بەردەمیاندا بوو. بە تایبەت ڕازینەبوونی لیژنەی ئۆڵۆمپیاتی جیھانی، بەھۆی ترسیان لە دانانی کاریگەری لەسەر یارییەکانی ئۆڵمپیاد و کۆنتڕۆڵکردنی یارییە بەناوبانگەکان لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی جیھانییەوە. جارێکی دیکە لە ساڵَی ١٩٢١ بیرۆکەی ئەنجامدانی پالاوانێتی جامی جیھانی فیفا لەلایەن پارێزەری فەرەنسی [[ژۆل ڕیمێنت|ژۆل ڕیمێیت]] باسکرایەوە، کەدواتربووە سەرۆکی فیفا ھەوڵی زۆریدا بۆ ئەوەی ئەم پالاوانێتییە ئەنجام بدرێت، دواجار دوای حەوت ساڵ لە سەرۆکایەتی فیفا لە کۆبوونەوەیەکی مێژوویدا لە ٢٥ی ئایاری ١٩٢٨ ڕەزامەندی لەسەر ئەنجامدامی ئەم پاڵەوانێتییە درا.<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref>شەش ولات داوای مافی میوانداریکردنی یەکەم جامی جیھانیان کرد، لەناویاندا داواکاری ولاتی ئۆروگوای پالاوانی دوو خولی ئۆڵمپیاد پەسەندکرا، ئاسانکاری بۆ ھەڵبژاردە بەشداربووەکان کرد، و فیفا خەرجی ھاتوچۆی ھەڵبژاردەکان لە ئەستۆ گرت.<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-08-26|website=HISTORY|language=en}}</ref> دووساڵ پێش ئەنجامدانی پالاوانێتییەکە ڕێنمایی بڵاوکرایەوە کە دەبێت خەلاتی شایستە بۆ ھەڵبژاردەی براوەی پاڵەوانییەتییە کە دابین بکرێت ھەر ئەمەش بووە ھۆی دروستبوونی جامی سەرکەوتن (ژۆل ڕیمێت). یەکەم پاڵەوانییەتیی لە ساڵی ١٩٣٠ دەستی پێکرد.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 – The Football World Cup – An Introduction – Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-08-26|website=h2g2.com}}</ref>سەرتاکانی پاڵەوانییەتییەکە زۆر گران بوو بەھۆی کێشەی ھاتوو چۆوە ھەربۆیە ھۆکاری کەمی ھەڵبژاردە بەشداربووەکان بۆ شوێنی ئەنجامدانی پاڵەوانێتییەکە دەگەرێتەوە کە [[ئوروگوای|ئۆروگوای]] بوو، چونکە ماوە و تێچووی گەشتەکە بەسەر ئۆقیانووسی ئاتلانتیک بۆ وڵاتە ئەورووپییەکان زۆر دژوار بوو، ھەربۆیە بەکرداریش تا دوومانگ پێش یارییەکان ھیچ وڵاتێکی ئەورووپی ھەڵبژاردەکەی خۆی نەناردبوو، بەڵام لە کۆتایدا ژۆڵ ڕیمیێ توانی بەلجیکا، فەڕەنسا، ڕۆمانیا، یوگسلاڤیا ڕازی بکات بۆ ئەنجامدانی گەشتەکە و بەشداریکردن لە جامەکە؛ و ھەروەھا بەھەمان شێوە لە ساڵەکانی لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]] و [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨دا]] بەشێکی کەم لە ھەڵبژاردەکانی [[ئەمریکای باشوور]] گەشتی [[ئەورووپا]]یان کرد. ھەروەھا ھەردوو پاڵەوانییەتیی ١٩٤٢ و ١٩٤٦ بەھۆی شەڕەوە ڕێک نەخرا. لە دوای ئەوەی وڵاتانی بریتانیا لە ١٩٢٠ەوە لە فیفا کشابوونەوە و ڕەتیان کردبووەوە لەگەڵ ئەو تیپانەدا یاری بکەن کە لە جەنگی یەکەمی جیھاندا لە بەرەی شەڕەکەیاندا بوون. بەڵام لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] بەدواوە ھەتا ئێستا ھەرچوار ساڵ جارێک ئەنجام دەدرێت،<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-09-11|website=HISTORY|language=en}}</ref> ٣٢ ھەڵبژاردە لە سەرجەم کیشوەرەکانەوە بە سیستەمی پاڵاوتن دەگەنە پاڵەوانییەتییەکە بۆ بەدەست ھێنانی جامەکە.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 – The Football World Cup – An Introduction – Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-09-11|website=h2g2.com}}</ref> == جامی ژۆل ڕیمێنت == [[پەڕگە:The Queen presents the 1966 World Cup to England Captain, Bobby Moore. (7936243534).jpg|وێنۆک|[[ئێلیزابێتی دووەم]]، لەکاتی پێدانی جامی ژۆل ڕیمێنت (کە ئەوکات ناوی جامەکەبوو) بە [[بۆپی مۆر]] کاپتنی ھەڵبژاردەی ئینگلترا دوای بردنەوەیان بە ئەنجامی ٤–٢ لە ھەڵبژاردەی ئەڵمانیای ڕۆژاوا]] جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] یەکەم جامی پاڵەوانییەتییەکە بوو، لەسەرتادا ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر لە ساڵی ١٩٤٦ وەک ڕێزلێنانێک لە سەرۆکی پێشووی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو.<ref>Monnig ص 18</ref><ref name="Sports Trophies of the World">Sports Trophies of the World: [https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/ The FIFA World Cup / Jules Rimet Trophy | Sports Trophies of the World] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180614194948/https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/|date=١٤ یونیو 2018}}</ref><ref name="Atherton ص7">Atherton ص7</ref> === دیزاین === جامەکە لەلایەن پەیکەرتاشی فەڕەنسی ئابیل لافلیۆر دیزاینکرا، بە زێری ڕووپۆشکرا، بنکەکەی بە سود وەرگرتن لە مەڕمەری سپی دروست کرا. پاشان لە ساڵی ١٩٥٨ لە جیاتی مەڕمەڕی سپی مادەی بنکەکەی بە لاجیۆری شین دروست کرا. بەرزریکەی ٣٥ سانتیم و کێشەکەی ٣٫٥ کیلۆگرام بوو.<ref>{{Cite web|date=2013-03-18|title=FIFA.com – Jules Rimet Cup|url=https://web.archive.org/web/20130318114431/http://www.fifa.com/classicfootball/history/worldcup/julesrimettrophy.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> لە دیزاینەکەدا خانمکێک باڵدار کە نیشانەی یەکێک لە خواوەنەکانی یۆنانی کۆن بووە بەدی دەکرێت، لەسەرسەری دەفرێک دانراوە وەک ھێمایەک بۆ براوەی جامەکە. لە خواریشەوە بنکەیەکی چوار لای ھەیە، تێیدا ناوی وڵاتە براوەکانی جامی جیھانی فیفا لە ١٩٣٠ تا ١٩٧٠ نەخشێنراوە.<ref>{{Cite web|last=Borissov|first=Roman|last2=Footballwood.com|date=2013-09-29|title=FIFA World Cup trophy history, design, weight & size - ⚽ FootballWood.com|url=https://www.footballwood.com/fifa-world-cup-trophy-history-design-weight-size/|access-date=2021-09-11|website=https://www.footballwood.com/|language=en-GB}}</ref> === مێژوو === [[پەڕگە:Albert Lebrun presents 1938 FIFA Cup to Giuseppe Meazza 1974 stamp of Nicaragua.jpg|وێنۆک|کاپتنی ئیتاڵی [[جوزێپێ میاتزا]] جامی ژۆل ڕیمێی وەردەگرێت لە ئەلبێرت لیبرۆن یەکێک لە سەرۆک کۆمارەکانی [[فەڕەنسا]] لە دوای ئەوەی لە یاری کۆتایی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|جامی جیھانی فیفای ١٩٣٨]] بە ئەنجامی ٤–٢ لە ھەڵبژاردەی ھەنگاریا بردەوە، بۆ جاری دووەم لەسەر یەک نازناوەکەیان بەدەست ھێنا .]] لە ٢١ی حوزەیرانی ١٩٣٠ بە کەشتییەکی نەفەر ھەڵگر کە لەھەمانکاتدا شاندی یاریزانانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەلجیکا|بەلجیکا]] و [[ڕۆمانیا]]ی تێدابوو جامەکە لە فەڕەنساوە بۆ ئۆروگوای گواشترایەوە، و لە یەکەم پاڵەوانییەتیدا ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆروگوای جامەکەی بەرزکردەوە.<ref>{{Cite web|title=History of the birth to the creation of the Football World Cup|url=http://football-en.footforever.com/CM/Divers_CM/historique_div_cm.php|url-status=live}}</ref> بەھۆی [[جەنگی جیھانیی دووەم]]ە بۆ ماوەی ١٢ ساڵ پاڵەوانیتییەکە ئەنجام نەدار. [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی ئیتالیا]] بۆماوەی ١٦ ساڵ وەک پاڵەوان و ھەڵگری نازناوە جیھانییەکە (١٩٣٤–١٩٥٠) مایەوە ئەمەش درێژترین ماوە بوو. ھەر بەھۆی جەنگەوە نیگەرانی لەسەر ئەو جامە بەنرخە پەیدا بوو ھەربۆیە جێگری سەرۆکی ئەوکاتەی فیفا و سەرۆکی یەکێتی تۆپی پێی ئیتالیا دکتۆر ئۆتۆرینۆ پاراسی، لەناو سندوقی پێلاوەکانی لەژێر جێگای خەوتنەکەی بە درێژای جەنگەکە پاراستی لە کەوتنە دەست ھێزە داگیرکەرەکان.<ref>{{Cite web|date=2006-07-14|title=WorldFIFA|url=https://web.archive.org/web/20060714160338/http://www.ddinews.com:80/FIFA/FIFA%20World%20Cup%20history|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> دوای دووساڵ لە تەواوبوونی جەنگەکە جامەکە ھێنرایە دەرەوە، ڕەوانەی [[بەڕازیل]] کرا بەھۆی میوانداریکردنی پاڵەوانییەتییەکە لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] لەو وڵاتە. پێنج ھەڵبژاردەی تۆپی پێ بوونە خاوەنی جامی جامی ژۆل ڕیمێنت، ھەڵبژاردەی بەڕازیل سێ جار ئەم جامەی بەدەست ھێناوە،<ref>{{Cite web|date=2012-09-07|title=migrationid:060703fr_archive01{{!}} Search: The New Yorker|url=http://archive.is/xwHD|access-date=2021-09-11|website=archive.is}}</ref> ئەویش لە ساڵەکانی([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]) لە دوای ئەو ھەریەکە لە ھەڵبژاردەکانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆروگوای]]<ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] -[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]]) و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]])<ref>{{Cite web|date=2017-11-17|title=Planet World Cup – 1934 – Final|url=https://web.archive.org/web/20171117165857/http://www.planetworldcup.com/CUPS/1934/wc34final.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Planet World Cup – 1938 – Final|url=http://www.planetworldcup.com/CUPS/1938/wc38final.html|access-date=2021-09-11|website=www.planetworldcup.com}}</ref> دووجار جامەکەیان بردەوە، پاشان ھەڵبژاردەی ئەلمانیان ڕۆژاوا لە ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]])<ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا]] لە ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|١٩٦٦]])<ref>{{Cite web|title=PA Images|url=https://www.paimages.co.uk/collections/2690|access-date=2021-09-11|website=paimages.co.uk}}</ref>بۆ یەکەم جار لە مێژووی خۆیان بەدەست ھێنا. ئەم جامە تا ساڵی ١٩٧٠ بەو شێوەیە ماوەیە. دوای ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] بۆ جاری سێیەم نازناوەکەی بەدەست ھێنا بۆ ھەمیشە جامەکەی پێ بەخشرا.<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> === دزینی جامەکە === [[پەڕگە:Picklesfeature.jpg|224x224px|وێنۆک|پیکلز ئەو سەگەی جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦ی دۆزییەوە.]] [[پەڕگە:Djalma Santos.jpg|وێنۆک|وێنەی یاریزانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیلی]] دژالما سانتۆس براوەی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|جامی جیھانی فیفای ١٩٥٨]]، لەگەڵ کۆپییە دروستکراوەکەی جامی ژۆل ڕێمی پاش ئەوەی لە ساڵی ١٩٨٣ دزرا .]] جامی ژۆل ڕیمێنت دووجار دزرا، دوایینیان نەتوانرا بدۆزرێتەوە. ساڵی ١٩٦٦ چەند مانگێک پێش دەستپێکردنی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|جامی جیھانی فیفای ١٩٦٦]] جامامەکە لەلایەن کەسێکەوە دزرا. ئەمەش دوای ئەوەی یەکێتی تۆپی پێی بەریتانیا بڕیاریدا جامەکە لە یەکێک لە پێشانگاکانی لەندەن دابنێت بەمەبەستی لە نزیکەوە بینینی لەلایەن سەردانیکەران و ھەوادارانی تۆپی پێ. ئەم کارەش کاردانەوەی ناوخۆی و جیھانی لێکەوتەوە. پۆلیس و ھێزەکانی بەریتانیا بە ھەموو شێوەیەک کەوتە گەران و پشکنین بەمەبەستی دۆرزینەوەی جامەکە بەڵام بێ ئەنجام بوو تا ئەو کاتەی کەسێک کە بەمەبەستی پیاسەکردن ڕووی کردبووە دەرەوە لەگەڵ سەگە ڕەنگ سپی و ڕەشەکەی کە ناوی لێنابوو پیکلز جامەکە دەدۆزێتەوە لە یەکێک لە گەڕەکەکانی باشووری [[لەندەن]] لە پەنا دیوارێکدا کە لە پەڕەی ڕۆژنامەیەکدا پێچرابوو. دواتر خاوەنی سەگەکە جامەکە ڕادەستی یەکێک لە بنکە نزیکەکانی خۆیان دەکات. بەمەش دوای چوار ھەفتە دۆزرایەوە، بەھۆی ئەمە لەلایەن حکوومەت و خەڵکەوە ستایشێکی زۆری سەگەکە و خاوەنەکەی کراچەند خەڵاتێکیان پێ بەخشرا. ئەو کەسەی ھەڵسابوو بە دزینی جامەکە دەستگیرکرا و بە دووساڵ زیندانی کرد سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2020-10-16|title=في ذكرى وفاته.. سرقة كأس "جول ريميه" مرتين حتى عثر عليه الكلب|url=https://www.elbalad.news/4535511|access-date=2021-09-11|website=صدى البلد|language=ar-eg}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dean|first=Jon|date=2016-03-18|title=How my dog found the stolen World Cup trophy – and put me in the frame|url=http://www.mirror.co.uk/news/uk-news/how-dog-found-stolen-world-7540928|access-date=2021-09-11|website=mirror|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2007-02-24|title=The New Yorker: archive: content|url=https://web.archive.org/web/20070224033726/http://www.newyorker.com/archive/content/articles/060703fr_archive01|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> پاش ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] بۆ سێیەم جار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەدەست ھێنا بەپێی یاسایەکی [[فیفا]] کە تییدا ھاتبوو ھەر ھەڵبژاردەیەک سێ جار ببێتە پاڵاوان ئەوە جامەکەی پێ دەدرێت لەسەر ئەو بنەمایە جامی ژۆل ڕیمێنت بۆ ھەمیشە بە ھەڵبژاردەی بەڕازیل بەخشرا، ڕەوانەی [[بەڕازیل]] کرا لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل دانرا. بەڵام لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٨٣ بۆ جارێکی دیکە جامی ژۆل ڕیمێنت دزرایەوە، لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل لە ڕیۆدی ژانیرۆ بەرازیل بەڵام نەتوانرا بدۆزرێتەوە، واگومان دەکرێت جامەکە توانرابێتەوە. لەگەڵ ئەوەی ساڵی ٢٠١٥ پۆلیسی بەڕازیل بنکەی جامەکەی دۆزییەوە کە ناوی ھەڵبژاردە براوەکانی تێدا نەخشێنرابوو. [[فیفا|یەکێتی تۆپی پێی جیھانی]] (فیفا) بۆ جارێکی دیکە کۆپییەکی جامەکەی دروست کردەوە و پێشکەشی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەرازیلیان]] کردەوە، لە ئێستادا لە گەنجینەی یەکێتییەکە بە شێوەیەکی توند پارێزگاری لێدەکرێت.<ref>{{Cite web|last=Gadsby|first=Paul|date=2014-06-13|title=World Cup mystery: what happened to the original Jules Rimet trophy?|url=http://www.theguardian.com/football/2014/jun/13/world-cup-mystery-what-happened-jules-rimet-trophy|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|last=Bellos|first=Alex|url=http://archive.org/details/futebolbrazilian0000bell|title=Futebol: the Brazilian way of life|date=2002|publisher=New York: Bloomsbury|others=Internet Archive|isbn=978-1-58234-250-4}}</ref><ref>{{Cite news|title=Piece of original World Cup found|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/30792514|newspaper=BBC Sport|access-date=2021-09-11|language=en-GB}}</ref> '''براوەکانی جامی ژۆل ڕیمێنت'''<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> * {{fb|Brazil|1968}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] * {{fb|Uruguay}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] * {{fb|Italy|1861}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]] * {{fb|West Germany}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]] * {{fb|England}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|١٩٦٦]] == جامی ئێستا == [[پەڕگە:France champion of the Football World Cup Russia 2018.jpg|وێنۆک|ئاھەنگی یاریزانانی فەرەنسا بەبۆنەی بەدەستھێنانی نازناوی جامی جیھانی ٢٠١٨ بۆ دووەم جار لە مێژووی ھەڵبژاردەکەیان]] لە دوای [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]ەوە یەکێتی تۆپی پێی فیفا جامێکی نوێیان دروست کرد و ناویان نا (جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانی فیفا)،<ref>{{Cite web|date=2011-06-15|title=FIFA.com – Trophy|url=https://web.archive.org/web/20110615085459/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketing/marketing/fifaassets/trophy.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> کە ٧ دیزایینەری شارەزای ئەوکات ٥٣ جۆر جامیان دروست کرد، دواجار دیزایینی (سیلڤیۆ ڤارانیگا)ی [[ئیتالیا|ئیتاڵیایی]] ھەڵبژێردرا، ئەو جامە بە ڕێژەی %٧٥ بە زێڕ عەیارە ١٨ ڕووپۆشکراوە و بەرزییەکەی ٣٦ سانتیمە و کێشی ٦ کیلۆ و ١٧٥ گرام بوو، لەو کاتەوە (لە ١٩٧٤) تا ئێستا ھیچ جامێکی تازە دروست نەکراوە،<ref>{{Cite web|date=2017-12-16|title=Chemistry of the World Cup Trophy – Periodic Table of Videos – YouTube|url=https://web.archive.org/web/20171216013905/https://www.youtube.com/watch?v=GuCgElVlZhk|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> کۆپییە ڕاستەقینەکەی لەلایەن فیفاوە پارێزراوە لە یاریی کۆتایی دەدرێت بەو ھەڵبژاردەیەی دەبێتە پاڵاوان دواتر لێی وەردەگیرێتەوە و کۆپییەکی دیکە لە جامەکە وەردەگرێت. ھەر ھەڵبژاردەیەک جامەکەی بردەوە، ناوی ئەو ھەڵبژاردەیەی لە خوارەوەی جامەکە دەنەخشێندرێت و دەیدرێتێ تا ئەو کاتەی پاڵەوانێکی تازە دیاری دەکرێت، کە ھەڵبژاردەیەکی دیکە بووە پاڵەوانی جامەکە، ئەو جامە دەدرێتە ئەو ھەڵبژاردەیە و جامێکی ھاوشێوە ڕوپۆشکراو بە زێڕ دەدرێتە ھەڵبژاردەی پاڵەوانی پێشوو، بەو شێوەیە زنجیرەکە بەردەوام دەبێت. ئەو جامە ناگۆڕێت تا ئەو کاتەی ئەو شوێنە تایبەتەی بۆ نەخشاندنی ناوی ھەڵبژاردەکان لە جامەکەدا بۆشایی تێدا بمێنێت، کە ئەوەیش لە ٢٠٣٨دا تەواو دەبێت.<ref>{{Cite web|date=2018-06-14|title=BBC SPORT {{!}} Photo Galleries {{!}} Photos of the Day {{!}} Saturday's photos of the day|url=https://web.archive.org/web/20180614174357/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/photo_galleries/photos_of_the_day/4767931.stm|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2014-03-25|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20140325020211/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompwc/51/97/89/100thingsyouneedtoknowaboutthefifaworldcup.pdf|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>شێوەی دوو مرۆڤ لەکاتی خۆشحاڵی و بەرزکردنەوەی دوودەستی لەجامەکە نەخشێنراوە لە ناوەڕراستیدا تۆپێکی ھاوشێوەی گۆی زەوی دروست کراوە. [[فرانتس بێکنباوەر]] یەکەم ھەڵگری جامی نوێ فیفا بوو لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]] دوای ئەوەی ھەڵبژاردەی ئەڵمانیان لە یاری کۆتایی نازناوەکەی بەدەست ھێنا، دوای ئەو کاپیتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] [[دانیاڵ پاساڕێڵە]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٨|١٩٧٨]]، دواتر کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] [[دینو زۆف]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]]، و کاپیتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] [[دیێگۆ مارادۆنا]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦|١٩٨٦]]، و دواتر کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] [[لۆتەر ماتیۆس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]]، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] [[کارلۆس دۆنگا]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]]، و کاپتنی فەڕەنسا [[دیدی دیشاپ]] لە ساڵی ١٩٩٨، و کاپتنی بەڕازیل [[کافۆ]] لە ساڵی ٢٠٠٢، و کاپتنی ئیتالیا [[فابیۆ کەنەڤارۆ]] لە ساڵی ٢٠٠٦، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] [[ئیکەر کاسیاس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠|٢٠١٠]]، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] [[فیلیپ لام]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]]، و لە کۆتایدا کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] [[ھۆگۆ لۆریێس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|٢٠١٨]] جامەکەیان بەرزکردەوە.<ref>{{Cite web|title=FIFA Men's World Cup History: World Cup Winners, Hosts, Stats|url=https://www.foxsports.com/soccer/fifa-world-cup/history|access-date=2021-09-11|website=www.foxsports.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=FIFA World Cup history: Past winners, runners-up, leading goalscorers and Golden Ball recipients|url=https://www.theroar.com.au/fifa-world-cup/world-cup-history/|access-date=2021-09-11|website=The Roar|language=en-US}}</ref> لە یاری کۆتایی جامی جیھانی فیفا کە لە نێوان ھەڵبژاردەی ئیسپانیا و ھەڵبژاردەی ھۆڵەندا لە یاریگای شاری تۆپی پێ لە جۆھانسبێرگ بەڕیوەچوو پێش دەستپێکدنی یارییەکە لەلایەن یەکێک لە ھاندەرانی ئیسپانیاوە کە خۆی ناساندبوو بە "جیمی جامپ "ھەوڵی دزینی جامەکەی دا، بەلام سەرکەوتوو نەبوو ھەر زوو دەستگیر کرا. ئەمەش یەکەم جاربوو دوای ٢٧ ساڵ لە دزینی جامی ژۆل ڕێمی. لە دواتردا ئەو کەسانەی ناسیبوویان ڕایان گەیاند کە مەبەستی دزیکردنەکە نەبووە پارە و زێڕی نەویستووە تەنھا ویستوویەتی لەو ڕیگایەوە ناوبانگ پەیدا بکات، دواتریش خۆی ڕای گەیاند کە تەنھا مەبەستی بووە کڵاویکی ئیسپانی بکاتە سەر جامەکە. دواتر لەسەر ئەم کارەی بە ٢٦٠ دۆلار سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2010-07-13|title=World Cup 2010: Pitch invader fined for attempt to steal trophy|url=http://www.theguardian.com/football/2010/jul/13/world-cup-2010-pitch-invader-fined|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Driver|first=Carol|date=2010-07-12|title=Fan punched to ground by security guard after storming pitch to cover World Cup trophy with a hat|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-1293953/Fan-punched-ground-security-guard-storming-pitch-cover-World-Cup-trophy-hat.html|access-date=2021-09-11|website=Mail Online}}</ref> '''براوەکانی جامی جیھانی فیفا'''<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> * {{fb|Germany}} / {{fb|West Germany}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]] * {{fb|Argentina}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٨|١٩٧٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦|١٩٨٦]] * {{fb|Italy}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]] * {{fb|Brazil}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]] * {{fb|France}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨|١٩٩٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|٢٠١٨]] * {{fb|Spain}} – [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠|٢٠١٠]] == براوەکان == [[پەڕگە:World cup winners.png|وێنۆک|464x464پیکسڵ|وڵاتە براوەکانی جامی جیھانی فیفا لە ساڵی ١٩٣٠ تا ٢٠١٨]] {| class="wikitable" !وڵات !جامیژۆل ڕیمێنت !'''جامی جیھانی فیفا''' !گشتی |- |{{flagicon|Brazil}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] |٣ |٢ |٥ |- |{{flagicon|Germany}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] |١ |٣ |٤ |- |{{flagicon|Italy}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] |٢ |٢ |٤ |- |{{flagicon|Uruguay}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئوروگوای]] |٢ |٠ |٢ |- |{{flagicon|Argentina}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] |٠ |٢ |٢ |- |{{flagicon|France}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] |٠ |٢ |٢ |- |{{flagicon|England}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەرا]] |١ |٠ |١ |- |{{flagicon|Spain}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] |٠ |١ |١ |- |'''گشتی''' |'''٩''' |'''١٢''' |'''٢١''' |- |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{براوەکانی جامی جیھانیی فیفا}} {{تۆپی پێی نێودەوڵەتی}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|مێژوو}} [[پۆل:جامی جیھانیی فیفا]] [[پۆل:کەلوپەلە ئاڵتوونییەکان]] [[پۆل:مێژووی تۆپی پێ]] sutvd65o8gaa6i0wwxsbpig34ygac3t 967019 967014 2022-08-02T15:07:02Z Aram 25981 تۆخکردنی دەستپێک wikitext text/x-wiki {{پاڵاوتنی وتاری باش|١١ی ئەیلوولی ٢٠٢١}} {{Infobox tournament | name = جامی جیھانیی فیفا | sport =[[تۆپی پێ]] | year = | image = Football's greatest prize - the FIFA World Cup trophy.jpg|200px | caption = جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانیی فیفا لە ساڵی ١٩٧٠ | location = | start_date = <!-- or | date = --> | end_date = | established ={{flag|URU}}[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] | administrator = [[فیفا]] | number = ٢١ | format = چوار ساڵ جارێک | host = | venues = | participants =* ٢٠٤ لە پاڵاوتن * ٣٢ لە پاڵەنییەتییەکە <!-- or | teams = --> | website=[https://www.fifa.com/tournaments/mens/worldcup/qatar2022 ماڵپەڕی فەرمی] | champion ={{fb|France}}(٢جار) <!-- or | champion = --> | runners-up1 ={{fb|Brazil}} (٥ جار)<!-- or | runner-up1 = --> || runners-up2 = * {{fb|Italy}}(٤جار) * {{fb|Germany}} <!-- or | runner-up2 = --> | matches = | points = | tries = | goals = | attendance = | noaverage = <!-- Set to 1 to exclude average attendance per match --> | mvp = | top_scorer = | top_try_scorer = | stat1_label = | stat1 = | stat2_label = | stat2 = | stat3_label = | stat3 = | previous = | next = }} '''جامی پاڵەوانییەتی [[جامی جیھانیی فیفا]]''' جامێکی زێرینە و خەڵاتی براوەی پاڵەوانییەتییەکەیە، تا ئێستا دوو جۆری لێ بەرھەم ھێنراوە، جامی ژۆل ڕیمێنت لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] تا [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] و جامی جیھانی نوێ لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] تا ئێستا. یەکەم جام ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر وەک ڕیزلێنانێک لە سەرۆکی سێیەمی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی ژۆل ڕیمێنت کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو. بەڵام دوای ئەوەی لە ساڵی ١٩٧٠ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] نازناوەکە بۆ جاری سێیەم بەدەست دەھێنێت ، جامەکەی بۆ ھەمیشە پێشکەش کرا و بووە موڵکی خۆیان. بۆیە [[فیفا]] بیری لە دروستکردنی جامێکی نوێ کردەوە. لە ساڵی ١٩٧٤ ئەو جامەی ئێستا ھەیە دروست کرا. بەڵام ئەو جامەی کە پێشکەشی بەڕازیل کرا لە ١٩٨٣دا دزرا و تا ئێستایش نەدۆزراوەتەوە، وابیردەکرێتەوە ئەم جامە لەلایەن دزەکانەوە توانرابێتەوە و لە ناوبرابێت. [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]]، زۆرترین جار نازناوەکەی بەدەست ھێناوە لە سالەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]]. ھەروەھا [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی ئیتالیا]] لە ساڵەکانی: [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]]. لەگەڵ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا]] لە ساڵەکانی :[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]] چوارجار نازناوەکەیان بەدەست ھێناوە. جگە لە چەند ھەڵبژاردەیەکی دیکەش. دوایین پاڵەوانییەتیش لە [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|ڕووسیا]] بوو کە ھەڵبژاردەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] بوو بە پاڵەوان.<ref>{{Cite web|date=2018-07-17|title=Pussy Riot claims responsibility as four invade World Cup field|url=https://web.archive.org/web/20180717143612/https://nypost.com/2018/07/15/pussy-riot-claims-responsibility-as-four-invade-world-cup-field/|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> == بیرۆکەی پاڵەوانییەتییەکە == [[پەڕگە:Jules Rimet 1933.jpg|وێنۆک|وێنەی [[ژۆل ڕیمێنت]] سەرۆکی فیفا بۆ سێ خولی لەسەر یەک، خاوەنی زیندووکردنەوە و جێبەجێکردنی بیرۆکەی جامی جیھانی]] [[مێژووی جامی جیھانیی فیفا|بیرۆکەی]] ئەنجامدانی پاڵاوانێتی [[جامی جیھانیی فیفا|جامی جیھانی فیفا]] دەگەڕێتەوە بۆ یەکەم کۆبوونەوەی یەکێتی تۆپی پێی جیھان لە ساڵی ١٩٠٤ بەشداری ٧ وڵات کە ھەریەکە لە: [[سویس]]را، [[بەلجیکا]]، [[دانمارک|دانیمارک]]، [[فەڕەنسا]]، [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]]، [[ئیسپانیا]] و [[سوێد]] بوون. لەو کۆبوونەوەیە گفتوگۆی لەسەرکرا،<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref> پاش ئەوەی یاری تۆپی پی لە کۆتایییەکانی سەدەی نۆزدە و سەرتاکانی سەدەی بیستەم ھاندەرێکی زۆری لە خۆی کۆکردەوە و بووە ھۆکار بۆ ئەوەی ئەو یارییە بە شێوەیەکی فەرمی بچێتە ناو نێو پێشبڕکێی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠ەوە، بەڵام زیاتر یارییەکی نماییشسازی بوو، نەک ڕکابەری. بەڵام کاتێکی زۆری ویست تا ئەوەی ڕێکەوتنی لەسەر بکرێت بەھۆی ئەو ئاستەنگ و بەربەستانەی لە بەردەمیاندا بوو. بە تایبەت ڕازینەبوونی لیژنەی ئۆڵۆمپیاتی جیھانی، بەھۆی ترسیان لە دانانی کاریگەری لەسەر یارییەکانی ئۆڵمپیاد و کۆنتڕۆڵکردنی یارییە بەناوبانگەکان لەلایەن یەکێتی تۆپی پێی جیھانییەوە. جارێکی دیکە لە ساڵَی ١٩٢١ بیرۆکەی ئەنجامدانی پالاوانێتی جامی جیھانی فیفا لەلایەن پارێزەری فەرەنسی [[ژۆل ڕیمێنت|ژۆل ڕیمێیت]] باسکرایەوە، کەدواتربووە سەرۆکی فیفا ھەوڵی زۆریدا بۆ ئەوەی ئەم پالاوانێتییە ئەنجام بدرێت، دواجار دوای حەوت ساڵ لە سەرۆکایەتی فیفا لە کۆبوونەوەیەکی مێژوویدا لە ٢٥ی ئایاری ١٩٢٨ ڕەزامەندی لەسەر ئەنجامدامی ئەم پاڵەوانێتییە درا.<ref>{{Cite web|title=كأس العالم انطلقت بفكرة (جوول ريميه) في العام 1930|url=https://www.alriyadh.com/151606|url-status=live}}</ref>شەش ولات داوای مافی میوانداریکردنی یەکەم جامی جیھانیان کرد، لەناویاندا داواکاری ولاتی ئۆروگوای پالاوانی دوو خولی ئۆڵمپیاد پەسەندکرا، ئاسانکاری بۆ ھەڵبژاردە بەشداربووەکان کرد، و فیفا خەرجی ھاتوچۆی ھەڵبژاردەکان لە ئەستۆ گرت.<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-08-26|website=HISTORY|language=en}}</ref> دووساڵ پێش ئەنجامدانی پالاوانێتییەکە ڕێنمایی بڵاوکرایەوە کە دەبێت خەلاتی شایستە بۆ ھەڵبژاردەی براوەی پاڵەوانییەتییە کە دابین بکرێت ھەر ئەمەش بووە ھۆی دروستبوونی جامی سەرکەوتن (ژۆل ڕیمێت). یەکەم پاڵەوانییەتیی لە ساڵی ١٩٣٠ دەستی پێکرد.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 – The Football World Cup – An Introduction – Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-08-26|website=h2g2.com}}</ref>سەرتاکانی پاڵەوانییەتییەکە زۆر گران بوو بەھۆی کێشەی ھاتوو چۆوە ھەربۆیە ھۆکاری کەمی ھەڵبژاردە بەشداربووەکان بۆ شوێنی ئەنجامدانی پاڵەوانێتییەکە دەگەرێتەوە کە [[ئوروگوای|ئۆروگوای]] بوو، چونکە ماوە و تێچووی گەشتەکە بەسەر ئۆقیانووسی ئاتلانتیک بۆ وڵاتە ئەورووپییەکان زۆر دژوار بوو، ھەربۆیە بەکرداریش تا دوومانگ پێش یارییەکان ھیچ وڵاتێکی ئەورووپی ھەڵبژاردەکەی خۆی نەناردبوو، بەڵام لە کۆتایدا ژۆڵ ڕیمیێ توانی بەلجیکا، فەڕەنسا، ڕۆمانیا، یوگسلاڤیا ڕازی بکات بۆ ئەنجامدانی گەشتەکە و بەشداریکردن لە جامەکە؛ و ھەروەھا بەھەمان شێوە لە ساڵەکانی لە [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]] و [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨دا]] بەشێکی کەم لە ھەڵبژاردەکانی [[ئەمریکای باشوور]] گەشتی [[ئەورووپا]]یان کرد. ھەروەھا ھەردوو پاڵەوانییەتیی ١٩٤٢ و ١٩٤٦ بەھۆی شەڕەوە ڕێک نەخرا. لە دوای ئەوەی وڵاتانی بریتانیا لە ١٩٢٠ەوە لە فیفا کشابوونەوە و ڕەتیان کردبووەوە لەگەڵ ئەو تیپانەدا یاری بکەن کە لە جەنگی یەکەمی جیھاندا لە بەرەی شەڕەکەیاندا بوون. بەڵام لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] بەدواوە ھەتا ئێستا ھەرچوار ساڵ جارێک ئەنجام دەدرێت،<ref>{{Cite web|last=Staff|first=History com|title=World Cup Fast Facts You Might Not Know|url=https://www.history.com/news/80-years-of-world-cup-facts|access-date=2021-09-11|website=HISTORY|language=en}}</ref> ٣٢ ھەڵبژاردە لە سەرجەم کیشوەرەکانەوە بە سیستەمی پاڵاوتن دەگەنە پاڵەوانییەتییەکە بۆ بەدەست ھێنانی جامەکە.<ref>{{Cite web|last=Ltd|first=Not Panicking|title=h2g2 – The Football World Cup – An Introduction – Edited Entry|url=https://h2g2.com/edited_entry/A565148|access-date=2021-09-11|website=h2g2.com}}</ref> == جامی ژۆل ڕیمێنت == [[پەڕگە:The Queen presents the 1966 World Cup to England Captain, Bobby Moore. (7936243534).jpg|وێنۆک|[[ئێلیزابێتی دووەم]]، لەکاتی پێدانی جامی ژۆل ڕیمێنت (کە ئەوکات ناوی جامەکەبوو) بە [[بۆپی مۆر]] کاپتنی ھەڵبژاردەی ئینگلترا دوای بردنەوەیان بە ئەنجامی ٤–٢ لە ھەڵبژاردەی ئەڵمانیای ڕۆژاوا]] جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] یەکەم جامی پاڵەوانییەتییەکە بوو، لەسەرتادا ناوی (جامی سەرکەوتن) بوو بەڵام دواتر لە ساڵی ١٩٤٦ وەک ڕێزلێنانێک لە سەرۆکی پێشووی فیفا ناوەکەی گۆرا بۆ جامی [[ژۆل ڕیمێنت]] کە خاوەنی بیرۆکەی جێبەجێکردنی پاڵەوانییەتییەکە بوو.<ref>Monnig ص 18</ref><ref name="Sports Trophies of the World">Sports Trophies of the World: [https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/ The FIFA World Cup / Jules Rimet Trophy | Sports Trophies of the World] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180614194948/https://www.mapsofworld.com/pages/trophies/soccer/the-fifa-world-cup-jules-rimet-trophy/|date=١٤ یونیو 2018}}</ref><ref name="Atherton ص7">Atherton ص7</ref> === دیزاین === جامەکە لەلایەن پەیکەرتاشی فەڕەنسی ئابیل لافلیۆر دیزاینکرا، بە زێری ڕووپۆشکرا، بنکەکەی بە سود وەرگرتن لە مەڕمەری سپی دروست کرا. پاشان لە ساڵی ١٩٥٨ لە جیاتی مەڕمەڕی سپی مادەی بنکەکەی بە لاجیۆری شین دروست کرا. بەرزریکەی ٣٥ سانتیم و کێشەکەی ٣٫٥ کیلۆگرام بوو.<ref>{{Cite web|date=2013-03-18|title=FIFA.com – Jules Rimet Cup|url=https://web.archive.org/web/20130318114431/http://www.fifa.com/classicfootball/history/worldcup/julesrimettrophy.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> لە دیزاینەکەدا خانمکێک باڵدار کە نیشانەی یەکێک لە خواوەنەکانی یۆنانی کۆن بووە بەدی دەکرێت، لەسەرسەری دەفرێک دانراوە وەک ھێمایەک بۆ براوەی جامەکە. لە خواریشەوە بنکەیەکی چوار لای ھەیە، تێیدا ناوی وڵاتە براوەکانی جامی جیھانی فیفا لە ١٩٣٠ تا ١٩٧٠ نەخشێنراوە.<ref>{{Cite web|last=Borissov|first=Roman|last2=Footballwood.com|date=2013-09-29|title=FIFA World Cup trophy history, design, weight & size - ⚽ FootballWood.com|url=https://www.footballwood.com/fifa-world-cup-trophy-history-design-weight-size/|access-date=2021-09-11|website=https://www.footballwood.com/|language=en-GB}}</ref> === مێژوو === [[پەڕگە:Albert Lebrun presents 1938 FIFA Cup to Giuseppe Meazza 1974 stamp of Nicaragua.jpg|وێنۆک|کاپتنی ئیتاڵی [[جوزێپێ میاتزا]] جامی ژۆل ڕیمێی وەردەگرێت لە ئەلبێرت لیبرۆن یەکێک لە سەرۆک کۆمارەکانی [[فەڕەنسا]] لە دوای ئەوەی لە یاری کۆتایی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|جامی جیھانی فیفای ١٩٣٨]] بە ئەنجامی ٤–٢ لە ھەڵبژاردەی ھەنگاریا بردەوە، بۆ جاری دووەم لەسەر یەک نازناوەکەیان بەدەست ھێنا .]] لە ٢١ی حوزەیرانی ١٩٣٠ بە کەشتییەکی نەفەر ھەڵگر کە لەھەمانکاتدا شاندی یاریزانانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەلجیکا|بەلجیکا]] و [[ڕۆمانیا]]ی تێدابوو جامەکە لە فەڕەنساوە بۆ ئۆروگوای گواشترایەوە، و لە یەکەم پاڵەوانییەتیدا ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆروگوای جامەکەی بەرزکردەوە.<ref>{{Cite web|title=History of the birth to the creation of the Football World Cup|url=http://football-en.footforever.com/CM/Divers_CM/historique_div_cm.php|url-status=live}}</ref> بەھۆی [[جەنگی جیھانیی دووەم]]ە بۆ ماوەی ١٢ ساڵ پاڵەوانیتییەکە ئەنجام نەدار. [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی ئیتالیا]] بۆماوەی ١٦ ساڵ وەک پاڵەوان و ھەڵگری نازناوە جیھانییەکە (١٩٣٤–١٩٥٠) مایەوە ئەمەش درێژترین ماوە بوو. ھەر بەھۆی جەنگەوە نیگەرانی لەسەر ئەو جامە بەنرخە پەیدا بوو ھەربۆیە جێگری سەرۆکی ئەوکاتەی فیفا و سەرۆکی یەکێتی تۆپی پێی ئیتالیا دکتۆر ئۆتۆرینۆ پاراسی، لەناو سندوقی پێلاوەکانی لەژێر جێگای خەوتنەکەی بە درێژای جەنگەکە پاراستی لە کەوتنە دەست ھێزە داگیرکەرەکان.<ref>{{Cite web|date=2006-07-14|title=WorldFIFA|url=https://web.archive.org/web/20060714160338/http://www.ddinews.com:80/FIFA/FIFA%20World%20Cup%20history|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> دوای دووساڵ لە تەواوبوونی جەنگەکە جامەکە ھێنرایە دەرەوە، ڕەوانەی [[بەڕازیل]] کرا بەھۆی میوانداریکردنی پاڵەوانییەتییەکە لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] لەو وڵاتە. پێنج ھەڵبژاردەی تۆپی پێ بوونە خاوەنی جامی جامی ژۆل ڕیمێنت، ھەڵبژاردەی بەڕازیل سێ جار ئەم جامەی بەدەست ھێناوە،<ref>{{Cite web|date=2012-09-07|title=migrationid:060703fr_archive01{{!}} Search: The New Yorker|url=http://archive.is/xwHD|access-date=2021-09-11|website=archive.is}}</ref> ئەویش لە ساڵەکانی([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]) لە دوای ئەو ھەریەکە لە ھەڵبژاردەکانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆروگوای]]<ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]] -[[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]]) و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]])<ref>{{Cite web|date=2017-11-17|title=Planet World Cup – 1934 – Final|url=https://web.archive.org/web/20171117165857/http://www.planetworldcup.com/CUPS/1934/wc34final.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Planet World Cup – 1938 – Final|url=http://www.planetworldcup.com/CUPS/1938/wc38final.html|access-date=2021-09-11|website=www.planetworldcup.com}}</ref> دووجار جامەکەیان بردەوە، پاشان ھەڵبژاردەی ئەلمانیان ڕۆژاوا لە ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]])<ref>{{Cite web|title=FIFA|url=https://fifa.com/|access-date=2021-09-11|website=fifa.com|language=en}}</ref>و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ھەڵبژاردەی ئینگلتەرا]] لە ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|١٩٦٦]])<ref>{{Cite web|title=PA Images|url=https://www.paimages.co.uk/collections/2690|access-date=2021-09-11|website=paimages.co.uk}}</ref>بۆ یەکەم جار لە مێژووی خۆیان بەدەست ھێنا. ئەم جامە تا ساڵی ١٩٧٠ بەو شێوەیە ماوەیە. دوای ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] بۆ جاری سێیەم نازناوەکەی بەدەست ھێنا بۆ ھەمیشە جامەکەی پێ بەخشرا.<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> === دزینی جامەکە === [[پەڕگە:Picklesfeature.jpg|224x224px|وێنۆک|پیکلز ئەو سەگەی جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦ی دۆزییەوە.]] [[پەڕگە:Djalma Santos.jpg|وێنۆک|وێنەی یاریزانی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیلی]] دژالما سانتۆس براوەی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|جامی جیھانی فیفای ١٩٥٨]]، لەگەڵ کۆپییە دروستکراوەکەی جامی ژۆل ڕێمی پاش ئەوەی لە ساڵی ١٩٨٣ دزرا .]] جامی ژۆل ڕیمێنت دووجار دزرا، دوایینیان نەتوانرا بدۆزرێتەوە. ساڵی ١٩٦٦ چەند مانگێک پێش دەستپێکردنی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|جامی جیھانی فیفای ١٩٦٦]] جامامەکە لەلایەن کەسێکەوە دزرا. ئەمەش دوای ئەوەی یەکێتی تۆپی پێی بەریتانیا بڕیاریدا جامەکە لە یەکێک لە پێشانگاکانی لەندەن دابنێت بەمەبەستی لە نزیکەوە بینینی لەلایەن سەردانیکەران و ھەوادارانی تۆپی پێ. ئەم کارەش کاردانەوەی ناوخۆی و جیھانی لێکەوتەوە. پۆلیس و ھێزەکانی بەریتانیا بە ھەموو شێوەیەک کەوتە گەران و پشکنین بەمەبەستی دۆرزینەوەی جامەکە بەڵام بێ ئەنجام بوو تا ئەو کاتەی کەسێک کە بەمەبەستی پیاسەکردن ڕووی کردبووە دەرەوە لەگەڵ سەگە ڕەنگ سپی و ڕەشەکەی کە ناوی لێنابوو پیکلز جامەکە دەدۆزێتەوە لە یەکێک لە گەڕەکەکانی باشووری [[لەندەن]] لە پەنا دیوارێکدا کە لە پەڕەی ڕۆژنامەیەکدا پێچرابوو. دواتر خاوەنی سەگەکە جامەکە ڕادەستی یەکێک لە بنکە نزیکەکانی خۆیان دەکات. بەمەش دوای چوار ھەفتە دۆزرایەوە، بەھۆی ئەمە لەلایەن حکوومەت و خەڵکەوە ستایشێکی زۆری سەگەکە و خاوەنەکەی کراچەند خەڵاتێکیان پێ بەخشرا. ئەو کەسەی ھەڵسابوو بە دزینی جامەکە دەستگیرکرا و بە دووساڵ زیندانی کرد سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2020-10-16|title=في ذكرى وفاته.. سرقة كأس "جول ريميه" مرتين حتى عثر عليه الكلب|url=https://www.elbalad.news/4535511|access-date=2021-09-11|website=صدى البلد|language=ar-eg}}</ref><ref>{{Cite web|last=Dean|first=Jon|date=2016-03-18|title=How my dog found the stolen World Cup trophy – and put me in the frame|url=http://www.mirror.co.uk/news/uk-news/how-dog-found-stolen-world-7540928|access-date=2021-09-11|website=mirror|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2007-02-24|title=The New Yorker: archive: content|url=https://web.archive.org/web/20070224033726/http://www.newyorker.com/archive/content/articles/060703fr_archive01|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> پاش ئەوەی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] بۆ سێیەم جار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەدەست ھێنا بەپێی یاسایەکی [[فیفا]] کە تییدا ھاتبوو ھەر ھەڵبژاردەیەک سێ جار ببێتە پاڵاوان ئەوە جامەکەی پێ دەدرێت لەسەر ئەو بنەمایە جامی ژۆل ڕیمێنت بۆ ھەمیشە بە ھەڵبژاردەی بەڕازیل بەخشرا، ڕەوانەی [[بەڕازیل]] کرا لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل دانرا. بەڵام لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٨٣ بۆ جارێکی دیکە جامی ژۆل ڕیمێنت دزرایەوە، لە ئۆفیسی یەکێتی تۆپی پێی بەرازیل لە ڕیۆدی ژانیرۆ بەرازیل بەڵام نەتوانرا بدۆزرێتەوە، واگومان دەکرێت جامەکە توانرابێتەوە. لەگەڵ ئەوەی ساڵی ٢٠١٥ پۆلیسی بەڕازیل بنکەی جامەکەی دۆزییەوە کە ناوی ھەڵبژاردە براوەکانی تێدا نەخشێنرابوو. [[فیفا|یەکێتی تۆپی پێی جیھانی]] (فیفا) بۆ جارێکی دیکە کۆپییەکی جامەکەی دروست کردەوە و پێشکەشی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەرازیلیان]] کردەوە، لە ئێستادا لە گەنجینەی یەکێتییەکە بە شێوەیەکی توند پارێزگاری لێدەکرێت.<ref>{{Cite web|last=Gadsby|first=Paul|date=2014-06-13|title=World Cup mystery: what happened to the original Jules Rimet trophy?|url=http://www.theguardian.com/football/2014/jun/13/world-cup-mystery-what-happened-jules-rimet-trophy|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|last=Bellos|first=Alex|url=http://archive.org/details/futebolbrazilian0000bell|title=Futebol: the Brazilian way of life|date=2002|publisher=New York: Bloomsbury|others=Internet Archive|isbn=978-1-58234-250-4}}</ref><ref>{{Cite news|title=Piece of original World Cup found|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/30792514|newspaper=BBC Sport|access-date=2021-09-11|language=en-GB}}</ref> '''براوەکانی جامی ژۆل ڕیمێنت'''<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> * {{fb|Brazil|1968}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]] * {{fb|Uruguay}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٠|١٩٣٠]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٠|١٩٥٠]] * {{fb|Italy|1861}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٤|١٩٣٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٣٨|١٩٣٨]] * {{fb|West Germany}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٤|١٩٥٤]] * {{fb|England}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٦|١٩٦٦]] == جامی ئێستا == [[پەڕگە:France champion of the Football World Cup Russia 2018.jpg|وێنۆک|ئاھەنگی یاریزانانی فەرەنسا بەبۆنەی بەدەستھێنانی نازناوی جامی جیھانی ٢٠١٨ بۆ دووەم جار لە مێژووی ھەڵبژاردەکەیان]] لە دوای [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]ەوە یەکێتی تۆپی پێی فیفا جامێکی نوێیان دروست کرد و ناویان نا (جامی پاڵەوانییەتی جامی جیھانی فیفا)،<ref>{{Cite web|date=2011-06-15|title=FIFA.com – Trophy|url=https://web.archive.org/web/20110615085459/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketing/marketing/fifaassets/trophy.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> کە ٧ دیزایینەری شارەزای ئەوکات ٥٣ جۆر جامیان دروست کرد، دواجار دیزایینی (سیلڤیۆ ڤارانیگا)ی [[ئیتالیا|ئیتاڵیایی]] ھەڵبژێردرا، ئەو جامە بە ڕێژەی %٧٥ بە زێڕ عەیارە ١٨ ڕووپۆشکراوە و بەرزییەکەی ٣٦ سانتیمە و کێشی ٦ کیلۆ و ١٧٥ گرام بوو، لەو کاتەوە (لە ١٩٧٤) تا ئێستا ھیچ جامێکی تازە دروست نەکراوە،<ref>{{Cite web|date=2017-12-16|title=Chemistry of the World Cup Trophy – Periodic Table of Videos – YouTube|url=https://web.archive.org/web/20171216013905/https://www.youtube.com/watch?v=GuCgElVlZhk|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> کۆپییە ڕاستەقینەکەی لەلایەن فیفاوە پارێزراوە لە یاریی کۆتایی دەدرێت بەو ھەڵبژاردەیەی دەبێتە پاڵاوان دواتر لێی وەردەگیرێتەوە و کۆپییەکی دیکە لە جامەکە وەردەگرێت. ھەر ھەڵبژاردەیەک جامەکەی بردەوە، ناوی ئەو ھەڵبژاردەیەی لە خوارەوەی جامەکە دەنەخشێندرێت و دەیدرێتێ تا ئەو کاتەی پاڵەوانێکی تازە دیاری دەکرێت، کە ھەڵبژاردەیەکی دیکە بووە پاڵەوانی جامەکە، ئەو جامە دەدرێتە ئەو ھەڵبژاردەیە و جامێکی ھاوشێوە ڕوپۆشکراو بە زێڕ دەدرێتە ھەڵبژاردەی پاڵەوانی پێشوو، بەو شێوەیە زنجیرەکە بەردەوام دەبێت. ئەو جامە ناگۆڕێت تا ئەو کاتەی ئەو شوێنە تایبەتەی بۆ نەخشاندنی ناوی ھەڵبژاردەکان لە جامەکەدا بۆشایی تێدا بمێنێت، کە ئەوەیش لە ٢٠٣٨دا تەواو دەبێت.<ref>{{Cite web|date=2018-06-14|title=BBC SPORT {{!}} Photo Galleries {{!}} Photos of the Day {{!}} Saturday's photos of the day|url=https://web.archive.org/web/20180614174357/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/photo_galleries/photos_of_the_day/4767931.stm|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|date=2014-03-25|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20140325020211/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompwc/51/97/89/100thingsyouneedtoknowaboutthefifaworldcup.pdf|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref>شێوەی دوو مرۆڤ لەکاتی خۆشحاڵی و بەرزکردنەوەی دوودەستی لەجامەکە نەخشێنراوە لە ناوەڕراستیدا تۆپێکی ھاوشێوەی گۆی زەوی دروست کراوە. [[فرانتس بێکنباوەر]] یەکەم ھەڵگری جامی نوێ فیفا بوو لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]] دوای ئەوەی ھەڵبژاردەی ئەڵمانیان لە یاری کۆتایی نازناوەکەی بەدەست ھێنا، دوای ئەو کاپیتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] [[دانیاڵ پاساڕێڵە]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٨|١٩٧٨]]، دواتر کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] [[دینو زۆف]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]]، و کاپیتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] [[دیێگۆ مارادۆنا]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦|١٩٨٦]]، و دواتر کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] [[لۆتەر ماتیۆس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]]، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] [[کارلۆس دۆنگا]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]]، و کاپتنی فەڕەنسا [[دیدی دیشاپ]] لە ساڵی ١٩٩٨، و کاپتنی بەڕازیل [[کافۆ]] لە ساڵی ٢٠٠٢، و کاپتنی ئیتالیا [[فابیۆ کەنەڤارۆ]] لە ساڵی ٢٠٠٦، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] [[ئیکەر کاسیاس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠|٢٠١٠]]، و کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] [[فیلیپ لام]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]]، و لە کۆتایدا کاپتنی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] [[ھۆگۆ لۆریێس]] لە ساڵی [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|٢٠١٨]] جامەکەیان بەرزکردەوە.<ref>{{Cite web|title=FIFA Men's World Cup History: World Cup Winners, Hosts, Stats|url=https://www.foxsports.com/soccer/fifa-world-cup/history|access-date=2021-09-11|website=www.foxsports.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=FIFA World Cup history: Past winners, runners-up, leading goalscorers and Golden Ball recipients|url=https://www.theroar.com.au/fifa-world-cup/world-cup-history/|access-date=2021-09-11|website=The Roar|language=en-US}}</ref> لە یاری کۆتایی جامی جیھانی فیفا کە لە نێوان ھەڵبژاردەی ئیسپانیا و ھەڵبژاردەی ھۆڵەندا لە یاریگای شاری تۆپی پێ لە جۆھانسبێرگ بەڕیوەچوو پێش دەستپێکدنی یارییەکە لەلایەن یەکێک لە ھاندەرانی ئیسپانیاوە کە خۆی ناساندبوو بە "جیمی جامپ "ھەوڵی دزینی جامەکەی دا، بەلام سەرکەوتوو نەبوو ھەر زوو دەستگیر کرا. ئەمەش یەکەم جاربوو دوای ٢٧ ساڵ لە دزینی جامی ژۆل ڕێمی. لە دواتردا ئەو کەسانەی ناسیبوویان ڕایان گەیاند کە مەبەستی دزیکردنەکە نەبووە پارە و زێڕی نەویستووە تەنھا ویستوویەتی لەو ڕیگایەوە ناوبانگ پەیدا بکات، دواتریش خۆی ڕای گەیاند کە تەنھا مەبەستی بووە کڵاویکی ئیسپانی بکاتە سەر جامەکە. دواتر لەسەر ئەم کارەی بە ٢٦٠ دۆلار سزادرا.<ref>{{Cite web|date=2010-07-13|title=World Cup 2010: Pitch invader fined for attempt to steal trophy|url=http://www.theguardian.com/football/2010/jul/13/world-cup-2010-pitch-invader-fined|access-date=2021-09-11|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Driver|first=Carol|date=2010-07-12|title=Fan punched to ground by security guard after storming pitch to cover World Cup trophy with a hat|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-1293953/Fan-punched-ground-security-guard-storming-pitch-cover-World-Cup-trophy-hat.html|access-date=2021-09-11|website=Mail Online}}</ref> '''براوەکانی جامی جیھانی فیفا'''<ref>{{Cite web|date=2015-03-18|title=FIFA World Cup™ - Previous Editions – FIFA.com|url=https://web.archive.org/web/20150318044852/http://www.fifa.com/tournaments/archive/worldcup/index.html|access-date=2021-09-11|website=web.archive.org}}</ref> * {{fb|Germany}} / {{fb|West Germany}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٠|١٩٩٠]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤|٢٠١٤]] * {{fb|Argentina}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٨|١٩٧٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦|١٩٨٦]] * {{fb|Italy}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢|١٩٨٢]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦|٢٠٠٦]] * {{fb|Brazil}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢|٢٠٠٢]] * {{fb|France}} – [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨|١٩٩٨]], [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|٢٠١٨]] * {{fb|Spain}} – [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠|٢٠١٠]] == براوەکان == [[پەڕگە:World cup winners.png|وێنۆک|464x464پیکسڵ|وڵاتە براوەکانی جامی جیھانی فیفا لە ساڵی ١٩٣٠ تا ٢٠١٨]] {| class="wikitable" !وڵات !جامیژۆل ڕیمێنت !'''جامی جیھانی فیفا''' !گشتی |- |{{flagicon|Brazil}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] |٣ |٢ |٥ |- |{{flagicon|Germany}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] |١ |٣ |٤ |- |{{flagicon|Italy}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتالیا]] |٢ |٢ |٤ |- |{{flagicon|Uruguay}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئوروگوای]] |٢ |٠ |٢ |- |{{flagicon|Argentina}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرژەنتین]] |٠ |٢ |٢ |- |{{flagicon|France}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] |٠ |٢ |٢ |- |{{flagicon|England}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەرا]] |١ |٠ |١ |- |{{flagicon|Spain}} [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] |٠ |١ |١ |- |'''گشتی''' |'''٩''' |'''١٢''' |'''٢١''' |- |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} {{براوەکانی جامی جیھانیی فیفا}} {{تۆپی پێی نێودەوڵەتی}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|تۆپی پێ|مێژوو}} [[پۆل:جامی جیھانیی فیفا]] [[پۆل:کەلوپەلە ئاڵتوونییەکان]] [[پۆل:مێژووی تۆپی پێ]] emh1rrxdhmberox64uq9q8czvmuvmmg 5 194097 966891 966764 2022-08-02T12:26:50Z Trizek (WMF) 20395 /* Mentor dashboard coming soon to your wiki */ reply wikitext text/x-wiki == Mentor dashboard coming soon to your wiki == {{Ltr}} Hello [[user:Kushared|Kushared]] and [[user:Aram|Aram]] Starting tomorrow, you will have access to '''[[Special:MentorDashboard]]'''. This special page will list the newcomers who are assigned to you so that you can check if they do some edits or if the need help. This tool is still a work in progress. Some bugs may appear, please let me know if you find something strange. Also, a new filter will be available for mentors. Mentors can monitor their mentees' activity in Watchlist and RecentChanges, so they can help support their mentees' work. For privacy reasons, this filter can't be accessed by someone else than the mentor itself. This filter only filters mentees assigned to the mentor. This filter is not visible for people who are not listed as mentors In the future, we will add [[mw:Growth/Mentor dashboard|more functions to this Mentor page]]. Please ping me if you have questions! [[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|لێدوان]]) ‏١٤:٠٢، ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :Hello {{وب|Trizek (WMF)}} {{Great|'''Great!'''}} Thank you very much for your message! I hope it's activated soon. :I also noticed today that the blue dot on the Edit tab appeared for me; it was nice to see that! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٢٤، ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) ::The activation would happen in less than 24 hours. :) [[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|لێدوان]]) ‏١٧:٣٧، ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::Thank you again! :) ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٠٠، ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) ::: {{ping|Aram}} can i know why the page is restricted to administrators? since there are old and expert non-admin users who have experience in wikipedia, as they're experienced they can be one of the Mentors and help new users to know more about wikipedia, {{thank you|thank you}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٣٣، ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) ::::As an information, at most wikis, the page is protected so that users with less than 500 edits and 30 days of activity can't edit it. This is a community decision to make. [[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|لێدوان]]) ‏١٨:٠٩، ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) ::::: {{وب|Sakura emad}} Although "User:Trizek (WMF)" explained above, It is clear that if the page is not protected as this level, and administrators do not watch it, everyone will normally access this page and edit it. So, most users may add themselves to this page just for fun. Mentors must be an active person and be able to perform his or her duty. Anyway, I prefer this level of protection right now, but if the community is with a lower level of protection, we will. I know you're an active user, and if you want to add yourself to this list, please give me a description to add. Thanks! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٤١، ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) ::::::{{re|Trizek (WMF)}} i would recommend that; we should not Protect it more than auto-patrol level, a protection right equivalent to extended confirmed Protection in English wikipedia, which is allow experienced editors to access the page then they can be one of the mentors who'll help new users [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٠، ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :::::::{{re|Sakura emad}} I can't change the protection level. But any admin can do it. [[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|لێدوان]]) ‏١٢:٢٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} == Have you recently checked if all mentors are active? == Hello! Sorry to use English. {{int:please-translate}}. One of the goals of the [[mw:Growth/Feature summary|Growth features]] is to create a connexion between newcomers and experienced users. This way, you can help promising newcomers to become more active users, but you can also discourage spammers to edit. :) As a consequence, it is important to have ''active'' mentors. We encourage your community to check if mentors are currently active. If they are not active, please consider to remove them from the list. You have access to [[Special:MentorDashboard]], to check on how the mentees assigned to you are going. Soon, we will provide anew module on this page. This new module will allow you to set yourself as away (for instance when you go on vacation), or to define the number of newcomers you want to take care of. We have recently found some mentor descriptions that were not working. Please also check if the descriptions on the mentor list exceed 240 characters, or if they include HTML, CSS or wikitext. If it is the case, please note that these descriptions won't work. This may not apply to your wiki. If you have any questions or suggestions, please post them below (don't forget to ping me, please), or directly at the [[mw:Talk:Growth|Growth team page]] (in any language). You can also subscribe to the [[mw:Growth/Newsletters|Growth newsletter]], or check on [[mw:Growth/FAQ|our FAQ]]. Please share this message with all mentors. Thank you for your help! And thank you for being mentors. :) [[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|لێدوان]]) ‏١٧:٣٤، ١٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) کوردی سۆرانی (وەڕگێردراو) - (Translated Version) یەکێک لە ئامانجەکانی [[mw:Growth/Feature summary|تایبەتمەندی گەشە]] بەستنی پەیوەندییە لەنێوان تازەکارەکان و بەکارھێنەرە شارەزاکان. بەم ڕێگایە، دەتوانیت یارمەتی تازەکارەکان بدەیت بۆ ئەوەی زیاتر چالاک بن، بەڵام ئەشتوانی سپامەرەکان نائومێد بکەیت لە دەستکاریکردن :). لە ئەنجامیشدا، گرنگە مامۆستای چالاک ھەبێت. ئێمە ھانی کۆمەڵگاکەت دەدەین بۆ ئەوەی دڵنیا ببنەوە لەوەی مامۆستاکانی ئێستا چالاکن یاخوود نا. ئەگەر چالاک نین تکایە لە پێرستەکە لایانبەرە. تۆ دەسەڵاتی دەست گەیشتنت بە [[Special:MentorDashboard]] ھەیە، بۆ ئەوەی بزانیت ئەو فێرخوازانەی لەلای تۆ قوتابین چیدەکەن. بەم زوانە، مۆدیوولێکی نوێ دەستبەر دەکەین لەم پەڕەیە. ئەم مۆدیووڵە نوێیە ڕێگەت پێدەدات بۆ ئەوەی بارودۆخی خۆت وەک "لە شوێنێکی ترە" دابنێی (بۆ ھەرکاتێک لە ویکیپیدیا دووربوویت یان لە پشوو دابوویت)، یان بۆ ئەوەی ژمارەی فێرخوازانەی وەریان دەگریت دەستنیشان و سنووردار بکەیت ئێمە بەم دوایانە ئەوەمان زانیوە کە "پێناسە و خۆناساندنی" مامۆستایان کارناکات. تکایە دڵنیابەوە لەوەی پێناسەکەی پێرستی مامۆستایان زیاتر نییە لە ٢٤٠ پیت، یان ئەگەر لەناویاند ویکیدەقی HTML, CSS ھەیە. ئەگەر ئەمە حاڵەتەکەیە تکایە تێبینی ئەوە بکە ئەوە بەم شێوەیە کارناکات. ئەمە لەوانەیە لە ویکییەکەی تۆ وا نەبێت. ئەگەر ھەر پرسیارێک یان پێشنیارێکت ھەیە. تکایە لە خوارەوە دایبنێ (لەبیری مەکە و تاگم بکە، تکایە)، یان ڕاستەوخۆ لە [[mw:Talk:Growth|پەڕەی لێدوانی تیمی گەشە]] (لەھەر زمانێک بێت) بیکە. ھەروەھا دەشتووانی بەشداری بکەیت لە [[mw:Growth/Newsletters|ھەواڵەکانی گەشە]]، یان سەیری [[mw:Growth/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکانمان]] بکەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٩، ١٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) == recently claimed student == {{ltr}} hello @[[بەکارھێنەر:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] i have a problem i think i cannot see all of my students on the list; i've recently claimed a new student but it didn't appear on the list of my students; i've triple checked the list but the result remains the same i cannot see all my students can we fix that? {{thank you|thanks}} {{ltr|end}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٥٩، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 0g0joi617twa3fqn8qfaub7bq335ywi 0 194128 966919 960397 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو = ئانتۆنیۆ کۆنتی |وێنە = [[پەڕگە:20150616 - Portugal - Italie - Genève - Antonio Conte.jpg|بێچوارچێوە |20150616 - Portugal - Italie - Genève - Antonio Conte]] |سەردێڕ = کۆنتی لە ساڵی ٢٠١٥ |ناوی تەواو = ئانتۆنیۆ کۆنتی<ref>{{cite web |url=http://www.legaseriea.it/uploads/default/attachments/comunicati/comunicati_m/8363/files/allegati/8463/cu248.pdf |title=Comunicato Ufficiale N. 248 |trans-title=Official Press Release No. 248 |publisher=Lega Serie A |page=3 |date=25 June 2020 |access-date=6 December 2020}}</ref> |ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٣١ی تەممووزی ١٩٦٩<ref>{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=111357/index.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20150905231650/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=111357/index.html |url-status=dead |archive-date=5 September 2015 |title=Antonio Conte |publisher=FIFAA |access-date=21 December 2017 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171221172735/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=111357/index.html |date=٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ }}</ref> |شوێنی لەدایکبوون =[[لێچێ]]، ئیتاڵیا |جێگای یاریکردن = [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]] |یانەی ئێستا = [[یانەی تۆپی پێی تۆتنھام ھۆتسپێر|تۆتنھام]] (ڕاهێنەر) |ژمارەی یانە = |باڵا = ١،٧٨م<ref>{{cite web|url=http://www.worldfootball.net/spieler_profil/antonio-conte/|title=Antonio Conte|publisher=Worldfootball.net|access-date=5 August 2016}}</ref> | years1 = ١٩٨٥-١٩٩١ | clubs1 = [[یانەی تۆپی پێی لێچێ|لێچێ]] | caps1 = ٨١ | goals1 = ١ | years2 = ١٩٩١-٢٠٠٤ | clubs2 = [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یوڤێنتوس]] | caps2 = ٢٩٦ | goals2 = ٢٩ | totalcaps = ٣٧٧ | totalgoals = ٣٠ | nationalyears1 = ١٩٩٤-٢٠٠٠ | nationalteam1 = [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا |ئیتاڵیا]] | nationalcaps1 = ٢٠ | nationalgoals1 = ٢ | manageryears1 = ٢٠٠٦ | managerclubs1 = [[یانەی تۆپی پێی ئارێزۆ|ئارێزۆ]] | manageryears2 = ٢٠٠٧ | managerclubs2 = [[یانەی تۆپی پێی ئارێزۆ|ئارێزۆ]] | manageryears3 = ٢٠٠٧-٢٠٠٩ | managerclubs3 = [[یانەی تۆپی پێی باری ١٩٠٨|باری]] | manageryears4 = ٢٠٠٩-٢٠١٠ | managerclubs4 = [[یانەی تۆپی پێی ئاتەلەنتا|ئاتەلەنتا]] | manageryears5 = ٢٠١٠-٢٠١١ | managerclubs5 = [[رۆبور سیێنا]] | manageryears6 = ٢٠١١-٢٠١٤ | managerclubs6 = [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یوڤێنتوس]] | manageryears7 = ٢٠١٤-٢٠١٦ | managerclubs7 = [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا |ئیتاڵیا]] | manageryears8 = ٢٠١٦-٢٠١٨ | managerclubs8 = [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی |چێڵسی]] | manageryears9 = ٢٠١٩-٢٠٢١ | managerclubs9 = [[ئینتەر میلان]] | manageryears10=٢٠٢١- | managerclubs10=[[یانەی تۆپی پێی تۆتنھام ھۆتسپێر|تۆتنھام]] }} '''ئانتۆنیۆ کۆنتی ''' ({{IPA-it|anˈtɔːnjo ˈkonte}};<ref>{{cite web|url=http://www.dipionline.it/dizionario/ricerca?lemma=Antonio|title=Antonio|work=DiPI Online|author=[[Luciano Canepari]]|access-date=26 October 2018|language=it}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.dipionline.it/dizionario/ricerca?lemma=conte|title=conte|work=DiPI Online|author=Luciano Canepari|access-date=26 October 2018|language=it}}</ref>؛ لە دایکبووی ٣١ی تەممووزی ١٩٦٩) یاریزان و ڕاهێنەری پیشەیی [[تۆپی پێ]]ی ئیتاڵی یە. کۆنتی وەک یاریزانی ناوەڕاست یاری دەکرد، و کاروانی وەرزشی لە یانەی لێچی ناوخۆیی دەستپێکرد، و دواتر بووە یەکێک لە کاریگەرترین و باشترین یاریزانەکان لە مێژووی یوڤێنتوس. سەرکردایەتی یانەکەی کرد و نازناوی [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا |چامپیۆنزلیگ]]، جگە لەوە پێنج نازناوی [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|سێریا ئەی]] بە دەست هێنا لە نێوان نازناوەکانی تر.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/world-match-centre/news/newsid/242/178/4/index.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20140816094057/http://www.fifa.com/world-match-centre/news/newsid/242/178/4/index.html|url-status=dead|archive-date=16 August 2014|title=Conte ready to carve out his Italy vision|publisher=[[FIFA]]|access-date=11 September 2014}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140818022550/http://www.fifa.com/world-match-centre/news/newsid/242/178/4/index.html |date=١٨ی ئابی ٢٠١٤ }}</ref> هەروەها یاری بو [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|هەڵبژاردەی ئیتاڵیا]] ئەنجامداوە، و بەشداری [[جامی جیهانیی فیفای ١٩٩٤]] و [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٠٠|یۆرۆی ٢٠٠٠]] کردووە، کە لەهەر دوو جاردا ئیتالیا بە پلەی دووەم کۆتایی پێ هێنا. لە ساڵی 2006 دەستی بە ڕاهێنەرایەتی کرد، و بووە هۆی بردنەوەی [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا پلە دوو|سێریا بی]] بۆ یانەی باری، و سەرخستنی یانەی سیێنا لە هەمان خول دوای دوو ساڵ. لە ساڵی ٢٠١١ دەستی بە ڕاهێنەرایەتی یانەی یوڤێنتوس کرد، و سێ نازناوی خولی ئیتاڵی یەک لەدوای یەک بەدەست هێنا، و لە ساڵی ٢٠١٤ بەرپرسیاریەتی هەڵبژاردەی ئیتاڵیای گرتە ئەستۆ تا [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠١٦|یۆرۆی ٢٠١٦]]. دوایی بووە ڕاهێنەری [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] و سەرکردایەتی یانەکەی کرد بۆ بردنەوەی [[پریمەرلیگ]] لە یەکەم وەرزی،<ref>{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/only-antonio-conte-could-have-won-the-premier-league-title-with-chelseas-squad-writes-tony-evans-a3539436.html|title=Only Antonio Conte could have won the Premier League title with Chelsea's squad, writes Tony Evans}}</ref> لە وەرزی دووەمی لە گەڵ یانەی چێڵسی [[جامی یەکێتی ئینگلیزی |FA cup]]ی بەدەست هێنا. لە ساڵی ٢٠١٨ کۆنتی لە ڕاهێنەرایەتی یانەی چێڵسی لادرا، و دوای یەک ساڵ ڕووی کردە یانەی [[ئینتەر میلان]].<ref>{{Cite web|url=https://www.inter.it/en/news/67905/antonio-conte-will-be-inter-s-new|title=ANTONIO CONTE WILL BE INTER'S NEW COACH|publisher=inter.it|date=31 May 2019|access-date =31 May 2019}}</ref> و لە دووەم و کۆتا وەرزی لەگەڵ ئینتەر خولی ئیتاڵی بەدەست هێنا. کۆنتی بووە هۆکاری دووبارە بڵاوکردنەوەی پێکهاتەی 3-5-2 دوای ئەوەی، کە بەکارهێنانی زۆر سنوورداری بە خۆیەوە بینی لە سەرەتای دەرکەوتنی لە [[جامی جیهانیی فیفای ١٩٩٠]].<ref>{{Cite web|last1=FourFourTwo|last2=Guardian|first2=The|last3=Squawka|last4=Goal|last5=Soccer|first5=World|last6=Comes|first6=When Saturday|last7=A|first7=The Blizzard He writes predominantly on Serie|last8=League|first8=the Premier|date=2015-03-24|title=From the Catenaccio to the 3-5-2: Italy's love affair with tactics and strategy • Outside of the Boot|url=http://outsideoftheboot.com/2015/03/25/catenaccio-3-5-2-italy-tactics-strategy/|access-date=2020-07-13|website=Outside of the Boot|language=en-US}}</ref> ==سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} ==بەستەرە دەرەکییەکان == {{commons category}} *{{Official website|url=http://antonioconteofficial.it/?lingua_sito=en}} *[https://www.facebook.com/antonioconteofficialpage Official page] on [[فەیسبووک]] {{تووڵی دەروازە |وەرزش |تۆپی پێ |ژیاننامە}} {{Navboxes | title = Italy squads | bg = #0066BC | fg = white | bordercolor = darkblue | list1 = {{Italy squad 1994 FIFA World Cup}} {{Italy squad UEFA Euro 2000}} {{Italy squad UEFA Euro 2016}} }} {{Navboxes | title = Awards | bg = gold | fg = navy | list1 = {{English Football First Tier League Championship winning managers}} {{Serie A winning managers}} {{FA Cup winning managers}} {{Serie A Coach of the Year}} {{Premier League Manager of the Year}} {{League Managers Association Manager of the Year}} }} {{Navboxes | title = Managerial positions | list1 = {{A.S. Bari managers}} {{Atalanta B.C. managers}} {{A.C. Siena managers}} {{Juventus F.C. managers}} {{Italy national football team managers}} {{Chelsea F.C. managers}} {{Inter Milan managers}} }} {{Authority control}} {{DEFAULTSORT:Conte, Antonio}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٩]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیتالی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بۆ تۆپی پێی ٢٠٠٠]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی ئیتالی]] [[پۆل:ڕاهێنەرانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠١٦]] [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:ڕاهێنەرانی یانەی تۆپی پێی چێڵسی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] e8x3jz8s1fznbxszowtfy4y5bn62ymo 0 194133 967283 966781 2022-08-02T22:02:50Z 177.73.98.170 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|based_on={{Based on|''[[گۆ، دۆگ. گۆ!]]''|[[پ. د. ئیستمان]]}}|developer=[[ئادەم پێلتزمان]]|writer=|director={{Plainlist| * ئاندریو دانکن * کیران شەنغرا }}|voices={{Plainlist| * [[میشێلا لوسی]] * کالۆم شۆنیکەر }}|theme_music_composer=پۆل باکلی|opentheme="گۆ، دۆگ. گۆ!" لە لایەن پۆل باکلی، رینۆ سێلمسەر و زۆی دی ئاندریا|endtheme=|composer=پۆل باکلی|country={{Plainlist| * {{USA}} * {{CAN}} }}|language=[[ئینگلیزی]]|num_seasons=۲|num_episodes=۱۸|executive_producer={{Plainlist| * ئادەم پێلتزمان * لین کیستین سێسلەر * کریس ئەنجلیلی * جۆش شێربا * ستیفانی بێتس * ئەمیر نەسرابادی }}|producer=مۆرگانا دوکو|editor={{Plainlist| * کێن ماکنزی * جینا پاچیکۆ * ڕایان ڤالادی }}|runtime=۲٤ خوولەک|company={{Plainlist| * [[دریم وۆرکس ئەنیمەیشن تەلەفزیۆن]] * [[وایلدبراین ستۆدیۆی]] }}|network=[[نێتفلیکس]]|picture_format=[[تەلەڤزیۆنی بەرزی پێناسە|HDTV]] [[۱۰۸۰پ]]|audio_format=[[دەنگی ستیرۆفۆنیک|ستریۆ]]|first_aired={{Start date|2021|1|26}}|last_aired=ئێستا|website=https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go!|show_name=گۆ، دۆگ. گۆ!}}'''گۆ، دۆگ. گۆ!'''<ref>{{Cite web|title=About Netflix - NETFLIX TO LAUNCH DIVERSE SLATE OF ORIGINAL PRESCHOOL SERIES FROM AWARD-WINNING KIDS PROGRAMMING CREATORS|url=https://about.netflix.com/en/news/netflix-to-launch-diverse-slate-of-original-preschool-series-from-award-winning-kids-programming-creators|url-status=live|access-date=2021-10-04|website=About Netflix|language=en}}</ref> ({{بە ئینگلیزی|Go, Dog. Go!}}) زنجیرە کارتۆنێکی کۆمیدی [[ئەمریکی|ئەمریکییە]] کە لەلایەن [[ئادەم پێلتزمان]] دروستکراوە، کە بۆ یەکەم جار لە ۲٦ی کانوونی دووەم ٢٠٢١دا لە کۆمپانیای [[نێتفلیکس]] پەخشکرا.<ref>{{Cite web|last=Milligan|first=Mercedes|date=2021-01-06|title=Trailer: DreamWorks' 'Go, Dog, Go!' Speeds to Netflix Jan. 26|url=https://www.animationmagazine.net/streaming/trailer-dreamworks-go-dog-go-speeds-to-netflix-jan-26/|access-date=2021-10-04|website=Animation Magazine|language=en-US}}</ref> نۆ ئەڵقەی وەرزی دووەم لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ بڵاوکرایەوە.<ref>{{cite web|date=November 11, 2021|title=Season 2 of ‘Go, Dog. Go!’ Debuts on Netflix December 7|url=https://www.awn.com/news/season-2-go-dog-go-debuts-netflix-december-7|access-date=November 11, 2021|website=Animation World Network}}</ref> == کارەکتەرەکان == * '''تاگ بارکەر''' ({{Voiced by|[[میشێلا لوسی]]}}) سەگێکی پرتەقاڵی. تەمەنی ٦ ساڵە.<ref name=":0">{{Cite web|last=EverOrg|date=2022-02-04|title=Go, Dog. Go! Characters: Heights and Ages|url=https://endlessawesome.com/2022/02/04/go-dog-go-characters-heights-and-ages/|access-date=2022-08-02|website=Endless Awesome|language=en-us}}</ref> * '''سکۆچ پۆچ''' ({{Voiced by|کالۆم شۆنیکەر}}) سەگێکی شین. تەمەنی ٦ ساڵە.<ref name=":0" /> * '''ما بارکەر''' ({{Voiced by|[[کەیتی گریفین]]}}) سەگێکی لاڤاندەر. دایکی تاگ، چێدار بسکیت، سپایک، گیلبێر و یێپ بارکەرە. * '''پاو بارکەر''' ({{Voiced by|مارتن ڕۆچ}}) سەگێکی قاوەیی. باوکی تاگ، چێدار بسکیت، سپایک، گیلبێر و یێپ بارکەرە. * '''چێدار بسکیت''' ({{Voiced by|[[تاجە ئیسن]]}}) سەگێکی سپی. تەمەنی ٧ ساڵە.<ref name=":0" /> * '''سپایک بارکەر''' ({{Voiced by|لیۆن سمیت}}) سەگێکی سوور. * '''گیلبێر بارکەر''' ({{Voiced by|لیۆن سمیت}}) سەگێکی زەرد. * '''گرەندما مارج بارکەر''' ({{Voiced by|جودی مارشانک}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''گرەندپاو مۆرت بارکەر''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی بێج. * '''یێپ بارکەر''' سەگێکی وەنەوشەیی. * '''سەرجەنت پۆچ''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) سەگێکی شین. * '''فرانک''' ({{Voiced by|[[دەیڤد بێرنی]]}}) سەگێکی زەرد. * '''بینز''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی سەوز. * '''لەیدی لیدیا''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) پودلێکی پەمەیی. * '''جیراڵد''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی سەوز-شین. * '''موتفیڵد''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''مانهۆل دۆگ''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی بێج. * '''سەرۆکی شارەوانی سنیفینگتۆن''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''سام ویپێت''' ({{Voiced by|جوشوا گراهام}}) سەگێکی شین. * '''فێچەر''' ({{Voiced by|دیڤن ماک}}) سەگێکی سەوز-شین. * '''کێلی کۆرگی''' ({{Voiced by|ستایسی کای}}) سەگێکی پەمەیی. * '''دە بارکاپێلاس''' ({{Voiced by|پۆل باکلی، رینۆ سێلمسەر و زۆی دی ئاندریا}}) سێ سەگ. * '''بیفستێک''' ({{Voiced by|[[تاجە ئیسن]]}}) چیواوایەکی پەمەیی. * '''واگنێس''' ({{Voiced by|جودی مارشانک}}) سەگێکی شین. * '''هامبۆنیۆ''' سەگێکی سوور. * '''بیگ دۆگ''' سەگێکی سپی. * '''لیتل دۆگ''' ({{Voiced by|[[هاتی کراگتن]]}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''لیۆ هاولستێد''' ({{Voiced by|جۆن ستۆکەر}}) سەگێکی خۆڵەمێشی. * '''ساندرا پاوس''' ({{Voiced by|دین دیگرویتەر}}) سەگێکی شین. * '''تایلی''' ({{Voiced by|مانڤی تاپار}}) سەگێکی سەوز-شین. * '''چیلی''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی سوور. * '''فرانى''' سەگێکی قاوەیی. * '''بۆوسەر''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی شین. * '''جێری''' سەگێکی قاوەیی. * '''بروتوس''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی شین. == ئەڵقەکان == {{Series overview|allreleased=y|released=y|color1=#2243B6|episodes1=٩|start1={{Start date|2021|1|26}}|color2=#DF00FF|episodes2=٩|start2={{Start date|2021|12|7}}}} == سەرچاوەکان == <references /> == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Go, Dog. Go! (TV series)|گۆ، دۆگ. گۆ!}} * {{Official website|https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go!}} {{In lang|en}} * {{Netflix title|2=گۆ، دۆگ. گۆ!|id=81047300}} * {{imdb title|10687202|گۆ، دۆگ. گۆ!}} * {{Rotten Tomatoes TV|go_dog_go|گۆ، دۆگ. گۆ!}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|کەنەدا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|تەلەڤیزیۆن|ئەنیمەیشن|کۆمیدیا}}{{تەلەڤیزیۆن-کۆلکە}} [[پۆل:بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:بەرنامە ڕاستەقینەکانی نێتفلیکس]] 6oriaicgq25zqb92h8s359nbutg61c5 967295 967283 2022-08-02T22:23:55Z 177.73.98.170 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|based_on={{Based on|''[[گۆ، دۆگ. گۆ!]]''|[[پ. د. ئیستمان]]}}|developer=[[ئادەم پێلتزمان]]|writer=|director={{Plainlist| * ئاندریو دانکن * کیران شەنغرا }}|voices={{Plainlist| * [[میشێلا لوسی]] * کالۆم شۆنیکەر }}|theme_music_composer=پۆل باکلی|opentheme="گۆ، دۆگ. گۆ!" لە لایەن پۆل باکلی، رینۆ سێلمسەر و زۆی دی ئاندریا|endtheme=|composer=پۆل باکلی|country={{Plainlist| * {{USA}} * {{CAN}} }}|language=[[ئینگلیزی]]|num_seasons=۲|num_episodes=۱۸|executive_producer={{Plainlist| * ئادەم پێلتزمان * لین کیستین سێسلەر * کریس ئەنجلیلی * جۆش شێربا * ستیفانی بێتس * ئەمیر نەسرابادی }}|producer=مۆرگانا دوکو|editor={{Plainlist| * کێن ماکنزی * جینا پاچیکۆ * ڕایان ڤالادی }}|runtime=۲٤ خوولەک|company={{Plainlist| * [[دریم وۆرکس ئەنیمەیشن تەلەفزیۆن]] * [[وایلدبراین ستۆدیۆی]] }}|network=[[نێتفلیکس]]|picture_format=[[تەلەڤزیۆنی بەرزی پێناسە|HDTV]] [[۱۰۸۰پ]]|audio_format=[[دەنگی ستیرۆفۆنیک|ستریۆ]]|first_aired={{Start date|2021|1|26}}|last_aired=ئێستا|website=https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go!|show_name=گۆ، دۆگ. گۆ!|image=GoDogGo logo.png}}'''گۆ، دۆگ. گۆ!'''<ref>{{Cite web|title=About Netflix - NETFLIX TO LAUNCH DIVERSE SLATE OF ORIGINAL PRESCHOOL SERIES FROM AWARD-WINNING KIDS PROGRAMMING CREATORS|url=https://about.netflix.com/en/news/netflix-to-launch-diverse-slate-of-original-preschool-series-from-award-winning-kids-programming-creators|url-status=live|access-date=2021-10-04|website=About Netflix|language=en}}</ref> ({{بە ئینگلیزی|Go, Dog. Go!}}) زنجیرە کارتۆنێکی کۆمیدی [[ئەمریکی|ئەمریکییە]] کە لەلایەن [[ئادەم پێلتزمان]] دروستکراوە، کە بۆ یەکەم جار لە ۲٦ی کانوونی دووەم ٢٠٢١دا لە کۆمپانیای [[نێتفلیکس]] پەخشکرا.<ref>{{Cite web|last=Milligan|first=Mercedes|date=2021-01-06|title=Trailer: DreamWorks' 'Go, Dog, Go!' Speeds to Netflix Jan. 26|url=https://www.animationmagazine.net/streaming/trailer-dreamworks-go-dog-go-speeds-to-netflix-jan-26/|access-date=2021-10-04|website=Animation Magazine|language=en-US}}</ref> نۆ ئەڵقەی وەرزی دووەم لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ بڵاوکرایەوە.<ref>{{cite web|date=November 11, 2021|title=Season 2 of ‘Go, Dog. Go!’ Debuts on Netflix December 7|url=https://www.awn.com/news/season-2-go-dog-go-debuts-netflix-december-7|access-date=November 11, 2021|website=Animation World Network}}</ref> == کارەکتەرەکان == * '''تاگ بارکەر''' ({{Voiced by|[[میشێلا لوسی]]}}) سەگێکی پرتەقاڵی. تەمەنی ٦ ساڵە.<ref name=":0">{{Cite web|last=EverOrg|date=2022-02-04|title=Go, Dog. Go! Characters: Heights and Ages|url=https://endlessawesome.com/2022/02/04/go-dog-go-characters-heights-and-ages/|access-date=2022-08-02|website=Endless Awesome|language=en-us}}</ref> * '''سکۆچ پۆچ''' ({{Voiced by|کالۆم شۆنیکەر}}) سەگێکی بچووکی شین. تەمەنی ٦ ساڵە.<ref name=":0" /> * '''ما بارکەر''' ({{Voiced by|[[کەیتی گریفین]]}}) سەگێکی لاڤاندەر. دایکی تاگ، چێدار بسکیت، سپایک، گیلبێر و یێپ بارکەرە. * '''پاو بارکەر''' ({{Voiced by|مارتن ڕۆچ}}) سەگێکی قاوەیی. باوکی تاگ، چێدار بسکیت، سپایک، گیلبێر و یێپ بارکەرە. * '''چێدار بسکیت''' ({{Voiced by|[[تاجە ئیسن]]}}) سەگێکی سپی. تەمەنی ٧ ساڵە.<ref name=":0" /> * '''سپایک بارکەر''' ({{Voiced by|لیۆن سمیت}}) سەگێکی سوور. * '''گیلبێر بارکەر''' ({{Voiced by|لیۆن سمیت}}) سەگێکی زەرد. * '''گرەندما مارج بارکەر''' ({{Voiced by|جودی مارشانک}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''گرەندپاو مۆرت بارکەر''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی بێج. * '''یێپ بارکەر''' سەگێکی بچووکی وەنەوشەیی. * '''سەرجەنت پۆچ''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) سەگێکی شین. * '''فرانک''' ({{Voiced by|[[دەیڤد بێرنی]]}}) سەگێکی زەرد. * '''بینز''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی گەورەی سەوز. * '''لەیدی لیدیا''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) پودلێکی پەمەیی. * '''جیراڵد''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی سەوز-شین. * '''موتفیڵد''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''مانهۆل دۆگ''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی بێج. * '''سەرۆکی شارەوانی سنیفینگتۆن''' ({{Voiced by|[[لیندا بالانتاین]]}}) سەگێکی وەنەوشەیی. * '''سام ویپێت''' ({{Voiced by|جوشوا گراهام}}) سەگێکی شین. * '''فێچەر''' ({{Voiced by|دیڤن ماک}}) سەگێکی سەوز-شین. * '''کێلی کۆرگی''' ({{Voiced by|ستایسی کای}}) سەگێکی پەمەیی. * '''دە بارکاپێلاس''' ({{Voiced by|پۆل باکلی، رینۆ سێلمسەر و زۆی دی ئاندریا}}) سێ سەگ. * '''بیفستێک''' ({{Voiced by|[[تاجە ئیسن]]}}) چیواوایەکی پەمەیی. * '''واگنێس''' ({{Voiced by|جودی مارشانک}}) سەگێکی شین. * '''هامبۆنیۆ''' سەگێکی سوور. * '''بیگ دۆگ''' سەگێکی گەورەی سپی. * '''لیتل دۆگ''' ({{Voiced by|[[هاتی کراگتن]]}}) سەگێکی بچووکی وەنەوشەیی. * '''لیۆ هاولستێد''' ({{Voiced by|جۆن ستۆکەر}}) سەگێکی خۆڵەمێشی. * '''ساندرا پاوس''' ({{Voiced by|دین دیگرویتەر}}) سەگێکی شین. * '''تایلی''' ({{Voiced by|مانڤی تاپار}}) سەگێکی بچووکی سەوز-شین. * '''چیلی''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی گەورەی سوور. * '''فرانى''' سەگێکی بچووکی قاوەیی. * '''بۆوسەر''' ({{Voiced by|ئاناند ڕەجەرام}}) سەگێکی شین. * '''جێری''' سەگێکی قاوەیی. * '''بروتوس''' ({{Voiced by|[[پاتریک مەکێنا]]}}) سەگێکی شین. == ئەڵقەکان == {{Series overview|allreleased=y|released=y|color1=#2243B6|episodes1=٩|start1={{Start date|2021|1|26}}|color2=#DF00FF|episodes2=٩|start2={{Start date|2021|12|7}}}} == سەرچاوەکان == <references /> == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Go, Dog. Go! (TV series)|گۆ، دۆگ. گۆ!}} * {{Official website|https://www.dreamworks.com/shows/go,-dog.-go!}} {{In lang|en}} * {{Netflix title|2=گۆ، دۆگ. گۆ!|id=81047300}} * {{imdb title|10687202|گۆ، دۆگ. گۆ!}} * {{Rotten Tomatoes TV|go_dog_go|گۆ، دۆگ. گۆ!}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|کەنەدا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|تەلەڤیزیۆن|ئەنیمەیشن|کۆمیدیا}}{{تەلەڤیزیۆن-کۆلکە}} [[پۆل:بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:بەرنامە ڕاستەقینەکانی نێتفلیکس]] e4681pg5ieamdv3174ze7h60xc4gqt3 0 194781 967182 880348 2022-08-02T20:06:44Z Keenîî 43752 /* بەرھەمەکان */ نوێکردنەوە wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی | پێشگری ڕێزلێنان = | ناو =ئاڵا ھۆشیار | پاشگری ڕێزلێنان = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | وێنە =ئاڵا هۆشیار.png | قەبارەی وێنە = | جێگری وێنە = | لێدوانی وێنە = | ناوی کاتی لەدایکبوون = | ڕێکەوتی لەدایکبوون =١٩٨٢ | شوێنی لەدایکبوون =[[مەریوان]] | ڕێکەوتی ونبوون = | شوێنی ونبوون = | ڕەوشی ونبوون = | ڕێکەوتی مەرگ = | شوێنی مەرگ = | ھۆکاری مەرگ = | شوێنی تەرم = | شوێنی گۆڕ = | پۆتانەکانی گۆڕ = | مۆنیومێنتەکان = | نیشتەجێ =[[سلێمانی]] | نەتەوە =[[کورد]] | ناوەکانی تر = | شارومەندێتی = | پەروەردە = <!-- ئاستی پەروردە، نم. بەکەلۆریۆس، دکتۆرا، ھتد. لەگەڵ بواری خوێندنەکەی --> | خوێندنگە = <!-- ئەو زانکۆ، قوتابخانە، یان پەیمانگایەی لێی خوێندووە --> | پیشە =[[نووسەر]]، [[دەرھێنەری فیلم]]، [[ڕۆژنامەوان]]، [[سیناریۆنووس]] | ساڵانی چالاکی = | خاوەنکار = | ڕێکخراو = | وەکیل = | ناوبانگ = | کارە دیارەکان = | شێواز = | دارایی = | باڵا = | تەلەڤیزیۆن = | ئۆفیس = | وادە = | پێش = | پاش = | حیزب = | بزاڤ = | بەرامبەرەکان = | ئایین = | تۆمەت = | سزا = | دۆخی دادوەری = | ھاوسەر = | یار = | مناڵەکان = | باوان = | دایک = | باوک = | خزمەکان = | خێزان = | خەڵاتەکان = | ڕێزلێنان = | واژوو = | جێگری واژوو = | قەبارەی واژوو = | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} ''' ئاڵا ھۆشیار''' (لەدایکبووی ١٩٨٢ لە [[مەریوان]]) [[نووسەر]] و [[دەرھێنەری فیلم|دەرھێنەر]]ێکی [[کورد]]ە. == ژیان == ئاڵا ھۆشیار لە شاری مەریوان لەدایک بووە. ساڵی ١٩٩٩ چووەتە [[سلێمانی]]، تا ساڵی ٢٠٠٧ لەوێ ژیاوە، پاشان ڕووی لە [[ئەورووپا]] کردووە و بۆ ماوەی حەوت ساڵ، لە ١٤ وڵاتی ئەو کیشوەرە ژیاوە. ئاڵا ھۆشیار حەوت ساڵ پێشمەرگە بووە و جارێکیش بریندار کراوە، ھەروەھا لە شەڕی دژ بە داعشیش سێ جار بریندار بووە<ref>ئاڵا ھۆشیار، شانازیی سینەمای کوردی بەرەو خەڵاتی کان، ئێم بی سی تیڤی، ١١ی نیسانی ٢٠٢١</ref>؛ بۆ کەناڵ و ماڵپەڕ و ڕۆژنامەکانی وەکوو: [[کەناڵی ئێن ئاڕ تی|ئێن ئاڕ تی]]، [[ماڵپەڕی خەندان|خەندان]] و [[ھاووڵاتی (ڕۆژنامە)|ھاووڵاتی]] کاری ڕووماڵ و ڕۆژنامەوانی کردووە<ref>{{Cite web|title=ئەو پەیامنێرەی وتی میز دەکەم بە NRT دا ئەمڕۆ چی کرد|url=http://www.kdaily.org/details.aspx?=hewal&jmare=1925&Jor=1|url-status=live|access-date=2021-11-20|website=www.kdaily.org}}</ref>. ساڵی ٢٠١٦ وەکوو نوێنەری کورد بە فیلمی [[پێشمەرگە (فیلم ٢٠١٦)|پێشمەرگە]] بەشداریی [[فێستیڤاڵی فیلمی کان]]ی کردووە<ref>{{Cite web|title=ئاڵا ھۆشیار: بە فیلمی پێشمەرگە نوێنەرایەتیی کورد لە فێستیڤاڵی کان دەکەم.|url=https://www.westganews.net/dreja.aspx?=hewal&jmara=18060&Jor=1|url-status=live|access-date=2021-11-20|website=westganews.net}}</ref>؛ هەمان ساڵ چاوی بە سەرۆککۆماری فەرانسە، [[فرانسوا ئۆلاند]] کەوتووە<ref>{{Cite web|last=Staff|first=Editorial|date=|title=French president invites Kurdish cameraman to Elysee Palace|url=https://ekurd.net/french-president-kurdish-cameraman-2016-05-23|url-status=live|access-date=|website=Kurd Net - Ekurd.net Daily News|language=en-US}}</ref>. بە مەبەستی پشتگیریکردنی پێشمەرگە بۆ شەڕی داعش لە ڕۆژنامەی لیبراسیۆنی فەرانسی و لە بەشی پۆرترەیتی ئەو ڕۆژنامەیە (کە بۆ کەسانی بەناوبانگ لە دونیادا کە چالاک بوون لە بوارە جۆربەجۆرەکان) وتارێک بە زمانی فەرانسی لەسەری بڵاو کراوەتەوە. ساڵی ٢٠١٧ ھاوکار بووە لە سازکردنی [[بەڵگەفیلم]]ی شەڕی مۆسڵ، کە بە زمانی ئاڵمانی و فەرانسەوی لە کەناڵی ئارتێ (Arte) بڵاو کراوەتەوە؛ هەمان ساڵیش بەڵگەفیلمی پڵنگەکانی تامیلی لە [[سریلانکا]] دروست کردووە کە باس لە [[بەورەکانی تامیل]] دەکات. ساڵی ٢٠١٨ یەکەم ڕۆمانی خۆی بڵاو کردووەتەوە و ھەر ھەمان ساڵیش بۆ [[تۆڕی میدیاییی ڕووداو]] بەڵگەفیلمێکی لەسەر ڕووداوەکانی [[١٦ی ئۆکتۆبەر]] ساز کردووە<ref>[https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/documentari-1103202113 16ی ئۆکتۆبەر]، ڕووداو</ref>. بەکۆی گشتی خاوەنی ٣ بەرھەمی سینەمایی و دێکۆمێنتارییە و ٥ [[سیناریۆ (ھونەر)|سیناریۆ]]ی بۆ فیلمی درێژی سینەمایی نووسیوە. == بەرھەمەکان == === نووسین === * [[پیاوێک لە حەمامی جووەکان]] === سینەما === * ناوی من دێکانە (دەرهێنەر)، ٢٠٢٢ * [[زەوییە پیسەکان]] * [https://www.imdb.com/title/tt6922944/?ref_=nm_knf_t2 شەڕی موسڵ] (وێنەگری سینەمایی) * [[پێشمەرگە (فیلم ٢٠١٦)|پێشمەرگە]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.imdb.com/name/nm8155292/?ref_=nv_sr_srsg_0 ئاڵا ھۆشیار] لە [[بنکەدراوەی ئینتەرنێتیی فیلمەکان]] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|فیلم|کوردستان}} {{فیلمی کوردی}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٢]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی کورد]] [[پۆل:نووسەران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:نووسەرانی کورد]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] itw6mz0g50uy217j9ztmhgm1ncuzgli 0 199479 967046 940563 2022-08-02T16:26:24Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Statue of Pêşmerge in Kirkuk.jpg|وێنۆک|280px|پەیکەری پێشمەرگە]] '''پەیکەری پێشمەرگە''' پەیکەری پێشمەرگەیەکی چەکدار بە [[ئاڵای عێراق]]ەوە<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=100926|سەردێڕ=ئاڵای عێراق لەکەرکوک خرایە نێو دەستی پەیکەری پێشمەرگەوە|بڵاوکەرەوە=شارپرێس}}</ref> لە شاری [[کەرکوک]]ە. لە کاتی سازکردنی ھەتا [[شەڕی کەرکووک (٢٠١٧)|شەڕی کەرکووک]] پەیکەرەکە [[ئاڵای کوردستان]]ی پێ بوو. بەرزایی پەیکەرەکە ٢٣ مەتر و بنکی ١٥ مەترە و ھەروەھا زیاتر لە ٧٠ ملیۆن دیناری بۆ سازکردنەکەی ویستووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0407201721|سەردێڕ=گەورەترین پەیکەری پێشمەرگە لە دەروازەی کەرکووک|بڵاوکەرەوە=تۆڕی میدیاییی ڕووداو}}</ref> کەرەسەکانی ئاسن، چیمەنتۆ و فایبەرگەلاس تێیدا بەکارھاتووە و ماوەی کارکردنی دوو ساڵی خایاندووە، لە ٢٨ی تەممووز ٢٠١٥ ھەتا ٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧. بەردی بناغەی لەلایەن کەسایەتیی شاری کەرکووک، ڕەمەزان حاجی ڕەشید داندرا و لەلایەن پەیکەرساز مان دەلۆ و گرووپەکەیەوە دروست کراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=96195|سەردێڕ=کەرکوک.. پەردە لەسەر پەیکەری پێشمەرگە لادرا|بڵاوکەرەوە=شارپرێس}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://kurdistanart.blogspot.com/2018/01/peshmerga-statue-in-kirkuk-south-of.html?m=1|سەردێڕ=پەیکەری پێشمەرگە لە شاری$1کەرکووک|بڵاوکەرەوە=کوردستان ئاڕت}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=20171118132519102806&lng=1|سەردێڕ=پەیکەری پێشمەرگە لە$1کەرکووک|بڵاوکەرەوە=کوردیپێدیا}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|پارێزگای کەرکووک|کوردستان|ئەندازیاریی شارستانی}} {{کۆلکە}} [[پۆل:کەرکووک]] os68mwfhen773k9f8vd1qslr87mqg7i 967113 967046 2022-08-02T16:41:06Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967046 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Statue of Pêşmerge in Kirkuk.jpg|وێنۆک|280px|پەیکەری پێشمەرگە]] '''پەیکەری پێشمەرگە''' پەیکەری پێشمەرگەیەکی چەکدار بە [[ئاڵای عێراق]]ەوە<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=100926|سەردێڕ=ئاڵای عێراق لەکەرکوک خرایە نێو دەستی پەیکەری پێشمەرگەوە|بڵاوکەرەوە=شارپرێس}}</ref> لە شاری [[کەرکوک]]ە. لە کاتی سازکردنی ھەتا [[شەڕی کەرکووک (٢٠١٧)|شەڕی کەرکووک]] پەیکەرەکە [[ئاڵای کوردستان]]ی پێ بوو. بەرزایی پەیکەرەکە ٢٣ مەتر و بنکی ١٥ مەترە و ھەروەھا زیاتر لە ٧٠ ملیۆن دیناری بۆ سازکردنەکەی ویستووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0407201721|سەردێڕ=گەورەترین پەیکەری پێشمەرگە لە دەروازەی کەرکووک|بڵاوکەرەوە=تۆڕی میدیاییی ڕووداو}}</ref> کەرەسەکانی ئاسن، چیمەنتۆ و فایبەرگەلاس تێیدا بەکارھاتووە و ماوەی کارکردنی دوو ساڵی خایاندووە، لە ٢٨ی تەممووز ٢٠١٥ ھەتا ٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧. بەردی بناغەی لەلایەن کەسایەتیی شاری کەرکووک، ڕەمەزان حاجی ڕەشید داندرا و لەلایەن پەیکەرساز مان دەلۆ و گرووپەکەیەوە دروست کراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=96195|سەردێڕ=کەرکوک.. پەردە لەسەر پەیکەری پێشمەرگە لادرا|بڵاوکەرەوە=شارپرێس}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://kurdistanart.blogspot.com/2018/01/peshmerga-statue-in-kirkuk-south-of.html?m=1|سەردێڕ=پەیکەری پێشمەرگە لە شاری کەرکوک|بڵاوکەرەوە=کوردستان ئاڕت}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=20171118132519102806&lng=1|سەردێڕ=پەیکەری پێشمەرگە لە کەرکوک|بڵاوکەرەوە=کوردیپێدیا}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|پارێزگای کەرکووک|کوردستان|ئەندازیاریی شارستانی}} {{کۆلکە}} [[پۆل:کەرکووک]] rjjdo1fsfe4880i2vhlk1545uk1nq3e 0 199925 967302 926986 2022-08-02T22:25:27Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict|conflict=شەڕی مۆسکۆ|commander1={{unbulleted list |{{flagicon|Nazi Germany}} [[ئەدۆڵف ھیتلەر]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[فرانز ھاڵدەر]] |{{nowrap|{{flagicon|Nazi Germany}} [[Walther von Brauchitsch]]}} |{{nowrap|{{flagicon|Nazi Germany}} [[Fedor von Bock]]}} |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Heinz Guderian]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Walter Model]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Günther von Kluge]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Georg-Hans Reinhardt|G.H. Reinhardt]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Adolf Strauss (general)|Adolf Strauss]] |{{flagicon|Nazi Germany}} [[Erich Hoepner]]}}|casualties1='''German strategic offensive''': (1 October 1941 to 1٠ کانوونی دووەم ١٩٤٢){{plainlist|style=margin-top:0.5em;margin-bottom:0.5em| * October: 62,870 * November: 46,374 * December: 41,819 * January: 23,131}} '''German estimated''': 174,194 KIA, WIA, MIA {{small|(see [[#Casualties|§7]])}}<ref>{{Cite web | url=http://ww2stats.com/cas_ger_okh_dec41.html | archive-url=https://web.archive.org/web/20121025022023/http://ww2stats.com/cas_ger_okh_dec41.html | url-status=dead | archive-date=2012-10-25 | title=1941}}</ref> '''Russian estimated''': 581,000 killed, missing, wounded and captured.<ref>{{Cite web|url=http://militera.lib.ru/research/myagkov/02.html|title=ВОЕННАЯ ЛИТЕРАТУРА --[Исследования]-- Мягков М. Ю. Вермахт у ворот Москвы, 1941-1942|website=militera.lib.ru}}</ref>|strength2='''As of ١ تشرینی یەکەم ١٩٤١:'''{{plainlist| * 1,252,591 men<ref>Liedtke, Enduring the Whirlwind, 3449. Kindle.</ref> * 1,044<ref name="ReferenceA">{{Cite web|url=http://rus-sky.com/history/library/w/w06.htm#_Toc536603369|title=РОССИЯ И СССР В ВОЙНАХ XX ВЕКА. Глава V. ВЕЛИКАЯ ОТЕЧЕСТВЕННАЯ ВОЙНА|website=rus-sky.com}}</ref>–3,232 tanks * 7,600 guns * Initial aircraft: 936 (545 serviceable);<ref name="Bergström"/> at time of counteroffensive: 1,376<ref name="Bergström_2"/>}}|strength1='''As of ١ تشرینی یەکەم ١٩٤١:'''{{plainlist| * 1,184,000–1,929,000 men{{sfn|Zetterling|Frankson|2012|p=253}}<ref name="Mercatante2012">{{cite book|author=Mercatante|title=Why Germany Nearly Won: A New History of the Second World War in Europe|url=https://books.google.com/books?id=BVTnt_N3hhkC&q=1,929,406&pg=PA105|year=2012|page=105|isbn=978-0-313-39593-2}}</ref><ref name="Stahel2013">{{cite book|author=Stahel|title=Operation Typhoon: Hitler's March on Moscow, October 1941|url=https://books.google.com/books?id=aGsD2y6PuykC&q=1,929,406&pg=PA45|year=2013|page=45|isbn=978-1-107-03512-6}}</ref><ref name="Stahel2011">{{cite book|author=Stahel, David|title=Kiev 1941|url=https://books.google.com/books?id=WvZiECseIrcC&q=1,929,406&pg=PA339|year=2011|pages=339|isbn=978-1-139-50360-0}}</ref> * 1,000–2,470 tanks and assault guns<ref>Glantz (1995), p. 78.</ref>{{sfn|Liedtke|2016|p=١٤٨}} * 14,000 guns * Initial aircraft: 549 serviceable;<ref name="Bergström">Bergström 2007 p. 90.</ref><ref>Williamson 1983, p. 132.</ref><ref>Both sources use Luftwaffe records. The often quoted figures of 900–1,300 do not correspond with recorded Luftwaffe strength returns. Sources: Prien, J. ; Stremmer, G. ; Rodeike, P. ; Bock, W. ''Die Jagdfliegerverbande der Deutschen Luftwaffe 1934 bis 1945'', parts 6/I and II; U.S National Archives, ''German Orders of Battle, Statistics of Quarter Years''.</ref> at time of counter offensive: 599<ref name="Bergström_2">Bergström 2007, p. 111.</ref>}}|units2={{plainlist| * '''[[Western Front (Soviet Union)|Western Front]]''' ** [[16th Army (Soviet Union)|16th Army]] ** [[19th Army (Soviet Union)|19th Army]] ** [[20th Army (Soviet Union)|20th Army]] ** [[22nd Army (Russia)|22nd Army]] ** [[29th Army (Soviet Union)|29th Army]] ** [[30th Army (Soviet Union)|30th Army]] ** [[Cavalry mechanized group|Cavalry Group]] "Dovator" ** [[Cavalry mechanized group|Cavalry Group]] "Belov" * '''[[Reserve Front]]''' ** [[24th Army (Soviet Union)|24th Army]] ** [[31st Army (Soviet Union)|31st Army]] ** [[32nd Army (Soviet Union)|32nd Army]] ** [[43rd Army (Soviet Union)|43rd Army]] ** [[49th Army]] * '''[[Bryansk Front]]''' ** [[Operational Group Ermakov]] *** [[3rd Army (Soviet Union)|3rd Army]] *** [[13th Army (Soviet Union)|13th Army]] *** [[50th Army (Soviet Union)|50th Army]]}}|units1={{plainlist| * '''[[Army Group Centre]]''' ** [[2nd Panzer Army]] ** [[3rd Panzer Army]] ** [[4th Panzer Army]] ** [[2nd Army (Wehrmacht)|2nd Army]] ** [[4th Army (Wehrmacht)|4th Army]] ** [[9th Army (Wehrmacht)|9th Army]]}}|commander2={{unbulleted list|{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[جۆزێف ستالین]] |{{nowrap|{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Georgy Zhukov]]}} |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Aleksandr Vasilevsky]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Ivan Konev]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Semyon Timoshenko]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Boris Shaposhnikov]] |{{nowrap|{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Konstantin Rokossovsky]]}} |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Leonid Govorov]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Semyon Budyonny]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Pavel Belov]] |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Lev Dovator]]{{KIA}} |{{flagicon|Soviet Union|1936}} [[Nikolai Vatutin]]}}|combatant2={{flag|Soviet Union|1936}}|partof=[[بەرەی ڕۆژھەڵات (جەنگی جیھانیی دووەم)|بەرەی ڕۆژھەڵات]]لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]]|combatant1={{flagcountry|Nazi Germany}}|result=[[Soviet Union|Soviet]] victory * End of [[Operation Barbarossa]] * Beginning of Soviet counter-offensives|date=٢ تشرینی یەکەم ١٩٤١ – 7 January 1942{{ھن}}({{Age in years, months, weeks and days|month1=10|day1=02|year1=1941|month2=01|day2=07|year2=1942}})|place=[[Moscow Oblast]], [[Russian Soviet Federative Socialist Republic|Russian SFSR]], [[Soviet Union|USSR]]|image=<nowiki>[]Great_Patriotic_War_collage.jpg]]</nowiki>|casualties2='''Moscow Defense''':<ref name="David M. Glantz 298, 299">{{cite book|author=David M. Glantz|title=When Titans Clashed|pages=298, 299}}</ref> (30 September 1941 to 5&nbsp;November 1942){{plainlist|style=margin-top:0.5em; margin-bottom:0.5em| * 514,338 killed or missing * 143,941 wounded}} '''Moscow Offensive''':<ref name="David M. Glantz 298, 299"/> (5 December 1941 to ٧ کانوونی دووەم ١٩٤٢){{plainlist|style=margin-top:0.5em; margin-bottom:0.5em| * 139,586 killed or missing * 231,369 wounded}} '''Total''': 1,029,234{{small| (see [[#Casualties|§ Casualties]])}}}}'''شەڕی مۆسکۆ''' (بە ئەلمانی: <bdi>Schlacht um Moskau</bdi>) (بە ڕوسی: <bdi>битва под Москвой</bdi>) زنجیرەیەکە لە شەڕەکانی نێوان تشرینی یەکەمی سالی ١٩٤١ و کانوونی دووەمی سالی ١٩٤٢ لە بەرەی ڕۆژھەڵات و لە دوری٦٠٠ کیلۆمەتر لە مۆسکۆی پایتەختی سۆڤیەت لە کاتی جەنگی جیھانی دووەمدا.<ref>{{cite book|last1=Shirer|first1=William L.|title=The Rise and Fall of the Third Reich|pages=275–87|chapter=24, Swedish (Book III)}}<!-- data re this cite were transferred from a mal-formed cite to Shirer's great work -- it needs double checking--></ref> ھێزەکانی ئەڵمانیا لە سەرەتای تشرینی یەکەمی سالی ١٩٤١ەوە دەستیان بە داگیرکردنی مۆسکۆ کرد و ھەموو بەرگری و دژە ھێرشەکانیان تێکشکاند. بەھۆی خراپی کەش و ھەواوە وگواستنەوەی دابینکردنی تەقەمەنی بۆ ھێڵی پێشەوە و وەستانی ھێرشەکانی ئەڵمانیا بوو سەر مۆسکۆ، بوە ھەوەی ئەوی کە ھێزەکانی سوپای سۆڤیەت لە ڕۆژی ٥ی کانوونی یەکەمەوە دەستیان کرد بە ھێرشی پێچەوانەی یەک مانگی بۆ نەھێشتنی ئەو ھەڕەشەیەی کە لە سەرمۆسکۆ ھەبو. لە کوتایدا توانیان دوژمن بە مەوادا ی ١٠٠ بوو ٢٥٠ کیلومەتر لە پایتەختی یەکێتی سوڤیت دور بەخەنەوە. ئەنجامی ئەم جەنگەش بە کۆتا ھینانی داگیرکردنی ئەڵمانیا بۆ سەر یەکێتی سۆڤیەت کوتای ھات، ھەوڵی بێ ئەنجام بوو بۆ گەیشتن بە مۆسکۆی پایتەخت و گەورەترین شاری یەکێتی سۆڤیەت. == پێش ڕووبەروبونەوە == گفتوگۆ لە نێوان سەرکردەکانی فەرماندەیی باڵای ئەڵمانیادا بەڕێوەچوو کە چۆن سوود لە سەرکەوتنە سەرسووڕھێنەرەکانی ئۆپەراسیۆنی [[باربارۆسا]] لە داگیرکردنی مۆسکۆ وەربگرن لە تەممووزی ١٩٤١ەوە زۆرێک لە فەرماندەکانی ھێزی زەمینی، بە تایبەتی فرانتس ھالدەر، سەرۆکی ئەرکانی ھێزی زەمینی، ویستیان سوپای ناوەند دەستبەجێ بەرەو پایتەختی سۆڤیەت بجوڵییەنن. بوو ھەڕەشەکردن لە مۆسکۆ، ئەو جۆرە ھێرشکردنە دەبێتە ھۆی ئەوەی کە بەشی سەرەکی ھێزەکانی سوپای سوور ناچار بکات شەڕ بکەن و ڕێگە بە لەناوچوونیان بدەن. ھەرچۆنێک بێت بە دەستێوەردانی ئادۆلف ھیتلەر بڕیار درا کە ھێزە زرێپۆشەکانیلە لێنینگراد و کیێڤ بمییەنەوە. ھەرچەندە گۆڕینی ئاراستەکە بووە ھۆی ئەوەی کە سەرکەوتن بەڵام جووڵەی گرووپی ناوەندی سوپا بەرەو مۆسکۆ دواکەوت.{{sfn|Bellamy|2007|p=243}}<ref name="Wilt">Alan F. Wilt. "Hitler's Late Summer Pause in 1941". ''Military Affairs'', Vol. 45, No. 4 (December 1981), pp. &nbsp;187–91</ref> == ئامادەکاری و پلاندانانی ئەڵمانیا == لە سەرەتای مانگی ئەیلوولدا لەکاتێکدا وا دەردەکەوت کە سوپای باکوور و سوپای باشوور بە ھاوکاری سوپای ناوەند ھێز و توانیای سەرەکی ھێزەکانی بەرامبەریان لەناوبردبوو، ئامادەکاریی لەلایەن سوپای ناوەندەوە بۆ پێشڕەوی بەرەو مۆسکۆ دەرکرا پێش کۆتاییھاتنی شەڕی کیێڤ لە ٦ی ئەیلوولدا، ھیتلەر بە قبووڵکردنی بۆچوونی فەرماندەیی باڵای ھێزی زەمینی لە بەدواداچوونی ناکۆکییەکانی ئوکراینا بوو ڕۆیشتن بەرەو مۆسکۆ، بڕیاری ژمارە ٣٥ی دەرکرد. بۆ ئەوەی لە کۆتایی مانگی ئەیلوولدا لەلایەن سوپای ناوەندەوە داوای لە ھێزەکانی ئەڵمانیا کرد بەرگریکارانی مۆسکۆ لەناوبەرن و پێش ھاتنی زستان لە ماوەیەکی دیاریکراودا بەرەو شارەکە پێشڕەوی بکەن بەپێی ئەم فەرمانە دەبوایە گرووپی ناوەندی سوپا بە ئاراستەی گشتی ڤیازما داگیر بکەن و گرووپەکەی سوپای تیمۆشینکۆ تێکبشکێنن پێش ئەوەی بکشێنەوە بۆ مۆسکۆ لە ڕۆژھەڵاتی سمۆلێنسک و بە تەرکیزلە سەر ھێزە زرێپۆشەکانەوە لە ھەردو لاوە گەمارویان بدەن و لە ناویان ببەن. بۆ ئەم مەبەستە دەبوو دوو «گروپی شۆک» پێک بێنن گرووپێک لە باشووری ڕۆژھەڵاتی ڕۆسلافێل، کە ناوەندی ھێرشەکەی بوو بۆ باکووری ڕۆژھەڵات گرووپەکە دەبوایە لە ھێزەکانی سوپای ناوەندی و فرقەی دووەم و پێنجەمی زرێپۆش کە بۆ ئەنجامدانی ئەرکەکە ئازاد کرابوون، پێک ھاتببێت. گرووپەکەی تر لە ناوچەی نۆیەمی سوپادا بوون بە تەوەری داگیرکردن لە ڕێگەی بەڵێ گرووپەکە دەبوایە لە ناوەندی سوپاوە چەند ئارایشەکیان لەخۆ بگرتایە. بەپێی فەرمانی ڕابەر، دوای ئەوەی گرووپی سەرەکی تیمۆشینکۆ لەناوچوو لە ئەو ئۆپەراسیۆنە گەمارۆیی یەکلاکەرەوەدا، گرووپی سوپای ناوەندی بە پاراستنی بەرەی باکوور لە ناوچەی ڤۆڵگا و لە کەناری باشوور لەسەر ڕووباری ئۆکا دەست دەکەن بە دواکەوتنی ھێزەکانی دوژمن. ھیتلەر و ھالدەر پێیان وابوو کە ھێشتا دەکرێت لە شەڕی زستان دوور بکەونەوە و لە کۆتایدا ئەم داگیرکارییە گەورەیە یەکێتی سۆڤیەتی پی بروخیت. ئەمە یەکەم جار بوو لە داگیرکردنی سۆڤیەتدا کە ئەڵمانییەکان ھێزی سەرەکی خۆیان چڕکردەوە و زۆربەی یەکە زرێپۆش و ئاسمانییەکانی بەرەی ڕۆژھەڵات لە یەک ئاڕاستەدا ڕوویان لە مۆسکۆ کرد. وێژەی فەرمانەکەی ڕابەر نیشانی دا کە بۆ یەکەم جار ھەست بە و دەکریت کۆتایی ھاتنی ئەم جەنگە پێش ئەوەی وەرزی زستان بگات کوتای پی بیت. ھەروەھا بەپێی ئەم فەرمانە مۆسکۆ بە ئامانج دانەنرا بەڵکو بەرگریکاران بوو کە لەلایەن ئەڵمانییەکانەوە بە دوایین ھێزی گەورەی جەنگی سوپای سوور دادەنرێت. دوای چوار ڕۆژ فەرماندەیی باڵای ھێزی زەمینی بۆ ئەم مەبەستە فرمانێکی دەرکرد. لەپلانی پێداچوونەوەدا بارەگای گرووپی سەربازی ناوەند بەناوی «ئۆپەراسیۆنی تایڤن» کە لە ١٦ی ئەیلوول دەرچووبو، لەکاتێکدا فەرماندەیی ھیتلەر دوو تەوەری داگیرکردن لەگەڵ گرووپە زرێپۆشەکانی ٣ و ٤ پێشبینی کردبو، سێ گرووپی زرێپۆش ھێرش دەکەنە سەر سێ تەوەر. بەم شیوازە جگە لە ئۆپەراسیۆنەکانی گرووپی سێھەمی زرێپۆش لە بەرەی باکوور و گرووپی ٤ی زرێپۆش لە بەشی ناوەندی، گرووپی ٢ی زرێپۆش بە فەرماندەیی جەنەراڵ ھاینز گودریان، ھەروەھا زیادبوون بوو پلانی ئۆپەراسیۆنەکە، لە بەرەی باشوورەوە، لە شۆستکا لە باشووری ڕۆژاوا لە ڕیگای ئاریڤل بەرو موسکو بە ڕی بکەون. ھێرشی گودریان ڕێگە بە گەمارۆیەکی گەورەی دیکە دەدات لە دژی ھێزەکانی سوپای سوور لە ناوچەی بریانسک ئەگەر سەرکەوتوو بێت، ئەم ئۆپەراسیۆنەکە ھەر سێ بەرەی بەرگری لە سوپای سوور لە مۆسکۆ لادەبات و شارەکە بە تەواوی بێ بەرگری دەکات. وەک لە ڕۆژی کردنەوەی ئۆپەراسیۆنی باربارۆسا، گرووپە زرێپۆشەکان ھاوپێچی سوپای پیادە بوون بۆ ئەوەی باشتر خاڵەکانی بەرگری دوژمن تێکبشکینن. بەپێی گرووپی سوپای ناوەندی، سەرەتا گرووپە زرێپۆشەکانی ٣ و ٤ کە لەژێر کۆنترۆڵی ئۆپەراسیۆنەکانی سوپای ٩ و ٤دا بوون، دەبوایە لە ناوچەی ڤیازما ھێزەکانی سۆڤیەت گەمارو بدەن بۆ دروستکردنی کەلییەنێک لە بەرەی ڕۆژاوای سوپای سوور و پاککردنەوەی ڕێگای سەرەکی مۆسکۆ، گرووپی ٢ی زرێپۆش، بە ھاوکاری سوپای ٢ی وێرماخت، دەبوایە لە ناوچەی بریانسک لە باکووری ڕۆژھەڵاتی ھیرش بکەنە سەر تولا. سوپای دووەم و چوارەم و نۆیەمیش بەرپرس بوون لە پاککردنەوەی ناوچە گەمارۆدراوەکان. '''پلانی فەرماندەیی باڵای ھێزەکانی زەمینی ئەڵمانیا''' لە ١٠ی ئەیلوول، لەسەر بنەمای فەرمانی ڕێبەر، فەرماندەیی باڵای ئەڵمانیا فەرمانێکی دەرکرد بۆ "بەردەوامبوون لە ئۆپەراسیۆنەکان" بڕیارەکە گرنگیی "تێکشکاندنی گروپی سەربازی تیمۆشینکۆ" کەمکردەوە و ڕای گەیاند کە بەردەوام بوون بەرەو مۆسکۆ بەو مەرجەی بە "تەواوبوونی گەمارۆکە" و "دڵنیابوون لە تێکشکاندنی ھێزەکانی دوژمن" دەزانێت بەفراوانکردنی پێوەری فەرمانی ڕێبەرە، فەرمانەکە بەبەکارھێنانی یەکەی جۆڵاو و بەشی پیادە بۆ ھێرشکردنە سەر مۆسکۆ ڕاستەوخۆ پێشبینی دەکرد بەو پێیە، گرووپی ٢ی زرێپۆش و سوپای دووەمی ۆرماخت، ھێرشیان کردە سەر باکووری [[پەڕگە:Eastern_Front_1941-06_to_1941-12.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Eastern_Front_1941-06_to_1941-12.png|وێنۆک|بەرەی ڕۆژھەڵات لە کاتی شەڕی مۆسکۆدا:{{legend|#fff8d5|پێشڕەوی سەرەتایی ۆرماخت – بۆ ٩ی تەممووزی 1941|size=50%}} {{legend|#ffd2b9|پێشکەوتنەکانی دواتر – بۆ ١ی ئەیلوولی 1941|size=50%}} {{legend|#ebd7ff|دەورەدان و شەڕی کیێڤ بۆ ٩ی ئەیلوولی 1941|size=50%}} {{legend|#ccffcd|پێشڕەوی کۆتایی ۆرماخت - بۆ ٥ی کانوونی یەکەمی 1941|size=50%}}]] ڕۆژھەڵات و ئۆریۆلیان گرت. بەم شێوەیە زۆربەی ھێزەکانی سوپای ۆرماختی دووەم لە پرۆسەی ھەڵوەشاندنەوەی گەمارۆکانی ناوچەی کیێڤ جیاکرانەوە بۆ ئەوەی لەگەڵ گرووپی ٢ ی زرێپۆش و سێیەمین تەوەری داگیرکردنی مۆسکۆ سەربەخۆ لە ھێزەکان لە ناوچەی ویازما دروست بکەن و باڵی ڕاستی ھێزەکانی تر بپارێزن. فیلد مارشاڵ فێدر فان بیک فەرماندەی گرووپی سەربازی سەنتەرەکە نیگەرانی دەربڕی سەبارەت بەئەگەری دەست پێکردنی ھێزە زرێپۆشەکان لەھەڵمەتەکانی ناوچە گەمارۆدراوەکان ھاڵدر بەڕوونی ڕای گەیاند کە باسکردنی ئامانجەکان لەم فەرمانانەدا نابێت زۆر بەجددی وەربگیرێت و پێشڕەوی بەرەو مۆسکۆ تێکبشکێنێت. == ئامادەکارییەکانی سۆڤیەت == ستاڤکا، فەرماندەی باڵای سۆڤیەت، لە کۆتایی مانگی ئابدا پێشبینی داگیرکردنی کۆتایی ئەڵمانیای دەکرد بۆ سەر مۆسکۆ. لە ١٠ی ئەیلوول، ستاڤکا فەرمانی دا ھێرشەکان لەلایەن ھێزەکانییەوە لە دژی گرووپی سوپای ناوەندی ۆرماخت لە نزیک سمۆلێنسک بوەستێنن و دۆخی بەرگری بگرنە بەر کاتێک ھێزەکانی ئەڵمانیا لە مانگی ئابدا بەرەو باشوور سووڕابوونەوە و شەڕی کیێڤ ھەڵگیرسا، ستاڤکا پێی وابوو کە لەگەڵ نزیکبوونەوەی وەرزی بارانبارین (ڕاسپوتسا)، ئەڵمانیا ھێرشێکی گەورەی دیکە دەست پێناکات. ھەرچۆنێک بێت دوای ئەوەی لە ١٠ ڕۆژی ڕابردوودا لە ١٠ی ئەیلوولدا ڕاپۆرتی ھەواڵگریی دەربارەی داگیرکارییەکی نزیکی ئەڵمانیا پێگەیشت، ستاڤکا لە ٢٧ی ئەیلوولدا لە بەرامبەر ئامادەبوون بۆ «ھێرشێکی جدی» بەرەی ڕۆژاوا و بریانسک ئاگادار کردەوە و داواکارییەکانی بۆ بەرگرییەکی گونجاو خستەڕوو، ھەرچۆنێک بێت، بەرەی سۆڤیەتی ڕۆژاوا پێشتر ڕێوشوێنی ڕێگریی گرتەبەر، لەوانەشە چڕکردنەوەی ئۆپەراسیۆنەکانی ناسینەوە و بەھێزکردنی پێگەکانی دژە دەبابە. بەرەی بریانسک لە ٢٨ی ئەیلوول دەستی کرد بە دەرکردنی بڕیاری ھاوشێوە بۆ ھێزەکانی. ھەرچۆنێک بێت دەرکردنی ئەم بڕیارانە لەلایەن ستاڤکا لە دژی کردەوە ئەڵمانییەکان زۆر درەنگ ھات و ھەرگیز بەرەی یەدەگەکەی نەخستەرو. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ململانێکانی ١٩٤١]] [[پۆل:ململانێکانی ١٩٤٢]] jjt0yd0bkgnor1uvitp0qkdhpsj73tm 0 203670 967277 891597 2022-08-02T21:55:08Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''وشەی دیکتاتۆر''' لە سەردەمی ڕۆمەکاندا بەکاردەھێندرا بۆ پۆستێکی باڵا لە سەردەمی کۆماری ڕۆمدا. پۆستی دیکتاتۆر ھەر لە سەرەتای کۆمارەکەوە لە سەدەی ٨ی پێش زایینەوە تاوەکو کۆتایی سەدەی ٣ی زایینی بوونی ھەبووە. ئەوە کەسانەی وەک دیکتاتۆر ھەڵدەبژێردران دەسەڵاتی تەواویان بەسەر وڵاتەکەدا دەبوو، ھەر لە مامەڵەکردن و سەرکوتکردنی پشێوی تاوەکو ئەرکێکی دیاریکراو، و زۆرینەی دەسەڵاتەکانی نەدەتوانرا بەرھەڵستی بکرێن. لەپێناو ڕێگری کردن لە بوونی بە تاکڕەو، دەسەڵاتەکانی دیکتاتۆر سنووردار بوون و ماوەی پۆستەکە بۆ ٦ مانگ دەبوو. دوای جەنگی دووەمی پونیک لە کۆتایی سەدەی سێیەمی پێش زاییندا، بۆ ماوەی یەک سەدە ھیچ دیکتاتۆرێک دیاری نەکرا. بەڵام لە سەرەتای سەدەی یەکەمی پێش زاییندا نەریتەکە لەلایەن سوللا و دواتر لەلایەن [[جولیوس سێزار]]ەوە زیندووکرایەوە. سوللا ستەمکارێکی تاکڕەو بوو و سیزاریش ھەرزوو دوای بوونی بە دیکتاتۆر کوژرا. دوای مردنی سێزار، نەریتەکە بە فەرمی ھەڵوەشێنرایەوە و لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی ڕۆمی]]دا ھەرگیز بەکارنەھێندرا.<ref name="Harper's">''Harper's Dictionary of Classical Antiquities'', p. 509.</ref><ref name="OCD2 Dictator">''Oxford Classical Dictionary'', p. 339 ("Dictator").</ref><ref>Lintott, pp. 109–113.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢}} {{تووڵی دەروازە|مێژوو|سیاسەت}} mrahp8hu6ely48a78ftv8bky10yows1 0 203732 967167 892572 2022-08-02T19:40:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:HRH The Prince of Wales No 4 (HS85-10-36416).jpg|وێنۆک]] '''ئێدواردی ھەشتەم''' (ئێدوارد ئەلبێرت کریستیان جۆرج ئاندرو پاتریک دەیڤد، {{بە ئینگلیزی|Edward Albert Christian George Andrew Patrick David}} لە دایکبوون ٢٣ی حوزەیرانی ١٨٩٤ مردن ٢٨ی ئایاری ١٩٧٢) [[پاشایەتی شانشینی یەکگرتوو|پاشای شانشینی یەکگرتوو]] و [[ئیمپراتۆریەتیی بەریتانی|شوێنەکانی ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا]]، وە [[ئیمپراتۆری ھیند]] بوو لە ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦ تا دەرچوونی لە تەختی پاشایەتی لە مانگی کانوونی یەکەمی ھەمان ساڵدا.<ref>Windsor, p. 1</ref><ref>Ziegler, p. 5</ref> == سەرچاوەکان == {{پاشاکانی بریتانیا}} {{تووڵی دەروازە|شانشینی یەکگرتوو|پاشایەتی|ژیاننامە|ئینگلتەرا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٢]] [[پۆل:مەرگەکان بە شێرپەنجە لە فەڕەنسا]] [[پۆل:خەڵکی ریچمۆند، لەندەن]] 0qoq7sb52by10d56ks3z80fdtxp4eiv 0 204422 967263 899712 2022-08-02T21:40:25Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[File:Four_Masters_of_the_Ming_dynasty_-_明四家_-_Ming_Sijia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Four_Masters_of_the_Ming_dynasty_-_%E6%98%8E%E5%9B%9B%E5%AE%B6_-_Ming_Sijia.jpg|وێنۆک|''چوار مامۆستاکەی مینگ'' ''明四家 -مینگ سیجیا.'']] '''چوار مامۆستاکەی ئیمپراتۆریەتیی مینگ''' ({{بە چینی|明四家}};، [[پین-ین|خوێندنەوە]] :مینگ سی جیا) گرووپێکی دێرینی چینییە لە [[وێنەکێشی لە چین|مێژووی ھونەری چینی]] کۆکراوەی پێنج ھونەرمەندی ناسراو لە ئیمپراتۆریەتیی مینگ، گرووپەکە پێکھاتبوون لە [[شێن ژۆو]]، [[وێن ژێنگمینگ]]، ھەردوو ھونەرمەندەکەی [[قوتابخانەی وو]]: [[تانگ ین]] و [[چیو ینگ]]. [[شێن ژۆو|شێن]] و [[وێن ژێنگمینگ|وێن]] شێوازە ھونەرییەکانیان وێنەدانەوەی قوتابخانەی وو بوو. لە کاتێکیشدا تانگ و چیو شێوازەکانیان لە شێوازە ھونەرییەکانی سوژۆو دەچوو. جگە لە چیو، ئەوانی تر توانیان ستایلی وێنەکێشان و خۆشنووسی و شیعر پەرە پێبدەن. == ناوەکانی تر == چەن ناوێکی تر ھەبوو کە ئاماژە بوو بۆ ئەم کۆمەڵەیە: * '''چوار مامۆستا مەزنەکەی مینگ''' ({{بە چینی|明四大家}}; [[پین-ین|خوێندنەوە]]: مینگ سی داجیا) * '''چوار مامۆستاکەی سوژۆو''': کە ھەر چوار ھونەرمەندەکە لە [[سوژۆو]] دەوروبەرەکەی ھاتبوون.<ref name="Rawson, p. 340">Rawson, p. 340</ref> * چوار مامۆستاکەی وو (بە چینی سادەکراو:吴门四家، چینی دێرین:吴門四傢، [[پین-ین|خوێندنەوە]]: وومەن سیجیا، ھەموویان لە ناوچەی وو ھاتوون، کە چواردەوری شاری [[سوژۆو]] داوە.<ref name="Wumen">{{cite web|title=Wumen Painting School and Four Master Painters of Suzhou|url=http://www.chinaculture.org/gb/en_artqa/2003-09/24/content_39599.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20091001063146/http://www.chinaculture.org/gb/en_artqa/2003-09/24/content_39599.htm|archive-date=1 October 2009|access-date=31 May 2010|publisher=Chinadaily.com.cn}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091001063146/http://www.chinaculture.org/gb/en_artqa/2003-09/24/content_39599.htm |date= ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ }}</ref> [[File:Shen_Zhou_Self-portrait_at_age_80.Palace_Museum_Beijing.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Shen_Zhou_Self-portrait_at_age_80.Palace_Museum_Beijing.jpg|ڕاست|وێنۆک|396x396پیکسڵ|وێنەی [[شێن ژۆو]] کە یەکێکە لە چوار مامۆستاکە.]] [[File:T'ang_Yin_001.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:T'ang_Yin_001.jpg|وێنۆک|بەفر لەسەر چیا لەلایەن ([[تانگ ین]])]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [[:en:Jessica_Rawson|Rawson, Jessica]] (ed). ''The British Museum Book of Chinese Art'', 2007 (2nd edn), British Museum Press, {{ISBN|9780714124469}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢}} {{تد|چین|مێژوو|ھونەرەکان|ژیاننامە}} [[پۆل:وێنەکێشەکانی ئیمپڕاتۆریەتی مینگ]] [[پۆل:مێژووی سوژۆو]] 3vqx5dd94aqgxcka6ymmxr9iknkjf8w 0 205478 967303 921333 2022-08-02T22:27:56Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-کەسایەتی}} '''شێخ عەبدولقادر شەمزینی''' یان '''نەھری''' (لەدایکبوون: ١٨٥١، [[شەمزینان]]، مردن: ١٩٢٥، [[ئامەد]]) کەسایەتیی سیاسیی کوردە کە سەرۆکی [[جەماعەتی تەعاون و تەرەقیی کورد]] بوو لە ئەستەمبوڵ. بەرلەوە ھاوکاریی شۆڕشی [[شێخ عوبەیدوڵڵای نەھری|شێخ عوبەیدوڵڵای نەھریی]] کرد و لەسەر ئەوە دوور خرایەوە. دواتر بوو بە ھاوکاری بزووتنەوەی ئازادی و لەدوای [[شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران]] لەسێدارە درا. == ژیان == شێخ عەبدولقادر کوڕی [[شێخ عوبەیدوڵڵای نەھری]] بوو و لە ساڵی ١٨٥١ لە [[شەمزینان]] لەدایک بوو. ئەو لە شۆڕشەکەی شێخ عوبەیدیلادا بەشداریی کرد و دوای شکانی شۆڕشەکە، لە ساڵی ١٨٨١دا، لەگەڵ باوکی دوور خرایەوە. دوای گەڕانەوە چووە [[ئەستەمبوڵ]] و لەوێ بوو بە سەرۆکی جەماعەتی تەعاون و تەرەقیی کورد<ref>{{Cite web|title=خەندان: تروسکەیەک بۆ دەوڵەتی کوردی|url=https://www.khaktv.net/profile-detail.aspx?jimare=2048|url-status=live|access-date=2022-02-21|website=www.khaktv.net}}</ref> و لەوێ [[ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسی|ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسیت]] بە ھاوکاریی [[پیرەمێرد]] و کەسانی تر دەرکرد.<ref>{{Cite web|title=کورتە مێژوویەکی ڕۆژنامەگەری کوردی و پارت و کۆمەڵە و ڕێکخراوە کوردییەکان:|url=https://kurdizanist.com/%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%aa%db%95-%d9%85%db%8e%da%98%d9%88%d9%88%db%8c%db%95%da%a9%db%8c-%da%95%db%86%da%98%d9%86%d8%a7%d9%85%db%95%da%af%db%95%d8%b1%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%db%8c-%d9%88-%d9%be/|access-date=2022-02-21}}</ref> == مردن == لە ساڵی ١٩٢٥دا دوای ڕووخانی [[شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران|شۆڕشەکەی شێخ سەعیدی پیران]] قۆڵبەست کرا. دواتر بران بۆ دیاربەکر و لەگەڵ ژمارەیەک لە ئەندامانی بزووتنەوەی ئازادی لە ڕۆژی ٢٤ی ئایاری ١٩٢٥دا لەسێدارە دران.<ref name=":03">{{Cite web|last=Üngör|first=Umut|title=Young Turk social engineering : mass violence and the nation state in eastern Turkey, 1913- 1950|url=https://pure.uva.nl/ws/files/867135/65687_13.pdf|access-date=9 April 2020|website=University of Amsterdam|pages=241–242}}</ref> لەدوای مردنی شاعیرانی کورد، وەک [[پیرەمێرد]] و [[جەوھەری]]، چەند ھۆنراوەیان بۆ دانا و ئەو و ھاوکارەکانیان بە قارەمانانی کورد ناو برد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٥١]] [[پۆل:مردووانی ١٩٢٥]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] jpcim6n8m1es36cgskj6oje5s5s1lw1 0 207672 967146 949342 2022-08-02T19:26:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}}[[پەڕگە:Antonov An-225.jpg|وێنۆک|ئانتۆنۆڤ ئان ٢٢٥]] ئانتۆنۆڤۆ ئان-٢٢٥ (بە ئۆکرانی Антонов Ан-225 Мрія ) فڕۆکەیەکی بارهەڵگری ئۆکرانیبوو کە بە گەورەترین فڕۆکەی بار هەڵگر دادەنرێت لە جیهاندا. ئانتۆنۆڤۆ ئان-٢٢٥ لە ساڵی ١٩٨٠ لەلایەن کۆمپانیای ئانتۆنۆڤۆ لە سۆڤێتی ئۆکرانیا دیزاینکرا بە پشت بەستن بە پەرەپێدانی نەوەی پێش خۆی ئان-١٢٤. ئەم فڕۆکەیە هەرچەندە داواکاری زۆر لەسەربوو بەڵام توانرا تەنها یەک نموونەی لێ درووست بکرێت هەرچەندە دانەیەکی تریشی لێ دروستکرا بەڵام نەگەیشت بە قۆناغی کۆتایی بەرهەمهێنان. ئانتۆنۆڤۆ ئان-٢٢٥ دوای کارکردنی بە سەرکەوتوویی بۆ ماوەی هەشت ساڵ لە بواری سەربازی، خانەنشین کرا و لە گۆڕستاڕستانی فرۆکەکان ڕاگیرا، دواتر نۆژەنکرایەوە و خرایەوە سەر خزمەتگووزاری کارگۆی بازڕگانی تایبەت بە گواستنەوەی کەلوپەلە زەبەلاحەکان لەسەر ‌هێڵی ئاسمانی ئانتۆنۆڤۆ . ئەم فڕۆکەیە خاوەنی ٦ بزوێنر و ٣٢ تایەی نیشتنەوەیە. ئان-٢٢٥ بەهۆی گەورەیەکەیەوە چەندین تۆماری تۆمارکردوە لەسەرئاستی جیهان لەوانە؛ بە قوورسترین فڕۆکە دادەنرێت کە تا ئێستا دروست کرابێت، پانی باڵەکانی پانترین دووری هەیە، توانای هەڵگرتنی ٦٤٠ تۆنی باری هەبوو. لە 24ی شوباتی 2022 لەکاتی [[ھێرشی ٢٠٢٢ی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا|ھێرشی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا]] ،ئانتۆنۆڤۆ ئان-٢٢٥ تێکشکێنرادرا کاتێک هێزەکانی ڕووسیا بۆردوومانی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی هۆستۆمێلیان کرد.<ref>{{Cite web|last=CNN|first=Jack Guy|date=2022-02-27|title=World's largest plane destroyed in Ukraine|url=https://www.cnn.com/travel/article/antonov-an-225-largest-plane-destroyed-ukraine-scli-intl/index.html|access-date=2022-03-04|website=CNN Travel|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Waldron2022-02-28T02:37:00+00:00|first=Greg|title=Status of An-225 Mriya in question; Ukraine claims Russian aircraft kills|url=https://www.flightglobal.com/defence/status-of-an-225-mriya-in-question-ukraine-claims-russian-aircraft-kills/147722.article|access-date=2022-03-04|website=Flight Global|language=en}}</ref> == مێژوو == ئانتۆنۆڤۆ ئان-٢٢٥ بۆیەکەمجار لە ٢١ کانوونی یەکەمی ساڵی ١٩٨٨ فڕی بە ئاسماندا، لە ساڵی ١٩٨٩ لە پێشانگای ئاسمانی پاریس ناسێندرا دواتر لەلایەن پرۆگرامی گەردوونی سۆڤێت خرایە سەر خزمەتگوزاری بۆ بارکردنی بوران Buran ، لەگەڵ نەمانی یەکێتی سۆڤێتی پێشوو ئەم فرۆکەیە بەبێ مەبەست لە خزمەتگووزاری دوورکەوتەوە. دواتر ئەم فرۆکەیە لە بزوێنەرەکانی هەندێک نوێ کاری بۆکرا و تایبەتکرا بە فڕۆکەی کارگۆ بۆ بارکردن لە ژێر ناوی هێلی ئاسمانی ئانتۆنۆڤۆ کە تایبەت کرابوو بە گواستنەوەی ئەو کەلوو پەلە قورس و گەورانەی کە گواستنەوەیان ئاسان نەبوو بە فڕۆکە. [[پەڕگە:AN-225 Mirya ablaze in it's Hangar on February 27th, 2002.jpg|وێنۆک|ئانتۆنۆڤۆ ئان ٢٢٥ بە گڕگرتووی لە فڕۆکەخانەی هۆستۆمێل]] لە بەرواری ٢٤ی شوباتی ٢٠٢٢ لە جەنگی ڕووسیا و ئوکراینا دا ئەو هەواڵە پشتڕاستکرایەوە کە ئەم فڕۆکەیە تێکشکاوە لەکاتی بۆمب بارانکردنی فرۆکەخانەی هۆستۆمێل کە ئەو فڕۆکەخانەیە بارەگای سەرەکی ئەم فڕۆکەیەبوو. == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://https://en.wikipedia.org/wiki/Antonov_An-225_Mriya|سەردێڕ=Antonov An-225 Mriya|زمان=ئینگلیزی|سەردان=٢ی ئازار ٢٠٢٢}} {{تووڵی دەروازە|فڕین|ئوکراینا}} [[پۆل:ڕووداوەکانی شوباتی ٢٠٢٢ لە ئوکراینا]] 93nxgrolm54u6sj7umteeuh1yzz79qn 0 207750 967245 961475 2022-08-02T21:31:19Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = تیۆری پیلانگێڕی | وێنە = Conspiracy_theory_poster.jpg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = ڕیچارد دۆنەر | بەرھەمھێنەر = ڕیچارد دۆنەر | نووسین = بریایان ھێلگلاند | سەرچاوەی چیڕۆک = | چەشن = | کاست = | موزیک = کێڤن ستریت | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = | ڕێکەوتی دەرچوون = | ماوەی فیلم = | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = | تێچوون = ٨٠ ملیۆن دۆلار | داھات = ١٣٧ ملیۆن دۆلار | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }}'''تیۆری پیلانگێڕی''' ({{بە ئینگلیزی|Conspiracy Theory}}) فیلمێکی ئەکشنی سیاسی ئەمریکییە لە ساڵی ١٩٩٧، دەرھێنراوە لەلایەن «ڕیچارد دۆنەر»، سیناریۆی ڕەسەنی لەلایەن برایان ھێلگلاندەوەیە، کە باس لە سەنتەرێکی شۆفێری تاکسی سەرنجڕاکێش بەرۆڵی [[مێل گیبسۆن]] دەکات، کە پێی وایە زۆرێک لە ڕووداوەکانی جیھان بەپێی پلانەکانی حکوومەت دەست پێدەکەن، و پارێزەری وەزارەتی داد [[جوولیا ڕۆبێرتز]] تێکەڵ بە ژیانی دەبێت، فیلمەکە لە ڕووی دارایییەوە سەرکەوتوو بوو، بەڵام پێداچوونەوەی ڕەخنەگرانە تێکەڵ بوون. == ڕۆڵەکان == * [[مێڵ گیبسن|مێل گیبسن]] بە ڕۆڵی جێری فلێچەر * [[جوولیا ڕۆبێرتس|جولیا ڕۆبێرتز]] وەک ئەلیس سوتۆن * پاتریک ستیوارت لە ڕۆڵی دکتۆر جۆناس * سیرک کۆزارت وەک بریکاری لوری == بەرھەمھێنان == ھەموو ئەو دیمەنانەی لە کێڵگەی ئەسپەکان وێنەگیراون، پشکی شێریان بەکارھێناوە لە کێڵگەی گرینویچ. ئەو دامەزراوەیییە لەلایەن ئەندامی تیمی ئیکستریانی ویلایەتە یەکگرتووەکان پیتەر لیۆنەوە خاوەندارێتی دەکرێت، کە لە کۆتایی فیلمەکەدا ڕاھێنەرایەتی جوولیا ڕۆبێرتسی کردووە.<ref>''[https://www.imdb.com/title/tt0118883/trivia Conspiracy Theory]'' on [https://www.imdb.com/title/tt0118883/trivia IMDB]; https://www.imdb.com/title/tt0118883/trivia</ref> == پێشوازی == تیۆری پیلانگێڕی لە ٨ی ئابی ١٩٩٧دا بۆ ٢٨٠٦ شانۆ بڵاوکرایەوە، داھاتی کۆتایی ھەفتەی ١٩٬٣١٣٬٥٦٦ دۆلار بوو لە ئەمریکا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٩٧]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:ڕاونانی فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە نیویۆرک وێنەیگیراون]] [[پۆل:فیلمی تەکنەلۆجیای هەستبزوێن]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی کە تەوەری پزیشکیین]] [[پۆل:فیلمەکانی دەیەی ١٩٩٠ کە بە زمانی ئینگلیزین]] bq7kv6w52sy2ox522kk1zvx3izypabh 0 207764 967444 927236 2022-08-03T11:45:35Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:2003-2005 Mitsubishi Grandis Elegance.jpg|وێنۆک]]'''میتسوبیشی گراندیس''' ({{بە ئینگلیزی|Mitsubishi Grandis}}; {{بە ژاپۆنی|三菱・グランディス}}) ئۆتۆمبێلێکە لەلایەن کۆمپانیای میتسوبیشی مۆتۆرزەوە بەرھەم دەھێنرێت. لە ساڵی ٢٠٠٣ جێگەی ڤاگۆنی بۆشایی ئاسمانی میتسوبیشی گرتەوە. لە [[یابان]]، [[ئاسیا]]، [[ئەورووپا]]، ئۆقیانووس، [[مەکسیک]]، [[ئەمریکا]] فرۆشراوە. بووە براوەی خەڵاتی باشترین MPV لە بانکۆکی نێودەوڵەتی مۆتۆر لە ٢٠٠٥ بۆ ٢٠١٠ پیشان درا.<ref>[http://www.carpages.co.uk/mitsubishi/grandis-review-part-1-27-03-05.asp "Mitsubishi Grandis Review"], Carpages.co.uk, 27 March 2005</ref><ref>[http://media.mitsubishi-motors.com/pressrelease/e/motorshow/detail408.html ""New" Mitsubishi Motors Introduces Exciting Car Concepts At 35th Tokyo Motor Show"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080828224433/http://media.mitsubishi-motors.com/pressrelease/e/motorshow/detail408.html |date=2008-08-28}}, Mitsubishi Motors Press Release, 17 October 2001</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ئۆتۆمۆبیل}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئۆتۆمۆبیلەکانی دەیەی ٢٠١٠]] hkw8xk9w2le3aop3kdbo0qacfttd1cx 0 207768 967282 927740 2022-08-02T22:01:34Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Renault Laguna Coupé Monaco GP dCi 150 (III) – Frontansicht, 7. Mai 2011, Düsseldorf.jpg|وێنۆک]] '''ڕینۆ لاگونا''' ({{بە ئینگلیزی|Renault Laguna}}) ئۆتۆمبێلێکە کۆمپانیای [[ڕێنۆ]] لە ماوەی سێ نەوەدا بەرهەمی دەهێنێت.<ref>{{cite journal|last=McCosh|first=Dan|title=Automotive Newsfront|journal=Popular Science|date=January 1991|volume=237|issue=1|url=https://books.google.com/books?id=zIARsrB04zgC&q=Renault+Laguna&pg=PA28|access-date=24 September 2010|page=28}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ئۆتۆمۆبیل}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئۆتۆمۆبیلەکانی دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:ئۆتۆمۆبیلەکانی دەیەی ٢٠١٠]] h4cs8dyso21zhp7pg2c1dtqm23q7xsd 0 207796 967248 927742 2022-08-02T21:33:38Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Jahn Teigen 01.jpg|وێنۆک|تایگن لە ٢٠١١]]'''جاهین تایگن''' ({{بە ئینگلیزی|Jahn Teigen}}) (لەدایکبوویی ٢٧ی ئەیلوولی ١٩٤٩ – ٢٤ی شوباتی ١٩٤٩) گۆرانیبێژ و میوزیکژەن و کۆمیدیاکارێکی نەرویجی بوو. بۆ سێ جار لە [[پێشبڕکێی گۆرانیی یورۆڤیژن]] بە نوێنەرایەتی [[نەرویژ]] بەشداری کردووە. لە ساڵەکانی ١٩٧٨<ref name="Barclay662">{{cite book|last=Barclay|first=Simon|url=https://books.google.com/books?id=BfuBF7fOnyoC&pg=PA66|title=Eurovision Song Contest - The Complete & Independent Guide 2010|date=17 June 2010|publisher=Simon Barclay|isbn=978-1-4457-8415-1|page=66|access-date=6 August 2011}}</ref> و ١٩٨٢<ref name="Barclay74">{{cite book|last=Barclay|first=Simon|url=https://books.google.com/books?id=BfuBF7fOnyoC&pg=PA74|title=Eurovision Song Contest - The Complete & Independent Guide 2010|date=17 June 2010|publisher=Simon Barclay|isbn=978-1-4457-8415-1|page=74|access-date=6 August 2011}}</ref> و ١٩٨٣<ref name="Barclay76">{{cite book|last=Barclay|first=Simon|url=https://books.google.com/books?id=BfuBF7fOnyoC&pg=PA76|title=Eurovision Song Contest - The Complete & Independent Guide 2010|date=17 June 2010|publisher=Simon Barclay|isbn=978-1-4457-8415-1|page=76|access-date=6 August 2011}}</ref>، بەهۆی ئەنجامی نمایشی ساڵی ١٩٧٨ لە پێشبرکێکەدا ناوبانگی دەرکرد، لە "نول پۆینت" (نمرەی سفر)ی بۆ نەرویج بەدەستهێنا، پێش ئەوەی واز لە گرووپەکە بهێنێت بۆ دەستپێکردنی کارێکی تاکەکەسی، گۆرانیبێژی سەرەکیی پۆپۆل ئەیس بوو، ساڵی ١٩٨٧. تایگن لە شاری تینسبێرگ لەدایک بووە، دواتر چوو بۆ [[سوێد]] و لەوێ دەژیا، لە ٢٤ی شوباتی ٢٠٢٠ لە شاری ئیستاد لە ساڵی ١٩٨٩ کۆچی دوایی کرد.<ref>{{Cite news|url=https://escxtra.com/2020/02/25/jahn-teigen-passes-away-at-the-age-of-70/|website=ESCXTRA.com|title=Jahn Teigen passes away at the age of 70|author=Luukela, Sami|date=25 February 2020|access-date=25 February 2020}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|نەرویژ|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٠]] k4l14zkk6uakmwjiqxhgc16laj4l8nb 0 207806 967420 927259 2022-08-03T11:30:08Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Christian Dorflinger - Candy Jar - 1942.1090 - Cleveland Museum of Art.tif|وێنۆک|وێنەی گۆزەیەکی ساڵی ١٨٦٩ بۆ ١٨٨٠ کە لە مۆزەخانەی هونەرەی لیڤ لاند هەڵگرتراووە لە [[ئەمریکا]]]]'''گۆزە''' ({{بە ئینگلیزی|Jar}}) دەفرێکی لوولەیییە کە بە شێوەیەکی ئاسایی لە [[شووشە]]، [[سێرامیک|سیرامیک]] یان [[پلاستیک|پلاستێک]] دروست دەکرێت، کە لە کۆنەوە بۆ پاراستن و ساردکردنەوەی ئاو بەکاردەھێندرێت، هەروەها بۆ پاراستنی خۆراک و کەلوپەلە بەنرخەکانی وەک زێڕ بەکارھاتوون. ==ناو== وشەی "Jar" بە زمانی ئینگلیزی لە وشەی جرای عەرەبییەوە سەرچاوەی گرتووە، بە مانای گۆزە یان دەفری زەویی دێت.<ref>{{cite book|title=Hispano-Arabic Literature and the Early Provencal Lyrics|author=J. A. Abu-Haidar|publisher=[[Routledge]]|page=228}}</ref><ref>{{cite book|author=James E Glevin|publisher=[[Oxford University Press]]|title=The Modern Middle East: A History|page=21}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|خۆراک|زانست}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کەلوپەل]] axxsetv79t0vwd31s8iw6qppq1n0l2h 0 207818 967292 927443 2022-08-02T22:14:02Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''سەردەمی ھێیسێی''' ({{بە ئینگلیزی|Heisei period}}) سەردەمێکی ژاپۆنییە دوای شوا و پێش رێیوا. ئەم قۆناغە لە شوباتی ١٩٨٩ دەستی پێکرد،<ref name="nussbaum306">[[Louis-Frédéric|Nussbaum, Louis-Frédéric]]. (2002). [https://books.google.com/books?id=p2QnPijAEmEC&pg=PA306&dq=#v=onepage&q&f=false "''Heisei''"] in ''Japan Encyclopedia'', p. 306.</ref> لە ٣٠ی نیسانی ٢٠١٩ لەگەڵ دەستبەرداربوونی ئیمپراتۆر کۆتایی هات،<ref>BBC NEWS. (2017). [https://www.bbc.com/news/world-asia-42191096 ''Japan's Emperor Akihito to abdicate in April 2019'']</ref> لەو ماوەیەدا [[ئەکیھیتۆ]] ئیمپراتۆر بوو.<ref>Nussbaum, [https://books.google.com/books?id=p2QnPijAEmEC&pg=PA019&dq= "Akihito"] at p. 19.</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژاپۆن|کات}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:دەیەی ٢٠١٠ لە ژاپۆن]] [[پۆل:سەردەمەکانی ژاپۆن]] {{ژاپۆن-کۆلکە}} 126desxzobzw05e1svou1o0momfmner 0 207875 967410 964603 2022-08-03T11:19:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Hatoyama Kunio 1-2.jpg|وێنۆک]] '''کونیۆ هاتۆیاما''' ({{بە ئینگلیزی|Kunio Hatoyama}})سیاسەتمەدارێکی ژاپۆنییە، تا ١٢ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ وەک وەزیری کاروبارەکانی ناوخۆ و پەیوەندییەکان لە ژێر سەرۆک وەزیران [[تارۆ ئاسۆ]] خزمەتی کردووە. کونیۆ لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٦ لە تەمەنی ٦٧ ساڵیدا لە نەخۆشخانەی شاری [[تۆکیۆ]] کۆچی دوایی کرد.<ref name="asahi20160622">{{cite web|url= http://www.asahi.com/articles/ASJ6Q3Q9KJ6QUTFK004.html|script-title= ja: 鳩山邦夫・元総務相が死去　６７歳、自民党衆院議員|trans-title= Former Justice Minister Kunio Hatoyama dies at 67|date= 22 June 2016|work= Asahi Shimbun Digital|publisher= The Asahi Shimbun Company|location= Japan|language= ja|archive-url= https://web.archive.org/web/20160622030655/http://www.asahi.com/articles/ASJ6Q3Q9KJ6QUTFK004.html|archive-date= 22 June 2016|url-status= live|access-date= 22 June 2016}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160622030655/http://www.asahi.com/articles/ASJ6Q3Q9KJ6QUTFK004.html |date=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٦ }}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژاپۆن|ژیاننامە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مردووانی ٢٠١٦]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٨]] [[پۆل:وەزیرانی پەروەردەی ژاپۆن]] [[پۆل:وەزیرانی دادی ژاپۆن]] [[پۆل:وەزیرانی کاروباری ناوخۆی ژاپۆن]] [[پۆل:ئەندامانی ئەنجوومەنی نوێنەران (ژاپۆن)]] [[پۆل:دەرچووانی زانکۆی تۆکیۆ]] [[پۆل:سیاسەتمەدارانی ژاپۆنی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ئەندامانی نیپۆن کایگی]] 7aep4jbftdlhubq8ox1vo404fcmbdxk 0 207877 967163 927947 2022-08-02T19:37:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Hatoyama Ichirō.jpg|وێنۆک]] '''ئیچیرۆ هاتۆیاما''' ({{بە ئینگلیزی|Ichirō Hatoyam}}) سیاسەتمەدارێکی ژاپۆنییە، سێ جار وەک سەرۆک وەزیرانی [[ژاپۆن]] خزمەتی کردووە.<ref>{{cite web|title=Hatoyama, Ichiro　(1883 - 1959)|url=http://www.ndl.go.jp/portrait/e/datas/473.html|access-date=22 September 2016}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژاپۆن|ژیاننامە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٣]] [[پۆل:مردووانی ١٩٥٩]] [[پۆل:سەرۆک وەزیرانی ژاپۆن]] [[پۆل:دەرچووانی زانکۆی تۆکیۆ]] [[پۆل:وەزیرانی پەروەردەی ژاپۆن]] cob3ejaq7i3pn8iwbm372pcio5o5x1y 0 208005 967391 928029 2022-08-03T11:04:59Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ڤلادمیر دیمۆڤ''' ({{بە ئینگلیزی|Vladmir Dimov}}) (لە دایکبووی ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٨٧) گیتارژەن، گۆرانینووس، نووسەرە.<ref>{{Cite web|date=2020-06-01|title="Dimov» выпустили новый мини-альбом «Ты"|url=https://www.metronews.ru/partners/novosti-partnerov-192/reviews/dimov-vypustili-novyy-mini-albom-ty-1678080/|access-date=2021-02-16|website=www.metronews.ru|language=ru}}</ref> == پیشە == ڤلادمیر فێر بوو گیتار بۆ خۆی بژەنێت، لە تەمەنی ١٢ ساڵیدا گیتاری کارەبایی دەژەنی. لە ساڵی ٢٠٠٤ خوێندکاری قۆناغی سەرەتایی بوو لە چێشتخانەی ئێرماک کاری دەکرد بۆ گۆرانیوتن و ژەنینی گیتار. لە ساڵی ٢٠١١ یەکەم تۆماری پیشەیی خۆی دروست کرد. زۆرێک لە گۆرانییەکان دەچنە ناو پۆڵێنی سەرەوەی مۆسیقا لە یوتیوب. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|گیتار|مۆسیقا|وێژە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:گیتارژەنان]] [[پۆل:نووسەرانی ڕووس]] p5wfsk60r4gl5cm5yx96wuqrq1ru5ll 0 208006 967168 928195 2022-08-02T19:40:43Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Eric Clapton 1.jpg|وێنۆک]] '''ئێریک کلاپتۆن''' ({{بە ئینگلیزی|Eric Clapton}}) (لە دایکبووی ٣٠ی ئازاری ١٩٤٥) گیتارژەن و گۆرانیبێژ و ئاوازدانەرێکی ئینگلیزی بوو. ساڵی ٢٠٠٣ گۆڤاری ڕۆلینگ ستۆن کردیی بە پلەی دووەم لە گەورەترین گیتارژەنی مێژوو.<ref name="RS">{{cite magazine|url=https://www.rollingstone.com/music/lists/100-greatest-guitarists-20111123/eric-clapton-20111122|title=100 Greatest Guitarists of All Time – 2. Eric Clapton|magazine=Rolling Stone|accessdate=26 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20121021001507/http://www.rollingstone.com/music/lists/100-greatest-guitarists-20111123/eric-clapton-20111122|archive-date=21 October 2012|url-status=live}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|گیتار|مۆسیقا|ژیاننامە|شانشینی یەکگرتوو|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٥]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:گیتارژەنانی ڕۆکی ئینگلیز]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی ڕۆکی ئینگلیز]] [[پۆل:ھەڵگرانی نیشانی ئیمپراتۆریەتی بەڕیتانی بە پلەی فەرماندە]] [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی گرامی]] mecohybdqcw922opsb6g2ro3o21444d 0 208011 967256 928046 2022-08-02T21:36:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:George Jones.jpg|وێنۆک]] '''جۆرج جۆن''' ({{بە ئینگلیزی|George Jones}}) (١٢ی ئەیلوولی ١٩٣١ – ٢٦ی نیسانی ٢٠١٣)<ref>{{Cite web | url = https://www.nytimes.com/2013/04/27/arts/music/george-jones-country-singer-dies-at-81.html?pagewanted=all&_r=0 | work = [[The New York Times]] | accessdate = April 26, 2013| date = April 26, 2013| first = Jon | last = Pareles| title = George Jones, Admired and Copied Country Singer, Dies at 81}}</ref> گۆرانیبێژ و مۆسیقاژەنی وڵاتی ئەمریکایە، بەوە ناسراوە کە زنجیرەیەکی درێژی لە تۆماری بەناوبانگی ھەیە، دەنگ و زمانێکی بێ وێنەی ھەیە. جۆن لە ئەیلوولی ١٩٣١ لە ساراتۆگا لە [[تێکساس]] لە دایک بووە. لە ودۆر لە تێکساس گەورە بوو.<ref>{{cite web|url=http://www.cmt.com/artists/az/jones_george/bio.jhtml |title=George Jones: Biography |publisher=CMT |date=September 12, 1931 |accessdate=October 9, 2012}}</ref><ref name="Allmusic Biography">{{cite web|title=Biography|url=http://www.allmusic.com/artist/george-jones-p1669|accessdate=April 10, 2012}}</ref> و ھاوسەرگیری لەگەڵ تۆمی واینت کردووە. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مۆسیقا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣١]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٣]] [[پۆل:گیتارژەنانی ئەمریکی]] j3md4gekprmbfrph99gf0yj3khro9fn 0 208014 967280 928192 2022-08-02T21:57:18Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Ray Charles FIJM 2003.jpg|وێنۆک]] '''ڕای چارلز''' ({{بە ئینگلیزی|Ray Charles}}) مۆسیقاژەنێکی وڵاتی ئەمریکا بوو، چارلز لە [[ئەلبانی، جۆرجیا|شاری ئەلبانی سەربە ویلایەتی جۆرجیا]] لە دایک بووە. لە گرینفیل لە فلۆریدا گەورە بوو، لە تەمەنی شەش ساڵیدا چاوەکانی دەستی دەکرد بە کوێربوون و تا لە تەمەنی ٧ ساڵی بە تەواوی کوێر بوو.<ref name="rcmlb">{{cite web|url=http://www.theraycharlesmemoriallibrary.org/RCML_Biography.html |title=Biography |publisher=The Ray Charles Memorial Library |date=2004-06-10 |accessdate=2011-10-29}}</ref> چارلز هیچ کات هۆکاری تەواوی کوێربوونی نەدەزانی، هەرچەندە سەرچاوەکان دەریانخست کە کوێربوونی بەهۆی [[گلاوکۆما]] بووە.<ref>{{cite web|url=https://www.loc.gov/about/awardshonors/livinglegends/bio/charlesr.html |title=Ray Charles - About the Library (Library of Congress) |publisher=Loc.gov |accessdate=2011-10-29}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مۆسیقا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٠]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٠٤]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پیاوی ئەفریقی-ئەمریکی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی ڕۆکی ئەفریقی-ئەمریکی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی جازی ئەمریکی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی ڕۆکی ئەمریکی]] [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی گرامی]] 8jsk5cqf02p2che2yz1qdgtq94ou3en 0 208073 967250 930255 2022-08-02T21:34:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''جەژنی کریسمسێکی بچووکت لەگەڵ خۆتدا ھەبێت''' ({{بە ئینگلیزی|Have Yourself a Merry Little Christmas}}) گۆرانییەکی زۆر بەناوبانگی کریسمسە، لە ھەموو پشووێکدا پەخش دەکرێت.<ref>{{Cite web |url= http://www.carols.org.uk/have_yourself_a_merry_little_christmas.htm |title=Have Yourself A Merry Little Christmas |work=carols.org.uk |accessdate=24 December 2010 }}</ref> ساڵی ١٩٤٣ ڕالف بلەین ھۆنراوەکەی نووسیوە، ھەروەھا ھیو مارتن مۆسیقاکەی نووسیوە.<ref>{{Cite web |url= http://franksinatratribute.wordpress.com/2009/12/24/a-merry-little-christmas/ |title=A Merry Little Christmas |work=franksinatratribute.wordpress.com |accessdate=24 December 2010 }}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:گۆرانییەکانی دەیەی ١٩٤٠]] [[پۆل:مۆسیقاکانی کریسمس]] q9vfxdyb164xzaqbhaqh4jagk8v9i5r 0 208074 967249 930256 2022-08-02T21:34:07Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''جەژنی کریسمس لەگەڵ خۆشەویستی''' ({{بە ئینگلیزی|Merry Christmas with Love}}) یەکەم ئەلبوومی [[کلای ئایکن|کلای ئایکنە]] بۆ [[کریسمس]]، لە ١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٤ لەلایەن کۆمپانیای (RCA Records) بڵاوکرایەوە. وەک ئەلبومێکی پلاتینی بڕوانامەی پێدراوە، هەروەها لەلایەن [[بیلبۆرد (گۆڤار)|بیلبۆرد]] وەک پڕفرۆشترین ئەلبومی کریسمس/پشوو لە ساڵی ٢٠٠٤ دەستنیشان کرا، وەک پڕفرۆشترین ئەلبومی مەسیحی لە ساڵی ٢٠٠٥ پشتڕاستکراوەتەوە. ئەلبومەکە لە ١٨ی ئابی ٢٠٠٩ لەژێر ناوی کۆمپانیای [[سۆنی]] دووبارە بڵاوکرایەوە. جەژنی کریسمس لەگەڵ خۆشەویستی یەکەم جار لە ڕیزبەندی ژمارە چوارەمدا بوو لە لیستی (بیلبۆرد ٢٠٠)ی ئەمریکا، کە ٢٧٠ هەزار بەرگی فرۆشرا.<ref>Margo Whitmire, [http://www.billboard.com/articles/news/65514/eminem-thankful-to-remain-no-1 "Eminem Thankful To Remain No. 1"], Billboard.com, November 24, 2004, retrieved November 14, 2016</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئەلبومەکانی ٢٠٠٤]] 3kkvvgmldtafj8alocpggl796rqwacy 0 208079 967148 930358 2022-08-02T19:27:40Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ئاو لە ژێر پردەکە''' ({{بە ئینگلیزی|Water Under the Bridge}}) گۆرانییەکی گۆرانیبێژ و ئاوازدانەری ئینگلیزی [[ئەدێل]]ە، شەشەمین گۆرانییە لە سێیەمین ئەلبوومی ستۆدیۆیی خۆی، لەلایەن ئەدێل و نووسینە بەردەوامەکانی ھاوبەشەکەی گرێگ کورستین.<ref>{{Cite web|url=https://www.discogs.com/Adele-Water-Under-The-Bridge/release/9299374|title=Adele (3) - Water Under the Bridge (File) at Discogs|website=Discogs|publisher=Discogs|access-date=1 January 2017}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:گۆرانیەکانی ئەدێل]] [[پۆل:گۆرانیەکانی ٢٠١٥]] cjzsq931ynlk1ysat3ttlfopmj4qxam 0 208081 967141 930263 2022-08-02T19:23:05Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ئاسانە لەسەرم''' ({{بە ئینگلیزی|Easy on Me}})گۆرانییەکی گۆرانیبێژ و ئاوازدانەری ئینگلیزی [[ئەدێل]]ە. لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ دەرچوو، چوارەم ئەلبومی ستۆدیۆکەیەتی.<ref>{{cite web |title=Easy On Me |url=https://open.spotify.com/track/0gplL1WMoJ6iYaPgMCL0gX |website=Spotify |accessdate=17 October 2021 |language=en |date=14 October 2021}}</ref> لەھەمانی ڕۆژی دەرچوونی، ئەلبومەکە داوادەکرا. گۆرانییەکەی لەگەڵ بەرھەمھێنەرەکەی گرێگ کورستین نووسیوە.<ref>{{Cite news|last=Hassan|first=Jennifer|date=2021-10-17|title=Adele’s new single ‘Easy on Me’ shatters Spotify, Amazon Music records|language=en-US|work=Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/arts-entertainment/2021/10/17/adele-easy-on-me-spotify-amazon-record/|url-status=live|access-date=2021-10-18|issn=0190-8286}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:گۆرانیەکانی ئەدێل]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی ئۆسترالیا]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی نەمسا]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی دانمارک]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی ئەڵمانیا]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی نیوزیلاند]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی نۆرویژ]] [[پۆل:تاکەگۆرانییەکانی ژمارە یەکی شانشینی یەکگرتوو]] c51vtsz4y88rbfpn0wfujdg8qvj046x 0 208178 967258 940172 2022-08-02T21:37:19Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Johnny Mathis.JPG|وێنۆک]] '''جۆنی ماتیس''' ({{بە ئینگلیزی|Johnny Mathis}}) (لەدایکبووی ٣٠ی ئەیلوولی ١٩٣٥) گۆرانیبێژ و ئاوازدانەرێکی ئەمریکییە، گۆرانی زۆر بەناوبانگی ھەبووە. ماتیس لە شاری گیلمەر لە ویلایەتی تەکساس لە دایکبووە، لە شاری [[سان فرانسیسکۆ]]، [[کالیفۆرنیا]] گەورە بووە.<ref>{{Cite web |url=http://encyclopedia.jrank.org/articles/pages/4367/Mathis-Johnny-1935.html |title=Chronology |access-date=2012-04-04 |archive-date=2012-12-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121206002928/http://encyclopedia.jrank.org/articles/pages/4367/Mathis-Johnny-1935.html |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121206002928/http://encyclopedia.jrank.org/articles/pages/4367/Mathis-Johnny-1935.html |date= ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref> لە ساڵی ١٩٥٦ یەکەم ئەلبومی جۆنی ماتیس بڵاوکرایەوە، و یەکەم گۆرانیشی بەناوی "Wonderful" لە ساڵی ١٩٥٧ بڵاوکرایەوە. یەکێک لە گۆرانییە ناسراوەکانی گۆرانی "میستی"یە. ئەم گۆرانییە لە ساڵی ١٩٥٤ لەلایەن پیانۆژەنێکی جاز بەناوی ئێرۆل گارنەر نووسراوە.<ref>{{Citation|title=Johnny Mathis – Misty|url=https://genius.com/Johnny-mathis-misty-lyrics|access-date=2020-08-04|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مۆسیقا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٥]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پۆپی ئەمریکی]] [[پۆل:میوزیکژەنەکانی سان فرانسیسکۆ]] [[پۆل:گۆرانیبێژە ئەمریکییەکانی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پیاوی ئەفریقی-ئەمریکی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پیاوی ئەمریکی]] [[پۆل:کاتۆلیکەکانی ئەفریقایی ئەمریکی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی سەبەتەی ئەفریقی و ئەمریکی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی سەبەتەی پیاوانی ئەمریکا]] filnwb1gfxui3hppa3s2it866b34hba 0 208345 967403 929811 2022-08-03T11:15:11Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Disney Club Penguin Logo.svg|وێنۆک]] '''کلاب پێنگوین''' ({{بە ئینگلیزی|Club Penguin}}) [[یاری فرە یاریزانی بە شێوەی ئۆنڵاین|یارییەکی فرە یاریزانی شێوەی ئۆنڵاین]] بوو، کە بەردەست بوو بۆ یاری کردن بە ئۆنلاین.<ref>{{cite web|url=http://www.crunchbase.com/company/clubpenguin|title=Club Penguin }}</ref> خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] بوو، لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٥ دەستیپێکرد، تا کۆتایی ئازاری ٢٠١٧ دواتر داخرا.<ref name="Priebe">{{cite web|url=http://rocketsnail.com/blog/2011/02/21/experimenting-with-penguins/|title=Experimenting with Penguins|first=Lance|last=Priebe|work=Rocketsnail Games|access-date=23 February 2016}}</ref> کلاب پێنگوین وەک ژووری چات لە لایەن یاریەکانی ڕۆکێتسنیل دەستی پێکرد بەناوی پێنگوین، یاریەکە بە ئەپلیکەیشنی مۆبایلی freemium گۆڕدرا بۆ "کلاب پێنگوین ئایسلاند"، بەڵام ئەو سەرکەوتنەی بەدەست نەهێنا وەک لە ئەسڵیەکەی. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریە ئۆنڵاینەکان]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆییەکانی ٢٠٠٥]] [[پۆل:دەستکەوتەکانی دیزنی]] 1w0qfi2y02nh844kv789ciznlatt3xw 0 209267 967259 965839 2022-08-02T21:37:53Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:8.31.11GeoffJohnsNew52ByLuigiNovi1.jpg|وێنۆک|جۆنز لە ٢٠١١]] '''جیوف جۆنز''' ({{بە ئینگلیزی|Geoff Johns}}) (لەدایبکووی ٢٥ی کانوونی دووەمی ١٩٧٣ لە دیترۆیت، میشیگان)<ref>{{cite web |last=Miller |first=John Jackson |author-link=John Jackson Miller |url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays |title=Comics Industry Birthdays |work=[[Comics Buyer's Guide]] |date=June 10, 2005 |location=Iola, Wisconsin |archive-url=https://www.webcitation.org/5trAbNQWw?url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays |archive-date=October 30, 2010 |url-status=dead |df=mdy }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110218031356/http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays |date=١٨ی شوباتی ٢٠١١ }}</ref> نووسەری کتێبی کۆمیک و تەلەڤیزیۆنی، بەرھەمھێنەری فیلم و تەلەڤیزیۆنی ئەمریکییە. سەرۆک و بەرپرسی سەرەکی و داھێنەرە لە [[کۆمیکەکانی دی سی]]. بەناوبانگترین کارەکانی لە میدیا جیاوازەکاندا بەکارھێنانی کۆمیکەکانی دی سییە وەک [[فانۆسی سەوز]] و [[سووپەرمان]] و [[فلاش]]. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ژیاننامە|کۆمیک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٣]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی ئەمریکی]] [[پۆل:نووسەرانی کۆمیکی ئەمریکی]] [[پۆل:کوڕە نووسەرە تەلەڤیزیۆنییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:نووسەرە تەلەڤیزیۆنییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:سیناریۆنووسانی میشیگن]] g770wazwpbd2naj1vvhor4l7vrusyfl 0 209284 967203 965503 2022-08-02T20:32:00Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''پۆڵ ریان''' ({{بە ئینگلیزی|Paul Ryan}})(٢٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ – ٦ی ئازاری ٢٠١٦)<ref>{{cite web|last=Miller|first=John Jackson|url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays|title=Comics Industry Birthdays|work=[[Comics Buyer's Guide]]|date=June 10, 2005|archive-url=https://www.webcitation.org/5trAbNQWw?url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays|archive-date=October 30, 2010|access-date=March 7, 2016|url-status=dead}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110218031356/http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays |date=١٨ی شوباتی ٢٠١١ }}</ref><ref>{{cite web|title=Paul Ryan, Artist For The Fantastic Four And The Phantom, Has Died Aged 66|url=http://www.bleedingcool.com/2016/03/07/paul-ryan-artist-for-the-fantastic-four-and-the-phantom-has-died-aged-66/|website=Bleeding Cool|access-date=7 March 2016}}</ref> [[کتێبی کۆمیک]] و کاریکاتێرستێکی ئەمریکی بوو. ریان لەسەر چەن ژمارەیەک لە [[سووپەرھیرۆ|سووپەرهیرۆیەک]] بۆ [[کۆمیکەکانی ماڕڤڵ]] و [[کۆمیکەکانی دی سی]] ئیشی کردووە. تا مردنی لە ساڵی ٢٠١٦ کاری لەسەر "فانتۆم" کردووە بۆ King Features Syndicate. لە سۆمەرڤیل لە ماساشوستس لەدایکبووە. لە شاری وورسیستەری ویلایەتی ماساشوستس بەهۆی نەخۆشی شێرپەنجەوە کۆچی دوایی کرد، لە ٦ی ئازاری ٢٠١٦. لە تەمەنی ٦٦ ساڵیدا بوو. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٦]] eknkkz366ncjnqb56za4s83y2v5ofpa 0 209286 967191 932213 2022-08-02T20:12:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''بێرنی ڕایتسن''' ({{بە ئینگلیزی|Bernie Wrightson}}) (٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٨ - ١٨ی ئازاری ٢٠١٧) هونەرمەنێکی ئەمریکی بوو، بە هاوبەشی دروستکردنی بوونەوەری Swamp Thing ناسرابوو، کاری وێنەکێشانەکەی لە فرانکنشتاین کردووە بە قەڵەم و کاری فڵچە. [[پەڕگە:Bernie Wrightson.JPG|وێنۆک]] ڕایتسن لە دوندالک، ماریلاند لە دایک بووە،<ref>{{cite news |url=http://www.baltimoresun.com/bal-east.wrightson-20080926-photo.html |title=Bernie Wrightson, illustrator |date=n.d. |newspaper=[[The Baltimore Sun]] |archive-url=https://www.webcitation.org/6Td1nTPYs?url=http://www.baltimoresun.com/bal-east.wrightson-20080926-photo.html |archive-date=October 27, 2014 |url-status=live |df=mdy |access-date=March 19, 2017 }}</ref> له ساڵی ١٩٧٦ تا ٢٠١٥، ھاوسەرگیری لەگەڵ هونەرمەندی کۆمیک میشێل ڕایتسن کرد. دواتر لەگەڵ لیز ڕایتسن دووبارە ھاوسەرگیری کرد و بەیەکەوە لە ئۆستنی تێکساس ژیان. ڕایتسن لە ئازاری ٢٠١٧ لە نەخۆشخانەی ئۆستنی تێکساس لە تەمەنی ٦٨ ساڵیدا بە هۆی شێرپەنجەی مێشکەوە کۆچی دوایی کرد.<ref>{{cite web| url= http://berniewrightson.com/biography/ |title=Biography| publisher= Bernie Wrightson official website|access-date= December 12, 2016| archive-date= December 20, 2016| archive-url = https://web.archive.org/web/20161220095253/http://berniewrightson.com/biography/ | url-status=live}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٨]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٧]] [[پۆل:مەرگەکان بە شێرپەنجە لە تێکساس]] 5wq8axazvysdqj51lqb19r5zwll32oa 0 209287 967257 934352 2022-08-02T21:37:09Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:John-Watkiss rkw4387.gif|وێنۆک]] '''جۆن واتکیس''' ({{بە ئینگلیزی|John Watkiss}}) (٢٨ی تەمموزی ١٩٦١ – ٢١ی کانوونی دووەم ٢٠١٧) هونەرمەندێکی ئینگلیزییە، بە کۆمیکەکان و فیلمسازی ناسراوە. پیشەکەی وای لێ کرد لە هونەرمەندێکی بەرگی ڕۆمانە گرافیکەکانەوە ببێتە هونەرمەندی چیرۆک و دیزاینەری کارەکتەر.<ref name="EAA">{{cite web|url=http://www.enterartacad.com/watkiss.htm|title=JOHN WATKISS|publisher=Entertainment Art Academy|access-date=2008-05-02|archive-date=2008-05-02|archive-url=https://www.webcitation.org/5XW3863i5?url=http://www.enterartacad.com/watkiss.htm|url-status=dead}} on 2008-05-02</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ھونەرەکان}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦١]] [[پۆل:مردووانی ٢٠١٧]] [[پۆل:مردنەکان بەھۆی شێرپەنجە]] [[پۆل:ھونەرمەندانی بەریتانی]] 2rqpk86st1ja8kqeqb8eprk89nt88wd 0 209289 967291 965873 2022-08-02T22:11:54Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ستیڤ لایتڵ''' ({{بە ئینگلیزی|Steve Lightle}}) (١٩ی تشرینی دووەم ١٩٥٩ – ٨ی کانوونی دووەم ٢٠٢١)<ref name="CBG">{{cite web|author-link=John Jackson Miller|last=Miller|first=John Jackson|url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays|title=Industry Birthdays|work=[[Comics Buyer's Guide]]|date=June 10, 2005|location=Iola, Wisconsin|access-date=December 12, 2010|archive-url=https://www.webcitation.org/5trAbNQWw?url=http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays|archive-date=October 30, 2010|url-status=dead|df=mdy-all}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110218031356/http://cbgxtra.com/knowledge-base/for-your-reference/comics-industry-birthdays |date=١٨ی شوباتی ٢٠١١ }}</ref> هونەرمەندێکی کۆمیکی ئەمریکی بوو، وەک قەڵەمبازی کاری کردووە. زیاتر بە هونەرمەندی کۆمپانیای دی سی کۆمیکس ناسرابوو لە شاری کانزاس لەدایکبووە. ستیڤ لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە تەمەنی ٦١ ساڵیدا بەهۆی ڤایرۆسی [[کۆڤید ١٩]] کۆچی دوایی کرد.<ref>{{cite news|title=Iconic Legion of Super-Heroes artist Steve Lightle dies at age 61|url=https://www.gamesradar.com/uk/iconic-legion-of-super-heroes-artist-steve-lightle-dies-at-age-61/|first=Chris|last=Arrant|date=January 8, 2021|access-date=January 8, 2021|newspaper=GamesRadar+}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٩]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢١]] tnebf10lby4w5v9szex9uo69srs5ar6 0 209296 967269 935846 2022-08-02T21:47:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''خێرا و تووڕەیی''' ({{بە ئینگلیزی|Fast & Furious}}) مافێکی میدیاییە، ناوەندیی زنجیرەکە لەسەر کۆمەڵێک فیلمی ئەکشنییە، کە ئۆتۆمبێلی شەقامی نایاسایی و دزی و سیخوڕی و خێزان لەخۆ دەگرێت، زنجیرەکە ھەروەھا کورتە فیلم، زنجیرەی تەلەفیزیۆنی، نمایشە زیندووەکان، کاییە ڤیدیۆییەکان لەخۆ دەگرێت. لە لایەن [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]]ەوە بڵاودەکرێتەوە. [[پەڕگە:Fast-furious-logo-fast-furious.png|وێنۆک]] یەکەم فیلم لە ساڵی ٢٠٠١ بڵاوکرایەوە، کە بە چوارچێوەی سەرەتایی ئەو فیلمانە دەستی پێکرد کە سەرنجیان خستە سەر پێشبڕکێی نایاسایی شەقام، کە لە خێرای تووڕەیی (٢٠٠٩) دەرکەوت کە گەیشتە لوتکە. ئەم زنجیرەیە بەرەو دزی و سیخوڕی لەگەڵ خێرایی پێنج (٢٠١١) ڕۆیشت و چوار زنجیرەی دیکەی بەدوادا هات، کە نوێترینیان ئێف ٩ بوو، کە لە ساڵی ٢٠٢١ بڵاو کرایەوە. فیلمی ١٠ و ١١یەم بۆ کۆتایی پێهێنانی زنجیرەکە دانراون. == بەرهەمهێنان == لە ساڵی ٢٠٠٠، ئەکتەر پۆڵ واڵکەر لەگەڵ دەرهێنەر ڕۆب کۆهین لە سەر The Skulls کاری کرد، کۆهین گەیشتە ڕێکەوتنێک لەگەڵ بەرهەمهێنەر نیل ئێچ مۆرتز بۆ دروستکردنی فیلمێکی ئەکشنی لە یوونیڤەرساڵ پیکچەرز،<ref name="Amy Kaufman">{{cite web|url=https://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-paul-walker-furious-death-20150406-story.html|title=How Paul Walker nearly quit the 'Furious' franchise|first=Amy|last=Kaufman|date=6 April 2015 |work= [[Los Angeles Times]] |access-date=3 Aug 2018}}</ref> نزیک بوونەوە لە واڵکەر و داوایان لێکرد کە پێشنیاری فیلمی کاری خۆی بکات بەناوی درێم، بەڵام واڵکەر پێشنیاری بۆ فیلمی Days of Thunder و Donnie Brascoی کرد. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|فیلم|ئۆتۆمۆبیل|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زنجیرە فیلمی خێرا و تووڕە]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی ڕێگاوبانی دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:فیلمی ڕێگاوبانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:مافە دەستوورییەکانی فیلمی ئەکشن]] [[پۆل:زنجیرە فیلمی ئەکشن]] [[پۆل:فیلمەکانی پێشبڕکێی ئۆتۆمبێڵی ئەمریکی]] [[پۆل:ڕاونانی فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە دزییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی ڕێگاوبانی ئەمریکی]] [[پۆل:زنجیرە فیلمی تاوان]] [[پۆل:زنجیرە فیلمێک لە ساڵی ٢٠٠١ ناسێنرا]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی ئۆتۆمبێل]] [[پۆل:مافە دەستوورییەکانی میدیاییە جەماوەرییەکان لە ساڵی ٢٠٠١ەم خراونەتە ڕوو]] [[پۆل:زنجیرە فیلمی سیخوری]] [[پۆل:فیلمی تەکنەلۆجیای هەستبزوێن]] [[پۆل:زنجیرە فیلمی هەستبزوێن]] [[پۆل:مافە دەستوورییەکانی یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] fyi8czzha9zgorpy3z73kebf2u0rdjs 0 209299 967270 937958 2022-08-02T21:47:44Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = خێرا و تووڕە ٤ | وێنە = Fast and Furious Poster.jpg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = | بەرھەمھێنەر = | نووسین = | سەرچاوەی چیڕۆک = | چەشن = | کاست = | موزیک = کریستیان واگنەر | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = برایان تایلەر | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = یوونیڤەرساڵ پیکچەرز | ڕێکەوتی دەرچوون = ١٢ی ئازاری ٢٠٠٩ | ماوەی فیلم = ١٠٧ خولەک | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = | تێچوون = ٨٥ ملیۆن دۆلار | داھات = ٣٦٠٫٤ ملیۆن دۆلار | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }} '''خێرایی و تووڕەیی ٤''' ({{بە ئینگلیزی| Fast & Furious 4}}) فیلمێکی ئاکشنی ئەمریکییە، لە ساڵی ٢٠٠٩ لە دەرهێنانی جەستن لینە، چیرۆکەکەی لە لایەن کریس مۆرگانەوە نووسراوە، فیلمەکە چوارەم فیلمی زنجیرەیی [[خێرایی و تووڕەیی]]ە، ئەکتەرانی فیلمەکە بریتیین لە [[ڤێن دیزەڵ]]، [[پۆڵ واکەر]]، [[میشێل ڕۆدریگیز]] و جیۆردانا بریوستەر. ئەم فیلمە لە فیلمی خێرا و تووڕەیی ٢٠٠١ بۆ ئێستا دێت هەمان ئەکتەرانی پێشوون لە هەردوو فیلمەکەدا. لە ٣ی نیسانی ٢٠٠٩ بڵاوکرایەوە، فیلمەکە سەرنجێکی خراپی هەبوو کاتێک بڵاوکرایەوە هەروەها ئەم فیلمە ٣٦٣ ملیۆن دۆلاری لە جیهاندا تێچوو. == ڕۆڵەکان == *[[ڤێن دیزەڵ]] وەک دۆمینیک "دۆم" تۆریتۆ *[[پۆڵ واکەر]] وەک برایان ئۆکۆنر *[[میشێل ڕۆدریگیز]] لە ڕۆڵی لێتیسیا "لیتی" ئۆرتیز *جۆردان بریوستەر لە ڕۆڵی میا تۆرێتیتۆ *[[گال گادۆت]] لە ڕۆڵی گیزل یاشار ==پێشوازی== سەرەتا بڕیار بوو لە ١٢ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ بڵاوبکرێتەوە، بەڵام لەجیاتی ئەو بەروارە گواسترایەوە بۆ ٣ی نیسانی ٢٠٠٩، یەکەمین فیلمی شانۆیی جوڵاو بوو کە تەکنەلۆجیای فێدباکی جوڵاوی D-BOX لە شانۆی هەڵبژێردراودا نمایش بکات. لەیەکەم ڕۆژی دەرچوونیدا خێرایی و تووڕەیی ٣٠٫٦ ملیۆن دۆلار داهاتی بوو، وە لە کۆتایی هەفتەدا لە بۆکس ئۆفیس ٧٠ ملیۆن دۆلار داهاتی بوو.<ref>{{cite web|url= http://www.boxofficemojo.com/daily/chart/?sortdate=2009-04-03&p=.htm |title= Daily Box Office for Friday, 3 April 2009 | work = Box Office Mojo}}</ref> فیلمەکە شەشەمین گەورەترین کۆتایی هەفتەی کرانەوەی هەبوو، لە ساڵی ٢٠٠٩ دووهێندە بوو کە زۆربەی چاودێرانی پیشەسازی چاوەڕێیان دەکرد.<ref>{{cite news|first=Joshua |last=Rich |title=''Fast & Furious'' shatters box office records |url= http://www.cnn.com/2009/SHOWBIZ/Movies/04/05/boxoffice.ew/index.html?section=cnn_latest |publisher= [[Time Inc.]] <!-- republished at CNN.com --> | work = [[Entertainment Weekly]] |date=April 5, 2009 |access-date=April 5, 2009 }}</ref> هەروەها ڕیکۆردی بەرزترین نمایشی کردنەوەی کۆتایی هەفتەی هەبوو لە مانگی نیساندا و لەهەر فیلمێکی تایبەت بە ئۆتۆمبێل.<ref>{{cite web|url=https://www.today.com/popculture/walker-diesel-will-return-furious-sequel-wbna30172616 |title=Walker, Diesel will return for 'Furious' sequel – Access Hollywood |publisher=Today.com |date=April 12, 2009 |access-date=April 29, 2010}}</ref> ڕیکۆردەکە پێشتر لەلایەن ئۆتۆمبێلەکانەوە هەڵگیرابوو، کە ٦٠٫١ ملیۆن دۆلاری تێپەڕاندبوو. هەردوو ڕیکۆردەکە دوو ساڵ دواتر لەلایەن فاست فایڤەوە شکێنران کە گەیشتە ٨٦٫٢ ملیۆن دۆلار. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ئۆتۆمبێل|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|لۆس ئەنجلەس|ژاپۆن|مەکسیک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زنجیرە فیلمی خێرا و تووڕە]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠٠٩]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە ژاپۆن بەرھەمھێنراون]] [[پۆل:فیلمی ڕێگاوبانی دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:ڕاونانی فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە دزییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی ڕێگاوبانی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی ئۆتۆمبێل]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە لۆس ئەنجلۆس وێنەگیراون]] [[پۆل:فیلمە سەرکێشییە ئەکشنەکانی دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:فیلمە ڕاوکردنەکانی دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:فیلمەکانی یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] e2smtvwrm4lsrpsnyn6qeve9ppbg051 0 209366 967231 936489 2022-08-02T21:23:24Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''تاڤگە شینەکە''' ({{بە ئینگلیزی|The Blue Lagoon}}) فیلمێکی درامایی سەرکێشی ڕۆمانسی ئەمریکییە، کە لە ساڵی ١٩٨٠ لەلایەن ڕانداڵ کلیسەرەوە دەرهێنراوە و لە دوورگەی "تورتڵ فیجی" فیلمەکە دەرهێنراوە. سیناریۆکەی دۆگلاس دەی ستیوارت لەسەر بنەمای ڕۆمانی تاڤگە شینەکەی هێنری دێ ڤێر ستاکپۆل کردوویەتی. ئەستێرەکانی فیلمەکە<ref>[http://www.turtlefiji.com/film-location-of-the-blue-lagoon-1980 Filming of ''The Blue Lagoon'']</ref> بریتیین لە بڕۆک شێڵدز و کریستۆفەر ئەتکینز، فیلمەکە دووبارەکردنەوەی فیلمی ١٩٤٩ییە بە هەمان ناو.<ref name=ErblandMF>{{cite web |url=http://mentalfloss.com/article/65248/10-things-you-might-not-know-about-blue-lagoon |title=10 Things You Might Not Know About 'The Blue Lagoon' |author=Kate Erbland |date=19 June 2015 |publisher=Mental Floss |access-date=5 August 2015}}</ref> هەروەها وەشانی سایلنت مۆڤی ساڵی ١٩٢٣ لە فیلمی تاڤگە شینەکە بوو کە دەرهێنرابوو لەلایەن دەبلیو. بۆودن. [[پەڕگە:Blue lagoon 1980 movie poster.jpg|وێنۆک]] باسی کوڕ و کچێک دەکات کە پورزای یەکترن دوای دەربازبوونیان لە ئاگرێک لە دەریادا لە دوورگەیەکی دوور لە زەریایی پاسفیک جێگیر دەبن. ئەم دووانە فێری ژیان دەبن لە دەرەوەی سامانە سروشتییەکانی دوورگەکە کاتێک دەبن بە هەرزەکار، دواتر دوانەکە عاشقی یەکتری دەبن. هەروەها ڕۆجەر ئیبێرت بە "قۆڕترین فیلمی ساڵ"ی ناوبرد، بەهۆی چەند دیمەنێکی نەشیاوی ناو فیلمەکە. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمەکانی ١٩٨٠]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی کۆلومبیا پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان، ھەڵکەوتنی دەیەی ١٨٨٠]] [[پۆل:فیلمەکان، ھەڵکەوتنی دەیەی ١٨٩٠]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە کەنار دەریاکان دانراون]] [[پۆل:فیلمە براوەکانی خەڵاتی گۆڵدن ڕۆسبێری]] 8jhqby17tn10z34mj1h764t2vgfsw2z 0 209385 967406 932747 2022-08-03T11:16:14Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''کەرەی گوێز''' ({{بە ئینگلیزی|Nut Butter}}) جۆرێکە لە بڵاوبوونەوە. بە هەڵمژینی گوێزی برژاوی وشک دروست دەکرێت تا چەورییەکەی جیادەکرێتەوە، هەروەها هەر کەرەیەکی جیاوازی چەرەسات تامێکی جیاوازیان هەیە.<ref name=":0">{{Cite web|date=8 November 2020|title=Nut Butter Guide: 12 Types of Nut Butter|url=https://www.masterclass.com/articles/nut-butter-guide|url-status=live|website=Masterclass}}</ref> [[پەڕگە:PeanutButter.jpg|وێنۆک]] == جۆر == هەموو چەرەزاتێک دەتوانرێت بەکار بهێنرێت بۆ دروستکردنی کەرەی چەرەزات، ئەمەش چەند نمونەیەک: کەرەی ئالمۆند کەرەی گوێزی بەرازیل کەرەی کاشێو کەرەی سنگ کەرەی هازلنوت == سەرچاوەکان == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} no1ij0cagz7e7aatofqckazec3eos4o 0 209391 967405 936217 2022-08-03T11:16:04Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''کەرەی بوندوق''' ({{بە ئینگلیزی|Hazelnut Butter}}) جۆرێکە لە کەرەی گوێز، بە برژاندنی هەزەلی خاو یان برژاو دروست دەکرێت، لە ئەوروپا باوترە کەرەی بوندوق دەکرێت نەرم بێت. کەرەی بوندوق لە چەوری سروشتیدا بەرزە، بەڵام زەیتەکەی بە ئاسانی جیادەکرێتەوە، بۆیە پێویستە پێش بەکارهێنان هەڵمژرێت، هەروەها پێویستە دوای کردنەوەی بخرێتە سەلاجە بۆ ئەوەی بە هێواشی جیابکرێتەوە و تێکبچێت.<ref>{{cite web|title=What is Hazelnut Butter?|url=http://www.wisegeek.com/what-is-hazelnut-butter.htm|accessdate=March 23, 2012}}</ref> کەرەی بوندوق دەبێتە جۆرێکی باش بۆ کەرەی پاقلەمەنی بۆ ئەوانەی هەستیاری بە پاقلەیان هەیە یان ئەوانەی خۆیان بەدوور دەگرن لە پاقلەمەنییەکان.<ref>{{cite web|url =http://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/3728|title =Nutrient data for 12120, Nuts, hazelnuts or filberts|access-date =2021-06-26|archive-date =2016-03-08|archive-url =https://web.archive.org/web/20160308235659/https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/3728|url-status =dead}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160308235659/https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/3728 |date= ٨ی ئازاری ٢٠١٦ }}</ref><ref>{{cite web|url =http://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/4779|title =Nutrient data for 16087, Peanuts, all types, raw|access-date =2021-06-26|archive-date =2017-07-11|archive-url =https://web.archive.org/web/20170711053825/https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/4779|url-status =dead}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170711053825/https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/4779 |date=١١ی تەممووزی ٢٠١٧ }}</ref> ==سەرچاوەکان== == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 93v1jnuehc1fpz3l3afptir9w1rasqb 0 209446 967299 933090 2022-08-02T22:25:07Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''شەڕی تایبەت.'''<ref group="بیرو باوەڕی عبدللە اوجەلان">سۆسیالیزم Anti kapitalizm</ref> بریتیە لە شەڕێکی زهنی و کلتوری و ئەخڵاقی کە سیستەمی (کاپیتالیزم ) سەرمایەداری بەرامبەر بە کۆمەڵگاو بەتایبەت ژنان و گەنجان بە شێوازێکی زۆر نەرم و بەرنامە داڕێژراو بەڕێوەی ئەبا ، بە ئامانجی ئەوەیە بیانخاتە ژێر دەستی خۆیان و لە بەرژەوەندی خۆی بەکاری بێنێ ڕۆحی پێکەوە ژیان و ئازادی لەناو بەرێ وە هەرچی خێر و بێری ناوچەکەیە بۆ خۆی قۆرغی بکا، [[مێژووی شەڕی تایبەت]] وەک باس دەکرێ لە سەردەمی پێش گەشەسەندنی شارستانی کە پێنج هەزار ساڵ پێش زاین مەزەندەدەکرێ ئەو کاتەی کە خوداوەندی دایک بەڕێوەبەری کۆمەڵگا بوو ، وە چینی گەنج پێشەنگ و کۆڵەکەی کۆمەڵگا بوون ، پشتو پەنای [[خوداوەندی دایک]] بوون ،  بۆچی دایک وەک خوداوەند هەژمار ئەکرا ؟ ئەتوانین لە سێ خاڵا بە کورتی باسی بکەین، 1. منداڵ بون بە مانایەکی تر زیاد کردنی ژمارەی دانیشتوان کەئەقلیەتی ئەو کات وا تێ ئەگەیشتن کە ژن مناڵ دروست ئەکا و زیاتر گرنگیان بە ڕۆڵی ژن ئەدا لەو بابەتە. 2. میهرەبانی بەرامبەر بە هەموو ئەندامانی کۆمەڵەکە بێ جیاوازی . 3. چاندن یان دۆزینەوی کشتوکاڵ کە وەک سەرچاوەی پێشکەوتنی ژیانیان دا ئەنرێ کە ئەوە هۆکارێکی زۆر گرنگ بووە بۆ نیشتەجێ بونی کۆمەڵەکە و هەوڵدان بۆ زیاد کردنی ژمارەی خۆیان . ئەو سێ خاڵەی باسمان کرد وەک سیفاتی خوداوەند هەژمار ئەکرا کە لە پیاو دا نەبووە ڕۆڵی پیاو لەو کاتەدا تەنیا ڕاوکردن و هێنانەوەی ڕاوکراوەکان بوو لە کۆمەڵگا هەر ئەوەش بوە هۆی ئەوەی یاخی بن لە خوداوەندی دایک هەر وەک ئاشکرایە ڕاو کردن پێویستی بە فێڵبازی و پلان دانانە بۆیە بە پێی تێپەڕ بونی کات پیاو لایەنی( [[انالتیک]] )  مێشکی پلان دانانی پێش ئەکەوێ بۆچونی ئەوەی بۆچی خۆیان نەبنە خاوەنی کۆمەڵگا لە کاتێکا خاوەن هێزی جەستەیین ، لە هەمان کاتا پلانی ڕاکێشانی گەنجانی کۆمەڵەکە دا ئەنێن بۆ لایەنی خۆیان تاکوو دایک کە بەڕێوەبەری کۆمەڵەکە بوو بێ هێز بمێنێتەوە ، گرنگترین ئەو ڕێبازانەی کە گەنجانیان پێ فریو دا چین؟ بێگومان  پڕ کردنی مێشکیان لە ئارەزوی جنسی و هێزی جەستەیی ،بەرژەوەندی تاکەکەسی بەم شێوەیە توانیان دایک لە کۆمەڵەکە بێ هێز بکەن و بیکەن بە کۆیلەی خۆیان کە شوێنەواری ئەو پلانگێریە تاکو ڕۆژی  ئەمڕۆمان بە زەقی دیارە . [[قوربانی یەکەمی شەڕی تایبەت]] ،... قوربانی یەکەمی ئەم سیاسەتە نا تەندروستە چینی گەنج و ژنە ، چونکە باشترین هاوپەیمانی یەکترن لە هەموو چینێک باشتر لە یەکتر تێ ئەگەن و ئەتوانن پشتیوانی یەکتر بن، وە گەورەترین ڕۆڵیان هەیە لە بەرەو پێش بردنی کۆمەڵگاو بە پێچەوانەوە وێران کردنی کۆمەڵگا ،گەنج بەهۆکاری پاکی مێشک و گرو تینی گەنجایەتی زۆر بە ئاسانی ئەتوانێ کۆمەڵگا بگۆڕێ بە مەرجێک ئەگەر یەکگرتوو بن و هەوڵی پێشەنگایەتی بدەن، وە ژن بەهۆی ئەوەی هەمیشە هەست و سۆزی لە پێشترە هەر ئەو هەست و سۆزە لە کۆندا بۆتە هۆکاری ئەوەی کاریگەری لەسەر کۆمەڵگا دروست بکا و گوێی لێ بگیرێ ، چونکە ئەتوانێ بە شێوەیەکی واقعانە شیکردنەوە بۆ کێشەکانی کۆمەڵگا بکا و هەست و سۆزی ڕێگا نادا هیچ شتێ بۆ بەرژەوەندی خۆی بەکار بێنێ، وە ئەو دژایەتیی کردنەی چینی گەنج و ژن  تا ڕۆژی ئەمڕۆش زۆر بە جوانی دیارە و بگرەو زیاتر بووە کە دواتر بە فراوانی باسی ئەکەین. [[سێ سوارە بەهێزەکەی شەڕی تایبەت]]! لە سیستەمی شەڕی تایبەتدا سێ ڕێباز هەن کە زۆر کاریگەر و بەهێزن لە سەر کۆمەڵگا کە لە دونیای فکر و سیاسەتا بە سێ سواری سیستەم دا ئەنرێ ئەوانیش ([[سکس]]،[[وەرزش]]،[[هونەر]]) کە ئەمەوێ بە گشتی باسی دانە بە دانەیان بکەم ،،، 1- [[(sex)جنسیەت]] لەم خاڵەیاندا سیستەمی سەرمایەداری هەموو هەوڵێکی خۆی ئەدا بۆ پڕ کردنی زهنیەتی تاک لە حەز و ئارەزووی سێکسی ،وە بیکاتە تاکە ئامانجی ژیانی تاکو بتوانێ دەست بەسەر ڕۆحی تاک بگرێ و بە ئارەزووی خۆی یاری پێ بکا وە بەهیچ جۆرێک مەجالی نەمێنێ کە بیر لە کۆمەڵگا و پێشکەوتنی بکاتەوە تاکە شت کە بیری لێ بکاتەوە بەدەست هێنانی چێژی سێکسی جا هەر ڕێگایەک بێ وای لێ ئەکا بۆی بجەنگێ، ئەو سوارە بە تایبەتی کار لەسەر ژن و گەنج ئەکا لە بچوکترین خاڵ تاکو گەورەترینیان هەوڵ ئەدا ئەو دوو چینە بکاتە کاڵایەکی سێکسی و ئامرازێک بۆ دامرکانەوەی حەزە سێکسیەکان ، ئەویش لە ڕێگای ڕێکڵام کردن و TV و بڵاوکردنەوەی پۆرن و گۆرانی و ......هتد، ئایە تا ئێستا ئەو پرسیارەتان کردوە کە بۆچی لەو دونیایە دا ئاسانترین شت بە بتەوێ بەدەستی بێنی یان ئەنجامی بدەی پرۆسەی سێکسە ؟ بێگومان چونکە گەورەترین ڕێگای سیستەمە بۆ ئەوەی خانە چالاکەکانی مێشک کە یارمەتیت ئەدەن لە پێش کەوتن و یاخی بوون لە ناو بچن ئەویش بە ئاڵودە بوون بە سێکس و تێکۆشان بۆ بەدەست هێنانی کە گەیشتۆتە ئاستێک کە کچ و کوڕێک پێناسەی ئاگر و بەنزینی بۆ بکەن تەنیا بۆ ئەوەی نزیکی یەکتر نەبنەوە ، گەیشتۆتە ئاستێک کە کچێک نەتوانێ بە ئازادی خۆی پیاسەیەکی سەر شەقام بکا یان درەنگانی شەو ناچارە بە ترسێکی زۆرەوە لەسەر کار بگەڕێتەوە ماڵەوە ، یان پێناسەی کوڕێک بکرێ بە گورگ و کچێک بە مەڕ لە ئاستێکدا هاتوینەتە خوارەوە کە پێشەنگایەتی کۆمەڵگامان ئەکر کە هەموو شۆرش و سەرهەڵدانەکان بە پێشەنگایەتی ئێمە ئەکرا بەڵام ئێستا وامان لێکراوە تاکە شت کە زۆر بۆی بجەنگین بەدەست هێنانی سێکس بێ ، وە جگە لەوەی بەکاڵا کردنی ژن زۆرژن زۆر بە زەقی دیارە و کراوەتە ئامرازێکی بازرگانی بۆ ڕاکێشانی گەنج و دورخستنەوەی لە خۆ پەروەردە کردن ، بەتایبەت لە ڕێکلامەکان زۆر بە جوانی دیارە نمونە کاتێ ڕێکلامی هەویری ددان ئەکرێ هەمیشە پێویستە دەمی ژن ببێتە کاڵای ڕێکلامەکە باشە چ پەیوەندی هەویری ددان بە ژنەوە هەیە ئەگەر هەمان زهنیەتی کۆیلە داری و بە کاڵا کردن نەبێ یان ڕێکلامی سەیارە هەمیشە پێویستە ژنێک بە جلێکی نیمچە ڕوتەوە نمایشی بۆ بکا ئەوانەو هەزاران نمونەی تر کە لە ژیانی ڕۆژانە دا زۆر بە زەقی دیارە و بۆتە دیاردە و شتێکی ئاسایی بێ گومان تاکە ئامانجیان بێ دەنگ کردن و بە کۆیلە کردنی کۆمەڵگایە لە پێناو خۆیان. [[1- وەرزش]] : هەرچەندە ئێمە لە دژی وارزش نین و بگرە و زۆر هاندەری وەرزشین بەڵام کام وەرزش ئایە ئەو وەرزشەی بۆتە کاڵا بۆ بازرگان و دەسەڵات داران یان ئەو وەرزشەی کە بۆتە هۆی دروست کردنی کۆمەڵگایەکی تەندروست و یەکگرتوو ؟بێ گومان ئەوەی خزمەت بە کۆمەڵگا ئەکا ،بۆیە ئەو خاڵەشیان زۆر کەمتر نیە لەوەی یەکەم بەهەمان شێوە یەکێکە لە ڕێبازەکانی خافڵاندنی کۆمەڵگا و بە کاڵا کردنی تاک لە ڕێگای بە بازرگانی کردنی وەرزش و مەژغول کردنیان ، یان خۆ دزینەوە لە بەرپرسیارەتیان لەبەرامبەر کۆمەڵگا و تێکۆشانیان لە دژی سیستەمی سەرمایەداری ، نمونەی ئەو وەرزشە باوانەی کە لە کاتی ئێستا دا جێگای سەرنجی بابەتەکەمانە گەلێک زۆرن پێویست ناکا یەک یەک باسیان بکەین تەنیا بتوانین بە کورتی پەیامەکە بگەیەنین باشترە ، بۆیە تاکە هۆکاری هەبونی وەرزش و بەشەکانی دروست کردنی کۆمەڵگایەکی تەندروستە لە ڕوی جەستەیی و فکری نەک دروست کردنی کەسایەتیەکی تاک پەرست و کاڵای کڕین و فرۆشتن یان وەرزشوانێکی بێ بەرپرسیار و گۆشەگیر . 3-[[هونەر]] :کۆتا سواری ئەو سیستەمەیە کە خزمەتی هەردوو سوارەکەی تر ئەکا بە زۆرزانی خۆی ، ئەمەوێ دوبارە بیری بخەمەوە کە ئێمە بە هیچ جۆرێک دژی ئەو پرۆسانە نین بەڵام لێرەدا باسی سیستم دەکەین کە چۆن بەکاری دێنن ، هونەر وەک خزمەت کاری دوو خاڵەکەی سەرەوە ئەناسرێ ئەویش لە ڕێگای ڕازاندنەوەی سێکس و وەرزش وەک خولیایەکی نەبڕاوە تاک و هاندەری زیاتر بکا. تاکە هۆکاری بونی هونەر لە سەرەتای دروست بونی مرۆڤایەتیەوە ئەوە بوە کە لایەنی ڕۆحی کۆمەڵگا هەمیشە بە [[مۆڕال]] بهێڵێتەوە و لە دەوری یەکتر کۆیان بکاتەوە بەڵام ئەگەر بێت و سەیری سەردەمی ئێستا بکەین لە دێڕی شعرێک تا کۆتا پارچەی موزیکی گۆرانیەک هەمیشە ئەتخاتە دونیایەک کە لەخۆت و لە بونت بێزار بیت و پەنا بەریتە بەر خەمۆکی ، کە ئەمجۆرە لەنێو دونیای هونەر بەشی موزیک ناسراوە بە ئارەب ئێسک [[arab esk]] کە ئامانجی لەناو بردنی رۆح و ماندو کردنیەتی . ئەو سێ خاڵەی کە جەختمان کردۆتە سەری بێ گومان لایەنی ئەرێنی هەیە و سودی تایبەتیان بە تاک و کۆمەڵگا گەیاندوە بۆیە پێویستە لەسەرمان بە ئاگاییەوە ئەو پاڵنەرە هەڵبژێرین کە بەهۆیەوە ڕوو لە خاڵێک لەو خاڵانە ئەکەین پێش وەختە ئەبێ لەخۆمان بپرسین ئاخۆ ئەو شێوازەی من ئەنجامی ئەدەم چەندە سود بە ڕۆحی خۆم ئەگەیەنێ ؟ یان چەندە سوود بەو کۆمەڵگایە ئەگەیەنێ؟ کە من لەناویا وەک تاک پشتم پێ دەبەسترێ ، ئەگەر بێت و بە زاناییەوە هەڵبژاردنەکانمان ئەنجام بدەین بێگومان نابینە کڵایەک بۆ بازرگانی سیستەمی [[امپریالیزم]] (جیهان گیری ). لە کۆتایی دا پێویستە ئەوە بخەمە ڕوو کە ئەو وتارە تەنیا کورتەیەکە لەو باسە کە تەنیا بۆ ئاشنا بوونی بابەتەکە خستومانەتە ڕوو بەڵام دڵنیام ئەبێتە دەروازەیەکی زۆر چاک بۆ تێگەیشتن بەو یاریانەی کە پێمان ئەکرێ نغرۆیان کردوین لەناویانا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} fswgamnme65d58i1itkajmwfsawqg77 0 209665 967142 960385 2022-08-02T19:24:11Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Afro concert Oct 11 09.jpg|وێنۆک]] '''جۆزێف ئیدگار فۆرمان''' ({{بە ئینگلیزی|Joseph Edgar Foreman}}) (لەدایکبووی ٢٨ی تەمموزی ١٩٧٤ لە پاڵمدەیل، کالیفۆرنیا) ڕاپەرێکی ئەمریکییە، بە [[ناوی ھونەری]] زیاتر بە ئافرۆمێن ناسراوە. پاڵێوراوە بۆ [[خەڵاتی گرامی]] بۆ باشترین "ڕاپ سۆلۆ پێرفۆرمانس" بۆ گۆرانی "لەبەر ئەوەی بەرز بووم" لە ساڵی ٢٠٠٢.<ref>{{cite web|url=http://www.iowastatedaily.com/article_8e7c25e4-25c4-5081-8541-4991969ad52a.html|access-date=2013-12-25|title=Grammy-nominated Afroman comes to Bali|publisher=Iowa State Daily}}</ref> یەکەم ئەلبوومی ستۆدیۆی بڵاوکردەوە بەناوی لەبەرئەوەی بەرز بووم لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٠٠،<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/because-i-got-high-mw0000068851|access-date=2013-12-25|title=Afroman - Because I Got High|publisher=[[Allmusic]]}}</ref> ئەلبوومەکە لەسەر هەمان گۆرانی بوو. دووەم ئەلبوومی ستۆدیۆیSell Your Dopeی لە ١٢ی ئەیلولی ٢٠٠٠ بڵاوکرایەوە. هەروەها گۆرانی "ڕاپی شێتانە"ی پێشکەش کردووە.<ref>{{cite web|url=http://www.allmusic.com/album/sell-your-dope-mw0001006790|access-date=2013-12-25|title=Afroman - Sell Your Dope|publisher=Allmusic}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٧٤]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی میسیسیپی]] [[پۆل:گۆرانیبێژە ئەمریکییەکانی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ڕاپەرە ئەمریکییەکانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ڕاپەرە ئەمریکییەکانی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:ڕاپەرەکان لە میسیسیپی]] [[پۆل:مەسیحی ئەفریقی-ئەمریکی]] 6xdbzy326l8y9uq1j7z9x3xys9j8odm 0 209687 967301 933813 2022-08-02T22:25:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict|conflict=شەڕی ڕووباری کالکا|combatant1=[[ئیمپراتۆریەتیی مەغۆل]]<br />[[هۆزی برۆدینکی ڕووس]]|casualties1=نەزانراو|strength2=8,000–80,000 سەرباز<ref name="John Fennell pp. 66-8" /><ref name="D.G. Khrustalev 2013. pp. 85">D.G. Khrustalev. Rus and the Mongol invasion (20 - 50's of XIII century). - SPb: Eurasia, 2013. - pp. 85–86</ref><ref name="Khrustalev, p. 416">Khrustalev, p. 416</ref><ref name="Sverdrup, p. 206">Sverdrup, p. 206</ref><ref name="R98-G" /><ref>Spencer C. Tucker. A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East. - 23.12.2009. - pp. 426</ref>|strength1=20,000–23,000 سەرباز<ref name="de Hartog118">de Hartog, ''Genghis Khan: Conqueror of the World'', p. 118.</ref><ref name="R100-G"/>|commander2=[[مستیسلاڤی بوێر]]<br />[[مستیسلاڤی دووەم]]<br />[[مستیسلاڤی سێهەم]]<br />[[دانیێل پادشای گالیسیا]]|commander1=[[جێبێ]]<br />[[سوبوتای]]|combatant2=[[ویلایەتی کیێڤ]]<br />{{flagicon image|Alex K Halych-Volhynia-flag.svg|border=no}} [[ویلایەتی گالیسیا و ڤولینیا]]<br />[[ویلایەتی چێرنیگۆڤ]]<br />[[ویلایەتی سمۆلێنسک]]<br />[[کومانەکان]]|result=بردنەوەی [[ئیمپراتۆریەتیی مەغۆل]]|partof=[[داگیرکاری مەغۆلییەکان لە کیێڤی ڕووس]]|coordinates={{coord|47|15|03|N|37|29|44|E|display=inline}}|place=[[ڕووباری کالکا]] (ئوکرانیای ئێستا)|date=31ی مایۆی 1223|caption=تیرهاوێژانی مەغۆلی|image_size=300|image=MongolCavalrymen.jpg|casualties2=نزیکەی ٪٩٠ـی ڕووسەکان.<ref>The Novgorod First Chronicle, translated by R. Michell, and N. Forbes, London 1914.</ref>}} '''شەڕی ڕووباری کالکا''' ({{lang-uk|Битва на річці Калка}}) بریتیبوو لە شەڕێک لەنێوان [[ئیمپراتۆریەتیی مەغۆل|ئیمپڕاتۆریەتی مەغۆل]] بە سەرکردایەتی جێىێ و سوبوتای دژی ویلایەتەکانی ئەوکاتی ڕووس لەنێوانیاندا کیێڤ و گالیسیا و کومانەکان. شەڕەکە لە 31ی مایۆی 1223 ئەنجامدرا لەنزیک ڕووباری کالکا کەوا دەکاتە [[دۆنێتسک]]، ئوکراینای ئەمڕۆ. جەنگەکەش بە سەرکەوتنی مەغۆلەکان بەکۆتا هات. دوای داگیرکردنی ناوەڕاستی ئاسیا لەلایەن مەغۆلەکان و شکستی ئیمپراتۆریەتی خەوارزمیەکان، هێزەکانی مەغۆل هەنگاویان نا بەرەو [[عێڕاقی عەجەم]]. هەریەک لە جێبێ و سوباتای داوایان لە جەنگیزخان کرد مۆڵەتی ئەوەیان پێبدات کەوا بەرەو [[قەوقاز]]<nowiki/>یش بڕۆن و درێژە بە داگیرکارەکانیان بدەن. لەوکاتەی چاوەڕوانی وەڵامی ئەوییان دەکرد، هێرشیان کردە سەر ئیمپڕاتۆریەتی جۆرجیا و هەریەک لە جۆرجیا و ئەرمینیای ئەمڕۆیان داگیرکرد. دوای بەدەستهێنانی مۆڵەتی جەنگیزخان مەغۆلەکان هەنگاویان نا بەرەو کیێڤی ڕووس. لەوێ مەغۆلەکان بەتەواوەتی لەژێر ‌هەڕەشەدابوون بەهۆی کەمی سەربازانیان بەرامبەر ڕووسەکان کەوا مستیسلاڤی بوێر سەرکردایەتی دەکردن. لە سەرەتادا هێزەکانی ڕووس توانییان سەرکەوتنێکی کاتی بەدەستبهێنن و مەغۆلەکان دەستیانکرد بە کشانەوە و ئەم کشانەوەیە چەندین ڕۆژی خایاند تا ئەوکاتەی گەیشتنە نزیک ڕووباری کالکا. لەوێ مەغۆلەکان پێکهاتەیەکی گرینگیان داڕشت بۆ ڕووبەروبوونەوەی ڕووسەکان لەنزیک ڕووبارەکە. ئەوکاتەی مستیسلاڤ گەیشتە نزیک ڕووبارەکە، سەرەڕای ئەوەی هێشتا سوپاکەی بەتەواوەتی لەگەڵی نەبوون، بڕیاریدا هێرش بکاتە سەر مەغۆلەکان بەوپێیەی وایدەزانی ئەوان هێشتا لە کشانەوەدان. بەڵام مەغۆلەکان توانییان کەمبوونەوەی ژمارەی ڕووسەکان بەشێوەیەکی کاتی بقۆزنەوە و سوپاکەیان ببەزێنن. مستیسلاڤی کیێڤ توانی دەربازی بێت و خۆی گەیاندە کەمپێکی خۆیان. مەغۆلەکان دوای کەوتن و دوای سێ ڕۆژ شەڕکردن، بڕیاری خۆبەدەستەوەدانیدا بە مەرجی ئازادکردنیان، بەڵام هەر کە چەکیان دانا مەغۆلەکان سەرجەمیانیان کوشت، سەرەڕای ئەمەش مستیسلاڤی بوێر خۆی دەرباز کرد و مەغۆلەکانیش براوە بوون و چوونەوە ڕیزی جەنگیزخان بۆ ئەوەی خۆیان بۆ هێرشی گەورەتر ئامادە بکەن. == سەرچاوەکان == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} l2lg9v2cqlgktiuy7hbt2mef20d1f33 0 209692 967260 965542 2022-08-02T21:38:52Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Кольская сверхглубокая скважина crop.jpg|وێنۆک|چاڵی گەورەی کۆلا لە ٢٠٠٧]] [[پەڕگە:Kola peninsula.png|وێنۆک]] '''چاڵی گەورەی کۆلا''' ({{بە ئینگلیزی|Kola Superdeep Borehole}}) چاڵێکی زۆر قووڵ بوو لە کۆلا پێنسولا لە ڕوسیا، لە ماوەی ١٩٧٠ - ١٩٩٢ و لە ساڵی ٢٠٠٨ داخرا. ئەم چاڵە هەڵکەندرا بۆ ئەوەی زانیاری زیاتر دەربارەی ناخی زەوی وەربگیرێت. هەڵکەندن لە ٢٤ی ئایاری ١٩٧٠ دەستی پێکرد. کارەکە تا ساڵی ١٩٩٢، یان ١٩٩٤ بەردەوام بوو. بۆریهۆڵەکە هەتا ساڵی ٢٠٠٥ بە کراوەیی هێڵرایەوە.<ref name=disgrace>{{cite web |author= Galina Khokhlova |title= From glory to disgrace |url= http://www.rg.ru/2008/10/15/skvazhina.html |date= 15 October 2008 |language= Russian |accessdate= 9 July 2010}}</ref> SG-3، قوڵترین بەشی چاڵەکەیە، دەگاتە ١٢٬٢٦١ مەتر یان ٧٫٦ میل ژێر ڕووی زەوی لە ساڵی ١٩٨٩. ئەوە قوڵترین چاڵە کە تا ئێستا دروست کرابێت و هێشتا قوڵترین خاڵی دروستکراوی مرۆڤە لەسەر زەوی.<ref name=ICP>{{cite web |title=Kola Superdeep Borehole (KSDB) |url=http://www.icdp-online.org/contenido/icdp/front_content.php?idcat=695 |work=ICDP |date=2009 |accessdate=8 April 2009 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5nDzc5qPC?url=http://www.icdp-online.org/contenido/icdp/front_content.php?idcat=695 |archivedate=1 February 2010 |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011063353/http://www.icdp-online.org/contenido/icdp/front_content.php?idcat=695 |date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٧ }}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ڕووسیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زانست و تەکنۆلۆژیا لە ڕووسیا]] [[پۆل:زانست و تەکنۆلۆژیا لە یەکێتیی سۆڤیەت]] h4chgpjuahaorrdgcv27puyu9yov2h3 0 209694 967253 934025 2022-08-02T21:35:07Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Jaime Alguersuari.jpg|وێنۆک]] '''جەیمی ئەلگوێرسواری''' ({{بە ئینگلیزی|Jaime Alguersuari}}) (لەدایکبووی ٢٣ی ئازاری ١٩٩٠ لە بەرشەلۆنە)، شۆفێری پێشبڕکێی ئیسپانییە. بوو بە گەنجترین شۆفێری فۆرمولا یەکە لە مێژوودا لە گراند پریکسی هەنگاریا تەمەنی 19 ساڵ و 4 مانگ و 3 ڕۆژ بوو، ئەلگوێرسواری یەکەم شۆفێرە لە ساڵی نەوەدەکان کە پێشبڕکێی فۆرمولا یەک بکات.<ref>{{cite journal |date=July 30, 2009 |title=F1's first child of the 1990s...|publisher=Haymarket Publications |journal=[[Autosport]] |volume=197 |issue=5 |pages= 15 }}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ئیسپانیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٠]] [[پۆل:زیندووان]] jsqpeb88j0ouq71216lg1inm4gl79go 0 209786 967454 944628 2022-08-03T11:53:58Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Ned Kelly in 1880.png|وێنۆک]] '''نێد کێلی''' ({{بە ئینگلیزی|Ned Kelly}}) [[دارستاننشین]]ێکی ئوستورالی بوو.<ref name=dfat>{{cite web |url=http://www.dfat.gov.au/facts/national_icons.html |title=About Australia: National Icons |first= |last= |work=Department of Foreign Affairs and Trade |year=2011 |accessdate=2011-10-15 |archive-date=2011-10-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111019233119/http://dfat.gov.au/facts/national_icons.html |url-status=dead }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111019233119/http://dfat.gov.au/facts/national_icons.html |date=١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ }}</ref> بووە کەسایەتییەکی ڕەمزی لە مێژوو، فۆلکلۆر، کتێب، ھونەر و فیلمی ئوستورالیا. وەک ھێمایییەکی نیشتیمانی وێنەکەی بەکارھێنراوە لە ئاھەنگی کردنەوەی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠]] لە سیدنی، لە یارییەکدا یادی کراوەتەوە بەناوی "... وەک یاری نێد کێڵی …" وشەی یاری لەم حاڵەتەدا بە مانای ئازا دێت.<ref name="kp">{{cite web|url=http://vhd.heritage.vic.gov.au/vhd/heritagevic#detail_places;14253|title=Kelly Papers|work=Heritage Places and Objects|publisher=Heritage Council of Victoria|language=|accessdate=2010-02-27}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مێژوو|ئوسترالیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٥٤]] [[پۆل:مردووانی ١٨٨٠]] [[پۆل:ئوسترالییەکانی بەڕەگەز ئیری]] qtxccjjji6kw3mibs54oozb81ol2nm1 0 209787 967271 934055 2022-08-02T21:48:04Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:William Strutt Bushrangers.jpg|وێنۆک]] '''دارستاننشین''' ({{بە ئینگلیزی|Bushranger}}) دزێک بوو کە لە بازگەی ئوسترالیا دەژیا. دارستاننشینەکان زۆرجار شتی گرانبەهایان لە بانکەکان یان ڕاهێنەرەکان دزیوە. زیاتر لە ٢٠٠٠ دارستاننشین لە ماوەی ڕابردووی ئوسترالیا هەبوون، زۆربەیان بە سادەیی تاوانبار و دز بوون. چەند دارستاننشینێکیش هەیە کە بەناوبانگ بوون و وەک پاڵەوان دەبینران کە بەشێکن لە مێژوویەکی درێژ ئەوانیش وەک [[ڕۆبن ھوود]] و دیک تورپین لە ئینگلتەرا یان [[جێسی جەیمز]] و بیڵی کید لە ئەمریکا. دارستاننشین دەستەواژەیەکە بۆ وەسفکردنی زەوی بەکاردەهێنرێت کە خەڵکی تێدا ناژی، زەویەکی دوور لە شار، یان دارستان. وشەکە بە شێوەیەکی سەرەکی لە ئوسترالیا، نیوزلەندا، ئەفریقا، کەنەدا، و ئالاسکا بەکاردەهێنرێت.<ref name = OC>{{cite book |last= Davey |first= Gwenda |author2= Graham Seal | title =The Oxford Companion to Australian Folklore | publisher = Oxford University Press| date =1993 | location =Melbourne | pages = [https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000unse_z4h3/page/58 58]–59| url =https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000unse_z4h3| doi = | id = | isbn = 0195530578}}</ref> ==سەرچاوەکان== == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 22e8n1vftap0jdzd6au5xbgwaurhze7 0 209952 967261 934348 2022-08-02T21:39:02Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Hydroponic onions, NASA -- 17 June 2004.jpg|وێنۆک]] '''چاندن بە ئاو'''<ref>{{Cite journal|last= Gericke|first= William F.|date= 1937|title= Hydroponics - crop production in liquid culture media|journal= Science|volume= 85|issue= 2198|pages= 177–178|doi= 10.1126/science.85.2198.177|pmid= 17732930|bibcode= 1937Sci....85..177G}}</ref> ({{بە ئینگلیزی|Hydrophobic}}) بریتییە لە چاندنی [[ڕووەک]]ەکان زۆربەی کات بەروبوومەکان، بە بێ خاک، بە بەکارهێنانی شلەی خۆراکی کانزایی لە چارەسەرێکی ئاویدا. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژینگە|ڕوەک|ئاو}} {{سەرچاوەکان}} kr2emskofxn9z3a0pqcz7fom878ucp0 0 209958 967192 934449 2022-08-02T20:12:38Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Ben Tennyson.png|وێنۆک]] '''بنیامین کیربی "بێن" تێنیسن''' زیاتر بە '''بێن تێن''' ناسراوە ({{بە ئینگلیزی|Ben Tennyson}}) سوپەرهیرۆیەکی خەیاڵییە و نازناوی پاڵەوانی چیرۆک بێن ١٠ی لێنراوە. منداڵێکی ئاسایی تەمەن دە ساڵانە تا ئەو کاتەی ئۆمنیتریکس دەدۆزێتەوە، ئامێرێکی بەهێزی وەک کاتژمێرە کە ڕێگەی پێدەدات بگۆڕێت بۆ دە بەڵام بوونەوەری جیاواز،<ref>In ''[[Ben 10: Alien Force]]'' episode "[[List of Ben 10: Alien Force episodes#ep25|War of the Worlds, Part 1]]", it is revealed that the Omnitrix contains DNA samples from every species in the Milky Way galaxy, allowing Ben to be able to turn into 1,000,903 different species of alien, hybrids such as those provided to Ben by the later Ultimatrix nonwithstanding.</ref> ئەمە بۆ بێن ١٠ (٢٠٠٥ - ٢٠٠٨) دروستکرا، ڕۆڵە دەنگیەکەی تارا سترۆنگ بوو. سترۆنگ لەلایەن یوری لۆوێنتاڵەوە جێگەکەی گرترا، بۆ سێ زنجیرەی پاشکۆی [[بێن ١٠: ئەلێن فۆرس]]ی (٢٠٠٨ - ٢٠١٠)، بێن ١٠: ئاڵتیمەیت ئەلێن (٢٠١٠ - ٢٠١٢)، بێن ١٠: ئۆمنیڤێرس (٢٠١٢ - ٢٠١٤). ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} egkpz9l9excq4bjd0zzoasj7920n9im 0 209968 967401 934667 2022-08-03T11:10:35Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''کارتۆن نێتۆرکی عەرەبی''' ({{بە عەرەبی|كرتون نتورك بالعربية}}) کەناڵێکی تەلەڤزیۆنییە کە بۆ منداڵان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا پەخش دەکرێت، ئەم کەناڵە وەشانی عەرەبییە.<ref name="Zawya">{{cite web | url=http://www.zawya.com/story.cfm/sidZAWYA20101011091118 | publisher=Zawya | title=Cartoon Network Arabic free-to-air goes live on October 10th |date=2010-10-10 |access-date=2011-02-09 }}</ref><ref name="Cartoon Network Arabic launches">{{cite web | url=http://www.digitalproductionme.com/article-3337-cartoon-network-arabic-launches/ | publisher=Digital Production Middle East | title=Cartoon Network Arabic launches | date=2010-10-10 | access-date=2011-02-09 | archive-date=2015-09-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20150923223449/http://www.digitalproductionme.com/article-3337-cartoon-network-arabic-launches/ | url-status=dead }}</ref> لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠ لە کاتژمێر ١٠:١٠ دەیتی بە پەخشکردن کرد. کەناڵەکە لەگەڵ کردنەوەی نوسینگەیەکی نوێی سیستمی پەخشی تێرنەر لە شاری میدیایی دوبەی، ئیمارات کە خاوەنی ناوخۆییە دەستی پێکرد.<ref name="Partnerships">{{cite web | url=http://www.rapidtvnews.com/index.php/201010078168/10-october-launch-for-cartoon-network-arabic.html | publisher=Rapid TV News | title=10 October launch for Cartoon Network Arabic |date=2010-10-07 |access-date=2011-02-09 }}</ref> [[پەڕگە:Cartoon Network Arabic logo.png|وێنۆک]] کەناڵەکە بە شێوەیەکی سەرەکی کارتۆن و ئەنیمەیشن پەخش دەکات لە ستۆدیۆکانی کارتۆن نێتۆرک.  بەرهەمە سەرەتاییەکان کە بەرهەمهێنراون و پەخش دەکرێن بریتیین فیلمی درێژ، کورتە، زنجیرەی لایڤ ئاکشن، لە چەندین ستۆدیۆی ترەوە نمایش دەکرێن. لە ئێستادا کەناڵەکە تەنها بە زمانی عەرەبی بەردەستە و هیچ بژاردەیەک بۆ گۆڕینی بۆ ئینگلیزی و هیچ زمانێکی تر نیە، ئەمەش بە هۆی ئەوەیە کەناڵەکە چاپکراوەکان بەکاردەهێنێت کە لەلایەن ستۆدیۆکانی دۆبلاژی عەرەبییەوە دابەش دەکرێت. کەناڵەکە دێڕێکی بەرنامەی کارتۆنی تۆڕی دۆبلاژکراوی خۆی لە ئینگلیزیەوە پەخش دەکات، کارتۆن نێتۆرکی عەرەبی لەوانەیە نمایشی تری ناوخۆیی پێشکەش بکات، وەک [[بێن ١٠: دوایین بیانی]]ە. لە  ٢٠١٥ سیستەمی پەخشی تێرنەر چووە ناو مامەڵەیەکی تایبەت لەگەڵ گروپی میدیای قەتەری بنچینەیی. ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:تۆڕە تەلەڤیزیۆنییەکانی مناڵان]] [[پۆل:کەناڵەکانی سعوودیە]] t9b7k67rhs491bzjgz02fkvnrbq3jat 0 209978 967290 935817 2022-08-02T22:11:44Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Nickelodeon Animation Studio Logo.png|وێنۆک]] [[پەڕگە:Nickelodeon Animation Studio Olive Burbank.jpg|وێنۆک]] '''ستۆدیۆکانی نیکلۆدیۆن ئەنیمەیشن''' ({{بە ئینگلیزی|Nickelodeon Animation Studio}}) ستۆدیۆیەکی ئەنیمەیشنی ئەمریکییە، کە خاوەنی پارامۆنت گڵۆباڵە. چەندین بەرنامەی تەلەفزیۆنی بۆ نیکلۆدیۆن دروست کردووە وەک: [[سپۆنجبۆب سکوێرپانتس]]، دایک و باوکە دادپەروەرەکان، ڕۆگراتس و [[ئاڤاتار: دوایین ملپێچکەری هەوا]].<ref>{{Cite web|last=Goldberg|first=Lesley|date=November 13, 2019|title=Nickelodeon, Netflix Team for Original Animated Features, TV Series|url=https://www.hollywoodreporter.com/live-feed/nickelodeon-netflix-team-original-animated-features-tv-series-1254388|website=[[The Hollywood Reporter]]}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ساڵی ١٩٩٠ دامەزراوەکان لە کالیفۆرنیا]] [[پۆل:ستۆدیۆکانی ئەنیمەیشنی ئەمریکی]] [[پۆل:کۆمپانیا ئەمریکییەکان کە لە ساڵی ١٩٩٠ دامەزراون]] [[پۆل:ستۆدیۆکانی ئەنیمەیشن کە لەلایەن کۆمپانیای ڤیاکۆم سی بی ئێس خاوەندارێتی دەکرێت]] [[پۆل:کۆمپانیاکانی کاتبەسەربردن کە لە ساڵی ١٩٩٠ دامەزراون]] [[پۆل:کۆمپانیاکانی ڕاگەیاندنی جەماوەری کە لە ساڵی ١٩٩٠ دامەزراون]] [[پۆل:نیکلۆدیۆن]] [[پۆل:کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنانی پەیوەست بە نیکلۆدیۆنەوە]] b5yhz77jb33d5uytuoaz9vl6ngizxpu 0 209981 967143 935799 2022-08-02T19:24:39Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ئاڤاتار: دوایین ملپێچکەری هەوا''' هەروەها ناسراویشە وەک ئاڤاتار: ئەفسانەی ئانگ ({{بە ئینگلیزی|Avatar: The Last Airbender}}) زنجیرەیەکی تەلەڤزیۆنی ئەنیمەیشنی ئەمریکییە. لەسەر نیکلۆدیۆن نمایش کرا و بۆ ماوەی سێ وەرز بەردەوام بوو، زنجیرەکە لەلایەن مایکڵ دانتی دیمارتینۆ و برایان کۆنیتزکۆ دروستکراوە و نووسەری سەرەکی زنجیرەکە ئارۆن ئیهاسز بووە. زنجیرەکە دەربارەی جیهانێکە کە خەڵک دەتوانن کۆنترۆڵ بکەن، یەکێک لە چوار ماددەکە: ئاو، زەوی، ئاگر، یان هەوا. کارەکتەری سەرەکی ناوی [[ئانگ]]ە پێی دەوترێت ئاڤاتار، ئەمە مانای ئەوەیە کە دەتوانێت هەرچوار ماددەکە کۆنترۆڵ بکات. لە زنجیرەکەدا، ئانگ و هاوڕێکانی کاتارا و سۆکا و دواتریش تۆف دەبێت جیهان ڕزگار بکەن بە بەزاندنی فرین لۆرد ئۆزای کە فەرمانڕەوای گەلی ئاگرە. ئانگ و هاوڕێکانی دەیانەوێت کۆتایی بە شەڕێک بێنن لە نێوان گەلی ئاگر و نەتەوەکانی دیکە کە سەد ساڵە بەردەوام بووە. لەهەمان کاتدا زوکۆ کە پێشتر شازادەی نەتەوەی ئاگر بوو هەوڵدەدات ئانگ بگرێت و بیبەزێنێت. نمایشەکە لەسەر بنەمای بەشە جیاوازەکانی کلتوری ئاسیایە. ئەو جوڵانەی کارەکتەرەکان دەیکەن کاتێک دەچەمێنەوە لەسەر ستایلی جیاوازی هونەری جەنگی وەک (کۆنگ فو و تایچیە)، وە شێوازی هونەری نمایشەکە لە ستایلی ئەنیمەیشنی ژاپۆنی دەچێت. [[پەڕگە:Avatar The Last Airbender logo.svg|وێنۆک|ئاڤاتار:دوایین ملپێچکەری هەوا، هەروەها ناسراوە بە ئاڤاتار: ئەفسانەی ئانگ]] "ئاڤاتار: دوایین ملپێچکەری هەوا" ڕێژەی بەرزی وەرگرت کاتێک کە بڵاو بووەوە واتە خەڵکێکی زۆر سەیریان دەکرد. بەرزترین ڕەیتینگی ٥٫٦ ملیۆن کەس سەیریان دەکرد نمایشەکە بۆ تەمەنی ٦ بۆ ١١ ساڵان کرا، بەڵام تەنانەت ئەو کەسانەی ٦ بۆ ١١ نەبوون سەیریان دەکرد و حەزیان لێ بوو.<ref name="DemographicandPlot">{{cite web|date=2007-01-09|title=Element of Shyamalan in "Airbender"|url=http://www.mnightfans.com/element-of-shyamalan-in-airbender/|access-date=2008-05-03|work=The Hollywood Reporter|publisher=Nielsen Business Media, Inc.}}</ref><ref>{{cite journal|journal=TVGuide |date=2006-12-28 |title=In Brief: Avatar's Big Finish |page=12}}</ref> ڕەخنەگرانیش حەزیان لە زنجیرەکەیە، پێیان وایە کارەکتەرەکانی، هونەر، مۆسیقا، نووسینەکانی هەموویان زۆر باشن. جگە لەوەش ئاڤاتار: دوایین ملپێچکەری هەوا باسی ئەو شتە قورسانە دەکات کە نمایشەکانی منداڵان زۆر جار باسی ناکەن، وەک ئەمانە [[شەڕ]]، [[جینۆساید]]، [[ئیمپریالیزم]]، [[ئازادیی ھەڵبژاردن]] لەخۆدەگرێت. بەرنامەکە چەندین خەڵاتی بەدەستهێناوە، پێنج خەڵاتی ئانی، خەڵاتی جێنسیس، [[خەڵاتی ئێمی پڕایم تایم]]، خەڵاتی هەڵبژاردنی منداڵان، خەڵاتی پیبۆدی بەدەستهێناوە. زۆر کەس پێیان وایە ئەم زنجیرەیە یەکێکە لە باشترین زنجیرە ئەنیمەیشنەکان بۆ هەموو کات.<ref>{{Cite web|title='Avatar: The Last Airbender' Is Still One of the Greatest Shows of All Time|url=https://www.vice.com/en/article/5943jz/avatar-the-last-airbender-is-still-one-of-the-greatest-shows-of-all-time|access-date=2021-10-14|website=www.vice.com|language=en}}</ref>لە چوارچێوەی ئەو شتانەی کە پەیوەندییان بە ئاڤاتار: دوایین ملپێچکەری هەوا وە هەیە، یەکێک لەمانە زنجیرەیەکی ئەنیمەیشنی پاشکۆییە بەناوی [[ئەفسانەی کۆرا]]، کە باسی ٧٠ ساڵ دوای ڕووداوەکانی یەکەم نمایش دەکات کە چی ڕوودەدات. ئەفسانەی کۆرا لە ٢٠١٢ نمایش کرا و لە ٢٠١٤ کۆتایی هات.<ref>{{cite news|date=21 July 2010|title=Nickelodeon sets 'Last Airbender' spinoff for 2011|agency=Associated Press|url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100721/ap_en_ot/us_tv_legend_of_korra|url-status=dead|access-date=30 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20100724085414/http://news.yahoo.com/s/ap/20100721/ap_en_ot/us_tv_legend_of_korra|archive-date=24 July 2010}}</ref> هەروەها دوو ڕۆمانی پێشوەختە هەن، فیلمێکی زیندوو ئاکشن، و زنجیرەیەکی کۆمیک، لە مانگی حەوتی ٢٠١٨ تەواوکەری زنجیرەکە لە بلو-ڕەی بڵاوکرایەوە. ئەمە بۆ ئاهەنگێڕانی یادی دە ساڵەی کۆتایی هاتنی زنجیرەکە بوو. زنجیرەکە لە مانگی ئایاری ٢٠٢٠ لە تۆڕی نێتفلێکس لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و کەنەدا بڵاوکرایەوە. هەروەها لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٢٠ لە پاراماونت پڵەس و لە Amazon Prime Video لە مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ بڵاوکرایەوە. ڤێرژنێکی ڵایڤ ئەکشن لە ئێستادا لەلایەن [[نێتفلیکس]]ەوە دروست دەکرێت. ==کارەکتەرەکان== [[پەڕگە:Avatar world map.jpg|وێنۆک|نەخشەی هەر چوار نەتەوەکە: [[ئاو]]، [[ئاگر]]، [[خاک]]، [[هەوا]]]] *'''ئانگ''': تەمەنی ١٢ ساڵە،  گرنگترین کەسایەتی زنجیرەکەیە، کە بۆ ماوەی ١٠٠ ساڵ لەژێر ئاوێکدا بەستوویەتی لەگەڵ گامێشە فڕیوەکەی بەناوی ئاپا، ئەو لەلایەن گەنجێکی ملپێچکەری ئاوەوە بە ناوی کاتارا دۆزرایەوە، ئێستا ئەو ئاڤاتارە، خاوەنی چوار هێزی جیاوازە: ئاو، زەوی، ئاگر و هەوا. ئانگ پاڵەوانە، بەڵام نایەوێت ببێتە پاڵەوان هەوڵدەدات جارێکی تر جیهان باش بکاتەوە. *'''کاتارا''': تەمەنی ١٤ ساڵە، ئەو ملپێچکەرێکی ئاوییە، ئەمە مانای ئەوەیە کە ئەو دەتوانێت بە جوڵاندنی جەستەکەی ئاو بجوڵێنێت، ئەو لە هۆزی ئاوی باشوورە. کاتارا برایەکی هەیە بەناوی سۆکا ئەوان ئانگ لە تۆپێکی گەورەی سەهۆڵدا دەدۆزنەوە، کە بۆ ماوەی ١٠٠ ساڵ بەستوو بوو. هەروەها کاتارا دەتوانێت خوێنڕشتن بکات، ئەمە مانای ئەوەیە کە ئەو دەتوانێت بە "چەماندن" جەستەی خەڵک بجوولێنێت، بەڵام گرنگترین شت ئەوەیە کە ئەو حەز ناکات هەرگیز ئەمە بکات. *'''سۆکا''': تەمەنی ١٥ ساڵە ئەو جەنگاوەرە، هەروەها برایی کاتارایە،  ئەو لە هۆزی ئاوی باشوور دەژی، ئەو زۆر پێکەنیناویە. سۆکا جیاوازە لە هاوڕێکانی ناتوانێت هیچ شتێک کۆنترۆڵ بکات، ئەو جەنگاوەرە و بیرمەندە، بیرۆکە و چەکی زۆر باشی هەیە. ئەو بۆمەرانگ و شمشێرێکی هەیە کە لە کەشناسی دروستی کردووە. میشێل دانتێ دیمارتینۆ کە بەرنامەکەی تەلەڤزیۆنەکەی دروست کرد وتی کە سۆکا لەوانەیە ببێتە ئاودێر، بەڵام ئەو هەرگیز فێری ئەوە نەبوو کە چۆن بیکات. *'''تۆف''': تەمەنی ١٢ ساڵە، ئەو کوێرە، ملپێچکەری خاکە، خێزانەکەی دەوڵەمەندن، بەڵام حەزی لە پارە نییە. ئەو زۆر بەهێزە و حەزی لە شەڕ کردنە. کاتێک چاوی بە ئانگ و هاوڕێکانی دەکەوێت و پێی وایە ئەوان نامۆن ئەو دەیەوێت یارمەتیان بدات، بۆیە لەگەڵ ئەوان دەچێتە سەر سەرکێشییەکەیان. ئەو مامۆستای ئانگە بۆ کۆنترۆڵکردنی خاک، ڕاستە ئەو کوێرە بەڵام هێشتا دەتوانێت شتەکان ببینێت. تۆف بە پێیەکانی دەیبینێت ئەو هەست دەکات زەوی کەمێک بجوڵێت پاشان ئەو دەزانێت چی ڕوودەدات، تۆف بەهێزترین ملپێچکەری زەوییە تا ئێستا *'''زوکۆ''': تەمەنی ١٦ ساڵە ئەو کوڕی پاشایی ئاگری خراپەکارە، بۆیە شازادەیە. لە وەرزی ١ ئەو گرنگترین کوڕە خراپەکەیە، ژیانی زوکۆ سەخت بوو شتێک ڕوویدا و ئێستا باوکی ئەوی خۆش ناوێت. زوکۆ دەیەوێت ئاڤاتارەکە بگرێت چونکە پێی وایە باوکی حەز لەوە دەکات. زوکۆ خۆی خۆش ناوێت و تووڕەیە و خێزانەکەی شێتە، لە زنجیرەکەدا زوکۆ فێر دەبێت چۆن جوان بێت، ئەو ماسکێکی شین لەبەر دەکات بۆ ئەوەی خۆی بشارێتەوە و پاشان خەڵک ڕزگار دەکات. لە وەرزی سێیەمدا پاشایی ئاگر بەجێ دەهێڵێت. ئەو دەچێتە لای ئانگ و دەبێتە هاوڕێکەی ئەو دەبێتە مامۆستایەکی ملپێچکەری ئاگر بۆ ئانگ، لە کۆتایدا دەبێتە پاشایی ئاگری نوێ. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەنیمەیشن|ژاپۆن|کۆمیدیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی ئانی]] [[پۆل:ئەو بەرنامانەی خەڵاتی ئێمیان وەرگرتووە]] [[پۆل:بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان کە خەڵاتی پیبۆدییان وەرگرتووە]] [[پۆل:زنجیرەیەکی ئەنیمەیشنی ئەمریکی ساڵی ٢٠٠٠]] [[پۆل:بەرنامەی ڕەسەنی نیکلۆدیۆن لە دەیەی ٢٠٠٠]] [[پۆل:یەکەم دەرکەوتنی زنجیرە تەلەفزیۆنییەکانی ئەمریکا لە ساڵی ٢٠٠٥]] [[پۆل:ئەو زنجیرە تەلەفزیۆنییانەی ئەمریکا کە لە ساڵی ٢٠٠٨ کۆتایی دێت]] [[پۆل:ئاڤاتار: دوایین ملکەچپێکەری هەوا]] [[پۆل:بکوژ لە چیرۆکە خەیاڵیەکاندا]] [[پۆل:دووبارە دەرکەوتنەوە لە تەلەڤیزیۆن]] [[پۆل:ئەو بەرنامە تەلەفزیۆنییانەی کە خۆیان لەگەڵ کۆمیکدا گونجاندووە]] [[پۆل:ئەو بەرنامە تەلەفزیۆنییانەی کە خۆیان لەگەڵ یارییە ڤیدیۆییەکان گونجاندووە]] 6ogc75prmgfrri5wy1f7gel2do0o648 3 209992 967325 966784 2022-08-03T01:49:30Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت لە [[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram]]. wikitext text/x-wiki {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Tech News: 2022-11]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W11"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the Wikipedia Android app [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Apps/Team/Android/Communication#Updates|it is now possible]] to change the toolbar at the bottom so the tools you use more often are easier to click on. The app now also has a focused reading mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296753][https://phabricator.wikimedia.org/T254771] '''Problems''' * There was a problem with the collection of some page-view data from June 2021 to January 2022 on all wikis. This means the statistics are incomplete. To help calculate which projects and regions were most affected, relevant datasets are being retained for 30 extra days. You can [[m:Talk:Data_retention_guidelines#Added_exception_for_page_views_investigation|read more on Meta-wiki]]. * There was a problem with the databases on March 10. All wikis were unreachable for logged-in users for 12 minutes. Logged-out users could read pages but could not edit or access uncached content then. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-10_MediaWiki_availability] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * When [[mw:Special:MyLanguage/Help:System_message#Finding_messages_and_documentation|using <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>uselang=qqx</code></bdi> to find localisation messages]], it will now show all possible message keys for navigation tabs such as "{{int:vector-view-history}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T300069] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Access to [[{{#special:RevisionDelete}}]] has been expanded to include users who have <code dir=ltr>deletelogentry</code> and <code dir=ltr>deletedhistory</code> rights through their group memberships. Before, only those with the <code dir=ltr>deleterevision</code> right could access this special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T301928] * On the [[{{#special:Undelete}}]] pages for diffs and revisions, there will be a link back to the main Undelete page with the list of revisions. [https://phabricator.wikimedia.org/T284114] '''Future changes''' * The Wikimedia Foundation has announced the IP Masking implementation strategy and next steps. The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#feb25|announcement can be read here]]. * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Android FAQ|Wikipedia Android app]] developers are working on [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|new functions]] for user talk pages and article talk pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T297617] '''Events''' * The [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place as a hybrid event on 20-22 May 2022. The Hackathon will be held online and there are grants available to support local in-person meetups around the world. Grants can be requested until 20 March. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W11"/> </div> ‏٢٢:٠٦، ١٤ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22993074 --> == [[m:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5]] == I'm sorry about the late delivery of this newsletter. Within the newsletter was material about an ongoing vote, which closes in under 21 hours. Please share the information links with interested users: [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|Project Overview]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Enforcement guidelines]] (proposed) • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting]] • [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|Voter information]] • '''[[metawiki:Special:SecurePoll/vote/391|Voting link]]''' [[بەکارھێنەر:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Xeno (WMF)|لێدوان]]) ‏٠٣:٣٨، ٢١ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <section begin="ucoc-newsletter"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates. <div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) *'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) *'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Tech News: 2022-12]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W12"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translations]] are available. '''New code release schedule for this week''' * There will be four MediaWiki releases this week, instead of just one. This is an experiment which should lead to fewer problems and to faster feature updates. The releases will be on all wikis, at different times, on Monday, Tuesday, and Wednesday. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Release Engineering Team/Trainsperiment week|read more about this project]]. '''Recent changes''' * You can now set how many search results to show by default in [[Special:Preferences#mw-prefsection-searchoptions|your Preferences]]. This was the 12th most popular wish in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey 2022]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T215716] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The Jupyter notebooks tool [[wikitech:PAWS|PAWS]] has been updated to a new interface. [https://phabricator.wikimedia.org/T295043] '''Future changes''' * Interactive maps via [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] will soon work on wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions]] extension. [https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/ Please tell us] which improvements you want to see in Kartographer. You can take this survey in simple English. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W12"/> </div> ‏١٥:٥٩، ٢١ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Trizek (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23034693 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Tech News: 2022-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W13"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a simple new Wikimedia Commons upload tool available for macOS users, [[c:Commons:Sunflower|Sunflower]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-31|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of regular database maintenance. It will be performed on {{#time:j xg|2022-03-29|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-03-31|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T301850][https://phabricator.wikimedia.org/T303798] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W13"/> </div> ‏١٩:٥٣، ٢٨ی ئازاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23073711 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Tech News: 2022-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W14"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translations]] are available. '''Problems''' * For a few days last week, edits that were suggested to newcomers were not tagged in the [[{{#special:recentchanges}}]] feed. This bug has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T304747] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * Starting next week, Tech News' title will be translatable. When the newsletter is distributed, its title may not be <code dir=ltr>Tech News: 2022-14</code> anymore. It may affect some filters that have been set up by some communities. [https://phabricator.wikimedia.org/T302920] * Over the next few months, the "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" Growth feature [[phab:T304110|will become available to more Wikipedias]]. Each week, a few wikis will get the feature. You can test this tool at [[mw:Special:MyLanguage/Growth#deploymentstable|a few wikis where "Link recommendation" is already available]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W14"/> </div> ‏٢٠:٥٩، ٤ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23097604 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-15</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W15"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new public status page at <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimediastatus.net/ www.wikimediastatus.net]</span>. This site shows five automated high-level metrics where you can see the overall health and performance of our wikis' technical environment. It also contains manually-written updates for widespread incidents, which are written as quickly as the engineers are able to do so while also fixing the actual problem. The site is separated from our production infrastructure and hosted by an external service, so that it can be accessed even if the wikis are briefly unavailable. You can [https://diff.wikimedia.org/2022/03/31/announcing-www-wikimediastatus-net/ read more about this project]. * On Wiktionary wikis, the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W15"/> </div> ‏١٩:٤٢، ١١ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23124108 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 6</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]]) *'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]]) *'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]]) *'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]]) *'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]]) *'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]]) </div><section end="ucoc-newsletter"/> </div> Thanks for reading. [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ‏٠٢:٢٣، ١٣ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Xeno (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Newsletter/Subscribe&oldid=23137838 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-16</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W16"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.8|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-19|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-04-21|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * Administrators will now have [[m:Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete the associated "Talk" page]] when they are deleting a given page. An API endpoint with this option is also available. This concludes the [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|11th wish of the 2021 Community Wishlist Survey]]. * On [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop_Improvements#test-wikis|selected wikis]], 50% of logged-in users will see the new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Table of contents|table of contents]]. When scrolling up and down the page, the table of contents will stay in the same place on the screen. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]] project. [https://phabricator.wikimedia.org/T304169] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Message boxes produced by MediaWiki code will no longer have these CSS classes: <code dir=ltr>successbox</code>, <code dir=ltr>errorbox</code>, <code dir=ltr>warningbox</code>. The styles for those classes and <code dir=ltr>messagebox</code> will be removed from MediaWiki core. This only affects wikis that use these classes in wikitext, or change their appearance within site-wide CSS. Please review any local usage and definitions for these classes you may have. This was previously announced in the [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|28 February issue of Tech News]]. '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] will become compatible with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions page stabilization]]. Kartographer maps will also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions] The Kartographer documentation has been thoroughly updated. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer/Getting_started] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/Maps] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W16"/> </div> ‏٢٣:١٠، ١٨ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23167004 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-17</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W17"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group1.dblist many wikis] (group 1), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-26|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). * Some very old browsers and operating systems are no longer supported. Some things on the wikis might look weird or not work in very old browsers like Internet Explorer 9 or 10, Android 4, or Firefox 38 or older. [https://phabricator.wikimedia.org/T306486] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W17"/> </div> ‏٢٢:٥٣، ٢٥ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23187115 --> == [[بەکارھێنەر:Ahmad Abdullah Hartaly|Ahmad Abdullah Hartaly]] == دەم باش Aram, کاك ئارام بۆچی ناتوانم وەرگێڕان بۆ ئینگلیزی بکەم.؟ وە گەر زانیاریتان هەبێت لە ویکیپیدیای ئینگلیزی بۆ ناتوانم ووتار بنووسم؟ یان بە درافت یاخود بە یوزەری خۆم دەبێت و ناتوانم بۆ کەسی تری بنووسم سوپاس [[بەکارھێنەر:Ahmad Abdullah Hartaly|Ahmad Abdullah Hartaly]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahmad Abdullah Hartaly|لێدوان]]) ‏٠٣:٤٠، ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Ahmad Abdullah Hartaly}} مەبەستت چییە ناتوانیت وەرگێڕان بکەیت؟ دەتوانی وتار بنووسیت، بەڵام زۆر جار ویکیپیدیای ئینگلیزی لەبەر ناتەواویی وتارەکان وتارەکەت دەخەنە ژێر بۆشاییناوی ڕەشنووسەوە چونکە ھێشتا ئامادە نییە یان ناتەواوە. بڕوانە [[en:Wikipedia:Drafts|Wikipedia:Drafts]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٢، ٢٦ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) == +ویکیپیدیا == {{Ltr}} Hello Aram, would you add me to Uploaders, then I can take a look at your underlying form (it fails with permission error right now). I don't plan on actually uploading anything to ckbwiki. Best regards, [[بەکارھێنەر:Xaosflux|Xaosflux]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Xaosflux|لێدوان]]) ‏١٩:٥١، ٢٩ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|Xaosflux}} Sure. {{Done|Done}} for a week. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٠٧، ٢٩ی نیسانی ٢٠٢٢ (UTC) {{Ltr/end}} == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-18</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W18"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group2.dblist all remaining wikis] (group 2), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers are working on talk pages in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|Wikipedia app for iOS]]. You can [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9GBcHczQGLbQWTY give feedback]. You can take the survey in English, German, Hebrew or Chinese. * [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements#Status_and_next_steps|Most wikis]] will receive an [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements|improved template dialog]] in VisualEditor and New Wikitext mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296759] [https://phabricator.wikimedia.org/T306967] * If you use syntax highlighting while editing wikitext, you can soon activate a [[m:WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting#Color-blind_mode|colorblind-friendly color scheme]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T306867] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Several CSS IDs related to MediaWiki interface messages will be removed. Technical editors should please [[phab:T304363|review the list of IDs and links to their existing uses]]. These include <code dir=ltr>#mw-anon-edit-warning</code>, <code dir=ltr>#mw-undelete-revision</code> and 3 others. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W18"/> </div> ‏١٩:٣١، ٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23232924 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-19</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W19"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now see categories in the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia app for Android]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T73966] '''Problems''' * Last week, there was a problem with Wikidata's search autocomplete. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T307586] * Last week, all wikis had slow access or no access for 20 minutes, for logged-in users and non-cached pages. This was caused by a problem with a database change. [https://phabricator.wikimedia.org/T307647] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T305217#7894966] * [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation#Current issues|Incompatibility issues]] with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] and the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]] will be fixed: Deployment is planned for May 10 on all wikis. Kartographer will then be enabled on the [[phab:T307348|five wikis which have not yet enabled the extension]] on May 24. * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] skin will be set as the default on several more wikis, including Arabic and Catalan Wikipedias. Logged-in users will be able to switch back to the old Vector (2010). See the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|latest update]] about Vector (2022). '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place on 17 May. The following meetings are currently planned for: 7 June, 21 June, 5 July, 19 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W19"/> </div> ‏١٥:٢٠، ٩ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Trizek (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23256717 --> == پرسیار لە [[User:Regaazad|Regaazad]]ەوە (‏٠٩:٤٥، ١٠ی ئایاری ٢٠٢٢) == کات باش بەڕێز پرسیارێکم هەبوو سپاسکار دەەم هاوکاری بکەن من بە تەمام بۆ باوکم لابەڕێکی ویکیپێدیا دامەزرینم بەڵام چەن جار هەڵم داوە چەن وێنەش لە ئاڵبۆمی بنەماڵەیی خۆمان دابەزینم کە بە داخەوە ئیزن نەدرا. ئەم وێنانە ئی خۆمانن و تەمەنیشیان دەگاتە ٥٠ ساڵ. بە کام ماڤ دەتوانم وێنەکان دابەزینم ؟ سپاس بۆ هاوکاریتان --[[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Regaazad|لێدوان]]) ‏٠٩:٤٥، ١٠ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Regaazad}}، بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! دەتوانیت کەڵک لە [https://www.youtube.com/channel/UCtmH2mcDrrPEqgqFVaWCU-g کەناڵی یووتیووبی ویکیپیدیا] وەرگریت کە تێیدا باسی دروستکردنی وتار و بارکردنی وێنە لە کۆمنز و بەکارھێنانیان کراوە. تەنیا ئەوە بزانە کە :* دەبێت بە [[وپ:دسب|بە سەرچاوەی باوەڕپێکراوەوە]] [[ویکیپیدیا:ئبس|ئاماژە بە سەرچاوەکانی وتارەکە بدەیت]] :* [[ویکیپیدیا:تەواوی دەقی سەرچاوە سەرەکییەکان کۆپی مەکە|نابێت ڕاستەوخۆ دەق لە سەرچاوەوە کۆپی بکەیت و لە ویکیپیدیا دای بنێیتەوە]] :* پیاھەڵدان و ڕیکلام نەکەیت :* وتارەکە پڕ نەکەیت لە بەستەری دەرەکی و ناوەکی. بڕوانە [[ویکیپیدیا:شێواز/بەستەردان]] :و گەر پێشێلی سیاسەت و ڕێساکانی ویکیپیدیا نەکات، ئەوا وتارەکە دەمێنێتەوە، بەڵام بەپێچەوانەوە بێت، دەسڕدرێتەوە. ھەر پرسیارێکیشت ھەبوو، تکایە بپرسە. زۆر سپاس و دووبارە بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٣٦، ١٠ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:ئەیوب سڵێمان حسێن|ئەیوب سڵێمان حسێن]]ەوە (‏٢٣:٠٥، ١٣ی ئایاری ٢٠٢٢) == سڵاو، بێزەحمەت ئەو بابەتانەی بڵاوی دەکەمەوە، چۆن بتوانم بەشێوەیەکی گشتی خەڵکی بینەربن و بەگەڕانێکی کەم بیدۆزنەوە؟ --[[بەکارھێنەر:ئەیوب سڵێمان حسێن|ئەیوب سڵێمان حسێن]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئەیوب سڵێمان حسێن|لێدوان]]) ‏٢٣:٠٥، ١٣ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|ئەیوب سڵێمان حسێن}} بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! سەرەکیترین شت ئەوەیە کە دەبێت وتارەکە بە زمانەکانی ترەوە گرێ بدەیت گەر بە زمانی تر بەردەست بێت. ئینجا دەکەوێتە سەر ناوی وتارەکە و وشەکانی ناوی کە یەکێکن لەو ھۆکارە سەرەکییانەی کە گەڕانچیەکان دەتوانن وتارەکانی ویکیپیدیای پێ بدۆزنەوە. زۆرینەی وێبگەڕەکانی کۆمپانیاکان ویکیپیدیایان خستووەتە ئەنجامە سەرەتاکان. مەکینەی گەڕانی ویکیپیدیا خۆیشی مەکینەیەکی زۆر پێشکەوتووە و ھەر لە ویکیپیدیا ئاسانتر وتارەکان دەدۆزرێنەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٩:٢٦، ١٤ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-20</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W20"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * Some wikis can soon use the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|add a link]] feature. This will start on Wednesday. The wikis are {{int:project-localized-name-cawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hiwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-svwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ukwiki/en}}. This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304542] * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place online on May 20–22. It will be in English. There are also local [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022/Meetups|hackathon meetups]] in Germany, Ghana, Greece, India, Nigeria and the United States. Technically interested Wikimedians can work on software projects and learn new skills. You can also host a session or post a project you want to work on. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can soon edit translatable pages in the visual editor. Translatable pages exist on for examples Meta and Commons. [https://diff.wikimedia.org/2022/05/12/mediawiki-1-38-brings-support-for-editing-translatable-pages-with-the-visual-editor/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W20"/> </div> ‏١٨:٥٦، ١٦ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23291515 --> == پرسیار لە [[User:Regaazad|Regaazad]]ەوە (‏١٤:٥٥، ١٦ی ئایاری ٢٠٢٢) == کات باش و ماندوو نەبن ڕێزدار. من دوو ڕۆژە لاپەڕێکم بە ناوی نەمر قادر سەییاحی ساز کردووە بەڵام کاتی نووسینی ناوی لە گووگڵ، لاپەڕی ویکی پێدیای بۆمان نادۆزڕێتەوە. پێویستمان بە هاوکاری ئێوەی بەڕێزە. --[[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Regaazad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٥، ١٦ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Regaazad}}، مەکینەی گەڕانی گووگڵ ناتوانێت ئاوا خێرا ئەنجامەکەت پیشان بدات. دەبێت نزیکەی حەفتەیەک بۆ دوو حەفتە چاوەڕێ بکەیت تا پێواژۆی بکات. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٢٥، ١٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-21</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W21"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Administrators using the mobile web interface can now access Special:Block directly from user pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T307341] * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wiktionary.org/ www.wiktionary.org]</span> portal page now uses an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T304629] '''Problems''' * The Growth team maintains a mentorship program for newcomers. Previously, newcomers weren't able to opt out from the program. Starting May 19, 2022, newcomers are able to fully opt out from Growth mentorship, in case they do not wish to have any mentor at all. [https://phabricator.wikimedia.org/T287915] * Some editors cannot access the content translation tool if they load it by clicking from the contributions menu. This problem is being worked on. It should still work properly if accessed directly via Special:ContentTranslation. [https://phabricator.wikimedia.org/T308802] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Gadget and user scripts developers are invited to give feedback on a [[mw:User:Jdlrobson/Extension:Gadget/Policy|proposed technical policy]] aiming to improve support from MediaWiki developers. [https://phabricator.wikimedia.org/T308686] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W21"/> </div> ‏٠٠:١٩، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23317250 --> == پرسیار لە [[User:Regaazad|Regaazad]]ەوە (‏١١:٢٦، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢٢) == کات باش بەڕێز ئەمڕۆ ئاگادار بووم کە لە سەر دەقەکەم چەن تاگت داناوە کە من بە درووستی لێی تێنەگەیشتم. ١. مەبەستی جەنابت چییە لە نووسینی : "ئەو دەقانەی کە بەردەوام دەربارەی کەسایەتییەک کە زیندووە دەنووسرێن و بە خراپی نووسراون، دەبێت یەکسەر لاببرێن، بە تایبەتی ئەگەر بە نیازی سووکایەتی نووسرابن". سەرەتا پێم وایە بزانی کە قادر سەیاحی چەن هەفتەیە کە کۆچی دووایی کردووە. لە ناو کەسایەتی زیندووەکانیش ئەگەر بێ ڕێزی بە کەسایەتییەک کراوە تکایە بۆم ڕوون کە تە چاکسازی بکەم . پاشان نووسیوتە کە سەرچاوەی یووتییوب زیادە لە پێویست دانراوە کە من تەنیا لە تاقمێک گۆرانیبێژ لینکم داناوە و ئەگەر تەما لەسەر ئەوەی بایە کە ئاماژە بە هەموو نوێبێژیەەکانی بەرهەمانی سەیاحی بکەم یەک جار زۆرتر دەبوو و لە لایەکیش باشترین سەرچاوە بۆ ئاگادار بوون لە پێناسی گۆرانییەک ، بیستنێتی و پێم وایە یووتیووب لە چاخی ئێستا زیاتر لە سایتێکی دیکە بۆ کاری وا بە کار دێ. گەرچی هەوڵ دەدەم سەرجاوەی دیکەس بەکار بهێنم --[[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Regaazad|لێدوان]]) ‏١١:٢٦، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو، {{وب|Regaazad}} زۆر ببوورە، بە ھەڵە تاگی [[داڕێژە:سەرچاوەی ژکز|سەرچاوەی ژکز]]م لێ دابوو، مەبەستم [[داڕێژە:ئاماژەی زیاتر|ئاماژەی زیاتر]] بوو. بۆ ئەو بەستەرانەی یووتیووبیش کە وەک سەرچاوە دانراون، ڕاستی ئەوانە نابنە سەرچاوە. نابێت بەستەری گوێگرتن یان سەیرکردنی بەرھەمەکان لە ویکیپیدیا دانرێن. گەر بڕواش بە من ناکەن، لە بەکارھێنەرانی تر بپرسن. ڕەنگە بەستەرێکی یووتیووب کە شتێک ڕوون بکاتەوە و فەرمی بێت، ئاسایی بێت، بەڵام ئەو وتارە یەک پارچە بەستەری ڤیدیۆی یووتیووبە! گەر بەستەرەکانی گۆرانی و بەرھەمەکانیش لابەین، دەبینین کە تەنیا بە بەستەری یووتیووب پڕ کراوەتەوە. پێشتریش ئەمەم لە وتاری [[مەزھەر خالقی]] بینیوە و ئێستا لابراوە. لە ویکیپیدیای ئینگلیزی شتێکی وا نابینی. بەھەرحاڵ، تەنیا دەبێت ئاماژە بە پەڕە فەرمییەکانی کەسەکە بکرێت و بەس. تکایە بڕواننە [[وپ:کبوپن]] و [[ وپ:پخسن]]. گەر شتێک ڕوون نییە، با قسەی لەسەر بکەین. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٤٤، ٢٤ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) ::کات باش بەڕێز ::من دوێنی لەسەر داواکاری جەنابت سەرچاوەکانی یووتیووبم لابرد و تەنیا یەکێکی بەجێ ماوە و ئەویش نەک گۆرانی کەدیدارێکی هونەرییە.بەڵام ئەمڕۆ دەبینم کە بە داخەوە دیسان گرفتەکان بەردەوامن. تکایە بە ڕوونی دەسنیشان کە کام گرفت بە جێ ماوە تا چاکسازی بکەم . لە لایەکی تریش ئیرادی شیوازی نووسینیش بە پیتی عەڕەبی!! بەردەوامە کە زۆرم پێ سەیرە. من تەنانەت تەختە کلیلی عەڕەبیشم نییە و ئەگەر مەبەست ستانداردی نووسینی ویکیپێدیایە تکا دەکەم بە ووردی ئاماژە بکە کە کام بەشی وتارەکە خاوەن کۆسپە کە سەرلەنۆ مەژماڵی کەم. ::دەمهەوسیت تێبینییەکیشت بدەمێ بەڕێز، پێم وایە قیاس کردنی ئاستی دۆسییە و بەڵگەپەڕی خەڵکی لێقەوماوی کورد لەگەڵ وڵاتە پێشکەوتووەکان کارێکی درووست نییە. زۆر هونەرماند و بلیمەتمان بە بێ وت و وێژ و هەواڵێکی مێدیا هاتوون و ڕۆیشتوونە و ئێستا گەر بەتەمای کارێک بۆ ئەوانیش بین ڕەنگە بە ڕۆژێک بسڕێتەوە کە شێوازە لە ئەنجام هەوڵدێران لە بەردەوام بوونییان لەم گۆڕەپانە دڵسارد دەکات. پێم وایە ئەگەر یاسایەکیش هەیە دەبێ بە بەرچاوگرتنی دۆخی هەر گەلێک، جیاواز بێت. ::ڕۆژگار یارتان [[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Regaazad|لێدوان]]) ‏٠٨:٥١، ٢٥ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :::سڵاوی دووبارە {{وب|Regaazad}}، من لە یووتیووب، مەبەستم [[ساوند کلاود]] و [[سپاتیفای]] و ئەوانەشە نەک ھەر تەنیا یووتیووب. [[Special:Diff/948750|لەم دەستکارییەمدا]] بەسەر سەرجەم سەرچاوەکان چوومەوە، بەس بەڕاستی زۆرینەیانم سڕییەوە چونکە تەنیا پەڕگەی ڤیدیۆ و دەنگ بوون کە تەنیا گۆرانی بوون و ھیچ دەقێکی وتارەکەیان پشتڕاست نەدەکردەوە. دیدارە ھونەرییەکەم نەسڕیوەتەوە. ناکرێت لەسەر تۆڕی ئینتەرنێت ھەرچیت دەستکەوت، بیکەیتە سەرچاوە بۆ ویکیپیدیا. لەو دەستکارییەم لە ٢٨ سەرچاوە، ١٧ دانەم سڕییەوە و تەنیا ١١ دانە ماونەتەوە. بەمەی ئێستاش ھێشتا زۆر دەق ھەن کە بێسەرچاوە بن. بۆ مەسەلەی تەختەکلیلەکە، ئەوەیان کێشەی پیتی ھێیە و ئێمەش زۆر جار تووشی ئەوە دەبین. بڕوانە [[ویکیپیدیا:نووسینی کوردی#پیتی (ھ H)|کێشەی پیتەکە]]. بۆ مەسەلەی شێوازی وتارەکە، خۆم بەسەرداچوونەوەی بۆ دەکەم، بەڵام چاوەڕێم تا کێشەی سەرچاوەکان چارەسەر بکرێت. بەڕێز من ویکیپیدیای ئینگلیزیم نەکردووەتە پێوەر. تەنیا نموونەم بەو ویکییە ھێنایەوە. نازانم گەر لە ویکیگەلێکی تر دانانی بەستەری گۆرانییەکان ئاسایی بێت، بەڵام لە ویکیی کوردی نابێت. ئەگەر سەرچاوە لەسەر کەسێک یان شتێک نەبێت، کەواتە [[ویکیپیدیا:زۆر زووە|ھێشتا زۆر زووە تا لە ویکیپیدیا وتاری بۆ بنووسرێت]]. سپاس بۆ تێگەیشتنتان! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٩:٢١، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پرسیار لە [[User:Regaazad|Regaazad]]ەوە (‏٠٩:١٥، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢) == کات باش بەڕێز من سێ ڕۆژ پێش پەیامێکم بۆت ڕێ کرد و ئێستاش چاوەڕوانی وەڵامم. سپاسکار دەبم ئەگەر وەڵام دەی و ئەم کێشەیە لابچێ. زانست و ڕۆژگار یارت --[[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Regaazad|لێدوان]]) ‏٠٩:١٥، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Regaazad}} لەبەر کەمیی کات، وەڵامەکەم دواخستووە، بەڵام پشوودرێژ بن، وەڵام وەردەگرن. لەسەرەوە وەڵامم دانەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٩:٢٣، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == کۆماپۆل == {{چارەسەر کرا}} بەڕێز @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] ناتوانم کۆماپۆل بەکاربێنم بۆ سڕینەوەی پۆل لەوتارەکان بۆ نموونە [[:پۆل:بەشی ژیاننامە|پۆلی بەشی ژیاننامە]] ئەمەوێ ئەو وتارانە بسڕمەوە کە ئامادەبوون بەلام ناتوانم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 💖Sakura Hana🌸]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٢٤، ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو {{وب|Sakura emad}} ڕاستە و بۆ منیش کار ناکات. جارێ کاتم بۆی نییە، بەس ئەرشیڤی ناکەم تا بزانم دەتوانم چیی بۆ بکەم. سپاس، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٥، ٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) :: {{وب|Sakura emad}} {{کرا|چارەسەر کرا.}} ماوەیەک پێش ئێستا سکریپتەکەم نوێ کردەوە، بەڵام لەبەر کێشەیەک پێتم نەوت کە چاک کراوە. ئەمڕۆ ئەو کێشەیەش چارەسەر کرا و ئێستا بەباشی کار دەکات. شێوازی دەرکەوتنی کۆماپۆلیش نوێ کراوەتەوە و ئامرازی زیاتری بۆ زیاد کراوە. چێژی لێ ببینن. سپاس بۆ ئاگاداکردنەوەکانت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :::{{emoji|1F60A|size=28}} سپاس بۆ کارەکانتان ماندوو نەبن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٠٠، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :::: :) ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٠٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == سەرچاوە == سلام عليكم، هیوام باشیتانە، لە ویکی عەرەبیدا ئەو وتارانەی سەرچاوەیان زۆرە سەرچاوەکان لە سندوقێکدان شوێنێکی زۆر ناگرێت لە وتارەکەدا، ئێمە شتی وامان هەیە؟ [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :وعلیکم سلام {{وب|مامۆستا}} زۆر سوپاس و منیش ھەمان ھیوام بۆتان ھەیە. بەڵێ، لە ویکیی عەرەبی وایە و ئێمەش دەتوانین وا لە سەرچاوەکانمان بکەین، بەڵام ڕاستی من پێم باش نییە ئێمە وایان لێ بکەین. بەڵام ئەگەریش دەتانەوێت، دەتوانین بیکەینە ئامرازێک و ھەرکەسێ حەزی لێ بوو، چالاکی بکات. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :: بە ڕای من ڕوێکی جوانتر دەداتە وتارەکە، بەڵام ئەگەر پێتان باش نییە ئەوا با هەر وەک خۆی بمێنێتەوە. [[بەکارھێنەر:مامۆستا|مامۆستا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:مامۆستا|لێدوان]]) ‏١٩:٢١، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|مامۆستا}} ڕای ئێوە گرنگە و قسەی من ناسەپێت بەسەر قسەی ئێوەدا. تکایە داواکە ببە [[ویکیپیدیا:دخت]] و باسی بکە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-22</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W22"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, an <code dir=ltr>ip_in_ranges()</code> function has been introduced to check if an IP is in any of the ranges. Wikis are advised to combine multiple <code dir=ltr>ip_in_range()</code> expressions joined by <code>|</code> into a single expression for better performance. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter|Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T305017] * The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature|IP Info feature]] which helps abuse fighters access information about IPs, [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May 24, 2022|has been deployed]] to all wikis as a beta feature. This comes after weeks of beta testing on test.wikipedia.org. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-05-31|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at most wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:mw:Special:ApiHelp/query+usercontribs|list=usercontribs API]] will support fetching contributions from an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Range blocks#Non-technical explanation|IP range]] soon. API users can set the <code>uciprange</code> parameter to get contributions from any IP range within [[:mw:Manual:$wgRangeContributionsCIDRLimit|the limit]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T177150] * A new parser function will be introduced: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>{{=}}</nowiki></code></bdi>. It will replace existing templates named "=". It will insert an [[w:en:Equals sign|equal sign]]. This can be used to escape the equal sign in the parameter values of templates. [https://phabricator.wikimedia.org/T91154] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W22"/> </div> ‏٢٠:٢٧، ٣٠ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Trizek (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23340178 --> == سەرخستنی ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی == سڵاو، ئەم پەیامەت بۆ ھاتووە چونکە یان [https://meta.toolforge.org/catanalysis/?title=Wt%2Fckb&cat=0&wiki=incubatorwiki#Lists لێرە (لە ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی لە ئینکیوبەیتر)] بەشداریت کردووە یان [[Special:PermaLink/933823#چەند_پرسیارێک_لەسەر_ویکیوتە|لێرە]] ئامادەییت دەربڕیوە کە بەشداری بکەیت یانیش لەبەر چالاکیت لە ویکیپیدیا بۆت ھاتووە. ئەگەر ناتەوێت بەشداری بکەیت یان ئەم پەیامەت بەھەڵە بۆ ھاتووە، دەتوانیت فەرامۆشی بکەیت. ھەوڵێک ھەیە کە [[ویکیفەرھەنگی کوردیی ناوەندی]] دروست بکرێت. بۆ ئەمەش پەڕەیەکی ڕێنمایی دروست کراوە. بڕوانە [[incubator:Help:Wt/ckb/ڕێنماییی سەرەتایی بۆ دروستکردنی ویکیفەرھەنگ]]. پێشتر چەند جارێک ئەم ھەوڵە دراوە، بەڵام لەبەر کەمیی ژمارەی بەکارھێنەران، سەرکەوتوو نەبووە. گەر ئەم جارە بەشدارییەکی باش ھەبێت، دۆمەینی تایبەت بە خۆی دابین دەکرێت. تکایە سەرەتا ڕێنمایییەکان بخوێنەوە. بەپێی پیلان، پڕۆژەکە لە ماوەی ١ی حوزەیران تا ١ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەچێت بەڕێوە و گەر ٥ بەکارھێنەر بەشدار بن، ئەوا دەبێت ھەر کەسێکیان ڕۆژانە تەنیا ١٠ پەڕە لە بۆشاییناوی سەرەکی دروست بکات. بەمەش بە ١٠ ڕۆژی یەکەم دەگەینە ٥٠٠ پەڕە (پێشتر ٣٩١ پەڕە دروست کراون) بەمەش زۆر نزیک دەبینەوە لە ٨٠٠ تا ١٬٠٠٠ پەڕە و ئەم بڕەش بەشی پێویستە و دەتواندرێت داوای دۆمەینی [https://ckb.wiktionary.org ckb.wiktionary.org] بکەین. گەر ھەر پرسیارێکت ھەبوو، ھەر لێرە بانگی [[بەکارھێنەر:Aram]] بکە و پرسیارەکەت بکە. گەر پێت خۆش بێت، دەتوانیت لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەی لەگەڵ بکەیت. [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٣١ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Aram@ckbwiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%95%D8%B1%DA%BE%DB%95%D9%86%DA%AF&oldid=949701 --> == پرسیار لە [[User:Safa nawroly|Safa nawroly]]ەوە (‏١٣:٣٧، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢) == باشە مامۆسا ئەم ویکیپیدیا چۆنە و بۆچی بەکاردێت زۆر سوپاس❤ --[[بەکارھێنەر:Safa nawroly|Safa nawroly]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Safa nawroly|لێدوان]]) ‏١٣:٣٧، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Safa nawroly}} بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! ڕەنگە پرسیاری سەرەتاییی زۆرت ھەبێت، بۆیە پێشنیار دەکەم بڕوانیتە [[ویکیپیدیا:پرسیارە دووپاتکراوەکان|پرسیارە دووپاتکراوەکان]]. بەدەر لەوانە پرسیاری ترت ھەبوو، خۆشحاڵ دەبم لێمیان بپرسیت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٣٨، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕێزگرتن لە ویکیپیدیس == بەڕاست بۆچی ئەوانە ڕیکلامن؟ یان خۆت چۆن وەریدەگێرێ؟ ڕاستی وەرگێڕانی خۆگەڕیم بەکارهێناوە بەس بەڕاستی ئەوە نامکاتە وەرگێڕی خراپ وە ئەو کاتەی ئەم نامەی تۆ بینی خەریگی وەرگێڕانی sing 2. 2022 بووم بۆ زانیاریت ماوەیەکی تر بۆت ئەنێرم ئا ئینجا هی پیگی کارتەر یشت بۆدەنێرم [[چاوەڕوانبە] 😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡 ئا بێزەحمەت دەتوانی فێرم بکەیت چۆن وێنە دابنێم لە ویکیپیدیا؟ بێ لابردنی گەر بە iOS بێت باشترە بە ئایپات [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٧، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەڵێ، ڕیکلامن چونکە بانگەشەت بۆ خۆت یان وێبگەی تر کردووە. بەکارھێنەری تریشمان لەو وێبگەیە ھەبووە و بەبێ ڕیکلامکردن کاری باشیشی کردووە. من زۆر دەگمەن کاری وەرگێڕانم بۆ ویکیپیدیا کردووە، بەڵام وەرگێران ھەر ئەوە نییە کە بەس زمانی بەرامبەر بزانیت بەڵکوو دەبێت بشزانی کە چۆن دەقەکان بە کوردی داڕێژیت. شتەکە ئاشکرایە کە بە وەرگێڕی گووگڵ کردووتە و حاشای لێ ناکرێ. من ناڵێم بەکاری مەھێنە، بەڵام ئەوە ناکرێت بەبێ ئەوەی خۆت بەسەریدا بچیتەوە ڕێک ھەڵی بدەیتە نێو ویکیپیدیا و چاوەڕێ بکەیت ئەم چەند کەسەی ئێرە بەسەر کارەکانتدا بچنەوە! گەر بڕیار بێت ئاوا کار بکەین، ئەوا من خۆم ڕۆژانە ١٠٠ وتار بڵاو دەکەمەوە. [[ستیڤ جۆبز]] وتوویەتی «ھەوڵ مەدە ھەموو کارێک بکەیت، یەک کار بەچاکی بکە.» سەبارەت بە وێنە، پێشتر وەڵامم دایتەوە، بەس وا دیارە فەرامۆشت کردووە. بڕوانە [[لێدوانی_بەکارھێنەر:ئارۆ_سالار_محمود#پیگی_کارتەر|ئێرە]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٣٢، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بێزەحمەت کێن حەزدەکەم بزانن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٢١، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} گەر پرسیارت لە من کردووە، ئەوا ببوورە و ھەوڵ بدە خۆت بیدۆزیتەوە. بەڵام وا بزانم پرسیارت لە خۆت کردووە. ھەمیشە پێش داگرتنی دوگمەی بڵاوکردنەوە، پێداچوونەوەیەک بۆ دەقەکانت بکە. تکایە کاتێک لەسەر بەشێک قسە دەکەیت، بەشی تر دروست مەکە. سپاس، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٢٦، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە گەڵتەم پێمەکە تەنها دەمەوێت بزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٣٧، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} گاڵتە ناکەم. تکایە ھیچی تر دووبارەی ناکەمەوە کە بەشی نوێ دروست نەکەیت و لەسەر ھەمان بەش قسەکانی خۆت تەواو بکە. لەکاتی باسێکی تر، دەتوانیت بەشی نوێ دروست بکەیت. ڕەنگە دووبارەی بکەیتەوە، بەربەستت بکەم. ببوورە، بەڵام ئەمە یەکەم جارت نییە و پێشتریش بەڕێوەبەری تر ئەمانەی پێت ڕاگەیاندووە. ھیوادارم قسەکانمان ڕوون بن و فەرامۆشیان نەکەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٠٧، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::::ببورە کاک {{وب|Aram}} کە دێمە وتووێژەکەتان. کاک {{وب|ئارۆ سالار محمود}} وا دیارە کێشەت ھەیە لەگەڵ بەڕێوبەرەکان. منیش کە سەرەتا ھاتمە ئێرە ڕاستی ڕەقم لە کاک ئارام دەبووەوە چوونکە چیم بکردایە یان دەستکاری دەکرد یان دەیگەڕاندەوە، بەڵام بەپێی کات کە زیاتر شارەزابووم لە ویکیپیدیا و ڕێساکانی فێربووم بۆم دەرکەوت کە کاک ئارام لەسەر ھەقە و کارەکانی من ھەڵە بووە. وە ئێستا من کاک ئارام بە مامۆستایەکی خۆمی ئەزانم چونکە زۆر یارمەتیدەر و ھاوکارم بووە و سوپاسێکی بێپایەنم ھەیە بۆی چونکە ماندوو نەناسانە کار دەکات. بۆیە داوا لەتۆش دەکەم بشوو درێژتر بیت لەگەڵ کاک ئارام و بەکارھێنەرانی تر چونکە ئەوان باشترن لەتۆ و دەزانن چی باشە و چی زەرەر بە کارەکە دەگەیەنێت. ھیوادارم زیاتر تەماشای بەشی (دوایین گۆڕانکارییەکان) بکەیت و تەماشای وتارەکان بکە کە چۆن دەستکاری دەکرێت؟ و چی لێدێت؟ و بۆ وای لێدێت؟ بەپێی کات وەڵامی ئەم پرسیارانەت بۆ ڕوون دەبێتەوە وە فێری وتار نووسین دەبیت. سەبارەت بە وتار نووسینیش ئێرە ئینسایکڵۆپیدیایەکی ئازادە و کەس خاوەنی نییە بەڵکوو بەکارھێنەران خاوەنی ئێرەن. بۆیە کە وتارێک دەنووسیت ھەوڵبدە بەھیچ شێوەیەک ڕیکلامی تێدا نەبێت چونکە ئەوەی لێرە کار دەکات دەیەوێت سوودێک بگەیەنێت نەک ڕیکلام بۆخۆی بکات. کاتێکیش وتارێک دەنووسیت دەبێت بەشێوەیەکی ڕێزمانی و جوان وتار بنووسیت نابێت بەشێوەزاری ناوچەیەک یاخوود قسەی بازاڕی تێدا بکرێت. وەک چۆن نووسەرێک کە وتارێک یا شتێک لە ڕۆژنامەیەک یان کتێبێک بڵاودەکاتەوە قسەی بازاڕی تێدا ناکات تۆش لێرە بە ھەمان شێوە نووسەریت و دەبێت بەشێوەیەک بینووسیت کە وەک ئەوەی لە کتێبێک بڵاوی دەکەیتەوە. ھیوای سەرکەوتنت بۆ دەخوازم کە لێرە خزمەت دەکەی ھیوادارم کۆڵ نەدەیت و سارد نەبیتەوە. ببورن کە درێژەم پێدا. [[بەکارھێنەر:Arya sarhan|Arya sarhan]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Arya sarhan|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٣، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :::::خەمت نەبێت من وەرگێرم تەنها ئەو کاتانە قسە وا دەکەم کە هێرش دەکردێتە سەرم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٦، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::زۆر سوپاس کاک {{وب|Arya sarhan}} خەجاڵەتت کردم. کاک {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ڕەنگە تۆ وا بیر بکەیتەوە کە من ھەر بە تۆوە سەرقاڵم و ڕەقم بەرامبەرت، بەڵام وا نییە و بە تێپەڕبوونی کات حەقم پێ دەدەیت. تێدەگەم کە نوێیت و دڵگەرمیت (و ڕەنگە حەزیشت بە گاڵتەکردن بێت لە ویکیپیدیا)، بەڵام ھەموو شتێ بە کاتی خۆی. لە کۆتاییدا تەنیا دەڵێم کاتێک پەڕەیەکی ڕێنماییت بۆ دەنێرین یان وەڵامت دەدەینەوە، بیخوێنەوە تا باشتر فێربیت. گەر ویستت، دەتوانی لە [https://discord.gg/TWyzqBv دیسکۆرد] قسەم لەگەڵ بکەیت تا باشتر خزمەتت بکەم و باشتر لە یەکتری تێ بگەین. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤١، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == ویکیپرۆژەی کۆمەڵە وتارەکان == سڵاو و ڕێز کاک ئارام، تکایە سەیری [[لێدوانی ویکیپرۆژە:کۆمەڵە وتارەکان/شارەکانی ئێران#ناوەڕۆک|لێدوانی ویکیپرۆژەی شارەکانی ئێران]] بکە، چونکە قۆناغی یەکەم کۆتایی ھات و ھەموو شارەکان واتا کوردییەکان داندرا. زۆر سپاس. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AHR</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ'''</span>]])} ‏١٦:٠٢، ١ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو و ڕێز بۆ تۆیش کاک {{وب|Ahrir}} من بەپێچەوانەی خەڵکی تر، ھەمیشە کارە گرنگەکان دوا دەخەم تا وردتر سەرنجیان بخەمە سەر، بۆیە وا بیر نەکەیەوە کە گرنگیم بە پەیامەکانت نەداوە. :) لەوێ وەڵامم دایتەوە. ماندوو نەبیت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٢٠، ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر باشە کاکە گیان کێشەیەک نییە، دەستت خۆش بێت. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AHR</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ'''</span>]])} ‏٢٠:١٦، ٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-23</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W23"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>str_replace_regexp()</code></bdi> function can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to replace parts of text using a [[w:en:Regular expression|regular expression]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285468] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W23"/> </div> ‏٠٢:٤٤، ٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23366979 --> == لۆگۆی نوێ (ئەرشیڤکراو) == سڵاو بەڕێز ئارام [[ویکیپیدیا:دیوەخان (پێشنیارەکان)/ئەرشیڤی ٤#لۆگۆی نوێ|بابەتەکە]] داوای لێدوانی کۆمەڵگای بۆ کراوە بەڵام لەھەمان کات لە بەشی ئەرشیڤە، گەر تەواو بووە داڕێژەکە بسڕینەوە گەر تەواو نەبووە بابەتەکە بگەڕێنینەوە شوێنی خۆی {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Sakura emad}} ڕاستی تا ئەوکاتەی وتووێژەکە بەوە گەیشتم کە نەیگۆڕین. بەپێی ئەوەی کاک ئێپین داواکەی کردبوو، پێم باشە لەگەڵ خۆی قسە بکەن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٤٤، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::نا پرسیاری من لەسەر گۆڕین و نەگۆڕین نییە، گەر بابەتەکە تا ئێستاش چالاکە دەبێت بگەڕێتەوە دیوەخان گەر چیتر چالاک نییە ئەرشیڤی دەکەین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} تێدەگەم. بەس ئەوە زیاتر لە دوو مانگە ناچالاکە. بۆیەش وتم بە کاک ئێپین بڵێیت باشترە. گەر نا تاگەکە لابە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٠٩، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{tick}} گەیشت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٥، ١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-24</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W24"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * All wikis can now use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] maps. Kartographer maps now also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions][https://phabricator.wikimedia.org/T307348] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-14|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T300471] * Starting on Wednesday, a new set of Wikipedias will get "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" ({{int:project-localized-name-abwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-acewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-adywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-akwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-alswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-amwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-anwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-angwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arcwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arzwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-astwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-atjwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-avwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-aywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azbwiki/en}}). This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304548] * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at Commons, Wikidata, and some other wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place today (13 June). The following meetings will take place on: 28 June, 12 July, 26 July. '''Future changes''' * By the end of July, the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022]] skin should be ready to become the default across all wikis. Discussions on how to adjust it to the communities' needs will begin in the next weeks. It will always be possible to revert to the previous version on an individual basis. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W24"/> </div> ‏١٦:٥٧، ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23389956 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-25</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W25"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia App for Android]] now has an option for editing the whole page at once, located in the overflow menu (three-dots menu [[File:Ic more vert 36px.svg|15px|link=|alt=]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T103622] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Some recent database changes may affect queries using the [[m:Research:Quarry|Quarry tool]]. Queries for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>site_stats</code></bdi> at English Wikipedia, Commons, and Wikidata will need to be updated. [[phab:T306589|Read more]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>user_global_editcount</code></bdi> variable can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to avoid affecting globally active users. [https://phabricator.wikimedia.org/T130439] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Users of non-responsive skins (e.g. MonoBook or Vector) on mobile devices may notice a slight change in the default zoom level. This is intended to optimize zooming and ensure all interface elements are present on the page (for example the table of contents on Vector 2022). In the unlikely event this causes any problems with how you use the site, we'd love to understand better, please ping <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]]</span> to any on-wiki conversations. [https://phabricator.wikimedia.org/T306910] '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Parsoid's HTML output will soon stop annotating file links with different <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>typeof</code></bdi> attribute values, and instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:File</code></bdi> for all types. Tool authors should adjust any code that expects: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Image</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Audio</code></bdi>, or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Video</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T273505] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W25"/> </div> ‏٢٠:١٦، ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23425855 --> == [[:گووگڵ فۆتۆز]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:گووگڵ فۆتۆز]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>Technical request</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:گووگڵ فۆتۆز|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%AF%D9%88%D9%88%DA%AF%DA%B5+%D9%81%DB%86%D8%AA%DB%86%D8%B2|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥١، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == دروستکردنی پەڕەی بەکارهێنەر == تکایە چۆن پەڕەی بەکارهێنەر بۆ خۆم دروست بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} پەڕەی بەکارھێنەریت دروست کردووە. بڕوانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود]]. ھەروەھا تکایە چاوێک لە [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر]] بکە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٠٧، ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس هەر پرسیارێکم هەبوو دەگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٠، ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) سڵاو بەڕێز ئارام تکایە من دەمەوێت چۆن دروستی بکەم بەهەمان شێوەی ئێوە واتا ناڵێم موشکیلەکانیان چین تەنها دەمەوێت دروستی بکەم بەشێوەیەکی جوان وە هەندی کۆدم بۆ بنێریت بۆ جوانکردنی چونکە زۆر نەنوسراون سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} ڕەنگە پەڕەکانی [[داڕێژە:زانیاریدانی بەکارھێنەری ویکیپیدیا]]، [[داڕێژە:User info]] و [[en:Wikipedia:User page design center|Wikipedia:User page design center]] بەکەڵکت بێن. خۆشت بەنێویاندا بگەڕێ. بەڵام لەبیرت بێت کە پەڕەی بەکارھێنەریی ویکیپیدیا [[بلاگ]] و شتی تر نییە تا زانیاریی تایبەتیی تێدا بڵاو بکەیتەوە یانیش ڕیکلام و بانگەشەی تێدا بکەیت. بڕوانە [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر]] و دڵنیا بەوە کە دەیخوێنیتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٤٠، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بە باشی خوێندوومەتەوە سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) باشە بەڕێز ئارام دەتوانم پێڕست بخەمە ناو پەڕەی بەکارهێنەر؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٥٤، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} بەڵێ، لە دۆخی ئاساییدا ھەر کە چوار ئاست (بە ژێرئاستیشەوە) دروست کران، پێڕستەکە خۆی دروست دەبێت. گەر لە چوار کەمترت دروست کردبوو و ویستت دەرکەوێت، <code><nowiki>{{TOC right}}{{clear}}</nowiki></code> لەسەر پەڕەکەت دانێ. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٥٥، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش بەێوبەر باشە من چۆن بزانم چەند خەڵاتم هەیە یان مەدالیا؟ ئایا هەمە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٧، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} لێرە شوێنێکی تایبەتمان بۆ ئەوە نییە. گەر بۆت بنێردرێت، دەچێتە سەر پەڕەی لێدوانەکەت. دواتر گەر ویستت، ئەوا خۆت دەتوانی پەڕەیەکیان بۆ دروست بکەیت و تۆماریان بکەیت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٠٠، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی شانشینی جادووی دیزنی == بێزەحمەت بۆ دەسڕێتەوە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٥، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ڕوونە. تکایە لەسەر [[وتووێژ:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] ناڕەزاییی خۆت دەربڕە نەک لێرە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٢، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-26</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W26"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] API service now has self-service accounts with free on-demand requests and monthly snapshots ([https://enterprise.wikimedia.com/docs/ API documentation]). Community access [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise/FAQ#community-access|via database dumps & Wikimedia Cloud Services]] continues. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Wiktionary#lua|All Wikimedia wikis can now use Wikidata Lexemes in Lua]] after creating local modules and templates. Discussions are welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-28|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T311033] * Some global and cross-wiki services will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-30|en}} at 06:00 UTC. This will impact ContentTranslation, Echo, StructuredDiscussions, Growth experiments and a few more services. [https://phabricator.wikimedia.org/T300472] * Users will be able to sort columns within sortable tables in the mobile skin. [https://phabricator.wikimedia.org/T233340] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (28 June). The following meetings will take place on 12 July and 26 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W26"/> </div> ‏٢٠:٠١، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23453785 --> == داواکاری == دەمباش @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] ،ئەتوانیت ئەمە کە ئەمە {{ئاڵا|GBR}} ناوەکەی بە ئینگلیزی نوسراوە بیکەیتەوە کوردی ، وە ئەمەش {{ئاڵا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} کەدیارە ڕەوانەکەرە بە سەوز پیشانی دەدات چاکیان بکەیت؟ لەگەڵ ڕێزم . [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kurd2021|لێدوان]]) ‏١٦:٤٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەمەوێت یەک بە دوای یەک پێم بڵێی. ئێستا مەبەست لە United Kingdom چیە، مەبەستم چی لێبکەم؟ لەگەڵ ڕێزم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٤٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Kurd2021}} شانشینی یەکگرتووەکەم کردە کوردی، بەس بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکان وتم با ھەر وەک خۆی بێ چونکە ئاوا کورتترە. ئەو ڕەنگە سەوزە، بەس بۆ ئەوانەیە کە ئامرازەکەیان چالاک کردووە و بۆ ئەوانی تر ھەر شینە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەخوا لە مەبەستت تێناگەم، ئێمە لە ویکیپیدیا ڕەنگی سەوزمان نییە، بەڵام ئێمە تەنها ڕەنگی سور و شینمان هەیە، سور بەواتای کە هیچ وتارێکی لەسەر نەنوسراوە و شینیش واتا وتاری لەسەر دروستکراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٣، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} {{زیادکردن|GreenRedirects}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٠، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کاری چیە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} ڕەنگی بەستەرە ڕەوانەکەرەکان دەکاتە سەوز. بڕوانە [[ویکیپیدیا:ڕەوانەکەر]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٢٦، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەتوانی نمونەیەکم پیشان بی، یان ئەمیش وەک هەشتاگە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٢، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} گەر ئامرازەکەت چالاک کردبێت، بەستەری [[ویلایەتە یەکگرتووەکان]] بە سەوز دەبینیت. گەر شین بوو، کەواتە چالاکت نەکردووە. تکایە چاوێکیش لە [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ]] بکە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٥٥، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ئێستا زانیم، داواکارییەکەت چییە؟ بەس بە تێر و تەسەلی، لەگەڵ ڕێزم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٧، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرچاو، بەس داواکاریی چی؟ ئەگەر مەبەستت داواکەی [[بەکارھێنەر:Kurd2021|Kurd2021]] بێ، ئەوا چارەمان کرد. تکایە پێش ئەوەی ھیچ لێدوانێکی تر بدەیت، چاوێک لە [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ]] بکە. سپاس بۆ تێگەیشتنت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٩:٠٠، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس بۆ یارمەتیدانت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٤٠، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەس سڕینەوەی [[شانشینی جادووی دیزنی]] ڕاوەستێنرا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٤١، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} سەرچاو. نەخێر، ھێشتاکە لەژێر سڕینەوەی خێرادایە مەگەر کێشەکەی بەتەواوی چارەسەر بکرێت. تکایە ئەمە سێیەم جارمە پێت بڵێم [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ]] بخوێنەوە. تکایە لێدوانی تر مەدە تا نەیخوێنیتەوە. سپاسی چەندبارە بۆ تێگەیشتنت! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٠:٢٧، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-27</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W27"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-05|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-07-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=| Advanced item]] This change only affects pages in the main namespace in Wikisource. The Javascript config variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>proofreadpage_source_href</code></bdi> will be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi> and be replaced with the variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>prpSourceIndexPage</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T309490] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W27"/> </div> ‏١٩:٣٠، ٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23466250 --> == پرسیار لە [[User:Ahmad R Rasul|Ahmad R Rasul]]ەوە (‏١١:٠٢، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢) == دةمةويت تيبةرة وشة بكورم --[[بەکارھێنەر:Ahmad R Rasul|Ahmad R Rasul]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahmad R Rasul|لێدوان]]) ‏١١:٠٢، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Ahmad R Rasul}} بڕۆ بۆ [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان|ھەڵبژاردەکان]] و دوگمەی «تێپەڕوشە بگۆڕە» داگرە. پاشان دووبارە بڕۆ ژوورەوە و دەتوانیت بیگۆڕیت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٨، ٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == سڕینەوەی بۆکسی زانیارییەکان == بەڕێز من حەدم نییە ئامۆژگاری تۆ بکەم، بەڵام شتێکی جوان نییە تۆ بێیت یەکسەر بۆکسێکی زانیاری بسڕیتەوە، یاخود کە سڕیتەوە وێنەکەی بهێڵیتەوە، چونکە ویکیپیدیاش هەر وەک کتێبێک وایە پێویستی بە وێنەیە بۆ ئەوەی زیاتر وتارە ئاشنا بێت، وەک [[نەمرەکان]] کە ڕۆیشتمە سەری ئەو وتارە هەر نەمناسییەوە کە ئەو بۆکسە سڕابووەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٤٢، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|ئارۆ سالار محمود}} ئێمە لێرە کەسمان لە کەسمان بەڕێزتر نین و ئاسایییە گەر ڕێنمایی لە ئێوەش وەرگرم. سەبارەت بە سڕینەوەی سندووقی زانیاریدانەکان بەبێ ھۆکار نەبوونە و ئەوەی نەکرابێتە کوردی سڕیومەتەوە. وا نەکەم، ویکییەکەمان پڕ دەبێت لە دەقی ئینگلیزی (کە ئێستاش کۆمەڵێک وتاری تر وان). مەبەستم ئێوە نییە، بەس وا نەکەم، دەبێتە شاری بێ حاکم و کێ چیی پێ خۆش بێت، وا دەکات. پێشتریش سندووقی ئێوەم چاک کردووە، بەس ھەستم کرد ئەو سندووقە ئینگلیزییانە ڕوویان لە زیادبوون کردووە و منیش ئەو کاتەم نییە کە بۆ ئەو ھەموو کارانە تەرخانی بکەم. لەو حاڵەتەدا ڕەنگە وێنەی نێو سندووقەکانیش بە ئاگری دەقە ئینگلیزییەکانەوە بسووتێن. سپاس بۆ تێگەیشتنت! :) ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٣، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == وەرگێڕانی بۆکسی زانیاری == بەڕێوبەر. ئارام ئەگەر دەتەوێت بۆکسی زانیاری ئینگلیزی لە ویکیپیدیای کوردی نەمێنێت ئەوا دەتوانی جۆرە باجێک دابنێیت بۆ هەر کەسێک کە ١٠٠ بۆکسی زانیاری ئینگلیزی وەریدەگەڕێت بۆ سەر زمانی کوردی، کارێکی باش و پڕ خزمەت، ئەونەش بۆکسی زانیاری ناسرییتەوە.هدت.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} لە ئێستادا ھیچ پرۆژەیەکی وامان نییە. ھەر بەکارھێنەرێ مەبەستی کاری بێکەموکوڕیی ھەبێ، پێویستی بەو شتانە نابێت و خۆی وەرگێڕانەکان بەتەواوی دەکات. زۆر سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٠٣، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەس باسترە بیکەن، بۆ پێشکەوتنی ویکیپیدیا، چونکە من تەنها مەبەستم لە پێشکەوتنی ویکیپیدیای کوردییە.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٤، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} تێدەگەم نیازتان پاکە، بەس من لە ئێستادا ھیچ بیرۆکەیەکم بۆ ئەوە نییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:١٩، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەس ب. ئارام هەر سندقێک وەرنەگێڕابوو بۆم بنێرە، یاخود بەتەمای سڕینەوەی بەیت، سوپاس………………. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٩، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] گەر نیازی پڕۆژەیەکتان ھەیە تکایە لە [[ویکیپیدیا:دیوەخان]] پێشکەشی بکەن و دەنگ کۆبکەنەوە و گۆڕانکارییەکانی خۆتان ئەنجام بدەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٥٥، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:٥٦، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-28</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W28"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022 skin]], the page title is now displayed above the tabs such as Discussion, Read, Edit, View history, or More. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates#Page title/tabs switch|Learn more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T303549] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] It is now possible to easily view most of the configuration settings that apply to just one wiki, and to compare settings between two wikis if those settings are different. For example: [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=jawiktionary Japanese Wiktionary settings], or [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=eswiki&compare=eowiki settings that are different between the Spanish and Esperanto Wikipedias]. Local communities may want to [[m:Special:MyLanguage/Requesting_wiki_configuration_changes|discuss and propose changes]] to their local settings. Details about each of the named settings can be found by [[mw:Special:Search|searching MediaWiki.org]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T308932] *The Anti-Harassment Tools team [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May|recently deployed]] the IP Info Feature as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature at all wikis]]. This feature allows abuse fighters to access information about IP addresses. Please check our update on [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#April|how to find and use the tool]]. Please share your feedback using a link you will be given within the tool itself. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-12|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W28"/> </div> ‏١٩:٢٣، ١١ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23502519 --> == پرسیار لە [[User:Aryan duski|Aryan duski]]ەوە لەسەر [[ھەڵپەڕکێی کوردی]] (‏٢١:٣٠، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢) == سلاو ماموستا من ئاریانم له پاریزگای دهوک پسیارم ئه وه یه ئایا ئه من ده توانم سباره ت هه لپه رکیئ کوردی جوره دیلانه کی کوردی له ناو ویکی‌پدیا بنویسم؟ به ناوی ئایشوکی ئه م دیلانه له قه زای ئاکرئ زورتر ئه نجام ده ده ن --[[بەکارھێنەر:Aryan duski|Aryan duski]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aryan duski|لێدوان]]) ‏٢١:٣٠، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Aryan duski}} بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! بەڵێ، دەتوانیت، بەڵام [[وپ:سوڕ|ویکیپیدیا کۆمەڵێک سیاسەت و ڕێسای خۆی ھەیە]] و بەپێی ئەوانە کار دەکات. پێشنیار دەکەم سەرەتا بزانیت کە [[ویکیپیدیا|ویکیپیدیا چییە]] و [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە| چی نییە]]، و بزانە کە [[ویکیپیدیا:وتار چییە؟|وتار چییە]] ئینجا بە [[ویکیپیدیا:ئبس|ئاماژەدان بە سەرچاوەکان]] و [[ویکیپیدیا:دسب|سەرچاوەکانیش جێباوەڕ بن]] دەتوانیت دەست بە نووسینی وتارەکە بکەیت. پرسیاری ترت ھەبوو، بیکە. سپاس و دووبارە بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٥٥، ١٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Movement Strategy and Governance News – Issue 7</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ‏٠١:٣٩، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:RamzyM (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Newsletter/Subscribe&oldid=23527297 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-29</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W29"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translations]] are available. '''Problems''' * The feature on mobile web for [[mw:Special:MyLanguage/Extension:NearbyPages|Nearby Pages]] was missing last week. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T312864] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Technical_decision_making/Forum|Technical Decision Forum]] is seeking [[mw:Technical_decision_making/Community_representation|community representatives]]. You can apply on wiki or by emailing <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">TDFSupport@wikimedia.org</span> before 12 August. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W29"/> </div> ‏٢٢:٥٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23517957 --> == پرسیار لە [[User:Aryan duski|Aryan duski]]ەوە لەسەر [[مێژووی کورد]] (‏١٩:٠١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢) == سلاو ماموستا ئه من ده ویت کورته زانیاریه ک له سه ر ده وله تی میدیا بنووسم ئایا ده توانین روخسه ت بده ی --[[بەکارھێنەر:Aryan duski|Aryan duski]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aryan duski|لێدوان]]) ‏١٩:٠١، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو {{وب|Aryan duski}} ھەمووان دەتوانن دەستکاریی ویکیپیدیا بکەن و پێویست بە داواکردنی مۆڵەت ناکات. تەنیا دەبێت [[ویکیپیدیا:دسب|بە سەرچاوەی بڕواپێکراوەوە]] [[وپ:ئبس|ئاماژە بە سەرچاوەکانی وتارەکە بکەن]] گەر نا ڕەنگە تووشی [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سڕینەوە]] ببێتەوە. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٧، ١٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : == کاردانەوەکان == :باشە کاک {{وب|Aram}}، ئەگەر کەسایەتییەکی ناسراوی کورد مرد، پێویست دەکات ھەرچی سەرەخۆشی قسەی سەرۆک و وەزیرەکانە لە وتارەکە دایبنێین؟ وەکو [[محەممەد ئەحمەد ئەربیلی]] و [[عەلی قازی]]، ڕاستە خۆشم ئەو پرسە و سەرەخۆشییانەی ئەو کەسانەی کە کردبوویان دامناوە، سەرەتا لە خۆم کردووە و ئێستاش ئاڕاستەی بەڕێزت دەکەم، ئایا پێویستە لە وتاری ھاوشێوەی ئەمانەی کە باسم لێوە کرد «کاردانەوەکان» دابنرێن؟ [[بەکارھێنەر:Saad Goran|Saad Goran]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Saad Goran|لێدوان]]) ‏١٨:١٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: سڵاو کاک {{وب|Saad Goran}} وەڵڵا تا ئێستا شتێکمان بۆ ئەوە نییە و من نەمزانیوە وتووێژێک لەسەر ئەوە کرابێت. ڕاستی و بە ڕای من گەر کاردانەوەیەک جیاواز بوو، دانرێت باشە، بەڵام ھەست دەکەم ئەوانەی نێو ئەو دوو وتارە زیادەڕەوییان تێدا کراوە. باشترە لە دیوەخان ئەم باسە بکەیتەوە چونکە مادام ڕەنگە ببێتە بڕیارێک، من ناتوانم ئێستاکە ھیچ شتێکی وا بڵێم. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٧، ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-30</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W30"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikibooks.org/ www.wikibooks.org]</span> and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikiquote.org/ www.wikiquote.org]</span> portal pages now use an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T273179] '''Problems''' * Last week, some wikis were in read-only mode for a few minutes because of an emergency switch of their main database ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T313383] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The external link icon will change slightly in the skins Vector legacy and Vector 2022. The new icon uses simpler shapes to be more recognizable on low-fidelity screens. [https://phabricator.wikimedia.org/T261391] * Administrators will now see buttons on user pages for "{{int:changeblockip}}" and "{{int:unblockip}}" instead of just "{{int:blockip}}" if the user is already blocked. [https://phabricator.wikimedia.org/T308570] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (26 July). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W30"/> </div> ‏١٩:٢٥، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Quiddity (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23545370 --> == لابردنی سڕینەوەی خێرا لەسەر [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] و [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] == بەڕێز ئارام وابزانم ئەو دوو پەڕگەیەم ڕزگار کرد، تکایە لایبەرە، و بەڕێز ئارام تا چەند پیکسڵ گونجاوە دایبنێین [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{کرا|ھەردوو وەشانە کۆنەکە سڕدرانەوە}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٠٥، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس {{وب|Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) 3a1xdhyrl2dd59p365gdamfv3n90b5b 0 210233 967247 961479 2022-08-02T21:31:39Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = تێبینی سوور | وێنە = Red Notice - film promotional image.jpg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = پۆستەری سەرەکی فیلم | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = ڕاوسەن مارشاڵ | بەرھەمھێنەر = [[دوەین جانسن]]، بیو فلین، دانی گارسیا | نووسین = ڕاوسەن مارشاڵ | سەرچاوەی چیڕۆک = | چەشن = | کاست = | موزیک = ستیڤ جابلۆنسکی | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = مایکڵ ئێڵ سەیل، جولیان کلارک | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = [[نێتفلیکس]] | ڕێکەوتی دەرچوون = ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ | ماوەی فیلم = ١١٨ خوولەک | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = | تێچوون = ٢٠٠ ملیۆن دۆلار | داھات = ٢ ملیۆن دۆلار (مەزندەکراوە) | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }} '''تێبینی سوور''' ({{بە ئینگلیزی|Red Notice}}) فیلمێکی کۆمیدی ٢٠٢١ی ئەمریکییە، لە نووسین و دەرهێنانی ڕۆسەن مارشاڵ تۆرپەرە. [[دوەین جانسن]] کە وەک دەرهێنەریش کاری کردووە، ڕۆڵی بریکارێکی ئێف بی ئای دەبینێت کە بە تۆمەتی هاوکاریکردنی دزێکی هونەری دیار ([[ڕایەن ڕێینۆڵدز]]) بۆ دەستگیرکردنی تاوانبارێکی دیارتر ([[گال گادۆت]]). فیلمەکە نوێنەرایەتی سێیەم کاری هاوکاری دەکات لە نێوان توربەر و جۆنسن، کە لە دوای هەواڵگریی ناوەندی (٢٠١٦) و سکایسکراپەر (٢٠١٨). فیلمەکە لە سەرەتادا بڕیار بوو لەلایەن [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] بڵاوبکرێتەوە بەڵام [[نێتفلیکس]] فیلمەکەی بۆ دابەشکردن وەرگرت. بڵاوبوونەوەیەکی شانۆیی سنووردار لە ٥ی  تشرینی دووەمی ٢٠٢١ نمایشکرا لە پێش شاشەی دیجیتاڵی لەسەر پلاتفۆڕم کە لە ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ بوو.<ref name="deadline.com">{{cite web|url=https://deadline.com/2019/07/dwayne-johnson-gal-gadot-ryan-reynolds-red-notice-netflix-rawson-marshall-thurber-1202643002/|title=Netflix Takes 'Red Notice'; Ryan Reynolds Joins Dwayne Johnson & Gal Gadot In Rawson Marshall Thurber-Directed Global Heist Film|last=Fleming|first=Mike Jr|work=[[Deadline Hollywood]]|date=July 8, 2019|access-date=February 7, 2020|archive-date=October 13, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201013060549/https://deadline.com/2019/07/dwayne-johnson-gal-gadot-ryan-reynolds-red-notice-netflix-rawson-marshall-thurber-1202643002/|url-status=live}}</ref> فیلمەکە پێداچوونەوەی نەرێنی لەلایەن ڕەخنەگرانەوە وەرگرت و وەڵامدانەوەی ئەرێنی لەلایەن بینەرانەوە وەرگرت، کە ستایشی ئەکتەرەکانیان دەکرد (بەتایبەتی ڕینۆڵدس و جۆنسن) لە نواندن و کۆمیدی و زنجیرەکارییەکان. فیلمەکە بووە پڕبینەرترین کردنەوەی کۆتایی هەفتە لە تۆڕی نێتفلێکس، هەروەها پڕبینەرترین فیلم لە ماوەی ٢٨ ڕۆژ لە بڵاوبوونەوەیدا. هەروەها بووە ناونیشانی پێنجەم پەخشکراوترین فیلمی ساڵی ٢٠٢١.<ref>{{Cite web|last=Hayes|first=Dade|date=2022-01-21|title=‘Lucifer’ Tops ‘Squid Game’ On Nielsen 2021 Original Series Chart In U.S., ‘Luca’ Is No. 1 Movie|url=https://deadline.com/2022/01/nielsen-streaming-top-shows-of-2021-lucifer-1234914241/|access-date=2022-02-07|website=Deadline|language=en-US}}</ref> دوو زنجیرە هەیە لە گەشەپێدان کە فیلمیان بۆ دروست دەکرێت لەگەڵ گەڕانەوەی جۆنسن، ڕینۆڵدس، جادۆت و تۆرپەر. ==چیرۆک== دوو هەزار ساڵ بەر لە ئێستا ژەنەڕاڵی ڕۆمانی مارک ئەنتۆنی سێ هێلکەی گەوهەری دا بە شاژنی میسر کلیۆپاترا وەک دیاری ئاهەنگی هاوسەرگیری. هێلکەکان بە تێپەڕبوونی کات ون دەبن هەتا ئەو کاتەی جوتیارێک دوان دەدۆزێتەوە لە ساڵی ١٩٠٧، بەڵام دوایین هێلکەکان بە ونبوونی دەمێنێتەوە. لە ساڵی ٢٠٢١ بریکاری تایبەت جۆن هارتلی شیکەرەوەی تاوانکاری ئێف بی ئای بە هاوکاری بریکاری ئینتەرپۆل ئورڤاچی داس بۆ لێکۆڵینەوە لە ئەگەری دزینی یەکێک لەو هێلکانەی کە لە مۆزەخانەی نیشتیمانی دی کاستێل سان ئەنجیلۆ لە ڕۆما نمایش کراوە. سەرۆکی ئاسایش نیگەرانیەکانی دوور خستەوە، بەڵام هارتلی ئاشکرای کرد ئەو هێلکەیەی نیشاندراوە ساختەیە و هێلکە ڕاستەقینەکە دزراوە. لەگەڵ ئەوەشدا پێش ئەوەی ژوورەکە دابخرێت، دزێکی هونەری جیهانی نۆلان بۆس توانی هێلکەکە بدزێت. لەگەڵ هێلکەکە هەڵدێت بۆ ماڵەکەی خۆی لە بالی، بەڵام هارتلی دەیدۆزێتەوە، لەگەڵ داس و هێرشبەری ئینتەرپۆل لەوێ دزەکەیان دەستگیرکرد و هێلکەکەیان بردە ناو ئۆتۆمۆبیلەکەی خۆیان. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیلم|کۆمیدیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکان لەلایەن بیو فلین]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی کە لە کایرۆ دانراون]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکانی سێڤن بەکس]] [[پۆل:فیلمە کۆمیدیی ئەکشنی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە لەندەن دانراون]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠٢٠ بە زمانی ئینگلیزی]] c7bt9hswqezdidziu8w77wun3egj1b1 0 210250 967187 961210 2022-08-02T20:09:25Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''بەیواچ''' ({{بە ئینگلیزی|Baywatch}}) فیلمێکی کۆمیدی ٢٠١٧ی ئەمریکییە، لەسەر بنەمای زنجیرە تەلەڤزیۆنییەکان لەلایەن مایکڵ بورک و دۆگلاس شوارتز و گریگۆری جەی بۆنان دروستکراوە. فیلمەکە لە دەرهێنانی سێت گۆردۆنە، و نووسینی مارک سویفت و دامیان شانۆنە، چیرۆکەکەیان لەلایەن (جەی شێریک و دەیڤد ڕۆهن و تۆماس لینۆن و ڕۆبێرت بن گارانت) وەرگرتووە. ئەستێرەکان بریتیین لە [[دوەین جانسن]] و [[زاک ئێفڕۆن]] لەگەڵ جۆن باس و ئەلیکساندرا داداریۆ و کێلی. ڕۆهرباچ، [[پریانکا چۆپرا]] و دەیڤد هاسلهۆف لە ڕۆڵی پاڵپشتدابوون. چیرۆکەکە دوای ژیانی پاسەوانی میچ بوچانۆن و تیمەکەی دەکەوێت کە دەبێت ئیمپراتۆری ماددە هۆشبەرەکان بکوژن لە هەوڵدان بۆ ڕزگارکردنی کەنار دەریاکەیان. [[پەڕگە:Baywatch poster.jpg|وێنۆک]] وێنەگرتنی سەرەکی لە ٢٢ی شوباتی ٢٠١٦ دەستی پێکرد لە فلۆریدا و ساڤانا، جۆرجیا. فیلمەکە لە ٢٥ی ئایاری ٢٠١٧ لە ئەمریکا بڵاوکرایەوە، لەلایەن [[پاراماونت پیکچەرز]] و بڕی ١٧٧ ملیۆن دۆلاری بەدەستهێنا لە جیهاندا، وە پێداچوونەوەی تێکەڵاوی بۆ کرا.<ref>{{cite web|url=https://deadline.com/2017/06/wonder-woman-beats-tom-cruise-mummy-at-the-box-office-1202110164/ |title=Why 'The Mummy' Turned Crummy At The Domestic B.O. & What This Means For Uni's 'Dark Universe'|website=[[Deadline Hollywood]] |date=June 10, 2017}}</ref><ref name="thr-roundup">{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/baywatch-movie-reviews-roundup-1007039|title=''Baywatch': What the Critics Are Saying|author= Lauren Huff|work= [[The Hollywood Reporter]] |date=May 23, 2017|access-date=January 1, 2018}}</ref> بەیواچ پێنج پاڵێوراوی وەرگرت لە ٣٨ەمین خەڵاتی ڕاسبێری ئاڵتونی لەنێوانیاندا خراپترین وێنە و خراپترین ئەکتەر. ==ڕۆڵەکان== *[[دوەین جانسن]] وەک ملازم میچ بوچانۆن *[[زاک ئێفڕۆن]] وەک مات برۆدی *[[پریانکا چۆپرا]] وەک ڤیکتۆریا لیدز *ئەلێکساندرا دادداریۆ وەک هاون کوین *جۆن باس وەک ڕۆنی گرینبۆم *کێلی ڕۆهرباچ وەک سی. جەی. پارکەر *ئیلفێنێش هادێرا وەک ستیفانی هۆڵدن ==بەرهەمهێنان== بەیواچ یەکەمجار لە ساڵی ٢٠٠٤ ڕاگەیەندرا، هەرچەندە فیلمەکە لە "دۆزەخی گەشەپێدان" گیری خواردبوو لەم ساڵانەدا، هەروەها چەندین کتێبی ڕەشنووسی تێدا نوسرابوو. لە مانگی حەوتی ٢٠١٥ سیان ئەندەرز لە شوێنی سێس گۆردۆن بوو بە دەرهێنەری فیلمەکە.<ref>{{cite news|last1=Brown|first1=Kat|title=Baywatch at last! Horrible Bosses' Seth Gordon set to direct Dwayne Johnson|url=https://www.telegraph.co.uk/film/baywatch/seth-gordon-dwayne-johnson/ |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/film/baywatch/seth-gordon-dwayne-johnson/ |archive-date=January 12, 2022 |url-access=subscription |url-status=live|website=Telegraph|date=July 24, 2015|access-date=July 27, 2017}}{{cbignore}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٧]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە کۆمیدیی ئەکشنی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمەکانی پاراماونت پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی هاوڕێی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە ئەکشنە کۆمیدییەکانی ٢٠١٧]] [[پۆل:فیلمە کۆمیدییەکانی ساڵی ٢٠١٧]] [[پۆل:فیلمە هاوڕێییە کۆمیدییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمە هاوڕێییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:بەیواچ]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی ڕزگارکردنی ژیان]] [[پۆل:فیلمەکان لە دەرهێنانی سێت گۆردۆن]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکان لەلایەن بیو فلین]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکان لەلایەن ئیڤان رێتمان]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی دانراون لە ٢٠١٧]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە فلۆردیا دانراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە کەنار دەریاکان دانراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە کالیفۆرنیا وێنەیگیراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە میامی وێنەیگیراون]] [[پۆل:کورتە فیلمەکان لە ساڤانا، جۆرجیا]] [[پۆل:سیناریۆنووسانی فیلم لەلایەن مارک سویفت ودامیان شانۆن]] [[پۆل:فیلمە براوەکانی خەڵاتی گۆڵدن ڕۆسبێری]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکانی سێڤن بەکس]] [[پۆل:فیلمەکانی کۆمپانیای مۆنتیکۆ پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] q90cklj9eb6xnbciknbcjyy1tcm73gg 0 210275 967276 935654 2022-08-02T21:54:18Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''دۆگلاس شوارتز''' ({{بە ئینگلیزی|Douglas Schwartz}}) سیناریۆنووس و بەرهەمهێنەری زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی ئەمریکییە، لەگەڵ مایکڵ بێرک وەک نووسەرێک لە زنجیرە تەلەڤیزیۆنی Manimal کاری کردووە و چەندجارێک بۆ فیلمی تەلەڤزیۆنی دروست کراوە.<ref>{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/live-feed/how-15-year-old-leonardo-905761|title=How a 15-Year-Old Leonardo DiCaprio Almost Ended Up on 'Baywatch,' and 6 Other Show Secrets|website=The Hollywood Reporter|language=en|access-date=2020-03-31}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.culvercityobserver.com/story/2015/03/05/news/baywatch-is-coming-back/4613.html|title=Baywatch Is Coming Back|last=Observer|first=Culver City|website=Culver City Observer|access-date=2020-03-31}}</ref> زۆر بەناوبانگە بۆ دروستکردن و هاوکاری و نووسینی The Wizard و هەروەها دروستکردن و نووسینی دەقی پێشووی [[بایواچ[]، کە زنجیرەیەکە بینەرێکی جیهانی ١ ملیار کەسی تێپەڕاندووە،  هەروەها Sheenaی پەرەپێدا، لەسەر بنەمای کتێبی کۆمیدی بە هەمان ناو. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:نووسەرە تەلەڤیزیۆنییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:کوڕە نووسەرە تەلەڤیزیۆنییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:زیندووان]] lds8bbdiwmiho99614ebqo6spkw6lty 0 210374 967206 965505 2022-08-02T20:32:44Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕھێنەر | وێنە = The Amazing Spider-Man theatrical poster.jpeg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = پۆستەری سەرەکی فیلم | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = مارک وێب | بەرھەمھێنەر = لاورا زیسکن، ئاڤی ئاراد، مات تۆڵماچ | نووسین = | سەرچاوەی چیڕۆک = جەیمس ڤاندێربیلت | چەشن = | کاست = [[ئەندروو گارفیڵد]]، [[ئێما ستۆن]]، [[دێنیس لێری]]، [[عیرفان خان]]، [[سالی فیڵد]] | موزیک = جەیمس هۆرنەر | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = ئالان ئێدوارد، پێترۆ سکالیا | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = سۆنی پیکچەرز ریلەیسینگ | ڕێکەوتی دەرچوون = ٣ی تەمووزی ٢٠١٢ [[ئەمریکا]] | ماوەی فیلم = ١٣٦ خوولەک | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = [[سپایدەرمان]] لەلایەن [[ستان لی]] | تێچوون = ٢٠٠ - ٢٣٠ ملیۆن دۆلار | داھات = ٧٥٨ ملیۆن دۆلار | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }}'''پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕهێنەر''' ({{بە ئینگلیزی|The Amazing Spider-Man}}) فیلمێکی [[فیلمی سووپەرھیرۆ|سوپەرهیرۆی]] ٢٠١٢ی ئەمریکییە، لەسەر بنەمای کارەکتەرە [[کۆمیکەکانی ماڕڤڵ]] و بڵاوکردنەوەی ناونیشانی درێژترین زنجیرە کتێبی کۆمیکی کارەکتەرەکەیە لە هەمان ناودا. چوارەم شانۆیی فیلمی [[سپایدەرمان|پیاوی جاڵجاڵۆکەیە]] کە بەرهەمهێنراوە لەلایەن [[کۆلومبیا پیکچەرز]] و مارڤڵ ئینتەرتەینمێنتەوە، دووبارە [[ڕیبووت (وێژە)|دەستپێکردنەوەی]] زنجیرەکە لە دوای تریلۆجی پیاوی جاڵجاڵۆکەی [[سام ڕەیمی]] ساڵی ٢٠٠٢ - ٢٠٠٧ بوو. فیلمەکە لەلایەن مارک وێب دەرهێنراوە و لەلایەن جەیمس ڤاندێربیلت، ئەلڤین سارگێنت، ستیڤ کلۆڤس نووسراوە، هەروەها چیرۆکەکەشی لەلایەن جەیمس ڤاندێربیلتەوە وەرگیراوە. ئەستێرەکان بریتیین لە: [[ئەندروو گارفیڵد]] وەک پیتەر پارکەر شان بەشانی [[ئێما ستۆن]]، ڕیتس ئیفانس، [[دێنیس لێری]]، کامپێڵ سکۆت، [[عیرفان خان]]، مارتن شين و [[سالی فیڵد]] لە فیلمەکەدا، لە فیلمەکەدا، دوای ئەوەی پارکەر لەلایەن جاڵجاڵۆکەیەکەوە گازی لێ دەدرێت، توانای نوێ و وەک جاڵجاڵۆکە بەدەست دێنێت، شارەکە لە دەستی خشۆکێکی گەورە دەپارێزێت و ڕزگاری دەکات. پەرەپێدانی فیلمەکە دەستی پێکرد دوای هەڵوەشاندنەوەی فیلمی Spiderman 4 لە کانوونی دووەمی ٢٠١٠، کۆتایی بە زنجیرە فیلمی Sam Raimi هێنا کە لە سەرەتادا [[تۆبی مەگوایەر]] وەک [[سووپەرھیرۆ]] تێیدا بوو. کۆلۆمبیا پیکچەرز هەڵبژێردرا بۆ دووبارە دانانەوەی مافی دەستووری لەگەڵ هەمان تیمی بەرهەمهێنان لەگەڵ ڤاندەربیلت بۆ بەردەوام بوون لە نوسینی فیلمی داهاتووی جاڵجاڵۆکە، لەکاتێکدا سارگێنت و کلۆڤس یارمەتیدەر بوون لە دەستنووسیەکە، لە ماوەی پێش بەرهەمهێنانیدا، کارەکتەرە سەرەکیەکان لە ساڵی ٢٠١٠ هەڵبژێردران. دیزاینە نوێیەکانی کۆمیک، وەک ئامرازەکانی وێنەگرتنی دەستکرد، لەسەر وێب ناسێندراون، بەتایبەت بەکارهێنانی کامێرای RED Epic لە کۆمپانیای کامێرای سینەمای ڕێد دیجیتاڵ. وێنەگرتنی سەرەکی لە مانگی کانوونی یەکەم ٢٠١٠ لە [[لۆس ئانجلەس]] دەستی پێکرد پێش ئەوەی بڕوات بۆ شاری نیویۆرک. فیلمەکە لە نیسانی ٢٠١١ چووە پاش بەرهەمهێنان. 3ality Technica کوالیتی پڕۆسەی وێنەی 3Dی بە فیلمەکە ناساند، لەکاتێک سۆنی پیکچەرز چارەسەری کاریگەریەکانی سی جی ئای دەکرد. هەروەها ئەمە دوایین فیلمی ئەمریکی جەیمس هۆرنەر بوو کە تۆمارکرا و بڵاوکرایەوە لە ماوەی ژیانیدا، سێ ساڵ پێش مردنی لە ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٥، بەهۆی کەوتنەخوارەوەی فڕۆکە. هەروەها فیلمی دەرهێنەر جی-مایکڵ ڕیڤا و دەرهێنەر لاورا زیسکینە، کە لە مانگی حوزەیرانی ٢٠١٢ کۆچی دوایی کرد. کۆتا فیلمی جی-مایکڵ ڕیڤا وەک دەرهێنەر [[جانگۆی ئازادکراو]] بوو، دوای پێنج مانگ بڵاوکرایەوە، وە کۆتا فیلمی زیسکین وەک دەرهێنەر فیلمی The Butler بوو، کە دوای ساڵێک لە ٢٠١٣ بڵاوکرایەوە. فیلمەکە لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٢ لە تۆکیۆ نمایش کرا، وە لە ٣ی تەمووز دوای دە ساڵ لە دەرچوونی [[پیاوی جاڵجاڵۆکە (فیلمی ٢٠٠٢)|پیاوی جاڵجاڵۆکە (٢٠٠٢)]]، بە چەشنی 2D و 3D و IMAX 3D لە ویلایەتە یەکگرتووەکان دەرکرا. دووبارەکردنەوەی فیلمەکە پێشوازیەکی زۆر ئەرێنی وەرگرت، لەگەڵ ئەوەی ڕەخنەگران ستایشی ڕۆڵی ئەندرو گارفیلد و ئاراستەی وێب و شێوازی بینراو و تۆماری مۆسیقای جەیمس هۆرنەر و دووبارە وێناکردن و وێناکردنی ڕاستەقینەی کەسایەتی ناونیشانەکەیان کرد، ٧٥٨ ملیۆن دۆلاری لە جیهاندا داهات بوو، هەروەها بووە حەوتەمین فیلمی پڕ داهات لە ساڵی ٢٠١٢، [[پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕهێنەر ٢]]، لە ٢ی ئایاری ٢٠١٤ بڵاو کرایەوە. ==چیرۆک== پیتەر پارکەری گەنج / پیاوی جاڵجاڵۆکە بۆی دەردەکەوێت کە توێژینەوەی باوکی، ڕیچارد پارکەر دزراوە. دایک و باوکی پیتەر بەڵگەنامە شاراوەکان کۆ دەکەنەوە، پیتەر ببەنە ماڵی پورە مەی و مامە بێن، پاشان بە نادیاری کۆچ دەکەن. چەند ساڵێک دواتر، پیتەری هەرزەکار بەشداری قوتابخانەی ئامادەیی زانستی میدتاون دەکات، ئەو زیرەکە بەڵام لە باری کۆمەڵایەتیەوە ناتەواوە و زۆرجار توڕەیە. هەروەها ئەو لەگەڵ گوێن ستایسی پەیوەندی دەبێت و کۆمەڵێک زانیاری بۆ دەردەکەوێت، کە باوکی لەگەڵ زانا دکتۆر کۆرت کۆنۆرس لە ئۆسکۆرپ لە بواری بۆماوەیی جۆری خاچدا کاری کردووە. پیتەر بەنهێنی دەروات بۆ ناو ئۆسکۆرپ، لەوێدا جاڵجاڵۆکەی بەکارهاتووی توێژینەوەی بۆماوەیی لێیە، وە گاز لە پیتەر دەگرێت. دواتر بۆی دەردەکەوێت کە توانای جاڵجاڵۆکەی بۆ هاتووە وەک زۆر بەهێزبوون، هەستە تیژەکان، چاکی و خێرایی گەشە کردوو. پیتەر پەڕەكانی باوكی خوێندەوە و سەردانی كۆنۆرزی كرد، كە تەنیا یەك پەلی ھەبوو.ئەوەی دەرخست كە ئەو كوڕی ڕیچاردە و (دروستبوونەووی دوبارەی خانە و لەناوچوون)ی باوكی بە كۆنۆرز دا، كە پارچە ونبووەكەی تاقیكارییەكەی كۆنۆرز بوو لەبارەی نوێبوونەوەی پەلەكان. لەماڵەوە، پیتەر و بێن مشتومڕ دەكەن، و پیتەر ئەوێ جێدەھێڵێت. لەكاتێكدا بەدوایدا دەگەڕا، بێن ھەوڵیدا دزێك بوەستێنێت كە پیتەر ڕێگەی دابوو ھەڵبێت، تەقەی لێكرد، و لەناو دەستەكانی پیتەر مرد. پیتەر توانا نوێیەكانی بەكاردەھێنا بۆ شوێنكەوتنی تاوانباران بەپێی وەسفەكانیان. ئەو ماسكێك دروست دەكات و قاتێكی لاستیكیشی لەبەردەكرد بۆ شاردنەوەی ناسنامەی خۆی. ھەروەھا (وێب شوتەر)ێكی میكانیكی دەكاتە دەستی وەك كاتژمێرێكی دەستی و لە قۆڵی دەبەستێت. كاتی نانی ئێوارە لەگەڵ خێزانی (گوین)، بۆی دەركەوت كە باوكی كاپتنی ئەفسەر (جیۆرج ستاسی)یە كە كە حەزی بە پاڵەوانە وریا نوێیەكە نەبوو. پیتەر ناسنامەی خۆی بۆ (گوین) ئاشكراكرد و یەكتریان ماچ كرد. دوای سەركەوتنە مەزنەكەی تاقیگەی جرجەكە بە بەكارھێنانی DNA مارمێلكە، سەرۆكی كۆنۆرز بەڕێز ڕاثا فرمانی پێدەكات كە دەستبەجێ لەسەر مرۆڤ تاقی بكاتەوە. كۆنۆرز ڕەتی دەكاتەوە كە پەلەبكات لە كرداری تاقیكردنەوەكە لەسەر مرۆڤی بێتاوان و بیانخاتە مەترسی. ڕاثا كۆنۆرز لە كارەكەی دووردەخاتەوە و بڕیاردەدات كە سیرەمەكەی لە نەخۆشخانەی دەزگای جەنگاوەرانی كۆن تاقیبكاتەوە. لەدوای جیابوونەوەیان، كۆنۆرز شێوگەكەی لەسەر خۆی تاقیكردەوە. دوابەدوای ئەوە، خەبەری بووەوە و بینی كە پەلە قرتاوەكەی دووبارە نوێبۆتەوە و دروست بووەتەوە. ==ڕۆڵەکان== *ئەندرۆ گارفیڵد بە ڕۆڵی پیتەر پارکەر / سپایدەرمان *ئێما ستۆن بە ڕۆڵی گوین ستایسی *ڕیس ئیفانس وەک دکتۆر کورت کۆنەرز / مارمێلکە *دێنیس لیری بە ڕۆڵی جۆرج ستایسی *کامپبێل سکۆت بە ڕۆڵی ڕیچارد پارکەر *عیرفان خان بە ڕۆڵی ڕاجیت ڕاتا *مارتن شین بە ڕۆڵی بێن پارکەر ==بەرهەمهێنان== لە دوای دەرچوونی پیاوی جاڵجاڵۆکەی ٣ (٢٠٠٧)، سۆنی پیکچەرز ئینتەرتینمنت لە ٦ی ئایاری ٢٠١١ دەرچوونی فیلمی داهاتووی سام ڕێمی لە ڕیزی پێشەوە ڕاگەیاند.<ref name="deadline01-05-10">{{Cite web |last=Finke |first=Nikki |author-link=Nikki Finke |date=January 5, 2010 |title=Exclusive: 'Spider-Man 4' Officially Has No Start Date as of Today Because of Script Problems; Sony 'Unlikely' To Make Scheduled May 5, 2011, Release Date |url=https://www.deadline.com/2010/01/exclusive-spider-man-4-officially-has-no-start-date-as-of-today-because-of-script-problems-sony-unlikely-to-make-5112010-release-date/ |access-date=June 7, 2012 |website=[[Deadline Hollywood]]}}</ref><ref>{{Cite news |date=May 14, 2010 |title=Alvin Sargent spit-shining 'Spider-Man' reboot |work=The Hollywood Reporter |publisher=Nielsen Company |url=http://www.heatvisionblog.com/2010/05/alvin-sargent-spitshining-spiderman-reboot-exclusive-.html |access-date=May 15, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100518100035/http://www.heatvisionblog.com/2010/05/alvin-sargent-spitshining-spiderman-reboot-exclusive-.html |archive-date=May 18, 2010}}</ref> لەم ماوەیەدا سیناریۆنووسان جەیمس ڤاندەربیلت و دەیڤد لیندسەی ئەبەیر و گاری ڕۆس چەندین ڤێرژنی رەتکراوەی فیلمنامەیان نووسی و ئالڤین سارگێنت هاوسەری زیسکین کە دووەم و سێیەم فیلمی نوسیبوو کاریان تێدا دەکرد.<ref name="deadline">{{Cite news |last1=Finke |first1=Nikki |author-link=Nikki Finke |last2=Fleming |first2=Mike |date=January 11, 2010 |title=Exclusive: 'Spider-Man 4' Scrapped; Sam Rami & Tobey Maguire & Cast Out; Franchise Reboot for 2012 |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://www.deadline.com/2010/01/urgent-spider-man-4-scrapped-as-is-raimi-and-cast-out-franchise-reboot-planned/ |url-status=dead |access-date=January 11, 2010 |archive-url=https://www.webcitation.org/619vQb9C5?url=http://www.deadline.com/2010/01/urgent-spider-man-4-scrapped-as-is-raimi-and-cast-out-franchise-reboot-planned/ |archive-date=August 23, 2011 |df=mdy-all}} Includes separate full text of Columbia / Marvel Studios [[press release]].</ref> لە ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠ کۆلۆمبیا پیکچەرز و ستۆدیۆکانی ماڕڤڵ ڕایانگەیاند کە لە جیاتی بەردەوام بوون لە داستانەکەی پێشوو بە ڕۆڵی نوێ زنجیرەکەیان دەستپێکردەووە.<ref>[https://collider.com/avi-arad-matt-tolmach-the-amazing-spider-man-interview/170114/ Collider video] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607151018/http://collider.com/avi-arad-matt-tolmach-the-amazing-spider-man-interview/170114/ |date= ٧ی حوزەیرانی ٢٠١٢ }}, 3:42</ref> ==مۆسیقا== جەیمس هۆرنەر تۆمارکەری ئەم فیلمە بوو، وێب یەکەمین نیشانەی مۆسیقای هۆرنەری وەسف کرد، وێب دانی بەوەدانا هۆرنەر تۆمارەکەی تەواو کرد لە کاتژمێر و نیوێکدا.<ref name="music">{{Cite web |date=February 28, 2012 |title=Wondercon 2012 — Full Schedule Announced |url=http://geektyrant.com/news/2012/2/28/wondercon-2012-full-schedule-announced.html}}</ref> فیلمەکە گۆرانی "تا شانشین وەرە" لە ئەلبوومی X&Y بەکارهاتبوو،، لە مانگی ئایاری ٢٠١٢ سۆنی کلاسیک وردەکاری دەربارەی دەنگەکە ئاشکرا کرد.<ref name="Wondercon">{{Cite web |last=Weintraub |first=Steve |date=March 17, 2012 |title=Director Marc Webb Talks 'The amazing Spider-man'; Reveals Running Time, an Awesome Donald Glover Easter Egg, and More |url=https://collider.com/marc-webb-amazing-spider-man-interview/153084/ |access-date=April 30, 2012 |website=Collider }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200918181327/https://collider.com/marc-webb-amazing-spider-man-interview/153084/ |date=١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ }}</ref> ڕەخنەگرانی وەک کریستن کلێمێنسن لە Filmtracks.com هەستیان بە نزیکبوونەوەی هۆرنەر کرد بۆ نوسینی مۆسیقا بۆ پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕهێنەر "زۆر زیرەکانە" و "تێکەڵەی کەرەستە ئەلیکترۆنییەکانی هۆرنەر بە حەماسەتەوە ئەنجام درا.<ref name="IndieWeb">{{Cite web |last=Jagernauth |first=Kevin |date=June 27, 2012 |title=Duh: Andrew Garfield Wants To Return For 'The Amazing Spider-Man' Sequel Plus Even More Pics & Clips |url=https://www.indiewire.com/2012/06/duh-andrew-garfield-wants-to-return-for-the-amazing-spider-man-sequel-plus-even-more-pics-clips-251602/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20121023161516/http://blogs.indiewire.com/theplaylist/duh-andrew-garfield-wants-to-return-for-the-amazing-spider-man-sequel-plus-even-more-pics-clips-20120627 |archive-date=October 23, 2012 |access-date=December 31, 2021 |publisher=IndieWire}}</ref> ==بڵاوکردنەوە== لە ١٠ی شوباتی ٢٠١٠، سۆنی ڕایگەیاند کە فیلمەکە بە 3D و RealD 3D و IMAX 3D لە ٣ی تەمووزی ٢٠١٢ بڵاو دەکرێتەوە.<ref name="releasedates">{{Cite web |title=''The Amazing Spider-Man'' worldwide release dates |url=http://www.theamazingspiderman.com/releasedates/ |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20130203173309/http://www.theamazingspiderman.com/releasedates/ |archive-date=February 3, 2013 |access-date=June 4, 2012 |publisher=Columbia Pictures |df=mdy-all }} {{Webarchive|url=https://archive.is/20130203173309/http://www.theamazingspiderman.com/releasedates/ |date= ٣ی شوباتی ٢٠١٣ }}</ref><ref name="reboot">{{Cite press release |title=Spider-Man Swings Into Theaters in 3D |date=February 10, 2010 |publisher=[[Sony Pictures Entertainment]] |url=https://www.comingsoon.net/movies/news/63191-spider-man-swings-into-theaters-in-3d |access-date=December 31, 2021}}</ref><ref name="India">{{Cite web |date=May 11, 2012 |title=The Amazing Spider-Man to release in India before US |url=https://www.hindustantimes.com/hollywood/the-amazing-spider-man-to-release-in-india-before-us/story-wV6vhGwS9YjUnlPOSBB7KN.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120513233145/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Hollywood/The-Amazing-Spider-Man-to-release-in-India-before-US/Article1-854029.aspx |archive-date=May 13, 2012 |access-date=December 31, 2021 |website=[[Hindustan Times]] |df=mdy-all}}</ref><ref name="Philippines">{{Cite web |date=May 14, 2012 |title=The Amazing Spider-Man moves up Philippine playdate to June 29 |url=https://www.philstar.com/breaking-news/806628/amazing-spider-man-moves-philippine-playdate-june-29 |access-date=December 31, 2021 |publisher=[[GMA New Media]]}}</ref> بەروارەکانی بڵاوکردنەوە لە دەرەوەی ئەمریکا بۆ مانگی حوزەیران لە وڵاتانی تر گواسترانەوە بۆ زیادکردنی یەکەم-هەفتەی فرۆشتن، لە تۆکیۆ، یابان لە ١٣ی حوزەیران فیلمەکە بە پی جی-١٣ ڕیزکراوە بۆ زنجیرەی چالاکی و توندوتیژی. پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕهێنەر لە لایەن سۆنی پیکچەرز هۆم ئینتەرتینمنت لە بلو-ڕەی، بلو-ڕەی ٣دی، دی ڤی دی و داگرتنی دیجیتاڵ لە ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ لە ئەمریکای باکوور بڵاوکرایەوە. ئەم بەرنامانە نەوەد خولەک لە پشت دیمەنی دۆکیومێنتاری بۆ فیلمەکە لەگەڵ دابەزاندنی سەرووی ڤیۆلێت لەخۆ دەگرێت. ==پێشوازی== پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕهێنەر ٢٦٢ ملیۆن دۆلاری لە ئەمریکای باکوور و ٤٩٥٫٩ ملیۆن دۆلاری لە وڵاتانی تر بەدەست هێنا، بە کۆی گشتی ٧٥٧٫٩ ملیۆن دۆلار دەکات. ئەمە ١٠٦ەمین بەرزترین فیلمی پڕ داهاتە،<ref>{{Cite web |title=All Time Box Office |url=https://www.boxofficemojo.com/alltime/world/ |access-date=July 15, 2017 |website=Box Office Mojo}}</ref> هەروەها حەوتەمین فیلمی پڕ داهاتە لە ساڵی ٢٠١٢، ١٩مین فیلمی پڕ داهاتە لە سووپەرھیرۆ، شەشەمین فیلمی پڕ داهاتە لەلایەن سۆنی وکۆلۆمبیا و بەرزترین دووبارەکردنەوەی فیلمە لە هەموو جیهان.<ref>{{Cite web |title=2012 Worldwide gross |url=https://boxofficemojo.com/yearly/chart/?view2=worldwide&yr=2012&p=.htm |access-date=March 30, 2013 |website=Box Office Mojo}}</ref> لە  ئەمریکای باکوور، ئەم فیلمە ٧٫٥ ملیۆن دۆلاری لە نیوەشەوێکدا و لە ٣٫١٥٠ شوێن بەدەست هێنا، کە ١٫٢ ملیۆن دۆلاریش لە ٣٠٠ شوێنی ئیماکس بەدەست هێنا. لە ڕۆژی کردنەوەیدا، تۆمارێکی زۆر بە ٣٥ ملیۆن دۆلار دیاری کرد، بەڵام کۆتاییدا وەستا لەلایەن پیاوی جاڵجاڵۆکە: دوور لە نیشتیمان لە ساڵی ٢٠١٩ بە ٣٩٫٣ ملیۆن دۆلار.<ref>{{Cite web |title=All Time Worldwide Box Office Grosses |url=https://boxofficemojo.com/alltime/world/?sort=studio&order=ASC&pagenum=3&p=.htm |access-date=August 30, 2012}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیلم}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییەکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] [[پۆل:فیلمە سێ ڕەھەندییە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی کۆلومبیا پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی بایۆتیرۆریزم]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە ٢٠١٣ بەرھەمھێندراون]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە سووپەرهێرۆکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمی ئەکشنی زانستی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی ئەندازیاری بۆماوەیی]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی جاڵجاڵۆکە]] [[پۆل:فیلمە دەرهێنراوەکانی مارک وێب]] [[پۆل:فیلمە بەرهەمهێنراوەکانی ئاڤی ئاراد]] [[پۆل:فیلمە دەرهێنراوەکانی مات تۆڵماچ]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە نیویۆرک دانراون (ویلایەت)]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە لۆس ئەنجلۆس وێنەگیراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە نیویۆرک وێنەیگیراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی جووڵە بەکاردەهێنن]] [[پۆل:فیلمەکان بە سیناریۆی ئەلڤین سەرجێنت]] [[پۆل:فیلمەکان بە سیناریۆی ستیڤ کڵۆڤس]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی دووبارە دروست کراوەتنەوە]] [[پۆل:فیلمەکانی پیاوی-جاڵجاڵۆکە]] [[پۆل:فیلمی پاڵەوانە هەرزەکارەکان]] [[پۆل:پیاوی جاڵجاڵۆکەی سەرسوڕھێنەر (زنجیرە فیلمی ٢٠١٢)]] 9jxy6qlbv6tacaxmw68wp9i3t1l38a4 0 210382 966918 963927 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو = پێدری |وێنە = [[پەڕگە:Pedri.png|بێچوارچێوە|Pedro González López, September 2019]] |سەردێڕ = پێدری لە ساڵی ٢٠١٩ |ناوی تەواو = پێدرۆ گۆنزالێز لۆپێز <ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |title=FIFA U-17 World Cup Brazil 2019: List of Players: Spain |publisher=FIFA |page=22 |date=31 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227222540/https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |archive-date=27 December 2019}}</ref> |ڕێکەوتی لەدایکبوون = ٢٥ی تشرینی دووەم ٢٠٠٢ |شوێنی لەدایکبوون = تێگێستێ، [[ئیسپانیا]] |جێگای یاریکردن = [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]] |یانەی ئێستا = [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |ژمارەی یانە = ١٦ |باڵا = ١.٧٤م<ref name="SW">{{Soccerway|pedro-gonzalez-lopez/625414|Pedri González}}</ref> | youthyears1 = | youthclubs1 = [[یەکێتی دیپۆرتیڤا تیگیستی|تیگێستێ]] | youthyears2 = ٢٠١٥-٢٠١٨ | youthclubs2 = Juventud Laguna | youthyears3 = ٢٠١٨-٢٠١٩ | youthclubs3 = [[یەکێتی دیپۆرتیڤا لاس پالماس|لاس پالماس]] | years1 = ٢٠١٩-٢٠٢٠ | clubs1 = [[یەکێتی دیپۆرتیڤا لاس پالماس|لاس پالماس]] | caps1 = ٣٦ | goals1 = ٤ | years2 = ٢٠٢٠– | clubs2 = [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] | caps2 = ٤٧ | goals2 = ٤ | nationalyears1 = ٢٠١٩ | nationalteam1 = [[Spain national under-17 football team|Spain U17]] | nationalcaps1 = ٥ | nationalgoals1 = ٠ | nationalyears2 = ٢٠١٩ | nationalteam2 = [[Spain national under-18 football team|Spain U18]] | nationalcaps2 = ٢ | nationalgoals2 = ١ | nationalyears3 = ٢٠٢٠ | nationalteam3 = [[Spain national under-19 football team|Spain U19]] | nationalcaps3 = ١ | nationalgoals3 = ٠ | nationalyears4 = ٢٠٢٠ | nationalteam4 = [[Spain national under-21 football team|Spain U21]] | nationalcaps4 = ٤ | nationalgoals4 = ٠ | nationalyears5 = ٢٠٢١– | nationalteam5 = [[Spain national under-23 football team|Spain U23]] | nationalcaps5 = ٦ | nationalgoals5 = ٠ | nationalyears6 = ٢٠٢١– | nationalteam6 = [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] | nationalcaps6 = ١٠ | nationalgoals6 = ٠ | club-update = 23:21, 20 March 2022 (UTC) | nationalteam-update = 18:41, 7 August 2021 (UTC) | medaltemplates = {{MedalSport|Men's [[association football|football]]}} {{MedalCountry|{{fbu|23|ESP}}}} {{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalSilver|[[2020 Summer Olympics|2020]]|[[Football at the 2020 Summer Olympics – Men's tournament|Team]]}} }} '''پێدرۆ گۆنزالێز لۆپێز''' (لە دایکبووی ٢٥ى تشرینی دووەم ٢٠٠٢)، بە '''پێدری'''ناسراوە، یاریزانێکی پیشەگەری تۆپی پێی ئیسپانییە، یاریزانی هێڵی [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]]ی یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] لە [[لا لیگا|خولی تۆپی پێی ئیسپانی]] و یاریزانی [[هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]]یە.<ref name="50 migliori teenager">{{cite web |url=https://sport.sky.it/calcio/2021/02/05/50-migliori-teenager-four-four-two#48 |title=I 50 migliori teenager al mondo |publisher=sport.sky.it |language=it |date=5 February 2021 |access-date=17 July 2021 }}</ref><ref name="50 for the future">{{cite web |url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0265-113c77c33b88-3dda4706173e-1000--uefa-com-s-ones-to-watch-for-2021/ |title=50 for the future: UEFA.com's ones to watch for 2021 |publisher=UEFA.com |date=19 January 2021 |access-date=17 July 2021 }}</ref> ==ژیانی پیشەگەری لەگەڵ یانە== ===لاس پالماس=== لە شاری تیگێستێ، تێنیرف، دوورگەکانی کاناری لەدایک بووە،<ref>{{cite web|url=https://www.udlaspalmas.es/noticias/noticia/pedro-gonzalez-pedri-se-incorpora-manana-a-la-pretemporada-del-primer-equipo|title=Pedro González "Pedri" se incorpora mañana a la pretemporada del primer equipo|trans-title=Pedro González "Pedri" joins tomorrow the pre-season of the first team|publisher=UD Las Palmas|language=es|date=10 July 2019|accessdate=19 August 2019}}</ref> پێدری لە ساڵی ٢٠١٨ لە یانەی تۆپی پێی یوڤێنتود لاگونا پەیوەندی بە تیپی لاوانی لاس پالماس کرد.<ref>{{cite web|url=https://www.tintaamarilla.es/noticia/2019/09/04/169/34272-El_Tenerife_desestimo_a_Pedri_porque_era_pequenito_y_flaco.html|title=El Tenerife desestimó a Pedri porque era pequeñito y flaco|trans-title=Tenerife discarded Pedri because he was small and weak|publisher=Tinta Amarilla|language=es|date=4 September 2019|accessdate=10 September 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.eldiario.es/canariasahora/Deportes/futbol/Pedri-Pepe_Mel-UD_Las_Palmas-futbol-cantera-pretemporada-Tenerife_0_917608478.html|title='Pedri', el tinerfeño que Pepe Mel quiere para la UD Las Palmas|trans-title='Pedri', the ''tinerfeño'' who Pepe Mal wants for Las Palmas|publisher=El Diario|language=es|date=6 July 2019|accessdate=19 August 2019}}</ref> لە ١٥ی تەمووزی ٢٠١٩ کە تەمەنی تەنیا ١٦ ساڵ بوو، گرێبەستێکی ٤ ساڵەی پیشەگەری لەگەڵ یانەکە واژۆ کرد و لەلایەن بەڕێوەبەر پیپ مێڵەوە بۆ تیپی یەکەم بەرزکرایەوە.<ref>{{cite web|url=https://www.udlaspalmas.es/noticias/noticia/el-juvenil-pedri-firma-contrato-profesional-con-la-ud-las-palmas|title=El juvenil Pedri firma contrato profesional con la UD Las Palmas|trans-title=The ''juvenil'' Pedri signs professional contract with UD Las Palmas|publisher=UD Las Palmas|language=es|date=15 July 2019|accessdate=19 August 2019}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} ==بەستەرە دەرەکییەکان== {{commons category}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|دوورگەکانی کەناری|ئیسپانیا|تۆپی پێ}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٢]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیک لە تۆپی پێ]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی زێوی ئۆڵمپیکی ئیسپانی]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆلۆمپیای ھاوینەی ٢٠٢٠]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] rmv0rkgo747wdy7v1cm1fi791upmhv5 0 210623 966921 961828 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''حوسێن عەلی جاسم''' ({{بە عەرەبی|حسين علي جاسم}}؛ لەدایکبووی ٢٩ی تشرینی دووەمی ١٩٩٦) یاریزانی تۆپی پێی عێراقییە لە [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێڵی ھێرشبەر]] و [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]]. ئەو یاریزانی یانەی سفاکسینی توونسی و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عێراق]]ە.<ref>{{Cite web|title=العراق - Hussein Ali - بروفايل مع أخبار وإحصاءات وتاريخ - Soccerway|url=https://ar.soccerway.com/players/-/283074/|access-date=2022-03-24|website=ar.soccerway.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2018-01-01|title=Hussein Ali could be Gulf Cup hero for Iraq|url=https://www.arabnews.com/node/1217571/sports|access-date=2022-03-24|website=Arab News|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=حسين علي.. مارادونا العراق|url=https://www.albayan.ae/sports/emirates/2017-12-30-1.3145986|access-date=2022-03-24|website=www.albayan.ae|language=ar}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ|عێراق}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٦]] [[پۆل:خەڵکی بەغدا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی عێراقی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە قەتەر]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] bstknlxj87x0ctt8arw9bjldc923f1n 0 210866 967251 961773 2022-08-02T21:34:37Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = جەنگ لە بیگ ڕۆک | وێنە = BattleAtBigRockPoster.jpeg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = کۆلین ترێڤرۆ | بەرھەمھێنەر = باتریک کرۆوڵی | نووسین = ئێمیڵی کارمیشایڵ | سەرچاوەی چیڕۆک = | چەشن = | کاست = | موزیک = ئامی دۆهێرتی | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = ستیفن ئێم. ڕیکێرت | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] | ڕێکەوتی دەرچوون = ١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٩ | ماوەی فیلم = ٨ خوولەک | وڵات = [[ئەمریکا]]، [[دوورگەی ئیرلەند]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = [[پارکی جوراسی]] | تێچوون = | داھات = | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }} '''جەنگ لە بیگ ڕۆک''' ({{بە ئینگلیزی|Battle at Big Rock}}) کورتە فیلمێکی ئەمریکی ساڵی ٢٠١٩یە، لە دەرهێنانی کۆلین تریڤۆرۆ، مافێکی دەستووری هەیە لە بەشەکانی پارکی جوراسی، دوا بەدوای فیلمی [[جیھانی جوراسی: شانشینی کەوتوو]] (٢٠١٨). ئەستێرەکانی فیلمەکە بریتیین لە: ئەندرێ هۆلاند، ناتالی مارتینز، میلۆدی هەرد، بێرسەن سالڤادۆر. لە ١٥ی ئەیلولی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار لە کەناڵی FX نمایشکرا، دوواتر بە شێوەی ئۆنڵاین بڵاوکرایەوە. ==چیرۆک== یەك ساڵ دوای ڕووداوەكانی جیھانی جوراسیك: شانشینی كەوتوو، خێزانێكی تێكەڵكراوی ئۆكلاند، كالیفۆرنیا بە گەشتێكی كامپینگدا تێدەپەڕێت لە باخچەی نەتەوەیی (بیگ ڕۆک) لە باكووری كالیفۆرنیا، بەنزیكەیی ٢٠ میل (٣٢كم) لەو ناوچەیەی كە داینەسوڕەكانی شانشینی كەوتوو بەجێھێڵران. فیلمەکە یەکەم ڕووبەڕووبونەوەی سەرەکی نێوان مرۆڤ و داینەسوڕەكان تۆمار دەکات. خێزانەكە چێژ لە كامپینگەكە دەبینن تا كاتێك لەناکاو لەلایەن ناسۆتۆکراتۆپ و منداڵەکەی پێشوازییان لێ دەکرێت. لە ناوچەكەیاندا ئاڵوسراوس وەك فریادڕەسێك ھێرش دەكاتە سەر ناسۆتۆكراتۆپ و دایكەكەش ھەوڵ دەدات مناڵەكەی بپارێزێت. جەنگێك لەنێوان دوو داینەسوڕەكان بەرپا دەبێت و خێزانەكە بڕیاریاندا كە خۆیان لەناو ئۆتۆمبێلە كابینەكەیان بشارنەوە. لەپڕ، ناسۆتۆكراتۆپی سێیەم لەناو دارستانەكەوە دەركەوت، كە بەرەو ئاڵوسراوسەكە دەڕۆشت. ناسۆتۆكراتۆپەكە ھەڵھات و مناڵی خێزانەكە دەستی كردە گریان، كاتێك گوێی لە گریانەكە بوو، ئاڵوسراوسەكە دەستی کرد بە تێکشکاندنی ئۆتۆمبێلی كابینەكە بۆئەوەی ئەو خێزانەی کە لە ناوەوە خۆیان حەشارداوە بكاتە خۆراك بۆخۆی، دوای تێكشكانی تەواوەتی ئۆتۆمبێلەكە، ترسی دایك و باوک و كوڕەكە زیاتر بوو. لەپێناو ئاسوودە بونیان، كچەكە بە تیرو كەوان لە سەر و چاوی ئاڵوسراوس دەدات، كە ئەمەش دەبێتە ھۆی ھەڵھاتنی داینەسوڕەكە. سەرەڕای ئەوەی لە شۆكێكی تەواودا بوون لەبەر ئەو ڕووداوە، بەڵام باوەشیان بەیەكتردا كرد. ==ڕۆڵەکان== *ئەندرێ هۆلاند وەک دێنیس، باوکی خێزانەکە<ref name="Character Names">{{cite tweet|last=Trevorrow|first=Colin|author-link=Colin Trevorrow|user=colintrevorrow|number=1173666555676246017|date=September 16, 2019|title=DENNIS André Holland MARIANA Natalie Martinez KADASHA Melody Hurd MATEO Pierson Salvador|access-date=November 13, 2019|url-status=live}}</ref> *ناتالی مارتینێز وەک ماریانا، دایکی خێزانەکە *میلۆدی هورد وەک کاداشا، کچی دێنیس و کچی ماریانا *پیێرسۆن سلڤادۆر وەک ماتیۆ، کوڕی ماریانا و دێنیس *کریس فینلایسن وەک گریگ ==بەرهەمهێنان== بیرۆکەی فیلمەکە کاتێک سەریهەڵدا کە ستۆدیۆکانی یوونیڤەرساڵ پرسیاریان لە تریڤرۆ کرد ئایا حەزت لە دروستکردنی کورتە فیلمێکی جیهانی جوراسی بە توانا هەیە، وە ئەویش وتی بەڵێ و قبوڵی کرد.<ref name=Collider>{{cite web |last1=Weintraub |first1=Steve 'Frosty' |title=Watch: ‘Battle at Big Rock’ Filmmakers Discuss Their ‘Jurassic World’ Short in 30-Minute Q&A |url=https://collider.com/battle-at-big-rock-making-of-explained-interview-colin-trevorrow/ |website=Collider |accessdate=October 30, 2019 |date=October 2, 2019}}</ref> تریڤرۆ کورتە فیلمەکەی لەگەڵ ئێمیلی کارمایکڵ نووسی، کە پێشتر کاری لەگەڵ دەکرد بۆ نوسینی فیلمی [[جیهانی جوراسی: ناوچەی باڵادەست (فیلمی ٢٠٢٢)|جیهانی جوراسی: ناوچەی باڵادەست]]. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٩]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فلیمی ئەهریمەنی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمی ئەهریمەنەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:کورتە فیلمەکانی ساڵی ٢٠١٩]] [[پۆل:فیلمەکان دەربارەی دەیناسۆرەکان]] [[پۆل:فیلمەکان لە دەرهێنانی کۆلین ترێڤۆرۆ]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە کالیفۆرنیا دانراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە دارستانەکان دانراون]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە ئێرلەند دانراون]] [[پۆل:فیلمەکان بە سیناریۆی کۆلین ترێڤۆرو]] [[پۆل:فیلمە ئەهریمەنییە زەبەلاحەکان]] [[پۆل:فیلمە کورتەکانی یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] 37ed3lmz0gr8l56qn0o7rop7gzegj03 0 211033 966912 964647 2022-08-02T13:01:10Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Koke 2019.jpg|وێنۆک]] '''کۆک''' ({{بە ئینگلیزی|Koke}}) (لەدایکبووی جۆرجی ڕیسۆرچیۆن مێریدیۆ لە [[مەدرید]] لە ٨ی کانوونی دووەمی ١٩٩٢)یاریزانی تۆپی پێی ئیسپانیایە. وەک یاریزانی ھێڵی ناوەڕاست لە یانەی [[ئەتلەتیکۆ مەدرید]] یاری دەکات، لە [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢]] لە [[لەندەن]] بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] یاری کردووە.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/sport/olympics/18693622|title=Euro 2012 trio Mata, Alba & Martinez in Spain Olympic squad|date=5 July 2012|publisher=|via=www.bbc.co.uk}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|ئیسپانیا}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٢]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠١٢]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] faugvxwofgv1ldwxi3zm1zbndkdihfy 967412 966912 2022-08-03T11:20:50Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Koke 2019.jpg|وێنۆک]] '''کۆک''' ({{بە ئینگلیزی|Koke}}) (لەدایکبووی جۆرجی ڕیسۆرچیۆن مێریدیۆ لە [[مەدرید]] لە ٨ی کانوونی دووەمی ١٩٩٢)یاریزانی تۆپی پێی ئیسپانیایە. وەک یاریزانی ھێڵی ناوەڕاست لە یانەی [[ئەتلەتیکۆ مەدرید]] یاری دەکات، لە [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢]] لە [[لەندەن]] بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] یاری کردووە.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/sport/olympics/18693622|title=Euro 2012 trio Mata, Alba & Martinez in Spain Olympic squad|date=5 July 2012|publisher=|via=www.bbc.co.uk}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|ئیسپانیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٢]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێ ئۆڵمپیکی ھاوینەی ٢٠١٢]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] smwxr9gju09io0pgulfydmbnzmwi8re 0 211213 967311 939364 2022-08-02T22:32:34Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Frankie Edgar.jpg|وێنۆک]] '''فرانکی ئێدگار''' ({{بە ئینگلیزی|Frankie Edgar}}) ( لەدایکبووی ١٦ی تشرینی دووەمی ١٩٨١) ھونەرمەندێکی جەنگی تێکەڵی پیشەیی ئەمریکییە، پێشبڕکێ لە بەشی کێشی [[یوو ئێف سی|پاڵەوانیەتی جەنگی کۆتایی]] (UFC) دەکات،<ref>{{cite web|url=http://www.ufc.com/rankings|title=Fighter Rankings|publisher=UFC.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150526175333/http://www.ufc.com/rankings|archive-date=2015-05-26}}</ref> ھەروەھا پاڵەوانی پێشووی کێشی سووکە لە UFC، دوای چەندین جار گرتن و بەرگری لە نازناوی کێشی سووکی خۆی.<ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Stealing the spotlight, beating the odds: Inside Frankie Edgar's improbable run of UFC success|url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/30822495/stealing-spotlight-beating-odds-frankie-edgar-improbable-run-ufc-success|access-date=2021-03-19|website=ESPN.com|language=en}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨١]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئیتالی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئاڵمانی]] [[پۆل:ھونەرمەندانی جەنگی تێکەڵ بە کێشی سووک]] [[پۆل:ھونەرمەندانی جەنگی تێکەڵ بە سوود وەرگرتن لە بۆکسینگ]] k2dzeyj9c8sbephfpusgza2ilaeqfds 0 211214 967459 939023 2022-08-03T11:58:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:UFC 131 Carwin vs. JDS.jpg|وێنۆک]] '''ھونەرە جەنگییە تێکەڵەکان''' ({{بە ئینگلیزی|Mixed martial arts}}) وەرزشێکی شەڕکەری تەواو بەرکەوتەیە لەسەر بنەمای لێدان و شەڕکردنی زەوی و تێکەڵکردنی تەکنیک لە وەرزشە جۆراوجۆرەکانی شەڕ لە ھەموو جیھانەوە.<ref name="Mixed martial arts">{{cite web|title=Mixed martial arts|url=https://www.britannica.com/sports/mixed-martial-arts}}</ref> یەکەم بەکارھێنانی بەڵگەنامەی زاراوەی ھونەرە جەنگییە تێکەڵەکان لە پێداچوونەوەی یو ئێف سی ١ بوو لەلایەن ڕەخنەگری تەلەفزیۆنی ھاوارد ڕۆسنبێرگ لە ساڵی ١٩٩٣.<ref name="autogenerated1993">{{cite news| last = Rosenberg| first = Howard| title = 'Ultimate' Fight Lives Up to Name| work = Los Angeles Times| url = https://articles.latimes.com/1993-11-15/entertainment/ca-57200_1_ultimate-fighting-championship| date = November 15, 1993| access-date = June 22, 2016| archive-url = https://web.archive.org/web/20111106201949/http://articles.latimes.com/1993-11-15/entertainment/ca-57200_1_ultimate-fighting-championship| archive-date = November 6, 2011| url-status=live| df = mdy-all}}</ref> ئەو پرسیارەی کە کێ لە ڕاستیدا دەستەواژەکەی داناوە، جێی مشتومڕە..<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://bleacherreport.com/articles/654500-history-of-jiu-jitsu-coming-to-america-and-the-birth-of-the-ufc|title=History of Jiu-Jitsu: Coming to America and the Birth of the UFC|first=T.P.|last=Grant|website=[[Bleacher Report]]|access-date=May 7, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20121011013755/http://bleacherreport.com/articles/654500-history-of-jiu-jitsu-coming-to-america-and-the-birth-of-the-ufc|archive-date=October 11, 2012|url-status=live}}</ref> ==سەرچاوەکان== == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} b9dwcppcmr1t54wnetufnm3pagagzuw 0 211236 967278 939671 2022-08-02T21:56:06Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox video game | collapsible = | state = | italic title = | title = دێوەزمە بچووکەکان ٢ | image = Little Nightmares II cover.jpg | alt = | caption = | developer = [[ستۆدیۆکانی تارسیر]] | publisher = باندای نامکۆ ئینتەرتەیمێنت | series = | engine = | platforms = [[مایکرۆسۆفت ویندۆز]]{{هن}}[[نینتێندۆ سویچ]]{{هن}}[[پلەی ستەیشن ٤]]{{هن}}[[پلەی ستەیشن ٥]]{{هن}}[[ئێکس بۆکس وەن]]{{هن}}[[ئێکس بۆکس سێرێس ئێکس و ئێس]] | released = ٢٥ی ئابی ٢٠٢١ بۆ ئێکس بۆکس سێرێس{{هن}}پلەیستەیشن ٥ | genre = مەتەڵ | modes = تاک-یاریزان | arcade system = }} '''دێوەزمە بچووکەکان''' ٢ ({{بە ئینگلیزی|Little Nightmares II}}) یارییەکی ڤیدیۆیی ترسناک و سەرکێشی سەکۆیە، لەلایەن [[ستۆدیۆکانی تارسیر]] پەرەیپێدراوە و لەلایەن باندای نامکۆ بڵاوکراوەتەوە. ئەم یارییە پاشکۆیەکە بۆ یاری پێش خۆی بەناوی [[دێوەزمە بچووکەکان]]،<ref>{{cite magazine|url=https://www.gameinformer.com/gamescom-2019/2019/08/19/little-nightmares-2-announced-coming-in-2020|title=Little Nightmares 2 Announced, Coming In 2020|last=Favis|first=Elise|magazine=Game Informer|language=en|date=19 August 2019|access-date=11 January 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.gamesradar.com/uk/little-nightmares-2-is-coming-next-year-and-yes-therell-be-more-monstrous-residents-to-terrify-us/|title=Little Nightmares 2 is coming next year, and yes, there'll be more "monstrous" residents to terrify us|last=Blake|first=Vikki|date=24 August 2019|website=gamesradar|language=en|access-date=26 August 2019}}</ref> یارییەکە دوای مۆنۆ دەکەوێت کە دەبێت لەگەڵ Sixی پاڵەوانی یاری پێشوو پێکەوە کاربکات بۆ ڕزگاربوون لە ترسەکانی شاری پالێو و دۆزینەوەی نھێنیە تاریکەکانی. یارییەکە بۆ [[مایکرۆسۆفت ویندۆز]]، [[نینتێندۆ سویچ]]، [[پلەی ستەیشن ٤]]، [[ئێکس بۆکس وەن]] لە ١١ی شووباتی ساڵی ٢٠٢١ بڵاوکرایەوە.<ref>{{cite web |last1=Moore |first1=Ewan |title='Little Nightmares 2' Writer Explains The Game's Horrifying Ending |url=https://www.gamingbible.co.uk/features/games-little-nightmares-2-ending-explained-writer-confirms-prequel-20210311 |website=gamingbible.co.uk |access-date=13 March 2021}}</ref> وەشانێکی نوێ بەناونیشانی دێوەزمە بچووکەکان: ٢ لە ٢٥ی ئابی ٢٠٢١ بۆ مایکرۆسۆفت ویندۆز و [[پلەی ستەیشن ٥]] و [[ئێکس بۆکس سێرێس ئێکس و ئێس]] بڵاوکرایەوە.<ref>{{cite web|title=Little Nightmres II Enhanced Edition Launch |url=https://www.supermassivegames.com/news/little-nightmares-II-enhanced-edition-release |website=supermassivegames.com|access-date=18 February 2022}}</ref> یاریەکە بە زۆری پێداچوونەوەی ئەرێنی وەرگرت لە کاتی دەرچووندا، لەگەڵ ئەوەی ڕەخنەگران ستایشی گرافیک، کەش و ھەوا، یاری و دەنگەکەی دەکەن، لە کاتێکدا ھەندێک ڕەخنەیان لە کۆنتڕۆڵەکانی گرت. لە ماوەی یەک مانگ لە دەرچووندا، یاریەکە یەک ملیۆن یەکەی لە جیھاندا فرۆشتبوو. ==چیرۆک== ‎مۆنۆ، ئەو كوڕەی كە كڵاوێكی كاغەزی كردبووە سەری، لەخەوێك بەخەبەرھات كە تێیدا خەوی بە دەرگایەكەوە دەبینی كە چاوێكی لەسەر بە نیشانە دانرابوو لەكۆتایی ڕاڕەوێكدا. بەناو چۆڵەوانیدا پیاسەی دەكرد و چووە ناو كۆلیتێكی دێرینەوە. کەسێکی بەناوی Six ڕزگاركرد كە لەلایەن ڕاوچییەكی دەمامكدارەوە لەوێ بەندكرابوو. ڕاوچییەكە دوای شوێنپێکانی كەوت ھەتا دەستگیری كردن و ئەوانیش بە دەمانچەیەك كوشتیان. بە بەكارھێنانی دەرگایەك وەك تەختە، مۆنۆ و سیکس ئاوێكی زۆر ڕادەماڵن بەرەو شاری پەیڵ كە بە تەمومژ و باران و تەلەفزیۆنی كۆن داپۆشرابوو. لەماوەی گەشتەكەدا، مۆنۆ ھەوڵیدا كە تەلەفزیۆنەكان وەك دەروازەیەك بۆ چوونە ناو ڕاڕەوی خەوەكەی بەكاربھێنێت. ھەرچەندە لەلایەن Sixەوە بەرەو دواوە ڕادەكێشرا پێش ئەوەی بگاتە دەرگاكە.ھەروەھا دووچاری چەندین پاشماوەی ئێسكە پەیكەری ڕۆحی مناڵان بوو كە بە ھەڵمژینی بۆنیان لەگەڵیان پێكدابچێت. مۆنۆ و Six چوونە ناو قوتابخانە، كە لەوێ جیابوونەوە و كە لەوێش لەلایەن چینی بەڵیس دەستبەسەركران، كە كۆمەڵێك مناڵی ھاروھاجی ئەو قوتابخانەیە بوون.مۆنۆ ھەر Sixی ڕزگاركرد و لەدەستی مامۆستا مل درێژەكە ڕایان كرد. ==یاریکردن== دێوەزمە بچووکەکان ٢ لە جیھانێکی 2D دەبینرێت، یاریزانەکە دەبێت جیھانەکە بپشکێنێت، ھەندێک کات ڕووبەڕووی بارودۆخەکانی وەک بیرکردنەوە دەبێتەوە یان بە مەتەڵی کە دەبێت چارەسەر بکرێت بۆ بەردەوام بوون. بە پێچەوانەی یاری یەکەم، یاریزانەکە بەتەواوی بێدەسەڵات نییە، مۆنۆ توانای ئەوەی ھەیە کە ھەندێک شت بگرێت و بیانجوڵێتەوە بۆ شکاندنی شتەکان یان بۆ ئەوەی دژی تەمە بچوکەکان بجەنگێت، ھەرچەندە ئەو وەک سیکس، دەبێت پشت بە دزی و ژینگە ببەستێت بۆ دەربازبوون لە تەمومژاوی گەورەتر. ھەروەھا یاریزانەکە توانای ئەوەی پێ دەدرێت کە بانگی سیکس بکات و دەستی بگرێت بۆ ئەوەی دڵنیا بێت کە پێکەوە دەمێننەوە. ئەوان دەبێت زۆر جار پێکەوە کار بکەن بۆ چارەسەرکردنی مەتەڵی ژینگەیی و شکستھێنان یان خۆدزینەوە لە دوژمنان. یاریەکە ھەروەھا کڵاوە کۆکراوەکان و پاشماوەی ھەڵکێشانی تێدایە، کە دواترینیان دیمەنێکی زیادە دەکاتەوە لەسەر کۆکردنەوەی ھەموویان. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|کایەی ڤیدیۆیی}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یارییەکانی پلەی ستەیشن ٤]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆییەکانی ٢٠٢١]] [[پۆل:گەمەکانی ئێکس بۆکس وان]] [[پۆل:یارییەکانی ویندۆز]] [[پۆل:یارییەکانی پلەیستەیشن ٥]] [[پۆل:ئەو یارییە ڤیدیۆیانەی لە سووید پەرەیان پێدراوە]] 2nu33305g3gizbfy9u476i2y9obswoo 0 211238 967289 943550 2022-08-02T22:11:34Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Tarsier Studios.svg|وێنۆک]] '''ستۆدیۆکانی تارسیر''' ({{بە ئینگلیزی|Tarsier Studios}}) [[پەرەپێدەری کایەی ڤیدیۆیی|ستۆدیۆیەکی پەرەپێدانە]] کە بنکەکەی لە شاری مالمۆیە لە [[سوێد|سووید]]، لە ساڵی ٢٠٠٤ وەک تیمی تارسیر دامەزراوە.<ref>{{cite web |last=Cullen |first=Johnny |date=19 July 2010 |url=https://www.vg247.com/2010/07/19/tarsier-studios-become-first-party-sce-developer/ |title=Tarsier Studios become first-party SCE developer |publisher=[[VG247]] |accessdate=19 July 2010}}</ref> تیمەکە لە کۆتایدا ناوەکەیان گۆڕی بۆ ستۆدیۆی تارسیر کاتێک کە یەکەم دوو پرۆژەی خۆیان بڵاوکردەوە کە تایبەتمەندی ئێس سی ئێس تێدایە لە ساڵی ٢٠٠٩. لە ساڵی ٢٠١٠ گرێبەستێکی بڵاوکردنەوەیان لەگەڵ سۆنی ئینتەرەکتیف ئینتەرتەیمێنت و [[مایکرۆسۆفت ویندۆز]] واژوو کرد.<ref>{{cite web |last=Matulef |first=Jeffrey |date=11 August 2016 |url=http://www.eurogamer.net/articles/2016-08-11-evocative-horror-adventure-hunger-resurfaces-as-little-nightmares |title=Bandai Namco picks up evocative horror game Hunger, rebrands it Little Nightmares |publisher=[[Eurogamer]] |accessdate=11 August 2016}}</ref> ستۆدیۆکە نزیکەی ٧٠ کارمەندی هەیە. لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٤ ستۆدیۆی تارسیر ڕایگەیاند کە ئەوان کار لەسەر موڵکێکی نوێ دەکەن بەناونیشانی Honger بۆ [[پلەیستەیشن ٤]]. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|کۆمپانیا|کایەی ڤیدیۆیی|سوێد}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:گرووپی ئێمبرەیسەر]] [[پۆل:یەکگرتن و بەدەستھێنان لە ساڵی ٢٠١٩]] [[پۆل:ئەو کۆمپانیایانەی بنکەکەیان لە شاری مالمۆیە]] [[پۆل:کۆمپانیا سوویدییەکان کە لە ساڵی ٢٠٠٤ دامەزراون]] [[پۆل:کۆمپانیای یارییە ڤیدیۆییەکان کە لە ساڵی ٢٠٠٤ دامەزراون]] [[پۆل:کۆمپانیای یارییە ڤیدیۆییەکان لە سووید]] 42ttsvmo37cxa9zlyi7anzdj8mgfxvy 0 211285 967232 939292 2022-08-02T21:23:34Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Chomper.svg|وێنۆک|پاکمان یەکێک لەو یارییە بەناوبانگانەی کە تاک-یاریزانە]] '''تاک-یاریزان''' ({{بە ئینگلیزی|Single-player}}) جۆرێکی یاریکردنە کە تەنها لەلایەن یەک یاریزانەوە یاری دەکرێت لەتەواوی خوولی یاریەکەدا. یاری تاک یاریزان بە شێوەیەکی ئاسایی یارییە کە تەنیا لە لایەن کەسێکەوە دەبێت بکرێت، هەرچەندە یارییەکەش مۆدی فرە-یاریزانی تێدایە بەڵام یاریزان بەدڵی خۆیەتی کە کام بەشە هەڵدەبژێرێت.<ref>{{cite book | last1 = Oosterhu | last2 = Feireiss | first2 = Lukas | title = The Architecture Co-laboratory: Game Set and Match II : on Computer Games, Advanced Geometries, and Digital Technologies | publisher = Delft University of Technology | location = Delft | url=https://books.google.com/books?id=tXBdOoZ-faYC&q=single+player+simulations&pg=RA2-PA108 | date = March 2006 | page = 180 | isbn = 9789059730366}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|کایەی ڤیدیۆیی}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زاراوەکانی کایەی ڤیدیۆیی]] 1bb732icoqfyykemugoar84y06kjgdd 0 211326 967170 939570 2022-08-02T19:41:06Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Xbox Series X S color.svg|وێنۆک]] [[پەڕگە:Xbox Series X and S with controllers.jpg|وێنۆک]] '''ئێکس بۆکس سێرێس ئێکس و ئێس''' ({{بە ئینگلیزی|Xbox Series X/S}}) ھەردووکیان کۆنسڵی یاری ڤیدیۆیی ماڵەوەن کە لەلایەن [[مایکرۆسۆفت]] پەرەیپێدراوە. ھەردووکیان لە ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ وەک چوارەمین نەوەی [[ئێکس بۆکس]]ی کۆنسڵی مالەوە بڵاوکرانەوە، سەرکەوتنی ئێکس بۆکس وەن لەگەڵ پلەیستەیشنی ٥ی سۆنی، ھەروەھا لە تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ بڵاوکرایەوە، ئێکس بۆکس سێرێس ئێکس و سێرێس ئێس بەشێکن لە نەوەی نۆیەم لە کۆنسڵەکانی یاری ڤیدیۆیی.<ref>{{Cite web|last=Rogers|first=Carter|title=Playstation 5, Xbox Series X Bring Sony-Microsoft Rivalry To A New Generation|url=https://www.npr.org/2020/11/12/933951775/playstation-5-xbox-series-x-bring-sony-microsoft-rivalry-to-a-new-generation|access-date=2020-11-13|website=NPR.org|language=en|archive-date=November 13, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201113014820/https://www.npr.org/2020/11/12/933951775/playstation-5-xbox-series-x-bring-sony-microsoft-rivalry-to-a-new-generation|url-status=live}}</ref> دەنگۆی پیشەسازی ھاڕدوێری ئێکس بۆکس لە سەرەتای مانگی حوزەیرانی ٢٠١٨ دەستی پێکرد، لەگەڵ فیڵ سپێنسەری مایکرۆسۆفت کە دووپاتی کردەوە کە ئەوان "قووڵن بۆ تەلارسازی بۆ کۆنسڵەکانی دواتری ئێکس بۆکس" لەو کاتەدا. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|کایەی ڤیدیۆیی|مایکرۆسۆفت}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کۆنسڵی یارییە ڤیدیۆییەکانی ماڵەوە]] ror64q5qv00fd3nl940osw6y82pwydb 0 211366 967446 939745 2022-08-03T11:48:03Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Naughty Dog.svg.png|وێنۆک]] '''ناری دۆگ''' ({{بە ئینگلیزی|Naughty Dog}}) گەشەپێدەری یارییە ڤیدیۆییە یەکەمەکانی ئەمەریکایە، بنکەکەی لە [[سانتا مۆنیکا، کالیفۆرنیا]]یە.<ref>"[https://web.archive.org/web/20040604103557/http://www.naughtydog.com/crash/crash/timeline.htm Time Line]." Naughty Dog. June 4, 2004. Retrieved on May 5, 2010.</ref> لەلایەن ئاندی گەیڤن و جەیسۆن ڕۆبین لە ساڵی ١٩٨٤ دامەزراوە، ستۆدیۆکە لە ساڵی ٢٠٠١ لەلایەن سۆنی کۆمپیوتەر ئینتەرتەیمێنت بەدەست ھاتووە. ناری دۆگ خەڵاتی ستۆدیۆی ساڵی بردەوە لە خەڵاتەکانی ڤی جی ئێکسی ٢٠١٣،<ref>{{cite web |url=https://www.polygon.com/2013/12/9/5192448/vgx-2013-winners-list |title=VGX names Grand Theft Auto 5 game of the year |first=Samit |last=Sarkar |date=December 9, 2013 |website=[[Polygon (website)|Polygon]]}}</ref> وە خەڵاتەکانی گۆڵدن جۆیستیک ٢٠١٣،<ref>{{cite web |url=https://www.gamesradar.com/watch-our-golden-joystick-awards-livestream-3pm-bst/ |title=Here are your Golden Joystick Award winners 2013 |date=October 25, 2013 |website=[[GamesRadar+]]}}</ref> وە خەڵاتەکانی گۆڵدن جۆیستیکی ٢٠٢٠.<ref>{{cite web |url=https://www.gamesradar.com/every-winner-at-the-golden-joystick-awards-2020/ |title=Every winner at the Golden Joystick Awards 2020 |first=Ben |last=Tyrer |date=November 24, 2020 |website=[[GamesRadar+]]}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|کایەی ڤیدیۆیی|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناری دۆگ]] [[پۆل:دامەزراوەکانی ساڵی ١٩٨٤ لە فێرجینیا]] [[پۆل:یەکگرتن و دەستکەوتنەکانی ساڵی ٢٠٠١]] [[پۆل:ستۆدیۆکانی پلەی ستەیشن]] [[پۆل:کۆمپانیای یارییە ڤیدیۆییەکان لە ئەمریکا]] iu5f3fdpgtzndjpzhv3m2c7vtzlivh6 0 211369 967275 961971 2022-08-02T21:52:53Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی فیلم | ناو = دوای زەوی | وێنە = After Earth Poster.jpg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = | سەرباس = | دەرھێنەر = ئێم نابت شیامەلان | بەرھەمھێنەر = کەیڵب پینکێت | نووسین = | سەرچاوەی چیڕۆک = [[ویڵ سمیت]] | چەشن = | کاست = [[جەیدن سمیت]]، [[ویڵ سمیت]] | موزیک = جەیمس نیوتۆن | وێنەگری سینەمایی = | دەستکاری = | ستۆدیۆ = | کۆمپانیای بڵاوکەرەوە = | ڕێکەوتی دەرچوون = ٣١ی ئایاری ٢٠١٣ (ئەمریکا) | ماوەی فیلم = ١٠٠ خوولەک | وڵات = [[ئەمریکا]] | زمان = [[ئینگلیزی]] | زنجیرە = | تێچوون = ١٣٠ ملیۆن دۆلار | داھات = ٢٤٣،٨ ملیۆن دۆلار | خەڵاتەکان = | بەشی پێشوو = | بەشی دواتر = }} '''دوای زەوی''' ({{بە ئینگلیزی|After Earth}}) فیلمێکی ساڵی ٢٠١٣ی ئەکشنی ئەمریکییە، لەلایەن ئێم نایت شیامەلان دەرھێنراوە، ھەروەھا سیناریۆکەی لەلایەن گاری ویتا نووسراوە، لەسەر بنەمای بیرۆکەیەکی چیرۆکی ڕەسەنی [[ویڵ سمیت]]ەوە داندراوە. ئەمە دووەم فیلمە لە دوای فیلمی "بەدواداچوونی بەختەوەری" کە ڕۆڵی باوک و کوڕێکی ڕاستەقینە دەگێڕێت بە ناوی [[جەیدن سمیت]] و ویڵ سمیت. ھەروەھا ویڵ سمیت لە ڕێگەی کۆمپانیای ئۆڤەربووک ئینتەرتەیمێنت بەرھەمی ھێناوە، وە لەلایەن [[کۆلومبیا پیکچەرز]] دابەشکراوە.<ref>{{Cite web|last=Cormier|first=Ryan|title=The Delawarean behind Shyamalan's hits|url=https://www.delawareonline.com/story/life/2017/02/03/john-rusk-never-split-delaware/97334270/|access-date=2020-12-05|website=The News Journal|language=en-US}}</ref> ھەروەھا فیلمەکە بە ھاوکاری جۆن ڕوسک بەرھەم ھێنراوە، ھەروەھا یەکەم یاریدەدەری دەرھێنەری ئەم فیلمە بوو. ئەم فیلمە لە سەدەی ٣١دا ڕوودەدات، کاتێک زەوی دەمێکە چۆڵ کراوە و مرۆڤ لە پێشبڕکێدایە لەگەڵ بونەوەرێکی نامۆی نادیار. فیلمەکە لە ئای IMAX لە ٣١ی ئایاری ٢٠١٣ بڵاوکرایەوە. لە دوای دەرچوونی، دوای زەوی لەلایەن ڕەخنەگرانی فیلمەوە بەسترابوو، بەڵام فیلمەکە ٢٤٣٫٨ ملیۆن دۆلاری لە بۆکس ئۆفیس کۆکردەوە. ==چیرۆک== لەداھاتوودا و لە كۆمەڵەی بۆشایی كە مرۆڤی تێدا نیشتەجێ دەبێت، نۆڤا پرایم، پێشبڕكێی سكرێلی دەرەكی ھەوڵی دەدا كە لەلایەن كۆمەڵێك بونەوەرەوە بەناوی یورساس داگیری بكات، كە لەلایەن "ھەست كردن" بە ترسەوە كۆنتڕۆڵ دەكرێت. ڕێكخراوی پیسكیپینگ (ئاشتیپارێز) پاسەوانی تەنەكان بە تەكنیكێكی ترس دامركاندنەوە كە پێی دەوترا (گۆستینگ) بەزاندنی، بەڵام پێش ئەو كاتە نەبوو كە تێیدا یوسراس سێنشی كوشت، كچی سەركردەی پاسەوانەكە بەناوی سایفەر ڕاجی، كیتای، كوڕەكەی سایفەر، سەرزەنشتی خۆی دەكرد لە ھەمبەر مەرگی سێنشی. ئەو ڕاھێنانی دەكرد كە ببێتە پاسەوان وەك سایفەر، بەڵام كاتێك داواكاری پێشكەش كرد ڕەتكرایەوە. دایكی كیتا بەناوی فایا سایفەری قایل كرد كە كیتای لەگەڵ خۆی بۆ دوایین گەشتی خۆی پێش خانەنشین بوونی ببات. لەماوەی گەشتە ئاسمانییەكەدا، ھەرچەندە كەشتی بۆشاییەكەیان بەھۆی ڕێژنەیەكی ئەستێرەیی پێكدادرا، بووە ھۆی ئەوەی كە بدرێن بە زەویدا، كە مرۆڤەكان ھەزار ساڵ پێش ئێستا بەھۆی گەردەلولێكی سروشتی چۆڵیان كرد. ھەردوو قاچەكانی سایفەر شكاون، و نیشانەگرەوەی سەرەكی تەقەكردن زیانی پێگەیشتووە. سایفەر ڕێنمایی كیتای دەكات كە بەشی دواوەی كەشتییەكە دیاری بكات، كە لە دەرچەی ئەتمۆسفیرەوە جیابوبوەوە. لە ناوەوە وریاكەرەوەی پاڵپشت ھەبوو، كە لەڕێیەوە دەیانتوانی نیشانە و ئاگاداری بەرەو نۆڤا پرایم بنێرن. سایفەر چەكەكەی خۆی دا بە كیتای، كە پێكھاتبوو لە گەیەنەرێكی مەچەك و شەش كەپسولی شلگاز كە ڕێژەی ئۆكسجین بەرزدەكاتەوە بۆئەوەی بتوانێت لە ئەتمۆسفیری كەم ئۆكسجینی زەویدا ھەناسە بدات. ==ڕۆڵەکان== *[[جەیدن سمیت]] وەک کیتای ڕەیج *[[ویڵ سمیت]] وەک سیفەر ڕەیج *سۆفی ئۆکۆنێندۆ وەک فایا ڕەیج *زۆی کراڤیز وەک سێنشی ڕەیج *کریستۆڤەر ھیڤجو وەک سەرۆکی پاراستن *کلێن مۆرشۆوەر وەک فەرماندە ڤێلان ==پێشوازی== لە [[ڕاتن تۆمەیتۆز]] فیلمەکە ڕێژەی ڕەزامەندی ھەیە لە ١١٪ لەسەر بنەمای ٢١١ پێداچوونەوە و تێکڕای ڕێژەی ٣٫٩/١٠. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیلم}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٣]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی]] [[پۆل:فیلمە سەرکێشییەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمی ئەکشنی زانستی ئەمریکی]] [[پۆل:فیلمەکانی کۆلومبیا پیکچەرز]] [[پۆل:ئەو فیلمانەی لە کالیفۆرنیا وێنەیگیراون]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] [[پۆل:فیلمە براوەکانی خەڵاتی گۆڵدن ڕۆسبێری]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمی ئەهریمەنەکانی دەیەی ٢٠١٠]] do3qp79z5mu6y3sx2nwdh8ygue8w00o 0 211372 967160 945791 2022-08-02T19:35:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Overbrook Entertainment logo.svg.png|وێنۆک]] '''ئۆڤەربووک ئینتەرتەیمێنت''' ({{بە ئینگلیزی|Overbrook Entertainment}}) کۆمپانیایەکی بەرھەمھێنانی ئەمریکییە، بنکەکەی دەکەوێتە [[شاری کولڤەر، کالیفۆرنیا|شاری کولڤەر]]، [[کالیفۆرنیا]]. ئەم کۆمپانیایە لە ساڵی ١٩٩٨،<ref>{{Cite web|url=https://uktest1.dealroom.co/companies/overbrook_entertainment|title=Overbrook Entertainment company information, funding & investors|website=uktest1.dealroom.co|language=en|access-date=2019-10-01}}{{بەستەری مردوو|url=https://uktest1.dealroom.co/companies/overbrook_entertainment |date=ئایاری ٢٠٢٢ }}</ref> لەلایەن دوو ھاوبەشی وەک [[ویڵ سمیت]] و جەیمس لەیسیتەر دامەزراوە، لەھەمان کاتدا بەرھەمھێنان بۆ ویڵد ویڵد وێستی ١٩٩٩ دەستی پێکرد. ==مێژوو== لە ١١ی تشرینی دووەمی ١٩٩٧، ئەکتەر ویڵ سمیت و بەڕێوبەر جەیمس لەیسیتەر ڕێکەوتنی یەکەمی لە [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]] واژوو کرد، بەم شێوەیە ئۆڤەربووک ئینتەرتەیمێنت لە دایک بوو، لە ٢ی شوباتی ١٩٩٨ بە فەرمی تێکەڵ کرا.<ref>{{Cite web|title=Smith talks shingle at U|url=https://variety.com/1997/film/news/smith-talks-shingle-at-u-1114/|last=Cox|first=Dan|date=1997-11-12|website=Variety|language=en|access-date=2020-05-05}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کۆمپانیاکانی بەرھەمھێنانی فیلم لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:دامەزرانەکانی ١٩٩٨ لە کالیفۆرنیا]] rhb962u9u94sztoza6kptrfpqan6ben 0 211384 967162 945794 2022-08-02T19:36:26Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox building|name=ئەربیل وەن تاوەر|owner=ئەندازیاری سەباح نووری عەلی|location_country=[[عێڕاق]]|location_city=[[ھەولێر]]|address=شەقامی شەست مەتری|website={{URL|www.kirmanj.com/}}|material=[[کۆنکریتی بەھێزکراو]]|structural_system=[[سیستەمی وۆڵ بێرینگ]]|structural_engineer=د. بەھمەن تەھا{{ھن}}کۆڤان عەزیز|architect=ڕابەر والی جەبار|cost=$35,000,000|image=Zanyary tower 01.jpg|architectural_style=[[پۆستمۆدێرن]]|floor_area={{convert|44480|m2|sqft|0|abbr=on}}|est_completion=2022|start_date=2019|parking=400+|elevator_count=8|floor_count=48|height={{convert|180|m|ft|0|abbr=on}}|status=تا بەرزترین نھۆم کارەکانی تەواوکراوە|coordinates={{coord|36|10|29.2|N|44|00|21.9|E|region:Erbil-Iraq|display=inline,title}}}} '''ئین وەن تاوەر''' یاخود '''ئەربیل وەن تاوەر''' (بە ئینگلیزی:'''Erbil 1 Tower''') ناسراویشە بە '''زانیاری تاوەر''' باڵەخانەیەکی ٤٨ نھۆمی ١٨٠ مەترییە کەوا کەوتووەتە شاری [[ھەولێر]]ی پایتەختی [[ھەرێمی کوردستان]].<ref name="Emporis">{{cite web|title=Erbil 1 Tower|url=https://www.emporis.com/buildings/1496163/e1-tower-zaniary-towers-erbil-iraq|work=Emporis.com. Retrieved 02 February 2020.}}</ref> ئەوکاتەی کۆتایی بە کارەکانی باڵەخانەکە دێت، دەبێتە بەرزترین باڵەخانە لەسەر ئاستی [[عێراق|عێڕاق]]. پڕۆژەکە لە دروستکردنی [[کۆمپانیای بیناسازی کرمانج|کۆمپانیای کرمانج]]ە بە خاوەندارییەتی [[سەباح نووری عەلی]]. ئامانج لە دروستکردنی پڕۆژەکە بۆ گەشەپێدان و بوژاندنەوەی ناوچەکە، ڕەخساندنی ھەلی کار و بەرزکردنەوەی کوالێتی ژیانە لە ناوچەکەدا. باڵەخانەکە لە [[کۆنکریتی بەھێزکراو]]ەوە دروستکراوە و بڕی کۆنکریتەکە دەکاتە ٤٠٬٠٠٠ مەتری سێجا و لەلایەن کۆمپانیای فەڕەنسی [[لافارج]]ەوە دابینکراوە کە دابینکەری سەرەکی کۆنکریتە لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی.<ref name="ashourland">{{cite web|title=الشروع ببناء اعلى برج بالعراق في كوردستانه..|url=https://ashourland.net/2020/01/28/الشروع-ببناء-اعلى-برج-بالعراق-في-كوردس/|work=ashourland.net (Arabic) Retrieved 08 July 2020.}}</ref><ref name="Lafarge-Iraq">{{cite web|date=11 April 2019|title=Zaniary Tower is Recorded as the Tallest Residential Building Complex in Iraq|url=https://www.lafarge-iraq.com/en/zaniary-tower-recorded-tallest-residential-building-complex-iraq|work=www.lafarge-iraq.com Retrieved 29 June 2020.}}</ref> == ناساندن == کارەکانی پڕۆژەکە لە ساڵی ٢٠١٩ دەستیانپێکرد و وابڕیارە لە ساڵی ٢٠٢٢دا تەواو بێت. پڕۆژەکە زیاتر لە ٣٠٠ ھەلی کار دابین دەکات و ئاستی بیناسازی لە ناوچەکەدا پێش دەخات. باڵەخانەکە ٤٦ نھۆمی سەرزەمین و ٢ نھۆمی ژێرزەمینی ھەیە. بەدەر لەوەش، ٤٠٠ شوقە و شوێنی وەستانی ٤٠٠ ئۆتۆمبێلی ھەیە. لەڕووی [[بەرزکەرەوە]]شەوە، باڵەخانەکە ٨ بەرزکەرەوە لەخۆدەگرێت لە نھۆمەکانی سەرەتاوە بە خێرایی جیاواز بۆ کەمکردنەوەی ماوەی چاوەڕوانیکردنی بەکارھێنەران.<ref name="rudaw">{{cite web|title=لە هەولێر بەردی بناخەی بەرزترین تاوەر لەسەر ئاستی کوردستان و عێراق دادەنرێت|url=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/2601202024|work=rudaw.net (Kurdish) Retrieved 08 February 2020.}}</ref><ref name="ninanews">{{cite web|title=وضع الحجر الاساس في اربيل لاعلى برج على مستوى اقليم كردستان والعراق|url=https://ninanews.com/Website/News/Details?Key=809747|work=ninanews.com (Arabic) Retrieved 08 July 2020.}}</ref><ref name="todaynews">{{cite web|title=وضع الحجر الأساس لتدشين مشروع زانياري الذي يضم برج E1 الذي من المقرر أن يصبح بعد اكتماله أعلى برج على مستوى إقليم كوردستان والعراق.|url=https://www.todaynewsiq.net/8427--.html|work=todaynewsiq.net (Arabic) Retrieved 08 July 2020.}}</ref> == نەخشاندن == === تەلارسازی === ئەندازیاری تەلارسازی پڕۆژەکە ڕابەر والی جەبارە کەوا شێوازێکی [[پۆست-مۆدێرن]]ی بۆ باڵەخانەکە ھەڵبژاردووە. ڕووی پێشەوەی بیناکە بە [[دیواری پەردە]]یی [[شووشە|شووشەیی]] داپۆشراوە بۆ ئەوەی نیشتەجێبووان بتوانن تەواوی دیمەنەکانی دەرەوە بەڕوونی ببینن.<ref>{{Cite web|last=نيوز|first=الفرات|title=وضع حجر الأساس لأعلى برج في العراق|url=https://alforatnews.com/news/وضع-حجر-الأساس-لأعلى-برج-في-العراق|access-date=2020-07-06|website=الفرات نيوز|language=ar}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210120001727/https://alforatnews.com/news/%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D9%84%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89-%D8%A8%D8%B1%D8%AC-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82 |date=٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ }}</ref> === پێکھاتە === ئەندازیارییە پێکھاتەیییەکانی پڕؤژەکە بریتین لە د. بەھمەن تەھا و کۆڤان عەزیز، کەوا پێکھاتەی باڵەخانەکەیان بە کۆنکریتی بەھێزکراو نەخشاندووە بە ھاوبەشی لەگەڵ دیواری شیردا. بەھۆی نزیکی شوێنی پڕۆژەکە لە ھێلی بوومەلەرزەی عەرەبی، ناوچەکە لەڕووی لەرزینەوە چالاکە و لە ساڵی ٢٠١٧دا ڕووبەرووی بوومەلەرزەیەک بە ٧٫٢ ڕێختەر ببوویەوە.<ref name="K24 Earthquake 7.2">{{cite web|title=Earthquake K24|url=https://www.kurdistan24.net/en/news/a19da57a-d83c-4ad5-b5fb-54a43277f3de|work=K24 Retrieved 08 February 2020.}}</ref>ھەروەھا بوونی بایەکی زۆر لەناوچەکە وای کردووە کە لە نەخشەی باڵەخانەکە گرینگییەکی زۆر بە سیستەمی بەرھەڵستی دژی ئەو ھێزانە دراوە. === پێشانگا === <gallery mode="packed" heights="١٨٠"> پەڕگە:E1 15th floor , from 60meter road .jpg|نھۆمی ژمارە ١٥ لە بەرواری ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ پەڕگە:DJI 0092 E1 15th floor July 5th 2020.jpg|نھۆمی ژمارە ١٥ لە بەرواری ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ </gallery> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|پارێزگای ھەولێر|جوگرافیا|کوردستان}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:خانووبەرەکان و پێکھاتەکانی ھەولێر]] [[پۆل:ئەو پۆتانانەی لەسەر ویکیدراوە ھەن]] 6awxxh6tf5wvjt18t86i9kvc16cmxg0 0 211587 967400 962933 2022-08-03T11:10:19Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki لە [[ئۆنتۆلۆجی|ئۆنتۆلۆجیدا]]، '''کاتەگۆرییەکان''' یان '''وتەزاکان'''<ref>«وتەزا» لە ھەندێ فەرھەنگدا بەرامبەر بە «مقولة» -ی عەرەبی و «category» -ی ئینگلیزی بە کار ھاتووە. بۆ وێنە، فەرھەنگی زاراوەی ئەدەبیی نووسراوی بەختیار سەجادی و محەمەد مەحموودی کە ساڵی ۲۰۰۲ لە لایەن دەزگای چاپ و پەخشی سەردەمەوە چاپ بووە.</ref> بەرزترین [[جنس (فەلسەفە)|جنسەکان]] لە زنجیرەی جنسەکانن،<ref>{{Citation|last=Thomasson|first=Amie|title=Categories|date=2019|url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2019/entries/categories/|work=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|editor-last=Zalta|editor-first=Edward N.|edition=Summer 2019|publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University|access-date=2022-04-16}}</ref> کەوایە، بە بنچینەییترین و بنەڕەتیترین تێگەیشتەکان دەژمێردرێن. لێکۆڵین و چوون بە دوای کاتەگۆرییەکاندا بە مانای دەسنیشانکردنی بناخەییترین و بەربڵاوترین پۆلەکانی شتەکانە.<ref>{{Cite journal|last=Mcdaniel|first=Kris|date=|title=A Return to the Analogy of Being: A RETURN TO THE ANALOGY OF BEING|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1933-1592.2010.00378.x|journal=Philosophy and Phenomenological Research|language=en|volume=81|issue=3|pages=688–717|doi=10.1111/j.1933-1592.2010.00378.x}}</ref> بۆ ئەم مەبەستە، دەبێ بۆ ھەر کاتەگۆرییەک ئەوەی کە بە ''جیاوازیی ئۆنتۆلۆجیک'' ناسراوە دیاری بکرێ. لە [[ئەرەستوو]] بەم لاوە، گەلێ سیستمی جۆراوجۆری کاتەگۆری پێشنیار کراوە، لە زۆربەشیاندا کاتەگۆریگەلێک بۆ [[جەوھەر]] و [[عەرەز]] و پەیوەندی و بارودۆخ  و پێشھات بەدی دەکرێن.<ref name="Borchert2">{{cite book|last1=Borchert|first1=Donald|url=https://philpapers.org/rec/MONMEO-3|title=Macmillan Encyclopedia of Philosophy, 2nd Edition|date=2006|publisher=Macmillan|chapter=Ontology}}</ref> == ئەرەستوو == یەکێ لە ھۆگرەتییەکانی [[ئەرەستوو]] لە سەرەتاوە سەرنجدان بە چۆنیەتیی دابەشبوونی دنیای سروشت بە سەر پۆلە جیاجیاکاندا بوو، بۆ وێنە چۆن ئەوەڵ لە پۆلێ وەک «گیانلەبەران» پۆلی «گیانلەبەرە دووپاکان» و، بە دوای ئەوە، پۆلی «گیانلەبەرە دووپا بێباڵەکان» جیا دەبێتەوە.<ref> Aristotle ''Metaphysics'' 1075a </ref> ئەو پەی بەوە بردبوو کە پۆلەکان بە پێی چۆنایەتیگەلێک کە گیانلەبەرەکە ھەیەتی، وەک ژمارەی پاکانی و شێوەی ڕێگەچوونی، لە یەکتر جیا دەکرێنەوە. ئەرەستوو لە [[کاتەگۆرییەکان (ئەرەستوو)|کتێبەکەیدا]] دەڵێ ھەر قسەیەک کە لە بارەی بابەتێکەوە بوترێ و ھەر سیفەت و تایبەتمەندییەک کە شیاوی ئەوە بێ [[ھەڵگرتن (لۆژیک)|بدرێتە پاڵی]]، دەچێتە ناو یەکێ لە دە پۆلی جیاوازەوە کە «دە کاتەگۆری» یان «دە وتەزا» یان «مەقوولاتی عەشر» -یان پێ دەوترێ: {{وتە|... ھەر یەک یان نیشانەی جەوھەرن یان چەندایەتی یان چۆنایەتی یان پەیوەندی یان لە جێگایەکدا بوون یان لە کاتێکدا بوون یان لە بارێکدا بوون یان دارا بوون یان کارێک کردن یان کارێک لەسەر کران}} ھەروا کە لەم بەندەوە دیارە، دە کاتەگۆرییەکەی ئەرەستوو بریتین لە:<ref>{{Cite web|title=The Project Gutenberg E-text of The Categories, by Aristotle|url=https://www.gutenberg.org/files/2412/2412-h/2412-h.htm|access-date=2022-04-18|website=www.gutenberg.org}}</ref> * '''[[جەوھەر]]'''، وەک ئەم ئەسپە، ئەم پیاوە * '''[[چەندایەتی]]'''، کە یان تەنراوە وەک سێ ڕۆژ، یان پساوە وەک سێ کوڵۆ قەند * '''[[چۆنایەتی]]'''، وەک سپی، ڕەش، داخ، شیرین، ڕاست، چەماو * '''پەیوەندی'''، وەک نیوە، دوو ھێندە، گەورەتر * '''[[بۆشایی|جێ]]'''، وەک لە بازاڕێکدا * '''[[کات]]'''، وەک دوێنێ، پارەکە * '''بار'''، وەک دانیشتوو، وەستاو، پاڵکەوتوو * '''خاوەنایەتی'''، وەک پێڵاو لە پێ، چەکدار * '''کردن'''، وەک تیر ھاویشتن، فێنکەوکردن، گڕدان * '''کران'''، وەک ھاویژران، فێنک بوونەوە، گڕگرتن == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:چەمکەکان]] [[پۆل:ھەبوونناسی]] mdkz4ppppvqulyau15hvai7t1cyxq84 0 211706 967227 965525 2022-08-02T21:21:02Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox awards list | title = خەڵات و پاڵاوتنەکانی [[بریتنی سپێرس]] | image1 = Britney Spears.jpg | alt = | caption = سپێرس لە ئەیلوولی ٢٠٠٣ | wins = ٣٧٨ <!--- Include Place, Runner-up, State and cultural honors & World Records ---> | nominations = ٧٠٧ <!--- Include Longlisted & Finalist ---> | awards = {{Custom award|[[4Music]] Video Honours|0|3}} {{Custom award|خەڵاتەکانی ئەی پی ئار ئەی|٠|١}} {{Custom award|خەڵاتەکانی مۆسیقای ئەمادۆس]١|٢}} {{Custom award|[[خەڵاتەکانی مۆسیقای ئەمریکا]]|١|٦}} {{Custom award|خەڵاتەکانی [[ئارتیست دایرێکت]] |٠|٥}} {{Custom award|خەڵاتەکانی بی دی ئێس|١٣|١٣}} {{Custom award|[[BMI Film & TV Awards]]|2|2}} {{Custom award|[[خەڵاتی بامبی]]|١|١}} {{Custom award|[[ماتێل|باربی]]|١|١}} {{Custom award|[[Basenotes#The Basenotes Fragrance Awards|Basenotes Fragrance Awards]]|0|4}} {{Custom award|[[ڕۆژنامەی پێداچوونەوەی لاس ڤێگاس|باشترین خەڵاتی لاس ڤێگاس]]|١٠|١٠}} {{Custom award|[[بیلبۆرد (گۆڤار)|خەڵاتەکانی مۆسیقای ناوەڕاستی ساڵی بیلبۆرد]]|٧|١٠}} {{Custom award|[[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد|خەڵاتەکانی مۆسیقای بیلبۆرد]]|٧|٢١}} {{Custom award|[[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد||خەڵاتەکانی مۆسیقای بیلبۆرد]]|٨|٢١}} {{Custom award|[[بیلبۆرد (گۆڤار)|خەڵاتەکانی ڤیدیۆی مۆسیقای '''بیلبۆرد''']]|٠|١}} {{Custom award|[[خەڵاتەکانی مۆسیقای ڕاستەوخۆی بیلبۆرد|خەڵاتەکانی گەشتکردن ''بیلبۆرد'']]|٠|٣}} {{Custom award|[[The Sun (United Kingdom)|''Bizarre'' Awards]]|1|1}} {{Custom award|خەلاتی سەرگەرمی بلۆکبوستەر|١|٥}} {{Custom award|[[Bravo (American TV channel)|Bravo A-List Awards]]|3|3}} {{Custom award|[[Bravo Otto]]|4|4}} {{Custom award|خەڵاتی برێکتودۆ |٠|١}} {{Custom award|[[خەڵاتەکانی بریت]]|٠|٤}} {{Custom award|''[[CD:UK]]''|1|1}} {{Custom award|[[Gracenote|CDDB]] Silicon CD Award|1|1}} {{Custom award|[[Capital London|Capital Radio Awards]]|1|1}} {{Custom award|[[Capricho Awards de Gato Nacional|Capricho Awards]]|3|3}} {{Custom award|خەڵاتەکانی ڤیدیۆ مۆسیقای تایلەند|٣|٤}} {{Custom award|[[VIVA (German TV channel)#Comet Awards|Comet Awards]]|3|5}} {{Custom award|''کۆزمۆپۆلیتان'' Awards|3|5}} {{Custom award|[[خەڵاتەکانی مۆسیقای دانیمارکی|خەڵاتەکانی گرامی دانیمارکی]]|١|١}} {{Custom award|[[E!]] Awards|0|1}} {{Custom award|خەڵاتی مۆسیقای ئیکۆ|١|٤}} {{Custom award|[[Emma-gaala]]|0|2}} {{Custom award|[.[FiFi Awards]]|7|9}} {{Custom award|[[:da:GAFFA-Prisen|''GAFFA'' Awards]]|2|2}} {{Custom award|[[GLAAD Media Awards]]|1|1}} {{Custom award|[[Bertelsmann Music Group|GV Music & Fashion Awards]]|4|4}} {{Custom award|[[Gaygalan Awards]]|1|1}} {{Custom award|[[Glamour (magazine)|Glammy Awards]]|5|5}} {{Custom award|[[Glamour Awards|''Glamour'' Awards]]|1|3}} {{Custom award|[[Golden Raspberry Awards]]|3|7}} {{Custom award|[[خەڵاتی گرامی]]|١|٨}} }} [[بریتنی سپێرس]] پالاوتن و خەڵاتی زۆری وەرگرتوە. لە تەمەنی ٢١ ساڵیدا، گەییشتە پیادەڕێ ناودارانی ھۆلیوود و وای لێ کرد کە ببێت بە گەنجترین ھونەرمەندی پیشەسازی تۆمار کە ئەستێرەیەکی لە پیادەڕێ ھۆلیوود وەرگرتووە. == خەڵاتەکان و پاڵاوتنەکان == {{Compact ToC|side=yes|num=yes|name=no|k=|q=|u=|center=yes|custom1=شانازییە نەتەوەیی و کولتوورییەکان|custom2=جیھان تۆمارەکان|custom3=Notes|custom4=ژێدەرەکان|custom5=پەرتووکناسی|custom6=بەستەرە دەرەکییەکان}} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" |+ پێڕستی خەڵاتەکان و پاڵاوتنەکان کە لەلایەن بریتنی سپیرسەوە وەرگیراون |- ! scope="col" width=24%| ڕێکخراوەکان ! scope="col"| ساڵ ! scope="col" width=30%| پۆل ! scope="col"| وەرگر (کان) و پاڵێوراوەکان ! scope="col" colspan=2 class="unsortable" width=14%| ئەنجام |- ! scope="row" rowspan="3"| [[4Music]] Video Honours {{anchor|٠–٩}} | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | گەورەترین پۆپستاری جیھان | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>2009 4Music Video Honours: * {{cite web |url=https://www.celebsnow.co.uk/latest-celebrity-news/beyonc-knowles-voted-world-s-greatest-popstar-283021 |title=Beyoncé Knowles voted World's Greatest Popstar |last=Crowther |first=Lorraine |date=November 30, 2009 |website=CalebSnow |publisher=[[Now (1996–2019 magazine)|Now]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200506135207/https://www.celebsnow.co.uk/latest-celebrity-news/beyonc-knowles-voted-world-s-greatest-popstar-283021 |archive-date=May 6, 2020 |quote=Singer beats Britney Spears...}} * {{cite web |url=http://www.4music.com/article/4music/world-s-greatest-popstars.html |title=World's Greatest Popstars on TV |website=[[4Music]] |publisher=[[The Box Plus Network]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100126021701/http://www.4music.com/article/4music/world-s-greatest-popstars.html |archive-date=January 26, 2010 |quote=Beyoncé's triumphant win was followed by strong votes for Britney...}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١١ | rowspan="2"| باشترین ڤیدیۆ | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.4music.com/news/news/1786/4Music-Video-Honours-2011-Best-Video-Nominees |title=News: 4Music Video Honours 2011 - Best Video Nominees |date=October 21, 2011 |website=[[4Music]] |publisher=[[The Box Plus Network]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111027183431/http://www.4music.com/news/news/1786/4Music-Video-Honours-2011-Best-Video-Nominees |archive-date=October 27, 2011 |quote=What was your favourite video of 2011? Here's a list of the nominated videos. Get ready to vote!}}</ref> |- | {{sort|I Wanna Go|"[[I Wanna Go]]"}} | {{nom}} |- ! scope="row"| [[APRA Awards (Australia)|APRA Music Awards]] {{anchor|A}} | style="text-align:center;"| [[APRA Music Awards of 2000|2000]] | Most Performed Foreign Work | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20140323010654/http://www.apra-amcos.com.au/APRAAwards/MusicAwards/Nominations/Nominations2000.aspx |url=http://www.apra-amcos.com.au/APRAAwards/MusicAwards/Nominations/Nominations2000.aspx |title=Nominations&mdash;2000 |work=Australasian Performing Right Association (APRA) &#124; Australasian Mechanical Copyright Owners Society (AMCOS) |archive-date=March 23, 2014 |access-date=July 29, 2016 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140323010654/http://www.apra-amcos.com.au/APRAAwards/MusicAwards/Nominations/Nominations2000.aspx |date=٢٣ی ئازاری ٢٠١٤ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Amadeus Austrian Music Awards]] | style="text-align:center;"| [[:de:Amadeus-Verleihung 2000|2000]] | تازەھاتووی نێونەتەوەیی ساڵ | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://beta.musikwoche.de/details/77634 |title=Die Gewinner des Amadeus |trans-title=The winners of the Amadeus |language=German |date=January 1, 2000 |website=MusikWoche |publisher=MediaBiz |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200506135220/https://beta.musikwoche.de/details/77634 |archive-date=May 6, 2020 |quote=Newcomer des Jahres international |trans-quote=International Newcomer of the Year}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[:de:Amadeus-Verleihung 2001|2001]] | ھونەرمەندی نێونەتەوەیی پۆپ/ڕۆک | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.amadeus-award.at/nominierte.html |title=Nominierte |trans-title=Nominations |language=German |website=Amadeus Award |publisher=[[International Federation of the Phonographic Industry|IFPI Austria]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010408015312/http://www.amadeus-award.at/nominierte.html |archive-date=April 8, 2001 |quote=Solokünstlerin Pop/Rock international |trans-quote=International Solo Pop/Rock Artist}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="6"| [[American Music Awards]] | style="text-align:center;" rowspan="3"| [[American Music Awards of 2000|2000]] | [[American Music Awards#American Music Award for Favorite Pop/Rock New Artist|Favorite New Pop/Rock Artist]] | rowspan="2"|{{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>خەڵاتەکانی مۆسیقای ئەمریکی 2000: * {{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1430164/britney-spears-whitney-houston-shania-twain-lead-american-music-awards-nominations/ |title=Britney Spears, Whitney Houston, Shania Twain Lead American Music Awards Nominations |last=Basham |first=David |date=December 7, 1999 |website=[[MTV]] |access-date=June 1, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085653/http://www.mtv.com/news/1430164/britney-spears-whitney-houston-shania-twain-lead-american-music-awards-nominations/ |archive-date=March 27, 2019}} * {{cite magazine |url=https://www.rollingstone.com/music/music-lists/britney-spears-11-best-award-show-moments-10469/american-music-awards-2001-84095/ |title=Britney Spears' 11 Best Award Show Moments |last=Johnston |first=Maura |date=May 19, 2016 |magazine=[[Rolling Stone]] |publisher=[[Penske Media Corporation]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085653/https://www.rollingstone.com/music/music-lists/britney-spears-11-best-award-show-moments-10469/american-music-awards-2001-84095/ |archive-date=March 27, 2019 |quote=...which had awarded her with the Favorite New Pop/Rock Artist trophy the year prior...}}</ref> |- | [[American Music Award for Favorite Pop/Rock Female Artist|Favorite Pop/Rock Female Artist]] | {{nom}} |- | rowspan="2"| [[American Music Award for Favorite Pop/Rock Album|Favorite Pop/Rock Album]] | {{sort|Baby One More Time (album)| ''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[American Music Awards of 2001|2001]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (album)| ''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>American Music Awards of 2001: * {{cite web |url=https://hitsdailydouble.com/news&id=273674&title+FAITH,-CREED-AND-OTHER-VIRTUES:-AMERICAN-MUSIC-AWARDS-NOMS |title=Faith, Creed and other Virtues: American Music Awards Noms because: You Really, Really Care About These Awards Shows, And So Do We. Really. |date=November 13, 2000 |website=HitsDaily Double |publisher=[[Hits (magazine)|Hits]] |access-date=June 1, 2021}} * {{cite web |url=https://www.bmi.com/news/entry/20001117_faith_hill_leads_list_of_american_music_awards_nominees |title=Faith Hill Leads List of American Music Awards Nominees |date=November 16, 2000 |website=BMI |publisher=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210302174608/https://www.bmi.com/news/entry/20001117_faith_hill_leads_list_of_american_music_awards_nominees |archive-date=March 2, 2021}}</ref> |- | [[American Music Award for Artist of the Year|Artist of the Year]] | rowspan="2" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | Favorite Pop/Rock Female Artist | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="5"| [[Artistdirect]] Awards | rowspan="5" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | Favorite Turn-It-Up-Loud CD | {{sort|Oops!... I Did It Again (album)| ''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{nom}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://events.artistdirect.com/adoma/votes2000/view_results_pop.html |title=Your voted for your favorites - now find out who won! |website=Event ArtistDirect |publisher=[[Artistdirect]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010422143045/http://events.artistdirect.com/adoma/votes2000/view_results_pop.html |archive-date=April 22, 2001}}</ref> |- | Favorite Female Artist | rowspan="4"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | Most Talked About Artist | {{nom}} |- | Sexiest Female | {{nom}} |- | Best Official Site | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="13"| [[Broadcast Data Systems|BDS Awards]] {{anchor|B}} | style="text-align:center;"| ٢٠٠٣ | 200,000 Spins | {{sort|Sometimes|"[[ھەندێک جار (گۆرانی بریتنی سپیرز)|ھەندێک جار]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=December 27, 2003 |title=BDSCertified Spin Awards November 2003 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=bA8EAAAAMBAJ&q=spin |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=81 |volume=115 |issue=52 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | rowspan="6" style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | rowspan="2"| 50,000 Spins | {{sort|من دژی مۆسیقا|"[[من دژی مۆسیقا]]"}} {{small|(لەگەڵ [[مادۆنا (گۆرانیبێژ)|مادۆنا]])}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=February 21, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards January 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=gw8EAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=56 |volume=116 |issue=8 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | rowspan="3"| {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=April 3, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards March 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=FhAEAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=11 |volume=116 |issue=14 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | 100,000 Spins | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=April 17, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards April 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=jhAEAAAAMBAJ&q=britney+spears|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=4 |volume=116 |issue=16 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | 200,000 Spins | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=December 25, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards November 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=1BMEAAAAMBAJ&q=BDS+Spin |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=62 |volume=116 |issue=52 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | 50,000 Spins | rowspan="2" | {{sort|Everytime|"[[Everytime]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=July 24, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards June 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=aRAEAAAAMBAJ&q=britney+spears|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=4 |volume=116 |issue=30 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | rowspan="2"| 100,000 Spins | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=November 20, 2004 |title=BDSCertified Spin Awards October 2004 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=ehMEAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=4 |volume=116 |issue=47 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | rowspan="2"| {{sort|3|"[[3 (Britney Spears song)|3]]"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=January 9, 2010 |title=BDSCertified Spin Awards December 2009 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=EgHgDgiLzqMC |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=36 |volume=122 |issue=1 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | 50,000 Spins | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١١ | 100,000 Spins | {{sort|ئەمە لەبەردەم مندا بگرە|"[[ئەمە لەبەردەم مندا بگرە]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=May 21, 2011 |title=BDSCertified Spin Awards March 2011 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=ScqFpB4lJg4C&q=britney+spears|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=13 |volume=123 |issue=17 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | rowspan="2"| 200,000 Spins | {{sort|تا دنیا کۆتایی دێت|"[[تا دنیا کۆتایی دێت]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="BDS">{{cite magazine |date=August 13, 2011 |title=BDSCertified Spin Awards June 2011 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=qbr6WdsnLzQC&q=britney+spears|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=24 |volume=123 |issue=28 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | {{sort|دەمەوێ بڕۆم|"[[دەمەوێ بڕۆم]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=November 26, 2011 |title=BDSCertified Spin Awards September 2011 Recipients |url=https://books.google.com/books?id=jim-YANOn5AC&q=I+wanna+Go |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=12 |volume=123 |issue=43 |issn=0006-2510 |access-date=June 4, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | 300,000 Spins | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="BDS"/> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[BMI Film & TV Awards]]{{efn|The awards seek to recognise the world best composers and songwriters. However, Spears was not credited as a songwriter for "[[Sometimes (Britney Spears song)|Sometimes]]", "[[(You Drive Me) Crazy]]", "[[Circus (song)|Circus]]", "[[3 (Britney Spears song)|3]]", "[[Hold It Against Me]]", "[[Till the World Ends]]", and "[[I Wanna Go]]"—all of which won multiple times at the BMI Pop Awards & BMI London Awards in 2000,<ref>{{cite web |url=https://www.bmi.com/press/entry/534744 |title=BMI Honors Bee Gees, Beatles, Bond at Annual Awards Ceremony in London |date=October 31, 2000 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210124101007/https://www.bmi.com/press/entry/534744 |archive-date=January 24, 2021 |quote=Jorgen Elofsson received a Pop Award for the Britney Spears' hits "Sometimes" and "(You Drive Me) Crazy"}}</ref> 2001,<ref>{{cite web |url=https://www.bmi.com/press/entry/534741 |title=BMI's Pop Awards 2001 Song List |date=May 15, 2001 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308190822/https://www.bmi.com/press/entry/534741 |archive-date=March 8, 2021}}</ref> 2010,<ref>{{cite web|title=2010 BMI London Award Winners |url=https://www.bmi.com/news/entry/2010_bmi_london_award_winners |website=BMI |publisher=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=March 20, 2020 |date=October 5, 2010 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121126165423/https://www.bmi.com/news/entry/2010_bmi_london_award_winners |archive-date=November 26, 2012}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.bmi.com/news/entry/bmi_pop_awards_2010 |title=BMI Pop Awards 2010 |date=May 19, 2010 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] | access-date=March 22, 2020 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121123195327/https://www.bmi.com/news/entry/bmi_pop_awards_2010 |archive-date=November 23, 2012}}</ref> 2011,<ref>{{cite web |title=Bobby Braddock, Rhett Akins, Dallas Davidson, Sony/ATV & More Honored at 2011 BMI Country Awards |url=https://www.bmi.com/news/entry/bobby_braddock_rhett_akins_dallas_davidson_sony_atv_more_honored_at_2011_bm |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=October 19, 2019 |date=November 9, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190424231203/https://www.bmi.com/news/entry/bobby_braddock_rhett_akins_dallas_davidson_sony_atv_more_honored_at_2011_bm |archive-date=April 24, 2019 |url-status=live}}</ref> 2012,<ref>{{cite news|url=https://www.bmi.com/news/entry/carole_king_named_bmi_icon_at_60th_annual_bmi_pop_awards |title=Carole King Named BMI Icon at 60th Annual BMI Pop Awards |date=May 16, 2012 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=March 22, 2020 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121019201222/https://www.bmi.com/news/entry/carole_king_named_bmi_icon_at_60th_annual_bmi_pop_awards |archive-date=October 19, 2012}}</ref> and 2013,<ref>{{cite news|url=https://www.bmi.com/news/entry/adam_levine_and_top_songwriters_honored_at_61st_annual_bmi_pop_awards |title=Adam Levine and Top Songwriters Honored at 61st Annual BMI Pop Awards |date=May 15, 2013 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=March 22, 2020 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130608061055/https://www.bmi.com/news/entry/adam_levine_and_top_songwriters_honored_at_61st_annual_bmi_pop_awards#sthash.CTixoJjL.dpuf |archive-date=June 8, 2013}}</ref> respectively.}} | style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | rowspan="2"| باشترین گۆرانی ڕەسەن | rowspan="2"| {{sort|Follow|"Follow Me"}}{{efn|"Follow Me" song was sung by [[Jamie Lynne Spears]] for ''[[Zoey 101]]'' theme song, however in this category the nomination is credited to the songwriters. The song was written and produced by Britney Spears herself.<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/pop/jamie-lynn-spears-announces-follow-me-zoey-101-song-9468341/ |title=Jamie Lynn Spears Announces New Single Ahead of 'Zoey 101' Reunion and We Are Indeed Ready |last=Rowley |first=Glenn |date=October 19, 2020 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228132822/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/9468341/jamie-lynn-spears-announces-follow-me-zoey-101-song/ |archive-date=February 28, 2021}}</ref>}} | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://www.bmi.com/news/entry/2005_bmi_film_tv_awards |title=2005 BMI Film/TV Awards |date=May 18, 2005 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=June 12, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210124095121/https://www.bmi.com/news/entry/2005_bmi_film_tv_awards |archive-date=January 24, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite news|url=https://www.bmi.com/news/entry/2008_bmi_film_tv_awards |title=2008 BMI Film/TV Awards |date=May 21, 2008 |website=[[Broadcast Music, Inc.]] |access-date=March 22, 2020 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131014010052/http://www.bmi.com/news/entry/2008_bmi_film_tv_awards |archive-date=October 14, 2013}}</ref> |- ! scope="row"| [[Bambi Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | Best International Pop Star | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>خەڵاتی بامبی: * {{cite web |url=https://www.dw.com/en/britney-spears-wins-german-prize-for-stunning-comeback/a-3825216 |title=Britney Spears Wins German Prize For 'Stunning Comeback' |date=November 27, 2008 |work=DW |access-date=March 8, 2020 |quote=Singer Britney Spears has landed a top German media award, which recognizes her comeback after a series of highly-publicized personal problems. }} * {{cite web|last=Klausmann|first=Rüdiger|url=https://www.bambi.de/offenburg-im-superstar-fieber/22382|title=Offenburg im Superstar-Fieber|work=[[Hubert Burda Media]]|access-date=May 5, 2020|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413024211/https://www.bambi.de/offenburg-im-superstar-fieber/22382|archive-date=April 13, 2015|language=de|trans-title=Offenburg in superstar fever}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150413024211/https://www.bambi.de/offenburg-im-superstar-fieber/22382 |date=١٣ی نیسانی ٢٠١٥ }}</ref> |- ! scope="row"| [[Mattel|Barbie]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٢ | خەڵاتی باربی | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=https://www.wwdjapan.com/articles/229178|title=きゃりーぱみゅぱみゅ、バービーのように輝く女性の証「バービーアワード」を受賞|work=WWD Japan|date=April 28, 2014|access-date=May 5, 2020|language=ja|trans-title=Kyary Pamyu Pamyu wins Barbie Award, a proof of a woman who shines like Barbie}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Basenotes#The Basenotes Fragrance Awards|Basenotes Fragrance Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٧ | rowspan="2"|باشترین بۆنە بەناوبانگەکان بۆ ژنانی ساڵ | گزینْک | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.basenotes.net/perfumenews/2197-20070112awards7 |title=Finalists announced for the 7th Annual Basenotes Fragrance Awards sponsored by Aedes de Venustas |last=Osborne |first=Grant |date=January 12, 2007 |website=[[Basenotes]] |access-date=June 4, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150501174150/https://www.basenotes.net/perfumenews/2197-20070112awards7 |archive-date=May 1, 2015}}</ref> |- | rowspan="3"| فانتێزی | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | rowspan="2"| باشترین بۆنەکانی ژنی ناوداران | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.basenotes.net/perfumenews/2477-20080428-fragrance-awards-finalists |title=Finalists Announced for 8th Annual Basenotes Fragrance Awards |last=Osborne |first=Grant |date=April 28, 2008 |website=[[Basenotes]] |access-date=June 4, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150501064040/https://www.basenotes.net/perfumenews/2477-20080428-fragrance-awards-finalists |archive-date=May 1, 2015}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.basenotes.net/perfumenews/2701-20090511-basenotes-finalists |title=Finalists Announced for 9th Annual Basenotes Awards Sponsored by FragranceNet |last=Osborne |first=Grant |date=May 11, 2009 |website=[[Basenotes]] |access-date=June 4, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150501064051/https://www.basenotes.net/perfumenews/2701-20090511-basenotes-finalists |archive-date=May 1, 2015}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="10"| [[Las Vegas Review-Journal|Best of Las Vegas Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٥ | باشترین پێشاندانی گشتی | {{sort|پارچەی من|[[بریتنی: پارچەی من]]}} | {{won|place=gold|Gold}} | rowspan="6" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=https://bestoflasvegas.com/listing/k:britney-spears |title=Britney Spears Best of Las Vegas Awards Winning-Database |work=Las Vegas Review-Journal, Inc. |access-date=March 12, 2020 |quote=in Entertainment, 2017 Gold Best Bachelor Party, 2017 Gold Best Bachelorette Party, 2017 Gold Best Production Show, 2017 Gold Best Resident Performer/Headliner, 2016 Silver Best Bachelor Party, 2016 Silver Best Bachelorette Party, 2016 Gold Best Resident Performer, 2016 Gold Best Singer/Musician}}</ref> |- | Best Bachelorette Party | rowspan="8"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won|place=gold|Gold}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٦ | باشترین گۆرانیبێژ/موزیکژەن{{efn|Tied with [[سیلین دیۆن]].}} | {{won|place=gold|Gold}} |- | Best Resident Performer | {{won|place=gold|Gold}} |- | Best Bachelorette Party | {{won|place=silver|Silver}} |- | Best Banchelor Party | {{won|place=silver|Silver}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٧ | Best Bachelorette Party | {{won|place=gold|Gold}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/pop/britney-spears-best-of-las-vegas-2017-awards-8031400/ |title=Britney Spears Rakes in Honors at Best of Las Vegas 2017 Awards |last=Armstrong |first=Megan |date=November 13, 2017 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512224749/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8031400/britney-spears-best-of-las-vegas-2017-awards/ |archive-date=May 12, 2021 |quote=Spears' Piece Of Me residency earned her Best Resident Performer, Best Production Show, Best Bachelorette Party and Best Bachelor Party}}</ref> |- | Best Resident Performer | {{won|place=gold|Gold}} |- | Best Bachelor Party | {{won|place=gold|Gold}} |- | باشترین نمایش | {{sort|Piece of Me Residence|[[Britney: Piece of Me]]}} | {{won|place=gold|Gold}} |- ! scope="row" rowspan="10"| [[بیلبۆرد (گۆڤار)|بیلبۆرد]] | rowspan="7" style="text-align:center;| ٢٠١١ | First-Half MVP | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="7" style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/britney-spears-lady-gaga-rule-billboardcoms-2011-mid-year-music-awards-469332/ |title=Britney Spears, Lady Gaga Rule Billboard.com's 2011 Mid-Year Music Awards |date=July 7, 2011 |last=Lipshutz |first=Jason |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20201011130454/https://www.billboard.com/articles/news/469332/britney-spears-lady-gaga-rule-billboardcoms-2011-mid-year-music-awards/ |archive-date=October 11, 2020}}</ref> |- | باشترین جل و بەرگ | {{nom}} |- | باشترین گەڕانەوە | {{nom}} |- | باشترین گۆرانی | {{sort|Hold It Against Me|"[[Hold It Against Me]]"}} | {{won}} |- | باشترین ئەلبوم | ''[[Femme Fatale (Britney Spears album)|Femme Fatale]]'' | {{won}} |- | باشترین ڤیدیۆی مۆسیقا | {{sort|I Wanna Go|"[[I Wanna Go]]"}} | {{won}} |- | باشترین گەشت | گەشتی فێم فایل | {{won}} |- | style="text-align:center;| ٢٠١٢ | rowspan="2"| Most Anticipated Event | {{sort|X|''ئیکس فاکتەر''}} | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/madonna-rules-billboardcoms-2012-mid-year-music-awards-482238/|title=Madonna Rules Billboard.com's 2012 Mid-Year Music Awards |date=July 2, 2012 |last=Lipshutz |first=Jason |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210225232804/https://www.billboard.com/articles/news/482238/madonna-rules-billboardcoms-2012-mid-year-music-awards |archive-date=February 25, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;| ٢٠١٣ | {{sort|فیتنە کار|"[[فیتنە کار]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/taylor-swift-rules-billboardcoms-2013-mid-year-music-awards-1568739/ |title=Taylor Swift Rules Billboard.com's 2013 Mid-Year Music Awards |date=July 1, 2013 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611181331/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/1568739/taylor-swift-rules-billboardcoms-2013-mid-year-music-awards/ |archive-date=June 11, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;| ٢٠١٥ | جەنجالترین سات | {{sort|Pretty Girls|"[[Pretty Girls (Britney Spears and Iggy Azalea song)|Pretty Girls]]"}} {{small|(with [[Iggy Azalea]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/pop/one-direction-taylor-swift-2015-mid-year-readers-poll-results-6612815/ |title=One Direction, Taylor Swift Rule 2015 Mid-Year Readers' Poll |date=June 26, 2015 |last=Lipshutz |first=Jason |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417170335/https://www.billboard.com/articles/columns/pop-shop/6612815/one-direction-taylor-swift-2015-mid-year-readers-poll-results |archive-date=April 17, 2021 |quote=Lana Del Rey, Nick Jonas and Zayn Malik also score major wins in the annual mid-year poll}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="21"|خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد |خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد]] | rowspan="7" style="text-align:center;"| خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد ١٩٩٩ | [[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد بۆ باشترین ھونەرمەند|ھونەرمەندی ساڵ]] | rowspan="4"| {{sortname|بریتنی |سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="7" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=December 18, 1999 |title=Top 10th Annual Awards Festivities |url=https://books.google.com/books?id=iggEAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=96 |volume=111 |issue=51 |issn=0006-2510 |access-date=June 12, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | [[Billboard Music Award for Top Female Artist|Female Artist of the Year]] | {{won}} |- | [[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد بۆ باشترین ھونەرمەندی نوێ| باشترین ھونەرمەندی نوێ]] | {{won}} |- | [[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد بۆ باشترین بیلبۆرد ٢٠٠ ھونەرمەند|باشترین ٢٠٠ ھونەرمەندی بیلبۆرد]] | {{nom}} |- | [[Billboard Music Award for Top Billboard 200 Album|Top ''Billboard'' 200 Album]] | rowspan="2"| {{sort|Baby One More Time (album)|''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{nom}} |- | ئەلبومی ژنی ھونەرمەندی ساڵ | {{won}} |- | Female Singles Artist of the Year | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} |- | rowspan="5" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | ھونەرمەندی ژنی ساڵ | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=December 16, 2000 |title=2000 خەڵاتەکانی مۆسیقای بیلبۆرد |url=https://books.google.com/books?id=OxEEAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=19 |volume=112 |issue=51 |issn=0006-2510 |access-date=June 12, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | [[Billboard Music Award for Top Billboard 200 Artist|Top ''Billboard'' 200 Artist]] | {{nom}} |- | ھونەرمەندی ئەلبومەکانی ساڵ | rowspan="3"| {{sort|Oops!... I Did It Again (album)|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{won}} |- | [[Billboard Music Award for Top Billboard 200 Album|Top ''Billboard'' 200 Album]] | {{nom}} |- | Biggest One-Week Sales of an Album Ever by a Female Artist | {{won}} |- | style="text-align:center;"| [[2001 Billboard Music Awards|٢٠٠١]] | Female Albums Artist of the Year | ''[[بریتنی (ئەلبوم)|بریتنی]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1451229/alicia-keys-shaggy-top-billboard-music-awards-nominees/ |title=Alicia Keys, Shaggy Top Billboard Music Awards Nominees, Destiny's Child, Ja Rule, Musiq Soulchild, Lifehouse among other artists up for multiple trophies |date=November 28, 2001 |last=Moss |first=Carey |website=[[MTV]]|access-date=June 12, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210605212536/http://www.mtv.com/news/1451229/alicia-keys-shaggy-top-billboard-music-awards-nominees/ |archive-date=June 5, 2021}}</ref> |- | rowspan="5" style="text-align:center;"| [[2004 Billboard Music Awards|٢٠٠٤]] | [[Billboard Music Award for Top Female Artist|Top Female Artist]] | rowspan="4"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>2004 Billboard Music Awards: * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/2004-billboard-music-awards-finalists-65464/ |title=2004 Billboard Music Awards Finalists |date=November 30, 2004 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=April 211, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210515103432/https://www.billboard.com/articles/news/65464/2004-billboard-music-awards-finalists |archive-date=May 15, 2021 |quote=Finalists for the 2004 Billboard Music Awards, to be handed out Dec. 8 at a ceremony at Las Vegas' MGM Grand Garden Arena}} * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/2004-billboard-music-awards-winners-65348/ |title=2004 Billboard Music Awards Winners |date=December 8, 2004 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210520184203/https://www.billboard.com/articles/news/65348/2004-billboard-music-awards-winners |archive-date=May 20, 2021}}</ref> |- | [[خەڵاتی مۆسیقای بیلبۆرد بۆ باشترین ئەلبومی بیلبۆرد ٢٠٠|ئەلبومی یەکەمی بیلبۆرد ٢٠٠]] | {{nom}} |- | باشترین ٤٠ ھونەرمەندی ساڵ | {{nom}} |- | [[Billboard Music Award for Top Hot 100 Artist|Top Hot 100 Artist]] | {{nom}} |- | باشترین فرۆشی سەمای تاک لە ساڵ | {{sort|من دژی مۆسیقا|"من دژی مۆسیقا"}} {{small|(لەگەڵ [[مادۆنا (گۆرانیبێژ)|مادۆنا]])}} | {{won}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2012 Billboard Music Awards|٢٠١٢]] | [[Billboard Music Award for Top Dance/Electronic Song|Top Dance/Electronic Song]] | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/2012-billboard-music-awards-finalists-complete-list-492663/|title=2012 Billboard Music Awards Finalists: Complete List |date=April 19, 2012 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210516141557/https://www.billboard.com/articles/news/492663/2012-billboard-music-awards-finalists-complete-list |archive-date=May 16, 2021}}</ref> |- | [[Billboard Music Award for Top Dance/Electronic Artist|Top Dance Artist]] | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2016 Billboard Music Awards|٢٠١٦]] | [[Billboard Millennium Award|Millennium Award]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>Millenium Award: * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/britney-spears-billboard-millenium-award-honoree-7350405/|title=Britney Spears to Perform Hits Medley at Billboard Music Awards |last=Melendez |first=Monique |date=May 2, 2016 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210606143220/https://www.billboard.com/articles/news/7350405/britney-spears-billboard-millenium-award-honoree |archive-date=June 6, 2021 |quote=Britney Spears will be honored with the prestigious Millennium Award at this year's Billboard Music Awards}} * {{cite magazine |url=https://time.com/4314615/britney-spears-billboard-millennium-award/ |title=Britney Spears Will Receive Billboard's Millennium Award |last=Lasher |first=Megan |date=May 2, 2016 |magazine=[[Time (magazine)|Time]] |access-date=June 12, 2021 |url-access=subscription |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116153954/https://time.com/4314615/britney-spears-billboard-millennium-award/ |archive-date=January 16, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| [بیلبۆرد (گۆڤار)|''Billboard'' Music Video Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٢ | Adult Contemporary: Best Clip of the Year | {{sort|Don't Let Me Be the Last to Know|"[[Don't Let Me Be the Last to Know]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |date=August 25, 2001 |title=Billboard Music Video Award Nominees |url=https://books.google.com/books?id=_hMEAAAAMBAJ |last=Stark |first=David |magazine=[[بیلبۆرد (گۆڤار)|Billboard]] |page=79 |volume=113 |issue=34 |issn=0006-2510 |access-date=June 12, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[خەڵاتەکانی مۆسیقای ڕاستەوخۆی بیلبۆرد|خەڵاتەکانی '''مۆسیقای ڕاستەوخۆی بیلبۆرد''']] | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | باشترین گەشتی ھونەرمەندی دەیە | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/top-touring-artists-of-the-decade-266415/ |title=Top Touring Artists of the Decade |date=December 11, 2009 |magazine=[[بیلبۆرد (گۆڤار)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210414035016/https://www.billboard.com/articles/news/266415/top-touring-artists-of-the-decade |archive-date=April 14, 2021}}</ref> |- | rowspan="2"| باشترین گەشت | {{sort|Circus Tour|[[The Circus Starring Britney Spears]]}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/top-25-tours-of-2009-266418/ |title=Top 25 Tours of 2009 |date=December 11, 2009 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210205182745/https://www.billboard.com/articles/news/266418/top-25-tours-of-2009 |archive-date=February 5, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١١ | [[Femme Fatale Tour]] | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/top-25-tours-of-2011-42159/ |title=Top 25 Tours of 2011 |date=December 9, 2011 |magazine=[[بیلبۆرد (گۆڤار)|Billboard]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210309045514/https://www.billboard.com/articles/news/42159/top-25-tours-of-2011 |archive-date=March 9, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| [[The Sun (United Kingdom)|''Bizarre'' Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠١٦ | ژنی ساڵ | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite speech |title=Britney Spears received Woman of the Year at 2016 Bizarre Awards |author=[[Dan Wootton]] |date=December 21, 2016 |location=United Kingdom |quote=That's so cool – I'll put it above my fireplace. This is so freaking beautiful – wow, Woman of the Year. It has been a good year. I've been busy – the most busy I've been in a very long time but it's been fun}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5"| [[Blockbuster Entertainment Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;| [[6th Blockbuster Entertainment Awards|٢٠٠٠]] | Favorite CD | rowspan="2"| {{sort|Baby One More Time (album)|''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://prnewswire.com/news-releases/nominees-announced-for-sixth-annual-blockbuster-entertainment-awardsr-to-air-in-june-on-fox-72458137.html |title=Nominees Announced for 'Sixth Annual Blockbuster Entertainment Awards(R)' To Air in June on FOX |date=February 8, 2000 |website=[[PR Newswire]] |publisher=[[UBM plc]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140112094712/http://prnewswire.com/news-releases/nominees-announced-for-sixth-annual-blockbuster-entertainment-awardsr-to-air-in-june-on-fox-72458137.html |archive-date=January 12, 2014 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180621093210/https://www.prnewswire.com/news-releases/nominees-announced-for-sixth-annual-blockbuster-entertainment-awardsr-to-air-in-june-on-fox-72458137.html |date=٢١ی حوزەیرانی ٢٠١٨ }}</ref> |- | Favorite Female New Artist | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;| [[7th Blockbuster Entertainment Awards|٢٠٠١]] | Favorite Female Pop Artist | rowspan="3"| {{sort|Oops!... I Did It Again (album)|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://idobi.com/news/nsync-takes-home-three-blockbuster-entertainment-awards/ |title='NSync Takes Home Three Blockbuster Entertainment Awards |last=Fiasco |first=Lance |date=April 12, 2001 |website=[[idobi Radio]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210304193951/https://idobi.com/news/nsync-takes-home-three-blockbuster-entertainment-awards/ |archive-date=March 4, 2021}}</ref> |- | پەسەندترین ھونەرمەندی ژنی ساڵ | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1438595/destinys-child-lead-blockbuster-nominees/|title=Destiny's Child Lead Blockbuster Nominees |last=Schumacher-Rasmussen |first=Eric |date=January 29, 2001 |website=[[MTV]]|access-date=June 9, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210121182309/http://www.mtv.com/news/1438595/destinys-child-lead-blockbuster-nominees/ |archive-date=January 21, 2021}}</ref> |- | CD پەسەند | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Bravo (American TV channel)|Bravo A-List Awards]] | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | A-List Album | ''سیرک'' | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.bravotv.com/bravo-a-list-awards/2009-nominees |title=A-List Award Nominees! |date=July 2, 2012 |website=[[Bravo (American TV network)|Bravo]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090723164940/https://www.bravotv.com/bravo-a-list-awards/2009-nominees |archive-date=July 23, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090723164940/https://www.bravotv.com/bravo-a-list-awards/2009-nominees |date=٢٣ی تەممووزی ٢٠٠٩ }}</ref> |- | A-List Download | {{sort|سیرک}} | {{won}} |- | A-List Artist of the Year | rowspan="5"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Bravo Otto]] | style="text-align:center;"| [[Bravo Otto#1999|1999]] | rowspan="4"| Best Female Singer | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger1999.php |title=Die Bravo Otto - Sieger 1999 |trans-title=The Bravo Otto - winners 1999 |language=German |last=Muller |first=Christian |date=February 20, 1999 |website=[[Bravo (magazine)|Bravo]] |publisher=[[Bauer Media Group]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061019200839/https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger1999.php |archive-date=October 19, 2006}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Bravo Otto#2000|2000]] | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2000.php |title=Die Bravo Otto - Sieger 2000 |trans-title=The Bravo Otto - winners 2000 |language=German |last=Muller |first=Christian |date=February 12, 2000 |website=[[Bravo (magazine)|Bravo]] |publisher=[[Bauer Media Group]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061019031915/https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2000.php |archive-date=October 19, 2006}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Bravo Otto#2001|2001]] | {{won|place=bronze|Bronze}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2001.php |title=Die Bravo Otto - Sieger 2001 |trans-title=The Bravo Otto - winners 2001 |language=German |last=Muller |first=Christian |date=March 17, 2001 |website=[[Bravo (magazine)|Bravo]] |publisher=[[Bauer Media Group]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061018101718/https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2001.php |archive-date=October 18, 2006}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Bravo Otto#2008|2008]] | {{won|place=silver|Silver}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2008.php |title=Die Bravo Otto - Sieger 2008 |trans-title=The Bravo Otto - winners 2008 |language=German |last=Muller |first=Christian |date=May 3, 2008 |website=[[Bravo (magazine)|Bravo]] |publisher=[[Bauer Media Group]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150128112601/https://bravo-archiv.de/auswahl.php?link=ottosieger2008.php |archive-date=January 28, 2015}}</ref> |- ! scope="row"| BreakOut Awards | style="text-align:center;"| ٢٠٢١ | برێکاوتی ساڵ | بزووتنەوەی بریتنی ئازاد | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.etonline.com/britney-spears-and-the-freebritney-movement-to-be-honored-at-liveone-2021-breakout-awards-175980 |title=Britney Spears and the #FreeBritney Movement to Be Honored at LiveOne 2021 Breakout Awards|last=Gawley|first=Paige|date=December 2, 2021 |website=[[Entertainment Tonight]] |access-date=December 8, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| خەڵاتەکانی برێکتودۆ | style="text-align:center;"| ٢٠١٨ | باشترین ھونەرمەندی گەشتی ھاوین | rowspan="6"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.kpopchannel.tv/breaktudo-awards-2018-nominees-including-bts-blackpink-cardi-b-taylor-swift-and-more/ |title=BreakTudo Awards 2018 announces nominees including BTS, BLACKPINK, Cardi B, Taylor Swift, and more! |last=Cruz |first=Marco |date=August 25, 2018 |website=Kpop Channel TV |publisher=고미화 Ko Mi Hwa |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210525000940/https://www.kpopchannel.tv/breaktudo-awards-2018-nominees-including-bts-blackpink-cardi-b-taylor-swift-and-more/ |archive-date=May 25, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| خەڵاتەکانی بریت | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2000 Brit Awards|٢٠٠٠]] | [[Brit Award for International Female Solo Artist|Best International Female Solo Artist]] | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/entertainment/2000/brit_awards/625884.stm |title=Brits 2000: The winners |date=March 3, 2009 |website=[[BBC News]] |publisher=[[BBC|British Broadcasting Corporation]] (BBC) |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20031013070003/http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/entertainment/2000/brit_awards/625884.stm |archive-date=October 13, 2003}}</ref> |- | [[Brit Award for International Breakthrough Act|International Breakthrough Act]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[خەڵاتی بریت ٢٠٠١|٢٠٠١]] | [[خەڵاتی بریت بۆ ھونەرمەندی تاکی نێونەتەوەیی ژن|باشترین ھونەرمەندی نێونەتەوەیی ژن]] | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1119025.stm |title=Brits 2001: The nominations&mdash;The nominees for the 2001 Brit Awards, to be held at Earl's Court, London on 26 February |date=January 15, 2001 |website=[[BBC News]] |publisher=[[BBC|British Broadcasting Corporation]] (BBC) |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210412144847/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1119025.stm |archive-date=April 12, 2021}}</ref> |- | [[Brit Award for Best Pop Act|Best Pop Act]] | {{nom}} |- ! scope="row"| ''[[CD:UK]]'' {{anchor|C}} | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | باشترین گۆرانیبێژ | {{won}} | style="text-align:center;"| {{sfn|Dennis|2009|p=٧}} |- ! scope="row"| [[Gracenote|CDDB]] خەڵاتی سی دی سیلیکۆن | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | زۆرترین پەخشکردنی تاک لە جیھاندا | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.siliconcd.com/britney.html |title=CDDB's Silicon CD Award&mdash;Britney Spears Goes Silicon on the Internet! |date=August 3, 1999 |website=[[Gracenote|Silicon CD]] |publisher=[[Nielsen Holdings]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20000308170335/http://www.siliconcd.com/britney.html |archive-date=March 8, 2000 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20000308170335/http://www.siliconcd.com/britney.html |date= ٨ی ئازاری ٢٠٠٠ }}</ref> |- ! scope="row"| [[Capital London|Capital Radio Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ |ھونەرمەندی ژنی پەسندکراوی نێونەتەوەیی | rowspan="3" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=-h9kvNQ39GE |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211213/-h9kvNQ39GE |archive-date=2021-12-13 |url-status=live|title=Britney Spears Millennium Plans, Grammy Nominations, American Music Awards, Capital Radio Awards, MT |date=April 19, 2000 |publication-date=June 21, 2015 |via=[[Associated Press]] on [[YouTube]] |access-date=June 17, 2021}}{{cbignore}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Capricho Awards de Gato Nacional|Capricho Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | rowspan="2"| باشترین گۆرانیبێژی نێونەتەوەیی ژن | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www2.uol.com.br/capricho/aberto/edicao905/melhores_01.htm |title=Votação recorde no nosso prêmio anual: 25 mil votos. Confira o resultado&mdash;Os Melhores |trans-title=Record voting for our annual award: 25,000 votes. Check the result&mdash;The Best |language=Portuguese |website=[[Universo Online]] |publisher=[[Grupo Folha]] |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20030115171225/http://www2.uol.com.br/capricho/aberto/edicao905/melhores_01.htm |archive-date=January 15, 2003}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://capricho.abril.com.br/awards |title=Prêmio Capricho Awards |trans-title=Capricho Awards |language=Portuguese |website=[[:pt:Capricho|Capricho]] |publisher=[[Grupo Folha]] |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081219080438/http://capricho.abril.com.br/awards/ |archive-date=December 19, 2008 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305011924/http://capricho.abril.com.br/awards/ |date= ٥ی ئازاری ٢٠١٦ }}</ref> |- | باشترین موزیک ڤیدیۆی نێونەتەوەیی | {{sort|Piece of Me|"[[Piece of Me (Britney Spears song)|Piece of Me]]"}} | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Channel V Thailand Music Video Awards|Channel [V] Thailand Music Video Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٢ | موزیک ڤیدیۆی نێونەتەوەیی بەناوبانگ | {{sort|I'm a Slave 4 U|"[[I'm a Slave 4 U]]"}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://channelvthailand.com/vaward7/past-vawards/ |title=อดีต [V] รางวัล |trans-title=Past [V] Awards |language=th |website=[[Channel V Thailand]] |publisher=[[Fox Networks Group Asia Pacific]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130126014658/http://channelvthailand.com/vaward7/past-vawards/ |archive-date=January 26, 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130126014658/http://channelvthailand.com/vaward7/past-vawards/ |date=٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ }}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | ھەڵبژاردەی بینەرانی تایلەند | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{won}} |- | rowspan="2"| ھونەرمەندی ژنی بەناوبانگی نێونەتەوەیی | rowspan="5"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١١ | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://channelvthailand.com/vaward7/ |title=ประเภทรางวัล มิวสิกวิดีโอยอดนิยม |trans-title=Award Category: Popular Music Video |language=th |date=September 3, 2011 |website=[[Channel V Thailand]] |publisher=[[Fox Networks Group Asia Pacific]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130125064059/http://channelvthailand.com/vaward7/ |archive-date=January 25, 2013 |quote=รางวัลศิลปินต่างประเทศหญิงยอดนิยม |trans-quote=Popular Female Artist }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110902093926/http://channelvthailand.com/vaward7/ |date= ٢ی ئەیلوولی ٢٠١١ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5"| [[VIVA (German TV channel)#Comet Awards|Comet Awards]] | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | Best International Newcomer | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |magazine=[[بیلبۆرد (گۆڤار)|Billboard]] |date=September 4, 1999 |last=Pride |first=Dominic |title=Comets Set Precedent with Brodcast Deal|url=https://books.google.com/books?id=nwgEAAAAMBAJ |page=101 |volume=111 |issue=36 |issn=0006-2510}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | rowspan="2"| Best International Artist | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.viva.tv/773.php |title=Der COMET 2000 - Spitzengäste und ein Überraschungssieger |trans-title=The COMET 2000 - top guests and a surprise |language=German |date=January 17, 2009 |website=[[VIVA (German TV channel)|VIVA]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20031208002845/http://www.viva.tv/773.php |archive-date=December 8, 2003}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/musikpreise-avril-lavigne-triumphiert-beim-comet-manson-drummer-stuerzt-schwer-1175106.html |title=Avril Lavigne triumphiert beim "Comet" - Manson-Drummer stürzt schwer |trans-title=Avril Lavigne triumphs in "Comet" - Manson -Drummer strong sword |language=German |date=September 25, 2004 |website=[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]] |publisher= Fazit-Stiftung |access-date=June 14, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210128130914/https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/musikpreise-avril-lavigne-triumphiert-beim-comet-manson-drummer-stuerzt-schwer-1175106.html |archive-date=January 28, 2021}}</ref> |- | باشترین ڤیدیۆی نێونەتەوەیی | {{sort|ژەھراوی|"[[ژەھراوی (گۆرانی)|ژەھراوی]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | شاژنی پۆپ ٢٠٠٨ | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.viva.tv/index.php/TV/ArticleDetail/id/1754687 |title=VIVA Spezial Pop Queen 2008&mdash;Vote jetzt und hier deine Popqueen 2008! |trans-title=VIVA Spezial Pop Queen 2008&mdash;Vote now and here for your Pop Queen 2008! |language=German |date=January 17, 2009 |website=[[VIVA (German TV channel)|VIVA]] |access-date=June 14, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090207185631/http://www.viva.tv/index.php/TV/ArticleDetail/id/1754687 |archive-date=February 7, 2009}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5"| ''[[Cosmopolitan (magazine)#Awards and features|Cosmopolitan]]'' Awards | style="text-align:center;"| ٢٠٠٢ | [[Cosmopolitan (magazine)#Fun, Fearless Female of the Year|Fun, Fearless Female of the Year]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/music/music-news/spears-receives-cosmos-fun-fearless-female-award-76891/ |title=Spears Receives Cosmo's 'Fun Fearless Female' Award |date=February 6, 2002 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210123002459/https://www.billboard.com/articles/news/76891/spears-receives-cosmos-fun-fearless-female-award |archive-date=January 23, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | [[Cosmopolitan Ultimate Women of the Year Awards|Ultimate Women of the Year]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.cosmopolitan.com/uk/more/a4381/cosmos-ultimate-women-of-the-year-awards-2008-86120/ |title=Cosmo's Ultimate Women of the Year Awards 2008|date=November 10, 2008 |website=[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]] |publisher=[[Hearst Communications]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210611190544/https://www.cosmopolitan.com/uk/more/a4381/cosmos-ultimate-women-of-the-year-awards-2008-86120/ |archive-date=June 11, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | rowspan="3"| باشترین بۆنێکی بەناوبانگ بۆ ژنان | فەنتازیای شاراوە | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.cosmopolitan.com/uk/beauty-hair/g1116/cosmopolitan-fragrance-awards-2009-91535/ |title=Cosmopolitan Fragrance Awards 2009|date=June 16, 2009 |website=[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]] |publisher=[[Hearst Communications]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210428014142/https://www.cosmopolitan.com/uk/beauty-hair/g1116/cosmopolitan-fragrance-awards-2009-91535 |archive-date=April 28, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | فەنتازیای سیرک | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.cosmopolitan.co.uk/beauty-hair/Cosmopolitan-fragrance-awards-2010/cosmopolitan-fragrance-awards |title=Cosmopolitan Fragrance Awards 2010 |date=January 26, 2011 |website=[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]] |publisher=[[Hearst Communications]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110907015211/http://www.cosmopolitan.co.uk/beauty-hair/Cosmopolitan-fragrance-awards-2010/cosmopolitan-fragrance-awards |archive-date=September 7, 2011 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110907015211/http://www.cosmopolitan.co.uk/beauty-hair/Cosmopolitan-fragrance-awards-2010/cosmopolitan-fragrance-awards |date= ٧ی ئەیلوولی ٢٠١١ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٣ | Island Fantasy | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.cosmopolitan.com/uk/beauty-hair/reviews/g3144/the-best-celebrity-perfumes-2013/ |title=So you want to smell like a celebrity? Famous faces with surprising scent success |date=November 20, 2013 |last=Powney |first=Cassie |website=[[Cosmopolitan (magazine)|Cosmopolitan]] |publisher=[[Hearst Communications]] |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200320135810/https://www.cosmopolitan.com/uk/beauty-hair/reviews/g3144/the-best-celebrity-perfumes-2013/ |archive-date=March 20, 2020}}</ref> |- ! scope="row"| [[Danish Music Awards|Danish Grammy Awards]] {{anchor|D}} | style="text-align:center;"| [[Danish Music Awards#Danish Grammy Awards 2000|2000]] | Foreign Newcomer of the Year | rowspan="5"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://jyllands-posten.dk/indland/ECE4745359/Oversigt-Årets-Grammy-priser/ |title=Oversigt: Årets Grammy-priser Årets danske Grammy-priser, der blev uddelt i Forum lørdag aften, gik til følgende |trans-title=Overview: Grammy Awards of the Year This year's Danish Grammy Awards, which were handed out in Forum on Saturday night, went to the following |language=Danish |date=June 2, 2000 |website=[[Jyllands-Posten]] |publisher=[[JP/Politikens Hus]] |access-date=June 17, 2021 |url-status=dead |url-access=subscription |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611192044/https://jyllands-posten.dk/indland/ECE4745359/Oversigt-Årets-Grammy-priser/ |archive-date=June 11, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| [[E!]] Awards {{anchor|E}} | style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | Entertainer of the Year | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite news |url=https://www.theglobeandmail.com/arts/kidman-wins-e-award-for-top-entertainer/article4158017/ |title=Kidman wins E! award for top entertainer |location=Los Angeles |date=December 19, 2001 |website=[[The Globe and Mail]] |publisher=[[The Woodbridge Company]] |access-date=April 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117184630/https://www.theglobeandmail.com/arts/kidman-wins-e-award-for-top-entertainer/article4158017/ |archive-date=January 17, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Echo Music Prize]] | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | تازەھاتووی نێونەتەوەیی ساڵ | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://echopop-archiv.de/nominierte-und-gewinner/ |title=Nominierte & Gewinner |trans-title=Nominees & winners |language=German |website=[[Echo Music Prize|Echo Pop]] |publisher=[[Bundesverband Musikindustrie]] |access-date=June 14, 2021 |format=To access, enter the search parameter "Britney Spears"}}</ref> |- | rowspan="2" |ھونەرمەندی نێونەتەوەیی ڕۆک/پۆپی ساڵ | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.echopop.de/kategorie/kat278.htm |title=Der Empfänger der Auszeichnung: Die erfolgreichste internationale Künstlerin des abgelaufenen Jahres in der Kategorie Rock/Pop |trans-title=The recipient of the award: The most successful international artist of the past year in the rock/pop category |language=German |date=February 2, 2001 |website=[[Echo Music Prize|Echo Pop]] |publisher=[[Bundesverband Musikindustrie]] |access-date=June 14, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070514155739/http://www.echopop.de/kategorie/kat278.htm |archive-date=May 14, 2007}}</ref> |- | تاکێکی ساڵی ڕۆک/پۆپی نێونەتەوەیی | {{sort|Lucky|"[[Lucky (Britney Spears song)|Lucky]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.echopop.de/kategorie/kat284.htm |title=Der Empfänger der Auszeichnung: Der erfolgreichste internationale Künstler/Künstlerin/Gruppe einer internationalen Single-Produktion |trans-title=The recipient of the award: The most successful international artist / group in an international single production |language=German |date=February 2, 2001 |website=[[Echo Music Prize|Echo Pop]] |publisher=[[Bundesverband Musikindustrie]] |access-date=June 14, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070514155953/http://www.echopop.de/kategorie/kat284.htm |archive-date=May 14, 2007}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Emma-gaala]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | rowspan="2"| ھونەرمەندی بیانی ساڵ | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://emmagaala.fi/aanestys/ehdokkaat.html?ulkomainen|title=Vuoden 2000 ulkomainen artist|trans-quote=2000 foreign artist|language=Finnish|date=January 30, 2001|website=[[Emma-gaala]]|publisher=[[Musiikkituottajat]]|access-date=June 13, 2021|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20010714225439/http://emmagaala.fi/aanestys/ehdokkaat.html?ulkomainen|archive-date=June 22, 2001}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010714225439/http://emmagaala.fi/aanestys/ehdokkaat.html?ulkomainen |date=١٤ی تەممووزی ٢٠٠١ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.emmagaala.fi/2010/ehdokkaat/ulkomainen-artisti |title=Britney Spears on yksi viime ja kuluvan vuosikymmenen myydyimpiä ulkomaisia naisartisteja |trans-title=Britney Spears is one of the best-selling foreign female artists of the past and current decade |language=Finnish |date=April 2, 2010 |website=[[Emma-gaala]] |publisher=[[Musiikkituottajat]] |access-date=June 13, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091205223233/http://www.emmagaala.fi/2010/ehdokkaat/ulkomainen-artisti |archive-date=December 5, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091205223233/http://www.emmagaala.fi/2010/ehdokkaat/ulkomainen-artisti |date= ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"| [[FiFi Awards]] {{anchor|F}} | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | Best Women's Perfume | rowspan="2"| Curious | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.thesuggested.com/the-suggested-fragrances-from-britney-spears-perfume-line/ |title=The Suggested Fragrances From Britney Spears Perfume Line |last=Hadson |first=Mia |website=The Suggested |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140310103903/https://www.thesuggested.com/the-suggested-fragrances-from-britney-spears-perfume-line/ |archive-date=March 10, 2014}}</ref> |- | ''[[CosmoGirl]]!'' – [[FiFi Awards#Miscellaneous Awards|Women's Luxe]] | {{sho|Finalist}} | style="text-align:center;"|<ref>2005 FiFI Awards: * {{cite web |url=https://www.instyle.com/celebrity/britney-spears-perfume-billion-dollar-business |title=How Britney Spears Built a Billion-Dollar Business Without Selling a Single Record |last=Syme |first=Rachel |date=November 29, 2018 |website=[[InStyle]] |publisher=[[Meredith Corporation]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210419131423/https://www.instyle.com/celebrity/britney-spears-perfume-billion-dollar-business |archive-date=April 19, 2018 |quote=In 2005, the scent was a finalist in the Women's Luxe category at the Fragrance Foundation Awards (the Oscars of perfume), alongside Dior's Pure Poison, Prada Eau de Parfum, and DKNY's Be Delicious [...]}} * {{cite web |url=https://www.beautypackaging.com/contents/view_features/2009-09-03/the-33rd-annual-fifi-awards/ |title=The 33rd Annual FiFi Awards |date=September 3, 2009 |website=Beauty Packaging |publisher=Rodman Publishing Corp. |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210618085607/https://www.beautypackaging.com/contents/view_features/2009-09-03/the-33rd-annual-fifi-awards/ |archive-date=June 18, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٦ | [[FiFi Awards#Women's Fragrance of the Year - Luxury|Fragrance of the Year – Women's Luxe]] | Fantasy | {{sho|Finalist}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.beautypackaging.com/contents/view_breaking-news/2006-03-01/fifi-finalists-announced/ |title=FiFi Finalists Announced |date=March 3, 2006 |website=Beauty Packaging |publisher=Rodman Publishing Corp. |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205045701/https://www.beautypackaging.com/contents/view_breaking-news/2006-03-01/fifi-finalists-announced/ |archive-date=February 5, 2020}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١١ | [[FiFi Awards#Women's Best Packaging of the Year - Prestige|Women's Best Packaging of the Year]] | Radiance | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://abcnewsradioonline.com/entertainment-news/female-stars-to-face-off-at-fragrance-awards.html |title=Female Stars to Face Off at Fragrance Awards |date=April 15, 2011 |website=[[ABC News Radio]]|publisher=[[ABC Audio]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110509111354/http://abcnewsradioonline.com/entertainment-news/female-stars-to-face-off-at-fragrance-awards.html |archive-date=May 9, 2011}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٦ | rowspan="2"| [[FiFi Awards#Women's Fragrance of the Year - Popular|Fragrance of the Year – Women's Popular]] | Fantasy Initmate Edition | {{sho|Finalist}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.cafleurebon.com/the-2016-fragrance-foundation-awards-top-10-finalists/ |title=The 2016 Fragrance Foundation Awards Top 10 Finalists |date=March 28, 2016 |website=ÇaFleureBon |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160402070953/https://www.cafleurebon.com/the-2016-fragrance-foundation-awards-top-10-finalists/ |archive-date=April 2, 2016}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٩ | rowspan="2"| Prerogative | {{sho|Finalist}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.perfumerflavorist.com/events/coverage/Fragrance-Foundation-Announces-2019-Finalists-508262971.html |title=Fragrance Foundation Announces 2019 Finalists |date=April 8, 2019 |website=Perfumer Flavorist |publisher=Allured Business Media |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200205045703/https://www.perfumerflavorist.com/events/coverage/Fragrance-Foundation-Announces-2019-Finalists-508262971.html |archive-date=February 5, 2020}}</ref> |- | Social Media Campaign of the Year | {{sho|Finalist}} |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Gaffa (magazine)#GAFFA Awards|''GAFFA'' Awards]] {{anchor|G}} | style="text-align:center;"| [[:da:GAFFA-Prisen#Gaffa-prisen 1999|1999]] | Best Foreign New Artist | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://gaffa.dk/nyhed/101915 |title=Her er samtlige GAFFA-Prisen-vindere 1991-2014 |trans-title=Here are all the GAFFA Prize winners 1991-2014 |language=Danish |date=December 3, 2015 |last=Rosenstand Svidt |first=Ole |website=[[Gaffa (magazine)|Gaffa]] |publisher=Gaffa A/S |access-date=June 19, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151206033403/https://gaffa.dk/nyhed/101915 |archive-date=December 6, 2015}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[:da:GAFFA-Prisen#Gaffa-prisen 2008|2008]] | Best Foreign Female Act | {{terminated|5th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://gaffa.dk/nyhed/30485/gaffa-prisen-2008-er-uddelt |title=GAFFA-Prisen 2008 er uddelt |trans-title=The GAFFA Prize 2008 has been awarded |language=Danish |date=July 1, 2009 |last=Rosenstand Svidt |first=Ole |website=[[Gaffa (magazine)|Gaffa]] |publisher=Gaffa A/S |access-date=June 19, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190902191938/https://gaffa.dk/nyhed/30485/gaffa-prisen-2008-er-uddelt |archive-date=September 2, 2019}}</ref> |- ! scope="row"| [[GLAAD Media Awards]] | style="text-align:center;"| [[29th GLAAD Media Awards|٢٠١٨]] | [[GLAAD Vanguard Award|Vanguard Award]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://ew.com/music/2018/02/13/britney-spears-glaad-vanguard-award-exclusive/ |title=Britney Spears honored with a second Vanguard Award — this time from GLAAD! |date=February 13, 2018 |last=Gomez |first=Patrick |website=[[Entertainment Weekly]] |publisher=[[Meredith Corporation]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210109024245/https://ew.com/music/2018/02/13/britney-spears-glaad-vanguard-award-exclusive/ |archive-date=January 9, 2021 |quote=Pop icon Britney Spears will receive GLAAD's 2018 Vanguard Award at a ceremony in Los Angeles on April 12}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Bertelsmann Music Group|GV Music & Fashion Awards]]{{efn|The GV Music & Fashion Awards, also known as Groovevolt, was an online music award established by the Groovevolt.com. The website's leading music sites with more than 7.5 million page views and more than 500,000 uniqueusers each month&ndash;the website's partnerships with [[Bertelsmann Music Group]]<ref>{{cite web |url=https://www.prweb.com/releases/2004/02/prweb103452.htm |title=First Annual Groovevolt.com Music & Fashion Award Winners Announced |date=February 7, 2004 |website=[[PR Newswire]] |publisher=[[UBM plc]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110715130037/https://www.prweb.com/releases/2004/02/prweb103452.htm |archive-date=July 15, 2011}}</ref>}} | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | Video of the Year | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.groovevolt.com/gvawards/general.asp |title='05 GV Music & Fashion Award Winners&mdash;General Awards |website=Groovevolt |publisher=Musik Entertainment Inc. |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050308110025/http://www.groovevolt.com/gvawards/general.asp |archive-date=March 8, 2005 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050308110025/http://www.groovevolt.com/gvawards/general.asp |date= ٨ی ئازاری ٢٠٠٥ }}</ref> |- | Best Female Album | ''[[In The Zone]]'' | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.groovevolt.com/gvawards/pop.asp |title='05 GV Music & Fashion Award Winners&mdash;Pop Awards |website=Groovevolt |publisher=Musik Entertainment Inc. |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050305031221/http://www.groovevolt.com/gvawards/pop.asp |archive-date=March 5, 2005 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080725195020/http://www.groovevolt.com/gvawards/pop.asp |date=٢٥ی تەممووزی ٢٠٠٨ }}</ref> |- | Best Pop Song Female Performance | {{sort|Everytime|"[[Everytime]]"}} | {{won}} |- | Most Fashionable Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.groovevolt.com/gvawards/fashion.asp |title='05 GV Music & Fashion Award Winners&mdash;Fashion/Style Awards |website=Groovevolt |publisher=Musik Entertainment Inc. |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050308105231/http://www.groovevolt.com/gvawards/fashion.asp |archive-date=March 8, 2005 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041011014101/http://www.groovevolt.com/gvawards/fashion.asp |date=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٤ }}</ref> |- ! scope="row"| [[Gaygalan Awards]] | style="text-align:center;"| [[Gaygalan Awards#2005 Winners|2005]] | International Song of the Year | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.qx.se/noje/gaygala/3393/peter-joback-blev-arets-homo-pa-gaygalan/ |title=Peter Jöback blev Årets Homo på Gaygalan&mdash;I väntan på att vi ska få bilderna från gårdagens Gaygala på Tyrol presenterar vi här samtliga vinnare i galans kategorier |trans-title=Peter Jöback was Gay of the Year at the Gay Gala & mdash; While waiting for us to get the pictures from yesterday's Gay Gala at Tyrol, we present here all the winners in the gala category |language=Swedish |date=February 1, 2005 |website=[[QX (magazine)|QX]] |publisher=QX Förlag AB |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201009140200/https://www.qx.se/noje/gaygala/3393/peter-joback-blev-arets-homo-pa-gaygalan/ |archive-date=October 9, 2020}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5" | [[Glamour (magazine)|Glammy Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٦ | rowspan="5"| {{sort|Best Fragrances|The Best Fragrances}} | rowspan="5"| Curious | {{won}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.glamour.com/gallery/the-2010-glammy-award-winners-376982-women-cant-be-wrong#slide=14 |title=The 2010 Glammy Award Winners: 376,982 Women Can't Be Wrong |date=August 2, 2010 |author=[[Samantha Barry]] |website=[[Glamour (magazine)|Glamour]] |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150328/https://www.glamour.com/gallery/the-2010-glammy-award-winners-376982-women-cant-be-wrong |archive-date=May 12, 2021 |quote=[...] Five-time winner! [...]}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٧ | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Glamour Awards|''Glamour'' Awards]] | style="text-align:center;"| [[Glamour Awards#2003|2003]] | Woman of the Year | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.glamour.com/gallery/women-of-the-year-turns-20-a-look-back-at-the-honorees |title=Women of the Year Turns 20: A Look Back at the Honorees |date=November 1, 2010 |last=Solomon |first=Akiba |website=[[Glamour (magazine)|Glamour]] |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308154835/https://www.glamour.com/gallery/women-of-the-year-turns-20-a-look-back-at-the-honorees |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Glamour Awards#2010|2010]] | rowspan="2"| International Musician/Solo Artist | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.glamourmagazine.co.uk/promotions/women-of-the-year-2010/vote.aspx |title=Women of the Year 2010 |website=[[Glamour (magazine)|Glamour]] |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208155210/https://www.glamourmagazine.co.uk/promotions/women-of-the-year-2010/vote.aspx |archive-date=February 8, 2010 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100208155210/https://www.glamourmagazine.co.uk/promotions/women-of-the-year-2010/vote.aspx |date= ٨ی شوباتی ٢٠١٠ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Glamour Awards#2012|2012]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.glamourmagazine.co.uk/celebrity/glamour-awards-2012 |title=Win tickets to the Glamour Awards |website=[[Glamour (magazine)|Glamour]] |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120303152614/http://www.glamourmagazine.co.uk/celebrity/glamour-awards-2012 |archive-date=March 3, 2012 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120303152614/http://www.glamourmagazine.co.uk/celebrity/glamour-awards-2012 |date= ٣ی ئازاری ٢٠١٢ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"| [[Golden Raspberry Awards]] | rowspan="5" style="text-align:center;"| [[23rd Golden Raspberry Awards|٢٠٠٣]] | [[Golden Raspberry Award for Worst Actress|Worst Actress]]{{efn|Tied with [[Madonna]] in ''[[Swept Away (2002 film)|Swept Away]]''.}} | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} (for ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'') | {{won}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>23rd Golden Raspberry Awards: * {{cite web |url=http://www.razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=110 |title=The Golden Raspberry Award Foundation presents The 23rd Annual Razzie Awards® Dis-Honoring Worst Achievements in Film for 2002 |date=October 2, 2003 |last=Wilson |first=John |website=[[Golden Raspberry Awards|Razzies]] |publisher=Golden Raspberry Award Foundation |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130729084720/http://www.razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=110 |archive-date=July 29, 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130729084720/http://www.razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=110 |date=٢٩ی تەممووزی ٢٠١٣ }} * {{cite web |url=https://www.theguardian.com/film/2003/mar/24/awardsandprizes.oscars2003 |title=Madonna sweeps board at annual Raspberry awards |date=March 24, 2003 |website=[[The Guardian]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210126201425/https://www.theguardian.com/film/2003/mar/24/awardsandprizes.oscars2003 |archive-date=January 26, 2021 }}</ref> |- | rowspan="2"| [[Golden Raspberry Award for Worst Original Song|Worst Original Song]] | {{sort|I'm Not a Girl, Not Yet a Woman|"[[I'm Not a Girl, Not Yet a Woman]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Overprotected|"[[Overprotected]]"}} | {{nom}} |- | [[Golden Raspberry Award for Worst Screen Combo|Worst Screen Couple]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} and [[Anson Mount]] (for ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'') | {{nom}} |- | Most Flatulent Teen-Targeted Movie{{efn|name=Producer|Awards and nominations Spears has received as a producer.}} | ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[25th Golden Raspberry Awards|٢٠٠٥]] | [[Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actress|Worst Supporting Actress]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} (for ''[[Fahrenheit ٩/١١]]'') | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://ew.com/article/2005/02/26/me-ow-halle-shows-accept-her-razzie/|title=Me-ow! Halle shows up to accept her Razzie|date=February 26, 2005|last=Susman|first= Gary|website=[[Entertainment Weekly]]|publisher=Dotdash Meredith|access-date=December 25, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[26th Golden Raspberry Awards|٢٠٠٦]] | Most Tiresome Tabloid Targets | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}}, [[Kevin Federline]] and Sean Preston Federline | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.razzies.com/forum/forum_posts.asp?TID=668&PN=1 |title=26th Annual Golden Raspberry (RAZZIE®) Award Nominations |date=March 6, 2006 |last=Wilson |first=John |website=[[Golden Raspberry Awards|Razzies]] |publisher=Golden Raspberry Award Foundation |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060325080718/http://www.razzies.com/forum/forum_posts.asp?TID=668&PN=1 |archive-date=March 25, 2006 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060325080718/http://www.razzies.com/forum/forum_posts.asp?TID=668&PN=1 |date=٢٥ی ئازاری ٢٠٠٦ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="8"| [[Grammy Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[42nd Annual Grammy Awards|٢٠٠٠]] | [[Best New Artist]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="8" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.grammy.com/grammys/artists/britney-spears/15406 |title=GRAMMY Award Results for Britney Spears |website=[[Grammy Awards|Grammy]] |publisher=[[The Recording Academy]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210427113018/https://www.grammy.com/grammys/artists/britney-spears/15406 |archive-date=April 27, 2021}}</ref> |- | rowspan="2"| [[Best Female Pop Vocal Performance]] | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[43rd Annual Grammy Awards|٢٠٠١]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2"| [[Best Pop Vocal Album]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (album)|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[45th Annual Grammy Awards|٢٠٠٣]] | ''[[Britney (album)|Britney]]'' | {{nom}} |- | [[Best Female Pop Vocal Performance]] | {{sort|Overprotected|"[[Overprotected]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[47th Annual Grammy Awards|٢٠٠٥]] | rowspan="2"| [[Best Dance Recording]] | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| [[52nd Annual Grammy Awards|٢٠١٠]] | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} |- ! scope="row"| Hollywood Beauty Awards{{efn|The Hollywood Beauty Awards (HBAs) is the annual award show recognizes the architects of beauty in hair, makeup, photography and styling in Film, TV and Music, as well as artists who create celebrity looks for the red carpet and editorial.<ref>{{cite web|url=https://hollywoodbeautyawards.com/about/|title=About HBA|website=Hollywood Beauty Awards |access-date=December 25, 2021}}</ref>}} {{anchor|H}} | style="text-align:center;"|٢٠١٨ | Fragrance of the Year | Fantasy in Bloom | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>Hollyood Beauty Awards 2018: * {{cite web|url=https://www.eonline.com/uk/news/916345/britney-spears-jokingly-compares-the-hollywood-beauty-awards-to-the-oscars |last=Johnson |first=Zach |title=Britney Spears Jokingly Compares the Hollywood Beauty Awards to the Oscars |date=February 26, 2018 |website=[[E! News]] |publisher=[[NBCUniversal Television and Streaming]] |access-date=May 5, 2020 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180301114632/https://www.eonline.com/uk/news/916345/britney-spears-jokingly-compares-the-hollywood-beauty-awards-to-the-oscars |archive-date=March 1, 2018 |quote=I adore Ron. He's like my grandfather. I just friggin' love him. I want to thank Ron and the team at Revlon. It's always great working with you to bring our ideas, like Fantasy in Bloom, and all our fragrances to life...}} * {{cite web |url=https://www.vanityfair.com/style/2018/02/britney-spears-has-red-carpet-dresses-down-to-a-science |title=Britney Spears Has Red Carpet Dresses Down to a Science |date=February 26, 2018 |last=Harwood |first=Erika |website=[[Vanity Fair (magazine)|Vanity Fair]] |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210119064027/https://www.vanityfair.com/style/2018/02/britney-spears-has-red-carpet-dresses-down-to-a-science |archive-date=January 19, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| [[Hong Kong Recording Industry Alliance|Hong Kong Top Sales Music Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | Ten Best Foreign Sales Releases | {{sort|My Prerogative album|''[[Greatest Hits: My Prerogative]]''}} | {{terminated|2nd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.ifpihk.org/hong-kong-top-sales-music-award-presented-01-11/hong-kong-top-sales-music-award-presented/2005 |title=Hong Kong Top Sales Music Award presented [2001-2016] |website=[[International Federation of the Phonographic Industry]] (IFPI) |publisher=[[Hong Kong Recording Industry Alliance]] |access-date=June 18, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191028123031/http://www.ifpihk.org/hong-kong-top-sales-music-award-presented-01-11/hong-kong-top-sales-music-award-presented/2005 |archive-date=October 28, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121226073546/http://www.ifpihk.org/hong-kong-top-sales-music-award-presented-01-11/hong-kong-top-sales-music-award-presented/2005 |date=٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Hungarian Music Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | rowspan="2"| Foreign Pop Album of the Year | {{sort|Baby One More Time (album)|''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.fonogram.hu/?menu=jeloltek_2000 |title=A 2000-es Arany Zsiráf Díj jelöltjei |trans-title=Nominees for the 2000 Golden Giraffe Award |language=Hungarian |website=Fonogram |publisher=[[Association of Hungarian Record Companies|Hungarian Recording Industry Association]]&mdash;Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége |access-date=June 19, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070721090324/http://www.fonogram.hu/?menu=jeloltek_2000 |archive-date=July 21, 2007}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | {{sort|Oops!... I Did It Again (album)|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.fonogram.hu/?menu=jeloltek_2001 |title=A 2001-es Arany Zsiráf Díj jelöltjei |trans-title=Nominees for the 2001 Golden Giraffe Award |language=Hungarian |website=Fonogram |publisher=[[Association of Hungarian Record Companies|Hungarian Recording Industry Association]]&mdash;Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége |access-date=June 19, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070721090337/http://www.fonogram.hu/?menu=jeloltek_2001 |archive-date=July 21, 2007}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | Foreign Dance-Pop Album of the Year | ''[[Circus (Britney Spears album)|Circus]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://fonogram.hu/?menu=jeloltek |title=A 2009. évi Fonogram - Magyar Zenei Díj jelöltjei |trans-title=Nominees for the 2009 Phonogram - Hungarian Music Award |language=Hungarian |website=Fonogram |publisher=[[Association of Hungarian Record Companies|Hungarian Recording Industry Association]]&mdash;Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége |access-date=June 19, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090130044847/http://fonogram.hu/?menu=jeloltek |archive-date=January 30, 2009}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="13"| [[International Dance Music Awards]] {{anchor|I}} | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٣ | Best Dance Video | rowspan="2"| {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/idmawinners2004.htm |title=Nominees & Winners for the Year 2003 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090228141727/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/idmawinners2004.htm |archive-date=February 28, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090228141727/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/idmawinners2004.htm |date=٢٨ی شوباتی ٢٠٠٩ }}</ref> |- | Best Pop | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | Best Pop Dance Track | rowspan="2"| {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2005#idmanominees |title=IDMA Winners for the year 2004 presented in 2005 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160416085847/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2005#idmanominees |archive-date=April 16, 2016}}</ref> |- | Best Dance Solo Artist | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | Best Pop Dance Track | rowspan="2"| {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2008#idmanominees |title=IDMA Winners for the year 2007 presented in 2008 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160821123719/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2008#idmanominees |archive-date=August 21, 2016}}</ref> |- | Best Dance Solo Artist | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | Best Pop Dance Track | rowspan="2"| {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2009#idmanominees |title=IDMA Winners for the year 2008 presented in 2009 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308114612/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2009#idmanominees |archive-date=March 8, 2016}}</ref> |- | Best Music Video | {{nom}} |- | Best Solo Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | Best Pop Dance Track | rowspan="2"| {{sort|3|"[[3 (Britney Spears song)|3]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2010#idmanominees |title=IDMA Winners for the year 2009 presented in 2010 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180902012059/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2010#idmanominees |archive-date=September 2, 2018}}</ref> |- | Best Music Video | {{nom}} |- | Best Solo Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٣ | Best Commercial/Pop Dance Track | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2013#idmanominees |title=IDMA Nominees for the year 2012 presented in 2013 |website=[[Winter Music Conference]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130307192804/http://www.wintermusicconference.com/events/idmas/index.php?wmcyear=2013#idmanominees |archive-date=March 7, 2013}}</ref> |- ! scope="row"| [[iHeartRadio Music Awards]] | style="text-align:center;"| [[2017 iHeartRadio Music Awards|٢٠١٧]] | Best Fan Army | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/7710210/iheartradio-music-awards-2017-winners-list |title=2017 iHeartRadio Music Awards: Complete Winners List |date=March 5, 2017 |last=Haston |first=Chris |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201129144933/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/7710210/iheartradio-music-awards-2017-winners-list |archive-date=November 29, 2020}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="8"| [[J-Wave]] Awards {{anchor|J}} | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | rowspan="8"| [[J-Wave#Song of the year (Slam Jam)|Song of the Year]] | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{terminated|33rd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_19/1999.htm |title=1999 年のチャート |trans-title=1999 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200327200910/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_19/1999.htm |archive-date=March 27, 2020}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{terminated|42nd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2000/main.htm |title=2000 年のチャート |trans-title=2000 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191129123900/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2000/main.htm |archive-date=November 29, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٣ | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{terminated|28th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2003/main.htm |title=2003 年のチャート |trans-title=2003 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190629071712/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2003/main.htm |archive-date=June 29, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{terminated|95th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2004/main.htm |title=2004 年のチャート |trans-title=2004 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191011165219/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2004/main.htm |archive-date=October 11, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٧ | {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{terminated|88th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2007/main.htm |title=2007 年のチャート |trans-title=2007 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191128080255/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2007/main.htm |archive-date=November 28, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{terminated|51st place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2008/main.htm |title=2008 年のチャート |trans-title=2008 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191011165222/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2008/main.htm |archive-date=October 11, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١١ | {{sort|Hold It Against Me|"[[Hold It Against Me]]"}} | {{terminated|43rd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2011/main.htm |title=2011 年のチャート |trans-title=2011 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191011165213/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2011/main.htm |archive-date=October 11, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٣ | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{terminated|74th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2013/main.htm |title=2013 年のチャート |trans-title=2013 Chart |language=Japanese |website=[[J-Wave]] |publisher=[[Credit Saison]] |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191128080308/https://www.j-wave.co.jp/original/tokiohot100/chart_2013/main.htm |archive-date=November 28, 2019}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"| [[Japan Gold Disc Awards]] | style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | International New Artist of the Year | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>2000 Japan Gold Disc Awards: * {{cite journal |date=June 2000 |title=RIAJ Year Book 2000&mdash;A brief description of the Japanese recording industry |url=https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RYB2000E01.pdf |url-status=live |language=English |journal=Recording Industry Association of Japan (RIAJ) |pages=19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122060832/https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RYB2000E01.pdf |archive-date=January 22, 2021 |access-date=June 20, 2021}} * {{cite web |url=https://www.golddisc.jp/award/14/ |title=第14回 日本ゴールドディスク大賞 |trans-title=14th Japan Gold Disc Award |language=Japanese |website=[[Japan Gold Disc Award]] |publisher=[[Recording Industry Association of Japan]] (RIAJ) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210423202709/https://www.golddisc.jp/award/14/ |archive-date=April 23, 2021 |quote=ニューアーティスト・オブ・ザ・イヤー |trans-quote=New Artist of the Year}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٣ | International Music Video of the Year Short-Form | {{sort|I'm Not a Girl, Not Yet a Woman|"[[I'm Not a Girl, Not Yet a Woman]]"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>2003 Japan Gold Disc Awards: * {{cite journal |date=June 2003 |title=RIAJ Year Book 2003&mdash;The Recording Industry in Japan |url=https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2003E.pdf |url-status=live |language=English |journal=Recording Industry Association of Japan (RIAJ) |pages=19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122060519/https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2003E.pdf |archive-date=January 22, 2021 |access-date=June 20, 2021}} * {{cite web |url=https://www.golddisc.jp/award/17/ |title=第17回 日本ゴールドディスク大賞 |trans-title=17th Japan Gold Disc Award |language=Japanese |website=[[Japan Gold Disc Award]] |publisher=[[Recording Industry Association of Japan]] (RIAJ) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210423202709/https://www.golddisc.jp/award/14/ |archive-date=April 23, 2021 |quote=ミュージック・ビデオ・オブ・ザ・イヤー |trans-quote=Music Video of the Year}}</ref> |- | International Music Video of the Year Long-Form | ''[[Britney Spears Live from Las Vegas]]'' | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | rowspan="2"| International Rock/Pop Album of the Year | ''[[In The Zone]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>2004 Japan Gold Disc Awards: * {{cite journal |date=June 2004 |title=RIAJ Year Book 2004&mdash;The Recording Industry in Japan |url=https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2004E.pdf |url-status=live |language=English |journal=Recording Industry Association of Japan (RIAJ) |pages=22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170215031050/https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2004E.pdf |archive-date=February 15, 2017 |access-date=June 20, 2021}} * {{cite web |url=https://www.golddisc.jp/award/18/Prize_2.html#gd18_05 |title=第18回 日本ゴールドディスク大賞 |trans-title=18th Japan Gold Disc Award |language=Japanese |website=[[Japan Gold Disc Award]] |publisher=[[Recording Industry Association of Japan]] (RIAJ) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210423202742/https://www.golddisc.jp/award/18/Prize_2.html |archive-date=April 23, 2021 |quote=イン・ザ・ゾーン&mdash;ブリトニー・スピアーズ |trans-quote=In The Zone&mdash;Britney Spears}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | {{sort|My Prerogative album|''[[Greatest Hits: My Prerogative]]''}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2005 Japan Gold Disc Awards: * {{cite journal |date=June 2005 |title=RIAJ Year Book 2005&mdash;The Recording Industry in Japan |url=https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2005E.pdf |url-status=live |language=English |journal=Recording Industry Association of Japan (RIAJ) |pages=20–21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514094547/https://www.riaj.or.jp/riaj/pdf/issue/industry/RIAJ2005E.pdf |archive-date=May 14, 2021 |access-date=June 20, 2021}} * {{cite web |url=https://www.golddisc.jp/award/19/Prize_2.html |title=第19回 日本ゴールドディスク大賞 |trans-title=19th Japan Gold Disc Award (page 2) |language=Japanese |website=[[Japan Gold Disc Award]] |publisher=[[Recording Industry Association of Japan]] (RIAJ) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200627055944/https://www.golddisc.jp/award/19/Prize_2.html |archive-date=June 27, 2020 |quote=グレイテスト・ヒッツ：マイ・プリロガティヴ&mdash;ブリトニー・スピアーズ |trans-quote=Greatest Hits: My Prerogative&mdash;Britney Spears}} * {{cite web |url=https://www.golddisc.jp/award/19/Prize_4.html#navi4 |title=第19回 日本ゴールドディスク大賞 |trans-title=19th Japan Gold Disc Award (page 4) |language=Japanese |website=[[Japan Gold Disc Award]] |publisher=[[Recording Industry Association of Japan]] (RIAJ) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210506021316/https://www.golddisc.jp/award/19/Prize_4.html |archive-date=May 6, 2021}}</ref> |- | rowspan="2"| International Music Videos of the Year | {{sort|In The Xone|''[[Britney Spears: In the Zone]]''}}{{efn|This is the [[American Broadcasting Company|ABC]] version released, there is also a [[MTV]] version titled ''Britney: In the Zone & Out All Night'' which has won an [[Daytime Emmy Award|Emmy Award]] for [[Daytime Emmy Award for Outstanding Single Camera Editing|Outstanding Achievement in Single Camera Editing]] in 2004. However, the award is credited to William Knight and not the performer.<ref>{{cite web |last1=C |first1=Geff |title='Britney Spears Out All Night' Wins Emmy Award |url=http://popdirt.com/britney-spears-out-all-night-wins-emmy-award/29271/ |access-date=February 14, 2020}}</ref>}} | {{won}} |- | {{sort|My Prerogative video|''[[Greatest Hits: My Prerogative (video)|Greatest Hits: My Prerogative]]''}} | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Juno Award]]s | style="text-align:center;"| [[Juno Awards of 1999|1999]] | rowspan="2"| [[Juno Award for International Album of the Year|Best Selling Album (Foreign or Domestic)]] | {{sort|Baby One More Time (album)|''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://junoawards.ca/artist-profile/britney-spears/ |title=Artist Profile: Britney Spears |website=[[Juno Award]] |publisher=[[Canadian Academy of Recording Arts and Sciences]] (CARAS) |access-date=June 20, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210620090921/https://junoawards.ca/artist-profile/britney-spears/ |archive-date=June 20, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[Juno Awards of 2000|2000]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (album)|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]''}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[Juno Awards of 2010|2010]] | [[Juno Award for International Album of the Year|International Album of the Year]] | ''[[Circus (Britney Spears album)|Circus]]'' | {{nom}} |- ! scope="row"| [[LOS40 Music Awards]] {{anchor|L}} | style="text-align:center;"| [[Los Premios 40 Principales 2011|2011]] | [[Premios 40 Principales for Best International Artist|Best International Artist]] | rowspan="3" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.tvyespectaculos.com/2011/10/13/lista-de-nominados-a-los-premios-40-principales-2011/ |title=Lista de nominados a los Premios 40 Principales 2011 |trans-title=List of nominees for the 40 Principales Awards 2011 |language=Spanish |date=October 13, 2011 |website=TVyEspectáculos |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160318100111/http://www.tvyespectaculos.com/2011/10/13/lista-de-nominados-a-los-premios-40-principales-2011/ |archive-date=March 18, 2016}}</ref> |- ! scope="row"| [[LSU Tigers women's gymnastics]] | style="text-align:center;"| ١٩٨٨ | Gymnast | {{won}} | style="text-align:center;"| {{sfn|Spears|2000|p=٣٦}} |- ! scope="row"| [[Lunas del Auditorio]] | style="text-align:center;"| [[Lunas del Auditorio#2003|2003]] | Best International Pop Singer | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.lunasauditorio.com.mx/esp/lunas-del-pasado?evento=2003&cat=38 |title=Pop en Lengua Extranjera |trans-title=Pop in Foreign Language |language=Spanish |website=[[Lunas del Auditorio|Lunas Auditorio]] |publisher=[[Lunas del Auditorio]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201125112115/http://www.lunasauditorio.com.mx/esp/lunas-del-pasado?evento=2003&cat=38 |archive-date=November 25, 2020}}</ref> |- ! scope="row"| [[M6 (TV channel)|M6 Awards]] {{anchor|M}} | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | Best Music Video | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://radio2.be/artikels/hit-van-het-jaar-1999-baby-one-more-time-van-britney-spears |title=Hit van het jaar 1999: 'Baby one more time' van Britney Spears |trans-title=Hit of the Year 1999: 'Baby One More Time' by Britney Spears |language=Dutch |date=March 8, 2019 |website=[[Radio 2 (Belgium)|Radio 2]] |publisher=[[VRT (broadcaster)|VRT]] |access-date=June 1, 2021 |quote=20 jaar geleden leerde de wereld een nieuwe zangeres kennen: Britney Spears |trans-quote=20 years ago the world got to know a new singer: Britney Spears}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Mnet Asian Music Awards|MAMA Music Awards]] | style="text-align:center;"| [[2000 Mnet Asian Music Awards|٢٠٠٠]] | rowspan="2"| [[Mnet Asian Music Award for Best International Artist|Best International Artist]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://mama.interest.me/history?type=winner&year=2000 |title=Winners from Past Years |language=Korean |website=[[Mnet Asian Music Awards|MAMA]] |publisher=[[CJ E&M]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140803080426/http://mama.interest.me/history?type=winner&year=2000 |archive-date=August 3, 2014 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121029010703/http://mama.interest.me/history?type=winner&year=2000 |date=٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2002 Mnet Asian Music Awards|٢٠٠٢]] | {{sort|I'm Not a Girl, Not Yet a Woman|"[[I'm Not a Girl, Not Yet a Woman]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite AV media |url=http://mwave.interest.me/mnettv/videodetail.m?searchVideoDetailVO.clip_id=6490 |title=2002 MMF part 1 |language=Korean |location=Little Angels Arts Center, [[Seoul]], [[South Korea]] |date=November 29, 2002 |website=[[Mnet Asian Music Awards|MAMA]] |publisher=[[CJ E&M]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140819125536/http://mwave.interest.me/mnettv/videodetail.m?searchVideoDetailVO.clip_id=6490 |archive-date=August 19, 2014}}</ref> |- ! scope="row"| [[MP3.com|MP3]] Music Awards | style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | باشترین گۆرانیبێژی ژن | {{sort|If U Seek Amy|"[[If U Seek Amy]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.mp3musicawards.co.uk/awards/mma-nominees.html |title=2009 MMA Nominees |website=[[MP3.com|MP3]] |publisher=MP3 Music Awards, LLC. |access-date=June 12, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100618040144/http://www.mp3musicawards.co.uk/awards/mma-nominees.html |archive-date=June 18, 2010 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100618040144/http://www.mp3musicawards.co.uk/awards/mma-nominees.html |date=١٨ی حوزەیرانی ٢٠١٠ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[MTV Asia Awards]] | style="text-align:center;"| [[MTV Asia Awards 2002|2002]] | ھونەرمەندی ژنی دڵخواز | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2002&dt=0204&pub=utusan_express&sec=Entertainment&pg=en_03.htm&arc=hive |title=Table-MTV Asia Awards 2002 winners' list |date=February 4, 2002 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110617044443/https://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2002&dt=0204&pub=utusan_express&sec=Entertainment&pg=en_03.htm&arc=hive |archive-date=June 17, 2011}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[MTV Asia Awards 2003|2003]] | Favorite Video | {{sort|I Love Rock 'n' Roll|"[[I Love Rock 'n' Roll#Britney Spears version|I Love Rock and Roll]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/ |title=MTV Asia Awards 2003: Nominees |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20030423050622/http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/ |archive-date=April 23, 2003 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20030423050622/http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/ |date=٢٣ی نیسانی ٢٠٠٣ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[MTV Asia Awards 2005|2005]] | ھونەرمەندی دڵخوازی ژن | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/Female.html |title=MTV Asia Awards 2005 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050206001711/http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/Female.html |archive-date=February 6, 2005 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050206001711/http://www.mtvasiaawards.com/India/Nominees/Female.html |date= ٦ی شوباتی ٢٠٠٥ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[MTV Australia Awards]] | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[MTV Australia Video Music Awards 2005|2005]] | باشترین ژن | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.fasterlouder.com.au/news/local/1438/Nominees-Announced-For-The-MTV-Australia-Video-Music-Awards.htm |title=Nominees Announced For The MTV Australia Video Music Awards |date=December 3, 2004 |author=Luke |website=Faster Louder |publisher=The Sound Alliance |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110524030759/http://www.fasterlouder.com.au/news/local/1438/Nominees-Announced-For-The-MTV-Australia-Video-Music-Awards.htm |archive-date=May 24, 2011 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110524030759/http://www.fasterlouder.com.au/news/local/1438/Nominees-Announced-For-The-MTV-Australia-Video-Music-Awards.htm |date=٢٤ی ئایاری ٢٠١١ }}</ref> |- | Best Dance Video | rowspan="2"| {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} |- | سێکسیترین ڤیدیۆ | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[MTV Australia Awards 2009|2009]] | Best Moves | {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com.au/news/best-bits-and-winners-vodafone-mtvaas/ |title=Wolfmother Back With Bite, Kiwi Fruit Ensembles and Public Pashes |date=March 27, 2009 |last=Louise-James |first=Sarah |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090328214149/http://www.mtv.com.au/news/best-bits-and-winners-vodafone-mtvaas/ |archive-date=March 28, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171002223502/http://www.mtv.com.au/news/best-bits-and-winners-vodafone-mtvaas |date= ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ }}</ref> |- ! scope="row"| [[:it:MTV Digital Days 2016|MTV Digital Days]] | style="text-align:center;"| [[:it:MTV Digital Days 2016|٢٠١٦]] | سوپای دیجیتاڵی نێودەوڵەتی | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://it.blastingnews.com/cronaca/2016/09/mtv-digital-days-tra-i-vincitori-britney-spears-justin-bieber-ed-ariana-grande-001112095.html |title=MTV Digital Days, tra i vincitori: Britney Spears, Justin Bieber ed Ariana Grande |trans-title=MTV Digital Days, among the winners: Britney Spears, Justin Bieber and Ariana Grande |language=Italian |date=September 11, 2016 |last=Granato |first=Serena |website=Blasting News |publisher=Blasting SA. |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123211/https://it.blastingnews.com/cronaca/2016/09/mtv-digital-days-tra-i-vincitori-britney-spears-justin-bieber-ed-ariana-grande-001112095.html |archive-date=January 16, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="19"| [[MTV Europe Music Awards]] | rowspan="4" style="text-align:center;"| [[1999 MTV Europe Music Awards|١٩٩٩]] | [[MTV Europe Music Award for Best Song|Best Song]] | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>1999 MTV Europe Music Awards: * {{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1426920/britney-bsb-top-nominations-for-mtv-europe-awards-spears-mariah-puffy-manson-to-perform/ |title=Britney, BSB Top Nominations For MTV Europe Awards; Spears, Mariah, Puffy, Manson To Perform |last=Ives |first=Brian |date=October 5, 1999 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210306060400/http://www.mtv.com/news/1426920/britney-bsb-top-nominations-for-mtv-europe-awards-spears-mariah-puffy-manson-to-perform/ |archive-date=March 6, 2021}} * {{cite web |url=https://www.prnewswire.com/news-releases/mtv-announces-the-nominees-in-the-worldwide-act-category-of-the-2011-mtv-ema-132453243.html |title=MTV Announces the Nominees in the Worldwide Act Category of the 2011 MTV EMA |date=October 24, 2011 |website=[[PR Newswire]] |publisher=[[UBM plc]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200918202634/https://www.prnewswire.com/news-releases/mtv-announces-the-nominees-in-the-worldwide-act-category-of-the-2011-mtv-ema-132453243.html |archive-date=September 18, 2020}}</ref> |- | [[MTV Europe Music Award for Best Pop|باشترین پۆپ]] | rowspan="4"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | [[MTV Europe Music Award for Best Female|باشترین ژن]] | {{won}} |- | [[MTV Europe Music Award for Best New Act|Best Breakthrough Act]] | {{won}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2000 MTV Europe Music Awards|٢٠٠٠]] | [[MTV Europe Music Award for Best Female|Best Female]] | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.ukmix.org/articles/2000/ema.html |title=MTV Europe Music Awards 2000 |last=Tadeusiak |first=Aneta |website=UKMIX |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100923005816/http://www.ukmix.org/articles/2000/ema.html |archive-date=September 23, 2010 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100923005816/http://www.ukmix.org/articles/2000/ema.html |date=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٠ }}</ref> |- | [[MTV Europe Music Award for Best Song|Best Song]] | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2"| [[MTV Europe Music Award for Best Pop|باشترین پۆپ]] | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2001 MTV Europe Music Awards|٢٠٠١]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://oldsite.curlio.com/article/1513/last/MTV_European_Music_Award_nominees |title=MTV European Music Award nominees |date=September 27, 2001 |website=Curlio |publisher=Curlio Limited |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200803055451/http://oldsite.curlio.com/article/1513/last/MTV_European_Music_Award_nominees |archive-date=August 3, 2020}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2002 MTV Europe Music Awards|٢٠٠٢]] | [[MTV Europe Music Award for Best Female|Best Female]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1457848/eminem-pink-shakira-nab-most-noms-for-mtv-europe-music-awards/ |title=Eminem, Pink, Shakira Nab Most Noms For MTV Europe Music Awards |last=Mancini |first=Rob |date=September 30, 2002 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201102201846/http://www.mtv.com/news/1457848/eminem-pink-shakira-nab-most-noms-for-mtv-europe-music-awards/ |archive-date=November 2, 2020}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2004 MTV Europe Music Awards|٢٠٠٤]] | [[MTV Europe Music Award for Best Song|Best Song]] | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2004 MTV Europe Music Awards: * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/65577/outkast-tops-mtv-europe-music-awards |title=OutKast Tops MTV Europe Music Awards |date=November 18, 2004 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141003120100/https://www.billboard.com/articles/news/65577/outkast-tops-mtv-europe-music-awards |archive-date=October 3, 2014}} * {{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4024097.stm |title=MTV Europe Awards 2004: The winners |date=November 18, 2004 |website=[[BBC News]] |publisher=[[BBC|British Broadcasting Corporation]] (BBC) |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20171215204019/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4024097.stm |archive-date=December 15, 2017}}</ref> |- | [[MTV Europe Music Award for Best Pop|Best Pop]] | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | [[MTV Europe Music Award for Best Female|Best Female]] | {{won}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2008 MTV Europe Music Awards|٢٠٠٨]] | [[MTV Europe Music Award for Best Album|Album of the Year]] | ''[[Blackout (Britney Spears album)|Blackout]]'' | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2008 MTV Europe Music Awards: * {{cite web |url=https://www.reuters.com/article/us-mtv-europe-factbox/factbox-mtv-europe-music-awards-winners-in-2008-idUSTRE4A59K220081106?virtualBrandChannel=10112 |title=MTV Europe Music Awards winners in 2008 |date=November 7, 2008 |website=[[Reuters]] |publisher=[[Thomson Reuters]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210517201939/https://www.reuters.com/article/us-mtv-europe-factbox/factbox-mtv-europe-music-awards-winners-in-2008-idUSTRE4A59K220081106?virtualBrandChannel=10112 |archive-date=May 12, 2021}} * {{cite web |url=http://ema.mtv.co.uk/artists/profile/115148156/ |title=Britney Spears: Artist Info |website=[[MTV Europe Music Awards]] |publisher=[[ViacomCBS Networks International]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081107072013/http://ema.mtv.co.uk/artists/profile/115148156/ |archive-date=November 7, 2008}}</ref> |- | [[MTV Europe Music Award for Best Artist|Best Act of 2008]] | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | [[MTV Europe Music Award for Best Artist|Best Act Ever]] | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2009 MTV Europe Music Awards|٢٠٠٩]] | [[MTV Europe Music Award for Best Video|Best Video]] | {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://ema.mtv.co.uk/vote/ |title=MTV Europe Music Awards&mdash;Vote Now! |website=[[MTV Europe Music Awards]] |publisher=[[ViacomCBS Networks International]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100105073117/http://ema.mtv.co.uk/vote/ |archive-date=January 5, 2010}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2011 MTV Europe Music Awards|٢٠١١]] | [[MTV Europe Music Award for Best North American Act|Best North American Act]] | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2011 MTV Europe Music Awards: * {{cite web |url=https://m.blog.naver.com/PostView.nhn?blogId=qlsrjt59&logNo=130123145257&proxyReferer=https:%2F%2Fwww.google.com%2F |title=빅뱅, < MTV 유럽뮤직어워드 > 월드 와이드 액트 수상 기사와 사진 |trans-title=Big Bang, < MTV Europe Music Awards > World Wide Act Awards Articles and Photos |author=노는잉어 |date=November 7, 2011 |language=Korean |website=Naver Blog |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118164013/https://m.blog.naver.com/PostView.nhn?blogId=qlsrjt59&logNo=130123145257&proxyReferer=https://www.google.com/ |archive-date=January 18, 2021}} * {{cite web |url=https://www.etoday.co.kr/news/view/500047 |title=빅뱅, 세계적 스타 제치고 MTV EMA상 수상 |trans-title=Big Bang beats world stars to win MTV EMA Award |author=노한옥주 기자 |date=November 7, 2011 |language=Korean |website=ETtoday |publisher=Gary Wang |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210119051437/https://www.etoday.co.kr/news/view/500047 |archive-date=January 19, 2021}}</ref> |- | [[MTV Europe Music Award for Best Worldwide Act|Best Worldwide Act]] | {{nom}} |- | [[MTV Europe Music Award for Best Pop|Best Pop]] | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="10"| [[MTV Italian Music Awards]]{{efn|Previously knowns as ''[[:it:TRL Awards|TRL]]'' Awards from 2006&mdash;2012.<ref>{{cite web|url=https://eurovisionary.com/emma-marco-mengoni-win-italian-mtv-music-awards/ |title=Emma and Marco Mengoni win Italian MTV music awards |date=June 21, 2016 |last=Argyriou |first=Giannis |work=EuroVisionary |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201129105927/https://eurovisionary.com/emma-marco-mengoni-win-italian-mtv-music-awards/ |archive-date=November 29, 2020 |access-date=June 21, 2021}}</ref>}} | style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2006|2006]] | rowspan="2"| Best #1 of the Year | {{sort|Do Somethin|"[[Do Somethin']]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2008|2008]] | {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.soundsblog.it/post/4166/trl-awards-08-le-nomination |title=Trl Awards 08: le nomination! |trans-title=Trl Awards 08: the nominations! |language=Italian |date=May 6, 2008 |author=Aleali |website=Soundsblog |publisher=Blogo© |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200803232616/https://www.soundsblog.it/post/4166/trl-awards-08-le-nomination |archive-date=August 3, 2020}}</ref> |- | rowspan="2"| [[:it:TRL Award alla migliore artista femminile|First Lady Award]] | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2009|2009]] | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.soundsblog.it/post/7162/trl-awards-2009-le-nomination-e-gli-ospiti |title=Trl Awards 2009: le nomination e gli ospiti |trans-title=Trl Awards 2009: nominations and guests |language=Italian |date=April 26, 2009 |author=Tommaso |website=Soundsblog |publisher=Blogo© |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201026212752/https://www.soundsblog.it/post/7162/trl-awards-2009-le-nomination-e-gli-ospiti |archive-date=October 26, 2020}}</ref> |- | Best #1 of the Year | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2011|2011]] | [[:it:TRL Award alla migliore artista femminile|Wonder Woman Award]] | rowspan="5"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.it/trlawards/vota-sms.asp |title=Ci sono 5 categorie votabili solo via SMS e 5 categorie votabili direttamente da questa pagina |trans-title=There are 5 categories that can only be voted via SMS and 5 categories that can be voted directly from this page |language=Italian |website=[[MTV (Italian TV channel)|MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110221084116/http://www.mtv.it/trlawards/vota-sms.asp |archive-date=February 21, 2011 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110221084116/http://www.mtv.it/trlawards/vota-sms.asp |date=٢١ی شوباتی ٢٠١١ }}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2015|2015]] | rowspan="3"| Artist Saga | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://news.mtv.it/musica/mtv-awards-2015-via-lartist-saga/ |title=MTV Awards 2015: al via l'Artist Saga |trans-title=MTV Awards 2015: the Artist Saga is underway |language=Italian |date=May 12, 2015 |website=[[MTV (Italian TV channel)|MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150609072032/http://news.mtv.it/musica/mtv-awards-2015-via-lartist-saga/ |archive-date=June 9, 2015}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2016|2016]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://mtvawards.mtv.it/vincitori-2016/ |title=MTV Awards 2016 |language=Italian |website=[[MTV (Italian TV channel)|MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160622135808/http://mtvawards.mtv.it/vincitori-2016/ |archive-date=June 22, 2016}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[:it:TRL Awards 2017|2017]] | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>TRL Awards 2017: * {{cite web |url=http://news.mtv.it/musica/artist-saga-2017-primo-round/ |title=Artist Saga 2017 primo round, vota il tuo preferito! |trans-title=Artist Saga 2017 first round, vote for your favorite! |language=Italian |date=May 5, 2017 |website=[[MTV (Italian TV channel)|MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210429035930/http://news.mtv.it/musica/artist-saga-2017-primo-round/ |archive-date=April 29, 2021}} * {{cite web |url=http://news.mtv.it/musica/tim-mtv-awards-vota-50-artisti-gara-categoria-mtvawardsstar/ |title=TIM MTV Awards: vota i 50 artisti in gara nella categoria #MTVAwardsStar! |trans-title=TIM MTV Awards: vote for the 50 artists competing in the #MTVAwardsStar category! |language=Italian |date=May 18, 2015 |website=[[MTV (Italian TV channel)|MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210123183336/http://news.mtv.it/musica/tim-mtv-awards-vota-50-artisti-gara-categoria-mtvawardsstar/ |archive-date=January 23, 2021}}</ref> |- | MTV Award Star | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="3"| [[MTV Movie & TV Awards]]{{efn|Formerly known as MTV Movie Awards.}} | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2002 MTV Movie Awards|٢٠٠٢]] | [[MTV Movie Award for Best Dressed|Best Dressed]] | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} (for ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'') | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>2002 MTV Movie Awards: * {{cite web |url=https://ew.com/article/2012/02/15/crossroads-tenth-anniversary/ |title='Crossroads': Happy 10th anniversary! |date=December 20, 2019 |last=Snetlker |first=Marc |website=[[Entertainment Weekly]] |publisher=[[Meredith Corporation]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151017071317/https://ew.com/article/2012/02/15/crossroads-tenth-anniversary/ |archive-date=October 17, 2015 |quote=[..] and notably resulted in a "Best Dressed" nomination for Britney at the 2002 MTV Movie Awards. Groundbreaking stuff, here.}} * {{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1453554/lord-of-the-rings-fast-and-the-furious-top-mtv-movie-award-nominees/ |title=Movies 'Lord Of The Rings,' 'Fast And The Furious' Top MTV Movie Award Nominees&mdash;'Rush Hour 2,' 'Moulin Rouge,' 'Shrek' also snap up noms |date=April 23, 2002 |last=Mancini |first=Ron |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151016210056/http://www.mtv.com/news/1453554/lord-of-the-rings-fast-and-the-furious-top-mtv-movie-award-nominees/ |archive-date=October 16, 2015}}</ref> |- | [[MTV Movie Award for Best Breakthrough Performance|Best Female Breakthrough Performance]] | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2021 MTV Movie & TV Awards|٢٠٢١]] | Best Music Documentary | ''[[Framing Britney Spears]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.hindustantimes.com/entertainment/music/bts-break-the-silence-the-movie-bags-best-music-documentary-award-at-mtv-music-tv-awards-members-thank-army-101621331037612.html |title=BTS' Break The Silence: The Movie bags Best Music Documentary award at MTV Music & TV Awards, members thank ARMY |date=May 18, 2021 |website=[[Hindustan Times]] |publisher=[[HT Media]] |access-date=June 21, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210619201122/https://www.hindustantimes.com/entertainment/music/bts-break-the-silence-the-movie-bags-best-music-documentary-award-at-mtv-music-tv-awards-members-thank-army-101621331037612.html |archive-date=June 19, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="10"| [[Total Request Live|MTV TRL Awards]] | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٠٣ | Evolution Award | rowspan="8"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/onair/trl/awards/post_vote.jhtml |title=MTV's first annual TRL Awards was a smashing success. The TRL categories included "TRL's First Lady," awarded to the female artist that best represents TRL, and "The Wet Your Pants Award," for the funniest guest of all time. Check out the winners below |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20030402023238/http://www.mtv.com/onair/trl/awards/post_vote.jhtml |archive-date=April 2, 2003}}</ref> |- | Free Ride Award | {{nom}} |- | First Lady Award | {{won}} |- | Gridlock Award | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | First Lady Award | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=frstlady |title=Take talent, beauty, style and Top 10 turnout into consideration when selecting your favorite female |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040803100118/http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=frstlady |archive-date=August 3, 2004}}</ref> |- | Gridlock Award | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=gridlock |title=Times Square is congested enough! Pick the star who clogged up 45th and Broadway |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040802233500/http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=gridlock |archive-date=August 2, 2004}}</ref> |- | Rock the Mic Award | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=bperf |title=Vote for the performance that rocked Times Square to its core |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040803064203/http://www.mtv.com/onair/trl/awards/2004/nominees/index.jhtml?trlCat=bperf |archive-date=August 3, 2004}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | Queen of ''TRL'' | {{won}} | style="text-align:center;" rowspan="3"|<ref>2008 Finale TRL Awards: * {{cite web |url=https://latimesblogs.latimes.com/showtracker/2008/11/review-trls-tot.html |title=Review: TRL's 'Total Finale Live' |date=November 17, 2008 |last=Llyod |first=Robert |website=[[Los Angeles Times]] |access-date=June 22, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210123211717/https://latimesblogs.latimes.com/showtracker/2008/11/review-trls-tot.html |archive-date=January 23, 2021}} * {{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1599452/justin-timberlake-beyonce-eminem-fall-out-boy-mark-end-of-an-era-at-trl-finale/ |title=Justin Timberlake, Beyonce, Eminem, Fall Out Boy Mark End Of An Era At 'TRL' Final&mdash;The show's biggest stars — and, of course, the screaming kids — were back for a packed three-hour finale |date=November 17, 2008 |last=Montgomery |first=James |website=[[LMTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 22, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081207104828/http://www.mtv.com/news/articles/1599452/20081116/fall_out_boy.jhtml |archive-date=December 7, 2008}}</ref> |- | Most Iconic Videos of All Time | rowspan="6"| {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} |- | Most Iconic Clips in TRL history | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="33"| [[MTV Video Music Awards]] | rowspan="4" style="text-align:center;"| [[1999 MTV Video Music Awards|١٩٩٩]] | [[Best Pop Video]] | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/1999/ |title=1999 Video Music Awards Winners |date=September 9, 1999 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150205085004/http://www.mtv.com/ontv/vma/1999/ |archive-date=February 5, 2015}}</ref> |- | [[Best Choreography]] | {{nom}} |- | [[Best Female Video]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award – International Viewer's Choice|International Viewer's Choice]] | {{nom}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| [[2000 MTV Video Music Awards|٢٠٠٠]] | [[Best Dance Video]] | {{sort|You Drive Me Crazy|"[[(You Drive Me) Crazy]]"}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2000/ |title=2000 Video Music Awards Winners |date=September 7, 2000 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150111002626/http://www.mtv.com/ontv/vma/2000/ |archive-date=January 11, 2015}}</ref> |- | [[Best Female Video]] | rowspan="3"| {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award – Viewer's Choice|Viewer's Choice]] | {{nom}} |- | [[Best Pop Video]] | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2001 MTV Video Music Awards|٢٠٠١]] | [[Best Pop Video]] | {{sort|Stronger|"[[Stronger (Britney Spears song)|Stronger]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2001/ |title=2001 Video Music Awards Winners |date=September 6, 2001 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150216024904/http://www.mtv.com/ontv/vma/2001/ |archive-date=February 16, 2015}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2002 MTV Video Music Awards|٢٠٠٢]] | [[Best Female Video]] | rowspan="3"| {{sort|I'm a Slave 4 U|"[[I'm a Slave 4 U]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2002/ |title=2002 Video Music Awards Winners |date=September 7, 2000 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412203337/http://www.mtv.com/ontv/vma/2002/ |archive-date=April 12, 2015}}</ref> |- | [[Best Dance Video]] | {{nom}} |- | [[Best Choreography]] | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| [[2003 MTV Video Music Awards|٢٠٠٣]] | [[MTV Video Music Award for Best Video from a Film|Best Video From a Film]] | {{sort|Boys (Britney Spears song)|"[[Boys (Britney Spears song)|Boys (The Co-Ed Remix)]]"}} {{small|(featuring [[Pharrell Williams]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2003/ |title=2003 Video Music Awards Winners |date=August 28, 2003 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150422194521/http://www.mtv.com/ontv/vma/2003 |archive-date=April 22, 2015}}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| [[2004 MTV Video Music Awards|٢٠٠٤]] | [[Best Female Video]] | rowspan="4"| {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2004/ |title=2004 Video Music Awards Winners |date=August 29, 2004 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150419125807/http://www.mtv.com/ontv/vma/2004/ |archive-date=April 19, 2015}}</ref> |- | [[Best Dance Video]] | {{nom}} |- | [[Best Pop Video]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award for Video of the Year|Video of the Year]] | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2008 MTV Video Music Awards|٢٠٠٨]] | [[Best Female Video]] | rowspan="3"| {{sort|Piece of Me|"[[Piece of Me (Britney Spears song)|Piece of Me]]"}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2008 MTV Video Music Awards: * {{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2008/ |title=2008 Video Music Awards Winners |date=September 7, 2008 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150331223503/http://www.mtv.com/ontv/vma/2008/ |archive-date=March 31, 2015}} * {{cite web |url=https://www.reuters.com/article/uk-mtv/britney-spears-sweeps-vmas-idUKN0438335720080908 |title=Britney Spears sweeps VMAs |date=September 8, 2008 |last=Goodman |first=Dean |website=[[Reuters]] |publisher=[[Thomson Reuters]] |access-date=April 11, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160315025246/https://www.reuters.com/article/uk-mtv-idUKN0438335720080908 |archive-date=March 15, 2016}}</ref> |- | [[Best Pop Video]] | {{won}} |- | [[MTV Video Music Award for Video of the Year|Video of the Year]] | {{won}} |- | rowspan="7" style="text-align:center;"| [[2009 MTV Video Music Awards|٢٠٠٩]] | [[Best Pop Video]] | rowspan="2"| {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} | rowspan="7" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2009/ |title=2009 Video Music Awards Winners |date=September 13, 2009 |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150323042322/http://www.mtv.com/ontv/vma/2009/ |archive-date=March 23, 2015}}</ref> |- | [[MTV Video Music Award for Video of the Year|Video of the Year]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award for Best Art Direction|Best Art Direction]] | rowspan="5"| {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{nom}} |- | [[Best Choreography]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award for Best Cinematography|Best Cinematography]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award for Best Direction|Best Direction]] | {{nom}} |- | [[MTV Video Music Award for Best Editing|Best Editing]] | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2011 MTV Video Music Awards|٢٠١١]] | [[MTV Video Music Award for Best Choreography|Best Choreography]] | rowspan="2"| {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>2011 MTV Video Music Awards: * {{cite web |url=http://www.mtv.com/ontv/vma/2011/ |title=2011 Video Music Awards Winners |date=August 28, 2011 |website=[[MTV]] |access-date=June 9, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150326015245/http://www.mtv.com/ontv/vma/2011 |archive-date=March 26, 2015}} * {{Cite web |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/mtv-vmas-lady-gaga-continues-228732/ |title=MTV VMAs: Lady Gaga Continues Her Alter Ego Act for Britney Spears Tribute |last=Schutte |first=Lauren |date=August 28, 2011 |website=[[The Hollywood Reporter]] |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200408022347/https://www.hollywoodreporter.com/news/mtv-vmas-lady-gaga-continues-228732 |archive-date=April 8, 2020 |access-date=April 11, 2022}}</ref> |- | [[Best Pop Video]] | {{won}} |- | [[Michael Jackson Video Vanguard Award|Vanguard Award]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[2021 MTV Video Music Awards|٢٠٢١]] | rowspan="2"| Best Audio Mashup | "[[Toxic (song)|Toxic]]" x "[[Love Shack]]" x [[Dragula (song)|Dragula]] {{small|(remix)}}{{efn|Remix by DJ Cummer Bund}} | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://pitchfork.com/news/mtv-vmas-2021-winners-see-the-full-list-here/ |title=MTV VMAs 2021 Winners: See the Full List Here |date=September 12, 2021 |website=[[Pitchfork (website)|Pitchfork]] |author=Allison Hussey |publisher=[[Condé Nast]] |access-date=December 8, 2021}}</ref> |- | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} x "[[Levitating (song)|Levitating]]" {{small|(remix)}}{{efn|Remix by Adam Music}} | {{nom}} |- | Best Viral Dance | {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="8"| [[MTV Video Music Awards Japan]] | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2002 MTV Video Music Awards Japan|٢٠٠٢]] | Best Female Artist | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/pop_list02.html |title=MTV Video Music Awards Japan '02 Nominees |website=[[MTV Japan]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040619032347/http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/pop_list02.html |archive-date=June 19, 2004 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040619032347/http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/pop_list02.html |date=١٩ی حوزەیرانی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | Best Pop Artist | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2004 MTV Video Music Awards Japan|٢٠٠٤]] | [[MTV Video Music Award Japan for Best Collaboration|Best Collaboration]] | rowspan="2"| {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/nominees.html |title=それぞれのカテゴリーのWinnerがついに決定しました！あなたの投票したアーティストはトロフィーをゲットできたでしょうか!?さっそくこのページでチェックしてみよう |trans-title=Winners for each category have finally been decided! Did the artist you voted get the trophy !? Check it out on this page |language=Japanese |website=[[MTV Japan]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040603205225/http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/nominees.html |archive-date=June 3, 2004 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040603205225/http://www.mtvjapan.com/music/event/vmaj04/nominees.html |date= ٣ی حوزەیرانی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | rowspan="2"| [[MTV Video Music Award Japan for Best Female Video|Best Female Video]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2008 MTV Video Music Awards Japan|٢٠٠٨]] | rowspan="2"| {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtvjapan.com/vmaj/2008/ |title=大好評のうちに幕を閉じた MTV Video Music Awards Japan 2008 その本編、レッドカーペット、バックステージインタビュー、アフターパーティーの模様を動画で配信! 下のボタンをクリックして夢の豪華イベントをチェックしよう |trans-title=MTV Video Music Awards Japan 2008 closed the curtain with great popularity. Watch the video of the main story, the red carpet, the backstage interview, and the after party! Click the button below to check out the gorgeous dream event. |language=Japanese |website=[[MTV Japan]] |publisher=[[ViacomCBS Networks EMEAA]] |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305204703/http://www.mtvjapan.com/vmaj/2008/ |archive-date=March 5, 2016 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305204703/http://www.mtvjapan.com/vmaj/2008/ |date= ٥ی ئازاری ٢٠١٦ }}</ref> |- | [[MTV Video Music Award Japan for Best Pop Video|Best Pop Video]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| [[2009 MTV Video Music Awards Japan|٢٠٠٩]] | [[MTV Video Music Award Japan for Video of the Year|Video of the Year]] | rowspan="2"| {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://natalie.mu/music/news/14524 |title=今年の「MTV VMAJ」は9mm、GREEN DAYらが登場 |trans-title=This year's "MTV VMAJ" will feature 9mm, GREEN DAY and others |language=Japanese |date=March 18, 2009 |website=[[Natalie (website)|Natalie]] |publisher=Natasha, Inc. |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210624195919/https://natalie.mu/music/news/14524 |archive-date=June 24, 2021}}</ref> |- | [[MTV Video Music Award Japan for Best Female Video|Best Female Video]] | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Los Premios MTV Latinoamérica|MTV Video Music Awards Latin América]] | style="text-align:center;"| [[MTV Video Music Awards Latinoamérica 2002|2002]] | rowspan="2"| [[Los Premios MTV Latinoamérica for Best Pop Artist — International|Best International Pop Artist]] | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.radioacktiva.com/2002/mtv-latinoamerica-anuncia-los-nominados-para-los-premios-mtv-video-music-awards-latinoamerica-2002br-140134-21498.html |title=MTV Latinoamérica anuncia los nominados para los premios "MTV Video Music Awards Latinoamérica 2002" |trans-title=MTV Latin America announces the nominees for the "MTV Video Music Awards Latin America 2002" |language=Spanish |date=September 3, 2002 |website=Radioacktiva |publisher=Prisma |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812214330/https://www.radioacktiva.com/2002/mtv-latinoamerica-anuncia-los-nominados-para-los-premios-mtv-video-music-awards-latinoamerica-2002br-140134-21498.html |archive-date=August 12, 2020}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[Los Premios MTV Latinoamérica 2009|2009]] | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>Los Premios MTV Latinoamérica 2009: * {{cite web |url=http://www.notisistema.com/noticias/?p=210763 |title=Lista de nominados a los premios MTV Latinos |trans-title=List of nominees for the MTV Latin awards |language=Spanish |date=September 1, 2009 |website=Notisistema |publisher=Derechos Reservados |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090925145134/http://www.notisistema.com/noticias/?p=210763 |archive-date=September 25, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090925145134/http://www.notisistema.com/noticias/?p=210763 |date=٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ }} * {{cite web |url=https://www.nacion.com/archivo/wisin-yandel-triunfan-en-los-premios-mtv-en-una-ceremonia-con-aire-mexicano/BXAWIYNTARCQTKVPOL63LZKUS4/story/ |title=Wisin & Yandel triunfan en Los Premios MTV en una ceremonia con aire mexicano |trans-title=Wisin & Yandel triumph at Los Premios MTV in a ceremony with a Mexican air |language=Spanish |date=October 16, 2009 |website=[[La Nación]] |publisher=Fernando Laborda |access-date=June 21, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210621052725/https://www.nacion.com/archivo/wisin-yandel-triunfan-en-los-premios-mtv-en-una-ceremonia-con-aire-mexicano/BXAWIYNTARCQTKVPOL63LZKUS4/story/ |archive-date=June 21, 2021 }}</ref> |- | [[Los Premios MTV Latinoamérica for Best Fan Club|Best Fan Club]] | {{won}} |- | [[Los Premios MTV Latinoamérica for Best Ringtone|Best Ringtone]] | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="5"| [[MTV Video Music Brazil|MTV Video Music Brazil Awards]] | style="text-align:center;"| [[MTV Video Music Brazil#2004|2004]] | rowspan="2"| Best International Video | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://televisao.uol.com.br/ultimas-noticias/2004/08/05/ult698u7001.jhtm |title=MTV anuncia indicados ao VMB 2004; D2 e Rappa lideram |trans-title=MTV Announces 2004 VMB Nominees; D2 and Rappa lead |language=Portuguese |last=Loiola |first=Thompson |date=May 8, 2004 |website=[[Universo Online|UOL]] |publisher=OFL S.A. |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210620010410/http://televisao.uol.com.br/ultimas-noticias/2004/08/05/ult698u7001.jhtm |archive-date=June 20, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2005 MTV Video Music Brazil|٢٠٠٥]] | {{sort|Do Somethin|"[[Do Somethin']]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://musica.uol.com.br/ultnot/2005/08/19/ult89u5910.jhtm |title=MTV anuncia a lista de indicados ao VMB |trans-title=MTV announces list of VMB nominees |language=Portuguese |date=August 19, 2005 |website=[[Universo Online]] |publisher=[[Grupo Folha]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160308095331/http://musica.uol.com.br/ultnot/2005/08/19/ult89u5910.jhtm |archive-date=March 8, 2016}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2008 MTV Video Music Brazil|٢٠٠٨]] | rowspan="3"| Best International Artist | rowspan="3"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://g1.globo.com/Noticias/Musica/0,,MUL727751-7085,00-MTV+DIVULGA+LISTA+DE+INDICADOS+AO+VMB.html |title=MTV divulga lista de indicados ao VMB 2008 |trans-title=MTV releases list of VMB 2008 nominees |language=Portuguese |date=August 18, 2008 |website=[[G1 (website)|G1]] |publisher=[[Grupo Globo]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140118081534/http://g1.globo.com/Noticias/Musica/0,,MUL727751-7085,00-MTV+DIVULGA+LISTA+DE+INDICADOS+AO+VMB.html |archive-date=January 18, 2014}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2009 MTV Video Music Brazil|٢٠٠٩]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://rollingstone.uol.com.br/noticia/divulgada-lista-de-indicados-ao-vmb-2009/ |title=Pitty lidera a disputa, com cinco indicações&mdash;premiação terá 16 categorias abertas ao voto popular |trans-title=Pitty leads the dispute, with five nominations&mdash;The award will have 16 categories open to popular vote |language=Portuguese |date=August 13, 2009 |website=[[:pt:Rolling Stone Brasil|Rolling Stone Brasil]] |publisher=Penske Media Corporation |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210226133945/https://rollingstone.uol.com.br/noticia/divulgada-lista-de-indicados-ao-vmb-2009/ |archive-date=February 26, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[2011 MTV Video Music Brazil|٢٠١١]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://veja.abril.com.br/noticia/entretenimento/mtv-anuncia-lista-de-indicados-ao-vmb-2011/ |title=Público poderá votar em 4 das 11 categorias a partir do próximo dia 29 de agosto; cerimônia de entrega acontecerá em outubro |trans-title=Public will be able to vote in 4 of the 11 categories from next August 29th; delivery ceremony will take place in october |language=Portuguese |date=August 26, 2011 |website=[[Veja (magazine)|Veja]] |publisher=[[Editora Abril]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151002092816/http://veja.abril.com.br/noticia/entretenimento/mtv-anuncia-lista-de-indicados-ao-vmb-2011/ |archive-date=October 2, 2015}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[MTV International|MTV Video Play Awards]] | rowspan="3" style="text-align:center;| ٢٠١٢ | rowspan="3"| Most-Played Music Video of the Year | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{won|place=platinum|Platinum}} | rowspan="3" style="text-align:center;|<ref>2011 MTV Video Play Awards: * {{cite web |url=https://www.recordoftheday.com/news-and-press/mtv-honours-biggest-music-videos-of-2011 |title=MTV Honours Biggest Music Video of 2011 |date=February 9, 2011 |website=Record of the Day |publisher=Paul Scaife |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201127232006/https://www.recordoftheday.com/news-and-press/mtv-honours-biggest-music-videos-of-2011 |archive-date=November 27, 2020}} * {{cite web |url=http://www.musicweek.com/news/read/guetta-jessie-j-adele-among-2011-mtv-video-play-award-winners/048021 |title=Guetta, Jessie J, Adele among 2011 MTV Video Play Award winners |date=February 8, 2012 |website=[[Music Week]] |publisher=[[Future plc]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120902035246/http://www.musicweek.com/news/read/guetta-jessie-j-adele-among-2011-mtv-video-play-award-winners/048021 |archive-date=September 2, 2012 |quote=Females dominated the awards with Jessie J, Adele, Katy Perry and Jenifer Lopez all picking up Double Platinum Awards, and Lady Gaga, Britney Spears and Rihanna each scoring a hat trick of Platinum Awards.}}</ref> |- | {{sort|Hold It Against Me|"[[Hold It Against Me]]"}} | {{won|place=platinum|Platinum}} |- | {{sort|I Wanna Go|"[[I Wanna Go]]"}} | {{won|place=platinum|Platinum}} |- ! scope="row" rowspan="3"| [[MTV International|MTV Wraps Up! ٢٠٠٣]] | rowspan="3" style="text-align:center;| ٢٠٠٣ | Best Sales Team of The Year | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}}, [[Beyoncé]], ''[[The Osbournes]]'' and [[Halle Berry]]'s Soda Pop squad | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/onair/new_years_eve/2003/2003_faves_polls/ |title=Music stars continued to jump on the endorsement bandwagon in record numbers. Some did it alone, while others teamed up to promote products. Who do you think was the most effective sales team of 2003? |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040606100812/http://www.mtv.com/onair/new_years_eve/2003/2003_faves_polls/ |archive-date=June 6, 2004}}</ref> |- | Live Performances of the Year | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}}, [[Madonna]] and [[Christina Aguilera]] sings "[[Like a Virgin (song)|Like a Virgin]]" at the [[2003 MTV Video Music Awards]] | {{won}} |- | Top Artist Pages | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="2"| [[MVPA Awards]]{{efn|MVPA Awards honor the best music videos in a variety of aspects, which includes music video production and post-production companies, as well as individuals—directors, producers, cinematographers, choreographers, stylists, production designers, editors, colorists, animators, and others. Spears' music videos have been nominated a few times in 2002, 2003 & 2004. However, the award is credited to the production of her music videos.<ref>MVPA Awards: * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/75663/2002-music-video-production-assn-mvpa-awards |title=2002 Music Video Production Assn. (MVPA) Awards |date=April 23, 2002 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210601234625/https://www.billboard.com/articles/news/75663/2002-music-video-production-assn-mvpa-awards |archive-date=June 1, 2021}} * {{cite magazine |url=http://billboard.com/bb/awards/article_display.jsp?vnu_content_id=1862263 |title=2003 Music Video Production Association Awards |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 28, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20030621080426/http://billboard.com/bb/awards/article_display.jsp?vnu_content_id=1862263 |archive-date=June 21, 2003}}</ref>}} | rowspan="2" style="text-align:center;| ٢٠١٢ | rowspan="2"| Best Pop Video | {{sort|I Wanna Go|"[[I Wanna Go]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://www.videostatic.com/vs/2012/05/2012-mvpa-award-nominees.html?__cf_chl_jschl_tk__=6201afa90bb07b921e053912cd0e1c306610efcb-1624814585-0-AbgpKI3-Kn3-EP7DQCAA6srKEsPJPo0MXqxziCtBH3_te0WVlnT8PdbEjw0utHwuKkQN0E79NaupkB9vjx4QWdN_if3oHDhFjlOfZLCMw-dugrMW3fzbTAMlaAYzGrNkcsAYd8x_EcqQ1SZL1D-at-DqHOHQ6Oy-XLkLIUtvluykZ-PE6CUnRB-AEjAh3c3WdJDgkobmUr2PhbztJOzpZxnKyZKMQ10VfUU2IInd8pI53q9HO7rBYjoi536XbVDQ10e8l4iwtwxbU_TW3fTnFjzHRKeJNUWc28oNeZyu1D4yFujuknUApektQrWiy6bqna38MoelPIAUdgLokqH6exxQs2n1TL02J_3Y-5-96XkQjftIk6Iyr6oVESLqjzIMdEsNYh7y8gsGui7nZvGlRYVMwTyKmW1E8Jzc_2fDBTWEbulAaROhCSjln5OZdVjp6Woghna6Cx9BY0rMqqWgNLz0oHUjkNj5ySy1NEWzvedAy26y8-TbTS-aC_Nay3PgIA |title=2012 MVPA Award Nominees |date=May 15, 2012 |last=Gottlieb |first=Steven |website=VideoStatic |publisher=Steven J. Gottlieb |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210627172522/https://www.videostatic.com/vs/2012/05/2012-mvpa-award-nominees.html?__cf_chl_jschl_tk__=6201afa90bb07b921e053912cd0e1c306610efcb-1624814585-0-AbgpKI3-Kn3-EP7DQCAA6srKEsPJPo0MXqxziCtBH3_te0WVlnT8PdbEjw0utHwuKkQN0E79NaupkB9vjx4QWdN_if3oHDhFjlOfZLCMw-dugrMW3fzbTAMlaAYzGrNkcsAYd8x_EcqQ1SZL1D-at-DqHOHQ6Oy-XLkLIUtvluykZ-PE6CUnRB-AEjAh3c3WdJDgkobmUr2PhbztJOzpZxnKyZKMQ10VfUU2IInd8pI53q9HO7rBYjoi536XbVDQ10e8l4iwtwxbU_TW3fTnFjzHRKeJNUWc28oNeZyu1D4yFujuknUApektQrWiy6bqna38MoelPIAUdgLokqH6exxQs2n1TL02J_3Y-5-96XkQjftIk6Iyr6oVESLqjzIMdEsNYh7y8gsGui7nZvGlRYVMwTyKmW1E8Jzc_2fDBTWEbulAaROhCSjln5OZdVjp6Woghna6Cx9BY0rMqqWgNLz0oHUjkNj5ySy1NEWzvedAy26y8-TbTS-aC_Nay3PgIA |archive-date=June 27, 2021}}</ref> |- | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}}{{efn|Marjan Malakpour was awarded Best Styling for her work on "[[Till the World Ends]]".<ref>{{cite web|url=https://www.videostatic.com/vs/2012/06/2012-mvpa-award-winners.html |title=2012 MVPA Award Winners |date=June 1, 2012 |last=Gottlieb |first=Steven |website=VideoStatic |publisher=Steven J. Gottlieb |access-date=January 3, 2022}}</ref>}} | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="10"| [[iHeartRadio MMVAs|MuchMusic Video Awards]] | style="text-align:center;| ١٩٩٩ | [[MuchMusic Video Award for Peoples Choice: Favourite International Artist|Favorite International Artist]] | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.thestar.com/entertainment/2009/03/18/britney_spears_circus_comes_to_town.html |title=Britney Spears' Circus comes to town |date=March 18, 2009 |last=Infantry |first=Ashante |website=[[Toronto Star]] |publisher=Jordan Bitove |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210301114358/https://www.thestar.com/entertainment/2009/03/18/britney_spears_circus_comes_to_town.html |archive-date=March 1, 2021 |quote=[...] She returned to Toronto in September to perform at the MuchMusic Video Awards and pick up the Favourite International Artist Award.}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2000 MuchMusic Video Awards|٢٠٠٠]] | [[MuchMusic Video Award for Best International Artist Video|Best International Video]] | rowspan="2"| {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |date=August 26, 2000 |title=MuchMusic Video Awards Nominees |url=https://books.google.com/books?id=ZhAEAAAAMBAJ |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |page=81 |volume=111 |issue=35 |issn=0006-2510 |access-date=June 25, 2021 |via=[[Google Books]]}}</ref> |- | [[MuchMusic Video Award for Peoples Choice: Favourite International Artist|Favorite International Artist]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2004 MuchMusic Video Awards|٢٠٠٤]] | [[MuchMusic Video Award for Best International Artist Video|Best International Video]] | rowspan="2"| {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.soulshine.ca/news/newsarticle.php?nid=660 |title=Much Music Video Award Nominees |date=May 28, 2005 |last=Fulghum |first=Sherrill |website=SoulShine |publisher=SoulShine. Ca |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20040901080408/http://www.soulshine.ca/news/newsarticle.php?nid=660 |archive-date=September 1, 2004 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040901080408/http://www.soulshine.ca/news/newsarticle.php?nid=660 |date= ١ی ئەیلوولی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | [[MuchMusic Video Award for Peoples Choice: Favourite International Artist|Favorite International Artist]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2009 MuchMusic Video Awards|٢٠٠٩]] | [[MuchMusic Video Award for Best International Artist Video|Best International Video]] | rowspan="2"| {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://mmva.muchmusic.com/category/nominees |title=Full List Of Nominees |website=[[Much (TV channel)|MuchMusic]] |publisher=[[Bell Media]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090530064813/http://mmva.muchmusic.com/category/nominees |archive-date=May 30, 2009}}</ref> |- | [[MuchMusic Video Award for Peoples Choice: Favourite International Artist|Favorite International Artist]] | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2011 MuchMusic Video Awards|٢٠١١]] | [[MuchMusic Video Award for Best International Artist Video|Best International Video]] | rowspan="2"| {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://mmva.muchmusic.com/nominees/ |title=MMVA 2011 Nominees |website=[[Much (TV channel)|MuchMusic]] |publisher=[[Bell Media]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110520231740/http://mmva.muchmusic.com/nominees/ |archive-date=May 20, 2011}}</ref> |- | [[MuchMusic Video Award for Peoples Choice: Favourite International Artist|Favorite International Artist]] | {{nom}} |- | style="text-align:center;| [[2013 MuchMusic Video Awards|٢٠١٣]] | [[MuchMusic Video Award for Best International Artist Video|Best International Video]] | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://heavy.com/entertainment/2013/06/2013-much-music-video-awards-mmva-winners-nominees-losers-full-list/ |title=MMVA 2013: Full List of Winners & Losers |date=Jun 17, 2013 |last=Bevilacqua |first=Valerie |website=[[Heavy (website)|Heavy]] |publisher=Heavy Inc. |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210201223948/https://heavy.com/entertainment/2013/06/2013-much-music-video-awards-mmva-winners-nominees-losers-full-list/ |archive-date=February 1, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| ''[[Music Choice]]'' Awards | style="text-align:center;| ٢٠١٦ | Icon Award | rowspan="7"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://hollywoodlife.com/2016/11/22/britney-spears-music-choice-icon-award-2016-video/ |title=Britney Spears Receives Music Choice Icon Award After 2016 Success — Watch |date=November 22, 2016 |last=Longeretta |first=Emily |website=[[Hollywood Life]] |publisher=[[Bonnie Fuller]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161128234914/https://hollywoodlife.com/2016/11/22/britney-spears-music-choice-icon-award-2016-video/ |archive-date=November 28, 2016 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161128234914/https://hollywoodlife.com/2016/11/22/britney-spears-music-choice-icon-award-2016-video/ |date=٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| ''[[Music Week]]'' Awards | style="text-align:center;| ١٩٩٩ | Highest selling singles artist in the UK | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.britneyspears.com/about-awards.php |title=About Britney: Awards |website=Britney Spears |publisher=Britney Spears Official Site® |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050109023640/http://www.britneyspears.com/about-awards.php |archive-date=January 9, 2005 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050109023640/http://www.britneyspears.com/about-awards.php |date= ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٥ }}</ref> |- | style="text-align:center;| ٢٠١٩ | Marketing Campaign | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://www.musicweek.com/media/read/all-the-winners-at-the-bigger-and-better-2019-music-week-awards/076144 |title=All the winners at the bigger and better 2019 Music Week Awards |date=May 9, 2019 |last=Paine |first=Andre |website=[[Music Week]] |publisher=[[Future plc]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125181700/https://www.musicweek.com/media/read/all-the-winners-at-the-bigger-and-better-2019-music-week-awards/076144 |archive-date=January 25, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"| [[My VH1 Music Awards]] | rowspan="3" style="text-align:center;| ٢٠٠٠ | Best Stage Spectacle | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.mi2n.com/press.php3?press_nb=14062 |title=VH1 And VH1.com Announce Finalists For "My VH1 Music Awards," The First Interactive Music Awards Show |date=October 23, 2000 |website=Music Industry News Network |publisher=TagIt |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20001215080700/http://www.mi2n.com/press.php3?press_nb=14062 |archive-date=December 15, 2000 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20001215080700/http://www.mi2n.com/press.php3?press_nb=14062 |date=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٠ }}</ref> |- | Booty Shake | {{nom}} |- | You Want Fries With That Album? | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;| ٢٠٠١ | Navel Academy | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;|<ref>2001 My VH1 Awards: * {{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1450497/u2-dave-matthews-lead-my-vh1-music-awards-nominees/ |title=U2, Dave Matthews Lead My VH1 Music Awards Nominees |date=November 2, 2001 |last=Wiederhorn |first=Jon |website=[[MTV]] |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180302165402/http://www.mtv.com/news/1450497/u2-dave-matthews-lead-my-vh1-music-awards-nominees/ |archive-date=March 2, 2008}} * {{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/77564/dmb-is-my-vh1-favorite |title=DMB Is 'My VH1' Favorite |date=December 3, 2001 |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116095753/https://www.billboard.com/articles/news/77564/dmb-is-my-vh1-favorite |archive-date=January 16, 2021}}</ref> |- | Is It Hot in Here or Is It Just My Video | {{sort|Don't Let Me Be the Last to Know|"[[Don't Let Me Be the Last to Know]]"}} | {{nom}} |- | There's no "I" in "team" | {{sort|What's|"[[What's Going On (Marvin Gaye song)#Artists Against AIDS Worldwide cover|What's Going On]]"}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠٦ | Big Mama | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.popsugar.com/celebrity/VH1-Big-06---Big-Show-77349 |title=VH1 Big in '06 - The Big Show |date=December 4, 2006 |website=[[PopSugar]] |publisher=[[Group Nine Media]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514172028/https://www.popsugar.com/celebrity/VH1-Big-06---Big-Show-77349 |archive-date=May 14, 2021}}</ref> |- ! scope="row"| [[Myx Music Award]] | style="text-align:center;| [[Myx Music Awards 2009|2009]] | [[Myx Music Award for Favorite International Video|Favorite International Video]] | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mukamo.com/myx-music-awards-2009-nominees/ |title=MYX Music Awards 2009 nominees |date=January 16, 2009 |website=Mukamo |publisher=Mukamo Philippines |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215211640/http://www.mukamo.com/myx-music-awards-2009-nominees/ |archive-date=February 15, 2012 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120513161150/http://www.mukamo.com/myx-music-awards-2009-nominees/ |date=١٣ی ئایاری ٢٠١٢ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[NME Awards|''NME'' Awards]] {{anchor|N}} | style="text-align:center;| [[List of NME Award winners#NME Carling Awards 2002|2002]] | Best Pop Act | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://microsites.nme.com/nmecarlingawards/site/best_pop.html |title=The Nominations |website=[[NME]] |publisher=[[BandLab Technologies]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20031120201047/http://microsites.nme.com/nmecarlingawards/site/best_pop.html |archive-date=November 20, 2003 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20031120201047/http://microsites.nme.com/nmecarlingawards/site/best_pop.html |date=٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٣ }}</ref> |- | style="text-align:center;| [[List of NME Award winners#Shockwaves NME Awards 2005|2005]] | Worst Style | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.nme.com/news/music/nme-awards-2-1305507 |title=Shockwaves NME Awards The Winners&mdash;The full list of who got what… |website=[[NME]] |date=February 17, 2005 |publisher=[[BandLab Technologies]] (BBC) |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210127233347/https://www.nme.com/news/music/nme-awards-2-1305507 |archive-date=January 27, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;| [[List of NME Award winners#Shockwaves NME Awards 2008|2008]] | rowspan="2"| Worst Album | ''[[Blackout (Britney Spears album)|Blackout]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.nme.com/news/music/nme-awards-99-1322170 |title=Shockwaves NME Awards 2008: Britney Spears wins Worst Album&mdash;'Blackout' deemed most rubbish record of the year |website=[[NME]] |date=February 28, 2008 |publisher=[[BandLab Technologies]] (BBC) |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210127235352/https://www.nme.com/news/music/nme-awards-99-1322170 |archive-date=January 27, 2021}}</ref> |- | style="text-align:center;| [[List of NME Award winners#Shockwaves NME Awards 2009|2009]] | ''[[Circus (Britney Spears album)|Circus]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.nme.com/news/music/jonas-brothers-8-1305928 |title=Jonas Brothers 'win' Worst Album award at Shockwaves NME Awards&mdash;The clean-living band have won the award ahead of Razorlight |website=[[NME]] |date=February 25, 2009 |publisher=[[BandLab Technologies]] (BBC) |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210419051312/https://www.nme.com/news/music/jonas-brothers-8-1305928 |archive-date=April 19, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[NRJ Music Awards]] | style="text-align:center;| [[NRJ Music Awards#2008 Awards Winners – 9th NRJ Music Awards|2008]] | International Album of the Year | ''[[Blackout (Britney Spears album)|Blackout]]'' | {{won}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.nrj.fr/music/exclus-nrj/0/nrj-music-awards-c-est-toi-jouer-36597.html |title=NRJ Music Awards: C'est à toi de jouer! |trans-title=NRJ Music Awards: It's up to you! |language=fr |website=[[NRJ]] |publisher=[[NRJ Group]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071212234748/http://www.nrj.fr/music/exclus-nrj/0/nrj-music-awards-c-est-toi-jouer-36597.html |archive-date=December 12, 2007 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071212234748/http://www.nrj.fr/music/exclus-nrj/0/nrj-music-awards-c-est-toi-jouer-36597.html |date=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٧ }}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[NRJ Music Awards#2009 Awards Winners – 10th NRJ Music Awards|2009]] | International Video of the Year | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://www.nrj.fr/music-awards/actualites/nrj-music-awards-2009-236203 |title=NRJ Music Awards 2009&mdash;Les NRJ music awards célèbrent leurs 10 années d'existence. Un anniversaire que les stars entendent bien fêter |trans-title=NRJ Music Awards 2009&mdash;The NRJ Music Awards celebrate 10 years of existence. A birthday that the stars intend to celebrate |language=fr |date=November 18, 2009 |website=[[NRJ]] |publisher=[[NRJ Group]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170625090820/https://www.nrj.fr/music-awards/actualites/nrj-music-awards-2009-236203 |archive-date=June 25, 2017 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170625090820/https://www.nrj.fr/music-awards/actualites/nrj-music-awards-2009-236203 |date=٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٧ }}</ref> |- | rowspan="2"| International Female Artist of the Year | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | style="text-align:center;| [[NRJ Music Awards#2012 Awards Winners – 13th NRJ Music Awards|2012]] | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://www.lefigaro.fr/musique/2012/01/30/03006-20120130ARTFIG00450-nrj-music-awards-shakira-a-l-honneur.php |title=NRJ Music Awards, Shakira à l'honneur&mdash;Les NRJ Music Awards ont largement récompensé le groupe électro LMFAO, M.Pokora et la chanteuse britannique Adele |trans-title=NRJ Music Awards, Shakira in the spotlight&mdash;The NRJ Music Awards went to electro group LMFAO, Mr Pokora and British singer Adele |language=fr |date=January 30, 2012 |last=Cesbron |first=Mathilde |website=[[NRJ]] |publisher=[[NRJ Group]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201202180222/https://www.lefigaro.fr/musique/2012/01/30/03006-20120130ARTFIG00450-nrj-music-awards-shakira-a-l-honneur.php |archive-date=December 2, 2020}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[National Music Publishers' Association]] | rowspan="4" style="text-align:center;| ٢٠١٨ | rowspan="4"| Songwriting Achievement Award | {{sort|Everytime|"[[Everytime]]"}} | {{won|place=gold|Gold}} | rowspan="4" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=https://thatgrapejuice.net/2018/07/britney-spears-honoured-for-contributions-songwriting/ |title=Britney Spears Honoured For Contributions To Songwriting |date=July 17, 2008 |website=That Grape Juice |publisher=Townsquare Music |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201217125609/https://thatgrapejuice.net/2018/07/britney-spears-honoured-for-contributions-songwriting/ |archive-date=December 17, 2020}}</ref> |- | {{sort|Make Me|"[[Make Me (Britney Spears song)|Make Me]]"}} {{small|(featuring [[G-Eazy]])}} | {{won|place=gold|Gold}} |- | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{won|place=gold|Gold}} |- | {{sort|Work Bitch|"[[Work Bitch]]"}} | {{won|place=platinum|Platinum}} |- ! scope="row"| [[Neil Bogart#Legacy|Neil Bogart Memorial Fund]] | style="text-align:center;| ٢٠٠٢ | Children's Choice Award | rowspan="5"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{Won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://idobi.com/news/britney-spears-to-receive-nbmf-childrens-choice-award/ |title=Britney Spears To Receive NBMF Children's Choice Award |date=September 24, 2002 |last=Fiasco |first=Lance |website=[[idobi Radio]] |publisher=Idobi Network LLC |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210624173113/https://idobi.com/news/britney-spears-to-receive-nbmf-childrens-choice-award/ |archive-date=June 24, 2021 |quote=What was your favourite video of 2011? Here's a list of the nominated videos. Get ready to vote!}}</ref> |- ! scope="row"| ''[[New York Dog]]'' Award | style="text-align:center;"| ٢٠٠٦ | World's Worst Celebrity Dog Owner | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>World's Worst Celebrity Dog Owner: * {{cite web |url=https://www.wfmynews2.com/article/news/britney-spears-voted-the-worlds-worst-celebrity-dog-owner/83-403136012 |title=Britney Spears Voted The World's Worst Celebrity Dog Owner |date=December 18, 2006 |last=Riggs |first=Larry |website=[[WFMY-TV]] |publisher=[[WeatherNation TV]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210624163241/https://www.wfmynews2.com/article/news/britney-spears-voted-the-worlds-worst-celebrity-dog-owner/83-403136012 |archive-date=June 25, 2021 |quote=[[Paris Hilton]] was last year's worst pet owner.}} * {{cite web |url=https://www.wafb.com/story/5830709/britney-spears-named-worlds-worst-celebrity-dog-owner/ |title=Britney Spears Named World's Worst Celebrity Dog Owner |date=December 19, 2006 |website=WAFB |publisher=[[Gray Television]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160726150534/https://www.wafb.com/story/5830709/britney-spears-named-worlds-worst-celebrity-dog-owner/ |archive-date=July 26, 2016}}</ref> |- ! scope="row"| [[NewNowNext Awards]] | style="text-align:center;"| [[NewNowNext Awards#2009|2009]] | Always Next, Forever Now Award | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.theatermania.com/new-york-city-theater/news/cheyenne-jackson-rupaul-britney-spears-vanessa-wil_19197.html |title=Cheyenne Jackson, RuPaul, Britney Spears, Vanessa Williams, et al. Set for LOGO's 2009 NewNowNext Awards |date=May 18, 2009 |last=Scott-Lipton |first=Brian |website=TheaterMania |publisher=TheaterMania.com, Inc. |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200325132941/https://www.theatermania.com/new-york-city-theater/news/cheyenne-jackson-rupaul-britney-spears-vanessa-wil_19197.html |archive-date=March 25, 2020}}</ref> |- ! scope="row"| [[Meus Prêmios Nick|Nickelodeon Brazil Kids' Choice Awards]] | style="text-align:center;"| [[:pt:Meus Prêmios Nick 2009|2009]] | Personality of the Year | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://portalpopline.com.br/britney-spears-perde-para-bob-esponja-em-premiacao-da-nickelodeon/ |title=Britney Spears perde para Bob Esponja em premiação da Nickelodeon |trans-title=Britney Spears loses to SpongeBob at Nickelodeon Awards |language=Portuguese |date=April 9, 2009 |website=Portal POPline |publisher=POPline Produções Artisticas & Comunicação LTDA. |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210225163307/https://portalpopline.com.br/britney-spears-perde-para-bob-esponja-em-premiacao-da-nickelodeon/ |archive-date=February 25, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="8"| [[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2000 Kids' Choice Awards|2000]] | [[Kids' Choice Award for Favorite Female Singer|Favorite Female Singer]] | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1425161/will-smith-backstreet-boys-win-at-kids-choice-awards/ |title=Will Smith, Backstreet Boys Win At Kids' Choice Awards |website=[[MTV]] |date=April 17, 2000 |last=Gill |first=John |publisher=[[ViacomCBS Domestic Media Networks]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190618032919/http://www.mtv.com/news/1425161/will-smith-backstreet-boys-win-at-kids-choice-awards/ |archive-date=June 18, 2019}}</ref> |- | Favorite Song | {{sort|You Drive Me Crazy|"[[(You Drive Me) Crazy]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2001 Kids' Choice Awards|2001]] | [[Kids' Choice Award for Favorite Female Singer|Favorite Female Singer]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/80707/britney-n-sync-others-lead-kids-choice-noms |title=Britney, 'N Sync, Others Lead Kids Choice Noms? |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=April 17, 2000 |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140128012152/https://www.billboard.com/articles/news/80707/britney-n-sync-others-lead-kids-choice-noms |archive-date=January 28, 2014 |quote=Britney Spears, 'N Sync, teenage rapper Lil' Bow Wow, and the Baha Men are each up for two Nickelodeon Kids Choice Awards, the 14th annual edition of which will be broadcast live April 21 from Santa M}}</ref> |- | Favorite Song | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;| [[2002 Kids' Choice Awards|2002]] | [[Kids' Choice Award for Favorite Female Singer|Favorite Female Singer]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;|<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/76034/pink-is-kids-choice |title=Pink Is Kids' Choice |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=April 22, 2002 |publisher=Billboard Media, LLC. |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140923130524/https://www.billboard.com/articles/news/76034/pink-is-kids-choice |archive-date=September 23, 2014 |quote=Rising pop/R&B star Pink walked away from Nickelodeon's 15th annual Kids' Choice Awards with a pair of awards Saturday in Santa Monica, Calif. Pink won the favorite female singer award, as well as}}</ref> |- | Favorite Song | {{sort|Don't Let Me Be the Last to Know|"[[Don't Let Me Be the Last to Know]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;| [[2003 Kids' Choice Awards|2003]] | [[Kids' Choice Award for Favorite Female Singer|Favorite Female Singer]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.nickkcapress.com/2003KCA/ |title=Nickelodeon's 16TH Annual Kids' Choice Awards Takes Stars, Music and Mess to the Next Level on Saturday, April 12 Live from Barker Hangar in Santa Monica |date=February 13, 2003 |website=[[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |publisher=[[Nickelodeon]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071026092018/http://www.nickkcapress.com/2003KCA/ |archive-date=October 26, 2007 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191201035436/http://www.nickkcapress.com/2003KCA/ |date= ١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | style="text-align:center;| [[2005 Kids' Choice Awards|2005]] | Favorite Song | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;|<ref>{{cite web |url=http://www.nickkcapress.com/2005KCA/hostnomsrelease.php |title=Ben Stiller to Host Nickelodeon's 18th Annual Kids' Choice Awards Airing Live, Saturday, April 2, from UCLA's Pauley Pavilion |date=February 8, 2005 |website=[[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |publisher=[[Nickelodeon]] |access-date=June 25, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100523160830/http://www.nickkcapress.com/2005KCA/hostnomsrelease.php |archive-date=May 23, 2010 }} {{Webarchive|url=https://archive.is/20120905045100/http://www.nickkcapress.com/2005KCA/hostnomsrelease.php |date= ٥ی ئەیلوولی ٢٠١٢ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| ''[[Now That's What I Call Music!|Now!]]'' Music Awards | rowspan="3" style="text-align:center;| ٢٠١٨ | Best Song of the Last 35 years | rowspan="2"| {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;" rowspan="3"|<ref>Now! Awards: * {{cite web |url=http://www.nowmusic.com/awards/ |title=Now Music Awards |website=[[Now That's What I Call Music!|Now Music]] |publisher=[[Universal Music Group]] |access-date=June 22, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180628032407/http://www.nowmusic.com/awards/ |archive-date=June 28, 2018 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180709032817/http://www.nowmusic.com/awards/ |date= ٩ی تەممووزی ٢٠١٨ }} * {{cite web |url=https://www.musicweek.com/talent/read/now-that-s-what-i-call-music-to-celebrate-100th-edition-with-fan-voted-awards/072828 |title=Now... That's What I Call Music to celebrate 100th edition with fan-voted awards |date=June 14, 2018 |last=Homewood |first=Ben |website=[[Music Week]] |publisher=[[Future plc]] |access-date=June 22, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180616030246/https://www.musicweek.com/talent/read/now-that-s-what-i-call-music-to-celebrate-100th-edition-with-fan-voted-awards/072828 |archive-date=June 16, 2018 }} * {{cite web |url=https://www.irishnews.com/magazine/entertainment/2018/07/20/news/-now-albums-as-enduring-as-star-wars-says-music-boss-1387628/ |title='Now…' albums as enduring as Star Wars, says music boss |date=July 20, 2018 |website=[[The Irish News]] |publisher=Fitzpatrick family |access-date=June 22, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210401131115/https://www.irishnews.com/magazine/entertainment/2018/07/20/news/-now-albums-as-enduring-as-star-wars-says-music-boss-1387628/ |archive-date=April 1, 2021 }}</ref> |- | Best Song of the Decade '90s | {{won}} |- | Best Now Female | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- ! scope="row" | [[Outer Critics Circle Award]]s | style="text-align:center;" | ١٩٩٢ | Best Off-Broadway Musical | The cast of ''[[Ruthless!]]''{{efn|Shared with [[Laura Bell Bundy]], [[Natalie Portman]], Donna English, Susan Mansur and Joel Vig.}} | {{nom}} | style="text-align:center;" | {{sfn|Hurst|2003|p=١٨}} |- ! scope="row" rowspan="21" | [[People's Choice Awards]]{{anchor|P}} | style="text-align:center;" | [[26th People's Choice Awards|٢٠٠٠]] | rowspan="4" | Favorite Female Music Performer | rowspan="4" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.digitalhit.com/pca/26pca.shtml |title=The 26th People's Choice Awards |date=January 9, 2000 |website=Digital Hit |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[27th People's Choice Awards|٢٠٠١]] | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.digitalhit.com/pca/27pca.shtml |title=The 27th People's Choice Awards |date=January 7, 2001 |website=Digital Hit |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[28th People's Choice Awards|٢٠٠٢]] | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.digitalhit.com/pca/28pca.shtml |title=The 28th People's Choice Awards |date=January 13, 2002 |website=Digital Hit |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[31st People's Choice Awards|٢٠٠٥]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.digitalhit.com/pca/31pca.shtml |title=The 31st People's Choice Awards |date=January 9, 2005 |website=Digital Hit |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[35th People's Choice Awards|٢٠٠٩]] | Favorite Scene Stealing Guest Star | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} in ''[[How I Met Your Mother]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2009|title=People's Choice Awards: Nominees & Winners 2009|date=January 7, 2009|work=One Three Digital, LLC|access-date=May 11, 2020|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160330232911/http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2009|archive-date=March 30, 2016}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;" | [[36th People's Choice Awards|٢٠١٠]] | Favorite Female Artist | rowspan="2" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2010|title=People's Choice Awards: Nominees & Winners 2010|date=January 6, 2010|work=One Three Digital, LLC|access-date=May 11, 2020|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160330232916/http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2010|archive-date=March 30, 2016}}</ref> |- | Favorite Pop Artist | {{nom}} |- | style="text-align:center;"|[[37th People's Choice Awards|٢٠١١]] | Favorite TV Guest Star | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} in ''[[Glee (TV series)|Glee]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2011|title=People's Choice Awards: Nominees & Winners 2011|date=January 5, 2011|work=One Three Digital, LLC|access-date=May 11, 2020|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160330233312/http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2011|archive-date=March 30, 2016}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[38th People's Choice Awards|٢٠١٢]] | Favorite Album of the Year | ''[[Femme Fatale (Britney Spears album)|Femme Fatale]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/?year=2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303181317/http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/?year=2012 |url-status=dead |archive-date=March 3, 2016 |title=People's Choice Awards 2012 Nominees & Winners |website=People's Choice |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[39th People's Choice Awards|٢٠١٣]] | Favorite Celebrity Judge | {{sort|X|''[[The X Factor]]''}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.mtv.com/news/1699927/peoples-choice-awards-winners-list-2013/ |title=People's Choice Awards 2013: The Complete Winners List |last=News Staff |first=MTV |date=January 9, 2013 |publisher=MTV |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[40th People's Choice Awards|٢٠١٤]] | Favorite Female Artist | rowspan="7"|{{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.thewrap.com/peoples-choice-awards-2014-complete-winners-list/ |title=People's Choice Awards 2014: The Complete Winners List |last=Kenneally |first=Tim |date=January 8, 2014 |website=The Wrap |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | Favorite Pop Artist | {{won}} |- | Favorite Music Fan Following | {{nom}} |- | style="text-align:center;"|[[42nd People's Choice Awards|٢٠١٦]] | Favorite Social Media Celebrity | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://alexintvseriesland.altervista.org/1987-2/ |title=People's Choice Awards 2016 Winners |last=Series Land |first=Alexin |website=Alex in Tv Series Land |access-date=November 27, 2019 }}{{بەستەری مردوو|url=http://alexintvseriesland.altervista.org/1987-2/ |date=ئایاری ٢٠٢٢ }}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;|[[43rd People's Choice Awards|2017]] | Favorite Pop Artist | {{won}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://variety.com/2017/film/news/2017-peoples-choice-awards-winners-list-1201963065/ |title=People's Choice Awards Winners: Complete List |date=January 18, 2017 |website=Variety |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | Favorite Female Artist | {{won}} |- | Favorite Social Media Celebrity | {{won}} |- | Favorite Comedic Collaboration | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} and [[Ellen DeGeneres]] | {{won}} |- | style="text-align:center;"|[[44th People's Choice Awards|٢٠١٨]] | Tour of the Year | [[Piece of Me Tour]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.eonline.com/shows/peoples_choice_awards/news/963752/2018-people-s-choice-awards-complete-list-of-nominations |title=2018 People's Choice Awards: Complete List of Nominations |last=Macke |first=Johnni |date=September 5, 2018 |publisher=E! |access-date=November 27, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[46th People's Choice Awards|٢٠٢٠]] | The Social Celebrity of 2020 | rowspan="4"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|author=Del Rosario, Alexandta|url=https://deadline.com/2020/10/e-peoples-choice-awards-nominees-list-1234589147/|title=E! People's Choice Awards Nominees List: 'The Old Guard', 'Birds Of Prey' Among Honorees|work=[[Deadline Hollywood]]|date=October 1, 2020|access-date=October 1, 2020|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201001145251/https://deadline.com/2020/10/e-peoples-choice-awards-nominees-list-1234589147/|archive-date=October 1, 2020}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[47th People's Choice Awards|٢٠٢١]] | The Social Celebrity of 2021 | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|author=Huff, Lauren|url=https://ew.com/awards/peoples-choice-awards-2021-winners-list/|title=2021 People's Choice Awards: See the full list of winners|work=[[Deadline Hollywood]]|date=December 7, 2021|access-date=December 7, 2021}}</ref> |- ! scope="row" | [[PepsiCo]] Award | style="text-align:center;|٢٠٠١ | People's Choice for Best Female Artist | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite AV media|title=Britney Spears – Pepsi Peoples Choice 2001 Awards Interview |date=August 12, 2015 |type=Television broadcast|publisher=[[Channel 5 (British TV channel)|Channel 5]]|location=United Kingdom|quote="...Oh My Gosh! Thank You so much I don't know what to say this mean so much to me If wasn't without you guys I wouldn't be here right now..."}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="19"| [[Phonographic Performance Company of Australia|PPCA]] Awards | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | Most Broadcast Artist | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202000.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Annual Report 2000 |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2000 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308220956/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202000.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | rowspan="2"| Most Broadcast Recordings | {{sort|Sometimes|"[[Sometimes (Britney Spears song)|Sometimes]]"}} | {{won}} |- | {{sort|You Drive Me Crazy|"[[(You Drive Me) Crazy]]"}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | rowspan="2"| Most Broadcast Artist | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202001.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Annual Report 2001 |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2001 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210226110649/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202001.pdf |archive-date=February 26, 2021}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٤ | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202004.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Annual Report 2004 |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2004 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308220739/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202004.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | Most Broadcast Recordings | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٠٥ | Most Broadcast Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202005.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Annual Report 2005 |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2005 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308220712/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/PPCA%20Annual%20Report%202005.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | rowspan="3"| Most Broadcast Recordings | {{sort|Everytime|"[[Everytime]]"}} | {{won}} |- | {{sort|My Prerogative|"[[My Prerogative#Britney Spears version|My Prerogative]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Do Somethin|"[[Do Somethin']]"}} | {{won}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠٠٨ | Most Broadcast Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2008%20Most%20Broadcast%20Artists.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Most Broadcast Artist Report |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2008 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308221218/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2008%20Most%20Broadcast%20Artists.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | rowspan="2"| Most Broadcast Recordings | {{sort|Piece of Me|"[[Piece of Me (Britney Spears song)|Piece of Me]]"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2008%20Most%20Broadcast%20Recordings.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Most Broadcast Recording Report |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2008 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308221156/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2008%20Most%20Broadcast%20Recordings.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٠٩ | Most Broadcast Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2009%20Most%20Broadcast%20Artists.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Most Broadcast Artist Report |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2009 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308221138/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2009%20Most%20Broadcast%20Artists.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | rowspan="3"| Most Broadcast Recordings | {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{won}} | rowspan="3"style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2009%20Most%20Broadcast%20Recordings.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;Most Played Recording Report |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2009 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308221121/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/2009%20Most%20Broadcast%20Recordings.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | {{sort|If U Seek Amy|"[[If U Seek Amy]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٠ | Most Broadcast Artist | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/Media%20Release%20-%20Most%20Played%20Artists%20%20Recordings%202010.pdf |title=Phonographic Performance Company of Australia&mdash;2010 |publisher=[[Phonographic Performance Company of Australia]] (PPCA) |year=2010 |access-date=June 9, 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308221046/http://www.ppca.com.au/IgnitionSuite/uploads/docs/Media%20Release%20-%20Most%20Played%20Artists%20%20Recordings%202010.pdf |archive-date=March 8, 2021}}</ref> |- | Most Broadcast Recordings | {{sort|3|"[[3 (Britney Spears song)|3]]"}} | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="3" |[[Pollstar|''Pollstar'' Awards]] | style="text-align:center;" |١٩٩٩ | Best New Artist Tour | {{sort|Baby One More Time Tour|[[...Baby One More Time Tour]]}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards1999.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320043632/http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards1999.htm |url-status=dead |archive-date=March 20, 2017 |title=Pollstar Awards – 1999 |date=February 3, 2000 |access-date=October 21, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;" |٢٠٠٢ | Creative Stage Production | [[Dream Within a Dream Tour]]{{efn|The Dream Within a Dream Tour was recorded and Broadcasts on [[HBO]]; titled as ''[[Britney Spears Live from Las Vegas]]'' and won an [[Primetime Emmy Award|Emmy Award]] in [[Primetime Emmy Award for Outstanding Technical Direction, Camerawork, Video Control for a Limited Series, Movie, or Special|Outstanding Technical Direction, Camerawork, Video Control for a Limited Series, Movie, or Special]] category at the [[54th Primetime Emmy Awards]]. However, the award is credited to Camera Operator, Video Control, and Techinal Director and not the performer.<ref>{{cite web|url=http://www.emmys.com/awards/nominees-winners/2002/outstanding-technical-direction-camerawork-video-control-for-a-miniseries-movie-or-a-special|title=Nominees/Winners|publisher=[[Academy of Television Arts & Sciences]]|access-date=June 19, 2017}}</ref>}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2002.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20170320043605/http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2002.htm |url-status=dead |archive-date=March 20, 2017 |title=Pollstar Awards – 2002 |date=February 8, 2003 |access-date=April 19, 2020 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924075407/http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2002.htm |date=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٥ }}</ref> |- | style="text-align:center;" |٢٠٠٩ | Most Creative Stage Production | {{sort|Circus Tour|[[The Circus Starring Britney Spears]]}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2009.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20170308064400/http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2009.htm |url-status=dead |archive-date=March 8, 2017 |title=Pollstar Awards – 2009 |date=February 17, 2010 |access-date=April 19, 2020 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150509135359/http://www.pollstarpro.com/PCIA-Static/awards2009.htm |date= ٩ی ئایاری ٢٠١٥ }}</ref> |- ! scope="row"| Pop Corn Music Awards | style="text-align:center;"| [[Pop Corn Music Awards of 1999|1999]] | Best International Artist | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite journal|title=Pop Corn Music Awards|journal=Pop Corn (Poland)|date=January 30, 2000|issn=1685-6678|volume=1}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="13"| ''[[Townsquare Media#PopCrush|Pop Crush]]'' Awards | rowspan="3" style="text-align:center;"| ٢٠١١ | Artist of the Year | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://popcrush.com/2011-popcrush-music-awards-vote-now/ |title=2011 PopCrush Music Awards – Vote Now! |date=December 2, 2011 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120129071900/http://popcrush.com/2011-popcrush-music-awards-vote-now/ |archive-date=January 29, 2012}}</ref> |- | Album of the Year | ''[[Femme Fatale (Britney Spears album)|Femme Fatale]]'' | {{nom}} |- | Song of the Year | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٢ | Perfume of the Year | Fantasy Twist | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://popcrush.com/2012-popcrush-music-awards/?promo |title=2012 PopCrush Music Awards – Vote Now! |date=December 5, 2012 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130319061742/http://popcrush.com/2012-popcrush-music-awards/?promo |archive-date=March 19, 2013}}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٤ | Song of the Year | rowspan="2"| {{sort|Work Bitch|"[[Work Bitch|Work B**ch]]"}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://popcrush.com/justin-bieber-leads-2014-popcrush-fan-choice-awards/ |title=Justin Bieber Leads 2014 PopCrush Fan Choice Awards |last=Malach |first=Maggie |date=January 23, 2014 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129212823/http://popcrush.com/justin-bieber-leads-2014-popcrush-fan-choice-awards/ |archive-date=January 29, 2014}}</ref> |- | Video of the Year | {{nom}} |- | Best Music Documentary | ''[[Britney Jean|I Am Britney Jean]]'' | {{nom}} |- | Biggest Music Comeback | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٥ | Best Magazine Cover | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} on ''[[Women's Health (magazine)|Women's Health]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>2015 Pop Crush Music Awards: * {{cite web |url=http://popcrush.com/2015-popcrush-fan-choice-awards-vote/ |title=2015 PopCrush Fan Choice Awards – Vote Now! |last=Malach |first=Maggie |date=January 12, 2015 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924053414/http://popcrush.com/2015-popcrush-fan-choice-awards-vote/ |archive-date=September 24, 2015}} * {{cite web |url=http://popcrush.com/lady-gaga-2015-popcrush-fan-choice-award/ |title=Lady Gaga Dominates 2015 PopCrush Fan Choice Awards With Seven Wins |last=Lanza |first=Karen |date=February 17, 2015 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150925061732/http://popcrush.com/lady-gaga-2015-popcrush-fan-choice-award/ |archive-date=September 24, 2015}}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٦ | Best Album | ''[[Glory (Britney Spears album)|Glory]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://popcrush.com/best-album-2016-fan-choice-awards-poll/ |title=Best Album of 2016: The PopCrush Fan Choice Awards |date=November 22, 2016 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200502171449/https://popcrush.com/best-album-2016-fan-choice-awards-poll/ |archive-date=May 2, 2020}}</ref> |- | Best Pop Collaboration | rowspan="2"| {{sort|Slumber Party|"[[Slumber Party (song)|Slumber Party]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://popcrush.com/vote-best-pop-collaboration-2016-popcrush-fan-choice-awards/ |title=Best Pop Collaboration of 2016: PopCrush Fan Choice Awards |date=November 30, 2016 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200707205137/https://popcrush.com/vote-best-pop-collaboration-2016-popcrush-fan-choice-awards/ |archive-date=July 7, 2020}}</ref> |- | Best Video | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://popcrush.com/best-music-video-2016-fan-choice-awards/ |title=Best Music Video of 2016: The PopCrush Fan Choice Awards |date=December 22, 2016 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161223070204/https://popcrush.com/best-music-video-2016-fan-choice-awards/ |archive-date=December 23, 2016}}</ref> |- | Best Social Media | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://popcrush.com/best-social-media-of-2016-the-popcrush-fan-choice-awards/ |title=Best Social Media of 2016: The PopCrush Fan Choice Awards |date=November 29, 2016 |website=Pop Crush |publisher=[[Townsquare Media]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161205124307/https://popcrush.com/best-social-media-of-2016-the-popcrush-fan-choice-awards/ |archive-date=December 5, 2016}}</ref> |- ! scope="row"| [[Productores de Música de España|Premios Amigo]] | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | Best International New Comer | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite press release|url=https://www.americanradiohistory.com/Archive-Billboard/90s/1999/BB-1999-11-13.pdf |title=Spanish Music Producers Awards |publisher=[[International Federation of the Phonographic Industry]] (IFPA)|year=1999|access-date=December 12, 2019}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4" | [[Premios Oye!]] | rowspan="2" style="text-align:center;|٢٠٠٤ | English Album of the Year | ''[[In The Zone]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.elsiglodetorreon.com.mx/noticia/111542.julieta-se-oye-muy-bien.html |title=Julieta is heard! very good |date=September 29, 2004 |website=El Siglodetorreon |publisher=[[Premios Oye!]] |language=es |access-date=December 8, 2019}}</ref> |- | English Record of the Year | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center; | [[Premios Oye! ٢٠٠٩|٢٠٠٩]] | English Album of the Year | ''[[Circus (Britney Spears album)|Circus]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="oye09">{{cite web|url=http://www.cronica.com.mx/notas/2009/471623.html|title=Zoé y Lady Gaga son máximos ganadores de los Premios Oye!|work=[[Crónica (newspaper)|Cronica]]|language=pt|access-date=December 31, 2016|date=November 11, 2009|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160828042217/http://www.cronica.com.mx/notas/2009/471623.html|archive-date=August 28, 2016}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160828042217/http://www.cronica.com.mx/notas/2009/471623.html |date=٢٨ی ئابی ٢٠١٦ }}</ref> |- | English Record of the Year | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{nom}} |- ! scope="row" | [[Radio Music Awards]]{{anchor|R}} | style="text-align:center; | ١٩٩٩ | Song of the Year | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite news|url=https://www.warnermediagroup.com/newsroom/press-releases/1999/10/27/the-wb-radio-music-awards-airs-tomorrow-with-live-performances |title=THE WB Radio Music Awards airs tomorrow with live performances spanning the entire contemporary music spectrum |date=October 27, 1999 |access-date=December 20, 2019 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160815223159/http://www.timewarner.com/newsroom/press-releases/1999/10/27/the-wb-radio-music-awards-airs-tomorrow-with-live-performances |archive-date=August 15, 2016}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5" |[[Radio Disney Music Awards]] | style="text-align:center;"|[[2001 Radio Disney Music Awards|٢٠٠١]] | rowspan="2" | Best Female Artist | rowspan="2" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://portalpontopop.wixsite.com/pontopop/single-post/2001/12/23/Confira-os-vencedores-do-Radio-Disney-Music-Awards-de-2001 |title=Confira os vencedores do Radio Disney Music Awards de 2001 |date=December 23, 2001 |language=pt |website=Portal Pontopop |publisher=Radio Disney Music Awards |access-date=November 26, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[2002 Radio Disney Music Awards|٢٠٠٢]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Cite episode |title=2002 Radio Disney Music Awards |series=2002 RDMA Awards Winner Announcedd |first=Sterling |last=Howard |network=[[Radio Disney]] |station=[[Burbank, California]] |date=November 16, 2002}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"|[[2014 Radio Disney Music Awards|٢٠١٤]] | Favorite Song from a Movie or TV Show | rowspan="2" | {{sort|Ooh La La|"[[Ooh La La (Britney Spears song)|Ooh La La]]"}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite news |title=Radio Disney Music Awards 2014: Selena Gomez, One Direction, Taylor Swift Among Winners |url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop-shop/6070034/radio-disney-music-awards-2014-selena-gomez-one-direction-becky-g |access-date=May 26, 2021 |work=Forbes |date=April 27, 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201024160755/https://www.billboard.com/articles/columns/pop-shop/6070034/radio-disney-music-awards-2014-selena-gomez-one-direction-becky-g |archive-date=October 24, 2020}}</ref> |- | Best Song That Makes You Smile | {{won}} |- | style="text-align:center;"|[[2017 Radio Disney Music Awards|٢٠١٧]] | Icon Award | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite magazine |url=https://www.billboard.com/articles/news/awards/7751608/britney-first-icon-award-2017-radio-disney-music-awards-rdmas |title=Britney Spears to Receive First-Ever Icon Award at 2017 Radio Disney Music Awards |last=Aniftos |first=Rania |date=April 5, 2017 |magazine=Billboard |access-date=November 26, 2019}}</ref> |- ! scope="row" | {{sort|Record|[[The Record of the Year]]}} | style="text-align:center;" | [[The Record of the Year#1999|1999]] | Record of the Year | rowspan="2"|{{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/560705.stm |title=Westlife win song award |date=December 12, 1999 |website=[[BBC News]] |publisher=[[BBC|British Broadcasting Corporation]] |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20210224112027/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/560705.stm |archive-date=February 24, 2021 |quote=[...] with Baby One More Time by Britney Spears taking third spot with just over 70,000 votes.}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4" | [[:de:Xpress (Zeitschrift)#Starwahlen und Goldener Pinguin|Rennbahn Express Awards]] | rowspan="4" style="text-align:center;" | ١٩٩٩ | Song of the Year | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[:de:Xpress (Zeitschrift)|Rennbahn Xpress]] |date=November 2, 2000 |title=...Und jetzt erobert sie Hollywood |language=de|trans-title=... and now she is conquering Hollywood |url=https://i.pinimg.com/originals/5c/df/94/5cdf94987be2b75ba32338f991077e4a.png |pages=6–7 |volume=2 |issue=2000 |issn=1937-979X |access-date=May 6, 2020}}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite journal |journal=[[:de:Xpress (Zeitschrift)|Rennbahn Xpress]] |date=November 2, 2000 |title=GroBe RE-Starwahl 99: Das Sind eure Sieger! |language=de|trans-title=Big RE star election 99: these are your winners! |url=https://i.pinimg.com/originals/8f/70/15/8f7015c53c7d927204c8d3c76ab41a69.png |page=8 |volume=2 |issue=2000 |issn=1937-979X |access-date=May 6, 2020}}</ref> |- | Star of the Year | rowspan="5" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | Singer of the Year | {{won}} |- | Newcomer of the Year | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="2" | [[Rockbjörnen]] Music Prize | style="text-align:center;" | ١٩٩٩ | rowspan="2" | Foreign Artist of the Year | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.aftonbladet.se/nojesbladet/musik/rockbjornen/a/yvg9GA/tidigare-vinnare-i-rockbjornen |title=Tidigare vinnare av Rockbjörnen |trans-title=Former Winner in Rockbjornen |date=January 11, 2009 |work=Aftonbladet |language=sv |access-date=November 26, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;"|٢٠٠٨ | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://sv.stagepool.com/nyheter/3850/rosta_pa_bjornen |title=Rösta på Björnen! |trans-title=Vote for the Bear! |date=January 11, 2009 |work=Aftonbladet |language=sv |access-date=November 26, 2019}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5" |[[RTHK Top 10 Gold Songs Awards]]{{efn|The RTHK Top 10 Gold Songs Awards is an annual award show presented at RTHK Studio 1 that honors the best in international and national music established in 1989.<ref>{{cite web|url=http://rthk.hk/special/poppoll24/index.htm|title=24th International Pop Poll Awards|work=[[RTHK]]|publisher=[[Government of Hong Kong]]|date=May 18, 2013|access-date=June 26, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20130921055330/http://rthk.hk/special/poppoll24/index.htm|archive-date=September 21, 2013}}</ref>}} | style="text-align:center;" | [[2004 RTHK Top 10 Gold Songs Awards|٢٠٠٤]] | rowspan="5"|Top Ten International Gold Songs | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.rthk.org.hk/special/15poppoll/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20040604035500/http://www.rthk.org.hk/special/15poppoll/ |url-status=dead |archive-date=June 4, 2004 |title=RTHK International Pop Poll Presentation Reveals the Top Ten Foreign Music Awards |language=zh |work=[[RTHK]] |access-date=November 28, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040604035500/http://www.rthk.org.hk/special/15poppoll/ |date= ٤ی حوزەیرانی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[2005 RTHK Top 10 Gold Songs Awards|٢٠٠٥]] | {{sort|My Prerogative|"[[My Prerogative#Britney Spears version|My Prerogative]]"}} | {{won|place=silver|Silver}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.rthk.org.hk/special/16poppoll/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20050614000123/http://www.rthk.org.hk/special/16poppoll/ |url-status=dead |archive-date=June 14, 2005 |title=RTHK International Pop Poll Presentation Reveals the Top Ten Foreign Music Awards |language=zh |work=[[RTHK]] |access-date=November 28, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050614000123/http://www.rthk.org.hk/special/16poppoll/ |date=١٤ی حوزەیرانی ٢٠٠٥ }}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[2008 RTHK Top 10 Gold Songs Awards|٢٠٠٨]] | {{sort|Gimme More|"[[Gimme More]]"}} | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.rthk.org.hk/special/19poppoll/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20080615024226/http://www.rthk.org.hk/special/19poppoll/ |url-status=dead |archive-date=June 15, 2008 |title=RTHK International Pop Poll Presentation Reveals the Top Ten Foreign Music Awards |language=zh |work=[[RTHK]] |access-date=November 28, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080615024226/http://www.rthk.org.hk/special/19poppoll/ |date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠٠٨ }}</ref> |- | style="text-align:center;" | [[2009 RTHK Top 10 Gold Songs Awards|٢٠٠٩]] | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://www.rthk.org.hk/special/20poppoll/|title=20th International Pop Poll Awards|work=[[RTHK]]|access-date=November 14, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20090731132659/http://www.rthk.org.hk/special/20poppoll/|archive-date=July 31, 2009}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090731132659/http://www.rthk.org.hk/special/20poppoll/ |date=٣١ی تەممووزی ٢٠٠٩ }}</ref> |- | style="text-align:center;" | ٢٠١٢ | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{won|place=gold|Gold}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://app3.rthk.hk/press/main.php?id=746 |title=RTHK International Pop Poll Presentation Reveals the Top Ten Foreign Music Awards |date=May 6, 2012 |work=[[RTHK]] |access-date=November 26, 2019}}</ref> |- ! scope="row" | {{sort|Sa Sa|[[Sa Sa International Holdings|Sa Sa Awards]]}}{{anchor|S}} | style="text-align:center;"|٢٠٠٩ | Best Celebrity Fragrance of the Year | [[Fantasy (fragrance)|Fantasy]] | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.thestar.com.my/lifestyle/women/beauty/2009/08/24/the-sa-sa-fragrance-fair--awards-is-back |title=The Sa Sa Fragrance Fair & Awards is back! |date=August 24, 2009 |website=The Star |access-date=February 5, 2020}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="25"| [[Shorty Awards]] | rowspan="5" style="text-align:center;"| [[The 2nd Annual Shorty Awards|2010]] | Celebrity of the Year | rowspan="38"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://2nd.shortyawards.com/category/art/3 |title=The Year's Best Art on Twitter |website=2nd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009141907/https://2nd.shortyawards.com/category/art/3 |archive-date=October 9, 2019 |quote=Artists, photographers or anyone involved in the arts on Twitter }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009141907/https://2nd.shortyawards.com/category/art/3 |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Humor | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://2nd.shortyawards.com/category/humor/5 |title=The Year's Best Humor on Twitter |website=2nd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009133258/https://2nd.shortyawards.com/category/humor/5 |archive-date=October 9, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009133258/https://2nd.shortyawards.com/category/humor/5 |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Apps | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://2nd.shortyawards.com/category/apps/2 |title=The Year's Best Apps on Twitter |website=2nd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009133334/https://2nd.shortyawards.com/category/apps/2 |archive-date=October 9, 2019 |quote=For Twitter applications of any kind, including clients, mobile apps, and websites }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009133334/https://2nd.shortyawards.com/category/apps/2 |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best in Art | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://2nd.shortyawards.com/category/celebrity |title=The Year's Best Celebrity on Twitter |website=2nd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130107/https://2nd.shortyawards.com/category/celebrity |archive-date=October 9, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009130107/https://2nd.shortyawards.com/category/celebrity |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best in Music | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://2nd.shortyawards.com/category/music |title=The Year's Best Music on Twitter |website=2nd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009130108/https://2nd.shortyawards.com/category/music |archive-date=October 9, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009130108/https://2nd.shortyawards.com/category/music |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | rowspan="5" style="text-align:center;" | [[The 3rd Annual Shorty Awards|2011]] | Celebrity of the Year | {{nom}} | rowspan="5" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://3rd.shortyawards.com/britneyspears |title=Britney Spears was nominated for a Shorty Award! |website=3rd [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160513150715/http://3rd.shortyawards.com/britneyspears |archive-date=May 13, 2016 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160513150715/http://3rd.shortyawards.com/britneyspears |date=١٣ی ئایاری ٢٠١٦ }}</ref> |- | Best in Innovation | {{nom}} |- | Best in Entertainment | {{nom}} |- | Best in Fashion | {{nom}} |- | Best in Music | {{nom}} |- | rowspan="5" style="text-align:center;" | [[The 4th Annual Shorty Awards|2012]] | Celebrity of the Year | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://4th.shortyawards.com/category/celebrity |title=Celebrity of the Year |website=4th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130304174324/http://4th.shortyawards.com/category/celebrity |archive-date=March 4, 2013 |quote=The definition of a celebrity has been changed forever as Twitter, Facebook, YouTube and the social web has provided a giant red carpet for the biggest names around the globe to impress fans, give inside looks at their lives and grow followings into the tens of millions }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190712132603/https://4th.shortyawards.com/category/celebrity |date=١٢ی تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Life Saving Hero | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://4th.shortyawards.com/category/hero |title=The #Hero Shorty Award |website=4th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130218022257/http://4th.shortyawards.com/category/hero |archive-date=February 18, 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190712132644/https://4th.shortyawards.com/category/hero |date=١٢ی تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Mom | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://4th.shortyawards.com/category/mom |title=The Best Mom in Social Media |website=4th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130304175936/http://4th.shortyawards.com/category/mom |archive-date=March 4, 2013 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190712132712/https://4th.shortyawards.com/category/mom |date=١٢ی تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best in Music | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://4th.shortyawards.com/category/music |title=The Best Music in Social Media |website=4th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130304175538/http://4th.shortyawards.com/category/music |archive-date=March 4, 2013 |quote=Music Shorty Award Leaders }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190712132537/https://4th.shortyawards.com/category/music |date=١٢ی تەممووزی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Singer | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://4th.shortyawards.com/category/singer |title=The Best Singer in Social Media |website=4th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130304175606/https://4th.shortyawards.com/category/singer |archive-date=March 4, 2013 |quote=Singer Shorty Award Leaders}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190712202821/https://4th.shortyawards.com/category/singer |date=١٢ی تەممووزی ٢٠١٩}}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;" | [[5th Shorty Awards|٢٠١٣]] | Celebrity of the Year | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://5th.shortyawards.com/britneyspears |title=Britney Spears was nominated for a Shorty Award! |website=5th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009131636/https://5th.shortyawards.com/britneyspears |archive-date=October 9, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191009131636/https://5th.shortyawards.com/britneyspears |date= ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ }}</ref> |- | Best Twitter | {{nom}} |- | Best Singer | {{nom}} |- | Best in Music | {{nom}} |- | rowspan="5" style="text-align:center;" | [[6th Shorty Awards|٢٠١٤]] | Celebrity of the Year | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://shortyawards.com/category/6th/celebrity?page=2#leaders |title=Best Celebrity in Social Media |website=[[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140703031219/http://shortyawards.com/category/6th/celebrity?page=2#leaders |archive-date=July 3, 2014 |quote=No matter if they're famous from their music, films, TV appearances or real life, they're still keeping you up to date on their thoughts of the day, causes they rally behind, matters they truly believe in and more through pins, tweets, Facebook posts, blog posts and more. Nominate your favorite #Celebrity on social media now!}}</ref> |- | Best Singer | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://shortyawards.com/category/6th/singer?page=2#leaders |title=Best Celebrity in Social Media |website=[[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140701060326/http://shortyawards.com/category/6th/singer?page=2#leaders |archive-date=July 1, 2014 |quote=Rockers, rappers, pop stars, country singers, no matter if they're a solo act or in a band they're still connecting with their fans on Twitter, Facebook, YouTube, Instagram, Pinterest and blogs to show them they care. Nominate your favorite #Singer now!}}</ref> |- | Best in Music | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://shortyawards.com/category/6th/music?page=2#leaders |title=Best Music in Social Media |website=[[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140702183832/http://shortyawards.com/category/6th/music?page=2#le |archive-date=July 2, 2014 |quote=From singing or playing instruments in a traditional band to the new age computer made sounds and vibes, these people turn to Twitter, Facebook, Tumblr, and YouTube to share their music with their fans, get fan feedback and show their love. Nominate who you think should win the #Music Shorty!}}</ref> |- | Best Fashion | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://shortyawards.com/britneyspears |title=Britney Spears was nominated for a Shorty Award! |website=5th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140718020247/http://shortyawards.com/britneyspears |archive-date=July 18, 2014}}</ref> |- | Best Brazil | {{nom}} |- | style="text-align:center;" | [[9th Shorty Awards|٢٠١٧]] | Best in Music | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://shortyawards.com/category/9th/music |title=Music in Social Media |website=9th [[Shorty Awards]] |publisher=A Sawhorse Media Production |access-date=June 7, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170119143802/https://shortyawards.com/category/9th/music |archive-date=January 19, 2017 |quote=Indie, pop, hip-hop, rock and roll, soul—music is the universal language, and social media lets musicians speak to everyone. Whether they're trying out ideas on Snapchat, debuting new videos on YouTube, or Instagramming from backstage at a show, these musicians are the best at sharing their work with the world.}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="31" |[[Smash Hits Poll Winners Party|''Smash Hits'' Poll Winners Party]] | rowspan="6" style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#1999 awards|1999]] | Best New Act | {{terminated|4th place}} | rowspan="6" style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=June 13, 2000 |title=Brit Must be a Tour! |publisher=[[Ascential]] |page=7 |volume=9 |issue=560 |issn=0260-3004}}</ref> |- | Best Female Solo Star | {{won}} |- | Best Female Artist | {{won}} |- | Best Dress Female Artist | {{won}} |- | Best Female Haircut | {{won}} |- | Best Dancer in Pop | {{won}} |- | rowspan="14" style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#2000 awards|2000]] | Best Female Artist | {{won}} | rowspan="4" style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=December 13, 2000 |title=Oh My Gosh! I Won Again |publisher=[[Ascential]] |url=https://www.flickr.com/photos/57779449@N02/46256662194/in/album-72157704944691381/ |page=9 |volume=9 |issue=575 |issn=0260-3004 |access-date=April 18, 2020}}</ref> |- | Best Dancer in Pop | {{won}} |- | Best Dressed Female | {{won}} |- | Most Fanciable Female on the Planet | {{won}} |- | Best Haircut | {{terminated|7th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pageleven">{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=December 13, 2000 |title=Poll Winners' Party 2000 Result |publisher=[[Ascential]] |url=https://www.flickr.com/photos/57779449@N02/32039891527/in/album-72157704944691381/ |page=11 |volume=9 |issue=575 |issn=0260-3004 |access-date=April 18, 2020}}</ref> |- | Worst Female Singer | {{terminated|4th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pagefourteen"/> |- | Worst Dressed Person | {{terminated|5th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pagefourteen"/> |- | rowspan="2"|Best Single | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{terminated|7th place}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="Pageleven"/> |- | rowspan="4"| {{sort|Lucky|"[[Lucky (Britney Spears song)|Lucky]]"}} | {{terminated|10th place}} |- | Best Video | {{terminated|9th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pagenine">{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=December 13, 2000 |title=Poll Winners' Party 2000 Result |publisher=[[Ascential]] |url=https://www.flickr.com/photos/57779449@N02/46256661354/in/album-72157704944691381/ |page=9 |volume=9 |issue=575 |issn=0260-3004 |access-date=April 18, 2020}}</ref> |- | Worst Video | {{terminated|9th place}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="Pagefourteen">{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=December 13, 2000 |title=Poll Winners' Party 2000 Result |publisher=[[Ascential]] |url=https://www.flickr.com/photos/57779449@N02/46067278515/in/album-72157704944691381/ |page=14 |volume=9 |issue=575 |issn=0260-3004 |access-date=April 18, 2020}}</ref> |- | Worst Single | {{terminated|5th place}} |- | Best Album | rowspan="2"|''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]'' | {{terminated|7th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pageleven"/> |- | Worst Album | {{terminated|7th place}} | style="text-align:center;" |<ref name="Pagefourteen"/> |- | style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#2001|2001]] | Best Female Artist | rowspan="6" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite news |date=December 9, 2001 |title=Westlife top Smash Hits awards |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1697992.stm |work=BBC News |location=United Kingdom |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#2002|2002]] | Best Female Solo Star | {{runner-up}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/vote.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20041205063623/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/vote.shtml |url-status=dead |archive-date=December 5, 2004 |title=Woolworths Smash Hits Poll Winners' Party 2002 |work=Smash Hits magazine |access-date=November 26, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041205063623/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/vote.shtml |date= ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | Best International Act | {{terminated|4th place}} |- | Most Fanciable Female on the Planet | {{terminated|3rd place}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#2004|2004]] | Best Solo Artist | {{terminated|3rd place}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2004/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20041208150721/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2004/ |url-status=dead |archive-date=December 8, 2004 |date=November 21, 2004 |title=Smash Hits T4 Pollwinners Party 2004 |work=Smash Hits magazine |access-date=November 26, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20041208150721/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2004/ |date= ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٤ }}</ref> |- | Most Fanciable Female on the Planet | {{runner-up}} |- | Favorite Ringtone | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{runner-up}} |- | rowspan="2" | Worst Dressed Star | rowspan="5" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{runner-up}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[Smash Hits Poll Winners Party#2005|2005]] | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2005/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20060822063401/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2005/ |url-status=dead |archive-date=August 22, 2006 |title=Smash Hits T4 Pollwinners Party 2005 |date=November 20, 2005 |work=Smash Hits magazine |access-date=November 26, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060822063401/http://www.pollwinnersparty.com/pollwinnersparty/2005/ |date=٢٢ی ئابی ٢٠٠٦ }}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite journal |journal=[[Smash Hits]] |date=February 14, 2006 |title=Britney Spears: Smash Hits Hall of Fame |publisher=[[Ascential]] |page=42 |volume=28 |issue=710 |issn=0260-3004}}</ref> |- | Flop Mop | {{runner-up}} |- | ''Smash Hits'' Hall of Fame | {{won}} |- ! scope="row" |''[[Star Search]]'' | style="text-align:center;" |١٩٩٢ | Best Junior Vocalist | {{won}} | style="text-align:center;" |{{sfn|Hurst|2003|p=١٧}} |- ! scope="row" rowspan="7" |[[Stinkers Bad Movie Awards]] | rowspan="7" style="text-align:center;" | [[2002 Stinkers Bad Movie Awards|٢٠٠٢]] | Worst Actress | ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{Nom}} | rowspan="7" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://thestinkers.com/2002sofar.html |title=2002 Work-In-Progress ballot: The Worst of 2002|work=The Hastings Bad Cinema Society and The Wright Image|access-date=May 7, 2020|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20021010032613/http://thestinkers.com/2002sofar.html|archive-date=October 10, 2002}}</ref> |- | Worst On-screen Couple | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} and [[Anson Mount]] in ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{Nom}} |- | rowspan="4"|Worst Original Song | {{sort|I'm Not a Girl, Not Yet a Woman|"[[I'm Not a Girl, Not Yet a Woman]]"}} | {{Nom}} |- | {{sort|Overprotected|"[[Overprotected]]"}} | {{longlisted}} |- | {{sort|I Love|"[[I Love Rock 'n' Roll#Britney Spears version|I Love Rock 'n' Roll]]"}} | {{longlisted}} |- | {{sort|Boys (Britney Spears song)|"[[Boys (Britney Spears song)|Boys]]"}} | {{longlisted}} |- | Most Distracting Celebrity Cameo Appearance | The cast of ''[[Austin Powers in Goldmember]]''{{efn|Shared with [[Tom Cruise]], [[Gwyneth Paltrow]], [[Kevin Spacey]], [[Danny DeVito]], [[Steven Spielberg]] and [[John Travolta]].}} | {{nom}} |- ! scope="row" |[[Space Shower Music Awards]] | style="text-align:center;"|٢٠٠٤ | Best International Female Video | rowspan="2" | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://musicvideoawards.net/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20040612024622/http://musicvideoawards.net/ |url-status=dead |archive-date=June 12, 2004 |title=2004 Space Shower Music Awards Nominees |website=Music Video Awards |publisher=[[Space Shower TV]] |access-date=December 12, 2019}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7" | [[Spin (magazine)|''Spin'' Awards]] | rowspan="3" style="text-align:center;" | ٢٠٠٣ | Worst Song | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Spin (magazine)|Spin]] |date=March 9, 2004 |title=Spin Readers' Awards |publisher=SPIN Media LLC |url=https://books.google.com/books?id=9VQ5UluNUkIC |page=67 |volume=20 |issue=3 |issn=0886-3032 |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Worst Dressed | rowspan="9" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | rowspan="2" | Worst Solo Artist | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Spin (magazine)|Spin]] |date=March 9, 2004 |title=Spin Readers' Awards |publisher=SPIN Media LLC |url=https://books.google.com/books?id=9VQ5UluNUkIC |page=65 |volume=20 |issue=3 |issn=0886-3032 |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٤ | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Spin (magazine)|Spin]] |date=March 9, 2005 |title=Spin Readers' Awards |publisher=SPIN Media LLC |url=https://books.google.com/books?id=9VQ5UluNUkIC |page=71 |volume=21 |issue=3 |issn=0886-3032 |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Worst Dressed | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Spin (magazine)|Spin]] |date=March 9, 2005 |title=Spin Readers' Awards |publisher=SPIN Media LLC |url=https://books.google.com/books?id=9VQ5UluNUkIC |page=70 |volume=21 |issue=3 |issn=0886-3032 |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٥ | Worst Solo Artist | {{runner-up}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite journal |journal=[[Spin (magazine)|Spin]] |date=March 9, 2006 |title=Spin Readers' Awards |publisher=SPIN Media LLC |url=https://books.google.com/books?id=J98-LX7jemQC&q=britney |volume=22 |issue=3 |issn=0886-3032 |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Worst Dressed | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="49" | [[Teen Choice Awards]]{{anchor|T}} | rowspan="6" style="text-align:center;" | [[1999 Teen Choice Awards|١٩٩٩]] | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن]] | {{nom}} | rowspan="6" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://articles.courant.com/1999-08-12/entertainment/9908120634_1_teen-choice-awards-blockbuster-awards-award-show |title=Funky Categories Set Teen Choice Awards Apart|last=Passero|first=Laura|work=[[Hartford Courant]]|date=August 12, 1999|access-date=December 18, 2015 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150822125005/http://articles.courant.com/1999-08-12/entertainment/9908120634_1_teen-choice-awards-blockbuster-awards-award-show |archive-date=August 22, 2015}}</ref> |- | خەڵاتی ھەڵبژێردراوی لاوان بۆ مۆسیقای ھەڵبژێردراو - ھونەرمەندی گشتگیر | {{nom}} |- | [[خەڵاتی ھەڵبژێردراوی لاوان بۆ ھەڵبژاردنی ژنی سەرنجڕاکێش|ژنی سەرنجڕاکێش]] | {{nom}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Single|Choice Single]] | rowspan="2" | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} |- | ھەڵبژێردراوی ڤیدیۆی مۆسیقا | {{nom}} |- | ئەلبومی ھەڵبژێردراو | {{sort|Baby One More Time (album)|''[[...Baby One More Time (album)|...Baby One More Time]]''}} | {{won}} |- | rowspan="7" style="text-align:center;" | [[2000 Teen Choice Awards|٢٠٠٠]] | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی مێینە]] | rowspan="2" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} | rowspan="7" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://www.hollywood.com/static/2000-teen-choice-awards|title=2000 Teen Choice Awards|publisher=[[Hollywood.com]]|date=August 6, 2000|access-date=November 27, 2014}}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite web|url=http://articles.sun-sentinel.com/2000-08-22/lifestyle/0008210474_1_buffy-american-pie-vampire-slayer|title=Fox To Reveal Teen Choice Winners Tonight|work=[[Sun-Sentinel]]|date=August 22, 2000|access-date=November 27, 2014}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150711021903/http://articles.sun-sentinel.com/2000-08-22/lifestyle/0008210474_1_buffy-american-pie-vampire-slayer |date=١١ی تەممووزی ٢٠١٥ }}</ref> |- | [[Teen Choice Award for Choice Female Hottie|Choice Female Hottie]] | {{won}} |- | Choice Single | rowspan="3" | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{nom}} |- | ھەڵبژاردنی ڤیدیۆی مۆسیقا | {{nom}} |- | گۆرانی ھەڵبژێردراوی ھاوین | {{nom}} |- | Choice Album | ''[[Oops!... I Did It Again (album)|Oops!... I Did It Again]]'' | {{nom}} |- | Choice Love Song | {{sort|From The Bottom of My Broken Heart|"[[From The Bottom of My Broken Heart]]"}} | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[2001 Teen Choice Awards|٢٠٠١]] | Choice Single | {{sort|Stronger|"[[Stronger (Britney Spears song)|Stronger]]"}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|title=2001 Teen Choice Awards |date=August 21, 2001 |url=http://www.hollywood.com/general/2001-teen-choice-awards-57162725/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190616054050/http://www.hollywood.com/general/2001-teen-choice-awards-57162725/ |url-status=live |archive-date=June 16, 2019 |publisher=Hollywood |access-date=January 24, 2020}}</ref> |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی مێینە]] | rowspan="5" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Female Hottie|Choice Female Hottie]] | {{nom}} |- | rowspan="7" style="text-align:center;"|[[2002 Teen Choice Awards|٢٠٠٢]] | Choice Female Fashion Icon | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|date=June 3, 2002 |title=Seventeen Magazine Announces the 4th Annual 2002 Teen Choice Awards Nominees And Sweepstakes; J-Lo, Britney and Sarah Michelle Lead in Nominations |agency=[[PR Newswire]] |url=http://www.prnewswire.com/cgi-bin/stories.pl?ACCT=104&STORY=/www/story/06-03-2002/0001739538 |access-date=December 8, 2008 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081214021745/http://www.prnewswire.com/cgi-bin/stories.pl?ACCT=104 |archive-date=December 14, 2008}}</ref> |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن]] | {{won}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Female Hottie|Choice Female Hottie]] | {{won}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Single|Choice Music – Single]] | {{sort|I'm a Slave 4 U|"[[I'm a Slave 4 U]]"}} | {{won}} |- | Choice Movie Actress – Drama/Action Adventure | ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{Cite web|url=http://www.chinadaily.com.cn/showbiz/2009-11/04/content_8912397.htm|title=Pop Phenomenon doesn't come close to describing Britney Spears|date=November 4, 2009|access-date=June 22, 2012|work=[[China Daily]]|publisher=China Daily Group}}</ref> |- | Choice Breakout Movie Actress | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} in ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{nom}} |- | Choice Movie Chemistry | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} and [[Anson Mount]] in ''[[Crossroads (2002 film)|Crossroads]]'' | {{nom}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"|[[2003 Teen Choice Awards|٢٠٠٣]] | [[Teen Choice Award for Choice Female Hottie|Choice Female Hottie]] | rowspan="4" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/articles/news/70551/2003-teen-choice-awards-nominees|title=2003 Teen Choice Awards Nominees|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|date=June 18, 2003|access-date=May 20, 2015}}</ref> |- | Choice Female Fashion Icon | {{nom}} |- | rowspan="6" style="text-align:center;"|[[2004 Teen Choice Awards|٢٠٠٤]] | ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن | {{nom}} | rowspan="6" style="text-align:center;"|<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/articles/news/67001/2004-teen-choice-awards-winners|title=2004 Teen Choice Awards Winners|magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|date=August 9, 2004|access-date=November 19, 2014}}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite web|url=http://www.moono.com/news/news00420.html|title=2004 Teen Choice Awards winners|publisher=Moono|date=August 16, 2004|access-date=November 25, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20080313200459/http://www.moono.com/news/news00420.html|archive-date=March 13, 2008}}</ref> |- | [[Teen Choice Award for Choice Female Hottie|Choice Female Hottie]] | {{nom}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Tour|Choice Music Tour]] | {{sort|Onyx|[[The Onyx Hotel Tour]]}} | {{nom}} |- | Choice Single | {{sort|Toxic|"[[Toxic (song)|Toxic]]"}} | {{won}} |- | Choice Love Song | {{sort|Everytime|"[[Everytime]]"}} | {{nom}} |- | Choice Hook Up | {{sort|Me Against The Music|"[[Me Against The Music]]"}} {{small|(featuring [[Madonna]])}} | {{nom}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[2005 Teen Choice Awards|٢٠٠٥]] | Choice TV Show: Reality | rowspan="2" | {{sort|Chaotic|''[[Britney & Kevin: Chaotic]]''}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |date=August 14, 2005 |title=The 2005 Teen Choice Awards |work=Teen Choice Awards |url=http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20060108193620/http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm |url-status=dead |archive-date=January 8, 2006 |access-date=November 29, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080205192001/http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm |date= ٥ی شوباتی ٢٠٠٨ }}</ref> |- | Choice TV: Female Personality | {{nom}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن]] | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"|[[2007 Teen Choice Awards|٢٠٠٧]] | Choice OMG! Moment | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} shaving her head | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|title=Teen Choice nominees announced|url=http://www.aoltv.com/2007/07/03/teen-choice-nominees-announced/|last=Finley|first=Adam|work=[[HuffPost]]|publisher=[[AOL]]|access-date=November 26, 2014|date=July 3, 2007}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150713013420/http://www.aoltv.com/2007/07/03/teen-choice-nominees-announced/ |date=١٣ی تەممووزی ٢٠١٥ }}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite web|title=2007 Teen Choice Awards: Announcing the Winners!|url=http://www.popsugar.com/entertainment/2007-Teen-Choice-Awards-Announcing-Winners-569804|publisher=[[PopSugar]]|access-date=November 26, 2014|date=July 26, 2007}}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite web|url=http://theenvelope.latimes.com/env-2008-teen-choice-awards-scorecard17jun17,0,2603341.htmlstory |work=[[Los Angeles Times]] |date=June 17, 2008 |access-date=August 6, 2013 |title=2008 Teen Choice Awards winners and nominees |archive-url=https://web.archive.org/web/20080912051322/http://theenvelope.latimes.com/env-2008-teen-choice-awards-scorecard17jun17%2C0%2C2603341.htmlstory |archive-date=September 12, 2008 |url-status=dead}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"|[[2008 Teen Choice Awards|٢٠٠٨]] | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن]] | rowspan="4" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} |- | Choice Most Fanatic Fans | {{nom}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"|[[2009 Teen Choice Awards|٢٠٠٩]] | [[Teen Choice Award for Choice Music – Female Artist|ھەڵبژاردەی ھونەرمەندی ژن]] | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|title=Announcing the Winners of the 2009 Teen Choice Awards! |url=http://www.popsugar.com/entertainment/Winners-2009-Teen-Choice-Awards-3904879 |publisher=[[PopSugar]] |access-date=June 21, 2015 |date=August 9, 2008 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150630060545/http://www.popsugar.com/entertainment/Winners-2009-Teen-Choice-Awards-3904879 |archive-date=June 30, 2015}}</ref>{{ھن}}<ref>{{cite news|title=Teen Choice Awards 2009 nominees |url=http://latimesblogs.latimes.com/awards/2009/06/teen-choice-awards-2009-nominees.html |access-date=April 11, 2022 |work=Los Angeles Times |date=June 15, 2009 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20151104044342/http://latimesblogs.latimes.com/awards/2009/06/teen-choice-awards-2009-nominees.html|archive-date=November 4, 2015}}</ref> |- | Ultimate Choice Award | {{won}} |- | [[Teen Choice Award for Choice Music – Tour|Choice Music Tour]] | {{sort|Circus Tour|[[The Circus Starring Britney Spears]]}} | {{nom}} |- | Choice Single | {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{nom}} |- | style="text-align:center;"|[[خەڵاتی ھەڵبژاردنی ھەرزەکاران|٢٠١١]] | ژنی ھەڵبژاردەی مۆسیقای ھاوینە | rowspan="2" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite news|title=Taylor Swift and Selena Gomez Win at Teen Choice Awards |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/taylor-swift-and-selena-gomez-win-at-teen-choice-awards-185874/ |access-date=April 11, 2022 |date=August 8, 2011 |magazine=Rolling Stone |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150621164741/http://www.rollingstone.com/music/news/taylor-swift-and-selena-gomez-win-at-teen-choice-awards-20110808 |archive-date=June 21, 2015}}</ref> |- | style="text-align:center;"|[[2014 Teen Choice Awards|٢٠١٤]] | ھەڵبژاردنی شاژنی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite news|last1=Nordyke |first1=Kimberly |title=Teen Choice Awards: The Complete Winners List |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/teen-choice-awards-2014-winners-724423/ |access-date=April 11, 2022 |work=The Hollywood Reporter |date=August 10, 2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220407215750/https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/teen-choice-awards-2014-winners-724423/ |archive-date=December 3, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[2015 Teen Choice Awards|٢٠١٥]] | مۆسیقای ھەڵبژاردن: ھاوکاری | rowspan="2" | {{sort|Pretty Girls|"[[Pretty Girls (Britney Spears and Iggy Azalea song)|Pretty Girls]]"}} {{small|(with [[Iggy Azalea]])}} | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.teenchoice.com/article/winners-of-“teen-choice-2015”-announced |title=Winners of Teen Choice 2015 Announced |publisher=[[Teen Choice Awards]] |date=August 16, 2015 |access-date=August 17, 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150818075858/http://www.teenchoice.com/article/winners-of-“teen-choice-2015”-announced |archive-date=August 18, 2015 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150818075858/http://www.teenchoice.com/article/winners-of-%E2%80%9Cteen-choice-2015%E2%80%9D-announced |date=١٨ی ئابی ٢٠١٥ }}</ref> |- | Choice Female Music | {{nom}} |- | Candie's Style Icon | rowspan="29" |{{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | rowspan="3" style="text-align:center;"|[[٢٠١٦ خەڵاتی بژاردەی ھەرزەکاران|٢٠١٦]] | Choice Social Media Queen | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{cite magazine|url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/7385087/teen-choice-awards-2016-nominees-justin-bieber-selena-gomez |title=Justin Bieber, Selena Gomez, Zayn Malik Lead Teen Choice Awards 2016 Nominations |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=May 24, 2016 |access-date=May 25, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160525152040/http://www.billboard.com/articles/columns/pop/7385087/teen-choice-awards-2016-nominees-justin-bieber-selena-gomez |archive-date=May 25, 2016}}</ref> |- | ھەڵبژاردەی تویتەر | {{nom}} |- | ھەڵبژاردەی ئینستاگرامەر | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="5" | ''[[Teen (magazine)|Teen]]'' Entertainment Awards | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | Hottest Female | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.teen.com/awards/1999/winners99.html|title=NSYNC, Will Smith, Christina Aguilera, Rosie O'Donnell Win Teen Entertainment Awards|publisher=[[Teen (magazine)|Teen]]|access-date=January 13, 2021|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20010609014540/http://www.teen.com/awards/1999/winners99.html|archive-date=June 9, 2001}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010609014540/http://www.teen.com/awards/1999/winners99.html |date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٠١ }}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | Coolest MTV Video | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|author=Dana Centeno|date=December 16, 2000|url=http://www.teenmag.com/star_stuff/teenscene/award_4.html|title=2000 Teen Award Winners|publisher=[[Teen (magazine)|Teen]]|access-date=April 24, 2021|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20010128213900/http://www.teenmag.com/star_stuff/teenscene/award_4.html|archive-date=January 28, 2001}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20010128213900/http://www.teenmag.com/star_stuff/teenscene/award_4.html |date=٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٠١ }}</ref> |- | ھونەرمەندی ژنی پەسندکراو | {{nom}} |- | جوانترین ھونەرمەندی ژن | {{nom}} |- | Best Untrue Gossip | {{nom}} |- ! scope="row" rowspan="4" | ''[[People (magazine)#Teen People|Teen People]]'' Awards | style="text-align:center;"| ١٩٩٩ | 21 Hottest Stars Under ٢١ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.teenpeople.com/teenpeople/under21/britney_spears.html |title=List of 21 Hottest Stars Under 21 |publisher=[[People (magazine)|People]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010904184533/http://www.teenpeople.com/teenpeople/under21/britney_spears.html |archive-date=September 4, 2001}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٠٠ | 25 Hottest Stars Under ٢٥ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.teenpeople.com/teenpeople/25under25/25under_spears.html |title=List of 25 Hottest Stars Under 25 |publisher=[[People (magazine)|People]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010418011710/http://www.teenpeople.com/teenpeople/25under25/25under_spears.html |archive-date=April 18, 2001}}</ref> |- | شازادەی پۆپی ساڵ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.teenpeople.com/teenpeople/stars/spotlight/story/0,8102,93381,00.html |title=Power Player |last=Helligar |first=Jeremy |publisher=[[People (magazine)|People]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010417115052/http://www.teenpeople.com/teenpeople/stars/spotlight/story/0,8102,93381,00.html |archive-date=April 17, 2001}}</ref> |- | style="text-align:center;"| ٢٠٠١ | 25 Hottest Stars Under ٢٥ | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.teenpeople.com/teenpeople/2001/25under25/index.html |title=List of 25 Hottest Stars Under 25 |publisher=[[People (magazine)|People]] |access-date=June 1, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20010607155757/http://www.teenpeople.com/teenpeople/2001/25under25/index.html |archive-date=June 7, 2001}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5" | [[TMF Awards]] (Belgium) | style="text-align:center;"| [[TMF Awards#2000|2000]] | rowspan="3"|Best International Female Artist | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite AV media|title=Britney Spears – Best Female TMF Awards 2000 |date=August 21, 2015|type=Television broadcast|language=nl|publisher=[[The Music Factory]]|location=Netherlands}}</ref> |- | style="text-align:center;"| [[TMF Awards#2005|2005]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |title=Nominaties en winnaars TMF Awards 2005 |url=http://www.kinderlines.nl/patatje/patatje.pagina2.28.asp |publisher=Patatje Online |access-date=January 18, 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141129094300/http://www.kinderlines.nl/patatje/patatje.pagina2.28.asp |archive-date=November 29, 2014 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141129094300/http://www.kinderlines.nl/patatje/patatje.pagina2.28.asp |date=٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ }}</ref> |- | rowspan="3" style="text-align:center;"| [[TMF Awards#2009|2009]] | {{won}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=https://tvvisie.be/nieuws/belgie/jasper-erkens-en-milk-inc-grote-winnaars-tmf-awards-2009_32620/|title=Jasper Erkens en Milk Inc grote winnaars 'TMF Awards 2009'|archive-url=https://web.archive.org/web/20190131185156/https://tvvisie.be/nieuws/belgie/jasper-erkens-en-milk-inc-grote-winnaars-tmf-awards-2009_32620/|archive-date=January 31, 2019|access-date=January 31, 2019|language=nl|trans-title=Jasper Erkens and Milk Inc big winners of the TMF Awards 2009}}</ref> |- | Best Pop International | {{won}} |- | Best Live International | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="2" | [[TMF Awards]] (Holland) | style="text-align:center;" | ١٩٩٩ | Best International Newcomer | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite AV media|title=TMF Awards (Holland) 2000 |type=Television broadcast|work=[[The Music Factory]]|location=German}}</ref> |- | style="text-align:center;" | ٢٠٠٠ | Best International Female Artist | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="8" | ''Top of the Pops'' Awards | style="text-align:center;"|٢٠٠١ | Best Pop Act | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1685658.stm|title=TOTP Awards: The winners|work=[[BBC News]]|date=November 30, 2001|access-date=November 30, 2001|archive-url=https://web.archive.org/web/20080521041314/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1685658.stm|archive-date=May 21, 2008|url-status=live}}</ref> |- | style="text-align:center;"|٢٠٠٢ | Top Fansite Artist | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/fan_index.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20030417185317/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/fan_index.shtml |url-status=dead |archive-date=April 17, 2003 |title=Top of the Pops 2002 Winners for Top Fansite Artiste|publisher=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | rowspan="6" style="text-align:center;"|٢٠٠٣ | باشترین سایتی فەرمی | {{terminated|4th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/site.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317150904/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/site.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Best Official Site |publisher=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Most Gorge Girl | {{terminated|4th place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/girl.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317174833/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/girl.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Most Gorge Girl |publisher=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Shameless Exhibitionist | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/shameless.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317175734/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/shameless.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Shameless Exhibitionist |work=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Gibbering Fool | {{runner-up}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/fool.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317174816/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/fool.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Gibbering Fool|work=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Most Annoying Voice | {{runner-up}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/voice.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317180101/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/voice.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Most Annoying Voice |work=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- | Most Doogy Clobber | {{terminated|3rd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/totp/awards/clobber.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20050317174339/http://www.bbc.co.uk/totp/awards/clobber.shtml |url-status=dead |archive-date=March 17, 2005 |title=Top of the Pops 2003 Winners for Most Doogy Clobber |work=[[BBC]] |access-date=December 21, 2019}}</ref> |- ! scope="row"| [[TVHits]] Awards | style="text-align:center;"|٢٠٠٠ | باشترین ھونەرمەندی ژن | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/998290.stm |title=Westlife top TV Hits Awards |date=October 30, 2000 |work=[[BBC News]] |access-date=May 13, 2020}}</ref> |- ! rowspan="26" scope="row" | [[Vevo#Vevo Certified Award|Vevo Certified Award]]{{efn|Vevo Certified Award honors artists with over 100 million views on Vevo and its partners (including [[YouTube]]) through special features on the Vevo website.<ref>{{cite web|last=Fadner|first=Ross|url=https://www.mediapost.com/publications/article/176324/vevo-bows-award-for-videos-exceeding-100-million-v.html|title=Vevo Bows Award for Videos Exceeding 100 Million Views|date=June 7, 2012|work=Media Post|access-date=May 26, 2021|url-access=subscription}}</ref>}}{{anchor|V}} | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٢ | rowspan="26" | Videos with over 100 million views on Vevo | {{sort|Till the World Ends|"[[Till the World Ends]]"}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.digitalspy.com/music/a441139/britney-spears-collects-vevo-awards-talks-past-music-videos-watch/ |title=Britney Spears collects VEVO Awards, talks past music videos - watch |last=Corner |first=Lewis |date=November 11, 2012 |work=[[Digital Spy]] |access-date=May 26, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191128033110/https://www.digitalspy.com/music/a441139/britney-spears-collects-vevo-awards-talks-past-music-videos-watch/ |archive-date=November 28, 2019 |quote=The singer received the accolades after the music videos for her 2011 singles 'Till the World Ends' and 'I Wanna Go' surpassed 100 million views.}}</ref> |- | {{sort|دەمەوێ بڕۆم|"[[دەمەوێ بڕۆم]]"}} | {{won}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٣ | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=https://www.digitalspy.com/music/a536589/miley-cyrus-pink-rihanna-in-top-10-most-viewed-music-videos-of-2013/ |title=Miley Cyrus, Pink, Rihanna in Top 10 most-viewed music videos of 2013 |last=Harp |first=Justin |date=December 6, 2013 |work=[[Digital Spy]] |access-date=May 26, 2021 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20181215123138/https://www.digitalspy.com/music/a536589/miley-cyrus-pink-rihanna-in-top-10-most-viewed-music-videos-of-2013/ |archive-date=December 15, 2018 |quote=will.i.am and Britney Spears's track 'Scream and Shout', 'Diamonds' by Rihanna and Katy Perry's 'Roar' rounded out the top five.}}</ref> |- | {{sort|Hold It Against Me|"[[Hold It Against Me]]"}} | {{won}} | rowspan="23" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/user/BritneySpearsVEVO/featured |title=BritneySpearsVEVO |website=[[YouTube]] |access-date=May 26, 2021 |quote=For This Award, it doesn't have a specific sources for each video&mdash;once the video reached 100 million views on [[YouTube]] automatically the video is certified by [[Vevo]].}}</ref> |- | rowspan="4" style="text-align:center;" | ٢٠١٤ | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Work Bitch|"[[Work Bitch|Work B**ch]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Circus|"[[Circus (song)|Circus]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Toxic|"[[ژەھراوی (گۆرانی)|ژەھراوی]]"}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠١٥ | {{sort|Pretty Girls|"[[Pretty Girls (Britney Spears and Iggy Azalea song)|Pretty Girls]]"}} {{small|(with [[Iggy Azalea]])}} | {{won}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠١٧ | {{sort|Oops!... I Did It Again (song)|"[[Oops!... I Did It Again (song)|Oops!... I Did It Again]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٨ | {{sort|Ooh La La|"[[Ooh La La (Britney Spears song)|Ooh La La]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Sometimes|"[[Sometimes (Britney Spears song)|Sometimes]]"}} | {{won}} |- | {{sort|You Drive Me Crazy|"[[(You Drive Me) Crazy]]"}} | {{won}} |- | {{sort|I'm a Slave 4 U|"[[I'm a Slave 4 U]]"}} | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠١٩ | {{sort|زیاترم دەوێت|"[[زیاترم دەوێت]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Criminal|"[[Criminal (Britney Spears song)|Criminal]]"}} | {{won}} |- | {{sort|ھەموو کات|"[[ھەموو کات]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Piece of Me|"[[Piece of Me (Britney Spears song)|Piece of Me]]"}} | {{won}} |- | rowspan="4" style="text-align:center;"| ٢٠٢٠ | {{sort|Lucky|"[[Lucky (Britney Spears song)|Lucky]]"}} | {{won}} |- | {{sort|I'm Not a Girl, Not Yet a Woman|"[[I'm Not a Girl, Not Yet a Woman]]"}} | {{won}} |- | {{sort|Stronger|"[[Stronger (Britney Spears song)|Stronger]]"}} | {{won}} |- | {{sort|زیادە پارێزراو|"[[زیادە پارێزراو]]"}} | {{won}} |- | rowspan="2" style="text-align:center;"| ٢٠٢١ | {{sort|If U Seek Amy|"[[If U Seek Amy]]"}} | {{won}} |- | {{sort|3|"[[3 (Britney Spears song)|3]]"}} | {{won}} |- | style="text-align:center;"| ٢٠٢٢ | {{sort|Slumber Party|"[[Slumber Party (song)|Slumber Party]]"}} | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="9" | [[Virgin Media]] Music Awards | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٧ | Disaster of the Year | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.virginmedia.com/music/awards2007/winners.php?ssid=8 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080604102146/http://www.virginmedia.com/music/awards2007/winners.php?ssid=8 |url-status=dead |archive-date=June 4, 2008 |title=Virgin Media Music Awards 2007: Disaster of the Year |work=Virgin Media Music Awards |access-date=February 5, 2020}}</ref> |- | باشترین ئەلبوم | ''[[Blackout (Britney Spears album)|Blackout]]'' | {{terminated|3rd place}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.virginmedia.com/music/awards2007/winners.php |archive-url=https://web.archive.org/web/20080603155142/http://www.virginmedia.com/music/awards2007/winners.php |url-status=dead |archive-date=June 3, 2008 |title=Virgin Media Music Awards 2007: Best Album |work=Virgin Media Music Awards |access-date=February 5, 2020}}</ref> |- | rowspan="5" style="text-align:center;" | ٢٠٠٨ | باشترین ئەلبوم | ''[[Circus (Britney Spears album)|Circus]]'' | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.virginmedia.com/music/awards2008/winners.php |archive-url=https://web.archive.org/web/20090305081909/http://www.virginmedia.com/music/awards2008/winners.php |url-status=dead |archive-date=March 5, 2009 |title=Virgin Media Music Awards 2008: Best Album |work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | Best Track | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=2 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090307203331/http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=2 |url-status=dead |archive-date=March 7, 2009 |title=Virgin Media Music Awards 2008: Best Track |work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | Best International Act | rowspan="5" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090314020845/http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=4 |url-status=dead |archive-date=March 14, 2009 |title=Virgin Media Music Awards 2008: the winners for Best International Act |work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | Legend of the Year | {{terminated|3rd place}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=7 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090309054955/http://www.virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=7 |url-status=dead |archive-date=March 9, 2009 |title=Legend of the Year |work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | Best Comeback | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090311235258/http://virginmedia.com/music/awards2008/winners.php?ssid=11 |url-status=dead |archive-date=March 11, 2009 |title=Virgin Media Music Awards 2008: the winners for Best Comeback |work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٩ | Best Solo Female | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://completemusicupdate.com/article/virgin-media-music-award-winners/ |title=Virgin Media Music Award winners |last=Editorial |first=CMU |date=February 12, 2010|work=Virgin Media Music Awards |access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | Twit of the Year | {{won}} |- ! scope="row"| [[Virgin Radio UK]] Awards | style="text-align:center;"| ٢٠٢١ | The Ultimate Pride Anthem | {{sort|Stronger|"[[Stronger (Britney Spears song)|Stronger]]"}} | {{pending}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://virginradio.co.uk/music-news/vote-the-ultimate-pride-anthem-virgin-radio-pride-uk-210603561999 |title=VOTE: The Ultimate Pride Anthem, on Virgin Radio Pride UK |date=June 3, 2021 |website=[[Virgin Radio UK]] |publisher=[[Wireless Group]] |access-date=June 4, 2021}}</ref> |- ! scope="row" | {{sort|Walt|[[The Walt Disney Company]]}} {{anchor|W}} | style="text-align:center;" | ١٩٩٣ | Mousekeeter | {{sort|Mickey Mouse|''[[The Mickey Mouse Club]]''}} | {{won}} | style="text-align:center;" | {{sfn|Hurst|2003|p=١٩}} |- ! scope="row" | {{sort|Weblog|[[The Weblog Awards (Bloggies)|The Weblog Awards]]}} | style="text-align:center;" | ٢٠٠٨ | Best Celebrity Blogger | rowspan="7" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://2008.weblogawards.org/polls/best-celebrity-blogger/ |title=Vote for your choice for best blog written by a celebrity |date=December 31, 2008 |publisher=[[The Weblog Awards (Bloggies)|The Weblog Award]] |access-date=March 22, 2020 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20090117111750/http://2008.weblogawards.org/polls/best-celebrity-blogger/ |archive-date=January 17, 2009 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090117111750/http://2008.weblogawards.org/polls/best-celebrity-blogger/ |date=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩ }}</ref> |- ! scope="row"| [[Victoria's Secret|What Is Sexy?]] Awards | style="text-align:center;"| ٢٠١٢ | Sexiest Songstress | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.prnewswire.com/news-releases/victorias-secret-reveals-the-2012-what-is-sexy-list-150635495.html |title=Victoria's Secret Reveals The 2012 What Is Sexy? List |date=May 8, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120713074907/https://www.prnewswire.com/news-releases/victorias-secret-reveals-the-2012-what-is-sexy-list-150635495.html |url-status=dead |archive-date=July 13, 2012 |publisher=[[PR Newswire]] |access-date=June 1, 2021}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="18" | [[World Music Awards]] | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٠ | World's Best-selling Dance Artist | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite magazine |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=June 10, 2000 |title=2000 World Music Awards |url=https://books.google.com/books?id=mg8EAAAAMBAJ&q=World%27s+Best+Selling+Female+Pop+Artist+2000&pg=PA53 |page=53 |volume=112 |issue=24 |issn=0006-2510}}</ref> |- | rowspan="3" | World's Best-selling Female Pop Artist | {{won}} |- | style="text-align:center;" | [[2001 World Music Awards|٢٠٠١]] | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite magazine |magazine=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=May 19, 2001 |title=Triple Triumph for Ricky Martin at World Music Awards |url=https://books.google.com/books?id=BhQEAAAAMBAJ&q=World+Music+Awards+for+World’s+Best+Selling+Female+Pop+Artist++britney+spears |page=65 |volume=113 |issue=20 |issn=0006-2510}}</ref> |- | style="text-align:center;" | ٢٠٠٢ | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.theonering.net/torwp/2002/03/08/14783-enya-wins-best-selling-female-at-world-music-awards/ |title=Enya Wins Best Selling Female at World Music Awards |date=March 8, 2002 |work=The One Ring|access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | style="text-align:center;" | ٢٠١٢ | World's Best Female Artist | {{no|Canceled}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://musicrow.com/2012/12/world-music-award-nominees-announced/ |title=World Music Award Nominees Announced |last=Nicholson |first=Jessica |date=December 14, 2012 |work=Music Row|access-date=November 22, 2019}}</ref> |- | rowspan="13" style="text-align:center;" | [[2014 World Music Awards|٢٠١٤]] | rowspan="4" | World's Best Song | {{sort|Work Bitch|"[[Work Bitch|Work B**ch]]"}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=1 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140924222211/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=1 |url-status=dead |archive-date=September 24, 2014 |title=Nomination for World's Best Song |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20140522000918/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=1 |date=٢٢ی ئایاری ٢٠١٤ }}</ref> |- | {{sort|Ooh La La|"[[Ooh La La (Britney Spears song)|Ooh La La]]"}} | {{nom}} |- | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{nom}} |- | {{sort|Perfume Song|"[[Perfume (Britney Spears song)|Perfume]]"}} | {{nom}} |- | باشترین ئەلبومی جیھان | ''[[Britney Jean]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=2 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006084946/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=2 |url-status=dead |archive-date=October 6, 2014 |title=omination for World's Best Album |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140626045206/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=2 |date=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠١٤ }}</ref> |- | rowspan="4" | World's Best Video | {{sort|Work Bitch|"[[Work Bitch|Work B**ch]]"}} | {{nom}} | rowspan="4" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=3 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006151446/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=3 |url-status=dead |archive-date=October 6, 2014 |title=Nomination for World's Best Video |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131014154642/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=3 |date=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ }}</ref> |- | {{sort|Ooh La La|"[[Ooh La La (Britney Spears song)|Ooh La La]]"}} | {{nom}} |- | {{sort|Scream & Shout|"[[Scream & Shout]]"}} {{small|(with [[will.i.am]])}} | {{nom}} |- | {{sort|Perfume Song|"[[Perfume (Britney Spears song)|Perfume]]"}} | {{nom}} |- | World's Best Female Artist | rowspan="5" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140906010253/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=4 |url-status=dead |archive-date=September 6, 2014 |title=Nomination for World's Best Female Artist |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130828121321/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=4 |date=٢٨ی ئابی ٢٠١٣ }}</ref> |- | World's Best Entertainer Of the Year | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=9 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140817105310/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=9 |url-status=dead |archive-date=August 17, 2014 |title=Nomination for World's Best Entertainer Of the Year |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130828121326/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=9 |date=٢٨ی ئابی ٢٠١٣ }}</ref> |- | World's Best Live Act | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=7 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140725113410/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=7 |url-status=dead |archive-date=July 25, 2014 |title=Nomination for World's Best Live Act |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]] |access-date=November 27, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130828121258/http://vote.worldmusicawards.com/selectnomination.asp?cat=7 |date=٢٨ی ئابی ٢٠١٣ }}</ref> |- | World's Best Fanbase | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://www.quotev.com/story/5324887/Award-Show-NomineesWinners-2014/37 |last=Tagline |first=Rachel |title=Award Show Nominees/Winners 2014 |date=May 27, 2014 |work=[[International Federation of the Phonographic Industry]]|access-date=April 25, 2020}}</ref> |- ! scope="row" | [[XM Satellite Radio]] Awards {{anchor|X}} | style="text-align:center;" | ٢٠٠٥ | Dream Duets | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=https://top40-charts.com/news.php?nid=18345&string=D.H.T. |title=XM Satellite Radio Announces First Annual XM Nation Music Awards |date=April 11, 2005 |work=[[XM Satellite Radio]] |access-date=December 20, 2019}}</ref> |- ! scope="row" | [[YoungStar Awards]]{{anchor|Y}} | style="text-align:center;" | [[YoungStar Award#Fourth Annual YoungStar Awards|1999]] | Best Young Recording Artist or Musical Group | {{sort|Baby One More Time (song)|"[[...Baby One More Time (song)|...Baby One More Time]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |title=Rachel Leigh Cook, Britney Spears, Jonathan Jackson, Haley Joel Osment, Leelee Sobieski Among Winners at The Hollywood Reporter's 4th Annual YoungStar Awards |url=https://www.thefreelibrary.com/Rachel+Leigh+Cook%2c+Britney+Spears%2c+Jonathan+Jackson%2c+Haley+Joel...-a057401156 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151117020151/https://www.thefreelibrary.com/Rachel+Leigh+Cook%2c+Britney+Spears%2c+Jonathan+Jackson%2c+Haley+Joel...-a057401156 |url-status=dead |archive-date=November 17, 2015 |agency=Gale Group |work=Business Wire |access-date=February 2, 2013 |date=November 8, 1999 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151117020151/https://www.thefreelibrary.com/Rachel+Leigh+Cook%2c+Britney+Spears%2c+Jonathan+Jackson%2c+Haley+Joel...-a057401156 |date=١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7" | [[WHTZ|Z100 Awards]] {{anchor|Z}} | rowspan="2" style="text-align:center;" | ٢٠٠٧ | Biggest Celebrity Scandal | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=1}} hitting people with her car | {{runner-up}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.z100.com/common/awards/2007.html |archive-url=https://archive.today/20130615215209/http://www.z100.com/common/awards/2007.html |url-status=dead |archive-date=June 15, 2013 |title=2007 Z Awards Winner & Nominations |work=[[iHeartMedia]] |access-date=December 31, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130615215209/http://www.z100.com/common/awards/2007.html |date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٣ }}</ref> |- | rowspan="3" | Most Overexposed Celebrity | rowspan="3" | {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{won}} |- | style="text-align:center;" | ٢٠٠٨ | {{runner-up}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web |url=http://www.z100.com/common/awards/2008.html |archive-url=https://archive.today/20130615215034/http://www.z100.com/common/awards/2008.html |url-status=dead |archive-date=June 15, 2013 |title=2008 Z Awards Winner & Nominations |work=[[iHeartMedia]] |access-date=December 31, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130615215034/http://www.z100.com/common/awards/2008.html |date=١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٣ }}</ref> |- | style="text-align:center;"|٢٠٠٩ | {{terminated|3rd place}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web |url=http://www.z100.com/common/awards/2009.html |archive-url=https://archive.today/20141213015602/http://www.z100.com/common/awards/2009.html |url-status=dead |archive-date=December 13, 2014 |title=2009 Z Awards Winner & Nominations |work=[[iHeartMedia]] |access-date=December 31, 2019 }} {{Webarchive|url=https://archive.today/20141213015602/http://www.z100.com/common/awards/2009.html |date=١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ }}</ref> |- | style="text-align:center;"|٢٠١٠ | Favorite ''[[Glee (TV series)|Glee]]'' Episode | {{sort|Britney/Brittany|"[[Britney/Brittany]]"}}{{efn|Shared with [[Heather Morris]].}}{{efn|This episode was the most-watched episode of the ''Glee'' series with 13.51 million viewers.<ref name="TV">{{cite web |url=http://tvbythenumbers.com/2010/09/29/tuesday-finals-glee-no-ordinary-family-ncis-dancing-up-raising-hope-detroit-1-8-7-running-wilde-down/65835 |title=Tuesday Finals: Glee, No Ordinary Family, NCIS, Dancing Up; Raising Hope, Detroit 1-8-7, Running Wilde Down |last=Gorman |first=Bill |date=September 29, 2010 |work=TV by the Numbers |access-date=September 29, 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101003125612/http://tvbythenumbers.com/2010/09/29/tuesday-finals-glee-no-ordinary-family-ncis-dancing-up-raising-hope-detroit-1-8-7-running-wilde-down/65835 |archive-date=October 3, 2010}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101003125612/http://tvbythenumbers.com/2010/09/29/tuesday-finals-glee-no-ordinary-family-ncis-dancing-up-raising-hope-detroit-1-8-7-running-wilde-down/65835 |date= ٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠}}</ref>}} | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://www.z100.com/common/awards/2010.html|archive-url=https://archive.today/20130701011028/http://www.z100.com/common/awards/2010.html|url-status=dead|archive-date=July 1, 2013|title=2010 Z Awards Winner & Nominations|work=[[iHeartMedia]]|access-date=December 31, 2019}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20130701011028/http://www.z100.com/common/awards/2010.html |date= ١ی تەممووزی ٢٠١٣ }}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center;"|٢٠١١ | Collaboration of the Year | {{sort|S&M|"[[S&M (song)|S&M]]"}} {{small|(with [[Rihanna]])}} | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://www.z100.com/pages/top100/2011awards.html#selection-1179.15-1179.40|archive-url=https://archive.today/20130210190426/http://www.z100.com/pages/top100/2011awards.html#selection-1179.15-1179.40|url-status=dead|archive-date=February 10, 2013|title=2011 Z Awards Winner & Nominations|work=[[iHeartMedia]]|access-date=December 31, 2019}} {{Webarchive|url=https://archive.is/20130210190426/http://www.z100.com/pages/top100/2011awards.html#selection-1179.15-1179.40 |date=١٠ی شوباتی ٢٠١٣ }}</ref> |- | Favorite Fan Site | rowspan="2"| {{sortname|بریتنی|سپێرس|nolink=١}} | {{terminated|3rd place}} |- ! scope="row" | [[Zamu Music Awards]] | style="text-align:center;" | [[Zamu Music Awards#2002|2002]] | Best International Artist | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{cite web|url=http://www.zamu.be/index.php?id=12 |title=Zamu Awards 2002 |publisher=[[Music Industry Awards]] |accessdate=March 22, 2020 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110823231259/http://www.zamu.be/index.php?id=12 |archivedate=August 23, 2011}}</ref> |- ! scope="row" | [[Polish Society of the Phonographic Industry|ZPAV Awards]] | style="text-align:center;" | ٢٠١٠ | Foreign Song: Digital Song of the Year | {{sort|Womanizer|"[[Womanizer (song)|Womanizer]]"}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{cite web|url=http://zpav.pl/rankingi/wyroznienia/piosenka.php?lang=1|title=Cyfrowa Piosenka Roku 2010|work=[[Polish Society of the Phonographic Industry]]|access-date=June 11, 2011|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120311032937/http://zpav.pl/rankingi/wyroznienia/piosenka.php?lang=1|archive-date=March 11, 2012|language=pl|trans-title=Digital Song of the Year 2010|quote=The first place in the Foreign Song category was won by "Womanizer" by Britney Spears}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120311032937/http://zpav.pl/rankingi/wyroznienia/piosenka.php?lang=1 |date=١١ی ئازاری ٢٠١٢ }}</ref> |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:بریتنی سپێرس]] 0mcg9zy968llbophw0sczyo83hn5pyp 0 212019 967451 944989 2022-08-03T11:48:43Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ناحیەی شێخان | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[ناحیە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.7|frame-long=43.3|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 37 |latm = 40 |lats = 00 |latNS = | longd = 45 |longm = 00 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[ناحیە]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٨٧٩ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 524 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 471 | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شێخانی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]] و [[شیعە]])و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ناحیەی شێخان''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''ناحیة شیخان''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Shekhan subdistrict'') یەکێکە لە ناحیەکانی [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارۆچکەی [[شێخان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/300919024657.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> شارۆچکەی [[شێخان]] لە شاری مووسڵەوە (٤٥کم) دوورە. == ناو == ناوی ئەم ناحیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارۆچکەی [[شێخان]]ە، ناوی شێخان زیاتر بۆ [[ئێزیدی]]یەکان و میرنشینەکەیان و شێخەکانیان وەک [[شێخ ئادی کوڕی موسافیری ئومەوی|شێخ ئادی]] و شێخ حەسەن و شێخ محەممەد ڕەشان و …ھتد دەگەڕێتەوە، مەزاری ھەموو ئەم شێخانەش کە بۆ [[ئێزیدی]]یەکان گەلێک گرنگە دەکەونە دەورووبەری شارۆچکەی [[شێخان]](ئیسفنێ). <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == * ساڵی ١٨٩١ لە ساڵنامەی [[مووسڵ]] کە لەلایەن عوسمانییەکانەوە دەردەچوو، ھاتووە کە [[قەزای مووسڵ]] لە دوو ناحیە پێکھاتووە کە (عەشائر سەبعە و شێخان)ە. لە بنەچەدا قەزای شێخان یەکێک بوو لە ناحییەکانی سەر بە قەزای مووسڵ، بەڵام دوای پێکھێنانی دەوڵەتی [[عێراق]]، قەزای شێخانیش پێکھێنرا، جگە لە ناحیەی ناوەندی شێخان [[ناحیەی ئەلقۆش]]یشی گرتە خۆی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == جوگرافیا == سنوری ناحیەی شێخان، لە باکوورەوە [[ناحیەی ئەترویش]]، لە باشوورەوە [[ناحیەی زێلکان]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە [[ناحیەی قەسرۆک]] و [[ڕووباری گۆمل]]، لە ڕۆژاواوە [[قەزای تلکێف]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == * پێکھاتەی نەتەوەی ئەم ناحیەیە زۆرینەی [[کورد]] و کەمینەیەک [[عەرەب]] تێدا دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (٢٢) گوند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Demographic Survey | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = ئینگلیزی}}</ref> ==ئەمانەش ببینە== * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] * [[ناحیەی باعەدرێ]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] lrqw6rx54qyqkre45edauk9fopi96i5 0 212079 966915 960570 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو=گاڤی |ناوی تەواو=پابلۆ مارتین پایێز گاڤیرا |ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|٢٠٠٤|٨|٥}} |شوێنی لەدایکبوون=[[لۆس پالاسیۆس ئی ڤیلافرانکا]]، ئیسپانیا |جێگای یاریکردن=[[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]] |یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |ژمارەی یانە=٣٠ |youthclubs1=لا لیارا |youthclubs2=[[ڕیال بێتیس|بێتیس]] |youthyears2=٢٠١٤–٢٠١٥ |youthclubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |youthyears3=٢٠١٥–٢٠٢١ |clubs1=[[یانەی بارسێلۆنای بی|بارسێلۆنا بی]] |years1=٢٠٢١ |caps1=٣ |goals1=٠ |clubs2=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |years2=٢٠٢١– |caps2=٣٤ |goals2=٢ |nationalteam1=ئیسپانیا ژ١٥ |nationalyears1=٢٠١٨ |nationalcaps1=٤ |nationalgoals1=١ |nationalteam2=ئیسپانیا ژ١٦ |nationalyears2=٢٠١٩–٢٠٢٠ |nationalcaps2=٥ |nationalgoals2=٠ |nationalteam3=ئیسپانیا ژ١٨ |nationalyears3=٢٠٢١– |nationalcaps3=٣ |nationalgoals3=٠ |nationalteam4=ئیسپانیا |nationalyears4=٢٠٢١– |nationalcaps4=١٠ |nationalgoals4=١ |club-update=٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ |nationalteam-update=١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ }} '''پابلۆ مارتین پایێز گاڤیرا''' ({{بە ئیسپانی|Pablo Martín Páez Gavira}}، {{IPA-es|ˈpa. βlo maɾˈtim ˈpa.eθ ɣaˈβiɾa}}؛ لەدایکبووی ٥ی ئابی ٢٠٠٤)<ref>{{Cite web|title=Gavi Biography|url=https://www.espn.co.uk/football/player/bio/_/id/323702/gavi|access-date=2022-07-24|website=ESPN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Biography of Gavi Páez {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/pablo-p-902134|access-date=2022-07-24|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> ھەروەھا ناسراوە بە '''گاڤی''' ({{بە ئیسپانی|Gavi}}، {{IPA-es|ˈɡaβi}})، [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئیسپانییە، کە وەک [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاستێک]] یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنای]] ئیسپانی و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ئیسپانیا]] دەکات.<ref>{{Cite web|title=گاڤی لە وێبگەی وۆڕڵدفوتبۆڵ|url=https://www.worldfootball.net/player_summary/gavi/|url-status=live|access-date=2022-05-06|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> بە یەکێک لە باشترین یاریزانە لاوەکانی تۆپێ پێ دادەنرێت لە جیھاندا.<ref>{{Cite web|date=2022-06-17|title=Camavinga and Gavi fight it out for the Golden Boy Award|url=https://www.marca.com/en/football/2022/06/17/62ace06a268e3edb2c8b45cf.html|access-date=2022-07-24|website=MARCA|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Williams|first=George|date=2022-04-04|title=Gavi collects the 'Next Generation' award as the third best young player in the world|url=https://sportsfinding.com/gavi-collects-the-next-generation-award-as-the-third-best-young-player-in-the-world/142802/|access-date=2022-07-24|website=Sports Finding|language=en-GB}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.bdfutbol.com/en/j/j11269.html گاڤی] لە BDFutbol * [https://www.lapreferente.com/J71424/.html#marcoCentral گاڤی] لە LaPreferente.com (بە ئیسپانی) {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە||ئیسپانیا|تۆپی پێ}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٤]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیک لە تۆپی پێ]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی زێوی ئۆڵمپیکی ئیسپانی]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆلۆمپیای ھاوینەی ٢٠٢٠]] 4r7jsv9ih7dgb91ybhrw47pvx53sbr6 966925 966915 2022-08-02T13:02:48Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ |ناو=گاڤی |ناوی تەواو=پابلۆ مارتین پایێز گاڤیرا |ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|٢٠٠٤|٨|٥}} |شوێنی لەدایکبوون=[[لۆس پالاسیۆس ئی ڤیلافرانکا]]، ئیسپانیا |جێگای یاریکردن=[[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاست]] |یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |ژمارەی یانە=٣٠ |youthclubs1=لا لیارا |youthclubs2=[[ڕیال بێتیس|بێتیس]] |youthyears2=٢٠١٤–٢٠١٥ |youthclubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |youthyears3=٢٠١٥–٢٠٢١ |clubs1=[[یانەی بارسێلۆنای بی|بارسێلۆنا بی]] |years1=٢٠٢١ |caps1=٣ |goals1=٠ |clubs2=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] |years2=٢٠٢١– |caps2=٣٤ |goals2=٢ |nationalteam1=ئیسپانیا ژ١٥ |nationalyears1=٢٠١٨ |nationalcaps1=٤ |nationalgoals1=١ |nationalteam2=ئیسپانیا ژ١٦ |nationalyears2=٢٠١٩–٢٠٢٠ |nationalcaps2=٥ |nationalgoals2=٠ |nationalteam3=ئیسپانیا ژ١٨ |nationalyears3=٢٠٢١– |nationalcaps3=٣ |nationalgoals3=٠ |nationalteam4=ئیسپانیا |nationalyears4=٢٠٢١– |nationalcaps4=١٠ |nationalgoals4=١ |club-update=٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ |nationalteam-update=١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ }} '''پابلۆ مارتین پایێز گاڤیرا''' ({{بە ئیسپانی|Pablo Martín Páez Gavira}}, {{IPA-es|ˈpa. βlo maɾˈtim ˈpa.eθ ɣaˈβiɾa}}؛ لەدایکبووی ٥ی ئابی ٢٠٠٤)<ref>{{Cite web|title=Gavi Biography|url=https://www.espn.co.uk/football/player/bio/_/id/323702/gavi|access-date=2022-07-24|website=ESPN|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Biography of Gavi Páez {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/pablo-p-902134|access-date=2022-07-24|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> ھەروەھا ناسراوە بە '''گاڤی''' ({{بە ئیسپانی|Gavi}}, {{IPA-es|ˈɡaβi}})، [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئیسپانییە، کە وەک [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ناوەڕاستێک]] یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنای]] ئیسپانی و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ئیسپانیا]] دەکات.<ref>{{Cite web|title=گاڤی لە وێبگەی وۆڕڵدفوتبۆڵ|url=https://www.worldfootball.net/player_summary/gavi/|url-status=live|access-date=2022-05-06|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> بە یەکێک لە باشترین یاریزانە لاوەکانی تۆپێ پێ دادەنرێت لە جیھاندا.<ref>{{Cite web|date=2022-06-17|title=Camavinga and Gavi fight it out for the Golden Boy Award|url=https://www.marca.com/en/football/2022/06/17/62ace06a268e3edb2c8b45cf.html|access-date=2022-07-24|website=MARCA|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Williams|first=George|date=2022-04-04|title=Gavi collects the 'Next Generation' award as the third best young player in the world|url=https://sportsfinding.com/gavi-collects-the-next-generation-award-as-the-third-best-young-player-in-the-world/142802/|access-date=2022-07-24|website=Sports Finding|language=en-GB}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} * [https://www.bdfutbol.com/en/j/j11269.html گاڤی] لە BDFutbol * [https://www.lapreferente.com/J71424/.html#marcoCentral گاڤی] لە LaPreferente.com (بە ئیسپانی) {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە||ئیسپانیا|تۆپی پێ}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٤]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆلۆمپیای ھاوینەی ٢٠٢٠]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی ئۆڵمپیک لە تۆپی پێ]] [[پۆل:مێدالیاوەرگرانی زێوی ئۆڵمپیکی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیسپانی]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] 2wp2bu5uak1r5ya0leoch0zhr0db25w 0 212154 967447 944993 2022-08-03T11:48:13Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ناحیەی ئەترویش | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[ناحیە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 50 |lats = 17 |latNS = | longd = 43 |longm = 20 |longs = 09 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[ناحیە]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١٨٧٩ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 291 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = 871 | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = ئەترویشی یان مزووری | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی سوریانی |سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ناحیەی ئەترویش''' یان '''ناحیەی مزووری''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''ناحیة اتروش''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Atruish subdistrict'') یەکێکە لە ناحیەکانی [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارۆچکەی [[شێخان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/300919024657.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> شارەدێی [[ئەترویش]] ناوەندی ئەم ناحیەیە. == ناو == * ناوی ئەم ناحیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی [[ئەترویش]]ەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * لە سەردەمی دەسەڵاتی حکومەتی عێڕاقدا پێی دەووترا ناحیەی مزووری لەبەرئەوەی ھەرە زۆری دانیشتوانی ئەم ناحیەیە سەر بە [[ھۆزی مزووری]]ن. == مێژوو == * ناحیەی ئەترویش لە ڕووی کارگێڕییەوە بە کۆنترین ناحیە دادەنرێت لە قەزای شێخاندا، ھەتا کۆتای حکومڕانی پاشایەتی عێراق، ناحیەکە سەر بە قەزای دھۆک بوو، بەڵام لە سەرەتای سەردەمی کۆماریدا ئەم ناحیە بە قەزای شێخان لکێندرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == جوگرافیا == سنوری ناحیەی ئەترویش، لە باکوورەوە [[ناحیەی چەمانکێ]]، لە باشوورەوە [[ناحیەی شێخان]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە [[ناحیەی گردەسێن]] و [[ناحیەی ئاکرێ]]، لە ڕۆژاواوە [[ناحیەی زاوێتە]] و [[ناحیەی فەیدێ]]یە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == * پێکھاتەی نەتەوەی ئەم ناحیەیە زۆرینەی [[کورد]] و کەمینەیەک [[ئاشوورییەکان]] تێدا دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (٨١) گوند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Demographic Survey | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = ئینگلیزی}}</ref> ==ئەمانەش ببینە== * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] * [[ناحیەی باعەدرێ]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] awansen843ntajbkzs3f5paccmeos1l 0 212213 967240 959508 2022-08-02T21:29:48Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{ئامادەکردن|}} {{Short description|19th- and 20th-century British archaeologist, army officer, and diplomat}} {{Use British English|date= November 2019}} {{Use dmy dates|date= May 2020}} {{Infobox military person | honorific_prefix = | name = T. E. Lawrence | honorific_suffix = | image = Te lawrence.jpg | image_size = | alt = | caption = Lawrence in 1918 | birth_date = {{Birth date|df= y|1888|08|16}} | death_date = {{Death date and age|df= y|1935|05|19|1888|08|16}} | birth_place = [[Tremadog]], [[Caernarfonshire|Carnarvonshire]], Wales | death_place = [[Bovington Camp]], [[Dorset]], England | placeofburial = [[St Nicholas, Moreton|St Nicholas]], [[Moreton, Dorset|Moreton]], Dorset | nickname = Lawrence of Arabia | birth_name = Thomas Edward Lawrence | alma_mater = [[Jesus College, Oxford]] | allegiance = [[United Kingdom]]<br />[[Kingdom of Hejaz]] | branch = [[British Army]]<br />[[Royal Air Force]] | serviceyears = 1914–1918<br />1923–1935 | rank = [[Colonel (UK)|Colonel (British Army)]]<br />[[Aircraftman|Aircraftman (RAF)]] | unit = | commands = | battles = [[First World War]] * [[Arab Revolt]] * [[Siege of Medina]] * [[Battle of Aqaba]] * [[Capture of Damascus]] * [[Battle of Megiddo (1918)|Battle of Megiddo]] | awards = [[Companion of the Order of the Bath]]<ref name=cb>{{London Gazette|issue= 30222 |supp= y| date=7 August 1917|page=8103}}</ref><br />[[Distinguished Service Order]]<ref name=dso>{{London Gazette|issue=30681 |supp=y|date=10 May 1918|page=5694}}</ref><br />[[Légion d'Honneur|Knight of the Legion of Honour]] (France)<ref name=loh>{{London Gazette|issue=29600|date= 30 May 1916|page=5321}}</ref><br />[[Croix de guerre 1914–1918 (France)|Croix de guerre]] (France)<ref name=cdeg>{{London Gazette|issue= 30638 |supp=y|date=16 April 1918|page=4716}}</ref> | relations = | laterwork = | other_name = T. E. Shaw, John Hume Ross }} ئەفسەر بووە لە هێزی سوپای بەریتانی بە پلەی کۆلۆنێل ناوی تۆماس ئێدوارد لۆرەنس، دوو خەڵاتی شاهانەی پێ بەخشراوە بۆ ئازایەتی و خزمەتەکانی بۆ پاشای بەریتانیا، لە دایک بووی ساڵی ١٦ی ئابی ١٨٨٨ە و لە ١٩ی ئەیاری ساڵی ١٩٣٥مردووە، پیشەی شوێنەوارناسێکی بەریتانی بووە و ئەفسەری سەربازی و کەسێکی دیپلۆماتکار و نووسەر بووە. ئەو کەسە بوو کە ڕۆڵیکی بەرچاوی گێڕڕاوە لە شۆڕشی عەرەبەکان لە ساڵانی (١٩١٦ تا ١٩١٨) و هاوبەش بووە لە هێرشەکانی سینا لە میسر و هێرشی پەلەستین کەلە لە جەنگی جیهانی یەکەم ساڵانی (١٩١٥ و ١٩١٨) هەڵگیرساوە دژی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی. فراوانی و هەمەجۆری چالاکیەکانی و پەیوەندیەکانی وەتوانای باس کردنی بەشێوەیەکی سەرنج ڕاکێش  بە ڕوونی لە نووسیندا ناوبانگی نێودەوڵەتی بۆ پەیدا کردووە بووە بە هەڵگری ناوی لۆرەنسی عەرەبەکان، ئەمە ناونیشانی فیلم بوو کەلە ساڵی ساڵی ١٩٦٢ دەرهێنراوە باس لە ڕووداوەکانی چالاکیەکانی لە کاتی جەنگ جیهانی یەکەم دا دەکا. ==سەرەتاکانی ژیانی== [[File:Lawrence house, Oxford.JPG|thumb|upright|بنەماڵەی لۆرەنس لەم خانووە ژیاون ژمارە ٢, [[شەقامی پۆلستید]], شاری ئۆکسفۆرد لە ١٨٩٦ تا ١٩٢١]] ئەو لە مانگی ئابی ١٨٨٨ لە دایک بووە لە دوو دایک باوکی کە هەرگیز هاوسەرگیریان ئەنجام نەدابوو کە ئەمیش دایکی سارا جونەر لە دایک بووی ١٨٦١جلە ساڵی ١٩٥٩مردووە پیشەی مامۆستایی تایبەت بووە بۆ خانەوادە پلە بەرزەکانی بەریتانیا، و باوکی بەڕێز تۆماس چاپمان حەوتەمین بارۆن بووە لە دایک بووی ساڵی ١٨٤٦ولە ساڵی ١٩١٩ مردووە، پیاوێکی لە بنەماڵەیەکی خانەوادەی ئیرلەندی بووە. چاپمان و جونەر نازناوی لۆرەنس-یان هەڵگرتبوو کە ناوی باوکی سارای بوو؛ دایکی سارا وەک خزمەتکارێک بۆ خێزانی لۆرەنس کاری کردبوو کاتێک بە سارا دووگیان بووە[١]. لە ساڵی ١٨٩٦ خانەوادەی لۆرەنس  چوونە شاری ئۆکسفۆرد، تۆماس لەم شارەدا ئامادەی قۆناغی ئامادەیی بوو و دواتر لە ساڵانی ١٩٠٧ تا ١٩١٠ خوێندنی لە بواری مێژوو لە کۆلێژی عیسا لە هەمان شاردا تەواو کرد. لە نێوان ساڵانی ١٩١٠ و١٩١٤ دا بە شێوەیەکی سەرکەوتوو لە کارچەمیش لە سوریای عوسمانی وەک شوێنەوارناسێک بۆ مۆزەخانەی بەریتانیا کاری کردووە، پاش هەڵگیرسانی جەنگی جیهانی یەکەم لە ساڵی ١٩١٤ وەکو خۆبەخشێک چووە ڕیزی سوپای بەریتانی و لە نووسینگەی عەرەبی لە قاهیرە کاری کردووە (ئەم نووسینگەیە لە ساڵی ١٩١٦ دامەزرێنرا) یەکەیەکی هەواڵگری سیخوری لە میسر بوو. لە ساڵی ١٩١٦دا بە کاری سیخوری گەشتی بۆ میزۆپۆتامیاو نمچە دوورگەی عەرەبی کرد، وەهەروەها لەگەڵ چەند ئەفسەری بەریتانی تر یاوەری هێزە عەرەبیەکانیان دەکرد  لەگەڵ بەرپابوونی شۆرشی عەرەبی وە پاڵپشتی لە شانشینی عەرەبیان دەکرد لە حیجاز بۆ سەربەخۆی دژی هێزی سوپای ئیمپراتۆریەتی عوسمانی. لۆرەنس لەگەڵ میر فەیسەلی کە سەرکردایەتی شۆڕشی عەرەبی دەکرد کاری کردووە وە هەندێ جار وەکو سەرکردەیەک بەشداری ریزە سەربازییەکانی عەرەبی کردووە دژی هێزە چەکدارەکانی عوسمانی بۆ گرتنی دیمەشق لە مانگی تشرینی یەکەمی ١٩١٨. دوای جەنگی جیهانی یەکەم لۆرەنس دەست بەکار بوو لە نووسینگەی دەرەوەی بەریتانیا وە بووە هێڵی پەیوەندیدار لە نێوان حکومەتی بەریتانیا لەگەڵ فەیسەڵ. لە ساڵی ١٩٢٢دا خۆی دوورەپەرێز گرت لە ژیانی کۆمەڵایەتی، ساڵانی دواتری بە خزمەت کردن وەکو ئەفسەرێکی پلە نزم ژیانی بەسەر برد وە زۆربەی کاتەکانی لە هێزی ئاسمانی بەسەر برد، وەهەروەها بۆ ماوەیەکی کورت کاری لە سوپادا دەکرد تا ساڵی ١٩٣٥. پەرتوکێکی نووسی بە ناوی (مینت) کە باس لەو کاتانەی کە لە هێزی ئاسمانی شاهانەدا بووە وەکو فڕۆکەوانێکی ئاسایی. کەسێکی زۆر کۆمەڵایەتی بووە و خۆی دەگونجاند لەگەڵ کەسانی هونەرمەند و نووسەر و سیاسەتمەدارانی ناسراو. هەروەها بەشداری لە پەرەسەندنی مۆتۆر بەلەمی ڕزگارکرد لە هێزی ئاسمانی شاهانەدا. لۆرەنس بە هۆی دوو کاریگەر ناسراو بوو بە هۆی ئەو راپۆرتانەی کە رۆژنامەنووسێکی ئەمریکی کە ناوی لۆیل تۆماس بوو دەیکرد لەسەر شۆڕشی عەرەبی و هەروەها پەرتوکەکەی بە ناوی (حەوت کۆڵەکەی ژیری)، لۆرەنس لە ١٩ی ئایاری ١٩٣٦ دوای ٦ ڕۆژ برینداربوونی لە ڕووداوێکی ماتۆڕسیکیل دا لە شاری دۆروسێت لە تەمەنی 46 ساڵیدا گیانی لەدەستدا. ==گەشتەکانی و شوێنەوەرناسی== لە تەمەنی ١٥ ساڵیەوە خولیای پیشەی شوێنەواری بووە ولەگەل هاورێکەی بە ناوی سیرل بیسۆن گەشتیان کردووە لەسەر باسیکیل وە ناوچەکانی ئۆکسفۆردو دەوراو پشتی و هەموو گوندەکان و کلێساکان و نەخشەیان درووست کردووە بۆ ئەو شوێنە کۆنانەی کە لەسەر ڕیگەیان بینیوە. لە هاوینی ساڵی ١٩٠٧دا هەڵدەستێ بە گەشت کردن بەتەنیای وە هەندێ جار لەگەڵ هاورێکەی بێسۆن و بەسەر بایسکلەوە بۆ ناو فەرەنسا هەموو کۆشکە کۆنەکانی سەردەمی چەرخی ناوەراست بەسەر دەکەنەوە و وێنەیان دەگرن. لەسالانی ١٩٠٧ تا ١٩١٠ دەچێتە کۆلیژی جیسیس لە شاری ئۆکسفۆرد بۆ خوێندنی بابەتی مێژوو، لە مانگی تەمووز و ئابی ١٩٠٨ توانی ٢،٢٠٠ میل (٣،٥٠٠ کم) بە تەنیا لەسەر بایسکلەوە رێگا بگرێت لە ڕێگەی فەڕەنساوە تا دەگاتە دەریای سپی ناوەڕاست وە بگەرێتەوە بۆ ئەوەی لێکۆڵینەوە بکات لەسەر ئەم قەڵایانە [٢٨]. لە هاوینی ساڵی١٩٠٩دا گەشتێکی لەسەر پێ دەکا وبە تەنیا بۆ ماوەی سێ مانگ کە دووریەکەی ١٠٠٠ میل - ١٦٠٠ کم دەبێ بۆ قەڵا خاچپەرستەکان کە دەکەوێتە خاکی سووریای عوسمانی[٣٠]. وەکو لە کۆلێژ جیسیس دەبێ ئەندامی بەشی ئەفسەرانی راهێنراوی زانکۆ دەبێ[٣١]. لۆرەنس لە کۆلیژەکە بە پلەی یەکەمی ڕێزەوە تەواوی کرد، توێژینەوەکەی کە پێشکەشی کردبوو لە ژێر ناوی کاریگەری جەنگی خاچەکان لەسەر سەربازانی تەلارسازی ئەوروپاییەکان- تا کۆتایی سەدەی ١٢یەم، بەشێکی لەسەر بنەمای لێکۆڵینەوەکانی لەگەڵ بیسۆن بوو کەلە فەڕەنسا کردبووی، [25] و ئەو توێژینەوانەی کە بە تەنیا ئەنجامی دابوو [33].لۆرەنس سەرسام بوو بە سەردەمی ژیانی سەدەکانی ناوەڕاست؛ ئارنۆلدی برای لە ساڵی ١٩٣٧ لەسەری نووسیبوو کە "توێژینەوەکانی لەسەر سەدەکانی ناوەڕاست" "ڕێگایەکی بوو بۆ ئەوەی دەربازی بێ لە شێوەی ژیانی ئەوسەردەمئی ئینگلتەرای [[بۆرژوازی]]"[٣٤]. لە ساڵی ١٩١٠، ئەو گەشتەی دی جی هۆگارت کە بۆ مۆزەخانەی بەریتانیا ڕێکخرا بوو لە شوێنی بۆ لۆرەنس وەکو هەلێک بۆی رەخسا تا تواناکانی لە پیشەی شوێنەوارناسی لە کەرگامیش بسەلمێنێت وەلە هەمان کاتدا گەرترۆید بێڵی لەم شوێنەوارەدا ناسی. [[File:T._E._Lawrence_and_L._Woolley_at_Carchemish_(1913).jpg|thumb|upright|left|250px|شوێنەوارێکی سەرەتایی هیتییەکان کە لەلایەن لۆڕەنس و وولی لە دەستە راستەوەیە لە شاری کەرگامیش دۆزرایەوە]] ==هەواڵگری سەربازی== لە کانوونی دووەمی ١٩١٤، وولی و لۆرەنس لە لایەن سوپای بەریتانیاوە بە هاوبەشی هەڵبژێردران[٤٣] وەک شوێنەورناس بۆ ئەنجامدانی لێکۆڵینەوەیەکی سەربازی بۆ بەریتانیا لە بیابانی نەگڤ. ئەوان لە لایەن ڕێکخراوی دۆزینەوەی پەلەستینەوە پارەیان بۆ دابینکرا بوو بۆ گەڕان بە دوای ئەو ناوچانەی کە لە بایبڵ ئاماژەیان پێکراوە ئەمیش بیابانی زین، وئەمانیش لێکۆڵینەوەیەکی شوێنەواریان بۆ بیابانی نەگڤیان بەجێ هێنا کە بە درێژایی ڕێگاکەوە بوو. نەگڤ لە ڕووی ستراتیژیەوە گرنگ بوو، کە وەکو سوپای عوسمانی هێرشی بکەنە سەر میسر دەبێ لەو شوێنە تێبپەڕێت. وولى لەگەڵ لۆرەنس دواتر راپۆرتێکیان بڵاو کردەوە لەسەر گەشتەکەیان بۆ دۆزینەوەی شوێنەوار،[٤٤] بەڵام گرینگترین دەرئەنجامی ئەوە بوو نوێکردنەوەی نەخشەکێشانی ناوچەکە بوو، لەگەڵ سەرنجدانی تایبەت بە تایبەتمەندیەکانی پەیوەندی سەربازی و هەبوونی سەرچاوە ئاویەکان. وەهەروەها لۆرەنس سەردانی عەقەبا و شۆبکی کرد، ئەم دوو شوێنە دوور نین لە شوێنەواری پێترا [٤٥]. بارودۆخەکە لە ماوەی ساڵی ١٩١٥ ئاڵۆز بوو. ڕیزەکانی بزووتنەوەی نەتەوەیی عەرەبی جۆرە چاڵاکیەکژ هەبوو لە ڕیزەکانیدا بەتایبەتی ئەوانەی بە زمانی عەرەبی دەدوان لەو ناوچانەی کەلە ژێر دەسەڵاتی عوسمانی دا بوون. وەهەم لە هەمان کاتدا ژمارەیەکی زۆرانێک لە عەرەبەکان سەرباز بوون لە ڕێزی هێزی چەکدارەکانی عوسمانیدا خزمەتیان دەکرد(٤٩). لۆرەنس وبەریتانیەکان لەگەڵ شەریف حوسێن لە پەیوەندیدا بوون ودانوستانیان هەبوو بۆ ڕابەرایەتیکردنی ڕاپەڕینێک دژی عوسمانیەکان. ڕاپەڕینێکی بەم شێوەیە یارمەتیدەر بوو بۆ بەریتانیا تا بچێتە بجەمگێ دژی عوسمانیەکان، وە کەمکردنەوەی هەر هەڕەشەیەک هەبێ لە سەر کەنالی سویز. هەرچەندە دیبلۆماتکارەکانی فەرەنسی بەرهەلستکار بوون لەسەر ئەم جۆرە پیلانە لەلایەکی ترەوە یارمەتی سوریایان دا بۆ سەربەخۆ بوونی بەڵام وەک داگیرکەرێک لە ژێر دەستی فەڕەنسیەکان بن ونەک دەوڵەتێکی سەربەخۆ بێ[٥٢]. ناڕەزایی تووند لە لایەن حکوومەتی هیندستانەوە هەبوو، کە بە شێوەیەکی ئاسایی بەشێک بوو لە حکومەتی بەریتانی بەڵام بە سەربەخۆیی ڕەفتاری دەکرد وەچاوی لەسەر خاکی میزوپۆتامیا بوو کە لەژێر دەسەڵاتی بەریتانیادا بێ کە وەکو کۆگایەک بێ بۆ هیندستان خزمەت بکات، لەمەش زیاتر دەیویست سەر بە عەدەنی عەرەبدا ببەسترێتەوە[٥٣]. لۆڕنس لە نووسینگەی عەرەبی سەرپەرشتی ئامادەکردنی نەخشەکانی کرد[٥٤]، وە ئامادەکردنی هەواڵی ڕۆژانە بۆ جەنەراڵەکانی بەریتانیا لە شانۆکاندا[٥٥]، و چاوپێکەوتن لەگەڵ زیندانییەکان دەکرد (٥٤). خۆی ڕەخساندبوو بۆ بەجێ هێنانی کرداری نیشتنەوەی هێزەاکانی بەریتانیا لە شاری ئەلێکساندرێتا کە هەرگیز نەهاتە دی[٥٧]. لە بەهاری ١٩١٦ لۆرەنس بە خێرایی نێردرا بۆ میزوپۆتامیا بۆ ئەوەی یارمەتی لە هێورکردنەوەی گەمارۆی کوت بدات بە چەند ڕێگایەک وەکو دەستپێکردنی ڕاپەڕینێکی عەرەبی و بەرتیلدانی بەرپرسانی عوسمانی. ئەم ئەرکە هیچ ئەنجامێکی بەسوودی نەبوو[٦٠]. هاوکات ڕێککەوتننامەی سایکس– پیکۆت لە لەندەن بەبێ ئاگاداری بەرپرسانی بەریتانیا لە قاهیرە گفتوگۆی لەسەر کرا کە ڕێژەیەکی زۆری خاکی سوریایان بە فەڕەنسا بەخشی بوو. هەروەها ئاماژە بەوە دەکات کە عەرەب دەبێت چوار شارە مەزنەکەی سوریا داگیر بکەن ئەگەر هەر جۆرێک دەوڵەتیان هەبوو: دیمەشق و حومس و حەما و حەلەب. ڕوون نەبوو کە لۆرەنس کە چەند ئاگاداری ناوەڕۆکی ئەم پەیمانە بووبێت [٦١]. ==شۆڕشی عەرەبی == [[File:Ljidda.jpg|thumb|upright|وێنەی لۆرەنس [[Rabigh]], باکوری [[جەدە]], ١٩١٧]] لە١٦ی تشرینی یەکەمی١٩١٦، لۆرێنس بە کارێکی هەواڵگری بە سەرۆکایەتی ڕۆناڵد ستۆرس نێردرا بۆ هێجاز[٦٣]. چاوپێکەوتنی لەگەڵ کوڕەکانی شەریف حسێن کرد عەلی و عەبدوڵڵا لەگەڵ فەیسەڵ و گەیشتە ئەو ئەنجامەی کە فەیسەڵ باشترین پاڵێوراوە بۆ سەرکردایەتیکردنی شۆڕش [٦٥]. لە مانگی نۆڤەمبەردا، ستیوارت فرانسیس نیوکەمب هەڵبژێردرا بۆ ڕابەریایەتی کردنی پەیوەندیەکی هەمیشەیی بەڕیتانی بۆ فەیسەڵ وپیاوەکانی[٦٦]. نیوکەمپ نەگەشتبوو بۆ ناوچەکە و بارودۆخەکە بەرەو گرژی دەرۆیشت و پەلەی تیادا هەبوو، بۆیە لۆرەنس لە شوێنی نیوکەمپ نێردرا[٦٧]. لە کۆتایی مانگی کانوونی یەکەمی ١٩١٦ فەیسەڵ و لۆرەنس پلانێکیان داڕێژت بۆ جێگیرکردنەوەی هێزە عەرەبییەکان لە دەوروبەری شاری مەدینەدا بۆ ڕێگرتن لە هەڕەشەکردن هێزەکانی عوسمانی بەسەر پێگەکانی عەرەب وە دانانی هێڵی شەمەندەفەری کەلە سوریایە لەژێر فشاری هەڕەشەدا [٦٨]. لۆرەنس نیوەندێک بوو بۆ هەڵگیرسانی شۆڕشی عەرەب وەهاریکاریان لە بواری ستراتیژی و پەیوەندی کردن لەگەڵ هێزە چەکدارەکانی بەریتانی، وە لە هەمان کات بەشداری لە زۆرەها چاڵاکی کرد لەمانە چەند ئەنجامدانێکی سەربازی، ئەمانیش: * لە ڕۆژی ٣ی کانوونی دووەمی ساڵی ١٩١٧: هێرشکردنە سەر بارەگایەکی عوسمانی لە هەیجاز[٧٠] * لە ڕۆژی ٢٦ی ئازاری ساڵی١٩١٧: هێرشکردنە سەر هێڵی شەمەندەفەر لە ناوچەی عەبا ئەل نەم[٧١][٧٢] * لە ڕۆژی ١١ی حوزەیرانی ساڵی١٩١٧: هێرشکردنە سەر پردێک لە ڕاس- بەعلبک[٧٣] * لە ڕۆژی ٢ی تەمووزی ساڵی١٩١٧: هێرش کردنە سەر هێزەکانی عوسمانیەکان وشکستهێنانیان لە ناوچەی عەبا ئەل - لیسەن، سەربازگەی عەقەبە(٧٤) * لە ڕۆژی ١٨ی ئەیلوولی ساڵی ١٩١٧: هێرشکردن وتێکشکاندنی هێڵی شەمەندەفەری نزیک ناوچەی مودەورا [٧٥] * لە ڕۆژی ٢٧ی ئەیلولی ساڵی ١٩١٧: هێرش کردنە سەر هێڵی شەمەندەفەر، وە تێکشکاندنی [٧٦] * لە ڕۆژی ٧ی تشرینی دووەمی ساڵی ١٩١٧: لە دوای هێرشێکی شکستخواردووی لەسەر پردی یەرموک، تەقاندنەوەی شەمەندەفەرێک لەسەر هێڵەکەوە کە دەکەوێتە نێوان ناوچەی دێرە و عەممان و بەهۆی تەقینەوەکەوە چەندین برینداری بەرکەوتووەکانی لێکەوتەوە بووە هۆی بەرپاکردنی شەڕ لە نێوان عەرەبەکان وهێزی عوسمانیەکان[٧٧] * لە ڕۆژی ٢٣ی کانوونی دووەمی ساڵی ١٩١٨: شەڕی تەفیلە هەڵگیرسا لە نێوان عەرەبەکان لەژێر فەرمانی جەعفەر پاشای عەسکەری و عوسمانیەکان لە باشووری ڕۆژهەڵاتی دەریای مردوودا لە ئەنجامدا جەنگەکە شەڕکردنێکی بەرگری بوو بەڵام بوو بە هێرشێکی هێرشبەری لە مێژووی ناسراوە بە جەنگی "دەستوەشێنێکی تووندی هێز". لۆرێنس خەڵات کرا و پلەی بەرزکراوە بۆ ئەو ڕابەراتی کردنەی لە تەفیلە وە بوو بە ئەفسەری کۆڵۆنێڵ[٧٨] * لە ئاداری سالی 1918: هێرشکردنە سەر هێڵی شەمەندەفەر نزیک شاری عەقەبە[٨٠] * لە ڕۆژی ١٩ی نیسانی ساڵی 1918: هێرشکردن وە بەکارهێنانی ئۆتۆمبێلی زرێپۆشی بەریتانی بۆ سەر ناوچی تێڵ-شەم(٨١) * لە ڕۆژی ١٦ی ئەیلولی ساڵی ١٩١٨: تەقاندنەوەی پردی شەمەندەفەری کەلە نێوان عەمان و ناوچەی دەرەع[٨٢] * لە ڕۆژی ٢٦ی ئەیلولی ساڵی 1918: هێرش کردن بۆ سەر هێزەکانی عوسمانیەکان و ئەڵمانییەکان نزیک گوندی تەفەس. هێزی عوسمانییەکان گوندنشینەکانیان کۆمەڵکوژ کرد لە بەرامبەردا هێزە عەرەبەکان و لۆرەنس زیندانیەکانیان کۆمەڵکوژ کرد [٨٣] لۆرەنس لە مانگی حوزەیرانی ساڵی ١٩١٧دا بە درێژایی ٣٠٠ میل بەرەو باکووردا بە تەنیا گەشت دەکات و بەرەو ئەقەبە و ڕەس بەعلبک و دەوروبەری دیمەشق و ئەزرەق و ئوردن دەڕوات. چاوی بە نەتەوە عەرەبەکان دەکەوێت، هەڵدەستێ بە ڕێنمایی کردنیان تا هەڵنەستنەوەو شۆڕش هەڵنەگیرسێنن دژی عوسمانیەکان تا هێزەکانی فەیسەڵ دەگات وە دوای ئەو هێرشە ئەنجام بدەن بۆ پردەکە بۆ دروستکردنی کاریگەری چالاکی چەکداری وسەرکەوتنی بەدەست هێنا بۆ سەرکەوتنی داڕێژتنی پلانەکانی بەریتانیا بۆیە خەڵاتی گرانبەهای بەدەست هێنا وەکو خەڵاتی ڤیکتۆریا و خەڵاتی باس کە دوو خەڵاتی تەنها دەدرێنە ئەو کەسانەی بوێرن ودڵسۆزانە بۆ بەریتانیا خزمەت دەگەیەنن وەهەم پلەی سەربازیان بەرز کردەوە بۆ مەیجۆر. لۆرەنس بەهەماهەنگی لە نێوان بارەگای بەریتانیا و پەیوەندی کردن بە فەیسەل کاری سەربازی هاودەمی ڕادەپەڕاند[٨٦]، بەڵام لە سەرەتای ساڵی ١٩١٨دا پەیوەندی بەڕیتانی و فەیسەڵ لە رێگای ئەفسەری کۆلۆنێل پیرس چارلس جۆیس بوو، لۆرەنس تەنها کاری سەرەکی تەرخان کرابوو بۆ هەواڵگری وکۆکردنەوەی زانیاری [٨٧]. ==پلانڕێژی == فەیسەڵ و لۆرەنس ئامانجی سەرەکیان ئەوە بوو بە گرتنی شاری مەدینە بوو بەڵام بە گرتنەبەری ڕووەو باکوور لە ڕێگەی مەعن و دێرەعەوە بۆ دیمەشق و ئەو خاکانەی لە دوای ئەمان دێت. فەیسەڵ دەیویست هێرشی ئاسایی لە دژی عوسمانیەکان دا بکات، بەڵام لۆرەنس بەم شێوە هێرش کردنەکەی پاشگەز کردەوە[٨٨]. شاری مەدینە ئامانجێکی سەرنجڕاکێش بوو بۆ شۆڕشەکە وە وەک دووەم پیرۆزی شوێنەکەی بۆ موسوڵمانان، وە لەبەر ئەوەی سەربازگەی عوسمانیەکان بەهۆی نەخۆشی و گۆشەگیریەوە بۆیە لە جیاتی هەوڵدان بۆ گرتنی پلانیان درێژ کردەوە کەلە دیمەشقەوە هێرش بکەنە سەر هێڵی شەمەندەفەری هەجازی بەتەواوەتی تێکو پێکی بشکێنن و لەناوی ببەن[٩٠]. == گرتنی عەقەبە== [[File:Lcamel.jpg|thumb|upright|لۆرەنس لە [[عەقەبە]], ١٩١٧]] لۆرەنس پێشنیارێکی پێشکەش کرد بۆ ئەوەی ناڕێکوپێکی ڕیزەکانی هێزی عەرەب یەکبخا بە هینانی کەسایەتیەک بە ناوی عەودا ئەبو تەیی بۆ ڕیزەکانی سوپای عەرەب ئەم کەسە لە ڕیزەکانی سوپای عوسمانیەکان دا بوو کە دەکەوێتە شارۆچکەی عەقەبە لەسەر دەریای سوورەوە[٩٧][٩٨][٩٩]، بۆیە لە دەریاوە هێرشیان کرد ئەم ڕێگایانەی کە لە چیاکانەوە بۆی دەچوو بە شێوەیەکی پتەو بەرگری لێ کرابوون. هەڵمەتەکە لەلایەن شەریف ناسری مەدینە بەڕێوە چوو[١٠١]. لۆرەنس وردەکارییەکانی پلانڕێژی هێرشی ناوەوەی کە بۆی دایڕێژراو کردبوو پلە سەربازیە بەرزەکانی سەرووی خۆی لێ ئاگادار نەکردبۆوەوە لەبەر هۆکاری ئەوەی نەوەک پلانەکەی بۆ بەرژەوەندی فەڕەنساییەکانەوە بکەوێتەوە، هێرشەکە لە ٩ی ئایاری لە وێجه دەستی پێ کرد[١٠٢][١٠٣]لە ٦ی تەموزداعەقەبا کەوتە دەست هێزە عەرەبەکان بە پلانی لۆرەنس بۆ هێرش کردنی سەربازی بەسەر بەرگریەکانی تورکیەکان لە دوواوە. فەرماندەی نوێی هێزی هەڵمەتی ئاسمانی میسری بە سەرکردایەتیە نوێکەی جەنەراڵ ئێدمۆند ئالێنبی ڕازی بوو لەسەر ئەو پلانە ستراتیژیەی کە لۆرێنس پەیڕەوی دەکرد بۆ شۆڕشەکە. لۆرەنس پێگەیەکی متمانەیی بەهێزی بەدەست هێنا وەکو ڕاوێژکاری لەلایەن فەیسەڵ وهەروەها جەنەراڵ ئالێنبی. ==دەرعە== لۆرەنس لە ٢٠ی تشرینی دووەمی ١٩١٧دا لە کاتێکدا دەرعای بە شێوەیەکی شاردراوەیی بەسەر کردەوە لەلایەن سوپای عوسمانیەوە دەسگیر دەکرێ و لێی دەدرێ ووە دەست درێژی دەکرێتە سەر بەشێوەیەکی جەستەییەوە لەلایەن دەسەڵاتداری ناوخۆیی و پاسەوانەکانیەوە، هەرچەندە شێوەی دەست درێژی کردنە سەری دیاری نەکردبوو. مالکۆم براون و جۆن ئی ماک و جێریمی ویلسۆن گفتوگۆیان کردووە کە ئەم ڕووداوە کاریگەری دەروونی لەسەر لۆرەنس هەبووە کە لەوانەیە هەندێک لە هەڵسوکەوتە نائاساییەکانی لە ژیانی دواتردا ڕوون بەدیار کەوتووە. لۆرەنس لە نووسینەکەی بە ناوی حەوت ستوونی ژیری کۆتایی بە سەردوولکەکەی هێناوە و نووسیویەتی: "لە دێرعە ئەو شەوە قەڵای پاکیزەییم بە شێوەیەکی نابەجی ون بوو" [١١٠] == کەوتنی دیمەشق== [[File:With Lawrence in Arabia.jpg|thumb|upright|لۆرەنس لە ساڵی ١٩١٩]] لۆرەنس بۆ چەند هەفتەیەکی کۆتاییەکانی جەنگ دا بەشداری کرد لە هێرشی گرتنی دیمەشق، بەڵام خۆی ئامادە نەبوو لە کاتی خۆ بە دەستەوەدانی فەرمی شارەکە، بەڵکو دوای چەند کاتژمێرێک دوای کەوتنی شارەکە گەیشت ئەویش لە دەوروبەری کاتژمێر 9ی بەیانی دەبێ کە دەکاتە1ی تشرینی یەکەمی ١٩١٨، ئامادە نەبوونی زۆر نائومێدی کرد، هەرچەندە یەکەم کەس کە گەیشتە دیمەشق هێزی ئوستورالی بە سەرۆکایەتی مەیجۆر ئ. س. ن. بە ناوی هاری ئۆڵدن، کە خۆبەدەستەوانی فەرمی شارەکەی لە میر سەعیدی بەوەکالەت ورگرت[١١١]. لۆرەنس وەکو ئامێرێک بوو لە دامەزراندنی حکومەتێکی عەرەبی لە دیمەشق و هەم وەکو پایەتەخت بێ لە ژێر دەسەڵاتی فەیسەڵ وەک پاشایەک بەڵام ئەم ئامانجە لە ساڵی ١٩٢٠دا کۆتایی هات، دوای شەڕی مەیسەلۆن کاتێ هێزە فەڕەنسییەکانی بە فەرماندەی جەنەراڵ گوراود هێرشی کردوو فەرەنسیەکان توانیان بچنە ناو دیمەشق بە فەرمانی جەنەراڵ ماریانۆ گۆیبێت بەمە خەونی لۆرەنس بۆ سەربەخۆ عەرەب ڕووخا [١١٢]. لە ساڵانی کۆتاییەکانی جەنگ دا لۆرەنس بەدوای ئەوەدا بوو کە باڵادەستەکانی حکومەتی بەریتانی بهێنێتە ئەو باوەڕەی کە سەربەخۆیی عەرەب لە بەرژەوەندی ئەواندایە بەڵام نەتوانی سەرکەوتن بهێنێ لەبەر تێکەڵی بەرژەوەندیەکاندا ولەگەڵ پێکهاتن وڕێکەوتنی نهێنی سایکس پیکۆی لە نێوان فەرەنسیەکان و بەریتانیەکان بووە هۆی ئەوەی پێچەوانەی ئەو بەڵێنانەی کە بە عەرەب درابوو بۆ سەربەخۆیی بوونیان وە کارەکەی بێ هیوا کرد[١١٣]. ==ساڵانی پێش جەنگ== لۆرەنس گەڕایەوە بۆ شانشینی یەکگرتووەکان بە پلەی کۆڵۆنێڵ [١١٤] دوای جەنگ ڕاستەوخۆ دەست بەکار بوو لە نووسینگەی دەرەوە ، لە نێوان کانوونی دووەم و ئایاردا وەک ئەندامی شاندی فەیسەڵ ئامادەی کۆنگرەی ئاشتی بووە لە پاریس. لە ١٧ی ئایاری١٩١٩، بە فرۆکەیەکی جۆری هاندلی جۆری ۆ/٤٠٠ لۆرێنس لە ڕێگای بچێتە میسر، هەر لە فڕۆکەخانەکەی کەلە ڕۆما-سێنتۆسێل دەبێ دەکەوێتە خوارەوە دوو فڕۆکەوان و هاو فڕۆکەوان دەکوژرێن، بەڵام لۆرەنس تەنها تووشی شکانی شانی و دوو پەراسووی دەبێ و ڕزگاری دەبێ [١١٥] وەکو لە خەستەخانە دەکەوێت لە لایەن پاشای ئیتاڵی ڤیکتۆر ئیمانوێلی سێیەمی-ەوە سەردانی دەکرێ [١١٦] [[File:Lawrence of Arabia's map, presented to the Eastern Committee of the War Cabinet in November 1918.jpg|thumb|upright=1.35| لۆرەنس نەخشەیەک ئامادە کرد بۆ کابینەی جەنگ لە تشرینی دووەمی لەساڵی ١٩١٨ دا <ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/4332702.stm|title=UK – Lawrence's Mid-East map on show|date=11 October 2005}}</ref>]] لۆرەنس لە شوباتی ١٩٢٠ تەنها بۆ ماوەی ساڵێک یان زیاتر کاری ڕاوێژکاری ئەنجام دا بۆ وینستۆن چەرچڵ لە نووسینگەی کۆلۆنیال .[١٢٣] [[File:FeisalPartyAtVersaillesCopy.jpg|left|thumb|میر [[فەیسەلی یەکەم عئیراق|فەیسەل]] ئاهەنگ لە [[شوین ڤێرسای|ڤێرسای]], لە کاتی [[کۆنفرانسی ئاشتی پاریس لە ساڵی ١٩١٩]]; لە چەپەوە بۆ ڕاست: , [[نوری ئەلسەید، رۆستەم هەیدەر، لە پێشەوە فەیسەل]], [[Rosario Pisani|کاپین پیسانی]], لۆرەنس, خزمەتکاری فەیسەل (نەناسراوە), کاپتن حەسەن قادری]] لۆرەنس ڕقی لە کاری بیرۆکراسی بوو، لە ٢١ی ئایاری ١٩٢١ بۆ ڕۆبێرت گراڤس نامەیەک دەنێرێ و تیادا دەنووسی: خۆزگە لەوێ نەڕۆیشتبام: عەرەب ژیانی منیان گۆڕیوە، وە کاری کردنی بەردەوام ژیان بەرەو دووبارەو بوونەوە دەبا وە بیزارکەرە. من لێرە گیرم خواردووە: چوونکە نووسینگەکە هەموو رۆژێک هەمان کار بەبەردەوامیە.[١٢٤] لۆرەنس لەو ماوەیەدا بە چەند بۆنەیەک گەشتی بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەکا وەکو فەرمانبەرێکی بەریتانیا بە ناونیشانی "بەرپرسی ئەفسەری ڕامیاری ترانس - جوردنیا"وە. [١٢٥] لۆرەنس هەڵمەتێک بۆ تێڕوانینی خۆی و چەرچڵ بەرامبەر بە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی کردووە و چەند ڕۆژنامەیەکی بڵاو کردەوە لەوانە ڕۆژنامەی تایمز و ڕۆژنامەی چاودێر و ڕۆژنامەی دەیلی مەیڵ و ڕۆژنامەی دەیلی ئێکسپرێس.[١٢٦] لۆرانس لە ماوەی تەمەنیدا ناوبانگێکی لکەداری هەبووە لە فەڕەنسا وە تەنانەت ئەمڕۆش وەک "دوژمنێکی فەڕەنسی" دادەنرێت، ئەو پیاوەی کە بەبەردەوامی سوریەکانی هان دەدا بۆ یاخیبوون لە دژی حوکمی فەرەنسا لە ماوەی ساڵانی ١٩٢٠دا.[١٢٧] لەگەڵ ئەوەشدا مێژوونووسی فەڕەنسی مۆریس لەریس نووسیویەتی ئەو هۆیەی کە کێشەی فەرەنسا بوو لە سوریادا ئەوە بوو کە نەیانویستووە لە ژێر فەرمانرەوای فەرەنسادا بن، بۆیە فەرەرنسا پێویستی بە بەهانەیەک بوو بۆ ئەوەی سەرنەکەوتنیان لەو ئاستەنگانەی کە ڕووبەڕوو بووینەوە بۆ بەڕێوەبردنی وڵاتەکەدا. [١٢٨] لاریس نوسیویەتی کە لۆرەنس زۆربەی کات لە فەڕەنسا بە کەسێکی کە ناحەزی فەرەنسا بووە، بەڵام ئەو بەڕاستی هەواداری فەرەنسا بووە.[١٢٨] ==مەرگی== [[File:The grave of T. E. Lawrence in the separate churchyard of St Nicholas' Church, Moreton.jpg|thumb|upright|گۆری لۆرەنس لە حەوشەی کلێسەی سەنت نیکۆلاس. ''[[دۆمینۆس ئیلۆمیناتیۆ میا]]'', , درووشمەکە [[زانکۆی ئۆکسفۆرد]]; it وەرگێردراوە"خودای گەورە ڕێگای ڕۆشەنمە." نووسینی سەر بەردی کێلەکەی {{bibleverse|جۆن|٥:٢٥|KJV}}.]] لە ڕۆژی ١٣ی ئایاری ساڵی ١٩٣٥دا، لۆرەنس خزمەتی سەربازی جێ دەهێڵێ ولە ڕووداوێکی ماتۆڕسیکلدا لە نزیک خانوەکەی، لە نزیک شاری وارهام تووشی ڕووداو دەبێ بە خەستی بڕیندار دەبێ. [١٤٧] دوای شەش ڕۆژ لە ١٩ی ئایاری١٩٣٥دا لە تەمەنی ٤٦ ساڵیدا دەمرێت. شوێنی ڕووداوەکەی وەکو یادکردنەوەیەک بە هێمایەک نیشان کراوە.[١٤٨] [[پۆل:وەرگێڕەکانی فەڕەنسی–ئینگلیزی]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:نووسەرانی بریتانیی سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٥]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٨]] [[پۆل:CS1 French-language sources (fr)]] [[پۆل:وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووە ھەمیشەیییەکان]] [[پۆل:ھەموو وتارەکان بە بەستەرە دەرەکییە مردووەکان]] [[پۆل:CS1: Julian–Gregorian uncertainty]] == سەرچاوەکان == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} io04d8kjs38z2b2432xq59zdo6kcf12 0 212257 967202 945609 2022-08-02T20:30:55Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki پۆرنۆگرافی لە پاکستان لە ئێستادا نایاساییە و یاسا جۆراوجۆرەکانی ئەو وڵاتە پێشێل دەکات. لە تشرینی دووەمی ۲۰۱۱ەوە حکومەتی پاکستان بە تەواوی ئەو ماڵپەڕانەی قەدەغە کردووە کە ناوەڕۆکی پۆرنۆگرافییان تێدایە.<ref>{{Cite web|date=2019-06-26|title=FOCUS: Pornography Laws in Pakistan – The Diplomatic Envoy|url=https://web.archive.org/web/20190626225338/http://thediplomaticenvoy.com/2017/11/13/focus-pornography-laws-pakistan/|access-date=2022-05-13|website=web.archive.org}}</ref> == سەرچاوەکان == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} sr35ctlwttjh7pk9z0y2fxtlagpud9w 0 212492 967429 947268 2022-08-03T11:35:42Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Noahsworld map Version2.png|وێنۆک|نەخشەی بڵاوبوونەوەی نەوەکانی [[نووح]]]] [[File:Josephustable 3.svg|thumb|شوێنی جوگرافی کووڕەکانی [[نووح]] کە تێیدا نەسڵی [[سام]] بە ڕەنگی سەوز و نەسڵی [[حام]] بە ڕەنگی شین و نەسڵی [[یافێس]] بە ڕەنگی سوور نیشان دراوە.]] '''مادا'''<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = فەرھەنگی خاڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/57478.PDF?ver=132619122510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = شێخ محەمەدی خاڵ | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> (بە[[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: Madai، بە[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: مدای، بە[[زمانی عیبری|عیبری]]: מָדַי، بە[[زمانی یۆنانی|گریکی]]: Μηδος). کوڕی [[یافێس]]ە یەکێکە لە ١٦ نەوەکەی [[نووح]] لە کتێبی سەرەتای ژیانی [[کتێبی پیرۆزی عیبری]]دا باس کراوە. '''مادا''' کوڕی '''[[یافێس]]''' کوڕی '''[[نووح]]''' کوری '''لامەک''' کوری '''متلۆشەخ''' کوری پێغەمبەر '''[[ئیدریس]]''' کوری '''یارید''' کوری '''میھلاییل''' کوری '''قەینان''' کوری '''ئانۆش''' کوری پێغەمبەر '''[[شەیس]]''' کوری پێغەمبەر '''[[ئادەم|ئادەمە]].''' بەپێی [[تەورات]]، دوای لافاوەکەی نووح، ھەموو مرۆڤەکان جگە لەوانەی لەسەر ''کەشتی نووح'' لەسەر گوناھەکانیان مردن و نووح و کەشتیەکەی ڕزگاریان بوو، وە تۆوی [[مرۆڤ]] دیسان پەرش و بڵاو بووەوە؛ [[نووح]] سێ کوڕی ھەبوو بە ناوەکانی [[سام]] و [[حام]] و [[یافێس]] کە ھەموو ڕەگەزەکانی مرۆڤیان لێ ھاتوون. لە نەوەکانی [[سام]] [[عەرەب]]ەکانن(بێگومان عەرەبەکان لە یەکێک لە دوانزە ھۆزی ئیسماعیلیەوە ھاتبوون، کە [[ئیسماعیل]]، [[ئیبراھیم]]ی باوکی، نەوەی [[سام]] بوو، دایکی کە میسری بوو، نەوەی [[حام]] بوو، لە ڕاستیدا [[عەرەب]]ەکان سامیین) و ئینجا [[بەنی ئیسرائیل]]و [[شارستانیەتی ئیلام|ئیلامییەکان]] و بولگارییەکان و [[لیدیا|لیدییەکان]] ھاتوون، لە نەوەکانی [[حام]]ەوە [[خەڵکی ھیند|ھیندی]] و ئیندوس و ئەفریقییەکان ھاتوون، ھەروەھا [[تورکەکان]] و [[ئەورووپا|ئەوروپیەکان]] نەوەی [[یافێس]]ن. (ئەم گێڕانەوەیە باسی ڕۆژھەڵاتی ئاسیا و ڕەسەنی ئەمریکی و ئوسترالیەکان ناکات). [[یافێس]] حەوت کوڕی ھەبوو بە ناوەکانی [[یاوان کووڕی حام|یاوان]]، [[ماجوج]]، [[مادا]]، [[توبال]]، [[تیراس]]، [[گومێر]] و [[مێشێ]]، ئێرانییەکان لە نەوەی مادا بوون، ئاریەکان، چینییەکان، [[ڕووسەکان]]، سلاڤەکان منداڵی ئەون. بە وتەی یومیلات، مادا ھاوسەرگیری لەگەڵ کچی [[سام]](ئامۆزاکەی) کردووە و دواتر پێی باشتر بووە لەگەڵ خێزانی سام بژی نەک لەگەڵ خێزانەکەی خۆی لە [[دەریای ڕەش]]دا. لە کۆتاییدا زەوییەکیان پێدا بە ناوی خۆیەوە بە ناوی مادا یان ([[ماد]]). زانایانی تەورات ڕەچەڵەکی [[ماد]]ەکان دەگەڕێننەوە بۆ مادا. == گەلانی پەیوەندیدار == === ماد و گەلانی پێوەندیدار بە ئێران === زانایانی کتێبی پیرۆز بەگشتی مادایان لەگەڵ [[ماد]]ەکانی [[ئێران]] لە تۆمارەکانی زۆر دواتردا ناساندووە. مادەکان کە لەلایەن یۆسێفۆس و زۆربەی نووسەرانی دواترەوە بە نەوەی ئەو دادەنرێت، ھەروەھا بە ''مادا'' ناسران، لەنێوان ھەردوو سەرچاوەی ئاشووری و عیبریدا. ھەروەھا پەیوەندی بە مادای شاری [[ھەمەدان]]ی [[ئێران]]ە. [[کورد]] تا ئێستاش نەریتی ڕەچەڵەکی چوونەوە سەر مادای دەپارێزێت. <ref>Mahir A. Aziz, 2011, ''The Kurds of Iraq: Ethnonationalism and National Identity in Iraqi Kurdistan'', p. 47.</ref> === ئەوانی تر === ھەروەھا ھەندێک لە زانایان لە سەردەمی مۆدێرنتردا پەیوەندییان لەگەڵ گەلانی جۆراوجۆری پێشووتردا پێشنیار کردووە، وەک [[میتانی]]، ماتیانی، و [[مانناکان]]. <ref>Emmet John Sweeny, ''Empire of Thebes, Or Ages in Chaos Revisited'', 2006, p. 11.</ref> == لە کتێبی یۆبیلەکاندا == بەپێی کتێبی یۆبیلەکان (١٠:٣٥-٣٦)، مادا لەگەڵ کچێکی [[سام]] ھاوسەرگیری کردبوو، و پێی باش بوو لە نێوان نەوەکانی [[سام]]دا بژی، لەبری ئەوەی لە میراتی تەرخانکراوی [[یافێس]] لە دەرەوەی [[دەریای ڕەش]] نیشتەجێ بن؛ بۆیە پاڕایەوە لە زاواکانی، [[ئیلام کوڕی سام|ئیلام]] و [[ئاشوور کوڕی سام|ئاشوور]] و [[ئەرکفەخشاد|ئەرکفەخشاد]]، تا دواجار ئەو خاکەی کە بە ناوی ئەوەوە ناونرا، '''میدیا'''، بیدەنێ. دێڕێکی تر لە یۆبیلیەکان (٨:٥) باس لەوە دەکات کە کچێکی مادا بە ناوی میلکا (بە ئارامی: مێلکا) ھاوسەرگیری لەگەڵ قەینان کردووە، کە باپیرەی ئیبراھیمە ھەروەھا لە وەشانی سێپتۆجینتی سەرەتای ژیان و لە ئینجیلی لوقادا باسی لێوە کراوە (٣:٣٦). باپیرەی [[ئیبراھیم]]ە ھەروەھا لە وەشانی ''حەوتینە'' سەرەتای ژیان و لە [[ئینجیلی لۆقا]]دا باسی لێوە کراوە(٣:٣٦). == پەیوەندییەکی گوماناوی لەگەڵ مێدۆس و مێدیا == مێدۆس (Μηδος)(شازادەیەکی ئەسینا بوو وەک کوڕی پاشا ئیجیۆس) و '''مێدیای'''(کچی پاشا ئایتێسی کۆلکیسە، خوشکەزای سێرکە و نەوەکەی خوداوەندی خۆرە ھێلیۆس) دایکی، ھەروەھا لە مێژووی ئەفسانەیی کلاسیکی یۆنانیدا بە باوباپیرانی [[ماد]]ەکان ھەژمار دەکران. زانایانی مەسیحی پێشنیاری بەستنەوەی مادای عیبری و میدۆسی یۆنانییان کردووە لانیکەم لە سەردەمی ئیسیدۆری سێڤییا لە ساڵی ٦٠٠ی زایینیەوە. ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|قورئان|ئایین|ئیسلام}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:نووح| ]] [[پۆل:میتۆلۆژیای ئیبراھیمی]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی ناو کتێبی پەیدابوون]] [[پۆل:مادەکان]] 3bzzt2kpfcdplxhfj11zwvo0enk8e0b 3 212577 967025 964279 2022-08-02T15:33:36Z Aram 25981 /* لەسەر */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٥، ٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == A == یەکم پیتی ئینگلیزییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٧، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکاری]] == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] ویستم پێشنیاری ئەوە بکەم کە پێویست ناکات ھەموو شتێک لە کورتەی دەستکاری بنووسیت، کورتەی دەستکاری بۆ ئەوەیە بەکارھێنەرانی ھاوپۆلی خۆت بزانن چیت گۆڕیوە لە دەستکارییەکانت لە پەڕەکانی ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == بەشی نوێ لەکاتی وتووێژ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] پێویست ناکات بەشی نوێ درووست بکەیت بۆ ئەوەی وەڵامی وتووێژێک بدەیتەوە ھەر لە بەشەکەی خۆی گفتووگۆ لەگەڵ بەکارھێنەرەکە بکە، بەم شێوەیە پەڕەکە کێشەی بۆ درووست نابێت لەکاتی [[یارمەتی:ئەرشیڤکردنی پەڕەکان|ئەرشیڤکردن]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:بریکاری تایبەت]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:بریکاری تایبەت]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:بریکاری تایبەت|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == تکایە ئەگەر دەتوانن خۆتان وێنەیەک دابنێن، من هەر دایئەنێم ئێوە دەیسڕنوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە نایانسڕینەوە. لە [[ویکیمیدیا کۆمنز]] دەیانسڕنەوە چونکە ئەوێ شوێنی بارکردنی پەڕگە ئازادەکانە واتە ھی خۆت بن نەک ھی ئەوانی تر. بۆ بارکردنی پەڕگەی نائازاد دەتوانی کەڵک لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] وەرگریت. ھەروەھا بڕوانە [[یارمەتی:پەڕگەکان]]. جاری داھاتوو گەر ویستت پرسیار بکەیت، یان لەسەر [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ|پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەر]] یانیش لە [[وپ:پرسگا|پرسگا]] پرسیار بکە چونکە ئێرە پەڕەی لێدوانی خۆتە و ئەگەری ھەیە نەبیندرێت و کەس وەڵامت نەداتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[بریکاری تایبەت]] == سڵاو دەمەوێت پێت ڕابگەیەنم بە ماوەیەکی زۆر کورت بریکاری تایبەت دەسڕدرێتەوە بەھۆی بەسەرچوونی ماوەی پێشنیاری سڕینەوەکە و تا ئێستاش ھیچ چاکسازییەکی بۆ نەکراوە ئایا بەڕێزتان ھیچ چاکسازییەکی بۆ ناکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) هەوڵێک ئەیەم خەمت نەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەمڕۆ دەیسڕمەوە گەر چاکسازی ناکەیت ئاگادارم بکەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{tick}} سڕدرایەوە تکایە گەر ویستت بیگەڕینییەوە و چاکسازی تێدا بکەیت نامەیەکم بۆ جێبێلە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == وتارەکە سڕدرایەوە گەر ویستت بیھێنیتەوە تکایە پەیوەندی لەگەڵ بەڕێوەبەرێک بگرە یان پەیوەندی بەمن بکە بۆ ھێنانەوەی بە مەرجی چاکسازی کردن تیایدا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:قوتابخانەی سارداو]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:قوتابخانەی سارداو]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:قوتابخانەی سارداو|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە، تکایە زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٩، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == پڕۆژەی داواکاری پەڕگە == سڵاو تکایە لەکاتی بەشداریکردنی پڕۆژەکە زانیارییە پێویستییەکان پڕبکەوە بۆ ئەوەی پەرگەکە پەسەند بکرێت {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە پڕبکەمەوە ئەگەر بە لینک هەیە زۆر سوپاس وەک ڤیدیۆ ئەگەر نەشبوو بە نوسین ئەو بەشانەم پێبڵێ کە دەبێت پڕی بکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وەک ئەوەی لە وێنەکە داواکراوە زانیارییە داواکاراوەکان پڕدەکەیتەوە وەک بەشی ناساندن باسێکی کورتی پەڕگەکە دەکەی، بەشی سەرچاوە ئەوەیە کە سەرچاوەی پەڕگەکە کوێییە و بەپێی ھەر بەشێک وەڵامێکی گوونجاو پێویستە [[File:Uploading ckb tutorial.gif|thumb|بڕوانە ئەم وێنەیە]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٤٥، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>[[وپ:خراپکاری|گاڵتەکاری و دەستکاریی ئەنقەست]]</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C+%28%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == حوزەیرانی 2022 == [[Image:Information red.svg|25px|alt=|link=]] تکایە دەستکارییە تاقیکردنەوەییەکانت، وەک ئەوەی لە [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] کردووتە، بووەستێنە. ئەوە بە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] ڕەچاوکراوە، کە، لەژێر سیاسەتی ویکیپیدیا، دەکرێت ببێتە ھۆی '''[[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|بەربەستن لە دەستکاریکردن]]'''. ئەگەر دووبارە حەزتکرد تاقیکردنەوە بکەیت، تکایە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار ببە. <!-- Template:uw-test3 --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کلیک لە چی بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری لە پڕۆژەی داواکاری پەرگە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داواکارییەکانت بەھەلە بەرز دەکەیتەوە بۆ ئەوەی بزانیت مەبەستم چییە سەیری ئەرشیڤی پەڕەی پڕۆژەکە بکە بزانە بەکارھێنەرانی تر چۆن داوایان کردووە بە تایبەتی سەیری ئەوانە بکە کە پەسەند کراوە دەستکاری سەرچاوەی پەڕەکە بکە و ببینە ئەوان چۆن بە کارەکە ھەڵساون و بەڕێزتان ھەمان شت بکەن دەتوانن لێرەوە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی ٣|ئەرشیڤی سێ]] دەست پێبکەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە داوادەکەم زوو بچیەتە سەری [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :کێشەکە لە ئێستادا ئەوەیە بەرێزتان داواکارییەکە بە شێوەی ستاندارد پێشکەش ناکەن و ھەڵە لە داواکردن ھەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٥، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هی تازەم ناردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٨، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی هەڵەکانم چین؟ ئێوە هەر دەتانەوێت خۆم بیزانم، ئەی ئێوە بۆ پێمناڵێن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٣٩، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} و داواکاریەکە پەسەندکرا ھەرچەندە سەرچاوەکە بەھەڵە نووسرابوو بەڵام ئەمە لەبەرچاو نەگیرا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستان لە سەرچاوەی وێنەیە لە ویکیپیدیایەکی تر، یان لە گۆگڵ؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستم لەم داواکارییەیە کە پێشکەشتان کردبوو لە بەشی سەرچاوە: سەرچاوەکە کێشەی ھەبوو کە کرتە لە سەرچاوە دەکەین پێویستە سەرچاوەکە بمانگوازێتەوە بۆ خوودی وێنەکە نەک وتار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٢، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ☺️☺️☺️☺️ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٤، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەشداری لە دژە خراپکاری == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ بەشداریکردن و پاراستنی ویکیپیدیا، و کارێکی گرنگە، بەڵام دەتوانی بۆمی ڕوون بکەیتەوە ئاریا سالار چی شتێکی کردووە کە ببێتە ھۆی سەرەرۆیی یان تێکدان؟ و پێویستیشە بزانیت چۆن ڕێگری لە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] دەکەیت و چی شتێک خراپکارییە و چی شتێکیش خراپکاری نییە و [[ویکیپیدیا:لێکدانەوەت باش بێت|لێکدانەوەت بەرامبەر بەکارھێنەران چاک بێت]] و لە [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|سیاسەت و ڕێساکانی]] ویکیپیدیا تێگەیشت بیت ئینجا دەتوانیت بەشدارییەکی بەسوود بکەیت لە دژە خراپکاری سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئاریا چەند شتێکم پێ وت هیچ بەقسەی نەکردم، ئەگەر خۆشت بڕۆیت سەیری کەیت لە وتاری [[نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] لە مێژووی پەڕە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من پێش ئەوەی ئەم ئاگادارییە بنووسم بەشێوەیەکی گشتی سەیری تەواوی بەشدارییەکانی ئاریام کرد شتێکی وام نەبینی کە ئاوا تووند بین لەگەڵی، و ئەو وتارەشی لەسەرەوە ناوت ھێنا نابێتە ھۆی ئەوەی ھۆشداری بۆ بنێرین بۆ پەڕەکەی و ھەڕەشەی بەربەستکردنی لێ بکەین، چونکە ھەموو ئەوانەی تازەکارن و تازە فێردەبن ھەر ھەڵە دەکەن لە نووسینی وتار، دەکرێت نەرم تر بین لەگەڵیان تا زیاتر فێردەبن. گەر شتێکی تر ھەیە بەرچاو من نەکەوتووە و ھەیە خۆشحاڵ دەبم کە ئاگادارم بکەنەوە لێیی سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ١٠ جار لەماڵەوە ڕاموەستان ئەیوست پەڕەی [[سۆفیا کارسۆن]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵام ماڵەوە ھیچ پەیوەندی بە ویکیپیدیا نییە {{emoji|1F60A|size=28}} ئەو شتانەی لە ویکیپیدیا دەکرێت ھەر لێرەش وەڵام دەدرێتەوە و کێشەی دەرەوەی ویکیپدییا ناھرێتە ناو ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا ئەوە بە ئاریا بڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەو بەتەمای ئەو کارانەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بێزەحمەت ئێوە ڕێگە بە ڕیکلام دەدەن لەناو وتارەکانداا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بانگەشە کردن ڕێگە پێدراو نییە بەڵام لەکوێ بانگەشە ھەیە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کۆڵانەکانی پشتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەشێوەی کەناڵ کە لە ئینگلیزی تێیدا نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) [[کۆڵانەکانی پشتەوە]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لەکوێ بانگەشە کراوە؟ مەبەستتان بەشی [[کۆڵانەکانی پشتەوە (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)#پەخشکردن|پەخشکردنە]] لەناو وتارەکە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەخێر لە کۆڵانەکانی پشتەوە ئەم ڕستییەی تێدایە لە کوردستانیش کەناڵی ئێن ئاڕ تی ٢ بەشێوەیەکی سەرکەوتووانە دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئاماژە بە کەناڵ دی تورکیاش کراوە پێم وانییە ڕێکلام بێت [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەخر لە ئینگلیزییەکە گرینگییان بە کوردی نەداوە، تەنها لە بەشی تەلەفزیۆنییەکە تێیدایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا هەر کەناڵە تورکییەکە خۆی دروستی کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ھیچ کێشەیەک نییە ئێمە لە ویکیی سۆرانین کە زۆربەی خوێنەرانی کوردن و بەزمانی کوردی قسە دەکەن، ناتوانن بچنە تورکییەکە سەیری کەناڵ دی بکەن و ئێن ئارتی کە بە کوردی پێشکەشی دەکات لەوێ سەیری دەکەن ھیچ کێشەیەک نابینم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ باشە بۆچی لە پیگی کارتەر بەڕێوبەر ئارام ئەو بەشە وتارانەی منی سڕییەوە کە پێشنیارم بۆ بینەر کردبوو خۆ ئەویش ویبساتێیکی کوردییە، [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕاستی بۆ ئەوە بوو بە ڕیکلام [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی گەورە جیاوازە لەگەڵ ڕێکخراوێک، کێ ھەیە لە کوردستان ئێن ئاڕتی نەناسێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش، ئەی کوردسینەما [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ ئەویشی گەورەترین وێبسایتەی وەرگێڕانە لە عێراق دا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وتارێکمان ھەیە بەناوی [[کورد سینەما]] و بەستەری وێب سایتەکەش لە وتارەکە دانراوە جگە لەمە بەرھەمەکانی ناوی قەدەغەیە لێرە ھاوبەشی پێ بکرێت [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە]] ببینە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕەوشی داواکاری == سڵاو بەڕێز ئارۆ کە داواکاری پێشکەش دەکەیت بۆ بەرزکردنەوەی وێنە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە تکایە دەستکاری ڕەوشی داواکاری مەکە و لە چاوەڕوانی مەیگۆڕە بۆ شتێکی تر چونکە تەنھا ئەوەی وەڵامی داواکارییەکە دەداتەوە دەبێت ئەو گۆڕانکارییە ئەنجام بدات سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وامزانی وەک چەندەم دانەتە، سوپاس دووبارە نایکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٦، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا زانیارییەکیش ئێستا فلیمی Thor: Love and Thunder بڵاوکرایەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە، و ھەموو داواکارییەکیش یەکسەر وەڵام نادرێتەوە و ھەندێکیان کاتێکی پێویست دەبێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A4%DA%B5%3A+%D8%A6%DB%8E%D9%85+-+%D8%B2%DB%8E%D8%AF|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- داڕێژە:سخ-پسخ-ھۆشدار-تایبەت --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا بیسڕەوە، هەرچەندە ئاریا دروستی کردووە، لە سەرەتادا هەر کەڵی نەبوو ئاوا تۆزێ بۆم چاکرد. بەقسەی من ئەکەت ڕێک ئێستا بیسڕەوە.🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٧، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:ئاڵای میلەت (سروود)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:ئاڵای میلەت (سروود)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا چوونکە وتارێکە لەبارەی کەسێک، شتێک، ڕێکخراوێک (گرووپی مۆسیقی، بانک، کۆمپانیا، ھتد.)، ناوەڕۆکێکی وێب یان ڕووداوێکی ڕێکخراو کە ئاماژە بە گرنگی یان پێویستی بابەتەکەی نادات و [[وپ:بایەخداری|بێبایەخە]]. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٧|پێوەری ژمارە ٧ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە. لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:ئاڵای میلەت (سروود)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%A6%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%95%D8%AA+%28%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%AF%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چاکسازی [[سلێمانی]] == . [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] دەتان ویست چۆنییەتی لێدانی تاگی سڕینەوە فێربن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر وا بێت پێویستە سەرەتا بزانن چی شتێک شایەنی سڕینەوەیە و چی شتێک شایەنی مانەوەیە دەتانەوێت سیاسەتەکانی ویکیپیدیا لەسەر سڕینەوە و بایەخداری بخوێننەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٣٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خوێندومەتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەرێزتان دڵنیایی ئەوە دەکەنەوە سیاسەتی [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]] و گشت سیاسەتەکانی سڕینەوە شارەزان لەناویدا سڕینەوەی خێرا و سڕینەوەی پێشنیارکراو و چۆنییەتی ئەنجامدانیان؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ دوبارە دڵنیابوونەوە قەیناکە بۆم بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا فێربوونیشم بۆ بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا هەرچەندە ئەم وتەیەی باسی دەکەم هیچ لایەنێکی پەیواندی بەم لێدوانەوە نییە بەس گەر دەتوانی بڕۆ سەیرێکی بارکردن بکە.😁😁😁😁سوپاس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە لە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سیاسەتی سڕینەوە]] شارەزا بن گەر بتانەوێ تاگی سڕینەوەکان بەکاربێنن و بزانن چی شایەنی سڕینەوەیە بۆ ئەوەی بەھەڵە تاگی سڕینەوە بەکار نەھێنن. بۆ ئەو پەڕانەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|شایەنی سڕینەوەی خێران]] بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا#پێوەرەکان|پێوەرەکان]] بۆ ئەوەی بزانیت ئێمە سڕینەوەی خێرا لەچی دۆخێک بەکاردەھێنین و سڕینەوەی خێرا چییە، :و [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|سڕینەوەی پێشنیارکراومان]] ھەیە پێشنیار دەکەم سەیرێکی ئەویش بکەی و بیخوێنیتەوە و بزانیت چۆنە و شارەزا بیت لێی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٢٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == مافی بارکردن == [[پەڕگە:Wikipedia Uploader.svg|ماف|80px|چەپ]] سڵاو ئارۆ سالار محمود، دەمەوێت پێت ڕابگەێنم دوای پێداچوونەوەی بەشدارییەکانتان لە پڕۆژەی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] مافی <code>بارکەر</code> بۆ ھەژمارەکەت <span class="plainlinks">[//ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ALog&type=rights&page=User%3A%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF زیادکرا]</span>. ئەم مافە ڕێگەت پێ دەدات کە [[یارمەتی:پەڕگەکان|پەڕگە]] بۆ ناوخۆی ویکیپیدیا بار بکەیت. بۆ زانیاری زیاتر لەسەر مافی بارکەر، بنۆڕە [[ویکیپیدیا:بارکەرەکان]]. بۆ گشت پرسیارەکانت دەتوانیت سەردانی [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] بکەیت، یانیش دەتوانیت لە پەڕەی لێدوانی من پرسیار بکەیت. ئەگەر پێت وایە ئەم مافە سوودی نابێت بۆت، تکایە ئاگادارم بکەرەوە تاکوو لێتی بسەنمەوە. بە ھیوای بەردەوامی! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خاتوون من ئێستا هەر وێنەیە کە دەمەوێت باری بکەم کە نائازادە دەبێت لە کوموز بیکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نەخێر بەڕێزم پەرگەی نائازاد لە ناوەخۆ باردەکرێت، لەبەر ئەوەی پێشووتر مافەکەت نەبوو نەدەتوانی بیکەیت ئێستا مافەکەت ھەیە دەتوانی لە ناوەخۆ ئەنجامی بدەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) چۆنای؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لە وێنەکەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لە ویکیپیدیا سەیری بەشی ئامرازەکان بکە نووسراوە پەڕگەیەک بار بکە ئەتوانی کرتە بکەیت ئەوێ بەکاربێنیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بڕوانە ئەم وێنەیە ئامرازەکان لە خوارەوە دەبنییت؟ [[File:Tutoforckb.png|thumb]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::دەتوانی لە بەشی ئامرازەکان "پەڕگەیەک بار بکە" بدۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، لەوانەیە بگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئەی هێچ ئەرشیفێک هەیە بۆ ئەم بارکردنە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستت لە ئەرشیڤ چییە؟ ئایا مەبەستت ئەوەیە ئەو پەڕگانەی خۆت بارت کردوون لە پێشووتر بتوانی دووبارە بیاندۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نا مەبەستم لە شێوازی پڕکردنەوەیەتی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵێ بێگوومان نموونەمان ھەیە سەیری ئەو داواکارییانە بکە کە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|پڕۆژەکە]] کراوە و بڕوانە ناو پەڕگەکان بزانە چۆن پڕکردنەوەیان بۆ کراوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:١٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ئێستا خۆم دەتوانم پەڕگەی بۆرجو ئۆزبێرک دروست کەم یان تۆ دەستت بەسەریا گرتووە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستتان لە دەست بەسەرداگرتن چییە، بەڵام بەڵێ خۆتان دەتوانن بەرزی بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بارکردنی پەڕگە == سڵاو سەبارەت [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg|بەم پەڕگەیەی]] کە بارتان کردووە زۆرێک لە داواکارییە دیاریکراوەکان پڕنەکراوەتەوە وەک چەندێتیی بەکارھێنان، ڕێزۆلووشنی کەم، شیاوی جێگۆڕین؟، و جگە لەوەش وێنەکە زۆر گەورەیە و کوالێتی زۆر بەرزە، خۆی وێنەکانی ویکیپیدیا دەبێت بچووک بن بەس بۆ ئەوە بن خەڵک بتوانێ بیان بینی بیان ناسێتەوە گەر بە پێچەوانەوە بن دەتوانرێ وێنەکان پاشەکەوت بکرێن و سوودیان لێ وەربگیرێ کە قەدەغەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ خۆ ناتوانم دیقەی دابەزێنم، وەڵا ڕاست دەکەیت هەندێ شتم سریییەوە، بەڵام وامزانی باشترە بیسڕمەوە، ئەی لەو بۆشایانەی سڕیومنتەوە چی بنوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا خاتوون لە وتارەکەدا بچکۆلەم کردەوە، چونکە خۆت دەزانی وێنەی زۆر گەورەش ناشریینە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا بەڕاستی ئەو شتانەی تۆ دەیڵێیت بەس بە فۆتۆشۆپی کۆمپیوتەر دەکرێت، دیقە دابەزاندن و بچکۆلەکردنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا ویکپیدیا ڕیگەدەدات تا ١٠٠مێگا دانێیت. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد (fair use) بڵێن تەواوی بەرھەمەکە وەک خۆی کۆپی بکە، دەڵێن بڕێک لە بەرھەمەکە لەبەر بگرەوە. و بچووکترین وێنە و کوالێتی فۆتۆشۆپی ناوێت ھەر ویکیپیدیا خۆی بۆت دەکات لە خوار وێنەکە دەبینی نووسراوە {{گێڕانەوە|قەبارەی ئەم پێشبینینە: ٤٥٠ لە ٥٩٩ پیکسەڵ. ڕەزەلووشنەکانی تر: ١٨٠ لە ٢٤٠ پیکسەڵ ٣٦٠ لە ٤٨٠ پیکسەڵ ٧٠٠ لە ٩٣٢ پیکسەڵ.}} :تکایە نزمترین قەبارە ھەڵبژێرە و دایبەزێنە پاشان وەرەوە ھەمان پەڕگە لەوێ بڕوانە بەشی "مێژووی پەڕگە" وەرە خوارەوە بەستەرێکی شین دەبینی نووسراوە "وەشانێکی نوێی ئەم پەڕگەیە بار بکە" لەوێ کرتە بکە و وەشانە نوێیەکە بەرز بکەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ئێمە ڕاستییەکە بچکۆلە دەکەینەوە، ئینجا داوای گەورەی دەکەینەوە، بەڵام لە وتارەکە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خۆی حەساباتی بۆ دەکات؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستت چییە لە حەسابات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە بە زووترین کات چاکسازییەکان ئەنجام بدە بەپێچەوانەوە پێویستە من ئەنجامی بدەم چونکە بەگوێرەی یاسا ئێمە ڕێگەپێنەدراوین بەرھەمەکان بەم شێوەیە بەکار بھێنین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، ئەنجامی نادەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە چۆن دەستکاری بکەم، گەر بە وێنە بینێریت زۆر باش دەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە وێنەکە بچووکتر بکەیتەوە چۆنییەتیەکەشی لەسەرەوە باسم کردووە بڕوانە {{گێڕانەوە|ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد......}} :لە سەرەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون بڕوا ناکەم بەم وتووێژە لە یەکتری تیبگەین بۆیە من ناوی فەیسبوکەکەمت دەدەمێ [ https://www.facebook.com/profile.php?id=100079313941416 کرتە بکە] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]]ی تایبەت بە ویکیپیدیامان ھەیە دەتەوێت لەوێ قسە بکەین؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئێستا داونلۆدی دەکەم چونکە نییمە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر داتبەزاند لە ڕێگەی [https://discord.gg/HBxCs5bx ئەم بەستەرەوە] دەتوانی بێیتە ناو کۆمەڵگای ویکیپیدیا لە دیسکۆرد [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بوورە بەڕاستی زۆرم لەگەڵ هەوڵدا بەڵام نازانم، گەر دەتوانی با لە فەیسبوکەوە بێت، یان چی ترتان هەیە، بزانم ناتوانم بەکاریبهێنم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خۆت چاکی بکە بێزەحمەت، دوای من سەیری دەکەم بزانم چیت دەسکاریی کردووە زۆرباشتریشە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٣٩، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیڕێکی فەیسبووک بکە تکایە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٣٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وەڵای بەڕێز ئارام ساکاورا خان وتی موشکیلەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئەوە نییە لە خواری خوارەوەی سەرچاوەکە نووسراوە «ھەموو مافەکان پارێزراون»؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، دڵنیای [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) یان هەر لە لینکەکەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :تێناگەم مەبەستت چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من {{emoji|1F440|size=25}} لەکوێ وتوومە کێشە نییە پەڕگەی ئاوا کوالێتی بەرز باربکەی؟ وتم کە بارت کرد پێویستە کوالێتیەکەی نزم بکەینەوە و شوێن سیاسەت بکەوین و سوود لە بڕێک لە بەرھەمەکە وەرگرین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، چونکە خەریببوو، (وب|Sakura emad} بڵاویبکاتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی کاک ئارام دەڵێت مافی پارێزراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ منیش بۆ ئەوە دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر پێوەری [[وپ:پسخ#گ٢|گ٢ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] کراوە چوونکە وا دیارە کە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەیە، ئەگەر ئەوە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەییە، تکایە لەمەودوا [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار بێنە بۆ تاقیکردنەوەکانت. تەماشایەکی [[وپ:ناساندن|پەڕەی ناساندن]]ەکەمان بکە ئەگەر حەزتکرد زیاتر دەربارەی بەشداریکردن لە ئینسایکڵۆپیدیاکەمان فێرببیت. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:مەڵپەری بینەر]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} تاگێک لەسەر [[:مەڵپەری بینەر]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#گ١١|بەشی گ١١ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وادیارە کە پەڕەکە تەنیا ڕێکلامێکە بۆ ناودارکردنی کۆمپانیایەک، گرووپێک، بەرھەمێک، خزمەتگوزارییەک، کەسێک، یان بۆچوونێک و پێویستی بە دووبارەنووسینەوە ھەیە تاکوو زانستنامەیی دەرکەوێت. ڕێکلامکردن لە ویکیپیدیا ناکرێت و پەڕەی ڕێکلامی بە خێرایی دەسڕدرێتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:مەڵپەری بینەر|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%85%DB%95%DA%B5%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%95%D8%B1|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}. <!-- Template:Db-spam-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دوایین بارکردنەکان == دەست خۆش دوایین بارکردنەکانتم بینی بە گوونجاوی بارت کردوون و بەڵگەنامە و زانیارییەکانی بەشی بەکارھێنانی نائازادیشیان تەواوە {{emoji|1F389|size=30}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} زۆر سوپاست دەکەم، هەموو ئەمانە لەژێر سایەی تۆوەوەن.🎉🥳[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) phyo2nn5noxo1m9mlozhwsepcbhnyvw 967027 967025 2022-08-02T15:40:02Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٥، ٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == A == یەکم پیتی ئینگلیزییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٧، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکاری]] == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] ویستم پێشنیاری ئەوە بکەم کە پێویست ناکات ھەموو شتێک لە کورتەی دەستکاری بنووسیت، کورتەی دەستکاری بۆ ئەوەیە بەکارھێنەرانی ھاوپۆلی خۆت بزانن چیت گۆڕیوە لە دەستکارییەکانت لە پەڕەکانی ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == بەشی نوێ لەکاتی وتووێژ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] پێویست ناکات بەشی نوێ درووست بکەیت بۆ ئەوەی وەڵامی وتووێژێک بدەیتەوە ھەر لە بەشەکەی خۆی گفتووگۆ لەگەڵ بەکارھێنەرەکە بکە، بەم شێوەیە پەڕەکە کێشەی بۆ درووست نابێت لەکاتی [[یارمەتی:ئەرشیڤکردنی پەڕەکان|ئەرشیڤکردن]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:بریکاری تایبەت]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:بریکاری تایبەت]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:بریکاری تایبەت|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == تکایە ئەگەر دەتوانن خۆتان وێنەیەک دابنێن، من هەر دایئەنێم ئێوە دەیسڕنوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە نایانسڕینەوە. لە [[ویکیمیدیا کۆمنز]] دەیانسڕنەوە چونکە ئەوێ شوێنی بارکردنی پەڕگە ئازادەکانە واتە ھی خۆت بن نەک ھی ئەوانی تر. بۆ بارکردنی پەڕگەی نائازاد دەتوانی کەڵک لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] وەرگریت. ھەروەھا بڕوانە [[یارمەتی:پەڕگەکان]]. جاری داھاتوو گەر ویستت پرسیار بکەیت، یان لەسەر [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ|پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەر]] یانیش لە [[وپ:پرسگا|پرسگا]] پرسیار بکە چونکە ئێرە پەڕەی لێدوانی خۆتە و ئەگەری ھەیە نەبیندرێت و کەس وەڵامت نەداتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[بریکاری تایبەت]] == سڵاو دەمەوێت پێت ڕابگەیەنم بە ماوەیەکی زۆر کورت بریکاری تایبەت دەسڕدرێتەوە بەھۆی بەسەرچوونی ماوەی پێشنیاری سڕینەوەکە و تا ئێستاش ھیچ چاکسازییەکی بۆ نەکراوە ئایا بەڕێزتان ھیچ چاکسازییەکی بۆ ناکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) هەوڵێک ئەیەم خەمت نەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەمڕۆ دەیسڕمەوە گەر چاکسازی ناکەیت ئاگادارم بکەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{tick}} سڕدرایەوە تکایە گەر ویستت بیگەڕینییەوە و چاکسازی تێدا بکەیت نامەیەکم بۆ جێبێلە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == وتارەکە سڕدرایەوە گەر ویستت بیھێنیتەوە تکایە پەیوەندی لەگەڵ بەڕێوەبەرێک بگرە یان پەیوەندی بەمن بکە بۆ ھێنانەوەی بە مەرجی چاکسازی کردن تیایدا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:قوتابخانەی سارداو]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:قوتابخانەی سارداو]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:قوتابخانەی سارداو|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە، تکایە زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٩، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == پڕۆژەی داواکاری پەڕگە == سڵاو تکایە لەکاتی بەشداریکردنی پڕۆژەکە زانیارییە پێویستییەکان پڕبکەوە بۆ ئەوەی پەرگەکە پەسەند بکرێت {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە پڕبکەمەوە ئەگەر بە لینک هەیە زۆر سوپاس وەک ڤیدیۆ ئەگەر نەشبوو بە نوسین ئەو بەشانەم پێبڵێ کە دەبێت پڕی بکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وەک ئەوەی لە وێنەکە داواکراوە زانیارییە داواکاراوەکان پڕدەکەیتەوە وەک بەشی ناساندن باسێکی کورتی پەڕگەکە دەکەی، بەشی سەرچاوە ئەوەیە کە سەرچاوەی پەڕگەکە کوێییە و بەپێی ھەر بەشێک وەڵامێکی گوونجاو پێویستە [[File:Uploading ckb tutorial.gif|thumb|بڕوانە ئەم وێنەیە]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٤٥، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>[[وپ:خراپکاری|گاڵتەکاری و دەستکاریی ئەنقەست]]</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C+%28%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == حوزەیرانی 2022 == [[Image:Information red.svg|25px|alt=|link=]] تکایە دەستکارییە تاقیکردنەوەییەکانت، وەک ئەوەی لە [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] کردووتە، بووەستێنە. ئەوە بە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] ڕەچاوکراوە، کە، لەژێر سیاسەتی ویکیپیدیا، دەکرێت ببێتە ھۆی '''[[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|بەربەستن لە دەستکاریکردن]]'''. ئەگەر دووبارە حەزتکرد تاقیکردنەوە بکەیت، تکایە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار ببە. <!-- Template:uw-test3 --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کلیک لە چی بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری لە پڕۆژەی داواکاری پەرگە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داواکارییەکانت بەھەلە بەرز دەکەیتەوە بۆ ئەوەی بزانیت مەبەستم چییە سەیری ئەرشیڤی پەڕەی پڕۆژەکە بکە بزانە بەکارھێنەرانی تر چۆن داوایان کردووە بە تایبەتی سەیری ئەوانە بکە کە پەسەند کراوە دەستکاری سەرچاوەی پەڕەکە بکە و ببینە ئەوان چۆن بە کارەکە ھەڵساون و بەڕێزتان ھەمان شت بکەن دەتوانن لێرەوە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی ٣|ئەرشیڤی سێ]] دەست پێبکەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە داوادەکەم زوو بچیەتە سەری [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :کێشەکە لە ئێستادا ئەوەیە بەرێزتان داواکارییەکە بە شێوەی ستاندارد پێشکەش ناکەن و ھەڵە لە داواکردن ھەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٥، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هی تازەم ناردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٨، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی هەڵەکانم چین؟ ئێوە هەر دەتانەوێت خۆم بیزانم، ئەی ئێوە بۆ پێمناڵێن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٣٩، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} و داواکاریەکە پەسەندکرا ھەرچەندە سەرچاوەکە بەھەڵە نووسرابوو بەڵام ئەمە لەبەرچاو نەگیرا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستان لە سەرچاوەی وێنەیە لە ویکیپیدیایەکی تر، یان لە گۆگڵ؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستم لەم داواکارییەیە کە پێشکەشتان کردبوو لە بەشی سەرچاوە: سەرچاوەکە کێشەی ھەبوو کە کرتە لە سەرچاوە دەکەین پێویستە سەرچاوەکە بمانگوازێتەوە بۆ خوودی وێنەکە نەک وتار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٢، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ☺️☺️☺️☺️ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٤، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەشداری لە دژە خراپکاری == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ بەشداریکردن و پاراستنی ویکیپیدیا، و کارێکی گرنگە، بەڵام دەتوانی بۆمی ڕوون بکەیتەوە ئاریا سالار چی شتێکی کردووە کە ببێتە ھۆی سەرەرۆیی یان تێکدان؟ و پێویستیشە بزانیت چۆن ڕێگری لە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] دەکەیت و چی شتێک خراپکارییە و چی شتێکیش خراپکاری نییە و [[ویکیپیدیا:لێکدانەوەت باش بێت|لێکدانەوەت بەرامبەر بەکارھێنەران چاک بێت]] و لە [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|سیاسەت و ڕێساکانی]] ویکیپیدیا تێگەیشت بیت ئینجا دەتوانیت بەشدارییەکی بەسوود بکەیت لە دژە خراپکاری سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئاریا چەند شتێکم پێ وت هیچ بەقسەی نەکردم، ئەگەر خۆشت بڕۆیت سەیری کەیت لە وتاری [[نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] لە مێژووی پەڕە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من پێش ئەوەی ئەم ئاگادارییە بنووسم بەشێوەیەکی گشتی سەیری تەواوی بەشدارییەکانی ئاریام کرد شتێکی وام نەبینی کە ئاوا تووند بین لەگەڵی، و ئەو وتارەشی لەسەرەوە ناوت ھێنا نابێتە ھۆی ئەوەی ھۆشداری بۆ بنێرین بۆ پەڕەکەی و ھەڕەشەی بەربەستکردنی لێ بکەین، چونکە ھەموو ئەوانەی تازەکارن و تازە فێردەبن ھەر ھەڵە دەکەن لە نووسینی وتار، دەکرێت نەرم تر بین لەگەڵیان تا زیاتر فێردەبن. گەر شتێکی تر ھەیە بەرچاو من نەکەوتووە و ھەیە خۆشحاڵ دەبم کە ئاگادارم بکەنەوە لێیی سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ١٠ جار لەماڵەوە ڕاموەستان ئەیوست پەڕەی [[سۆفیا کارسۆن]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵام ماڵەوە ھیچ پەیوەندی بە ویکیپیدیا نییە {{emoji|1F60A|size=28}} ئەو شتانەی لە ویکیپیدیا دەکرێت ھەر لێرەش وەڵام دەدرێتەوە و کێشەی دەرەوەی ویکیپدییا ناھرێتە ناو ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا ئەوە بە ئاریا بڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەو بەتەمای ئەو کارانەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بێزەحمەت ئێوە ڕێگە بە ڕیکلام دەدەن لەناو وتارەکانداا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بانگەشە کردن ڕێگە پێدراو نییە بەڵام لەکوێ بانگەشە ھەیە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کۆڵانەکانی پشتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەشێوەی کەناڵ کە لە ئینگلیزی تێیدا نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) [[کۆڵانەکانی پشتەوە]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لەکوێ بانگەشە کراوە؟ مەبەستتان بەشی [[کۆڵانەکانی پشتەوە (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)#پەخشکردن|پەخشکردنە]] لەناو وتارەکە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەخێر لە کۆڵانەکانی پشتەوە ئەم ڕستییەی تێدایە لە کوردستانیش کەناڵی ئێن ئاڕ تی ٢ بەشێوەیەکی سەرکەوتووانە دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئاماژە بە کەناڵ دی تورکیاش کراوە پێم وانییە ڕێکلام بێت [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەخر لە ئینگلیزییەکە گرینگییان بە کوردی نەداوە، تەنها لە بەشی تەلەفزیۆنییەکە تێیدایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا هەر کەناڵە تورکییەکە خۆی دروستی کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ھیچ کێشەیەک نییە ئێمە لە ویکیی سۆرانین کە زۆربەی خوێنەرانی کوردن و بەزمانی کوردی قسە دەکەن، ناتوانن بچنە تورکییەکە سەیری کەناڵ دی بکەن و ئێن ئارتی کە بە کوردی پێشکەشی دەکات لەوێ سەیری دەکەن ھیچ کێشەیەک نابینم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ باشە بۆچی لە پیگی کارتەر بەڕێوبەر ئارام ئەو بەشە وتارانەی منی سڕییەوە کە پێشنیارم بۆ بینەر کردبوو خۆ ئەویش ویبساتێیکی کوردییە، [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕاستی بۆ ئەوە بوو بە ڕیکلام [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی گەورە جیاوازە لەگەڵ ڕێکخراوێک، کێ ھەیە لە کوردستان ئێن ئاڕتی نەناسێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش، ئەی کوردسینەما [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ ئەویشی گەورەترین وێبسایتەی وەرگێڕانە لە عێراق دا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وتارێکمان ھەیە بەناوی [[کورد سینەما]] و بەستەری وێب سایتەکەش لە وتارەکە دانراوە جگە لەمە بەرھەمەکانی ناوی قەدەغەیە لێرە ھاوبەشی پێ بکرێت [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە]] ببینە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕەوشی داواکاری == سڵاو بەڕێز ئارۆ کە داواکاری پێشکەش دەکەیت بۆ بەرزکردنەوەی وێنە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە تکایە دەستکاری ڕەوشی داواکاری مەکە و لە چاوەڕوانی مەیگۆڕە بۆ شتێکی تر چونکە تەنھا ئەوەی وەڵامی داواکارییەکە دەداتەوە دەبێت ئەو گۆڕانکارییە ئەنجام بدات سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وامزانی وەک چەندەم دانەتە، سوپاس دووبارە نایکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٦، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا زانیارییەکیش ئێستا فلیمی Thor: Love and Thunder بڵاوکرایەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە، و ھەموو داواکارییەکیش یەکسەر وەڵام نادرێتەوە و ھەندێکیان کاتێکی پێویست دەبێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A4%DA%B5%3A+%D8%A6%DB%8E%D9%85+-+%D8%B2%DB%8E%D8%AF|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- داڕێژە:سخ-پسخ-ھۆشدار-تایبەت --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا بیسڕەوە، هەرچەندە ئاریا دروستی کردووە، لە سەرەتادا هەر کەڵی نەبوو ئاوا تۆزێ بۆم چاکرد. بەقسەی من ئەکەت ڕێک ئێستا بیسڕەوە.🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٧، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:ئاڵای میلەت (سروود)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:ئاڵای میلەت (سروود)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا چوونکە وتارێکە لەبارەی کەسێک، شتێک، ڕێکخراوێک (گرووپی مۆسیقی، بانک، کۆمپانیا، ھتد.)، ناوەڕۆکێکی وێب یان ڕووداوێکی ڕێکخراو کە ئاماژە بە گرنگی یان پێویستی بابەتەکەی نادات و [[وپ:بایەخداری|بێبایەخە]]. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٧|پێوەری ژمارە ٧ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە. لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:ئاڵای میلەت (سروود)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%A6%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%95%D8%AA+%28%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%AF%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چاکسازی [[سلێمانی]] == . [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] دەتان ویست چۆنییەتی لێدانی تاگی سڕینەوە فێربن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر وا بێت پێویستە سەرەتا بزانن چی شتێک شایەنی سڕینەوەیە و چی شتێک شایەنی مانەوەیە دەتانەوێت سیاسەتەکانی ویکیپیدیا لەسەر سڕینەوە و بایەخداری بخوێننەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٣٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خوێندومەتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەرێزتان دڵنیایی ئەوە دەکەنەوە سیاسەتی [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]] و گشت سیاسەتەکانی سڕینەوە شارەزان لەناویدا سڕینەوەی خێرا و سڕینەوەی پێشنیارکراو و چۆنییەتی ئەنجامدانیان؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ دوبارە دڵنیابوونەوە قەیناکە بۆم بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا فێربوونیشم بۆ بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا هەرچەندە ئەم وتەیەی باسی دەکەم هیچ لایەنێکی پەیواندی بەم لێدوانەوە نییە بەس گەر دەتوانی بڕۆ سەیرێکی بارکردن بکە.😁😁😁😁سوپاس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە لە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سیاسەتی سڕینەوە]] شارەزا بن گەر بتانەوێ تاگی سڕینەوەکان بەکاربێنن و بزانن چی شایەنی سڕینەوەیە بۆ ئەوەی بەھەڵە تاگی سڕینەوە بەکار نەھێنن. بۆ ئەو پەڕانەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|شایەنی سڕینەوەی خێران]] بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا#پێوەرەکان|پێوەرەکان]] بۆ ئەوەی بزانیت ئێمە سڕینەوەی خێرا لەچی دۆخێک بەکاردەھێنین و سڕینەوەی خێرا چییە، :و [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|سڕینەوەی پێشنیارکراومان]] ھەیە پێشنیار دەکەم سەیرێکی ئەویش بکەی و بیخوێنیتەوە و بزانیت چۆنە و شارەزا بیت لێی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٢٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == مافی بارکردن == [[پەڕگە:Wikipedia Uploader.svg|ماف|80px|چەپ]] سڵاو ئارۆ سالار محمود، دەمەوێت پێت ڕابگەێنم دوای پێداچوونەوەی بەشدارییەکانتان لە پڕۆژەی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] مافی <code>بارکەر</code> بۆ ھەژمارەکەت <span class="plainlinks">[//ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ALog&type=rights&page=User%3A%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF زیادکرا]</span>. ئەم مافە ڕێگەت پێ دەدات کە [[یارمەتی:پەڕگەکان|پەڕگە]] بۆ ناوخۆی ویکیپیدیا بار بکەیت. بۆ زانیاری زیاتر لەسەر مافی بارکەر، بنۆڕە [[ویکیپیدیا:بارکەرەکان]]. بۆ گشت پرسیارەکانت دەتوانیت سەردانی [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] بکەیت، یانیش دەتوانیت لە پەڕەی لێدوانی من پرسیار بکەیت. ئەگەر پێت وایە ئەم مافە سوودی نابێت بۆت، تکایە ئاگادارم بکەرەوە تاکوو لێتی بسەنمەوە. بە ھیوای بەردەوامی! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خاتوون من ئێستا هەر وێنەیە کە دەمەوێت باری بکەم کە نائازادە دەبێت لە کوموز بیکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نەخێر بەڕێزم پەرگەی نائازاد لە ناوەخۆ باردەکرێت، لەبەر ئەوەی پێشووتر مافەکەت نەبوو نەدەتوانی بیکەیت ئێستا مافەکەت ھەیە دەتوانی لە ناوەخۆ ئەنجامی بدەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) چۆنای؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لە وێنەکەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لە ویکیپیدیا سەیری بەشی ئامرازەکان بکە نووسراوە پەڕگەیەک بار بکە ئەتوانی کرتە بکەیت ئەوێ بەکاربێنیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بڕوانە ئەم وێنەیە ئامرازەکان لە خوارەوە دەبنییت؟ [[File:Tutoforckb.png|thumb]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::دەتوانی لە بەشی ئامرازەکان "پەڕگەیەک بار بکە" بدۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، لەوانەیە بگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئەی هێچ ئەرشیفێک هەیە بۆ ئەم بارکردنە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستت لە ئەرشیڤ چییە؟ ئایا مەبەستت ئەوەیە ئەو پەڕگانەی خۆت بارت کردوون لە پێشووتر بتوانی دووبارە بیاندۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نا مەبەستم لە شێوازی پڕکردنەوەیەتی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵێ بێگوومان نموونەمان ھەیە سەیری ئەو داواکارییانە بکە کە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|پڕۆژەکە]] کراوە و بڕوانە ناو پەڕگەکان بزانە چۆن پڕکردنەوەیان بۆ کراوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:١٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ئێستا خۆم دەتوانم پەڕگەی بۆرجو ئۆزبێرک دروست کەم یان تۆ دەستت بەسەریا گرتووە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستتان لە دەست بەسەرداگرتن چییە، بەڵام بەڵێ خۆتان دەتوانن بەرزی بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بارکردنی پەڕگە == سڵاو سەبارەت [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg|بەم پەڕگەیەی]] کە بارتان کردووە زۆرێک لە داواکارییە دیاریکراوەکان پڕنەکراوەتەوە وەک چەندێتیی بەکارھێنان، ڕێزۆلووشنی کەم، شیاوی جێگۆڕین؟، و جگە لەوەش وێنەکە زۆر گەورەیە و کوالێتی زۆر بەرزە، خۆی وێنەکانی ویکیپیدیا دەبێت بچووک بن بەس بۆ ئەوە بن خەڵک بتوانێ بیان بینی بیان ناسێتەوە گەر بە پێچەوانەوە بن دەتوانرێ وێنەکان پاشەکەوت بکرێن و سوودیان لێ وەربگیرێ کە قەدەغەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ خۆ ناتوانم دیقەی دابەزێنم، وەڵا ڕاست دەکەیت هەندێ شتم سریییەوە، بەڵام وامزانی باشترە بیسڕمەوە، ئەی لەو بۆشایانەی سڕیومنتەوە چی بنوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا خاتوون لە وتارەکەدا بچکۆلەم کردەوە، چونکە خۆت دەزانی وێنەی زۆر گەورەش ناشریینە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا بەڕاستی ئەو شتانەی تۆ دەیڵێیت بەس بە فۆتۆشۆپی کۆمپیوتەر دەکرێت، دیقە دابەزاندن و بچکۆلەکردنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا ویکپیدیا ڕیگەدەدات تا ١٠٠مێگا دانێیت. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد (fair use) بڵێن تەواوی بەرھەمەکە وەک خۆی کۆپی بکە، دەڵێن بڕێک لە بەرھەمەکە لەبەر بگرەوە. و بچووکترین وێنە و کوالێتی فۆتۆشۆپی ناوێت ھەر ویکیپیدیا خۆی بۆت دەکات لە خوار وێنەکە دەبینی نووسراوە {{گێڕانەوە|قەبارەی ئەم پێشبینینە: ٤٥٠ لە ٥٩٩ پیکسەڵ. ڕەزەلووشنەکانی تر: ١٨٠ لە ٢٤٠ پیکسەڵ ٣٦٠ لە ٤٨٠ پیکسەڵ ٧٠٠ لە ٩٣٢ پیکسەڵ.}} :تکایە نزمترین قەبارە ھەڵبژێرە و دایبەزێنە پاشان وەرەوە ھەمان پەڕگە لەوێ بڕوانە بەشی "مێژووی پەڕگە" وەرە خوارەوە بەستەرێکی شین دەبینی نووسراوە "وەشانێکی نوێی ئەم پەڕگەیە بار بکە" لەوێ کرتە بکە و وەشانە نوێیەکە بەرز بکەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ئێمە ڕاستییەکە بچکۆلە دەکەینەوە، ئینجا داوای گەورەی دەکەینەوە، بەڵام لە وتارەکە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خۆی حەساباتی بۆ دەکات؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستت چییە لە حەسابات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە بە زووترین کات چاکسازییەکان ئەنجام بدە بەپێچەوانەوە پێویستە من ئەنجامی بدەم چونکە بەگوێرەی یاسا ئێمە ڕێگەپێنەدراوین بەرھەمەکان بەم شێوەیە بەکار بھێنین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، ئەنجامی نادەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە چۆن دەستکاری بکەم، گەر بە وێنە بینێریت زۆر باش دەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە وێنەکە بچووکتر بکەیتەوە چۆنییەتیەکەشی لەسەرەوە باسم کردووە بڕوانە {{گێڕانەوە|ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد......}} :لە سەرەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون بڕوا ناکەم بەم وتووێژە لە یەکتری تیبگەین بۆیە من ناوی فەیسبوکەکەمت دەدەمێ [ https://www.facebook.com/profile.php?id=100079313941416 کرتە بکە] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]]ی تایبەت بە ویکیپیدیامان ھەیە دەتەوێت لەوێ قسە بکەین؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئێستا داونلۆدی دەکەم چونکە نییمە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر داتبەزاند لە ڕێگەی [https://discord.gg/HBxCs5bx ئەم بەستەرەوە] دەتوانی بێیتە ناو کۆمەڵگای ویکیپیدیا لە دیسکۆرد [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بوورە بەڕاستی زۆرم لەگەڵ هەوڵدا بەڵام نازانم، گەر دەتوانی با لە فەیسبوکەوە بێت، یان چی ترتان هەیە، بزانم ناتوانم بەکاریبهێنم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خۆت چاکی بکە بێزەحمەت، دوای من سەیری دەکەم بزانم چیت دەسکاریی کردووە زۆرباشتریشە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٣٩، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیڕێکی فەیسبووک بکە تکایە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٣٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وەڵای بەڕێز ئارام ساکاورا خان وتی موشکیلەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئەوە نییە لە خواری خوارەوەی سەرچاوەکە نووسراوە «ھەموو مافەکان پارێزراون»؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، دڵنیای [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) یان هەر لە لینکەکەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :تێناگەم مەبەستت چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من {{emoji|1F440|size=25}} لەکوێ وتوومە کێشە نییە پەڕگەی ئاوا کوالێتی بەرز باربکەی؟ وتم کە بارت کرد پێویستە کوالێتیەکەی نزم بکەینەوە و شوێن سیاسەت بکەوین و سوود لە بڕێک لە بەرھەمەکە وەرگرین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، چونکە خەریببوو، (وب|Sakura emad} بڵاویبکاتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی کاک ئارام دەڵێت مافی پارێزراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ منیش بۆ ئەوە دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر پێوەری [[وپ:پسخ#گ٢|گ٢ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] کراوە چوونکە وا دیارە کە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەیە، ئەگەر ئەوە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەییە، تکایە لەمەودوا [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار بێنە بۆ تاقیکردنەوەکانت. تەماشایەکی [[وپ:ناساندن|پەڕەی ناساندن]]ەکەمان بکە ئەگەر حەزتکرد زیاتر دەربارەی بەشداریکردن لە ئینسایکڵۆپیدیاکەمان فێرببیت. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:مەڵپەری بینەر]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} تاگێک لەسەر [[:مەڵپەری بینەر]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#گ١١|بەشی گ١١ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وادیارە کە پەڕەکە تەنیا ڕێکلامێکە بۆ ناودارکردنی کۆمپانیایەک، گرووپێک، بەرھەمێک، خزمەتگوزارییەک، کەسێک، یان بۆچوونێک و پێویستی بە دووبارەنووسینەوە ھەیە تاکوو زانستنامەیی دەرکەوێت. ڕێکلامکردن لە ویکیپیدیا ناکرێت و پەڕەی ڕێکلامی بە خێرایی دەسڕدرێتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:مەڵپەری بینەر|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%85%DB%95%DA%B5%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%95%D8%B1|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}. <!-- Template:Db-spam-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دوایین بارکردنەکان == دەست خۆش دوایین بارکردنەکانتم بینی بە گوونجاوی بارت کردوون و بەڵگەنامە و زانیارییەکانی بەشی بەکارھێنانی نائازادیشیان تەواوە {{emoji|1F389|size=30}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} زۆر سوپاست دەکەم، هەموو ئەمانە لەژێر سایەی تۆوەوەن.🎉🥳[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) نا بەڕێز ئارام، ئاریا لە مەسینجەر جوابی من ناداتەوە، و لە ماڵەوە هەڕەشەی لێکردووم کە ئەگەر بەس بچم بەلای نەوەکان لە پەتی سێدارەم دەدات، بۆیە ویستم بۆ خۆی بنێرم، وەڵای یەک جار دەستکاریم کرد، ناوی منی لە فیلمێکدا سڕیوە، بۆیە پێموت تا خۆی بیکات، {{وب|Aram}} ئەگینا من هەر موشکیلەم نییە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ozzejrpzhz8jizx4q7ao7nca3wqexcj 967037 967027 2022-08-02T15:47:19Z Aram 25981 /* ئێمە خۆبەخشین */ لێدوان wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٥، ٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == A == یەکم پیتی ئینگلیزییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٧، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکاری]] == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] ویستم پێشنیاری ئەوە بکەم کە پێویست ناکات ھەموو شتێک لە کورتەی دەستکاری بنووسیت، کورتەی دەستکاری بۆ ئەوەیە بەکارھێنەرانی ھاوپۆلی خۆت بزانن چیت گۆڕیوە لە دەستکارییەکانت لە پەڕەکانی ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == بەشی نوێ لەکاتی وتووێژ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] پێویست ناکات بەشی نوێ درووست بکەیت بۆ ئەوەی وەڵامی وتووێژێک بدەیتەوە ھەر لە بەشەکەی خۆی گفتووگۆ لەگەڵ بەکارھێنەرەکە بکە، بەم شێوەیە پەڕەکە کێشەی بۆ درووست نابێت لەکاتی [[یارمەتی:ئەرشیڤکردنی پەڕەکان|ئەرشیڤکردن]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:بریکاری تایبەت]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:بریکاری تایبەت]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:بریکاری تایبەت|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == تکایە ئەگەر دەتوانن خۆتان وێنەیەک دابنێن، من هەر دایئەنێم ئێوە دەیسڕنوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە نایانسڕینەوە. لە [[ویکیمیدیا کۆمنز]] دەیانسڕنەوە چونکە ئەوێ شوێنی بارکردنی پەڕگە ئازادەکانە واتە ھی خۆت بن نەک ھی ئەوانی تر. بۆ بارکردنی پەڕگەی نائازاد دەتوانی کەڵک لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] وەرگریت. ھەروەھا بڕوانە [[یارمەتی:پەڕگەکان]]. جاری داھاتوو گەر ویستت پرسیار بکەیت، یان لەسەر [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ|پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەر]] یانیش لە [[وپ:پرسگا|پرسگا]] پرسیار بکە چونکە ئێرە پەڕەی لێدوانی خۆتە و ئەگەری ھەیە نەبیندرێت و کەس وەڵامت نەداتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[بریکاری تایبەت]] == سڵاو دەمەوێت پێت ڕابگەیەنم بە ماوەیەکی زۆر کورت بریکاری تایبەت دەسڕدرێتەوە بەھۆی بەسەرچوونی ماوەی پێشنیاری سڕینەوەکە و تا ئێستاش ھیچ چاکسازییەکی بۆ نەکراوە ئایا بەڕێزتان ھیچ چاکسازییەکی بۆ ناکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) هەوڵێک ئەیەم خەمت نەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەمڕۆ دەیسڕمەوە گەر چاکسازی ناکەیت ئاگادارم بکەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{tick}} سڕدرایەوە تکایە گەر ویستت بیگەڕینییەوە و چاکسازی تێدا بکەیت نامەیەکم بۆ جێبێلە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == وتارەکە سڕدرایەوە گەر ویستت بیھێنیتەوە تکایە پەیوەندی لەگەڵ بەڕێوەبەرێک بگرە یان پەیوەندی بەمن بکە بۆ ھێنانەوەی بە مەرجی چاکسازی کردن تیایدا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:قوتابخانەی سارداو]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:قوتابخانەی سارداو]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:قوتابخانەی سارداو|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە، تکایە زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٩، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == پڕۆژەی داواکاری پەڕگە == سڵاو تکایە لەکاتی بەشداریکردنی پڕۆژەکە زانیارییە پێویستییەکان پڕبکەوە بۆ ئەوەی پەرگەکە پەسەند بکرێت {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە پڕبکەمەوە ئەگەر بە لینک هەیە زۆر سوپاس وەک ڤیدیۆ ئەگەر نەشبوو بە نوسین ئەو بەشانەم پێبڵێ کە دەبێت پڕی بکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وەک ئەوەی لە وێنەکە داواکراوە زانیارییە داواکاراوەکان پڕدەکەیتەوە وەک بەشی ناساندن باسێکی کورتی پەڕگەکە دەکەی، بەشی سەرچاوە ئەوەیە کە سەرچاوەی پەڕگەکە کوێییە و بەپێی ھەر بەشێک وەڵامێکی گوونجاو پێویستە [[File:Uploading ckb tutorial.gif|thumb|بڕوانە ئەم وێنەیە]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٤٥، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>[[وپ:خراپکاری|گاڵتەکاری و دەستکاریی ئەنقەست]]</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C+%28%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == حوزەیرانی 2022 == [[Image:Information red.svg|25px|alt=|link=]] تکایە دەستکارییە تاقیکردنەوەییەکانت، وەک ئەوەی لە [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] کردووتە، بووەستێنە. ئەوە بە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] ڕەچاوکراوە، کە، لەژێر سیاسەتی ویکیپیدیا، دەکرێت ببێتە ھۆی '''[[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|بەربەستن لە دەستکاریکردن]]'''. ئەگەر دووبارە حەزتکرد تاقیکردنەوە بکەیت، تکایە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار ببە. <!-- Template:uw-test3 --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کلیک لە چی بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری لە پڕۆژەی داواکاری پەرگە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داواکارییەکانت بەھەلە بەرز دەکەیتەوە بۆ ئەوەی بزانیت مەبەستم چییە سەیری ئەرشیڤی پەڕەی پڕۆژەکە بکە بزانە بەکارھێنەرانی تر چۆن داوایان کردووە بە تایبەتی سەیری ئەوانە بکە کە پەسەند کراوە دەستکاری سەرچاوەی پەڕەکە بکە و ببینە ئەوان چۆن بە کارەکە ھەڵساون و بەڕێزتان ھەمان شت بکەن دەتوانن لێرەوە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی ٣|ئەرشیڤی سێ]] دەست پێبکەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە داوادەکەم زوو بچیەتە سەری [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :کێشەکە لە ئێستادا ئەوەیە بەرێزتان داواکارییەکە بە شێوەی ستاندارد پێشکەش ناکەن و ھەڵە لە داواکردن ھەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٥، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هی تازەم ناردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٨، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی هەڵەکانم چین؟ ئێوە هەر دەتانەوێت خۆم بیزانم، ئەی ئێوە بۆ پێمناڵێن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٣٩، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} و داواکاریەکە پەسەندکرا ھەرچەندە سەرچاوەکە بەھەڵە نووسرابوو بەڵام ئەمە لەبەرچاو نەگیرا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستان لە سەرچاوەی وێنەیە لە ویکیپیدیایەکی تر، یان لە گۆگڵ؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستم لەم داواکارییەیە کە پێشکەشتان کردبوو لە بەشی سەرچاوە: سەرچاوەکە کێشەی ھەبوو کە کرتە لە سەرچاوە دەکەین پێویستە سەرچاوەکە بمانگوازێتەوە بۆ خوودی وێنەکە نەک وتار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٢، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ☺️☺️☺️☺️ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٤، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەشداری لە دژە خراپکاری == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ بەشداریکردن و پاراستنی ویکیپیدیا، و کارێکی گرنگە، بەڵام دەتوانی بۆمی ڕوون بکەیتەوە ئاریا سالار چی شتێکی کردووە کە ببێتە ھۆی سەرەرۆیی یان تێکدان؟ و پێویستیشە بزانیت چۆن ڕێگری لە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] دەکەیت و چی شتێک خراپکارییە و چی شتێکیش خراپکاری نییە و [[ویکیپیدیا:لێکدانەوەت باش بێت|لێکدانەوەت بەرامبەر بەکارھێنەران چاک بێت]] و لە [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|سیاسەت و ڕێساکانی]] ویکیپیدیا تێگەیشت بیت ئینجا دەتوانیت بەشدارییەکی بەسوود بکەیت لە دژە خراپکاری سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئاریا چەند شتێکم پێ وت هیچ بەقسەی نەکردم، ئەگەر خۆشت بڕۆیت سەیری کەیت لە وتاری [[نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] لە مێژووی پەڕە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من پێش ئەوەی ئەم ئاگادارییە بنووسم بەشێوەیەکی گشتی سەیری تەواوی بەشدارییەکانی ئاریام کرد شتێکی وام نەبینی کە ئاوا تووند بین لەگەڵی، و ئەو وتارەشی لەسەرەوە ناوت ھێنا نابێتە ھۆی ئەوەی ھۆشداری بۆ بنێرین بۆ پەڕەکەی و ھەڕەشەی بەربەستکردنی لێ بکەین، چونکە ھەموو ئەوانەی تازەکارن و تازە فێردەبن ھەر ھەڵە دەکەن لە نووسینی وتار، دەکرێت نەرم تر بین لەگەڵیان تا زیاتر فێردەبن. گەر شتێکی تر ھەیە بەرچاو من نەکەوتووە و ھەیە خۆشحاڵ دەبم کە ئاگادارم بکەنەوە لێیی سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ١٠ جار لەماڵەوە ڕاموەستان ئەیوست پەڕەی [[سۆفیا کارسۆن]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵام ماڵەوە ھیچ پەیوەندی بە ویکیپیدیا نییە {{emoji|1F60A|size=28}} ئەو شتانەی لە ویکیپیدیا دەکرێت ھەر لێرەش وەڵام دەدرێتەوە و کێشەی دەرەوەی ویکیپدییا ناھرێتە ناو ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا ئەوە بە ئاریا بڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەو بەتەمای ئەو کارانەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بێزەحمەت ئێوە ڕێگە بە ڕیکلام دەدەن لەناو وتارەکانداا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بانگەشە کردن ڕێگە پێدراو نییە بەڵام لەکوێ بانگەشە ھەیە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کۆڵانەکانی پشتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەشێوەی کەناڵ کە لە ئینگلیزی تێیدا نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) [[کۆڵانەکانی پشتەوە]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لەکوێ بانگەشە کراوە؟ مەبەستتان بەشی [[کۆڵانەکانی پشتەوە (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)#پەخشکردن|پەخشکردنە]] لەناو وتارەکە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەخێر لە کۆڵانەکانی پشتەوە ئەم ڕستییەی تێدایە لە کوردستانیش کەناڵی ئێن ئاڕ تی ٢ بەشێوەیەکی سەرکەوتووانە دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئاماژە بە کەناڵ دی تورکیاش کراوە پێم وانییە ڕێکلام بێت [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەخر لە ئینگلیزییەکە گرینگییان بە کوردی نەداوە، تەنها لە بەشی تەلەفزیۆنییەکە تێیدایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا هەر کەناڵە تورکییەکە خۆی دروستی کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ھیچ کێشەیەک نییە ئێمە لە ویکیی سۆرانین کە زۆربەی خوێنەرانی کوردن و بەزمانی کوردی قسە دەکەن، ناتوانن بچنە تورکییەکە سەیری کەناڵ دی بکەن و ئێن ئارتی کە بە کوردی پێشکەشی دەکات لەوێ سەیری دەکەن ھیچ کێشەیەک نابینم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ باشە بۆچی لە پیگی کارتەر بەڕێوبەر ئارام ئەو بەشە وتارانەی منی سڕییەوە کە پێشنیارم بۆ بینەر کردبوو خۆ ئەویش ویبساتێیکی کوردییە، [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕاستی بۆ ئەوە بوو بە ڕیکلام [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی گەورە جیاوازە لەگەڵ ڕێکخراوێک، کێ ھەیە لە کوردستان ئێن ئاڕتی نەناسێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش، ئەی کوردسینەما [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ ئەویشی گەورەترین وێبسایتەی وەرگێڕانە لە عێراق دا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وتارێکمان ھەیە بەناوی [[کورد سینەما]] و بەستەری وێب سایتەکەش لە وتارەکە دانراوە جگە لەمە بەرھەمەکانی ناوی قەدەغەیە لێرە ھاوبەشی پێ بکرێت [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە]] ببینە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕەوشی داواکاری == سڵاو بەڕێز ئارۆ کە داواکاری پێشکەش دەکەیت بۆ بەرزکردنەوەی وێنە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە تکایە دەستکاری ڕەوشی داواکاری مەکە و لە چاوەڕوانی مەیگۆڕە بۆ شتێکی تر چونکە تەنھا ئەوەی وەڵامی داواکارییەکە دەداتەوە دەبێت ئەو گۆڕانکارییە ئەنجام بدات سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وامزانی وەک چەندەم دانەتە، سوپاس دووبارە نایکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٦، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا زانیارییەکیش ئێستا فلیمی Thor: Love and Thunder بڵاوکرایەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە، و ھەموو داواکارییەکیش یەکسەر وەڵام نادرێتەوە و ھەندێکیان کاتێکی پێویست دەبێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A4%DA%B5%3A+%D8%A6%DB%8E%D9%85+-+%D8%B2%DB%8E%D8%AF|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- داڕێژە:سخ-پسخ-ھۆشدار-تایبەت --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا بیسڕەوە، هەرچەندە ئاریا دروستی کردووە، لە سەرەتادا هەر کەڵی نەبوو ئاوا تۆزێ بۆم چاکرد. بەقسەی من ئەکەت ڕێک ئێستا بیسڕەوە.🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٧، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:ئاڵای میلەت (سروود)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:ئاڵای میلەت (سروود)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا چوونکە وتارێکە لەبارەی کەسێک، شتێک، ڕێکخراوێک (گرووپی مۆسیقی، بانک، کۆمپانیا، ھتد.)، ناوەڕۆکێکی وێب یان ڕووداوێکی ڕێکخراو کە ئاماژە بە گرنگی یان پێویستی بابەتەکەی نادات و [[وپ:بایەخداری|بێبایەخە]]. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٧|پێوەری ژمارە ٧ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە. لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:ئاڵای میلەت (سروود)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%A6%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%95%D8%AA+%28%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%AF%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چاکسازی [[سلێمانی]] == . [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] دەتان ویست چۆنییەتی لێدانی تاگی سڕینەوە فێربن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر وا بێت پێویستە سەرەتا بزانن چی شتێک شایەنی سڕینەوەیە و چی شتێک شایەنی مانەوەیە دەتانەوێت سیاسەتەکانی ویکیپیدیا لەسەر سڕینەوە و بایەخداری بخوێننەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٣٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خوێندومەتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەرێزتان دڵنیایی ئەوە دەکەنەوە سیاسەتی [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]] و گشت سیاسەتەکانی سڕینەوە شارەزان لەناویدا سڕینەوەی خێرا و سڕینەوەی پێشنیارکراو و چۆنییەتی ئەنجامدانیان؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ دوبارە دڵنیابوونەوە قەیناکە بۆم بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا فێربوونیشم بۆ بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا هەرچەندە ئەم وتەیەی باسی دەکەم هیچ لایەنێکی پەیواندی بەم لێدوانەوە نییە بەس گەر دەتوانی بڕۆ سەیرێکی بارکردن بکە.😁😁😁😁سوپاس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە لە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سیاسەتی سڕینەوە]] شارەزا بن گەر بتانەوێ تاگی سڕینەوەکان بەکاربێنن و بزانن چی شایەنی سڕینەوەیە بۆ ئەوەی بەھەڵە تاگی سڕینەوە بەکار نەھێنن. بۆ ئەو پەڕانەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|شایەنی سڕینەوەی خێران]] بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا#پێوەرەکان|پێوەرەکان]] بۆ ئەوەی بزانیت ئێمە سڕینەوەی خێرا لەچی دۆخێک بەکاردەھێنین و سڕینەوەی خێرا چییە، :و [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|سڕینەوەی پێشنیارکراومان]] ھەیە پێشنیار دەکەم سەیرێکی ئەویش بکەی و بیخوێنیتەوە و بزانیت چۆنە و شارەزا بیت لێی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٢٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == مافی بارکردن == [[پەڕگە:Wikipedia Uploader.svg|ماف|80px|چەپ]] سڵاو ئارۆ سالار محمود، دەمەوێت پێت ڕابگەێنم دوای پێداچوونەوەی بەشدارییەکانتان لە پڕۆژەی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] مافی <code>بارکەر</code> بۆ ھەژمارەکەت <span class="plainlinks">[//ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ALog&type=rights&page=User%3A%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF زیادکرا]</span>. ئەم مافە ڕێگەت پێ دەدات کە [[یارمەتی:پەڕگەکان|پەڕگە]] بۆ ناوخۆی ویکیپیدیا بار بکەیت. بۆ زانیاری زیاتر لەسەر مافی بارکەر، بنۆڕە [[ویکیپیدیا:بارکەرەکان]]. بۆ گشت پرسیارەکانت دەتوانیت سەردانی [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] بکەیت، یانیش دەتوانیت لە پەڕەی لێدوانی من پرسیار بکەیت. ئەگەر پێت وایە ئەم مافە سوودی نابێت بۆت، تکایە ئاگادارم بکەرەوە تاکوو لێتی بسەنمەوە. بە ھیوای بەردەوامی! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خاتوون من ئێستا هەر وێنەیە کە دەمەوێت باری بکەم کە نائازادە دەبێت لە کوموز بیکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نەخێر بەڕێزم پەرگەی نائازاد لە ناوەخۆ باردەکرێت، لەبەر ئەوەی پێشووتر مافەکەت نەبوو نەدەتوانی بیکەیت ئێستا مافەکەت ھەیە دەتوانی لە ناوەخۆ ئەنجامی بدەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) چۆنای؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لە وێنەکەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لە ویکیپیدیا سەیری بەشی ئامرازەکان بکە نووسراوە پەڕگەیەک بار بکە ئەتوانی کرتە بکەیت ئەوێ بەکاربێنیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بڕوانە ئەم وێنەیە ئامرازەکان لە خوارەوە دەبنییت؟ [[File:Tutoforckb.png|thumb]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::دەتوانی لە بەشی ئامرازەکان "پەڕگەیەک بار بکە" بدۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، لەوانەیە بگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئەی هێچ ئەرشیفێک هەیە بۆ ئەم بارکردنە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستت لە ئەرشیڤ چییە؟ ئایا مەبەستت ئەوەیە ئەو پەڕگانەی خۆت بارت کردوون لە پێشووتر بتوانی دووبارە بیاندۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نا مەبەستم لە شێوازی پڕکردنەوەیەتی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵێ بێگوومان نموونەمان ھەیە سەیری ئەو داواکارییانە بکە کە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|پڕۆژەکە]] کراوە و بڕوانە ناو پەڕگەکان بزانە چۆن پڕکردنەوەیان بۆ کراوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:١٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ئێستا خۆم دەتوانم پەڕگەی بۆرجو ئۆزبێرک دروست کەم یان تۆ دەستت بەسەریا گرتووە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستتان لە دەست بەسەرداگرتن چییە، بەڵام بەڵێ خۆتان دەتوانن بەرزی بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بارکردنی پەڕگە == سڵاو سەبارەت [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg|بەم پەڕگەیەی]] کە بارتان کردووە زۆرێک لە داواکارییە دیاریکراوەکان پڕنەکراوەتەوە وەک چەندێتیی بەکارھێنان، ڕێزۆلووشنی کەم، شیاوی جێگۆڕین؟، و جگە لەوەش وێنەکە زۆر گەورەیە و کوالێتی زۆر بەرزە، خۆی وێنەکانی ویکیپیدیا دەبێت بچووک بن بەس بۆ ئەوە بن خەڵک بتوانێ بیان بینی بیان ناسێتەوە گەر بە پێچەوانەوە بن دەتوانرێ وێنەکان پاشەکەوت بکرێن و سوودیان لێ وەربگیرێ کە قەدەغەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ خۆ ناتوانم دیقەی دابەزێنم، وەڵا ڕاست دەکەیت هەندێ شتم سریییەوە، بەڵام وامزانی باشترە بیسڕمەوە، ئەی لەو بۆشایانەی سڕیومنتەوە چی بنوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا خاتوون لە وتارەکەدا بچکۆلەم کردەوە، چونکە خۆت دەزانی وێنەی زۆر گەورەش ناشریینە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا بەڕاستی ئەو شتانەی تۆ دەیڵێیت بەس بە فۆتۆشۆپی کۆمپیوتەر دەکرێت، دیقە دابەزاندن و بچکۆلەکردنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا ویکپیدیا ڕیگەدەدات تا ١٠٠مێگا دانێیت. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد (fair use) بڵێن تەواوی بەرھەمەکە وەک خۆی کۆپی بکە، دەڵێن بڕێک لە بەرھەمەکە لەبەر بگرەوە. و بچووکترین وێنە و کوالێتی فۆتۆشۆپی ناوێت ھەر ویکیپیدیا خۆی بۆت دەکات لە خوار وێنەکە دەبینی نووسراوە {{گێڕانەوە|قەبارەی ئەم پێشبینینە: ٤٥٠ لە ٥٩٩ پیکسەڵ. ڕەزەلووشنەکانی تر: ١٨٠ لە ٢٤٠ پیکسەڵ ٣٦٠ لە ٤٨٠ پیکسەڵ ٧٠٠ لە ٩٣٢ پیکسەڵ.}} :تکایە نزمترین قەبارە ھەڵبژێرە و دایبەزێنە پاشان وەرەوە ھەمان پەڕگە لەوێ بڕوانە بەشی "مێژووی پەڕگە" وەرە خوارەوە بەستەرێکی شین دەبینی نووسراوە "وەشانێکی نوێی ئەم پەڕگەیە بار بکە" لەوێ کرتە بکە و وەشانە نوێیەکە بەرز بکەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ئێمە ڕاستییەکە بچکۆلە دەکەینەوە، ئینجا داوای گەورەی دەکەینەوە، بەڵام لە وتارەکە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خۆی حەساباتی بۆ دەکات؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستت چییە لە حەسابات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە بە زووترین کات چاکسازییەکان ئەنجام بدە بەپێچەوانەوە پێویستە من ئەنجامی بدەم چونکە بەگوێرەی یاسا ئێمە ڕێگەپێنەدراوین بەرھەمەکان بەم شێوەیە بەکار بھێنین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، ئەنجامی نادەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە چۆن دەستکاری بکەم، گەر بە وێنە بینێریت زۆر باش دەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە وێنەکە بچووکتر بکەیتەوە چۆنییەتیەکەشی لەسەرەوە باسم کردووە بڕوانە {{گێڕانەوە|ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد......}} :لە سەرەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون بڕوا ناکەم بەم وتووێژە لە یەکتری تیبگەین بۆیە من ناوی فەیسبوکەکەمت دەدەمێ [ https://www.facebook.com/profile.php?id=100079313941416 کرتە بکە] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]]ی تایبەت بە ویکیپیدیامان ھەیە دەتەوێت لەوێ قسە بکەین؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئێستا داونلۆدی دەکەم چونکە نییمە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر داتبەزاند لە ڕێگەی [https://discord.gg/HBxCs5bx ئەم بەستەرەوە] دەتوانی بێیتە ناو کۆمەڵگای ویکیپیدیا لە دیسکۆرد [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بوورە بەڕاستی زۆرم لەگەڵ هەوڵدا بەڵام نازانم، گەر دەتوانی با لە فەیسبوکەوە بێت، یان چی ترتان هەیە، بزانم ناتوانم بەکاریبهێنم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خۆت چاکی بکە بێزەحمەت، دوای من سەیری دەکەم بزانم چیت دەسکاریی کردووە زۆرباشتریشە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٣٩، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیڕێکی فەیسبووک بکە تکایە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٣٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وەڵای بەڕێز ئارام ساکاورا خان وتی موشکیلەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئەوە نییە لە خواری خوارەوەی سەرچاوەکە نووسراوە «ھەموو مافەکان پارێزراون»؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، دڵنیای [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) یان هەر لە لینکەکەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :تێناگەم مەبەستت چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من {{emoji|1F440|size=25}} لەکوێ وتوومە کێشە نییە پەڕگەی ئاوا کوالێتی بەرز باربکەی؟ وتم کە بارت کرد پێویستە کوالێتیەکەی نزم بکەینەوە و شوێن سیاسەت بکەوین و سوود لە بڕێک لە بەرھەمەکە وەرگرین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، چونکە خەریببوو، (وب|Sakura emad} بڵاویبکاتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی کاک ئارام دەڵێت مافی پارێزراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ منیش بۆ ئەوە دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر پێوەری [[وپ:پسخ#گ٢|گ٢ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] کراوە چوونکە وا دیارە کە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەیە، ئەگەر ئەوە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەییە، تکایە لەمەودوا [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار بێنە بۆ تاقیکردنەوەکانت. تەماشایەکی [[وپ:ناساندن|پەڕەی ناساندن]]ەکەمان بکە ئەگەر حەزتکرد زیاتر دەربارەی بەشداریکردن لە ئینسایکڵۆپیدیاکەمان فێرببیت. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:مەڵپەری بینەر]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} تاگێک لەسەر [[:مەڵپەری بینەر]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#گ١١|بەشی گ١١ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وادیارە کە پەڕەکە تەنیا ڕێکلامێکە بۆ ناودارکردنی کۆمپانیایەک، گرووپێک، بەرھەمێک، خزمەتگوزارییەک، کەسێک، یان بۆچوونێک و پێویستی بە دووبارەنووسینەوە ھەیە تاکوو زانستنامەیی دەرکەوێت. ڕێکلامکردن لە ویکیپیدیا ناکرێت و پەڕەی ڕێکلامی بە خێرایی دەسڕدرێتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:مەڵپەری بینەر|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%85%DB%95%DA%B5%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%95%D8%B1|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}. <!-- Template:Db-spam-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دوایین بارکردنەکان == دەست خۆش دوایین بارکردنەکانتم بینی بە گوونجاوی بارت کردوون و بەڵگەنامە و زانیارییەکانی بەشی بەکارھێنانی نائازادیشیان تەواوە {{emoji|1F389|size=30}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} زۆر سوپاست دەکەم، هەموو ئەمانە لەژێر سایەی تۆوەوەن.🎉🥳[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :نا بەڕێز ئارام، ئاریا لە مەسینجەر جوابی من ناداتەوە، و لە ماڵەوە هەڕەشەی لێکردووم کە ئەگەر بەس بچم بەلای نەوەکان لە پەتی سێدارەم دەدات، بۆیە ویستم بۆ خۆی بنێرم، وەڵای یەک جار دەستکاریم کرد، ناوی منی لە فیلمێکدا سڕیوە، بۆیە پێموت تا خۆی بیکات، {{وب|Aram}} ئەگینا من هەر موشکیلەم نییە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: من باسی شتێکی تر دەکەم؛ ئەسڵەن لەو لێدوانەی سەرەوەت تێنەگەشتم! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ptvio11dgbssjtubrb1l7s6qtyn39p1 967038 967037 2022-08-02T15:48:25Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٥، ٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == A == یەکم پیتی ئینگلیزییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٧، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکاری]] == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] ویستم پێشنیاری ئەوە بکەم کە پێویست ناکات ھەموو شتێک لە کورتەی دەستکاری بنووسیت، کورتەی دەستکاری بۆ ئەوەیە بەکارھێنەرانی ھاوپۆلی خۆت بزانن چیت گۆڕیوە لە دەستکارییەکانت لە پەڕەکانی ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == بەشی نوێ لەکاتی وتووێژ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] پێویست ناکات بەشی نوێ درووست بکەیت بۆ ئەوەی وەڵامی وتووێژێک بدەیتەوە ھەر لە بەشەکەی خۆی گفتووگۆ لەگەڵ بەکارھێنەرەکە بکە، بەم شێوەیە پەڕەکە کێشەی بۆ درووست نابێت لەکاتی [[یارمەتی:ئەرشیڤکردنی پەڕەکان|ئەرشیڤکردن]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:بریکاری تایبەت]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:بریکاری تایبەت]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:بریکاری تایبەت|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == تکایە ئەگەر دەتوانن خۆتان وێنەیەک دابنێن، من هەر دایئەنێم ئێوە دەیسڕنوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە نایانسڕینەوە. لە [[ویکیمیدیا کۆمنز]] دەیانسڕنەوە چونکە ئەوێ شوێنی بارکردنی پەڕگە ئازادەکانە واتە ھی خۆت بن نەک ھی ئەوانی تر. بۆ بارکردنی پەڕگەی نائازاد دەتوانی کەڵک لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] وەرگریت. ھەروەھا بڕوانە [[یارمەتی:پەڕگەکان]]. جاری داھاتوو گەر ویستت پرسیار بکەیت، یان لەسەر [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ|پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەر]] یانیش لە [[وپ:پرسگا|پرسگا]] پرسیار بکە چونکە ئێرە پەڕەی لێدوانی خۆتە و ئەگەری ھەیە نەبیندرێت و کەس وەڵامت نەداتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[بریکاری تایبەت]] == سڵاو دەمەوێت پێت ڕابگەیەنم بە ماوەیەکی زۆر کورت بریکاری تایبەت دەسڕدرێتەوە بەھۆی بەسەرچوونی ماوەی پێشنیاری سڕینەوەکە و تا ئێستاش ھیچ چاکسازییەکی بۆ نەکراوە ئایا بەڕێزتان ھیچ چاکسازییەکی بۆ ناکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) هەوڵێک ئەیەم خەمت نەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەمڕۆ دەیسڕمەوە گەر چاکسازی ناکەیت ئاگادارم بکەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{tick}} سڕدرایەوە تکایە گەر ویستت بیگەڕینییەوە و چاکسازی تێدا بکەیت نامەیەکم بۆ جێبێلە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == وتارەکە سڕدرایەوە گەر ویستت بیھێنیتەوە تکایە پەیوەندی لەگەڵ بەڕێوەبەرێک بگرە یان پەیوەندی بەمن بکە بۆ ھێنانەوەی بە مەرجی چاکسازی کردن تیایدا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:قوتابخانەی سارداو]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:قوتابخانەی سارداو]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:قوتابخانەی سارداو|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە، تکایە زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٩، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == پڕۆژەی داواکاری پەڕگە == سڵاو تکایە لەکاتی بەشداریکردنی پڕۆژەکە زانیارییە پێویستییەکان پڕبکەوە بۆ ئەوەی پەرگەکە پەسەند بکرێت {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە پڕبکەمەوە ئەگەر بە لینک هەیە زۆر سوپاس وەک ڤیدیۆ ئەگەر نەشبوو بە نوسین ئەو بەشانەم پێبڵێ کە دەبێت پڕی بکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وەک ئەوەی لە وێنەکە داواکراوە زانیارییە داواکاراوەکان پڕدەکەیتەوە وەک بەشی ناساندن باسێکی کورتی پەڕگەکە دەکەی، بەشی سەرچاوە ئەوەیە کە سەرچاوەی پەڕگەکە کوێییە و بەپێی ھەر بەشێک وەڵامێکی گوونجاو پێویستە [[File:Uploading ckb tutorial.gif|thumb|بڕوانە ئەم وێنەیە]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٤٥، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>[[وپ:خراپکاری|گاڵتەکاری و دەستکاریی ئەنقەست]]</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C+%28%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == حوزەیرانی 2022 == [[Image:Information red.svg|25px|alt=|link=]] تکایە دەستکارییە تاقیکردنەوەییەکانت، وەک ئەوەی لە [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] کردووتە، بووەستێنە. ئەوە بە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] ڕەچاوکراوە، کە، لەژێر سیاسەتی ویکیپیدیا، دەکرێت ببێتە ھۆی '''[[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|بەربەستن لە دەستکاریکردن]]'''. ئەگەر دووبارە حەزتکرد تاقیکردنەوە بکەیت، تکایە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار ببە. <!-- Template:uw-test3 --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کلیک لە چی بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری لە پڕۆژەی داواکاری پەرگە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داواکارییەکانت بەھەلە بەرز دەکەیتەوە بۆ ئەوەی بزانیت مەبەستم چییە سەیری ئەرشیڤی پەڕەی پڕۆژەکە بکە بزانە بەکارھێنەرانی تر چۆن داوایان کردووە بە تایبەتی سەیری ئەوانە بکە کە پەسەند کراوە دەستکاری سەرچاوەی پەڕەکە بکە و ببینە ئەوان چۆن بە کارەکە ھەڵساون و بەڕێزتان ھەمان شت بکەن دەتوانن لێرەوە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی ٣|ئەرشیڤی سێ]] دەست پێبکەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە داوادەکەم زوو بچیەتە سەری [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :کێشەکە لە ئێستادا ئەوەیە بەرێزتان داواکارییەکە بە شێوەی ستاندارد پێشکەش ناکەن و ھەڵە لە داواکردن ھەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٥، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هی تازەم ناردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٨، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی هەڵەکانم چین؟ ئێوە هەر دەتانەوێت خۆم بیزانم، ئەی ئێوە بۆ پێمناڵێن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٣٩، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} و داواکاریەکە پەسەندکرا ھەرچەندە سەرچاوەکە بەھەڵە نووسرابوو بەڵام ئەمە لەبەرچاو نەگیرا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستان لە سەرچاوەی وێنەیە لە ویکیپیدیایەکی تر، یان لە گۆگڵ؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستم لەم داواکارییەیە کە پێشکەشتان کردبوو لە بەشی سەرچاوە: سەرچاوەکە کێشەی ھەبوو کە کرتە لە سەرچاوە دەکەین پێویستە سەرچاوەکە بمانگوازێتەوە بۆ خوودی وێنەکە نەک وتار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٢، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ☺️☺️☺️☺️ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٤، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەشداری لە دژە خراپکاری == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ بەشداریکردن و پاراستنی ویکیپیدیا، و کارێکی گرنگە، بەڵام دەتوانی بۆمی ڕوون بکەیتەوە ئاریا سالار چی شتێکی کردووە کە ببێتە ھۆی سەرەرۆیی یان تێکدان؟ و پێویستیشە بزانیت چۆن ڕێگری لە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] دەکەیت و چی شتێک خراپکارییە و چی شتێکیش خراپکاری نییە و [[ویکیپیدیا:لێکدانەوەت باش بێت|لێکدانەوەت بەرامبەر بەکارھێنەران چاک بێت]] و لە [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|سیاسەت و ڕێساکانی]] ویکیپیدیا تێگەیشت بیت ئینجا دەتوانیت بەشدارییەکی بەسوود بکەیت لە دژە خراپکاری سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئاریا چەند شتێکم پێ وت هیچ بەقسەی نەکردم، ئەگەر خۆشت بڕۆیت سەیری کەیت لە وتاری [[نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] لە مێژووی پەڕە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من پێش ئەوەی ئەم ئاگادارییە بنووسم بەشێوەیەکی گشتی سەیری تەواوی بەشدارییەکانی ئاریام کرد شتێکی وام نەبینی کە ئاوا تووند بین لەگەڵی، و ئەو وتارەشی لەسەرەوە ناوت ھێنا نابێتە ھۆی ئەوەی ھۆشداری بۆ بنێرین بۆ پەڕەکەی و ھەڕەشەی بەربەستکردنی لێ بکەین، چونکە ھەموو ئەوانەی تازەکارن و تازە فێردەبن ھەر ھەڵە دەکەن لە نووسینی وتار، دەکرێت نەرم تر بین لەگەڵیان تا زیاتر فێردەبن. گەر شتێکی تر ھەیە بەرچاو من نەکەوتووە و ھەیە خۆشحاڵ دەبم کە ئاگادارم بکەنەوە لێیی سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ١٠ جار لەماڵەوە ڕاموەستان ئەیوست پەڕەی [[سۆفیا کارسۆن]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵام ماڵەوە ھیچ پەیوەندی بە ویکیپیدیا نییە {{emoji|1F60A|size=28}} ئەو شتانەی لە ویکیپیدیا دەکرێت ھەر لێرەش وەڵام دەدرێتەوە و کێشەی دەرەوەی ویکیپدییا ناھرێتە ناو ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا ئەوە بە ئاریا بڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەو بەتەمای ئەو کارانەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بێزەحمەت ئێوە ڕێگە بە ڕیکلام دەدەن لەناو وتارەکانداا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بانگەشە کردن ڕێگە پێدراو نییە بەڵام لەکوێ بانگەشە ھەیە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کۆڵانەکانی پشتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەشێوەی کەناڵ کە لە ئینگلیزی تێیدا نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) [[کۆڵانەکانی پشتەوە]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لەکوێ بانگەشە کراوە؟ مەبەستتان بەشی [[کۆڵانەکانی پشتەوە (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)#پەخشکردن|پەخشکردنە]] لەناو وتارەکە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەخێر لە کۆڵانەکانی پشتەوە ئەم ڕستییەی تێدایە لە کوردستانیش کەناڵی ئێن ئاڕ تی ٢ بەشێوەیەکی سەرکەوتووانە دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئاماژە بە کەناڵ دی تورکیاش کراوە پێم وانییە ڕێکلام بێت [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەخر لە ئینگلیزییەکە گرینگییان بە کوردی نەداوە، تەنها لە بەشی تەلەفزیۆنییەکە تێیدایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا هەر کەناڵە تورکییەکە خۆی دروستی کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ھیچ کێشەیەک نییە ئێمە لە ویکیی سۆرانین کە زۆربەی خوێنەرانی کوردن و بەزمانی کوردی قسە دەکەن، ناتوانن بچنە تورکییەکە سەیری کەناڵ دی بکەن و ئێن ئارتی کە بە کوردی پێشکەشی دەکات لەوێ سەیری دەکەن ھیچ کێشەیەک نابینم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ باشە بۆچی لە پیگی کارتەر بەڕێوبەر ئارام ئەو بەشە وتارانەی منی سڕییەوە کە پێشنیارم بۆ بینەر کردبوو خۆ ئەویش ویبساتێیکی کوردییە، [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕاستی بۆ ئەوە بوو بە ڕیکلام [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی گەورە جیاوازە لەگەڵ ڕێکخراوێک، کێ ھەیە لە کوردستان ئێن ئاڕتی نەناسێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش، ئەی کوردسینەما [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ ئەویشی گەورەترین وێبسایتەی وەرگێڕانە لە عێراق دا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وتارێکمان ھەیە بەناوی [[کورد سینەما]] و بەستەری وێب سایتەکەش لە وتارەکە دانراوە جگە لەمە بەرھەمەکانی ناوی قەدەغەیە لێرە ھاوبەشی پێ بکرێت [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە]] ببینە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕەوشی داواکاری == سڵاو بەڕێز ئارۆ کە داواکاری پێشکەش دەکەیت بۆ بەرزکردنەوەی وێنە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە تکایە دەستکاری ڕەوشی داواکاری مەکە و لە چاوەڕوانی مەیگۆڕە بۆ شتێکی تر چونکە تەنھا ئەوەی وەڵامی داواکارییەکە دەداتەوە دەبێت ئەو گۆڕانکارییە ئەنجام بدات سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وامزانی وەک چەندەم دانەتە، سوپاس دووبارە نایکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٦، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا زانیارییەکیش ئێستا فلیمی Thor: Love and Thunder بڵاوکرایەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە، و ھەموو داواکارییەکیش یەکسەر وەڵام نادرێتەوە و ھەندێکیان کاتێکی پێویست دەبێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A4%DA%B5%3A+%D8%A6%DB%8E%D9%85+-+%D8%B2%DB%8E%D8%AF|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- داڕێژە:سخ-پسخ-ھۆشدار-تایبەت --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا بیسڕەوە، هەرچەندە ئاریا دروستی کردووە، لە سەرەتادا هەر کەڵی نەبوو ئاوا تۆزێ بۆم چاکرد. بەقسەی من ئەکەت ڕێک ئێستا بیسڕەوە.🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٧، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:ئاڵای میلەت (سروود)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:ئاڵای میلەت (سروود)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا چوونکە وتارێکە لەبارەی کەسێک، شتێک، ڕێکخراوێک (گرووپی مۆسیقی، بانک، کۆمپانیا، ھتد.)، ناوەڕۆکێکی وێب یان ڕووداوێکی ڕێکخراو کە ئاماژە بە گرنگی یان پێویستی بابەتەکەی نادات و [[وپ:بایەخداری|بێبایەخە]]. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٧|پێوەری ژمارە ٧ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە. لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:ئاڵای میلەت (سروود)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%A6%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%95%D8%AA+%28%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%AF%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چاکسازی [[سلێمانی]] == . [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] دەتان ویست چۆنییەتی لێدانی تاگی سڕینەوە فێربن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر وا بێت پێویستە سەرەتا بزانن چی شتێک شایەنی سڕینەوەیە و چی شتێک شایەنی مانەوەیە دەتانەوێت سیاسەتەکانی ویکیپیدیا لەسەر سڕینەوە و بایەخداری بخوێننەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٣٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خوێندومەتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەرێزتان دڵنیایی ئەوە دەکەنەوە سیاسەتی [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]] و گشت سیاسەتەکانی سڕینەوە شارەزان لەناویدا سڕینەوەی خێرا و سڕینەوەی پێشنیارکراو و چۆنییەتی ئەنجامدانیان؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ دوبارە دڵنیابوونەوە قەیناکە بۆم بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا فێربوونیشم بۆ بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا هەرچەندە ئەم وتەیەی باسی دەکەم هیچ لایەنێکی پەیواندی بەم لێدوانەوە نییە بەس گەر دەتوانی بڕۆ سەیرێکی بارکردن بکە.😁😁😁😁سوپاس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە لە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سیاسەتی سڕینەوە]] شارەزا بن گەر بتانەوێ تاگی سڕینەوەکان بەکاربێنن و بزانن چی شایەنی سڕینەوەیە بۆ ئەوەی بەھەڵە تاگی سڕینەوە بەکار نەھێنن. بۆ ئەو پەڕانەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|شایەنی سڕینەوەی خێران]] بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا#پێوەرەکان|پێوەرەکان]] بۆ ئەوەی بزانیت ئێمە سڕینەوەی خێرا لەچی دۆخێک بەکاردەھێنین و سڕینەوەی خێرا چییە، :و [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|سڕینەوەی پێشنیارکراومان]] ھەیە پێشنیار دەکەم سەیرێکی ئەویش بکەی و بیخوێنیتەوە و بزانیت چۆنە و شارەزا بیت لێی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٢٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == مافی بارکردن == [[پەڕگە:Wikipedia Uploader.svg|ماف|80px|چەپ]] سڵاو ئارۆ سالار محمود، دەمەوێت پێت ڕابگەێنم دوای پێداچوونەوەی بەشدارییەکانتان لە پڕۆژەی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] مافی <code>بارکەر</code> بۆ ھەژمارەکەت <span class="plainlinks">[//ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ALog&type=rights&page=User%3A%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF زیادکرا]</span>. ئەم مافە ڕێگەت پێ دەدات کە [[یارمەتی:پەڕگەکان|پەڕگە]] بۆ ناوخۆی ویکیپیدیا بار بکەیت. بۆ زانیاری زیاتر لەسەر مافی بارکەر، بنۆڕە [[ویکیپیدیا:بارکەرەکان]]. بۆ گشت پرسیارەکانت دەتوانیت سەردانی [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] بکەیت، یانیش دەتوانیت لە پەڕەی لێدوانی من پرسیار بکەیت. ئەگەر پێت وایە ئەم مافە سوودی نابێت بۆت، تکایە ئاگادارم بکەرەوە تاکوو لێتی بسەنمەوە. بە ھیوای بەردەوامی! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خاتوون من ئێستا هەر وێنەیە کە دەمەوێت باری بکەم کە نائازادە دەبێت لە کوموز بیکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نەخێر بەڕێزم پەرگەی نائازاد لە ناوەخۆ باردەکرێت، لەبەر ئەوەی پێشووتر مافەکەت نەبوو نەدەتوانی بیکەیت ئێستا مافەکەت ھەیە دەتوانی لە ناوەخۆ ئەنجامی بدەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) چۆنای؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لە وێنەکەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لە ویکیپیدیا سەیری بەشی ئامرازەکان بکە نووسراوە پەڕگەیەک بار بکە ئەتوانی کرتە بکەیت ئەوێ بەکاربێنیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بڕوانە ئەم وێنەیە ئامرازەکان لە خوارەوە دەبنییت؟ [[File:Tutoforckb.png|thumb]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::دەتوانی لە بەشی ئامرازەکان "پەڕگەیەک بار بکە" بدۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، لەوانەیە بگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئەی هێچ ئەرشیفێک هەیە بۆ ئەم بارکردنە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستت لە ئەرشیڤ چییە؟ ئایا مەبەستت ئەوەیە ئەو پەڕگانەی خۆت بارت کردوون لە پێشووتر بتوانی دووبارە بیاندۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نا مەبەستم لە شێوازی پڕکردنەوەیەتی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵێ بێگوومان نموونەمان ھەیە سەیری ئەو داواکارییانە بکە کە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|پڕۆژەکە]] کراوە و بڕوانە ناو پەڕگەکان بزانە چۆن پڕکردنەوەیان بۆ کراوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:١٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ئێستا خۆم دەتوانم پەڕگەی بۆرجو ئۆزبێرک دروست کەم یان تۆ دەستت بەسەریا گرتووە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستتان لە دەست بەسەرداگرتن چییە، بەڵام بەڵێ خۆتان دەتوانن بەرزی بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بارکردنی پەڕگە == سڵاو سەبارەت [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg|بەم پەڕگەیەی]] کە بارتان کردووە زۆرێک لە داواکارییە دیاریکراوەکان پڕنەکراوەتەوە وەک چەندێتیی بەکارھێنان، ڕێزۆلووشنی کەم، شیاوی جێگۆڕین؟، و جگە لەوەش وێنەکە زۆر گەورەیە و کوالێتی زۆر بەرزە، خۆی وێنەکانی ویکیپیدیا دەبێت بچووک بن بەس بۆ ئەوە بن خەڵک بتوانێ بیان بینی بیان ناسێتەوە گەر بە پێچەوانەوە بن دەتوانرێ وێنەکان پاشەکەوت بکرێن و سوودیان لێ وەربگیرێ کە قەدەغەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ خۆ ناتوانم دیقەی دابەزێنم، وەڵا ڕاست دەکەیت هەندێ شتم سریییەوە، بەڵام وامزانی باشترە بیسڕمەوە، ئەی لەو بۆشایانەی سڕیومنتەوە چی بنوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا خاتوون لە وتارەکەدا بچکۆلەم کردەوە، چونکە خۆت دەزانی وێنەی زۆر گەورەش ناشریینە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا بەڕاستی ئەو شتانەی تۆ دەیڵێیت بەس بە فۆتۆشۆپی کۆمپیوتەر دەکرێت، دیقە دابەزاندن و بچکۆلەکردنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا ویکپیدیا ڕیگەدەدات تا ١٠٠مێگا دانێیت. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد (fair use) بڵێن تەواوی بەرھەمەکە وەک خۆی کۆپی بکە، دەڵێن بڕێک لە بەرھەمەکە لەبەر بگرەوە. و بچووکترین وێنە و کوالێتی فۆتۆشۆپی ناوێت ھەر ویکیپیدیا خۆی بۆت دەکات لە خوار وێنەکە دەبینی نووسراوە {{گێڕانەوە|قەبارەی ئەم پێشبینینە: ٤٥٠ لە ٥٩٩ پیکسەڵ. ڕەزەلووشنەکانی تر: ١٨٠ لە ٢٤٠ پیکسەڵ ٣٦٠ لە ٤٨٠ پیکسەڵ ٧٠٠ لە ٩٣٢ پیکسەڵ.}} :تکایە نزمترین قەبارە ھەڵبژێرە و دایبەزێنە پاشان وەرەوە ھەمان پەڕگە لەوێ بڕوانە بەشی "مێژووی پەڕگە" وەرە خوارەوە بەستەرێکی شین دەبینی نووسراوە "وەشانێکی نوێی ئەم پەڕگەیە بار بکە" لەوێ کرتە بکە و وەشانە نوێیەکە بەرز بکەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ئێمە ڕاستییەکە بچکۆلە دەکەینەوە، ئینجا داوای گەورەی دەکەینەوە، بەڵام لە وتارەکە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خۆی حەساباتی بۆ دەکات؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستت چییە لە حەسابات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە بە زووترین کات چاکسازییەکان ئەنجام بدە بەپێچەوانەوە پێویستە من ئەنجامی بدەم چونکە بەگوێرەی یاسا ئێمە ڕێگەپێنەدراوین بەرھەمەکان بەم شێوەیە بەکار بھێنین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، ئەنجامی نادەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە چۆن دەستکاری بکەم، گەر بە وێنە بینێریت زۆر باش دەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە وێنەکە بچووکتر بکەیتەوە چۆنییەتیەکەشی لەسەرەوە باسم کردووە بڕوانە {{گێڕانەوە|ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد......}} :لە سەرەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون بڕوا ناکەم بەم وتووێژە لە یەکتری تیبگەین بۆیە من ناوی فەیسبوکەکەمت دەدەمێ [ https://www.facebook.com/profile.php?id=100079313941416 کرتە بکە] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]]ی تایبەت بە ویکیپیدیامان ھەیە دەتەوێت لەوێ قسە بکەین؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئێستا داونلۆدی دەکەم چونکە نییمە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر داتبەزاند لە ڕێگەی [https://discord.gg/HBxCs5bx ئەم بەستەرەوە] دەتوانی بێیتە ناو کۆمەڵگای ویکیپیدیا لە دیسکۆرد [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بوورە بەڕاستی زۆرم لەگەڵ هەوڵدا بەڵام نازانم، گەر دەتوانی با لە فەیسبوکەوە بێت، یان چی ترتان هەیە، بزانم ناتوانم بەکاریبهێنم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خۆت چاکی بکە بێزەحمەت، دوای من سەیری دەکەم بزانم چیت دەسکاریی کردووە زۆرباشتریشە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٣٩، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیڕێکی فەیسبووک بکە تکایە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٣٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وەڵای بەڕێز ئارام ساکاورا خان وتی موشکیلەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئەوە نییە لە خواری خوارەوەی سەرچاوەکە نووسراوە «ھەموو مافەکان پارێزراون»؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، دڵنیای [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) یان هەر لە لینکەکەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :تێناگەم مەبەستت چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من {{emoji|1F440|size=25}} لەکوێ وتوومە کێشە نییە پەڕگەی ئاوا کوالێتی بەرز باربکەی؟ وتم کە بارت کرد پێویستە کوالێتیەکەی نزم بکەینەوە و شوێن سیاسەت بکەوین و سوود لە بڕێک لە بەرھەمەکە وەرگرین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، چونکە خەریببوو، (وب|Sakura emad} بڵاویبکاتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی کاک ئارام دەڵێت مافی پارێزراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ منیش بۆ ئەوە دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر پێوەری [[وپ:پسخ#گ٢|گ٢ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] کراوە چوونکە وا دیارە کە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەیە، ئەگەر ئەوە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەییە، تکایە لەمەودوا [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار بێنە بۆ تاقیکردنەوەکانت. تەماشایەکی [[وپ:ناساندن|پەڕەی ناساندن]]ەکەمان بکە ئەگەر حەزتکرد زیاتر دەربارەی بەشداریکردن لە ئینسایکڵۆپیدیاکەمان فێرببیت. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:مەڵپەری بینەر]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} تاگێک لەسەر [[:مەڵپەری بینەر]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#گ١١|بەشی گ١١ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وادیارە کە پەڕەکە تەنیا ڕێکلامێکە بۆ ناودارکردنی کۆمپانیایەک، گرووپێک، بەرھەمێک، خزمەتگوزارییەک، کەسێک، یان بۆچوونێک و پێویستی بە دووبارەنووسینەوە ھەیە تاکوو زانستنامەیی دەرکەوێت. ڕێکلامکردن لە ویکیپیدیا ناکرێت و پەڕەی ڕێکلامی بە خێرایی دەسڕدرێتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:مەڵپەری بینەر|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%85%DB%95%DA%B5%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%95%D8%B1|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}. <!-- Template:Db-spam-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دوایین بارکردنەکان == دەست خۆش دوایین بارکردنەکانتم بینی بە گوونجاوی بارت کردوون و بەڵگەنامە و زانیارییەکانی بەشی بەکارھێنانی نائازادیشیان تەواوە {{emoji|1F389|size=30}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} زۆر سوپاست دەکەم، هەموو ئەمانە لەژێر سایەی تۆوەوەن.🎉🥳[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :نا بەڕێز ئارام، ئاریا لە مەسینجەر جوابی من ناداتەوە، و لە ماڵەوە هەڕەشەی لێکردووم کە ئەگەر بەس بچم بەلای نەوەکان لە پەتی سێدارەم دەدات، بۆیە ویستم بۆ خۆی بنێرم، وەڵای یەک جار دەستکاریم کرد، ناوی منی لە فیلمێکدا سڕیوە، بۆیە پێموت تا خۆی بیکات، {{وب|Aram}} ئەگینا من هەر موشکیلەم نییە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: من باسی شتێکی تر دەکەم؛ ئەسڵەن لەو لێدوانەی سەرەوەت تێنەگەشتم! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕێز ئارام گەر بچم بەلای نەوەکان من دەمرم، تەواو، ئەوە کورتکراوەی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 84i3ztzutxvb6awp3qx6qx90g7xyymz 967039 967038 2022-08-02T15:53:39Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٥، ٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == A == یەکم پیتی ئینگلیزییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٤:٥٧، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکاری]] == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] ویستم پێشنیاری ئەوە بکەم کە پێویست ناکات ھەموو شتێک لە کورتەی دەستکاری بنووسیت، کورتەی دەستکاری بۆ ئەوەیە بەکارھێنەرانی ھاوپۆلی خۆت بزانن چیت گۆڕیوە لە دەستکارییەکانت لە پەڕەکانی ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٤٨، ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == بەشی نوێ لەکاتی وتووێژ == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] پێویست ناکات بەشی نوێ درووست بکەیت بۆ ئەوەی وەڵامی وتووێژێک بدەیتەوە ھەر لە بەشەکەی خۆی گفتووگۆ لەگەڵ بەکارھێنەرەکە بکە، بەم شێوەیە پەڕەکە کێشەی بۆ درووست نابێت لەکاتی [[یارمەتی:ئەرشیڤکردنی پەڕەکان|ئەرشیڤکردن]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:بریکاری تایبەت]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:بریکاری تایبەت]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:بریکاری تایبەت|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == پیگی کارتەر == تکایە ئەگەر دەتوانن خۆتان وێنەیەک دابنێن، من هەر دایئەنێم ئێوە دەیسڕنوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٣، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە نایانسڕینەوە. لە [[ویکیمیدیا کۆمنز]] دەیانسڕنەوە چونکە ئەوێ شوێنی بارکردنی پەڕگە ئازادەکانە واتە ھی خۆت بن نەک ھی ئەوانی تر. بۆ بارکردنی پەڕگەی نائازاد دەتوانی کەڵک لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] وەرگریت. ھەروەھا بڕوانە [[یارمەتی:پەڕگەکان]]. جاری داھاتوو گەر ویستت پرسیار بکەیت، یان لەسەر [[یارمەتی:پەڕەی وتووێژ|پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەر]] یانیش لە [[وپ:پرسگا|پرسگا]] پرسیار بکە چونکە ئێرە پەڕەی لێدوانی خۆتە و ئەگەری ھەیە نەبیندرێت و کەس وەڵامت نەداتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٢، ٢٨ی ئایاری ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[بریکاری تایبەت]] == سڵاو دەمەوێت پێت ڕابگەیەنم بە ماوەیەکی زۆر کورت بریکاری تایبەت دەسڕدرێتەوە بەھۆی بەسەرچوونی ماوەی پێشنیاری سڕینەوەکە و تا ئێستاش ھیچ چاکسازییەکی بۆ نەکراوە ئایا بەڕێزتان ھیچ چاکسازییەکی بۆ ناکەن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٤٩، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) هەوڵێک ئەیەم خەمت نەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :ئەمڕۆ دەیسڕمەوە گەر چاکسازی ناکەیت ئاگادارم بکەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::{{tick}} سڕدرایەوە تکایە گەر ویستت بیگەڕینییەوە و چاکسازی تێدا بکەیت نامەیەکم بۆ جێبێلە سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٣:١٠، ٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == وتاری [[شیڵد (جیھانی سینەماییی مارڤڵ)]] == وتارەکە سڕدرایەوە گەر ویستت بیھێنیتەوە تکایە پەیوەندی لەگەڵ بەڕێوەبەرێک بگرە یان پەیوەندی بەمن بکە بۆ ھێنانەوەی بە مەرجی چاکسازی کردن تیایدا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٨:٥٠، ٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:قوتابخانەی سارداو]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:قوتابخانەی سارداو]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:قوتابخانەی سارداو|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%95%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە، تکایە زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٩، ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == پڕۆژەی داواکاری پەڕگە == سڵاو تکایە لەکاتی بەشداریکردنی پڕۆژەکە زانیارییە پێویستییەکان پڕبکەوە بۆ ئەوەی پەرگەکە پەسەند بکرێت {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٢٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە پڕبکەمەوە ئەگەر بە لینک هەیە زۆر سوپاس وەک ڤیدیۆ ئەگەر نەشبوو بە نوسین ئەو بەشانەم پێبڵێ کە دەبێت پڕی بکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٢، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: وەک ئەوەی لە وێنەکە داواکراوە زانیارییە داواکاراوەکان پڕدەکەیتەوە وەک بەشی ناساندن باسێکی کورتی پەڕگەکە دەکەی، بەشی سەرچاوە ئەوەیە کە سەرچاوەی پەڕگەکە کوێییە و بەپێی ھەر بەشێک وەڵامێکی گوونجاو پێویستە [[File:Uploading ckb tutorial.gif|thumb|بڕوانە ئەم وێنەیە]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٥:٤٥، ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەبەر ئەم ھۆکار(انە) کراوە: <blockquote>[[وپ:خراپکاری|گاڵتەکاری و دەستکاریی ئەنقەست]]</blockquote> لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C+%28%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥٨، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == حوزەیرانی 2022 == [[Image:Information red.svg|25px|alt=|link=]] تکایە دەستکارییە تاقیکردنەوەییەکانت، وەک ئەوەی لە [[:شانشینی جادووی دیزنی (یاری دیزنی)]] کردووتە، بووەستێنە. ئەوە بە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] ڕەچاوکراوە، کە، لەژێر سیاسەتی ویکیپیدیا، دەکرێت ببێتە ھۆی '''[[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|بەربەستن لە دەستکاریکردن]]'''. ئەگەر دووبارە حەزتکرد تاقیکردنەوە بکەیت، تکایە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار ببە. <!-- Template:uw-test3 --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) کلیک لە چی بکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == داواکاری لە پڕۆژەی داواکاری پەرگە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داواکارییەکانت بەھەلە بەرز دەکەیتەوە بۆ ئەوەی بزانیت مەبەستم چییە سەیری ئەرشیڤی پەڕەی پڕۆژەکە بکە بزانە بەکارھێنەرانی تر چۆن داوایان کردووە بە تایبەتی سەیری ئەوانە بکە کە پەسەند کراوە دەستکاری سەرچاوەی پەڕەکە بکە و ببینە ئەوان چۆن بە کارەکە ھەڵساون و بەڕێزتان ھەمان شت بکەن دەتوانن لێرەوە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی ٣|ئەرشیڤی سێ]] دەست پێبکەن. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) تکایە داوادەکەم زوو بچیەتە سەری [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :کێشەکە لە ئێستادا ئەوەیە بەرێزتان داواکارییەکە بە شێوەی ستاندارد پێشکەش ناکەن و ھەڵە لە داواکردن ھەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٥، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هی تازەم ناردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٨، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی هەڵەکانم چین؟ ئێوە هەر دەتانەوێت خۆم بیزانم، ئەی ئێوە بۆ پێمناڵێن؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٣٩، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{کرا}} و داواکاریەکە پەسەندکرا ھەرچەندە سەرچاوەکە بەھەڵە نووسرابوو بەڵام ئەمە لەبەرچاو نەگیرا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٠، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستان لە سەرچاوەی وێنەیە لە ویکیپیدیایەکی تر، یان لە گۆگڵ؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستم لەم داواکارییەیە کە پێشکەشتان کردبوو لە بەشی سەرچاوە: سەرچاوەکە کێشەی ھەبوو کە کرتە لە سەرچاوە دەکەین پێویستە سەرچاوەکە بمانگوازێتەوە بۆ خوودی وێنەکە نەک وتار. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٥٢، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش ☺️☺️☺️☺️ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٤، ٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بەشداری لە دژە خراپکاری == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ بەشداریکردن و پاراستنی ویکیپیدیا، و کارێکی گرنگە، بەڵام دەتوانی بۆمی ڕوون بکەیتەوە ئاریا سالار چی شتێکی کردووە کە ببێتە ھۆی سەرەرۆیی یان تێکدان؟ و پێویستیشە بزانیت چۆن ڕێگری لە [[ویکیپیدیا:خراپکاری|خراپکاری]] دەکەیت و چی شتێک خراپکارییە و چی شتێکیش خراپکاری نییە و [[ویکیپیدیا:لێکدانەوەت باش بێت|لێکدانەوەت بەرامبەر بەکارھێنەران چاک بێت]] و لە [[داڕێژە:سیاسەتەکان و ڕێساکانی ویکیپیدیا|سیاسەت و ڕێساکانی]] ویکیپیدیا تێگەیشت بیت ئینجا دەتوانیت بەشدارییەکی بەسوود بکەیت لە دژە خراپکاری سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ئاریا چەند شتێکم پێ وت هیچ بەقسەی نەکردم، ئەگەر خۆشت بڕۆیت سەیری کەیت لە وتاری [[نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] لە مێژووی پەڕە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من پێش ئەوەی ئەم ئاگادارییە بنووسم بەشێوەیەکی گشتی سەیری تەواوی بەشدارییەکانی ئاریام کرد شتێکی وام نەبینی کە ئاوا تووند بین لەگەڵی، و ئەو وتارەشی لەسەرەوە ناوت ھێنا نابێتە ھۆی ئەوەی ھۆشداری بۆ بنێرین بۆ پەڕەکەی و ھەڕەشەی بەربەستکردنی لێ بکەین، چونکە ھەموو ئەوانەی تازەکارن و تازە فێردەبن ھەر ھەڵە دەکەن لە نووسینی وتار، دەکرێت نەرم تر بین لەگەڵیان تا زیاتر فێردەبن. گەر شتێکی تر ھەیە بەرچاو من نەکەوتووە و ھەیە خۆشحاڵ دەبم کە ئاگادارم بکەنەوە لێیی سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون ١٠ جار لەماڵەوە ڕاموەستان ئەیوست پەڕەی [[سۆفیا کارسۆن]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵام ماڵەوە ھیچ پەیوەندی بە ویکیپیدیا نییە {{emoji|1F60A|size=28}} ئەو شتانەی لە ویکیپیدیا دەکرێت ھەر لێرەش وەڵام دەدرێتەوە و کێشەی دەرەوەی ویکیپدییا ناھرێتە ناو ویکیپیدیا. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا ئەوە بە ئاریا بڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەو بەتەمای ئەو کارانەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بێزەحمەت ئێوە ڕێگە بە ڕیکلام دەدەن لەناو وتارەکانداا؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٥٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بانگەشە کردن ڕێگە پێدراو نییە بەڵام لەکوێ بانگەشە ھەیە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کۆڵانەکانی پشتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەشێوەی کەناڵ کە لە ئینگلیزی تێیدا نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) [[کۆڵانەکانی پشتەوە]] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لەکوێ بانگەشە کراوە؟ مەبەستتان بەشی [[کۆڵانەکانی پشتەوە (زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی)#پەخشکردن|پەخشکردنە]] لەناو وتارەکە؟. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٧، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نەخێر لە کۆڵانەکانی پشتەوە ئەم ڕستییەی تێدایە لە کوردستانیش کەناڵی ئێن ئاڕ تی ٢ بەشێوەیەکی سەرکەوتووانە دۆبلاژی کردووە و ئێستا لە وەرزی ١١ەمین لە پەخشدایە و بەردەوامە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٢٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئاماژە بە کەناڵ دی تورکیاش کراوە پێم وانییە ڕێکلام بێت [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەخر لە ئینگلیزییەکە گرینگییان بە کوردی نەداوە، تەنها لە بەشی تەلەفزیۆنییەکە تێیدایە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا هەر کەناڵە تورکییەکە خۆی دروستی کردووە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:١٠، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ھیچ کێشەیەک نییە ئێمە لە ویکیی سۆرانین کە زۆربەی خوێنەرانی کوردن و بەزمانی کوردی قسە دەکەن، ناتوانن بچنە تورکییەکە سەیری کەناڵ دی بکەن و ئێن ئارتی کە بە کوردی پێشکەشی دەکات لەوێ سەیری دەکەن ھیچ کێشەیەک نابینم. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٠٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ باشە بۆچی لە پیگی کارتەر بەڕێوبەر ئارام ئەو بەشە وتارانەی منی سڕییەوە کە پێشنیارم بۆ بینەر کردبوو خۆ ئەویش ویبساتێیکی کوردییە، [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕاستی بۆ ئەوە بوو بە ڕیکلام [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٠٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ]] کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی گەورە جیاوازە لەگەڵ ڕێکخراوێک، کێ ھەیە لە کوردستان ئێن ئاڕتی نەناسێت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش، ئەی کوردسینەما [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ ئەویشی گەورەترین وێبسایتەی وەرگێڕانە لە عێراق دا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وتارێکمان ھەیە بەناوی [[کورد سینەما]] و بەستەری وێب سایتەکەش لە وتارەکە دانراوە جگە لەمە بەرھەمەکانی ناوی قەدەغەیە لێرە ھاوبەشی پێ بکرێت [[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە]] ببینە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:١٥، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ڕەوشی داواکاری == سڵاو بەڕێز ئارۆ کە داواکاری پێشکەش دەکەیت بۆ بەرزکردنەوەی وێنە لە پڕۆژەی داواکاری پەڕگە تکایە دەستکاری ڕەوشی داواکاری مەکە و لە چاوەڕوانی مەیگۆڕە بۆ شتێکی تر چونکە تەنھا ئەوەی وەڵامی داواکارییەکە دەداتەوە دەبێت ئەو گۆڕانکارییە ئەنجام بدات سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وامزانی وەک چەندەم دانەتە، سوپاس دووبارە نایکەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٦، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا زانیارییەکیش ئێستا فلیمی Thor: Love and Thunder بڵاوکرایەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە، و ھەموو داواکارییەکیش یەکسەر وەڵام نادرێتەوە و ھەندێکیان کاتێکی پێویست دەبێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١١، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٧:١٢، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :{{emoji|1F60A|size=28}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٣، ٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[Image:Information icon4.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} سڵاو و بەخێربێیت بۆ ویکیپیدیا. ئەم پەیامە ھۆشدارێکە تاکوو بزانیت کە تاگێک لەسەر [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٣|پێوەری ژمارە ٣ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وتارێکی بێناوەڕۆکە، یان وتارێکە کە ناوەڕۆکەکەی تەنیا لە سندووقی زانیاری و وێنە و بەستەری دەرەکی پێکھاتووە. وتارەکانی ویکیپیدیا دەبێت ناوەڕۆکەکانیان واتادار و زانستنامەیی بن. تکایە ئاگاداریش بە کە ناوەڕۆکەکانی ویکیپیدیا دەبێت [[وپ:بایەخداری|بایەخدار بن]] و [[وپ:ئاماژە بە سەرچاوە|سەرچاوەی جێباوەڕ]]یان ھەبێت تاکوو [[وپ:سەلماندنیبوون|سەلماندنیبوون]]یان پشتڕاست بکاتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:کارەکتەرەکانی گەردوونی سینەمای مارڤڵ: ئێم - زێد|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%AA%DB%95%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C+%DA%AF%DB%95%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A4%DA%B5%3A+%D8%A6%DB%8E%D9%85+-+%D8%B2%DB%8E%D8%AF|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- داڕێژە:سخ-پسخ-ھۆشدار-تایبەت --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٣٦، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بیسڕنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٧، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]] بۆ [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] == [[پەڕگە:Ambox warning yellow.svg|left|link=|alt=تێبینی|48px|]] وتاری [[:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)]] [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پێشنیاری سڕینەوە]]ی بۆ کراوە. تاگی پێشنیاری سڕینەوە کە لەسەر وتارەکە داندراوە ڕوونی دەکاتەوە بۆچی. ھەرچەندە ھەموو بەشدارییە سوودبەخشەکان لە ویکیپیدیا بەرز دەنرخێندرێن، بەڵام لەوانەیە پەڕەکان [[وپ:پسخ|لەبەر چەند ھۆکارێک بسڕدرێنەوە]]. دەتوانیت ئەم سڕینەوەیە بوەستێنیت بە لابردنی ئاگاداری {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}}، بەڵام تکایە ھەوڵی ڕوونکردنەوە لە [[یارمەتی:کورتەی دەستکاری|کورتەی دەستکارییەکە]] یان لە [[وتووێژ:نەوەکان (فلمی ٢٠١٥)|پەڕەی وتووێژی وتارەکە]] بدە کە بۆچی نابێت بسڕدرێتەوە. تکایە بیر لە چاکسازیکردنی پەڕەکە و چارەسەرکردنی ئەو کێشانە بکەرەوە کە ڕوون کراوەتەوە. لابردنی {{Tlc|پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو}} [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|پڕۆسەی پێشنیاری سڕینەوەکە]] دەوەستێنێت، بەڵام [[:en:Wikipedia:Deletion process|پڕۆسەکانی تری سڕینەوە]] بوونیان ھەیە. بەتایبەتی، پڕۆسەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] دەتوانێت بەبێ وتووێژ ببێتە ھۆی سڕینەوە، و [[ویکیپیدیا:وتارەکان بۆ سڕینەوە|وتارەکان بۆ سڕینەوە]] ڕێگە بە وتووێژ دەدات تا [[ویکیپیدیا:یەکدەنگی|بگەین بە یەکدەنگی]] بۆ سڕینەوە.<!-- داڕێژە:ئاگاداریی پێشنیاری سڕینەوە --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٨:٥١، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵا بیسڕەوە، هەرچەندە ئاریا دروستی کردووە، لە سەرەتادا هەر کەڵی نەبوو ئاوا تۆزێ بۆم چاکرد. بەقسەی من ئەکەت ڕێک ئێستا بیسڕەوە.🙂🙂 [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٧، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:ئاڵای میلەت (سروود)]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:ئاڵای میلەت (سروود)]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا چوونکە وتارێکە لەبارەی کەسێک، شتێک، ڕێکخراوێک (گرووپی مۆسیقی، بانک، کۆمپانیا، ھتد.)، ناوەڕۆکێکی وێب یان ڕووداوێکی ڕێکخراو کە ئاماژە بە گرنگی یان پێویستی بابەتەکەی نادات و [[وپ:بایەخداری|بێبایەخە]]. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#و٧|پێوەری ژمارە ٧ی وتارەکان بۆ سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە. لەژێر [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]]، ئەو پەڕانەی کە لەگەڵ چەند پێوەرێکی دیاریکراودا یەکدەگرن لەوانەیە بسڕدرێنەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:ئاڵای میلەت (سروود)|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D8%A6%D8%A7%DA%B5%D8%A7%DB%8C+%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%95%D8%AA+%28%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%AF%29|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٢٨، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == چاکسازی [[سلێمانی]] == . [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر باشە بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] دەتان ویست چۆنییەتی لێدانی تاگی سڕینەوە فێربن؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڵێ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٢، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر وا بێت پێویستە سەرەتا بزانن چی شتێک شایەنی سڕینەوەیە و چی شتێک شایەنی مانەوەیە دەتانەوێت سیاسەتەکانی ویکیپیدیا لەسەر سڕینەوە و بایەخداری بخوێننەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:٣٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خوێندومەتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٣٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەرێزتان دڵنیایی ئەوە دەکەنەوە سیاسەتی [[ویکیپیدیا:بایەخداری|بایەخداری]] و گشت سیاسەتەکانی سڕینەوە شارەزان لەناویدا سڕینەوەی خێرا و سڕینەوەی پێشنیارکراو و چۆنییەتی ئەنجامدانیان؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:١٦، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بۆ دوبارە دڵنیابوونەوە قەیناکە بۆم بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا فێربوونیشم بۆ بنێرە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) جا هەرچەندە ئەم وتەیەی باسی دەکەم هیچ لایەنێکی پەیواندی بەم لێدوانەوە نییە بەس گەر دەتوانی بڕۆ سەیرێکی بارکردن بکە.😁😁😁😁سوپاس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:١٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە لە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی سڕینەوە|سیاسەتی سڕینەوە]] شارەزا بن گەر بتانەوێ تاگی سڕینەوەکان بەکاربێنن و بزانن چی شایەنی سڕینەوەیە بۆ ئەوەی بەھەڵە تاگی سڕینەوە بەکار نەھێنن. بۆ ئەو پەڕانەی [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|شایەنی سڕینەوەی خێران]] بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا#پێوەرەکان|پێوەرەکان]] بۆ ئەوەی بزانیت ئێمە سڕینەوەی خێرا لەچی دۆخێک بەکاردەھێنین و سڕینەوەی خێرا چییە، :و [[ویکیپیدیا:سڕینەوەی پێشنیارکراو|سڕینەوەی پێشنیارکراومان]] ھەیە پێشنیار دەکەم سەیرێکی ئەویش بکەی و بیخوێنیتەوە و بزانیت چۆنە و شارەزا بیت لێی. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٤:٥٩، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC زۆر سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٢٥، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == مافی بارکردن == [[پەڕگە:Wikipedia Uploader.svg|ماف|80px|چەپ]] سڵاو ئارۆ سالار محمود، دەمەوێت پێت ڕابگەێنم دوای پێداچوونەوەی بەشدارییەکانتان لە پڕۆژەی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|داواکاریی بارکردنی پەڕگە]] مافی <code>بارکەر</code> بۆ ھەژمارەکەت <span class="plainlinks">[//ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ALog&type=rights&page=User%3A%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%86_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF زیادکرا]</span>. ئەم مافە ڕێگەت پێ دەدات کە [[یارمەتی:پەڕگەکان|پەڕگە]] بۆ ناوخۆی ویکیپیدیا بار بکەیت. بۆ زانیاری زیاتر لەسەر مافی بارکەر، بنۆڕە [[ویکیپیدیا:بارکەرەکان]]. بۆ گشت پرسیارەکانت دەتوانیت سەردانی [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] بکەیت، یانیش دەتوانیت لە پەڕەی لێدوانی من پرسیار بکەیت. ئەگەر پێت وایە ئەم مافە سوودی نابێت بۆت، تکایە ئاگادارم بکەرەوە تاکوو لێتی بسەنمەوە. بە ھیوای بەردەوامی! [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خاتوون من ئێستا هەر وێنەیە کە دەمەوێت باری بکەم کە نائازادە دەبێت لە کوموز بیکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نەخێر بەڕێزم پەرگەی نائازاد لە ناوەخۆ باردەکرێت، لەبەر ئەوەی پێشووتر مافەکەت نەبوو نەدەتوانی بیکەیت ئێستا مافەکەت ھەیە دەتوانی لە ناوەخۆ ئەنجامی بدەیت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٠٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) چۆنای؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) مەبەستم لە وێنەکەیە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :لە ویکیپیدیا سەیری بەشی ئامرازەکان بکە نووسراوە پەڕگەیەک بار بکە ئەتوانی کرتە بکەیت ئەوێ بەکاربێنیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:١٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) کامانە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بڕوانە ئەم وێنەیە ئامرازەکان لە خوارەوە دەبنییت؟ [[File:Tutoforckb.png|thumb]] [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::دەتوانی لە بەشی ئامرازەکان "پەڕگەیەک بار بکە" بدۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، لەوانەیە بگەڕێمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئەی هێچ ئەرشیفێک هەیە بۆ ئەم بارکردنە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١١:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :مەبەستت لە ئەرشیڤ چییە؟ ئایا مەبەستت ئەوەیە ئەو پەڕگانەی خۆت بارت کردوون لە پێشووتر بتوانی دووبارە بیاندۆزیتەوە؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) نا مەبەستم لە شێوازی پڕکردنەوەیەتی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:١١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڵێ بێگوومان نموونەمان ھەیە سەیری ئەو داواکارییانە بکە کە لە [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|پڕۆژەکە]] کراوە و بڕوانە ناو پەڕگەکان بزانە چۆن پڕکردنەوەیان بۆ کراوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:١٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی ئێستا خۆم دەتوانم پەڕگەی بۆرجو ئۆزبێرک دروست کەم یان تۆ دەستت بەسەریا گرتووە؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستتان لە دەست بەسەرداگرتن چییە، بەڵام بەڵێ خۆتان دەتوانن بەرزی بکەنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == بارکردنی پەڕگە == سڵاو سەبارەت [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg|بەم پەڕگەیەی]] کە بارتان کردووە زۆرێک لە داواکارییە دیاریکراوەکان پڕنەکراوەتەوە وەک چەندێتیی بەکارھێنان، ڕێزۆلووشنی کەم، شیاوی جێگۆڕین؟، و جگە لەوەش وێنەکە زۆر گەورەیە و کوالێتی زۆر بەرزە، خۆی وێنەکانی ویکیپیدیا دەبێت بچووک بن بەس بۆ ئەوە بن خەڵک بتوانێ بیان بینی بیان ناسێتەوە گەر بە پێچەوانەوە بن دەتوانرێ وێنەکان پاشەکەوت بکرێن و سوودیان لێ وەربگیرێ کە قەدەغەیە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٢٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ خۆ ناتوانم دیقەی دابەزێنم، وەڵا ڕاست دەکەیت هەندێ شتم سریییەوە، بەڵام وامزانی باشترە بیسڕمەوە، ئەی لەو بۆشایانەی سڕیومنتەوە چی بنوسم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا خاتوون لە وتارەکەدا بچکۆلەم کردەوە، چونکە خۆت دەزانی وێنەی زۆر گەورەش ناشریینە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا بەڕاستی ئەو شتانەی تۆ دەیڵێیت بەس بە فۆتۆشۆپی کۆمپیوتەر دەکرێت، دیقە دابەزاندن و بچکۆلەکردنەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئینجا ویکپیدیا ڕیگەدەدات تا ١٠٠مێگا دانێیت. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٢٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد (fair use) بڵێن تەواوی بەرھەمەکە وەک خۆی کۆپی بکە، دەڵێن بڕێک لە بەرھەمەکە لەبەر بگرەوە. و بچووکترین وێنە و کوالێتی فۆتۆشۆپی ناوێت ھەر ویکیپیدیا خۆی بۆت دەکات لە خوار وێنەکە دەبینی نووسراوە {{گێڕانەوە|قەبارەی ئەم پێشبینینە: ٤٥٠ لە ٥٩٩ پیکسەڵ. ڕەزەلووشنەکانی تر: ١٨٠ لە ٢٤٠ پیکسەڵ ٣٦٠ لە ٤٨٠ پیکسەڵ ٧٠٠ لە ٩٣٢ پیکسەڵ.}} :تکایە نزمترین قەبارە ھەڵبژێرە و دایبەزێنە پاشان وەرەوە ھەمان پەڕگە لەوێ بڕوانە بەشی "مێژووی پەڕگە" وەرە خوارەوە بەستەرێکی شین دەبینی نووسراوە "وەشانێکی نوێی ئەم پەڕگەیە بار بکە" لەوێ کرتە بکە و وەشانە نوێیەکە بەرز بکەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٣٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) واتا ئێمە ڕاستییەکە بچکۆلە دەکەینەوە، ئینجا داوای گەورەی دەکەینەوە، بەڵام لە وتارەکە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە خۆی حەساباتی بۆ دەکات؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٤٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :نازانم مەبەستت چییە لە حەسابات. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٣، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::تکایە بە زووترین کات چاکسازییەکان ئەنجام بدە بەپێچەوانەوە پێویستە من ئەنجامی بدەم چونکە بەگوێرەی یاسا ئێمە ڕێگەپێنەدراوین بەرھەمەکان بەم شێوەیە بەکار بھێنین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٦:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) سوپاس، ئەنجامی نادەمەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە چۆن دەستکاری بکەم، گەر بە وێنە بینێریت زۆر باش دەبێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :سەرەتا پێویستە وێنەکە بچووکتر بکەیتەوە چۆنییەتیەکەشی لەسەرەوە باسم کردووە بڕوانە {{گێڕانەوە|ببورە بەڵام من نەمبیستووە ڕێساکانی پەڕگەی نائازاد......}} :لە سەرەوە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:١٥، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خاتوون بڕوا ناکەم بەم وتووێژە لە یەکتری تیبگەین بۆیە من ناوی فەیسبوکەکەمت دەدەمێ [ https://www.facebook.com/profile.php?id=100079313941416 کرتە بکە] [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :ئێمە [[دیسکۆرد (نەرمامێر)|دیسکۆرد]]ی تایبەت بە ویکیپیدیامان ھەیە دەتەوێت لەوێ قسە بکەین؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٢، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشە ئێستا داونلۆدی دەکەم چونکە نییمە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :گەر داتبەزاند لە ڕێگەی [https://discord.gg/HBxCs5bx ئەم بەستەرەوە] دەتوانی بێیتە ناو کۆمەڵگای ویکیپیدیا لە دیسکۆرد [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بوورە بەڕاستی زۆرم لەگەڵ هەوڵدا بەڵام نازانم، گەر دەتوانی با لە فەیسبوکەوە بێت، یان چی ترتان هەیە، بزانم ناتوانم بەکاریبهێنم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢٠:٥١، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} خۆت چاکی بکە بێزەحمەت، دوای من سەیری دەکەم بزانم چیت دەسکاریی کردووە زۆرباشتریشە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٨:٣٩، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیڕێکی فەیسبووک بکە تکایە [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٩:٣٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:GÜNAYKARACAOĞLU.jpeg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٤٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا == سڵاو، [[:پەڕگە:Burcuozberk.jpg]] بۆ سڕینەوەی خێرا ھەڵبژێردرا چونکە مافی پارێزراوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :وەڵای بەڕێز ئارام ساکاورا خان وتی موشکیلەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: ئەوە نییە لە خواری خوارەوەی سەرچاوەکە نووسراوە «ھەموو مافەکان پارێزراون»؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥٦، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، دڵنیای [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٩، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) یان هەر لە لینکەکەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٠، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :تێناگەم مەبەستت چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:٠٧، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :من {{emoji|1F440|size=25}} لەکوێ وتوومە کێشە نییە پەڕگەی ئاوا کوالێتی بەرز باربکەی؟ وتم کە بارت کرد پێویستە کوالێتیەکەی نزم بکەینەوە و شوێن سیاسەت بکەوین و سوود لە بڕێک لە بەرھەمەکە وەرگرین. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) لەوانەیە بە غەڵەت دامنابێ، چونکە خەریببوو، (وب|Sakura emad} بڵاویبکاتەوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٠٨، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی کاک ئارام دەڵێت مافی پارێزراوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) خۆ منیش بۆ ئەوە دەزانم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] تاگێک لەسەر [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png]] داندراوە کە داوا دەکات کە بە خێرایی بسڕدرێتەوە لە ویکیپیدیا. ئەمە لەژێر پێوەری [[وپ:پسخ#گ٢|گ٢ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] کراوە چوونکە وا دیارە کە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەیە، ئەگەر ئەوە پەڕەیەکی تاقیکردنەوەییە، تکایە لەمەودوا [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|خۆڵەپەتانێ]] بەکار بێنە بۆ تاقیکردنەوەکانت. تەماشایەکی [[وپ:ناساندن|پەڕەی ناساندن]]ەکەمان بکە ئەگەر حەزتکرد زیاتر دەربارەی بەشداریکردن لە ئینسایکڵۆپیدیاکەمان فێرببیت. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:پەڕگە:383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%BE%DB%95%DA%95%DA%AF%DB%95%3A383F165E-C612-4A70-A130-B81E5886162B.png|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}، ئەگەر لە پێشوودا ئەمەت ئەنجام داوە، تکایە چاوەڕێی وەڵام بە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٧:٥١، ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ==[[:مەڵپەری بینەر]] بۆ [[ویکیپیدیا:پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا|سڕینەوەی خێرا]] ھەڵبژێردرا == [[پەڕگە:Ambox warning pn.svg|48px|ڕاست|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>ئەگەر ئەمە یەکەمین وتارە کە نووسیوتە، لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:وتار چییە؟|ئەم پەڕەیە بخوێنیتەوە]] بۆ ئەوەی لە نووسینەوەی وتار شارەزا بیت.</p><p>لەوانەیە پێویست بکات [[وپ:جادووگەری وتارەکان/وەشانی ١|جادووگەری وتارەکان]] بەکار بھێنیت بۆ ئەوەی یارمەتی دروستکردنی وتارەکانت بدات.</p>|width=20%|align=left}} تاگێک لەسەر [[:مەڵپەری بینەر]] داندراوە کە داوا دەکات بە خێرایی بسڕدرێتەوە. ئەمە لەژێر [[وپ:پسخ#گ١١|بەشی گ١١ی پێوەرەکانی سڕینەوەی خێرا]] ئەنجام دراوە، چوونکە وادیارە کە پەڕەکە تەنیا ڕێکلامێکە بۆ ناودارکردنی کۆمپانیایەک، گرووپێک، بەرھەمێک، خزمەتگوزارییەک، کەسێک، یان بۆچوونێک و پێویستی بە دووبارەنووسینەوە ھەیە تاکوو زانستنامەیی دەرکەوێت. ڕێکلامکردن لە ویکیپیدیا ناکرێت و پەڕەی ڕێکلامی بە خێرایی دەسڕدرێتەوە. ئەگەر پێت وایە ئەم پەڕەیە نابێت بسڕدرێتەوە لەبەر ئەم ھۆکارە، لەوانەیە '''پێویست بکات ناڕەزایی دەرببڕیت''' [[:مەڵپەری بینەر|بە سەردانکردنی پەڕەکە]] و کرتەکردن لەسەر ئەو دوگمەیەی کە دەڵێت «دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە» کە ھەلێکت پێ دەدات بۆ ڕوونکردنەوە کە بۆچی نابێت پەڕەکە بسڕدرێتەوە. بەھەرحاڵ، ئاگاداربە کە ھەرکاتێک پەڕەیەک تاگی سڕینەوەی خێرای لێ درا، لەوانەیە بەبێ دواخستن بسڕدرێتەوە. تکایە خۆت تاگی سڕینەوە لە پەڕەکە لامەبە. سەیری [[ویکیپیدیا:سیاسەتەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکان و ڕێساکان]] بکە تاکوو لە داھاتوودا ئەمە ڕوونەداتەوە. ئەگەر پەڕەکە سڕدراوەتەوە، و دەتەوێت بھێندرێتەوە بۆ باشترکردنەوەی، تکایە پەیوەندی ببەستە لەگەڵ {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%D9%85%DB%95%DA%B5%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%95%D8%B1|بەڕێوەبەرێکی سڕینەوە}}. <!-- Template:Db-spam-notice --> ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == دوایین بارکردنەکان == دەست خۆش دوایین بارکردنەکانتم بینی بە گوونجاوی بارت کردوون و بەڵگەنامە و زانیارییەکانی بەشی بەکارھێنانی نائازادیشیان تەواوە {{emoji|1F389|size=30}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} زۆر سوپاست دەکەم، هەموو ئەمانە لەژێر سایەی تۆوەوەن.🎉🥳[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٤٥، ٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :نا بەڕێز ئارام، ئاریا لە مەسینجەر جوابی من ناداتەوە، و لە ماڵەوە هەڕەشەی لێکردووم کە ئەگەر بەس بچم بەلای نەوەکان لە پەتی سێدارەم دەدات، بۆیە ویستم بۆ خۆی بنێرم، وەڵای یەک جار دەستکاریم کرد، ناوی منی لە فیلمێکدا سڕیوە، بۆیە پێموت تا خۆی بیکات، {{وب|Aram}} ئەگینا من هەر موشکیلەم نییە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: من باسی شتێکی تر دەکەم؛ ئەسڵەن لەو لێدوانەی سەرەوەت تێنەگەشتم! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕێز ئارام گەر بچم بەلای نەوەکان من دەمرم، تەواو، ئەوە کورتکراوەی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە، زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەغەڵەت جوابدایەوە، لە وتووێژەدا، زۆر بوورە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 3d57ub96rgwvx2cuh5u8oszzargnw6l 967178 967039 2022-08-02T19:48:34Z ئارۆ سالار محمود 50592 سڕینەوەی پێڕستی وتووێژ بەس نیشانەیەک بۆ تۆ م نەسڕییەوە چونکە پێمجوانە هەر بمێنێتەوە wikitext text/x-wiki == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Original Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی سەرەکی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەردەوامبوون لە گەشەپێدانی ویکیپیدیای سۆرانی بەھیوای گەشەسەندنی زیاتر. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٥، ٩ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) |} زۆر سوپاس دڵنیابە خزمەتێکی زۆر باش بە ویکیپیدیا دەکەم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٣، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) == ئێمە خۆبەخشین == سڵاو، لەبەر ئەوەی پەڕەی وتووێژ شوێنی دەمەقڕەی نێوان بەکاربەران نییە، وتم با لێرە وەڵامی [[Special:Diff/966881|ئەم دەستکارییەت]] بدەمەوە. گەر توانیت لە پرۆژەکانی ویکیمیدیا نیو ئەوەندەی من بەشداری بکەیت و ھێشتا زیندوو بیت، ئەوا حەقە تۆ ببیتە [[حەوت سەرسووڕھێنەرەکەی جیھان|ھەشتەمین سەرسووڕھێنەری جیھان]]. '''بیرت بێت''' ئێمە لە ویکیپیدیا خۆبەخشین! ھەر لەو کاتەی لێدوانەکەت دا، ئاگام لێ بووە، بەس ئەو کاتە توانای وەڵامدانەوەم نەبوو. من سەرجەم ئاگادارییەکان لای خۆم ھەڵدەگرم و ئەوەندەی پێم کرا و کەی کاتی پێویستم بۆیان ھەبوو، دەچم بەدەمیانەوە. پرۆژە ھەیە دوای ساڵ و زیاتریش لە ناچالاکییان، ئینجا ماوەماوە و وردەوردە کاری لەسەر کراوە. نازانم تۆ ئێمە بە [[وپ:بۆت|بۆت]] تێگەیشتوویتە یان چی؟! گەر وا بیر دەکەیتەوە، ھەر خەریکی تۆین، ئەوا ھەڵەیت. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٣٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :نا بەڕێز ئارام، ئاریا لە مەسینجەر جوابی من ناداتەوە، و لە ماڵەوە هەڕەشەی لێکردووم کە ئەگەر بەس بچم بەلای نەوەکان لە پەتی سێدارەم دەدات، بۆیە ویستم بۆ خۆی بنێرم، وەڵای یەک جار دەستکاریم کرد، ناوی منی لە فیلمێکدا سڕیوە، بۆیە پێموت تا خۆی بیکات، {{وب|Aram}} ئەگینا من هەر موشکیلەم نییە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :: من باسی شتێکی تر دەکەم؛ ئەسڵەن لەو لێدوانەی سەرەوەت تێنەگەشتم! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٤٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕێز ئارام گەر بچم بەلای نەوەکان من دەمرم، تەواو، ئەوە کورتکراوەی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٤٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ئۆ ببورە، زۆر داوای لێبووردن دەکەم، بەغەڵەت جوابدایەوە، لە وتووێژەدا، زۆر بوورە. [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٥٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) mm4c1rbur776fq2sm3rci5f9wxhphp3 0 212588 967229 951636 2022-08-02T21:22:11Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{ویکیسازی}} {{+R}} پێکدادانی شارستانیەتەکان تێزێکە کە دەڵێت ناسنامە کلتوریی وئاینیەکانی مرۆڤەکان دەبنە سەرچاوەی سەرەکی ململانێ لە جیهانی دوای جەنگی سارد.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Hungtington|first=Samuel P.|title="The Clash of Civilizations?"|url=https://www.jstor.org/stable/20045621|journal=Foreign Affairs|volume=72|pages=3}}</ref><ref name=":1">http://gbse.com.my/v4no10JANUARY2018/Paper-147-i-.pdf</ref><ref>{{Cite book|last=Emily|first=Stacey|title=Contemporary Politics and Social Movements in an Isolated World: Emerging Research and Opportunities: Emerging Research and Opportunities.|publisher=IGI Global|year=2021-10-29|isbn=978-1-7998-7616-8}}</ref><ref>{{Cite book|last=Eriksen; Garsten; Randerina|first=Thomas Hylland; Christina; Shalini|title=Anthropology Now and Next: Essays in Honor of Ulf Hannerz|publisher=Berghahn Books|year=2014-10-01|isbn=978-1-312-67075-4}}</ref><ref>{{Cite book|last=Krieger|first=Douglas W.|title=The Two Witnesses|publisher=Lulu Press, Inc.|year=2014-11-22|isbn=978-1-312-67075-4}}</ref>زانای سیاسی ئەمریکی ساموێل هینتینگتۆن جەخت دەکات کە وا جەنگەکانی داهاتوو لە نێوان وڵاتان نابێت، بەڵکو لەنێوان کلتورەکان دەبێت.<ref name=":0" /><ref>{{Cite book|last=Haynes|first=Jeffery|title=A Quarter Century of the "Clash of Civilizations"|publisher=Routledge|year=2021-05-11|isbn=978-1-000-38383-6}}</ref> تێزەکە لە ساڵی ١٩٩٢ دانراوە لە وانەیەک لە دامەزراوەی پرۆژەی ئەمریکی (بە ئینگلیزی American Enterprise Institution) ، کە دواتر پەرەی پێدراوە لە وتارێکی ساڵی ١٩٩٣ی ''فۆرەن ئەفێرز'' بە ناونیشانی <<پێکدادانی شارستانیەت؟>><ref>Official copy (free preview) [https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/1993-06-01/clash-civilizations The Clash of Civilizations?], ''Foreign Affairs'', Summer 1993 </ref>، وەک وەڵامێک بۆ کتێبیێکی ساڵی ١٩٩٢ی خوێندکاری پێشووی فرانسیس فوکویاما، ''کۆتایی مێژوو وکۆتا مرۆڤ''. هنتینگتۆن دواتر تێزەکەی فراوانتر کرد لە کتێبێکی ساڵی ١٩٩٦ بە ناوی ''پێکدادانی شارستانیەتەکان ودووبارە بنیاتنانەوەی سیستمی جیهان.''<ref>"[https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/books/chap1/clashofcivilizations.htm WashingtonPost.com: The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order"]. [[واشینگتن پۆست|The Washington Post]]</ref> چەمکەکە خۆی پێشتر بەکارهێنراوە لە لایەن ئەلبێر کامۆ لە ساڵی ١٩٤٦<ref>{{Cite web|title=Le problème algérien|url=http://www.ina.fr/audio/PHD85011203|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924051854/http://www.ina.fr/audio/PHD85011203|archive-date=2015-09-24|type=le problème russo-américain, et là nous revenons à l’Algérie, va être dépassé lui-même avant très peu, cela ne sera pas un choc d’empires nous assistons au choc de civilisations et nous voyons dans le monde entier les civilisations colonisées surgir peu à peu et se dresser contre les civilisations colonisatrices.}}</ref>، وگیریال ژاین لە شیکردنەکەی دەربارەی ناکۆکی ئایۆدیا لە ١٩٨٨<ref>Elst K., Some recollections from my acquaintance with Sita Ram Goel in Elst, K. (2005). India's only communalist: In commemoration of Sita Ram Goel. [https://www.academia.edu/20079544/_Some_recollections_from_my_acquaintance_with_Sita_Ram_Goel_ch.6_of_K._Elst_ed._Indias_Only_Communalist_In_Commemoration_of_Sita_Ram_Goel <nowiki>[1]</nowiki>] Also: Elst, K. India's Only Communalist: an Introduction to the Work of Sita Ram Goel, in Sharma, A. (2001). Hinduism and secularism: After Ayodhya. Basingstoke: Palgrave</ref>، ولە لایەن برنارد لویس لە وتارێک لە ژمارەی ئەیلول (سێپتەمبەر)ی ١٩٩٠ی گۆڤاری مانگانەی ئەتلانتیک بە ناونیشان <<ڕەگەکانی توڕەیی موسڵمانان>><ref>Bernard Lewis [https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1990/09/the-roots-of-muslim-rage/4643/ The Roots of Muslim Rage], ''The Atlantic Monthly'', September 1990. وتارەکە [https://hekmah.org/%D8%BA%D8%B6%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D9%8A%D9%86/ لێرە] وەرگێردراوە بۆ عەرەبی.</ref> ولەلایەن مەهدی ئەلمەندجرە لە کتێبەکەی بە ناوی "La première guerre civilisationnelle" کە لە ساڵی ١٩٩٢ بڵاوکرایەوە.<ref>Elmandjra, Mahdi (1992). ''[https://books.google.com/books?id=AhVIAAAAMAAJ Première guerre civilisationnelle]'' (in French). Toubkal.</ref><ref>Samuel P. Huntington, The Clash of Civilizations (1996), p. 246: " 'La premiere guerre civilisationnelle' the distinguished Moroccan scholar Mahdi Elmandjra called the Gulf War as it was being fought."</ref> تەنانەت زووتریش، چەمکەکە دەردەکەوێت لە کتێبێکی سالی ١٩٢٦ لە بارەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە لایەن باسیل ماتیوز: ''Young Islam on Trek: A Study in the Clash of Civilizations''. ئەم دەربڕینە لە <<پێکدادانی کلتورەکان>> وەرگیراوە، کە بەکارهێنراوە لە سەردەمی کۆڵۆنیاڵی وسەردەمە جوانەکە (بە فەڕەنسی Belle Époque).<ref>Louis Massignon, ''La psychologie musulmane'' (1931), in Idem, ''Ecrits mémorables'', t. I, Paris, Robert Laffont, 2009, p. 629: "Après la venue de Bonaparte au Caire, le ''clash of cultures'' entre l'ancienne Chrétienté et l'Islam prit un nouvel aspect, par invasion (sans échange) de l'échelle de valeurs occidentales dans la mentalité collective musulmane."</ref> هەنتیگتۆن دەستیکرد بە بیرکردنەوە بە گەڕان لەناو بیردۆزە  جیاوازەکان لە بارەی سروشتی سیاسەتی جیهانی  لە ماوەی دوای جەنگی سارد. هەندێک لە بیردۆز دانەر ونوسەران دەیانگوت کە مافەکانی مرۆڤ، دیموکراسی لیبڕاڵی، وئابوریەکەی خاوەن بازاڕی ئازادی سەرمایەدار بوەتە تاکە بەدیلی هێشتراوی ئایدۆلۆژی بۆ وڵاتان لە جیهانی دوای جەنگی سارد. بەدیاریکراوی، فراسیس فوکویاما دەیگوت کە جیهان گەیشتوەتە 'کۆتایی مێژوو' بە شێوەیەکی ‌هیگڵی. هەنتینگتۆن باوەڕی وابوو لە کاتێکدا کە سەردەمی ئایدۆلۆژیا کۆتایی هاتوە، جیهان تەنها گەڕاوەتەوە کاتێکی ئاسایی کە وا تایبەتمەندە بە پێکدادانی کلتورەکان. لە تێزەکەیدا، پێی وایە کە هێڵی سەرەکی ململانێ لە داهاتوودا بە درێژایی هێڵە کلتوریەکان دەبێت.<ref>mehbaliyev (30 October 2010). [http://www.slideshare.net/mehbaliyev/rashad-mehbaliyev-civilizations-their-nature-and-clash-possibilities "Civilizations, their nature and clash possibilities (c) Rashad Mehbal…".]</ref> وەک درێژکردنەوەیەک، ئەو وای داناوە کە بنەمای شارستانیەتە جیاوازەکان، وەک بەرزترین جۆری ناسنامەی کلتوری، سودێکی زۆری دەبێت لە شیکردنەوەی پێشبینی ململانێ. لە کۆتایی وتارەی ١٩٩٣ی ''فۆڕەن ئەفێرز''، <<پێکدادانی شارستانیەتەکان؟>>، هەنتینگتۆن دەنوسێت، "ئەمە (واتە ئەم وتارە) بۆهاندان نیە بۆ ئارەزوکردن لە ململانێی نێوان شارستانیەتەکان. (ئەم وتارە) بۆ ناساندنی بیردۆزێکی ورد لەبارەی ئەوەی کە ئایا جیهان لەوانەیە چۆن دەبێت." هەروەها، پێکدادانی شارستانیەتەکان، بەگوێرەی هەنتینگتۆن، پێشکەوتنی مێژوو نیشان دەدات. لە ڕابردوودا، مێژووی جیهان بەشێوەیەکی سەرەکی لەبارەی ململانێی نێوان پادشا ووڵات وئایدۆلۆژیاکان بووە، وەک ئەوەی کە لە ناو شارستانیەتی خۆرئاوا بینراوە. بەڵام، سیاسەتەکانی جیهان چۆتە قۆناغێکی نوێوە، کە تیایدا شارستانیەتە ناخۆرئاواییەکان تەنها وەرگری قۆستراوی شارستانیەتی خۆرئاوا نین بەڵکو بوونەتە ئەکتەری گرنگی تر کە لەگەڵ خۆرئاوادا بۆ دانانی شێوە وجوڵاندنی مێژوو.<ref>Murden S. Cultures in world affairs. In: Baylis J, Smith S, Owens P, editors. The Globalization of World Politics. 5th ed. New York: Oxford University Press; 2011. p. 416-426</ref> == شارستانیەتە سەرەکیەکان بە گوێرەی هەنتینگتۆن == [[پەڕگە:Clash of Civilizations mapn2.png|ناوەڕاست|وێنۆک|843x843پیکسڵ|شارستانیەتەکان بە گوێرەی هەنتینگتۆن.<ref>[http://s02.middlebury.edu/FS056A/Herb_war/clash3.htm THE WORLD OF CIVILIZATIONS: POST-1990] scanned image [https://web.archive.org/web/20070312101415/http://s02.middlebury.edu/FS056A/Herb_war/clash3.htm Archived] March 12, 2007, at the [[Wayback Machine]]</ref>]] هەنتینگتۆن لە تێزەکەیدا جیهانی دابەش کرد بۆ <<شارستانیەتە سەرەکیەکان>> بەم شێوەیە:<ref>Walter, Natalie (2016-06-15). [https://www.beyondintractability.org/bksum/huntington-clash "Summary of "The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order"] . ''Beyond Intractability''. Retrieved 2021-10-28.</ref><ref name=":1" /> * شارستانیەتی خۆرئاوا، پێکهاتوە لە ویلایەتە یەکگرتوەکان وکەنەدا، ئەوروپای خۆرئاوا وناوەند، ئوسترالیا، ئۆشینیا وزۆرینەی فلیپین. ئاخۆ ئەمریکای لاتین ودەوڵەتانی پێشوی یەکێتی سۆڤیەت بەشێکن لە خۆرئاوا، یاخود  شارستانیەتێکی جودای خۆیانن، دەبێتە بابەتێکی گرنک بۆ ئەو ناوچانە، بە گوێرەی هەنتینگتۆن. ڕوانگەی گشتی خۆرئاوایی شارستانیەتی خۆرئاوا دەناسێنی بە وڵاتان وکلتوری مەسیحیەتی خۆرئاوایی (کاتۆلیک_پرۆتستانت). * شارستانیەتی ئەمریکای لاتین، لە ناویاندا ئەمریکای باشور (جگە لە گیویانا، سورینام، وگینیای فەڕەنسی)، ئەمریکای ناوەڕاست، مەکسیک، کوبا، وکۆماری دۆمینیکان لەوانەیە بە بەشێک لە شارستانیەتی خۆرئاوا دابنرێن. زۆر کەس لە ئەمریکای باشور ومەکسیک خۆیان بە ئەندامێکی تەواو لە شارستانیەتی خۆرئاوا دادەنێن. * شارستانیەتی ئۆرتۆدۆکسی، پێکدێت لە بولگاریا، قوبرس، جۆرجیا، یۆنان، ڕۆمانیا، بەشێکی گەورەی یەکێتی سۆڤیەتی پێشوو ویوگۆسلاڤیا. ** وڵاتان (کە پێشتر بەشێک بون لە یەکێتی سۆڤیەت) کە زۆرینەیەکی ئۆرتۆدۆکسیان نیە بەشێوەیەکی گشتی دەرهێنراون بۆ نمونە ئازەربایجان وئەلبانیا وزۆرینەی ئاسیای ناوەڕاست کە موسڵمانن، لەگەڵ ناوچە زۆرینە موسڵمانەکان لە بالکان، قەوقاز، وناوچەکانی ناوەڕاستی ڕوسیا وەک تەتارستان وباشکۆرتۆستان، سلۆڤینیا وکرواتیا کە کاتۆلیکی رۆمانین، دەوڵەتانی بالتیک کە پرۆتستانت وکاتۆلیکن. بەڵام، ئەرمینیای تێدادانراوە، هەرچەندە باوەڕی زاڵ تیایدا، کەنیسەی خۆرهەڵاتیی ئەرمەنیە، کە بەشێکە لە ئۆرتۆدۆکسی خۆرهەڵاتی نەک کەنیسەی ئۆتۆدۆکسی خۆرهەڵاتی، هەروەها کازاخستانیشی تێدایە، سەرەڕای ئەوەی کە باوەڕی زاڵ تێیدا ئیسلامی سونییە. * جیهانی خۆرهەڵات تێکەڵەیەکە لە شارستانیەتە بوزی، چینی، هیندۆسی وژاپۆنی. ** ناوچە بوزیەکانی بۆتان، کەمبۆدیا، لاوس، مەنگۆلیا، میانمار، سری لانکا وتایلەند، بە جیاکراوە لە شاستانیەتەکانی دیکە دانراون،     بەڵام هەنتینگتۆن بڕوای وایە کە ئەوان شارستانیەتێکی سەرەکی پێکناهێنن لە ڕوانگەی پەیوەندی نێودەوڵەتی. ** شارستانیەتی چینی وڵاتی چین، هەردوو کۆریاکە، سنگافورە، تایوان وڤێتنام. هەروەها ئەم کۆمەڵەیە ڕەوەندی چینیی تێدایە،      بەتایبەتی لە پەیوەندی بە باشوری خۆرهەڵاتی ئاسیا. ** شارستانیەتی هیندۆسیی، کە بە شێوەیەکی سەرەکی دەکەوێتە هند، بۆتان ونیپاڵ، وبەکلتور هەڵگیراوە لە لایەن ڕەوەندی هیندۆسی جیهان. ** ژاپۆن، بە تێکەڵەیەک لە شارستانیەتی چینی ونەریتە کۆنەکانی ئەڵتایی دادەنرێت. * جیهانی ئیسلامی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستی گەورە (بێجگە لە ئەرمینیا، قوبرس، ئەسیوبیا، جۆرجیا، ئیسرائیل، ماڵتا وباشوری سۆدان)، باکوری خۆرئاوای ئەفریقیا، ئەلبانیا، پاکستان، بەنگلادیش، چەند بەشێکی بۆسنە وهرسک، برونێی، دورگەکانی قەمەر، ئیندۆنیسیا، مالیزیا، ماڵدیڤ وباشوری فلیپین. * شارستانیەتی نیمچە بیابانی ئەفریقیا دەکەوێتە باشوری کیشوەری ئەفریقیا، ئەفریقیای ناوەڕاست (جگە لە چاد)، خۆرهەڵاتی ئەفریقیا (بێجگە لە ئەسیوبیا، دورگەکانی قەمەر،ماوریتیوس، کەناری سواحیلیی کینیا وتەنزانیا) ،Cape Verde، گانا، کۆتدیڤوار، لیبێریا، وسیەرالیۆن. بە شارستانیەتێکی موحتەمەلی هەشتەم دادەنرێت لە لایەن هەنتینگتۆن. * لە باتی ئەوەی بەشێک بن لە شارستانیەتە <<سەرەکیەکان>>، ئەسیوبیا وهایتی بە وڵاتی "تەنها" دانراون. ئیسرائیل دەکرێت بە دەوڵەتێکی جیاوازی خاوەن شارستانیەتی خۆی هەژماربکرێت، هەنتینگتۆن دەنوسێت، بەڵام دانەیەک کە وا زۆر هاوشێوەیە لەگەڵ خۆرئاوا. هەروەها هەنتینگتۆن بڕوای وایە کە کاریبی ئەنگلۆفۆنی، کۆلۆنیەکانی پێشووی بەریتانیا لە کاریبی، شتێکی جیاواز پێکدەهێنێنن. * هەروەها هەندێکی تر هەن کە بە <<دەوڵەتە کەرتبوەکان>> دادەنرێن چونکە کۆمەڵی گەورەی خەڵکیان تێدایە کە سەر بە شارستانیەتی جیاوازن. نمونە دانراوەکان بریتین لە  ئۆکرانیا (کەرتبوە بۆ بەشی خۆرئاوا کە تیایدا کاتۆلیکی خۆرهەڵاتیی زاڵە وبەشی خۆرهەڵات کە تیایدا تۆرتۆدۆکسی زاڵە)، گینیای فەڕەنسی (کەرتبوە نێوان شارستانیەتی ئەمریکانی لاتین وخۆرئاوا)، بێنین، چاد، کینیا، نێجیریا، تەنزانیا وتۆگۆ (هەمویان لەتبون لە نێوان ئیسلام ونیمچە بیابانی ئەفریقیا)، سری لانکا ( کەرتبوە لە نێوان هیندۆسی وبوزی) وفلیپین ( کەرتبوە لە نێوان، ئیسلام لە حاڵەتی مینداناو؛ چینیی لە حاڵەتی کۆردیلێرا؛ وخۆرئاوا). سۆدانیش دانرابوو وەک کەرتبویەک لە نێوان ئیسلام ونیمچە بیابانی ئەفریقیا؛ ئەم دابەشبونە بوو بە جیابونەوەیەکی فەرمی لە تەموزی ٢٠٠٧ لە پاش دەنگێکی زۆر بۆ سەربەخۆیی لە لایەن باشوری سۆدان لە گشتپرسی کانونی دوەمی ٢٠١١. == تێزی پێکدادانی شارستانیەکانی هەنتینگتۆن == [[پەڕگە:Samuel P. Huntington (2004 World Economic Forum).jpg|ڕاست|وێنۆک|هەنتینگتۆن لە کۆڕبەندی ئابوری جیهان لە ساڵی ٢٠٠٤]] هەنتینگتۆن جەخت دەکات کە وا ئاڕاستەی ململانێ جیهانیەکان لە دوای کۆتایی شەڕی سارد بە شێوەیەکی زیاتر وزیاتر ئەم دابەشبونە شارستانیانە دەخەنە ڕوو. جەنگەکانی وەک ئەو جەنگانەی دوای ڕووخانی [[یووگۆسلاڤیا|یوگۆسلاڤیا]]، لە چیچان، ولە نێوان هیند وپاکستان بە بەڵگە دانراون بۆ ململانێی نێوشارستانی (بە ئینگلیزی inter-civilizational conflict). هەروەها ئەو ڕای وایە کە بیروباوەڕی بڵاو لە خۆرئاوا کە بەها وسیستەمە سیاسیەکانی خۆرئاوا بە جیهانی دادەنێت شتێکی ساویلکەیە وجەختکردنەوەی بەردەوام لەسەر بەدیموکراسی کردن و بەها "جیهانیەکان" تەنها وا دەکات کە شارستانیەتەکانی دیکە زیاتر دوژمنایەتی (خۆرئاوا) بکەن. هەنتینگتۆن وا دەبینێت کە خۆرئاوا کەلە ڕەقە بۆ داننان بەمەدا چونکە ئەو (خۆرئاوا) سیستمە جیهانیەکە دروستکردوە ویاساکانی داناوە وشێوەی ماددەیی داوەتێ  کە  بریتیە لە  نەتەوە یەکگرتوەکان. هەنتینگتۆن باس لە گۆڕانی گەورە لە دەسەڵاتی ئابوری وسەربازیی وسیاسی  لە خۆرئاواوە بۆ شارستانیەتەکانی دیکەی جیهان، کە بەشێوەیەکی سەرەکی ئەو بە دوو <<شارستەنیەتە كێبڕکێکەرەکە>> ناوی دەبات،  چینیی وئیسلام. لە ڕوانگەی هەنتینگتۆنەوە، شارستانیەتی چینیی خۆرهەڵاتی ئاسیا بە شێوەیەکی کلتوریی جەخت لەسەر خۆیی وبەهاکانی لە پاڵ خۆرئاواوە دەکات بەهۆی گەشەکردنی خێرای ئابوریەکەی. بە دیاریکراوی، ئەو پێی وایە کە ئامانجەکانی چین بریتیە لە دوبارە جەخت کردنەوە لەسەر ئەوەی کە ‌هێزێکی زاڵی ناوچەییە، وئەو وڵاتانەی دیکەی ناوچەکە دەبن بە 'تێکەوتو' لەگەڵ چیندا بەهۆی مێژووی پێکهاتەی پەیکەری حوکمڕانی کە شاراوەیە لە شارستانیەتی کۆنفۆشیۆسی چینیی، کە پێچەوانەی تاکگەرایی وفرەپێکهاتەیی کە گرنگن لە خۆرئاوا. دەسەڵاتە هەرێمیەکان وەک دوو کۆریاکە وڤێتنام ملکەچی چین دەبن وزیاتر پشتگیریکەری چین دەبن وەک لەوەی هەوڵبدەن کە نەیاریی بکەن. لەبەرئەمە هەنتینگتۆن باوەڕی وایە کە سەرکەوتنی چین دەبێتە یەکێک لە گەورەترین کێشەکان وگەورەترین هەڕەشەی دوورمەودا بۆ سەر خۆرئاوا، بەهۆی ئەوەی کە زاڵبونی کلتوری چینیی پێکدادا دەدات لەگەڵ ویستی ئەمریکا کە برتییە لە نەبونی هێزێکی زاڵی ناوچەیی لە خۆرهەڵاتی ئاسیا. هەنتینگتۆن ڕای وایە کە شارستانیەتی ئیسلامیی تەقینەوەیەکی گەورەی دانیشتوانی بینیوە کە بوەتە هۆی زیادکردنی ناسەقامگیریی لە هەریەک لە سنورەکانی ئیسلام وناوەوەی ئەم سنورانە، کە تیایدا جوڵانەوە بناژۆخوازەکان زیاتر وزیاتر جەماوەریان زیاد دەکات. مانیفێستۆی ئەوەی ئەو ناوی ناوە "بوژانەوەی ئیسلامیی" کە لە ناویدا شۆڕشی ١٩٧٩ی ئێران وجەنگی یەکەمی کەنداوی تێدایە. ڕەنگە مشتومڕترین ڕستە کە هەنتینگتۆن لە وتارەکەی فۆڕەن ئەفێرز نوسیبووی بریتیە لە "ئیسلام سنورەکانی خوێناوییە". هەنتینگتۆن بڕوای وایە ئەمە ئەنجامی ڕاستەقینەی چەند هۆکارێکە، لە ناویاندا هێزی گەنجی موسڵمانان وگەشەی دانیشتوان ونزیکیبوونی ئیسلام لە زۆر شارستانیەت لە ناویاندا چینیی، ئۆرتۆدۆکسی، خۆرئاوایی وئەفریقیی. هەنتینگتۆن شارستانیەتی ئیسلامیی وەک هاوپەیمانێکی پێشبینیکراوی چین دەبینێت، هەردوکیان خاوەن ئامانجی دوبارە وململانێی هاوبەشن لەگەڵ شارستانیەتەکانی تردا، بە تایبەتی لەگەڵ خۆرئاوا. بەدیاریکراوی، ئەو باس لە بەرژەوەندی هاوبەش دەکات لە بەشەکانی بڵاوبونەوەی چەک، مافەکانی مرۆڤ ودیمۆکراسی کە دژی ئەوانەی خۆرئاوایە، وهەست دەکات ئەمانە ئەو بەشانەن کە وا دوو شارستانیەتەکە هاوئاهەنگ دەبن تیایدا. روسیا، یابان وهیند هەنتینگتۆن ناوی ناون 'شارستانیەتی جۆلانە' کە دەکرێت هەر لایەک پەسەند بکەن. ڕوسیا بە نمونە، شەڕ دەکات لەگەڵ زۆر گەلی موسڵمان لە سنوری باشوری خۆی (وەک چیچان) بەڵام -بەقسەی هەنتیگتۆن- لەگەڵ ئێراندا هاوئاهەنگی دەکات بۆ خۆبەدوورگرتن لە توندوتیژی زیاتر لە نێوان موسڵمان وئۆرتۆدۆکسەکان لە باشوری ڕوسیا، ویارمەتی دان بۆ ڕۆیشتنی نەوت. هەنتینگتۆن جەخت لەوە دەکات کە "پەیوەندی چینی ئیسلامیی" گەشە دەکات وتیایدا چین زیاتر لەنزیکەوە هاوئاهەنگی دەکات لەگەڵ ئێران، پاکستان ووڵاتە ئیسلامیەکانی تر بۆ پتەوکردنی شوێنە نێودەوڵەتیەکەی. هەروەها هەنتینگتۆن وا دەبینێت کە ململانێی شارستانیەتەکان "ئاشکران لە نێوان موسڵمان وناموسڵمانان"، بە باس کردن لە <سنورە خوێناویەکانی> نێوان شارستانیەتی ئیسلامیی و شارستانیەتە نائیسلامیەکان. ئەم ململانێیە دەگەڕێتەوە بۆ چونەوەناوەوەی سەرەتایی ئیسلام بۆ ناو ئەوروپا، دەرکردنی لە کۆتاییدا لە ریکانکوێستا، هێرشەکانی تورکە عوسمانیەکان بۆ سەر خۆرهەڵاتی ئەوروپا وڤیەننا، ودابەشکردنی  جیهانی ئیسلامی لە لایەن ئەوروپای ئیمپریالی لە ١٨٠٠ و١٩٠٠کان. هەروەها هەنتیگتۆن بڕوای وایە کە هەندێک هۆکار هەن کە ئەم ململانێیە زیاتر دەکەن ئەوەیە کە هەر یەک لە مەسیحیەت (کە شارستانیەتی خۆرئاوایی لەسەری بنیات نراوە) وئیسلام: * ئاینی موژدەدرن، دەیانەوێت باوەڕی خەڵکانی دیکە بگۆڕن. *  جیهانێتی، ئاینی "هیچ یا هەموو"، بەو شێوەیەی کە وا هەردوو لا بڕوایان وایە کە تەنها باوەڕی خۆیان ڕاستە. * ئاینی تیۆلۆجی، کە بریتییە لەوەی کە بەهاکانیان ئامانجەکانی بون وهۆکاری بونی مرۆڤ نیشان دەدەن. هۆکارە تازەکان کە وا دەبنە هۆی ڕودانی پێکدادانێکی ئیسلامیی-خۆرئاوایی، هەنتینگتۆن دەنوسێت، بریتین لە بوژانەوەی ئیسلامیی وتەقینەوەی دیمۆگرافیا لە شارستانیەتی ئیسلامیی، لەگەڵ جیهانگیری بەهاکانی خۆرئاوا، کە بە مانای ئەوە دێت کە دەبێت هەموو شارستانیەتەکان بەها خۆرئاواییەکان بکەن بە بەهای خۆیان، کە ئەمە بناژۆخوازە ئیسلامیەکان توڕە دەکات. هەموو ئەم هۆکارە مێژوویی ونوێیانە پێکەوە، کە هەنتینگتۆن بە کورتی لە وتارەکەی ''فۆڕەن ئەفێرز'' وبە وردیی لە کتێبەکەی نوسیبووی، دەبنە هۆی پێکدادانێکی خوێناویی لە نێوان شارستانیەتی ئیسلامیی وخۆرئاوادا. '''بۆچی شارستانیەتەکان پێکدا دەدەن''' هەنتینگتۆن شەش ڕوونکردنەوە پێشکەش دەکات لەبارەی ئەوەی کە بۆ شارستانیەتەکان پێکدا دەدەن: # جیاوازی نێوان شارستانیەتەکان زۆر بنچینەیین بە ڕادەیەک کە وا شارستانیەتەکان لە یەکتر جیادەکرێنەوە بە مێژوو، زمان، کلتور،     نەریت، ولەهەمووی گرنگتر، ئاین. ئەم جیاوازیە بناغەییانە بەرهەمی چەندین سەدە ودامەزراندنی شارستانیەتی جیاوازن، بە مانای     ئەوەی کە ئەم جیاوازیانە وا زوو ناڕۆن. # جیهان دەبێتە شوێنێکی بچوکتر. لە ئەنجامدا، کارلێک کردن بە درێژایی جیهان زیاد دەبن، کە دەبێتە هۆی زیادکردنی "هۆشیاری     شارستانیی" وبە ئاگابوون لە جیاوازی نێوان شارستانیەتەکان ولێکچوونی نێو شارستانیەتەکان. # بەهۆی بە مۆدێرن کردنی ئابوری وگۆڕانی کۆمەڵایەتی، خەڵکی جیاکراونەتەوە لە ناسنامە باوە ناوخۆییەکان.     لە باتی ئەمە، ئاین ئەم کەلێنەی پڕ کردوەتەوە، کە بناغەیەک بۆ ناسنامە دابین دەکات وئیلتیزام کە وا لە سنوری وڵاتان تێدەپەڕێنێت     شارستانیەتەکان یەکدەخات. # گەشەکردنی هۆشیاریی شارستانیی توند تر دەبێت بە ڕۆڵی دوالەیی خۆرئاوا. لە لایەک، خۆرئاوا لە ئەوپەڕی دەسەڵاتدایە. لە هەمان       کاتدا، دیاردەیەکی گەڕانەوە بۆ ڕەگەکان لە نێو شارستانیەتە ناخۆرئاواییەکان ڕوودەدەن. خۆرئاوایەک لە ئەوپەڕ دەسەڵاتدا بەرەنگاری      وڵاتانێکی ناخۆرئاوایی دەبێتەوە کە وا زیاتر وزیاتر خواست وویست وسەروەت وسامانیان هەیە کە شێوەی جیهان بە شێوەیەکی     ناخۆرئاوایی دەکێشن. # سیما کلتوری وجیاوازیەکانی کەمتر لێکدراون وبەمە کەمتر بە ئاسانی وازیان لێدەهێنرێت  وچارەسەر دەکرێن وەک لە سیاسی وئابوری. # هەرێمگەری ئابووری لە زیادبوندایە. هەرێمگەری ئابووری سەرکەوتوو دەبێتە هۆی دوبارە توند بوونی هۆشیاریی شارستانیی.      هەرێمگەریی ئابووری تەنها کاتێک سەرکەوتوو دەبێت کە وا بناغەی دانراوە لە یەک شارستانیەتی هاوبەشدا. '''خۆرئاوا لە بەرامبەر ئەوانی دیکە''' هەنتینگتۆن پێی وایە کە وا لە داهاتوودا چەقی سیاسەتی جیهان ململانێی نێوان شارستانیەتە خۆرئاوایی وناخۆرئاواییەکان دەبێت، بە دەربڕینەکەی ستیوارت هۆڵ، ململانێی نێوان "خۆرئاوا وئەوانی تر". ئەو سێ شێوەی گشتی وبناغەیی کردار پێشکەش دەکات کە وا شارستانیەتە نا خۆرئاواییەکان دەتوانن بیکەن لە وەڵامدانەوەدا بۆ خۆرئاوا.<ref>Hungtington SP, The Clash of Civilizations? In: Lechner FJ, Boli J, editors. The globalization reader. 4th ed. West Sussex: Wiley-Blackwell; 2012. 37–44</ref> # وڵاتە ناخۆرئاواییەکان دەتوانن هەوڵی گۆشەگیری بدەن بۆ ‌هێڵانەوەی بەهاکانی خۆیان وخۆپاراستن لە داگیرکاری خۆرئاوا. بەڵام، هەنتینگتۆن جەخت لەوە دەکات کە نرخی ئەم کردەوەیە زۆرە وتەنها چەند دەوڵەتێکی کەم دەتوانن ئەنجامی بدەن. # بە گوێرەی بیردۆزی "band-wagoning" وڵاتە ناخۆرئاواییەکان دەتوانن بەها خۆرئاواییەکان قبوڵ بکەن. # وڵاتە نا خۆرئاواییەکان دەتوانن هەوڵێک بدەن بۆ هاوسەنگ بوون لەگەڵ خۆرئاوا بە بەمۆدێرنەکردن. ئەوان دەتوانن کە هێزی      ئابووری وسەربازی پێش بخەن ولەگەڵ شارستانیەتە ناخۆرئاواییەکانی دیکە هەرەوەزی بکەن دژی خۆرئاوا ولە هەمان کاتدا           بەهاکان ودامەزراوەکانی خۆیان بپارێزن. هەنتینگتۆن بڕوای وایە کە زیادبونی دەسەڵاتی شارستانیەتە ناخۆرئاواییەکان لە کۆمەڵگەی      نێودەوڵەتیدا دەبێتە هۆی ئەوەی کە خۆرئاوا دەست بکات بە پەرەسەندنی تێگەیشتنێکی باشتر لە بارەی بنچینە کلتوریەکانی نێو      شارستانیەتەکانی دیکە. لە بەر ئەمە، شارستانیەتی خۆرئاوا وەک شارستانیەتێکی "جیهانیی" کۆتایی دێک وشارستانیەتەکان فێری      پێکەوەژیان دەبن وبەشداری دەکەن لە شێوەکردنی جیهانی داهاتوو. '''دەوڵەتی کرۆک وململانێی هێڵی جیاکەرەوە''' لە ڕوانگەی هەنتینگتۆنەوە، ململانێی نێوشارستانیی خۆی دەردەخات لە دوو شێوەدا: ململانێکانی هێڵی فۆڵت وململانێکانی دەوڵەتی کرۆک. ''ململانێکانی هێڵی جیاکەرەوە'' لە ئاستێکی ناوخۆییدان ولە نێوان ئەو دەوڵەتانەی لە تەنیشت یەکدان وسەر بە شارستانیەتی جیاوازن یاخود لە ناو  ئەو دەوڵەتانەی کە ماڵی دانیشتوانێکن کە سەر بە شارستانیەتی جیاوازن. ''ململانێکانی دەوڵەتی کرۆک'' کە لە ئاستێکی جیهانیدان لە نێوان دەوڵەتە سەرەکیەکانی شارستانیەتە جیاوازەکان. ململانێکانی دەوڵەتی کرۆک دەکرێت دروست بێت لە ململانێکانی هێڵی جیاکەرەوە کاتێک دەوڵەتە کرۆکەکان بەشدار دەبن.<ref>{{Cite book|last=Huntington|first=Samuel|title="Chapter 9: The Global Politics of Civilizations". The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order (The Free Press ed.).|publisher=Simon & Schuster|year=2002|isbn=978-0-7432-3149-7|location=London|pages=207}}</ref> ئەم بەریەک کەوتنانە لەوانەیە ئەنجامی چەند هۆکارێک بێت، وەکو: هەژمون یا هێز (ئابوری یا سەربازیی) ، چەوساندنەوە دژی خەڵکانێک سەر بە شارستانیەتی جیاوازن، دەست تێوەردان  بۆ پاراستنی براکان کە لە نێو (خاکی) شارستانیەتێکی جیاوازن، یا بەها وکلتوری جیاواز، بە تایبەت لە کاتێکدا کە شارستانیەتێک هەوڵ دەدات کە   بەهاکانی خۆی بسەپێنێت بەسەر کەسانێک کە سەر بە شارستانیەتێکی جیاوازن. == بە مۆدێرنکرن، بە خۆرئاواییکردن، و<<دەوڵەتە دڕاوەکان>> == ژاپۆن، چین وچوار پڵنگە ئاسیاییەکە لە چەندین کەرتدا بە مۆدێرن کراون لەگەڵ پاراستنی کۆمەڵگە تەقلیدیی یا دەسەڵاتخوازەکانیان کە جودایان دەکات لە خۆرئاوا. هەندێک لەم وڵاتانە لەگەڵ خۆرئاوادا پێکیاندا داوە بەڵام هەندێکیان پێکیان نەداوە. ڕەنگە گرنگترین نمونە بۆ بە مۆدێرنکردنی ناخۆرئاوایی ڕوسیا بێت، کە دەوڵەتی کرۆکی شارستانیەتی ئۆرتۆدۆکسە. هەنتینگتۆن جەخت لەوە دەکات کە ڕوسیا بە شێوەیەکی سەرەکی ناخۆرئاواییە هەرچەندە کە  ئەو پێی وایە کە وا (ڕوسیا) هاوبەشیەکی کلتوری بەرچاوی لەگەڵ خۆرئاوای نوێ. بە گوێرەی هەنتینگتۆن، خۆرئاوا جودا دەکرێت لە وڵاتە مەسیحیە ئۆرتۆدۆکسەکان بەوەی کە ڕێنیسانس، ریفۆرمەیشن، وچەرخی ڕوناکبیری بینیوە؛ بە کۆلۆنیالیزمی دەرەکی لە باتی کۆلۆنیالیزم وفراوانخوازی لەسەر ناوچەکانی تەنیشت خۆی؛ وبە تێکەڵکردنی کلتوری کلاسیکی لە ڕێگەی یۆنانی کۆنەوە لە باتی ڕێگەی بەردەوامبوی ئیمپراتۆریەتی بێزەنتی. هەنتینگتۆن ئەو وڵاتانەی کە دەیانەوێ بچنە پاڵ شارستانیەتێکی دیکە  بە "وڵاتی دڕاوەکان" پێناسە دەکات. تورکیا، کە نمونەی سەرەکیە کە هەنتینگتۆن هێناویەتی، سەرکردایەتی سیاسیەکەی بە شێوەیەکی ڕێکخراو هەوڵی داوە لە ١٩٢٠کانەوە کە وڵاتەکە بە خۆرئاوایی بکات. مێژوو، کلتور، نەریتەکانی تورکیا لە شارستانیەتی ئیسلامیی سەرچاوەی گرتوە، بەڵام دەستەبژێری تورکیا، لە سەرەتادا مستەفا کەمال ئەتاتورک کە دەسەڵاتی گرتە دەست وەک یەکەم سەرۆک لە ساڵی ١٩٢٣، دامەزراوە وجلوبەرگی خۆرئاوای سەپاند، ئەلفوبێی لاتینی قبوڵ کرد، بوو بە ئەندام لە ناتۆ، وهەوڵی داوە کە ببێت بە ئەندامی یەکێتی ئەوروپا. هەروەها مەکسیک وڕوسیا بە دەوڵەتی دڕاو هەژمار دەکرێن لە لایەن هەنتینگتۆنەوە. هەروەها ئەو ئوسترالیا وەک نمونەیەک بۆ دەوڵەتی دابەشبوو دەهێنێتەوە کە دابەشبوە لە نێوان میراتی شارستانیی خۆرئاوای وپەیوەندیە گەشەکردوەکانی لەگەڵ ئاسیادا. بە گوێرەی هەنتینگۆن، دەوڵەتێکی دڕاو دەبێت سێ پێویستی تێدا بێت بۆ دوبارە پێناسەکردنی ناسنامە شارستانییەکەی. یەکەم دەستەبژێرە سیاسی وئابوورییەکەی پێویستە پشتگیری پرۆسەکە بکەن. دووەم، دەبێت خەڵکی ئەو وڵاتە سوربن لەسەر ڕازیبون لە بارەی دوبارە پێناسەکردنەکە. سێهەم، دەستەبژێری ئەو شارستانیەتەی کە دەوڵەتە دڕاوەکە هەوڵ دەدات ببێت بە ئەندام تیایدا ڕازی بن لەسەر ئەندام بوونی. کتێبەکە دەڵێت تاکو ئێستا هیچ دەوڵەتێکی دڕاو بە سەرکەوتویی دوبارە پێناسەی شارستانیەتەکی نەکردوە، کە ئەمە بە زۆری بەهۆنی ئەوەی کە وا دەستەبژێری دەوڵەتی 'میواندۆست' ڕەتی ئەندامبونی دەوڵەتە دڕاوەکە دەکەن، هەرچەندە تێبینی کراوە کە ئەگەر تورکیا ببێتە ئەندام لە یەکێتیی ئەوروپا ئەوا  زۆرێک لە خەڵکەکەی پشتگیری بە خۆرئاوایی کردن دەکەن، وەک لەم قسەیەی وەزیری یەکێتی ئەوروپا Egemen Bağış ئاماژەی پێدراوە: << ئەوروپا پێویستە ئەمە بکات: پێویستە بڵێن ئەگەر تورکیا هەموو پێویستیەکان جێبەجێبکات، لە ڕۆژی فڵاندا دەبێت بە ئەندامێک لە یەکێتیی ئەوروپا. پاشان، ئێمە پشتگیری ڕای جەماوەری بە دەستدەهێنینەوە ڕۆژێک لە ڕۆژان.>><ref>[http://www.euractiv.com.tr/ab-ve-turkiye/article/bagis-fransanin-tutumunda-degisimin-basladigini-goruyoruz-027174 Bağış: Fransa'nın tutumunda değişimin başladığını görüyoruz | AB ve Türkiye | EurActiv.com.tr – Türkiye’nin online AB Gazetesi] [https://web.archive.org/web/20160109202339/http://www.euractiv.com.tr/ab-ve-turkiye/article/bagis-fransanin-tutumunda-degisimin-basladigini-goruyoruz-027174 Archived] January 9, 2016, at the [[Wayback Machine]]</ref> بە گوێرەی هەنتینگتۆن، ئەگەر ئەمە ڕووبدات، ئەوا دەبێتە یەکەمین  (وڵات) کە دوبارە پێناسەی ناسنامە شارستانیەکەی کردبێت. == ڕەخنە == کتێبەکە لە لایەن زۆر نووسەری ئەکادیمیەوە ڕەخنەی لێگیراوە، کە وا بەشێوەی ئەزمونی ومێژوویی ولۆژیکیی وئایدیۆلۆجی تەحەدای بانگەشەکانی کتێبەکەیان کردوە(Fox, 2005; Mungiu Pippidi & Mindruta, 2002; Henderson & Tucker, 2001; Russett, Oneal, & Cox, 2000; Harvey, 2000).<ref>Fox, J. (2005). Paradigm Lost: Huntington's Unfulfilled Clash of Civilizations Prediction into the 21st Century. International Politics, 42, pp. 428–457. </ref><ref>Mungiu-Pippidi, A., & Mindruta, D. (2002). Was Huntington Right? Testing Cultural Legacies and the Civilization Border. International Politics, 39(2), pp. 193-213.</ref><ref>Henderson, E. A., & Tucker, R. (2001). Clear and Present Strangers: The Clash of Civilizations and International Conflict. International Studies Quarterly, 45, pp. 317-338.</ref><ref>Russett, B. M.; Oneal, J. R.; Cox, M. (2000). [http://www.svt.ntnu.no/iss/indra.de.soysa/pol2003h05/russet_oneal_cox_jpr.pdf "Clash of Civilizations, or Realism and Liberalism Déjà Vu? Some Evidence"] (PDF). ''Journal of Peace Research''. '''37''' (5): 583–608. [[:en:CiteSeerX_(identifier)|CiteSeerX]] [https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.460.7212 10.1.1.460.7212]. [[:en:Doi_(identifier)|doi]]:[[doi:10.1177/0022343300037005003|10.1177/0022343300037005003]]. [[:en:S2CID_(identifier)|S2CID]] [https://api.semanticscholar.org/CorpusID:51897336 51897336].</ref> زانای سیاسیەت پۆل موسگرەیڤ دەنوسێت کە وا پێکدادانی شارستانیەت <<بایەخێکی گەورەی هەیە بۆ ئەو جۆرە سیاسیانەی کە وا حەز بە ناوهێنانی سون تزو دەکەن، بەڵام ژمارەیەکی کەم لە شارەزایانی پەیوەندیە نێودەوڵەتیەکان پشتی پێدەبەستن یان بە شێوەیەکی ئەرێنی باسی دەکەن. بە شێوەیەکی ئاشکرا، پێکدادان نەیسەلماندوە کە وا ڕێبەرێکی سودبەخش یاخود ورد بێت بۆ تێگەیشتن لە جیهان.>><ref>"[https://networks.h-net.org/node/28443/discussions/5273269/h-diploissf-teaching-roundtable-11-6-clash-civilizations-ir H-Diplo/ISSF Teaching Roundtable 11-6 on The Clash of Civilizations in the IR Classroom | H-Diplo | H-Net"]. ''networks.h-net.org''. Retrieved 2019-11-07.</ref> لە وتارێکدا کە وا بە ئاشکرا ئاماژە بۆ هینتینگتۆن دەکات، زانا ئامارتیا سێن باس لەوە دەکات کە <<هەمەڕەنگیی تایبەتمەندیەکە لە زۆرینەی کلتورەکانی جیهاندا. شارستانیەتی خۆرئاوا لەوە بەدەر نییە. پەیڕەوی دیموکراسی کە لە خۆرئاوای هاوچەرخدا سەرکەوت بە شێوەیەکی گەورە ئەنجامی یەکدەنگیەک بوو کە سەری هەڵدابوو لە چەرخی ڕووناکبیریی وشۆرشی پیشەسازیەوە، بە تایبەتی لە سەدەی کۆتایی ودواتر. بە خوێندنەوەی ئەمە، پابەندی مێژووی خۆرئاوا -زیاتر لە هەزارەیەک- بە دیمۆکراسیەوە، ودواتر وتنی پێچەوانەی ئەمە لە بارەی نەریتە ناخۆرئاواییەکان (مامەڵەکردن لەگەڵ هەر یەکێکیان وەک تاکڕەو وداخراو) دەبێتە هەڵەکی گەورە>>.<ref>Sen A (1999). "Democracy as a Universal Value". ''Journal of Democracy''. '''10''' (3): 3–17. [[:en:Doi_(identifier)|doi]]:[[doi:10.1353/jod.1999.0055|10.1353/jod.1999.0055]]. S2CID [https://api.semanticscholar.org/CorpusID:54556373 54556373.]</ref> لە کتێبی ''Terror and Liberalism'' ساڵی ٢٠٠٣، پۆڵ بێرمان جەخت لەوە دەکات کە سنوری جودای کلتوریی بونی نیە لە ئێستادا. ئەو جەخت لەوە دەکات نە  شارستانیەتی ئیسلامیی" ونە "شارستانیەتی خۆرئاوایی" بونیان نییە، وبەڵگە بۆ پێکدادان قایلکەر نییە. لەگەڵ ئەمەشدا، ئەو ئاماژە دەکات بۆ ئەوەی کە ژمارەیەکی زۆر توندڕەوی ئیسلامی کاتێکی زۆر  بەسەردەبەن لە ژیان یاخود خوێندن لە جیهانی خۆرئاوا. بە گوێرەی بێرمان، پێکدادان سەرهەڵدادات بەهۆی بیری فەلسەفی کە وا زۆر گروپ هەیانە ( یان نیانە)، بێگوێدانە کلتور یا ئاین.<ref>{{Cite book|last=Berman|first=Paul|title=Terror and Liberalism|url=https://archive.org/details/terrorliberalism0000berm|publisher=W W Norton & Company.|year=2003|isbn=0-393-05775-5}}</ref> Timothy Garton Ash ڕەخنە لە ' حەتمیەتی کلتوری توند... بە ڕادەیەک کە سادە وساکارە تا ئاستی گاڵتە' هینتینگتۆن دەگرێت کە دەڵێت کە ئەوروپای کاتۆلیک وپرۆتستانت بەرەو دیمۆکراسی دەڕوات، بەڵام مەسیحی ئۆرتۆدۆکس وئەوروپای ئیسلامیی دەبێت دیکتاتۆریەت قبوڵ بکەن.<ref>[[:en:Timothy_Garton_Ash|Timothy Garton Ash]], History of the Present, Penguin, 2000, p. 388-389</ref> ئێدوارد سەعید وەڵامێکی بڵاوکردەوە بۆ تێزەکەی هینتینگتۆن لە وتارێکی ساڵی ٢٠٠١، "پێکدادانی نەفامی".<ref>{{Cite web|last=Said|first=Edward|date=October 2001|title=The Clash of Ignorance|url=https://www.thenation.com/article/archive/clash-ignorance/|url-status=live|website=The Nation}}</ref> سەعید جەخت لەوە دەکات کە پۆلێنکردنی هینتینگتۆن بۆ "شارستانیەتە" جێگیرەکان پشتپێبەستنی دینامیکی وکارلێکی کلتور دەسڕێتەوە. سەعید کە ڕەخنەگرێکی پارادیمی هینتینگتۆنیی بووە بۆ ماوەیەکی زۆر، وپشتگیریکەرێکی بەناوبانگی کێشەکانی عەرەب، سەعید هەروەها جەخت لەوە دەکات کە تێزی پێکدادانی شارستانیەت نمونەیەکە بۆ <<ڕونترین شێوەی دەماگیری ناڕەوا، جۆرێکە لە لاسایکردنەوەی زانستی هیتلەری کە ئەمڕۆ ئاراستە کراوە لە دژی عەرەب وموسڵمانان>>.<ref>Said, E. W. (2004). From Oslo to Iraq and the Road Map. New York: Pantheon, 2004. p.293</ref> نوام چۆمسکی ڕەخنەی لە بیرۆکەی پێکدادانی شارستانیەت گرتوە، کە تەنها وەک پاساوێکی نوێیە بۆ ئەمریکایە "بۆ ئەنجامدانی هەر کوشتارێک کە بیەوێت"، کە ئەم پاساوە پێویست بوو لە دوای جەنگی سارد کە یەکێتی سۆڤیەت چیدی کە وەک هەڕەشەیەک نەما.<ref>TrystanCJ (2007-03-02), ''[https://www.youtube.com/watch?v=qT64TNho59I Noam Chomsky on The "Clash of Civilizations"]'', [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211117/qT64TNho59I archived] from the original on 2021-11-17, retrieved 2018-10-31</ref> لە ''٢١ وانە بۆ سەدەی ٢١''، یوڤال نوح حەراری پێکدادانی شارستانیەت بە تێزێکی چەواشەکار ناوزەند دەکات. ئەو دەنوسێت کە وا بناژۆخوازی ئیسلامیی هەڕەشەیەکی زیاترە بۆ شارستانیەتێکی جیهان، وەک لە ڕوبەڕوبونەوە لەگەڵ خۆرئاوا. هەروەها ئەو جەخت لەوە دەکات کە باسکردنی شارستانیەتەکان بە بەکارهێنانی پێوەرەکان لە زیندەزانی پەرەسەندن هەڵەیە.<ref>{{Cite book|last=Harari|first=Yuval N.|title=21 lesson for the 21st century (First ed.)|year=2018|isbn=978-0-525-51217-2|location=New York}}</ref> '''ناوچەی ناوەند''' مۆدێلی جیۆپۆلەتیکیی هینتینگتۆن، بە تایبەتی بنیاتەکانی باکوری ئەفریقیا وئۆراسیا، بە شێوەکی گەورە لە مۆدێلی جیۆپۆلەتیکی "ناوچەی ناوەند" وەرگیراوە کە بۆ یەکەمجار لە لایەن دیمیتری کیتسیکس دروستکراوە ولە ساڵی ١٩٧٨ بڵاوکراوەتەوە.<ref>Dimitri Kitsikis, ''A Comparative History of Greece and Turkey in the 20th century''. In Greek, ''Συγκριτική Ἱστορία Ἑλλάδος καί Τουρκίας στόν 20ό αἰῶνα'', Athens, Hestia, 1978. Supplemented 2nd edition: Hestia, 1990. 3rd edition: Hestia, 1998, 357 pp.. In Turkish, ''Yırmı Asırda Karşılaştırmalı Türk-Yunan Tarihi'', İstanbul, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, II-8, 1980.</ref> ناوچەی ناوەند، کە دەکەوێتە نێوان دەریای ئەدریاتیک وڕووباری ئیندوس، نە خۆرئاواییە ونە خۆرهەڵاتییە بەڵکو بە جیاواز هەژماردەکرێت. لە بارەی ئەم ناوچەیە، هینتینگتۆن لە کیتسیکس جیادەبێتەوە بەوەی کە جەخت لەوە دەکات کە هێڵێکی جیاکەرەوەی شارستانیی بوونی هەیە لە نێوان دوو ئاینی بڵاوی جیاواز، (ئۆرتۆدۆکسی خۆرهەڵاتی وئیسلامی سونی)، کە ئەمە دینامیکێکی ململانێی دەرەکیە. بەڵام،  کیتسیکس شارستانیەتێکی یەکخراو دادەنێت کە پێکدێت لەم دوو کۆمەڵە خەڵکە لەگەڵ ئەوانەی کە سەر بە ئاینی کەمتر بڵاوی ئیسلامی شیعی، عەلەویەت، وجولەکە. ئەمان کۆمەڵێک ڕوانگە ونۆرمی کلتوری وکۆمەڵایەتی وئابوری وسیاسی هەیە کە بە تەواوی جیاوازن لەوانەی خۆرئاوا وئەوپەڕ خۆرهەڵات. لەبەر ئەمە لە ناوچەی ناوەند، ناتوانرێت باس لە پێکدادانی شارستانیی یا ململانێی دەرەکی بکرێت، بەڵام لە باتی ئەمە باسی ململانێی ناوخۆیی بکرێت، نەک لەبەر زاڵکردنی کلتور، بەڵکو لەبەر سەرکەوتنی سیاسی. ئەمە بە سەرکەوتویی دەرکەوتووە بە لێکۆڵینەوە کردن لە بەرزبونەوەی مەسیحیەت لە ئیمپراتۆریەتی ڕۆمانی بە ‌‌هێلێنی کراو، وبەرزبونەوەی خەلافەتە ئیسلامیەکان لە ئیمپراتۆریەتی ڕۆمانی بە مەسیحی کراو وبەرزبونەوەی حوکمی عوسمانی لە خەلافەتە ئیسلامیی وئیمپراتۆریەتی ڕۆمانیی بە مەسیحیکراو. '''بیرۆکە دژەکان''' [[پەڕگە:World Economic Forum Annual Meeting Davos 2007.jpg|ڕاست|وێنۆک|محەمەد خاتەمی، سەرۆکی ڕیفۆرمخوازی ئێران (لە پۆستدا لە ١٩٩٧-٢٠٠٥)، بیردۆزی ''گفتوگۆی نێوان شارستانیەتەکان''ی پێشکەش کرد وەک وەڵامێک بۆ بیردۆزەکەی هەنتینگتۆن.]] لە ساڵانی ڕابردودا، بیردۆزی گفتوگۆی نێوان شارستانیەتەکان، کە وەڵامێکە بۆ پێکدادانی شارستانیەتەکانی هینتینگتۆن، بۆتە چەقی هەندێک بایەخی نێودەوڵەتی. بیرۆکەکە لە بنەڕەتدا لە لایەن فەیلەسوفی نەمسایی هانس کۆچلەر دانراوە لە وتارێکدا لەسەر ناسنامەی کلتوری.<ref>"Kulturelles Selbstverständnis und Koexistenz: Voraussetzungen für einen fundamentalen Dialog" (Cultural Identity and Co-existence: Preconditions for a Fundamental Dialogue). Public lecture delivered at the University of Innsbruck, Austria, 19 October 1972, published in: ''Philosophie und Politik. Dokumentation eines interdisziplinären Seminars''. (Publications of the Working Group for Science and Politics at the University of Innsbruck, Vol. IV.) Innsbruck: Arbeitsgemeinschaft für Wissenschaft und Politik, 1973, pp. 75-78.</ref> لە نامەیەکدا بۆ یونسکۆ، کۆچلەر پێشنیاری ئەوەی کردبوو کە دەبێت رێکخراوی کلتوری نەتەوە یەکگرتوەکان کێشەی "گفتوگۆی نێوان شارستانیەتە جیاوازەکان" (''dialogue entre les différentes civilisations'') بگرێتەخۆ.<ref>[[Letter dated 26 September 1972]], addressed to the Division of Philosophy of UNESCO.</ref> لە ساڵی ٢٠٠١، سەرۆکی ئەوکاتی ئێران [[محەممەد خاتەمی|محەمەد خاتەمی]] بیرۆکەکەی لەسەر ئاستێکی جیهانیی پێشکەش کرد. بە دەست پێشخەری ئەو، نەتەوە یەکگرتوەکان ساڵی ٢٠٠١ی بە "ساڵی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ گفتوگۆی نێوان شارستانیەتەکان" ڕاگەیاند.<ref>http://www.unesco.org/dialogue2001/en/khatami.htm [https://web.archive.org/web/20030216050648/http://www.unesco.org/dialogue2001/en/khatami.htm Archived] February 16, 2003, at the [[Wayback Machine]] ''Unesco.org'' Retrieved on 05-24-07</ref><ref>http://www.dialoguecentre.org/about.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210126133502/http://www.dialoguecentre.org/about.html |date=٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ }} ''Dialoguecentre.org'' Retrieved on 05-24-07</ref><ref>[http://archive.unu.edu/dialogue/ Dialogue Among Civilizations] United Nations University Centre</ref> دەست پێشخەری هاوپەیمانی شارستانیەتەکان (بە ئینگلیزی Alliance of Civilizations) پێشنیار کرا لە ٥٩هەمین کۆبونەوەی گشتی نەتەوە یەکگرتوەکان لە ٢٠٠٥ لە لایەن سەرۆک وەزیرانی ئەوکاتی ئیسپانیا José Luis Rodríguez Zapatero وپشتگیری کرا لە لایەن سەرۆک وەزیرانی ئەوکاتی تورکیا [[ڕەجەب تەییب ئەردۆغان|ڕەجەب تەیب ئەردۆغان]]. پێشنیارەکە ئامانجی دروست کردنی کۆکاریە لە کۆمەڵگە جیاوازەکان بۆ ڕووبەڕوبونەوەی توندڕەوی وزاڵبون بەسەر بەربەستە کلتوری وکۆمەڵایەتیەکان بە تایبەت لە نێوان خۆرئاوا وئەو ناوچانەی زۆرینە موسڵمانن وبۆ کەمکردنەوەی ئاڵۆزیەکان وجەمسەرگیری لە نێوان ئەو کۆمەڵگەیانەی کە وا جیاوازە لە بەهای ئاینی وکلتوریدا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای چاندی]] [[پۆل:بیردۆزە سیاسییەکان]] q0xcfua07hphwe7sdl72y7pr1fz82sw 0 212592 967233 951531 2022-08-02T21:25:12Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = تلکێف | ناوی فەرمی = ܬܸܠ ܟܹܐܦܹܐ - Tel Keppe - تل کیف | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Chaldean Catholics in Tel Keppe2.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = کاسۆلیکەکانی کلدان شارۆچکەی تلکێف | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.49118|frame-long=43.12114|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 29 |lats = 28 |latNS = | longd = 43 |longm = 07 |longs = 16 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = باسم بیلۆ<ref> https://www.basnews.com/so/ </ref> | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٢٧٩ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٤٠٫٠٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = شنگالی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کورمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]] ([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''تلکێف'''، '''تلکێپێ''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''تل کیف''، [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܬܸܠ ܟܹܐܦܹܐ'') شارۆچکەیەکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> تلکێف دەکەوێتە باکووری [[باشووری کوردستان]]، ١٣کم لە شاری [[مووسڵ|مووسڵەوە]]<nowiki/> دوورە و دەکەوێتە ڕۆژھەڵاتییەوە.<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠١٠ بە ٤٠٫٠٠٠ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[مەسیحی]]ن.<ref> https://www.france24.com/en/20190628-revisited-iraq-yazidis-still-haunted-sinjar-massacres-islamic-state-group-nadia-murad </ref> == مێژوو == یەکەم ئاماژەی باوەڕپێکراو بۆ شارۆچکەکە لە کتێبی ”مێژووی مووسڵ”دا نووسراوە، لە نووسینی ئەبو زەکەریا عەزیدی.<ref> http://chaldeansonline.org/telkeppe/ </ref> کتێبەکە لە ساڵی ٩٤٥ز بڵاوکراوەتەوە و لەسەر مێژووی موسڵ نووسیویەتی، کە تێیدا ئاماژەی بە شارۆچکەی تلکێف کردووە. ھەروەھا زەکەریا باسی نووسەرێکی جیاوازی ساڵی ٧٤٩ی زایینی کردووە.<ref> https://www.ibtimes.com/christian-war-muslims-iraqi-christian-militia-leader-threatens-sunni-arabs-asks-them-2489589 </ref> کە ھەروەھا باسی گوندی تلکێف دەکات وەک یەکێک لە گوندە قەرەباڵەغەکانی قەراخی [[مووسڵ]].<ref> https://www.wsj.com/articles/iraqi-militants-seize-christian-villages-1407404503 </ref> لە ساڵی ١٥٠٨ تلکێف لەلایەن مەغۆلەکانەوە داگیرکراوە. لە ساڵی ١٧٤٣دا تلکێف لەلایەن سوپاکانی ڕێبەری فارس [[نادر شا]] تاڵان کرا و سووتێندرا.<ref> https://edition.cnn.com/2016/10/22/middleeast/iraq-isis-mosul/ </ref> ئەم ڕووداوە لە چوارچێوەی گەمارۆدانی [[مووسڵ]]دا ڕوویدا، کە تێیدا سوپای فارس زیانێکی زۆری بەرکەوت و پەنایان بردە بەر تاڵانکردنی شارۆچکەکانی دەوروبەری بۆ ئەوەی ھەندێک ڕواڵەتی سەرکەوتنیان ھەبێت. لە ساڵی ١٨٣٣ جارێکی دیکە شارۆچکەکە داگیرکرا، ئەمجارەیان لەلایەن [[میرنشینی سۆران]] کە شارۆچکەکەی [[ئەلکوشکێ]]شی داگیرکرد.<ref> https://www.huffpost.com/entry/aiding-the-assyrians-figh_b_7069066 </ref> سەبارەت بە دوای ئەم بەروارە، ناوی “تلکێف” زۆر دێتە پێشەوە، بە تایبەت لە دەیان دەستنووسی کلدانیدا، بەڵام دوای ئەم بەروارە، ناوی “تلکێف” بە شێوەیەکی تایبەت لە دەیان دەستنووسی کلدانیدا دێتە ئاراوە - کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی دواتر و کە لە چەند کابینەیەکدا بڵاوبوونەتەوە و ئاماژە بەوە دەکەن کە لە تەلکەیفدا نووسراون یان نووسەرەکەی یەکێکە لە دانیشتووانەکەی: "ئەم دەستنووسانە لە نێوان سەدەی حەڤدەھەم و سەرەتای سەدەی بیستەمدا کۆپی کراون" کۆنترینیان مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ١٦٤٨ی زایینی. لە ساڵی ١٨٢٢ی زایینیدا، سەرچاوەی ئەلبەغدادی سەبارەت بە تلکێف فەرمووی: “یەکێکە لە گوندەکانی [[مووسڵ]]، سێ ھەزار ماڵی [[مەسیحی]]یەکانی کلدانی تێدایە”.<ref> https://original.antiwar.com/updates/2017/01/19/militants-execute-civilians-in-mosul-101-killed-across-iraq/ </ref> === داگیرکاری لەلایەن داعشەوە === لە ٦ی ئابی ٢٠١٤ شارۆچکەکە لەلایەن دەوڵەتی ئیسلامی (داعش)ەوە دەستی بەسەردا گیرا، لەگەڵ شارۆچکە [[ئاشوورییەکان]]ی نزیک لە بەخدیدە و بەرتەلا و کەرەملێش. داعش لەگەڵ چوونە ناو شارۆچکەکە، ماڵەکانی تاڵان کرد و خاچ و کەلوپەلی دیکەی ئایینی لە کڵێساکان دەرھێنا. ھەروەھا دواتر گۆڕستانی مەسیحییەکانی ئەو شارۆچکەیە وێران کرا.<ref> https://www.assyrianpolicy.org/contested-control </ref> ھەر زوو دوای دەستپێکردنی شەڕی مووسڵ، سەربازانی عێراق پێشڕەوییان کرد بۆ سەر تلکێف، بەڵام شەڕەکە تا ساڵی ٢٠١٧ بەردەوام بوو. ھێزە عێراقییەکان لە ١٩ی ١ی ٢٠١٧ شارۆچکەکەیان لە دەستی داعش کۆنترۆڵکردەوە.<ref> https://www.freeburmarangers.org/2017/02/22/fear-and-renewal-a-town-is-liberated-from-isis/ </ref> لە ساڵی ٢٠١٧دا سەلمان ئیسۆ حەبا لە میلیشیای "کۆکردنەوەی مەسیحی" - کە بەشێکە لە ھێزەکانی کۆکردنەوەی حەشدی - عەرەبەکان ئاگادار دەکاتەوە کە بڕۆن، ئیدیعای ئەوە دەکات کە ماڵەکانی تلکێف تەنھا ھی مەسیحییەکانی شارۆچکەکەن، ھەروەھا ئاماژەی بەوەشکردووە، ناتوانرێت ماڵ و مافی مەسیحییەکان لێ بسەندرێتەوە.<ref> https://www.assyrianpolicy.org/iraqs-stolen-election </ref> دوای ٥ ساڵ لە ئازادکردنی تەلکێف و زۆربەی دانیشتووانی ڕەسەنی [[ئاشوورییەکان]] ھێشتا نەگەڕاونەتەوە، زیاتر بەھۆی بوونی میلیشیای لیواکانی بابل کە ناوخۆی نین. زۆربەی دانیشتوانی شارۆچکەکان یان ھەڵاتن بۆ شارە گەورەکان، یان بە گشتی لە [[عێراق]] ھەڵھاتن. زۆر کەم ئاشوری گەڕاونەتەوە یان پلانی گەڕانەوەیان ھەبووە. <ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == بەعەرەبکردن == تەلکیف لە کۆتاییەکانی حەفتاکانی سەدەی ڕابردووەوە لە ژێر دەسەڵاتی [[سەددام حسێن]] ڕووبەڕووی [[عەرەباندن]] بووەتەوە. [[عەرەب]]ەکان دەستیان کرد بە گواستنەوە بۆ تەلکێف، [[ئاشوورییەکان]] دەستیان کرد بە گواستنەوە بۆ شارە گەورەکانی [[عێراق]]، کە زیاتر [[بەغدا]] و [[بەسرە]] و [[مووسڵ]] بوون. ھێرشی باکووری عێراق لەلایەن داعشەوە دۆخەکەی بۆ [[ئاشوورییەکان]] خراپتر کرد. دوای رزگارکردنی تلکێف، زۆربەی [[ئاشوورییەکان]] روویان لە [[بەغدا]] و [[ھەرێمی کوردستان]] کرد یاخود بە تەواوی لە [[عێراق]] ھەڵھاتن، بووە ھۆی ئەوەی [[عەرەب]]ی زیاتر لە شارۆچکەکەدا نیشتەجێ بن. ئاسایشی کێبڕکێی لەسەر کراوە و بوونی میلیشیاکانی سەر بە [[عەرەب]] لە دەشتەکانی نەینەوا ڕێگری کردووە لە گەڕانەوەی ھەزاران دانیشتووی تەلکێف. تەلکێف تا ساڵی ٢٠٢١ زۆرینەی دانیشتوانی موسڵمانی عەرەبی بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == ئاوھەوا == تلکێف کەشوھەوای نیمچە وشکی ھەیە (BSh) لەگەڵ [[ھاوین]]ەکانی زۆر [[گەرم]] و [[زستان]]ی فێنک و شێدار، کە تایبەتە بە [[دەشتی نەینەوا]]. {{Weather box |location = Tel Keppe |metric first = Yes |single line = Yes |Jan high C = 12 |Feb high C = 14 |Mar high C = 20 |Apr high C = 26 |May high C = 34 |Jun high C = 38 |Jul high C = 43 |Aug high C = 40 |Sep high C = 38 |Oct high C = 30 |Nov high C = 20 |Dec high C = 14 |year high C = |Jan low C = 2 |Feb low C = 4 |Mar low C = 8 |Apr low C = 11 |May low C = 16 |Jun low C = 21 |Jul low C = 25 |Aug low C = 24 |Sep low C = 20 |Oct low C = 14 |Nov low C = 6 |Dec low C = 4 |year low C = |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 39 |Feb precipitation mm = 69 |Mar precipitation mm = 51 |Apr precipitation mm = 9 |May precipitation mm = 0 |Jun precipitation mm = 0 |Jul precipitation mm = 0 |Aug precipitation mm = 0 |Sep precipitation mm = 0 |Oct precipitation mm = 6 |Nov precipitation mm = 36 |Dec precipitation mm = 60 |year precipitation mm = |Jan precipitation days = 10 |Feb precipitation days = 10 |Mar precipitation days = 11 |Apr precipitation days = 9 |May precipitation days = 0 |Jun precipitation days = 0 |Jul precipitation days = 0 |Aug precipitation days = 0 |Sep precipitation days = 0 |Oct precipitation days = 5 |Nov precipitation days = 8 |Dec precipitation days = 12 |source 1 = World Weather Online (2000–2012)<ref>{{cite web|url=https://www.worldweatheronline.com/tel-kaif-weather-averages/ninawa/iq.aspx|publisher=World Weather Online |title=Tel Kaif, Ninawa Monthly Climate Average, Iraq |access-date=22 January 2017}}</ref> |date= 2017 }} == دیمۆگرافی == لە ساڵی ١٧٦٨ ژمارەی دانیشتوانی شارۆچکەکە ٢٥٠٠ کەس بووە. بەھۆی تاعون و کارەساتەکانی دیکەوە، ژمارەی دانیشتووان لە ساڵی ١٨٨٢دا نزیکەی ١٥٠٠ کەس بووە، تا ساڵی ١٨٩١ جارێکی دیکە بۆ ٢٥٠٠ کەس بەرزبووەوە. لە ساڵی ١٩٢٣ ژمارەی دانیشتووانەکەی بە ١٤ ھەزار کەس تۆمارکراوە. لە ساڵی ١٩٣٣ ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی ١٠ ھەزار کەس بووە. لە ئەنجامی کۆچکردن لە شارۆچکەکەوە بۆ [[بەغدا]] و [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]، ژمارەی دانیشتووان تا ساڵی ١٩٦٨ بۆ ٧١٠٨ کەس کەمبووەوە.<ref> https://books.google.iq/books?id=XlcdAQAAMAAJ&q=%22tall+kayf%22&redir_esc=y </ref> [[قەزای تلکێف]] لە ناوەڕاستی ساڵانی ١٩٠٠دا نزیکەی ٥٠٪ [[مەسیحی]] بووە، شارۆچکەی تلکێف نزیکەی تەنیا [[مەسیحی]] ماوەتەوە و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٦٦٠٠ کەس بووە. بە درێژایی کۆتایی سەدەی بیستەم، شارۆچکەکە گەشەی دانیشتوانی غەیرە ڕەسەنی لە ھاتنی [[عەرەب]]ەکانەوە بەخۆیەوە بینی، کە لە سەرانسەری شارۆچکەکەدا شوێنی نیشتەجێبوونیان دامەزراند و دوای داعش بوونە زۆرینە. تا وەرچەرخانی سەدە ژمارەی دانیشتووانەکەی بۆ نزیکەی ٣٠ ھەزار کەس زیادی کردبوو.<ref> https://www.atour.com/education/20040819b.html </ref> ھەندێک لەو خێزانانەی لە تلکێف نیشتەجێ بوون بریتین لە: * ئەسمەر و ئەبسۆ لە [[ئامەد]]ەوە. * کارما و مێنگێشنایە لە [[سێرت]]ەوە. * دینھا/جۆجا، شەعلال، و ئەبرۆ لە ئاشیتا([[باکووری کوردستان]]). * مەعروف و قەریاقۆس لە [[تەلەعفەر]]ەوە. * زوومە، خۆشێ، و ھەناوا لە [[مێردین]]ەوە. * جۆڵاغ لە [[ئەلکوشکێ]]وە. * ناسفۆ لە [[حەلەب]]ەوە. * سابا و خەرخەر لە [[ئێران]]ەوە. * توینی لە [[ئامێدی]]ەوە. * ئۆرۆ خەڵکی شاری [[سنە]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]. * جەمۆ، قەساب، و مانی لە [[باشبیتە]]وە. * جیبایا و کتاوێ لە [[تورکیا]]. * تالیا لە [[لوبنان]]. * قەشە گیوارگیس لە [[قوچانیس]] لە [[تورکیا]]. * قەربۆ لە [[جزیر|جزیرەی بۆتان]] . *بیزی لە [[کەرەج]]ەوە. * قەشەت لە [[شنگال]]. == تلکێفی ئەمڕۆ == لە ھەشتاکانی سەدەی ڕابردووەوە دەست پێدەکات و بە تایبەتی دوای [[جەنگی کەنداو]] لە ساڵی ١٩٩١ و لەشکرکێشی [[ئەمریکا]] بۆ سەر [[عێراق]] لە ساڵی ٢٠٠٣، زۆرێک لە کاسۆلیکەکانی کلدان لە تلکێفەوە بەرەو وڵاتانی دیکە ھەڵھاتن، بە پلەی یەکەم بۆ ئەمریکا. ئەوان لەوێ ژیانی خۆیان بە کڵێسای نوێ و کاروباری نوێ بۆ خێزانەکانیان دامەزراند. تا ساڵی ٢٠٠١ زۆرێک لە تلکێفیەکان ڕوویان لە شارە گەورەکانی [[عێراق]] کردبوو وەک [[بەغدا]] یان [[مووسڵ]].<ref> http://www.cus.wayne.edu/content/publications/Arab_Factsheet1.pdf </ref> === ڕەوەندی ئاشووری لە ئەمریکا === زۆرێک لە ئاشوورییە کاسۆلیکەکانی کلدان لە ناوچەی میترۆ دیترۆیت شوێنەواری خۆیان لە تلکێف دەگەڕێننەوە. بەپێی خەمڵاندنی قەشەیەکی کەنیسەی کاسۆلیکی ڕێوڕەسمی کلدانی دڵی پیرۆزی تلکێف، لە کۆتاییەکانی پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا ١٠ ھەزار نوێژخوێن ھەبوون، کە دواتر لە دەوروبەری ساڵی ٢٠٠٤ بۆ ٢٠٠٠ کەس کەمیکرد. ==کەلتوور== [[پەڕگە:Chaldean Catholics in Tel Keppe.jpg|وێنۆک|مەراسیمی کاسۆلیکی کلدان لە تلکێف]] تلکێف لە مێژوودا ناوەندی کۆمەڵگەی کاسۆلیکی کلدان بوو لە [[عێراق]]. ھەر خێزانێک کە لە تلکێف نیشتەجێ بوو، یەک یان چەند پارچە زەوی کشتوکاڵییان ھەبوو. زەوییەکە [[جۆ]] و [[گەنم]]ی بەرھەم دەھێنا و ئەو ئاژەڵانەی لەوێ بەخێو دەکران بریتی بوون لە [[بزن]] و [[مەڕ]]. ناتالی جیل سمیس، نووسەری کتێبی "نەژاد، بەرامبەر، ناوبانگ و سزا: لێکۆڵینەوەیەکی ئێتنۆئەزموونی لە ھاوکاری لە نێوان کلدانییەکان و ھمۆنگەکانی دیترۆیت (میشیگان)"، نووسیویەتی کە لە ڕاپۆرتەکانی گوندەکەدا "ھەموو کەس خزمایەتی ھەبووە"، و کە ھاوسەرگیری لە نێوان دوو کەسی یەک گونددا ڕووبدات.<ref> http://www.aina.org/books/bbota.pdf </ref> == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوە == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] d33hemcdp1iclkwpqxbz0e26b3rta31 0 212676 967394 948917 2022-08-03T11:07:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای تەلەعفەر | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Ninevehdistricts.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزای تەلەعفەر لە [[پارێزگای نەینەوا]]دا، قەزای تەلەعفەر بە ڕەنگی زیرەیی نیشان دراوە | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=8|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.5|frame-long=42.5|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 30 |lats = 00 |latNS = | longd = 42 |longm = 30 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[تەلەعفەر]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = ١/١/١٩١٨ | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = 4,453 | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = 624 | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ,300,878 | دانیشتووان لە = [[٢٠٠٣]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = 67 | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = تەلەعفەری | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]و [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]]) و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای تەلەعفەر''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء تلعفر''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Tel Afar District'' بە [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]]: ''Telafer'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای نەینەوا]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی [[شارۆچکە]]ی [[تەلەعفەر]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> قەزای تەلەعفەر لە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق|ناوچە جێناکۆکەکانی کوردنشین]]ە و شوێنی مێژوویی [[کورد]] و [[تورکمان]]ە. قەزاکە سێ ناحیەی ھەیە بە ناوەکانی زوممار و ڕەبیعە و ئاڤگەنی. زۆرینەی [[تورکمان]] و [[کورد]] و [[عەرەب]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == جوگرافیا == قەزای تەلەعفەر ھاوسنووری ئەم قەزایانەیە:<ref> https://www.parliament.krd/ </ref> * لە باکوورەوە [[قەزای زاخۆ]] و [[سووریا]]. * لە باشوورەوە [[قەزای مووسڵ]] و [[قەزای شنگال]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[قەزای مووسڵ]] و [[قەزای تلکێف]]. * لە ڕۆژاواوە [[قەزای شنگال]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> === لەڕووی سروشتییەوە === لەڕووی سروشتییەوە دەتوانین قەزاکە بکەینە سێ بەش: * '''ناوچەی شاخاوی''': لە [[تەلەعفەر]]ەوە دوو زنجیرە چیا درێژ دەبێتەوە، زنجیرەیەکیان لە باکوورەوە شان بەشانی [[دیجلە]]یە و زنجیرەی دووەمیان لە باشوورەوە لە [[چیای مەکحول]] دەست پێدەکات و لە سنووری گوندی [[شێخ ئیبراھیم]] سنووری قەزاکە دەبڕێت و بە زنجیرە [[چیای شنگال]] کۆتایی دێت، چەند لووتکەیەکی وەکو لووتکەی شێخ ئیبراھیم(٥٣٦م) و ساسان(٥٩٨م) و ئەشکەفت(٦٢٤م) تێدا بەرزدەبێتەوە، و ئەوەی دەمێنێتەوە بریتین لە کۆمەڵێک تەپۆڵکە. * '''ناوچەی دەشتایی''': دەکەوێتە بەشی باشووری [[تەلەعفەر]] و لە سنووری [[قەزای حەزەر]] تەواو دەبێت و پێی دەگوترێت (جەزیرە) کە لە ملیۆنەھا زەوی و زاری کشتووکاڵی بە پیت پێکھاتووە و ھەمووشی دەکرێتە [[گەنم]] و [[جۆ]]. * '''ناوچە بەرز و نەوتییەکان''': ئەم بەشەیان دەکەوێتە [[ناحیەی زوممار]] و [[ناحیەی ئاڤگەنی]] سەر بە قەزای تەلەعفەر و جگە لە بەرزاییەکان و چەند دۆڵێک نەبێت ھەموویان شیاوی چاندنن. == کارگێڕی == تەلەعفەر تاکو ساڵی ١٩١٧ ناحیەیەکی عوسمانی سەر بە قەزای شنگال بوو، لە ١/١/١٩١٨ بە فەرمی کرایە قەزا و لە ساڵی ١٩٨٧(پێش ھەڵوەشاندنەوەی سەنتەری ناحیەکان لەلایەن بەعسییەکانەوە) چوار ناحیەی بەسەرەوە بوو، کە ئەمانەن:<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> {| class="wikitable" |+ یەکەی کارگێڕی |- ! یەکەی کرگێڕی !! مەڵبەندەکەی !! ڕووبەر/کم<small>٢</small> !! ساڵی دامەزراندن |- | ناحیەی تەلەعفەر || [[تەلەعفەر]]|| ٨٢٤ || ١٨٦٠ |- | ناحیەی ئاڤگەنی || [[ئاڤگەنی]]|| ٧٨٤ || ١٩٥٧ |- | ناحیەی زوممار || [[زوممار]] || ١٢٦٨ || ١٩٢٨ |- | ناحیەی ڕەبیعە || [[ڕەبیعە]] || ١٤٢١ || ١٩٦٠ |- | کۆ || || ٤٢٩٧ || |} == دانیشتووان == پێکھاتەی دانیشتووانی قەزاکەش بەم جۆرەیە: * لێکۆڵینەوە لە پێکھاتەی دانیشتووانی قەزاکە، بە ھۆی کەمبوونی سەرژمێری ڕاستەقینە و دوور لە دەستکاری و ڕاگواستن و بە [[عەرەباندن]]ە بەردەوامەکانی ناوچە [[کورد]]نشینەکانەوە کارێکی ئاسان نییە، بەڵام دەتوانینبڵێین کە ڕێژەی ھەر سێ نەتەوەی [[کورد]] و [[تورکمان]] و [[عەرەب]] ھاوتان. زۆربەی [[تورکمان]]ەکان لە شارۆچکەی [[تەلەعفەر]] کۆبوونەتەوە، و [[کورد]]ەکان لە [[ناحیەی زوممار]] و [[ناحیەی ئاڤگەنی]] و [[ناحیەی ڕەبیعە]] و ناو شارۆچکەی [[تەلەعفەر]]، و [[عەرەب]]ەکان بە تەوای ھەموو قەزاکەدا بڵاوبوونەتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * '''ھۆزە تەلەعفەرییەکان''': کە لە گەلێ سەرچاوەدا باسی ڕەچەڵەکی ئەم تەلەعفەرییانە کراوە، (شاکر خەسباک) لە سەرچاوەکەیدا دەڵێت «ئەو [[ھۆز]]ە [[کورد]]ییانەی بە تەلەعفەرییەکان ناسراون گەورەترین ڕێژەی دانیشتوانی [[ناحیەی تەلەعفەر]] پێکدەھێنن» بەڵام لە ھەندێ سەرچاوەدا بۆ کەمکردنەوەی [[کورد]] ئەم [[ھۆز]]انە بە [[عەرەب]] و [[تورکمان]] دادەنێن. جا ئەگەر چاوێک بە ناوی [[ھۆز]] و [[تیرە]]کانی تەلەعفەرییەکاندا بگێڕین ئەوا گەلێ ناوی [[کورد]]ی وەکو (ئال حەمۆ، ئال عەلۆ، ئال حەربۆ، ئال محۆ، ئال شێخۆ، ئال فەرھاد، ئال میرزا)مان بەر چاو دەکەوێت و ناوی سەرۆک [[ھۆز]] و [[تیرە]]کانیش مۆرکی [[کورد]]ییان تێدا بەرجەستە دەکرێت، وەکو(حەمزەسلۆ، ئیبراھیم سمۆ، عەزیز ئاغا، ئیبراھیم محۆ، ساعد خدۆ، قەدرۆ، عەلی قاسۆ، مەجید بلۆ، سەعد عەزۆ، محەممەد شێخۆ، عبداکریم ئاغا، عەباس ئاغا)ن. سەرەڕای ئەمەش ھۆزە تەلەعفەرییەکان بەھۆی ژن و ژنخوازییەوە تێکەڵاوی ھۆزە گەرگەری ناوچەی [[زوممار]] و [[ئاڤگەنی]] بوون و ئاشنایی و خزمایەتی لە نێوانیاندا دروست بووە.<ref> https://kitab.firmabikes.ru/kitab-tahmil-majani-l_krd_drs_jgrfy_thnwgrfy__22824.html </ref> (یاسین العومەری) لە کتێبی(منیة الادباء فی تاریخ الموصل الحدباء) کە لە ساڵی (١٨٠٠)ی زاینی نووسراوە، وتوویەتی «خەڵکی تەلەعفەر دوو تیپن، سارلیان(کاکەیی) و ماولیانن و یەکێکیان ڕافزین» و ھەمان پەیوەندی کۆمەڵایەتیش لە نێوان ھۆزەکانی تەلەعفەرییەکان و کاکەییەکانی [[پارێزگای کەرکووک]]دا درووست بووە.<ref> https://www.noor-book.com/کتاب-منیھ-الادباء-فی-تاریخ-الموصل-الحدباء-pdf </ref> == مێژوو == لە بەرواری ١/٩/١٩٧٤دا پیاوانی [[ڕژێمی بەعس]] چەندین [[تانک]] و [[بلدۆزەر]]یان ھێنایە ناوچەکە و گوندە [[کورد]]نشینەکانی سەر بە [[زوممار]]یان خاپوورکرد و دانیشتوانیان ڕاگوێزایە ناوچەی (جەزیرەی عەرەبی و ناحیەکانی حەمێیدات و مەحەلەبیە و چیان(تەل عەبتە)ی ڕۆژاوای [[مووسڵ]]) و گوندە [[عەرەب]]نشینە دوورەکانی [[ناحیەی ڕەبیعە]] و [[ناحیەی ئاڤگەنی]]، کە تێکڕا(٥٨) [[خێزان]]ی [[کورد]]یان دابەشی شوێنێک دەکرد، ئەویش بۆ سڕینەوەی ڕەچەڵەک و زمان و ڕۆشنبیری و مۆرکی [[کورد]]ایەتی ئەم خێزانە ڕاگوێزراوانە، کە بەلایەنی کەمەوە سەرجەمیان نزیکەی سێ ھەزار خێزان دەبوون و ڕووبەری زەوی و زارە کشتووکاڵییەکانی گوندە کوردە ڕاگوێزراو و بە عەرەبکراوەکانی تەنھا سەر بە [[ناحیەی زوممار]] (٤٠٠) ھەزار دۆنم کەمتر نەبوو.<ref> https://www.refworld.org/docid/49749d0732.html </ref> بەشێکی دیکەیان ڕاگوێزرانە گوندەکانی [[قەزای بەردەڕەش]] و [[قەزای ئاکرێ]] و ھیتر. لە پاش [[ڕاپەڕی]]نە مەزنەکەی بەھاری ساڵی ١٩٩١ دانیشتووانی ناوچەی [[پۆل:زوممار]] گەڕانەوە ناوچەکەیان. [[کورد]]ە ڕاگوێزراوەکانی قەزای تەلەعفەر ھێشتا بە تەواوی نەگەڕاونەتەوە سەر زەوی و زاری خۆیان و موڵکەکانیان بۆ نەگەڕاوەتەوە و چاوەڕێی ئەوە دەکەن بەپێی ماددەی ١٤٠ لە [[دەستووری عێراق]] حەقیان بۆ بگەڕێتەوە، بەڵام تاکوو ئێستا جێبەجێ نەکراوە. سیاسەتی بە [[عەرەباندن]] لە قەزاکە و ڕۆژاوای [[پارێزگای نەینەوا]] گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەکەی تەواو پێوە دیارە، ئەو [[کورد]]انەی کە ماونەتەوە خەریکە لە ناو زمان و کلتووری [[عەرەب]]دا دەتوێنەوە، کە مێژوویەک لە مەوبەر زۆرینەی ھەرە زۆری ئەم قەزایە [[کورد]] بوون.<ref> https://www.geonames.org/90392/tel-afar-district.html </ref> == ئابووری == قەزای تەلەعفەر بە گەورەترین ناوچە دێمییەکانی چاندنی [[گەنم]] و [[جۆ]]ی [[پارێزگای نەینەوا]] دادەنرێت و ڕێژەی [[باران]] بارین ڕادەی بەروبوومەکان دیاری دەکات و کێڵگەکانی [[گەنم]]یش لە لێوارەکانی ڕۆژاوای ڕووباری [[دیجلە]]وە دەست پێدەکات تاوەکو دەورووبەری [[شنگال]]. سەبارەت بە پیشەسازیە [[نەوت]]ییەکان، [[نەوت]] لە بیرەکانی (عێن زالە و بەتمە و عوێنە) دەردەھێنرێت، لەم دواییانەشدا نەوتیان لە (چەمی باھێڤ) و گەلێ شوێنی جیاواز دۆزیوەتەوە، ھەرچەندە ئەو بیرە نەوتانە دەکەونە گوندە [[کورد]]نشینەکانەوە بەڵام سیاسەتی شۆڤێنیانەی بەعس و ناسیۆنالیستە عەرەبەکان نایانەوێ ئەم ناوچە کوردییانە بچێتەوە سەر [[ھەرێمی کوردستان]].<ref> http://www.strategicstudiesinstitute.army.mil/pdffiles/of-interest-9.pdf </ref> == سەرچاوەکان == {{پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئێزیدی]] [[پۆل:پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:مەڵبەندە کێشە لەسەرەکانی ئاسیا]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] 18xbryt239k10f94kkrj57d4eqv4g3u 0 212699 967395 948940 2022-08-03T11:07:51Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای حەزەر | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Ninevehdistricts.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزای حەزەر لە [[پارێزگای نەینەوا]]دا، قەزای حەزەر بە ڕەنگی بێجی نیشان دراوە | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=7|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.5|frame-long=42.0|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 35 |latm = 30 |lats = 00 |latNS = | longd = 42 |longm = 00 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[حەزەر]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ١١٬١٣٠ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = ٢٢٥ | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ,٥٩٬٤٢٩ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = ٥٫٣ | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = تەلەعفەری | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای حەزەر''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء الحضر''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Hatra District'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای نەینەوا]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی [[شارۆچکە]]ی [[حەزەر]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> قەزاکە دوو ناحیەی ھەیە بە ناوەکانی حەزەر(ناوەند) و تەل عبتە. تەواوی دانیشتووانەکەی [[عەرەب]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == مێژوو == رۆژی ٢٢ی ١ی ٢٠٢٢، دوای کۆمەڵکوژی دیالە لە ساڵی ٢٠٢٢، سێ گومانلێکراوی داعش لە ھێرشێکی ئاسمانی دەسەڵاتدارانی [[عێراق]]دا گیانیان لەدەستدا.<ref> https://ctc.usma.edu/wp-content/uploads/2022/01/CTC-SENTINEL-012022.pdf </ref> دوو کەسیان سەرکردەی داعش بوون.<ref> https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/220120221 </ref> لە ٨ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێزە چەکدارەکانی عێراق ھێرشێکی ئاسمانییان لە نزیک شارۆچکەی حەزەر کردە سەر دەوڵەتی ئیسلامی، بووە ھۆی کوژرانی حەوت ئەندامی داعش.<ref> https://www.aninews.in/news/world/others/7-is-terrorists-killed-by-airstrike-in-iraq20220209000227/ </ref> <ref> https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/080220224 </ref> == جوگرافیا == قەزای تەلەعفەر ھاوسنووری ئەم قەزایانەیە:<ref> https://www.parliament.krd/ </ref> * لە باکوورەوە [[قەزای مووسڵ]] و [[قەزای تەلەعفەر]]. * لە باشوورەوە [[قەزای بێجی]] و [[قەزای ڕاوە]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[قەزای مووسڵ]] و [[قەزای شەرگات]]. * لە ڕۆژاواوە [[قەزای بەعاج]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == بەپێی خەمڵاندنە فەرمییەکان بە پشتبەستن بە لیستەکانی ١٠ی تشرینی یەکەم-٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩، ژمارەی دانیشتوانی قەزای حەزەر ٤٩ ھەزار و ٤٢٠ کەس بووە. بەپێی ھەمان خەمڵاندنەکان، لە تەواوی [[پارێزگای نەینەوا]] ٣ ملیۆن و ١٠٦ ھەزار و ٩٤٨ کەس ژیاون. وە بە لەبەرچاوگرتنی ئەم ژمارانە، ڕوونە کە دانیشتوانی دانیشتووی قەزای حەزر ١٫٥٩٪ی کۆی دانیشتوانی دانیشتووی پارێزگاکە بووە.<ref> http://www.cosit.gov.iq/AAS13/population/pop(3).htm </ref> == سەرچاوەکان == {{پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئێزیدی]] [[پۆل:پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:مەڵبەندە کێشە لەسەرەکانی ئاسیا]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] 5zaw3ec64nb26jkkxd40wacd9bw5eqw 0 212705 967265 949106 2022-08-02T21:42:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = حەزەر | ناوی فەرمی = Al-Hadar - الحضر | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارۆچکە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Hatra ruins.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = یەکێک لە دەروازەکانی شاری دێرینی حەزەر | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=35.5729|frame-long=42.73395|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 35 |latm = 34 |lats = 22 |latNS = | longd = 42 |longm = 44 |longs = 02 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = | ناوی دابەشکراو١ = | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای حەزەر|حەزەر]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = قایمقام | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٢٠٧ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٢١٫٨٠١ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''حەزەر''' یا '''حەضەر''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''الحضر''، [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Al-Hadar'') شارۆچکەیەکە لە [[قەزای حەزەر]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref><ref> https://syriaca.org/place/184 </ref> ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠١٤ بە ٢١٫٨٠١ کەس مەزەندە کراوە، تەواوی دانیشتوانی [[عەرەب]]ن.<ref> https://www.france24.com/en/20190628-revisited-iraq-yazidis-still-haunted-sinjar-massacres-islamic-state-group-nadia-murad </ref> حەزەر شارێکی [[عێراق]]ییە و دەکەوێتە دووری ٨٠ کم باشووری ڕۆژئاوای [[مووسڵ]]. پێدەچێت ئەم شارە لە سەرەتای سەدەی دووەمی پێش زایین دامەزرابێت. لە ئێستادا بە ناوەندی [[قەزای حەزەر]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] دادەنرێت. زۆربەی دانیشتووانەکەی [[عەرەب]]ن. == مێژوو == کەلاوەکانی شاری مێژوویی حەزەر بە دووری ٢کم لە باکووری ڕۆژئاوای حەزەر دایە و ژمارەیەک دەقی نووسراو دۆزرایەوە کە لەسەر بەردی گەورە ھەڵکەندراون و ھەندێک بڕگەی یاساییان تێدابوو وە ئەو داب و نەریتانەی کە تێیدا زاڵ بوون، بە تایبەت ئەوانەی پەیوەندییان بە دزییەوە ھەبوو و ئەو سزایەی کە لە دژی ئەنجامدەرانی دەرچووە، ئەم نووسینانە لە کاتی ھەڵکۆڵینەکاندا دۆزراونەتەوە کە لەلایەن بەشی دێرین و میرات لە وەرزە جیاوازەکانی شارەکەدا ئەنجامدراون، کە لە ساڵی ١٩٥١ دەستی پێکردووە. ساڵانێکی زۆر بەردەوام بوو، ھەڵکۆڵینە شوێنەوارییەکان کارەکانی چاککردنەوەی بینا و دامەزراوە دۆزراوەکان لەگەڵدا بوو، لە بەڵگە شوێنەوار و مێژووییەکان ڕوونە کە قۆناغی نۆژەنبوونەوەی شارەکە لە سنوورەکانی سەدەی یەکەمی پێش زایین تا ناوەڕاستی ساڵانی پێش زایین درێژ دەبێتەوە سەدەی سێیەمی زایینی. فاکتەر و پاڵنەر لە پشت ئەمەوە ھەیە، دیارترینیان ئەو گرنگییە ئایینییەی کە شارەکە وەک ناوەندێک بۆ ئەو ھۆزە عەرەبانە بەدەستی ھێناوە کە لەو دوورگەیەدا نیشتەجێ بوون کە پەرستگاکانیان لێ دامەزراندووە. پەیکەر لەوێ دانرا و مردووەکانی لەوێ نێژران، جگە لەوەش شوێنی شارەکە بە تایبەتمەندی گرنگییەکی زۆری ھەیە لە کۆنترۆڵکردنی ڕێگا بازرگانی و سەربازییەکان و ڕێگا وشکانییەکانی تەنیشت ڕووبارەکانی [[دیجلە]] و [[فورات]]. کە سەرقاڵی گواستنەوەی کاڵای ڕۆژھەڵاتی بوو لە ھیندستان و نیمچە دوورگەی عەرەبیەوە بۆ بازاڕەکانی ڕۆژئاوا لە ڕێگەی ئەو کەناڵانەی کە ھۆزە عەرەبەکان مامەڵەیان لەگەڵ دەکرد. وە بیپارێزن، وە شاری حەزەر لە سەردەمی شەڕەکاندا ناوبانگی دەرکرد کە لە نێوان ھەخامەنییەکان و سێلوکیەکان و دواجاریش لە نێوان فارسەکان و ڕۆمەکان وەک ھاوپەیمانی دژ بە ساسانییەکان ڕوویان دا، وەک چۆن کەوتە دەست پاشای ساسانی ساپور. == کۆنترۆڵ و تێکدانی شاری حەزەر == لە ٨ی ئازاری ٢٠١٥دا داعش بەشێک لە شاری دێرینی حەزەریان ڕووخاند و ئەم ئۆپەراسیۆنە بە تاوانێک لەدژی کەلوپەلی دێرینەکانی [[عێراق]] ھەژمار دەکرا و رۆیتەرز لە زاری دانیشتوانی ناوچەکەوە بڵاویکردەوە، لە سەرەتاوە گوێیان لە تەقینەوەیەکی گەورە بووە. ھەندێکی دیکەش ڕایانگەیاندووە کە داعش بە بلدۆزەر بەشێک لە گەورەترین بیناکانی شاری حەزەر وێران کردووە.<ref> https://web.archive.org/web/20170627053726/http://www.aljazeera.net/news/arabic/2015/3/8/العراق-یعلن-تدمیر-تنظیم-الدولة-مدینة-الحضر-الأثریة </ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] nw5j8dplf92ze3niorsx3650itrzugq 0 212707 967199 952200 2022-08-02T20:20:27Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{ئاماژەی زیاتر}} {{ویکیسازی}} {{خاوێنکردن}} '''پاڵەوانێتی خولی تۆپی پێی ئینگلیزی''' ( بە زۆری بانگ دەکرێت بە خولی سوپەری لانکاشەیر، بە کورتی چامپیۆنشیپ یاخود '''چامپیۆنشیپی سکای بێت''' بە مەبەستی سپۆنسەر)<ref>{{Cite web|date=2013-07-21|title=The Football League {{!}} News {{!}} Football League {{!}} FL News {{!}} Sky Bet to sponsor The Football League|url=https://web.archive.org/web/20130721163828/http://www.football-league.co.uk/footballleaguenews/20130718/sky-bet-to-sponsor-the-football-league_2293334_3318506|access-date=2022-05-28|website=web.archive.org}}</ref> بەرزترین ئاستی خولی [[تۆپی پێ|تۆپی پێی]] ئینگلیزیە (ئینگلیزی :  EFL) و دووەم بەرزترینە لە سیستەمی خولی تۆپی پێی ئینگلیزی لە دوای [[پرێمیەرلیگ|پریمەر لیگ]]. خولەکە لە ٢٤ یانە پێکهاتووە.{{Infobox football league|name=خولی چامپیۆنشیپ|image=|pixels=145px|country={{ENG}} (٢٢ یانە)|other countries={{WAL}} (٢ یانە)|founded={{plainlist| *1892 (as [[Football League Second Division]]) *2004 (as Football League Championship)}}|teams=[[#Current members|24]]|promotion=خولی نایاب|relegation=لیگی یەک|levels=2|domest_cup=جامی قەلغانی ئینگلیزی <br/> جامی ئێف ئەی|league_cup=جامی ئی ئێف ئێڵ <br/> نازناوی ئی ئێف ئێڵ|confed_cup=خولی ئەوروپا (لە ڕێگەی جامی ئێف ئەی) <br/> خولی کۆنفڕانسی ئەوروپا (لە ڕێگەی جامی ئی ئێف ئێڵ)|champions=فولهام (یەکەم نازناو)|season=[[2021–22 EFL Championship|2021–22]]|most_champs={{plainlist| *نیوکاسڵ یونایتد *نۆرویچ ستی *ڕیدینگ *سەندەرلاند *وۆڵڤەر هامتۆن *(هەر یەکێکیان ٢ نازناو)}}|tv=[[English Football League#Media rights|List of broadcasters]]|website=[http://www.efl.com/sky-bet-championship/ Official website]|current=[[2022–23 EFL Championship]]}}لە وەرزی ٢٠٠٤-٠٥ ناسرا بە پاڵەوانێتی خولی تۆپی پێ، ئەم ئاستە پێشتر ناسرا بوو بە خولی تۆپی پێی پلە دوو (لە ١٨٩٢ – ١٩٩٢) و خولی تۆپی پێی پلە یەک (١٩٩٢ – ٢٠٠٤). براوەی چامپیۆنشیپ نازناوی چامپیۆنشیپی خولی تۆپی پێی ئینگلیزی دەبردەوە، هەمان نازناو کە دەبەخشرا بە پاڵەوانی خولی پلەیەکی ئینگلیزی لە پێشتردا تا ١٩٩٢. هەر وەک ئاستەکانی تری تۆپی پێی پیشەگەری [[ئینگلیزی]]، یانەکانی وێڵز دەتوانن بەشێک بن لەم ئاستە، کە وا دەکات خولێک بێت لە دەرەوەی وڵاتەکەش بەشدار بێت. هەموو وەرزێک، دوو یانەکەی کە لە ئاستی سەرەوەدا دەبن لە چامپیۆنشیپ ڕاستەوخۆ سەردەخرێن بۆ خولی [[پریمەرلیگ]]. یانەکانی کە لە سێیەم تا شەشەم دەبن لە وەرزەکەدا بەشدار دەبن لە پاڵەوانێتیەکی یەکتر دەرکردن، کە براوەی ئەو پاڵەوانێتیەش سەرەخرێت بۆ خولی پریمەرلیگ. سێ یانەی خوارەوەی ڕیزبەندی لە چامپیۆنشیپ دادەبەزن بۆ لیگی یەک. چامپیۆنشیپ دەوڵەمەندترین خولە لە جیهاندا لە ئاست خولەکانی کە یەکەم ئاستی وڵات نین، و نۆیەم دەوڵەمەنترین خولە لە [[ئەورووپا|ئەوروپا]]<ref name=":3">{{Cite web|title=Press-2014-06-05|url=https://www2.deloitte.com/ba/en/pages/press/press-2014-06-05.html|access-date=2022-05-28|website=Deloitte Bosnia and Herzegovina|language=en}}</ref>، و لە ئاستی دەیەمە لە جیهانی [[تۆپی پێ|تۆپی پێدا]] سەبارەت بە هەبوونی هاندەران و ئامادەبوونیان ( لەگەڵ زۆرترین ئامادەبوونی هاندەر لە هەر یاریەکدا لە ئاست خولەکانی پلە دوو). تێکڕای ئامادەبوون لە وەرزی ٢٠١٨-١٩ بریتی بوو لە ٢٠،١٨١ هاندەر<ref>{{Cite web|title=Championship 2018/2019 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2018-2019/1/|access-date=2022-05-28|website=worldfootball.net|language=en}}</ref>. یانەی بارنسلی زۆرترین وەرزی هەبووە لە ئاستی دووەمی تۆپی پێی ئینگلیزی لە هەر یانەیەکی تر و لە ٣ [[کانوونی دووەم|کانونی دووەمی]] ٢٠١١ بوو بە یەکەم یانە کە ١،٠٠٠ بردنەوە بەدەست بهێنێت لە ئاستی دووەمی تۆپی پێی ئینگلیزی لەگەڵ بردنەوەی ٢-١ لە یاریگای خۆیدا بەرامبەر کۆڤێنتری ستی. بارنسلی هەروەها بوو بە یەکەم یانە کە ٣،٠٠٠ یاری بکات لە ئاستی دووەمی خولی تۆپی پێ (١٠٢٨ بردنەوە، ٧٤٧ بەرامبەر بوون، ١٢٢٤ دۆڕان)<ref>{{Cite news|title=Barnsley 2-1 Brighton|url=https://www.bbc.com/sport/football/21665814|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-05-28|language=en-GB}}</ref>. لە ئێستادا، بێرمینگهام ستی زۆرترین ماوە لە چامپیۆنشیپ بووە، کۆتا جار کە لەو ئاستە نەبووە بریتیە لە وەرزی ٢٠١٠-١١. == مێژوو == لە وەرزی دەستپێکیدا لە ٢٠٠٤-٠٥، خولی تۆپی پێی چامپیۆنشیپ ڕایگەیاند کە کۆی گشتی ئامادەبووان (لەناویدا دوای وەرز) بریتی بووە لە ٩.٨ ملیۆن، کە ڕایگەیاند چوارەم زۆرترین ئامادەبوونە بۆ خولێکی تۆپی پێی [[ئەورووپا|ئەوروپی]]، تەنیا لە دوای خولی [[پرێمیەرلیگ|پریمەرلیگ]] (١٢.٨٨ ملیۆن)، خولی ئیسپانی [[لالیگا|لا لیگا]] (١١.٥٧ ملیۆن) و خولی ئەڵمانی [[بۆندسلیگا]] (١٠.٩٢ ملیۆن)، بەڵام لە پێش خولی ئیتاڵی [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|سێریا ئەی]] (٩.٧٧ ملیۆن) و خولی فەڕەنسی لیگ ١ (٨.١٧ ملیۆن) هات<ref>{{Cite news|title=Countdown underway to new season|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/4748403.stm|date=2005-08-06|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|title=The Times & The Sunday Times|url=https://www.thetimes.co.uk/|access-date=2022-06-11|website=www.thetimes.co.uk|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2005-11-02|title=TheFA.com - First class second division|url=https://archive.ph/fV7iD|access-date=2022-06-11|website=archive.ph}}</ref>. سەندەرلاند یەکەم خولی بردەوە لە وەرزی یەکەمدا دوای گۆڕانکاریەکان، کە ویگان لە دووەمدا هات و سەرکەوت بۆ ئاستی یەکەمی خولی تۆپی پێی ئینگلیزی بۆ یەکەم جار لە مێژوویدا. یانەکە بیست و حەوت ساڵ پێش ئەوە ڕێگەی پێدرا لە خولی تۆپی پێ؛ لە ئاستی چوارەم بوو یانزە ساڵ پێش ئەو سەرکەوتنە. وێستهام یونایتد یەکەم یاری کۆتایی پلەی ئۆفی بردەوە لەو وەرزەدا، لە دوای بردنەوەی ١-٠ لە بەرامبەر پریستۆن لە یاریگای میلینیۆم لە [[کاردیف]]. لە وەرزی ٢٠٠٥-٠٦، ڕیدینگ ڕیکۆردی زۆرترین خاڵی خولی تۆپی پێی شکاند، کە ١٠٦ خاڵی کۆکردەوە، و ڕیکۆردەکەی پێشووی شکاند کە بەناوی سەندەرلاند بوو لە ١٩٩٩<ref>{{Cite web|date=2017-11-12|title=League Points - Football League 125|url=https://web.archive.org/web/20171112223703/http://www.fl125.co.uk/records/league-points|access-date=2022-06-11|website=web.archive.org}}</ref>. سەندەرلاند دووەم نازناوی چامپیۆنشیپی بردەوە لە تەنیا سێ وەرزدا لە وەرزی ٢٠٠٦-٠٧. لە ٤ مایسی ٢٠٠٧، لیدس یونایتد بوو بە یەکەم یانە لە کاتی گۆڕانکاریەکانی خولەکەوە کە بچێتە بەشی بەڕێوەبردن و یانەکە بێ خاوەن بێت؛ ئەوان ١٠ خاڵیان لێ شکێندرا و لە ئەنجامدا بۆ خولی خوارتر دابەزین<ref>{{Cite news|title=Leeds Utd call in administrators|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6624731.stm|date=2007-05-04|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite news|title=Relegated Leeds in administration|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/l/leeds_united/6625751.stm|date=2007-05-04|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>. لە ٢٨ ی مایسی ٢٠٠٧، دێربی کاونتی یەکەم یاری کۆتایی پلەی ئۆفی چامپیۆنشیپی بردەوە لە یاریگا نوێیەکەی وێمبڵی بە بردنەوە لە وێست برۆمیچ ١-٠ بە ئامادەبوونی نزیکەی ٧٥،٠٠٠ هاندەر<ref>{{Cite news|title=Derby 1-0 West Brom|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/eng_div_1/6689971.stm|date=2007-05-28|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>. وێست برۆمیچ لە وەرزی دواتردا پاڵەوانێتی چامپیۆنشیپی بردەوە. لە ٣٠ ئەیلولی ٢٠٠٩، [[کۆکا کۆلا]] ڕایگەیاند کە گرێبەستی سپۆنسەرەکەیان کۆتایی پێ دەهێنن لەگەڵ خولی تۆپی پێ (ئێستا خولی تۆپی پێی ئینگلیزی)، کە لە ٢٠٠٤-٠٥ دەستی پێکردبوو، لە کۆتایی وەرزی ٢٠٠٩-<ref>{{Cite web|last=Staff|first=Guardian|date=2009-09-30|title=Coca-Cola end Football League sponsorship deal|url=http://www.theguardian.com/football/2009/sep/30/coca-cola-football-league-sponsorship|access-date=2022-06-11|website=the Guardian|language=en}}</ref>١٠. لە ١٦ مارسی ٢٠١٠، ئێن پاوەر (ئینگلیزی : npower) وەکو سپۆنسەری نوێی نازناوی خولی تۆپی پێ ڕاگەیاندرا، و لە سەرەتای وەرزی خولی تۆپی پێی ٢٠١٠-١١ تا کۆتایی وەرزی ٢٠١٢-١٣، خولی تۆپی پێی چامپیۆنشیپ ناسراو بوو بە ئێن پاوەر چامپیۆنشیپ<ref>{{Cite news|title=Npower signs Football League deal|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/8570749.stm|date=2010-03-16|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>. لە ١٨ تەموزی ٢٠١٣، دروستکەری گرەوی [[شانشینی یەکگرتوو|بەریتانیا]] سکای بێت ڕایگەیاند کە گرێبەستێکیان واژۆ کردووە بۆ پێنج ساڵ تا سپۆنسەری خولەکە بکەن<ref name=":3" />. لە ٢٤ مایسی ٢٠١٣، لە یاری کۆتایی پلەی ئۆفی چامپیۆنشیپ لە نێوان دێربی کاونتی و کوینس پارک ڕەینجەریس زۆرترین هاندەری بەخۆیەوە بینی زیاتر لە هەفتەیەکی تری چامپیۆنشیپ – ٨٧،٣٤٨ هاندەر ئامادە بوون کاتێک بۆبی زامۆرا لە خولەکاکانی کۆتایی بردنەوەی بۆ کوینس پارک ڕەینجەرس بەدەست هێنا تا یانە لەندەنیەکە سەرکەوتن بەدەست بهێنێت<ref>{{Cite news|title=Derby County 0-1 Queens Park Rangers|url=https://www.bbc.com/sport/football/27452294|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>. بۆ وەرزی ٢٠١٦-١٧، خولی تۆپی پێ دوبارە ناوەکەی گۆڕدرا بۆ خولی تۆپی پێی ئینگلیزی. خولەکە ژمارەیەکی زۆر هاندەری هەبوو کە زیاتر بوو لە یانزە ملیۆن – بە بێ یاریەکانی پلەی ئۆف – کە زیاتر لە دوو ملیۆن هاندەر بەتەنیا سەیری یاریەکانی [[یانەی تۆپی پێی نیوکاسڵ یونایتد|نیوکاسڵ یونایتد]] و ئەستۆن ڤێلایان کردبوو لە یاریگای خۆیاندا ؛ کە هەردووکیان لە پریمەرلیگ دابەزیبوون لە وەرزی پێشتردا. ئەمەش زۆرترین ژمارەی هاندەر بوو بۆ خولەکانی ئاستی دووەم تا چوارەمی ئینگلیزی لە وەرزی ١٩٥٨-٥٩ تا ئەوکات<ref>{{Cite news|title=EFL attendances highest since 1959|url=https://www.bbc.com/sport/football/39885344|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>. == پێکهاتەی خولەکە == خولەکە لە 24 یانە پێکدێت، کە بە درێژای وەرزێک، کە ساڵانە دەست پێ دەکات لە مانگی [[ئاب]] بۆ مانگی مایسی ساڵی دواتر، هەر یانەیەک دوو جار بەرامبەر یانەکانی تر یاری دەکات لە خولەکەدا، جارێک لە یاریگای خۆی و جارێک یاریگای بەرامبەر، کە لە ئەنجامدا هەر تیمێک بە کۆی گشتی ٤٦ یاری ئەنجام دەدات. سێ خاڵ دەبەخشرێت بۆ بردنەوە، یەک بۆ بەرامبەر و سفر بۆ دۆڕاند. یانەکان ڕیزبەندی دەکرێن لەسەر بنەمای خاڵەکانی بەدەستیان هێناوە، دواتر جیاوازی گۆڵ، دواتر گۆڵەکانی تۆمار کراون، و دواتر ئەنجامی یاری نێوانیان بۆ وەرزەکە (بە هەژمارکردنی گۆڵی میوان). ئەگەر دوو یانە یان زیاتر وەرزەکە کۆتایی پێ بهێنن و یەکسان بن لە هەموو ئەم بنەمایانەدا، ئەوکات تیمەکان جیادەکرێنەوە لەسەر بنەمای ڕیزبەندی ئەلف و بێ، بەڵام بەو مەرجەی کار نەکاتە سەر سەرکەوتن، دابەزین یاخود قۆناغی پلەی ئۆف ( لە خوارەوە بیبینە )، کە کاتێک ئەوە ڕودەدات تیمەکان لە ڕێگەی یاریەک لە نێوانیاندا ئاستەکەیان دیاری دەکرێن، و هەرچەندە ئەم حاڵەتە هیچ کاتێک ڕووی نەداوە بە درێژای ساڵەکانی کە یاساکە هەیە<ref>{{Cite web|date=2006-05-09|title=Sporting Life - Football {{!}} Championship Play-offs Live, Preston v Leeds, Watford v Crystal Palace, UEFA Cup Final Live, Middlesbrough v Sevilla, Scottish Premier, Coca-Cola Championship, European News, Fixtures, Results, Tables|url=https://web.archive.org/web/20060509014633/http://www.sporting-life.com/football/live/tables/cc_champ.html|access-date=2022-06-11|website=web.archive.org}}</ref>. لە کۆتایی وەرزەکە، دوو یانەی سەرەوەی ڕیزبەندی و براوەی قۆناغی دەرکردن (پلەی ئۆفی چامپیۆنشیپ) سەردەکەون بۆ [[پریمەرلیگ]] و سێ یانەی کۆتایی ڕیزبەندی دادەبەزن بۆ خولی پلە یەکی تۆپی پێ. پلەی ئۆفی چامیپیۆنشیپی خولی تۆپی پێ پاڵەوانێتیەکی دەرکردنە بۆ ئەو یانانەی لە وەرزەکەدا لە سێیەم تا شەشەم بوون و براوەکەیان سەردەکەوێت بۆ پریمەرلیگ. لە پلەی ئۆفدا، ئەو یانەیەی سێیەم بووە یاری دەکات لە دژی ئەوەی شەشەم بووە و یانەی چوارەم یاری دەکات لە دژی ئەوەی پێنجەم بووە بە دوو یاری قۆناغی پێشکۆتایی (یەکیان لە یاریگای خۆی و یەکیان لە یاریگای بەرامبەر). براوەی هەر یەکێک لە پێش کۆتاییەکان یەک یاری دەکەن لە یاریگای وێمبڵی کە خەڵاتەکەی سەرکەوتنە بۆ پریمەرلیگ و بوون بە خاوەنی نازناوی پلەی ئۆفی چامپیۆنشیپ. == ئەندامانی ئێستا == ئەم ٢٤ یانەیەی خوارەوە لە ئێستادا ڕکابەری دەکەن لە خولی تۆپی پێی ئینگلیزی چامپیۆنشیپ لە وەرزی ٢٠٢١-٢٠٢٢ {{location map+|England|float=right|width=585|caption=Locations of the 2021–22 EFL Championship teams|places={{location map~ |England |lat=51.5155|long=-0.0922|label=[[Football in London|London]]|mark=Blue pog.svg|label_size=85|position=bottom}} {{location map~ |England |lat=53.7866633|long=-2.74181667|label=[[Lancashire]]|mark=Blue pog.svg|label_size=85|position=bottom}} {{location map~ |England |lat=53.522222|long=-1.46750 |label=[[Barnsley F.C.|Barnsley]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=52.47587 |long=-1.86809 |label=[[Birmingham City F.C.|Birmingham City]] |position=bottom}} {{Location map~ |England |lat=50.7192|long=-1.8808|label=[[AFC Bournemouth|{{nowrap|Bournemouth}}]] |position=top}} {{location map~ |England |lat=51.4401 |long=-2.6203 |label=[[Bristol City F.C.|{{nowrap|Bristol City}}]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=51.47297 |long=-3.20288 |label=[[Cardiff City F.C.|Cardiff<br>City]] |position=bottom}} {{location map~ |England |lat=52.4483 |long=-1.4966 |label=[[Coventry City F.C.|{{nowrap|Coventry City}}]] |position=bottomright}} {{location map~ |England |lat=52.9149 |long=-1.4472 |label=[[Derby County F.C.|Derby<br>County]] |position=top}} {{location map~ |England |lat=53.6543 |long=-1.7684 |label=[[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] |position=top}} {{location map~ |England |lat=53.74603 |long=-0.36795 |label=[[Hull City A.F.C.|Hull City]] |position=left}} {{location map~ |England |lat=51.88423 |long=-0.43163 |label=[[Luton Town F.C.|{{nowrap|Luton Town}}]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=54.57833 |long=-1.21694 |label=[[Middlesbrough F.C.|Middlesbrough]] |position=bottom}} {{location map~ |England |lat=52.9399 |long=-1.1329 |label=[[Nottingham Forest F.C.|{{nowrap|Nottingham Forest}}]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=52.5647 |long=-0.2402 |label=[[Peterborough United F.C.|{{nowrap|Peterborough United}}]] |position=top}} {{location map~ |England |lat=51.4224 |long=-0.9826 |label=[[Reading F.C.|Reading]] |position=bottom}} {{location map~ |England |lat=53.37004 |long=-1.46994 |label=[[Sheffield United F.C.|{{nowrap|Sheffield United}}]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=52.98841 |long=-2.17609 |label=[[Stoke City F.C.|Stoke City]] |position=left}} {{location map~ |England |lat=51.642752 |long=-3.934588 |label=[[Swansea City A.F.C.|{{nowrap|Swansea City}}]] |position=right}} {{location map~ |England |lat=52.50916667 |long=-1.96388889 |label=[[West Bromwich Albion F.C.|{{nowrap|West Bromwich Albion}}]] |position=left}} <!--DISPLAY OF LONDON TEAMS IN BOTTOM RIGHT CORNER--> {{Location map~ |England |mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=1 |lat=50.7 |long=-0.5 |label_size=80|label='''[[Football in London|London]]&nbsp;teams'''<br> [[Fulham F.C.|Fulham]]<br> [[Millwall F.C.|Millwall]]<br> {{nowrap|[[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]]}} |position=right}} <!--DISPLAY OF LANCASHIRE TEAMS IN TOP LEFT CORNER--> {{Location map~ |England |mark=TransparentPlaceholder.png |marksize=1 |lat=55.7 |long=-0.6 |label_size=80|label='''[[Lancashire#Football|Lancashire]]&nbsp;teams'''<br> [[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]<br> [[Blackpool F.C.|Blackpool]]<br> {{nowrap|[[Preston North End F.C.|Preston North End]]}} |position=right}}}} {| class="wikitable sortable" !یانە !ڕیزبەندی کۆتایی وەرزی پێشوو !جێگا !یاریگا !ژمارەی کورسی یاریگا |- | |5th |Barnsley |Oakwell |23,287 |- |Birmingham City |18th |Birmingham |St Andrew's Stadium |29,409 |- |Blackburn Rovers |15th |Blackburn |Ewood Park |31,367 |- |Bournemouth |6th |Bournemouth |Vitality Stadium |11,364 |- |Blackpool |3rd in League One (promoted via play-offs) |Blackpool |Bloomfield Road |17,338 |- |Bristol City |19th |Bristol |Ashton Gate |27,000 |- |Cardiff City |8th |Cardiff |Cardiff City Stadium |33,316 |- |Coventry City |16th |Coventry |Coventry Building Society Arena |32,609 |- |Derby County |21st |Derby |Pride Park Stadium |33,597 |- |Fulham |18th in Premier League (relegated) |London <small>(Fulham)</small> |Craven Cottage |19,359 |- |Huddersfield Town |20th |Huddersfield |John Smith's Stadium |24,121 |- |Hull City |1st in League One (promoted) |Kingston upon Hull |MKM Stadium |25,400 |- |Luton Town |12th |Luton |Kenilworth Road |10,356 |- |Middlesbrough |10th |Middlesbrough |Riverside Stadium |34,742 |- |Millwall |11th |London <small>(South Bermondsey)</small> |The Den |20,146 |- |Nottingham Forest |17th |Nottingham |City Ground |30,576 |- |Peterborough United |2nd in League One (promoted) |Peterborough |Weston Homes Stadium |15,314 |- |Preston North End |13th |Preston |Deepdale |23,408 |- |Queens Park Rangers |9th |London <small>(Shepherd's Bush)</small> |Kiyan Prince Foundation Stadium |18,360 |- |Reading |7th |Reading |Select Car Leasing Stadium |24,200 |- |Sheffield United |20th in Premier League (relegated) |Sheffield |Bramall Lane |32,050 |- |Stoke City |14th |Stoke-on-Trent |bet365 Stadium |30,089 |- |Swansea City |4th |Swansea |Liberty Stadium |21,088 |- |West Bromwich Albion |19th in Premier League (relegated) |West Bromwich |The Hawthorns |26,688 |} == ئەنجامەکان == {| class="wikitable" !وەرز !پاڵەوان !دووەم !براوەی پلەی ئۆف !ئەنجام !دووەمی پلەی ئۆف |- |2004–05 |Sunderland 94 |Wigan Athletic 87 |West Ham United 73 (6th) |1–0 |Preston North End 75 (5th) |- |2005–06 |Reading 106 |Sheffield United 90 |Watford 81 (3rd) |3–0 |Leeds United 78 (5th) |- |2006–07 |Sunderland 88 |Birmingham City 86 |Derby County 84 (3rd) |1–0 |West Bromwich Albion 76 (4th) |- |2007–08 |West Bromwich Albion 81 |Stoke City 79 |Hull City 75 (3rd) |1–0 |Bristol City 74 (4th) |- |2008–09 |Wolverhampton Wanderers 90 |Birmingham City 83 |Burnley 76 (5th) |1–0 |Sheffield United 80 (3rd) |- |2009–10 |Newcastle United 102 |West Bromwich Albion 91 |Blackpool 70 (6th) |3–2 |Cardiff City 76 (4th) |- |2010–11 |Queens Park Rangers 88 |Norwich City¹ 84 |Swansea City 80 (3rd) |4–2 |Reading 77 (5th) |- |2011–12 |Reading 89 |Southampton 88 |West Ham United 86 (3rd) |2–1 |Blackpool 75 (5th) |- |2012–13 |Cardiff City 87 |Hull City 79 |Crystal Palace 72 (5th) |1–0 (a.e.t.) |Watford 77 (3rd) |- |2013–14 |Leicester City 102 |Burnley² 93 |Queens Park Rangers 80 (4th) |1–0 |Derby County 85 (3rd) |- |2014–15 |Bournemouth 90 |Watford 89 |Norwich City 86 (3rd) |2–0 |Middlesbrough 85 (4th) |- |2015–16 |Burnley 93 |Middlesbrough 89 |Hull City 83 (4th) |1–0 |Sheffield Wednesday 74 (6th) |- |2016–17 |Newcastle United 94 |Brighton & Hove Albion² 93 |Huddersfield Town 81 (5th) |0–0 (4–3 pen.) |Reading 85 (3rd) |- |2017–18 |Wolverhampton Wanderers 99 |Cardiff City 90 |Fulham 88 (3rd) |1–0 |Aston Villa 83 (4th) |- |2018–19 |Norwich City 94 |Sheffield United 89 |Aston Villa 76 (5th) |2–1 |Derby County 74 (6th) |- |2019–20 |Leeds United 93 |West Bromwich Albion 83 |Fulham 81 (4th) |2–1 (a.e.t.) |Brentford 81 (3rd) |- |2020–21 |Norwich City 97 |Watford 91 |Brentford 87 (3rd) |2–0 |Swansea City 80 (4th) |- |2021–22 |Fulham (90) |Bournemouth (88) |TBD |TBD |TBD |} === یانەکانی دابەزیون (لە چامپیۆنشیپ بۆ لیگی یەک) === {| class="wikitable" !Season !Clubs (Points) |- |2004–05 |Gillingham (50), Nottingham Forest (44), Rotherham United (29) |- |2005–06 |Crewe Alexandra (42), Millwall (40), Brighton & Hove Albion (38) |- |2006–07 |Southend United (42), Luton Town (40), Leeds United (36) |- |2007–08 |Leicester City (52), Scunthorpe United (46), Colchester United (38) |- |2008–09 |Norwich City (46), Southampton (45), Charlton Athletic (39) |- |2009–10 |Sheffield Wednesday (47), Plymouth Argyle (41), Peterborough United (34) |- |2010–11 |Preston North End (42), Sheffield United (42), Scunthorpe United (42) |- |2011–12 |Portsmouth (40), Coventry City (40), Doncaster Rovers (36) |- |2012–13 |Peterborough United (54), Wolverhampton Wanderers (51), Bristol City (41) |- |2013–14 |Doncaster Rovers (44), Barnsley (39), Yeovil Town (37) |- |2014–15 |Millwall (41), Wigan Athletic (39), Blackpool (26) |- |2015–16 |Charlton Athletic (40), Milton Keynes Dons (39), Bolton Wanderers (30) |- |2016–17 |Blackburn Rovers (51), Wigan Athletic (42), Rotherham United (23) |- |2017–18 |Barnsley (41), Burton Albion (41), Sunderland (37) |- |2018–19 |Rotherham United (40), Bolton Wanderers (32), Ipswich Town (31) |- |2019–20 |Charlton Athletic (48), Wigan Athletic (47), Hull City (45) |- |2020–21 |Wycombe Wanderers (43), Rotherham United (42), Sheffield Wednesday (41) |- |2021–22 |Peterborough United (37), Derby County (34), Barnsley (30) |} === یانەکانی دابەزیون (لە پریمەرلیگ بۆ چامپیۆنشیپ) === {| class="wikitable" !Season !Clubs (Points) |- |2004–05 |Crystal Palace (33), Norwich City (33), Southampton (32) |- |2005–06 |Birmingham City (34), West Bromwich Albion (30), Sunderland (15) |- |2006–07 |Sheffield United (38), Charlton Athletic (34), Watford (29) |- |2007–08 |Reading (36), Birmingham City (35), Derby County (11) |- |2008–09 |Newcastle United (34), Middlesbrough (32), West Bromwich Albion (32) |- |2009–10 |Burnley (30), Hull City (30), Portsmouth (19) |- |2010–11 |Birmingham City (39), Blackpool (39), West Ham United (33) |- |2011–12 |Bolton Wanderers (36), Blackburn Rovers (31), Wolverhampton Wanderers (25) |- |2012–13 |Wigan Athletic (36), Reading (28), Queens Park Rangers (25) |- |2013–14 |Norwich City (33), Fulham (32), Cardiff City (30) |- |2014–15 |Hull City (35), Burnley (33), Queens Park Rangers (30) |- |2015–16 |Newcastle United (37), Norwich City (34), Aston Villa (17) |- |2016–17 |Hull City (34), Middlesbrough (28), Sunderland (24) |- |2017–18 |Swansea City (33), Stoke City (33), West Bromwich Albion (31) |- |2018–19 |Cardiff City (34), Fulham (26), Huddersfield Town (16) |- |2019–20 |Bournemouth (34), Watford (34), Norwich City (21) |- |2020–21 |Fulham (28), West Bromwich Albion (26), Sheffield United (23) |- |2021–22 |Burnley (35), Watford (23), Norwich City (22) |} === یانەکانی سەرکەوتوون (لە لیگی یەک بۆ چامپیۆنشیپ) === {| class="wikitable" !Season !Clubs (Points) |- |2004–05 |Luton Town (98), Hull City (86), Sheffield Wednesday (Play-off winners) (72) |- |2005–06 |Southend United (82), Colchester United (79), Barnsley (Play-off winners) (72) |- |2006–07 |Scunthorpe United (91), Bristol City (85), Blackpool (Play-off winners) (83) |- |2007–08 |Swansea City (91), Nottingham Forest (82), Doncaster Rovers (Play-off winners) (80) |- |2008–09 |Leicester City (96), Peterborough United (89), Scunthorpe United (Play-off winners) (76) |- |2009–10 |Norwich City (95), Leeds United (86), Millwall (Play-off winners) (85) |- |2010–11 |Brighton & Hove Albion (95), Southampton (92), Peterborough United (Play-off winners) (79) |- |2011–12 |Charlton Athletic (101), Sheffield Wednesday (93), Huddersfield Town (Play-off winners) (81) |- |2012–13 |Doncaster Rovers (84), Bournemouth (83), Yeovil Town (Play-off winners) (77) |- |2013–14 |Wolverhampton Wanderers (103), Brentford (94), Rotherham United (Play-off winners) (86) |- |2014–15 |Bristol City (99), Milton Keynes Dons (91), Preston North End (Play-off winners) (89) |- |2015–16 |Wigan Athletic (87), Burton Albion (85), Barnsley (Play-off winners) (74) |- |2016–17 |Sheffield United (100), Bolton Wanderers (87), Millwall (Play-off winners) (73) |- |2017–18 |Wigan Athletic (98), Blackburn Rovers (96), Rotherham United (Play-off winners) (79) |- |2018–19 |Luton Town (94), Barnsley (91), Charlton Athletic (Play-off winners) (88) |- |2019–20 |Coventry City (88.71), Rotherham United (77.94), Wycombe Wanderers (Play-off winners) (76.35) |- |2020–21 |Hull City (89), Peterborough United (87), Blackpool (Play-off winners) (80) |- |2021–22 |Wigan Athletic (92), Rotherham United (90), Sunderland (Play-off winners) (84) |} == گۆڵکاران == {| class="wikitable" !Season !Top scorer(s) !Club(s) !Goals |- |2004–05 |Nathan Ellington |Wigan Athletic |24 |- |2005–06 |Marlon King |Watford |21 |- |2006–07 |Jamie Cureton |Colchester United |23 |- |2007–08 |Sylvan Ebanks-Blake |Plymouth Argyle Wolverhampton Wanderers |23 |- |2008–09 |Sylvan Ebanks-Blake |Wolverhampton Wanderers |25 |- | rowspan="2" |2009–10 |Peter Whittingham |Cardiff City | rowspan="2" |20 |- |Nicky Maynard |Bristol City |- |2010–11 |Danny Graham |Watford |24 |- |2011–12 |Rickie Lambert |Southampton |27 |- |2012–13 |Glenn Murray |Crystal Palace |30 |- |2013–14 |Ross McCormack |Leeds United |28 |- |2014–15 |Daryl Murphy |Ipswich Town |27 |- |2015–16 |Andre Gray |Burnley |25 |- |2016–17 |Chris Wood |Leeds United |27 |- |2017–18 |Matěj Vydra |Derby County |21 |- |2018–19 |Teemu Pukki |Norwich City |29 |- |2019–20 |Aleksandar Mitrović |Fulham |26 |- |2020–21 |Ivan Toney |Brentford |31 |- |2021–22 |Aleksandar Mitrović |Fulham |43* |} == ئامادەبوونی هاندەران == چامپیۆنشیپی خولی ئینگلیزی دووەم زۆرترین سەیرکردنی هەیە لە ئاستی خولەکانی وەرزشی ئاستی دووەم لە جیهاندا، لە دوای بۆندسلیگا ٢ لە [[ئەڵمانیا]] (٢٠،٣٧٢)، لەگەڵ ڕێژەی تێکڕای ١٨،٥٧٥ ئامادەبوون بۆ هەر یاریەک لە وەرزی ٢٠١٩-٢٠. چامیۆنشیپ حەوتەم زۆرترین بینەری هەبوو لە ئاستی خولە ناوخۆییەکانی تۆپی پێ لە ئەوروپا ٢٠١٩-<ref>{{Cite web|title=English League Championship Performance Stats 2019-20|url=https://www.espn.co.uk/football/stats/_/league/ENG.2/view/performance/season/2019|access-date=2022-06-11|website=ESPN|language=en}}</ref>٢٠، لە دوای [[پرێمیەرلیگ|خولی نایابی ئینگلیزی]]، [[بۆندسلیگا]] (١ و ٢)، [[لا لیگا]]، سێریا ئەی و لیگ ١. لە وەرزی ٢٠١٦-١٧، چامپیۆنشیپ خولی ئینگلیزی سێیەم زۆرترین بینەری هەبوو لە خولە ناوخۆیەکانی ئەوروپا، لە دوای خولی نایابی ئینگلیزی و بۆنسلیگا<ref>{{Cite news|title=Championship attendances beat La Liga|url=https://www.bbc.com/sport/football/42704713|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref>، ئەم ئامارانە تایبەت نیین بە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] کە خولەکە لە ئاستی کیشوەری دەکرێت<ref>{{Cite web|last=amy|date=2022-06-06|title=UEFA Champions League Competition Overview - IraqBet|url=https://iraqbet.com/en/uefa-champions-league/|access-date=2022-06-11|language=en-GB}}</ref> و تەنیا بۆ ئاستی ناوخۆی وڵاتەکانە. بەرزترین تێکڕای ئامادەبوونی خولەکە لە وەرزی ٢٠١٧-١٨ بوو، کاتێک ١١.٣ ملیۆن خەڵک سەیری یاری چامپیۆنشیپیان کردبوو، بە تێکڕای ٢٠،٤٨٩ هاندەر بۆ هەر یاریەک<ref>{{Cite web|title=Championship 2017/2018 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2017-2018/1/|access-date=2022-06-11|website=worldfootball.net|language=en}}</ref>. نزمترین ئامادەبوون لە وەرزی ٢٠١٣-١٤ تۆمار کرا، کاتێک تەنیا ٩.١ ملیۆن هاندەر سەیری یاریەکانیان کردبوو بە تێکڕای ١٦،٦٠٥ بۆ هەر یاریەک<ref>{{Cite web|title=Championship 2013/2014 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2013-2014/1/|access-date=2022-06-11|website=worldfootball.net|language=en}}</ref>. بەرزترین تێکڕای وەرزێک بۆ یانەیەک بریتی بوو لە ٥١،١٠٦ بۆ نیوکاسڵ یونایتد لە وەرزی ٢٠١٦-١٧<ref>{{Cite web|title=EFL records highest attendance records in 60 years '“ thanks to Newcastle|url=https://www.shieldsgazette.com/news/efl-records-highest-attendance-records-60-years-thanks-newcastle-380027|access-date=2022-06-11|website=www.shieldsgazette.com|language=en}}</ref>. {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" |وەرز ! rowspan="2" |تێکڕای ئامادەبوونی لە خولەکەدا ! colspan="2" |زۆرترین تێکڕا |- !یانە !ئامادەبوون |- |[[:en:2004–05_Football_League_Championship|2004-05]] |17,417 |[[:en:Leeds_United_F.C.|Leeds United]] |29,207 <ref>{{Cite web|title=EFL Championship 2004/2005 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2004-2005/1/|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2005–06_Football_League_Championship|2005-06]] |17,607 |[[:en:Norwich_City_F.C.|Norwich City]] |24,952 <ref>{{Cite web|title=Championship 2005/2006 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2005-2006/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2006–07_Football_League_Championship|2006-07]] |18,179 |[[:en:Sunderland_A.F.C.|Sunderland]] |31,887 <ref>{{Cite web|title=Championship 2006/2007 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2006-2007/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2007–08_Football_League_Championship|2007-08]] |17,027 |[[:en:Sheffield_United_F.C.|Sheffield United]] |25,631 <ref>{{Cite web|title=Championship 2007/2008 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2007-2008/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2008–09_Football_League_Championship|2008-09]] |17,888 |[[:en:Derby_County_F.C.|Derby County]] |29,440 <ref>{{Cite web|title=Championship 2008/2009 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2008-2009/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2009–10_Football_League_Championship|2009-10]] |17,949 |[[:en:Newcastle_United_F.C.|Newcastle United]] |43,388 <ref>{{Cite web|title=Championship 2009/2010 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2009-2010/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2010–11_Football_League_Championship|2010-11]] |17,369 |Leeds United |27,299 <ref>{{Cite web|title=Championship 2010/2011 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2010-2011/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2011–12_Football_League_Championship|2011-12]] |17,739 |[[:en:West_Ham_United_F.C.|West Ham United]] |30,923 <ref>{{Cite web|title=Championship 2011/2012 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2011-2012/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2012–13_Football_League_Championship|2012-13]] |17,493 |[[:en:Brighton_&_Hove_Albion_F.C.|Brighton & Hove Albion]] |26,236 <ref>{{Cite web|title=Championship 2012/2013 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2012-2013/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2013–14_Football_League_Championship|2013-14]] |16,605 |Brighton & Hove Albion |27,283 <ref name=":2">{{Cite web|title=Championship 2013/2014 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2013-2014/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2014–15_Football_League_Championship|2014-15]] |17,857 |Derby County |29,232 <ref>{{Cite web|title=Championship 2014/2015 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2014-2015/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2015–16_Football_League_Championship|2015-16]] |17,583 |Derby County |29,663 <ref>{{Cite web|title=Championship 2015/2016 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2015-2016/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2016–17_EFL_Championship|2016-17]] |20,119 |Newcastle United |51,106 <ref>{{Cite web|title=Championship 2016/2017 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2016-2017/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2017–18_EFL_Championship|2017-18]] |20,489 |[[:en:Aston_Villa_F.C.|Aston Villa]] |32,097 <ref name=":1">{{Cite web|title=Championship 2017/2018 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2017-2018/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2018–19_EFL_Championship|2018-19]] |20,269 |Aston Villa |36,029 <ref>{{Cite web|title=Championship 2018/2019 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2018-2019/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2019–20_EFL_Championship|2019-20]] |18,585 <ref name=":0">{{Cite web|title=English League Championship Performance Stats 2019-20|url=https://www.espn.co.uk/football/stats/_/league/ENG.2/view/performance/season/2019|access-date=2022-06-01|website=ESPN|language=en}}</ref> |Leeds United |27,643 <ref>{{Cite web|title=Championship 2019/2020 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2019-2020/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |- |[[:en:2020–21_EFL_Championship|2020-21]] | colspan="4" |No attendances due to [[:en:COVID-19_pandemic|COVID-19 pandemic]] |- |[[:en:2019–20_EFL_Championship|2021-22]] |16,776 |Sheffield United |27,611 <ref>{{Cite web|title=Championship 2021/2022 - Attendance|url=https://www.worldfootball.net/attendance/eng-championship-2021-2022/1/|access-date=2022-06-01|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> |} == ئاستی مێژووی == لە دوای گۆڕانکاریەکان و بوون بە چامپیۆنشیپ لە ٢٠٠٤، ٥٥ یانە بە لایەنی کەم یەک وەرز لەو ئاستە بوون، لە ناویاندا ١٣ یانە لە کۆی گشتی ٢٠ یانەکەی خولی نایابی ئینگلیزی ٢٠٢٢-٢٠٢٣. کاردیف ستی و دێربی کاونتی هەردووکیان زۆرترین ماوە لە خولەکەدا بوون بە کە ١٧ وەرزە. ١٥ وەرز زۆرترینە کە بەدوای یەکدا یانەیەک لە خولەکەدا بوبێت ئەویش ئیسپویچ تاون بوو لە نێوان ٢٠٠٤ بۆ ٢٠١٩. ئەو تیمەی کە زۆرترین ماوە لە خولەکەدایە لە ئێستادا بریتیە لە ڕیدینگ، کە ١٠ وەرزی لەسەر یەکە لە چامپیۆنشیپ یاری دەکات. نۆرویچ ستی شەش کاتی جیاواز لە چامپیۆنشیپ یاری کردووە؛ زۆرترینە لە ئاست یانەکانی تر. ١٣ براوەی جیاوازی خولی ئینگلیزی چامۆیۆنشیپ هەبووە کە پێنجیان دوو جار بردویانەتەوە ([[نیوکاسڵ یونایتد]]، سەندەرلاند، وۆڵڤەرهامپتۆپن واندەرس، ڕیدین و نۆرویچ ستی). نۆرویچ ستی چوار جار لە چامپیۆنشیپ سەرکەوتووە، پێنج یانەی تر هەر یەکەیان سێ جار سەرکەوتوون (بێرنلی، فولهام، هەڵ ستی، واتفۆرد، وێست برۆمیچ). == سەرچاوە == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} jsonsupdvz620u3wgaqvcxqs5iwe3y3 0 212773 966911 961946 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = داڵاھۆ ئێراندۆست | image = Daleho Irandust.jpg | image_size = 150 | caption = | birth_date = {{birth date and age|1998|6|4|df=y}} | birth_place = [[Gothenburg]], سوێد | height = ١٫٨٥ | currentclub = [[FC Groningen|Groningen]] | clubnumber = ١٠ | position = [[Attacking midfielder]], [[winger (association football)|winger]] | youthyears1 = {{٠|٠٠٠٠}}–٢٠١٢ | youthclubs1 = [[Balltorps FF]] | youthyears2 = ٢٠١٣–٢٠١٥ | youthclubs2 = [[GAIS]] | youthyears3 = ٢٠١٦ | youthclubs3 = [[BK Häcken]] | years1 = ٢٠١٧–٢٠٢١ | clubs1 = [[BK Häcken]] | caps1 = ١١١ | goals1 = ١٨ | years2 = ٢٠٢١–ئێستا | clubs2 = گرۆنینگن | caps2 = ١٠ | goals2 = ١ | nationalyears1 = ٢٠١٥–٢٠١٧ | nationalteam1 =ھەڵبژاردەی خوار ١٩ ساڵ | nationalcaps1 = ٤ | nationalgoals1 = ١ | nationalyears2 = ٢٠١٨–٢٠٢٠ | nationalteam2 = ھەڵبژاردەی خوار ٢١ ساڵ | nationalcaps2 = ٨ | nationalgoals2 = ٠ | nationalyears3 = ٢٠١٩–٢٠٢٠ | nationalteam3 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی سوێد|سوێد]] | nationalcaps3 = ٣ | nationalgoals3 = ٠ | club-update = ١٥:٤٣، ١٦ کانوونی دووەم ٢٠٢٢ (UTC) | nationalteam-update = ١٥:٤٣، ١٦ کانوونی دووەم ٢٠٢٢ (UTC) }} '''داڵاھۆ ئێراندۆست''' (لەدایکبووی ٤ی حوزەیرانی ١٩٩٨) یاریزانێکی تۆپی پێی سوێدی بەڕەچەڵەک کوردە کە وەک یاریزانێکی [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] بۆ یانەی گرۆنینگن لە یانەی ئێریدیڤیزی ھۆڵەندی یاری دەکات. ئەو ھەروەھا بۆ ھەڵبژاردەی تۆپی پێی خوار ١٩ ساڵی [[سوێد]] یاری کردووە.<ref>{{cite web|title=Sweden - D. Irandust - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/players/daleho-irandust/456883/|website=int.soccerway.com|publisher=soccerway|accessdate=٣٠ی ئایاری ٢٠٢٢|language=en}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[بڕوا نووری]] * [[شێرکۆ فایقی]] * [[بۆڤار کەریم]] * [[ڕاوێژ لاوان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:سویدییەکانی بە ڕەگەز کورد]] [[پۆل:وەرزشکارانی کورد]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٨]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئێرانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی سویدی]] [[پۆل:وەرزشکارانی دوور لە وڵاتی سویدی لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی سویدی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] 4x2dzyn9kmkxrt1ohnvpf0orjuwneyb 0 212774 966913 957462 2022-08-02T13:01:09Z Aram 25981 لابردن لە [[پۆل:یاریزانانی هێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] بە بەکارھێنانی [[:ckb:وپ:کۆماپۆل|کۆماپۆل]] wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = بڕوا نووری | وێنە = Brwa_Nouri_(2016,_cropped).jpg | image_size = 250px | caption = | fullname = Brwa Hekmat Nouri | birth_date = {{Birth date and age|1987|01|23|df=y}} | birth_place = [[Urmia]], Iran | height = ١٫٧٧ m<ref>{{cite web |url=https://www.worldfootball.net/player_summary/brwa-nouri/|title=Brwa Nouri: Profile |website=worldfootball.net |publisher=HEIM:SPIEL |accessdate=10 October 2020}}</ref> | position = [[Midfielder]] | currentclub = [[Bali United F.C.|Bali United]] | clubnumber = ٦ | youthyears1 = | youthclubs1 = [[Vasalunds IF]] | youthyears2 = {{٠|٠٠٠٠}}–٢٠٠٤ | youthclubs2 = [[AIK Fotboll]] | years1 = ٢٠٠٤–٢٠٠٨ | clubs1 = [[AIK Fotboll]] | caps1 = ٣ | goals1 = ٠ | years2 = ٢٠٠٦ | clubs2 = → [[Åtvidabergs FF]] (قەرز) | caps2 = ٥ | goals2 = ١ | years3 = ٢٠٠٧–٢٠٠٨ | clubs3 = → [[Väsby United]] (قەرز) | caps3 = ٣٠ | goals3 = ٢ | years4 = ٢٠٠٨ | clubs4 = → [[Gröndals IK]] (قەرز) | caps4 = ١٠ | goals4 = ٢ | years5 = ٢٠٠٨–٢٠١٣ | clubs5 = [[یانەی داڵکورد|داڵکورد]] | caps5 = ١١٦ | goals5 = ٣٧ | years6 = ٢٠١٤–٢٠١٨ | clubs6 = [[Östersunds FK|Östersund]] | caps6 = ١٢١ | goals6 = ١٨ | years7 = ٢٠١٨– | clubs7 = [[Bali United F.C.|Bali United]] | caps7 = ٧٣ | goals7 = ١ | years8 = ٢٠٢١ | clubs8 = → [[یانەی وەرزشیی زاخۆ|زاخۆ]] (قەرز) | caps8 = | goals8 = ١ | nationalyears1 = ٢٠٠٣ | nationalteam1 = [[Sweden national under-17 football team|Sweden U17]] | nationalcaps1 = ٣ | nationalgoals1 = ٠ | nationalyears2 = ٢٠٠٤–٢٠٠٦ | nationalteam2 = [[Sweden national under-19 football team|Sweden U19]] | nationalcaps2 = ٣ | nationalgoals2 = ١ | nationalyears3 = ٢٠١٦–٢٠١٨ | nationalteam3 = [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عێراق|عێراق]] | nationalcaps3 = ٩ | nationalgoals3 = ١ | pcupdate = ٠٧:٥٧, ٣١ ئازار ٢٠٢٢ (UTC) | nationalteam-update = ٢٠ تشرینی دووەم ٢٠١٨ }} '''بڕوا حێکمەت نووری''' یاریزانێکی تۆپی پێی سوێدی بە ڕەگەز کوردە. لە بنەماڵەیەکی کورد لە شاری [[ورمێ]] لەدایکبووە، لە سوێد گەورە بووە و دواجار پەیوەندی بە ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عێراقەوە کردووە. لە ساڵی ٢٠١٦ یەکەم یاری خۆی بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عێراق]] ئەنجامدا. بڕوا بە توانایەکی بەھێز لە ھێڵی ناوەڕاستدا، کۆنتڕۆڵی تۆپ و لێدان و پاسدان ناسراوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|تۆپی پێ|عێراق|ئێران}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:سویدییەکانی بە ڕەگەز کورد]] [[پۆل:وەرزشکارانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئێران]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئێرانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی عێراقی]] [[پۆل:خەڵکی ورمێ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی سویدی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی سویدی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] fk7713mv8zeoa09syr2y3a937so80ey 0 212779 967398 958530 2022-08-03T11:08:21Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای کفری | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Silemani governorate 2015.png | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزاکانی [[پارێزگای سلێمانی]] | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=9|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=34.52289|frame-long=44.85821|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = | latd = 34 |latm = 31 |lats = 22 |latNS = | longd = 44 |longm = 51 |longs = 30 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای سلێمانی]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[کفری]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = ١٦٧ | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = [[٢٠٠٣]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = کفری | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]و [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]]) و [[یارسان]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠،٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +3:30 | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +4:30 <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای کفری''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء کفری''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Kifri District'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای سلێمانی]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی [[شارۆچکە]]ی [[کفری]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> قەزاکە شەش ناحیەی ھەیە بە ناوەکانی کۆکس و سەرقەڵا و قەرەتەپە و نەوجول و جەبارە و ئاوەسپی. زۆرینەی [[کورد]]ە و کەمینەی [[تورکمان]] و [[عەرەب]]ن. پێشتر سەر بە [[پارێزگای کەرکووک]] بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> بە دارە سیدرەکانی ناوبانگی دەرکردووە، لە دەورووبەری بیرە نەوتەکانیش ھەن کە پێدەچێت درێژکراوەی کێڵگە نەوتییەکانی [[کەرکووک]] بن، بەڵام دەرنەھێنراون. بانێکی ھەیە بە بەرزی ٣٣٥م کە ڕووی لە شارەکە کردووە. ئەم قەزایە بە کشتوکاڵ و ئاژەڵداری بەناوبانگە، پێدەچێت ناوی ئەو دارە کفر(تەروو) لێنرابێت کە بۆ دەرھێنانی خەڵوز بەکارھاتووە و تا ئێستاش شوێنەوارەکانی لە گوندی [[ناساڵەح]] لە نزیک شارەکە دەبینرێت. بە فەرمی بەشێکە لە [[پارێزگای دیالە]]، بەڵام لە ژێر کۆنترۆڵی دیفاکتۆی(پەیوەندیدارە) [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ە.<ref> https://reliefweb.int/attachments/d033eb4d-bb95-33dd-aa20-db709f10c242/14956D076A0123C6C125760B0033C4AE-Full_Report.pdf </ref> لە ئێستادا دوو قەزای کفری لە [[عێراق]] ھەیە. یەکێکیان لە پارێزگای دیالە ھەیە و یەکێکی تریان لە پارێزگای سلێمانی. جاران یەک قەزای کفری یەکگرتوو ھەبوو. بەڵام لە ماوەی ڕابردوودا زۆربەی قەزاکە بە [[کفری]] ناوەندییەوە کەوتۆتە ژێر کۆنترۆڵی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ە. حکومەتی فیدراڵی [[عێراق]] ناکۆکی لەسەر ئەمە دەکات و بانگەشەی ئەوە دەکات کە تەواوی قەزاکە بە فەرمی بەشێکە لە [[پارێزگای دیالە]]. بەڵام حکومەتی کوردی قەزای نوێ و سەربەخۆی دروستکردووە، لەو ناوچانەی لەژێر دەسەڵاتیدایە، کە بە قەزای کفریش ناودەبرێت. ھەروەھا قەزا کوردیەکە ھەندێک خاکی زیادەی تێدایە، کە حکومەتی فیدراڵی ئیدیعای دەکات وەک بەشێک لە قەزای دووز لە [[پارێزگای سەلاحەددین]]، ھەروەھا ئەو ناوچانەی کە بێ مشتومڕ لەلایەن بەغداوە وەک بەشێک لە [[پارێزگای سلێمانی]] دانیان پێدانراوە. بەم شێوەیە دوو قەزای ھاوتەریب، یەکێکیان لەژێر دەسەڵاتی دیالە و یەکێکی تریان لەژێر دەسەڵاتی سلێمانیدا بوونیان ھەیە، کە کۆنترۆڵ و ئیدیعای سەریەککەوتوویان لەسەرە. ناحیەکانی قەزای کفری کە لە ژێر دەسەڵاتی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]دایە و سەر بە [[پارێزگای سلێمانی]]ە بریتین لەمانە(ناحیەی کفری ناوەند، ناحیەی کۆکس، ناحیەی نەوجول، ناحیەی سەرقەڵا و ناحیەی ئاوەسپی)، ھەروەھا ئەو ناحیانەی سەر بە قەزای کفرین و لە ژێر دەسەڵاتی حکومەتی عێراقین و سەر بە [[پارێزگای دیالە]]ن بریتین لەمانە(ناحیەی قەرەتەپە و ناحیەی جەبارە)<ref> http://slemani.gov.krd/storeImages/map1.jpg </ref> == ناو == قەزاکە بەناوی ناوەندەکەیەوە ناو نراوە کە ئەویش شارۆچکەی [[کفری]]ە، ئەم بۆچوونانە ھەیە لە سەری: * ناوی شارۆچکەکە کە ([[کفری]]ە) لەوەوە ھاتووە کە ماددەی کفر(قیر) لە ناوچەکەدا ھەیە، جۆرێکە لە قیر(زفت) کە لە دەرەوەی خەزنە و بەلەم و کەشتی و ئەوانی تر دەدرێت. مێژوونووسان پشتڕاستی دەکەنەوە کە کفری نزیکە لە وشەی(کوفر) کە بە واتای جۆرێک لە قیر لە زمانی زراوی عەرەبی و لە وشەی (کیرۆ)ەوە ھاتووە، کە بە واتای (تاڵ) دێت ھەروەھا لە زمانەکانی بابلی و ئاشووریدا. * بنەچەی ئەم شارە بریتییە لە (ئاسکی کفری) کە شارێکی دێرینە و دەکەوێتە نزیک شاری [[کفری]] تەنھا کەلاوەکانی ماون و دەوترێت مێژووەکەیان دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی [[ئاشووریەکان]]. ھەندێکی تر دەڵێن (کوفر) ناوێکە بۆ کچان کە لەو خاکانەدا زۆرە، شێواندنی وشەی (کافور). * لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]دا بە (الصلاحیة) ناسرابوو. شایانی باسە لە نزیک شارۆچکەی [[کفری]] گوندێک ھەیە کە بە ([[ناساڵەح]]) ناسراوە، کە قیریش لێی دەردەھێنرێت. * مێژوونووسی عێراقی ئەلسەید عەبدولڕەزاق حەسەنی لە کتێبی (عێراق و کۆن و نوێ)دا دەڵێت، کە لە ساڵی ١٩٧١ لە بەیروت بڵاوی کردۆتەوە([[کفری]] شارۆچکەیەکە دەکەوێتە دامێنی چیای (باوەشوار)، کە خەڵکەکەی تیایدا دوعای بۆ دەکەن بۆ گۆڕەکەی، لە نزیکیشی ئەو ھێڵی ئاسنییە کە لە نێوان [[بەغدا]] و [[کەرکووک]] درێژ دەبووەوە تێپەڕی). * لە قەزای کفریدا لە لێواری چۆمەکاندا درەختی کفر(تەروو) دەڕوێت کە دارێکی سرووشتی قەد باریکی کورتی گەڵا باریکە، ئەگەری ھەیە بەھۆی زۆری ئەم دارەوە ناوچەکە ناونرابێت.<ref> أصول أسماء المدن و المواقع العراقیة – الجزء الأول – بغداد 1976م للأستاذ جمال بابان </ref> == دانیشتووان == ژمارەی دانیشتووانی شارەکە لە ئێستادا کەمتر لە ٣٠ ھەزار کەسە، دانیشتووانی قەزاکە چەندین نەتەوە لەخۆدەگرێت، لەوانە [[کورد]] و [[تورکمان]] و [[عەرەب]] و خزمایەتی لە نێوان زۆربەی [[ئێڵ]]ە گەورەکاندا ھەیە. کەمینەیەکی [[جوو]] لە (٢٩) بنەماڵەدا ژیاون، بەپێی وتەی پرۆفیسۆر ''ھاشم سەید ئەحمەد'' لە دەستنووسەکەیدا کە بۆ چاپکردن ئامادەکراوە بەناوی(ھەواڵی کفری و ڕووداوەکانی لە ساڵی ١٩٤٠ تا ١٩٦٠)، [[جوو]]ەکان لە بواری بانکی و بازرگانیدا کار دەکەن، ھەروەھا ماڵی عیبادەتیان ھەیە، کە بە شێوەیەکی ناوخۆیی پێی دەوترێت (تۆرات)، تا ئێستاش خانووەکانیان دەکەوێتە ناوچەی سادە، ئەمڕۆش بووەتە ستۆدیۆیەکی فۆتۆگرافی بەناوی... ستۆدیۆی سەید، گۆڕستانی تایبەت بە خۆیان ھەیە دەکەوێتە دەربەندی تاڵا. دانیشتووانی ئەم قەزایە زۆرینەی [[کورد]]ن و بە تەوای قەزاکەدا بڵاو بوونەتەوە، کەمینەی [[عەرەب]] و [[تورکمان]] لە ناحیەکانی قەرەتەپە و جەبارەدا ھەن. == شوێنەوارەکان == لە نزیک شاری [[کفری]] چەند وێرانێکی گەورەی شوێنەواری ھەیە، لەوانە: * '''خربەت قەرە ئۆغلان''': دەتوانیت پاشماوەی ئەو بینایانە ببینیت کە لە بەرد و گەچ و دیکۆراتی گەچ دروستکراون. * '''گردی قەڵای کچ''': وە دەتوانیت پاشماوەی ئەو بینایانە ببینیت کە لە بەرد و گەچ و دیکۆراتی زەخرەفە دروستکراون. * '''کەلاوەکانی ئاسکی کفری''': دەکەونە باشووری ڕۆژھەڵات، ٨کم لە [[کفری]] دوورە، کە پێدەچێت شاری دێرینی کفری لەسەری ھەڵکەوتبێت. * ھەروەھا بەڵگە ھەیە لەسەر مەزارگەی ئیمامەکانی [[یارسان|کاکەیی]] لە شوێنە جیاجیاکانی شارەکە، لەوانە (باوە شاسوار)، (باوە کاشە)، (ئیمام محمد) و (شێخ باوە). == شوێنە گرنگەکانی == لە قەزاکەدا زۆرێک لە مەزارگە پیرۆزەکان لەلایەن سەرداینکەرانەوە لە وەرزە جیاوازەکاندا سەردانیدەکرێن دەکرێن، لەوانە: * مەزارگەی شێخ بابا: دەکەوێتە نزیک [[گوڵاڵە|جەلەولا]](قەرەخان) و ئاوی تایبەتی ھەیە بۆ ئەوانەی نەخۆشی درێژخایەنیان ھەیە بۆ خۆشۆردن. * مەزاری سەید ئیبراھیم سەمین: لەوێدا خەڵک دەڵێن نەوەی ئیمام موسای کازمە و دەکەوێتە نزیک [[ناحیەی قەرەتەپە]]. * مەزارگەی دوانزە ئیمام: دەکەوێتە ٥کم لە باکووری [[کفری]]. * مەزارگەی باوە شاشەوار: مەزارەکە دەکەوێتە ناو شاخەکەوە کە ڕووی لە [[کفری]] کردووە، لە گۆڕستانی [[کفری]] کە بە ناوی ئەوەوە ناودەبرێت و پیرەکان دەڵێن خاوەنی ئەم مەزارگەیە یەکێک بووە لە موجاھیدەکان و لە یەکێک لەو شەڕانەدا شەھید بووە کە لەو ناوچەیە ڕوویداوە بۆیە تەرمەکەی لەوێ لە گوندێکدا بە ناوی ئەوەوە نێژراوە. == ڕووبار و چۆمەکان == بەناوبانگترین ڕووباری ئەم قەزایە ڕووباری [[سیروان]]ە کە بە سنوورەکانی باشووریدا تێدەپەڕێت. چەمی قەرەبوڵاغ کە لقێک ڕووباری [[سیروان]]ە و لە گوندی [[قەرەبوڵاغی کۆن]]ەوە سەرچاوە دەگرێت و ھەر بەناوی ئەوەوە ناونراوە، ئەم چۆمە ئاودێری زەویەکانی گوندەکان و دەوروبەری دەکات. سەبارەت بە چۆمی سێیەمیش چۆمی(قەرەتەپە) کە لە ڕووباری [[سیروان]] لە گوندی[[کوڵەجۆ]] لقی لێدەبێتەوە و لە نزیک گوندی (عەلی سەرای خواروو) کۆتایی دێت. ھەروەھا چۆمی سیرلان ھەیە کە لە ڕووباری [[سیروان]] لە گوندی[[کوڵەجۆ]] لقی لێدەبێتەوە و ئەم چۆمە زەوییەکانی گوندی سیرلان و قەرەتەپە و قۆری چای ئاودێری دەکات. سنووری نێوان قەزای کفری و [[قەزای دووزخورماتوو]] کە دۆڵێکی وشکە و تەنیا ئاوی سێڵاوی پیادادەڕوات. وە ڕووباری کفری کە پێی دەوترێت (قوشە جاجان) و لەلای ڕۆژھەڵاتی شارۆچکەی [[کفری]]ەوە تێپەڕ دەبێت. == سەرچاوەکان == {{پارێزگای سلێمانی}} {{قەزاکانی ھەرێمی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|کوردستان}} {{گوندەکانی قەزای کفری}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:کفری]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دیالە]] [[پۆل:گوندەکانی سلێمانی]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] [[پۆل:گوندەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای عێراق]] [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] 0c9wpudg7nwzwkih4i9qpkvr5oix1cd 0 212786 967396 949785 2022-08-03T11:08:01Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەزای خانەقین | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[قەزا]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = Silemani governorate 2015.png | photo2b = Diyala province.JPG | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = نەخشەی قەزاکانی [[پارێزگای سلێمانی]] و [[پارێزگای دیالە]] | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=7|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=34.3615|frame-long=45.28965|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = | latd = 34 |latm = 21 |lats = 41 |latNS = | longd = 45 |longm = 17 |longs = 23 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای سلێمانی]] و [[پارێزگای دیالە]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[پایتەخت|مەڵبەند]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[خانەقین]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[قەزا]] | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ٣٥١٢ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = ١٤٨ | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٣٥٠٠٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠١١]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = خانەقینی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]، [[کوردیی کەڵھوڕی]] و [[گۆرانی-زازایی|گۆرانی]])، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]]) و [[یارسان]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=2018-09-13}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەزای خانەقین''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قضاء خانقین''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Khanaqin District'') یەکێکە لە قەزاکانی [[پارێزگای سلێمانی]] و [[پارێزگای دیالە]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی [[شارۆچکە]]ی [[خانەقین]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> قەزاکە چوا ناحیەی ھەیە بە ناوەکانی قۆرەتوو و مەیدان و گوڵاڵە(جەلەولا) و سەعدیە. زۆرینەی [[کورد]]ە و کەمینەی [[تورکمان]] و [[عەرەب]]ن. پێشتر سەر بە [[پارێزگای کەرکووک]] بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> بە فەرمی بەشێکە لە [[پارێزگای دیالە]]، بەڵام لە ژێر کۆنترۆڵی دیفاکتۆی(پەیوەندیدارە) [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ە.<ref> https://reliefweb.int/attachments/d033eb4d-bb95-33dd-aa20-db709f10c242/14956D076A0123C6C125760B0033C4AE-Full_Report.pdf </ref> لە ئێستادا دوو قەزای خانەقین لە [[عێراق]] ھەیە. یەکێکیان لە [[پارێزگای دیالە]] ھەیە و یەکێکی تریان لە [[پارێزگای سلێمانی]]. جاران یەک قەزای خانەقینی یەکگرتوو ھەبوو. بەڵام لە ماوەی ڕابردوودا زۆربەی قەزاکە بە [[خانەقین]]ی ناوەندییەوە کەوتۆتە ژێر کۆنترۆڵی [[عێراق]]وە. حکومەتی فیدراڵی [[عێراق]] ناکۆکی لەسەر ئەمە دەکات و بانگەشەی ئەوە دەکات کە تەواوی قەزاکە بە فەرمی بەشێکە لە [[پارێزگای دیالە]]. بەڵام حکومەتی کوردی قەزای نوێ و سەربەخۆی دروستکردووە، لەو ناوچانەی لەژێر دەسەڵاتیدایە، کە بە قەزای خانەقین ناودەبرێت. بەم شێوەیە دوو قەزای ھاوتەریب، یەکێکیان لەژێر دەسەڵاتی دیالە و یەکێکی تریان لەژێر دەسەڵاتی سلێمانیدا بوونیان ھەیە، کە کۆنترۆڵ و ئیدیعای سەریەککەوتوویان لەسەرە. ناحیەکانی قەزای خانەقین کە لە ژێر دەسەڵاتی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]دایە و سەر بە [[پارێزگای سلێمانی]]ە بریتین لەمانە(ناحیەی قۆرەتوو، و ناحیەی مەیدان)، ھەروەھا ئەو ناحیانەی سەر بە قەزای خانەقینن و لە ژێر دەسەڵاتی حکومەتی عێراقین و سەر بە [[پارێزگای دیالە]]ن بریتین لەمانە(ناحیەی خانەقین(ناوەند)، ناحیەی گوڵاڵە و ناحیەی سەعدیە)<ref> http://slemani.gov.krd/storeImages/map1.jpg </ref> قەزاکە بەشێکە لە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]].<ref> https://www.gksat.tv/details.aspx?jimare=104369 </ref> ڕووباری ئەڵوەند بەناو قەزای خانەقیندا تێدەپەڕێت پێش ئەوەی بچێتە ڕووباری[[سیروان]]ەوە. ژمارەی دانیشتوانی قەزاکە لە ساڵی ٢٠٠٣دا بە ١٧٥ ھەزار کەس مەزەندە کراوە.<ref> https://www.britannica.com/place/Khanaqin </ref> ژمارەی دانیشتوانی ناوەندی قەزاکە لە ٢٠ ھەزار کەسەوە لە ساڵی ٢٠٠٣ بۆ زیاتر لە ١٦٠ ھەزار کەس لە ساڵی ٢٠١١-٢٠١٠ زیادی کردووە بەھۆی سەقامگیری دۆخی ئەمنی.<ref> https://www.alsumaria.tv/mobile/news/55166/iraq-news </ref> == ناو == ناوی قەزاکە لە ناوەندەکەیەوە هاتووە کە ئەویش شارۆچکەی [[خانەقین]]ە: زۆر بۆچون ھەیە لەسەر ناوی [[خانەقین]]، لەوانە(خان نەقی) کە نەقی ناوی شوێنێک بووە کە خانی ھەبوون، خان بە واتای ئاغا. یان (خان قین) بەواتای جێگەی قین یاخود ڕق، چونکە گوایە پاشای ساسانەکان کە بەڕەگەز کوردن لە قیندا یاخود لە ڕقا (منزر بن نعمان) لەوێ زیندانی کردووە چونکە ئامادە نەبووە بە زاوا قبوڵی بکات. یانیش ئەڵێن کاتێک کە عەرەبە داگیرکەرەکان ھاتوون لە ئاوی ئەڵوەندا خنکاون بۆیە بە دەنگی بەرز وتوویانە "خنقینی" کە بە شوێنی خنکاندنەکە ناسراوە. بەڵام بە زمانی [[کوردیی کەڵھوڕی]] یان [[گۆرانی-زازایی|گۆرانی]] بە (خانە قی) ناودەبرێت.<ref> http://chawykurd.com/details.aspx?=hewal&jmare=5792&Jor=65&Jor2=4 </ref> == جوگرافیا == قەزای خانەقین ھاوسنوورە لەگەڵ ئەم [[قەزا]] و [[شارستان]]انە: * لە باکوورەوە لەگەڵ [[قەزای کەلار]] و [[قەزای دەربەندیخان]]. * لە باشوورەوە لەگەڵ [[قەزای بەلەدروز]] و [[قەزای میقدادیە]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی سەرپێڵی زەھاو]] و [[شارستانی قەسری شیرین]]. * لە ڕۆژاواوە لەگەڵ [[قەزای کفری]].<ref> https://www.openstreetmap.org/#map=9/34.3457/45.1923 </ref> == سەرچاوەکان == {{پارێزگای سلێمانی}} {{قەزاکانی ھەرێمی کوردستان}} {{گوندەکانی خانەقین}} {{تووڵی دەروازە|پارێزگای سلێمانی|کوردستان|عێراق|جوگرافیا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:خانەقین]] [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دیالە]] [[پۆل:گوندەکانی سلێمانی]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای سلێمانی]] [[پۆل:گوندەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای عێراق]] [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] 5rj1lts49e2nx4pddr7ole0egkb9aah 0 212805 967452 949885 2022-08-03T11:48:53Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ناحیەی قەسرۆک | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[ناحیە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 50 |lats = 17 |latNS = | longd = 43 |longm = 20 |longs = 09 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[ناحیە]] | ڕێکەوتی دامەزران = [[١٩٧١]] | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = ٤٤٤ | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = ١٦٥٥ | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی سوریانی |سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ناحیەی قەسرۆک''' یان '''ناحیەی مرێبا''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''ناحیة قسروک''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Qasrok subdistrict'') یەکێکە لە ناحیەکانی [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارەدێی [[چڕە]]یە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/300919024657.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == ناو == * ناوی ئەم ناحیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی [[قەسرۆک]] بوو دواتر ناوەندەکەی بوو بە شارەدێی چرە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> * لە سەردەمی دەسەڵاتی حکومەتی عێڕاقدا پێی دەووترا ''ناحیەی مرێبا'' لەبەرئەوەی ناوەندی ناحیەکە گوندی [[مرێبا]] بوو. == مێژوو == ناحیەی قەسرۆک لە ساڵی ١٩٧١دا دامەزرا ناوی ناحیەی مرێبا بوو، ھەر دوای [[ڕاپەڕین]]ە مەزنەکە ناوەندی ئەم ناحیەیە گواسترایەوە بۆ ''کۆمەڵگەی قەسرۆک'' دوای ئەوەش بۆ شارەدێی [[چڕە]]. ئەم ناحیەش وەکو ھەموو ناحیەکانی کەی [[قەزای شێخان]] ھەر لە ساڵی شەستەکانەوە دووچاری چەند ھەڵمەتێکی بە [[عەرەباندن]] بووەوە بە تایبەتیش دوای ساڵی ١٩٧٥ کە دانیشتوانی [[کورد]] ڕاگوێزرانە [[قەزای ئاکرێ]] و [[قەزای بەردەڕەش]] و کۆمەڵگە بەزۆرە ملێکانی (قەسرۆک و چڕە و کەڵەکچی)، چەند ھۆزێکی [[عەرەب]]یان ھێنایە جێگەی کوردان، دوای [[ڕاپەڕین]] ناوچەکە ئازادکراو عەرەبە ھاوردەکان گەڕانەوە بۆ دەوری شاری [[مووسڵ]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> ھەروەھا [[ئێزیدی]]یەکانی دەڤەری باسک لە گوندەکانی(مام رەشا، موسکا، موقبلە، محمودا، بیت نار، باقەسرێ، کیس قەلعە، کەندالا، جروانە) ڕاگوێزرابوونە کۆمەڵگەی (مەھەتێ) و لەوێ نیشتەجێ کرابوون. == جوگرافیا == سنوری ناحیەی قەسرۆک، * لە باکوورەوە [[ناحیەی ئەترویش]]. * لە باشوورەوە [[ناحیەی ڕۆڤیا]] و [[ناحیەی زێلکان]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[ناحیەی گردەسێن]] و [[ناحیەی ڕۆڤیا]]. * لە ڕۆژاواوە [[ناحیەی شێخان]] و [[ناحیەی زێلکان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == * پێکھاتەی نەتەوەی ئەم ناحیەیە زۆرینەی [[کورد]] و کەمینەیەک [[ئاشوورییەکان]] تێدا دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کشتووکاڵ == ڕووبەری زەوی داچاندی ئەم ناحیەیە مەزەندە دەکرێت بە (٦٨٫٥٥٣) دۆنم ھەروەھا گەلێک ڕەز و بێستانی لێ ھەیە، ژیانی خەڵکی لەسەر کشتووکاڵە بە زۆری، بەروبوومی [[زستان]]ەیان بریتییە لە ([[گەنم]]، [[نیسک]]، [[نۆک]] و [[جۆ]] و …ھتد)، بەروبوومی [[ھاوین]]ەیان بریتییە لە ([[برنج]] ، [[تەماتە]]، [[کونجی]]، [[گوڵەبەڕۆژە]] و [[سەوزە]]) بۆ ئاودێری سوود لە ئاوی ڕووباری خازر و گۆمل وەردەگرن، ھەروەھا سوود لە ئاوی کانی و کانیاو و بیری دەڤەرەکەش وەردەگرن. سروشتی زەوی ئەم ناحیەیە زۆری دەشتە و درێژەوەبووی (دەشتی ناوکوڕە) ڕووبەرێکی زۆری ناحیەکە پێک دەھێنێت، ھەروەھا ھەندێک دەشتی دیکەی ھەیە وەکو (کفری، سێگرک و مرێبا) ھەروەھا چیاکانی (خێرێ و چپانک) و بڵندایی (مەلکیشان)ی لێیە. == شوێنەوار == گەلێک شوێنەواری دێرین لە ناوچەکەدا ھەیە، ھەندێک مێژوونووس سەردەمەکەیان دەگێڕنەوە بۆ سەردەمی [[زەردەشت]]ی وەک (باسفرێ، بیرێ و مێرسیداجەمی) ھەروەھا شوێنەواری دێرینی گوندی ([[درین]])، ھەندێک گردی شوێنەواری ھەیە لە گوندەکانی ([[زیناڤا]]، [[میری]]، [[کەلەکچی]]، [[گر زەنگل]]). == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (٧٦) گوند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Demographic Survey | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = ئینگلیزی}}</ref> ==ئەمانەش ببینە== * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] * [[ناحیەی باعەدرێ]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] sehojh2pcfatk69klujgsgmu3ypol1p 0 212806 967449 949886 2022-08-03T11:48:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ناحیەی زێلکان | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[ناحیە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 50 |lats = 17 |latNS = | longd = 43 |longm = 20 |longs = 09 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[ناحیە]] | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = بەڕێوەبەر | ناوی سەرۆک =محەممەد ئەمین | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])، [[زمانی سوریانی |سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ناحیەی زێلکان''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''ناحیة زیلکان''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Zilkan subdistrict'') یەکێکە لە ناحیەکانی [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارەدێی [[زێلکان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/300919024657.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == ناو == * ناوی ئەم ناحیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی [[زێلکان]]ە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref>. == مێژوو == زۆرترین ڕێژەی دانیشتووانەکەی موسڵمان و ئێزدین و چەندین ناوچەی شوێنەواری تێدایە، لەوانە: کاری کۆمێل، لە گوندی زیلکان و تل زەیت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == جوگرافیا == سنوری ناحیەی زێلکان: * لە باکوورەوە [[ناحیەی شێخان]]. * لە باشوورەوە [[ناحیەی بەعشیقە]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[ناحیەی قەسرۆک]]. * لە ڕۆژاواوە [[ناحیەی شێخان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == ژمارەی دانیشتووانی ٣٥ ھەزار کەسە، ناوچەی زێلکان(فاروق) دەکەوێتە باشووری ناوەندی شێخان.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کشتووکاڵ == == شوێنەوار == == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (٢٤) گوند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Demographic Survey | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = ئینگلیزی}}</ref> ==ئەمانەش ببینە== * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] * [[ناحیەی باعەدرێ]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] bje0qq6mkzf1ufiohbeipnuifxontmc 0 212807 967448 958566 2022-08-03T11:48:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = ناحیەی باعەدرێ | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[ناحیە]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 266 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = | دەرزی نەخشە١ = | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[ئێران]]دا | latd = 36 |latm = 50 |lats = 17 |latNS = | longd = 43 |longm = 20 |longs = 09 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = | ناوی دابەشکراو٤ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = بوون بە [[ناحیە]] | ڕێکەوتی دامەزران = [[١٩٩٨]] | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = | سەرناوی سەرۆک٢ = | ناوی سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = ١ | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باکووری|کورمانجی]])، [[زمانی سوریانی |سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]])، [[ئێزیدی]] و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''ناحیەی باعەدرێ''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''ناحیة باعذرة''، بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Baadre subdistrict'') یەکێکە لە ناحیەکانی [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. ناوەندەکەی شارەدێی [[باعەدرێ]]یە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2021/394960.PDF?ver=132724670930000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/300919024657.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == ناو == * ناوی ئەم ناحیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی [[باعەدرێ]]یە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ووڵاتەکەت بناسە | ناونیشان = http://www.historyofkurd.com/2016/03/23/.PDF?* وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = جەمیل ڕۆژبەیانی | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref>. == مێژوو == ئەم ناحیەیە بە فەرمانی سەرۆکایەتی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] ژمارە (٦٣١ ل ٢٥/١١/١٩٩٨) ھاتە دامەزراندن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = کورد لە پارێزگای مووسڵ | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2010/18982.PDF?ver=129815865500000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = خەسرۆ گۆران | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == جوگرافیا == سنوری ناحیەی زێلکان: * لە باکوورەوە [[ناحیەی ئەترویش]]. * لە باشوورەوە [[ناحیەی شێخان]] و [[ناحیەی ئەلقۆش]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە [[ناحیەی شێخان]]. * لە ڕۆژاواوە [[ناحیەی ئەلقۆش]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/a212.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == دانیشتوان == ژمارەی دانیشتووانی ٢٤ ھەزار کەسە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000 |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = د.عەبدوڵا غەفور | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = کوردی}}</ref> == کشتووکاڵ == == شوێنەوار == == کارگێڕی == لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (١٣) گوند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Demographic Survey | ناونیشان = https://krso.gov.krd/content/upload/1/root/080519013929.pdf |ڕێکەوتی سەردان= | بڵاوکەرەوە = | نووسەر = دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان | نووسەرەکانیتر = |قاڵب = |زمان = ئینگلیزی}}</ref> ==ئەمانەش ببینە== * [[ناحیەی شێخان]] * [[ناحیەی ئەترویش]] * [[ناحیەی قەسرۆک]] * [[ناحیەی زێلکان]] == سەرچاوەکان == {{قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] 6927rhw55pttfrxtdwpwgqcwkx8zanz 0 212809 967173 950899 2022-08-02T19:43:24Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = باعەدرێ | ناوی فەرمی = Baadre - باعذرة | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[شارەدێ]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Yezidi town of Baadre, near Shekhan in Duhok Governorate 11.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = دیمەنێکی گشتی لە شارەدێی باعەدرێ | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=10|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.71964|frame-long=43.25433|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 43 |lats = 10 |latNS = | longd = 43 |longm = 15 |longs = 16 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک|دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی باعەدرێ|باعەدرێ]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = بەڕێوەبەر | ناوی سەرۆک = شەماڵ ئەدیب | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٤٩٤ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٩٫٨٣٥ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = باعەدرێی | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]]) و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئێزیدی]]، [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''باعەدرێ''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''باعذرة''، [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Baadre''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) شارەدێیەکە لە [[قەزای شێخان]] لە [[پارێزگای دھۆک]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> باعەدرێ دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]]. بەپێی ئاماری ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی شارەدێی باعەدرێ ٩٨٣٥ کەس و دانیشتوانی گوندەکان ١٦٧٥ کەس بووە، و زۆرینەیان [[کورد]]ن. <ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> <ref> https://reliefweb.int/report/iraq/demographic-survey-kurdistan-region-iraq </ref> شارۆچکەکە دەکەوێتە [[دەشتی نەینەوا]].<ref> https://www.iranicaonline.org/articles/yazidis-i-general-1 </ref> دانیشتوانی باعەدرێ زۆربەیان [[ئێزدی]]ین و بە پایتەختی سیاسی ئێزدییەکان دادەنرێت. وەک چۆن بووەتە بنکەی سەرۆکی گروپەکە، '''میر'''. قەڵای بنەماڵەی شازادە لێرەدا دەدۆزرێتەوە، ھەروەھا گۆڕستانی میر عەلی بەگ کە زۆر ڕێزی لێدەگیرێت (ڕۆژانی حوکمڕانی: ١٨٩٩-١٩١٣).<ref> https://www.mesopotamiaheritage.org/en/monuments/le-mausolee-yezidi-mir-ali-beg-de-baadre/ </ref> == مێژوو == [[پەڕگە:Cemetery in the Yezidi town of Baadre near Sheikhan in Duhok Governorate 01.jpg|وێنۆک|گۆڕستانی [[ئێزیدی]]ەکان لە باعەدرێ]] [[پەڕگە:Yezidi village of Baadre near Shekhan and Duhok, near the Shrine of Haji Ali 13.jpg|وێنۆک|پەرستگای [[ئێزیدی]] (قوبەی حاجی عەلی) لە باعەدرێ]] ئەو گوندە لە بنەڕەتدا گوندێکی ئاشووری بوو کە بە (بێت ئەدرەی) ناسرابوو. <ref>{{Cite book|last=Wilmhurst|first=David|title=The Ecclesiastical Organization of the Church of the East, 1318-1913|year=2000|pages=203}}</ref> لە عێراقی بەعسیدا، دانیشتوانی باعەدرێ بە ھۆی پاڵپشتییان لە [[پێشمەرگە]] ڕاگوێزران. بە وتەی شەماڵ عەدیب کە لەو کاتەدا سەرۆکی شارەوانی شارۆچکەکە بووە، شارۆچکەکە و ١٠ گوندی دەوروبەری ٢٠٢٨ خێزانی ئاوارەیان وەرگرتووە کە کۆی گشتی ١٢ ھەزار و ١١٥ کەس لە کۆمەڵکوژی شەنگال لە ساڵی ٢٠١٤دا ھەڵھاتوون.<ref> https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/19448953.2018.1406689?journalCode=cjsb20 </ref> == سەرچاوەکان == {{پارێزگای دھۆک}} {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] 7nfzxopkaacz2znoz06sauiogeg1plc 0 212915 967417 950647 2022-08-03T11:27:00Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki لە ژێر سەرکردایەتی [[سەلاحەدینی ئەییووبی|سەلاحەدین ئەیوبیدا]]، لە ڕۆژی شەممە ٢٥ی ڕەبیع الثانی ساڵی ٥٨٣ی [[ڕۆژژمێری کۆچی|کۆچی]] کە هاوتایە لەگەڵ ٤ی تەمموزی ١١٨٧یزایینی لە نزیک گوندی ئەلمەجەودە، لە نێوان ناسر و تبریا، کە [[ئیسلام|موسڵمانان]] تێیدا بوون، ڕوویدا سەرکەوتوو بوون و [[مەسیحی|خاچپەرستەکان]] خۆیانخستە دۆخێکی ستراتیژی نائارام لەناو گەمارۆیەکی هێزەکانی سەلاحەدین، کە لە ئەنجامدا بووە هۆی کەوتنی شانشینی قودس دواتر، وئازادکردنی زۆربەی ئەو زەویانەی کە لەلایەن خاچپەرستەکانەوە داگیرکرابوون،سەلاحەدین [[شوێنە پیرۆزەکان لەئیسلامدا|شوێنە پیرۆزییەکانی]] ئیسلامی نۆژەنکردەووە. {{Infobox military conflict|conflict=گەمارۆدانی قودس|image=[[File:ChristiansBeforeSaladin.jpg|250px]]|caption=سەلاحەدین و مەسیحییەکانی قودس، وێنەکێشان لەلایەن [[فرانسوا گویزۆت]] (١٨٨٣)|date=٢٠ی ئەیلوولی – ٢ی تشرینی یەکەمی ١١٨٧ ({{Age in years, months, weeks and days|month1=09|day1=20 |year1=1187|month2=10|day2=2|year2=1187}})|place=[[ئورشەلیم]]|result=ئەییوبیەکان سەرکەوتن * کەوتنی [[شانشینی قودس]]|combatant1={{flagicon image|Flag of Ayyubid Dynasty.svg|size=20px}} [[دەوڵەتی ئەییووبی]]|combatant2={{flagicon image|Arms of the Kingdom of Jerusalem.svg|border=no|size=15px}} [[شانشینی قودس]]<br/>{{flagicon image|Cross of the Knights Hospitaller.svg|border=no|size=15px}} [[شۆڕشگێرانی هۆسپتیلەر]]<br/>{{flagicon image|Knights Templar Cross.svg|border=no|size=15px}} [[شۆڕشگێرانی تێمپلەر]]|commander1={{flagicon image|Reconstruction of the Standard of the Sultan Saladin.svg|size=20px}} [[سەلاحەدینی ئەییووبی]]|commander2={{flagicon image|Armoiries Ibelin.svg|border=no|size=15px}} [[بالیان لە ئیبێلین]]<br/>{{flagicon image|Orde van het Heilig Graf Basis.png|border=no|size=15px}} [[Patriarch Heraclius of Jerusalem| هێراکلیۆسی قودس]]|strength1=نەزانراو، ئەگەری زۆرە لە دەوروبەری ٢٠ هەزار پیاوی بەهێز|strength2=٤٠٠٠ پیاو|casualties1=نەزانراو|casualties2=نەزانراو}} شکستی [[مەسیحی|خاچپەرستەکان]] لە [[جەنگی حەتین|شەڕی حەتین]] کارەساتبار بوو، کە تێیدا گوڵی شوڕشگێڕەکانیان لەدەستدا، و تێیدا ژمارەیەکی زۆر لە سەربازەکانیان کوژران و ژمارەیەکی زۆر لە خێزانەکانیش بە هەمان شێوە دەستگیرکران. [[مزگەوتی ئەقسا]] بوو بە دەستی فەرماندە سەلاحەدین ئەیوبی، لەنێو دیلەکاندا پاشای مەقدیس هەبوو کە ١٥٠ شوڕشگێڕی لەگەڵدا بوو. پەیوەندییەکانی شانشینی لاتینی قودسی لەگەڵ ئەوروپا پچڕاند، هەروەها دەستی بەسەر گرنگترین قەڵاکانی خاچپەرستانی باشووری تیبریادا گرت، جگە لە کاراک و کراک دی شێڤالیێر (قەڵاکە). سەڵاحەدین بە مامەڵەیەکی زۆر نەرمتر و سووکتر لە چاوی خاچپەرستان مامەڵەی لەگەڵ قودس و دانیشتووانەکەی کرد، نزیکەی ١٠٠ ساڵپێش ئەوە. هیچ دڕندەیی و وێرانکارییەکی بێمانا لە سەلاحەدین نەکەوتە خوارەوە، بەڵام ڕێگەی پێدا لە ماوەی ٤٠ ڕۆژدا قودس بەجێبهێڵن،دوای ئەوەی فیدیەی بۆ هەموو پیاو و ژن و منداڵێک دا و سەلاحەدین لێبوردەیی زۆری بۆ خاچپەرستە هەژارەکان نیشان دا کە نەیانتوانیبا پارەکە بدەن.<ref>{{Citation|title=Siege of Jerusalem (1187)|date=2022-05-28|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Siege_of_Jerusalem_(1187)&oldid=1090294816|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-06-03}}</ref><ref>{{Cite web|title=Internet History Sourcebooks Project|url=https://sourcebooks.fordham.edu/source/1187saladin.asp|access-date=2022-06-03|website=sourcebooks.fordham.edu}}</ref> لە تشرینی دووەمی ١١٨٨ی زایینی گارنیۆنی کاراک خۆی ڕادەست کرد، و لە نیسانی ئایاری ١١٨٩ گارنیۆنی کاراک دی مۆنریال خۆیڕادەست کرد، و قەڵای بالفۆر دوا قەڵا بوو کە کەوتە خوارەوە، و قەڵای کراک دی شێڤالیێر لە ڕۆژهەڵاتی تارتوس. ڕووخانی شانشینی قودس وایکرد [[پاپا|پاپای ڕۆما]] دەست بکات بە ئامادەکاری بۆ [[جەنگی خاچپەرستی سێیەم]] کە لە ساڵی ١١٨٩ز دەستی پێکرد. == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جەنگەکانی سەلاحەدینی ئەییووبی]] aw4447qor3q7xkc2jwahqsqgwg6zjpo 0 213002 967164 960536 2022-08-02T19:37:22Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''ئیدان ئامێدی''' ({{بە عیبری|עידן עמדי}}) (لەدایکبووی [[١٩ی شوبات]]ی [[١٩٨٨]]) گۆرانیبێژ، گۆرانینووس و [[ئەکتەر]]ێکی [[ئیسرائیل]]ییە. == ژیاننامە == ئیدان لە بنەماڵەیەکی [[کوردانی ئیسرائیل]] ھاتووەتە جیھان و لە [[ئورشەلیم]] گەورە بووە.<ref>{{Cite web|url=https://rojevakurd.com/stranbej-u-listikvane-navdare-israili-idan-amedi/amp/|title=Stranbêj û lîstikvanê navdarê Îsraîlî Îdan Amêdî|last=|first=|date=|website=rojevakurd.com|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref> ئیدان لە ھونەری جەنگیی وەک تایکواندۆ پسپۆڕە. پێش خزمەتی سەربازیی، لە ساڵی [[٢٠٠٥]] نازناوی لە تایکواندۆ بەدەست خستووە. == بەرھەمەکان == * ''Idan Amedi'' (٢٠١١) * ''Bazman Hahachron (لەم دواییانە)'' (٢٠١٣) * ''Ratzinu Lihiyot (دەمانویست ببین)'' (٢٠١٥) * ''Chelek Mehazman (بەشێکی کاتەکە)'' (٢٠١٧) == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مۆسیقا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٨]] [[پۆل:ئەکتەرەکان]] [[پۆل:زیندووان]] i60sfxvmc45erwoimkygdqsqt6x3tm0 0 213020 967156 952507 2022-08-02T19:34:11Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision | native_name = ئەیالەتی بەغدا | common_name = | subdivision = ئەیالەت لە | nation = ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی | year_start = ١٥٣٥ | year_end = ١٨٦٤ | date_start = | date_end = | event_start = | event_end = | p1 = سەفەوییەکان | flag_p1 = Safavid Flag.svg | s1 = ویلایەتی بەغدا | flag_s1 = Ottoman flag alternative 2.svg | image_flag = | flag_type = | image_coat = | image_map = Baghdad Eyalet, Ottoman Empire (1609).png | image_map_caption = ئەیالەتی بەغدا لە ١٦٠٩ | capital = [[بەغدا]] <ref>{{cite book|author=John Macgregor|title=Commercial statistics: A digest of the productive resources, commercial...|url=https://archive.org/details/commercialstati00macggoog|access-date=2013-06-26|year=1850|publisher=Whittaker and co.|page=[https://archive.org/details/commercialstati00macggoog/page/n32 12]}}</ref> | today = [[عێراق]] <!--- Area and population of a given year ---> | stat_year1 = | stat_area1 = | stat_pop1 = | stat_year2 = | stat_area2 = | stat_pop2 = | footnotes = }} '''ئەیالەتی بەغدا''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''إِيَالَةُ بَغْدَاد''، [[زمانی تورکیی عوسمانی|تورکیی عوسمانی]]: ''ایالت بغداد'' بە ڕۆمانی:''Eyālet-i Baġdād'')<ref name=someprov>{{cite web|title=Some Provinces of the Ottoman Empire|url=http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|publisher=Geonames.de|access-date=25 February 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130928180044/http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|archive-date=28 September 2013|url-status=dead}}</ref> یەکێک لە ئەیالەتەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] بوو کە ئێستا وەک ناوەڕاستی عێراق دەناسرێت. ڕووبەری ڕاپۆرتکراوی لە سەدەی نۆزدەهەمدا ٦٢،٢٠٨ میل چوارگۆشە بووە (١٦١،١٢٠ کم٢).<ref>{{cite book|title=The Popular encyclopedia: or, conversations lexicon|url=https://books.google.com/books?id=zSNUAAAAYAAJ&pg=PA698|access-date=2013-06-26|volume=6|year=1862|publisher=Blackie|page=698}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{تووڵی دەروازە|مێژوو|عێراق}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مێژووی بەغدا]] [[پۆل:ئەیالەتەکانی عوسمانی|بەغدا]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٥٣٥]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٨٦٤|بەغدا]] 57npi1k835kj2hs8kqyep2vhcaftxaa 0 213057 967155 953268 2022-08-02T19:34:01Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision | native_name = ئەیالەتی بەسرە | common_name = | subdivision = ئەیالەت لە | nation = ئیمپراتۆرییەتیی عوسمانی | year_start = ١٥٣٨ | year_end = ١٨٦٢ | date_start = | date_end = | event_start = | event_end = | p1 = سەفەوییەکان | flag_p1 = Safavid Flag.svg | s1 = ویلایەتی بەسرە | flag_s1 = Ottoman flag alternative 2.svg | image_flag = | flag_type = | image_coat = | image_map = Basra Eyalet, Ottoman Empire (1609).png | image_map_caption = ئەیالەتی بەسرە لە ١٦٠٩ | capital = [[بەسرە]] | today = [[عێراق]] <!--- Area and population of a given year ---> | stat_year1 = | stat_area1 = | stat_pop1 = | stat_year2 = | stat_area2 = | stat_pop2 = | footnotes = }} '''ئەیالەتی بەسرە''' ({{بە عەرەبی|إيالة البصرة}}، بە [[زمانی تورکیی عوسمانی|تورکیی عوسمانی]]: ''ایالت بصره''، بە ڕۆمانی: ''Eyālet-i Baṣrâ'')<ref name=someprov>{{cite web|title=Some Provinces of the Ottoman Empire|url=http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|publisher=Geonames.de|access-date=25 February 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130928180044/http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|archive-date=28 September 2013|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> یەکێک لە ئەیالەتەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] بوو کە ئێستا وەک باشووری عێراق دەناسرێت. ڕووبەری ڕاپۆرتکراوی لە سەدەی نۆزدەھەمدا ٩٨٧٢ میل چوارگۆشە بووە (٢٥٥٧٠ کم٢).<ref>{{cite book|title=The Popular encyclopedia: or, conversations lexicon|url=https://books.google.com/books?id=zSNUAAAAYAAJ&pg=PA698|access-date=2013-06-27|volume=6|year=1862|publisher=Blackie|page=698}}</ref> == مێژوو == بەسرە لە ساڵی ١٥٣٨ بووە پارێزگایەکی عوسمانی<ref>{{cite web|title=The Ottoman Turks and the Portuguese in the Arab Gulf 1534–1581 |url=http://www.dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1152/13561.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20210313184944/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1152/13561.pdf |url-status=dead |archive-date=March 13, 2021 |page=2}}</ref> و تا ساڵی ١٥٤٦ حاکمێکی عوسمانی دەستنیشانکرا. دواتر لە سەردەمی [[مەملوکەکانی عێراق|شانشینی مەملوکەکانی عێراقدا]] ئییالێتەکە ژێردەستەی [[بەغدا]] بوو، لە ساڵی ١٨٥٠ تا ١٨٦٢ جارێکی دیکە لە بەغدا جیاکرایەوە.<ref name="bbs">{{cite book|author=Reidar Visser|title=Basra, the Failed Gulf State: Separatism And Nationalism in Southern Iraq|url=https://books.google.com/books?id=pCC4ffbOv_YC&pg=PA19|access-date=2013-06-27|year=2005|publisher=LIT Verlag Münster|isbn=978-3-8258-8799-5|page=19}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|مێژوو|عێراق}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مێژووی بەسرە|ئەیالەتی بەسرە]] [[پۆل:ئەیالەتەکانی عوسمانی|بەسرە]] bn5pepc1ailan0pju952f4448yws41b 0 213075 967172 953414 2022-08-02T19:42:14Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = باتنایا | ناوی فەرمی = ܒܛܢܝܐ - Batnaya - باطنايا | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Christmas in Batnaya.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = [[کریسمس]] لە باتنایا | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=13|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.53772|frame-long=43.12272|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 32 |lats = 16 |latNS = | longd = 43 |longm = 07 |longs = 22 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی تلکێف|تلکێف]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٣٢٠ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٥٫٠٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠١٤]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئێزیدی]]، [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''باتنایا''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''باطنایا''،بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܒܛܢܝܐ''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> باتنایا دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] و [[دەشتی نەینەوا]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠١٤ بە ٥٫٠٠٠ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[ئاشوورییەکان]]ن و کەمینەی [[کورد]]ن. <ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> لە گوندەکەدا کڵێسای کاسۆلیکی کلدانی مار قوریاقۆس و مارت مریەم هەیە. هەروەها خانەقای مار ئۆراها دەکەوێتە نزیک گوندەکە. ١٤ میل لە شاری [[مووسڵ]]ەوە دوورە و ٤ میل لە شارۆچکەی [[تلکێف]]ەوە دوورە و زۆربەی دانیشتووانەکەی مەسیحی کاسۆلیکی کلدانن و بە [[زمانی سوریانی]] قسە دەکەن. <ref> https://www.mesopotamiaheritage.org/en/monuments/leglise-chaldeenne-mar-qouryakos-de-batnaya/ </ref> == ناو == * چەندین تیۆری بۆ سەرچاوەی ناوی گوندەکە خراونەتەڕوو وەک ئەوەی نەریتە ناوخۆییەکان پێشنیاری ئەوە دەکەن کە ڕەنگە لە "بێث" ("شوێن" بە [[زمانی سوریانی]]) و "طیطنایا" ("[[بیلبیلە]]ی ھەوردار" لە زمانی سوریانی)ەوە وەرگیراوە، کە پێدەچێت ئاماژە بە نەخۆشییەکانی چاو بکات کە بەھۆی بڕینی قامیشەوە دروست دەبن، یان دەتوانێت تێکەڵەیەک بێت لە "بێث" و "طنانا" ("دڵ گەرمی" بە زمانی سوریانی) و وەرگێڕان بۆ "شوێنی دڵ گەرمی". ناوی ڕەسەنی گوندەکە، بێت مادای، لەلایەن سوریانیەکی فەرەنسی ژان مۆریس فییەوە ھاتووە کە لە "بێث" و "[[مادا|مادای]]" ("[[ماد]]ەکان" بە [[زمانی سوریانی]]) وەرگیراوە و بەم شێوەیە وەرگێڕدراوە بۆ "شوێنی [[ماد]]ەکان".{{sfnp|Fiey|1975|p=377}} * ناوی باتنایە لە زمانی ئارامیەوە ھاتووە (بەیت تەنانا) بە واتای ماڵی قوڕ - ماڵی کۆڵنەدان - ماڵی حەسودی و خۆشەویستی یان ماڵی خۆڵەمێش. واتە ماڵی غیرە و غیرە یان رکابەرەکان، کە خەڵکەکەی تیایدا بە چالاکی و غیرە لە شوێنی کاردا تایبەتمەندن.<ref> https://web.archive.org/web/20180814040134/http://dlib.nyu.edu/files/books/auc_aco000053/auc_aco000053_hi.pdf </ref> == دانیشتووان == ژمارەی دانیشتووانی گوندەکە لە ساڵی ١٧٦٧ی زایینیدا ٩٠٠ کەس بووە و بەپێی سەرژمێری ساڵی ١٩٩٧ ژمارەی دانیشتووانەکەی ٣٣٣١ کەس بووە، لەم دواییانەشدا ژمارەی دانیشتووانەکەی دوو ھێندە زیادی کردووە بەھۆی ئاوارەبوونی خێزانە [[مەسیحی]]یەکان لە پارێزگاکانی ناوەڕاست و باشوور [[عێراق]]. == مێژوو == [[File:Chaldean catholic church in Batnaya4.jpg|thumb|کڵێسای مار قوریاقۆس لە شاری باتنایە.]] باتنایە بۆ یەکەمجار بە ناوی ''بێت مادای'' لە مێژووی بێت قۆقا لە سەدەی حەوتەمی زایینیدا ھاتووە، لەو کاتەدا پێدەچێت گوندەکە لەلایەن مار ئۆراھا (قەدیس ئیبراھیمی ماد)ەوە گۆڕدرابێت بۆ ئایینی [[مەسیحی]]. ژان مۆریس فیی دەڵێت ناوی ''بێت مادای'' ئەوە پیشان دەدات کە گوندەکە پێش مەسیحی بوونیان [[ئێزیدی]] بوون.{{sfnp|Wilmshurst|2000|pp=232–233}} ھەروەھا باتنایا وەک ئەو بێت مادای دەناسرێتەوە کە لە نامەیەکی کاسۆلیکۆس ئیشۆیاھبی دووەمدا ئاماژەی پێکراوە (٦٢٨–٦٤٥). کەنیسەی مار قوریاقۆس کە پێدەچێت لە بنەڕەتدا دێر بووە، لە ساڵی ١٤٧٤ باسکراوە، لەو ساڵەدا دەستنووسێک لەوێ لەلایەن قەشە ئیشۆ، کوڕی ئیسحاق، لە [[جۆلەمێرگ]] کۆپی کراوە.{{sfnp|Fiey|1975|p=377}} دانیشتووانی گوندەکە لە [[ئاشوورییەکان]] بوون، کە ھەموویان لایەنگری کەنیسەی ڕۆژھەڵات بوون تا ژمارەیەک کەس لە کاتێکدا لە سەرەتای سەدەی ١٨ پێش ساڵی ١٧٢٩دا ئایینی کاسۆلیکی کلدانییان گرتەبەر.{{sfnp|Wilmshurst|2000|p=232}} گوندەکە و کڵێساکەی لە ساڵی ١٧٤٣ لە نێوان شەڕی عوسمانی و فارسی ١٧٤٣-١٧٤٦ لەلایەن ھێزەکانی شەھانشا [[نادر شا]] تاڵان کرا و لە ساڵی دواتردا کڵێساکە نۆژەنکرایەوە. تا ساڵی ١٧٦٧، تەواوی دانیشتوانی گوندەکە کە ٢٠٠ خێزان بوون، پەیوەندییان بە کەنیسەی کاسۆلیکی کلدانەکانەوە کردبوو. کاتێک میسیۆنەری ئینگلیزی جۆرج پێرسی بادگەر لە ساڵی ١٨٥٢ سەردانی کرد، ٦٠ خێزان لە باتنایا نیشتەجێ بوون و ویلیام فرانسیس ئاینسۆرس لە ساڵی ١٨٥٧دا ٥٠ خانووی لە گوندەکەدا ژمارد.{{sfnp|Fiey|1975|p=378}} کڵێسای مارت مریەم (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: الطھیرە، "ھەموو پاک") لە ساڵی ١٨٦٦ دروستکراوە. ژمارەی دانیشتووانی تا ساڵی ١٨٦٧ بۆ ٩٠٠ کەس و دواتر لە ساڵی ١٨٩١ بۆ ١٠٠٠ کەس زیادی کرد.<ref> https://www.shlama.org/population?fbclid=IwAR0rMdQbvDzjzV0_CIWBCjOGCU4OSVLrbsltgKijiY1fqYC2H6VAoQ8hJ8M </ref> [[File:Chaldean catholics during palm sunday in Batnaya.jpg|thumb| کاسۆلیکەکانی کلدان ئاھەنگی یەکشەممەی خورما لە باتنایا دەگێڕن]] لە ساڵی ١٩١٣دا باتنایا ٢٥٠٠ کاسۆلیکی کلدانی تێدا نیشتەجێ بوو لەگەڵ سێ قەشە. کەنیسەی مار قەریاقۆس لە ساڵی ١٩٤٤ دووبارە دروستکرایەوە. تا ساڵی ١٩٦١ ژمارەی دانیشتوانی گوندی باتنایە گەیشتبووە ٣١٠٤ کەس. باتنایە لە ٦ی ئابی ٢٠١٤ جێھێڵدرا لە کاتێکدا دانیشتووانەکەی لە ھێرشی [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]](داعش) لە باکووری [[عێراق]] ھەڵاتبوون، پێشتر گوندەکە نزیکەی ٥٠٠٠ کەس نیشتەجێ بووە. [[پێشمەرگە]] لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ دوای شەڕێک لەگەڵ زیاتر لە ١٠٠ چەکداری داعش لەدرێژەی شەڕی مووسڵدا دەستی بەسەر باتنایادا گرت.<ref> https://theferret.scot/iraq-war-destruction-liberation-batnaya/ </ref> لە شەڕەکەدا گوندەکە زیاتر وێران بوو و ٦٠ چەکداری داعش و ٨ [[پێشمەرگە]] کوژراون. چەکدارانی داعش زیانێکی بەرچاویان بە گوندەکە گەیاندبوو وەک کڵێسای مارت مریەم کە وەک زبڵدانی چەک بەکارھاتبوو، لە کاتێکدا کەنیسەی مار قەریاقۆس تاڵان دەکرا و تەقێنرایەوە، و تەنھا ١٪ی ٩٩٧ خانووی گوندەکە ھێشتا وەک خۆیان مابوون.<ref> https://www.indcatholicnews.com/news/39000 </ref> دواتر [[پێشمەرگە]] بە ھاوکاری لەگەڵ تیمەکانی کەنەدی و فەرەنسی و ئەمریکی دەستی کرد بە پاککردنەوەی ئەو گوندە لە مین و بۆمبی چێندراو لەلایەن چەکدارانی داعشەوە. لێرەوە باتنایە کەوتە ژێر کۆنترۆڵی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ەوە، کە لەگەڵ ئەوەشدا لەلایەن حکومەتی [[عێراق]]ەوە ناکۆکی لەسەرە.<ref> https://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/30112018-amp </ref> لە تشرینی دووەمی ٢٠١٨ نیوەی دانیشتوانی گوندەکە ھێشتا لە کەمپێکی پەنابەران لە تلسقۆف نیشتەجێ بوون. لەو کاتەوە گوندەکە لە ژێر ئاوەدانکردنەوەدایە بەھۆی ئەوەی [[بەرنامەی پەرەپێدانی نەتەوە یەکگرتووەکان]] ٤٠٠ خانووی نۆژەنکردەوە، ھەروەھا ١٠ خێزانی یەکەم لە مانگی ئایاری ٢٠١٩ گەڕانەوە بۆ باتنایە. سەرەنجام تا مانگی شوباتی ٢٠٢٠، ٣٠٠ کەس گەڕابوونەوە، و ژمارەی دانیشتوانی گوندەکە تا ساڵی دواتر بۆ ٧٢٠ کەس زیادی کرد.<ref> https://www.iq.undp.org/content/iraq/en/home/presscenter/pressreleases/2019/05/30/restored-houses-bring-families-back-home-to-batnaya.html </ref> == کەسانی دیار == * شلێمۆن واردونی (لەدایکبووی ١٩٤٣)، قەشەی کاسۆلیکی کلدان. == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{تووڵی دەروازە|عێراق}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] b40z8vn15aiph41riar7fobjupz8oet 0 213085 967234 953445 2022-08-02T21:26:20Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = تەلسقۆف | ناوی فەرمی = ܒܛܢܝܐ - Tesqopa - تللسقف | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Iraqvillagetelskuf3.JPG | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی گوندی تەلسقۆف | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=13|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.59882|frame-long=43.10672|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 35 |lats = 56 |latNS = | longd = 43 |longm = 06 |longs = 24 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ئەلقۆش|ئەلقۆش]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٣٣٨ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٤٫١٨٥ | دانیشتووان لە = [[٢٠٢٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئێزیدی]]، [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''تەلسقۆف''' یان '''تەلئەسقەف''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''تللسقف''،بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܬܠܐ ܙܩܝܦܐ''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> تەلسقۆف دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] و [[دەشتی نەینەوا]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠٢٠ بە ٤٫١٨٥ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[ئاشوورییەکان]]ن و کەمینەی [[کورد]]ن. <ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> دانیشتووانی گوندەکە ئاشوورییەکانی ئەندامی کەنیسەی کاسۆلیکی کلدانن.<ref> https://www.ishtartv.com/en/viewarticle,37652.html </ref> شارۆچکەکە لە مانگی ئابی ٢٠١٤ بۆ ماوەیەکی کورت لەلایەن داعشەوە کۆنترۆڵکرا بەڵام لە مانگی ئابی ٢٠١٦ لەلایەن [[پێشمەرگە]]ی [[کورد]]ەوە کۆنترۆڵکرایەوە.<ref> https://eng-archive.aawsat.com/d-abdullah/news-middle-east/peshmerga-retake-mosul-dam-spokesmen </ref> زۆرێک لە دانیشتوانی شارۆچکەکە بە یارمەتی ھەنگاریا گەڕاونەتەوە، لە کاتێکدا بەشێکی زۆر کۆچیان کردووە بۆ ئەوروپا.<ref> https://mosaicmiddleeast.org/latest/teleskuf-the-rebirth-of-an-iraqi-village </ref> [[File:Church in Tesqopa.jpg|thumb|کڵێسای کاسۆلیکی لە تەلسقۆف]] == مێژووی کۆن == تەلسقۆف لە کتێبی حاکمەکانی تۆماسی مارگ(نزیکەی ساڵی ٨٤٠) یان لە ھیچ مێژوویەکی تری دێری سەرەتایی کەنیسەی ڕۆژھەڵاتدا باسی نەکراوە، و لەوانەیە لە درەنگانی سەردەمی [[دەوڵەتی سەلجووقی]] دامەزراوە و ڕەنگە لە سەدەی یازدەھەمدا بووبێت. بۆ یەکەمجار وەک گوندێکی مەسیحی لە شیعرێکی سەدەی سێزدەھەمدا لەلایەن نووسەری ئاشووری ''گیوارگیس وەردا'' ئاماژەی پێکراوە. ئەم شیعرە باس لە کیسەکەی دەکات لەلایەن گروپێکی ھەڵکوتانە سەر [[مەغۆل]]ەکانەوە لە تشرینی دووەمی ١٢٣٥ و وێرانکردنی کڵێساکەی مار یەعقوبی خۆبەدەستەوەدان.<ref>Wilmshurst, ''EOCE'', 202 and 234</ref> تەلسقۆف تووشی چەندین ھێرش بوو لەلایەن مەغۆلەکانەوە، خراپترینیان کۆمەڵکوژی ساڵی ١٤٣٦ بوو کاتێک ھێرشیان کردە سەر شارۆچکەکە، کوشتنی ھەزاران دانیشتوانی ئاشووری و سووتاندنی بەرھەم و کڵێساکانی، لە کۆتاییدا باقی دانیشتووانەکەی ناچار کرد بەرەو شاخەکان ھەڵبێن. لە ساڵی ١٥٠٨دا جارێکی دیکە تەلسقۆف لەلایەن [[مەغۆل]]ەکانەوە ھێرشی کرایە سەر، ھەروەک چۆن ھێرشیان کردە سەر [[تلکێف]] و [[ئەلقۆش]] و دێری ڕەبان ھۆرمزد. ھەروەھا تەلسقۆف لە ساڵی ١٧٤٣ لە میانی داگیرکارییەکەی بۆ سەر [[مووسڵ]] لەلایەن سوپای [[نادر شا]] ھێرشی کرایە سەر. == مێژووی مۆدێرن == گوندەکە کە لە دوای توندوتیژییە تایفییەکانی ساڵانی دوو ھەزارەکان، پێشوازی لە زۆر پەنابەری ئاشوری کرد لە [[بەغدا]] و [[مووسڵ]]ەوە. لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٠٧ ئۆتۆمبێلێکی بۆمبڕێژکراو کە گوندەکەی کردە ئامانج و بووە ھۆی مردنی زیاتر لە ٢٥ کەس.<ref> https://web.archive.org/web/20140201113525/http://www.zahrira.net/?p=2804 </ref> لە سەرەتای مانگی ئابی ٢٠١٤دا، [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]](داعش) چووە ناو تەلسقۆفەوە. بەڵام لە ١٧ی ئابی ٢٠١٤ [[پێشمەرگە]]ی [[کورد]] تەلسقۆفی گرتەوە. دوای ئەمە، ئاشورییە مەسیحییەکانی ناوچەکە دواتر توانیان خاچەکان لەسەر کڵێسا تێکدراوەکانیان بگەڕێننەوە.<ref> http://www.aina.org/news/20140821042826.htm </ref> چەکدارانی داعش لە بەیانی ٣ی ئایاری ٢٠١٦دا دەستیان بەسەر گوندەکەدا گرت بەڵام دواتر لە ڕۆژەکەیدا لەلایەن چەکدارانی [[پێشمەرگە]]وە لە گوندەکە دەرکران.<ref> https://www.bbc.com/news/world-middle-east-36193142 </ref> تا ساڵی ٢٠١٧ چەند سەد خێزانێک گەڕابوونەوە بۆ شارۆچکەکە و کڵێسای پەرستگاکە جارێکی دیکە کاردەکاتەوە. حکومەتی ھەنگاریا ھاوکاری کرد لە دووبارە ئاوەدانکردنەوەی ماڵی وێرانکراوی ٩٩١ خێزانی مەسیحی.<ref> https://888.hu/amerika-london-parizs/mar-szamadatok-is-bizonyitjak-nyugat-europat-nem-erdeklik-az-uldozott-keresztenyek-4151355/ </ref> == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|عێراق}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] a3lawig83ftfzv0qbb4zkghoqlenogr 0 213093 967288 951723 2022-08-02T22:11:13Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''سپیندار''' یان '''دار سپیندار''' یان '''ئەسپیندار''' یان '''خۆجەلی''' جۆرە دارێکە توێکەڵ و دارەکەی سپییە، درێژ و ڕاست ھەڵدەچێ، گرێ‌و‌گۆڵ و خوار‌وخیچی تێدا کەمە، دارێکی بەھێزەو بەرگەی گەرما و سەرمای بەھێز دەگرێت، لەگەڵ ئەوەشدا تەمەنێکی زۆری ھەیەو تووندو تۆڵە. بۆ کاروباری دارتاشی و دارەڕای خانوو کەڵکی لێ ‌وەردەگیرێ و کاغەزیشی لێ دروست دەکرێ.<ref>{{cite web|title=Kurd Flora|url=https://kurdflora.com/flora/%D8%AE/2040/137|website=kurdflora.com}}</ref> [[File:Poplars of Khorog City Park.JPG|thumb|دار سپیندار لە پارکێکی شاری خاروغ, [[تاجیکستان]]]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ڕوەکەکان، وەسفکراوی ١٧٥٣]] [[پۆل:گژوگیاکانی ئاسیا]] [[پۆل:گژوگیاکانی کوردستان]] {{تووڵی دەروازە|ڕوەک}} [[پۆل:تاکسە ناوی کارل لینایۆسی لەسەرە]] kyr53prfm7db7vi68x0b4wczskacvfq 0 213094 967175 951870 2022-08-02T19:43:34Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = باقۆفا | ناوی فەرمی = ܒܝܬ ܩܘܦܐ - Baqofah - باقوفا | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=13|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.58862|frame-long=43.13079|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 35 |lats = 19 |latNS = | longd = 43 |longm = 07 |longs = 51 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی تلکێف|تلکێف]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٣٣٥ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٦٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠٢٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''باقۆفا''' یان '''باقوفا''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''باقوفا''،بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܒܝܬ ܩܘܦܐ''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> باقۆفا دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] و [[دەشتی نەینەوا]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠٢٠ بە ٦٠٠ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[ئاشوورییەکان]]ن.<ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> لە گوندەکەدا [[کڵێسای کاسۆلیکی کلدانی]]ی مار جەرجیس ھەیە.<ref> https://www.mesopotamiaheritage.org/en/monuments/leglise-chaldeenne-mar-guorguis-de-baqofa/ </ref> نزیکەی ١٥ میل لە شاری [[مووسڵ]]ەوە دوورە کە ناوەندی [[پارێزگای نەینەوا]]یە و دانیشتووانەکەی مەسیحییەکانی کلدانن و بە [[زمانی سوریانی]] قسە دەکەن، ئەم گوندە یەکێکە لە کۆنترین ناوچەکانی [[پارێزگای نەینەوا]]، کە کۆفە و نووسراوی بسماری تێدایە کە مێژووەکەی بۆ سەردەمی ئاشوورییەکان دەگەڕێتەوە.<ref> https://web.archive.org/web/20200125023509/https://books.google.com/books?id=Oo8AAAAAcAAJ&pg=PA174&dq=Bakofa+Chaldean&client=firefox-a#v=onepage&q&f=false </ref> == ناو == چەندین تیۆری بۆ سەرچاوەی ناوی گوندەکە خراونەتەڕوو وەک چۆن سوریانی فەرەنسی ژان مۆریس فیی دەڵێت لە "بێت" ("شوێن" بە زمانی سوریانی) و "قۆپێ" (بە زمانی سوریانی "دارستان")، و بەم شێوەیە وەرگێڕدراوە بۆ "شوێنی دارستاندار". یان پێشنیار دەکرێت ناوەکە یان تێکەڵەیەک بێت لە "بێث" و "قوبا" ("سەبەتە" بە زمانی سریانی) و وەربگێڕدرێت بۆ "شوێنی سەبەتە" یان "بێث" و "قوپا" ("مەیموون" بە زمانی سریانی)، و بەم شێوەیە وەرگێڕان بۆ "شوێنی مەیموون".<ref> https://web.archive.org/web/20190731124139/https://www.ishtartv.com/en/viewarticle,36249.html </ref> ناوی باقۆفا بە ڕەچەڵەک ئارامییە، لە دوو بزوێنی “بەیت” و “قوبە” پێکھاتووە، کە بە واتای ماڵی باڕەکان دێت. لە کاتێکدا نوسەر کوکریس عەواد ڕوونی دەکاتەوە کە دەستەواژەی "باقۆوە" بە واتای ماڵی مەیموونەکان دێت. یان ڕەنگە بە مانای ئەو شوێنەی کەللەسەریش بێت کە پێدەچێت کۆمەڵکوژییەکی تێدا ڕوویدابێت، == مێژوو == باقۆفا لە سەرووی دوو گردی شوێنەوارەوە ھەڵکەوتووە، کە گەورەترینیان بەشێکی بە گۆڕستانی گوندەکە داپۆشراوە. لە کاتێکدا کە شوێنەوارناسی فەرەنسی ڤیکتۆر پلەیس لە لێکۆڵینەوەکەدا تەنھا پاشماوەی پەرداخەکانی لە سەرەتای سەدەی نۆزدەھەمدا دۆزیەوە، ھەندێکی تریش چەندین گۆڕیان دۆزیەوە کە قەڵغانی ئاسن و شمشێر و خەنجەرێکی تێدابوو کە بە زێڕ زاخاودرابوو. جگە لەوەش پانێڵێکی پەیکەرسازیش دۆزرایەوە کە پیاوێک شێرێک دەکوژێت و سلندەرێک کە نووسراوێکی میخی لەسەرە. خودی باقوفا بۆ یەکەمجار بە ناوی بێقۆپا لە ژیانی ڕەببان ھۆرمیزد لە سەدەی حەوتەمی زایینیدا ھاتووە وەک یەکێک لەو گوندانەی کە پارەی بەخشیوە بەرەو دروستکردنی دێری ڕەبان ھۆرمزد.{{sfnp|Fiey|1975|p=380}}{{sfnp|Wilmshurst|2000|p=٢٣٧}} گوندەکە تا سەدەی ھەژدەھەم دانیشتووانێکی تێکەڵاوی [[مەسیحی]] و [[ئیسلام]]ی ھەبوو، کاتێک گوندنشینە موسڵمانەکان ڕۆیشتن بۆ دامەزراندنی گوندێکی بە ھەمان ناو لە نزیکەوە. لەو سەردەمەدا باقۆفا بەشێک بوو لە وەقفی مزگەوتی پێغەمبەر یونس لە [[مووسڵ]]. باقوفە لە ساڵی ١٧٤٣ لە نێوان شەڕی عوسمانی و فارسی ١٧٤٣-١٧٤٦ لەلایەن ھێزەکانی شەھانشا [[نادر شا]] تاڵان کرا. دانیشتوانی [[مەسیحی]] باقۆفا لە سەدەی ١٨دا لە کەنیسەی ڕۆژھەڵاتەوە گۆڕدرا بۆ کەنیسەی کاسۆلیکی کلدان، و قەشەیەکی کاسۆلیکی کلدان بەناوی فرانسیس خەڵکی باقۆفا ناسراوە کە لە ساڵی ١٨٠٨ لە [[بەغدا]] چالاک بووە. ھێرشێکی [[کورد]] بۆ سەر گوندەکە لە ساڵی ١٨٣٣ بووە ھۆی کوژرانی سەدان گوندنشین و رفاندنی ژمارەیەکی زۆر ژن و منداڵ.<ref> http://aina.org/news/20150403020509.htm </ref> لە ساڵی ١٨٥٠دا باقۆفا لەلایەن میسیۆنەری ئینگلیزی جۆرج پێرسی بادگەرەوە سەردانی کرا، کە ژمارەی دانیشتوانی گوندەکەیان بە ٢٠ خێزانی کاسۆلیکی کلدانی تۆمار کردووە و ئاماژەیان بەوە کردووە کە لەلایەن یەک قەشە و یەک کڵێساوە وەک بەشێک لە قەشایەتی [[مووسڵ]] خزمەتیان کردووە. ژمارەی دانیشتووان بە جێگیری مانەوە چونکە ٦٠٪ی منداڵانی گوندەکە لەم کاتەدا بەھۆی [[دەردەکۆپان]]ەوە گیانیان لەدەستداوە. لە ساڵی ١٨٦٤ تا ١٨٧٠، جیرۆم سیمۆن سندجاری لە [[تلکێف]]، قەشە سەرەکی کاسۆلیکی کلدان لە [[تاران]]، لە باقوفە نیشتەجێ بووە و وەک قەشەی ئەو وڵاتە کاری کردووە؛ ھەروەھا یەکێک لە دەرگاکانی کڵێسای مار جەرجیسی لە ساڵی ١٨٦٨ نۆژەن کردەوە. قەشە کاسۆلیکی کلدانی جۆزێف تفینکجی تۆماری کردووە کە گوندەکە ١٥٠٠ کاسۆلیکی کلدانی تێدا نیشتەجێ بووە لەگەڵ سێ قەشە و یەک کەنیسە لە ساڵی ١٩١٣، ھەرچەندە لە ساڵی ١٩٢٣دا ٤٩٠ کەس ھەژمارکراون. ژمارەی دانیشتوانی شاری باقۆفا لە سەرژمێریی عێراقی ساڵی ١٩٥٧، ٢٢١١ کەس تۆمارکراوە. بەڵام ژان مۆریس فیی سوریانی فەرەنسی دەڵێت ژمارەی ڕاستەقینە لەو کاتەدا لە ٤٠٠ کەس نزیکترە و ٧٠-٨٠ خێزان لە ساڵی ١٩٦١دا لە گوندەکەدا نیشتەجێ بوون. لە سەرژمێری عێراقی ساڵی ١٩٨٧، ٥٠٠ ئاشوری لە باقۆفا تۆمار کراوە.<ref> https://www.shlama.org/population?fbclid=IwAR0rMdQbvDzjzV0_CIWBCjOGCU4OSVLrbsltgKijiY1fqYC2H6VAoQ8hJ8M </ref> لە سەرەتای مانگی ئابی ٢٠١٤دا، باقۆفا جێھێڵدرا، چونکە دانیشتووانەکەی لە ھێرشی [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]](داعش) بۆ سەر باکووری عێراق، پێشتر گوندەکە نزیکەی ٦٠٠ ئاشووری تێدا نیشتەجێ بووە کە ٩١ خێزانیان ھەبووە.<ref> https://newrepublic.com/article/122439/war-garden-eden </ref> دوای یازدە ڕۆژ لەژێر داگیرکاریی داعشدا، باقۆفا لەلایەن [[پێشمەرگە]]وە دەستی بەسەردا گیرا، کە دواتر بۆ ماوەی سێ مانگ گوندەکەیان داگیرکرد، لەو ماوەیەدا گوندەکە لەلایەن سەربازانی [[پێشمەرگە]]وە تاڵان کرا؛ دوای ئەوە کۆنترۆڵی باقۆفا گواسترایەوە بۆ میلیشیای ئاشوری دواخ نەوشا. دواجار دوای دەرکردنی داعش لە دەشتەکانی نەینەوا رێگە بە دانیشتوانی گوندەکە درا بگەڕێنەوە و تا مانگی حوزەیرانی ٢٠١٧، ٣٠ خێزان لە باقۆفا نیشتەجێ بوون. دانیشتوانی باقۆفا بۆ ماوەیەکی کورت لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ بە ھۆی شەڕ و پێکدادان لەنێوان [[پێشمەرگە]] و ھێزەکانی حکومەتی عێراق پەنایان بۆ شوێنەکانی دیکە بردەوە. تا ساڵی ٢٠٢٠ ژمارەی دانیشتوانی گوندەکە لە ٤٥ بنەماڵەدا گەیشتە ٢٠٢ ئاشووری.<ref> https://www.thetablet.co.uk/news/7379/catholic-groups-help-to-return-christians-to-nineveh-plain </ref> == کەسایەتی دیار == * یوجین مانا (١٨٦٧-١٩٢٨)، قەشەی کاسۆلیکی کلدان == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] 1jeakj6ibla48p3276i3jrmkxcrpr9y 0 213096 967298 951728 2022-08-02T22:24:56Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شەرەفیە | ناوی فەرمی = ܫܪܦ̮ܝܐ - Sharafiya - شرفیة | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sharafeya-village.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی گوندی شەرەفیە | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=13|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.68889|frame-long=43.09571|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 41 |lats = 20 |latNS = | longd = 43 |longm = 05 |longs = 45 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ئەلقۆش|ئەلقۆش]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٤٣٧ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ٥٠٠ | دانیشتووان لە = [[٢٠٢٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''شەرەفیە''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''شرفیة''،بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܫܪܦ̮ܝܐ''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> شەرەفیە دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] و [[دەشتی نەینەوا]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠٢٠ بە ٥٠٠ کەس مەزەندە کراوە، و زۆرینەیان [[ئاشوورییەکان]]ن.<ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> گوندەکە دەکەوێتە نزیکەی ٤٠ کیلۆمەتر لە باکووری شاری [[مووسڵ]]، و لەسەر ئەو رێگای سەرەکییە کە [[مووسڵ]] بە گەورەترین شارۆچکەی ئاشوورییەوە دەبەستێتەوە، [[ئەلقۆش]](شەرەفییە تەنھا ٥ کیلۆمەتر لە باشووری [[ئەلقۆش]]ەوە دوورە). گوندەکە نزیکەی ھەزار کەسی تێدایە. گوندەکە لەسەر بانێکەوە وەستاوە کە دۆڵی بچووک دەچنە ناویەوە، و بە گەشەکردنی بەرھەمی وەرزی وەک گەنم و دانەوێڵە و سەوزە ناسراوە. ھەروەھا ناوچەکە بەپیتە بۆ گەشەکردنی ئاژەڵ و مەڕ و بزن و باڵندەی ماڵی وەک مریشک و قەل. پیشەی بەربڵاوی دانیشتوانی ناوچەکە کشتوکاڵ و گەشەکردنی ئاژەڵە ماڵیەکانە، کە سەرچاوەیەکی گونجاوی داھات پێکدەھێنێت. == دانیشتوان == دانیشتوانی شەرەفیە لە [[ئاشوورییەکان]] پێکھاتوون کە لە [[جۆلەمێرگ]] لە ڕۆژھەڵاتی [[تورکیا]] کۆچیان کردووە. لە سەردەمی جینۆسایدی ئاشوورییەکان لە سەرەتای بیستەکانی سەدەی بیستەمەوە لە گوندەکەدا نیشتەجێ بوون و شوێنکەوتووی کەنیسەی کۆنی ڕۆژھەڵاتن و چەند خێزانێکیش سەر بە کەنیسەی کاسۆلیکی کلدان ھەن. لە گوندەکەدا دوو کڵێسا ھەیە، کەنیسەی کاسۆلیکی کلدان و کەنیسەی کۆن لە ڕۆژھەڵات، کەنیسەی مار جەرجیس. == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] ge7j16i7ww98fhbuuxmx7xe9ppzss29 0 213101 967274 951765 2022-08-02T21:51:58Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = دەشقۆتان | ناوی فەرمی = ܫܪܦ̮ܝܐ - Sharafiya - شرفیة | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Dashqtaneh.jpg | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = دیمەنی گوندی دەشقۆتان | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=13|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.65696|frame-long=43.21667|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 39 |lats = 25 |latNS = | longd = 43 |longm = 13 |longs = 00 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای نەینەوا|نەینەوا]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای تلکێف|تلکێف]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ئەلقۆش|ئەلقۆش]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٤٠٧ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = ١١٢ | دانیشتووان لە = [[٢٠٢٠]] | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]])،[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''دەشقۆتان''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''دشقوتان''،بە [[زمانی سوریانی|سوریانی]]: ''ܕܫܩܘܬܢ''<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref>) گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> دەشقۆتان دەکەوێتە ڕۆژاوای [[باشووری کوردستان]].<ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> ھەروەھا دەکەوێتە [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] و [[دەشتی نەینەوا]]. ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ساڵی ٢٠٢٠ بە ١١٢ کەس مەزەندە کراوە، لە [[ئاشوورییەکان]]ن.<ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> دەکەوێتە ٢٥کم لە رۆژھەڵاتی شارەدێی [[ئەلقۆش]] و ٥٠کم لە باکووری شاری [[مووسڵ]]. دەشقۆتان خاوەنی نزیکەی ٥کم زەوی کشتوکاڵی باشە، گوندەکە دەکەوێتە سەر گردێک و دەورە دراوە بە چەندین چۆڵەوانی، ھەروەھا ڕووبارێکی بچووکی ھەیە کە بە درێژایی لای ڕۆژئاوای گوندەکە دەڕوات. == مێژوو == کۆمەڵەی یارمەتی ئاشووری لە ساڵی ٢٠١٢ پەمپێکی ئاوی بۆ گوندەکە دابین کرد.<ref> http://assyrianaidiraq.org/news/666 </ref> لیژنەی باڵای کاروباری مەسیحییەکان تا ساڵی ٢٠١٣، ٣٣ خانوو و کڵێسایەکی لە دەشقۆتان دروستکردبوو.<ref> https://www.ishtartv.com/en/viewarticle,36422.html </ref> دانیشتوانی گوندەکە لە مانگی ئابی ٢٠١٤ ناچار بوون لە ھێرشی [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]] ھەڵبێن.<ref> https://www.nationalreview.com/corner/inside-christian-elimination-iraq-kathryn-jean-lopez/ </ref> لە ساڵی ٢٠١٥دا ١٥ بنەماڵەی مەسیحی ئاوارە نیشتەجێی دەشقۆتان بوون.<ref> http://www.hhro.org/uploads/files/pdfs/annual_reports/english_final_report_-2015.pdf </ref> لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩دا لەلایەن ئاژانسی ئەمریکا بۆ گەشەپێدانی نێودەوڵەتییەوە مۆلیدەیەکی کارەبا بۆ گوندەکە دابینکرا. تا مانگی ئازاری ٢٠٢١ گوندەکە ١١٢ ئاشوری لە ٢٥ بنەماڵەدا نیشتەجێیە.<ref> https://enablingpeace.org/ninewa-ishm6/ </ref> == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای تلکێف]] * [[پارێزگای نەینەوا]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ناوەندەکانی قەزاکانی عێراق]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] qtjp04a5hsn7od3gohwkxwffxrt6297 0 213104 967399 962899 2022-08-03T11:08:31Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = قەسرۆک | ناوی فەرمی = | ناوی خۆماڵی = | زمانی ناوی خۆماڵی = | ناوەکانی دیکە = | جۆری نیشتنگە = [[گوند]] <!--- وێنەکان، نازناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = | photo2a = | photo2b = | photo3a = | photo3b = | photo4a = | photo4b = | spacing = 2 |size = 300 }} | شرۆڤەی وێنە = | وێنەی ئاڵا = | قەبارەی ئاڵا = 300px | وێنەی مۆر = | قەبارەی مۆر = | وێنەی نیشان = | قەبارەی نیشان = | نازناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی نەخشە = {{maplink|frame=y|plain=yes|frame-align=center|zoom=12|type=shape<!--line-->|stroke-color=|stroke-width=2|frame-lat=36.6992|frame-long=43.6007|frame-width=250|frame-height=300}} | قەبارەی نەخشە = 70px | شرۆڤەی نەخشە = | وێنەی خاڵ نەخشە = | قەبارەی خاڵ نەخشە = | شرۆڤەی خاڵ نەخشە = | خاڵ_x = | خاڵ_y = | دەرزی نەخشە = Kurdistan Region | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە = | قەبارەی دەرزی نەخشە = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا | دەرزی نەخشە١ = Iraq | شوێنی ناونیشانی دەرزی نەخشە١ = | قەبارەی دەرزی نەخشە١ = 300px | شرۆڤەی دەرزی نەخشە١ = جێگەی لە [[عێراق]]دا | latd = 36 |latm = 41 |lats = 57 |latNS = | longd = 43 |longm = 36 |longs = 02 |longEW = | تەوەرەی جوگرافیایی = | جۆری تەوەرە = | نمایشی تەوەرە = <!-- شوێن ------------------> | جۆری دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی دابەشکراو = {{ئاڵا|کوردستان}}{{ھن}}{{ئاڵا|عێراق}} | جۆری دابەشکراو١ = [[ھەرێم]] | ناوی دابەشکراو١ = [[ھەرێمی کوردستان]] | جۆری دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک|دھۆک]] | جۆری دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی دابەشکراو٣ = [[قەزای شێخان|شێخان]] | جۆری دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی دابەشکراو٤ = [[ناحیەی قەسرۆک|قەسرۆک]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی دامەزران = | ڕێکەوتی دامەزران = | سەردێڕی دامەزران١ = | ڕێکەوتی دامەزران١ = | سەردێڕی لەناوچوون = | ڕێکەوتی لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی دەسەڵات = | جۆری دەسەڵات = | حیزبی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک = | ناوی سەرۆک = | سەرناوی سەرۆک١ = | ناوی سەرۆک١ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی ڕووبەر کم٢ = | ڕووبەری وشکایی کم٢ = | ڕووبەری ئاو کم٢ = | ڕووبەری ئاو لەسەددا = | ڕووبەری شاری کم٢ = | ڕووبەر بە دەوروبەرەوە کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی م = ٣٩٣ | بەرزترین بەرزایی م = | نزمترین بەرزایی م = <!-- ژمارەی دانیشتووان ----------------> | ژمارەی دانیشتووان = | دانیشتووان لە = | چڕیی دانیشتووان کم٢ = | مەزەندەی دانیشتووان = | مەزەندەی دانیشتووان لە = | دانیشتووان شاری = | چڕیی دانیشتووان شاری کم٢ = | دانیشتووان بە دەوروبەرەوە = | چڕیی دانیشتووان بە دەوروبەرەوە کم٢ = | سەرناوی دانیشتووان = | ئاگاداریی دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١ دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|کرمانجی]] و [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]) و [[زمانی سوریانی|سوریانی]] | سەرناوی٢ دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢ دانیشتووانناسی١ = [[مەسیحی]] | سەرناوی٣ دانیشتووانناسی١ = | زانیاریی٣ دانیشتووانناسی١ = <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی لەutc1 = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = ھاوین | جیاوازی لە١_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی پۆستە، کۆدی ناوچە ---> | جۆری کۆدی پۆستە = | کۆدی پۆستە = | جۆری کۆدی پۆستە٢ = | کۆدی پۆستە٢ = | جۆری کۆدی ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- ماڵپەڕ، پەراوێزەکان --------> | ماڵپەڕ = | پەراوێزەکان = }} '''قەسرۆک''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: ''قصروک''،بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]: ''Qasrok'').<ref> https://web.archive.org/web/20191219132839/https://www.tigrishaber.com/pesmerge-li-basiqa-bi-tundi-bersiva-dais-dide-u-ser-li-xazir-berdewame-24202h.htm </ref> گوندێکە لە [[قەزای تلکێف]] لە [[پارێزگای نەینەوا]] لە باکووری [[عێراق]].<ref> https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/265734 </ref> شارەدێکە دەکەوێتە [[ناحیەی قەسرۆک]]، [[قەزای شێخان]]، لە [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]]. دانیشتوانی قەسرۆک زۆربەیان [[کورد]]ن و کەمینەیەکی کەمی [[ئاشوورییەکان]]ن. <ref> https://syriaca.org/place/184 </ref><ref> https://www.aa.com.tr/ks/تورکیا/لێدوانی-چاوشئۆغڵو-لەبارەی-عێراق-و-بەعشیقە/659211 </ref> <ref>Thomas A. Carlson et al., “Baʿshīqa — ܒܥܫܝܩܐ ” in The Syriac Gazetteer last modified December 9, 2016, http://syriaca.org/place/303.</ref> شارەدێیەکە و گوندەکانی دەوروبەری لە کۆتایی شەستەکانی سەدەی ڕابردوودا لەلایەن [[عەرەب]]ەکانەوە ڕووخێنران و دواتر داگیرکرا. بەڵام زۆربەی [[عەرەب]]ەکان لە دوای ساڵی ٢٠٠٣ گەڕانەوە بۆ شوێنی نیشتەجێبوونی سەرەتایی خۆیان.<ref> https://web.archive.org/web/20200125023509/https://books.google.com/books?id=Oo8AAAAAcAAJ&pg=PA174&dq=Bakofa+Chaldean&client=firefox-a#v=onepage&q&f=false </ref> == ئەمانەش ببینە == * [[قەزای شێخان]] * [[پارێزگای دھۆک]] * [[دەشتی نەینەوا]] * [[ناوچە جێناکۆکەکانی عێراق]] == سەرچاوەکان == {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{پارێزگای دھۆک}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:جوگرافیای باشووری کوردستان]] [[پۆل:قەزاکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردستان]] [[پۆل:جوگرافیای کوردستان]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ]] 6tolo21h5tskf751szjxbsx1ag26ogu 0 213185 967421 959949 2022-08-03T11:30:56Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''[[گینێی ئیستوایی]]''' بۆ یەکەمجار لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٤|١٩٨٤]] بەشداری لە [[یارییەکانی ئۆڵمپیک|'''یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد''']] کرد، لەو کاتەوە وەرزشوانانی گینێی ئیستوایی بەشداری سەرجەم خولەکانی ئۆڵۆمپیادی کردووە، ھەرگیز بەشداری لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستاندا نەکردووە. ھیچ وەرزشوانێکی ئەم وڵاتە تا ئێستا مەدالیایی ئۆڵۆمپیادیان بەدەست نەھێناوە. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی گینێی ئیستوایی لە ساڵی ١٩٨٠ دروست کراوە و لە ساڵی ١٩٨٤ لەلایەن لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتییەوە دانیپێدانرا.<ref>{{Cite web|title=Equatorial Guinea at the Olympic Games|url=https://www.topendsports.com/events/summer/countries/equatorial-guinea.htm|access-date=2022-07-09|website=www.topendsports.com}}</ref><ref>{{Cite web|title=Equatorial Guinea|url=https://olympics.fandom.com/wiki/Equatorial_Guinea|access-date=2022-07-09|website=Olympics Wiki|language=en}}</ref> == خشتەی بەشدارییەکان == {{See also|خشتەی سەرجەم مەدالییەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد}} {| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;" !خول !وەرزشوان | style="background:gold; width:4.5em; font-weight:bold;" |زێڕ | style="background:silver; width:4.5em; font-weight:bold;" |زیو | style="background:#cc9966; width:4.5em; font-weight:bold;" |بڕۆنز ! style="width:4.5em; font-weight:bold;" |گشتی ! style="width:4.5em; font-weight:bold;" |پلە |- | align="right" |{{GamesName|SOG|1984}} |٤ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|1988}} |٦ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|1992}} |٧ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|1996}} |٥ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2000}} |٤ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2004}} |٢ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2008}} |٣ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2012}} |٢ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2016}} |٢ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2020}} |٣ |٠ |٠ |٠ |٠ |– |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2024}} | colspan="6;" rowspan="3" |''Future event'' |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2028}} |- | align="right" |{{GamesName|SOG|2032}} |- ! colspan="2" |گشتی !٠ !٠ !٠ !٠ ![[خشتەی سەرجەم مەدالیەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد|–]] |} == سەرچاوەکان == {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{سەرچاوەکان}} glitqqj8s8kpyr7n97lv4tpjswu95zr 0 213219 967153 955722 2022-08-02T19:31:24Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئەلخوڕ''' (بە [[عەرەبی]]: ''الخور'') شارێکە لە باکووری [[قەتەر]]، لەسەر کەنارەکانی کەنداوی فارس ھەلکەوتووە و پایتەختی شارەداری ئەلخوڕە، ژمارەی دانیشتوانی سەروی ٣١ ھەزارە، وە ژمارەی دانیشتوانی شارەداری ئەلخوڕە سەروی ٢٠٢ ھەزارە. ئەلخوڕ لە ڕێزی شارە گەورەکانی قەتەردایە.<ref>{{cite web|title=Population & Social Statistics|url=http://www.qsa.gov.qa/Eng/publication/annabs/2004/population_04/popu&social.htm|website=www.qsa.gov.qa|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924083620/http://www.qsa.gov.qa/Eng/publication/annabs/2004/population_04/popu%26social.htm|archivedate=2015-09-24|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{نژیاروانی-کۆلکە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شارەوانییەکانی قەتەر]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی قەتەر]] [[پۆل:شارەکانی قەتەر]] 7wrrarq0pwsq96qbe0wdy3oi7615fqq 0 213299 967157 954450 2022-08-02T19:34:21Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision | native_name = ئەیالەتی دیاربەکر | common_name = | subdivision = ئەیالەت لە | nation = ئیمپراتۆرییەتیی عوسمانی | year_start = ٤ی تشرینی دووەمی ١٥١٥<ref name="Diyâr-ı Bekr-2">[https://www.tasavvufdergisi.net/indir.php?tur=1&no=1123 II. Uluslar Arası Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Diyarbakır Sempozyumu]{{dead link|date=December 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} '''(Türkçe)'''. Diyarbakır Valiliği ve TOBB ETÜ Fen-Edebiyat Fakültesi. II. International Symposium on the Ottoman Empire Republic of Diyarbakir TOBB ETU Diyarbakir Governor's Office and the Faculty of Arts and Sciences.</ref> | year_end = ١٨٤٦ | date_start = | date_end = | event_start = | event_end = | p1 = سەفەوییەکان | flag_p1 = Safavid Flag.svg | s1 = ویلایەتی دیاربەکر | flag_s1 = Ottoman flag alternative 2.svg | image_flag = | flag_type = | image_coat = | image_map = Diyarbarik_Eyalet,_Ottoman_Empire_(1609).png | image_map_caption = ئەیالەتی دیاربەکر لە ١٦٠٩ | capital = [[دیاربەکر]] | today = {{flag|Turkey}} <!--- Area and population of a given year ---> | stat_year1 = | stat_area1 = | stat_pop1 = | stat_year2 = | stat_area2 = | stat_pop2 = | footnotes = }} '''ئەیالەتی دیاربەکر''' (بە [[زمانی تورکیی عوسمانی|تورکیی عوسمانی]]: '' ایالت دیاربكر'' بە ڕۆمانی:''Eyālet-i Diyār-i Bekr'')<ref name=someprov>{{cite web|title=Some Provinces of the Ottoman Empire|url=http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|publisher=Geonames.de|access-date=25 February 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130928180044/http://www.geonames.de/coutr-ota-provinces.html|archive-date=28 September 2013|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref>یەکێک بوو لە ئەیالەتەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]. ڕووبەری ڕاپۆرتکراوی لە سەدەی نۆزدەھەمدا ٢٠٣٣٢ میل چوارگۆشە بووە (٥٢٦٦٠ کم٢)<ref>{{Google books|zSNUAAAAYAAJ|The Popular encyclopedia: or, conversations lexicon, Volume 6|page=698}}</ref> ==سەرچاوەکان== {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئەیالەتەکانی عوسمانی|دیاربەکر]] [[پۆل:مێژووی پارێزگای دیاربەکر]] [[پۆل:مێژووی پارێزگای ڕحا]] [[پۆل:مێژووی پارێزگای دەرسم]] k6pc6a06f6n5iwfnhzv7uymrlwut2op 0 213304 967165 953383 2022-08-02T19:38:09Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{لەژێر بەسەرداچوونەوە}}[[پەڕگە:قەیروان.jpg|وێنۆک|قەیروان یەکەم شار بوو کە لە ئەفریقا و [[مەغریب]] بەگشتی دوای فەتحی ئیسلامی دروستکرا]]'''ئیفریقیە''' (بە عەرەبی: إفريقية، واتا: 'ئەفریقا' ئیفریقیا)، ناسراو بە ئەلمەغریب العدنە (بە عەرەبی: المغرب الأدنى)، ناوچەیەکی مێژوویی سەدەی ناوەڕاست بوو کە پێکهاتبوو لە تونسی ئەمڕۆ و ڕۆژهەڵاتی جەزائیر، و سێپۆلیتانیا (ڕۆژئاوای ئەمڕۆی لیبیا).  <ref>{{Cite web|last=Larousse|first=Éditions|title=Ifriqiya - LAROUSSE|url=https://www.larousse.fr/encyclopedie/autre-region/Ifriqiya/124749|access-date=2022-06-18|website=www.larousse.fr|language=fr}}</ref><ref>{{Cite book|last=Brett|first=Michael|url=https://books.google.iq/books?id=oHMM3ESAahMC&pg=PA64&redir_esc=y|title=Approaching African History|date=2013|publisher=Boydell & Brewer Ltd|isbn=978-1-84701-063-6|language=en}}</ref> هەموو ئەو شتانەی لەخۆگرتبوو کە پێشتر پارێزگای بیزەنتین لە ئەفریقا پرۆکۆنسولاریس بووە و لەوە زیاتر درێژدەبووەوە، <ref>{{Cite book|last=Rouighi|first=Ramzi|url=https://books.google.iq/books?id=CIO9DwAAQBAJ&pg=PA204&redir_esc=y|title=Inventing the Berbers: History and Ideology in the Maghrib|date=2019-07-05|publisher=University of Pennsylvania Press|isbn=978-0-8122-9618-1|language=en}}</ref> بەڵام مۆریتانیاکانی نەگرتەوە.<ref>{{Citation|last=Valérian|first=Dominique|title=Ifrīqiya|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/ifriqiya-COM_32378|work=Encyclopaedia of Islam, THREE|publisher=Brill|language=en|access-date=2022-06-18}}</ref> [[پەڕگە:ئیفریقیا.png|وێنۆک|پارێزگای ڕۆمانی ئەفریقا لە ساڵی ١٢٥ی زایینی (بە ڕەنگی سوور)، کە هاوتایە لەگەڵ ناوچەی ئەفریقا لە سەردەمی فەتحی ئیسلامیدا و ناوی عەرەبی لێ وەرگیراوە]] لە ئێستادا وڵاتانی ئەفریقا بریتین لە [[توونس|كۆماری تونس]]، باكووری رۆژهەڵاتی [[جەزائیر]] (قەستەنتین) و باكووری رۆژئاوای [[لیبیا]] (ناوچەی تەرابلوس) و ناوەندەكەی قەیرەوانە، لەنێو ئەو وڵاتانەی كە فەرمانڕەوایی ئەم ناوچەیەیان كردووە بریتین لە ئاغلابیەكان، ئەلموحەدەكان، [[دەوڵەتی فاتیمی|فاتیمیەكان]]، بانو غانیا، بانی حەمەد: هەندێک جار ئەم دەوڵەتانە حوکمڕانی هەموو ئەفریقا دەکەن و هەندێک جار تەنها بەشێکی. == سەرچاوە == {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|مێژوو|جەزائیر|توونس}} {{سەرچاوەکان}} 8z73w302wz08blrg1g5q34m3guptu3t 0 213315 967424 953501 2022-08-03T11:34:05Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox War Faction |name= لیژنەی پاراستنی قەرەقووش |war= شەڕی عێراق و ھێرشی باکووری عێراق (حوزە یرانی ٢٠١٤) |image= |caption= |inactive=٢٠٠٨–٢٠١٤ |leaders=[[سرکیس ئاغاجان]]<br />[[سەباح بێھنام]] |clans= |headquarters=[[قەرەقووش]], [[عێراق]] |area=[[پارێزگای نەینەوا]] |size= ١,٢٠٠<ref>{{cite web |url=http://www.aftonbladet.se/qaraqosh/45000assyriansiraqis// |title=45000 Assyrians Iraqis |work=[[Aftonbladet]] |access-date=August 15, 2014 |archive-url=https://archive.today/20140815210624/http://www.aftonbladet.se/qaraqosh/45000assyriansiraqis// |url-status=dead |archive-date=August 15, 2014}}</ref> |partof= ئەنجومەنی جەماوەریی ئاشووری کلدانی سوریانی <ref>{{cite web |url=http://www.ishtartv.com/viewarticle,73116.html |title=In response to statements made by MP Imad Juhanna... |work=IshtarTV.com |language=ar |date=6 February 2017 |access-date=31 May 2017}}</ref> |predecessor= |successor= |allies= [[File:Flag of Iraq.svg|25px]] [[ھێزە چەکدارەکانی عێراق]]<br />[[File:Flag of Kurdistan.svg|25px]] [[پێشمەرگە]]<br />[[File:Flag of Kurdistan.svg|25px]] ئاسایشی ھەرێمی کوردستان<br />[[File:Emblem of the Nineveh Plain Protection Units.svg|25px]] [[ھێزەکانی پاسەوانانی دەشتی نەینەوا]] |opponents= [[File:Flag of al-Qaeda in Iraq (2004–2005).svg|25px]] [[ئەلقاعیدە لە عێراق]]<br /> [[File:Flag of the Islamic State in Iraq and the Levant.svg|25px]] [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]] |battles= }} لیژنەی پاراستنی قەرەقووش(بەھێزەکانی ئاسایشی دەشتەکانی نەینەواش ناسراوە) میلیشیایەکی چەکدارە کە لەلایەن [[ئاشوورییەکان]]ی نیشتەجێی شارۆچکەی [[قەرەقووش]] پێکھێنراوە، لە [[پارێزگای نەینەوا]]ی [[عێراق]]. لیژنەکە لە ساڵی ٢٠٠٤ پێکھێنراوە و لە ڕێگەی کڵێسا ناوخۆییەکانەوە ڕێکخرابوو، و دەستی کرد بە کارمەندکردنی بازگەکان و زۆری نەخایاند لەگەڵ پۆلیسی عێراق کاریان دەکرد.<ref> https://www.npr.org/2008/10/06/95343489/christian-security-forces-growing-stronger-in-iraq </ref> == گۆشەگیری لە کاتی جەنگی عێراقدا == [[ئاشوورییەکان]] لە [[عێراق]]ی دوای [[سەددام حوسێن]] لە سەرەتای [[شەڕی عێراق]]ەوە ڕووبەڕووی ڕێژەیەکی بەرزی گۆشەگیری بوونەتەوە لەلایەن [[ئیسلامەتی|ئیسلامییە]] [[بنەڕەتخوازی]]ەکانەوە.<ref> http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/3529364.stm </ref> تا سەرەتای ئابی ٢٠٠٤، ئەم گۆشەگیرییە تەقینەوەی [[کڵێسا]]کانی لەخۆگرتبوو، و جێبەجێکردنی کۆدی ڕەفتاری موسڵمانان لەلایەن گروپە بنەڕەتخوازیەکانەوە بەسەر [[مەسیحی]]یە [[ئاشوورییەکان]]، بۆ نموونە قەدەغەکردنی کحول، ناچارکردنی ژنان بە لەبەرکردنی حیجاب.<ref> https://maktoob.yahoo.com/?p=us </ref> توندوتیژی دژی کۆمەڵگاکە بووەتە ھۆی کۆچی ڕەنگە نیوەی کۆمەڵگاکە. لە کاتێکدا ئاشوورییەکان پێش جەنگ تەنیا ٥٪ی کۆی دانیشتوانی عێراقیان پێکھێنابوو، بەپێی ئاماری [[نەتەوە یەکگرتووەکان]]، [[ئاشوورییەکان]] ھێندەی ٤٠٪ی ئەو پەنابەرە عێراقیانەی کە لە گەشەکردندان و لە [[سووریا]] و [[ئوردن]] و [[لوبنان]] و [[تورکیا]] گیریان خواردووە پێکدەھێنن. ڕێکخەری لیژنەی پاراستنی قەرەقوش، سەباح بێھنام، وتی ئەجێنداکانی دەرەوە- لە سوننەکانی قاعیدەوە تا شیعەکان لە [[ئێران]]- "لە پشت ھەوڵەکانن بۆ ئاوارەکردنی مەسیحییەکانی [[عێراق]]".<ref> https://web.archive.org/web/20171018105453/http://n-p-g-f.com/ar/?page_id=60 </ref> رۆژی سێشەممە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠، لیژنەی پاراستنی قەرەقوش، بە ھەماھەنگی لەگەڵ ھێزەکانی ئاسایشی [[کورد]]، عەلی محەمەد ئیدریس سادقیان بەدیل گرت، سەرکردەیەکی باڵای قاعیدە، لە شارۆچکەی [[قەرەقووش]](باخودیدا).<ref> https://web.archive.org/web/20141016212151/http://en.ado-world.org/news/iraq/article/breaking-news-top-al-qaeda-leader </ref> لیژنەی پاراستنی قەرەقوش دوای ئەوەی [[دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام]]دا لە ساڵی ٢٠١٤دا دەستی بەسەر [[دەشتی نەینەوا]]دا گرت، سەرلەنوێ خۆی ڕێکخستەوە. ئێستا بە ھێزەکانی ئاسایشی دەشتەکانی نەینەوا ناسراوە و لە نزیکەوە ھاوکاری [[پێشمەرگە]]ی [[باشووری کوردستان]] و ئاسایش دەکات.<ref> https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2015/03/13/Iraq-s-first-Christian-brigade-formed-to-battle-ISIS </ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [https://web.archive.org/web/20160220005529/http://www.ishtartv.com/viewarticle,66253.html ماڵپەڕی تەلەفیزیۆنی عەشتار]. {{دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|شەڕ|کوردستان}} [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:سیاسەتی عێراق]] [[پۆل:وشە سیاسییەکان]] [[پۆل:ئایینەکانی کوردستان]] [[پۆل:ئاشوورییەکان و سوریانییەکان]] [[پۆل:ئاشوورییەکان]] [[پۆل:ئاشوورییەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:ئاشوورییەکان لە عێراق]] [[پۆل:ڕێکخراوەکان، دامەزرانی ٢٠٠٨]] jz35viedfur44zo69ch2m1s1qeq3cr6 0 213324 967235 961508 2022-08-02T21:26:41Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki ناوى '''تەمیمی کوڕی ئەوسی کوڕی خاریجەیە'''،  ناسراوە بە تەمیمی داری، نازناوی '''(گەشتیارە بێ ترسکە''') بەدەستهێنابوو بەهۆی ئەوەی '''دەجال بینیووە''' ، تەمیمی دارى ناسرابوو بە پەرستشی زۆر قورئان خوێندنى زۆر. ئەم هاوەڵە پێشتر [[مەسیحی]] بوو، راهیبێک بوولە [[فەلەستین|فەڵەستین]]،  بەڵام لە ساڵی نۆیەمى کۆچیدا هاتە مەدینەو لە خزمەت [[محەممەد|پێغەمبەرى خوادا]] (صلى الله عليه وسلم) موسڵمان بوو،  لەوێیشمایەوەو لەگەڵ پێغەمبەردا (صلى الله عليه وسلم) بەشدارى غەزا بوو. {{کەسایەتی ئایینی|ناو=تەمیم داری|نازناو=گەشتیارە بێ ترسەکە|مێژووی کۆچی دوایی=٤٠ کۆچی/ ٦٦٠ز|شوێنی کۆچی دوایی=[[فەلەستین]]}} [[پەڕگە:تەمیم داری.jpg|وێنۆک|مەزارگەی '''شێخ تەمیم'''، بەیت جبرین]] == ژیاننمە == تەمیمی دارى یەکێک بوو لەو کەسانەى لە سەردەمى پێغەمبەردا (صلى الله عليه وسلم) قورئانیان کۆکردەوە،  هەروەها هەژدە فەرموودەى لەپێغەمبەرى خواوە (صلى الله عليه وسلم) گێڕاوەتەوە. تەمیمی کوڕی ئەوس شەونوێژی زۆر بوو، شەوێک شەونوێژی دەکرد تا بەیانى یەکئایەتى دووبارە دەکردەوە. جارێک تەمیمی دارى ئامۆژگاریی پیاوێکی کرد و پێى وت: ئەگەر من باوەڕدارێکی بەهێز بم و تۆیشباوەڕدارێکی لاواز بیت، بەهێزی من بدەیت بەسەر لاوازى خۆتدا و بتەوێت وەک من بکەیت، ناتوانیت و پەکت دەکەوێت، یان تۆ باوەڕدارێکی بەهێز بیت و من باوەردارێکی لاواز بم، کاتێک بەهێزی تۆ دەدەم بەسەر لاوازى خۆمدا، بەرگەى ناگرم و دەکەوم، بۆیە لە تواناى خۆتەوە بنەوەئایینداریەکەت و لە ئایینداریتەوە بۆ دەروونت لێنەوە، هەتا سەرقاڵی پەرستشێک بیت کە بەرگەى بگریت.  تەمیم لە مەدینە مایەوەو پاش ئەوەى [[عوسمان کوڕی عەفان|عوثمانى کوڕی عەففان]] شەهید کرا، ئیتر تەمیم گەڕایەوە بۆ [[شام]]،  هەر لەوێیش کۆچی دوایی کرد و لە خاکى فەلەستین ئەسپەردە کرا.<ref>{{Cite web|last=Abdulwahid|first=Dr|title=|url=https://www.drabdulwahid.com/CatDetail.aspx?id=1379&MapID=4&FolderID=88|url-status=live}}</ref> == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مردووانی ٦٦١]] [[پۆل:عەرەبەکانی سەدەی ٧ەم]] [[پۆل:ھاوەڵەکان]] rvnp0khqnpytimlmgyzvn2mjc4o5nns 0 213402 967180 953935 2022-08-02T20:01:33Z Keenîî 43752 نوێکردنەوە wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:The last days of Bablo poster.jpg|وێنۆک|پۆستەری دوا ڕۆژەکانی بابلۆ]] '''دوا ڕۆژەکانی بابلۆ''' شانۆگەرییەکی کۆمێدیای ڕەش-درامی کوردییە لە دەرھێنانی [[شوان کەریم]]، بەرھەمھێنانی سۆران عوسمانە.<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=ئیڤێنتی شانۆیی 'دوا ڕۆژەکانی بابلۆ' بەڕێوەچوو|url=http://www.nrttv.com/nrt2/detail2/4053|access-date=2022-06-21|website=nrttv.com}}</ref><ref>{{Citation|title=نمایشی دوا ڕۆژەکانی بابلۆ لە شاری سلێمانی|url=https://www.dengiamerika.com/a/6523900.html|language=ku|access-date=2022-06-21}}</ref> شانۆگەرییەکە لە ١٤٠ خولەک پێک دێت، ھەر یەکە لە ڕێشان حەمۆ، ڕووبار خالید، سۆران ئەکرەم، تاھیر عەبدولواحید و ھەنار کامەران ڕۆڵی تیدا دەگێڕن.<ref name=":0">{{Cite web|title=تاوەکو مانگێک شانۆگەریی دواڕۆژەکانی بابلۆ لە ھەولێر بەردەوام نمایشدەکرێت.|url=https://www.rudaw.net/sorani/culture/160620222|url-status=live|access-date=2022-06-21|website=www.rudaw.net}}</ref> یەکەم نمایشی شانۆکە لە ٢٢ی شووباتی ٢٠٢٢ لە سلێمانی دەست پێکرد،<ref>{{Cite web|title=2سەرەتا|url=https://galawej.com/home.html|access-date=2022-06-21|website=بنکەی روناکبیریی گەلاوێژ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=ئەمڕۆ لە سلێمانی 'دوا رۆژەکانی بابلۆ' نمایش دەکرێت.|url=https://www.rudaw.net/sorani/culture/24022022|url-status=live|access-date=2022-06-21|website=www.rudaw.net}}</ref> و ماوەی ٥٥ ڕۆژ لە نمایشکردن لە سلێمانی بەردەوام بوو، ژمارەی بینەرانی شانۆگەرییەکە ٢٦٠٠٠ کەسی لە سلێمانی تێپەڕاند.<ref name=":0" /> دواتر لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢، نمایشەکە لە ھەولێر دەستی پێکرد<ref>{{Cite web|last=ferman|title=لە ھەولێر شانۆگەریی دوا ڕۆژەکانی بابلۆ نمایش کرا|url=https://www.regaykurdistan.com/index.php/edeb-huner/39806-2022-06-18-06-39-25|access-date=2022-06-21|website=regaykurdistan.com|language=ar-AA}}</ref> و ٣٠ تەممووز دوای ٣٥ەمین نمایش، لە هەولێر کۆتایی بە کاری خۆی هێنا. == کاست == * [[ڕێشان حەمۆ]] * ڕووبار خالید * سۆران ئەکرەم * مەستان مەریوان * تاھیر عەبدولواحید * فەرھاد سەعدی * ھەنار کامەران == سەرچاوەکان == <references /> co1jvmlx2h6rapnaqq38t3cnqszujne 967181 967180 2022-08-02T20:02:45Z Keenîî 43752 شائەمراز، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:The last days of Bablo poster.jpg|وێنۆک|پۆستەری دوا ڕۆژەکانی بابلۆ]] '''دوا ڕۆژەکانی بابلۆ''' شانۆگەرییەکی کۆمێدیای ڕەش-درامی کوردییە لە دەرھێنانی [[شوان کەریم]]، بەرھەمھێنانی سۆران عوسمانە.<ref>{{Cite web|last=Corporation|first=Nalia|title=ئیڤێنتی شانۆیی 'دوا ڕۆژەکانی بابلۆ' بەڕێوەچوو|url=http://www.nrttv.com/nrt2/detail2/4053|access-date=2022-06-21|website=nrttv.com}}</ref><ref>{{Citation|title=نمایشی دوا ڕۆژەکانی بابلۆ لە شاری سلێمانی|url=https://www.dengiamerika.com/a/6523900.html|language=ku|access-date=2022-06-21}}</ref> شانۆگەرییەکە لە ١٤٠ خولەک پێک دێت، ھەر یەکە لە ڕێشان حەمۆ، ڕووبار خالید، سۆران ئەکرەم، تاھیر عەبدولواحید و ھەنار کامەران ڕۆڵی تیدا دەگێڕن.<ref name=":0">{{Cite web|title=تاوەکو مانگێک شانۆگەریی دواڕۆژەکانی بابلۆ لە ھەولێر بەردەوام نمایشدەکرێت.|url=https://www.rudaw.net/sorani/culture/160620222|url-status=live|access-date=2022-06-21|website=www.rudaw.net}}</ref> یەکەم نمایشی شانۆکە لە ٢٢ی شوباتی ٢٠٢٢ لە سلێمانی دەست پێکرد،<ref>{{Cite web|title=2سەرەتا|url=https://galawej.com/home.html|access-date=2022-06-21|website=بنکەی ڕووناکبیریی گەلاوێژ|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|title=ئەمڕۆ لە سلێمانی 'دوا ڕۆژەکانی بابلۆ' نمایش دەکرێت.|url=https://www.rudaw.net/sorani/culture/24022022|url-status=live|access-date=2022-06-21|website=www.rudaw.net}}</ref> و ماوەی ٥٥ ڕۆژ لە نمایشکردن لە سلێمانی بەردەوام بوو، ژمارەی بینەرانی شانۆگەرییەکە ٢٦٠٠٠ کەسی لە سلێمانی تێپەڕاند.<ref name=":0"/> دواتر لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢، نمایشەکە لە ھەولێر دەستی پێکرد<ref>{{Cite web|last=ferman|title=لە ھەولێر شانۆگەریی دوا ڕۆژەکانی بابلۆ نمایش کرا|url=https://www.regaykurdistan.com/index.php/edeb-huner/39806-2022-06-18-06-39-25|access-date=2022-06-21|website=regaykurdistan.com|language=ar-AA}}</ref> و ٣٠ تەممووز دوای ٣٥ەمین نمایش، لە ھەولێر کۆتایی بە کاری خۆی ھێنا. == کاست == * [[ڕێشان حەمۆ]] * ڕووبار خالید * سۆران ئەکرەم * مەستان مەریوان * تاھیر عەبدولواحید * فەرھاد سەعدی * ھەنار کامەران == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} e5baqx2zqqz1vu2de94q06iqa9z8125 0 213433 967453 956829 2022-08-03T11:51:51Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Noah Porter, Memories of Yale life and men, 1854-1899 (1903) (14766521311).jpg|وێنۆک]] '''نوا تۆماس پۆرتەری سێیەم''' (لەدایکبووی ١٤ی کانوونی یەکەمی ١٨١١ تا ٤ی ئازاری ١٨٩٢) وەزیری کۆنفڕانسی ئەمریکی، ئەکادیمیاوان، فەیلەسوف، نووسەر، [[نووسینی فەرھەنگ|لێکسیکۆگرافەر]] و چالاکوانێکی دژە کۆیلایەتی بوو.<ref name="YaleObit">''Obituary Record of Graduates of Yale University'', Yale University, 1891-2, New Haven, pp. 82-83.</ref> چیای پۆرتەر، سەر بە چیای ئەدیرۆداک، بە ناوی ئەوەوە ناونرا دوای ئەوەی یەکەم کەس بوو کە لە ساڵی ١٨٧٥ چووە سەر چیاکە؛ و سەرۆکی [[کۆلێژی یەل]] بوو (١٨٧١–١٨٨٦).<ref>Welch, Lewis ''et al.'' (1899). [https://books.google.com/books?id=V8wWAAAAIAAJ&pg=PA301&dq=Yale+and+Noah+Porter&lr=&client=firefox-a#PPA445,M1 ''Yale, Her Campus, Class-rooms, and Athletics,'' p. 445.]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * کێلی، بروکس ماتەر (١٩٩٩). یەل: مێژوو. New Haven: Yale University Press. [[ISBN (identifier)|ISBN]] [[Special:BookSources/978-0-300-07843-5|978-0-300-07843-5]]; [http://www.worldcat.org/wcpa/oclc/810552 OCLC 810552] * لیڤێسک، جۆرج. چیرۆکی خوێندنی باڵا، ٢٦ (٢٠٠٧)، ٢٩٦٦. * وێڵچ، لویس شێڵدۆن و واڵتەر کامپ. (١٨٩٩). [https://books.google.com/books?id=V8wWAAAAIAAJ&client=firefox-a ''یەل، کامپەکەی، پۆلەکان، و وەرزشی'']. بۆستن: L. C. Page and Co. [http://www.worldcat.org/wcpa/oclc/2191518 OCLC 2191518] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|یاسا}} [[پۆل:فەیلەسووفانی ئەمریکی]] [[پۆل:مردووانی ١٨٩٢]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨١١]] n3yhzya2gippvpjsg3lzb90qh0xrih3 0 213473 967266 961830 2022-08-02T21:43:51Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {|class="wikitable" align="left" |- ! colspan="2" align="center" bgcolor="#CCCCCC" | '''حوسێنییە''' |- | colspan="2" align="center" | [[File:Muharram mourning, Hussainia TZ.jpg|250px]] <br/>''حوسێنییە لە دارولسەلام، تەنزانیا'' |- | colspan="1" align="left" | '''[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]''' | colspan="1" align="right" | {{lang|ar|حسینیة}} (''حوسینییە'') <br/> {{lang|ar|مأتم}} (''مەئتەم'') |- | colspan="1" align="left" | '''[[زمانی ھیندی|ھیندی]]''' | colspan="1" align="right" | {{lang|hi|इमामबाड़ा}} (''ئیمامبارا'') <br/> {{lang|hi|आशुरख़ाना}} (''ئاشوورخانە'') |- | colspan="1" align="left" | '''[[زمانی بەنگلا|بەنگالی]]''' | colspan="1" align="right" | {{lang|bn|ইমামবাড়া}} (''ئیمەمبەڕا'') |- | colspan="1" align="left" | '''[[زمانی فارسی|فارسی]]''' | colspan="1" align="right" | {{lang|fa|حسینیھ}} (''حوسەینییە'') |- | colspan="1" align="left" | '''[[زمانی ئوردوو|ئوردوو]]''' | colspan="1" align="right" | {{lang|ur|{{Nastaliq|امام باڑھ}}}} (''ئیمامباڕا'') <br/> {{lang|ur|{{Nastaliq|امام بارگاھ}}}} (''ئیمامباڕگاە'') <br/> {{lang|ur|{{Nastaliq|عاشور خانھ}}}} (''عاشورخانە'') <br/> {{lang|ur|{{Nastaliq|حسینیھ}}}} (''حوسەینییە'') |} '''حوسێنییە''' یان '''حوسەینییە''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: حسینیة)، کە بە عاشورخانە، ئیمامبارگا، یان ئیمامبارا ناسراوە، ھۆڵێکی کۆبوونەوەیە بۆ ڕێوڕەسمی یادکردنەوەی دوانزە موسڵمانی شیعە، بە تایبەتی ئەوانەی پەیوەندییان بە ماتەمینی موحەڕەمەوە ھەیە.<ref> https://books.google.iq/books?id=OZbyz_Hr-eIC&pg=PA318&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false </ref> حوسەینییە ھۆڵێکی فرە خەڵکە بۆ ماتەمینی موحەڕەم و ڕێوڕەسمەکانی تری یادکردنەوەی [[شیعە]]کان کە ناوەکەی لە حوسەینی کوڕی عەلی وەرگیراوە، نەوەی [[محەممەد]](د.خ).<ref> https://books.google.iq/books?id=CR9U03LC3dEC&q=what+is+mean+Hussainiya&pg=PA123&redir_esc=y#v=snippet&q=what%20is%20mean%20Hussainiya&f=false </ref> == زاراوەسازی == حوسەینییە جیاوازە لە [[مزگەوت]]. ئەم ناوە لە [[حوسێن کوڕی عەلی]]ەوە ھاتووە کە سێیەمی دوانزە ئیمامە و نەوەی [[پێغەمبەر]]ی [[ئیسلام]] [[محەممەد]]ە. حوسەین لە [[شەڕی کەربەلا]]دا لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ساڵی ٦٨٠ی زایینی لە سەردەمی عوبەیدوڵای کوڕی زیاددا شەھید بوو. [[شیعە]]کان ھەموو ساڵێک لە ڕۆژی [[عاشوورا]] کە دەیەمین ڕۆژی [[موحەڕڕەم]]، یادی شەھیدبوونی دەکەنەوە.<ref> https://www.iranicaonline.org/articles/ḤOSAYNIYA </ref> ھەروەھا ڕێوڕەسمی دیکەش ھەن کە لە ماوەی ساڵدا لە حوسەینییەکان بەڕێوەدەچن، لەوانە یادەوەرییە ئاینییەکان کە پەیوەندییان بە [[عاشوورا]] نییە. و ڕەنگە مەرج نییە جومعە (نوێژی جەماعەتی ھەینی) ئەنجام بدرێت.<ref> https://www.mashreghnews.ir/news/174729/چرا-حسینیھ-و-تکیھ-جایگزین-مسجد-شد </ref> لە باشووری ئاسیاش دەتوانرێت بە حوسەینییە بە ئیمامبارا، ئیمامبارگا، یان ئاشورخانە ناوببرێت. لە [[ئەفغانستان]] و ئاسیای ناوەڕاستیش پێی دەوترێت تەکیەخانە. لە بەحرەین و ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی پێی دەوترێت مەعتەم (بە عەرەبی: مأتم). == مێژوو == لە سەردەمی حوکمڕانی [[سەفەوییەکان]] لە [[ئێران]]، کاتێک [[شیعە]]کان مەیلیان ھەبوو بۆ ئەنجامدانی ڕێوڕەسمی ئایینی و ماتەمینی، نەک تەنھا ڕێڕەوەکان یان شوێنە سەقفکراوەکان بۆ کۆمەڵگە ئاینییەکان بەکاردەھێنران، تەنانەت بۆ دروستکردنی حوسێنیەکان و ھەروەھا تەکییەکان بوونە شتێکی باو.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Zoka, Yahya. History of Royal Citadel in Tehran and guide to Golestan Palace, (تاریخچە ساختمانھای ارگ سلطنتی تھران و راھنمای کاخ گلستان), vol 1. p. 283. </ref> ھەر حوسێنییەک ھەندێک کۆشک (یان ژوور) و یاریگای ھەبوو، بە قەبارەی گەورە و بچووک. ھەروەھا لە زۆرێک لە کوچە و کۆڵانەکان، لە ڕۆژانی نزیک [[عاشوورا]]، خەڵکی ئایینی دیوار و سەقفەکانیان ڕەش دەکرد و ڕووناکیان دەکردەوە، لەلایەن گڵۆپە ڕەنگاوڕەنگەکانەوە... لە سەردەمی [[زەندییەکان]]ەوە، چەندین تەکییەی گەورەتر و فراوانتر دروستکرابوون تەنھا بۆ گرتنی پرسە، کە قۆناغێک بە بەرزی یەک مەتر لە زەویەوە ھەبوو، بۆ پیشاندانی ھەستە جیاوازەکانی پرسە.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki The Iranian social history, (تاریخ اجتماعی ایران) written in persian, V 5, P 340 </ref> تێچووی حوسێنییە بە بەخشین و وەقفی خێرخوازی دابین دەکرێت.<ref> statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Ansari Qomi. Iran's endowments in Iraq, ( موقوفات ایرانیان در عراق), vol 2. pp. 74–82. </ref><ref> https://journals.sbmu.ac.ir/en-jrrh/article/view/16794 </ref> [[File:Bara Imambara Lucknow.jpg|thumb|center|300px|ئاسیفی ئیمامبارا لە شاری لاکنۆ، پایتەختی ویلایەتی ئۆتار پرادێشی [[ھیندستان]].]] == بەکارھێنان == حوسەینییە لە کاتی [[موحەڕڕەم]] و [[سەفەر]] و [[ڕەمەزان]]دا بۆ ماتەمینی بەکاردەھێنرا، ڕەودا خوانی، سینە زانی (شێوەیەکی نەریتی ڕێوڕەسمی ماتەمینی کە خەمەکەیان بە سنگ لێدان نیشان دەدات).<ref> https://www.persiaadvisor.travel/about-persia/tekyeh-hussainiya/ </ref> ھەروەھا حوسەینییە شوێنێکە بۆ شوێنی نیشتەجێبوونی سەرنشینەکان و زیارەتکاران و خۆراکدانی ھەژاران.<ref> https://books.google.iq/books?id=iZiKtQEACAAJ&q=Exotic+Attractions+in+Persia,+1684-1688:+Travels+%26+Observations&redir_esc=y </ref> بەو پێیەی حوسەینییە وەک خاڵێکی سەرەکی بۆ کۆبوونەوەی شیعەکان کاردەکات، ھەروەھا ڕۆڵێکی زۆر بەرچاو دەگێڕێت لە چەسپاندنی ناسنامەی ئایینی بە تایبەتی بۆ دانیشتوانی شیعە لە ڕەوەند.<ref> https://www.ucpress.edu/book/9780520204041/making-muslim-space-in-north-america-and-europe </ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|نژیاروانی}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:نژیاروانیی ئیسلامی]] [[پۆل:چاندی ئیسلامی]] [[پۆل:مزگەوتەکان]] [[پۆل:ئیسلام]] [[پۆل:شوێنە پیرۆزەکان لەئیسلامدا]] [[پۆل:شەڕی کەربەلا]] [[پۆل:زاراوە ئیسلامییەکان]] 365132yywrr8iz6wfx855134wzyxoek 0 213552 967133 966709 2022-08-02T19:01:22Z Keenîî 43752 بەسەرداچوونەوەی دەستکارییەکان (گەڕاندنەوەیان) wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کتێب |ناو =بەردینە |وێنە =بەردینە.jpg |ناوی بنەڕەتی = |دانەر =[[سەید قادر ھیدایەتی]] |لێکۆڵەر = |زمان =[[کوردی]] |وڵات =[[کوردستان]] |زنجیرە = |بابەت =[[ڕۆمان]] |جۆری ئەدەبی = |بڵاوکەرەوە =چاپەمەنیی خانی |دەرچوون =٢٠٢٢ |مێژووی دەرچوون = |وەرگێڕ = |بڵاوکەرەوەی چاپی وەرگێڕاو = |مێژووی دەرچوونی وەرگێڕان = |وێنەگر = |دیزاینەری بەرگ =ئەسرین کاکی |جۆری چاپ =چاپ |ژمارەی پەڕە =٢٤٠ |پێوانە = |کێش = |پێشتر = |دواتر = }} '''بەردینە'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین |فەرھەنگ = ھەنبانەبۆرینە |وشە = بەردینە|ڕێکەوتی سەردان = ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢}}</ref> دوامین [[ڕۆمان]]ی [[سەید قادر ھیدایەتی]]یە؛ چاپی یەکەمەکەی بۆ ساڵی ٢٠٢٢ دەگەڕێتەوە و چاپەمەنیی خانی چاپ و بڵاوی کردووەتەوە. == ناوەرۆک == بەردینە وەک ڕۆمانێکی مێژوویی،<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی "بەردینە" لە نووسینی "سەید قادر ھیدایەتی" چاپ و بڵاو کرایەوە.|url=https://kurdistanmedia.com/so/news/ڕۆمانی-بەردینە-لە-نووسینی-سەید-قادر-ھیدایەتی-چاپ-و-بڵاو-کرایەوە|url-status=live|access-date=|website=KurdistanMedia|language=ku-Arab}}</ref> ئاوەڕوویەکی لە دۆخی کورد لە سەردەمی سەفەوییەکان داوەتەوە کە زوڵم و زۆرییەکانیان چ وەک فارسێک و چ وەک شیعەیەک دەخاتە ڕوو، کە ئێستاشی لەگەڵ بێت ئەم کەشە گۆڕانی بەسەردا نەھاتووە؛ جوامێریی [[خانی لەپ زێڕین]]، ئاوەدانکردنەوەی [[قەڵای دمدم]]، [[شەڕی دمدم]] و گرتنەوەی دووبارەی قەڵا دوای چەندین ساڵان مژاری بەشێکی زۆری ڕۆمانەکەیە کە لە زمان ھەردوو لایەنەکەوە دەگێڕدرێتەوە. بەردینە تاوەکوو ئێستا تێروتەسەلترین بەرھەمی [[ئەدەبی کوردی]]یە کە لەسەر دمدم نووسرابێت. لە کۆتایی کتێبەکەدا بۆ ئاسانکاری دوو فەرھەنگ یەکیان بۆ وشە دژوارەکان و ئەوەی تریان بۆ کەسایەتییە مێژووییەکان تەرخان کراوە.<ref>{{Cite web|title=بنکەی ڕووناکبیریی گەلاوێژ: خوێندنەوەی ڕۆمانی بەردینە|url=https://galawej.com/y942022247.html|url-status=live|access-date=|website=galawej.com}}</ref><ref>{{Cite web|last=کوردی|first=ماڵی کتێبی|date=|title= «بەردینە» نوێترین ڕۆمانی سەیدقادر ھیدایەتی بڵاو کرایەوە.|url=http://kurdishbookhouse.com/ku/100-493/|url-status=live|access-date=|website=ماڵی کتێبی کوردی|language=fa-IR}}</ref> == تایبەتمەندییەکان == بەرچاوترین تایبەتمەندیی بەردینە وەکی ھەر بەرھەمێکی تری نووسەر، زمانەکەیەتی؛ ئەو زمانەی بەردینەی پێ نووسراوە لە بەیت و حەیران نزیکە و تایبەتە، ئەو تایبەتییە لەگەڵ ناوەرۆکی ڕۆمانەکە کە جەختە لەسەر جیاوازی، شووناسی کوردبوون و ویستی سەربەخۆیی لە پەیوەندیدایە. لە سەرەتادا و لەوانەیە بۆ جاری یەکەم تێگەیشتن لە دەقی کتێبەکە ئەستەم بێت. سەید قادر ھیدایەتی لێھاتوویانە لە قاڵبی ڕۆماندا ڕاستییە مێژوویییەکانمان بۆ دەردەخات، لە زوڵم و زۆریی و فێڵ و فەتەڵەی دوژمنەوە تاوەکوو ناتەبایی ماڵی کورد و دارەدەستبوونیان و ئەو حەماسەیەی کە قەڵانشینەکان بە ژن و بە پیاوەوە خوڵقاندیان.<ref>{{Cite web|date=|title=بەردینە؛ گێڕانەوەی مێژوو بە حەیران|url=https://jineftin.krd/2022/05/14/بەردینە؛-گێڕانھوھی-مێژوو-بھ-حھ/|url-status=live|access-date=|website=ژنەفتن}}</ref> == کەسایەتییەکان == {{Div col|cols=٢}} * گودروونی کوڕ (فەقێ بەیتان) * شارێ (قەمەرتاج) * گودروونی باوک (بەنگین) * خەدەنگ (ئەسپی شارێ) * کوێخا فەرەج (شارێی لێ مارە کرا) * وسوو خان (باوکی شارێ) * دایکی شارێ * باجە (ڕەندە ژنی ڕەشماڵ) * خەلیل پاشا (سەرلەشکری عوسمانی) * پلکە شەمێ (ڕەمڵگر) * پیرێژنی نۆ جار سێ ساڵ زاو * مەلا محەممەد (شارێ و بەنگینی مارە کرد) * سەیدا (وانەبێژی مەکتەب) * کۆرۆش * بایاقوب (مامۆستای مەکتەب) * میرخان (ئەمیرخانی برادۆست) * [[شا عەباسی یەکەم]] * شا ئیسماعیلی سەفەوی * سارم بەگ (سەرداری موکری) * شازەمان * حاتەم بەگ (وەزیری شا عەباس) * ئەسکەندەر بەگ (میرزای شا عەباس) * ئەحمەد خانی لێتانی * کاک ئاڵی * خانی موکری (خان ئەودەل) * پەریزاد خاتوون (ژنی ئەمیرخان) * حەسەن خانی ئستاجلۆ * سەیدا (مەلای ئاوایی) * مام پیرۆت * حەمە سەدیق {{Div col end}} == کورتە == {{quote|بەندە میرخانم. دەڵێم بەڵێ قوربان، بەندەش گودروونم کوڕی ڕەحمانی سەڕاج. دەڵێ لاوکۆ لە قەیغان و مەزبووتان دەکەی. لێرە بە خەسار دەچی. وەرە لای ئێمە؛ بە ھەویاین لە پیرەدمدم قەڵاتێکی سەرناس و نێودار ڕۆنێین دا چیدی لەبن قۆنگرە و قەڵاتی بێگانان ڕانەوەستین دەستەونەزەر. قەڵاتی خۆمان ھەبێ، کەس ناتوانێ نە سۆگەی ئایین و نە سۆگەی خاکمان بپەڕێنێ.<ref>بەردینە، سەید قادر ھیدایەتی، ٢٠٢٢</ref>}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} {{تووڵی دەروازە|کتێب|وێژەی کوردی|وێژە|ڕۆمانەکان}} [[پۆل:ڕۆمانە کوردییەکان]] [[پۆل:کتێبە کوردییەکان]] [[پۆل:ڕۆمانەکان]] tras9rn8ltfym3xg2bsanzfkp8u0r5l 967134 967133 2022-08-02T19:05:04Z Keenîî 43752 شائەمراز، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کتێب |ناو =بەردینە |وێنە =بەردینە.jpg |ناوی بنەڕەتی = |دانەر =[[سەید قادر ھیدایەتی]] |لێکۆڵەر = |زمان =[[کوردی]] |وڵات =[[کوردستان]] |زنجیرە = |بابەت =[[ڕۆمان]] |جۆری ئەدەبی = |بڵاوکەرەوە =چاپەمەنیی خانی |دەرچوون =٢٠٢٢ |مێژووی دەرچوون = |وەرگێڕ = |بڵاوکەرەوەی چاپی وەرگێڕاو = |مێژووی دەرچوونی وەرگێڕان = |وێنەگر = |دیزاینەری بەرگ =ئەسرین کاکی |جۆری چاپ =چاپ |ژمارەی پەڕە =٢٤٠ |پێوانە = |کێش = |پێشتر = |دواتر = }} '''بەردینە'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین |فەرھەنگ = ھەنبانەبۆرینە |وشە = بەردینە|ڕێکەوتی سەردان = ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٢}}</ref> دوامین [[ڕۆمان]]ی [[سەید قادر ھیدایەتی]]یە؛ چاپی یەکەمەکەی بۆ ساڵی ٢٠٢٢ دەگەڕێتەوە و چاپەمەنیی خانی چاپ و بڵاوی کردووەتەوە. == ناوەرۆک == بەردینە وەک ڕۆمانێکی مێژوویی،<ref>{{Cite web|title=ڕۆمانی "بەردینە" لە نووسینی "سەید قادر ھیدایەتی" چاپ و بڵاو کرایەوە.|url=https://kurdistanmedia.com/so/news/ڕۆمانی-بەردینە-لە-نووسینی-سەید-قادر-ھیدایەتی-چاپ-و-بڵاو-کرایەوە|url-status=live|access-date=|website=KurdistanMedia|language=ku-Arab}}</ref> ئاوەڕوویەکی لە دۆخی کورد لە سەردەمی سەفەوییەکان داوەتەوە کە زوڵم و زۆرییەکانیان چ وەک فارسێک و چ وەک شیعەیەک دەخاتە ڕوو، کە ئێستاشی لەگەڵ بێت ئەم کەشە گۆڕانی بەسەردا نەھاتووە؛ جوامێریی [[خانی لەپ زێڕین]]، ئاوەدانکردنەوەی [[قەڵای دمدم]]، [[شەڕی دمدم]] و گرتنەوەی دووبارەی قەڵا دوای چەندین ساڵان مژاری بەشێکی زۆری ڕۆمانەکەیە کە لە زمان ھەردوو لایەنەکەوە دەگێڕدرێتەوە. بەردینە تاوەکوو ئێستا تێروتەسەلترین بەرھەمی [[ئەدەبی کوردی]]یە کە لەسەر دمدم نووسرابێت. لە کۆتایی کتێبەکەدا بۆ ئاسانکاری دوو فەرھەنگ یەکیان بۆ وشە دژوارەکان و ئەوەی تریان بۆ کەسایەتییە مێژووییەکان تەرخان کراوە.<ref>{{Cite web|title=بنکەی ڕووناکبیریی گەلاوێژ: خوێندنەوەی ڕۆمانی بەردینە|url=https://galawej.com/y942022247.html|url-status=live|access-date=|website=galawej.com}}</ref><ref>{{Cite web|last=کوردی|first=ماڵی کتێبی|date=|title= «بەردینە» نوێترین ڕۆمانی سەیدقادر ھیدایەتی بڵاو کرایەوە.|url=http://kurdishbookhouse.com/ku/100-493/|url-status=live|access-date=|website=ماڵی کتێبی کوردی|language=fa-IR}}</ref> == تایبەتمەندییەکان == بەرچاوترین تایبەتمەندیی بەردینە وەکی ھەر بەرھەمێکی تری نووسەر، زمانەکەیەتی؛ ئەو زمانەی بەردینەی پێ نووسراوە لە بەیت و حەیران نزیکە و تایبەتە، ئەو تایبەتییە لەگەڵ ناوەرۆکی ڕۆمانەکە کە جەختە لەسەر جیاوازی، شووناسی کوردبوون و ویستی سەربەخۆیی لە پەیوەندیدایە. لە سەرەتادا و لەوانەیە بۆ جاری یەکەم تێگەیشتن لە دەقی کتێبەکە ئەستەم بێت. سەید قادر ھیدایەتی لێھاتوویانە لە قاڵبی ڕۆماندا ڕاستییە مێژووییەکانمان بۆ دەردەخات، لە زوڵم و زۆریی و فێڵ و فەتەڵەی دوژمنەوە تاوەکوو ناتەبایی ماڵی کورد و دارەدەستبوونیان و ئەو حەماسەیەی کە قەڵانشینەکان بە ژن و بە پیاوەوە خوڵقاندیان.<ref>{{Cite web|date=|title=بەردینە؛ گێڕانەوەی مێژوو بە حەیران|url=https://jineftin.krd/2022/05/14/بەردینە؛-گێڕانھوھی-مێژوو-بھ-حھ/|url-status=live|access-date=|website=ژنەفتن}}</ref> == کەسایەتییەکان == {{Div col|cols=٢}} * گودروونی کوڕ (فەقێ بەیتان) * شارێ (قەمەرتاج) * گودروونی باوک (بەنگین) * خەدەنگ (ئەسپی شارێ) * کوێخا فەرەج (شارێی لێ مارە کرا) * وسوو خان (باوکی شارێ) * دایکی شارێ * باجە (ڕەندە ژنی ڕەشماڵ) * خەلیل پاشا (سەرلەشکری عوسمانی) * پلکە شەمێ (ڕەمڵگر) * پیرێژنی نۆ جار سێ ساڵ زاو * مەلا محەممەد (شارێ و بەنگینی مارە کرد) * سەیدا (وانەبێژی مەکتەب) * کۆرۆش * بایاقوب (مامۆستای مەکتەب) * میرخان (ئەمیرخانی برادۆست) * [[شا عەباسی یەکەم]] * شا ئیسماعیلی سەفەوی * سارم بەگ (سەرداری موکری) * شازەمان * حاتەم بەگ (وەزیری شا عەباس) * ئەسکەندەر بەگ (میرزای شا عەباس) * ئەحمەد خانی لێتانی * کاک ئاڵی * خانی موکری (خان ئەودەل) * پەریزاد خاتوون (ژنی ئەمیرخان) * حەسەن خانی ئستاجلۆ * سەیدا (مەلای ئاوایی) * مام پیرۆت * حەمە سەدیق {{Div col end}} == کورتە == {{quote|بەندە میرخانم. دەڵێم بەڵێ قوربان، بەندەش گودروونم کوڕی ڕەحمانی سەڕاج. دەڵێ لاوکۆ لە قەیغان و مەزبووتان دەکەی. لێرە بە خەسار دەچی. وەرە لای ئێمە؛ بە ھەویاین لە پیرەدمدم قەڵاتێکی سەرناس و نێودار ڕۆنێین دا چیدی لەبن قۆنگرە و قەڵاتی بێگانان ڕانەوەستین دەستەونەزەر. قەڵاتی خۆمان ھەبێ، کەس ناتوانێ نە سۆگەی ئایین و نە سۆگەی خاکمان بپەڕێنێ.<ref>بەردینە، سەید قادر ھیدایەتی، ٢٠٢٢</ref>}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{ڕۆمانە کوردییەکان}} {{تووڵی دەروازە|کتێب|وێژەی کوردی|وێژە|ڕۆمانەکان}} [[پۆل:ڕۆمانە کوردییەکان]] [[پۆل:کتێبە کوردییەکان]] [[پۆل:ڕۆمانەکان]] d2x3ogx88w3pgy54n69yo20f85gz5pi 0 213566 967238 954931 2022-08-02T21:28:48Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{ئامادەکردن|دانەر=Sakura emad}} '''تویچ''' خزمەتگوزارییەکی ڕاستەوخۆی پەخشی ڤیدیۆیی ئەمریکییە کە تیشک دەخاتە سەر ڕاستەوخۆی یارییە ڤیدیۆییەکان، لەنێویاندا پەخشکردنی پێشبڕکێی وەرزشی ئەلیکترۆنی، جگە لە پێشکەشکردنی پەخشکردنی مۆسیقا، ناوەڕۆکی داهێنەرانە، و "لە ژیانی ڕاستەقینە". و خزمەتگوزارییەکە لە لایەن Twitch Interactive بەڕێوەدەبرێت، کە بەشێکە لە کۆمپانیای [[ئەمازۆن (کۆمپانیا)|ئەمازۆن]].<ref name="gamasutra-amazon">{{Cite web|last=Wawro|first=Alex|date=August 25, 2014|title=Amazon to acquire Twitch|url=http://gamasutra.com/view/news/224090/Amazon_to_acquire_Twitch.php|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140826113828/http://gamasutra.com/view/news/224090/Amazon_to_acquire_Twitch.php|archive-date=August 26, 2014|access-date=August 25, 2014|website=[[Gamasutra]]|publisher=[[UBM plc]]}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{Commons category-inline}} * {{وێبگەی فەرمی}} [[پۆل:کۆمپانیا نەرمامێرەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:کۆمپانیا نەرمامێرانەی ئەکەونە قەراخ دەریای سان فرانسیسکۆ]] [[پۆل:کۆمپانیا نەرمامێرەکان کە لە ٢٠١١ دامەزراون]] [[پۆل:ئەو کۆمپانیا چێژبەخشیانەی دەکەونە کالیفۆرنیا]] [[پۆل:یەکگرتنەوە و دەستکەوتن ساڵی ٢٠١٤]] [[پۆل:دامەزراوەکانی ٢٠١١ لە کالیفۆڕنیا]] itmopg2oswdx4d0h90zw713aoc7gpcm 0 213587 967440 963355 2022-08-03T11:42:29Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki مەنسور ناسرەدین محمد ([[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: المنصور ناصرالدين محمد بن العزيز) (١١٨٩-١٢١٦) سێیەم سوڵتانی [[دەوڵەتی ئەییووبی]] بوو لە [[میسر]]، لە نێوان ساڵانی ١١٩٨-١٢٠٠. {{Infobox Monarch|name=ناسرەدین محمد|title=المنسور|succession=سوڵتانی میسر|reign=٢٩ تشرینی دووەمی ١١٨٩- شوباتی ١٢٠٠|predecessor=[[عەزیز عوسمان]]|successor=عادل صیف الدین احمد|dynasty=[[دەوڵەتی ئەییووبی]]|father=[[عەزیز عوسمان]]|birth_date=١١٨٩|religion=[[ئیسلام]]|death_date=١٢١٦ (لە تەمەنی ٢٧ ساڵی)}} == ژیاننامە == نەوەى دامەزرێنەرى دەوڵەتی ئەییووبی[[سەلاحەدینی ئەییووبی|سەڵاحەدین]] بوو، ئەلمەنسور لە کۆچی دوایی [[عەزیز عوسمان|عەزیز عوسمانى]] باوکى لە ساڵى ١١٩٨، لە تەمەنى دوانزە ساڵى، جێگرەوەى عەزیز عوسمانى باوکى گرتەوە. دواتر ململانێیەک لە نێوان کوتلە سەربازییە جیاوازەکاندا ڕوویدا کە کێ دەبێت وەک فەرماندەی گشتی و سەرۆکی کاریگەر بێت. سەڵاحیە یان مەملوکەکانی سەلاحەدین، دەیانویست عادلی برای سەڵاحەدین ئەم ڕۆڵە بگرێتە ئەستۆ، بەو پێیەی کە بە توانا و بە ئەزموون تەماشا دەکرا.  فراکسیۆنەکەی تر، مەملوکەکانی [[ئەسەدەددین شێرکۆ]] مامی سەلاحەدین، لە بەرژەوەندی کوڕە گەورەکەی سەلاحەدین، [[الافزەل کوڕی سەلاحەدین|الافزەل]] بوون.<ref>{{Cite web|last=نور|first=مكتبة|title=تحميل كتاب بالخطط المقريزية ج3 PDF|url=https://www.noor-book.com/كتاب-بالخطط-المقريزيه-ج3-pdf|access-date=2022-06-27|website=www.noor-book.com|language=ar}}</ref> لەو خەباتەدا کە دوای ئەوە الافزەل سوودی سەرەتایی هەبوو کە بنکەکەی لە میسر بوو، لە کاتێکدا عادل لە [[سووریا]] بوو. الافزەل بەپێی پێویست بە فەرماندەی گشتی و سەرۆک ڕاگەیەندرا. شەڕ لە نێوانیاندا ڕوویدا و الافزەل هێرشی کردە سەر [[دیمەشق]]، بەڵام زۆری نەخایاند ئەو سوودەی لەدەستدا و لە شوباتی ١٢٠٠ (ڕەبیع دووەم ٥٩٦)، عادل چووە ناو [[قاھیرە|قاهیرە]].  لە ماوەی چەند ڕۆژێکدا ناوی ئەلمەنسوری لە خوتبەی نوێژی هەینیدا لابردبوو و ناوی خۆی لە شوێنی خۆی دانابوو، بەمەش ئەلمەنسوری لە پۆستەکەی دوورخستەوە. دوای دانیشتنی ئەلمەنسور لە سوریا دوورخرایەوە بۆ [[حەلەب]]. لەوێ دەرباری مامی ئەمیر ظاهر غازی دەژیا، کە لە ساڵی ١٢١٦دا، ئەگەر کوڕەکانی خۆی پێش مردن، لە هێڵی جێنشینی بۆ میرنشینەکەدا داینا.  هیچ شتێکی زیاتر لەبارەی ئەلمەنسورەوە نازانرێت. == سەرچاوە == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١١٨٩]] [[پۆل:کوردەکانی سەدەی ١٢یەم]] [[پۆل:مردووانی سەدەی ١٣یەم]] [[پۆل:سوڵتانە ئەیووبییەکان لە میسر]] [[پۆل:فەرمانڕەوا مناڵەکان لە سەدەکانی ناوین]] 43qpjeb6u6sau6jnk62056lafrhh7wn 0 213596 967151 960826 2022-08-02T19:30:46Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''الافزەل کوڕی سەلاحەدین''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: الأفضل بن صلاح الدین) (١١٦٩ ز - ١٢٢٥)یەکێک بوو لە شازدە کوڕەکانی [[سەلاحەدینی ئەییووبی|'''سەلاحەدین''']] (سوڵتانی [[میسر]] و [[سووریا|سوریا]]) بەڕەچەلەک [[کورد|'''کوردە''']]. لە شوێنی باوکی بووە دووەم میری [[دەوڵەتی ئەییووبی|ئەییووبی]] [[دیمەشق]]. پیشەی ئەو وەک فەرمانڕەوایەک شەترەنج بوو و بەھۆی دووبارەبوونەوەی ململانێی چەکداری لەگەڵ ئەندامە دیارەکانی دیکەی خێزانەکەیدا جێگیر بوو. لە کۆتاییدا لەلایەن مامی ('''عادل''')ەوە لەڕووی سیاسییەوە پەراوێزخرا و ژمارەیەک شارۆچکەی کەمتر گرنگیان پێدرا بۆ ئەوەی فەرمانڕەوایی بکات. ھەروەھا دواتر لە ژیانیدا بووە [[شیعە|موسڵمانی شیعە]] وەک لەو شیعرانەی کە نووسیویەتی کە لەلایەن [[شەمسەدین زەھەبی]] ھاتووە کە دەڵێت «[[ئەبووبەکری سدیق|ئەبوبەکر]] زوڵمی لە [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]] ئەنجامداوە».<ref>{{Cite web|last=AyyubDynastyAyyubidFatherSaladin|first=Al-Afdal ibn Salah ad-DinAl-Malik al-AfdalEmir of DamascusReign4 March 1193 – 1196Coronation1193PredecessorSaladinSuccessorAl-Adil IBornc 1169DamascusDied1225NamesAl-Afdal Ali ibn Salah ad-Din Yusuf ibn|title=Al-Afdal ibn Salah ad-Din - Study in China 2022 - Wiki English|url=https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/en/Al-Afdal_ibn_Salah_al-din|access-date=2022-06-27|website=www.duhoctrungquoc.vn|language=en}}</ref> {{Infobox royalty|name=الافزەل کوڕی سەلاحەدین|title=الملیک الافزەل|succession=[[دەوڵەتی ئەییووبی|ئەمیری دیمەشق]]|reign=٤ ئازار ١١٩٣–١١٩٦|coronation=١١٩٦ ز|full name=الافزەل کوڕی سەلاحەدین یوسف کوڕی ئەییوب|predecessor=[[سەلاحەدینی ئەییووبی|سەلاحەدین]]|successor=عادل|dynasty=[[دەوڵەتی ئەییوبی]]|father=[[سەلاحەدینی ئەییووبی|سەلاحەدین]]|birth_date=١١٦٩|birth_place=[[دیمەشق]]|death_date=١٢٢٥}} == ژیانی سەرەتایی == الافزەل یەکێک بوو لە فەرماندە ئەیوبییەکان لە جەنگی ئەرسوفدا، کە سەڵاحەدین لەلایەن ڕیچاردی یەکەمی ئینگلتەرا و ھێزەکانی جەنگی خاچپەرستی سێیەمەوە شکستی ھێنا. کاتێک سەڵاحەدین لە ساڵی ١١٩٣ کۆچی دوایی کرد، الافزەل دیمەشقی بە میرات گرت، بەڵام باقی خاکەکانی باوکی نا، [[میسر]] لەلایەن براکەی [[عەزیز عوسمان|عەزیز]] ئیدیعای لەسەر کرا، کە پێشتر وەک پارێزگار دانرابوو، [[حەلەب]] لەلایەن برایەکی دیکەی زاھیرەوە. لەکاتێکدا باوکی لە مردندا بوو، الافزەل ھەموو ئەمیرەکانی ئەو کاتەی لە دیمەشق بانگ کرد بۆ ئەوەی سوێندی بەیعەتیان پێ بخۆن. الافزەل لەڕووی تیۆرییەوە سەرۆکی بنەماڵەی ئەیوبی بوو، بەڵام نەیتوانی ھیچ ئاستێک لە دەسەڵات بەسەر خوشک و براکانیدا بسەپێنێت، ھەر زوو سەلماندی کە توانای کەمی وەک فەرمانڕەوایی ھەیە. === ململانێ لەناو بنەماڵەی ئەیوبی و دواجار لەدەستدانی دەسەڵات === لە مانگی ئایاری ساڵی ١١٩٤ الافزەل لە دیمەشقی پایتەختی خۆی لەلایەن [[عەزیز عوسمان|عەزیز]] برایەوە ھێرشی کرایە سەر. مامی ھەردووکیان بە ناوی (عادل سەفادین) لە [[جزیر|جزیرە]] بە ڕێپێوان ھاتە خوارەوە و نێوەندگیری ئاشتی کرد. ئەمەش لە ماوەی ساڵێکدا شکێندرا و عەزیز دیسان ڕێپێوانێکی کردەوە بۆ سەر دیمەشق، بەڵام لەلایەن الافزەل درایەوە بۆ میسر. تا ساڵی ١١٩٦ عادل تاقەتی نەمابوو بۆ ناکارامەیی الافزەل و ھاوپەیمانی لەگەڵ عەزیز کردبوو. پاشان عادل دیمەشقی خستە ژێر دەسەڵاتەوە، ئەمەش ڕێگەی بە الافزەل دا خانەنشین بێت بۆ شارۆچکەی سەلخاد لە حەوران. لە تشرینی دووەمی ساڵی ١١٩٨ عەزیز بەھۆی کاریگەری کەوتنی لە ئەسپێکەوە لەکاتی ڕاوکردندا کۆچی دوایی کرد. لە ترسی تەماحی عادل، میرەکانی میسر لە خانەنشینییەوە بانگیان کرد الافزەل بۆ ئەوەی ببێتە سەرۆکی میسر بۆ کوڕە گەنجەکەی عەزیز. لە ساڵی ١١٩٩ ھاوپەیمانی لەگەڵ برای زاھیرەوە حەلەب کرد کە ھاوکات دوژمنی عادل بوو و مامی خۆیان لە دیمەشق گەمارۆدا. عادل بە لێھاتوویییەوە کوڕەزاکانی لە دژی یەکتر یاری دەکرد، و وەلیدەکانی ھەردووکیان لە بەیعەتیان بردەوە. ھاتنی [[کامیل]] کوڕی عادل، بۆ دیمەشق بە ھێزی بەھێزکردن و بەردەوامی شەڕ، بووە ھۆی کۆتایی ھاتنی گەمارۆکە لە کانوونی دووەمی ساڵی ١١٩٩، الافزەل پاشەکشەی کرد بۆ میسر، بەڵام مامی بەدوایدا کەوت و لە بیلبەیس سوپاکەی شکست پێھێنا. لە ھەڵاتنی بۆ [[قاھیرە]]، الافزەل سکاڵای لەسەر ئاشتی تۆمار کرد بە ھەر مەرجێک کە بتوانێت لە عادل وەری بگرێت لە میسر زەوت کرا، بەڵێنی شارەکانی [[سەمیساد]] و [[فارقین]] پێدرا. لە ١٧ی شوباتی ١٢٠٠ عافل خۆی بە '[[سوڵتان]]' ڕاگەیاند. الافزەل لەلایەن یەکێکی دیکە لە کوڕەکانی عادل کە ناوی عەوحەد بوو، ڕەتکرایەوە کۆنترۆڵی فارقین بکرێت. الافزەل جارێکی تر ھاوپەیمانی لەگەڵ زاھیرەوە کرد و برایان جارێکی تر دیمەشقیان گەمارۆدا. بەڵام دیسان ناکۆکی لە نێوان براکاندا دروست بووەوە و دواجار الافزەل ئیرادەی بەردەوامبوون لە شەڕەکانی لەدەستدا. عادل دەسەڵاتی الافزەلی بەسەر سەمیساد و ساروج و ژمارەیەک شارۆچکەی دیکەدا پشتڕاست کردەوە. زاھیر لە بەھاری ساڵی ١٢٠٢دا دان بە سەروەری مامیدانا و عادل سەرکەوتوو بوو لە جێبەجێکردنی دەسەڵاتی خۆی بەسەر ھەموو دەسەڵاتەکانی ئەیوبیدا. === دوایین ھەوڵ بۆ وەرگرتنەوەی دەسەڵات === لە ساڵی ١٢١٨دا، دوای مردنی زاھیر، الافزەل تەنیایییەکەی لە سەمیساد پچڕاند بۆ ئەوەی دوا جار داوای دەسەڵات بکات. لەگەڵ کەیکاوسی یەکەمی سوڵتانی [[دەوڵەتی سەلجووقی|سەلجوقی]] ھاوپەیمانی کرد، بە نیازی گرتنی شاری حەلەب. ڕاست بە فۆرم دوای ئەوەی دوو شارۆچکەی گرتەوە زۆری نەخایاند لەگەڵ ھاوپەیمانەکەیدا شەڕی کرد و بەشداری زیاتری لە شەڕەکەدا نەکرد، دواتر کایکاوس شکستی ھێنا. الافزەل لە ساڵی ١٢٢٥ کۆچی دوایی کرد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی دەیەی ١١٦٠]] [[پۆل:مردووانی ١٢٢٥]] [[پۆل:کوردەکانی سەدەی ١٢یەم]] [[پۆل:کوردەکانی سەدەی ١٣یەم]] qoxn2mumxnkmg9xgr5y8e7qy6mras2o 0 213598 967009 959288 2022-08-02T14:52:01Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی سیلیسترا]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی سیلیسترا]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانی سیلیسترا''' ({{بە بولگاری|Община Силистра}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای سیلیسترا]] لە باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانوب، لە باکووری ڕۆژھەڵات و باکووری ئەودیوی ڕووبارەکە بە [[ڕۆمانیا]] سنووردار کراوە. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری سیلیسترا کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٥١٥٫٨٩<ref name="area">{{in lang|bg}}[http://www.ss.government.bg/uploaded_images/Haracteristica.pdf Characterization of Silistra Province]</ref> کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٬٨٨٥ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} [[پۆل:سیلیسترا]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] hicpx4az88z9egvi0phl7n1lo7xf7p4 967012 967009 2022-08-02T15:04:51Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[شارەوانیی سیلیسترا]] گواستەوە بۆ [[شارەوانی سیلیسترا]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانی سیلیسترا''' ({{بە بولگاری|Община Силистра}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای سیلیسترا]] لە باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانوب، لە باکووری ڕۆژھەڵات و باکووری ئەودیوی ڕووبارەکە بە [[ڕۆمانیا]] سنووردار کراوە. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری سیلیسترا کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٥١٥٫٨٩<ref name="area">{{in lang|bg}}[http://www.ss.government.bg/uploaded_images/Haracteristica.pdf Characterization of Silistra Province]</ref> کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٬٨٨٥ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} [[پۆل:سیلیسترا]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] hicpx4az88z9egvi0phl7n1lo7xf7p4 967032 967012 2022-08-02T15:41:40Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی سیلیسترا]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی سیلیسترا]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانی سیلیسترا''' ({{بە بولگاری|Община Силистра}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای سیلیسترا]] لە باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانوب، لە باکووری ڕۆژھەڵات و باکووری ئەودیوی ڕووبارەکە بە [[ڕۆمانیا]] سنووردار کراوە. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری سیلیسترا کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٥١٥٫٨٩<ref name="area">{{in lang|bg}}[http://www.ss.government.bg/uploaded_images/Haracteristica.pdf Characterization of Silistra Province]</ref> کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٬٨٨٥ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} [[پۆل:سیلیسترا]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] hicpx4az88z9egvi0phl7n1lo7xf7p4 1 213600 966879 960034 2022-08-02T12:00:46Z Aram 25981 /* ناوی وتار */ وەڵام wikitext text/x-wiki == دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە == دەمەوێت ناڕەزای دەربڕم لەبەر ئەوەی من تەنها وەرمگێڕاوە ئەگەر وێنەکانە ئێستا ئەیسڕمەوە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/ئارۆ سالار محمود|بەشدارییەکان]]) ١٩:١٥، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC)</small> :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەک بەتەنیا ھەر وێنەکان، بەڵکوو [[Special:PermaLink/955202#کارەکتەری_بەدەست_هێنان_لەناو_یاری|ئەو شێوازە گەورە و تۆخ و زەقەی نێو وتارەکە]] بە گاڵتەکاری لێک دەدەینەوە. تکایە گەر دەتانەوێت کەڵک بە پرۆژەکە بگەیەنن، دەست لەو گاڵتەکارییە ھەڵگرە. گەر یەکەم جارت بێت، دەڵێین نەیزانیوە، بەس ئەمە چەند جارێکە دەبینم دووبارەی دەکەیتەوە. ئاگادار بە ئەو شێوازانە بە گاڵتەکاری و تێکدان ھەژمار دەکرێن و گەر زیاتر بن، [[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|دەبێتە ھۆی بەربەستکردنت لە ویکیپیدیا]]. سپاس بۆ تێگەیشتنت و وتارەکەش ھێشتا کێشەی ھەیە و گەر وا بمێنێتەوە، بەدڵنیایییەوە دەسڕدرێتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٣، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەواتای تۆخ کردن نابیت، سوپاس بەقسەتان دەکەم، بەس بۆچی لە ویکیپیدیا دانراوە؟ خۆ دەزانم مەبەستان لە کامانەیە ئەوانەی کە لە ناو ڕستاکاندا تۆخم کردبووەوە بەڵام بەس بۆ ئەوە قەدەغەیە؟ یان بۆ هەمووشتێک تۆخکردن قەدەغەیە؟ بەس خەمت نەبێت ئەیانسڕمەوە. لەگەڵ ڕێزم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٧، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەس بۆ زانیاریت نەمزانییوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٥٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) من هەرئێستا هەموو گاڵتەجارییەکانم لاداوە وە ئێستا داوا لە خاوەن دانای سڕینەوە دەکەم بیسڕێتەوە ئەگەر هەر کێشەیەکی تری تێدایە تکایە پێمبڵێن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٦:٠٨، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیری وتارەکە بکە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی بزانە چۆن نووسراوە ئەتوانن کەڵک لەم وەرگرن بەڕێز ئارام ناڵێت ئێوە خەریکی گاڵتەجارین یان تۆخکردن قەدەغەیە تەنھا ئەیەوێت ئەوە بگەیەنێت ئەو شێوازەی ئێستا وتاری لەسەر ئامادەکراوە نەشیاوە و لەگەڵ [[ویکیپیدیا:شێواز|شێوازی ویکیپیدیا]] یەک ناگرێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٨، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی تکایە چیبکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: واتا گەر لێدوانەکەم بخوێنیتەوە دەبینی پێشنیاری ئەوەم کردووە سەیری ویکییەکانی تر بکەیت بزانی چۆن وتارەکەیان ئامادەکردووە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٤، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) تەواوم کرد، داوای سڕینەوەی ( سڕینەوەی خێرا) دەکەم لەسەر ئەم وتارە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٣، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٤٥، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، بەس بێزەحمەت لە ویکیپیدیادا دەڕێژەی هێڵی ڕوونکردنەوەی هەیە؟ یان ناوی تری هەیە؟ بۆ گەشەدان بە دیزنی بۆ دەربڕینی دەستکەوتی پارەی دیزنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢٨، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: نازانم مەبەستت چییە گەر بکرێت بە ئینگلیزی بنووسیت لەوانەیە باشتر تێبگەم [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٦، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) scatter ی پێدەوترێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٢، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دوو داڕێژە دێتە مێشکم ئەوانیش [[en:Template:Scattering|Template:Scattering]] و [[en:Template:Dot chart|Template:Dot chart]] وە دڵنیا نیم گەر ممەبەستیشت لەمە بێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئەوانە کۆمەڵێک داڕێژەی پەیوەندیدار بە بابەتەکەن [[en:Template:Graph, chart and plot templates|Template:Graph, chart and plot templates]] لەوانەیە بتوانیت بیدۆزیتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٤، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٠١، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == ناوی وتار == سڵاو، بەڕای من ناوی وتارەکە پێویستە هەر ڕێنووسەکەی بکرێتە کوردی نەک واتاکەی چونکە ئەوە ناوی یارییەکەیە. ئەمە ڕای خۆمە، ڕەنگە هەڵەبم. [[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|گفتوگۆ]]) ‏١٩:١٥، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|Daniel abdullah}} لەگەڵ ڕایەکەی تۆم. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{کرا}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٢٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::بەڕێز {{وب|Daniel abdullah}} و {{وب|Aram}} دڵنیان کە ناوەکەتان ڕاستە، یەکەم لە کوردیدا قەت وا ناخوێنرێتەوە ئیوە دەلێن دیزنی ماجیک کینگدۆمز دە ئەوە غەڵەتە، لەبەر ئەوەی ئەو gییە لەوێدا ناخوێنریتەوە،و o کەی ئەیاش ناخوێنرێتەوە، و sکەی ئەیاش بە ز نانوسڕێ بەڵکو بە س، و لە کۆتایدا دەبێت بە دیزنی ماجیک کیندمس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:١٣، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} من بەپێی ئەم وتووێژە وتارەکەم بۆ ''دیزنی ماجیک کینگدەمز'' گواستەوە. بڕوانە [https://en.wiktionary.org/wiki/kingdoms Kingdoms] و گوێ لە خوێندنەوەکەی بگرە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕێز {{وب|Aram}} منیش داوادەکەم بڕوانیتە سەیرکردنی گۆگڵ ترانسلەیت و بە یەکجار بنوسیت Disney magic kingdoms.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٤١، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بۆ زانیاریت دەنگی سپیکەرەم زیادکرد بۆ ئەو گواستەنەوەیەی تۆ بەڵام نایڵێت.‏١٣:٤٢، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} پێم وایە لە ئینگلیزیدا شوا دەبێتە /ئ/، بەڵام لە کوردیدا /ə/ بە /ە/ گۆ دەکرێت. بۆ دەنگی /ŋ/ بڕواننە [[وتووێژ:واشینگتن (ویلایەت)]] و [[وتووێژ:واشینگتن دی سی]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٢، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ بەڕێز {{وب|Aram}} لە هیچ کامیان دەنگتان لەسەر هیچ نەداوە، بەڕاستی ئەوەی ئەم یارییە دەکات زەحمەتە ئینگلیزی بە ڕادەیەکی کەم نەزانێت، من خۆم ناتوانم بڕۆمە ناو وشەکان لەڕووی دروستبوونیانەوە، یەکەمیان من جارێک ناوەندیم، و دووەمیان مامۆستای ئینگلیزی نیم، بەڵام هەرچەندە کە لە وتووێژەکە وتوتانە کە زۆرینەی کەسەکانی ناو ویکیپیدیا تەنها کوردی دەزانن، بەڵام هەرچەندە ئەو ڕێژەیە هی پێنج ساڵ لەمەوپێشە، ئەگەر دەتوانیین ناوەکە باشترکەین یان دووبارە شیکردنەوەی بۆ بکەین، ئەوا من تەنها ز کە دەگۆڕم بۆ س لەبەر ئەوە هەر لە سەرەتای مەکتەب لە پۆلی یەک مامۆستا بۆت ئەنوسێ s وەک س، بۆ زانیاریشت ئەم بابەتە دەخەمە دیوەخان.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٦، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەنگ لەسەر چی بدەین؟ وتووێژێکی تێروتەسەل کراوە و بە مەنتیق گەشتووینەتە ئەو بڕیارەی کە ئەو وشە وا بنووسرێ. گەر ئێوەش بەڵگەی باشترتان ھەیە، فەرموونە وتووێژ. بۆ ئەم وشەیەی ئێرەش، من قسەی تری لەسەر ناکەم. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) m6e3m5zxbm0iochni90g2wnsn8kgvvg 966881 966879 2022-08-02T12:03:53Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە == دەمەوێت ناڕەزای دەربڕم لەبەر ئەوەی من تەنها وەرمگێڕاوە ئەگەر وێنەکانە ئێستا ئەیسڕمەوە <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/ئارۆ سالار محمود|بەشدارییەکان]]) ١٩:١٥، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC)</small> :{{وب|ئارۆ سالار محمود}} نەک بەتەنیا ھەر وێنەکان، بەڵکوو [[Special:PermaLink/955202#کارەکتەری_بەدەست_هێنان_لەناو_یاری|ئەو شێوازە گەورە و تۆخ و زەقەی نێو وتارەکە]] بە گاڵتەکاری لێک دەدەینەوە. تکایە گەر دەتانەوێت کەڵک بە پرۆژەکە بگەیەنن، دەست لەو گاڵتەکارییە ھەڵگرە. گەر یەکەم جارت بێت، دەڵێین نەیزانیوە، بەس ئەمە چەند جارێکە دەبینم دووبارەی دەکەیتەوە. ئاگادار بە ئەو شێوازانە بە گاڵتەکاری و تێکدان ھەژمار دەکرێن و گەر زیاتر بن، [[ویکیپیدیا:سیاسەتی بەربەستن|دەبێتە ھۆی بەربەستکردنت لە ویکیپیدیا]]. سپاس بۆ تێگەیشتنت و وتارەکەش ھێشتا کێشەی ھەیە و گەر وا بمێنێتەوە، بەدڵنیایییەوە دەسڕدرێتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٤٣، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەواتای تۆخ کردن نابیت، سوپاس بەقسەتان دەکەم، بەس بۆچی لە ویکیپیدیا دانراوە؟ خۆ دەزانم مەبەستان لە کامانەیە ئەوانەی کە لە ناو ڕستاکاندا تۆخم کردبووەوە بەڵام بەس بۆ ئەوە قەدەغەیە؟ یان بۆ هەمووشتێک تۆخکردن قەدەغەیە؟ بەس خەمت نەبێت ئەیانسڕمەوە. لەگەڵ ڕێزم [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٤٧، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) بەس بۆ زانیاریت نەمزانییوە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٥٠، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) من هەرئێستا هەموو گاڵتەجارییەکانم لاداوە وە ئێستا داوا لە خاوەن دانای سڕینەوە دەکەم بیسڕێتەوە ئەگەر هەر کێشەیەکی تری تێدایە تکایە پێمبڵێن [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٦:٠٨، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سەیری وتارەکە بکە لە ویکیپیدیای ئینگلیزی بزانە چۆن نووسراوە ئەتوانن کەڵک لەم وەرگرن بەڕێز ئارام ناڵێت ئێوە خەریکی گاڵتەجارین یان تۆخکردن قەدەغەیە تەنھا ئەیەوێت ئەوە بگەیەنێت ئەو شێوازەی ئێستا وتاری لەسەر ئامادەکراوە نەشیاوە و لەگەڵ [[ویکیپیدیا:شێواز|شێوازی ویکیپیدیا]] یەک ناگرێتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٩:٣٨، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ئەی تکایە چیبکەم؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:٠٦، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: واتا گەر لێدوانەکەم بخوێنیتەوە دەبینی پێشنیاری ئەوەم کردووە سەیری ویکییەکانی تر بکەیت بزانی چۆن وتارەکەیان ئامادەکردووە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٤٤، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) تەواوم کرد، داوای سڕینەوەی ( سڕینەوەی خێرا) دەکەم لەسەر ئەم وتارە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٥:٣٣، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :دەست خۆش. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٤٥، ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) زۆر سوپاس، بەس بێزەحمەت لە ویکیپیدیادا دەڕێژەی هێڵی ڕوونکردنەوەی هەیە؟ یان ناوی تری هەیە؟ بۆ گەشەدان بە دیزنی بۆ دەربڕینی دەستکەوتی پارەی دیزنی [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:٢٨، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: نازانم مەبەستت چییە گەر بکرێت بە ئینگلیزی بنووسیت لەوانەیە باشتر تێبگەم [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٨:٤٦، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) scatter ی پێدەوترێت [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٢، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]: دوو داڕێژە دێتە مێشکم ئەوانیش [[en:Template:Scattering|Template:Scattering]] و [[en:Template:Dot chart|Template:Dot chart]] وە دڵنیا نیم گەر ممەبەستیشت لەمە بێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٣، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::ئەوانە کۆمەڵێک داڕێژەی پەیوەندیدار بە بابەتەکەن [[en:Template:Graph, chart and plot templates|Template:Graph, chart and plot templates]] لەوانەیە بتوانیت بیدۆزیتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٣:١٤، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) دەست خۆش [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٤:٠١، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) == ناوی وتار == سڵاو، بەڕای من ناوی وتارەکە پێویستە هەر ڕێنووسەکەی بکرێتە کوردی نەک واتاکەی چونکە ئەوە ناوی یارییەکەیە. ئەمە ڕای خۆمە، ڕەنگە هەڵەبم. [[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|گفتوگۆ]]) ‏١٩:١٥، ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :{{وب|Daniel abdullah}} لەگەڵ ڕایەکەی تۆم. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٢٧، ١٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{کرا}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٦:٢٣، ١٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :::بەڕێز {{وب|Daniel abdullah}} و {{وب|Aram}} دڵنیان کە ناوەکەتان ڕاستە، یەکەم لە کوردیدا قەت وا ناخوێنرێتەوە ئیوە دەلێن دیزنی ماجیک کینگدۆمز دە ئەوە غەڵەتە، لەبەر ئەوەی ئەو gییە لەوێدا ناخوێنریتەوە،و o کەی ئەیاش ناخوێنرێتەوە، و sکەی ئەیاش بە ز نانوسڕێ بەڵکو بە س، و لە کۆتایدا دەبێت بە دیزنی ماجیک کیندمس.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٠:١٣، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::::{{وب|ئارۆ سالار محمود}} من بەپێی ئەم وتووێژە وتارەکەم بۆ ''دیزنی ماجیک کینگدەمز'' گواستەوە. بڕوانە [https://en.wiktionary.org/wiki/kingdoms Kingdoms] و گوێ لە خوێندنەوەکەی بگرە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٣٨، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەڕێز {{وب|Aram}} منیش داوادەکەم بڕوانیتە سەیرکردنی گۆگڵ ترانسلەیت و بە یەکجار بنوسیت Disney magic kingdoms.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٣:٤١، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئا بۆ زانیاریت دەنگی سپیکەرەم زیادکرد بۆ ئەو گواستەنەوەیەی تۆ بەڵام نایڵێت.‏١٣:٤٢، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} پێم وایە لە ئینگلیزیدا شوا دەبێتە /ئ/، بەڵام لە کوردیدا /ə/ بە /ە/ گۆ دەکرێت. بۆ دەنگی /ŋ/ بڕواننە [[وتووێژ:واشینگتن (ویلایەت)]] و [[وتووێژ:واشینگتن دی سی]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٢، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ئێ بەڕێز {{وب|Aram}} لە هیچ کامیان دەنگتان لەسەر هیچ نەداوە، بەڕاستی ئەوەی ئەم یارییە دەکات زەحمەتە ئینگلیزی بە ڕادەیەکی کەم نەزانێت، من خۆم ناتوانم بڕۆمە ناو وشەکان لەڕووی دروستبوونیانەوە، یەکەمیان من جارێک ناوەندیم، و دووەمیان مامۆستای ئینگلیزی نیم، بەڵام هەرچەندە کە لە وتووێژەکە وتوتانە کە زۆرینەی کەسەکانی ناو ویکیپیدیا تەنها کوردی دەزانن، بەڵام هەرچەندە ئەو ڕێژەیە هی پێنج ساڵ لەمەوپێشە، ئەگەر دەتوانیین ناوەکە باشترکەین یان دووبارە شیکردنەوەی بۆ بکەین، ئەوا من تەنها ز کە دەگۆڕم بۆ س لەبەر ئەوە هەر لە سەرەتای مەکتەب لە پۆلی یەک مامۆستا بۆت ئەنوسێ s وەک س، بۆ زانیاریشت ئەم بابەتە دەخەمە دیوەخان.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٦:١٦، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) : {{وب|ئارۆ سالار محمود}} دەنگ لەسەر چی بدەین؟ وتووێژێکی تێروتەسەل کراوە و بە مەنتیق گەشتووینەتە ئەو بڕیارەی کە ئەو وشە وا بنووسرێ. گەر ئێوەش بەڵگەی باشترتان ھەیە، فەرموونە وتووێژ. بۆ ئەم وشەیەی ئێرەش، من قسەی تری لەسەر ناکەم. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) وەڵای ئەمە هی ٢ هەفتە لەمەو پێشە، تازە تۆ ئەیبیبی، منیش وازم لێهێناوەو تەنها ز کەم گۆڕی بۆ س و تەواو بوو [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٣، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 1ya278ztj811919bp1ft2gl3oq9qrod 0 213632 967007 959290 2022-08-02T14:52:00Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕوسێ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕوسێ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕوسێ''' ({{بە بولگاری|Община Русе}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕوسێ]] ناوەڕاست-باکوری [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانووب. شارەوانییەکە خاکێکی ٤٦٩٫١٧ کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ١٧٥٬٢١٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] [[پۆل:ڕوسێ]] stv7r2yg792j1vl47v9yw8we58a1bua 967020 967007 2022-08-02T15:07:19Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[شارەوانیی ڕوسێ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانی ڕوسێ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕوسێ''' ({{بە بولگاری|Община Русе}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕوسێ]] ناوەڕاست-باکوری [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانووب. شارەوانییەکە خاکێکی ٤٦٩٫١٧ کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ١٧٥٬٢١٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] [[پۆل:ڕوسێ]] stv7r2yg792j1vl47v9yw8we58a1bua 967030 967020 2022-08-02T15:41:39Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕوسێ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕوسێ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕوسێ''' ({{بە بولگاری|Община Русе}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕوسێ]] ناوەڕاست-باکوری [[بولگاریا]] دەکەوێتە بەدرێژایی کەناری ڕاستی ڕووباری [[دانووب]] لە دەشتی دانووب. شارەوانییەکە خاکێکی ٤٦٩٫١٧ کیلۆمەتر دووجا لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ١٧٥٬٢١٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] [[پۆل:ڕوسێ]] stv7r2yg792j1vl47v9yw8we58a1bua 0 213688 967430 960285 2022-08-03T11:35:56Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''مارشال''' زاراوەیەکە لە چەندین نازناوی فەرمیدا لە لقە جۆراوجۆرەکانی [[کۆمەڵگە|کۆمەڵگادا]] بەکاردێت. لەگەڵ بوونە ئەندامی متمانە پێکراوی مارشالەکان لە دادگاکانی [[سەدەکانی ناوین|سەدەی ناوەڕاستی]] [[ئەورووپا]]، ناوبانگەکە گەشەی کرد. لە ماوەی چەند سەدەی ڕابردوودا بۆ فەرمانگە بەرزەکان بەکارھاتووە، وەک لە [[پلەی سەربازی]] و جێبەجێکردنی [[ھێزی یاسایی|یاسای مەدەنیدا]]. لە زۆربەی وڵاتان پلەی مارشال ''بەرزترین پلەی سوپایە'' (یەکسانە بە جەنەراڵێکی پێنج ئەستێرەی سوپا لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]]).<ref>{{Cite book|title=ئێلمار سیبۆڵد|isbn=978-3-11-017473-1}}</ref> == سەربازی == لە زۆر وڵاتدا پلەی مارشال، بڕوانە. [[مارشالی مەیدانی]]، بەرزترین [[پلەی سەربازی|پلەی سوپایە]]، لە ئەفسەرە گشتییەکانی دیکە زیاترە. پلەی ھاوتای [[ھێزی دەریایی]] زۆرجار دەریاوانە لە بەلەمەکان یان دەریاوانە گەورەکە. مارشالەکان بە شێوەیەکی گشتی، بەڵام بە تایبەتی نا، تەنیا لە کاتی جەنگدا دادەمەزرێن. لە زۆرێک لە وڵاتان و بە تایبەت لە ئەورووپا ھێمای تایبەتی مارشال باتۆنە و زۆرجاریش نیشانەکانیان باتۆنی تێدایە. لە ھەندێک وڵاتدا زاراوەی "مارشال" لەبری "گشتی" لە پلە باڵاکانی ھێزی ئاسمانی بەکاردەھێنرێت. چوار پلەی [[ھێزی ئاسمانیی شاھانە|بەرزی ھێزی ئاسمانی شاھانە]] بریتین لە مارشاڵی ھێزی ئاسمانی شاھانە، سەرۆکی فڕۆکەوانی ئاسمانی، مارشاڵی ئاسمانی و جێگری مارشاڵی ئاسمانی (ھەرچەندە یەکەم کەس کە بەگشتی وەک پلەی [[ئاشتی]] ھەڵپەسێردراوە، تاکە پلەیە کە دەتوانرێت بە شێوەیەکی دروست لەبەرچاو بگیرێت). مارشالێک). پلەی پێنج ئەستێرەی مارشاڵی ھێزی ئاسمانی لەلایەن بەشێک لە ھێزە ئاسمانییەکانی [[گەلانی کۆمۆنوێلت|کۆمۆنوێڵس]] و [[ڕۆژھەڵاتی ناوین|ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستەوە]] بەکاردەھێنرێت. لە سوپای [[فەڕەنسا|فەرەنسا]] و زۆربەی سوپای نیشتمانیدا کە لەسەر سیستەمی فەرەنسی مۆدێل کراوە، maréchal des logis ("مارشاڵی شوێنی نیشتەجێبوون") زاراوەیەکی سوارەیە کە ھاوتایە لەگەڵ سەرباز. ھەندێک لە فەرمانڕەوا مێژوویییەکان نازناوی تایبەتی "مارشال"یان بەکارھێناوە بۆ پاداشتکردنی ھەندێک ڕەعییەت. ھەرچەندە بە توندی پلە سەربازییەکان نین، بەڵام ئەم نازناوە فەخرییانە تەنیا بە سەرکردە سەربازییە سەرکەوتووەکان بەخشراون، وەک مارشاڵی گەورەی بەناوبانگی [[ئەنتۆنیۆ خۆزێ دێ سوکرێ|ئەنتۆنیۆ خوزێ دێ سووکرێ]]. بەناوبانگترینیان مارشالەکانی فەرەنسا (ماریشۆی فەرەنسا)، کەمترینیان لە سەردەمی [[ناپۆلیۆن بۆناپارت|ناپۆلیۆنی یەکەمدا]] نەبوو. نازناوێکی دیکەی لەو جۆرە نازناوی ڕیشسمارشال بوو، کە لەلایەن [[ئەدۆڵف ھیتلەر|ئەدۆلف ھیتلەرەوە]] بە [[ھێرمان گۆرینگ]] بەخشرا، ھەرچەندە ھەرگیز نازناوێکی ئاسایی نەبوو وەک ئەوەی بۆی "داھێنرابوو". گۆرینگ کە تاکە نازناو بوو لە مێژوودا. لە [[ئینگلتەرا]] لە کاتی [[جەنگی جیھانیی یەکەم|جەنگی یەکەمی جیھانی]] بارۆنەکاندا نازناوی "مارشاڵی سوپای خودا و کڵێسای پیرۆز" بە ھەڵبژاردن بە ڕۆبەرت فیتزڤاڵتەر بەخشرا. ھەردوو [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]] و [[ڕووسیا]] لە سیستەمی پلەکانیاندا جەنەڕاڵی سوپا و ھەروەھا «مارشال»یان ھەیە. == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|شەڕ}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] gocvd835diis9py6ulh9fimluvjisp3 0 213717 967005 959292 2022-08-02T14:51:58Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕازگراد]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕازگراد]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕازگراد''' ({{بە بولگاری|Община Разград}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕازگراد]] باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە ناوچەی جوگرافی لودۆگۆری بەشێک لە دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی ئیدارییەکەیەوە - شاری ڕزگراد کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٦٢٠ کم٢ لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٧٢٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} [[پۆل:ڕازگراد]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] 8d2w85od5j2116r3n9r75f29ixaluoa 967017 967005 2022-08-02T15:06:27Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[شارەوانیی ڕازگراد]] گواستەوە بۆ [[شارەوانی ڕازگراد]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕازگراد''' ({{بە بولگاری|Община Разград}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕازگراد]] باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە ناوچەی جوگرافی لودۆگۆری بەشێک لە دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی ئیدارییەکەیەوە - شاری ڕزگراد کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٦٢٠ کم٢ لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٧٢٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} [[پۆل:ڕازگراد]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] 8d2w85od5j2116r3n9r75f29ixaluoa 967034 967017 2022-08-02T15:41:56Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕازگراد]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕازگراد]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''شارەوانیی ڕازگراد''' ({{بە بولگاری|Община Разград}}) شارەوانییەکە لە [[پارێزگای ڕازگراد]] باکووری ڕۆژھەڵاتی [[بولگاریا]] دەکەوێتە ناوچەی جوگرافی لودۆگۆری بەشێک لە دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی ئیدارییەکەیەوە - شاری ڕزگراد کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە خاکێکی ٦٢٠ کم٢ لەخۆدەگرێت و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٤٧٢٠ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا}} {{جوگرافیا-کۆلکە}} [[پۆل:ڕازگراد]] [[پۆل:شارەوانییەکانی بولگاریا]] 8d2w85od5j2116r3n9r75f29ixaluoa 0 213758 966978 966648 2022-08-02T14:04:28Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{یەک سەرچاوە}} {{Infobox television|image=ملصق مسلسل حب منطق انتقام.jpeg|image_alt=|caption=|native_name={{Infobox name module|tr|Aşk Mantık İntikam}}|genre=[[کۆمیدیای ڕۆمانتیک]] [[drama]]|creator=|based_on=''[[Cunning Single Lady]]''|creative_director=[[Murat Öztürk (yönetmen)|Murat Öztürk]] (1-4, 7-)<br>[[Koray Kerimoğlu]] (5-6)|starring=[[Burcu Özberk]]<br>[[İlhan Şen]]|voices=[[Pelin Çubukçu]]|music=[[Batuhan Fırat]] (1-)<br>[[Mustafa Güzel]] (4-)|composer=[[Mustafa Erten]]|country=Turkey|language=Turkish|num_seasons=1|num_episodes=42|executive_producer=[[Yağmur Ünal]]|runtime=120 Minutes|company=No:9 Productions|network=[[Fox (Turkish TV channel)|Fox]]|picture_format=[[HDTV]] [[1080i]]|audio_format=[[Stereo]]|first_aired={{Start date|2021|06|18|df=yes}}|last_aired={{End date|2022|04|22|df=yes}}}}'''خۆشەویستی و تۆڵە''' ({{بە تورکی|Aşk Mantık İntikam}}) درامایەکی تورکییە و ڕۆمانسی و کۆمیدیی [[تەلەفزیۆنی تورکی|تەلەفزیۆنییە]]، و بە پشت بەستن درامای [[خانمێکی جوانی سینگڵ]]، لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢١ دروستکراوە و تەواوبوونی لە ٢٢ی نیسانی ٢٠٢٢ بە بەشداریکردنی ئەستێرەکانی [[بۆرجو ئۆزبێرک]] و [[ئیلھان سین]] و [[بوراک یۆروک]] و [[مێلیسا دۆنگێل]].<ref name="auto2">{{Cite web|title=Aşk Mantık İntikam - Dizisi Hakkında Haberler &#124; FOX|url=https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/haber/3043/FOX-un-Yeni-Dizisi-Ask-Mantik-Intikam-Icin-Geri-Sayim-Basladi|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210603001144/https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/haber/3043/FOX-un-Yeni-Dizisi-Ask-Mantik-Intikam-Icin-Geri-Sayim-Basladi|archive-date=2021-06-03|access-date=2021-10-23|website=www.fox.com.tr}}</ref> == کەسایەتییەکان == === کارەکتەرە سەرەکییەکان === {| class="wikitable sortable" !ئەکتەر !ڕۆڵبینینەکان |- |[[بۆرجو ئۆزبێرک]] |ئیسرا ئێرتن کۆرفاڵ |- |ئیلهان سین |ئۆزان کۆرفەلی |- |زەینەب کۆنکەدی |مەنەکشێ ئێرتن، دایکی ئیسرا |- |[[گونای کاراجائۆغڵو]] |زمروت کۆرفاڵ، دایکی ئۆزان |- |سولەیمان ئەتلەن |یەڵچن ئێرتن، باوکی ئیسرا |- |محمد کۆرهان سیڤن |ئەکرەم ئێرتن، برای ئیسرا |- |سێرین کۆس |ئێلیف کۆرفاڵ ئێرتن، خوشکی ئۆزان |- |ئەمیر گۆرڵ |ئەتڵەس کۆرفاڵ، کوڕی ئیسرا و ئۆزان |- |سێفدا باش |زەینەب(زەینۆ)، باشترین هاوڕێی ئیسرا |- |محمد یەڵماز |'''موسا،''' باشترین هاوڕێی ئۆزان |- |بوراک یۆروک |چنار یەڵماز، دوژمنی ئۆزان |- |مێلیسا دۆنگلی |چالا یەڵماز، دوژمنی ئیسرا |} === کارەکتەرە ئاساییەکان === {| class="wikitable" !ئەکتەر !ڕۆڵ !زنجیرەکان |- |[[گونای کاراجائۆغڵو|گۆنای کۆرجغلو]] |زمروت کۆرفەل |١-٤٢ |- |[[زەینەب کۆنکەدای]] |مەنەکشی ئیرتەن |١-٤٢ |- |[[Mehmet Korhan Fırat]] |ئێرکن ئێرتن |١-٤٢ |- |[[Süleyman Atanısev]] |یاڵچن ئێرتەن |1-29, 31-42 |- |[[Mehmet Yılmaz (actor)|Mehmet Yılmaz]] |موسا |١-٤٢ |- |[[Ceren Koç]] |ئێلف کۆرتن کۆرفەل |١-٤٢ |- |[[Erdem Şanlı]] |باریش |29-33 |- |[[Sevda Baş]] |زەینەپ (زەینۆ) |1-18, 20-27, 29-38, 40-42 |- |[[Cem Belevi]] |ئێفی زەینۆغلۆ |30-37 |- |[[Sebahat Kumaş]] |ڕۆیا |28-33 |- |[[Gözde Duru]] |گایا |1-9, 11-23, 26-29, 32, 37, 42 |- |[[Pelin Budak]] |نەریمان |1-12, 18, 20, 23, 27-28, 31-34, 36-38, 40, 42 |- |[[Elçin Atamgüç]] |نیلگون |28-29, 32 |- |[[Emir Güler]] |ئەتلەس کۆرفەل |24-42 |} === کارەکتەرە میوانەکان === {| class="wikitable" |+ !Actor !Role !Episodes |- |[[İsmail Düvenci]] |ڕووکنێدن |27 |- |[[Cihat Tamer]] |فاروق کۆرفەلی |26-27 |- |[[Sinan Sicimoğlu]] |سینان |24-27 |- |[[Yusuf Akgün]] |مەرد بالکر |14-23, 27-28 |- |[[Nazan Diper]] |هاڤا |8 |} === کارەکتەرە ڕۆیشتۆکان === {| class="wikitable" |+ !Actor !Role !Episodes |- |[[Nilgün Türksever]] |هاندێ یەڵماز |12-15 |- |[[Sibel Şişman]] |فاریا |1-13, 15 |- |[[Birgül Ulusoy]] |ڕیحان |1-16 |- |[[Murat Karasu]] |ئەریف یەڵماز |1-2, 5, 7-15, 18-25, 27 |- |[[Melek Sözan|Saadet Melek Sözan]] |ئێلا بالکیر |24-28 |- |[[Anıl Altan]] |ئایاز کۆرەکچڵ |25-28 |- |[[Burak Yörük]] |چنار یەڵماز |1-28 |- |[[Melisa Döngel]] |چالا یەڵماز |1-28 |} == بەرهەمهێنان == ئەشق و تۆڵە لە زنجیرە تەلەفزیۆنییەکەی کۆریای باشووری خاتوونی جوانی سینگڵەوە دروستکراوە<ref>{{Cite web|date=November 26, 2021|title=Aşk Mantık İntikam dizisi oyuncuları ve konusu|url=https://www.haberturk.com/ask-mantik-intikam-dizisi-oyunculari-isimleri-ve-karakterleri-ask-mantik-intikam-hangi-gun-3265449-magazin|website=hthayat.haberturk.com}}</ref>، کە لە ساڵی ٢٠١٤ پەخشکرا. ئەڵقەکان لەلایەن ئۆزلەم ئینجی حیکمئۆغڵو و نیل گولەچ ئونسالەوە نووسراون<ref>{{cite web|date=February 21, 2014|title=''Cunning Single Lady'' New Drama's New Posters|url=http://content.mbc.co.kr/english/news/2377091_56318.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714124723/http://content.mbc.co.kr/english/news/2377091_56318.html|archive-date=July 14, 2014|accessdate=February 21, 2014|work=MBC Global Media}}</ref>. وێنەگرتنی زنجیرەکە لە [[ئەستەمبوڵ|ئەستەنبوڵ]] ئەنجام دەدرێت.<ref>{{Cite web|title=Aşk Mantık İntikam dizisi nerede çekiliyor? Aşk Mantık İntikam dizisinin oyuncuları kimler?|url=https://www.mynet.com/ask-mantik-intikam-dizisi-nerede-cekiliyor-ask-mantik-intikam-dizisinin-oyunculari-kimler-367874-mymagazin|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211024124526/https://www.mynet.com/ask-mantik-intikam-dizisi-nerede-cekiliyor-ask-mantik-intikam-dizisinin-oyunculari-kimler-367874-mymagazin|archive-date=2021-10-24|access-date=2021-10-24|website=Mynet Magazin}}</ref> == پەخش == ئەڵقە نوێیەکانی زنجیرەکە هەموو هەینییەک کاتژمێر ٢٠:٠٠ بە کاتی ناوخۆ لە کەناڵی فۆکس تورکی پەخش دەکرێن، و لە کوردستان لە کەناڵی [[ئێن ئاڕ تی|ئین ئاڕ تی٢]] پەخشدەکرێت لە سەحات ٢٢:٠٠. == ڕەخنە == بیرگول ئولوسۆی لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ ڕۆژنامەی [[بنچینەگەریی ئیسلامی]] تورکی یەنی ئاکیت لە ٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، بیرگول ئولوسۆی کە ڕۆڵی کارەکتەری ڕەیحانی گێڕا، وتی کە هەندێک دەرهێنەر و بەرهەمهێنەر "مامەڵەی ئیمتیازاتیان پێدەدرێت". ڕۆژنامەکە خۆی زنجیرەکە و بەرهەمەکانی دیکەی فۆکس تورکیای بە "بێ ئەخلاق" ناوبردووە.<ref>{{Cite web|title=Ahlaksız dizi Aşk Mantık İntikam'daki skandalları bir bir anlattı! Sözleri şok etti - Yeni Akit|url=https://www.yeniakit.com.tr/haber/ahlaksiz-dizi-ask-mantik-intikamdaki-skandallari-bir-bir-anlatti-sozleri-sok-etti-1599679.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211126112107/https://www.yeniakit.com.tr/haber/ahlaksiz-dizi-ask-mantik-intikamdaki-skandallari-bir-bir-anlatti-sozleri-sok-etti-1599679.html|archive-date=2021-11-26|access-date=2021-11-27|website=www.yeniakit.com.tr}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|تەلەڤیزیۆن|فیلم|تورکیا|کۆمیدیا}} [[پۆل:زنجیرە تەلەڤیزیۆنییە ڕۆمانتیک کۆمیدییە تورکییەکان]] <references /> == بەستەری دەرەکی == * {{Official website|https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam}} * {{IMDb title|tt14814006}} mrkqkjb409cdlpf2n5ib27755asplyj 966979 966978 2022-08-02T14:05:47Z ئارۆ سالار محمود 50592 زیادکردنی سەرچاوە بۆ ٥ سەرچاوە، گەر بەڕێز ئارام پێت باش نییە بیگەڕێنەرەوە wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=ملصق مسلسل حب منطق انتقام.jpeg|image_alt=|caption=|native_name={{Infobox name module|tr|Aşk Mantık İntikam}}|genre=[[کۆمیدیای ڕۆمانتیک]] [[drama]]|creator=|based_on=''[[Cunning Single Lady]]''|creative_director=[[Murat Öztürk (yönetmen)|Murat Öztürk]] (1-4, 7-)<br>[[Koray Kerimoğlu]] (5-6)|starring=[[Burcu Özberk]]<br>[[İlhan Şen]]|voices=[[Pelin Çubukçu]]|music=[[Batuhan Fırat]] (1-)<br>[[Mustafa Güzel]] (4-)|composer=[[Mustafa Erten]]|country=Turkey|language=Turkish|num_seasons=1|num_episodes=42|executive_producer=[[Yağmur Ünal]]|runtime=120 Minutes|company=No:9 Productions|network=[[Fox (Turkish TV channel)|Fox]]|picture_format=[[HDTV]] [[1080i]]|audio_format=[[Stereo]]|first_aired={{Start date|2021|06|18|df=yes}}|last_aired={{End date|2022|04|22|df=yes}}}}'''خۆشەویستی و تۆڵە''' ({{بە تورکی|Aşk Mantık İntikam}}) درامایەکی تورکییە و ڕۆمانسی و کۆمیدیی [[تەلەفزیۆنی تورکی|تەلەفزیۆنییە]]، و بە پشت بەستن درامای [[خانمێکی جوانی سینگڵ]]، لە ١٨ی حوزەیرانی ٢٠٢١ دروستکراوە و تەواوبوونی لە ٢٢ی نیسانی ٢٠٢٢ بە بەشداریکردنی ئەستێرەکانی [[بۆرجو ئۆزبێرک]] و [[ئیلھان سین]] و [[بوراک یۆروک]] و [[مێلیسا دۆنگێل]].<ref name="auto2">{{Cite web|title=Aşk Mantık İntikam - Dizisi Hakkında Haberler &#124; FOX|url=https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/haber/3043/FOX-un-Yeni-Dizisi-Ask-Mantik-Intikam-Icin-Geri-Sayim-Basladi|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210603001144/https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam/haber/3043/FOX-un-Yeni-Dizisi-Ask-Mantik-Intikam-Icin-Geri-Sayim-Basladi|archive-date=2021-06-03|access-date=2021-10-23|website=www.fox.com.tr}}</ref> == کەسایەتییەکان == === کارەکتەرە سەرەکییەکان === {| class="wikitable sortable" !ئەکتەر !ڕۆڵبینینەکان |- |[[بۆرجو ئۆزبێرک]] |ئیسرا ئێرتن کۆرفاڵ |- |ئیلهان سین |ئۆزان کۆرفەلی |- |زەینەب کۆنکەدی |مەنەکشێ ئێرتن، دایکی ئیسرا |- |[[گونای کاراجائۆغڵو]] |زمروت کۆرفاڵ، دایکی ئۆزان |- |سولەیمان ئەتلەن |یەڵچن ئێرتن، باوکی ئیسرا |- |محمد کۆرهان سیڤن |ئەکرەم ئێرتن، برای ئیسرا |- |سێرین کۆس |ئێلیف کۆرفاڵ ئێرتن، خوشکی ئۆزان |- |ئەمیر گۆرڵ |ئەتڵەس کۆرفاڵ، کوڕی ئیسرا و ئۆزان |- |سێفدا باش |زەینەب(زەینۆ)، باشترین هاوڕێی ئیسرا |- |محمد یەڵماز |'''موسا،''' باشترین هاوڕێی ئۆزان |- |بوراک یۆروک |چنار یەڵماز، دوژمنی ئۆزان |- |مێلیسا دۆنگلی |چالا یەڵماز، دوژمنی ئیسرا |} === کارەکتەرە ئاساییەکان === {| class="wikitable" !ئەکتەر !ڕۆڵ !زنجیرەکان |- |[[گونای کاراجائۆغڵو|گۆنای کۆرجغلو]] |زمروت کۆرفەل |١-٤٢ |- |[[زەینەب کۆنکەدای]] |مەنەکشی ئیرتەن |١-٤٢ |- |[[Mehmet Korhan Fırat]] |ئێرکن ئێرتن |١-٤٢ |- |[[Süleyman Atanısev]] |یاڵچن ئێرتەن |1-29, 31-42 |- |[[Mehmet Yılmaz (actor)|Mehmet Yılmaz]] |موسا |١-٤٢ |- |[[Ceren Koç]] |ئێلف کۆرتن کۆرفەل |١-٤٢ |- |[[Erdem Şanlı]] |باریش |29-33 |- |[[Sevda Baş]] |زەینەپ (زەینۆ) |1-18, 20-27, 29-38, 40-42 |- |[[Cem Belevi]] |ئێفی زەینۆغلۆ |30-37 |- |[[Sebahat Kumaş]] |ڕۆیا |28-33 |- |[[Gözde Duru]] |گایا |1-9, 11-23, 26-29, 32, 37, 42 |- |[[Pelin Budak]] |نەریمان |1-12, 18, 20, 23, 27-28, 31-34, 36-38, 40, 42 |- |[[Elçin Atamgüç]] |نیلگون |28-29, 32 |- |[[Emir Güler]] |ئەتلەس کۆرفەل |24-42 |} === کارەکتەرە میوانەکان === {| class="wikitable" |+ !Actor !Role !Episodes |- |[[İsmail Düvenci]] |ڕووکنێدن |27 |- |[[Cihat Tamer]] |فاروق کۆرفەلی |26-27 |- |[[Sinan Sicimoğlu]] |سینان |24-27 |- |[[Yusuf Akgün]] |مەرد بالکر |14-23, 27-28 |- |[[Nazan Diper]] |هاڤا |8 |} === کارەکتەرە ڕۆیشتۆکان === {| class="wikitable" |+ !Actor !Role !Episodes |- |[[Nilgün Türksever]] |هاندێ یەڵماز |12-15 |- |[[Sibel Şişman]] |فاریا |1-13, 15 |- |[[Birgül Ulusoy]] |ڕیحان |1-16 |- |[[Murat Karasu]] |ئەریف یەڵماز |1-2, 5, 7-15, 18-25, 27 |- |[[Melek Sözan|Saadet Melek Sözan]] |ئێلا بالکیر |24-28 |- |[[Anıl Altan]] |ئایاز کۆرەکچڵ |25-28 |- |[[Burak Yörük]] |چنار یەڵماز |1-28 |- |[[Melisa Döngel]] |چالا یەڵماز |1-28 |} == بەرهەمهێنان == ئەشق و تۆڵە لە زنجیرە تەلەفزیۆنییەکەی کۆریای باشووری خاتوونی جوانی سینگڵەوە دروستکراوە<ref>{{Cite web|date=November 26, 2021|title=Aşk Mantık İntikam dizisi oyuncuları ve konusu|url=https://www.haberturk.com/ask-mantik-intikam-dizisi-oyunculari-isimleri-ve-karakterleri-ask-mantik-intikam-hangi-gun-3265449-magazin|website=hthayat.haberturk.com}}</ref>، کە لە ساڵی ٢٠١٤ پەخشکرا. ئەڵقەکان لەلایەن ئۆزلەم ئینجی حیکمئۆغڵو و نیل گولەچ ئونسالەوە نووسراون<ref>{{cite web|date=February 21, 2014|title=''Cunning Single Lady'' New Drama's New Posters|url=http://content.mbc.co.kr/english/news/2377091_56318.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714124723/http://content.mbc.co.kr/english/news/2377091_56318.html|archive-date=July 14, 2014|accessdate=February 21, 2014|work=MBC Global Media}}</ref>. وێنەگرتنی زنجیرەکە لە [[ئەستەمبوڵ|ئەستەنبوڵ]] ئەنجام دەدرێت.<ref>{{Cite web|title=Aşk Mantık İntikam dizisi nerede çekiliyor? Aşk Mantık İntikam dizisinin oyuncuları kimler?|url=https://www.mynet.com/ask-mantik-intikam-dizisi-nerede-cekiliyor-ask-mantik-intikam-dizisinin-oyunculari-kimler-367874-mymagazin|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211024124526/https://www.mynet.com/ask-mantik-intikam-dizisi-nerede-cekiliyor-ask-mantik-intikam-dizisinin-oyunculari-kimler-367874-mymagazin|archive-date=2021-10-24|access-date=2021-10-24|website=Mynet Magazin}}</ref> == پەخش == ئەڵقە نوێیەکانی زنجیرەکە هەموو هەینییەک کاتژمێر ٢٠:٠٠ بە کاتی ناوخۆ لە کەناڵی فۆکس تورکی پەخش دەکرێن، و لە کوردستان لە کەناڵی [[ئێن ئاڕ تی|ئین ئاڕ تی٢]] پەخشدەکرێت لە سەحات ٢٢:٠٠. == ڕەخنە == بیرگول ئولوسۆی لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ ڕۆژنامەی [[بنچینەگەریی ئیسلامی]] تورکی یەنی ئاکیت لە ٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، بیرگول ئولوسۆی کە ڕۆڵی کارەکتەری ڕەیحانی گێڕا، وتی کە هەندێک دەرهێنەر و بەرهەمهێنەر "مامەڵەی ئیمتیازاتیان پێدەدرێت". ڕۆژنامەکە خۆی زنجیرەکە و بەرهەمەکانی دیکەی فۆکس تورکیای بە "بێ ئەخلاق" ناوبردووە.<ref>{{Cite web|title=Ahlaksız dizi Aşk Mantık İntikam'daki skandalları bir bir anlattı! Sözleri şok etti - Yeni Akit|url=https://www.yeniakit.com.tr/haber/ahlaksiz-dizi-ask-mantik-intikamdaki-skandallari-bir-bir-anlatti-sozleri-sok-etti-1599679.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211126112107/https://www.yeniakit.com.tr/haber/ahlaksiz-dizi-ask-mantik-intikamdaki-skandallari-bir-bir-anlatti-sozleri-sok-etti-1599679.html|archive-date=2021-11-26|access-date=2021-11-27|website=www.yeniakit.com.tr}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|تەلەڤیزیۆن|فیلم|تورکیا|کۆمیدیا}} [[پۆل:زنجیرە تەلەڤیزیۆنییە ڕۆمانتیک کۆمیدییە تورکییەکان]] <references /> == بەستەری دەرەکی == * {{Official website|https://www.fox.com.tr/Ask-Mantik-Intikam}} * {{IMDb title|tt14814006}} omoka3xd187phe70z0lmv316y41guyn 0 213814 967297 962902 2022-08-02T22:24:46Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Brockhaus and Efron Jewish Encyclopedia e13 783-0.jpg|وێنۆک]] '''شەبتای زێڤی''' یان '''سابەتای سێڤی''' (عیبری: שַׁבְּתַי צְבִי؛ ١٦٢٦ز - ١٦٧٦ز لەدایکبووی سمیرنا/ئیزمیری ئەمڕۆ و کۆچکردووی ئۆلسینیی [[ئالبانیا|ئەلبانیا]]) باوکی [[جوولەکایەتی|جوویەکی]] ئەشکینازی بوو کە بازرگان بوو. شەبتای حاخامێکی جوویەکی سەفاردی و کابالائیست بوو کە بانگەشەی دەکرد کە ئەو مەسیحی چاوەڕوانکراوی جووەکانە،<ref>{{Cite web|last=الآن|first=ترکیا|date=2020-10-08|title=یھود الدونمة «1».. حکایة المسیح المزیف والسلطان العثمانی الساذج|url=https://www.turkeynow.news/ottomans/2020/10/08/13615/یھود-الدونمة-1-حکایة-المسیح-المزیف-والسلطان-العثمانی-الساذج|access-date=2022-07-27|website=ترکیا الآن|language=ar}}</ref> و ئەو دامەزرێنەری جووڵانەوەی یەھوودیی شەبتیان یان سەباتی بوو کە دواتر شوێنکەوتووانی بە دۆنمە (Dönmeh) ناسران، بە واتای «گۆڕاوەکان»یانیش «موڕتەدەکان».<ref>{{Cite web|title=شبتای تسفی (1626 – 1676)|url=http://alhesn.net/play/10342|access-date=2022-07-27|website=❁ مشروع الحِصْنِ ❁ ll للدفاع عن الإسلام والحوار مع الأدیان والرد علی الشبھات المثارة ll|language=en}}</ref> == ژیاننامە == شەبتای بوو بە حاخام لەسەر داخوازیی دایکی کە بیری ئایینیی ھەبوو. ئەو تەناخ و تەلموود و وانە مەعریفییەکانی ئایینی جووی خوێندووە لەسەر دەستی حاخامی شاری [[ئیزمیر]] «ئیسحاق دلبع». دواتر حاخامی لاو شەبتای شڕۆڤەی دەقە ئایینییە عیبرییەکانی دەکرد بەپێی مەنھەجی قەبالا (ڕێگەیەکی یەھوودیی دێرین کە بۆ شڕۆڤە و ڕوونکردنەوەی دەقە پیرۆزەکان بەکاریان دەھێنا). دواتر دەری خست کە دەرکەوتنی مەسیح لە ساڵی ١٦٤٨ ڕووئەدات. لە ئەو ڕێکەوتەدا ڕای گەیاند کە ئەو مەسیحە. زۆرینەی جووەکانی ئیزمیر باوەڕیان پێی ھاورد کە ئەو مەسیحە، ئەگەرچی حاخام جۆزێف ئسکۆبا ڕەتی کردەوە و بەدرۆی خستەوە. شەبتای دەستی کرد بە سەرکێشییەکانی و لە ساڵی ١٦٥٠ حاخامەکەی ئەبراھام وجینی ئامۆژگاریی کرد کە کۆچ بکات بۆ سالۆنیک لەکاتێکدا کە شوێنکەوتوو و باوەڕدارانی لە زیادبووندان. دواتر گەڕایەوە بۆ ئیزمیر ساڵی ١٦٥٩ و دوای سێ ساڵ ڕۆیشت بەرەو میسڕ و فەڵەستین تا بانگخوازی بکات. لە کاتی گەڕانەوەی بۆ ئیزمیر لەلایەن جووەکانەوە تاج لە سەری نرا. پاشان بەیاننامەیەکی بڵاوکردەوە کە تێیدا جیھانی دوای خۆی بەسەر سی و ھەشت شاگردەکەیدا دابەش کرد. شاندێکی جوولەکە لە ئەڵمانیا و پۆڵەندا و وڵاتانی جیھان سەردانیان کرد. کاتێک بەڕێوبەرانی ئیمپراتۆرییەتی عوسمانی سەرنجی ئەم دۆخەیان دا، دەستیان کرد بە گرتنەبەری ڕێوشوێنی قەدەغەکردن بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەم جووڵانەوە یەھوودییە. دەوڵەت پشتگیریی وەرگرت لە جووە موحافیزکارەکان و حاخامە فەرمییەکان، بۆیە لە ساڵی ١٦٦٦دا بە تۆمەتی بڵاوکردنەوەی فیتنە و دەستکاریکردنی ئایینی جووو بانگەشەی پێخەمبەرایەتی دەوڵەت شەبتاییان زیندانی کرد. دواتریش لە زیندانی [[ئەستەمبوڵ|ئەستەنبووڵەوە]] گوازرایەوە بۆ دوورگەی [[ئایتۆس|ئایدۆس]] بە ھۆکاری ئەوەی کە جووەکان سەردانیی نەکەن. == دادگاییکردن == لە سەردەمی سوڵتان [[محەممەدی چوارەم]] شەبتای برا بۆ کۆشکی پادشایەتی لە شاری [[پارێزگای ئێدیرنە|ئەدرینە]] تا دادگایی بکرێ. ئەو شارەزای زمانی تورکی نەبوو لەبەرئەوە سەرۆکی پزیشکەکان حەیاتی زادە مستەفا فەوزی ئەفەندی تەرجەمەی قسەکانیی دەکرد لە ئیسپانییەوە بۆ تورکی، ئەو پێشتر جوو بووبوو کە دواتر موسڵمانبوونی ڕاگەیاندبوو. مستەفا پاشا وەکیلی سەدری ئەعزەم و شێخی ئیسلام مەنقاری زادە یەحیا ئەفەندی و ئیمام سوڵتان واعیز محەممەد ئەفەندی ئەلوانی دادگایییەکەیان ئامادە کرد. سوڵتان محەممەدی چوارەم خۆی لە پشت پەردە چاودێریی دادگایییەکەی دەکرد. دادگایییەکە دەستی پێ کرد و تاوانەکان ئەخرانە سەر شەبتای و ئەویش نەیئەتوانی بێتاوانیی خۆی بسەلمێنێت و تۆمەتەکان ڕەت بکاتەوە، بۆیە وەرگێڕەکەی، حەیاتی زادە (کە خۆی لە بنەڕەتدا جوو بوو دواتر وتبووی کە بووە بە موسڵمان)؛ ھەوڵی دەدا بە زمانی ئیسپانی قەناعەت بە شەبتای بکات تا کارێک بکات لە سزای لەسێدارەدان ڕزگاری ببێت و لای سوڵتان شکۆ و پلە بەدەست بھێنێت. وەرگێڕەکە پێشنیاری کرد بۆی تا ڕای بگەیەنێت کە ئەو بووە بە موسڵمان تا ڕزگاری ببێت و دەتوانێت دوای ڕزگاربوونی بەنھێنی بانگخوازی بکات و پەیامە ئایینییەکەی بە باوەڕدارانی بگەیەنێت. دواتر سەبتای ڕای گەیاند کە لە بانگخوازییەکەی پاشگەز بووەتەوە و بووە بە موسڵمان، بە ئەم ھۆکارە سوڵتان لە شەبتای خۆش بوو؛ و مانگانە مووچەیەکی بە بڕی سەد و پەنجا ئاقچە پێ دەدا. دواتر شەبتای ناوەکەی خۆیی گۆڕی بە محەممەد عەزیز ئەفەندی و جببە و عەمامەی بەست و لە یەک کاتدا دوو باوەڕی ھەبوو، ھەم وەک موسڵمان خۆیی نیشان دەدا و ھەم پەیامە ئایینییە یەھوودییەکانی بەنھێنی دەدا بە شوێنکەوتووانی. قەناعەتی بە زۆربەی شوێنکەوتوو و باوەڕدارانی کرد تا ئەوانیش لای کۆمەڵگە موسڵمانبوونیان ڕابگەیەنن. ئەو وازی نەھێنا لەوەی کە ئەو مەسیحی چاوەڕوانکراوی جووەکانە. دواتر لەلایەن خەڵکەوە بە «دۆنمە» ناسران کە لە چاوگی «دۆنمەک»ەوە وەرگیراوە بە واتای «گەڕایەوە»، «ھاتەوە» و «خولایەوە»، بەڵام واتا مەجازییەکەی ئەوە بوو کە ئەوان لە ئایینەکەیان لایان داوە و موڕتەدن. ئەم تایەفە یەھوودییە دابونەریتی نامۆ و تایبەت بە خۆیانیان ھەبوو کە توێژەران و لێکۆڵەران کۆکن لەسەر ئەوەی کە ئەوان خۆیان وەک موسڵمان دەردەخەن بەڵام بەردەوامن لەسەر یەھوودێتیییان. باوەڕ وایە کە ئەم تایەفەیە ڕۆڵی سیاسیی گەورەیان ھەبووە لە ڕووخاندنی دەوڵەتی عوسمانی و دامەزراندنی کۆماری تورکیا و بزووتنەوەی ئیتیحاد و تەرەقی تا ئەمڕۆ لە ئەنادۆڵ و تورکیادا ھەن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٦٢٦]] [[پۆل:مردووانی ١٦٧٦]] [[پۆل:ئەپۆکالیپتیستەکانی سەدەی حەڤدە]] sbj5kqwzs7tzwvx8cn6kbqbany7j8j6 0 213849 967003 959294 2022-08-02T14:51:49Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی لۆڤێچ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی لۆڤێچ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-جوگرافیا}} '''شارەوانیی لۆڤێچ''' ({{بە بولگاری|Община Ловеч}} شارەوانییەکە لە [[پارێزگای لۆڤێچ]] لە ناوەڕاستی باکووری [[بولگاریا]] دەکەوێتە سنووری نێوان ناوچەی فۆڕێ-بالکان و دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری [[لۆڤێچ]] کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە ڕووبەرەکەی ٩٣٠٫٨ کیلۆمەتر دووجایە و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٣٥٧٨ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101113165626/http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585 |date=2010-11-13}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:لۆڤێچ]] pq3tihvadfy73cu0zmbsxovffpge9gc 967015 967003 2022-08-02T15:05:39Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[شارەوانیی لۆڤێچ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانی لۆڤێچ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-جوگرافیا}} '''شارەوانیی لۆڤێچ''' ({{بە بولگاری|Община Ловеч}} شارەوانییەکە لە [[پارێزگای لۆڤێچ]] لە ناوەڕاستی باکووری [[بولگاریا]] دەکەوێتە سنووری نێوان ناوچەی فۆڕێ-بالکان و دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری [[لۆڤێچ]] کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە ڕووبەرەکەی ٩٣٠٫٨ کیلۆمەتر دووجایە و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٣٥٧٨ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101113165626/http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585 |date=2010-11-13}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:لۆڤێچ]] pq3tihvadfy73cu0zmbsxovffpge9gc 967028 967015 2022-08-02T15:41:31Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی لۆڤێچ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی لۆڤێچ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-جوگرافیا}} '''شارەوانیی لۆڤێچ''' ({{بە بولگاری|Община Ловеч}} شارەوانییەکە لە [[پارێزگای لۆڤێچ]] لە ناوەڕاستی باکووری [[بولگاریا]] دەکەوێتە سنووری نێوان ناوچەی فۆڕێ-بالکان و دەشتی [[دانووب]]. ناوی لێنراوە لە ناوەندی کارگێڕییەکەیەوە - شاری [[لۆڤێچ]] کە ھەروەھا پایتەختی پارێزگاکەیە. شارەوانییەکە ڕووبەرەکەی ٩٣٠٫٨ کیلۆمەتر دووجایە و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٥٣٥٧٨ کەسە، تا مانگی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩.<ref name="divisions">{{in lang|en}} [http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585#cont Bulgarian National Statistical Institute – Bulgarian provinces and municipalities in 2009] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101113165626/http://www.nsi.bg/otrasalen.php?otr=53&a1=1583&a2=1584&a3=1585 |date=2010-11-13}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:لۆڤێچ]] pq3tihvadfy73cu0zmbsxovffpge9gc 0 213990 967422 961272 2022-08-03T11:31:02Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[جادوو (فلیم)]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[جادوو (فیلم)]]: فلیم ← فیلم wikitext text/x-wiki '''''جادوو''''' فیلمێکی کۆمیدی فانتازیا مۆسیقی ئەنیمەیشنی ئەمریکییە کە لە ساڵی ٢٠٢١ دروست کراوە و لەلایەن ستۆدیۆی ئەنیمەیشنی واڵت دیزنی بەرھەم ھێنراوە و لەلایەن [[ستوودیۆکانی وێنەی جووڵاوی واڵت دیزنی]]. ٦٠ھەمین فیلمە کە لەلایەن ستۆدیۆکانی دیزنییەوە بەرھەم ھێنراوە، لە دەرھێنانی جارێد بوش و بایرۆن ھاوارد، بە ھاوبەشی دەرھێنانی چاریز کاسترۆ سمیس، کە لەگەڵ بوش ھاوبەشی سیناریۆی فیلمەکەی نووسیوە، و لەلایەن ئیڤێت مێرینۆ و کلارک سپێنسەر بەرھەم ھێنراوە، لەگەڵ گۆرانییە ڕەسەنەکانی لین- مانوێل میراندا. لەم فیلمەدا دەنگەکانی ستیفانی بیاتریس، ماریا سیسیلیا بۆتێرۆ، جۆن لیگویزامۆ، ماورۆ کاستیلۆ، جێسیکا دارۆ، ئەنجی سێپێدا، کارۆلینا گایتان، دایان گێرێرۆ، ویلمێر ڤاڵدێراما ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن. ئینکانتۆ بەدوای خێزانێکی فرە نەوەی کۆڵۆمبیدا دەگەڕێت، مادریگالەکان، بە سەرۆکایەتی ماتریارکێک (بۆتێرۆ) کە منداڵ و نەوەکانی- جگە لە میرابێل مادریگال (بیاتریز)- دیاری ئەفسوناوی لە موعجیزەیەکەوە وەردەگرن کە یارمەتیان دەدات خزمەت بە خەڵکی کۆمەڵگەی گوندنشینەکەیان بکەن کە پێی دەوترێت جادوو. کاتێک میرابێل دەزانێت کە خێزانەکە سیحرەکەیان لەدەست دەدەن، دەست دەکات بۆ ئەوەی بزانێت چی ڕوودەدات، و خێزانەکەی و ماڵە سیحراوییەکەیان ڕزگار بکات.<ref>{{Cite web|last=Office|first=Irish Film Classification|title=Encanto (2021)|url=http://www.ifco.ie/en/ifco/pages/9FE0DCF800523C44|access-date=2022-07-23|website=Irish Film Classification Office|language=en}}</ref> ئێنکانتۆ بۆ یەکەمجار لە شانۆی ئێل کاپیتان لە لۆس ئەنجلۆس لە ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ نمایشکرا، و لە ٢٤ی ئەم مانگەدا لە ئەمریکا لە ماوەی ٣٠ ڕۆژ نمایشکرا وەک کاردانەوەیەک بەرامبەر بە پەتای [[گشتگیربوونی ڤایرۆسی کۆرۆنای ٢٠١٩–٢٠]]. ھەروەھا بە شێوەی 3D و 2D و D-BOX بڵاوکرایەوە. داھاتی زیاتر لە ٢٥٦ ملیۆن دۆلاری لە سەرانسەری جیھاندا بەدەستھێنا لە بەرامبەر بوودجەی ١٢٠–١٥٠ ملیۆن دۆلار، و سەرکەوتنی بازرگانی فراوانتری بەدەستھێنا کاتێک لە ٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١دا بڵاوکرایەوە بۆ [[دیزنی+]]. ئێمە قسە ناکەین دەربارەی برونۆ و " پەستانی ڕووکار " دوو سەرکەوتووترین گۆرانی بوون، یەکەمیان بۆ چەند ھەفتەیەک لە پێشەنگی ھەردوو چارتی ھۆت ١٠٠ی بیلبۆرد لە ئەمریکا و چارتی تاکە گۆرانییەکانی بەریتانیا بوو.<ref>{{Cite web|last=Lang|first=Brent|last2=Lang|first2=Brent|date=2021-11-26|title=Box Office: Disney’s ‘Encanto’ Leads Thanksgiving Pack With $5.8 Million, ‘House of Gucci’ Looking Strong|url=https://variety.com/2021/film/news/disneys-encanto-leads-thanksgiving-box-office-house-of-gucci-lady-gaga-1235120215/|access-date=2022-07-23|website=Variety|language=en-US}}</ref> لە کاتی بڵاوکردنەوەیدا، ئینکانتۆ بەھۆی کارەکتەری، مۆسیقا، ئەنیمەیشن، نواندنی دەنگ، قووڵی سۆزداری و دڵسۆزی کولتووری، ستایشی ڕەخنەگرانی لێکرا. پێداچوونەوە جۆراوجۆرەکان [[ڕیالیزمی سیحری]] و زەبر و زەنگی نەوەکانیان وەک چەمکە سەرەکییەکانی فیلمەکە ناوزەد کردووە. ئێنکانتۆ چەندین خەڵاتی وەرگرتووە، لە خەڵاتەکانی ئۆسکار، گۆڵدن گڵۆب، بافتا، سەندیکای بەرھەمھێنەرانی ئەمریکا و دەستەی نیشتمانی پێداچوونەوەی بەدەستھێناوە. سەرەڕای ئەوەش، لە ٩٤ەمین خەڵاتی ئۆسکاردا، تراکەکەی «ھەمووتان» لەلایەن سێباستیان یاترا و نمرەی فیلمەکە بە ڕێککەوت پاڵێوراو بوون بۆ باشترین گۆرانی و نمرەی ڕەسەن.<ref>{{Cite web|title=Encanto|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt2953050/|access-date=2022-07-23|website=Box Office Mojo}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{وێبگەی فەرمی|https://movies.disney.com/encanto}} * {{IMDb title|12537368}} {{خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین فیلمی ئەنیمەیشن}} {{تووڵی دەروازە|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} [[پۆل:باشترین ئەنیمێیە تایبەتمەندەکان لە براوەی خەڵاتی ئەکادیمی]] [[پۆل:فیلمەکانی ئایماکس]] [[پۆل:فیلمەکانی واڵت دیزنی پیکچەرز]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠٢٠ بە زمانی ئینگلیزی]] bwhebezxj5nahhhwufkriy5oy06owvf 0 213997 967254 958721 2022-08-02T21:35:53Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Julian Nagelsmann 2020.jpg|years1=٢٠٠٦-٢٠٠٧|clubs1=میونشن ١٨٦٠|caps1=0|goals1=0|years2=٢٠٠٧-٢٠٠٨|clubs2=ئۆگسبۆرگ|caps2=0|goals2=0|totalcaps=0|totalgoals=0|manageryears1=٢٠١٦-٢٠١٩|managerclubs1=هۆفینهایم ١٨٩٩|manageryears2=٢٠١٩-٢٠٢١|managerclubs2=لایبزیگ|manageryears3=٢٠٢١ -|managerclubs3=بایەرن میونشن}} '''جولیان ناگلیسمان''' ( لە دایکبووی ٢٣ حوزەیرانی ١٩٨٧) ڕاهێنەرێکی پیشەگەری تۆپی پێ و یاریزانی پێشووە کە لە ئێستادا ڕاهێنەری یانەی [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشنە.]] پێش ڕاهێنەرایەتی بایەرن، ڕاهێنەری هۆفینهایم ١٨٩٩ و [[لایپزیگ|لایبزیگ]] بووە. ناسراوە بە گونجاندنی پێکهاتە و شێوازی یاری، هێشتنەوەی تۆپ، و بەکارهێنانی جێجێن پرێس، ناگڵیسمان دادەنرێت بە یەکێک لە باشترین ڕاهێنەرە لاوەکان لە جیهانی تۆپی پێدا<ref>{{Cite web|title=Julian Nagelsmann: 10 things on Bayern Munich's record-breaking coach|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/julian-nagelsmann-10-things-on-bayern-munich-s-coach-rb-leipzig-baby-mourinho-5300|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref><ref>LKChuggz (10 November 2021)</ref><ref>{{Cite web|title=The Bosses: Julian Nagelsmann, the managerial prodigy leading RB Leipzig's revolution|url=https://www.internationalchampionscup.com/the-bosses-julian-nagelsmann-the-managerial-prodigy-leading-rb-leipzigs-revolution|access-date=2022-07-13|website=www.internationalchampionscup.com}}</ref>. == ژیانی سەرەتایی == ناگڵیسمان لەدایکبووی ٢٣ حوزەیرانی ١٩٨٧ە لە لادسبێرگ ئام لێج، [[باڤاریا]]. یاری کردووە بۆ یانەکانی ئۆگسبۆرگ و میونشن ١٨٦٠ لە ئاستی لاویدا<ref name="DW">{{cite news|last1=Dunbar|first1=Ross|title=Meet Hoffenheim's Julian Nagelsmann: the youngest coach in Bundesliga history|url=http://www.dw.com/en/meet-hoffenheims-julian-nagelsmann-the-youngest-coach-in-bundesliga-history/a-18808831|access-date=24 November 2015|publisher=Deutsche Welle|date=27 October 2015}}</ref><ref name="guardian2">{{cite news|title=Hoffenheim appoint 28-year-old Julian Nagelsmann as head coach|url=https://www.theguardian.com/football/2016/feb/11/hoffenheim-appoint-julian-nagelsmann-youngest-coach|access-date=11 February 2016|work=The Guardian|date=11 February 2016}}</ref>، و کاپتنی پێکهاتەی خوار ١٧ ساڵی میونشن بووە. لە وەرزی ٢٠٠٦-٠٧، بەشێک بوو لە پێکهاتەی دووەم بەڵام بەشداری هیچ یاریەکی نەکرد بە هۆی پێکانەوە. ناگڵیسمان گەڕایەوە بۆ ئۆگسبۆرگ بۆ وەرزی ٢٠٠٧-٠٨ کە لەلایەن تۆماس تۆخێلەوە ڕاهێنەرایەتی دەکرا، بەڵام توشی پێکان بوو لە ئەژنۆیدا و بۆ دووەم جار ئازاری بەستەری دا<ref>Johnston, Neil</ref>. لە ئەنجامدا، بڕیاریدا کە کۆتایی بهێنێت بە ماوەی یاریزانی تەنیا لە تەمەنی ٢٠ ساڵیدا. لە نیوەی یەکەمی ٢٠٠٨ یارمەتی ڕاهێنەر تۆماس تۆخێلی دەدا وەک دۆزەرەوەی بەهرەی یاریزانان. خوێندنی بەڕێوەبردنی بزنسی خوێند لە [[زانکۆ]] بۆ چوار سمیستەر هەتا ئەوکاتەی گواستیەوە بۆ زانستی وەرزشەکان. دواتر تەرکیزی کردە سەر ڕاهێنەرایەتی، بە گەڕانەوە بۆ یانەی پێشووی میونشن ١٨٦٠ وەک یاریدەدەری ئەلێکساندەر شمید بۆ پێکهاتەی خوار ١٧ ساڵانی میونشن لە ٢٠٠٨ بۆ ٢٠١٠. == پیشەی ڕاهێنەر == === کاتی سەرەتا === ناگڵیسمان بەشداری کرد لە ئەکادیمیای لاوانی هۆفینهایم ١٨٩٩ لە ٢٠١٠ و ڕاهێنەری چەندین پێکهاتەی جیاوازی لاوان بوو لە ساڵانی دواتردا<ref>Dunbar, Ross (27 October 2015)</ref>. یاریدەدەری ڕاهێنەر بوو لە ماوەی وەرزی ٢٠١٢-١٣ لە هۆفینهایم و هەتا ١١ شوباتی ٢٠١٦، ڕاهێنەری پێکهاتەی خوار ١٩ ساڵانی یانەکە بوو. ڕاهێنەری تیمەکە بوو کاتێک [[بۆندسلیگا|بۆندسلیگایان]] بردەوە بۆ خوار ١٩ ساڵان لە وەرزی ٢٠١٣-١٤. لە ماوەی یاریدەدەری ڕاهێنەر، گۆڵپارێز تیم ویز نازناوی بۆ دانا و ناوی نا "[[خۆزێ مۆرینیۆ|مۆرینهۆی]]-بچوک"<ref>Kramer, Christian (27 October 2015)</ref>. === هۆفینهایم ١٨٩٩ === ناگڵیسمان دیاری کرا بە ڕاهێنەری سەرەکی هۆفینهایم ١٨٩٩ لە ٢٧ [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠١٥. وا بڕیار بوو کە دەست بەکار بێت لە سەرەتایی وەرزی ٢٠١٦-١٧. بە گرێبەستی سێ ساڵ. لە کاتی دەستنیشان کردنیدا، ناگڵیسمان ٢٨ ساڵ بوو، و لاوترین ڕاهێنەر بوو لە مێژووی [[بۆندسلیگا]]. <ref name="Hoffenheim appoint 28-year-old manager Julian Nagelsmann">{{cite news|title=Hoffenheim appoint 28-year-old manager Julian Nagelsmann|url=https://www.bbc.com/sport/0/football/34652888|access-date=25 November 2015|work=BBC Sport|date=27 October 2015}}</ref>کە جێگەی ڕاهێنەر هوب ستیڤنسی گرتەوە، کە ئەویش ڕۆژێ پێشتر جێگای مارکۆس گیسدۆڵی گرتبۆوە. لە ١٠ شوباتی ٢٠١٦، ستیڤنس دەستی لە کار کێشایەوە بە هۆی کێشەی تەندروستی، و ماوەی ناگڵیسمان پێش خرا بۆ بوون بە ڕاهێنەر لەلایەن دەستەی کارگێڕی هۆفینهایم و ڕۆژێ لە دوای دەست لەکارکێشانەوەی ستیڤنس دەستی پێکرد<ref>Dunbar, Ross (12 February 2016)</ref>. کاتێک ناگڵیسمان بوو بە ڕاهێنەر لە [[شوبات|شوباتی]] ٢٠١٦، هۆفینهایم ١٧یەم بوو لە ڕیزبەندیدا، و ٧ خاڵ دوور بوو لە مانەوە و گەیشتن بە پلەی ١٥یەم و بەرەو دابەزین دەڕۆیشت. لە ژێر سەرپەرشتی ناگڵیسمان خۆیان دور خستەوە لە دابەزین بە بردنەوەی ٧ یاری لە کۆتا ١٤ یاری و بە خاڵێک لە دەرەوەی دابەزین مانەوە. ئەو ئاستە باشەیان بەردەوام بوو لە وەرزی دواتری [[بۆندسلیگا]] ٢٠١٦-١٧، کە توانیان پلەی چوارەم بەدەستبهێنن و بۆ یەکەمجار سەربکەون بۆ [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] لە مێژوویاندا<ref>{{Cite web|title=Bundesliga 2022/23 {{!}} 1. Spieltag {{!}} Ergebnisse & Termine|url=https://www.kicker.de/bundesliga/spieltag|access-date=2022-07-13|website=kicker|language=de-DE}}</ref>. لە ٩ [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠١٧، ئۆفینهایم گرێبەستی ناگڵیسمانی درێژ کردەوە هەتا ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Nagelsmann extends contract as Hoffenheim head coach|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/julian-nagelsmann-has-extended-his-contract-as-hoffenheim-head-coach-until-2021-446276.jsp|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref>. لە ٢١ حوزەیرانی ٢٠١٨، هۆفینهایم ڕایگەیاند کە ناگڵیسمان یانەکە بەجێ دەهێڵێت لەکۆتایی وەرزی ٢٠١٨-١٩<ref>{{Cite web|title=Bestätigt: Nagelsmann ab 2019 Trainer bei RB Leipzig|url=https://www.kicker.de/bestaetigt_nagelsmann-ab-2019-trainer-bei-rb-leipzig-726090/artikel|access-date=2022-07-13|website=kicker|language=de-DE}}</ref><ref>{{Cite news|title=Hoffenheim's Nagelsmann to join Leipzig|url=https://www.bbc.com/sport/football/44568627|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-07-13|language=en-GB}}</ref>. زیاتر لە ١٠٠ یاری خول ڕاهێنەری هۆفینهایم بوو، گەیشت بە یاری ١٠٠ی خول لە ١٩ کانوونی دووەمی ٢٠١٩، لە یاریەکدا کە دۆڕان بە [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] ٣-١. بەهۆی ئەوەوە، بوو بە لاوترین ڕاهێنەری بۆندسلیگا لە مێژوودا کە بگات بە ١٠٠ یاری<ref>{{Cite web|title=Leon Goretzka double helps Bayern Munich down Hoffenheim|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/hoffenheim-bayern-munich-live-line-ups-stats-james-rodriguez-ribery-alphonso-davies-2884-1452|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref>. === لایبزیگ === [[پەڕگە:2019-07-12_Fußball;_Freundschaftsspiel_RB_Leipzig_-_FC_Zürich_1DX_1124_by_Stepro.jpg|وێنۆک|ناگڵیسمان ڕاهێنەری لایبزیگ لە ٢٠١٩]] لە ٢١ حوزەیرانی ٢٠١٩، [[لایپزیگ|لایبزیگ]] ڕایگەیاند کە ناگڵیسمان دەبێت بە ڕاهێنەری یانەکە لە وەرزی ٢٠١٩-٢٠ەوە و گرێبەستێکی بۆ ماوەی چوار ساڵ واژۆ کرد هەتا ساڵی ٢٠٢٣. ناگڵیسمان یەکەم یاری بۆندسلیگای بردەوە وەک ڕاهێنەری لایبزیگ لە دژی یونیۆن بەرلین ٤-٠<ref>{{Cite web|title=Bundesliga {{!}} Matchday 1 {{!}} Season 2019-2020|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/matchday/2019-2020/1|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref>. هەروەها لەگەڵ بایەرن موینشن یەکسان بوو ١-١<ref>{{Cite web|title=Bundesliga {{!}} Matchday 4 {{!}} Season 2019-2020|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/matchday/2019-2020/4|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref>. لە یاری ١٠یەمی خولدا لایبزیگ لە ماینزی بردەوە ٨-٠. ناگڵیسمان ڕوبەڕووی یانەی پێشووی بۆوە هۆفینهایم لە یاری ١٤یەمدا و یاریەکەی لێبردنەوە ٣-١<ref>{{Cite web|title=Bundesliga {{!}} Matchday 10 {{!}} Season 2019-2020|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/matchday/2019-2020/10|access-date=2022-07-13|website=bundesliga.com - the official Bundesliga website|language=en}}</ref>. لە ١٠ی ئازاری ٢٠٢٠، دوای بردنەوەی ٤-٠ی لێێپزیگ بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی تۆتنھام ھۆتسپێر|تۆتنام هۆتسپۆر،]] ناگڵیسمان بوو بە لاوترین ڕاهێنەر لە مێژوودا کە لە خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا یاری دەرکردن بباتەوە<ref>{{Cite web|title=ناگڵیسمان بوو بە لاوترین ڕاهێنەر یاری قۆناغی دەرکردنی خولی یانە پاڵەوانەکان بباتەوە|url=http://www.kurd.bet|url-status=live}}</ref> .<ref>{{Cite web|date=11 March 2020|title=Nagelsmann praises RB Leipzig for sticking to style in Tottenham win|url=https://www.foxsportsasia.com/football/champions-league/1240370/nagelsmann-praises-rb-leipzig-for-sticking-to-style-in-tottenham-win/|access-date=11 March 2020|website=FOX Sports Asia|language=en-US}}</ref> لە ١٣ی ئابی ٢٠٢٠، تیمی ئیسپانی [[ئەتلەتیکۆ مەدرید]] لە چارەکی کۆتایی دا بردەوە، واتە بۆ یەکەم جار لە مێژوویدا لایبزیگ دەگاتە نیوەی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکان. نایگڵسمان بوو بە گەنجترین ڕاهێنەر لە مێژوودا،کەە ڕاهێنەری یانەیەک بکات لە نیوەی کۆتایی.<ref>{{Cite web|date=13 August 2020|title=RB Leipzig 2–1 Atlético Madrid|url=https://www.bbc.com/sport/football/53730258|website=BBC Sport}}</ref> لە ١٨ی [[ئاب|ئابی]] ٢٠٢٠، لایبزیگ بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی پاریس سان جێرمان|پاریس سانت-جێرمان]] یاری کرد لە نیوەی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانانەکانی ئەوروپا، کە لەوێ ناگڵیسمان ڕووبەڕووی یانەی پێشووی خۆی بووەوە لە ئۆگسبێرگ، تۆماس تۆخێل. لەگەڵ ئەوەشدا،لایبزیگ دۆڕا بەرامبەر پاریس سان-جێرمان بە ئەنجامی ٣-٠.<ref>{{Cite web|date=18 August 2020|title=RB Leipzig 0–3 Paris Saint Germain|url=https://www.bbc.com/sport/football/53759778|website=BBC Sport|language=en-GB}}</ref> لە وەرزی ٢٠٢٠-٢١، لایبزیگ پلەی دووەمی بەدەستهێنا لە [[بۆندسلیگا]] و لەلە یاری کۆتایی جامی ئەڵمانیا دۆڕا ٤-١ لە بەرامبەر [[بۆروسیا دۆرتموند|بۆروسیای دۆرتمۆند]].<ref name=":42">{{cite web|date=14 May 2021|title=Borussia Dortmund teach RB Leipzig's Nagelsmann a lesson in German Cup triumph|url=https://www.dw.com/en/borussia-dortmund-teach-rb-leipzigs-nagelsmann-a-lesson-in-german-cup-triumph/a-57514286-0|website=DW}}</ref> === بایەرن میونشن === لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢١، بایەرن میونشن ناگڵیسمانی وەک ڕاهێنەری سەرەکی دەستنیشان کرد، لە ١ی [[تەممووز|تەممووزی]] ٢٠٢١ەوە، لە جێگەی [[هانسی فلیک]] بە گواستنەوەیەکی گەورەی ڕاهێنەران و بە بڕی ٢٥ ملیۆن یۆرۆ.<ref name=":02">{{cite web|date=27 April 2021|title=Julian Nagelsmann to leave RB Leipzig at the end of the 2020/21 season|url=https://www.dierotenbullen.com/en/news/articles/2020-21-season/Julian-Nagelsmann-departure.html|url-status=live|access-date=27 April 2021}}</ref> یەکەم یاری فەرمی ناگڵیسمان بریتی بوو لە یەکسان بوون لە بەرامبەر [[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیای مۆنچێنگڵادباخ]] لە [[بۆندسلیگا]].<ref name="2021–22 season2">{{cite web|title=Bayern München — Termine|url=https://www.kicker.de/fc-bayern-muenchen/spielplan/bundesliga/2021-22|access-date=29 August 2021|website=kicker.de|publisher=Olympia Verlag|language=German}}</ref> لە یەکەم بردنەوەی ناگڵیسمان لەگەڵ [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن]]، یەکەم نازناوی خۆی وەک ڕاهێنەر بردەوە بە بردنەوەی ٣-١ لە بەرامبەر [[بۆروسیا دۆرتموند|بۆروسیا دۆرتمۆند]] لە جامی سوپەری ئەڵمانی ٢٠٢١.<ref name=":32">{{Cite web|title=Robert Lewandowski double as Bayern Munich overcome Borussia Dortmund to win the Supercup|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/borussia-dortmund-bayern-munich-live-supercup-line-ups-stats-haaland-lewandowski-16902|url-status=live|access-date=11 October 2021|website=Bundesliga Official|publisher=[[Bundesliga]]}}</ref><ref>{{Cite web|last=Welle (www.dw.com)|first=Deutsche|title=Bayern Munich's Julian Nagelsmann eyes first title in Supercup clash with Dortmund {{!}} DW {{!}} 16 August 2021|url=https://www.dw.com/en/bayern-munich-julian-nagelsmann-borussia-dortmund-first-title/a-58877023|access-date=18 August 2021|website=DW.COM|language=en-GB}}</ref> لە ٢٤ی ئابی ٢٠٢١، ناگڵیسمان پێشڕەوی بایەرنی کرد بۆ بردنەوە بە ئەنجامی ١٢-٠ لە بەرامبەر بریمەر ئێس ڤی لە یەکەم قۆناغی جامی ئەڵمانی ٢٠٢١-٢٢<ref name=":2">{{Cite news|date=25 August 2021|title=Bayern put 12 past Bremer SV in cup win|work=BBC Sport|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/58335764|access-date=11 October 2021}}</ref> ئەم ئەنجامە گەورەترین بردنەوەیان بوو لە ماوەی ٢٤ ساڵی ڕابردوودا، لەوەتەی ١٦-١ بردیانەوە لە بەرامبەر دی جەیک وۆڵدبێرگ لە جامی ئەڵمانیا لە ئابی ١٩٩٧.<ref>{{Cite web|date=26 August 2021|title=Half a dozen facts about 12-0 at Bremer SV|url=https://fcbayern.com/en/news/2021/08/half-a-dozen-facts-about-the-12-0-at-bremer-sv|url-status=live|access-date=11 October 2021|website=FC Bayern|publisher=Bayern Munich}}</ref><ref name=":2" /> لە ١٢ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠٢٢، ناگڵیسمان و یاریزانەکانی لە چارەکی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا دەرکران، بە ئەنجامی ٢-١ بە هەردوو یاری لەلایەن یانەی ڤیاڕیاڵی ئیسپانی.<ref>{{Cite web|last=Carr|first=Damon|title=Breaking: Villarreal Knock Bayern Munich Out Of The Champions League Quarter-Final To Set Up Meeting With Either Liverpool Or Benfica|url=https://www.si.com/soccer/liverpool/news/a-late-goal-for-villareal-sees-them-knock-out-bayern-munich-in-the-champions-league|access-date=13 April 2022|website=Sports Illustrated}}</ref> لە ٢٣ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠٢٢، دووەم نازناوی بردەوە، کە یەکەم نازناوی بۆندسلیگای ناگڵیسمان بوو کە هێشتا سێ یاری خول مابوو..<ref>{{Cite news|title=Bayern's Nagelsmann relieved with title after difficult first season|url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/bayerns-nagelsmann-relieved-with-title-after-difficult-first-season-2022-04-23/|access-date=8 May 2022|work=Reuters|date=23 April 2022}}</ref> == ژیانی تایبەتی == نایگڵسمان لە ساڵی ٢٠١٨ هاوسەرگیری لەگەڵ خۆشەویستەکەی مناڵی کرد کرد بە ناوی ڤیرانا.<ref>{{Cite web|date=14 September 2021|title=Julian Nagelsmann Wife - Verena Nagelsmann|url=https://ohmyfootball.com/news/834/nagelsmann-wife-verena-nagelsmann|access-date=19 December 2021|website=ohmyfootball.com|language=en}}</ref> ناگڵیسمان ڕوەکییە.. وتی دوو هۆکار هەبوون، گرنگترینیان بۆ ئەو خۆشگوزەرانی ئاژەڵان بوو، دووەمیان [[پاراستنی ژینگە|پاراستنی]] [[ژینگەی سروشتی|ژینگە]] بوو.<ref>{{Cite news|url=https://www.welt.de/sport/fussball/bundesliga/article237927447/FC-Bayern-Ernaehrung-deshalb-ist-Julian-Nagelsmann-nun-Vegetarier.html|title=FC Bayern: Ernährung - deshalb ist Julian Nagelsmann nun Vegetarier|work=Die Welt|date=April 2022}}</ref> == ئامارەکانی ڕاهێنەرایەتی == {{Updated|١٤ ئایاری ٢٠٢٢}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+تۆمارى بەڕێوەبردن لەلایەن تیم و مانەوە ! rowspan="2" |تیم ! rowspan="2" |لە ! rowspan="2" |بۆ ! colspan="5" |تۆمار ! rowspan="2" |{{Abbr|Ref.|Reference}} |- !{{Abbr|P|Matches played}} !{{Abbr|W|Matches won}} !{{Abbr|D|Matches drawn}} !{{Abbr|L|Matches lost}} !{{Abbr|Win %|Win percentage}} |- |١٨٩٩ هۆفێنھایم |١١ی شوباتی ٢٠١٦<ref name="guardian">{{Cite news|title=Hoffenheim appoint 28-year-old Julian Nagelsmann as head coach|url=https://www.theguardian.com/football/2016/feb/11/hoffenheim-appoint-julian-nagelsmann-youngest-coach|access-date=11 February 2016|work=The Guardian|date=11 February 2016}}</ref><ref name="Hoffenheim unveil Julian Nagelsmann, youngest coach in Bundesliga history">{{Cite news|last=Dunbar|first=Ross|title=Hoffenheim unveil Julian Nagelsmann, youngest coach in Bundesliga history|url=http://www.dw.com/en/hoffenheim-unveil-julian-nagelsmann-youngest-coach-in-bundesliga-history/a-19044699|access-date=12 February 2016|publisher=Deutsche Welle|date=12 February 2016}}</ref> |٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٩<ref name="Julian Nagelsmann: Hoffenheim coach to join RB Leipzig after 2018-19 season">{{Cite web|date=21 June 2018|title=Julian Nagelsmann: Hoffenheim coach to join RB Leipzig after 2018–19 season|url=https://www.bbc.com/sport/football/44568627|access-date=9 July 2018|website=BBC Sport}}</ref> {{WDL|136|55|43|38}} |<ref name="1899 Hoffenheim record">{{Cite web|title=TSG Hoffenheim|url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2016-17/1899-hoffenheim-3209/trainer.html|access-date=21 September 2016|website=Kicker|language=de}}</ref> |- |لایبزیگ |١ی تەممووزی ٢٠١٩<ref name="Julian Nagelsmann: Hoffenheim coach to join RB Leipzig after 2018-19 season" /> |٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢١<ref name=":0">{{Cite web|date=2016-02-11|title=Hoffenheim appoint 28-year-old Julian Nagelsmann as head coach|url=http://www.theguardian.com/football/2016/feb/11/hoffenheim-appoint-julian-nagelsmann-youngest-coach|access-date=2022-07-13|website=the Guardian|language=en}}</ref><ref name=":1">Dunbar, Ross (27 October 2015)</ref> {{WDL|95|54|22|19}} | |- |بایەرن میونشن |١ی تەممووزی ٢٠٢١ |''ئێستا'' {{WDL|47|33|7|7}} |<ref name="2021–22 season">{{Cite web|title=Bayern München — Termine|url=https://www.kicker.de/fc-bayern-muenchen/spielplan/bundesliga/2021-22|access-date=29 August 2021|website=kicker.de|publisher=Olympia Verlag|language=German}}</ref> |- ! colspan="3" |کۆی گشتی {{WDLtot|278|142|72|64|decimals=1}} ! |} == ڕێزلێنان == === ڕاهێنەر === '''لایبزیگ''' * دووەم بوون لە جامی ئەڵمانیا: ٢٠٢٠- ٢١<ref name=":4">{{Cite web|date=14 May 2021|title=Borussia Dortmund teach RB Leipzig's Nagelsmann a lesson in German Cup triumph|url=https://www.dw.com/en/borussia-dortmund-teach-rb-leipzigs-nagelsmann-a-lesson-in-german-cup-triumph/a-57514286-0|website=DW}}</ref> '''بایەرن میونشن''' * بۆندسلیگا: ٢٠٢١-٢٢ * جامی سوپەری ئەڵمانی :٢٠٢١<ref name=":3">{{Cite web|title=Robert Lewandowski double as Bayern Munich overcome Borussia Dortmund to win the Supercup|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/borussia-dortmund-bayern-munich-live-supercup-line-ups-stats-haaland-lewandowski-16902|url-status=live|access-date=11 October 2021|website=Bundesliga Official|publisher=[[Bundesliga]]}}</ref> '''تاکەکەسی''' * ڕاهێنەری وەرزی ڤی دی ڤی (ئەڵمانیا): ٢٠١٦-١٧<ref>{{Cite web|title=VDV-Trainer der Saison: 2016/17|url=http://www.spielergewerkschaft.de/de/Aktionen/VDV11.htm|access-date=7 June 2017|website=spielergewerkschaft|language=de}}</ref> * باشترین ڕاهێنەری ساڵی ئەڵمانی: ٢٠١٧<ref>{{Cite web|date=23 July 2017|title=Philipp Lahm ist Fußballer des Jahres 2016/2017|url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/startseite/702278/artikel_philipp-lahm-ist-fussballer-des-jahres-20162f2017.html|access-date=23 July 2017|publisher=kicker.de|language=de}}</ref> * پلەی سێیەم لە باشترین ڕاهێنەری ساڵی پیاوان: ٢٠١٩-٢٠<ref>{{Cite web|date=1 October 2020|title=Hansi Flick wins Men's Coach of the Year award|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0262-1081db84296e-cd19963ef158-1000/|access-date=1 October 2020|publisher=UEFA}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ڕاھێنەرانی تۆپی پێی ئاڵمانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئاڵمانی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٧]] [[پۆل:CS1 German-language sources (de)]] 2tcrfgmuw70cmnbgcx9hs5faloau3tk 0 214019 967279 960272 2022-08-02T21:56:55Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Raphinha.jpg|youthyears1=٢٠١٤–٢٠١٦|youthclubs1=ئاڤای|years1=٢٠١٥–٢٠١٦|clubs1=ئاڤای|caps1=0|goals1=0|years2=٢٠١٦|clubs2=ڤیتۆریا گیومارێس|caps2=١٦|goals2=٥|years3=٢٠١٦–٢٠١٨|clubs3=ڤیتۆریا گیومارێس|caps3=٥٧|goals3=١٨|years4=٢٠١٨–٢٠١٩|clubs4=سپۆرتینگ|caps4=٢٨|goals4=٦|years5=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs5=ستەید ڕێنێس|caps5=٢٨|goals5=٦|years6=٢٠٢٠–٢٠٢٢|clubs6=لیدس یونایتد|caps6=٦٥|goals6=١٧|years7=٢٠٢٢-|clubs7=بەرشەلۆنە|caps7=٠|goals7=٠|nationalyears1=٢٠٢١-|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|nationalcaps1=٩|nationalgoals1=٣|nationalteam-update=حوزەیران ٢٠٢٢}} '''ڕافایل دیاس بێلۆلی''' (لەدایکبووی ١٤ کانوونی یەکەمی ١٩٩٦)، ناسراوە بە '''ڕافینھا''' یاخود '''ڕافینا'''، یاریزانێکی تۆپی پێی پیشەگەری بەڕازیلە کە لە پێگەی باڵدا یاری دەکات بۆ ئیسپانی [[لا لیگا]] یانەی [[بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل]]. == ژیانی سەرەتایی == ڕافینھا لەدایک بووی پۆرتۆ ئالێگرێیە، لە بەڕازیل کە دواتر گەورە بووە لە ڕێستینگا، گوندێک دوور لە ناوەڕاستی شار.<ref name=":0">{{Cite web|date=2021-08-26|title=12 Things You Don’t Know About Me {{!}} By Raphinha|url=https://www.theplayerstribune.com/posts/raphinha-leeds-united-premier-league-soccer|access-date=2022-07-14|website=The Players' Tribune|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2021-08-26|title=12 Histórias Sobre Mim Que Você Não Sabe {{!}} Por Raphinha|url=https://www.theplayerstribune.com/br/posts/carta-raphinha-leeds-12-historias-sobre-mim-que-voce-nao-sabe|access-date=2022-07-14|website=The Players' Tribune|language=pt-BR}}</ref><ref name=":1">{{Cite web|title=Who is Raphinha? Rennes winger in profile as Leeds United target deadline day transfer|url=https://www.yorkshireeveningpost.co.uk/sport/football/leeds-united/who-is-raphinha-rennes-winger-in-profile-as-leeds-united-target-deadline-day-transfer-2992920|access-date=2022-07-14|website=www.yorkshireeveningpost.co.uk|language=en}}</ref> باوکی بەرھەمھێنەری [[مۆسیقا]] بووە.<ref name=":2">Hay, Phil; Lang, Jack(13 October 2020)</ref> کاتێکی سەختی ھەبووە کە باسی دەکات لەگەڵ دایک و باوکی و برا بچووکەکەی و باڵندەکەیان لە یەک ژوردا ماونەتەوە؛ تووشی سەختی زۆر بوون بۆ ئەوەی پارەی گواستنەوە بدەن و لە ھەندێ کاتدا سواڵیان بۆ خواردن کردووە.<ref name=":0"/> بەشێک لە خێزانەکەی دەگەڕێنەوە بۆ [[ئیتالیایی|ئیتاڵی]] ڕەسەن.<ref>{{Cite web|title=Reportagem: Rafael Reis - Itália deve convocar Tolói para eliminatórias e já mira outros brasileiros|url=https://www.uol.com.br/esporte/futebol/colunas/rafael-reis/2021/03/18/italia-deve-convocar-toloi-para-eliminatorias-e-ja-mira-outros-brasileiros.htm|access-date=2022-07-14|website=www.uol.com.br|language=pt-br}}</ref> لە تەمەنی حەوت ساڵیدا، بەشدار بوو لە لەدایکبوونی [[ڕۆناڵدینھۆ]] بەھۆی پەیوەندی باوک و مامی لەگەڵ یاریزانەکە.<ref name=":0"/> لەوکاتەوە چەندین جار یەکتریان بینیوە و پەیوەندییەکی ھاوڕێیانەیان دروست کردووە.<ref name=":0"/> پێش ئەوەی دەست بکات بە پیشەی [[تۆپی پێ]]ی پیشەگەری، ڕافینھا بەشدار بوو لە پاڵەوانێتییەکانی ڤارزیا ھەتا تەمەنی ١٨ ساڵی،<ref>{{Cite web|date=2021-10-29|title=De cria da Restinga e recusado na dupla Gre-Nal a parceiro de Neymar na Seleção: a história de Raphinha|url=https://gauchazh.clicrbs.com.br/esportes/copa-do-mundo/noticia/2021/10/de-cria-da-restinga-e-recusado-na-dupla-gre-nal-a-parceiro-de-neymar-na-selecao-a-historia-de-raphinha-ckvcgkuzf003l017f9h4k434r.html|access-date=2022-07-14|website=GZH|language=pt-BR}}</ref> کە وەسفی دەکات بە «تۆڕێک لە یاری سەربەخۆ و پاڵەوانێتی کە ڕێک دەخرێت لەلایەن کۆمەڵەی ناوخۆیی» لە خوار ئاستی ئەکادیمی کە تێیدا ھەر یاریزانێک دەتوانێت بەشداری بکات.<ref name=":0"/> یارییەکانی ئەم پاڵەوانێتیانە لە بار و دۆخێکی سەختدا دەکرێن کە تێیدا ھاندەرانی خاوەن یاریگا چەندین کاری نەشیاو لەبەرامبەر یاریزانانی بەرامبەر دەکەن لە نزیک ژوری جل گۆڕین پێش یارییەکان، ھەبوونی تەقە؛ و یاریگای قوڕاوی کە تۆز و لمی لەسەرە، گەرمی زۆر و نەبوونی شەبەکەی گۆڵ و ھەروەھا ھەبوونی تیمی بێ تی شێرت بەھۆی نەبوونی.<ref name=":0"/> ھاوڕێیەتییەکی درێژی ھەیە لەگەڵ برونۆ فێرناندێس، کە دەست پێ دەکات پێش ئەوەی ببن بە ھاو یانە لە یانەی سپۆرتینگ لیشبۆنە.<ref name=":0"/> بەپێی ڕافینھا، فێرناندێس یارمەتییەکی گەورەی خۆی و ماوەی یاریکردنی وەک یاریزان داوە. پێش ئەوەی بچێتە یانەی لیدس یونایتد، فێرناندێس بە ڕافینھای وتبوو کە شێوازی یاریکردنی «دەگونجێت بۆ خولەکە» (ئاماژە بۆ خولی نایابی ئینگلیزی [[پرێمیەرلیگ]]).<ref name=":0"/> == یانە == === ئاڤای === لە دوای تاقیکردنەوەی شکست خواردوو لەگەڵ [[ئینتەرناسیۆنالێ|ئینتەرناسیۆناڵ]] و گرێمیۆ، ڕافینھا دەستی کرد بە پیشەی یاریکردن لە ئاستی تۆپی پێی لاوان لەگەڵ ئیمبیتوبا، کە دواتر لەلایەن ئاڤایەوە چاودێری دەکرا.<ref name=":2"/> لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا، ڕافینھا دەستی کرد بە ماوەی یاریکردنی لەگەڵ پێکھاتەی خوار ٢٠ ساڵی ئاڤای لە پاڵەوانێتی [[بەڕازیلیا|بەڕازیلی]] سێریا ئەی لە ٢٠١٤.<ref name=":1"/><ref name=":0"/> لە دوای ئەوەی تووشی پێکان بوو، نەیتوانی لە پێکھاتەکە بەردەوام بێت بەڵام بە سەربەخۆ ڕاھێنانی دەکرد.<ref name=":0"/> سەرباری گرنگی پێدانی یانە ئاست بەرزەکانی بەڕازیل بۆ ڕافینھا، ئاڤای توانی بیھێڵێتەوە ھەتا ٢٠١٦، کە دواتر ئاستی بەرزی پێشکەش کرد لە جامی [[ساوپاولۆ]] بۆ تۆپی پێی لاوان.<ref name=":0"/> === ڤیتۆریا گیومارێس === لە ٢ [[شوبات]]ی ٢٠١٦، ڕافینھا گرێبەستی کرد لەگەڵ یانەی [[پورتوگال|پۆرتوگاڵی]] ڤیتۆریا گیومارێس، کە لەلایەن دیکۆ چاودێری دەکرا لە جامی ساوپاولۆ، و بوو بە بریکاری کارەکانی لە ڕێکخراوی بریکارەکانی بەناوی وەرزشەکانی دی ٢٠ (ئینگلیزی: D20 Sports)، و گواستنەوەکەی ڕێکخست بۆ ڤیتۆریا.<ref name=":2"/><ref>{{Cite web|last=OliveiraFlorianópolis|first=Por Diego Madruga e Vitor Vieira de|title=Avaí vende jovem Raphinha para o Vitória de Guimarães, de Portugal|url=http://globoesporte.globo.com/sc/futebol/noticia/2016/02/avai-vende-jovem-rapinha-para-o-vitoria-de-guimaraes-de-portugal.html|access-date=2022-07-14|website=globoesporte.com|language=pt-br}}</ref> یەکەم یاری خۆی ئەنجامدا بۆ ڤیتۆریا لە ١٣ [[ئازار (مانگ)|ئازاری]] ٢٠١٦ لەبەرامبەر پاکۆس فێرێرا.<ref>{{Cite web|url=https://www.foradejogo.net/match.php?match=201615400012605|access-date=2022-07-14|website=www.foradejogo.net}}</ref> یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمار کرد لە دژی ماریتیمۆ لە ٢٠ ئابی ٢٠١٦.<ref name=":3">{{Cite web|date=2020-10-05|title=10 Facts about Raphinha|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/27150/10-facts-about-raphinha|access-date=2022-07-14|website=www.leedsunited.com|language=en}}</ref> یەکەم بەشداری کرد لە [[خولی ئەورووپا]] ٢٠١٧–١٨ لە ١٤ ئەیلوولی ٢٠١٧ لە دژی ساڵزبۆرگ.<ref name=":3"/> یاریزانی نوێی ساڵی بردەوە لە ڤیتۆریا گیومارێس لە ساڵی ٢٠١٧.<ref>{{Cite web|title=Brasileiro conquista prêmio inédito de revelação em Portugal|url=https://www.terra.com.br/esportes/futebol/internacional/atacante-brasileiro-conquista-premio-inedito-de-revelacao-em-portugal,eb161fbb2f7c6e97437f423e40463970l89r3wfl.html|access-date=2022-07-14|website=Terra|language=pt-BR}}</ref> ١٧ گۆڵی تۆمار کرد لە ماوەی ٤٣ یاریدا (لە ھەموو پاڵەوانێتییەکاندا) لە ماوەی خولی پریمێرای پۆرتوگالی وەرزی ٢٠١٧–١٨ بۆ ڤیتۆریا گیومارێس.<ref name=":1"/> === سپۆرتینگ === لە [[ئایار]]ی ٢٠١٨، گوازرایەوە بۆ یانەی [[زمانی پورتوگالی|پۆرتوگالی]] سپۆرتینگ ھەتا ٢٠١٩.<ref>{{Cite web|last=PÚBLICO|title=Raphinha assina por cinco épocas pelo Sporting|url=https://www.publico.pt/2018/05/23/desporto/noticia/v-guimaraes-confirma-saida-de-raphinha-para-o-sporting-1831393|access-date=2022-07-14|website=PÚBLICO|language=pt}}</ref> یەکەم یاری خۆی کرد لە ١٢ ئاب لە دژی مۆرێنسێ. یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمار کرد لە ٢٠ ئەیلوولی ٢٠١٨ لە دژی قەرەبەگ لە بردنەوەی ٢–٠ دا لە [[خولی ئەورووپا|خولی ئەورووپی]] ٢٠١٨–١٩.<ref>{{Cite web|last=UEFA.com|title=Sporting CP-Qarabağ {{!}} UEFA Europa League 2018/19|url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/match/2025157--sporting-cp-vs-qarabag/|access-date=2022-07-14|website=UEFA.com|language=en}}</ref> ڕافینھا بەشێک بوو لەو پێکھاتەیەی کە جامی پۆرتوگالی بردەوە ٢٠١٨–١٩ و پەنالتییەکی تۆمار کرد لە لێدانە یەکلاکەرەوەکان لە بردنەوە لە دژی پۆرتۆ<ref>{{Cite web|title=Penalties smile on Sporting again as Lions retain Taça da Liga crown|url=https://portugoal.net/club-news/1045-penalties-give-sporting-the-taca-da-liga|access-date=2022-07-14|website=portugoal.net}}</ref>.<ref name=":3"/> === ڕێنێس === گرێبەستی واژوو کرد لەگەڵ یانەی [[فەڕەنسی]] ڕێنێس لە ٢٠١٩، کە بڕی گواستنەوەکە بریتی بوو لە ٢١ ملیۆن یۆرۆ.<ref>{{Cite web|last=SAPO|title=Raphinha no Rennes é a sexta maior transferência de sempre do Sporting|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/raphinha-no-rennes-e-a-sexta-maior-transferencia-de-sempre-do-sporting|access-date=2022-07-14|website=SAPO Desporto|language=pt}}</ref> گەورەترین گرێبەستی یانەکە لە مێژوودا.<ref name=":3"/> گۆڵێک و ئەسیستێکی تۆمار کرد لە کۆتا یاریدا بۆ یانەکە لە وەرزی ٢٠٢٠–٢١ خولی فەڕەنسی لە دژی ڕیمس کە ٢–٢ بەرامبەر بوون لە ڕێکەوتی ٤ [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠٢٠.<ref>{{Cite web|last=Gault|first=Matthew|date=2020-10-08|title=Raphinha's Rennes swansong was a preview that bodes well for his Leeds future|url=https://www.leeds-live.co.uk/sport/leeds-united/leeds-united-raphinha-scout-report-19050107|access-date=2022-07-14|website=LeedsLive|language=en}}</ref> ھەشت گۆڵی تۆمار کرد و حەوت ئەسیستی کرد لە ماوەکەی لە یانەکەدا، کە یارمەتی ڕێنێسی دا بۆ ئەوەی پلەی سێیەم بەدەست بھێنێت و سەربکەوێت بۆ [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] ٢٠٢٠–٢١ لە ماوەی وەرزی ٢٠١٩–٢٠ خولی فەڕەنسی.<ref>{{Cite news|title=Leeds sign winger Raphinha from Rennes|url=https://www.bbc.com/sport/football/54415316|newspaper=BBC Sport|access-date=2022-07-14|language=en-GB}}</ref> === لیدس یونایتد === ==== وەرزی ٢٠٢٠–٢١ ==== لە ٥ [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠٢٠، بە گرێبەستێک بۆ ماوەی چوار ساڵ چووە لیدس یونایتد کە بڕی گرێبەستەکە ئاشکرا نەکرا بەڵام ئاماژە بەوە دەکرا کە لە دەوروبەری ١٧ ملیۆن پاوەند دەبێت، یاخود ٢٠ ملیۆن یۆرۆ.<ref>{{Cite web|date=2020-10-06|title=Leeds United sign winger Raphinha from Rennes for £17m|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/transfers/leeds-united-transfer-raphinha-latest-news-rennes-ps17m-b829133.html|access-date=2022-07-14|website=The Independent|language=en}}</ref> لە ١٩ تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠، یەکەم یاری خۆی کرد بۆ یانەکە کە لە نیوەی دووەم بەشدار بوو و یارییەکەیان ١–٠ دۆڕاند بە یانەی وۆڵڤەرھامپتۆن واندەرس. یەکەم یاری تەواوی کە لە سەرەتاوە بەشدار بێت لە یاریگای خۆیاندا بوو بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ|ئەرسیناڵ]] لە ٢٢ تشرینی دووەمی ٢٠٢٠.<ref>Hay, Phil (24 November 2020)</ref> لە ٢٨ [[تشرینی دووەم]]ی ٢٠٢٠، ڕافینھا یەکەم گۆڵی بۆ لیدس تۆمار کرد لە بردنەوەیان لەدەرەوەی یاریگای خۆیان ١–٠ لە بەرامبەر [[ئێڤەرتۆن|ئیڤەرتۆن]]. ئەو گۆڵی بردنەوە بوو بەھۆی بەدەست ھێنانی یەکەم بردنەوەی لیدس لە [[پرێمیەرلیگ|پریمەرلیگدا]] کە تۆماری کردبێت لە یاریگای گۆدیسۆن پارک و یەکەم بردنەوەی خول لە ئیڤەرتۆن لەوەتای ساڵی ١٩٩٠.<ref>{{Cite web|date=2020-11-28|title=Everton 0-1 Leeds: Premier League – as it happened|url=http://www.theguardian.com/football/live/2020/nov/28/everton-v-leeds-premier-league-live|access-date=2022-07-14|website=the Guardian|language=en}}</ref> وەرزەکەی تەواو کرد بە تۆمارکردنی شەش گۆڵ، کە ھەموویان لە خولدا بوون. ==== وەرزی ٢٠٢١–٢٢ ==== ڕافینھا یەکەم گۆڵی وەرزەکەی تۆمار کرد لە ٢١ ئابی ٢٠٢١، لە یەکەم یاری لیدس لە یاریگای خۆیدا، بە لێدانێکی نزم لە خولەکی ٧٢دا لە نزیکی جێگای لێدانی یەکلاکەرەوە کە ئەنجامەکەی بەرامبەر کردەوە، و ئەنجام ٢–٢ بوون لەگەڵ [[ئێڤەرتۆن|ئیڤەرتۆن]]، کە دواتر پاڵێورا بۆ یەکێک لە جوانترین گۆڵەکانی مانگی ئابی پریمەرلیگ.<ref>{{Cite web|title=Watch August 2021's Budweiser Goal of the Month contenders|url=http://www.premierleague.com/news/2233845|access-date=2022-07-14|website=www.premierleague.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Leeds v Everton, 2021/22 {{!}} Premier League|url=https://www.premierleague.com/match/66356|access-date=2022-07-14|website=www.premierleague.com|language=en}}</ref> ڕافینھا وەرزەکەی لەگەڵ لیدس کۆتای پێھێنا وەک گۆڵکاری یانەکە بە ١١ گۆڵ، لەناویاندا گۆڵی یەکەمی یارییەکەیان لەگەڵ برێنتفۆرد کە بە ئەنجامی ٢–١ بردیانەوە لە کۆتا ڕۆژی وەرزەکە، کە بە لێدانی پەنالتی تۆماری کرد لە دوای ئەوەی فاوڵی لێ گیرا لەلایەن گۆڵپارێزی برێنتفۆرد داڤید ڕایا، بەم بردنەوەیە مانەوەی لیدس لە پریمەرلیگ مسۆگەرکرا. === بەرشەلۆنە === لە ١٣ تەممووزی ٢٠٢٢، ڕافینھا بە گرێبەستێک گەیشتە شاری [[بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] و لە ڤیدیۆیەکدا پەیامی بۆ ھاندەران نارد.<ref>{{Cite web|title=Raphinha Finally lands in Barcelona|url=http://www.kuwaitgamble.com|url-status=live|website=KuwaitGamble}}</ref> == ھەڵبژاردە == لە ئابی ٢٠٢١، ڕافینھا بانگکرا بۆ بەشداریکردن لەگەڵ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی بەڕازیل]] بۆ پاڵاوتنەکانی [[جامی جیھانیی فیفا|جامی جیھانی]] لە دژی [[چیلی]]، [[ئەرژەنتین]] و [[پێروو|پیرۆ]].<ref>{{Cite web|date=2021-08-13|title=Raphinha Called Up To Brazil's National Squad|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/28509/raphinha-called-up-to-brazil-s-national-squad|access-date=2022-07-14|website=www.leedsunited.com|language=en}}</ref> لە ٧ [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠٢١، ڕافینھا یەکەم یاری تەواوی خۆی کرد بۆ ھەڵبژاردەی وڵاتەکەی، کە لە کۆتایی تایمی یەکەم بەشدار بوو و یارییەکەیان ٣–١ بردەوە لە دژی [[ڤێنیزوێلا|ڤێنزوێلا]] لەکاتێکدا پێشتر لە دوا بوون. ئەسیستی دوو گۆڵی کرد و پەنالتییەکی دروست کرد تەنیا بە یاریکردن بۆ ماوەی ٤٥ خولەک، کە پیاھەڵدانی زۆری بۆ کرا لەلایەن ھاندەران و شیکارەکانی وەرزش.<ref>{{Cite web|date=2021-10-14|title=Raphinha, la nueva joya de Brasil, fue dirigida por Deco y encantó al Loco Bielsa en la Premier League|url=https://www.espn.com.ec/futbol/mundial/nota/_/id/9355119/brasil-raphinha-nueva-joya-dirigida-deco-encanto-loco-bielsa-premier-league|access-date=2022-07-14|website=ESPN.com.co|language=es}}</ref> لە سێیەم بەشداری یاریکردن و یەکەم یاری کە لە سەرەتاوە بەشدار بێت، یەکەم دوو گۆڵی نێودەوڵەتی تۆمار کرد لە یاری پاڵاوتن لە دژی [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای]].<ref>{{Cite web|date=2021-10-15|title=Brazil 4-1 Uruguay: Raphinha scores twice as home side cruise to World Cup qualifying victory|url=https://www.eurosport.com/football/world-cup-qualification-conmebol/2022/brazil-4-1-uruguay-raphinha-scores-twice-as-home-side-cruise-to-world-cup-qualifying-victory_sto8585883/story.shtml|access-date=2022-07-14|website=Eurosport|language=en}}</ref> == ئامارەکان == === یانە === {{Updated|یارییەکان ھەتا ئایاری ٢٠٢٢}}<ref>{{Soccerway|429714}}</ref><ref>{{ForaDeJogo|199602140009}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاستی خول !یارییەکان !گۆڵ !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !ئەپەکان !ئامانجەکان !ئەپەکان !ئامانجەکان !ئەپەکان !ئامانجەکان |- |ئاڤای |٢٠١٥ |زنجیرەی A |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |٠ |٠ |- |ڤیتۆریا گویمارێس بی |٢٠١٥–١٦ |لیگا پرۆ |١٦ |٥ | colspan="2" | - | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |١٦ |٥ |- | rowspan="4" |ڤیتۆریا گیومارێس |٢٠١٥–١٦ | rowspan="3" |لیگای یەکەم |١ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |١ |٠ |- |٢٠١٦–١٧ |٣٢ |٤ |٧ |٠ |٢ |٠ | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |٤١ |٤ |- |٢٠١٧ ١٨ |٣٢ |١٥ |١ |١ |٣ |١ |{{تێبینی|Appearances in [[UEFA Europa League]]|name=UEL}} |٠ |١[دەستکاری] |١ |٤٣ |١٨ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٦٥ !١٩ !٨ !١ !٥ !١ !٦ !٠ !١ !١ !٨٥ !٢٢ |- | rowspan="3" |سپۆرتینگ |٢٠١٨ ١٩ | rowspan="2" |لیگای یەکەم |٢٤ |٤ |٤ |٠ |٤ |٢ |{{تێبینی|name=UEL}} |١ | colspan="2" |سینەما |٣٦ |٧ |- |٢٠١٩ ٢٠ |٤ |٢ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |١[دەستکاری] |٠ |٥ |٢ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٢٨ !٦ !٤ !٠ !٤ !٢ !٤ !١ !١ !٠ !٤١ !٩ |- | rowspan="3" |ڕێنێس |٢٠١٩ ٢٠ | rowspan="2" |لیگ ١ |٢٢ |٥ |٣ |٢ |١ |٠ |{{تێبینی|name=UEL}} |٠ |٠ |٠ |٣٠ |٧ |- |٢٠٢٠–٢١ |٦ |١ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما |٦ |١ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٢٨ !٦ !٣ !٢ !١ !٠ !٤ !٠ !٠ !٠ !٣٦ !٨ |- | rowspan="3" |لیدس یونایتد |٢٠٢٠–٢١ | rowspan="2" |پرێمییەر لیگ |٣٠ |٦ |١ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |٣١ |٦ |- |٢٠٢١ |٣٥ |١١ |١ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما | colspan="2" |سینەما |٣٦ |١١ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٦٥ !١٧ !٢ !٠ !٠ !٠ ! colspan="2" |سینەما ! colspan="2" |سینەما !٦٧ !١٧ |- | rowspan="1" |[[بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] |٢٠٢٢–٢٣ |لا لیگا |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی پیشە !٢٠٢ !٥٣ !١٦ !٣ !١٠ !٣ !١٤ !١ !٢ !١ !٢٤٥ !٦١ |} === نێودەوڵەتی === {{Updated|یارییەکان ھەتا ٦ تەممووزی ٢٠٢٢}}<ref name="NFT">{{NFT player|84214|access-date=1 February 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" | colspan="3" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|بەڕازیل]] |- !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- |٢٠٢١ |٥ |٢ |- |٢٠٢٢ |٤ |١ |- !کۆی گشتی !٩ !٣ |} == خەڵاتەکان == '''سپۆرتینگ''' * جامی پورتوگال: ٢٠١٨–١٩ * جامی لیگا: ٢٠١٨–١٩<ref>{{Cite web|date=26 January 2019|title=Penalties smile on Sporting again as Lions retain Taça da Liga crown|url=https://portugoal.net/club-news/1045-penalties-give-sporting-the-taca-da-liga|access-date=27 January 2018|publisher=PortuGOAL.net}}</ref> '''تاکەکەسی''' * ڤیتۆریا گیومارێس یاریزانی پێشەنگی ساڵ: ٢٠١٧<ref>{{Cite web|date=7 December 2017|title=Brasileiro conquista prêmio inédito de revelação em Portugal|trans-title=Brazilian wins unprecedented award for revelation in Portugal|url=https://www.terra.com.br/esportes/lance/atacante-brasileiro-conquista-premio-inedito-de-revelacao-em-portugal,eb161fbb2f7c6e97437f423e40463970l89r3wfl.html|access-date=4 January 2018|publisher=Terra|language=pt}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە پورتوگال]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە فەڕەنسا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی بەڕازیلی]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی بەڕازیلی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٦]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] awx0qo85s9tpsqr7qbsqn4k3djlz3qp 0 214035 967131 966679 2022-08-02T18:52:57Z Kurd2021 40095 /* سەرەتای سەدەی بیست و یەکەم */ زیاد کردن وپەرەپێدان wikitext text/x-wiki {{ئامادەکردن}} {{داتابۆکس}} '''یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە''' ({{بە فەڕەنسی|Jeux olympiques d'été}}{{بە ئینگلیزی|Summer Olympic Games}}) بە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد یاخود ئۆڵمپیکیش ناسراوە، پاڵەوانییەتییەکی گەورەی نێودەوڵەتی فرە وەرزشییە بە شێوەیەکی ئاسایی چوار ساڵ جارێک لە وڵاتێک بەڕێوەدەچێت. یەکەمجار لە ساڵی ١٨٩٦ لە شاری دەتینای پایتەختی یۆنان بەڕێوەچوو و دوایین جاریش ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٢٠ کە لە ساڵی ٢٠٢١ لە شاری تۆکیۆی پایتەختی ژاپۆن بەڕێوەچوو ئەمەش بەھۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆڕۆنا. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی سەرپەرشت و ڕێکخەری ئامادەکارییەکانی شاری خانەخوێ دەکات. لە ھەر پێشبڕکێیەکی ئۆڵۆمپیاددا مەدالیای زێڕ بە پلەی یەکەم دەبەخشرێت، مەدالیای زیو بە پلەی دووەم دەبەخشرێت، ھەروەھا مەدالیای برۆنز بە پلەی سێیەم دەبەخشرێت؛ ئەم نەریتە لە ساڵی ١٩٠٤ دەستی پێکرد. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە بەھۆی سەرکەوتنی بەرچاوی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە ڕێکخرا. ئەمەش وەک گەورەترین و بەناوبانگترین ڕووداوی نێودەوڵەتی فرە وەرزشی لە جیھاندا سەیر دەکرێت. ئۆڵۆمپیاد لە پڕۆگرامێکی ٤٢ پێشبڕکێی کەمتر لە ٢٥٠ وەرزشوانی پیاوان لە ١٤ وڵات لە ساڵی ١٨٩٦ بۆ ٣٠٦ پێشبڕکێ و ١١٬٢٣٨ وەرزشوان (٦٬١٧٩ پیاو، ٥٬٠٥٩ ژن) لە ٢٠٦ وڵات لە ساڵی ٢٠١٦ زیادی کردووە. ئۆڵۆمپیادی ھاوینە لەلایەن ١٩ وڵاتەوە لە پێنج کیشوەر میوانداری کراوە. چوار جار لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٤|١٩٠٤]]، [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٣٢|١٩٣٢]]، [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٤|١٩٨٤]]، و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٦|١٩٩٦]])، سێ جار لە بەریتانیا ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨|١٩٠٨]]، [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٤٨|١٩٤٨]]، و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢|٢٠١٢]])، دوو جار لە [[یۆنان]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٩٨٦]] و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٤|٢٠٠٤]])، [[فەڕەنسا|فەرەنسا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠|١٩٠٠]]، [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٤|١٩٢٤]])، [[ئەڵمانیا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٣٦|١٩٣٦]] و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٧٢|١٩٧٢]])، [[ئوسترالیا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٥٦|١٩٥٦]] و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠|٢٠٠٠]]) و [[ژاپۆن]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٤|١٩٦٤]] و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٢٠|٢٠٢٠]])، یەکی یەکجاریش لە [[سوێد]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩١٢|١٩١٢]])، [[بەلجیکا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٠|١٩٢٠]])، [[ھۆلەند]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٨|١٩٢٨]])، [[فینلاند]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٥٢|١٩٥٢]])، [[ئیتالیا|ئیتاڵیا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٠|١٩٦٠]])، [[مەکسیک]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٨|١٩٦٨]])، [[کەنەدا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٧٦|١٩٧٦]])، [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٠|١٩٨٠]])، [[کۆریای باشوور]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٨|١٩٨٨]])، [[ئیسپانیا]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٢|١٩٩٢]])، [[چین]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨|٢٠٠٨]]) و [[بەڕازیل|بەرازیل]] ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦|٢٠١٦]]). لەندەن یەکەم شار بوو کە سێ جار میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی کرد، دواتر پاریس (بەھۆی ئۆڵۆمپیادی ٢٠٢٤)، لۆس ئانجلەس، [[ئەتینا|ئەتیانای پایتەخت]] و تۆکیۆ کە ھەریەکەیان دوو جار یارییەکانی تێدا بەڕێوەچووە. فەرەنسا ساڵی ٢٠٢٤ بۆجاری سێیەم میوانداری یایییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە دەکات بەمەش دەبێتە ھاوشانی لەندەن، لۆس ئانجلەسیش ساڵی ٢٠٢٨ میوانداری یارییەکانی ھاوینە دەکات بۆ پێنجەم جار لە مێژووی خۆیدا. تەنھا پێنج وڵات لە ھەموو یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بەشدارییان کردووە ئەوانیش: ئوسترالیا، فەرەنسا، بەریتانیا، یۆنان و سویسرا. بەریتانیا تاکە وڵاتە کە لە ھەر خولێکی ئۆڵۆمپیاد مەدالیایەکی زێڕی بەدەستھێناوە. ئەمریکا پێشەنگی ژماردنی میدالیاکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیە، و لە ١٨ خولی یارییەکان پێشەنگی خشتەی مەدالیاکانی گرتووە، دوای ئەو یەکێتی سۆڤیەت (شەش جار)، و فەرەنسا، بەریتانیا، ئەڵمانیا، چین و 'تیمی یەکگرتوو' ھەریەکەیان بۆ جارێک پێشەنگی مەدالیاکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیان گرتووە. == خانەخوێکان == ئەمریکا تا ئێستا چوار جار میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی کردووە، یارییەکانی ساڵی ١٩٠٤ لە شاری سانت لویسی ویلایەتی میسۆری، [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ویلایەتەیەکگرتوەکانی ئەمریکا]] لە نێوان لە ١ی تەممووز تا ٢٣ تشرینی دووەمی ١٩٠٤ بەڕێوەچوو بەڕێوەچوو؛ یارییەکانی ساڵی ١٩٣٢ و ١٩٨٤ ھەردووکیان لە لۆس ئانجلەس لە ویلایەتی کالیفۆرنیا بەڕێوەچوون و یارییەکانی ساڵی ١٩٩٦ لە شاری [[ئەتڵانتا]]ی ویلایەتی جۆرجیا ئەنجامدرا. لۆس ئانجلەس ساڵی ٢٠٢٨ بۆ جاری پێنجەم میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە دەکات. ساڵی ٢٠١٢ بەریتانیا بۆجاری سێھەمین لە مێژووی خۆیدا میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی لە لەندەن کرد، بەمەش بووە یەکەم شار کە سێ جار میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی کردبێت. شارەکانی لۆس ئانجلەس و پاریس و ئەسینا (بەبێ ساڵی ١٩٠٦) ھەریەکەیان میوانداری دوو یاری ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیان کردووە. لە ساڵی ٢٠٢٤ فەرەنسا بۆجاری سێھەم لە پایتەختی وڵاتەکەیدا میوانداری ئۆڵۆمپیادی ھاوینە دەکات، بەمەش پاریس دەبێتە دووەم شار کە تا ئێستا سێ ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی تێدا بەڕێوەدەچێت. ھەریەکە لە ئوسترالیا، فەرەنسا، ئەڵمانیا، یۆنان و ژاپۆن ھەموویان دوو جار میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیان کرد (فەرەنسا و ئوسترالیا پلانیان ھەیە لە ساڵانی ٢٠٢٤ و ٢٠٣٢دا میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بکە، بۆجاری سێھەم). تۆکیۆی ژاپۆن میوانداری ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٢٠ی کرد، و بووە یەکەم شار لە دەرەوەی ئەو نەتەوەیانەی کە زۆرینەیان ئینگلیزی زمان و ئەورووپین دوو جار میوانداری ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بکات، پاش ئەوەی لە ساڵی ١٩٦٤ بۆ یەکەمجار میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی کرد. ھەروەھا ھەر یەکە لە بەلجیکا، بەرازیل، کەنەدا، چین، فینلاند، ئیتاڵیا، مەکسیک، ھۆڵەندا، کۆریای باشوور، یەکێتی سۆڤیەت، ئیسپانیا و سوێد، یەکی یەکجار مافی میوانداری کردنی پاڵەوانییەتییەکەی کردووە .[[ئاسیا|کیشوەری ئاسیا]] چوار جار میوانداری ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی کردووە: لە [[تۆکیۆ]] (١٩٦٤ و ٢٠٢٠)، [[سێئول|سێئۆل]] (١٩٨٨)، و [[پەکین]] (٢٠٠٨). ئۆڵۆمپیادی ساڵی ٢٠١٦ لە [[ڕیۆ دێ ژانێرۆ]] بەرازیل، یەکەم ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بوو کە لە ئەمریکای باشوور بەڕێوەچوو. تاکە دوو وڵاتی نیوەگۆی باشوور کە میوانداری ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیان کردووە بریتین لە ئوسترالیا (١٩٥٦، ٢٠٠٠، و ٢٠٣٢ی داھاتوو) و بەرازیل (٢٠١٦)، تا ئێستا ئەفریقا میوانداری ھیچ ئۆڵۆمپیادێکی ھاوینەی نەکردووە. == مێژوو == === ساڵانی سەرەتایی === [[پەڕگە:1896_Olympic_opening_ceremony.jpg|وێنۆک|مەراسیمی کردنەوەی یەکەمین پاڵەوانییەتی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی نوێ لە یاریگای پاناتینیک، دەتینا، ١٨٩٦]] کاتێک پیێر دی کوبێرتین کە پێداگۆجی و مێژوونووسی فەرەنسی بیرۆکەی ڕێکخسننی پێشبڕکێیەکی نێودەوڵەتی بە کردار بیرۆکەی سەرھەڵدانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی بنیاتناو سەرکەوتنی بەدەستھێنا لە بانگھێشتکردنی وەفدە بیانییەکان بۆ بەشداریکردن لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد، یەکەم خولی یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد لە ساڵی ١٨٩٦ لە [[دەتینا]]ی پایتەختی [[یۆنان|وڵاتی یۆنان]] بەڕێوەچوو، تەنھا ٢٤٥ (جێی مشتومڕە) وەرزشوان بەشداری تێدا کرد کە زیاتر لە ٢٠٠ کەسیان یۆنانی بوون، چواردە وڵات (بەپێی لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی، ژمارەکە جێی مشتومەڕە) لە ڕەگەزی نێر بەشداریان کرد. پێشتر ڕووداوێکی نێودەوڵەتی بەم قەبار و شێوەیە ڕێک نەخرابوو. وەرزشوانانی ڕەگەزی مێینە ڕێگەیان پێنەدرا بەشداری پێشبڕکێکان بکەن، لەگەڵ ئەوەش ژنێک بەناوی ستاماتا ڕێڤیتی، بێ گوێدانە یاساکانی ئەم خولە بەشداری پێشبڕکێی ماراسۆنی کرد بەبێ ئەوەی ناوی تۆمار بکرێت .[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦]] کە بە فەرمی بە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد ناسراوە، ڕووداوێکی نێودەوڵەتی فرە وەرزشی بوو کە لە ٦ تا ١٥ی نیسانی ١٨٩٦ لە دەتینای پایتەختی یۆنان ئاھەنگی کردنەوەی بەڕێوەچوو، یەکەم یاری ئۆڵۆمپیاد بوو کە لە سەردەمی نوێ ئەنجامدرا. لە ئاھەنگی کردنەوەی پاڵەوانییەتییەکە نزیکەی ١٠٠ ھەزار کەس ئامادەبوون. ھەرچەندە زۆرترین وەرزشوانی یۆنان بەشداریان کرد، بەڵام ئەمریکا زۆرترین جار لە ڕکابەرییەکان پلەی یەکەمی وەرگرت، بەشێوەیەک ١١ وەرزشوانی ئەمریکی لە پێشبڕکێکانیاندا پلەی یەکەمیان بەدەستھێنا لە بەرامبەردا وەرزشوانانی یۆنان ١٠جار پلەی یەکەمی لە یارییەکان بەدەستھێنا. شارەزایان مێژووی دروستبوونی ئۆڵۆمپیادی کۆن دەگەڕێننەوە بۆ ٧٧٦ ساڵ پێش زایین لە وڵاتی [[یۆنان]] بە ئاماژەدان بەوەی کە لەسەر دیواری پەرستگاکان نوسراوە، کە چوار ساڵ جارێک یارییەکانی بەڕێوە دەچوون، بەڵام ھەندێکی تر لە شارەزایان مێژووی ئۆڵۆمپیادی کۆن دەگەڕێننەوە بۆ ١٤٠٠ ساڵ پێش زایین. ئەمەش ھۆکارێکی گرینگ بوو بۆ ھەڵبژاردنی وەک شاری میوانداری یەکەم ئۆڵۆمپیاد، لە لە کۆنگرەیەکدا کە لەلایەن پیێر دی کوبەرتین لە پاریس ڕێکخرابوو، لە ٢٣ی حوزەیرانی ١٨٩٤دا، بە کۆی دەنگ وەک دەتینا ھەڵبژێردرا. ھەروەھا لەم کۆنگرەیەدا [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]] دامەزرا. سەرەڕای چەندین ئاستەنگ و گرفت، بەڵام ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦ وەک پاڵەوانییەتییەکی پێشکەوتوو ئاماژەی پێکرا. لە سەردەمی ئەو کات زۆرترین بینەر و ئامادەبووی ھەبوو لە ھەر پێشبڕکێیەکی وەرزشی نێودەوڵەتی دا؛ و یاریگای پاناتینایکۆ، یەکەم یاریگای گەورە لە سەردەمی نوێدا، زۆرترین ئامادەبووی ھەبوو لەکاتی بەڕێوەچوونی یارییەکان. ئەوەی جێی خۆشحاڵی یۆنانییەکان بوو بەدەستھێنانی پلەی یەکەم بوو لە کێبڕکێی ماراسۆن لەلایەن ھاونیشتمانەکەیان سپیریدۆن لویس. لە ماوەی ٢ کاتژمێر و ٥٨ خولەک و ٥٠ چرکەدا مەوداکەی تەواوکرد. کارل شومان وەرزشوانی زۆرانباز و لەشجوانی سەرکەوتوترین وەرزشوانی ئەڵمانی بوو کە توانی چوار جار پلەی یەکەمی بەدەستھێنا. بەرپرسانی یۆنان و خەڵکی یۆنان بە جۆش و خرۆشەوە پێشوازیان لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد دەکرد. ئەم ھەستەش لەلایەن زۆرێک لە وەرزشوانە بەشداربووەکان ھەبوو، بەشێوەیەک داوای ئەوەیان کرد کە دەتینا پایتەخت ببێتە شاری میوانداری ھەمیشەیی ئۆڵۆمپیاد. بەڵام لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی پلانی وابوو کە خولەکانی داھاتوو بگۆڕن بۆ شارە جیاوازەکانی. ئەوەبوو دووەم ئۆڵۆمپیاد لە پاریس بەڕێوەچوو. [[پەڕگە:Francis_Field_1904.jpg|وێنۆک|یاریگای فرانسیس فیڵد لە زانکۆی واشنتۆن لە سانت لویس، لە کاتی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٤]] [[پەڕگە:Dorando_Pietri_1908.jpg|وێنۆک|ساتی دۆڕانی دۆراندۆ پیتری، بەھۆی یارمەتیدانی بەرپرسانی چاودێری وەرزشوانان لە ھەڵسانەوە و دەستگرتنی بۆ تێپەڕاندنی ھێڵەکە.]] دوای چوار ساڵ ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ساڵی ١٩٠٠ لە پاریس زیاتر لە چوار ھێندەی وەرزشوانانی بۆ خۆی ڕاکێشا، لەنێویاندا ٢٠ ژن، کە بۆ یەکەمجار ڕێگەیان پێدرا بە فەرمی بەشداری بکەن، لە یارییەکانی کرۆکێت و گۆڵف و کەشتیوانی و تێنسدا. ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠ لەگەڵ پێشانگای جیھانی پاریس تێکەڵ بوون و زیاتر لە ٥ مانگ بەردەوام بوون لە ١٤ی ئایارەوە بۆ ٢٨ی تشرینی یەکەم تا ئێستاش مشتومڕ لەسەر ئەوە ھەیە کە کام ڕووداو بەڕاستی ئۆڵۆمپیاد بووە، بەو پێیەی لەو کاتەدا کەم یان تەنانەت ھیچ کام لە یارییەکان ئاگاداری پێشوەختەیان بڵاونەکرووبووە کە پێشبڕکێیەکی ئۆڵۆمپیادە. بەشێک لە وەرزشوانان ئاگاداری نەبوون لەوەی براوەی پێشبڕکێی ئۆڵۆمپیادن. یاخود لە پێشبڕکێیەکی ئۆڵۆمپیاد ڕکابەری دەکەن. ئەم خولەی ئۆڵۆمپیاد ھیچ ئاھەنگی کردنەوە و داخستنی بۆ ئەنجام نەدرا. وەرزشوانانی فەڕەنسا زۆرترین مەدالیای ئۆڵۆمپیادیان بەدەستھێنا. جەنگی ڕووسیا و ژاپۆن و سەختی گەیشتن بە سانت لویس ھۆکار بوو بۆ ئەوەی کە کەمترین وەرزشوانی پلە باڵا لە دەرەوەی ئەمریکا و کەنەدا بەشدارییان لە یارییەکانی ساڵی ١٩٠٤ نەکرد. «دووەمین یارییە نێودەوڵەتییەکانی ئۆڵۆمپیاد لە ئەسینای پایتەخت»، وەک لەو کاتەدا پێی دەگوترا، لە ساڵی ١٩٠٦ بەڕێوەچوو. لە ئێستادا لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی بەفەرمی ئەم خولەی ئۆڵۆمپیاد بە یەکێک لە خولەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە ناناسێت، لەگەڵ ئەوەش زۆرێک لە مێژوونووسان بە درێژکراوەی زنجیرەی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی دەناسێنن و شانازیی بە یارییەکانی ساڵی ١٩٠٦ دەکەن وەک ھۆکارێک بۆ لەناو نەچوونی ئۆڵۆمپیاد. جگە لەوەی یارییەکان سەرکەوتووتر بوون لە یارییەکانی ساڵی ١٩٠٠ و ١٩٠٤، زیاتر لە ٨٥٠ وەرزشوان ڕکابەرییان کردووە. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ١٩٠٨ لە شاری [[لەندەن]]ی[[شانشینی یەکگرتوو|شانشینی بەریتانیا]] لە ٢٧ی نیسان تا ٣١ تشرینی یەکەمی ١٩٠٨ بەڕێوەچوو. یەکەم جار بڕیار بوو ئەم خولەی یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد، شاری [[ڕۆما]]ی، [[ئیتالیا]] میوانداریی بکات بەڵام بەھۆی تەقینەوەی گڕکانی چیای ڤێسۆڤیۆس لە ساڵی ١٩٠٦ و مردنی ١٠٠٠ کەس توانایی ئیتاڵیا بۆ میوانداری کردنی یارییەکان لاواز بوو، بەو ھۆیەوە بەفەرمی بڕیاردرا یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ئەم خولە لە شاری لەندەن بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا بەڕێوەبچێت. لە [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨|ئۆڵۆمپیادی ١٩٠٨]] ژمارەی بەشداربووان جارێکی دیکە بەرزبوونەوە، ٢٢ وڵات بەشداری ئەم خولەی ئۆڵۆمپیادیان کرد، ھەروەھا یەکەم ماراسۆن بە مەودای ئێستای ستاندارد کە ٤٢٫١٩٥ کم (٢٦ میل و ٣٨٥ یاردە) بوو ئەنجامدرا. یەکەم ماراسۆنی ئۆڵۆمپیاد لە ساڵی ١٨٩٦ (تەنھا بۆ پیاوان بوو) بە دووری ٤٠ کم (٢٤ میل و ٨٥ یارد) کرا. مەودای نوێی ماراسۆنەکە بۆ ئەوە ھەڵبژێردرا کە پێشبڕکێکە لەبەردەم شوێنیدانیشتنی بنەماڵەی شاھانەی بەریتانیا تەواو بێت. بەم شێوەیە ماراسۆنەکە ٤٠ کم (٢٤٫٩ میل) بوو بۆ یەکەم یارییەکانی ساڵی ١٨٩٦، بەڵام دواتر تا ٢ کم (١٫٢ میل) گۆڕانکاری بەسەردا ھات بەھۆی بارودۆخی ناوخۆیی وەک شێوازی شەقام و یاریگاکان. لە شەش خولی یارییەکانی ئۆڵۆمپیاددا لە نێوان ساڵانی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠|١٩٠٠]] بۆ [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٠|١٩٢٠]]، ماوەی مەودای پێشبڕکێی ماراسۆن ئاڵوگۆڕی بەسەرھات. لە یارییەکاندا وەرزشوانانی بەریتانیا ١٤٦ مەدالیایان بەدەستھێنا، کە ٩٩ مەدالیای زیاتر بوو لە ئەمریکییەکانی کە پلەی دووەمی بەدەستھێنا، ئەمەش باشترین ئەنجامی وەرزشوانانی بەریتانیا تا ئەمڕۆ. لە پێشبڕکێی ماراسیۆنی ساڵی ١٩٠٨دا، ڕاکەری ئیتاڵی [[دۆراندۆ پیتری]] لە پێش سەرجەم یاریزانەکان چووە ناو یاریگا، نزیک بوو لە ھێڵی کۆتایی بەڵام ماندوویەتی و ھیلاکی زۆری پێوە دیار بوو کەوتە سەر زەوی پێش ئەوەی بتوانێت ھێڵی کوتایی ببڕێت. بۆیە لەلایەن بەرپرسانی چاودێری وەرزشوانان یارمەتییاندا بۆ ھەڵسانەوە و تێپەڕاندنی ھێڵی کۆتایی، بەڵام بەھۆی ئەم کارەوە بێ بەشکرا لە خەڵاتەکان. [[جۆنی ھایس]] وەرزشوانی ئەمریکی دوای پیتری گەیشتە ناو یاریگا و پلەی یەکەم و مەدالیای زێڕی بەدەستھێنا. وەک قەرەبووی بێ بەشبوونی لە پلەی یەکەم و مەدالیای ئۆڵۆمپیاد، شاژنە ئەلێکساندرا جامێکی زیوی بەخشی بە پیتری. ماوەی پاڵەوانییەتییەکە ١٧٨ ڕۆژ بوو (شەش مانگ و چوار ڕۆژ) ئەمەش درێژترین و زۆرترین ماوە بوو لە مێژووی ھاوچەرخی ئۆڵۆمپیاد. یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد بەردەوام بوو لەگەشەکردن، لە [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩١٢]] شاری [[ستۆکھۆڵم]]ی [[سوێد]] کە لە ٥ی ئایار بۆ ٢٧٧ی تەممووزی ١٩١٢ بەڕێوەچوو. ٢٨ وڵات و ٢٤٠٧ وەرزشوان کە ٤٨٨ لە کچان و ژنان بوون بەشداریان کرد. ئۆڵۆمپیای ھاوینەی ستۆکھۆڵم یەکەم ئۆڵۆمپیاد بوون کە بیرۆکەی ڕەسەنی پیێر دی کوبێرتین بەدیھێنا. بۆ یەکەمجار لە دوای دەستپێکردنی یارییەکان لە ساڵی ١٨٩٦، وڵاتانی پێنج کیشوەر لە ئۆڵۆمپیادەکە بەشداریانکرد. بڕیاربوو ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩١٦ لە بەرلین پایتەختی ئەڵمانیا بەڕێوەبچێت بەڵام بەھۆی دەستپێکردنی جەنگی جیھانی یەکەم ھەڵوەشایەوە. === سەردەمی نێوان جەنگەکان === دوای تەواوبوونی جەنگی جیھانی یەکەم جارێکی دیکە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد دەستی پێکردەوە، یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ئەنتۆێرپ لە ساڵی ١٩٢٠ لە بەلجیکا کە بەھۆی جەنگەوە زیانی بەر شارەکە کەوتبوو بەڵام چەندین ژمارەی پێوانەیی لەم ئۆڵۆمپیادە تۆمارکران، لەم ئۆڵۆمپیادە ٢٩ وڵات بەشدارییان کرد، ساڵی ١٩٢٤ ئۆڵۆمپیاد لە پاریس بەڕێوەچوو، ڕێوڕەسمی کردنەوەی پێشبڕکێکە لە ٥٥ی تەممووز بەڕێوەچوو، بەڵام ھەندێک پێشبڕکێ پێشتر لە ٤ی ئایار دەستیان پێکردبوو. ئەم پاڵەوانێتییە دووەمجار بوو کە شاری پاریس میوانداری بکات (دوای ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠|١٩٠٠]])، بەمەش بووە یەکەم شار کە دوو جار میوانداری ئۆڵۆمپیاد بکات. یەکێک لە ژمارە پێوانەیییەکانی ئەم ئۆڵۆمپیادە ڕاکەری فینلەندی پاڤۆ نورمی تۆماری کرد، کاتێک توانی پێنج مەدالیای ئەم ئۆڵۆمپیادە بەدەستبھێنێت کە دوانیان لە پێشبڕکێی ١٥٠٠ مەتری و ٥٠٠٠مەتری پیاوان بوون. لەم خولەی ئۆڵۆمپیادا ٣٠٨٩ (٢٩٥٤ پیاو، ١٣٥٥ ژن) وەرزشوان لە ٤٤ نەتەوەی جیا بەشداریان کرد. وەرزشوانانی ئەمریکا زۆرترین میدالیای زێڕیان بەدەستھێنا کە ٤٥ مەدالیابوو ھەروەھا پلەی یەکەمیشیان وەرگرت بە کۆکردنەوەی ٩٩ مەدالیای گشتی. لە ٢٨ی تەممووز ئاھەنگی کردنەوەی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٨ لە شاری ئەمستەردامی پایتەختی ھۆلەند بەڕێوەچوو.<ref>{{Cite web|title=Amsterdam 1928 Olympic Games {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/event/Amsterdam-1928-Olympic-Games|access-date=2022-05-18|website=www.britannica.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=The 1928 Olympic Games in Amsterdam|url=https://www.europeana.eu/en/blog/the-1928-olympic-games-in-amsterdam|access-date=2022-05-18|website=www.europeana.eu|language=en-GB}}</ref>یەکەم ئۆڵۆمپیاد بوو کە ڕێگای بە مێینەکان دا لە یارییەکانی گۆڕەپان و مەیدان بەشداری بکەن، ھەروەھا بۆ یەکەمجار سپۆنسەری پاڵەوانیتییەکە کرا لەلایەن، کۆمپانیای کۆکاکۆلا. ٤٦ وڵات بەشداربوون لەم ئۆڵۆمپیادە کە بەشێکیان بۆ یەکمجار بوو بەشداری بکەن. ئۆڵۆمپیادی ساڵی ١٩٣٢ی لۆس ئانجلەس بەھۆی بێبازاڕیی مەزن کاریگەری بەرچاوی ھەبوو لەسەر پاڵەوانییەتییەکە، ئەمەش بووە ھۆی کەمبوونەوەی ژمارەی ڕکابەر و وڵاتە بەشداربووەکان. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی بەرلین لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن حکوومەتی ئەڵمانیاوە وەک دەرفەتێکی زێڕین بۆ بەرەوپێشبردنی ئایدۆلۆژیای نازیزم سەیرکرا. پارتی نازی دەسەڵاتدار، لینی ڕیفێنستالی سینەماکاری ڕاسپارد بۆ وێنەگرتنی کاتی یارییەکان، شێوەیەکی بەرفراوان ڕێکخستن و ئامادەکارییەکانی ئەم خولەی ئۆڵۆمپیاد لەو سەردەمە با شاکارێک وەسف دەکرێت، بۆیەکەم جار یارییەکان لە تەلەڤیزیۆن نیمایشکرا و پەخشی ڕادیۆی بۆ گواستنەوەی یارییەکان گەیشتە ٤١ وڵات.<ref>{{Cite web|title=The Nazi Olympics -1936 Berlin Olympic Games|url=https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/the-nazi-olympics-berlin-1936|access-date=2022-05-20|website=encyclopedia.ushmm.org|language=en}}</ref> لەم خولەدا ٤٩ وڵات بەشداری ئۆڵۆمپیادی بەرلینیان کردووە، لەکاتێکدا لە ساڵی ١٩٣٢دا ٣٧ وڵات بەشدارییان کردووە، پێنج وڵات یەکەم جار بەشداری ئۆڵۆمپیادی فەرمی خۆیان لەم یارییانەدا کرد ئەوانیش ئەفغانستان، بەرمودا، بۆلیڤیا، کۆستاریکا و لیختنشتاین. ٣٩٦٣ (٣٦٣٢ پیاو، ٣٣١ ژن) وەرزشوان بەشداریان کرد. جێسی ئۆوێنزی ئەمریکی لە پێشبڕکێکانی ڕاکردنی خێرا و بازدانی درێژدا چوار میدالیای زێڕی بەدەستھێنا، بەمەش بووە یەکێک لە سەرکەوتووترین وەرزشوانە بەشداربووەکانی ئۆڵۆمپیاد،<ref>{{Cite web|title=Jesse Owens {{!}} Biography, Olympics, Medals, & Facts {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/biography/Jesse-Owens|access-date=2022-05-20|website=www.britannica.com|language=en}}</ref>ھەروەھا لە ئۆڵۆمپیادی بەرلین لە ساڵی ١٩٣٦دا بۆ یەکەمجار ھەڵکردنی مەشخەڵی ڕێلەی ھاتە ئاراوە. کە دواتر وەک سمبوولی ئۆڵۆمپیاد لەسەرجەم خولەکانی دواتر بەکارھات، لە ڕێوڕەسمی کردنەوەی یارییەکان بە ھەڵکردنی مەشخەڵ دەستپێدەکات. بەھۆی جەنگی جیھانی دووەمەوە، یارییەکانی ساڵی ١٩٤٠ (کە بڕیار بوو لە تۆکیۆ بەڕێوەبچێت و لەگەڵ سەرھەڵدانی جەنگدا بە شێوەیەکی کاتی گواسترایەوەب بۆ ھێلسینکی) ھەڵوەشایەوە. بڕیار بوو یارییەکانی ساڵی ١٩٤٤ لە لەندەن بەڕێوەبچێت بەڵام ھەڵوەشایەوە؛ بەھۆی جەنگی جیھانی دووەم لەبری ئەوە لەندەن مافی میوانداریکردنی یەکەم ئۆڵۆمپیادی دوای جەنگی کرد لە ساڵی ١٩٤٨. === دوای جەنگی جیھانی دووەم === یەکەم یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد دوای جەنگ لە ساڵی ١٩٤٨ لە لەندەن بەڕێوەچوو، ئەڵمانیا و ژاپۆن بەشدارییان تێدا نەکرد بەھۆی تاوانەکانیان لە جەنگدا. خانمە وەرزشوانی ھولەندی فانی بلانکەرز-کۆین لە یارییەکانی گۆڕەپان و مەیدان چوار میدالیای زێڕی بەدەستھێنا لە سێ پێشبڕکێی ڕاکردنی خێرا، بازدان. ئەمەش ھەمان دەستەکەوتی جێسی ئۆوێنزی وەرزشوانی ئەمریکی بوو لە ئۆڵۆمپیادی ١٩٣٦ی بەرلین. لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ساڵی ١٩٥٢ لە ھێلسینکی تیمی یەکێتی سۆڤیەت بۆ یەکەمجار بەشداری کرد و یەکسەر بوو بە یەکێک لە تیپە باڵادەستەکان (ھەم لە ڕووی ژمارەی مەدالیای زێڕ و کۆی گشتی مەدالییەکان پلەی دووەمیان بەدەستھێنا). [[ئیمیل زاتۆپێک]] ی [[چێکۆسلۆڤاکیا]]ی وەرزشوانی گۆڕەپان و مەیدان، کە توانی لە ڕاکردنی مەودای ٥٠٠٠مەتری و ١٠ھەزار ماتری و ماراسۆن پلەی یەکەم و مەدالیای زێڕ بباتەوە، پێشتریش لە ئۆڵۆمپیادی ١٩٤٨ مەدالیایەکی زێڕ و زیوی بەدەستھێنابوو. یارییەکانی مێلبۆرن لە ساڵی ١٩٥٦ تا ڕادەیەکی زۆر سەرکەوتوو بوون، جگە لە یارییەکانی ئاو پۆلۆی (تۆپی دەستی ناو ئاو) بەتایبەت لەکاتی یاریی نێوان ھەنگاریا و یەکێتی سۆڤیەت، کە لەشکرکێشی سۆڤیەت بۆ سەر ھەنگاریا بووە بووە ھۆی یاریکردنی ڕقاوی و تووند لە نێوان ھەردوو ھەڵبژاردەدا کە لە کۆتاییدا بە سەرکەوتنی ھەنکاریا بە چوار گۆڵی بێ بەرامبەر کوتایی ھات. بەھۆی بڵابوونەوەی ڤایرۆسی ناو دەم لە نێوئاژەڵەکان لە بەریتانیا و یاسا توندەکانی کەرەنتینەکردنی ئوسترالیا، چالاکییەکانی ئەسپسوار لە ستۆکھۆڵم بەڕێوەچوو. ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٠ لە ٢٥ی ئاب تا ١١ی ئەیلوولی ١٩٦٠ لە [[ڕۆما]]ی لازیۆی [[ئیتالیا|ئیتاڵیا]]بەڕێوەچوو. ڕۆما پێشتر بۆ بەڕێوەبردنی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨ دەستنیشانکرابوو، بەڵام دوای تەقینەوەی چیای ڤیزۆڤیۆس لە ساڵی ١٩٠٦ لە شارەکە ھیچ ڕێگەیەکی دیکەی نەبوو جگە لە ڕەتکردنەوە و گواستنەوەی ئەو شەرەفە بۆ شاری لەندەن. لەم ئۆڵۆمپیادە کاسیۆس کلەی کە دواتر بە محەممەد عەلی ناسرا لەتەمەنی ١٨ ساڵی بەشداری کرد و مەدالیای زێڕی لە کێشی سووک بەدەستھێنا، محەممەد علی کلای لە ساڵی ١٩٧٥ مەدالیاکەی فڕێداوەتە ناو ڕووباری ئۆھای دوای ئەوەی لە چێشتخانەیەک لە شارۆچکەی زێدی خۆی لە شاری لویسڤیل لە ویلایەتی کێنتاکیی ئەمریکا ڕەتدەکرایەوە، بەھۆی ڕەزگەزپەرستییەوە. دوای ٣٦ ساڵ لە ئۆڵۆمپیادی ساڵی ١٩٩٦ لە ئەتڵانتا مەدالیای نوێی پێبەخشرا. یەکێک لە ڕووداوە سەرنجڕاکێشەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ساڵی ١٩٦٠دا بریتی بوون لە بەدەستھێنانی مەدالیای زێڕ لە پێشبڕکێکانی ١٠٠ مەتر و ٢٠٠ مەتر و ٤ × ١٠٠ مەتر ڕیلە لەلایەن خانمە وەرزشوانی ئەمریکی ویلما ڕودۆڵف. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٤ لە ١٠ تا ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٤ لە [[تۆکیۆ]]ی پایتەختی [[ژاپۆن]] بەڕێوەچوو، تۆکیۆ مافی ڕێکخستنی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٤٠]]ی پێبەخشرابوو، بەڵام بەھۆی لەشکرکێشی ژاپۆنەوە بۆ سەر [[چین]] مافی ڕێکخستنی لێ سەندرایەوە و گواسترایەوە بۆ [[ھێلسینکی]]، بەھۆی پێشکەوتنەکانی تەکنەلۆژیا و بواری پەیوەندی جێگای سەرنج بوو. یەکەم ئۆڵۆمپیاد بوو کە لە سەرانسەری جیھاندا لە تەلەڤیزیۆنەکاندا پەخشکران، یارییەکانی ساڵی ١٩٦٤ خاڵی وەرچەرخان بوو لە زیاتر زە جیھان بوونی پاڵەوانییەتییەکە. جودۆ بۆ یەکەمجار وەک یارییەکی فەرمی لە ئۆڵۆمپیادەکە ناسێنرا، و وەرزشوانی جودۆ ھۆلەندی ئەنتۆن گیسینک لە یاری کۆتایی بەشی کێشی کراوەدا سەرکەوتنی بەدەستھێنا، لە ڕکابەرە ژاپۆنییەکەی ئاکیۆ کامیناگای بردەوە، ئەمەش جێگای سەرنج و کاردانەوەی ھاندەرانی ژاپۆنی بوو. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٦٨ لە ١٢ تا ٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨ لە [[مەکسیکۆ سیتی]]لە [[مەکسیک]] بەڕێوە چوو. ئەمە یەکەم جار بوو لە [[ئەمریکای لاتینی|ئەمریکای لاتین]] میوانداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە کرا و یەکەم ئۆڵۆمپیادیش بوو کە لە وڵاتێکی ئیسپانی زماندا ئەنجام درا. چەند ڕووداوێکی سەرنج ڕاکێشی تێدا ڕوویدا. لە ئاھەنگی خەڵاتکردنی مەدالیاکان لە پێشبڕکێی ڕاکردنی ٢٠٠ مەتری پیاوان، وەرزشوانانی ڕەشپێستی ئەمریکی تۆمی سمیس (زێڕ) و جۆن کارلۆس (برۆنزی) ھەڵوێستیان بۆ مافە مەدەنییەکان دەڕبڕی بە بەرزکردنەوەی دەستیان بەشێوەی کۆڵەمستی بەرزکراو یاخود کۆڵە مستی گرێدراو کە دەستکێشی ڕەش و گۆرەوی ڕەشیان لەبەرکرد لەبری پێڵاو. ھەروەھا ڤێرا چاسلاڤسکا خانمە وەرزشوانی جمناسیک، وەک ناڕەزایەتییەک بەرامبەر بە لەشکرکێشی سۆڤیەت بۆ سەر چیکوسلۆڤاکیا لە ساڵی ١٩٦٨، لەکاتی ئاھەنگی خەڵاتکردنی مەدالیاکان سەری خۆی بۆلای ڕاست دانەواند و سەیری بەرزکردنەوەی ئاڵاکانی نەکرد لەکەتی ژەنینی سرودی نەتەوەی یەکێتی سۆڤیەت ئەمەش کاردانەوەی زۆری لێکەوتەوە، وەک پاڵەوانێکی چیکۆسۆلۆڤاکی گەڕایەوە وڵات بەڵام لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەت لەو وڵاتە دەرکرا. ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٧٢ لە [[میونشن]]، [[باڤاریا]]، [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا]]، لە ٢٦ی ئاب تا ١١ی ئەیلوولی ١٩٧٢ بەڕێوەچوو. لەم خولەی ئۆڵۆمپیاددا، جارێکی دیکە سیاسەت بووە ھۆی دروستبوونی [[کۆمەڵکوژیی میونشن]]. گرووپێکی چەکداری فەلەستینی بە ناوی [[ڕێکخراوی ئەیلوولی ڕەش]] ھێرشیان کردە سەر گوندی ئۆڵۆمپیاد و ھەڵیانکوتایە سەر شوقەی شاندی وەرزشوانانی ئیسرائیل. دوو کەسیان لێ کوشتن و ٩ کەسی دیکەشیان بە بارمتە گرت. چەکدارەکان داوایان لە ئیسرائیل ژمارەیەکی زۆر لە دیلە فەڵەستینییەکان ئازاد بکات. لەکاتی دانوستانەکان حکوومەتی ئیسرائیل داواکانیانی ڕەتکردەوە ئەمەش گرژی بەدوای خۆیدا ھێنا. لە دواجار بڕیاری چوونە دەرەوەیان لە ئەڵمانیا بۆ کرا، بردرانە فڕۆکەخانەیەک، لەوێ لەلایەن ھێزە ئەمنییەکانی ئەڵمانیاوە کەوتنە بۆسەیەکەوە. شەڕ لە نێوان گرووپەکە و ھێزە ئەمنییەکان ڕوویدا لە ئەنجامدا ١٧ کەس کوژران کە ٥ کەس لە چەکدارەکان بوون. دوای گفتوگۆیەکی زۆر، بڕیاردرا کە یارییەکان بەردەوام بن، بەڵام ئەم ڕووداوە کاریگەری لەسەر ئامادەبوانی ئۆڵۆمپیادەکە ھەبوو. ھەروەھا ھەندێک دەستکەوتی وەرزشی لەبیرنەکراو لەم خولەی ئۆڵۆمپیاد ڕوویان دا، بەتایبەتی بردنەوەی حەوت مەدالیای زێڕ لەلایەن وەرزشوانی مەلەوانی ئەمریکی مارک سپیتز کە ئەوکاتە ژمارەیەکی پێوانەیی بوو، ھەروەھا بەدەست ھێنانی دوو مەدالیای زێڕ لەلایەن وەرزشوانی فینلەندی لاسێ ڤێرین لە پێشبڕکێکانی ٥٠٠٠ مەتر ی و ١٠ ھەزار مەتر، و ھەروەھا بردنەوەی سێ میدالیای زێڕ لەلایەن ئەستێرەی جمناسیکی سۆڤیەت، ئۆلگا کۆربوت. یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٧٦ کە لە ١٧ی تەممووز تا ١ی ئابی ١٩٧٦ لە [[مۆنتریال]]لە [[کێبێک]] لە [[کەنەدا]] بەڕێوەچوو کارەساتی لەو شێوەیەی تێدا ڕووینەدا. مۆنتریال مافی میونداریکردنی ئۆڵۆمپیادی ساڵی ١٩٧٦ی پێبەخشرا لە ٦٩ەمین دانیشتنی [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|IOC]] لە [[ئەمستەردام]] لە ١٢ی ئایاری ١٩٧٠. ئۆڵۆمپیادی ١٩٧٦ بەیەکێک لە پڕ تێچووترین ئۆڵۆمپیادەکانی ھاوینە دادەنرێت کە تێچووی زیاتر لە ٥ ملیار دۆلار بوو (یەکسانە بە ٢٢٫٠٣ ملیار دۆلار لە ساڵی ٢٠٢٠). ئەمەش شەھۆی بێ پلانی و ساختەکاری لە کارەکان، بەڵێندەرەکان (گومان دەکرێت ئەندامی مافیای مۆنتریال بن) لەکاتی وەرگرتنی کارەکان بۆ دروستکردنی بینا و یاریگاکان بڕێکی زۆر پارەیان لە ھەموو گرێبەستەکان زیاتر بردووە و لە ھەمان کاتدا کڕینی پێداویستییەکان بە نرخێکی کەمتر و کوالێتی نزمتر وەک لەوەی لە گرێبەستەکان ھاتبوو ئامادەکردبوو ئەمەش وەک ھۆکارێک بۆ دواکەوتن و بوونی تێچووی زۆری ئۆڵۆمپیادە گەڕێنرایەوە. بیست و نۆ وڵات بایکۆتی ئۆڵۆمپیادەکەیان کرد بەھۆی ڕەتکردنەوەی داوایەکیان لە لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی بۆ قەدەغەکردنی نیووزلەندا لە بەشداریکردن لە خولەکە ئەمەش دوای ئەوەی ھەڵبژاردەی نیشتیمانی ڕەگبی نیووزلەندا، لە ساڵی ١٩٧٦ گەشتێکیان بۆ باشووری ئەفریقا کردبوو کە سیاسەتی ئەپارتاید پەیڕەودەکرا لە ئەفریقای باشوور لەو کاتەدا. نادیا کۆمانشی وەرزشوانی جیمناستیک ڕۆمانی بۆ یەکەمجار لە تەمەنی ١٦ ساڵی بەشداری ئەم خولەی ئۆڵۆمپیادی کرد توانی چەند ژمارەیەکی پێوانەی تۆمار بکات، ئەویش بە بردنەوەی ٥ مەدالیای کە سیانیان مەدالیای زێڕبوون ھەروەھا توانی نمرەی تەواو (١٠خاڵ) لەم یارییە بەدەست بھێنێت کە تا ئێستا ھیچ وەرزشوانێکی جیمناستیک نەیتوانیوە ئەو تۆمارە بشکێنێت. لاسێ ڤیرێن بۆجارێکی دیکە توانی لە پێشبڕکێکانی ٥ ھەزار مەتر و ١٠ ھەزار مەتردا پلەی یەکەم و مەدالیای زێڕ بباتەوە کە تا ئێستا ھیچ وەرزشوانێکی فینلەندی نەیتوانیوە بۆ دووخوولی یەک لە دوای یەک پلەی یەکەم لەم پێشبڕکێیانە بەدەست بھێنێت . === کۆتایییەکانی سەدەی بیستەم === دوای لەشکرکێشی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٧٩ بۆ سەر ئەفغانستان، ٦٦ وڵات دیارترینیان ئەمریکا، کەنەدا، ئەڵمانیای ڕۆژاوا و ژاپۆن بایکۆتی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ساڵی ١٩٨٠یان کرد لە ١٩ی تەممووز تا ٣ی ئابی ١٩٨٠ لە [[مۆسکۆ]]، [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]]، [[ڕووسیا]]ی ئێستا بەڕێوەچوو. ھەشتا وڵات لەم خولەدا بەشداریان کرد کە کەمترین ژمارەیە لەدوای ئۆڵۆمپیادی ١٩٥٦ەوە. بایکووەتەکە کاریگەری ھەبوو لەسەر بانگەشەکردن بۆ یارییەکان و وڵاتی خانەخوێ توانی زۆرترین مەدالیاکانی ئۆڵۆمپیاد بەدەست بھێنێت . ئەم ئۆڵۆمپیادە یەکەم خول بوو کە لە وڵاتێکی [[بلۆکی ڕۆژھەڵات]] ئەنجامدرا، یەکەم بۆنەی ئۆڵۆمپیاد و تەنھا ئۆڵۆمپیادی ھاوینەیە کە لە وڵاتێکی زمان سلاڤیدا بەڕێوەچوو. ھەروەھا یەکەمجار بوو کە لە [[کۆمۆنیزم|وڵاتێکی کۆمۆنیستیدا]] ئەم پاڵەوانییەتییە جیھانییە بەڕێوەببرێت. [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٤|ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ساڵی ١٩٨٤]] لە ٢٨ی تەممووز تا ١٢ی ئابی ١٩٨٤ لە [[لۆس ئانجلەس]] لە ویلایەتی [[کالیفۆرنیا]]ی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] بەڕێوەچوو. ئەما دووەم جار بوو کە لۆس ئانجلەس میوانداری یارییەکانی ئەم خولە بکات. سەرۆکی ئەوکاتی ئەمریکا [[ڕۆناڵد ڕێیگن]] وتاری کردنەوەی ئۆڵۆمپیادی پێشکەشکرد. وەک وەڵامێک بۆ بایکۆتی ئۆڵۆمپیادی ١٩٨٠ لەلایەن ئەمریکاوە، یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ١٣ وڵاتی دیکە بڕیاری بایکۆتکردنی ئۆڵۆمپیادەکەیان کرد، [[ڕۆمانیا]] و [[یووگۆسلاڤیا|یوگۆسلاڤیا]] تاکە دەوڵەتی سۆسیالیستی ئەورووپا بوون کە بەشداریکردنیان لە یارییەکانی ئەم خولەیان کرد. ھەروەھا [[ئالبانیا|ئەلبانیا]] و [[ئێران]] و [[لیبیا]] بە ھۆکاری جۆراوجۆر بایکۆتی ئۆڵۆمپیادیان کرد. ھەرچەندە بایکۆتکردنی یەکێتی سۆڤیەت و ھاوپەیمانەکانی کاریگەری خۆی ھەبوو بەڵام لەگەڵ ئەوەش ١٤٠ لێژنەی نەتەوە جیاوەزەکانی جیھان بەشداری ئەم خولەیان کرد، ئەمەش ژمارەیەکی پێوانەی بوو لەو کاتەدا. [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٨|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ١٩٨٨]] لە شاری [[سێئول]] پایتەختی [[کۆریای باشوور]] لە ١٧ی ئەیلوول تا ٢ی تشرینی یەکەمی ١٩٨٨ بەڕێوەچو.ئەمە دووەم ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بوو کە لە [[ئاسیا]] بەڕێوەچوو، و هەروەها یەکەمجار بوو لە کۆریای باشوور بەڕێوەچوو کە تازە [[وڵاتی پەرەئەستێن|گەشەی ئابووری]] بەخۆوە بینیبوو. لەگەڵ ئەوەی ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ١٩٨٨ بەشێوەیەکی باش پلانی بۆدانرابوو بەڵام بەکارهێنانی مادەی وزەبەخش لەلایەن وەرزشوانە بەشداربووەکان بەرچاوبوو دیارترینیان ڕاکەری کەنەدی بن جۆنسۆن ،کاتێک لە پشکنین دەرکەوت کە مادەی وزەبەخشی بەکارهێناوە . کۆریای باشوور بەگشتی پلەی چوارەمی بەدەستھێناوە و ١٢ مەدالیای زێڕی و  ٣٣ مەدالیای لە بڕۆنز و زیو لەم خولەی ئۆڵۆمپیاد وەرگرت. ١١٫٣٣١ [[میدیای ھەواڵ|میدیا]] (٤٫٩٧٨٨ چاپەمەنی نووسراو و ٦٫٣٥٣ [[وەشاندن]])یارییەکانیان لە سەرانسەری جیھان نمایش کرد. دوایین ئۆڵۆمپیاد بوو بۆ [[یەکێتیی سۆڤیەت]] و [[ئەڵمانیای ڕۆژھەڵات]]، چونکە ھەردووکیان لە پێش یارییەکانی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٢|١٩٩٢]] هەڵوەشانەوە، وەرزشوانانی یەکێتی سۆڤیەت زۆرترین مەدالیای زێڕیان بردەوە (٥٥ زێڕ و کۆی گشتی  ١٣٢ مەدالیا). ئەو ئامارەی کە نزیکتر بوو لەم ئەنجامە ، ٤٨ مەدالیا زێڕەکانی چین بوو لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٨|٢٠٠٨]] و کۆی گشتی ١٢١ مەدالیاکانی ئەمریکایە لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦|٢٠١٦]].بە بەراورد لەگەڵ [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٠]] ([[مۆسکۆ]]) و [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٤]] ([[لۆس ئانجلەس]]) کە بەپێی [[ئایدیۆلۆجی]] بەسەر دووجەمسەر دابەشکرابوون، ئۆڵۆمپیادێک بوو کە تێیدا بایکۆتکردنی بەشێوەیەکی بەرچاو کەمی کرد، ھەرچەندە بە تەواوی کۆتایی نەھاتبوو. [[کۆریای باکوور]] بایکۆتی ئۆڵۆمپیادەکەی کرد، ھەروەھا ٥ وڵاتی [[سۆشیالیزم]] لەنێویاندا [[کووبا]] کە ھاوپەیمانی کۆریای باکوور بوو. [[ئالبانیا]]، [[ئیتیۆپیا]] و [[سیشێل]] وەڵامی ئەو بانگھێشتنامەیەی نەدایەوە کە لەلایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|IOC]] ەوە نێردرابوو.[[نیکاراگوا]] بەھۆی خراپی دارایییەوە بەشداری نەکرد، لەکاتێکدا بەشداری چاوەڕوانکراوی[[ماداگاسکار]] بە ھۆکاری خراپی دارایی ئەویش کشایەوە گەورەکا،زۆرترین ژمارەی گەلانی بەشداربوو لە سەردەمی جەنگی سارددا تۆمارکرا. [[ئارووبا]]، [[ساموای ئەمریکا|سامورای ئەمریکی]]، [[بروونای|برونێی]]،[[دوورگەکانی کۆکۆس]]، [[ماڵدیڤ]]، [[ڤانواتوو]]، [[سەینت ڤینسەنت و گرینادینز]]، و باشووری یەمەن بۆ یەکەمجار لە ئۆڵۆمپاد بەشدارییان کرد. [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٢|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ١٩٩٢]] لە ٢٥ی تەممووز تا ٩ی ئاب لە شاری [[بارسێلۆنا|بارسێلۆنای]] ھەرێمی [[کەتەلۆنیا]] لە[[ئیسپانیا]] بەڕێوەچوو. ئەمە یەکەم وکۆتا ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بوو کە لە [[ئیسپانیا]] بەڕێوەچوو، [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]] بڕیاریدا ئۆڵۆمپیادی ھاوین و زستان بە ساڵانی جووت ئەنجام بدات و بەجیاوازی نێوان دووساڵ.ساڵی ١٩٩٢ دوا ساڵ بوو کە ھەردوو ئۆڵۆمپیادی ھاوینە و زستانەی تێدا ئەنجامدرا. ئەم ئۆڵۆمپیادە دووەم و کۆتا دوو یاری ئۆڵۆمپیادی لەسەریەک بوو کە لە ڕۆژاوای ئەورووپا ئەنجامدرا دوای ئۆڵۆمپیادی زستانەی ساڵی ١٩٩٢لە ئەلبێرتڤیل لە [[فەڕەنسا]] کە پێنج مانگ پێشتر بەڕێوەچوو. لە یارییەکانی ساڵی ١٩٩٢دا چەندین دەوڵەتی بچووکی ئەوروپی کە لە جەنگی جیهانی دووەمەوە خرابوونە ناو یەکێتی سۆڤیەتەوە، گەڕێنرانەوە بۆ یارییەکان.وەرزشوانی جمناسیتک ڤیتالی شێربۆ ژمارەیەکی پێوانەیی تۆمارکرد دوای ئەوەی توانی پێنج مەدالیای زێڕ بە هەوڵی تاکەکەسی بەدەستبهێنێت، بەمەش توانی هەمان ڕیکۆردی، ئێریک هایدنی لە ئۆڵۆمپیادی زستانەی ساڵی ١٩٨٠دا تۆماربکاتەوە.لە کاتی هەڵبژاردنی شوێنی بەڕێوەچوونی یارییەکان گومان لە بوونی گەندەڵی هەبوو لە بڕیاری لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی بۆ دیارکردنی ئیسپانیا .بەگشتی ١٦٩ وڵات شاندی خۆیان نارد بۆ بەشداریکردن لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ساڵی ١٩٩٢. بۆ یەکەمجار [[کرواتیا لە ئۆڵۆمپیاد|کرواتیا]] و [[سلۆڤێنیا لە ئۆڵۆمپیاد|سلۆڤێنیا]] و [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا لە ئۆڵۆمپیاد|بۆسنیا - ھەرزەگۆڤینا]] وەک نەتەوەی سەربەخۆ بەشداریانکرد دوای جیابوونەوەیان لە یوگۆسلاڤیای سۆسیالیست، هەروەها [[نامیبیا لە ئۆڵۆمپیاد|نامیبیا]] و تیمی یەکگرتووی یەمەن (پێشتر باکوور و باشووری یەمەن) بۆ یەکەمجار لە ئۆڵۆمپیاددا بەشدارییان کرد. دوای یەکگرتنەوەیان، شاندی [[ئەڵمانیا لە ئۆڵۆمپیاد|ئەڵمانیا]] وەک تیمێکی یەکگرتوو بۆ یەکەمجار دوای ساڵی ١٩٦٤ بەشداریان کرد لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد. [[ئەفریقای باشوور لە ئۆڵۆمپیاد|ئەفریقای باشوور]] لەلایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتییەوە]] بانگھێشتکرایەوە بۆ یارییەکان، دوای ئەوەی بۆ ماوەی ٣٢ ساڵ بەشداریکردنی لە وەرزشی نێودەوڵەتی لێ قەدەغەکرابوو، بەهۆی سیاسەتی ڕەگەزپەرستی لەو وڵاتەدا. [[یووگۆسلاڤیا|کۆماری فیدراڵی یووگۆسلاڤیا]] بەهۆی سزاکانی [[نەتەوە یەکگرتووەکان|نەتەوە یەکگرتووەکانەوە]] بەشداری کردنی لێ قەدەغەکرا، بەڵام وەرزشوانانی یووگۆسلاڤیا ڕێگەیان پێدرا وەک تیمی لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی بەشداری بکەن. [[ئەفغانستان لە ئۆڵۆمپیاد|ئەفغانستان]]، [[بروونای لە ئۆڵۆمپیاد|بروونای]]، [[لیبێریا لە ئۆڵۆمپیاد|لیبێریا]] و [[سۆماڵیا لە ئۆڵۆمپیاد|سۆماڵیا]] بەشداری ئەم خوولەی یارییەکانیان نەکرد.تیمی یەکگرتوو یاخود تیمی لێژنەی ئۆڵۆمپیاد (کە لە [[یەکێتیی سۆڤیەت|کۆمارەکانی پێشووی سۆڤیەت]] بەبێ دەوڵەتانی باڵتیک پێکھاتبوو) لە پێشەنگی ڕیزبەندی مەدالیاکان بوو کە ٤٥ زێڕ و ١١٢ مەدالیای گشتییان بەدەستھێنا. [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٦|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ١٩٩٦]] کە بە ئۆڵۆمپیادی سەدەمینیش دەناسرێت <ref>{{Cite web|title=Atlanta debates how golden it was|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-2009-09-21-0909200352-story.html|access-date=2022-05-28|website=Chicago Tribune}}</ref><ref>{{Cite web|last=published|first=Mark Hallinger|date=2018-02-05|title=Live From PyeongChang|url=https://www.tvtechnology.com/news/live-from-pyeongchang|access-date=2022-05-28|website=TVTechnology|language=en}}</ref> لە ١٩ی تەممووز تا ٤ی ئاب، لە شاری [[ئەتڵانتا|ئەتڵانتای]] ویلایەتی جۆرجیا، لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]]. بەڕێوەچوو. ئەمە چوارەمین ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بوون کە لەلایەن ئەمریکاوە میوانداری کرا، و سەدەمین ساڵڕۆژی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦]] لە [[ئەتینا|ئەسینای]] پایتەخت بوو، کە یەکەمین خوولی یارییە ئۆڵۆمپیادەکان بوو. ١٩٧ وڵات، نوێنەرایەتیان لە یارییەکانی ساڵی ١٩٩٦دا هەبوو، ١٠,٣١٥ هەزار وەرزشوان ڕکابەری یەکتریان کرد بۆ بەدەستهێنانی مەدالیاکان.٢٤ وڵات بۆ یەکەم جار بەشداری ئۆڵۆمپیادیان کرد،کە ١١ وڵاتیان ئەوانەبوون کە لەیەکێتی سۆڤیەت جیابوونەوە و سەربەحۆییان بەدەستهێنابوو، کۆماری فیدراڵی یوگۆسلاڤیا وەک یوگۆسلاڤیا کێبڕکێی کرد.ئەو ١٤ وڵاتەی یەکەم جار لە ئۆڵۆمپیاددا بەشدارییان کرد بریتی بوون لە: [[ئازەربایجان لە ئۆڵۆمپیاد|ئازەربایجان]]، [[بوروندی لە ئۆڵۆمپیاد|بوروندی]]، کیپ ڤێرد، [[دوورگەکانی قەمەر لە ئۆڵۆمپیاد|دوورگەکانی قەمەر]]، [[دۆمینیکا لە ئۆڵۆمپیاد|دۆمینیکا]]، [[گینێ بیساو لە ئۆڵۆمپیاد|گینێ بیساو]] ، مەقدۆنیا، ناورۆ، [[فەلەستین لە ئۆڵۆمپیاد|دەسەڵاتی فەلەستین]]، [[سەینت کیتس و نیڤس لە ئۆڵۆمپیاد|سەینت کیتس و نیڤس]]، [[سەینت لووسیا لە ئۆڵۆمپیاد|سەینت لووسیا]]، [[ساوتۆمێ و پرینسیپی لە ئۆڵۆمپیاد|ساوتۆمێ و پرینسیپی]]، [[تاجیکستان لە ئۆڵۆمپیاد|تاجیکستان]] و [[تورکمانستان لە ئۆڵۆمپیاد|تورکمانستان]]. ئەو دە وڵاتەی یەکەم جاریان بوو لە ئۆڵۆمپیادی هاوینەدا بەشدار بوون (دوای بەشداریکردنیان لە ئۆڵۆمپیادی زستانەی ساڵی ١٩٩٤ ) بریتی بوون لە: [[ئەرمەنستان لە ئۆڵۆمپیاد|ئەرمینیا]]، [[بیلاڕووس لە ئۆڵۆمپیاد|بێلاڕووس]]، [[کۆماری چیک لە ئۆڵۆمپیاد|کۆماری چیک]]، [[گورجستان لە ئۆڵۆمپیاد|جۆرجیا]]، [[کازاخستان لە ئۆڵۆمپیاد|کازاخستان]]، [[قرغیزیستان لە ئۆڵۆمپیاد|قرقیزستان]]، [[مۆلدۆڤا لە ئۆڵۆمپیاد|مۆڵدۆڤا]]، [[سلۆڤاکیا لە ئۆڵۆمپیاد|سلۆڤاکیا]]، [[ئوکراینا لە ئۆڵۆمپیاد|ئۆکرانیا]] و [[ئۆزبەکستان لە ئۆڵۆمپیاد|ئۆزبەکستان]]. [[چێکۆسلۆڤاکیا|كۆماری چێکۆسلۆڤاکیا]] بۆ یەكەمجار وەك نەتەوەی سەربەخۆ بەشدارییان کرد. یەکێک لە ڕووداوە گرینگەکانی ئەم ئۆڵۆمپیادە بریتیبوو لەوەی وەرزشوانی ئەمریکی مایکل جۆنسۆن لە ڕاکردنی ٢٠٠مەتری پیاواندا لەبەردەم هاندەرانی وڵاتەکەی توانی ڕیکۆردی جیهانی بشکێنێت کاتێک مەوداکەی بە ١٩چرکە و ٦٦ لە سەدی چرکە تەواوبکات، [[محەممەد عەلی کلای|محەمەد عەلی]] کە بە ڕوونی تووشی نەخۆشی [[پارکینسۆن]] بووە، مەشخەڵی ئۆڵۆمپیادی داگیرساند و لەهەمانکاتیش مەدالیایەکی وەک جێگرەوەی مەدالیاکەی ساڵی ١٩٦٠ کە فڕێیدابووە ناو ڕووبارەوە وەرگرت. ، یەکێکی دیکە لە ڕووداوەکانی ئەم ئۆڵۆمپیاده، کاتێک بۆمبێک لە کاتی ئاهەنگێڕانێک لە پارکی ئۆڵۆمپیادی سەدەمین ساڵدا تەقیەوە، کە لە ئەنجامدا کەسێک کوژرا و١١١ کەسی دیکە برینداربوون کە دواتر کەسێک بە جەڵدەی دڵ بەهۆی ئەم ڕووداوە مرد، لە مانگی حوزەیرانی ٢٠٠٣دا، تۆمەتباری سەرەکی ئەم ڕووداوە بە ناوی ئێریک ڕۆبەرت ڕودۆڵف دەستگیرکرا.وەرزشوانانی ئەمریکا پلەی یەکەمیان بەدەست هێنا لە وەرگرتنی مەدالیاکان کە ١٠١ مەدالیای گشتی بوو لە ناویان ٤٤ مەدالیای زێڕبوون. [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ٢٠٠٠]]، زۆرجار ناسراو بە سیدنی ٢٠٠٠ یان ئۆڵۆمپیادی هەزار ساڵە، ٢٣هەمین خولی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینە بوو کە لە ڕێکەوتی ١٥ی ئەیلوول بۆ ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٠ لە [[سیدنی]]، [[نیو ساوت وێلز|نیو ساوت وێڵز]]<nowiki/>ی [[ئوسترالیا|ئوستڕالیا]] بە بەشداری ١٩٩ وڵات بەڕێوەچوو.<ref>{{Cite web|last=IOC|date=2018-04-23|title=Sydney 2000 Summer Olympics - Athletes, Medals & Results|url=https://olympics.com/en/olympic-games/sydney-2000|access-date=2021-09-04|website=Olympics.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=2000 Summer Olympics Sydney Photos and Premium High Res Pictures - Getty Images|url=https://www.gettyimages.com/photos/2000-summer-olympics-sydney|access-date=2021-09-04|website=www.gettyimages.com}}</ref> ئۆڵۆمپیادەکە بۆ دووەمین جار لە ئوستراڵیا و [[نیوەگۆی باشوور]] میوانداریکرا، شاری سیدنی لە ساڵی ١٩٩٣ وەک شاری خانەخوێی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ٢٠٠٠ دیارکرا .چەندین ڕووداوی وەرزشی لەم ئۆڵۆمپیادە تۆمارکران، ئیان تۆرپی وەرزشوانی مەلەوانی ئوسترالی توانی ٣ مەدالیای زێڕ بەدەستبهێنێت ، ئیریک "ئیل" موسامبانی، وەرزشوانی مەلەوانی [[گینێی ئیستوایی|ئیستوایی]] سەرنجی میدیاکانی بەلای خۆیدا ڕاکێشا کاتێک لە پێشبڕکێی ١٠٠مەتری پیاواندا مەودای پێشبڕکێکەی بە تەواوکرد بە خاوترین کات لە مێژووی ئۆڵۆمپیاددا. سەرەڕای ئەوەش ئەو پلەی یەکەمی بەدەستهێنا چونکە هەردوو ڕکابەرەکەی بەهۆی خۆ هەڵدانیان پێش دەستپێکردن بێبەشکرا بوون. ١٩٩ لێژنەی نەتەوەجیاوازەکان بەشدارییان لە یارییەکانی سیدنیدا کردووە، دوو وڵات زیاتر لە ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ساڵی 1996؛لەم خوولەدا [[ئێریتریا لە ئۆڵۆمپیاد|ئێریتریا]] و [[ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا لە ئۆڵۆمپیاد|ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا]] و [[کۆماری پالاو لە ئۆڵۆمپیاد|کۆماری پالاو]]، بۆیەکەمجار بەشداری ئۆڵۆمپیادیان کرد .[[ئەفغانستان لە ئۆڵۆمپیاد|ئەفغانستان]] تاکە بەشداربووی ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٦|١٩٩٦]] بوو، کە بەشداری [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٠|ئۆڵۆمپیادی ٢٠٠٠ی]] نەکرد، بەهۆی دەسەڵاتی [[تاڵیبان]] لە ئەفغانستان و ستەمەکانیان لە [[ژن|ژنان]] و قەدەغەکردنی [[وەرزش]]، بەشداریان لێ قەدەغەکرا. === سەرەتای سەدەی بیست و یەکەم === [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٠٤|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ٢٠٠٤]] لە ١٣ تا ٢٩ی ئاب لە [[ئەتینا|ئەتینای]] پایتەختی [[یۆنان]] بەڕێوەچوو. لە ئۆڵۆمپیادەکەدا ١٠٦٢٥ وەرزشوان لە ٢٠١ وڵات بەشدارییان تێدا کرد،<ref>{{Cite web|title=Athens 2004 Olympic Games {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/event/Athens-2004-Olympic-Games|access-date=2022-06-02|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> ئۆڵۆمپیادی ساڵی ٢٠٠٤ یەکەمجار بوو لە دوای [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٦|ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٦ەوە]] کە ھەموو ئەو وڵاتانەی کە لێژنەی ئۆڵۆمپیادیان ھەبوو ئامادەبوون، هەروەها [[ئەتینا|ئەتینە]] پایتەخت میوانداری ئۆڵۆمپیاد بکات پاش ئەوەی ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٨٩٦]] بۆیەکەمجار میوانداری کرد. ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ساڵی ٢٠٠٤ بەگشتی بە یەکێک لە سەرکەوتووترین ئۆڵۆمپیادەکان دادەنرێت،بڕی ٧.٢ملیار دۆلار لە ئامادەکاری بۆ ڕێکخستنی ئەم پاڵاوانییەتیە لەلایەن حکومەتی یۆنانەوە خەرجکرا. لەگەڵ بەرزبوونەوەی ئاستی کێبڕکێ لە نێوان گەلان لە سەرانسەری جیھان. وەرزشوانانی [[ویلایەتە یەکگرتووەکان لە ئۆڵۆمپیاد|ئەمریکا]] زۆرترین مەدالیای زێڕ و مەدالیای گشتیان بەدەستھێنا و لە دوای ئەویش [[چین لە ئۆڵۆمپیاد|چین]] و [[ڕووسیا لە ئۆڵۆمپیاد|ڕووسیا]] دێن. ھەروەھا لەم ئۆڵۆمپیادە چەندین ژمارەی پێوانەیی جیھانی و ئۆڵۆمپی شکێنران.[[یۆنان لە ئۆڵۆمپیاد|یۆنان]] بە بەدەستهێنانی ٦ مەدالیای زێڕ و ٦ مەدالیای زیو و ٤ برۆنز، باشترین ئەنجامی خۆی لە ماوەی زیاتر لە ١٠٠ ساڵدا (لەدوای میوانداریکردنی ئۆڵۆمپیادی ١٨٩٦)، بەدەستهێنا.هەروەها بەردەوام بوو لە سەرکەوتنەکانی لەبواری وەرزش پاش ئەوەی توانی لە مانگی تەمموزدا [[جامی نەتەوەکانی ئەوروپا ٢٠٠٤|جامی نەتەوەکانی ئەوروپای ٢٠٠٤ی]] بباتەوە.وەرزشوانی مەلەوانی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکی]] [[مایکڵ فێڵپس]] توانی یەکەم مەدالیای زێڕ بباتەوە،هاوکات بووە یەکەم وەرزشوان کە لە ئۆڵۆمپیادێکی بایکۆتنەکراودا ٨ مەدالیا (٦زێڕ،٢بڕۆنز)بەدەستبهێنێت.لە کاتێکدا، ڕاکەری بەڕازیلی ڤاندەرلی کۆردیرۆ دی لیما لە پێشبڕکێی ماراسۆندا زۆری نەمابوو بگاتە خاڵی کۆتایی لەلایەن لەلایەن قەشە ئێرلەندیی نیل هۆران هێرشی کرایە سەر و ڕایکێشا بۆ ناو خەڵکەکە.ڤاندەرلی توانی خۆی لێ دەرباز بکات و بەڵام بەهۆی ئەمەوە پلەی سێیەم و برۆنزی وەرگرت، دواتر مەدالیای پیێر دی کوبێرتینی پێبەخشرا .وە دوای دوانزە ساڵ، لە مەراسیمی کردنەوەی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٦|ئۆڵۆمپیادی هاوینەی ٢٠١٦]]، لە یاریگای ماراکانا، ئاگری ئۆڵۆمپیادی داگیرساند. لەم خوولەی ئۆڵۆمپیاددا ھەریەکە لە [[چیلی لە ئۆڵۆمپیاد|شیلی]]، [[تایپەی چینی لە ئۆڵۆمپیاد|تایپی چینی]]، [[کۆماری دۆمینیکان]]، [[گورجستان لە ئۆڵۆمپیاد|جۆرجیا]] و [[ئیسرائیل]] یەکەم میدالیای زێڕی ئۆڵۆمپیادیان بەدەستھێنا. [[ئێریتریا]] و [[پاراگوای]] یەکەم میدالیای ئۆڵۆمپییان بەدەستھێنا.<ref>{{Cite web|date=2013-09-27|title=Rocío Rivarola, abanderada paraguaya en Atenas 2004, vuelve !! {{!}} DEPORTES {{!}} LANACION.com.py|url=https://web.archive.org/web/20130927140714/http://www.lanacion.com.py/articulo/95082-rocio-rivarola-abanderada-paraguaya-en-atenas-2004-vuelve-.html|access-date=2022-06-02|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=100 Metres – women – senior – outdoor – 2022|url=https://www.worldathletics.org/records/toplists/sprints/100-metres/outdoor/women/senior/2022|access-date=2022-06-02|website=www.worldathletics.org}}</ref> [[میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان|ئیمارات]] لەم پێشبڕکێیەدا ھەم یەکەم مەدالیای ئۆڵۆمپیاد و ھەم مەدالیای زێڕی بەدەستھێنا. === یارییەکانی ئەم دوایییە و دواخستنی === == وەرزشەکان == == پێرستی مەدالیاکان == == پێرستی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد|}} [[پۆل:یارییەکانی ئۆڵمپیک]] [[پۆل:ڕووداوە وەرزشییەکان، دامەزرانی ١٨٩٦]] [[پۆل:یارییەکانی ئۆڵمپیکی ھاوینە]] q3qlmi7lw4yli0s7rqkf3hrbbzw90yd 0 214278 967239 958713 2022-08-02T21:29:07Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی|name=تۆد بۆیلی|image=Todd Boehly Official Headshot.jpg|alt=<!-- descriptive text for use by speech synthesis (text-to-speech) software -->|caption=|birth_name=<!-- only use if different from name -->|birth_date=|birth_place=ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (DEATH date then BIRTH date) -->|death_place=|other_names=|years_active=|known_for=|notable_works=|alma_mater={{Plainlist| * [[College of William & Mary]] * [[London School of Economics]] }}|occupation={{Plainlist| * بازرگان * وەبەرهێنەر }}|net_worth=£4.72 billion (2019)<ref>{{Cite web|url=https://www.sportskeeda.com/football/la-dodgers-owner-todd-boehly-makes-a-monstrous-3b-takeover-bid-for-chelsea|title = LA Dodgers Owner Todd Boehly Makes a Monstrous $3B Takeover Bid for Chelsea}}</ref>|title={{Plainlist| *دروسکەر، سەرۆک و بەڕێوەبەری جێبەجێکاری پیشەسازیەکانی ئێڵدریج *بەڕێوەبەری جێبەجێکار بە شێوەی کاتی لە ڕێکخراوی بیانی هۆڵیود پرێس * سەرۆک و خاوەنی یانەی چێڵسی }}|children=3}} [[Category:Articles with hCards]] [[Category:Pages using infobox person with deprecated net worth parameter]] '''تۆد بۆیلی''' [[بازرگانی|بازرگانێک]] و وەبەرهێنەرێکی [[ئەمریکی|ئەمریکیە]]. هاو دروستکەر، سەرۆک، بەڕێوەبەری جێبەجێکار و ئەندامی کۆنترۆڵکەری پیشەسازیەکانی ئێڵدردجە، کۆمپانیایەکی خاوەن پشک<ref>{{Cite web|title=Eldridge Business Services LLC - Company Profile and News|url=https://www.bloomberg.com/profile/company/1647166D:US|access-date=2022-07-15|website=Bloomberg.com|language=en}}</ref> کە بارەگاکەی دەکەوێتە گرینویچ، کۆنێکتیکەت<ref>{{Cite web|title=Todd Boehly, Eldridge Industries: Profile and Biography|url=https://www.bloomberg.com/profile/person/2481791|access-date=2022-07-15|website=Bloomberg.com|language=en}}</ref>. هەروەها بەڕێوەبەری جێبەجێکارە بە شێوەی کاتی لە ڕێکخراوی بیانی پرێس هۆڵیود<ref name=":02">{{Cite web|last1=Gardner|first1=Chris|date=October 1, 2021|title=Todd Boehly Named Interim CEO of Hollywood Foreign Press Association|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/hfpa-interim-ceo-todd-boehly-1235024196/|access-date=November 22, 2021|website=The Hollywood Reporter|language=en-US}}</ref> و سەرۆک و هاوبەشە لە خاوەندارێتی یانەی تۆپی پێی خولی نایابی ئینگلیزی [[پرێمیەرلیگ]] یانەی [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]].<ref>{{Cite web|title=Consortium led by Todd Boehly and Clearlake Capital completes acquisition of Chelsea Football Club|url=https://www.chelseafc.com/en/news/2022/05/30/consortium-led-by-todd-boehly-and-clearlake-capital-completes-ac|access-date=May 30, 2022|website=[[Chelsea F.C.]]}}</ref> == ژیانی سەرەتا و خوێندن == بۆیلی، کە باپیر و داپیری لە [[ئەڵمانیا|ئەڵمانیاوە]] هاتوون، لە خوێندنگەی لاندۆن لە بێسێسدا، ماریلاند بەشدار بووە، لە ١٩٩١ لەوێ دەرچووە.<ref name="barrons322">{{cite web|date=April 12, 2019|title=Former Guggenheim President Todd Boehly Is Growing His Investment Empire, From the Dodgers to Collateralized Loans|url=https://www.barrons.com/articles/todd-boehly-profile-51555019627|publisher=[[Barron's (newspaper)|Barron's]]}}</ref> ئەندامێک بوو لە پێکهاتەی [[زۆرانبازی]] خوێندنگە، کە برایەوە لەلایەن پاڵەوانێتیەکانی L.A.C لە هەردوو ١٩٩٠ و ١٩٩١.<ref>{{Cite web|title=Championships - Landon School {{!}} Private School in Washington, D.C., Area|url=https://www.landon.net/sports/championships|access-date=July 4, 2020|website=www.landon.net|language=en-US}}</ref> لە ٢٠١٤، لاندۆن جێگای ڕاهێنانەکانی ناونا بەناوی ژوری زۆرانبازی خێزانی بۆیلی وەک ڕێزلێنان بۆ بۆیلی.<ref>{{cite web|date=May 20, 2014|title=Wrestling room dedicated to Todd Boehly '91|url=https://www.landon.net/cf_news/view.cfm?newsid=1374|website=[[Landon School]]}}</ref> بۆیلی دەرچوو لە [[کۆلێژ|کۆلێژی]] ویلیام و ماری لە ١٩٩٦ بە بەدەستهێنانی [[بەکالۆریۆس]] لە بەڕێوەبردنی بزنس لە داراییدا. هەروەها لە خوێندگەی ئابووری [[لەندەن]] خوێندویەتی. لە کاتێکدا کە لە خوێندنگەی ئابووری [[لەندەن]] بوو<ref name="LA500222">{{cite web|date=August 14, 2017|title=LA 500: Todd Boehly|url=http://labusinessjournal.com/news/2017/aug/14/la-500-todd-boehly/|website=[[Los Angeles Business Journal]]}}</ref>، بۆیلی دەستی کرد بە کارکردن لە سیتی بانک (ئینگلیزی : Citibank) و دواتر لە CS First Boston.<ref name=":022">{{Cite web|title=Influencers with Andy Serwer: Todd Boehly|url=https://news.yahoo.com/influencers-andy-serwer-todd-boehly-100000704.html|access-date=September 11, 2021|website=news.yahoo.com|language=en-US}}</ref> == پیشە == === ١٩٩١-٢٠١٥: سەرەتای پیشە، هاوبەشەکانی گۆگێنھایم === بۆیلی پیشەی سەرەتای بەڕێ کرد لە Credit Suisse First Boston و J.H. <ref name="Variety222">{{cite web|author=Todd Spangler|date=March 26, 2015|title=Guggenheim Partners Says President Todd Boehly Is Exploring Forming His Own Company|url=https://variety.com/2015/digital/news/guggenheim-partners-says-president-todd-boehly-is-exploring-forming-his-own-company-1201460922/|website=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>Whitney & Company.<ref name="Observer322">{{cite web|author=Dan Duray|date=June 24, 2013|title=Todd Boehly and Alexander Nemerov Join Guggenheim Foundation Board|url=http://observer.com/2013/06/todd-boehly-and-alexander-nemerov-join-guggenheim-foundation-board/|website=Observer}}</ref> دواتر بەشدار بوو لە هاوبەشەکانی گوگێنهایم لە ٢٠٢١، کە لەوێ [[بازرگانی]] و وەبەرهێنانی دامەزراند، بەرپرسیار بوو لە هەموو ئەو خانوبەرە و کەلو و پەلانەی بازرگانیەکە و بەڕێوەی دەبرد، و هەروەها وەک سەرۆک دەست بەکار بوو<ref>{{cite web|author=Scott Austin|date=March 28, 2012|title=Who Are the New Dodgers Owners?|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052702303404704577309850685211084|website=[[The Wall Street Journal]]}}</ref><ref name="LA500222">{{cite web|date=August 14, 2017|title=LA 500: Todd Boehly|url=http://labusinessjournal.com/news/2017/aug/14/la-500-todd-boehly/|website=[[Los Angeles Business Journal]]}}</ref><ref name="Variety222" />. لە سەرەتایی ٢٠١٣، بۆیلی پێشڕەوی کرد بۆ کردنی گرێبەستێک لەنێوان تایم وارنەر کەیبڵ و لۆس ئەنجلس دۆجەرسی خولی نایابی [[بەیسبۆڵ]] بۆ دروست کردنی سپۆرتس نێت ئێڵ ئەی (SportsNet LA) تۆڕێکی هەرێمی بۆ پەخش کردنی سەرجەم یاریەکانی دۆجەرس و بەرنامەکانی کە پەیوەندی بە دۆجەرسەوە هەیە. پەخش کردنەکە دەستی پێکرد لەگەڵ وەرزی ٢٠١٤ی [[بەیسبۆڵ]].<ref>{{Cite web|last=Finke|first=Nikki|date=November 25, 2012|title=EXCLUSIVE: Fox Closing In On Dodgers' TV Rights; 'We're Out' If Not Done By Nov. 30|url=https://deadline.com/2012/11/exclusive-fox-closing-deal-for-dodgers-tv-rights-paying-new-owner-6b-7b-for-25-years-were-out-if-not-done-by-nov-30-376610/|access-date=October 1, 2020|website=Deadline|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|last=Shaikin|first=Bill|date=January 28, 2013|title=Dodgers officially announce deal with Time Warner Cable|url=https://www.latimes.com/sports/la-xpm-2013-jan-28-la-sp-dodgers-tv-20130129-story.html|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=October 1, 2020|website=Los Angeles Times|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|last=Wells|first=Adam|title=Dodgers Announce New TV Network SportsNet LA Starting in 2014 Season|url=https://bleacherreport.com/articles/1504723-dodgers-announce-new-tv-network-sportsnet-la-starting-in-2014-season|access-date=October 1, 2020|website=Bleacher Report|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ozanian|first=Mike|title=Dodgers Exploring TV Deal With Dick Clark Productions|url=https://www.forbes.com/sites/mikeozanian/2012/12/14/dodgers-exploring-tv-deal-with-dick-clark-productions/|access-date=October 1, 2020|website=Forbes|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Shaikin|first=Bill|date=November 27, 2016|title=After $1 billion in player spending, Dodgers under MLB mandate to cut debt|url=https://www.latimes.com/sports/dodgers/la-sp-dodgers-debt-payroll-20161126-story.html|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=October 1, 2020|website=Los Angeles Times|language=en-US}}</ref> === ٢٠١٥ - ئێستا : دامەزراندنی ئێلدریج، پیشەی وەبەرهێنان === لە ٢٠١٥، بۆیلی بەشێک لەو ئاسێت و کەل و پەلانەی کڕیەوە کە لە گوگینهایم کۆیکردبۆوە، لەناویاندا :The Hollywood Reporter،  Dick Clark Productions و سودی هەبونی ئاسایش بۆ دروستکردنی ئێڵدریج، کۆمپانیایەکی تایبەت بە هەبونی پشک کە لە چەندین پیشەسازی جیاوازدا وەبەرهێنان دەکات<ref name=":2223">{{Cite news|date=September 9, 2019|title=From CLOs to 'Ozark,' Ex-Guggenheim President Builds an Empire|language=en|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-09-09/from-clos-to-ozark-ex-guggenheim-president-builds-an-empire|access-date=April 28, 2021}}</ref><ref name="barrons322">{{cite web|date=April 12, 2019|title=Former Guggenheim President Todd Boehly Is Growing His Investment Empire, From the Dodgers to Collateralized Loans|url=https://www.barrons.com/articles/todd-boehly-profile-51555019627|publisher=[[Barron's (newspaper)|Barron's]]}}</ref>. لەگەڵ هەبوونی ئۆفیس لە گرینویچ، ئێڵدریج هەروەها ئۆفیسی هەبوو لە [[نیویۆرک]]، [[لەندەن]] و بێڤێلی هیڵس.<ref>{{cite web|date=September 4, 2018|title=Eldridge Industries LLC|url=https://www.bloomberg.com/profiles/companies/1449883D:US-eldridge-industries-llc|website=[[Bloomberg L.P.]]}}</ref> بۆیلی لە دەستەی کارگێڕی هەریەکە لە کاین نێودەوڵەتی، کەنەدی ویڵسۆن، پەی ئەکتیڤ، ڤیڤید سیتس، ڤیراڵ نەیشن، ئەسێلێرانت، کایس، هۆریزۆن ئاکیوزەیشنی یەکەم، هۆریزۆن ئاکیوزەیشن دووەم<ref>{{cite web|author=Kristy Westgard|date=June 21, 2018|title='Retail Apocalypse' Didn't Scare This Landlord Off an IPO|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-06-21/essential-properties-goes-public-despite-the-retail-apocalypse|website=[[Bloomberg L.P.]]}}</ref>.<ref>{{Cite web|title=Kennedy-Wilson board member steps down|url=https://www.spglobal.com/marketintelligence/en/news-insights/latest-news-headlines/kennedy-wilson-board-member-steps-down-57554584|access-date=April 27, 2021|website=www.spglobal.com|language=en-us}}</ref> پێشتریش لە کارگێڕی تروبیڵ.<ref>{{cite web|title=Front Office: Todd Boehly|url=https://www.mlb.com/dodgers/team/front-office/todd-boehly|website=mlb.com}}</ref> کۆمپانیای ئێڵدریجی بۆیلی خاوەنی سودی دڵنیایی ئاسایشی ژیانە<ref name="barrons322">{{cite web|date=April 12, 2019|title=Former Guggenheim President Todd Boehly Is Growing His Investment Empire, From the Dodgers to Collateralized Loans|url=https://www.barrons.com/articles/todd-boehly-profile-51555019627|publisher=[[Barron's (newspaper)|Barron's]]}}</ref>، و ئێس ئی ٢ە، کە پلاتفۆڕمێکی تەکنەلۆژییە تایبەت بە کۆمپانیاکانی دڵنیایی<ref name=":2223">{{Cite news|date=September 9, 2019|title=From CLOs to 'Ozark,' Ex-Guggenheim President Builds an Empire|language=en|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-09-09/from-clos-to-ozark-ex-guggenheim-president-builds-an-empire|access-date=April 28, 2021}}</ref>. وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکار، سەرۆک و دروستکەری ئێڵدریج، وەبەرهێنانی کرد لە دڵنیای <ref name=":022">{{Cite web|title=Influencers with Andy Serwer: Todd Boehly|url=https://news.yahoo.com/influencers-andy-serwer-todd-boehly-100000704.html|access-date=September 11, 2021|website=news.yahoo.com|language=en-US}}</ref>ClearCover و ئامۆژگاری دارایی DPL، کە تۆڕێکی دڵنیاییە<ref name=":1222">{{cite web|author=Lauren K. Ohnesorge|date=July 23, 2018|title=Durham tech outfit raises $50M, seeks to disrupt construction industry|url=https://www.bizjournals.com/triangle/news/2018/07/23/durham-tech-outfit-raises-50m-seeks-to-disrupt.html|website=[[Triangle Business Journal]]}}</ref>. لە وەبەرهێنانی باڵەخانە و بینادا کار دەکات وەک کەینی نێودەوڵەتی، کە کۆمپانیایەکی بواری وەبەرهێنانی باڵەخانەیە خاوەندارێتی دەکرێت لەلایەن ئێڵدریج، کەنەدی ویڵسۆن و لانگدۆن پارک<ref>{{Cite web|date=September 9, 2019|title=From CLOs to 'Ozark,' ex-Guggenheim president builds an empire|url=https://www.financial-planning.com/articles/from-clos-to-ozark-ex-guggenheim-president-builds-an-empire|access-date=May 10, 2021|website=Financial Planning|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=October 18, 2019|title=Eldridge Industries makes $300M investment in Kennedy Wilson|url=https://therealdeal.com/la/2019/10/18/kennedy-wilson-receives-300m-investment-announces-new-1-5b-target-for-west-coast-fund/|access-date=May 10, 2021|website=The Real Deal Los Angeles|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=December 2, 2021|title=Langdon Park Capital Announces Strategic Investment from Eldridge|url=https://www.bloomberg.com/press-releases/2021-12-02/langdon-park-capital-announces-strategic-investment-from-eldridge|url-status=live|access-date=December 10, 2021|website=www.bloomberg.com}}</ref>. یارمەتی داوە بە دروستکردنی کۆمپانیایەکی وەبەرهێنانی [[ئەورووپا|ئەوروپی]] بەناوی بلاکبروک کاپیتاڵ<ref>{{Cite web|last=staff2020-03-03T12:30:00+00:00|first=I. P. E.|title=New European property investment firm gets €1bn capital backing|url=https://realassets.ipe.com/news/new-european-property-investment-firm-gets-1bn-capital-backing/10044091.article|access-date=May 14, 2021|website=Real Assets|language=en}}</ref>. بۆیڵی وەبەرهێنانی کردووە لە پیشەسازی [[تەکنۆلۆژیا|تەکنەلۆژیایی]] دیجیتاڵی، لەناویاندا کۆمپانیاکانی وەک گۆپوف<ref>{{Cite web|last=Smythe|first=Laura|date=March 23, 2021|title=Philadelphia unicorn goPuff hits $8.9B valuation after new $1.1B fundraising round|url=https://www.bizjournals.com/philadelphia/news/2021/03/23/gopuff-new-fundraise-found-expand-vertical.html|url-status=live|access-date=May 10, 2021|website=www.bizjournals.com}}</ref>، ستاش<ref>{{Cite web|last=Rooney|first=Kate|date=February 3, 2021|title=Investing app Stash raises $125 million as it looks to add new customers — just not day traders|url=https://www.cnbc.com/2021/02/03/investing-app-stash-raises-125-million-as-it-looks-to-add-new-customers-just-not-day-traders-.html|access-date=September 11, 2021|website=CNBC|language=en}}</ref>، وێڵس سیمپڵ<ref>{{Cite web|title=Portag3 Ventures closes $320 million second fund focused on fintech investment|url=https://social.techcrunch.com/2019/12/03/portag3-ventures-closes-320-million-second-fund-focused-on-fintech-investment/|access-date=September 13, 2021|website=TechCrunch|language=en-US}}</ref>، داتامینر، کۆمپانیای ئاسایشی ئەی ئای بەناوی ئەنی ڤیژن، پلاتفۆڕمی تەندروستی دیجیتاڵی بەناوەکانی وێڵسی، تروبیڵ و تریپڵ دۆت ستۆدیۆ.<ref>{{Cite web|title=Why is Microsoft looking to acquire Discord?|url=https://fortune.com/2021/03/23/why-is-microsoft-looking-to-acquire-discord/|access-date=May 10, 2021|website=Fortune|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=PYMNTS|date=July 7, 2021|title=AnyVision: Access Point AI-Based Physical Security|url=https://www.pymnts.com/news/investment-tracker/2021/anyvision-raises-235m-for-access-point-ai-based-physical-security/|access-date=September 13, 2021|website=www.pymnts.com|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=June 28, 2021|title=Wellthy Secures $35 Million in Series B Funding to Support Companies and Employees with Return to Work|url=https://techrseries.com/employee-wellness/wellthy-secures-35-million-in-series-b-funding-to-support-companies-and-employees-with-return-to-work/|access-date=September 13, 2021|website=TecHR|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=April 8, 2021|title=Tripledot raises $78 million for London-based mobile game studio|url=https://venturebeat.com/2021/04/08/tripledot-raises-78-million-for-london-based-mobile-game-studio/|access-date=May 10, 2021|website=VentureBeat|language=en-US}}</ref> خاوەنی کۆمپانیای تەکنەلۆژیایی داتایە بەناوی نۆیما لە ڕێگەی ئێڵدریج لە ٢٠٢٠ دا.<ref>{{Cite web|date=December 21, 2020|title=Knoema announces acquisition by Eldridge and partnership with Snowflake|url=https://venturebeat.com/2020/12/21/knoema-announces-acquisition-by-eldridge-and-partnership-with-snowflake/|access-date=May 10, 2021|website=VentureBeat|language=en-US}}</ref> بۆیڵی وەبەرهێنانی کردووە لە گروپی میوانداری و ڕێستۆرانت بەناوی براندەکانی ئاوریفی، کە خاوەنی زنجیرە ڕێستۆرانێکە بە ناوی لی پەین کوۆتیدین<ref>{{Cite web|last=Ewen|first=Beth|title=Aurify Rescues Two Chains From Distress Amid Pandemic 'Disaster' in NYC|url=https://www.franchisetimes.com/franchise_times_cover_stories/aurify-rescues-two-chains-from-distress-amid-pandemic-disaster-in-nyc/article_2e00fb20-8cb4-11eb-a34c-0f4124e8a95d.html|access-date=May 10, 2021|website=franchisetimes.com|language=en}}</ref>. هەروەها وەبەرهێنانی کردووە لە چەک ئی چیس (ئینگلیزی : Chuck E. Cheese)..<ref>{{Cite web|title=Boehly's Eldridge Finds Opportunities in Pandemic-Hit Companies|url=https://news.bloomberglaw.com/bankruptcy-law/boehlys-eldridge-finds-opportunities-in-pandemic-hit-companies|access-date=May 10, 2021|website=news.bloomberglaw.com|language=en}}</ref> ==== وەرزش ==== بۆیلی خاوەنی ٢٠٪ یانەی لۆس ئەنجلس دۆجەرسە و هەروەها بەشێکی هەیە لە لۆس ئەنجلس سپارکس<ref>{{cite web|author=Melissa Rohlin|date=February 4, 2014|title=Fast-Food Roundup: Pizza Hut Museum…. Papa John's tests beer delivery... Restaurant survey reveals some surprises|url=http://www.latimes.com/sports/sportsnow/la-sp-sn-sparks-sold-magic-dodgers-20140204-story.html#axzz2sJrXrCHG|website=[[Los Angeles Times]]}}</ref>. خاوەنی کۆمپانیای [[وەرزش|وەرزشە]] فانتازیەکانە بە ناوی درافت کینگس و هەروەها ڕێکخراوەی وەرزشی ئەلکترۆنی بە ناوی کلاود٩<ref>{{Cite web|title=Los Angeles Dodgers co-owner Todd Boehly launches third SPAC|url=https://seekingalpha.com/news/3675896-los-angeles-dodgers-co-owner-todd-boehly-launches-ipo-for-third-spac|access-date=May 4, 2021|website=SeekingAlpha|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Todd Boehly Net Worth (2021) – wallmine.com|url=https://wallmine.com/people/110350/todd-l-boehly|access-date=May 4, 2021|website=wallmine.com|language=en}}</ref>. لە ٢٠١٩دا، بۆیلی هەوڵی دا کە یانەی تۆپی پێی [[ئینگلیزیی بەریتانی|ئینگلیزی]] [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] بکڕێت بە ٣ [[١٠٠٠٠٠٠٠٠٠ (ژمارە)|ملیار]] دۆلار، بەڵام خاوەنی یانەکە لەو کاتەدا، ملیاردێری [[ڕووسیا|ڕوسی]]، ڕۆمان ئەبراهیمۆڤیچ، ڕەتی کردەوە بیفرۆشێت<ref>{{Cite web|last=Castro|first=Erwin|date=December 12, 2019|title=LA Dodgers Owner Todd Boehly Makes a Monstrous $3B Takeover Bid for Chelsea|url=https://www.sportskeeda.com/football/la-dodgers-owner-todd-boehly-makes-a-monstrous-3b-takeover-bid-for-chelsea|access-date=August 25, 2020|website=www.sportskeeda.com|language=en-us}}</ref>. لە [[ئازار (مانگ)|ئازاری]] ٢٠٢٢، لەگەڵ هەریەکە لە مارک واڵتەر، هانسجۆرگ ویس و کلێر لەیک کاپیتاڵ بۆندێکیان پێشکەش کرد کە یانەکە لە ئەبراهیمۆڤیچ بکڕن لە دوای ئەوەی یانەکەی بۆ فرۆشتن دانا لە دەرەنجامی شەڕ لە [[ئوکراینا|ئۆکرانیا]]. لە ٦ ئایاری ٢٠٢٢، [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] ڕایگەیاند کە بۆندەکە پەسەند کراوە و کۆتایی دێت لە کۆتایی مانگدا<ref>{{Cite web|title=Club statement {{!}} Official Site {{!}} Chelsea Football Club|url=https://www.chelseafc.com/en/news/2022/05/06/club-statement|access-date=2022-05-07|website=ChelseaFC}}</ref>. <ref>{{cite web|last=Roan|first=Dan|date=24 May 2022|title=Chelsea: Premier League approves takeover deal from Todd Boehly consortium|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61490237|access-date=24 May 2022|work=[[BBC]]}}</ref>بۆندەکە قبوڵ کرا لەلایەن حکومەتەکانی [[پورتوگال|پۆرتوگاڵ]] و [[بەریتانیای مەزن|بەریتانیا]] و [[یەکێتی ئەوروپا]]، هەروەها لەلایەن بەڕێوەبەران و خاوەندارەکانی [[پرێمیەرلیگ|پرێمیەرلیگەوە]]<ref>{{Cite web|title=Premier League statement|url=http://www.premierleague.com/news/2634055|access-date=2022-05-28|website=www.premierleague.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Pasztor|first=David|date=2022-05-26|title=EU Commission satisfied with guarantees for Chelsea sale proceeds|url=https://weaintgotnohistory.sbnation.com/2022/5/26/23142217/eu-commission-satisfied-with-guarantees-for-chelsea-sale-proceeds|access-date=2022-05-28|website=We Ain't Got No History|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|last=Reuters|date=2022-05-26|title=Portugal gives sanctioned citizen Abramovich green light to sell Chelsea|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/portugal-gives-sanctioned-citizen-abramovich-green-light-sell-chelsea-2022-05-26/|access-date=2022-05-28}}</ref><ref>{{Cite web|title=UK Government Give Green Light for Chelsea Sale After Issuing New Licence for Takeover {{!}} Sports Illustrated Chelsea FC News, Analysis and More|url=https://www.si.com/soccer/chelsea/.amp/news/uk-government-give-green-light-for-chelsea-sale-after-issuing-new-licence-for-takeover|access-date=2022-05-28|website=www.si.com}}</ref>. لە ٣٠ ئایار، کڕینی یانەکە کۆتایی پێهات<ref>{{Cite web|title=Chelsea Takeover Finally Completed by Todd Boehly|url=http://www.playrealroulette.com|url-status=live|website=Play Real Roulette}}</ref>. بۆیلی و واڵتەر خاوەنی پشکی ٢٧٪ن بەیەکەوە لە لۆس ئەنجلس لەیکەرس کە کڕییان لە فلیپ ئانشوتز لە [[تەممووز|تەمووزی]] ٢٠٢١<ref>{{Cite web|last=Ellingson|first=Annlee|date=July 12, 2021|title=Dodgers co-owners take minority stake in Lakers|url=https://www.bizjournals.com/losangeles/news/2021/07/12/dodgers-co-owners-take-minority-stake-in-lakers.html|url-status=live|access-date=September 11, 2021|website=www.bizjournals.com}}</ref>.<ref>{{Cite web|last=Williams|first=Randall|date=July 9, 2021|title=Dodgers Owners Walter and Boehly Close on 27% Stake in the Lakers|url=https://www.sportico.com/leagues/basketball/2021/dodgers-owners-close-lakers-stake-1234633913/|access-date=September 11, 2021|website=Sportico.com|language=en-US}}</ref> هەتا شوباتی ٢٠٢١، لەیکەرس سێیەم بەنرخترین یانە بوو لە ئێن بی ئەی، کە نرخەکەی بە ٥.١٤ ملیار دۆلار دەخەمڵێنرا.<ref>{{Cite web|last=Soshnick|first=Scott|date=June 26, 2021|title=Dodgers Owners Boehly, Walter Buy Anschutz's Lakers Stake|url=https://www.sportico.com/personalities/owners/2021/dodgers-owners-boehly-walter-buy-anschutzs-lakers-stake-1234632824/|access-date=September 11, 2021|website=Sportico.com|language=en-US}}</ref> لە [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠٢١، بۆیلی قسەی کرد لە سپۆرتیکۆ لایڤ دەربارەی "وەبەرهێنان لە وەرزشدا" بۆ باسکردنی پیشەسازی وەرزش و وەبەرهێنان لە وەرزشی پیشەگەری.<ref>{{Cite web|last=Jackson|first=Eric|date=October 28, 2021|title=Boehly, Execs Share Insights on Growth at 'Invest in Sports' Event|url=https://www.sportico.com/business/commerce/2021/boehly-execs-equity-insights-on-growth-at-invest-in-sports-event-1234645130/|access-date=November 22, 2021|website=Sportico.com|language=en-US}}</ref> لە ١٤ [[کانوونی یەکەم|کانوونی یەکەمی]] ٢٠٢١، ڕاگەیەندرا کە بۆیلی ڕێبەری گروپێک دەکات بۆ ئەوەی دەست بە دانوستاندنی تایبەت بکەن دەربارەی کڕینی [[واشنتۆن]] سپیریت<ref>{{Cite news|title=Todd Boehly, Jennifer Tepper Mackesy in talks to buy Washington Spirit|language=en-US|newspaper=Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/sports/2021/12/14/washington-spirit-todd-boehly-jennifer-tepper-mackesy/|access-date=December 22, 2021|issn=0190-8286}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kang offers $35M to buy control of NWSL Spirit|url=https://www.sportsbusinessjournal.com/Daily/Closing-Bell/2021/12/14/Spirit.aspx|access-date=December 22, 2021|website=www.sportsbusinessjournal.com|language=en}}</ref>. لە ١٢ [[کانوونی دووەم|کانوونی دووەمی]] ٢٠٢٢، راگەیەندرا کە بۆیلی کشاوەتەوە لە دانوستاندنەکان بۆ کڕینی تیمەکە.<ref>{{Cite web|last=Linehan|first=Pablo Maurer, Steph Yang, Meg|title=Todd Boehly withdraws from negotiations to purchase Washington Spirit: Sources|url=https://theathletic.com/news/todd-boehly-withdraws-from-negotiations-to-purchase-washington-spirit-sources/cSgc71mDUdje/|access-date=January 27, 2022|website=The Athletic|language=en}}</ref> ==== میدیا و چێژوەرگرتن ==== بۆیلی سەرۆکی  MRCە کە تیایدا خاوەندارێتی Dick Clark Production و Billboard-Hollywood Reporter Media Groupن<ref>{{cite web|author=Ryan Faughder|date=February 1, 2018|title='House of Cards' producer MRC merges with Dick Clark Productions and Hollywood Reporter publisher|url=http://www.latimes.com/business/hollywood/la-fi-ct-hollywood-dick-clark-mrc-merger-20180131-story.html|website=[[Los Angeles Times]]}}</ref>. <ref>{{cite web|author=Tony Maglio|date=February 1, 2018|title=THR to Combine With Dick Clark Productions, 'House of Cards' Studio in New Todd Boehly Banner|url=https://www.thewrap.com/thr-dick-clark-productions-todd-boehly-mrc-a24/|website=[[TheWrap]]}}</ref>ئێم ئاڕ سی وەبەرهێنانی کرد لە ئەی٢٤ و فولوێڵ٧٣<ref>{{cite web|date=July 11, 2018|title=Billboard Boss John Amato Exits|url=https://www.musicbusinessworldwide.com/billboard-boss-john-amato-exits/|website=Music Business Worldwide}}</ref>. لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠٢٠، ڕاگەیەندرا کە ئێم ئاڕ سی بۆیلی و کۆمپانیای میدیایی پێنسکێ یەک دەگرن تا بەیەکەوە بڵاو کراوەکانیان بەڕێوە ببەن، کە لەناویاندا بیلیبۆرد، ڕۆڵینگ ستۆن، هۆڵیود ڕیپۆرتەر و ڤارێتی هەبوو<ref>{{Cite web|last=Yoo|first=Noah|date=September 23, 2020|title=Rolling Stone, Billboard, Vibe, More to Operate Under New Joint Venture PMRC|url=https://pitchfork.com/news/rolling-stone-billboard-vibe-more-to-operate-under-new-joint-venture-pmrc/|access-date=April 27, 2021|website=Pitchfork|language=en-US}}</ref>. ئێم ئآڕ سی و پێنسکێ ڕایانگەیاند کە پلانیان هەیە بڵاوکراوەکانیان وەک زنجیرەی تەلەڤزیۆنی، فیلمەکان، و ڕوداوە ڕاستەوخۆکان وەک باشور لە ڕێگەی باشوری ڕۆژئاوا بەڕێوە ببەن بە هاوبەشی.<ref>{{Cite magazine|title=Penske Media, MRC Launch New Joint Venture to House Chart-Powering Data Firms|url=https://www.billboard.com/articles/business/9471035/penske-media-mrc-joint-venture-data-firms/|magazine=Billboard|language=en|access-date=May 14, 2021}}</ref> بۆیلی، ڕێبەری کرد بە قۆناغێکی وەبەرهێنان بە ٣ ملیۆن دۆلار بۆ پلاتفۆڕمێکی تێکەڵ بوونی هاندەران بە ناوی لایلۆ.<ref>{{Cite web|date=July 27, 2021|title=Laylo Raises $3 Million From Eldridge-Led Group {{!}} Los Angeles Business Journal|url=https://labusinessjournal.com/news/2021/jul/27/laylo-raises-3-million-eldridge-led-group/|access-date=September 11, 2021|website=labusinessjournal.com}}</ref> لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکار بە شێوەی کاتی دانرا لە ڕێکخراوی بیانی هۆڵیود پرێس.<ref>{{Cite web|last=Lang|first=Brent|date=October 1, 2021|title=Todd Boehly Named Interim CEO of Hollywood Foreign Press Association (EXCLUSIVE)|url=https://variety.com/2021/film/news/todd-boehly-interim-ceo-hollywood-foreign-press-association-golden-globes-1235079012/|url-status=live|access-date=November 22, 2021|website=Variety|language=en-US}}</ref> === پێشوازی === بۆیلی لە ڕۆژنامەی بازرگانی لۆس ئەنجلس لە لیستی ٥٠٠ کاریگەرترین کەسایەتیەکاندا بوو لە ساڵەکانی ٢٠١٧ تا ٢٠٢١.<ref name="LA50022">{{Cite web|date=August 14, 2017|title=LA 500: Todd Boehly|url=http://labusinessjournal.com/news/2017/aug/14/la-500-todd-boehly/|website=[[Los Angeles Business Journal]]}}</ref><ref>Citations: </ref> == خێرخوازی == بۆیلی یارمەتی دامەزراندنی سەنتەری بۆلی بۆ فێربوون و نایاب بوونلە دارایی دا لە ساڵی ٢٠١٤ لە قوتابخانەی بازرگانی ڕامۆند ئە. مەیسۆن لە ویلیام و ماری لەگەڵ هاوسەرەکەی کەیتی بۆیلی لە ڕێگەی دیارییەکی چەندین ساڵەوە.<ref>{{Cite web|title=About Us & Our History|url=https://boehlycenter.mason.wm.edu/about-us-our-history/|access-date=September 3, 2018|website=[[Mason School of Business]]}}</ref><ref name="William22">{{Cite web|date=November 13, 2014|title=W&M receives gift to fund new finance center in Business School|url=https://www.wm.edu/news/stories/2014/wm-receives-gift-to-fund-new-finance-center-in-business-school123.php|website=[[College of William & Mary]]}}</ref> هەروەها سپۆنسەری کۆبوونەوەی ساڵانەی ژنان دەکەن دەربارەی ستۆک پیچ سەرکردایەتی لە ویلیام و ماری. لە ساڵی ٢٠٢٠، بۆیلی و کەیتی تەرخانکردنی داراییان کرد بۆ دروستکردنی ناوەندێکی [[وەرزش|وەرزشی]] نوێ و ناوەندی ئەنجامدانی وەرزش لە [[کۆلێژ|کۆلێژەکە]].<ref>{{Cite web|title=W&M announces Kaplan Arena revitalization and new Sports Performance Center|url=http://advancement.wm.edu/news/2020/wm-announces-kaplan-arena-revitalization-and-new-sports-performance-center.php|access-date=July 5, 2020|website=advancement.wm.edu}}</ref> ئەوان هاوسەرۆکی فەخری بوون بۆ هەڵمەتی کۆکردنەوەی ٥٥ [[ملیۆن]] [[دۆلاری ئەمریکی|دۆلار]] بۆ پاڵپشتیکردنی وەرزشی ویلیام و ماری لە ساڵی ٢٠٢١.<ref>{{Cite web|date=March 25, 2021|title=William & Mary launches $55-million campaign for Tribe Athletics|url=https://www.wtkr.com/sports/william-mary-launches-55-million-campaign-for-tribe-athletics|access-date=April 16, 2021|website=WTKR|language=en}}</ref> لە [[کانوونی دووەم|کانوونی دووەمی]] ٢٠٢١، بۆلی هاوبەشی لەگەڵ ویلیام و ماری کرد بۆ بەرهەمهێنانی زنجیرەیەک کۆرس بۆ خوێندکاران لە سەنتەری بۆلی بۆ فێربوون و نایاب بوون لە دارایی.<ref>{{Cite web|title=Eldridge Partners with William & Mary to Develop New Course Offerings for The Boehly Center|url=https://mason.wm.edu/news/2021/eldridge-partners-with-william-and-mary-to-develop-new-course-offerings-for-the-boehly-center.php|access-date=September 11, 2021|website=mason.wm.edu|language=en}}</ref> هەروەها چالاکانە بەشدارە لە ڕێکخراوە جۆراوجۆرەکان، لەوانە دۆزینەوەی چارەسەرێک بۆ [[سەرئێشە|نەخۆشی سەر ئێشە]] و [[ئیفلیجی|ئیفلیجەکان]] (دەموچاو) ، قوتابخانەی برەنسویک، ڕێکخراوی [[شێرپەنجەی پرۆستات|شێرپەنجی پرۆستات]]، و دامەزراوەی تیشکدانەوەی دەنگ.<ref>{{Cite web|title=Todd L. Boehly - Co-founder, Chairman & CEO at Eldridge|url=https://theorg.com/org/eldridge/team/todd-l-boehly|access-date=April 27, 2021|website=THE ORG|language=en}}</ref><ref name="Observer32">{{Cite web|last=Dan Duray|date=June 24, 2013|title=Todd Boehly and Alexander Nemerov Join Guggenheim Foundation Board|url=http://observer.com/2013/06/todd-boehly-and-alexander-nemerov-join-guggenheim-foundation-board/|website=Observer}}</ref><ref name="William22">{{Cite web|date=November 13, 2014|title=W&M receives gift to fund new finance center in Business School|url=https://www.wm.edu/news/stories/2014/wm-receives-gift-to-fund-new-finance-center-in-business-school123.php|website=[[College of William & Mary]]}}</ref><ref name="milk22">{{Cite web|date=May 22, 2019|title=Todd Boehly|url=https://www.milkeninstitute.org/events/conferences/global-conference/2019/speaker-detail/37251|publisher=[[Milken Institute]]}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:Pages with unreviewed translations]] hozyaarxiqd1623nolhyl1lv2cwh0e7 0 214369 967425 959712 2022-08-03T11:34:15Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Argentina - Colombia 2022 (51) (cropped).jpg|youthyears1=٢٠٠٢-٢٠٠٦|youthclubs1=کلەب ئورقیزا|youthyears2=٢٠٠٦-٢٠١٤|youthclubs2=کلەب لیبێرتاد|youthyears3=٢٠١٤-٢٠١٧|youthclubs3=نیوێڵ ئۆڵد بۆیس|years1=٢٠١٧-٢٠١٨|clubs1=نیوێڵ ئۆڵد بۆیس|caps1=١|goals1=٠|years2=٢٠١٧-٢٠١٨|clubs2=دیفێنسا جەستیشیا (خواستن)|caps2=٢١|goals2=١|years3=٢٠١٨-٢٠١٩|clubs3=دیفێنسا جەستیشیا|caps3=٢٥|goals3=٢|years4=٢٠١٩-٢٠٢٢|clubs4=ئەیاکس|caps4=٧٤|goals4=٦|years5=٢٠٢٢-|clubs5=مانچێستەر یونایتد|caps5=٠|goals5=٠|nationalyears1=٢٠١٧|nationalteam1=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین خوار-٢٠ ساڵان|nationalcaps1=٤|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١٩|nationalteam2=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین خوار-٢٣ ساڵان|nationalcaps2=١|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٩-|nationalteam3=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|nationalcaps3=٧|nationalgoals3=٠|club-update=حوزەیران ٢٠٢٢|nationalteam-update=حوزەیران ٢٠٢٢|medaltemplates=}} '''لیساندرۆ مارتینێز''' (لە دایک بووی ١٨ کانوونی دووەمی ١٩٩٨) یاریزانێکی [[تۆپی پێ|تۆپی پێی]] پیشەگەری [[ئەرژەنتین|ئەرژەنتینە]] کە بە شێوەی سەرەکی لە چەپی بەرگری یاری دەکات بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر یوونایتد|مانچێستەر یونایتد]] و هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین مارتینێز دەستی کرد بە کاروانی یاریکردنی لە نیوێڵ ئۆڵد بۆیسی [[ئەرژەنتین|ئەرژەنتینی]] پێش ئەوەی دواتر بچێتە دیفێنسا جەستیشیا لە ٢٠١٧، لە سەرەتادا بە شێوەی خواستن. لە ٢٠١٩، گرێبەستی کرد لەگەڵ یانەی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] و لەوکاتەوە دوو نازناوی ناوخۆی خولی هۆڵەندی و جامێکی هۆڵەندی بردۆتەوە. خەڵاتی باشترین یاریزانی ساڵی ئەیاکسی وەرگرت بۆ وەرزی ٢٠٢١-٢٢. مارتینێز بەشداری کردووە لە ئاستەکانی خوار ٢٠ ساڵ و خوار ٢٣ ساڵی [[ئەرژەنتین]]، پێش ئەوەی یەکەم یاری خۆی بۆ هەڵبژاردەی نیشتیمانی ئەنجام بدات لە [[ئازار (مانگ)|ئازاری]] ٢٠١٩. بەشێک بوو لە پێکهاتەکان کە جامی [[کۆپا ئەمریکای ٢٠٢١|کۆپا ئەمەریکا ٢٠٢١]] و [[فیناڵیسیمای ٢٠٢٢|فیناڵیسما ٢٠٢٢]] بردەوە. == کاروانی یانە == === نیوێڵ ئۆڵد بۆیس === مارتینێز ماوەیەکی گەنجی بەڕێ کرد لەگەڵ کلەب ئرکیزا (گوالیگوای، ئینترێ ڕیۆس)، کلەب لیبێرتاد (گوالیگوای، ئێنترێ ڕیۆس) و نیوێڵ ئۆڵد بۆیس<ref name="Newell's2">{{cite news|title=Lisandro Martínez: Los más chicos aprendemos de los referentes|url=http://www.newellsoldboys.com.ar/page/noticias_futbol/id/1151/title/Lisandro-Martinez-Los-mas-chicos-aprendemos-de-los-referentes|accessdate=14 February 2018|work=Newell's Old Boys|date=13 January 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20180214142203/http://www.newellsoldboys.com.ar/page/noticias_futbol/id/1151/title/Lisandro-Martinez-Los-mas-chicos-aprendemos-de-los-referentes|archive-date=14 February 2018}}</ref><ref name="Youth2">{{cite news|title=Reconocieron a Lisandro Martínez por su desempeño en el fútbol nacional|url=http://eldiadegualeguay.com/p30263/|accessdate=14 February 2018|work=El Dia de Gualeguay|date=14 February 2017}}</ref>. یەکەم یاری پیشەگەری بۆ نیوێڵ کرد لە کۆتا هەفتەی وەرزی ٢٠١٦-١٧، کە بەشداری تەواوی یاریەکەی کرد و دۆڕان لەبەرامبەر گۆدۆی کروز.<ref>{{cite web|date=27 June 2017|title=Newell’s se despide del torneo y de varios referentes|url=https://redaccionrosario.com/2017/06/27/newells-se-despide-del-torneo-y-de-varios-referentes/|access-date=24 June 2022|website=redaccionrosario.com}}</ref> === دیفێنسا جەستیشیا === لە ئابی ٢٠١٧، مارتینێز چووە یانەیەکی تری خولی نایابی [[ئەرژەنتین|ئەرژەنتینی]] ئەویش دیإێنسا جەستیشا بە شێوەی خواستن<ref name="BDFA profile2">{{cite news|title=Lisandro Martínez profile|url=http://www.bdfa.com.ar/jugadores-LISANDRO-MARTINEZ-105493.html|accessdate=14 February 2018|work=BDFA|date=14 February 2018}}</ref><ref name="Joined Defensa2">{{cite news|title=Lisandro Martínez, de Newell´s a Defensa|url=http://www.tycsports.com/futbol/lisandro-martinez-de-newells-defensa|accessdate=14 February 2018|work=TyC Sports|date=11 August 2017}}</ref>. یەکەم بەشداری کردنی بۆ دیفێنسا لە ١٣ [[تشرینی یەکەم]] کە دۆڕاندیان لەبەرامبەر سان لۆرینزۆ. دوای بەشداری کردنی دوو یاری تر، یەکەم گۆڵی کاروانی پیشەگەری تۆمار کرد لە بردنەوەیان لەدەرەوەی یاریگای خۆیان لەبەرامبەر تێمپەرلی<ref name="First goal2">{{cite news|title=Defensa y Justicia aplastó a un Temperley que se hunde|url=https://www.clarin.com/deportes/futbol/temperley/temperley-defensa-justicia-superliga-horario-tv-formaciones_0_H1UUHF2CW.html|accessdate=14 February 2018|work=Clarín|date=5 November 2017}}</ref>. دیفێنسا جەستیشا دواتر پارەی ٥٠٪ کڕینی مارتینێزی دا لە [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠١٨. <ref>{{cite news|title=Newell’s vende la mitad del pase de Lisandro Martínez a Defensa y Justicia|url=https://www.conclusion.com.ar/deportes/newells-vende-la-mitad-del-pase-de-lisandro-martinez-a-defensa-y-justicia/06/2018/|website=conclusion.com.ar|date=4 June 2018|access-date=23 June 2022}}</ref> === ئەیاکس === لە ١٧ ئایاری ٢٠١٩، دیفێنسا جەستیشا ڕایگەیاند کە ڕێکەوتوون بە گرێبەستێک لەگەڵ یانەی خولی [[هۆڵەندی]] [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] بۆ گواستنەوەی لیساندرۆ؛ چاوەڕوانی تێپەڕاندنی پشکنینی پزیشکین<ref name="Defensa y Justicia2">{{cite news|title=Lisandro Martínez será transferido al Ajax de Holanda|url=http://www.defensayjusticia.org.ar/noticias/1114|accessdate=17 May 2019|work=Defensa y Justicia|date=17 May 2019}}</ref>. ئەیاکس بڕی ٧ ملیۆن یۆرۆی دا بە گواستنەوەی لحساندرۆ مارتینێز<ref>{{Cite web|last=Faisal|first=Hammad|date=2022-06-29|title=Lisandro Martinez Analysis {{!}} Can He Play in the Premier League?|url=https://crossbarhub.com/tactical-analysis/lisandro-martinez-analysis/|access-date=2022-07-18|website=CrossBar|language=en-US}}</ref>. ئەیاکس کۆتایی هاتی پشکنینی پزیشکی ڕاگەیاند لە ٢٠ [[ئایار]]، لەگەڵ ئەوەی گواستنەوەکە دەچێتە بواری جێبەجێکردن لە ١ [[تەممووز|تەمووز]].<ref name="Ajax2">{{cite news|title=Ajax verzekert zich van komst Argentijn Lisandro Martínez|url=https://www.ajax.nl/streams/actueel/ajax-verzekert-zich-van-komst-argentijn-lisandro-martinez-.htm|accessdate=20 May 2019|work=Ajax|date=20 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190521204623/https://www.ajax.nl/streams/actueel/ajax-verzekert-zich-van-komst-argentijn-lisandro-martinez-.htm|archive-date=21 May 2019}}</ref> بە گرێبەستێک بۆ ماوەی چوار-ساڵ، لەگەڵ بژاردەی درێژکردنەوە بۆ ساڵێکی تر. بە فەرمی بەشدار نەبوو لەگەڵیان هەتا تەمووز، هەرچەندە لە یاری دۆستانە بەشدار بوو لە حوزەیران لەگەڵ کویک ٢٠ و ئئاب. یەکەم یاری فەرمی کرد لە جامی قەڵغانی [[یۆهان کرۆیف]] ٢٠١٩ لە بەرامبەر [[ئایندھۆڤن|ئایندهۆڤن]]، کە ئەیاکس نازناوەکەی بردەوە بە بردنەوە بە جیاوازی دوو گۆڵ. وەک باشترین یاریزانی یاری دیاری کرا لە دووەم یاری خولی هۆڵەندی؛ لە بردنەوە بەرامبەر ئمێن.<ref name="AS12">{{cite news|title=NB: 'Waarom zou je Tadic niet als eerste spits zien?'|url=http://www.ajaxshowtime.com/index.php/article/bijzaken-en-geruchten/124718/nb-waarom-zou-je-tadic-niet-als-eerste-spits-zien|accessdate=10 August 2019|work=Ajax Showtime|date=10 August 2019}}</ref> مارتینێز یەکەم گۆڵی خۆی بۆ [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] تۆمار کرد لە ٢٨ [[ئەیلوول|ئەیلول]]، کە یەکەم گۆڵی بردنەوەکەیان بوو لە بەرامبەر گرۆنگێن لە یاریگای [[یۆھان کرۆیف|یۆهان کرۆیف]].<ref name="TYC12">{{cite news|title=Ajax venció a Groningen y sigue como líder de la Eredivisie|url=https://www.tycsports.com/futbol-internacional/ajax-vencio-a-groningen-y-sigue-como-lider-de-la-eredivisie-20190928.html|accessdate=28 September 2019|work=TyC Sports|date=28 September 2019}}</ref> دووبارە گۆڵی تۆمار کرد لە بەرامبەر ئۆترێخت لە تشرینی دووەم، لەو وەرزەدا کە بە هۆی پەتای کۆرۆنا وەرزەکە تەواو نەکرا و وەستێنرا. لە یەکەم یاری وەرزی ٢٠٢٠-٢١، مارتینێز گۆڵی سێیەمی خۆی تۆمار کرد بۆ ئەیاکس لە بردنەوەیان لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر والویجک لە ٢٠ ئەیلول. لە کۆتا وەرزیدا لە یانەی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] وەکو باشترین یاریزانی ساڵی یانەکە هەڵبژێردرا.<ref>{{Cite web|title=Martinez voted as the player of the year of Ajax|url=https://bestarabcasino.com/betting-site/sports/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> === مانچێستەر یونایتد === لە ١٧ی تەمووزی ٢٠٢٢، [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر یوونایتد|مانچێستەر یونایتد]] ڕایگەیاند کە گەیشتونەتە ڕێکەوتن لەگەڵ [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] بە مەبەستی گواستنەوەی مارتینێز بە نرخێکی سەرەتایی ٥٧.٣٧ ملیۆن یۆرۆ کە لە ڕێگەی گۆڕانکاریەکان بگاتە ٦٧.٣٧ ملیۆن [[یۆرۆ]].<ref name="Price details2">{{cite news|title=Ajax and Manchester United reach agreement on Lisandro Martínez|url=https://english.ajax.nl/articles/ajax-and-manchester-united-reach-agreement-on-lisandro-martinez/|date=17 July 2022}}</ref><ref name="Manchester United transfer2">{{cite news|title=TRANSFER NEWS: AGREEMENT REACHED FOR MARTINEZ|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-reach-agreement-with-ajax-for-transfer-of-lisandro-martinez|date=17 July 2022}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == مارتینێز چوار جار یاری کردووە بۆ پێکهاتەی خوار-٢٠ ساڵی [[ئەرژەنتین]] لە پاڵەوانێتی تۆپی پێی لاوانی [[ئەمریکای باشوور|ئەمریکای باشور]] ٢٠١٧ کە لە [[ئیکوادۆر]] ئەنجام درا.<ref name="U20s 12">{{cite news|title=Se terminó el año para los juveniles|url=http://www.afa.com.ar/6363/lista-para-la-semana-que-viene|accessdate=14 February 2018|work=Argentine Football Association|date=29 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20190308080850/http://www.afa.com.ar/6363/lista-para-la-semana-que-viene|archive-date=8 March 2019|url-status=dead}}</ref> یەکەم دانەیان لە قۆناغی یەکەمدا بوو لە دژی [[ڤێنیزوێلا|ڤێنزوێلا]]، لە کاتێکدا سێ یاریەکەی تر لە قۆناغی کۆتاییدا بوو کە ئەرژەنتین چوارەم بوو و هەروەها سەرکەوت بۆ جامی جیهانی خوار-٢٠ ساڵانی فیفا لە ٢٠١٧ کە لە [[کۆریای باشوور|کۆریای باشور]] ئەنجام دەدرا. بانگهێشت کرا بۆ جامی جیهانی خوار-٢٠ ساڵان بەڵام هیچ بەشداریەکی نەکرد، تەنیا یەکجار لەسەر کورسی یەدەگ بوو لەبەرامبەر [[گینیا]]. <ref name="U20s 22">{{cite news|title=Argentina Sub 20 regresa a los trabajos en Ezeiza con miras al mundial de la categoría|url=http://conmebol.com/es/argentina-sub-20-regresa-los-trabajos-en-ezeiza-con-miras-al-mundial-de-la-categoria|accessdate=14 February 2018|work=CONMEBOL|date=27 March 2017}}</ref>مارتینێز یەکەم بەشداری هەبوو بۆ ئاستی خوار-٢٣ ساڵانی ئەرژەنتین،<ref>{{cite web|title=Lisandro Martínez|url=https://www.besoccer.com/player/lisandro-martinez-357579|access-date=23 June 2022|website=besoccer.com}}</ref> کە بردنەوەی یاریەکی دۆستانە بوو ٥-٠ لە بەرامبەر [[بۆلیڤیا]] لە ئەیلولی ٢٠١٩.<ref>{{cite web|title=Argentina U-23 5–0 Bolivia U-23|url=https://www.besoccer.com/match/argentina-sub-23/bolivia-sub-23/2019596145|access-date=23 June 2022|website=besoccer.com}}</ref><ref name="AFA22">{{cite news|title=La Selección Sub 23 jugará ante Bolivia desde las 19, en el estadio de Banfield|url=https://www.afa.com.ar/es/posts/la-seleccion-sub-23-enfrentara-a-bolivia-desde-las-19-en-el-estadio-de-banfield|accessdate=4 September 2019|work=AFA|date=3 September 2019}}</ref> لە ئازاری ٢٠١٩، مارتینێز یەکەم بانگهێشتی پێگەیشت بۆ هەڵبژاردەی سەرەکی.<ref name="AFA12">{{cite news|title="Hay que trabajar para el futuro de la Selección"|url=http://www.afa.com.ar/11551/hay-que-trabajar-para-el-futuro-de-la-seleccion|accessdate=7 March 2019|work=AFA|date=7 March 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190327172431/http://www.afa.com.ar/11551/hay-que-trabajar-para-el-futuro-de-la-seleccion|archive-date=27 March 2019|url-status=dead}}</ref> یەکەم یاری ئەنجامدا و لە [[مەدرید]] دۆڕان بە [[ڤێنیزوێلا|ڤێنزوێلا]] لە ٢٢ ئازار. مارتینێز یەک بەشداری هەبوو لە [[کۆپا ئەمریکای ٢٠٢١]]، کە ئەرژەنتین بردیەوە.<ref name="ca20212">{{cite web|date=11 July 2021|title=Argentina 1–0 Brazil|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57776158|access-date=23 June 2022|publisher=BBC Sport}}</ref> لەسەر کورسی یەدەگ مایەوە لە بردنەوەی [[ئەرژەنتین]] ٣-٠ لە بەرامبەر [[ئیتالیا|ئیتاڵیا]] لە [[فیناڵیسیمای ٢٠٢٢|فیناڵیسمای ٢٠٢٢]].<ref name="finalissima2">{{cite news|url=https://www.bbc.com/sport/football/61653337|title=Italy 0–3 Argentina: Messi and Di Maria shine in impressive Finalissima win|publisher=BBC Sport|date=1 June 2022|access-date=2 June 2022}}</ref> == شێوازی یاریکردن == مارتینێز بە شێوەی سەرەکی لە [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەرگریکار]] یاری دەکات، هەرچەندە دەتوانێت لە بەرگریکاری لا یاخود ناوەندی یاریگا یاری بکات، کە لەو جێگایانە یاری کردووە پێشتر بۆ دیفێنسا جەستیشیا و [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]]<ref name="CLA12">{{cite news|title=Lisandro Martínez, de la infancia humilde en Gualeguay al lujo del Ajax goleador: “Estaría bueno que los futbolistas ayudemos más a los que lo necesitan”|url=https://www.clarin.com/deportes/lisandro-martinez-infancia-humilde-gualeguay-lujo-ajax-goleador-bueno-futbolistas-ayudemos-necesitan-_0_y8SOo0PBl.html|accessdate=27 December 2020|work=Clarín|date=26 October 2020}}</ref><ref name="TG12">{{cite news|title=Ten exciting Champions League debutants to watch this week|url=https://www.theguardian.com/football/who-scored-blog/2019/sep/17/champions-league-debuts-exciting-this-week|access-date=18 September 2019|work=The Guardian|date=17 September 2019}}</ref>. ئەو لە بەرگریکار بە تۆپی یاری دەکات و ناسراوە بە پاسی درێژ و هێز خستنە سەر تۆپ.<ref>{{cite news|title=Ronaldo’s bombshell shows how far Man Utd have fallen. It might be just what they need|url=https://www.foxsports.com.au/football/premier-league/teams/manchester-united/epl-2022-cristiano-ronaldo-transfer-news-manchester-united-erik-ten-hag-chelsea-premier-league-latest-update/news-story/d78c653e261c296e400c36b7a1402b65|website=foxsports.com.au|date=6 July 2022|access-date=8 July 2022}}</ref> <ref>{{cite news|title=Transfer window: 10 bargain signings of the summer so far|url=https://www.theguardian.com/football/who-scored-blog/2019/jul/03/transfer-window-bargain-deals-summer|website=theguardian.com|date=3 July 2019|access-date=8 July 2022}}</ref>لە وەرزی ٢٠٢١-٢٢ خولی هۆڵەندی، بە تێکڕا زۆرترین پاسی داوە لە هەر ٩٠ خولەکێکدا لە ئاست هەر یاریزانێکی تر.<ref>{{cite news|title=Lisandro Martinez: Man Utd and Arsenal transfer target has shone for Ajax and offers brains, brawn and versatility|url=https://www.skysports.com/football/news/11095/12646170/lisandro-martinez-man-utd-and-arsenal-transfer-target-has-shone-for-ajax-and-offers-brains-brawn-and-versatility|website=skysports.com|date=13 July 2022|access-date=13 July 2022}}</ref> == ئامارەکان == === یانە === {{Updated|١٧ نیسانی ٢٠٢٢}}<ref name="Soccerway profile">{{cite web|title=Lisandro Martínez profile|url=https://int.soccerway.com/players/lisandro-martinez/471671/|website=Soccerway|access-date=23 June 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |لیگا ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !دابەشکردن !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |نیوێڵ ئۆڵد بۆیس |٢٠١٦-١٧ |جامی یەکەمی ئەرجەنتین |1 |0 |0 |0 | colspan="2" | - | colspan="2" |سینەما | colspan="2" | - |1 |0 |- |٢٠١٧ ١٨ |جامی یەکەمی ئەرجەنتین |0 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !1 !0 !0 !0 ! colspan="2" |- !0 !0 ! colspan="2" |- !1 !0 |- |دیفێنسا جەستیشیا |٢٠١٧ ١٨ |جامی یەکەمی ئەرجەنتین |٢١ |1 |1 |0 | colspan="2" | - | |0 | colspan="2" | - |٢٤ |1 |- | rowspan="2" |دیفێنسا جەستیشیا |٢٠١٨ ١٩ |جامی یەکەمی ئەرجەنتین |٢٥ |2 |0 |0 |2 |0 | |0 | colspan="2" | - |٣٤ |2 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٤٦ !3 !1 !0 !2 !0 !٩ !0 ! colspan="2" |- !58 !3 |- | rowspan="4" |ئەیاکس |٢٠١٩ ٢٠ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا|ئێریدیاڤیسیا]] |٢٤ |2 |٤ |0 | colspan="2" | - |{{تێبینی|Ten appearances in [[UEFA Champions League]], two appearances in [[UEFA Europa League]]}} |0 | |0 |٤١ |2 |- |٢٠٢٠-٢١ |ئێریدیاڤیسیا |٢٦ |3 |5 |0 | colspan="2" | - |[١١] |0 |0 |0 |42 |3 |- |٢٠٢١ |ئێریدیاڤیسیا |٢٤ |1 |٤ |0 | colspan="2" | - | |0 | |0 |٣٧ |1 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !74 !٦ !١٣ !0 ! colspan="2" |- !٣١ !0 !2 !0 !120 !٦ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٢١ !٩ !١٤ !0 !2 !0 !٤٠ !0 !2 !0 !١٧٩ !٩ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {{Updated|٥ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref>{{NFT player |id=73957 |name=Lisandro Martínez |access-date=1 July 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی بە پێی ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !ئەپەکان !ئامانجەکان |- | rowspan="3" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین|ئەرجەنتین]] |٢٠١٩ |1 |0 |- |٢٠٢١ |3 |0 |- |2022 |3 |0 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !7 !0 |} == خەڵاتەکان == '''ئەیاکس''' * خولی هۆڵەندی : ٢٠٢٠-٢١ ، ٢٠٢١-٢٢ * جامی هۆڵەندی : ٢٠٢٠-٢١ * قەڵغانی یۆهان کرۆیف : ٢٠١٩ '''ئەرژەنتین''' * کۆپا ئەمەریکا : ٢٠٢١ * فیناڵیسما :٢٠٢٢ '''تاکەکەسی''' * باشترین یاریزانی ساڵی ئەیاکس (Rinus Michels Award): ٢٠٢١-٢٢<ref>{{Cite web|title=Martínez verkozen tot Speler van het Jaar|url=https://www.ajax.nl/artikelen/martinez-verkozen-tot-speler-van-het-jaar/#:~:text=Lisandro%20Mart%C3%ADnez%20is%20woensdag%20uitgeroepen,de%20Rinus%20Michels%20Award%20uitgereikt.|publisher=Ajax.nl|language=nl}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانە براوەکانی کۆپا ئەمریکا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئارجەنتینی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئارجەنتینی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٨]] dbdkzdj3hatyfe5nk2bitly8a7cejzl 0 214460 967435 959742 2022-08-03T11:39:27Z Aram 25981 زیادکردنی بەستەر بۆ [[پارێزگای کۆتایک]] wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای ئارارات''' ({{بە ئەرمەنی|Արարատ}}) پارێزگایەکی (مارز)ی [[ئەرمینیا]]یە. پایتەخت و گەورەترین شارەکەی شارۆچکەی [[ئارتاشات]]ە. ئەم پارێزگایە لە [[چیای ئارارات]] لە کتێبی پیرۆزدا ناونراوە. لە ڕۆژاواوە لەگەڵ [[تورکیا]] و لە باشوورەوە لەگەڵ کۆماری خۆسەری نەخچیڤانی [[ئازەربایجان]] ھاوسنوورە. گەمارۆ دەدات بە دەرچەی کەرکی لە ناخیچێڤان کە لە مانگی ئایاری ١٩٩٢ لە کاتی جەنگی یەکەمی ناگۆرنۆ-قەرەباغەوە لەلایەن ئەرمینیا کۆنترۆڵکراوە. لە ڕووی ناوخۆیییەوە، ئارارات لە باکووری ڕۆژاواوە لەگەڵ پارێزگای ئارماڤیر، لە باکوورەوە لەگەڵ [[پارێزگای کۆتایک]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ پارێزگای گێغارکونیک، لە باشووری ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ پارێزگای ڤایۆتس دزۆر و لە باکوورەوە لەگەڵ شاری یەریڤان ھاوسنوورە. بەپێی سەرژمێری فەرمی ساڵی ٢٠١١ ژمارەی دانیشتووانی ئارارات ٢٦٠٣٦٧ کەسە (٧٤١٠٣ پیاو و ١٣٣١٤٦ ژن)، کە نزیکەی ٨٫٦٪ی تەواوی دانیشتووانی ئەرمینیا پێکدەھێنێت.<ref>{{Cite web|url=https://armstat.am/am/?nid=535|title=ՀՀ Արարատի մարզի ցուցանիշները / Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրական կոմիտե|website=armstat.am}}</ref> == کشتوکاڵ == بەھۆی ئەوەی ئەم پارێزگایە دەکەوێتە دەشتی بەپیتی ئارارات، بەشداری دەکات بە ١٥٪ لە کۆی بەرھەمی کشتوکاڵی ساڵانەی [[ئەرمینیا]].<ref>{{Cite web|url=http://www.armstat.am/file/RegStat/marz/MARZ_03.pdf|title=Armstat: Ararat}}</ref> نزیکەی ٧٥٪ (١٥٦٧ کم٢)ی کۆی ڕووبەری پارێزگاکە زەوی کشتوکاڵییە، کە ١٧٫٢٣٪ (٢٧٠ کم٢)یان زەوییە کشتوکاڵییەکانن.<ref>{{Cite web|url=https://r2e2.am/am/|title=R2E2 – Հայաստանի վերականգնվող Էներգետիկայի և էներգախնայողության հիմնադրամ}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:پارێزگای ئارارات]] [[پۆل:پارێزگاکانی ئەرمەنستان|ئارارات]] rbko6y0hzb18r6imjmzgve4w02ra0km 0 214470 966957 959847 2022-08-02T13:49:35Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[ئالدۆس هەکسلی]]ی گواستەوە بۆ [[ئالدۆس ھەکسلی]]: چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:LEONARD_HUXLEY_1860-1933_JULIAN_HUXLEY_1887-1975_ALDOUS_HUXLEY_1894-1963_Men_of_Science_and_Letters_lived_here.jpg|وێنۆک|تابلۆی شین لە 16 Bracknell Gardens, Hampstead، لەندەن، یادکردنەوەی ئەلدوس، براکەی جوولیان و باوکی لیۆنارد]] '''ئەلدوس لیۆنارد ھەکسلی''' (٢٦ی تەممووزی ١٨٩٤) نووسەر و فەیلەسوفێکی ئینگلیزی بوو.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8PHKq723vpUC&pg=PA366|title=Aldous Huxley|date=1975|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-15915-9|editor-last=Watt|editor-first=Donald|page=366|quote=Inge's agreement with Huxley on several essential points indicates the respect Huxley's position commanded from some important philosophers … And now we have a book by Aldous Huxley, duly labelled ''The Perennial Philosophy''. … He is now quite definitely a mystical philosopher.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Sion|first=Ronald T.|url=https://books.google.com/books?id=77ithOrxlgMC&pg=PA2|title=Aldous Huxley and the Search for Meaning: A Study of the Eleven Novels|date=2010|publisher=McFarland & Company, Inc.|isbn=978-0-7864-4746-6|page=2|quote=Aldous Huxley, as a writer of fiction in the 20th century, willingly assumes the role of a modern philosopher-king or literary prophet by examining the essence of what it means to be human in the modern age. … Huxley was a prolific genius who was always searching throughout his life for an understanding of self and one's place within the universe.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Reiff|first=Raychel Haugrud|title=Aldous Huxley: Brave New World|publisher=Marshall Cavendish Corporation|year=2010|isbn=978-0-7614-4278-3|page=7|quote=He was also a philosopher, mystic, social prophet, political thinker, and world traveler who had a detailed knowledge of music, medicine, science, technology, history, literature and Eastern religions.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Sawyer|first=Dana|url=https://books.google.com/books?id=_uIdAQAAIAAJ&q=aldous+huxley+philosopher|title=Aldous Huxley: A Biography|publisher=Crossroad Publishing Company|year=2002|isbn=978-0-8245-1987-2|page=187|quote=Huxley was a philosopher but his viewpoint was not determined by the intellect alone. He believed the rational mind could only speculate about truth and never find it directly.|author-link=Dana Sawyer|access-date=10 April 2016}}</ref> ئەو نزیکەی ٥٠ کتێبی نووسیوە، ھەردوو ڕۆمان و کاری ناخەیاڵی نووسیوە، ھەروەھا وتار و شیعریشی بە بەرفراوانی نووسیوە.<ref>Raychel Haugrud Reiff, ''Aldous Huxley: Brave New World'', Marshall Cavendish (2009), p. 101</ref><ref>[[Dana Sawyer]] in M. Keith Booker (ed.), ''Encyclopedia of Literature and Politics: H–R'', Greenwood Publishing Group (2005), p. 359</ref> لە بنەماڵەیەکی بەناوبانگ بەناوی ھەکسلی لەدایکبووە، لە کۆلێژی بالیۆل لە زانکۆی ئۆکسفۆرد خوێندنی تەواو کردووە، بە بڕوانامەی بەکالۆریۆس لە ئەدەبی ئینگلیزی. لە سەرەتای پیشەکەیدا، کورتەچیرۆک و شیعرەکانی بڵاوکردەوە و سەرنووسەری گۆڤاری ئەدەبی ''بەناوی ھۆنراوەی ئۆکسفۆرد'' بوو، پێش ئەوەی دەست بکات بە بڵاوکردنەوەی نووسینەکانی گەشتکردن، ساتییەر، و سیناریۆ. دوایین بەشی ژیانی لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بەسەر برد و لە لۆس ئەنجلس ژیاوە لە ساڵی ١٩٣٧ تا مردنی.<ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/expat/expatlife/8751943/The-Britons-who-made-their-mark-on-LA.html|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/expat/expatlife/8751943/The-Britons-who-made-their-mark-on-LA.html|archive-date=11 January 2022|title=The Britons who made their mark on LA|work=[[The Daily Telegraph]]|date=11 September 2011|access-date=5 July 2018}}</ref> لە کۆتایی ژیانیدا، ھەکسلی بە شێوەیەکی بەربڵاو بە یەکێک لە ڕۆشنبیرە بەناوبانگەکانی سەردەمی خۆی ناسرا. نۆ جار پاڵێوراوە بۆ [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبڵی]] ئەدەبی و لە ساڵی ١٩٦٢ لەلایەن کۆمەڵەی شاھانەی ئەدەبییەوە ھەڵبژێردرا بۆ ھاوڕێی ئەدەبی.<ref>[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=4397 "Nomination Database: Aldous Huxley"]. Nobel Prize.org. Retrieved 19 March 2015</ref> ھەکسلی ئاشتیخواز بوو. حەزی لە ئەفسانەی فەلسەفی و گەردوونیزم بوو، باسی ئەم بابەتانە دەکات بە کارەکانی وەک ''فەلسەفەی ھەمیشەیی'' (١٩٤٥) کە ھاوشێوەی نێوان ئەفسانەیی ڕۆژاوایی و [[فەلسەفەی ڕۆژھەڵاتی|ڕۆژھەڵاتی]] و ''دەروازەکانی تێگەیشتن'' (١٩٥٤) کە ئەزموونی دەروونی خۆی لەگەڵ مێسکالین لێکدەداتەوە.<ref>{{Cite book|last=Thody|first=Philipe|title=Huxley: A Biographical Introduction|publisher=Scribner|year=1973|isbn=978-0-289-70188-1}}</ref><ref>{{Cite book|last=David K. Dunaway|url=https://books.google.com/books?id=UFasAs0EHU8C&pg=PA90|title=Aldous Huxley Recollected: An Oral History|publisher=Rowman Altamira|year=1995|isbn=978-0-7619-9065-9|page=90}}</ref> لە بەناوبانگترین ڕۆمانەکەی «جیھانێکی نوێی ئازا» Brave New World (١٩٣٢) و کۆتا ڕۆمانەکەی «دوورگە» (١٩٦٢) دا، تێڕوانینی خۆی بۆ دیستۆپیا و [[یوتۆپیا]] (ناشوێن) پێشکەش کرد. [[پەڕگە:Aldous_Huxley_by_Low.jpg|وێنۆک|ئەلدۆس ھەکسلی لەلایەن لۆ (١٩٣٣)]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|وێژە|ژیاننامە|فەلسەفە|شانشینی یەکگرتوو}} [[پۆل:فەیلەسووفانی کلتوور]] [[پۆل:فەیلەسووفانی ئەخلاق]] [[پۆل:نووسەرانی کورتەچیرۆکی ئینگلیز]] [[پۆل:دوور لە وڵاتانی ئینگلیز لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:مردنەکان بەھۆی شێرپەنجە لە کالیفۆرنیا]] [[پۆل:کۆچەرانی ئینگلیز لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:وتارنووسەکانی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:مردووانی ١٩٦٣]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] 15p8sc0jz7t6e2g9sinw8mhn04s2lyx 966961 966957 2022-08-02T13:55:27Z Aram 25981 شائەمراز، نوێکردنەوەی پۆلەکان، +٢ دەروازە wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:LEONARD HUXLEY 1860-1933 JULIAN HUXLEY 1887-1975 ALDOUS HUXLEY 1894-1963 Men of Science and Letters lived here.jpg|وێنۆک|تابلۆی شین لە 16 Bracknell Gardens, Hampstead، لەندەن، یادکردنەوەی ئەلدوس، براکەی جوولیان و باوکی لیۆنارد]] '''ئەلدوس لیۆنارد ھەکسلی''' (٢٦ی تەممووزی ١٨٩٤) نووسەر و فەیلەسوفێکی ئینگلیزی بوو.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8PHKq723vpUC&pg=PA366|title=Aldous Huxley|date=1975|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-15915-9|editor-last=Watt|editor-first=Donald|page=366|quote=Inge's agreement with Huxley on several essential points indicates the respect Huxley's position commanded from some important philosophers … And now we have a book by Aldous Huxley, duly labelled ''The Perennial Philosophy''. … He is now quite definitely a mystical philosopher.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Sion|first=Ronald T.|url=https://books.google.com/books?id=77ithOrxlgMC&pg=PA2|title=Aldous Huxley and the Search for Meaning: A Study of the Eleven Novels|date=2010|publisher=McFarland & Company, Inc.|isbn=978-0-7864-4746-6|page=2|quote=Aldous Huxley, as a writer of fiction in the 20th century, willingly assumes the role of a modern philosopher-king or literary prophet by examining the essence of what it means to be human in the modern age. … Huxley was a prolific genius who was always searching throughout his life for an understanding of self and one's place within the universe.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Reiff|first=Raychel Haugrud|title=Aldous Huxley: Brave New World|publisher=Marshall Cavendish Corporation|year=2010|isbn=978-0-7614-4278-3|page=7|quote=He was also a philosopher, mystic, social prophet, political thinker, and world traveler who had a detailed knowledge of music, medicine, science, technology, history, literature and Eastern religions.}}</ref><ref>{{Cite book|last=Sawyer|first=Dana|url=https://books.google.com/books?id=_uIdAQAAIAAJ&q=aldous+huxley+philosopher|title=Aldous Huxley: A Biography|publisher=Crossroad Publishing Company|year=2002|isbn=978-0-8245-1987-2|page=187|quote=Huxley was a philosopher but his viewpoint was not determined by the intellect alone. He believed the rational mind could only speculate about truth and never find it directly.|author-link=Dana Sawyer|access-date=10 April 2016}}</ref> ئەو نزیکەی ٥٠ کتێبی نووسیوە، ھەردوو ڕۆمان و کاری ناخەیاڵی نووسیوە، ھەروەھا وتار و شیعریشی بە بەرفراوانی نووسیوە.<ref>Raychel Haugrud Reiff, ''Aldous Huxley: Brave New World'', Marshall Cavendish (2009), p. 101</ref><ref>[[Dana Sawyer]] in M. Keith Booker (ed.), ''Encyclopedia of Literature and Politics: H–R'', Greenwood Publishing Group (2005), p. 359</ref> لە بنەماڵەیەکی بەناوبانگ بەناوی ھەکسلی لەدایکبووە، لە کۆلێژی بالیۆل لە زانکۆی ئۆکسفۆرد خوێندنی تەواو کردووە، بە بڕوانامەی بەکالۆریۆس لە ئەدەبی ئینگلیزی. لە سەرەتای پیشەکەیدا، کورتەچیرۆک و شیعرەکانی بڵاوکردەوە و سەرنووسەری گۆڤاری ئەدەبی ''بەناوی ھۆنراوەی ئۆکسفۆرد'' بوو، پێش ئەوەی دەست بکات بە بڵاوکردنەوەی نووسینەکانی گەشتکردن، ساتییەر، و سیناریۆ. دوایین بەشی ژیانی لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بەسەر برد و لە لۆس ئەنجلس ژیاوە لە ساڵی ١٩٣٧ تا مردنی.<ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/expat/expatlife/8751943/The-Britons-who-made-their-mark-on-LA.html|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/expat/expatlife/8751943/The-Britons-who-made-their-mark-on-LA.html|archive-date=11 January 2022|title=The Britons who made their mark on LA|work=[[The Daily Telegraph]]|date=11 September 2011|access-date=5 July 2018}}</ref> لە کۆتایی ژیانیدا، ھەکسلی بە شێوەیەکی بەربڵاو بە یەکێک لە ڕۆشنبیرە بەناوبانگەکانی سەردەمی خۆی ناسرا. نۆ جار پاڵێوراوە بۆ [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبڵی]] ئەدەبی و لە ساڵی ١٩٦٢ لەلایەن کۆمەڵەی شاھانەی ئەدەبییەوە ھەڵبژێردرا بۆ ھاوڕێی ئەدەبی.<ref>[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=4397 "Nomination Database: Aldous Huxley"]. Nobel Prize.org. Retrieved 19 March 2015</ref> [[پەڕگە:Aldous Huxley by Low.jpg|وێنۆک|ئەلدۆس ھەکسلی لەلایەن لۆ (١٩٣٣)]] ھەکسلی ئاشتیخواز بوو. حەزی لە ئەفسانەی فەلسەفی و گەردوونیزم بوو، باسی ئەم بابەتانە دەکات بە کارەکانی وەک ''فەلسەفەی ھەمیشەیی'' (١٩٤٥) کە ھاوشێوەی نێوان ئەفسانەیی ڕۆژاوایی و [[فەلسەفەی ڕۆژھەڵاتی|ڕۆژھەڵاتی]] و ''دەروازەکانی تێگەیشتن'' (١٩٥٤) کە ئەزموونی دەروونی خۆی لەگەڵ مێسکالین لێکدەداتەوە.<ref>{{Cite book|last=Thody|first=Philipe|title=Huxley: A Biographical Introduction|publisher=Scribner|year=1973|isbn=978-0-289-70188-1}}</ref><ref>{{Cite book|last=David K. Dunaway|url=https://books.google.com/books?id=UFasAs0EHU8C&pg=PA90|title=Aldous Huxley Recollected: An Oral History|publisher=Rowman Altamira|year=1995|isbn=978-0-7619-9065-9|page=90}}</ref> لە بەناوبانگترین ڕۆمانەکەی «جیھانێکی نوێی ئازا» Brave New World (١٩٣٢) و کۆتا ڕۆمانەکەی «دوورگە» (١٩٦٢) دا، تێڕوانینی خۆی بۆ دیستۆپیا و [[یوتۆپیا]] (ناشوێن) پێشکەش کرد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|وێژە|ژیاننامە|فەلسەفە|شانشینی یەکگرتوو|ئینگلتەرا|چیلی}} [[پۆل:ئالدۆس ھەکسلی| ]] [[پۆل:دوور لە وڵاتانی ئینگلیز لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:فەیلەسووفانی ئەخلاق]] [[پۆل:فەیلەسووفانی کلتوور]] [[پۆل:کۆچەرانی ئینگلیز لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردنەکان بەھۆی شێرپەنجە لە کالیفۆرنیا]] [[پۆل:مردووانی ١٩٦٣]] [[پۆل:نووسەرانی کورتەچیرۆکی ئینگلیز]] [[پۆل:وتارنووسەکانی سەدەی ٢٠ەم]] 8c5cn2s7uf3v6qjy4fuqc51toiznoq4 0 214475 967309 959650 2022-08-02T22:29:42Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''عەبدوڵڵا کوڕی حارس کوڕی عەبدولعوزای سەعدی''' برای شیری [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەدە]] و گوتراوە یەکێکە لە ھاوەڵان، دایکی [[حەلیمەی سەعدیە|حەلیمەی سەعدییەیە]] و باوکی حارس کوڕی عەبدولعوزایە، گوتراوە خۆی و باوکی موسڵمان بوون و موسڵمانی چاکبوون.<ref>{{Cite web|title=عبد الله بن الحارث السعدي أسرته|url=https://arbyy.com/detail1085262123.html|access-date=2022-07-22|website=arbyy.com}}</ref><ref>{{Cite web|title=فصل: (6310) عبد الله بن الحارث بن عبد العزى بن رفاعة السعدي{{!}}نداء الإيمان|url=http://www.al-eman.com/الكتب/الإصابة‏%20في%20تمييز%20الصحابة%20**/(6310)%20عبد%20الله%20بن%20الحارث%20بن%20عبد%20العزى%20بن%20رفاعة%20السعدي%20/i216&d106968&c&p1|access-date=2022-07-22|website=www.al-eman.com}}</ref><ref>البداية والنهاية/الجزء الثاني/رضاعه عليه الصلاة والسلام من حليمة</ref> == سەرچاوەکان == {{محەممەد٢}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام|محەممەد|مێژووی ئیسلام|ژیاننامە}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ھاوەڵەکان]] 66oi14qr5jz1ykkmpswskcn5pbfvcie 0 214477 967149 960248 2022-08-02T19:27:51Z مامۆستا 39489 wikitext text/x-wiki {{ئامادەکردن}} '''بیلالی حەبەشی''' یان '''بیلالی کوڕی ڕەباح''' هاوەڵی [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەد]] و یەکەمین [[بانگ|بانگبێژی]] [[ئیسلام]] و یەکەمین کۆیلە بوو کە موسڵمان بووە، ناوی تەواوی بیلالی کوڕی ڕەباحی قوڕەشی تەمیمییە و ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە بۆ حەبەشە کە وڵاتی [[ئیتیۆپیا|ئەسیوبیای]] ئێستا دەکات، بیلال لەوانە بووە کە لەسەرەتاکانی بانگەوازی ئیسلام موسڵمان بووە و بی دەسەڵات بووە، هەر لە منداڵییەوە کراوە بە کۆیلە و بە هۆزی [[بەنوو جومەح]] فرۆشراوە و کراوە بە کۆیلەی [[ئومەیە کوڕی خەلەف|ئومەیەی کوڕی خەلەف]] و بووە بە ژێردەستەی ئەو، چونکە کەسێکی ڕەشپێست و کەڵەگەت بووە هەمیشە کاری قورسی پێکراوە و پەراوێز و پشتگوێ خراوە. موسڵمانبوون و ئەشکەنجەدانی بیلال لە پێشەنگی ئەو حەوت کەسە بوو کە بە ئاشکرا باوەڕیان بە ئیسلام هێنا، هەر لەبەر ئەو هۆکارە دووچاری ئازار و ئەشکەنجەیەکی زۆر سەخت بووەوە، بەڵام کەسێکی زۆر ئارامگر بووە چونکە سەرەڕای ئازار و ئەشکەنجەدانی سەختی هەرگیز لە باوەڕەکەی پاشگەز نەبووەوە، هەمیشە لەکاتی ئەشکەنجەدانی دەیوت {{بە عەرەبی|ربي الله، أحد أحد}} واتا: خوای من ئەڵڵایە و تاک و تەنیایە و هاوەڵی نییە، لەدوای ئەشکەنجەدانێکی زۆری [[ئەبووبەکری سدیق]] بڕیاری دا کە لە خاوەنەکەی بیکڕێت و ئازادی کرد، کاتێک [[بانگ]] کرا بە شەرع پێغەمبەر کردی بەیەکەم بانگبێژی ئیسلام. == ژیان == لەکاتی کۆچ کردن بۆ مەدینە بیلالیش کۆچی کرد و لە نێوان بیلال و ئەبو عوبەیدەی کوڕی جەڕاح برایەتی دروستکرا، هەروەها بەشداری هەموو جەنگەکانی ئیسلامی سەردەمی پێغەمبەر ﷺ کردووە، لە جەنگی بەدردا بیلال "ئومەیەی کوڕی خەلەف"ـی کوشت کە پێشتر کۆیلەی ئەو بوو، لە سەردەمی دەسەڵاتی ئەبوبەکری سدیق بیلال داوای کرد کە بەشداری لە جەنگەکانی ئەو کاتە بکات، بەڵام چونکە بێهێز و نەخۆش بوو ئەبوبەکر ڕەتی کردەوە، لە سەردەمی دەسەڵاتی عومەری کوڕی خەتتاب، بیلال مکوڕ بوو کە بەشداری جەنگەکان بکات و جیهاد بکات، بۆیە چووە وڵاتی شام بەشداری لە فەتح کردنی چەند ناوچەیەک کرد و هەر لەوێ مایەوە تا کۆچی دوایی کرد. پێگە و گەورەیی بیلالکاتێک بانگدان و نوێژ لەسەر موسڵمانان فەرزکرا، بیلال وەکوو یەکەمین بانگبێژ لە ئیسلامدا لەلایەن پێغەمبەر ﷺـەوە دیاری کرا، هەروەها لە ساڵی هەشتی کۆچی لە فەتحی مەککەدا پێغەمبەر ﷺ فەرمانی بە بیلال کرد کە بچێتە سەر کەعبەی پیرۆز و بانگ بدات، بەهۆی ئەوەی تۆنی دەنگی ئارامبەخش و دەنگخۆش بووە، پێغەمبەر ﷺ هەر کاتێک کاتی بانگ بوایە بە بیلالی دەفەرموو "ارحنا بها یا بلال"، واتا "ئەی بیلال بەو بانگە ئاراممان بکەرەوە".بیلال له دوای کۆچی دوایی پێغەمبەر ﷺ، هەرگیز نەیتوانی جارێکی تر بانگ بداتەوە، هەرکاتێک کە هەوڵی بانگدانی بدایە کە دەگەیشتە ئەو دێڕەی "اشهد ان محمدا رسول اللە" دڵی پڕ دەبوو و نەیدەتوانی بانگەکە تەواو بکات.عومەر کوڕی خەتتاب هەمیشە دەیوت: "أبو بكر سيدنا، وأعتق سيدنا" واتا: "ئەبوبەکری سەرۆک و پێشەنگمان، بیلالی سەرۆک و پێشەنگی ئێمەی ڕزگار کرد"، بەپێی گێڕانەوەکانی فەرموودەکانی پێغەمبەر ﷺ، بیلال گێڕانەوەی بۆ 44 فەرموودە کردووە. کۆچی دواییبیلالی حەبەشی لە وڵاتی شام کۆچی دوایی کرووە، بەڵام کات و شوێنی مردنەکەی ڕاجیایی لەسەرە، چەند بۆچوونێک دەریدەخات کە لە ساڵی 20ـی کۆچی لە شاری حەلەب کۆچی دوایی کردووە، هەروەها هەندێک دەڵێن بیلالی حەبەشی لە تەمەنی 63 ساڵیدا لە دیمەشق کۆچی دوایی کردووە و هەر لە گۆڕستانی گەورەی دیمەشق نێژراوە، لە کاتی سەرەمەرگیدا فەرموویەتی "غداً نلقى الأحبّة، مُحمداً وحزبه" واتا: "سبەینێ بە خۆشەویستانمان شاد دەبینەوە، بە محەمەد و شوێنکەوتوانی". == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{ھاوەڵان}}{{تووڵی دەروازە|ئیسلام|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٥٨٠]] [[پۆل:مردووانی دەیەی ٦٣٠]] [[پۆل:مردووانی دەیەی ٦٤٠]] 0d7zxweu63uqrsx94cgpj1mi6fjn604 967150 967149 2022-08-02T19:28:39Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{ئامادەکردن}} '''بیلالی حەبەشی''' یان '''بیلالی کوڕی ڕەباح''' ھاوەڵی [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەد]] و یەکەمین [[بانگ|بانگبێژی]] [[ئیسلام]] و یەکەمین کۆیلە بوو کە موسڵمان بووە، ناوی تەواوی بیلالی کوڕی ڕەباحی قوڕەشی تەمیمییە و ڕەچەڵەکی دەگەڕێتەوە بۆ حەبەشە کە وڵاتی [[ئیتیۆپیا|ئەسیوبیای]] ئێستا دەکات، بیلال لەوانە بووە کە لەسەرەتاکانی بانگەوازی ئیسلام موسڵمان بووە و بی دەسەڵات بووە، ھەر لە منداڵییەوە کراوە بە کۆیلە و بە ھۆزی [[بەنوو جومەح]] فرۆشراوە و کراوە بە کۆیلەی [[ئومەیە کوڕی خەلەف|ئومەیەی کوڕی خەلەف]] و بووە بە ژێردەستەی ئەو، چونکە کەسێکی ڕەشپێست و کەڵەگەت بووە ھەمیشە کاری قورسی پێکراوە و پەراوێز و پشتگوێ خراوە. موسڵمانبوون و ئەشکەنجەدانی بیلال لە پێشەنگی ئەو حەوت کەسە بوو کە بە ئاشکرا باوەڕیان بە ئیسلام ھێنا، ھەر لەبەر ئەو ھۆکارە دووچاری ئازار و ئەشکەنجەیەکی زۆر سەخت بووەوە، بەڵام کەسێکی زۆر ئارامگر بووە چونکە سەرەڕای ئازار و ئەشکەنجەدانی سەختی ھەرگیز لە باوەڕەکەی پاشگەز نەبووەوە، ھەمیشە لەکاتی ئەشکەنجەدانی دەیوت {{بە عەرەبی|ربي الله، أحد أحد}} واتا: خوای من ئەڵڵایە و تاک و تەنیایە و ھاوەڵی نییە، لەدوای ئەشکەنجەدانێکی زۆری [[ئەبووبەکری سدیق]] بڕیاری دا کە لە خاوەنەکەی بیکڕێت و ئازادی کرد، کاتێک [[بانگ]] کرا بە شەرع پێغەمبەر کردی بەیەکەم بانگبێژی ئیسلام. == ژیان == لەکاتی کۆچکردن بۆ مەدینە بیلالیش کۆچی کرد و لە نێوان بیلال و ئەبو عوبەیدەی کوڕی جەڕاح برایەتی دروست کرا، ھەروەھا بەشداری ھەموو جەنگەکانی ئیسلامی سەردەمی پێغەمبەر کردووە، لە جەنگی بەدردا بیلال «ئومەیەی کوڕی خەلەف»ی کوشت کە پێشتر کۆیلەی ئەو بوو، لە سەردەمی دەسەڵاتی ئەبوبەکری سدیق بیلال داوای کرد کە بەشداری لە جەنگەکانی ئەو کاتە بکات، بەڵام چونکە بێھێز و نەخۆش بوو ئەبوبەکر ڕەتی کردەوە، لە سەردەمی دەسەڵاتی عومەری کوڕی خەتتاب، بیلال مکوڕ بوو کە بەشداری جەنگەکان بکات و جیھاد بکات، بۆیە چووە وڵاتی شام بەشداری لە فەتح کردنی چەند ناوچەیەک کرد و ھەر لەوێ مایەوە تا کۆچی دوایی کرد. پێگە و گەورەیی بیلالکاتێک بانگدان و نوێژ لەسەر موسڵمانان فەرزکرا، بیلال وەکوو یەکەمین بانگبێژ لە ئیسلامدا لەلایەن پێغەمبەرەوە دیاری کرا، ھەروەھا لە ساڵی ھەشتی کۆچی لە فەتحی مەککەدا پێغەمبەر فەرمانی بە بیلال کرد کە بچێتە سەر کەعبەی پیرۆز و بانگ بدات، بەھۆی ئەوەی تۆنی دەنگی ئارامبەخش و دەنگخۆش بووە، پێغەمبەر ھەر کاتێک کاتی بانگ بوایە بە بیلالی دەفەرموو «ارحنا بھا یا بلال»، واتا «ئەی بیلال بەو بانگە ئاراممان بکەرەوە». بیلال لە دوای کۆچی دوایی پێغەمبەر ، ھەرگیز نەیتوانی جارێکی تر بانگ بداتەوە، ھەرکاتێک کە ھەوڵی بانگدانی بدایە کە دەگەیشتە ئەو دێڕەی «اشھد ان محمدا رسول اللە» دڵی پڕ دەبوو و نەیدەتوانی بانگەکە تەواو بکات. عومەر کوڕی خەتتاب ھەمیشە دەیوت: «أبو بکر سیدنا، وأعتق سیدنا» واتا: «ئەبوبەکری سەرۆک و پێشەنگمان، بیلالی سەرۆک و پێشەنگی ئێمەی ڕزگار کرد»، بەپێی گێڕانەوەکانی فەرموودەکانی پێغەمبەر ، بیلال گێڕانەوەی بۆ ٤٤ فەرموودە کردووە. کۆچی دواییبیلالی حەبەشی لە وڵاتی شام کۆچی دوایی کرووە، بەڵام کات و شوێنی مردنەکەی ڕاجیایی لەسەرە، چەند بۆچوونێک دەریدەخات کە لە ساڵی ٢٠ی کۆچی لە شاری حەلەب کۆچی دوایی کردووە، ھەروەھا ھەندێک دەڵێن بیلالی حەبەشی لە تەمەنی ٦٣ ساڵیدا لە دیمەشق کۆچی دوایی کردووە و ھەر لە گۆڕستانی گەورەی دیمەشق نێژراوە، لە کاتی سەرەمەرگیدا فەرموویەتی «غداً نلقی الأحبّة، مُحمداً وحزبھ» واتا: «سبەینێ بە خۆشەویستانمان شاد دەبینەوە، بە محەمەد و شوێنکەوتوانی». == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{ھاوەڵان}}{{تووڵی دەروازە|ئیسلام|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٥٨٠]] [[پۆل:مردووانی دەیەی ٦٣٠]] [[پۆل:مردووانی دەیەی ٦٤٠]] dce397e9rdmfc4e8c90w4ec07vgik7q 0 214478 967378 966877 2022-08-03T09:52:00Z Abdurhman Ahmad 31264 /* بەستەرە دەرەکییەکان */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس-کەسایەتی}} '''ئەحمەد حسێن ئەلشەرع''' ناسراو بە '''ئەبوو محەممەد جۆڵانی''' فەرماندەی گشتی گرووپی چەکداری [[ھەییەی تەحریری لە شام]]؛<ref>{{Cite web|date=2017-10-02|title=الجولاني قائداً مؤقتاً لهيئة "تحرير الشام".. وهذا مصير قائدها السابق|url=https://web.archive.org/web/20171002165746/http://www.huffpostarabi.com/2017/10/02/story_n_18159996.html|access-date=2022-07-22|website=web.archive.org}}</ref> ھەروەھا ئەمیری پێشووی ڕێکخراوی [[بەرەی نوسرە]] بووە کە بەشێک بوو لە [[ئەلقاعیدە]].<ref>{{Cite news|title=Syrian Nusra Front announces split from al-Qaeda|url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-36916606|newspaper=BBC News|date=2016-07-29|access-date=2022-07-22|language=en-GB}}</ref>وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا لە مانگی ئایاری ٢٠١٣دا جۆلانی وەک «تیرۆریستێکی جیھانی دیاریکراوی تایبەت» خستە لیستەوە.<ref>{{Cite web|title=Terrorist Designation of Al-Nusrah Front Leader Muhammad Al-Jawlani|url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/prs/ps/2013/05/209499.htm|access-date=2022-07-22|website=U.S. Department of State}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|سووریا|شەڕ|ژیاننامە|سیاسەت}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [http://www.counterextremism.com/extremists/abu-muhammad-al-golani Abu Muhammad al-Golani] [[Counter Extremism Project]] profile [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٢]] [[پۆل:موسڵمانانی سووری]] [[پۆل:ڕەخنەگرانی شیعە]] [[پۆل:ئەو کەسانەی لەلایەن حکوومەتی ئەمریکاوە وەک تیرۆریست دەستنیشان کراون]] nn2evwd8a0816hrhlprh2dgr1pz1wj1 0 214479 966952 966617 2022-08-02T13:44:32Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ژیاننامە، + ئەرمەنستان، + سیاسەت wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڕۆبێرت کۆچاریان''' ({{بە ئەرمەنی|Ռոբերտ Սեդրակի Քոչարյան}} ; لەدایکبووی ٣١ی ئابی ١٩٥٤) سیاسەتمەدارێکی ئەرمەنییە. لە ساڵی ١٩٩٤ تا ١٩٩٧ سەرۆکی کۆماری قەرەباغ و لە ١٩٩٢ تا ١٩٩٤ سەرۆک وەزیرانی قەرەباغ بووە، لە نێوان ساڵانی ١٩٩٨ بۆ ٢٠٠٨ دووەم سەرۆکی ئەرمینیا بووە و لە ساڵی ١٩٩٧ تا ١٩٩٨ سەرۆک وەزیرانی ئەرمینیا بووە. کۆچاریان دوو جار بە سەرۆکی ئەرمینیا ھەڵبژێردرا، لە ساڵانی ١٩٩٨ و ٢٠٠٣؛ ھەردوو ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی بە دوو خول بەڕێوەچوو. لە زۆربەی سەرۆکایەتییەکەیدا، لە نێوان ساڵانی ٢٠٠١ بۆ ٢٠٠٧، ئابووری ئەرمینیا بە تێکڕا ساڵانە بە ڕێژەی ١٢٪ گەشەی کردووە،<ref>{{cite web|title=Country Information|url=http://old.un.am/en/Country_Information|publisher=United Nations in Armenia|access-date=21 July 2016}}</ref> بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی بووژانەوەی بیناسازییەوە.<ref name="armenianow">{{cite news|last=Abrahamyan|first=Gayane|title=Rotating Around Presidents: Kocharyan's "shadow" a curse or a blessing for Armenia?|url=http://armenianow.com/commentary/analysis/41259/armenia_president_robert_kocharyan_shadow_elections2013|access-date=2 March 2014|newspaper=[[ArmeniaNow]]|date=20 November 2012}}</ref> لەکاتێکدا لایەنگرانی کۆچاریان شانازیی پێدەکەن کە گەشەی ئابووری ئەرمینیای لە سەردەمی سەرۆکایەتییەکەیدا مسۆگەر کردووە، ڕەخنەگرانی ئەو بە پێشخستنی گەندەڵی و دروستکردنی سیستەمێکی ئۆلیگارکیی حکوومەت لە ئەرمینیا تۆمەتبار دەکەن.<ref name="anniversary">{{cite news|title=Armenia Marks Parliament Attack Anniversary|url=http://www.azatutyun.am/content/article/1862609.html|access-date=6 April 2013|date=28 October 2009|author1=Martirosian, Anush |author2=Meloyan, Ruben |agency=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]]|quote=The opposition alliance described the parliament attack as “the darkest page in Armenian history” that laid the foundation of the country’s existing “criminal-oligarchic” system. It again blamed Kocharian and Serzh Sarkisian for the killings, claiming that most Armenians consider them the masterminds of the crime.}}</ref><ref>{{Cite web|last=Elliott|first=Raffi|date=10 May 2021|title=Former President Kocharyan Looks and Acts Like New Candidate|url=https://mirrorspectator.com/2021/05/10/former-president-kocharyan-looks-and-acts-like-new-candidate/|url-status=live|access-date=2021-06-05|website=The Armenian Mirror-Spectator|language=en-US}}</ref> لە ٢٦ی تەممووزی ٢٠١٨ کۆچاریان لە پەیوەندی لەگەڵ سەرکوتکردنی خۆپیشاندانەکانی ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەرمینیا لە ساڵی ٢٠٠٨ لە کۆتا ھەفتەکانی سەرۆکایەتییەکەیدا تۆمەتبار کرا، کە بووە ھۆی مردنی دە کەس.<ref>{{Cite web|title=Kocharian Charged Over 2008 Crackdown|url=https://www.azatutyun.am/a/29392588.html|access-date=2019-02-07|website= «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան|language=hy}}</ref> دادگاییکردنی کۆچاریان لە ١٣ی ئایاری ٢٠١٩ دەستی پێکرد.<ref>{{Cite web|url=https://www.rferl.org/a/armenian-ex-president-kocharian-goes-on-trial-in-yerevan/29937537.html|title=Armenian Ex-President Kocharian Goes on Trial in Yerevan}}</ref> دادگاییکردنەکە لە مانگی ئازاری ٢٠٢١ کۆتایی ھات دوای ئەوەی دادگای دەستووری ئەرمینیا ئەو مادەیەی یاسای سزادانی بە نادەستووری زانی کە بەپێی ئەو کۆچاریان دادگایی دەکرا.<ref name=":1">{{Cite web|title=Armenian High Court Drops Criminal Case Against Ex-President Kocharian|url=https://www.rferl.org/a/armenian-high-court-drops-criminal-case-against-ex-president-kocharian/31171641.html|access-date=2021-03-27|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref> == ژیانی تایبەت == [[پەڕگە:Robert_Kocharyan_and_his_family,_2013.JPG|وێنۆک|ڕاست|ڕۆبێرت کۆچاریان لەگەڵ خێزانەکەی. لە ساڵی ٢٠١٣]] ئەو و ھاوسەرەکەی بە ناوی [[بێلا کۆچاریان]] خاوەنی سێ منداڵن: سێدراک، گایانێ و لیڤۆن کە ھەموویان لە ستێپاناکێرت لەدایکبوون. کۆچاریان جگە لە زمانی ئەرمەنی زێدی خۆی، بە زمانەکانی ڕووسی و ئینگلیزی قسە دەکات<ref>Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/y5FiIX_ebO8 Ghostarchive]{{cbignore}} and the {{Citation|title=2001 թվականի հունվարի 25-ը Հայաստանը դարձավ Եվրոպայի Խորհրդի անդամ|url=https://www.youtube.com/watch?v=y5FiIX_ebO8|language=en|access-date=2020-05-24}}{{cbignore}}: {{Citation|title=2001 թվականի հունվարի 25-ը Հայաստանը դարձավ Եվրոպայի Խորհրդի անդամ|url=https://www.youtube.com/watch?v=y5FiIX_ebO8|language=en|access-date=2020-05-24}}{{cbignore}}</ref> لە بیرەوەرییەکانیدا کە لە ساڵی ٢٠٢٠ بڵاوکراونەتەوە، دانی بەوەداناوە کە فەرمانێکی خراپی لە زمانی ئەرمەنی ستاندارددا ھەبووە و دەڵێت «لە نووسین و خوێندنەوەدا بە زمانی ئەرمەنی کێشەی ھەبووە». ئەو ئەمە دەگەڕێنێتەوە بۆ زێدی خۆی کە قەرەباغە، کە زۆرێک لە ئەرمەنییەکانی ناوچەکە بە شێوەزاری ناوخۆیی قەرەباخ یان زمانی ڕووسی وەک یەکەم زمانی خۆیان قسە دەکەن.<ref name=":0">{{Cite web|title=From behind bars, Armenia's former president releases memoir {{!}} Eurasianet|url=https://eurasianet.org/from-behind-bars-armenias-former-president-releases-memoir|access-date=2020-11-21|website=eurasianet.org|language=en}}</ref>ھەرچەندە لە ساڵی ١٩٩٦ لەلایەن قەشە سەرەکی پارگێڤ مارتیرۆسیانەوە لە کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنستان مەعمودی وەرگرتووە، بەڵام ڕای گەیاندووە کە ئەو باوەڕدار نییە.<ref>{{cite book |author-last=Kocharyan|author-first=Robert|title= Жизнь и свобода: Автобиография экс-президента Армении и Карабаха|location=Moscow|publisher= Интеллектуальная литература |date= 2019 |page=430}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == ئەمانەش ببینە == * [[سیمۆن زاڤاریان]] {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ئەرمەنستان|سیاسەت}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٤]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی ئەرمەنستان]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:سەرۆک وەزیرانی ئەرمەنستان]] c2icb4ipyqz3t90n9sdd5rk9ojuq6se 966954 966952 2022-08-02T13:46:02Z Aram 25981 چاکسازی (بچووک) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڕۆبێرت کۆچاریان''' ({{بە ئەرمەنی|Ռոբերտ Սեդրակի Քոչարյան}} ; لەدایکبووی ٣١ی ئابی ١٩٥٤) سیاسەتمەدارێکی ئەرمەنییە. لە ساڵی ١٩٩٤ تا ١٩٩٧ سەرۆکی کۆماری قەرەباغ و لە ١٩٩٢ تا ١٩٩٤ سەرۆک وەزیرانی قەرەباغ بووە، لە نێوان ساڵانی ١٩٩٨ بۆ ٢٠٠٨ دووەم سەرۆکی ئەرمینیا بووە و لە ساڵی ١٩٩٧ تا ١٩٩٨ سەرۆک وەزیرانی ئەرمینیا بووە. کۆچاریان دوو جار بە سەرۆکی ئەرمینیا ھەڵبژێردرا، لە ساڵانی ١٩٩٨ و ٢٠٠٣؛ ھەردوو ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی بە دوو خول بەڕێوەچوو. لە زۆربەی سەرۆکایەتییەکەیدا، لە نێوان ساڵانی ٢٠٠١ بۆ ٢٠٠٧، ئابووری ئەرمینیا بە تێکڕا ساڵانە بە ڕێژەی ١٢٪ گەشەی کردووە،<ref>{{cite web|title=Country Information|url=http://old.un.am/en/Country_Information|publisher=United Nations in Armenia|access-date=21 July 2016}}</ref> بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی بووژانەوەی بیناسازییەوە.<ref name="armenianow">{{cite news|last=Abrahamyan|first=Gayane|title=Rotating Around Presidents: Kocharyan's "shadow" a curse or a blessing for Armenia?|url=http://armenianow.com/commentary/analysis/41259/armenia_president_robert_kocharyan_shadow_elections2013|access-date=2 March 2014|newspaper=[[ArmeniaNow]]|date=20 November 2012}}</ref> لەکاتێکدا لایەنگرانی کۆچاریان شانازیی پێدەکەن کە گەشەی ئابووری ئەرمینیای لە سەردەمی سەرۆکایەتییەکەیدا مسۆگەر کردووە، ڕەخنەگرانی ئەو بە پێشخستنی گەندەڵی و دروستکردنی سیستەمێکی ئۆلیگارکیی حکوومەت لە ئەرمینیا تۆمەتبار دەکەن.<ref name="anniversary">{{cite news|title=Armenia Marks Parliament Attack Anniversary|url=http://www.azatutyun.am/content/article/1862609.html|access-date=6 April 2013|date=28 October 2009|author1=Martirosian, Anush |author2=Meloyan, Ruben |agency=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]]|quote=The opposition alliance described the parliament attack as “the darkest page in Armenian history” that laid the foundation of the country’s existing “criminal-oligarchic” system. It again blamed Kocharian and Serzh Sarkisian for the killings, claiming that most Armenians consider them the masterminds of the crime.}}</ref><ref>{{Cite web|last=Elliott|first=Raffi|date=10 May 2021|title=Former President Kocharyan Looks and Acts Like New Candidate|url=https://mirrorspectator.com/2021/05/10/former-president-kocharyan-looks-and-acts-like-new-candidate/|url-status=live|access-date=2021-06-05|website=The Armenian Mirror-Spectator|language=en-US}}</ref> لە ٢٦ی تەممووزی ٢٠١٨ کۆچاریان لە پەیوەندی لەگەڵ سەرکوتکردنی خۆپیشاندانەکانی ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ئەرمینیا لە ساڵی ٢٠٠٨ لە کۆتا ھەفتەکانی سەرۆکایەتییەکەیدا تۆمەتبار کرا، کە بووە ھۆی مردنی دە کەس.<ref>{{Cite web|title=Kocharian Charged Over 2008 Crackdown|url=https://www.azatutyun.am/a/29392588.html|access-date=2019-02-07|website= «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան|language=hy}}</ref> دادگاییکردنی کۆچاریان لە ١٣ی ئایاری ٢٠١٩ دەستی پێکرد.<ref>{{Cite web|url=https://www.rferl.org/a/armenian-ex-president-kocharian-goes-on-trial-in-yerevan/29937537.html|title=Armenian Ex-President Kocharian Goes on Trial in Yerevan}}</ref> دادگاییکردنەکە لە مانگی ئازاری ٢٠٢١ کۆتایی ھات دوای ئەوەی دادگای دەستووری ئەرمینیا ئەو مادەیەی یاسای سزادانی بە نادەستووری زانی کە بەپێی ئەو کۆچاریان دادگایی دەکرا.<ref name=":1">{{Cite web|title=Armenian High Court Drops Criminal Case Against Ex-President Kocharian|url=https://www.rferl.org/a/armenian-high-court-drops-criminal-case-against-ex-president-kocharian/31171641.html|access-date=2021-03-27|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref> == ژیانی تایبەت == [[پەڕگە:Robert Kocharyan and his family, 2013.JPG|وێنۆک|ڕاست|ڕۆبێرت کۆچاریان لەگەڵ خێزانەکەی. لە ساڵی ٢٠١٣]] ئەو و ھاوسەرەکەی بە ناوی [[بێلا کۆچاریان]] خاوەنی سێ منداڵن: سێدراک، گایانێ و لیڤۆن کە ھەموویان لە ستێپاناکێرت لەدایکبوون. کۆچاریان جگە لە زمانی ئەرمەنی زێدی خۆی، بە زمانەکانی ڕووسی و ئینگلیزی قسە دەکات<ref>Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/y5FiIX_ebO8 Ghostarchive]{{cbignore}} and the {{Citation|title=2001 թվականի հունվարի 25-ը Հայաստանը դարձավ Եվրոպայի Խորհրդի անդամ|url=https://www.youtube.com/watch?v=y5FiIX_ebO8|language=en|access-date=2020-05-24}}{{cbignore}}: {{Citation|title=2001 թվականի հունվարի 25-ը Հայաստանը դարձավ Եվրոպայի Խորհրդի անդամ|url=https://www.youtube.com/watch?v=y5FiIX_ebO8|language=en|access-date=2020-05-24}}{{cbignore}}</ref> لە بیرەوەرییەکانیدا کە لە ساڵی ٢٠٢٠ بڵاوکراونەتەوە، دانی بەوەداناوە کە فەرمانێکی خراپی لە زمانی ئەرمەنی ستاندارددا ھەبووە و دەڵێت «لە نووسین و خوێندنەوەدا بە زمانی ئەرمەنی کێشەی ھەبووە». ئەو ئەمە دەگەڕێنێتەوە بۆ زێدی خۆی کە قەرەباغە، کە زۆرێک لە ئەرمەنییەکانی ناوچەکە بە شێوەزاری ناوخۆیی قەرەباخ یان زمانی ڕووسی وەک یەکەم زمانی خۆیان قسە دەکەن.<ref name=":0">{{Cite web|title=From behind bars, Armenia's former president releases memoir {{!}} Eurasianet|url=https://eurasianet.org/from-behind-bars-armenias-former-president-releases-memoir|access-date=2020-11-21|website=eurasianet.org|language=en}}</ref>ھەرچەندە لە ساڵی ١٩٩٦ لەلایەن قەشە سەرەکی پارگێڤ مارتیرۆسیانەوە لە کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنستان مەعمودی وەرگرتووە، بەڵام ڕای گەیاندووە کە ئەو باوەڕدار نییە.<ref>{{cite book |author-last=Kocharyan|author-first=Robert|title= Жизнь и свобода: Автобиография экс-президента Армении и Карабаха|location=Moscow|publisher= Интеллектуальная литература |date= 2019 |page=430}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[سیمۆن زاڤاریان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ئەرمەنستان|سیاسەت}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی ئەرمەنستان]] [[پۆل:سەرۆک وەزیرانی ئەرمەنستان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٤]] cfrdx1nz3slv7k5imsav5eh1mkqk3hd 0 214481 966976 960246 2022-08-02T14:03:41Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] شانشینی یەکگرتوو، ژیاننامە wikitext text/x-wiki {{وەسف|یاریزانێکی تۆپی پێی ئەمریکی}} {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|ناو=سێرجینیۆ دێست|وێنە=Sergino Dest.jpg|سەردێڕ=دێست لەگەڵ ھەڵبژاردەی ژێر تەمەن ٢٠ ساڵی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە ٢٠١٩|ناوی تەواو=سێرجینیۆ جیانی دێست <ref>{{cite web |url=http://actas.rfef.es/actas/RFEF_CmpActa1?cod_primaria=1000144&CodActa=62123 |title=Acta del Partido celebrado el 21 de noviembre de 2020, en Madrid |trans-title=Minutes of the Match held on 21 November 2020, in Madrid |publisher=Royal Spanish Football Federation |access-date=November 23, 2020 |language=es}}</ref>|ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|٢٠٠٠|١١|٣}} <ref name="USprofile">{{cite web|url=https://www.ussoccer.com/players/d/sergino-dest|title=Sergiño Dest|publisher=US Soccer|access-date=3 August 2019}}</ref>|شوێنی لەدایکبوون=[[ئەڵمیرە]]، ھۆڵەندا|height={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web|title=Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|publisher=FC Barcelona|access-date=3 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007175831/https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|archive-date=7 October 2020}}</ref>|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٢|youthclubs1=[[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]]|youthyears2=٢٠١٢–٢٠١٨|youthclubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|years1=٢٠١٨–٢٠٢٠|clubs1=[[لاوانی ئایاکس]]|caps1=١٨|goals1=١|years2=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|caps2=٢٣|goals2=٠|years3=٢٠٢٠–|clubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|caps3=٥١|goals3=٢|nationalyears1=٢٠١٦–٢٠١٧|nationalteam1=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ١٧|nationalcaps1=٥|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١٨–٢٠١٩|nationalteam2=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ٢٠|nationalcaps2=١٠|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٩–|nationalteam3=ویلایەتە یەکگرتووەکان|nationalcaps3=١٧|nationalgoals3=٢|medaltemplates={{MedalCountry|{{fb|USA}}}} {{MedalSport|Men's [[association football|soccer]]}} {{Medal|Competition|[[CONCACAF Nations League]]}} {{Medal|W|[[2021 CONCACAF Nations League Finals|2021]]|}} {{MedalCompetition|[[CONCACAF U-20 Championship]]}} {{Medal|W|[[2018 CONCACAF U-20 Championship|United States 2018]]|[[United States men's national under-20 soccer team|U-20 Team]]}}|club-update=٢٤ی نیسانی ٢٠٢٢|nationalteam-update=٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢|جێگای یاریکردن=[[بەرگریکار]] (باڵی ڕاست)|یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|ژمارەی یانە=٢}} '''سێرجینیۆ جیانی دێست''' ({{بە ھۆلەندی|Sergiño Gianni Dest}}؛ لەدایکبووی ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٠)<ref>{{Cite web|title=Dest {{!}} 2021/2022 player page {{!}} Defender {{!}} FC Barcelona Official website|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|access-date=2022-07-22|website=www.fcbarcelona.com|language=en}}</ref> [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئەمریکییە کە وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەگریکارێک]] (لە باڵی ڕاست) یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ویلایەتە یەکگرتووەکان]] دەکات. دێست لە [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]] لە دایکێکی ھۆڵەندی و باوکێکی سورینامی-ئەمریکی لەدایکبووە،<ref>{{Cite web|date=2021-02-27|title=SportMob – Sergino Dest Biography|url=https://sportmob.com/en/article/946789-Sergino-Dest-Biography|access-date=2022-07-22|website=SportMob|language=en}}</ref> پێشتر لە خولی نایابی ھۆڵەندادا یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]] کردووە؛ لە ٢٠١٩ەوە نوێنەرایەتیی ھەڵبژاردەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی لەسەر ئاستی باڵای نێونەتەوەیی کردووە.<ref>{{Cite web|title=Biography of S. Dest {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/s-dest-429346|access-date=2022-07-22|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> == سەرەتای ژیان == دێست لە ھۆڵەندا لە باوکێکی سورینامی-ئەمریکی و دایکێکی ھۆڵەندی لەدایکبووە. دێست ھەتاوەکوو ساڵی ٢٠١٢، یاری بۆ ئەکادیمیای لاوانی [[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]] کردووە، پاش ئەوە ڕووی لە ئەکادیمیای [[لاوانی ئایاکس]] کرد. ئەو سەرەتا [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] بوو، بەڵام دواتر شوێنی خۆی لە یاریگەدا گۆڕی بۆ بەگریکار (لە باڵی ڕاست).<ref>{{Cite web|date=2020-10-01|title=Agreement with Ajax for transfer of Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/news/1849100/agreement-with-ajax-for-transfer-of-sergino-dest|url-status=live|website=fcbarcelona.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|وەرزش|شانشینی یەکگرتوو|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٠]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئەمریکی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] 72a2a9rbqqaqbzx5d9w2g022u8ngymc 966977 966976 2022-08-02T14:04:04Z Aram 25981 سڕینەوەی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] شانشینی یەکگرتوو و زیادکردنی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا wikitext text/x-wiki {{وەسف|یاریزانێکی تۆپی پێی ئەمریکی}} {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|ناو=سێرجینیۆ دێست|وێنە=Sergino Dest.jpg|سەردێڕ=دێست لەگەڵ ھەڵبژاردەی ژێر تەمەن ٢٠ ساڵی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە ٢٠١٩|ناوی تەواو=سێرجینیۆ جیانی دێست <ref>{{cite web |url=http://actas.rfef.es/actas/RFEF_CmpActa1?cod_primaria=1000144&CodActa=62123 |title=Acta del Partido celebrado el 21 de noviembre de 2020, en Madrid |trans-title=Minutes of the Match held on 21 November 2020, in Madrid |publisher=Royal Spanish Football Federation |access-date=November 23, 2020 |language=es}}</ref>|ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|٢٠٠٠|١١|٣}} <ref name="USprofile">{{cite web|url=https://www.ussoccer.com/players/d/sergino-dest|title=Sergiño Dest|publisher=US Soccer|access-date=3 August 2019}}</ref>|شوێنی لەدایکبوون=[[ئەڵمیرە]]، ھۆڵەندا|height={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web|title=Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|publisher=FC Barcelona|access-date=3 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007175831/https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|archive-date=7 October 2020}}</ref>|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٢|youthclubs1=[[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]]|youthyears2=٢٠١٢–٢٠١٨|youthclubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|years1=٢٠١٨–٢٠٢٠|clubs1=[[لاوانی ئایاکس]]|caps1=١٨|goals1=١|years2=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|caps2=٢٣|goals2=٠|years3=٢٠٢٠–|clubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|caps3=٥١|goals3=٢|nationalyears1=٢٠١٦–٢٠١٧|nationalteam1=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ١٧|nationalcaps1=٥|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١٨–٢٠١٩|nationalteam2=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ٢٠|nationalcaps2=١٠|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٩–|nationalteam3=ویلایەتە یەکگرتووەکان|nationalcaps3=١٧|nationalgoals3=٢|medaltemplates={{MedalCountry|{{fb|USA}}}} {{MedalSport|Men's [[association football|soccer]]}} {{Medal|Competition|[[CONCACAF Nations League]]}} {{Medal|W|[[2021 CONCACAF Nations League Finals|2021]]|}} {{MedalCompetition|[[CONCACAF U-20 Championship]]}} {{Medal|W|[[2018 CONCACAF U-20 Championship|United States 2018]]|[[United States men's national under-20 soccer team|U-20 Team]]}}|club-update=٢٤ی نیسانی ٢٠٢٢|nationalteam-update=٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢|جێگای یاریکردن=[[بەرگریکار]] (باڵی ڕاست)|یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|ژمارەی یانە=٢}} '''سێرجینیۆ جیانی دێست''' ({{بە ھۆلەندی|Sergiño Gianni Dest}}؛ لەدایکبووی ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٠)<ref>{{Cite web|title=Dest {{!}} 2021/2022 player page {{!}} Defender {{!}} FC Barcelona Official website|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|access-date=2022-07-22|website=www.fcbarcelona.com|language=en}}</ref> [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئەمریکییە کە وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەگریکارێک]] (لە باڵی ڕاست) یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ویلایەتە یەکگرتووەکان]] دەکات. دێست لە [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]] لە دایکێکی ھۆڵەندی و باوکێکی سورینامی-ئەمریکی لەدایکبووە،<ref>{{Cite web|date=2021-02-27|title=SportMob – Sergino Dest Biography|url=https://sportmob.com/en/article/946789-Sergino-Dest-Biography|access-date=2022-07-22|website=SportMob|language=en}}</ref> پێشتر لە خولی نایابی ھۆڵەندادا یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]] کردووە؛ لە ٢٠١٩ەوە نوێنەرایەتیی ھەڵبژاردەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی لەسەر ئاستی باڵای نێونەتەوەیی کردووە.<ref>{{Cite web|title=Biography of S. Dest {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/s-dest-429346|access-date=2022-07-22|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> == سەرەتای ژیان == دێست لە ھۆڵەندا لە باوکێکی سورینامی-ئەمریکی و دایکێکی ھۆڵەندی لەدایکبووە. دێست ھەتاوەکوو ساڵی ٢٠١٢، یاری بۆ ئەکادیمیای لاوانی [[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]] کردووە، پاش ئەوە ڕووی لە ئەکادیمیای [[لاوانی ئایاکس]] کرد. ئەو سەرەتا [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] بوو، بەڵام دواتر شوێنی خۆی لە یاریگەدا گۆڕی بۆ بەگریکار (لە باڵی ڕاست).<ref>{{Cite web|date=2020-10-01|title=Agreement with Ajax for transfer of Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/news/1849100/agreement-with-ajax-for-transfer-of-sergino-dest|url-status=live|website=fcbarcelona.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|وەرزش|ژیاننامە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٠]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئەمریکی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] swent3yy16yzelpd10zdwyuagbk8v8d 966982 966977 2022-08-02T14:07:10Z Aram 25981 شائەمراز، + بەشی بەستەرە دەرەکییەکان (+٣)، + کۆلکە wikitext text/x-wiki {{وەسف|یاریزانێکی تۆپی پێی ئەمریکی}} {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|ناو=سێرجینیۆ دێست|وێنە=Sergino Dest.jpg|سەردێڕ=دێست لەگەڵ ھەڵبژاردەی ژێر تەمەن ٢٠ ساڵی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە ٢٠١٩|ناوی تەواو=سێرجینیۆ جیانی دێست<ref>{{cite web |url=http://actas.rfef.es/actas/RFEF_CmpActa1?cod_primaria=1000144&CodActa=62123 |title=Acta del Partido celebrado el 21 de noviembre de 2020, en Madrid |trans-title=Minutes of the Match held on 21 November 2020, in Madrid |publisher=Royal Spanish Football Federation |access-date=November 23, 2020 |language=es}}</ref>|ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|٢٠٠٠|١١|٣}}<ref name="USprofile">{{cite web|url=https://www.ussoccer.com/players/d/sergino-dest|title=Sergiño Dest|publisher=US Soccer|access-date=3 August 2019}}</ref>|شوێنی لەدایکبوون=[[ئەڵمیرە]]، ھۆڵەندا|height={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web|title=Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|publisher=FC Barcelona|access-date=3 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20201007175831/https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|archive-date=7 October 2020}}</ref>|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٢|youthclubs1=[[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]]|youthyears2=٢٠١٢–٢٠١٨|youthclubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|years1=٢٠١٨–٢٠٢٠|clubs1=[[لاوانی ئایاکس]]|caps1=١٨|goals1=١|years2=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs2=[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]]|caps2=٢٣|goals2=٠|years3=٢٠٢٠–|clubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|caps3=٥١|goals3=٢|nationalyears1=٢٠١٦–٢٠١٧|nationalteam1=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ١٧|nationalcaps1=٥|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١٨–٢٠١٩|nationalteam2=ویلایەتە یەکگرتووەکان ژ٢٠|nationalcaps2=١٠|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٩–|nationalteam3=ویلایەتە یەکگرتووەکان|nationalcaps3=١٧|nationalgoals3=٢|medaltemplates={{MedalCountry|{{fb|USA}}}} {{MedalSport|Men's [[association football|soccer]]}} {{Medal|Competition|[[CONCACAF Nations League]]}} {{Medal|W|[[2021 CONCACAF Nations League Finals|2021]]|}} {{MedalCompetition|[[CONCACAF U-20 Championship]]}} {{Medal|W|[[2018 CONCACAF U-20 Championship|United States 2018]]|[[United States men's national under-20 soccer team|U-20 Team]]}}|club-update=٢٤ی نیسانی ٢٠٢٢|nationalteam-update=٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢|جێگای یاریکردن=[[بەرگریکار]] (باڵی ڕاست)|یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|ژمارەی یانە=٢ }} '''سێرجینیۆ جیانی دێست''' ({{بە ھۆلەندی|Sergiño Gianni Dest}}؛ لەدایکبووی ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٠)<ref>{{Cite web|title=Dest {{!}} 2021/2022 player page {{!}} Defender {{!}} FC Barcelona Official website|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/67192/sergino-dest|access-date=2022-07-22|website=www.fcbarcelona.com|language=en}}</ref> [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئەمریکییە کە وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەگریکارێک]] (لە باڵی ڕاست)یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ویلایەتە یەکگرتووەکان]] دەکات. دێست لە [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]] لە دایکێکی ھۆڵەندی و باوکێکی سورینامی-ئەمریکی لەدایکبووە،<ref>{{Cite web|date=2021-02-27|title=SportMob – Sergino Dest Biography|url=https://sportmob.com/en/article/946789-Sergino-Dest-Biography|access-date=2022-07-22|website=SportMob|language=en}}</ref> پێشتر لە خولی نایابی ھۆڵەندادا یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس ئەمستردام]] کردووە؛ لە ٢٠١٩ەوە نوێنەرایەتیی ھەڵبژاردەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی لەسەر ئاستی باڵای نێونەتەوەیی کردووە.<ref>{{Cite web|title=Biography of S. Dest {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/s-dest-429346|access-date=2022-07-22|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> == سەرەتای ژیان == دێست لە ھۆڵەندا لە باوکێکی سورینامی-ئەمریکی و دایکێکی ھۆڵەندی لەدایکبووە. دێست ھەتاوەکوو ساڵی ٢٠١٢، یاری بۆ ئەکادیمیای لاوانی [[یانەی تۆپی پێی ئەڵمیرە سیتی|ئەڵمیرە سیتی]] کردووە، پاش ئەوە ڕووی لە ئەکادیمیای [[لاوانی ئایاکس]] کرد. ئەو سەرەتا [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] بوو، بەڵام دواتر شوێنی خۆی لە یاریگەدا گۆڕی بۆ بەگریکار (لە باڵی ڕاست).<ref>{{Cite web|date=2020-10-01|title=Agreement with Ajax for transfer of Sergiño Dest|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/news/1849100/agreement-with-ajax-for-transfer-of-sergino-dest|url-status=live|website=fcbarcelona.com}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز}} * {{Soccerway}} * {{NFT player}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|وەرزش|ژیاننامە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ھۆڵەندی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٠]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئەمریکی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] 78lyootixywi6a1kxy05nolswgpxgoj 0 214483 966883 960150 2022-08-02T12:15:33Z Aram 25981 شائەمراز، + داڕێژە، باشترکردنی شێوازی دەستپێک wikitext text/x-wiki '''وەرگێڕانی ئامێر''' یان '''وەرگێڕانی مەکینە''' ھەندێ جار بە کورتکراوەی '''MT''' ({{بە کوردیی ناوەندی|وئ یان وم}}) ناودەبرێت، (نابێت لەگەڵ وەرگێڕانی کۆمپیوتەر، وەرگێڕانی مرۆیی بە یارمەتی ئامێر یان وەرگێڕانی کارلێککەرەوە تێکەڵ بکرێت)، بەشە-بوارێکی زمانناسی ژمێریارییە کە لێکۆڵینەوە لە بەکارھێنانی نەرمەکاڵا دەکات بۆ وەرگێڕانی وتار یان قسەکردن لە زمانێکەوە بۆ زمانێکی تر. لە ئاستێکی بنەڕەتی، وم جێگرەوەی میکانیکی وشەکان لە زمانێکدا ئەنجام دەدات بۆ وشەکان لە زمانی تردا، بەڵام ئەوە بەتەنیا بە دەگمەن وەرگێڕانێکی باش بەرھەم دەھێنێت چونکە ناسینەوەی تەواوی ڕستە و نزیکترین ھاوتاکانیان لە زمانی ئامانج پێویستە. ھەموو وشەکان لە زمانێکدا وشەی ھاوشێوەیان نییە لە زمانێکی تردا، و زۆر وشە زیاتر لە یەک مانایان ھەیە. چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە بە تەکنیکی ئاماری و دەماری کۆپۆس بوارێکی بەخێرایی گەشە دەکات کە دەبێتە ھۆی وەرگێڕانی باشتر، مامەڵەکردن لەگەڵ جیاوازییەکان لە تیپی زمانەوانی، وەرگێڕانی زاراوەکان، و جیاکردنەوەی نائاسایییەکان.<ref>Albat, Thomas Fritz. "Systems and Methods for Automatically Estimating a Translation Time." US Patent 0185235, 19 July 2012.</ref> نەرمەکاڵای وەرگێڕانی ئامێر لە ئێستادا زۆرجار ڕێگە دەدات بە تایبەتمەندی بە بوار یان [[پیشە]] (وەک [[کەشناسی|ڕاپۆرتەکانی کەشوھەوا]])، باشترکردنی بەرھەم بە سنووردارکردنی مەودای جێگرەوە ڕێگەپێدراوەکان. ئەم تەکنیکە بەتایبەتی کاریگەرە لە بوارەکاندا کە زمانی فەرمی یان ھاوکێشە بەکاردێت. لە ئەنجامدا وەرگێڕانی ئامێر لە حکوومەت و بەڵگەنامە یاسایییەکان بە ئاسانی بەرھەمی بەکارھێنراو بەرھەم دەھێنێت وەک لە گفتوگۆ یان کەمتر لە نووسینی ستاندارددا. باشترکردنی کوالیتی دەرھێنان دەکرێت بەدەست بھێنرێت لەڕێگەی دەستێوەردانی مرۆڤەوە: بۆ نموونە، ھەندێک لە سیستەمەکان دەتوانن بە وردی وەرگێڕان بکەن ئەگەر بەکارھێنەر بە شێوەیەکی ڕوون ئەو وشانەی لە دەقەکەدا دیاری کردووە کە کامانەیان ناوی تەواون. بە یارمەتی ئەم تەکنیکانە، وم بەسوود بووە وەک ئامرازێک بۆ یارمەتیدانی وەرگێڕانی مرۆڤ و، لە ژمارەیەکی زۆر سنوورداردا، تەنانەت دەتوانێت بەرھەمھێنان بەرھەم بھێنێت کە دەتوانرێت بەکاربھێنرێت وەک ئەوەی ھەیە (بۆ نموونە، ڕاپۆرتەکانی کەشوھەوا). پێشکەوتن و ئەگەری وەرگێڕانی ئامێر بەدرێژایی مێژوو مشتومڕێکی زۆری لەسەر کراوە. لە ساڵانی ١٩٥٠کانەوە، ژمارەیەک زانا، یەکەم و بەتایبەتی یەشوعا بار-ھیلێل، گومانیان لە ئەگەری بەدەستھێنانی وەرگێڕانی ئۆتۆماتیکی کوالیتی بەرز کردووە.<ref>{{Cite book|last=Bar-Hillel|first=Yehoshua|title=Language and Information: Selected Essays on Their Theory and Application|date=1964|publisher=Addison-Wesley|location=Reading, Massachusetts|pages=174–179|author-link=Yehoshua Bar-Hillel}}</ref> == مێژوو == === ڕەگەکان === سەرچاوەی وەرگێڕانی ئامێر دەتوانرێت بگەڕێندرێتەوە بۆ کارەکانی [[کیندی]]، کریپتۆگرافەرێکی عەرەبی سەدەی نۆیەم کە تەکنیکی وەرگێڕانی زمانە سیستماتیکییەکانی پەرەپێدا، لەوانە شیکاریی کریپتانالیز، شیکاریی شەپۆلە، و [[ئەگەر]] و ئامار، کە لە وەرگێڕانی [[ئامار|ئامێری]] مۆدێرن بەکاردێن.<ref>{{Cite web|last=DuPont|first=Quinn|date=January 2018|title=The Cryptological Origins of Machine Translation: From al-Kindi to Weaver|url=http://amodern.net/article/cryptological-origins-machine-translation/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190814061915/http://amodern.net/article/cryptological-origins-machine-translation/|archive-date=14 August 2019|access-date=2 September 2019|website=Amodern}}</ref> بیرۆکەی وەرگێڕانی ئامێر دواتر لە سەدەی حەڤدەدا دەرکەوت. لە ساڵی ١٦٢٩، [[ڕێنێ دێکارت|ڕێنێ دیکارت]] پێشنیاری زمانێکی گەردوونی کرد، کە بیرۆکەی ھاوشێوەی زمانە جیاوازەکان یەک ھێمای ھاوبەشیان ھەبوو.<ref>{{Cite book|last=Knowlson|first=James|title=Universal Language Schemes in England and France, 1600–1800|date=1975|publisher=University of Toronto Press|isbn=0-8020-5296-7|location=Toronto}}</ref> بیرۆکەی بەکارھێنانی کۆمپیوتەری دیجیتاڵ بۆ وەرگێڕانی زمانە سروشتییەکان لە سەرەتای ساڵی ١٩٤٦ لەلایەن ئ.دی. بۆث و وێران ویڤەر لە دامەزراوەی ڕۆکفێلەر لە ھەمان کاتدا پێشنیار کرا. یادەوەرییەکە کە لە ساڵی ١٩٤٩دا لەلایەن وۆرێن ویڤەرەوە نووسراوە لەوانەیە کاریگەرترین بڵاوکراوەی سەرەتایی وەرگێڕانی ئامێر بێت.<ref>{{Cite book|last=J. Hutchins|url=https://pdfs.semanticscholar.org/eaa9/ccf94b4d129c26faf45a1353ffcbbe9d4fda.pdf|title=Early Years in Machine Translation|work=[[Semantic Scholar]]|year=2000|isbn=978-90-272-4586-1|series=Studies in the History of the Language Sciences|volume=97|page=17|chapter=Warren Weaver and the launching of MT|doi=10.1075/sihols.97.05hut|archive-url=https://web.archive.org/web/20200228015454/https://pdfs.semanticscholar.org/eaa9/ccf94b4d129c26faf45a1353ffcbbe9d4fda.pdf|archive-date=2020-02-28|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|date=July 13, 2020|title=Warren Weaver, American mathematician|url=https://www.britannica.com/biography/Warren-Weaver|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210306061225/https://www.britannica.com/biography/Warren-Weaver|archive-date=6 March 2021|access-date=7 August 2020}}</ref> ئەوانی تر بەدوایاندا چوون. لە ساڵی ١٩٥٤دا نیشاندانییەک ئەنجامدرا لەسەر ئامێری APEXC لە کۆلێژی بێرکبێک (زانکۆی لەندەن) بۆ وەرگێڕانی سەرەتایی لە ئینگلیزی بۆ فەڕەنسی. چەند وتارێک لەسەر ئەم بابەتە لەو کاتەدا بڵاوکرانەوە، تەنانەت وتارەکانیش لە گۆڤارە بەناوبانگەکاندا (بۆ نموونە وتارێک لەلایەن کلێڤ و زاکارۆڤ لە ژمارەی ئەیلوولی ١٩٥٥ی Wireless World). بەکارھێنانێکی ھاوشێوەی، کە ھەروەھا پێشەنگ بوو لە کۆلێژی بێرکبێک لەو کاتەدا، خوێندنەوە و پێکھێنانی وتارەکانی بلەیل بوو بە کۆمپیوتەر. === ١٩٥٠ەکان === یەکەم توێژەر لە بوارەکەدا، یەشوعا بار-ھیلێل، دەستی بە توێژینەوەکانی کرد لە ئەنستیتۆی تەکنۆلۆژیی ماساچووسیتس (ئێم ئای تی) لە ساڵی ١٩٥١دا. تیمێکی توێژینەوەی زانکۆی جۆرجتاون، بە ڕێبەرایەتی پرۆفیسۆر مایکڵ زاریچناک، لە ساڵی ١٩٥١ بە نیشاندانی گشتی سیستەمی تاقیکردنەوەکانی ئێم ئای تی و کۆمپانیای ئای بی ئێم لە ساڵی ١٩৫٤. پرۆگرامەکانی توێژینەوەی و.م. لە ژاپۆن و ڕووسیا (١٩٥٥) بڵاو بوونەوە، یەکەمین کۆنگرەی و.م. لە لەندەن (١٩٦٦) بەڕێوەچوو.<ref>{{Cite book|last=上野|first=俊夫|title=パーソナルコンピュータによる機械翻訳プログラムの制作|date=1986-08-13|publisher=(株)ラッセル社|isbn=494762700X|location=Tokyo|page=16|language=ja|quote=わが国では1956年、当時の電気試験所が英和翻訳専用機「ヤマト」を実験している。この機械は1962年頃には中学1年の教科書で90点以上の能力に達したと報告されている。(translation (assisted by [[Google Translate]]): In 1959 Japan, the [[w:jp:電気試験所|National Institute of Advanced Industrial Science and Technology]](AIST) tested the proper English-Japanese translation machine ''Yamato'', which reported in 1964 as that reached the power level over the score of 90-point on the textbook of first grade of junior hi-school.)}}</ref><ref>{{Cite web|title=機械翻訳専用機「やまと」-コンピュータ博物館|url=http://museum.ipsj.or.jp/computer/dawn/0027.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161019171540/http://museum.ipsj.or.jp/computer/dawn/0027.html|archive-date=19 October 2016|access-date=4 April 2017}}</ref><ref name="Nye">{{Cite journal|last=Nye|first=Mary Jo|date=2016|title=Speaking in Tongues: Science's centuries-long hunt for a common language|url=https://www.sciencehistory.org/distillations/magazine/speaking-in-tongues|url-status=live|journal=Distillations|volume=2|issue=1|pages=40–43|archive-url=https://web.archive.org/web/20200803130801/https://www.sciencehistory.org/distillations/magazine/speaking-in-tongues|archive-date=3 August 2020|access-date=20 March 2018}}</ref><ref name="Babel">{{Cite book|last=Gordin|first=Michael D.|title=Scientific Babel: How Science Was Done Before and After Global English|date=2015|publisher=University of Chicago Press|isbn=978-0-226-00029-9|location=Chicago, Illinois}}</ref> دەیڤد جی ھایس «لە سەرەتای ساڵی ١٩٥٧دا دەربارەی پرۆسەی زمان بە یارمەتی کۆمپیوتەر نووسیویە» و «لە ساڵی ١٩٥٥ تا ساڵی ١٩٦٨ سەرکردەی پرۆژەی زمانناسی ژمێریاری بوو لە کۆمپانیاکانی ڕاند».<ref>{{Cite news|work=[[The New York Times]]|quote=wrote about computer-assisted language processing as early as 1957.. was project leader on computational linguistics at Rand from 1955 to 1968.|url=https://www.nytimes.com/1995/07/28/obituaries/david-g-hays-66-a-developer-of-language-study-by-computer.html|title=David G. Hays, 66, a Developer Of Language Study by Computer|last=Wolfgang Saxon|date=July 28, 1995|access-date=7 August 2020|archive-date=7 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200207035914/https://www.nytimes.com/1995/07/28/obituaries/david-g-hays-66-a-developer-of-language-study-by-computer.html}}</ref> == ڕێگاکان == [[پەڕگە:Direct translation and transfer translation pyramid.svg|وێنۆک|300x300پیکسڵ|ھەرەمی بێرنارد ڤۆکۆا نیشاندانی قووڵی بەراوردکاری نوێنەرایەتی ناوەندی، وەرگێڕانی ئامێرە زمانەوانییەکان لە لووتکە، بەدواداچوون بۆ گواستنەوە، پاشان وەرگێڕانی ڕاستەوخۆ.]] وەرگێڕانی ئامێر دەتوانێ شێوازێک بەکاربھێنێت لەسەر بنەمای یاساکانی زمان، کە مانای ئەوەیە کە وشەکان بە شێوازێکی زمانەوانی وەرگێڕدراون، کە گونجاوترین وشەکانی زمانی جێگای ئەو وشانەی لە زمانی سەرچاوەکە بەکارھاتوون دەگرێتەوە. زۆرجار باس لەوە دەکرێت کە سەرکەوتنی وەرگێڕانی ئامێر پێویستی بە کێشەی تێگەیشتنی زمانە سروشتییەکان ھەیە کە یەکەم جار چارەسەر بکرێت.<ref name="Lehrberger1988">{{Cite book|last=John Lehrberger|url=https://books.google.com/books?id=YUNLlurHNAEC&q=%22natural+language+understanding%22+%22machine+translation%22|title=Machine Translation: Linguistic Characteristics of MT Systems and General Methodology of Evaluation|publisher=John Benjamins Publishing|year=1988|isbn=90-272-3124-9|access-date=18 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20211017205439/https://books.google.com/books?id=YUNLlurHNAEC&q=%22natural+language+understanding%22+%22machine+translation%22|archive-date=17 October 2021|url-status=live}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} [[پۆل:Pages with unreviewed translations]] 75gzp3asb7z7ddyem2o7j9ibcu19x3q 0 214487 966950 959736 2022-08-02T13:37:12Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[ئەرمەنستان]] بۆ یەکەمجار وەک وڵاتێکی سەربەخۆ ساڵی ١٩٩٤ بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کردووە، لەو کاتەوە وەرزشوانانی ئەم وڵاتە بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە. پێشتر وەرزشوانانی ئەرمەنستان لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٥٢|١٩٥٢]] تا [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٨٨|١٩٨٨]] وەک بەشێک لە شاندی یەکێتی سۆڤیەت کێبڕکێیان دەکرد و دوای ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت ئەرمەنستان لە ساڵی ١٩٩٢ بەشێک بوو لە تیمی یەکگرتوو. بەشێوەیەکی گشتی وەرزشوانانی ئەم وڵاتە ١٨ مەدالیایان بەدەستھێناوە، لە یارییەکانی زۆرانبازی، بەرزکردنەوەی قورسایی، جمناسیک و بۆکسێن. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی ئەرمەنستان لە ساڵی ١٩٩٠ دروست کراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ لەلایەن لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتییەوە بەفەرمی ناسێندرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} o5oqeiouvh84wqd2jtfkt61ve9zix9l 0 214492 966893 959766 2022-08-02T12:30:47Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ئەرمەنستان، + جوگرافیا wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای لۆری''' ({{بە ئەرمەنی|Լոռի}}) پارێزگایەکی (مارز)ی [[ئەرمینیا]]یە. دەکەوێتە باکووری وڵاتەکە و ھاوسنوورە لەگەڵ [[گورجستان]]. [[ڤانادزۆر]] پایتەخت و گەورەترین شاری پارێزگاکەیە. شارۆچکە گرنگەکانی دیکە بریتین لە [[ستێپاناڤان]]، [[ئالاڤێردی]] و [[سپیتاک]]. بەرزترین خاڵی پارێزگاکە چیای ئاچکاسارە لە زنجیرە چیای جاواخێتی کە بەرزییەکەی ٣١٩٦ مەتر دەبێت. نزمترین خاڵ ٣٨٠ مەتر لە دۆڵی دێبێدە لە باکووری ڕۆژھەڵاتی پارێزگاکە.<ref>{{Cite web |url=http://lori.mtaes.am/description/ |title=Lori province description |access-date=2015-11-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150925103445/http://lori.mtaes.am/description/ |archive-date=2015-09-25 |url-status=dead}}</ref> بەپێی سەرژمێری فەرمی ساڵی ٢٠١١ ژمارەی دانیشتووانی لۆری ٢٣٥٥٣٧ کەسە (١١١٦٧٥ پیاو و ١٢٣٨٦٢ ژن) کە نزیکەی ٧٫٨٪ی تەواوی دانیشتووانی ئەرمینیا پێکدەھێنێت.<ref>[http://armstat.am/file/doc/99485708.pdf Lori population, 2011 census]</ref> ژمارەی دانیشتووانی شارەکان ١٣٧٧٨٤ کەسە (٥٨٫٥٪) و گوندنشینەکان ٩٧٧٥٣ کەسە (٤١٫٥٪). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئەرمەنستان|جوگرافیا}} [[پۆل:پارێزگای لۆری]] [[پۆل:پارێزگاکانی ئەرمەنستان|لۆری]] lk6wammc7tmxecjwho8yuhmzn9lfpcx 0 214500 966949 959776 2022-08-02T13:36:24Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[نەمسا]] لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٨٩٦]] بۆ یەکەمجار بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کرد، جگە لە ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ساڵی ١٩٢٠ کە بەھۆی بوونی لە ھاوپەیمانی ھێزەناوەندییەکان لە [[جەنگی جیھانیی یەکەم|جەنگی جیھانیی یەکەمدا]] بەشداری سەرجەم خولەکانی دیکەی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە. ھەروەھا بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە]] کردووە، وەرزشوانانی نەمسا بەشێوەیکی گشتی خاوەنی ٣٤٥ مەدالیای ئۆڵۆمپیادە کە ٩١ مەدلیایان زێڕە. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نەمسا لە ساڵی ١٩٠٨ دروست کراوە و لە ساڵی ١٩١٢ بەفەرمی ناسێنرا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} 4i2l3182mw2wmncasqlq2ddyfyxwtun 0 214501 966948 960244 2022-08-02T13:35:08Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[ئازەربایجان]] بۆ یەکەمجار وەک نەتەوەیەکی سەربەخۆ لە ساڵی ١٩٩٦ بەشداری لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاددا کرد، لەو کاتەوە وەرزشوانانی ناردووە بۆ بەشداریکردن لە ھەموو [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]]. پێشتر ئازەربایجان وەک بەشێک لە شاندی یەکێتی سۆڤیەت لە ئۆڵۆمپیادەکانی لە ساڵی ١٩٥٢ تا ١٩٨٨ بەشدارییان دەکرد، دوای ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت، ئازەربایجان لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٩٢|١٩٩٢]] بەشێک بوو لە تیمی یەکگرتوو، وەرزشوانانی ئازەربایجان لە ئۆڵۆمپیادی ھاوینە بە گشتی ٤٢ میدالیای بەدەستھێناوە. ھیچ مەدالیایەکی لە ئۆڵۆمپیادی زستانە بەدەست نەھێناوە. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی ئازەربایجان لە ساڵی ١٩٩٢ دامەزراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ لەلایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتییەوە]] بەفەرمی ناسێنران. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:وەرزشی ئازەربایجان]] eyj1xw4zzqk4xsvoscjunkpb25uc719 0 214502 966947 959782 2022-08-02T13:33:49Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki بێلاڕووس بۆیەکەمجار ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی زستانەی ١٩٩٤|١٩٩٤]] بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادیان کرد، ئەویش پاش سەربەخۆ بوونیان جیابوونەوەیان لە [[یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]]، بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانەی ١٩٩٤ کرد، بێلاڕووس لەگەڵ چوار لەو کۆمارانەی لە یەکێتی سۆڤیەت جیابوونەوە لە ئۆڵۆمپیادی زستانەی ساڵی ١٩٩٢ (کە لە لە فەرەنسا بەڕێوەچوو) وەک تیمی یەکگرتوو بەشدارییان کرد. دواتریش لە ھەمان ساڵدا بیلاڕووس لەگەڵ ١١ کۆمارە جیابووەکانی یەکێتی سۆڤیەت وەک تیمی یەکگرتوو لە [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەدا]] لە [[بارسێلۆنا]]ی [[ئیسپانیا]] بەشداری کرد. وەرزشوانانی بیلاڕووس بەشێوەیەکی گشتی خاوەنی١٠٥ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن. بیلاڕووس بەھۆی پشتیوانی [[ڕووسیا]] لە [[ھێرشی ٢٠٢٢ی ڕووسیا بۆ سەر ئوکراینا|ھێرشەکانی]] بۆ سەر [[ئوکراینا]] سڕکرا لە بەشداریکردن لە ئۆڵۆمپیاد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} sh5toze1vb6zv310cwrp8qnxxi5y6yq 0 214504 966946 959792 2022-08-02T13:31:49Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[بەلجیکا]] بۆیەکەمجار لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٠|١٩٠٠]] بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کرد، لەو ساڵەوە جگە لە ئۆڵۆمپیادی ١٩٠٤ بەشداری سەرجەم خولەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە کردووە، ھەروەھا لە ساڵی ١٩٢٤ بەشداری [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە]] کردووە. وڵاتی بەلجیکا میوانداری یارییەکانی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٢٠]]ی کردووە،<ref>{{Cite web|title=What Was Interesting About the 1920 Olympics in Antwerp?|url=https://www.thoughtco.com/1920-olympics-in-antwerp-1779595|access-date=2022-07-22|website=ThoughtCo|language=en}}</ref>وەرزشوانانی ئەم وڵاتە خاوەنی ١٦٥ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن، لێژنەی ئۆڵۆمپیادی بەلجیکا لە ساڵی ١٩٠٦ دامەزراوە و ھەر لە ھەمان ساڵ لەلایەن لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی بەفەرمی ناسێنرا.<ref>{{Cite web|title=Belgium|url=https://olympics.fandom.com/wiki/Belgium|access-date=2022-07-22|website=Olympics Wiki|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:بەلجیکا لە ئۆڵۆمپیاد]] 0gl75b5w3tcrxzw5pnks7hhruky5r3h 0 214506 966944 959800 2022-08-02T13:29:24Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ئینگلتەرا، ژیاننامە، ئەڵمانیا wikitext text/x-wiki {{وەسف|یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی}} {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|ناو=مارک-ئاندرێ تێر شتێگن|وێنە=Real Valladolid - FC Barcelona, 2018-08-25 (79) (cropped).jpg|سەردێڕ=تێر شتێگن لە کاتی خۆئامادەکردن بۆ بارسێلۆنا لە ٢٠١٨|ناوی تەواو=مارک-ئاندرێ تێر شتێگن|ڕێکەوتی لەدایکبوون={{ڕێکەوتی لەدایکبوون و تەمەن|١٩٩٢|٤|٣٠}}|شوێنی لەدایکبوون=[[مونشنگلادباخ]]، ئەڵمانیا|جێگای یاریکردن=[[گۆڵپارێز]]|یانەی ئێستا=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|ژمارەی یانە=١|youthyears1=١٩٩٦–٢٠١٠|youthclubs1=[[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا مونشنگلادباخ]]|years1=٢٠٠٩–٢٠١١|clubs1=[[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ ٢|بۆروسیا مونشنگلادباخ ٢]]|caps1=١٨|goals1=٠|years2=٢٠١٠–٢٠١٤|clubs2=[[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا مونشنگلادباخ]]|caps2=١٠٨|goals2=٠|years3=٢٠١٤–|clubs3=[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]]|caps3=<!--LEAGUE ONLY-->٢١٧|goals3=٠|nationalteam1=ئەڵمانیا ژ١٦|nationalyears1=٢٠٠٧–٢٠٠٨|nationalcaps1=٧|nationalgoals1=٠|nationalteam2=ئەڵمانیا ژ١٧|nationalyears2=٢٠٠٨–٢٠٠٩|nationalcaps2=١٦|nationalgoals2=٠|nationalteam3=ئەڵمانیا ژ١٨|nationalyears3=٢٠٠٩–٢٠١٠|nationalcaps3=٨|nationalgoals3=٠|nationalteam4=ئەڵمانیا ژ١٩|nationalyears4=٢٠١٠–٢٠١١|nationalcaps4=٥|nationalgoals4=٠|nationalteam5=ئەڵمانیا ژ٢١|nationalyears5=٢٠١٢–٢٠١٥|nationalcaps5=١٣|nationalgoals5=٠|nationalteam6=[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]]|nationalyears6=٢٠١٢–|nationalcaps6=٢٨|nationalgoals6=٠|nationalteam-update=٢٦ی ئازاری ٢٠٢٢|club-update=٢٢ی ئایاری ٢٠٢٢|medaltemplates={{MedalCountry|{{fb|GER}}}} {{MedalCompetition|[[جامی کیشوەرەکانی فیفا]]}} {{Medal|W|[[جامی کیشوەرەکانی فیفای ٢٠١٧|ڕووسیا ٢٠١٧]]|}} {{MedalCompetition|[[UEFA European Under-17 Championship]]}} {{Medal|W|[[2009 UEFA European Under-17 Championship|ئەڵمانیا ٢٠٠٩]]|}}}} '''مارک-ئاندرێ تێر شتێگن''' ({{بە ئەڵمانی|Marc-André ter Stegen}}، {{IPA-de|ˌmaʁk ʔanˈdʁeː teːɐ̯ ˈsteːɡn̩; - ʔãˈd-}}؛ لەدایکبووی ٣٠ی نیسانی ١٩٩٢)<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|access-date=2022-07-22|website=web.archive.org}}</ref><ref>{{Cite web|title=Marc-André ter Stegen Stats, News, Bio|url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/140740/marc-andre-ter-stegen|access-date=2022-07-22|website=ESPN|language=en}}</ref> [[یاریزانی تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی پێی]] پیشەگەری ئەڵمانییە، کە وەک [[گۆڵپارێز|گۆڵپارێزێک]] یاری بۆ یانەی تۆپی پێی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بارسێلۆنا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی نەتەوەییی ئەڵمانیا]] دەکات. بە بەرپەرچدانەوە، پاسدان و توانای یاریکردن بە تۆپ ناسراوە، بە یەکێک لە باشترین گۆڵپارێزەکانی جیھان دادەنرێت.<ref>{{Cite web|title=Biography of M. Ter Stegen {{!}} BeSoccer|url=https://www.besoccer.com/player/biography/m-ter-stegen-67849|access-date=2022-07-22|website=www.besoccer.com|language=en}}</ref> دوای ئەوەی بۆ ماوەی چوار وەرز لە [[بۆندسلیگا|بۆندسلیگادا]] بۆ یانەی [[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا مونشنگلادباخ]] یاری کرد و بە ئەنجامدانی ١٠٨ یاری لە خولەکەدا، لە ٢٠١٤دا بە بڕی ١٢ ملیۆن یۆرۆ پەیوەندی بە یانەی بارسێلۆناوە کرد، لە یەکەم وەرزیدا لە ئیسپانیا سێ جامی بردەوە، لە جامی شای ئیسپانیا و چامپیۆنزلیگدا یاری بۆ یانەی بارسێلۆنا دەکرد.<ref>{{Cite web|date=2021-02-06|title=SportMob – Marc-Andre Ter Stegen Biography|url=https://sportmob.com/en/article/940701-Marc-Andre-Ter-Stegen-Biography|access-date=2022-07-22|website=SportMob|language=en}}</ref> == ژیانی کەسێتی == تێر شتێگن لە شاری [[مونشنگلادباخ]]، [[ڕاینی باکوور-وێستفالیا]] لەدایکبووە.<ref>{{Cite web|title=Marc-André ter Stegen|url=https://www.worldfootball.net/player_summary/marc-andre-ter-stegen/|access-date=2022-07-22|website=worldfootball.net|language=en}}</ref> باوکی بە ڕەچەڵەک ھۆڵەندییە.<ref>{{Cite web|last=GmbH|first=Perform Media Deutschland|date=2009-05-09|title=Ich bin kein Ronaldo-Fan|url=https://www.spox.com/de/sport/fussball/dfb-team/0905/Artikel/doppelinterview-ter-stegen-yabo-u-17-em-deutschland-messi-kein-ronaldo-fan.html|access-date=2022-07-22|website=www.spox.com|language=de}}</ref> لە شاری سیتچێسی نزیک بارسێلۆنا لەگەڵ کچەھاوڕێکەی، دانیێلا ییلە ھاوسەرگیری کردووە.<ref>{{Cite web|last=Smith|first=Alex|date=2017-05-16|title=Barcelona ace Marc-Andre ter Stegen proves he is a keeper by tying the knot|url=http://www.mirror.co.uk/sport/football/news/marc-andre-ter-stegen-proves-10433720|access-date=2022-07-22|website=mirror|language=en}}</ref> لە ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩دا یەکەم منداڵیان بە ناوی بێن لەدایکبوو.<ref>{{Cite web|last=Anonym|title=Ter Stegen announces the birth of her first child {{!}} tellerreport.com|url=https://www.tellerreport.com/news/2019-12-29---ter-stegen-announces-the-birth-of-her-first-child-.rkPZ1Jd818.html|access-date=2022-07-22|website=www.tellerreport.com|language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|وەرزش|ئینگلتەرا|ژیاننامە|ئەڵمانیا}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٢]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئاڵمانی]] [[پۆل:یاریزانانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئاڵمانی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] ad8s0d9vp0cufxjcjl4tszfr8czz6ui 0 214507 966943 959802 2022-08-02T13:28:26Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا]] بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٩٢ لە ژێر ئاڵای خۆیدا بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد کرد، لەو کاتەوە بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە، پێشتر وەرزشوانانی ئەم وڵاتە لە ژێر ئاڵای یوگۆسلاڤیادا لە ساڵی ١٩٢٠ تا ١٩٨٨ بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی دەکرد. ھاوکات لەگەڵ [[ئالبانیا لە ئۆڵۆمپیاد|ئەلبانیا]] و [[ئەندۆرا لە ئۆڵۆمپیاد|ئەندۆرا]] و [[مۆناکۆ لە ئۆڵۆمپیاد|مۆناکۆ]]، یەکێکە لەو وڵاتە ئەورووپیانەی تا ئێستا نەیانتوانیوە مەدالیای ئۆڵۆمپیاد بەدەست بھێنن. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا لە ساڵی ١٩٩٢ دەمەزراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ بەفەرمی ناسێنرا لەلایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]]. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} 9984j6ttzlr5btko2sq5ywq8u33aojw 0 214508 966929 959808 2022-08-02T13:05:38Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] دەروونناسی wikitext text/x-wiki '''گۆڕانی ھۆش'''، کە بە '''دۆخی گۆڕاوی''' '''مێشک''' ناسراوە، ھەر بارودۆخێکە کە بە شێوەیەکی بەرچاو جیاواز بێت لە دۆخی ئاسایی لە ھزر و ھۆش.<ref name="pmid12006123">{{Cite journal|vauthors=Bundzen PV, Korotkov KG, Unestahl LE|date=April 2002|title=Altered states of consciousness: review of experimental data obtained with a multiple techniques approach|journal=J Altern Complement Med|volume=8|issue=2|pages=153–65|doi=10.1089/107555302317371442|pmid=12006123}}</ref> لە ساڵی ١٨٩٢دا، ئەم دەربڕینە بەکاردەھێنرا لە پەیوەندی لەگەڵ [[خەواندنی موگناتیسی|گریمانەیی،]] ھەرچەندە مشتومڕێکی بەردەوام ھەیە لەسەر ئەوەی ئایا گریمانەیی بە گۆڕانی ھۆش ھەژمار بکرێت بەپێی پێناسەی مۆدێرن.<ref>{{Cite news|title=Aberdeen Evening Express|date=December 14, 1892|work=An Aberdeen Doctor on Hypnotism|others=[Occurrence 3/4 down page, 3rd column, adjacent to article spacing rule in 2nd column.]|quote=The faculties of reason and judgement, the elaborate and regulative faculties, in this altered state of consciousness, are obviously dependent on sense perceptions, and vary accordingly as they do.}}</ref> == پێناسەکان == ھیچ پێناسەیەکی گشتی نییە بۆ دۆخی گۆڕانی ھۆشیاری، چونکە ھەر ھەوڵێکی پێناسەیی سەرەتا دەبێت پشت بە پێناسەیەکی دۆخی ئاسایی ھۆشیاری ببەستێت.<ref name=":0">{{Cite book|last=Schmidt|first=T.T.|title=Empirische Untersuchung Veränderter Bewusstseinszustände|last2=Majic|first2=Timoslav|pages=4–6}}</ref> بەڵام ھەوڵەکان بۆ پێناسەکردنی زاراوەکە لە فەلسەفە، دەروونناسی و زانستی دەماردا دەدۆزرێنەوە. ھیچ ڕێککەوتنێکی کۆتایی نییە کە چ پێناسەیەکی ورد بۆ چ مەبەستێک ھەیە.<ref name=":17">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=123}}</ref> لە ئەمانەی خوارەوە، باشترین و نوێترین پێناسەکان پێشکەش دەکرێن: لە ساڵی ١٩٦٦دا، ئارنۆلد لودڤیک ھەوڵی یەکەم پێناسەی دا. «گۆڕانی ھۆش ھەر دۆخێکی دەروونییە، کە بەھۆی جووڵەی فیزیۆلۆجی، دەروونی، یان دەرمان، ڕوو دەدات، کە دەکرێت لەلایەن خودی تاکەکەوە (یان لەلایەن چاودێرێکی ئامانجی تاکەکەوە) ھەستی پێ بکرێت.»<ref name=":9">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=129}}</ref> چارلز تارت تیشک دەخاتە سەر پێناسەی خۆی لەسەر ئەزموونی نابابەتیی دۆخی ھۆشیاری و ھەڵوەشاندنەوەی لە دۆخی ئاسایی. «گۆڕانی ھۆش نموونەی گۆڕاو یان پێکھاتەی ئەزموونن، کە لە ڕووی کوالێتیەوە جیاوازن لە دۆخی بنەڕەتی.»<ref name=":10">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=126}}</ref> == پۆلێنکردن == [[File:ClassificationOfAlteredStatesOfConsciousness.png|چەپ|وێنۆک| سیستەمێکی پۆلێنکردنی سادە بۆ گۆڕانی ھۆش.]] * نەخۆشی (فێ، زیان گەیاندن بە مێشک) * دەرمانسازی ([[دەرمانی کاریگەریی دەروونی]]) * جەستەیی و فیزیۆلۆجی (ڕۆژووبوون و سێکس) * دەروونناسی (موزیک، بیرکردنەوە، گریمان) * خۆڕایی (خەونی ڕۆژ و ئەزموونی نزیک لە مردن) === ئەو ھۆکارانەی پەوەست نین بە دەرمانسازی === لەوانەیە ئەمانەش بکرێت ببنە ھۆی گۆڕانکاری لە ھۆشدا: * [[خەواندنی موگناتیسی]] * تێڕامان * ئەزموونی ڕۆحی سۆزەکان کاریگەرییان لەسەر ڕەفتار ھەیە کە دۆخی ھۆشیاری دەگۆڕێت. دەکرێت سۆز چەندنین ھاندەری ھەبێت.<ref>{{Cite journal|last=Altarriba|first=Jeanette|date=2012|title=Emotion and Mood: Over 120 Years of Contemplation and Exploration in ''The American Journal of Psychology''|journal=The American Journal of Psychology|volume=125|issue=4|pages=409–22|doi=10.5406/amerjpsyc.125.4.0409|pmid=23350300}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی}} [[پۆل:واقیع]] [[پۆل:زانستی دەماری]] [[پۆل:عیرفان]] 7hclmk0ot1z3updhykymd7hxv329910 966930 966929 2022-08-02T13:07:52Z Aram 25981 شائەمراز، - پەڕگەی ون wikitext text/x-wiki '''گۆڕانی ھۆش'''، کە بە '''دۆخی گۆڕاوی مێشک''' ناسراوە، ھەر بارودۆخێکە کە بە شێوەیەکی بەرچاو جیاواز بێت لە دۆخی ئاسایی لە ھزر و ھۆش.<ref name="pmid12006123">{{Cite journal|vauthors=Bundzen PV, Korotkov KG, Unestahl LE|date=April 2002|title=Altered states of consciousness: review of experimental data obtained with a multiple techniques approach|journal=J Altern Complement Med|volume=8|issue=2|pages=153–65|doi=10.1089/107555302317371442|pmid=12006123}}</ref> لە ساڵی ١٨٩٢دا، ئەم دەربڕینە بەکاردەھێنرا لە پەیوەندی لەگەڵ [[خەواندنی موگناتیسی|گریمانەیی،]] ھەرچەندە مشتومڕێکی بەردەوام ھەیە لەسەر ئەوەی ئایا گریمانەیی بە گۆڕانی ھۆش ھەژمار بکرێت بەپێی پێناسەی مۆدێرن.<ref>{{Cite news|title=Aberdeen Evening Express|date=December 14, 1892|work=An Aberdeen Doctor on Hypnotism|others=[Occurrence 3/4 down page, 3rd column, adjacent to article spacing rule in 2nd column.]|quote=The faculties of reason and judgement, the elaborate and regulative faculties, in this altered state of consciousness, are obviously dependent on sense perceptions, and vary accordingly as they do.}}</ref> == پێناسەکان == ھیچ پێناسەیەکی گشتی نییە بۆ دۆخی گۆڕانی ھۆشیاری، چونکە ھەر ھەوڵێکی پێناسەیی سەرەتا دەبێت پشت بە پێناسەیەکی دۆخی ئاسایی ھۆشیاری ببەستێت.<ref name=":0">{{Cite book|last=Schmidt|first=T.T.|title=Empirische Untersuchung Veränderter Bewusstseinszustände|last2=Majic|first2=Timoslav|pages=4–6}}</ref> بەڵام ھەوڵەکان بۆ پێناسەکردنی زاراوەکە لە فەلسەفە، دەروونناسی و زانستی دەماردا دەدۆزرێنەوە. ھیچ ڕێککەوتنێکی کۆتایی نییە کە چ پێناسەیەکی ورد بۆ چ مەبەستێک ھەیە.<ref name=":17">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=123}}</ref> لە ئەمانەی خوارەوە، باشترین و نوێترین پێناسەکان پێشکەش دەکرێن: لە ساڵی ١٩٦٦دا، ئارنۆلد لودڤیک ھەوڵی یەکەم پێناسەی دا. «گۆڕانی ھۆش ھەر دۆخێکی دەروونییە، کە بەھۆی جووڵەی فیزیۆلۆجی، دەروونی، یان دەرمان، ڕوو دەدات، کە دەکرێت لەلایەن خودی تاکەکەوە (یان لەلایەن چاودێرێکی ئامانجی تاکەکەوە) ھەستی پێ بکرێت.»<ref name=":9">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=129}}</ref> چارلز تارت تیشک دەخاتە سەر پێناسەی خۆی لەسەر ئەزموونی نابابەتیی دۆخی ھۆشیاری و ھەڵوەشاندنەوەی لە دۆخی ئاسایی. «گۆڕانی ھۆش نموونەی گۆڕاو یان پێکھاتەی ئەزموونن، کە لە ڕووی کوالێتییەوە جیاوازن لە دۆخی بنەڕەتی.»<ref name=":10">{{Cite book|last=Garcia-Romeu|first=A.P.|title=The Wiley-Blackwell Handbook of Transpersonal Psychology (First ed.)|last2=Tart|first2=Charles T.|publisher=John Wiley & Sons, Ltd.|year=2013|page=126}}</ref> == پۆلێنکردن == * نەخۆشی (فێ، زیان گەیاندن بە مێشک) * دەرمانسازی ([[دەرمانی کاریگەریی دەروونی]]) * جەستەیی و فیزیۆلۆجی (ڕۆژووبوون و سێکس) * دەروونناسی (موزیک، بیرکردنەوە، گریمان) * خۆڕایی (خەونی ڕۆژ و ئەزموونی نزیک لە مردن) === ئەو ھۆکارانەی پەوەست نین بە دەرمانسازی === لەوانەیە ئەمانەش بکرێت ببنە ھۆی گۆڕانکاری لە ھۆشدا: * [[خەواندنی موگناتیسی]] * تێڕامان * ئەزموونی ڕۆحی سۆزەکان کاریگەرییان لەسەر ڕەفتار ھەیە کە دۆخی ھۆشیاری دەگۆڕێت. دەکرێت سۆز چەندنین ھاندەری ھەبێت.<ref>{{Cite journal|last=Altarriba|first=Jeanette|date=2012|title=Emotion and Mood: Over 120 Years of Contemplation and Exploration in ''The American Journal of Psychology''|journal=The American Journal of Psychology|volume=125|issue=4|pages=409–22|doi=10.5406/amerjpsyc.125.4.0409|pmid=23350300}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی}} [[پۆل:زانستی دەماری]] [[پۆل:عیرفان]] [[پۆل:واقیع]] oe45o1a6ud4mzzayjkwo68d57zdeqw4 1 214509 967423 959942 2022-08-03T11:31:03Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[وتووێژ:جادوو (فلیم)]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[وتووێژ:جادوو (فیلم)]]: فلیم ← فیلم wikitext text/x-wiki == سەرچاوە == سڵاو بەرێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ئەم وتارە بێسەرچاوەیە داوا دەکەم سەرچاوەی بۆ زیاد بکەن {{زۆر سپاس}} [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٤، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) هەرئێستا [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٥:٣٤، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} +سەرچاوە جێبەجێکرا.[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٥:٤١، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] داوام کرد سەرچاوەی وتارەکەی ویکیی ئینگلیزی بگوازیتەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٦:٠٩، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بە خاتوون قفڵی لەسەرەو ئەو بەشەی سەرەوەی وتارە ئینگلیزییەکە سەرچاوەی نییە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٠٨:١٢، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] 173 سەرچاوە ھەیە لەناو وتارەکە ئەوەی تۆ وەرت گێڕاوە لەوانەیە لە بەشی دەستپێکی وتارە ئینگلیزییەکە بێت، دەستپێک کورتکراوە و پوختکراوەی تەواوی وتارەکەیە بێگوومان سەرچاوە بۆ گشت ئەو دەقانەی دەستپێک دەبێت ھەبێت لەناو وتارەکە دەتوانی بۆی بگەڕێیت و جێبەجێی بکەیت؟ [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٠:٥٥، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) دەیکەم خەمت نەبێت[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٠، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب | Sakura emad}} [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٦، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) باشم کرد [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏١٢:٠٦، ٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) rszxl6xmx51a0pvqmroz5tdaf8xil5i 0 214510 966903 960242 2022-08-02T12:54:23Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ژن، + ژیاننامە، + سیاسەت wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''بێلا کۆچاریان''' ({{بە ئەرمەنی|Բելլա Քոչարյան}}; لەدایکبووی ٣١ی کانوونی دووەمی ١٩٥٤ لە [[ستێپاناکێرت]]) ھاوسەری سەرۆکی پێشووی [[ئەرمینیا]] [[ڕۆبێرت کۆچاریان]] و خانمی یەکەمی پێشووی ئەرمینیایە.<ref>{{cite news|title=First Lady Bella Kocharyan and Mikhail Shvidkoy attend the "Armenia Sacra" exhibition|url=http://www.armradio.am/news/?part=soc&id=10721|archive-url=https://web.archive.org/web/20110720081057/http://www.armradio.am/news/?part=soc&id=10721|url-status=dead|archive-date=20 July 2011|accessdate=3 January 2011|newspaper=Public Radio of Armenia|date=10 March 2007}}</ref>کۆچاریان لە ساڵی ١٩٧٨ لە بەشی پزیشکی تەندروستی-پاک وخاوێنی لە پەیمانگای پزیشکی [[یەریڤان]] دەرچووە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژن|ژیاننامە|سیاسەت}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٤]] [[پۆل:خانمانی یەکەمی ئەرمەنستان|بێلا کۆچاریان]] [[پۆل:زیندووان]] fdxvc0widc9ic05xelqhcpb2z1xi1fi 966904 966903 2022-08-02T12:55:10Z Aram 25981 شائەمراز، + کۆلکە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''بێلا کۆچاریان''' ({{بە ئەرمەنی|Բելլա Քոչարյան}}؛ لەدایکبووی ٣١ی کانوونی دووەمی ١٩٥٤ لە [[ستێپاناکێرت]]) ھاوسەری سەرۆکی پێشووی [[ئەرمینیا]] [[ڕۆبێرت کۆچاریان]] و خانمی یەکەمی پێشووی ئەرمینیایە.<ref>{{cite news|title=First Lady Bella Kocharyan and Mikhail Shvidkoy attend the "Armenia Sacra" exhibition|url=http://www.armradio.am/news/?part=soc&id=10721|archive-url=https://web.archive.org/web/20110720081057/http://www.armradio.am/news/?part=soc&id=10721|url-status=dead|archive-date=20 July 2011|accessdate=3 January 2011|newspaper=Public Radio of Armenia|date=10 March 2007}}</ref>کۆچاریان لە ساڵی ١٩٧٨ لە بەشی پزیشکی تەندروستی-پاک وخاوێنی لە پەیمانگای پزیشکی [[یەریڤان]] دەرچووە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژن|ژیاننامە|سیاسەت}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} [[پۆل:خانمانی یەکەمی ئەرمەنستان|بێلا کۆچاریان]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٥٤]] 25h4kd648kxgn3pbwnt8w1mu4i53sdn 0 214513 966894 959879 2022-08-02T12:32:54Z Aram 25981 چاکسازیی خاڵبەندی wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پرۆکۆفی دژەپەریدزێ''' (بە [[زمانی گورجی|گورجی]]: პროკოფი აპრასიონის ძე ჯაფარიძე؛ ١٥ی کانوونی دووەمی ١٨٨٠ – ٢٠ی ئەیلوولی ١٩١٨) چالاکێکی شۆڕشگێڕی [[جۆرجیا|جۆرجی]] بووە، یەکێک بووە لە سەرکردەکانی [[ئەرتەشی سوور]] و پارتی [[بۆلشێڤیک|بەلشەفی]] لە [[ئازەربایجان]] لە سەردەمی [[شۆڕشی ڕووسیا]]دا.<ref>[https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/419394 dic.academic], Джапаридзе, Прокофий Апрасионович.</ref><ref>[https://ourbaku.com/index.php/Джапаридзе_Прокофий_Апрасионович_(Алеша_Джапаридзе)-общественный_и_государственный_деятель Ourbaku], Джапаридзе Прокофий Апрасионович (Алеша Джапаридзе)-общественный и государственный деятель .</ref> دوای [[شۆڕشی شوبات]]ی ساڵی ١٩١٧ دژەپەریدزێ بوو بە ئەندامی کۆمیتەی ناوچەیی [[قەوقاز]] پەیوەندی بە کۆمۆنەی باکۆوە کرد و بوو بە یەکێک لە ٢٦ کۆمیساری ئەفسانەیی [[باکوو]]. لە کۆمۆنەکەدا چەندین ھەڵوێستی جیاوازی وەرگرتووە. دژەپاریدزێ لەگەڵ [[ستێپان شاومیان]] و مێشادی عەزیزبێکۆڤ و ئیڤان فیۆلێتۆڤ و کۆمیسارەکانی تر ھەوڵیان دا ئایدیۆلۆژیای [[کۆمۆنیزم]] لە ھەموو قەوقازدا بڵاو بکەنەوە. ھەر زوو دوای کەوتنی کۆمۆنەکە، شەوی ٢٠ی ئەیلوول، بە تەقەکردن لە شوێنێکی دوور لە نێوان وێستگەکانی پێرێڤاڵ و ئاخچا-کویما لەسەر ھێڵی ئاسنی ترانس کاسپیان لەگەڵ کۆمیسارەکانی دیکە لە سێدارە درا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:سۆشیالیزم]] [[پۆل:شۆڕشگێڕە ڕووسەکان]] [[پۆل:کۆمۆنیستە ڕووسەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩١٨]] q7792ohxcu3ykhpa0o7b46nmblra7kn 966895 966894 2022-08-02T12:33:10Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ژیاننامە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پرۆکۆفی دژەپەریدزێ''' (بە [[زمانی گورجی|گورجی]]: პროკოფი აპრასიონის ძე ჯაფარიძე؛ ١٥ی کانوونی دووەمی ١٨٨٠ – ٢٠ی ئەیلوولی ١٩١٨) چالاکێکی شۆڕشگێڕی [[جۆرجیا|جۆرجی]] بووە، یەکێک بووە لە سەرکردەکانی [[ئەرتەشی سوور]] و پارتی [[بۆلشێڤیک|بەلشەفی]] لە [[ئازەربایجان]] لە سەردەمی [[شۆڕشی ڕووسیا]]دا.<ref>[https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/419394 dic.academic], Джапаридзе, Прокофий Апрасионович.</ref><ref>[https://ourbaku.com/index.php/Джапаридзе_Прокофий_Апрасионович_(Алеша_Джапаридзе)-общественный_и_государственный_деятель Ourbaku], Джапаридзе Прокофий Апрасионович (Алеша Джапаридзе)-общественный и государственный деятель .</ref> دوای [[شۆڕشی شوبات]]ی ساڵی ١٩١٧ دژەپەریدزێ بوو بە ئەندامی کۆمیتەی ناوچەیی [[قەوقاز]] پەیوەندی بە کۆمۆنەی باکۆوە کرد و بوو بە یەکێک لە ٢٦ کۆمیساری ئەفسانەیی [[باکوو]]. لە کۆمۆنەکەدا چەندین ھەڵوێستی جیاوازی وەرگرتووە. دژەپاریدزێ لەگەڵ [[ستێپان شاومیان]] و مێشادی عەزیزبێکۆڤ و ئیڤان فیۆلێتۆڤ و کۆمیسارەکانی تر ھەوڵیان دا ئایدیۆلۆژیای [[کۆمۆنیزم]] لە ھەموو قەوقازدا بڵاو بکەنەوە. ھەر زوو دوای کەوتنی کۆمۆنەکە، شەوی ٢٠ی ئەیلوول، بە تەقەکردن لە شوێنێکی دوور لە نێوان وێستگەکانی پێرێڤاڵ و ئاخچا-کویما لەسەر ھێڵی ئاسنی ترانس کاسپیان لەگەڵ کۆمیسارەکانی دیکە لە سێدارە درا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە}} [[پۆل:سۆشیالیزم]] [[پۆل:شۆڕشگێڕە ڕووسەکان]] [[پۆل:کۆمۆنیستە ڕووسەکان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩١٨]] k2jpw4llch49vrd1h0zl05w3vflhrzj 0 214514 967404 960241 2022-08-03T11:15:53Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ژیاننامە، + سیاسەت wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} رانیل ویکریمێسینگ (بە سینھالی :රනිල් වික්‍රමසිංහ؛ لەدایکبووی ٢٤ی ئازاری ١٩٤٩) سیاسەتوانێکی [[سریلانکا|سریلانکایە]] و لە ٢١ی تەمموزی ٢٠٢٢ەوە [[سەرۆکی سریلانکا|سەرۆکی سریلانکایە.]]<ref>{{Cite web|title=Ranil Wickremesinghe sworn in as Sri Lanka's interim president|url=https://www.telegraphindia.com/world/ranil-wickremesinghe-sworn-in-as-sri-lankas-interim-president/cid/1874835|access-date=2022-07-23|website=www.telegraphindia.com}}</ref> لە ساڵی ١٩٩٤ەوە سەرۆکی پارتی نیشتیمانی یەکگرتووی سریلانکایە ، لەپێنج خوولی جیاوازدا وەک سەرۆکوەزیرانی سریلانکا کاری کردووە، سەرکردایەتی شەش حکومەتی کردووە، لە ساڵی ١٩٩٣ تا ١٩٩٤، ٢٠٠١ تا ٢٠٠٤، ٢٠١٥ تا ٢٠١٨، ٢٠١٨ تا ٢٠١٩، دواینجاریش لە ٢٠٢٢.<ref>{{Cite web|date=2022-07-20|title=Ranil Wickremesinghe: wily fox who is Sri Lanka’s new president|url=https://www.theguardian.com/world/2022/jul/18/ranil-wickremesinghe-wily-fox-who-became-sri-lanka-pm-six-times-profile|access-date=2022-07-23|website=the Guardian|language=en}}</ref> هەروەها لە ساڵی ١٩٩٤ تا ٢٠٠١ و لە ٢٠٠٤ تا ٢٠١٥ وەک سەرۆکی ئۆپۆزسیۆن کاری کردووە.<ref>{{Cite web|title=- Share Image|url=https://epaper.sundayobserver.lk/Home/ShareImage?Pictureid=630f566a|access-date=2022-07-23|website=epaper.sundayobserver.lk}}</ref>ویکریمێسینگ لە ١٣ی تەمموزی ٢٠٢٢ بەشێوەی کار بەڕێکەر بوو بە سەرۆکی سرینلانکا بەوەکالەت ، دوای ئەوەی [[گوتابا راجاپاکسا]] سەرۆکی پێشوو بەهۆی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتی لە وڵاتەکە ڕایکرد بۆ ماڵدیڤ و لەوێش بۆ سەنگاپوورە . ڕاجاپاکسا لە ١٤ی تەمموزی ٢٠٢٢ دەستی لەکارکێشایەوە و ڕۆژی دواتر ویکریمێسینگ وەک سەرۆکی سریلانکا بە وەکالەت سوێندی یاسایی خوارد. لە ٢٠ی تەمموزی ٢٠٢٢، ویکریمێسینگ لە ڕێگەی هەڵبژاردنی [[هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی سریلانکا (٢٠٢٢)|پەرلەمانەوە]] وەک ٩هەمین سەرۆک هەڵبژێردرا. لە ٢١ی تەمموزی ٢٠٢٢دا وەک سەرۆکی سریلانکا لە پەرلەمان سوێندی سەرۆکایەتی خوارد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:زیندووان]] 6srqinc40rj5ehcrnhohbb1nnudhvcn 967407 967404 2022-08-03T11:17:17Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی/ویکیدراوە}} '''رانیل ویکریمێسینگ''' (بە سینھالی: රනිල් වික්‍රමසිංහ؛ لەدایکبووی ٢٤ی ئازاری ١٩٤٩) سیاسەتوانێکی [[سریلانکا]]یە و لە ٢١ی تەممووزی ٢٠٢٢ەوە [[سەرۆکی سریلانکا]]یە.<ref>{{Cite web|title=Ranil Wickremesinghe sworn in as Sri Lanka's interim president|url=https://www.telegraphindia.com/world/ranil-wickremesinghe-sworn-in-as-sri-lankas-interim-president/cid/1874835|access-date=2022-07-23|website=www.telegraphindia.com}}</ref> لە ساڵی ١٩٩٤ەوە سەرۆکی پارتی نیشتیمانی یەکگرتووی سریلانکایە، لەپێنج خولی جیاوازدا وەک سەرۆکوەزیرانی سریلانکا کاری کردووە، سەرکردایەتی شەش حکوومەتی کردووە، لە ساڵی ١٩٩٣ تا ١٩٩٤، ٢٠٠١ تا ٢٠٠٤، ٢٠١٥ تا ٢٠١٨، ٢٠١٨ تا ٢٠١٩، دوایینجاریش لە ٢٠٢٢.<ref>{{Cite web|date=2022-07-20|title=Ranil Wickremesinghe: wily fox who is Sri Lanka’s new president|url=https://www.theguardian.com/world/2022/jul/18/ranil-wickremesinghe-wily-fox-who-became-sri-lanka-pm-six-times-profile|access-date=2022-07-23|website=the Guardian|language=en}}</ref> ھەروەھا لە ساڵی ١٩٩٤ تا ٢٠٠١ و لە ٢٠٠٤ تا ٢٠١٥ وەک سەرۆکی ئۆپۆزسیۆن کاری کردووە.<ref>{{Cite web|title=- Share Image|url=https://epaper.sundayobserver.lk/Home/ShareImage?Pictureid=630f566a|access-date=2022-07-23|website=epaper.sundayobserver.lk}}</ref>ویکریمێسینگ لە ١٣ی تەممووزی ٢٠٢٢ بەشێوەی کار بەڕێکەر بوو بە سەرۆکی سرینلانکا بەوەکالەت، دوای ئەوەی [[گوتابا ڕاجاپاکسا]] سەرۆکی پێشوو بەھۆی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتی لە وڵاتەکە ڕای کرد بۆ ماڵدیڤ و لەوێش بۆ سەنگاپوورە. ڕاجاپاکسا لە ١٤ی تەممووزی ٢٠٢٢ دەستی لەکارکێشایەوە و ڕۆژی دواتر ویکریمێسینگ وەک سەرۆکی سریلانکا بە وەکالەت سوێندی یاسایی خوارد. لە ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٢، ویکریمێسینگ لە ڕێگەی ھەڵبژاردنی [[ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی سریلانکا (٢٠٢٢)|پەرلەمانەوە]] وەک ٩ھەمین سەرۆک ھەڵبژێردرا. لە ٢١ی تەممووزی ٢٠٢٢دا وەک سەرۆکی سریلانکا لە پەرلەمان سوێندی سەرۆکایەتی خوارد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|سیاسەت}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:زیندووان]] o8n89dgrg4dfz9agfnm2kmnoc66otgt 0 214517 967411 960240 2022-08-03T11:20:41Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] سیاسەت، + ژیاننامە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ھاکایندە ھیچیلێما''' لەدایکبووی ٤ی حوزەیرانی ١٩٦٢) بازرگان و جووتیار و سیاسەتمەداری زامبیایە کە لە ٢٤ی ئابی ٢٠٢١ەوە حەوتەمین و ئێستای [[زامبیا]]یە.<ref name=":0">{{Cite web|last=Foundation|first=Thomson Reuters|title=Zambian opposition leader Hakainde Hichilema wins presidential election|url=https://news.trust.org/item/20210816005527-u600i/|access-date=16 August 2021|website=news.trust.org}}</ref> دوای ئەوەی لە ساڵانی ٢٠٠٦ و ٢٠٠٨ و ٢٠١١ و ٢٠١٥ و ٢٠١٦ لە پێنج ھەڵبژاردنی پێشوودا بەشداری کردووە، لە ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتی ساڵی ٢٠٢١ بە زیاتر لە ٥٩٪ی دەنگەکان سەرکەوتنی بەدەستھێنا.<ref name=":1">{{Cite news|last=Mfula|first=Chris|date=16 August 2021|title=Zambian opposition leader Hakainde Hichilema wins landslide in presidential election|url=https://www.reuters.com/world/africa/zambian-opposition-leader-hichilema-heads-closer-victory-presidential-vote-2021-08-15/|access-date=16 August 2021|website=Reuters|language=en}}</ref> لە ساڵی ٢٠٠٦ەوە سەرکردایەتی پارتی یەکگرتوو بۆ گەشەپێدانی نیشتمانی کردووە، دوای کۆچی دوایی ئەندەرسۆن مازۆکای دامەزرێنەری پارتەکە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٦٢]] [[پۆل:سەرۆک کۆمارەکانی زامبیا|ھاکایندە ھیچیلێما]] [[پۆل:زیندووان]] qt2r1j5s867c0fkyahye9dza7ro4tdk 0 214523 967419 959927 2022-08-03T11:29:41Z Aram 25981 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[بولگاریا]] بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٨٩٦ لە [[یارییەکانی ئۆڵمپیک|یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد]] بەشداری کرد، لەوکاتەوە بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە جگە لە ساڵەکانی ١٩٣٢، ١٩٤٨ (بەھۆی ڕۆڵی بولگاریا لە جەنگی جیھانیی دووەم)، ھەروەھا بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٣٦ بەشداری [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە]] کردووە. وەرزشوانانی بولگاریا خاوەنی ٢٣٠ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی بولگاریا لە ساڵی ١٩٢٣ دامەزراوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=٢٣ تەممووزی ٢٠٢٢}} {{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}} {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}} {{وەرزش-کۆلکە}} qtk2qqlzmdbgh74k0xuwbfsfzfxij9c 0 214524 967379 959932 2022-08-03T09:58:59Z Sakura emad 42467 +[[پۆل:وەرزشی کرواتیا]]، +[[پۆل:کرواتیا لە ئۆڵۆمپیاد]] ([[ویکیپیدیا:خێراپۆل|خێراپۆل]]) wikitext text/x-wiki [[کرواتیا]] بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٩٢ وەک نەتەوەیەکی سەربەخۆ بەشداری لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد کرد، لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خوولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینە]] کردووە.لێژنەی ئۆڵۆمپیادی کرواتیا لە ساڵی ١٩٩١ دامەزراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ بەفەرمی ناسێنرا لە لایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]].وەرزشوانانی ئەم وڵاتە بەشێوەیەکی گشتی خاوەنی ٥٢ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Croatia_at_the_Olympics|سەردێڕ=Croatia at the Olympics|سەردان=٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}}{{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:وەرزشی کرواتیا]] [[پۆل:کرواتیا لە ئۆڵۆمپیاد]] ki3c20y97tr04yck7p12c2vf7qak0x4 967381 967379 2022-08-03T09:59:52Z Sakura emad 42467 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[کرواتیا]] بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٩٢ وەک نەتەوەیەکی سەربەخۆ بەشداری لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد کرد، لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی کرواتیا لە ساڵی ١٩٩١ دامەزراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ بەفەرمی ناسێنرا لە لایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]]. وەرزشوانانی ئەم وڵاتە بەشێوەیەکی گشتی خاوەنی ٥٢ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Croatia_at_the_Olympics|سەردێڕ=Croatia at the Olympics|سەردان=٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}}{{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:وەرزشی کرواتیا]] [[پۆل:کرواتیا لە ئۆڵۆمپیاد]] 0xz3ccs139lo0wlme67kpmnxa2su2en 967382 967381 2022-08-03T10:00:07Z Sakura emad 42467 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] کرواتیا wikitext text/x-wiki [[کرواتیا]] بۆ یەکەمجار لە ساڵی ١٩٩٢ وەک نەتەوەیەکی سەربەخۆ بەشداری لە یارییەکانی ئۆڵۆمپیاد کرد، لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خولەکانی [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە. لێژنەی ئۆڵۆمپیادی کرواتیا لە ساڵی ١٩٩١ دامەزراوە و لە ساڵی ١٩٩٣ بەفەرمی ناسێنرا لە لایەن [[لیژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی|لێژنەی ئۆڵۆمپیادی نێودەوڵەتی]]. وەرزشوانانی ئەم وڵاتە بەشێوەیەکی گشتی خاوەنی ٥٢ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Croatia_at_the_Olympics|سەردێڕ=Croatia at the Olympics|سەردان=٢٣ی تەممووزی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد|کرواتیا}}{{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:وەرزشی کرواتیا]] [[پۆل:کرواتیا لە ئۆڵۆمپیاد]] tr7do4zrho3byw4a8hdq3cqu9sqdexu 0 214530 967161 959982 2022-08-02T19:36:00Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography|name=ئۆلێکساندەر زینچینکۆ|image=Oleksandr Zinchenko 2021 (cropped).jpg|caption=زینجینکۆ لەگەڵ مانچێستەر ستی|birth_date={{birth date and age|1996|12|15|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.11v11.com/players/olexsandr-zinchenko-250144/ |title=Olexsandr Zinchenko |website=11v11.com |publisher=AFS Enterprises |access-date=9 March 2018}}</ref>|birth_place=ڕادۆمشیڵ، ئۆکرانیا|height=1.75 m<ref name=Soccerway/>|position=[[Attacking midfielder]]{{ھن}}[[Left-back]]{{ھن}}[[Left wing-back]]|currentclub=ئەرسیناڵ|clubnumber=|youthyears1=٢٠٠٤–٢٠٠٨|youthclubs1=سپۆرتیڤ کارپاتیای لاوان|youthyears2=٢٠٠٨–٢٠٠٩|youthclubs2=مۆنۆلیت|youthyears3=٢٠١٠–٢٠١٤|youthclubs3=شاختار دۆنێتسک|years1=٢٠١٥–٢٠١٦|clubs1=ئوفا|caps1=٣١|goals1=٢|years2=٢٠١٦–٢٠٢٢|clubs2=مانچێستەر سیتی|caps2=٧٦|goals2=٠|years3=٢٠١٦–٢٠١٧|clubs3=ئاییندھۆڤن (خواستن)|caps3=١٢|goals3=٠|years4=٢٠١٧|clubs4=لاوانی ئاییندھۆڤن (خواستن)|caps4=٧|goals4=٠|years5=٢٠٢٢-|clubs5=ئەرسیناڵ|caps5=٠|goals5=٠|nationalyears1=٢٠١١–٢٠١٢|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا خوار-١٦ ساڵان|nationalcaps1=٢|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١٢–٢٠١٣|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا خوار-١٧ ساڵان|nationalcaps2=٦|nationalgoals2=١|nationalyears3=٢٠١٣|nationalteam3=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا خوار-١٨ ساڵان|nationalcaps3=٦|nationalgoals3=١|nationalyears4=٢٠١٤–٢٠١٥|nationalteam4=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا خوار-١٩ ساڵان|nationalcaps4=٦|nationalgoals4=١|nationalyears5=٢٠١٥–٢٠١٧|nationalteam5=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا خوار-٢١ ساڵان|nationalcaps5=٨|nationalgoals5=١|nationalyears6=٢٠١٥-|nationalteam6=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆکرانیا|nationalcaps6=٥٢|nationalgoals6=٨|club-update=تەممووزی ٢٠٢٢|nationalteam-update=تەممووزی ٢٠٢٢}} '''ئۆلێکساندەر ڤۆڵۆدیمیرۆڤیچ زینچێنکۆ''' (ئوکڕانی: Олександр Володимирович Зінченко; لەدایکبووی ١٥ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٦)یاریزانێکی پیشەگەری تۆپی پێی {{بە ئوکراینی|Олександр Володимирович Зінченко}} کە وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەرگریکار]] یان [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] ناوەندی یاری دەکات بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ|ئەرسیناڵ]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا|تیمی نیشتیمانی ئوکراینا]]. زینچێنکۆ دەستی بە پیشەگەرییەکەی کرد لە یانەی خولی نایابی وسیا یانەی ئوفا پێش ئەوەی بچێتە [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] لە ساڵی ٢٠١٦ بە بڕی ١٫٧ ملیۆن پاوەند. یاریزانێکی ھەمەچەشن بوو، کاروانی خۆی وەک یاریزانێکی ناوەندی ھێرشبەر دەستی پێکرد، بەڵام لە کۆتاییدا گۆڕدرا بۆ باڵی چەپ یان پشتی باڵی لەژێر سەرپەرشتی [[پێپ گواردیۆلا]]. لەو کاتەوە چوار نازناوی [[پرێمیەرلیگ|پریمەرلیگ]] و چوار جامی لیگ و جامی ئێف ئەی بردووەتەوە لەگەڵ یانەکە. زینچێنکۆ لە ساڵی ٢٠١٥ ەوە یاریزانێکی تەواوەتی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی [[ئوکراینا]] بوو، نوێنەرایەتی وڵاتەکەی کرد لە [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆ ٢٠٢٠]] ی ئەورووپا. == کاروانی یانە == === کاروانی سەرەتایی === زینچێنکۆ لە ڕادۆمشیڵ لە ناوچەی زیتۆمیر لەدایکبووە.<ref>{{Cite web|date=July 2015|title=Oleksandr Zinchenko|url=http://www.psv.nl/english-psv/team/player/oleksandr-zinchenko.htm|access-date=9 March 2018|publisher=PSV}}</ref> ئەو بەرھەمی قوتابخانەی گەنجی وەرزشی کارپاتیایە لە ڕادۆمیچڵ (لەگەڵ ڕاھێنەری یەکەم سێرجی بۆریتسکی)، لە یانەکانی مۆنۆلیت و شاختار بوو بوو بە کاپتن لە تیمی گەنجان.<ref>{{Cite web|date=15 July 2016|title=Отец Александра Зинченко: "Я помягче буду, а сын готов землю грызть во имя цели"|url=http://dynamo.kiev.ua/articles/244898-otets-aleksandra-zinchenko-ya-pomyagche-budu-a-syin-gotov-zemlyu-gryizt-vo-imya-tseli|publisher=dynamo.kiev.ua}}</ref> لە ٩ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٣، گۆڵێکی تۆمارکرد لە یارییەکی یەکسان بوون ١–١ لەگەڵ [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر یوونایتد|مانچستەر یونایتد]] لە جامی لاوانی یەکێتی ئەورووپا ٢٠١٣–١٤.<ref>{{Cite web|date=9 December 2013|title=Man. United 1–1 Shakhtar Donetsk|url=https://www.uefa.com/uefayouthleague/match/2012897--man-united-vs-shakhtar-donetsk/?referrer=%2Fuefayouthleague%2Fseason%3D2014%2Fmatches%2Fround%3D2000501%2Fmatch%3D2012897%2Findex|publisher=UEFA}}</ref> ئەو لەگەڵ دایک و باوکی ڕۆیشت بۆ ڕووسیا بەھۆی [[شەڕی دۆنباس|جەنگی]] دۆنباس.<ref>{{Cite web|date=3 June 2021|title=Euro 2020: The meteoric rise of Manchester City defender and Ukraine captain Oleksandr Zinchenko|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57311491|access-date=3 June 2021|publisher=[[BBC Sport]]}}</ref> شاختار دۆنێتسک دەیویست بگەڕێتەوە سەرەڕای ئەوەی ھیچ کاتێکی ھەلی یاریکردنی پێ نەدا، بەڵام بەھۆی ھۆکاری ئاسایشەوە نەگەڕایەوە. لە نێوان پێنج بۆ شەش مانگدا لە لیگا ئاست نوێیەکانی [[مۆسکۆ]] بەسەر برد. پاشان ڕاھێنانی لەگەڵ ڕۆبن کازان کرد بەڵام یانەکە گرێبەستیان لەگەڵدا نەکرد چونکە زینچێنکۆ ھێشتا لەژێر گرێبەستی [[یانەی تۆپی پێی شاختار دۆنێتسک|شاختاردا]] بوو، و ڕوبین مەترسی قەدەغەکردنی گواستنەوەی لەسەر بوو ئەگەر ھەوڵی واژووکردنی گرێبەستی لەگەڵ ئۆلێکساندەر بدات.<ref>{{Cite web|date=12 February 2015|title=Побег из "Рубина" в "Уфу". Все, что нужно знать об Александре Зинченко – восходящей звезде украинского футбола|url=https://sport.business-gazeta.ru/article/117114|website=business-gazeta.ru|language=Russian}}</ref><ref>{{Cite web|date=2 May 2021|title=Oleksandr Zinchenko's Journey To The Top Has Been Incredible|url=https://www.sportbible.com/football/news-oleksandr-zinchenkos-journey-to-the-top-has-been-incredible-20210502|website=sportbible.com}}</ref> لە ١٢ی [[شوبات]]ی ٢٠١٥، گرێبەستێکی لەگەڵ یانەی ئوفا واژوو کرد. لە ٢٠ی ئازاری ٢٠١٥ یەکەمین یاری خۆی بۆ یانەی یافا ئەنجامدا لە یارییەکدا بەرامبەر یانەی کراسنۆدار لە خولی نایابی ڕوسی.<ref>{{Cite web|date=20 March 2015|title=Ufa-Krasnodar game protocol|url=http://rfpl.org/match/match_10485.html|publisher=Russian Premier League}}</ref> لە ٢٥ی تەممووزی ٢٠١٥، یەکەم گۆڵی تۆمارکرد لە بردنەوەی ١–٢ بەرامبەر ڕۆستۆڤ.<ref>{{Cite web|date=25 July 2015|title=FC Ufa 1–2 FC Rostov|url=https://eng.premierliga.ru/match/match_10893.html|website=premierliga.ru}}</ref> === مانچێستەر سیتی === ==== ٢٠١٦–٢٠١٩ ==== [[پەڕگە:Zinchenko_2018.jpg|وێنۆک|زینچێنکۆ یاری بۆ [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] دەکات لە ٢٠١٨]] لە ٤ی [[تەممووز]]ی ٢٠١٦، زینچێنکۆ گرێبەستی لەگەڵ یانەی [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] واژوو کرد بە بڕە پارەیەکی ئاماژە بۆ نەکراو کە لەوانەیە نزیکەی ١٫٧ ملیۆن پاوەند بێت.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/36705702|title=Man City: Oleksandr Zinchenko signs after Euro 2016 duty with Ukraine|work=BBC Sport|date=4 July 2016|access-date=9 March 2018}}</ref><ref>{{Cite news|title=Premier League transfers: Lowdown on summer signings|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/36729248|work=BBC Sport|date=13 July 2016}}</ref> جووڵەکە سەرسام بوو لەلایەن ھەندێکەوە. لەگەڵ ئەوەشدا، لەلایەن بەھرە دۆزەرەوەیەکی تۆپی پێی ڕووسییەوە بە «بەھرەیەکی ڕاستەقینە» وەسف دەکرا، لەگەڵ ئەوەی یانەی [[بۆندسلیگا]] [[بۆروسیا دۆرتموند|بۆروسیا دۆرتمۆند]] کە چاودێری دەکرد.<ref>{{Cite news|url=https://www.manchestereveningnews.co.uk/sport/football/football-news/oleksandr-zinchenko-manchester-citytransfer-11571225|title=Who is new Manchester City signing Oleksandr Zinchenko?|first=Thomas|last=Giles|work=Manchester Evening News|date=6 July 2016|access-date=9 March 2018}}</ref> زینچێنکۆ لە ٢٦ی ئابی ٢٠١٦ بۆ وەرزی ٢٠١٦–١٧ بە خواستن درا بە یانەی خولی [[ھۆڵەندی]] [[ئاییندھۆڤن]].<ref>{{Cite web|date=26 August 2016|title=Manchester City's Oleksandr Zinchenko joins PSV Eindhoven on loan|url=http://www.espn.co.uk/football/story/2937890/manchester-city-oleksandr-zinchenko-joins-psv-eindhoven-on-loan|access-date=9 March 2018|publisher=ESPN}}</ref> لە ١ی [[تشرینی یەکەم]] یەکەمدا یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا، وەک یەدەگ لە یارییەکدا کە ١–١ بەرامبەر بوون لەگەڵ ھێرنڤین.<ref>{{Cite web|date=1 October 2016|title=PSV loopt weer averij op in Heerenveen|trans-title=PSV is running again in Heerenveen|url=https://www.ed.nl/default/psv-loopt-weer-averij-op-in-heerenveen~af7dfb32/|access-date=9 March 2018|publisher=Eindhovens Dagblad|language=nl}}</ref> زینچێنکۆ گەڕایەوە بۆ [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] بۆ وەرزی ٢٠١٧–١٨ و لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا، کە تەواوی یارییەکەی ئەنجامدا، و کاتی زیاد کراویشی ئەنجامدا لە یارییەکەدا کە ٠–٠ بوو لەگەڵ یانەی وۆڵڤەرھامپتۆن لە جامی ئی ئێف ئێڵ.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/41647096|title=Manchester City 0–0 Wolverhampton Wanderers|first=Chris|last=Bevan|work=BBC Sport|date=25 October 2017|access-date=9 March 2018}}</ref> لە ١٣ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٧ یەکەمین دەرکەوتنی خۆی لە [[پرێمیەرلیگ|پریمەرلیگ]] ئەنجامدا، کە لە بردنەوەی ٤–٠ لە یانەی سوانزی سیتی بە یەدەگ بەشداری کرد.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/football/2017/dec/13/swansea-city-manchester-city-premier-league-match-report|title=David Silva leads latest Manchester City masterclass in win at Swansea|first=Ben|last=Fisher|work=The Guardian|location=London|date=13 December 2017|access-date=9 March 2018}}</ref> لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧، زینچێنکۆ کۆتا لێدانی یەکلاکەرەوەی گؤڵ کرد و بووب ە بردنەوە لە بەرامبەر لیستەر سیتی لە دوای ئەوەی لە کاتی ئاسایی ١–١ بوون، کە بەمەش مانچێستەر سیتی سەرکەوت بۆ قۆناغی پێش کۆتایی جامی ئی ئێف ئێڵ.<ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/football/2018/12/18/leicester-city-vs-manchester-city-carabao-cup-quarter-final/|title=Aro Muric spares Raheem Sterling blushes as Man City beat Leicester on penalties to stay in hunt for quadruple|last=Wallace|first=Sam|date=18 December 2018|work=The Daily Telegraph|access-date=14 March 2019|last2=Hurrey|first2=Adam}}</ref> زینچێنکۆ بە شێوەیەکی باش لە پێکھاتەی سەرەکی یاری کرد لە دوای پێکانی بێنجامین مێندی و فابیان دێڵف، کە چەند ئاستێکی جێگیری پێشکەش کرد لە جێگای ئەواندا.<ref>{{Cite web|date=25 December 2017|title=The Resurgence of Oleksandr Zinchenko|url=http://futbolgrad.com/resurgence-oleksandr-zinchenko/|access-date=8 May 2018|website=Futbolgrad}}</ref> زینچێنکۆ یەکەم دەرکەوتنی خۆی لە وەرزی ٢٠١٨–١٩ ئەنجامدا لە بردنەوەی ٣–٠ لە ئۆکسفۆرد یونایتد لە جامی ئی ئێف ئێڵ لە دەرەوەی یاریگای خۆیان. لە ھەمان ھەفتەدا، یەکەم یاریی وەرزەکەی ئەنجامدا لە بردنەوەی ٢–٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر برایتۆن و ھۆڤ ئەلبیۆن، بەھۆی برینەکانی مەندی و دێلف.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/45610320|title=Manchester City 2–0 Brighton: City beat visitors to go top of table|work=BBC Sport|date=29 September 2018|access-date=1 October 2018}}</ref> ==== ٢٠١٩–٢٠٢٢ ==== زینچێنکۆ یەکەم گۆڵی بۆ [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] تۆمارکرد لە نیو کۆتایی جامی ئی ئێف ئێڵ بەرامبەر بورتۆن ئەلبیۆن لە ٩ی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٩، بە بردنەوەی ٩–٠ لە یاریگای خۆیان.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/sport/football/46732982|title=Manchester City 9-0 Burton Albion: Gabriel Jesus scores four in Carabao Cup semi-final|date=9 January 2019|work=BBC Sport|access-date=10 January 2019}}</ref> لە [[حوزەیران]]ی ٢٠١٩، گرێبەستێکی نوێی لەگەڵ یانەکە واژوو کرد، بۆ ئەوەی تا ساڵی ٢٠٢٤ لەگەڵ یانەکە بمێنێتەوە.<ref>{{Cite web|last=Stone|first=Simon|date=20 June 2019|title=Oleksandr Zinchenko: Man City defender signs contract extension|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/48701913|access-date=27 August 2019|website=BBC Sport}}</ref> لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، زینچێنکۆ نەشتەرگەرییەکی لەسەر ئەژۆنی بۆ کرا لە بەرشەلۆنە.<ref>{{Cite web|title=Manchester City's Oleksandr Zinchenko out for up to six weeks after knee surgery in Barcelona|url=https://www.skysports.com/football/news/11679/11844626/manchester-citys-oleksandr-zinchenko-gives-knee-injury-update-from-barcelona-hospital|access-date=17 November 2019|website=Sky Sports}}</ref> ڕاھێنەری مانچستەر سیتی [[پێپ گواردیۆلا]] وتی چاکبوونەوە لە پێکانەکە لە ٥ بۆ ٦ ھەفتە دەخایەنێت: "پێکدادانی لەگەڵ قاچێکی ھەبوو. ھەست بە شتێک کرد لە ئێسکەکە و ناچار بوو بوەستێت. شتێک ھەبوو لە ئەژۆنیدا کە پێویست بوو پاک بکرێتەوە. کێشەیەکی گەورە نەبوو. پێنج یان شەش ھەفتە<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/sport/football/50180428|title=Manchester City: Injured Oleksandr Zinchenko and Rodri face at least a month out|date=25 October 2019|access-date=17 November 2019}}</ref> لە سەرەتای کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، زینچێنکۆ گەڕایەوە بۆ ڕاھێنانی تەواو.<ref>{{Cite web|last=Atherton|first=Matt|date=2 December 2019|title=Man City boss Pep Guardiola given major defensive injury boost as star returns to training|url=https://www.express.co.uk/sport/football/1211929/man-city-news-pep-guardiola-zinchenko-injury-training|access-date=19 December 2019|website=Express.co.uk}}</ref> لە ١١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩، یەکەم یاری خۆی ئەنجامدا دوای برینداربوونی بەرامبەر دیانامۆ زاگریب.<ref>{{Cite web|date=11 December 2019|title='Finally' - These Man City fans delighted with news ahead of Zagreb match|url=https://thisisfutbol.com/2019/12/blogs/premier-league/man-city-fans-pleased-to-see-oleksandr-zinchenko-return/|access-date=19 December 2019|website=thisisfutbol.com}}</ref> لە ٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠دا، دووەم گۆڵی بۆ مانچستەر سیتی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤١ بۆ پۆرت ڤایڵ لە جامی یەکێتی ئینگلیزیدا.<ref>{{Cite web|date=4 January 2020|title=Manchester City 4–1 Port Vale|url=https://www.bbc.com/sport/football/50976125|website=BBC Sport}}</ref> لە ٤ی ئایاری ٢٠٢١، زینچێنکۆ بەشێک بوو لە یانەی یەکەم کە مانچستەر سیتی گەیشتە قۆناغی کۆتایی [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا،]] دوای ئەوەی لە [[یانەی تۆپی پێی پاریس سان جێرمان|پاریس سانت-جێرمان]] بردەوە ٢–٠ بە کۆی گشتی ٤–١ بردەوە.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/football/2021/may/04/manchester-city-paris-saint-germain-champions-league-semi-final-second-leg-match-report|title=Mahrez fires Manchester City past PSG into first Champions League final|work=The Guardian|date=4 May 2021|access-date=29 May 2021}}</ref> لە ٢٩ی ئایار، دواتر دەستی بە یاری کۆتایی خولی پاڵەوانان کرد، کە تیپەکەی بە ١–٠ بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] دۆڕا.<ref>{{Cite web|date=29 May 2021|title=Man. City 0-1 Chelsea: Havertz gives Blues second Champions League triumph|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0269-12650cedca55-37515f69768e-1000--report-chelsea-claim-second-title/|access-date=29 May 2021|publisher=UEFA}}</ref> === ئارسیناڵ === لە ٢٢ی [[تەممووز]]ی ٢٠٢٢، زینچێنکۆ گرێبەستێکی درێژخایەنی لەگەڵ یانەی [[یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ|ئەرسیناڵ]] واژوو کرد بۆ بڕی ٣٠ ملیۆن پاوەند،<ref>{{Cite web|title=Zinchenko Became the second player to sign for Arsenal from Manchester City|url=https://bestarabcasino.com/roulette/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> کە لەوانەیە بەرزبێتەوە بۆ ٣٢ ملیۆن پاوەند لەگەڵ زیادکردنەکاندا.<ref>{{Cite news|url=https://theathletic.com/news/oleksandr-zinchenko-arsenal-transfer/a6aEZfP45cKe/|title=Oleksandr Zinchenko completes Arsenal transfer from Manchester City|work=The Athletic|date=22 July 2022|access-date=22 July 2022}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == یەکەمین یاری نێودەوڵەتیی خۆی ئەنجامدا لە یارییەکی پاڵاوتنی یۆرۆ ٢٠١٦ بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]] لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥. زینچێنکۆ یەکەم گۆڵی نێودەوڵەتی تۆمارکرد لە یارییەکی دۆستانەی بەرامبەر وڵاتی دراوسێی کە ڕۆمانیا بوو لە [[تورین|تۆرین،]] کە [[ئوکراینا]] ٤–٣ بردییەوە لە ٢٩ی ئایاری ٢٠١٦. ئەو ھەروەھا بوو بە لاوترین یاریزانی ئوکراینا کە گۆڵێکی نێودەوڵەتی تۆمار بکات لە تەمەنی ١٩ ساڵ و ١٦٥ ڕۆژدا، تۆمارێکی شکاند کە لە ساڵی ١٩٩٦ەوە لەلایەن ئاندری شڤچێنکۆوە کرابوو.<ref>{{Cite news|last=Davie|first=Chris|title=Shevchenko's 20-year Ukraine record broken by Oleksandr Zinchenko|url=https://www.goal.com/en-gb/news/shevchenkos-ukraine-record-broken-by/1sj0mtlcjwe691fgx8t9zaht2h|access-date=1 October 2019|publisher=Goal.com|date=29 May 2016}}</ref> زینچێنکۆ لە تیمی ئوکراینا بۆ [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠١٦|یۆرۆ ٢٠١٦]] بەشداری کرد، وەک جێگرەوەی ڤیکتۆر کۆڤالێنکۆ لە ھەردوو یاری یەکەمی ئوکراینا، بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] و ئیرلەندای باکوور، کە ئوکراینا نەیتوانی گۆڵ تۆمار بکات و یەکەم تیپ بوو کە دەرکرا لە پاڵەوانێتییەکە.<ref>{{Cite web|title=UEFA EURO 2016 - History - Standings|url=https://www.uefa.com/uefaeuro/season=2016/standings/round=2000448/group=2002443/index.html|access-date=15 May 2019|publisher=UEFA}}</ref> لە ٢٤ی ئازاری ٢٠٢١ لە یاری دژی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا،]] بوو بە لاوترین کاپتن لە مێژووی ئوکراینا لە تەمەنی ٢٤ ساڵ و ٩٨ ڕۆژدا.<ref>{{Cite news|last=источники|first=Внешние|title=Зинченко стал самым молодым капитаном сборной Украины в истории|url=https://www.ua-football.com/ukrainian/national/1616618345-zinchenko-stal-samym-molodym-kapitanom-sbornoy-ukrainy-v-istorii.html|work=www.ua-football.com|date=24 March 2021|language=ru}}</ref> دواتر، لە تیمی [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆ ٢٠٢٠]] بەشداری کرد.<ref>{{Cite news|url=https://en.uaf.ua/article/42294|title=Officially. Andriy Shevchenko announced the application of the national team of Ukraine for Euro 2020|work=[[Ukrainian Association of Football]]|date=1 June 2021|access-date=1 June 2021}}</ref> لە ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١، یەکەم گۆڵی تۆمارکرد و ئەسیستی دووەم گۆڵیشی کرد لە قۆناغی ١٦ یاری یۆرۆ ٢٠٢٠ بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی سوێد|سوید،]] کە بە بردنەوەی ٢–١ بۆ ئوکراینا کۆتایی ھات دوای کاتی زیادکراو، کە بۆ ئەو یارییە خەڵاتی ئەستێرەی یارییەکەی پێ بەخشرا<ref>{{Cite web|date=29 June 2021|title=Sweden 1–2 Ukraine|url=https://www.bbc.com/sport/football/51198613|website=BBC Sport}}</ref><ref>{{Cite web|date=29 June 2021|title=Sweden 1–2 Ukraine|url=https://www.uefa.com/uefaeuro-2020/match/2024483--sweden-vs-ukraine/|website=UEFA}}</ref> == ژیانی تاکەکەسی == لە ئابی ٢٠٢٠، زینچێنکۆ ھاوسەرگیری لەگەڵ ڕۆژنامەنووس ڤلاداد ساندندا کرد.<ref>{{Cite web|date=11 January 2021|title=Top facts about Oleksandr Zinchenko|url=https://sportmob.com/en/article/934678-Top-facts-about-Oleksandr-Zinchenko|website=sportmob.com}}</ref> کچێکیان ھەیە. زینچێنکۆ خۆی بە مەسیحییەکی ئۆرۆدۆدۆسی ڕۆژھەڵات دەناسێنێت.<ref>{{Cite web|date=30 December 2019|title=Guardiola remains world's best boss, says Zinchenko|url=https://www.fourfourtwo.com/us/news/guardiola-remains-worlds-best-boss-says-zinchenko}}</ref> == ئاماری کاروانی یاریکردن == === یانە === {{Updated|<!--match played-->22 July 2022}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |لیگا ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |ئەورووپا ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !دابەشکردن !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !ئامانجەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |ئووفا |٢٠١٤ ١٥ |[[خولی تۆپی پێی ڕووسیا|خولی یەکەمی ڕووسیا]] |٧ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٧ |٠ |- |٢٠١٥–١٦ |خولی یەکەمی ڕووسیا |٢٤ |٢ |٢ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢٦ |٢ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٣١ !٢ !٢ !٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - !٣٣ !٢ |- | rowspan="7" |[[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] |٢٠١٦–١٧ |خولی نایابی ئینگلیزی |٠ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٠ |٠ | colspan="2" | - |٠ |٠ |- |٢٠١٧ ١٨ |خولی نایابی ئینگلیزی |٨ |٠ |١ |٠ |٤ |٠ | |٠ | colspan="2" | - |١٤ |٠ |- |٢٠١٨ ١٩ |خولی نایابی ئینگلیزی |١٤ |٠ |٤ |٠ |٦ |١ | |٠ |٠ |٠ |٢٩ |١ |- |٢٠١٩ ٢٠ |خولی نایابی ئینگلیزی |١٩ |٠ |١ |١ |٢ |٠ | |٠ | |٠ |٢٥ |١ |- |٢٠٢٠–٢١ |خولی نایابی ئینگلیزی |٢٠ |٠ |١ |٠ |٢ |٠ | |٠ | colspan="2" | - |٣٢ |٠ |- |٢٠٢١ |خولی نایابی ئینگلیزی |١٥ |٠ |٤ |٠ |١ |٠ | |٠ |٠ |٠ |٢٨ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٧٦ !٠ !١١ !١ !١٥ !١ !٢٥ !٠ !١ !٠ !١٢٨ !٢ |- |ئاییندھۆڤن (خواستن) |٢٠١٦–١٧ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا|ئێریدیاڤیسیا]] |دوازدە |٠ |١ |٠ | colspan="2" | - | - |٠ | colspan="2" | - |١٧ |٠ |- |لاوانی ئاییندھۆڤن (خواستن) |٢٠١٦–١٧ |خولی پلە دووی ھۆڵەندی |٧ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٧ |٠ |- |ئارسیناڵ |٢٠٢٢–٢٣ |خولی نایابی ئینگلیزی |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی پیشە !١٢٥ !٢ !١٤ !١ !١٥ !١ !٢٩ !٠ !١ !٠ !١٨٤ !٤ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {{Updated|match played 14 June 2022}}<ref name=NFT>{{NFT player |id=60841 |name=Oleksandr Zinchenko |access-date=22 July 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="9" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا|ئوکراینا]] |- |٢٠١٥ |١ |٠ |- |٢٠١٦ |١٠ |١ |- |٢٠١٧ |٢ |٠ |- |٢٠١٨ |١٠ |١ |- |٢٠١٩ |٨ |٢ |- |٢٠٢٠ |٤ |١ |- |٢٠٢١ |١٣ |٣ |- |٢٠٢٢ |٤ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٥٢ !٨ |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ڕووسیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئوکراینی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٦]] [[پۆل:Pages with unreviewed translations]] r9ie6ruljt649hl0wgtgfnol6hek0j2 0 214531 967433 960239 2022-08-03T11:37:53Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ئەرمەنستان، + جوگرافیا wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''گاڤار''' ({{بە ئەرمەنی|Գավառ}}) کۆمەڵگەیەکی شارەوانی شارۆچکە و شارەوانییە لە [[ئەرمینیا]] کە وەک ناوەندی کارگێڕی [[پارێزگای گێغارکونیک]] کاردەکات. دەکەوێتە نێوان چیا بەرزەکانی زنجیرە چیای گێغام لە ڕۆژئاوای [[دەریاچەی سێڤان]] بە تێکڕا بەرزییەکەی ١٩٨٢ مەتر لە ئاستی دەریاوە بەرزە. شارۆچکەکە دەکەوێتە ٩٨ کیلۆمەتر لە ڕۆژهەڵاتی [[یەریڤان]]ی پایتەختەوە، ژمارەی دانیشتووانەکەی ٢٠ هەزار و ٧٦٥ کەس بووە بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١١. بەپێی خەمڵاندنی فەرمی ساڵی ٢٠١٦، ژمارەی دانیشتوانی گەڤار ١٩٥٠٠ کەسە.<ref>[http://www.armstat.am/file/article/nasel_01.01.2016.pdf Population estimate of Armenia as of 01.01.2016]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئەرمەنستان|جوگرافیا}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای گێغارکونیک]] [[پۆل:شارەکانی ئەرمەنستان|گاڤار]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکان، دامەزرانی ١٨٣٠]] lz88cdg1ifsdb87mjimjsyhmnthrs0b 0 214533 967436 960640 2022-08-03T11:39:46Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ئەرمەنستان، + جوگرافیا wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای کۆتایک''' ({{بە ئەرمەنی|Կոտայք}}) پارێزگایەکی (مارز)ی [[ئەرمینیا]]یە. دەکەوێتە بەشی ناوەڕاستی وڵات. پایتەختەکەی [[ھرازدان]] و گەورەترین شاریشی ئابۆڤیانە. ناوی لێنراوە لە کانتۆنی کۆتایکی پارێزگای مێژوویی ئایرارات لە ئەرمینیای کۆن. کۆتایک لە باکوورەوە لەگەڵ [[پارێزگای لۆری]]، لە باکووری ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[پارێزگای تاڤوش]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[پارێزگای گێغارکونیک]]، لە ڕۆژاواوە لەگەڵ [[پارێزگای ئاراگاتسۆن]]، لە باشوورەوە لەگەڵ [[پارێزگای ئارارات]] و [[یەریڤان]]ی پایتەخت ھاوسنوورە. کۆتایک تاکە پارێزگای ئەرمینیایە کە سنووری لەگەڵ وڵاتانی بیانی نییە. بەپێی سەرژمێری فەرمی ساڵی ٢٠١١، ژمارەی دانیشتووانی کۆتایک ٢٥٤٣٩٧ کەسە (١٢٣٥٢٤ [[پیاو]] و ١٣٠٨٧٣ [[ژن]])، کە نزیکەی ٨٫٤٪ی تەواوی دانیشتووانی ئەرمینیا پێکدەھێنێت. ژمارەی دانیشتووانی شارەکان ١٣٧ ھەزار و ٤٨١ کەسە (٥٤٪) و خەڵکی گوندەکان ١١٦ ھەزار و ٩١٦ کەسە (٤٦٪). پارێزگاکە ٧ کۆمەڵگەی شارستانی و ٦٠ کۆمەڵگەی گوندنشینی تێدایە<ref>{{Cite web|url=http://armstat.am/file/doc/99482213.pdf|title=Kotayk population, 2011 census}}</ref> [[پەڕگە:Գառնի_հեթանոսական_տաճար96.JPG|وێنۆک|ڕاست|پەرستگای گارنی]] ھەروەھا پێکھاتە بچووکەکانی مۆلۆکانەکانی ڕووسی، [[ئێزیدی]]، [[کورد]]، [[ئاشووری]] و [[یۆنانی]] لە [[ئابۆڤیان]] و [[بیورێغەڤان]] دەبینرێن.<ref>[http://kotayk.mtaes.am/about-communities/5/ Byureghavan] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151117020839/http://kotayk.mtaes.am/about-communities/5/ |date=17 November 2015}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئەرمەنستان|جوگرافیا}} [[پۆل:پارێزگای کۆتایک]] [[پۆل:پارێزگاکانی ئەرمەنستان|کۆتایک]] 2wbmksba2h6vin3p2nfcymaever0jjj 0 214536 967443 960009 2022-08-03T11:45:27Z Aram 25981 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Starship SN20 getting a tile inspection.jpg|وێنۆک| پشکنینی قەڵغانی گەرمی کەشتی ئەستێرەیی لە ئەیلیوولی ٢٠١٦]] '''کەشتی ئەستێرەیی''' یاخوود '''ستارشیپ''' (بە [[ئینگلیزی]]: Starship) ستارشیپ پێڕاگوێزێکی(مووشەکێکی) هەڵدانی سوپەری قوڕسە کە دەتوانرێت دووبارە بەکاربهێنرێتەوە و لە ئێستادا لەلایەن کۆمپانیای سپەیس ئێکسەوە پەرەی پێدراوە کە کۆمپانیایەکی بەرهەمهێنانی فڕۆکەوانی ئەمریکییە، بەرزترین و بەهێزترین مووشەکی هەڵدانە تا ئێستا دروستکراوە<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/science-environment-58120874|سەردێڕ=گەورەترین موشەک تا ئێستا بۆ ماوەیەکی کورت لە تەکساس کۆکراوەتەوە |ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیف=١١ی ئابی ٢٠٢١ }}</ref>، کەشتی ئەستێرەیی پێڕاگوێزێکی(مووشەکێکی) هەڵدانی دوو قۆناغە لۆ خولگە،کەشتییە ئاسمانییەکە چار جۆری سەرەکی هەیە: بارهەڵگر، تیم، تانکەری پاڵنەر و نیشتنەوەی مانگ. هەردوو قۆناغی کەشتی ئەستێرەکان لۆ دووبارە بەکارهێنانەوەی خێرا پاشی نیشتنەوەیەکی ڕاست دیزاین کراون، هەردووکیان ئۆکسجینی شل لەگەڵ میتانی شل بەکاردەهێنن بۆ مادەی پاڵنەر و بە بزوێنەری ڕاپتۆر کاردەکەن، کەشتی ئەستێرەکان بە شێوەیەک دروستکراوە کە ١٠٠ تۆن (٢٢٠,٠٠٠ پاوەند) بگەیەنێتە خولگەی زەوی نزم. کاتێک کەشتییە ئاسمانییەکە دەچێتە خولگە دەتوانرێت لەلایەن تانکەرەکانی کەشتی ئەستێرەوە سووتەمەنی پڕ بکرێتەوە بۆ گواستنەوە بۆ خولگە بەرزەکان یان شوێنەکانی ناوەوەی کۆمەڵەی خۆر وەک هەسارەکان، پاشان بەپێی ئەرکەکە کەشتییە ئاسمانییەکە دەتوانێت یان بچێتە بەرگەهەوای هەسارەکە و دواتر بزوێنەرەکانی بەکاربهێنێت بۆ نیشتنەوە بە شێوەیەکی پاشەکشەیی یان لە بۆشایی ئاسماندا بەجێبهێڵرێت. شوێنی هەڵدانی ستارشیپ لە بنکەی ستار لە تەکساس و سەنتەری بۆشایی ئاسمانی کێنێدی لە فلۆریدا و دوو سەکۆی دەریایی دروستکراون و ئەوانە دەبنە خاڵی دەستپێک بۆ زۆرێک لە ئەرکە بۆشایی ئاسمانییە پلان بۆ داڕێژراوەکان، کە بەهۆی کەمبوونەوەی تێچووی هەڵدانی موشەکەکە و زیادبوونی هەڵدانی موشەکەکانەوە دەکرێت. لە داهاتووەکی نێزیک کۆمپانیای خاوەن ستارشیپ مانگی دەستکرد و پشکنەری بۆشایی ئاسمانی بڵاودەکاتەوە و خزمەت بە ئاسمانگەڕە بازرگانییەکان دەکات و لە ڕێگەی پڕۆژە و پرۆگرامی ئارتەمیسی سەر بە دەزگای ناسا بەدوای مانگدا دەگەڕێت و هەوڵی گەڕانی زیاتر دەدەن دەربارەی مانگ، لە داهاتووی درێژخایەندا ڕەنگە موشەکەکە و ستارشیپ یارمەتی ئاواتەکانی سپەیس ئێکس بدات بۆ کۆلۆنیکردنی گەڕان و گەیشتن بە مەریخ و گەشتێکی خێرا لە نێوان بەندەرەکانی زەویدا بکات. سپەیس ئێکس لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.thespacereview.com/article/497/1|سەردێڕ="پلانی گەورە بۆ سپەیس ئێکس" |ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref> چەمکێکی ئۆتۆمبێلی هەڵدانی توانای گەورەی پێشبینی کردبوو، لە ماوەی دەیان ساڵی داهاتوودا دیزاین و تەکنیکەکانی دروستکردنی ئۆتۆمبێلەکە پاڵاوتە کرا هەوڵی لۆ درا لەلایەن کۆمپانیاوە، پڕۆژەکە بڕگەی گرنگی بەدەستهێناوە وەک کارپێکردنی بزوێنەری ڕاپتۆر لە پێڕاگوێزەکانی(مووشەکەکانی) (Starhopper)بەکارهێنانی پەنجەرەی جێگیرکەر لە (Starship SN8–SN15). پێشبینی دەکرێت تا کۆتایی ساڵی ٢٠٢٢ گەشتێکی تاقیکاری خوولگەیی تەواو ئەنجام بدرێت. ==پشتێنەی پڕۆژە== لە تشرینی دووەمی ٢٠٠٥ پێش ئەوەی سپەیس ئێکس فالکۆن ١ یەکەم موشەکی خۆی هەڵبدات<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/4698736.stm|سەردێڕ="مووشەکی سپەیس ئێکس یەکەم فڕین شکستی هێنا". |ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢١|ڕێکەوتی ئەرشیف=١١ی ئابی ٢٠٢١ }}</ref>، بەڕێوەبەری جێبەجێکار ئیلۆن ماسک لۆ یەکەمجار ئاماژەی بە چەمکێکی موشەکی درێژخایەن و توانای بەرز کرد بە ناوی BFR کە فڕۆکەی BFR دەتوانێت ١٠٠ تۆن (٢٢٠,٠٠٠ پاوەند) لۆ خولگەی نزمی زەوی هەڵبدات و بزوێنەری (Merlin 2)ی تێدا بێت،مێرلین ٢ لە ڕەچەڵەکی ڕاستەوخۆدایە لەگەڵ بزوێنەری مێرلین کە لە فالکۆن ٩ بەکارهێنراون و بەراورد دەکرێت بە بزوێنەری (F-1) کە لە ساتۆرن ڤی بەکارهێنراون<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.thespacereview.com/article/497/1|سەردێڕ="پلانی گەورە بۆ سپەیس ئێکس" |ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref>. لە تەمموزی ٢٠١٠ دوای کۆتا هەڵدانی مووشەکی فالکۆن ١<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.smithsonianmag.com/air-space-magazine/the-tale-of-falcon-1-5193845/|سەردێڕ="چیرۆکی فالکۆن ١" |ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref>.، ساڵێک پێشتر سپەیس ئێکس چەمکەکانی پێراگوێزی هەڵدانی و ئامێری ڕاکێشانی بۆشایی ئاسمانی تایبەت بە مەریخ لە کۆنفرانسێکدا پێشکەش کرد، چەمکەکانی پێڕاگوێزەکان(مووشەکەکان) هەر یەک بە ناوی (Falcon X و Falcon X Heavy و Falcon XX) بوون کە گەورەترینیان فالکۆن (XX) بوو کە توانای هەڵگرتنی ١٤٠ تۆن (٣١٠,٠٠٠ پاوەند)ی هەیە بۆ خولگەی زەوی نزم، بڕیار بوو موشەکەکە بەقەد سەتورن ڤی بەرز بێت و شەش بزوێنەری بەهێزی مێرلین ٢ بەکاربهێنن، لە دەوروبەری ساڵی ٢٠١٢<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.space.com/18596-mars-colony-spacex-elon-musk.html|سەردێڕ="کۆلۆنی گەورەی مەریخ چاوی لەلایەن دامەزرێنەری سپەیس ئێکس ئیلۆن ماسکەوە" |ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref>، کۆمپانیاکە لۆ یەکەمجار باسی چەمکی موشەکی گواستنەوەی کۆڵۆنیالی مەریخ کرد لەبەردەم خەڵکدا بڕیار بوو بتوانێت ١٠٠ کەس یان ١٠٠ تۆن بار بۆ مەریخ بگوازێتەوە و بە بزوێنەری ڕاپتۆر کە بە سووتەمەنی میتان کاردەکات.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.geekwire.com/2015/speculation-mounts-over-elon-musks-plans-for-spacexs-mars-colonial-transporter/|سەردێڕ="قسەکردن لەسەر پلانی ئیلۆن ماسک بۆ گواستنەوەی کۆڵۆنیالی مەریخی سپەیس ئێکس زیاد دەکات"|ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref>. لە ٢٦ی ئەیلوولی ٢٠١٦، ڕۆژێک پێش ٦٧ەمین کۆنگرەی نێودەوڵەتی ئاسمانی، بزوێنەری ڕاپتۆر بۆ یەکەمجار نمایشکرا<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://spacenews.com/spacex-performs-first-test-of-raptor-engine/|سەردێڕ="سپەیس ئێکس یەکەم تاقیکردنەوەی بزوێنەری ڕاپتۆر ئەنجام دەدات"|ڕێکەوت=|ڕێکەوتی ئەرشیف= }}</ref>، لە چالاکییەکەدا ماسک ڕایگەیاند کە کۆمپانیای سپەیس ئێکس پەرە بە موشەکێکی نوێ دەدات کە بزوێنەری ڕاپتۆر بەکاردەهێنێت، کە ناوی سیستەمی گواستنەوەی نێوان هەسارەکانە، کە بە دوو قۆناغی دەبێت، بووستەرێک(پاڵنەرێک) کە دەتوانرێت دووبارە بەکاربهێنرێتەوە، هەروەها کەشتییەکی ئاسمانی کە بڕیارە تانکی قۆناغەکان لە پێکهاتەی کاربۆنی دروست بکرێن کە میتانی شل و ئۆکسجینی شل هەڵبگیرێت، پێشبینی دەکرا نرخی هەڵدانی موشەکەکە کەم بێت، کەشتییە ئاسمانییەکە سێ جۆری تێدابوو: تیم، بارهەڵگر و تانکەر کە جۆری تانکەرەکە بەکاردێت بۆ گواستنەوەی مادەی پاڵنەر بۆ کەشتی ئاسمانی لە خولگەدا. ==سەرچاوە== {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|گەردوون|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} [[پۆل:ئامێرە گەردوونییەکان]] [[پۆل:گەردوون]] 1lntqv20caax9j28ici6l82tkbfw2gd 0 214559 967246 963087 2022-08-02T21:31:29Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki تۆری واپرینگێنی یان detternce theory تیۆری یەکە سەبارەت بە شەڕ و بە تایبەت چەک ۆ چۆلی ناوەکی. بە پێی ئەم تیۆریە، چەکی ناوەکی بە هۆی توانایی توناکاری شەدید، پێش بە شەڕ و پيکدادان دەگرن. <ref>ویکیپێدیای ئینگلیسی</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} a2t6qz7qabcj39rgogdu97qps11u9ik 6 214587 967186 961898 2022-08-02T20:08:44Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{سخ-پ٣}} == کورتە == {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ژنێکی بەتەمەن و لێهاتوو لە کۆمیدیایا | سەرچاوە = https://www.fox.com.tr/gunay-karacaoglu-kimdir | وتار = گونای کاراجائۆغڵو | مەبەست = باشترکردنی وتار | زانیاریی تر = لێهاتوو لە کۆمیدیا |[[File:example.jpg|50px]] |چەندێتی=تەواو|جێگۆڕی=نەخێر|ڕێزۆلووشنی_کەم=بەپێی پێویست}} <references /> == مۆڵەتنامە == {{Non-free fair use}} ooz7x3ybtidvdeux2sssszsby9gl5q4 14 214599 967336 960678 2022-08-03T04:56:52Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q7216172]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:بەڕێوەبەری]] [[پۆل:ئابووری کاسبی]] [[پۆل:خزمەتگوزارییە دارایییەکان]] rtbycnet2f1ktcf02vq2wwaxe5ykrso 14 214600 967337 960674 2022-08-03T04:57:02Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q6741473]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:کاسبی]] 9zpe0ix63wdfnaa8swhzobfo4d5z5eu 14 214602 967338 960677 2022-08-03T04:57:12Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q8458420]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:دارایی]] [[پۆل:پیشەسازییەکانی خزمەت]] gcvgadp81m241z13sbnhk077wjv62xr 14 214603 967339 960682 2022-08-03T04:57:22Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q8458373]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:بابەتەکانی ژمێریاری]] gt4bagea2du3hdsfr5lgfpui49cbprc 14 214604 967340 960681 2022-08-03T04:57:32Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q6864460]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:ژمێریاری]] [[پۆل:پۆلەکان بەپێی چەشن]] br8k91l1mu8tgwntlpky18ru5yi7tlr 0 214613 967428 961209 2022-08-03T11:35:32Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {| class="infobox vcard" style="line-height: 1.2em;" |+ class="infobox-title fn" id="4" style="font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em;" |ماتیس دی لیخت | colspan="4" class="infobox-image" | [[پەڕگە:Matthijs_de_Ligt_2018.jpg|بێچوارچێوە]]<div class="infobox-caption" style="padding:0.2em 0 0 0;">دی لیخت لە ڕاھێنانەکانی ئەیاکس لە ٢٠١٨</div> |} '''ماتیس دی لیخت''' (لەدایکبووی ١٢ی ئابی ١٩٩٩) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی تۆپی]] پێی پیشەگەری [[ھۆڵەندی|ھۆڵەندییە]] کە وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|ناوەندبەریگریکای ناوەند]] یاری دەکات بۆ یانەی [[بۆندسلیگا]] [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|تیمی نیشتیمانی ھۆڵەندا]]. دی لیخت یەکەمین یاری خۆی بۆ تیمی یەکەمی ئایاکس ئەنجامدا لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠١٦ لە یارییەکی جام دا بەرامبەر ویلیامی دووەم. دوای ٢٥ خولەک بەھۆی لێدانی کۆرنەرەوە گۆڵی تۆمارکرد، کە بووە دووەم لاوترین گۆڵکار لەدوای کلێرنس سیدۆرف.<ref name=":0">{{Cite web|title=De Ligt jongste scorende Ajacied na Seedorf|url=http://www.ajax.nl/streams/ajax-actueel/de-ligt-jongste-scorende-ajacied-na-seedorf.htm|publisher=Ajax.nl}}</ref> لە ٢٤ی ئایار، بوو بە لاوترین یاریزان کە لە ١٧ ساڵ و ٢٨٥ ڕۆژیدا یاری بکات لە یارییەکی گەورەیی کۆتایی ئەورووپادا کاتێک لە دژی [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر یوونایتد|مانچستەر یونایتد]] یاری کرد لە یارییەکی کۆتایی [[خولی ئەورووپا|خولی ئەورووپا. ٢٠١٧]]<ref name=":1">{{Cite web|title=Youngest player to ever play a European final: Matthijs de Ligt.|url=https://twitter.com/EuropaLeague/status/867520414821621760/photo/1?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E867520414821621760&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.uefa.com%2Fuefaeuropaleague%2Fhistory%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000797%2Fmatch%3D2019702%2Fevents%2Findex.html|access-date=12 December 2018|publisher=twitter.com}}</ref> لە ١٧ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٨، دی لیخت خەڵاتی گۆڵدن بۆی بردەوە، کە بووە یەکەم بەرگریکار کە خەڵاتەکە بباتەوە.<ref name=":2">{{Cite web|title=Ajax's Matthijs De Ligt beats Trent Alexander-Arnold to Golden Boy award|url=http://global.espn.com/soccer/ajax-amsterdam/story/3730377/ajaxs-matthijs-de-ligt-beats-trent-alexander-arnold-to-golden-boy-award|access-date=17 December 2018|publisher=soccernet.com}}</ref> وەرزی دواتر، یارمەتی ئاکس دا بۆ بەدەستھێنانی نازناوی ناوخۆیی و گەیشتنە نیوەی کۆتایی [[خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکان]]. ئاستەکانی وای لێکرد بچێتە یانەی [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]] و لە ساڵی ٢٠١٩ خەڵاتی کۆپا بردەوە. لە یەکەم وەرزیدا لەگەڵ تیمی تۆرین نازناوی خولی پلە یەکی ئیتاڵی بردەوە. لە ساڵی ٢٠١٧، دی لیخت لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا یەکەمین یاری خۆی بۆ ھۆڵەندا ئەنجامدا، ئەمەش وای کرد کە لاوترین یاریزان بێت کە لە ساڵی ١٩٣١ەوە بۆ ھەڵبژاردەکەی یاری بکات.<ref name=":3">{{Cite web|title=Matthijs de Ligt suffers nightmare debut as Holland are stunned by Bulgaria|url=https://www.theguardian.com/football/2017/mar/25/holland-bulgaria-matthis-de-ligt-nightmare-debut|access-date=12 December 2018|website=The Guardian}}</ref> ماتیس بەشداری کرد لە [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆی ٢٠٢٠]]. == کاروانی یانە == === ئەیاکس === [[پەڕگە:Matthijs_de_Ligt.jpg|وێنۆک|دی لیخت لە ڕاھێنانەکان لەگەڵ ئایاکس لە ٢٠١٦]] دی لیخت لە تەمەنی نۆ ساڵیدا چووە ناو ئەکادیمیای لاوانی ئایاکس لە یانەی ناوخۆی خۆی لە ئەبکوێد، کە لە دەرەوەی [[ئەمستەردام|ئەمستردام]] بوو. لە سەرەتادا ڕاھێنەرانی ئەکادیمیای لاوان پێیان وابوو کە زۆر خاوە و شێوەی جەستەی خراپە، بەڵام دەرفەتێکی پێدرابوو لە ئەکادیمیادا گەشە بکات و بەردەوام بوو لە سەلماندنی کوالیتی خۆی.<ref>{{Cite web|title=Believe the hype: Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong are next big stars on radar of Barca, Man City|url=http://www.espn.com/soccer/club/netherlands/449/blog/post/3700379/matthijs-de-ligt-frenkie-de-jong-are-stars-on-the-radar-of-barcelona-manchester-city-juventus|access-date=11 December 2018|website=espn.com}}</ref> ==== ٢٠١٦–١٧: ئەیاکسی لاوان و گەشەکردن ==== یەکەمین یاری خۆی بۆ ئەیاکسی لاوان ئەنجامدا لە ٨ی ئابی ٢٠١٦ لە یارییەکی خولی پلە دووی ھۆڵەندی بەرامبەر ئیمێن، ھەموو یارییەکەی بەتەواو کرد.<ref name="soccerway2">{{Cite web|title=Jong Ajax vs. Emmen – 8 August 2016 – Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2016/08/08/netherlands/eerste-divisie/jong-ajax/fc-emmen/2240573/|access-date=8 August 2016|publisher=soccerway.com}}</ref> لەماوەی وەرزەکەدا، دی لیخت لە ١٧ یاری بۆ ئەیاکسی لاوان ئەنجامدا.<ref>{{Cite web|title=matthijs-de-ligt career|url=https://uk.soccerway.com/players/matthijs-de-ligt/399768/|access-date=11 December 2018|publisher=uk.soccerway.com}}</ref> لە ٢١ی ئەیلوول، دی لیخت یەکەمین یاری خۆی بۆ تیمی یەکەمی [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئایاکس]] ئەنجامدا لە یارییەکی جامدا بەرامبەر ویلیەمی دووەم. دوای ٢٥ خولەک بەھۆی لێدانێکی کۆرنەر گۆڵێکی تۆمارکرد، کە وای کرد ببێتە دووەم لاوترین گۆڵکار لەدوای کلێرنس سیدۆرف؛ ئەیاکس یارییەکەی بردەوە ٥–٠.<ref name=":0">{{Cite web|title=De Ligt jongste scorende Ajacied na Seedorf|url=http://www.ajax.nl/streams/ajax-actueel/de-ligt-jongste-scorende-ajacied-na-seedorf.htm|publisher=Ajax.nl}}</ref> لە ٢٤ی [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەم،]] ئایاکس لەڕێگەی [[تویتەر]] ڕای گەیاند کە دی لیخت بەرزکرایەوە بۆ تیمی یەکەم.<ref>{{Cite web|title=Mooi nieuws voor Matthijs de Ligt: Peter Bosz heeft de verdediger per direct aan de A-selectie toegevoegd.|url=http://www.ajax.nl/streams/ajax-actueel/de-ligt.htm|publisher=Ajax.nl}}</ref> دی لیخت بە خێرایی خۆی لە تیمی یەکەمدا دامەزراند دوای ئەوەی بەرزکرایەوە و بەردەوام بوو لە یاریکردن لە ١١ یاری لیگادا و نۆ یاری لە [[خولی ئەورووپا]].<ref name="matthijs-de-ligt career">{{Cite web|title=matthijs-de-ligt career|url=https://uk.soccerway.com/players/matthijs-de-ligt/399768/|access-date=11 December 2018|publisher=uk.soccerway.com}}</ref> لە ٢٤ی [[ئایار]]، بوو بە لاوترینیاریزان کە لە (١٧ ساڵ و ٢٨٥ ڕۆژیدا)یاری بکات لە یارییەکی گەورەی کۆتایی ئەورووپادا کاتێک لە دژی [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر یوونایتد|مانچستەر یونایتد]] یاری کرد لە یاری کۆتایی خولی ئەورووپا.<ref name=":1">{{Cite web|title=Youngest player to ever play a European final: Matthijs de Ligt.|url=https://twitter.com/EuropaLeague/status/867520414821621760/photo/1?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E867520414821621760&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.uefa.com%2Fuefaeuropaleague%2Fhistory%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000797%2Fmatch%3D2019702%2Fevents%2Findex.html|access-date=12 December 2018|publisher=twitter.com}}</ref> ==== ٢٠١٧–١٩: پێشکەوتن و بوون بە کاپتن ==== دوای فرۆشتنی داڤینسۆن سانچێز بە یانەی پرێمییەرلیگ [[یانەی تۆپی پێی تۆتنھام ھۆتسپێر|تۆتنام ھۆتسپۆر]] لە ئابی ٢٠١٧، دی لیخت بوو بە یاریزانێکی سەرەکی تیمی یەکەم. لە ئازاری ٢٠١٨ بوو بە گەنجترین کاپتنی ئەیاکس ئەمستەردام لە دوای پێکانی کاپتنی یانەکە جۆیڵ ڤێلتمان.<ref>{{Cite web|title=De Ligt als de nieuwe norm bij Ajax|url=https://www.ad.nl/nederlands-voetbal/de-ligt-als-de-nieuwe-norm-bij-ajax~a3400a69/|access-date=11 December 2018|publisher=Algemeen Dagblad|language=nl}}</ref> دی لیخت لە ٣٧ یاری لە ھەموو پاڵەوانێتییەکاندا بەشداری کرد و سێ گۆڵی تۆمارکرد. لە ھەر ٣١ یارییەکانی خولدا بە سەرەکی یاری کرد و ٩٠ خولەک لە ھەموویان یاریکرد جگە لە یەکێکیان (لە ٣٣ خولەکدا ھێنرایە دەرەوە بەرامبەر ئێس بی ڤیتیس بەھۆی پێکان).<ref name="matthijs-de-ligt career">{{Cite web|title=matthijs-de-ligt career|url=https://uk.soccerway.com/players/matthijs-de-ligt/399768/|access-date=11 December 2018|publisher=uk.soccerway.com}}</ref> بەھۆی ئاستەکەی دی لیخت بۆ ئایاکس، بە زۆرێک لە یانە بەھێزەکانی ئەورووپاوە بەسترابۆوە.<ref>{{Cite web|title=Matthijs de Ligt profile: How good is the teenage Ajax defender?|url=https://www.skysports.com/football/news/21476/11207573/matthijs-de-ligt-profile-how-good-is-the-teenage-ajax-defender|access-date=11 December 2018|publisher=skysports.com}}</ref> لە ١٧ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٨، دی لیخت خەڵاتی گۆڵدن بۆی بردەوە، کە بووە یەکەم بەرگریکار کە خەڵاتەکە بباتەوە.<ref name=":2">{{Cite web|title=Ajax's Matthijs De Ligt beats Trent Alexander-Arnold to Golden Boy award|url=http://global.espn.com/soccer/ajax-amsterdam/story/3730377/ajaxs-matthijs-de-ligt-beats-trent-alexander-arnold-to-golden-boy-award|access-date=17 December 2018|publisher=soccernet.com}}</ref> لە ١٣ی [[شوبات]]ی ٢٠١٩، دی لیخت بوو بە لاوترین کاپتن لە یارییەکی یەکتر دەرکردنی خولی یانە پاڵەوانەکان کە لە تەمەنی ١٩ ساڵ و ١٨٦ ڕۆژیدا بوو، لە بەرامبەر ڕیال [[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|مەدرید]].<ref>{{Cite web|title=Matthijs de Ligt Becomes The Youngest Captain In A Champions League Knockout Game|url=http://www.sportbible.com/football/news-matthijs-de-ligt-becomes-the-youngest-captain-in-a-ucl-knockout-game-20190213|publisher=sportbible.com}}</ref> لە ٢٧ی شوباتی ٢٠١٩، ١٠٠ەمین یاری فەرمیی خۆی بۆ ئەیاکس ئەنجامدا لە بردنەوەیان لە یاری کلایسکەر ٣–٠ لە بەرامبەر [[فاینۆرد|فیینۆرد]] لە [[جامی ھۆڵەندا|جامی نیشتیمانی ھۆڵەندا،]] کە بوو بە لاوترین یاریزانی ئەیاکس کە گەیشتبێتە بەم ژمارەیە بەو خێرایییە.<ref>{{Cite web|title=De Ligt jongste speler ooit in Club van 100|url=https://www.ajaxshowtime.com/article/bijzaken-en-geruchten/119856/de-ligt-jongste-speler-ooit-in-club-van-100|publisher=ajaxshowtime.com}}</ref> لە ١٦ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠١٩، دی لیخت گۆڵی بردنەوەی لە چارەکی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا لە بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]] تۆمار کرد و ئەیاکسی نارد بۆ یاری پێش کۆتایی پاڵەوانێتییەکە بۆ یەکەم جار لەدوای ساڵی ١٩٩٦–١٩٩٧.<ref>{{Cite news|last=James|first=Stuart|title=Matthijs de Ligt strikes decisive header for Ajax to overcome Juventus|url=https://www.theguardian.com/football/2019/apr/16/juventus-ajax-champions-league-match-report|access-date=16 April 2019|work=The Guardian|date=16 April 2019}}</ref><ref>{{Cite web|date=16 April 2019|title=Ajax eliminate Ronaldo's Juve with scintillating display|url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-champions-juv-aja-report/ajax-eliminate-ronaldos-juve-with-scintillating-display-idUKKCN1RS299|access-date=16 April 2019|website=Reuters}}</ref> ئەو گۆڵە وای لێکرد ببێتە لاوترین یاریزانی ھۆڵەندا کە لە قۆناغەکانی یەکتر دەرکردنی پاڵەوانێتییەکە گۆڵ تۆمار بکات لەدوای نۆرین وتەر لە ساڵی ١٩٩٦ و دووەم لاوترین بەرگریکار کە لە مێژوودا گۆڵی تۆمار کردبێت لە دوای جۆێل ماتیپ.<ref>{{Cite news|url=https://www.goal.com/en-za/news/were-not-satisfied-de-ligt-claims-ajax-arent-done-chasing/ef6yejq10e1p17uvb0sjkgaah|title='We're not satisfied' - De Ligt claims Ajax aren't done chasing Champions League dream|publisher=Goal|last=Dorman|first=Matt|date=17 April 2019|access-date=17 April 2019}}</ref> === یۆڤانتۆس === [[پەڕگە:Deligt-juventus-2019_(cropped).jpg|وێنۆک|دی لیخت لە کاتی یاریکردن بۆ [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]] لە ٢٠١٩]] لە ١٨ی [[تەممووز]]ی ٢٠١٩، دی لیخت گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]] واژوو کرد بۆ بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ، کە بە پێنج ساڵ دەدرێت، لەگەڵ تێچووی زیادەی ١٠٫٥ ملیۆن یۆرۆ کە بەندە بە ئاست و یاریکردنەوە.<ref>{{Cite web|date=18 July 2019|title=De Ligt is Bianconero!|url=https://www.juventus.com/en/news/news/2019/de-ligt-is-bianconero.php|access-date=27 July 2019|publisher=Juventus F.C.}}</ref> یەکەمین یاریی فەرمیی خۆی بۆ یانەکە ئەنجامدا لە بردنەوەیەکی ٤–٣ لە یاریگای خۆیان لە ٣١ی ئابدا بەرامبەر [[یانەی ناپۆلی|ناپۆلی]] لەخولی پلە یەکی ئیتاڵی.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/sport/football/49537181|title=Juventus–Napoli 4–3|work=BBC Sport|last=Begley|first=Emlyn|date=31 August 2019|access-date=1 September 2019}}</ref> لە ٣ی تشرینی دووەمدا، یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمارکرد لە لە بردنەوەیان لە دەرەوەی یاریگای خۆیان بەسەر یانەی ھەمان شاردابە ئەنجامی ١–٠ بەرامبەر [[یانەی تۆرینۆ|تۆڕینۆ]] لە ''دێربی دێلا مۆل''.<ref>{{Cite web|date=2 November 2019|title=Torino 0–1 Juventus|url=https://www.bbc.com/sport/football/50274974|access-date=3 November 2019|publisher=BBC Sport}}</ref><ref>{{Cite web|date=2 November 2019|title=Torino 0 - 1 Juventus|url=https://www.football-italia.net/SerieA/match/142474|access-date=3 November 2019|publisher=Football Italia}}</ref> === بایەرن میونشن === لە ١٩ی [[تەممووز]]ی ٢٠٢٢، دی لیخت گرێبەستێکی بۆ ماوەی پێنج ساڵ لەگەڵ پاڵەوانی [[بۆندسلیگا]] یانەی [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] واژوو کرد بە بڕی سەرەتایی ٦٧ ملیۆن یۆرۆ،<ref>{{Cite web|title=De Ligt Signed For German Champions|url=https://www.bestarabcasino.com/poker/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> کە لەوانەیە بەرزبێتەوە بۆ ٧٧ ملیۆن یۆرۆ بەپێی ئاستی یاریزانەکە.<ref>{{Cite web|date=19 July 2022|title=FC Bayern complete transfer of Matthijs de Ligt|url=https://fcbayern.com/en/news/2022/07/fc-bayern-complete-transfer-of-matthijs-de-ligt|access-date=19 July 2022|publisher=FC Bayern Munich}}</ref><ref>{{Cite web|date=19 July 2022|title=Bayern Munich complete signing of Matthijs de Ligt from Juventus|url=https://www.espn.co.uk/football/soccer-transfers/story/4702921/bayern-munich-complete-signing-of-matthijs-de-ligt-from-juventus|access-date=19 July 2022|publisher=ESPN}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == لە ٢٥ی [[ئازار (مانگ)|ئازاری]] ٢٠١٧، دی لیخت یەکەمین یاری خۆی بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا]] ئەنجامدا لە بردنەوەی ٢–٠ بەرامبەر بولگاریا لە یاری پاڵاوتنەکان بۆ [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|جامی جیھانی فیفا ٢٠١٨.]] ڕاھێنەری ھەڵبژاردەکە، دانی بلیند، دی لیخت بانگھێشت کرد بۆ تیمی ھەڵبژاردە سەرەڕای ئەوەی تەنھا دوو یاری بۆ ئایاکس کردبوو لە خولدا. لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا، بوو بە گەنجترین یاریزان کە لە ساڵی ١٩٣١ەوە بۆ تیمی نیشتیمانی یاری بکات.<ref name=":3">{{Cite web|title=Matthijs de Ligt suffers nightmare debut as Holland are stunned by Bulgaria|url=https://www.theguardian.com/football/2017/mar/25/holland-bulgaria-matthis-de-ligt-nightmare-debut|access-date=12 December 2018|website=The Guardian}}</ref> لە ماوەی [[خولی نەتەوەکانی ئەورووپا|خولی نەتەوەکانی ئەورووپا،]] دی لیخت لە ماوەی ٩٠ خولەک یاری کرد لە ھەموو چوار یاری کۆمەڵەکاندا لە بەرامبەر بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ئەڵمانیا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] و ھۆڵەندا توانی ببێت بە براوەی کۆمەڵەکە گەیشتە قۆناغی کۆتایی یەکەمین خولی نەتەوەکان.<ref>{{Cite web|title=UEFA Nations League|url=https://uk.soccerway.com/international/europe/uefa-nations-league/20182019/league-a/r45718/|access-date=12 December 2018|publisher=uk.soccerway.com}}</ref> لە نیوی کۆتاییدا کە لە ٥ی حوزەیراندا ئەنجام درا، گۆڵێکی تۆمارکرد بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەرا]] و ھەڵبژاردەکەی توانی بگات بە یاری کۆتایی. لە یاری کۆتاییدا ھۆڵەندا ١–٠ لەلایەن [[پورتوگال|پورتوگالەوە]] شکستی پێھێنرا.<ref>{{Cite news|first=John|last=Atkin|url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2024420--netherlands-vs-england/postmatch/report/|title=Netherlands 3-1 England: Nations League at a glance|work=UEFA.com|publisher=Union of European Football Associations (UEFA)|location=Estádio D. Afonso Henriques|date=6 June 2019|access-date=2 February 2020}}</ref><ref>{{Cite news|first=Daniel|last=Taylor|author-link=Daniel Taylor (journalist)|url=https://www.theguardian.com/football/2019/jun/09/portugal-netherlands-nations-league-final-match-report|title=Portugal win Nations League as Gonçalo Guedes does for the Netherlands|work=The Guardian|location=Estádio do Dragão|date=9 June 2019|access-date=2 February 2020}}</ref> لە ٢٧ی [[حوزەیران]]ی ٢٠٢١، لە قۆناغی ١٦ی [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆ ٢٠٢٠]] ی دژی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆماری چیک|کۆماری چیک،]] بە کارتی سوور کرایە دەرەوە بەھۆی بەرکەوتنی تۆپ بە دەست، کە دواتر ھۆڵەندا دوو گۆڵی لێ تۆمار کرا و ماڵاوایی لە پاڵەوانێتییەکە کرد.<ref>{{Cite web|date=27 June 2021|title=Matthijs de Ligt: Netherlands lost to Czech Republic 'because of what I did'|url=https://www.bbc.com/sport/football/57632560|website=BBC Sport}}</ref> == شێوازی یاریکردن == دی لەلایەن لەلایەن شیکەرەوەکانەوە بە یەکێک لە بە یەکێک لە بەھرەدارترین گەنج لە جیھانی [[تۆپی پێ]]ی دادەنرێت، وەک بینرا لە بەدەست ھێنانی خەڵاتی گۆڵدن بۆی ٢٠١٨، کە دانراوە بۆ دیاریکردنی سەرنجڕاکێشترین یاریزانی گەنج لە تۆپی پێی [[ئەورووپا]].<ref>{{Cite web|date=18 January 2018|title=Matthijs de Ligt profile: How good is the teenage Ajax defender?|url=https://www.skysports.com/football/news/21476/11207573/matthijs-de-ligt-profile-how-good-is-the-teenage-ajax-defender|access-date=8 June 2019|website=Sky Sports|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=17 December 2018|title=De Ligt beats Alexander-Arnold to Golden Boy|url=https://www.espn.co.uk/football/ajax-amsterdam/story/3730377/ajaxs-matthijs-de-ligt-beats-trent-alexander-arnold-to-golden-boy-award|access-date=9 June 2019|website=ESPN.com|language=en}}</ref> دوای ئەوەی وەک یاریزانێکی [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|ناوەندی]] [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] یاری کردووە لە گەنجییەوە، دی لیخت ھەردوو یاریزانێکی بەرگری جەستەیی و تەکنیکییە و بەپێی ڕاست یاری دەکات، ناسراوە بە پچڕاندنی تۆپ بە بێ ئەوەی فاوڵ بکات، بەرزییەکەی، لێسەندن، ھێز، خێرایی و پاسی دەقیق، کە وای لێدەکات لە بەرگرییەوە دەست بە ھێرشبردن بکرێت؛ ھەروەھا، بەرزییەکەی ڕێگە دەدات ھەڕەشەیەکی سەرەکی بێت لە کاتی لێدانە وەستاوەکاندا، لەکاتێکدا ھێزەکەی مانای ئەوەیە کە سەختە لە تۆپەکە دووربخرێتەوە، بە تایبەتی لە کاتی وەرگرتنەوە لە نێوان دوو کەسدا.<ref>{{Cite web|date=28 September 2018|title=Tactical analysis: Matthijs de Ligt & his statistics|url=https://totalfootballanalysis.com/player-analysis/matthijs-de-ligt-ajax-tactical-analysis-statistics|access-date=9 June 2019|website=Total Football Analysis Magazine|language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web|last=Bremen|first=Griffin O'Neill|date=30 April 2017|title=Scout Report: Matthijs De Ligt {{!}} Ajax's Accomplished Defender|url=http://outsideoftheboot.com/2017/05/01/scout-report-matthijs-de-ligt/|access-date=13 June 2019|website=Outside of the Boot|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|last=Palma|first=Massimiliano|date=18 May 2016|title=Matthijs de Ligt: 1999 – Olanda|url=http://www.generazioneditalenti.it/matthijs-de-ligt-1999-olanda/|access-date=23 June 2020|publisher=Generazione Talenti|language=it}}</ref> شێوازی یاریکردنی زۆرجار بەراورد دەکرێت لەگەڵ یاریزانی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] جێرارد پیکێ؛ ھەروەھا بەراوردکراوە لەگەڵ جەن ڤێرتۆنگێن، بەھۆی «ھەنگاوی پێشەوەی ھاوشێوەی، ئارەزووی دروستکردنی یارزانێکی زیادە لە ناوەندی یاریگا، و ھێمنی لەسەر تۆپەکە،» و بۆ ھاونیشتیمانییەکەی [[ڕۆناڵد کومان|ڕۆناڵد کۆمان،]] بەھۆی «لێدانی بەھێز و ھێزی جەستەی» ئاستێکی نایابی ھەیە.<ref>{{Cite web|date=1 December 2018|title=De Ligt: I am similar to Pique... and Ajax's style is like Barcelona's|url=https://www.sport-english.com/en/news/barca/de-ligt-i-am-similar-to-pique-and-ajaxs-style-is-like-barcelonas-7177657|access-date=13 June 2019|website=sport|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=1 December 2018|title=Barcelona news: 'I am similar to Pique' - De Ligt compares himself to Spanish defender amid transfer links {{!}} Goal.com|url=https://www.goal.com/en-gb/news/i-am-similar-to-pique-de-ligt-compares-himself-to-spanish/1ld7hq7gfqttq166lx2qsnut99|access-date=13 June 2019|website=www.goal.com|language=en}}</ref><ref name="How brilliant is">{{Cite web|last=Mohamed|first=Majid|date=19 July 2019|title=How brilliant is new Juventus signing Matthijs de Ligt?|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0253-0e99cefa43d0-8d411600d71f-1000--how-brilliant-is-new-juventus-signing-matthijs-de-ligt/|access-date=23 June 2020|publisher=UEFA.com}}</ref> پرۆفایلێکی ساڵی ٢٠١٩ی UEFA.''com'' دی لیخت وەسفی دەکات و دەڵێت "سەرکردەیەکی سروشتییە کە بەرگریکارێکی ناوەندە و بە ھەردوو قاچی یاری دەکات. لە ھەوا و بەرزیدا زاڵە، بە ھێزە، دابەشکردنێکی باش و ئارامە، و دەتوانێت لە پشتەوە یاری بکات بەھۆی متمانەی خۆی بە ھەبوونی تۆپ، لەکاتێکدا پێگەی زیرەکەکەی یارمەتیدەرە بۆ ڕەتکردنەوەی ھەر ھێرشێک لەسەر تیمەکەی. بە توانای خوێندنەوەی یارییەکان، تەنانەت دەتوانێت لە ناوەندی یاریگا یاری بکات. سەرکردایەتییەکەیشی دەریخستووە: تەمەنی ١٨ ساڵان بوو کاتێک بوو بە کاپتنی ئەیاکس.<ref name="How brilliant is">{{Cite web|last=Mohamed|first=Majid|date=19 July 2019|title=How brilliant is new Juventus signing Matthijs de Ligt?|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0253-0e99cefa43d0-8d411600d71f-1000--how-brilliant-is-new-juventus-signing-matthijs-de-ligt/|access-date=23 June 2020|publisher=UEFA.com}}</ref> لە ھەمان ساڵدا، پۆڵ ویڵکس لە ڕۆژنامەی The Independent نووسیویەتی کە «توانای دی کیخت بۆ یاریکردن لە پشتەوە و ڕێکخستنی ھاوڕێکانی لە تیمەکە کارێک و یاریزانێکی بەنرخە لەکاتێکدا کە ئێستا بەرگریکارەکان دەردەکەون کە کوالیتیان کەمە».<ref>{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/european/ajax-vs-juventus-matthijs-de-ligt-interview-best-young-defender-champions-league-dutch-football-a8862111.html|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220512/https://www.independent.co.uk/sport/football/european/ajax-vs-juventus-matthijs-de-ligt-interview-best-young-defender-champions-league-dutch-football-a8862111.html|archive-date=12 May 2022|title=Ajax vs Juventus: Meet Matthijs de Ligt, the best young defender on the planet and the future of Dutch football|work=The Independent|last=Wilkes|first=Paul|date=10 April 2019|access-date=23 June 2020}}</ref> بەرگریکارە پێشووی [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەرا]] جەیمی کاراگێر ستایشی دی لیخت کرد بۆ «خاسییەتی جەستەیی» و «خاسییەتی سەرکردایەتی». کاراگێر ھەروەھا وتی ئەو وایاری دەکات «وەک تەمەنی ٢٤ یان ٢٥ ساڵە» کە ئاماژە بە پێگەیشتن و ھێز دەکات.<ref>{{Cite web|date=13 June 2019|title=Virgil van Dijk and Matthijs de Ligt: Jamie Carragher analyses brilliant Netherlands pair|url=https://www.skysports.com/football/news/29327/11735758/virgil-van-dijk-and-matthijs-de-ligt-jamie-carragher-analyses-brilliant-netherlands-pair|access-date=13 June 2019|website=Sky Sports|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Polden|first=Jake|date=6 June 2019|title=Carragher explains what he saw De Ligt do that really impressed him|url=https://www.mirror.co.uk/sport/football/transfer-news/jamie-carragher-reveals-what-saw-16269673|access-date=13 June 2019|website=mirror}}</ref><ref>{{Cite web|last=Labellarte|first=Giuseppe|date=6 June 2019|title=Jamie Carragher shares honest opinion of reported Liverpool target Matthijs de Ligt|url=https://www.hitc.com/en-gb/2019/06/06/liverpool-carragher-on-de-ligt-top-class/|access-date=13 June 2019|website=HITC|language=en}}</ref> سەبارەت بە دی لیخت، بەرگریکاری پێشووی [[ھۆلەند|ھۆڵەندا]] یاپ ستام وتی: «ئەو لە لە کاتی ھەبوونی تۆپدا ئارامە، لەڕووی تەکنیکییەوە توندڕەوە، یارییەکە دەبینێت، یارییەکە بە باشی دەخوێنێتەوە و ئەو ھێزەی پاڵنەری ھەیە بۆ خۆی ھەروەھا ئەوەی پێویستە بەدەستی بھێنیت و بۆ کوێ دەیەوێت بچیت».<ref name="How brilliant is">{{Cite web|last=Mohamed|first=Majid|date=19 July 2019|title=How brilliant is new Juventus signing Matthijs de Ligt?|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0253-0e99cefa43d0-8d411600d71f-1000--how-brilliant-is-new-juventus-signing-matthijs-de-ligt/|access-date=23 June 2020|publisher=UEFA.com}}</ref> دوای گرێبەستکردن لەگەڵ [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]]، مارسێلۆ لیپپی، یەکێک لە ڕاھێنەرانی پێشووی یانەکە، سەبارەت بە سەرەتاکانی بەرگریکارەکە وتی: «من زۆر یاریزانی مەزنم بینیوە، وەک ئالساندرۆ نێستا، فرانکۆ بارێسی، [[پاولۆ ماڵدینی|پاولۆ مالدینی]]، سیڕۆ فێررا، [[فابیۆ کەنەڤارۆ|فابیۆ کانڤارۆ،]] و مارکۆ ماتێرازی. بەڵام ھەرگیز لەو شێوەیەم نەبینیوە لەو تەمەنەی ئەودا.»<ref name="How brilliant is"/> لە ساڵی ٢٠١٩دا، گاکۆمۆ چیۆچیۆلۆ دی لیخت بە بەرگریکارێکی گەنج و بەھرەمەند و تەواو وەسف کرد، وتی ھەرچەندە زۆر خێرا نییە، بەڵام توانایەکی باشی ھەیە بۆ خوێندنەوەی یارییەکە، لەنێوان تایبەتمەندییە تەکنیکی و جەستەیییەکانی تر.<ref>{{Cite web|last=Chiuchiolo|first=Giacomo|date=23 June 2019|title=De Ligt, dal tennis al tetto d'Europa: storia del talento che ha stregato la Juve|url=https://gianlucadimarzio.com/it/de-ligt-juventus-chi-e-come-gioca-calciomercato|access-date=23 June 2020|publisher=Gianluca di Marzio|language=it}}</ref> سەرەڕای بەھرەکەی، ھەندێک جار لە میدیاکاندا ڕەخنەی لێ گیراوە بەھۆی ئەوەی کە جێگیر نەبووە ئاستی بووە بەھۆی ئەوەی کە ھەندێک جار ھەڵەی کردوە. لە [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠١٩، ھاوڕێی بەرگری [[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤێنتۆس]] لیۆناردۆ بۆنچی وتی کە باوەڕی وایە کە دی لیخت بە تێپەڕبوونی کات ئەم لاوازیانە زاڵ دەبێت بەسەریاندا، کاتێک گەورە دەبێت و ئەزموونی زیاتر لەگەڵ تەمەندا وەردەگرێت، و بە سەرکەوتوویی خۆی دەگونجێنێت لەگەڵ ستراتیژی بەرگری نوێی تیپەکە لەژێر بەڕێوەبەری ماوریزیۆ ساری، کە سیستەمی دیاریکردنی ناوچەیی بەکاردەھێنێت لەجیاتی دیاریکردنی مان-تو-مان.<ref>{{Cite web|last=Jones|first=Matt|date=24 October 2019|title=Leonardo Bonucci: Matthijs de Ligt 'Will Become the Best Defender in the World'|url=https://bleacherreport.com/articles/2859607-leonardo-bonucci-matthijs-de-ligt-will-become-the-best-defender-in-the-world|access-date=23 June 2020|publisher=Bleacher Report}}</ref> == ژیانی کەسی == دی لیخت لە پەیوەندییەکدایە لەگەڵ مۆدێلی ھۆڵەندی ئەنکای مۆلێنار، کچی کایج مۆلێنەر.<ref>{{Cite web|date=2020-12-08|title=Annekee: "Io e Matthijs conquistati da Torino e dalle colline delle Langhe"|url=https://torino.repubblica.it/cronaca/2020/12/08/news/annekee_io_e_matthijs_conquistati_da_torino_e_dalle_colline_delle_langhe_-277475230/|access-date=2021-02-02|website=la Repubblica|language=it}}</ref> == ئاماری کاروانی یاریکردن == === یانە === {{Updated|حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{cite web |url=https://uk.soccerway.com/players/matthijs-de-ligt/399768/ |title=M. De Ligt: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=19 July 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |لیگا ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |ئەورووپا ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !دابەشکردن !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵکان |- |لاوانی ئەیاکس |٢٠١٦–١٧ |خولی پلە دووی ھۆڵەندا |١٧ |١ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٧ |١ |- | rowspan="4" |[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] |٢٠١٦–١٧ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا]] |١١ |٢ |٣ |١ |٩ |٠ | colspan="2" | - |٢٣ |٣ |- |٢٠١٧ ١٨ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا]] |٣٣ |٣ |٢ |٠ |٤ |٠ | colspan="2" | - |٣٩ |٣ |- |٢٠١٨ ١٩ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا]] |٣٣ |٣ |٥ |١ |١٧ |٣ | colspan="2" | - |٥٥ |٧ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٧٧ !٨ !١٠ !٢ !٣٠ !٣ !٠ !٠ !١١٧ !١٣ |- | rowspan="4" |[[یانەی تۆپی پێی یوڤێنتوس|یۆڤانتۆس]] |٢٠١٩ ٢٠ |[[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی]] |٢٩ |٤ |٤ |٠ |٦ |٠ |٠ |٠ |٣٩ |٤ |- |٢٠٢٠–٢١ |[[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی]] |٢٧ |١ |٤ |٠ |٥ |٠ |٠ |٠ |٣٦ |١ |- |٢٢–٢٠٢١ |[[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی]] |٣١ |٣ |٤ |٠ |٧ |٠ |٠ |٠ |٤٢ |٣ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٨٧ !٨ !١٢ !٠ !١٨ !٠ !٠ !٠ !١١٧ !٨ |- |[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] |٢٠٢٢–٢٣ |[[بۆندسلیگا]] |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٨١ !١٦ !٢٢ !٢ !٤٨ !٣ !٠ !٠ !٢٥١ !٢١ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {{Updated|١٤ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="NFT">{{NFT player |id=67587 |name=Matthijs de Ligt |access-date=19 July 2022}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="5" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|ھۆڵەندا]] |٢٠١٧ |٣ |٠ |- |٢٠١٨ |١٠ |٠ |- |٢٠١٩ |١٠ |٢ |- |٢٠٢١ |١٠ |٠ |- |٢٠٢٢ |٥ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٣٨ !٢ |} {| class="wikitable sortable" |+لیستی گۆڵە نێودەوڵەتییەکان کە لەلایەن ماتیز دی لیگت تۆمارکراوە ! scope="col" |زنجیرە. ! scope="col" |ڕێکەوت ! scope="col" |شوێن ! scope="col" |ژمارەی یاری ! scope="col" |تیمی بەرامبەر ! scope="col" |ئەنجامی کاتی گۆڵ ! scope="col" |ئەنجامی کۆتایی ! scope="col" |پاڵەوانێتی ! class="unsortable" scope="col" |سەرچاوە |- | align="center" |1 |٢٤ی ئازاری ٢٠١٩ |[[یاریگای یۆھان کرویف ئەرینا|جۆن کرۆیف ئارە،]] ئەمستردام، ھۆڵەندا | align="center" |١٥ |{{Fb|GER}} | align="center" |١–٢ | align="center" |٢–٣ |پاڵەوانێتی یۆرۆ ٢٠٢٠ | align="center" |<ref>{{Cite web|title=Netherlands vs. Germany 2–3: Summary|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/03/24/europe/european-championship-qualification/netherlands/germany/2942781/|access-date=19 July 2022|website=Soccerway|publisher=Perform Group}}</ref> |- | align="center" |2 |٦ی حوزەیرانی ٢٠١٩ |ستادیۆ دی ئەفۆنسۆ ئێنریکس، گیمارەنس، پورتوگال | align="center" |١٦ |{{Fb|ENG}} | align="center" |١–١ | align="center" |٣–١ |کۆتایییەکانی جامی نەتەوەکانی یەکێتی ئەورووپا ٢٠١٩ | align="center" |<ref>{{Cite web|title=Netherlands vs. England 3–1: Summary|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/06/06/europe/uefa-nations-league/netherlands/england/2724465/|access-date=19 July 2022|website=Soccerway|publisher=Perform Group}}</ref> |} == خەڵاتەکان == '''ئەیاکس''' * خولی نایابی ھۆڵەندی: ٢٠١٨–١٩ * [[جامی ھۆڵەندا|جامی]] ھۆڵەندا: ٢٠١٨–١٩ * دووەم بوون لە [[خولی ئەورووپا]]: ٢٠١٦–١٧<ref>{{Cite web|date=30 May 2017|title=2016/17: United win it for Manchester|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/season=2017/overview/index.html|publisher=UEFA}}</ref> '''یۆڤانتۆس''' * خولی پلە یەکی ئیتاڵیا ڵ ٢٠١٩–٢٠ * جامی ئیتاڵیا: ٢٠٢٠–٢١؛ دووەم بوون: ٢٠١٩–٢٠، ٢٠٢١–٢٢<ref>{{Cite web|date=19 May 2021|title=Coppa: Juventus end Atalanta dream|url=https://www.football-italia.net/170906/coppa-juventus-end-atalanta-dream|website=Football Italia}}</ref><ref>{{Cite web|date=17 June 2020|title=Coppa: Napoli beat Juventus on penalties|url=https://www.football-italia.net/154624/coppa-napoli-beat-juventus-penalties|website=Football Italia}}</ref><ref name=":02">{{Cite web|date=12 May 2022|title=Juventus 2-4 Inter: Ivan Persic strikes twice in extra time as Inter win Coppa Italia in thrilling Derby d'Italia final|url=https://www.eurosport.co.uk/football/coppa-italia/2021-2022/coppa-italia-final-juventus-v-inter-live_sto8917857/story.shtml|access-date=20 July 2022|website=Eurosport|language=}}</ref> * جامی سوپەریئیتاڵی: 2020<ref>{{Cite web|last=Proch|first=Daniele|title=Juventus Wins Italian Super Cup As Serie A Makes The Most Of An Event Battered By Covid-19|url=https://www.forbes.com/sites/danieleproch/2021/01/21/the-value-of-the-italian-super-cup-between-juventus-and-napoli/|access-date=2022-07-20|website=Forbes|language=en}}</ref> '''ھۆڵەندا''' * دووەم بوون لە [[خولی نەتەوەکانی ئەورووپا|خولی نەتەوەکانی یەکێتی ئەورووپا]]: ٢٠١٩<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/football/live/2019/jun/09/portugal-v-netherlands-nations-league-final-live|title=Portugal 1–0 The Netherlands|work=The Guardian|last=Smyth|first=Rob|date=9 June 2019|access-date=22 June 2019}}</ref> '''تاکەکەسی''' * باشترین یاریزانی جامی داھاتووی دەبن ئەمرۆ: ٢٠١٥<ref>{{Cite web|title=Future Cup: De Ligt speler van het toernooi|url=https://www.ajaxshowtime.com/article/bijzaken-en-geruchten/87042/future-cup-de-ligt-speler-van-het-toernooi|website=ajaxshowtime.com|publisher=Ajax Showtime|language=nl}}</ref> * باشترین یاریزانی جامی ئەمستردام: ٢٠١٥<ref>{{Cite web|title=Ajax contracteert Matthijs de Ligt|url=http://www.ajax.nl/streams/ajax-actueel/ajax-contracteert-matthijs-de-ligt.htm|website=ajax.nl|publisher=AFC Ajax|language=nl}}</ref> * بەھرەی ئایاکس لە داھاتوودا (Sjaak Swart Award): 2016<ref name="TOF">{{Cite web|title=Matthijs de Ligt verkozen tot Talent van de Toekomst|url=http://www.ajax.nl/streams/ajax-actueel/matthijs-de-ligt-verkozen-tot-talent-van-de-toekomst.htm|website=ajax.nl|publisher=AFC Ajax|language=nl}}</ref> * تیمی پاڵەوانێتی ئەورووپا بۆ خوار ١٧ ساڵان: ٢٠١٦<ref>{{Cite web|title=[Under-17] The UEFA technical team – Team of the Tournament|url=https://www.uefa.com/under17/season=2016/technical-report/uefa-technical-team/index.html|access-date=17 April 2018|publisher=UEFA}}</ref> * بەھرەی ساڵ (بە ئینگلیزی: Ajax Talent of the Year) (بە ئینگلیزیঃ خەڵاتی مارکۆ ڤان بەستن): ٢٠١٨<ref>{{Cite web|title=Matthijs de Ligt Ajax-talent van het jaar|url=https://www.parool.nl/sport/matthijs-de-ligt-ajax-talent-van-het-jaar~a4320299/|website=Parool.nl|publisher=Parool.nl|language=nl}}</ref> * تیمی وەرزی ٢٠١٦ی خولی ئەورووپا<ref>{{Cite web|date=25 May 2017|title=UEFA Europa League Squad of the Season|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/newsid=2471052.html|publisher=UEFA}}</ref> * تیمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی پاڵەوانەکانی یەکێتی ئەورووپا]]: ٢٠١٨<ref>{{Cite web|date=2 June 2019|title=UEFA Champions League Squad of the Season|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=2607890.html|website=UEFA.com}}</ref> * تیمی ساڵ: ٢٠١٧١٨، ٢٠١٨١٩<ref>{{Cite web|title=ELFTAL VAN HET SEIZOEN 2017/2018 BEKEND|url=https://eredivisie.nl/en-us/uitgelicht/elftal-van-het-seizoen-20172018-bekend|access-date=13 February 2019|publisher=Eredivisie|language=nl}}</ref><ref name="POTS">{{Cite web|date=16 May 2019|title=Frenkie de Jong Eredivisie Player of the Season 2018/2019|url=https://eredivisie.eu/news/frenkie-de-jong-eredivisie-player-of-the-season-2018-2019/|url-status=live|access-date=31 August 2021|publisher=Eredivisie}}</ref> * جۆن کرۆیف ترۆپ: ٢٠١٧–١٨<ref>{{Cite web|title=De Jong named Eredivisie talent of the year|url=https://www.rtlnieuws.nl/sport/voetbal/artikel/4712941/de-jong-wint-prijs-talent-van-het-jaar|access-date=3 June 2019|publisher=RTL Nieuws}}</ref> * یاریزانی ساڵی تۆپی پێی ھۆڵەندا: ٢٠١٨<ref>{{Cite web|title=Toch triple voor Matthijs de Ligt|url=https://www.telegraaf.nl/sport/3601526/toch-triple-voor-matthijs-de-ligt|access-date=24 May 2019|website=telegraaf.nl|publisher=De Telegraaf|language=nl}}</ref> * کوڕە زێڕینەکە: ٢٠١٨<ref>{{Cite web|date=17 December 2018|title=De Ligt wins 2018 Golden Boy|url=https://www.football-italia.net/132139/de-ligt-wins-2018-golden-boy|access-date=17 December 2018|publisher=Football Italia}}</ref> * FIFA FIFPro World11: 2019<ref>{{Cite web|date=23 September 2019|title=VAN DIJK AMONG FOUR DEBUTANTS IN MEN'S WORLD 11|url=https://fifpro.org/news/fifa-fifpro-men-s-world-11-2018-2019/en/|website=FIFPro World Players' Union}}</ref> * تیمی جیھانی پیاوانی IFFHS: 2019<ref>{{Cite web|date=30 November 2019|title=IFFHS AWARDS 2019 – THE IFFHS MEN WORLD TEAM OF THE YEAR 2019|url=https://iffhs.de/iffhs-awards-the-iffhs-men-world-team-of-the-year-2019/|access-date=30 November 2019|website=IFFHS}}</ref> * خەڵاتی کۆپا: ٢٠١٩<ref>{{Cite news|title=De Ligt wint Kopa Trophy voor 's werelds beste speler tot 21 jaar|url=https://www.nu.nl/voetbal/6015102/de-ligt-wint-kopa-trophy-voor-s-werelds-beste-speler-tot-21-jaar.html|work=[[NU.nl]]|date=2 December 2019|access-date=2 December 2019|language=nl}}</ref> * تیمی ساڵ: ٢٠١٩<ref>{{Cite web|date=15 January 2020|title=UEFA.com fans' Team of the Year 2019 revealed|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=2637433.html|access-date=15 January 2020|publisher=UEFA}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی یوڤێنتوس]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٩]] [[پۆل:Pages with unreviewed translations]] l69uv4qpet0dppk7jp1mx8vi0kraplg 0 214615 967255 966596 2022-08-02T21:36:03Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography|name=Jules Koundé|image=Jules Koundé 2020.jpg|image_size=|caption=Koundé playing for [[Sevilla FC|Sevilla]] in 2020|fullname=Jules Olivier Koundé<ref>{{cite web |url=http://actas.rfef.es/actas/RFEF_CmpActa1?cod_primaria=1000144&CodActa=58335 |title=Acta del Partido celebrado el 15 de septiembre de 2019, en Vitoria-Gasteiz |trans-title=Minutes of the Match held on 15 September 2019, in Vitoria-Gasteiz |publisher=Royal Spanish Football Federation |access-date=15 September 2019 |language=es}}</ref>|birth_date={{birth date and age|1998|11|12|df=y}}|birth_place=Paris, France|height=1.78m<ref>{{cite web |title=J. Koundé |url=https://www.sevillafc.es/en/teams/first-team/j-kounde |website=Sevilla F.C. |access-date=6 June 2021}}</ref>|position=[[Centre-back]]|currentclub=[[Sevilla FC|Sevilla]]|clubnumber=23|youthyears1=٢٠٠٤–٢٠٠٩|youthclubs1=لاندیراس|youthyears2=٢٠٠٩–٢٠١٠|youthclubs2=چێرۆنس|youthyears3=٢٠١٠–٢٠١٣|youthclubs3=لا برێدێ|youthyears4=٢٠١٣–٢٠١٨|youthclubs4=بۆردۆ|years1=٢٠١٦–٢٠١٧|clubs1=بۆردۆ|caps1=٣٠|goals1=١|years2=٢٠١٧–٢٠١٩|clubs2=بۆردۆ|caps2=٥٥|goals2=٢|years3=٢٠١٩-|clubs3=سیڤیلیا|caps3=٩٥|goals3=٥|nationalyears1=٢٠١٨|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا خوار-٢٠ ساڵان|nationalcaps1=١|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠٢٠–٢١|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا خوار-٢١ ساڵان|nationalcaps2=٨|nationalgoals2=١|nationalyears3=٢٠٢١-|nationalteam3=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|nationalcaps3=١١|nationalgoals3=٠|medaltemplates={{Medal|Sport|Men's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{fb|FRA}}}} {{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}} {{Medal|Winner|[[2021 UEFA Nations League Finals|2021 Italy]]|}}|club-update=٢٣:٥٠, ٢٢ ئایار ٢٠٢٢ (UTC)|nationalteam-update=حوزەیرانی ٢٠٢٢}}'''جوولییەس ئۆلیڤەر کۆندی''' (لەدایکبووی ١٢ی تشرینی دووەمی ١٩٩٨) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] پیشەگەری [[تۆپی پێ]]ی فەڕەنسییە کە یاری دەکات وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەرگریکاری ناوەندی]] یانەی [[لا لیگا]] [[سیڤیلیا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا]]. == کاروانی یانە == === بۆردۆ === [[پەڕگە:Jules_Koundé_(cropped).jpg|ڕاست|وێنۆک|201x201پیکسڵ|کۆندێ لەگەڵ بۆردۆ لە ٢٠١٨]] کۆندێ لە یەکەمین یاری بۆ بۆردۆ دەستی پێکرد لە یارییەکانی جامی فەڕەنسا بۆ لە قۆناغی ٦٤ لە ٧ی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٨ کە لە دەرەوەی یاریگای خۆیان دۆڕان بە گرانڤایڵ، کۆندی ٩٠ خولەکی تەواو لە کاتی ئاسایی و ٣٠ خولەکی زیادکراو یاری کرد.<ref name="soccerway1">{{Cite web|title=Granville vs. Bordeaux - 7 January 2018 - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/01/07/france/coupe-de-france/us-granville/fc-girondins-de-bordeaux/2697123/|access-date=10 January 2018|publisher=soccerway.com}}</ref> یەکەمین یاریی خۆی بۆ بۆردۆ کرد لە خولی فەڕەنسیدا لە ١٣ی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٨ لە بردنەوەیان لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە بەرامبەر ترۆیس.<ref>{{Cite web|title=LFP.fr - Ligue de Football Professionnel - Ligue 1 Conforama - Saison 2017/2018 - 20ème journée - ESTAC Troyes / Girondins de Bordeaux|url=http://www.lfp.fr/ligue1/feuille_match/83016|website=www.lfp.fr}}</ref> لە ١٠ی [[شوبات]]ی ٢٠١٨، کۆندێ گۆڵی یەکەمی تۆمارکرد لە بردنەوەی٣–٢ لە خولی فەڕەنسی (لیگ)١ لە بەرامبەر ئامینس لە یاریگای بۆردۆدا؛ ئەوە یەکەم گۆڵی پیشەگەری بوو لە لیگ ١ و یەکەم گۆڵی فەرمی بوو بۆ تیمی یەکەمی بۆردۆ.<ref>{{Cite web|date=10 February 2018|title=Bordeaux continue to fly under Poyet|url=http://www.ligue1.com/ligue1/article/bordeaux-continue-to-fly-under-poyet.htm|publisher=www.ligue1.com}}</ref> === سیڤیلیا === لە ٣ی [[تەممووز]]ی ٢٠١٩، گرێبەستی لەگەڵ یانەی [[یانەی سێڤیلیا|سیڤیلیای]] [[ئیسپانی]] واژوو کرد. تێچووی گواستنەوەکە کە درا بە بۆردۆ بە ٢٥ ملیۆن یۆرۆ ڕاگەیەندرا.<ref>{{Cite web|date=3 July 2019|title=Sevilla break club record|url=https://www.football-espana.net/79075/done-deal-sevilla-break-club-record-bordeaux-defender-jules-kounde|publisher=www.football-espana.net}}</ref> لە یەکەم وەرزیدا لە سیڤیلیا، یارمەتی یانەکە دا بۆ بردنەوەی [[خولی ئەورووپا]] بۆ شەشەم جار و لەباشترین تیمی پاڵەوانێتییەکە ناوی ھەبوو. == کاروانی نێودەوڵەتی == لە ١٨ی [[ئایار]]ی ٢٠٢١، کۆندێ لەلایەن [[دیدی دیشاپ|دییەر دیشامپەوە]] ھەڵبژێردرا وەک بەشێک لە ٢٦ یاریزان کە [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا]] پێکھێنا بۆ [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆی ٢٠٢٠]].<ref>{{cite web|date=18 March 2021|title=La liste des vingt-six Bleus|url=https://www.fff.fr/article/2423-la-liste-des-vingt-six-bleus.html|access-date=18 March 2021|work=[[French Football Federation]]|language=fr}}</ref> لە ٢ی [[حوزەیران]]ی ٢٠٢١ یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا لە یارییەکی دۆستانەی بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی وێڵز|وێڵس،]] جێگەی بنجامین پاڤاردی گرتەوەلە کۆتایی نیوەی یەکەمدا. لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، کۆندێ بە شێوەی سەرەکی بەشدار بوو لە یاریان لە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیسپانیا|ئیسپانیا]]<ref>{{Cite web|title=Kounde Starts the game as France takes Spain in the final|url=https://bestarabcasino.com/slots/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref>کە فەڕەنسا بردییەوە لە یاری کۆتایی [[خولی نەتەوەکانی ئەورووپا]] ٢٠٢١.<ref>{{Cite web|date=10 October 2021|title=Spain 1-2 France: Les Bleus seal trophy with another comeback|url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/news/026e-13729951c6d7-f4e80113642c-1000--highlights-france-win-nations-league/?iv=true|access-date=16 June 2022|website=UEFA}}</ref> == ژیانی کەسی == کۆندێ نیوەی بێنی و نیوەی فەڕەنسییە.<ref>{{Cite web|date=29 April 2017|title=Bordeaux: Jules Koundé, une perle précieuse !|url=http://www.beninfootball.com/bordeaux-jules-kounde-une-perle-precieuse}}</ref><ref>{{Cite web|title=Retour sur le parcours de Jules Koundé, nouveau joueur professionnel des Girondins|url=http://www.formationgirondins.fr/Articles-1203-retour-sur-le-parcours-de-jules-kound-nouveau-joueur-professionnel-des-girondins|website=www.formationgirondins.fr}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٢٢ ئایاری ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|jules-kounde/430809}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |لیگا ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !خول !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |بۆردۆ |٢٠١٧ ١٨ |لیگ ١ |١٨ |٢ |١ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |١٩ |٢ |- |٢٠١٨ ١٩ |لیگ ١ |٣٧ |٠ |١ |٠ |٣ |٠ |١٠ |٢ | colspan="2" | - |٥١ |٢ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٥٥ !٢ !٢ !٠ !٣ !٠ !١٠ !٢ ! colspan="2" |- !٧٠ !٤ |- | rowspan="4" |[[یانەی سێڤیلیا|سیڤیلیا]] |٢٠١٩ ٢٠ |[[لا لیگا]] |٢٩ |١ |٢ |١ | colspan="2" | - |٩ |٠ | colspan="2" | - |٤٠ |٢ |- |٢٠٢٠–٢١ |[[لا لیگا]] |٣٤ |٢ |٧ |١ | colspan="2" | - |٧ |١ |١ |٠ |٤٩ |٤ |- |٢٠٢١ |[[لا لیگا]] |٣٢ |٢ |٣ |١ | colspan="2" | - |٩ |٠ | colspan="2" | - |٤٤ |٣ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٩٥ !٥ !١ !٣ ! colspan="2" |- !٢٥ !١ !١ !٠ !١٣٣ !٩ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٥٠ !٧ !١٤ !٣ !٣ !٠ !٣٥ !٣ !١ !٠ !٢٠٣ !١٣ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {{Updated|١٣ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref>{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=31493|title=Jules Koundé|website=EU-Football.info|access-date=2 June 2021}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="2" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] |٢٠٢١ |٧ |٠ |- |٢٠٢٢ |٤ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١١ !٠ |} == خەڵاتەکان == '''سیڤیلیا''' * [[خولی ئەورووپا]]: ٢٠١٩–٢٠<ref name="UELW">{{Cite news|last=Wilkinson|first=Jack|title=Sevilla 3-2 Inter Milan: Sevilla edge five-goal thriller for sixth Europa League crown|url=https://www.skysports.com/football/sevilla-vs-inter/report/426076|access-date=21 August 2020|publisher=Sky Sports|date=21 August 2020}}</ref> '''فەڕەنسا''' * [[خولی نەتەوەکانی ئەورووپا]]: ٢٠٢٠–٢١<ref>{{Cite web|date=10 October 2021|title=France beat Spain to win Nations League|url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2030761--spain-vs-france/|access-date=10 October 2021|website=UEFA}}</ref> '''تاکەکەسی''' * باشترین پێکھاتەی وەرزی خولی ئەورووپا: ٢٠١٩–٢٠<ref name="UELTOS">{{Cite news|url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-10391fbb6c62-2c8b46747bf5-1000--uefa-europa-league-squad-of-the-season/|title=UEFA Europa League Squad of the Season|work=UEFA.com|publisher=Union of European Football Associations|date=26 August 2020|access-date=26 August 2020}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی فەڕەنسی]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی فەڕەنسی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٨]] [[پۆل:CS1 Spanish-language sources (es)]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] 81f7h4trzaftc03f70eskslq4i65pok 0 214659 967415 962554 2022-08-03T11:21:40Z Sakura emad 42467 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ئابووری، + ئەرمەنستان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''بانکی ناوەندیی ئەرمەنستان''' ({{بە ئەرمەنی|Հայաստանի Կենտրոնական Բանկ}}) بانکی ناوەندی [[ئەرمینیا]]یە و بارەگا سەرەکییەکەی لە یەریڤانە. CBA دامەزراوەیەکی سەربەخۆیە و بەرپرسیارە لە دەرکردنی سەرجەم دراو و دراوەکان لە وڵاتدا و سەرپەرشتیکردن و ڕێکخستنی کەرتی بانکی و ھێشتنەوەی یەدەگی دراوی حکوومەت. ھەروەھا کۆمپانیای CBA تاکە خاوەنی نەعنای ئەرمەنییە. بانکەکە سەرقاڵی سیاسەتەکانی پێشخستنی گشتگیری دارایییە و ئەندامی ھاوپەیمانی گشتگیری دارایییەn.<ref>{{cite web |url=http://www.afi-global.org/about-afi/members |title=AFI members |publisher=AFI Global |date=2011-10-10 |access-date=2012-02-23 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120220141606/http://www.afi-global.org/about-afi/members |archive-date=2012-02-20}}</ref> لە ٣ی تەممووزی ٢٠١٢ بانکی ناوەندی ئەرمینیا ڕای گەیاند کە پابەندبوونی تایبەت بە گشتگیری دارایی بەپێی جاڕنامەی مایا دەدات. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠١٢ لە '''[https://web.archive.org/web/20121011231850/http://www.afi-global.org/gpf-2012-cape-town کۆڕبەندی سیاسەتی جیھانی ٢٠١٢]'''، بانکی '''[https://web.archive.org/web/20121013060153/http://www.afi-global.org/news/2012/9/28/nineteen-new-maya-declaration-commitments-made-global-policy-forum-2012 بەڵێنێکی زیادە]'''ی بەپێی جاڕنامەی مایا بۆ ھاندانی بڵاوکردنەوەی بەرھەمەکانی کەرتی تایبەت کە وەڵامی پێداویستییەکانی… ھەژاران، لەگەڵ جەختکردنەوە لەسەر کەناڵە داھێنەرەکانی وەک پارەی مۆبایل و ئەلیکترۆنی. ھەروەھا بۆ جێبەجێکردنی سیستەمێکی خێرا و کاریگەر و ئازاد بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ سکاڵا لە ڕێگەی ئۆفیسی نێوەندگیری دارایییەوە، و باشترکردنی چوارچێوەی ڕێکخستن بۆ ئەوەی بەکارھێنەران زانیاری و پاراستن و توانای دەستڕاگەیشتنیان بە ھەموو خزمەتگوزارییەکان ھەبێت. == دراوی نیشتمانی == [[پەڕگە:Dram_sign.PNG|وێنۆک|ڕاست|نیشانەی درام]] [[پەڕگە:Winners_of_Competitions_-_Dram_Coins.PNG|وێنۆک|براوەی پێشبڕکێکان - دراوی درام]] دراوی نیشتمانی کۆماری [[ئەرمینیا]] بریتییە لە dram (کۆدی ISO - AMD، نیشانەی -). یەک درام یەکسانە بە سەد لوما. CBA مافی تایبەتی دەرکردنی دراوی ھەیە. دراوی نیشتمانی لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٩٣ خرایە بازاڕەوە. دیزاینی ھێمای گرافیکی (نیشانە)ی درامی کۆماری ئەرمینیا کە لەلایەن کارێن کۆمێنداریان و ڕوبێن ئاروتچیان نووسراوە پەسەندکرا و لە پێشنیازەکانی تری دیزاین لەژێر بانکی ناوەندیدا ھەڵبژێردرا بڕیاری ژمارە ٢٥ی دەستەی ئەرمینیا، لە ڕێکەوتی ٩ تشرینی دووەم ٢٠٠١. ھێمای درام لە ساڵی ٢٠٠٧ لە ستانداردی دەوڵەتی کۆماری ئەرمینیا و لە ساڵی ٢٠١٢ لە ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی ئایسۆ/یونیکۆد تۆمارکرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ ئەرمینیا وەک کۆمارێکی سەربەخۆ ڕاگەیەندرا. لەم بۆنەیەدا پێویستییەک بۆ دروستکردنی دراوێکی نیشتمانی سەریھەڵدا. لە ٢٧ی ئازاری ١٩٩٢ ناوەکە بۆ دراوی ئەرمینیا ھەڵبژێردرا کە بریتی بوو لە درام و سکێچی دراوی داھاتوو ئامادەکرا. یەکەم زنجیرەی دراوی بانکی بە بڕی ١٠ و ٢٥ و ٥٠ و ١٠٠ و ٢٠٠ و ٥٠٠ درام لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٩٣ کەوتە بازاڕەوە. پاشان لە ساڵی ١٩٩٤زنجیرەی دراوەکان بە دراوی ١ ٠٠٠ درام زیادکرا، و دواتر، لە ساڵی ١٩٩٥، بە دراوی ٥ ٠٠٠ درام. دیزاینی دراوەکان وێنەی شوێنەوارە مۆدێرن و مێژوویی و تەلارسازی و کولتوورییەکانی ئەرمینیای تێدابوو. بانکی ناوەندی کۆماری ئەرمینیا لەکاتی کارکردن لەسەر زنجیرە یەکەمی دراوەکان، لە ڕاستیدا دەستی بە نەریتێک کرد کە لەسەریان گرنگترین لایەنەکانی میراتی کولتووری و مێژوویی ئەرمەنی نوێنەرایەتی دەکات. دراوی زنجیرەی یەکەم تا ساڵی ٢٠٠٥ سووڕایەوە، ھەرچەندە لە ساڵی ١٩٩٥ەوە کارکردن لەسەر پەرەپێدانی زنجیرەیەکی نوێ و دووەمی دراو دەستی پێکرد. چەمکی دیزاین بە دڵنیایییەوە گۆڕا. دراوەکان لە ڕووی پارامێتەرەکانی تەکنیکییەوە ئاڵۆزتر بوون: زیاتر لەگەڵ ستانداردە نێودەوڵەتییەکان و نوێترین ڕەوتە نێودەوڵەتییەکان ھاوتەریبن. ئەو دراوانەی کە جێگەی زنجیرەی یەکەمیان گرتەوە دەستیان کرد بە وێناکردنی بەناوبانگترین کەسایەتییەکان کە جێپەنجەیەکی بێ نرخیان لەسەر کولتوور و میراتی مێژوویی ئەرمینیا بەجێھێشتووە. لە ماوەی ساڵی ١٩٩٩ تا ٢٠١٠ دراوی بانکی بە بڕی ٥٠، ١٠٠، ٥٠٠، ١٠٠٠، ٥ ھەزار، ١٠ ھەزار، ٢٠ ھەزار، ١٠٠ ھەزار درام لە بازاڕدا بوون. دووی یەکەمیان لەم سەردەمەدا ناسووڕێنەوە. لە ٤ی حوزەیرانی ٢٠٠١ یەکەم دراوی یادگاری بە بڕی ٥٠ ھەزار درام بۆ یادی ١٧٠٠ ساڵەی وەرگرتنی ئایینی مەسیحی وەک ئایینی دەوڵەت لە ئەرمینیا دەرکرا. دیزاینی دراوەکە جیاواز بوو لەو چەمکە گشتییەی کە بۆ زنجیرەی دووەمی دراوەکانی ئەرمینیا وەرگیرا. دراوەکانی زنجیرەی دووەم، لەنێویاندا دراوی یادگاری، لە شێوەی دووبارە چاپکردنەوەدا دووبارە دەرکرانەوە، بە پابەندبوون بە دیزاینی گشتی و ھەروەھا نووسراوەکان. لە پرۆسەی دووبارە چاپکردنەوەدا گرنگییەکی تایبەت بە باشترکردنی ئاسایشی دراوەکان و باشترکردنی کوالیتی گشتییان درا. نزیکەی ھەموو دەستکەوتەکانی تەکنەلۆژیای ئاسایشی مۆدێرن – ڤاڕنیشکردن، بەکارھێنانی ھۆلۆگرام، OVI و ھتد – خرایە ڕوو. ژمارەی تایبەتمەندییە ئەمنییەکان لە ئێستادا دەگاتە ١٧ تایبەتمەندی، ھەر بۆیە ئەرمەنی دراوەکان توانای ئەوەیان ھەیە کە بەرزترین ستانداردەکان بەدی بھێنن کە لە چاپی ئاسایشدا وەرگیراون. گرنگترین کار لە کاتی دوا چاپکردنەوەی دراوی دراوی ١ ٠٠٠، ٥ ٠٠٠، ١٠ ٠٠٠ و ٢٠ ٠٠٠ درامدا ئەنجامدرا. ھەموو توخمەکانی دیزاین باشتر و چەسپێنران؛ تایبەتمەندییە ئەمنییە مۆدێرنەکان نەک تەنھا لە ڕووی پێشەوە، بەڵکو لە پشتەوەی دراوەکانیشدا دەرکەوتن. ئەم کارە ستایشی زۆری کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەدەستھێناوە. بە تایبەتی لە کۆنفرانسی نێودەوڵەتی دراوی بانکی لە سەنگافورە لە ساڵی ٢٠١١ ئەم ڕێبازە بە پەیوەندیدار و کاریگەر ھەژمار کرا. سووڕانەوەی ئێستا بەبێ سووڕانەوەی دراوەکان ئەستەمە خەیاڵ بکرێت. یەکەم زنجیرەی دراوی سووڕاوە لە ساڵی ١٩٩٤ لە ئەرمینیا دەرچوو، ئەوانە ئەو دراوانە بوون کە بەھای ناوەکی ١٠، ٢٠، ٥٠ لوما و ١، ٣، ٥، ١٠ درام بوون. جگە لەوەش لە ساڵی ٢٠٠٣ەوە دراوی زنجیرەی دووەم بە بەھای ناوەکی ١٠، ٢٠، ٥٠، ١٠٠، ٢٠٠، ٥٠٠ درام دەرچووە. بەرزترین بەھای ناوەکی زنجیرەکە کە ٥٠٠ درامە بە مەبەستی گۆڕینی دراوەکان دەرچووە بە ھەمان بەھای ناوەکی. ھەموو دراوەکان جگە لە ١٠، ٢٠، ٥٠ لوما و ١، ٣، ٥ درام کە بەھۆی بەرزی ھەڵاوسان لەو کاتەدا بە خێرایی پەیوەندییان لەدەست دا، چەندین جار لێیان درا. سێیەم زنجیرەی دراوی درامی ئەرمینیا لە ساڵی ٢٠١٨ دەرچوو، بۆ ئاھەنگگێڕان بەبۆنەی ٢٥ ساڵەی دراوی نیشتمانی ئەرمینیا. ھەموو دراوەکان بۆ ئەم زنجیرەیە ھەمان ژمارەکانی پێشوویەتی جگە لە دراوی ٢٠٠٠ درام کە دراوێکی تازە ناسێنراوە. بۆ ئەم زنجیرەیە دووبارە دەرچووی دراوی ٥٠ ھەزار درام و نەھێشتنی دراوی ١٠٠ ھەزار درامی بۆ ئەم دەرچوونە دەرکرایەوە. سێ ئایینەکەی یەکەم، ١٠٬٠٠٠ ֏، ٢٠٬٠٠٠ ֏ و ٥٠٬٠٠٠ ֏، لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٨ دەرچوون. سێ ئایینەکەی کۆتایی، ١٠٠٠ ֏، ٢٠٠٠ ֏ و ٥٬٠٠٠ ֏ لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ دەرچوون<ref>{{cite news |title=Arguments in Armenia over new banknote design |url=https://jam-news.net/?p=72685 |agency=Jam News |date=November 27, 2017|archive-url = https://web.archive.org/web/20180112214853/https://jam-news.net/?p=72685|archive-date = 2018-01-12}}</ref> لە ساڵی ١٩٩٦–٩٧، دراوی یادەوەری سووڕانەوە (دوو دراوی مس-نیکل کە تایبەتە بە ٣٢ھەمین ئۆڵۆمپیادی شەترەنج و ١٠٠ ساڵەی لەدایکبوونی چارێنتس، و دراوێکی زێڕین کە تایبەتە بە خوداوەندە ئاناھیت) بۆ یەکەمجار دەرکرا. ژمارەی داھاتووی دراوی یادەوەری لە ساڵی ٢٠١٢ جێگەی سەرنج بوو چونکە بۆ یەکەمجار چەمکێکی سەرنجڕاکێش و مۆدێرن جێبەجێ دەکرا. جگە لە ٥٠ دراوی سووڕانەوەی درام بە دیزاینی ستاندارد، دراوی یادگاری بە تایبەتمەندی ھاوشێوە دەرچووە وەک تایبەت بە ١٠ ناوچەی ئەرمینیا و [[یەریڤان]]ی پایتەختی ئەرمینیا. پێشەوەی ئەم دراوانە تایبەتترین وێنەکانی پەیوەست بەو ناوچانەی کە نوێنەرایەتی دەکەن، نیشان دەدا. ھەموو دراوەکانی یادگاری لە سووڕانەوەدان بە یەکسانی لەگەڵ ستانداردەکان و سەرچاوەیەکی باشن بۆ زیادبوونی سەرنجی کۆکەرەوەکان. لە پێناو فێربوون لە ئەزموونی وڵاتانی وەک ئەمریکا، نەمسا، کەنەدا و ھتد، لە ساڵی ٢٠١١ەوە بانکی ناوەندی ئەرمینیا خەریکی دەرکردنی دراوی زیوینی زنجیرەی «کەشتیی نوح» بووە. ئەم دراوانە نوێنەرایەتی ٧ پۆلی کێش دەکەن لە ١/٤ ئۆنسەوە تا ٥ کیلۆگرام. مەبەست لەم پڕۆژەیە بۆ ڕەخساندنی دەرفەتە بۆ ماڵان بۆ وەبەرھێنانی پارەی زیادەیان لە دراوی زیودا. بابەتێکی باش ھەڵبژێردراوی ژمارەکە و ھەروەھا کوالێتییەکی نایاب وای کرد بتوانرێت زیاتر لە ملیۆن پارچە لەم دراوانە تەنھا لە ماوەی ساڵێکدا بفرۆشرێت. چەمکی ڕەنگدانەوەی گرنگترین لایەنە کولتووری و مێژوویییەکان لەسەر دراو و دراوەکان بە ڕوونیترین و زیندووترین شێوە لە دەرکردنی دراوی کۆکەرەوەدا بەدی دێت. لە ساڵی ١٩٩٤ تا ئێستا زیاتر لە ١٧٠ دراوی کۆکەرەوەی کوالیتی بەرز دەرچووە. ئەم دراوانە تایبەتن بە دەوڵەتی ئەرمینیا، ژەنەڕاڵە گەورەکانی ئەرمەنستان، مێژووی دراوی ئەرمینیا، پێکھێنانی ھێزە چەکدارەکانی ئەرمینیا. ھەروەھا چەندین دراو بۆ یادی لەدایکبوونی کەسانی بەناوبانگی زانست و ئەدەب و ڕۆشنبیری و وەرزش دەرکراون. زۆر گرنگی بە بەھا مەسیحییەکان دەدرێت: ئەمانە پەرستگا و کڵێسا کۆنەکانن، و بەھا ڕۆحییەکانی ڕابردوون. جۆراوجۆری ئاژەڵەکان و ژیانی ڕوەک لەو پرسانەدا ڕەنگ دەداتەوە کە باس لە جۆرە دەگمەن و ناوازەکانی گیانلەبەران و ڕوەکی ئەرمینیا دەکەن. کاری پلان بۆ داڕێژراو و سیستماتیک بۆ باشترکردنی کوالیتی دراو و دراوەکان لە ئەرمینیا نەدەکرا بە بێ نرخ بھێڵرێتەوە. زۆرێک لە ژمارەکان لە بەناوبانگترین کۆڕبەندی نێودەوڵەتیی دراوسازی خەڵاتیان بەدەستھێناوە. ئەم کتێبە تایبەتە بە یادی بیستەمین ساڵیادی درامی ئەرمەنی، گشتگیرترین لیستی ژمارەکانی دراو و دراوی ئەرمینیا لەخۆدەگرێت. ھیوادارین ئەم کارە سەرنجڕاکێش و بەسوود بێت نەک تەنھا بۆ زانایانی دراو، بەڵکو بۆ ئەو کەسانەی کە گرنگی بە ئەرمینیا دەدەن بەو کولتوور و مێژووە دەوڵەمەندەیەوە<ref>[https://www.cba.am/Storage/AM/downloads/arjuyt/Dram-ArmEngNew%20lastWeb.pdf Notes and Coins of The Republic of Armenia]</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cba.am/en/SitePages/ncbrabanknotescirculated.aspx |title=Banknotes And Coins |publisher=Cba.am |date= |accessdate=2022-04-20}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ئابووری|ئەرمەنستان}} [[پۆل:بانکە ناوەندییەکان|ئەرمەنستان]] [[پۆل:ئابووری ئەرمەنستان]] [[پۆل:کۆمپانیاکان، دامەزرانی ١٩٩٣]] cospvf350j3fwv10jye32mptsebv2fe 14 214690 967341 965484 2022-08-03T04:57:42Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q8150877]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:دەیەی ١٩٦٠ بەپێی وڵات]] [[پۆل:سەدەی ٢٠ەم لە ئێران]] [[پۆل:ئاسیا لە دەیەی ١٩٦٠]] br49v5wdw61zn2yfzenq98egklu4xta 14 214694 967342 963167 2022-08-03T04:57:52Z YiFeiBot 15628 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:q6684811]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:کتێبەکان بەپێی ساڵ]] 8sny4e02cu4hdpbjqwv7nr1n8tn7p0y 1 214730 967120 966665 2022-08-02T16:59:00Z Serchia 5238 /* تکایە! */ wikitext text/x-wiki گەڕان، چەمکێکی دەقیق نیە. هەوەڵ پێشێ بە واتای «گەشت و گوزارە». بەڵا گەڕوەدوایی ڕێک بە واتای گەڕان بر دوای شتێک دایە. == تکایە! == «گەڕان»، چەمکێکی دەقیق نیە. هەوەڵ پێشی واتای «گەشت و سەیران» دەدا. وەک چۆن دە فارسی زارەکی دا، «گشتن» هەم بۆ گەشت و گوزار دێ هەم بۆ «جستجو». بەڵام گەڕوەدوایی یان گەڕەدوویی ڕێک واتای گەڕان بە دوای شتێک دا دەدا. بۆیە، لە زمانی نڤیساری دا بە پێچەوانەی زمانی زارەکی دەبێ زاراوەکان و چەمکەکان دەقیقتر واتا بدەن [[بەکارھێنەر:Ebrequ|Ebrequ]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ebrequ|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەدواداگەڕان باشترە. [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٨:٢٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Ebrequ|Ebrequ]]@[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]]: لە ڕاستیدا لە کوردیدا بە searchیان وتووە ''[https://lex.vejin.net/ck/def/wahby-edmonds/dozîn دۆزین]'' (بە findیش ''دۆزینەوه''). ''دۆزین''، ''دۆز-'' شێوە کۆنەکەی *''جۆزین''، *''جۆز-'' بووە (بە ھەورامی ''یۆستەی''، ''یۆز-'') کە ھەر ھەمان شتە بە فارسی دەڵێن ''جُستن''، ''جوی-''. (یانی دەنگی «ج» بووەته «د» کە ئاساییە وەک چون بە ''دووزەلە'' دەڵێن ''[https://lex.vejin.net/ck/search?t=جووزەلە&f=0 جووزەلە]''). [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٣:٤٤، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::گەڕوەدوایی لە قامووسی کوردی نییە. ئەو وشانەی لە ویکیپیدیا بەکاردێن، بەتایبەت بۆ ناوی وتار دەبێت بۆ خەڵک ناسراو بن و لە فەرهەنگەکان هەبن. پێم وایە ناوەکەی ئێستا گرفتێکی نییە، دەشکرێت وشەی «بەدواگەڕان» لەبەرچاو بگیرێت گەر زیاتر ڕایەکان لەسەر ئەوە بن. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٦:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) driz331lv481ebd9vxlxinz5od0hzdn 967121 967120 2022-08-02T16:59:50Z Serchia 5238 /* تکایە! */ wikitext text/x-wiki گەڕان، چەمکێکی دەقیق نیە. هەوەڵ پێشێ بە واتای «گەشت و گوزارە». بەڵا گەڕوەدوایی ڕێک بە واتای گەڕان بر دوای شتێک دایە. == تکایە! == «گەڕان»، چەمکێکی دەقیق نیە. هەوەڵ پێشی واتای «گەشت و سەیران» دەدا. وەک چۆن دە فارسی زارەکی دا، «گشتن» هەم بۆ گەشت و گوزار دێ هەم بۆ «جستجو». بەڵام گەڕوەدوایی یان گەڕەدوویی ڕێک واتای گەڕان بە دوای شتێک دا دەدا. بۆیە، لە زمانی نڤیساری دا بە پێچەوانەی زمانی زارەکی دەبێ زاراوەکان و چەمکەکان دەقیقتر واتا بدەن [[بەکارھێنەر:Ebrequ|Ebrequ]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ebrequ|لێدوان]]) ‏١٦:٠٨، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) بەدواداگەڕان باشترە. [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٨:٢٠، ٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Ebrequ|Ebrequ]]@[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]]: لە ڕاستیدا لە کوردیدا بە searchیان وتووە ''[https://lex.vejin.net/ck/def/wahby-edmonds/dozîn دۆزین]'' (بە findیش ''دۆزینەوه''). ''دۆزین''، ''دۆز-'' شێوە کۆنەکەی *''جۆزین''، *''جۆز-'' بووە (بە ھەورامی ''یۆستەی''، ''یۆز-'') کە ھەر ھەمان شتە بە فارسی دەڵێن ''جُستن''، ''جوی-''. (یانی دەنگی «ج» بووەته «د» کە ئاساییە وەک چون بە ''دووزەلە'' دەڵێن ''[https://lex.vejin.net/ck/search?t=جووزەلە&f=0 جووزەلە]''). [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٣:٤٤، ٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٢ (UTC) ::گەڕوەدوایی لە قامووسی کوردی نییە. ئەو وشانەی لە ویکیپیدیا بەکاردێن، بەتایبەت بۆ ناوی وتار دەبێت بۆ خەڵک ناسراو بن و لە فەرهەنگەکان هەبن. پێم وایە ناوەکەی ئێستا گرفتێکی نییە، دەشکرێت وشەی «بەدواگەڕان» یان «لەدووگەڕان» لەبەرچاو بگیرێت گەر زیاتر ڕایەکان لەسەر ئەوە بن. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٦:٤٨، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) tpa08v5vbl1r47ki4az3mumzmz5urfi 0 214750 967176 964242 2022-08-02T19:44:58Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''بایەخی زێدەوەر''' (ئینگلیسی: surplus value) لە ئابووریناسی مارکسیستیدا بریتیە لە جیاوازی نێوان نرخی فرۆش کاڵا لەگەڵ تێچووی سازکردنی لە لایەن بەرهەمهێنەرەوە. <ref> https://www.encyclopedia.com/finance/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/economic-surplus </ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ئابووری}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ئابوری مارکسی]] {{دراو-کۆلکە}} d12dqk418y9bekdj8f0zeml7ectzmge 0 214758 967432 964385 2022-08-03T11:36:48Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki '''''مارڤڵ: شەڕی داهاتوو''''' {{بە ئینگلیزی|Marvel: future fight}} پێکهاتەیەکی یارییەکەی [[سووپەرھیرۆ|پاڵەوانەکانە]] ی [[کایەی ڤیدیۆیی|کایەی ڤیدیۆی]] یە کە لە ٢٠١٥ لەلایەن نێتماڕبڵ گەیمس دروستکراوە<ref>{{cite web|title=Marvel Future Fight|url=http://marvel.com/games/172/marvel_future_fight|publisher=Marvel}}</ref>، و لەگەڵ مارڤڵ ئینتەرمێنت و [[کۆمپانیای واڵت دیزنی|کۆمپانیای دیزنی]]، و چەندەها پاڵەوان و خراپکارەکانی تێدایە لەگەڵ جلی تایبەتی و لەگەڵ وردەکاریەکانیشدا. == سەرچاوەکان == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 13xrmttqnipkyhh0hwt7jbl0tsmfsf1 0 214759 967078 965626 2022-08-02T16:26:57Z RojBot 50619 چاککردنەوەی ھەڵەی ڕێنووس/ڕێزمان wikitext text/x-wiki {{ویکیسازی}} {{بێلایەنی}}{{+R}} === ڕەچەڵەک === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی.jpg|وێنۆک|533x533پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی]] سەید شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کوڕی سەید شێخ سوڵتان خەلیفە موحەمەد ئەلموحەمەد کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید [[شێخ عەبدولقادری کەسنەزان (موھاجیر)|عەبدولقادر]] کوڕی سەید عەبدولکەریمی [[شێخ عەبدولكەریمی كەسنەزانی|شاهی]] کەسنەزانە کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید حەسەن کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید ئیسماعیل [[ئیسماعیل ولیانی|ولیانی]] کوڕی سەید محەمەد نۆدێی کوڕی سەید بابا عەلی وەندەرێنە کوڕی سەید بابا ڕەسولی گەورە کوڕی سەید عەبدولسەیدی دووهەم کوڕی سەید عەبدولڕەسول کوڕی سەید قەلەندەر کوڕی سەید عەبدولسەید کوڕی سەید عیسای ئەحدەب کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید بایەزید کوڕی سەید عەبدولکەریمی یەکەم کوڕی سەید عیسای [[بەرزنجە|بەرزنجی]] کوڕی سەید بابا عەلی هەمەدانی کوڕی سەید یوسفی هەمەدانی کوڕی سەید موحەمەد مەنسوڕ کوڕی سەید عەبدولعەزیز کوڕی سەید عەبدوڵڵا کوڕی سەید ئیسماعیلی موحەدیث کوڕی ئیمام موسای کازم کوڕی ئیمام جەعفەری سادق کوڕی ئیمام موحەمەدی باقر کوڕی ئیمام عەلی زەینەلعابدین کوڕی ئیمام حوسەین کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب و خاتوو فاتیمەی زەهرا کچی پێغەمبەر [[محەممەد]] === ژیاننامە === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|369x369پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی]] شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی لە ڕێکەوتی ١٢-١٢-١٩٦٩ لەدایکبووە لە پارێزگای [[کەرکووک|کەرکوک]] ، لە نێو براکانیدا گەورەترینیان بووە ، باوکی شێخ نەهرۆ کە شێخ محەمەدی کەسنەزانە ژمارەیەکی زۆر لە مورید و شوێنکەوتەی هەیە لە تەواوی جیهاندا ، دەستەواژەی کەسنەزان لە زمانی کوردیدا هاتووە لە (کەس نازانێت) و لە ڕووی دەستەواژەوە بەپێی تێگەیشتنی تەریقەتەکە بۆی بریتیە لەو نهێنیەی کە کەس نایزانێت جگە لە خودا و پێغەمبەر و شێخی حازری تەریقەتەکە ، شێخ محەمەد کەسنەزانی شێخایەتی خرایە ئەستۆی و لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دانیشت لە ساڵی ١٩٧٨ دوای کۆچی دوایی باوکی (سەید شێخ عەبدولکەریمی کەسنەزانی) ، بۆیە شێخ محەمەد کەسنەزانی بە باشترین شێوە تەریقەتەکەی بردە ڕێوە و توانی بەناو جیهاندا بڵاوی بکاتەوە و تەریقەتەکە بگاتە وڵاتە عەرەبیەکان و وڵاتەکانی [[ئاسیا]] و [[ئەورووپا|ئەوروپا]] و [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] و [[ئەفریقا|ئەفریقیا]] . [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی.jpg|وێنۆک|365x365پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا.jpg|وێنۆک|377x377پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا]] شێخ نەهرۆ لە بنەماڵەیەکی سەید زادە هاتۆتە دونیاوە کە ڕەچەڵەکیان لە ڕێگەی دایک و باوکیەوە بۆ ئیمامی [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]] و خاتوو [[فاتیمەی زەھرا|فاتیمەی]] زەهرا دەگەڕێتەوە ، شێخ نەهرۆ هەر لە منداڵیەوە لە ناو تەریقەتدا گەورە بووە و پێگەیشتووە ، هەر لە منداڵیەوە ڕۆژانە جەختی لەسەر ئامادەبوون لە ئەڵقەی زیکرەکان کردووە ، هەروەها زۆر لەخزمەت باوکیدا دەبوو بۆ ئەوەی سودمەند بێت لە زانستە هەمەجۆرەکانی شێخ محەمەدی باوکی ، شێخ محەمەدیش وەک باوکێکی بە ڕەحم و بەسۆز گرنگی بە شێخ نەهرۆ دەدا ، لە قۆناغی هەرزەکاریدا شێخ نەهرۆ سەرقاڵی خوێندنی ئەکادیمی بوو ، لە هەمان کاتدا بەردەوام بەدەم داواکاری خەلیفە و موریدەکان دەڕۆیشت و هاوکاریانی دەکرد بە شێوەی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ === خوێندن === [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|445x445پیکسڵ|دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|425x425پیکسڵ|کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد.jpg|وێنۆک|435x435پیکسڵ|کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد]] شێخ نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی خو‌ێندنی ناوەندی لە [[بەغدا|بەغداد]] تەواو کردووە و بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زانستی ژمێریاری لە زانکۆی [[بەغدا|بەغداد]] ، هەروەها بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زمانی ئینگلیزیدا لە [[بەریتانیای مەزن|بەریتانیا]] ، پاشان بڕوانامەی ماستەری بەدەست هێناوە لە مێژوودا لە پەیمانگای مێژووی عەرەبی ، دواتر بڕوانامەی دکتۆرای بەدەست هێناوە لە مێژووی ئیسلامی دا کە ناونیشانی نامەی دکتۆراکەی بریتی بوو لە (موحەمەدی [[محەممەدی دووەم|فاتیح]] ژیان و فتوحاتەکانی)، شێخ نەهرۆ زمانی کوردی و عەرەبی و ئینگلیزی زۆر بە چاکی دەزانێت === ژیانی ڕوحی === [[پەڕگە:شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ.jpg|وێنۆک|417x417پیکسڵ|شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ]] [[پەڕگە:پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی]] لەگەڵ لەدایکبوونی شێخ نەهرۆ هەتاکو پێگەیشتنی ، ئاماژە ڕووحیەکانی تێدا دەبینرا و دەردەکەوت ، لە نەوەدەکان شێخ محەمەدی کەسنەزانی بە کەسێکی شیاوی دەبینی و بە شێوەیەکی تایبەت مامەڵەی لەگەڵ دەکرد ، ئەرکەکانی تەریقەت و ئیرشادی پێ دەسپارد ، لە زۆرترین گەشت و سەردانە ئیرشادیەکانی باوکیدا ، شێخ نەهرۆ هاوەڵی باوکی دەبوو ، زۆرجار شێخ محەمەد کەسنەزانی بە خەلیفە و موریدەکانی دەوت کە لەدوای ئەو شێخ نەهرۆ دەبێتە جێگەدار و جێنشین و نابێت هیچ خەلیفەیەک بەبێ ئاگاداری شێخ نەهرۆ تەکیە بکاتەوە یاخود کەسێک بکاتە خەلیفە [[پەڕگە:مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|474x474پیکسڵ|مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی]] [[پەڕگە:سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|391x391پیکسڵ|سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی]] [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|499x499پیکسڵ|دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی ئوردون - عەممان]] [[پەڕگە:کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا.jpg|وێنۆک|442x442پیکسڵ|کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا]] لە ساڵی ٢٠٠٥ شێخ محەمەدی کەسنەزان لەبەردەم خەلیفە و موریدەکان وتی : (ان شاء الله شێخ نەهرۆ شێخی داهاتووە و شێخی ئێوەیە و براتانە و خزمەتکاری ئێوە و تەریقەتە) ، پاشان لە ساڵی ٢٠٠٨ لە تەکیەی کەسنەزانی سلێمانی بانگەواز کرا کە شێخ نەهرۆ وەکیل و بریکاری شێخی تەریقەتە ، و هەردەم شێخ محەمەدی کەسنەزان ئاماژەی بەوە دەکرد کە شێخایەتی بە ئارەزووی کەس دیاری ناکرێت بەڵکو لەلایەن خودی پێغەمبەر دیاری دەکرێت ، لە ساڵی ٢٠١١ شێخ نەهرۆ لەگەڵ شێخ غاندی برای هەستان بە ئەنجامدانی عەمرە و زیارەتی پێغەمبەر [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران).jpg|وێنۆک|492x492پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح.jpg|وێنۆک|375x375پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح (سەرۆکی عێراق)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە.jpg|وێنۆک|396x396پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە]] نازناوی (شەمسەدین) لە ڕێکەوتی ٩-١-٢٠١٧ بەخشرایە شێخ نەهرۆ بە فەرمانی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری [[عەبدولقادری گەیلانی|گەیلانی]] لە کاتی ئەنجامدانی مەولودێک و ئەم هەواڵەشی پێ گەیەندرا لەلایەن باوکیەوە (شێخ محەمەدی کەسنەزان) لە عەمانی [[ئوردن|ئوردون]] ، لە ساڵی ٢٠١٩ شێخ محەمەدی کەسنەزان بە مەبەستی ئیرشاد سەفەر دەکات بۆ ئەمریکا ، لە سەرەتاکانی ساڵی ٢٠٢٠ شێخ محەمەدی کەسنەزان تەندروستی هێدی هێدی بەرەو خراپ بوون دەڕوات ، هەتاکوو لە ڕێکەوتی ٤-٧-٢٠٢٠ کۆچی دوایی دەکات لە ئەمریکا و تەرمی دەگەڕێندرێتەوە بۆ سلێمانی و لە باخی بەختیاری لە تەکیەی سەرەکی کەسنەزانی بەخاک دەسپێردرێت پاشان شێخ نەهرۆ کەسنەزانی بەڕێوەبردنی تەریقەتەکە دەکەوێتە ئەستۆی ، لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دادەنیشێت ، دەبێتە درێژەپێدەری ڕێگای باوکی لە کۆکردنەوەی هەموو ئاین و نەتەوە و بیروباوەڕ و کەسایەتیە جیاوازەکانی کۆمەڵگا ، چونکە تەریقەتی کەسنەزانی هەنگاو دەنێت بەرەو ئاشتی و تەبایی و دۆستایەتی نێوان هەموو مرۆڤایەتی و دژ بە هەموو بیروباوەڕێکی توندڕەوی و تەکفیری و دەرمارگیریە ، [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی.jpg|وێنۆک|468x468پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی]] === چالاکی === شێخ نەهرۆ پێی وایە کە ڕاگەیاندن گرنگیەکی زۆریان هەیە لە ڕۆڵبینین بۆ چەسپاندنی بیر و بۆچونە بنەڕەتیەکان ، بۆیە هەستاوە بە گرنگیدان بە دامەزراندنی چەند دامەزراوەیەکی ڕاگەیاندن لەوانەش : # دامەزراوەی المشرق الإعلامية والثقافية کە هەڵدەستێت بە بڵاوکردنەوەی ڕۆژنامەی المشرق الواسعة لە عێراقدا # چاپخانەی مەشریق کە هەڵدەستێت بە چاپکردنی ڕۆژنامە و کتێبی ڕۆشنبیری # دەرچوونی ڕۆژنامەی ئوفوق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی سەربەخۆیە سەبارەت بە دۆخی عێراق لە لایەنی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ڕۆشنبیری # ڕۆژنامەی عێراق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری عێراقیە # کردنەویە کەناڵی مەشریق کە کەناڵێکی سەربەخۆیە # کردنەوەی کەناڵی مەشریق لە بەغداد # کردنەوەی ماڵپەڕی تەریقەتی قادری کەسنەزانی www.kasnazan.com # کردنەوەی ماڵپەری تەصەوفی ئیسلامی www.islamic-sufism.net # دامەزراندنی ئەنجومەنی ڕۆشنبیری کەسنەزانی بە سەرپەرشتی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی ، کە ئەنجومەنێکی ڕؤشنبیری مەدەنی جیهانی ناحکومیە ، پێناسەی تەصەوفی کەسنەزانی دەکات ، تایبەتە بە ڕۆڵەکانی تەریقەتی قادری کەسنەزانی لە هەموو شوێنیک و شوێنی سەرەکیەکەی لە سلێمانیە ، ئامانج لێی بڵاوکردنەوەی هۆشیاری ڕۆشنبیری و هزریە و گرنگی دان بە لایەنی ڕوحی و ڕۆشنبیری و ئەدەبی و یاسایی و زانستی لە بوارە جیاوازەکانی ژیاندا ، هەروەها کارکردن بۆ چاککردنی ڕیڕەو و ڕەوشتە هەڵەکانی ناو کۆمەڵگا ، هەروەها کاکردن بۆ چەسپاندنی دادپەروەری ، ڕووبەڕووبونەوەی بیروبۆچوونە توندڕەوەکانی دژ بە تەصەوف و عیرفانی ئیسلامی ، پاراستنی ڕۆڵی تەریقەتی کەسنەزانی لە سەرکردایەتی کردنی کۆمەڵگا و پێشخستنی لە بوارە جیاوازەکاندا ، بڵاوکردنەوەی توێژینەوە و لێکۆڵینەوە و شیعر و ئەدەب و هونەر کە هاندەر و یارمەتیدەر دەبن بۆ بڵاوکردنەوەی بەهاکانی ئاشتی و تەبایی و لێبوردەیی ، هەموو ئەمانەش لەپێناو دروستکردنی مرۆڤ [[پەڕگە:نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی]] === دامەزراوە زانستیەکان === لە ساڵی ٢٠٠٤ شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆلێژێک بە ناوی (کۆلێژی سەلام) لە بەغداد کە ئەم بەشانەی لەخۆ دەگرت : # بەشی توێژینەوە ئیسلامیەکان و گفتوگۆی ئاینەکان # بەشی زمانی ئینگلیزی # بەشی زانستەکانی ژمێریاری و ماتماتیکی پراکتیکی # بەشی یاسا # بەشی ئەندازیاری تەکنیکی ژمێریاری === گرنگیپێدانی ڕۆشنبیری === شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆمەڵە ناوەندێکی زانستی و ڕۆشنبیری و ئاینی لەوانەش : * ناوەندی جیهانی تەصەوف و توێژینەوە ڕووحیەکان - بەغداد ، ساڵی ١٩٩٤ * کۆمەڵگەی زانستی ساداتی ئەشراف - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * ئەنجومەنی ناوەندی تەریقەتەکانی سۆفیگەری - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * شێخ نەهرۆ چەند بەرهەمی ڕۆشنبیری هەیە لەوانە : *# عناقيد الرؤى - ٢٠٠٦ *# موسوعة الذكر والذاكرون - ٢٠٠٨ *# التحلي بالآداب الإسلامية في الطريقة الكسنزانية - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# خوارق الشفاء الصوفي والطب الحديث - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# الرؤى والأحلام في المنظور الصوفي - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# السلطان محمد الفاتح , حياته وفتوحاته - ناوەندی وردی ئەردەنی بۆ بڵاوکردنەوە - ٢٠١٣ *# العراق خطى على درب تصحيح المسار - ٢٠٠٦ *# السيدة فاطمة الزهراء عليها السلام شجرة الأصل النورانية في رأي الطريقة العلية القادرية الكسنزانية === پڕۆژە خێرخوازیەکان === کۆمەڵەیەكی خێرخوازی دامەزراند بەناوی (كۆمەڵگای شێخ دكتۆر نەهرو محمد عبدالكریم کەسنەزانی حسێنی)، كە چەندین پرۆژەی خێرخوازی ئەنجام داوە و هاوكاری پێشكەش بە عێراقییەكانی ناوخۆ و دەرەوە كردووە ، ڕۆڵێکی گەورە و بەشدارییەکی کاریگەری هەبوو لە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری و هاوکاری مرۆیی بۆ خێزانە هەژار و ئاوارەبووەکانی گەلی عێراقی ، هەروەها کەمپەکانی ئاوارەکان ، لەوانە: کەمپی کەسنەزان لە ناوچەی ئەلدۆرا لە بەغدا کە گەورەترین کەمپی ئاوارەکانی بەغدایە و وەک لەلایەن ڕێکخراوە حکومییە نێودەوڵەتی و عێراقییەکانەوە دانیان پێدانراوە ، هه‌روه‌ها له‌ پارێزگاى سلێمانی و كه‌ركوك كه‌مپى بۆ ئاواره‌كان كرده‌وه‌. لەژێر دروشمی (پشتیوانیکردنی سەرجەم خێزانە پێویستەکانی عێراق بەبێ گوێدانە ئایین و مەزهەب و ڕەگەز). ئامانج لێی ئەوەیە کە لە ڕوانگەی مرۆییەوە دادپەروەری بەرامبەر بەم خێزانە هەژارانە بکرێت، بۆ ئەوەی لە تێکچوونی سەختی بارودۆخی ئابووری و کۆمەڵایەتی ڕزگاریان بکرێت، هەروەها یارمەتی منداڵەکانیان بدرێت بۆ بەردەوامبوون لە گەشتە زانستی و پەروەردەییەکانیان ، ژمارەیەک قوتابخانەی سەرەتایی و ناوەندی کردۆتەوە لە کەمپەکانی ئاوارەکان . ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ منداڵانی خێزانه‌ ئاواره‌كانی كه‌ سه‌ر به‌ كۆلێژی سەلامن له‌ قیستی ساڵانه‌ بەخشی. لە کەمپەکاندا نۆرینگەی پزیشکی بۆ ئاوارەکان کردەوە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشەکان و دابینکردنی دەرمانیان. وە پێگەیەکی مرۆیی هەبوو لە چارەسەرکردنی ژمارەیەکی زۆر نەخۆش لە نەخۆشخانەکانی دەرەوەی عێراق. === دامەزراوە ئابووری و بازرگانیەکان === دكتۆر نه‌هرۆ کەسنەزانی خاوه‌نی كۆمه‌ڵێك كۆمپانیای بازرگانییه‌ كه‌ له‌ بواره‌ جیاوازه‌كانی ئابووریدا كارده‌كه‌ن، به‌تایبه‌تی وه‌به‌رهێنانی نه‌وت و پیشه‌سازی و پاراستنی ئیمكانات و ئه‌م كۆمپانیا بازرگانیانه‌ش له‌ لایه‌ن نوخبه‌یه‌ك له‌ زیره‌كترین عه‌قڵی ئابووری له‌ ژێر چاودێری ئه‌ودا به‌ڕێوه‌ده‌برێن. === فەرمایشتەکانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی === * کەسنەزانیەکان پاسەوانی شەریعەتی پێغەمبەرن * مەنهەجی کەسنەزان مەنهەجی ئالوبەیت و سەحابەی پێغەمبەرە * شەوی دونیا و ڕۆژی دونیا تاریکە ، تاریکیەکەی ئەوە نیە کە لە ڕووناکیەک دانیشین ، بەڵکو تاریکیەکە ئەوەیە کە دڵ تاریک بێت ، ڕووناک بوونەوەی دڵیش بە زیکری خودایە * دینی پێغەمبەر دینی ئەخلاق و ڕەحمەتە * دەروێشیمان ڕوونە وەک نووری ئەو خۆرە و نووری مانگەکەی موحەمەد * درۆ لە هەموو گوناهێک گەورەترە * دەبێت دەروێش ئەوەندە ئەدەبی هەبێت کە شتێکی نەبێت لە دوا ڕۆژدا لەخزمەت خودا جێی شەرمەزاری و سەرداخستن بێت * بەبێ ڕاستگۆیی هیچ شتێک بۆ مورید دەرناکەوێ * سەرەتامان موحەمەدە و ناوەندمان موحەمەدە و کۆتاییشمان موحەمەدە * بەڕای من هۆکاری بڵاوبونەوەی ئیلحاد ئەوەیە کە هۆکاری سەرەکی بۆ ئەمە ئەو کەسانەیە کە بانگەشەی ئەوە دەکەن کە نوێنەری ئیسلامن ، نازناوی ئیسلامیان هەڵگرتبوو بەڵام هەڵگری ڕەوشتی موحەمەدی نەبوون ، بۆیە ڕەفتارکردنیان بە ڕەفتارێکی ناپەسەند بوو لە هەموو ڕەفتارەکانیاندا توند بوون ، وێنەیەکی شێوێندراوی ئیسلامیان پیشاندا بەوەی ئیسلام بریتی بێت لە ئیسلامی کوشتن ، بەوەی ئیسلام ئیسلامی قبوڵ نەکردنی بەرامبەرە و ئیسلام ئیسلامی تەکفیرە ، حاشا لە ئیسلام کە بەم شێوەیە بێت * ئێمە هەموومان خۆشەویستی کۆمان دەکاتەوە * دڵ کە پارچە گۆشتێکی نەرمە ، لە بەرد ڕەقتر دەبێت کاتێک خۆشەویستی پێغەمبەری تێدا نەبێت * تەصەوف سەرکردە پێشکەشی ئومەت و کۆمەڵگا دەکات * ڕاستگۆیی بنچینەی تەریقەتە * مورید دەبێت ڕاستگۆ بێت لە هەموو جوڵەیەکیدا * پەیامی کەسنەزانی پەیامێکی جیهانیە و بۆ هەموو مرۆڤایەتیە و بۆ هەموو بونەوەرەکانە * ئەگەر تۆ لەگەڵ خۆت ڕاستگۆ نەبیت چۆن لەگەڵ خودا ڕاستگۆ دەبیت !! * ئەوەی ڕاستگۆ نەبێت لە ئێمە نییە * شەریعەتی هەموو پێغەمبەران سەرچاوەکەی یەکێکە ، ئەمەشە مانای تەوحید * دەروێشی کەسنەزانی واتا دەروێشی حەزرەتی عەلی === زنجیرەی تەریقەتی کەسنەزانی === 1. شێخ نەهرۆ (شەمسەدین) 2. شێخ موحەمەد ئەلموحەمەد کەسنەزانی (سوڵتان) 3. شێخ عەبدولکەریمی$1کەرکووک 4. شێخ سوڵتان حوسەین 5. شێخ عەبدولقادر ( پیری موهاجیر ) 6. شێخ عەبدولکەریم ( شاهی کەسنەزان ) 7. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 8. شێخ حسێنی قازانقایە 9. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 10. شێخ محێدینی$1کەرکووکی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 12. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 13. شێخ حوسێنی بەحرانی 14. شێخ موحەمەد سادق 15. شێخ موحەمەد قاسم 16. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 17. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 18. شێخ داودی ثانی 19. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 20. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 21. شێخ ئەبو سەعیدی مەخزومی 22. شێخ عەلی هەکاری 23. شێخ ئەبو فەرەجی تەرتوسی 24. شێخ عەبدولواحیدی یەمانی 25. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 26. شێخ جونەیدی بەغدادی 27. شێخ سری سقطی 28. شێخ مەعروفی کەرخی ، لێرەشەوە شێخ مەعروفی کەرخی لە دوو ڕێگاوە تەریقەتەکەی وەرگرتووە : * ڕێگای ئەلوبەیت ** 1. ئیمام عەلی ڕضا ** 2. ئیمام موسای کازم ** 3. ئیمام جەعفەری سادق ** 4. ئیمام موحەمەدی باقر ** 5. ئیمام عەلی زەین العابدین ** 6. ئیمام حوسەین ** 7. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 8. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) * ڕێگای پیاوچاکانی تابعین : ** 1. شێخ داودی تائی ** 2. شێخ حەبیبی عەجەمی ** 3. شێخ حەسەنی بەسڕی ** 4. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 5. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) == سەرچاوە<ref>{{Cite web|last=Kani|first=Ali|title=السيد الشيخ شمس الدين محمد نهرو الكسنزان الحسيني رئيس الطريقة العلية القادرية الكسنزانية في العالم|url=https://kasnazan.com/%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%8a%d8%ae-%d8%b4%d9%85%d8%b3-%d8%a7%d9%84%d8%af%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d9%86%d9%87%d8%b1%d9%88-%d8%a7%d9%84%d9%83%d8%b3%d9%86%d8%b2/|access-date=2022-07-29}}</ref> == o2ji5yuclltoajnbzqobracgp4956hg 967082 967078 2022-08-02T16:34:25Z Roj im 31368 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 967078 لە لایەن [[Special:Contributions/RojBot|RojBot]] ([[User talk:RojBot|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{ویکیسازی}} {{بێلایەنی}}{{+R}} === ڕەچەڵەک === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی.jpg|وێنۆک|533x533پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی]] سەید شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کوڕی سەید شێخ سوڵتان خەلیفە موحەمەد ئەلموحەمەد کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید [[شێخ عەبدولقادری کەسنەزان (موھاجیر)|عەبدولقادر]] کوڕی سەید عەبدولکەریمی [[شێخ عەبدولكەریمی كەسنەزانی|شاهی]] کەسنەزانە کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید حەسەن کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید ئیسماعیل [[ئیسماعیل ولیانی|ولیانی]] کوڕی سەید محەمەد نۆدێی کوڕی سەید بابا عەلی وەندەرێنە کوڕی سەید بابا ڕەسولی گەورە کوڕی سەید عەبدولسەیدی دووهەم کوڕی سەید عەبدولڕەسول کوڕی سەید قەلەندەر کوڕی سەید عەبدولسەید کوڕی سەید عیسای ئەحدەب کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید بایەزید کوڕی سەید عەبدولکەریمی یەکەم کوڕی سەید عیسای [[بەرزنجە|بەرزنجی]] کوڕی سەید بابا عەلی هەمەدانی کوڕی سەید یوسفی هەمەدانی کوڕی سەید موحەمەد مەنسوڕ کوڕی سەید عەبدولعەزیز کوڕی سەید عەبدوڵڵا کوڕی سەید ئیسماعیلی موحەدیث کوڕی ئیمام موسای کازم کوڕی ئیمام جەعفەری سادق کوڕی ئیمام موحەمەدی باقر کوڕی ئیمام عەلی زەینەلعابدین کوڕی ئیمام حوسەین کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب و خاتوو فاتیمەی زەهرا کچی پێغەمبەر [[محەممەد]] === ژیاننامە === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|369x369پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی]] شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی لە ڕێکەوتی ١٢-١٢-١٩٦٩ لەدایکبووە لە پارێزگای [[کەرکووک|کەرکوک]] ، لە نێو براکانیدا گەورەترینیان بووە ، باوکی شێخ نەهرۆ کە شێخ محەمەدی کەسنەزانە ژمارەیەکی زۆر لە مورید و شوێنکەوتەی هەیە لە تەواوی جیهاندا ، دەستەواژەی کەسنەزان لە زمانی کوردیدا هاتووە لە (کەس نازانێت) و لە ڕووی دەستەواژەوە بەپێی تێگەیشتنی تەریقەتەکە بۆی بریتیە لەو نهێنیەی کە کەس نایزانێت جگە لە خودا و پێغەمبەر و شێخی حازری تەریقەتەکە ، شێخ محەمەد کەسنەزانی شێخایەتی خرایە ئەستۆی و لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دانیشت لە ساڵی ١٩٧٨ دوای کۆچی دوایی باوکی (سەید شێخ عەبدولکەریمی کەسنەزانی) ، بۆیە شێخ محەمەد کەسنەزانی بە باشترین شێوە تەریقەتەکەی بردە ڕێوە و توانی بەناو جیهاندا بڵاوی بکاتەوە و تەریقەتەکە بگاتە وڵاتە عەرەبیەکان و وڵاتەکانی [[ئاسیا]] و [[ئەورووپا|ئەوروپا]] و [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] و [[ئەفریقا|ئەفریقیا]] . [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی.jpg|وێنۆک|365x365پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا.jpg|وێنۆک|377x377پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا]] شێخ نەهرۆ لە بنەماڵەیەکی سەید زادە هاتۆتە دونیاوە کە ڕەچەڵەکیان لە ڕێگەی دایک و باوکیەوە بۆ ئیمامی [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]] و خاتوو [[فاتیمەی زەھرا|فاتیمەی]] زەهرا دەگەڕێتەوە ، شێخ نەهرۆ هەر لە منداڵیەوە لە ناو تەریقەتدا گەورە بووە و پێگەیشتووە ، هەر لە منداڵیەوە ڕۆژانە جەختی لەسەر ئامادەبوون لە ئەڵقەی زیکرەکان کردووە ، هەروەها زۆر لەخزمەت باوکیدا دەبوو بۆ ئەوەی سودمەند بێت لە زانستە هەمەجۆرەکانی شێخ محەمەدی باوکی ، شێخ محەمەدیش وەک باوکێکی بە ڕەحم و بەسۆز گرنگی بە شێخ نەهرۆ دەدا ، لە قۆناغی هەرزەکاریدا شێخ نەهرۆ سەرقاڵی خوێندنی ئەکادیمی بوو ، لە هەمان کاتدا بەردەوام بەدەم داواکاری خەلیفە و موریدەکان دەڕۆیشت و هاوکاریانی دەکرد بە شێوەی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ === خوێندن === [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|445x445پیکسڵ|دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|425x425پیکسڵ|کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد.jpg|وێنۆک|435x435پیکسڵ|کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد]] شێخ نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی خو‌ێندنی ناوەندی لە [[بەغدا|بەغداد]] تەواو کردووە و بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زانستی ژمێریاری لە زانکۆی [[بەغدا|بەغداد]] ، هەروەها بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زمانی ئینگلیزیدا لە [[بەریتانیای مەزن|بەریتانیا]] ، پاشان بڕوانامەی ماستەری بەدەست هێناوە لە مێژوودا لە پەیمانگای مێژووی عەرەبی ، دواتر بڕوانامەی دکتۆرای بەدەست هێناوە لە مێژووی ئیسلامی دا کە ناونیشانی نامەی دکتۆراکەی بریتی بوو لە (موحەمەدی [[محەممەدی دووەم|فاتیح]] ژیان و فتوحاتەکانی)، شێخ نەهرۆ زمانی کوردی و عەرەبی و ئینگلیزی زۆر بە چاکی دەزانێت === ژیانی ڕوحی === [[پەڕگە:شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ.jpg|وێنۆک|417x417پیکسڵ|شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ]] [[پەڕگە:پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی]] لەگەڵ لەدایکبوونی شێخ نەهرۆ هەتاکو پێگەیشتنی ، ئاماژە ڕووحیەکانی تێدا دەبینرا و دەردەکەوت ، لە نەوەدەکان شێخ محەمەدی کەسنەزانی بە کەسێکی شیاوی دەبینی و بە شێوەیەکی تایبەت مامەڵەی لەگەڵ دەکرد ، ئەرکەکانی تەریقەت و ئیرشادی پێ دەسپارد ، لە زۆرترین گەشت و سەردانە ئیرشادیەکانی باوکیدا ، شێخ نەهرۆ هاوەڵی باوکی دەبوو ، زۆرجار شێخ محەمەد کەسنەزانی بە خەلیفە و موریدەکانی دەوت کە لەدوای ئەو شێخ نەهرۆ دەبێتە جێگەدار و جێنشین و نابێت هیچ خەلیفەیەک بەبێ ئاگاداری شێخ نەهرۆ تەکیە بکاتەوە یاخود کەسێک بکاتە خەلیفە [[پەڕگە:مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|474x474پیکسڵ|مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی]] [[پەڕگە:سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|391x391پیکسڵ|سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی]] [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|499x499پیکسڵ|دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی ئوردون - عەممان]] [[پەڕگە:کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا.jpg|وێنۆک|442x442پیکسڵ|کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا]] لە ساڵی ٢٠٠٥ شێخ محەمەدی کەسنەزان لەبەردەم خەلیفە و موریدەکان وتی : (ان شاء الله شێخ نەهرۆ شێخی داهاتووە و شێخی ئێوەیە و براتانە و خزمەتکاری ئێوە و تەریقەتە) ، پاشان لە ساڵی ٢٠٠٨ لە تەکیەی کەسنەزانی سلێمانی بانگەواز کرا کە شێخ نەهرۆ وەکیل و بریکاری شێخی تەریقەتە ، و هەردەم شێخ محەمەدی کەسنەزان ئاماژەی بەوە دەکرد کە شێخایەتی بە ئارەزووی کەس دیاری ناکرێت بەڵکو لەلایەن خودی پێغەمبەر دیاری دەکرێت ، لە ساڵی ٢٠١١ شێخ نەهرۆ لەگەڵ شێخ غاندی برای هەستان بە ئەنجامدانی عەمرە و زیارەتی پێغەمبەر [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران).jpg|وێنۆک|492x492پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح.jpg|وێنۆک|375x375پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح (سەرۆکی عێراق)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە.jpg|وێنۆک|396x396پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە]] نازناوی (شەمسەدین) لە ڕێکەوتی ٩-١-٢٠١٧ بەخشرایە شێخ نەهرۆ بە فەرمانی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری [[عەبدولقادری گەیلانی|گەیلانی]] لە کاتی ئەنجامدانی مەولودێک و ئەم هەواڵەشی پێ گەیەندرا لەلایەن باوکیەوە (شێخ محەمەدی کەسنەزان) لە عەمانی [[ئوردن|ئوردون]] ، لە ساڵی ٢٠١٩ شێخ محەمەدی کەسنەزان بە مەبەستی ئیرشاد سەفەر دەکات بۆ ئەمریکا ، لە سەرەتاکانی ساڵی ٢٠٢٠ شێخ محەمەدی کەسنەزان تەندروستی هێدی هێدی بەرەو خراپ بوون دەڕوات ، هەتاکوو لە ڕێکەوتی ٤-٧-٢٠٢٠ کۆچی دوایی دەکات لە ئەمریکا و تەرمی دەگەڕێندرێتەوە بۆ سلێمانی و لە باخی بەختیاری لە تەکیەی سەرەکی کەسنەزانی بەخاک دەسپێردرێت پاشان شێخ نەهرۆ کەسنەزانی بەڕێوەبردنی تەریقەتەکە دەکەوێتە ئەستۆی ، لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دادەنیشێت ، دەبێتە درێژەپێدەری ڕێگای باوکی لە کۆکردنەوەی هەموو ئاین و نەتەوە و بیروباوەڕ و کەسایەتیە جیاوازەکانی کۆمەڵگا ، چونکە تەریقەتی کەسنەزانی هەنگاو دەنێت بەرەو ئاشتی و تەبایی و دۆستایەتی نێوان هەموو مرۆڤایەتی و دژ بە هەموو بیروباوەڕێکی توندڕەوی و تەکفیری و دەرمارگیریە ، [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی.jpg|وێنۆک|468x468پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی]] === چالاکی === شێخ نەهرۆ پێی وایە کە ڕاگەیاندن گرنگیەکی زۆریان هەیە لە ڕۆڵبینین بۆ چەسپاندنی بیر و بۆچونە بنەڕەتیەکان ، بۆیە هەستاوە بە گرنگیدان بە دامەزراندنی چەند دامەزراوەیەکی ڕاگەیاندن لەوانەش : # دامەزراوەی المشرق الإعلامية والثقافية کە هەڵدەستێت بە بڵاوکردنەوەی ڕۆژنامەی المشرق الواسعة لە عێراقدا # چاپخانەی مەشریق کە هەڵدەستێت بە چاپکردنی ڕۆژنامە و کتێبی ڕۆشنبیری # دەرچوونی ڕۆژنامەی ئوفوق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی سەربەخۆیە سەبارەت بە دۆخی عێراق لە لایەنی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ڕۆشنبیری # ڕۆژنامەی عێراق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری عێراقیە # کردنەویە کەناڵی مەشریق کە کەناڵێکی سەربەخۆیە # کردنەوەی کەناڵی مەشریق لە بەغداد # کردنەوەی ماڵپەڕی تەریقەتی قادری کەسنەزانی www.kasnazan.com # کردنەوەی ماڵپەری تەصەوفی ئیسلامی www.islamic-sufism.net # دامەزراندنی ئەنجومەنی ڕۆشنبیری کەسنەزانی بە سەرپەرشتی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی ، کە ئەنجومەنێکی ڕؤشنبیری مەدەنی جیهانی ناحکومیە ، پێناسەی تەصەوفی کەسنەزانی دەکات ، تایبەتە بە ڕۆڵەکانی تەریقەتی قادری کەسنەزانی لە هەموو شوێنیک و شوێنی سەرەکیەکەی لە سلێمانیە ، ئامانج لێی بڵاوکردنەوەی هۆشیاری ڕۆشنبیری و هزریە و گرنگی دان بە لایەنی ڕوحی و ڕۆشنبیری و ئەدەبی و یاسایی و زانستی لە بوارە جیاوازەکانی ژیاندا ، هەروەها کارکردن بۆ چاککردنی ڕیڕەو و ڕەوشتە هەڵەکانی ناو کۆمەڵگا ، هەروەها کاکردن بۆ چەسپاندنی دادپەروەری ، ڕووبەڕووبونەوەی بیروبۆچوونە توندڕەوەکانی دژ بە تەصەوف و عیرفانی ئیسلامی ، پاراستنی ڕۆڵی تەریقەتی کەسنەزانی لە سەرکردایەتی کردنی کۆمەڵگا و پێشخستنی لە بوارە جیاوازەکاندا ، بڵاوکردنەوەی توێژینەوە و لێکۆڵینەوە و شیعر و ئەدەب و هونەر کە هاندەر و یارمەتیدەر دەبن بۆ بڵاوکردنەوەی بەهاکانی ئاشتی و تەبایی و لێبوردەیی ، هەموو ئەمانەش لەپێناو دروستکردنی مرۆڤ [[پەڕگە:نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی]] === دامەزراوە زانستیەکان === لە ساڵی ٢٠٠٤ شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆلێژێک بە ناوی (کۆلێژی سەلام) لە بەغداد کە ئەم بەشانەی لەخۆ دەگرت : # بەشی توێژینەوە ئیسلامیەکان و گفتوگۆی ئاینەکان # بەشی زمانی ئینگلیزی # بەشی زانستەکانی ژمێریاری و ماتماتیکی پراکتیکی # بەشی یاسا # بەشی ئەندازیاری تەکنیکی ژمێریاری === گرنگیپێدانی ڕۆشنبیری === شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆمەڵە ناوەندێکی زانستی و ڕۆشنبیری و ئاینی لەوانەش : * ناوەندی جیهانی تەصەوف و توێژینەوە ڕووحیەکان - بەغداد ، ساڵی ١٩٩٤ * کۆمەڵگەی زانستی ساداتی ئەشراف - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * ئەنجومەنی ناوەندی تەریقەتەکانی سۆفیگەری - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * شێخ نەهرۆ چەند بەرهەمی ڕۆشنبیری هەیە لەوانە : *# عناقيد الرؤى - ٢٠٠٦ *# موسوعة الذكر والذاكرون - ٢٠٠٨ *# التحلي بالآداب الإسلامية في الطريقة الكسنزانية - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# خوارق الشفاء الصوفي والطب الحديث - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# الرؤى والأحلام في المنظور الصوفي - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# السلطان محمد الفاتح , حياته وفتوحاته - ناوەندی وردی ئەردەنی بۆ بڵاوکردنەوە - ٢٠١٣ *# العراق خطى على درب تصحيح المسار - ٢٠٠٦ *# السيدة فاطمة الزهراء عليها السلام شجرة الأصل النورانية في رأي الطريقة العلية القادرية الكسنزانية === پڕۆژە خێرخوازیەکان === کۆمەڵەیەكی خێرخوازی دامەزراند بەناوی (كۆمەڵگای شێخ دكتۆر نەهرو محمد عبدالكریم کەسنەزانی حسێنی)، كە چەندین پرۆژەی خێرخوازی ئەنجام داوە و هاوكاری پێشكەش بە عێراقییەكانی ناوخۆ و دەرەوە كردووە ، ڕۆڵێکی گەورە و بەشدارییەکی کاریگەری هەبوو لە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری و هاوکاری مرۆیی بۆ خێزانە هەژار و ئاوارەبووەکانی گەلی عێراقی ، هەروەها کەمپەکانی ئاوارەکان ، لەوانە: کەمپی کەسنەزان لە ناوچەی ئەلدۆرا لە بەغدا کە گەورەترین کەمپی ئاوارەکانی بەغدایە و وەک لەلایەن ڕێکخراوە حکومییە نێودەوڵەتی و عێراقییەکانەوە دانیان پێدانراوە ، هه‌روه‌ها له‌ پارێزگاى سلێمانی و كه‌ركوك كه‌مپى بۆ ئاواره‌كان كرده‌وه‌. لەژێر دروشمی (پشتیوانیکردنی سەرجەم خێزانە پێویستەکانی عێراق بەبێ گوێدانە ئایین و مەزهەب و ڕەگەز). ئامانج لێی ئەوەیە کە لە ڕوانگەی مرۆییەوە دادپەروەری بەرامبەر بەم خێزانە هەژارانە بکرێت، بۆ ئەوەی لە تێکچوونی سەختی بارودۆخی ئابووری و کۆمەڵایەتی ڕزگاریان بکرێت، هەروەها یارمەتی منداڵەکانیان بدرێت بۆ بەردەوامبوون لە گەشتە زانستی و پەروەردەییەکانیان ، ژمارەیەک قوتابخانەی سەرەتایی و ناوەندی کردۆتەوە لە کەمپەکانی ئاوارەکان . ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ منداڵانی خێزانه‌ ئاواره‌كانی كه‌ سه‌ر به‌ كۆلێژی سەلامن له‌ قیستی ساڵانه‌ بەخشی. لە کەمپەکاندا نۆرینگەی پزیشکی بۆ ئاوارەکان کردەوە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشەکان و دابینکردنی دەرمانیان. وە پێگەیەکی مرۆیی هەبوو لە چارەسەرکردنی ژمارەیەکی زۆر نەخۆش لە نەخۆشخانەکانی دەرەوەی عێراق. === دامەزراوە ئابووری و بازرگانیەکان === دكتۆر نه‌هرۆ کەسنەزانی خاوه‌نی كۆمه‌ڵێك كۆمپانیای بازرگانییه‌ كه‌ له‌ بواره‌ جیاوازه‌كانی ئابووریدا كارده‌كه‌ن، به‌تایبه‌تی وه‌به‌رهێنانی نه‌وت و پیشه‌سازی و پاراستنی ئیمكانات و ئه‌م كۆمپانیا بازرگانیانه‌ش له‌ لایه‌ن نوخبه‌یه‌ك له‌ زیره‌كترین عه‌قڵی ئابووری له‌ ژێر چاودێری ئه‌ودا به‌ڕێوه‌ده‌برێن. === فەرمایشتەکانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی === * کەسنەزانیەکان پاسەوانی شەریعەتی پێغەمبەرن * مەنهەجی کەسنەزان مەنهەجی ئالوبەیت و سەحابەی پێغەمبەرە * شەوی دونیا و ڕۆژی دونیا تاریکە ، تاریکیەکەی ئەوە نیە کە لە ڕووناکیەک دانیشین ، بەڵکو تاریکیەکە ئەوەیە کە دڵ تاریک بێت ، ڕووناک بوونەوەی دڵیش بە زیکری خودایە * دینی پێغەمبەر دینی ئەخلاق و ڕەحمەتە * دەروێشیمان ڕوونە وەک نووری ئەو خۆرە و نووری مانگەکەی موحەمەد * درۆ لە هەموو گوناهێک گەورەترە * دەبێت دەروێش ئەوەندە ئەدەبی هەبێت کە شتێکی نەبێت لە دوا ڕۆژدا لەخزمەت خودا جێی شەرمەزاری و سەرداخستن بێت * بەبێ ڕاستگۆیی هیچ شتێک بۆ مورید دەرناکەوێ * سەرەتامان موحەمەدە و ناوەندمان موحەمەدە و کۆتاییشمان موحەمەدە * بەڕای من هۆکاری بڵاوبونەوەی ئیلحاد ئەوەیە کە هۆکاری سەرەکی بۆ ئەمە ئەو کەسانەیە کە بانگەشەی ئەوە دەکەن کە نوێنەری ئیسلامن ، نازناوی ئیسلامیان هەڵگرتبوو بەڵام هەڵگری ڕەوشتی موحەمەدی نەبوون ، بۆیە ڕەفتارکردنیان بە ڕەفتارێکی ناپەسەند بوو لە هەموو ڕەفتارەکانیاندا توند بوون ، وێنەیەکی شێوێندراوی ئیسلامیان پیشاندا بەوەی ئیسلام بریتی بێت لە ئیسلامی کوشتن ، بەوەی ئیسلام ئیسلامی قبوڵ نەکردنی بەرامبەرە و ئیسلام ئیسلامی تەکفیرە ، حاشا لە ئیسلام کە بەم شێوەیە بێت * ئێمە هەموومان خۆشەویستی کۆمان دەکاتەوە * دڵ کە پارچە گۆشتێکی نەرمە ، لە بەرد ڕەقتر دەبێت کاتێک خۆشەویستی پێغەمبەری تێدا نەبێت * تەصەوف سەرکردە پێشکەشی ئومەت و کۆمەڵگا دەکات * ڕاستگۆیی بنچینەی تەریقەتە * مورید دەبێت ڕاستگۆ بێت لە هەموو جوڵەیەکیدا * پەیامی کەسنەزانی پەیامێکی جیهانیە و بۆ هەموو مرۆڤایەتیە و بۆ هەموو بونەوەرەکانە * ئەگەر تۆ لەگەڵ خۆت ڕاستگۆ نەبیت چۆن لەگەڵ خودا ڕاستگۆ دەبیت !! * ئەوەی ڕاستگۆ نەبێت لە ئێمە نییە * شەریعەتی هەموو پێغەمبەران سەرچاوەکەی یەکێکە ، ئەمەشە مانای تەوحید * دەروێشی کەسنەزانی واتا دەروێشی حەزرەتی عەلی === زنجیرەی تەریقەتی کەسنەزانی === 1. شێخ نەهرۆ (شەمسەدین) 2. شێخ موحەمەد ئەلموحەمەد کەسنەزانی (سوڵتان) 3. شێخ عەبدولکەریمی کەرکوک 4. شێخ سوڵتان حوسەین 5. شێخ عەبدولقادر ( پیری موهاجیر ) 6. شێخ عەبدولکەریم ( شاهی کەسنەزان ) 7. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 8. شێخ حسێنی قازانقایە 9. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 10. شێخ محێدینی کەرکوکی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 12. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 13. شێخ حوسێنی بەحرانی 14. شێخ موحەمەد سادق 15. شێخ موحەمەد قاسم 16. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 17. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 18. شێخ داودی ثانی 19. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 20. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 21. شێخ ئەبو سەعیدی مەخزومی 22. شێخ عەلی هەکاری 23. شێخ ئەبو فەرەجی تەرتوسی 24. شێخ عەبدولواحیدی یەمانی 25. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 26. شێخ جونەیدی بەغدادی 27. شێخ سری سقطی 28. شێخ مەعروفی کەرخی ، لێرەشەوە شێخ مەعروفی کەرخی لە دوو ڕێگاوە تەریقەتەکەی وەرگرتووە : * ڕێگای ئەلوبەیت ** 1. ئیمام عەلی ڕضا ** 2. ئیمام موسای کازم ** 3. ئیمام جەعفەری سادق ** 4. ئیمام موحەمەدی باقر ** 5. ئیمام عەلی زەین العابدین ** 6. ئیمام حوسەین ** 7. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 8. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) * ڕێگای پیاوچاکانی تابعین : ** 1. شێخ داودی تائی ** 2. شێخ حەبیبی عەجەمی ** 3. شێخ حەسەنی بەسڕی ** 4. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 5. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) == سەرچاوە<ref>{{Cite web|last=Kani|first=Ali|title=السيد الشيخ شمس الدين محمد نهرو الكسنزان الحسيني رئيس الطريقة العلية القادرية الكسنزانية في العالم|url=https://kasnazan.com/%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%8a%d8%ae-%d8%b4%d9%85%d8%b3-%d8%a7%d9%84%d8%af%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d9%86%d9%87%d8%b1%d9%88-%d8%a7%d9%84%d9%83%d8%b3%d9%86%d8%b2/|access-date=2022-07-29}}</ref> == pcq1g2i6bvrm2jv213srs0k5e3azadl 967304 967082 2022-08-02T22:28:07Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{ویکیسازی}} {{بێلایەنی}}{{+R}} === ڕەچەڵەک === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی.jpg|وێنۆک|533x533پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی قادری حوسەینی]] سەید شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کوڕی سەید شێخ سوڵتان خەلیفە موحەمەد ئەلموحەمەد کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید [[شێخ عەبدولقادری کەسنەزان (موھاجیر)|عەبدولقادر]] کوڕی سەید عەبدولکەریمی [[شێخ عەبدولكەریمی كەسنەزانی|شاهی]] کەسنەزانە کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید حەسەن کوڕی سەید عەبدولکەریم کوڕی سەید ئیسماعیل [[ئیسماعیل ولیانی|ولیانی]] کوڕی سەید محەمەد نۆدێی کوڕی سەید بابا عەلی وەندەرێنە کوڕی سەید بابا ڕەسولی گەورە کوڕی سەید عەبدولسەیدی دووهەم کوڕی سەید عەبدولڕەسول کوڕی سەید قەلەندەر کوڕی سەید عەبدولسەید کوڕی سەید عیسای ئەحدەب کوڕی سەید حوسەین کوڕی سەید بایەزید کوڕی سەید عەبدولکەریمی یەکەم کوڕی سەید عیسای [[بەرزنجە|بەرزنجی]] کوڕی سەید بابا عەلی هەمەدانی کوڕی سەید یوسفی هەمەدانی کوڕی سەید موحەمەد مەنسوڕ کوڕی سەید عەبدولعەزیز کوڕی سەید عەبدوڵڵا کوڕی سەید ئیسماعیلی موحەدیث کوڕی ئیمام موسای کازم کوڕی ئیمام جەعفەری سادق کوڕی ئیمام موحەمەدی باقر کوڕی ئیمام عەلی زەینەلعابدین کوڕی ئیمام حوسەین کوڕی ئیمام عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب و خاتوو فاتیمەی زەهرا کچی پێغەمبەر [[محەممەد]] === ژیاننامە === [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|369x369پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە کۆڕی زیکر دا لە تەکیەی سلێمانی]] شێخ شەمسەدین محەمەد نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی لە ڕێکەوتی ١٢-١٢-١٩٦٩ لەدایکبووە لە پارێزگای [[کەرکووک|کەرکوک]] ، لە نێو براکانیدا گەورەترینیان بووە ، باوکی شێخ نەهرۆ کە شێخ محەمەدی کەسنەزانە ژمارەیەکی زۆر لە مورید و شوێنکەوتەی هەیە لە تەواوی جیهاندا ، دەستەواژەی کەسنەزان لە زمانی کوردیدا هاتووە لە (کەس نازانێت) و لە ڕووی دەستەواژەوە بەپێی تێگەیشتنی تەریقەتەکە بۆی بریتیە لەو نهێنیەی کە کەس نایزانێت جگە لە خودا و پێغەمبەر و شێخی حازری تەریقەتەکە ، شێخ محەمەد کەسنەزانی شێخایەتی خرایە ئەستۆی و لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دانیشت لە ساڵی ١٩٧٨ دوای کۆچی دوایی باوکی (سەید شێخ عەبدولکەریمی کەسنەزانی) ، بۆیە شێخ محەمەد کەسنەزانی بە باشترین شێوە تەریقەتەکەی بردە ڕێوە و توانی بەناو جیهاندا بڵاوی بکاتەوە و تەریقەتەکە بگاتە وڵاتە عەرەبیەکان و وڵاتەکانی [[ئاسیا]] و [[ئەورووپا|ئەوروپا]] و [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] و [[ئەفریقا|ئەفریقیا]] . [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی.jpg|وێنۆک|365x365پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی سلێمانی]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا.jpg|وێنۆک|377x377پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەناو زیکری دەروێشاندا]] شێخ نەهرۆ لە بنەماڵەیەکی سەید زادە هاتۆتە دونیاوە کە ڕەچەڵەکیان لە ڕێگەی دایک و باوکیەوە بۆ ئیمامی [[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]] و خاتوو [[فاتیمەی زەھرا|فاتیمەی]] زەهرا دەگەڕێتەوە ، شێخ نەهرۆ هەر لە منداڵیەوە لە ناو تەریقەتدا گەورە بووە و پێگەیشتووە ، هەر لە منداڵیەوە ڕۆژانە جەختی لەسەر ئامادەبوون لە ئەڵقەی زیکرەکان کردووە ، هەروەها زۆر لەخزمەت باوکیدا دەبوو بۆ ئەوەی سودمەند بێت لە زانستە هەمەجۆرەکانی شێخ محەمەدی باوکی ، شێخ محەمەدیش وەک باوکێکی بە ڕەحم و بەسۆز گرنگی بە شێخ نەهرۆ دەدا ، لە قۆناغی هەرزەکاریدا شێخ نەهرۆ سەرقاڵی خوێندنی ئەکادیمی بوو ، لە هەمان کاتدا بەردەوام بەدەم داواکاری خەلیفە و موریدەکان دەڕۆیشت و هاوکاریانی دەکرد بە شێوەی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ === خوێندن === [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|445x445پیکسڵ|دەروێش و موریدانی هیندستان لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|425x425پیکسڵ|کۆمەڵێک پەیامنێری بیانی لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی]] [[پەڕگە:کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد.jpg|وێنۆک|435x435پیکسڵ|کۆڕی زیکری دەروێشانی کەسنەزانی لە تەکیەی سەرەکی بەغداد]] شێخ نەهرۆ کەسنەزانی حوسەینی خو‌ێندنی ناوەندی لە [[بەغدا|بەغداد]] تەواو کردووە و بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زانستی ژمێریاری لە زانکۆی [[بەغدا|بەغداد]] ، هەروەها بڕوانامەی بەکالۆریۆسی بەدەست هێناوە لە زمانی ئینگلیزیدا لە [[بەریتانیای مەزن|بەریتانیا]] ، پاشان بڕوانامەی ماستەری بەدەست هێناوە لە مێژوودا لە پەیمانگای مێژووی عەرەبی ، دواتر بڕوانامەی دکتۆرای بەدەست هێناوە لە مێژووی ئیسلامی دا کە ناونیشانی نامەی دکتۆراکەی بریتی بوو لە (موحەمەدی [[محەممەدی دووەم|فاتیح]] ژیان و فتوحاتەکانی)، شێخ نەهرۆ زمانی کوردی و عەرەبی و ئینگلیزی زۆر بە چاکی دەزانێت === ژیانی ڕوحی === [[پەڕگە:شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ.jpg|وێنۆک|417x417پیکسڵ|شێخ محەمەد کەسنەزانی لەسەر شاخی ئەزمەڕ]] [[پەڕگە:پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|پێدانی تەریقەت و بەیعەت لەلایەن شێخ نەهرۆ کەسنەزانی]] لەگەڵ لەدایکبوونی شێخ نەهرۆ هەتاکو پێگەیشتنی ، ئاماژە ڕووحیەکانی تێدا دەبینرا و دەردەکەوت ، لە نەوەدەکان شێخ محەمەدی کەسنەزانی بە کەسێکی شیاوی دەبینی و بە شێوەیەکی تایبەت مامەڵەی لەگەڵ دەکرد ، ئەرکەکانی تەریقەت و ئیرشادی پێ دەسپارد ، لە زۆرترین گەشت و سەردانە ئیرشادیەکانی باوکیدا ، شێخ نەهرۆ هاوەڵی باوکی دەبوو ، زۆرجار شێخ محەمەد کەسنەزانی بە خەلیفە و موریدەکانی دەوت کە لەدوای ئەو شێخ نەهرۆ دەبێتە جێگەدار و جێنشین و نابێت هیچ خەلیفەیەک بەبێ ئاگاداری شێخ نەهرۆ تەکیە بکاتەوە یاخود کەسێک بکاتە خەلیفە [[پەڕگە:مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|474x474پیکسڵ|مەرقەدی شێخ محەمەد کەسنەزانی]] [[پەڕگە:سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی.jpg|وێنۆک|391x391پیکسڵ|سەردانی مەسیحیەکان بۆ تەکیەی کەسنەزانی]] [[پەڕگە:دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|499x499پیکسڵ|دەروێش و موریدانی ئیندۆنوسیا لە سەردانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە تەکیەی ئوردون - عەممان]] [[پەڕگە:کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا.jpg|وێنۆک|442x442پیکسڵ|کۆڕێکی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە ئەمریکا]] لە ساڵی ٢٠٠٥ شێخ محەمەدی کەسنەزان لەبەردەم خەلیفە و موریدەکان وتی : (ان شاء الله شێخ نەهرۆ شێخی داهاتووە و شێخی ئێوەیە و براتانە و خزمەتکاری ئێوە و تەریقەتە) ، پاشان لە ساڵی ٢٠٠٨ لە تەکیەی کەسنەزانی سلێمانی بانگەواز کرا کە شێخ نەهرۆ وەکیل و بریکاری شێخی تەریقەتە ، و هەردەم شێخ محەمەدی کەسنەزان ئاماژەی بەوە دەکرد کە شێخایەتی بە ئارەزووی کەس دیاری ناکرێت بەڵکو لەلایەن خودی پێغەمبەر دیاری دەکرێت ، لە ساڵی ٢٠١١ شێخ نەهرۆ لەگەڵ شێخ غاندی برای هەستان بە ئەنجامدانی عەمرە و زیارەتی پێغەمبەر [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران).jpg|وێنۆک|492x492پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لەگەڵ دەروێشەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان (ئێران)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح.jpg|وێنۆک|375x375پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و دکتۆر بەرهەم ساڵەح (سەرۆکی عێراق)]] [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە.jpg|وێنۆک|396x396پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی لە زیارەتی کرپچنە]] نازناوی (شەمسەدین) لە ڕێکەوتی ٩-١-٢٠١٧ بەخشرایە شێخ نەهرۆ بە فەرمانی حەزرەتی شێخ عەبدولقادری [[عەبدولقادری گەیلانی|گەیلانی]] لە کاتی ئەنجامدانی مەولودێک و ئەم هەواڵەشی پێ گەیەندرا لەلایەن باوکیەوە (شێخ محەمەدی کەسنەزان) لە عەمانی [[ئوردن|ئوردون]] ، لە ساڵی ٢٠١٩ شێخ محەمەدی کەسنەزان بە مەبەستی ئیرشاد سەفەر دەکات بۆ ئەمریکا ، لە سەرەتاکانی ساڵی ٢٠٢٠ شێخ محەمەدی کەسنەزان تەندروستی هێدی هێدی بەرەو خراپ بوون دەڕوات ، هەتاکوو لە ڕێکەوتی ٤-٧-٢٠٢٠ کۆچی دوایی دەکات لە ئەمریکا و تەرمی دەگەڕێندرێتەوە بۆ سلێمانی و لە باخی بەختیاری لە تەکیەی سەرەکی کەسنەزانی بەخاک دەسپێردرێت پاشان شێخ نەهرۆ کەسنەزانی بەڕێوەبردنی تەریقەتەکە دەکەوێتە ئەستۆی ، لەسەر بەرماڵی شێخایەتی دادەنیشێت ، دەبێتە درێژەپێدەری ڕێگای باوکی لە کۆکردنەوەی هەموو ئاین و نەتەوە و بیروباوەڕ و کەسایەتیە جیاوازەکانی کۆمەڵگا ، چونکە تەریقەتی کەسنەزانی هەنگاو دەنێت بەرەو ئاشتی و تەبایی و دۆستایەتی نێوان هەموو مرۆڤایەتی و دژ بە هەموو بیروباوەڕێکی توندڕەوی و تەکفیری و دەرمارگیریە ، [[پەڕگە:شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی.jpg|وێنۆک|468x468پیکسڵ|شێخ نەهرۆ کەسنەزانی و بافڵ تاڵەبانی]] === چالاکی === شێخ نەهرۆ پێی وایە کە ڕاگەیاندن گرنگیەکی زۆریان هەیە لە ڕۆڵبینین بۆ چەسپاندنی بیر و بۆچونە بنەڕەتیەکان ، بۆیە هەستاوە بە گرنگیدان بە دامەزراندنی چەند دامەزراوەیەکی ڕاگەیاندن لەوانەش : # دامەزراوەی المشرق الإعلامية والثقافية کە هەڵدەستێت بە بڵاوکردنەوەی ڕۆژنامەی المشرق الواسعة لە عێراقدا # چاپخانەی مەشریق کە هەڵدەستێت بە چاپکردنی ڕۆژنامە و کتێبی ڕۆشنبیری # دەرچوونی ڕۆژنامەی ئوفوق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی سەربەخۆیە سەبارەت بە دۆخی عێراق لە لایەنی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ڕۆشنبیری # ڕۆژنامەی عێراق کە ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری عێراقیە # کردنەویە کەناڵی مەشریق کە کەناڵێکی سەربەخۆیە # کردنەوەی کەناڵی مەشریق لە بەغداد # کردنەوەی ماڵپەڕی تەریقەتی قادری کەسنەزانی www.kasnazan.com # کردنەوەی ماڵپەری تەصەوفی ئیسلامی www.islamic-sufism.net # دامەزراندنی ئەنجومەنی ڕۆشنبیری کەسنەزانی بە سەرپەرشتی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی ، کە ئەنجومەنێکی ڕؤشنبیری مەدەنی جیهانی ناحکومیە ، پێناسەی تەصەوفی کەسنەزانی دەکات ، تایبەتە بە ڕۆڵەکانی تەریقەتی قادری کەسنەزانی لە هەموو شوێنیک و شوێنی سەرەکیەکەی لە سلێمانیە ، ئامانج لێی بڵاوکردنەوەی هۆشیاری ڕۆشنبیری و هزریە و گرنگی دان بە لایەنی ڕوحی و ڕۆشنبیری و ئەدەبی و یاسایی و زانستی لە بوارە جیاوازەکانی ژیاندا ، هەروەها کارکردن بۆ چاککردنی ڕیڕەو و ڕەوشتە هەڵەکانی ناو کۆمەڵگا ، هەروەها کاکردن بۆ چەسپاندنی دادپەروەری ، ڕووبەڕووبونەوەی بیروبۆچوونە توندڕەوەکانی دژ بە تەصەوف و عیرفانی ئیسلامی ، پاراستنی ڕۆڵی تەریقەتی کەسنەزانی لە سەرکردایەتی کردنی کۆمەڵگا و پێشخستنی لە بوارە جیاوازەکاندا ، بڵاوکردنەوەی توێژینەوە و لێکۆڵینەوە و شیعر و ئەدەب و هونەر کە هاندەر و یارمەتیدەر دەبن بۆ بڵاوکردنەوەی بەهاکانی ئاشتی و تەبایی و لێبوردەیی ، هەموو ئەمانەش لەپێناو دروستکردنی مرۆڤ [[پەڕگە:نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی.jpg|وێنۆک|397x397پیکسڵ|نوێژکردنی شیعە و سونە لە تەکیەی سلێمانی]] === دامەزراوە زانستیەکان === لە ساڵی ٢٠٠٤ شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆلێژێک بە ناوی (کۆلێژی سەلام) لە بەغداد کە ئەم بەشانەی لەخۆ دەگرت : # بەشی توێژینەوە ئیسلامیەکان و گفتوگۆی ئاینەکان # بەشی زمانی ئینگلیزی # بەشی زانستەکانی ژمێریاری و ماتماتیکی پراکتیکی # بەشی یاسا # بەشی ئەندازیاری تەکنیکی ژمێریاری === گرنگیپێدانی ڕۆشنبیری === شێخ نەهرۆ هەستا بە دامەزراندنی کۆمەڵە ناوەندێکی زانستی و ڕۆشنبیری و ئاینی لەوانەش : * ناوەندی جیهانی تەصەوف و توێژینەوە ڕووحیەکان - بەغداد ، ساڵی ١٩٩٤ * کۆمەڵگەی زانستی ساداتی ئەشراف - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * ئەنجومەنی ناوەندی تەریقەتەکانی سۆفیگەری - بەغداد ، ساڵی ٢٠٠٤ * شێخ نەهرۆ چەند بەرهەمی ڕۆشنبیری هەیە لەوانە : *# عناقيد الرؤى - ٢٠٠٦ *# موسوعة الذكر والذاكرون - ٢٠٠٨ *# التحلي بالآداب الإسلامية في الطريقة الكسنزانية - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# خوارق الشفاء الصوفي والطب الحديث - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# الرؤى والأحلام في المنظور الصوفي - ناوەندی قادری بۆ بڵاوکردنەوە (سوریا ، دیمەشق ، چاپخانەی بەیروت) ، ٢٠٠٧ *# السلطان محمد الفاتح , حياته وفتوحاته - ناوەندی وردی ئەردەنی بۆ بڵاوکردنەوە - ٢٠١٣ *# العراق خطى على درب تصحيح المسار - ٢٠٠٦ *# السيدة فاطمة الزهراء عليها السلام شجرة الأصل النورانية في رأي الطريقة العلية القادرية الكسنزانية === پڕۆژە خێرخوازیەکان === کۆمەڵەیەكی خێرخوازی دامەزراند بەناوی (كۆمەڵگای شێخ دكتۆر نەهرو محمد عبدالكریم کەسنەزانی حسێنی)، كە چەندین پرۆژەی خێرخوازی ئەنجام داوە و هاوكاری پێشكەش بە عێراقییەكانی ناوخۆ و دەرەوە كردووە ، ڕۆڵێکی گەورە و بەشدارییەکی کاریگەری هەبوو لە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری و هاوکاری مرۆیی بۆ خێزانە هەژار و ئاوارەبووەکانی گەلی عێراقی ، هەروەها کەمپەکانی ئاوارەکان ، لەوانە: کەمپی کەسنەزان لە ناوچەی ئەلدۆرا لە بەغدا کە گەورەترین کەمپی ئاوارەکانی بەغدایە و وەک لەلایەن ڕێکخراوە حکومییە نێودەوڵەتی و عێراقییەکانەوە دانیان پێدانراوە ، هه‌روه‌ها له‌ پارێزگاى سلێمانی و كه‌ركوك كه‌مپى بۆ ئاواره‌كان كرده‌وه‌. لەژێر دروشمی (پشتیوانیکردنی سەرجەم خێزانە پێویستەکانی عێراق بەبێ گوێدانە ئایین و مەزهەب و ڕەگەز). ئامانج لێی ئەوەیە کە لە ڕوانگەی مرۆییەوە دادپەروەری بەرامبەر بەم خێزانە هەژارانە بکرێت، بۆ ئەوەی لە تێکچوونی سەختی بارودۆخی ئابووری و کۆمەڵایەتی ڕزگاریان بکرێت، هەروەها یارمەتی منداڵەکانیان بدرێت بۆ بەردەوامبوون لە گەشتە زانستی و پەروەردەییەکانیان ، ژمارەیەک قوتابخانەی سەرەتایی و ناوەندی کردۆتەوە لە کەمپەکانی ئاوارەکان . ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ منداڵانی خێزانه‌ ئاواره‌كانی كه‌ سه‌ر به‌ كۆلێژی سەلامن له‌ قیستی ساڵانه‌ بەخشی. لە کەمپەکاندا نۆرینگەی پزیشکی بۆ ئاوارەکان کردەوە بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشەکان و دابینکردنی دەرمانیان. وە پێگەیەکی مرۆیی هەبوو لە چارەسەرکردنی ژمارەیەکی زۆر نەخۆش لە نەخۆشخانەکانی دەرەوەی عێراق. === دامەزراوە ئابووری و بازرگانیەکان === دكتۆر نه‌هرۆ کەسنەزانی خاوه‌نی كۆمه‌ڵێك كۆمپانیای بازرگانییه‌ كه‌ له‌ بواره‌ جیاوازه‌كانی ئابووریدا كارده‌كه‌ن، به‌تایبه‌تی وه‌به‌رهێنانی نه‌وت و پیشه‌سازی و پاراستنی ئیمكانات و ئه‌م كۆمپانیا بازرگانیانه‌ش له‌ لایه‌ن نوخبه‌یه‌ك له‌ زیره‌كترین عه‌قڵی ئابووری له‌ ژێر چاودێری ئه‌ودا به‌ڕێوه‌ده‌برێن. === فەرمایشتەکانی شێخ نەهرۆ کەسنەزانی === * کەسنەزانیەکان پاسەوانی شەریعەتی پێغەمبەرن * مەنهەجی کەسنەزان مەنهەجی ئالوبەیت و سەحابەی پێغەمبەرە * شەوی دونیا و ڕۆژی دونیا تاریکە ، تاریکیەکەی ئەوە نیە کە لە ڕووناکیەک دانیشین ، بەڵکو تاریکیەکە ئەوەیە کە دڵ تاریک بێت ، ڕووناک بوونەوەی دڵیش بە زیکری خودایە * دینی پێغەمبەر دینی ئەخلاق و ڕەحمەتە * دەروێشیمان ڕوونە وەک نووری ئەو خۆرە و نووری مانگەکەی موحەمەد * درۆ لە هەموو گوناهێک گەورەترە * دەبێت دەروێش ئەوەندە ئەدەبی هەبێت کە شتێکی نەبێت لە دوا ڕۆژدا لەخزمەت خودا جێی شەرمەزاری و سەرداخستن بێت * بەبێ ڕاستگۆیی هیچ شتێک بۆ مورید دەرناکەوێ * سەرەتامان موحەمەدە و ناوەندمان موحەمەدە و کۆتاییشمان موحەمەدە * بەڕای من هۆکاری بڵاوبونەوەی ئیلحاد ئەوەیە کە هۆکاری سەرەکی بۆ ئەمە ئەو کەسانەیە کە بانگەشەی ئەوە دەکەن کە نوێنەری ئیسلامن ، نازناوی ئیسلامیان هەڵگرتبوو بەڵام هەڵگری ڕەوشتی موحەمەدی نەبوون ، بۆیە ڕەفتارکردنیان بە ڕەفتارێکی ناپەسەند بوو لە هەموو ڕەفتارەکانیاندا توند بوون ، وێنەیەکی شێوێندراوی ئیسلامیان پیشاندا بەوەی ئیسلام بریتی بێت لە ئیسلامی کوشتن ، بەوەی ئیسلام ئیسلامی قبوڵ نەکردنی بەرامبەرە و ئیسلام ئیسلامی تەکفیرە ، حاشا لە ئیسلام کە بەم شێوەیە بێت * ئێمە هەموومان خۆشەویستی کۆمان دەکاتەوە * دڵ کە پارچە گۆشتێکی نەرمە ، لە بەرد ڕەقتر دەبێت کاتێک خۆشەویستی پێغەمبەری تێدا نەبێت * تەصەوف سەرکردە پێشکەشی ئومەت و کۆمەڵگا دەکات * ڕاستگۆیی بنچینەی تەریقەتە * مورید دەبێت ڕاستگۆ بێت لە هەموو جوڵەیەکیدا * پەیامی کەسنەزانی پەیامێکی جیهانیە و بۆ هەموو مرۆڤایەتیە و بۆ هەموو بونەوەرەکانە * ئەگەر تۆ لەگەڵ خۆت ڕاستگۆ نەبیت چۆن لەگەڵ خودا ڕاستگۆ دەبیت !! * ئەوەی ڕاستگۆ نەبێت لە ئێمە نییە * شەریعەتی هەموو پێغەمبەران سەرچاوەکەی یەکێکە ، ئەمەشە مانای تەوحید * دەروێشی کەسنەزانی واتا دەروێشی حەزرەتی عەلی === زنجیرەی تەریقەتی کەسنەزانی === 1. شێخ نەهرۆ (شەمسەدین) 2. شێخ موحەمەد ئەلموحەمەد کەسنەزانی (سوڵتان) 3. شێخ عەبدولکەریمی کەرکوک 4. شێخ سوڵتان حوسەین 5. شێخ عەبدولقادر ( پیری موهاجیر ) 6. شێخ عەبدولکەریم ( شاهی کەسنەزان ) 7. شێخ عەبدولقادری قازانقایە 8. شێخ حسێنی قازانقایە 9. شێخ عەبدولسەمەدی گڵەزەرد 10. شێخ محێدینی کەرکوکی 11. شێخ ئیسماعیلی ولیانی 12. شێخ ئەحمەدی ئەحسائی 13. شێخ حوسێنی بەحرانی 14. شێخ موحەمەد سادق 15. شێخ موحەمەد قاسم 16. شێخ عەبدولفەتاحی سەیاح 17. شێخ موحەمەد غەریبوڵڵا 18. شێخ داودی ثانی 19. شێخ عەبدولڕەزاقی گەیلانی 20. شێخ عەبدولقادری گەیلانی 21. شێخ ئەبو سەعیدی مەخزومی 22. شێخ عەلی هەکاری 23. شێخ ئەبو فەرەجی تەرتوسی 24. شێخ عەبدولواحیدی یەمانی 25. شێخ ئەبوبەکری شیبلی 26. شێخ جونەیدی بەغدادی 27. شێخ سری سقطی 28. شێخ مەعروفی کەرخی ، لێرەشەوە شێخ مەعروفی کەرخی لە دوو ڕێگاوە تەریقەتەکەی وەرگرتووە : * ڕێگای ئەلوبەیت ** 1. ئیمام عەلی ڕضا ** 2. ئیمام موسای کازم ** 3. ئیمام جەعفەری سادق ** 4. ئیمام موحەمەدی باقر ** 5. ئیمام عەلی زەین العابدین ** 6. ئیمام حوسەین ** 7. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 8. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) * ڕێگای پیاوچاکانی تابعین : ** 1. شێخ داودی تائی ** 2. شێخ حەبیبی عەجەمی ** 3. شێخ حەسەنی بەسڕی ** 4. ئیمامی عەلی کوڕی ئەبو تاڵیب ** 5. حەزرەتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) == سەرچاوە<ref>{{Cite web|last=Kani|first=Ali|title=السيد الشيخ شمس الدين محمد نهرو الكسنزان الحسيني رئيس الطريقة العلية القادرية الكسنزانية في العالم|url=https://kasnazan.com/%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%8a%d8%ae-%d8%b4%d9%85%d8%b3-%d8%a7%d9%84%d8%af%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af-%d9%86%d9%87%d8%b1%d9%88-%d8%a7%d9%84%d9%83%d8%b3%d9%86%d8%b2/|access-date=2022-07-29}}</ref> == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 3432ohnw2uhuqa6tpyxzdmn4ru09wan 0 214795 967001 966585 2022-08-02T14:25:36Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{Infobox civil conflict | title = خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥ | partof = | image = Medal created in Soviet Armenia (Armenian Genocide Memorial in Tsitsernakaberd).jpg | caption = مەدالیا لە [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] دروست کراوە. پێشەوە: «بیرەوەری ھەمیشەیی بۆ شەھیدانی ھۆلۆکۆست» بە [[زمانی ئەرمەنی]]. دوو ڕێکەوتی ١٩١٥ و ١٩٦٥. دیمەنی یادەوەری جینۆسایدی ئەرمەنییەکان لە [[تسیتسێرناکابەرد]]. پێچەوانە: بڵێسەی ناو سندوق، ١٩١٥/١٩٦٥ بۆ سەرەوەی چەپ | date = ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥ | place = [[یەریڤان]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستانی سۆڤیەت]]، [[یەکێتی سۆڤیێت]] | coordinates = | causes = | goals = یادکردنەوە و ناساندنی [[جینۆسایدی ئەرمەنەکان]]{{ھن}}داوای لکاندنی ئەرمینیای ڕۆژاوا دەکات<ref>{{cite book|last=Cornell|first=Svante E.|title=Small nations and great powers: a study of ethnopolitical conflict in the Caucasus|year=2001|publisher=Curzon|location=Richmond|isbn=978-0-7007-1162-8|page=63}}</ref> | methods = | status = | result = دروستکردنی شاری [[تسیتسێرناکابەرد]] | side1 = خۆپیشاندەران | side2 = | leadfigures1 = ھیچ سەرکردایەتییەک نییە * [[سیلڤا کاپوتیکیان]] * [[پەرویر سێڤاک]] | leadfigures2 = | howmany1 = ١٠٠ ھەزار+ | howmany2 = | injuries = | arrests = | detentions = | casualties_label = | notes = }} '''خۆپیشاندانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥''' لە [[یەریڤان]]ی پایتەختی [[ئەرمەنستان]] لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥ لە ٥٠ھەمین ساڵیادی [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|جینۆسایدی ئەرمەنەکان]] بەڕێوەچوو. دەوترێت ئەم ڕووداوە یەکەم ھەنگاوی خەبات بۆ داننان بە جینۆسایدی ئەرمەنەکانی ساڵی ١٩١٥ پێکدەھێنێت.<ref>{{cite book|last=Lindy|first=Jacob D.|title=Beyond invisible walls: the psychological legacy of Soviet trauma, East European therapists and their patients|year=2001|publisher=Brunner-Routledge|location=New York|isbn=978-1-58391-318-5|page=192}}</ref> لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا، بۆ یەکەمجار بۆ ھەر خۆپیشاندانێکی لەو جۆرە لە تەواوی [[یەکێتی سۆڤیەت]]دا<ref>{{cite book|title=Collective traumas: memories of war and conflict in 20th-century Europe|year=2007|publisher=P.I.E.P. Lang|location=Bruxelles|isbn=9789052010687|author=Conny Mithander, John Sundholm & Maria Holmgren Troy|page=33}}</ref> ١٠٠ ھەزار<ref>{{cite book|last=Shelley|first=Louise I.|title=Policing Soviet society|year=1996|publisher=Routledge|location=New York|isbn=978-0-415-10470-8|page=183}}</ref><ref>{{cite book|last=Beissinger|first=Mark R.|title=Nationalist mobilization and the collapse of the Soviet State|year=2002|publisher=Cambridge Univ. Press|location=Cambridge|isbn=978-0-521-00148-9|page=71}}</ref> خۆپیشاندەر لە ٥٠ ساڵەی دەستپێکردنی ئۆپێرادا، خۆپیشاندانێکی ٢٤ کاتژمێرییان لە بەردەم [[شانۆی ئۆپێرا یەریڤان|ئۆپێرا خانەی]] بەڕێوەبرد لە جینۆسایدی ئەرمەنستان، و داوای کرد کە حکوومەتی یەکێتی سۆڤیەت بە فەرمی دان بەو جینۆسایدە ئەرمەنییەکاندا بنێت کە لەلایەن [[گەنجانی تورک|تورکە گەنجەکان]]ەوە لە [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]دا ئەنجامدرابوو، ھەروەھا یادگارییەک لە شاری یەریڤانی پایتەختی ئەرمینیا دروست بکات بۆ بەردەوامبوونی یادەوەری قوربانیانی جینۆسایدی ئەرمەنییەکان. لە پۆستەرەکاندا نووسراوە «چارەسەری دادپەروەرانە بۆ پرسی ئەرمینیا» و دروشمی دیکەی ناسیۆنالیستی تایبەت بە ئەرمینیای ڕۆژاوا و [[قەرەباغ]] و [[کۆماری خۆسەری نەخچیڤان|ناخیچێڤان]]. بۆ ھاوارەکانی «خاکی ئێمە، خاکەکانمان» خۆپیشاندانە گەورەکە بەئاگابوونەوەیەکی بەرچاوی ھۆشیاری ئەرمەنییەکان لە ئەرمینیای سۆڤیەتدا نیشان دا. [[کرێملین]] بە لەبەرچاوگرتنی داواکاری خۆپیشاندەران، یادگارییەکی بۆ جینۆسایدەکە و ئەو یەک ملیۆن و ٥٠٠ ھەزار ئەرمەنییەی کە لەناوچوون ڕاسپارد. یادگارییەکە، لەسەر گردی [[تسیتسێرناکابەرد]] لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بووە، لە کاتی خۆیدا بۆ ٥٣ ساڵەی دەستپێکردنی جینۆسایدەکە. دروستکردنی یادگاری کەوتووانی جینۆساید یەکەم ھەنگاو بوو بۆ ڕێزگرتن لە ڕووداو و کەسایەتییە گرنگەکانی مێژووی دوور و درێژی ئەرمینیا، چونکە دواتر شوێنەوارەکانی ڕێزگرتن لە سەرکەوتنەکانی ئەرمەنییەکان لە سەردارەپات و باش ئاباران لە دژی تورکەکانی عوسمانی لە ساڵی ١٩١٨ و چەندانی دیکە دروست کران یەک لە دوای یەک. ناڕەزایەتی ھاوشێوە لە سەرانسەری جیھان لەلایەن ڕەوەندی ئەرمەنییەوە ئەنجامدرا. لە ڕۆژی ناڕەزایەتییەکانەوە، [[ئەرمەنی]]یەکان (و خەڵکی زۆرێک لە کۆمارەکانی پێشووی یەکێتی سۆڤیەت و لە ھەموو جیھاندا بە ھەمان شێوە) تا ئەمڕۆ سەردانی یادگارییەکە دەکەن و ناڕەزایەتی لە سەرانسەری جیھاندا دەکەن بۆ بەدەستھێنانی قبوڵکردنی جینۆسایدی ئەرمەنییەکان لەلایەن [[تورکیا]]وە و بۆ ڕێزگرتن لە ملیۆنان کوژراوی ئەرمەنی لەم قۆناغە خەمناکەی مێژووی ئەرمینیادا == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:یەکێتیی سۆڤیەت لە ١٩٦٥]] [[پۆل:ئەرمەنستان لە ١٩٦٥]] [[پۆل:ئەرمەنستان لە سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤییەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:یەریڤان]] [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] gs47hflo3ie56oivmg7vcje8oypz9a4 14 214802 967000 965402 2022-08-02T14:25:12Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki [[پۆل:دەیەی ١٩٦٠ بەپێی وڵات|ئەرمەنستان]] [[پۆل:ئەرمەنستان لە سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:ئاسیا لە دەیەی ١٩٦٠]] [[پۆل:ئەورووپا لە دەیەی ١٩٦٠]] [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] stp9ei7ns8m95c8uccahkm7kwvfr82z 0 214815 966969 966584 2022-08-02T13:59:09Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە، شائەمراز، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict|conflict=فەتحی مەککە|date=٢٠ی ڕەمەزان ساڵی ٨ی کۆچی|place=[[مەککە]]|result=[[موسڵمان|موسڵمانەکان]] سەرکەوتن|combatant1={{flagicon image|Black flag.svg}} [[موسڵمان]]|combatant2={{flagicon image|Quraysh Flag.svg}} [[قوڕەیش]]|commander1=[[محەممەد]]{{ھن}}[[ئەبووبەکری سدیق]]{{ھن}}[[عومەر کوڕی خەتتاب|عومەر]]{{ھن}}[[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]]{{ھن}}[[خالیدی کوڕی وەلید]]{{ھن}}[[دەبوو عوبەیدە کوڕی جەڕاح|ئەبو عوبەیدە]]{{ھن}}[[زوبەیر کوڕی عەوام]]|commander2=ئەبو سوفیان{{ھن}}ئەبو قەحافە{{ھن}}ئیکریمەی کوڕی ئەبو جەھل{{ھن}}سوھەیل کوڕی عەمر{{ھن}}سەفوان کوڕی ئوومەیە|strength1=١٠٬٠٠٠|casualties1=٢<ref>{{cite book|last=Akram|first=Agha Ibrahim|date=10 August 2007|title=Khalid Bin Al-waleed: Sword of Allah: A Biographical Study of One of the Greatest Military Generals in History|url=https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n57/mode/2up/search/Marr-uz-Zahran|publisher=Maktabah Publications|page=57|isbn=978-0-9548665-2-5|author-link=Agha Ibrahim Akram}}</ref>|casualties2=١٢<ref name="Akram 2007, p. 61">[https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n61/mode/2up/search/column Akram 2007, p. 61].</ref>}} '''فەتحی مەککە''' (کە پێی دەوترێت ''فەتحی گەورە'') لەشکرکێشییەک کە لە بیستەمی [[ڕەمەزان|مانگی ڕەمەزاندا]] لە ساڵی ھەشتەمی [[ڕۆژژمێری کۆچی|کۆچیدا]] ڕوویدا (کە ھاوتایە لەگەڵ ١٠ی کانوونی دووەم ٦٣٠ی زایینی)، کە لەو ماوەیەدا موسڵمانان توانیان شاری [[مەککە]] داگیر بکەن و بیخەنە پاڵ دەوڵەتی ئیسلامی خۆیانەوە. ھۆکاری لەشکرکێشییەکە ئەوە بوو کە ھۆزی [[قوڕەیش]] ئەو ئاگربەستەیان پێشێل کرد کە لە نێوان ئەوان و موسڵماناندا بوو، بە یارمەتیدانی ھاوپەیمانەکانیان لە بەنی دوئەیل بن بەکر بن عەبد مەنات بن کینانەوە (بەتایبەت ھەندێکیان پێیان دەگوترا “بەنی نەفەتا”) لە ھەڵکوتانە سەریان ھۆزی خوزاعە کە ھاوپەیمانی [[موسڵمان|موسڵمانانن]] بۆیە پووچەڵکرایەوە، پەیمانەکەی لەگەڵ موسڵمانان ناوی [[سوڵحی حودەیبییە|پەیمانی ئاشتی حودەیبییە]] بوو. لە وەڵامدا [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەد]] لەشکرێکی دە ھەزار چەکداری ئامادە کرد بۆ داگیرکردنی مەککە، سوپاکەش جووڵەی کرد تا دەگاتە مەککە، و بەبێ شەڕ بە ئاشتیانە چوونە ناوییەوە، تەنھا ئەوە نەبێت کە لەلایەن سەرکردەی موسڵمان [[خالید کوڕی وەلید|خالید کوڕی وەلیدەوە]] بوو، وەک چۆن ھەندێک لە پیاوە قوڕەیشەکان بە سەرۆکایەتی عیکریمە کوڕی [[دەبوو جەھل]] ھەوڵیان دەدا ڕووبەڕووی موسڵمانان ببنەوە، خالید شەڕی لەگەڵیان کردو دوازدە کەسیانی کوشت، ئەوانی دیکە ھەڵھاتن و دوو لە موسڵمانان شەھید بوون. و کاتێک پێغەمبەر ''محەممەد'' ھاتە مەککە و خەڵکەکە تێربوون، ھاتە [[کەعبە]] و [[تەواف]]ی کرد، و دەستی کرد بە چەقۆ لێدانی ئەو [[بتپەرستی|بتانەی]] کە لە دەوری بوون بە کەوانێک کە لەگەڵیدا بوو، و وتی: ''ڕاستی ھات و درۆش ھات لەناوچوو، چونکە درۆ لەناو دەچێت”.''<ref>وَقُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَزَھَقَ ٱلْبَٰطِلُ إِنَّ ٱلْبَٰطِلَ کَانَ زَھُوقًا ('''الإسراء''': ٨١) [وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَھَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَھُوقًا (81)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات و باتڵ و پووچەڵ و شیرکیش نەماو پووچەڵ بووەوە، بەڕاستی پووچەڵ و باتڵ و شیرک ھەر لەناو چووەو نەماوە، لە فەتحی مەککەدا سێ سەدوو شەست بت لە ناو کەعبەی پیرۆزدا ھەبوو پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - یەک یەک دەیشکاندن و بەری ئەدانەوەو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> حەقیقەت ھاتووە، درۆش دەست پێدەکات و دووبارە نابێتەوە.<ref>قُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ ٱلْبَٰطِلُ وَمَا یُعِیدُ ('''سبأ''': ٤٩) [قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَمَا یُعِیدُ (49)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات کە ئیسلام و قورئان و تەوحیدە، وە باتڵ جارێکی تر دەست پێ ناکاتەوەو ناگەڕێتەوەو کۆتایی ھاتووە، پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - لە فەتحی مەککە چووە ناو کەعبەی پیرۆزو بتەکانی دەشکاندو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> لە کەعبەدا وێنە و پەیکەری بینی و فەرمانی شکاندنیان کرد. کاتێک کاتی نوێژ ھات پێغەمبەر محەممەد فەرمانی بە [[بیلالی حەبەشی]] دا کە بچتە سەرەوەی کەعبە بانگ بدا، بۆیە بیلال چووە سەرەوە و بانگی نوێژی کرد. لە دەرئەنجامەکانی فەتحی مەککە، گۆڕینی زۆرێک لە خەڵکەکەی بۆ [[ئیسلام|ئایینی ئیسلام]]، لەوانەش ئاغای قوڕەیش و کینانە ئەبو سوفیان کوڕی حەرب، و ھیند کچی عوتبەی ھاوسەری، ھەروەھا عیکریمە کوڕی دەبوو جەھل، سوھەیل کوڕی عەمر و سەفوان کوڕی ئومەیە و ئەبو قوحافە باوکی [[ئەبووبەکری سدیق|ئەبوبەکر سدیق]] و چەندانی تر. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئیسلام|محەممەد|مێژووی ئیسلام|مەککە|شەڕ|عەرەبستانی سعوودی}} [[پۆل:٦٣٠]] pouc5v3yc4916ct1tz6hvjnz16093n8 966971 966969 2022-08-02T14:00:17Z مامۆستا 39489 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict|conflict=فەتحی مەککە|date=٢٠ی ڕەمەزان ساڵی ٨ی کۆچی|place=[[مەککە]]|result=[[موسڵمان|موسڵمانەکان]] سەرکەوتن|combatant1={{flagicon image|Black flag.svg}} [[موسڵمان]]|combatant2={{flagicon image|Quraysh Flag.svg}} [[قوڕەیش]]|commander1=[[محەممەد]]{{ھن}}[[ئەبووبەکری سدیق]]{{ھن}}[[عومەر کوڕی خەتتاب|عومەر]]{{ھن}}[[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]]{{ھن}}[[خالیدی کوڕی وەلید]]{{ھن}}[[دەبوو عوبەیدە کوڕی جەڕاح|ئەبو عوبەیدە]]{{ھن}}[[زوبەیر کوڕی عەوام]]|commander2=ئەبو سوفیان{{ھن}}ئەبو قەحافە{{ھن}}ئیکریمەی کوڕی ئەبو جەھل{{ھن}}سوھەیل کوڕی عەمر{{ھن}}سەفوان کوڕی ئوومەیە|strength1=١٠٬٠٠٠|casualties1=٢<ref>{{cite book|last=Akram|first=Agha Ibrahim|date=10 August 2007|title=Khalid Bin Al-waleed: Sword of Allah: A Biographical Study of One of the Greatest Military Generals in History|url=https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n57/mode/2up/search/Marr-uz-Zahran|publisher=Maktabah Publications|page=57|isbn=978-0-9548665-2-5|author-link=Agha Ibrahim Akram}}</ref>|casualties2=١٢<ref name="Akram 2007, p. 61">[https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n61/mode/2up/search/column Akram 2007, p. 61].</ref>}} '''فەتحی مەککە''' (کە پێی دەوترێت ''فەتحی گەورە'') لەشکرکێشییەک کە لە بیستەمی [[ڕەمەزان|مانگی ڕەمەزاندا]] لە ساڵی ھەشتەمی [[ڕۆژژمێری کۆچی|کۆچیدا]] ڕوویدا (کە ھاوتایە لەگەڵ ١٠ی کانوونی دووەم ٦٣٠ی زایینی)، کە لەو ماوەیەدا موسڵمانان توانیان شاری [[مەککە]] داگیر بکەن و بیخەنە پاڵ دەوڵەتی ئیسلامی خۆیانەوە. ھۆکاری لەشکرکێشییەکە ئەوە بوو کە ھۆزی [[قوڕەیش]] ئەو ئاگربەستەیان پێشێل کرد کە لە نێوان ئەوان و موسڵماناندا بوو، بە یارمەتیدانی ھاوپەیمانەکانیان لە بەنی دوئەیل بن بەکر بن عەبد مەنات بن کینانەوە (بەتایبەت ھەندێکیان پێیان دەگوترا “بەنی نەفەتا”) لە ھەڵکوتانە سەریان ھۆزی خوزاعە کە ھاوپەیمانی [[موسڵمان|موسڵمانانن]] بۆیە پووچەڵکرایەوە، پەیمانەکەی لەگەڵ موسڵمانان ناوی [[سوڵحی حودەیبییە|پەیمانی ئاشتی حودەیبییە]] بوو. لە وەڵامدا [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەد]] لەشکرێکی دە ھەزار چەکداری ئامادە کرد بۆ داگیرکردنی مەککە، سوپاکەش جووڵەی کرد تا دەگاتە مەککە، و بەبێ شەڕ بە ئاشتیانە چوونە ناوییەوە، تەنھا ئەوە نەبێت کە لەلایەن سەرکردەی موسڵمان [[خالید کوڕی وەلید|خالید کوڕی وەلیدەوە]] بوو، وەک چۆن ھەندێک لە پیاوە قوڕەیشەکان بە سەرۆکایەتی عیکریمە کوڕی [[دەبوو جەھل]] ھەوڵیان دەدا ڕووبەڕووی موسڵمانان ببنەوە، خالید شەڕی لەگەڵیان کردو دوازدە کەسیانی کوشت، ئەوانی دیکە ھەڵھاتن و دوو لە موسڵمانان شەھید بوون. و کاتێک پێغەمبەر ''محەممەد'' ھاتە مەککە و خەڵکەکە تێربوون، ھاتە [[کەعبە]] و [[تەواف]]ی کرد، و دەستی کرد بە چەقۆ لێدانی ئەو [[بتپەرستی|بتانەی]] کە لە دەوری بوون بە کەوانێک کە لەگەڵیدا بوو، و وتی: ''ڕاستی ھات و درۆش ھات لەناوچوو، چونکە درۆ لەناو دەچێت”.''<ref>وَقُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَزَھَقَ ٱلْبَٰطِلُ إِنَّ ٱلْبَٰطِلَ کَانَ زَھُوقًا ('''الإسراء''': ٨١) [وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَھَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَھُوقًا (81)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات و باتڵ و پووچەڵ و شیرکیش نەماو پووچەڵ بووەوە، بەڕاستی پووچەڵ و باتڵ و شیرک ھەر لەناو چووەو نەماوە، لە فەتحی مەککەدا سێ سەدوو شەست بت لە ناو کەعبەی پیرۆزدا ھەبوو پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - یەک یەک دەیشکاندن و بەری ئەدانەوەو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> حەقیقەت ھاتووە، درۆش دەست پێدەکات و دووبارە نابێتەوە.<ref>قُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ ٱلْبَٰطِلُ وَمَا یُعِیدُ ('''سبأ''': ٤٩) [قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَمَا یُعِیدُ (49)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات کە ئیسلام و قورئان و تەوحیدە، وە باتڵ جارێکی تر دەست پێ ناکاتەوەو ناگەڕێتەوەو کۆتایی ھاتووە، پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - لە فەتحی مەککە چووە ناو کەعبەی پیرۆزو بتەکانی دەشکاندو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> لە کەعبەدا وێنە و پەیکەری بینی و فەرمانی شکاندنیان کرد. کاتێک کاتی نوێژ ھات پێغەمبەر محەممەد فەرمانی بە [[بیلالی حەبەشی]] دا کە بچتە سەرەوەی کەعبە بانگ بدا، بۆیە بیلال چووە سەرەوە و بانگی نوێژی کرد. لە دەرئەنجامەکانی فەتحی مەککە، گۆڕینی زۆرێک لە خەڵکەکەی بۆ [[ئیسلام|ئایینی ئیسلام]]، لەوانەش ئاغای قوڕەیش و کینانە ئەبو سوفیان کوڕی حەرب، و ھیند کچی عوتبەی ھاوسەری، ھەروەھا عیکریمە کوڕی دەبوو جەھل، سوھەیل کوڕی عەمر و سەفوان کوڕی ئومەیە و ئەبو قوحافە باوکی [[ئەبووبەکری سدیق|ئەبوبەکر سدیق]] و چەندانی تر. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{محەممەد٢}} {{تد|ئیسلام|محەممەد|مێژووی ئیسلام|مەککە|شەڕ|عەرەبستانی سعوودی}} [[پۆل:٦٣٠]] kfriq9qjgv3d1oygumevxeor1vq27nm 966973 966971 2022-08-02T14:01:56Z مامۆستا 39489 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict|conflict=فەتحی مەککە|date=٢٠ی ڕەمەزان ساڵی ٨ی کۆچی|place=[[مەککە]]|result=[[موسڵمان|موسڵمانەکان]] سەرکەوتن|combatant1={{flagicon image|Black flag.svg}} [[موسڵمان]]|combatant2={{flagicon image|Quraysh Flag.svg}} [[قوڕەیش]]|commander1=[[محەممەد]]{{ھن}}[[ئەبووبەکری سدیق]]{{ھن}}[[عومەر کوڕی خەتتاب|عومەر]]{{ھن}}[[عەلی کوڕی ئەبووتاڵیب|عەلی]]{{ھن}}[[خالیدی کوڕی وەلید]]{{ھن}}[[دەبوو عوبەیدە کوڕی جەڕاح|ئەبو عوبەیدە]]{{ھن}}[[زوبەیر کوڕی عەوام]]|commander2=ئەبو سوفیان{{ھن}}ئەبو قەحافە{{ھن}}ئیکریمەی کوڕی ئەبو جەھل{{ھن}}سوھەیل کوڕی عەمر{{ھن}}سەفوان کوڕی ئوومەیە|strength1=١٠٬٠٠٠|casualties1=٢<ref>{{cite book|last=Akram|first=Agha Ibrahim|date=10 August 2007|title=Khalid Bin Al-waleed: Sword of Allah: A Biographical Study of One of the Greatest Military Generals in History|url=https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n57/mode/2up/search/Marr-uz-Zahran|publisher=Maktabah Publications|page=57|isbn=978-0-9548665-2-5|author-link=Agha Ibrahim Akram}}</ref>|casualties2=١٢<ref name="Akram 2007, p. 61">[https://archive.org/stream/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah.pdf/KhalidBinAl-waleedSwordOfAllah#page/n61/mode/2up/search/column Akram 2007, p. 61].</ref>}} '''فەتحی مەککە''' (کە پێی دەوترێت ''فەتحی گەورە'') لەشکرکێشییەک کە لە بیستەمی [[ڕەمەزان|مانگی ڕەمەزاندا]] لە ساڵی ھەشتەمی [[ڕۆژژمێری کۆچی|کۆچیدا]] ڕوویدا (کە ھاوتایە لەگەڵ ١٠ی کانوونی دووەم ٦٣٠ی زایینی)، کە لەو ماوەیەدا موسڵمانان توانیان شاری [[مەککە]] داگیر بکەن و بیخەنە پاڵ دەوڵەتی ئیسلامی خۆیانەوە. ھۆکاری لەشکرکێشییەکە ئەوە بوو کە ھۆزی [[قوڕەیش]] ئەو ئاگربەستەیان پێشێل کرد کە لە نێوان ئەوان و موسڵماناندا بوو، بە یارمەتیدانی ھاوپەیمانەکانیان لە بەنی دوئەیل بن بەکر بن عەبد مەنات بن کینانەوە (بەتایبەت ھەندێکیان پێیان دەگوترا “بەنی نەفەتا”) لە ھەڵکوتانە سەریان ھۆزی خوزاعە کە ھاوپەیمانی [[موسڵمان|موسڵمانانن]] بۆیە پووچەڵکرایەوە، پەیمانەکەی لەگەڵ موسڵمانان ناوی [[سوڵحی حودەیبییە|پەیمانی ئاشتی حودەیبییە]] بوو. لە وەڵامدا [[محەممەد|پێغەمبەر محەممەد]] لەشکرێکی دە ھەزار چەکداری ئامادە کرد بۆ داگیرکردنی مەککە، سوپاکەش جووڵەی کرد تا دەگاتە مەککە، و بەبێ شەڕ بە ئاشتیانە چوونە ناوییەوە، تەنھا ئەوە نەبێت کە لەلایەن سەرکردەی موسڵمان [[خالید کوڕی وەلید|خالید کوڕی وەلیدەوە]] بوو، وەک چۆن ھەندێک لە پیاوە قوڕەیشەکان بە سەرۆکایەتی عیکریمە کوڕی [[ئەبوو جەهل|ئەبوو جەھل]] ھەوڵیان دەدا ڕووبەڕووی موسڵمانان ببنەوە، خالید شەڕی لەگەڵیان کردو دوازدە کەسیانی کوشت، ئەوانی دیکە ھەڵھاتن و دوو لە موسڵمانان شەھید بوون. و کاتێک پێغەمبەر ''محەممەد'' ھاتە مەککە و خەڵکەکە تێربوون، ھاتە [[کەعبە]] و [[تەواف]]ی کرد، و دەستی کرد بە چەقۆ لێدانی ئەو [[بتپەرستی|بتانەی]] کە لە دەوری بوون بە کەوانێک کە لەگەڵیدا بوو، و وتی: ''ڕاستی ھات و درۆش ھات لەناوچوو، چونکە درۆ لەناو دەچێت”.''<ref>وَقُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَزَھَقَ ٱلْبَٰطِلُ إِنَّ ٱلْبَٰطِلَ کَانَ زَھُوقًا ('''الإسراء''': ٨١) [وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَھَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَھُوقًا (81)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات و باتڵ و پووچەڵ و شیرکیش نەماو پووچەڵ بووەوە، بەڕاستی پووچەڵ و باتڵ و شیرک ھەر لەناو چووەو نەماوە، لە فەتحی مەککەدا سێ سەدوو شەست بت لە ناو کەعبەی پیرۆزدا ھەبوو پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - یەک یەک دەیشکاندن و بەری ئەدانەوەو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> حەقیقەت ھاتووە، درۆش دەست پێدەکات و دووبارە نابێتەوە.<ref>قُلْ جَآءَ ٱلْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ ٱلْبَٰطِلُ وَمَا یُعِیدُ ('''سبأ''': ٤٩) [قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَمَا یُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَمَا یُعِیدُ (49)] ئەی محمد - صلی اللە علیە وسلم - بڵێ: ئەوە حەق ھات کە ئیسلام و قورئان و تەوحیدە، وە باتڵ جارێکی تر دەست پێ ناکاتەوەو ناگەڕێتەوەو کۆتایی ھاتووە، پێغەمبەری خوا - صلی اللە علیە وسلم - لە فەتحی مەککە چووە ناو کەعبەی پیرۆزو بتەکانی دەشکاندو ئەم ئایەتەی دەخوێندەوە.</ref> لە کەعبەدا وێنە و پەیکەری بینی و فەرمانی بە شکاندنیان کرد. کاتێک کاتی نوێژ ھات پێغەمبەر محەممەد فەرمانی بە [[بیلالی حەبەشی]] دا کە بچتە سەرەوەی کەعبە بانگ بدا، بۆیە بیلال چووە سەرەوە و بانگی نوێژی کرد. لە دەرئەنجامەکانی فەتحی مەککە، گۆڕینی زۆرێک لە خەڵکەکەی بۆ [[ئیسلام|ئایینی ئیسلام]]، لەوانەش ئاغای قوڕەیش و کینانە ئەبو سوفیان کوڕی حەرب، و ھیند کچی عوتبەی ھاوسەری، ھەروەھا عیکریمە کوڕی ئەبوو جەھل، سوھەیل کوڕی عەمر و سەفوان کوڕی ئومەیە و ئەبوو قوحافە باوکی [[ئەبووبەکری سدیق|ئەبوبەکر سدیق]] و چەندانی تر. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{محەممەد٢}} {{تد|ئیسلام|محەممەد|مێژووی ئیسلام|مەککە|شەڕ|عەرەبستانی سعوودی}} [[پۆل:٦٣٠]] tuqv59d81lquegf87muo2a8ampjpk26 0 214864 967166 966407 2022-08-02T19:40:23Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Ofrenda de la Liga y la Champions-13-L.Millán (52109790215) (cropped).jpg|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٣|youthclubs1=دراپیاو-فۆجەرس|youthyears2=٢٠١٣–٢٠١٨|youthclubs2=ستەید ڕینس|years1=٢٠١٨–٢٠١٩|clubs1=ستەید ڕینس|caps1=١٣|goals1=٤|years2=٢٠١٩–٢٠٢١|clubs2=ستەید ڕینس|caps2=٧١|goals2=٢|years3=٢٠٢١-|clubs3=ڕیاڵ مەدرید|caps3=٢٦|goals3=٢|nationalyears1=٢٠١٩-|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسای خوار-٢١ ساڵ|nationalcaps1=١٣|nationalgoals1=٢|nationalyears2=٢٠٢٠-|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|nationalcaps2=٣|nationalgoals2=١|club-update=ئایاری ٢٠٢٢|ntupdate=حوزەیرانی ٢٠٢٢}} '''ئێدواردۆ سێلمی کاماڤینگا''' (لەدایکبووی ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٢)یاریزانێکی تۆپی پێی پیشەگەری [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسییە]] کە وەک [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] ناوەندی یاریگا یاری دەکات، لە ئەنگۆلا لەدایکبووە، بۆ یانەی [[لا لیگا]] [[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|ڕیاڵ مەدرید]]. و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا]] یاری دەکات. == ژیانی سەرەتایی == کاماڤینگا لە کەمپی پەنابەران لە کابیندا لە [[ئەنگۆلا]] لە ساڵی ٢٠٠٢ لە دایک و باوکی کۆنگۆی لەدایکبووە.<ref>{{Cite web|date=9 September 2020|title=Precocious Camavinga showing promise and progress|url=https://www.fifa.com/news/precocious-camavinga-showing-promise-and-progress|publisher=FIFA|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=VIDÉO. Football: Eduardo Camavinga, la pépite de Fougères qui vient de signer pro au Stade Rennais|url=https://actu.fr/bretagne/fougeres_35115/football-eduardo-camavinga-pepite-fougeres_20433586.html|website=actu.fr}}</ref> پێنج خوشک و برای ھەیە. خێزانەکەی کۆچیان کرد بۆ [[فەڕەنسا]] کاتێک تەمەنی دوو ساڵ بوو. ڕۆیشتن بۆ فۆگێرس، کە لەوێ گەورە بوو. بۆ ماوەیەک ڕاھێنانی جودۆی دەکرد، دواتر وازی لە [[جودۆ]] ھێنا بۆ ئەوەی بەتەنھا تەرکیز بخاتە سەر [[تۆپی پێ]]. لە ساڵی ٢٠١٣، خانووەکەی خانەوادەی کاماڤینگا سوتا و زۆربەی کەل و پەلەکانی خێزانەکەی لەناوچوون؛ ئێدواردۆ ئاماژە بەوە دەکات کە ئەمە سەرچاوەی ھاندەری بوو کە وای کرد کاروانی تۆپی پێ زیاتر گرنگی پێ بدات.<ref>{{Cite web|date=25 September 2019|title=Eduardo Camavinga is only 16 but his form for Rennes has top European scouts circling|url=https://www.espn.com/soccer/french-ligue-1/story/3950530/eduardo-camavinga-is-only-16-but-his-form-for-rennes-has-top-european-scouts-circling|access-date=4 April 2020|publisher=ESPN}}</ref> لە ٧ی [[تەممووز]]ی ٢٠٢٠، ئێدواردۆ بڕوانابەی بەکالۆریۆسی بەدەست ھێنا لە (کۆمەڵایەتی و ئابووری) بە بێ ئەوەی ئاماژەی پێ بدات.<ref>{{Cite web|title=Rennes: Eduardo Camavinga a eu son bac|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Rennes-eduardo-camavinga-a-eu-son-bac/1150514|access-date=29 August 2020|website=L'Équipe|language=fr}}</ref><ref>{{Cite web|title=Rennes: Eduardo Camavinga nouveau bachelier|url=https://sport.francetvinfo.fr/football/ligue-1/rennes-eduardo-camavinga-nouveau-bachelier|access-date=29 August 2020|website=Francetvsport|language=fr}}</ref> == کاروانی یانە == === ڕێنس === کاماڤینگا لە تەمەنی ١١ ساڵیدا بەشدار بوو لە سیستەمی لاوانی ستەید ڕێنس، یەکەمین گرێبەستی پیشەگەری خۆی لە ١٤ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٨ واژوو کرد، لە تەمەنی ١٦ ساڵ و مانگێکدا، کە بوو بە لاوترین یاریزانی پیشەگەر بۆ یانەکە.<ref>{{Cite web|date=14 December 2018|title=Premier contract Professionnel pour Eduardo Camavinga|url=https://www.staderennais.com/premier-contrat-professionnel-pour-eduardo-camavinga|access-date=4 April 2020|website=staderennais.com|publisher=Stade Rennais F.C.|language=fr}}</ref> یەکەم یاری پیشەگەری خۆی بۆ ڕێنس ئەنجامدا لە ٦ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠١٩ لە یارییەکدا لە خولی پلە یەکی [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]] کە ٣–٣ بەرامبەر بوون لە دژی ئەینجەرس، و بوو بە لاوترین یاریزان کە بۆ تیمی یەکەمی ڕێنس یاری بکات، لە تەمەنی ١٦ ساڵ و شەش مانگیدا.<ref>{{Cite web|date=6 April 2019|title=Angers SCO vs. Rennes – 6 April 2019|url=https://int.soccerway.com/matches/2019/04/06/france/ligue-1/angers-sporting-club-de-louest/stade-rennais-fc/2792517/|access-date=4 April 2020|publisher=Soccerway}}</ref><ref>{{Cite web|date=7 November 2019|title=Rennes Sensation Eduardo Camavinga Is a New Kind of 16-Year-Old Footballer|url=https://bleacherreport.com/articles/2861180-rennes-sensation-eduardo-camavinga-is-a-new-kind-of-16-year-old-footballer|access-date=4 April 2020|website=bleacherreport.com|publisher=Bleacher Report}}</ref> لە ١٨ی ئابی ٢٠١٩، کاماڤینگا ئەسیستێکی تۆمارکرد و بوو بە خەڵاتی باشترین یاریزانی یارییەکەی وەرگرت لە بردنەوەیان ٢–١ لە بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی پاریس سان جێرمان|پاریس سانجێرمان]].<ref>{{Cite web|date=19 August 2019|title=Eduardo Camavinga: Angola youngster reacts after helping Rennes stun PSG|url=https://www.goal.com/en-us/news/eduardo-camavinga-angola-youngster-reacts-after-helping/g7jidorlz4kk1vqi77uk9r801|access-date=18 August 2020|website=Goal (website)}}</ref> یەکەم گۆڵی بۆ ڕێنس تۆمارکرد لە بردنەوەی ١–٠ لە بەرامبەر [[ئۆڵمپیک لیۆن|لیۆن]] لە ١٥ی [[کانوونی یەکەم]]ی ٢٠١٩، لە خولەکی ٨٩ی یارییەکە.<ref>{{Cite web|date=15 December 2019|title=Rennes Beat Lyon|url=https://bleacherreport.com/game/olympique-lyonnais-vs-stade-rennais-fc-2019-12-14|website=Bleacher Report}}</ref> لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] لە وەرزی ٢٠٢٠–٢١، بەشداری چوار یاری ڕێنسی کرد لە دژی یانەکانی کراسنۆدار، [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] و [[یانەی سێڤیلیا|سیڤیلیا]].<ref>{{Cite web|date=25 April 2021|title=Eduardo Camavinga: You’ve heard the name, here’s why Europe’s top clubs want him|url=https://theathletic.com/2531232/2021/04/25/eduardo-camavinga-youve-heard-the-name-heres-why-europes-top-clubs-want-him/|website=The Athletic}}</ref> === ڕیاڵ مەدرید === لە ٣١ی ئابی ٢٠٢١، [[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|ڕیاڵ مەدرید]] ڕای گەیاند کە گرێبەستیان لەگەڵ کاماڤینگا واژوو کردووە تا ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٧ لە یانەی ڕێنسەوە.<ref>{{Cite web|title=Official Announcement: Camavinga|url=https://www.realmadrid.com/en/news/2021/08/31/official-announcement-camavinga|access-date=31 August 2021|publisher=Real Madrid}}</ref><ref>{{Cite web|title=Eduardo Camavinga: du Roazhon Park à Bernabéu !|url=https://www.staderennais.com/eduardo-camavinga-du-roazhon-park-bernabeu|access-date=31 August 2021|publisher=staderennais.com}}</ref> لە ١٢ی [[ئەیلوول]]ی ٢٠٢١ یەکەم یاری خۆی ئەنجامدا لە بەرامبەر [[سێڵتاڤیگۆ|سێلتا ڤیگۆ]] و ٥–٢ بردیانەوە، کە تێیدا گۆڵێکی تۆمارکرد دوای ئەوەی لە یارییەکەدا بە یەدەگ بەشدار بوو. دوای سێ ڕۆژ، لە ١٥ی ئەیلوولی ٢٠٢١، یەکەمین یاری خۆی لە خولی یانە پاڵەوانەکان بۆ ڕیال مەدرید ئەنجامدا، لە جێگەی [[لوکا مۆدریچ|لوکا مۆدریک]] لە خولەکی ٨٠ ھاتە یاریگا و ئەسیستی بۆ ڕۆدریگۆ کرد بۆ گۆڵی بردنەوە بەرامبەر [[ئینتەر میلان]].<ref>{{Cite web|title=Real Madrid: Eduardo Camavinga’s assist for the winner against Inter shows wisdom beyond his years|url=https://therealchamps.com/2021/09/16/real-madrid-eduardo-camavinga-assist-inter/|access-date=16 September 2021|website=therealchamps.com|publisher=therealchamps.com}}</ref> کاماڤینگا لە خولەکی ٨٥ی [[یاریی کۆتاییی خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپای ٢٠٢٢|یاری کۆتایی]] خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا بەشداری کرد لە ساڵی ٢٠٢٢ دا و یارمەتی ڕیال مەدرید دا بۆ بردنەوەی ١–٠ لە بەرامبەر یانەی [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] بۆ بەدەستھێنانی نازناوی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا ٢٠٢١–٢٢.<ref>{{Cite web|title=Camavinga Won Champions League in his first season|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/united-arab-emirates-ae/dubai/|url-status=live}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == لە ٥ی [[تشرینی دووەم]]ی ٢٠١٩، کاماڤینگا ڕەگەزنامەی [[فەڕەنسی]] وەرگرت.<ref>{{Cite web|date=5 November 2019|title=Rennes: Eduardo Camavinga a été naturalisé is Ecuadorian français|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Rennes-eduardo-camavinga-a-ete-naturalise-francais/1076897|access-date=5 November 2019|website=[[L'Équipe]]|language=fr}}</ref> دوای شەش ڕۆژ، دەستنیشان کرا بۆ نوێنەرایەتی پێکھاتەی خوار ٢١ ی فەڕەنسا بۆ یارییەکانی دژی [[جۆرجیا]] و [[سویسرا]]، دوای ئەوەی ماتیۆ گویندۆزی بانگھێشت کرا بۆ پێکھاتەی یەکەم.<ref>{{Cite web|date=11 November 2019|title=Eduardo Camavinga (Rennes) officiellement convoqué en équipe de France Espoirs|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Eduardo-camavinga-rennes-officiellement-convoque-en-equipe-de-france-espoirs/1079298|access-date=11 November 2019|website=[[L'Équipe]]|language=fr}}</ref> لە ٢٧ی [[ئاب]]ی ٢٠٢٠، کاماڤینگا بانگکرا بۆ یاریکردن بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|ھەڵبژاردەی یەکەمی فەڕەنسا]] دوای ئەوەی [[پۆل پۆگبا|پۆڵ پۆگبا]] بەھۆی ھەبوونی [[نەخۆشیی ڤایرۆسی کۆرۆنای ٢٠١٩|کۆڤید-١٩]] دوورخرایەوە. بەو بانگھێشتە بوو بە لاوترین یاریزان کە بانگکرابێت بۆ ھەڵبژاردەی یەکەمی فەڕەنسا لەدوای ڕێن جێرارد لە ساڵی ١٩٣٢ەوە، کە تەنھا ١٧ ساڵ و نۆ مانگ و ١٧ ڕۆژ بوو.<ref>{{Cite web|date=27 August 2020|title=Eduardo Camavinga devient le plus jeune joueur appelé en équipe de France depuis l'après-guerre...|url=https://www.francefootball.fr/news/Eduardo-camavinga-devient-le-plus-jeune-joueur-appele-en-equipe-de-france-depuis-l-apres-guerre/1165253|access-date=28 August 2020|website=[[France Football]]|language=fr}}</ref> لە ٨ی ئەیلوول، یەکەم یاری ئەنجامدا لە بردنەوەی ٤–٢ بەرامبەر [[کرواتیا|کڕواتیا]] لە جامی نەتەوەکانی ئەورووپا، لە جێگەی نگۆلۆ کانتێ ھاتە یاریگاوە لە ماوەی نیوەی دووەمی یارییەکە.<ref>{{Cite news|title=France 4–2 Croatia|language=en-GB|work=BBC Sport|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54002970|access-date=8 September 2020}}</ref> بە ئەنجامدانی ئەم یارییە بوو بە لاوترین یاریزان کە بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|ھەڵبژاردەی فەڕەنسا]] یاری بکات لەدوای مۆریس گاسێگەر لە ساڵی ١٩١٤ لە تەمەنی ١٧ ساڵ و نۆ مانگ و ٢٩ ڕۆژ.<ref>{{Cite news|title=Eduardo Camavinga plus jeune international français depuis 1945|language=fr|work=[[L'Équipe]]|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Eduardo-camavinga-plus-jeune-international-francais-depuis-1945/1169600|access-date=9 September 2020}}</ref> لە ٧ی [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠٢٠، کاماڤینگا یەکەم یاری خۆی بۆ [[فەڕەنسا]] ئەنجامدا لە بردنەوەی ٧–١ بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوکراینا|ئوکراینا]] کە یەکەم گۆڵی خۆی لە کاروانی نێودەوڵەتی تۆمارکرد بە لێدانی دەبڵ کیک. ئەمە وای لێکرد لاوترین یاریزان بێت کە گۆڵ تۆمار بکات بۆ فەڕەنسا لەدوای مۆریس گاسێگەر لە ساڵی ١٩١٤.<ref>{{Cite news|title=Eduardo Camavinga plus jeune buteur des Bleus depuis 1914|language=fr|work=[[L'Équipe]]|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Eduardo-camavinga-plus-jeune-buteur-des-bleus-depuis-1914/1181112|access-date=8 October 2020}}</ref> لە ٢٥ی [[حوزەیران]]ی ٢٠٢١، کاماڤینگا بانگھێشتکرا بۆ [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|تیمی]] ١٨ کەسی سیڵڤین ڕیپۆڵ بۆ فەڕەنسا لە [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠٢٠|ئۆڵۆمپیادی ھاوینی]] ٢٠٢١.<ref>{{Cite news|date=25 June 2021|title=THE LIST FOR THE TOKYO GAMES|language=fr|work=[[French Football Federation]]|url=https://www.fff.fr/article/3089-la-liste-pour-les-jeux-de-tokyo.html}}</ref> بەڵام یانەکەی لەوکاتەدا یانەی ڕێنس ڕەتی کردەوە کە ڕێگەی پێبدات، ھەر بۆیە دوورخرایەوە.<ref>{{Cite news|last=De Cosemo|first=Harry|title=Tokyo 2020: Olympic men's football players to watch|url=https://www.bbc.com/sport/olympics/57833180|access-date=22 July 2021|work=BBC Sport|date=21 July 2021}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٢٨ ئایاری ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|eduardo-camavinga/570734}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |ئەورووپا ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- |ڕێنس B |٢٠١٨–١٩ |پاڵەوانێتی نیشتیمانی ٣ |١٣ |٤ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٣ |٤ |- | rowspan="5" |ڕێنس |٢٠١٨–١٩ |لیگ ١ |٧ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٧ |٠ |- |٢٠١٩–٢٠ |لیگ ١ |٢٥ |١ |٥ |٠ |١ |٠ |٤ |٠ |١ |٠ |٣٦ |١ |- |٢٠٢٠–٢١ |لیگ ١ |٣٥ |١ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٤ |٠ | colspan="2" | - |٣٩ |١ |- |٢٠٢١–٢٢ |لیگ ١ |٤ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٢ |٠ | colspan="2" | - |٦ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٧١ !٢ !٥ !٠ !١ !٠ !١٠ !٠ !١ !٠ !٨٨ !٢ |- |[[یانەی تۆپی پێی ڕیال مەدرید|ڕیاڵ مەدرید]] |٢٠٢١–٢٢ |[[لا لیگا]] |٢٦ |٢ |٣ |٠ | colspan="2" | - |١٠ |٠ |١ |٠ |٤٠ |٢ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١١٠ !٨ !٨ !٠ !١ !٠ !٢٠ !٠ !٢ !٠ !١٤١ !٨ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] |٢٠٢٠ |٣ |١ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٣ !١ |} : == ڕێزلێنان == '''مەدرید''' * [[لا لیگا]]: ٢٠٢١–٢٢<ref>{{Cite web|last=Westwood|first=James|date=30 April 2022|title=Real Madrid clinch 35th La Liga title with four games to spare after victory over Espanyol|url=https://www.goal.com/en-us/news/real-madrid-35th-la-liga-title/bltb8dfbd27f32f5feb|access-date=30 April 2022|website=Goal.com}}</ref> * [[جامی سووپەری ئیسپانیا|جامی سوپەری ئیسپانیا]]: ٢٠٢١–٢٢<ref>{{Cite web|title=Acta del Partido celebrado el 16 de enero de 2022, en Prince Bandar Ibn Abd Al Aziz, Riad, 13233, Arabia Saudí|trans-title=Minutes of the Match held on 16 January 2022, in Prince Bandar Ibn Abd Al Aziz, 13233, Saudi Arabia|url=http://actas.rfef.es/actas/RFEF_CmpActa1?cod_primaria=1000144&CodActa=70342|access-date=5 March 2022|publisher=Royal Spanish Football Federation|language=es}}</ref> * [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]]: ٢٠٢١–٢٢<ref>{{Cite news|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0275-15415a62aaf0-36d3e17d7404-1000/|title=Champions League final: Vinícius Júnior scores only goal as Real Madrid deny Liverpool again|work=UEFA.com|publisher=Union of European Football Associations|date=28 May 2022|access-date=28 May 2022}}</ref> '''تاکەکەسی''' * باشترین یاریزانی مانگی خولی فەڕەنسی UNFP: ئاب ٢٠١٩<ref>{{Cite web|date=16 September 2019|title=EDUARDO CAMAVINGA, JOUEUR DU MOIS D'AOÛT DE LA LIGUE 1 CONFORAMA !|url=https://www.unfp.org/2019/09/eduardo-camavinga-joueur-du-mois-daout-de-la-ligue-1-conforama/|access-date=16 September 2019|publisher=UNFP|language=fr}}</ref> * پێکھاتەی لاوانی (خوار ٢٠ ساڵ)ی جیھانی: ٢٠٢٠، ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=IFFHS|url=https://www.iffhs.com/posts/1036&ved=2ahUKEwjYi-TBkNb0AhUIUWwGHecyBNkQFnoECAQQAQ&usg=AOvVaw1KsuRLOkdvcpMgQgM2DzGA|website=www.iffhs.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=9 December 2021|title=IFFHS MEN'S YOUTH (U20) WORLD TEAM OF THE YEAR 2021|url=https://www.iffhs.com/posts/1514|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211209090816/https://www.iffhs.com/posts/1514|archive-date=9 December 2021|access-date=10 December 2021|website=iffhs.com|publisher=[[International Federation of Football History & Statistics]]}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ|فەڕەنسا}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی فەڕەنسی]] [[پۆل:یاریزانانی لا لیگا]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی ڕیال مەدرید]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی فەڕەنسی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٢]] [[پۆل:CS1 Spanish-language sources (es)]] 1ifxt2uy9aet4zwf1kr27iz22f7z1c7 0 214865 967427 966385 2022-08-03T11:35:22Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|youthyears1=٢٠١٢–٢٠١٦|youthclubs1=ڤیلێرس لا بێل|youthyears2=٢٠١٦–٢٠١٧|youthclubs2=پاریس ئێف سی|youthyears3=٢٠١٧–٢٠١٩|youthclubs3=جیونێس ئاوبەرڤیلێس|youthyears4=٢٠١٩–٢٠٢٠|youthclubs4=مۆنترۆگ|youthyears5=٢٠٢٠–٢٠٢٢|youthclubs5=ستەید ڕێنس|years1=٢٠٢١–٢٠٢٢|clubs1=ستەید ڕێنس|caps1=٦|goals1=٦|years2=٢٠٢١–٢٠٢٢|clubs2=ستەید ڕێنس|caps2=٧|goals2=٠|years3=٢٠٢٢-|clubs3=بایەرن میونشن|caps3=٠|goals3=٠|nationalyears1=٢٠٢٢|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا خوار ١٧-ساڵان|nationalcaps1=٩|nationalgoals1=٥|nationalyears2=٢٠٢١-|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا خوار ١٨-ساڵان|nationalcaps2=٦|nationalgoals2=٥|medaltemplates={{Medal|Sport|Men's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{fb|FRA}}}} {{Medal|Comp|[[UEFA European Under-17 Championship]]}} {{Medal|Winner|[[2022 UEFA European Under-17 Championship|2022 Israel]]|}}|club-update=تەممووزی ٢٠٢٢|ntupdate=حوزەیرانی ٢٠٢٢}} ماتیس تێل (لەدایکبووی ٢٧ی نیسانی ٢٠٠٥) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] تۆپی پێی پیشەگەری فەڕەنسییە کە یاری دەکات [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|وەک ھێرشبەر]] بۆ یانەی ئەڵمانی بۆندسلیگا [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]].<ref name="soccerway">{{Soccerway|663511}}</ref> == پیشەی یانە == یاریزانی پێشووی ئەکادیمیای لاوانی پاریس ئێف سی بوو، تێل لە ساڵی ٢٠٢٠ چووە یانەی ڕێنس. یەکەم یاری پیشەگەری خۆی لە ١٥ی [[ئاب]]ی ٢٠٢١ ئەنجامدا لە یارییەکی خولدا کە ١–١ بەرامبەر بوون لە بەرامبەر برێست<ref>{{Cite web|title=Brest vs. Rennes - 15 August 2021|url=https://int.soccerway.com/matches/2021/08/15/france/ligue-1/stade-brestois-29/stade-rennais-fc/3525913/|access-date=15 August 2021}}</ref> یەکەم یاری لە تەمەنی ١٦ ساڵ و ١١٠ ڕۆژدا بوو بە لاوترین یاریزان کە لە یارییەکی فەرمی بۆ ڕێنس دەرکەوتبێت، ڕیکۆردی پێشووی شکاند کە پێشتر لەلایەن [[ئێدواردۆ کاماڤینگا]] بەدەست ھاتبوو.<ref>{{Cite web|date=15 August 2021|title=Mathys Tel, entré à Brest, bat le record de précocité d'Eduardo Camavinga avec le Stade Rennais|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Mathys-tel-entre-a-brest-bat-le-record-de-precocite-d-eduardo-camavinga-avec-le-stade-rennais/1278525|access-date=15 August 2021}}</ref> لە ٢٦ی [[تەممووز]]ی ٢٠٢٢، تێل گرێبەستێکی واژوو کرد لەگەڵ یانەی ئەڵمانی [[بۆندسلیگا]] [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن موینشن]] بۆ ماوەی پێنج ساڵ.<ref>{{Cite web|date=26 July 2022|title=FC Bayern sign Mathys Tel|url=https://fcbayern.com/en/news/2022/07/fc-bayern-sign-mathys-tel-from-rennes|access-date=26 July 2022|website=fcbayern.com}}</ref> تێچووی گواستنەوەکە کە درا بە ڕێنس ٢٨٫٥ ملیۆن یۆرۆ بوو، لەگەڵ بۆنسەکان.<ref>{{Cite web|title=Bayern Paid 28.5 million euro to sign the youngster Mathys Tel|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/qatar-qa/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref><ref>{{Cite web|title=🚨 Rennes: Mathys Tel s’engage au Bayern Munich! (officiel)|url=https://www.onzemondial.com/ligue-1/2020-2021/rennes-mathys-tel-s-engage-au-bayern-munich-officiel-788650?view=amp|access-date=2022-07-26|website=www.onzemondial.com}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == تێل لە ئێستادا لە ئاستی لاوانی فەڕەنسا یاری دەکات.<ref>{{Cite web|date=11 January 2021|title=FFF/Les 29 joueurs convoqués en équipe de France U17 avec Mathys TEL vainqueur du Paname Best Player Génération 2005|url=https://www.panamefoot.fr/fff-les-29-joueurs-convoques-en-equipe-de-france-u17-avec-mathys-tel-vainqueur-du-paname-best-player-generation-2005/|access-date=15 August 2021}}</ref> == ژیانی کەسی == تێل بە ڕەچەڵەک گاوادۆپایە. لە خاکی فەڕەنسادا لە دایک بووە<ref>{{Cite web|title=Football: Mathys Tel, le joyau antillais au Bayern Munich|url=https://la1ere.francetvinfo.fr/football-mathys-tel-le-joyau-antillais-au-bayern-munich-1306948.html|website=Outre-mer la 1ère}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جام ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- |ڕێنس B |٢٠٢١ |پاڵەوانێتی نیشتیمانی ٣ |٦ |٦ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٦ |٦ |- |ڕێنس |٢٠٢١ |لیگ ١ |٧ |٠ |١ |٠ |٢ |٠ | colspan="2" | - |١٠ |٠ |- |[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن موینشن]] |٢٠٢٢–٢٣ |[[بۆندسلیگا]] |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٣ !٦ !١ !٠ !٢ !٠ !٠ !٠ !١٦ !٦ |} == خەڵاتەکان == '''فەڕەنسای خوار ١٧ ساڵان''' * پاڵەوانێتی ئەورووپا بۆ خوار ١٧ ساڵان: ٢٠٢٢<ref>{{Cite web|date=1 June 2022|title=Final: France 2–1 Netherlands: Line-ups|url=https://www.uefa.com/under17/match/2034783--france-vs-netherlands/|access-date=2 June 2022|website=UEFA.com|publisher=Union of European Football Associations}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی فەڕەنسی]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی فەڕەنسی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٥]] dva6meai89z0uwubesb9kf7v7ehr37u 3 214883 967264 966754 2022-08-02T21:40:50Z Sakura emad 42467 /* وتاری گوندێ شه‌تونس */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] ‏٠١:٤٦، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ==وتاری [[گوندێ شه‌تونس]]== سڵاو، سپاس بۆ نووسینی وتاری [[گوندێ شه‌تونس]]. من زانیاریم لەسەر ئەم گوندە نیە. تکایە ئەگەر سەرچاوەت لایە بفەرموو با زیادی بکەین ئەگەرنا مەجبوورین وتارەکە بسڕینەوە. ئەم دێیە دەکەوێتە چ ناحیەیەک؟ [https://web.archive.org/web/20170314064035/http://krso.net/files/articles/130814110413.pdf ئەم لیستە] ناوی ھەموو گوندەکانی ئامێدیی تێدایە بەڵام من شەتوونسم بۆ نەدۆزرایەوە تێیدا. ئەگەر دۆزیتەوە من ئاگادار بکەرەوە با وتارەکە چاک بکەم. سپاس [[بەکارھێنەر:Pirehelokan|پیرەھەڵۆ]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Pirehelokan|وتووێژ]]) ‏٢١:٤١، ١ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Pirehelokan|Pirehelokan]] تاگی پێشنیاری سڕینەوەم لە وتارەکە داوە، تکایە داوا دەکەم لە پێنجی مانگ وتارەکە بسڕنەوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٤٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) horfy6rjtxympty5jwumwqp69whv9ne 0 214884 967262 966378 2022-08-02T21:39:29Z Sakura emad 42467 تاگی پێشنیاری سڕینەوە wikitext text/x-wiki {{پێشنیاری سڕینەوە/ڕێکەوتکراو |ھۆ = بێسەرچاوە و کێشەی بایەخداری |کات = 20220802213922 |بکەر = Sakura emad |یارمەتی = }} {{بێسەرچاوە}} شه‌تونس يه‌كێكه‌ له‌ گونده‌كانى عه‌شيره‌تى دۆسكى ژوورى، سه‌ر به‌ قه‌زاى ئامێدى، كه‌ ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر هێڵى سنۆرى نێوان باشوور و باكوورى كوردستان. 1gw54g0mqqmrbp82ctcqunpr5lge8ab 0 214892 967147 966476 2022-08-02T19:26:53Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography|name=ئاندرێس کریستینسن|image=Andreas Christensen 2019.jpg|caption=کریستینسن لەگەڵ چێڵسی ٢٠١٩|birth_date={{birth date and age|1996|4|10|df=y}}<ref>{{Hugman|26944|access-date=26 August 2018}}</ref>|birth_place=دانیمارک|height=1.87 m<ref>{{cite web |url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/players/4495/andreas-christensen |title=Andreas Christensen |publisher=FC Barcelona |access-date=12 July 2022}}</ref>|position=بەرگریکار|currentclub=بەرشەلۆنە|clubnumber=|youthyears1=٢٠٠٠–٢٠٠٤|youthclubs1=سکۆڵد بیرکەرد|youthyears2=٢٠٠٤–٢٠١٢|youthclubs2=بۆرندبای|youthyears3=٢٠١٢–٢٠١٥|youthclubs3=چێڵسی|years1=٢٠١٤–٢٠٢٢|clubs1=چێڵسی|caps1=٩٣|goals1=٠|years2=٢٠١٥–٢٠١٧|clubs2=بۆروسیا میونشنگلادباخ (خواستن)|caps2=٦٢|goals2=٥|years3=٢٠٢٢-|clubs3=بەرشەلۆنە|caps3=٠|goals3=٠|nationalyears1=٢٠١١–٢٠١٢|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی خوار ١٦-ساڵانی دانیمارک|nationalcaps1=٢|nationalgoals1=٠|nationalyears2=٢٠١١–٢٠١٢|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی خوار ١٧-ساڵانی دانیمارک|nationalcaps2=١٨|nationalgoals2=٥|nationalyears3=٢٠١٣|nationalteam3=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی خوار ١٩-ساڵانی دانیمارک|nationalcaps3=٢|nationalgoals3=٠|nationalyears4=٢٠١٣–٢٠١٥|nationalteam4=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی خوار ٢١-ساڵانی دانیمارک|nationalcaps4=٢١|nationalgoals4=١|nationalyears5=٢٠١٥-|nationalteam5=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی دانیمارک|nationalcaps5=٥٦|nationalgoals5=٢|club-update=ئایاری ٢٠٢٢|nationalteam-update=حوزەیرانی ٢٠٢٢}} '''ئاندرێس بۆدکەر کریستینسن''' (لەدایکبووی ١٠ی نیسانی ١٩٩٦) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] پیشەگەری تۆپی پێیە کە یاری دەکات وەک [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|بەریگریکاری ناوەند]] بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی دانمارک|ھەڵبژاردەی تۆپی پێی دانیمارک]]. کریستێنسن دەستی بە کاروانی وەرزشی کرد کرد لە سکۆڵد بیرکەرد و دواتر چووە بۆ برۆندبای. لە تەمەنی ١٥ ساڵیدا و لە [[شوبات]]ی ٢٠١٢ چووە یانەی ئینگلیزی [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] و لە [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠١٤ یەکەمین یاری پیشەگەری خۆی بۆ یانەکە ئەنجامدا. لە ماوەی ساڵی ٢٠١٥ تا ٢٠١٧، بە خواستن چووە یانەی [[بۆندسلیگا]] یانەی [[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا مۆنشنگلادباخ،]] کە لەوێ بەشداری ٨٢ یاری کرد و ٧ گۆڵی تۆمارکرد. کریستینسن یەکەمین یاری نێودەوڵەتیی خۆی بۆ دانیمارک ئەنجامدا لە [[حوزەیران]]ی ٢٠١٥ و بەشێک بوو لە پێکھاتەی وڵاتەکەی لە [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|جامی جیھانی فیفا ٢٠١٨]] و [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆ ٢٠٢٠]]. == کاروانی یانە == === چێڵسی === ==== کاروانی سەرەتایی ==== [[پەڕگە:Andreas_Christensen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Andreas_Christensen.jpg/170px-Andreas_Christensen.jpg|وێنۆک|کریستێنسن لە کاتی یاریکردن بۆ [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] لە ٢٠١٣]] کریستێنسن لە لیلەرۆد لە شارەوانی ئەلێرۆد لەدایکبووە.<ref>{{Cite web|last=Heneage|first=Kristan|date=21 April 2016|title=Andreas Christensen: Chelsea's thriving loanee who's attracting Bayern and Barça|url=https://www.fourfourtwo.com/features/andreas-christensen-chelseas-thriving-loanee-whos-attracting-bayern-and-barca|access-date=26 August 2018|website=FourFourTwo}}</ref> کوڕی گۆڵپارێزە پێشووی برۆندبای ستێن کریستێنسن بوو، دەستی بە کاروانی پیشەگەری کرد لەگەڵ سکۆلد بیرکەرۆد و دواتر چووە یانەی برۆندبای ھاوشێوەی باوکی. ھەشت ساڵی لەوێ بەسەر برد و سەرنجی یانە گەورەکانی ئەورووپای ڕاکێشا، وەک یانەکانی [[یانەی تۆپی پێی ئارسناڵ|ئەرسیناڵ،]] [[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی،]] [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچێستەر سیتی]] و [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایرن میونشن]]. لە ٧ی شوباتی ٢٠١٢، کریستینسن گرێبەستی لەگەڵ چێڵسی واژوو کرد بە گواستنەوەیەکی خۆڕایی، نزیک لە کۆتایی ھاتنی ماوەی کارکردنی ئاندرێ ڤێلاس-بواس وەک ڕاھێنەری یانەکە. دوای ئەوەی چووە یانەکی [[لەندەن|لەندەن،]] کریستینس وتی: «من چێڵسیم ھەڵبژاردووە چونکە ئەوان بەو جۆرە یاری تۆپی پێ دەکەن کە من ئارەزووی دەکەم.».<ref>{{Cite news|url=http://www.goal.com/en-gb/news/2896/premier-league/2012/02/07/2892141/chelsea-complete-signing-of-15-year-old-brondby-defender-andreas-|title=Chelsea complete signing of 15-year-old Brondby defender Andreas Christensen on a free transfer|date=7 February 2012|work=Goal.com|access-date=7 February 2012}}</ref> کریستینسن بۆ یەکەم جار لە پێکھاتەی یەکەمی چێڵسی ھەڵبژێردرا بۆ کۆتا یاری وەرزی ٢٠١٢–١٣ لە ١٩ی [[ئایار]]ی ٢٠١٣، بەڵام بەشداری یارییەکەی نەکرد و وەک یەدەگ مایەوە، کە یارییەکە کۆتایی ھات بە بردنەوەی ٢–١ لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر [[ئێڤەرتۆن]] لە کۆتا یاریی [[ڕافاییل بینیتێز|ڕافایل بینیتێز]] وەک ڕاھێنەر.<ref>{{Cite news|last=Phillips|first=Owen|title=Chelsea 2–1 Everton|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/22499152|access-date=28 October 2014|work=BBC Sport|date=15 May 2013}}</ref> لە گەشتی پێش دەسپێکردنی وەرزی ٢٠١٣–١٤ بۆ [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] پێش وەرزی ١٤، بەشێک بوو لە پێکھاتەی یەکەم و دواتر گرێبەستی پیشەگەری واژوو کرد.<ref name="chelsea">{{Cite web|date=7 February 2012|title=Christensen Chelsea Profile|url=http://www.chelseafc.com/teams/first-team/andreas-christensen.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140815081559/http://www.chelseafc.com/teams/first-team/andreas-christensen.html|archive-date=15 August 2014|access-date=7 February 2012|publisher=Chelsea F.C.}}</ref> ==== وەرزی ٢٠١٤–١٥ ==== لە ٢٨ی [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠١٤ یەکەمین یاری پیشەگەری خۆی بۆ چێڵسی ئەنجامدا، کە ٩٠ خولەکی تەواو یاریکرد لە باڵی ڕاستی بەرگریدا کاتێک چێڵسی ٢–١ یارییەکەی بردەوە بەرامبەر شروسبێری تاون لە قۆناغی چوارەمی جامی لیگ.<ref>{{Cite news|last=Chowdhury|first=Saj|title=Shrewsbury 1–2 Chelsea|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/29699744|access-date=28 October 2014|work=BBC Sport|date=28 October 2014}}</ref> کریستینسن تا ٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ یاری بۆ چێڵسی نەکردەوە، کاتێک لە ھەمان پێگەی یاری کرد لە قۆناغی چوارەمی جامی ئێف ئەی و لە یاریگای خۆیان دۆڕان ٤–٢ بە یانەی لیگ وەنی ئینگلیزی برادفۆرد سیتی.<ref>{{Cite news|last=Emons|first=Michael|title=Chelsea 2–4 Bradford|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30860394|access-date=24 January 2015|work=BBC Sport|date=24 January 2015}}</ref> ھەرچەندە کریستینسن لە ھیچ یارییەکی تری وەرزەکەدا بەشدار نەبوو، چێڵسی جامی لیگی بردەوە بە بردنەوەی ٢–٠ بەسەر یانەی ڕکابەری [[یانەی تۆپی پێی تۆتنھام ھۆتسپێر|تۆتنھام ھۆتسپێر]] لە یاری کۆتایی. کاتێک پرسیاری لێکرا کێ باشترین یاریزانی یارییەکە بوو لە یاریی کۆتایی، ڕاھێنەر [[خۆزێ مۆرینیۆ|جۆسێ مۆرینیۆ]] وتی، «باشترین یاریزانی یارییەکە ئاندرێس کریستینسن بوو کە بە باشی یاری کرد بەرامبەر شروسبێری. ئێرە تەنیا جۆن تێری نییە (باشترین یاریزانی یارییەکە بوو لە یاری کۆتایی) چونکە ئێمە تیمێکین. شانازی بە پێکھاتەکەم دەکەم».<ref>{{Cite news|title=Matic's kit, phone calls, but no party: Chelsea's cup celebrations|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/31687889|access-date=2 March 2015|work=BBC Sport|date=1 March 2015}}</ref> لە ١٣ی نیسانی ٢٠١٥، کریستینسن یاری بۆ چێڵسی خوار ١٩ ساڵان کرد لە یاری کۆتایی خولی لاوانی ئەورووپا ٢٠١٤–١٥ بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی شاختار دۆنێتسک|شاختار دۆنێتسک]] لە سویسرا و ھەرچەندە گۆڵێکی لە خۆیان تۆمارکرد و ئەنجامەکە یەکسان بۆوە کە چێڵسی گۆڵی یەکەمی تۆمار کردبوو نیوەی یەکەمدا، چێڵسی ھێشتا بە بردنەوەی ٣–٢ یارییەکەی کۆتایی پێھێنا.<ref>{{Cite web|date=13 April 2015|title=Brown inspires Chelsea to Youth League glory|url=http://www.uefa.com/uefayouthleague/season=2015/matches/round=2000561/match=2016409/postmatch/report/index.html#brown+inspires+chelsea+youth+league+glory}}</ref> لە ٢٤ی ئایاردا یەکەمین یاری خۆی لە یانەی [[پریمەرلیگ]] ئەنجامدا بەرامبەر ساندەرلاند، کە لە جێگەی جۆن ئۆبی مایکڵ ھاتە یاریگاوە کە ١٢ خولەکی یارییەکە مابوو لە بردنەوەی ٣–١ لە یاریگای خۆیاندا.<ref>{{Cite news|last=Winton|first=Richard|title=Chelsea 3–1 Sunderland|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/32770811|access-date=24 May 2015|work=BBC Sport|date=24 May 2015}}</ref> ھەرچەندە کریستینسن تەنھا یەک یاری لە خولدا ئەنجامدا لە تەواوی وەرزەکەدا، بەڵام مۆرینیۆ ڕای گەیاند کە مەدالیایەکی دیکەی لە یانەکەی بۆ وەردەگرێت بۆ بەشدارییەکانی لەو وەرزەدا.<ref>{{Cite web|date=15 May 2015|title=Every Chelsea player to get a Premier League medal says Jose Mourinho|url=http://www.espn.co.uk/football/chelsea/story/2450893/jose-mourinho-every-chelsea-player-to-get-prem-medal|access-date=26 August 2018|publisher=ESPN}}</ref> ==== خواستن بۆ بۆروسیا موینشنگلادباخ ==== لە ١٠ی تەممووزی ٢٠١٥، کریستێنسن چووە [[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا میونشنگلادباخ]] بە بە خواستن بۆ ماوەی دوو ساڵ لە چێڵسی.<ref>{{Cite web|date=10 July 2015|title=German loan for Christensen|url=https://www.chelseafc.com/news/latest-news/2015/07/german-loan-for-christensen.html|publisher=Chelsea F.C.}}</ref><ref>{{Cite web|date=10 July 2015|title=Borussia bring in Chelsea's Andreas Christensen on loan|url=http://www.borussia.de/english/season/news/borussia-news/news-detailansicht.html?tx_ttnews%5Btt_news%5D=14343&cHash=fdce92ddca7a52a6d25fe4c765c9add5|access-date=10 July 2015|publisher=Borussia Mönchengladbach}}</ref> لە ١٠ی ئابی یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا بەرامبەر پاوڵی لە قۆناغی یەکەمی جامی ئەڵمانیا، لە یارییەکەدا ٤–١ بردیانەوە.<ref>{{Citation|title=St. Pauli vs. Borussia M'gladbach 1–4|date=10 August 2015|url=https://int.soccerway.com/matches/2015/08/10/germany/dfb-pokal/fc-st-pauli-von-1910-ev/borussia-monchengladbach/2038932/|periodical=Soccerway}}</ref> پێنج ڕۆژ دواتر، کریستینسن یەکەمین یاری خۆی لە [[بۆندسلیگا]] ئەنجامدا لە بەرامبەر [[بۆروسیا دۆرتموند|بۆروسیای دۆرتمۆند]] و ٤–٠ دۆڕان<ref>{{Citation|title=Borussia Dortmund vs. Borussia M'gladbach 4–0|date=15 August 2015|url=https://int.soccerway.com/matches/2015/08/15/germany/bundesliga/bv-borussia-09-dortmund/borussia-monchengladbach/2054192/|periodical=Soccerway}}</ref> یەکەم گۆڵی پیشەگەری خۆی تۆمارکرد لە ٥ی شوباتی ٢٠١٦، کە تۆمارکردنی دوو گۆڵ بوو لە بردنەوەی ٥–١ لە بەرامبەر ڤێردەر بریمەن لە بۆروسیا-پارک.<ref>{{Cite news|title=Mönchengladbach delight at dismantling Bremen|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/blmd20n-borussia-moenchengladbach-5-1-sv-werder-bremen-post-match-reaction.jsp|access-date=29 December 2017|publisher=Bundesliga|date=5 February 2016}}</ref> دوای وەرزێکی دەستپێکی نایاب، کریستینسن ھەڵبژێردرا بە باشترین یاریزانی وەرزی پێکھاتەکەی، کە پێش گرانت شاکا کەوت کە ھاوکات کاپتنی تیمەکە بوو.<ref>{{Cite news|url=http://metro.co.uk/2016/06/13/chelsea-prodigy-andreas-christensen-wins-borussia-monchegladbach-player-of-the-year-ahead-of-arsenals-granit-xhaka-5942365/|title=Chelsea prodigy Andreas Christensen wins Borussia Monchegladbach player of the year ahead of Arsenal's Granit Xhaka|work=Metro|date=13 June 2016|access-date=16 June 2016}}</ref> دوای سەرکەوتنی وەرزی یەکەمی، میونشنگلادباخ چەندین ھەوڵی دا تا گواستنەوەکەی بکات بە ھەمیشەیی لە ھاوینی ٢٠١٦، ھاوینی ٢٠١٦، ھەروەھا ڕاگەیەندرا کە چێڵسی ١٤٬٢٥ ملیۆن پاوەندی لە یانە ئەڵمانییەکەوە ڕەتکردووەتەوە.<ref>{{Cite web|date=19 July 2016|title=Chelsea reject Borussia Monchengladbach bid for Andreas Christensen – Sky sources|url=http://www.skysports.com/football/news/11668/10506225/chelsea-reject-borussia-monchengladbach-bid-for-andreas-christensen-sky-sources|website=Sky Sports}}</ref> لە [[خولی ئەورووپا|خولی ئەورووپا ٢٠١٦–١٧،]] کریستینسن کۆتا گۆڵی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤–٢ لە بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی فیۆرێنتینا|فیۆرێنتینا]] لە دووەمی یاری قۆناغی ٣٢ کە بەھۆیەوە ٤–٣ بە ئەنجامی ھەردوو یاری بردیانەوە.<ref>{{Cite news|title=Fiorentina 2–4 Borussia Mönchengladbach|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39068922|access-date=29 December 2017|work=BBC Sport|date=23 February 2017}}</ref> لە قۆناغی دواتردا جارێکی تر گۆڵی تۆمار کرد لە بەرامبەر دراوسێکەی [[شاڵکە ٠٤|شالکە،]] کە بە ئەنجامی ھەردوو یاری ٣–٣ بوون و بە گۆڵی یاریگای دەرەوە سەرکەوتن.<ref>{{Cite news|title=Borussia Monchengladbach 2 Schalke 2 (3-3 agg, Schalke win on away goals): Bentaleb penalty sends visitors through|url=https://www.fourfourtwo.com/news/borussia-monchengladbach-2-schalke-2-3-3-agg-schalke-win-away-goals-bentaleb-penalty-sends|access-date=29 December 2017|work=FourFourTwo|date=16 March 2017}}</ref> ==== گەڕانەوە بۆ چێڵسی ==== [[پەڕگە:ACvsQarabag17.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/ACvsQarabag17.png/170px-ACvsQarabag17.png|وێنۆک|کریستینسن لە کاتی یاریکردن بۆ چێڵسی لە ٢٠١٧]] لە ١٢ی ئابی ٢٠١٧، کریستینسن یەکەم یاری خۆی بۆ [[چێڵسی]] ئەنجامدا دوای دوو ساڵ خواستن لە [[ئەڵمانیا]]، کە بە یەدەگ ھاتە یاریگاوە لە دوای ئەوەی کاپتن گاری کاھیڵ بە کارتی سوور دەرکرا، لە یەکەم یاری یاریگای چێڵسی کە ٣–٢ دۆڕان بەرامبەر بێرنلی.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40835426|title=Chelsea 2–3 Burnley|work=BBC Sport|date=12 August 2017}}</ref> دوای ھەشت ڕۆژ، یەکەم یاری خۆی لە [[پرێمیەرلیگ]] بە شێوەی سەرەکی ئەنجامدا بە بردنەوەی ٢–١ بەرامبەر تۆتنھام ھۆتسپێر لە [[یاریگای وێمبلی|یاریگای وێمبڵی]] کۆتایی ھات.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/sport/football/40914668|title=Tottenham Hotspur 1–2 Chelsea|work=BBC Sport|date=20 August 2017}}</ref> لە ٩ی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٨، کریستێنسن گرێبەستێکی نوێی چوار ساڵ و نیو لەگەڵ چێڵسی واژوو کرد کە تا ساڵی ٢٠٢٢ بەردەوام دەبێت، دوای ئەوەی خۆی لە پێکھاتەی یەکەم سەلماند.<ref>{{Cite web|date=9 January 2018|title=Christensen commits|url=http://www.chelseafc.com/news/latest-news/2018/01/christensen-commits-.html|access-date=9 January 2018|publisher=Chelsea F.C.}}</ref> کریستێنسن ٤٠ یاری بۆ شین پۆشەکان ئەنجامدا لە وەرزی٢٠١٧–١٨، لەوانە سێ یاری لە جامی ئێف ئەی کە نازناوەکەیان بردەوە. لەگەڵ ئەوەشدا، تووش بوون بە پێکانی پشت وای لێکرد کە بەشداری لە یاریی کۆتایی نەکات.<ref>{{Cite news|title=Revealed: Why Andreas Christensen was not in Chelsea's squad for FA Cup victory over Man United|url=https://www.football.london/chelsea-fc/players/christensen-chelsea-fa-cup-final-14680790|work=football.london|date=20 May 2018|access-date=21 May 2018}}</ref> پێش کۆتایی ھاتنی وەرزەکە، خەڵاتی باشترین یاریزانی لاوی یانەکەی پێبەخشرا.<ref>{{Cite web|date=15 May 2018|title=Christensen: Great to play on the big stage|url=http://www.chelseafc.com/news/latest-news/2018/05/christensen--great-to-play-on-the-big-stage.html|access-date=21 May 2018|publisher=Chelsea F.C.}}</ref> ڕاھێنەری نوێی یانەکە ماوریزیۆ ساری پێی باشتر بوو داڤید لویز و [[ئەنتۆنیۆ رودیگەر|ئەنتۆنیۆ ڕودگەر]] لە بەرگری یاری پێ بکات بکات، و تا شوباتی ٢٠١٩ کریستینسن ١٥ یاری ئەنجامدابوو، تەنھا دوو لەوانە لە خولدا. لەگەڵ ئەوەشدا ڕەتی کردەوە کە بییەوێت یانەکە جێبھێڵێت.<ref>{{Cite news|last=Burton|first=Chris|title=Christensen had 'doubts' but never considered leaving Chelsea|url=https://www.goal.com/en-gh/news/christensen-had-doubts-but-never-considered-leaving-chelsea/1onure75w5lpv1lfg1tlqzis4y|access-date=26 February 2019|work=Goal.com|date=18 February 2019}}</ref> لە ٢٩ی [[ئایار]]ی ٢٠٢١، کریستینسن لە خولەکی ٣٩ی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] جێگەی تیاگۆ سیلڤای گرتەوە کە تووشی پێکان ھات و یەکەم یاری بوو لەو خولەدا و چێڵسی لە [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] بردەوە لە یاری کۆتایی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانەپاڵەوانەکانی ئەورووپا]] ٢٠٢١ لە پۆرتۆ.<ref>{{Cite web|date=29 May 2021|title=Man. City 0-1 Chelsea: Havertz gives Blues second Champions League triumph|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0269-12650cedca55-37515f69768e-1000--report-chelsea-claim-second-title/|access-date=29 May 2021|website=[[UEFA]]}}</ref> لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، کریستینسن یەکەم گۆڵی بۆ چێڵسی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤–٠ بەرامبەر ماڵمۆ لە قۆناغی کۆمەڵەکانی خولی یانە پاڵەوانەکان.<ref>{{Cite web|date=22 October 2021|title='Proud Moment' - Andreas Christensen Reflects On Scoring First Chelsea Goal|url=https://www.si.com/soccer/chelsea/news/andreas-christensen-scoring-first-chelsea-goal-was-a-proud-moment#:~:text=He%20was%20there%20in%20the,senior%20goal%20for%20the%20club.|access-date=23 November 2021|website=Sports Illustrated}}</ref> === بەرشەلۆنە === لە ٤ی [[تەممووز]]ی ٢٠٢٢، کریستینسن گرێبەستێکی بۆ ماوەی چوار ساڵ لەگەڵ یانەی [[لا لیگا]] [[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] واژوو کرد کە بڕی ھەڵوەشاندنەوەی گرێبەستەکە بە ٥٠٠ ملیۆن یۆرۆ دانرا.<ref>{{Cite web|title=Barcelona announced double free signings|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/united-arab-emirates-ae/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2022|title=Christensen, second signing for FC Barcelona|url=https://www.fcbarcelona.com/en/football/first-team/news/2666783/christensen-second-signing-for-fc-barcelona|access-date=4 July 2022|publisher=[[FC Barcelona]]|language=en}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == لە ٨ی حوزەیرانی ٢٠١٥، کریستین یەکەم یاری خۆی بۆ پێکھاتەی یەکەمی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی دانمارک|دانیمارک]] ئەنجامدا لە بردنەوەیەکی یاری دۆستانە بەرامبەر [[مۆنتینیگرۆ|مۆنتیگرۆ]] لە یاریگای ڤیبۆرگ، وەک یەدەگ ھاتە یاریگا لە جێگەی پیێر-ئێمیلی ھۆیبێرگ لە خولەکی ٦٩.<ref>{{Cite news|last=Olsen|first=Allan|title=Pierre-Emile er vores panzerwagen!|trans-title=Pierre-Emile is our tank!|url=http://ekstrabladet.dk/sport/kommentarer/allanolsen/pierre-emile-er-vores-panzerwagen/5598839|access-date=8 June 2015|work=Ekstra Bladet|location=Copenhagn|date=8 June 2015|language=da}}</ref> لە ٢٤ی ئازاری ٢٠١٦، کریستینسن یەکەم یاری خۆی بە شێوەی سەرەکی بۆ دانیمارک ئەنجامدا کە ٢–١ بردیانەوە لە بەرامبەر ئایسلاند، کە ھەموو ٩٠ خولەکەکە یاری کرد لە یارییە دۆستانەکەدا لە یاریگای ئێم سی ئێچ.<ref>{{Cite web|date=25 March 2016|title=Denmark vs. Iceland (2: 1)|url=https://www.onefootball.com/en-US/match/denmark-vs-iceland-lineup-24-473799?period=FullTime|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160406031642/https://www.onefootball.com/en-US/match/denmark-vs-iceland-lineup-24-473799?period=FullTime|archive-date=6 April 2016|access-date=25 March 2016|website=OneFootball}}</ref> کریستین شەش یاری ئەنجامدا لە یارییەکانی پاڵاوتن بۆ سەرکەوتنی دانیمارک بۆ [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|پاڵەوانێتی جامی جیھانی فیفا ٢٠١٨]]. لە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧دا یەکەم گۆڵی نێودەوڵەتی تۆمارکرد کە گۆڵی یەکسانکردنەوە بوو لە بردنەوەی ٥–١ بەرامبەر کۆماری ئیرلەندا لە یاری دووەمی قۆناغی پلەی ئۆف<ref>{{Cite web|last=Hafez|first=Shamoon|date=14 November 2017|title=Republic of Ireland 1–5 Denmark|url=https://www.bbc.com/sport/football/41884909|access-date=14 November 2017|website=BBC Sport}}</ref> ڕاھێنەری یانەکە ئەیج ھارێدی بانگی کرد بۆ یاری [[جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨|کۆتایی]] لە [[ڕووسیا|ڕوسیا]].<ref>{{Cite news|title=World Cup 2018: Nicklas Bendtner left out of Denmark squad because of injury|url=https://www.bbc.com/sport/football/44350548|access-date=26 February 2019|publisher=BBC Sport|date=3 June 2018}}</ref> بە ھاوبەشی لەگەڵ سیمۆن کایر لە بەرگریدا بوون، کە لەو پێگەیەدا یاری کرد بەھۆی ئامادە نەبوونی ئاندرێس بیلاند بەھۆی پێکانەوە، بەڵام لە کۆتا یاری کۆمەڵەکان لە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا|فەڕەنسا]] ڕۆڵی ناوەندی بەرگری (بەردەم بەرگریکار)ی بینی.<ref>{{Cite news|last=Wallace|first=Sam|title=Andreas Christensen gives next Chelsea manager food for thought with commanding midfield display|url=https://www.telegraph.co.uk/world-cup/2018/06/26/andreas-christensen-gives-next-chelsea-manager-food-thought/|access-date=26 February 2019|work=The Daily Telegraph|date=26 June 2018}}</ref> لە قۆناغی ١٦ بەرامبەر [[کرواتیا|کڕواتیا]]، لە ناوەڕاستی یاریگا مایەوە بۆ بەرەنگاربوونەوەی ھێزی ڕکابەرەکانی لەو جێگایەدا، بەڵام ھەڵەیەکی کرد کە وای کرد ماریۆ ماندزوکیچ گۆڵی یەکسان بوون بکات و کڕواتیا بە لێدانی یەکلاکەرەوە یارییەکەی بردەوە.<ref>{{Cite news|last=Watson|first=Jack|title=Croatia vs Denmark, World Cup 2018: Andreas Christensen falls flat on his face in midfield audition – scouting report|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/world-cup/croatia-vs-denmark-world-cup-2018-andreas-christensen-chelsea-analysis-manager-maurizio-sarri-a8425921.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227061933/https://www.independent.co.uk/sport/football/world-cup/croatia-vs-denmark-world-cup-2018-andreas-christensen-chelsea-analysis-manager-maurizio-sarri-a8425921.html|archive-date=2019-02-27|access-date=26 February 2019|work=The Independent|date=1 July 2018}}</ref> ئاندرێس کریستینسن یەکێک بوو لە یاریزانانی سەرەکی دانیمارک لە کاتی ئەنجامێکی سەرکەوتوو لە ماوەی [[جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٢٠|یۆرۆ ٢٠٢٠،]] ھەموو شەش یارییەکەی ھەڵبژاردەکەی ئەنجامدا.<ref>{{Cite web|title=UEFA Euro 2020 Player Statistics: Andreas Christensen|url=https://www.uefa.com/uefaeuro-2020/teams/players/250041718--andreas-christensen/statistics/|access-date=10 July 2021|website=UEFA.com}}</ref> لە ٢١ی حوزەیرانی ٢٠٢١، کریستینسن گۆڵێکی نایابی تۆمار کرد لە مەودای دوورەوە بەرامبەر ڕووسیا لە بردنەوەی ٤–١ کە یارمەتیدانیمارک دا سەربکەوێت بۆ قۆناغی دواتری پاڵەوانێتییەکە.<ref>{{Cite news|date=21 June 2021|title=Russia 1-4 Denmark: Dazzling Danes storm into last 16|url=https://www.uefa.com/uefaeuro-2020/news/026a-1293564706d6-1097d4b9d0ec-1000--russia-1-4-denmark-dazzling-danes-storm-into-last-16/|access-date=10 July 2021|work=UEFA.com}}</ref> دوای ئەوەی لە ھەردوو ویڵز و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆماری چیک|کۆماری چیک]] بردەوە بۆ گەیشتن بەو قۆناغە، دانیمارک لە نیوەی کۆتایی ٢–١ لە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئینگلتەرا|ئینگلتەرا]] دۆڕا لە دوای کاتی زیاد کراو لە یاریگای وێمبڵی.<ref>{{Cite news|date=7 July 2021|title=England beat Denmark in extra time to set up Euro 2020 final with Italy|url=http://www.theguardian.com/football/2021/jul/07/england-denmark-euro-2020-semi-final-match-report|access-date=10 July 2021|work=The Guardian}}</ref> == شێوازی یاریکردن == کریستینسن [[بەرگریکار (تۆپی پێ)|یاریزانی بەرگریکارە]] و ناسراوە بە ھێمنی کاتێک تۆپی لایە و پاسی ورد، ھەروەھا زۆر باشە لە تۆپی بەرزدا. لە ساڵی ٢٠١٨، ڕاھێنەری چێڵسی [[ئانتۆنیۆ کۆنتی|ئەنتۆنیۆ کۆنتێ]] وتی دانیمارکییەکە «گەورەیی زۆر» نیشانداوە و زیاتری وت لەسەری کە «متمانەیەکی زۆری ھەیە بە کریستینسن. ئەم یاریزانە یاریزانێکە بۆ ئێستای چێڵسی و بۆ داھاتووی چێڵسی بۆ ماوەی ١٠ یان ١٤ ساڵ. ھەروەھا دەتوانێت ببێتە کاپتنی ئەم تیمە لە داھاتوودا».<ref>{{Cite news|title=Chelsea boss Antonio Conte backs Andreas Christensen to become club captain|first=Vaishali|last=Bhardwaj|date=23 February 2018|access-date=24 February 2018|work=London Evening Standard|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/antonio-conte-backs-andreas-christensen-to-become-chelsea-captain-a3774486.html}}</ref> بۆ سوپاسکردنی بەھرەکانی یاریزانەکە، ھاندەران بە «ماڵدینی دانیمارکی» ناویان بردووە، بە ڕێکەوتدکردنی لەگەڵ پاڵەوانی ئیتاڵی [[پاولۆ ماڵدینی]].<ref>{{Cite news|title=How Christensen drew Guardiola's interest and rose to become Chelsea's Danish Maldini|first=Nizaar|last=Kinsella|date=28 May 2021|access-date=28 May 2021|work=Goal.com|url=https://www.goal.com/en-in/amp/news/how-christensen-drew-guardiolas-interest-and-rose-to-become/ejjukyvj4pq81l3x70dbisb6t.html}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|١١ ئایاری ٢٠٢٢}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |ئەورووپا ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="7" |[[یانەی تۆپی پێی چێڵسی|چێڵسی]] |٢٠١٤–١٥ | [[پرێمیەرلیگ]] |١ |٠ |١ |٠ |١ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٣ |٠ |- |٢٠١٧–١٨ |پرێمییەرلیگ |٢٧ |٠ |٣ |٠ |٤ |٠ |٦ |٠ |٠ |٠ |٤٠ |٠ |- |٢٠١٨–١٩ |پرێمییەرلیگ |٨ |٠ |٢ |٠ |٤ |٠ |١٥ |٠ |٠ |٠ |٢٩ |٠ |- |٢٠١٩–٢٠ |پرێمییەرلیگ |٢١ |٠ |٢ |٠ |٠ |٠ |٤ |٠ |١ |٠ |٢٨ |٠ |- |٢٠٢٠–٢١ |پرێمییەرلیگ |١٧ |٠ |٣ |٠ |٠ |٠ |٧ |٠ | colspan="2" | - |٢٧ |٠ |- |٢٠٢١–٢٢ |پرێمییەرلیگ |١٩ |٠ |٣ |١ |١ |٠ |٨ |١ |٣ |٠ |٣٤ |٢ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٩٣ !٠ !١٤ !١ !١٠ !٠ !٤٠ !١ !٤ !٠ !١٦١ !٢ |- | rowspan="3" |[[یانەی بۆروسیا مۆنشنگلادباخ|بۆروسیا میوشنگلادباخ]] (خواستن) |٢٠١٥–١٦ |[[بۆندسلیگا]] |٣١ |٣ |٣ |٠ | colspan="2" | - |٥ |٠ | colspan="2" | - |٣٩ |٣ |- |٢٠١٦–١٧ |بۆندسلیگا |٣١ |٢ |٣ |٠ | colspan="2" | - |٩ |٢ | colspan="2" | - |٤٣ |٤ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٦٢ !٥ !٦ !٠ ! colspan="2" |- !١٤ !٢ ! colspan="2" |- !٨٢ !٧ |- | rowspan="1" |[[بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە]] |٢٠٢٢–٢٣ |[[لا لیگا]] |٠ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٥٥ !٥ !٢٠ !١ !١٠ !٠ !٥٤ !٣ !٤ !٠ !٢٤٣ !٩ |} {{تێبینییەکان}} === نێودەوڵەتی === {{Updated|١٣ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="DBU">{{cite web |url=https://www.dbu.dk/landshold/landsholdsdatabasen/PlayerInfo/6925 |title=Andreas Christensen |publisher=Danish Football Association |access-date=26 June 2021 |language=da}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="8" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی دانمارک|دانیمارک]] |٢٠١٥ |٢ |٠ |- |٢٠١٦ |٨ |٠ |- |٢٠١٧ |٤ |١ |- |٢٠١٨ |٩ |٠ |- |٢٠١٩ |٨ |٠ |- |٢٠٢٠ |٧ |٠ |- |٢٠٢١ |١٦ |١ |- |٢٠٢٢ |٢ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٥٦ !٢ |} == خەڵاتەکان == '''لاوانی چێڵسی''' * جامی ئێف ئەی لاوان: ٢٠١٣–١٤<ref>{{Cite web|last=Reid|first=Jamie|date=6 May 2014|title=Chelsea seal Youth Cup glory after thriller at the Bridge|url=http://www.thefa.com/news/2014/may/05/chelsea-v-fulham-final-second-leg-report|access-date=26 August 2018|publisher=The Football Association}}</ref> * خولی لاوانی ئەورووپا: ٢٠١٤–١٥<ref>{{Cite web|date=13 April 2015|title=Brown inspires Chelsea to Youth League glory|url=http://www.uefa.com/uefayouthleague/season=2015/matches/round=2000561/match=2016409/index.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20171115085101/http://www.uefa.com/uefayouthleague/season=2015/matches/round=2000561/match=2016409/index.html|archive-date=15 November 2017|publisher=UEFA}}</ref> '''چێڵسی''' * جامی ئێف ئەی: ٢٠١٧–١٨؛ دووەم بوون: ٢٠١٩–٢٠، ٢٠٢٠–٢١<ref name="FACupwin"/><ref name="FACupwin">{{Cite web|date=10 June 2022|title=Farewell to Christensen, Drinkwater, Musonda and Clarke-Salter|url=https://www.chelseafc.com/en/news/article/farewell-to-christensen--drinkwater--musonda-and-clarke-salter|access-date=14 July 2022|website=Chelsea F.C.}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53546100|title=Arsenal 2–1 Chelsea|first=Phil|last=McNulty|work=BBC Sport|date=1 August 2020|access-date=1 August 2020}}</ref> * [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]]: ٢٠٢٠–٢١<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57268064|title=Manchester City 0–1 Chelsea|first=Phil|last=McNulty|work=BBC Sport|date=29 May 2021|access-date=15 February 2022}}</ref> * خولی [[خولی ئەورووپا|ئەورووپا]]: ٢٠١٨–١٩<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/48368406|title=Chelsea 4–1 Arsenal|first=Chris|last=Bevan|work=BBC Sport|date=29 May 2019|access-date=29 May 2019}}</ref> * [[جامی سووپەری ئەورووپا|جامی سوپەری ئەورووپا]]: ٢٠٢١<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/58157867|title=Chelsea 1–1 Villarreal|first=Mark|last=Sterling|work=BBC Sport|date=11 August 2021|access-date=15 February 2022}}</ref> * [[جامی جیھانیی یانەکان|جامی جیھانیی یانەکانی فیفا]]: ٢٠٢١<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60352740|title=Chelsea 2–1 Palmeiras|work=BBC Sport|date=12 February 2022|access-date=15 February 2022}}</ref> * پاڵەوانێتی جامی ئی ئێف ئێڵ دووەم بوون: ٢٠١٨–١٩<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/47268861|title=Chelsea 0–0 Manchester City|first=Phil|last=McNulty|work=BBC Sport|date=24 February 2019|access-date=22 April 2019}}</ref> '''تاکەکەسی''' * بەھرەی دانیمارکی ساڵی ٢٠١٥<ref>[http://www.bold.dk/fodbold/nyheder/dfa-ac-snuppede-aarets-talent/ DFA: AC Snuppede Årets Talent (Danish)], Accessed 22 March 2016</ref><ref>[http://www.dbu.dk/oevrigt_indhold/Om_DBU/Dansk_Fodbold_Award DFA: Dansk Fodbold Award (Danish)], Accessed 22 March 2016</ref> * یاریزانی ساڵی بۆروسیا میونشنگلادباخ: ٢٠١٥–١٦<ref>[https://web.archive.org/web/20160616145936/http://www.bt.dk/fodbold/andreas-christensen-vinder-haeder-i-gladbach |Andreas Christensen vinder hæder i Gladbach (Danish)], Accessed 13 June 2016</ref> * باشترین یاریزانی لاوی ساڵی چێڵسی: ٢٠١٧–١٨<ref>{{Cite web|date=10 May 2018|title=Annual awards 2018 – Kante is no.1|url=https://www.chelseafc.com/en/news/2018/5/90/annual-awards-2018|access-date=26 August 2018|publisher=Chelsea F.C.}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٨]] [[پۆل:یاریزانانی یانەی بەرشەلۆنا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دانمارکی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٦]] 7zwql8nri4u87t9vw38yyn34kyols9j 14 214897 967324 966564 2022-08-02T23:18:59Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8470923]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیادەکان]] d9c49mqc2k8c5b2rmrdhd4x4f41pe6f 0 214898 966955 966819 2022-08-02T13:47:32Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە، شائەمراز wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٢|youthclubs1=لازیۆ|youthyears2=٢٠١٢–٢٠١٥|youthclubs2=ڕۆما|youthyears3=٢٠١٥–٢٠١٧|youthclubs3=ئایندھۆڤن|years1=٢٠١٦–٢٠١٧|clubs1=لاوانی ئایندھۆڤن|caps1=٣|goals1=٠|years2=٢٠١٧–٢٠٢٢|clubs2=ساسۆلۆ|caps2=٣٩|goals2=١٦|years3=٢٠١٨|clubs3=کریمۆنێسێ (خواستن)|caps3=١٤|goals3=١|years4=٢٠١٨–٢٠١٩|clubs4=زوۆلێ (خواستن)|caps4=٨|goals4=٠|years5=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs5=ئاسکۆلی کالچیۆ (خواستن)|caps5=٣٣|goals5=٩|years6=٢٠٢٠–٢٠٢١|clubs6=جەنەوا (خواستن)|caps6=٢٦|goals6=٨|years7=٢٠٢٢-|clubs7=وێستھام یونایتد|caps7=٠|goals7=٠|nationalyears1=٢٠١٤–٢٠١٦|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا خوار ١٧-ساڵان|nationalcaps1=٢٨|nationalgoals1=٦|nationalyears2=٢٠١٦–٢٠١٧|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا خوار ١٨-ساڵان|nationalcaps2=٤|nationalgoals2=٣|nationalyears3=٢٠١٧–٢٠١٨|nationalteam3=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا خوار ١٩-ساڵان|nationalcaps3=١١|nationalgoals3=٨|nationalyears4=٢٠١٨–٢٠١٩|nationalteam4=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا خوار ٢٠-ساڵان|nationalcaps4=١٢|nationalgoals4=٥|nationalyears5=٢٠١٨–٢٠٢١|nationalteam5=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا خوار ٢١-ساڵان|nationalcaps5=١٥|nationalgoals5=٩|nationalyears6=٢٠٢١-|nationalteam6=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا|nationalcaps6=٧|nationalgoals6=٠|club-update=تەممووزی ٢٠٢٢|nationalteam-update=حوزەیرانی ٢٠٢٢}} '''جیانلوکا سکاماکا''' (لەدایکبووی ١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٩) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] تۆپی پێی پیشەگەری ئیتاڵییە کە وەک [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەر]] یاری دەکات بۆ یانەی [[پرێمیەرلیگ]] وێست ھام یونایتد و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتاڵیا]]. پێشتر بۆ لاوانی ئاییندھۆڤن و ساسۆلۆ یاری کردووە لەگەڵ یاریکردن بە خواستن بۆ کریمۆنێسێ، زوۆلی ئاسکۆلی و [[جەنەوا]]. == کاروانی یانە == === کاروانی سەرەتایی === سکاماکا بەرھەمی ئەکادیمیای لاوانی [[یانەی تۆپی پێی ڕۆما|ڕۆما]]یە، سکاماکا لە [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٥ چووە یانەی [[یانەی ئایندھۆڤن|ئاییندھۆڤن]].<ref>{{Cite web|date=19 November 2015|title=Contract Scamacca met één seizoen verlengd|url=https://www.psv.nl/nieuwspagina/artikel/contract-scamacca-met-een-seizoen-verlengd.htm|website=PSV|language=nl-NL}}</ref> لە ٢٢ی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٦، لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا، یەکەم یاریی پیشەگەری خۆی ئەنجامدا بۆ پێکھاتەی لاوانی ئاییندھۆڤن، لە بردنەوەی ٢- لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە بەرامبەر یانەی ڤێنلۆ، لەدوای ٦١ خولەک لە جێگەی ستیڤن بێرگوین ھاتە یاریگاوە.<ref name="soccerway2">{{Cite web|title=VVV-Venlo vs. Jong PSV – 22 January 2016 – Soccerway|url=https://int.soccerway.com/players/gianluca-scamacca/377105/|access-date=23 January 2016|publisher=soccerway.com}}</ref> === ساسۆلۆ === لە کانوونی دووەمی ٢٠١٧، بە گرێبەستێک بۆ ماوەی چوار-ساڵ و نیو پەیوەندی کرد بە یانەی [[ئیتاڵیی|ئیتاڵی]] ساسۆلۆوە.<ref>{{Cite web|date=31 January 2017|title=Scamacca terug naar Italië|url=https://www.psv.nl/nieuwspagina/artikel/scamacca-terug-naar-italie.htm|website=PSV|language=nl-NL}}</ref> لە ٢٩ی تشرینی یەکەم، لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا، یەکەمین یاری خۆی لە [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی(Serie A)]] ئەنجامدا کە ٣–١ دۆڕان بەرامبەر [[یانەی ناپۆلی|ناپۆلی]] لە ستادیۆ سان پاولۆ، وەک یەدەگ لە جێگەی دیێگۆ فاڵچینێلی ھاتە یاریگاوە لە خولەکی ٨٥.<ref>{{Cite web|title=Napoli vs. Sassuolo – 29 October 2017 – Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2017/10/29/italy/serie-a/ssc-napoli/us-sassuolo-calcio/2538881/|access-date=10 October 2021|website=int.soccerway.com}}</ref> ==== خواستنەکان بۆ کریمۆنێسێ، زوۆلی، ئەسکۆلی و جەنەوا ==== لە کانوونی دووەمی ٢٠١٨، سکاماکا بە خواستن چووە یانەی پلە دووی ئیتاڵی کریمۆنێسێ.<ref>{{Cite news|title=Scamacca: Alla Cremonese mi trovo molto bene|url=https://sport.sky.it/calcio/serie-b/2018/03/23/cremonese-scamacca-mi-trovo-meravigliosamente|work=sport.sky.it|date=23 March 2018|language=it}}</ref> یەکەم گۆڵی پیشەگەری خۆی تۆمارکرد لە ١٤ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠١٨، لە یاریی خولدا لە بەرامبەر پالێرمۆ.<ref>{{Cite news|last=Franciò|first=Cinzia|title=Cremonese, bel punto a Palermo: Scamacca risponde a Coronado|url=https://www.laprovinciacr.it/news/sport/193894/palermo-cremonese-ore-15-stadio-barbera.html|work=La Provinzia Cremona|date=14 April 2018|language=it}}</ref> لە ٣١ی ئابی ٢٠١٨، سکاماکا بە خواستن پەیوەندی کرد بە یانەی [[خولی نایابی ھۆڵەندا|خولی نایابی ھؤڵەندی]] زوۆلی.<ref>{{Cite web|date=31 August 2018|title=Scamacca en Tripaldelli naar PEC Zwolle|url=https://peczwolle.nl/nieuws/scamacca-en-tripaldelli-naar-pec-zwolle|website=PEC Zwolle|language=nl}}</ref> لە ٢ی ئەیلوولی ٢٠١٨ یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا لە بردنەوەیان ١–٠ لە دەرەوەی یاریگای لە خولدا بەرامبەر گرۆنیگێن.<ref>{{Cite news|title=Van Crooij schiet PEC in Groningen van hatelijke nul af|url=https://www.vi.nl/nieuws/van-crooij-schiet-pec-in-groningen-van-hatelijke-nul-af|work=Voetbal International|date=2 September 2018|language=nl}}</ref> لە ١٣ی [[تەممووز]]ی ٢٠١٩، بە خواستن چووە یانەی خولی پلە دووی ئیتاڵی ئەسکۆلی.<ref>{{Cite web|date=13 July 2019|title=Calciomercato: Scamacca in prestito secco dal Sassuolo.|trans-title=Scamacca on loan from Sassuolo.|url=https://www.ascolicalcio1898.it/index.php/news/dettaglio/calciomercato-scamacca-in-prestito-secco-dal-sassuolo|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190714195925/https://www.ascolicalcio1898.it/index.php/news/dettaglio/calciomercato-scamacca-in-prestito-secco-dal-sassuolo|archive-date=14 July 2019|access-date=29 August 2019|publisher=[[Ascoli Calcio 1898 F.C.|Ascoli]]|language=it}}</ref> لە ٢ی [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠٢٠، سکاماکا بە خواستن چووە یانەی [[یانەی تۆپی پێی جێنەوا|جەنەوا]] لە خولی پلە یەکی ئیتاڵی بۆ ماوەی یەک وەرز.<ref>{{Cite web|date=2 October 2020|title=Gianluca Scamacca, rinforzo in attaco|trans-title=Gianluca Scamacca, reinforcement in attack|url=https://genoacfc.it/gianluca-scamacca-rinforzo-in-attacco/|publisher=[[Genoa C.F.C.|Genoa]]|language=it}}</ref> ==== گەڕانەوە بۆ ساسۆلۆ ==== لە ھاوینی ٢٠٢١، سکاماکا گەڕایەوە بۆ ساسۆلۆ، کە لەلایەن ئەلسیۆ دیۆنیسییەوە ڕاھێنەرایەتی دەکرا. لە ١٧ی [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمدا]]، یەکەم گۆڵی تۆمارکرد لەگەڵ نێرۆڤێردی، لە یارییەکدا لە دەرەوەی یاریگای خۆیان دوو گۆڵی تۆمار کرد لە دژی یانەی پێشووی، جەنەوا، کە یارمەتی تیپەکەی دا بۆ بەرامبەربوون ٢–٢.<ref>{{Cite web|title=L'ex Scamacca lancia il Sassuolo, ma il Genoa non muore mai: 2–2|url=https://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Genoa/17-10-2021/genoa-sassuolo-2-2-doppietta-scamacca-gol-destro-vasquez-4201872406066.shtml|access-date=2022-07-23|website=La Gazzetta dello Sport|language=it-IT}}</ref> لە وەرزی ٢٠٢١–٢٢، وەک یاریزانی سەرەکی یاری کرد لەگەڵ دۆمینیکۆ بێرادی و گیاکۆمۆ ڕاسپادۆری لە ھێڵی ھێرشبردن، و وەرزەکە بە ١٦ گۆڵ لە خودا کۆتایی ھات.<ref>{{Cite web|date=8 April 2022|title=Sassuolo chief speaks about transfer interests of Berardi, Raspadori and Scamacca|url=https://footballtoday.com/2022/04/08/sassuolo-chief-speaks-about-transfer-interests-of-berardi-raspadori-and-scamacca/}}</ref><ref>{{Cite web|title=PSG hold talks for Italy striker Gianluca Scamacca – Get French Football News|url=https://www.getfootballnewsfrance.com/2022/psg-hold-talks-for-italy-striker-gianluca-scamacca/}}</ref> === وێستھام یونایتد === لە ٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٢، سکاماکا گرێبەستێکی بۆ ماوەی پێنج ساڵ واژوو کرد لەگەڵ یانەی [[پرێمیەرلیگ|خولی نایابی ئینگلیزی]] وێستھام یونایتد.<ref>{{Cite web|date=26 July 2022|title=West Ham United sign Italy international centre-forward Gianluca Scamacca|url=https://www.whufc.com/news/west-ham-united-sign-italy-international-centre-forward-gianluca-scamacca|access-date=26 July 2022|publisher=[[West Ham United F.C.]]}}</ref> بڕی تێچووی گواستنەوە کە درا بە ساسۆلۆ بەگوێرەی ڕاپۆرتەکان ٣٠٫٥ ملیۆن پاوەند بوو، لەگەڵ ٥ ملیۆن پاوەندی زیادکراو کە پەیوەستە بە ئاست و ئەنجامەوە.<ref>{{Cite web|title=Antonio No longer on whole pressure as Westham Annonuced Scamacca|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/kuwait-kw/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> ھەروەھا بەگوێرەی ڕاپۆرتەکان، بڕی ١٠٪ دیاریکرا بۆ فرۆشتنەوەی داھاتوو کە دەبێت بدرێت بە یانە ئیتاڵییەکە.<ref>{{Cite web|date=26 July 2022|title=Gianluca Scamacca: West Ham complete £35.5m deal for Sassuolo striker|url=https://www.skysports.com/football/news/11095/12659015/gianluca-scamacca-west-ham-complete-35-5m-deal-for-sassuolo-striker|access-date=27 July 2022|website=[[Sky Sports]]}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == === لاوان === وەک بەشێک لە پێکھاتەی ئیتاڵیای خوار تەمەن ١٧ ساڵان، سکاماکا بەشداری کرد لە پاڵەوانێتییەکانی ساڵی ٢٠١٥ و ٢٠١٦ لە پاڵەوانێتی نەتەوەکانی [[ئەورووپا|ئەورووپی]] خوار تەمەن ١٧ ساڵان.<ref>{{Cite web|title=Gianluca Scamacca Career Statistics &#124; Goal.com|url=https://www.goal.com/en-cm/player/gianluca-scamacca/career/4ml8pyt3rxwxakjxslg0c8kb9|website=www.goal.com}}</ref> لەگەڵ ئیتاڵیای خوار ١٩ ساڵان، سکاماکا بەشداری کرد لە پاڵەوانێتی نەتەوەکانی ئەورووپا خوار ١٩ ساڵان، و دوو گۆڵی تۆمارکرد لە پاڵەوانێتییەکەدا، لەوانە یەکێکیان لە دۆڕاندنی یاری کۆتایی ٤–٣ بەرامبەر [[پورتوگال]] دوای کاتی زیاد کراو. ساڵی دواتر بەشداری جامی جیھانی خوار-٢٠ ساڵانی ٢٠١٩ی کرد لەگەڵ پێکھاتەی [[ئیتاڵی]] خوار ٢٠ ساڵان و پلەی چوارەمیان بەدەست ھێنا. لە ٢٥ی [[ئایار]]ی ٢٠١٨، سکاماکا یەکەمین یاری خۆی لەگەڵ پێکھاتەی خوار ٢١ ساڵان ئەنجامدا لە یارییەکی دۆستانە لە بەرامبەر [[پورتوگال]] کە ٣–٢ دۆڕان. یەکەم گۆڵی خۆی لەگەڵ تیپی ئیتاڵیای خوار ٢١ ساڵان تۆمار کرد لە ٦ی ئەیلوولی ٢٠١٩دا، لە یارییەکی دۆستانە کە ٤–٠ بردیانەوە بەرامبەر مۆڵدۆڤا. بەشداری کرد لە پاڵەوانێتی نەتەوەکانی ئەورووپا خوار ٢١ساڵان لە ساڵی ٢٠٢١، کە دوو گۆڵی تۆمارکرد.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Parte l'avventura europea. Ufficializzata la lista dei 23, da domani ritiro a Tirrenia|url=https://www.figc.it/it/nazionali/news/parte-l-avventura-europea-ufficializzata-la-lista-dei-23-da-domani-ritiro-a-tirrenia/|language=it}}</ref> === پێکھاتەی یەکەم === یەکەم بانگھێشتی بۆ پێکھاتەی یەکەمی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتاڵیا]] پێگەیشت بۆ پاڵاوتنەکانی پاڵەوانێتی جامی جیھانی فیفا ٢٠٢٢ لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠٢١.<ref>{{Cite news|url=https://figc.it/en/national-teams/news/thirty-four-azzurri-called-up-for-the-matches-against-bulgaria-switzerland-and-lithuania-zaniolo-returns-scamacca-earns-first-call-up/|title=Thirty-four Azzurri called up for the matches against Bulgaria, Switzerland and Lithuania: Zaniolo returns, Scamacca earns first call-up|publisher=figc.it|date=27 August 2021|access-date=6 September 2021}}</ref> لە ٨ی ئەیلوول یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا، لە بردنەوەی ٥–٠ لە یاریگای خۆیان لەبەرامبەر لیتوانیا، وەک کە لە نیوەی دووەمدا لە جێگای فێریکۆ بێرناردێشی ھاتە یاریگاوە.<ref>{{Cite news|url=https://www.repubblica.it/sport/calcio/nazionale/2021/09/08/news/italia-lituania_5-0_kean_raspadori_e_di_lorenzo_rasserenano_mancini-317031647/|title=Italia-Lituania 5–0: Kean, Raspadori e Di Lorenzo rimettono gli azzurri sulla strada per i Mondiali|work=la Repubblica|language=it|date=8 September 2021|access-date=12 September 2021}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٢٦ تەممووزی ٢٠٢٢}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/gianluca-scamacca/377105/|title=G. Scamacca|website=Soccerway}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |لاوانی ئاییندھۆڤن |٢٠١٥–١٦ |دابەشبوونی ڕۆژھەڵات |٢ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |٠ |- |٢٠١٦–١٧ |دابەشبوونی ڕۆژھەڵات |١ |٠ |٠ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٣ !٠ !٠ !٠ ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- !٣ !٠ |- | rowspan="3" |ساسۆلۆ |٢٠١٧ ١٨ | [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی A]] |٣ |٠ | colspan="2" |سینەما | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٣ |٠ |- |٢٠٢١ | [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی A]] |٣٦ |١٦ |٢ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٣٨ |١٦ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٣٩ !١٦ !٢ !٠ ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- !٤١ !١٦ |- |کریمۆنێسێ(خواستن) |٢٠١٧ ١٨ |خولی پلە دووی ئیتاڵی B |١٤ |١ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٤ |١ |- |زوۆلی (خواستن) |٢٠١٨ ١٩ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا]] |٨ |٠ |٢ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٠ |٠ |- |ئەسکۆلی (خواستن) |٢٠١٩ ٢٠ |خولی پلە دووی ئیتاڵی B |٣٣ |٩ |٢ |٤ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٣٥ |١٣ |- |[[یانەی تۆپی پێی جێنەوا|جەنەوا]] (خواستن) |٢٠٢٠–٢١ | [[خولی تۆپی پێی ئیتالیا|خولی پلە یەکی ئیتاڵی A]] |٢٦ |٨ |٣ |٤ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢٩ |١٢ |- |وێستھام یونایتد |٢٠٢٢–٢٣ |[[پرێمیەرلیگ]] |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٢٣ !٣٤ !٩ !٨ !٠ !٠ !٠ !٠ !١٣٢ !٤٢ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"/> === نێودەوڵەتی === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="2" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئیتالیا|ئیتاڵیا]] |٢٠٢١ |٢ |٠ |- |٢٠٢٢ |٥ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٧ !٠ |} == خەڵاتەکان == '''ئیتاڵیای خوار ١٩ ساڵان''' * دووەم بوون لە پاڵەوانێتی ئەورووپا بۆ خوار ١٩ ساڵان: ٢٠١٨<ref name="U19 EURO final">{{Cite web|date=29 July 2018|title=Portugal win epic U19 EURO final|url=https://www.uefa.com/under19/season=2018/matches/round=2000839/match=2024510/index.html/|website=UEFA.com|publisher=Union of European Football Associations}}</ref> '''ئیتاڵیای خوار ٢٠ ساڵان''' * پلەی چوارەمی جامی جیھانی فیفا خوار ٢٠ ساڵان: ٢٠١٩<ref>{{Cite web|date=14 June 2019|title=Mina sparks historic finish for Ecuador|url=https://www.fifa.com/u20worldcup/news/mina-sparks-historic-finish-for-ecuador|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190615095302/https://www.fifa.com/u20worldcup/news/mina-sparks-historic-finish-for-ecuador|archive-date=15 June 2019|website=FIFA.com|publisher=Fédération Internationale de Football Association}}</ref> '''تاکەکەسی''' * گۆڵکاری جامی ئیتاڵیا: ٢٠١٩–٢٠ (بە ھاوبەشی)، ٢٠٢٠–٢١ == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ھۆڵەندا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ئیتالی]] [[پۆل:یاریزانانی خولی تۆپی پێی ئیتالیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئیتالی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٩]] 1mkl0dw478hhfr6mzn6g9q35geb0v63 14 214900 967323 966573 2022-08-02T23:18:58Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8424132]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیادەکان]] d9c49mqc2k8c5b2rmrdhd4x4f41pe6f 0 214907 966951 966689 2022-08-02T13:44:20Z مامۆستا 39489 چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty|name=ئەحمەد کوڕی تولون|succession=ئەمیری [[سووریا]]و[[میسر]]|reign-type1=فەرمانرەوایی|reign1=٢٥٤ کۆچی/٨٦٨–٢٧٠ کۆچی/٨٨٤|predecessor1=ئەزجور تورکی (وەک پارێزگار بۆ خەلافەتی عەباسی لە میسر)، ئەمەجور تورکی (وەک پارێزگار بۆ خەلافەتی عەباسی لە سووریا)|successor1=خومەڕەوای کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|issue=[[عەباسی کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|عەباس]]، [[خومەڕەوای کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|خومەڕەوای]]، [[ڕەبیعە کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|ڕەبیعە]]، [[شەیبان کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|شەیبان]]، و[[#Offspring|others]]|birth_date={{Circa}} {{Birth date|٨٣٥|٩|٢٠|df=yes}}{{ھن}}(٢٣ی ڕەمەزان، ٢٢٠[[Islamic calendar|AH]])|birth_place=[[بەغداد]]، [[عێراق]]|death_date={{Death date and age|٨٨٤|٥|١٠|٨٣٥|٩|٢٠|df=yes}}|death_place=[[خەلافەتی عەباسی]]|religion=[[ئیسلام]]}}'''ئەحمەد کوڕی تولون''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]:احمد ابن طولون) (٢٣ی ڕەمەزان ٢٢٠ی کۆچی - ١٠ی زولقیعدەی ٢٧٠ی کۆچی / ٢٠ی ئەیلوولی ٨٣٥ی زایینی - ١٠ی ئایاری ٨٨٤ی زایینی)<ref>{{Cite web|date=2012-08-11|title=حدث 23 رمضان: میلاد أحمد بن طولون .. وفاة الخلیفة العثمانی محمد ڕشاد.. وانتصار المسلمین علی الساسانیین|url=https://www.youm7.com/story/2012/8/11/حدث-23-رمضان-میلاد-أحمد-بن-طولون-ووفاة-الخلیفة-العثمانی/754449|access-date=2022-08-01|website=الیوم السابع|language=ar}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-05-11|title=حدث 23 رمضان: میلاد أحمد بن طولون .. وفاة الخلیفة العثمانی محمد ڕشاد.. وانتصار المسلمین علی الساسانیین - الیوم السابع|url=https://web.archive.org/web/20200511144251/https://www.youm7.com/story/2012/8/11/حدث-23-رمضان-میلاد-أحمد-بن-طولون-ووفاة-الخلیفة-العثمانی/754449#.VC9O_TaPyM8|access-date=2022-08-01|website=web.archive.org}}</ref>دامەزرێنەری دەوڵەتی تولوندی بوو کە فەڕمانرەوای [[میسر]] و [[سووریا|سوریای]] دەکرد لە نێوان ساڵانی ٢٥٤ ک/٨٦٥ز -٢٧٠ک/٨٨٤ز. لە ساڵی ٨٦٨ ئیبن تولون لەلایەن [[خەلافەتی عەباسی|خەلیفەی عەباسییەوە]] وەک [[حاکمیەت|حاکم]] ڕەوانەی میسر کرا. لە ماوەی چوار ساڵدا ئیبن تولون خۆی وەک فەرمانڕەوایەکی بە شێوەیەکی مەجازی سەربەخۆ جێگیر کردبوو بە دەرکردنی بریکاری دارایی خەلیفە، ئیبن ئەلمودەبیر و دەستبەسەرداگرتنی کۆنترۆڵی دارایی میسر و دامەزراندنی ھێزێکی گەورەی سەربازی کە بە شێوەیەکی کەسی دڵسۆز بوو بۆ خۆی. ئەم پرۆسەیە بەھۆی بارودۆخی ناجێگیری سیاسی لە دەرباری عەباسی و سەرقاڵبوونی حاکمی عەباسی، ئەلموفەق، بە شەڕەکانی دژ بە سەفەرییەکان و یاخیبوونی زەنج ئاسانکاری بۆ کرا. ھەروەھا ئیبن تولون ئاگاداری دامەزراندنی ئیدارەیەکی کارامە بوو لە میسر. دوای چاکسازی لە سیستەمی باج و چاککردنەوەی سیستەمی ئاودێری و ڕێوشوێنی دیکە، بەرھەمی ساڵانەی باج گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی. وەک ھێمایەک بۆ ڕژێمە نوێیەکەی، پایتەختێکی نوێی بە ناوی ئەلقەتەعی لە باکووری فوستەتی پایتەختی کۆن دروست کرد. دوای ساڵی ٨٧٥ لەگەڵ ئەلموفەقدا تووشی ململانێیەکی ئاشکرا بوو، کە ھەوڵیدا سەرکەوتوو نەبوو لە کورسییەکەی لابدات. لە ساڵی ٨٧٨دا بە پشتیوانی خەلیفەی موعتەمید برای ئەلموفەق، ئیبن تولون حوکمڕانی سووریا و ھەروەھا قەزا سنوورییەکانی لەگەڵ [[ئیمپراتۆریەتیی بیزەنتی|ئیمپراتۆرییەتی بیزەنتین]] گرتە دەست، ھەرچەندە کۆنترۆڵی [[تارسوس]] بە تایبەتی لاواز بوو. لەماوەی غیابی لەسوریادا، عەباس، کوڕە گەورەکەی و جێگرەکەی، ھەوڵیدا دەسەڵات لە میسردا دەستبەسەردابگرێت، ئەمەش بووە ھۆی زیندانیکردنی عەباس و کاندیدکردنی کوڕی دووەمی ئیبن تولون بە ناوی خومەڕەوای وەک میراتگری. ھەڵکشانی فەرماندەیەکی باڵا بە ناوی لوعلوع لە ساڵی ٨٨٢ بۆ ئەلموفەق و ھەڵکشانی تەرسوس، ئیبن تولونی ناچار کرد بگەڕێتەوە سووریا. ئێستا بە شێوەیەکی مەجازی بێ دەسەڵات، ئەلمعتەمید ھەوڵیدا لەژێر کۆنترۆڵی براکەی ھەڵبێت بۆ دۆمەینەکانی ئیبن تولون بەڵام لەلایەن بریکارەکانی ئەلموفەقەوە دەستی بەسەردا گیرا و ئیبن تولون کۆبوونەوەیەکی فەقێیییەکانی لە [[دیمەشق]] کۆکردەوە بۆ ئەوەی ئەلموفەق وەک دەستبەسەرداگرتنێک ئیدانە بکات. ھەوڵەکەی لە پاییزی ٨٨٣ بۆ ھێنانی تارسوس بۆ پاژنەی پێی شکستی ھێنا و نەخۆش کەوت. گەڕانەوەی بۆ میسر، لە مانگی ئایاری ساڵی ٨٨٤ کۆچی دوایی کرد و خومەڕەوای لە شوێنی گرتەوە.<ref>{{Cite web|title=Ṭūlūnid Dynasty {{!}} Egyptian history {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/topic/Tulunid-dynasty|access-date=2022-08-01|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> ئیبن تولون وەک یەکەم حاکمی پارێزگایەکی گەورەی خەلافەتی عەباسی دیارە کە نەک ھەر خۆی وەک ئاغاکەی سەربەخۆ لە دادگای عەباسی جێگیر بکات، بەڵکو دەسەڵاتیش بۆ کوڕەکەی بگوازێتەوە. بەم شێوەیە ھەروەھا یەکەم فەرمانڕەوا بوو لە دوای فیرعەونەکانی بەتلیمییەوە کە جارێکی دیکە میسری کردە دەسەڵاتێکی سیاسی سەربەخۆ، بە کایەی کاریگەری کە سووریا و بەشێک لە مەغریبی گرتەوە، ئەمەش تۆنێک بۆ ڕژێمە ئیسلامییەکانی دواتر کە بنکەکەی لە میسردا بوو، لە ئیخشیدییەکانەوە تا [[مەمالیکەکان|مەملوکەکانی سوڵتانی قاھیرە]]. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام|مێژووی ئیسلام|عێراق|سووریا|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٨٣٥]] [[پۆل:مردووانی ٨٨٤]] [[پۆل:دامەزرێنەرانی شار]] [[پۆل:خەڵکی بەغدا]] 0soxky8litvvxm5eeu8wkoe71xoaq7w 966953 966951 2022-08-02T13:45:27Z مامۆستا 39489 #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty|name=ئەحمەد کوڕی تولون|succession=ئەمیری [[سووریا]]و[[میسر]]|reign-type1=فەرمانرەوایی|reign1=٢٥٤ کۆچی/٨٦٨–٢٧٠ کۆچی/٨٨٤|predecessor1=ئەزجور تورکی (وەک پارێزگار بۆ خەلافەتی عەباسی لە میسر)، ئەمەجور تورکی (وەک پارێزگار بۆ خەلافەتی عەباسی لە سووریا)|successor1=خومەڕەوای کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|issue=[[عەباسی کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|عەباس]]، [[خومەڕەوای کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|خومەڕەوای]]، [[ڕەبیعە کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|ڕەبیعە]]، [[شەیبان کوڕی ئەحمەد کوڕی تولون|شەیبان]]، و[[#Offspring|others]]|birth_date={{Circa}} {{Birth date|٨٣٥|٩|٢٠|df=yes}}{{ھن}}(٢٣ی ڕەمەزان، ٢٢٠[[Islamic calendar|AH]])|birth_place=[[بەغداد]]، [[عێراق]]|death_date={{Death date and age|٨٨٤|٥|١٠|٨٣٥|٩|٢٠|df=yes}}|death_place=[[خەلافەتی عەباسی]]|religion=[[ئیسلام]]|image=تخطيط لاسم أحمد بن طولون.png}}'''ئەحمەد کوڕی تولون''' (بە [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]:احمد ابن طولون) (٢٣ی ڕەمەزان ٢٢٠ی کۆچی - ١٠ی زولقیعدەی ٢٧٠ی کۆچی / ٢٠ی ئەیلوولی ٨٣٥ی زایینی - ١٠ی ئایاری ٨٨٤ی زایینی)<ref>{{Cite web|date=2012-08-11|title=حدث 23 رمضان: میلاد أحمد بن طولون .. وفاة الخلیفة العثمانی محمد ڕشاد.. وانتصار المسلمین علی الساسانیین|url=https://www.youm7.com/story/2012/8/11/حدث-23-رمضان-میلاد-أحمد-بن-طولون-ووفاة-الخلیفة-العثمانی/754449|access-date=2022-08-01|website=الیوم السابع|language=ar}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-05-11|title=حدث 23 رمضان: میلاد أحمد بن طولون .. وفاة الخلیفة العثمانی محمد ڕشاد.. وانتصار المسلمین علی الساسانیین - الیوم السابع|url=https://web.archive.org/web/20200511144251/https://www.youm7.com/story/2012/8/11/حدث-23-رمضان-میلاد-أحمد-بن-طولون-ووفاة-الخلیفة-العثمانی/754449#.VC9O_TaPyM8|access-date=2022-08-01|website=web.archive.org}}</ref>دامەزرێنەری دەوڵەتی تولوندی بوو کە فەڕمانرەوای [[میسر]] و [[سووریا|سوریای]] دەکرد لە نێوان ساڵانی ٢٥٤ ک/٨٦٥ز -٢٧٠ک/٨٨٤ز. لە ساڵی ٨٦٨ ئیبن تولون لەلایەن [[خەلافەتی عەباسی|خەلیفەی عەباسییەوە]] وەک [[حاکمیەت|حاکم]] ڕەوانەی میسر کرا. لە ماوەی چوار ساڵدا ئیبن تولون خۆی وەک فەرمانڕەوایەکی بە شێوەیەکی مەجازی سەربەخۆ جێگیر کردبوو بە دەرکردنی بریکاری دارایی خەلیفە، ئیبن ئەلمودەبیر و دەستبەسەرداگرتنی کۆنترۆڵی دارایی میسر و دامەزراندنی ھێزێکی گەورەی سەربازی کە بە شێوەیەکی کەسی دڵسۆز بوو بۆ خۆی. ئەم پرۆسەیە بەھۆی بارودۆخی ناجێگیری سیاسی لە دەرباری عەباسی و سەرقاڵبوونی حاکمی عەباسی، ئەلموفەق، بە شەڕەکانی دژ بە سەفەرییەکان و یاخیبوونی زەنج ئاسانکاری بۆ کرا. ھەروەھا ئیبن تولون ئاگاداری دامەزراندنی ئیدارەیەکی کارامە بوو لە میسر. دوای چاکسازی لە سیستەمی باج و چاککردنەوەی سیستەمی ئاودێری و ڕێوشوێنی دیکە، بەرھەمی ساڵانەی باج گەشەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی. وەک ھێمایەک بۆ ڕژێمە نوێیەکەی، پایتەختێکی نوێی بە ناوی ئەلقەتەعی لە باکووری فوستەتی پایتەختی کۆن دروست کرد. دوای ساڵی ٨٧٥ لەگەڵ ئەلموفەقدا تووشی ململانێیەکی ئاشکرا بوو، کە ھەوڵیدا سەرکەوتوو نەبوو لە کورسییەکەی لابدات. لە ساڵی ٨٧٨دا بە پشتیوانی خەلیفەی موعتەمید برای ئەلموفەق، ئیبن تولون حوکمڕانی سووریا و ھەروەھا قەزا سنوورییەکانی لەگەڵ [[ئیمپراتۆریەتیی بیزەنتی|ئیمپراتۆرییەتی بیزەنتین]] گرتە دەست، ھەرچەندە کۆنترۆڵی [[تارسوس]] بە تایبەتی لاواز بوو. لەماوەی غیابی لەسوریادا، عەباس، کوڕە گەورەکەی و جێگرەکەی، ھەوڵیدا دەسەڵات لە میسردا دەستبەسەردابگرێت، ئەمەش بووە ھۆی زیندانیکردنی عەباس و کاندیدکردنی کوڕی دووەمی ئیبن تولون بە ناوی خومەڕەوای وەک میراتگری. ھەڵکشانی فەرماندەیەکی باڵا بە ناوی لوعلوع لە ساڵی ٨٨٢ بۆ ئەلموفەق و ھەڵکشانی تەرسوس، ئیبن تولونی ناچار کرد بگەڕێتەوە سووریا. ئێستا بە شێوەیەکی مەجازی بێ دەسەڵات، ئەلمعتەمید ھەوڵیدا لەژێر کۆنترۆڵی براکەی ھەڵبێت بۆ دۆمەینەکانی ئیبن تولون بەڵام لەلایەن بریکارەکانی ئەلموفەقەوە دەستی بەسەردا گیرا و ئیبن تولون کۆبوونەوەیەکی فەقێیییەکانی لە [[دیمەشق]] کۆکردەوە بۆ ئەوەی ئەلموفەق وەک دەستبەسەرداگرتنێک ئیدانە بکات. ھەوڵەکەی لە پاییزی ٨٨٣ بۆ ھێنانی تارسوس بۆ پاژنەی پێی شکستی ھێنا و نەخۆش کەوت. گەڕانەوەی بۆ میسر، لە مانگی ئایاری ساڵی ٨٨٤ کۆچی دوایی کرد و خومەڕەوای لە شوێنی گرتەوە.<ref>{{Cite web|title=Ṭūlūnid Dynasty {{!}} Egyptian history {{!}} Britannica|url=https://www.britannica.com/topic/Tulunid-dynasty|access-date=2022-08-01|website=www.britannica.com|language=en}}</ref> ئیبن تولون وەک یەکەم حاکمی پارێزگایەکی گەورەی خەلافەتی عەباسی دیارە کە نەک ھەر خۆی وەک ئاغاکەی سەربەخۆ لە دادگای عەباسی جێگیر بکات، بەڵکو دەسەڵاتیش بۆ کوڕەکەی بگوازێتەوە. بەم شێوەیە ھەروەھا یەکەم فەرمانڕەوا بوو لە دوای فیرعەونەکانی بەتلیمییەوە کە جارێکی دیکە میسری کردە دەسەڵاتێکی سیاسی سەربەخۆ، بە کایەی کاریگەری کە سووریا و بەشێک لە مەغریبی گرتەوە، ئەمەش تۆنێک بۆ ڕژێمە ئیسلامییەکانی دواتر کە بنکەکەی لە میسردا بوو، لە ئیخشیدییەکانەوە تا [[مەمالیکەکان|مەملوکەکانی سوڵتانی قاھیرە]]. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام|مێژووی ئیسلام|عێراق|سووریا|ژیاننامە}} [[پۆل:لەدایکبووانی ٨٣٥]] [[پۆل:مردووانی ٨٨٤]] [[پۆل:دامەزرێنەرانی شار]] [[پۆل:خەڵکی بەغدا]] hqp0ux6x847tnodx5rstvglno1jyxoo 14 214909 967322 966633 2022-08-02T23:18:57Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q65626325]] wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 0 214918 966886 966840 2022-08-02T12:18:54Z Hamaredha 33112 /* سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، ه[[ەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] 9cd8u4kxsnqnmawum3sow3ihq6xuyoe 966889 966886 2022-08-02T12:20:51Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] f3kt4qv4zry6epw2orb60q789rlrkbo 966932 966889 2022-08-02T13:08:38Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان| بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] mbqisbfly6phrq71il322r6dgfe02m2 966933 966932 2022-08-02T13:09:31Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] jj7kxo4xofg2g2ukyu6ifj2n2rcfvx9 966935 966933 2022-08-02T13:12:40Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، ,[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] npa48z3dw3k0gje5v6xect5gwwniu4a 966936 966935 2022-08-02T13:13:19Z Hamaredha 33112 گەڕاندنەوەی پێداچوونەوەی 966935 لە لایەن [[Special:Contributions/Hamaredha|Hamaredha]] ([[User talk:Hamaredha|لێدوان]]) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] jj7kxo4xofg2g2ukyu6ifj2n2rcfvx9 966937 966936 2022-08-02T13:13:57Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[هەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] 5b0iv8c6xwambxhwatwpvtgww9xqi0m 966939 966937 2022-08-02T13:15:11Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] latm8sg7u0xuvcwrwor8orm79atscz4 966940 966939 2022-08-02T13:15:53Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ ggg wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانی دووە]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ljthd2v7uff81q66prfbjqfe2sxebw6 966992 966940 2022-08-02T14:16:48Z Hamaredha 33112 /* جەنگی جیھانی دووەم */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] cfchpuj3qunb8wzot8twospx08s7r5u 966999 966992 2022-08-02T14:19:06Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا #ڕەوانەکەر [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) #ڕەوانەکەر [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] 7gzfwju442nj9i1rabw2c4jjvy9urvw 967208 966999 2022-08-02T20:38:52Z Hamaredha 33112 /* سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] 2f0efe1fthqj3l9api0vdehv4q48mst 967209 967208 2022-08-02T20:42:31Z Hamaredha 33112 /* سەرچاوەکان */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]],[[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حيزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرهەمهێنەری داهات قەدەغە کرد. لە کۆتاییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، هەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. هەروەها لە هەمان کاتدا (١٩٢٩-١٩٣٦) حکومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی كۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەكانی بەرهەمهێنان، كە دوو شێوەی هەیە: موڵكی دەوڵەت و موڵكی تەعاونی و بەكۆمەڵ-كێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرهەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢%ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرهەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠% بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری هات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی هات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] rdwuto9edmpdvf47tjjzlkbe0d78tqc 967210 967209 2022-08-02T20:43:09Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوoooo wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، [[نێرسیک ستێپانیان]] و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] 6z4tmt2334gd7kx8es8ak63sxfokqzb 967332 967210 2022-08-03T03:54:13Z Hamaredha 33112 /* ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و [[خاچیک موغدوسی]] وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، نێرسیک ستێپانیان و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] ccgiw7ih7ubndjwnpkag54kyh6yi1f2 967358 967332 2022-08-03T06:10:35Z Hamaredha 33112 /* ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و خاچیک موغدوسی وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، نێرسیک ستێپانیان و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] kg5c5yf5mmq1pd94afr8dvcxg93fjba 967388 967358 2022-08-03T11:00:12Z Hamaredha 33112 /* سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. ژمارەیەک ئەرمەنی پەیوەندییان بە [[سوپاى ١١ سۆڤیەت سوور]] کرد کە لە پێشڕەویدا بوو. دواتر [[تورکیا]] و کۆمارە تازە ڕاگەیەندراوەکانی سۆڤیەت لە قەفقاز دانوستانیان لەسەر [[پەیمانی قەرس]] کرد، کە تێیدا تورکیا دەستی لە ئیدیعاکانی بۆ باتومی بۆ جۆرجیا کێشایەوە لە بەرامبەر خاکی قەرس، کە هاوتایە لەگەڵ پارێزگاکانی سەردەمی تورکیا کە بریتین لە [[پارێزگای قەرس|قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردەهان]]. پایتەختی سەدەی ناوەڕاستی ئەرمەنی ئانی و ئایکۆنی کولتووری گەلی ئەرمەنستان، [[چیای ئارارات]] لە ناوچەی ڕادەستکراودا بوون. کۆمۆنیستەکانی ئەرمەنی ناوچەکانی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری ناخیچێڤان|ناخچیڤان]] و [[ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] بە [[ئازەربایجان]] بەخشی، چونکە لەو کاتەدا کۆنترۆڵی ئەو ناوچانەیان نەبووە و زیاتر خەمی ئاشتی بوون.<ref>{{Cite web |last=Sanamyan |first=Emil |date=2018-12-10 |title=Q&A with Arsène Saparov: No Evidence that Stalin "Gave" Karabakh to Azerbaijan |url=https://armenian.usc.edu/qa-with-arsene-saparov-no-evidence-that-stalin-gave-karabakh-to-azerbaijan/ |access-date=2022-07-16 |website=USC Institute of Armenian Studies |language=en-US}}</ref> لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و خاچیک موغدوسی وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، نێرسیک ستێپانیان و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] mgcr47fyn403owkxthc468gwdsbjmgf 967389 967388 2022-08-03T11:02:49Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوەااا wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. ژمارەیەک ئەرمەنی پەیوەندییان بە [[سوپای ١١ سۆڤیەت سوور]] کرد کە لە پێشڕەویدا بوو. دواتر [[تورکیا]] و کۆمارە تازە ڕاگەیەندراوەکانی سۆڤیەت لە قەفقاز دانوستانیان لەسەر [[پەیمانی قەرس]] کرد، کە تێیدا تورکیا دەستی لە ئیدیعاکانی بۆ باتومی بۆ جۆرجیا کێشایەوە لە بەرامبەر خاکی قەرس، کە ھاوتایە لەگەڵ پارێزگاکانی سەردەمی تورکیا کە بریتین لە [[پارێزگای قەرس|قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردەھان]]. پایتەختی سەدەی ناوەڕاستی ئەرمەنی ئانی و ئایکۆنی کولتووری گەلی ئەرمەنستان، [[چیای ئارارات]] لە ناوچەی ڕادەستکراودا بوون. کۆمۆنیستەکانی ئەرمەنی ناوچەکانی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری ناخیچێڤان|ناخچیڤان]] و [[ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] بە [[ئازەربایجان]] بەخشی، چونکە لەو کاتەدا کۆنترۆڵی ئەو ناوچانەیان نەبووە و زیاتر خەمی ئاشتی بوون.<ref>{{Cite web |last=Sanamyan |first=Emil |date=2018-12-10 |title=Q&A with Arsène Saparov: No Evidence that Stalin "Gave" Karabakh to Azerbaijan |url=https://armenian.usc.edu/qa-with-arsene-saparov-no-evidence-that-stalin-gave-karabakh-to-azerbaijan/ |access-date=2022-07-16 |website=USC Institute of Armenian Studies |language=en-US}}</ref> لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی ئاغاسی خنجیان کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و خاچیک موغدوسی وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، نێرسیک ستێپانیان و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] 6entd2796vl0hek2sn70yxt94rfjm6m 967390 967389 2022-08-03T11:03:45Z Hamaredha 33112 /* ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان''' ھەروەھا بە شێوەیەکی باو بە ئەرمەنستانی سۆڤیەت یان ئەرمەنستان ناودەبرێت یەکێک بوو لە کۆمارە پێکھێنەرەکانی [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کانوونی دووەمی ١٩٢٢ کە دەکەوێتە ناوچەی باشووری [[قەفقاز]] لە ئۆراسیا. لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٠ دامەزرا، کاتێک سۆڤیەتەکان کۆنترۆڵی کۆماری یەکەمی ئەرمینیایان گرت کە تەمەنی کورت بوو، تا ساڵی ١٩٩١ بەردەوام بوو، ھەندێک جار پێی دەوترێت کۆماری دووەمی ئەرمەنستان دوای لەناوچوونی کۆماری یەکەمی [[ئەرمەنستان]]. وەک بەشێک لە یەکێتی سۆڤیەت، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان لە ناوچەیەکی پاشماوەی [[کشتوکاڵ]]ییەوە گۆڕا بۆ ناوەندێکی گرنگی بەرھەمھێنانی پیشەسازی، لەکاتێکدا ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی چوار ھێندە زیادی کرد لە نزیکەی ٨٨٠ ھەزار کەس لە ساڵی ١٩٢٦ بۆ ٣٫٣ ملیۆن کەس لە ساڵی ١٩٨٩ بەھۆی گەشەی سروشتی و لێشاوی بەرفراوانی [[کۆمەڵکوژی ئەرمەنییەکان]] ڕزگاربووان و نەوەکانیان. لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠ جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمەنستان پەسەند کرا. لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١ لە ڕیفراندۆمێکدا سەربەخۆیی کۆماری ئەرمەنستان پشتڕاستکرایەوە. لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١ بە ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت دانی پێدا نرا. == مێژوو == === سەرەتای سەردەمی سۆڤیەت === لە ساڵی ١٨٢٨ بە [[پەیمانی تورکمانچای]] تا شۆڕشی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩١٧، ئەرمەنستانی ڕۆژھەڵات بەشێک بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] و بەشێکی لە سنوورەکانی [[پارێزگای ئێریڤان]] قەتیس بوو. دوای [[شۆڕشی بۆلشێڤیکەکان|شۆڕشی تشرینی یەکەم]]، حکوومەتی [[ڤلادیمیر لێنین]] ڕێبەری [[بۆلشێڤیک]] ڕای گەیاند کە کەمینەکانی ناو ئیمپراتۆرییەتەکە دەتوانن ڕێڕەوێکی چارەنووس بگرنە بەر. دوای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکە، لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩١٨، ئەرمینیا و دراوسێکانی [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]]، سەربەخۆیی خۆیان لە دەسەڵاتی [[ڕووسیا]] ڕاگەیاند و ھەریەکەیان کۆمارەکانی خۆیان دامەزراند.<ref>The full history of the Armenian republic is covered by [[Richard G. Hovannisian]], ''Republic of Armenia''. 4 vols. Berkeley: University of California Press, 1971-1996.</ref> دوای نزیک لە لەناوچوونی ئەرمەنییەکان لە کاتی جینۆسایدی ئەرمەنەکان و دواتر شەڕی [[تورکیا]] و ئەرمەنەکان، ناوچەی مێژوویی ئەرمەنییەکان لە ئیمپراتۆرییەتی عوسمانیدا بە نائومێدی و وێرانکارییەوە زاڵ بوو. ژمارەیەک ئەرمەنی پەیوەندییان بە [[سوپای ١١ سۆڤیەت سوور]] کرد کە لە پێشڕەویدا بوو. دواتر [[تورکیا]] و کۆمارە تازە ڕاگەیەندراوەکانی سۆڤیەت لە قەفقاز دانوستانیان لەسەر [[پەیمانی قەرس]] کرد، کە تێیدا تورکیا دەستی لە ئیدیعاکانی بۆ باتومی بۆ جۆرجیا کێشایەوە لە بەرامبەر خاکی قەرس، کە ھاوتایە لەگەڵ پارێزگاکانی سەردەمی تورکیا کە بریتین لە [[پارێزگای قەرس|قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردەھان]]. پایتەختی سەدەی ناوەڕاستی ئەرمەنی ئانی و ئایکۆنی کولتووری گەلی ئەرمەنستان، [[چیای ئارارات]] لە ناوچەی ڕادەستکراودا بوون. کۆمۆنیستەکانی ئەرمەنی ناوچەکانی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری ناخیچێڤان|ناخچیڤان]] و [[ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] بە [[ئازەربایجان]] بەخشی، چونکە لەو کاتەدا کۆنترۆڵی ئەو ناوچانەیان نەبووە و زیاتر خەمی ئاشتی بوون.<ref>{{Cite web |last=Sanamyan |first=Emil |date=2018-12-10 |title=Q&A with Arsène Saparov: No Evidence that Stalin "Gave" Karabakh to Azerbaijan |url=https://armenian.usc.edu/qa-with-arsene-saparov-no-evidence-that-stalin-gave-karabakh-to-azerbaijan/ |access-date=2022-07-16 |website=USC Institute of Armenian Studies |language=en-US}}</ref> لە ١٢ی ئازاری ١٩٢٢ تا ٥ی کانوونی دووەمی ١٩٣٦، ئەرمینیا بەشێک بوو لە [[کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئازەربایجان]]. سیاسەتەکانی یەکەمین حکوومەتی [[ئەرمەنی]] سۆڤیەت، کۆمیتەی شۆڕشگێڕی (ڕێڤکۆم) بە سەرۆکایەتی کۆمۆنیستەکانی گەنج و بێ ئەزموون و چەکداری وەک [[سەرکیس کاسیان]] و ئەڤیس نوریجانیان بە شێوەیەکی بەرز جێبەجێ کرا و بارودۆخی خراپی ئەو وڵاتە لەبەرچاو نەگرت کۆمار و ماندووبوونی گشتی خەڵک دوای ساڵانێک لە ململانێ و ململانێی مەدەنی.<ref>[[Ronald Grigor Suny|Suny, Ronald Grigor]]. ''Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History''. Bloomington: Indiana University Press, 1993, p. 139.</ref> ڕادە و قەبارەی ئەو داواکردن و تیرۆرەی کە لەلایەن [[چێکا]]ی ناوخۆیییەوە سەپێندرا، ئەوەندە بوو کە لە شوباتی ١٩٢١دا ئەرمەنییەکان بە سەرۆکایەتی سەرکردەکانی پێشووی کۆمارەکە، لە ڕاپەڕیندا سەریان ھەڵدا و بۆ ماوەیەکی کورت کۆمۆنیستەکانیان لە [[یەریڤان]] لە کورسییەکان لادا. سوپای سوور کە لەو کاتەدا لە جۆرجیا ھەڵمەتی ھەڵبژاردنی دەکرد، گەڕایەوە بۆ سەرکوتکردنی ڕاپەڕینەکە و سەرکردەکانی لە ئەرمینیا دەرکرد<ref>Hovannisian, Richard G. ''Republic of Armenia'', vol. 4: ''Between Crescent and Sickle, Partition and Sovietization''. Berkeley: University of California Press, 1996, pp. 405-07.</ref> مۆسکۆ بەو قەناعەتەی کە ئەم تاکتیکە دەست قورسانە سەرچاوەی نامۆکردنی دانیشتووانی ڕەسەنن بە دەسەڵاتی سۆڤیەت، لە ساڵی ١٩٢١دا [[مۆسکۆ]] کارگێڕێکی بە ئەزموونی بە ناوی [[ئەلێکساندەر میاسنیکیان]] دەستنیشان کرد بۆ جێبەجێکردنی سیاسەتێکی میانڕەوتر و کەسێک کە باشتر لەگەڵ ھەستەکانی ئەرمەنەکاندا بگونجێت. لەگەڵ ھێنانەکایەی سیاسەتی ئابووری نوێ (NEP) [[ئەرمەنی]]یەکان دەستیان کرد بە چێژوەرگرتن لە قۆناغێکی سەقامگیری ڕێژەیی.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 355-57.</ref> === ستالینیزم و پاکتاوکردنی گەورە === [[پەڕگە:Aghasi Khanjian 1934.jpg|وێنۆک|سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی ئەرمەنی [[ئاغاسی خنجیان]] کە خەڵکی شاری وان بوو لە ساڵی ١٩٣٦ لەلایەن لاڤرێنتی بێریا کوژرا.]] دۆخی ئەرمەنستان و [[یەکێتی سۆڤیەت]] دوای مردنی لینین و سەرھەڵدانی [[ستالین]] بۆ سەرکردایەتی سۆڤیەت گۆڕانکارییەکی بەرچاوی بەسەردا ھات. لە قەفقاز، ھاوپەیمانی ستالین لە [[جۆرجیا]]، لاڤرێنتی بێریا، ھەوڵی چەسپاندنی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر ناوچەکەدا دەدا، لە ئەنجامدا ململانێی سیاسی لەگەڵ [[ئاغاسی خنجیان]] سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان دروست بوو. خەباتەکە بە تیرۆرکردنی خەنجیان لەلایەن بێریا لە ٩ی تەممووزی ١٩٣٦ لە تیفلیس ([[تفلیس]]) گەیشتە لووتکە و پاکتاوکردنی گەورە لە ئەرمەنستان دەستی پێکرد. دوای مردنی خنجیان، بێریا دڵسۆزانی خۆی لە ئەرمەنستان بەرزکردەوە، ئاماتوونی ئاماتوونی وەک سکرتێری یەکەمی ئەرمەنستان و خاچیک موغدوسی وەک سەرۆکی NKVDی ئەرمەنستان<ref name="yerevan-1954">{{cite web |last=Shakarian |first=Pietro A. |title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964 |url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964 |work=Peripheral Histories |date=November 12, 2021 |access-date=December 12, 2021}}</ref> لەژێر فەرمانی ھاوپەیمانانی بێریا، ھەڵمەتی دژی «دوژمنان» چڕتر بووەوە. دەربڕینەکانی «ناسیۆنالیزم» گوماناوی بوون و زۆرێک لە نووسەر و ھونەرمەند و زانا و ڕۆشنبیرانی پێشەنگی ئەرمەنی لە سێدارە دران یان زیندانی کران، لەوانە [[ئەکسێل باکونتس]]، [[یەغیشێ چارێنتس]]، [[گورگێن مەھاری]]، نێرسیک ستێپانیان و ئەوانی دیکە. بەپێی ئاماتوونی لە نامەیەکی حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٧دا بۆ ستالین، لە ماوەی دە مانگی دوای مردنی خنجیان ١٣٦٥ کەس دەستگیرکراون، لەنێویاندا ٩٠٠ «دەشناک-ترۆتسکیست».<ref name="khanjian">{{cite web |last=Barseghyan |first=Artak R.|date=July 9, 2021|title=Кто убил Агаси Ханджяна?|trans-title=Who killed Aghasi Khanjian?|url=https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/|url-status=live|access-date=12 December 2021|website=armradio.am|publisher=[[Public Radio of Armenia]]|language=ru|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709055939/https://ru.armradio.am/2021/07/09/кто-убил-агаси-ханджяна/ |archive-date=July 9, 2021}}</ref> گرتن و مردنی [[سەحاک تێر-گابریلیان]] لە ئابی ١٩٣٧ خاڵی وەرچەرخان بوو لە سەرکوتەکان. کاتێک لەلایەن موغدوسییەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا، تێر-گابریلیان «یان بازێکی دا یان لە» پەنجەرەی بینای NKVD لە [[یەریڤان]] فڕێدرا.<ref>{{cite web|last=Melkonian|first=Eduard|date=1 December 2010|title=Repressions in 1930s Soviet Armenia|url=https://www.laender-analysen.de/cad/pdf/CaucasusAnalyticalDigest22.pdf|access-date=12 December 2021|website=Caucasus Analytical Digest|page=8}}</ref> [[کەنیسە]]ی نێردراوی ئەرمەنی لە سەرکوتەکان ڕزگاری نەبوو. ھێرشەکانی [[سۆڤیەت]] بۆ سەر کەنیسە لە سەردەمی [[ستالین]] لە ساڵی ١٩٢٩ەوە ناسرابوو، بەڵام بۆ ساتێک ئاسان بوو بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ ڕەوەندی ئەرمەنییەکان. لە ساڵی ١٩٣٢ [[خورێن یەکەم]] بوو بە کاسۆلیکی ھەموو ئەرمەنییەکان و سەرکردایەتی کڵێساکەی گرتە ئەستۆ. بەڵام لە کۆتایییەکانی ١٩٣٠دا، NKVDی ئەرمەنی بە سەرۆکایەتی موغدوسی و جێنشینی ڤیکتۆر خڤۆرۆستیان ھێرشەکانی دژی کەنیسەکە نوێ کردەوە<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=150, 194}}</ref> ئەم ھێرشانە بە کوشتنی خورێن لە ساڵی ١٩٣٨ و داخستنی کاسۆلیکی ئێچمیادزین گەیشتە لووتکە، کردەوەیەک کە بەزۆری بێریا بەرپرسیارە لێی.<ref>{{cite journal |last1=Hayrapetyan |first1=Kanakara |title=Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Խորէն Ա. Մուրադբեկյանի մահվան առեղծվածի վերլուծությունը պատմագիտության մեջ [Historiographical analysis of the mysterious death of Khoren I Muradbekyan, Catholicos of All Armenians] |journal=[[Etchmiadzin (magazine)|Etchmiadzin]] |date=2018 |volume=75 |issue=7 |pages=145 |url=http://echmiadzin.asj-oa.am/16176/ |language=hy}}</ref> === جەنگی جیھانی دووەم === [[پەڕگە:2014 Erywań, Pomnik Odrodzonej Armenii na Kaskadach (02).jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆنۆمێنتی ٥٠ ساڵەی ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] [[پەڕگە:ArmenianStamps-066-069.jpg|وێنۆک|مارشالەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت و دەریاوانەکانی جەنگی جیھانی دووەم لەسەر مۆرەکان: [[ئیڤان باگرامیان|باگرامیان]]، [[ئیڤان ئیساکۆڤ|ئیساکۆڤ]]، [[حەمەزەسپ بابادژانیان|بابادژانیان]]، [[سێرگی خودیاکۆڤ|خودیاکۆڤ]]]] ئەرمەنستان لەو وێرانکاری و وێرانکارییە ڕزگاری بوو کە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژاوای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە کاتی جەنگی گەورەی نیشتمانپەروەری [[جەنگی جیھانیی دووەم]]مدا ھێنایە ئاراوە. کەشتیی وێرماخت ھەرگیز نەگەیشتە باشووری [[قەفقاز]] کە بەنیاز بوون ئەو کارە بکەن لە پێناو دەستبەسەرداگرتنی کێڵگە نەوتییەکانی [[ئازەربایجان]]. ھێشتا ئەرمینیا ڕۆڵێکی بەنرخی لە جەنگدا گێڕا لە دابینکردنی خۆراک و ھێزی مرۆیی و کەرەستەی جەنگدا. بە مەزەندەکردن ٣٠٠–٥٠٠ ھەزار [[ئەرمەنی]] لە جەنگەکەدا بەشدارییان کردووە، نزیکەی نیوەیان نەگەڕانەوە.<ref>{{cite book| last = Walker| first = Christopher J.| author-link = Christopher J. Walker| title = Armenia The Survival of a Nation, 2nd ed.| publisher = St. Martin's Press| year = 1980| location = New York| pages = [https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355 355–356]| isbn = 978-0-7099-0210-2| url = https://archive.org/details/armeniasurvivalo0000walk/page/355}}</ref><ref>{{in lang|hy}} Harutyunyan, Kliment. ''Hay zhoghovrdi masnaktsutyune Erkrord Hamashkharhayin Paterazmin (1939-1945 թթ.)'' [The Participation of the Armenian People in the Second World War, (1939-1945)] (Yerevan: Hrazdan, 2001).</ref> زۆرێکیان بەرزترین شەرەفی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} [[Konstantin Khudaverdyan|Khudaverdian, Konstantin]]. s.v. "Sovetakan Miutyan Hayrenakan Mets Paterazm, 1941-1945" [The Soviet Union's Great Patriotic War, 1941-1945]. [[Armenian Soviet Encyclopedia]], vol. 10, pp. 542-547.</ref> ستالین لە کاتی جەنگدا ھێرشەکانی بۆ سەر [[ئایین]] بۆ ماوەیەکی کاتی وازی ھێنا. ئەمەش بووە ھۆی ھەڵبژاردنی قەشە گێڤۆرگ لە ساڵی ١٩٤٥ وەک کاسۆلیکۆسی نوێ [[گێڤۆرگ شەشەم]]. دواتر ڕێگەی پێدرا لە [[ئێجمیاتسین]] نیشتەجێ بێت<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 194-195.</ref><ref>Corley, Felix. "[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09637499608431724?journalCode=crss20 The Armenian Church under the Soviet Regime, Part 1: The Leadership of Kevork]," ''Religion, State and Society'' 24 (1996): pp. 9-53.</ref>زیاتر لە شەست ئەرمەنی بەرزکرانەوە بۆ پلەی ژەنەڕاڵ، و لەگەڵ چوار کەسی دیکە کە لە کۆتاییدا پلەی مارشاڵی یەکێتی سۆڤیەتیان بەدەستھێنا: [[ئیڤان باگرامیان]] (یەکەم فەرماندەی غەیرە سلاڤی کە پۆستی فەرماندەی میحوەری بەدەستەوە بوو کاتێک ڕاسپێردرا بۆ ئەوەی ببێتە… فەرماندەی یەکەمی بەرەی باڵتیک لە ساڵی ١٩٤٣)، دەریاوان [[ئیڤان ئیساکۆڤ]]، [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] و [[سێرگی خودیاکۆڤ]].<ref name="SAE"/> یەکێکی دیکە لە کەسایەتییە دیارەکانی سەردەمی جەنگ ئارتم میکۆیان بوو کە برا بچووکی ئەناستاس و دیزاینەر و ھاوبەشی دامەزرێنەری کۆمپانیای فڕۆکەی جەنگی میگ سۆڤیەت بوو. لە کۆتایی جەنگەکەدا، دوای تەسلیمبوونی ئەڵمانیا، زۆرێک لە ئەرمەنییەکان لە ھەردوو کۆمار، لەوانە سکرتێری یەکەمی پارتی شیوعی ئەرمەنی ئارۆتینۆڤ و ڕەوەندەکان لۆبییان لە ستالین کرد بۆ ئەوەی سەرلەنوێ لە پرسی وەرگرتنەوەی پارێزگاکانی [[قەرس]]، [[پارێزگای ئیدر|ئیدر]] و [[پارێزگای ئەردێخان|ئەردێخان]] بچێتەوە، کە ئەرمینیا لە پەیمانی قەرسدا بە ئیدر دۆڕابوو.<ref>Dekmejian, R. Hrair, "The Armenian Diaspora," in ''The Armenian People From Ancient to Modern Times'', pp. 416-417.</ref> لە ئەیلوولی ساڵی ١٩٤٥ یەکێتی سۆڤیەت ڕای گەیاند کە پەیمانی دۆستایەتی سۆڤیەت و تورکیا ھەڵدەوەشێنێتەوە کە لە ساڵی ١٩٢٥ واژوو کرا. وەزیری دەرەوەی سۆڤیەت [[ڤیاچێسلاڤ مۆلۆتۆڤ]] ئەو ئیدیعایانەی ئەرمەنییەکان پێشکەشیان کردبوو پێشکەش بە سەرۆکەکانی دیکەی ھاوپەیمانان کرد. بەڵام لەگەڵ پەرەسەندنی دوژمنایەتی نێوان ڕۆژھەڵات و ڕۆژاوا بۆ [[شەڕی سارد|جەنگی سارد]]، بەتایبەت دوای دەرچوونی دوکتۆرینی ترومان لە ساڵی ١٩٤٧، تورکیا پەیوەندییەکانی لەگەڵ ڕۆژاوا پتەوتر کرد. یەکێتی سۆڤیەت دەستبەرداری ئیدیعاکانی خۆی بوو لەسەر خاکە لەدەستچووەکان، بەو تێگەیشتنەی کە [[ناتۆ]]ی تازە پێکھێنراو لە ئەگەری شەڕ و پێکدادان لەلایەن تورکیاوە دەستوەردان دەکات.<ref>Krikorian, Robert O. "Kars-Ardahan and Soviet Armenian Irredentism, 1945-1946," in ''Armenian Kars and Ani'', ed. Richard G. Hovannisian. Costa Mesa, CA: Mazda Publishers, 2011, pp. 393-410.</ref> === کۆچی ئەرمەنییەکان === لەگەڵ ئەوەی کۆمار دوای جەنگ تووشی زیانێکی زۆر بوو، ستالین ڕێگەی بە سیاسەتێکی کراوەی کۆچبەری لە ئەرمینیا دا؛ ڕەوەندەکان بانگھێشت کران بۆ گەڕانەوە بۆ ئەرمینیا و زیندووکردنەوەی دانیشتووانی وڵاتەکە و بەھێزکردنی ھێزی کارەکانی. ئەرمەنەکانی دانیشتووی وڵاتانی وەک قوبرس، [[فەرەنسا]]، [[یۆنان]]، [[عێراق]]، [[لوبنان]] و [[سووریا]] بە پلەی یەکەم ڕزگاربووان یان نەوەکانی جینۆساید بوون. بژاردەی ئەوەیان پێشکەش کرا کە لەلایەن حکوومەتی سۆڤیەتەوە خەرجییەکانیان بۆ گەشتەکەیان بۆ گەڕانەوە بۆ زێدی خۆیان خەرج بکرێت. بە مەزەندەکردن ١٥٠ ھەزار ئەرمەنی لە نێوان ساڵانی ١٩٤٦ بۆ ١٩٤٨ کۆچیان کردووە بۆ ئەرمینیای سۆڤیەت و لە یەریڤان، [[لێنیناکان]]، [[ڤانادزۆر|کیرۆڤاکان]] و شارۆچکەکانی دیکە نیشتەجێ بوون.<ref>Dekmejian. "The Armenian Diaspora", p. 416.</ref><ref>Yousefian, Sevan, "The Postwar Repatriation Movement of Armenians to Soviet Armenia, 1945-1948," Unpublished Ph.D Dissertation, [[University of California, Los Angeles]], 2011.</ref> ژمارەیەک لە کۆچبەرانی ئەرمەنی لە ساڵی ١٩٤٦دا لەگەڵ گەیشتنیان بە بەندەری [[ئۆدێسا]] دەستیان بەسەر کەلوپەلەکانیاندا گیرا، چونکە ھەموو شتێکیان لەگەڵ خۆیان بردبوو، لەنێویاندا جلوبەرگ و زێڕینگەرییەکان.<ref name=laycock>{{Cite journal| doi = 10.2979/histmemo.28.2.0123| issn = 0935-560X| volume = 28| issue = 2| pages = 123–151| last = Jo Laycock| title = Survivor or Soviet Stories? Repatriate Narratives in Armenian Histories, Memories and Identities| journal = History and Memory| date = 2016| jstor = 10.2979/histmemo.28.2.0123| s2cid = 159467141| url = http://shura.shu.ac.uk/14114/1/Laycock%20-%20Survivor%20or%20soviet%20stories.pdf}}</ref> === لە سەردەمی خرۆشۆڤدا === دوای ململانێی دەسەڵات دوای مردنی ستالین لە ساڵی ١٩٥٣، [[نیکیتا خروشچۆڤ]] وەک سەرکردەی نوێی وڵات دەرکەوت.<ref>On the transition from Stalin to Khrushchev as it affected Armenia, consult {{in lang|hy}} Amatuni Virabyan, ''Hayastane Stalinits minchev Khrushchev: Hasarakakan-kaghakakan kyanke 1945-1957 tt.'' [Armenia from Stalin to Khrushchev: Social-political life, 1945-57] (Yerevan: Gitutyun Publishing, 2001).</ref>نزیکەی یەکسەر ئەرمینیا لەدایکبوونەوەیەکی کولتووری و ئابووریی بەسەردا ھات. ئازادی ئایینی، تا ڕادەیەکی سنووردار، بە ئەرمەنستان بەخشرا کاتێک کاسۆلیکۆس ڤازگێنی یەکەم لە ساڵی ١٩٥٥ ئەرکی ئۆفیسەکەی وەرگرت، یەکێک لە ڕاوێژکار و ھاوڕێ نزیکەکانی خرۆشۆف ئەندامی مەکتەبی سیاسی ئەرمەنی، ئەناستاس میکۆیان، داوای لە ئەرمەنییەکان کرد کە ناسنامەی نەتەوەیی خۆیان دووپات بکەنەوە. لە ئازاری ١٩٥٤، دوو ساڵ پێش ئەوەی خرۆشۆڤ ستالین ئیدانە بکات، میکۆیان وتارێکی لە یەریڤان پێشکەش کرد کە تێیدا ھانی دووبارە بڵاوکردنەوەی ڕافی و [[ڕفائیل باتکانیان]] و نۆژەنکردنەوەی چارێنت و زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیانی دا.<ref name="yerevan-1954"/> لە پشت پەردەوە یارمەتی سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت دەدا لە نۆژەنکردنەوەی «دوژمنەکانی» پێشوو لە کۆمارەکەدا.<ref name="yerevan-1954"/> پەیکەری گەورەی ستالین کە بەسەر یەریڤاندا بەرز بوو، لە ساڵی ١٩٦٢دا لەلایەن سەربازەکانەوە بە شێوەیەکی ڕستەیی لە شەوێکدا لە پایەکەیەوە کێشرایە خوارەوە و لە ساڵی ١٩٦٧دا بە پەیکەری [[مۆنۆمێنتی دایکی ئەرمەنستان]] گۆڕدرا<ref>Panossian. ''The Armenians'', p. 349.</ref><ref>Suny, Ronald Grigor (1983). ''Armenia in the Twentieth Century''. Chico, CA: Scholars Press, pp. 72-73.</ref> پەیوەندییەکانی نێوان ئەرمینیا و ڕەوەندەکان زیندوو بووەوە و ئەرمەنییەکان لە دەرەوەی وڵاتەوە زۆرتر دەستیان کرد بە سەردانی کۆمارەکە. === سەردەمی برێژنێڤ === [[پەڕگە:The Soviet Union 1968 CPA 3672 stamp (David of Sassoun Monument in Yerevan (Yervand Kochar, 1959) and Ararat Mountains).jpg|وێنۆک|مۆرێک کە لە ساڵی ١٩٦٨ بۆ یادی ٢٧٥٠ ساڵەی یەریڤان دەرچووە، پەیکەری کەسایەتی فۆلکلۆری بەناوبانگی داڤید ئۆف ساسۆن نیشان دراوە]] دوای ئەوەی [[لیۆنید برێژنێڤ]] لە ساڵی ١٩٦٤دا دەسەڵاتی گرتە دەست، زۆرێک لە چاکسازییەکانی خرۆشۆف کەمکرانەوە. بەڵام ھەرچەندە دەوڵەتی سۆڤیەت ھەمیشە وریا بوو لە سەرھەڵدانەوەی ناسیۆنالیزمی [[ئەرمەنی]]، بەڵام ئەو جۆرە سنووردارکردنەی نەسەپاند کە لە سەردەمی ستالیندا بینرا. لە ٢٤ی نیسانی ١٩٦٥دا ھەزاران ئەرمەنی لە شەقامەکانی یەریڤان لە پەنجا ساڵەی جینۆسایدی ئەرمەنەکاندا [[خۆپێشاندانەکانی یەریڤانی ساڵی ١٩٦٥|خۆپیشاندان]]یان کرد.<ref>Maike Lehmann, "Apricot Socialism: The National Past, the Soviet Project, and the Imagining of Community in Late Soviet Armenia," ''[[Slavic Review]]'' 1 (Spring 2015): pp. 9-31.</ref> لە دوای ئەم خۆپیشاندانانە، یادگاری بۆ ڕێزلێنان لە قوربانیانی جینۆساید لە گردی تسیتسەرناکەبەرد لە سەرووی گەرووی ھرازدان لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٦٧ تەواو بوو === کۆتایی ھاتنی سەردەمی یەکێتی سۆڤیەت === [[پەڕگە:Karabakh movement demonstration at Yerevan Opera square (2).jpg|وێنۆک|ڕاست|ئەرمەنییەکان لە ھاوینی ساڵی ١٩٨٨ لە گۆڕەپانی ئۆپێرا لە یەریڤان خۆپیشاندان دەکەن بۆ یەکخستنی کۆمارەکە لەگەڵ قەرەباغ]] [[پەڕگە:Հանրապետության Հրապարակ.jpg|وێنۆک|گۆڕەپانی لینین (ئێستا [[گۆڕەپانی کۆماری]]) لە ساڵی ١٩٢٦ تا ١٩٩١ گۆڕەپانی سەرەکی یەریڤان بووە]] ھاتنی [[میخائیل گۆرباچۆڤ]] بۆ دەسەڵات بۆ [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ساڵی ١٩٨٥ سەرەتای کۆتایی بوو بۆ سەردەمی ئەم یەکێتییە. لە ٢٠ی شوباتی ١٩٨٨، سۆڤیەتی باڵای ئۆبلاستی [[ئۆتۆنۆمی ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] دەنگیدا بە یەکگرتن لەگەڵ ئەرمەنستان.<ref>{{cite book|last = Kaufman|first = Stuart|title = Modern Hatreds: The Symbolic Politics of Ethnic War|publisher = Cornell Studies in Security Affairs|year = 2001|location = New York|page= 61|isbn = 978-0-8014-8736-1}}</ref> لە [[یەریڤان]] خۆپیشاندان بۆ پشتیوانی لە [[ئەرمەنی]]یەکانی قەرەباغ بەڕێوەچوو، و گەشەی کرد و بوو بە بزووتنەوەی [[قەرەباغ]] ناسرا. تا سەرەتای ساڵی ١٩٨٨، نزیکەی یەک ملیۆن ئەرمەنی لە چەند ناوچەیەکی کۆمارەوە بەشداری ئەم خۆپیشاندانانەیان کرد، کە سەنتەری گۆڕەپانی شانۆی یەریڤان بوو (لە ئێستادا [[گۆڕەپانی ئازادی، یەریڤان|گۆڕەپانی ئازادی]]).<ref>{{cite book|last=Malkasian|first=Mark|title=Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia|publisher=Wayne State University Press|year=1996|page=41|isbn=0-8143-2605-6}}</ref> بەڵام لە ئازەربایجانی دراوسێ، [[توندوتیژی دژی ئەرمەنییەکان]] لە شاری [[سومگایت]] سەریھەڵدا.<ref>{{cite book|chapter=Introduction|last=Tonoyan|first=Artyom|title=Black Garden Aflame: The Nagorno-Karabakh Conflict in the Soviet and Russian Press|publisher=East View Press|place=Minneapolis|date=2021|isbn=978-1-879944-55-8|pages=xx-xxi}}</ref>ھەر زوو ئاژاوەی نەتەوەیی لە نێوان ئەرمەنییەکان و [[ئازەری]]یەکاندا سەریھەڵدا و ڕێگریی لە ئەنجامدانی ھەرچ بڕیارێکی ئاشتیانە کرد. گرژی نێوان حکوومەتی ناوەندی لە [[مۆسکۆ]] و حکوومەتی خۆجێی لە یەریڤان لە ساڵانی کۆتایی یەکێتی سۆڤیەتدا زیاتر بوو. ھۆکارەکان تا ڕادەیەکی زۆر لە بڕیارنەدانی مۆسکۆ سەبارەت بە قەرەباغ کێشە بەردەوامەکانی فریاگوزاری بوومەلەرزە و کەموکوڕییەکانی ئابووری سۆڤیەتەوە سەرچاوە دەگرن.<ref>Krikorian, Robert O. and Joseph R. Masih. ''Armenia: At the Crossroads''. Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1999, pp. 19-20.</ref> لە ٢٣ی ئابی ١٩٩٠دا، سۆڤیەتی باڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا جاڕنامەی سەربەخۆیی ئەرمینیای پەسەند کرد و کۆماری ئەرمینیای وەک بابەتی یاسا نێودەوڵەتییەکان ڕاگەیاند.<ref name="ria.ru">[https://ria.ru/20150823/1197343640.html Декларация о независимости Армении]</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.am/legislation.php?ID=2602&lang=eng&sel=show|title=Legislation: National Assemly of RA|website=www.parliament.am}}</ref> لە ١٧ی ئازاری ١٩٩١ ئەرمەنستان لەگەڵ وڵاتانی باڵتیک و جۆرجیا و مۆڵدۆڤا بایکۆتی ڕیفراندۆمی سەرتاسەری یەکێتی کرد کە تێیدا ٧٨٪ی سەرجەم دەنگدەران دەنگیان بە مانەوەی یەکێتی سۆڤیەت دا بە شێوەیەکی چاکسازی.<ref name="NewsBrief">{{cite web | url= http://www.ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |title= Baltic states, Armenia, Georgia, and Moldova boycott USSR referendum.|access-date=2007-02-06 |archive-url = https://web.archive.org/web/20051116105136/http://ukrweekly.com/Archive/1998/129805.shtml |archive-date = November 16, 2005}}</ref>ئەرمینیا لە ڕیفراندۆمێکدا لە ٢١ی ئەیلوولی ١٩٩١دا سەربەخۆیی خۆی پشتڕاستکردەوە دوای ھەوڵی کودەتا سەرنەکەوتووەکەی مۆسکۆ لەلایەن توندڕەوانی [[حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت]]ەوە.<ref name="apn.ru">''Маркедонов Сергей'' [https://www.apn.ru/publications/article10413.htm Самоопределение по ленинским принципам]</ref>سەربەخۆیی کۆمار بە ڕێککەوتنەکانی بێلۆڤێز و ھەڵوەشاندنەوەی فەرمی دەوڵەتی سۆڤیەت لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ١٩٩١دا بە فەرمی بوو و ئەرمینیای کردە دەوڵەتێکی سەربەخۆی سەروەر لەسەر شانۆی نێودەوڵەتی. == سیاسەت == [[پەڕگە:Map of Soviet Armenia.gif|وێنۆک|دابەشکارییە ئیدارییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] === حکوومەت === پێکھاتەی حکوومەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا ھاوشێوەی کۆمارەکانی دیکەی سۆڤیەت بوو. باڵاترین ئۆرگانی سیاسی کۆمارەکە سۆڤیەتی باڵای ئەرمەنستان بوو کە باڵاترین لقی دادوەریی کۆماری لەخۆگرتبوو، کە دادگای باڵا بوو. ئەندامانی سۆڤیەتی باڵا بۆ ماوەی پێنج ساڵ خزمەتیان کردووە، لەکاتێکدا نوێنەرانی ناوچەیی بۆ ماوەی دوو ساڵ و نیو خزمەتیان کردووە. ھەموو ئەو بەرپرسانەی کە پۆستیان بەدەستەوە بوو، ئەرکی ئەندامێتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]]یان پێدرا و دانیشتنەکان لە بینای باڵای سۆڤیەت لە یەریڤان بانگھێشت کران. لەگەڵ دامەزراندنی کۆماردا، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت بە توندی کاریان دەکرد بۆ نەھێشتنی ھەندێک توخم لە کۆمەڵگادا، بە تەواوی یان بەشێکی، وەک ناسیۆنالیزم و ئایین، بۆ بەھێزکردنی یەکگرتوویی یەکێتی. لە چاوی داڕێژەرانی سیاسەتی سەرەتایی سۆڤیەتدا، ئەرمەنییەکان لەگەڵ [[ڕووس]]ەکان، ئۆکراینییەکان، بێلاڕوسییەکان، [[جۆرجی]]ەکان، [[ئەڵمانی]]یەکان و [[جوولەکە]]کان بە گەلانی "پێشکەوتوو" (بە پێچەوانەی "دواکەوتوو") دادەنران، و لەگەڵ نەتەوە ڕۆژاوایییەکان پێکەوە گرووپ دەکران.<ref>Martin, Terry (2001). [https://books.google.com/books?id=rdlSX2hsb1kC&pg=PP1&dq=The+Affirmative+Action+Empire ''The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923-1939'']. New York: Cornell University, p. 23. {{ISBN|0-8014-8677-7}}.</ref> لە ئەرمەنستان، حکوومەتی سۆڤیەت بڕیاریدا کە ھەموو ھاووڵاتیانی نەخوێندەوار تا تەمەنی پەنجا ساڵ بخوێنن و فێری خوێندنەوەی [[زمانی ئەرمەنی]] بن، کە بووە زمانی فەرمی کۆمارەکە. پەیمانگایەک بۆ ڕۆشنبیری و مێژوو لە ساڵی ١٩٢١ لە ئێچمیاتسین دروست کرا، شانۆی ئۆپێرا یەریڤان و شانۆیەکی دراماتیک لە یەریڤان لە ساڵانی ١٩٢٠ و ١٩٣٠ دروست کرا و دامەزرا، ماتێناداران، دامەزراوەیەک بۆ ھەڵگرتنی دەستنووسە کۆن و سەدەکانی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٥٩ دروست کرا، گرنگە توێژینەوە مێژوویییەکان لەلایەن کادرێکی نوێی زانایانی ڕاھێنراوی سۆڤیەتەوە ئامادەکرابوون و بەرھەمە بەناوبانگەکان لە بوارەکانی ھونەر و ئەدەبدا لەلایەن [[مارتیرۆس سەریان]] و [[ئاڤێتیک ئیساحاکیان]] و یەغیشە چارێنتسەوە بەرھەم ھێنران، کە ھەموویان پابەندبوون بە دیکتۆمی سۆسیالیستی دروستکردنی بەرھەمی "نەتەوەیی لە فۆرمدا". ، سۆسیالیست لە ناوەڕۆکدا." یەکەم ستۆدیۆی فیلمی ئەرمەنی بە ناوی ئارمێنکینۆ یەکەم فیلمی خەیاڵی بە ناوی ناموس (شەرەف) لە ساڵی ١٩٢٥ و یەکەم فیلمی دەنگی پێپۆی بڵاوکردەوە کە ھەردووکیان لەلایەن حەمۆ بێک-نازارۆڤەوە دەرھێنران.<ref>Suny, "Soviet Armenia," pp. 356-57.</ref> === ئاڵا و نیشانەی کۆمار === [[پەڕگە:Flag_of_the_Armenian_Soviet_Socialist_Republic_(1952–1990).svg|وێنۆک|220px|ئاڵای کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پەڕگە:Emblem_of_the_Armenian_SSR.svg|وێنۆک|140px|نیشانەی دەوڵەت لە کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] ئەرمەنستان وەک ھەموو کۆمارەکانی تری یەکێتی سۆڤیەت ئاڵا و ئاڵای تایبەتی خۆی ھەبوو. بە بڕوای [[نیکیتا خروشچۆڤ]]، ئەم دووەمیان لە پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا بووە سەرچاوەی ناکۆکی نێوان یەکێتی سۆڤیەت و کۆماری [[تورکیا]]، کاتێک تورکیا ناڕەزایەتی دەربڕی بەرامبەر بە جێگیرکردنی [[چیای ئارارات]] کە گرنگییەکی قووڵی ڕەمزی بۆ ئەرمەنییەکان ھەیە بەڵام دەکەوێتە سەر خاکی تورکیا، لە ئاڵای وڵاتەکەدا. تورکیا ھەستی کرد کە بوونی وێنەیەکی لەو شێوەیە ئاماژەیە بۆ دیزاینەکانی سۆڤیەت لەسەر خاکی تورکیا. خرۆشۆڤ وەڵامی دایەوە و پرسیاری کرد: "بۆچی [[مانگ]]ێک لەسەر ئاڵاکەت وێنا کراوە؟ ئاخر مانگ ھی تورکیا نییە، تەنانەت نیوەی مانگیش نییە… ئایا دەتەوێت دەست بەسەر ھەموو گەردووندا بگرێت؟"<ref>[[Nikita Khrushchev|Khrushchev, Nikita]], Sergei Khrushchev (ed.) ''Memoirs of Nikita Khrushchev: Statesman, 1953-1964''. Philadelphia: Pennsylvania State University Press, pp. 467-68. {{ISBN|0-271-02935-8}}.</ref> تورکیا دوای ئەمە ئەو پرسەی وەلا ھێنا.<ref>Khrushchev. ''Memoirs of Nikita Khrushchev'', p. 468.</ref> == ھێزە سەربازییەکان == ھێزە سەربازییەکانی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمینیا لەلایەن سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی سوپای سۆڤیەت لە [[ناوچەی سەربازی ترانسقەوقاز]] دابینکرابوون. بەم شێوەیە ڕێکخرابوو: * بنکەی سەرەکی سوپای ٧ی چەکی تێکەڵاوی پاسەوان - یەریڤان<ref>{{Cite web|title = 7th Guards Combined Arms Army|url = http://www.ww2.dk/new/army/armies/7gvoa.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٥ی تفەنگی ماتۆڕ، کیرۆڤاکان<ref>{{Cite web|title = 91st Motorised Rifle Division|url = http://www.ww2.dk/new/army/msd/91msd.htm|website = www.ww2.dk|access-date = 2016-02-14|last = Holm|first = Michael}}</ref> * بەشی ١٦٤ی تفەنگی ماتۆڕ، یەریڤان * ناوچەی حەوتەمی قەڵادار، لینینکان * ناوچەی قەڵاکراوی ٩، ئێچمیادزین == ئابوری == لە سەردەمی سیستەمی سۆڤیەتدا ئابووریی مەرکەزی کۆمار خاوەندارێتی تایبەتی لە موڵک و ماڵی بەرھەمھێنەری داھات قەدەغە کرد. لە کۆتایییەکانی بیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە، کێڵگە تایبەتەکان لە ئەرمینیا بەکۆمەڵ کران و خرانە ژێر ڕێنمایی دەوڵەتەوە، ھەرچەندە زۆرجار ئەمە لەلایەن کۆڵبەرەکانەوە بەرەنگاری چالاک بووەوە. ھەروەھا لە ھەمان کاتدا (١٩٢٩–١٩٣٦) حکوومەت دەستی بە پرۆسەی پیشەسازی لە ئەرمینیا کرد. بناغەی ئابووریی کۆمار، سیستمی ئابووریی سۆسیالیستی و خاوەندارێتی [[سۆسیالیست]]ییە لە ئامرازەکانی بەرھەمھێنان، کە دوو شێوەی ھەیە: موڵکی دەوڵەت و موڵکی تەعاونی و بەکۆمەڵ-کێڵگەیی. جگە لە سیستەمی ئابووریی سۆسیالیستی کە فۆڕمی باڵادەستی ئابوورییە لە کۆماردا، یاساکە ڕێگە بە کاری بچووکی تایبەتی تاک کۆڵبەر و پیشەسازییەکان دەدات لەسەر بنەمای کاری خۆیان و ڕێگری لە ئیستغلالکردنی کاری کەسانی دیکە دەکات. ژیانی ئابووری کۆمار بە پلانی ئابووری دەوڵەت دیاری دەکرێت و ڕێنمایی دەکرێتn.<ref>{{cite book |title=USSR Armenia |publisher=Press Agency Publishing House MOSCOW |location=Moscow |page=1967}}</ref> تا ساڵی ١٩٣٥ بەرھەمی گشتی کشتوکاڵ ١٣٢٪ی ساڵی ١٩٢٨ بوو و بەرھەمی گشتی پیشەسازی ٦٥٠٪ بوو بە بەراورد بە ساڵی ١٩٢٨. بەڵام شۆڕشی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠ بە تێچووی زۆری ھات: کۆڵبەری نەریتی شکاند دامەزراوەی خێزان و گوند و زۆرێک لە خەڵکی گوندنشینی ناچار کرد لە ناوچە شارییەکان نیشتەجێ بن. کارگەی تایبەت کۆتایییەکی مەجازی ھات کاتێک بە شێوەیەکی کاریگەر خرایە ژێر کۆنترۆڵی حکوومەتەوە.<ref>Matossian. ''Impact of Soviet Policies'', pp. 99-116.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩٩١]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٠]] 5y8t6i2gbtys7n41kuldb75i4w5fmfg 14 214920 966998 966733 2022-08-02T14:18:56Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki [[پۆل:کۆمارەکانی یەکێتی سۆڤیەت|کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ئەرمەنستان لە سەدەی ٢٠ەم|کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:ئەرمەنستان|کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان]] [[پۆل:وڵاتە پێشووەکانی ئەورووپا]] plulyij80bfcb5hffkxycs2owf8yf0u 14 214921 966997 966736 2022-08-02T14:18:46Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki [[پۆل:کۆمارەکان|کۆمارەکانی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:دابەشکارییە کارگێڕییەکانی ئاستی یەکەمی وڵاتان]] 0xunn9m74fj4s9cpbtl1uzj5xx7ez4f 0 214923 966996 966760 2022-08-02T14:18:36Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{short description|Armenian poet}} {{Infobox writer | name = ڕفائیل باتکانیان | image = Kamarkatiba.jpg | imagesize = | caption = | pseudonym = کەمار کاتیبا | birth_date = {{Birth date|1830|11|20|df=yes}} | birth_place = [[نۆر ناخیچێڤان]]، [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] | death_date = {{Death date and age|1892|09|03|1830|11|08|df=yes}} | death_place = | occupation = [[شاعیر]] | nationality = ئەرمەنی | spouse = }} '''ڕفائیل باتکانیان''' ({{بە ئەرمەنی|Ռափայել Պատկանյան}}، ناسراو بە کەمار کاتیبا؛ ٢٠ی تشرینی دووەمی ١٨٣٠ – ٣ی ئەیلوولی ١٨٩٢)یەکێک بوو لە بەناوبانگترین شاعیرە [[ئەرمەنی]]یەکان.<ref>The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response - Page 101 by Peter Balakian</ref><ref>The Survey - Page 259 by Survey Associates</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٣٠]] [[پۆل:مردووانی ١٨٩٢]] [[پۆل:شاعیرانی ئەرمەنی سەدەی ١٩یەم]] g2ou6q2lk5ji5a0r51ozazf4vgirnks 0 214924 967190 966796 2022-08-02T20:11:52Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{سخ-و٧}} == پێشەکی <ref>{{Cite book|last=لالە|first=هەژیر ئیسماعیل|title=بێ هیوا مەبە|publisher=ئەکادیمیای زانستی کوردی|year=2022|location=سلێمانی}}</ref> == هەبوونی نامیلکە و کتێب لەسەر ئەو بابەتانەی هانی مرۆڤ دەدەن کە بێهیوا نەبێت و هەردەم بە هیواوە بژی ، کارێکی زۆر گرنگ و پێویستە بۆ کۆمەڵگەکەمان ، ئەمەش دوابەدوای ئەوە دێت کە لەسەر ئەم زەویە چەندین مرۆڤ هەیە دووچاری بێهیوا بوون دەبن و پەنا دەبەنە بەر خۆ کوشتن ، بێ هیوا بوون وەک تۆوی ڕووەکێکە لەناو دەروونی مرۆڤدا ، هەتاکوو مرۆڤ زیاتر ئاوی بدات ئەم تۆوە گەشە دەکات و گەورەتر دەبێت ، هەتا گەورەتریش بێت زیاتر زاڵدەبێت بەسەر بیرکردنەوەی مرۆڤ و هاندانی بەرەو ئەنجامدانی کارە نادروستەکانی وەک (خۆکوشتن ، پەنا بردنە بەر مادەی هۆشبەر یاخود جگەرە یاخود مادەی کحولی ، ......هتد) ، دەمانەوێت ئەو پەیامە بە مرۆڤایەتی بگەیەنین کە ئێمە وەک مرۆڤ هەمیشە ئامادەین بەهانای مرۆڤەکانی ترەوە بچین لەکاتی بێهیوا بوونیان دا ، کە مرۆڤەکان لە خەمی یەکتردا بوون ، ئەوکات کۆمەڵگەیەکی هیوابەخشەر و هیوا پێ بەخشراو دروست دەبێت ، کۆمەڵگەیەک دروست دەبێت کە بیرکردنەوەکانی ئەرێنین و هەنگاو بەرەو چاکسازی دەنێن ، کۆمەڵگەیەک دروست دەبێت کە دەبێتە هاندەر نەک ڕوخێنەر ، دەبێتە بونیادنەر و دروستکەر ، کەسانی هیوا بەخش ئەگەر چی ژمارەشیان زۆر کەم بێت ، بەڵام دەتوانن کاریگەریەکی زۆر لەسەر چواردەوریان دروست بکەن ، ببنە چرایەک بۆ ڕێگا تاریکەکانی کەسانی تر ، ببنە پردێک کە خەڵک بپەڕێننەوە لە جیهانێکی پڕ لە بێهیوایی و تاریکی و ناخۆشی و دڵتەنگی و ڕەشبینی بۆ جیهانێکی پڕ لە هیوا و گەشانەوە و خۆشی و گەشبینی ، لەم سەردەمەدا مرۆڤ چەند پێویستی بە سەرکردەیەکە کە ئاڕاستەی بکات ، زیاتر لەوەش پێویستی بە کەسێکە کە بیروڕا نەرێنیەکانی بگۆڕێت بۆ بیروڕای ئەرێنی و ئەم مرۆڤە دووبارە لە کەسێکی داڕووخاوەوە دروست بکاتەوە و بیکات بە مرۆڤێکی کامڵ کە درێژەپێدەری ڕێگا و ڕیبازی ئەو کەسە بێت کە هیوای پێ بەخشیوە . '''" هەژیر "''' == بێ هیوایی چییە ؟ == لەم ماوەیە وەک لە جیهانی تۆڕە کۆمەڵایەتیەکاندا دەبینین ، ژمارەی خۆکوشتن و خەڵک کوشتن بە ڕێژەیەکی زۆر بەرچاو ڕووی لە زیادبوون کردووە ، ئەمەش دەرئەنجامەکەی بێ هیوابوونی مرۆڤە لە ژیان ، مرۆڤ کە خودا ڕێزی لێناوە سێ جۆرە : 1.    جۆری یەکەم : قەدری ڕێز لێنانەکە نازانێت و بەکەم سەیری خۆی دەکات کە ئەم جۆرە مرۆڤانە پەنادەبەنە بەر خۆکوشتن و خەڵک کوشتن ، زوو بێ هیوا دەبن و ژیان بەبێ بەها سەیر دەکەن. 2.    جۆری دووهەم : ئەو مرۆڤانەن کە ڕێزلێگرتنەکەی خودا لێیان کە وەک مرۆڤ دروستی کردوون بووەتە هۆی لوتبەرزیان کە مرۆڤەکان بچەوسێننەوە و ڕەحم بە ژێر دەستەکەیان نەکەن کە ئەم جۆرە مرۆڤانە پەنادەبەنە بەر زوڵم و زۆرداری ، زۆر عاشق بە ژیانن بەڵام ژیانێک کە حەز دەکەن تەنها خۆیان لە خۆشیدا بن و تەنها خۆیان بژین 3.    جۆری سێهەم : ئەو مرۆڤانەن کە قەدری ڕێزلێگرتنەکە دەزانن و بەڕەحم و دڵفراوانن و سودبەخش و بەخزمەتن بۆ مرۆڤایەتی کە ئەم جۆرە کەمینەن. ئەم جۆرەشیان ئەرکیانە کە جۆری یەکەم پڕ هیوا بکەن و جۆری دووهەم ئاگادار و هۆشدار بکەنەوە لە زوڵم و زۆرداری و لوتبەرزیەکەیان ، بەڵام لە ڕاستیدا ئێمە لە نێوان جۆری یەکەم و دووهەم یاری دەکەین ، دەبێ زاڵبین بەسەر ڕق و بێ ئومیدی و زوڵم و بێ هیوایی بۆ ئەوەی بتوانین ببینە جۆری سێهەم کە ئەرکیان زۆر قورسە بەوەی جگە لە ئەرکی خۆیان ئەرکی گرنگی دان بە جۆری یەکەم و دووهەمیش لەسەر شانی ئەمانە بێ هیوابوون ئەو حاڵەتەیە کە مرۆڤ تێیدا لە ڕووی دەروونیەوە نەرێنی و شکستەکانی زاڵ دەبن بەسەر ئەرێنی و دەستکەوتەکانی ، بێ هیوا بوون دوو جۆرە : 1.    بێ هیوا بوون لە هەوڵدان : بریتیە لەو حاڵەتە دەروونییەی کەسێک کە سارد دەبێتەوە لە هەوڵدان بۆ گەیشتن بەو ئامانجەی کە خۆی بۆ ئامادە کردووە ، ئەو حاڵەتە دەروونییەیە کە تێیدا مرۆڤ بەبێ بەها سەیری ئەو ئامانجە دەکات کە دەیویست هەوڵی بۆ بدات 2.    بێ هیوا بوون لە ژیان : ئەو حاڵەتە دەروونییەیە کە مرۆڤ تێیدا ئەو شتانی پشتی پێ دەبەستێت و بونەتە هیوایەک بۆی لەدەستی دەدات ، ئەو حاڵەتە دەروونییەیە کە تێیدا مرۆڤ بە شێوەیەکی بێ بەها سەیری دەستکەوتەکانی دەکات ، و زۆر کێشە بچوکەکانی ژیانی گەورە دەکات بەشێوەیەک کە ئەو جیهانە فراوانەی هەیەتی بچوکی دەکاتەوە بە ڕیژەیەکی زۆر بچوک کە ئەم قەبارە بچوکە تەنها شوێنی کێشەکانی ئەوی تێدا ببێتەوە واتا بۆنمونە دوژمنایەتی لەگەڵ چوار کەسدا هەیە و ڕقی لێیانە ، ئەم جیهانە فراوانە بەم هەموو خەڵکەوە کۆ دەکاتەوە و بچوکی دەکاتەوە لەو چوار کەسە و پێی وادەبێ کە ژیان بریتیە لەم چوار کەسە و خەڵکەکانی تریش وەک ئەم چوار کەسە خراپن ، بۆیە ئەم جیهانە فراوانە لەخۆی بچوک دەکاتەوە == هۆکارەکانی بێ هیوایی چییە ؟ == 1.    نەبوونی هۆشیاری تاک : واتا کەسەکە ئەوەندە هۆشیاری نەبێت کە بزانێت بۆچی ئەژی و لەبەرچی ئەژی و ژیان واتای چیە؟ واتا ئەو هەموو تێگەیشتنی خۆی لە خۆکوشتنی خۆی و لەناوبردنی خۆی کۆبکاتەوە و پێی وابێت کە ژیان ئەوەندە بێ مانا و بێ قەدرە 2.    نەبوونی کەسانی هیوا بەخش : ئێمە خەڵکێکی زۆرمان هەیە کە بتوانن هیوا بە خەڵک ببەخشن ، بەڵام ئەو کەسەی کە توشی بێ هیوایی دەبێت نایاندۆزێتەوە ، واتا ئەو لە ژینگە و حاڵێک دەبێت کە ئەو کەسانە نادۆزێتەوە بۆ ئەوەی بەردەستیان بخات و سودیان لێ ببینێت کە هیوای پێ ببەخشن 3.    نەبوونی ئامڕازی هیوا بەخش : بۆنمونە من یەکێک لە ئارەزووەکانم سەیرکردنی ئاسمانە لە ڕێگەی ئامێری (تیلیسکۆب) ، ئەمە خۆی لە خۆیدا هیوایەکم پێ دەبەخشێت و ئامڕازێکە بۆ هیوا پێ بەخشین ، پێویستە هەرکەسێک و ئامڕازێکی هەبێت کە هیوای پێ ببەخشێت ، بەڵام لە نەبوونی ئامڕازەکە ئەوا دەبێتە هۆکارێک لە هۆکارەکانی بێ هیوا بوون 4.    نەبوونی متمانەی کەسەکە بە خۆی : واتا خۆی بە کەم و بێ بەها سەیر دەکات 5.    گشتگیرکردنی چەند شکستێک بەسەر هەموو هەوڵێک : واتا کەسەکە لە چەند شتێکدا شکستی هێناوە و وادەزانێت کە هەوڵەکانی داهاتووشی بەهەمان شێوە شکست خواردوو دەبێت ، ئەمەش زۆر هەڵەیە ، واتا تۆ چەند شتێک تاقی بکەیتەوە و ببینیت شکستی تێدا دەهێنیت و وابزانیت کە بۆ شتەکانی دواتر و داهاتووش هەر شکست دەهێنیت 6.    خراپ سوود وەرگرتن لە ئامڕازە پەیوەندییەکان : واتا وەک مۆبایل و ئینتەرنێت ، کە ئەمە باس دەکەین مەبەستمان ئەوەیە ئافرەتێک یاخود پیاوێک وێنە بۆ یەکتر دەنێرن و دواتر هەڕەشەلێکردنی لێ دروست دەبێت لەلایەن یەکێکیانەوە و ئەو کەسەی هەڕەشەی لێکراوە دووچاری بێهیوابوون دەبێتەوە ، بۆیە پێی وا ئەبێت کە تاکە چارەسەر خۆکوشتنیەتی 7.    هاوڕێیەتی کەسانی ڕوخێنەر و بێ ئومێدکەر : بۆنمونە هاوڕێیەتی چەند کەسێک بکەیت کە هیوات پێ نەبەخشن بەڵکو بتڕوخێنن ، واتا قسەی نەرێنی زۆر بکەن ، بۆنمونە خوێندکارانی قوتابخانە و زانکۆ سارد دەکرێنەوە لە خوێندن بە بەهانەی دانەمەزراندن و بە کەم سەیرکردنی زانستەکە ، ئەمانە قسەی نەرێنین ، یاخود گەورەکردنی کێشەکانی وڵات ، یاخود ناڕەزایی و نا سوپاسگوزاری ئەو هاوڕێیەی هاوڕێیەتی دەکەیت لەسەر هەموو ڕووداوێک کە بەسەری دێت ، ئەم کەسانە کەسی نەرێنین ، ئەم جۆرە کەسانە دوو چارەسەریان هەیە ، یان ئەوەتا نابێت هاوڕێیەتیان بکەیت ، یان ئەوەتا خۆت هاوڕێیەکی بونیادنەر و ئومێدبەخش بیت کە ئومێدیان پێ بدەیت 8.    بە کەم سەیرکردنی دونیا و بەبێ بەها سەیرکردنی : واتا دونیا کۆ بکەینەوە لە چەند کێشەیەکی بچوک ، کە ئەو کێشە بچوکانەش کە گەورە دەبن ، مێشکی کەسەکە بەشێوەیەک گرنگی پێ دەدات کە زاڵی دەکات بەسەر هەستەکانی بەرامبەر بە جیهان و دونیای فراوان ، واتا مێشکی ئەو کەسە جیهان و دونیای فراوان پشتگوێ دەخات و تەنها گرنگی دەدات بەو کێشە بچوکانەی کە لە مێشکی خۆی گەورەی کردوون 9.    خۆشەویستی سەرنەکەوتوو : بۆنمونە کە کوڕێک و کچێک جیادەبنەوە لە یەکتر بەهۆی کێشەی نێوانیان ، یەکێکیان لەوانەیە بەتەواوەتی بڕوخێت و دونیای لەبەرچاو بچوک ببێتەوە و بەبێ بەها سەیری بکا ، بۆنمونە ئەگەر باسی شیرین و فەرهاد بکەین ، کە ئەبینین داستانێکە لە خۆشەویستی ، کاتێک خەسرەو کە حەزی لە شیرین بوو ، هات بە درۆ بە فەرهادی وت کە شیرین مردووە ، فەرهاد بەرگەی نەگرت و خۆی کوشت ، بۆچی خۆی کوشت ؟ چونکە فەرهاد تاکە پایەی هیوا بەخشی ژیانی ئەو شیرین بوو کە ئەو تاکە پایەیە ڕووخا و نەما و لەدەستیدا ، پێی وابوو کە هیچی تر هیوای پێ نابەخشێت و بۆیە پەنای بردە بەر خۆکوشتن 10.  هەوڵ نەدان و کەمتەرخەمی : کەمتەرخەمی مرۆڤ لە کار و ژیانی ، مرۆڤ بەرەو بێهیوابوون دەبات ، بۆچی ؟ چونکە جۆشی و خرۆشی و گەرم و گوڕی لە کاردا نابێت ، بۆیە بەبێ بەها سەیری دەکات و بەرەو بێهیوابوونی دەبات 11.  بیری توندڕەوی : کە یەکێکە لە هۆکارە مەترسیدارەکان کە مرۆڤ والێدەکات بەلاڕێی دەبات ، بەشێوەیەک هیچ هیوایەک لە مێشکی خۆی بۆ مانەوە لە ژیان ناهێڵێت ، دەرئەنجامی ئەم جۆرە بیرکردنەوەیە کەسانی بکوژ پەیدا دەبن ، کە کەسانی بکوژیش جۆرێکن لەو کەسانەی کە ئەگەر بێهیوا نەبن ناچن خەڵک بکوژن ، یاخود پەنا ببەن بۆ دزی یاخود کوشتن ، بەڵام کە بێهیوا بوون زاڵبوو بەسەریان وایان لێدەکات بیرێکی هەڵە بکەنەوە ، کە ئەویش ئەوەیە کە پێیان وابێت ئەو کارەیان دەبێتە هۆی هیوایەک بۆیان ، چۆن ؟ بۆنمونە کەسێک لە هەژاریەکی زۆر سەخت دایە و بێ هیوایە ، گەر بچێت و پەنا بباتە بەر دزی ئەوە لەبەر ئەوەیە کە ویستویەتی هیوایەک بۆ خۆی دروست بکات ، بەمە تێدەگەین هەندێک هیوا دروست کردن بەرەو ڕوخاندنمان دەبات نەک بونیادنان و ورەبەرزی ، چونکە ئەم کەسە کە دەبینێت هیچ هیوایەک نییە لە ژیانی ، خۆی هیوایەک بۆ خۆی دروست دەکات کە هیواکەش هیوایەکی خراپە ، کە بۆنمونە پەنا دەباتە بەر دزی و پێی وایە لەو ڕێگایەوە دڵخۆش دەبێت و بەمەش ڕێڕەوێکی هەڵەی هیوابەخشین بۆخۆی دروست دەکات 12.  هەژاری : یەکێکە لە هۆکارەکانی بێ هیوایی ، بە بەکارهێنانی بیرکردنەوەی (فڵان لە من ژیانی خۆشترە و چاکترە) و بە بەراوردکردنی ژیانی بە ژیانی کەسانی تر وای لێ دەکات خۆی بە کەم و بێ بەها سەیر بکات ، بۆیە بێ هیوا دەبێت و دەرئەنجامی خراپی خۆکوشتن دێتە جێ 13.  دەوڵەمەندی : کە کەسێک بە ئاسانی بتوانێت هەموو شتێکی دەست بکەوێت ، لە قۆناغێک لە قۆناغەکانی ژیانیدا دەبینێت هیچ شتێک نەماوە دەستی نەکەوتبێت یاخود پەیدای نەکات ، بەمەش ئەم کەسە هاوشێوەی کەسە هەژارەکە بەرەو بیرکردنەوەی بێ هیوایی دەڕوات ، و پەنا دەباتە بەر ڕێگەی هەڵەی خۆکوشتن ، یاخود بەشێوەیەکی تر ، لەوانەیە ئەو کەسە دەوڵەمەندە شتە مادیەکانی بە ئاسانی دەست بکەوێت بەڵام شتە مەعنەویەکانی دەست نەکەوێت ، بۆنمونە خۆشبەختی خێزان یاخود بەختەوەری خێزانی دەست نەکەوێت ، لەم حاڵەتە کە دەبینێت هەژارێک لەگەڵ خێزانەکەی بەختەوەرن و خێزانەکەی ئەم ئەو بەختەوەریەی تێدا نییە ، لەم حاڵەتەشدا بێ هیوایی پەیدا دەبێت 14.  سوکایەتی و بێڕێزی و گاڵتەپێکردن و بوختانکردن : بۆنمونە گەر کەسێک خاوەن پێداویستی تایبەت بێت یاخود ڕەش پێست بێت یاخود بیانی بێت یاخود بەتەمەن بێت یاخود نەخۆش بێت یاخود منداڵ بێت یاخود بە شێوەیەکی گشتی مرۆڤ بێت ، گاڵتەی پێ بکرێت ئەم گاڵتەیە لە دەرئەنجامدا بەرەو بێهیوایی دەبات ئەوەش لەڕێگەی ڕوخاندنی ورەی ، بێگومان ئەگەر کەسەکە زاڵ نەبێت بەسەر بیرکردنەوە نەرێنیەکانی دەروونی خۆی ، یاخود کەسێک شتێک بدرێتە پاڵی کە نەیکردبێت و بوختانی بۆ بکرێت ئەمەش مرۆڤەکە بێ هیوا دەکات یاخود ئەو شتەی هەتا ئێستاش باوە لەناو خوێندنگاکان کە ئەویش گاڵتە پێکردن و سوکایەتی پێکردنە بە خوێندکارێک لەلایەن چەند خۆسەپێنەرێکەوە یاخود چەند خۆپەرستێکەوە ، کەوا لەو خوێندکارە دەکەن خۆی بە کەم و بێ بەها سەیر بکات ، ئەمەش دەبێتە هۆی دواکەوتنی لە خوێندن و هەوڵ نەدانی و هەروەها بێهیوابوونی لە ژیان 15.  زۆر بیرکردنەوە لە ڕووداوە نەرێنیە مێژووییەکانی کە بەسەر کەسەکە هاتووە : بۆنمونە هەڵەیەکی کردووە یاخود شتێکی نەزانیوە یاخود هەر شتێکی تری نەرێنی کە بەسەری هاتبێت لە مێژووی ژیانی خۆی ، ئەم شتانە کاریگەری زۆریان دەبێت لەسەر دەروونی کەسەکە 16.  تێنەگەیشتن لە مانای ڕاستەقینەی ژیان : بەکەم سەیرکردنی خەڵک و جیهان و سروشت 17.  نەبوونی هیوایەتێک یاخود حەزێک کە هیوا بەو کەسە ببەخشێتەوە : بۆنمونە هەمانە هیوایەتی وێنە گرتنە ، هەمانە هیوایەتی وێنە کردنە ، هەمانە هیوایەتی مۆسیقا ژەنینە ، ئەم هیوایەتانە کەسێک نەیبێت خێراتر و ئاسانتر بێهیوا دەبێت وەک لەوەی کەسێک کە هەیبێت 18.  ڕێک نەکردنەوەی هاوسەنگی نێوان مادی و مەعنەوی لای کەسەکە : کە گەر مادیەکەی لا گرنگتر بێت لە مەعنەوی و مەعنەوی پشتگوێ خست ئەوا بەرەو بێهیوابوون دەڕوات ، بەڵام گەر مەعنەویەکەی پێشت خست یاخود هاوسەنگی دروست کرد لە نێوان هەردووکی ئەوکات کەسێکی ورەبەرز و متمانە بەخۆبوو دەبێت کەسەکە 19.  خوێندنەوەی ئەو جۆرە کتێبانەی کە دەروونی مرۆڤەکان دەڕوخێنن : وایان لێدەکەن لە ڕووناکترین ڕۆژی سەر زەویش هەست بەوە بکەن لە تاریکیەکی زۆر دان ، وایان لێ بکەن کە مرۆڤەکان نوقم و غەرقی خەیاڵێکی زۆری نەرێنی ببن کە بێ ئاگا بمێننەوە لە دونیا ، واتا هەندێک کتێبمان هەیە مرۆڤ بەرەو گۆشەگیری و تێکەڵاونەبوون لەگەڵ خەڵک و بەبێ بەها سەیرکردنی خەڵک و جیهان دەبات ، ئەم کتێبانە پێویستە لێی دوور بکەویتەوە 20.  گۆشەگیری : کاتێک مرۆڤ لە ناخی خۆی وا لە مرۆڤەکان تێدەگات کە هەموویان خراپن و شایەنی ئەوە نین کاتیان لەگەڵ بەسەر ببات یان سودیان لێ ببینێت ، پەنا دەباتە بەر گۆشەگیری ، کە جیهانێکی تایبەت بە خۆی دروست دەکات ، بە تێکچوونی ئەم جیهانەی بێهیوا دەبێت و پەنا دەباتە بەر بیرۆکەی هەڵەی خۆ کوشتن 21.  تێکەڵاوبوون و گرنگیدان بە سیاسەت : کە سیاسەت ژەهرێکی زۆر کوشندەیە کە جگە لەوەی مرۆڤەکان توشی کێشەی دەروونی دەکات لە توڕەبوون و شەڕ فرۆشتن و جنێودان و ئازاردان ، لەهەمان کاتدا مرۆڤەکان توشی بێهیوایی و ورە ڕوخاوی و کورت بینی دەکات ، لەبەر ئەوەی کەسێک کە داخڵ بە سیاسەت بێت حەز دەکات هەموو کات ڕووداوەکان وەک پێشبینی و خەیاڵی ئەو ڕووبدەن ، بەڵام لەکاتی ڕوونەدانیان وەک خەیاڵ و پێشبینی ئەو بەرەو بێهیوابوونی دەبەن دەرئەنجامەکانی بێ هیوایی چییە ؟ واتا لە دەرئەنجامی ئەم بێ هیوا بوونە کەسەکە ڕووبەڕووی چی دەبێتەوە؟ دوو دەرئەنجاممان هەیە : 1.    بێ هیوا بوون لە هەوڵدان : ئەم جۆرەیان دەبێتە هۆی ئەوەی مرۆڤ هەلێک لە هەلەکانی ژیانی لەدەست بدات ، کە هەلێکی لەدەست دا ئەمە ڕووبەڕووی بێهیوابوون لە هەوڵدانی دەکاتەوە ، بۆنمونە کەسێک دەیەوێت لە پێشبڕکێیەکدا براوە بێت ، بەڵام دەبینێت کە پێشبڕکێکاری بەرامبەر لەو پەڕی ئامادەباشی و ورەبەرزیدایە ، لەم کاتەدا کەسەکە سارد دەبێتەوە لە هەوڵدان بۆ گەیشتن بە ئامانجەکەی و بەمەش هەلێک لە هەلەکانی ژیانی لەدەست دەدات تەنها بەوەی بەراوردی خۆی دەکات بە خەڵکی تر و خۆی بە کەم سەیر دەکات 2.    بێ هیوا بوون لە ژیان : ئەو حاڵەتە دەروونییەیە کە مرۆڤ بیرکردنەوەی هەڵەی وەک خۆکوشتن یان خەڵک کوشتنی بۆ دێت ، دەرئەنجامی بێ هیوا بوون بچوککردنەوەی ژیانی کەسەکەیە لە ناخی خۆی کە بەشێوەیەک سەیری دونیا و جیهان دەکات کە شوێنێکی زۆر بچوک بێت و لەم شوێنە بچوکە کێشەکانی ئەو کەسە لە هەموو شوێنێکی ئەم شوێنە بچوکە هەبێت ، واتا بەشێوەیەک ئەوەندە بیر لە کێشە بچوکەکانی دەکاتەوە بەشێوەیەک کە دەرئەنجام کێشە بچوکەکانی لای خۆی گەورە دەکات بەمەش لە هەموو هەوڵدان و هیوایەک سارد و پەشیمان دەبێتەوە == ڕێگا چارەکانی بێ هیوایی چییە ؟ == دوو جۆر ڕێگە چارەمان هەیە بۆ بێ هیوایی : 1.    ڕێگە چارەی زیانبەخش : ئەویش ئەوەیە کەسەکە بۆ ئەوەی پەنا نەباتە بەر خۆکوشتن یان خەڵک کوشتن ، دەچێت بۆ خەڵەتاندنی دەروونی خۆی لە نەرێنیەکانی ناو دەروونی خۆی جێگرەوەیەک دادەنێت  ، ئەویش ئەوەیە کە پەنا دەباتە بەر مادەی هۆشبەر ، ئەگەر بەردەست نەبوو مادەی هۆشبەر ، پەنا دەباتە بەر مەی ، ئەگەر بەردەست نەبوو پەنا دەباتە بەر نێرگەلە و جگەرە ، لە هەموو حاڵەتەکاندا پەنا دەباتە بەر شتێکی خراپ کە پێی وایە دەتوانێت لە ڕێگای ئەمەوە دەروونی خۆی هەڵبخەڵەتێنیت و لەو کێشە دەروونیەی هەیەتی خۆی ڕزگار بکات 2.    ڕێگە چارەی سوودبەخش: ئێمە دوو جۆر کەسمان هەیە ، واتا لەم هیوایە کە دەبەخشرێت و وەر دەگیرێت دوو جۆر کەسمان هەیە : 1.    کەسی هیوا بەخش : ئەم جۆرەیان زۆر متمانەی بەخۆیەتی ، لەو ئاستەیە کە بتوانێت هیوا بە خەڵک ببەخشێت و لە ئاستێکە کە دەتوانێت زاڵبێت بەسەر بیرکردنەوە نەرێنیەکانی و دەتوانێت وا لە خەڵکیش بکات کە زاڵبن بەسەر بیرکردنەوە نەرێنیەکانیان 2.    کەسی هیوا وەرگر : ئەم جۆرەیان ئەو کەسەیە کە پێویستی بە ئامۆژگاری و یارمەتی کەسانی ترە بۆ ئەوەی هیوای پێ ببەخشنەوە ، واتا کەسی دووهەم (وەرگر)  پێویستی بە کەسی یەکەمە (بەخشەر) بۆ هیوا وەرگرتن ، و کەسی یەکەمیش (بەخشەر) پێویستی بە کەسی دووهەمە (وەرگر) بۆ ئەوەی هیوای پێ ببەخشێت ڕێگا چارەکانی بێ هیوایی دەتوانین لەم خاڵانەدا کۆ بکەینەوە : 1.    باوەڕبوون بە خودا : چونکە یەکێکە لەو هۆکارە گرنگانەی کە مرۆڤ دوور دەخاتەوە لە بێهیوا بوون ، چونکە کەسی باوەڕدار هەمیشە هەموو دەرگاکانی دونیا لەسەر خۆی داناخات ، دەرگای خودا ئەو دەرگایەیە کە لەکاتی نائومێدی و بێ هیوایی کەسەکە پەنای بۆ دەبات 2.    خێزان (دایک و باوک) : گرنگترین هۆکارەکانی هیوا بەخشینن بە تاک بەو مەرجەی خودی خێزان هیوابەخش ببن نەک بێهیواکەر 3.    خێزان (هاوسەر) : گرنگترین هۆکارەکانی هیوا بەخشینە بە تاک بەو مەرجەی هاوسەرەکە کەسێکی بەهێز و بەتوانا بێت لە ورە پێدان و هاندەربێت و بونیادنەر بێت نەک ڕوخێنەر 4.    هاوڕێ : دوو جۆرە : 1.    هاوڕێی هاندەر : بەردەوام هانت دەدات کە ئەگەر شکستیشت هێنا بەردەوام بیت لە هەوڵدان 2.    هاوڕێی ڕوخێنەر : هانت دەدات کە بە ئاسانی دەستبەرداری ئامانجەکانت بیت ئەگەر هاوڕێیەکی هاندەرت هەبوو بیکە بە باشترین هاوڕێت ، ئەگەر هاوڕێیەکی ڕوخێنەرت هەبوو ئەوا پێویستە تۆ بۆی ببیت بە هاوڕێیەکی هاندەر 5.    کۆمەڵگا : پێویستە ئەو کەسەی کە دەیەوێت هیوادار بێت ، تێکەڵی کۆمەڵگا بێت بۆ ئەوەی کەسی باش و خراپ لەیەکتر جیا بکاتەوە و ئەو کەسە باشانە بکاتە ڕێبەر و ڕابەری خۆی بۆ بێهیوا نەبوون 6.    بوونی ڕێبەری ڕووحی : لە ئەهلی تەصەوفدا کۆمەڵە کەسانێک هەن پێیان دەوترێت (مورشید) یاخود (ڕێبەر) کە کۆمەڵە موریدێک شوێنیان دەکەون و ئەو مورشیدانە هۆکارێکن بۆ هیوا بەخشین بە موریدەکانیان 7.    کار : لەکاتی ڕۆیشتنی کەسێک بۆ سەر کار و بینینی ڕووی گەش و بەجۆشی ئەو کەسانەی کە لەگەڵی کار دەکەن ، ئەمە هانی دەدات بۆ بەردەوام بوون لە ژیان و بەپەرۆش بوونی بۆ ڕۆژەکانی دواتر 8.    کتێب یان فیلم : خوێندنەوەی ئەو کتێبانە یاخود سەیرکردنی ئەو فیلمانەی کە هانت دەدات بە گەشبینی بڕوانیتە داهاتوو و بە جۆش و خرۆشەوە ژیان بەسەر ببەیت 9.    پەند وەرگرتن لە هەڵەکانی ڕابردوو بەڵام بیرنەکردنەوە لێیان : بەوەی کە لۆمەی خۆت بکەی چونکە لۆمەکردن باری دەروونیت بەرەو نەرێنی دەبات ، لۆمەی خۆت مەکە بەڵام پەندی لێ وەربگرە   10.             سوود وەرگرتن لە ئەزموونی بەتەمەنەکان : دانیشتن لەگەڵیان و بوون بە دۆستیان ، چونکە گەر سەیر بکەین گەنجەکان لەم سەردەمە بێ هیوا دەبن و بەتەمەنەکان پڕ هیوان ، کەواتە بەتەمەنەکان هیوا بەخشەکەن و دەبێت گەنجەکان هیوا وەرگرەکە ببن 11.             دوورکەوتنەوە لە جگەرە و نێرگەلە و مەی و مادەی هۆشبەر : چونکە جگە لە زیانی تەندروستی ، زیانی زۆر مەترسیداریان بۆ باری دەروونیشت هەیە کە ئەگەر خۆشت بێ هیوا نەکەن ئەوا وا لە ڕەفتارت دەکەن کە بەرامبەر کەسانی تر بەشێوەیەکی وەها ناشرین ڕەفتار بکەیت کە بێ هیوایان بکەیت ، ئەمە جگە لەوەی بە بەردەست نەبوونیان بێ هیوات دەکەن ، واتا بۆنمونە کەسێک جگەرەکێشە و جگەرەی دەوێت و جگەرەکە بەردەست نییە ، کە بەردەست نەبوو کەسەکە دەکەوێتە حاڵەتێکی دەروونی پڕ لە نەرێنی کە بەرەو بێهیوابوونی دەبات ، هەر بۆیە دەبینیت توڕە دەبێت و شەڕ دەفرۆشێت ، ئەمانەش هەمووی کاریگەری دەروونین لەسەری 12.             جێگیرنەکردنی هیوا بە چەند شتێکی دیاریکراو : وەک باسمان کرد نمونەی شیرین و فەرهاد ، تاکە هیوای فەرهاد شیرین بوو و بە لەدەست دانی ئەو هیوایەی بێ هیوا بوو و پەنای بردە بەر خۆکوشتن ، هەمیشە هەوڵ بدە هیوای نوێ بۆخۆت پەیدا بکە ، و ئەو شتانە بخە پلانی ژیانت کە هانت دەدەن بۆ بەردەوام بوون لە ژیان و هیوات پێ دەبەخشن 13.             وردبوونەوە لە سروشت و ژینگە و تێگەیشتن لە میکانیزمی ژیانیان : کە هاندەرێکی زۆر باشە بۆ ورە بەرزیت ، واتا کە دەچیتە دەرەوە ورد بەرەوە لە سروشت سەیری بۆنمونە درەخت و ئاژەڵەکان بکە ، سەیری ڕەفتاری مرۆڤەکان بکە ، سەیری خۆر و مانگ و ئەستێرەکان بکە ، سەیری ئەم گەردوونە بکە چونکە هەمووی هاندەرێکی زۆرباش دەبن بۆ ئەوەی بیرکردنەوەی ئەرێنیت لەلا زیاد بکەن 14.             هیوا و حەز و ئارەزووەکانت پەرە پێ بدە : چونکە هاندەرێکی زۆر باشن بۆ بەردەوام بوونت لە ژیان ، هەروەها با لە ژیانتدا کۆمەڵە ئامانجێکت هەبێ بۆ ئەوەی ئەگەر نەتتوانی ئامانجێکیان بەئەنجام بگەیەنیت بێهیوا نەبیت و هەواڵ بۆ ئامانجی دواتر بدەیت 15.             ئاژەڵ بەخێوکردن هیوابەخشێکی زۆر باشە بۆ مرۆڤەکان ، مرۆڤ کە چەند هیوابەخشێکی هەبوو دەتوانێت یەکێک لەو هیوابەخشانەی ئاژەڵەکان بێت 16.             ئەگەر خوێندکاری زانکۆ یان قوتابخانەیت هەوڵبدە هەر مامۆستایەکت بونیادنەر و هیوا بەخش بوو زۆرترین کات لەگەڵی دا ببیت و لێی سودمەند ببیت چونکە زۆر بەسوود و باش دەبێت بۆت و زۆر کەلێنت بۆ پڕ دەکاتەوە 17.             ئەگەر مامۆستای قوتابخانە یان خوێندنگایت هەمیشە کاتێک لە وانەکەت تەرخان بکە بۆ بەرزکردنەوەی ورەی خوێندکاران و هیوا پێ بەخشینیان چونکە ئەمە زۆر گرنگ و پێویستە 18.             ئەگەر بەڕێوبەر یان سەرپەرشتیاری کۆمەڵە کەسێکیت ، هەردەم تۆ ئەو کەسە ببە کە هیوایان پێ ببەخشیت نەک بێ هیوایان بکەیت و ورەیان بڕوخێنیت بە ڕەفتاری نادروست و هەڵە ، بەڵکو هەردەم با بەشێوەیەک بیت کە چاوت لێبکەن یاخود ورەیان بەرز ببێتەوە هەرکات تۆ ببینن == کۆمەڵە وتەیەک سەبارەت بە زاڵبوون بەسەر بێ هیوایی == هەرکات بێ هیوا بویت سەیری مرۆڤەکان بکە ، سەیری بەتەمەنەکان بکە کە سەرەڕای نەخۆشی و لاوازی لاشەیان بەڵام بێ هیوا نەبوون و هەموو ڕۆژێک بە هیواوە دێنە خەبەر ، بۆچی ئێمە بەم لەشە ساغە و چالاکەمانەوە بێ هیوا ببین ، سەیری منداڵێکی ساوا بکە کە تازە دێتە دنیاوە ، سەرەڕای ئەوەی هیچ لە دنیا نازانێت بەڵام بەردەوامە لە جوڵە و گریان و پێکەنین ، بۆچی ئێمە کە لەو منداڵە گەورەترین بێ هیوا بین لەکاتێکدا ئەو بێهیوا نابێت؟ ، کاتێک بێهیوا بویت سەیری مێروولە بکە سەرەڕای بچووکی قەبارەی بەڵام بەردەوامە لە جوڵە و بێهیوا نەبووە و هەوڵی پەیداکردنی خواردنی خۆی دەدات بۆچی ئێمە بەم قەبارە گەورەیەوە بێهیوا ببین ؟ هەرکات بێهیوا بویت سێری ڕۆژ و شەو بکە دەبینیت دوای هەموو شەوێک ڕۆژێک دێت کە فێرمان دەکات دوای هەموو ناخۆشی و تاریکیەک خۆشی و ڕووناکی دێت ، کەواتە کە ڕۆژ بە دوای شەو دێت بۆچی ئێمە لە شەوەکە بێ هیوا بین کە دڵنیاین ڕۆژەکەی بەدوا دێت چەند شەوەکە تاریکیش بێت ، هەرکات بێهیوا بویت سەیری ڕووەکەکان بکە ، کاتێک وەرزی پایز دێت زەرد و لاواز دەبن بەڵام بێهیوا نابن چونکە دەزانن دوای پایز و زستان بەهار دێت ، کەواتە ئێمەش بۆچی لە پایزی تەمەنمان بێهیوا بین کە دڵنیاین بەهارێکی بەدوا دێت ، بێ هیوا مەبە لە ژیان چونکە ئەم دونیایە بە تۆوە جوانە و هەلی ژیان یەک جارە ، بێ هیوا مەبە لە ژیان مادەم ئەم چرکەیەی نوسینەکانم دەخوێنیتەوە دڵت لێدەدات ، مادەم دڵت لێدەدات کەواتە بێ هیوا نەبووە ، مادەم هەناسە دەدەیت کەواتە سیەکانت بێ هیوا نەبوون ، مادەم بیردەکەیتەوە کەواتە مێشکت بێ هیوا نەبووە ، بێ هیوا مەبە لە ژیان چونکە هێشتا کەسانی باش ماون ، بێ هیوا مەبە لە ژیان و هەوڵبدە بە دەست و کارەکانت ژیان جوانتر و ڕەنگین تر بکەیت ، وەک چۆن لە یاریە ئەلکترۆنیەکان یاری دەکەیت دەبینیت کە دەدۆڕێیت و بەڵام دواتر باشتر هەوڵی بۆ دەدەیتەوە ، لە ژیانیشتدا بەو شێوەیە بە و بێ هیوا مەبە و باشتر لە جاری پێشوو هەوڵ بدەرەوە هەرکات بێ هیوا بویت سەیری خاوەن پێداویستیەکی تایبەت بکە ، کە یەکێک لە ئەندامەکانی لەشی نییە ، بەڵام سەرەڕای ئەوەش بێ هیوا نەبووە و بەردەوامە لە جوڵە و هەوڵدان ، هەرکات بێ هیوا بویت سەیری باڵندەیەک بکە کە لەناو قەفەسدایە ، سەرەڕای ئەوەی ئەو شوێنە بچوکەی هەیە بەڵام بێ هیوا نەبووە و هەر لە جوڵە و چالاکیدایە ، ئیتر تۆی مرۆڤ بۆچی بێ هیوا دەبیت کە ئەم جیهانە فراوانەت لەبەردەمە ؟ دەرگاکانی هیوا لەسەر خۆت دامەخە ، وەک چۆن لە وشکترین بیاباندا دارێک دەردەچێت ، وەک چۆن لە ناو دەیان دڕک گوڵێک دەردەچێت ، وەک چۆن لەناو بەردێک چاوێک ئاو دەتەقێت و ڕووبارێک دروست دەکات ، تۆش ئاوها لەناو نائومێدیت دا ئومێدێک دروست بکە و بگەشێرەوە ، وەک چۆن دوای هەموو شەوێک ڕۆژ دێت ، دوای هەموو پایزێک بەهار دێت ، دڵنیاش ببە کە لە ساتە سەختەکانی تەمەنت هەر ڕۆژانێکی خۆش دێت ، تەنها کەمێک سەبری دەوێت ، گەر ڕووناکی مۆمێکی بچوک لەناو ئەشکەوتێکی گەورەی تاریک دابنێیت ، هەموو تاریکایی ئەشکەوتەکە ناتوانن ڕووناکی مۆمەکە بکوژێننەوە ، بەهەمان شێوە تۆش هیوایەک لەناو ناخت دروست بکە کە هەموو ناخۆشیەکان نەتوانن ئەو هیوایە بڕوخێنن ، هەرکات بێهیوا بویت سەرێک لە نەخۆشخانەکان بدە ، ببینە چەندین نەخۆش حاڵیان چەندە سەخت و ناخۆشە بەڵام شەڕ دەکەن لە پێناو مانەوە و بێ هیوا نەبون ، ئیتر تۆ بۆ بێهیوا دەبیت ؟ گەر بێهیوا بویت سەیری منداڵێکی ساوا بکە بزانە بە چ تام و چێژێکەوە لە ژیان دەڕوانێت ، گەر بێهیوا بویت سەیری باڵندەکان بکە ، کە هێلکە دەکەن بەمانای ئەوەی ئەوان بێهیوا نەبوون ، گەر بێهیوا بویت سەیری مێروولەکان بکە سەرەڕای ئەوەی زۆر بچوکن و لەوانەیە ڕۆژانە پێ بەسەر چەندینیان بنێیت بەڵام ئەوان بەردەوامن لە جوڵە ، هەرکات بێهیوا بویت ماسیەک بگرە لەناو ئاو و دەری بهێنە بۆ چەند چرکەیەک ، بزانە چەنێک بە پەلە دەجوڵێت لە پێناو مانەوە و گەیاندنی خۆی بە ئاوەکە ، ئەو شەڕ بۆ ژیانی خۆی دەکات کە ئاژەڵە ، ئەی تۆی مرۆڤی خاوەن هۆش بۆ ژیانی خۆت لەلا بێ بەهایە ، لە خۆت بپرسە چەند ئەندام و بەش لە لەشت هەیە ، ئایا ئەم هەموو ئەندام و بەشە دەکەیتە قوربانی مێشکت ئەویش هەموو مێشکت نا ! بەڵکو چەند نەرێنیەکی ناو مێشکت ، کە بە ئەندازەی تاڵە موویەکن لە بیابانێکدا ، سەیری درەخت بکە و لەوەوە فێر ببە کە وەرزی پایز دێت گەڵاکانی قاوەیی و زەرد دەبن پاشان هەڵدەوەرن بەڵام درەختەکە بەردەوامە لە ژیان هەتا بەهار دێت و دووبارە گەڵاکانی سەوز دەبن ، ئەم گەردوونە بە زیندوو و نازیندوویەوە ، بە مرۆڤ و ڕووەک و ئاژەڵیەوە ، بە هەور و خۆر و زەوی و مانگیەوە ، بە ئەستێرە و ناوکیەوە ، هەمووی لە جوڵەدان ، شورەیی نییە تۆ لەناو ئەم هەموو بەدیهێنراوانە خۆت جیا بکەیتەوە و پەنا بۆ خۆکوشتن ببەیت ، شورەیی نییە لەناو ئەو هەموو جوڵانە تۆ خۆت بە دەستی خۆت خۆت بێ جوڵە بکەیت ! بەهای خۆت بزانە ، دەست بکە بە چاکسازی لە خۆت ، هیوا بۆخۆت دروست بکە و بە گەشبینی بڕوانە داهاتوو ، گوێ مەدە بە ڕاڕاییەکانی ناو دڵت ، گوێ لە گەردوون بگرە هەمووی لە جوڵەیە ، دە تۆش لە جوڵە بە و جوڵەی گەردوون پڕ لە جۆش و خڕۆشتر بکە == وتەی کۆتایی ..... == لە بازاڕدا ساتێک سەیری مرۆڤەکانم کرد بینیم بەشێکیان زۆر چالاک و پڕ هیوابوون بەشێکیشیان زۆر بی تاقەت و بی هیوا بوون ، پیویستە کەسە بێ هیواکان چاو لە کەسە هیوادارەکان بکەن و سارد نەبنەوە لە ژیان ، بیر لە خۆکوشتن یان خەڵک کوشتن نەکەنەوە چونکە مردن سادەترین بەڵگەیە بۆ ئەوەی کە ئەم دونیایە تاقیکردنەوەیە کە بەشێک دەردەچن و سەرکەوتوو دەبن لەو تاقیکردنەوەیە بەشێکیش دەکەون و دەرناچن ، کەواتە تۆ لەم تاقیکردنەوەیە کە ژیانە هەوڵ بدە باشترین ئەنجام بەدەست بهێنیت == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} pczvirlwoc4a0qt2dt69rg2auzg4an4 0 214930 966995 966837 2022-08-02T14:18:25Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''لیۆنید برێژنێڤ''' ({{بە ڕووسی|Леонид Ильич Брежнев}} ١٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٠٦ – ١٠ی تشرینی دووەمی ١٩٨٢)<ref>[https://books.google.com/books?id=hP7jJAkTd9MC&pg=PA91&dq=Leonid+Ilyich+Brezhnev+10+november+1982&hl=en#v=onepage&q=Leonid%20Ilyich%20Brezhnev%2010%20november%201982&f=false "Profile of Leonid Brezhnev"]. ''An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996'', via Google Books.</ref> .{{sfn|Brown|2009|p=٤٠٣}} سیاسەتمەدارێکی سۆڤیەت بوو کە وەک سکرتێری گشتی [[حیزبی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت|حیزبی شیوعی]] (١٩٦٤–١٩٨٢) و وەک سەرۆکی سەرۆکایەتی سۆڤیەت (١٩٦٠–١٩٦٤، ١٩٧٧–١٩٨٢) سەرکردایەتی [[یەکێتی سۆڤیەت]] دەکرد. ماوەی ١٨ ساڵ وەک سکرتێری گشتی لە دوای ماوەی سەرۆکایەتی [[جۆزێف ستالین]] دووەم بوو. ماوەی سەرۆکایەتی برێژنێڤ وەک سکرتێری گشتی لەلایەن مێژوونووسانەوە مشتومڕی لەسەرە؛ لەکاتێکدا دەسەڵاتی ئەو بە سەقامگیری سیاسی و سەرکەوتنی بەرچاو لە سیاسەتی دەرەوە تایبەتمەند بوو، ھەروەھا بە گەندەڵی، ناکارایی، چەقبەستوویی ئابووری و گەشەسەندنی خێرای بۆشایی تەکنەلۆژی لەگەڵ ڕۆژاوادا دیار بوو. برێژنێڤ لە ساڵی ١٩٥٢ پلەی بەرزکرایەوە بۆ کۆمیتەی ناوەندی حیزبەکە و بەرزبووەوە و تا ساڵی ١٩٥٧ بوو بە ئەندامی تەواوی مەکتەبی سیاسی، لە ساڵی ١٩٦٤دا ئەوەندە دەسەڵاتی کۆکردەوە کە جێگەی [[نیکیتا خروشچۆڤ]] بگرێتەوە وەک سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی یەکێتی سۆڤیەت، کە بەھێزترین پۆست بوو لە وڵاتەکەدا.{{sfn|Service|2009|p=٣٧٨}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٢]] [[پۆل:سەرکردەکانی شەڕی سارد|لیۆنید برێژنێڤ]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:کۆمۆنیستە ڕووسەکان]] [[پۆل:ئەندازیارانی سۆڤیەت]] 0qfr350f3drotw83ueyezgq1qq688oe 0 214931 966994 966845 2022-08-02T14:17:49Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤیاچێسلاڤ میخایلۆڤیچ مۆلۆتۆڤ''' ٩ی ئازار (ساڵنامەی جوولیانی ٢٥ شوبات) ١٨٩٠ – ٨ تشرینی دووەمی ١٩٨٦) سیاسەتمەدار و دیپلۆماتکارێکی [[ڕووسی]] بوو، بەلشەڤیکی کۆن بوو، و کەسایەتییەکی پێشەنگی حکوومەتی [[سۆڤیەت]] بوو لە ساڵانی ١٩٢٠ بەدواوە. لە ساڵی ١٩٣٠ تا ١٩٤١ سەرۆکی ئەنجومەنی کۆمیساری گەل.{{sfn|Montefiore|2005|pp=٦٣–٦٤}} و لە ١٩٣٩ تا ١٩٤٩.{{sfn|Service|2003|p=٢٥٦}} و لە ١٩٥٣ تا ١٩٥٦ وەزیری دەرەوە کاری کردووە. == ژیانی تایبەت == لە تشرینی دووەمی ١٩٢٠ بوو بە سکرتێری کۆمیتەی ناوەندی پارتی بەلشەفی ئوکراینا و ھاوسەرگیری لەگەڵ سیاسەتمەداری سۆڤیەت [[پۆلینا ژێمچوژین]] کرد<ref name=NYT19700504/> مۆلۆتۆڤ و ھاوسەرەکەی دوو کچیان ھەبوو: سۆنیا کە لە ساڵی ١٩٢٩ بەخێوکرا و سڤێتلانا کە لە ساڵی ١٩٣٠ لەدایکبووە.<ref name=NYT19700504>{{cite news|date=4 May 1970|title=Mrs. Molotov Dies in Moscow; Wife of Ex-Premier Was 76|url=https://www.nytimes.com/1970/05/04/archives/mrs-molotov-dies-in-moscow-wife-of-expremier-was-76.html|work=The New York Times|location=Moscow|publication-place=New York City|agency=United Press International|access-date=17 December 2020}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٨٦]] [[پۆل:وەزیرانی دەرەوەی سۆڤیەت]] [[پۆل:جۆزێف ستاڵین]] [[پۆل:کۆمۆنیستە ڕووسەکان]] q44rn4ifsstyy5uy30h69kh369rxbzd 0 214933 966993 966848 2022-08-02T14:17:16Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''سومگایت''' دووەم گەورەترین شارە لە [[ئازەربایجان]]، دەکەوێتە نزیک [[دەریای قەزوین]] و نزیکەی ٣١ کیلۆمەتر (١٩ میل) لە پایتەختی [[باکوو]] دوورە. ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە نزیکەی ٣٤٥ ھەزار و ٣٠٠ کەسە، بەمەش دوای باکوی پایتەختی ئازەربایجان دووەم گەورەترین شاری ئازەربایجان دەبێت. ڕووبەری ئەم شارە ٨٣ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە (٣٢ میل چوارگۆشە). لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٤٩ دامەزراوە.<ref name="exe">{{cite web |url=http://sumqayit-ih.gov.az/content.php?page=passport |title=Sumqayıt şəhər icra hakimiyyəti. Şəhərin pasportu |trans-title=Sumgayit Executive Power. Resume |access-date=2010-12-29 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101220062500/http://sumqayit-ih.gov.az//content.php?page=passport |archive-date=2010-12-20}}</ref> دوو شارۆچکە لە چوارچێوەی ئیدارەی شارەکەدان: جورات و حاجی زەینەلابدین؛ شارۆچکەیەک بە ناوی بازرگان و خێرخوازی نەوت حاجی زەینەلابدین تاغیێڤەوە ناونراوە. زانکۆی دەوڵەتی سومقایتە. == دابەشکردنی کارگێڕی == شارەوانی سومگەیت لە شاری سومگەیت و شارەوانییەکانی جورات و حاجی زەینەلابدین پێکدێت.<ref>{{cite web|title=Sumqayıt İnzibati-İqtisadi Məhkəməsinin yeni binası|url=http://courts.gov.az/sumgayiteconomic/|website=courts.gov.az|access-date=12 November 2014|language=az|archive-url=https://web.archive.org/web/20141112202540/http://courts.gov.az/sumgayiteconomic/|archive-date=12 November 2014|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> سەرۆکی شارەوانی کە لە ئێستادا زاکیر فێرێخۆڤە، دەسەڵاتی جێبەجێکردنی شارەکە بەرجەستە دەکات.<ref>{{cite web|title=İcra hakimiyyətinin başçısı|url=http://www.sumqayit-ih.gov.az/page/20.html|website=www.sumqayit-ih.gov.az|access-date=12 November 2014|language=az|archive-url=https://web.archive.org/web/20141112192812/http://www.sumqayit-ih.gov.az/page/20.html|archive-date=12 November 2014|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> [[پۆل:شارە بەندەرییەکانی ئازەربایجان|سومگایت]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی دەریای کاسپیەن]] lxqnla82mqkw4hhk1np34ffh6loetue 967293 966993 2022-08-02T22:16:56Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''سومگایت''' دووەم گەورەترین شارە لە [[ئازەربایجان]]، دەکەوێتە نزیک [[دەریای قەزوین]] و نزیکەی ٣١ کیلۆمەتر (١٩ میل) لە پایتەختی [[باکوو]] دوورە. ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە نزیکەی ٣٤٥ ھەزار و ٣٠٠ کەسە، بەمەش دوای باکوی پایتەختی ئازەربایجان دووەم گەورەترین شاری ئازەربایجان دەبێت. ڕووبەری ئەم شارە ٨٣ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە (٣٢ میل چوارگۆشە). لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٤٩ دامەزراوە.<ref name="exe">{{cite web |url=http://sumqayit-ih.gov.az/content.php?page=passport |title=Sumqayıt şəhər icra hakimiyyəti. Şəhərin pasportu |trans-title=Sumgayit Executive Power. Resume |access-date=2010-12-29 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101220062500/http://sumqayit-ih.gov.az//content.php?page=passport |archive-date=2010-12-20}}</ref> دوو شارۆچکە لە چوارچێوەی ئیدارەی شارەکەدان: جورات و حاجی زەینەلابدین؛ شارۆچکەیەک بە ناوی بازرگان و خێرخوازی نەوت حاجی زەینەلابدین تاغیێڤەوە ناونراوە. زانکۆی دەوڵەتی سومقایتە. == دابەشکردنی کارگێڕی == شارەوانی سومگەیت لە شاری سومگەیت و شارەوانییەکانی جورات و حاجی زەینەلابدین پێکدێت.<ref>{{cite web|title=Sumqayıt İnzibati-İqtisadi Məhkəməsinin yeni binası|url=http://courts.gov.az/sumgayiteconomic/|website=courts.gov.az|access-date=12 November 2014|language=az|archive-url=https://web.archive.org/web/20141112202540/http://courts.gov.az/sumgayiteconomic/|archive-date=12 November 2014|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> سەرۆکی شارەوانی کە لە ئێستادا زاکیر فێرێخۆڤە، دەسەڵاتی جێبەجێکردنی شارەکە بەرجەستە دەکات.<ref>{{cite web|title=İcra hakimiyyətinin başçısı|url=http://www.sumqayit-ih.gov.az/page/20.html|website=www.sumqayit-ih.gov.az|access-date=12 November 2014|language=az|archive-url=https://web.archive.org/web/20141112192812/http://www.sumqayit-ih.gov.az/page/20.html|archive-date=12 November 2014|url-status=live|df=dmy-all}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شارە بەندەرییەکانی ئازەربایجان|سومگایت]] [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی دەریای کاسپیەن]] ftimkb6n5lqsxykpl16fgys71e08cju 0 214937 966959 966870 2022-08-02T13:51:25Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە، شائەمراز wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=2022-07-30 Fußball, Männer, DFL-Supercup, RB Leipzig - FC Bayern München 1DX 3342 by Stepro.jpg|youthyears1=٢٠٠٩–٢٠١٠|youthclubs1=زیبورگیا|youthyears2=٢٠١٠–٢٠١٨|youthclubs2=ئەیاکس|years1=٢٠١٨–٢٠٢٠|clubs1=ئەیاکسی لاوان|caps1=٤٤|goals1=٨|years2=٢٠١٨–٢٠٢٢|clubs2=ئەیاکس|caps2=٧٢|goals2=٧|years3=٢٠٢٢-|clubs3=بایەرن میونشن|caps3=٠|goals3=٠|nationalyears1=٢٠١٧–٢٠١٨|nationalteam1=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا خوار ١٦ ساڵان|nationalcaps1=٦|nationalgoals1=١|nationalyears2=٢٠١٨|nationalteam2=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا خوار ١٧ ساڵان|nationalcaps2=٤|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٨–٢٠٢٠|nationalteam3=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا خوار ١٩ ساڵان|nationalcaps3=٨|nationalgoals3=٠|nationalyears4=٢٠٢٠|nationalteam4=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا خوار ٢١ ساڵان|nationalcaps4=٤|nationalgoals4=١|nationalyears5=٢٠٢١-|nationalteam5=ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|nationalcaps5=١٠|nationalgoals5=١|medaltemplates={{Medal|Country|{{fb|Netherlands}}}} {{MedalCompetition|[[UEFA European Under-17 Championship]]}} {{Medal|W|[[2018 UEFA European Under-17 Championship|England 2018]]|[[Netherlands national under-17 football team|U-17 Team]]}}|club-update=٣٠ نیسانی ٢٠٢٢|ntupdate=١٣ تشرینی دووەمی ٢٠٢١}} '''ڕایان جیڕۆ گراڤنبێرچ''' (لەدایکبووی ١٦ی ئایاری ٢٠٠٢)یاریزانێکی [[تۆپی پێ]]ی پیشەگەری ھۆڵەندییە کە وەک [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|یاریزانێکی]] ناوەندی یاری دەکات بۆ یانەی [[بۆندسلیگا]] [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا]]. == کاروانی یانە == === ئەیاکس === گراڤنبێرچ لە ساڵی ٢٠١٠ چووە ئەکادیمیای لاوانی ئەیاکس و بەرەو ئاستەکانی تری لاوان ڕۆیشت.<ref>{{Cite web|date=10 July 2018|title=Toptalent Ryan Gravenberch uit Zuidoost tekent bij Ajax - Bijlmer en Meer|url=https://www.bijlmerenmeer.nl/toptalent-ryan-gravenberch-uit-zuidoost-tekent-bij-ajax/}}</ref> لە ٧ی [[حوزەیران]]ی ٢٠١٨، یەکەم خەڵاتی «عەبدولحەق نوری»ی وەرگرت، کە دەدرێت بە باشترین بەھرەی ئەکادیمیای [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]].<ref>{{Cite web|date=8 June 2018|title=Ajax renames talent award after Abdelhak Nouri|url=https://nltimes.nl/2018/06/08/ajax-renames-talent-award-abdelhak-nouri}}</ref> لە ھەمان ڕۆژدا یەکەمین گرێبەستی پیشەگەری خۆی لەگەڵ ئەیاکس واژوو کرد و کە ھەتا ساڵی ٢٠٢٣ بوو.<ref>{{Cite web|date=7 June 2018|title=Gravenberch and Brobbey sign first Ajax contracts - Football Oranje|url=http://www.football-oranje.com/gravenberch-and-brobbey-sign-first-ajax-contracts/}}</ref> گراڤنبێرچ یەکەم یاری پیشەگەری خۆی لەگەڵ لاوانی ئەیاکس ئەنجامدا لە بردنەوەی٥–٢ لە خولی پلە دووی ھۆڵەندی بەرامبەر دۆدرێخت لە ٢٤ی ئابی ٢٠١٨.<ref>{{Cite web|title=Ajax II vs. Dordrecht - 24 August 2018 - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/08/24/netherlands/eerste-divisie/jong-ajax/bvo-fc-dordrecht/2794387/|website=Soccerway}}</ref> گراڤنبێرچ یەکەمین یاری خۆی لەگەڵ ئەیاکس لە ٢٣ی [[ئەیلوول]]ی ٢٠١٨ ئەنجامدا، لە دۆڕاندنیان ٣–٠ لە [[خولی نایابی ھۆڵەندا|خولی نایابی ھۆڵەندی]] بەرامبەر [[یانەی ئایندھۆڤن|ئاییندھۆڤن]].<ref>{{Cite web|title=PSV vs. Ajax - 23 September 2018 - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/09/23/netherlands/eredivisie/psv-nv/afc-ajax/2793980/|website=Soccerway}}</ref> گراڤنبێرچ بوو بە لاوترین یاریزانی ئەیاکس کە لە تەمەنی ١٦ ساڵ و ١٣٠ ڕۆژیدا لە خولی نایابی ھۆڵەندا یاری کردبێت، کە ڕیکۆردی ١٦ ساڵ و ٢٤٢ ڕۆژ لەلایەن کلێرنس سیدۆرفەوە تێپەڕاند.<ref>{{Cite web|title=Cookies op gelderlander.nl - gelderlander.nl|url=https://www.gelderlander.nl/nederlands-voetbal/gravenberch-jongste-ajax-speler-ooit-in-eredivisie~ac2d49eb/|website=www.gelderlander.nl}}</ref> لە ٢٥ی [[تشرینی دووەم]]ی ٢٠٢٠، گراڤنبێرچ یەکەم گۆڵی خۆی لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] تۆمارکرد لە بردنەوەی٣–١ لە بەرامبەر میدتیلاند لە وەرزی ٢٠٢٠–٢١.<ref>{{Cite web|date=25 November 2020|title=Ajax 3–1 Midtjylland|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2029429--ajax-vs-midtjylland/|website=UEFA}}</ref> لە ١٨ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠٢١، گراڤنبێرچ گۆڵی یەکەمی بردنەوەی ٢–١ تۆمار کرد لە بەرامبەر ڤیتێسێ لە یاری کۆتایی جامی ھۆڵەندا ٢٠٢١.<ref>{{Cite news|date=18 April 2021|title=Neres’ stoppage-time goal seals Dutch Cup win|work=AFC Ajax|url=https://english.ajax.nl/articles/neres-stoppage-time-goal-seals-dutch-cup-win/|access-date=5 April 2022}}</ref> === بایەرن میونشن === لە ١٣ی [[حوزەیران]]ی ٢٠٢٢، گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[بۆندسلیگا]] یانەی[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] واژوو کرد.<ref name=":0">{{Cite web|date=13 June 2022|title=Ryan Gravenberch signs five-year deal|url=https://fcbayern.com/en/news/2022/06/gravenberch-signing|access-date=13 June 2022|publisher=[[FC Bayern Munich]]}}</ref> بڕی ١٨ ملیۆن یۆرۆ درا بە ئەیاکس وەک گرێبەستەکە، لەگەڵ ٥ ملیۆن یۆرۆی تری زیادە کە بەپێی ئاست و ئەنجامەکان دەبەخشرێت.<ref>{{Cite web|title=Bayern Confirms Signing Talented Young Dutch|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/live/baccarat/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == گراڤنبێرچ یاریزانێکی لاوانی نێودەوڵەتی [[ھۆلەند|ھۆڵەندایە]]، لە تەمەنی ١٦ ساڵیدا، نوێنەرایەتی ھۆڵەندای خوار ١٩ ساڵانی کرد لە یارییەکی دۆستانەدا کە ٤–١ دۆڕان بەرامبەر ھەڵبژاردەی [[ئینگلتەرا]]ی خوار ١٩ ساڵان لە ٥ی [[ئەیلوول]]ی ٢٠١٨.<ref>{{Cite web|title=OnsOranje|url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/speler/23658|website=www.onsoranje.nl}}</ref> ڕایان بانگھێشت کرا بۆ پێکھاتەی یەکەمی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|ھۆڵەندا]] لە تشرینی دووەمی ٢٠٢٠.<ref>{{cite news|title=Netherlands 3-1 Bosnia & Herzegovina|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54952579|publisher=BBC|access-date=16 November 2020}}</ref> یەکەم یاری ئەنجامدا لە ٢٤ ئازاری ٢٠٢١ لە یارییەکی پاڵاوتن بۆ جامی جیھانی لە دژی ھەڵبژاردەی تورکیا. لە ٦ حوزەیرانی ٢٠٢١، گراڤنبێرچ لە یارییەکی نێودەوڵەتی دۆستانەدا لە بەرامبەر [[گورجستان|جیۆرجیا]] گۆڵی تۆمار کرد کە ھۆڵەندا ٣–٠ یارییەکەی بردەوە.[//ckb.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=ckb&page=Ryan+Gravenberch&targettitle=Ryan+Gravenberch# <nowiki>[13]</nowiki>] == ژیانی کەسی == گراڤنبێرچ لە ھۆڵەندا لەدایکبووە و لە ڕەچەڵەکی سوورینامە.<ref>{{Cite web|title=Ryan Gravenberch - Football-Wonderkids|url=https://football-wonderkids.co.uk/player/ryan-gravenberch/}}</ref> ھەروەھا برا گەورەی گراڤنبێرچ، بە ناوی دانزل گراڤنبێرچ وەک خۆی یاریزانی پیشەگەری تۆپی پێیە.<ref>{{Cite web|title=Ryan Gravenberch, een Raiola-diamant die wél bij Ajax blijft: "Wil eerste halen"|url=http://www.elfvoetbal.nl/Binnenland/272634/Ryan-Gravenberch-een-Raiola-diamant-die-wl-bij-Ajax-blijft-Wil-eerste-halen|website=Elfvoetbal.nl}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٣٠ تەممووزی ٢٠٢٢}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/ryan-gravenberg/508816/|title=R. Gravenberch|website=Soccerway|access-date=20 August 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |[[جامی ھۆڵەندا|جام]] ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |لاوانی ئەیاکس |٢٠١٨–١٩ |خولی پلە دووی ھۆڵەندی |٢٧ |٢ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢٧ |٢ |- |٢٠١٩–٢٠ |خولی پلە دووی ھۆڵەندی |١٧ |٦ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٧ |٦ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٤٤ !٨ ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- !٤٤ !٨ |- | rowspan="5" |[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] |٢٠١٨ ١٩ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا|خولی نایابی ھۆڵەندی]] |١ |٠ |١ |١ |٠ |٠ | colspan="2" |سینەما |٢ |١ |- |٢٠١٩ ٢٠ |خولی نایابی ھۆڵەندی |٩ |٢ |٢ |١ |١ |٠ |٠ |٠ |١٢ |٣ |- |٢٠٢٠–٢١ |خولی نایابی ھۆڵەندی |٣٢ |٣ |٤ |١ |١١ |١ | colspan="2" | - |٤٧ |٥ |- |٢٠٢١ |خولی نایابی ھۆڵەندی |٣٠ |٢ |٣ |١ |٨ |٠ |١ |٠ |٤٢ |٣ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٧٢ !٧ !١٠ !٤ !٢٠ !١ !١ !٠ !١٠٣ !١٢ |- |[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] |٢٠٢٢–٢٣ |[[بۆندسلیگا]] |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |١ |٠ |١ |٠ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١١٦ !١٥ !١٠ !٤ !٢٠ !١ !٢ !٠ !١٤٨ !٢٠ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"/> === نێودەوڵەتی === {{Updated|١٣ تشرینی دووەمی ٢٠٢١}}<ref name="EUFoot">{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=31338|title=Ryan Gravenberch|website=EU-Football.info|access-date=6 June 2021}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|ھۆڵەندا]] |٢٠٢١ |١٠ |١ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١٠ !١ |} == ڕێزلێنان == '''ئەیاکس'''<ref name="honours">{{Cite web|title=Ryan Gravenberch - Career Honours|url=https://int.soccerway.com/players/ryan-gravenberg/508816/|publisher=Soccerway}}</ref> * [[خولی نایابی ھۆڵەندا]]: ٢٠١٨–١٩، ٢٠٢٠–٢١، ٢٠٢١–٢٢ * [[جامی ھۆڵەندا]]: ٢٠١٨–١٩، ٢٠٢٠–٢١<ref>{{Cite news|url=https://english.ajax.nl/articles/neres-stoppage-time-goal-seals-dutch-cup-win/#|title=Neres' stoppage-time goal seals Dutch Cup win|publisher=Ajax website|date=18 April 2021|access-date=18 April 2021}}</ref> '''بایەرن میونشن''' * جامی سوپەری ئەڵمانی: ٢٠٢٢ * پاڵەوانێتی ئەورووپا بۆ خوار ١٧ ساڵان: ٢٠١٨ '''تاکەکەسی''' * بەھرەی ئەیاکس لە داھاتوودا (خەڵاتی عەبدولحەق نوری): ٢٠١٨<ref>{{Cite web|title=Ajax vernoemt talentenprijs naar Abdelhak Nouri|url=https://www.ajax.nl/streams/actueel/ajax-vernoemt-talentenprijs-naar-abdelhak-nouri-.htm|website=Ajax.nl}}</ref> * بەھرەی ساڵ (خەڵاتی مارکۆ ڤان بەستن): ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Gravenberch verkozen tot talent van het jaar|url=https://www.ajaxshowtime.com/hoofdnieuws/gravenberch-verkozen-tot-talent-van-het-jaar|website=AjaxShowtime.nl}}</ref> * خەڵاتی یۆھان کرۆیف: ٢٠٢٠–٢١<ref>{{Cite web|title=Na Marco van Basten Award ook Johan Cruijff Prijs voor toptalent Gravenberch|url=https://www.ad.nl/nederlands-voetbal/na-marco-van-basten-award-ook-johan-cruijff-prijs-voor-toptalent-gravenberch~a1bcc3b7/|access-date=19 May 2021|publisher=AD.nl}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٢]] 36wcm64d0m2rn52w7dmzztfmqt4cv20 967457 966959 2022-08-03T11:57:27Z Daniiiar 49941 دروست کراو بە وەرگێڕانی پەڕەی «[[:en:Special:Redirect/revision/1101808709|Ryan Gravenberch]]» wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=2022-07-30 Fußball, Männer, DFL-Supercup, RB Leipzig - FC Bayern München 1DX 3342 by Stepro.jpg|youthyears1=٢٠٠٩-٢٠١٠|youthclubs1=زیبورگیا|youthyears2=٢٠١٠-٢٠١٨|youthclubs2=ئەیاکس|years1=٢٠١٨-٢٠٢٠|clubs1=ئەیاکسی لاوان|caps1=٤٤|goals1=٨|years2=٢٠١٨-٢٠٢٢|clubs2=ئەیاکس|caps2=٧٢|goals2=٧|years3=٢٠٢٢-|clubs3=بایەرن میونشن|caps3=٠|goals3=٠|nationalyears1=٢٠١٧-٢٠١٨|nationalteam1=هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا خوار ١٦ ساڵان|nationalcaps1=٦|nationalgoals1=١|nationalyears2=٢٠١٨|nationalteam2=هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا خوار ١٧ ساڵان|nationalcaps2=٤|nationalgoals2=٠|nationalyears3=٢٠١٨-٢٠٢٠|nationalteam3=هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا خوار ١٩ ساڵان|nationalcaps3=٨|nationalgoals3=٠|nationalyears4=٢٠٢٠|nationalteam4=هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا خوار ٢١ ساڵان|nationalcaps4=٤|nationalgoals4=١|nationalyears5=٢٠٢١-|nationalteam5=هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا|nationalcaps5=١٠|nationalgoals5=١|medaltemplates={{Medal|Country|{{fb|Netherlands}}}} {{MedalCompetition|[[UEFA European Under-17 Championship]]}} {{Medal|W|[[2018 UEFA European Under-17 Championship|England 2018]]|[[Netherlands national under-17 football team|U-17 Team]]}}|club-update=٣٠ نیسانی ٢٠٢٢|ntupdate=١٣ تشرینی دووەمی ٢٠٢١}} '''ڕایان جیڕۆ گراڤنبێرچ''' (لەدایکبووی ١٦ی ئایاری ٢٠٠٢) یاریزانێکی [[تۆپی پێ|تۆپی پێی]] پیشەگەری هۆڵەندییە کە وەک [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|یاریزانێکی]] ناوەندی یاری دەکات بۆ یانەی [[بۆندسلیگا]] [[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|هەڵبژاردەی تۆپی پێی هۆڵەندا]]. == کاروانی یانە == === ئەیاکس === گراڤنبێرچ لە ساڵی ٢٠١٠ چووە ئەکادیمیای لاوانی ئەیاکس و بەرەو ئاستەکانی تری لاوان ڕۆیشت.<ref>{{Cite web|date=10 July 2018|title=Toptalent Ryan Gravenberch uit Zuidoost tekent bij Ajax - Bijlmer en Meer|url=https://www.bijlmerenmeer.nl/toptalent-ryan-gravenberch-uit-zuidoost-tekent-bij-ajax/}}</ref> لە ٧ی [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠١٨، یەکەم خەڵاتی "عەبدولحەق نوری"ی وەرگرت، کە دەدرێت بە باشترین بەهرەی ئەکادیمیای [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] .<ref>{{Cite web|date=8 June 2018|title=Ajax renames talent award after Abdelhak Nouri|url=https://nltimes.nl/2018/06/08/ajax-renames-talent-award-abdelhak-nouri}}</ref> لە ھەمان ڕۆژدا یەکەمین گرێبەستی پیشەگەری خۆی لەگەڵ ئەیاکس واژۆ کرد و کە هەتا ساڵی ٢٠٢٣ بوو.<ref>{{Cite web|date=7 June 2018|title=Gravenberch and Brobbey sign first Ajax contracts - Football Oranje|url=http://www.football-oranje.com/gravenberch-and-brobbey-sign-first-ajax-contracts/}}</ref> گراڤنبێرچ یەکەم یاری پیشەگەری خۆی لەگەڵ لاوانی ئەیاکس ئەنجامدا لە بردنەوەی٥-٢ لە خولی پلە دووی هۆڵەندی بەرامبەر دۆدرێخت لە ٢٤ی ئابی ٢٠١٨.<ref>{{Cite web|title=Ajax II vs. Dordrecht - 24 August 2018 - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/08/24/netherlands/eerste-divisie/jong-ajax/bvo-fc-dordrecht/2794387/|website=Soccerway}}</ref> گراڤنبێرچ یەکەمین یاری خۆی لەگەڵ ئەیاکس لە ٢٣ی [[ئەیلوول|ئەیلوولی]] ٢٠١٨ ئەنجامدا، لە دۆڕاندنیان ٣-٠ لە [[خولی نایابی ھۆڵەندا|خولی نایابی هۆڵەندی]] بەرامبەر [[یانەی ئایندھۆڤن|ئایندهۆڤن]].<ref>{{Cite web|title=PSV vs. Ajax - 23 September 2018 - Soccerway|url=https://int.soccerway.com/matches/2018/09/23/netherlands/eredivisie/psv-nv/afc-ajax/2793980/|website=Soccerway}}</ref> گراڤنبێرچ بوو بە لاوترین یاریزانی ئەیاکس کە لە تەمەنی ١٦ ساڵ و ١٣٠ ڕۆژیدا لە خولی نایابی هۆڵەندا یاری کردبێت، کە ڕیکۆردی ١٦ ساڵ و ٢٤٢ ڕۆژ لە لایەن کلێرنس سیدۆرفەوە تێپەڕاند.<ref>{{Cite web|title=Cookies op gelderlander.nl - gelderlander.nl|url=https://www.gelderlander.nl/nederlands-voetbal/gravenberch-jongste-ajax-speler-ooit-in-eredivisie~ac2d49eb/|website=www.gelderlander.nl}}</ref> لە ٢٥ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمی]] ٢٠٢٠، گراڤنبێرچ یەکەم گۆڵی خۆی لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] تۆمارکرد لە بردنەوەی٣-١ لە بەرامبەر میدتیلاند لە وەرزی ٢٠٢٠-٢١.<ref>{{Cite web|date=25 November 2020|title=Ajax 3–1 Midtjylland|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2029429--ajax-vs-midtjylland/|website=UEFA}}</ref> لە ١٨ی [[نیسان (مانگ)|نیسانی]] ٢٠٢١، گراڤنبێرچ گۆڵی یەکەمی بردنەوەی ٢-١ تۆمار کرد لە بەرامبەر ڤیتێسێ لە یاری کۆتایی جامی هۆڵەندا ٢٠٢١.<ref>{{Cite news|date=18 April 2021|title=Neres’ stoppage-time goal seals Dutch Cup win|work=AFC Ajax|url=https://english.ajax.nl/articles/neres-stoppage-time-goal-seals-dutch-cup-win/|access-date=5 April 2022}}</ref> === بایەرن میونشن === لە ١٣ی [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢٢، گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[بۆندسلیگا]] یانەی[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] واژۆ کرد.<ref name=":0">{{Cite web|date=13 June 2022|title=Ryan Gravenberch signs five-year deal|url=https://fcbayern.com/en/news/2022/06/gravenberch-signing|access-date=13 June 2022|publisher=[[FC Bayern Munich]]}}</ref> بڕی ١٨ ملیۆن یۆرۆ درا بە ئەیاکس وەک گرێبەستەکە، لەگەڵ 5 ملیۆن یۆرۆی تری زیادە کە بەپێی ئاست و ئەنجامەکان دەبەخشرێت.<ref>{{Cite web|title=Bayern Confirms Signing Talented Young Dutch|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/live/baccarat/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == گراڤنبێرچ یاریزانێکی لاوانی نێودەوڵەتی [[ھۆلەند|هۆڵەندایە]]، لە تەمەنی ١٦ ساڵیدا، نوێنەرایەتی هۆڵەندای خوار ١٩ ساڵانی کرد لە یاریەکی دۆستانەدا کە ٤-١ دۆڕان بەرامبەر هەڵبژاردەی [[ئینگلتەرا|ئینگلتەرای]] خوار ١٩ ساڵان لە ٥ی [[ئەیلوول|ئەیلوولی]] ٢٠١٨.<ref>{{Cite web|title=OnsOranje|url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/speler/23658|website=www.onsoranje.nl}}</ref> ڕایان بانگهێشت کرا بۆ پێکهاتەی یەکەمی [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|هۆڵەندا]] لە تشرینی دووەمی ٢٠٢٠.<ref>{{cite news|title=Netherlands 3-1 Bosnia & Herzegovina|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54952579|publisher=BBC|access-date=16 November 2020}}</ref> یەکەم یاری ئەنجامدا لە ٢٤ ئاداری ٢٠٢١ لە یاریەکی پاڵاوتن بۆ جامی جیهانی لە دژی هەڵبژاردەی تورکیا. لە ٦ حوزەیرانی ٢٠٢١، گراڤنبێرچ لە یاریەکی نێودەوڵەتی دۆستانەدا لە بەرامبەر [[گورجستان|جیۆرجیا]] گۆڵی تۆمار کرد کە هۆڵەندا ٣-٠ یاریەکەی بردەوە.[https://ckb.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=ckb&page=Ryan+Gravenberch&targettitle=Ryan+Gravenberch# <nowiki>[13]</nowiki>] == ژیانی کەسی == گراڤنبێرچ لە هۆڵەندا لەدایکبووە و لە ڕەچەڵەکی سوورینامە.<ref>{{Cite web|title=Ryan Gravenberch - Football-Wonderkids|url=https://football-wonderkids.co.uk/player/ryan-gravenberch/}}</ref> هەروەها برا گەورەی گراڤنبێرچ، بە ناوی دانزل گراڤنبێرچ وەک خۆی یاریزانی پیشەگەری تۆپی پێیە.<ref>{{Cite web|title=Ryan Gravenberch, een Raiola-diamant die wél bij Ajax blijft: "Wil eerste halen"|url=http://www.elfvoetbal.nl/Binnenland/272634/Ryan-Gravenberch-een-Raiola-diamant-die-wl-bij-Ajax-blijft-Wil-eerste-halen|website=Elfvoetbal.nl}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٣٠ تەمووزی ٢٠٢٢}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/ryan-gravenberg/508816/|title=R. Gravenberch|website=Soccerway|access-date=20 August 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |[[جامی ھۆڵەندا|جام]] ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="3" |لاوانی ئەیاکس |٢٠١٨-١٩ |خولی پلە دووی هۆڵەندی |٢٧ |2 | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢٧ |2 |- |٢٠١٩-٢٠ |خولی پلە دووی هۆڵەندی |١٧ |٦ | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |١٧ |٦ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٤٤ !٨ ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- ! colspan="2" |- !٤٤ !٨ |- | rowspan="5" |[[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس]] |٢٠١٨ ١٩ |[[خولی نایابی ھۆڵەندا|خولی نایابی هۆڵەندی]] |1 |0 |1 |1 |0 |0 | colspan="2" |سینەما |2 |1 |- |٢٠١٩ ٢٠ |خولی نایابی هۆڵەندی |٩ |2 |2 |1 |1 |0 |0 |0 |١٢ |3 |- |٢٠٢٠-٢١ |خولی نایابی هۆڵەندی |٣٢ |3 |٤ |1 |١١ |1 | colspan="2" | - |٤٧ |5 |- |٢٠٢١ |خولی نایابی هۆڵەندی |٣٠ |2 |3 |1 |٨ |0 |1 |0 |42 |3 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !72 !7 !١٠ !٤ !٢٠ !1 !1 !0 !١٠٣ !١٢ |- |[[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]] |٢٠٢٢-٢٣ |[[بۆندسلیگا]] |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1 |0 |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١١٦ !١٥ !١٠ !٤ !٢٠ !1 !2 !0 !١٤٨ !٢٠ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> === نێودەوڵەتی === {{Updated|١٣ تشرینی دووەمی ٢٠٢١}}<ref name="EUFoot">{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=31338|title=Ryan Gravenberch|website=EU-Football.info|access-date=6 June 2021}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یاریەکان !گۆڵەکان |- |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ھۆڵەندا|هۆڵەندا]] |٢٠٢١ |١٠ |1 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١٠ !1 |} : ''لە یارییەکە لە ٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ ئەنجامدرا. هۆڵەندا پلەی یەکەمی تۆمارکردووە، ستوونی پلەی یەکەم ئاماژە بە پلەی یەکەم دەکات دوای هەر گۆڵێکی گراڤنبێرچ.'' {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+گۆڵە نێودەوڵەتیەکان بەگوێرەی کات، شوێن، کاپ، ڕکابەر، ئەنجام، ئەنجام و پێشبڕکێکردن ! scope="col" |زنجیرە ! scope="col" |ڕێکەوتی ! scope="col" |شوێن ! scope="col" |یاری ! scope="col" |بەرهەڵستکار ! scope="col" |ئەنجامی کاتی گۆڵ ! scope="col" |ئەنجامی کۆتایی ! scope="col" |پاڵەوانێتی |- ! scope="row" |1 |٦ی حوزەیرانی ٢٠٢١ |هۆڵەندا | align="center" |5 |{{Fb|GEO}} | align="center" |٣-٠ | align="center" |٣٠ |دۆستانە |} == ڕێزلێنان == '''ئەیاکس'''<ref name="honours">{{Cite web|title=Ryan Gravenberch - Career Honours|url=https://int.soccerway.com/players/ryan-gravenberg/508816/|publisher=Soccerway}}</ref> * [[خولی نایابی هۆڵەندا]]: ٢٠١٨-١٩، ٢٠٢٠-٢١، ٢٠٢١-٢٢ * [[جامی ھۆڵەندا|جامی هۆڵەندا]]: ٢٠١٨-١٩، ٢٠٢٠-٢١<ref>{{Cite news|url=https://english.ajax.nl/articles/neres-stoppage-time-goal-seals-dutch-cup-win/#|title=Neres' stoppage-time goal seals Dutch Cup win|publisher=Ajax website|date=18 April 2021|access-date=18 April 2021}}</ref> '''بایەرن میونشن''' * جامی سوپەری ئەڵمانی: ٢٠٢٢ * پاڵەوانێتی ئەوروپا بۆ خوار ١٧ ساڵان: ٢٠١٨ '''تاکەکەسی''' * بەهرەی ئەیاکس لە داهاتوودا (خەڵاتی عەبدولحەق نوری): ٢٠١٨<ref>{{Cite web|title=Ajax vernoemt talentenprijs naar Abdelhak Nouri|url=https://www.ajax.nl/streams/actueel/ajax-vernoemt-talentenprijs-naar-abdelhak-nouri-.htm|website=Ajax.nl}}</ref> * بەهرەی ساڵ (خەڵاتی مارکۆ ڤان بەستن): ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Gravenberch verkozen tot talent van het jaar|url=https://www.ajaxshowtime.com/hoofdnieuws/gravenberch-verkozen-tot-talent-van-het-jaar|website=AjaxShowtime.nl}}</ref> * خەڵاتی یۆهان کرۆیف: ٢٠٢٠-٢١<ref>{{Cite web|title=Na Marco van Basten Award ook Johan Cruijff Prijs voor toptalent Gravenberch|url=https://www.ad.nl/nederlands-voetbal/na-marco-van-basten-award-ook-johan-cruijff-prijs-voor-toptalent-gravenberch~a1bcc3b7/|access-date=19 May 2021|publisher=AD.nl}}</ref> == سەرچاوەکان == {{FC Bayern Munich squad}}{{Netherlands squad UEFA Euro 2020}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئەڵمانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵاتی ھۆڵەندی]] [[پۆل:یاریزانانی ھێڵی ناوەندی تۆپی پێ]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ھۆڵەندی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ٢٠٠٢]] 9j9rzlcgkpx0xtwqztvel5j6x7g7wgf 0 214938 966956 966876 2022-08-02T13:48:47Z مامۆستا 39489 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە، شائەمراز wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Darwin Núñez (cropped).jpg|youthyears1=|youthclubs1=لا لوز|youthyears2=|youthclubs2=سان میگێل دی ئارتیگاس|youthyears3=|youthclubs3=پینارۆڵ|years1=٢٠١٧–٢٠١٩|clubs1=پینارۆڵ|caps1=١٤|goals1=٤|years2=٢٠١٩–٢٠٢٠|clubs2=ئەلمێریا|caps2=٣٠|goals2=١٦|years3=٢٠٢٠–٢٠٢٢|clubs3=بەنفیکا|caps3=57|goals3=32|years4=2022–|clubs4=[[Liverpool F.C.|Liverpool]]|caps4=0|goals4=0|nationalyears1=2018–2019|nationalteam1=[[Uruguay national under-20 football team|Uruguay U20]]|nationalcaps1=14|nationalgoals1=4|nationalyears2=2019|nationalteam2=Uruguay U22|nationalcaps2=4|nationalgoals2=1|nationalyears3=2019–|nationalteam3=[[Uruguay national football team|Uruguay]]|nationalcaps3=11|nationalgoals3=2|club-update=14 June 2022|nationalteam-update=5 June 2022}} '''داروین گابریێل نونێز ڕیبێیرۆ''' (لەدایکبووی ٢٤ی حوزەیرانی ١٩٩٩) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] تۆپی پێی پیشەگەری ئۆرۆگوایە کە وەک ھێرشبەر یاری دەکات بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای]]. نونێز لە ئەکادیمیای لاوانی پێنارۆڵەوە پێگەیشت و لە ساڵی ٢٠١٧ سەرخرا بۆ پێکھاتەی یەکەم. لە ئابی ٢٠١٩، چووە یانەی ئەلمێریای ئیسپانی بە بڕێک کە ڕیکۆردی ئەلمێریا بوو. [[بەنفیکا]] گرێبەستی لەگەڵدا کرد لە ساڵی ٢٠٢٠ و گواستییەوە یانەکە بە نرخی ٢٤ ملیۆن یۆرۆ، وەک گرانترین گرێبەست لە مێژووی تۆپی پێی [[پورتوگال]]. لە وەرزی دووەمیدا، بۆلا دی پراتای بردەوە وەک گۆڵکاری خولی نایابی پۆرتوگالی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری، ناوی ھەبوو لە باشترین پێکھاتەی وەرزەکە و ھەروەھا بە باشترین یاریزانی ساڵەکە لەو وڵاتە دیاری کرا. [[لیڤەرپوول]] دواتر لە [[حوزەیران]]ی ٢٠٢٢ گرێبەستی لەگەڵدا کرد بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ (٦٤ ملیۆن پاوەند). دوای بەشداربوونی بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] لە ئاستە جیاوازەکانی لاوان، نونێز بۆ یەکەم جار بانگکرا بۆ پێکھاتەی یەکەمی نێودەوڵەتی لە [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠١٩. لە یەکەمین یاریی نێودەوڵەتییدا گۆڵی تۆمارکرد بەرامبەر پیرۆ. == ژیانی سەرەتا == نونێز لە ئارتیگاس<ref>{{Cite news|last=Banerjee|first=Ritabrata|title=Who is Darwin Nunez? All you need to know about Liverpool's top transfer target|url=https://www.goal.com/en/news/who-is-darwin-nunez-all-you-need-to-know-liverpool/blt5428a043f3ac3f43|access-date=19 July 2022|work=Goal.com|date=11 June 2022}}</ref> لە خێزانێکی ھەژار لەدایک بووە کە باوکی بیبیانۆ نونێز کرێکار بوو و دایکی سیڵڤیا ڕیبایڕۆ فرۆشیاری بوتڵی [[شیر]] بوو. ئەو بۆ یانەکانی ناوخۆی وڵاتەکانی لا لۆز و سان میگێڵ یاری دەکرد پێش ئەوەی لە تەمەنی ١٤ ساڵیدا لەلایەن جۆزێ پێردۆمۆ ی یاریزانی نێودەوڵەتی پێشووی ئۆرۆگوای چاودێری بکرێت، پاشان خۆی گواستەوە بۆ شاری [[مۆنتیڤیدیۆ|مۆنتێڤێدیۆ]]ی پایتەخت بۆ ئەوەی بچێتە یانەی پێنارۆل.<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> بەھۆی نەگونجانی و ئارەزووی گەڕاندنەوەی بۆ ماڵی خۆی، نونێز گەڕایەوە بۆ شارۆچکەکەی خۆی بۆ بەسەربردنی کات لەگەڵ خێزانەکەی و دوای ساڵێک گەڕایەوە بۆ پێنارۆل. لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا تووشی پێکانێک بوو کە زیاتر لە ساڵێک دووریخستەوە و پێویستی بە دوو نەشتەرگەری ھەبوو.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لەکاتێکدا تووشی پێکان ببوو، برا گەورەکەی جێنیر وازی لە یانەکەی و تۆپی پێ ھێنا بۆ ئەوەی بژێوی خێزانەکەی دابین بکات و پێی گوت «تۆ لە من باشتریت بۆ یاریکردن».<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> == پیشەی یانە == === پێنارۆل === لە ٢٢ی [[تشرینی دووەم]]ی ٢٠١٧ یەکەمین یاری خۆی بۆ پێکھاتەی یەکەم لە خولی نایابی ئۆرۆگوای ئەنجامدا، کاتێک لە نیوەی دووەمی یارییەکە وەک یەدەگ لە جێگای ماکسی ڕۆدریگێز ھاتە یاریگاوە و یارییەکەیان دۆڕان لە دەرەوەی یاریگای خۆیان ٢–١ لە بەرامبەر ڕیڤەر پلەیت مۆتیڤیدیۆ.<ref>{{Cite web|date=22 November 2017|title=Clausura: River Plate derrotó 2–1 a Peñarol en el Saroldi y le quitó el invicto|trans-title=Clausura: River Plate defeated Peñarol by 2–1 and removed their unbeaten status|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-River-Plate-derroto-2-1-a-Penarol-en-el-Saroldi-y-le-quito-el-invicto-uc667797|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە مانگی دواتردا بۆ جاری دووەم نەشتەرگەریی [[ئەژنۆ]]ی بۆ کرا.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> نونێز یەکەم گۆڵی پیشەگەری خۆی تۆمارکرد لە ١٣ی [[تشرینی یەکەم]]ی ٢٠١٨، کە گۆڵی یەکەمی بردنەوەیان بوو لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر فێنیکس و ٢–٠ بردیانەوە.<ref>{{Cite web|date=13 October 2018|title=Clausura: Peñarol le ganó 2–0 a Fénix con goles de Darwin Núñez y Giovanni González|trans-title=Clausura: Peñarol defeated Fénix by 2–0 with goals from Darwin Núñez and Giovanni González|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-Penarol-le-gano-2-0-a-Fenix-con-goles-de-Darwin-Nunez-y-Giovanni-Gonzalez-uc698272|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە ١٤ی [[تەممووز]]ی ٢٠١٩، ھاتریکی تۆمار کرد لە بردنەوەیان ٤–٠ لە بەرامبەر بۆستن ڕیڤەر.<ref>{{Cite web|date=14 July 2019|title=Peñarol le ganó 4–0 a Boston River por la primera fecha del Torneo Intermedio 2019|trans-title=Peñarol thrashed Boston River by 4–0 for the first round of the 2019 Torneo Intermedio|url=https://www.teledoce.com/telemundo/deportes/futbol-uruguayo/penarol-le-gano-4-0-a-boston-river-por-la-primera-fecha-del-torneo-intermedio-2019/|access-date=29 August 2019|publisher=Teledoce|language=es}}</ref> === ئەلمێریا === لە ٢٩ی ئابی ٢٠١٩، یانەی ئەلمێریا گرێبەستێکی بۆ ماوەی پێنج ساڵ لەگەڵ نونێز واژوو کرد، بە تێچووی ٤٫٥ ملیۆن [[دۆلاری ئەمریکی|دۆلار]] و ١٫٥ [[ملیۆن]] دۆلاری زیادە لەسەر ئاست و ئەنجام کە ئەمەش گرانترین گرێبەستی یانە ئیسپانییەکە بوو.<ref>{{Cite web|date=29 August 2019|title=Darwin Núñez, un delantero de garantías para el nuevo proyecto|trans-title=Darwin Núñez, a guarantee forward for the new project|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/darwin-nunez-un-delantero-de-garantias-para-el-nuevo-proyecto|access-date=29 August 2019|publisher=UD Almería|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=25 August 2019|title=Última hora: la directiva de Peñarol aprueba la venta de Darwin al Almería|trans-title=Breaking news: Peñarol's board approves the sale of Darwin to Almería|url=https://www.lavozdealmeria.com/noticia/6/deportes/177362/ultima-hora-la-directiva-de-penarol-aprueba-la-venta-de-darwin-al-almeria|access-date=29 August 2019|language=es}}</ref> لە ٣ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا وەک یەدەگ ھاتە یاریگا لە کۆتایی نیوەی یەکەمدا و ٤–٢ یارییەکەیان دۆڕاند لە بەرامبەر سپۆرتینگ خیخۆن.<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=El Sporting desarbola al Almería en El Molinón (4–2)|trans-title=Sporting chop down Almería in El Molinón (4–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/ud-almeria/Sporting-desarbola-Almeria-Molinon_0_1397260659.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=3 October 2019|language=Spanish}}</ref> لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، بۆ یەکەم جار، نونێز یەکەم گۆڵی بۆ یانە نوێیەکەی تۆمارکرد بە لێدانی سزا لە بردنەوەیەکی ٣–٢ لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر ئیسترامادۆرا.<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=Darwin y Lazo sacan al Almería del bache (3–2)|trans-title=Darwin and Lazo pull Almería out of their slump (3–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/deportes/Darwin-Lazo-sacan-Almeria-bache_0_1404459811.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=27 October 2019|language=Spanish}}</ref> تەنیا وەرزەکەی لە یانەکە تەواو کرد لە ئیستادیۆ دی لۆس جێگۆس مێدیتێرانۆس وەک چوارەمین گۆڵکار لە خولدا بە ١٦ گۆڵ، بە ڕابەرایەتی ھاونیشتیمانەکەی کریستیان ستوانی.<ref>{{Cite news|title=Stuani, del Girona, 'Pichichi' con 29 goles|trans-title=Girona's Stuani, 'Pichichi' with 29 goals|url=https://www.sport.es/es/noticias/girona/stuani-del-girona-pichichi-con-29-goles-8048302|access-date=28 November 2021|work=Sport|date=21 July 2020|language=Spanish}}</ref> === بەنفیکا === ==== ٢٠٢٠–٢١: خۆ گونجاندن لە پۆرتوگال ==== لە ٤ی [[ئەیلوول]]ی ٢٠٢٠، نونێز گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[پورتوگالی]] [[بەنفیکا]] واژوو کرد، کە ٢٤ ملیۆن یۆرۆی پێ درا و گرانترین گرێبەستی یانەکە بوو. ھەروەھا گەورەترین گواستنەوەی ئەلمێریا و خولی پلە دووی [[ئیسپانیا]] بوو، لەگەڵ ئەوەش یانەکە ٢٠٪ی پارەی گواستنەوەی داھاتوو وەردەگرێت.<ref name="benfica">{{Cite web|title=El Almería y el Benfica firman el traspaso definitivo de Darwin Núñez|trans-title=Almería and Benfica confirm Darwin Núñez's permanent transfer|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/el-almeria-y-el-benfica-firman-el-traspaso-definitivo-de-darwin-nunez|access-date=4 September 2020|publisher=UD Almería}}</ref> دوای ١١ ڕۆژ، یەکەمین یاری خۆی بۆ یانەکە ئەنجامدا لە دۆڕاندنیان ٢–١ لە بەرامبەر پۆک لە قۆناغی سێیەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] ٢٠٢٠–٢١ و لە جێگای پێدرینۆ ھاتە یاریگاوە لە خولەکی ٦٥ی یارییەکە.<ref>{{Cite news|last=Pereira|first=António Pedro|title=PAOK 2–1 BENFICA. KO no jogo um|trans-title=PAOK 2–1 BENFICA. KO in game one|url=https://www.dn.pt/desportos/paok-benfica-12725839.html|access-date=12 January 2022|work=Diário de Notícias|date=15 September 2020|language=Portuguese}}</ref> بە ئەسیست کردنی لە بردنەوەی ٣–٠ بەسەر ڕیۆ ئاڤێ لە ١٨ی تشرینی یەکەم، گەیشتە پێنج ئەسیت لە چوار یاری یەکەمی خولدا، باشترین ژمارە لە خولدا.<ref>{{Cite web|date=18 October 2020|title=Waldschmidt. O rolo compressor alemão deixa Benfica mais líder|trans-title=Waldschmidt. The German pressing role leaves Benfica further ahead|url=https://www.dn.pt/desportos/vertonghen-de-regresso-jorge-jesus-mantem-aposta-em-waldschmidt-12935448.html|access-date=18 October 2020|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> لە ٢٢ی تشرینی یەکەمدا، یەکەمین گۆڵەکانی بۆ یانەکە تۆمارکرد بە ھات-تریک بەرامبەر لیچ پۆزنان لە بردنەوەی ٤–٢ لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە یاری قۆناغی کۆمەڵەکانی [[خولی ئەورووپا|خولی ئەورووپا.]]<ref>{{Cite web|title=Darwin e mais 10!|trans-title=Darwin and 10 others!|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/media-list/gallery/2020/outubro/23/futebol-benfica-darwin-no-melhor-onze-da-1-jornada-da-liga-europa-2020-2021|access-date=24 October 2020|publisher=S.L. Benfica|language=pt}}</ref> دوای چوار ڕۆژ، یەکەم گۆڵی خۆی لە خولدا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢–٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر یانەی بی ساد.<ref>{{Cite news|date=26 October 2020|title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic e Darwin Nuñez carimbam quinta vitória em cinco jogos|trans-title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic and Darwin Núñez seal fifth victory in five games|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/benfica-2-0-belenenses-sad-seferovic-e-darwin-nunez-carimbam-quinta-vitoria-em-cinco-jogos|language=pt|publisher=SAPO|access-date=26 October 2020}}</ref> لە ٣ی [[کانوونی یەکەم]]، دوای سێ ھەفتە لە تووشبوون بە [[کۆڤید-١٩]]، گەڕایەوە بۆ یاریکردن دژی لیچ پۆزنان لە قۆناغی کۆمەڵەکانی خولی ئەورووپا، دووەم گۆڵی بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤–٠ لە یاریگای خۆیان.<ref>{{Cite web|date=19 November 2020|title=Darwin Núñez e Weigl estão infetados com covid-19|url=https://www.dn.pt/desportos/darwin-nunez-foi-infetado-com-covid-19-na-selecao-uruguaia-13054615.html|access-date=19 November 2020}}</ref><ref>{{Cite news|date=3 December 2020|title=Darwin de volta e direto ao onze do Benfica para o jogo com o Lech Poznan|trans-title=Darwin back and straight into Benfica's XI for the game with Lech Poznań|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/detalhe/darwin-de-volta-e-direto-ao-onze-do-benfica-para-o-jogo-com-o-lech-poznan?ref=Atletismo_2BlocoAreasemDestaques|language=pt|work=Record|access-date=3 December 2020}}</ref> لەماوەی وەرزەکەدا تووشی ئاستەنگی و ئاست خراپ بووە و بەھۆی کاریگەرییەکانی ڤایرۆسەکە و پێکانی جیاواز، و بۆ ماوەی چوار مانگ گۆڵی تۆمار نەکرد.<ref>{{Cite web|date=1 October 2021|title=Darwin fintou a pobreza, as lesões e as críticas antes de brilhar na Champions|trans-title=Darwin beat poverty, injuries and criticism before shining in the Champions League|url=https://www.dn.pt/desporto/darwin-fintou-a-pobreza-as-lesoes-e-as-criticas-antes-de-brilhar-na-champions-14178073.html|access-date=1 October 2021|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> شەش گۆڵی لە خولدا تۆمارکرد و دە ئەسیستی کرد کە دووەم باشترین بوو لە خولدا و یارمەتی بەنفیکا دا بۆ گەیشتن بە پلەی سێیەم و گەیشتن بە قۆناغی سێیەمی پاڵاوتنەکانی خولی یانە پاڵەوانەکان.<ref>{{Cite web|date=17 May 2021|title=Benfica repete terceiro lugar no campeonato 12 anos depois|trans-title=Benfica back in third place in the championship after 12 years|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1755308/benfica-repete-terceiro-lugar-no-campeonato-12-anos-depois|access-date=17 May 2021|publisher=Notícias ao Minuto|language=pt}}</ref> ==== ٢٠٢١: بەرەو پێش چوون و بۆلا دی پراتا ==== [[پەڕگە:BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg/170px-BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg|وێنۆک|نونێز لە کاتی یاریکردن بۆ بەنفیکا لە ساڵی ٢٠٢١]] لە [[ئایار]]ی ٢٠٢١، نونێز نەشتەرگەرییەکی بۆ کرا بەھۆی پێکانێک لە ئەژنۆی ڕاستیدا، کە وای لێکرد یەکەمین مانگەکانی وەرزی نوێ لە بەنفیکا دوور بکەوێتەوە.<ref>{{Cite web|title=Benfica: Darwin Nuñez operado ao joelho|trans-title=Benfica: Darwin Núñez has knee operation|url=https://maisfutebol.iol.pt/operacao/25-05-2021/benfica-darwin-nunez-operado-ao-joelho|access-date=25 May 2021|website=Maisfutebol|language=pt}}</ref> لە ٢١ی ئابی گەڕایەوە لە پێکان، جێگای ئێڤەرتۆن گرتەوە لە خولەکی٧٢ی یارییەکە و بە یەدەگ بەشداری کرد، لە سەرکەوتنی ٢–٠ بەسەر گیڵ ڤیسێنتێ، کە لەو کاتەدا کارتی زەردی وەرگرت.<ref>{{Cite web|title=Darwin assinalou dia em que voltou a vestir a camisola do Benfica|trans-title=Darwin stood out on the day that he wore Benfica's jersey again|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-assinalou-dia-em-que-voltou-a-vestir-a-camisola-do-benfica-14052050.html|access-date=21 August 2021|website=O Jogo|language=pt}}</ref> دوای تۆمارکردنی دوو گۆڵ لە دوای یەک لە ھەر یەک لە یارییەکانی دژی سانتا کلارا و بواڤیستا لە خولدا. بە یاریزانی مانگ و ھێرشبەری مانگ بۆ [[ئەیلوول|ئەیلول]] ھەڵبژێردرا.<ref>{{Cite news|last=Oliveira|first=Diogo Cardoso|date=14 October 2021|title=Darwin Núñez, do Benfica, eleito melhor jogador do mês|trans-title=Darwin Núñez, of Benfica, voted est player of the month|url=https://www.publico.pt/2021/10/14/desporto/noticia/darwin-nunez-benfica-eleito-melhor-jogador-mes-1981128|language=pt|work=[[Público (Portugal)|Público]]|access-date=14 October 2021}}</ref> لە ٢٩ی ئەیلوول، دوو گۆڵی یەکەمی لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣–٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە،]] و بە باشترین یاریزانی یارییەکە دیاریکرا.<ref>{{Cite web|title=Benfica-Barcelona {{!}} UEFA Champions League|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2032704--benfica-vs-barcelona/|access-date=30 September 2021|publisher=UEFA}}</ref> لە ٢٧ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمدا]]، یەکەم ھات-تریک تۆمارکرد لە خولدا کاتێک تیمەکەی لە نیوەی یەکەمدا ٧–٠ پێشکەوت بەرامبەر بی ساد، ھەرچەندە یارییەکە لە سەرەتاکانی نیوەی دووەمدا وەستێنرا بەھۆی کەمی یاریزانەکان لە تیمی میوانداری کە تووشی کۆڤید ببون؛ و لە ١٢ی [[کانوونی یەکەم|کانوونی یەکەمدا]] سێ گۆڵی دیکەی تۆمارکرد بەرامبەر فامالیکاو لە بردنەوەی ٤–١ دەرەوەی یاریگای خۆیان، کە بوو بە حەوتەم یاریزان لەو خولەدا کە دوو ھاتریکی یەک بە دوای یەک تۆمار بکات.<ref>{{Cite news|title=Belenenses 20:30 Benfica|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/59448376|access-date=28 November 2021|work=BBC Sport|date=28 November 2021}}</ref><ref>{{Cite web|date=12 December 2021|title=Darwin Nuñez anota hat-trick e Benfica goleia o Famalicão|trans-title=Darwin Nuñez scores a hat-trick and Benfica thrash Famalicão|url=https://www.lance.com.br/futebol-internacional/darwin-nunez-anota-hat-trick-e-benfica-goleia-o-famalicao.html|access-date=12 December 2021}}</ref> دوای سێ ڕۆژ، دوو گۆڵی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣–٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر سپۆرتینگ دا کۆڤیڵا بۆ ئەوەی تیمەکەی بگەیەنێت بە نیوەی کۆتایی جامی خول ٢٠٢١–٢٢، ھەرچەندە، لەکاتێکدا لەئەرکی نێودەوڵەتی بوو بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای ،]] [[بەنفیکا]] ٢–١ شکستی پێھێنرا لەلایەن ڕکابەری شارەکەی سپۆرتینگ لیشبۆنە لە یاری کۆتاییدا.<ref>{{Cite web|date=15 December 2021|title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Golo de Seferovic e bis de Darwin levam os encarnados até à final four da Taça da Liga|trans-title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Seferovic goal and brace from Darwin take the Reds into the final four of the Taça da Liga|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/taca-da-liga/artigos/benfica-3-0-sporting-de-covilha-golo-de-seferovic-e-bis-de-darwin-levam-os-encarnados-ate-a-final-four-da-taca-da-liga|access-date=17 December 2021|website=SAPO}}</ref><ref name="LC">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=29 January 2022|title=Sporting defend their Taça da Liga title in second-half turnaround versus Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2426-sporting-defend-their-taca-da-liga-title-in-second-half-turnaround-versus-benfica|access-date=30 January 2022|website=PortuGOAL}}</ref> لە ٢٧ی [[شوبات]]، نونێز ٢٠ھەمین گۆڵی لە خولدا بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لەھەمان ژمارە یاری، لە بردنەوەی ٣–٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر ڤیتۆریا دی گیومارێس.<ref>{{Cite web|title=Com dois de Darwin Núñez, Benfica vence o Vitória de Guimarães pelo Campeonato Português|url=https://www.terra.com.br/esportes/futebol/internacional/equipes/benfica/com-dois-de-darwin-nunez-benfica-vence-o-vitoria-de-guimaraes-pelo-campeonato-portugues,838388dcdd092d7e5dafcad902f7fb5eu2drv5vh.html|website=Terra}}</ref> لە ١٥ی [[ئازار]]، لە یاری دووەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانانەکان]] لە قۆناغی ١٦، تاکە گۆڵی بردنەوە و تەنیا گۆڵی یارییەکەی تۆمار کرد لە دەرەوەی یاریگای خۆیان بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس،]] بە کۆی ھەردوو یارییەکە ٣–٢ بردیانەوە و سەرکەوت بۆ قۆناغی دوار.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|title=Benfica vence Ajax com golo de Darwin Núñez e está nos quartos da Champions – como aconteceu|trans-title=Benfica beat Ajax with a goal from Darwin Núñez and are in the Champions League quarter-finals – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/ajax-benfica-encarnados-partem-com-tudo-em-aberto-na-luta-pelos-quartos-da-champions/|access-date=4 June 2022|work=Observador|date=15 March 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ٩ی نیساندا، سێیەم ھاتریکی وەرزەکەی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣–١ بەرامبەر بی ساد، کە کۆی گۆڵەکانی وەرزەکەی گەیشتە ٣١ گۆڵ.<ref>{{Cite news|title=Darwin fez hat-trick no Benfica-Belenenses. Veja os três golos|trans-title=Darwin scores a hat-trick in Benfica-Belenenses. See the three goals|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-fez-hat-trick-no-benfica-belenenses-veja-os-tres-golos-14758322.html|access-date=26 May 2022|work=O Jogo|date=9 April 2022|language=Portuguese}}</ref> ئەو دوو گۆڵی تۆمارکرد بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] لە چارەکی کۆتایی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا]] لە وەرزی ٢٢–٢٠٢١: یەکێکیان لە یاری یەکەم و ئەوی تریان لە یاری دووەم، لەکاتێکدا تیمەکەی بە کۆی ھەردوو یاری ٦–٢ کرایە دەرەوە. شەشەم گۆڵی لە پاڵەوانێتییەکەدا وای لێکرد ببێتە باشترین گۆڵکاری بەنفیکا لە مێژووی مۆدێرنی چامپیۆنس لیگدا، کە ڕیکۆردی پێنج گۆڵی نونۆ گۆمسی لە وەرزی ١٩٩٨–١٩٩٩ تێپەڕاند.<ref>{{Cite news|title=Darwin é o melhor marcador do Benfica numa edição da Champions|trans-title=Darwin is Benfica's top scorer in a Champions League edition|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/champions/darwin-e-o-melhor-marcador-do-benfica-numa-edicao-da-champions|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=14 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ١٧ی [[نیسان]]، گۆڵێکی تۆمارکرد و ئەسیستێکی کرد بۆ بردنەوە لە خاوەن یاریگا سپۆرتینگ ٢–٠ لە دێربی دی [[لیسبۆن|لیسبۆندا]]، کە بە باشترین یاریزانی یارییەکە دانرا.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|last2=Fernandes|first2=Mariana|title=Benfica vence Sporting em Alvalade com golo de Darwin e deixa Champions por decidir e leões praticamente afastados do título (0–2) – como aconteceu|trans-title=Benfica defeat Sporting in the Alvalade with goal from Darwin and leave Champions League to decide and Lions practically out of the title race (0–2) – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/sporting-benfica-o-derbi-que-pode-decidir-o-apuramento-para-a-liga-dos-campeoes-e-mexer-nas-contas-do-titulo/|access-date=26 May 2022|work=Observador|date=17 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە کۆتا یاریی دا بۆ یانەکە، لە ٧ی [[ئایار]]، نونێز گۆڵێکی تۆمارکرد کە لەلایەن ڤارەوە ڕەتکرایەوە لە دۆڕاندنی ١–٠ لە یاریگای خۆیان لە ئۆ کلاسیکۆ بەرامبەر [[یانەی پۆرتۆ|پۆرتۆ،]] کە بووە ھۆی نازناوی خول لەلایەن پۆرتۆ بەدەست بێت.<ref name="PL">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=7 May 2022|title=Zaidu winner takes Porto to the title away to bitter rivals Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2577-zaidu-winner-takes-porto-to-the-title-away-to-bitter-rivals-benfica|access-date=7 May 2022|website=PortuGOAL}}</ref> ئەو وەرزەکەی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری خولدا تەواو کرد، خەڵاتی بۆلا دی پراتا وەک گۆڵکاری خولەکە پێ بەخشرا، بوو بە باشترین یاریزانی ساڵەکە و ناوی لە پێکھاتەی ساڵ دانرا.<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref><ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> === لیڤەرپوول === لە ١٣ی [[حوزەیران]]ی ٢٠٢٢، [[بەنفیکا]] گەیشتە ڕێکەوتنێک لەگەڵ یانەی [[پرێمیەرلیگ]] لیڤەرپوول بۆ گواستنەوەی نونێز بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ و ٢٥ ملیۆن یۆڕۆی زیادە کە بە ئاست و ئەنجام دەبەخشرێت.<ref>{{Cite web|title=Oficial: transferência de Darwin comunicada à CMVM|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/noticias/2022/06/13/futebol-benfica-darwin-comunicado-cmvm-transferencia-liverpool|access-date=13 June 2022|website=slbenfica.pt|language=pt}}</ref> ڕۆژی دواتر، یانەکە گرێبەستەکەی پشتڕاست کردەوە، بە ٦٤ ملیۆن پاوەند، لەگەڵ زیادکردنەکان کە لەوانەیە کۆی گشتی بگات بە ٨٥ ملیۆن پاوەند لە کاتێکی تردا، کە وای لێکرد ببێت بە گرانترین گواستنەوەی لیڤەرپوول.<ref>{{Cite news|title=Liverpool complete Nunez signing for initial £64m|work=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/61742358|access-date=14 June 2022}}</ref> لە ٣٠ی تەممووزدا، نونێز یەکەمین یاری خۆی بۆ لیڤەرپوول ئەنجامدا لە بردنەوەی یانەکە بەسەر [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] لە [[یاریگای کینگ پاوەر|یاریگای]] کینگ پاوەر ستادیۆن.<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> بوو بە ھۆکاری ئەوەی لێدانی سزا بۆ لیڤەرپوڵ دروست بێت، کە لەلایەن [[محەممەد سەلاح|محەممەد]] سەڵاحەوە گۆڵی پێکرا، و یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمارکرد لە خولەکی چوارەمی کاتی زیادکراو.<ref>{{Cite web|title=Darwin Nunez Score in his first official match for Liverpool|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/united-arab-emirates-ae/abu-dhabi/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == === لاوان === نونێز یاریزانی پێشووی لاوانی نێودەوڵەتی ئۆرۆگوایە، و بەشێک بوو لە پێکھاتەی خوار ٢٠ ساڵان کە پلەی سێیەمی بەدەستھێنا لە جامی ئەمریکای باشووری خوار ٢٠ ساڵان لە ساڵی ٢٠١٩.<ref>{{Cite news|title=Uruguay sub 20: Fabián Coito confirmó el plantel para el Sudamericano de Chile 2019|trans-title=Uruguay under-20: Fabián Coito confirmed the squad for the 2019 South American Championship in Chile|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Uruguay-sub-20-Fabian-Coito-confirmo-el-plantel-para-el-Sudamericano-de-Chile-2019-uc705310|access-date=4 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|date=19 December 2018|language=Spanish}}</ref> ھەروەھا نونێز بەشداری لە جامی جیھانی فیفای خوار ٢٠ ساڵانی کردلە ٢٠١٩، لە یاری یەکەمدا گۆڵێکی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣–١ بەرامبەر نەرویج. گۆڵی یەکەمی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢–٠ لە بەرامبەر نیووزلەندا لە کۆتا یاری قۆناغی کۆمەڵەکان، بۆ یارمەتیدانی ئۆرۆگوای کە وەک یەکەمی کۆمەڵەی سی بێت. وڵاتەکەی لە پاڵەوانێتییەکە دەرکرا دوای ئەوەی لە یارییەکدا ٣–١ دۆڕان بەرامبەر ئیکوادۆر لە قۆناغی ١٦.<ref>{{Cite web|title=FIFA U-20 World Cup Poland 2019 – Uruguay vs Ecuador|url=https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190517053734/https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|archive-date=17 May 2019|publisher=FIFA}}</ref> ھەروەھا نونێز لە تیمی خوار ٢٢ ساڵیدا بوو کە لە پلەی چوارەمیان بەدەستھێنا لە یارییەکانی پان ئەمریکا ٢٠١٩ کە لە پێرۆ ئەنجام درا، گۆڵی تۆمار کرد لە بردنەوەی ٢–٠ بەسەر پیرۆی میوانداردا.<ref>{{Cite news|title=Uruguay le ganó a Perú 2–0 en el debut por los Panamericanos|trans-title=Uruguay beat Peru 2–0 in Pan American opener|url=https://www.sport890.com.uy/2019/07/30/13874-uruguay-peru/|access-date=4 June 2022|publisher=Sport 890|date=30 July 2019|language=Spanish}}</ref> === پێکھاتەی یەکەم === نونێز بانگھێشت کرا بۆ پێکھاتەی یەکەم بۆ یاری دۆستانە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆستاریکا|کۆستا ڕیکا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ویلایەتە یەکگرتووەکان]] لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠١٩. ئەو لە ١٦ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری نێودەوڵەتیی خۆی ئەنجامدا لە یارییەکدا لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە بەرامبەر پیرۆ کە ١–١ بەرامبەر بوون. لە جێگای بریان لۆزانۆ ھاتە یاریگا لە خولەکی ٧٥ و پێنج خولەک دواتر گۆڵی تۆمار کرد.<ref name="uruguay">{{Cite news|url=https://www.marca.com/futbol/almeria/2019/10/16/5da6f89322601de8208b45ff.html|title=El debut soñado de Darwin Núñez con Uruguay|first=Guillermo|last=Sánchez|date=16 October 2019|access-date=10 November 2019|language=es|work=Marca}}</ref> لە [[حوزەیران]]ی ٢٠٢١، نونێز لە تیمی کۆتایی ٢٦ یاریزانی ئۆرۆگوای بوو بۆ [[کۆپا ئەمریکای ٢٠٢١]] لە بەڕازیل. بەھۆی پێکانێکی لە ئەژنۆی ڕاست کە دوو مانگ دوریخستەوە، لە پاڵەوانێتییەکە بێبەش بوو.<ref>{{Cite web|date=10 June 2021|title=Plantel de Uruguay para la Copa América|trans-title=Uruguay squad for the Copa América|url=https://www.auf.org.uy/plantel-de-uruguay-para-la-copa-america/|access-date=19 July 2021|publisher=Uruguayan Football Association|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=18 June 2021|title=Darwin Núñez sufre a la distance y acompaña a la seleccion desde las redes|trans-title=Darwin Núñez suffers from a distance and accompanies national team from the social networks|url=https://www.elobservador.com.uy/nota/darwin-nunez-sufre-a-la-distancia-y-acompana-a-la-seleccion-desde-las-redes-202161821251|language=es}}</ref> نونێز یاریزانێکی پێی ڕاست، چوارچێوەیەکی وەرزشی ھەیە، خێرایییەکی نایاب و خێرایی تێپەڕاندنی لایەنێکی تری نایابی وەرزشییە، لەگەڵ گۆڕانی خێرایی کە توانای دروستکردنی جیابوونەوەی لە ھەمانکاتدا ھەیە.<ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> ھەروەھا ھۆشیاری باشی ھەیە، بۆشایی بە باشی دەدۆزێتەوە و بڕیار دەدات کاتێک بە گوێرەی تۆپەکە، بۆشایییەکە، ھاوڕێیانی تیمەکەی و ڕکابەرەکان دەجوڵێت.<ref name="Styleofplay"/><ref name="Styleofplay2"/> نونێز [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|ھێرشبەرێکی]] تێکشکێنەرە کە مەودایەکی جووڵەی داینامیکی ھەیە کە دەتوانێت ھێرشی ھەڵگەڕاوە ئەنجام بدات، جووڵەی زۆر و کاریگەر لە دەوروبەری ١٢ یاردی ڕکابەر ئەنجام بدات، و بە تۆپەکە بە باشی ئاڕاستی گۆڵ بکات.<ref name="Styleofplay"/><ref name="Styleofplay2"/> ئەو شارەزایە لە دۆزینەوەی بۆشایییە کراوەکان و ھێرشکردنە سەری و ھەروەھا لێدانی شوت لە ناوچە و دۆخی جیاوازیدا.<ref name="Styleofplay"/><ref name="Styleofplay2"/> ئەو ھەروەھا دروستکەرێکی بەھرەدارە لە دەوروبەری گۆڵی بەرامبەر و ھەروەھا توانای یاریکردنی ھەیە وەک یاریزانی باڵی [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|چەپ]].<ref name="Styleofplay"/><ref name="Styleofplay2"/> نونێز بەگشتی پشت دەبەستێت بە جێگای زیرەکانە و کاتی ڕاکردن لەنێوان بەرگریکاراندا، بەتایبەتی لە ھێرشکردنە سەر بۆشایی نێوان بەرگریکارەکان و پشتی ناوەندی، زۆرجار لە سەرەتادا ڕاکردنەکەی لە پشتی ناوەندی پێش ئەوەی بگەڕێتەوە ناو یاریگا. زۆرجار کارەکانی دەگۆڕێت بۆ دۆزینەوەی شوێن لە ١٢ یارد و ھەروەھا جەستەی خۆی بەکاردەھێنێت بۆ خۆپاراستن لەوەی فاوڵی لێ بکرێت، بەڵام ھێزێکی زۆر بەکار دەھێنێت بۆ ئەوەی بگات بە تۆپ لە کاتی لێدانی بەرزدا.<ref name="Styleofplay"/><ref name="Styleofplay2"/><ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref> لە ماوەی مانەوەکەی لە [[بەنفیکا]]، لەژێر سەرپەرشتی جۆرج یێسۆس و نیلسۆن ڤێرسیمۆ، نونێز لە چەندین پێگەی ھەمەجۆر لە یاریگا و چەند سیستەمی یاریکردنی کردووە. ئەو وەک ھێرشبەر و لای چەپ یاری دەکرد لە پێکھاتەکانی ٤-٤-٢ و ٣-٤-٣، لەگەڵ بەرپرسیارێتی لەم ڕۆڵانەدا، گۆڕینی بۆ ھەوڵدان بۆ بەدەستھێنانی تۆپ یان ئەنجامدانی ھێرشی پێچەوانە لە یارییەکاندا. توانای ئەو بۆ ئەوەی بچێتە ناو ١٢ یارد و بۆشایی دروست بکات بەشێکی سەرەکی یارییەکەی بوو، لەکاتێکدا یارمەتی دەدرێت بە بوونی ھێرشبەرێکی تر (یان ھاریس سێفەرۆڤیچ یان گۆنسالۆ ڕامۆس)، کە وای کرد نونێز لە دوورەوە یاری نەکات و نزیکتر بێت لە ناوچەی سزا.<ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref><ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> شێوازی یاریکردنی وای لێکردووە بەراورد بکرێت لەگەڵ یاریزانە بەھێزەکانی ھاونیشتیمانی [[ئۆرۆگوای]] وەک ئێدینسۆن کاڤانی و [[لویس سوارێز|لویس سواریز]].<ref>{{Cite web|date=9 June 2022|title=Exclusive: Darwin Núñez’s likely tactical shift and explaining ‘poor touch’ claims|url=https://www.empireofthekop.com/2022/06/16/exclusive-darwin-nunezs-likely-tactical-shift-and-explaining-poor-touch-claims/amp/|access-date=18 June 2022}}</ref> == ژیانی کەسی == نونێز و ھاوبەشەکەی لۆرینا ماناس لەدایکبوونی یەکەم منداڵیان ڕاگەیاند، کوڕێک ھەر بەناوی داروین، لە [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠٢٢.<ref>{{Cite news|title=Futebolista do Benfica foi pai pela primera vez aos 22 anos (foto)|trans-title=Benfica footballer became father for the first time at age 22 (photo)|url=https://www.vip.pt/darwin-nunez-futebolista-do-benfica-foi-pai-pela-primeira-vez-aos-22-anos-foto|access-date=27 April 2022|work=VIP|date=6 January 2022|language=Portuguese}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٣٠ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|516682}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |پێنارۆل |٢٠١٧ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |١ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٠ |٠ |٠ |٠ |١ |٠ |- |٢٠١٨ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |١٠ |١ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |٠ |١ |٠ |١٣ |١ |- |٢٠١٩ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |٣ |٣ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |[٥] |٠ |٠ |٠ |٨ |٣ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١٤ !٤ !٠ !٠ !٠ !٠ !٧ !٠ !١ !٠ !٢٢ !٤ |- |ئەلمێریا |٢٠١٩–٢٠ |خولی پلە دووی ئیسپانیا |٣٠ |١٦ |٠ |٠ | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |٠ |٣٢ |١٦ |- | rowspan="3" |[[بەنفیکا]] |٢٠٢٠–٢١ |[[لا لیگا|خولی پلە یەکی ئیسپانیا]] |٢٩ |٦ |٤ |٣ |٢ |٠ |٨ |٥ |١ |٠ |٤٤ |١٤ |- |٢٠٢١–٢٢ |خولی پلە یەکی ئیسپانیا |٢٨ |٢٦ |٢ |٠ |١ |٢ |{{تێبینی|Appearances in UEFA Champions League}} |٦ | colspan="2" | - |٤١ |٣٤ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !٥٧ !٣٢ !٦ !٣ !٣ !٢ !١٨ !١١ !١ !٠ !٨٧ !٤٨ |- |[[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] |٢٠٢٢–٢٣ | [[پرێمیەرلیگ]] |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |٠ |١ |١ |١ |١ |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٠١ !٥٢ !٦ !٣ !٣ !٢ !٢٥ !١١ !٥ !١ !١٤٠ !٦٩ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"/> === نێودەوڵەتی === {{Updated|٥ تەممووزی ٢٠٢٢}}<ref name="NFT">{{NFT player|75914|access-date=5 November 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یارییەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] |٢٠١٩ |١ |١ |- |٢٠٢٠ |٣ |١ |- |٢٠٢١ |٢ |٠ |- |٢٠٢٢ |٥ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١١ !٢ |} == خەڵاتەکان == '''پێنارۆل''' * خولی نایابی ئۆرۆگوای: ٢٠١٧، ٢٠١٨ '''بەنفیکا''' * جامی پورتوگال دووەم بوون: ٢٠٢٠١ * جامی لیگا دووەم بوون: ٢٠٢١ '''لیڤەرپوول''' * جامی قەڵغانی خێرخوازی: 2022<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> '''تاکەکەسی''' * خەڵاتی کۆسم دیمیانۆ یاریزانی تۆپی پێی ساڵ: ٢٠٢١<ref>{{Cite news|date=3 March 2022|title=Darwin e Gonçalo Ramos Galardoados|trans-title=Darwin and Gonçalo Ramos Awarded|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-03-03/benfica-darwin-e-goncalo-ramos-galardoados/930282|language=pt|work=A Bola|access-date=4 March 2022}}</ref> * باشترین ھێرشبەری مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلوولی ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Best of September/October 2020–21: Pedro Gonçalves and Gonçalo Ramos are the highlights of the month|url=http://www.ligaportugal.pt/en/epocas/20202021/noticias/geral/premios/setembrooutubro/melhores-de-setembrooutubro-2020-21-pedro-goncalves-e-goncalo-ramos-em-destaque/|access-date=13 March 2021|website=Liga Portugal}}</ref> * باشترین یاریزانی مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلوولی ٢٠٢١ * پێکھاتەی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١–٢٢<ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> * باشترین یاریزانی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١–٢٢<ref>{{Cite web|date=5 July 2022|title=Darwin Nuñez eleito melhor jogador da época no campeonato|url=https://www.sapo.pt/bola-branca/noticia/amp/benfica/2022/07/05/darwin-nunez-eleito-melhor-jogador-da-epoca-no-campeonato/291012/|access-date=5 July 2022|website=Rádio Renascença|language=pt}}</ref> * یاریزانی مانگ: نیسانی 2022<ref>{{Cite web|title=Darwin eleito jogador do mês pelo Sindicato|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/amp/darwin-eleito-jogador-do-mes-pelo-sindicato}}</ref> * گۆڵکاری خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١–٢٢<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref> * باشترین یاریزانی تۆپی پێی ساڵ CNID: 2022<ref>{{Cite web|title=Sérgio Conceição e Darwin Núñez distinguidos pelo CNID|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/sergio-conceicao-e-darwin-nunez-distinguidos-pelo-cnid|website=SAPO Desporto}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|تۆپی پێ|ژیاننامە}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە پورتوگال]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئوروگوایی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٩]] 69gixfamq2jiqqpd39650vfgisqll0w 967374 966956 2022-08-03T08:25:54Z Daniiiar 49941 دروست کراو بە وەرگێڕانی پەڕەی «[[:en:Special:Redirect/revision/1101644124|Darwin Núñez]]» wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Darwin Núñez (cropped).jpg|youthyears1=|youthclubs1=لا لوز|youthyears2=|youthclubs2=سان میگێل دی ئارتیگاس|youthyears3=|youthclubs3=پینارۆڵ|years1=٢٠١٧-٢٠١٩|clubs1=پینارۆڵ|caps1=١٤|goals1=٤|years2=٢٠١٩-٢٠٢٠|clubs2=ئەلمێریا|caps2=٣٠|goals2=١٦|years3=٢٠٢٠-٢٠٢٢|clubs3=بەنفیکا|caps3=57|goals3=32|years4=2022–|clubs4=لیڤەرپوڵ|caps4=٠|goals4=٠|nationalyears1=٢٠١٨-٢٠١٩|nationalteam1=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای خوار ٢٠ ساڵان|nationalcaps1=١٤|nationalgoals1=٤|nationalyears2=٢٠١٩|nationalteam2=ئۆرۆگوای خوار ٢٢ ساڵان|nationalcaps2=٤|nationalgoals2=١|nationalyears3=٢٠١٩-|nationalteam3=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای|nationalcaps3=١١|nationalgoals3=٢|club-update=١٤ حوزەیرانی ٢٠٢٢|nationalteam-update=٥ حوزەیرانی ٢٠٢٢}} '''داروین گابریێل نونێز ڕیبێیرۆ''' ( لەدایکبووی ٢٤ی حوزەیرانی ١٩٩٩) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] تۆپی پێی پیشەگەری ئۆرۆگوایە کە وەک هێرشبەر یاری دەکات بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای]]. نونێز لە ئەکادیمیای لاوانی پێنارۆڵەوە پێگەیشت و لە ساڵی ٢٠١٧ سەرخرا بۆ پێکهاتەی یەکەم. لە ئابی ٢٠١٩، چووە یانەی ئەلمێریای ئیسپانی بە بڕێک کە ڕیکۆردی ئەلمێریا بوو. [[بەنفیکا]] گرێبەستی لەگەڵدا کرد لە ساڵی ٢٠٢٠ و گواستیەوە یانەکە بە نرخی ٢٤ ملیۆن یۆرۆ، وەک گرانترین گرێبەست لە مێژووی تۆپی پێی [[پورتوگال]]. لە وەرزی دووەمیدا، بۆلا دی پراتای بردەوە وەک گۆڵکاری خولی نایابی پۆرتوگالی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری، ناوی هەبوو لە باشترین پێکهاتەی وەرزەکە و هەروەها بە باشترین یاریزانی ساڵەکە لەو وڵاتە دیاری کرا. [[لیڤەرپوول]] دواتر لە [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢٢ گرێبەستی لەگەڵدا کرد بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ (٦٤ ملیۆن پاوەند). دوای بەشداربوونی بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] لە ئاستە جیاوازەکانی لاوان، نونێز بۆ یەکەم جار بانگکرا بۆ پێکهاتەی یەکەمی نێودەوڵەتی لە [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠١٩. لە یەکەمین یاریی نێودەوڵەتییدا گۆڵى تۆمارکرد بەرامبەر پیرۆ. == ژیانی سەرەتا == نونێز لە ئارتیگاس<ref>{{Cite news|last=Banerjee|first=Ritabrata|title=Who is Darwin Nunez? All you need to know about Liverpool's top transfer target|url=https://www.goal.com/en/news/who-is-darwin-nunez-all-you-need-to-know-liverpool/blt5428a043f3ac3f43|access-date=19 July 2022|work=Goal.com|date=11 June 2022}}</ref> لە خێزانێکی هەژار لەدایک بووە کە باوکی بیبیانۆ نونێز کرێکار بوو و دایکی سیڵڤیا ڕیبایڕۆ فرۆشیاری بوتڵی [[شیر]] بوو. ئەو بۆ یانەکانی ناوخۆی وڵاتەکانی لا لۆز و سان میگێڵ یاری دەکرد پێش ئەوەی لە تەمەنی ١٤ ساڵیدا لەلایەن جۆزێ پێردۆمۆ ی یاریزانی نێودەوڵەتی پێشووی ئۆرۆگوای چاودێری بکرێت، پاشان خۆی گواستەوە بۆ شاری [[مۆنتیڤیدیۆ|مۆنتێڤێدیۆ]]<nowiki/>ی پایتەخت بۆ ئەوەی بچێتە یانەی پێنارۆل.<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> بەهۆی نەگونجانی و ئارەزووی گەڕاندنەوەی بۆ ماڵی خۆی، نونێز گەڕایەوە بۆ شارۆچکەکەی خۆی بۆ بەسەربردنی کات لەگەڵ خێزانەکەی و دوای ساڵێک گەڕایەوە بۆ پێنارۆل. لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا تووشی پێکانێک بوو کە زیاتر لە ساڵێک دووریخستەوە و پێویستی بە دوو نەشتەرگەری هەبوو.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لەکاتێکدا توشی پێکان ببوو، برا گەورەکەی جێنیر وازی لە یانەکەی و تۆپی پێ هێنا بۆ ئەوەی بژێوی خێزانەکەی دابین بکات و پێی گوت "تۆ لە من باشتریت بۆ یاریکردن".<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> == پیشەی یانە == === پێنارۆل === لە ٢٢ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمی]] ٢٠١٧ یەکەمین یاری خۆی بۆ پێکهاتەی یەکەم لە خولی نایابی ئۆرۆگوای ئەنجامدا، کاتێک لە نیوەی دووەمی یارییەکە وەک یەدەگ لە جێگای ماکسی ڕۆدریگێز هاتە یاریگاوە و یاریەکەیان دۆڕان لە دەرەوەی یاریگای خۆیان ٢-١ لە بەرامبەر ڕیڤەر پلەیت مۆتیڤیدیۆ .<ref>{{Cite web|date=22 November 2017|title=Clausura: River Plate derrotó 2–1 a Peñarol en el Saroldi y le quitó el invicto|trans-title=Clausura: River Plate defeated Peñarol by 2–1 and removed their unbeaten status|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-River-Plate-derroto-2-1-a-Penarol-en-el-Saroldi-y-le-quito-el-invicto-uc667797|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە مانگی دواتردا بۆ جاری دووەم نەشتەرگەریی [[ئەژنۆ|ئەژنۆی]] بۆ کرا.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> نونێز یەکەم گۆڵی پیشەگەری خۆی تۆمارکرد لە ١٣ی [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠١٨، کە گۆڵی یەکەمی بردنەوەیان بوو لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر فێنیکس و ٢-٠ بردیانەوە.<ref>{{Cite web|date=13 October 2018|title=Clausura: Peñarol le ganó 2–0 a Fénix con goles de Darwin Núñez y Giovanni González|trans-title=Clausura: Peñarol defeated Fénix by 2–0 with goals from Darwin Núñez and Giovanni González|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-Penarol-le-gano-2-0-a-Fenix-con-goles-de-Darwin-Nunez-y-Giovanni-Gonzalez-uc698272|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە ١٤ی [[تەممووز|تەممووزی]] ٢٠١٩، هاتریکی تۆمار کرد لە بردنەوەیان ٤-٠ لە بەرامبەر بۆستن ڕیڤەر..<ref>{{Cite web|date=14 July 2019|title=Peñarol le ganó 4–0 a Boston River por la primera fecha del Torneo Intermedio 2019|trans-title=Peñarol thrashed Boston River by 4–0 for the first round of the 2019 Torneo Intermedio|url=https://www.teledoce.com/telemundo/deportes/futbol-uruguayo/penarol-le-gano-4-0-a-boston-river-por-la-primera-fecha-del-torneo-intermedio-2019/|access-date=29 August 2019|publisher=Teledoce|language=es}}</ref> === ئەلمێریا === لە ٢٩ی ئابی ٢٠١٩، یانەی ئەلمێریا گرێبەستێکی بۆ ماوەی پێنج ساڵ لەگەڵ نونێز واژۆ کرد، بە تێچووی ٤.٥ ملیۆن [[دۆلاری ئەمریکی|دۆلار]] و ١.٥ [[ملیۆن]] دۆلاری زیادە لەسەر ئاست و ئەنجام کە ئەمەش گرانترین گرێبەستی یانە ئیسپانیەکە بوو.<ref>{{Cite web|date=29 August 2019|title=Darwin Núñez, un delantero de garantías para el nuevo proyecto|trans-title=Darwin Núñez, a guarantee forward for the new project|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/darwin-nunez-un-delantero-de-garantias-para-el-nuevo-proyecto|access-date=29 August 2019|publisher=UD Almería|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=25 August 2019|title=Última hora: la directiva de Peñarol aprueba la venta de Darwin al Almería|trans-title=Breaking news: Peñarol's board approves the sale of Darwin to Almería|url=https://www.lavozdealmeria.com/noticia/6/deportes/177362/ultima-hora-la-directiva-de-penarol-aprueba-la-venta-de-darwin-al-almeria|access-date=29 August 2019|language=es}}</ref> لە ٣ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا وەک یەدەگ هاتە یاریگا لە کۆتایی نیوەی یەکەمدا و ٤-٢ یاریەکەیان دۆڕاند لە بەرامبەر سپۆرتینگ خیخۆن.<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=El Sporting desarbola al Almería en El Molinón (4–2)|trans-title=Sporting chop down Almería in El Molinón (4–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/ud-almeria/Sporting-desarbola-Almeria-Molinon_0_1397260659.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=3 October 2019|language=Spanish}}</ref> لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، بۆ یەکەم جار، نونێز یەکەم گۆڵی بۆ یانە نوێیەکەی تۆمارکرد بە لێدانی سزا لە بردنەوەیەکی ٣-٢ لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر ئیسترامادۆرا .<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=Darwin y Lazo sacan al Almería del bache (3–2)|trans-title=Darwin and Lazo pull Almería out of their slump (3–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/deportes/Darwin-Lazo-sacan-Almeria-bache_0_1404459811.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=27 October 2019|language=Spanish}}</ref> تەنیا وەرزەکەی لە یانەکە تەواو کرد لە ئیستادیۆ دی لۆس جێگۆس مێدیتێرانۆس وەک چوارەمین گۆڵکار لە خولدا بە ١٦ گۆڵ،بە ڕابەرایەتی هاونیشتیمانەکەی کریستیان ستوانی.<ref>{{Cite news|title=Stuani, del Girona, 'Pichichi' con 29 goles|trans-title=Girona's Stuani, 'Pichichi' with 29 goals|url=https://www.sport.es/es/noticias/girona/stuani-del-girona-pichichi-con-29-goles-8048302|access-date=28 November 2021|work=Sport|date=21 July 2020|language=Spanish}}</ref> === بەنفیکا === ==== ٢٠٢٠-٢١ : خۆ گونجاندن لە پۆرتوگال ==== لە ٤ی [[ئەیلوول|ئەیلوولی]] ٢٠٢٠، نونێز گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[پورتوگالی]] [[بەنفیکا]] واژۆ کرد، کە ٢٤ ملیۆن یۆرۆی پێ درا و گرانترین گرێبەستی یانەکە بوو. ھەروەھا گەورەترین گواستنەوەی ئەلمێریا و خولی پلە دووی [[ئیسپانیا]] بوو، لەگەڵ ئەوەش یانەکە ٢٠٪ی پارەی گواستنەوەی داهاتوو وەردەگرێت .<ref name="benfica">{{Cite web|title=El Almería y el Benfica firman el traspaso definitivo de Darwin Núñez|trans-title=Almería and Benfica confirm Darwin Núñez's permanent transfer|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/el-almeria-y-el-benfica-firman-el-traspaso-definitivo-de-darwin-nunez|access-date=4 September 2020|publisher=UD Almería}}</ref> دوای ١١ ڕۆژ، یەکەمین یاری خۆی بۆ یانەکە ئەنجامدا لە دۆڕاندنیان ٢-١ لە بەرامبەر پۆک لە قۆناغی سێیەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] ٢٠٢٠-٢١ و لە جێگای پێدرینۆ هاتە یاریگاوە لە خولەکی ٦٥ی یاریەکە.<ref>{{Cite news|last=Pereira|first=António Pedro|title=PAOK 2–1 BENFICA. KO no jogo um|trans-title=PAOK 2–1 BENFICA. KO in game one|url=https://www.dn.pt/desportos/paok-benfica-12725839.html|access-date=12 January 2022|work=Diário de Notícias|date=15 September 2020|language=Portuguese}}</ref> بە ئەسیست کردنی لە بردنەوەی ٣-٠ بەسەر ڕیۆ ئاڤێ لە ١٨ی تشرینی یەکەم، گەیشتە پێنج ئەسیت لە چوار یاری یەکەمی خولدا، باشترین ژمارە لە خولدا .<ref>{{Cite web|date=18 October 2020|title=Waldschmidt. O rolo compressor alemão deixa Benfica mais líder|trans-title=Waldschmidt. The German pressing role leaves Benfica further ahead|url=https://www.dn.pt/desportos/vertonghen-de-regresso-jorge-jesus-mantem-aposta-em-waldschmidt-12935448.html|access-date=18 October 2020|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> لە ٢٢ی تشرینی یەکەمدا، یەکەمین گۆڵەکانی بۆ یانەکە تۆمارکرد بە هات-تریک بەرامبەر لیچ پۆزنان لە بردنەوەی ٤-٢ لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە یاری قۆناغی کۆمەڵەکانی [[خولی ئەورووپا|خولی ئەوروپا.]]<ref>{{Cite web|title=Darwin e mais 10!|trans-title=Darwin and 10 others!|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/media-list/gallery/2020/outubro/23/futebol-benfica-darwin-no-melhor-onze-da-1-jornada-da-liga-europa-2020-2021|access-date=24 October 2020|publisher=S.L. Benfica|language=pt}}</ref> دوای چوار ڕۆژ، یەکەم گۆڵی خۆی لە خولدا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر یانەی بی ساد.<ref>{{Cite news|date=26 October 2020|title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic e Darwin Nuñez carimbam quinta vitória em cinco jogos|trans-title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic and Darwin Núñez seal fifth victory in five games|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/benfica-2-0-belenenses-sad-seferovic-e-darwin-nunez-carimbam-quinta-vitoria-em-cinco-jogos|language=pt|publisher=SAPO|access-date=26 October 2020}}</ref> لە ٣ی [[کانوونی یەکەم]]، دوای سێ هەفتە لە توشبوون بە [[کۆڤید-١٩]]، گەڕایەوە بۆ یاریکردن دژی لیچ پۆزنان لە قۆناغی کۆمەڵەکانی خولی ئەوروپا، دووەم گۆڵی بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤-٠ لە یاریگای خۆیان.<ref>{{Cite web|date=19 November 2020|title=Darwin Núñez e Weigl estão infetados com covid-19|url=https://www.dn.pt/desportos/darwin-nunez-foi-infetado-com-covid-19-na-selecao-uruguaia-13054615.html|access-date=19 November 2020}}</ref><ref>{{Cite news|date=3 December 2020|title=Darwin de volta e direto ao onze do Benfica para o jogo com o Lech Poznan|trans-title=Darwin back and straight into Benfica's XI for the game with Lech Poznań|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/detalhe/darwin-de-volta-e-direto-ao-onze-do-benfica-para-o-jogo-com-o-lech-poznan?ref=Atletismo_2BlocoAreasemDestaques|language=pt|work=Record|access-date=3 December 2020}}</ref> لەماوەی وەرزەکەدا توشی ئاستەنگی و ئاست خراپ بووە و بەهۆی کاریگەریەکانی ڤایرۆسەکە و پێکانی جیاواز،، و بۆ ماوەی چوار مانگ گۆڵی تۆمار نەکرد.<ref>{{Cite web|date=1 October 2021|title=Darwin fintou a pobreza, as lesões e as críticas antes de brilhar na Champions|trans-title=Darwin beat poverty, injuries and criticism before shining in the Champions League|url=https://www.dn.pt/desporto/darwin-fintou-a-pobreza-as-lesoes-e-as-criticas-antes-de-brilhar-na-champions-14178073.html|access-date=1 October 2021|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> شەش گۆڵی لە خولدا تۆمارکرد و دە ئەسیستی کرد کە دووەم باشترین بوو لە خولدا و یارمەتی بەنفیکا دا بۆ گەیشتن بە پلەی سێیەم و گەیشتن بە قۆناغی سێیەمی پاڵاوتنەکانی خولی یانە پاڵەوانەکان.<ref>{{Cite web|date=17 May 2021|title=Benfica repete terceiro lugar no campeonato 12 anos depois|trans-title=Benfica back in third place in the championship after 12 years|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1755308/benfica-repete-terceiro-lugar-no-campeonato-12-anos-depois|access-date=17 May 2021|publisher=Notícias ao Minuto|language=pt}}</ref> ==== ٢٠٢١: بەرەو پێش چوون و بۆلا دی پراتا ==== [[پەڕگە:BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg/170px-BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg|وێنۆک|نونێز لە کاتی یاریکردن بۆ بەنفیکا لە ساڵی ٢٠٢١]] لە [[ئایار|ئایاری]] ٢٠٢١، نونێز نەشتەرگەرییەکی بۆ کرا بەهۆی پێکانێک لە ئەژنۆی ڕاستیدا، کە وای لێکرد یەکەمین مانگەکانی وەرزی نوێ لە بەنفیکا دوور بکەوێتەوە.<ref>{{Cite web|title=Benfica: Darwin Nuñez operado ao joelho|trans-title=Benfica: Darwin Núñez has knee operation|url=https://maisfutebol.iol.pt/operacao/25-05-2021/benfica-darwin-nunez-operado-ao-joelho|access-date=25 May 2021|website=Maisfutebol|language=pt}}</ref> لە ٢١ی ئابی گەڕایەوە لە پێکان، جێگای ئێڤەرتۆن گرتەوە لە خولەکی٧٢ی یاریەکە و بە یەدەگ بەشداری کرد، لە سەرکەوتنی ٢-٠ بەسەر گیڵ ڤیسێنتێ، کە لەو کاتەدا کارتی زەردی وەرگرت.<ref>{{Cite web|title=Darwin assinalou dia em que voltou a vestir a camisola do Benfica|trans-title=Darwin stood out on the day that he wore Benfica's jersey again|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-assinalou-dia-em-que-voltou-a-vestir-a-camisola-do-benfica-14052050.html|access-date=21 August 2021|website=O Jogo|language=pt}}</ref> دوای تۆمارکردنی دوو گۆڵ لە دوای یەک لە هەر یەک لە یاریەکانی دژی سانتا کلارا و بواڤیستا لە خولدا. بە یاریزانی مانگ و هێرشبەری مانگ بۆ [[ئەیلوول|ئەیلول]] هەڵبژێردرا.<ref>{{Cite news|last=Oliveira|first=Diogo Cardoso|date=14 October 2021|title=Darwin Núñez, do Benfica, eleito melhor jogador do mês|trans-title=Darwin Núñez, of Benfica, voted est player of the month|url=https://www.publico.pt/2021/10/14/desporto/noticia/darwin-nunez-benfica-eleito-melhor-jogador-mes-1981128|language=pt|work=[[Público (Portugal)|Público]]|access-date=14 October 2021}}</ref> لە ٢٩ی ئەیلوول، دوو گۆڵی یەکەمی لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە،]] و بە باشترین یاریزانی یاریەکە دیاریکرا.<ref>{{Cite web|title=Benfica-Barcelona {{!}} UEFA Champions League|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2032704--benfica-vs-barcelona/|access-date=30 September 2021|publisher=UEFA}}</ref> لە ٢٧ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمدا]]، یەکەم هات-تریک تۆمارکرد لە خولدا کاتێک تیمەکەی لە نیوەی یەکەمدا ٧-٠ پێشکەوت بەرامبەر بی ساد، هەرچەندە یارییەکە لە سەرەتاکانی نیوەی دووەمدا وەستێنرا بەھۆی کەمی یاریزانەکان لە تیمی میوانداری کە توشی کۆڤید ببون؛ و لە ١٢ی [[کانوونی یەکەم|کانوونی یەکەمدا]] سێ گۆڵی دیکەی تۆمارکرد بەرامبەر فامالیکاو لە بردنەوەی ٤-١ دەرەوەی یاریگای خۆیان، کە بوو بە حەوتەم یاریزان لەو خولەدا کە دوو هاتریکی یەک بە دوای یەک تۆمار بکات.<ref>{{Cite news|title=Belenenses 20:30 Benfica|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/59448376|access-date=28 November 2021|work=BBC Sport|date=28 November 2021}}</ref><ref>{{Cite web|date=12 December 2021|title=Darwin Nuñez anota hat-trick e Benfica goleia o Famalicão|trans-title=Darwin Nuñez scores a hat-trick and Benfica thrash Famalicão|url=https://www.lance.com.br/futebol-internacional/darwin-nunez-anota-hat-trick-e-benfica-goleia-o-famalicao.html|access-date=12 December 2021}}</ref> دوای سێ ڕۆژ، دوو گۆڵی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر سپۆرتینگ دا کۆڤیڵا بۆ ئەوەی تیمەکەی بگەیەنێت بە نیوەی کۆتایی جامی خول ٢٠٢١-٢٢، هەرچەندە، لەکاتێکدا لەئەرکی نێودەوڵەتی بوو بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای ،]] [[بەنفیکا]] ٢-١ شکستی پێهێنرا لەلایەن ڕکابەری شارەکەی سپۆرتینگ لیشبۆنە لە یاری کۆتاییدا.<ref>{{Cite web|date=15 December 2021|title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Golo de Seferovic e bis de Darwin levam os encarnados até à final four da Taça da Liga|trans-title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Seferovic goal and brace from Darwin take the Reds into the final four of the Taça da Liga|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/taca-da-liga/artigos/benfica-3-0-sporting-de-covilha-golo-de-seferovic-e-bis-de-darwin-levam-os-encarnados-ate-a-final-four-da-taca-da-liga|access-date=17 December 2021|website=SAPO}}</ref><ref name="LC">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=29 January 2022|title=Sporting defend their Taça da Liga title in second-half turnaround versus Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2426-sporting-defend-their-taca-da-liga-title-in-second-half-turnaround-versus-benfica|access-date=30 January 2022|website=PortuGOAL}}</ref> لە ٢٧ی [[شوبات]]، نونێز ٢٠هەمین گۆڵی لە خولدا بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لەهەمان ژمارە یاری، لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر ڤیتۆریا دی گیومارێس.<ref>{{Cite web|title=Com dois de Darwin Núñez, Benfica vence o Vitória de Guimarães pelo Campeonato Português|url=https://www.terra.com.br/esportes/futebol/internacional/equipes/benfica/com-dois-de-darwin-nunez-benfica-vence-o-vitoria-de-guimaraes-pelo-campeonato-portugues,838388dcdd092d7e5dafcad902f7fb5eu2drv5vh.html|website=Terra}}</ref> لە ١٥ی [[ئادار]]، لە یاری دووەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانانەکان]] لە قۆناغی ١٦، تاکە گۆڵی بردنەوە و تەنیا گۆڵی یاریەکەی تۆمار کرد لە دەرەوەی یاریگای خۆیان بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس،]] بە کۆی هەردوو یاریەکە ٣-٢ بردیانەوە و سەرکەوت بۆ قۆناغی دوار.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|title=Benfica vence Ajax com golo de Darwin Núñez e está nos quartos da Champions – como aconteceu|trans-title=Benfica beat Ajax with a goal from Darwin Núñez and are in the Champions League quarter-finals – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/ajax-benfica-encarnados-partem-com-tudo-em-aberto-na-luta-pelos-quartos-da-champions/|access-date=4 June 2022|work=Observador|date=15 March 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ٩ی نیساندا، سێیەم هاتریکی وەرزەکەی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-١ بەرامبەر بی ساد، کە کۆی گۆڵەکانی وەرزەکەی گەیشتە ٣١ گۆڵ.<ref>{{Cite news|title=Darwin fez hat-trick no Benfica-Belenenses. Veja os três golos|trans-title=Darwin scores a hat-trick in Benfica-Belenenses. See the three goals|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-fez-hat-trick-no-benfica-belenenses-veja-os-tres-golos-14758322.html|access-date=26 May 2022|work=O Jogo|date=9 April 2022|language=Portuguese}}</ref> ئەو دوو گۆڵی تۆمارکرد بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] لە چارەکی کۆتایی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] لە وەرزی ٢٢-٢٠٢١: یەکێکیان لە یاری یەکەم و ئەوی تریان لە یاری دووەم، لەکاتێکدا تیمەکەی بە کۆی هەردوو یاری ٦-٢ کرایە دەرەوە. شەشەم گۆڵی لە پاڵەوانێتیەکەدا وای لێکرد ببێتە باشترین گۆڵکاری بەنفیکا لە مێژووی مۆدێرنی چامپیۆنس لیگدا، کە ڕیکۆردی پێنج گۆڵی نونۆ گۆمسی لە وەرزی ١٩٩٨-١٩٩٩ تێپەڕاند.<ref>{{Cite news|title=Darwin é o melhor marcador do Benfica numa edição da Champions|trans-title=Darwin is Benfica's top scorer in a Champions League edition|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/champions/darwin-e-o-melhor-marcador-do-benfica-numa-edicao-da-champions|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=14 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ١٧ی [[نیسان]]، گۆڵێکی تۆمارکرد و ئەسیستێکی کرد بۆ بردنەوە لە خاوەن یاریگا سپۆرتینگ ٢-٠ لە دێربی دی [[لیسبۆن|لیسبۆندا]]، کە بە باشترین یاریزانی یارییەکە دانرا.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|last2=Fernandes|first2=Mariana|title=Benfica vence Sporting em Alvalade com golo de Darwin e deixa Champions por decidir e leões praticamente afastados do título (0–2) – como aconteceu|trans-title=Benfica defeat Sporting in the Alvalade with goal from Darwin and leave Champions League to decide and Lions practically out of the title race (0–2) – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/sporting-benfica-o-derbi-que-pode-decidir-o-apuramento-para-a-liga-dos-campeoes-e-mexer-nas-contas-do-titulo/|access-date=26 May 2022|work=Observador|date=17 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە کۆتا یارییدا بۆ یانەکە، لە ٧ی [[ئایار]]، نونێز گۆڵێکی تۆمارکرد کە لەلایەن ڤارەوە ڕەتکرایەوە لە دۆڕاندنی ١-٠ لە یاریگای خۆیان لە ئۆ کلاسیکۆ بەرامبەر [[یانەی پۆرتۆ|پۆرتۆ،]] کە بووە هۆی نازناوی خول لەلایەن پۆرتۆ بەدەست بێت.<ref name="PL">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=7 May 2022|title=Zaidu winner takes Porto to the title away to bitter rivals Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2577-zaidu-winner-takes-porto-to-the-title-away-to-bitter-rivals-benfica|access-date=7 May 2022|website=PortuGOAL}}</ref> ئەو وەرزەکەی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری خولدا تەواو کرد، خەڵاتی بۆلا دی پراتا وەک گۆڵکاری خولەکە پێ بەخشرا، بوو بە باشترین یاریزانی ساڵەکە و ناوی لە پێکهاتەی ساڵ دانرا.<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref><ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> === لیڤەرپوول === لە ١٣ی [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢٢، [[بەنفیکا]] گەیشتە ڕێکەوتنێک لەگەڵ یانەی [[پرێمیەرلیگ]] لیڤەرپوول بۆ گواستنەوەی نونێز بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ و ٢٥ ملیۆن یۆڕۆی زیادە کە بە ئاست و ئەنجام دەبەخشرێت.<ref>{{Cite web|title=Oficial: transferência de Darwin comunicada à CMVM|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/noticias/2022/06/13/futebol-benfica-darwin-comunicado-cmvm-transferencia-liverpool|access-date=13 June 2022|website=slbenfica.pt|language=pt}}</ref> ڕۆژی دواتر، یانەکە گرێبەستەکەی پشتڕاست کردەوە، بە 64 ملیۆن پاوەند، لەگەڵ زیادکردنەکان کە لەوانەیە کۆی گشتی بگات بە 85 ملیۆن پاوەند لە کاتێکی تردا، کە وای لێکرد ببێت بە گرانترین گواستنەوەی لیڤەرپوول .<ref> {{Cite news|title=Liverpool complete Nunez signing for initial £64m|work=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/61742358|access-date=14 June 2022}}</ref> لە ٣٠ی تەمموزدا، نونێز یەکەمین یاری خۆی بۆ لیڤەرپوول ئەنجامدا لە بردنەوەی یانەکە بەسەر [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] لە [[یاریگای کینگ پاوەر|یاریگای]] کینگ پاوەر ستادیۆن.<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> بوو بە هۆکاری ئەوەی لێدانی سزا بۆ لیڤەرپوڵ دروست بێت، کە لەلایەن [[محەممەد سەلاح|محەمەد]] سەڵاحەوە گۆڵی پێکرا، و یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمارکرد لە خولەکی چوارەمی کاتی زیادکراو.<ref>{{Cite web|title=Darwin Nunez Score in his first official match for Liverpool|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/united-arab-emirates-ae/abu-dhabi/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == === لاوان === نونێز یاریزانی پێشووی لاوانی نێودەوڵەتی ئۆرۆگوایە ، و بەشێک بوو لە پێکهاتەی خوار ٢٠ ساڵان کە پلەی سێیەمی بەدەستهێنا لە جامی ئەمەریکای باشووری خوار ٢٠ ساڵان لە ساڵی ٢٠١٩.<ref>{{Cite news|title=Uruguay sub 20: Fabián Coito confirmó el plantel para el Sudamericano de Chile 2019|trans-title=Uruguay under-20: Fabián Coito confirmed the squad for the 2019 South American Championship in Chile|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Uruguay-sub-20-Fabian-Coito-confirmo-el-plantel-para-el-Sudamericano-de-Chile-2019-uc705310|access-date=4 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|date=19 December 2018|language=Spanish}}</ref> هەروەها نونێز بەشداری لە جامی جیھانی فیفای خوار ٢٠ ساڵانی کردلە ٢٠١٩ ، لە یاری یەکەمدا گۆڵێکی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-١ بەرامبەر نەرویج. گۆڵی یەکەمی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢-٠ لە بەرامبەر نیوزلەندا لە کۆتا یاری قۆناغی کۆمەڵەکان، بۆ یارمەتیدانی ئۆرۆگوای کە وەک یەکەمی کۆمەڵەی سی بێت. وڵاتەکەی لە پاڵەوانێتیەکە دەرکرا دوای ئەوەی لە یاریەکدا ٣-١ دۆڕان بەرامبەر ئیکوادۆر لە قۆناغی ١٦.<ref>{{Cite web|title=FIFA U-20 World Cup Poland 2019 – Uruguay vs Ecuador|url=https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190517053734/https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|archive-date=17 May 2019|publisher=FIFA}}</ref> هەروەها نونێز لە تیمی خوار ٢٢ ساڵیدا بوو کە لە پلەی چوارەمیان بەدەستهێنا لە یاریەکانی پان ئەمەریکا ٢٠١٩ کە لە پێرۆ ئەنجام درا، گۆڵی تۆمار کرد لە بردنەوەی ٢-٠ بەسەر پیرۆی میوانداردا. <ref>{{Cite news|title=Uruguay le ganó a Perú 2–0 en el debut por los Panamericanos|trans-title=Uruguay beat Peru 2–0 in Pan American opener|url=https://www.sport890.com.uy/2019/07/30/13874-uruguay-peru/|access-date=4 June 2022|publisher=Sport 890|date=30 July 2019|language=Spanish}}</ref> === پێکهاتەی یەکەم === نونێز بانگهێشت کرا بۆ پێکهاتەی یەکەم بۆ یاری دۆستانە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆستاریکا|کۆستا ڕیکا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ویلایەتە یەکگرتووەکان]] لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠١٩. ئەو لە ١٦ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری نێودەوڵەتیی خۆی ئەنجامدا لە یاریەکدا لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە بەرامبەر پیرۆ کە ١-١ بەرامبەر بوون. لە جێگای بریان لۆزانۆ هاتە یاریگا لە خولەکی ٧٥ و پێنج خولەک دواتر گۆڵی تۆمار کرد.<ref name="uruguay">{{Cite news|url=https://www.marca.com/futbol/almeria/2019/10/16/5da6f89322601de8208b45ff.html|title=El debut soñado de Darwin Núñez con Uruguay|first=Guillermo|last=Sánchez|date=16 October 2019|access-date=10 November 2019|language=es|work=Marca}}</ref> لە [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢١، نونێز لە تیمی کۆتایی ٢٦ یاریزانی ئۆرۆگوای بوو بۆ [[کۆپا ئەمریکای ٢٠٢١|کۆپا ئەمەریکای ٢٠٢١]] لە بەڕازیل. بەهۆی پێکانێکی لە ئەژنۆی ڕاست کە دوو مانگ دوریخستەوە، لە پاڵەوانێتیەکە بێبەش بوو.<ref>{{Cite web|date=10 June 2021|title=Plantel de Uruguay para la Copa América|trans-title=Uruguay squad for the Copa América|url=https://www.auf.org.uy/plantel-de-uruguay-para-la-copa-america/|access-date=19 July 2021|publisher=Uruguayan Football Association|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=18 June 2021|title=Darwin Núñez sufre a la distance y acompaña a la seleccion desde las redes|trans-title=Darwin Núñez suffers from a distance and accompanies national team from the social networks|url=https://www.elobservador.com.uy/nota/darwin-nunez-sufre-a-la-distancia-y-acompana-a-la-seleccion-desde-las-redes-202161821251|language=es}}</ref> نونێز یاریزانێکی پێی ڕاست، چوارچێوەیەکی وەرزشی هەیە، خێراییەکی نایاب و خێرایی تێپەڕاندنی لایەنێکی تری نایابی وەرزشییە، لەگەڵ گۆڕانی خێرایی کە توانای دروستکردنی جیابوونەوەی لە هەمانکاتدا هەیە.<ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> هەروەها هۆشیاری باشی هەیە، بۆشایی بە باشی دەدۆزێتەوە و بڕیار دەدات کاتێک بە گوێرەی تۆپەکە، بۆشاییەکە، هاوڕێیانی تیمەکەی و ڕکابەرەکان دەجوڵێت.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> نونێز [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|هێرشبەرێکی]] تێکشکێنەرە کە مەودایەکی جوڵەی داینامیکی هەیە کە دەتوانێت هێرشی هەڵگەڕاوە ئەنجام بدات، جووڵەی زۆر و کاریگەر لە دەوروبەری ١٢ یاردی ڕکابەر ئەنجام بدات، و بە تۆپەکە بە باشی ئاڕاستی گۆڵ بکات .<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> ئەو شارەزایە لە دۆزینەوەی بۆشاییە کراوەکان و هێرشکردنە سەری و هەروەها لێدانی شوت لە ناوچە و دۆخی جیاوازیدا.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> ئەو ھەروەھا دروستکەرێکی بەهرەدارە لە دەوروبەری گۆڵی بەرامبەر و ھەروەھا توانای یاریکردنی ھەیە وەک یاریزانی باڵی [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|چەپ]].<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> نونێز بەگشتی پشت دەبەستێت بە جێگای زیرەکانە و کاتی ڕاکردن لەنێوان بەرگریکاراندا، بەتایبەتی لە هێرشکردنە سەر بۆشایی نێوان بەرگریکارەکان و پشتی ناوەندی، زۆرجار لە سەرەتادا ڕاکردنەکەی لە پشتی ناوەندی پێش ئەوەی بگەڕێتەوە ناو یاریگا. زۆرجار کارەکانی دەگۆڕێت بۆ دۆزینەوەی شوێن لە ١٢ یارد و هەروەها جەستەی خۆی بەکاردەهێنێت بۆ خۆپاراستن لەوەی فاوڵی لێ بکرێت، بەڵام هێزێکی زۆر بەکار دەهێنێت بۆ ئەوەی بگات بە تۆپ لە کاتی لێدانی بەرزدا.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /><ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref> لە ماوەی مانەوەکەی لە [[بەنفیکا]]، لەژێر سەرپەرشتی جۆرج یێسۆس و نیلسۆن ڤێرسیمۆ، نونێز لە چەندین پێگەی هەمەجۆر لە یاریگا و چەند سیستەمی یاریکردنی کردووە. ئەو وەک هێرشبەر و لای چەپ یاری دەکرد لە پێکهاتەکانی ٤-٤-٢ و ٣-٤-٣، لەگەڵ بەرپرسیارێتی لەم ڕۆڵانەدا، گۆڕینی بۆ هەوڵدان بۆ بەدەستهێنانی تۆپ یان ئەنجامدانی هێرشی پێچەوانە لە یاریەکاندا. توانای ئەو بۆ ئەوەی بچێتە ناو ١٢ یارد و بۆشایی دروست بکات بەشێکی سەرەکی یارییەکەی بوو، لەکاتێکدا یارمەتی دەدرێت بە بوونی هێرشبەرێکی تر (یان هاریس سێفەرۆڤیچ یان گۆنسالۆ ڕامۆس) ، کە وای کرد نونێز لە دوورەوە یاری نەکات و نزیکتر بێت لە ناوچەی سزا .<ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref><ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> شێوازی یاریکردنی وای لێکردووە بەراورد بکرێت لەگەڵ یاریزانە بەهێزەکانی هاونیشتیمانی [[ئۆرۆگوای]] وەک ئێدینسۆن کاڤانی و [[لویس سوارێز|لویس سواریز]].<ref>{{Cite web|date=9 June 2022|title=Exclusive: Darwin Núñez’s likely tactical shift and explaining ‘poor touch’ claims|url=https://www.empireofthekop.com/2022/06/16/exclusive-darwin-nunezs-likely-tactical-shift-and-explaining-poor-touch-claims/amp/|access-date=18 June 2022}}</ref> == ژیانی کەسی == نونێز و هاوبەشەکەی لۆرینا ماناس لەدایکبوونی یەکەم منداڵیان ڕاگەیاند، کوڕێک هەر بەناوی داروین، لە [[کانوونی دووەم|کانوونی دووەمی]] ٢٠٢٢.<ref>{{Cite news|title=Futebolista do Benfica foi pai pela primera vez aos 22 anos (foto)|trans-title=Benfica footballer became father for the first time at age 22 (photo)|url=https://www.vip.pt/darwin-nunez-futebolista-do-benfica-foi-pai-pela-primeira-vez-aos-22-anos-foto|access-date=27 April 2022|work=VIP|date=6 January 2022|language=Portuguese}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٣٠ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|516682}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |پێنارۆل |٢٠١٧ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |1 |0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |٢٠١٨ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |١٠ |1 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |0 |١ |0 |١٣ |1 |- |٢٠١٩ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |3 |3 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |[٥] |0 |0 |0 |٨ |3 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١٤ !٤ !0 !0 !0 !0 !٧ !0 !١ !0 !٢٢ !٤ |- |ئەلمێریا |٢٠١٩-٢٠ |خولی پلە دووی ئیسپانیا |٣٠ |١٦ |0 |0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |0 |٣٢ |١٦ |- | rowspan="3" |[[بەنفیکا]] |٢٠٢٠-٢١ |[[لا لیگا|خولی پلە یەکی ئیسپانیا]] |٢٩ |٦ |٤ |3 |2 |0 |٨ |5 |١ |0 |٤٤ |١٤ |- |٢٠٢١-٢٢ |خولی پلە یەکی ئیسپانیا |٢٨ |٢٦ |2 |0 |1 |2 |{{تێبینی|Appearances in UEFA Champions League}} |٦ | colspan="2" | - |٤١ |٣٤ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !57 !٣٢ !٦ !3 !3 !2 !١٨ !١١ !1 !0 !٨٧ !٤٨ |- |[[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] |٢٠٢٢-٢٣ | [[پرێمیەرلیگ]] |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |١ |1 |1 |1 |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٠١ !٥٢ !٦ !٣ !٣ !٢ !٢٥ !١١ !5 !1 !١٤٠ !٦٩ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> === نێودەوڵەتی === {{Updated|٥ تەمووزی ٢٠٢٢}}<ref name="NFT">{{NFT player|75914|access-date=5 November 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] |٢٠١٩ |١ |١ |- |٢٠٢٠ |٣ |١ |- |٢٠٢١ |٢ |٠ |- |٢٠٢٢ |٥ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١١ !٢ |} == خەڵاتەکان == '''پێنارۆل''' * خولی نایابی ئۆرۆگوای: ٢٠١٧، ٢٠١٨ '''بەنفیکا''' * جامی پورتوگال دووەم بوون: ٢٠٢٠١ * جامی لیگا دووەم بوون: ٢٠٢١ '''لیڤەرپوول''' * جامی قەڵغانی خێرخوازی: 2022<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> '''تاکەکەسی''' * خەڵاتی کۆسم دیمیانۆ یاریزانی تۆپی پێی ساڵ: ٢٠٢١<ref>{{Cite news|date=3 March 2022|title=Darwin e Gonçalo Ramos Galardoados|trans-title=Darwin and Gonçalo Ramos Awarded|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-03-03/benfica-darwin-e-goncalo-ramos-galardoados/930282|language=pt|work=A Bola|access-date=4 March 2022}}</ref> * باشترین هێرشبەری مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلولی ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Best of September/October 2020–21: Pedro Gonçalves and Gonçalo Ramos are the highlights of the month|url=http://www.ligaportugal.pt/en/epocas/20202021/noticias/geral/premios/setembrooutubro/melhores-de-setembrooutubro-2020-21-pedro-goncalves-e-goncalo-ramos-em-destaque/|access-date=13 March 2021|website=Liga Portugal}}</ref> * باشترین یاریزانی مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلولی ٢٠٢١ * پێکهاتەی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> * باشترین یاریزانی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref>{{Cite web|date=5 July 2022|title=Darwin Nuñez eleito melhor jogador da época no campeonato|url=https://www.sapo.pt/bola-branca/noticia/amp/benfica/2022/07/05/darwin-nunez-eleito-melhor-jogador-da-epoca-no-campeonato/291012/|access-date=5 July 2022|website=Rádio Renascença|language=pt}}</ref> * یاریزانی مانگ: نیسانی 2022<ref>{{Cite web|title=Darwin eleito jogador do mês pelo Sindicato|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/amp/darwin-eleito-jogador-do-mes-pelo-sindicato}}</ref> * گۆڵکاری خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref> * باشترین یاریزانی تۆپی پێی ساڵ CNID: ٢٠٢٢<ref>{{Cite web|title=Sérgio Conceição e Darwin Núñez distinguidos pelo CNID|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/sergio-conceicao-e-darwin-nunez-distinguidos-pelo-cnid|website=SAPO Desporto}}</ref> == سەرچاوەکان == [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە پورتوگال]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئوروگوایی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٩]] d8y069sjwvxyrrtsj99fi5nrxob1bdu 967418 967374 2022-08-03T11:29:01Z Sakura emad 42467 زیادکردنی [[داڕێژە:تووڵی دەروازە|دەروازەی]] ژیاننامە، + وەرزش، + تۆپی پێ wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی یاریزانی تۆپی پێ|image=Darwin Núñez (cropped).jpg|youthyears1=|youthclubs1=لا لوز|youthyears2=|youthclubs2=سان میگێل دی ئارتیگاس|youthyears3=|youthclubs3=پینارۆڵ|years1=٢٠١٧-٢٠١٩|clubs1=پینارۆڵ|caps1=١٤|goals1=٤|years2=٢٠١٩-٢٠٢٠|clubs2=ئەلمێریا|caps2=٣٠|goals2=١٦|years3=٢٠٢٠-٢٠٢٢|clubs3=بەنفیکا|caps3=57|goals3=32|years4=2022–|clubs4=لیڤەرپوڵ|caps4=٠|goals4=٠|nationalyears1=٢٠١٨-٢٠١٩|nationalteam1=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای خوار ٢٠ ساڵان|nationalcaps1=١٤|nationalgoals1=٤|nationalyears2=٢٠١٩|nationalteam2=ئۆرۆگوای خوار ٢٢ ساڵان|nationalcaps2=٤|nationalgoals2=١|nationalyears3=٢٠١٩-|nationalteam3=هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای|nationalcaps3=١١|nationalgoals3=٢|club-update=١٤ حوزەیرانی ٢٠٢٢|nationalteam-update=٥ حوزەیرانی ٢٠٢٢}} '''داروین گابریێل نونێز ڕیبێیرۆ''' ( لەدایکبووی ٢٤ی حوزەیرانی ١٩٩٩) [[تۆپی پێ|یاریزانێکی]] تۆپی پێی پیشەگەری ئۆرۆگوایە کە وەک هێرشبەر یاری دەکات بۆ یانەی [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئۆرۆگوای]]. نونێز لە ئەکادیمیای لاوانی پێنارۆڵەوە پێگەیشت و لە ساڵی ٢٠١٧ سەرخرا بۆ پێکهاتەی یەکەم. لە ئابی ٢٠١٩، چووە یانەی ئەلمێریای ئیسپانی بە بڕێک کە ڕیکۆردی ئەلمێریا بوو. [[بەنفیکا]] گرێبەستی لەگەڵدا کرد لە ساڵی ٢٠٢٠ و گواستیەوە یانەکە بە نرخی ٢٤ ملیۆن یۆرۆ، وەک گرانترین گرێبەست لە مێژووی تۆپی پێی [[پورتوگال]]. لە وەرزی دووەمیدا، بۆلا دی پراتای بردەوە وەک گۆڵکاری خولی نایابی پۆرتوگالی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری، ناوی هەبوو لە باشترین پێکهاتەی وەرزەکە و هەروەها بە باشترین یاریزانی ساڵەکە لەو وڵاتە دیاری کرا. [[لیڤەرپوول]] دواتر لە [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢٢ گرێبەستی لەگەڵدا کرد بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ (٦٤ ملیۆن پاوەند). دوای بەشداربوونی بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] لە ئاستە جیاوازەکانی لاوان، نونێز بۆ یەکەم جار بانگکرا بۆ پێکهاتەی یەکەمی نێودەوڵەتی لە [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠١٩. لە یەکەمین یاریی نێودەوڵەتییدا گۆڵى تۆمارکرد بەرامبەر پیرۆ. == ژیانی سەرەتا == نونێز لە ئارتیگاس<ref>{{Cite news|last=Banerjee|first=Ritabrata|title=Who is Darwin Nunez? All you need to know about Liverpool's top transfer target|url=https://www.goal.com/en/news/who-is-darwin-nunez-all-you-need-to-know-liverpool/blt5428a043f3ac3f43|access-date=19 July 2022|work=Goal.com|date=11 June 2022}}</ref> لە خێزانێکی هەژار لەدایک بووە کە باوکی بیبیانۆ نونێز کرێکار بوو و دایکی سیڵڤیا ڕیبایڕۆ فرۆشیاری بوتڵی [[شیر]] بوو. ئەو بۆ یانەکانی ناوخۆی وڵاتەکانی لا لۆز و سان میگێڵ یاری دەکرد پێش ئەوەی لە تەمەنی ١٤ ساڵیدا لەلایەن جۆزێ پێردۆمۆ ی یاریزانی نێودەوڵەتی پێشووی ئۆرۆگوای چاودێری بکرێت، پاشان خۆی گواستەوە بۆ شاری [[مۆنتیڤیدیۆ|مۆنتێڤێدیۆ]]<nowiki/>ی پایتەخت بۆ ئەوەی بچێتە یانەی پێنارۆل.<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> بەهۆی نەگونجانی و ئارەزووی گەڕاندنەوەی بۆ ماڵی خۆی، نونێز گەڕایەوە بۆ شارۆچکەکەی خۆی بۆ بەسەربردنی کات لەگەڵ خێزانەکەی و دوای ساڵێک گەڕایەوە بۆ پێنارۆل. لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا تووشی پێکانێک بوو کە زیاتر لە ساڵێک دووریخستەوە و پێویستی بە دوو نەشتەرگەری هەبوو.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لەکاتێکدا توشی پێکان ببوو، برا گەورەکەی جێنیر وازی لە یانەکەی و تۆپی پێ هێنا بۆ ئەوەی بژێوی خێزانەکەی دابین بکات و پێی گوت "تۆ لە من باشتریت بۆ یاریکردن".<ref name="bysouth">{{Cite news|last=Bysouth|first=Alex|title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181|access-date=14 July 2022|work=BBC Sport|date=14 June 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Cite news|url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas"|trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas"|publisher=Subrayado|language=es|date=27 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692|archive-date=7 April 2022}}</ref> == پیشەی یانە == === پێنارۆل === لە ٢٢ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمی]] ٢٠١٧ یەکەمین یاری خۆی بۆ پێکهاتەی یەکەم لە خولی نایابی ئۆرۆگوای ئەنجامدا، کاتێک لە نیوەی دووەمی یارییەکە وەک یەدەگ لە جێگای ماکسی ڕۆدریگێز هاتە یاریگاوە و یاریەکەیان دۆڕان لە دەرەوەی یاریگای خۆیان ٢-١ لە بەرامبەر ڕیڤەر پلەیت مۆتیڤیدیۆ .<ref>{{Cite web|date=22 November 2017|title=Clausura: River Plate derrotó 2–1 a Peñarol en el Saroldi y le quitó el invicto|trans-title=Clausura: River Plate defeated Peñarol by 2–1 and removed their unbeaten status|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-River-Plate-derroto-2-1-a-Penarol-en-el-Saroldi-y-le-quito-el-invicto-uc667797|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە مانگی دواتردا بۆ جاری دووەم نەشتەرگەریی [[ئەژنۆ|ئەژنۆی]] بۆ کرا.<ref name="Fut1">{{Cite web|date=15 July 2019|title=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|trans-title=Darwin Núñez: from being close to "quitting football" to a promising time at Peñarol|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|archive-date=7 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> نونێز یەکەم گۆڵی پیشەگەری خۆی تۆمارکرد لە ١٣ی [[تشرینی یەکەم|تشرینی یەکەمی]] ٢٠١٨، کە گۆڵی یەکەمی بردنەوەیان بوو لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر فێنیکس و ٢-٠ بردیانەوە.<ref>{{Cite web|date=13 October 2018|title=Clausura: Peñarol le ganó 2–0 a Fénix con goles de Darwin Núñez y Giovanni González|trans-title=Clausura: Peñarol defeated Fénix by 2–0 with goals from Darwin Núñez and Giovanni González|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-Penarol-le-gano-2-0-a-Fenix-con-goles-de-Darwin-Nunez-y-Giovanni-Gonzalez-uc698272|access-date=29 August 2019|publisher=Fútbol.com.uy|language=es}}</ref> لە ١٤ی [[تەممووز|تەممووزی]] ٢٠١٩، هاتریکی تۆمار کرد لە بردنەوەیان ٤-٠ لە بەرامبەر بۆستن ڕیڤەر..<ref>{{Cite web|date=14 July 2019|title=Peñarol le ganó 4–0 a Boston River por la primera fecha del Torneo Intermedio 2019|trans-title=Peñarol thrashed Boston River by 4–0 for the first round of the 2019 Torneo Intermedio|url=https://www.teledoce.com/telemundo/deportes/futbol-uruguayo/penarol-le-gano-4-0-a-boston-river-por-la-primera-fecha-del-torneo-intermedio-2019/|access-date=29 August 2019|publisher=Teledoce|language=es}}</ref> === ئەلمێریا === لە ٢٩ی ئابی ٢٠١٩، یانەی ئەلمێریا گرێبەستێکی بۆ ماوەی پێنج ساڵ لەگەڵ نونێز واژۆ کرد، بە تێچووی ٤.٥ ملیۆن [[دۆلاری ئەمریکی|دۆلار]] و ١.٥ [[ملیۆن]] دۆلاری زیادە لەسەر ئاست و ئەنجام کە ئەمەش گرانترین گرێبەستی یانە ئیسپانیەکە بوو.<ref>{{Cite web|date=29 August 2019|title=Darwin Núñez, un delantero de garantías para el nuevo proyecto|trans-title=Darwin Núñez, a guarantee forward for the new project|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/darwin-nunez-un-delantero-de-garantias-para-el-nuevo-proyecto|access-date=29 August 2019|publisher=UD Almería|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=25 August 2019|title=Última hora: la directiva de Peñarol aprueba la venta de Darwin al Almería|trans-title=Breaking news: Peñarol's board approves the sale of Darwin to Almería|url=https://www.lavozdealmeria.com/noticia/6/deportes/177362/ultima-hora-la-directiva-de-penarol-aprueba-la-venta-de-darwin-al-almeria|access-date=29 August 2019|language=es}}</ref> لە ٣ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری خۆی ئەنجامدا وەک یەدەگ هاتە یاریگا لە کۆتایی نیوەی یەکەمدا و ٤-٢ یاریەکەیان دۆڕاند لە بەرامبەر سپۆرتینگ خیخۆن.<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=El Sporting desarbola al Almería en El Molinón (4–2)|trans-title=Sporting chop down Almería in El Molinón (4–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/ud-almeria/Sporting-desarbola-Almeria-Molinon_0_1397260659.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=3 October 2019|language=Spanish}}</ref> لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، بۆ یەکەم جار، نونێز یەکەم گۆڵی بۆ یانە نوێیەکەی تۆمارکرد بە لێدانی سزا لە بردنەوەیەکی ٣-٢ لە یاریگای خۆیان لە بەرامبەر ئیسترامادۆرا .<ref>{{Cite news|last=Gregorio|first=Paco|title=Darwin y Lazo sacan al Almería del bache (3–2)|trans-title=Darwin and Lazo pull Almería out of their slump (3–2)|url=https://www.diariodealmeria.es/deportes/Darwin-Lazo-sacan-Almeria-bache_0_1404459811.html|access-date=12 January 2022|work=Diario de Almería|date=27 October 2019|language=Spanish}}</ref> تەنیا وەرزەکەی لە یانەکە تەواو کرد لە ئیستادیۆ دی لۆس جێگۆس مێدیتێرانۆس وەک چوارەمین گۆڵکار لە خولدا بە ١٦ گۆڵ،بە ڕابەرایەتی هاونیشتیمانەکەی کریستیان ستوانی.<ref>{{Cite news|title=Stuani, del Girona, 'Pichichi' con 29 goles|trans-title=Girona's Stuani, 'Pichichi' with 29 goals|url=https://www.sport.es/es/noticias/girona/stuani-del-girona-pichichi-con-29-goles-8048302|access-date=28 November 2021|work=Sport|date=21 July 2020|language=Spanish}}</ref> === بەنفیکا === ==== ٢٠٢٠-٢١ : خۆ گونجاندن لە پۆرتوگال ==== لە ٤ی [[ئەیلوول|ئەیلوولی]] ٢٠٢٠، نونێز گرێبەستێکی پێنج ساڵەی لەگەڵ یانەی [[پورتوگالی]] [[بەنفیکا]] واژۆ کرد، کە ٢٤ ملیۆن یۆرۆی پێ درا و گرانترین گرێبەستی یانەکە بوو. ھەروەھا گەورەترین گواستنەوەی ئەلمێریا و خولی پلە دووی [[ئیسپانیا]] بوو، لەگەڵ ئەوەش یانەکە ٢٠٪ی پارەی گواستنەوەی داهاتوو وەردەگرێت .<ref name="benfica">{{Cite web|title=El Almería y el Benfica firman el traspaso definitivo de Darwin Núñez|trans-title=Almería and Benfica confirm Darwin Núñez's permanent transfer|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/el-almeria-y-el-benfica-firman-el-traspaso-definitivo-de-darwin-nunez|access-date=4 September 2020|publisher=UD Almería}}</ref> دوای ١١ ڕۆژ، یەکەمین یاری خۆی بۆ یانەکە ئەنجامدا لە دۆڕاندنیان ٢-١ لە بەرامبەر پۆک لە قۆناغی سێیەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] ٢٠٢٠-٢١ و لە جێگای پێدرینۆ هاتە یاریگاوە لە خولەکی ٦٥ی یاریەکە.<ref>{{Cite news|last=Pereira|first=António Pedro|title=PAOK 2–1 BENFICA. KO no jogo um|trans-title=PAOK 2–1 BENFICA. KO in game one|url=https://www.dn.pt/desportos/paok-benfica-12725839.html|access-date=12 January 2022|work=Diário de Notícias|date=15 September 2020|language=Portuguese}}</ref> بە ئەسیست کردنی لە بردنەوەی ٣-٠ بەسەر ڕیۆ ئاڤێ لە ١٨ی تشرینی یەکەم، گەیشتە پێنج ئەسیت لە چوار یاری یەکەمی خولدا، باشترین ژمارە لە خولدا .<ref>{{Cite web|date=18 October 2020|title=Waldschmidt. O rolo compressor alemão deixa Benfica mais líder|trans-title=Waldschmidt. The German pressing role leaves Benfica further ahead|url=https://www.dn.pt/desportos/vertonghen-de-regresso-jorge-jesus-mantem-aposta-em-waldschmidt-12935448.html|access-date=18 October 2020|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> لە ٢٢ی تشرینی یەکەمدا، یەکەمین گۆڵەکانی بۆ یانەکە تۆمارکرد بە هات-تریک بەرامبەر لیچ پۆزنان لە بردنەوەی ٤-٢ لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە یاری قۆناغی کۆمەڵەکانی [[خولی ئەورووپا|خولی ئەوروپا.]]<ref>{{Cite web|title=Darwin e mais 10!|trans-title=Darwin and 10 others!|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/media-list/gallery/2020/outubro/23/futebol-benfica-darwin-no-melhor-onze-da-1-jornada-da-liga-europa-2020-2021|access-date=24 October 2020|publisher=S.L. Benfica|language=pt}}</ref> دوای چوار ڕۆژ، یەکەم گۆڵی خۆی لە خولدا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر یانەی بی ساد.<ref>{{Cite news|date=26 October 2020|title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic e Darwin Nuñez carimbam quinta vitória em cinco jogos|trans-title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic and Darwin Núñez seal fifth victory in five games|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/benfica-2-0-belenenses-sad-seferovic-e-darwin-nunez-carimbam-quinta-vitoria-em-cinco-jogos|language=pt|publisher=SAPO|access-date=26 October 2020}}</ref> لە ٣ی [[کانوونی یەکەم]]، دوای سێ هەفتە لە توشبوون بە [[کۆڤید-١٩]]، گەڕایەوە بۆ یاریکردن دژی لیچ پۆزنان لە قۆناغی کۆمەڵەکانی خولی ئەوروپا، دووەم گۆڵی بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لە بردنەوەی ٤-٠ لە یاریگای خۆیان.<ref>{{Cite web|date=19 November 2020|title=Darwin Núñez e Weigl estão infetados com covid-19|url=https://www.dn.pt/desportos/darwin-nunez-foi-infetado-com-covid-19-na-selecao-uruguaia-13054615.html|access-date=19 November 2020}}</ref><ref>{{Cite news|date=3 December 2020|title=Darwin de volta e direto ao onze do Benfica para o jogo com o Lech Poznan|trans-title=Darwin back and straight into Benfica's XI for the game with Lech Poznań|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/detalhe/darwin-de-volta-e-direto-ao-onze-do-benfica-para-o-jogo-com-o-lech-poznan?ref=Atletismo_2BlocoAreasemDestaques|language=pt|work=Record|access-date=3 December 2020}}</ref> لەماوەی وەرزەکەدا توشی ئاستەنگی و ئاست خراپ بووە و بەهۆی کاریگەریەکانی ڤایرۆسەکە و پێکانی جیاواز،، و بۆ ماوەی چوار مانگ گۆڵی تۆمار نەکرد.<ref>{{Cite web|date=1 October 2021|title=Darwin fintou a pobreza, as lesões e as críticas antes de brilhar na Champions|trans-title=Darwin beat poverty, injuries and criticism before shining in the Champions League|url=https://www.dn.pt/desporto/darwin-fintou-a-pobreza-as-lesoes-e-as-criticas-antes-de-brilhar-na-champions-14178073.html|access-date=1 October 2021|website=Diário de Noticias|language=pt}}</ref> شەش گۆڵی لە خولدا تۆمارکرد و دە ئەسیستی کرد کە دووەم باشترین بوو لە خولدا و یارمەتی بەنفیکا دا بۆ گەیشتن بە پلەی سێیەم و گەیشتن بە قۆناغی سێیەمی پاڵاوتنەکانی خولی یانە پاڵەوانەکان.<ref>{{Cite web|date=17 May 2021|title=Benfica repete terceiro lugar no campeonato 12 anos depois|trans-title=Benfica back in third place in the championship after 12 years|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1755308/benfica-repete-terceiro-lugar-no-campeonato-12-anos-depois|access-date=17 May 2021|publisher=Notícias ao Minuto|language=pt}}</ref> ==== ٢٠٢١: بەرەو پێش چوون و بۆلا دی پراتا ==== [[پەڕگە:BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg/170px-BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg|وێنۆک|نونێز لە کاتی یاریکردن بۆ بەنفیکا لە ساڵی ٢٠٢١]] لە [[ئایار|ئایاری]] ٢٠٢١، نونێز نەشتەرگەرییەکی بۆ کرا بەهۆی پێکانێک لە ئەژنۆی ڕاستیدا، کە وای لێکرد یەکەمین مانگەکانی وەرزی نوێ لە بەنفیکا دوور بکەوێتەوە.<ref>{{Cite web|title=Benfica: Darwin Nuñez operado ao joelho|trans-title=Benfica: Darwin Núñez has knee operation|url=https://maisfutebol.iol.pt/operacao/25-05-2021/benfica-darwin-nunez-operado-ao-joelho|access-date=25 May 2021|website=Maisfutebol|language=pt}}</ref> لە ٢١ی ئابی گەڕایەوە لە پێکان، جێگای ئێڤەرتۆن گرتەوە لە خولەکی٧٢ی یاریەکە و بە یەدەگ بەشداری کرد، لە سەرکەوتنی ٢-٠ بەسەر گیڵ ڤیسێنتێ، کە لەو کاتەدا کارتی زەردی وەرگرت.<ref>{{Cite web|title=Darwin assinalou dia em que voltou a vestir a camisola do Benfica|trans-title=Darwin stood out on the day that he wore Benfica's jersey again|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-assinalou-dia-em-que-voltou-a-vestir-a-camisola-do-benfica-14052050.html|access-date=21 August 2021|website=O Jogo|language=pt}}</ref> دوای تۆمارکردنی دوو گۆڵ لە دوای یەک لە هەر یەک لە یاریەکانی دژی سانتا کلارا و بواڤیستا لە خولدا. بە یاریزانی مانگ و هێرشبەری مانگ بۆ [[ئەیلوول|ئەیلول]] هەڵبژێردرا.<ref>{{Cite news|last=Oliveira|first=Diogo Cardoso|date=14 October 2021|title=Darwin Núñez, do Benfica, eleito melhor jogador do mês|trans-title=Darwin Núñez, of Benfica, voted est player of the month|url=https://www.publico.pt/2021/10/14/desporto/noticia/darwin-nunez-benfica-eleito-melhor-jogador-mes-1981128|language=pt|work=[[Público (Portugal)|Público]]|access-date=14 October 2021}}</ref> لە ٢٩ی ئەیلوول، دوو گۆڵی یەکەمی لە [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر[[یانەی تۆپی پێی بارسێلۆنا|بەرشەلۆنە،]] و بە باشترین یاریزانی یاریەکە دیاریکرا.<ref>{{Cite web|title=Benfica-Barcelona {{!}} UEFA Champions League|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2032704--benfica-vs-barcelona/|access-date=30 September 2021|publisher=UEFA}}</ref> لە ٢٧ی [[تشرینی دووەم|تشرینی دووەمدا]]، یەکەم هات-تریک تۆمارکرد لە خولدا کاتێک تیمەکەی لە نیوەی یەکەمدا ٧-٠ پێشکەوت بەرامبەر بی ساد، هەرچەندە یارییەکە لە سەرەتاکانی نیوەی دووەمدا وەستێنرا بەھۆی کەمی یاریزانەکان لە تیمی میوانداری کە توشی کۆڤید ببون؛ و لە ١٢ی [[کانوونی یەکەم|کانوونی یەکەمدا]] سێ گۆڵی دیکەی تۆمارکرد بەرامبەر فامالیکاو لە بردنەوەی ٤-١ دەرەوەی یاریگای خۆیان، کە بوو بە حەوتەم یاریزان لەو خولەدا کە دوو هاتریکی یەک بە دوای یەک تۆمار بکات.<ref>{{Cite news|title=Belenenses 20:30 Benfica|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/59448376|access-date=28 November 2021|work=BBC Sport|date=28 November 2021}}</ref><ref>{{Cite web|date=12 December 2021|title=Darwin Nuñez anota hat-trick e Benfica goleia o Famalicão|trans-title=Darwin Nuñez scores a hat-trick and Benfica thrash Famalicão|url=https://www.lance.com.br/futebol-internacional/darwin-nunez-anota-hat-trick-e-benfica-goleia-o-famalicao.html|access-date=12 December 2021}}</ref> دوای سێ ڕۆژ، دوو گۆڵی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر سپۆرتینگ دا کۆڤیڵا بۆ ئەوەی تیمەکەی بگەیەنێت بە نیوەی کۆتایی جامی خول ٢٠٢١-٢٢، هەرچەندە، لەکاتێکدا لەئەرکی نێودەوڵەتی بوو بۆ [[ئوروگوای|ئۆرۆگوای ،]] [[بەنفیکا]] ٢-١ شکستی پێهێنرا لەلایەن ڕکابەری شارەکەی سپۆرتینگ لیشبۆنە لە یاری کۆتاییدا.<ref>{{Cite web|date=15 December 2021|title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Golo de Seferovic e bis de Darwin levam os encarnados até à final four da Taça da Liga|trans-title=Benfica 3–0 Sporting da Covilhã: Seferovic goal and brace from Darwin take the Reds into the final four of the Taça da Liga|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/taca-da-liga/artigos/benfica-3-0-sporting-de-covilha-golo-de-seferovic-e-bis-de-darwin-levam-os-encarnados-ate-a-final-four-da-taca-da-liga|access-date=17 December 2021|website=SAPO}}</ref><ref name="LC">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=29 January 2022|title=Sporting defend their Taça da Liga title in second-half turnaround versus Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2426-sporting-defend-their-taca-da-liga-title-in-second-half-turnaround-versus-benfica|access-date=30 January 2022|website=PortuGOAL}}</ref> لە ٢٧ی [[شوبات]]، نونێز ٢٠هەمین گۆڵی لە خولدا بۆ بەنفیکا تۆمارکرد لەهەمان ژمارە یاری، لە بردنەوەی ٣-٠ لە یاریگای خۆیان بەرامبەر ڤیتۆریا دی گیومارێس.<ref>{{Cite web|title=Com dois de Darwin Núñez, Benfica vence o Vitória de Guimarães pelo Campeonato Português|url=https://www.terra.com.br/esportes/futebol/internacional/equipes/benfica/com-dois-de-darwin-nunez-benfica-vence-o-vitoria-de-guimaraes-pelo-campeonato-portugues,838388dcdd092d7e5dafcad902f7fb5eu2drv5vh.html|website=Terra}}</ref> لە ١٥ی [[ئادار]]، لە یاری دووەمی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەورووپا|خولی یانە پاڵەوانانەکان]] لە قۆناغی ١٦، تاکە گۆڵی بردنەوە و تەنیا گۆڵی یاریەکەی تۆمار کرد لە دەرەوەی یاریگای خۆیان بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی ئایاکس ئامستردام|ئەیاکس،]] بە کۆی هەردوو یاریەکە ٣-٢ بردیانەوە و سەرکەوت بۆ قۆناغی دوار.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|title=Benfica vence Ajax com golo de Darwin Núñez e está nos quartos da Champions – como aconteceu|trans-title=Benfica beat Ajax with a goal from Darwin Núñez and are in the Champions League quarter-finals – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/ajax-benfica-encarnados-partem-com-tudo-em-aberto-na-luta-pelos-quartos-da-champions/|access-date=4 June 2022|work=Observador|date=15 March 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ٩ی نیساندا، سێیەم هاتریکی وەرزەکەی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-١ بەرامبەر بی ساد، کە کۆی گۆڵەکانی وەرزەکەی گەیشتە ٣١ گۆڵ.<ref>{{Cite news|title=Darwin fez hat-trick no Benfica-Belenenses. Veja os três golos|trans-title=Darwin scores a hat-trick in Benfica-Belenenses. See the three goals|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-fez-hat-trick-no-benfica-belenenses-veja-os-tres-golos-14758322.html|access-date=26 May 2022|work=O Jogo|date=9 April 2022|language=Portuguese}}</ref> ئەو دوو گۆڵی تۆمارکرد بەرامبەر [[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] لە چارەکی کۆتایی [[خولی پاڵەوانەکانی ئەوروپا]] لە وەرزی ٢٢-٢٠٢١: یەکێکیان لە یاری یەکەم و ئەوی تریان لە یاری دووەم، لەکاتێکدا تیمەکەی بە کۆی هەردوو یاری ٦-٢ کرایە دەرەوە. شەشەم گۆڵی لە پاڵەوانێتیەکەدا وای لێکرد ببێتە باشترین گۆڵکاری بەنفیکا لە مێژووی مۆدێرنی چامپیۆنس لیگدا، کە ڕیکۆردی پێنج گۆڵی نونۆ گۆمسی لە وەرزی ١٩٩٨-١٩٩٩ تێپەڕاند.<ref>{{Cite news|title=Darwin é o melhor marcador do Benfica numa edição da Champions|trans-title=Darwin is Benfica's top scorer in a Champions League edition|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/champions/darwin-e-o-melhor-marcador-do-benfica-numa-edicao-da-champions|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=14 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە ١٧ی [[نیسان]]، گۆڵێکی تۆمارکرد و ئەسیستێکی کرد بۆ بردنەوە لە خاوەن یاریگا سپۆرتینگ ٢-٠ لە دێربی دی [[لیسبۆن|لیسبۆندا]]، کە بە باشترین یاریزانی یارییەکە دانرا.<ref>{{Cite news|last=Roseiro|first=Bruno|last2=Fernandes|first2=Mariana|title=Benfica vence Sporting em Alvalade com golo de Darwin e deixa Champions por decidir e leões praticamente afastados do título (0–2) – como aconteceu|trans-title=Benfica defeat Sporting in the Alvalade with goal from Darwin and leave Champions League to decide and Lions practically out of the title race (0–2) – how it happened|url=https://observador.pt/liveblogs/sporting-benfica-o-derbi-que-pode-decidir-o-apuramento-para-a-liga-dos-campeoes-e-mexer-nas-contas-do-titulo/|access-date=26 May 2022|work=Observador|date=17 April 2022|language=Portuguese}}</ref> لە کۆتا یارییدا بۆ یانەکە، لە ٧ی [[ئایار]]، نونێز گۆڵێکی تۆمارکرد کە لەلایەن ڤارەوە ڕەتکرایەوە لە دۆڕاندنی ١-٠ لە یاریگای خۆیان لە ئۆ کلاسیکۆ بەرامبەر [[یانەی پۆرتۆ|پۆرتۆ،]] کە بووە هۆی نازناوی خول لەلایەن پۆرتۆ بەدەست بێت.<ref name="PL">{{Cite web|last=Ribeiro|first=Patrick|date=7 May 2022|title=Zaidu winner takes Porto to the title away to bitter rivals Benfica|url=https://portugoal.net/club-news/2577-zaidu-winner-takes-porto-to-the-title-away-to-bitter-rivals-benfica|access-date=7 May 2022|website=PortuGOAL}}</ref> ئەو وەرزەکەی بە ٢٦ گۆڵ لە ٢٨ یاری خولدا تەواو کرد، خەڵاتی بۆلا دی پراتا وەک گۆڵکاری خولەکە پێ بەخشرا، بوو بە باشترین یاریزانی ساڵەکە و ناوی لە پێکهاتەی ساڵ دانرا.<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref><ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> === لیڤەرپوول === لە ١٣ی [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢٢، [[بەنفیکا]] گەیشتە ڕێکەوتنێک لەگەڵ یانەی [[پرێمیەرلیگ]] لیڤەرپوول بۆ گواستنەوەی نونێز بە بڕی ٧٥ ملیۆن یۆرۆ و ٢٥ ملیۆن یۆڕۆی زیادە کە بە ئاست و ئەنجام دەبەخشرێت.<ref>{{Cite web|title=Oficial: transferência de Darwin comunicada à CMVM|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/noticias/2022/06/13/futebol-benfica-darwin-comunicado-cmvm-transferencia-liverpool|access-date=13 June 2022|website=slbenfica.pt|language=pt}}</ref> ڕۆژی دواتر، یانەکە گرێبەستەکەی پشتڕاست کردەوە، بە 64 ملیۆن پاوەند، لەگەڵ زیادکردنەکان کە لەوانەیە کۆی گشتی بگات بە 85 ملیۆن پاوەند لە کاتێکی تردا، کە وای لێکرد ببێت بە گرانترین گواستنەوەی لیڤەرپوول .<ref> {{Cite news|title=Liverpool complete Nunez signing for initial £64m|work=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/61742358|access-date=14 June 2022}}</ref> لە ٣٠ی تەمموزدا، نونێز یەکەمین یاری خۆی بۆ لیڤەرپوول ئەنجامدا لە بردنەوەی یانەکە بەسەر [[یانەی تۆپی پێی مانچستەر سیتی|مانچستەر سیتی]] لە [[یاریگای کینگ پاوەر|یاریگای]] کینگ پاوەر ستادیۆن.<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> بوو بە هۆکاری ئەوەی لێدانی سزا بۆ لیڤەرپوڵ دروست بێت، کە لەلایەن [[محەممەد سەلاح|محەمەد]] سەڵاحەوە گۆڵی پێکرا، و یەکەم گۆڵی بۆ یانەکە تۆمارکرد لە خولەکی چوارەمی کاتی زیادکراو.<ref>{{Cite web|title=Darwin Nunez Score in his first official match for Liverpool|url=https://bestarabcasino.com/online-casino/united-arab-emirates-ae/abu-dhabi/|url-status=live|website=Best Arab Casino}}</ref> == کاروانی نێودەوڵەتی == === لاوان === نونێز یاریزانی پێشووی لاوانی نێودەوڵەتی ئۆرۆگوایە ، و بەشێک بوو لە پێکهاتەی خوار ٢٠ ساڵان کە پلەی سێیەمی بەدەستهێنا لە جامی ئەمەریکای باشووری خوار ٢٠ ساڵان لە ساڵی ٢٠١٩.<ref>{{Cite news|title=Uruguay sub 20: Fabián Coito confirmó el plantel para el Sudamericano de Chile 2019|trans-title=Uruguay under-20: Fabián Coito confirmed the squad for the 2019 South American Championship in Chile|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Uruguay-sub-20-Fabian-Coito-confirmo-el-plantel-para-el-Sudamericano-de-Chile-2019-uc705310|access-date=4 June 2022|publisher=Fútbol.com.uy|date=19 December 2018|language=Spanish}}</ref> هەروەها نونێز بەشداری لە جامی جیھانی فیفای خوار ٢٠ ساڵانی کردلە ٢٠١٩ ، لە یاری یەکەمدا گۆڵێکی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٣-١ بەرامبەر نەرویج. گۆڵی یەکەمی تۆمارکرد لە بردنەوەی ٢-٠ لە بەرامبەر نیوزلەندا لە کۆتا یاری قۆناغی کۆمەڵەکان، بۆ یارمەتیدانی ئۆرۆگوای کە وەک یەکەمی کۆمەڵەی سی بێت. وڵاتەکەی لە پاڵەوانێتیەکە دەرکرا دوای ئەوەی لە یاریەکدا ٣-١ دۆڕان بەرامبەر ئیکوادۆر لە قۆناغی ١٦.<ref>{{Cite web|title=FIFA U-20 World Cup Poland 2019 – Uruguay vs Ecuador|url=https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190517053734/https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|archive-date=17 May 2019|publisher=FIFA}}</ref> هەروەها نونێز لە تیمی خوار ٢٢ ساڵیدا بوو کە لە پلەی چوارەمیان بەدەستهێنا لە یاریەکانی پان ئەمەریکا ٢٠١٩ کە لە پێرۆ ئەنجام درا، گۆڵی تۆمار کرد لە بردنەوەی ٢-٠ بەسەر پیرۆی میوانداردا. <ref>{{Cite news|title=Uruguay le ganó a Perú 2–0 en el debut por los Panamericanos|trans-title=Uruguay beat Peru 2–0 in Pan American opener|url=https://www.sport890.com.uy/2019/07/30/13874-uruguay-peru/|access-date=4 June 2022|publisher=Sport 890|date=30 July 2019|language=Spanish}}</ref> === پێکهاتەی یەکەم === نونێز بانگهێشت کرا بۆ پێکهاتەی یەکەم بۆ یاری دۆستانە بەرامبەر [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆستاریکا|کۆستا ڕیکا]] و [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان|ویلایەتە یەکگرتووەکان]] لە [[ئەیلوول|ئەیلولی]] ٢٠١٩. ئەو لە ١٦ی تشرینی یەکەمدا یەکەمین یاری نێودەوڵەتیی خۆی ئەنجامدا لە یاریەکدا لە دەرەوەی یاریگای خۆیان لە بەرامبەر پیرۆ کە ١-١ بەرامبەر بوون. لە جێگای بریان لۆزانۆ هاتە یاریگا لە خولەکی ٧٥ و پێنج خولەک دواتر گۆڵی تۆمار کرد.<ref name="uruguay">{{Cite news|url=https://www.marca.com/futbol/almeria/2019/10/16/5da6f89322601de8208b45ff.html|title=El debut soñado de Darwin Núñez con Uruguay|first=Guillermo|last=Sánchez|date=16 October 2019|access-date=10 November 2019|language=es|work=Marca}}</ref> لە [[حوزەیران|حوزەیرانی]] ٢٠٢١، نونێز لە تیمی کۆتایی ٢٦ یاریزانی ئۆرۆگوای بوو بۆ [[کۆپا ئەمریکای ٢٠٢١|کۆپا ئەمەریکای ٢٠٢١]] لە بەڕازیل. بەهۆی پێکانێکی لە ئەژنۆی ڕاست کە دوو مانگ دوریخستەوە، لە پاڵەوانێتیەکە بێبەش بوو.<ref>{{Cite web|date=10 June 2021|title=Plantel de Uruguay para la Copa América|trans-title=Uruguay squad for the Copa América|url=https://www.auf.org.uy/plantel-de-uruguay-para-la-copa-america/|access-date=19 July 2021|publisher=Uruguayan Football Association|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=18 June 2021|title=Darwin Núñez sufre a la distance y acompaña a la seleccion desde las redes|trans-title=Darwin Núñez suffers from a distance and accompanies national team from the social networks|url=https://www.elobservador.com.uy/nota/darwin-nunez-sufre-a-la-distancia-y-acompana-a-la-seleccion-desde-las-redes-202161821251|language=es}}</ref> نونێز یاریزانێکی پێی ڕاست، چوارچێوەیەکی وەرزشی هەیە، خێراییەکی نایاب و خێرایی تێپەڕاندنی لایەنێکی تری نایابی وەرزشییە، لەگەڵ گۆڕانی خێرایی کە توانای دروستکردنی جیابوونەوەی لە هەمانکاتدا هەیە.<ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> هەروەها هۆشیاری باشی هەیە، بۆشایی بە باشی دەدۆزێتەوە و بڕیار دەدات کاتێک بە گوێرەی تۆپەکە، بۆشاییەکە، هاوڕێیانی تیمەکەی و ڕکابەرەکان دەجوڵێت.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> نونێز [[ھێرشبەر (تۆپی پێ)|هێرشبەرێکی]] تێکشکێنەرە کە مەودایەکی جوڵەی داینامیکی هەیە کە دەتوانێت هێرشی هەڵگەڕاوە ئەنجام بدات، جووڵەی زۆر و کاریگەر لە دەوروبەری ١٢ یاردی ڕکابەر ئەنجام بدات، و بە تۆپەکە بە باشی ئاڕاستی گۆڵ بکات .<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> ئەو شارەزایە لە دۆزینەوەی بۆشاییە کراوەکان و هێرشکردنە سەری و هەروەها لێدانی شوت لە ناوچە و دۆخی جیاوازیدا.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> ئەو ھەروەھا دروستکەرێکی بەهرەدارە لە دەوروبەری گۆڵی بەرامبەر و ھەروەھا توانای یاریکردنی ھەیە وەک یاریزانی باڵی [[ناوەڕاست (تۆپی پێ)|چەپ]].<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /> نونێز بەگشتی پشت دەبەستێت بە جێگای زیرەکانە و کاتی ڕاکردن لەنێوان بەرگریکاراندا، بەتایبەتی لە هێرشکردنە سەر بۆشایی نێوان بەرگریکارەکان و پشتی ناوەندی، زۆرجار لە سەرەتادا ڕاکردنەکەی لە پشتی ناوەندی پێش ئەوەی بگەڕێتەوە ناو یاریگا. زۆرجار کارەکانی دەگۆڕێت بۆ دۆزینەوەی شوێن لە ١٢ یارد و هەروەها جەستەی خۆی بەکاردەهێنێت بۆ خۆپاراستن لەوەی فاوڵی لێ بکرێت، بەڵام هێزێکی زۆر بەکار دەهێنێت بۆ ئەوەی بگات بە تۆپ لە کاتی لێدانی بەرزدا.<ref name="Styleofplay" /><ref name="Styleofplay2" /><ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref> لە ماوەی مانەوەکەی لە [[بەنفیکا]]، لەژێر سەرپەرشتی جۆرج یێسۆس و نیلسۆن ڤێرسیمۆ، نونێز لە چەندین پێگەی هەمەجۆر لە یاریگا و چەند سیستەمی یاریکردنی کردووە. ئەو وەک هێرشبەر و لای چەپ یاری دەکرد لە پێکهاتەکانی ٤-٤-٢ و ٣-٤-٣، لەگەڵ بەرپرسیارێتی لەم ڕۆڵانەدا، گۆڕینی بۆ هەوڵدان بۆ بەدەستهێنانی تۆپ یان ئەنجامدانی هێرشی پێچەوانە لە یاریەکاندا. توانای ئەو بۆ ئەوەی بچێتە ناو ١٢ یارد و بۆشایی دروست بکات بەشێکی سەرەکی یارییەکەی بوو، لەکاتێکدا یارمەتی دەدرێت بە بوونی هێرشبەرێکی تر (یان هاریس سێفەرۆڤیچ یان گۆنسالۆ ڕامۆس) ، کە وای کرد نونێز لە دوورەوە یاری نەکات و نزیکتر بێت لە ناوچەی سزا .<ref name="Styleofplay3">{{Cite web|date=9 June 2022|title=Player Analysis: Why exactly could Darwin Nunez be a generational talent?|url=https://thefootballfaithful.com/player-analysis-why-exactly-could-darwin-nunez-be-a-generational-talent/|access-date=18 June 2022}}</ref><ref name="Styleofplay">{{Cite web|date=7 October 2021|title=Darwin Núñez|url=https://www.scoutedftbl.com/best-young-football-players/darwin-nunez/|access-date=7 October 2021}}</ref><ref name="Styleofplay2">{{Cite web|date=28 January 2021|title=Player Analysis: Darwin Núñez|url=https://breakingthelines.com/player-analysis/player-analysis-darwin-nunez/|access-date=28 January 2021}}</ref> شێوازی یاریکردنی وای لێکردووە بەراورد بکرێت لەگەڵ یاریزانە بەهێزەکانی هاونیشتیمانی [[ئۆرۆگوای]] وەک ئێدینسۆن کاڤانی و [[لویس سوارێز|لویس سواریز]].<ref>{{Cite web|date=9 June 2022|title=Exclusive: Darwin Núñez’s likely tactical shift and explaining ‘poor touch’ claims|url=https://www.empireofthekop.com/2022/06/16/exclusive-darwin-nunezs-likely-tactical-shift-and-explaining-poor-touch-claims/amp/|access-date=18 June 2022}}</ref> == ژیانی کەسی == نونێز و هاوبەشەکەی لۆرینا ماناس لەدایکبوونی یەکەم منداڵیان ڕاگەیاند، کوڕێک هەر بەناوی داروین، لە [[کانوونی دووەم|کانوونی دووەمی]] ٢٠٢٢.<ref>{{Cite news|title=Futebolista do Benfica foi pai pela primera vez aos 22 anos (foto)|trans-title=Benfica footballer became father for the first time at age 22 (photo)|url=https://www.vip.pt/darwin-nunez-futebolista-do-benfica-foi-pai-pela-primeira-vez-aos-22-anos-foto|access-date=27 April 2022|work=VIP|date=6 January 2022|language=Portuguese}}</ref> == ئاماری کاروانی وەرزشی == === یانە === {{Updated|٣٠ حوزەیرانی ٢٠٢٢}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|516682}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی یانەکان و گۆڵەکان لەلایەن یانەکان، وەرزەکان و پێشبڕکێکان ! rowspan="2" |یانە ! rowspan="2" |وەرز ! colspan="3" |خول ! colspan="2" |جامی نیشتیمانی ! colspan="2" |جامی لیگا ! colspan="2" |کیشوەرەکان ! colspan="2" |ئەوانی تر ! colspan="2" |کۆی گشتی |- !ئاست !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |پێنارۆل |٢٠١٧ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |1 |0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |٢٠١٨ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |١٠ |1 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |0 |١ |0 |١٣ |1 |- |٢٠١٩ |خولی نایابی ئۆرۆگوای |3 |3 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |[٥] |0 |0 |0 |٨ |3 |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١٤ !٤ !0 !0 !0 !0 !٧ !0 !١ !0 !٢٢ !٤ |- |ئەلمێریا |٢٠١٩-٢٠ |خولی پلە دووی ئیسپانیا |٣٠ |١٦ |0 |0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |٢ |0 |٣٢ |١٦ |- | rowspan="3" |[[بەنفیکا]] |٢٠٢٠-٢١ |[[لا لیگا|خولی پلە یەکی ئیسپانیا]] |٢٩ |٦ |٤ |3 |2 |0 |٨ |5 |١ |0 |٤٤ |١٤ |- |٢٠٢١-٢٢ |خولی پلە یەکی ئیسپانیا |٢٨ |٢٦ |2 |0 |1 |2 |{{تێبینی|Appearances in UEFA Champions League}} |٦ | colspan="2" | - |٤١ |٣٤ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !57 !٣٢ !٦ !3 !3 !2 !١٨ !١١ !1 !0 !٨٧ !٤٨ |- |[[یانەی تۆپی پێی لیڤەرپوول|لیڤەرپوول]] |٢٠٢٢-٢٣ | [[پرێمیەرلیگ]] |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |١ |1 |1 |1 |- ! colspan="3" |تەواوی کاروانی وەرزشی !١٠١ !٥٢ !٦ !٣ !٣ !٢ !٢٥ !١١ !5 !1 !١٤٠ !٦٩ |} <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> === نێودەوڵەتی === {{Updated|٥ تەمووزی ٢٠٢٢}}<ref name="NFT">{{NFT player|75914|access-date=5 November 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+دەرکەوتنی و گۆڵەکانی تیمی نیشتیمانی و ساڵ !تیمی نیشتیمانی !ساڵ !یاریەکان !گۆڵەکان |- | rowspan="4" |[[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای|ئۆرۆگوای]] |٢٠١٩ |١ |١ |- |٢٠٢٠ |٣ |١ |- |٢٠٢١ |٢ |٠ |- |٢٠٢٢ |٥ |٠ |- ! colspan="2" |کۆی گشتی !١١ !٢ |} == خەڵاتەکان == '''پێنارۆل''' * خولی نایابی ئۆرۆگوای: ٢٠١٧، ٢٠١٨ '''بەنفیکا''' * جامی پورتوگال دووەم بوون: ٢٠٢٠١ * جامی لیگا دووەم بوون: ٢٠٢١ '''لیڤەرپوول''' * جامی قەڵغانی خێرخوازی: 2022<ref name="2022FACommunityShield">{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/62275194|title=Liverpool 3–1 Manchester City|first=Shamoon|last=Hafez|work=BBC Sport|date=30 July 2022|access-date=31 July 2022}}</ref> '''تاکەکەسی''' * خەڵاتی کۆسم دیمیانۆ یاریزانی تۆپی پێی ساڵ: ٢٠٢١<ref>{{Cite news|date=3 March 2022|title=Darwin e Gonçalo Ramos Galardoados|trans-title=Darwin and Gonçalo Ramos Awarded|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-03-03/benfica-darwin-e-goncalo-ramos-galardoados/930282|language=pt|work=A Bola|access-date=4 March 2022}}</ref> * باشترین هێرشبەری مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلولی ٢٠٢١<ref>{{Cite web|title=Best of September/October 2020–21: Pedro Gonçalves and Gonçalo Ramos are the highlights of the month|url=http://www.ligaportugal.pt/en/epocas/20202021/noticias/geral/premios/setembrooutubro/melhores-de-setembrooutubro-2020-21-pedro-goncalves-e-goncalo-ramos-em-destaque/|access-date=13 March 2021|website=Liga Portugal}}</ref> * باشترین یاریزانی مانگ خولی پۆرتوگالی: ئەیلولی ٢٠٢١ * پێکهاتەی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref name="TOTS">{{Cite web|title=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|access-date=29 June 2022|website=A Bola}}</ref> * باشترین یاریزانی ساڵی خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref>{{Cite web|date=5 July 2022|title=Darwin Nuñez eleito melhor jogador da época no campeonato|url=https://www.sapo.pt/bola-branca/noticia/amp/benfica/2022/07/05/darwin-nunez-eleito-melhor-jogador-da-epoca-no-campeonato/291012/|access-date=5 July 2022|website=Rádio Renascença|language=pt}}</ref> * یاریزانی مانگ: نیسانی 2022<ref>{{Cite web|title=Darwin eleito jogador do mês pelo Sindicato|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/amp/darwin-eleito-jogador-do-mes-pelo-sindicato}}</ref> * گۆڵکاری خولی پۆرتوگالی: ٢٠٢١-٢٢<ref name="bola">{{Cite news|title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo|trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second|url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo|access-date=26 May 2022|work=Maisfutebol|date=15 May 2022|language=Portuguese}}</ref> * باشترین یاریزانی تۆپی پێی ساڵ CNID: ٢٠٢٢<ref>{{Cite web|title=Sérgio Conceição e Darwin Núñez distinguidos pelo CNID|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/sergio-conceicao-e-darwin-nunez-distinguidos-pelo-cnid|website=SAPO Desporto}}</ref> == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش|تۆپی پێ}} [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئینگلستان]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە پورتوگال]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی دوور لە وڵات لە ئیسپانیا]] [[پۆل:یاریزانانی تۆپی پێی ئوروگوایی]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٩٩]] doit7blby95wedfpuofdpqxgd3qfnz1 0 214939 966882 2022-08-02T12:07:52Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[وەرگێڕانی ئامێر]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[وەرگێڕانی ئامێر]] 35y88gyok908q6zl40bp1rwhnwyxft4 0 214940 966884 2022-08-02T12:18:01Z ئارۆ سالار محمود 50592 پەڕەی دروست کرد بە «{{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * سۆفیا کارس...»ەوە wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[پووپ ستیترواس]] * [[چاینا ماکنی]] <!-- Note: Do not add Mitchell Hope – he is not included in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * جودی تایلۆر * [[جۆسن مگیلبۆن]] * سارا پارۆتی * کانی ئۆرتگا }}|producer=تراسی جێفەر|editor=[[دۆن بۆرش]]|cinematography=[[مارک ئیروین]]|runtime=١١١ دەقە|company={{plainlist| * کۆمپانیای باد ئەیجەڵ * پرۆدەیکشن ٥٦٤٣ * کەناڵی دیزنی ئۆرجیناڵ }}|distributor=[[دیزنی]]|budget=|network={{plainlist| * [[کەنالیبدیزنی]] * [[دیزنی ئێک دی]] * [[لایڤ تایم]] * [[لایڤتایم]] * [[فریفۆرم]] * [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]] }}|first_aired={{start date|٢٠١٧|٧|٢١}}<ref name="Variety" />|last_aired=|preceded_by=''[[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)]]''|followed_by=''[[نەوەکان ٣ (فیلمی ٢٠١٩)]]''}} '''''نەوەکان ٢''''' {{بە ئینگلیزی|Descendants 2}}فیلمێکی تەلەفزیۆنی خەیاڵی مۆسیقی ئەمریکییە.<ref>{{Cite web|last=Mendelson|first=Scott|date=2017-07-12|title=Review: 'Descendants 2' Is A Darker, Deeper, Better Sequel|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|url-access=limited|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805045246/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|archive-date=August 5, 2019|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]|language=en}}</ref> بۆ یەکەمجار وەک فیلمی ڕاستەقینەی کەناڵی دیزنی لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧ نمایشکرا، و لە تۆڕەکانی [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]]، دیزنی ئێک دی، فریفۆرم، لایڤتایم و لایڤ تایم مۆڤیس کە خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] دەکەن،<ref name="Variety">{{cite web|last=Saval|first=Malina|date=July 12, 2017|title=‘Descendants 2’ Cast Talks ‘Bigger’ Sets and Musical Numbers at Disney Channel Premiere|url=https://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170716015914/http://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|archive-date=July 16, 2017|access-date=July 17, 2017|work=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>هاوکات پەخش کرا. دووەم فیلمی نەوەکان و درێژەی فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] ١ ە لە ساڵی ٢٠١٥. لە فیلمەکەدا هەریەک لە دۆڤ کامیرۆن، کامیرۆن بۆیس، [[سۆفیا کارسۆن]]، بووبوو ستیوارت، میچڵ هۆپ، چین ئان مەکلین ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن<ref name=":0">{{cite web|last1=Swift|first1=Andy|date=June 10, 2016|title=Descendants 2 Premiering in 2017; China Anne McClain Cast as Ursula|url=https://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160729183710/http://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|archive-date=July 29, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[TVLine]]}}</ref>.<ref name="DH-06-2016">{{cite web|last=Lincoln|first=Ross A.|date=June 10, 2016|title=‘Descendants 2’ Greenlighted By Disney Channel For 2017, New Characters Added|url=https://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160709230900/http://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|archive-date=July 9, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> سێیەم فیلم بە ناوی نەوەکان ٣ لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار نمایشکرا.<ref name="Descendants3">{{cite web|last=Lawrence|first=Derek|date=February 16, 2018|title=Disney Channel officially announces ''Descendants 3''|url=https://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217074636/http://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|archive-date=February 17, 2018|access-date=February 16, 2018|work=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> t9fkpvrh3di0tsvorhjveyjmyf7h4qt 966885 966884 2022-08-02T12:18:25Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[پووپ ستیترواس]] * [[چاینا ماکنی]] <!-- Note: Do not add Mitchell Hope – he is not included in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * جودی تایلۆر * [[جۆسن مگیلبۆن]] * سارا پارۆتی * کانی ئۆرتگا }}|producer=تراسی جێفەر|editor=[[دۆن بۆرش]]|cinematography=[[مارک ئیروین]]|runtime=١١١ دەقە|company={{plainlist| * کۆمپانیای باد ئەیجەڵ * پرۆدەیکشن ٥٦٤٣ * کەناڵی دیزنی ئۆرجیناڵ }}|distributor=[[دیزنی]]|budget=|network={{plainlist| * [[کەنالیبدیزنی]] * [[دیزنی ئێک دی]] * [[لایڤ تایم]] * [[لایڤتایم]] * [[فریفۆرم]] * [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]] }}|first_aired={{start date|٢٠١٧|٧|٢١}}<ref name="Variety" />|last_aired=|preceded_by=''[[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)]]''|followed_by=''[[نەوەکان ٣ (فیلمی ٢٠١٩)]]''}} '''''نەوەکان ٢''''' {{بە ئینگلیزی|Descendants 2}}فیلمێکی تەلەفزیۆنی خەیاڵی مۆسیقی ئەمریکییە.<ref>{{Cite web|last=Mendelson|first=Scott|date=2017-07-12|title=Review: 'Descendants 2' Is A Darker, Deeper, Better Sequel|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|url-access=limited|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805045246/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|archive-date=August 5, 2019|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]|language=en}}</ref> بۆ یەکەمجار وەک فیلمی ڕاستەقینەی کەناڵی دیزنی لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧ نمایشکرا، و لە تۆڕەکانی [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]]، دیزنی ئێک دی، فریفۆرم، لایڤتایم و لایڤ تایم مۆڤیس کە خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] دەکەن،<ref name="Variety">{{cite web|last=Saval|first=Malina|date=July 12, 2017|title=‘Descendants 2’ Cast Talks ‘Bigger’ Sets and Musical Numbers at Disney Channel Premiere|url=https://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170716015914/http://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|archive-date=July 16, 2017|access-date=July 17, 2017|work=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>هاوکات پەخش کرا. دووەم فیلمی نەوەکان و درێژەی فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] ١ ە لە ساڵی ٢٠١٥. لە فیلمەکەدا هەریەک لە دۆڤ کامیرۆن، کامیرۆن بۆیس، [[سۆفیا کارسۆن]]، بووبوو ستیوارت، میچڵ هۆپ، چین ئان مەکلین ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن<ref name=":0">{{cite web|last1=Swift|first1=Andy|date=June 10, 2016|title=Descendants 2 Premiering in 2017; China Anne McClain Cast as Ursula|url=https://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160729183710/http://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|archive-date=July 29, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[TVLine]]}}</ref>.<ref name="DH-06-2016">{{cite web|last=Lincoln|first=Ross A.|date=June 10, 2016|title=‘Descendants 2’ Greenlighted By Disney Channel For 2017, New Characters Added|url=https://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160709230900/http://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|archive-date=July 9, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> سێیەم فیلم بە ناوی نەوەکان ٣ لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار نمایشکرا.<ref name="Descendants3">{{cite web|last=Lawrence|first=Derek|date=February 16, 2018|title=Disney Channel officially announces ''Descendants 3''|url=https://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217074636/http://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|archive-date=February 17, 2018|access-date=February 16, 2018|work=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> == سەرچاوەکان == 7n1fi1k94sv37wscckkhfsqnuklw3bi 966887 966885 2022-08-02T12:19:56Z ئارۆ سالار محمود 50592 ئارۆ سالار محمود پەڕەی [[نەوەکان ٢ (فیلم)]]ی گواستەوە بۆ [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]] wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[پووپ ستیترواس]] * [[چاینا ماکنی]] <!-- Note: Do not add Mitchell Hope – he is not included in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * جودی تایلۆر * [[جۆسن مگیلبۆن]] * سارا پارۆتی * کانی ئۆرتگا }}|producer=تراسی جێفەر|editor=[[دۆن بۆرش]]|cinematography=[[مارک ئیروین]]|runtime=١١١ دەقە|company={{plainlist| * کۆمپانیای باد ئەیجەڵ * پرۆدەیکشن ٥٦٤٣ * کەناڵی دیزنی ئۆرجیناڵ }}|distributor=[[دیزنی]]|budget=|network={{plainlist| * [[کەنالیبدیزنی]] * [[دیزنی ئێک دی]] * [[لایڤ تایم]] * [[لایڤتایم]] * [[فریفۆرم]] * [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]] }}|first_aired={{start date|٢٠١٧|٧|٢١}}<ref name="Variety" />|last_aired=|preceded_by=''[[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)]]''|followed_by=''[[نەوەکان ٣ (فیلمی ٢٠١٩)]]''}} '''''نەوەکان ٢''''' {{بە ئینگلیزی|Descendants 2}}فیلمێکی تەلەفزیۆنی خەیاڵی مۆسیقی ئەمریکییە.<ref>{{Cite web|last=Mendelson|first=Scott|date=2017-07-12|title=Review: 'Descendants 2' Is A Darker, Deeper, Better Sequel|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|url-access=limited|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805045246/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|archive-date=August 5, 2019|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]|language=en}}</ref> بۆ یەکەمجار وەک فیلمی ڕاستەقینەی کەناڵی دیزنی لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧ نمایشکرا، و لە تۆڕەکانی [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]]، دیزنی ئێک دی، فریفۆرم، لایڤتایم و لایڤ تایم مۆڤیس کە خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] دەکەن،<ref name="Variety">{{cite web|last=Saval|first=Malina|date=July 12, 2017|title=‘Descendants 2’ Cast Talks ‘Bigger’ Sets and Musical Numbers at Disney Channel Premiere|url=https://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170716015914/http://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|archive-date=July 16, 2017|access-date=July 17, 2017|work=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>هاوکات پەخش کرا. دووەم فیلمی نەوەکان و درێژەی فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] ١ ە لە ساڵی ٢٠١٥. لە فیلمەکەدا هەریەک لە دۆڤ کامیرۆن، کامیرۆن بۆیس، [[سۆفیا کارسۆن]]، بووبوو ستیوارت، میچڵ هۆپ، چین ئان مەکلین ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن<ref name=":0">{{cite web|last1=Swift|first1=Andy|date=June 10, 2016|title=Descendants 2 Premiering in 2017; China Anne McClain Cast as Ursula|url=https://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160729183710/http://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|archive-date=July 29, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[TVLine]]}}</ref>.<ref name="DH-06-2016">{{cite web|last=Lincoln|first=Ross A.|date=June 10, 2016|title=‘Descendants 2’ Greenlighted By Disney Channel For 2017, New Characters Added|url=https://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160709230900/http://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|archive-date=July 9, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> سێیەم فیلم بە ناوی نەوەکان ٣ لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار نمایشکرا.<ref name="Descendants3">{{cite web|last=Lawrence|first=Derek|date=February 16, 2018|title=Disney Channel officially announces ''Descendants 3''|url=https://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217074636/http://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|archive-date=February 17, 2018|access-date=February 16, 2018|work=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> == سەرچاوەکان == 7n1fi1k94sv37wscckkhfsqnuklw3bi 967179 966887 2022-08-02T19:54:21Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[پووپ ستیترواس]] * [[چاینا ماکنی]] <!-- Note: Do not add Mitchell Hope – he is not included in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * جودی تایلۆر * [[جۆسن مگیلبۆن]] * سارا پارۆتی * کانی ئۆرتگا }}|producer=تراسی جێفەر|editor=[[دۆن بۆرش]]|cinematography=[[مارک ئیروین]]|runtime=١١١ دەقە|company={{plainlist| * کۆمپانیای باد ئەیجەڵ * پرۆدەیکشن ٥٦٤٣ * کەناڵی دیزنی ئۆرجیناڵ }}|distributor=[[دیزنی]]|budget=|network={{plainlist| * [[کەنالیبدیزنی]] * [[دیزنی ئێک دی]] * [[لایڤ تایم]] * [[لایڤتایم]] * [[فریفۆرم]] * [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]] }}|first_aired={{start date|٢٠١٧|٧|٢١}}<ref name="Variety" />|last_aired=|preceded_by=''[[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)]]''|followed_by=''[[نەوەکان ٣ (فیلمی ٢٠١٩)]]''}} '''''نەوەکان ٢''''' {{بە ئینگلیزی|Descendants 2}}فیلمێکی تەلەفزیۆنی خەیاڵی مۆسیقی ئەمریکییە.<ref>{{Cite web|last=Mendelson|first=Scott|date=2017-07-12|title=Review: 'Descendants 2' Is A Darker, Deeper, Better Sequel|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|url-access=limited|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805045246/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|archive-date=August 5, 2019|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]|language=en}}</ref> بۆ یەکەمجار وەک فیلمی ڕاستەقینەی کەناڵی دیزنی لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧ نمایشکرا، و لە تۆڕەکانی [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]]، دیزنی ئێک دی، فریفۆرم، لایڤتایم و لایڤ تایم مۆڤیس کە خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] دەکەن،<ref name="Variety">{{cite web|last=Saval|first=Malina|date=July 12, 2017|title=‘Descendants 2’ Cast Talks ‘Bigger’ Sets and Musical Numbers at Disney Channel Premiere|url=https://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170716015914/http://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|archive-date=July 16, 2017|access-date=July 17, 2017|work=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>هاوکات پەخش کرا. دووەم فیلمی نەوەکان و درێژەی فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] ١ ە لە ساڵی ٢٠١٥. لە فیلمەکەدا هەریەک لە دۆڤ کامیرۆن، کامیرۆن بۆیس، [[سۆفیا کارسۆن]]، بووبوو ستیوارت، میچڵ هۆپ، چین ئان مەکلین ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن<ref name=":0">{{cite web|last1=Swift|first1=Andy|date=June 10, 2016|title=Descendants 2 Premiering in 2017; China Anne McClain Cast as Ursula|url=https://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160729183710/http://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|archive-date=July 29, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[TVLine]]}}</ref>.<ref name="DH-06-2016">{{cite web|last=Lincoln|first=Ross A.|date=June 10, 2016|title=‘Descendants 2’ Greenlighted By Disney Channel For 2017, New Characters Added|url=https://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160709230900/http://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|archive-date=July 9, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> سێیەم فیلم بە ناوی نەوەکان ٣ لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار نمایشکرا.<ref name="Descendants3">{{cite web|last=Lawrence|first=Derek|date=February 16, 2018|title=Disney Channel officially announces ''Descendants 3''|url=https://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217074636/http://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|archive-date=February 17, 2018|access-date=February 16, 2018|work=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> == چیرۆک == مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ، و بە ناڕەحەتی کەسایەتییەکی هاوشێوەی شازادە دەپارێزێت. ئەو پرسەکانی بە هاوڕێکانی ئیڤی و کارلۆس و جەی دەگێڕێتەوە، بەڵام ئەوان بە ژیانە نوێیەکەیان لە ئاورادۆن ڕازین. ئیڤی سەرزەنشتی مال دەکات کە پشتی بە کتێبی سیحری دایکی بەستووە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی. کارلۆس کە ئارەزووی ئەوە دەکات داوای لە جین بکات بۆ سەمای کۆتیلیۆن کە لە داهاتوودا نمایش دەکرێت، ڕوو لە مال دەکات بۆ یارمەتی. مال شیرینییەکی پێدەدات کە وا دەکات ڕاستییەکان بڵێت، بەڵام سەگەکەی بەناوی دود دەیخوات، بە شێوەیەکی سیحراوی ڕاستییە بێدەنگەکان بە زمانی ئینگلیزی دەڵێت. لە کۆتاییدا بێن پشتبەستنی مال بە سیحر دەدۆزێتەوە، ئەویش بە پاکی دێتە ئاراوە سەبارەت بە نائەمنیەکانی، ئەمەش دەبێتە هۆی کەوتنە خوارەوە. مال دەگەڕێتەوە بۆ دوورگەی ونبووەکان کە ئێستا لەلایەن ڕکابەرەکەی پێشووی ئوما کە کچەکەی ورسولا فەرمانڕەوایی دەکات لەگەڵ هاری و گیل کە کوڕەکانی کاپتن هوک و گاستۆن. مال سەردانی ستایلیستی قژ دیزی ترێمەین دەکات کە کچەکەی دریزێلایە و قژی وەنەوشەیی تایبەتی خۆی دەگەڕێنێتەوە. هاری لە گەڕانەوەی مال دەزانێت و ئوما ئاگادار دەکاتەوە. بێن و ئیڤی و جەی و کارلۆس لە ڕۆیشتنی مال دەزانن و بە دزییەوە دەچنە ناو دوورگەکە بۆ دۆزینەوەی، بەڵام گیل دەیانناسێتەوە. بێن ڕووبەڕووی مال دەبێتەوە کە هەم لەبەر خاتری خۆی و هەم لە پێناوی ئاورادۆن هەستەکانی ڕەتدەکاتەوە. بێن بە دڵتەنگیەوە دەڕوات، تەنها بۆ ئەوەی لەلایەن ئوماوە دەستگیر دەکرێت. مال و ئوما زۆرانبازی قۆڵ دەکەن بۆ چەقۆی بن و دایکی خوای پری، کە ئوما سەردەکەوێت. پاشان ئوما فەرمان بە مال و هاوڕێکانی دەکات کە چەقۆی دایکی خوای پەری وەربگرنەوە لە بەرامبەر گەڕانەوەی سەلامەتی بێن. کارلۆس و جەی دەگەڕێنەوە بۆ ئاورادۆن پرێپ، لەوێ کۆپییەکی چەقۆکە دروست دەکەن بە بەکارهێنانی پرینتەرێکی سێ ڕەهەندی. ئەوان لەلایەن لۆنی کچی مولانەوە دەگیرێن، کە ڕەشبگیرییان دەکات تا ڕێگەی پێبدات بێت، چونکە پێشتر بە پشتبەستن بە ڕەگەزی لە تیپی وەرزشی جەی ڕەتکرابووەوە. ئوما تاڵییەکەی بە بێن دەڵێت کە ئەو و ئەوانی دیکە هەڵنەبژێردراون بۆ ئەوەی بچنە ئاورادۆن. بێن ئەمە لەبەرچاو دەگرێت و بانگهێشتی دەکات بۆ ئاورادۆن، بەڵام ئوما لەبری ئەوە پیلان دادەنێت بۆ ئەوەی ڕێگەی خۆی بۆ ئەوێ دابنێت. گروپەکەی مال دەگەڕێنەوە، لە بەرامبەر بێن چەقۆی ساختە ڕادەستی دەکەن، بەڵام ئوما ساختەکارییەکە دەدۆزێتەوە. گروپەکە هەڵدێنەوە بۆ ئاورادۆن، بەڵام پەیوەندییەکەی مال و بێن هێشتا بەردینە. منداڵی خراپەکارەکان دەگەنە ئەو ئاستەی کە ناتوانن لە ڕابردوویان ڕابکەن و ڕازی بن لەسەر ئەوەی ڕاستگۆ بن لەگەڵ خۆیان و لەگەڵ یەکتردا. کارلۆس دان بە جەیندا دەنێت بەڵام خەبات دەکات، لە کاتێکدا جەی لۆنی وەک کاپتنی تیپەکەی دیاری دەکات. لەناو کەشتییەکدا لە کاتی کۆتیلیۆندا، بێن هەمووان سەرسام دەکات بە دەرکەوتنی لەگەڵ ئوما، کە وەک خۆشەویستی ڕاستەقینەی خۆی ڕایدەگەیەنێت و ڕایدەگەیەنێت کە بەربەستەکە لە دوورگەکەدا لەناو دەبات. جەین پەردە لەسەر نمایشێکی شووشەی ڕەنگاوڕەنگ لادەدات کە بێن ڕاسپێردرابوو بۆ ئەوەی سۆز و خۆشەویستی خۆی بۆ مال نیشان بدات، کە تێدەگات کە خۆشی ویستووە بەو پێیەی کە بە درێژایی ماوە کێ بووە. بە گومانی ئەوەی ئوما دەرمانێکی خۆشەویستی پێداوە، مال دان بە خۆشەویستی خۆیدا دەنێت بۆ بێن و ماچی دەکات، جادووەکە دەشکێنێت. ئوما بە تووڕەییەوە باز دەداتە ناو ئاوەکە بە بەکارهێنانی توێکڵی دەریایی سیحراوی ۆرسولا بۆ ئەوەی بگۆڕێت بۆ هەشتپێیەک و مال وەک ئەژدیهایەک بەرپەرچی دەداتەوە. بێن دەستێوەردان دەکات و شەڕەکە دادەبەزێنێت و ئوما ئەو ئەڵقەیە دەگەڕێنێتەوە کە بێن لە سەرەتادا پێی دابوو کاتێک وەک خۆشەویستی ڕاستەقینەی خۆی ڕاگەیاندبوو و دەڕوات. مال و بێن یەکدەگرنەوە، مال کتێبی جادوویی خۆی ڕادەستی دایکی خوای پەری دەکات. ئیڤی داوای ئەوە دەکات کە ڕێگە بە دیزی بدرێت بەشداری لە ئامادەکاری ئاورادۆن بکات؛ کاتێک دیزی پێشکەش دەکرێت، بە پەرۆشەوە قبوڵ دەکات. لە دیمەنێکی ناوەڕاستی کرێدیتەکاندا، ئوما قسە لەگەڵ بینەران دەکات و بەڵێن دەدات کە چیرۆکەکە کۆتایی نەهاتووە. == سەرچاوەکان == kj60xl0jqrqoecteznkihhfftl450mo 967236 967179 2022-08-02T21:28:32Z Sakura emad 42467 بەسەرداچوونەوە (بچووک) wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 2.jpeg|image_size=|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{plainlist| * [[میوزتکی]] * [[فەنتازیا]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{plainlist| * [[جۆن میگیبۆن]] * [[سارا پەریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆریگا]]|starring={{plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[پووپ ستیترواس]] * [[چاینا ماکنی]] <!-- Note: Do not add Mitchell Hope – he is not included in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * جودی تایلۆر * [[جۆسن مگیلبۆن]] * سارا پارۆتی * کانی ئۆرتگا }}|producer=تراسی جێفەر|editor=[[دۆن بۆرش]]|cinematography=[[مارک ئیروین]]|runtime=١١١ دەقە|company={{plainlist| * کۆمپانیای باد ئەیجەڵ * پرۆدەیکشن ٥٦٤٣ * کەناڵی دیزنی ئۆرجیناڵ }}|distributor=[[دیزنی]]|budget=|network={{plainlist| * [[کەنالیبدیزنی]] * [[دیزنی ئێک دی]] * [[لایڤ تایم]] * [[لایڤتایم]] * [[فریفۆرم]] * [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]] }}|first_aired={{start date|٢٠١٧|٧|٢١}}<ref name="Variety" />|last_aired=|preceded_by=''[[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)]]''|followed_by=''[[نەوەکان ٣ (فیلمی ٢٠١٩)]]''}} '''''نەوەکان ٢''''' ({{بە ئینگلیزی|Descendants 2}}) فیلمێکی تەلەفزیۆنی خەیاڵی مۆسیقی ئەمریکییە.<ref>{{Cite web|last=Mendelson|first=Scott|date=2017-07-12|title=Review: 'Descendants 2' Is A Darker, Deeper, Better Sequel|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|url-access=limited|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190805045246/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2017/07/12/review-descendants-2-is-a-darker-deeper-better-sequel/|archive-date=August 5, 2019|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]|language=en}}</ref> بۆ یەکەمجار وەک فیلمی ڕاستەقینەی کەناڵی دیزنی لە ٢١ی تەمموزی ٢٠١٧ نمایشکرا، و لە تۆڕەکانی [[کۆمپانیای پەخشی ئەمریکی]]، دیزنی ئێک دی، فریفۆرم، لایڤتایم و لایڤ تایم مۆڤیس کە خاوەندارێتی [[کۆمپانیای واڵت دیزنی]] دەکەن،<ref name="Variety">{{cite web|last=Saval|first=Malina|date=July 12, 2017|title=‘Descendants 2’ Cast Talks ‘Bigger’ Sets and Musical Numbers at Disney Channel Premiere|url=https://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170716015914/http://variety.com/2017/scene/vpage/descendants-2-premiere-dove-cameron-disney-channel-1202493764/|archive-date=July 16, 2017|access-date=July 17, 2017|work=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref>هاوکات پەخش کرا. دووەم فیلمی نەوەکان و درێژەی فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] ١ ە لە ساڵی ٢٠١٥. لە فیلمەکەدا هەریەک لە دۆڤ کامیرۆن، کامیرۆن بۆیس، [[سۆفیا کارسۆن]]، بووبوو ستیوارت، میچڵ هۆپ، چین ئان مەکلین ڕۆڵی سەرەکی تێدا دەگێڕن<ref name=":0">{{cite web|last1=Swift|first1=Andy|date=June 10, 2016|title=Descendants 2 Premiering in 2017; China Anne McClain Cast as Ursula|url=https://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160729183710/http://tvline.com/2016/06/10/descendants-2-cast-china-anne-mcclain-ursula-2017-premiere-date/|archive-date=July 29, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[TVLine]]}}</ref>.<ref name="DH-06-2016">{{cite web|last=Lincoln|first=Ross A.|date=June 10, 2016|title=‘Descendants 2’ Greenlighted By Disney Channel For 2017, New Characters Added|url=https://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160709230900/http://deadline.com/2016/06/descendants-2-disney-channel-china-anne-mcclain-1201770262/|archive-date=July 9, 2016|access-date=July 27, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> سێیەم فیلم بە ناوی نەوەکان ٣ لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ بۆ یەکەمجار نمایشکرا.<ref name="Descendants3">{{cite web|last=Lawrence|first=Derek|date=February 16, 2018|title=Disney Channel officially announces ''Descendants 3''|url=https://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180217074636/http://ew.com/tv/2018/02/16/disney-channel-descendants-3/|archive-date=February 17, 2018|access-date=February 16, 2018|work=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> == چیرۆک == مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ، و بە ناڕەحەتی کەسایەتییەکی هاوشێوەی شازادە دەپارێزێت. ئەو پرسەکانی بە هاوڕێکانی ئیڤی و کارلۆس و جەی دەگێڕێتەوە، بەڵام ئەوان بە ژیانە نوێیەکەیان لە ئاورادۆن ڕازین. ئیڤی سەرزەنشتی مال دەکات کە پشتی بە کتێبی سیحری دایکی بەستووە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی. کارلۆس کە ئارەزووی ئەوە دەکات داوای لە جین بکات بۆ سەمای کۆتیلیۆن کە لە داهاتوودا نمایش دەکرێت، ڕوو لە مال دەکات بۆ یارمەتی. مال شیرینییەکی پێدەدات کە وا دەکات ڕاستییەکان بڵێت، بەڵام سەگەکەی بەناوی دود دەیخوات، بە شێوەیەکی سیحراوی ڕاستییە بێدەنگەکان بە زمانی ئینگلیزی دەڵێت. لە کۆتاییدا بێن پشتبەستنی مال بە سیحر دەدۆزێتەوە، ئەویش بە پاکی دێتە ئاراوە سەبارەت بە نائەمنیەکانی، ئەمەش دەبێتە هۆی کەوتنە خوارەوە. مال دەگەڕێتەوە بۆ دوورگەی ونبووەکان کە ئێستا لەلایەن ڕکابەرەکەی پێشووی ئوما کە کچەکەی ورسولا فەرمانڕەوایی دەکات لەگەڵ هاری و گیل کە کوڕەکانی کاپتن هوک و گاستۆن. مال سەردانی ستایلیستی قژ دیزی ترێمەین دەکات کە کچەکەی دریزێلایە و قژی وەنەوشەیی تایبەتی خۆی دەگەڕێنێتەوە. هاری لە گەڕانەوەی مال دەزانێت و ئوما ئاگادار دەکاتەوە. بێن و ئیڤی و جەی و کارلۆس لە ڕۆیشتنی مال دەزانن و بە دزییەوە دەچنە ناو دوورگەکە بۆ دۆزینەوەی، بەڵام گیل دەیانناسێتەوە. بێن ڕووبەڕووی مال دەبێتەوە کە هەم لەبەر خاتری خۆی و هەم لە پێناوی ئاورادۆن هەستەکانی ڕەتدەکاتەوە. بێن بە دڵتەنگیەوە دەڕوات، تەنها بۆ ئەوەی لەلایەن ئوماوە دەستگیر دەکرێت. مال و ئوما زۆرانبازی قۆڵ دەکەن بۆ چەقۆی بن و دایکی خوای پری، کە ئوما سەردەکەوێت. پاشان ئوما فەرمان بە مال و هاوڕێکانی دەکات کە چەقۆی دایکی خوای پەری وەربگرنەوە لە بەرامبەر گەڕانەوەی سەلامەتی بێن. کارلۆس و جەی دەگەڕێنەوە بۆ ئاورادۆن پرێپ، لەوێ کۆپییەکی چەقۆکە دروست دەکەن بە بەکارهێنانی پرینتەرێکی سێ ڕەهەندی. ئەوان لەلایەن لۆنی کچی مولانەوە دەگیرێن، کە ڕەشبگیرییان دەکات تا ڕێگەی پێبدات بێت، چونکە پێشتر بە پشتبەستن بە ڕەگەزی لە تیپی وەرزشی جەی ڕەتکرابووەوە. ئوما تاڵییەکەی بە بێن دەڵێت کە ئەو و ئەوانی دیکە هەڵنەبژێردراون بۆ ئەوەی بچنە ئاورادۆن. بێن ئەمە لەبەرچاو دەگرێت و بانگهێشتی دەکات بۆ ئاورادۆن، بەڵام ئوما لەبری ئەوە پیلان دادەنێت بۆ ئەوەی ڕێگەی خۆی بۆ ئەوێ دابنێت. گروپەکەی مال دەگەڕێنەوە، لە بەرامبەر بێن چەقۆی ساختە ڕادەستی دەکەن، بەڵام ئوما ساختەکارییەکە دەدۆزێتەوە. گروپەکە هەڵدێنەوە بۆ ئاورادۆن، بەڵام پەیوەندییەکەی مال و بێن هێشتا بەردینە. منداڵی خراپەکارەکان دەگەنە ئەو ئاستەی کە ناتوانن لە ڕابردوویان ڕابکەن و ڕازی بن لەسەر ئەوەی ڕاستگۆ بن لەگەڵ خۆیان و لەگەڵ یەکتردا. کارلۆس دان بە جەیندا دەنێت بەڵام خەبات دەکات، لە کاتێکدا جەی لۆنی وەک کاپتنی تیپەکەی دیاری دەکات. لەناو کەشتییەکدا لە کاتی کۆتیلیۆندا، بێن هەمووان سەرسام دەکات بە دەرکەوتنی لەگەڵ ئوما، کە وەک خۆشەویستی ڕاستەقینەی خۆی ڕایدەگەیەنێت و ڕایدەگەیەنێت کە بەربەستەکە لە دوورگەکەدا لەناو دەبات. جەین پەردە لەسەر نمایشێکی شووشەی ڕەنگاوڕەنگ لادەدات کە بێن ڕاسپێردرابوو بۆ ئەوەی سۆز و خۆشەویستی خۆی بۆ مال نیشان بدات، کە تێدەگات کە خۆشی ویستووە بەو پێیەی کە بە درێژایی ماوە کێ بووە. بە گومانی ئەوەی ئوما دەرمانێکی خۆشەویستی پێداوە، مال دان بە خۆشەویستی خۆیدا دەنێت بۆ بێن و ماچی دەکات، جادووەکە دەشکێنێت. ئوما بە تووڕەییەوە باز دەداتە ناو ئاوەکە بە بەکارهێنانی توێکڵی دەریایی سیحراوی ۆرسولا بۆ ئەوەی بگۆڕێت بۆ هەشتپێیەک و مال وەک ئەژدیهایەک بەرپەرچی دەداتەوە. بێن دەستێوەردان دەکات و شەڕەکە دادەبەزێنێت و ئوما ئەو ئەڵقەیە دەگەڕێنێتەوە کە بێن لە سەرەتادا پێی دابوو کاتێک وەک خۆشەویستی ڕاستەقینەی خۆی ڕاگەیاندبوو و دەڕوات. مال و بێن یەکدەگرنەوە، مال کتێبی جادوویی خۆی ڕادەستی دایکی خوای پەری دەکات. ئیڤی داوای ئەوە دەکات کە ڕێگە بە دیزی بدرێت بەشداری لە ئامادەکاری ئاورادۆن بکات؛ کاتێک دیزی پێشکەش دەکرێت، بە پەرۆشەوە پەسەندی دەکات. لە دیمەنێکی ناوەڕاستی کرێدیتەکاندا، ئوما قسە لەگەڵ بینەران دەکات و بەڵێن دەدات کە چیرۆکەکە کۆتایی نەهاتووە. == سەرچاوەکان == <references />{{تد|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|مۆسیقا}} [[پۆل:فیلمە فانتازییەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]] hxlswyhfzu3qtgr7j7gwrcvo9wepcpa 0 214941 966888 2022-08-02T12:19:56Z ئارۆ سالار محمود 50592 ئارۆ سالار محمود پەڕەی [[نەوەکان ٢ (فیلم)]]ی گواستەوە بۆ [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]] wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]] 9s7qzo6d7xedgq9a8shehi52n60y8qi 3 214942 966890 2022-08-02T12:21:28Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] ‏١٢:٢١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) q21aeog3a6igttzmlm8hrnkwe67imff 6 214943 966892 2022-08-02T12:30:13Z ئارۆ سالار محمود 50592 {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە پۆستەرێکە بۆ نەوەکانی ٢. پێدەچێت مافی چاپکردنی هونەری پۆستەرەکە هی تەلەفزیۆنی ناوخۆیی دیزنی-ABC بێت. | سەرچاوە = https://en.wikipedia.org/wiki/File:Descendants_2.jpeg | وتار = نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧) | چەندێتی = تەواو | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = باشترکردنی وتار | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = بەکارهێنانی هونەری پۆستەر لە بابەتەکەدا لەگەڵ سیاسەتی [[ناوەرۆکی نائازاد]] ویکیپیدیادا دەگونج... wikitext text/x-wiki == کورتە == {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە پۆستەرێکە بۆ نەوەکانی ٢. پێدەچێت مافی چاپکردنی هونەری پۆستەرەکە هی تەلەفزیۆنی ناوخۆیی دیزنی-ABC بێت. | سەرچاوە = https://en.wikipedia.org/wiki/File:Descendants_2.jpeg | وتار = نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧) | چەندێتی = تەواو | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = باشترکردنی وتار | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = بەکارهێنانی هونەری پۆستەر لە بابەتەکەدا لەگەڵ سیاسەتی [[ناوەرۆکی نائازاد]] ویکیپیدیادا دەگونجێت و بەکارهێنانی دادپەروەرانە بەپێی یاسای مافی چاپکردنی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا وەک لە سەرەوە باسکراوە. }} 5bx8tarrhzk56nfsqbytv2wutec9j6e 966907 966892 2022-08-02T12:58:44Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == کورتە == {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە پۆستەرێکە بۆ نەوەکانی ٢. پێدەچێت مافی چاپکردنی هونەری پۆستەرەکە هی تەلەفزیۆنی ناوخۆیی دیزنی-ABC بێت. | سەرچاوە = https://en.wikipedia.org/wiki/File:Descendants_2.jpeg | وتار = نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧) | چەندێتی = تەواو | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = باشترکردنی وتار | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = بەکارهێنانی هونەری پۆستەر لە بابەتەکەدا لەگەڵ سیاسەتی [[ناوەرۆکی نائازاد]] ویکیپیدیادا دەگونجێت و بەکارهێنانی دادپەروەرانە بەپێی یاسای مافی چاپکردنی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا وەک لە سەرەوە باسکراوە. }} == مۆڵەتنامە == {{Non-free stamp}} nwmb8v17jgmtb597sa712u568bgc8yk 1 214944 966896 2022-08-02T12:42:11Z Aza 86 پەڕەی دروست کرد بە «==ناو== وەرگێڕانی ئامێر نییە، «وەرگێڕان بە ئامێر» -ە، یا «وەرگێڕان بە مەکینە». -~~~~»ەوە wikitext text/x-wiki ==ناو== وەرگێڕانی ئامێر نییە، «وەرگێڕان بە ئامێر» -ە، یا «وەرگێڕان بە مەکینە». -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) me2tv2bvd694bq0cal1q5frhfzwp4zd 967348 966896 2022-08-03T05:08:17Z Calak 437 /* ناو */ + wikitext text/x-wiki ==ناو== وەرگێڕانی ئامێر نییە، «وەرگێڕان بە ئامێر» -ە، یا «وەرگێڕان بە مەکینە». -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٢:٤٢، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :خۆ تۆ ئامێر وەرناگێڕی. داخوا مەبەست «وەرگێڕانی ئامێری» بووه.-- [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٥:٠٨، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ff03wztegyxmtz0p0aj7cfte4s4c465 0 214945 966897 2022-08-02T12:51:00Z ئارۆ سالار محمود 50592 @ئاریا سالار ، گەر دەتوانی ئەم وتارانەی نەوەکان وەک بەستەر بەکاربهێنە لە وتارەکەتدا wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 3, poster.jpg|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{Plainlist| * [[میوزیکی]] * [[فەنتازی]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{Plainlist| * [[جۆسان مگیبۆن]] * [[سارا پاریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆرتیگا]]|starring={{Plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[بووپ ستوارد]] * [[چاینا چاکسۆن]] * [[چانا ئانی مکناڵک]] <!-- Note: Do not list others as they are not in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * کێنی ئۆرتیگا * جۆسان میگبۆن * سارس پۆرێت * وێندی چاپتاند }}|producer=وێندی جاپێت|editor=[[دۆن بۆرچو]]|cinematography=ئادەم سەنتەلی|runtime=١٠٨ دەقە|company=کەناڵی دیزنی ئۆرجینا|distributor=|budget=|network=[[کەناڵی دیزنی]]|released={{Start date|٢٠١٩|٨|٢}}|preceded_by=''[[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]]''|followed_by=}} نەوەکان ٣{{بە ئینگلیزی|Descendants 3}} فیلمێکی تەلەفیزیۆنی [[فەنتازیا|فانتازیا]] مۆسیقی ئەمریکییە<ref>{{Cite web|author=Scott Mendelson|title=Review: 'Descendants 3' Is Both A Satisfying Finale And The End Of An Era|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217075809/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|archive-date=2021-02-17|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]}}</ref> <ref>{{Cite web|title=First trailer for 'Descendants 3' has pirates, dragons, and really great hair|url=https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622041230/https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|archive-date=2019-06-22|access-date=2019-08-05|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref>، هەروەها سێیەم بەشی زنجیرەی نەوەکانە، دوای فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] و [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)|نەوەکان ٢]]. لە نووسینی سارا پاریۆت و جۆسان مەکگیبۆن، و لە دەرهێنانی کێنی ئۆرتێگا. ئەم فیلمە لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ لە کەناڵی دیزنی بۆ یەکەمجار نمایشکرا، هەروەها لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە ناوچەکانی دیکەی جیهان نمایشکرا. gfw291uozysjb425wcf2t5pihy7k41d 966899 966897 2022-08-02T12:51:32Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 3, poster.jpg|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{Plainlist| * [[میوزیکی]] * [[فەنتازی]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{Plainlist| * [[جۆسان مگیبۆن]] * [[سارا پاریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆرتیگا]]|starring={{Plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[بووپ ستوارد]] * [[چاینا چاکسۆن]] * [[چانا ئانی مکناڵک]] <!-- Note: Do not list others as they are not in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * کێنی ئۆرتیگا * جۆسان میگبۆن * سارس پۆرێت * وێندی چاپتاند }}|producer=وێندی جاپێت|editor=[[دۆن بۆرچو]]|cinematography=ئادەم سەنتەلی|runtime=١٠٨ دەقە|company=کەناڵی دیزنی ئۆرجینا|distributor=|budget=|network=[[کەناڵی دیزنی]]|released={{Start date|٢٠١٩|٨|٢}}|preceded_by=''[[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]]''|followed_by=}} نەوەکان ٣{{بە ئینگلیزی|Descendants 3}} فیلمێکی تەلەفیزیۆنی [[فەنتازیا|فانتازیا]] مۆسیقی ئەمریکییە<ref>{{Cite web|author=Scott Mendelson|title=Review: 'Descendants 3' Is Both A Satisfying Finale And The End Of An Era|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217075809/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|archive-date=2021-02-17|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]}}</ref> <ref>{{Cite web|title=First trailer for 'Descendants 3' has pirates, dragons, and really great hair|url=https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622041230/https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|archive-date=2019-06-22|access-date=2019-08-05|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref>، هەروەها سێیەم بەشی زنجیرەی نەوەکانە، دوای فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] و [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)|نەوەکان ٢]]. لە نووسینی سارا پاریۆت و جۆسان مەکگیبۆن، و لە دەرهێنانی کێنی ئۆرتێگا. ئەم فیلمە لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ لە کەناڵی دیزنی بۆ یەکەمجار نمایشکرا، هەروەها لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە ناوچەکانی دیکەی جیهان نمایشکرا. == سەرچاوەکان == 6x961e4wtsrkje7fb9afu2t2a8l0uhi 967215 966899 2022-08-02T20:49:37Z Sakura emad 42467 شائەمراز wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 3, poster.jpg|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{Plainlist| * [[میوزیکی]] * [[فەنتازی]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{Plainlist| * [[جۆسان مگیبۆن]] * [[سارا پاریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆرتیگا]]|starring={{Plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[بووپ ستوارد]] * [[چاینا چاکسۆن]] * [[چانا ئانی مکناڵک]] <!-- Note: Do not list others as they are not in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * کێنی ئۆرتیگا * جۆسان میگبۆن * سارس پۆرێت * وێندی چاپتاند }}|producer=وێندی جاپێت|editor=[[دۆن بۆرچو]]|cinematography=ئادەم سەنتەلی|runtime=١٠٨ دەقە|company=کەناڵی دیزنی ئۆرجینا|distributor=|budget=|network=[[کەناڵی دیزنی]]|released={{Start date|٢٠١٩|٨|٢}}|preceded_by=''[[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]]''|followed_by=}} '''نەوەکان ٣''' ({{بە ئینگلیزی|Descendants 3}}) فیلمێکی تەلەڤیزیۆنی [[فەنتازیا|فانتازیا]] مۆسیقی ئەمریکییە،<ref>{{Cite web|author=Scott Mendelson|title=Review: 'Descendants 3' Is Both A Satisfying Finale And The End Of An Era|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217075809/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|archive-date=2021-02-17|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]}}</ref><ref>{{Cite web|title=First trailer for 'Descendants 3' has pirates, dragons, and really great hair|url=https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622041230/https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|archive-date=2019-06-22|access-date=2019-08-05|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> ھەروەھا سێیەم بەشی زنجیرەی نەوەکانە، دوای فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] و [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)|نەوەکان ٢]]. لە نووسینی سارا پاریۆت و جۆسان مەکگیبۆن، و لە دەرھێنانی کێنی ئۆرتێگا. ئەم فیلمە لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ لە کەناڵی دیزنی بۆ یەکەمجار نمایشکرا، ھەروەھا لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە ناوچەکانی دیکەی جیھان نمایشکرا. == سەرچاوەکان == o74ouykryxk762bicxxtr0v31uhkite 967216 967215 2022-08-02T20:52:29Z Sakura emad 42467 بەسەرداچوونەوە (بچووک) wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 3, poster.jpg|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{Plainlist| * [[میوزیکی]] * [[فەنتازی]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{Plainlist| * [[جۆسان مگیبۆن]] * [[سارا پاریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆرتیگا]]|starring={{Plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[بووپ ستوارد]] * [[چاینا چاکسۆن]] * [[چانا ئانی مکناڵک]] <!-- Note: Do not list others as they are not in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * کێنی ئۆرتیگا * جۆسان میگبۆن * سارس پۆرێت * وێندی چاپتاند }}|producer=وێندی جاپێت|editor=[[دۆن بۆرچو]]|cinematography=ئادەم سەنتەلی|runtime=١٠٨ دەقە|company=کەناڵی دیزنی ئۆرجینا|distributor=|budget=|network=[[کەناڵی دیزنی]]|released={{Start date|٢٠١٩|٨|٢}}|preceded_by=''[[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]]''|followed_by=}} '''نەوەکان ٣''' ({{بە ئینگلیزی|Descendants 3}}) فیلمێکی تەلەڤیزیۆنی [[فەنتازیا|فانتازیا]] مۆسیقی ئەمریکییە،<ref>{{Cite web|author=Scott Mendelson|title=Review: 'Descendants 3' Is Both A Satisfying Finale And The End Of An Era|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217075809/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|archive-date=2021-02-17|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]}}</ref><ref>{{Cite web|title=First trailer for 'Descendants 3' has pirates, dragons, and really great hair|url=https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622041230/https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|archive-date=2019-06-22|access-date=2019-08-05|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> ھەروەھا سێیەم بەشی زنجیرەی نەوەکانە، دوای فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] و [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)|نەوەکان ٢]]. لە نووسینی سارا پاریۆت و جۆسان مەکگیبۆنە، و لە دەرھێنانی کێنی ئۆرتێگایە. ئەم فیلمە لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ لە کەناڵی دیزنی بۆ یەکەمجار نمایشکرا، ھەروەھا لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە ناوچەکانی دیکەی جیھان نمایشکرا. == سەرچاوەکان == <references />{{تد|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|مۆسیقا}} po0nx6n7mfnm4saimevxuzv40mg4uou 967217 967216 2022-08-02T20:53:15Z Sakura emad 42467 +[[پۆل:فیلمە فانتازییەکانی دەیەی ٢٠١٠]]، +[[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]]، +[[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٩]]، +[[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] ([[ویکیپیدیا:خێراپۆل|خێراپۆل]]) wikitext text/x-wiki {{Infobox television|image=Descendants 3, poster.jpg|image_alt=|caption=پۆستەری بڵاوبۆوە|genre={{Plainlist| * [[میوزیکی]] * [[فەنتازی]] * [[گەنجانە]] }}|creator=|based_on=|writer={{Plainlist| * [[جۆسان مگیبۆن]] * [[سارا پاریۆت]] }}|screenplay=|story=|director=[[کێنی ئۆرتیگا]]|starring={{Plainlist| * [[دۆڤ کامیرۆن]] * [[کامیرۆن بۆیس]] * [[سۆفیا کارسۆن]] * [[بووپ ستوارد]] * [[چاینا چاکسۆن]] * [[چانا ئانی مکناڵک]] <!-- Note: Do not list others as they are not in the poster art. --> }}|narrated=|composer=دەیڤد لاورێنس|country=ئەمریکا|language=ئینگلیزی|num_episodes=|executive_producer={{plainlist| * کێنی ئۆرتیگا * جۆسان میگبۆن * سارس پۆرێت * وێندی چاپتاند }}|producer=وێندی جاپێت|editor=[[دۆن بۆرچو]]|cinematography=ئادەم سەنتەلی|runtime=١٠٨ دەقە|company=کەناڵی دیزنی ئۆرجینا|distributor=|budget=|network=[[کەناڵی دیزنی]]|released={{Start date|٢٠١٩|٨|٢}}|preceded_by=''[[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)]]''|followed_by=}} '''نەوەکان ٣''' ({{بە ئینگلیزی|Descendants 3}}) فیلمێکی تەلەڤیزیۆنی [[فەنتازیا|فانتازیا]] مۆسیقی ئەمریکییە،<ref>{{Cite web|author=Scott Mendelson|title=Review: 'Descendants 3' Is Both A Satisfying Finale And The End Of An Era|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217075809/https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2019/07/23/descendants-3-review-disney-dove-sofia-carson-cameron-dove-booboo-stewart/|archive-date=2021-02-17|access-date=2019-08-05|website=[[Forbes]]}}</ref><ref>{{Cite web|title=First trailer for 'Descendants 3' has pirates, dragons, and really great hair|url=https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622041230/https://ew.com/tv/2019/06/17/disney-descendants-3-trailer/|archive-date=2019-06-22|access-date=2019-08-05|website=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> ھەروەھا سێیەم بەشی زنجیرەی نەوەکانە، دوای فیلمی [[نەوەکان (فیلمی ٢٠١٥)|نەوەکان]] و [[نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٧)|نەوەکان ٢]]. لە نووسینی سارا پاریۆت و جۆسان مەکگیبۆنە، و لە دەرھێنانی کێنی ئۆرتێگایە. ئەم فیلمە لە ٢ی ئابی ٢٠١٩ لە کەناڵی دیزنی بۆ یەکەمجار نمایشکرا، ھەروەھا لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ لە ناوچەکانی دیکەی جیھان نمایشکرا. == سەرچاوەکان == <references />{{تد|فیلم|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|مۆسیقا}} [[پۆل:فیلمە فانتازییەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[پۆل:فیلمە پاشکۆ ئەمریکییەکان]] [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٩]] [[پۆل:فیلمەکان بە زمانی ئینگلیزی لە دەیەی ٢٠١٠]] kdtbjgvdk7uk7qmkosrjkov80z6bbfl 0 214946 966898 2022-08-02T12:51:25Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ڤیاچێسلاڤ میخایلۆڤیچ مۆلۆتۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی|Համազասպ Խաչատուրի Բաբաջանյան}}, {{بە ڕووسی|Амазасп Хачатурович Бабаджанян}}) ١٨ی شوباتی ١٩٠٦ – ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧) سەرۆکی مارشاڵی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] [[سۆڤیەت]...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤیاچێسلاڤ میخایلۆڤیچ مۆلۆتۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی|Համազասպ Խաչատուրի Բաբաջանյան}}, {{بە ڕووسی|Амазасп Хачатурович Бабаджанян}}) ١٨ی شوباتی ١٩٠٦ – ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧) سەرۆکی مارشاڵی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] [[سۆڤیەت]] بوو لە سەربازە زرێپۆشەکان..<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Anon. ''Babajanyan, Hamazasp Khachaturi," [[Armenian Soviet Encyclopedia]]. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1976, vol. 2, p. 188.</ref> وەرگری پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت بووە (١٩٤٤). لە 11ی تەمموزی 1945، بابادژانیان پلەی جەنەڕاڵی سەرەکی لە هێزەکانی [[تانک]]ی سۆڤیەت بەرزکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٨ لە ئەکادیمیای سەربازی ئەرکانی گشتی تەواو کردووە، و بۆ پۆستە بەرپرسیارەکانی فەرماندەیی دامەزراوە. بابادژانیان لە ساڵی ١٩٥٠ تا ١٩٥١ وەک جێگری یەکەمی فەرماندەی ناوچەی سەربازی کارپات کاری کردووە<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ساڵی ١٩٦٧ تا ١٩٦٩ سەرۆکی ئەکادیمیای سەربازی رۆدیۆن مالینۆڤسکی بۆ هێزە زرێپۆشەکان بووە و لە مانگی ئایاری ١٩٦٩ سەرۆکی هێزەکانی تانک بووە. بابادژانیان لە ماوەی شەشەمین و حەوتەمین بانگهێشتکردنیدا جێگری سۆڤییەتی نەتەوەکان بوو، نوێنەرایەتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە مۆڵداڤیا]] مۆڵداڤیا دەکرد. لە ساڵی ١٩٦٩ تا ١٩٧٧ بەرپرسی هێزە زرێپۆشەکانی سوپای سۆڤیەت بووە. بابادژانیان لە ٢٩ی نیسانی ١٩٧٥ بوو بە سەرۆکی مارشاڵی سەربازانی تانک و زرێپۆش (یەکێکە لەو دوو پیاوەی کە بەم پلەیە گەیشتبووە)<ref>Parrish, Michael, "Armenian Military Leaders in the U.S.S.R.: Some Recent Publications," ''[[Armenian Review]]'' 29/4 (Winter 1976): p. 404.</ref> و تا مردنی ئەو پۆستەی بەدەستەوە بوو<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧ لە مۆسکۆ کۆچی دوایی کرد و بە ڕێزلێنانێکی تەواو لە گۆڕستانی نۆڤۆدیڤیچی بە خاک سپێردرا.<ref>http://3mksd.ru/к118%20МОСКВИЧИ%20ПОМНЯТ%20ВАС.pdf МОСКВИЧИ ПОМНЯТ ВАС page 9 Accessed 27 November 2016.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٧]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:مارشاڵی سۆڤیەت لە سەربازانی تانک|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] apjlwpvyd3xm7x6p2oevh8eqr5gs21l 966924 966898 2022-08-02T13:01:22Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوەhhh wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤیاچێسلاڤ میخایلۆڤیچ مۆلۆتۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی|Համազասպ Խաչատուրի Բաբաջանյան}}, {{بە ڕووسی|Амазасп Хачатурович Бабаджанян}}) ١٨ی شوباتی ١٩٠٦ – ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧) سەرۆکی مارشاڵی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] [[سۆڤیەت]] بوو لە سەربازە زرێپۆشەکان.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Anon. ''Babajanyan, Hamazasp Khachaturi," [[Armenian Soviet Encyclopedia]]. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1976, vol. 2, p. 188.</ref> وەرگری پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت بووە (١٩٤٤). لە ١١ی تەممووزی ١٩٤٥، بابادژانیان پلەی جەنەڕاڵی سەرەکی لە ھێزەکانی [[تانک]]ی سۆڤیەت بەرزکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٨ لە ئەکادیمیای سەربازی ئەرکانی گشتی تەواو کردووە، و بۆ پۆستە بەرپرسیارەکانی فەرماندەیی دامەزراوە. بابادژانیان لە ساڵی ١٩٥٠ تا ١٩٥١ وەک جێگری یەکەمی فەرماندەی ناوچەی سەربازی کارپات کاری کردووە<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ساڵی ١٩٦٧ تا ١٩٦٩ سەرۆکی ئەکادیمیای سەربازی ڕۆدیۆن مالینۆڤسکی بۆ ھێزە زرێپۆشەکان بووە و لە مانگی ئایاری ١٩٦٩ سەرۆکی ھێزەکانی تانک بووە. بابادژانیان لە ماوەی شەشەمین و حەوتەمین بانگھێشتکردنیدا جێگری سۆڤیەتی نەتەوەکان بوو، نوێنەرایەتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە مۆڵداڤیا]] مۆڵداڤیا دەکرد. لە ساڵی ١٩٦٩ تا ١٩٧٧ بەرپرسی ھێزە زرێپۆشەکانی سوپای سۆڤیەت بووە. بابادژانیان لە ٢٩ی نیسانی ١٩٧٥ بوو بە سەرۆکی مارشاڵی سەربازانی تانک و زرێپۆش (یەکێکە لەو دوو پیاوەی کە بەم پلەیە گەیشتبووە)<ref>Parrish, Michael, "Armenian Military Leaders in the U.S.S.R. : Some Recent Publications," ''[[Armenian Review]]'' 29/4 (Winter 1976): p. 404.</ref> و تا مردنی ئەو پۆستەی بەدەستەوە بوو<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧ لە مۆسکۆ کۆچی دوایی کرد و بە ڕێزلێنانێکی تەواو لە گۆڕستانی نۆڤۆدیڤیچی بە خاک سپێردرا.<ref>http://3mksd.ru/к118%20МОСКВИЧИ%20ПОМНЯТ%20ВАС.pdf МОСКВИЧИ ПОМНЯТ ВАС page 9 Accessed 27 November 2016.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٧]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:مارشاڵی سۆڤیەت لە سەربازانی تانک|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] dvn0jm4naca1jtd8l6uf3gr4jiagzxg 966934 966924 2022-08-02T13:12:07Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ھەمەزاسپ خاچەتوری بابادژانیان''' ({{بە ئەرمەنی|Համազասպ Խաչատուրի Բաբաջանյան}}, {{بە ڕووسی|Амазасп Хачатурович Бабаджанян}}) ١٨ی شوباتی ١٩٠٦ – ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧) سەرۆکی مارشاڵی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] [[سۆڤیەت]] بوو لە سەربازە زرێپۆشەکان.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Anon. ''Babajanyan, Hamazasp Khachaturi," [[Armenian Soviet Encyclopedia]]. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1976, vol. 2, p. 188.</ref> وەرگری پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت بووە (١٩٤٤). لە ١١ی تەممووزی ١٩٤٥، بابادژانیان پلەی جەنەڕاڵی سەرەکی لە ھێزەکانی [[تانک]]ی سۆڤیەت بەرزکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٨ لە ئەکادیمیای سەربازی ئەرکانی گشتی تەواو کردووە، و بۆ پۆستە بەرپرسیارەکانی فەرماندەیی دامەزراوە. بابادژانیان لە ساڵی ١٩٥٠ تا ١٩٥١ وەک جێگری یەکەمی فەرماندەی ناوچەی سەربازی کارپات کاری کردووە<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ساڵی ١٩٦٧ تا ١٩٦٩ سەرۆکی ئەکادیمیای سەربازی ڕۆدیۆن مالینۆڤسکی بۆ ھێزە زرێپۆشەکان بووە و لە مانگی ئایاری ١٩٦٩ سەرۆکی ھێزەکانی تانک بووە. بابادژانیان لە ماوەی شەشەمین و حەوتەمین بانگھێشتکردنیدا جێگری سۆڤیەتی نەتەوەکان بوو، نوێنەرایەتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە مۆڵداڤیا]] مۆڵداڤیا دەکرد. لە ساڵی ١٩٦٩ تا ١٩٧٧ بەرپرسی ھێزە زرێپۆشەکانی سوپای سۆڤیەت بووە. بابادژانیان لە ٢٩ی نیسانی ١٩٧٥ بوو بە سەرۆکی مارشاڵی سەربازانی تانک و زرێپۆش (یەکێکە لەو دوو پیاوەی کە بەم پلەیە گەیشتبووە)<ref>Parrish, Michael, "Armenian Military Leaders in the U.S.S.R. : Some Recent Publications," ''[[Armenian Review]]'' 29/4 (Winter 1976): p. 404.</ref> و تا مردنی ئەو پۆستەی بەدەستەوە بوو<ref name="noev-kovcheg">{{cite web|script-title=ru:Бабаджанян Амазасп - танковая легенда страны|url=https://noev-kovcheg.ru/mag/2015-08-09/5014.html|publisher=Noev-kovcheg.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> لە ١ی تشرینی دووەمی ١٩٧٧ لە مۆسکۆ کۆچی دوایی کرد و بە ڕێزلێنانێکی تەواو لە گۆڕستانی نۆڤۆدیڤیچی بە خاک سپێردرا.<ref>http://3mksd.ru/к118%20МОСКВИЧИ%20ПОМНЯТ%20ВАС.pdf МОСКВИЧИ ПОМНЯТ ВАС page 9 Accessed 27 November 2016.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٧]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] [[پۆل:مارشاڵی سۆڤیەت لە سەربازانی تانک|ھەمەزاسپ بابادژانیان]] 7lz8fbancm6jibv2zqgyj83ts6eyaru 0 214947 966901 2022-08-02T12:52:13Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[ھەڵەبجە]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ھەڵەبجە]] 66jnvmhpgtnb80rmp5l4i9f4ig2tqwg 0 214948 966902 2022-08-02T12:52:13Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[ھەڵەبجە]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ھەڵەبجە]] 66jnvmhpgtnb80rmp5l4i9f4ig2tqwg 3 214949 966905 2022-08-02T12:56:24Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- > [[بەکارھێنەر:Kushared|kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٢:٥٦، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 5gw7sbb4l66do0k1abi8j0wfkgkd939 3 214950 966906 2022-08-02T12:58:44Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) or9tezv5sn6qblmqw87mxdwgu9xee6y 0 214951 966926 2022-08-02T13:04:23Z Hamaredha 33112 ڕەوانە کرا بۆ [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] 630coy5apxazoo3hn2twk9idcogall3 0 214952 966927 2022-08-02T13:04:27Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[گۆڕانی ھۆش]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[گۆڕانی ھۆش]] dzgg5p30c3z5w0dovehpmu2nwjynody 0 214953 966931 2022-08-02T13:08:10Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[گۆڕانی ھۆش]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[گۆڕانی ھۆش]] dzgg5p30c3z5w0dovehpmu2nwjynody 0 214954 966938 2022-08-02T13:14:21Z Hamaredha 33112 ڕەوانە کرا بۆ [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ھەمەزاسپ بابادژانیان]] 630coy5apxazoo3hn2twk9idcogall3 0 214955 966942 2022-08-02T13:27:22Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا لە ئۆڵۆمپیاد]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا لە ئۆڵۆمپیاد]] pguho4c8596hzvaj72cpdlg4z03hkzw 1 214956 966945 2022-08-02T13:29:45Z هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد 46353 /* دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki == دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە == {{سھ}}سڵاو بەڕێزان ، هەبوونی ئەم بابەتە لە ئێستادا لەناو ویکیپیدیا بۆ گەنجان و کۆمەڵگا زۆر گرنگ و پێویستە، دڵنیاین لەوەی دەرئەنجامی ئەرێنی و گرنگی دەبێت لەسەر هاندانی گەنجان بۆ بێ هیوا نەبوون [[بەکارھێنەر:هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد|هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد|لێدوان]]) ‏١٣:٢٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 0ay8h869ofr8in0lzcdgd0lie59axn3 967372 966945 2022-08-03T07:53:50Z Sakura emad 42467 /* دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == دەربڕینی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە سڕینەوە == {{سھ}}سڵاو بەڕێزان ، هەبوونی ئەم بابەتە لە ئێستادا لەناو ویکیپیدیا بۆ گەنجان و کۆمەڵگا زۆر گرنگ و پێویستە، دڵنیاین لەوەی دەرئەنجامی ئەرێنی و گرنگی دەبێت لەسەر هاندانی گەنجان بۆ بێ هیوا نەبوون [[بەکارھێنەر:هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد|هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد|لێدوان]]) ‏١٣:٢٩، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد|هەژیر ئیسماعیل لاله ئەحمەد]]: بەڕێزم بڕوانە [[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە]] و بزانە ویکیپیدیا چۆن کاردەکات {{زۆر سپاس}}. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٠٧:٥٣، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 7o5gaacqmy0dnn3ro1eqxlwl8ba0lsg 0 214957 966958 2022-08-02T13:49:35Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[ئالدۆس هەکسلی]]ی گواستەوە بۆ [[ئالدۆس ھەکسلی]]: چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ئالدۆس ھەکسلی]] iv2pvixniouk4ygc46xbpkkzbt6wtxi 0 214958 966960 2022-08-02T13:51:37Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''پارێزگای ئێریڤان''' ({{بە ئەرمەنی|Երևանի նահանգ}}, {{بە ڕووسی|Эрива́нская губе́рнія}}) گوبەرنیا ("پارێزگاری")ی جێگری پاشایەتی [[قەفقاز]] بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] کە ناوەندەکەی لە ئێریڤان ([[یەریڤان]]) بوو. ڕووبەرەکەی ٢٧٨٣٠ کیلۆمەتر چوارگ...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای ئێریڤان''' ({{بە ئەرمەنی|Երևանի նահանգ}}, {{بە ڕووسی|Эрива́нская губе́рнія}}) گوبەرنیا ("پارێزگاری")ی جێگری پاشایەتی [[قەفقاز]] بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] کە ناوەندەکەی لە ئێریڤان ([[یەریڤان]]) بوو. ڕووبەرەکەی ٢٧٨٣٠ کیلۆمەتر چوارگۆشە بووە,<ref>[http://gatchina3000.ru/brockhaus-and-efron-encyclopedic-dictionary/119/119474.htm Brockhaus and Efron Encyclopædia]. Erivan Governorate</ref> بە نزیکەیی هاوتایە لەگەڵ ئەوەی کە ئێستا زۆربەی ناوچەکانی ناوەڕاستی [[ئەرمینیا]] و [[پارێزگای ئیدر]] له [[تورکیا]] و ئیکسکلیڤی ناخیچەڤانی ئازەربایجان. لە کۆتایی سەدەی نۆزدەهەمدا، لە باکوورەوە هاوسنوور بوو لەگەڵ ئیدارەی [[تیفلیس]]، لە ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ پارێزگای ئەلیزاڤێتپۆل، لە ڕۆژئاوا لەگەڵ ئۆبلاستی قەرس، لە باشوورەوە لەگەڵ فارس و [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]دا بوو. [[چیای ئارارات]] و دۆڵی بەپیتی ئارارات لە ناوەندی پارێزگاکەدا جێگیرکرابوون. لە ساڵی ١٨٢٨ خانەکانی ئێریوان و ناخیچەڤان لە لایەن ئیمپراتۆریەتی ڕووسیا لە ڕێگەی [[پەیمانی تورکمانچای]] لە فارسەوە لکێنران. ئەو خاکانەی کە تازە لکێنراون، لە یەک یەکەی ئیداریدا یەکخران کە بە [[ئۆبلاستی ئەرمەنستان]] ناسرابوو. لە ساڵی ١٨٤٩دا، ئۆبلاستەکە ڕێکخرایەوە بۆ پارێزگایەک.<ref name=":3">{{Cite book|title=Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XXIV|pages=23303}}</ref> و لە ساڵی ١٨٧٢ تا دامەزرانی، لە حەوت ئوزد (پارێزگا) پێکهاتبوو. == دابەشکردنی کارگێڕی == تا ساڵی ١٨٧٢، قەزا جۆراوجۆرەکانی پارێزگای ئێریڤان هێشتا بە ناوی [[فارسی]]ەکەیان محل ("ناحیەی بچووک") ئاماژەیان پێدەکرا.<ref name="Bournoutian2018">{{cite book |last1=Bournoutian |first1=George |author1-link=George Bournoutian |title=Armenia and Imperial Decline: The Yerevan Province, 1900-1914 |date=2018 |publisher=Routledge |page=15}}</ref> لە دوای ساڵی ١٨٧٢، ڕووسەکان پارێزگای ئێریڤانیان دابەش کرد بۆ حەوت ئوزد ("پارێزگا").<ref name="Bournoutian2018"/> حەوت ئوێزدەکە بریتی بوون لە: ئێریڤان، ئێچمیادزین، سورمالو، ناخیچێڤان، ئەسکەندەرپۆل، شارور-دارالایاز و نۆر بایازێت.<ref name="Bournoutian2018"/> نۆر بایەزێت گەورەترین ئوێزدی پارێزگاکە بوو، لە کاتێکدا شارور-دەرەلایەز بچووکترین بوو.<ref name="Bournoutian2018"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٦٨|پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩١٧|پارێزگای ئێریڤان]] 4tnh95o4ia4cnrpnngq5cw5opg9iedm 966970 966960 2022-08-02T13:59:34Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای ئێریڤان''' ({{بە ئەرمەنی|Երևանի նահանգ}}, {{بە ڕووسی|Эрива́нская губе́рнія}}) گوبەرنیا ("پارێزگاری")ی جێگری پاشایەتی [[قەفقاز]] بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] کە ناوەندەکەی لە ئێریڤان ([[یەریڤان]]) بوو. ڕووبەرەکەی ٢٧٨٣٠ کیلۆمەتر چوارگۆشە بووە،<ref>[http://gatchina3000.ru/brockhaus-and-efron-encyclopedic-dictionary/119/119474.htm Brockhaus and Efron Encyclopædia]. Erivan Governorate</ref> بە نزیکەیی ھاوتایە لەگەڵ ئەوەی کە ئێستا زۆربەی ناوچەکانی ناوەڕاستی [[ئەرمینیا]] و [[پارێزگای ئیدر]] لە [[تورکیا]] و ئیکسکلیڤی ناخیچەڤانی ئازەربایجان. لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەمدا، لە باکوورەوە ھاوسنوور بوو لەگەڵ ئیدارەی [[تیفلیس]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ پارێزگای ئەلیزاڤێتپۆل، لە ڕۆژاوا لەگەڵ ئۆبلاستی قەرس، لە باشوورەوە لەگەڵ فارس و [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]دا بوو. [[چیای ئارارات]] و دۆڵی بەپیتی ئارارات لە ناوەندی پارێزگاکەدا جێگیرکرابوون. لە ساڵی ١٨٢٨ خانەکانی ئێریوان و ناخیچەڤان لەلایەن ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیا لە ڕێگەی [[پەیمانی تورکمانچای]] لە فارسەوە لکێنران. ئەو خاکانەی کە تازە لکێنراون، لە یەک یەکەی ئیداریدا یەکخران کە بە [[ئۆبلاستی ئەرمەنستان]] ناسرابوو. لە ساڵی ١٨٤٩دا، ئۆبلاستەکە ڕێکخرایەوە بۆ پارێزگایەک.<ref name=":3">{{Cite book|title=Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XXIV|pages=23303}}</ref> و لە ساڵی ١٨٧٢ تا دامەزرانی، لە حەوت ئوزد (پارێزگا) پێکھاتبوو. == دابەشکردنی کارگێڕی == تا ساڵی ١٨٧٢، قەزا جۆراوجۆرەکانی پارێزگای ئێریڤان ھێشتا بە ناوی [[فارسی]]ەکەیان محل ("ناحییەی بچووک") ئاماژەیان پێدەکرا.<ref name="Bournoutian2018">{{cite book |last1=Bournoutian |first1=George |author1-link=George Bournoutian |title=Armenia and Imperial Decline: The Yerevan Province, 1900-1914 |date=2018 |publisher=Routledge |page=15}}</ref> لە دوای ساڵی ١٨٧٢، ڕووسەکان پارێزگای ئێریڤانیان دابەش کرد بۆ حەوت ئوزد ("پارێزگا").<ref name="Bournoutian2018"/> حەوت ئوێزدەکە بریتی بوون لە: ئێریڤان، ئێچمیادزین، سوورمالو، ناخیچێڤان، ئەسکەندەرپۆل، شارور-دارالایاز و نۆر بایازێت.<ref name="Bournoutian2018"/> نۆر بایەزێت گەورەترین ئوێزدی پارێزگاکە بوو، لەکاتێکدا شارور-دەرەلایەز بچووکترین بوو.<ref name="Bournoutian2018"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٦٨|پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩١٧|پارێزگای ئێریڤان]] 6qds142sfatb14a4cjfcstj4dj9b5hy 966991 966970 2022-08-02T14:16:12Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزگای ئێریڤان''' ({{بە ئەرمەنی|Երևանի նահանգ}}, {{بە ڕووسی|Эрива́нская губе́рнія}}) گوبەرنیا ("پارێزگاری")ی جێگری پاشایەتی [[قەفقاز]] بوو لە [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی]] کە ناوەندەکەی لە ئێریڤان ([[یەریڤان]]) بوو. ڕووبەرەکەی ٢٧٨٣٠ کیلۆمەتر چوارگۆشە بووە،<ref>[http://gatchina3000.ru/brockhaus-and-efron-encyclopedic-dictionary/119/119474.htm Brockhaus and Efron Encyclopædia]. Erivan Governorate</ref> بە نزیکەیی ھاوتایە لەگەڵ ئەوەی کە ئێستا زۆربەی ناوچەکانی ناوەڕاستی [[ئەرمینیا]] و [[پارێزگای ئیدر]] لە [[تورکیا]] و ئیکسکلیڤی ناخیچەڤانی ئازەربایجان. لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەمدا، لە باکوورەوە ھاوسنوور بوو لەگەڵ ئیدارەی [[تیفلیس]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ پارێزگای ئەلیزاڤێتپۆل، لە ڕۆژاوا لەگەڵ ئۆبلاستی قەرس، لە باشوورەوە لەگەڵ فارس و [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]]دا بوو. [[چیای ئارارات]] و دۆڵی بەپیتی ئارارات لە ناوەندی پارێزگاکەدا جێگیرکرابوون. لە ساڵی ١٨٢٨ خانەکانی ئێریوان و ناخیچەڤان لەلایەن ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیا لە ڕێگەی [[پەیمانی تورکمانچای]] لە فارسەوە لکێنران. ئەو خاکانەی کە تازە لکێنراون، لە یەک یەکەی ئیداریدا یەکخران کە بە [[ئۆبلاستی ئەرمەنستان]] ناسرابوو. لە ساڵی ١٨٤٩دا، ئۆبلاستەکە ڕێکخرایەوە بۆ پارێزگایەک.<ref name=":3">{{Cite book|title=Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XXIV|pages=23303}}</ref> و لە ساڵی ١٨٧٢ تا دامەزرانی، لە حەوت ئوزد (پارێزگا) پێکھاتبوو. == دابەشکردنی کارگێڕی == تا ساڵی ١٨٧٢، قەزا جۆراوجۆرەکانی پارێزگای ئێریڤان ھێشتا بە ناوی [[فارسی]]ەکەیان محل ("ناحییەی بچووک") ئاماژەیان پێدەکرا.<ref name="Bournoutian2018">{{cite book |last1=Bournoutian |first1=George |author1-link=George Bournoutian |title=Armenia and Imperial Decline: The Yerevan Province, 1900-1914 |date=2018 |publisher=Routledge |page=15}}</ref> لە دوای ساڵی ١٨٧٢، ڕووسەکان پارێزگای ئێریڤانیان دابەش کرد بۆ حەوت ئوزد ("پارێزگا").<ref name="Bournoutian2018"/> حەوت ئوێزدەکە بریتی بوون لە: ئێریڤان، ئێچمیادزین، سوورمالو، ناخیچێڤان، ئەسکەندەرپۆل، شارور-دارالایاز و نۆر بایازێت.<ref name="Bournoutian2018"/> نۆر بایەزێت گەورەترین ئوێزدی پارێزگاکە بوو، لەکاتێکدا شارور-دەرەلایەز بچووکترین بوو.<ref name="Bournoutian2018"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٦٨|پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩١٧|پارێزگای ئێریڤان]] [[پۆل:ئەرمەنستان لە سەدەی ٢٠ەم]] jrwd5zg0f91bhid1gzjgbz2rgavwe8t 0 214959 966963 2022-08-02T13:56:13Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[ئالدۆس ھەکسلی]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ئالدۆس ھەکسلی]] iv2pvixniouk4ygc46xbpkkzbt6wtxi 0 214960 966964 2022-08-02T13:56:13Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[ئالدۆس ھەکسلی]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ئالدۆس ھەکسلی]] iv2pvixniouk4ygc46xbpkkzbt6wtxi 14 214961 966965 2022-08-02T13:56:32Z Aram 25981 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:Aldous Huxley]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[en:Category:Aldous Huxley]] 09t0pf7ym75d7hvvvcaarnuw8hf2e64 966966 966965 2022-08-02T13:57:13Z Aram 25981 +٢ داڕێژە wikitext text/x-wiki {{پۆلی کۆمنز|Aldous Huxley}} {{وتاری سەرەکیی پۆل|ئالدۆس ھەکسلی}} [[en:Category:Aldous Huxley]] mh7lugypquf0ikovha3ljsyhqtm6km1 967321 966966 2022-08-02T23:18:56Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8876800]] wikitext text/x-wiki {{پۆلی کۆمنز|Aldous Huxley}} {{وتاری سەرەکیی پۆل|ئالدۆس ھەکسلی}} 3fb31zmas8y8httoczdt40sqgxwcfk5 14 214962 966968 2022-08-02T13:58:48Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:مێژووی یەریڤان|ئێریڤان]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:مێژووی یەریڤان|ئێریڤان]] smkomivtwvgschm9w1gn1474a2b7gsd 966990 966968 2022-08-02T14:15:58Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان wikitext text/x-wiki [[پۆل:مێژووی یەریڤان|ئێریڤان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، ھەڵوەشانەوەی ١٩١٧]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٥٠]] 6e84y0uf250kloz4uc8j6flbq2tdtec 14 214963 966974 2022-08-02T14:02:08Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:یەکێتیی سۆڤیەت|یەکێتی سۆڤیەت]] pq8jaloznimsa0rh7zt0ezo8iu4llox 14 214964 966981 2022-08-02T14:06:30Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:ئەفسەرانی سوپای سۆڤیەت]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:ئەفسەرانی سوپای سۆڤیەت]] 6ri9xzyllm33d8hgcyv3kh7fw9hr866 14 214965 966985 2022-08-02T14:08:59Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:پۆل:سەربازی]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:پۆل:سەربازی]] j1n6bg0m9m1b9ixkhyistlzbi72wi1x 966986 966985 2022-08-02T14:09:16Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki [[پۆل:سەربازی]] 14ts78mza6nx39ir4qj9vfupaul372n 0 214974 967029 2022-08-02T15:41:31Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی لۆڤێچ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی لۆڤێچ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[شارەوانیی لۆڤێچ]] 4yqyam7krcx71onptmmqbsk0hwpxvr8 0 214975 967031 2022-08-02T15:41:39Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕوسێ]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕوسێ]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[شارەوانیی ڕوسێ]] m3pl9191ozpv02witvmnc65mdi3if7g 0 214976 967033 2022-08-02T15:41:40Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی سیلیسترا]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی سیلیسترا]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[شارەوانیی سیلیسترا]] lof30mon48k0s2hsxmr77icb92ty4ul 0 214977 967035 2022-08-02T15:41:56Z Aram 25981 Aram پەڕەی [[شارەوانی ڕازگراد]] گواستەوە بۆ [[شارەوانیی ڕازگراد]] کە پێشتر ڕەوانەکەر بوو: +ی wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[شارەوانیی ڕازگراد]] rk1u3uwzt1o6kc72rc0ye4hymy9v34i 3 214978 967124 2022-08-02T17:32:27Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- > [[بەکارھێنەر:Kushared|kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٧:٣٢، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) am2ps2qmobs6lmino935oweqlbrxei9 2 214979 967125 2022-08-02T17:56:10Z Bayenzia 51571 پەڕەی دروست کرد بە «Bayenzia هاووڵاتیه کی کورد نایه وێت خۆی بناسێنێت! تاکه ئامانجم خزمه تی زمانی کوردیه!»ەوە wikitext text/x-wiki Bayenzia هاووڵاتیه کی کورد نایه وێت خۆی بناسێنێت! تاکه ئامانجم خزمه تی زمانی کوردیه! n4r9d563zztsykqpnpqaukmhm1uwl9n 0 214980 967130 2022-08-02T18:52:00Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ئیڤان ستێپانۆڤیچ ئیساکۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی| Հովհաննես Իսակով}}, {{بە ڕووسی|Иван Степанович Исаков}} (٢٢ی ئاب (ساڵنامەی جولیانى ١٠ی ئابی) ١٨٩٤ – ١١ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٧)) لەدایکبووی '''هۆڤانێس تێر-ئیساهاکیان''' بووە فەرماندەی سەربازی کۆماری سۆ...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئیڤان ستێپانۆڤیچ ئیساکۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی| Հովհաննես Իսակով}}, {{بە ڕووسی|Иван Степанович Исаков}} (٢٢ی ئاب (ساڵنامەی جولیانى ١٠ی ئابی) ١٨٩٤ – ١١ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٧)) لەدایکبووی '''هۆڤانێس تێر-ئیساهاکیان''' بووە فەرماندەی سەربازی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی سۆڤیەت]] بووە، سەرۆکی ئەرکانی هێزی دەریایی [[سۆڤیەت]] بووە، جێگری وەزیری هێزی [[دەریا]]یی یەکێتی سۆڤیەت بووە، پلەی دەریاوانی بەلەمەکانی یەکێتی سۆڤیەت بووە. ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو لە داڕشتنی هێزی دەریایی سۆڤیەت بەتایبەتی فلۆتیلاکانی دەریای باڵتیک و ڕەش لە کاتی [[جەنگی جیهانی دووەم]]دا. ئیساکۆڤ جگە لە کاری سەربازی، لە ساڵی ١٩٥٨ بووەتە ئەندام و نووسەری لیژنەی ئۆقیانوگرافی [[ئەکادیمیای زانستی ڕووسی|ئەکادیمیای زانستی یەکێتی سۆڤیەت]] و لە ساڵی ١٩٦٧، بووەتە ئەندامی فەخری ئەکادیمیای زانستی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئەرمەنستان.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Baghdasaryan A. and Ashot H. Harutyunyan. ''«Իսակով, Հովհաննես Սթեփանի»'' (Isakov, Hovhanness Stepani). Armenian Soviet Encyclopedia. vol. iv. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1978, pp. 389–390.</ref> هەردوو یەکێتی سۆڤیەت و [[ئەرمەنستان]] مۆری پۆستەیان دەرکردووە کە تایبەتە بە ئیساکۆڤ. شەقامێک لە [[یەریڤان]] بە ناوی ئەوەوە ناونراوە، هەروەها کروزەرێکی پێشووی سۆڤیەت<ref>{{cite book |title=Soviet Cold War Guided Missile Cruisers |last=Hampshire |first=Edward |publisher=Osprey Publishing |year=2017 |series=New Vanguard 242 |location=Oxford |pages=27–28 |isbn=978-1-4728-1740-2}}</ref> و فڕۆکەیەکی فرێگاتی [[ڕووسی]].<ref>{{cite web |url=https://www.navalnews.com/naval-news/2021/08/russian-frigate-admiral-isakov-gets-fully-domestic-diesel-gas-turbines/ |title=Russian Frigate Admiral Isakov Gets Fully Domestic Diesel Gas-Turbines |date=5 August 2021}}</ref> == پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت == بە فەرمانی سۆڤییەتی باڵای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ٧ی ئایاری ١٩٦٥، "بۆ سەرکردایەتی بەتوانای [[سەرباز]]ان و بوێری و ئازایەتی و قارەمانێتی لە شەڕی دژی داگیرکەرانی نازی، و لە یادی بیستەمین ساڵیادی سەرکەوتن لە مەزندا". جەنگی نیشتمانپەروەری"، دەریاوان ئیساکۆڤ بەلەمەکان نازناوی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت پێبەخشرا.<ref>{{cite web|script-title=ru:Исаков, Иван Степанович|url=http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=1466|publisher=Warheroes.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٦٧]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئیڤان ئیساکۆڤ]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ئیڤان ئیساکۆڤ]] 8bkyqmmriwka40gqpoxc5jkpsd589tr 967132 967130 2022-08-02T19:00:10Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئیڤان ستێپانۆڤیچ ئیساکۆڤ''' ({{بە ئەرمەنی| Հովհաննես Իսակով}}, {{بە ڕووسی|Иван Степанович Исаков}} (٢٢ی ئاب (ساڵنامەی جوولیانی ١٠ی ئابی) ١٨٩٤ – ١١ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٧)) لەدایکبووی '''ھۆڤانێس تێر-ئیساھاکیان''' بووە فەرماندەی سەربازی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی سۆڤیەت]] بووە، سەرۆکی ئەرکانی ھێزی دەریایی [[سۆڤیەت]] بووە، جێگری وەزیری ھێزی [[دەریا]]یی یەکێتی سۆڤیەت بووە، پلەی دەریاوانی بەلەمەکانی یەکێتی سۆڤیەت بووە. ڕۆڵێکی گرنگی ھەبوو لە داڕشتنی ھێزی دەریایی سۆڤیەت بەتایبەتی فلۆتیلاکانی دەریای باڵتیک و ڕەش لە کاتی [[جەنگی جیھانی دووەم]]دا. ئیساکۆڤ جگە لە کاری سەربازی، لە ساڵی ١٩٥٨ بووەتە ئەندام و نووسەری لیژنەی ئۆقیانوگرافی [[ئەکادیمیای زانستی ڕووسی|ئەکادیمیای زانستی یەکێتی سۆڤیەت]] و لە ساڵی ١٩٦٧، بووەتە ئەندامی فەخری ئەکادیمیای زانستی کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە ئەرمەنستان.<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Baghdasaryan A. and Ashot H. Harutyunyan. ''«Իսակով, Հովհաննես Սթեփանի»'' (Isakov, Hovhanness Stepani). Armenian Soviet Encyclopedia. vol. iv. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, 1978, pp. 389–390.</ref> ھەردوو یەکێتی سۆڤیەت و [[ئەرمەنستان]] مۆری پۆستەیان دەرکردووە کە تایبەتە بە ئیساکۆڤ. شەقامێک لە [[یەریڤان]] بە ناوی ئەوەوە ناونراوە، ھەروەھا کروزەرێکی پێشووی سۆڤیەت<ref>{{cite book |title=Soviet Cold War Guided Missile Cruisers |last=Hampshire |first=Edward |publisher=Osprey Publishing |year=2017 |series=New Vanguard 242 |location=Oxford |pages=27–28 |isbn=978-1-4728-1740-2}}</ref> و فڕۆکەیەکی فرێگاتی [[ڕووسی]].<ref>{{cite web |url=https://www.navalnews.com/naval-news/2021/08/russian-frigate-admiral-isakov-gets-fully-domestic-diesel-gas-turbines/ |title=Russian Frigate Admiral Isakov Gets Fully Domestic Diesel Gas-Turbines |date=5 August 2021}}</ref> == پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت == بە فەرمانی سۆڤیەتی باڵای [[یەکێتی سۆڤیەت]] لە ٧ی ئایاری ١٩٦٥، "بۆ سەرکردایەتی بەتوانای [[سەرباز]]ان و بوێری و ئازایەتی و قارەمانێتی لە شەڕی دژی داگیرکەرانی نازی، و لە یادی بیستەمین ساڵیادی سەرکەوتن لە مەزندا". جەنگی نیشتمانپەروەری"، دەریاوان ئیساکۆڤ بەلەمەکان نازناوی پاڵەوانی یەکێتی سۆڤیەت پێبەخشرا.<ref>{{cite web|script-title=ru:Исаков, Иван Степанович|url=http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=1466|publisher=Warheroes.ru|access-date=7 November 2013|language=ru}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٤]] [[پۆل:مردووانی ١٩٦٧]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئیڤان ئیساکۆڤ]] [[پۆل:پاڵەوانەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ئیڤان ئیساکۆڤ]] cc1oqy8tl6vmcogbc0pyomq4mevrft1 0 214981 967138 2022-08-02T19:21:02Z Kurd2021 40095 دروستکردنی وتارێکی نوێ wikitext text/x-wiki [[بەریتانیای مەزن]] یاخود شانشینی یەکگرتوو لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٨٩٦]] بۆ یەکەمجار بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کرد،لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خوولەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ([[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|هاوینە]] ، [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە|زستانە]])کردووە ،وەرزشوانانی ئەم وڵاتە خاوەنی ٩٥٠ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن، کە ٢٩٦مەدالیای زێڕە. بەریتانیا سێجار ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨|١٩٠٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٤٨|١٩٤٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢|٢٠١٢]])میوانداری [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینە]] کردووە . == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Britain_at_the_Olympics|سەردێڕ=Great Britain at the Olympics|سەردان=٢ی ئابی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}}{{وەرزش-کۆلکە}} 1utjimfuo2dfw85dasnvcjzc969avcs 967211 967138 2022-08-02T20:47:43Z Sakura emad 42467 + [[پۆل:بەریتانیای مەزن لە ئۆڵۆمپیاد]] ([[ویکیپیدیا:خێراپۆل|خێراپۆل]]) wikitext text/x-wiki [[بەریتانیای مەزن]] یاخود شانشینی یەکگرتوو لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٨٩٦]] بۆ یەکەمجار بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کرد،لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خوولەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ([[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|هاوینە]] ، [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە|زستانە]])کردووە ،وەرزشوانانی ئەم وڵاتە خاوەنی ٩٥٠ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن، کە ٢٩٦مەدالیای زێڕە. بەریتانیا سێجار ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨|١٩٠٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٤٨|١٩٤٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢|٢٠١٢]])میوانداری [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوینە]] کردووە . == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Britain_at_the_Olympics|سەردێڕ=Great Britain at the Olympics|سەردان=٢ی ئابی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}}{{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:بەریتانیای مەزن لە ئۆڵۆمپیاد]] 1z50uy0k857dpliz5ihjwr2uqssj3wz 967214 967211 2022-08-02T20:48:24Z Sakura emad 42467 شائەمراز wikitext text/x-wiki [[بەریتانیای مەزن]] یاخود شانشینی یەکگرتوو لە ساڵی [[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٨٩٦|١٨٩٦]] بۆ یەکەمجار بەشداری یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی کرد، لەو ساڵەوە بەشداری سەرجەم خولەکانی یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ([[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە|ھاوینە]]، [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی زستانە|زستانە]])کردووە، وەرزشوانانی ئەم وڵاتە خاوەنی ٩٥٠ مەدالیای ئۆڵۆمپیادن، کە ٢٩٦مەدالیای زێڕە. بەریتانیا سێجار ([[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨|١٩٠٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٤٨|١٩٤٨]] ،[[ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ٢٠١٢|٢٠١٢]])میوانداری [[یارییەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوینە]] کردووە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر=https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Britain_at_the_Olympics|سەردێڕ=Great Britain at the Olympics|سەردان=٢ی ئابی ٢٠٢٢}}{{نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیاد}}{{تووڵی دەروازە|وەرزش|ئۆڵۆمپیاد}}{{وەرزش-کۆلکە}} [[پۆل:بەریتانیای مەزن لە ئۆڵۆمپیاد]] bqhoshxv6uvxxv66ewbglhb801fysos 6 214982 967197 2022-08-02T20:18:24Z ئارۆ سالار محمود 50592 {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە پۆستەری نەوەکان ٣ یە | سەرچاوە = https://www.imdb.com/title/tt8022928/ | وتار = نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٩) | چەندێتی = تەواو | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = باشتردنی وتار | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = بەکارهێنانی هونەری پۆستەر لە بابەتەکەدا لەگەڵ سیاسەتی ناوەڕۆکی نائازادی ویکیپیدیا و بەکارهێنانی دادپەروەرانە بەپێی یاسای مافی چاپکردنی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەگونجێت وەک لە سەرەوە با... wikitext text/x-wiki == کورتە == {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە پۆستەری نەوەکان ٣ یە | سەرچاوە = https://www.imdb.com/title/tt8022928/ | وتار = نەوەکان ٢ (فیلمی ٢٠١٩) | چەندێتی = تەواو | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = باشتردنی وتار | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = بەکارهێنانی هونەری پۆستەر لە بابەتەکەدا لەگەڵ سیاسەتی ناوەڕۆکی نائازادی ویکیپیدیا و بەکارهێنانی دادپەروەرانە بەپێی یاسای مافی چاپکردنی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەگونجێت وەک لە سەرەوە باسکراوە. }} == مۆڵەتنامە == {{Non-free poster}} gn8eub32eokzyu80whz05d8vci66ib7 0 214983 967204 2022-08-02T20:32:07Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ئەلێکساندەر فیۆدۆری میاسنیکیان''' (٢٨ی ژانویە (ساڵنامەی جوولیانی ٩ی شوبات) ١٨٨٦ – ٢٢ی ئازاری ١٩٢٥)، بە ناوی شۆڕشگێڕی خۆی ناسراوە شۆڕشگێڕ و سەرکردە سەربازی و سیاسەتمەدارێکی [[بۆلشێڤیک]]ی [[ئەرمەنی]] بووە. لە کاتی [[شەڕی ناوخۆی ڕووسیا]]دا، ل...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئەلێکساندەر فیۆدۆری میاسنیکیان''' (٢٨ی ژانویە (ساڵنامەی جوولیانی ٩ی شوبات) ١٨٨٦ – ٢٢ی ئازاری ١٩٢٥)، بە ناوی شۆڕشگێڕی خۆی ناسراوە شۆڕشگێڕ و سەرکردە سەربازی و سیاسەتمەدارێکی [[بۆلشێڤیک]]ی [[ئەرمەنی]] بووە. لە کاتی [[شەڕی ناوخۆی ڕووسیا]]دا، لە ساڵی ١٩١٨ تا ١٩١٩ وەک سکرتێری یەکەمی حيزبی شیوعی بیلەڕووسیا کاری کردووە، وەک سەرۆکی ئەنجومەنی کۆمیساری گەلی ئەرمینیا لە ساڵی ١٩٢١ تا ١٩٢٢، شانازیی بە دووبارە بنیاتنانەوەی کۆماری [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤییەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستان]] لە سەرەتای ساڵی ١٩٢٢ کردووە سیاسەتی ئابووری نوێی [[ڤلادیمیر لێنین|لێنین]] (NEP). == مەرگ == میاسنیکیان لە 22ی ئازاری 1925 لە کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەیەکی نهێنیدا کوژرا، لەگەڵ [[سۆلۆمۆن مۆگیلێڤسکی]]، [[جۆرجی ئاتاربیکۆڤ]]، فڕۆکەوان و ئەندازیاری فڕین. ئەوان بۆ کۆنفرانسی کۆمۆنیست لە [[ئەبخازیا]] لە ڕێگادا بوون بۆ سوخومی. دوای ماوەیەکی کەم لە هەڵفڕینی فڕۆکەی جۆری Junkers F 13 لە [[تیفلیس]]ەوە ئاگری گرت. بەپێی زانیارییەکانی شایەتحاڵەکان، خەڵک بینراون بۆ ئەوەی لە فڕۆکە سووتاوەکە ڕزگاریان بێت، بازیان دا و گیانیان لەدەستدا.<ref name="absurd">{{cite news|url=http://www.kommersant.ru/doc/1020990 |script-title=ru:"Нелепая и чудовищная катастрофа" |trans-title=Absurd and Monstrous Catastrophes |work=[[Kommersant]] |author=Yevgeny Zhirnov |date=8 September 2008 |access-date=14 February 2015|language=ru }}</ref> هۆکاری ئاگرەکە هەرگیز جێگیر نەکرا، سەرەڕای کۆمیسیۆنی لێکۆڵینەوەی جیاواز کە [[لاڤرێنتی بێریا]] (یەکەم) و [[کارل پاوکەر]] (دووەم و سێیەم) سەرۆکایەتییان دەکرد. هیچ شتێک نەدۆزراوەتەوە کە لە ڕووی میکانیکییەوە لە فڕۆکەکەدا هەڵە بێت..<ref name="absurd"/> [[لیۆن ترۆتسکی]] کە سوخومی بەجێهێشت بۆ پرسەی شاری تیفلیس، گومانی لە هۆکاری کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکە هەبوو.<ref>{{cite book|author=Stephen Kotkin|author-link=Stephen Kotkin|title=Stalin: Volume I: Paradoxes of Power, 1878-1928|year=2014|pages=2615–2616| publisher=[[Penguin Press]]|isbn=978-1594203794|edition=ePub}}</ref> هەندێکی تر کە پێیانوابوو بە ئەنقەست بووە گومانیان لەوە دەکرد کە بێریا خۆی ڕێکیخستبێت..<ref name="gov">{{cite news |title=Former Prime Ministers |publisher=Government of Armenia |url=https://www.gov.am/en/prime-ministers/info/79/ |access-date=8 July 2015}}</ref> [[ئەناستاس میکۆیان]] لە وتارەکەیدا لە مانگی ئازاری ١٩٥٤ لە یەریڤان، داوای زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیان کرد، شانبەشانی نووسەران [[رافی (ڕۆماننووس)|رافی]]، [[ڕفائیل باتکانیان]] و یەغیشە چارێنتس.<ref>{{cite web|title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964|last=Shakarian|first=Pietro A.|url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964|access-date=27 May 2022|work=Peripheral Histories|date=12 November 2021}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٢٥]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ەلێکساندەر میاسنیکیان]] il2i7rsgvsxssmfc63rqmo5eomnjrdb 967207 967204 2022-08-02T20:36:40Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئەلێکساندەر فیۆدۆری میاسنیکیان''' (٢٨ی ژانویە (ساڵنامەی جوولیانی ٩ی شوبات) ١٨٨٦ – ٢٢ی ئازاری ١٩٢٥)، بە ناوی شۆڕشگێڕی خۆی ناسراوە شۆڕشگێڕ و سەرکردە سەربازی و سیاسەتمەدارێکی [[بۆلشێڤیک]]ی [[ئەرمەنی]] بووە. لە کاتی [[شەڕی ناوخۆی ڕووسیا]]دا، لە ساڵی ١٩١٨ تا ١٩١٩ وەک سکرتێری یەکەمی حیزبی شیوعی بیلەڕووسیا کاری کردووە، وەک سەرۆکی ئەنجومەنی کۆمیساری گەلی ئەرمینیا لە ساڵی ١٩٢١ تا ١٩٢٢، شانازیی بە دووبارە بنیاتنانەوەی کۆماری [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستان]] لە سەرەتای ساڵی ١٩٢٢ کردووە سیاسەتی ئابووری نوێی [[ڤلادیمیر لێنین|لێنین]] (NEP). == مەرگ == میاسنیکیان لە ٢٢ی ئازاری ١٩٢٥ لە کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەیەکی نھێنیدا کوژرا، لەگەڵ [[سۆلۆمۆن مۆگیلێڤسکی]]، [[جۆرجی ئاتاربیکۆڤ]]، فڕۆکەوان و ئەندازیاری فڕین. ئەوان بۆ کۆنفرانسی کۆمۆنیست لە [[ئەبخازیا]] لە ڕێگادا بوون بۆ سوخومی. دوای ماوەیەکی کەم لە ھەڵفڕینی فڕۆکەی جۆری Junkers F 13 لە [[تیفلیس]]ەوە ئاگری گرت. بەپێی زانیارییەکانی شایەتحاڵەکان، خەڵک بینراون بۆ ئەوەی لە فڕۆکە سووتاوەکە ڕزگاریان بێت، بازیان دا و گیانیان لەدەستدا.<ref name="absurd">{{cite news|url=http://www.kommersant.ru/doc/1020990 |script-title=ru:"Нелепая и чудовищная катастрофа" |trans-title=Absurd and Monstrous Catastrophes |work=[[Kommersant]] |author=Yevgeny Zhirnov |date=8 September 2008 |access-date=14 February 2015|language=ru}}</ref> ھۆکاری ئاگرەکە ھەرگیز جێگیر نەکرا، سەرەڕای کۆمیسیۆنی لێکۆڵینەوەی جیاواز کە [[لاڤرێنتی بێریا]] (یەکەم) و [[کارل پاوکەر]] (دووەم و سێیەم) سەرۆکایەتییان دەکرد. ھیچ شتێک نەدۆزراوەتەوە کە لە ڕووی میکانیکییەوە لە فڕۆکەکەدا ھەڵە بێت.<ref name="absurd"/> [[لیۆن ترۆتسکی]] کە سوخومی بەجێھێشت بۆ پرسەی شاری تیفلیس، گومانی لە ھۆکاری کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکە ھەبوو.<ref>{{cite book|author=Stephen Kotkin|author-link=Stephen Kotkin|title=Stalin: Volume I: Paradoxes of Power, 1878-1928|year=2014|pages=2615–2616| publisher=[[Penguin Press]]|isbn=978-1-59420-379-4|edition=ePub}}</ref> ھەندێکی تر کە پێیانوابوو بە ئەنقەست بووە گومانیان لەوە دەکرد کە بێریا خۆی ڕێکیخستبێت.<ref name="gov">{{cite news |title=Former Prime Ministers |publisher=Government of Armenia |url=https://www.gov.am/en/prime-ministers/info/79/ |access-date=8 July 2015}}</ref> [[ئەناستاس میکۆیان]] لە وتارەکەیدا لە مانگی ئازاری ١٩٥٤ لە یەریڤان، داوای زیندووکردنەوەی یادەوەری میاسنیکیان کرد، شانبەشانی نووسەران [[ڕافی (ڕۆماننووس)|رافی]]، [[ڕفائیل باتکانیان]] و یەغیشە چارێنتس.<ref>{{cite web|title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964|last=Shakarian|first=Pietro A.|url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964|access-date=27 May 2022|work=Peripheral Histories|date=12 November 2021}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٢٥]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ەلێکساندەر میاسنیکیان]] gm9ncmw1elfwcw9mwjq1oo3oe455ns2 14 214984 967212 2022-08-02T20:47:59Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:Great Britain at the Olympics]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[پۆل:نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیادەکان]] [[en:Category:Great Britain at the Olympics]] nrl14g9mo953xx9sh5c12qatuv4m89m 967320 967212 2022-08-02T23:18:56Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8499233]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیادەکان]] d9c49mqc2k8c5b2rmrdhd4x4f41pe6f 0 214985 967213 2022-08-02T20:48:15Z Hamaredha 33112 ڕەوانە کرا بۆ [[ڤاغارشاپات]] wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ڤاغارشاپات]] 7ej52ebvtkv8c5mbqpdlsqxytayxp30 1 214986 967218 2022-08-02T20:58:11Z Sakura emad 42467 /* وتار */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ragc894mwgnqy4ib3nzxrptz8d4wvvi 967220 967218 2022-08-02T21:00:45Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) Blonde بەواتای شۆخ دێت، بەڵام بۆ قژ زەردە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) bpo3gph0aklhv5aig3nzpkadxyujrja 967224 967220 2022-08-02T21:15:03Z ئارۆ سالار محمود 50592 wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) Blonde بەواتای شۆخ دێت، بەڵام بۆ قژ زەردە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} چەند فێرکارییەکم دەوێت، : ١. ئایا هیچ ڕێگایەک هەیە بۆ ئەوەی بە خێرای بانکردن بنێرێت؟ بە نەک داڕێژەی وب : ٢ ئایا پۆل چۆن دروست دەکرێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) sh8l6c6nh37ydrtynjjius8xbtb4d5b 967225 967224 2022-08-02T21:20:42Z Sakura emad 42467 /* وتار */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) Blonde بەواتای شۆخ دێت، بەڵام بۆ قژ زەردە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} چەند فێرکارییەکم دەوێت، : ١. ئایا هیچ ڕێگایەک هەیە بۆ ئەوەی بە خێرای بانکردن بنێرێت؟ بە نەک داڕێژەی وب : ٢ ئایا پۆل چۆن دروست دەکرێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :بۆ وەڵامی بەڵێ ڕێگەیەکی خێراتر ھەیە لە بەکارھێنانی داڕێژەی {{tlx|وب}} بەڵام ئەو لە ڕێگەی چالاکردنی تایبەتمەندی ئامرازەکانی وتووێژ دەکرێت لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-betafeatures|ھەڵبژاردەکان]] کە پێی دەگوترێت بێتا. :بۆ وەڵامی پرسیاری دووەم بە دەست دەکرێت و لە ڕێگەی ئامرازیش دەکرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) gtxo096j2dq6ehh96cdjo06flvjpxj9 967226 967225 2022-08-02T21:20:50Z Sakura emad 42467 /* وتار */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) Blonde بەواتای شۆخ دێت، بەڵام بۆ قژ زەردە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} چەند فێرکارییەکم دەوێت، : ١. ئایا هیچ ڕێگایەک هەیە بۆ ئەوەی بە خێرای بانکردن بنێرێت؟ بە نەک داڕێژەی وب : ٢ ئایا پۆل چۆن دروست دەکرێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :بۆ وەڵامی بەڵێ ڕێگەیەکی خێراتر ھەیە لە بەکارھێنانی داڕێژەی {{tlx|وب}} بەڵام ئەو لە ڕێگەی چالاکردنی تایبەتمەندی ئامرازەکانی وتووێژ دەکرێت لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-betafeatures|ھەڵبژاردەکان]] کە پێی دەگوترێت بێتا. :بۆ وەڵامی پرسیاری دووەم بە دەست دەکرێت و لە ڕێگەی ئامرازیش دەکرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 6rhcvgrwr3t90v8f3gdu7vkpzih8hvc 967228 967226 2022-08-02T21:21:42Z Sakura emad 42467 /* وتار */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == وتار == سڵاو بەڕێز @[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]] سپاس بۆ وتارەکە مەبەستت چییە لە "شۆخ" وەک ئەوەی لێرە ھاتووە {{گێڕانەوە|مال لەگەڵ ژیانی ناودارانی نوێی خۆیدا وەک خۆشەویستەکەی پاشا بێن خەبات دەکات، جادوویەک دەخاتە سەر قژی و قژی دەکاتە شۆخ}}سپاس [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٠:٥٨، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) Blonde بەواتای شۆخ دێت، بەڵام بۆ قژ زەردە [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:٠٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) {{وب|Sakura emad}} چەند فێرکارییەکم دەوێت، : ١. ئایا هیچ ڕێگایەک هەیە بۆ ئەوەی بە خێرای بانکردن بنێرێت؟ بە نەک داڕێژەی وب : ٢ ئایا پۆل چۆن دروست دەکرێت؟ [[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|🎻 𝓐𝓻𝓸 𝓼𝓪𝓵𝓪𝓻 🎻]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|لێدوان]]) ‏٢١:١٥، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :بۆ وەڵامی بەڵێ ڕێگەیەکی خێراتر ھەیە لە بەکارھێنانی داڕێژەی {{tlx|وب}} بەڵام ئەو لە ڕێگەی چالاکردنی تایبەتمەندی ئامرازەکانی وتووێژ دەکرێت لە [[تایبەت:ھەڵبژاردەکان#mw-prefsection-betafeatures|ھەڵبژاردەکان]] کە پێی دەگوترێت بێتا. :بۆ وەڵامی پرسیاری دووەم بە دەست دەکرێت و لە ڕێگەی ئامرازیش دەکرێت. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:ئارۆ سالار محمود|ئارۆ سالار محمود]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢٠، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::و پێشنیار دەکەم گەر پرسیارەکانت بە شێوەیەکی ڕاستەوخۆ پەیوەندیان بە وتارەکە نییە لێرە بەردەوام مەبە و لە پەڕەی وتووێژ پرسیارەکەت بکە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢١:٢١، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) ebxazsrlttvkb9147dmndoel2yw3ckh 0 214987 967219 2022-08-02T21:00:07Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ڤاغارشاپات''' ({{بە ئەرمەنی|Վաղարշապատ}}) چوارەمین گەورەترین شارە لە [[ئەرمینیا]] و پڕ دانیشتوانترین کۆمەڵگەی شارەوانییە لە [[پارێزگای ئارماڤیر]] کە دەکەوێتە نزیکەی ١٨ کم (١١ میل) لە ڕۆژئاوای [[یەریڤان]]ی پایتەخت، و ١٠ کم (٦ میل) لە باکووری سن...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤاغارشاپات''' ({{بە ئەرمەنی|Վաղարշապատ}}) چوارەمین گەورەترین شارە لە [[ئەرمینیا]] و پڕ دانیشتوانترین کۆمەڵگەی شارەوانییە لە [[پارێزگای ئارماڤیر]] کە دەکەوێتە نزیکەی ١٨ کم (١١ میل) لە ڕۆژئاوای [[یەریڤان]]ی پایتەخت، و ١٠ کم (٦ میل) لە باکووری سنووری داخراوی [[تورکیا]] و ئەرمینیا. بەگشتی بە ئێجمیاتسین ناسراوە کە ناوی فەرمی بوو لە نێوان ساڵانی ١٩٤٥ بۆ ١٩٩٥.<ref>{{cite web|title=Պատմաաշխարհագրական ակնարկ [Historical-geographic overview]|url=http://armavir.gov.am/aknark/|publisher=Armavir Province: Armenian Ministry of Territorial Administration|language=hy|quote=...Վաղարշապատ (1945-1995թթ. կոչվել է Էջմիածին) քաղաքը...|access-date=15 April 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140228073354/http://armavir.gov.am/aknark/|archive-date=28 February 2014|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> تا ئێستاش بە شێوەیەکی باو بە شێوەی ئاخاوتنی و لە بیرۆکراسی فەرمیدا بەکاردەهێنرێت.<ref>{{cite news|script-title=hy:Էջմիածի՞ն, թե՞ Վաղարշապատ|url=http://www.aravot.am/2010/10/26/344193/|work=[[Aravot]]|date=26 October 2010|language=hy}}</ref> ئەم شارە بە شوێنی کاتدراڵی ئێچمیادزین و کۆشکی دایکی ئێچمیادزینی پیرۆز ناسراوە کە ناوەندی کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنییە. بەم شێوەیە لە سەرچاوە ڕۆژئاواییەکان بە شێوەیەکی نافەرمی بە "شارێکی پیرۆز" ناسراوە<ref>{{cite book|editor1-last=Ring|editor1-first=Trudy|editor2-last=Watson|editor2-first=Noelle|editor3-last=Schellinger|editor3-first=Paul|title=International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa, Volume 4|date=1994|publisher=Taylor & Francis|page=250|quote=The holy city of Echmiadzin, where the Christian church in Armenia first began...}}</ref><ref>{{cite book|last1=Stransky|first1=Thomas F.|last2=Sheerin|first2=John B.|title=Doing the Truth in Charity: Statements of Pope Paul VI, Popes John Paul I, John Paul II, and the Secretariat for Promoting Christian Unity, 1964-1980|date=1982|publisher=Paulist Press|page=230|quote=...from the holy city of Etchmiadzin...}}</ref> یەکێک بوو لە شارە گەورەکان و پایتەختی ئەرمینیای گەورەی کۆن بوو.<ref>[[James R. Russell]]. Zoroastrianism in Armenia. — Harvard University Press, 1987. — P. 118.</ref> لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا بچووککرایەوە بۆ شارۆچکەیەکی بچووک، لە سەردەمی سۆڤیەتدا فراوانبوونی گەورەی بەخۆیەوە بینی و بە شێوەیەکی کاریگەر بوو بە گەڕەکێکی یەریڤان..<ref name="Emin">{{cite book|last=Emin|first=Gevorg|author-link=Gevorg Emin|title=Seven songs about Armenia|date=1981|publisher=Progress|page=106|quote=...Ashtarak, Artashat, Etchmiadzin and Abovian because they have become suburbs of Yerevan.}}</ref><ref>{{cite news|last=Bloomfield|first=Paul|title=Armenia: mountains, monasteries and a glimpse of the land of Noah|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/travel/destinations/asia/article4441516.ece|work=[[The Times]]|date=16 May 2015|quote=Our first port of call was Ejmiatsin, a suburb of Yerevan and seat of the Katholikos, head of the Armenian Apostolic Church.}}</ref> ژمارەی دانیشتووانەکەی بە پشتبەستن بە خەمڵاندنی ساڵی ٢٠١٦ کەمێک زیاتر لە ٣٧ هەزار کەسە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ڤاغارشاپات]] pbqda0zs2uzqm9m36sdl9bxw4bqigps 967221 967219 2022-08-02T21:02:23Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤاغارشاپات''' ({{بە ئەرمەنی|Վաղարշապատ}}) چوارەمین گەورەترین شارە لە [[ئەرمینیا]] و پڕ دانیشتوانترین کۆمەڵگەی شارەوانییە لە [[پارێزگای ئارماڤیر]] کە دەکەوێتە نزیکەی ١٨ کم (١١ میل) لە ڕۆژئاوای [[یەریڤان]]ی پایتەخت، و ١٠ کم (٦ میل) لە باکووری سنووری داخراوی [[تورکیا]] و ئەرمینیا. بەگشتی بە ئێجمیاتسین ناسراوە کە ناوی فەرمی بوو لە نێوان ساڵانی ١٩٤٥ بۆ ١٩٩٥.<ref>{{cite web|title=Պատմաաշխարհագրական ակնարկ [Historical-geographic overview]|url=http://armavir.gov.am/aknark/|publisher=Armavir Province: Armenian Ministry of Territorial Administration|language=hy|quote=...Վաղարշապատ (1945-1995թթ. կոչվել է Էջմիածին) քաղաքը...|access-date=15 April 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140228073354/http://armavir.gov.am/aknark/|archive-date=28 February 2014|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> تا ئێستاش بە شێوەیەکی باو بە شێوەی ئاخاوتنی و لە بیرۆکراسی فەرمیدا بەکاردەهێنرێت.<ref>{{cite news|script-title=hy:Էջմիածի՞ն, թե՞ Վաղարշապատ|url=http://www.aravot.am/2010/10/26/344193/|work=[[Aravot]]|date=26 October 2010|language=hy}}</ref> ئەم شارە بە شوێنی کاتدراڵی ئێچمیادزین و کۆشکی دایکی ئێچمیادزینی پیرۆز ناسراوە کە ناوەندی کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنییە. بەم شێوەیە لە سەرچاوە ڕۆژئاواییەکان بە شێوەیەکی نافەرمی بە "شارێکی پیرۆز" ناسراوە<ref>{{cite book|editor1-last=Ring|editor1-first=Trudy|editor2-last=Watson|editor2-first=Noelle|editor3-last=Schellinger|editor3-first=Paul|title=International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa, Volume 4|date=1994|publisher=Taylor & Francis|page=250|quote=The holy city of Echmiadzin, where the Christian church in Armenia first began...}}</ref><ref>{{cite book|last1=Stransky|first1=Thomas F.|last2=Sheerin|first2=John B.|title=Doing the Truth in Charity: Statements of Pope Paul VI, Popes John Paul I, John Paul II, and the Secretariat for Promoting Christian Unity, 1964-1980|date=1982|publisher=Paulist Press|page=230|quote=...from the holy city of Etchmiadzin...}}</ref> یەکێک بوو لە شارە گەورەکان و پایتەختی ئەرمینیای گەورەی کۆن بوو.<ref>[[James R. Russell]]. Zoroastrianism in Armenia. — Harvard University Press, 1987. — P. 118.</ref> لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا بچووککرایەوە بۆ شارۆچکەیەکی بچووک، لە سەردەمی سۆڤیەتدا فراوانبوونی گەورەی بەخۆیەوە بینی و بە شێوەیەکی کاریگەر بوو بە گەڕەکێکی یەریڤان..<ref name="Emin">{{cite book|last=Emin|first=Gevorg|author-link=Gevorg Emin|title=Seven songs about Armenia|date=1981|publisher=Progress|page=106|quote=...Ashtarak, Artashat, Etchmiadzin and Abovian because they have become suburbs of Yerevan.}}</ref><ref>{{cite news|last=Bloomfield|first=Paul|title=Armenia: mountains, monasteries and a glimpse of the land of Noah|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/travel/destinations/asia/article4441516.ece|work=[[The Times]]|date=16 May 2015|quote=Our first port of call was Ejmiatsin, a suburb of Yerevan and seat of the Katholikos, head of the Armenian Apostolic Church.}}</ref> ژمارەی دانیشتووانەکەی بە پشتبەستن بە خەمڵاندنی ساڵی ٢٠١٦ کەمێک زیاتر لە ٣٧ هەزار کەسە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:ڤاغارشاپات]] 4nru39u6ccqkyotc3cok16ejwey284p 967223 967221 2022-08-02T21:03:43Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ڤاغارشاپات''' ({{بە ئەرمەنی|Վաղարշապատ}}) چوارەمین گەورەترین شارە لە [[ئەرمینیا]] و پڕ دانیشتووانترین کۆمەڵگەی شارەوانییە لە [[پارێزگای ئارماڤیر]] کە دەکەوێتە نزیکەی ١٨ کم (١١ میل) لە ڕۆژاوای [[یەریڤان]]ی پایتەخت، و ١٠ کم (٦ میل) لە باکووری سنووری داخراوی [[تورکیا]] و ئەرمینیا. بەگشتی بە ئێجمیاتسین ناسراوە کە ناوی فەرمی بوو لە نێوان ساڵانی ١٩٤٥ بۆ ١٩٩٥.<ref>{{cite web|title=Պատմաաշխարհագրական ակնարկ [Historical-geographic overview]|url=http://armavir.gov.am/aknark/|publisher=Armavir Province: Armenian Ministry of Territorial Administration|language=hy|quote=... Վաղարշապատ (1945-1995թթ. կոչվել է Էջմիածին) քաղաքը...|access-date=15 April 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140228073354/http://armavir.gov.am/aknark/|archive-date=28 February 2014|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> تا ئێستاش بە شێوەیەکی باو بە شێوەی ئاخاوتنی و لە بیرۆکراسی فەرمیدا بەکاردەھێنرێت.<ref>{{cite news|script-title=hy:Էջմիածի՞ն, թե՞ Վաղարշապատ|url=http://www.aravot.am/2010/10/26/344193/|work=[[Aravot]]|date=26 October 2010|language=hy}}</ref> ئەم شارە بە شوێنی کاتدراڵی ئێچمیادزین و کۆشکی دایکی ئێچمیادزینی پیرۆز ناسراوە کە ناوەندی کەنیسەی نێردراوی ئەرمەنییە. بەم شێوەیە لە سەرچاوە ڕۆژاوایییەکان بە شێوەیەکی نافەرمی بە «شارێکی پیرۆز» ناسراوە<ref>{{cite book|editor1-last=Ring|editor1-first=Trudy|editor2-last=Watson|editor2-first=Noelle|editor3-last=Schellinger|editor3-first=Paul|title=International Dictionary of Historic Places: Middle East and Africa, Volume 4|date=1994|publisher=Taylor & Francis|page=250|quote=The holy city of Echmiadzin, where the Christian church in Armenia first began...}}</ref><ref>{{cite book|last1=Stransky|first1=Thomas F.|last2=Sheerin|first2=John B.|title=Doing the Truth in Charity: Statements of Pope Paul VI, Popes John Paul I, John Paul II, and the Secretariat for Promoting Christian Unity, 1964-1980|date=1982|publisher=Paulist Press|page=230|quote=...from the holy city of Etchmiadzin...}}</ref> یەکێک بوو لە شارە گەورەکان و پایتەختی ئەرمینیای گەورەی کۆن بوو.<ref>[[James R. Russell]]. Zoroastrianism in Armenia. — Harvard University Press, 1987. — P. 118.</ref> لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا بچووککرایەوە بۆ شارۆچکەیەکی بچووک، لە سەردەمی سۆڤیەتدا فراوانبوونی گەورەی بەخۆیەوە بینی و بە شێوەیەکی کاریگەر بوو بە گەڕەکێکی یەریڤان.<ref name="Emin">{{cite book|last=Emin|first=Gevorg|author-link=Gevorg Emin|title=Seven songs about Armenia|date=1981|publisher=Progress|page=106|quote=...Ashtarak, Artashat, Etchmiadzin and Abovian because they have become suburbs of Yerevan.}}</ref><ref>{{cite news|last=Bloomfield|first=Paul|title=Armenia: mountains, monasteries and a glimpse of the land of Noah|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/travel/destinations/asia/article4441516.ece|work=[[The Times]]|date=16 May 2015|quote=Our first port of call was Ejmiatsin, a suburb of Yerevan and seat of the Katholikos, head of the Armenian Apostolic Church.}}</ref> ژمارەی دانیشتووانەکەی بە پشتبەستن بە خەمڵاندنی ساڵی ٢٠١٦ کەمێک زیاتر لە ٣٧ ھەزار کەسە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:ڤاغارشاپات]] 09pu9pyev468bsvx9499dsz6pxnzao8 14 214988 967222 2022-08-02T21:02:52Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای ئارماڤیر|ڤاغارشاپات]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای ئارماڤیر|ڤاغارشاپات]] abakxkx507x047qcgmgtk7anqxy09xe 14 214989 967241 2022-08-02T21:30:42Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:Musical television films]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[en:Category:Musical television films]] gh9oclnzp8cg78sb40gmle10nt59ktm 967319 967241 2022-08-02T23:18:55Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q9159200]] wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 14 214990 967242 2022-08-02T21:30:43Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:American fantasy films]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[en:Category:American fantasy films]] s8pdzq78j5x7lt7qxddnqbb4oijck16 967318 967242 2022-08-02T23:18:54Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8245531]] wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 14 214991 967243 2022-08-02T21:30:43Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:2017 television films]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٧]] [[en:Category:2017 television films]] rwqeztcbi1b4x6w607snle1pjvjjjh4 967317 967243 2022-08-02T23:18:53Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q25314239]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:فیلمەکانی ٢٠١٧]] 7gq4e5ljfn47wgye31j28pjpazp2mr3 14 214992 967244 2022-08-02T21:30:43Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:2010s musical films]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[پۆل:فیلمەکانی دەیەی ٢٠١٠]] [[en:Category:2010s musical films]] skr2d7pn9110sf4tktv2pfd0gparlhp 967316 967244 2022-08-02T23:18:52Z EmausBot 1914 بۆت: گواستنەوەی 1 بەستەری نێوانویکی، ئێستا دابین کراوە لەسەر [[d:| ویکیدراوە]] لە [[d:Q8199758]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:فیلمەکانی دەیەی ٢٠١٠]] sboqb1b6nvggaq8rgi4c0wl2ymzpjrj 0 214993 967300 2022-08-02T22:25:11Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ئۆدێسا''' سێیەم شار و شارەوانی زۆرترین دانیشتووی [[ئۆکرانیا]]یە و بەندەرێکی گەورەی دەریایی و ناوەندێکی گواستنەوەیە کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای وڵاتەکە، لە کەناری باکووری ڕۆژئاوای [[دەریای ڕەش]]. هەروەها شارەکە ناوەندی کارگێڕی ئۆدێسا ڕ...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئۆدێسا''' سێیەم شار و شارەوانی زۆرترین دانیشتووی [[ئۆکرانیا]]یە و بەندەرێکی گەورەی دەریایی و ناوەندێکی گواستنەوەیە کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای وڵاتەکە، لە کەناری باکووری ڕۆژئاوای [[دەریای ڕەش]]. هەروەها شارەکە ناوەندی کارگێڕی ئۆدێسا ڕایۆن و [[ئۆبلاستی ئۆدێسا]]یە، هەروەها ناوەندێکی کولتووری فرە نەتەوەییە. هەندێک جار بە ئۆدێسا ناودەبرێت "مرواری لە لای دەریا",<ref>''Note'': "Pearl by the Sea" comes from the popular song "Ах, Одесса, жемчужина у моря" ("Ah, Odessa, a pearl by the sea") written by Odessa-born composer {{ill|Modest Tabachnikov|ru|Табачников, Модест Ефимович}}</ref> "پایتەختی باشوور"",<ref>Nicknamed "Southern Capital" by an analogy with the nickname "Northern Capital" for ''[[St. Petersburg]]'', see [https://www.google.com/books/edition/Biblioteka_dli%CD%A1a_chtenii%CD%A1a/tSwWAAAAYAAJ?hl=en&gbpv=0 Biblioteka dli͡a chtenii͡a], Volume 42, October 1840, p. 19 (a non-[[optical character recognition|OCR]] text, so you will need to scroll and scroll and scroll... until you notice a verse " Одесса , южная столица , Владычица эвксинскихъ водъ , Стоитъ какъ гордая царица , Вѣнець ей свљтимый небосвод")</ref> "ئۆدێسا-ماما" و "پایتەختی نوکتە"، هەروەها "پاڵمیرا باشوور".<ref>''Note'': "Southern [[Palmyra]]" is an apposition to St. Petersburg nicknamed "[[wikt:Northern Palmyra|Northern Palmyra]]".</ref> ژمارەی دانیشتووانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ١٠١٥،٨٢٦ کەس بووە (٢٠٢١) == سەرچاوەکان == [[پۆل:ئۆدێسا]] t9yvlndkmnrxxauna9iuzee7yua8vkl 967306 967300 2022-08-02T22:28:20Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئۆدێسا''' سێیەم شار و شارەوانی زۆرترین دانیشتووی [[ئۆکرانیا]]یە و بەندەرێکی گەورەی دەریایی و ناوەندێکی گواستنەوەیە کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای وڵاتەکە، لە کەناری باکووری ڕۆژئاوای [[دەریای ڕەش]]. هەروەها شارەکە ناوەندی کارگێڕی ئۆدێسا ڕایۆن و [[ئۆدێسا ئۆبلاست|ئۆبلاستی ئۆدێسا]]یە، هەروەها ناوەندێکی کولتووری فرە نەتەوەییە. هەندێک جار بە ئۆدێسا ناودەبرێت "مرواری لە لای دەریا",<ref>''Note'': "Pearl by the Sea" comes from the popular song "Ах, Одесса, жемчужина у моря" ("Ah, Odessa, a pearl by the sea") written by Odessa-born composer {{ill|Modest Tabachnikov|ru|Табачников, Модест Ефимович}}</ref> "پایتەختی باشوور"",<ref>Nicknamed "Southern Capital" by an analogy with the nickname "Northern Capital" for ''[[St. Petersburg]]'', see [https://www.google.com/books/edition/Biblioteka_dli%CD%A1a_chtenii%CD%A1a/tSwWAAAAYAAJ?hl=en&gbpv=0 Biblioteka dli͡a chtenii͡a], Volume 42, October 1840, p. 19 (a non-[[optical character recognition|OCR]] text, so you will need to scroll and scroll and scroll... until you notice a verse " Одесса , южная столица , Владычица эвксинскихъ водъ , Стоитъ какъ гордая царица , Вѣнець ей свљтимый небосвод")</ref> "ئۆدێسا-ماما" و "پایتەختی نوکتە"، هەروەها "پاڵمیرا باشوور".<ref>''Note'': "Southern [[Palmyra]]" is an apposition to St. Petersburg nicknamed "[[wikt:Northern Palmyra|Northern Palmyra]]".</ref> ژمارەی دانیشتووانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ١٠١٥،٨٢٦ کەس بووە (٢٠٢١) == سەرچاوەکان == [[پۆل:ئۆدێسا]] f0trth50a77qa002yfwqf5n8h292ghp 967313 967306 2022-08-02T22:33:58Z Hamaredha 33112 + [[پۆل:شارەکانی ئوکراینا]] ([[ویکیپیدیا:خێراپۆل|خێراپۆل]]) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئۆدێسا''' سێیەم شار و شارەوانی زۆرترین دانیشتووی [[ئۆکرانیا]]یە و بەندەرێکی گەورەی دەریایی و ناوەندێکی گواستنەوەیە کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای وڵاتەکە، لە کەناری باکووری ڕۆژئاوای [[دەریای ڕەش]]. هەروەها شارەکە ناوەندی کارگێڕی ئۆدێسا ڕایۆن و [[ئۆدێسا ئۆبلاست|ئۆبلاستی ئۆدێسا]]یە، هەروەها ناوەندێکی کولتووری فرە نەتەوەییە. هەندێک جار بە ئۆدێسا ناودەبرێت "مرواری لە لای دەریا",<ref>''Note'': "Pearl by the Sea" comes from the popular song "Ах, Одесса, жемчужина у моря" ("Ah, Odessa, a pearl by the sea") written by Odessa-born composer {{ill|Modest Tabachnikov|ru|Табачников, Модест Ефимович}}</ref> "پایتەختی باشوور"",<ref>Nicknamed "Southern Capital" by an analogy with the nickname "Northern Capital" for ''[[St. Petersburg]]'', see [https://www.google.com/books/edition/Biblioteka_dli%CD%A1a_chtenii%CD%A1a/tSwWAAAAYAAJ?hl=en&gbpv=0 Biblioteka dli͡a chtenii͡a], Volume 42, October 1840, p. 19 (a non-[[optical character recognition|OCR]] text, so you will need to scroll and scroll and scroll... until you notice a verse " Одесса , южная столица , Владычица эвксинскихъ водъ , Стоитъ какъ гордая царица , Вѣнець ей свљтимый небосвод")</ref> "ئۆدێسا-ماما" و "پایتەختی نوکتە"، هەروەها "پاڵمیرا باشوور".<ref>''Note'': "Southern [[Palmyra]]" is an apposition to St. Petersburg nicknamed "[[wikt:Northern Palmyra|Northern Palmyra]]".</ref> ژمارەی دانیشتووانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ١٠١٥،٨٢٦ کەس بووە (٢٠٢١) == سەرچاوەکان == [[پۆل:ئۆدێسا]] [[پۆل:شارەکانی ئوکراینا]] mga5fip7n9d24vaetyugcho1tt6uctc 967314 967313 2022-08-02T22:34:59Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئۆدێسا''' سێیەم شار و شارەوانی زۆرترین دانیشتووی [[ئوکراینا]]یە و بەندەرێکی گەورەی دەریایی و ناوەندێکی گواستنەوەیە کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژاوای وڵاتەکە، لە کەناری باکووری ڕۆژاوای [[دەریای ڕەش]]. ھەروەھا شارەکە ناوەندی کارگێڕی ئۆدێسا ڕایۆن و [[ئۆدێسا ئۆبلاست|ئۆبلاستی ئۆدێسا]]یە، ھەروەھا ناوەندێکی کولتووری فرە نەتەوەیییە. ھەندێک جار بە ئۆدێسا ناودەبرێت "مرواری لە لای دەریا",<ref>''Note'': "Pearl by the Sea" comes from the popular song "Ах, Одесса, жемчужина у моря" ("Ah, Odessa, a pearl by the sea") written by Odessa-born composer {{ill|Modest Tabachnikov|ru|Табачников, Модест Ефимович}}</ref> "پایتەختی باشوور"",<ref>Nicknamed "Southern Capital" by an analogy with the nickname "Northern Capital" for ''[[St. Petersburg]]'', see [https://www.google.com/books/edition/Biblioteka_dli͡a_chtenii͡a/tSwWAAAAYAAJ?hl=en&gbpv=0 Biblioteka dli͡a chtenii͡a], Volume 42, October 1840, p. 19 (a non-[[optical character recognition|OCR]] text, so you will need to scroll and scroll and scroll... until you notice a verse " Одесса , южная столица , Владычица эвксинскихъ водъ , Стоитъ какъ гордая царица , Вѣнець ей свљтимый небосвод")</ref> «ئۆدێسا-ماما» و «پایتەختی نوکتە»، ھەروەھا «پاڵمیرا باشوور».<ref>''Note'': "Southern [[Palmyra]]" is an apposition to St. Petersburg nicknamed "[[wikt:Northern Palmyra|Northern Palmyra]]".</ref> ژمارەی دانیشتووانی لە ساڵی ٢٠٢١دا ١٠١٥٬٨٢٦ کەس بووە (٢٠٢١) == سەرچاوەکان == [[پۆل:ئۆدێسا]] [[پۆل:شارەکانی ئوکراینا]] 1c6rj22ea635wi8o8uvdo8n9jcqw2dw 14 214994 967310 2022-08-02T22:30:04Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:شارەکانی ئوکراینا|ئۆدێسا]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:شارەکانی ئوکراینا|ئۆدێسا]] 88bxt0wyau0h8ghvc9qifueudc85zd1 3 214995 967315 2022-08-02T22:57:38Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- > [[بەکارھێنەر:Kushared|kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٧، ٢ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) i0vzc6l5080vn020ynzgh6wpnzo35v2 0 214996 967329 2022-08-03T03:33:18Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''گورگێن مەھاری''' (١٤ی ئاب [ساڵنامەی جوولیانیی ئاب]، 1903 لە وان – 17ی حوزەیرانی 1969 لە [[یەریڤان]]) [[نووسەر]] و شاعیرێکی [[ئەرمەنی]] بووە..<ref>{{GSEn|072220|Маари Гурген}}</ref> گرنگترین بەرهەمەکانی بریتین لە ڕۆمانی نیمچە ژیاننامەیی "تەلی دڕکاوی لە گوڵدا" (...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''گورگێن مەھاری''' (١٤ی ئاب [ساڵنامەی جوولیانیی ئاب]، 1903 لە وان – 17ی حوزەیرانی 1969 لە [[یەریڤان]]) [[نووسەر]] و شاعیرێکی [[ئەرمەنی]] بووە..<ref>{{GSEn|072220|Маари Гурген}}</ref> گرنگترین بەرهەمەکانی بریتین لە ڕۆمانی نیمچە ژیاننامەیی "تەلی دڕکاوی لە گوڵدا" (١٩٦٨) و ڕۆمانی باخەکانی سووتاوی (١٩٦٦) کە لە سەروبەندی جینۆسایدی ئەرمەنییەکان لە زێدی نووسەری [[وان]] ڕوودەدات. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٨٦]] [[پۆل:مردووانی ١٩٢٥]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|گورگێن مەھاری]] g5vwoxz0m2fvaehb46zonixlnsm9ehf 967330 967329 2022-08-03T03:45:00Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''گورگێن مەھاری''' (١٤ی ئاب (ساڵنامەی جوولیانیی ١ی ئاب)، 1903 لە وان – 17ی حوزەیرانی 1969 لە [[یەریڤان]]) [[نووسەر]] و شاعیرێکی [[ئەرمەنی]] بووە. گرنگترین بەرهەمەکانی بریتین لە ڕۆمانی نیمچە ژیاننامەیی "تەلی دڕکاوی لە گوڵدا" (١٩٦٨) و ڕۆمانی باخەکانی سووتاوی (١٩٦٦) کە لە سەروبەندی جینۆسایدی ئەرمەنییەکان لە زێدی نووسەری [[وان]] ڕوودەدات. گورگێن لە ساڵی ١٩١٥ لە کاتی [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان]]دا بەرەو ڕۆژهەڵاتی [[ئەرمینیا]] هەڵهات و لە هەتیوخانەکانی ئێچمیادزین و دیلیجان و یەریڤان پەنای بردەوە.<ref>''The Heritage of Armenian Literature'', vol. III, Akop J. Hacikyan, ed., Wayne State University Press, 2005, p. 1013</ref> یەکەم کتێبی بە ناوی تایتانیک لە ساڵی ١٩٢٤ بڵاوکرایەوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی 1903 ]] [[پۆل:مردووانی 1969]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|گورگێن مەھاری]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت]] ok4r6bcntjbbv5n27rdkfym7hpq2d86 967331 967330 2022-08-03T03:50:16Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوەup wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''گورگێن مەھاری''' (١٤ی ئاب (ساڵنامەی جوولیانیی ١ی ئاب)، ١٩٠٣ لە وان – ١٧ی حوزەیرانی ١٩٦٩ لە [[یەریڤان]]) [[نووسەر]] و شاعیرێکی [[ئەرمەنی]] بووە. گرنگترین بەرھەمەکانی بریتین لە ڕۆمانی نیمچە ژیاننامەیی «تەلی دڕکاوی لە گوڵدا» (١٩٦٨) و ڕۆمانی باخەکانی سووتاوی (١٩٦٦) کە لە سەروبەندی جینۆسایدی ئەرمەنییەکان لە زێدی نووسەری [[وان]] ڕوودەدات. گورگێن لە ساڵی ١٩١٥ لە کاتی [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان]]دا بەرەو ڕۆژھەڵاتی [[ئەرمینیا]] ھەڵھات و لە ھەتیوخانەکانی ئێچمیادزین و دیلیجان و یەریڤان پەنای بردەوە.<ref>''The Heritage of Armenian Literature'', vol. III, Akop J. Hacikyan, ed. , Wayne State University Press, 2005, p. 1013</ref> یەکەم کتێبی بە ناوی تایتانیک لە ساڵی ١٩٢٤ بڵاوکرایەوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠٣]] [[پۆل:مردووانی ١٩٦٩]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|گورگێن مەھاری]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت]] 0ieeo93c9irjail28w5jheiu2pswljj 0 214997 967333 2022-08-03T04:21:20Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ەغیشێ چارێنتس'''({{بە ئەرمەنی|Եղիշե Չարենց}}; ١٣ی ئازاری ١٨٩٧ – ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٩٣٧) شاعیر و نووسەر و چالاکوانی گشتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤییەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] بووە. بابەتەکانی ئەدەبی چارێنت لە ئەزموونەکانی لە جەنگی جیهانی یەک...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ەغیشێ چارێنتس'''({{بە ئەرمەنی|Եղիշե Չարենց}}; ١٣ی ئازاری ١٨٩٧ – ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٩٣٧) شاعیر و نووسەر و چالاکوانی گشتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤییەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] بووە. بابەتەکانی ئەدەبی چارێنت لە ئەزموونەکانی لە [[جەنگی جیهانی یەکەم]] و شۆڕشی [[سۆسیالیست]]ی و زۆرجاریش ئەرمینیا و ئەرمەنییەکانەوە دەست پێدەکات..<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Aghababyan, S. ''«Չարենց, Եղիշե Աբգարի»'' (Charents, Yeghishe Abgari). Soviet Armenian Encyclopedia. vol. viii. Yerevan, Armenian SSR: [[Armenian Academy of Sciences]], 1982, pp. 670-672.</ref> لە ئەرمینیا وەک "شاعیری سەرەکی سەدەی بیستەم" ناسراوە.<ref>{{cite book|last=Coene|first=Frederik|title=The Caucasus: an introduction|url=https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen|url-access=limited|year=2010|publisher=Routledge|location=London|isbn=9780415486606|page=[https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen/page/n220 204]}}</ref> چارێنتەکان کە لایەنگری سەرەتایی کۆمۆنیزم و [[یەکێتی سۆڤیەت]] بوو، پەیوەندی بە حیزبی [[بۆلشێڤیک|بەلشەڤیکەوە]] کرد و بوو بە لایەنگری چالاکی ئەرمینیای سۆڤیەت، بە تایبەت لە سەردەمی سیاسەتی ئابووری نوێی لینین (NEP). بەڵام بێهیوا بوو لە دەرهێنانی یەکێتی سۆڤیەت لە سەردەمی [[جۆزێف ستالین]]. لە کاتی [[پاککردنەوەی گەورە]]دا لەلایەن NKVD دەستگیرکرا، و لە ساڵی ١٩٣٧دا کوژرا یان کۆچی دوایی کرد، بەڵام دوای مردنی ستالین لە وتارێکی ساڵی ١٩٥٤ لەلایەن [[ئەناستاس میکۆیان]]ەوە بێتاوان دەرکرا و لە ساڵی ١٩٥٥ لە کاتی شلبوونەوەی خرۆشۆڤدا لەلایەن دەوڵەتی سۆڤیەتەوە بە ەرمینۆژەنکرایەوە .<ref name="yerevan-1954">{{cite web|title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964|last=Shakarian|first=Pietro A.|url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964|access-date=14 November 2021|work=Peripheral Histories|date=12 November 2021}}</ref><ref>{{cite journal |last=Beledian |first=Krikor |date=2014 |title=Kara-Darvish and Armenian Futurism |url=https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/futur-2014-0025/pdf |journal=International Yearbook of Futurism Studies |volume=4 |pages=263-300}}</ref> == ژیانی تایبەت == هاوسەری یەکەمی ناوی ئارپێنیک تێر-ئاستڤادزاتریان بوو کە لە ساڵی ١٩٢٧ کۆچی دوایی کرد، لە ساڵی ١٩٣١ چارێنتس لەگەڵ ئیزابێلا کۆداباشیان هاوسەرگیری کرد. دوو کچیان بووە بە ناوەکانی ئارپێنیک و ئاناهیت (لەدایکبووی ١٩٣٥). == چاکسازی == [[پەڕگە:1,000_Armenian_dram_-_1999_(obverse).png|وێنۆک|right|1000 درامی ئەرمەنی رێزگرتن لە چارێنتس.]] دوای مردنی ستالین، ئەناستاس میکۆیان لە وتارێکدا لە [[یەریڤان]] لە ١١ی ئازاری ١٩٥٤ داوای نۆژەنکردنەوەی چارێنتس کرد.<ref name="yerevan-1954"/><ref>{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|page=201}}</ref> وتارەکە دوو ساڵ پێش "وتاری نهێنی" [[نیکیتا خروشچۆڤ]] کەوت و زەمینەسازی بۆ نۆژەنکردنەوەی فەرمی چارێنتس لە ٩ی ئازاری ١٩٥٥ دانا، هەروەها هەوڵەکانی میکۆیان بۆ نۆژەنکردنەوەی پشت پەردە لەگەڵ سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت.<ref name="yerevan-1954"/> ماڵی چارێنتس لە 17 مەشتۆتس ئەڤینۆ لە یەریڤان لە ساڵی 1975 لەلایەن دەسەڵاتدارانی ئەرمەنی سۆڤیەتەوە کرایە [[مۆزەخانەی یەغیشێ چارێنتس]].<ref>Yeghishe Charents Memorial Museum, Yerevan, "Pera Print", 2008, p. 104, {{ISBN|978-99941-874-0-9}}</ref> شاری ئەرمەنی چارێنتساڤان بەناوی ئەوەوە ناونراوە. دوای نۆژەنکردنەوەی، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت مۆرێکی یادگارییان دەرکرد کە ٤٠ کۆپێکیان تێدابوو لە ساڵی ١٩٥٨دا بۆ ڕێزلێنان لە چارێنتس. مۆرێکی دیکەی یادکردنەوە لە ١٥٠ درامی ئەرمەنی هەروەها دراوێکی یادگاری لە ١٠٠ درامی ئەرمەنی لەلایەن کۆماری ئەرمینیا لە ساڵی ١٩٩٧ دەرکرا. کۆماری نوێی. دراوی ئەرمینیا بۆ 1000 درام لە یەکێک لە دوو لای خۆیەوە وێنەی چارێنتس و وەرگێڕانێکی بەناوبانگی بە زمانی ئەرمەنی لە یەکێک لە شیعرەکانی هەڵگرتبوو: (من خۆشم دەوێت خۆر تامی شیرینی ئەرمینیا). [[پاپا فرانسیس]] لە سەردانەکەیدا بۆ [[ئەرمینیا]] لە ساڵی ٢٠١٦ بڕگەیەکی لەو شیعرەی چارێنتس خوێندەوە.<ref>[http://news.am/eng/news/333880.html Pope Francis recites Charents at Armenian presidential palace]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:شاعیرانی سۆڤیەت]] thmm5wq4c9rh59ftxerwm1zze93tgdu 967334 967333 2022-08-03T04:25:30Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ەغیشێ چارێنتس'''({{بە ئەرمەنی|Եղիշե Չարենց}}; ١٣ی ئازاری ١٨٩٧ – ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٩٣٧) شاعیر و نووسەر و چالاکوانی گشتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] بووە. بابەتەکانی ئەدەبی چارێنت لە ئەزموونەکانی لە [[جەنگی جیھانی یەکەم]] و شۆڕشی [[سۆسیالیست]]ی و زۆرجاریش ئەرمینیا و ئەرمەنییەکانەوە دەست پێدەکات..<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Aghababyan, S. ''«Չարենց, Եղիշե Աբգարի»'' (Charents, Yeghishe Abgari). Soviet Armenian Encyclopedia. vol. viii. Yerevan, Armenian SSR: [[Armenian Academy of Sciences]], 1982, pp. 670-672.</ref> لە ئەرمینیا وەک «شاعیری سەرەکی سەدەی بیستەم» ناسراوە.<ref>{{cite book|last=Coene|first=Frederik|title=The Caucasus: an introduction|url=https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen|url-access=limited|year=2010|publisher=Routledge|location=London|isbn=978-0-415-48660-6|page=[https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen/page/n220 204]}}</ref> چارێنتەکان کە لایەنگری سەرەتایی کۆمۆنیزم و [[یەکێتی سۆڤیەت]] بوو، پەیوەندی بە حیزبی [[بۆلشێڤیک|بەلشەڤیکەوە]] کرد و بوو بە لایەنگری چالاکی ئەرمینیای سۆڤیەت، بە تایبەت لە سەردەمی سیاسەتی ئابووری نوێی لینین (NEP). بەڵام بێھیوا بوو لە دەرھێنانی یەکێتی سۆڤیەت لە سەردەمی [[جۆزێف ستالین]]. لە کاتی [[پاککردنەوەی گەورە]]دا لەلایەن NKVD دەستگیرکرا، و لە ساڵی ١٩٣٧دا کوژرا یان کۆچی دوایی کرد، بەڵام دوای مردنی ستالین لە وتارێکی ساڵی ١٩٥٤ لەلایەن [[ئەناستاس میکۆیان]]ەوە بێتاوان دەرکرا و لە ساڵی ١٩٥٥ لە کاتی شلبوونەوەی خرۆشۆڤدا لەلایەن دەوڵەتی سۆڤیەتەوە بە ەرمینۆژەنکرایەوە.<ref name="yerevan-1954">{{cite web|title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964|last=Shakarian|first=Pietro A.|url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964|access-date=14 November 2021|work=Peripheral Histories|date=12 November 2021}}</ref><ref>{{cite journal |last=Beledian |first=Krikor |date=2014 |title=Kara-Darvish and Armenian Futurism |url=https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/futur-2014-0025/pdf |journal=International Yearbook of Futurism Studies |volume=4 |pages=263-300}}</ref> == ژیانی تایبەت == ھاوسەری یەکەمی ناوی ئارپێنیک تێر-ئاستڤادزاتریان بوو کە لە ساڵی ١٩٢٧ کۆچی دوایی کرد، لە ساڵی ١٩٣١ چارێنتس لەگەڵ ئیزابێلا کۆداباشیان ھاوسەرگیری کرد. دوو کچیان بووە بە ناوەکانی ئارپێنیک و ئاناھیت (لەدایکبووی ١٩٣٥). == چاکسازی == [[پەڕگە:1,000_Armenian_dram_-_1999_(obverse).png|وێنۆک|ڕاست|1000 درامی ئەرمەنی ڕێزگرتن لە چارێنتس.]] دوای مردنی ستالین، ئەناستاس میکۆیان لە وتارێکدا لە [[یەریڤان]] لە ١١ی ئازاری ١٩٥٤ داوای نۆژەنکردنەوەی چارێنتس کرد.<ref name="yerevan-1954"/><ref>{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|page=201}}</ref> وتارەکە دوو ساڵ پێش «وتاری نھێنی» [[نیکیتا خروشچۆڤ]] کەوت و زەمینەسازی بۆ نۆژەنکردنەوەی فەرمی چارێنتس لە ٩ی ئازاری ١٩٥٥ دانا، ھەروەھا ھەوڵەکانی میکۆیان بۆ نۆژەنکردنەوەی پشت پەردە لەگەڵ سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت.<ref name="yerevan-1954"/> ماڵی چارێنتس لە ١٧ مەشتۆتس ئەڤینۆ لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٧٥ لەلایەن دەسەڵاتدارانی ئەرمەنی سۆڤیەتەوە کرایە [[مۆزەخانەی یەغیشێ چارێنتس]].<ref>Yeghishe Charents Memorial Museum, Yerevan, "Pera Print", 2008, p. 104, {{ISBN|978-99941-874-0-9}}</ref> شاری ئەرمەنی چارێنتساڤان بەناوی ئەوەوە ناونراوە. دوای نۆژەنکردنەوەی، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت مۆرێکی یادگارییان دەرکرد کە ٤٠ کۆپێکیان تێدابوو لە ساڵی ١٩٥٨دا بۆ ڕێزلێنان لە چارێنتس. مۆرێکی دیکەی یادکردنەوە لە ١٥٠ درامی ئەرمەنی ھەروەھا دراوێکی یادگاری لە ١٠٠ درامی ئەرمەنی لەلایەن کۆماری ئەرمینیا لە ساڵی ١٩٩٧ دەرکرا. کۆماری نوێی. دراوی ئەرمینیا بۆ ١٠٠٠ درام لە یەکێک لە دوو لای خۆیەوە وێنەی چارێنتس و وەرگێڕانێکی بەناوبانگی بە زمانی ئەرمەنی لە یەکێک لە شیعرەکانی ھەڵگرتبوو: (من خۆشم دەوێت خۆر تامی شیرینی ئەرمینیا). [[پاپا فرانسیس]] لە سەردانەکەیدا بۆ [[ئەرمینیا]] لە ساڵی ٢٠١٦ بڕگەیەکی لەو شیعرەی چارێنتس خوێندەوە.<ref>[http://news.am/eng/news/333880.html Pope Francis recites Charents at Armenian presidential palace]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:شاعیرانی سۆڤیەت]] h2fowb0jypod2pov8hfca8x5z59jjz3 967335 967334 2022-08-03T04:26:10Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ەغیشێ چارێنتس''' ({{بە ئەرمەنی|Եղիշե Չարենց}}; ١٣ی ئازاری ١٨٩٧ – ٢٧ی تشرینی دووەمی ١٩٣٧) شاعیر و نووسەر و چالاکوانی گشتی [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنی]] بووە. بابەتەکانی ئەدەبی چارێنت لە ئەزموونەکانی لە [[جەنگی جیھانی یەکەم]] و شۆڕشی [[سۆسیالیست]]ی و زۆرجاریش ئەرمینیا و ئەرمەنییەکانەوە دەست پێدەکات..<ref name="SAE">{{in lang|hy}} Aghababyan, S. ''«Չարենց, Եղիշե Աբգարի»'' (Charents, Yeghishe Abgari). Soviet Armenian Encyclopedia. vol. viii. Yerevan, Armenian SSR: [[Armenian Academy of Sciences]], 1982, pp. 670-672.</ref> لە ئەرمینیا وەک «شاعیری سەرەکی سەدەی بیستەم» ناسراوە.<ref>{{cite book|last=Coene|first=Frederik|title=The Caucasus: an introduction|url=https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen|url-access=limited|year=2010|publisher=Routledge|location=London|isbn=978-0-415-48660-6|page=[https://archive.org/details/caucasusintroduc00coen/page/n220 204]}}</ref> چارێنتەکان کە لایەنگری سەرەتایی کۆمۆنیزم و [[یەکێتی سۆڤیەت]] بوو، پەیوەندی بە حیزبی [[بۆلشێڤیک|بەلشەڤیکەوە]] کرد و بوو بە لایەنگری چالاکی ئەرمینیای سۆڤیەت، بە تایبەت لە سەردەمی سیاسەتی ئابووری نوێی لینین (NEP). بەڵام بێھیوا بوو لە دەرھێنانی یەکێتی سۆڤیەت لە سەردەمی [[جۆزێف ستالین]]. لە کاتی [[پاککردنەوەی گەورە]]دا لەلایەن NKVD دەستگیرکرا، و لە ساڵی ١٩٣٧دا کوژرا یان کۆچی دوایی کرد، بەڵام دوای مردنی ستالین لە وتارێکی ساڵی ١٩٥٤ لەلایەن [[ئەناستاس میکۆیان]]ەوە بێتاوان دەرکرا و لە ساڵی ١٩٥٥ لە کاتی شلبوونەوەی خرۆشۆڤدا لەلایەن دەوڵەتی سۆڤیەتەوە بە ەرمینۆژەنکرایەوە.<ref name="yerevan-1954">{{cite web|title=Yerevan 1954: Anastas Mikoyan and Nationality Reform in the Thaw, 1954–1964|last=Shakarian|first=Pietro A.|url=https://www.peripheralhistories.co.uk/post/yerevan-1954-anastas-mikoyan-and-nationality-reform-in-the-thaw-1954-1964|access-date=14 November 2021|work=Peripheral Histories|date=12 November 2021}}</ref><ref>{{cite journal |last=Beledian |first=Krikor |date=2014 |title=Kara-Darvish and Armenian Futurism |url=https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/futur-2014-0025/pdf |journal=International Yearbook of Futurism Studies |volume=4 |pages=263-300}}</ref> == ژیانی تایبەت == ھاوسەری یەکەمی ناوی ئارپێنیک تێر-ئاستڤادزاتریان بوو کە لە ساڵی ١٩٢٧ کۆچی دوایی کرد، لە ساڵی ١٩٣١ چارێنتس لەگەڵ ئیزابێلا کۆداباشیان ھاوسەرگیری کرد. دوو کچیان بووە بە ناوەکانی ئارپێنیک و ئاناھیت (لەدایکبووی ١٩٣٥). == چاکسازی == [[پەڕگە:1,000_Armenian_dram_-_1999_(obverse).png|وێنۆک|ڕاست|١٠٠٠ درامی ئەرمەنی ڕێزگرتن لە چارێنتس.]] دوای مردنی ستالین، ئەناستاس میکۆیان لە وتارێکدا لە [[یەریڤان]] لە ١١ی ئازاری ١٩٥٤ داوای نۆژەنکردنەوەی چارێنتس کرد.<ref name="yerevan-1954"/><ref>{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|page=201}}</ref> وتارەکە دوو ساڵ پێش «وتاری نھێنی» [[نیکیتا خروشچۆڤ]] کەوت و زەمینەسازی بۆ نۆژەنکردنەوەی فەرمی چارێنتس لە ٩ی ئازاری ١٩٥٥ دانا، ھەروەھا ھەوڵەکانی میکۆیان بۆ نۆژەنکردنەوەی پشت پەردە لەگەڵ سەرکردەکانی ئەرمەنی سۆڤیەت.<ref name="yerevan-1954"/> ماڵی چارێنتس لە ١٧ مەشتۆتس ئەڤینۆ لە یەریڤان لە ساڵی ١٩٧٥ لەلایەن دەسەڵاتدارانی ئەرمەنی سۆڤیەتەوە کرایە [[مۆزەخانەی یەغیشێ چارێنتس]].<ref>Yeghishe Charents Memorial Museum, Yerevan, "Pera Print", 2008, p. 104, {{ISBN|978-99941-874-0-9}}</ref> شاری ئەرمەنی چارێنتساڤان بەناوی ئەوەوە ناونراوە. دوای نۆژەنکردنەوەی، دەسەڵاتدارانی سۆڤیەت مۆرێکی یادگارییان دەرکرد کە ٤٠ کۆپێکیان تێدابوو لە ساڵی ١٩٥٨دا بۆ ڕێزلێنان لە چارێنتس. مۆرێکی دیکەی یادکردنەوە لە ١٥٠ درامی ئەرمەنی ھەروەھا دراوێکی یادگاری لە ١٠٠ درامی ئەرمەنی لەلایەن کۆماری ئەرمینیا لە ساڵی ١٩٩٧ دەرکرا. کۆماری نوێی. دراوی ئەرمینیا بۆ ١٠٠٠ درام لە یەکێک لە دوو لای خۆیەوە وێنەی چارێنتس و وەرگێڕانێکی بەناوبانگی بە زمانی ئەرمەنی لە یەکێک لە شیعرەکانی ھەڵگرتبوو: (من خۆشم دەوێت خۆر تامی شیرینی ئەرمینیا). [[پاپا فرانسیس]] لە سەردانەکەیدا بۆ [[ئەرمینیا]] لە ساڵی ٢٠١٦ بڕگەیەکی لەو شیعرەی چارێنتس خوێندەوە.<ref>[http://news.am/eng/news/333880.html Pope Francis recites Charents at Armenian presidential palace]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:شاعیرانی سۆڤیەت]] 6ew42ptfoqj07p4gt9tbc8j2dzh5j57 0 214998 967343 2022-08-03T04:59:36Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' هەروەها بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی هەبووە. جۆرجیا، ئەبخازی...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' هەروەها بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی هەبووە. جۆرجیا، ئەبخازیا پەیوەندی بە TSFSR کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.[5] == مێژوو == کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز لە [[ئەرمینیا]]، [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]] پێکهاتبوو، کە بە شێوەیەکی نەریتی بە "کۆماری ترانسکاوقاز" ناسراون چونکە بەهۆی [[زنجیرەچیاکانی قەوقاز|چیای قەفقازەوە]] لە [[ڕووسیا]] جیاکرابوونەوە.کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز یەکێک بوو لەو چوار کۆمارەی کە پەیمانی دروستکردنی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٢٢دا واژۆ کرد. جۆرجیا، [[ئەبخازیا]] پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.<ref>{{harvnb|Hewitt|1993|p=271}}</ref> لە ١٩ی شوباتی ١٩٣١دا، پێگەی کۆماریخوازی ئەبخازیا بۆ کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆتۆنۆم لە ناو [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]]دا دابەزی.<ref>{{harvnb|Blauvelt|2007|p=212}}</ref> کۆمارەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەممدا بوو بە ئەندامی دامەزرێنەری یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ڕووسیا]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆکرانیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە بێلەڕووس]]. لە کانوونی یەکەمی ١٩٣٦، کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز هەڵوەشایەوە و دووبارە لە نێوان کۆمارەکانی سۆسیالیستی سۆڤیەت لە جۆرجیا و ئەرمەنستان و ئازەربایجان دابەشکرا.<ref name="BSE">[http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml Закавказская федерация] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925080238/http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml |date=2015-09-25 }}. ''Большая советская энциклопедия'', 3-е изд., гл. ред. А. М. Прохоров. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 ({{cite book| section = Transcaucasian Federation | title = [[Great Soviet Encyclopedia]] | editor = A. M. Prokhorov| language = ru | publisher = Soviet Encyclopedia | publication-place = Moscow | year = 1972 | volume = 9|display-editors=etal}})</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٢|کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] [[پۆل:کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] 192iijbed6dunttegztu72olwyrs1yk 967344 967343 2022-08-03T04:59:59Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' هەروەها بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی هەبووە. جۆرجیا، ئەبخازیا پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.[5] == مێژوو == کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز لە [[ئەرمینیا]]، [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]] پێکهاتبوو، کە بە شێوەیەکی نەریتی بە "کۆماری ترانسکاوقاز" ناسراون چونکە بەهۆی [[زنجیرەچیاکانی قەوقاز|چیای قەفقازەوە]] لە [[ڕووسیا]] جیاکرابوونەوە.کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز یەکێک بوو لەو چوار کۆمارەی کە پەیمانی دروستکردنی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٢٢دا واژۆ کرد. جۆرجیا، [[ئەبخازیا]] پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.<ref>{{harvnb|Hewitt|1993|p=271}}</ref> لە ١٩ی شوباتی ١٩٣١دا، پێگەی کۆماریخوازی ئەبخازیا بۆ کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆتۆنۆم لە ناو [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]]دا دابەزی.<ref>{{harvnb|Blauvelt|2007|p=212}}</ref> کۆمارەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەممدا بوو بە ئەندامی دامەزرێنەری یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ڕووسیا]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆکرانیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە بێلەڕووس]]. لە کانوونی یەکەمی ١٩٣٦، کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز هەڵوەشایەوە و دووبارە لە نێوان کۆمارەکانی سۆسیالیستی سۆڤیەت لە جۆرجیا و ئەرمەنستان و ئازەربایجان دابەشکرا.<ref name="BSE">[http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml Закавказская федерация] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925080238/http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml |date=2015-09-25 }}. ''Большая советская энциклопедия'', 3-е изд., гл. ред. А. М. Прохоров. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 ({{cite book| section = Transcaucasian Federation | title = [[Great Soviet Encyclopedia]] | editor = A. M. Prokhorov| language = ru | publisher = Soviet Encyclopedia | publication-place = Moscow | year = 1972 | volume = 9|display-editors=etal}})</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٢|کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] [[پۆل:کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] sxhrar3h5v6h14j9wpc2i9ol8p1142l 967345 967344 2022-08-03T05:03:01Z Hamaredha 33112 /* مێژوو */ wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' هەروەها بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی هەبووە. جۆرجیا، ئەبخازیا پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.[5] == مێژوو == کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز لە [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستان]]، [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]] پێکهاتبوو، کە بە شێوەیەکی نەریتی بە "کۆماری ترانسکاوقاز" ناسراون چونکە بەهۆی [[زنجیرەچیاکانی قەوقاز|چیای قەفقازەوە]] لە [[ڕووسیا]] جیاکرابوونەوە.کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز یەکێک بوو لەو چوار کۆمارەی کە پەیمانی دروستکردنی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٢٢دا واژۆ کرد. جۆرجیا، [[ئەبخازیا]] پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.<ref>{{harvnb|Hewitt|1993|p=271}}</ref> لە ١٩ی شوباتی ١٩٣١دا، پێگەی کۆماریخوازی ئەبخازیا بۆ کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆتۆنۆم لە ناو [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]]دا دابەزی.<ref>{{harvnb|Blauvelt|2007|p=212}}</ref> کۆمارەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەممدا بوو بە ئەندامی دامەزرێنەری یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ڕووسیا]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆکرانیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە بێلەڕووس]]. لە کانوونی یەکەمی ١٩٣٦، کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز هەڵوەشایەوە و دووبارە لە نێوان کۆمارەکانی سۆسیالیستی سۆڤیەت لە جۆرجیا و ئەرمەنستان و ئازەربایجان دابەشکرا.<ref name="BSE">[http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml Закавказская федерация] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925080238/http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml |date=2015-09-25 }}. ''Большая советская энциклопедия'', 3-е изд., гл. ред. А. М. Прохоров. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 ({{cite book| section = Transcaucasian Federation | title = [[Great Soviet Encyclopedia]] | editor = A. M. Prokhorov| language = ru | publisher = Soviet Encyclopedia | publication-place = Moscow | year = 1972 | volume = 9|display-editors=etal}})</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٢|کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] [[پۆل:کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] omvojc6vw0qwokk1umv3pljsal6achg 967351 967345 2022-08-03T05:09:44Z Hamaredha 33112 − [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]]، + [[پۆل:مێژووی قەوقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] ([[ویکیپیدیا:خێراپۆل|خێراپۆل]]) wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' هەروەها بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی هەبووە. جۆرجیا، ئەبخازیا پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.[5] == مێژوو == کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز لە [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستان]]، [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]] پێکهاتبوو، کە بە شێوەیەکی نەریتی بە "کۆماری ترانسکاوقاز" ناسراون چونکە بەهۆی [[زنجیرەچیاکانی قەوقاز|چیای قەفقازەوە]] لە [[ڕووسیا]] جیاکرابوونەوە.کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز یەکێک بوو لەو چوار کۆمارەی کە پەیمانی دروستکردنی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٢٢دا واژۆ کرد. جۆرجیا، [[ئەبخازیا]] پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.<ref>{{harvnb|Hewitt|1993|p=271}}</ref> لە ١٩ی شوباتی ١٩٣١دا، پێگەی کۆماریخوازی ئەبخازیا بۆ کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆتۆنۆم لە ناو [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]]دا دابەزی.<ref>{{harvnb|Blauvelt|2007|p=212}}</ref> کۆمارەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەممدا بوو بە ئەندامی دامەزرێنەری یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ڕووسیا]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆکرانیا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە بێلەڕووس]]. لە کانوونی یەکەمی ١٩٣٦، کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز هەڵوەشایەوە و دووبارە لە نێوان کۆمارەکانی سۆسیالیستی سۆڤیەت لە جۆرجیا و ئەرمەنستان و ئازەربایجان دابەشکرا.<ref name="BSE">[http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml Закавказская федерация] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925080238/http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml |date=2015-09-25 }}. ''Большая советская энциклопедия'', 3-е изд., гл. ред. А. М. Прохоров. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 ({{cite book| section = Transcaucasian Federation | title = [[Great Soviet Encyclopedia]] | editor = A. M. Prokhorov| language = ru | publisher = Soviet Encyclopedia | publication-place = Moscow | year = 1972 | volume = 9|display-editors=etal}})</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:مێژووی قەوقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٢|کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] [[پۆل:کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] jfjehfgn42ib7gmowjtqit86lacb8mh 967352 967351 2022-08-03T05:10:18Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز''' ھەروەھا بە '''کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ترانسقاوقاز''' ناسراوە یان بە سادەیی '''ترانسقاوقازیا''' کۆمارێکی [[یەکێتی سۆڤیەت]] بووە کە لە ساڵی ١٩٢٢ تا ١٩٣٦ بوونی ھەبووە. جۆرجیا، ئەبخازیا پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.[٥] == مێژوو == کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز لە [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستان]]، [[ئازەربایجان]] و [[جۆرجیا]] پێکھاتبوو، کە بە شێوەیەکی نەریتی بە «کۆماری ترانسکاوقاز» ناسراون چونکە بەھۆی [[زنجیرەچیاکانی قەوقاز|چیای قەفقازەوە]] لە [[ڕووسیا]] جیاکرابوونەوە. کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز یەکێک بوو لەو چوار کۆمارەی کە پەیمانی دروستکردنی یەکێتی سۆڤیەت لە ساڵی ١٩٢٢دا واژوو کرد. جۆرجیا، [[ئەبخازیا]] پەیوەندی بە کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز کرد و سەرەتا لەسەر یەکسان بوو لەگەڵ کۆمارەکانی تری فیدراسیۆنەکە.<ref>{{harvnb|Hewitt|1993|p=271}}</ref> لە ١٩ی شوباتی ١٩٣١دا، پێگەی کۆماریخوازی ئەبخازیا بۆ کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئۆتۆنۆم لە ناو [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی جۆرجیا]]دا دابەزی.<ref>{{harvnb|Blauvelt|2007|p=212}}</ref> کۆمارەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەممدا بوو بە ئەندامی دامەزرێنەری یەکێتی سۆڤیەت لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی فیدراڵی سۆڤیەتی ڕووسیا]]، [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئوکراینا]] و [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەت لە بێلەڕووس]]. لە کانوونی یەکەمی ١٩٣٦، کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز ھەڵوەشایەوە و دووبارە لە نێوان کۆمارەکانی سۆسیالیستی سۆڤیەت لە جۆرجیا و ئەرمەنستان و ئازەربایجان دابەشکرا.<ref name="BSE">[http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml Закавказская федерация] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150925080238/http://bse.chemport.ru/zakavkazskaya_federatsiya.shtml |date=2015-09-25}}. ''Большая советская энциклопедия'', 3-е изд. , гл. ред. А. М. Прохоров. Москва: Советская энциклопедия, 1972. Т. 9 ({{cite book| section = Transcaucasian Federation | title = [[Great Soviet Encyclopedia]] | editor = A. M. Prokhorov| language = ru | publisher = Soviet Encyclopedia | publication-place = Moscow | year = 1972 | volume = 9|display-editors=etal}})</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:مێژووی قەوقاز لەژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٢٢|کۆماری سۆڤیەت فیدراڵی سۆسیالیستی ترانسقەوقاز]] [[پۆل:کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] fkgqkyil3auzb8k0ub4x5z9nbosusij 14 214999 967346 2022-08-03T05:05:42Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:مێژووی سۆسیالیزم|کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] [[پۆل:دەوڵەتە سۆسیالیستەکان|کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:مێژووی سۆسیالیزم|کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] [[پۆل:دەوڵەتە سۆسیالیستەکان|کۆمارە سۆسیالیستییەکانی پێشوو]] oxyaktppal75aogypiwa5roini6khff 14 215000 967347 2022-08-03T05:07:19Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:مێژووی یەکێتیی سۆڤیەت و ڕووسیای سۆڤیەت]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:مێژووی یەکێتیی سۆڤیەت و ڕووسیای سۆڤیەت]] przmluo1ybfz2fuvvy7ggn0wjm4hml1 967349 967347 2022-08-03T05:09:18Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]]ی گواستەوە بۆ [[پۆل:مێژووی قەوقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] wikitext text/x-wiki [[پۆل:مێژووی یەکێتیی سۆڤیەت و ڕووسیای سۆڤیەت]] przmluo1ybfz2fuvvy7ggn0wjm4hml1 14 215001 967350 2022-08-03T05:09:18Z Hamaredha 33112 Hamaredha پەڕەی [[پۆل:مێژووی قەفقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]]ی گواستەوە بۆ [[پۆل:مێژووی قەوقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[:پۆل:مێژووی قەوقاز لە ژێر دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت]] phu92ui5ny58vxfwiy5545zw1mxybp8 0 215002 967353 2022-08-03T05:57:49Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «'''ئەکسێل باکونتس'''({{بە ئەرمەنی|Ակսել Բակունց}} ئەلێکساندەر ستێپانی تێڤۆسیان؛ ٢٥ی حوزەیران [ساڵنامەی جوولیانیی ١٣ی حوزەیرانی ١٨٩٩<ref>[http://bse.sci-lib.com/article091221.html Бакунц Аксель], Great Soviet Encyclopedia</ref> – ٨ی تەمموزی ١٩٣٧) نووسەری نۆسراو، فیلمنووس، وەرگێڕ و چالا...»ەوە wikitext text/x-wiki '''ئەکسێل باکونتس'''({{بە ئەرمەنی|Ակսել Բակունց}} ئەلێکساندەر ستێپانی تێڤۆسیان؛ ٢٥ی حوزەیران [ساڵنامەی جوولیانیی ١٣ی حوزەیرانی ١٨٩٩<ref>[http://bse.sci-lib.com/article091221.html Бакунц Аксель], Great Soviet Encyclopedia</ref> – ٨ی تەمموزی ١٩٣٧) نووسەری نۆسراو، فیلمنووس، وەرگێڕ و چالاکوانی گشتی ئەرمەنی بووە. == مۆزه‌خانه‌ == [[پەڕگە:Axel_Bakunts_House_Museum_building.jpg|وێنۆک|right|مۆزەخانەی ماڵی ئەکسێل باکونتس]] ئەو خانووەی لە [[گۆریس]] لە [[ئەرمینیا]]یە، کە باکونتس تێیدا گەورە بووە، مۆزەخانەیەکە تایبەتە بە ژیان و کارەکانی، وەک لقێکی مۆزەخانەی [[ئەدەب]] و هونەری [[یەغیشێ چارێنتس]] کاردەکات.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://www.gatmuseum.am/en/branches/bakunc|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170706120555/http://www.gatmuseum.am:80/en/branches/bakunc |archive-date=2017-07-06 |access-date=28 October 2020|website=MUSEUM OF LITERATURE AND ART AFTER YEGHISHE CHARENTS}}</ref> باکونتس لە منداڵیدا لەوێ ژیاوە، هەروەها لە کاتەکانی دیکەی ژیانیدا.<ref name="myArmenia">{{cite web|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628164816/https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-date=28 June 2018|website=My Armenia}}</ref> مۆزەخانەکە چوار ژووری بچووکی تێدایە کە مۆبیلیات و نامەنووسی و کتێبەکانی باکونتس نمایش دەکەن، هەروەها کەلوپەلی ناوماڵ و وێنەی بەنرخ و بەڵگەنامە و چیرۆک و ڕۆمان کە لە گۆڤارەکانی دەوریدا بڵاوکراونەتەوە.<ref>{{Cite web|title=EANC electronic library|url=http://eanc.net/EANC/library/library.php?interface_language=en|website=eanc.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٩]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سەدەی ٢٠ەم|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای سیونیک|ئەکسێل باکونتس]] j4s89s2jr8qohqfxpamincgvxe4z1v6 967354 967353 2022-08-03T05:58:47Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki '''ئەکسێل باکونتس'''({{بە ئەرمەنی|Ակսել Բակունց}} ئەلێکساندەر ستێپانی تێڤۆسیان؛ ٢٥ی حوزەیران (ساڵنامەی جوولیانیی) ١٣ی حوزەیرانی ١٨٩٩<ref>[http://bse.sci-lib.com/article091221.html Бакунц Аксель], Great Soviet Encyclopedia</ref> – ٨ی تەمموزی ١٩٣٧) نووسەری نۆسراو، فیلمنووس، وەرگێڕ و چالاکوانی گشتی ئەرمەنی بووە. == مۆزه‌خانه‌ == [[پەڕگە:Axel_Bakunts_House_Museum_building.jpg|وێنۆک|right|مۆزەخانەی ماڵی ئەکسێل باکونتس]] ئەو خانووەی لە [[گۆریس]] لە [[ئەرمینیا]]یە، کە باکونتس تێیدا گەورە بووە، مۆزەخانەیەکە تایبەتە بە ژیان و کارەکانی، وەک لقێکی مۆزەخانەی [[ئەدەب]] و هونەری [[یەغیشێ چارێنتس]] کاردەکات.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://www.gatmuseum.am/en/branches/bakunc|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170706120555/http://www.gatmuseum.am:80/en/branches/bakunc |archive-date=2017-07-06 |access-date=28 October 2020|website=MUSEUM OF LITERATURE AND ART AFTER YEGHISHE CHARENTS}}</ref> باکونتس لە منداڵیدا لەوێ ژیاوە، هەروەها لە کاتەکانی دیکەی ژیانیدا.<ref name="myArmenia">{{cite web|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628164816/https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-date=28 June 2018|website=My Armenia}}</ref> مۆزەخانەکە چوار ژووری بچووکی تێدایە کە مۆبیلیات و نامەنووسی و کتێبەکانی باکونتس نمایش دەکەن، هەروەها کەلوپەلی ناوماڵ و وێنەی بەنرخ و بەڵگەنامە و چیرۆک و ڕۆمان کە لە گۆڤارەکانی دەوریدا بڵاوکراونەتەوە.<ref>{{Cite web|title=EANC electronic library|url=http://eanc.net/EANC/library/library.php?interface_language=en|website=eanc.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٩]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سەدەی ٢٠ەم|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای سیونیک|ئەکسێل باکونتس]] icuize8b0xaskgel16g8qmwdigal6i8 967355 967354 2022-08-03T06:00:01Z Hamaredha 33112 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئەکسێل باکونتس'''({{بە ئەرمەنی|Ակսել Բակունց}} ئەلێکساندەر ستێپانی تێڤۆسیان؛ ٢٥ی حوزەیران (ساڵنامەی جوولیانیی) ١٣ی حوزەیرانی ١٨٩٩<ref>[http://bse.sci-lib.com/article091221.html Бакунц Аксель], Great Soviet Encyclopedia</ref> – ٨ی تەمموزی ١٩٣٧) نووسەری نۆسراو، فیلمنووس، وەرگێڕ و چالاکوانی گشتی ئەرمەنی بووە. == مۆزه‌خانه‌ == [[پەڕگە:Axel_Bakunts_House_Museum_building.jpg|وێنۆک|right|مۆزەخانەی ماڵی ئەکسێل باکونتس]] ئەو خانووەی لە [[گۆریس]] لە [[ئەرمینیا]]یە، کە باکونتس تێیدا گەورە بووە، مۆزەخانەیەکە تایبەتە بە ژیان و کارەکانی، وەک لقێکی مۆزەخانەی [[ئەدەب]] و هونەری [[یەغیشێ چارێنتس]] کاردەکات.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://www.gatmuseum.am/en/branches/bakunc|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170706120555/http://www.gatmuseum.am:80/en/branches/bakunc |archive-date=2017-07-06 |access-date=28 October 2020|website=MUSEUM OF LITERATURE AND ART AFTER YEGHISHE CHARENTS}}</ref> باکونتس لە منداڵیدا لەوێ ژیاوە، هەروەها لە کاتەکانی دیکەی ژیانیدا.<ref name="myArmenia">{{cite web|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628164816/https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-date=28 June 2018|website=My Armenia}}</ref> مۆزەخانەکە چوار ژووری بچووکی تێدایە کە مۆبیلیات و نامەنووسی و کتێبەکانی باکونتس نمایش دەکەن، هەروەها کەلوپەلی ناوماڵ و وێنەی بەنرخ و بەڵگەنامە و چیرۆک و ڕۆمان کە لە گۆڤارەکانی دەوریدا بڵاوکراونەتەوە.<ref>{{Cite web|title=EANC electronic library|url=http://eanc.net/EANC/library/library.php?interface_language=en|website=eanc.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٩]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سەدەی ٢٠ەم|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای سیونیک|ئەکسێل باکونتس]] iz3nl50z9wmc5igci2fwoncg67dfjv9 967357 967355 2022-08-03T06:06:10Z Hamaredha 33112 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوەjjjj wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئەکسێل باکونتس'''({{بە ئەرمەنی|Ակսել Բակունց}} ئەلێکساندەر ستێپانی تێڤۆسیان؛ ٢٥ی حوزەیران (ساڵنامەی جوولیانیی) ١٣ی حوزەیرانی ١٨٩٩<ref>[http://bse.sci-lib.com/article091221.html Бакунц Аксель], Great Soviet Encyclopedia</ref> – ٨ی تەممووزی ١٩٣٧) نووسەری نۆسراو، فیلمنووس، وەرگێڕ و چالاکوانی گشتی ئەرمەنی بووە. == مۆزەخانە == [[پەڕگە:Axel_Bakunts_House_Museum_building.jpg|وێنۆک|ڕاست|مۆزەخانەی ماڵی ئەکسێل باکونتس]] ئەو خانووەی لە [[گۆریس]] لە [[ئەرمینیا]]یە، کە باکونتس تێیدا گەورە بووە، مۆزەخانەیەکە تایبەتە بە ژیان و کارەکانی، وەک لقێکی مۆزەخانەی [[ئەدەب]] و ھونەری [[یەغیشێ چارێنتس]] کاردەکات.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://www.gatmuseum.am/en/branches/bakunc|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170706120555/http://www.gatmuseum.am:80/en/branches/bakunc |archive-date=2017-07-06 |access-date=28 October 2020|website=MUSEUM OF LITERATURE AND ART AFTER YEGHISHE CHARENTS}}</ref> باکونتس لە منداڵیدا لەوێ ژیاوە، ھەروەھا لە کاتەکانی دیکەی ژیانیدا.<ref name="myArmenia">{{cite web|title=Aksel Bakunts House Museum|url=https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-url=https://web.archive.org/web/20180628164816/https://myarmenia.si.edu/en/guide/experience/aksel-bakunts-house-museum/|archive-date=28 June 2018|website=My Armenia}}</ref> مۆزەخانەکە چوار ژووری بچووکی تێدایە کە مۆبیلیات و نامەنووسی و کتێبەکانی باکونتس نمایش دەکەن، ھەروەھا کەلوپەلی ناوماڵ و وێنەی بەنرخ و بەڵگەنامە و چیرۆک و ڕۆمان کە لە گۆڤارەکانی دەوریدا بڵاوکراونەتەوە.<ref>{{Cite web|title=EANC electronic library|url=http://eanc.net/EANC/library/library.php?interface_language=en|website=eanc.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٩]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٧]] [[پۆل:وەرگێڕەکانی سەدەی ٢٠ەم|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:نووسەرانی سۆڤیەت|ئەکسێل باکونتس]] [[پۆل:خەڵکی پارێزگای سیونیک|ئەکسێل باکونتس]] qbp2gbdf1miyu4sdnp19dwyd9gihsiy 14 215003 967356 2022-08-03T06:03:50Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «[[پۆل:پارێزگای سیونیک]] [[پۆل:خەڵکی ئەرمەنستان بەپێی پارێزگاکان|سیونیک]]»ەوە wikitext text/x-wiki [[پۆل:پارێزگای سیونیک]] [[پۆل:خەڵکی ئەرمەنستان بەپێی پارێزگاکان|سیونیک]] ocam7fmm3eeb9meovbyw8dmi9hy3faz 3 215004 967361 2022-08-03T06:45:20Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] ‏٠٦:٤٥، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) lgfdr4jqjny686tqnsak7u0dfetbhc3 3 215005 967375 2022-08-03T08:51:49Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> <center><big>'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!</big></center> <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بە ھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} <center>ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی</center> {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [https://ku.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی باکووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D9%BE%DB%8E%DA%A9 ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [https://diq.wikipedia.org ویکیپیدیای کوردیی زازاکی] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ‌بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا'''</span></span>]] ‏٠٨:٥١، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 1rswfhrbsx5159lvlemj6mgrax0exth 1 215006 967376 2022-08-03T09:07:04Z Ahrir 41791 پەڕەی دروست کرد بە «== شار یان شارۆچکە؟ == سڵاو بەڕێز {{وب|MFTG}} دەتوانی جیاوازی نێوان شار و شارۆچکەمان بۆ ڕوون کەیتەوە! بەپێی دابەشکاریی شارستان، پارێزگا و وڵات خۆی شارە نەک شارۆچکە. ~~~~»ەوە wikitext text/x-wiki == شار یان شارۆچکە؟ == سڵاو بەڕێز {{وب|MFTG}} دەتوانی جیاوازی نێوان شار و شارۆچکەمان بۆ ڕوون کەیتەوە! بەپێی دابەشکاریی شارستان، پارێزگا و وڵات خۆی شارە نەک شارۆچکە. [[بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="font-family:Cursive; color: #10C1FF; Background: White; font size:13px;">AHR</span>]] _{([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir|<span style="color:#ffd700; Background:White">'''وتووێژ'''</span>]])} ‏٠٩:٠٧، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) 40v2vbkadt0fg2a3xfw6ud4s9ybxcu3 14 215007 967380 2022-08-03T09:59:16Z Sakura emad 42467 دروستکردنی پۆلی ھاوپلەی [[:en:Category:Croatia at the Olympics]] بە ئامرازی پۆلساز wikitext text/x-wiki [[پۆل:نەتەوەکان لە ئۆڵۆمپیادەکان]] [[en:Category:Croatia at the Olympics]] jbv7fefe3e23y2bx26k9zzxqg8w17jc 0 215008 967413 2022-08-03T11:21:01Z Aram 25981 دروستکردنی ڕەوانەکەر بۆ [[ھاکایندە ھیچیلێما]] (ئامرازی دروستکەری ڕەوانەکەر) wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[ھاکایندە ھیچیلێما]] i55tformrvhg3wucb7h1a4qy5407ssl 0 215009 967439 2022-08-03T11:42:07Z Hamaredha 33112 پەڕەی دروست کرد بە «{{داتابۆکس}} '''ئاغاسی خنجیان'''({{بە ئەرمەنی|Աղասի Ղևոնդի Խանջյան}}, {{بە ڕووسی|Агаси Гевондович Ханджян}};٣٠ی کانوونی دووەمی ١٩٠١ – ٩ی تەمموزی ١٩٣٦) سکرتێری یەکەمی [[حيزبی شیوعی ئەرمەنستان]] بووە لە مانگی ئایاری ١٩٣٠ تا تەمموزی ١٩٣٦.<ref name="Soviet-Handbook">{{cite boo...»ەوە wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ئاغاسی خنجیان'''({{بە ئەرمەنی|Աղասի Ղևոնդի Խանջյան}}, {{بە ڕووسی|Агаси Гевондович Ханджян}};٣٠ی کانوونی دووەمی ١٩٠١ – ٩ی تەمموزی ١٩٣٦) سکرتێری یەکەمی [[حيزبی شیوعی ئەرمەنستان]] بووە لە مانگی ئایاری ١٩٣٠ تا تەمموزی ١٩٣٦.<ref name="Soviet-Handbook">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|chapter=Armenia and the Armenians|editor-last=Katz|editor-first=Zev|editor-last2=Rogers|editor-first2=Rosemarie|editor-last3=Harned|editor-first3=Frederic|title=Handbook of Major Soviet Nationalities|location=New York|publisher=Free Press|year=1975|pages=146-147|isbn=9780029170908}}</ref> == ژیاننامە == خنجیان لە شاری [[وان]] لە [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] (ئەمڕۆ ڕۆژهەڵاتی [[تورکیا]]) لەدایکبووە.<ref>{{cite book|last1=Suny|first1=Ronald Grigor|authorlink=Ronald Grigor Suny|title=Looking Toward Ararat: Armenia in Modern History|date=1993|publisher=Indiana University Press|isbn=978-0253207739|url=https://archive.org/details/lookingtowardara00rona|url-access=registration|page=156}}</ref> لەگەڵ هێرشی [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|جینۆسایدی ئەرمەنییەکان]]، خێزانەکەی لە ساڵی ١٩١٥ لە شارەکە کۆچیان کرد و لە [[ئەرمینیای ڕووسی]] نیشتەجێ بوون، لەوێ پەنایان بۆ کاتدراڵی ئێچمیادزین برد.<ref name="Impact">{{cite book|last=Matossian|first=Mary Kilbourne|title=The Impact of Soviet Policies in Armenia|publisher=E.J. Brill|place=Leiden|date=1962|pages=119-122}}</ref> خنجیان لە مەدرەسەی جیڤۆرگیان ناوی تۆمار کرد، بەڵام وردە وردە سیاسەتی مارکسی شۆڕشگێڕانە سەرنجی ڕاکێشا.<ref name="Impact"/> لە ساڵەکانی ١٩١٧-١٩١٩ یەکێک بوو لە ڕێکخەرانی سپارتاک، یەکێتی خوێندکاری مارکسی ئەرمینیا. دواتر وەک سکرتێری کۆمیتەی ژێرزەمینیی بەلشەفی ئەرمەنی کاری کردووە.<ref name="GreatSoviet">{{GSEn|118343|Ханджян Агаси Гевондович}}</ref> لە ئەیلوولی 1919 خنجیان بۆ کۆمیتەی ناوچەیی ترانسقاوقازی [[کۆمسۆمۆڵ]] هەڵبژێردرا. لە ساڵی ١٩٢١ لە [[زانکۆی سڤێردلۆڤ]] ناوی تۆمار کرد. دوای تەواوکردنی خوێندن وەک بەرپرسێکی حزبی لە [[لێنینگراد]] کاری کرد، لەوێ پشتگیری لە [[جۆزێف ستالین]] کرد لە دژی سەرۆکی حيزبی شارەکە، [[گریگۆری زینۆڤیێڤ]].<ref name="GreatSoviet" /> هەروەها هاوکارێکی نزیکی سێرگی کیرۆڤ بووە.<ref name="Impact"/> خنجیان لە نیسانی ١٩٢٨ گەڕایەوە ئەرمینیا و لە ساڵانی ١٩٢٨-٢٩ وەک سکرتێری حزبی شیوعی ئەرمەنستان کاری کردووە، سکرتێری یەکەمی کۆمیتەی شاری یەریڤانی حیزبی شیوعی ئەرمینیا، (ئازار ١٩٢٩-ئایار ١٩٣٠)؛ و لە مانگی ئایاری ١٩٣٠دا، سکرتێری یەکەمی حزبی شیوعی ئەرمەنستان بوو.<ref name="GreatSoviet" /> خنجیان لە کاتێکدا سەرکردایەتی حیزبی [[ئەرمەنی]] گرتە دەست کە کۆڵبەرەکان ناچار دەبوون دەستبەرداری زەوییەکانیان بن و بە رێنمایی لە مۆسکۆ بە ئۆتۆمبێل دەبرێنە سەر کێڵگە بەکۆمەڵەکان. ئەمەش بەرخۆدانی بەرفراوانی لێکەوتەوە. چاپەمەنی سۆڤیەت لەو کاتەدا ئاشکرای کرد کە کۆمۆنیستەکان کۆنترۆڵی بەشێک لە ئەرمینیایان لەدەستداوە کە بۆ چەند هەفتەیەک لە مانگی ئازار و نیسانی ١٩٢٠ لە دەستی یاخیبوواندا بوون.<ref>{{cite book |last1=Conquest |first1=Robert |authorlink=Robert Conquest|title=The Harvest of Sorrow, Soviet Collectivisation and the Terror-Famine |date=1988 |publisher=Arrow |location=London |isbn=0-09-956960-4 |page=156}}</ref> لە سەردەمی خانجیاندا، بەبێ ئەوەی هیچ راپۆرتێک لەبارەی پێکدادانی چەکداری لەنێوان یاخیبووان و دەزگا ئەمنییەکان بڵاوبکرێتەوە، پرۆسەکە تەواو بوو. سەلماندی کە سیاسەتمەدارێکی سۆڤیەتێکی کاریزماتیکە و لە نێو دانیشتوانی ئەرمەنستاندا زۆر بەناوبانگ بوو.<ref name="Soviet-Handbook" /> لە ڕووی سیاسییەوە، خنجیان "هێندەی ئەو کاتە کۆمۆنیستێک بە سەلامەتی دەیتوانی ناسیۆنالیستێک بوو - و ڕەنگە کەمێک زیاتریش بێت." بۆ ئەو)، [[ئەکسێل باکونتس]] و [[گورگێن مەھاری]] (هەر سێ کەسەکە دوای مردنی خنجیان تووشی سەرکوتی سیاسی بوون).<ref name="GreatSoviet" /> لە نامەیەکی ساڵی ١٩٣٥دا کە ئاراستەی ستالین کراوە و ڕەخنەی لە خەنجیان گرتووە، ئارامیی یەرزنکیانی بەلشەفی ئەرمەنی پشتگیریی خنجیان بۆ یەکخستنی قەرس، [[ناگۆرنۆ-قەرەباغ]] و ناخیجەڤان لەگەڵ [[کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی ئەرمەنستان|ئەرمەنستانی سۆڤیەت]] وەک بەڵگەیەک لەسەر "ناسیۆنالیزم"ی ئەم دووەمیان هێناوەتە ئاراوە<ref name=":0">{{Cite web|last=Gyulmisaryan|first=Ruben|date=July 9, 2021|title=Մի սպանության պատմություն. Աղասի Խանջյան, 9 հուլիսի, 1936թ, Թիֆլիս|trans-title=History of a murder: Aghasi Khanjian, 9 July, 1936, Tiflis|url=http://www.aniarc.am/2021/07/09/aghasi-khanjian-story-of-killing-yerevan-mazagin-2010/|url-status=live|access-date=July 12, 2021|website=www.aniarc.am|language=hy|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711172402/http://www.aniarc.am/2021/07/09/aghasi-khanjian-story-of-killing-yerevan-mazagin-2010/ |archive-date=2021-07-11 }}</ref> == مردن == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٠١]] [[پۆل:مردووانی ١٩٣٦]] [[پۆل:سەرانی حیزبەکانی یەکێتی سۆڤیەت|ئاغاسی خنجیان]] [[پۆل:ئەرمەنیەکانی سۆڤیەت|ئاغاسی خنجیان]] le0hqaaqcnwvq1hk7ohj18hfqz82pai 5 215010 967455 2022-08-03T11:54:11Z Aram 25981 /* ناو */ بەشی نوێ wikitext text/x-wiki == ناو == وا بزانم ئەمە دەبێ ببێتە «پێنج کۆڵەکەکە»، وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٥٤، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) o92mawmezbvlw6lu1famujeaa7r6a65 967456 967455 2022-08-03T11:56:22Z Sakura emad 42467 /* ناو */ وەڵامدانەوە wikitext text/x-wiki == ناو == وا بزانم ئەمە دەبێ ببێتە «پێنج کۆڵەکەکە»، وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١١:٥٤، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :بۆچی بە بڕوای من ئەوکاتە وادەبوو کە بوترابوایە The Five Pillars. :. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١١:٥٦، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) mdq9gzx51o8qfkt7jcoi6wbckvmg459