Wikipedy fywiki https://fy.wikipedia.org/wiki/Haadside MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Media Wiki Oerlis Meidogger Meidogger oerlis Wikipedy Wikipedy oerlis Ofbyld Ofbyld oerlis MediaWiki MediaWiki oerlis Berjocht Berjocht oerlis Hulp Hulp oerlis Kategory Kategory oerlis TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 12 maart 0 565 1083683 1075926 2022-07-21T07:28:26Z FreyaSport 40716 /* Berne */ Louison Bobet wikitext text/x-wiki {{DeisideBoppe}} {{Kalinder}}{{Kalinderdei}} == Foarfallen == * [[1229]] - [[Keizer]] [[Freark II fan it Hillige Roomske Ryk]] lit him yn [[Jeruzalim]] ta [[kening]] fan it [[Keninkryk Jeruzalim]] kroanje. * [[1751]] - De [[Fryske Steaten]] ferkeapje it lêste part fan [[It Bilt]] dat noch yn harren besit is. * [[1938]] - It [[Dútslân|Dútske]] leger giet [[Eastenryk]] yn. * [[1968]] - [[Mauritsius]] wurdt ûnôfhinklik fan [[Grut-Brittanje]]. * [[1999]] - [[Hongarije]], [[Poalen]] en [[Tsjechje]] wurde lid fan de [[Noard-Atlantyske Ferdrachsorganisaasje]]. == Berne == * [[1636]] - [[Ulrich Huber (1636-1694)|Ulrich Huber]], Frysk rjochtsgelearde en filosoof († [[1694]]) * [[1649]] - [[Govert Bidloo]], Nederlânsk dokter, anatoom, toanielskriuwer en librettist († [[1713]]) * [[1745]] - [[Johannes Fockema]], Frysk boargemaster en ûndernimmer († [[1820]]) * [[1808]] - [[Gerrit van de Linde]] (''De Schoolmeester''), Nederlânsk dichter († [[1858]]) * [[1887]] - [[Jaring Walta]], Frysk keunstkilder († [[1971]]) * [[1890]] - [[Barend van der Veen]], Frysk skriuwer († [[1968]]) * [[1925]] - [[Louison Bobet]], Frânsk hurdfytser († [[1983]]) * [[1929]] - [[Win Tin]], Myanmareesk politikus en sjoernalist († [[2014]]) * [[1946]] - [[Liza Minnelli]], Amerikaansk aktrise en sjongster * [[1953]] - [[Ron Jeremy]], Amerikaansk pornoakteur * [[1958]] - [[Phil Anderson]], Austalysk hurdfytser * [[1978]] - [[Carien Kleibeuker]], Frysk hurdrydster * [[1982]] - [[Age Hains Boersma]], Frysk fuotballer * [[1984]] - [[Jaimie Alexander]], Amerikaansk aktrise * [[1985]] - [[J. Mac]], Amerikaansk pornoakteur * [[1990]] - [[Sandy Milz]], Russysk pornoaktrise == Ferstoarn == * [[1991]] - [[William Heinesen]], Fêreusk skriuwer (* [[1900]]) * [[1943]] - [[Gustav Vigeland]], Noarsk byldhouwer (* [[1869]]) * [[1950]] - [[Heinrich Mann]], Dútsk skriuwer (* [[1871]]) * [[1983]] - [[Rinke Tolman]], Frysk fjildbiolooch, publisist, oersetter en sjoernalist (* [[1891]]) * [[1992]] - [[Hans G. Kresse]], Nederlânsk striptekener (* [[1921]]) * [[2018]] - [[Craig Mack]], Amerikaansk rapper (* [[1970]]) {{DeisideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat|{{Kalinder/KalStrKonv}}}} }} [[Kategory:Datum]] [[Kategory:Maart|12]] bbmbq96maideazrno70hcecwomi7mio 13 maart 0 566 1083686 1076106 2022-07-21T07:31:12Z FreyaSport 40716 /* Ferstoarn */ Louison Bobet wikitext text/x-wiki {{DeisideBoppe}} {{Kalinder}}{{Kalinderdei}} == Foarfallen == * [[1900]] - Yn [[Frankryk]] wurdt de wurkdei fan froulju en bern by wet beheind ta alve oeren. * [[1921]] - [[Mongoalje]] ferklearret itself ûnôfhinklik fan [[Sina]]. * [[1938]] - De [[Anschluss]], [[Eastenryk]] wurdt in part fan [[Dútslân]]. * [[1940]] - De [[Winterkriich]] tusken [[Finlân]] en [[Ruslân]] komt ta in ein. * [[1942]] - Yn [[Nederlân]], [[Belgje]] en [[Frankryk]] wurdt it dragen fan de [[Joadenstjer]] ferplicht steld. * [[1990]] - [[George H. W. Bush]], presidint fan de [[Feriene Steaten]], makket in ein oan it fiif jier âlde hannelsembarcho tsjin [[Nikaragûa]]. * [[1992]] - By in [[ierdskodding]] yn it easten fan [[Turkije]] komme 500 minsken om it libben. * [[2000]] - oprjochting Stifting Oerrock, de organisaasje efter it [[Oerrock]] festival. * [[2013]] - Kardinaal [[Fransiskus (paus)Jorge Mario Bergoglio]] wurdt ta paus roppen, nei't Paus [[Benediktus XVI]] him op [[28 febrewaris]] weromlútsen hat. == Berne == * [[1560]] - [[Willem Loadewyk fan Nassau-Dillenburch]], steedhâlder fan [[Fryslân]], [[Grinslân]] en [[Drinte]] († [[1620]]) * [[1951]] - [[Hermine de Graaf]], Nederlânsk skriuwster († [[2013]]) * [[1956]] - [[Dana Delany]], Amerikaansk aktrise * [[1983]] - [[Femke de Walle]], Frysk radiopresintatrise en muzikante == Ferstoarn == * [[1902]] - [[David S. Stanley]], Amerikaansk militêr (* [[1828]]) * [[1944]] - [[Nicolas Japikse]], Frysk skiedkundige (* [[1872]]) * [[1957]] - [[Rommert Casimir]], Frysk opfiedkundige en ûnderwiisfernijer (* [[1877]]) * [[1965]] - [[Fan Noli]], Albaneesk politikus, geastlike, skriuwer en oersetter (* [[1882]]) * [[1983]] - [[Louison Bobet]], Frânsk hurdfytser (* [[1925]]) * [[1991]] - [[Cor Witschge]], Nederlânsk akteur (* [[1925]]) * [[1996]] - [[Herman Renz]], Nederlânsk sirkusdirekteur (* [[1967]]) * [[1998]] - [[Andrew Gronholdt]], Amerikaansk boatebouwer en houtbewurker (* [[1915]]) * [[2016]] - [[Cees Fasseur]], Nederlânsksk histoarikus en jurist (* [[1938]]) * [[2021]] - [[Igor Cornelissen]], Nederlânske sjoernalist en auteur (* [[1935]]) {{DeisideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat|{{Kalinder/KalStrKonv}}}} }} [[Kategory:Datum]] [[Kategory:Maart|13]] dlei90zqdf9asse5vtzaw4p0x5tu16w 26 juny 0 671 1083702 1075505 2022-07-21T09:18:18Z FreyaSport 40716 /* Berne */ Greg LeMond wikitext text/x-wiki {{DeisideBoppe}} {{Kalinder}}{{Kalinderdei}} == Foarfallen == * [[1321]] - Earstestienlizzing fan 'e [[Dom fan Utert]]. * [[1492]] - [[Antoine de Ville]], in [[Frankryk|Frânsk]] [[ofsier]], beklimt yn opdracht fan kening [[Karel VIII fan Frankryk|Karel VIII]] de [[Mont Aiguille]], in [[berch]] yn [[Frankryk]]. Dit wurdt algemien beskôge as de berte fan it [[alpinisme]]. * [[1657]] - Mei de oanname fan 'e saneamde ''[[Tender of Union]]'' giet it [[Keninkryk Skotlân]] formeel op yn it [[Protektoraat (Britske Eilannen)|Protektoraat]], dat al bestiet út [[Ingelân]], [[Wales]], [[Ierlân (eilân)|Ierlân]] en [[Man (eilân)|Man]]. Hjirmei ûntstiet foar it earst in steatsferbân dat de hiele [[arsjipel]] fan 'e [[Britske Eilannen]] omfiemet. * [[1945]] - It [[hânfêst]] fan 'e [[Feriene Naasjes]] wurdt ûndertekene. * [[1946]] - [[Fuotbalferiening Harkemase Boys]] wurdt oprjochte. * [[1960]] - [[Madagaskar]] wurdt ûnôfhinklik fan [[Frankryk]]. * [[1963]] - De [[Amerikaanske presidint]] [[John F. Kennedy]] hâldt yn [[Berlyn]] in [[taspraak]] dy't ferneamd wurdt om 'e útspraak ''Ich bin ein Berliner''. * [[1974]] - Ynfiering fan 'e [[Universal Product Code]], yn 'e foarm fan de bekende [[streekjeskoade]]s. * [[1997]] - De [[Ingelân|Ingelske]] [[skriuwster]] [[J.K. Rowling]] publisearret de [[roman]] ''[[Harry Potter and the Philosopher's Stone]]'', it earste diel fan har ''[[Harry Potter]]''-rige. * [[2002]] - It earste [[Klompkesilen#Iepen_Frysk_Kampioenskip_Klompkesilen|Iepen Frysk Kampioenskip Klompkesilen]] (IFKK) wurdt holden yn [[Heech]]. == Berne == * [[1694]] - [[Georg Brandt]], Sweedske skiekundige († [[1768]]) * [[1795]] - [[Hessel Brandenburgh]], Frysk boekdrukker-útjouwer († [[1880]]) * [[1801]] - [[Rein Baukes Windsma]], Frysk skoalmaster en dichter († [[1862]]) * [[1847]] - [[Marcus van Heloma]], Frysk rjochter en bestjoerder († [[1922]]) * [[1898]] - [[Willi Messerschmitt]], Dútsk fleantúchûntwerper († [[1978]]) * 1898 - [[Chesty Puller]], Amerikaansk militêr († [[1971]]) * [[1908]] - [[Salvador Allende]], presidint fan [[Sily]] († [[1973]]) * [[1922]] - [[Eleanor Parker]], Amerikaansk aktrise († [[2013]]) * [[1923]] - [[Frans Tutuhatunewa]], Súd-Moluksk presidint yn ballingskip († [[2016]]) * [[1936]] - [[Haye Thomas]], Nederlânsk sjoernalist en ferslachjouwer († [[1996]]) * [[1943]] - [[Foppe de Haan]], Frysk fuotbaltrener * [[1961]] - [[Greg LeMond]], Amerikaansk hurdfytser * [[1962]] - [[Steven de Jong]], Frysk regisseur en filmprodusint * [[2005]] - [[Alexia fan Oranje-Nassau]], Nederlânsk prinsesse == Ferstoarn == * [[363]] – keizer [[Julianus Apostata]] fan it [[Romeinske Ryk]] (* [[331]]) * [[1541]] - [[Francisco Pizarro]], Spaansk ''conquistador'' (* [[1476]]) * [[1810]] - [[Bruorren Montgolfier|Joseph Michel Montgolfier]], útfiner fan de loftballon (* [[1740]]) * [[1830]] - kening [[George IV fan it Feriene Keninkryk]] (* [[1762]]) * [[1867]] - kening [[Otto I fan Grikelân]] (* [[1815]]) * [[1939]] - [[Ford Madox Ford]], Ingelsk skriuwer, dichter, kritikus en redakteur (* [[1873]]) * [[1963]] - [[Obe Postma]], Frysk dichter (* [[1868]]) * [[1964]] - [[Gerrit Rietveld]], Nederlânsk arsjitekt en meubelûntwerper (* [[1880]]) * [[1990]] - [[Klaas van Dijk]], Nederlânsk byldhouwer en keunstskilder (* [[1913]]) * [[1993]] - [[Willy van Hemert]], Nederlânsk regisseur (* [[1912]]) * [[2011]] - [[Klaske Folmer]], Frysk foardrachtskeunstneresse (* [[1926]]) * [[2018]] - [[Klaas Hendrikse]], Nederlânsk predikant (* [[1947]]) * [[2020]] - [[Bernhard van Haersma Buma]], Nederlânsk politikus (* [[1932]]) ===Bisten=== * [[2013]] - [[Kian (bolle)|Kian]], ferneamde fokbolle (* [[1997]]) {{DeisideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat|{{Kalinder/KalStrKonv}}}} }} [[Kategory:Datum]] [[Kategory:Juny|26]] ax81cm62t2w4b59cxt5fm04ch9iykze 1983 0 1671 1083685 1078102 2022-07-21T07:30:43Z FreyaSport 40716 /* Ferstoarn */ Louison Bobet wikitext text/x-wiki {{JiersideBoppe}} {{Kalinders}}{{Kalinderjier}} Dit jier makket ûnderdiel út fan it [[desennium]] fan 'e [[1980-er jierren]]. [[Ofbyld:Peace demonstration 1983.jpg|thumb|250px|Fredesdemonstraasje op 29 oktober 1983 yn De Haach]] == Foarfallen == * [[jannewaris]] - Yn [[Nederlân]] de earste trije [[pasjint]]en registrearre mei [[AIDS]]. * [[1 maart]] - yntroduksje fan de [[Compact disc|cd]] op de Nederlânske merk. * [[21 maart]] - Lêste [[devaluaasje]] fan de Nederlânske [[Nederlânske gûne|gûne]] tsjinoer de [[Dútske mark]] oant se beide op 1 jannewaris 1999 opgean yn de [[euro]]. * [[12 maaie]] - Swiere stoarm oer Nederlân, dy't tsien minsken it libben kostet. * [[15 maaie]] - De earste Nederlânske [[In-vitrofertilisaasje|reagearbuisbaby]], Stefanie, wurdt berne yn it Rotterdamse Dijkzichtsikehûs. * [[13 juny]] - It romteskip [[Pioneer 10]] ferlit it ús bekende [[sinnestelsel]]. *[[septimber]] - Yn noardlik [[Irak]] komme de [[Koerden]] yn [[opstân]]: it begjin fan 'e [[Sechsde Koerdysk-Arabyske Oarloch]]. *[[18 augustus]] - De [[orkaan]] [[Orkaan Alicia|Alicia]] kostet yn it suden fan 'e [[Feriene Steaten]] 21 minsken it libben en rjochtet foar [[$]]1,7 miljard oan skea oan. *[[19 septimber]] - [[Sint-Kits en Nevis]] wurdt ûnôfhinklik fan it [[Feriene Keninkryk]]. *[[23 oktober]] - [[Oanslaggen op de Amerikaanske en Frânske troepen yn Beirût|Oanslaggen op de Amerikaanske en Frânske militêre haadkertieren]] yn 'e [[Libanon|Libaneeske]] [[haadstêd]] [[Beirût]]. Hjirby komme 333 minsken om. *[[25 oktober]] - [[Ynfal yn Grenada]] troch [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] en alliëarde [[troepen]], om te foarkommen dat yn [[Grenada|dat Karibyske steatsje]] in [[kommunisme|kommunistysk]] [[regear]] oan 'e macht komt. * [[29 oktober]] - Yn [[De Haach]] wurdt de grutste demonstraasje út de Nederlânske skiednis hâlden. Oan de demonstraasje tsjin it pleatsen fan [[krúsraket]]ten yn Nederlân dogge ûngefear 550.000 minsken mei. *[[9 novimber|9]]-[[30 novimber]] - [[Untfiering fan Freddy Heineken]] en syn [[sjauffeur]] [[Ab Doderer]]. *[[15 novimber]] - De [[Turkske Republyk Noard-Syprus]] ropt de ûnôfhinklikheid út. * [[30 novimber]] - [[Microsoft]] bringt de earste [[MS-Word]] ferzje út. * ''sûnder datum'' - Nederlân wurdt troffen troch in amtnersstaking. Wikenlang wurde de jiskepûden net ophelle en de post net besoarge. == Berne == ;jannewaris * [[3 jannewaris|3]] - [[Justin Chang]], Amerikaansk filmkritikus ;febrewaris * [[8 febrewaris|8]] - [[Sjoerd Hamburger]], Frysk roeier * [[16 febrewaris|16]] - [[Michelle Tucker]], Amerikaansk pornoaktrise * [[17 febrewaris|17]] - [[Abbey Brooks]], Amerikaansk pornoaktrise ;maart * [[2 maart|2]] - [[Rachel Roxxx]], Amerikaansk pornoaktrise * [[10 maart|10]] - [[Niki Belucci]], Hongaarsk pornoaktrise en discjockey * [[13 maart|13]] - [[Femke de Walle]], Frysk radiopresintatrise en muzikante * [[20 maart|20]] - [[Elma de Vries]], Frysk hurdrydster * [[24 maart|24]] - [[Laura Lion]], Tsjechysk pornoaktrise ;april * [[16 april|16]] - [[Jenna Brooks]] (Bambi Bliss), Amerikaansk pornoaktrise * [[25 april|25]] - [[Audree Jaymes]], Amerikaansk pornoaktrise * [[26 april|26]] - [[Kerry Louise]], Ingelsk pornoaktrise ;maaie * [[13 maaie|13]] - [[Esperanza Gomez]], Kolombiaansk pornoaktrise * [[15 maaie|15]] - [[Herre Zonderland]], Frysk turner, trener en sportbestjoerder * [[19 maaie|19]] - [[Eve Angel]], Hongaarsk pornoaktrise ;juny * [[21 juny|21]] - [[Maeike Sijtsma]], Frysk sjongster († [[2012]]) * [[23 juny|23]] - [[Theun Plantinga]], Frysk regisseur, akteur en dramadosint * [[26 july|26]] - [[Naomi van As]], Nederlânsk hockeyspylster en presintatrise ;july * [[9 july|9]] - [[Ben Saunders (sjonger)|Ben Saunders]], Ingelsk sjonger ;augustus * [[12 augustus|12]] - [[Klaas-Jan Huntelaar]], Nederlânsk fuotballer * [[14 augustus|14]] - [[Mila Kunis]], Oekraynsk-Amerikaansk aktrise ;septimber * [[6 septimber|6]] - [[Angelica Raven]], Amerikaansk pornoaktrise * [[14 septimber|14]] - [[Amy Winehouse]], Ingelsk sjongster († [[2011]]) ;oktober * [[15 oktober|15]] - [[Bridgette B]], Spaansk pornoaktrise * [[25 oktober|25]] - [[Pieter van Althuis]], Frysk keatser ;novimber * [[11 novimber|11]] - [[Candy Manson]], Amerikaansk pornoaktrise * [[29 novimber|29]] - [[Pamela Brown (sjoernaliste)|Pamela Brown]], Amerikaansk ferslachjouster ;desimber * [[2 desimber|2]] - [[Alyt Damstra]], Frysk aktrise * [[28 desimber|28]] - [[Roxy Reynolds]], Amerikaansk pornoaktrise ;''datum ûnbekend'' *[[Lynda Kinkade]], Australysk nijslêzeresse, ferslachjouster en tillefyzjeprodusinte *[[Milo Moiré]], Switsersk keunstneresse *[[Crystal Shawanda]], Kanadeesk sjongster == Ferstoarn == ;maart * [[12 maart|12]] - [[Rinke Tolman]], Frysk fjildbiolooch, publisist, oersetter en sjoernalist (* [[1891]]) * [[13 maart|13]] - [[Louison Bobet]], Frânsk hurdfytser (* [[1925]]) ;april * [[30 april|30]] - [[Muddy Waters]], Amerikaansk muzikant (* [[1915]]) ;maaie * [[11 maaie|11]] - [[Johannes Hendrikus Zelle]], Frysk predikant (* [[1907]]) ;juny * [[3 juny|3]] - [[Ypk fan der Fear]], Frysk skriuwster (* [[1908]]) * [[17 juny|17]] - [[Eelco Nicolaas van Kleffens]], Frysk diplomaat en politikus (* [[1894]]) ;septimber * [[8 septimber|8]] - [[Wim Kan]], Nederlânsk kabaretier (* [[1911]]) ;desimber * [[19 desimber|19]] - [[Sietze de Groot]], Frysk maratonrider en [[alvestêdetocht]]winner (* [[1917]]) ;''datum ûnbekend'' *[[Douwe Fokkema sr.]], Skiermûntseager publisist en taalkundige (* [[1890]]) ==Literatuer== ;romans * [[Elie Wiesel]], ''[[Le Cinquième Fils]]'' <small>(oerset yn it [[Frysk]] as ''De Fyfte Soan'')</small> * [[C.J. Cherryh]], ''[[Forty Thousand in Gehenna]]'' ==Films== * ''[[Never Say Never Again (film)|Never Say Never Again]]'' * ''[[Octopussy (film)|Octopussy]]'' * ''[[Star Wars: Episode VI – Return of the Jedi]]'' * ''[[Sudden Impact (film)|Sudden Impact]]'' ==Muzyk== ;albums * [[Kenny Rogers]], ''[[Eyes That See in the Dark (album)|Eyes That See in the Dark]]'' ;singles * [[Kenny Rogers]] en [[Dolly Parton]], ''[[Islands in the Stream (liet)|Islands in the Stream]]'' ==Tillefyzje== * ''[[The A-Team]]'' {{JiersideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat}} }} [[Kategory:1983| ]] [[Kategory:20e iuw]] ohgjsny4y7p3q7bph1n4f61d4lydj32 1961 0 1693 1083703 1083415 2022-07-21T09:18:57Z FreyaSport 40716 /* Berne */ Greg LeMond wikitext text/x-wiki {{JiersideBoppe}} {{Kalinders}}{{Kalinderjier}} Dit jier makket ûnderdiel út fan it [[desennium]] fan 'e [[1960-er jierren]]. == Foarfallen == *[[17 jannewaris]] - [[Moard]] op [[Patrice Lumumba]], de [[premier]] fan 'e [[Demokratyske Republyk Kongo]], [[Maurice Mpolo]], de [[minister]] fan Jeugdsaken en Sport, en [[Joseph Okito]], de ûnder[[foarsitter]] fan 'e [[folksfertsjintwurdiging|senaat]]. Se wurde [[stânrjochtlike eksekúsje|stânrjochtlik eksekutearre]] troch in [[Belgje|Belgysk]]-[[Demokratyske Republyk Kongo|Kongoleesk]] [[fjoerpeloton]]. * [[20 jannewaris]] - [[John F. Kennedy]] wurdt ynsward as [[presidint fan 'e Feriene Steaten]]. *[[15 febrewaris]] - By [[Berg-Kampenhout]], 4&nbsp;[[km]] foar de [[Brussel]]ske [[lofthaven]] [[Zaventem]], stoart [[Sabena-flecht 548]] del. Alle 72 ynsittenden en in [[boer]] op 'e grûn litte dêrby it libben. Ek it foltallige, 18 leden tellende [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[keunstriden|keunstrydteam]], dat ûnderweis wie nei de wrâldkampioenskippen yn [[Praach]], komt om. * [[11 april]] - Begjin fan it [[Adolf Eichmann|Eichmann-proses]] yn [[Jeruzalim]]. *[[12 april]] - Lansearing fan 'e [[Vostok 1]]-raket. De [[Sovjet-Uny|Sovjet]]-[[kosmonaut]] [[Joeri Gagarin]] sirkelet as earste [[minske]] ien kear yn in [[baan (astronomy)|baan]] om 'e [[Ierde]] en docht dat yn 1 [[oere]] en 48 [[minuten]]. *[[17 april]] - Mei [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] stipe fiere anty-[[kommunistysk]]e [[Kuba]]anske [[balling]]s yn 'e [[Bargebaai]] de [[Ynvaazje yn de Bargebaai]] út, mei as bedoeling om in folksopstân op [[Kuba]] tewei te bringen en [[presidint]] [[Fidel Castro]] ôf te setten. De operaasje mislearret jammerdearlik. * [[24 april]] - Ofsluting fan de [[Fearske Mar]], yn [[Seelân]]. *[[27 april]] - [[Sierra Leöane]] wurdt ûnôfhinklik fan it [[Feriene Keninkryk]]. * [[5 maaie]] - De [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[astronaut]] [[Alan Shepard]] wurdt lansearre oan board fan 'e [[Mercury MR-3]]. Hy is de twadde minske (en de earste Amerikaan) yn 'e [[romte (astronomy)|romte]]. *[[16 maaie]] - By [[steatsgreep yn Súd-Koreä (1961)|in steatsgreep]] yn [[Súd-Koreä]] komt [[Park Cheung Hee]] oan 'e macht. *[[30 maaie]] - [[Moard]] op [[Rafael Trujillo]], de [[diktator]] fan 'e [[Dominikaanske Republyk]]. *[[19 juny]] - [[Koeweit]] wurdt ûnôfhinklik fan it [[Feriene Keninkryk]]. *[[1 july]] - [[Rûanda]] en [[Boerûndy]] wurde ûnôfhinklik fan [[Belgje]]. * [[21 july]] - De [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[astronaut]] [[Virgil Grissom]] wurdt de [[romte (astronomy)|romte]] ynsketten mei de [[Mercury MR-4]]. * [[6 augustus]] - De [[Sovjet-Uny|Sovjet]]-[[kosmonaut]] [[German Titov]] wurdt de romte ynsketten mei de [[Vostok 2]]. It is in rekôrflecht fan 24 [[oere]]n en 17 kear om 'e [[Ierde]] hinne. *[[13 augustus]] - Yn [[Berlyn]] begjinne de [[Sovjet-Uny]] en de [[DDR]] mei de bou fan 'e [[Berlynske Muorre]], dy't de beide stedsdielen [[West-Berlyn]] en [[East-Berlyn]] fysyk faninoar skiede moat, sadat kontakt tusken de ynwenners ûnmooglik wurdt. *[[11 septimber]] - Yn [[Irak]] brekt de [[Fjirde Koerdysk-Arabyske Oarloch]] út tusken it Iraakske [[leger (lânmacht)|leger]] en de [[Koerden|Koerdyske minderheid]] yn it [[noarden]] fan it lân. *[[28 septimber]] - Yn [[Syrje]] nimt it [[leger (lânmacht)|leger]] de macht oer. It lân stapt dêrnei út 'e [[Feriene Arabyske Republyk]] mei [[Egypte]]. *[[1 oktober]] - It eardere [[Britsk-Kameroen]] wurdt opspjalten yn [[Noard-Kameroen]] en [[Súd-Kameroen]]; Noard-Kameroen komt by [[Nigearia]] te hearren, wylst Súd-Kameroen yntegrearre wurdt yn 'e [[Republyk Kameroen]] (it eardere [[Frânsk-Kameroen]]). *[[9 desimber]] - [[Tanganjika]], it eardere [[Dútsk East-Afrika]], wurdt ûnôfhinklik fan it [[Feriene Keninkryk]]. *[[10 desimber]] - It [[kommunistysk]]e [[Albaanje]] ferbrekt de [[diplomatike bannen]] mei de [[Sovjet-Uny]]. *[[15 desimber]] - Nei in [[rjochtsaak|proses]] wurdt yn [[Israel]] de [[Dútslân|Dútske]] [[oarlochsmisdie]]diger [[Aldolf Eichmann]] ta de [[deastraf]] feroardiele. *[[17 desimber]] - [[Anneksaasje fan Goä]]: [[Yndia]]aske [[troepen]] falle [[Goä]] en [[Daman en Diû]] binnen, gebieten mei-inoar de [[koloanje]] [[Portegeesk-Ynje]] foarmje. It [[Portegal|Portegeeske]] koloniale bestjoer wurdt ferdreaun en de gebieten wurde troch Yndia [[anneksearre]]. * ''sûnder datum'' - De earste yndustriële [[robotearm]], [[Unimate]], wurdt yn gebrûk naam yn it [[General Motors]]-fabryk yn [[Nij-Jersey]]. == Berne == ;jannewaris * [[17 jannewaris|17]] - [[Yasmine Galenorn]], Amerikaansk skriuwster * [[19 jannewaris|19]] - [[Marius de Boer]], Frysk sjonger en muzikant ;maart * [[6 maart|6]] - [[Clark Accord]], Surinaamsk skriuwer en fisazjist * [[7 maart|7]] - [[Marijke van Hees]], Nederlânsk politikus * [[8 maart|8]] - [[Peter Larsson]], Sweedsk fuotballer * [[20 maart|20]] - [[Jesper Olsen]], Deensk fuotballer * [[23 maart|23]] - [[Gregor Bak]], Nederlânsk presintator en muzikant * [[26 maart|26]] - [[Phara de Aguirre]], Flaamsk sjoernaliste * [[27 maart|27]] - [[Tony Rominger]], Switsersk hurdfytser ;april [[Ofbyld:Doris Dragović concert.jpg|thumb|200px|Doris Dragović,<br />berne op 16 april]] * [[1 april|1]] - [[Susan Boyle]], Skotsk sjongster * [[2 april|2]] - [[Manouk van der Meulen]], Nederlânsk aktrise * [[3 april|3]] - [[Eddie Murphy]], Amerikaansk komyk en akteur * [[4 april|4]] - [[René van der Gijp]], Nederlânsk fuotballer en sportkommentator * [[5 april|5]] - [[Rik Grashoff]], Nederlânsk boukundich yngenieur en politikus * [[5 april|5]] - [[Jan Tops]], Nederlânsk springruter * [[6 april|6]] - [[Mouna Goeman Borgesius]], Nederlânsk aktrise * [[7 april|7]] - [[Brigitte van der Burg]], Nederlânsk politika * [[14 april|14]] - [[Robert Carlyle]], Skotsk akteur * [[15 april|15]] - [[Fred Siebelink]], Nederlânsk radiopresintator * [[16 april|16]] - [[Jacqueline Blom]], Nederlânsk aktrise * [[16 april|16]] - [[Doris Dragović]], Kroätysk sjongster * [[16 april|16]] - [[Herman Frison]], Flaamsk hurdfytser en ploechlieder * [[17 april|17]] - [[Tjako van Schie]], Nederlânsk pianist en komponist * [[20 april|20]] - [[Roberto Cabañas]], Paraguayaansk fuotballer * [[20 april|20]] - [[Stan Limburg]], Nederlânsk akteur en regisseur * [[21 april|21]] - [[Ronald Florijn]], Nederlânsk roeier * [[25 april|25]] - [[Frank de Winne]], Flaamsk astronaut * [[26 april|26]] - [[Mike Francis]], Italjaansk sjonger en lietsjeskriuwer († [[2009]]) * [[27 april|27]] - [[Moana Pozzi]], Italjaansk pornoaktrise († [[1994]]) * [[28 april|28]] - [[Hans Huibers]], Nederlânsk politikus ;maaie * [[19 maaie|19]] - [[Geert Lageveen]], Frysk akteur * [[28 maaie|28]] - [[Richard A. Knaak]], Amerikaansk skriuwer ;juny * [[26 juny|26]] - [[Greg LeMond]], Amerikaansk hurdfytser ;july * [[8 july|8]] - [[Andrew Fletcher]], Britsk bassist en sjonger († [[2022]]) * [[8 july|8]] - [[Toby Keith]], Amerikaansk sjonger * [[16 july|16]] - [[Lida Dykstra]], Frysk skriuwster * [[17 july|17]] - [[Guru]], Amerikaansk rapper en akteur († [[2010]]) ;augustus * [[4 augustus|4]] - [[Barack Obama]], presidint fan 'e [[Feriene Steaten]] * [[5 augustus|5]] - [[Tawny Kitaen]], Amerikaansk aktrise en presintatrise * [[8 augustus|8]] - [[Annemieke Verdoorn]], Nederlânsk aktrise * [[11 augustus|11]] - [[Natalie Allen]], Amerikaansk nijslêzeresse * [[19 augustus|19]] - [[Gerrit Hiemstra]], Frysk meteorolooch en waarman ;septimber * [[13 septimber|13]] - [[Dave Mustaine]], Amerikaansk sjonger en gitarist * [[21 septimber|21]] - [[Nancy Travis]], Amerikaansk aktrise ;oktober * [[11 oktober|11]] - [[Carol Costello]], Amerikaansk ferslachjouster en nijslêzeresse ;novimber * [[27 novimber|27]] - [[Jaap de Vries]], Frysk yllustrator en skriuwer († [[2010]]) ;desimber * [[6 desimber|6]] - [[Rieks van der Velde]], Nederlânsk komponist, arranzjeur en dirigint * [[20 desimber|20]] - [[Yvan Le Bolloc'h]], Bretonsk presintator en akteur ;''datum ûnbekend'' * [[Toni L.P. Kelner]], Amerikaansk skriuwster * [[Karen Miller]], Australysk skriuwster * [[Michael Phillips (kritikus)|Michael Phillips]], Amerikaansk filmkritikus * [[Lalla Weiss]], Nederlânsk Roma-aktiviste == Ferstoarn == ;febrewaris * [[9 febrewaris|9]] - [[Oscar Egg]], Switsersk hurdfytser (* [[1890]]) * [[9 febrewaris|9]] - [[Patrice Lumumba]], premier fan 'e [[Demokratyske Republyk Kongo]] (* [[1925]]) ;maart * [[6 maart|6]] - [[George Formby]], Ingelsk muzikant, sjonger en akteur (* [[1904]]) * [[14 maart|14]] - [[Benjamin Adams]], Amerikaansk atleet (* [[1890]]) * [[16 maart|16]] - [[Johannes de Heer]], Nederlânsk evangelist (* [[1866]]) * [[15 maart|15]] - [[Akiba Rubinstein]], Poalsk skaker (* [[1882]]) ;april * [[6 april|6]] - [[Adrianus Johannes Dresmé]], Nederlânsk byldhouwer (* [[1876]]) * [[24 april|24]] - Frysk keunstskilder, tekener en boekbânûntwerper (* [[1885]]) * [[25 april|25]] - [[Klaas Breeuwer]], Nederlânsk fuotballer (* [[1901]]) ;maaie * [[3 maaie|3]] - [[Maurice Merleau-Ponty]], Frânsk filosoof (* [[1908]]) * [[4 maaie|4]] - [[Jan Hengeveld]], Nederlânsk toulûker (* [[1894]]) * [[6 maaie]] - [[Pieter Boeles]], Nederlânsk jurist en skiedkundige (* [[1873]]) * [[10 maaie|10]] - [[Jan Grijseels sr.]], Nederlânsk atleet (* [[1890]]) * [[12 maaie|12]] - [[Tony Bettenhausen]], Amerikaansk autokorreur (* [[1916]]) * [[13 maaie|13]] - [[Gary Cooper]], Amerikaansk akteur (* [[1901]]) ;juny * [[6 juny|6]] - [[Carl Gustav Jung]], Switsersk psychiater en psycholooch (* [[1875]]) * [[8 juny|8]] - [[Gerrit van Burink]], Nederlânsk kommunist en nasjonaal-sosjalist (* [[1891]]) * [[30 juny|30]] - [[Lee De Forest]], Amerikaansk útfiner en elektrotechnikus (* [[1873]]) ;july * [[2 july|2]] - [[Ernest Hemingway]], Amerikaansk skriuwer en Nobelpriiswinner (* [[1899]]) * [[25 july|25]] - [[Nescio]] (J.H.F. Grönloh), Nederlânsk skriuwer (* [[1882]]) ;augustus * [[7 augustus|7]] - [[Lodewijk Duymaer van Twist]], Nederlânk militêr en politikus (* [[1865]]) ;septimber * [[7 septimber|7]] - [[Piter Sjoerds Gerbrandy]], premier fan [[Nederlân]] (* [[1885]]) * [[9 septimber|9]] - [[David Webster]], Amerikaansk militêr, skriuwer en sjoernalist (* [[1922]]) * [[18 septimber|18]] - [[Dag Hammarskjöld]], Sweedsk diplomaat, siktaris-generaal fan 'e [[Feriene Naasjes|FN]] en Nobelpriiswinner (* [[1905]]) ;oktober * [[3 oktober|3]] - [[Pieter Sipma]], Frysk taalkundige en ûnderwiisman (* [[1872]]) * [[18 oktober|18]] - [[Rodolphe Rubattel]], Switsersk politikus (* [[1896]]) * [[19 oktober|19]] - [[Franciscus van Ostaden]], Nederlânsk skriuwer (* [[1896]]) * [[24 oktober|24]] - [[Rommert de Bree]], Frysk boer en ferieningsman (* [[1875]]) ;novimber * [[2 novimber|2]] - [[James Thurber]], Amerikaansk skriuwer en cartoonist (* [[1894]]) * [[9 novimber|9]] - [[Antoon Coolen (1897-1961)|Antoon Coolen]], Nederlânsk skriuwer (* [[1897]]) * [[14 novimber|14]] - [[Jacob Bleeker]], Nederlânsk boargemaster (* [[1885]]) ;desimber * [[6 desimber|6]] - [[Théodore Limperg]], Nederlânsk ekonoom (* [[1879]]) * [[11 desimber|11]] - [[Adzer de Vries]], Frysk bibletekaris en oersetter (* [[1878]]) == Literatuer == ;prizen * De Bosnyske skriuwer [[Ivo Andric]] wint de [[Nobelpriis foar de Literatuer]] ;romans * [[Simon Vestdijk]], ''Een Alpenroman'' * [[Hans Peter Richter]] - ''[[Damals War Es Friedrich]]'' <small>(oerset yn it [[Frysk]] as ''Sa Gong it mei Friedrich'')</small> * [[Simon Vestdijk]], ''De Filosoof en de Sluipmoordenaar'' * [[Françoise Sagan]], ''Les Merveilleux Nuages'' * [[Leon Uris]], ''Mila 18'' ;novelles * [[Elie Wiesel]] - ''[[Le Jour]]'' <small>(oerset yn it Frysk as ''De Dei'')</small> ;poëzij * [[Helen Spalding]] - ''[[Let Us Now Praise Prime Numbers]]'' <small>(oerset yn it Frysk as ''Lit Us No Priizgje de Prymgetallen'')</small> == Muzyk == ;singles * [[Barry Mann]] - ''Who Put the Bomp'' * [[Billy Fury]] - ''Halfway to Paradise'' * [[Bobby Vee]] - ''Take Good Care of My Baby'' * [[Chubby Checker]] - ''Let's Twist Again'' * [[Cliff Richard]] - ''Theme for a Dream'' * [[Curtis Lee]] - ''Pretty Little Angel Eyes'' * [[Dave Carey]] - ''Bingo'' * [[Del Shannon]] - ''Runaway'' * [[Eddie Hodges]] - ''I'm Gonna Knock on Your Door'' * [[Edith Piaf]] - ''Non, Je Ne Regrette Rien'' * [[Elvis Presley]] - ''Can't Help Falling in Love'' * Elvis Presley - ''Wooden Heart'' * [[Everly Brothers]] - ''Ebony Eyes, Temptation'' * Everly Brothers - ''Walk Right Back'' * [[Gerhard Wendland]] - ''Tanze mit Mir in den Morgen'' * [[Helen Shapiro]] - ''Walking Back to Happiness'' * [[Johnny Hoes]] - ''Och, Was Ik Maar bij Moeder Thuis Gebleven'' * [[John Leyton]] - ''Johnny, Remember Me'' * [[Jumping Jewels]] - ''Wheels'' * [[Neil Sedaka]] - ''Calendar Girl'' * Neil Sedaka - ''Little Devil'' * Neil Sedaka - ''One Way Ticket'' * [[Pat Boone]] - ''Moody River'' * [[Paul Anka]] - ''Dance on Little Girl'' * [[Ray Peterson]] - ''Corrina Corrina'' * [[Ricky Nelson]] - ''Hello Mary Lou'' * [[Roy Orbison]] - ''Crying'' * [[The Allisons]] - ''Are You Sure'' * [[The Shadows]] - ''36-24-36'' * The Shadows - ''FBI'' * The Shadows - ''Kon-Tiki'' {{JiersideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat}} }} [[Kategory:1961| ]] [[Kategory:20e iuw]] czarkkuiyb7eb7kyyyv173gf9au23d6 1925 0 1725 1083684 1076824 2022-07-21T07:28:56Z FreyaSport 40716 /* Berne */ Louison Bobet wikitext text/x-wiki {{JiersideBoppe}} {{Kalinders}}{{Kalinderjier}} Dit jier makket ûnderdiel út fan it [[desennium]] fan 'e [[1920-er jierren]]. == Foarfallen == *[[3 jannewaris]] - De [[Itaalje|Italjaanske]] [[faksistysk]]e [[premier]] [[Benito Mussolini]] ûntbynt it [[parlemint]] en lûkt alle macht nei himsels ta. Fan no ôf oan sil er regearje as [[diktator]]. *[[16 jannewaris]] - Yn 'e [[Sovjet-Uny]] wurdt [[Leon Trotski]] ôfset as [[folkskommissaris]] ([[minister]]) fan Definsje. Dit is in grutte [[politike]] oerwinning foar syn rivaal [[Josef Stalin]]. *[[31 jannewaris]] - Yn [[Albaanje]] ropt it [[parlemint]] de [[Albaneeske Republyk]] út. [[Ahmed Zogu]], dy't yn [[desimber]] [[1924]] troch in [[steatsgreep]] oan 'e macht kaam, wurdt de earste [[presidint]]. *[[14 febrewaris]] - Yn 'e [[Dútslân|Dútske]] dielsteat [[Beieren]] wurdt it ferbod op 'e [[NSDAP]] opheft. *[[26 febrewaris]] - Yn it súdeasten fan [[Turkije]] brekt ûnder de [[Koerden]] de [[Opstân fan Sjeik Saïd]] út. *[[27 febrewaris]] - Yn [[Berlyn]] rjochtet [[Adolf Hitler]] fannijs de [[NSDAP]] op, dy't yn [[1923]], nei de [[Bierkelderpûtsj]], ferbean wie. *[[6 maart]] - Yn 'e [[Eastkanton]]s [[Eupen]], [[Malmédy]] en [[Sankt-Vith]] wurdt de [[Belgje|Belgyske]] [[wet]] fan krêft. Dêrtroch komme dy eardere [[Dútslân|Dútske]] gebieten foargoed by Belgje te hearren. *[[25 april]] - By [[Dútske presidintsferkiezings (1925)|presidintsferkiezings]] yn [[Dútslân]] wurdt de eardere [[generaal]] [[Paul von Hindenburg]] ta [[presidint]] fan 'e [[Weimarrepublyk]] keazen. *[[28 april]] - [[Turkije|Turkske]] [[troepen]] smoare de [[Koerden|Koerdyske]] [[Opstân fan Sjeik Saïd]] yn bloed. In soad Koerden nimme de wyk nei [[Irak]] en [[Perzje]]. [[Sjeik Saïd]], de lieder fan 'e [[opstân]], wurdt troch de Turken [[finzen]] nommen. * [[8 maaie]] - Yn [[Súd-Afrika]] kriget it [[Afrikaansk]] offisjeel erkenning as selsstannige [[taal]], los fan it [[Nederlânsk]]. * [[20 maaie]] - Earste [[gearkomste]] fan 'e [[Fryslân|Fryske]] [[studinteferiening]] yn [[Grins (stêd)|Grins]], [[F.F.J. Bernlef]]. *[[30 maaie]] - Yn [[Sjanghai]] iepenje [[Feriene Keninkryk|Britske]] [[Marinierskorps|marinier]]s it fjoer op in [[demonstraasje (protest)|demonstraasje]] fan 10.000 [[Sina|Sinezen]], dy't de frijlitting fan hûndert [[studint]]en easkje dy't nei eardere protesten yn 'e Britske [[konsesje (Sina)|konsesje]] yn Sjanghai fêstholden wurde. By dit [[Bloedbad fan Sjanghai (1925)|Bloedbad fan Sjanghai]] falle tsientallen [[dea]]den. * [[18 july]] - [[Adolf Hitler]] publisearret ''Mein Kampf''. *[[20 july]] - [[Itaalje]] en [[Joegoslaavje]] slute in rige technyske [[ferdraggen]] oer [[Fiume]] (Rijeka), [[Zadar|Zara]] (Zadar) en de [[Italjaanske minderheid yn Dalmaasje]]. *[[20 july]] - Yn [[Frânsk-Syrje]] brekt ûnder lieding fan [[Sûltan al-Atrasj]] de [[Grutte Druzyske Opstân]] út tsjin 'e [[Frankryk|Frânske]] [[koloanje|koloniale]] oerhearsking. *[[26 july]] - De [[Frankryk|Frânske]] oarlochsheld [[maarskalk]] [[Philippe Pétain]] wurdt nei [[Frânsk-Marokko]] stjoerd om it befel oer de Frânske troepen te nimmen dy't yn 'e saneamde [[Rifoarloch]] yn gearwurking mei [[Spanje]] de [[Berbers]]ke [[opstân]] fan [[Abd el-Krim]] besykje te ûnderdrukken. *[[8 augustus]] - De [[rasisme|rasistyske]] [[Ku Klux Klan]] hâldt foar it earst in lanlike [[evenemint|manifestaasje]] yn 'e [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[haadstêd]] [[Washington, D.C.]] *[[10 augustus]] - Yn [[Nederlân]] wurdt it [[doarp]] [[Borculo]], yn 'e [[Achterhoeke]], [[Wynhoas fan Borculo|ferwuostge troch in wynhoas]]. Der falle 4 [[dea]]den en likernôch 80 [[ferwûne]]n, en 2.000 fan 'e 5.000 ynwenners reitsje dakleas. *[[25 augustus]] - De lêste [[Frankryk|Frânske]] en [[Belgje|Belgyske]] [[troepen]] wurde weromlutsen út it [[Ruhrgebiet]]. Dêrmei komt in ein oan 'e [[Besetting fan it Ruhrgebiet]]. *[[4 septimber]] - [[Sjeik Saïd]], de lieder fan 'e ûnderdrukte [[Koerden|Koerdyske]] [[Opstân fan Sjeik Saïd]], wurdt troch de [[Turkije|Turkske]] autoriteiten mei 47 oare foaroanlju fan 'e Koerdyske [[minderheid]] [[ophinging (libbensbeëiniging)|ophongen]] foar de [[moskee]] fan [[Diyarbakır]]. *[[1 oktober]] - By [[steatsgreep yn Sily (1925)|in steatsgreep]] yn [[Sily]] komt [[generaal]] [[Carlos Ibáñez del Campo]] oan 'e macht. Hy skoot de [[strieman]] [[Emiliano Figueroa Larrain]] as [[presidint]] nei foarren. *[[16 oktober]] - Op in [[konferinsje]] yn it [[Switserlân|Switserske]] [[Locarno]] wurdt it [[Ferdrach fan Locarno]] sletten. Underdiel dêrfan is it saneamde [[Rynpakt]], wêrby't [[Dútslân]] oan 'e iene kant en [[Frankryk]] en [[Belgje]] oan 'e oare kant ûnthjitte net besykje te sillen om 'e hjoeddeistige rin fan 'e ynternasjonale [[grins (line)|grinzen]] mei [[geweld]] te feroarjen. It [[Feriene Keninkryk]] en [[Itaalje]] steane garant foar it neilibjen fan dy ôfspraken. Fierders giet Dútslân akkoart mei de [[Demilitarisaasje fan it Rynlân]], en Frankryk slút in [[militêr]] bûnsgenoatskip mei [[Poalen]] en [[Tsjechoslowakije]]. *[[18 oktober|18]]-[[19 oktober]] - De [[Frankryk|Frânske]] [[generaal]] [[Maurice Sarrail]] lit [[Damaskus]], de [[haadstêd]] fan [[Frânsk-Syrje]], [[bombardearje]]. Dêrmei wurdt de [[Grutte Duzyske Opstân]], dy't oerslein wie nei de [[Arabieren|Arabyske]] dielen fan Syrje, tydlik ûnderdrukt. *[[11 novimber]] - Yn [[Nederlân]] brekt in [[regear]]ingskrisis út as yn 'e [[Nacht fan Kersten]] troch in [[amendemint]] fan [[Gerrit Kersten]], de [[fraksjefoarsitter]] fan 'e lytse [[SGP]], de útjeften foar it Nederlânsk [[ambassade|gesantskip]] by it [[Fatikaan]] fan 'e [[begrutting]] fan it [[Ministearje]] fan Bûtenlânske Saken skrast wurdt. *[[12 desimber]] - Yn [[Perzje]] komt nei de ôfsetting fan 'e [[Kadjar-dynasty]] de eardere [[minister]] fan Oarloch [[Reza Pahlavi]] as [[sjah]] op 'e troan. *[[16 desimber]] - It [[Folkebûn]] beslút dat de [[provinsje]] [[Mosûl (provinsje)|Mosûl]], in omstriden gebiet tusken [[Turkije]] en [[Irak]], by Irak bliuwt. *[[19 desimber]] - [[Abdûlazyz ibn Saûd]], de [[emir]] fan 'e [[Emiraat fan de Nêzjd|Nêzjd]], foltôget [[Nêzjdyske ferovering fan de Hidjas|syn ferovering]] fan it [[Keninkryk fan de Hidjas]]. [[Kening]] [[Ali fan de Hidjas]] moat belies jaan. * [[26 desimber]] - De [[Sfinks fan Giza]] wurdt útgroeven. *[[31 desimber]] - Op it [[kongres|partijkongres]] fan 'e [[Kommunistyske Partij fan de Sovjet-Uny]] besiket in trijemanskip besteande út [[Leon Trotski]], [[Grigorij Zinovjev]] en [[Ljev Kamenev]] de oanwaaksende ynfloed fan [[Josef Stalin]] te kearen. * ''sûnder datum'' - Yn [[Itaalje]] wurdt de earste [[autodyk]] fan de wrâld iepene. It is de hjoeddeistige [[A8 (Italië)|A8]], tusken [[Milaan (stêd)|Milaan]] en [[Varese (stêd)|Varese]]. * ''sûnder datum'' - Ynfiering fan 'e [[desibel (ienheid)|desibel]] as ienheid fan [[lûdstrilling|lûd]]. * ''sûnder datum'' - [[Marcel Breuer]] ûntwerpt de [[Kandinsky-stoel]]. == Berne == ;jannewaris * [[20 jannewaris|20]] - [[Ernesto Cardenal]], Nikaragûaansk dichter, preester en politikus († [[2020]]) ;febrewaris * [[11 febrewaris|11]] - [[David Hartsema]], Nederlânsk dichter, skriuwer en keunstner († [[2009]]) * [[17 febrewaris|17]] - [[Wierd Wijnia]], Frysk reedrider en sportbestjoerder († [[1998]]) * [[18 febrewaris|18]] - [[George Kennedy]], Amerikaansk akteur († [[2016]]) * [[18 febrewaris|18]] - [[Til Gardeniers-Berendsen]], Nederlânsk politika († [[2019]]) * [[21 febrewaris|21]] - [[Tom Gehrels]], Nederlânsk-Amerikaansk astronoom († [[2011]]) * [[26 febrewaris|26]] - [[Kees Brusse]], Nederlânsk akteur en regisseur († [[2013]]) ;maart * [[8 maart|8]] - [[Piet Steenkamp]], Nederlânsk politikus († [[2016]]) * [[9 maart|9]] - [[Hein Mader]], Eastenryksk-Frysk byldzjend keunstner († [[2011]]) * [[12 maart|12]] - [[Louison Bobet]], Frânsk hurdfytser († [[1983]]) * [[16 maart|16]] - [[Hans de Haan]], Frysk politikus († [[2006]]) * [[28 maart|28]] - [[Dorothy DeBorba]], Amerikaansk aktrise († [[2010]]) ;april * [[1 april|1]] - [[Jan Pannekeet]], Nederlânsk taalkundige († [[2002]]) * [[18 april|18]] - [[Frans Mallan]], Nederlânsk predikant († [[2010]]) * [[19 april|19]] - [[John Kraaijkamp sr.]], Nederlânsk akteur († [[2011]]) * [[28 april|28]] - [[Hans Peter Richter]], Dútsk skriuwer en útjouwer († [[1993]]) ;maaie * [[8 maaie|8]] - [[Ali Hassan Mwinyi]], presidint fan [[Tanzania]] * [[11 maaie|11]] - [[Youenn Gwernig]], Bretonsk-Amerikaansk sjonger, dichter, lietsjeskriuwer en keunstner († [[2006]]) * [[13 maaie|13]] - [[U.G. de Jong]], Frysk skriuwer en sjoernalist († [[2008]]) * [[19 maaie|19]] - [[Pol Pot]], Kambodjaansk politikus, lieder fan 'e Reade Kmer († [[1996]]) * [[19 maaie|19]] - [[Malcolm X]], Amerikaansk aktivist († [[1965]]) ;juny * [[8 juny|8]] - [[Barbara Bush]], Amerikaansk presidintsfrou († [[2018]]) * [[13 juny|13]] - [[Willem Albeda]], Nederlânsk politikus († [[2014]]) * [[16 juny|16]] - [[Henny Orri]], Nederlânsk aktrise († [[2022]]) * [[23 juny|23]] - [[John Shepherd-Barron]], Skotsk útfiner fan de pinautomaat († [[2010]]) ;july * [[2 july|2]] - [[Els Perdok]], Skiermûntseager wurdboekgearstalster en dichteresse († [[2017]]) ;augustus * [[14 augustus|14]] - [[Anne Sybesma]], Frysk politikus († [[2011]]) * [[18 augustus|18]] - [[Jan de Soet]], Nederlânsk bestjoerder, topman fan de [[KLM]] († [[2012]]) ;septimber * [[6 septimber|6]] - [[Freddie Oversteegen]], Nederlânsk fersetsstriidster († [[2018]]) * [[8 septimber|8]] - [[Peter Sellers]], Ingelsk akteur († [[1980]]) * [[13 septimber|13]] - [[Mel Torme]], Amearikaansk sjonger († [[1999]]) * 13 - [[Jack Mitchell (fotograaf)|Jack Mitchell]], Amerikaansk fotograaf († [[2013]]) * [[16 septimber|16]] - [[B.B. King]], Amerikaansk muzikant († [[2015]]) * [[18 septimber|18]] - [[Pia Beck]], Nederlânsk sjongster en pianiste († [[2009]]) ;oktober * [[11 oktober|11]] - [[Elmore Leonard]], Amerikaansk skriuwer († [[2013]]) * [[13 oktober|13]] - [[Margaret Thatcher]], premier fan it [[Feriene Keninkryk]] († [[2013]]) * [[26 oktober|26]] - [[Gernot de Vries]], Eastfrysk dûmny en skriuwer († [[2012]]) ;novimber * [[20 novimber|20]] - [[Robert Kennedy]], Amerikaansk politikus († [[1968]]) * [[27 novimber|27]] - [[Claude Lanzmann]], Frânsk filosoof († [[2018]]) * [[30 novimber|30]] - [[Jaap Fijnvandraat]], Nederlânsk evangelist († [[2012]]) ;desimber * [[8 desimber|8]] - [[Sammy Davis jr.]], Amerikaansk sjonger, dûnser, komyk en akteur († [[1990]]) * [[17 desimber|17]] - [[Rijk de Gooyer]] - Nederlânsk akteur († [[2011]]) * [[23 desimber|23]] - [[Rayner Unwin]], Ingelsk útjouwer († [[2000]]) * [[24 desimber|24]] - [[Piter Wibertus Brouwer]], Frysk oersetter († [[2013]]) ;''datum ûnbekend'' *[[Piter Wibertus Brouwer]], Frysk oersetter *[[Vergil Dykstra]], Amerikaanske filosoof en ûnderwiisbestjoerder († [[2010]]) == Ferstoarn == * [[3 febrewaris]] - [[Jaap Eden]], Nederlânsk hurdrider en hurdfytser (* [[1873]]) * [[30 maart]] - [[Rudolf Steiner]], Eastenryksk filosoof, stifter fan de [[antroposofy]] (* [[1861]]) * [[15 maaie]] - [[Nelson A. Miles]], Amerikaansk militêr (* [[1839]]) * [[13 juny]] - [[Gerben Postma]], Frysk skriuwer en skoalmaster (* [[1847]]) * [[1 july]] - [[Erik Satie]], Fransk komponist en pianist (* [[1866]]) * [[28 july]] - [[Théodore Botrel]], Bretonsk sjonger (* [[1868]]) * [[25 oktober]] - [[Charles Marion Russell]], Amerikaansk keunstskilder (* [[1864]]) * [[9 novimber]] - [[Knut Magnus Enckell]], Finsk skilder (* [[1870]]) * [[11 novimber]] - [[Teatse Eeltsje Holtrop]], Frysk skriuwer en oersetter (* [[1865]]) * [[2 desimber]] - [[George Hugh Bourne]], Ingelsk hymneskriuwer en predikant (* [[1840]]) * [[19 desimber]] - [[Arnoldus Prakken]], Frysk ûndernimmer en bestjoerder (* [[1854]]) * [[25 desimber]] - [[Tabo Sytstra]], Frysk skriuwer (* [[1856]]) == Literatuer == ;prizen * De Ierske skriuwer [[George Bernard Shaw]] wint de [[Nobelpriis foar de Literatuer]] ;romans * [[André Gide]], ''Caractères'' * [[André Gide]], ''Les Faux-monnayeurs'' * [[Louis Couperus]], ''Nippon'' * [[Aart van der Leeuw]], ''Vluchtige Begroetingen'' == Film == * [[Sergej Eisenstein]], ''Pânserkruser Potjomkin'' * [[Fred Niblo]], ''Ben-Hur'' * [[Charlie Chaplin]], ''The Gold Rush'' == Muzyk == [[Ofbyld:BullyOfTheTown.ogg|thumb|Het [[Countrymuzyk|country]]-nûmer "Bully Of The Town", útfierd troch Gid Tanner and his Skillet Lickers (1925)]] [[Ofbyld:Cigana de Catumbi - maxixe - 1925 - José Resende de Almeida - Orquestra Cícero.ogg|thumb|[[Sigeuner]]muzyk út 1925: "Cigana de Catumbi", fan José Resende de Almeida. Utfierd troch Orquestra Cícero.]] * [[George Gershwin]], ''Concerto in F'' * [[Jean Sibelius]], ''In Iensum Skyspoar'' en ''Morceau Romantique'' == Byldzjende keunst == <gallery> Ofbyld:Heilig Hartbeeld - Reuver.JPG|''Hillich Hert byld'', Reuver (1925) [[August Falise]] </gallery> == Boukeunst == <gallery> Ofbyld:RietveldSchroederhuis.jpg|[[Rietveld Schröderhûs]] Utert [[Gerrit Rietveld]] Ofbyld:Raamsdonksveerwatertoren.jpg|Wettertoer Raamsdonksveer, [[Hendrik Sangster]] Ofbyld:Brink 43.jpg|Iepenbiere Lêsseal en Bibleteek, Brink 43, Amsterdam ([[Betondoarp]]), [[Dick Greiner]] </gallery> {{JiersideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat}} }} [[Kategory:1925| ]] [[Kategory:20e iuw]] 3mgxht51sim0arvq3kznwxlgdq9n1d9 Gewoan jier fan snein ôf 0 2365 1083709 794749 2022-07-21T09:42:05Z 115.178.249.251 wikitext text/x-wiki Dit is de [[kalinder]] foar in '''gewoan [[jier]] fan [[snein]] ôf'''. {{Kalinder|format=iso|col=3|year=2025|show_year=off|lk=on|title=Jierkalinder}} == Sjoch ek == * Jier earder: [[gewoan jier fan sneon ôf|gewoan jier]] / [[skrikkeljier fan sneon ôf|skrikkeljier]] * Jier fierder: [[gewoan jier fan moandei ôf|gewoan jier]] / [[skrikkeljier fan moandei ôf|skrikkeljier]] [[Kategory:Kalinder]] 7fx7sq5tseb9w52cm8ubc17u0unkfb7 1083711 1083709 2022-07-21T09:44:07Z 魔琴 41507 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/115.178.249.251|115.178.249.251]] ([[User talk:115.178.249.251|talk]]) (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki Dit is de [[kalinder]] foar in '''gewoan [[jier]] fan [[snein]] ôf'''. {{Kalinder|format=iso|col=3|year=2006|show_year=off|lk=on|title=Jierkalinder}} == Sjoch ek == * Jier earder: [[gewoan jier fan sneon ôf|gewoan jier]] / [[skrikkeljier fan sneon ôf|skrikkeljier]] * Jier fierder: [[gewoan jier fan moandei ôf|gewoan jier]] / [[skrikkeljier fan moandei ôf|skrikkeljier]] [[Kategory:Kalinder]] 1pq80mjbbphxt1wua6vd7pjd0hbno2c Ysbrechtum 0 2692 1083664 1070825 2022-07-20T17:17:25Z Drewes 2754 wikitext text/x-wiki {{Doarpstabel | doarpsnamme = Ysbrechtum | flagge = Flagge fan Ysbrechtum.gif | wapen = Wapen fan Ybrechtum.jpg | lokaasje = LocatieYsbrechtum.png | | gemeentenamme= Súdwest-Fryslân | teljier = 2003 | ynwennertal = 656 | webstee = [http://www.ysbrechtum.com/ Doarspsside fan Ysbrechtum] }} [[Ofbyld:Ysbrechtum, kerk RM39852 foto8 2011-04-26 10.05.jpg|thumb|left|De [[tsjerke fan Ysbrechtum]]]] [[Ofbyld:Map NL Snits Ysbrechtum.png|thumb|300px|''de [[himrik]] fan Ysbrechtum'']] [[Ofbyld:Ysbrechtum bord 01.jpg|thumb|''komboerd'']] [[Ofbyld:Epemastate-Ysbrechtum.JPG|thumb|''Epemastate'']] [[Ofbyld:Windmotor Ysbrechtum 15.JPG|thumb|''wynmotor Ysbrechtum'']] '''Ysbrechtum''' is in [[doarp]] yn de [[gemeente (bestjoer)|gemeente]] [[Súdwest-Fryslân]], mei 656 ynwenners (1 jannewaris [[2003]]). Oant 2011 hearde it doarp by de eardere gemeente [[Snits (gemeente)|Snits]]. Oant de [[gemeentlike weryndieling]] yn [[1984]] makke Ysbrechtum diel út fan de âlde gemeente [[Wymbritseradiel (1851-1984)|Wymbritseradeel]]. Ysbrechtum leit westlik fan de stêd, oan de wei fan Snits nei [[Boalsert (stêd)|Boalsert]]. Ta it gebiet fan Ysbrechtum heart ek de buorskip [[Pophoarne]]. Ek it buorskip [[Bons]] hearde ta dit gebiet, mar hjir leit no it Snitser yndustrygebiet [[De Himmen]]. It doarp wurdt it earst neamd yn [[1270]], yn it Boalserter tsjerkelist, mar dy tsjerke moat noch âlder wêst hawwe, faaks út de [[11e iuw]], dat it doarp sil grif ek sa âld wêze. Foar de [[gemeentlike weryndieling]] fan [[1984]] wie Ysbrechtum part fan [[Wymbritseradiel (1851-1984)|Wymbritseradiel]]. Yn it doarp stiet it slot [[Epemastate]], fan [[1651]] oant [[1850]] de wente fan [[grytman]]nen fan Wymbritseradiel. Even ten easten fan Ysbrechtum stiet ek in [[Wynmotor Ysbrechtum|Amerikaanske wynmotor]]. == Wapen en flagge fan Ysbrechtum == Utgongspunt foar it ûntwerp fan it doarpswapen en de doarpsflagge fan Ysbrechtum wie de namme fan it doarp. === Wapen === De gaffel doelt op de earste letter fan it doarp, mar kin ek sjoen wurde as de splitsing fan wegen yn it doarp: nei Nijlân, Snits en Skearnegoutum.<br> Omschrijving fan it wapen: Omkeard matele: boppen fan blau, beladen mei in lizzende wassenaar fan sulver, ûnder fan read en oer alles hinne in gaffel fan goud, mei twa ôfskuorde, tadraaide reagerkoppen fan sulver, oan beide kanten fan de gaffel ien. It foarkommen fan in reagerkoloanje, dy't yn 1976 al langer as fyftich jier yn de bosk by Epemastate tahâlde, wie oanlieding it in plak yn it wapen te jaan. De reagerkoppen symbolisearje dizze koloanje. De kleur read symbolisearret it doarp sels. Geografysk wurdt de bebouwing nammmentlik altiten foarsteld troch read.<br> In oar útgongspunt wie [[Epemastate]], dat it doarpsbyld bepaalt. Neffens it stimkohier wie yn 1640 de hear Gravius de eigener-bewenner. It wapen fan de famylje Gravius ''yn blau in lizzzende wassenaar (healve moanne) fan sulver, by trije seispuntige stjerren fan goud, twa yn it syldhaad en ien yn de foet'', is as ien fan de gearstallende dielen fan it doarpswapen keazen. De kleur blau boppe de gaffel mei de wichtichste wapenfiguer út it wapen Gravius, de lizzende wassenaar fan sulver, binne hjiroan ûntliend. It goud fan de gaffel komt út it wapen dan de Burmania's; it earste en fjirde kertier en de klaveren binne fan goud. === Flagge === It doarpswapen en de daorpsflagge fan Ysbrechtum binne yn 1976 ûntwurpen troch de [[Fryske Rie foar Heraldyk]] op fersyk fan de feriening foar doarpsbelangen, Doarpsrûnte. De ferdieling en de kleuren fan it skyld foarmje de basis foar de flagge. De giele leelje yn de blauwe trijehoek symbolisearret de ferbûnenens fan it doarp mei de gemeente Wymbritseradiel, dêr't Ysbrechtum yn 1976 diel fan útmakke. It wichtichste symboal fan it gemeentewapen fan Wymbritseradiel is de leelje. De omskriuwing fan de flagge is: Read mei in blauwe broekingstrijehoek en oanslutend in giele gaffel, de boppeside nei de broeking keard, wêrfan de dikte fan de earms 1/4 fan de flaggehichte bedracht en op it blau in giele leelje. == Mienskip == Doarpshûs is It Nije Formidden. De Doarpsrounte is de feriening foar doarpsbelangen dy't sûnt [[1977]] ek it krantsje Bronbankpraat ferskine lit. VVV is de stifting foar doarpsfermaken. De Epemaskoalle is de basisskoalle fan it doarp. === Ferienings === * Yn 'e Flecht - keatsen * 't Is sa ’t Falt - toaniel * It Brechtakkoard - koar * Yduna - folksdûnsjen * De Stive Skonk - gymnastyk âlderein * Frij Pik - jeu de boules * YOS - tafeltennis * YTC - tennis == Strjitten == *''Alddyk'' - diel fan de âlde Himdyk *''De Finne'' - Utwreiding fan de bebouwing west fan de bosk bty Epema State. It lân dat hjir lei waard de 'finne' neamd. *''Doarpshûsleane'' - it [[doarpshûs]] leit oan dizze leane *''Ds H W C A Visserleane'' - Dûmny [[H.W.C.A. Visser]] ([[Sint Anne]], [[1773]] - Ysbrechtum, [[20 septimber]] [[1826]] ) wie in bekende Ysbrechtumer predikant, dêr beroppen yn 1809. Sûnt 1804 wie hy ek skoalopskjenner en nei de Frânske tiid waard hy ien fan de grûnlizzers fan de organisaasje fan it leger ûnderwiis yn Fryslân. De. Visser rjochte ûnder oare yn 1815 de Earmenskoalle yn Snits op.<ref>[http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=viss044 Wurk fan Visser yn de [[DBNL]]]</ref> *''Epemawei'' - oan dizze wei leit [[Epemastate]] *''Hascarstrjitte'' - Op Hascar, de pleats oan dizze strjitte, waard in krusing fokt fan Hasker en Caroliner kij. *''Hospitaalstrjitte'' - It Hospitaal wie in kleaster fan de Johanniters. Dit stie op it plak dêr't no it algemiene hou fan Snits leit. In soad stikken grûn om Ysbrechtum wie eigendom fan dit kleaster. *''It Heechhiem'' - hjir lei eartiids in hege terp *''Kleasterwei'' - nei kleaster Thabor ûnder [[Turns]]. *''Mr S M fan Haersma Bumaleane'' - nei de op [[11 desimber]] [[1942]] yn it Dútske konsintraasjekamp Neuengamme ferstoarne boargemaster fan de destiidske gemeente Wymbritseradiel en fersetsstrider, Mr. S.M. van Haersma Buma. *''Muontsestrjitte'' - nei de muontsen fan Kleaster Thabor *''Rengersstrjitte'' - nei [[Johan Edzard fan Welderen baron Rengers]] (1877-1963) dy't yn Ysbrechtum op Epemastate wenne. *''Schoonoord'' - namme út de folksmûle *''Sjuk fan Burmaniastrjitte'' - [[Sjuck fan Burmania]] (1597 - 1650) wie fan 1626-1647 [[grytman]] fan [[Wymbritseradiel (gritenij)|Wymbritseradiel]]. Oant de weryndieling fan 1984 lei Ysbrechtum yn dy gemeente. *''Thaborwei'' - wei nei it [[Kleaster Thabor]] *''Tolhikke'' - op de saneamde 'makadamwei' Snits-Boalsert stie eartiids in tolhikke. *''Tsjerkepaad'' - paad nei de tsjerke *''Worpstrjitte'' - [[Worp Tjaarda]], prior fan it kleaster Thabor, teffens in bekende skiedskriuwer. {{Boarnen|boarnefernijing= * [http://www.ysbrechtum.com/ Doarspsside fan Ysbrechtum] * [http://www2.pbf.nl/cgi-bin/gemeente.cgi?plaats=Ysbrechtum Tresoar, foto's fan Ysbrechtum] * [http://www.epemastate.nl/ Ofbyld hotel Epemastate] * {{Aut|J.C. Terluin}} - ''Wapen en flagge fan Ysbrechtum'', Genealogysk Jierboekje 1977, side 97-98. <references/> }} {{Koördinaten|53_2_29_N_5_37_55_E_type:city_zoom:15_region:NL|53° 2' NB, 5° 38' EL}} {{Súdwest-Fryslân}} {{DEFAULTSORT:Isbrechtum}} [[Kategory:Ysbrechtum| ]] [[Kategory:Doarp of stêd yn Wymbritseradiel (oant 1984)]] [[Kategory:Doarp of stêd yn Snits (gemeente)]] [[Kategory:Doarp of stêd yn Súdwest-Fryslân]] ex3mmup3aupqupgpnkclpq34mzyw2d5 Hollân 0 10745 1083645 1065968 2022-07-20T15:18:40Z Drewes 2754 kaartsje wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Low Countries Locator Holland.svg|thumb|Hollân om 1350 hinne]] '''Hollân''' is in streek yn it westen fan [[Nederlân]], dat tsjintwurdich opdield is yn de provinsjes [[Súd-Hollân]] en [[Noard-Hollân]]. Dizze twa provinsjes binne lykwols net itselde as de streek Hollân. == Namme == De namme is komt fan ''Holtlân'' of ''Holdlân'', dus: [[hout]]<nowiki>lân</nowiki>. Yn de [[9e iuw]] waard dy namme foar it earst neamd foar in plak dêr't de krekte lizzing lykwols net mear bekend fan is. Letter waard it de beneaming fan it [[goa (krite)|goa]] ''circa horas Rheni'' ([[Rynlân (goa)|Rynlân]]), fan wêr't greve [[Floris I fan Hollân|Floaris I]] syn gebiet nei it noarden útwreidzje soe. De âldste boarnen ferwize nei in net helder definiearre greefskip ''Frisia'' te westen fan it [[Flie]]. Oant [[1101]] hawwe de boarnen it oer [[Fryske greven]], mar yn dat jier krijt [[Floris II fan Hollân|Floaris II]] in taheaksel; hy wurdt neamd as ''Florentius comes de Hollant'', greve fan Hollân, dat letter alhiel oergean sil yn it greefskip. De namme wurdt yn it bûtenlân faak foar hiel [[Nederlân]] brûkt. Dat bart ek wol yn Nederlân, al is dit net korrekt; it Nederlânsk Buro foar Toerisme brûkt de namme Hollân as merknamme fanwege de grutte nammebekendheid. == De grinzen fan Hollân == Yn it noarden wurdt de streek Hollân, rûchwei besjoen, begrinze troch de âlde grins fan it [[IJ]]; oan de oare kant leit [[West-Fryslân]], al wurde guon dielen benoarden it IJ ek wol ta Hollân rekkene. Yn it suden leit de grins foarby de [[Biesbosch]]. [[Moerdyk]] en [[Geertruidenberch]] en dêr omhinne lizze yn Hollân wylst [[Wagenberch]] en [[Oosterhout]] ta Brabân hearre. Tsjintwurdich lizze al dizze plakken yn de provinsje [[Noard-Brabân]]. De eastgrins fan Hollân lei folle tichter by de grins fan de stêd [[Utert (stêd)|Utert]] as de hjoeddeiske provinsjegrins; ea lei it gebiet [[Lopikerwaard]] yn Hollân. De Lopikerwaard hat lykwols in skoftlang in soart wyldernis west fanwege skeel tusken [[Prinsbisdom Utert]], [[Hartochdom Gelre]] en [[Greefskip Hollân]], en sa feroare dat gebiet noch wolris fan hear, en dêrmei fan goa dêr't it byrekkene waard. De sitewaasje wie noch komplekser trochdat de greven fan Hollân ek greven fan [[Buren (stêd)|Buren]] wienen, wêrtroch de macht fan de greven fierder westlik rikte as de grinzen fan Hollân. De grins by [[Gorinchem]] lei yn it begjin, foar de [[15e iuw]], fierder nei it easten as tsjintwurdich, mar de grins wie fan [[1425]] ôf likernôch by dat plak. Wat rommer naam wurdt Hollân faak lykskeakele mei benammen de provinsje ''Hollân en West-Fryslân'' fan nei de [[Bataafske Republyk]], dy't doe ek wol feitlik ''Hollân'' neamd waard. Tsjintwurdich wurde faak ek allinnich de provinsjes Noard- en Súd-Hollân as Hollân beskôge. [[Ofbyld:Holland1477.png|thumb|right|Hollân en West-Fryslân yn [[1477]] (rûsde, net persize kaart; it eilân Wieringen stiet der bygelyks net op)]] == Greefskip Hollân == * It [[greefskip Hollân]] hat bestien oant [[1581]], doe't de Spaanske kening syn titel fan [[greve]] ûntnommen waard by it [[Plakkaat fan Verlatinghe]]. == Gewest Hollân == Yn de [[Tachtichjierrige oarloch]] spile it gewest Hollân en West-Fryslân in wichtige rol yn it ferset tsjin de [[Spanjert]]s. Mei de [[Uny fan Utert (1579)|Uny fan Utert]] yn [[1579]] waard it ien fan de provinsjes fan de [[Republyk fan de Sân Feriene Nederlannen]], dêr't Hollân it liedende gewest fan waard. De provinsje wie doe opdield yn gewest Hollân (''Suderkertier'') en gewest [[West-Fryslân]] (''Noarderkertier''). Yn [[1798]], by de foarming fan de [[Bataafske Republyk]], waard de provinsje Hollân en West-Fryslân op in oare wize ferdield en wol oer de departeminten fan [[Tessel]] (fan [[Fly]] oant de [[Alde Ryn]]), fan de [[Amstel (rivier)|Amstel]] (omkriten [[Amsterdam]]), fan Delft (Hollân súdlik fan de Ryn, sûnder de Súd-Hollânske eilannen) en fan [[Skelde]] en [[Maas]] (Hollânske en [[Siuwske eilannen]]), wylst it súdeasten by it departemint fan de Ryn foege waard. Yn [[1807]], de Bataafske Republyk wie yntiids omfoarme ta [[Keninkryk Hollân]], waard Hollân wer oars opdield, namlik yn de departeminten [[Amstellân]] en [[Maaslân]]. Yn [[1814]] kaam der in ein oan. == Hjoeddeiske situaasje == Yn [[1815]] waard Hollân fannijs mei West-Fryslân in provinsje yn it [[Keninkryk fan de Nederlannen]], ntl. de [[Provinsje Hollân]]. Om de dominânsje fan dy provinsje lytser te meitsjen, waard de provinsje yn [[1840]], by it ôfgean fan [[Willem I]] as kening, splitst yn de provinsjes [[Noard-Hollân]] en [[Súd-Hollân]]. Yn de jierren dernei waard noch hieltyd mei gebieten skood, ûnder de twa provinsjes en ek mei oare oanlizzende provinsjes. Sa binne yn de [[Twadde Wrâldkriich]] de eilannen [[Flylân]] en [[Skylge]] nei de provinsje [[Fryslân]] oergongen. == Ferskaat == [[Ofbyld:Sterotiep van Holland in madurodam.jpg|thumb|right|Stereotyp fan Hollân.]] ''Hollân'' is ek faak it wurd foar Nederlân yn it bûtenlân. Dêrby moat men tinke oan stereotypen lykas [[tulp]]en, [[dracht (klean)|dracht]] en [[klomp]]en. Op de [[MULU]], ''mear-útwreide leger ûnderwiis'', waarden oan it bejin fan de [[20e iuw]], de namme fan de Greven fan it [[Hollanske Hûs]] der neffens de neikommende mantra, hurdop, ynstampt: Dikkie, Dikkie, Arnout, Dikkie, Dikkie, Flo. Dik, Flo, Dik, Flo, Dik, Ada, Willem, Flo. Willem, Flo. Jan. == Keppeling om utens == * [http://www.holland.com/corporate/marketingpromotie/branding/index.html Holland Branding] [[Kategory:Skiednis fan Hollân]] fnt8w3hzfxc67lsy6nxslxwl81hyl77 1e iuw f.Kr. 0 10880 1083692 837730 2022-07-21T08:10:05Z 115.178.249.251 wikitext text/x-wiki De '''1e iuw f.Kr.''' of '''earste iuw foar Kristus''' rûn fan [[1 jannewaris]] [[100 f.Kr.]] oant [[31 desimber]] [[1 f.Kr.]] <table border=1 align=left> <tr> <td>[[100 f.Kr.]]</td> <td>[[99 f.Kr.]]</td> <td>[[98 f.Kr.]]</td> <td>[[97 f.Kr.]]</td> <td>[[96 f.Kr.]]</td> <td>[[95 f.Kr.]]</td> <td>[[94 f.Kr.]]</td> <td>[[93 f.Kr.]]</td> <td>[[92 f.Kr.]]</td> <td>[[91 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[90 f.Kr.]]</td> <td>[[89 f.Kr.]]</td> <td>[[88 f.Kr.]]</td> <td>[[87 f.Kr.]]</td> <td>[[86 f.Kr.]]</td> <td>[[85 f.Kr.]]</td> <td>[[84 f.Kr.]]</td> <td>[[83 f.Kr.]]</td> <td>[[82 f.Kr.]]</td> <td>[[81 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[80 f.Kr.]]</td> <td>[[79 f.Kr.]]</td> <td>[[78 f.Kr.]]</td> <td>[[77 f.Kr.]]</td> <td>[[76 f.Kr.]]</td> <td>[[75 f.Kr.]]</td> <td>[[74 f.Kr.]]</td> <td>[[73 f.Kr.]]</td> <td>[[72 f.Kr.]]</td> <td>[[71 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[70 f.Kr.]]</td> <td>[[69 f.Kr.]]</td> <td>[[68 f.Kr.]]</td> <td>[[67 f.Kr.]]</td> <td>[[66 f.Kr.]]</td> <td>[[65 f.Kr.]]</td> <td>[[64 f.Kr.]]</td> <td>[[63 f.Kr.]]</td> <td>[[62 f.Kr.]]</td> <td>[[61 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[60 f.Kr.]]</td> <td>[[59 f.Kr.]]</td> <td>[[58 f.Kr.]]</td> <td>[[57 f.Kr.]]</td> <td>[[56 f.Kr.]]</td> <td>[[55 f.Kr.]]</td> <td>[[54 f.Kr.]]</td> <td>[[53 f.Kr.]]</td> <td>[[52 f.Kr.]]</td> <td>[[51 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[50 f.Kr.]]</td> <td>[[49 f.Kr.]]</td> <td>[[48 f.Kr.]]</td> <td>[[47 f.Kr.]]</td> <td>[[46 f.Kr.]]</td> <td>[[45 f.Kr.]]</td> <td>[[44 f.Kr.]]</td> <td>[[43 f.Kr.]]</td> <td>[[42 f.Kr.]]</td> <td>[[41 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[40 f.Kr.]]</td> <td>[[39 f.Kr.]]</td> <td>[[38 f.Kr.]]</td> <td>[[37 f.Kr.]]</td> <td>[[36 f.Kr.]]</td> <td>[[35 f.Kr.]]</td> <td>[[34 f.Kr.]]</td> <td>[[33 f.Kr.]]</td> <td>[[32 f.Kr.]]</td> <td>[[31 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[30 f.Kr.]]</td> <td>[[29 f.Kr.]]</td> <td>[[28 f.Kr.]]</td> <td>[[27 f.Kr.]]</td> <td>[[26 f.Kr.]]</td> <td>[[25 f.Kr.]]</td> <td>[[24 f.Kr.]]</td> <td>[[23 f.Kr.]]</td> <td>[[22 f.Kr.]]</td> <td>[[21 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[20 f.Kr.]]</td> <td>[[19 f.Kr.]]</td> <td>[[18 f.Kr.]]</td> <td>[[17 f.Kr.]]</td> <td>[[16 f.Kr.]]</td> <td>[[15 f.Kr.]]</td> <td>[[14 f.Kr.]]</td> <td>[[13 f.Kr.]]</td> <td>[[12 f.Kr.]]</td> <td>[[11 f.Kr.]]</td> </tr><tr> <td>[[10 f.Kr.]]</td> <td>[[9 f.Kr.]]</td> <td>[[8 f.Kr.]]</td> <td>[[7 f.Kr.]]</td> <td>[[6 f.Kr.]]</td> <td>[[5 f.Kr.]]</td> <td>[[4 f.Kr.]]</td> <td>[[3 f.Kr.]]</td> <td>[[2 f.Kr.]]</td> <td>[[1 f.Kr.]]</td> </table> {{clear}} ==Sjoch ek== * [[Iuwskema]] * [[Jierskema]] * [[Deiskema]] {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat|1st century BC}} }} [[Kategory:1e iuw f.Kr.| ]] [[Kategory:Iuw|-01]] [[Kategory:1e milennium f.Kr.]] ojohufwt486c5jzf5vqgfr6juxdk3sp Berjocht:Flagge RE 10 11546 1083635 824059 2022-07-20T13:21:07Z CommonsDelinker 353 Flag_of_Réunion.svg ferfongen troch [[commons:File:Flag_of_France.svg|Flag_of_France.svg]] (troch [[commons:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] om't: [[:c:COM:Duplicate|Duplicate]]: Exact or scaled-down duplicate: [[:c::File:Flag of France.svg|]]). wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Flag of France.svg|20px|flagge fan Réunion]]<noinclude> [[Kategory:Berjocht Flagge|RE]] </noinclude> scryq2sgnjoh2c81xzoxcegvrim51y0 Berjocht:Kalinders 10 12338 1083704 1056681 2022-07-21T09:27:33Z 魔琴 41507 黄帝纪年在中国不常用。 wikitext text/x-wiki {| class="toccolours" border="0" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" style="margin:0 0 1em 2em; background: transparent; line-height: 1.3em; text-align: left; table-layout: auto; clear:right; font-size:90%; width:280px;" | style="background-color:#efefef;" colspan="2" align="center" | [[File:Calendar-nl.svg]] '''Kalinders''' |- <!-- Gregoriaanske kalinder --> |- valign="top" <includeonly>{{!}}style="padding: 0.4em 1em 0.4em 0;"{{!}} [[Gregoriaanske&nbsp;kalinder]]{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}>1582 |<br />&nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link={{#ifexpr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}} mod 4)=0 |{{#ifexpr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}} mod 100)=0 |{{#ifexpr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}} mod 400)=0 |skrikkel|{{#ifexpr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}>1586) |gewoan_|skrikkel}}}} |skrikkel}} |gewoan_}}jier fan {{#switch: {{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<1701 | {{#expr:(0+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<1801 | {{#expr:(6+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<1901 | {{#expr:(5+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<2101 | {{#expr:(4+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<2201 | {{#expr:(3+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<2301 | {{#expr:(2+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}} |{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}<2501 | {{#expr:(1+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7}}|0}} }} }} }} }} }} }} |0=snein |1=moandei |2=tiisdei |3=woansdei |4=tongersdei |5=freed |6=sneon}} ôf]]}} {{!}}style="padding: 0.4em 1em 0.4em 0;"{{!}} {{#if:{{{gregcal|}}}|[[{{{gregcal}}}|{{#ifeq:{{{1}}}|fK|{{PAGENAME}}|{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}]]|{{#ifeq:{{{1}}}|fK|{{PAGENAME}}|{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}}} <br /> ''<span style="font-family: serif">{{Romeinsk|abs{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}} {{#ifeq:{{{1}}}|fK|a.C.|}}</span>'' <!-- Ab Urbe Condita --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+753 }} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;"{{!}} [[Ab urbe condita]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;"{{!}} {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+753 }}| }} <!-- Armeenske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{#expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-551}} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Armeenske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-551 }} <br /> ''ԹՎ {{Armeenskal|{{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-551 }}}}'' | }} <!-- Etiopyske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-7 }} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Etiopyske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-8 }} > 0 | {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-8 }} –&#32;| }}{{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-7 }} | }} <!-- Hebriuwske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3761}} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Hebriuwske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3760 }} – {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3761 }} | }} <!-- Hindoe kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3102}} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0 0;"{{!}} [[Hindoekalinder]]s {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0 0;"{{!}} <!-- Vikram Samvat --> {{!}}- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+56}} > 0 | {{!}}style="padding: 0 1em 0 0;"{{!}}- ''[[Vikram Samvat]]'' {{!}}style="padding: 0 1em 0 0;"{{!}}{{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+55 }} – {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+56 }} {{!}}- valign="top" | }} <!-- Shaka Samvat --> {{#ifexpr: {{#expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-77}} > 0 | {{!}}style="padding: 0 1em 0 0;"{{!}}- ''[[Yndiaaske kalinder|Shaka Samvat]]'' {{!}}style="padding: 0 1em 0 0;"{{!}} {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-78 }} – {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-77 }} {{!}}- valign="top" | }} <!-- Kali Yuga --> {{!}}style="padding: 0 1em 0.4em 0;"{{!}}- ''[[Kali Yuga]]'' {{!}}style="padding: 0 1em 0.4em 0;"{{!}}{{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3101 }} &ndash; {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3102 }} |}} <!-- Iraanske Kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{#expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621}} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Iraanske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-622 }} = 0 | | {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-622 }} &ndash;&#32;}}{{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621 }} | }} <!-- Islamityske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621)/32)-622 round 0}} > -1 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Islamityske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-622)/32)-622 round 0}} = 0 | | {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-622)/32)-622 round 0}} &ndash;&#32;}}{{#ifexpr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621)/32)-622 round 0}} = 0 | {{ #expr: {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621)/32)-622 round 0}} + 1}} | {{ #expr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}}+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-621)/32)-622 round 0}} }} | }} <!-- Juliaanske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 2100 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 47 | 0 }} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Juliaanske kalinder]]{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}>4 |<br />&nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link={{#ifexpr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}} mod 4)=0 |skrikkel|gewoan_}}jier fan {{#switch:{{#expr: ((3+(({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+1)*5/4 round 0)) mod 7)}} |0=snein |1=moandei |2=tiisdei |3=woansdei |4=tongersdei |5=freed |6=sneon}} ôf]]}} {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}+46) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1582) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1700) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1701) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1800) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1801) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1900) >= 0}} | 1 | {{#ifeq: {{#expr:({{{jier|{{PAGENAME}}}}}-1901) >= 0}} | 1 | Gregoriaansk<br />min 13 dgn. | Gregoriaansk<br />min 12 of 13 dgn. }} | Gregoriaansk<br />min 12 dgn. }} | Gregoriaansk<br />min 11 of 12 dgn. }} | Gregoriaansk<br />min 11 dgn. }} | Gregoriaansk<br />min 10 of 11 dgn. }} | Gregoriaansk<br />min 10 dgn. }} | {{#if:{{{gregcal|}}}|[[{{{gregcal}}}|{{#ifeq:{{{1}}}|fK|{{PAGENAME}}|{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}]]|{{#ifeq:{{{1}}}|fK|{{PAGENAME}}|{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}}} <br /> ''<span style="font-family: serif">{{Romeinsk|abs{{{jier|{{PAGENAME}}}}}}} {{#ifeq:{{{1}}}|fK|a.C.|}}</span>'' }} | }} | }} <!-- Sineeske kalinder --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+2697 }} > 0 | {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} [[Sineeske kalinder]] {{!}}style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{ #switch:{{ #expr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+2696 }} mod 10 }} |0=庚|1=辛|2=壬|3=癸|4=甲|5=乙|6=丙|7=丁|8=戊|9=己}}{{ #switch:{{ #expr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+2696 }} mod 12 }} |0=亥|1=子|2=丑|3=寅|4=卯|5=辰|6=巳|7=午|8=未|9=申|10=酉|11=戌}} – {{ #switch:{{ #expr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+2697 }} mod 10 }} |0=庚|1=辛|2=壬|3=癸|4=甲|5=乙|6=丙|7=丁|8=戊|9=己}}{{ #switch:{{ #expr: {{ #expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+2697 }} mod 12 }} |0=亥|1=子|2=丑|3=寅|4=卯|5=辰|6=巳|7=午|8=未|9=申|10=酉|11=戌}} | }} <!-- Oergongskalinders --> |- {{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1582 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1582: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Brabân]], [[Flaanderen]], [[Seelân]], [[Steaten-Generaal]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1582 (Brabân, Flaanderen, Seelân, Steaten-Generaal)]]</li><li>[[Frankryk]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1582 (Frankryk)]]</li><li>[[Poalen]], [[Súd-Jeropa]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1582 (Poalen, Súd-Jeropa)]]</li><li>[[Súdlike Nederlannen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1582 (Súdlike Nederlannen)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1583 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1583: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Basel]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Basel)]]</li><li>[[Brixen]], [[Salzburg]], [[Tirol]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Brixen, Salzburg, Tirol)]]</li><li>[[Grins (stêd)]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Grins)]]</li><li>[[Gulik]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Gulik)]]</li><li>[[Hollân]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Hollân)]]</li><li>[[Karintië]], [[Stiermarken]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Karintië, Stiermarken)]]</li><li>[[katolyk{{!}}Katolike]] gebieten [[Hillige Roomske Ryk]]</li><li>[[Keulen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Keulen)]]</li><li>[[Luik (provinsje)|Luik]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1583 (Luik)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1584 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1584: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Bohemen]], [[Moraavje]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1584 (Bohemen, Moraavje)]]</li><li>[[katolyk{{!}}Katolike]] dielen [[Switserlân]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1584 (kat. Switserlân)]]</li><li>[[katolyk{{!}}Katolike]] gebieten [[Hillige Roomske Ryk]]</li><li>[[Litouwen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1584 (Litouwen)]]</li><li>[[Unterwalden]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1584 (Unterwalden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1585 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1585: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[katolyk{{!}}Katolike]] gebieten [[Hillige Roomske Ryk]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1587 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1587: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Hongarije]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1587 (Hongarije)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1594 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1594: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Grins (stêd)]] (nei Juliaansk) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1594 (Grins)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1605 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1605: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Nij-Skotlân]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1605 (Nij-Skotlân)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1610 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1610: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Prusen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1610 (Prusen)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1617 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1617: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Koerlân]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1617 (Koerlân)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1655 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1655: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Wallis]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1655 (Wallis)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1682 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1682: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Straasburch]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1682 (Straasburch)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1700 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1700: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Denemark-Noarwegen]] (ynkl. [[Yslân]]); [[protestantsk]]e gebieten [[Hillige Roomske Ryk]] (lokale ferskillen) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1700 (Denemark-Noarwegen, prot. H. Roomske Ryk)]]</li><li>[[Gelderlân]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1700 (Gelderlân)]]</li><li>[[Oerisel]], [[Utert]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1700 (Oerisel, Utert)]]</li><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1700 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1701 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1701: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Drinte]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1701 (Drinte)]]</li><li>[[Fryslân]], [[Grinslân]]; [[protestantsk]]e dielen [[Switserlân]] (lokale ferskillen) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1701 (Fryslân, Grinslân, prot. Switserlân)]]</li><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1701 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1702 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1702: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1702 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1703 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1703: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1703 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1704 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1704: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1704 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1705 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1705: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1705 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1706 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1706: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1706 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1707 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1707: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1707 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1708 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1708: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1708 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1709 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1709: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1709 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1710 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1710: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Nij-Skotlân]] (nei Juliaansk) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1710 (Nij-Skotlân)]]</li><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1710 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1711 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1711: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; [[30_febrewaris#Sweden|mislearre oergong]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1711 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1712 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1712: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]; nei Juliaansk) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1712 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1724 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1724: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Appenzell]], [[Glarus]], [[St. Gallen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1724 (Appenzell, Glarus, St. Gallen)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1752 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1752: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Britske Ryk]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1752 (Britske Ryk)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1753 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1753: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Sweden]] (ynkl. [[Finlân]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1753 (Sweden)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1760 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1760: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Loataringen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1760 (Loataringen)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1867 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1867: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Alaska]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1867 (Alaska)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1915 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1915: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Litouwen]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1915 (Litouwen)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1916 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1916: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Bulgarije]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1916 (Bulgarije)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1918 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1918: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Estlân]], [[Ruslân]] (easten Ruslân letter, oant [[1920]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1918 (Estlân, Ruslân)]]</li><li>[[Letlân]] (ûnder [[Dútslân{{!}}Dútske]] besetting fan [[1915]] ôf) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1918 (Letlân)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1919 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]]s foar 1919: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Joegoslaavje]] &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1919 (Joegoslaavje)]]</li><li>[[Roemeenje]] (lokale ferskillen) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1919 (Roemeenje)]]</li></ul>}}{{#ifexpr:{{{jier|{{PAGENAME}}}}}=1923 |{{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}}[[Oergongskalinder]] foar 1923: {{!}}- {{!}} style="background:#efefef;" colspan="2" {{!}} <ul><li>[[Grikelân]] (útsein [[Athos]]) &nbsp;[[Ofbyld:Crystal 128 date.png{{!}}16px{{!}}link=Oergongskalinder foar 1923 (Grikelân)]]</li></ul>}} <!-- As alles op 0 stiet --> |- valign="top" {{#ifexpr: {{#expr: {{#ifexpr: {{{jier|{{PAGENAME}}}}} < 0 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}} + 1 | {{{jier|{{PAGENAME}}}}}}}+3761}} <= 0 | {{!}}colspan="2" align="center"{{!}}Gjin kalinders beskikber foar dit jiertal. | }} <!-- footnotes --> {{#if: {{{footnotes|}}} | {{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #ccd2d9; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} <small>{{{footnotes|}}}</small>}}</includeonly> |} <noinclude> [[Kategory:Berjocht: Sydbalke|Kalinders]] </noinclude> f9ce566pi1d5azuo2hh4nspa51fec3l Meidogger oerlis:Kneppelfreed 3 21890 1083716 1083095 2022-07-21T09:54:02Z 魔琴 41507 /* Special:Contribs/115.178.249.251 */ nije seksje wikitext text/x-wiki Wolkom op de Fryske Wikipedy, soe ik sizze. Help yn it koart: * Ynformaasje oer hoe de wikipedy funksjonearret fine jo op [[Wikipedy:Mienskip]]. * At jo wat freegje wolle, wat útstelle wolle as gewoan in praatsje meitsje wolle dan kin dat op de [[Wikipedy:Oerlisside]]. * At jo earne oerlis skriuwe, set dêrûnder dan <nowiki>~~~~</nowiki>, dat wurdt dan omset in jo meidochnamme en de tiid. Fansels is jo bydrage oer [[Koarnwert]] sûnt al in pear kear oanpast; dat is no krekt hoe't de wiki funksjonearret. Mar kinne jo sels nochris sjen nei it part oer it "strategysk" stee? Ik wit net krekt wat ik dêrút lêze moat. [[Meidogger:Aliter|Aliter]] 16 des 2008, 00.07 (CET) Tige tanke foar jo ynformaasje. It is moai om in bydrage te leverjen oan de Fryske wikipedy. It stee "strategysk" fan [[Koarnwert]] kin ek wol "geunstich" bedoeld wurde. Koarnwert lei oan'e iennige farrûte (dy't by de sédyk lâns rûn) nei [[Makkum]], wêr't de slûzen nei de [[Sudersee]] wiene. Makkum yn dy dagen stelde sels noch net folle foar. It bestie doe allinne út de St.Martensterp mei de tsjerke en in tal pleatsen. Letter is rûnom de slûzen it doarp [[Statum]] ûntstien, wat dan letter in ûnderdiel fan Makkum waard. Groetnis --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] 20 des 2008, 06.26 (CET) == Yakuma County == Bêste Kn. Ik bin tige bliid mei jo stikjes oer plakken yn Yakuma County, Washington. Fannijs wolkom! Ien ding: soene jo de boarnen neame wolle/kinne dy't de Fryske emigranten/mienskippen yn dy plakken oanbelangje? Groetnis, [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|talk]]) 15 nov 2013, 18.21 (CET) == Siden oer Washington == Goeie, Kneppelfreed. Prachtich wat jo dogge mei al dy nije siden oer plakken en countys yn Washington. Gean sa troch! Eefkes in pear oanwizings om it noch better te meitsjen. * As jo in plaatsje foaroan yn in artikel sette, en it is in artikel mei sa'n ynfoboks rjochtsboppe-oan, dan moat it plaatsje eins oan 'e linkerkant, want oars komt it ûnder de ynfoboks te stean, en dan bliuwt de tekst derefter hingjen, sadat je dan boppe-oan yn it artikel, fuort njonken de ynfoboks, in hiel grut blanko flak krije (sjoch bgl. wat ik feroare haw oan [[Prosser (Washington)]]). * As jo in kategory oanmeitsje, lykas jo dien hawwe mei Kategory:Plak yn Benton County, dan hoege jo dêr net yn te setten hoefolle siden deryn sitte; dat docht it systeem automatysk wol. Folle better kinne jo dêr in kategory yn sette; de Kategory:Plak yn Benton County heart bgl. thús yn 'e Kategory:Plak yn Washington, dy't sels wer ûnderbrocht is yn 'e kategoryen Washington en Plak yn de Feriene Steaten. Sa bouwe je in moai systeem fan kategoryen op. * Ik haw jo Kategory:Plak yn Benton County feroare yn Kategory:Plak yn Benton County (Washington), want der blike 9 ferskillende Benton Countys yn 'e Feriene Steaten te wêzen. It is miskien wol sa handich as jo gewoan standert de steat der even tusken heakjes efter sette, want better mei ferlegen as om ferlegen. * En as jo sokke kategorysiden ek eefkes oan Wikidata fêstheakje kinne (sa't jo ek mei de artikelsiden dien hawwe) dan soe it hielendal moai wêze. In kategory as Plak yn Benton County (Washington) heart bgl. by ''Category:Populated places in Benton County, Washington''. Mar faak is it makliker om 'e link te finen fia de korrespondearjende kategoryside op 'e Ingelske Wikipedia. En no mar hoopje dat ik jo net fuortjage haw mei myn geseur. Groetnis, [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 21 nov 2013, 16.12 (CET) ::Dat is moai om te hearren, Kneppelfreed. En it wiene net sasear foutsjes, mar mear handichheidsjes. Hjir is noch ien: as jo in opmerking op in oerlisside ûndertekenje, dan kinne jo dat ienfâldichwei dwaan troch '''fjouwer''' tildes efterinoar te typen (in tilde is de ~, it weachje, sis mar, dat op it toetseboerd op 'e knop links fan 'e 1 sit). Troch dat te dwaan wurdt net inkeld jo meidochnamme automatysk tafoege, mar ek in link nei jo eigen oerlisside en de datum en tiid dat jo de opmerking makke hawwe. Lykas hjirre dus: [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 22 nov 2013, 15.44 (CET) == Ynfoboks County == Goeie K. Ik soe jo wol helpe wolle, mar haw soks en noch nea by de ein hân. Jo soene Ieneach freegje kinne. [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|talk]]) 23 des 2013, 16.13 (CET) :Ja, mei dy ynfoboksen haw ik earst ek in hiel hoart ompield, en soms krij ik it noch net hielendal nei 't sin. Ik tink dat it it fluchste giet as ik der even ien foar jo oanmeitsje, want om it sa fia skreaune tekst út te lizzen, dat wurdt in hiele toer. Ik kom der letter (hjoed of uterlik moarn) even op werom. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 24 des 2013, 12.33 (CET) ::No, ik haw in ynfoboks foar Amerikaanske countys (en oare gebieten) makke. De ynfoboks stiet hjir: [[Berjocht:Universele ynfoboks gebiet]]. Mar ik moast him fansels ek even prebearje om te sjen oft er goed wurke, dat it is foar jo it maklikst om 'e ynfoboks fan 'e side [[Yakima County (Washington)]] oer te nimmen en oan te passen foar oare siden. Ik haw der mei sin noch twa ekstra mooglike bestjoerslagen yn oanbrocht; miskien ha wy dy nea nedich, mar ús mem sei altyd: "Better dermei ferlegen as derom ferlegen." Foar Amerikaanske countys kinne jo dat spul (bestjoerlike ienheid 2, namme bestjoerlike ienheid 2, bestjoerlike ienheid 3, namme bestjoerlike ienheid 3) gewoan iepenlitte, en om't it in '''universele''' ynfoboks is, lit it systeem se dan "op 'e foarkant" (sil ik it mar neame) net sjen. ::Sa. Ik hoopje dat jo hjir earst wer mei fierder kinne. Dizze ynfoboks kinne jo trouwens in flagge en/of wapen fan in county net yn kwyt, mar de meast Amerikaanske countys lykje gjin flaggen/wapens te hawwen, of alteast, se steane net op 'e siden yn 'e Ingelske Wikipedy fermeld. As jo ien tsjinkomme wêrby't al in flagge en/of wapen beskikber is, lykas [[:en:Los Angeles County, California]], dan sjogge wy dan wol wer. Noflike krystdagen en goed útein! [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 24 des 2013, 22.31 (CET) == Olympyske en Paralympyske Winterspullen 2014 == Goeiemiddei Kneppelfreed, De Siden foar de [[Olympyske Winterspullen 2014]] en [[Paralympyske Winterspullen 2014]] steane klear (hjir en dêr moat de stavering noch hifke wurde), no mar hoopje op moaie prestaasjes fan de Fryske en Nederlânske sporters. As jo tidens de spullen in útslach tsjikomme dy't noch net ynfolle is fyl jo frij om it yn te foljen. [[Meidogger:Wikiice|Wikiice]] ([[Meidogger oerlis:Wikiice|talk]]) 5 feb 2014, 16.41 (CET) == De mar == Hoi Kneppelfreed, ik wol net fan de taalplysje wêze, mar se hawwe my bybrocht dat it is "de mar" en net "it mar". Fierders gjin opmerkings, de leverst goeie bydragen. Gr. --[[Meidogger:Geoffrey|Geoffrey]] ([[Meidogger oerlis:Geoffrey|talk]]) 23 feb 2014, 21.53 (CET) == omstavere 2015 == Bêste Kneppelfreed, Troch de staveringsoanpassing fan de Steatestavering feroarje in tal wurden - sjoch list omstavere wurden - fan skriuwwize. Soene jo jo dêr ek efkes yn ferdjipje - kategory:stavering 2015 - en wêr't jo sokke wurden tsjinkomme dy omstaverje wolle?[[Meidogger:Yn &#39;e Wâlden|Yn &#39;e Wâlden]] ([[Meidogger oerlis:Yn &#39;e Wâlden|talk]]) 12 jan 2015, 10.47 (CET) :: Dei Kneppelfreed, Yn desimber hawwe de Steaten it beslút naam, mar om't wy hjir wol de helte fan de siden bydel moatte, sille wy dêr wêr't each derop falt de saken "ferbetterje" moatte. As wy dan om 2017 hinne de saken nochris neiswylje, dan tink ik dat wy de Wikipedy wer by de tiid hawwe. Oan de ferskate dialektfoarmen feroaret der neat. Trije begripen dy't derút springe, binne de ieu -> iuw, droech -> drûch (mar net it ûnregelmjittige tiidwurd drage, dy tiidwurden bliuwe gelyk), de tusken 'v' fan televyzje -> telefyzje krekt as dy by ynvalide -> ynfalide (om't fyzje en falide ek selsstannich foarkomme kinne). Under de side Oanpaste Steatestavering stiet in keppeling nei de beskiuwing op de Akademy-side. Ik wurkje sels oan de jiersiden fan 2015 ôf en dan tebek (op dit stuit bin ik by 1771). It is gjin ramp dat der eat sitten bliuwt, mar alles wat by de tiid is, is meinaam.[[Meidogger:Yn &#39;e Wâlden|Yn &#39;e Wâlden]] ([[Meidogger oerlis:Yn &#39;e Wâlden|talk]]) 13 jan 2015, 10.04 (CET) == Keppelings oare talen == Jawis, wit ik hoe't dat moat, Kneppelfreed. Jo geane nei Wikidata ([https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page hjirre]) (ik ried jo oan om dizze side op te slaan by jo favoriten, want hjir moatte jo hieltyd hinne), dan type jo krekt as by Wikipedia rjochtsboppe de side yn dy't jo hawwe moatte (yn it Ingelsk, dat wol), en dan krije jo (by in breed skerm) oan 'e rjochterkant de Wikipedia-keppelings yn oare talen te sjen. As jo in smel skerm brûke, dan steane se in ein nei ûnderen ta. Pas op, want op dizze siden steane ek keppelings fan oare Wikiprojekten, lykas Wikinews en Wikivoyage. Jo moatte de Wikipedia-keppelings hawwe, dat binne altyd de boppesten. Ik haw Mariûpol sels al even dien om te sjen oft der wat oan 'e hân wie, mar dat wie net sa. Ik sil no as foarbyld de Wikidata-side fan Mariûpol der even by nimme. Dy hjit fansels "Mariupol". Dan stiet der: "Wikipedia 98 entries", mei dêrnjonken in edit-knop. Dêr klikke jo op, en dan foegje jo ûnderoan de rige jo keppeling ta, dat wol sizze yn it earste fakje "fy" (foar de Fryske Wikipedy) en yn it twadde fakje de namme fan jo side. Dêrnei klikke jo op "save", rjochts fan de "edit"-knop. Rjochts fan de "save"-knop stiet de "cancel"-knop, foar as jo jo betinke. "Save" en "cancel" ferskine pas as jo op "edit" klikt hawwe. Tusken de earste fakjes (mei de taalkoade -- fy, nl, en, ensfh.) en de fakjes mei de sidenamme yn stiet in ikoantsje dat in jiskefet foarsteld. As jo in foute keppeling makke hawwe, kinne jo op "edit" klikke en dan op it jiskefetsje fan dy keppeling, en dan wurdt dy keppeling fuortsmiten. Soms is it sa dat der op Wikidata wat omslachtige nammen brûkt wurde, dy't foar ien dy't fan hûs út net Ingelsktalich is, dreech te finen binne. In oplossing is dan om nei in korrespondearjende side te gean yn in oare Wikipedy (de Ingelske of de Nederlânske), dy't jo wol fine kinne. Dan stiet der yn 'e loftermarzje ûnder "helpmiddels" (Ing. ''tools'', Ned. ''hulpmiddelen'') in link dy't "Wikidata item" hjit. As jo dêrop klikke, komme jo by de Wikidata-side dy't jo hawwe moatte. De lêste tiid hat Wikidata in hiel yrritant probleem ûntwikkele, dat as je al in hoartsje op dy site sitte en je wolle in keppeling tafoegje, dat it spul dan fêstrint en jo de melding "invalid token" krije. Dan moatte jo in nije brows-sesje begjinne (klik yn jo browser op Bestand, dan op Nieuwe Sessie), dan wer nei Wikidata ta, op 'e nij ynlogge (as jo teminsten ûnder jo meidoggersnamme wurkje wolle), wer nei de side ta dy't jo hawwe moatte, en dan docht alles it wer. No, dat wie it wol, leau ik. Sa't ik sei, ik haw Mariûpol al dien, dat ik soe sizze, besykje it sels nochris mei de oare siden. Krije jo it net foarelkoar, dan hear ik it wol. Groetnis, [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 30 jan 2015, 12.48 (CET) ==Alfabetisearring== Goeie, Kneppelfreed. Kreaze side oer Richard von Weizsäcker, en ik sjoch dat jo no gjin problemen mear hawwe mei it artikel oan Wikidata te keppeljen. Ien ding noch: as jo persoanen dogge, moatte jo dy eins even alfabetisearje op 'e efternamme. Dat dogge jo troch foarôfgeande oan de kategoryen: { {DEFAULTSORT:Weizsacker, Richard von} } te setten, mar dan fansels sûnder de spaasje tusken de akkolades (as ik dy spaasjes der hjir net tusken set, dan alfabetisearje ik jo oerlisside). By dizze sortearring moatte jo gjin diakrityske tekens skriuwe (â, ä, á, à, ê, ô, ö, û, ú, ü ensfh.), want it systeem alfabetisearret sokke letters oan 'e ein fan it alfabet, nei de z. Dan krije je nuvere dingen dat bygelyks Wâldsein nei Wurdum yn 'e kategoryen komt te stean. Dus ek by siden dy't net oer persoanen geane, mar dy't foaroan yn it wurdt sa'n diakritysk teken hawwe, is it de baas om even in "defaultsort" ta te foegjen. Groetnis, [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 4 feb 2015, 11.32 (CET) :Dit jildt foar eltse side dy't jo alfabetisearje wolle op in oare letter as de earste letter fan 'e namme. Yn 'e praktyk fral persoanen, ja, mar sa't ik sei is it mei diakrityske tekens (dêr't it Frysk der nochal wat fan hat) ek de baas om dit te dwaan, fral as dy fuort oan it begjin fan it wurd foarkomme. Dus bygelyks Wûns alfabetisearje op "Wuns" en Wâldsein op "Waldsein". As jo bygelyks Earnewâld hawwe, is it minder wichtich, om't it net foar de hân leit dat der yn 'e kategoryen dêr't jo dat yn yndiele noch in artikel is dat mei "Earnew-" begjint. Wat jo berskriuwe mei dy koades, dat komt my net bekend foar, of it moat wêze... Jo moatte ris nei Wikidata ta gean en nei in willekeurich item (Mariupol, bygelyks). Dan mei de rjochtermûsknop op de edit-knop klikke, en dan "Openen in nieuw venster" dwaan. Dan krije je der in soartemint formulier foar, dêr't je ek Wikipedialinks mei tafoegje kinne. Dit ding wol der oars ek noch wolris út himsels foar komme as se op Wikidata mei it systeem oan it ompielen binne. By "site id" "fywiki" ynfolje, by "site link" de namme fan 'e side op 'e Fryske Wikipedy dy't jo oan it Wikidata item keppelje wolle. "Badges" kinne jo oerslaan, en dan gewoan op "Set the site link" klikke om it spul definityf te meitsjen. Is dit dy side dêr't jo it oer hinenen dêr't jo koades ynfolje moasten? It is nammers it iennige dat ik dêrby betinke kin. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 5 feb 2015, 11.39 (CET) ::Graach dien. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|talk]]) 10 feb 2015, 15.46 (CET) == Sjoerdco == Goeie Kn. Tank foar jo reäksje. At jo gelyk hawwe dat syn boarne dy fan ûnderwizer Steenstra, as oare 19e iuwske boarnen, is soe my dat gjin dwaan fanwege it romantysk halte. Ik hie ek al sjoen dat er wiere stikken yn syn ferhalen sitte, mar helje dy der mar is út mei ferwizing nei boarnen. Ik haw dêr gjin nocht oan en mei Sjoerd is it dreech kommunisearjen. It stik sa't er der no leit kin yn elts gefal net. Gr. [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 6 mrt 2015, 17.23 (CET) == Foarstel 'oe'/'û'-kwestje == Goeie, Kneppelfreed. Ik haw op 'e Oerlisside in foarstel dien om foar iens en foar altyd de strideraasje oer de 'oe'/'û'-stavering yn lannenammen út 'e wei te romjen. Ik soe graach wolle dat jo [[Wikipedy:Oerlisside#In útwei út 'e 'oe'/'û'-kwestje|hjirre]] ris nei seagen en in stim útbrochten sadat de mearderheid fan 'e Wikipedy-mienskip oer dizze saak beslisse kin. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 9 jun 2016, 21.58 (CEST) == Staveringsgedoente == Goeie Kneppelfreed. Ik kin my wol in bytsje yntinke dat jo juster efkes it mier hiene oan myn aksje. Mar it wie net persoanlik bedoeld, it is net sa dat ik jo op de hûd sitte wol wat stavering oanbelanget. At ik flaters yn in stikje sjoch en der net fuortendaliks nocht oan om dy te ferbetterjen, set ik dêr it berjocht 'stavering' boppe, as in soarte fan ''reminder''. Mear is't net. Groetnis. [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 14 sep 2020, 20.11 (CEST) Goeie {{Ping|Drewes}} tige tank foar jo útlis en it is fierders allegear goed. Ja ik hie it mier al even juster en utere myn frustraasje op de oerlisside fan de oanmakke side mar dy hie ik njonkelytsen der al wer ôf helle. Ik begryp fierders jo punt wol want we wolle fansels sa min mooglik flaters yn de wiki hawwe. It falt somtiden net altyd ta om de júste wurden te finen om't de sprektaal ek wol wat ôfwykt fan de skriuwtaal en yn myn deistich wurk brûk in soad Ingelsk fandêr myn Fringelsk der hjir en dêr. Mar de Fryske taal giet my tige oan it hert en troch oan de wikipedy by te dragen, dêr't ik fierders in soad wille oan ha, besykje ik it te stypjen en bliuw ik ek mei it heitelân ferbûn. [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 15 sep 2020, 19.43 (CEST) :No Kneppelsma, de swierrichheden dy't jo ha mei it skriuwen fan geef Frysk binne mines ek. It sprutsen Frysk is hjir by in soad minsken ferjûn fan it Hollânsk. Ik fernim it oan mysels ek. As ik geef Frysk prate soe (en koe), begripe de minsken it mar heal, hawwe der argewaasje fan en tinke (faak)s: wat is dat foar in healwize fanatike figuer? Goed Frysk ûnderrjocht op de basisskoalle soe moatte, mar dan noch tink ik dat it proses fan taalfersleaukjen net te kearen is yn in maatskippij dy't oerhearske wurdt fan it Ingelsk en Nederlânsk. It kin de measte minsken gewoan gjin sprút skille. Wat jo Fringelsk oanbelanget: net oer yn sitte, wy meitsje de Wikipedy meielkoar. Gr. [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 16 sep 2020, 17.52 (CEST) ::{{Ping|Drewes}} tige tank foar jo oanmoedigjende wurden. Gr.[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 18 sep 2020, 05.44 (CEST) == We sent you an e-mail == Hello {{PAGENAME}}, Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org. You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]]. [[Meidogger:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Meidogger oerlis:MediaWiki message delivery|oerlis]]) 25 sep 2020, 20.50 (CEST) <!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 --> == Oeps... == Goeie, Kneppelfreed. Sorry foar myn nuvere flater fan juster. It wie let en ik hie it stik net goed lêzen om't ik al miende te witten wat it wie. Us âlde mem soe wol sizze: "Miene is broekskite." [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 26 apr 2021, 18.23 (CEST) ::Goeie, {{Ping|Ieneach fan 'e Esk}}, neat te rêden, hear. It kin barre. Doch ik sels ek faak genôch.:-) --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 27 apr 2021, 04.09 (CEST) == Wynroas == Hoi Kneppelfreed, ik sjoch dat jo it [[Berjocht:Wynroas|berjocht wynroas]] hjir ek brûke wolle. Ik tink dat jo de ferzje fan nl as foarbyld brûkt hawwe. It probleem sit him yn dat jo dy extra ynformaasje mei foarbyld ensa net tusken dy \<noinclude\> tags setten haw (wit net hoe at ik "tags" yn it frysk sizze moat). Dat lêste part wurdt dan weilitten at it berjocht brûkt wurdt. Derom wurd by jo foarbyld it berjocht sjen litten, mar ek wer dy ekstra ynformaasje oan it ein, mei it foarbyld.. Fandear dat it nei 2 kear ek ôfkapt wurdt mei in foutmelding. Oars soe it in ûneindig trochgean. [[Meidogger:Theun|Theun]] ([[Meidogger oerlis:Theun|oerlis]]) 20 jun 2021, 10.35 (CEST) :Ik haw no oan myn [[Berjocht:Ynfoboks plak|kaartsjes probearsel]], wêr at ik wat yn hingje blean ek in foarbyld taheakke tusken dy noinclude tags. [[Meidogger:Theun|Theun]] ([[Meidogger oerlis:Theun|oerlis]]) 20 jun 2021, 11.08 (CEST) ::{{Ping|Theun}}, ja it is slagge. Tige tank foar jo help :-) --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 20 jun 2021, 16.37 (CEST) == Symfony == Tank foar jo ferbetterings. Ik hie sels it wurdsje 'wa' ferjitten (?), kinne je neigean hoe roastich myn Frysk wurden is... No ja, it sil ek it stuit fan 'e "dei" wol wêze... [[Meidogger:Steinbach|Steinbach]] ([[Meidogger oerlis:Steinbach|oerlis]]) 3 jul 2021, 09.31 (CEST) :{{Ping|Steinbach}} Graach dien en gjin probleem hear. We meitsje allegear, mysels ynbegrepen, flaters. Tank foar it oanmeitsjen fan de side :-) --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 3 jul 2021, 15.56 (CEST) == Utnûging == Goeie. Sa't by de diskusje oer it funksjonearjen fan 'e Wikipedy wer oan it ljocht kommen is, binne der op it stuit mar twa struktureel aktive behearders. Drewes en ik soene graach wat fersterking hawwe wolle en it ek goed brûke kinne. Dêrom woene wy jo freegje oft jo ek behearder wurde wolle. Dat moat fansels net tsjin 't sin. Wy wolle jo net ûnder druk sette. As jo it beslist net wolle, dan kinne jo dat gewoan sizze en dat binne we like goeie freonen. De ôfrûne tiid is mei de diskusje oer it funksjonearjen fan 'e Wikipedy, tink ik, folslein dúdlik wurden wêr't jo yn stappe as jo beslute it te dwaan. Ik soe jo dêrom oanriede wolle der goed oer nei te tinken en ek nochris it stikje op [[Wikipedy:Behearders]] te lêzen foar't jo ús jo antwurd jouwe. Groetnis [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 27 jul 2021, 18.39 (CEST), [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 27 jul 2021, 19.11 (CEST) Goeie {{Ping|Ieneach fan 'e Esk|Drewes}}. Tige tanke foar de útnûging om behearder te wurden. Ik hie it al even yn my omgean litten nei de diskusje oer it funksjonearjen fan de wikipedy en ik tocht dat der in kâns wie dat ik frege wurde soe. Dus myn andert is: ja ik wol wol behearder wurde. Fr. gr. [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 27 jul 2021, 21.53 (CEST) :Goejûn. Dêr bin ik hiel bliid mei, en dat sil perfoarst ek jilde foar Drewes. Ik sil in foaroankundiging op 'e Oerlisside sette. Dan hat in elk in wike de tiid om der wat oer te sizzen, en as dêr al net wat tige ûnferwachts út komt, sil Drewes of ik jo behearder meitsje. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 27 jul 2021, 22.40 (CEST) Bêst genôch 👍 [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 28 jul 2021, 20.52 (CEST) :Lokwinske, Kneppelfreed. Jo binne no in behearder fan 'e Fryske Wikipedy. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 4 aug 2021, 23.15 (CEST) Tige by tige. Ik bin bliid dat ik in part fan de Fryske wikipedy wêze kin en dat we it mei-inoar ta in moai projekt meitsje kinne. Fr. gr. [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 4 aug 2021, 23.38 (CEST) ::Lokwinske Kneppelfreed. De knyntsjedagen binne foarby baas. (LOL) [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 5 aug 2021, 16.23 (CEST) Haha tankewol. :-) [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 5 aug 2021, 19.21 (CEST) == Grutte Easten / Grand Est - Opper-Frankryk / Hauts-de-France == Ik seach dat jo yn in pear artikels oer Frânske regio's in Fryske namme jûn ha. Grand Est is sa it Grutte Easten woarn en Hauts-de-France Opper-Frankryk. Wy hawwe in skoft lyn de nammen fan bûtenlânske plakken fêstlein. Wy hawwe it dêrby fierder leau'k net hân oer de regio's fan Frankryk, mar de nammen 'Grutte Easten' en 'Opper-Frankryk' binne tink net bot ynboargere en ik miende dat wy doe ôfpraat hawwe dat wy yn sokke gefallen de offisjele nammen oanhâlde soene. Hawwe jo der in beswier tsjin dat ik de titels fan jo bydragen feroarje yn de offisjele namme en dan yn de tekst fierder de Fryske namme derby set?--[[Meidogger:RomkeHoekstra|RomkeHoekstra]] ([[Meidogger oerlis:RomkeHoekstra|oerlis]]) 8 sep 2021, 19.28 (CEST) :{{Ping|RomkeHoekstra}} Nim my net kwea-ôf dat ik hjir even ynbrek. Spitich dat [[Oerlis:Opper-Frankryk|dizze diskusje]] nei't it skynt by jo lâns gien is, Romke. Ik wol fierders graach even sizze dat de diskusje oer ferfrysking fan bûtenlânske toponimen, dêr't jo nei ferwize, útslutend oer plaknammen gie, en net oer geografyske nammen fan gruttere gebieten, lykas streken, provinsjes en bestjoerlike regio's. Persoanlik sjoch ik dêr in grut ferskil tusken. Wat plaknammen oangiet, bin ik yn prinsipe net foar ferfrysking fan toponimen dy't net al ynboargere binne. Wat gruttere geografyske gebieten oangiet, leit dat neffens my lykwols oars, yn it foarste plak al fanwegen de grutte fan it gebiet. Dêr komt noch by dat sokke nammen (oars as de measte plaknammen) faak yn it Frysk ferbûgd wurde moatte kinne. Om by de Frânske regio's te bliuwen, soene je bgl. sizze kinne dat Opper-Frankryk ferbûgd wurde kin ta Opperfrânsk en Grutte Easten ta Gruteastlik. Ik moat tajaan dat je mei guon fan dy healwize nammen dy't se dêr yn Frankryk betocht hawwe, ek nei ferfrysking net folle kinne. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 8 sep 2021, 23.17 (CEST) --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 9 sep 2021, 18.42 (CEST) ::Ja dat is al wat spitich mar it is net oars en dan litte wy it mar sa.--[[Meidogger:RomkeHoekstra|RomkeHoekstra]] ([[Meidogger oerlis:RomkeHoekstra|oerlis]]) 9 sep 2021, 15.44 (CEST) == Myn djipste ekskuzes == Kneppelfreed. Ik wit eins suver net iens wat ik sizze moat. Myn djipste ekskuzes foar sa'n stomme fout. Ik kin mysels wol wat dwaan. Ik waard der niis kâld fan doe't ik jo berjocht lies. Ik snap noch net hoe't dit sa stom hân haw. Der wie juster in fandaal mei IP-adres 194.27.35.87, dy't om 13.28 en 13.55 twa kear in side fandalisearre, sis eins mar wiske hat. Ik seach dat justerjûn, doe haw ik dêr even oer neitocht en úteinlik besletten dat dy mar in aardich skoft op 'e strafbank moast. Doe bin ik op Koartlyn feroare wer omleech scrolld op 'e siik nei 194.27.35.87 en doe moat ik, sa begryp ik no, by fersin jo útsluting fan dyselde fandaal om 19.05 nommen hawwe, dêr't dat IP-adres ek by neamd wurdt. En doe haw ik blykber jo útsletten. Oars soe ik teminsten net witte hoe't dit kin. Dit is my wol slim yn 'e wei. En krekt op in dei dat ik de hiele dei oars besteld wie, jûns foar de tillefyzje siet en pas oan 'e ein fan 'e jûn de kompjûter noch even oansette om hjirre noch eefkes te sjen. Tanksij yngripen fan Drewes hawwe jo gelokkich net in hiele dei ferlern, mar oars hie dat wol sa west. Ik bin bliid dat jo der yn elts gefal neat efter sykje en daliks ynseagen dat ik dit noait wollen hie. No ja, wat kin ik der fierder noch fan sizze. Ik sil it mar foar in learmomint hâlde. Tenei trije kear checke mei útsluten. Nochris sorry en ik hoopje dat jo it my net oanrekkenje. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 30 okt 2021, 00.14 (CEST) :Bêste {{Ping|Ieneach fan 'e Esk}}. Sit der mar net oer yn hear. Wy binne like goede freonen. Wy kinne allegear troch fersin op in ferkearde toets drukke. Haw ik ek faak genôch dien. Ik wist fuortendaliks wol dat jo my net mei sin útslute woene. En jo hawwe gelyk dat dy fandaal in langere straf nedich hie. Ik hie him/har foar seis moanne útsletten, mar dat mocht wol wat langer. Tige tanke foar jo reaksje :-) Groetnis--[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 30 okt 2021, 03.30 (CEST) ::Tige tank foar jo begryp. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 30 okt 2021, 15.48 (CEST) == Oldendorp == Fergeemje, dêr wiene jo my foar, it tafal wol dat ik ek al mei Oldendorp oan de slach wie. Mar om't ik justermiddei en -jûn wurkje moast en it noch net hielendal ôf wie, soe'k it hjoed ôfmeitsje. En no seach ik dat jo der ek al mei oan de slach west hiene. Binne jo fan doel mear plakken te beskriuwen yn dy krite? Dan wol ik jo fierder net yn't farwetter sitte en dan kin ik my better earne oars dwaande hâlde.--[[Meidogger:RomkeHoekstra|RomkeHoekstra]] ([[Meidogger oerlis:RomkeHoekstra|oerlis]]) 9 nov 2021, 11.51 (CET) :Goeie {{Ping|RomkeHoekstra}} Ja ik wie fan doel in tiidsje mei Eastfryske plakken yn de [[lânkring Lier]], en miskien fierder, oan de gong te gean. Ik haw de plakken yn de gemeente [[Moormerland]] ôfmakke, en bin no dwaande mei de gemeente [[Jemgum]]. De tsjerken yn dy plakken haw ik net dien. As jo dy tenminsten dwaan wolle, sil ik my mei de plakken en bytsje oer de skiednis dwaande hâlde. Yn elts gefal tige tank dat jo my even witte litten hawwe, dan rinne we inoar net yn paad ;-) --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 9 nov 2021, 15.29 (CET) ::Bêst genôch. Ik sil wol mei de tsjerkjes oan 'e gong. [[Meidogger:RomkeHoekstra|RomkeHoekstra]] ([[Meidogger oerlis:RomkeHoekstra|oerlis]]) 9 nov 2021, 19.44 (CET) == Folle lok en seine == Ik wol alle meidoggers in goed útein en in noflik en sûn nijjier tawinskje. Hooplik bringt it nije jier ús allegear wat better as de lêste twa jier.--[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 31 des 2021, 19.08 (CET) :@[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] Foar jo net minder, dat it mar in moai jier wurde mei. [[Meidogger:FreyaSport|FreyaSport]] ([[Meidogger oerlis:FreyaSport|oerlis]]) 1 jan 2022, 15.17 (CET) ::Jo ek de bêste winsken, Kneppelfreed, en ik slút my fan herten oan by jo hope dat we fan 't jier einlings út 'e krisis komme sille. [[Meidogger:Ieneach fan &#39;e Esk|Ieneach fan &#39;e Esk]] ([[Meidogger oerlis:Ieneach fan &#39;e Esk|oerlis]]) 1 jan 2022, 19.38 (CET) == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> 4 jan 2022, 19.15 (CET) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(4)&oldid=22532508 --> == [[Ieslumbuorren]] == Dei Kneppelfreed, ik seach niiskrekt dat jo dit stikje oanfold hawwe mei tekst út it Hollânske lemma [[:nl:IJslumburen]]. Wat dat oanbelanget is it tige wichtich te witten dat op nl:wiki hast alle stikjes oer toponimen fan lytse plakjes yn Fryslân ferknoeid binne troch "Dagdeel" (no "Dagneygirl"), immen dy't it net op it Frysk stean hat en dy't al jierren ûnder ferskate nammen warber is om dêr "Hollânske" nammen foar op te tinken, ek as dy nea brûkt binne. ''Elk wurd dat dizze meidogger dêroer skreaun hat moat goed neisjoen wurde en kin perfoarst net samar oernommen wurde.'' Sjoch foar in foarbyld [[:nl:Talk:Swarte Beien]]. Sa't dizze meidogger yn dat artikel te wurk gien is, is eksemplarysk. Groetenis, [[User:Wutsje|Wutsje]] 20 mrt 2022, 05.41 (CET) :: Dei {{Ping|Wutsje}}, tige tank dat jo my dêr even op wiisd ha. Ik sil dêr tenei wol even op lette. Ja it falt my yndie wol gauris op dat der guon binne op nlwiki dy't wat in anty-fryske hâlding oanhâlde. Se besykje safolle mooglik Fryske nammen te mijen en betinke mar wat ûnnoazele Hollânske nammen, fan bygelyks de gemeentenammen. Ek it [https://nl.wikipedia.org/wiki/Overleg:Friezen oerlis] op de side [[:nl:Friezen]] haw ik ris folge, dêr waard ik net goed fan dy iene meidogger Vlaemink, dy't besocht hat de skiednis folslein op 'e nij te skriuwen.--[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 20 mrt 2022, 06.19 (CET) == Projekt WikiWomen == Rju achte Kneppelfreed, Resintlik is der in nij Europeesk projekt fan start gien mei de namme WikiWomen: in gearwurking tusken Afûk, Mercator Europeesk Kennissintrum (Fryske Akademy) en Learning Hub Fryslân oan de Fryske kant, dêrneist mei Wikimediaorganisaasjes en middelbere skoallen yn Ierlân yn Baskelân. De ynhâld fan it projekt is yn it koart dat der lesmateriaal ûntwikkele wurdt foar middelbere skoallen dêr’t skoalbern better troch skriuwen leare yn de doeltaal troch Wikipediasiden te skriuwen yn de doeltaal, spesifyk oer bekende froulju. It projekt hat in soad ferskate doelstellings: mear kennis fan de minderheidstaal ûnder de sprekkers; mear Wikipediasiden yn de minderheidstaal; mear Wikipediasiden oer froulju; kennis ûnder de skoalbern oer wêr’t ynformaasje op it ynternet weikomt, hoe’t Wikipedia wurket en hoe’t je kritysk sjogge nei de boarne fan ynformaasje op it ynternet. In tiid lyn hat myn kollega Mirjam Vellinga in berjochtsje pleatst op de Fryske Wikipedia om te oriïntearjen en om in breder byld te krijen fan de Fryske kant fan Wikipedia. Doe hat sy koart telefoanysk kontakt hân mei ien fan jimme. Underwilens is it projekt offisjeel fan start gien. By dizze de fraach oan jo oft wy mei jo (en de rest fan de behearders, oan wa’t itselde berjocht stjoerd wurdt) yn kontakt komme kinne om it oer it projekt te hawwen en it reitsflak mei de Fryske kant fan Wikipedia. Faaks hawwe we wat oan inoar! Foar mear ynformaasje oer it projekt kinne jo sjen op: https://afuk.frl/nl/tige-slagge-earste-partnerbyienkomst-wikiwomen-yn-ljouwert/ , https://www.fryske-akademy.nl/en/news-and-events/news-item/news/detail/mear-frysk-en-mear-froulju-op-wikipedia-troch-europeesk-projekt/ Graach hear ik fan jo, Mei freonlike groetnis, Welmoed Sjoerdstra Stazjêre Afûk Projekt WikiWomen == Stimme? == Dear friends,<br> when I asked for adminship on the Saterfrisian Wikipedia, I unfortunately did not ask also for <u>interface adminship</u>. That means, at the moment there is no user on the Saterfrisian Wikipedia with the permission to change or install e.g. Javascript files or edit CSS. See also: [[:w:stq:Spezial:Statistik]]. That's why I'm bothering you again with a voting: [[:w:stq:Wikipedia:Weerskup#Interface_admin]] <br> Thanks again for your assistance [[Meidogger:Murma174|Murma174]] ([[Meidogger oerlis:Murma174|oerlis]]) 14 jul 2022, 15.07 (CEST) [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 14 jul 2022, 16.42 (CEST) [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 14 jul 2022, 16.42 (CEST) :Dien! [[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 14 jul 2022, 17.10 (CEST) == [[Special:Contribs/115.178.249.251]] == Hi. Sorry to bother you. I noticed [[Special:Contribs/115.178.249.251|115.178.249.251]] is creating articles like [[2666]] and [[3003]] which are basically blank. They don't look useful to the Wikipedia. Should they be deleted? Also, I reverted some of the IP's edits. Would you check my actions and see if I had done anything wrong? Thanks. --[[Meidogger:魔琴|魔琴]] ([[Meidogger oerlis:魔琴|oerlis]]) 21 jul 2022, 11.54 (CEST) 8qmxm01avqkikjqb8q6szffhiytak02 4 0 24771 1083721 1026366 2022-07-21T10:01:05Z 115.178.249.251 wikitext text/x-wiki {{JiersideBoppe|4}} {{Kalinders|fK|jier=4}} == Foarfallen == * De oarloch mei de [[Parten]] einiget yn it foardiel fan [[Rome (stêd)|Rome]], [[Gaius Caesar]] sneuvelet lykwols. Dêrmei ferliest [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]] syn beide opfolgers yn trije jierren tiid * Adopsje troch Gaius Julius Caesar Octavianus fan Tiberius Claudius Nearo, mei de bedoeling him opfolgje te litten. Nei de ferdwining fan syn pakesizzers, de soannen fan Marcus Vipsanius Agrippa en fan [[Julia Caesaris maior]], Caius en Lucius Caesar, ropt hy Augustus Tiberius, de ienige oerlibjende skoansoan, werom nei Rome om syn opfolging feilich te stellen. Tiberius sil de tribunaalmacht en it prokonsulêre ryk krije. * Adopsje troch Tiberius fan [[Germanicus Julius Caesar]], hoewol't hy al in [[Drusus II|soan]] hat. Dat is de betingst dy't [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]] steld hat foar syn eigen adopsje. == Berne == * [[Gaius Caesar]], soan fan Markus Vipsanius Agrippa en fan Julia Caesaris maior, dochter fan [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]], adoptyfsoan fan [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]]. * [[Jezus Kristus]] == Ferstoarn == {{JiersideUnder}} {{Boarnen|boarnefernijing= <references/> ---- {{Commonscat}} }} [[Kategory:4| ]] [[Kategory:1e iuw]] [[als:0er#Johr 4]] rhtu03qthao3ghwj92i266rh26esgg7 Tjomme Wiarda 0 32963 1083644 852575 2022-07-20T15:11:14Z Drewes 2754 red wikitext text/x-wiki '''Tjomme Oenes Wiarda''' ([[Goutum]]?, ? – ?, [[1473]]), wie yn de [[15e iuw]] in foaroansteand Fryske ealman. Hy wenne mei syn frou Ath Bonninga yn [[Goutum]]. Se stiften yn [[1461]] it kleaster [[Griendyk]] by [[Snits (stêd)|Snits]], joegen lân oan it [[Sint Anthony Gasthûs (Ljouwert)|Sint-Antonygasthûs]] yn de stêd [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]]. Om [[1472]] hinne stiften se it kleaster [[Kleaster Galilea|Galilea]] noard fan Ljouwert. Hy stoar yn [[1472]]. {{boarnen|boarnefernijing= *{{EvF|Wiarda, Tjomme Oenes}} }} {{DEFAULTSORT:Wiarda, Tjomme Oenes}} [[Kategory:Haadling]] [[Kategory:Frysk filantroop]] [[Kategory:Persoan berne yn Goutum]] [[Kategory:Persoan stoarn yn Goutum]] [[Kategory:Persoan berne yn de 15e iuw]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1473]] 3gyoefjok54f9xiaq84fqeew483xhuw Matilde fan Fryslân 0 37290 1083669 845732 2022-07-20T18:46:19Z MMessine19 40236 wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Of Frisia Matilda.jpg|thumb|Matilde fan Fryslân]] '''Matilde fan Fryslân''' (ek wol: Mathildis) ([[1024]]- [[1044]]) wie de twadde frou en de earste keninginne fan kening [[Hindrik I fan Frankryk]]. Sy wie in dochter fan [[Liudolf fan Breunswyk]] en fan Gertrudis fan Egisheim. Nei it ferstjerren fan syn ferloofde Matildis fan Franken, in dochter fan [[Koenraad II fan it Hillige Roomske Ryk|Koenraad II]] (dy't noch mar seis jier wie), trout [[Hindrik I fan Frankryk]] yn 1034 mei Matildis fan Fryslân (hja wie doe tsien jier). Matildis wurdt yn 1044 mem fan in dochter fia in [[keizersneed]], mar beide komme dêrnei koart efterinoar te ferstjerren. Matilde waard yn de basilyk fan St.Denis byset, mar fan har grêf is neat oerbleaun. Hindrik troude opnij mei [[Anna fan Kiëv]]. {{DEFAULTSORT:Fryslân, Matilde fan}} [[Kategory:Dútske adel]] [[Kategory:Frânsk keningsgemaal]] [[Kategory:Brunoanen]] [[Kategory:Persoan berne yn 1024]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1044]] [[Kategory:Frou dy't stoarn is yn it kreambêd]] 1d7y88owin8qwp9foxiiucqshblzhr9 Willem Hardorff 0 44876 1083666 1043476 2022-07-20T18:17:32Z Drewes 2754 /* Oargels fan Hardorff (karút) */ [[]] wikitext text/x-wiki '''Willem Hardorff''' ([[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]], [[8 maart]] [[1815]] – Ljouwert, [[24 septimber]] [[1899]]) wie in [[oargelbouwer]]. == Wurkpaad == Willem Hardorff wie de soan fan boekbiner Hans Hardorff en de pakesizzer fan [[Matthijs Hanssen Hardorff]] (1747-1802), dy't grutfeint wie fan de bekende oargelbouwer [[Albertus Antoni Hinsz]]. Willem Hardorff krige ûnderrjocht fan [[Lambertus van Dam|Van Dam]]. Yn 1843 nimt er de oargelmakkerij fan [[Wilhelmus van Gruisen]] (1788-1843) oer. Hy makke en ûnderhâlde oargels foar tsjerken yn fral Fryslân. Willem Hardorff hie ek learlingen, ûnder oaren de oargelbouwers Fokke Bakker en Arjen Timmenga fan [[Bakker & Timmenga]]. Yn 1880 ferkocht er it bedriuw oan [[Johan Frederik Kruse]]. == Oargels fan Hardorff (karút) == [[Ofbyld:Menaldum Orgel Hervormde Kerk.jpg|thumb|Oargel yn de tsjerke fan Menaam]] {| class="wikitable sortable" |- ! Plak ! Tsjerke ! Jier |- |[[Baaium]] |Herfoarme tsjerke |1860 |- |[[Britsum]] |Herfoarme tsjerke |1862 |- |[[Deinum]] |Herfoarme tsjerke |1865 |- |[[Iens]] |Herfoarme tsjerke |1860 |- |[[Ealahuzen]] |Herfoarme tsjerke |1865 |- |[[Frjentsjer]] |Grifformearde tsjerke |1854 |- |[[Gauw]] |Herfoarme tsjerke |1862 |- |[[Hantum]] |[[Sint-Martinustsjerke (Hantum)|Sint-Martinustsjerke]] |1876 |- |[[Ysbrechtum]] |[[Tsjerke fan Ysbrechtum|Herfoarme tsjerke]] |1867 |- |[[Itens]] |Herfoarme tsjerke |1876 |- |[[Kimswert]] |Herfoarme tsjerke |1858 |- |[[Kûbaard]] |[[Kristoffeltsjerke (Kûbaard)|Herfoarme tsjerke]] |1856 |- |[[Menaam]] |Herfoarme tsjerke |1861 |- |[[Easterein]] |[[Martinytsjerke (Easterein)|Martinytsjerke]] |1870 |- |[[Easterlittens]] |Herfoarme tsjerke |1867 |- |[[Aldskoat]] |[[Skoattertsjerke]] |1871 |- |[[Wânswert]] |[[Petrustsjerke (Wânswert)|Petrustsjerke]] |1877 |- |[[Winsum (Fryslân)|Winsum]] |Herfoarme tsjerke |1875 |} {{boarnen|boarnefernijing= *[http://homepage.mac.com/ceesgmvdam/meijer/phardorff.html hardorff] <references /> }} {{Commonscat|Hardorff organs}} {{DEFAULTSORT:Hardorff, Willem}} [[Kategory:Frysk oargelbouwer]] [[Kategory:Frysk persoan fan Dútsk komôf]] [[Kategory:Persoan berne yn Ljouwert]] [[Kategory:Persoan stoarn yn Ljouwert]] [[Kategory:Persoan berne yn 1815]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1899]] q1on0mqrx06bsy1eohlpmrfk8cpxgw1 Tobolsk 0 55539 1083651 1008797 2022-07-20T15:48:31Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks stêd | namme = Tobolsk<br>''Тобольск'' | ôfbylding = Tobolsk Kremlin by Dmitry Medvedev.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = It kremlin fan Tobolsk | ynwennertal = 99.698 <small>(2010)</small> | oerflak = 222 km² | befolkingstichtens = 419 / km² | stêdekloft = | hichte = 90 m | lân = [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = Oblast | namme bestjoerlike ienheid 1= Tjoemen | bestjoerlike ienheid 2 = stedsdistrikt | namme bestjoerlike ienheid 2= Tobolsk | boargemaster = | stêdsyndieling = | stifting = [[1587]] | postkoade = | tiidsône = ([[UTC]]+6) | simmertiid = | koördinaten = | webside = [http://www.admtobolsk.ru/ www.admtobolsk.ru] }} '''Tobolsk''' ([[Russysk]]: Тобольск) is in stêd yn [[Ruslân]], yn de [[oblast]] [[oblast Tjoemen|Tjoemen]] yn West-[[Sibearje]]. De stêd leit op it plak dêr't de [[Tobol]] yn de [[Irtysj]] útmûnet en hat goed 90.000 ynwenners. Tobolsk bestiet út in boppestêd om it [[Kremlyn]] hinne en in ûnderstêd om it Sûamenskikleaster, it âldste fan Siberië, hinne. [[File:Tobolskhouse2.jpg|thumb|left|It gûverneurshûs yn Tobolsk]] It plak waard as ien fan de earste stêden yn Siberië yn [[1586]]/[[1587|87]] troch de [[kozakken]] fan [[Jermak Timofejevitsj]] stichte op it plak fan it âlde Ritsik Toera. It wie yn de [[17e iuw|17e]] en [[18e iuw]] in stêd fan belang en fan 1708 oant 1824 gûvernemintshaadstêd fan it [[gûvernemint Tobolsk]]. De stêd waard minder wichtich yn it foardiel fan [[Omsk]] doe't ein [[19e iuw]] sa'n twahûndert kilometer súdliker it [[trans-Siberysk spoar]] oanlein waard, oer de haadstêd fan no fan de oblast, [[Tjoemen]]. Tobolsk wie ûnder de tsaren in wreedferneamd ferbanningsoarde. April 1917, nei de [[Febrewarisrevolúsje (1917)|Febrewarisrevolúsje]], waarden tsaar [[Nikolaas II fan Ruslân|Nikolaas II]] en syn famylje dêr hinne brocht; sy wennen doe yn it eardere hûs fan de gûverneur ek ûnder de [[Oktoberrevolúsje]], mar doe't sy yn april 1918 werom woenen nei [[Moskou]] waarden se oanholden yn [[Jekaterineburch]] en dêr troch de [[bolsjewiken]] berjochte en deadien. It Kremlin fan Tobolsk is het iennige [[kremlin]] yn Siberië. De [[Sofiakatedraal (Tobolsk)|Sofiakatedraal]] waard, nei't er fertutearzge wie yn de Sovjet-perioade, folslein fernijd. De wichtichste yndustry is no de oaljeraffinaderij, mar tradisjonele ambachten lykas hout- en bonkefykjen wurde ek noch beoefene. == Berne yn Tobolsk == * [[Vasili Perov]] (1833-1882), keunstskilder * [[Dmitri Mendelejev]] (1834-1907), skiekundige * [[Andrej Makovejev]] (1982), biatleet == Keppeling om utens == {{Commonscat|Тобольск}} [[Kategory:Tobolsk| ]] [[Kategory:Plak yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak stifte yn 1587]] hgihp7u4w6tj8yqxuemz8lw4grze30b 1083654 1083651 2022-07-20T16:00:49Z RomkeHoekstra 10582 Ynwennertal aktualisearre. Kremlyn mei in lytse k, is gjin eigennamme mar in wurd. wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks stêd | namme = Tobolsk<br>Тобольск | ôfbylding = Tobolsk Kremlin by Dmitry Medvedev.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = It kremlin fan Tobolsk | ynwennertal = 98.772 <small>(2021)</small> | oerflak = 222 km² | befolkingstichtens = 444,92 ynw./km² | stêdekloft = | hichte = 90 m | lân = [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = Oblast | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | bestjoerlike ienheid 2 = stedsdistrikt | namme bestjoerlike ienheid 2= Tobolsk | boargemaster = | stêdsyndieling = | stifting = [[1587]] | postkoade = | tiidsône = ([[UTC]]+6) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|58_11_53_N_68_15_10_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} | webside = [http://www.admtobolsk.ru/ www.admtobolsk.ru] }} '''Tobolsk''' ([[Russysk]]: Тобольск) is in stêd yn [[Ruslân]], yn de [[oblast]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] yn West-[[Sibearje]]. De stêd leit op it plak dêr't de [[Tobol]] yn de [[Irtysj]] útmûnet en hat goed 90.000 ynwenners. Tobolsk bestiet út in boppestêd om it [[kremlyn]] hinne en in ûnderstêd om it Sûamenskikleaster, it âldste fan Siberië, hinne. [[Ofbyld:Tobolskhouse2.jpg|thumb|left|It gûverneurshûs yn Tobolsk]] It plak waard as ien fan de earste stêden yn Siberië yn [[1586]]/[[1587|87]] troch de [[kozakken]] fan [[Jermak Timofejevitsj]] stichte op it plak fan it âlde Ritsik Toera. It wie yn de [[17e iuw|17e]] en [[18e iuw]] in stêd fan belang en fan 1708 oant 1824 gûvernemintshaadstêd fan it [[gûvernemint Tobolsk]]. De stêd waard minder wichtich yn it foardiel fan [[Omsk]], doe't ein [[19e iuw]] sa'n twahûndert kilometer súdliker it [[trans-Siberysk spoar]] oanlein waard, oer de haadstêd fan no fan de oblast, [[Tjûmen]]. Tobolsk wie ûnder de tsaren in wreedferneamd ferbanningsoarde. April 1917, nei de [[Febrewarisrevolúsje (1917)|Febrewarisrevolúsje]], waarden tsaar [[Nikolaas II fan Ruslân|Nikolaas II]] en syn famylje dêr hinne brocht; sy wennen doe yn it eardere hûs fan de gûverneur ek ûnder de [[Oktoberrevolúsje]], mar doe't hja yn april 1918 werom woenen nei [[Moskou]] waarden se oanholden yn [[Jekaterineburch]] en dêr troch de [[bolsjewiken]] berjochte en deadien. It kremlyn fan Tobolsk is het iennige [[kremlyn]] yn Sibearje. De [[Sofiakatedraal (Tobolsk)|Sofiakatedraal]] waard, nei't er fertutearzge wie yn de Sovjet-perioade, folslein fernijd. De wichtichste yndustry is no de oaljeraffinaderij, mar tradisjonele ambachten lykas hout- en bonkefykjen wurde ek noch beoefene. == Berne yn Tobolsk == * [[Vasili Perov]] (1833-1882), keunstskilder * [[Dmitri Mendelejev]] (1834-1907), skiekundige * [[Andrej Makovejev]] (1982), biatleet == Keppeling om utens == {{Commonscat|Тобольск}} [[Kategory:Tobolsk| ]] [[Kategory:Plak yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak stifte yn 1587]] 438w4upikxwi71x7ukwe8q3actom1yf Dakota (folk) 0 67058 1083672 1058313 2022-07-20T20:52:35Z Artanisen 32133 /* Etymology */ Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks etnyske groep| Etnyske groep= Dakota | Ofbyld= [[File:Dakotakoppen.jpg|300px]] <br><small>Ferneamde Dakota. Boppeste rige (f.l.n.rj.): [[Charles Eastman]], [[Floyd Red Crow Westerman]], [[Lytse Krie]]; 2e rige: [[Zitkála-Ša]], [[Grutte Earn]], [[Slein-troch-de-Ree]].</small> | Flagge 1= | Flagge 2= | Flagge 3= | Flagge 4= | Flagge 5= | Flagge 6= | Flagge 7= [[File:Flagge United Sioux Tribes.PNG|border|150px]]| Oantal= 70.000 <small>(2014)</small>| Taal= [[Dakota (taal)|Dakota]] <small>(ek [[Ingelsk]])</small> | Godstsjinst= [[kristendom]], [[natoerreligy]], <br>[[synkretisme]] | Steatsdragend folk= ''gjin eigen steat'' | Erkende minderheid= [[Ofbyld:Flag of the United States.svg|border|20px]] [[Feriene Steaten]], <br>[[Ofbyld:Flag of Canada.svg|border|20px]] [[Kanada]]| Gebiet1= [[File:Flag of the United States.svg|border|20px]] [[Feriene Steaten]] | Oantal1= 64.000| Gebiet2= [[File:Flag of Canada.svg|border|20px]] [[Kanada]]| Oantal2= &nbsp;&nbsp;6.400| Opmerking= | }} De '''Dakota''' ([[Ingelsk]]: ''Dakota''; útspr.: [də'ko<small><sup>u</sup></small>:tə]) binne in lânseigen [[Yndianen|Yndiaansk]] folk fan 'e [[Grutte Flakten (Noard-Amearika)|Grutte Flakten]] en de eastlik dêrfan leine boskgebieten fan [[Noard-Amearika]]. Mei de [[Lakota (folk)|Lakota]] foarmje hja ien fan 'e beide folksdielen fan 'e [[Sû (folk)|Sû]] (''Sioux''). De Dakota wurde yn 'e regel ûnderferdield yn 'e [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] (of Santy) en de [[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]] (of Jankton-Janktonai). Foarhinne spriek men gauris fan 'e Lakota, de Dakota (d.w.s. de Eastlike Dakota) en de Nakota, wêrby't dy lêste beneaming dan op 'e Westlike Dakota sloech, mar resint taalûndersyk hat útwiisd dat de Eastlike en Westlike Dakota eins nau besibbe binne, sadat de namme "Nakota" no inkeld noch mar brûkt wurdt foar twa besibbe folken (de [[Assiniboin (folk)|Assiniboin]] en de [[Stony (folk)|Stony]]), dy't net ta de Sû rekkene wurde. De Dakota kinne noch fierder opspjalten wurde yn seis fan 'e sân tradisjonele Sû-stammen. De Dakota libje tsjintwurdich benammentlik yn 'e [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[Amerikaanske steaten|steaten]] [[Noard-Dakota|Noard-]] en [[Súd-Dakota]], [[Montana]], [[Nebraska]] en [[Minnesota]], wylst der fierders lytse groepen yn it suden fan 'e [[Kanada|Kanadeeske]] [[Kanadeeske provinsjes en territoaria|provinsjes]] [[Manitoba]] en [[Saskatchewan]] wenje. Yn totaal binne der hjoed de dei likernôch 70.000 Dakota. ==Etymology== De eigen namme "Dakota" ([[Westlik Dakota (taal)|Westlik Dakota]]: ''Dakȟóta'', útspr.: [da'kˣo:ta]; [[Eastlik Dakota (taal)|Eastlik Dakota]]: ''Dakhóta'', útspr.: [da'kʰo:ta]) betsjut yn 'e [[Dakota (taal)|Dakota-taal]] safolle as "freon", of eins mear spesifyk "bûnsmaat". Oare eigen oantsjuttings binne bygelyks ''Ikče Wičasas'' ("Frij Folk") en ''Dakȟóta Oyáte'' ("de Dakota Naasje"). [[File:Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png|left|thumb|200px|It opperhaad [[Lytse Krie]], ien fan 'e bekendste lieders fan 'e Eastlike Dakota.]] ==Demografy== Mei de term "Dakota" wurdt it eastlike folksdiel fan 'e [[Sû (folk)|Sû]] (''Sioux'') oantsjutten. Histoarysk sjoen bestiene de Sû út sân ûnderskate stammen, te witten: de [[Mdewakanton]], [[Wahpeton]], [[Wahpekûte]], [[Sisseton]], [[Jankton (stamme)|Jankton]], [[Janktonai (stamme)|Janktonai]] en [[Titon (stamme)|Titon]]. De earste seis fan dy stammen foarmje mei-inoar de Dakota, wylst de Titon lykslein wurde kinne mei de [[Lakota (folk)|Lakota]], it westlike folksdiel fan 'e Sû (mei't "Titon" in [[etnografy]]ske oantsjutting is, en "Lakota" yn it foarste plak in [[taalkunde|taalkundigen]]). Tsjintwurdich is de taalkundige yndieling fan 'e Sû yn trije groepen lykwols folle bekender. Oarspronklik spriek men dêrby fan 'e Dakota, de [[Nakota (folk)|Nakota]] en de [[Lakota (folk)|Lakota]], dêrby de eigen nammen brûkend dy't de Sû foar harrensels hawwe soene, en dy't yn alle trije taalfoarmen itselde betsjutte soene (nammentlik: "bûnsmaat"). Resint taalûndersyk hat lykwols útwiisd dat wat foarhinne it [[Dakota (taal)|Dakota]] en it [[Nakota (taal)|Nakota]] neamd waarden, eins frij nau besibbe dialekten fan ien en deselde taal binne, en dat de "Nakota" harren eigen namme foar harsels krekt as de Dakota útsprekke mei in "d" as begjinklank. Sadwaande sprekt men tsjinwurdich oer de [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] (dy't earder as Dakota oantsjut waarden) en de [[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]] (de eardere Nakota). De term "Nakota" is no reservearre foar de folle minder nau besibbe [[Assiniboin (folk)|Assiniboin]] (''Assiniboine'') en [[Stony (folk)|Stony]] (''Stoney''). Ta de Eastlike Dakota, dy't ek wol Santy (''Santee'') neamd wurde, hearre de stammen fan 'e [[Mdewakanton]], [[Wahpeton]], [[Wahpekûte]] en [[Sisseton]]. Ta de Westlike Dakota, of de Jankton-Janktonai (''Yankton-Yanktonai''), hearre de stammen fan 'e [[Jankton (stamme)|Jankton]] en de [[Janktonai (stamme)|Janktonai]], wêrfan't de lêste noch fierder opdield wurde kin yn 'e [[Neder-Janktonai]] en de [[Opper-Janktonai]]. Mei't dit grif wakker betiizjend is, hjirûnder nochris in oersichtlike opbou fan 'e Dakota as folk, mei útlis wat de nammen yn 'e eigen taal fan 'e Dakota betsjutte. * Dakota <small>(Ingelsk: ''Dakota''; Eastlik Dakota: ''Dakhóta''; Westlik Dakota: ''Dakȟóta''; "Bûnsmaten")</small> ** [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] of Santy <small>(Ingelsk: ''Eastern Dakota'' of ''Santee''; Dakota: ''Isáŋyathi''; "Messemakkers")</small> *** [[Mdewakanton]] <small>(Ingelsk: ''Mdewakanton''; Dakota: ''Bdewékhaŋthuŋwaŋ''; "Doarp oan 'e Geastemar")</small> *** [[Sisseton]] <small>(Ingelsk: ''Sisseton''; Dakota: ''Sisíthuŋwaŋ''; mooglik betsjuttend: "Doarp Dêr't It Goed Fiskjen Is")</small> *** [[Wahpekûte]] <small>(Ingelsk: ''Wahpekute''; Dakota: ''Waȟpékhute''; "Bôgesjitters mank de Beammen")</small> *** [[Wahpeton]] <small>(Ingelsk: ''Wahpeton''; Dakota: ''Waȟpéthuŋwaŋ''; "Blêdedoarp")</small> ** [[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]] of Jankton-Janktonai <small>(Ingelsk: ''Western Dakota'' of ''Yankton-Yanktonai''; Dakota: ''Wičhíyena'')</small> *** [[Jankton (stamme)|Jankton]] <small>(Ingelsk: ''Yankton''; Dakota: ''Iháŋktȟuŋwaŋ''; "Doarp oan 'e Ein")</small> *** [[Janktonai (stamme)|Janktonai]] <small>(Ingelsk: ''Yanktonai''; Dakota: ''Iháŋktȟuŋwaŋna''; "Doarpke oan 'e Ein")</small> **** [[Neder-Janktonai]] <small>(Ingelsk: ''Lower Yanktonai''; Dakota: ''Uŋkpátina'')</small> **** [[Opper-Janktonai]] <small>(Ingelsk: ''Upper Yanktonai''; Dakota: ''Pabáksa'')</small> [[File:Sioux01.png|right|thumb|220px|tradisjonele wengebieten fan 'e ûnderskate [[Sû (folk)|Sû-stammen]] (yn dûnkergrien) en de hjoeddeistige [[Yndianereservaat|Yndianereservaten]] yn harren lân, net inkeld dy fan 'e Sû (yn bêzjebrún).]] Hjoed oan 'e dei libje de Dakota benammentlik yn 'e [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[Amerikaanske steaten|steaten]] [[Noard-Dakota|Noard-]] en [[Súd-Dakota]], mei oansjenlike groepen yn 'e steaten [[Montana]] en [[Nebraska]], en lytsere tropkes yn 'e steat [[Minnesota]] en de [[Kanada|Kanadeeske]] [[Kanadeeske provinsjes en territoaria|provinsjes]] [[Manitoba]] en [[Saskatchewan]]. Harren persize oantal wurdt nearne jûn, mar is net dreech om fêst te stellen. Hoewol't in protte boarnen klakkeleas it oantal fan 20.000 oernimme, dat op 'e [[taalkunde]]webside ''Ethnologue'' neamd wurdt, is it ledetal fan alle stamme-organisaasjes fan 'e Dakota gewoan bekend, en troch dy sifers op te tellen, komt men al op 66.600 minsken. Dan moat men der noch rekken mei hâlde dat fan 'e 170.000 [[Sû (folk)|Sû]] mar 163.000 by sokke stammen oansletten binne. As men sjocht dat de Sû-stammeleden foar twatrêde diel Lakota en ientrêde diel Dakota binne, soe men dy twadieling hanthavenje kinne foar de net-stammeleden en noch rûchwei 3.000 by dy 66.600 optelle kinne, om út te kommen op in totaal oantal Dakota dat om 'e 70.000 hinne lizze moat. Dêrfan libje 64.000 yn 'e Feriene Steaten en 6.400 yn Kanada. De opdieling fan dy 70.000 Dakota yn Westlike en Eastlike Dakota is dreger te meitsjen, om't in protte Dakota-stammen datoangeande fan mingd erfskip binne en dus út beide groepen besteane. Likegoed soe men in rûge skatting meitsje kinne dat der likernôch 41.000 Westlike Dakota wêze moatte (likernôch 1.800 Kanadeeske [[Janktonai (stamme)|Janktonai]] ynbegrepen), en sa'n 29.000 Eastlike Dakota (ynkl. rom 4.600 yn Kanada). Ungefear de helte fan alle Dakota wennet noch altyd yn 'e [[Yndianereservaat|Yndianereservaten]] dy't harren oan 'e ein fan 'e [[njoggentjinde iuw]] tawiisd binne. Yn 'e Feriene Steaten binne der 10 [[List fan Amerikaanske Yndianestammen mei federale erkenning|federaal erkende]] Dakota-stammen en dêropta noch 2 federaal erkende stammen fan mingde etnisiteit (Dakota-Lakota en Dakota-Lakota-Assiniboin). Al dy 12 stammen hawwe in eigen reservaat. Fierders is der noch ien stamme dy't net erkend wurdt, mar wol nei erkenning stribbet. Fan 'e yn totaal alve Dakota-stammen besteane twa útslutend út Westlike Dakota, en 8 binne eksklusyf opmakke út Eastlike Dakota. Dêropta bestiet de [[Mille Lacs Troep fan Odjibwe]] (''Mille Lacs Band of Ojibwe''), út Minnesota, foar in oansjenlik diel út lju fan Dakota-komôf, al identifisearje dy har tsjintwurdich as [[Odjibwe (folk)|Odjibwe]]. Yn Kanada binne der 7 "earste naasjes" (sa't stammen dêr neamd wurde), dy't folslein fan Eastlike Dakota-etnisiteit binne, 1 dy't út sawol Eastlik as Westlike Dakota bestiet, en teminsten noch ien oaren dy't foar in part út Eastlike Dakota bestiet. Ek dizze stammen hawwe wer allegear harren eigen reservaten. Yn grutte rinne de Dakota-stammen útinoar fan 'e [[Sisseton en Wahpeton Sû Stamme]], yn Súd- en Noard-Dakota, mei 12.000 leden, oant de net erkende [[Mendota Mdewakanton Sû Mienskip]] út Minnesota, mei mar 250 leden. (Sjoch foar in opsomming ûnder it kopke "Stamme-organisaasjes", leger op dizze side.) Alve Sû-stammen yn Noard- en Súd-Dakota en Nebraska (mei in mienskiplik ledetal fan likernôch 144.000 minsken) foarmje mei-inoar de [[Feriene Sû Stammen]], in koepelorganisaasje dy't lykwols troch de Amerikaanske oerheid net erkend wurdt. Under dy alve stammen binne seis Dakota-stammen en ien mingde Dakota-Lakota-stamme (de oare fjouwer besteane útslutend út Lakota). Om lid te wurden fan ien fan 'e federaal erkende Sû-stammen yn 'e Feriene Steaten moat men oantoane kinne dat men teminsten foar in fearn fan Sû-komôf is (ien fan jins pakes en beppes moat dus in folbloed-Sû west hawwe). ==Skiednis== ===Prehistoarje=== It is oannimlik dat de Dakota yn in fier, [[prehistoarje|prehistoarysk]] ferline yn it súdeasten fan 'e Feriene Steaten taholden, mooglik yn wat no [[Súd-Karolina]] is, yn it streamgebiet fan 'e rivier de [[Santee (rivier)|Santee]]. De Eastlike Dakota wurde ek wol Santy, of yn it Ingelsk ''Santee'', neamd, en de rivier soe nei harren neamd wêze, al bestie der ek in oare, mar yn 'e fierte oan 'e Dakota besibbe [[etnyske groep]], de [[Santy (folk)|Santy]], wêrfan't de ôfstammelingen noch altyd yn Súd-Karolina libje. Hoe dan ek, de Dakota ferfearen earst nei [[Ohio]] en letter nei [[Wiskonsin]] en [[Minnesota]], dêr't se harren nei wenjen setten yn 'e krite dêr't de rivier de [[Mississippy (rivier)|Mississippy]] ûntspringt. Harren wengebiet dêre bestie fierhinne út bosklân, en hja libben der yn fêste delsettings fan 'e jacht, de fiskerij en de lânbou. ===Iere kontakten en de pelshannel=== It earste kontakt fan 'e Dakota mei [[Jeropa|Jeropeänen]] fûn plak yn 'e rin fan 'e [[santjinde iuw]], doe't de Dakota noch yn Minnesota, Wiskonsin en noardlik [[Iowa]] omhúsmannen. Ferskate [[Frankryk|Frânske]] en [[Frânsk-Kanadezen|Frânsk-Kanadeeske]] [[ûntdekkingsreizger]]s, pelskeaplju en [[misjonaris]]sen besochten harren dêre, en leine kontakten dy't der meitiid foar soargen dat de Dakota yn 'e Frânske ynfloedssfear telâne kamen en sadwaande fijannen fan 'e [[Grut-Brittanje|Britten]] waarden. Der wie nammentlik grou jild te fertsjinjen mei de [[pelshannel yn Noard-Amearika|pelshannel]], en om dêr optimaal fan te profitearjen, rjochten de Britten yn [[1670]] de [[Hudsonbaaikompanjy]] op, dy't in ferbûn oangie mei de [[Assiniboin (folk)|Assiniboin]] (''Assiniboine''), de [[Flakte-Kry (folk)|Flakte-Kry]] (''Plains Cree'') en de [[Flakte-Odjibwe (folk)|Flakte-Odjibwe]] (''Plains Ojibwe''). Mei't dy trije stammen erffijannen fan 'e Sû wiene, waarden de Dakota dêrtroch fierder yn 'e earmen fan Frânsen dreaun, mei wa't se oan 'e ein fan 'e santjinde iuw in formeel bûnsgenoatskip oangiene. Nettsjinsteande dat har tydlingswei gewelddiedige ûnderlinge ynsidinten tusken de Frânsen en Dakota foardiene, bleaune sy inoars bûnsgenoaten tsjin 'e Britten, sels noch nei't de Frânsen yn [[1763]] al harren koloniale besittings op it fêstelân fan [[Noard-Amearika]] opjaan moasten. [[File:The_Siege_of_New_Ulm_Minn.jpg|left|thumb|270px|De [[Slach by New Ulm]], op [[19 augustus]] [[1862]].]] ===Op 'e flakten=== It westoan opkringen fan 'e [[Odjibwe (folk)|Odjibwe]] út it gebiet fan 'e [[Grutte Marren]] wei twong de Eastlike Dakota yn dyselde snuorje út Wiskonsin wei en djipper súdlik Minnesota yn. De Westlike Dakota libben doedestiden yn noardlik Minnesota, dêr't se om [[1765]] hinne yn 'e krite fan 'e [[Mille Lacs-mar]] ferslein waarden troch de mei [[gewear]]en tariste Odjibwe en oer de rivieren nei de [[Grutte Flakten (Noard-Amearika)|Grutte Flakten]] dreaun waarden. Inkeld de Eastlike Dakota bleaune foar in grut part yn Minnesota efter. Op 'e flakten namen de Westlike Dakota en in diel fan 'e Eastlike Dakota de [[hynstekultuer]] oer dy't de [[Sjajinnen]] om [[1720]] hinne by harren [[Lakota (folk)|Lakota]]-sibben yntrodusearre hiene. Sa fêstigen se in [[nomade|nomadyske]] libbenswize yn wat no [[Noard-Dakota|Noard-]] en [[Súd-Dakota]], [[Montana]], [[Nebraska]] en [[Wyoming]] is. Harren kultuer stipe fierhinne op twa bisten, de [[mustang (hynder)|mustang]], dy't harren faasje ferskafte, en de [[Amerikaanske bizon]], dêr't se op jagen. By 't simmer holden de Dakota en Lakota op 'e flakten in grutte folksgearkomste, wêrby't fertsjintwurdigers fan 'e ''Očhéthi Šakówiŋ'', de "Sân Riedsfjurren" (d.w.s. de sân tradisjonele stammen), mei-inoar yn berie giene oer nasjonale oangelegenheden, wylst sljochtwei folk famylje- en freonskipsbannen oanhelle en krigers dielnamen oan it [[inisjaasjeriten|inisjaasjeritueel]] fan 'e [[sinnedûns]]. Om sit te nimmen yn 'e grutte rie fan 'e Sân Riedsfjurren keas elk fan 'e sân tradisjonele stammen fjouwer foaroanmannen út dy't dan mei syn achtentweintigen it folksregear fan 'e Sû foarmen. Om útkard te wurden as ien fan 'e fjouwer fertsjintwurdigers fan in stamme wie de heechste eare dy't in Sû-opperhaad ta diel falle koe. De lêste gearkomste fan 'e Sân Riedsfjurren wie yn [[1850]]. ===De Dakota-Oarloch fan 1862=== Under de [[Amerikaanske Boargeroarloch]] ([[1861]]-[[1865]]) kaam it ta it grutskalichste wapene treffen tusken de Dakota en de blanken. Mei't de measte Amerikaanske legertroepen doe yn it Easten nedich wiene om 'e [[Amerikaanske Suden|Súdlike]] [[Konfederearre Steaten fan Amearika|Konfederaasje]] te befjochtsjen, waarden de kolonisten yn it Westen yn dy snuorje ornaris inkeld beskerme troch in faak min trainde territoriale milysje. Ferskate stammen besochten dêrfan gebrûk te meitsjen om it almar fierder opkringende tij fan 'e [[kolonisaasje]] werom te rôljen. Yn [[1862]] kamen de Eastlike Dakota yn Minnesota ûnder lieding fan û.o. [[Lytse Krie]] en [[Grutte Earn]] yn opstân, dêrta dreaun troch in mislearre rispinge nei in winter wêryn't in protte fan harren al de hongerdea stoarn wiene. Yn dy needsitewaasje lieten de jierlikse betellings mar op har wachtsje, dy't it Amerikaanske regear harren neffens de ferdraggen skuldich wie, en de pleatslike keaplju wegeren kâldwei om harren op 'e pof iten te ferkeapjen. Ien fan dy keaplju, in [[Andrew Myrick]], waard ferneamd troch syn útspraak dat as de Dakota sa'n honger hiene, se mar gers ite moasten. Hy waard letter dea weromfûn mei de mûle fol gers troppe. [[File:Execution_of_38_Sioux_Indians_at_Mankato_Minnesota_1862.jpg|right|thumb|250px|De ophinging fan 38 Dakota-lieders te [[Mankato (Minnesota)|Mankato]], yn [[Minnesota]], op [[26 desimber]] [[1862]].]] Hoewol't dit wapene konflikt bekendstiet as de [[Dakota-Oarloch fan 1862]], wie it eins mear in opstân. It begûn op [[17 augustus]] [[1862]], doe't de Eastlike Dakota systematysk de boerespultsjes fan [[Dútslân|Dútske]] kolonisten yn súdlik Minnesota platbaarnden. Yn in pear dagen tiid waarden der by oanfallen yn 'e omkriten fan it [[Neder-Sû Reservaat|Neder-Sû Agintskip]], [[New Ulm (Minnesota)|New Ulm]] en [[Hutchinson (Minnesota)|Hutchinson]] 300 oant 400 blanken deade. De Minnesotaanske steatsmilysje waard mobilisearre en der folge in seis wiken duorjende oarloch mei fjildslaggen by [[Slach by Fort Ridgeley|Fort Ridgeley]], [[Slach by Birch Coulee|Birch Coulee]], [[Slach by Fort Abercrombie|Fort Abercrombie]] en [[Slach by Wood Lake|Wood Lake]]. Uteinlik waarden de Dakota ferslein. Neitiid waarden 425 fan harren foar moard foar de [[kriichsrie]] sleept; nei in [[showproses]] wêrby't harren [[abbekaat]] en it opfieren fan eigen tsjûgen willensmoeds ûntholden waard, waarden 303 fan harren skuldich befûn en [[deastraf|ta de dea feroardiele]]. Presidint [[Abraham Lincoln|Lincoln]] sette foar it grutste part fan harren de deastraf om yn in [[finzenisstraf]], mar 38 lieders fan 'e Dakota waarden op [[26 desimber]] [[1862]] [[ophinging|ophongen]] te [[Mankato (Minnesota)|Mankato]]. De finzenen waarden nei in [[tichthûs (finzenis)|tichthûs]] yn [[Iowa]] ta stjoerd, dêr't mear as de helte fan harren omkaam foar't de rest jierren letter nei de reservaten stjoerd waard. De jierlikse betellings waarden troch it Amerikaanske regear fjouwer jier lang net oan 'e Dakota útbetelle, mar oan 'e blanke slachtoffers en harren djipdrôven. Nei it delslaan fan 'e opstân flechten hûnderten Dakota de grins oer nei Kanada, dêr't harren neikommelingen noch altiten wenje. In oar groepke flechte nei it Dakota-territoarium, dêr't se in hoartsje in eigen reservaat tawiisd krigen yn 'e Delling fan 'e [[Jamesrivier (Dakota)|Jamesrivier]], foar't se ûnder twang ferhuze waarden nei it [[Crow Creek Yndianereservaat]] fan 'e Westlike Dakota, op 'e eastoere fan 'e rivier de [[Missoury (rivier)|Missoury]]. (Yn [[1864]] waarden deselden wer nei in oar plak ta stjoerd, diskear it [[Santy Sû Yndianereservaat]] yn Nebraska.) Wer oaren joegen har by de Lakota om 'e striid tsjin 'e Amerikanen fuort te setten. Mar in lytse minderheid bleau efter yn Minnesota, dêr't se tsjintwurdich noch altiten fiif petiterich lytse reservaatsjes hawwe. Hoewol't de Dakota-Oarloch fan 1862 net o sa bekend is, wie it in krúsjaal barren yn 'e skiednis fan 'e Dakota. De folle ferneamdere lettere [[Flakte-Yndiaanske Oarloggen]] tusken de Sû en de Amerikanen wiene folle mear in oangelegenheid fan 'e Lakota. ==Taal== It [[Dakota (taal)|Dakota]], de [[taal]] fan 'e Dakota, is nau besibbe oan it [[Lakota (taal)|Lakota]]. Tegearre foarmje dy beide talen it [[Sû (taal)|Sû]], dat eins gjin taal is mar mear in [[taalkontinuum]] (wêrby't oangrinzgjende [[dialekt]]en yninoar oergeane en in keatling foarmje; alle buordialekten binne ûnderling fersteanber, mar de sprekkers fan 'e dialekten oan 'e beide úteinen fan it keatling kinne inoar net ferstean). Sels falt it Dakota wer útinoar yn it [[Eastlik Dakota (taal)|Eastlik Dakota]] en it [[Westlik Dakota (taal)|Westlik Dakota]]. Foarhinne waarden dy beide dialekten yn 'e regel op ien hichte steld mei it Lakota, en droegen se de nammen fan Dakota (Eastlik Dakota) en Nakota (Westlik Dakota). Resint taalûndersyk hat lykwols útwiisd dat Eastlik en Westlik Dakota folle nauwer mei-inoar besibbe binne as mei it Lakota. De term "[[Nakota]]" wurdt no inkeld noch brûkt foar it folle fierderôf besibbe [[Assiniboin (taal)|Assiniboin]] en [[Stony (taal)|Stony]]. Hjirûnder foar de dúdlikheid in lyts oersjoch fan 'e bredere taalfamylje, mei alle synonimen derby jûn. [[File:Charles_eastman_smithsonian_gn_03462a.jpg|right|thumb|180px|[[Charles Eastman]], in Dakota-[[dokter]] en -[[auteur]] en <br>mei-oprjochter fan 'e Amerikaanske [[paadfinerij]].]] * [[Dakotaanske talen]] ** [[Assiniboin-Stony]] *** [[Assiniboin (taal)|Assiniboin]] <small>(Ingelsk: ''Assiniboine'' of ''Nakota''; Assiniboin: ''Nakhóta'' of ''A’ Moǧaž'')</small> *** [[Stony (taal)|Stony]] <small>(Ingelsk: ''Stoney'' of ''Nakoda''; Stony: ''Nakhóda'')</small> **** [[Noardlik Stony (dialekt)|Noardlik Stony]] (Wâld-Stony) <small>(Ingelsk: ''Northern Stoney'' of ''Wood Stoney'')</small> **** [[Súdlik Stony (dialekt)|Súdlik Stony]] (Berch-Stony) <small>(Ingelsk: ''Southern Stoney'' of ''Mountain Stoney'')</small> ** [[Sû (taal)|Sû]] <small>(Ingelsk: ''Sioux'')</small> *** [[Dakota (taal)|Dakota]] <small>(Ingelsk: ''Dakota''; Dakota: ''Dakȟóta'' of ''Dakhóta'')</small> **** [[Eastlik Dakota (taal)|Eastlik Dakota]] (Santy-Sisseton) <small>(Ingelsk: ''Eastern Dakota'' of ''Santee-Sisseton''; Eastlik Dakota: ''Dakhóta'', of eins ''Dakhótiyapi'')</small> ***** [[Santy (Dakota-dialekt)|Santy]] <small>(Ingelsk: ''Santee''; Eastlik Dakota: ''Isáŋyáthi'')</small> ***** [[Sisseton-Wahpeton]] <small>(Ingelsk: ''Sisseton-Wahpeton''; Eastlik Dakota: ''Sisíthuŋwaŋ-Waȟpéthuŋwaŋ'')</small> **** [[Westlik Dakota (taal)|Westlik Dakota]] (Jankton-Janktonai) <small>(Ingelsk: ''Western Dakota'' of ''Yankton-Yanktonai''; Westlik Dakota: ''Dakȟóta'' of eins ''Dakȟótiyapi'')</small> ***** [[Jankton (dialekt)|Jankton]] <small>(Ingelsk: ''Yankton''; Westlik Dakota: ''Iháŋktȟuŋwaŋ'')</small> ***** [[Janktonai (dialekt)|Janktonai]] <small>(Ingelsk: ''Yanktonai''; Westlik Dakota: ''Iháŋktȟuŋwaŋna'')</small> *** [[Lakota (taal)|Lakota]] (Titon, Titon-Sû) <small>(Ingelsk: ''Lakota'', ''Teton'' of ''Teton Sioux''; Dakota: ''Lakȟóta'' of eins ''Lakȟótiyapi'')</small> **** [[Noardlik Lakota]] (Hûnkpapa-Swartfuotsk) <small>(Ingelsk: ''Northern Lakota'')</small> **** [[Sintraal Lakota]] (Minnikonzjû-Sâns Arksk-Twatsjettelsk) <small>(Ingelsk: ''Central Lakota'')</small> **** [[Súdlik Lakota]] (Oglala-Brulee) <small>(Ingelsk: ''Southern Lakota'')</small> Sûnt de [[njoggentjinde iuw]] is it mei it Dakota slim yn it neigean rekke. Neffens gegevens fan 'e Amerikaanske folkstelling fan [[2010]] wurdt it hjoed de dei noch sprutsen troch 21.000 minsken, wat delkomt op 30,0% fan 'e Dakota-befolking (dy't 70.000 minsken telt). Dêrûnder binne fral in protte âlderein, sadat it Dakota nei alle gedachten yn 'e kommende jierren noch fierder yn 'e nederklits reitsje sil. ==Stamme-organisaasjes== ;[[List fan Amerikaanske Yndianestammen mei federale erkenning|federaal erkende stammen]] yn 'e Feriene Steaten {| class="wikitable" |- ! colspan="2"|Stamme ! Etnyske groep(en) ! Steat ! Haadkertier ! Populaasje ! Opmerkings |- |[[File:Flagge fan de Assiniboin & Sû fan it Fort Peck Yndianereservaat fan Montana.png|border|20px]] |[[Assiniboin en Sû fan it Fort Peck Yndianereservaat fan Montana]] <br><small>''Assiniboine and Sioux of the Fort Peck Indian Reservation of Montana''</small> |<small>[[Lakota (folk)|Lakota]], <br>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]], <br>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]], <br>[[Assiniboin (folk)|Assiniboin]]</small> |[[Montana]] |[[Poplar (Montana)|Poplar]] |align=right|11.000 |<small>fêstige yn it [[Fort Peck Yndianereservaat]]; likernôch 8.600 Sû</small> |- |[[File:Flagge United Sioux Tribes.PNG|border|20px]] |[[Feriene Sû Stammen]] <br><small>''United Sioux Tribes''</small> |<small>[[Lakota (folk)|Lakota]], <br>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]], <br>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Nebraska]], <br>[[Noard-Dakota]], <br>[[Súd-Dakota]] |[[Pierre (Súd-Dakota)|Pierre]] |align=right|144.000 |<small>in bûn fan stammen dat sels '''gjin''' federale erkenning hat, <br>al hawwe alle dielstammen dat wol</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Crow Creek Sû Stamme.PNG|border|20px]] |[[Crow Creek Sû Stamme]] <br><small>''Crow Creek Sioux Tribe''</small> |<small>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]]</small> |[[Súd-Dakota]] |[[Fort Thompson (Súd-Dakota)|Fort Thompson]] |align=right|3.400 |<small>fêstige yn it [[Crow Creek Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Flandreau Santy Sû Stamme fan Súd-Dakota.PNG|border|20px]] |[[Flandreau Santy Sû Stamme fan Súd-Dakota]] <br><small>''Flandreau Santee Sioux Tribe of South Dakota''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Súd-Dakota]] |[[Flandreau (Súd-Dakota)|Flandreau]] |align=right|740 |<small>fêstige yn it [[Flandreau Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Jankton Sû Stamme.PNG|border|20px]] |[[Jankton Sû Stamme]] <br><small>''Yankton Sioux Tribe''<br> ''Iháŋktȟuŋwaŋ Dakȟóta Oyáte''</small> |<small>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]]</small> |[[Súd-Dakota]] |[[Marty (Súd-Dakota)|Marty]] |align=right|12.000 |<small>fêstige yn it [[Jankton Sû Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Santy Sû Naasje.PNG|border|20px]] |[[Santy Sû Naasje]] <br><small>''Santee Sioux Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Nebraska]] |[[Niobrara (Nebraska)|Niobrara]] |align=right|2.700 |<small>foarhinne de ''Santee Sioux Tribe of Nebraska''; <br>fêstige yn it [[Santy Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Sisseton en Wahpeton Sû Stamme.PNG|border|20px]] |[[Sisseton en Wahpeton Sû Stamme]] <br><small>''Sisseton and Wahpeton Sioux Tribe''<br> ''Sisíthuŋwaŋ-Waȟpéthuŋwaŋ Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Súd-Dakota]], <br>[[Noard-Dakota]] |[[Sisseton (Súd-Dakota)|Sisseton]] |align=right|12.000 |<small>fêstige yn it [[Lake Traverse Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Spirit Lake Stamme.png|border|20px]] |[[Spirit Lake Stamme]] <br><small>''Spirit Lake Tribe''<br> ''Mni Wakáŋ Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]], <br> [[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]]</small> |[[Noard-Dakota]] |[[Fort Totten (Noard-Dakota)|Fort Totten]] |align=right|6.700 |<small>foarhinne de ''Devil's Lake Sioux Tribe''; <br>fêstige yn it [[Spirit Lake Yndianereservaat]]</small> |- |●&nbsp;[[File:Flagge fan de Standing Rock Sû Stamme.PNG|border|20px]] |[[Standing Rock Sû Stamme]] <br><small>''Standing Rock Sioux Tribe''</small> |<small>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]], <br>[[Lakota (folk)|Lakota]]</small> |[[Noard-Dakota]], <br>[[Súd-Dakota]] |[[Fort Yates (Noard-Dakota)|Fort Yates]] |align=right|16.000 |<small>fêstige yn it [[Standing Rock Yndianereservaat]]</small> |- |[[File:Flagge fan de Neder-Sû Yndianemienskip.PNG|border|20px]] |[[Neder-Sû Yndianemienskip]] <br><small>''Lower Sioux Indian Community''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Minnesota]] |[[Morton (Minnesota)|Morton]] |align=right|820 |<small>alt. nammen: ''Lower Sioux Mdewakanton Community'' en <br>''Lower Sioux Indian Community in the State of Minnesota''; <br>fêstige yn it [[Neder-Sû Yndianereservaat]]</small> |- |[[File:Flagge fan de Opper-Sû Mienskip.PNG|border|20px]] |[[Opper-Sû Mienskip]] <br><small>''Upper Sioux Community''<br> ''Pežuhutazizi Kapi Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Minnesota]] |[[Granite Falls (Minnesota)|Granite Falls]] |align=right|410 |<small>alt. namme: ''Upper Sioux Indian Community''; <br>fêstige yn it [[Opper-Sû Yndianereservaat]]</small> |- |[[File:Flagge fan de Prairie Island Yndianemienskip.PNG|border|20px]] |[[Prairie Island Yndianemienskip]] <br><small>''Prairie Island Indian Community''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Minnesota]] |[[Welch (Minnesota)|Welch]] |align=right|700 |<small>alt. namme: ''Prairie Island Indian Community in the State of Minnesota''; <br>fêstige yn it [[Prairie Island Yndianereservaat]]</small> |- |[[File:Flagge fan de Shakopee Mdewakanton Dakota Mienskip.png|border|20px]] |[[Shakopee Mdewakanton Dakota Mienskip]] <br><small>''Shakopee Mdewakanton Dakota Community''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Minnesota]] |[[Prior Lake (Minnesota)|Prior Lake]] |align=right|330 |<small>alt. namme: ''Shakopee Mdewakanton Sioux Community''; <br>fêstige yn it [[Shakopee-Mdewakanton Yndianereservaat]]</small> |} ;stammen sûnder erkenning yn 'e Feriene Steaten {| class="wikitable" |- ! colspan="2"|Stamme ! Etnyske groep(en) ! Steat ! Haadkertier ! Populaasje ! Opmerkings |- |[[File:Flagge fan de Mendota Mdewakanton Sû Mienskip.png|border|20px]] |[[Mendota Mdewakanton Sû Mienskip]] <br><small>''Mendota Mdewakanton Sioux Community''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Minnesota]] |[[Mendota (Minnesota)|Mendota]] |align=right|250 | |} ;earste naasjes (stammen) yn Kanada {| class="wikitable" |- ! colspan="2"|Stamme ! Etnyske groep(en) ! Provinsje ! Haadkertier ! Populaasje ! Opmerkings |- |[[File:Gjin Flagge (Bekend).PNG|border|20px]] |[[Birdtail Sû Earste Naasje]] <br><small>''Birdtail Sioux First Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]], <br>[[Westlike Dakota (folk)|Westlike Dakota]]</small> |[[Manitoba]] |[[Beulah (Manitoba)|Beulah]] |align=right|810 | |- |[[File:Gjin Flagge (Bekend).PNG|border|20px]] |[[Canupawakpa Dakota Naasje]] <br><small>''Canupawakpa Dakota Nation''<br> ''Čanúpawakpa Dakhóta Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Manitoba]] |[[Pipestone (Manitoba)|Pipestone]] |align=right|670 |<small>alt. namme: ''Oak Lake First Nation''</small> |- |[[File:Flagge fan de Dakota Plains Wahpeton Naasje.PNG|border|20px]] |[[Dakota Plains Wahpeton Naasje]] <br><small>''Dakota Plains Wahpeton Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Manitoba]] |[[Portage la Prairie]] |align=right|240 |<small>alt. namme: ''Dakota Plains First Nation''</small> |- |[[File:Gjin Flagge (Bekend).PNG|border|20px]] |[[Dakota Tipi Earste Naasje]] <br><small>''Dakota Tipe First Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Manitoba]] |[[Portage la Prairie]] |align=right|370 | |- |[[File:Flagge fan de Sioux Valley Dakota Naasje.PNG|border|20px]] |[[Sioux Valley Dakota Naasje]] <br><small>''Sioux Valley Dakota Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Manitoba]] |[[Griswold (Manitoba)|Griswold]] |align=right|2.300 |<small>alt. namme: ''Sioux Valley First Nation''</small> |- |[[File:Gjin Flagge (Bekend).PNG|border|20px]] |[[Standing Buffalo Dakota Earste Naasje]] <br><small>''Standing Buffalo Dakota First Nation'' <br> ''Tatáŋka Nažíŋ Dakhóta Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Saskatchewan]] |[[Fort Qu'Appelle (Saskatchewan)|Fort Qu'Appelle]] |align=right|1.100 |<small>alt. namme: ''To-tay-go-nai First Nation''</small> |- |[[File:Flagge fan de Wahpeton Dakota Naasje.PNG|border|20px]] |[[Wahpeton Dakota Naasje]] <br><small>''Wahpeton Dakota Nation'' <br> ''Waȟpéthuŋwaŋ Dakhóta Oyáte''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Saskatchewan]] |[[Prince Albert (Saskatchewan)|Prince Albert]] |align=right|430 |<small>alt. namme: ''Wahpeton Dakota First Nation''</small> |- |[[File:Flagge fan de White Bear Earste Naasjes.PNG|border|20px]] |[[White Bear Earste Naasjes]] <br><small>''White Bear First Nations''</small> |<small>[[Kry (folk)|Kry]], [[Assiniboin (folk)|Assiniboin]], <br>[[Odjibwe (folk)|Odjibwe]], [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Saskatchewan]] |[[Carlyle (Saskatchewan)|Carlyle]] |align=right|2.100 |<small>wêrfan mar in lytse minderheid (± 100) Dakota</small> |- |[[File:Flagge fan de Whitecap Dakota-Sû Earste Naasje.PNG|border|20px]] |[[Whitecap Dakota/Sû Earste Naasje]] <br><small>''Whitecap Dakota/Sioux First Nation''</small> |<small>[[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]</small> |[[Saskatchewan]] |[[Saskatoon]] |align=right|460 |<small>alt. namme: ''Whitecap Dakota First Nation''</small> |} {{boarnen|boarnefernijing= Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Dakota_people ''Notes'' en ''References'', op dizze side]. ---- {{commonscat|Dakota (Sioux)}} }} {{Sioux}} [[Kategory:Dakota (folk)| ]] [[Kategory:Sû]] [[Kategory:Yndiaansk folk yn Noard-Amearika]] [[Kategory:Etnyske groep yn de Feriene Steaten]] [[Kategory:Etnyske groep yn Kanada]] rx1rmz65ihu37iuz3nmsyean2dlg8j2 Lytse Krie 0 67236 1083673 1064543 2022-07-20T20:52:44Z Artanisen 32133 Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png wikitext text/x-wiki {{Persoan algemien | ôfbylding = Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png | ôfbyldingstekst = | ôfbyldingsbreedte = 250px | echte namme = Thaóyate Dúta | oare namme(n) = Little Crow | nasjonaliteit = | berne = ±[[1810]] | berteplak = [[Kaposia]] ([[Minnesota]]) | stoarn = [[3 july]] [[1863]] | stjerplak = by [[Hutchinson (Minnesota)|Hutchinson]] ([[Minnesota]]) | etnisiteit = [[File:Flagge United Sioux Tribes.PNG|20px]] [[Dakota (folk)|Dakota]]-[[Sû (folk)|Sû]] (''Sioux'') | berop/amt = opperhaad fan de [[Mdewakanton]] | aktyf as = | jierren aktyf = [[1849]] – [[1863]] | reden bekendheid = | bekendste wurk(en) = | prizen = | webside = }} '''Lytse Krie''' ([[Dakota (taal)|Dakota]]: '''Thaóyate Dúta''', útspr.: [tʰa'o:jate 'du:ta] (eins "Syn-Read-Folk"); [[Ingelsk]]e oersetting: '''Little Crow'''; [[Kaposia]] ([[Minnesota]]), ±[[1810]] – westlik fan [[Hutchinson (Minnesota)|Hutchinson]] (Minnesota) [[3 july]] [[1863]]) wie in opperhaad fan 'e [[Mdewakanton]]-substamme fan 'e [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]]-[[Sû (folk)|Sû]] (''Sioux''), in [[Yndianen|Yndiaansk]] folk út it gebiet bewesten de [[Grutte Marren]] en fan it easten fan 'e [[Grutte Flakten (Noard-Amearika)|Grutte Flakten]] fan [[Noard-Amearika]]. Yn [[1851]] wied er belutsen by it sluten fan 'e [[Ferdrach fan Traverse des Sioux|Ferdraggen fan Traverse des Sioux]] en [[Ferdrach fan Mendota|Mendota]]. Alve jier letter, yn [[1862]], wied er ien fan 'e wichtichste lieders fan 'e Eastlike Dakota yn 'e [[Dakota-Oarloch fan 1862]]. Hy loek him lykwols werom foar de ein fan 'e fijannichheden, en waard úteinlik in jier letter deade by in konfrontaasje mei in pear blanke kolonisten. ==Libben== ===Ier libben=== Lytse Krie waard om [[1810]] hinne berne yn 'e [[Dakota (folk)|Dakota]]-delsetting [[Kaposia]], yn 'e neite fan wat no [[South St. Paul (Minnesota)|South St. Paul]] is, yn it suden fan 'e [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[Amerikaanske steaten|steat]] [[Minnesota]]. Hy hiet eins fan Syn-Read-Folk of Syn-Read-Naasje (Thaóyate Dúta; Ingelsk: His-Red-Nation), mar waard nei syn pake Lytse Krie neamd (Čhetáŋ Wakhúwa Máni, útspr.: ['ʧʰetã: wa'kʰu:wa 'ma:ni], wat eins "Hauk-Dy't-Rinnende-Jaget" betsjut, mar ferkeard oerset waard). Syn heit kaam yn [[1846]] te ferstjerren by in ûngemak mei in fjoerwapen. Neitiid waard om it liederskip fan harren troep fochten troch Lytse Krie en syn broer, wêrby't Lytse Krie troch beide polzen sketten waard, wat bliuwende misfoarming en groeden opsmiet dy't er de rest fan syn libben ferstoppe troch klean mei lange mouwen te dragen. Yn [[1849]] waard Lytse Krie lykwols dochs noch it opperhaad fan 'e troep. ===Belutsenens by ûnderhannelings mei de Amerikanen=== Yn [[1851]] wie Lytse Krie oanwêzich by de ûnderhannelings dy't laten ta it sluten fan it [[Ferdrach fan Traverse de Sioux]], en datselde jiers wied er ien fan 'e ûndertekeners fan it [[Ferdrach fan Mendota]]. By dy beide ferdraggen stimden de Eastlike Dakota deryn ta om harren lân beëasten de rivier de [[Minnesota (rivier)|Minnesota]] op te jaan en te ferfarren nei lân dat oare kant de rivier foar harren reservearre wie. Doe't it ferdrach ratifisearre waard troch de [[Amerikaanske Senaat]] waard lykwols unilateraal kêst 3, oangeande it reservearre ferfangende lân, út it ferdrach skrast, sadat de Eastlike Dakota twongen wiene om dêr op 'e nij oer te ûnderhanneljen wylst se har eigen lân al opjûn hiene en se bedrige waarden mei in sa nedich mei geweld útfierde ferdriuwing út Minnesota. Under it doe sletten nije ferdrach krigen se folle minder lân en ûnder folle ûngeunstiger betingsten as dat harren oarspronklik taparte wurden wie. [[File:Little_Crow-Minnehaha_Park-2007.jpg|left|thumb|250px|In byldhoud masker fan Lytse Krie yn it Minnehahapark fan [[Minneapolis]].]] ===Belutsenens by de Dakota-Oarloch fan 1862=== Lytse Krie besocht om 'e frede mei de Amerikanen te bewarjen, en reizge nei it fiere [[Washington, D.C.]] ta foar in direkt ûnderhâld mei presidint [[James Buchanan]]. Hy klaaide him yn Westerske dracht, liet him [[doop (sakramint)|dope]], waard lid fan 'e [[Episkopaalske Tsjerke yn de Feriene Steaten fan Amearika|Episkopaalske Tsjerke]], en sette útein mei [[lânbou]]. De spannings tusken de Dakota en de blanken waarden lykwols almar grutter, mei't blanke keaplju de Yndianen bedreagen, wylst it Amerikaanske regear de ûnder de ferdraggen yn ruil foar it opjûne lân taseine jierjilden te let útkearde. Nei in mislearre rispinge folgjend op in winter wêryn't in protte Dakota al de hongerdea stoarn wiene, wylst de jierjilden mar net kamen en blanke keaplju kâldwei wegeren om 'e ferhongerjende Yndianen op 'e pof iten te ferkeapjen, kamen de Dakota yn [[1862]] yn opstân. Lytse Krie wie ien fan 'e wichtichste lieders yn 'e [[Dakota-Oarloch fan 1862]], sa't de rebûlje kaam te hjitten. It begûn op [[17 augustus]] [[1862]], doe't de Eastlike Dakota systematysk de boerespultsjes fan [[Dútslân|Dútske]] kolonisten yn súdlik Minnesota platbaarnden. Yn in pear dagen tiid waarden der by oanfallen yn 'e omkriten fan it [[Neder-Sû Reservaat|Neder-Sû Agintskip]], [[New Ulm (Minnesota)|New Ulm]] en [[Hutchinson (Minnesota)|Hutchinson]] 300 oant 400 blanken deade. De Minnesotaanske steatsmilysje waard mobilisearre en der folge in seis wiken duorjende oarloch, wêrby't de Dakota yn 't earstoan wat lytse súkseskes hiene troch lytse detasjeminten troepen yn in mûklaach te lokjen, en yn [[Slach by Birch Coulee]], wêrby't in begraffenisstaasje oerfallen waard. [[Slach by Fort Ridgeley|Twa ûnderskate oanfallen op Fort Ridgeley]] einigen lykwols yn nederlagen doe't de lytse kloft soldaten en boargers yn it fort de [[kanon (wapen)|kanon]]nen ynsette tsjin 'e dochs al ûnderbewapene krigers. Dêrby rekke Lytse Krie ferwûne, sadat er net oanwêzich wie by de [[Slach by New Ulm]] of de [[Slach by Fort Abercrombie]], dy't ek beide ferlern waarden. Uteinlik waarden de Dakota ferpletterjend ferslein yn 'e [[Slach by Wood Lake]], op [[23 septimber]]. Hoewol't dat net de ein fan 'e fijannichheden wie, seach Lytse Krie doe it swurk driuwen, en naam er de wyk nei [[Kanada]]. [[File:Little crow c1862.jpg|right|thumb|250px|Lytse Kraai om [[1862]] hinne, yn Westerke kledaazje.]] ===Weromkear en dea=== Yn 'e simmer fan [[1863]] kearde er mei syn soan Wowinapa, dy't letter de namme [[Thomas Wakeman]] oannimme soe, werom nei Minnesota om [[hynder]]s te stellen fan syn fijannen. Op 'e jûn fan [[3 july]] [[1863]], wylst hy en Wowinapa beien oan it teppen wiene yn it wâldgebiet bewesten [[Hutchinson (Minnesota)|Hutchinson]], waarden se trappearre troch de blanke kolonist Nathan Lamson en dy syn soan Chauncey. Der ûntstie in fjoergefjocht, wêrby't Lytse Krie twa kear skeat en mei ien kûgel Lamson ferwûne, wylst Lamson en de soan allebeide ien kear skeaten en Lytse Krie deadlik rekke waard. Hy stoar nei't er syn soan opdroegen hie om te meitsjen dat er fuortkaam. De Lamsons, dy't útinoar rekke wiene, leine allebeide de krapoan 20 km nei Hutchinson ôf om alaarm te slaan. De oare deis fûn in ploech Hutchinsonsters it stoflik omskot fan in ûnidentifisearre Yndiaanske man, mei de jas oan fan in blanke kolonist dy't in pear dagen earder fermoarde wie. De [[skalpearjen|skalp]] en letter ek it lyk waard nei Hutchinson ta brocht. It lichem waard oan in hynder troch de haadstrjitte sleept, wylst [[fjoerwurk|rotsjes]] yn 'e noas en earen ta ûntploffing brocht waarden. Uteinlik waard it yn in ôfeartgat by it slachthús smiten, dêr't de holle der letter noch ôfsnien waard. Op [[28 july]] [[1863]] waard Wowinapa finzen nommen yn 'e neite fan [[Devil's Lake]], yn wat no [[Noard-Dakota]] is. Hy fertelde de Amerikanen dat de deade man Lytse Krie wie, wat late ta it opgraven fan it lyk op [[16 augustus]]. Oan 'e misfoarme polzen waard fêststeld dat it yndie om Lytse Krie gie. It oare jiers waard troch it Minnesotaanske steatskongres oan Nathan Lamson $500 skonken foar syn "tsjinst oan 'e steat", wylst Chauncey Lamson $75 krige foar de skalp fan Lytse Krie. ===Neisleep=== De skalp bedarre yn [[1868]] by it Histoarysk Genoatskip fan Minnesota, dat Lytse Krie syn skedel yn [[1896]] ek besette. Oare bonken waarden derby sammele, oant it HGM it meastepart fan it biente fan it opperhaad yn besit hie. Yn [[1971]] droech it genoatskip it hiele stoflik omskot fan Lytse Krie oer oan Jesse Wakeman, de soan fan Wowinapa en de pakesizzer fan it opperhaad, om einlings en te'n lêsten begroeven te wurden. Oan 'e wei yn it fjild dêr't Lytse Krie deade waard, stiet no in lyts stiennen tinkteken. {{boarnen|boarnefernijing= Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Little_Crow ''References'' en ''Sources'', op dizze side]. }} {{DEFAULTSORT:Litse Krie}} [[Kategory:Yndiaansk lieder yn Noard-Amearika]] [[Kategory:Persoan yn de Dakota-Oarloch fan 1862]] [[Kategory:Persoan yn it Wylde Westen]] [[Kategory:Persoan dy't omkommen is yn in oarlochssitewaasje op lân]] [[Kategory:Persoan fan Dakota-komôf]] [[Kategory:Persoan berne yn 1810]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1863]] rqf8dx29r0l0xfqluz85egubly5gopy Dakota-Oarloch fan 1862 0 67942 1083674 1058314 2022-07-20T20:52:54Z Artanisen 32133 /* Foarskiednis */ Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks militêr konflikt |conflict=Dakota-Oarloch fan 1862 <br><small>(ûnderdiel fan 'e [[Sû-Oarloggen]])</small> |image=[[Ofbyld:The Siege of New Ulm Minn.jpg|300px|]] |caption=De oanfal op [[New Ulm (Minnesota)|New Ulm]]. |date=[[17 augustus]] [[1862]] – ein [[septimber]] [[1862]] |place=súdlik [[Minnesota]] en de eastlike [[Dakota's]] |result=definitive ûnderwerping fan 'e [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] en deportaasje út [[Minnesota]] |combatant1=[[File:Flagge United Sioux Tribes.PNG|20px]] [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] |combatant2=[[File:U.S. flag, 34 stars.svg|20px]] [[Feriene Steaten]] |commander1=[[Lytse Krie]] <br>[[Grutte Earn]] |commander2=gen. [[John Pope (militêr)|John Pope]] <br>kol. [[Henry Hastings Sibley]] |strength1= |strength2= |casualties1=150 deaden<br> 38 lieders ophongen <br>460 finzenen <br>300 froulju en bern dea yn kampen |casualties2=77 sneuvele soldaten<br> 450-800 boargerdeaden<br> 107 froulju en bern ûntfierd }} De '''Dakota-Oarloch fan 1862''', soms ek wol de '''Oarloch fan Lytse Krie''' (''Little Crow's War'') neamd, wie in wapene konflikt yn 'e simmer en it neijier fan [[1862]], tusken de [[Feriene Steaten]] en in diel fan 'e [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] yn it súdwesten fan 'e [[Amerikaanske steaten|steat]] [[Minnesota]]. It wie eins gjin [[oarloch]], mar in út need berne opstân, dy't oan tusken de 530 en 880 Amerikanen en 150 Dakota it libben koste, en einige mei de massale [[eksekúsje]] troch [[ophinging (libbensbeëiniging)|ophinging]] fan 38 Dakota-lieders. ==Foarskiednis== Yn 'e 1850-er jierren sleaten de [[Eastlike Dakota (folk)|Eastlike Dakota]] ûnder druk ferskate ferdraggen mei de [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] oerheid, wêrby't se harren foarâlderlike wengebiet yn súdeastlik [[Minnesota]] opjoegen yn ruil foar nij lân fierder nei it westen ta, yn súdwestlik Minnesota, en jierjilden dy't útkeard wurde soene yn eigentlik jild en ûnreplik guod. De blanken skeinden de ferdraggen lykwols oates en toates, en kearden de jierjilden te let of net folslein út, wylst de [[Buro fan Yndiaanske Saken|Yndiaanske aginten]] der gauris mei [[fraude]]arren. Yn [[1862]], nei in mislearre rispinge folgjend op in winter wêryn't in protte Yndianen al de hongerdea stoarn wiene, kamen de jierjilden mar net. Yn dy needsitewaasje fregen de Dakota de blanke keaplju yn 'e krite om harren op 'e pof iten te ferkeapjen, dat dan letter mei de jierjilden betelle wurde kinne soe. De keaplju stegeren de ferhongerjende Yndianen lykwols kâldwei ôf, en ien fan harren, in [[Andrew Myrick]], waard ferneamd troch syn útspraak dat as de Yndianen sa'n honger hiene, se mar gers ite moasten, of oars har eigen dong. (Hy waard letter dea weromfûn mei de mûle fol gers troppe.) Op [[16 augustus]] kamen dan einlings de lang ferwachte jierjilden oan, mar tsjin dy tiid wie it te let, want krekt de oare deis kamen de Eastlike Dakota yn opstân. [[File:Chief Little Crow Taoyateduta in DC 1858.png|left|thumb|200px|It opperhaad [[Lytse Krie]], ien fan 'e wichtichste oanfierders fan 'e [[Dakota (folk)|Dakota]].]] ==De oarloch== Op [[17 augustus]] [[1862]] waarden by in streuptocht nei iten yn [[Acton Township (Minnesota)|Acton Township]] fiif blanke kolonisten deade. Fuort dêrnei rôpen de Eastlike Dakota in oarlochsrie byinoar, wêrby't se besleaten om te besykjen de blanken út harren lân te ferdriuwen. Under lieding fan û.m. [[Lytse Krie]] en [[Grutte Earn]] sette doe de opstân útein, mei in oanfal, op [[18 augustus]], op it [[Neder-Sû Yndianereservaat|Neder-Sû Agintskip]] (wêrby't û.o. Andrew Myrick deade waard). De krigers ferbaarnden de gebouwen dêre, mar lieten genôch tiid foar de measte kolonisten om mei it set oer de rivier de [[Minnesota (rivier)|Minnesota]] te ûntkommen. Doe't de mei tûzen hasten optrommele Minnesotaanske boargermilysjetroepen en B Kompany fan it 5de Minnesotaanske Frijwillige Ynfanteryrezjimint arrivearren om it oproer de kop yn te drukken, waarden dy ferslein yn 'e [[Slach by Redwood Ferry]]. De hiele dei lang baarnden de Dakota boerespultsjes en lytse delsettinkjes bewesten de Minnesota plat, wêrby't withoefolle blanke kolonisten de dea fûnen, soms op grousume wize. De doarpen [[Milford Township (Minnesota)|Milford Township]], [[Leavenworth Township (Minnesota)|Leavenworth Township]] en [[Sacred Heart Township (Minnesota)|Sacred Heart Township]] waarden besingele en brânskatte en de befolking suver folslein útrûge. De oare deis, [[19 augustus]], waard de gruttere delsetting [[New Ulm (Minnesota)|New Ulm]] oanfallen (de [[Slach by New Ulm]]), en fjouwer dagen letter nochris. Tsjin dy tiid hiene de ynwenners de strjitten barrikadearre en in wapene ferdigening organisearre, mar it slagge party Dakota om troch de linys te brekken en it plak fierhinne plat te baarnen, ek al koene se it net ynnimme. De bewenners waarden fuortsterke troch milysjetroepen út 'e omkriten en twa kompanjyen fan it 5de Minnesotaanske Frijwillige Ynfanteryrezjimint dat yn it tichteby leine [[Fort Ridgeley]] stasjonearre wie. Op [[20 augustus|20]] en [[22 augustus]] foelen de Dakota it fort sels oan (de [[Slach by Fort Ridgeley]]), mar waarden dêrby weromslein troch de Amerikaanske troepen, dy't, hoewol't se fier yn 'e minderheid wiene, beskikten oer [[kanon (wapen)|kanon]]nen. Wol wisten de Yndianen de kommunikaasje tusken en de oanfier fan nije fersterkings nei New Ulm ôf te snijen, en op [[21 augustus]] lokken se in ûntsettingsmacht dy't ûnderweis wie nei it stedsje yn in mûklaach. [[File:Dakota War of 1862-stereo-right.jpg|right|thumb|200px|Blanke kolonisten op 'e flecht foar it geweld.]] Tsjinoanfallen fan 'e Minnesotaanske steatsmilysje resultearren op [[2 septimber]] yn in slimmen nederlaach foar de Amerikanen yn 'e [[Slach by Birch Coulee]], wêrby't 13 soldaten omkamen en 47 ferwûne rekken, wylst de Dakota mar twa deaden te betreurjen hiene. Tsjin dy tiid hie it fjochtsjen him útwreide nei it easten fan it oangrinzgjende [[Dakota's|Dakota-territoarium]] en nei sintraal Minnesota, dêr't de Yndianen ferskate ûnbeskerme [[postkoets]]haltes en rivierfurden oanfoelen, mar weromslein waarden yn 'e [[Slach by Fort Abercrombie]] doe't se besochten en nim [[Fort Abercrombie]] yn. Om't de Dakota-Oarloch midden ûnder de [[Amerikaanske Boargeroarloch]] ([[1861]]-[[1865]]) foel, hie it bestjoer fan Minnesota der klauwen oan om help fan bûten de steat te krijen. Pas op [[6 septimber]] beneamde presidint [[Abraham Lincoln]] generaal [[John Pope (militêr)|John Pope]] as befelfierder fan in troepemacht dy't de opstân delslaan moast. Pope krige ûnder syn befel de 3de, 4de, 6de en 7de Minnesotaanske Frijwillige Ynfanteryrezjiminten, wylst de kompanyen fan 'e 9de en 10de Minnesotaanske Frijwillige Ynfanteryrezjiminten, dy't noch yn 'e formaasjefaze ferkearden, nei it front ta stjoerd waarden sadree't se foarme wiene. [[Alexander Ramsey]], de gûverneur fan Minnesota, beneamde fierders syn foargonger, kolonel [[Henry Hastings Sibley]], as befelhawwer oer de Minnesotaanske steatsmilysje en ienheden fan 'e steatsmilysje fan [[Iowa]], dy't de súdgrins fan Minnesota oerkommen wiene. Nei't op dy manear einlings in gruttere Amerikaanske legermacht gearbrocht wie, fûn it lêste grutskalige treffen op [[23 septimber]] plak, yn 'e [[Slach by Wood Lake]]. Dêrby litten de Dakota in ferpletterjende nederlaach. ==De balâns== Neitiid joegen de measte krigers harren oer te [[Oerjefte yn Camp Release|Camp Release]] ("Kamp Frijlitting"), dat sa neamd waard om't de Dakota dêr 107 blanke finzenen, meast froulju en bern, en 162 lju fan mingd etnysk komôf ("healbloeden") frijlieten (al stelle moderne [[histoarikus|histoarisy]] dat der ûnder de "healbloeden" foar 't neist hiel wat bern fan Dakota-froulju wiene dy't by har oanset wiene troch blanke manlju). Guon krigers, mei ûnder harren ek [[Lytse Krie]], ûntkamen oer de [[Kanada|Kanadeeske]] grins. (Lytse Krie waard in jier letter deade, doe't er weromkearde nei Minnesota om hynders te stellen.) [[File:Execution_of_38_Sioux_Indians_at_Mankato_Minnesota_1862.jpg|left|thumb|300px|Tekening fan 'e massale [[ophinging (libbensbeëiniging)|ophinging]] fan 'e 38 foaroanmannen fan 'e [[Dakota (folk)|Dakota]], op [[26 desimber]] [[1862]] te [[Mankato (Minnesota)|Mankato]].]] Al mei al wiene der yn 'e Dakota-Oarloch 450 oant 800 Amerikaanske boargers om it libben kommen, wylst 77 soldaten sneuvele wiene, wat it totaal oantal deaden oan Amerikaanske kant op 530 oant 880 bringt. Fan 'e Eastlike Dakota wiene likernôch 150 krigers en non-kombattanten omkommen. ==Neisleep== De Dakota dy't har oerjûn hiene, waarden fêstholden oant se yn novimber 1862 foar de [[kriichsrie]] brocht wurde koene. Der waarden tsjin 498 krigers prosessen fierd, wêrfan 425 foar [[moard]] en/of [[ferkrêfting]]. Yn 303 fan dy 425 gefallen waard de beklage ta de [[deastraf|dea feroardiele]]. It wie in [[showproses]], wêrby't de beklagen, dy't oer it algemien gjin of mar breklik [[Ingelsk]] sprieken, neat útlein waard oer de gong fan saken, en harren in [[abbekaat]] en it opfieren fan eigen tsjûgen willensmoeds ûntholden waard. Guon fan 'e prosessen wiene mei fiif minuten klear. It foel letter oan presidint Lincoln sels ta om eigenhandich alle saken nei te rinnen om ûnderskie te meitsjen tusken dejingen dy't [[oarlochsmisdie]]den tsjin 'e boargerbefolking begien hiene en dejingen dy't inkeld de Feriene Steaten beoarlogge hiene. [[File:Little Crows wife and two children at Fort Snelling prison compound.jpeg|right|thumb|200px|De frou en twa fan 'e bern fan [[Lytse Krie]] kriichsfinzen te [[Fort Snelling]], by [[Minneapolis]].]] [[Henry Benjamin Whipple]], de [[Episkopaalske Tsjerke yn de Feriene Steaten fan Amearika|episkopaalske]] biskop fan Minnesota, stjoerde de presidint in iepen brief wêryn't er frege om kleminsje foar de feroardiele Yndianen. Oan 'e oare kant krongen lju as generaal Pope, gûverneur Ramsey en [[Morton S. Wilkinson]], de senator foar Minnesota, derop oan om gjin begrutsjen te toanen, mei't de Minnesotaanske befolking dat net akseptearje soe. Lykwols sette Lincoln úteinlik de deastraf fan 'e measte Yndianen om yn in [[finzenisstraf]], mar 38 foaroanmannen fan 'e Dakota waarden op [[26 desimber]] [[1862]] tagelyk [[ophinging (libbensbeëiniging)|ophongen]] te [[Mankato (Minnesota)|Mankato]], yn wat noch altyd de grutste massa-eksekúsje út 'e Amerikaanske skiednis is. Sa't al foarsein wie, briek yn Minnesota opskuor út om't net àlle Yndiaanske lieders ophongen wiene, en dy hold oan oant it spul delbêde waard mei it ûnthjit dat it Amerikaanske regear fjouwer jier lang de neffens de ferdraggen ferskuldige jierjilden net oan 'e Dakota mar oan 'e blanke slachtoffers en harren djipdrôven útbetelje soe. Likegoed die Lincoln syn [[Republikeinske Partij (Feriene Steaten)|Republikeinske Partij]] it yn Minnesota min by de ferkiezings fan [[1864]]. Ald-gûverneur Ramsey, dy't tsjin dy tiid senator wurden wie, sei tsjin 'e presidint dat er in grutter part fan it elektoraat oan him bine kinnen hie as er mear Yndianen ophongen hie. Lincoln antwurde him: ''"It kin net lije en hingje minsken op om stimmen te winnen."'' De oare finzene Dakota bleaune dy winter yn it [[tichthûs (finzenis)|tichthûs]] yn Minnesota. Yn 'e maityd fan [[1863]] waaren se oerbrocht nei [[Kamp McClellan (Iowa)|Kamp McClellan]], yn [[Iowa]], dêr't mear as de helte fan harren omkaam foar't de rest jierren letter úteinlik nei de [[Yndianereservaat|reservaten]] stjoerd waard. De measten bedarren yn it [[Santy Yndianereservaat]] fan [[Nebraska]], hoewol't in stikmannich famyljes letter in mienskip yn [[Súd-Dakota]] stifte, dy't him yn 'e [[tweintichste iuw]] ûntjoech ta it [[Flandreau Yndianereservaat]]. [[File:Wood Lake Monument.JPG|left|thumb|200px|It tinkteken foar de [[Slach by Wood Lake]].]] Underwilens hie de opstân ek grutte gefolgen foar de Eastlike Dakota dy't net meifochten hiene. Fan 'e ein fan [[1862]] oant yn maaie [[1863]] waarden mear as 1.600 Dakota-froulju, -bern en -âlderein fêstholden yn in ynternearringskamp op [[Pike Island]], by [[Fort Snelling (Minnesota)|Fort Snelling]], net fier fan [[Minneapolis]]. Troch de abominabele libbensomstannichheden yn it kamp kamen mear as 300 fan harren om. Yn april [[1863]] hefte it [[Amerikaansk Kongres|Amerikaanske Kongres]] hast alle reservaten yn súdlik Minnesota op, ferklearre alle ferdraggen mei de Eastlike Dakota fan nul en gjinderlei wearde, en sette útein mei wetjouwing dy't de ferdriuwing fan alle Dakota út Minnesota regelje moast. De iennichste útsûndering waard makke foar 208 [[Mdewakanton]]-famyljes, dy't har folslein ôfsidich holden hiene of blanke kolonisten holpen hiene. De neiteam fan dat lytse groepke bewennet de fjouwer miniskule Dakota-reservaatsjes dy't hjoed de dei noch yn súdlik Minnesota besteane. Foar de rest waard der in preemje fan $25 ynsteld foar de [[skalpearjen|skalp]] fan lykfol hokker Dakota dy't him tsjin ein 1863 noch yn Minnesota befûn. Yn maaie 1863 waarden de oerlibbenen fan Pike Island mei steamboaten út har heitelân wei deportearre nei it westen, dêr't se yn it Dakota-territoarium yn it [[Crow Creek Yndianereservaat]] bedarren. Guon fan 'e Dakota-krigers hiene har net oerjûn, mar ynstee út eigen beweging de wyk nommen nei it Dakota-territoarium, dêr't se har by de troep fan [[Reade Mûtse]] joegen, in beruchte kriichslieder fan 'e [[Wahpekûte]]-substamme fan 'e Eastlike Dakota, dy't al earder út Minnesota ferdreaun wie. Amerikaanske troepen, ûnder kolonel [[Henry Hastings Sibley]], hjitfolgen har en fersloegen de Dakota en harren westliker libjende sibben, de [[Lakota (folk)|Lakota]], yn 'e simmer fan [[1863]] yn [[Strafekspedysje tsjin de Sû (1863)|fjouwer fjildslaggen]] by [[Slach by Big Mound|Big Mound]], [[Slach by Dead Buffalo Lake|Dead Buffalo Lake]], [[Slach by Stony Lake|Stony Lake]] en [[Slach by Whitestone Hill|Whitestone Hill]]. Yn [[1864]] folge in twadde [[Strafekspedysje tsjin de Sû (1864)|Amerikaanske militêre ynfal]] yn it Dakota-territoarium, wêrby't generaal [[Alfred Sully]] de Dakota en Lakota fersloech yn 'e [[Slach by Killdeer Mountain]]. Dy beide strafekspedysjes wiene de opmjitte foar de [[Flakte-Yndiaanske Oarloggen]] mei de Lakota, dy't fuort letter yn alle ferheftichheid losbarste soene. {{boarnen|boarnefernijing= Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Dakota_War_of_1862 ''References'' en ''Further reading'', op dizze side]. ---- {{commonscat|Dakota War of 1862}} }} [[Kategory:Dakota-Oarloch fan 1862| ]] [[Kategory:Sû-Oarloggen]] [[Kategory:Dakota (folk)]] [[Kategory:Opstân]] [[Kategory:Skiednis fan Minnesota]] [[Kategory:Oarloch yn de 19e iuw]] [[Kategory:Oarloch fan de Feriene Steaten]] [[Kategory:Oarloch fan de Yndianen yn Noard-Amearika]] [[Kategory:Militêr treffen yn 1862]] 1y9s85c9tecymj2cygoiwjagz4soh00 Oergongskalinder foar 1582 (Súdlike Nederlannen) 0 94462 1083705 823717 2022-07-21T09:28:42Z 115.178.249.251 wikitext text/x-wiki Dit is de [[oergongskalinder]] foar '''[[1582]] fan de [[Súdlike Nederlannen]]'''. {| style={{{style|none}}} |- ! colspan=3 style="text-align:center; font-size:larger;" | Oergongskalinder{{#ifeq:{{{show_year|off}}}|on |{{#switch:{{{lk|út}}} |út|d|m|dm={{{year|2000}}} |[[{{{year|2000}}}]] }} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=01 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd;|wk5253={{{wk5253|}}} |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=02 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=03 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=04 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=05 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=06 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=07 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=08 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=09 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=10 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=11 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} | {| class="toccolours {{#if:{{{float|}}}|float{{{float}}}|}}" style="text-align:center;" cellpadding=2 cellspacing=0 |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;background-color:#ffcccc;" |{{{prev_month|}}} |colspan="6" style="text-align: center;"| '''[[Desimber]]''' |{{{next_month|}}} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;border: none; background-color:#ffcccc;" |width="16%"| w. |width="12%"| mo |width="12%"| ti |width="12%"| wo |width="12%"| to |width="12%"| fr |width="12%"| so |width="12%"| si |- {{#if:{{{wk5253|}}}| {{!}}colspan="2" style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}52/53&nbsp; {{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}}{{{01}}}{{!}}{{!}}{{{02}}}| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}48 {{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}}[[1 desimber|{{0}}1]]{{!}}{{!}}[[2 desimber|{{0}}2]] }} |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|49 |[[3 desimber|{{0}}3]]||[[4 desimber|{{0}}4]]||[[5 desimber|{{0}}5]]||[[6 desimber|{{0}}6]]||[[7 desimber|{{0}}7]]||[[8 desimber|{{0}}8]]||[[9 desimber|{{0}}9]] |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|50 |[[20 desimber|20]]||[[21 desimber|21]]||[[22 desimber|22]]||[[23 desimber|23]]||[[24 desimber|24]]||[[25 desimber|25]]||[[26 desimber|26]] |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|51 |[[27 desimber|27]]||[[28 desimber|28]]||[[29 desimber|29]]||[[20 desimber|<span style="background: yellow;">30</span>]]||[[31 desimber|<span style="background: yellow;">31</span>]] |colspan=2|'''of:''' |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|51 |- {{#if:{{{31|}}}| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}{{{wk{{#time:W|31 {{Kalinder/KalStrKonv|{{{month|{{CURRENTMONTHNAME}}}}}}} {{{year|}}}}}}}} {{!}}{{{31|}}} {{!}}colspan=6{{!}}&nbsp; |{{#if:y| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}&nbsp; {{!}}colspan=7{{!}}&nbsp; }} }} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;{{{titlestyle|}}}" {{#if:{{{EndNote|}}}|{{!}}colspan="8"{{!}}{{{EndNote}}} }} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;{{{titlestyle|}}}" {{#if:{{#ifeq:{{{show_year}}}|off||{{{year|}}}}}|{{!}}colspan=8{{!}}<b>{{#ifeq:{{{lk}}}|on |[[{{{year}}}]] |{{{year}}} }}</b>}} |} |} == Sjoch ek == * Jier earder: [[Gewoan jier fan snein ôf|Juliaansk gewoan jier 1581]] * Jier fierder: [[Gewoan jier fan sneon ôf|Gregoriaansk gewoan jier 1583]] * [[List fan ynfieringsdata fan 'e Gregoriaanske kalinder per lân]] [[Kategory:Oergongskalinder]] rsan9f9yxdrepdqmye1dxvxzb54herr 1083710 1083705 2022-07-21T09:43:00Z 魔琴 41507 Reverted to revision 823717 by [[Special:Contributions/Pierlala|Pierlala]] ([[User talk:Pierlala|talk]]): This version is correct according to nlwiki (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki Dit is de [[oergongskalinder]] foar '''[[1582]] fan de [[Súdlike Nederlannen]]'''. {| style={{{style|none}}} |- ! colspan=3 style="text-align:center; font-size:larger;" | Oergongskalinder{{#ifeq:{{{show_year|off}}}|on |{{#switch:{{{lk|út}}} |út|d|m|dm={{{year|2000}}} |[[{{{year|2000}}}]] }} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=01 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd;|wk5253={{{wk5253|}}} |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=02 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=03 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=04 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=05 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=06 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=07 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=08 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=09 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |- style="vertical-align: top;" |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=10 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} |{{Kalinder/moanne/kepp oan|month=11 |prevnext=off|6row=y|format=iso|zero={{{zero|{{0}}}}}|lk=on |titlestyle=background-color:#ffcccc;|weekstyle=background-color:#ffcccc;|wknumstyle=background-color:#ffdddd; |year=2018|F={{{F|F}}}|FF={{{FF|{{{F|F}}}}}} |ld={{{ld|}}}|dl={{{dl|}}} |lm={{{lm|}}}|ml={{{ml|}}} |tm={{{tm|}}}|mt={{{mt|}}} }} | {| class="toccolours {{#if:{{{float|}}}|float{{{float}}}|}}" style="text-align:center;" cellpadding=2 cellspacing=0 |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;background-color:#ffcccc;" |{{{prev_month|}}} |colspan="6" style="text-align: center;"| '''[[Desimber]]''' |{{{next_month|}}} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;border: none; background-color:#ffcccc;" |width="16%"| w. |width="12%"| mo |width="12%"| ti |width="12%"| wo |width="12%"| to |width="12%"| fr |width="12%"| so |width="12%"| si |- {{#if:{{{wk5253|}}}| {{!}}colspan="2" style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}52/53&nbsp; {{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}}{{{01}}}{{!}}{{!}}{{{02}}}| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}48 {{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}} {{!}}{{!}}[[1 desimber|{{0}}1]]{{!}}{{!}}[[2 desimber|{{0}}2]] }} |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|49 |[[3 desimber|{{0}}3]]||[[4 desimber|{{0}}4]]||[[5 desimber|{{0}}5]]||[[6 desimber|{{0}}6]]||[[7 desimber|{{0}}7]]||[[8 desimber|{{0}}8]]||[[9 desimber|{{0}}9]] |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|50 |[[10 desimber|10]]||[[11 desimber|11]]||[[12 desimber|12]]||[[13 desimber|13]]||[[14 desimber|14]]||[[15 desimber|15]]||[[16 desimber|16]] |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|51 |[[17 desimber|17]]||[[18 desimber|18]]||[[19 desimber|19]]||[[20 desimber|<span style="background: yellow;">20</span>]]||[[31 desimber|<span style="background: yellow;">31</span>]] |colspan=2|'''of:''' |- |style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"|51 |[[17 desimber|17]]||[[18 desimber|18]]||[[19 desimber|19]]||[[20 desimber|20]]||[[21 desimber|<span style="background: yellow;">21</span>]]|||| |- {{#if:{{{31|}}}| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}{{{wk{{#time:W|31 {{Kalinder/KalStrKonv|{{{month|{{CURRENTMONTHNAME}}}}}}} {{{year|}}}}}}}} {{!}}{{{31|}}} {{!}}colspan=6{{!}}&nbsp; |{{#if:y| {{!}}style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ddddff;background-color:#ffdddd;"{{!}}&nbsp; {{!}}colspan=7{{!}}&nbsp; }} }} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;{{{titlestyle|}}}" {{#if:{{{EndNote|}}}|{{!}}colspan="8"{{!}}{{{EndNote}}} }} |- style="padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center;background:#ccccff;{{{titlestyle|}}}" {{#if:{{#ifeq:{{{show_year}}}|off||{{{year|}}}}}|{{!}}colspan=8{{!}}<b>{{#ifeq:{{{lk}}}|on |[[{{{year}}}]] |{{{year}}} }}</b>}} |} |} == Sjoch ek == * Jier earder: [[Gewoan jier fan snein ôf|Juliaansk gewoan jier 1581]] * Jier fierder: [[Gewoan jier fan sneon ôf|Gregoriaansk gewoan jier 1583]] * [[List fan ynfieringsdata fan 'e Gregoriaanske kalinder per lân]] [[Kategory:Oergongskalinder]] 8k4uyfxejlpy5l61ut63l0ukiebxr30 Sofiakatedraal (Tobolsk) 0 101365 1083657 1015026 2022-07-20T16:08:11Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = Sofia-Uspenski Katedraal Софийско-Успенский кафедральный собор | ôfbylding = Sofiysko uspenskiy sobor 2.JPG | ôfbyldingsbreedte = 280px | ôfbyldingstekst = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = oblast | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|20px]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ofbyld:Flag of Tobolsk.svg|20px]] [[Tobolsk]] | adres = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|58_11_58_N_68_15_06_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} | type bouwurk = [[Katedraal]] | keatling = | boujier = | sloopjier = | arsjitekt = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = Kultureel monumint fan federaal belang | monumintnûmer = [https://ru-monuments.toolforge.org/wikivoyage.php?id=7210038024 7210038024] | hichte = | lingte = | oerflak = | tal ferdjippings = | kosten = | webside = [http://www.tobolsk-eparhia.ru/p/pages.php?id=t06_2 www.tobolsk-eparhia.ru] }} De '''Sofia-Uspenksi katedraal''' ([[Russysk]]: Софи́йско-Успе́нский кафедра́льный собо́р) is in otterdokse [[katedraal]] yn de [[Ruslân|Russyske]] stêd [[Tobolsk]]. It is ien fan de âldste katedralen fan [[Sibearje]] en it leit yn it [[kremlyn fan Tobolsk]], it iennige stiennen [[kremlyn]] fan it [[Oeral (berchtme)|Oeral]]-berchtme. == Skiednis == De earste stien foar de hjoeddeiske katedraal waard yn 1681 lein, nei't in âldere oan de Hillige Wiisheid wijde houten katedraal ôfbaarnde. De echte bou begûn lykwols net earder as yn 1683, doe't in ploech mitselders oanreizge. De Moskouse Katedraal fan Marije-Himelfeart stie model foar de nijbou, dy't yn 1686 foltôge waard. Doe't de tsjerke hast klear wie stoarte yn 1684 de wichtichste koepel fan de katedraal yn. Op 27 oktober 1686 waard de tsjerke konsekrearre ta eare fan de Himelfeart fan Marije. De 75 meter hege klokketoer waard yn de jierren 1794-1797 boud nei't de foargonger ynstoarten wie. It is it heechste bouwurk fan de stêd. Tradisjoneel wie de katedraal de grêftsjerke fan de biskoppen fan Tobolsk en Sibearje. [[Ofbyld:Собор Тобольск2.jpg|thumb|left|200px|''Ynterieur'']] De [[bolsjewiken]] lieten yn 1930 foar "it ferlet fan it proletariaat" alle tsjerken fan Tobolsk slúte, nei't de steat earder al yn 1922 alle weardefolle objekten fan de tsjerke konfiskearre hie. De organisaasje "Ienheid en Bôle" makke yn de jierren 1930 gebrûk fan de eardere katedraal, dy't oant it begjin fan de [[Twadde Wrâldoarloch|Twadde Wrâldkriich]] de funksje fan nôtskuorre krige. Nei de kriich bleau it gebou leech stean oant it yn 1961 oan it museum fan Tobolsk oerdroegen waard. Yn de jierren 80 folge foar it earst in restauraasje. Sûnt 1988 brûkten it museum en it bisdom tegearre de tsjerke en yn 1993 waard de tsjerke wer folslein as katedraal fan it bisdom yn gebrûk nommen.<ref>http://w-siberia.ru/turto/area/tobolsk/towntr/dost/sofi.htm</ref> == De renêssânse fan de katedraal == Neffens it dekreet yn 1989 fan de Ried fan Religieuse Saken fan de Ministerried fan de Sovjet-Uny waard de katedraal werom jûn oan de [[Russysk-Otterdokske Tsjerke]]. Fuort nei de weromjefte waard útein set mei in restauraasje. It measte wurk wie yn 1994 dien en op 26 juny waard de katedraal konsekrearre troch de patriarch fan Moskou en hiel Ruslân, [[Aleksi II fan Moskou|Aleksi II]]. De tsjerke docht tsjinst as katedraal fan it bisdom Tobolsk en Tjûmen en is dêrnjonken ek de haadtsjerke fan it Otterdokske Teologyske Seminaarje fan Tobolsk. Yn 2010 starte in nije restauraasje, dy't yn 2012 einige. Op 22 juny 2014 fierde patriarch [[Kirill fan Moskou|Kirill]] hjir it feest fan Alderheljen fan Ruslân. {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Russysktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [:ru:Софийский собор (Тобольск)] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Saint Sophia and Dormition Cathedral (Tobolsk)|Katedraal fan de Hillige Wiisheid en de Himelfeart fan Marije, Tobolsk}} }} [[Kategory:Tobolsk]] [[Kategory:Katedraal yn Ruslân]] [[Kategory:Bouwurk út 1686]] [[Kategory:Bouwurk yn Tjûmen (oblast)]] dpbw5m9gyr5048xdz3cav1cgn3pib40 Sacharías- en Elisabettsjerke (Tobolsk) 0 101446 1083662 1078989 2022-07-20T17:05:28Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = Sacharías- en Elisabettsjerke Церковь Захария и Елизаветы | ôfbylding = Церковь11.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = oblast | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|20px]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ofbyld:Flag of Tobolsk.svg|20px]] [[Tobolsk]] | adres = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|58_11_47_N_68_14_37_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 14' E}} | type bouwurk = [[Tsjerke]] | keatling = | boujier = 1758-1776 | sloopjier = | arsjitekt = Andrej Gorodnitsjev | boustyl = Barok | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = Kultureel monumint fan federaal belang | monumintnûmer = [https://ru-monuments.toolforge.org/wikivoyage.php?id=7230002000 7230002000] | hichte = | lingte = | oerflak = | tal ferdjippings = | kosten = | webside = }} De '''Sacharías- en Elisabettsjerke''' ([[Russysk]]: Церковь Захария и Елизаветы; ''Tsjerkov Zacharija e Elizabety'') is in otterdokse tsjerke yn de [[Ruslân|Russyske]] stêd [[Tobolsk]]. De tsjerke waard tusken 1758 en 1776 yn Sibearysk-barokke styl boud. == Skiednis == Yn 1752 waard yn opdracht fan de metropolyt Silvester yn Tobolsk de earste houten Sacharíastsjerke boud. Yn 1757 baarne dizze tsjerke ôf en as ferfanging waard de nije stiennen tsjerke boud. De tsjerke waard ûnder lieding fan de út [[Sint-Petersburch]] ôfkomstige arsjitekt Andrej Gorodnitsjev boud en is lykas as de 'Opstanningstsjerke fan [[Tomsk]] yn de styl fan de Sibearyske barokke boud. It is in foarse, twa ferdjippings tellende tsjerke mei seis alters, dy't riker is oan dekoraasjes dan de oare tsjerken fan de stêd en ien fan de bêste foarbylden fertsjintwurdiget fan de Sibearyske barok. Krekt as hast alle oare tsjerken fan de stêd waard de Sacharías en Elisabettsjerke yn 1930 ûnthillige. Fan alle Tobolsker tsjerken bleau allinnich de 'Tsjerke fan de Sân sliepende Jongeren fan Efeze' yn de kommunistyse tiid iepen. De Sacharías- en Elisabettsjerke waard troch de [[bolsjewiken]] plondere en it besit derfan oerdroegen oan de nije autoriteiten, dy't it gebou foar ferskate kommersjele doeleinden ferhierde. De toer waard foar in grut part ôfbrutsen. Yn 1980 waarden der prikken yn it wurk steld om it gebou te behâlden. Yn 2008 folge in folsleine restauraasje fan it gebou. <ref>[http://www.temples.ru/show_picture.php?PictureID=156685 temples.ru]</ref> Fan alle [[ikoan]]en yn de tsjerke wurdt it 'Ikoan fan alle Drôven' it meast fereare.<ref>[https://www.votpusk.ru/country/dostoprim_info.asp?ID=4751 votpusk.ru]</ref> {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Russysktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:ru:Церковь Захарии и Елизаветы (Тобольск)]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Saint Zachary and Elisabeth Church (Tobolsk)|Sacharías- en Elisabettsjerke, Tobolsk}} }} [[Kategory:Tobolsk]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Ruslân]] [[Kategory:Bouwurk yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Eastersk-otterdoks tsjerkegebou]] [[Kategory:Bouwurk út 1776]] l1x8zva7g9rjb986yy1gaguassbjtdl Epifanytsjerke (Tobolsk) 0 101447 1083659 1078979 2022-07-20T16:16:40Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = Epifanytsjerke Крещенская церковь | ôfbylding = Gorskii 04667u.jpg | ôfbyldingsbreedte = 280px | ôfbyldingstekst = ''De tsjerke yn 1912'' | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = | namme bestjoerlike ienheid 1= | bestjoerlike ienheid 2 = oblast | namme bestjoerlike ienheid 2= [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|20px]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ofbyld:Flag of Tobolsk.svg|20px]] [[Tobolsk]] | adres = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|58_11_50_N_68_14_53_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|68° 14' N 68° 14' E}} | type bouwurk = [[Tsjerke]] | keatling = | boujier = 1691 | sloopjier = 1949 | arsjitekt = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | hichte = | lingte = | oerflak = | tal ferdjippings = | kosten = | webside = }} De '''Epifanytsjerke''' of '''Trije Keningentsjerke''' ([[Russysk]]: Богоявленский храм; ''Vogojavlenski chram'') wie in otterdokse tsjerke yn de [[Ruslân|Russyske]] stêd [[Tobolsk]], dy't nei de [[Twadde Wrâldoarloch|Twadde Wrâldkriich]] ferneatige waard. == Skiednis == Oannommen wurdt dat de Epifanytsjerke de earste tsjerke wie bûten it [[kremlyn fan Tobolsk]]. De bou fan de earste houten Epifanytsjerke yn Tobolsk is net bekend, mar yn 1624 wie der al in oan de [[Trijekeningen|Epifany]] wijde tsjerke. By de brân yn de benedenstêd fan Tobolsk yn 1662 baarnde dizze houten Epifanytsjerke ôf. Ek de houten opfolgers fan dizze Epifanytsjerke út 1680 en 1686 waarden in proai fan it fjoer. Al yn 1685 foel it beslút in stiennen tsjerke te bouwen, wêrmei't yn 1691 mei útein set waard. De brân fan 1701 ferwoastge it ynterieur fan de tsjerke, mar de bûtenmuorren bleaune stean. Tusken 1738 en 1744 waarden de tsjerke op 'e nij boud en in nije klokketoer tafoege. Ek waard der om de tsjerke in bysûnder moaie barokke stiennen muorre oanlein. De grutte stedsbrân fan 1788 brocht wat skea oan de tsjerke, mar yn itselde jier waarden de alters al wer op 'e nij konsekrearre. De Epifanytsjerke waard yn 1930 troch de [[bolsjewiken]] sletten en ûntwijd. Yn 1949 waard de tsjerke opblaasd en mei de grûn lyk makke. == Bysûnderheden == * De klokken fan de tsjerke wiene yn 1719 yn Amsterdam getten. * Yn 1834 waard yn de Epifanytsjerke [[Dmitri Mendelejev]], de grûnlizzer fan it [[Periodyk systeem fan de eleminten|periodyk systeem]], doopt.<ref>[http://images.google.de/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fdrevo-info.ru%2Fpictures%2Fthumbs%2F002%2F007005.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fdrevo-info.ru%2Farticles%2F21688.html&h=157&w=250&tbnid=9_4Gfv2f9Sf4OM%3A&vet=1&docid=MRH5ZHdN5uFY2M&ei=-Th7WMvPCuTKgAaXqIbIBQ&tbm=isch&iact=rc&uact=3&dur=272&page=0&start=0&ndsp=18&ved=0ahUKEwiLsODQ48PRAhVkJcAKHReUAVkQMwgjKAcwBw&bih=589&biw=1366 images.google.de]</ref> {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Russysktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [:ru:Богоявленская церковь (Тобольск)] {{reflist}} }} [[Kategory:Tobolsk]] [[Kategory:Eastersk-otterdoks tsjerkegebou]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Ruslân]] [[Kategory:Bouwurk yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Bouwurk út de 17e iuw]] [[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1662]] [[Kategory:Bouwurk út 1662]] [[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1680]] [[Kategory:Bouwurk út 1680]] [[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1686]] [[Kategory:Bouwurk út 1691]] [[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1701]] [[Kategory:Bouwurk út 1744]] [[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1949]] b3b00ewo9ffbhxwa5angkncdzbk1ey5 Pokrovskoje (Oblast Tjûmen) 0 102263 1083663 1073755 2022-07-20T17:13:05Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki [[File:Village of Pokrovskoe on the Tura River.jpg|thumb|300px|It doarp mei de tsjerke yn 1912, foto Sergej Prokûdin-Gorsky]] '''Pokrovskoje''' ([[Russysk]]: Покровское) is in doarp (selo) yn it distrikt Jarkovski yn de [[oblast]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]], [[Ruslân]]. Pokrovskoje is benammen bekend om't it it berteplak fan [[Grigori Raspûtin]] is. It doarp leit oan de rivier de [[Tûra (rivier)|Tûra]], likernôch 80 km. eastlik fan [[Tjûmen]]. Yn de tiid dat Raspûtin hjir libbe hie it doarp mar in pear strjitten mei houten hûzen. Yn it sintrum stiet in grutte wite tsjerke mei in fergulde koepel.<ref>[http://www.russia-ic.com/rc/sights/?id=5027 russia-ic.com]</ref> Raspûtin die de profesije dat tsaar [[Nikolaas II fan Ruslân|Nikolaas]] en syn famylje ienris syn bertedoarp sjen soene. De keizerlike famylje hie der om lake om't it doarp mear as 2.500 km. fan [[Sint Petersburch]] op in fierôf plak yn [[Sibearje]] lei. Mar by harren lêste reis nei [[Jekaterineburch]], dêr't de famylje eksekutearre wurde soe, passearre de famylje yndied Pokrovskoje. Flak by it hûs fan Raspûtin hold it konfoai mei de keizerlike famylje halt om de hynders te ferwikseljen. Raspûtin's widdo Prasjkoja seach fan efter har raam nei ûnderen en doe't har eagen de keizerin moeten sloech hja foarsichtich in krús, de Russyske wize om ien te segenjen.<ref>The Fate of the Romanovs, Greg King, Penny Wilson, ISBN 1312333812</ref> Hjoeddedei stiet der yn it doarp in museum dat wijd is oan Raspûtin. == Keppeling om utens == * {{ru}} [http://muzey-rasputina.ru/ Side fan it Raspûtin Museum] {{Koördinaten|57_14_42_N_66_47_37_E_type:city_zoom:15_region:RU|57° 14' NB, 66° 47' EL}} {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} [[Kategory:Plak yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak stifte yn de 19e iuw]] h8l4mzgm9rlnservwqimllmrw783nma Hersteld Herfoarme Tsjerke 0 115993 1083637 981654 2022-07-20T14:30:37Z Drewes 2754 wikitext text/x-wiki De '''Hersteld Herfoarme Tsjerke''' (''Hersteld Hervormde Kerk'', (HHK) is in befynlik grifformeard [[Nederlân|Nederlânsk]] tsjerkegenoatskip dat foar in grut part bestiet út leden fan 'e eardere [[Nederlânske Herfoarme Tsjerke|Herfoarme Tsjerke]], dy't om gewissebeswieren net meigean woenen yn de fúzje mei de [[Grifformearde Tsjerken yn Nederlân|Grifformearde Tsjerken]] en de [[Evangelysk-Lutherske Tsjerke]], dy't tegearre op [[1 maaie]] [[2004]] fierder gongen as de [[Protestantske Tsjerke yn Nederlân]] (PKN). Ta de HHT hearre benammen gemeenten dy't yn it ferline ta de ortodoks-herfoarme rjochtingen fan it Grifformeard Ferbûn en ''Het'' ''Gekrookte Riet'' rekkene waarden. Op 1 jannewaris 2016 hie de HHT 58.952 leden. == Karakter == De Hersteld Herfoarme Tsjerke bestiet út 188 gemeenten en 66 tsjinstdwaande predikanten (2015). Wat de lizzing oanbelanget leit de HHT op de rjochterflank fan de [[Kristlike Grifformearde Tsjerke yn Nederlân|Kristlike Grifformearde Tsjerke]]. Yn de Hersteld Herfoarme Tsjerke wurdt tidens tsjerketsjinsten lêzen út de [[Steatefertaling]] en songen út de psalmberiming fan 1773 en de iennichste 12 gesangen. Kwa polityk giet de foarkar fan de measte HHT-leden út nei de [[Steatkundich Grifformearde Partij|SGP]] en yn mindere mate de [[KristenUny]]. De gemeenten lizze foaral yn de [[Bibelgurdle]], in gebiet yn Nederlân fan Seelân oant Noardwest-Oerisel. Yn plakken as [[Staphorst]], [[Alddoarp]], [[Lunteren]], [[Katwyk oan See]], [[Opheusden]], [[Putten]], [[Elspeet]], [[Urk]], [[Wâldenberch]] en [[Doarnspyk]] binne grutte hersteld herfoarme gemeenten te finen. [[Kategory:Protestantsk tsjerkegenoatskip yn Nederlân]] [[Kategory:Organisaasje oprjochte yn 2004]] es25de4m40jx3yk77h73pk2pnzawiog Kleaster fan Konevets 0 123043 1083724 1024865 2022-07-21T11:21:41Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = Konevitski Kleaster Коневский монастырь | ôfbylding = Коневский Рождество-Богородичный монастырь, остров Коневец, Приозерский район, Ленинградская обл.jpg | ôfbyldingsbreedte = 280px | ôfbyldingstekst = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = | namme ienheid 1= | bestjoerlike ienheid 2 = oblast | namme bestjoerlike ienheid 2= [[Ofbyld:Coat of arms of Leningrad Oblast.svg|20px]] [[Leningrad (oblast)|Leningrad]] | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Konevets]] | adres = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|60_50_53_N_30_35_02_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|60° 50' N 30° 35' E}} | type bouwurk = [[Kleaster]] | keatling = | boujier = 19e iuw | sloopjier = | arsjitekt = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = Kultureel monumint fan federaal belang | monumintnûmer = [https://ru-monuments.toolforge.org/wikivoyage.php?id=4710148000 4710148000] | hichte = | lingte = | oerflak = | tal ferdjippings = | kosten = | webside = [http://konevets.ru/ konevets.ru] }} It '''Kleaster fan de Berte fan de Mem Gods op Konevets''' ([[Russysk]]: Коневский Рождество-Богородичный монастырь; [[Finsk]]: ''Konevitsan Jumalansynnyttäjän syntymän luostari'') is ien fan de twa [[kleaster]]s yn de [[Ladogamar]] yn it westlike diel fan de [[oblast]] [[Leningrad (oblast)|Leningrad]], [[Ruslân]]. It twadde kleaster, it [[Kleaster fan Valaam|Valaam-kleaster]] is bekender en grutter. It kleaster stiet op it eilân [[Konevets]], dat yn it noardwestlike diel fan de mar leit. Njonken it kleaster binne der ferspraat oer it eilân noch inkelde lytsere, mear isolearre delsettings, saneamde [[skit]]s (скит). De histoaryske en religieuze bouwurken waarden yn de [[Sovjet-Uny|Sovjet]]-tiid misbrûkt; yn dy tiid waarden de tsjerken brûkt as wurkplaatsen foar it repearearjen fan militêr materjeel. Sadwaande is der in soad ferlern gien. Yn it begjin fan de jierren 1990 fûn in revival fan it kleaster plak. == Skiednis == [[Ofbyld:Konevets Horse stone Chapel.JPG|thumb|left|250px|''De hynstestien mei kapel'']] Eartiids wie it eilân in heidensk offerplak fan Finske stammen, dy't dêr in ûnbidich grutte kei yn de foarm fan in hynsteskedel ferearen. Dy stien, yn it Russysk "Конькамень", hat it eilân syn namme jûn. It earste diel fan de namme ("Конь") betsjut hynder en it twadde diel ("камень") stien. It kleaster waard yn 1393 troch de muonts Arseni Konevski stifte, dy't de lokale bewenners ta it [[kristendom]] bekeare woe. Fanwegen heechwetter moast de lokaasje fan it kleaster ferhûze wurde. Yn 1421 waard de earste stien lein foar de bou fan de 'katedraal fan de Berte fan de Mem Gods'. Lykas it Valaamkleaster stie it kleaster op Konevets bekend om it missywurk. Op de Russysk-Sweedske kriich fan 1614-1617 folge de [[Sweden|Sweedske]] besetting fan it eilân. De muontsen moasten ferhûzje nei [[Veliki Novgorod|Novgorod]], dêr't hja plak fûnen yn it Derevjanitski-kleaster. Nei't Ruslân it gebiet yn de [[Grutte Noardske Kriich]] werom ferovere, joech [[Peter de Grutte]] yn 1718 tastimming om it kleaster te renovearjen. Ynearsten bleau it restaurearre kleaster ûnder it Derevjanitski-kleaster fallen, mar yn 1760 waard it selsstannich. Yn 1812, nei de [[Finske Kriich]], kaam it kleaster tegearre mei de rest fan [[Ald Finlân]] yn it nij foarme [[Grutfoarstendom Finlân]] te lizzen. == 19e iuw == It kleaster gyng yn de 19e iuw in gouden tiid yn 'e mjitte. It waard ferneamd en ek de keizerlike haadstêd krige belangstelling foar it kleaster. Op 28 juny besocht tsaar [[Aleksander II fan Ruslân|Aleksander II]] mei de famylje it kleaster. Ek oare lju fan de boppelaach wisten de wei nei it kleaster te finen, lykas [[Alexandre Dumas]] en [[Fjodor Tjûttsjev]]. Yn syn wurk fan 1873 beskriuwt [[Nikolaj Leskov]] syn ûnderfinings nei in besite oan it kleaster. [[Ofbyld:Konevets. Konevsky Monastery. Church of the Nativity of the Theotokos P7202807 2200.jpg|thumb|left|250px|''De 19e iuwske katedraal fan it kleaster'']] Fanwegen de tanommen populêriteit fan it kleaster koe der út ein set wurde mei grutte bouprojekten. Der waard yn de jierren 1800-1809 begûn mei de bou fan in nije katedraal mei fiif koepels. It foarse gebou mei twa ferdjippings waard ûntwurpen troch lokale muontsen. Yn deselde styl waard fan 1810 oant 1812 in 35 meter hege klokketoer oplutsen. == 20e iuw == [[Ofbyld:Konevskaya (Golubitskaya) icon.jpg|thumb|''Prototype fan it Konevskaja-ikoan'']] Nei de [[Oktoberrevolúsje]] yn 1917 stie it kleaster yn it ûnôfhinklik woarn Finlân en foel it ûnder de jurisdiksje fan de selsstannige [[Finsk-Otterdokse Tsjerke]]. Op it eilân waarden Finske troepen stasjonearre en it gastenferbliuw waard brûkt om militêren yn ûnder te bringen. De [[Winteroarloch|Winterkriich]] en [[Twadde Wrâldoarloch|Twadde Wrâldkriich]] brochten op 'e nij swierrichheden foar it kleaster. De muontsen moasten op 13 maart 1940 nei Finlân evakuëarre en namen de klokken, de [[ikonostaze]] en in tal persoanlike besittings fan de oprjochter fan it kleaster mei. Ek it wûnderdiedige Ikoan van de Mem Gods fan Konevets, dat de stifter fan it kleaster ea nei in ferbliuw fan trije jier op [[Atos]] meinaam hie nei syn heitelân, kaam sa yn Finlân telâne. Foar in hoart kamen de muontsen werom nei it útbrekken fan de Twadde Wrâldkriich, mar mei it ferskowen fan it Russyske front flechten de muontsen yn augustus 1944 mei it Finske leger nei it westen. Yn 1956 foegen hja harren by de muontsen dy't it Valaamkleaster ûntflechte hiene en stiften mei harren in nij kleaster yn it frije Finlân, it Novo-Valaamkleaster yn [[Kuopio]]. It eilân Kolevets waard nei de ferovering fan it gebiet in oefenterrein fan de Russyske striidkrêften. == Revival == Yn 1990 foel it beslút it kleaster werom te jaan oan de Russysk-Otterdokse Tsjerke. It wie ien fan de earste kleasters yn de regio dy't de oarspronklike funksje werom krige. De reliken fan de muonts Arseni waarden yn novimber 1991 by de restauraasje fan de benedentsjerke fan de katedraal ûntdutsen. Ut ûndersyk fan 1998 die bliken dat se autentyk wiene. Yn desimber 1991 waard in organisaasje yn Finlân oprjochte om te helpen by de weroplibbing fan it kleaster. Op 19 augustus 1998 besocht foar it earst yn de skiednis fan it kleaster de primaat fan de Russysk-Otterdokse Tsjerke, [[Aleksi fan Moskou|Aleksi II]], it eilân. Syn opfolger, [[Kirill fan Moskou|Kirill]], die op 11 july 2009 it kleaster oan. Yn 2006 kearde it Ikoan fan de Mem Gods fan Konevets foar koarte tiid út Finlân werom. It ikoan, dat tsjintwurdich yn it Nije-Valaamkleaster yn Finlân wurdt bewarre, bleau in wike op it eilân en soarge foar in pylgerstream fan mear as 30.000 minsken. Hjoeddedei wurdt it kleaster benammen simmerdeis in soad besocht troch pylgers en toeristen. Foaral de feestdagen fan de muonts Arseni op 25 juny en dy fan it Ikoan fan de Mem Gods fan Konevets binne drokke dagen. De restauraasje fan it kompleks is noch net folslein ôfsletten. It kleaster kriget dêrby stipe fan de oerheid fan de oblast Leningrad, it bisdom Vyborg en it oaljebedriuw [[Rosneft]]. It kleaster hat twa dependânses yn [[Sint-Petersburch]] en [[Priozersk]] iepene. == Ofbylden == <center><gallery perrow=6 widths="175px" heights="150px"> Коневец Башня с воротами.jpg|''Eastlike poarte'' Коневец Часовня Успения Богородицы 2.jpg|''Untsliepeniskapel'' Коневец Ворота в цветах.jpg|''Kazan-skit'' Коневец Коневский скит Церковь во имя иконы Коневской Божьей матери.jpg|''Tsjerke fan it Konevskaja-ikoan fan de Mem Gods (Konevsky-skit)'' </gallery></center> {{boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Russysktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:ru:Коневский Рождество-Богородичный монастырь]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Konevsky Monastery|Kleaster fan Konevets}} }} [[Kategory:Kleaster yn Ruslân|Konevets]] [[Kategory:Bouwurk út 1809|Konevets]] [[Kategory:Bouwurk yn Leningrad (oblast)]] [[Kategory:Organisaasje oprjochte yn 1393|Konevets]] [[Kategory:Organisaasje opheft yn 1918|Konevets]] [[Kategory:Organisaasje oprjochte yn 1990|Konevets]] 3yniu2whcnkcgll6r2f67527hd4mmcs Krúsferheffingstsjerke (Tobolsk) 0 125588 1083660 1078968 2022-07-20T16:23:57Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = Krúsferheffingstsjerke Крестовоздвиженская церковь | ôfbylding = ResurrectionCross-church1 Tobolsk.JPG | ôfbyldingsbreedte = 275px | ôfbyldingstekst = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = oblast | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|20px]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ofbyld:Flag of Tobolsk.svg|20px]] [[Tobolsk]] | adres = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|58_11_09_N_68_13_52_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 13' E}} | type bouwurk = [[Tsjerke]] | keatling = | boujier = 1754-1771 | sloopjier = | arsjitekt = | boustyl = Sibearyske barok | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = Kultureel monumint fan federaal belang | monumintnûmer = [https://ru-monuments.toolforge.org/wikivoyage.php?id=7220000000 7220000000] | hichte = | lingte = | oerflak = | tal ferdjippings = | kosten = | webside = [http://www.tobolsk-eparhia.ru/p/pages.php?id=t06_2 www.tobolsk-eparhia.ru] }} De '''Krúsferheffingstsjerke''' ([[Russysk]]: Крестовоздвиженская церковь) is in [[Russysk-Otterdokse Tsjerke|russysk-otterdokske]] tsjerke yn [[Tobolsk]], [[Ruslân]]. De yn [[Barok (styl)|barokke]] styl boude tsjerke stiet yn it súdwestlike diel fan de stêd oan de [[Irtysj]] en datearret út de jierren 1754-1771. == Skiednis == Yn 1652 waard in houten Krúsferheffingstsjerke boud, dy't yn 1743 ôfbaarnde. De tsjerke waard wer op 'e nij boud mar tsien jier letter setten parochianen súdwestlik fan de houten tsjerke útein mei de bou fan in stienen tsjerke. De bou waard mooglik makke troch de parochianen en de keapman Medvedev. [[File:Église abandonnée, Tobol'sk, juillet 2010.jpg|thumb|left|250px|''Stúkwurk yn de koepel'']] Yn 1761 waard de benedentsjerke ynwijd en tsien jier letter de boppetsjerke. De foltôging fan de klokketoer folge yn 1784 ûnder it regear fan [[Katarina de Grutte|Katarina II]]. De tsjerkejildt as ien fan de moaiste foarbylden fan Sybearyske barok yn Tobolsk en hat in rike dekoraasje. It interieur is fersierd mei fraai stúkwurk. Yn de koepel binne motiven oanbrocht dy't yn relaasje steane mei de [[krúsferheging]]. De tsjerke waard yn 1930 sletten foar de earetsjinst en dêrnei brûkt foar de opslach. De tsjerke rekke slim yn ferfal en pas yn 2004 waard in plan makke foar de restauraasje, maar fan de realisaasje kaam neat telâne. Sûnt is de tsjerke noch slimmer fertutearze. {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is foar in part of alhiel in oersetting fan de Russysktalige Wikipedyside [[:ru:Крестовоздвиженская церковь (Тобольск)]]. ---- {{Commonscat|Church of the Exaltation of the Cross (Tobolsk)|Tsjerke fan de Krúsferheging, Tobolsk}} }} [[Kategory:Tobolsk]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Ruslân]] [[Kategory:Eastersk-otterdoks tsjerkegebou]] [[Kategory:Bouwurk út 1771]] qmu5w4rr2vx6ctly772fo02tndkrocc Wikipedy:Links nei betsjuttingssiden/data 4 146043 1083671 1083366 2022-07-20T19:21:37Z Edoderoobot 20995 #dp-update wikitext text/x-wiki Dizze side wurdt geregeldwei troch in bot opnij oanmakke.Sjoch de skiednis fan de side wannear, en troch hokker bot.At hjir links meiteld binne dy't net repareard hoege te wurden, foegje dy dan ta op [[Wikipedy:Links_nei_betsjuttingssiden/skips]]. {| class="wikitable sortable" |- ! Artikel !! XtraLinks !! Oantal !! Links |- |1||[[Wide Ie]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Wide%20Ie links] |- |2||[[Aldegea]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Aldegea links] |- |3||[[Grins]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Grins links] |- |4||[[Austraalje]]||3||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Austraalje links] |- |5||[[Hasselt]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Hasselt links] |- |6||[[Utert]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Utert links] |- |7||[[NAFO]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=NAFO links] |- |8||[[Wikel]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Wikel links] |- |9||[[Dalmaasje]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Dalmaasje links] |- |10||[[It Hearrenfean]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=It%20Hearrenfean links] |- |11||[[Boergonje]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Boergonje links] |- |12||[[Auwerk]]||3||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Auwerk links] |- |13||[[Turf]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Turf links] |- |14||[[Veghel]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Veghel links] |- |15||[[Ryddjip]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Ryddjip links] |- |16||[[Dwinger]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Dwinger links] |- |17||[[Quatrebras]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Quatrebras links] |- |18||[[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Sybrandus%20Johannes%20Fockema%20Andreae links] |- |19||[[Lúksemboarch]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=L%C3%BAksemboarch links] |- |20||[[Barneveld]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Barneveld links] |- |21||[[Middelburch]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Middelburch links] |- |22||[[Sint-Martinustsjerke]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Sint-Martinustsjerke links] |- |23||[[Wimbledon]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Wimbledon links] |- |24||[[CDU]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=CDU links] |- |25||[[Martinus van Scheltinga]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Martinus%20van%20Scheltinga links] |- |26||[[Realisme]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Realisme links] |- |27||[[Tyfus]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Tyfus links] |- |28||[[Petrus]]||2||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Petrus links] |- |29||[[Skaai]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Skaai links] |- |30||[[Ira]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Ira links] |- |31||[[Konstruktivisme]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Konstruktivisme links] |- |32||[[Don]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Don links] |- |33||[[Boereprotest 2019]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Boereprotest%202019 links] |- |34||[[Oflûken]]||1||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Ofl%C3%BBken links] |- |35||[[Loppersum]]||12||[https://fy.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiki%3AWat+is+hjirmei+keppele&namespace=0&target=Loppersum links] |} Wed Jul 20 21:00:02 2022-Wed Jul 20 21:21:36 2022 kkeftigj4xtqqefgppjgcl44lmkdhdw Aleijda Wolfsen 0 158422 1083670 1078446 2022-07-20T18:51:01Z MMessine19 40236 /* Keppeling om utens */ wikitext text/x-wiki {{Keunstner | ôfbylding = | ôfbyldingstekst = | ôfbyldingsbreedte = | echte namme = | nasjonaliteit = {{NEDnasj}} | berne = [[22 oktober]] [[1648]] | berteplak = [[Swol]] | stoarn = [[25 augustus]] [[1692]] | stjerplak = Swol | etnisiteit = | regionale identiteit = | wurksum as = | perioade = | streaming = | medium = | bekendste wurk(en) = | jierren aktyf = | prizen = | webside = [https://rkd.nl/nl/explore/artists/85402 RKD-profyl] }} '''Aleijda Wolfsen''' ([[Swol]], [[22 oktober]] [[1648]] – dêre, [[25 augustus]] [[1692]]) wie in skilderes yn de [[Gouden Iuw]]. == Biografy == Sy waard berne yn Swol as dochter fan de begoedige boargemaster Hendrik Wolfsen (1615-1684) en Aleijda Verwers (1626-1665) yn it hûs oan de ''Grote Aa bij de Wal'', it lettere Melkmarkt 53. Har heit hie wichtige politike funksjes.<br> Yn 1657 ferhuze de húshâlding nei [[De Haach]], hoewol't sy it hûs yn Swolle oanholden. De jonge Aleijda waard learlinge fan [[Caspar Netscher]]. Sy wie befreone mei de famylje, dy't sy mooglik koe út Swolle, dêr't Netscher learling west hie fan [[Gerard ter Borch]]. Har namme kaam faak foar as tsjûge by de oanjefte fan de berte fan Netscher syn bern. Yn 1665 stoar Aleijda's mem yn it kreambêd by de berte fan har alfde bern. Har heit troude trije jier letter yn 1668, mar net foardat Aleijda sels op 5 oktober 1667 yn Rijswijk troud wie mei de boargemaster fan Swol Pieter Soury.<br> Hja beluts mei har man it hûs yn Swol en hold, sa 't har heit ek dien hie, it hûs oan, nettsjinsteande dat hja mei har man in pear jier nei De Haach en [[Amsterdam]] ferhuze. Ek nei har houlik skilderje se, wat ûngebrûklik wie foar har tiid. Har heit skreau in gedicht yn in album dat [[Gesina ter Borch]] yn 1660 byhold, wat derop wiist dat de famylje yn keunstnersrûnten tahold. Har biografy, skreaun troch [[Jacob Campo Weyerman]], betitelet har as '''penseelprinses'''. Wolfsen stoar by de berte fan har fyftjinde bern dat mei har begroeven is. Tsien fan har bern oerlibben har. <gallery widths="180" heights="180"> Aleijda Wolfsen - Seated woman in a flower brocade dress with dog and seashell with landscape beyond.jpg|Frou mei hûn A. Wolfsen - Portret van Arent van Haersma - OP126 - Cultural Heritage Agency of the Netherlands Art Collection.jpg|Portret fan [[Arent fan Haersma (1645-1709)|Arent fan Haersma]] A. Wolfsen - Portret van Aurelia van Haersma - OP127 - Cultural Heritage Agency of the Netherlands Art Collection.jpg|Portret fan Aurelia fan Haersma </gallery> == Keppeling om utens == * [http://www.artnet.com/artists/aleijda-wolfsen/past-auction-results Aleijda Wolfsen] op ArtNet {{Commonscat}} {{Boarnen|boarnefernijing= * Foar boarnen, noaten en/of refrinsjes sjoch [[:en:Aleijda_Wolfsen]] }} {{DEFAULTSORT:Wolfsen, Aleijda}} [[Kategory:Nederlânsk keunstskilder]] [[Kategory:Sallânsk persoan]] [[Kategory:Persoan berne yn 1648]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1692]] [[Kategory:Frou dy't stoarn is yn it kreambêd]] t5re5y5gt6uagn94ul81jaztxeb6ua8 Gino Bartali 0 159582 1083679 1083442 2022-07-21T06:54:57Z FreyaSport 40716 /* Karriêre */ tikflater wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Gino Bartali 1945.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Gino Bartali (1945) | echte namme = Gino Bartali | bynamme = | nasjonaliteit = {{ITAnasj}} | bertedatum = [[18 july]] [[1914]] | berteplak = [[Ponte a Ema]] | stjerdatum = [[5 maaie]] [[2000]] | stjerplak = [[Florâns]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1931]] | karriêre-ein = [[1954]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1938, 1948) <small>''(2x)''</small>,<br>[[Omgong fan Itaalje]] (1936, 1937, 1946) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Gino Bartali''' ([[Ponte a Ema]], [[18 july]] [[1914]] - [[Florâns]] [[5 maaie]] [[2000]]) wie in [[Itaalje|Italjaansk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Itaalje]]. Dêrneist wûn twa kear de [[Omgong fan Frankryk]]. ==Karriêre== Yn [[Omgong fan Itaalje 1936|1936]] en [[Omgong fan Itaalje 1937|1937]] skriuwt er de Omgong fan Itaalje op syn namme. Yn [[1937]] rydt er syn earste Omgong fan Frankryk en yn [[Omgong fan Frankryk 1938|1938]] wint er de Tour mei in foarsprong fan mear as tweintich minuten op de Belch [[Félicien Vervaecke]]. Nei dy oerwinning yn de Omgong Frankryk fan [[1938]] wurdt syn karriêre damme troch de [[Twadde Wrâldkriich]]. [[Fausto Coppi]], dy't fiif jier jonger is as him, wint de [[Omgong fan Itaalje 1940|Omgong fan Itaalje fan 1940]]] de lêste [[Grutte Omgongen|grutte omgong]] foar de kriich, wylst er eins de masterfeint fan Gino wie. Bartali gie yn de kriich yn it ferset en begûn pas nei de kriich yn [[1946]] wer mei profesjoneel hurdfytsen. Hy wûn de earste nei-oarlochske [[Omgong fan Itaalje 1946|Giro yn 1946]], en yn [[Omgong fan Frankryk 1948|1948]] ferskynde Bartali ek opnij oan de start fan de Omgong fan Frankryk]]. Tsien jier nei syn earste Touroverwinning wûn er de Omgong fan Frankryk foar de twadde kear. Yn [[Omgong fan Frankryk 1950|1950]] like Bartali op wei nei syn tredde Toerwinst. Hy wûn de etappe yn [[Saint-Gaudens]], dêr't syn lângenoat [[Fiorenzo Magni]] de giele trui bemachtige. By de beklimming fan de [[Col d'Aspin]] yn de [[Pyreneeën]] diene him lykwols slimme ynsidinten foar. Supporters bedrigen de Italjanen. De twa Italjaanske ploegen ferlieten de toer wêrûnder dus ek de ploech fan Bartali. Fjouwer jier letter kaam der in ein oan Bartali's karriêre, syn ôfskied waard kaam earder troch in slim ferkearsûngelok yn [[Cermenate]] yn Noard-Itaalje. Fan [[1953]] ôf wie Bartali de produsint fan de Bartali motorfytsen dy't earder ek al in fytsfabryk wie. Op [[5 maaie]] fan it jier [[2000]] ferstoar Bartali in de âlden fan 85 jier oan in hertoanfal. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1937 - Net finisht; winner 7e etappe * 1938 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 11e en de 14e etappe. * 1948 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 1e, 7e, 8ste, 13e, 14e, 15e en de 19e etappe. * 1949 - 2e; winner 16e etappe * 1950 - Net finisht; winner 11e etappe * 1951 - 4e * 1952 - 4e * 1953 - 11e === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1935 - 7e; winner 6e etappe * 1936 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] 1e; winner 9e, 17e en de 18e etappe. * 1937 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] 1e; winner 8ste, 10e, 16e en de 17e etappe. * 1939 - 2e; winner 2e, 9e, 15e en de 17e etappe. * 1940 - 9e; winner 17e en de 19e etappe. * 1946 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] * 1947 - 2e; winner 2e en de 15e etappe * 1948 - 8e; * 1949 - 2e; * 1950 - 2e; winner 9e etappe. * 1951 - 10e; * 1952 - 5e; * 1953 - 4e; * 1954 - 13e; == Ploegen == * 1935 - Frejus * 1936-1948 - Legnano * 1949-1954 - Bartali {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bartali, Gino}} [[Kategory:Italjaansk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Itaalje]] [[Kategory:Toskaansk persoan]] [[Kategory:Persoan berne yn 1914]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 2000]] s2idhy6ahf97n0382esb1fmic8tg8q2 Grutte Omgongen 0 159628 1083643 1083563 2022-07-20T15:01:02Z Drewes 2754 As der perfoast omset wurde moat.. wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Tour de France font.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Frankryk]] [[Ofbyld:Giro d'Italia - Logo 2018.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Itaalje]] [[Ofbyld:La Vuelta (Spain) logo.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Spanje]] Yn it hurdfytsen op de dyk binne der trije grutte wedstriden. Dat binne de [[Omgong fan Frankryk]], offisjeel ''Tour de France'', de [[Omgong fan Itaalje]], offisjeel ''Giro d'Italia'', en de [[Omgong fan Spanje]], offisjeel La Vuelta. Mei-inoar wurde se de '''Grutte Omgongen''' neamd, en alle trije wedstriden binne te ferlykjen yn formaat, nammentlik trije wiken mei deistige etappen. Se hawwe in spesjale status yn de [[Ynternasjonale Hurdfytsersuny|UCI-regleminten]]: der wurde mear punten foar de ''UCI World Tour'' ferdield yn grutte omgongen as yn oare wedstriden, <ref>[http://www.uci.ch/mm/Document/News/Rulesandregulation/18/23/94/2-ROA-20170701-E_English.PDF {{en}} 07-06-2017 UCI Cycling regulations—Part 2: Road Races]</ref> en it binne de iennige etappe koersen dy't langer as 14 dagen duorje meie. De Omgong fan Itaalje wurdt trochstrings yn 'e [[maitiid]] riden, de Omgong fan Frankryk yn 'e [[simmer]] en de Omgong fan Spanje yn 'e [[hjerst]]. De Vuelta waard oarspronklik ek ferriden yn de maitiid, meastentiids ein april, mei in pear edysjes yn juny yn de jierren 40. Yn [[1995]] waard de Omgong fan Spanje lykwols ferpleatst nei septimber om direkte konkurrinsje mei de Omgong fan Itaalje te mijen. De Omgong fan Frankryk is de âldste en meast prestisjeuze fan alle trije. ==Beskriuwing== Yn syn hjoeddeistige foarm wurde de grutte omgongen trije wiken efterinoar holden en omfetsje se meastal twa rêstdagen oan it begjin fan de twadde en tredde wike. As de iepenings etappen plakfine yn in lân dat net grinzget oan it thúslân fan de wedstriid, is der soms in ekstra rêstdei nei it iepeningswykein om in reis nei it thúslân mooglik te meitsjen. De etappen binne in mjuks fan etappen mei heuvels, bergen en flakke geaen, en faaks binne der ek yndividuele en teamtiidritten. Etappen yn de grutte omgongen binne oer it algemien minder as 200 kilometer lang. Der is faak gedoch oer hokker ploegen útnûge wurde foar it evenemint. Ornaris jout de UCI de foarkar oan ploegen út de topklasse om mei te dwaan, wylst organisatoaren fan de omgongen faak ek ploegen wolle dy't yn harren lân fêstige binne of dy't nei alle gedachten gjin kontroverze feroarsaakje. Fan [[2005]] oant [[2007]] moasten de organisatoaren alle topklasse ploegen akseptearje, wêrtroch't der mar twa wildcard-teams de omgong oerbleaune. De ''Unibet'' ploech, in topklasse ploech, dy't ornaris tagong garandearret, waard lykwols útsletten fan de trije omgongen fanwegen it oertrêdzjen fan de reklame wetten foar [[gokken]]. Yn [[2008]] waard nei in tal dopingskandalen guon ploegen de tagong ta de grutte omgongen wegere: ''Astana'' die net mei oan de [[Omgong fan Frankryk 2008]] en ''Columbia'' die net mei oan de [[Omgong fan Spanje 2008]]. Sûnt [[2011]] binne neffens de UCI World Tour-regels alle UCI Topklasse garandearre fan in plak yn alle trije de eveneminten en binne se ek ferplichte om mei te dwaan, en it stiet de organisatoaren frij om in wildcard te jaan oan in ploech fan in leger nivo, om in peleton fan 22 ploegen te foarmjen. It wichtichste klassemint is it ''algemien klassemint'', beslút op de totale tiid. Der binne ek klasseminten basearre op klim - en sprintpunten, klasseminten foar ploegen en jonge hurdfytsers en oare lytse klasseminten. Fiif riders hawwe trije yndividuele klasseminten wûn (algemien klassemint, berchklassemint, jongereinklassemint en punteklassemint) yn deselde wedstriid: [[Eddy Merckx]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1968|Omgong fan Itaalje fan 1968]], de [[Omgong fan Frankryk 1969|Omgong fan Frankryk fan 1969]] en de [[Omgong fan Spanje 1973|Omgong fan Spanje fan 1973]], [[Tony Rominger]] yn de [[Omgong fan Spanje 1993]] , [[Laurent Jalabert]] yn de [[Omgong fan Spanje 1995]], [[Marco Pantani]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1998]] en [[Tadej Pogačar]] yn de [[Omgong fan Frankryk 2020]] en de [[Omgong fan Frankryk 2021]]. It komt selden foar dat fytsers alle grutte omgongen yn itselde jier fytse. Yn 'e rin fan 'e jierren hawwe 34 hurdfytsers alle trije de grutte omgongen yn ien jier foltôge: [[Adam Hansen]] die dat seis jier op rige. De iennige hurdfytsers dy't yn itselde jier yn elk fan de trije omgongen yn de top 10 einigen, binne [[Raphaël Géminiani]] yn [[1955]] en [[Gastone Nencini]] yn [[1957]]. ==Winners fan alle trije de Grutte Omgongen== Sân hurdfytsers wisten de trije Grutte Omgongen op syn minst ien kear te winnen; it is noch nea ien slagge om alle trije de Omgongen yn ien seizoen te winnen. {| class="wikitable" ! Oerwinningen|| Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=3| 11 ||rowspan=3| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1969|1969]], [[Omgong fan Frankryk 1970|1970]], [[Omgong fan Frankryk 1971|1971]], [[Omgong fan Frankryk 1972|1972]], [[Omgong fan Frankryk 1974|1974]] |- | 5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1968|1968]], [[Omgong fan Itaalje 1970|1970]], [[Omgong fan Itaalje 1972|1972]], [[Omgong fan Itaalje 1973|1973]], [[Omgong fan Itaalje 1974|1974]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1973|1973]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 10 ||rowspan=3| {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1978|1978]], [[Omgong fan Frankryk 1979|1979]], [[Omgong fan Frankryk 1981|1981]], [[Omgong fan Frankryk 1982|1982]], [[Omgong fan Frankryk 1985|1985]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1980|1980]], [[Omgong fan Itaalje 1982|1982]], [[Omgong fan Itaalje 1985|1985]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1978|1978]], [[Omgong fan Spanje 1983|1983]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 8 ||rowspan=3|{{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1957|1957]], [[Omgong fan Frankryk 1961|1961]], [[Omgong fan Frankryk 1962|1962]], [[Omgong fan Frankryk 1963|1963]], [[Omgong fan Frankryk 1964|1964]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1960|1960]], [[Omgong fan Itaalje 1964|1964]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1963|1963]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3| {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]<ref>Op 6 febrewaris 2012 waard Alberto Contador mei weromwurkjende krêft feroardiele fanwegen it brûken fan it ferbeane middel [[clenbuterol]] ûnder de [[Omgong fan Frankryk 2010]]. Dêrtroch rekke er syn oerwinningen yn de [[Omgong fan Frankryk 2010]] en de [[Omgong fan Itaalje 2011]] kwyt. [http://www.sporza.be/cm/sporza/wielrennen/1.1213610 {{nl}} sporza.be, 6 februari 2012</ref> | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2007|2007]], [[Omgong fan Frankryk 2009|2009]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2008|2008]], [[Omgong fan Itaalje 2015|2015]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2008|2008]], [[Omgong fan Spanje 2012|2012]], [[Omgong fan Spanje 2014|2014]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3| {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]<ref>De einoerwinning yn de Vuelta fan 2011 waard op 13 juny 2019 op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner. [[Juan José Cobo]] nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. [https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> | 4x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2013|2013]], [[Omgong fan Frankryk 2015|2015]], [[Omgong fan Frankryk 2016|2016]], [[Omgong fan Frankryk 2017|2017]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2018|2018]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2011|2011]], [[Omgong fan Spanje 2017|2017]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 5 ||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Felice Gimondi]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1965|1965]] <br> |- | 3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1967|1967]], [[Omgong fan Itaalje 1969|1969]], [[Omgong fan Itaalje 1976|1976]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1968|1968]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=3| 4 ||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Vincenzo Nibali]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2014|2014]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2013|2013]], [[Omgong fan Itaalje 2016|2016]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2010|2010]] |} ==Winners fan twa fan de trije Grutte Omgongen== Njonken de sân binne der ek njoggentjin hurdfytsers dy 't twa fan de trije Grutte Omgongen wisten te winnen: ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Itaalje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen|| Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1949|1949]], [[Omgong fan Frankryk 1952|1952]] |- |5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1940|1940]], [[Omgong fan Itaalje 1947|1947]], [[Omgong fan Itaalje 1949|1949]], [[Omgong fan Itaalje 1952|1952]], [[Omgong fan Itaalje 1953|1953]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1991|1991]], [[Omgong fan Frankryk 1992|1992]], [[Omgong fan Frankryk 1993|1993]], [[Omgong fan Frankryk 1994|1994]], [[Omgong fan Frankryk 1995|1995]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1992|1992]], [[Omgong fan Itaalje 1993|1993]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 5 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gino Bartali]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1938|1938]], [[Omgong fan Frankryk 1948|1948]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1936|1936]], [[Omgong fan Itaalje 1937|1937]], [[Omgong fan Itaalje 1946|1946]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2| {{Flagge LU}} [[Charly Gaul]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1958|1958]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1956|1956]], [[Omgong fan Itaalje 1959|1959]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Laurent Fignon]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1983|1983]], [[Omgong fan Frankryk 1984|1984]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Hugo Koblet]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1951|1951]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1950|1950]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gastone Nencini]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1960|1960]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1957|1957]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] <br> | [[Omgong fan Frankryk 1987|1987]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1987|1987]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1998|1998]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1998|1998]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Egan Bernal]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2019|2019]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2021|2021]] |} ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen|| Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Pedro Delgado]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1988|1988]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1985|1985]], [[Omgong fan Spanje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Jan Janssen]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1968|1968]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1967|1967]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Roger Pingeon]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1967|1967]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1969|1969]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Luis Ocaña]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1973|1973]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 1970|1970]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Joop Zoetemelk]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1980|1980]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1979|1979]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge DE}} [[Jan Ullrich]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1997|1997]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1999|1999]] |} ===Omgong fan Itaalje & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen|| Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 4 ||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Tony Rominger]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 1995|1995]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1992|1992]], [[Omgong fan Spanje 1993|1993]], [[Omgong fan Spanje 1994|1994]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] <br> | [[Omgong fan Itaalje 1981|1981]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1981|1981]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge RU}} [[Denis Mensjov]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2009|2009]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 2007|2007]] |-bgcolor=lightgray !colspan=4| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Nairo Quintana]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2014|2014]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2016|2016]] |} ==Winners fan meardere Grutte Omgongen yn itselde seizoen== Tsien hurdfytsers wûnen ien of mear kearen twa Grutte Omgongen yn itselde seizoen. Alle trije de Grutte Omgongen winne troch in hurdfytser yn itselde seizoen is noch nea prestearre. Al wûn de Belch [[Eddy Merckx]] yn 1970 -1973 fjouwer kear twa Grutte Omgongen op rige. {| class="wikitable" ! Jier || Hurdfytser|| Omgongen |- | 1949 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1949|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1949|Frankryk]] |- | 1952 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1952|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1952|Frankryk]] |- | 1963 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1963|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1963|Spanje]] |- | 1964 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1964|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1964|Frankryk]] |- | 1970 ||rowspan=4| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1970|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1970|Frankryk]] |- | 1972 || | Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1972|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1972|Frankryk]] |- | 1973 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1973|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1973|Spanje]] |- | 1974 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1974|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1974|Frankryk]] |- | 1978 || {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1978|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1978|Spanje]] |- | 1981 || {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1981|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1981|Spanje]] |- | 1982 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} Bernard Hinault|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1982|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1982|Frankryk]] |- | 1985 || Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1985|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1985|Frankryk]] |- | 1987 || {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1987|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1987|Frankryk]] |- | 1992 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1992|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1992|Frankryk]] |- | 1993 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1993|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1993|Frankryk]] |- | 1998 || {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1998|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1998|Frankryk]] |- | 2008 || {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 2008|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 2008|Spanje]] |- | 2017 || {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 2017|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 2017|Spanje]] |} {| class="wikitable" | Giro-Tour || 12x || 1949, 1952, 1964, 1970, 1972, 1974, 1982, 1985, 1987, 1992, 1993, 1998 |- | Giro-Vuelta || 3x || 1973, 1981, 2008 |- | Tour-Vuelta || 3x || 1963, 1978, 2017 |} ==Oerwinningen nei lân== <small>Bywurke oant en mei de ''Omgong fan Itaalje 2022''</small>. {| class="wikitable" ! # || Land ! style="background-color:pink;" | [[Omgong fan Itaalje|ITA]] ! style="background-color:yellow;" | [[Omgong fan Frankryk|FRA]] ! style="background-color:#FF8666;" | [[Omgong fan Spanje|SPA]] ! Totaal |- | 1 || {{ITAf}} || '''69''' || 10 || 6 ! 85 |- | 2 || {{FRAf}} || 6 || '''36''' || 9 ! 51 |- | 3 || {{ESPf}} || 4 || 12 || '''32''' ! 48 |- | 4 || {{BELf}} || 7 || 18 || 7 ! 32 |- | 5 || {{GBRf}} || 2 || 6 || 3 ! 11 |- | 6 || {{SUIf}} || 3 || 2 || 5 ! 10 |- | 7 || {{LUXf}} || 2 || 5 || 0 ! 7 |- | rowspan=4 |8 || | {{COLf}} || 2 || 1 || 2 ! 5 |- | {{NEDf}} || 1 || 2 || 2 ! 5 |- | {{SLOf}} || 0 || 2 || 3 ! 5 |- | {{USAf}} || 1 || 3 || 1 ! 5 |- | rowspan=2 |12 || {{GERf}} || 0 || 1 || 3 ! 4 |- | {{RUSf}} || 3 || 0 || 1 ! 4 |- ||14 || {{IRLf}} || 1 || 1 || 1 ! 3 |- | 15 || {{AUSf}} || 1 || 1 || 0 ! 2 |- | rowspan=5 |16 || {{CANf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{DEN}} || 0 || 1 || 0 ! 1 |- | {{ECUf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{KAZf}} || 0 || 0 || 1 ! 1 |- | {{SE}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- ! Colspan=2| Totaal || 105 || 101<ref>Troch de dopingferklearringen fan de Amerikaan [[Lance Armstrong]] waarden syn sân oerwinningen yn de Omgong fan Frankryk fan 1999 oant en mei 2005 skrast. Der waarden troch de organisaasje en de UCI gjin nije winners oantsjut, wêrtroch't der dus sân lege plakken op de earelist oerbliuwe.</ref> || 76 || 282 <!-- ITA 105/2022; FRA 108-7=101/2021; SPA 76/2021 --> |} {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} [[Kategory:hurdfytsen]] ekm34m431mpbzc65podblboogzzam2n 1083722 1083643 2022-07-21T10:36:32Z FreyaSport 40716 ôfbylden wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Tour de France font.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Frankryk]] [[Ofbyld:Giro d'Italia - Logo 2018.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Itaalje]] [[Ofbyld:La Vuelta (Spain) logo.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Spanje]] Yn it hurdfytsen op de dyk binne der trije grutte wedstriden. Dat binne de [[Omgong fan Frankryk]], offisjeel ''Tour de France'', de [[Omgong fan Itaalje]], offisjeel ''Giro d'Italia'', en de [[Omgong fan Spanje]], offisjeel La Vuelta. Mei-inoar wurde se de '''Grutte Omgongen''' neamd, en alle trije wedstriden binne te ferlykjen yn formaat, nammentlik trije wiken mei deistige etappen. Se hawwe in spesjale status yn de [[Ynternasjonale Hurdfytsersuny|UCI-regleminten]]: der wurde mear punten foar de ''UCI World Tour'' ferdield yn grutte omgongen as yn oare wedstriden, <ref>[http://www.uci.ch/mm/Document/News/Rulesandregulation/18/23/94/2-ROA-20170701-E_English.PDF {{en}} 07-06-2017 UCI Cycling regulations—Part 2: Road Races]</ref> en it binne de iennige etappe koersen dy't langer as 14 dagen duorje meie. De Omgong fan Itaalje wurdt trochstrings yn 'e [[maitiid]] riden, de Omgong fan Frankryk yn 'e [[simmer]] en de Omgong fan Spanje yn 'e [[hjerst]]. De Vuelta waard oarspronklik ek ferriden yn de maitiid, meastentiids ein april, mei in pear edysjes yn juny yn de jierren 40. Yn [[1995]] waard de Omgong fan Spanje lykwols ferpleatst nei septimber om direkte konkurrinsje mei de Omgong fan Itaalje te mijen. De Omgong fan Frankryk is de âldste en meast prestisjeuze fan alle trije. ==Beskriuwing== Yn syn hjoeddeistige foarm wurde de grutte omgongen trije wiken efterinoar holden en omfetsje se meastal twa rêstdagen oan it begjin fan de twadde en tredde wike. As de iepenings etappen plakfine yn in lân dat net grinzget oan it thúslân fan de wedstriid, is der soms in ekstra rêstdei nei it iepeningswykein om in reis nei it thúslân mooglik te meitsjen. De etappen binne in mjuks fan etappen mei heuvels, bergen en flakke geaen, en faaks binne der ek yndividuele en teamtiidritten. Etappen yn de grutte omgongen binne oer it algemien minder as 200 kilometer lang. Der is faak gedoch oer hokker ploegen útnûge wurde foar it evenemint. Ornaris jout de UCI de foarkar oan ploegen út de topklasse om mei te dwaan, wylst organisatoaren fan de omgongen faak ek ploegen wolle dy't yn harren lân fêstige binne of dy't nei alle gedachten gjin kontroverze feroarsaakje. Fan [[2005]] oant [[2007]] moasten de organisatoaren alle topklasse ploegen akseptearje, wêrtroch't der mar twa wildcard-teams de omgong oerbleaune. De ''Unibet'' ploech, in topklasse ploech, dy't ornaris tagong garandearret, waard lykwols útsletten fan de trije omgongen fanwegen it oertrêdzjen fan de reklame wetten foar [[gokken]]. Yn [[2008]] waard nei in tal dopingskandalen guon ploegen de tagong ta de grutte omgongen wegere: ''Astana'' die net mei oan de [[Omgong fan Frankryk 2008]] en ''Columbia'' die net mei oan de [[Omgong fan Spanje 2008]]. Sûnt [[2011]] binne neffens de UCI World Tour-regels alle UCI Topklasse garandearre fan in plak yn alle trije de eveneminten en binne se ek ferplichte om mei te dwaan, en it stiet de organisatoaren frij om in wildcard te jaan oan in ploech fan in leger nivo, om in peleton fan 22 ploegen te foarmjen. It wichtichste klassemint is it ''algemien klassemint'', beslút op de totale tiid. Der binne ek klasseminten basearre op klim - en sprintpunten, klasseminten foar ploegen en jonge hurdfytsers en oare lytse klasseminten. Fiif riders hawwe trije yndividuele klasseminten wûn (algemien klassemint, berchklassemint, jongereinklassemint en punteklassemint) yn deselde wedstriid: [[Eddy Merckx]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1968|Omgong fan Itaalje fan 1968]], de [[Omgong fan Frankryk 1969|Omgong fan Frankryk fan 1969]] en de [[Omgong fan Spanje 1973|Omgong fan Spanje fan 1973]], [[Tony Rominger]] yn de [[Omgong fan Spanje 1993]] , [[Laurent Jalabert]] yn de [[Omgong fan Spanje 1995]], [[Marco Pantani]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1998]] en [[Tadej Pogačar]] yn de [[Omgong fan Frankryk 2020]] en de [[Omgong fan Frankryk 2021]]. It komt selden foar dat fytsers alle grutte omgongen yn itselde jier fytse. Yn 'e rin fan 'e jierren hawwe 34 hurdfytsers alle trije de grutte omgongen yn ien jier foltôge: [[Adam Hansen]] die dat seis jier op rige. De iennige hurdfytsers dy't yn itselde jier yn elk fan de trije omgongen yn de top 10 einigen, binne [[Raphaël Géminiani]] yn [[1955]] en [[Gastone Nencini]] yn [[1957]]. ==Winners fan alle trije de Grutte Omgongen== Sân hurdfytsers wisten de trije Grutte Omgongen op syn minst ien kear te winnen; it is noch nea ien slagge om alle trije de Omgongen yn ien seizoen te winnen. {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=3| 11 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Eddy Merckx Molteni 1973.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1969|1969]], [[Omgong fan Frankryk 1970|1970]], [[Omgong fan Frankryk 1971|1971]], [[Omgong fan Frankryk 1972|1972]], [[Omgong fan Frankryk 1974|1974]] |- | 5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1968|1968]], [[Omgong fan Itaalje 1970|1970]], [[Omgong fan Itaalje 1972|1972]], [[Omgong fan Itaalje 1973|1973]], [[Omgong fan Itaalje 1974|1974]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1973|1973]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 10 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Bernard hinault.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1978|1978]], [[Omgong fan Frankryk 1979|1979]], [[Omgong fan Frankryk 1981|1981]], [[Omgong fan Frankryk 1982|1982]], [[Omgong fan Frankryk 1985|1985]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1980|1980]], [[Omgong fan Itaalje 1982|1982]], [[Omgong fan Itaalje 1985|1985]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1978|1978]], [[Omgong fan Spanje 1983|1983]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 8 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Jacques Anquetil 1963.jpg|100px]]||rowspan=3|{{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1957|1957]], [[Omgong fan Frankryk 1961|1961]], [[Omgong fan Frankryk 1962|1962]], [[Omgong fan Frankryk 1963|1963]], [[Omgong fan Frankryk 1964|1964]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1960|1960]], [[Omgong fan Itaalje 1964|1964]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1963|1963]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3|[[Ofbyld:2015 Tour de France team presentation, Alberto Contador (cropped).jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]<ref>Op 6 febrewaris 2012 waard Alberto Contador mei weromwurkjende krêft feroardiele fanwegen it brûken fan it ferbeane middel [[clenbuterol]] ûnder de [[Omgong fan Frankryk 2010]]. Dêrtroch rekke er syn oerwinningen yn de [[Omgong fan Frankryk 2010]] en de [[Omgong fan Itaalje 2011]] kwyt. [http://www.sporza.be/cm/sporza/wielrennen/1.1213610 {{nl}} sporza.be, 6 februari 2012</ref> | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2007|2007]], [[Omgong fan Frankryk 2009|2009]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2008|2008]], [[Omgong fan Itaalje 2015|2015]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2008|2008]], [[Omgong fan Spanje 2012|2012]], [[Omgong fan Spanje 2014|2014]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Critérium du Dauphiné 2013 - 4e étape (clm) - 3 (cropped).JPG|100px]]||rowspan=3| {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]<ref>De einoerwinning yn de Vuelta fan 2011 waard op 13 juny 2019 op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner. [[Juan José Cobo]] nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. [https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> | 4x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2013|2013]], [[Omgong fan Frankryk 2015|2015]], [[Omgong fan Frankryk 2016|2016]], [[Omgong fan Frankryk 2017|2017]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2018|2018]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2011|2011]], [[Omgong fan Spanje 2017|2017]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 5 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Felice Gimondi 1966.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Felice Gimondi]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1965|1965]] <br> |- | 3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1967|1967]], [[Omgong fan Itaalje 1969|1969]], [[Omgong fan Itaalje 1976|1976]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1968|1968]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 4 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Vincenzo Nibali (cropped).jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Vincenzo Nibali]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2014|2014]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2013|2013]], [[Omgong fan Itaalje 2016|2016]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2010|2010]] |} ==Winners fan twa fan de trije Grutte Omgongen== Njonken de sân binne der ek njoggentjin hurdfytsers dy 't twa fan de trije Grutte Omgongen wisten te winnen: ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Itaalje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Fausto Coppi, Tour de France 1952 01 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1949|1949]], [[Omgong fan Frankryk 1952|1952]] |- |5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1940|1940]], [[Omgong fan Itaalje 1947|1947]], [[Omgong fan Itaalje 1949|1949]], [[Omgong fan Itaalje 1952|1952]], [[Omgong fan Itaalje 1953|1953]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Miguel Indurain en la Vuelta a Castilla y León 2009 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1991|1991]], [[Omgong fan Frankryk 1992|1992]], [[Omgong fan Frankryk 1993|1993]], [[Omgong fan Frankryk 1994|1994]], [[Omgong fan Frankryk 1995|1995]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1992|1992]], [[Omgong fan Itaalje 1993|1993]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 5 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Gino Bartali 1945.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gino Bartali]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1938|1938]], [[Omgong fan Frankryk 1948|1948]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1936|1936]], [[Omgong fan Itaalje 1937|1937]], [[Omgong fan Itaalje 1946|1946]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Charly Gaul 1959 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge LU}} [[Charly Gaul]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1958|1958]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1956|1956]], [[Omgong fan Itaalje 1959|1959]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Laurent FIGNON.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Laurent Fignon]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1983|1983]], [[Omgong fan Frankryk 1984|1984]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Hugo Koblet (1951)-a.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Hugo Koblet]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1951|1951]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1950|1950]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Gastone Nencini 1960.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gastone Nencini]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1960|1960]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1957|1957]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Roche - Tour de France 1993 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] <br> | [[Omgong fan Frankryk 1987|1987]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1987|1987]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Marco Pantani.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1998|1998]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1998|1998]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Egan Bernal TdR 2018.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Egan Bernal]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2019|2019]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2021|2021]] |} ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Charla de Pedro Delgado sobre ciclismo - 24595507914 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Pedro Delgado]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1988|1988]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1985|1985]], [[Omgong fan Spanje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Jan Janssen (28 juni 1967).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Jan Janssen]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1968|1968]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1967|1967]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Roger Pingeon en 1968 176.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Roger Pingeon]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1967|1967]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1969|1969]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Tour de France, Luis Ocaña, Bestanddeelnr 926-5233 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Luis Ocaña]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1973|1973]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 1970|1970]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Joop Zoetemelk Gitane 1973 c.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Joop Zoetemelk]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1980|1980]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1979|1979]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Jan Ullrich 2016 01.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge DE}} [[Jan Ullrich]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1997|1997]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1999|1999]] |} ===Omgong fan Itaalje & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 4 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Toni ROMINGER.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Tony Rominger]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 1995|1995]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1992|1992]], [[Omgong fan Spanje 1993|1993]], [[Omgong fan Spanje 1994|1994]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Battaglin.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] <br> | [[Omgong fan Itaalje 1981|1981]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1981|1981]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Denis Menchov Tour 2010 team presentation.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge RU}} [[Denis Mensjov]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2009|2009]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 2007|2007]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Nairo Quintana with fans, 2019 Paris-Nice (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Nairo Quintana]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2014|2014]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2016|2016]] |} ==Winners fan meardere Grutte Omgongen yn itselde seizoen== Tsien hurdfytsers wûnen ien of mear kearen twa Grutte Omgongen yn itselde seizoen. Alle trije de Grutte Omgongen winne troch in hurdfytser yn itselde seizoen is noch nea prestearre. Al wûn de Belch [[Eddy Merckx]] yn 1970 -1973 fjouwer kear twa Grutte Omgongen op rige. {| class="wikitable" ! Jier || Hurdfytser|| Omgongen |- | 1949 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1949|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1949|Frankryk]] |- | 1952 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1952|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1952|Frankryk]] |- | 1963 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1963|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1963|Spanje]] |- | 1964 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1964|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1964|Frankryk]] |- | 1970 ||rowspan=4| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1970|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1970|Frankryk]] |- | 1972 || | Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1972|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1972|Frankryk]] |- | 1973 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1973|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1973|Spanje]] |- | 1974 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1974|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1974|Frankryk]] |- | 1978 || {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1978|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1978|Spanje]] |- | 1981 || {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1981|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1981|Spanje]] |- | 1982 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} Bernard Hinault|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1982|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1982|Frankryk]] |- | 1985 || Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1985|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1985|Frankryk]] |- | 1987 || {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1987|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1987|Frankryk]] |- | 1992 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1992|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1992|Frankryk]] |- | 1993 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1993|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1993|Frankryk]] |- | 1998 || {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1998|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1998|Frankryk]] |- | 2008 || {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 2008|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 2008|Spanje]] |- | 2017 || {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 2017|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 2017|Spanje]] |} {| class="wikitable" | Giro-Tour || 12x || 1949, 1952, 1964, 1970, 1972, 1974, 1982, 1985, 1987, 1992, 1993, 1998 |- | Giro-Vuelta || 3x || 1973, 1981, 2008 |- | Tour-Vuelta || 3x || 1963, 1978, 2017 |} ==Oerwinningen nei lân== <small>Bywurke oant en mei de ''Omgong fan Itaalje 2022''</small>. {| class="wikitable" ! # || Land ! style="background-color:pink;" | [[Omgong fan Itaalje|ITA]] ! style="background-color:yellow;" | [[Omgong fan Frankryk|FRA]] ! style="background-color:#FF8666;" | [[Omgong fan Spanje|SPA]] ! Totaal |- | 1 || {{ITAf}} || '''69''' || 10 || 6 ! 85 |- | 2 || {{FRAf}} || 6 || '''36''' || 9 ! 51 |- | 3 || {{ESPf}} || 4 || 12 || '''32''' ! 48 |- | 4 || {{BELf}} || 7 || 18 || 7 ! 32 |- | 5 || {{GBRf}} || 2 || 6 || 3 ! 11 |- | 6 || {{SUIf}} || 3 || 2 || 5 ! 10 |- | 7 || {{LUXf}} || 2 || 5 || 0 ! 7 |- | rowspan=4 |8 || | {{COLf}} || 2 || 1 || 2 ! 5 |- | {{NEDf}} || 1 || 2 || 2 ! 5 |- | {{SLOf}} || 0 || 2 || 3 ! 5 |- | {{USAf}} || 1 || 3 || 1 ! 5 |- | rowspan=2 |12 || {{GERf}} || 0 || 1 || 3 ! 4 |- | {{RUSf}} || 3 || 0 || 1 ! 4 |- ||14 || {{IRLf}} || 1 || 1 || 1 ! 3 |- | 15 || {{AUSf}} || 1 || 1 || 0 ! 2 |- | rowspan=5 |16 || {{CANf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{DEN}} || 0 || 1 || 0 ! 1 |- | {{ECUf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{KAZf}} || 0 || 0 || 1 ! 1 |- | {{SE}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- ! Colspan=2| Totaal || 105 || 101<ref>Troch de dopingferklearringen fan de Amerikaan [[Lance Armstrong]] waarden syn sân oerwinningen yn de Omgong fan Frankryk fan 1999 oant en mei 2005 skrast. Der waarden troch de organisaasje en de UCI gjin nije winners oantsjut, wêrtroch't der dus sân lege plakken op de earelist oerbliuwe.</ref> || 76 || 282 <!-- ITA 105/2022; FRA 108-7=101/2021; SPA 76/2021 --> |} {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} [[Kategory:hurdfytsen]] ftdzctnwe3nth9et1vq9qnhb16sp0sj 1083723 1083722 2022-07-21T10:59:52Z FreyaSport 40716 /* Winners fan meardere Grutte Omgongen yn itselde seizoen */ Aldste winners fan in Grutte Omgong wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Tour de France font.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Frankryk]] [[Ofbyld:Giro d'Italia - Logo 2018.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Itaalje]] [[Ofbyld:La Vuelta (Spain) logo.svg|thumb|right|150px|Omgong fan Spanje]] Yn it hurdfytsen op de dyk binne der trije grutte wedstriden. Dat binne de [[Omgong fan Frankryk]], offisjeel ''Tour de France'', de [[Omgong fan Itaalje]], offisjeel ''Giro d'Italia'', en de [[Omgong fan Spanje]], offisjeel La Vuelta. Mei-inoar wurde se de '''Grutte Omgongen''' neamd, en alle trije wedstriden binne te ferlykjen yn formaat, nammentlik trije wiken mei deistige etappen. Se hawwe in spesjale status yn de [[Ynternasjonale Hurdfytsersuny|UCI-regleminten]]: der wurde mear punten foar de ''UCI World Tour'' ferdield yn grutte omgongen as yn oare wedstriden, <ref>[http://www.uci.ch/mm/Document/News/Rulesandregulation/18/23/94/2-ROA-20170701-E_English.PDF {{en}} 07-06-2017 UCI Cycling regulations—Part 2: Road Races]</ref> en it binne de iennige etappe koersen dy't langer as 14 dagen duorje meie. De Omgong fan Itaalje wurdt trochstrings yn 'e [[maitiid]] riden, de Omgong fan Frankryk yn 'e [[simmer]] en de Omgong fan Spanje yn 'e [[hjerst]]. De Vuelta waard oarspronklik ek ferriden yn de maitiid, meastentiids ein april, mei in pear edysjes yn juny yn de jierren 40. Yn [[1995]] waard de Omgong fan Spanje lykwols ferpleatst nei septimber om direkte konkurrinsje mei de Omgong fan Itaalje te mijen. De Omgong fan Frankryk is de âldste en meast prestisjeuze fan alle trije. ==Beskriuwing== Yn syn hjoeddeistige foarm wurde de grutte omgongen trije wiken efterinoar holden en omfetsje se meastal twa rêstdagen oan it begjin fan de twadde en tredde wike. As de iepenings etappen plakfine yn in lân dat net grinzget oan it thúslân fan de wedstriid, is der soms in ekstra rêstdei nei it iepeningswykein om in reis nei it thúslân mooglik te meitsjen. De etappen binne in mjuks fan etappen mei heuvels, bergen en flakke geaen, en faaks binne der ek yndividuele en teamtiidritten. Etappen yn de grutte omgongen binne oer it algemien minder as 200 kilometer lang. Der is faak gedoch oer hokker ploegen útnûge wurde foar it evenemint. Ornaris jout de UCI de foarkar oan ploegen út de topklasse om mei te dwaan, wylst organisatoaren fan de omgongen faak ek ploegen wolle dy't yn harren lân fêstige binne of dy't nei alle gedachten gjin kontroverze feroarsaakje. Fan [[2005]] oant [[2007]] moasten de organisatoaren alle topklasse ploegen akseptearje, wêrtroch't der mar twa wildcard-teams de omgong oerbleaune. De ''Unibet'' ploech, in topklasse ploech, dy't ornaris tagong garandearret, waard lykwols útsletten fan de trije omgongen fanwegen it oertrêdzjen fan de reklame wetten foar [[gokken]]. Yn [[2008]] waard nei in tal dopingskandalen guon ploegen de tagong ta de grutte omgongen wegere: ''Astana'' die net mei oan de [[Omgong fan Frankryk 2008]] en ''Columbia'' die net mei oan de [[Omgong fan Spanje 2008]]. Sûnt [[2011]] binne neffens de UCI World Tour-regels alle UCI Topklasse garandearre fan in plak yn alle trije de eveneminten en binne se ek ferplichte om mei te dwaan, en it stiet de organisatoaren frij om in wildcard te jaan oan in ploech fan in leger nivo, om in peleton fan 22 ploegen te foarmjen. It wichtichste klassemint is it ''algemien klassemint'', beslút op de totale tiid. Der binne ek klasseminten basearre op klim - en sprintpunten, klasseminten foar ploegen en jonge hurdfytsers en oare lytse klasseminten. Fiif riders hawwe trije yndividuele klasseminten wûn (algemien klassemint, berchklassemint, jongereinklassemint en punteklassemint) yn deselde wedstriid: [[Eddy Merckx]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1968|Omgong fan Itaalje fan 1968]], de [[Omgong fan Frankryk 1969|Omgong fan Frankryk fan 1969]] en de [[Omgong fan Spanje 1973|Omgong fan Spanje fan 1973]], [[Tony Rominger]] yn de [[Omgong fan Spanje 1993]] , [[Laurent Jalabert]] yn de [[Omgong fan Spanje 1995]], [[Marco Pantani]] yn de [[Omgong fan Itaalje 1998]] en [[Tadej Pogačar]] yn de [[Omgong fan Frankryk 2020]] en de [[Omgong fan Frankryk 2021]]. It komt selden foar dat fytsers alle grutte omgongen yn itselde jier fytse. Yn 'e rin fan 'e jierren hawwe 34 hurdfytsers alle trije de grutte omgongen yn ien jier foltôge: [[Adam Hansen]] die dat seis jier op rige. De iennige hurdfytsers dy't yn itselde jier yn elk fan de trije omgongen yn de top 10 einigen, binne [[Raphaël Géminiani]] yn [[1955]] en [[Gastone Nencini]] yn [[1957]]. ==Winners fan alle trije de Grutte Omgongen== Sân hurdfytsers wisten de trije Grutte Omgongen op syn minst ien kear te winnen; it is noch nea ien slagge om alle trije de Omgongen yn ien seizoen te winnen. {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=3| 11 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Eddy Merckx Molteni 1973.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1969|1969]], [[Omgong fan Frankryk 1970|1970]], [[Omgong fan Frankryk 1971|1971]], [[Omgong fan Frankryk 1972|1972]], [[Omgong fan Frankryk 1974|1974]] |- | 5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1968|1968]], [[Omgong fan Itaalje 1970|1970]], [[Omgong fan Itaalje 1972|1972]], [[Omgong fan Itaalje 1973|1973]], [[Omgong fan Itaalje 1974|1974]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1973|1973]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 10 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Bernard hinault.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1978|1978]], [[Omgong fan Frankryk 1979|1979]], [[Omgong fan Frankryk 1981|1981]], [[Omgong fan Frankryk 1982|1982]], [[Omgong fan Frankryk 1985|1985]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1980|1980]], [[Omgong fan Itaalje 1982|1982]], [[Omgong fan Itaalje 1985|1985]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1978|1978]], [[Omgong fan Spanje 1983|1983]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 8 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Jacques Anquetil 1963.jpg|100px]]||rowspan=3|{{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1957|1957]], [[Omgong fan Frankryk 1961|1961]], [[Omgong fan Frankryk 1962|1962]], [[Omgong fan Frankryk 1963|1963]], [[Omgong fan Frankryk 1964|1964]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1960|1960]], [[Omgong fan Itaalje 1964|1964]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1963|1963]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3|[[Ofbyld:2015 Tour de France team presentation, Alberto Contador (cropped).jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]<ref>Op 6 febrewaris 2012 waard Alberto Contador mei weromwurkjende krêft feroardiele fanwegen it brûken fan it ferbeane middel [[clenbuterol]] ûnder de [[Omgong fan Frankryk 2010]]. Dêrtroch rekke er syn oerwinningen yn de [[Omgong fan Frankryk 2010]] en de [[Omgong fan Itaalje 2011]] kwyt. [http://www.sporza.be/cm/sporza/wielrennen/1.1213610 {{nl}} sporza.be, 6 februari 2012</ref> | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2007|2007]], [[Omgong fan Frankryk 2009|2009]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2008|2008]], [[Omgong fan Itaalje 2015|2015]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2008|2008]], [[Omgong fan Spanje 2012|2012]], [[Omgong fan Spanje 2014|2014]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 7 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Critérium du Dauphiné 2013 - 4e étape (clm) - 3 (cropped).JPG|100px]]||rowspan=3| {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]<ref>De einoerwinning yn de Vuelta fan 2011 waard op 13 juny 2019 op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner. [[Juan José Cobo]] nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. [https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> | 4x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2013|2013]], [[Omgong fan Frankryk 2015|2015]], [[Omgong fan Frankryk 2016|2016]], [[Omgong fan Frankryk 2017|2017]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2018|2018]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2011|2011]], [[Omgong fan Spanje 2017|2017]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 5 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Felice Gimondi 1966.jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Felice Gimondi]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1965|1965]] <br> |- | 3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1967|1967]], [[Omgong fan Itaalje 1969|1969]], [[Omgong fan Itaalje 1976|1976]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1968|1968]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=3| 4 ||rowspan=3|[[Ofbyld:Vincenzo Nibali (cropped).jpg|100px]]||rowspan=3| {{Flagge IT}} [[Vincenzo Nibali]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2014|2014]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2013|2013]], [[Omgong fan Itaalje 2016|2016]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2010|2010]] |} ==Winners fan twa fan de trije Grutte Omgongen== Njonken de sân binne der ek njoggentjin hurdfytsers dy 't twa fan de trije Grutte Omgongen wisten te winnen: ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Itaalje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Fausto Coppi, Tour de France 1952 01 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1949|1949]], [[Omgong fan Frankryk 1952|1952]] |- |5x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1940|1940]], [[Omgong fan Itaalje 1947|1947]], [[Omgong fan Itaalje 1949|1949]], [[Omgong fan Itaalje 1952|1952]], [[Omgong fan Itaalje 1953|1953]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 7 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Miguel Indurain en la Vuelta a Castilla y León 2009 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]] | 5x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1991|1991]], [[Omgong fan Frankryk 1992|1992]], [[Omgong fan Frankryk 1993|1993]], [[Omgong fan Frankryk 1994|1994]], [[Omgong fan Frankryk 1995|1995]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1992|1992]], [[Omgong fan Itaalje 1993|1993]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 5 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Gino Bartali 1945.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gino Bartali]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1938|1938]], [[Omgong fan Frankryk 1948|1948]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1936|1936]], [[Omgong fan Itaalje 1937|1937]], [[Omgong fan Itaalje 1946|1946]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Charly Gaul 1959 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge LU}} [[Charly Gaul]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1958|1958]] |- |2x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1956|1956]], [[Omgong fan Itaalje 1959|1959]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Laurent FIGNON.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Laurent Fignon]] | 2x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1983|1983]], [[Omgong fan Frankryk 1984|1984]] |- | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Hugo Koblet (1951)-a.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Hugo Koblet]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1951|1951]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1950|1950]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Gastone Nencini 1960.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Gastone Nencini]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1960|1960]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1957|1957]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Roche - Tour de France 1993 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] <br> | [[Omgong fan Frankryk 1987|1987]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1987|1987]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Marco Pantani.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1998|1998]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 1998|1998]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Egan Bernal TdR 2018.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Egan Bernal]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 2019|2019]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] |[[Omgong fan Itaalje 2021|2021]] |} ===Omgong fan Frankryk & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 3 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Charla de Pedro Delgado sobre ciclismo - 24595507914 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Pedro Delgado]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1988|1988]] |- | 2x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1985|1985]], [[Omgong fan Spanje 1989|1989]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Jan Janssen (28 juni 1967).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Jan Janssen]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1968|1968]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1967|1967]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Roger Pingeon en 1968 176.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Roger Pingeon]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1967|1967]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1969|1969]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Tour de France, Luis Ocaña, Bestanddeelnr 926-5233 (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Luis Ocaña]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1973|1973]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 1970|1970]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Joop Zoetemelk Gitane 1973 c.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge NL}} [[Joop Zoetemelk]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] | [[Omgong fan Frankryk 1980|1980]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1979|1979]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Jan Ullrich 2016 01.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge DE}} [[Jan Ullrich]] | 1x [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|20px]] [[Omgong fan Frankryk]] |[[Omgong fan Frankryk 1997|1997]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1999|1999]] |} ===Omgong fan Itaalje & Omgong fan Spanje=== {| class="wikitable" ! Oerwinningen||width=100px| || Hurdfytser|| Omgong || Jierren |- |rowspan=2| 4 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Toni ROMINGER.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CH}} [[Tony Rominger]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 1995|1995]] |- |3x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1992|1992]], [[Omgong fan Spanje 1993|1993]], [[Omgong fan Spanje 1994|1994]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Battaglin.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] <br> | [[Omgong fan Itaalje 1981|1981]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 1981|1981]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Denis Menchov Tour 2010 team presentation.jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge RU}} [[Denis Mensjov]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2009|2009]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] | [[Omgong fan Spanje 2007|2007]] |-bgcolor=lightgray !colspan=5| |- |rowspan=2| 2 ||rowspan=2|[[Ofbyld:Nairo Quintana with fans, 2019 Paris-Nice (cropped).jpg|100px]]||rowspan=2| {{Flagge CO}} [[Nairo Quintana]] | 1x [[Ofbyld:Jersey pink.svg|20px]] [[Omgong fan Itaalje]] | [[Omgong fan Itaalje 2014|2014]] |- |1x [[Ofbyld:Jersey red.svg|20px]] [[Omgong fan Spanje]] |[[Omgong fan Spanje 2016|2016]] |} ==Winners fan meardere Grutte Omgongen yn itselde seizoen== Tsien hurdfytsers wûnen ien of mear kearen twa Grutte Omgongen yn itselde seizoen. Alle trije de Grutte Omgongen winne troch in hurdfytser yn itselde seizoen is noch nea prestearre. Al wûn de Belch [[Eddy Merckx]] yn 1970 -1973 fjouwer kear twa Grutte Omgongen op rige. {| class="wikitable" ! Jier || Hurdfytser|| Omgongen |- | 1949 ||rowspan=2| {{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1949|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1949|Frankryk]] |- | 1952 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1952|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1952|Frankryk]] |- | 1963 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} [[Jacques Anquetil]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1963|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1963|Spanje]] |- | 1964 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1964|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1964|Frankryk]] |- | 1970 ||rowspan=4| {{Flagge BE}} [[Eddy Merckx]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1970|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1970|Frankryk]] |- | 1972 || | Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1972|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1972|Frankryk]] |- | 1973 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1973|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1973|Spanje]] |- | 1974 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1974|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1974|Frankryk]] |- | 1978 || {{Flagge FR}} [[Bernard Hinault]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1978|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 1978|Spanje]] |- | 1981 || {{Flagge IT}} [[Giovanni Battaglin]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1981|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 1981|Spanje]] |- | 1982 ||rowspan=2| {{Flagge FR}} Bernard Hinault|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1982|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1982|Frankryk]] |- | 1985 || Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 1985|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1985|Frankryk]] |- | 1987 || {{Flagge IE}} [[Stephen Roche]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1987|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1987|Frankryk]] |- | 1992 ||rowspan=2| {{Flagge ES}} [[Miguel Indurain]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1992|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1992|Frankryk]] |- | 1993 || Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1993|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1993|Frankryk]] |- | 1998 || {{Flagge IT}} [[Marco Pantani]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 1998|Itaalje]] en [[Omgong fan Frankryk 1998|Frankryk]] |- | 2008 || {{Flagge ES}} [[Alberto Contador]]|| Omgong fan [[Omgong fan Itaalje 2008|Itaalje]] en [[Omgong fan Spanje 2008|Spanje]] |- | 2017 || {{Flagge GB}} [[Chris Froome]]|| Omgong fan [[Omgong fan Frankryk 2017|Frankryk]] en [[Omgong fan Spanje 2017|Spanje]] |} {| class="wikitable" | Giro-Tour || 12x || 1949, 1952, 1964, 1970, 1972, 1974, 1982, 1985, 1987, 1992, 1993, 1998 |- | Giro-Vuelta || 3x || 1973, 1981, 2008 |- | Tour-Vuelta || 3x || 1963, 1978, 2017 |} ==Aldste winners fan in Grutte Omgong== De Amerikaan [[Chris Horner]] waard troch syn winst yn de [[Omgong fan Spanje 2013]] de âldste winner fan in grutte omgong. Hy die dit op in leeftiid fan 41 jier en 327 dagen en is sa goed 5 jier âlder as nûmer twa yn dizze rangskikking, de Belch [[Furmin Lambot]]. {| class="wikitable" width="50%" !Leeftiid||Hurdfytser||Omgong |- |41 jier 327 dagen |{{Flagge US}} [[Chris Horner]] |[[Omgong fan Spanje 2013]] |- |36 jier 131 dagen |{{Flagge BE}} [[Firmin Lambot]] |[[Omgong fan Frankryk 1922]] |- |34 jier 181 dagen |{{Flagge FR}} [[Henri Pélissier]] ||[[Omgong fan Frankryk 1923]] |- |34 jier 180 dagen |{{Flagge IT}} [[Fiorenzo Magni]] |[[Omgong fan Itaalje 1955]] |- |34 jier 160 dagen |{{Flagge AU}} [[Cadel Evans]] |[[Omgong fan Frankryk 2011]] |- |34 jier 069 dagen |{{Flagge CH}} [[Tony Rominger]] |[[Omgong fan Itaalje 1995]] |- |34 jier 007 dagen |{{Flagge IT}} [[Gino Bartali]] |[[Omgong fan Frankryk 1948]] |- |33 jier 310 dagen |{{Flagge BE}} [[Lucien Buysse]] |[[Omgong fan Frankryk 1926]] |- |33 jier 260 dagen |{{Flagge IT}} [[Fausto Coppi]] |[[Omgong fan Itaalje 1953]] |- |33 jier 257 dagen |{{Flagge IT}} [[Felice Gimondi]] |[[Omgong fan Itaalje 1976]] |- |33 jier 231 dagen |{{Flagge NL}} [[Joop Zoetemelk]] |[[Omgong fan Frankryk 1980]] |} ==Oerwinningen nei lân== <small>Bywurke oant en mei de ''Omgong fan Itaalje 2022''</small>. {| class="wikitable" ! # || Land ! style="background-color:pink;" | [[Omgong fan Itaalje|ITA]] ! style="background-color:yellow;" | [[Omgong fan Frankryk|FRA]] ! style="background-color:#FF8666;" | [[Omgong fan Spanje|SPA]] ! Totaal |- | 1 || {{ITAf}} || '''69''' || 10 || 6 ! 85 |- | 2 || {{FRAf}} || 6 || '''36''' || 9 ! 51 |- | 3 || {{ESPf}} || 4 || 12 || '''32''' ! 48 |- | 4 || {{BELf}} || 7 || 18 || 7 ! 32 |- | 5 || {{GBRf}} || 2 || 6 || 3 ! 11 |- | 6 || {{SUIf}} || 3 || 2 || 5 ! 10 |- | 7 || {{LUXf}} || 2 || 5 || 0 ! 7 |- | rowspan=4 |8 || | {{COLf}} || 2 || 1 || 2 ! 5 |- | {{NEDf}} || 1 || 2 || 2 ! 5 |- | {{SLOf}} || 0 || 2 || 3 ! 5 |- | {{USAf}} || 1 || 3 || 1 ! 5 |- | rowspan=2 |12 || {{GERf}} || 0 || 1 || 3 ! 4 |- | {{RUSf}} || 3 || 0 || 1 ! 4 |- ||14 || {{IRLf}} || 1 || 1 || 1 ! 3 |- | 15 || {{AUSf}} || 1 || 1 || 0 ! 2 |- | rowspan=5 |16 || {{CANf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{DEN}} || 0 || 1 || 0 ! 1 |- | {{ECUf}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- | {{KAZf}} || 0 || 0 || 1 ! 1 |- | {{SE}} || 1 || 0 || 0 ! 1 |- ! Colspan=2| Totaal || 105 || 101<ref>Troch de dopingferklearringen fan de Amerikaan [[Lance Armstrong]] waarden syn sân oerwinningen yn de Omgong fan Frankryk fan 1999 oant en mei 2005 skrast. Der waarden troch de organisaasje en de UCI gjin nije winners oantsjut, wêrtroch't der dus sân lege plakken op de earelist oerbliuwe.</ref> || 76 || 282 <!-- ITA 105/2022; FRA 108-7=101/2021; SPA 76/2021 --> |} {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} [[Kategory:hurdfytsen]] dbn7rid07vqwtx743h6mc579r4h00my Chris Froome 0 159629 1083641 1083627 2022-07-20T14:45:34Z Drewes 2754 Stavering moat hifke wurde, no ris troch in oar... wikitext text/x-wiki {{Stavering}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Critérium du Dauphiné 2013 - 4e étape (clm) - 3 (cropped).JPG | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Chris Froome (2013) | echte namme = Christopher Clive Froome | bynamme = | nasjonaliteit = {{GBRnasj}} | bertedatum = [[20 maaie]] [[1985]] | berteplak = [[Nairobi]] {{Flagge KE}} | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 186 sm | gewicht = 68 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Klimmer,<br>Tiidriden | trener = | 1etitel = | OS = [[Olympyske Simmerspullen 2012|Londen 2012]],<br>[[Olympyske Simmerspullen 2016|Rio de Janeiro 2016]] | PS = | ekstra = | debút = [[2005]] | karriêre-ein = | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (2013, 2015-2017) <small>''(4x)''</small>,<br>[[Omgong fan Itaalje]] (2018),<br>[[Omgong fan Spanje]] (2011, 2017) <small>''(2x)''</small>,<br>[[File:Bronze medal icon.svg|20px]] 2x [[Brûnzen medalje|brûns]] [[Olympyske Simmerspullen]] 2012 & 2016 | webside = }} '''Christopher Clive Froome''' OBE ([[Nairobi]] [[Kenia]], [[20 maaie]] [[1985]]) is in [[Feriene Keninkryk|Britsk]] [[hurdfytser]] en wie fjouwer kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist wûn er ek ien kear sawol de [[Omgong fan Itaalje]] as de [[Omgong fan Spanje]]. ==Karriêre== As 22 jierrige waard Froome professional by ''Konica Minolta''. Yn [[2008]] stapte er oer opp ''Barloworld''. Yn itselde jier ferhuze hy nei [[Itaalje]] en gie fytsen mei in Britske lisinsje. Yn [[2010]] stapte er oer nei ''Sky'' en waard al gau ien fan de wichtichste hurdfytsers fan de ploech. Froome bruts troch as klassemintsfytser by de [[Omgong fan Spanje 2011|Omgong fan Spanje fan 2011]], dêr't er as twadde einige yn it algemien klassemint, Mar de einoerwinning yn de Omgong fan Spanje fan 2011 waard op [[13 juny]] [[2019]] op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner. [[Juan José Cobo]] nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. <ref>[https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> en dermei efterôf de earste Britske hurdfytser waard dy't in [[Grutte Omgonen|Grutte Omgong]] wûn. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2012]], riid Froome as masterfeint foar [[Bradley Wiggins]], hjir wûn Froome de sânde etappe en einige as twadde yn it einklassemint, efter Wiggins. Syn earste omgong wêryn't Froome meardere etappen wûn wie de [[Omgong fan Oman]] yn [[2013]], folge troch oerwinningen yn it [[Ynternasjonaal Dykkritearium]], de [[Omgong fan Romandië]], it [[Critérium du Dauphiné]] en de Omgong fan Frankryk. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2014|Omgong fan Frankryk fan 2014]] moast er nei meardere falpartijen ophâlde. Yn [[2015]] wûn er syn twadde Critérium du Dauphiné en syn twadde [[Omgong fan Frankryk 2015|Omgong fan Frankryk]]. Hy wûn yn [[2016]] in tredde Omgong fan Frankryk en waard de earste man sûnt [[Miguel Induráin]] yn [[1995]] dy't syn titel mei sukses ferdigene. Hy wûn syn fjirde Omgong fan Frankryk yn [[2017]], folge troch opienfolgjende oerwinningen yn de [[Omgong fan Spanje 2017]] en de [[Omgong fan Itaalje 2018]], syn earste oerwinningen yn beide omgongen. Dizze prestaasjes makken him de earste hurdfytser dy't alle trije de Grutte Omgong-winnerstruien op itselde stuit yn hannen hie sûnt [[Bernard Hinault]] yn [[1983]]. Yn syn karriêre hat Froome te krijen hân mei in rige fan doping beskuldigingen. Yn 2019 lei in slim ûngelok yn de training foar it Critérium du Dauphiné de karriêre fan Froome stil, trochdat er talleaze bonken brutsen hie, wêrûnder syn [[bekken]], [[bilbonke]] en fjouwer [[ribben]]. Hoewol't er deryn slagge te werstellen en yn [[2020]] werom te kommen nei it peloton, wraksele er om syn âlde foarm werom te krijen. Hy ferliet ''Ineos'' ein 2020 om him oan te sluten by ''Israel''. ==Priveelibben== Chris Froome waard berne yn de [[Kenia|Keniaanske]] haadstêd [[Nairobi]] as soan fan Britske âlden. As 14 jierrige ferhuze er nei [[Súd-Afrika]]. Froome is yn [[2014]] boaske mei de Súd-Afrikaanske fan [[Wales|Welsk]] komôf ''Michelle Cound'', hja ha twa bêrn en wenje yn [[Monako]]. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 2008 - 84e; * 2012 - 2e; winner 7e etappe. * 2013 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste, 15e en de 17de etappe. * 2014 - Net finisht * 2015 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 10e etappe. * 2016 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste en de 18e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; * 2018 - 3e; * 2021 - 133e; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 2011 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 17e etappe. * 2012 - 4e; * 2014 - 2e; * 2015 - Net finisht * 2016 - 2e; winner 11e en de 19e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 9e en de 16e etappe. * 2020 - 98e; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 2009 - 34e; * 2010 - Diskwalifisearre * 2018 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] 1e; winner 14e en de 19e etappe. == Ploegen == * 2005-2006 Hi-Q * 2007 Konica Minolta * 2008-2009 Barloworld * 2010-2019 Sky * 2019-020 Ineos * 2021- Israel {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Froome, Chris}} [[Kategory:Britsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Itaalje]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Spanje]] [[Kategory:Britsk Olympysk dielnimmer]] [[Kategory:Persoan berne yn 1985]] 16tgu2yd301at8ykwvf5wvsd7ahz645 1083676 1083641 2022-07-21T05:54:59Z Kneppelfreed 2013 stavering hifke wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Critérium du Dauphiné 2013 - 4e étape (clm) - 3 (cropped).JPG | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Chris Froome (2013) | echte namme = Christopher Clive Froome | bynamme = | nasjonaliteit = {{GBRnasj}} | bertedatum = [[20 maaie]] [[1985]] | berteplak = [[Nairobi]] {{Flagge KE}} | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 186 sm | gewicht = 68 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Klimmer,<br>Tiidriden | trener = | 1etitel = | OS = [[Olympyske Simmerspullen 2012|Londen 2012]],<br>[[Olympyske Simmerspullen 2016|Rio de Janeiro 2016]] | PS = | ekstra = | debút = [[2005]] | karriêre-ein = | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (2013, 2015-2017) <small>''(4x)''</small>,<br>[[Omgong fan Itaalje]] (2018),<br>[[Omgong fan Spanje]] (2011, 2017) <small>''(2x)''</small>,<br>[[File:Bronze medal icon.svg|20px]] 2x [[Brûnzen medalje|brûns]] [[Olympyske Simmerspullen]] 2012 & 2016 | webside = }} '''Christopher Clive Froome''' OBE ([[Nairobi]] [[Kenia]], [[20 maaie]] [[1985]]) is in [[Feriene Keninkryk|Britsk]] [[hurdfytser]] en wie fjouwer kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist wûn er ek ien kear sawol de [[Omgong fan Itaalje]] as de [[Omgong fan Spanje]]. ==Karriêre== Doe't er 22 jier wie waard Froome professional by ''Konica Minolta''. Yn [[2008]] stapte er oer op ''Barloworld''. Yn itselde jier ferhuze er nei [[Itaalje]] en gie te fytsen mei in Britske lisinsje. Yn [[2010]] stapte er oer nei ''Sky'' en waard al gau ien fan de wichtichste hurdfytsers fan de ploech. Froome bruts troch as klassemintsfytser by de [[Omgong fan Spanje 2011|Omgong fan Spanje fan 2011]], dêr't er as twadde einige yn it algemien klassemint. Mar de einoerwinning yn de Omgong fan Spanje fan 2011 waard op [[13 juny]] [[2019]] op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner, [[Juan José Cobo]], nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. <ref>[https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> Hy waard dermei efterôf de earste Britske hurdfytser dy't in [[Grutte Omgonen|Grutte Omgong]] wûn. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2012]], ried Froome as masterfeint foar [[Bradley Wiggins]], dêr't Froome de sânde etappe by wûn en dêr't er by einige as twadde yn it einklassemint, efter Wiggins. Syn earste omgong wêryn't Froome meardere etappen wûn wie de [[Omgong fan Oman]] yn [[2013]], folge troch oerwinningen yn it [[Ynternasjonaal Dykkritearium]], de [[Omgong fan Romandië]], it [[Critérium du Dauphiné]] en de Omgong fan Frankryk. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2014|Omgong fan Frankryk fan 2014]] moast er nei meardere falpartijen ophâlde. Yn [[2015]] wûn er syn twadde Critérium du Dauphiné en syn twadde [[Omgong fan Frankryk 2015|Omgong fan Frankryk]]. Hy wûn yn [[2016]] in tredde Omgong fan Frankryk en waard de earste man sûnt [[Miguel Induráin]] yn [[1995]] dy't syn titel mei sukses ferdigene. Hy wûn syn fjirde Omgong fan Frankryk yn [[2017]], folge troch opienfolgjende oerwinningen yn de [[Omgong fan Spanje 2017]] en de [[Omgong fan Itaalje 2018]], dy't syn earste oerwinningen yn beide omgongen wiene. Dy prestaasjes makken him de earste hurdfytser dy't alle trije de Grutte Omgong-winnerstruien op itselde stuit yn hannen hie sûnt [[Bernard Hinault]] yn [[1983]]. Yn syn karriêre hat Froome te krijen hân mei in rige fan beskuldigingen omreden it brûken fan doping. Yn 2019 lei in slim ûngelok yn de training foar it Critérium du Dauphiné de karriêre fan Froome stil, trochdat er talleaze bonken brutsen hie, wêrûnder syn [[bekken]], [[bilbonke]] en fjouwer [[ribben]]. Hoewol't er deryn slagge better te wurden, en yn [[2020]] werom te kommen nei it peloton, wraksele er om syn âlde foarm werom te krijen. Hy ferliet ''Ineos'' ein 2020 om him oan te sluten by ''Israel''. ==Priveelibben== Chris Froome waard berne yn de [[Kenia|Keniaanske]] haadstêd [[Nairobi]] as soan fan Britske âlden. Doe't er 14 jier wie ferhuze er nei [[Súd-Afrika]]. Froome is yn [[2014]] boaske mei de Súdafrikaanske fan [[Wales|Welsk]] komôf ''Michelle Cound''. Hja hawwe twa bêrn en wenje yn [[Monako]]. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 2008 - 84e; * 2012 - 2e; winner 7e etappe. * 2013 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste, 15e en de 17de etappe. * 2014 - Net finisht * 2015 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 10e etappe. * 2016 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste en de 18e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; * 2018 - 3e; * 2021 - 133e; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 2011 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 17e etappe. * 2012 - 4e; * 2014 - 2e; * 2015 - Net finisht * 2016 - 2e; winner 11e en de 19e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 9e en de 16e etappe. * 2020 - 98e; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 2009 - 34e; * 2010 - Diskwalifisearre * 2018 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] 1e; winner 14e en de 19e etappe. == Ploegen == * 2005-2006 Hi-Q * 2007 Konica Minolta * 2008-2009 Barloworld * 2010-2019 Sky * 2019-020 Ineos * 2021- Israel {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Froome, Chris}} [[Kategory:Britsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Itaalje]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Spanje]] [[Kategory:Britsk Olympysk dielnimmer]] [[Kategory:Persoan berne yn 1985]] 0aqak5y47541odhip6mn6w1um54fk93 1083725 1083676 2022-07-21T11:36:53Z FreyaSport 40716 /* Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk */ oanfolling 2022 net finisht wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Critérium du Dauphiné 2013 - 4e étape (clm) - 3 (cropped).JPG | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Chris Froome (2013) | echte namme = Christopher Clive Froome | bynamme = | nasjonaliteit = {{GBRnasj}} | bertedatum = [[20 maaie]] [[1985]] | berteplak = [[Nairobi]] {{Flagge KE}} | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 186 sm | gewicht = 68 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Klimmer,<br>Tiidriden | trener = | 1etitel = | OS = [[Olympyske Simmerspullen 2012|Londen 2012]],<br>[[Olympyske Simmerspullen 2016|Rio de Janeiro 2016]] | PS = | ekstra = | debút = [[2005]] | karriêre-ein = | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (2013, 2015-2017) <small>''(4x)''</small>,<br>[[Omgong fan Itaalje]] (2018),<br>[[Omgong fan Spanje]] (2011, 2017) <small>''(2x)''</small>,<br>[[File:Bronze medal icon.svg|20px]] 2x [[Brûnzen medalje|brûns]] [[Olympyske Simmerspullen]] 2012 & 2016 | webside = }} '''Christopher Clive Froome''' OBE ([[Nairobi]] [[Kenia]], [[20 maaie]] [[1985]]) is in [[Feriene Keninkryk|Britsk]] [[hurdfytser]] en wie fjouwer kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist wûn er ek ien kear sawol de [[Omgong fan Itaalje]] as de [[Omgong fan Spanje]]. ==Karriêre== Doe't er 22 jier wie waard Froome professional by ''Konica Minolta''. Yn [[2008]] stapte er oer op ''Barloworld''. Yn itselde jier ferhuze er nei [[Itaalje]] en gie te fytsen mei in Britske lisinsje. Yn [[2010]] stapte er oer nei ''Sky'' en waard al gau ien fan de wichtichste hurdfytsers fan de ploech. Froome bruts troch as klassemintsfytser by de [[Omgong fan Spanje 2011|Omgong fan Spanje fan 2011]], dêr't er as twadde einige yn it algemien klassemint. Mar de einoerwinning yn de Omgong fan Spanje fan 2011 waard op [[13 juny]] [[2019]] op namme fan Froome skreaun nei it skrassen fan de oarspronklike winner, [[Juan José Cobo]], nei ûnregelmjittichheden yn syn biologysk paspoart. <ref>[https://api.sporza.be/permalink/web/articles/1560435647494 {{nl}} sporza.be, 13 juni 2019]</ref> Hy waard dermei efterôf de earste Britske hurdfytser dy't in [[Grutte Omgonen|Grutte Omgong]] wûn. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2012]], ried Froome as masterfeint foar [[Bradley Wiggins]], dêr't Froome de sânde etappe by wûn en dêr't er by einige as twadde yn it einklassemint, efter Wiggins. Syn earste omgong wêryn't Froome meardere etappen wûn wie de [[Omgong fan Oman]] yn [[2013]], folge troch oerwinningen yn it [[Ynternasjonaal Dykkritearium]], de [[Omgong fan Romandië]], it [[Critérium du Dauphiné]] en de Omgong fan Frankryk. Yn de [[Omgong fan Frankryk 2014|Omgong fan Frankryk fan 2014]] moast er nei meardere falpartijen ophâlde. Yn [[2015]] wûn er syn twadde Critérium du Dauphiné en syn twadde [[Omgong fan Frankryk 2015|Omgong fan Frankryk]]. Hy wûn yn [[2016]] in tredde Omgong fan Frankryk en waard de earste man sûnt [[Miguel Induráin]] yn [[1995]] dy't syn titel mei sukses ferdigene. Hy wûn syn fjirde Omgong fan Frankryk yn [[2017]], folge troch opienfolgjende oerwinningen yn de [[Omgong fan Spanje 2017]] en de [[Omgong fan Itaalje 2018]], dy't syn earste oerwinningen yn beide omgongen wiene. Dy prestaasjes makken him de earste hurdfytser dy't alle trije de Grutte Omgong-winnerstruien op itselde stuit yn hannen hie sûnt [[Bernard Hinault]] yn [[1983]]. Yn syn karriêre hat Froome te krijen hân mei in rige fan beskuldigingen omreden it brûken fan doping. Yn 2019 lei in slim ûngelok yn de training foar it Critérium du Dauphiné de karriêre fan Froome stil, trochdat er talleaze bonken brutsen hie, wêrûnder syn [[bekken]], [[bilbonke]] en fjouwer [[ribben]]. Hoewol't er deryn slagge better te wurden, en yn [[2020]] werom te kommen nei it peloton, wraksele er om syn âlde foarm werom te krijen. Hy ferliet ''Ineos'' ein 2020 om him oan te sluten by ''Israel''. ==Priveelibben== Chris Froome waard berne yn de [[Kenia|Keniaanske]] haadstêd [[Nairobi]] as soan fan Britske âlden. Doe't er 14 jier wie ferhuze er nei [[Súd-Afrika]]. Froome is yn [[2014]] boaske mei de Súdafrikaanske fan [[Wales|Welsk]] komôf ''Michelle Cound''. Hja hawwe twa bêrn en wenje yn [[Monako]]. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 2008 - 84e; * 2012 - 2e; winner 7e etappe. * 2013 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste, 15e en de 17de etappe. * 2014 - Net finisht * 2015 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 10e etappe. * 2016 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 8ste en de 18e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; * 2018 - 3e; * 2021 - 133e; * 2022 - Net finisht === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 2011 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 17e etappe. * 2012 - 4e; * 2014 - 2e; * 2015 - Net finisht * 2016 - 2e; winner 11e en de 19e etappe. * 2017 - [[Ofbyld:Jersey red.svg|15px]] 1e; winner 9e en de 16e etappe. * 2020 - 98e; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 2009 - 34e; * 2010 - Diskwalifisearre * 2018 - [[Ofbyld:Jersey pink.svg|15px]] 1e; winner 14e en de 19e etappe. == Ploegen == * 2005-2006 Hi-Q * 2007 Konica Minolta * 2008-2009 Barloworld * 2010-2019 Sky * 2019-020 Ineos * 2021- Israel {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Froome, Chris}} [[Kategory:Britsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Itaalje]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Spanje]] [[Kategory:Britsk Olympysk dielnimmer]] [[Kategory:Persoan berne yn 1985]] fisrjfbyec1swr5gw24v1e9pah0unvv Oerlis:Hersteld Herfoarme Tsjerke 1 159639 1083638 1083621 2022-07-20T14:33:26Z Drewes 2754 Antwurd wikitext text/x-wiki Dei meidoggers, soe dizze side net better "Wersteld Herfoarme Tsjerke" hjitte moatte? Wat fine jim? --[[Meidogger:Kneppelfreed|Kneppelfreed]] ([[Meidogger oerlis:Kneppelfreed|oerlis]]) 20 jul 2022, 07.11 (CEST) :Goeie Kn. 'Wersteld' is gjin Frysk, mar Frollânsk. Soms moatst eigennammen net fertale wolle. [[Meidogger:Drewes|Drewes]] ([[Meidogger oerlis:Drewes|oerlis]]) 20 jul 2022, 16.33 (CEST) o482m60re5w6gjome1c4r01xnmcpfpw Achterberg (Utert) 0 159640 1083675 1083622 2022-07-21T05:42:34Z Kneppelfreed 2013 red wikitext text/x-wiki [[Ofbyld:Achterberg Hervormde Kerk.jpg|thumb|''Herfoarme tsjerke fan Achterberg'']] [[Ofbyld:Map NL - Rhenen - Achterberg.png|thumb|''Lokaasje fan Achterberg yn de gemeente Rhenen'']] '''Achterberg''' is in doarp yn de gemeente [[Rhenen]] yn de [[Nederlân]]ske provinsje [[Utert (provinsje)|Utert]]. It doarp hat 1.670 ynwenners (2021).<ref>[https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2021/31/kerncijfers-wijken-en-buurten-2021 Sintraal Buro foar de Statistyk]</ref> Biskop [[Godfryd fan Renen]] (1156-1178) liet it kastiel ''Ter Horst'' yn Achterberg oan de foet fan de [[Grebbeberch]] bouwe. It kastiel tsjinne as in fersterking en in finzenis. It doarp sels waard pas yn [[1417]] foar it earst neamd. It doarp waard by it kastiel boud en betsjut "efter de (Grebbe}berch". It kastiel waard yn [[1543]] sloopt. Yn de [[Twadde Wrâldkriich]] waard yn maaie [[1940]] by Achterberch tige hurd fochten. Der steane noch kazeatten út dy tiid, dy't hjoed-de-dei te besichtigjen binne. It doarp hat trije tsjerken: in [[Nederlânske Herfoarme Tsjerke|herfoarme tsjerke]] yn de [[Protestantske Tsjerke yn Nederlân|PKN]], in [[Hersteld Herfoarme Tsjerke|hersteld herfoarme tsjerke]] en [[Ald Grifformearde Gemeenten yn Nederlân|Ald-grifformearde tsjerke]]. == Ofbylden == <gallery mode="packed" heights="150px"> Heuvelrug01.jpg|''Utertske Heuvelrêch by Achterberg'' Stuivenes.jpg|''State Stuivenes'' Achterberg_Spoorbrug_509905.jpg|''Spoarbrêge'' </gallery></center> {{Boarnen|boarnefernijing= {{Reflist}} ------- {{CommonsLyts|Achterberg}} }} {{Rhenen}} [[Kategory:Plak yn Rhenen]] {{Koördinaten|51_58_0_N_5_35_0_E_type:city_zoom:16_region:NL|51° 58' 0" NB, 5° 35' 0" EL}} 9dgnwmorteyew6sr9748sdnf5naigx0 Philippe Thys 0 159642 1083642 1083629 2022-07-20T14:55:07Z Drewes 2754 Alfêst dit wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Philippethys.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Philippe Thys | echte namme = Philippe Thys | bynamme = | nasjonaliteit = {{BELnasj}} | bertedatum = [[8 oktober]] [[1889]] | berteplak = [[Anderlecht]] | stjerdatum = [[16 jannewaris]] [[1971]] | stjerplak = [[Brussel]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1910]] | karriêre-ein = [[1927]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1913, 1914, 1920) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Philippe Thys''' ([[Anderlecht]], [[8 oktober]] [[1889]] - [[Brussel]], [[16 jannewaris]] [[1971]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Thys, Philippe}} [[Kategory:Belgysk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1889]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1971]] d3vtr28ukvvtyui4liy2dlll0x36qg8 1083678 1083642 2022-07-21T06:40:03Z FreyaSport 40716 Dielnimming oan grutte omgongen en Ploegen wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Philippethys.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Philippe Thys | echte namme = Philippe Thys | bynamme = | nasjonaliteit = {{BELnasj}} | bertedatum = [[8 oktober]] [[1889]] | berteplak = [[Anderlecht]] | stjerdatum = [[16 jannewaris]] [[1971]] | stjerplak = [[Brussel]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1909]] | karriêre-ein = [[1927]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1913, 1914, 1920) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Philippe Thys''' ([[Anderlecht]], [[8 oktober]] [[1889]] - [[Brussel]], [[16 jannewaris]] [[1971]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en wie de earste dy't trije kear de [[Omgong fan Frankryk]] wist te winnen. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1912 - 6e; * 1913 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 13e etappe. * 1914 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 1e etappe. * 1919 - Net finisht * 1920 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 2e, 9e, 12e en de 13e etappe. * 1922 - 14e; winner 4e, 8e, 9e, 10e en de 15e etappe. * 1924 - 11e; winner 3e en de 9e etappe.<ref>Philippe Thys en [[Theophile Beeckman]] waarden tegearre ta winner útroppen fan de 3e etappe.</ref> * 1925 - Net finisht ==Ploegen== * 1912-1918 - Peugeot-Wolber * 1919-1921 - La Sportive * 1921 - Pirelli * 1922-1924 - Peugeot-Wolber * 1925 - Automoto-Hutchinson * 1927 - Opel-ZR III {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Thys, Philippe}} [[Kategory:Belgysk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1889]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1971]] 596lc0gnw04gx7chxi8dxgpqix956uf 1083680 1083678 2022-07-21T07:09:22Z FreyaSport 40716 Philippe Thys wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Philippethys.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Philippe Thys | echte namme = Philippe Thys | bynamme = | nasjonaliteit = {{BELnasj}} | bertedatum = [[8 oktober]] [[1889]] | berteplak = [[Anderlecht]] | stjerdatum = [[16 jannewaris]] [[1971]] | stjerplak = [[Brussel]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen,<br>Baanhurdfysen,<br>Fjildriden | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1909]] | karriêre-ein = [[1927]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1913, 1914, 1920) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Philippe Thys''' ([[Anderlecht]], [[8 oktober]] [[1889]] - [[Brussel]], [[16 jannewaris]] [[1971]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en wie de earste dy't trije kear de [[Omgong fan Frankryk]] wist te winnen. ==Kariêrre== Yn [[1909]] begûn Thys mei it fytsen fan wedstriden, yn [[1911]] wûn Thys it ''Circuit Française Peugeot'', in wedstriid dy't doe fergelykber wie as de hjoeddeistige [[Omgong fan de Takomst]]. yn [[1912]] waard er profesjoneel hurdfytser. Yn [[Omgong fan Frankryk 1913|1913]] en [[Omgong fan Frankryk 1914|1914]] wist er twa kear de Omgong fan Frankryk te winnen nei [[1914]] wurdt syn karriêre damme troch de [[Earste Wrâldkriich]]. Nei de kriich wûn er yn [[1920]] foar de tredde kear de Omgong fan Frankryk. In rekôr dat stean bliuwe soe oant de [[Frankryk|Frânske]] hurdfytser [[Louison Bobet]] it rekôr yn [[1955]] benei kaam. Njonken de Omgong fan Frankryk wûn Thys ek de [[Parys-Tours]] yn [[1917]] en [[1918]], de [[Omgong fan Lombardije]] yn 1918 en wie Belgysk kampioen fjildriden yn [[1910]]. Yn [[1921]] wûn er it ''Criterium der Azen''. Yn [[1922]] en [[1923]] skreau er syn namme op de earelist fan [[Parys-Lyon]]. Nei syn karriêre op de fyts waard Thys garaazjehâlder, fytsehanneler en organisator fan autoreizen. Thys ferstoar op 16 jannewaris 1971 yn de âldens fan 81 jier. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1912 - 6e; * 1913 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 13e etappe. * 1914 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 1e etappe. * 1919 - Net finisht * 1920 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 2e, 9e, 12e en de 13e etappe. * 1922 - 14e; winner 4e, 8e, 9e, 10e en de 15e etappe. * 1924 - 11e; winner 3e en de 9e etappe.<ref>Philippe Thys en [[Theophile Beeckman]] waarden tegearre ta winner útroppen fan de 3e etappe.</ref> * 1925 - Net finisht ==Ploegen== * 1912-1918 - Peugeot-Wolber * 1919-1921 - La Sportive * 1921 - Pirelli * 1922-1924 - Peugeot-Wolber * 1925 - Automoto-Hutchinson * 1927 - Opel-ZR III {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Thys, Philippe}} [[Kategory:Belgysk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1889]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1971]] olxj8c852zbvxzwjot4gc1jlnz62z3f Tjûmen (oblast) 0 159643 1083636 2022-07-20T13:52:30Z RomkeHoekstra 10582 Side makke mei "{{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</..." wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</small> (ekskl. autonome distr.) <br> 3.806.505 <small>(2022)</small> (inkl. autonome distr.) | oerflak = 160.122 km² (ekskl. autonome distr.) <br> 1.464.173 km² (inkl. autonome distr.) | befolkingstichtens = 9,6 ynw./km² (ekskl. autonome distr.) <br> 2,6 ynw./km² (inkl. autonome distr.) | sels yn te foljen 1 = | namme sels yn te foljen 1 = | sels yn te foljen 2 = | namme sels yn te foljen 2 = | sels yn te foljen 3 = | namme sels yn te foljen 3 = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = federaal distrikt | namme bestjoerlike ienheid 1= Oeral | bestjoerlike ienheid 2 = ekonomyske regio | namme bestjoerlike ienheid 2= West-Sibearje | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | bestjoerlike ienheid 4 = | namme bestjoerlike ienheid 4= | haadplak = [[Tjûmen]] | grutste plak = [[Tjûmen]] | sels yn te foljen 4 = taal | namme sels yn te foljen 4 = [[Russysk]] | sels yn te foljen 5 = Etnyske groepen | namme sels yn te foljen 5 = Russen (73,32%), Tataren (7,48%),<br> Oekraïners (4,90%) <small>(stân: 2010)</small> | sels yn te foljen 6 = | namme sels yn te foljen 6 = | sels yn te foljen 7 = | namme sels yn te foljen 7 = | stifting = 14 augustus 1944 | tiidsône = [[UTC]]+5 ([[MSK]]+2)) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_50_00_N_69_00_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 50' N 69° 00' E}} | sels yn te foljen 8 = | namme sels yn te foljen 8 = | sels yn te foljen 9 = | namme sels yn te foljen 9 = | webside = [https://admtyumen.ru/ admtyumen.ru] }} De '''oblast Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюменская область, ''Tjûmenskaja oblast'') is in [[oblast|bestjoerlike ienheid]] fan [[Ruslân]]. De oblast falt ûnder it Federale Distrikt Oeral. Haadstêd is Tjûmen. == Geografy == [[Ofbyld:Вид на р. Иртыш с высоты Абалакского монастыря.jpg|thumb|left|250px|De Irtysj yn 'e oblast Tjûmen]] De oblast is de iennige oblast fan it lân dat mei syn grins fan de súdlike lânsgrins mei [[Kazachstan]] oant de [[Noardlike Iissee]] de hiele breedte fan it lân oerspant. It is lykwols net it langste gebiet fan it lân: de kraj [[Krasnojarsk (kraj)|Krasnojarsk]] en de autonome republyk [[Sacha]] yn it easten oerspanne fan noard nei súd in gruttere ôfstân, mar ha gjin lânsgrins mei it bûtenlân. Yn de oblast lizze de twa autonome distrikten [[Chanto-Mansje]] en [[Jamalo-Nenetsje]]. Grutte rivieren binne de [[Irtysj]] en de [[Ob]]. Sûnder de autonome distrikten hat de oblast in oerflak fan 161.800 km², mei de autonome distrikten is it mei in oerflak fan 1.435.200 km² ite op twa nei grutste bestjoerlike dielgebiet fan it lân . == Skiednis == [[Ofbyld:Tobolsk Kremlin panorama1.jpg|thumb|left|250px|''Kremlyn fan Tobolsk'']] De russyske kolonisaasje fan it gebiet sette tsjin it ein fan 'e 16e iuw útien. De stêd Tobolsk wie foar in skoft sels de haadstêd [[Sibearje]]. De oblast Tjûmen waard op 14 augustus 1944 út dielen fan de oblasten [[Omsk (oblast(|Omsk]] en [[Koergan (oblast)|Koergan]] stifte. == Ekonomy == Belangrike sektoaren binne de petrogemyske yndustry, de houtferwurking en de masjinebou. Fanwegen it foarkommen fan in soad ierdgas en ierdoalje falt it gebiet ûnder de rykste dielen fan Ruslân. Ynklúsyf de autonome gebieten hat de oblast sels it heechste regionale [[Bruto Ynlânsk Produkt|BYP]] per holle fan 'e befolking fan alle gebieten fan Ruslân. Opdield nei de ferskillede dielen docht de oblast Tjûmen it hiel goed, mar wurdt troch de twa autonome distrikten oertroffen, fral troch Chanto-Mansje. == Bestjoerlike yndieling en stêden == [[Ofbyld:Кремль Тобольск3.jpg|thumb|260px|''Regearingsgebou fan de oblast Tjûmen yn Tjûmen'']] De oblast Tjumen is yn 22 rajons ûnderferdield en fiif stedsdistrikten. De fiif stêden foarmje de stedsdistrikten. Grutste stêden binne Tjûmen, Tobolsk en Isjim. {| class="wikitable" style="text-align:left" |+ Grutte stêden |- ! Stêd ! Namme ! Wapen ! Ynwenners ! Lokaasje |- | style="text-align:left" | [[Isjim]] || Ишим || 64.010 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Ishim (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_69_30_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 69° 30' E}} |- | style="text-align:left" | [[Jalûtorovsk]] || Ялуторовск || 39.947 || [[Ofbyld:Yalutorovsk COA (2010).gif|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_39_00_N_66_18_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 39' N 66° 18' E}} |- | style="text-align:left" | [[Savodoukovsk]] || Заводоуковск || 26.477 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Zavodoukovsk (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_30_00_N_66_33_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 30' N 66° 33' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tjûmen]] || Тюмень || 828.600|| [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 65° 32' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tobolsk]] || Тобольск || 98.772 || [[Ofbyld:Герб Тобольска.svg|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|58_11_43_N_68_15_29_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} |} == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1926 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 943.000 || 991.000 || 1.092.126 || 1.406.101 || 1.885.184 || 3.097.657 || 3.264.841 || 3.806.505 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Oblast Tjumen]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Tjumen Oblast|Tjûmen oblast}} }} {{DielgebietenRuslân}} {{DEFAULTSORT:Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)| ]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] tvbgvij8vimj2vb75xzu7wx46alpnui 1083639 1083636 2022-07-20T14:36:16Z Drewes 2754 /* Skiednis */ - tikfl. wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</small> (ekskl. autonome distr.) <br> 3.806.505 <small>(2022)</small> (inkl. autonome distr.) | oerflak = 160.122 km² (ekskl. autonome distr.) <br> 1.464.173 km² (inkl. autonome distr.) | befolkingstichtens = 9,6 ynw./km² (ekskl. autonome distr.) <br> 2,6 ynw./km² (inkl. autonome distr.) | sels yn te foljen 1 = | namme sels yn te foljen 1 = | sels yn te foljen 2 = | namme sels yn te foljen 2 = | sels yn te foljen 3 = | namme sels yn te foljen 3 = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = federaal distrikt | namme bestjoerlike ienheid 1= Oeral | bestjoerlike ienheid 2 = ekonomyske regio | namme bestjoerlike ienheid 2= West-Sibearje | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | bestjoerlike ienheid 4 = | namme bestjoerlike ienheid 4= | haadplak = [[Tjûmen]] | grutste plak = [[Tjûmen]] | sels yn te foljen 4 = taal | namme sels yn te foljen 4 = [[Russysk]] | sels yn te foljen 5 = Etnyske groepen | namme sels yn te foljen 5 = Russen (73,32%), Tataren (7,48%),<br> Oekraïners (4,90%) <small>(stân: 2010)</small> | sels yn te foljen 6 = | namme sels yn te foljen 6 = | sels yn te foljen 7 = | namme sels yn te foljen 7 = | stifting = 14 augustus 1944 | tiidsône = [[UTC]]+5 ([[MSK]]+2)) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_50_00_N_69_00_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 50' N 69° 00' E}} | sels yn te foljen 8 = | namme sels yn te foljen 8 = | sels yn te foljen 9 = | namme sels yn te foljen 9 = | webside = [https://admtyumen.ru/ admtyumen.ru] }} De '''oblast Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюменская область, ''Tjûmenskaja oblast'') is in [[oblast|bestjoerlike ienheid]] fan [[Ruslân]]. De oblast falt ûnder it Federale Distrikt Oeral. Haadstêd is Tjûmen. == Geografy == [[Ofbyld:Вид на р. Иртыш с высоты Абалакского монастыря.jpg|thumb|left|250px|De Irtysj yn 'e oblast Tjûmen]] De oblast is de iennige oblast fan it lân dat mei syn grins fan de súdlike lânsgrins mei [[Kazachstan]] oant de [[Noardlike Iissee]] de hiele breedte fan it lân oerspant. It is lykwols net it langste gebiet fan it lân: de kraj [[Krasnojarsk (kraj)|Krasnojarsk]] en de autonome republyk [[Sacha]] yn it easten oerspanne fan noard nei súd in gruttere ôfstân, mar ha gjin lânsgrins mei it bûtenlân. Yn de oblast lizze de twa autonome distrikten [[Chanto-Mansje]] en [[Jamalo-Nenetsje]]. Grutte rivieren binne de [[Irtysj]] en de [[Ob]]. Sûnder de autonome distrikten hat de oblast in oerflak fan 161.800 km², mei de autonome distrikten is it mei in oerflak fan 1.435.200 km² ite op twa nei grutste bestjoerlike dielgebiet fan it lân . == Skiednis == [[Ofbyld:Tobolsk Kremlin panorama1.jpg|thumb|left|250px|''Kremlyn fan Tobolsk'']] De russyske kolonisaasje fan it gebiet sette tsjin it ein fan 'e 16e iuw útien. De stêd Tobolsk wie foar in skoft sels de haadstêd [[Sibearje]]. De oblast Tjûmen waard op 14 augustus 1944 út dielen fan de oblasten [[Omsk (oblast)|Omsk]] en [[Koergan (oblast)|Koergan]] stifte. == Ekonomy == Belangrike sektoaren binne de petrogemyske yndustry, de houtferwurking en de masjinebou. Fanwegen it foarkommen fan in soad ierdgas en ierdoalje falt it gebiet ûnder de rykste dielen fan Ruslân. Ynklúsyf de autonome gebieten hat de oblast sels it heechste regionale [[Bruto Ynlânsk Produkt|BYP]] per holle fan 'e befolking fan alle gebieten fan Ruslân. Opdield nei de ferskillede dielen docht de oblast Tjûmen it hiel goed, mar wurdt troch de twa autonome distrikten oertroffen, fral troch Chanto-Mansje. == Bestjoerlike yndieling en stêden == [[Ofbyld:Кремль Тобольск3.jpg|thumb|260px|''Regearingsgebou fan de oblast Tjûmen yn Tjûmen'']] De oblast Tjumen is yn 22 rajons ûnderferdield en fiif stedsdistrikten. De fiif stêden foarmje de stedsdistrikten. Grutste stêden binne Tjûmen, Tobolsk en Isjim. {| class="wikitable" style="text-align:left" |+ Grutte stêden |- ! Stêd ! Namme ! Wapen ! Ynwenners ! Lokaasje |- | style="text-align:left" | [[Isjim]] || Ишим || 64.010 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Ishim (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_69_30_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 69° 30' E}} |- | style="text-align:left" | [[Jalûtorovsk]] || Ялуторовск || 39.947 || [[Ofbyld:Yalutorovsk COA (2010).gif|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_39_00_N_66_18_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 39' N 66° 18' E}} |- | style="text-align:left" | [[Savodoukovsk]] || Заводоуковск || 26.477 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Zavodoukovsk (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_30_00_N_66_33_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 30' N 66° 33' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tjûmen]] || Тюмень || 828.600|| [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 65° 32' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tobolsk]] || Тобольск || 98.772 || [[Ofbyld:Герб Тобольска.svg|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|58_11_43_N_68_15_29_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} |} == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1926 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 943.000 || 991.000 || 1.092.126 || 1.406.101 || 1.885.184 || 3.097.657 || 3.264.841 || 3.806.505 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Oblast Tjumen]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Tjumen Oblast|Tjûmen oblast}} }} {{DielgebietenRuslân}} {{DEFAULTSORT:Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)| ]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] 9hsdhnlbf7xiqikn5j1hfr21d4zi5di 1083640 1083639 2022-07-20T14:39:26Z Drewes 2754 /* Ekonomy */ Soms moat net alles letterlik oerset wurde wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</small> (ekskl. autonome distr.) <br> 3.806.505 <small>(2022)</small> (inkl. autonome distr.) | oerflak = 160.122 km² (ekskl. autonome distr.) <br> 1.464.173 km² (inkl. autonome distr.) | befolkingstichtens = 9,6 ynw./km² (ekskl. autonome distr.) <br> 2,6 ynw./km² (inkl. autonome distr.) | sels yn te foljen 1 = | namme sels yn te foljen 1 = | sels yn te foljen 2 = | namme sels yn te foljen 2 = | sels yn te foljen 3 = | namme sels yn te foljen 3 = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = federaal distrikt | namme bestjoerlike ienheid 1= Oeral | bestjoerlike ienheid 2 = ekonomyske regio | namme bestjoerlike ienheid 2= West-Sibearje | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | bestjoerlike ienheid 4 = | namme bestjoerlike ienheid 4= | haadplak = [[Tjûmen]] | grutste plak = [[Tjûmen]] | sels yn te foljen 4 = taal | namme sels yn te foljen 4 = [[Russysk]] | sels yn te foljen 5 = Etnyske groepen | namme sels yn te foljen 5 = Russen (73,32%), Tataren (7,48%),<br> Oekraïners (4,90%) <small>(stân: 2010)</small> | sels yn te foljen 6 = | namme sels yn te foljen 6 = | sels yn te foljen 7 = | namme sels yn te foljen 7 = | stifting = 14 augustus 1944 | tiidsône = [[UTC]]+5 ([[MSK]]+2)) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_50_00_N_69_00_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 50' N 69° 00' E}} | sels yn te foljen 8 = | namme sels yn te foljen 8 = | sels yn te foljen 9 = | namme sels yn te foljen 9 = | webside = [https://admtyumen.ru/ admtyumen.ru] }} De '''oblast Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюменская область, ''Tjûmenskaja oblast'') is in [[oblast|bestjoerlike ienheid]] fan [[Ruslân]]. De oblast falt ûnder it Federale Distrikt Oeral. Haadstêd is Tjûmen. == Geografy == [[Ofbyld:Вид на р. Иртыш с высоты Абалакского монастыря.jpg|thumb|left|250px|De Irtysj yn 'e oblast Tjûmen]] De oblast is de iennige oblast fan it lân dat mei syn grins fan de súdlike lânsgrins mei [[Kazachstan]] oant de [[Noardlike Iissee]] de hiele breedte fan it lân oerspant. It is lykwols net it langste gebiet fan it lân: de kraj [[Krasnojarsk (kraj)|Krasnojarsk]] en de autonome republyk [[Sacha]] yn it easten oerspanne fan noard nei súd in gruttere ôfstân, mar ha gjin lânsgrins mei it bûtenlân. Yn de oblast lizze de twa autonome distrikten [[Chanto-Mansje]] en [[Jamalo-Nenetsje]]. Grutte rivieren binne de [[Irtysj]] en de [[Ob]]. Sûnder de autonome distrikten hat de oblast in oerflak fan 161.800 km², mei de autonome distrikten is it mei in oerflak fan 1.435.200 km² ite op twa nei grutste bestjoerlike dielgebiet fan it lân . == Skiednis == [[Ofbyld:Tobolsk Kremlin panorama1.jpg|thumb|left|250px|''Kremlyn fan Tobolsk'']] De russyske kolonisaasje fan it gebiet sette tsjin it ein fan 'e 16e iuw útien. De stêd Tobolsk wie foar in skoft sels de haadstêd [[Sibearje]]. De oblast Tjûmen waard op 14 augustus 1944 út dielen fan de oblasten [[Omsk (oblast)|Omsk]] en [[Koergan (oblast)|Koergan]] stifte. == Ekonomy == Belangrike sektoaren binne de petrogemyske yndustry, de houtferwurking en de masjinebou. Fanwegen it foarkommen fan in soad ierdgas en ierdoalje falt it gebiet ûnder de rykste dielen fan Ruslân. Ynklusyf de autonome gebieten hat de oblast sels it heechste regionale [[Bruto Ynlânsk Produkt|BYP]] de ynwenner fan alle gebieten fan Ruslân. Opdield nei de ferskillede dielen docht de oblast Tjûmen it hiel goed, mar wurdt troch de twa autonome distrikten oertroffen, fral troch Chanto-Mansje. == Bestjoerlike yndieling en stêden == [[Ofbyld:Кремль Тобольск3.jpg|thumb|260px|''Regearingsgebou fan de oblast Tjûmen yn Tjûmen'']] De oblast Tjumen is yn 22 rajons ûnderferdield en fiif stedsdistrikten. De fiif stêden foarmje de stedsdistrikten. Grutste stêden binne Tjûmen, Tobolsk en Isjim. {| class="wikitable" style="text-align:left" |+ Grutte stêden |- ! Stêd ! Namme ! Wapen ! Ynwenners ! Lokaasje |- | style="text-align:left" | [[Isjim]] || Ишим || 64.010 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Ishim (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_69_30_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 69° 30' E}} |- | style="text-align:left" | [[Jalûtorovsk]] || Ялуторовск || 39.947 || [[Ofbyld:Yalutorovsk COA (2010).gif|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_39_00_N_66_18_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 39' N 66° 18' E}} |- | style="text-align:left" | [[Savodoukovsk]] || Заводоуковск || 26.477 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Zavodoukovsk (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_30_00_N_66_33_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 30' N 66° 33' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tjûmen]] || Тюмень || 828.600|| [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 65° 32' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tobolsk]] || Тобольск || 98.772 || [[Ofbyld:Герб Тобольска.svg|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|58_11_43_N_68_15_29_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} |} == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1926 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 943.000 || 991.000 || 1.092.126 || 1.406.101 || 1.885.184 || 3.097.657 || 3.264.841 || 3.806.505 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Oblast Tjumen]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Tjumen Oblast|Tjûmen oblast}} }} {{DielgebietenRuslân}} {{DEFAULTSORT:Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)| ]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] 5z313e44qkyqjhqxigsuoeyyfo40ei0 1083648 1083640 2022-07-20T15:32:39Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</small> (ekskl. autonome distr.) <br> 3.806.505 <small>(2022)</small> (inkl. autonome distr.) | oerflak = 160.122 km² (ekskl. autonome distr.) <br> 1.464.173 km² (inkl. autonome distr.) | befolkingstichtens = 9,6 ynw./km² (ekskl. autonome distr.) <br> 2,6 ynw./km² (inkl. autonome distr.) | sels yn te foljen 1 = | namme sels yn te foljen 1 = | sels yn te foljen 2 = | namme sels yn te foljen 2 = | sels yn te foljen 3 = | namme sels yn te foljen 3 = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = federaal distrikt | namme bestjoerlike ienheid 1= Oeral | bestjoerlike ienheid 2 = ekonomyske regio | namme bestjoerlike ienheid 2= West-Sibearje | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | bestjoerlike ienheid 4 = | namme bestjoerlike ienheid 4= | haadplak = [[Tjûmen]] | grutste plak = [[Tjûmen]] | sels yn te foljen 4 = taal | namme sels yn te foljen 4 = [[Russysk]] | sels yn te foljen 5 = Etnyske groepen | namme sels yn te foljen 5 = Russen (73,32%), Tataren (7,48%),<br> Oekraïners (4,90%) <small>(stân: 2010)</small> | sels yn te foljen 6 = | namme sels yn te foljen 6 = | sels yn te foljen 7 = | namme sels yn te foljen 7 = | stifting = 14 augustus 1944 | tiidsône = [[UTC]]+5 ([[MSK]]+2)) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_50_00_N_69_00_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 50' N 69° 00' E}} | sels yn te foljen 8 = | namme sels yn te foljen 8 = | sels yn te foljen 9 = | namme sels yn te foljen 9 = | webside = [https://admtyumen.ru/ admtyumen.ru] }} De '''oblast Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюменская область, ''Tjûmenskaja oblast'') is in [[oblast|bestjoerlike ienheid]] fan [[Ruslân]]. De oblast falt ûnder it Federale Distrikt Oeral. Haadstêd is Tjûmen. == Geografy == [[Ofbyld:Вид на р. Иртыш с высоты Абалакского монастыря.jpg|thumb|left|250px|De Irtysj yn 'e oblast Tjûmen]] De oblast is de iennige oblast fan it lân dat mei syn grins fan de súdlike lânsgrins mei [[Kazachstan]] oant de [[Noardlike Iissee]] de hiele breedte fan it lân oerspant. It is lykwols net it langste gebiet fan it lân: de kraj [[Krasnojarsk (kraj)|Krasnojarsk]] en de autonome republyk [[Sacha]] yn it easten oerspanne fan noard nei súd in gruttere ôfstân, mar ha gjin lânsgrins mei it bûtenlân. Yn de oblast lizze de twa autonome distrikten [[Chanto-Mansje]] en [[Jamalo-Nenetsje]]. Grutte rivieren binne de [[Irtysj]] en de [[Ob]]. Sûnder de autonome distrikten hat de oblast in oerflak fan 161.800 km², mei de autonome distrikten is it mei in oerflak fan 1.435.200 km² ite op twa nei grutste bestjoerlike dielgebiet fan it lân . == Skiednis == [[Ofbyld:Tobolsk Kremlin panorama1.jpg|thumb|left|250px|''Kremlyn fan Tobolsk'']] De russyske kolonisaasje fan it gebiet sette tsjin it ein fan 'e 16e iuw útien. De stêd Tobolsk wie foar in skoft sels de haadstêd [[Sibearje]]. De oblast Tjûmen waard op 14 augustus 1944 út dielen fan de oblasten [[Omsk (oblast)|Omsk]] en [[Koergan (oblast)|Koergan]] stifte. == Ekonomy == Belangrike sektoaren binne de petrogemyske yndustry, de houtferwurking en de masjinebou. Fanwegen it foarkommen fan in soad ierdgas en ierdoalje falt it gebiet ûnder de rykste dielen fan Ruslân. Ynklusyf de autonome gebieten hat de oblast sels it heechste regionale [[Bruto Ynlânsk Produkt|BYP]] de ynwenner fan alle gebieten fan Ruslân. Opdield nei de ferskillede dielen docht de oblast Tjûmen it hiel goed, mar wurdt troch de twa autonome distrikten oertroffen, fral troch Chanto-Mansje. == Bestjoerlike yndieling en stêden == [[Ofbyld:Кремль Тобольск3.jpg|thumb|260px|''Regearingsgebou fan de oblast Tjûmen yn Tjûmen'']] De oblast Tjumen is yn 22 rajons ûnderferdield en fiif stedsdistrikten. De fiif stêden foarmje de stedsdistrikten. Grutste stêden binne Tjûmen, Tobolsk en Isjim. {| class="wikitable" style="text-align:left" |+ Grutte stêden |- ! Stêd ! Namme ! Wapen ! Ynwenners ! Lokaasje |- | style="text-align:left" | [[Isjim]] || Ишим || 64.010 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Ishim (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_69_30_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 69° 30' E}} |- | style="text-align:left" | [[Jalûtorovsk]] || Ялуторовск || 39.947 || [[Ofbyld:Yalutorovsk COA (2010).gif|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_39_00_N_66_18_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 39' N 66° 18' E}} |- | style="text-align:left" | [[Savodoukovsk]] || Заводоуковск || 26.477 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Zavodoukovsk (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_30_00_N_66_33_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 30' N 66° 33' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tjûmen]] || Тюмень || 828.600|| [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 65° 32' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tobolsk]] || Тобольск || 98.772 || [[Ofbyld:Герб Тобольска.svg|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|58_11_43_N_68_15_29_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} |} == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1926 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 943.000 || 991.000 || 1.092.126 || 1.406.101 || 1.885.184 || 3.097.657 || 3.264.841 || 3.806.505 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Oblast Tjumen]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Tyumen Oblast|Tjûmen oblast}} }} {{DielgebietenRuslân}} {{DEFAULTSORT:Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)| ]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] 1cocklcb25wme8zckhn3eed0gf5z1kk 1083677 1083648 2022-07-21T06:15:28Z RomkeHoekstra 10582 wikitext text/x-wiki {{Universele ynfoboks gebiet (mei flagge) | namme = Tjûmen oblast <small>Тюменская область</small> | ôfbylding = [[Ofbyld:Map of Russia - Tyumen Oblast.svg|300px]] | flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|80px]] | wapen = [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen Oblast.svg|60px]] | soarte gebiet = [[Oblast]] | ynwennertal = 1.537.416 <small>(2022)</small> (ekskl. autonome distr.) <br> 3.806.505 <small>(2022)</small> (inkl. autonome distr.) | oerflak = 160.122 km² (ekskl. autonome distr.) <br> 1.464.173 km² (inkl. autonome distr.) | befolkingstichtens = 9,6 ynw./km² (ekskl. autonome distr.) <br> 2,6 ynw./km² (inkl. autonome distr.) | sels yn te foljen 1 = | namme sels yn te foljen 1 = | sels yn te foljen 2 = | namme sels yn te foljen 2 = | sels yn te foljen 3 = | namme sels yn te foljen 3 = | lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|border|20px]] [[Ruslân]] | bestjoerlike ienheid 1 = federaal distrikt | namme bestjoerlike ienheid 1= Oeral | bestjoerlike ienheid 2 = ekonomyske regio | namme bestjoerlike ienheid 2= West-Sibearje | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | bestjoerlike ienheid 4 = | namme bestjoerlike ienheid 4= | haadplak = [[Tjûmen]] | grutste plak = [[Tjûmen]] | sels yn te foljen 4 = taal | namme sels yn te foljen 4 = [[Russysk]] | sels yn te foljen 5 = Etnyske groepen | namme sels yn te foljen 5 = Russen (73,32%), Tataren (7,48%),<br> Oekraïners (4,90%) <small>(stân: 2010)</small> | sels yn te foljen 6 = | namme sels yn te foljen 6 = | sels yn te foljen 7 = | namme sels yn te foljen 7 = | stifting = 14 augustus 1944 | tiidsône = [[UTC]]+5 ([[MSK]]+2)) | simmertiid = | koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_50_00_N_69_00_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 50' N 69° 00' E}} | sels yn te foljen 8 = | namme sels yn te foljen 8 = | sels yn te foljen 9 = | namme sels yn te foljen 9 = | webside = [https://admtyumen.ru/ admtyumen.ru] }} De '''oblast Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюменская область, ''Tjûmenskaja oblast'') is in [[oblast|bestjoerlike ienheid]] fan [[Ruslân]]. De oblast falt ûnder it Federale Distrikt Oeral. Haadstêd is Tjûmen. == Geografy == [[Ofbyld:Вид на р. Иртыш с высоты Абалакского монастыря.jpg|thumb|left|250px|De Irtysj yn 'e oblast Tjûmen]] De oblast is de iennige oblast fan it lân dat mei syn grins fan de súdlike lânsgrins mei [[Kazachstan]] oant de [[Noardlike Iissee]] de hiele breedte fan it lân oerspant. It is lykwols net it langste gebiet fan it lân: de kraj [[Krasnojarsk (kraj)|Krasnojarsk]] en de autonome republyk [[Sacha]] yn it easten oerspanne fan noard nei súd in gruttere ôfstân, mar ha gjin lânsgrins mei it bûtenlân. Yn de oblast lizze de twa autonome distrikten [[Chanto-Mansje]] en [[Jamalo-Nenetsje]]. Grutte rivieren binne de [[Irtysj]] en de [[Ob]]. Sûnder de autonome distrikten hat de oblast in oerflak fan 161.800 km², mei de autonome distrikten is it mei in oerflak fan 1.435.200 km² ite op twa nei grutste bestjoerlike dielgebiet fan it lân . == Skiednis == [[Ofbyld:Tobolsk Kremlin panorama1.jpg|thumb|left|250px|''Kremlyn fan Tobolsk'']] De russyske kolonisaasje fan it gebiet sette tsjin it ein fan 'e 16e iuw útien. De stêd Tobolsk wie foar in skoft sels de haadstêd [[Sibearje]]. De oblast Tjûmen waard op 14 augustus 1944 út dielen fan de oblasten [[Omsk (oblast)|Omsk]] en [[Koergan (oblast)|Koergan]] stifte. == Ekonomy == Belangrike sektoaren binne de petrogemyske yndustry, de houtferwurking en de masjinebou. Fanwegen it foarkommen fan in soad ierdgas en ierdoalje falt it gebiet ûnder de rykste dielen fan Ruslân. Ynklusyf de autonome gebieten hat de oblast sels it heechste regionale [[Bruto Ynlânsk Produkt|BYP]] de ynwenner fan alle gebieten fan Ruslân. Opdield nei de ferskillede dielen docht de oblast Tjûmen it hiel goed, mar wurdt troch de twa autonome distrikten oertroffen, fral troch Chanto-Mansje. == Bestjoerlike yndieling en stêden == [[Ofbyld:Sidejo de la Tjumena provinca registaro 01.jpg|thumb|260px|''Regearingsgebou oblast Tjûmen'']] De oblast Tjumen is yn 22 rajons ûnderferdield en fiif stedsdistrikten. De fiif stêden foarmje de stedsdistrikten. Grutste stêden binne Tjûmen, Tobolsk en Isjim. {| class="wikitable" style="text-align:left" |+ Grutte stêden |- ! Stêd ! Namme ! Wapen ! Ynwenners ! Lokaasje |- | style="text-align:left" | [[Isjim]] || Ишим || 64.010 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Ishim (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_69_30_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 69° 30' E}} |- | style="text-align:left" | [[Jalûtorovsk]] || Ялуторовск || 39.947 || [[Ofbyld:Yalutorovsk COA (2010).gif|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_39_00_N_66_18_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 39' N 66° 18' E}} |- | style="text-align:left" | [[Savodoukovsk]] || Заводоуковск || 26.477 || [[Ofbyld:Coat of Arms of Zavodoukovsk (Tyumen oblast).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_30_00_N_66_33_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 30' N 66° 33' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tjûmen]] || Тюмень || 828.600|| [[Ofbyld:Coat of Arms of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|56_07_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|56° 07' N 65° 32' E}} |- | style="text-align:left" | [[Tobolsk]] || Тобольск || 98.772 || [[Ofbyld:Герб Тобольска.svg|40px]] || style="text-align:center" | {{Koördinaten yn tekst|58_11_43_N_68_15_29_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|58° 11' N 68° 15' E}} |} == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1926 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 943.000 || 991.000 || 1.092.126 || 1.406.101 || 1.885.184 || 3.097.657 || 3.264.841 || 3.806.505 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Oblast Tjumen]] {{reflist}} ---- {{Commonscat|Tyumen Oblast|Tjûmen oblast}} }} {{DielgebietenRuslân}} {{DEFAULTSORT:Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)| ]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] osazuarlv2ywc79zgf0os2hulxdmy7x Andreae (laach) 0 159644 1083646 2022-07-20T15:31:37Z Drewes 2754 wurk wikitext text/x-wiki {{wurk}} '''Andreae''' (ek '''Beucker Andreae'''; '''Van Bothnia Andreae'''; '''Fockema Andreae'''; '''Nauta Andreae''') is in patrysjersgeslacht dat oarsproklik út [[Hitsum]] kaam. De famylje hat syn namme te tankjen oan de [[foarnamme]] <nowiki>''</nowiki>Andries.<nowiki>''</nowiki> Gadze Andries (1657-1736) studearre oan de [[Latynske skoalle]] fan [[Frjentsjer]] en [[Latinisearring|latinisearre]] syn achternamme ta <nowiki>''</nowiki>''Andreae,''<nowiki>''</nowiki> itjinge [[studint]]en yn it ferline faak diene. It geslacht Andreae waard ein 19e iuw opnommen yn it Stam- en Wapenboek fan A.A. Vorsterman van Oijen. Yn de 20ste iuw waard de famylje foar it earst yn de tredde edysje fan 1913 opnommen yn it genealogyske neislachwurk [[Nederland's Patriciaat]]. Opname folge nochris yn de edysjes: 29, 77, 78 en 79. 0qupf4fp3no288465d0rldnh2eybzxa 1083649 1083646 2022-07-20T15:35:44Z Drewes 2754 wikitext text/x-wiki {{wurk}} '''Andreae''' (ek '''Beucker Andreae'''; '''Van Bothnia Andreae'''; '''Fockema Andreae'''; '''Nauta Andreae''') is in patrysjersgeslacht dat oarsproklik út [[Hitsum]] kaam. De famylje hat syn namme te tankjen oan de [[foarnamme]] <nowiki>''</nowiki>Andries.<nowiki>''</nowiki> Gadze Andries (1657-1736) studearre oan de [[Latynske skoalle]] fan [[Frjentsjer]] en [[Latinisearring|latinisearre]] syn achternamme ta <nowiki>''</nowiki>''Andreae,''<nowiki>''</nowiki> itjinge [[studint]]en yn it ferline faak diene. It geslacht Andreae waard ein 19e iuw opnommen yn it Stam- en Wapenboek fan A.A. Vorsterman van Oijen. Yn de 20ste iuw waard de famylje foar it earst yn de tredde edysje fan 1913 opnommen yn it genealogyske neislachwurk [[Nederland's Patriciaat]]. Opname folge nochris yn de edysjes: 29, 77, 78 en 79. == In tal telgen == ;Fockema Andrea * Arnold Andreae (1804-1873) [[notaris]], lid [[Provinsjale steaten fan Fryslân]] X Geeske Fockema ** [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] (1844-1921) [[heechlearaar]] Nederlânsk Rjocht, stamheit fan de takke <nowiki>''</nowiki>''Fockema Andreae''<nowiki>''</nowiki> *** [[Joachimus Pieter Fockema Andreae]] (1879-1949) [[boargemaster]] fan [[Utert (stêd)|Utrecht]] en [[Kommissaris fan de Kening]]in yn [[Grinslân]] **** [[Sijbrandus Johannes Fockema Andreae]] (1904-1968) rjochtshistoarikus ***** [[Wim Fockema Andreae]] (1909-1996) [[politikus]] s46jn4nat36xsfr1yxlvn3rm2etxyos 1083652 1083649 2022-07-20T15:49:44Z Drewes 2754 wurk wikitext text/x-wiki {{wurk}} '''Andreae''' (ek '''Beucker Andreae'''; '''Van Bothnia Andreae'''; '''Fockema Andreae'''; '''Nauta Andreae''') is in patrysjersgeslacht dat oarsproklik út [[Hitsum]] kaam. De famylje hat syn namme te tankjen oan de [[foarnamme]] <nowiki>''</nowiki>Andries.<nowiki>''</nowiki> Gadze Andries (1657-1736) studearre oan de [[Latynske skoalle]] fan [[Frjentsjer]] en [[Latinisearring|latinisearre]] syn achternamme ta <nowiki>''</nowiki>''Andreae,''<nowiki>''</nowiki> itjinge [[studint]]en yn it ferline faak diene. It geslacht Andreae waard ein 19e iuw opnommen yn it Stam- en Wapenboek fan A.A. Vorsterman van Oijen. Yn de 20ste iuw waard de famylje foar it earst yn de tredde edysje fan 1913 opnommen yn it genealogyske neislachwurk [[Nederland's Patriciaat]]. Opname folge nochris yn de edysjes: 29, 77, 78 en 79. == In tal telgen == * Gadze Andries <nowiki>''</nowiki>Andreae<nowiki>''</nowiki> (1657-1736) studint oan de [[Latynske skoalle]] te [[Frjentsjer]], [[doktor]] yn de medisinen en [[teology]], [[predikant]] op it eilân [[Onrust (eilân)|Onrust]] en dêrnei yn [[Batavia]]. ** ds. Daniel Hermanus Andreae (1697-1771) studearre teology, wie [[predikant]] yn [[Blije]] *** mr. Henricus Beucker Andreae (1736-1806) sekretaris fan [[Gritenij|de gritenij]] [[It Bilt]], stamheit fan de achtername <nowiki>''</nowiki>''Beucker Andrea''<nowiki>''</nowiki> ****mr. [[Daniel Hermannus Beucker Andreae]] (1772-1828) [[rjochter]] en politikus *****mr. [[Gajus Andreae]] (1805-1887) abbekaat, rjochter by de [[rjochtbank Snits]], later raadsheer bij het [[gerechtshof Leeuwarden]]. ****** mr. Johan Henricus Beucker Andreae (1811-1865) [[Advokaat (berop)|advokaat]], [[boargemaster]] fan [[Ljouwert (stad)|Leeuwarden]], [[Orde van de Eikenkroon|commandeur der orde van de Eikenkroon]], [[Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw|ridder in de orde van de Nederlandsche Leeuw]] *******[[Jouwert Andreae]] (1812-1876) marine-officier en politicus ********[[Sicco Leendert Andreae]] (1840-1911) rechter *********[[Arnoldus Johannes Andreae]] (1845-1899) notaris en schrijver ;Fockema Andrea * Arnold Andreae (1804-1873) [[notaris]], lid [[Provinsjale Steaten fan Fryslân]] x Geeske Fockema ** [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] (1844-1921) [[heechlearaar]] Nederlânsk Rjocht, stamheit fan de takke <nowiki>''</nowiki>''Fockema Andreae''<nowiki>''</nowiki> *** [[Joachimus Pieter Fockema Andreae]] (1879-1949) [[boargemaster]] fan [[Utert (stêd)|Utrecht]] en [[Kommissaris fan de Kening]]in yn [[Grinslân]] **** [[Sijbrandus Johannes Fockema Andreae]] (1904-1968) rjochtshistoarikus ***** [[Wim Fockema Andreae]] (1909-1996) [[politikus]] ;Nauta Andrea * [[Into Nauta Andreae]] (1870-1920), boargemaster fan [[Buren (gemeente)|Buren]] fan 1916 oant en mei 1918 lue60lc8dfew9srruvolprvitwhrxu5 1083655 1083652 2022-07-20T16:03:51Z Drewes 2754 wikitext text/x-wiki '''Andreae''' (ek '''Beucker Andreae'''; '''Van Bothnia Andreae'''; '''Fockema Andreae'''; '''Nauta Andreae''') is in [[Patrysjer|patrysjersgeslacht]] dat oarspronklik út [[Hitsum]] kaam. De famylje hat syn namme te tankjen oan de [[foarnamme]] <nowiki>''</nowiki>Andries.<nowiki>''</nowiki> Gadze Andries (1657-1736) studearre oan de [[Latynske skoalle]] fan [[Frjentsjer]] en [[Latinisearring|latinisearre]] syn achternamme ta <nowiki>''</nowiki>''Andreae,''<nowiki>''</nowiki> itjinge [[studint]]en yn it ferline faak diene. It geslacht Andreae waard ein 19e iuw opnommen yn it Stam- en Wapenboek fan A.A. Vorsterman van Oijen. Yn de 20ste iuw waard de famylje foar it earst yn de tredde edysje fan 1913 opnommen yn it genealogyske neislachwurk [[Nederland's Patriciaat]]. Opname folge nochris yn de edysjes: 29, 77, 78 en 79. == In tal telgen == * Gadze Andries <nowiki>''</nowiki>Andreae<nowiki>''</nowiki> (1657-1736) studint oan de [[Latynske skoalle]] te [[Frjentsjer]], [[doktor]] yn de medisinen en [[teology]], [[predikant]] op it eilân [[Onrust (eilân)|Onrust]] en dêrnei yn [[Batavia]]. ** ds. Daniel Hermanus Andreae (1697-1771) studearre teology, wie [[predikant]] yn [[Blije]] *** mr. Henricus Beucker Andreae (1736-1806) sekretaris fan [[Gritenij|de gritenij]] [[It Bilt]], stamheit fan de [[achternamme]] <nowiki>''</nowiki>''Beucker Andrea''<nowiki>''</nowiki> ****mr. [[Daniel Hermannus Beucker Andreae]] (1772-1828) [[rjochter]] en politikus *****mr. [[Gajus Andreae]] (1805-1887) abbekaat, rjochter by de rjochtbank Snits, letter riedshear by it [[gerjochtshof Ljouwert]]. ****** mr. Johan Henricus Beucker Andreae (1811-1865) [[Advokaat (berop)|advokaat]], [[boargemaster]] fan [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]], [[Orde van de Eikenkroon|kommandeur fan de oarder fan de Ikekroan]], [[Ridder yn de Oarder fan de Nederlânske Liuw]] *******[[Jouwert Andreae]] (1812-1876) marine-offisier en politikus ********[[Sicco Leendert Andreae]] (1840-1911) rjochter *********[[Arnoldus Johannes Andreae]] (1845-1899) notaris en skriuwer ;Fockema Andrea * Arnold Andreae (1804-1873) [[notaris]], lid [[Provinsjale Steaten fan Fryslân]] x Geeske Fockema ** [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] (1844-1921) [[heechlearaar]] Nederlânsk Rjocht, stamheit fan de takke <nowiki>''</nowiki>''Fockema Andreae''<nowiki>''</nowiki> *** [[Joachimus Pieter Fockema Andreae]] (1879-1949) [[boargemaster]] fan [[Utert (stêd)|Utrecht]] en [[Kommissaris fan de Kening]]in yn [[Grinslân]] **** [[Sijbrandus Johannes Fockema Andreae]] (1904-1968) rjochtshistoarikus ***** [[Wim Fockema Andreae]] (1909-1996) [[politikus]] ;Nauta Andrea * [[Into Nauta Andreae]] (1870-1920), boargemaster fan [[Buren (gemeente)|Buren]] fan 1916 oant en mei 1918 == Literatuer == * A.A. VORSTERMAN VAN OIJEN, ''Stam- en Wapenboek van aanzienlijke Nederlandsche Familiën'', Deel I, pp.12-14, Grins, 1885-1890 {{Boarnen|boarnefernijing= *''[[Nederland's Patriciaat]]'' 77 (1993) {{reflist}} }} [[Kategory:Frysk patrysjerslaach]] [[Kategory:Nederlânsk patrysjerslaach]] di1j3su1rp2pena460jtodtq0areur9 1083661 1083655 2022-07-20T16:39:41Z Drewes 2754 /* In tal telgen */ [[]] oars wikitext text/x-wiki '''Andreae''' (ek '''Beucker Andreae'''; '''Van Bothnia Andreae'''; '''Fockema Andreae'''; '''Nauta Andreae''') is in [[Patrysjer|patrysjersgeslacht]] dat oarspronklik út [[Hitsum]] kaam. De famylje hat syn namme te tankjen oan de [[foarnamme]] <nowiki>''</nowiki>Andries.<nowiki>''</nowiki> Gadze Andries (1657-1736) studearre oan de [[Latynske skoalle]] fan [[Frjentsjer]] en [[Latinisearring|latinisearre]] syn achternamme ta <nowiki>''</nowiki>''Andreae,''<nowiki>''</nowiki> itjinge [[studint]]en yn it ferline faak diene. It geslacht Andreae waard ein 19e iuw opnommen yn it Stam- en Wapenboek fan A.A. Vorsterman van Oijen. Yn de 20ste iuw waard de famylje foar it earst yn de tredde edysje fan 1913 opnommen yn it genealogyske neislachwurk [[Nederland's Patriciaat]]. Opname folge nochris yn de edysjes: 29, 77, 78 en 79. == In tal telgen == * Gadze Andries <nowiki>''</nowiki>Andreae<nowiki>''</nowiki> (1657-1736) studint oan de [[Latynske skoalle]] te [[Frjentsjer]], [[doktor]] yn de medisinen en [[teology]], [[predikant]] op it eilân [[Onrust (eilân)|Onrust]] en dêrnei yn [[Batavia]]. ** ds. Daniel Hermanus Andreae (1697-1771) studearre teology, wie [[predikant]] yn [[Blije]] *** mr. Henricus Beucker Andreae (1736-1806) sekretaris fan [[Gritenij|de gritenij]] [[It Bilt]], stamheit fan de [[achternamme]] <nowiki>''</nowiki>''Beucker Andrea''<nowiki>''</nowiki> ****mr. [[Daniel Hermannus Beucker Andreae]] (1772-1828) [[rjochter]] en politikus *****mr. [[Gajus Andreae]] (1805-1887) abbekaat, rjochter by de rjochtbank Snits, letter riedshear by it [[gerjochtshof Ljouwert]]. ****** mr. Johan Henricus Beucker Andreae (1811-1865) [[Advokaat (berop)|advokaat]], [[boargemaster]] fan [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]], [[Orde van de Eikenkroon|kommandeur fan de oarder fan de Ikekroan]], [[Ridder yn de Oarder fan de Nederlânske Liuw]] *******[[Jouwert Andreae]] (1812-1876) marine-offisier en politikus ********[[Sicco Leendert Andreae]] (1840-1911) rjochter *********[[Arnoldus Johannes Andreae]] (1845-1899) notaris en skriuwer ;Fockema Andrea * Arnold Andreae (1804-1873) [[notaris]], lid [[Provinsjale Steaten fan Fryslân]] x Geeske Fockema ** [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae (rjochtshistoarikus)|Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] (1844-1921) [[heechlearaar]] Nederlânsk Rjocht, stamheit fan de takke <nowiki>''</nowiki>''Fockema Andreae''<nowiki>''</nowiki> *** [[Joachimus Pieter Fockema Andreae]] (1879-1949) [[boargemaster]] fan [[Utert (stêd)|Utrecht]] en [[Kommissaris fan de Kening]]in yn [[Grinslân]] **** [[Sijbrandus Johannes Fockema Andreae]] (1904-1968) rjochtshistoarikus ***** [[Wim Fockema Andreae]] (1909-1996) [[politikus]] ;Nauta Andrea * [[Into Nauta Andreae]] (1870-1920), boargemaster fan [[Buren (gemeente)|Buren]] fan 1916 oant en mei 1918 == Literatuer == * A.A. VORSTERMAN VAN OIJEN, ''Stam- en Wapenboek van aanzienlijke Nederlandsche Familiën'', Deel I, pp.12-14, Grins, 1885-1890 {{Boarnen|boarnefernijing= *''[[Nederland's Patriciaat]]'' 77 (1993) {{reflist}} }} [[Kategory:Frysk patrysjerslaach]] [[Kategory:Nederlânsk patrysjerslaach]] pvadopyphj1dj4un8297ad2tonp4b8i Kategory:Tjûmen (oblast) 14 159645 1083647 2022-07-20T15:32:22Z RomkeHoekstra 10582 Side makke mei "{{Commonscat|Tyumen Oblast|Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Oblast fan Ruslân|Tjumen (oblast)]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]]" wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Tyumen Oblast|Tjûmen (oblast)}} [[Kategory:Oblast fan Ruslân|Tjumen (oblast)]] [[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1944]] okbuscn7aoz4lqiech6c4qsidvxs3g8 Kategory:Plak yn Tjûmen (oblast) 14 159646 1083650 2022-07-20T15:46:58Z RomkeHoekstra 10582 Side makke mei "{{Commonscat|Settlements in Tyumen Oblast|Plakken yn 'e oblast Tjûmen}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak yn Sibearje|Tjûmen (oblast)]]" wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Settlements in Tyumen Oblast|Plakken yn 'e oblast Tjûmen}} [[Kategory:Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak yn Sibearje|Tjûmen (oblast)]] 5o5ho49lrpm7mqvmn1oa1c8i7cwpu37 Andreae 0 159647 1083653 2022-07-20T15:54:07Z Drewes 2754 Ferwiist troch nei [[Andreae (laach)]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Andreae (laach)]] nw74fw6la83ndhpjzrjijc55h9v8rh8 Sijbrandus Johannes Fockema Andreae 0 159648 1083656 2022-07-20T16:06:55Z Drewes 2754 Ferwiist troch nei [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Sybrandus Johannes Fockema Andreae]] 6y1k7o7xbv1uj3pvkokjvma63ivy1tp Kategory:Bouwurk yn Tjûmen (oblast) 14 159649 1083658 2022-07-20T16:09:04Z RomkeHoekstra 10582 Side makke mei "[[Kategory:Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Bouwurk nei oblast|Tjûmen (oblast)]]" wikitext text/x-wiki [[Kategory:Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Bouwurk nei oblast|Tjûmen (oblast)]] qtbhocatinz7048yc2vav8q5dy5f6wp Tsjerke fan Ysbrechtum 0 159650 1083665 2022-07-20T17:47:13Z Drewes 2754 wurk wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks bouwurk | namme = | ôfbylding = Ysbrechtum, kerk RM39852 foto8 2011-04-26 10.05.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = | lân = | bestjoerlike ienheid 1 = | namme bestjoerlike ienheid 1= | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ysbrechtum]] | adres = Tsjerkepaed 1 | koördinaten = | type bouwurk = Tsjerke | subtype = | keatling = | boujier = 1865 <br>Restauraasje: 1975 | sloopjier = | arsjitekt = [[Meinse Molenaar]] | yngenieur = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = [[Ryksmonumint]] | monumintnûmer = [https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/39852 39852] | hichte = | lingte = | breedte = | draachkrêft = | oerflak = | tal ferdjippings = | tal keamers = | kapasiteit = | kosten = | webside = }} De '''tsjerke fan Ysbrechtum''' is in [[tsjerkegebou]] yn [[Ysbrechtum]] yn de provinsje [[Fryslân]]. Een kerk uit de 12e eeuw die gewijd was aan de heilige [[Martinus fan Tours|Martinus]] werd in 1694 onder leiding van Pyter Jans vervangen. Duco Martena van Burmania van [[Epema State]] liet onder het [[priesterkoor|koor]] een grafkelder bouwen dat voorzien werd van een [[epitaaf]]. In 1728 werd er een toren aangebouwd. In [[1865]] volgde opnieuw herbouw van de kerk in opdracht van [[Sjuck van Welderen Rengers|Sjuck van Welderen baron Rengers]]. De [[earste stien]] werd gelegd op 23 juni. Het is een zogenaamde [[Wetterstaatskerk]]. De [[zaalkerk]] met [[rondboogvenster]]s en vijfzijdige [[koorsluiting]] is gebouwd naar ontwerp van [[Meinse Molenaar]]. In 1951 is de torenbekroning gewijzigd. It ynterieur wurdt dutsen troch in houten tonferwulft. De koperen kroanen datearje út 1694. De eardere [[preekstoel]] út 1694 waard ferkocht oan de [[Hermestsjerke|tsjerke fan Twellingea]]. De [[Rouboerd|roubuorden]] binne fan [[Sjuck fan Burmania Rengers|Sjuck Gerrolt Juckema fan Burmania Rengers]] (1784) en dy syn frou Odilia Amelia van Welderen (1788). De preekstoel en it doopstek datearje út de 1865. It oargel út 1866 is boud troch [[Willem Hardorff]]. It moarmeren doopfont út 1978 is makke troch F.G. Eijgelaar. <gallery widths="150" heights="150"> INTERIEUR, NAAR HET WESTEN - Ysbrechtum - 20270718 - RCE.jpg|Ynterieur INTERIEUR, GRAFMONUMENT DETAIL - Ysbrechtum - 20270722 - RCE.jpg|Grêfmonumint Interieur, aanzicht orgel, orgelnummer 1725 - Ysbrechtum - 20369447 - RCE.jpg|Oargel </gallery> == Sjoch ek == * [[Tsjerken yn Fryslân]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ryksmonumint yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ysbrechtum]] 0q3otg85h40rqv0d6tlgl6d6d5merm8 1083667 1083665 2022-07-20T18:18:02Z Drewes 2754 wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = | ôfbylding = Ysbrechtum, kerk RM39852 foto8 2011-04-26 10.05.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = | lân = | bestjoerlike ienheid 1 = Gemeente | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Súdwest-Fryslân]] | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ysbrechtum]] | adres = Tsjerkepaed 1 | koördinaten = | type bouwurk = Tsjerke | subtype = | keatling = | boujier = 1865 <br>Restauraasje: 1975 | sloopjier = | arsjitekt = [[Meinse Molenaar]] | yngenieur = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = [[Ryksmonumint]] | monumintnûmer = [https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/39852 39852] | hichte = | lingte = | breedte = | draachkrêft = | oerflak = | tal ferdjippings = | tal keamers = | kapasiteit = | kosten = | webside = }} De '''tsjerke fan Ysbrechtum''' is in [[tsjerkegebou]] yn [[Ysbrechtum]] yn de provinsje [[Fryslân]]. In tsjerke út de 12e iuw dy't wijd wie oan de hillige [[Martinus fan Tours|Martinus]] waard yn 1694 ûnder lieding fan Pyter Jans ferfongen. Duco Martena van Burmania fan [[Epema State]] liet ûnder it [[prysterkoar|koar]] in [[grêfkelder]] bouwe mei in [[epitaaf]]. Yn 1728 waard der in toren oanboud. In [[1865]] volgde opnieuw herbouw van de kerk in opdracht van [[Sjuck van Welderen Rengers|Sjuck van Welderen baron Rengers]]. De [[earste stien]] werd gelegd op 23 juni. Het is een zogenaamde [[Wettersteatstsjerke]]. De [[sealtsjerke]] mei [[rûnbôgefinster]]s en fiifsidige [[koarsluting]] is boud neffens it ûntwerp fan [[Meinse Molenaar]]. Yn 1951 waard de toerbekroaning feroare. It ynterieur wurdt dutsen troch in houten tonferwulft. De koperen kroanen datearje út 1694. De eardere [[preekstoel]] út 1694 waard ferkocht oan de [[Hermestsjerke|tsjerke fan Twellingea]]. De [[Rouboerd|roubuorden]] binne fan [[Sjuck fan Burmania Rengers|Sjuck Gerrolt Juckema fan Burmania Rengers]] (1784) en dy syn frou Odilia Amelia van Welderen (1788). De preekstoel en it doopstek datearje út de 1865. It oargel út 1866 is boud troch [[Willem Hardorff]]. It moarmeren doopfont út 1978 is makke troch F.G. Eijgelaar. <gallery widths="150" heights="150"> INTERIEUR, NAAR HET WESTEN - Ysbrechtum - 20270718 - RCE.jpg|Ynterieur INTERIEUR, GRAFMONUMENT DETAIL - Ysbrechtum - 20270722 - RCE.jpg|Grêfmonumint Interieur, aanzicht orgel, orgelnummer 1725 - Ysbrechtum - 20369447 - RCE.jpg|Oargel </gallery> == Sjoch ek == * [[Tsjerken yn Fryslân]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ryksmonumint yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ysbrechtum]] bu8blcijgwv9oq1h00ayxb7rdnagkzv 1083668 1083667 2022-07-20T18:22:09Z Drewes 2754 oeps wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks bouwurk | namme = | ôfbylding = Ysbrechtum, kerk RM39852 foto8 2011-04-26 10.05.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingstekst = | lân = | bestjoerlike ienheid 1 = Gemeente | namme bestjoerlike ienheid 1= [[Súdwest-Fryslân]] | bestjoerlike ienheid 2 = | namme bestjoerlike ienheid 2= | bestjoerlike ienheid 3 = | namme bestjoerlike ienheid 3= | plak = [[Ysbrechtum]] | adres = Tsjerkepaed 1 | koördinaten = | type bouwurk = Tsjerke | subtype = | keatling = | boujier = 1865 <br>Restauraasje: 1975 | sloopjier = | arsjitekt = [[Meinse Molenaar]] | yngenieur = | boustyl = | oerbrêget = | tunnelet ûnder = | wei of spoar = | monumintale status = [[Ryksmonumint]] | monumintnûmer = [https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/39852 39852] | hichte = | lingte = | breedte = | draachkrêft = | oerflak = | tal ferdjippings = | tal keamers = | kapasiteit = | kosten = | webside = }} De '''tsjerke fan Ysbrechtum''' is in [[tsjerkegebou]] yn [[Ysbrechtum]] yn de provinsje [[Fryslân]]. In tsjerke út de 12e iuw dy't wijd wie oan de hillige [[Martinus fan Tours|Martinus]] waard yn 1694 ûnder lieding fan Pyter Jans ferfongen. Duco Martena van Burmania fan [[Epema State]] liet ûnder it [[prysterkoar|koar]] in [[grêfkelder]] bouwe mei in [[epitaaf]]. Yn 1728 waard der in toren oanboud. Yn 1865 waard de tsjerke opnij boud yn opdracht fan [[Sjuck van Welderen Rengers|Sjuck van Welderen baron Rengers]]. De [[earste stien]] werd gelegd op 23 juni. It is in saneamde [[Wettersteatstsjerke]]. De [[sealtsjerke]] mei [[rûnbôgefinster]]s en fiifsidige [[koarsluting]] is boud neffens it ûntwerp fan [[Meinse Molenaar]]. Yn 1951 waard de toerbekroaning feroare. It ynterieur wurdt dutsen troch in houten tonferwulft. De koperen kroanen datearje út 1694. De eardere [[preekstoel]] út 1694 waard ferkocht oan de [[Hermestsjerke|tsjerke fan Twellingea]]. De [[Rouboerd|roubuorden]] binne fan [[Sjuck fan Burmania Rengers|Sjuck Gerrolt Juckema fan Burmania Rengers]] (1784) en dy syn frou Odilia Amelia van Welderen (1788). De preekstoel en it doopstek datearje út de 1865. It oargel út 1866 is boud troch [[Willem Hardorff]]. It moarmeren doopfont út 1978 is makke troch F.G. Eijgelaar. <gallery widths="150" heights="150"> INTERIEUR, NAAR HET WESTEN - Ysbrechtum - 20270718 - RCE.jpg|Ynterieur INTERIEUR, GRAFMONUMENT DETAIL - Ysbrechtum - 20270722 - RCE.jpg|Grêfmonumint Interieur, aanzicht orgel, orgelnummer 1725 - Ysbrechtum - 20369447 - RCE.jpg|Oargel </gallery> == Sjoch ek == * [[Tsjerken yn Fryslân]] [[Kategory:Tsjerkegebou yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ryksmonumint yn Súdwest-Fryslân]] [[Kategory:Ysbrechtum]] epomghtpc5ku58czbvcrjr1rqfzpnt4 Louison Bobet 0 159651 1083681 2022-07-21T07:26:00Z FreyaSport 40716 wurk wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Louison Bobet (1951).jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Louison Bobet (1951) | echte namme = Louis Bobet | bynamme = | nasjonaliteit = {{FRAnasj}} | bertedatum = [[12 maart]] [[1925]] | berteplak = [[Saint-Méen-le-Grand]] | stjerdatum = [[13 maart]] [[1983]] | stjerplak = [[Biarritz]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1946]] | karriêre-ein = [[1962]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1953, 1954, 1955) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Louis (Louison) Bobet''' ([[Anderlecht]], [[8 oktober]] [[1889]] - [[Brussel]], [[16 jannewaris]] [[1971]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. ''"Louison"'' betsjút sa ûngefear ''"Louis soan fan Louis"'' as ''"Lytse Louis"''. {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bobet, Louison}} [[Kategory:Frânsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1925]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1983]] p25zxrukwaaedc53yh8d5m0bow96w9e 1083682 1083681 2022-07-21T07:27:33Z FreyaSport 40716 flaterke wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Louison Bobet (1951).jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Louison Bobet (1951) | echte namme = Louis Bobet | bynamme = | nasjonaliteit = {{FRAnasj}} | bertedatum = [[12 maart]] [[1925]] | berteplak = [[Saint-Méen-le-Grand]] | stjerdatum = [[13 maart]] [[1983]] | stjerplak = [[Biarritz]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1946]] | karriêre-ein = [[1962]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1953, 1954, 1955) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Louis (Louison) Bobet''' ([[Saint-Méen-le-Grand]], [[12 maart]] [[1925]] - [[Biarritz]], [[13 maart]] [[1983]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. ''"Louison"'' betsjút sa ûngefear ''"Louis soan fan Louis"'' as ''"Lytse Louis"''. {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bobet, Louison}} [[Kategory:Frânsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1925]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1983]] 2cox8dafhvsfrkwzceuuxj9zgvgd6e7 1083693 1083682 2022-07-21T08:21:19Z FreyaSport 40716 Dielname oan grutte omgongen en Ploegen wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Louison Bobet (1951).jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Louison Bobet (1951) | echte namme = Louis Bobet | bynamme = | nasjonaliteit = {{FRAnasj}} | bertedatum = [[12 maart]] [[1925]] | berteplak = [[Saint-Méen-le-Grand]] | stjerdatum = [[13 maart]] [[1983]] | stjerplak = [[Biarritz]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1946]] | karriêre-ein = [[1962]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1953-1955) <small>''(3x)''</small> | webside = }} '''Louis (Louison) Bobet''' ([[Saint-Méen-le-Grand]], [[12 maart]] [[1925]] - [[Biarritz]], [[13 maart]] [[1983]]) wie in [[Belgje|Belgysk]] [[hurdfytser]] en en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. ''"Louison"'' betsjút sa ûngefear ''"Louis soan fan Louis"'' as ''"Lytse Louis"''. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1947 - Net finisht; * 1948 - 4e; winner 6e en de 12e etappe. * 1949 - Net finisht; * 1950 - 3e; winner 18e etappe. * 1951 - 20ste; winner 17e etappe. * 1953 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 18e en de 20ste etappe. * 1954 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 2e, 18e en de 21ste etappe. * 1955 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 3e en de 11e etappe. * 1958 - 7e; * 1959 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 1956 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1951 - 7e; winner 17e etappe. * 1957 - 2e; winner 15e etappe. * 1958 - 4e; ==Ploegen== * 1947-1949 - Stella * 1949 - Bianchi * 1950 - Stella * 1950 - Guerra * 1951 - Stella * 1951 - Bottecchia * 1952 - Stella * 1952 - Tebag * 1952 - Bottecchia * 1953 - Stella * 1953 - Bottecchia * 1954 - Stella * 1954 - Bottecchia * 1955 - Mercier-A. Leducq * 1956-1957 - Hutchinson * 1957 - Velo Club Bustese * 1958-1960 - Hutchinson * 1961 - Ignis * 1962 - Margnat-Paloma {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bobet, Louison}} [[Kategory:Frânsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1925]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1983]] 4z19aup8ecsl1h7vr8bvxx1navknrjx 1083694 1083693 2022-07-21T08:55:17Z FreyaSport 40716 Louison Bobet wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Louison Bobet (1951).jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Louison Bobet (1951) | echte namme = Louis Bobet | bynamme = | nasjonaliteit = {{FRAnasj}} | bertedatum = [[12 maart]] [[1925]] | berteplak = [[Saint-Méen-le-Grand]] | stjerdatum = [[13 maart]] [[1983]] | stjerplak = [[Biarritz]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1946]] | karriêre-ein = [[1962]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1953-1955) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1954) | webside = }} '''Louis (Louison) Bobet''' ([[Saint-Méen-le-Grand]], [[12 maart]] [[1925]] - [[Biarritz]], [[13 maart]] [[1983]]) wie in [[Frankryk|Frânsk]] [[hurdfytser]] en en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. ''"Louison"'' betsjút sa ûngefear ''"Louis soan fan Louis"'' as ''"Lytse Louis"''. ==Karriêre== Bobet wûn trije kear op rige de Omgong fan Frankryk: yn [[Omgong fan Frankryk 1953|1953]], [[Omgong fan Frankryk 1954|1954]] en [[Omgong fan Frankryk 1955|1955]]. Hy kaam hjirmei it rekôr fan de [[Belgje|Belgyske]] hurdfytser [[Philippe Thys]] út de [[1920-er jierren|jierren 20]] benei. Yn [[1950]] en [[1951]] waard Bobet twa kear Frânsk kampioen op 'e dyk. Hy wûn ek ferskate klassikers; yn [[1951]] [[Milaan-San Remo]] en de [[Omgong fan Lombardije]], yn [[1955]] de [[Omgong fan Flaanderen]] en yn [[1956]] [[Parys-Roubaix]]. Yn lêstneamde koers wie er yn [[1951]] alris twadde wurden efter de [[Itaalje|Italjaanske]] hurdfytser [[Antonio Bevilacqua]]. Yn [[1954]] waard Bobet wrâldkampioen op 'e dyk. Yn [[1957]] en [[1958]] wie hy ek ticht by de wrâldtitel, mar waard hy twadde efter respektyflik [[Rik Van Steenbergen]] (1957) en [[Ercole Baldini]] (1958). Syn broer [[Jean Bobet|Jean]] wie ek in ferneamd hurdfytser. Tegearre wiene hja yn de [[hjerst]] fan [[1960]] belutsen by in slim autoûngelok, wêrby't hja beiden slim ferwûne rekken. It betsjutte de ein fan harren karriêre op 'e fyts. Louison Bobet iepene dêrnei in sûnenssintrum yn [[Quiberon]]. Louison Bobet ferstoar Op 13 maart 1983, in dei nei syn 58ste jierdei, oan de gefolgen fan [[kanker]]. ==Ritssluting== Bobet lei oan de basis fan de fytstrui mei [[ritssluting]]. Koart nei't Bobet triomfantlik de finish oerried fan Milaan-San Remo yn 1951, waard er oerspield troch meiwurkers fan de Bottecchia ploeg, sjoernalisten en fans. Yn dy drokte slagge hy der net yn de knopen fan syn truike los te meitsjen om op azem te kommen. Frustrearre rôp Bobet oft se dêr gjin rits stekke koene. Syn klean leveransier [[Emilio De Marchi]] wie oanwêzich en hearde syn opmerking. Hy fûn dat bêst wol in goed idee en begûn mei de produksje fan fytstruien mei ritssluting. <ref>[https://sportmagazine.knack.be/sport/wielrennen/toen-louison-bobet-in-de-tour-wilde-opgeven-dreigde-een-ploegmaat-met-een-pak-slaag/article-column-1882033.html {{nl}} Toen Louison Bobet in de Tour wilde opgeven, dreigde een ploegmaat met een pak slaag]</ref> == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1947 - Net finisht; * 1948 - 4e; winner 6e en de 12e etappe. * 1949 - Net finisht; * 1950 - 3e; winner 18e etappe. * 1951 - 20ste; winner 17e etappe. * 1953 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 18e en de 20ste etappe. * 1954 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 2e, 18e en de 21ste etappe. * 1955 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 3e en de 11e etappe. * 1958 - 7e; * 1959 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 1956 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1951 - 7e; winner 17e etappe. * 1957 - 2e; winner 15e etappe. * 1958 - 4e; ==Ploegen== * 1947-1949 - Stella * 1949 - Bianchi * 1950 - Stella * 1950 - Guerra * 1951 - Stella * 1951 - Bottecchia * 1952 - Stella * 1952 - Tebag * 1952 - Bottecchia * 1953 - Stella * 1953 - Bottecchia * 1954 - Stella * 1954 - Bottecchia * 1955 - Mercier-A. Leducq * 1956-1957 - Hutchinson * 1957 - Velo Club Bustese * 1958-1960 - Hutchinson * 1961 - Ignis * 1962 - Margnat-Paloma {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bobet, Louison}} [[Kategory:Frânsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1925]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1983]] c8gtv5mm2tf6hsatiqmscgj70xvkly7 1083695 1083694 2022-07-21T08:55:58Z FreyaSport 40716 /* Ritssluting */ oars wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Louison Bobet (1951).jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Louison Bobet (1951) | echte namme = Louis Bobet | bynamme = | nasjonaliteit = {{FRAnasj}} | bertedatum = [[12 maart]] [[1925]] | berteplak = [[Saint-Méen-le-Grand]] | stjerdatum = [[13 maart]] [[1983]] | stjerplak = [[Biarritz]] | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = | gewicht = | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1946]] | karriêre-ein = [[1962]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1953-1955) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1954) | webside = }} '''Louis (Louison) Bobet''' ([[Saint-Méen-le-Grand]], [[12 maart]] [[1925]] - [[Biarritz]], [[13 maart]] [[1983]]) wie in [[Frankryk|Frânsk]] [[hurdfytser]] en en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. ''"Louison"'' betsjút sa ûngefear ''"Louis soan fan Louis"'' as ''"Lytse Louis"''. ==Karriêre== Bobet wûn trije kear op rige de Omgong fan Frankryk: yn [[Omgong fan Frankryk 1953|1953]], [[Omgong fan Frankryk 1954|1954]] en [[Omgong fan Frankryk 1955|1955]]. Hy kaam hjirmei it rekôr fan de [[Belgje|Belgyske]] hurdfytser [[Philippe Thys]] út de [[1920-er jierren|jierren 20]] benei. Yn [[1950]] en [[1951]] waard Bobet twa kear Frânsk kampioen op 'e dyk. Hy wûn ek ferskate klassikers; yn [[1951]] [[Milaan-San Remo]] en de [[Omgong fan Lombardije]], yn [[1955]] de [[Omgong fan Flaanderen]] en yn [[1956]] [[Parys-Roubaix]]. Yn lêstneamde koers wie er yn [[1951]] alris twadde wurden efter de [[Itaalje|Italjaanske]] hurdfytser [[Antonio Bevilacqua]]. Yn [[1954]] waard Bobet wrâldkampioen op 'e dyk. Yn [[1957]] en [[1958]] wie hy ek ticht by de wrâldtitel, mar waard hy twadde efter respektyflik [[Rik Van Steenbergen]] (1957) en [[Ercole Baldini]] (1958). Syn broer [[Jean Bobet|Jean]] wie ek in ferneamd hurdfytser. Tegearre wiene hja yn de [[hjerst]] fan [[1960]] belutsen by in slim autoûngelok, wêrby't hja beiden slim ferwûne rekken. It betsjutte de ein fan harren karriêre op 'e fyts. Louison Bobet iepene dêrnei in sûnenssintrum yn [[Quiberon]]. Louison Bobet ferstoar Op 13 maart 1983, in dei nei syn 58ste jierdei, oan de gefolgen fan [[kanker]]. ==Ritssluting== Bobet lei oan de widze fan de fytstrui mei [[ritssluting]]. Koart nei't Bobet triomfantlik de finish oerried fan Milaan-San Remo yn 1951, waard er oerspield troch meiwurkers fan de Bottecchia ploeg, sjoernalisten en fans. Yn dy drokte slagge hy der net yn de knopen fan syn truike los te meitsjen om op azem te kommen. Frustrearre rôp Bobet oft se dêr gjin rits stekke koene. Syn klean leveransier [[Emilio De Marchi]] wie oanwêzich en hearde syn opmerking. Hy fûn dat bêst wol in goed idee en begûn mei de produksje fan fytstruien mei ritssluting. <ref>[https://sportmagazine.knack.be/sport/wielrennen/toen-louison-bobet-in-de-tour-wilde-opgeven-dreigde-een-ploegmaat-met-een-pak-slaag/article-column-1882033.html {{nl}} Toen Louison Bobet in de Tour wilde opgeven, dreigde een ploegmaat met een pak slaag]</ref> == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1947 - Net finisht; * 1948 - 4e; winner 6e en de 12e etappe. * 1949 - Net finisht; * 1950 - 3e; winner 18e etappe. * 1951 - 20ste; winner 17e etappe. * 1953 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 18e en de 20ste etappe. * 1954 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 2e, 18e en de 21ste etappe. * 1955 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 3e en de 11e etappe. * 1958 - 7e; * 1959 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 1956 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1951 - 7e; winner 17e etappe. * 1957 - 2e; winner 15e etappe. * 1958 - 4e; ==Ploegen== * 1947-1949 - Stella * 1949 - Bianchi * 1950 - Stella * 1950 - Guerra * 1951 - Stella * 1951 - Bottecchia * 1952 - Stella * 1952 - Tebag * 1952 - Bottecchia * 1953 - Stella * 1953 - Bottecchia * 1954 - Stella * 1954 - Bottecchia * 1955 - Mercier-A. Leducq * 1956-1957 - Hutchinson * 1957 - Velo Club Bustese * 1958-1960 - Hutchinson * 1961 - Ignis * 1962 - Margnat-Paloma {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:Bobet, Louison}} [[Kategory:Frânsk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1925]] [[Kategory:Persoan stoarn yn 1983]] iooxlh65h6gkom2ghea8eh519vw0bdz Christopher Froome 0 159657 1083696 2022-07-21T08:58:20Z FreyaSport 40716 trochferwizing wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Chris Froome]] st7vwn8kir9rzt2jq3qoqhk1lsl8ta9 Greg LeMond 0 159660 1083699 2022-07-21T09:11:35Z FreyaSport 40716 Wurk wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Greg LeMond 1989 Tour de Trump.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Greg LeMond (1989) | echte namme = Gregory James LeMond | bynamme = | nasjonaliteit = {{USAnasj}} | bertedatum = [[26 juny]] [[1961]] | berteplak = [[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 178 sm | gewicht = 67 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1976]] | karriêre-ein = [[1994]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1986, 1989, 1990) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1983 & 1989) | webside = }} '''Gregory James LeMond''' ([[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] [[Kalifornje]], [[26 juny]] [[1961]]) is in earder [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist waard ek twa kear wrâldkampioen op 'e dyk. {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:LeMond, Greg}} [[Kategory:Amerikaansk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1985]] 3a913jqk5j75uor2bl1ihmv3m2tighk 1083700 1083699 2022-07-21T09:12:25Z FreyaSport 40716 wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Greg LeMond 1989 Tour de Trump.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Greg LeMond (1989) | echte namme = Gregory James LeMond | bynamme = | nasjonaliteit = {{USAnasj}} | bertedatum = [[26 juny]] [[1961]] | berteplak = [[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 178 sm | gewicht = 67 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1976]] | karriêre-ein = [[1994]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1986, 1989, 1990) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1983 & 1989) | webside = }} '''Gregory James LeMond''' ([[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] [[Kalifornje]], [[26 juny]] [[1961]]) is in earder [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist waard ek twa kear wrâldkampioen op 'e dyk. {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:LeMond, Greg}} [[Kategory:Amerikaansk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1961]] o64y9eepbyizuwquuzxg7xns59r8mch 1083706 1083700 2022-07-21T09:35:13Z FreyaSport 40716 Dielname oan grutte omgongen en Ploegen wikitext text/x-wiki {{wurk}} {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Greg LeMond 1989 Tour de Trump.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Greg LeMond (1989) | echte namme = Gregory James LeMond | bynamme = | nasjonaliteit = {{USAnasj}} | bertedatum = [[26 juny]] [[1961]] | berteplak = [[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 178 sm | gewicht = 67 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1976]] | karriêre-ein = [[1994]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1986, 1989, 1990) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1983 & 1989) | webside = }} '''Gregory James LeMond''' ([[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] [[Kalifornje]], [[26 juny]] [[1961]]) is in earder [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist waard ek twa kear wrâldkampioen op 'e dyk. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1984 - 3e; * 1985 - 2e; winner 21ste etappe * 1986 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 13e etappe * 1989 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 5e, 19e en de 21ste etappe * 1990 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; * 1991 - 7e; * 1992 - Net finisht; * 1994 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 1983 - Net finisht === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1985 - 3e; * 1986 - 4e; winner 5e etappe * 1988 - Net finisht; * 1989 - 39e; * 1990 - 105e; * 1991 - Net finisht; * 1993 - Net finisht ; ==Ploegen== * 1976–1980 - Nasjonale ploeg fan 'e Feriene Steaten * 1981-1984 - Renault * 1985-1986 - La Vie claire * 1987 - Toshiba * 1988 - PDM * 1989 - ADR-W-Cup * 1990-1992 - Z * 1993-1994 - Gan-Lemond {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:LeMond, Greg}} [[Kategory:Amerikaansk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1961]] o7dzdwdxk1z234lj8dboty8lnidotqr 1083717 1083706 2022-07-21T09:54:29Z FreyaSport 40716 Greg LeMond wikitext text/x-wiki {{Ynfoboks sporter | ôfbylding = Greg LeMond 1989 Tour de Trump.jpg | ôfbyldingsbreedte = | ôfbyldingtekst = Greg LeMond (1989) | echte namme = Gregory James LeMond | bynamme = | nasjonaliteit = {{USAnasj}} | bertedatum = [[26 juny]] [[1961]] | berteplak = [[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] | stjerdatum = | stjerplak = | etnisiteit = | regionale identiteit = | grutte = 178 sm | gewicht = 67 kg | sport = [[Hurdfytsen]] | ûnderdiel = Dykhurdfytsen | trener = | 1etitel = | OS = | PS = | ekstra = | debút = [[1976]] | karriêre-ein = [[1994]] | prestaasjes = [[Omgong fan Frankryk]] (1986, 1989, 1990) <small>''(3x)''</small>,<br>Wrâldkampioenskip (1983 & 1989) | webside = }} '''Gregory James LeMond''' ([[Lakewood (Kalifornje)|Lakewood]] [[Kalifornje]], [[26 juny]] [[1961]]) is in earder [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[hurdfytser]] en wie trije kear winner fan de [[Omgong fan Frankryk]]. Derneist waard ek twa kear wrâldkampioen op 'e dyk. ==Karriêre== LeMond begûn syn profesjonele karriêre as hurdfytser yn [[1981]] nei fjouwer jier as amateur by de nasjonale ploech fan Amearika fytst te hawwen. Yn [[1983]] waard er de earste Amerikaanske hurdfytser dy't it Wrâldkampioenskip hurdfytsen wûn. LeMond wûn de Omgong fan Frankryk yn [[1986]]; hy is de earste net-Jeropeekse hurdfytser dy't de Tour wûn hat. Yn 1987 rekke er slim ferwûne by in jacht ûngelok. Nei dit ûngelok ûndergie hy twa operaasjes en miste hy de folgjende twa Omgongen fan Frankryk. Yn de Omgong fan Frankryk fan [[1989]] wie er wer werom yn de Omgong fan Frankryk en wist de lêste etappe fan de omgong te winnen en dermei de einoerwinning fan de Omgong fan Frankryk dat jier. It jier dêrnei ferdigene hy mei sukses syn Omgong-titel. Lemond stopte yn [[1994]] mei hurdfytsen, en rjochte dernei in fytsfabryk op ''LeMond Racing Cycles'', in fabryk foar fitness apparatuer ''LeMond Fitness Inc'', en hat ek noch in restaurant mei de namme ''Tour de France''. == Dielnimming oan grutte omgongen == === Dielnimming oan de Omgong fan Frankryk === * 1984 - 3e; * 1985 - 2e; winner 21ste etappe * 1986 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 13e etappe * 1989 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; winner 5e, 19e en de 21ste etappe * 1990 - [[Ofbyld:Jersey yellow.svg|15px]] 1e; * 1991 - 7e; * 1992 - Net finisht; * 1994 - Net finisht; === Dielnimming oan de Omgong fan Spanje === * 1983 - Net finisht === Dielnimming oan de Omgong fan Itaalje === * 1985 - 3e; * 1986 - 4e; winner 5e etappe * 1988 - Net finisht; * 1989 - 39e; * 1990 - 105e; * 1991 - Net finisht; * 1993 - Net finisht ; ==Ploegen== * 1976–1980 - Nasjonale ploeg fan 'e Feriene Steaten * 1981-1984 - Renault * 1985-1986 - La Vie claire * 1987 - Toshiba * 1988 - PDM * 1989 - ADR-W-Cup * 1990-1992 - Z * 1993-1994 - Gan-Lemond {{Boarnen|boarnefernijing= {{reflist}} }} {{DEFAULTSORT:LeMond, Greg}} [[Kategory:Amerikaansk hurdfytser]] [[Kategory:Winner fan de Omgong fan Frankryk]] [[Kategory:Persoan berne yn 1961]] nha1mdriyzkoe240myt176v8jsqn9jo Tjûmen 0 159662 1083707 2022-07-21T09:35:37Z RomkeHoekstra 10582 Side makke mei "{{Stêd mei flagge| Ofbyld = [[Ofbyld:Спасская церковь (Тюмень)-1.jpg|300px]] ''Ferlossertsjerke'' | Flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen (Tyumen oblast).png|border|100px]] | Wapen = [[Ofbyld:Wapen Tjoemen.png|80px]] | Ynwennertal = 828.600 <small>(2022)</small>| Oerflak = 698 km²| Befolkingstichtens = 1187,07 ynw./km² | Stêdekloft = | Hichte = 102 m (sintrum) | Lân..." wikitext text/x-wiki {{Stêd mei flagge| Ofbyld = [[Ofbyld:Спасская церковь (Тюмень)-1.jpg|300px]] ''Ferlossertsjerke'' | Flagge = [[Ofbyld:Flag of Tyumen (Tyumen oblast).png|border|100px]] | Wapen = [[Ofbyld:Wapen Tjoemen.png|80px]] | Ynwennertal = 828.600 <small>(2022)</small>| Oerflak = 698 km²| Befolkingstichtens = 1187,07 ynw./km² | Stêdekloft = | Hichte = 102 m (sintrum) | Lân = [[Ofbyld:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ruslân]] | Bestj. ienh. 1 = Oblast (prov.) | Namme bestj. ienh. 1= [[Ofbyld:Flag of Tyumen Oblast.svg|20px]] [[Tjûmen (oblast)|Tjûmen]] | Bestj. ienh. 2 = | Namme bestj. ienh. 2= | Stifting = [[1586]] | Tiidsône = [[UTC]] +5 | Simmertiid = gjin [[simmertiid]] | Koördinaten = {{Koördinaten yn tekst|57_09_00_N_65_32_00_E_scale:12500_type:landmark_region:RU|57° 09' N 65° 32' E}} | Webside = [https://www.tyumen-city.ru/ tyumen-city.ru]| }} '''Tjûmen''' ([[Russysk]]: Тюмень) is in stêd yn [[Sibearje|West-Sibearje]], [[Ruslân]]. It is it haadplak fan de oblast mei deselde namme en wat oerflak oanbelanget de grutste stêd fan Ruslân. It ynwennertal fan Tjûmen nimt tige hurd ta. Tjûmen leit oan it Trans-Sibearyske spoar en oan de rivier de [[Toera (rivier)|Toera]]. == Skiednis == '''Tjûmen''' is de âldste stêd yn [[Sibearje]] en waard yn 1586 stifte as fort tsjin de steppenomaden. It lei net fier fan Tsjingi-Toera, de âlde haadstêd fan it troch de troepen fan de tsaar oermastere kanaat Sibir. De namme Tjûmen is ôflaat fan it troch de Russen oernommen Mongoalske begryp 'Tümen', dat 10.000 betsjut. Sûnt de 17e iuw wie Tjûmen in belangryk oerslachpunt op de hannelswei fan Sibearje nei [[Sjina]]; Tjûmen waard in hannelssintrum dêr't ambachten bloeiden. Sûnt 1709 foel Tjûmen ûnder it gûvernemint Sibearje. It plak krige yn 1782 stedsrjochten en waar yn 1796 in [[ûjezd]] yn it gûvernemint Tobolsk. Yn de 19e iuw kaam de skipfeart oer de Toera op gong ; ek krige de stêd in spoarferbining mei [[Jekaterineburch]]. Tjûmen waard in sintrum foar de skipsbou, houtferwurking en fiskerij. Ek de produksje fan kleden brocht in soad ûntwikkeling. Alle jierren waard simmerdeis yn Tjûmen ien fan de grutste jiermerken fan Sibearje holden. De stêd waard yn de 19e iuw ek in tuskenstasjon foar ferballe minsken. Yn Tjûmen waarden se registrearre, ear't se trochstjoerd waarden nei it definitive plak yn Sibearje. Yn de [[Twadde Wrâldkriich]] waard it balseme lichem fan [[Vladimir Lenin|Lenin]] út it [[Moskou]]se Lenin-[[mausoleum]] nei Tjûmen brocht. Op 14 augustus 1944 waard de stêd it sintrum fan de nij foarme oblast mei deselde namme. De stêd groeide nei de Twadde Wrâldkriich tige hurd, fan minder as 80.000 yn it jier 1939 oant 475.000 yn it jier 1989. Oars as mei in soad oar stêden yn Ruslân, sette de groei fan it tal ynwenners ek troch nei de ûntbining fan de [[Sovjet-Uny]]. == Befolkingsferrin == {| class="wikitable" style="width:450px" |- ! style="text-align:left;"| Jier || 1897 || 1939 || 1959 || 1970 || 1979 || 1989 || 2002 || 2010 || 2019 || 2022 |- style="text-align:center;" |style="text-align:left;"| '''Ynwenners''' || 29.544 || 79.205 || 150.195 || 268.526 || 358.992 || 476.869 || 510.719 || 581.907 || 788.666 || 828.600 |} {{Boarnen|boarnefernijing= Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: [[:de:Tjumen]] ---- {{Commonscat|Tyumen|Tjûmen}} }} [[Kategory:Plak yn Tjûmen (oblast)]] [[Kategory:Plak stifte yn 1586]] rx00ofknvpp1t077c0j2kz72le404lv Meidogger oerlis:115.178.249.251 3 159664 1083712 2022-07-21T09:45:03Z 魔琴 41507 vandalism1 ([[m:User:ZbVl/VD|Vandoom]]) wikitext text/x-wiki == 2022-07-21 == [[File:Information.svg|25px|alt=Information icon]] Hello. Apologies for writing this in English, but I wanted to let you know that one or more of [[Special:Contributions/115.178.249.251|your recent contributions]] have been undone because they did not appear constructive. If you would like to experiment, please use the sandbox. Thanks. <!-- Glow-vandalism1 @ 1658396702867.2s --> [[Meidogger:魔琴|魔琴]] ([[Meidogger oerlis:魔琴|oerlis]]) 21 jul 2022, 11.45 (CEST) pf4qr1fnvizgo8s2iuqbep02sv1lfad