Wiktionary glwiktionary https://gl.wiktionary.org/wiki/Wiktionary:P%C3%A1xina_principal MediaWiki 1.39.0-wmf.23 case-sensitive Media Especial Conversa Usuario Conversa usuario Wiktionary Conversa Wiktionary Ficheiro Conversa ficheiro MediaWiki Conversa MediaWiki Modelo Conversa modelo Axuda Conversa axuda Categoría Conversa categoría Apéndice Conversa apéndice TimedText TimedText talk Módulo Conversa módulo Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 1122 706887 680156 2022-08-08T22:14:29Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-}} {{etim|de ''{{gl|abruño}}'' + ''{{gl|-eiro}}''.|gl}} {{pronuncia|[a.βɾuˈɲej.ɾʊ]|gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|abruñeiro||s}} # ({{sem|Botánica|gl}}) {{Gl|arbusto}} {{gl|espiñento}} {{gl|da}} {{gl|familia}} {{gl|da}}s {{gl|rosáceas}}, ''[[Prunus spinosa]]'' Linné, {{gl|dun}}s 2 {{gl|ou}} 3 m {{gl|de}} {{gl|altura}}, {{gl|con}} {{gl|folla}}s {{gl|oval|ovais}} {{gl|con}} {{gl|bordo}} {{gl|serrado}}, {{gl|flor}}es {{gl|branco|brancas}}, {{gl|pequeno|pequenas}}, {{gl|que}} {{gl|agromar|agroman}} {{gl|antes}} {{gl|que}} {{gl|as}} {{gl|folla}}s, {{gl|e}} {{gl|froito}} {{gl|en}} {{gl|drupa}} (''{{gl|abruño}}''), {{gl|pequeno|pequena}} {{gl|ameixa}} {{gl|de}} {{gl|cor}} {{gl|azul}} {{gl|escuro|escura}}, {{gl|case}} {{gl|negro|negra}} {{gl|cando}} {{gl|maduro|madura}}, {{gl|comestíbel}}, {{gl|de}} {{gl|sabor}} {{gl|máis}} {{gl|ou}} {{gl|menos}} {{gl|ácido}}. {{Gl|de}} {{gl|distribución}} {{gl|euroasiático|euroasiática}}, {{gl|ser|é}} {{gl|frecuente}} {{gl|no}}s {{gl|lindeiro}}s {{gl|do}}s {{gl|bosque}}s {{gl|e}} {{gl|no|nas}} {{gl|sebe}}s. [[Image:Schlehe1.jpg|thumb|right|'''Abruñeiro''' (''Prunus spinosa'' L.) en flor, na primavera temperá.]] [[Ficheiro:Closeup of blackthorn aka sloe aka prunus spinosa sweden 20050924.jpg|thumb|right|Acio de ''abruños'', froitos do '''abruñeiro'''.]] {{-relac-}} * {{gl|abruñeiro}} * {{gl|abruñeiro dos xardíns}} {{-sin-}} ({{gl|o}} {{gl|silvestre}}) * {{gl|ameixeira brava}} * {{gl|andrino}} * {{gl|cambrón}} * {{gl|escambroeiro}} * {{gl|escambrón}} ({{gl|a}}s {{gl|variedade}}s {{gl|cultivar|cultivadas}}) * {{gl|abruñeira}} * {{gl|ambruñeiro}} * {{gl|bruñeiro}} * {{gl|gruñeiro}} {{-trad-}} {{T|de}} {{t|de|Schwarzdorn}} {{T|ast}} {{t|ast|andrinal}}, {{t|ast|prunal}} {{T|es}} {{t|es|endrino}} {{T|sl}} {{t|sl|črni trn}} {{T|fr}} {{t|fr|prunier épineux}} {{T|en}} {{t|en|blackthorn}} {{T|pt}} {{t|pt|abrunheiro}} {{-ver-}} * [[Apéndice: Hortalizas e froitos]] msj1wlcvna2ys4ei6nl25q8p588pvtt 0 1171 706898 696341 2022-08-09T11:44:50Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{homo|Nespereira}} {{-glref-}} {{etim||gl}} {{pronuncia|/nespeˈɾejɾa̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|nespereira||s}} # ({{sem|Botánica|gl}}) Árbore das rosáceas de follas grandes elípticas, flores brancas e froito ovoide comestíbel. O nome do seu froito é {{gl|néspera}} ou {{gl|níxaro}}. [[File:Mespilus germanica JPG1.jpg|thumb|300px|<center>nespereira</center>]] {{-trad-}} {{T|nc}} {{t|nc|Mespilus germanica}} {{T|de}} {{t|de|Mispel}}. {{T|ast}} {{t|ast|cadapanal}}, {{t|ast|nesperal}}, {{t|ast|niésperu}}. {{T|es}} {{t|es|níspero}}. {{T|sl}} {{t|sl|nešplja}}. {{T|fr}} {{t|fr|néflier}}, {{t|fr|bibassier}}. {{T|en}} {{t|en|medlar tree}}. {{T|it}} {{t|it|nespolo}}. {{T|pt}} {{t|pt|nespereira}}. {{-ver-}} *[[Apéndice: Hortalizas e froitos]] {{-pt-}} {{etim||pt}} {{pronuncia||pt}} {{son|||pt}} {{-substf-|pt}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|nespereira||s}} # ({{sem|Botánica|pt}}) {{Gl|nespereira}}. g3dqwv75bjz6fegrypw4ml3zv8w5ng9 0 1189 706889 535502 2022-08-08T22:14:38Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-|abruñeiro}} {{etim|de «{{gl|ameixeira}}» e «{{gl|bravo}}».|gl}} {{pronuncia||gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{gl|ameixeira}} {{gl|brava}}''' # Arbusto espiñoso das rosáceas, de follas ovais dentadas, flores brancas e froito comestible de cor azul escura, pode acadar os catro metros de altura. #* {{sin|{{gl|abruñeiro}}, {{gl|carmeliño}}, {{gl|escambrón}}.}} #* {{relac|{{gl|abruñal}}, {{gl|abruñedo}}, {{gl|abruño}}, {{gl|níxaro}}, {{gl|nixo}}.}} {{-trad-}} {{1|Arbusto espiñoso das rosáceas, de follas ovais dentadas, flores brancas e froito comestible de cor azul escura, pode acadar os catro metros de altura}} {{T|nc}} {{t|nc|Prunus spinosa}}. {{T|de}} {{t|de|Schwarzdorn}}. {{T|ast}} {{t|ast|andrinal}}, {{t|ast|prunal}} {{2}} {{T|es}} {{t|es|endrino}}. {{T|fr}} {{t|fr|prunier épineux}}. {{2}} {{T|en}} {{t|en|blackthorn}}. {{T|pt}} {{t|pt|abrunheiro}}. {{3}} {{-ver-}} *[[Apéndice: Árbores e arbustos]] jyz24swtk9e7lc8m9bo4ru1g85km6sf 0 1190 706888 536108 2022-08-08T22:14:34Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-|abruñeiro}} {{etim||gl}} {{pronuncia||gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' # Arbusto espiñoso das rosáceas, de follas ovais dentadas, flores brancas e froito comestible de cor azul escura, pode acadar os catro metros de altura. #* {{sin|{{gl|abruñeiro}}, {{gl|ameixeira brava}}.}} #* {{relac|{{gl|abruñal}}, {{gl|abruñedo}}, {{gl|abruño}}, {{gl|níxaro}}, {{gl|nixo}}.}} {{-trad-}} {{1|Arbusto espiñoso das rosáceas, de follas ovais dentadas, flores brancas e froito comestible de cor azul escura, pode acadar os catro metros de altura.}} {{T|nc}} {{t|nc|Prunus spinosa}}. {{T|de}} {{t|de|schwarzdorn}}. {{T|ast}} {{t|ast|andrinal}}, {{t|ast|prunal}}. {{T|es}} {{t|es|endrino}}. {{2}} {{T|fr}} {{t|fr|prunier épineux}}. {{T|en}} {{t|en|blackthorn}}. {{2}} {{T|it}} {{t|it|}}. {{T|pt}} {{t|pt|abrunheiro}}. {{3}} {{-ver-}} *[[Apéndice: Árbores e arbustos]] 5hi8mr3tmsv4frcj7mtnkii5snqyj7p 0 1419 706886 687821 2022-08-08T22:02:11Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-}} {{etim|do {{orixe|la|gl}} ''{{la|prunum|prunum, pruni}}'' ({{gl|ameixa}}, {{gl|cirola}}) con {{evol|Sonorización de oclusiva bilabial inicial}} e {{evol|Palatalización de nasal alveolar}}.|gl}} {{pronuncia|[aˈβɾu.ɲʊ]|gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} [[Ficheiro:Closeup of blackthorn aka sloe aka prunus spinosa sweden 20050924.jpg|thumb|right|Acio de '''abruños'''.]] '''{{PAGENAME}}''' {{varn|abruño||s}} # ({{sem|Botánica|gl}}) {{Gl|froito}} {{gl|do}} {{gl|abruñeiro}} {{gl|cultivar|cultivado}}, {{gl|un|unha}} {{gl|especie}} {{gl|de}} {{gl|ameixa}} {{gl|de}} {{gl|cor}} {{gl|azul}} {{gl|escuro|escura}} e {{gl|doce}}. #* {{sin|{{gl|agruño}}, {{gl|ambruño}}, {{gl|ameixa}}, {{gl|bruño}}, {{gl|cerollo}}, {{gl|gruño}}, {{gl|zorollo}}.}} #* {{relac|{{gl|abruñeiro}}.}} # ({{sem|Botánica|gl}}) {{Gl|froito}} {{gl|do}} {{gl|abruñeiro}} {{gl|bravo}} {{gl|ou}} {{gl|silvestre}}, {{gl|un|unha}} {{gl|especie}} {{gl|de}} {{gl|ameixa}} {{gl|de}} {{gl|cor}} {{gl|azul}} {{gl|escuro|escura}} e {{gl|ácido|ácida}}. #* {{sin|{{gl|andrino}}, {{gl|escambroeiro}}, {{gl|escambrón}}.}} #* {{relac|{{gl|abruñeiro}}.}} {{-trad-}} {{1|Froito doce}} {{T|de}} {{t|de|Schlehe}}. {{T|es}} {{t|es|endrina}}. {{T|sl}} {{t|sl|trnulja}}. {{2}} {{T|fr}} {{t|fr|prunelle}}. {{T|en}} {{t|en|sloe}}. {{2}} {{T|it}} {{t|it|prugnola}}. {{T|pt}} {{t|pt|abrunho}}. {{3}} {{1|Froito ácido}} {{T|de}} {{t|de|Schlehe}}. {{T|ast}} {{t|ast|andrín}}, {{t|ast|prunu}}. {{T|es}} {{t|es|endrina}}. {{T|sl}} {{t|sl|trnulja}}. {{2}} {{T|fr}} {{t|fr|prunelle}}. {{T|en}} {{t|en|sloe}}. {{2}} {{T|it}} {{t|it|prugnola}}. {{T|pt}} {{t|pt|abrunho}}. {{3}} {{-ver-}} * [[Apéndice: Árbores e arbustos]] qtt2y8mfxtz0a2dwruw0wc4emaj6r3n 0 1482 706897 699123 2022-08-09T11:38:08Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-gl-}} {{etim|do {{orixe|la|gl}} ''{{la|mespilum|mespĭlum}}''.|gl}} {{pronuncia|/ˈnespe̝ɾa̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|néspera||s}} # ({{sem|Botánica|gl}}) Froito da {{gl|nespereira}}, de cor {{gl|amarela}} {{gl|laranxa}} e forma ovoide e comestíbel. {{-sin-}} * {{gl|níxaro}} {{-trad-}} {{T|de}} {{t|de|Mispel}}. {{T|ast}} {{t|ast|cadápanu}}, {{t|ast|niésperu}}. {{T|es}} {{t|es|níspero}}. {{T|sl}} {{t|sl|nešplja}}. {{T|fr}} {{t|fr|nèfle}}. {{T|en}} {{t|en|medlar}}. {{T|it}} {{t|it|nespola}} {{T|pt}} {{t|pt|nêspera}}. {{-ver-}} *[[Apéndice: Hortalizas e froitos]] dua6fduonoohy52xh9zt1qsgf601lly 0 1484 706896 699124 2022-08-09T11:38:05Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-gl-}} {{etim|do {{orixe|la|gl}} ''{{la|mespilum|mespĭlum}}''.|gl}} {{pronuncia|/ˈniʃa̝ɾo̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|níxaro||s}} # ({{sem|Botánica|gl}}) Froito da {{gl|nespereira}}, de cor {{gl|amarela}} {{gl|laranxa}} e forma ovoide e comestíbel. {{-sin-}} * {{gl|néspera}} {{-trad-}} {{T|de}} {{t|de|Mispel}}. {{T|ast}} {{t|ast|cadápanu}}, {{t|ast|niésperu}}. {{T|es}} {{t|es|níspero}}. {{T|fr}} {{t|fr|nèfle}}. {{T|en}} {{t|en|medlar}}. {{T|pt}} {{t|pt|nêspera}}. {{-ver-}} *[[Apéndice: Hortalizas e froitos]] [[pt:níxaro]] dk2mvaldih60ff11r3v0y1rumnu77v6 0 38280 706891 682534 2022-08-08T23:14:57Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-}} {{etim|do {{orixe|la|gl}} ''{{la|fructus}}''.|gl}} {{pronuncia|/ˈfɾoj.tʊ/|gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|froito||s}} # Órgano das [[planta]]s resultante da fecundación e transformación (maduración) do [[ovario]] da [[flor]], característico pois das plantas [[anxiosperma]]s. A súa función é protexe-las [[semente]]s e contribuír á súa diseminación. Nesta transformación, a parede do ovario dá lugar ó [[pericarpio]] do froito e o óvulo á semente. A forma, consistencia, tamaño e aspecto en xeral son moi variables segundo a especie da que proveña. ''A mazá é o froito da maceira''. # Por ext. O que produce a terra cultivada. ''A xeada estragou o froito da horta''. # ({{sem|Figurado|gl}}) Resultado dun traballo. ''Quedou moi satisfeito do froito obtido tras tanto esforzo''. {{-obs-}} *Na súa primeira acepción, non se debe confundir con «[[froita]]», que é un concepto gastronómico. {{-trad-}} {{T|de}} {{t|de|Frucht}}, {{t|de|Ertrag}} {{T|ast}} {{t|ast|frutu}} {{T|br}} {{t|br|frouezh}} {{T|es}} {{t|es|fruto}} {{T|ca}} {{t|ca|fruit}} {{T|zh}} {{t|zh|水果}} {{T|fr}} {{t|fr|fruit}} {{T|en}} {{t|en|fruit}} {{T|it}} {{t|it|frutto}} {{T|pl}} {{t|pl|owoc}} {{T|pt}} {{t|pt|fruto}} {{T|eu}} {{t|eu|fruitu}} ntkm73q4cfs21j6wx676n2m67ngtgwv 0 60388 706890 668935 2022-08-08T23:02:28Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-glref-}} {{etim||gl}} {{pronuncia|/ˈfɾoj.tɐ/|gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{VarN|froita||s}} #[[alimento|Alimento]] encontrado na [[natureza]]. # ({{sem|Alimentación|gl}}) [[designación|Designación]] xeral dos [[froito]]s [[comestíbel|comestíbeis]]. {{-trad-}} {{T|de}} {{t|de|Obst}}. {{T|ast}} {{t|ast|fruta}}. {{T|es}} {{t|es|fruta}}. {{T|fr}} {{t|fr|fruit}}. dfsainzjsyt2c2v4gjndujwmq65wdaa 0 90882 706893 683700 2022-08-08T23:22:00Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-gl-}} {{etim|de ''{{gl|froita}}'' e o sufixo ''{{gl|-aría}}''.|gl}} {{pronuncia|/fɾojtaˈɾia̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{varn|froitaría||s}} #{{Gl|lugar}} {{gl|onde}} {{gl|vender|se venden}} {{gl|foita}}s {{gl|e}} {{gl|hortaliza}}s. {{-var-}} *{{gl|froitería}} {{-trad-}} {{T|ast}} {{t|ast|frutería}} {{T|es}} {{t|es|frutería}} {{T|ca}} {{t|ca|fruiteria}} {{T|fr}} {{t|fr|fruiterie}} {{T|en}} {{t|en|fruitshop}}, {{t|en|greengrocer's}}, {{t|en|greengrocer's shop}} {{T|it}} {{t|it|frutteria}} {{T|pt}} {{t|pt|frutaria}} {{T|eu}} {{t|eu|fruta-denda}} g50i1l00cs4sw42g47wgpn6hin9pzuf 0 90883 706892 683701 2022-08-08T23:21:57Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-gl-}} {{etim|de ''{{gl|froita}}'' e o sufixo ''{{gl|-ería}}''.|gl}} {{pronuncia|/fɾojtɛˈɾia̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substf-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{varn|froitería||s}} #{{Gl|lugar}} {{gl|onde}} {{gl|vender|se venden}} {{gl|foita}}s {{gl|e}} {{gl|hortaliza}}s. {{-var-}} *{{gl|froitaría}} {{-trad-}} {{T|ast}} {{t|ast|frutería}} {{T|es}} {{t|es|frutería}} {{T|ca}} {{t|ca|fruiteria}} {{T|fr}} {{t|fr|fruiterie}} {{T|en}} {{t|en|fruitshop}}, {{t|en|greengrocer's}}, {{t|en|greengrocer's shop}} {{T|it}} {{t|it|frutteria}} {{T|pt}} {{t|pt|frutaria}} {{T|eu}} {{t|eu|fruta-denda}} mkqn3vtfzkpz81zr9ov5n62y78hetuw 0 90885 706894 650647 2022-08-08T23:24:21Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-ast-}} {{etim||ast}} {{pronuncia|/fɾu.teˈɾi.a/|ast}} {{son|||ast}} {{-substf-|ast}} '''{{PAGENAME}}''' {{varn|fruterí|a|es}} #{{Gl|froitaría}}. {{-es-}} {{etim||es}} {{pronuncia||es}} {{son|||es}} {{-substf-|es}} '''{{PAGENAME}}''' {{varn|frutería||s}} #{{Gl|froitaría}}. lfz4a2qvth129otm7xqyp6qrufymrip 0 90913 706895 682527 2022-08-08T23:29:11Z Limotecariu 1552 wikitext text/x-wiki {{-gl-}} [[Ficheiro:Fruit_bowl_MET_DP-1618-025.jpg|miniatura]] {{etim|de ''{{gl|froito}}''.|gl}} {{pronuncia|/fɾojˈtejɾo̝/|gl}} {{son|||gl}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{varn|froiteiro||s}} # {{Gl|recipiente}} {{gl|onde}} {{gl|poñer|se pon}} {{gl|a}} {{gl|froita}} {{gl|para}} {{gl|ir}} {{gl|coller|collendo}}. {{-trad-}} {{T|ast}} {{t|ast|fruteru}} {{T|es}} {{t|es|frutero}} {{T|fi}} {{t|fi|hedelmäkulho}} {{T|en}} {{t|en|fruit bowl}}, {{t|en|fruitbowl}} {{T|pl}} {{t|pl|owocarka}} {{-substm-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{varxn|froiteir|o|os|a|as}} # {{Gl|persoa}} {{gl|que}} {{gl|atender|atende}} {{gl|unha}} {{gl|froitaría}}. {{-trad-}} {{T|ast}} {{t|ast|fruteru}} {{T|es}} {{t|es|frutero}} {{T|en}} {{t|en|greengrocer}} {{T|tr}} {{t|tr|manav}} {{-adx-|gl}} '''{{PAGENAME}}''' {{varxn|froiteir|o|os|a|as}} # {{Gl|que}} {{gl|producir|produce}} {{gl|froita}}. #*{{obs|Tamén substantivo.}} {{-trad-}} {{T|ast}} {{t|ast|frutal}}, {{t|ast|fruteru}} {{T|pt}} {{t|pt|fruteiro}} eq10t96vxf26pc7j0xav3nmh6da5lcd