ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសកម្ពុជា

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="km">
  <siteinfo>
    <sitename>វិគីភីឌា</sitename>
    <dbname>kmwiki</dbname>
    <base>https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.25</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">មេឌា</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ពិសេស</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ការពិភាក្សា</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">អ្នកប្រើប្រាស់</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">វិគីភីឌា</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ឯកសារ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">មេឌាវិគី</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ទំព័រគំរូ</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ជំនួយ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសកម្ពុជា</title>
    <ns>14</ns>
    <id>2384</id>
    <redirect title="ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កម្ពុជា" />
    <revision>
      <id>282726</id>
      <parentid>230185</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T23:45:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>124.109.18.131</ip>
      </contributor>
      <comment>#002312011</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="123" xml:space="preserve">#បញ្ជូនបន្ត [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កម្ពុជា]]
+855964376417</text>
      <sha1>hf4xzfphfnw6j1eh4b35ngtpzc3e0vo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282731</id>
      <parentid>282726</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T05:42:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Minorax</username>
        <id>27400</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>បានត្រឡប់កំណែប្រែដោយ[[Special:Contributions/124.109.18.131|124.109.18.131]] ([[User talk:124.109.18.131|Talk]]) ទៅកំណែប្រែចុងក្រោយដោយ [[User:Snsqr|Snsqr]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109" xml:space="preserve">#បញ្ជូនបន្ត [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កម្ពុជា]]</text>
      <sha1>dn604azolsueynv3kjz63dseureukh4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ភូមិសាស្ត្រនយោបាយចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12423</id>
    <revision>
      <id>282717</id>
      <parentid>68503</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:12:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A04:CEC0:11C1:FD3F:35E4:9121:1521:A344</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ឆ្នាំ២០០១​ចិន​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ជា​លើកទី៣ លើកនេះ​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​សហរដ្ឋអាមេរិក */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12625" xml:space="preserve">=ភូមិសាស្ត្រនយោបាយចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក=
==ឆ្នាំ២០០១​ចិន​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ជា​លើកទី៣ លើកនេះ​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​សហរដ្ឋអាមេរិក ==
[[ឯកសារ:George-W-Bush.jpeg|right|thumb|©Reuters]]
នៅ​ឆ្នាំ២០០១​ អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​បារម្ភ​ខ្លាំង គឺ​ជំហរ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​ឋិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​George Bush កូន។ Bush​កូន ចាត់​ទុក​ចិន​ថា​ជា​គូ​ប្រជែង​យុទ្ធសាស្រ្ត និង​ប្រកាន់​ជំហរ​ឯកតោភាគី​និយម​ជ្រុល​ពេក នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ។ អ៊ីចឹង​ហើយ បាន​ជា​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​សម្រេច​ផ្លាស់​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ម្តង​ទៀត។

នៅ​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០០១ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ផ្លាស់ប្តូរ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ម្តង​ទៀត ដោយ​ហេតុ​តែ​ព្រឹត្តិការណ៍​ពីរ​សំខាន់ៗ។ ព្រឹត្តិការណ៍​ទី​មួយ គឺ​George Bush​កូន​ឡើង​ធ្វើ​ជា​ប្រធានាធិបតី​នៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ រី​ឯ​ព្រឹត្តិការណ៍​ទី​ពីរ គឺ​មហាភេរវកម្ម​ថ្ងៃ​ទី​១១​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០០១ ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​អាមេរិក​តក់ស្លុត​ខ្លាំង។
 
នៅ​ពេល​ដែល​ប្រជាជាតិ​អាមេរិក​កំពុង​ភ័យ​តក់​ស្លុត George Bushកូន និង​ពួក​ទី​ប្រឹក្សា​អភិរក្សនិយម​ដែល​នៅ​ជុំ​វិញ​លោក បាន​សម្រេច​ធ្វើ​សង្គ្រាម នៅ​អាហ្វហ្កានីស្តង់​(Afghanistan)។ កង​ទ័ព​អាមេរិក​១៧០០០​នាក់ និង​កង​កម្លាំង​អង្គការសន្ធិសញ្ញា​អាត្លង់ទិក​ខាង​ជើង​(OTAN)​៥០០០នាក់ ចូល​វាយ​រំលំ​របប​តាលីបង់​នៅ​Kaboul​ដែល​ជួយ​លាក់​ខ្លួន​និង​ការពារ​Ben Laden មេដឹកនាំ​អង្គការ​ភេរវកម្ម​​អន្តរជាតិ​Al-Qaïda។
 
សង្គ្រាម​អាហ្វហ្កានីស្តង់​ធ្វើ​ឲ្យ​ចិន​សប្បាយ​ចិត្ត​ផង​និង​បារម្ភ​ផង។ ចិន​សប្បាយ​ចិត្ត ពីព្រោះ​របប​តាលីបង់​អ៊ីស្លាម​និយម​ជ្រុល​បាន​រលាយ។ ចិន​បារម្ភ ពីព្រោះ​តាម​រយៈ​សង្គ្រាម​អាហ្វហ្កានីស្តង់ កងទ័ព​អាមេរិក​បាន​ឆ្លៀត​ចូល​មក​ដល់​អាស៊ី​កណ្តាល ដែល​ជា​តំបន់​ជាប់​ជិត​បង្កើយ​នឹង​ប្រទេស​ខ្លួន។ ជាក់ស្តែង ដើម្បី​ធ្វើ​សង្គ្រាម​នៅ​អាហ្វហ្កានីស្តង់ សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​ដាក់​ទាហាន​នៅ​មូលដ្ឋាន​Qarshi Hanabad ក្នុង​ប្រទេស​Ouzbekistan និង នៅ​មូលដ្ឋាន​Manas​ប្រទេស​Kirghizstan។
 
ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​យល់​ឃើញ​ថា​អាមេរិក​បាន​យក​សង្គ្រាម​ប្រឆាំង​ភេរវកកម្ម​មក ​ធ្វើ​ជា​លេស​ដើម្បី​ចូល​មក​កៀក​ប្រទេស​ខ្លួន និង​ផ្តើម​ធ្វើ​ការ​ឡោមព័ទ្ធ​ប្រទេស​ខ្លួន។ ម្ល៉ោះ​ហើយ បាន​ជា​នៅ​ឆ្នាំ​២០០១​នោះ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​សម្រេច​បង្កើន​ថវិកា​យោធា​ចំនួន​១៧,៧% ជាហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​កញ្ចប់​ប្រាក់​នៃ​ក្រសួង​ការពារជាតិ​ឡើង​​ដល់​ទៅ​១៧០០០ លាន​ដុល្លារ។ ហើយ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០០១​នោះ​មក កញ្ចប់​ថវិកា​យោធា​របស់​ប្រទេស​ចិន​កើន​ឡើង​ជា​លំដាប់ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការគំរាមកំហែង​ជាយថាហេតុ​ពី​សំណាក់​អាមេរិក។
 
គ្រោះថ្នាក់​បង្ក​ឡើង​ដោយ​អាមេរិក មិនមែន​អាច​ត្រឹម​តែ​លេច​ចេញ​មក​តាម​ច្រក​អាស៊ី​កណ្តាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ។ វា​ក៏​អាច​ចេញ​មក​តាម​ច្រក​អាស៊ី​បូព៌ា​ដែរ ពីព្រោះ​នៅ​ខ្ទង់​ឆ្នាំ​២០០១-២០០២ ប្រមុខរដ្ឋ​អាមេរិក​George Bush ផ្តើម​និយាយ​ឡើង​វិញ​ពី​ផែនការ​សាងសង់​ខែល​មីស្ស៊ីល​ប្រឆាំង​មីស្ស៊ីល។ Bush​ថែម​ទាំង​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ចង់​ពង្រីក​ខែល​មីស្ស៊ីល​នេះ ទៅ​ដល់​ជប៉ុន​និង​តៃវ៉ាន់ ដើម្បី​ជួយ​ការពារ​ដែនដី​ទាំង​ពីរ​នេះ​ឲ្យ​រួច​ផុត​ពី​ការ​វាយ​ប្រហារ​ ជាយថាហេតុ​ពី​សំណាក់​ប្រទេស​ចិន។
 
អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា​ចិន​បារម្ភ។ ពីព្រោះ​បើ​សិន​ជា​អាមេរិក​ពិត​ជា​ចង់​ដាក់​តៃវ៉ាន់ នៅ​ក្រោម​កិច្ច​ការពារ​របស់​ខ្លួន​មែន នោះ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​តៃវ៉ាន់​នឹង​កក់ក្តៅក្នុង​ចិត្ត​ជាង​មុន រហូត​ដល់​អាច​ហ៊ាន​ប្រកាស​ឯករាជ្យ​នៃ​កោះ​នេះ នៅ​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​មិន​ខាន​ឡើយ។ ទន្ទឹម​ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ ចិន​ក៏​បារម្ភ​មិន​តិច​ដែរ នៅ​ចំពោះ​មុខ​ជប៉ុន ជា​ពិសេស​តាំង​ពី​Junichiro Koizumi ឡើង​ធ្វើ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ឆ្នាំ​២០០១​មក។ ពីព្រោះ ចំពោះ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន Koizumi ជា​អ្នក​ជាតិ​និយម​ជ្រុល មាន​និន្នាការ​ផ្អៀង​ទៅ​ខាង​សហរដ្ឋអាមេរិក​ខ្លាំង​ពេក។ និយាយ​បែប​ផ្សេង ចិន​ខ្លាច​ជប៉ុន​របស់​Koizumi ប្រកាន់​ជំហរ​យោធា​និយម ដូច​កាល​ពី​អតីតកាល និង​ខ្លាច​ជប៉ុន​មាន​មហិច្ឆតា​ចង់​ក្លាយ​ជា​មហាអំណាច​នុយក្លេអ៊ែរ។
 
ក្រៅ​ពី​ពង្រឹង​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ជាតិ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ក៏​ប្រឹងប្រែង​បង្កើន​សកម្មភាព​ទូត នៅ​អាស៊ី​បូព៌ា​ដែរ។ នេះ​គឺ​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​កុំ​ឲ្យ​អាមេរិក​រក​លេស ចូល​មក​បង្ក​បញ្ហា នៅ​ក្នុង​តំបន់​នេះ​បាន។ ជាក់ស្តែង ចាប់​ពី​ខែ​មករា​ឆ្នាំ​២០០៣​ទៅ គឺ​ក្រោយ​ពី​កូរ៉េខាងជើង​បាន​ប្រកាស​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​សន្ធិសញ្ញា​មិន​សាយភាយ ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ចិន​ក៏​ចេញ​មុខ​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​នុយក្លេអ៊ែរ​របស់​កូរ៉េ​កុម្មុយនិស្ត តាម​រយៈ​អ្វី​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​កិច្ចចរចា​ប្រាំមួយ​ប្រទេស គឺ​សហរដ្ឋអាមេរិក រុស្ស៊ី ចិន ជប៉ុន និង​កូរ៉េ​ទាំង​ពីរ។ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ពិត​ជា​មាន​ឆន្ទៈ​បញ្ចុះបញ្ចូល​កូរ៉េខាងជើង​កុំ​ឲ្យ​ផលិត​ គ្រាប់បែក​បរមាណូ។ នេះ​គឺ​ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​អាមេរិក​មាន​លេស​ចូល​មក​បង្ក​រឿង​នៅ​ឧបទ្វីប​ កូរ៉េបាន និង​កុំ​ឲ្យ​ជប៉ុន​មាន​លេស​ចង់​ផលិត​អាវុធ ​នុយក្លេអ៊ែរ​នឹង​គេ​ដែរ។
 
ទន្ទឹម​ជាមួយ​គ្នា​នេះ យុទ្ធសាស្ត្រ​ទូត​របស់​ចិន​ក៏​ដៅ​ទៅ​រក​ការ​ទាញ​កូរ៉េខាងត្បូង​ឲ្យ​ឃ្លាត​ ចេញ​បន្តិច​ម្តងៗ​ពី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ដែរ។ ចូរ​កុំ​ភ្លេច​ថា​តាំង​ពី​ចប់​សង្គ្រាម​កូរ៉េ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៥៣​មក ចិន​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​វត្តមាន​ទាហាន​អាមេរិក​នៅ​កូរ៉េខាងត្បូង​ទេ ហើយ​ប៉ង​ចង់​កំចាត់​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​និង​យោធា​របស់​អាមេរិក​ឲ្យ​អស់​ពី​ ឧបទ្វីប​កូរ៉េ៕

==ឯកសារយោង==
ដោយ តាន់ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស្វ័រ
http://www.khmer.rfi.fr/china%20change%20strategy%20to%20face%20US%20economic</text>
      <sha1>1j15zewl519gyzrj9fw6463aafo7i2d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282725</id>
      <parentid>282717</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T22:18:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Hasley</username>
        <id>25535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>បានត្រឡប់កំណែប្រែដោយ[[Special:Contributions/2A04:CEC0:11C1:FD3F:35E4:9121:1521:A344|2A04:CEC0:11C1:FD3F:35E4:9121:1521:A344]] ([[User talk:2A04:CEC0:11C1:FD3F:35E4:9121:1521:A344|Talk]]) ទៅកំណែប្រែចុងក្រោយដោយ [[User:Nisetpdajsankha|Nisetpdajsankha]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12630" xml:space="preserve">=ភូមិសាស្ត្រនយោបាយចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក=
==ឆ្នាំ២០០១​ចិន​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ជា​លើកទី៣ លើកនេះ​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​សហរដ្ឋអាមេរិក ==
[[ឯកសារ:Www.reuters.com 0 0.jpg|right|thumb|©Reuters]]
នៅ​ឆ្នាំ២០០១​ អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​បារម្ភ​ខ្លាំង គឺ​ជំហរ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​ឋិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​George Bush កូន។ Bush​កូន ចាត់​ទុក​ចិន​ថា​ជា​គូ​ប្រជែង​យុទ្ធសាស្រ្ត និង​ប្រកាន់​ជំហរ​ឯកតោភាគី​និយម​ជ្រុល​ពេក នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ។ អ៊ីចឹង​ហើយ បាន​ជា​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​សម្រេច​ផ្លាស់​ប្តូរ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ម្តង​ទៀត។

នៅ​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០០១ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ផ្លាស់ប្តូរ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ម្តង​ទៀត ដោយ​ហេតុ​តែ​ព្រឹត្តិការណ៍​ពីរ​សំខាន់ៗ។ ព្រឹត្តិការណ៍​ទី​មួយ គឺ​George Bush​កូន​ឡើង​ធ្វើ​ជា​ប្រធានាធិបតី​នៃ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ រី​ឯ​ព្រឹត្តិការណ៍​ទី​ពីរ គឺ​មហាភេរវកម្ម​ថ្ងៃ​ទី​១១​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០០១ ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​អាមេរិក​តក់ស្លុត​ខ្លាំង។
 
នៅ​ពេល​ដែល​ប្រជាជាតិ​អាមេរិក​កំពុង​ភ័យ​តក់​ស្លុត George Bushកូន និង​ពួក​ទី​ប្រឹក្សា​អភិរក្សនិយម​ដែល​នៅ​ជុំ​វិញ​លោក បាន​សម្រេច​ធ្វើ​សង្គ្រាម នៅ​អាហ្វហ្កានីស្តង់​(Afghanistan)។ កង​ទ័ព​អាមេរិក​១៧០០០​នាក់ និង​កង​កម្លាំង​អង្គការសន្ធិសញ្ញា​អាត្លង់ទិក​ខាង​ជើង​(OTAN)​៥០០០នាក់ ចូល​វាយ​រំលំ​របប​តាលីបង់​នៅ​Kaboul​ដែល​ជួយ​លាក់​ខ្លួន​និង​ការពារ​Ben Laden មេដឹកនាំ​អង្គការ​ភេរវកម្ម​​អន្តរជាតិ​Al-Qaïda។
 
សង្គ្រាម​អាហ្វហ្កានីស្តង់​ធ្វើ​ឲ្យ​ចិន​សប្បាយ​ចិត្ត​ផង​និង​បារម្ភ​ផង។ ចិន​សប្បាយ​ចិត្ត ពីព្រោះ​របប​តាលីបង់​អ៊ីស្លាម​និយម​ជ្រុល​បាន​រលាយ។ ចិន​បារម្ភ ពីព្រោះ​តាម​រយៈ​សង្គ្រាម​អាហ្វហ្កានីស្តង់ កងទ័ព​អាមេរិក​បាន​ឆ្លៀត​ចូល​មក​ដល់​អាស៊ី​កណ្តាល ដែល​ជា​តំបន់​ជាប់​ជិត​បង្កើយ​នឹង​ប្រទេស​ខ្លួន។ ជាក់ស្តែង ដើម្បី​ធ្វើ​សង្គ្រាម​នៅ​អាហ្វហ្កានីស្តង់ សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​ដាក់​ទាហាន​នៅ​មូលដ្ឋាន​Qarshi Hanabad ក្នុង​ប្រទេស​Ouzbekistan និង នៅ​មូលដ្ឋាន​Manas​ប្រទេស​Kirghizstan។
 
ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​យល់​ឃើញ​ថា​អាមេរិក​បាន​យក​សង្គ្រាម​ប្រឆាំង​ភេរវកកម្ម​មក ​ធ្វើ​ជា​លេស​ដើម្បី​ចូល​មក​កៀក​ប្រទេស​ខ្លួន និង​ផ្តើម​ធ្វើ​ការ​ឡោមព័ទ្ធ​ប្រទេស​ខ្លួន។ ម្ល៉ោះ​ហើយ បាន​ជា​នៅ​ឆ្នាំ​២០០១​នោះ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​សម្រេច​បង្កើន​ថវិកា​យោធា​ចំនួន​១៧,៧% ជាហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​កញ្ចប់​ប្រាក់​នៃ​ក្រសួង​ការពារជាតិ​ឡើង​​ដល់​ទៅ​១៧០០០ លាន​ដុល្លារ។ ហើយ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០០១​នោះ​មក កញ្ចប់​ថវិកា​យោធា​របស់​ប្រទេស​ចិន​កើន​ឡើង​ជា​លំដាប់ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការគំរាមកំហែង​ជាយថាហេតុ​ពី​សំណាក់​អាមេរិក។
 
គ្រោះថ្នាក់​បង្ក​ឡើង​ដោយ​អាមេរិក មិនមែន​អាច​ត្រឹម​តែ​លេច​ចេញ​មក​តាម​ច្រក​អាស៊ី​កណ្តាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ។ វា​ក៏​អាច​ចេញ​មក​តាម​ច្រក​អាស៊ី​បូព៌ា​ដែរ ពីព្រោះ​នៅ​ខ្ទង់​ឆ្នាំ​២០០១-២០០២ ប្រមុខរដ្ឋ​អាមេរិក​George Bush ផ្តើម​និយាយ​ឡើង​វិញ​ពី​ផែនការ​សាងសង់​ខែល​មីស្ស៊ីល​ប្រឆាំង​មីស្ស៊ីល។ Bush​ថែម​ទាំង​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ចង់​ពង្រីក​ខែល​មីស្ស៊ីល​នេះ ទៅ​ដល់​ជប៉ុន​និង​តៃវ៉ាន់ ដើម្បី​ជួយ​ការពារ​ដែនដី​ទាំង​ពីរ​នេះ​ឲ្យ​រួច​ផុត​ពី​ការ​វាយ​ប្រហារ​ ជាយថាហេតុ​ពី​សំណាក់​ប្រទេស​ចិន។
 
អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា​ចិន​បារម្ភ។ ពីព្រោះ​បើ​សិន​ជា​អាមេរិក​ពិត​ជា​ចង់​ដាក់​តៃវ៉ាន់ នៅ​ក្រោម​កិច្ច​ការពារ​របស់​ខ្លួន​មែន នោះ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​តៃវ៉ាន់​នឹង​កក់ក្តៅក្នុង​ចិត្ត​ជាង​មុន រហូត​ដល់​អាច​ហ៊ាន​ប្រកាស​ឯករាជ្យ​នៃ​កោះ​នេះ នៅ​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​មិន​ខាន​ឡើយ។ ទន្ទឹម​ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ ចិន​ក៏​បារម្ភ​មិន​តិច​ដែរ នៅ​ចំពោះ​មុខ​ជប៉ុន ជា​ពិសេស​តាំង​ពី​Junichiro Koizumi ឡើង​ធ្វើ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ឆ្នាំ​២០០១​មក។ ពីព្រោះ ចំពោះ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន Koizumi ជា​អ្នក​ជាតិ​និយម​ជ្រុល មាន​និន្នាការ​ផ្អៀង​ទៅ​ខាង​សហរដ្ឋអាមេរិក​ខ្លាំង​ពេក។ និយាយ​បែប​ផ្សេង ចិន​ខ្លាច​ជប៉ុន​របស់​Koizumi ប្រកាន់​ជំហរ​យោធា​និយម ដូច​កាល​ពី​អតីតកាល និង​ខ្លាច​ជប៉ុន​មាន​មហិច្ឆតា​ចង់​ក្លាយ​ជា​មហាអំណាច​នុយក្លេអ៊ែរ។
 
ក្រៅ​ពី​ពង្រឹង​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ជាតិ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ក៏​ប្រឹងប្រែង​បង្កើន​សកម្មភាព​ទូត នៅ​អាស៊ី​បូព៌ា​ដែរ។ នេះ​គឺ​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​កុំ​ឲ្យ​អាមេរិក​រក​លេស ចូល​មក​បង្ក​បញ្ហា នៅ​ក្នុង​តំបន់​នេះ​បាន។ ជាក់ស្តែង ចាប់​ពី​ខែ​មករា​ឆ្នាំ​២០០៣​ទៅ គឺ​ក្រោយ​ពី​កូរ៉េខាងជើង​បាន​ប្រកាស​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​សន្ធិសញ្ញា​មិន​សាយភាយ ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ចិន​ក៏​ចេញ​មុខ​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​នុយក្លេអ៊ែរ​របស់​កូរ៉េ​កុម្មុយនិស្ត តាម​រយៈ​អ្វី​ដែល​គេ​ហៅ​ថា​កិច្ចចរចា​ប្រាំមួយ​ប្រទេស គឺ​សហរដ្ឋអាមេរិក រុស្ស៊ី ចិន ជប៉ុន និង​កូរ៉េ​ទាំង​ពីរ។ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​ពិត​ជា​មាន​ឆន្ទៈ​បញ្ចុះបញ្ចូល​កូរ៉េខាងជើង​កុំ​ឲ្យ​ផលិត​ គ្រាប់បែក​បរមាណូ។ នេះ​គឺ​ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​អាមេរិក​មាន​លេស​ចូល​មក​បង្ក​រឿង​នៅ​ឧបទ្វីប​ កូរ៉េបាន និង​កុំ​ឲ្យ​ជប៉ុន​មាន​លេស​ចង់​ផលិត​អាវុធ ​នុយក្លេអ៊ែរ​នឹង​គេ​ដែរ។
 
ទន្ទឹម​ជាមួយ​គ្នា​នេះ យុទ្ធសាស្ត្រ​ទូត​របស់​ចិន​ក៏​ដៅ​ទៅ​រក​ការ​ទាញ​កូរ៉េខាងត្បូង​ឲ្យ​ឃ្លាត​ ចេញ​បន្តិច​ម្តងៗ​ពី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ដែរ។ ចូរ​កុំ​ភ្លេច​ថា​តាំង​ពី​ចប់​សង្គ្រាម​កូរ៉េ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៥៣​មក ចិន​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​វត្តមាន​ទាហាន​អាមេរិក​នៅ​កូរ៉េខាងត្បូង​ទេ ហើយ​ប៉ង​ចង់​កំចាត់​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​និង​យោធា​របស់​អាមេរិក​ឲ្យ​អស់​ពី​ ឧបទ្វីប​កូរ៉េ៕ 
==ឯកសារយោង==
ដោយ តាន់ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស្វ័រ
http://www.khmer.rfi.fr/china%20change%20strategy%20to%20face%20US%20economic</text>
      <sha1>ptfpp8la1qyjygqna1dobl5okuod7cz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ខេត្តឃ្លាំង</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24443</id>
    <revision>
      <id>282709</id>
      <parentid>282610</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T15:43:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chhen Pisey</username>
        <id>32423</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48777" xml:space="preserve">{{Location map many|Vietnam
| caption = &lt;b&gt;ប្លង់នៃខេត្តឃ្លាំង&lt;/b&gt;
| width= 500
| float= center
| label1 = &lt;b&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;ខេត្តឃ្លាំង&lt;/span&gt;&lt;/b&gt;
  | pos1 = rigth
  | mark1size = 10
  | lat1_deg = 9.7
  | lon1_deg = 105.9
| label2 = &lt;b&gt;[[កោះត្រល់]]&lt;/b&gt;
  | pos2 = left
  | mark2size = 24
  | mark2 = Flashspot.gif
  | lat2_deg = 10.5
  | lon2_deg = 104
| label3 = &lt;b&gt;[[កោះត្រឡាច]]&lt;/b&gt;
  |pos3= left
  |mark3size = 24
  | mark3 = Flashspot.gif
  |lat3_deg = 9
  |lon3_deg = 106.6
| label4 = &lt;b&gt;[[កម្ពុជា]]&lt;/b&gt;
  | pos4 = top
  | mark4size = 10
  | lat4_deg = 11.6
  | lon4_deg = 104.95
 }}​
'''ខេត្តឃ្លាំង''' ({{lang-en|'''Kleng Province}}''') '''ជា​ខេត្ត​មួយ ដែលមាន​ប្រជាជន​ខ្មែរក្រោម​ម្ចាស់​ស្រុក​រស់នៅ​កុះករ​ជាងគេ បន្ទាប់ពី​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​ដែល​គេ​បាន ចាត់ទុកថា​មាន​ប្រជាជន​ខ្មែរក្រោម​ប្រហែល​ជាជាង ៧០ ភាគរយនៃបណ្តាប្រជាជនទូទាំងខេត្តមាន វប្បធម៌ ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និង​វត្ត​អារាម ដែលជាដួងព្រលឹង​របស់​ជាតិ​ខ្មែរក្រោម នៅ​ដែនដី {{ទង់ជាតិ២|កម្ពុជាក្រោម}}។ ខេត្តនេះស្ថិតនៅតំបន់ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ មជ្ឈមណ្ឌលនៃខេត្តឃ្លាំងគឺ ទីរួមខេត្តឃ្លាំងខេត្តឃ្លាំងមានផ្ទៃដីចំនួន ៣,២៩៨.២ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ។​
[[ឯកសារ:Chua soc trang.jpg|រូបភាពតូច|600x600ភីកសែល|ទិដ្ឋភាពវត្តឃ្លាំងដែលជាវត្តអារាមខ្មែរដ៏ចំណាស់ត្រូវបានកសាងឡើងនៅពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី១៦ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅ [[ទីរួមខេត្តឃ្លាំង]] [[ខេត្តឃ្លាំង]] ដែនដីនៃ[[កម្ពុជាក្រោម]]]]
សឺនសុរីយាអាប់រស្មីបន្តវិគីភីឌា។

==ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ​==

​ខេត្ត​ឃ្លាំង​ជា​ខេត្ត​មួយ នៅ​ដែនដី​កម្ពុជា​ក្រោម មានព្រំប្រទល់
* ខាងជើង ជាប់​ព្រំប្រទល់នឹង​ [[ខេត្តព្រែកឬស្សី]] 
* ទិសនិរតី​ជាប់ ព្រំប្រទល់នឹង​ [[ខេត្តពលលាវ]] 
* ទិសឥសាន​ជាប់​ព្រំប្រទល់នឹង​ [[ខេត្តព្រះត្រពាំង]] 
* ​ខាងត្បូង​ជាប់​ជាមួយនឹង [[​សមុទ្រចិន|ឈូងសមុទ្រ​ចិនខាងត្បូង]] ។​

==ភោគផល​ធម្មជាតិ​==

​ផ្ទៃដី​សរុប​រួមមាន 3.223 Km2 ផ្ទៃដី​កសិកម្ម 249.088 ha ផ្ទៃដី​ធ្វើស្រែ 188.067 ha ផ្ទៃដី​សម្រាប់ ឈើ​ឧស្សាហកម្ម​សរុប 20.815 ha ផ្ទៃដី​សម្រាប់​ឈើ ប្រណីត 40.206 ha ផ្ទៃដី​ជលផល​មាន 41.382 ha ផ្ទៃដី​ដែលជា​ព្រៃ 16.015 ha និង ផ្ទៃដី​ជា​ព្រែក ទន្លេ បឹងបួ​មាន 72 Km2. ។​

==ប្រជាជន​ (​ព័ត៌មាន​ផ្លូវការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​យួន​)==

​សរុប​ប្រជាជន​ទូទាំង​ខេត្ត​មាន 1.191.300 នាក់​ក្នុងនោះ ប្រុស​មាន​ចំនួន 580.642 នាក់ , ស្រី​ចំនួន 610.658 នាក់ ។ បណ្តា​ស្ថិតិ ប្រជាជន​ខាងលើ​ក្នុងនោះ​ប្រជាជន​យួន (Kinh) មាន​ចំនួន ៦៤ % ,​ខ្មែរក្រោម មាន​ចំនួន ២៨ % ,​ប្រជាជន​ចិន មាន ៨ % ។​

==រដ្ឋបាល​​==
{{pagename}} ('''{{lang-en|Kleng Province}}''') ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅ [[ប្រទេសកម្ពុជា]] [[សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង]]។ ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋាភិបាល​អាណានិគម បក្ស​ក​ម្មុយ​និ​ស្ត​យួន បាន​បែង​ចែកជា ៨ ស្រុក និង ខ័​ណ្ឌ ក្នុងខេត្តនេះមាន ៧ស្រុក ឃុំ និង ភូមិ÷
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;4&quot;|'''{{pagename}}'''
|-
!លេខរៀង !! ឈ្មោះស្រុកជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះស្រុកជាអក្សរឡាតាំង !!ឈ្មោះស្រុកជាអក្សរយួន
|-
|១
|[[ស្រុកអណ្តូងទឹក(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកអណ្ដូងទឹក]]
|Andong Tuk District
|Long Phu
|-
|២
|[[ស្រុកខ្សា​ចំ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកខ្សាចំ]]
|Khsaa Cham District
|Ke Sach
|-
|៣
|[[ស្រុកជ្រោយ ញ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកជ្រោយ ញ]]
|Chroy  Nh District
|Vinh Chau
|-
|៤
|[[ស្រុកបាយ​ឆៅ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកបាយឆៅ]]
|Bay Chaw District
|My Xuyen
|-
|៥
|[[ស្រុកកោះ​ទុង(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកកោះទុង]]
|Koh Tung District
|Cu Lao Dung
|-
|៦
|[[ស្រុកកំពង់ធំ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកកំពង់ធំ]]
|Kampong Thom District
|My Tu
|-
|៧
|[[ស្រុក​ពងទឹក(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកពងទឹក]] 
|Pongtuk District
|Thanh Tri
|-
|៨
|[[ស្រុកព្រែកគយ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកព្រែកគយ]]
|Prekkol District
|Tran De
|}

​ក្នុង​បណ្តា​ស្រុក និង ខ័​ណ្ឌ​ទាំង ៨ ខាងលើ នោះ​មាន ១០ ឃុំ​/​សង្កាត់​, ១០ ទីរួមស្រុក និង ៨៤ ភូមិ ។ ( ប្រភព Bao Can Tho ជា​ភាសា យួន )
[[ឯកសារ:Soc Trang 1888.jpg|រូបភាពតូច|600x600ភីកសែល|ផែនទីខេត្តឃ្លាំងឆ្នាំ១៨៨៨]]

==​វត្ត ព្រះពុទ្ធសាសនា​ខ្មែរក្រោម==

១.​វត្ត​ខ្មែរ​មាន​ចំនួន ៩២ វត្ត 
*ក្នុងនោះ​រួមមាន​៖
**​ទី​រួម​ខេត្ត​ឃ្លាំង មាន ០៧ វត្ត​
**​ស្រុកអណ្តូងទឹក មាន ១៤ វត្ត​
**​ស្រុកខ្សាច់ មាន ០៦ វត្ត​
**ស្រុកជ្រោយ ញ មាន ២១ វត្ត​
**ស្រុកបាយ​ឆៅ មាន ១៨ វត្ត​
**ស្រុកកំពង់ធំ មាន ១៦ វត្ត​
**ស្រុកពងទឹក មាន ០៩ វត្ត​
**ស្រុកកោះ​ទុង មាន ០១ វត្ត​
*​សាលាឆទាន មាន ៣២ ។​

==​រ​ម្មណី​យ​ដ្ឋា​ន​វប្បធម៌​ខ្មែរក្រោម==

១.​វិទ្យាស្ថាន​ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ​រង​បានក្លាយ ទៅជា​សារមន្ទីរ​ជនជាតិខ្មែរ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​៖

​មាន​ទីតាំង​ឋិត​នៅ​ខាងត្បូង​វត្ត​ឃ្លាំង ទី​រួម​ខេត្ត ឃ្លាំង គឺជា​ស្ថាបត្យកម្ម​មួយ​ដែល​បាន​កសាងឡើង តាមរបៀបរ​ចនាប​ទ្ម​ខ្មែរ ។​

​សារមន្ទីរ​នេះ កាលពីមុន​ត្រូវបាន​គេ​ស្គាល់​ជា សាធារណៈ​ថា វិទ្យាស្ថាន​ពុទ្ធ​សាសន បណ្ឌិត្យ​រង នៅ​ដែនដី​កម្ពុជា​ក្រោម ត្រូវបាន សម្តេច នរោត្តម សីហនុ យាង​ទៅ​សម្ភោ​ធ កាលពី​ឆ្នាំ ១៩៤២ ។​

​ក្រោយពី​បារាំង​បានប្រគល់​កម្ពុជា​ក្រោម ទៅ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​យួន​ធ្វើ​អាណានិគម​បន្ត​លើ​ខ្មែរ ក្រោម​នៅ​ថ្ងៃទី ០៤ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤៩ នោះមក ទំនាក់ទំនង​រវាង ខ្មែរក្រោម នឹង ព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា​ត្រូវបាន​យួន​កាត់ផ្តាច់​បន្តិច​ម្តងៗ ។ កត្តា​នេះហើយ បានធ្វើ​ឲ្យ​វិទ្យាស្ថាន​ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ​រង បញ្ឈប់​ដំណើរការ ។ ក្រោយមក​ត្រូវបាន​មេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រោម​ក្នុង​កង​ជួរ​នៃ​រដ្ឋាភិបាល បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​សំណូមពរ​ឲ្យ​ដាក់​វិទ្យាស្ថាន​នេះ ធ្វើជា​សារមន្ទីរ​ជន ជាតិខ្មែរ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​វិញ ដើម្បី​រក្សាទុក​នូវ​កេរដំណែល​ដូនតា ខ្មែរក្រោម គ្រប់​ជំនាន់ មានដូចជា សាស្ត្រា​ស្លឹករឹត សំលៀក បំពាក់​ខ្មែរ ពី​បុរាណ ផ្ទះ​ខ្មែរ​សម័យបុរាណ វត្ត​អារាម និង​វង់​ភ្លេងខ្មែរ​ជាដើម​។​

​បាន​ចូល​ទស្សនា​សារមន្ទីរ​នេះ យើង​នឹង​បាន ជ្រាប និង បាន​យល់​ពី​ជីវភាព​, របៀបរបប នៃ​ការ​រស់ នៅ​របស់​ជនជាតិដើម ខ្មែរក្រោម នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង ។​

២.​វត្ត​ឃ្លាំង​

​វត្ត​ឃ្លាំង គឺជា​មជ្ឈមណ្ឌល​ព្រះពុទ្ធសាសនា​និង វប្បធម៌​ខ្មែរក្រោម​មួយ ក្នុងចំណោម​វត្ត​ខ្មែរក្រោម​ទាំង ៩១ វត្ត នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង ដែលមាន​ទីតាំង​ឋិត​ចំ កណ្តាល​ទី​រួម​ខេត្ត ។​

​វត្ត​នេះ បាន​កសាង​កាលពី គ​.​ស​. ១៥៣៣ ដោយ​លោក​ចៅហ្វាយខេត្ត​ឈ្មោះ ពញា​តាត ដែល​បាន​តែងតាំងឡើង​ដោយ ព្រះបាទ​អង្គ​ច័ន្ទ (១៥១៦-១៥៦៦) ។ នៅ​ផ្នែក​ខាងជើង​ទី​រួម ខេត្ត​មាន​ដី​ផ្នោ ធំ​មួយកន្លែង​ដែល ពញា​តាត និង ប្រជាជន​ខ្មែរក្រោម បានសម្រេច​កសាង​វត្ត​មួយ​នៅលើ​ផ្ទៃដី ៤ ហិច​តា ឲ្យ​ឈ្មោះថា «​វត្ត​ឃ្លាំង​» ។ បន្ទាប់មក ពញា​តាត និង ប្រជា​ពល រដ្ឋ​ខ្មែរក្រោម បាន​និមន្ត​ព្រះតេជព្រះគុណ ព្រះនាម សុខ ព្រះ​ជន្មាយុ ៦១ ព្រះវស្សា ដែល​សាង ផ្នួស​បាន ៤០ ព្រះវស្សា ហើយ​មានកំណើត​គង់នៅ​វត្ត ហ្លួង​បាសាក់ ស្រុក​បាយ​ឆៅ ខេត្ត​ឃ្លាំង មក​ធ្វើ ជា ព្រះចៅអធិការ ដំបូងបង្អស់​នៅ​វត្ត​នេះ ។​

​នៅពេល​សង់​ព្រះវិហារ ព្រះសង្ឃ​បាន​ឲ្យ​ជីក​ស្រះ ៣ គឺ ស្រះ​ទី ១ ឋិត​នៅ​ទិសឦសាន ស្រះ​ទី ២ ឋិត​នៅ​ទិសខាងកើត និង ស្រះ​ទី ៣ ឋិត​នៅ​ទិសអាគ្នេយ៍ ដើម្បី​យក​អាចម៍ដី​មក​ធ្វើ​ខឿន​ព្រះវិហារ​នោះ ។ ស្រះ​ទិសខាងកើត​ត្រូវបាន​លុប​ជិត​នៅក្នុង គ​.​ស​.១៩៦២ ។ ព្រះវិហារ​វត្ត​ឃ្លាំង​មាន​ខឿន ៣ ជាន់ ជា​តំណាង​ព្រះ​រតនត្រ័យ ។ ខឿន​ទី ១ មាន ខ្លោងទ្វារ​ចំនួន ៤ ឋិត​នៅ​ទិស​ទាំង ៤ មាន​រូប​យក្ស កាន់ដំបង​នៅលើ​សសរ​ខ្លោងទ្វារ​ទាំងសងខាង ។ ខាងលើ​ខ្លោងទ្វារ​មា​នរូ​បរា​ហ៊ូ​ចាប់​ច័ន្ទ​ព្រមទាំង​ក្បូរក្បាច់ រចនា​យ៉ាង​ប្រណីត ។ នៅលើ​ខឿន​ទី ២ នៅ​ទិស​ខាង លិច​និង ខាង កើតមាន​ជណ្តើរ​ពីរៗ នៅ​ទិស​ខាងត្បូង និង​ខាងជើង​ម្ខាង​មួយៗ ។ ខឿន​ទី ៣ ដែលជា ខឿន​ភ្ជាប់​នឹង​ព្រះវិហារ​មាន​ជណ្តើរ​ឡើង​ព្រះវិហារ ពីរ​នៅ​ទិស​ខាងលិច និង​ពីរ​ទៀត​នៅ ទិសខាងកើត ។ នៅ​ខាងក្នុង​ព្រះវិហារ​មាន​ព្រះ​ពុទ្ធបដិមា​ទ្រង់គ្រឿង មួយអង្គ​ធំ បិទមាស​សន្លឹក អមដោយ​ព្រះ​ពុទ្ធបដិមា​តូចៗ​ជាច្រើន​ទៀត ខ្លះ​ទ្រង់ គង់ ខ្លះ​ទ្រង់​ឈរ និង ខ្លះទៀត​ទ្រង់​គង់​ព្រះ​ភ្នែន ។ ទ្វារ និង បង្អួច​ទាំង អស់​ឆ្លាក់​ពី​ឈើ​មាន​ក្បាច់​ផ្កា​ភ្ញី​វ​ល្លិ៍ ក្បាច់​ដក​ច័ន្ទ និង រូប​ទេវតា យក្ស​ជិះ​សត្វ ពាហនៈ ជាដើម ។​

៣.​វត្ត​សេរី​តេ​ជោ​មហា​ទប់​៖

​ជា​វត្ត​ខ្មែរក្រោម​មួយ​បាន​កសាង នៅក្នុង​ឆ្នាំ គ​.​ស​.១៥៦៩ ឋិត​នៅក្នុង​ទី​រួម​ខេត្ត​ឃ្លាំង បើតាម​ភូមិសាស្ត្រ​រដ្ឋបាល​នៃ​រដ្ឋាភិបាល អាណានិគម​យួន ឥឡូវនេះ​វត្ត​សេរី​តេ​ជោ​មហា​ទប់ មាន​អាស័យដ្ឋាន លេខ ៧៣ B វិថី Lê Hồng Phong សង្កា​ត់ទី ៣ ខ័​ណ្ឌ​ទី ៣ ទី​រួម​ខេត្ត​ឃ្លាំង ។​

​វត្ត​សេរី​តេ​ជោ​មហា​ទប់ គឺជារ​ម្មណី​យ​ដ្ឋា​ន​ខ្មែរក្រោម​មួយ​ដ៏​មាន​ប្រជាប្រិយភាព ព្រោះ​វត្ត​នេះ​មាន ទេសភាព​ធម្មជាតិ​ដ៏​ស្រស់ត្រកាល និង​មាន​សត្វ​ជ្រឹង​រាប់ពាន់​ក្បាល​ទំ​នៅ លើ​ទ្រនំ​ដើមឈើ​ក្នុង បរិវេណ វត្ត​យ៉ាង​កកកុញ ជាពិសេស​រូបភាព​ព្រះវិហារ​ប្រកបដោយ​ក្បូរ ក្បាច់រចនា​ខ្មែរ​យ៉ាង​ស្រស់ប្រិមប្រិយ នោះ បាន​ទាក់ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍ ចូល​ទស្សនា​កំសាន្ត​មិនតិច​ឡើយ ។​

​បច្ចុប្បន្ននេះ បើសិនជា​យើង​ធ្វើដំណើរ​ទៅ ទស្សនា​វត្ត​សេរី​តេ​ជៅ​មហា​ទប់​នោះ យើង​មិន​បានឃើញ​ព្រះវិហារ​ទេ ព្រោះ​ព្រះវិហារ ដ៏​មាន​ចំណាស់ សម្រាប់​ព្រះសង្ឃ​ធ្វើ​សង្ឃ កម្ម​គ្រប់ពេល និង​ជា​និម្មិត​រូប នៃ​វប្បធម៌​របស់​ខ្មែរក្រោម​ដ៏​មានតម្លៃ​មួយ​នេះ ត្រូវបាន​ឆេះ ដោយ​មិនដឹង​មូលហេតុ កាលពី​រាត្រី​ថ្ងៃទី​១៥  ខែសីហា ឆ្នាំ ២០០៧ កន្លងទៅនេះ ។​

៤.​វត្ត​ប្រាសាទ​គង់​៖

​ជា​វត្ត​ខ្មែរក្រោម​មួយ​មាន​អាយុ​ចាស់​ជាងគេ​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង គឺ​បាន​កសាង​ក្នុង​ឆ្នាំ គ​.​ស​.១២២៤

​បច្ចុប្បន្ន វត្ត​នេះ​ឋិត​នៅក្នុង​ភូមិ​ប្រាសាទ​គង់ ឃុំ កំពង់​ដូង (Tham Đôn) ស្រុក​បាយ​ឆៅ ( Mỹ Xuyên) វត្ត​ប្រាសាទ​គង់ ត្រូវបាន​ជនជាតិ​យួន​ស្គាល់​ជា សាធារណ៍​ថា វត្ត​តាក​យង់ (Chùa Tát Giồng) ព្រោះ ជនជាតិ​យួន​គេ​មិនចេះ​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ ពេល​បាន​ចូលមក​រស់នៅ​ដែនដី​កម្ពុជា​ក្រោម​លើក ដំបូង​ពួកគេ​មិនបាន​ដឹង​អ្វី​ទេ​ពេល​ឃើញ​ម្ចាស់​ស្រុក​ខ្មែរក្រោម​នៅ​តំបន់​នេះ​ហៅថា វត្ត​ប្រាសាទ​គង់ ក៏ នាំគ្នា​ហៅ​តាម​ពី​ពាក្យ ប្រាសាទ​គង់​ទៅជា​សំនៀង​យួន​ថា តាក​យង់ វិញ ។​

៥. វត្ត​សិរី​សុខុម​ស្រឡូង​៖

​វត្ត​សិរី​សុខុម​ស្រឡូង បាន​កសាង នៅក្នុង​ឆ្នាំ គ​.​ស​.១៨១៥ នៅ​ភូមិ​ស្រឡូង ឃុំ​ជ្រោយ​ទឹម ស្រុក​បាយ​ឆៅ ។ វត្ត​នេះ ជនជាតិ​យួន និយម​ហៅថា​វត្ត​ជូ​សា​ឡូង (Chua Salon) ឬ ជួ​ចែ​ន​កេវ​(Chua Chen Kieu) មានន័យថា វត្ត​ចាន​អម្បែង ព្រោះ​ជនជាតិ​យួន​បានឃើញ​ចាន​អម្បែង​ជាច្រើន​ត្រូវបាន​បិទ​នៅតាម ជញ្ជាំង​ព្រះវិហារ​ធ្វើជា​លម្អ ។​

​ធ្វើដំណើរ​ដល់​វត្ត​នេះ យើង​ឃើញ​មាន​ខ្លោងទ្វារ​កំពូល ៣ តាម​លំនាំ​ប្រាសាទអង្គរវត្ត មាន​ឆ្លាក់​អក្សរ ឈ្មោះ​វត្ត​ជា​ពីរ​ភាសា ថា «​វត្ត​សិរី​សុខុម​ស្រឡូង​»​និង​ជា​ភាសា​យួន​ថា ( Chùa Salon «Chén Kiểu» )​។​

​ពេល​បាន​ចូលទៅ​ខាងក្នុង​បរិវេណ​វត្ត​យើង នឹង​បានឃើញ​នូវ​ទីធ្លា​ដ៏​ទូលាយ និង​បានរៀបចំ​យ៉ាង​មាន​សណ្តាប់ធ្នាប់ ដោយ​ព្រះសង្ឃ បាន​បោសសម្អាត និង​ថែរក្សា​ជាប្រចាំ ។ ក្រៅពី​រមណីយដ្ឋាន ដែល​បាន​រៀបរាប់​មកនេះ នៅមានរ​ម្មណី​យ​ដ្ឋា​ន​ជាច្រើន​ទៀត ជា កេរ​មរតក របស់​ដូនតា​ខ្មែរក្រោម ហើយ​ទីតាំង​ទាំងនោះ បានផ្តល់​ផលប្រយោជន៍ ទៅ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​យួន​មួយថ្ងៃៗ មិនតិច​ទេ នូវ​ប្រាក់ចំណូល​ដែល​ទទួលបាន ពី​ភ្ញៀវ ទេសចរណ៍​បរទេស​ដែល គេ​បាន​ទៅ​កំសាន្ត ។​

==​វិស័យ​សិក្សាអប់រំ​==

​ការសិក្សា​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ដែល​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរក្រោម​កំពុងតែ​សិក្សា​រាល់ថ្ងៃ​បាន​បន្តិចបន្តួច​នោះ មិនមែនជា​ការផ្តល់ ឲ្យ​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​អាណានិគម​យួន​នោះទេ​គឺ​បាន​ដោយ ការ​ខិត ខំប្រឹង ប្រែង ក្នុងការៗ​ពារ ពង្រឹងពង្រីក និង​ការលះបង់​ដ៏​ធំធេង របស់​ព្រះសង្ឃ និង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរក្រោម​គ្រប់​កាល​ការ សិក្សា​រៀនសូត្រ អំពី​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ​របស់​ព្រះសង្ឃ​និង​ជនជាតិដើម​ខ្មែរក្រោម នៅ​ទឹកដី​ខេត្ត​ឃ្លាំង បច្ចុប្បន្ន មាន​ពីរ​ផ្នែក​គឺ​៖

​ទី​១៖ គឺ​សិក្សា​ផ្នែក​ធម្ម​វិន័យ​នៅតាម​វត្ត​នានា​

​ទី​២៖ សិក្សា​ផ្នែក​បាលី​នៅ​សាលា​មធ្យមសិក្សា​បំពេញវិជ្ជា​បាលី​ភាគខាងត្បូង ខេត្ត​ឃ្លាំង ដែល​ភាសា យួន ហៅថា ( Trường Bổ Túc Văn Hóa Pali Trung Cấp Nam Bộ tỉnh Sóc Trăng ) ។​

​ការសិក្សា​នៅតាម​វត្ត​អារាម​ផ្នែក​ធម្ម​វិន័យ​នេះ​មាន ៣ ថ្នាក់ គឺ​៖

​ថ្នាក់ដំបូង ហៅថា «​ថ្នាក់​ត្រី​» វិញ្ញាសា​នៅក្នុង កម្មវិធីសិក្សា​មាន ៧ គឺៈ​

        ពុទ្ធប្បវត្តិ ( ប្រវត្តិ​ព្រះពុទ្ធ​សមណ​គោត្ត​ម )
        សាមណេរ​វី​ន័យ ( វិន័យ​របស់​សាមណេរ )
        ប្រជុំ​កងធម៌ (​ថ្នាក់​ត្រី​)
        សរសេរ​តាម​អាន​ភាសា​ខ្មែរ​
        វេយ្យាករណ៍​ភាសា​ខ្មែរ​
        តែងសេចក្តី​ភាសា​ខ្មែរ និង ភាសា​យួន​
        គណិត (​ថ្នាក់​ទី ៣ ភាសា​យួន​)

​ថា្នក់​ទី​ពីរ ហៅថា «​ថ្នាក់​ទោ​» កម្មវិធីសិក្សា មាន ៧ វិញ្ញ​សា គឺ​៖

        អនុពុទ្ធ​ប្រវត្តិ (​ប្រវត្តិ​អគ្គ​សាវគ្គ​របស់​ព្រះពុទ្ធ​)
        ប្រជុំ​កងធម៌ (​ថ្នាក់​ទោ​)
        ព្រះ​វិន័យ​ក័​ណ្ឌ​
        សរសេរ​តាម​អាន​ភាសា​ខ្មែរ​
        វេយ្យាករណ៍​ភាសា​ខ្មែរ​
        តែងសេចក្តី​ភាសា​ខ្មែរ និង ភាសា​យួន​
        គណិត ( ថ្នាក់​ទី ៤ ភាសា​យួន )

​ថ្នាក់​បញ្ជ​ប់ ហៅថា « ថ្នាក់​ឯក » កម្មវិធីសិក្សា​មាន ៧ វិញ្ញាសា គឺ​៖

        អ​វិទូ​រេ​និទាន ( ប្រវត្តិ​ព្រះពុទ្ធ ២៥ ព្រះអង្គ )
        ព្រះ​អភិធម្ម​
        ព្រះ​វិន័យ​ក័​ណ្ឌ ឮ​
        សរសេរ​តាម​អាន​ភាសា​ខ្មែរ​
        វេយ្យាករណ៍​ភាសា​ខ្មែរ​
        តែងសេចក្តី​ភាសា​ខ្មែរ និង ភាសា​យួន​
        គណិត (​ថ្នាក់​ទី ៥ ភាសា​យួន​) ។​

​ព្រះសង្ឃ​ដែល​បាន​រៀន​ចប់​ទាំង ៣ ថ្នាក់​នេះ ត្រូវបាន​មតិសាធារណៈ​ទទួលស្គាល់​ក្រៅផ្លូវការ​ថា ស្មើ នឹង​កម្រិត​បឋមសិក្សា​ផ្លូវលោក ជា​ភាសា​យួន គឺ​ថ្នាក់​ទី ៥ ។​

​ចំណែក​ការសិក្សា​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ​នៅ សាលា​ពេញ​វិជ្ជា​មធ្យមសិក្សា​បាលី​ភាគខាងត្បូង ដែលជា អតីត​សាលា​បាលី​ជាន់ខ្ពស់ ខេត្ត​ឃ្លាំង មាន​ទីតាំងនៅ ក្នុង​វត្ត​ឃ្លាំង ទី​រួម​ខេត្ត​ឃ្លាំង នោះ បច្ចុប្បន​គឺជា​មជ្ឈមណ្ឌល​សិក្សា​របស់​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរក្រោម​នៅ គ្រប់​ខេត្ត​ដែល​បាន​និមន្ត ទៅ​គង់នៅ​ដើម្បី​បន្ត​ការសិក្សា ។ កម្មវិធីសិក្សា​នៅក្នុង​សាលា​នេះ​ទូទៅ​គឺ​សិក្សា​ខាង​ផ្លូវ លោក​ជា​ភាសា​យួន ចំណែក​ភាសាបាលី និង​ភាសា ខ្មែរ គឺជា​ការសិក្សា​បន្ទាប់បន្សំ​ប​ណ្ណោះ ។ ចំពោះ​កាលបរិច្ឆេទ​នៃ​ការសិក្សា​មួយថ្ងៃ ៨ ម៉ោង ពេលព្រឹក ៤ ម៉ោង និង ពេល​ល្ងាច ៤ ម៉ោង ។ ព្រះសង្ឃ​ដែល​បាន​ចូល​សិក្សា​នៅ​សាលា​នេះ ត្រូវ​ចំណាយ ពេល ៤ ឆ្នាំ ទើបបាន​បញ្ចប់​ថ្នាក់ ហើយ​ត្រូវបាន ក្រសួង​អប់រំ​យុវជន និង បណ្តុះបណ្តាល ប្រទេស​យួន​ទទួលស្គាល់​ជា​ផ្លូវការ​ថា មាន​កម្រិត​ស្មើនឹង មធ្យមសិក្សា​ទុតិយភូមិ ( ថ្នាក់​ទី ១២ ផ្លូវលោក​ជា​ភាសា​យួន​) ។​
ព្រះវិហារវត្តឃ្លាំង ក្នុងទីរួមខេត្តឃ្លាំង ។

ព្រះវិហារវត្តឃ្លាំង ក្នុងទីរួមខេត្តឃ្លាំង ។

​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរក្រោម ដែល​បាន​ចូល​សិក្សា​នៅ​សាលា​នេះ ឆ្នាំ​ដំបូង ត្រូវបាន​សិក្សា​វិញ្ញាសា​ផ្លូវលោក ជា​ភាសា​យួន នៃ​ថ្នាក់ ទី ៦ និង ទី ៧ ដូចជា វិញ្ញាសា​គណិត (Đại Số) , រូបវិទ្យា (Vật Lí) , ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យួន ( Lịch Sử ), អក្សរ សាស្ត្រ​យួន ( Văn Học ) , ភូមិសាស្ត្រ​យួន (Địa Lí) និង គិ​មី​សាស្ត្រ (Hoá Học) ជាដើម ។ ចំណែក​ភាសាបាលី​មួយ សប្តាហ៍​សិក្សា​បាន ២ ម៉ោង​គត់ គឺ​រៀន​វិញ្ញាសា ប្រែ​លោត​ប្រយោគ​មង្គល​ត្ថ​ទីប​នី ភាគ ១ ។ វិញ្ញាសា​ភា​ខ្មែរ​ក៏​មួយ​សប្តាហ៍​រៀន​បាន ២ ម៉ោង​ដែរ គឺ​រៀន​វេយ្យាករណ៍​ខ្មែរ ។ ឈានចូល​ការសិក្សា ឆ្នាំ​ទី​ពីរ ទី​បី និង ទី​បួន កម្មវិធីសិក្សា ដូចគ្នា​នឹង​ឆ្នាំ​ដំបូង​ដែរ គ្រាប់​តែ​ឆ្នាំ​ទី​ពីរ គេ​បានដាក់​ប​ញ្ជូ​ល​វិញ្ញាសា​ផ្លូវ លោក​ជា​ភាសា​យួន ថ្នាក់​ទី ៨ និង ទី ៩ ,​ឯ​ភាសា បាលី​សមណ​សិស្ស​ត្រូវ​ប្រែ​លោត​ប្រយោគ​វិញ្ញាសា​មង្គល​ត្ថ​ទីប​នី ភាគ ២ និង ភាសា​ខ្មែរ​បន្ត​រៀន​វេ​យ្យា​ករ​ណ៏​ខ្មែរ​ដដែល ។ ចូលឆ្នាំ​ទី​បី​នៃ​ការសិក្សា​សមណ​សិស្ស ត្រូវបាន​រៀន​វិញ្ញាសា​ផ្លូវលោក ជា​ភាសា​យួន ថ្នាក់​ទី ១០ និង ទី ១១ , ឯ​ភាសាបាលី សមណ​សិស្ស​ត្រូវ​ប្រែ លោត​ប្រយោគ​វិញ្ញាសា មង្គល​ត្ថ​ទីប​នី ភាគ ៣ និង ភាសា​ខ្មែរ​ត្រូវ បានបញ្ចប់​វិញ្ញាសា​វេយ្យាករណ៍​ខ្មែរ ។ ឆ្នាំ​ទី​បួន ដែលជា​ឆ្នាំ​បញ្ចប់ ត្រូវបាន​សិក្សា​ភាសា​យួន​ថ្នាក់​ទី ១២ និង​បាលី ត្រូវបាន បញ្ចប់​កម្មវិធី ប្រែ​លោត​ប្រយោគ មង្គល​ត្ថ​ទីប​នី ភាគ ៤ (​ភាគ​បញ្ចប់​) និង វិញ្ញាសា​ភាសា​ខ្មែរ​ត្រូវ បាន​រៀន​អំពី​សិល្បៈ​តែង​កំណាព្យ ។​

​សាលា​បំពេញវិជ្ជា​មធ្យម សិក្សា​បាលីភាគខាងត្បូង ឬ សាលា​បាលី​ជាន់ខ្ពស់​ខេត្ត​ឃ្លាំង នេះ​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​ឆ្នាំ ១៩៩២ ។ បច្ចុប្បន្ន មាន​ព្រះតេជព្រះគុណ យឿ​ង ញើ​ង ព្រះចៅអធិការ​វត្ត​ព្រែក​អណ្តើក និង​ជា​ប្រធាន​សមាគម​ព្រះសង្ឃ​សាមគ្គី ស្នេហា​ជាតិ ខេត្ត​ឃ្លាំង ជា​ចាងហ្វាង ព្រះតេជព្រះគុណ តាំង ណោ ព្រះ​ចៅ​ធិ​ការ​វត្ត​ឃ្លាំង ជា​ចាងហ្វាង​រង ។​

​សូមបញ្ជាក់ថា កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃទី ០៨ ខែ​កម្ភៈ​ឆ្នាំ ២០០៧ មាន​ព្រឹត្តិការ​ណណ៍​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ មួយ​សម្រាប់​ខ្មែរក្រោម នៅ​ដើម​សតវត្សរ៍ ទី ២១ និង ដើម​សហ​វត្សរ៍​ទី ៣ នេះ ដោយមាន​សមណ សិស្ស នៃ​សាលា​នេះ​ជាង ២០០ អង្គ បាននាំគ្នា​ចេញ​ធ្វើបាតុកម្ម​ដោយ​អហិង្សា នៅមុខ​មន្ទីរ​នគរ បាល​យួន ខេត្ត​ឃ្លាំង ដើម្បី​ទាមទារ​សិទ្ធិសេរីភាព ។ ការធ្វើ​បាតុកម្ម​នោះ ត្រូវបាន​មតិសាធារណៈ​ដឹង ថា ព្រោះ​រដ្ឋាភិបាល​យួន​ហាម សមណ​សិស្ស​និមន្ត ចេញទៅ​បិណ្ឌ​បាត្រ ។ ក្រោយ​ការធ្វើ​បាតុកម្ម​នេះ មាន​សមណ​សិស្ស ៥ អង្គ ត្រូវបាន​ចាប់​ផ្សឹក​ទាំង កម្រោល និង​ដាក់ពន្ធនាគារ​រហូត មកដល់​សព្វថ្ងៃនេះ ព្រមទាំង​សមណ ជាច្រើន​អង្គ​ទៀត​ត្រូវបាន ចាប់​ផ្សឹក និង បាន​បញ្ឈប់​ការសិក្សា​ផងដែរ ។​

​ក្រៅពី​ការសិក្សា​អក្សរសាស្ត្រ ខ្មែរ​របស់​ព្រះសង្ឃ​ផ្នែក​ធម្ម​វិន័យ និង​បាលី​នៅតាម​វត្ត​អារាម​នានា យើង​ក៏ ឃើញ មាន​ចលនា​បង្រៀន អក្សរ​ខ្មែរ​របស់​ព្រះសង្ឃ​នៅតាម​វត្ត​អារាម​នានា ដល់​កូនចៅ​ខ្មែរ ក្រោម រយៈ ពេល ៣ ខែ (​ពេល​វិស្សម​កាលពី​សាលារៀន​ជា​ភាសា យួន​) ផងដែរ ។ កុមារ​ខ្មែរក្រោម​ដែល​បាន​ចូល រៀនអក្សរ​ខ្មែរ​ដំបូង ត្រូវបាន​ព្រះសង្ឃ​បង្រៀន​ឲ្យ​ចេះ​អាន និង ចេះ​សរសេរ​សិន​។​

​កម្មវិធី​អាន​អក្សរ​ខ្មែរ​នេះ​ត្រូវបាន​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរ​បង្រៀន​ឲ្យ​អាន​មាន ៣ ថ្នាក់ គឺ​ថ្នាក់​ទី ១ ប្រកប​តួអក្សរ​គ្មាន តម្រួត​ជើង  ។ ថ្នាក់​ទី ២ ប្រកប​អក្សរ​តម្រួត​ជើង ហើយ​ថ្នាក់​ទាំងពីរ​នេះ​ត្រូវបាន​បន្ថែម វិញ្ញាសា សរសេរអក្សរ​ផ្ចង់ មួយទៀត ។ ថ្នាក់​ទី ៣ ត្រូវបាន​ព្រះ សង្ឃ​បង្រៀន​ឲ្យ​អាន​អត្ថបទ​និង សរសេរ​តាម​សូត្រ ជា​ភាសា​ខ្មែរ ។ ក្រៅពី​បង្រៀន​ឲ្យ​ចេះ​អាន ចេះ​សរសេរ ក៏មាន​បង្រៀន វិញ្ញាសា លេខ និង ចំណោទ ផងដែរ ។​

==ពិធីបុណ្យ​ប្រពៃណីជាតិ និង សាសនា​==

​ពិធីបុណ្យ​ប្រពៃណីជាតិ និង សាសនា​ត្រូវ​ដូចជា​បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី បុណ្យ​សែនដូនតា (​បុណ្យ​ភ្ជំបិណ្ឌ​នៅ ប្រទេស​កម្ពុជា​) និង បុណ្យ​កឋិនទាន ជា ដើម ត្រូវបាន​ខ្មែរក្រោម​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​ឯកភាព​ប្រារ​ព្ភ​ចំ​រដូវ​កាល​តែមួយ ។​

​ក​_​បុណ្យ​អកអំបុក ប្រណាំងទូក ង និង​សំពះ ព្រះ​ខែ ៖

​ចំពោះ​ពិធី​ប្រណាំងទូក ង វិញ ត្រូវបាន​ចាប់ ប្រណាំង​ពីថ្ងៃ​ទី ១២/១៣/១៤ កើត ខែកត្តិក ជា​រៀង រាល់​ឆ្នាំ ដោយមាន​ទូក ង ជាង ៤០ មកពី​វត្ត​នានា ទូទាំង​ខេត្ត  ។ ពិធី​នេះ​ត្រូវបាន​រៀបចំឡើង យ៉ាង​គគ្រឹកគគ្រេង មាន​អ្នកទស្សនា​ទាំង​ខ្មែរ និង​យួន​ផង​រាប់ពាន់នាក់ មកពី​នានា​ខេត្ត​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ។​

​ចំពោះ​ពិធី​អកអំបុក និង​សំពះ​ព្រះ​ខែ​ត្រូវបាន ប្រារ​ព្ភ​ឡើងជា​រៀងរាល់ឆ្នាំ​នៅ​ថ្ងៃ ១៥ កើត ខែកត្តិក​នៅតាម​វត្ត​អារាម​និង​គេហដ្ឋាន ។​

​ខ​_​ពិធីបុណ្យ​ចូលឆ្នាំថ្មី​និង​បុណ្យ​សែនដូនតា (​បុណ្យ​ភ្ជំបិណ្ឌ​)៖

​ការ​ប្រារ​ព្ភ​ពិធីបុណ្យ​នេះ ត្រូវបាន​រៀបចំឡើង​តាម​កាល​វេលា​ដូចជា​នៅ​ប្រ ទេស​កម្ពុជា​ដែរ គឺ​ខ្មែរ ក្រោម​បាន​យក​ថ្ងៃ ខែ ធ្វើបុណ្យ ទៅតាម​មហាសង្ក្រាន្ត និង​ប្រតិទិន ដែល បាន​បោះ​ពុ​ម្ភ​ចេញពី​ប្រទេស​កម្ពុជា ។​

​គ​_​បុណ្យ​កឋិនទាន​៖

​នៅ​បណ្តា​ខេត្ត​ផ្សេងៗ ត្រូវបាន​ប្រារ​ព្ភ​ទៅតាម​ពុទ្ធានុញ្ញាត គឺអាច​ធ្វើបុណ្យ​បាន ២៩ ថ្ងៃ ចាប់ពី​ថ្ងៃ ដែល​ព្រះសង្ឃ​ចេញ​វស្សា​ទៅ ។ តែ​ចំពោះ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​វិញ​ត្រូវបាន​រដ្ឋាភិបាល​វៀត ណា​ម​បំរាម ធ្វើ​ទៅតាម វិន័យ​ព្រះពុទ្ធសាសនា គឺ​ឲ្យ​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរក្រោម​ទាំង ៩១ វត្ត​ក្នុង​ខេត្ត​ប្រារ​ព្ភ​បុណ្យកឋិន​តែមួយ​ថ្ងៃ​ជាមួយ គ្នា ។​

​បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រោយពី​ព្រឹត្តិការណ៍​បាតុកម្ម​របស់​សមណ​សិស្ស សាលា​មធ្យមសិក្សា​បំពេញវិជ្ជា​បាលី​ភាគ ខាងត្បូង ខេត្ត​ឃ្លាំង នៅ​ថ្ងៃទី ០៨ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០០៨ ដើម្បី​ទាមទារ​សិទ្ធិសេរីភាព​នោះមក យើង ទទួលបាន​ដំណឹង​ថា មានការ​កែប្រែ​ឲ្យ​ធ្វើ​ទៅតាម​ព្រះ​វិន័យ​នៅក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនា​វិញ​ហើយ ៕​
ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន l [http://preynokornews.info/geography/khleang-province/ សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ]

[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ខេត្តក្រុងនៃកម្ពុជាក្រោម]]
=មើលផងដែរ=
{{Navbox
|name = ខេត្តឃ្លាំង
|title = [[ខេត្តឃ្លាំង]] [[កម្ពុជាក្រោម]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|liststyle = text-align:left;
|image = [[File:Flag_of_KKF.svg|right|75px|ខ្មែរក្រោម]]
|group1 = '''ទីរួមខេត្ត'''
|list1 = [[ទីរួមខេត្ត]]
|group2 = '''ក្រុង'''
|list2 = [[ក្រុង]]
|group3 = '''ស្រុក'''
|list3 = [[ស្រុកអណ្តូងទឹក(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកអណ្ដូងទឹក]] {{spaces|3}}[[ស្រុកខ្សា​ចំ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកខ្សាចំ]] {{spaces|3}}[[ស្រុកជ្រោយ ញ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកជ្រោយ ញ]] {{spaces|3}}[[ស្រុកបាយ​ឆៅ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកបាយឆៅ]] {{spaces|3}}[[ស្រុកកោះ​ទុង(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកកោះទុង]] {{spaces|3}}[[ស្រុកកំពង់ធំ(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកកំពង់ធំ]] {{spaces|3}}[[ស្រុក​ពងទឹក(ខេត្តឃ្លាំង) |ស្រុកពងទឹក]] 
|belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080;
|below=[[ខេត្តឃ្លាំង]]​មាន [[ស្រុក]]​ចំនួន​៧
&lt;/div&gt;
}}
{{Navbox
|name = ខេត្តខ្មែរដែលបាត់បង់ទៅប្រទេសវៀតណាម(យួន)
|title = ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម[[កម្ពុជាក្រោម]]([[កូសាំងស៊ីន]])
|state = {{{state|autocollapse}}}
|liststyle = text-align:left;
|image = [[File:Flag_of_KKF.svg|right|75px|ខ្មែរក្រោម]]
|group1 = '''រាជធានី'''
|list1 = [[ក្រុងព្រៃនគរ]](ខេត្តព្រៃគ)
|group2 = '''ខេត្ត'''
|list2 = [[ខេត្តមាត់ជ្រូក|មាត់ជ្រូក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តក្រមួនស|ក្រមួនស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តលង់ហោរ|លង់ហោរ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តរោងដំរី|រោងដំរី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តមេ ស|មេ ស]] {{spaces|3}}[[ខេត្តអូរកាប់|អូរកាប់]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះត្រពាំង|ព្រះត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តព្រែកឫស្សី|ព្រែកឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាមបារាជ|ពាមបារាជ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពាម|ពាម]] {{spaces|3}}[[ខេត្តពលលាវ|ពលលាវ]]{{spaces|3}}[[ខេត្តផ្សារដែក|ផ្សារដែក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទួលតាមោក|ទួលតាមោក]] {{spaces|3}}[[ខេត្តទឹកខ្មៅ|ទឹកខ្មៅ]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឃ្លាំង|ឃ្លាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តចង្វា​ត្រពាំង|ចង្វាត្រពាំង]] {{spaces|3}}[[ខេត្តឈ្មោះថ្មី|ឈ្មោះថ្មី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកំពង់ឬស្សី|កំពង់ឬស្សី]] {{spaces|3}}[[ខេត្តកោះគង|កោះគង]]{{spaces|3}}[[ខេត្តព្រះសួគ៌ា|ព្រះសួគ៌ា]] 
|belowstyle= background: #7BBA43; color: #000080;
|below=[[កម្ពុជាក្រោម]]​មាន [[​ក្រុង]]ចំនួន១​ [[ខេត្ត]]​ចំនួន​២០
&lt;/div&gt;
}}</text>
      <sha1>ab6zj14ywike1l7k3uxdhh48wdpqfpp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>វិគីមេឌា Commons</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26213</id>
    <revision>
      <id>282707</id>
      <parentid>232221</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:49:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <comment>Translated</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5264" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = វិគីមេឌា Commons
| logo = [[File:Commons-logo-en.svg|100px|Wikimedia Commons logo]]
| screenshot = [[File:Commons screenshot.png|border|240px|Screenshot of Wikimedia Commons]]
| caption = រូបថតអេក្រង់របស់ [[commons:Main Page|ទំព័រដើម]]វិគីមេឌា Commons
| collapsible = yes
| type = [[បណ្ណាល័យឌីជីថល|ឃ្លាំងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ]]
| founded = {{Start date and age|2004|9|7}}
| owner = [[មូលនិធិវិគីមេឌា]]
| author = [[ចលនាវិគីមេឌា]]
| revenue = 
| url = {{URL|https://commons.wikimedia.org}}
| commercial = No
| registration = ស្រេចចិត្ត (ទាមទារសម្រាប់ការផ្ទុកឡើងឯកសារ)
| current_status = អនឡាញ​ ឬតាមអ៊ីនធឺណិត
| content_license = [[អាជ្ញាប័ណ្ណឥតគិតថ្លៃ]]
| alexa = 
}}{{Use mdy dates|date=February 2012}}
{{pp-move-indef}}

'''វិគីមេឌាខំម៉ន''' ({{Lang-en|Wikimedia Commons}}) គឺជាឃ្លាំងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃរូបភាព សំឡេង វីដេអូ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងទៀតបើកចំហ&lt;ref name=&quot;Endres2&quot; /&gt; វាក៏មានឯកសារ [[JSON]] ផងដែរ&lt;ref&gt;{{cite web|author=Yurik|url=https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Tabular_Data|title=Help:Tabular Data|publisher=Commons.wikimedia.org|date=November 2019|access-date=March 29, 2019|author-link=mediawikiwiki:User:Yurik}}&lt;/ref&gt; ជាគម្រោងរបស់[[មូលនិធិវិគីមេឌា]]

ឯកសារពីវិគីមេឌា Commons អាចត្រូវបានប្រើនៅទូទាំងគម្រោងវិគីមេឌាគ្រប់ភាសា&lt;ref name=&quot;Embedding2&quot;&gt;{{cite web|url=http://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:First_steps/Reuse#Embedding_Commons'_media_in_Wikimedia_projects|title=Embedding Commons' media in Wikimedia projects|publisher=Wikimedia Commons|access-date=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt; រួមទាំង[[វិគីភីឌា]] [[វិគីទេសចរណ៍]] [[វិគីប្រភព]]​ [[វិគីពាក្យពេចន៍]]​ [[វិគីនានុក្រម]] [[វិគីព័ត៌មាន]] [[វិគីសៀវភៅ]] និង[[វិគីជីវសាស្ត្រ]] ឬទាញយកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្រៅបណ្តាញ​ គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ឃ្លាំងផ្ទុកឯកសារមេឌៀដែលអាចប្រើបានដោយសេរីជាង ៨៧ លាន ដែលគ្រប់គ្រង និងកែសម្រួលដោយអ្នកស្ម័គ្រចិត្តដែលបានចុះឈ្មោះ&lt;ref name=&quot;CommonsStats2&quot;&gt;[[c:Special:Statistics|Statistics page]] on Wikimedia Commons&lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==
{{reflist|30em|refs=

&lt;ref name=&quot;Endres&quot;&gt;Endres, Joe, &quot;Wiki websites wealth of information&quot;. International News on Fats, Oils and Related Materials : INFORM. [[Champaign, Illinois]]: May 2006. Vol. 17, Iss. 5; pg. 312, 1 pgs. Source type: Periodical ISSN: 08978026 ProQuest document ID: 1044826021 Text Word Count 746 Document URL: [http://proquest.umi.com/pqdweb?did=1044826021&amp;sid=1&amp;Fmt=4&amp;clientId=76566&amp;RQT=309&amp;VName=PQD Proquest URL] ProQuest (subscription) retrieved August 6, 2007&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Embedding&quot;&gt;{{cite web |url=http://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:First_steps/Reuse#Embedding_Commons'_media_in_Wikimedia_projects |title=Embedding Commons’ media in Wikimedia projects |publisher=Wikimedia Commons |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Moller&quot;&gt;{{cite web |url=http://lists.wikimedia.org/pipermail/wikipedia-l/2004-March/014885.html |title=&lt;nowiki&gt;[Wikipedia-l]&lt;/nowiki&gt; Proposal: commons.wikimedia.org |last=Möller |first=Erik |date=March 19, 2004 |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;LaunchMain&quot;&gt;{{cite web |url=http://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Main_Page&amp;oldid=50 |title=Main Page |publisher=Wikimedia Commons |date=September 7, 2004 |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;LaunchGolem&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.golem.de/0505/38234.html |title=Wikimedia Commons: Über 100.000 freie Bilder, Töne und Filme |date=May 25, 2005 |accessdate=August 7, 2007 |language=German |publisher=[[:de:Golem.de|Golem.de]]}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;CCL&quot;&gt;See [http://creativecommons.org/licenses/ Creative Commons licenses], of which &quot;NonCommercial&quot; and &quot;NoDerivs&quot; can not be used on Wikimedia Commons.&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Flickr&quot;&gt;[http://tools.wikimedia.de/~interiot/cgi-bin/count_edits?user=FlickrLickr&amp;dbname=commonswiki_p FlickrLickr image upload count]&lt;/ref&gt;
}}

== តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ ==
{{Meta|Wikimedia Commons}}
* {{Official website|commons.wikimedia.org|mobile=commons.m.wikimedia.org}}

{{Wikimedia Foundation}}</text>
      <sha1>bx361dsdsadn0afaew1bz7tt3izp9pe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282708</id>
      <parentid>282707</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:50:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5277" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = វិគីមេឌា Commons
| logo = [[File:Commons-logo-en.svg|100px|Wikimedia Commons logo]]
| screenshot = [[File:Commons screenshot.png|border|240px|Screenshot of Wikimedia Commons]]
| caption = រូបថតអេក្រង់របស់ [[commons:Main Page|ទំព័រដើម]]វិគីមេឌា Commons
| collapsible = yes
| type = [[បណ្ណាល័យឌីជីថល|ឃ្លាំងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ]]
| founded = {{Start date and age|2004|9|7}}
| owner = [[មូលនិធិវិគីមេឌា]]
| author = [[ចលនាវិគីមេឌា]]
| revenue = 
| url = {{URL|https://commons.wikimedia.org}}
| commercial = គ្មាន
| registration = ស្រេចចិត្ត (ទាមទារសម្រាប់ការផ្ទុកឡើងឯកសារ)
| current_status = អនឡាញ​ ឬតាមអ៊ីនធឺណិត
| content_license = [[អាជ្ញាប័ណ្ណឥតគិតថ្លៃ]]
| alexa = 
}}{{Use mdy dates|date=February 2012}}
{{pp-move-indef}}

'''វិគីមេឌាខំម៉ន''' ({{Lang-en|Wikimedia Commons}}) គឺជាឃ្លាំងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃរូបភាព សំឡេង វីដេអូ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងទៀតបើកចំហ&lt;ref name=&quot;Endres2&quot; /&gt; វាក៏មានឯកសារ [[JSON]] ផងដែរ&lt;ref&gt;{{cite web|author=Yurik|url=https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Tabular_Data|title=Help:Tabular Data|publisher=Commons.wikimedia.org|date=November 2019|access-date=March 29, 2019|author-link=mediawikiwiki:User:Yurik}}&lt;/ref&gt; ជាគម្រោងរបស់[[មូលនិធិវិគីមេឌា]]

ឯកសារពីវិគីមេឌា Commons អាចត្រូវបានប្រើនៅទូទាំងគម្រោងវិគីមេឌាគ្រប់ភាសា&lt;ref name=&quot;Embedding2&quot;&gt;{{cite web|url=http://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:First_steps/Reuse#Embedding_Commons'_media_in_Wikimedia_projects|title=Embedding Commons' media in Wikimedia projects|publisher=Wikimedia Commons|access-date=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt; រួមទាំង[[វិគីភីឌា]] [[វិគីទេសចរណ៍]] [[វិគីប្រភព]]​ [[វិគីពាក្យពេចន៍]]​ [[វិគីនានុក្រម]] [[វិគីព័ត៌មាន]] [[វិគីសៀវភៅ]] និង[[វិគីជីវសាស្ត្រ]] ឬទាញយកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្រៅបណ្តាញ​ គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ឃ្លាំងផ្ទុកឯកសារមេឌៀដែលអាចប្រើបានដោយសេរីជាង ៨៧ លាន ដែលគ្រប់គ្រង និងកែសម្រួលដោយអ្នកស្ម័គ្រចិត្តដែលបានចុះឈ្មោះ&lt;ref name=&quot;CommonsStats2&quot;&gt;[[c:Special:Statistics|Statistics page]] on Wikimedia Commons&lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==
{{reflist|30em|refs=

&lt;ref name=&quot;Endres&quot;&gt;Endres, Joe, &quot;Wiki websites wealth of information&quot;. International News on Fats, Oils and Related Materials : INFORM. [[Champaign, Illinois]]: May 2006. Vol. 17, Iss. 5; pg. 312, 1 pgs. Source type: Periodical ISSN: 08978026 ProQuest document ID: 1044826021 Text Word Count 746 Document URL: [http://proquest.umi.com/pqdweb?did=1044826021&amp;sid=1&amp;Fmt=4&amp;clientId=76566&amp;RQT=309&amp;VName=PQD Proquest URL] ProQuest (subscription) retrieved August 6, 2007&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Embedding&quot;&gt;{{cite web |url=http://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:First_steps/Reuse#Embedding_Commons'_media_in_Wikimedia_projects |title=Embedding Commons’ media in Wikimedia projects |publisher=Wikimedia Commons |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Moller&quot;&gt;{{cite web |url=http://lists.wikimedia.org/pipermail/wikipedia-l/2004-March/014885.html |title=&lt;nowiki&gt;[Wikipedia-l]&lt;/nowiki&gt; Proposal: commons.wikimedia.org |last=Möller |first=Erik |date=March 19, 2004 |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;LaunchMain&quot;&gt;{{cite web |url=http://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Main_Page&amp;oldid=50 |title=Main Page |publisher=Wikimedia Commons |date=September 7, 2004 |accessdate=August 7, 2007}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;LaunchGolem&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.golem.de/0505/38234.html |title=Wikimedia Commons: Über 100.000 freie Bilder, Töne und Filme |date=May 25, 2005 |accessdate=August 7, 2007 |language=German |publisher=[[:de:Golem.de|Golem.de]]}}&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;CCL&quot;&gt;See [http://creativecommons.org/licenses/ Creative Commons licenses], of which &quot;NonCommercial&quot; and &quot;NoDerivs&quot; can not be used on Wikimedia Commons.&lt;/ref&gt;

&lt;ref name=&quot;Flickr&quot;&gt;[http://tools.wikimedia.de/~interiot/cgi-bin/count_edits?user=FlickrLickr&amp;dbname=commonswiki_p FlickrLickr image upload count]&lt;/ref&gt;
}}

== តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ ==
{{Meta|Wikimedia Commons}}
* {{Official website|commons.wikimedia.org|mobile=commons.m.wikimedia.org}}

{{Wikimedia Foundation}}</text>
      <sha1>07jlpmalc2e2ab2l0c50fj18ajvio59</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>លំពង្សរាជា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27164</id>
    <revision>
      <id>282724</id>
      <parentid>282683</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T22:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ជីវិតចាប់ផ្ដើម */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18227" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; លំពង្សរាជា &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៤៦-១៣៥២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|​លើកទី១ ១៣៤៦ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៤៨
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
|​​​ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[បរមនិពាន្វបទ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| ១២៩២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៥២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

'''លំពង្សរាជា''' ([[អង់គ្លេស]]: Lompong Reachea) (ប្រ.ស|គ.ស ១២៩២-១៣៥២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៤៨ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា​&quot;''' ព្រះអង្គមានព្រះអនុជ (ប្អូន) មួយអង្គព្រះនាម [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] ហើយបានតែងតាំងជាមហាឧបរាជ ។ ក្រោយពេលសោយរាជ្យសម្បត្តិបាន ៥ឆ្នាំ ព្រះអង្គបាន ប្រឈួន ឈឺធ្ងន់ ដោយជាហេតុធ្វើឱ្យពួកសៀមលើកទ័ពមកឈ្លានពានមហានគរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ប្អូនរបស់ទ្រង់នេះហើយដែលបានឡើងសោយរាជ បន្តពីព្រះអង្គផងដែរ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==
'''Early Life'''

លំពង្សរាជា កើតនៅរាជធានីអង្គរ កើតឆ្នាំ ១២៩២ នៃគ.សករាជ​ ព្រះអង្គ ​គឺជាបុត្រចៅពញ្ញាសួស ដែលមានព្រះនាមថា (ព្រះសិន្ធានរាជា) ព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ &quot;បរមរាមា ស្រីវិចក្រ&quot; សោយទីវង្គត់ដោយរោគប្រឈួន ទី២ &quot;ស្រីសុរិយោទ័យ&quot; សោយទីវង្គត់ក្នុងចម្បាំងខ្មែរសៀម ឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ព្រះលំពង្សរាជា មាននាមជាចៅពញ្ញាជ័យ ជាប្រមុខមេទ័ពធំ ដែលមានងារ ជាព្រះលំពែងជ័យ ទ្រង់ឡើងសោយរាជនៅរាជធានីអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៦ ដោយការជម្រុញពីកងទ័ព និង ប្រជានុរាស្ត្រ ដោយសារមិនមាន រតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ ទ្រង់បានបញ្ជារឱ្យធ្វើថ្មី បូករួមទាំងបដិមាករ &quot;[[ព្រះកែវមរកត]]&quot; មួយទៀតផងដែរ ហើយ ព្រះកែវមរកត នេះ ត្រូវបានសៀមយកទៅក្រោយវាយបែករាជនីលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៩៣ នៃគ.សករាជ និង បានរក្សាទុកក្នុងរាជវាំង [[បាងកក]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រោយធ្វើរតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ថ្មីរួច ទ្រង់បានឡើងសោយរាជសម្បត្តិលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៨ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Tran Ngea (1973) [https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10888 Khmer History Volume 2], Publisher: Khmer Mon Institute, Publication: Center for Khmer Studies Library p.198 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក នគររាជសីមា ==
'''Siam invades Nokor Reachseima'''

* (Thai Pronounciation: Nakhon Ratchasima)

ពុទ្ធសករាជ ១៨៩៥ សៀមបានលើកទ័ព ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) វាយយកខេត្ត [[នគររាជសីមា]] ដោយកងទ័ពសៀម បានចែកចេញជាពីរកង កងទី១ មានចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពសៀមនាម &quot;រាមាសូរ&quot; និង កងទី២ មានចំនួន ៥០០០ (៥ពាន់នាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពរងនាម &quot;ស្រីសុប័ត&quot; បានចូលមកឈ្លានពានអាណាខេត្តកម្ពុជា ជាមុនដោយមិនបានប្រកាសសង្គ្រាមឡើយ ដោយភាគីកម្ពុជា រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ កងទ័ពសៀមក៏វាយបែក នគររាជសីមា ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ក្រោយពេលសៀមវាយបែក នគររាជសីមា កងទ័ពសៀមក៏ចូលហួសមកបោះជំរុំជាប់ស្រុកនាងរង ខណៈពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា បានបង្គាប់ឱ្យបុត្ររបស់ខ្លួន ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ទៅបង្ក្រាបទ័ពសៀម ហើយក៏ទទួលបានជោគជ័យនាពេលនោះ និងបានសម្លាប់ចៅស្ដេចសៀមដែលជាមេទ័ពរង ស្រីសុប័ត នោះផងដែរ ។ ក្រោយទទួលបានជោគជ័យ ព្រះលំពង្សរាជា នឹកស្មានថា កងទ័ពសៀមមិនលើកមកឈ្លានពានភ្លាមៗទៀតនោះទេ ទ្រង់បានប្រកាសឱ្យរំសាយជួរកងទ័ព ជាបណ្ដោះអាសន្នដើម្បីឱ្យកងទ័ពបានទៅជួយធ្វើស្រែចំការប្រជានុរាស្ត្រ ព្រោះក្រុង [[យៈសោធរៈបុរៈ]] ឬ ([[ក្រុងអង្គរ]]) ពេលនោះជួបវិបត្តិខ្វះស្បៀង ។&lt;ref&gt; Eng Suth (2001) 
[https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10854%20thumbnail-shelfbrowser Documents of the great Khmer man, the royal genealogy of the Khmer people according to the real manuscript], Publisher: Phnom Penh Publishing House of the Ministry of Education, Youth and Sports p.250 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក បច្ចឹមបុរី និង នាងរង ==
'''Siam invades Pachim Borei &amp; Neang Rorng'''

* (Thai Pronounciation: Prachin Buri &amp; Nang Rong)

៣ខែ ក្រោយមក ត្រូវនិងរដូវវស្សា ពេលដែលសៀមដឹងថា ស្ដេចកម្ពុជា រំសាយជួរកងទ័ព ស្ដេចសៀមព្រះនាម &quot;អ៊ូតងរាជា រាមាធិបតី&quot; (U Thongracha Ramathibodi) បានចាត់ឱ្យ រាមាសូរ លើកទ័ពសៀម ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ឈ្លានពានកម្ពុជាម្ដងទៀត និង បានបែងចែកកងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយយក បច្ចឹមបុរី និង កងទី២ ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយយក នាងរង ហើយចាត់ បរមរាមា ជាមេទ័ពធំ ឱ្យដឹកនាំទ័ពចំនួន ១០០,០០០ (១សែននាក់) តាមមកពីក្រោយជាទ័ពជំនួយ ។ ដោយភាគីកម្ពុជាប្រមូលកងទ័ព និង រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ ព្រះលំពង្សរាជា បានចាត់ឱ្យ ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០០០០ (២មុឺននាក់) ចេញទៅច្បាំងតទល់ ហើយចាត់ឱ្យមហាឧបរាជ [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] លើកទ័ព ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ចេញទៅទប់កងទ័ពសៀមនៅ ស្រុកនាងរង ដោយចំនួនកងទ័ពនិង គ្រឿងសឹកចម្បាំងសៀម ច្រើនជាងភាគីកម្ពុជាពេកណាស់ នៅទីបំផុតកងទ័ពទាំង២ របស់កម្ពុជា ត្រូវបរាជ័យ និង បានដកថយជាបន្តបន្ទាប់ ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ ស្រីសុរិយោទ័យ ត្រូវទ័ពសៀមបាញ់ព្រួញសម្លាប់ នៅបច្ចឹមបុរី ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ==
'''Siam attacks Yasodharapura'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ សៀមបានលើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) វាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា ត្រាសបញ្ជារឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស សង់កំពែងក្រុងកម្ពស់ ១៦ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ និង បានប្រមូលទ័ពជាង ១០០,០០០ (១សែននាក់) នៅចាំការពារ [[ក្រុងអង្គរ]] ។ មេទ័ពធំសៀម បរមរាមា បានបែងចែកកងទ័ពសៀមជា ៤ច្រក ច្រកទី១ ដឹកនាំដោយ រាមាសូរ វាយចូលពីទិសខាងជើង ច្រកទី២ ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយចូលពីទិសខាងកើត ច្រកទី៣ ដឹកនាំដោយ ចៅបាអាត វាយចូលពីទិសខាងត្បូង ច្រកទី៤ ដឹកនាំដោយ ចៅកំបាំងពិសី វាយចូលពីទិសខាងលិច កងទ័ពសៀមឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរត្រឹមចម្ងាយតែ ៣០សិន ដោយស្មើនិង រយៈចម្ងាយ ១.២ គីឡូម៉ែត្រ ប៉ុនណោះ ។ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានចាត់ឱ្យពលសេនា លើករន្ទារឬស្សី កម្ពស់ ១៤ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៧ម៉ែត្រ  ដាក់នៅកាំភ្លើងធំ មានកង់អូសដោយដំរី បានបាញ់ប្រហារមកលើកំពែងក្រុង និងបានឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ ។ ស្រីសុរិយោវង្ស ឃើញដូច្នេះក៏ឱ្យដាក់កាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារតបតទៅវិញ កងទ័ពសៀមកាន់តែវាយសម្រុក កងទ័ពស្លាប់អស់ជាច្រើន ចំនួនទ័ពកាន់តែថយទៅៗ ព្រះលំពង្សរាជា យល់សេចក្ដីដូចនេះ ក៏បង្គាប់ឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស ដកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) វាយសម្រុកចេញ ទៅនគរ &quot;ឡានឆាង&quot; (Lan Xang) (Kh-Pronoun: Lan Chhang) ប្រែថាដំរីមួយលាន ដើម្បីសុំទ័ពជំនួយពីស្ដេច [[ឡាវ]] ។ កងទ័ពសៀម វាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរ អស់រយៈពេល ៥ខែ នៅទីបំផុត ក៏វាយបែកក្រុងអង្គរ ព្រះលំពង្សរាជា ដឹងដំណឹងដូចនេះ ក៏ក្អួតឈាម សោយទីវង្គត់ក្នុងរាជវាំង ក្នុងពេលនោះទៅ ចំណែកឯ [[ធម្មរាជាទី១]] ជាបុត្រ ស្រីសុរិយោវង្ស ក៏នាំយកគ្រឿងបញ្ចក្សេត្រ ដែលជាគ្រឿងសម្រាប់រាជ បូករួមទាំង [[ព្រះកែវមរកត]] រត់ភៀសខ្លួនចាកចោលក្រុងអង្គរ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានគៀរយកប្រជានុរាស្ត្រជាង ១សែននាក់យកទៅ ក្រុងទេពបុរី ស្រីអាយុធ្យា &quot;Tep Borei Srei Ayudthya&quot; (Thai-Pronoun: Tepburi Sri Ayutthaya) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ និង បានដាក់ឱ្យ ចៅបាអាត ដែលជាបុត្រស្ដេចសៀម អ៊ូតង ឱ្យគ្រប់គ្រងនៅ យៈសោធរៈបុរៈ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៣ នៃគ.សករាជ ហើយបានគ្រប់គ្រងក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំទើប ស្រីសុរិយោវង្ស លើកទ័ពទៅបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្រោយទទួលបាន ទ័ពជំនួយពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Achille Dauphin-Meunier (1968) [https://books.google.com/books/about/Histoire_du_Cambodge.html?id=uu8yAAAAMAAJ Histoire du Cambodge], Publisher: Presses universitaires de France,
Original from the University of Michigan p.128 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ១២៩២-១៣៥២)''}}
{{Succession box|before= [[បរមនិពាន្វបទ]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៤៦-១៣៥២'''|after=[[ស្រីសុរិយោវង្ស]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>qwmefhqim2o9ze3uf6y5lcob72qw91c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្រីសុរិយោវង្ស</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27175</id>
    <revision>
      <id>282710</id>
      <parentid>282695</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T16:05:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10061" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារ ឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>9tabn6u7hcmht01lb8z0bd72aam5s9e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282711</id>
      <parentid>282710</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T17:41:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10274" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារ ឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna)

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>7u5qpeclhkyznvqmp16uqepo91yioz7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282712</id>
      <parentid>282711</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:13:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11297" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារ ឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយយកចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, ជន់បុរី

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>ofp83pgoyohr6mk1tl6s0ff9nletiy1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282713</id>
      <parentid>282712</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:25:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11305" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារ ឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជន់បុរី ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>3ucxim97haopjremhmx0nrjlj0kc4sr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282714</id>
      <parentid>282713</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T18:40:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11304" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជន់បុរី ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>2petif4gutx5wnee57tik9bnit88pg3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282718</id>
      <parentid>282714</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:28:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13063" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើន ជាងបានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>5qpqtgv0myun1qq0b6cq06jzucy465t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282719</id>
      <parentid>282718</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:46:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13367" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើន ជាងបានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>hz59qoh6jial4dd64nh9vj34u843q09</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282720</id>
      <parentid>282719</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:48:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13367" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>cjyuf5ghm3g6ciz288jf3fwc7diqxmw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282722</id>
      <parentid>282720</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T22:02:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13792" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលប្រទេសសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>l9k0ggndrgv9zd9ygmcldm3w8gjkom2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282723</id>
      <parentid>282722</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T22:04:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13783" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្គារ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលនគរសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>090p2zdoksghfzpk7h8ik3v42gvcfsg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រតិ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>37933</id>
    <revision>
      <id>282727</id>
      <parentid>216334</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T04:11:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3141" xml:space="preserve">'''បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រ''' (prehistory) គឺជាការសិក្សាប្រវត្តិមនុស្សលោក មុនពេលមានឯកសារសរសេរ។ គេអាចតាមដានបាន ដោយសិក្សាសំណល់ឆ្អឹង និងសំណល់ឧបករណ៍ផ្សេងៗ ដែលគេបានគាស់កាយឃើញ គេបែងចែកបុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រជាបី យុគ ដែលមានដូចតទៅ៖ ១- 

* យុគថ្មចាស់ (paléolithique) ៖ ភាគច្រើននៃជីវិតទី៤នៃធរណី (quaternaire) មកដល់ឆ្នាំ ៨០០០ មុនគ.ស.។ ជីវិតទី ៤ នៃធរណី គឺសម័យដែលធាតុអាកាសចាប់ត្រជាក់ខ្លាំង ហើយទឹកកករឹងទាំងអស់ (ចាប់ផ្តើមពី ២ ទៅ ៣ លានឆ្នាំមុន)។ មនុស្ស លោកកើតឡើងក្នុងជីវិតទី ៤ នៃធរណីនោះ។ ក្នុងយុគថ្មចាស់, មនុស្សកាន់តែចេះធ្វើឧបករណ៍ផ្សេងៗ (វាយបំបកថ្ម ហើយ ចាំងឲ្យស្រួច), បើឆ្អឹងនឹងភ្លុក, មានសិល្ប:ខ្លះ (គំនូរក្នុងរូងភ្នំឡាស្កូ, បារាំង) ។ 
* យុគថ្មកណ្ដាល (mésolithique ពីឆ្នាំ ៨០០០ មុន គ.ស. ដល់ ៣០០០ មុន គ.ស. ហួសពីការរកចិញ្ចឹមជីវិត ដោយបរបាញ់ គេឃើញលេចចេញនូវសេដ្ឋកិច្ចជាដំណាំដាំដុះ។ ការចេះប្រើប្រាស់ដែក ក៏ចាប់ផ្ដើមឡើងហើយ។ 
* យុគថ្មថ្មី (néolithique ពី ៣០០០ មុន គ.ស. ដល់ ១៥០០ មុន គ.ស. ។ មនុស្សចេះកាត់សំលៀងថ្ម, ធ្វើ និង បំពង់&lt;ref&gt;ចាន់ ដារា (១៩៧៨) «''កម្ពុជា និងសហពន្ធ័ឥណ្ឌូចិន''​»​ ទំព័រទី៦&lt;/ref&gt;

រីឯកាលសម័យបុរេប្រវត្តិ ({{lang-en|prehistoric times}}, {{lang-fr|temps prèhistoriques}}) គឺជាកាលសម័យដែលចាប់ផ្ដើមពីការកកើតមនុស្សលើផែនដី ប្រហែល ៥ លានឆ្នាំមុន និង បញ្ចប់ដោយការបង្កើតអក្សរប្រហែល ៦០០០ ឆ្នាំកន្លងទៅ។

== ឯកសារយោង ==
&lt;references /&gt;
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ]]</text>
      <sha1>mi1ztoh52wvt30mjqm14at5fau9721c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282728</id>
      <parentid>282727</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T04:12:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Willuconquer បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ]] ទៅ [[បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រតិ]]: អក្ខរាវិរុទ្ធ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3141" xml:space="preserve">'''បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រ''' (prehistory) គឺជាការសិក្សាប្រវត្តិមនុស្សលោក មុនពេលមានឯកសារសរសេរ។ គេអាចតាមដានបាន ដោយសិក្សាសំណល់ឆ្អឹង និងសំណល់ឧបករណ៍ផ្សេងៗ ដែលគេបានគាស់កាយឃើញ គេបែងចែកបុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រជាបី យុគ ដែលមានដូចតទៅ៖ ១- 

* យុគថ្មចាស់ (paléolithique) ៖ ភាគច្រើននៃជីវិតទី៤នៃធរណី (quaternaire) មកដល់ឆ្នាំ ៨០០០ មុនគ.ស.។ ជីវិតទី ៤ នៃធរណី គឺសម័យដែលធាតុអាកាសចាប់ត្រជាក់ខ្លាំង ហើយទឹកកករឹងទាំងអស់ (ចាប់ផ្តើមពី ២ ទៅ ៣ លានឆ្នាំមុន)។ មនុស្ស លោកកើតឡើងក្នុងជីវិតទី ៤ នៃធរណីនោះ។ ក្នុងយុគថ្មចាស់, មនុស្សកាន់តែចេះធ្វើឧបករណ៍ផ្សេងៗ (វាយបំបកថ្ម ហើយ ចាំងឲ្យស្រួច), បើឆ្អឹងនឹងភ្លុក, មានសិល្ប:ខ្លះ (គំនូរក្នុងរូងភ្នំឡាស្កូ, បារាំង) ។ 
* យុគថ្មកណ្ដាល (mésolithique ពីឆ្នាំ ៨០០០ មុន គ.ស. ដល់ ៣០០០ មុន គ.ស. ហួសពីការរកចិញ្ចឹមជីវិត ដោយបរបាញ់ គេឃើញលេចចេញនូវសេដ្ឋកិច្ចជាដំណាំដាំដុះ។ ការចេះប្រើប្រាស់ដែក ក៏ចាប់ផ្ដើមឡើងហើយ។ 
* យុគថ្មថ្មី (néolithique ពី ៣០០០ មុន គ.ស. ដល់ ១៥០០ មុន គ.ស. ។ មនុស្សចេះកាត់សំលៀងថ្ម, ធ្វើ និង បំពង់&lt;ref&gt;ចាន់ ដារា (១៩៧៨) «''កម្ពុជា និងសហពន្ធ័ឥណ្ឌូចិន''​»​ ទំព័រទី៦&lt;/ref&gt;

រីឯកាលសម័យបុរេប្រវត្តិ ({{lang-en|prehistoric times}}, {{lang-fr|temps prèhistoriques}}) គឺជាកាលសម័យដែលចាប់ផ្ដើមពីការកកើតមនុស្សលើផែនដី ប្រហែល ៥ លានឆ្នាំមុន និង បញ្ចប់ដោយការបង្កើតអក្សរប្រហែល ៦០០០ ឆ្នាំកន្លងទៅ។

== ឯកសារយោង ==
&lt;references /&gt;
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ]]</text>
      <sha1>mi1ztoh52wvt30mjqm14at5fau9721c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>វិគីភីឌា:អ.ស.អ.សម្រាប់ខ្មែរ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>42773</id>
    <revision>
      <id>282721</id>
      <parentid>280983</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:56:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>36.37.233.198</ip>
      </contributor>
      <comment>ភាសាខ្មែរ​</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5" xml:space="preserve">Khmer</text>
      <sha1>77hhxq4zaikj0esqceyywp3769yd6xr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ភេតសារ៉ាត់ រតនាវង្សា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47573</id>
    <redirect title="ផេតសារាជ រតនាវង្សា" />
    <revision>
      <id>282716</id>
      <parentid>282593</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T21:08:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>3866</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>រ៉ូបូ៖ ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[ផេតសារាជ រតនាវង្សា]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88" xml:space="preserve">#បញ្ជូនបន្ត [[ផេតសារាជ រតនាវង្សា]]</text>
      <sha1>mm2tzhkl8esyzfsyelziraoc5qllxsf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>វិគីមេឌា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47576</id>
    <redirect title="វិគីមេឌា Commons" />
    <revision>
      <id>282706</id>
      <parentid>282636</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:34:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <comment>បញ្ជូនបន្តទៅ [[វិគីមេឌា Commons]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68" xml:space="preserve">#បញ្ជូនបន្ត [[វិគីមេឌា Commons]]</text>
      <sha1>09e0ejhxe37tgroze84c3c3pn5ev64n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>J’ai été sur PornHub</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47579</id>
    <revision>
      <id>282705</id>
      <parentid>282660</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:33:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="197" xml:space="preserve">{{Db-g1}}

[[File:Emmanuel_Macron_(cropped).jpg|400px]][[File:Donald Trump official portrait.jpg|400px]][[File:Emmanuel_Macron_(cropped).jpg|400px]][[File:Donald Trump official portrait.jpg|400px]]</text>
      <sha1>gfz7rbp76v4pjg1kbk0zd4m6zvyseyw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>វិទ្យាល័យហ៊ុនសែនប៊ុនរ៉ានីវត្តភ្នំ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47582</id>
    <revision>
      <id>282704</id>
      <parentid>282692</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:33:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="110" xml:space="preserve">{{Db-g1}}

វិទ្យាល័យហ៊ុនសែនប៊ុនរ៉ានីវត្តភ្នំ</text>
      <sha1>4esfugbnik6xgvda1bu7gfcx90cndiw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ផ្សារកន្ទួត</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47583</id>
    <revision>
      <id>282703</id>
      <parentid>282697</parentid>
      <timestamp>2022-08-22T14:33:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" xml:space="preserve">{{Db-g1}}

locate in kampong chnang province</text>
      <sha1>fg6gswqhwttyj2r7r4il4ixws1ded14</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Issou Football Club</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47586</id>
    <revision>
      <id>282715</id>
      <timestamp>2022-08-22T20:33:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>176.161.229.123</ip>
      </contributor>
      <comment>បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ [[File:Samwell 2007.JPG]][[File:George-W-Bush.jpeg|400px]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58" xml:space="preserve">[[File:Samwell 2007.JPG]][[File:George-W-Bush.jpeg|400px]]</text>
      <sha1>3nb2cxqe2d4lmm80y1r6pumoaqe3apg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47587</id>
    <redirect title="បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រតិ" />
    <revision>
      <id>282729</id>
      <timestamp>2022-08-23T04:12:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>Willuconquer បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ]] ទៅ [[បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រតិ]]: អក្ខរាវិរុទ្ធ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102" xml:space="preserve">#បញ្ជូនបន្ត [[បុព្វប្រវត្តិសាស្ត្រតិ]]</text>
      <sha1>ev254pkw84xuk30ru3erflamubxdfk2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:កាលសម័យបុរេប្រវត្តិ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>47588</id>
    <revision>
      <id>282730</id>
      <timestamp>2022-08-23T04:15:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>បានបង្កើតទំព័រទទេ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47589</id>
    <revision>
      <id>282732</id>
      <timestamp>2022-08-23T06:54:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1086402909|Pierre Pigneau de Behaine]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3372" xml:space="preserve"> 
[[Category:Articles having different image on Wikidata and Wikipedia]]
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស&lt;a href=&quot;./វៀតណាម&quot; rel=&quot;mw:WikiLink&quot; data-linkid=&quot;80&quot; data-cx=&quot;{&amp;amp;quot;adapted&amp;amp;quot;:true,&amp;amp;quot;sourceTitle&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;title&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;Vietnam&amp;amp;quot;,&amp;amp;quot;thumbnail&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;source&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/80px-Flag_of_Vietnam.svg.png&amp;amp;quot;,&amp;amp;quot;width&amp;amp;quot;:80,&amp;amp;quot;height&amp;amp;quot;:53},&amp;amp;quot;description&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;Country in Southeast Asia&amp;amp;quot;,&amp;amp;quot;pageprops&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;wikibase_item&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;Q881&amp;amp;quot;},&amp;amp;quot;pagelanguage&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;en&amp;amp;quot;},&amp;amp;quot;targetTitle&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;title&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;វៀតណាម&amp;amp;quot;,&amp;amp;quot;thumbnail&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;source&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/80px-Flag_of_Vietnam.svg.png&amp;amp;quot;,&amp;amp;quot;width&amp;amp;quot;:80,&amp;amp;quot;height&amp;amp;quot;:53},&amp;amp;quot;pageprops&amp;amp;quot;:{&amp;amp;quot;wikibase_item&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;Q881&amp;amp;quot;},&amp;amp;quot;pagelanguage&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;km&amp;amp;quot;},&amp;amp;quot;targetFrom&amp;amp;quot;:&amp;amp;quot;link&amp;amp;quot;}&quot; class=&quot;cx-link&quot; id=&quot;mwJg&quot; title=&quot;វៀតណាម&quot;&gt;វៀតណាម&lt;/a&gt;។&lt;ref&gt;[http://www.archives.aisne.fr/visu2/visu.html?INBAAFFICHER=147, Baptismal certificate]{{Dead link|date=March 2018|bot=InternetArchiveBot}}&lt;/ref&gt;

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។
[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| រូបសំណាក Pigneau de Behaine ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]]

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}</text>
      <sha1>3fkw7zmd9wsgnqlev0iiz59btr260kh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282733</id>
      <parentid>282732</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:56:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1882" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| រូបសំណាក Pigneau de Behaine ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}</text>
      <sha1>ai4uvra0n996wu7oztuz2emhddkln55</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282734</id>
      <parentid>282733</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:56:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1903" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|រូបភាពតូច| រូបសំណាក ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន
 ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}</text>
      <sha1>9et19ngz38p7qdp5xogybltou583gfr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282735</id>
      <parentid>282734</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T06:57:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1930" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|រូបភាពតូច| រូបសំណាករបស់​​លោក ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន
 ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}</text>
      <sha1>m0uk1c908bl2sydz8r2bszaew2tnt41</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282736</id>
      <parentid>282735</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:09:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>[1]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2100" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|រូបភាពតូច| រូបសំណាករបស់​​លោក ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន
 ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។&lt;ref&gt;ចាន់ ដារា (១៩៧៨) «''កម្ពុជា និងសហពន្ធ័ឥណ្ឌូចិន''​»​ ទំព័រទី១៤&lt;/ref&gt;

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}</text>
      <sha1>fs7iwybure1hncs003gdkujdrvuh4nl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282737</id>
      <parentid>282736</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:10:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2375" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|រូបភាពតូច| រូបសំណាករបស់​​លោក ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន
 ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។&lt;ref&gt;ចាន់ ដារា (១៩៧៨) «''កម្ពុជា និងសហពន្ធ័ឥណ្ឌូចិន''​»​ ទំព័រទី១៤&lt;/ref&gt;

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}


[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះសហគមន៍កាតូលិក]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:គ្រិស្តសាសនា]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:សាសនា]]</text>
      <sha1>of44elz9e7r6yqmhyebmuu6gpc0e4k7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282742</id>
      <parentid>282737</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:40:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>ពីញ៉ូដឺបេអែន</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2431" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Saigon_statue_Pigneau.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Saigon_statue_Pigneau.jpg/220px-Saigon_statue_Pigneau.jpg|រូបភាពតូច| រូបសំណាករបស់​​លោក ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន ហៅថា « ពីញ៉ូដឺបេអែន »
 ជាមួយ ព្រះអង្គម្ចាស់វៀតណាម និងកាន់ សន្ធិសញ្ញាសម្ព័ន្ធភាព នៅ [[ទីក្រុងព្រៃនគរ]] ។]] 
លោក '''ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន''' ជាលោក[[បូជាចារ្យ]] [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|កាតូលិក]]បារាំងមួយអង្គ។ 

លោកគើតនៅ ប្រទេសបារាំងថ្ងៃទី ២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៧៤១ និងសុគតនៅ ថ្ងៃទី ៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៧៩៩ នៅ ប្រទេស[[វៀតណាម]]។

លោកល្បីល្បាញដោយសារតួនាទីរបស់គាត់ក្នុងការជួយ [[យ៉ា ឡុង|ង្វៀនអាញ់]] ក្រោយមកអធិរាជ [[យ៉ា ឡុង]] ដើម្បីបង្កើត រាជវង្សង្វៀន នៅ [[វៀតណាម]]។ លោកបានរុញម្ចាស់ ង្វៀង អាន់ ​ដែលខ្លូនបានធ្វើមិត្តយ៉ាងស្និត្ធឱ្យសុំជំនួយ[[អាណានិគមបារាំង|អាណាចក្របារាំង]]។&lt;ref&gt;ចាន់ ដារា (១៩៧៨) «''កម្ពុជា និងសហពន្ធ័ឥណ្ឌូចិន''​»​ ទំព័រទី១៤&lt;/ref&gt;

== សំណេរ ==

* ''វចនានុក្រម អាណាមីទីកូ-ឡាទី'' ន, ១៧៧២។

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង}}


[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះសហគមន៍កាតូលិក]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:គ្រិស្តសាសនា]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:សាសនា]]</text>
      <sha1>htxen441i3lvj1riu8p7qsx5k0zalzh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>សមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47590</id>
    <revision>
      <id>282738</id>
      <timestamp>2022-08-23T07:50:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ &quot;[[:fr:Special:Redirect/revision/192680777|Missions étrangères de Paris]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2550" xml:space="preserve">
{{Infobox Organisation2|titre dirigeant=Supérieur général|logo=Logo MEP.jpg|légende logo=Logo des MEP|type=Prêtres séculiers|création=[[1663]]|fondateur=[[Alexandre de Rhodes]], [[Pierre Lambert de La Motte]], [[François Pallu]], [[Ignace Cotolendi]], [[François de Montmorency-Laval]]}}
'''សមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស''' គឺជាក្រុមសាសនទូតមួយក្នុងព្រះសហគម៍[[កាតូលិក]] ដែលមានទីលំនៅក្នុង [[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ដែលមានគោលបំណងគឺការងារ ផ្សាយដំណឹងល្អ នៅក្នុងប្រទេសដែលមិនមែនជាគ្រិស្តសាសនា ជាពិសេសនៅ [[អាស៊ី]] ។

គោលបំណងនៃសង្គមនេះគឺការផ្សាយដំណឹងល្អ។ ដើម្បីជ្រើសរើស និងបណ្តុះបណ្តាល អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា ផ្ទះមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៦៦៣ នៅ[[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ជាកន្លែងដែលវានៅតែមានទីតាំងនៅសព្វថ្ងៃនេះផង។ 
[[ឯកសារ:Mep.JPG|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mep.JPG/220px-Mep.JPG|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ទិដ្ឋភាពនៃសិក្ខាសាលានៃសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ។]]


​លោក [[អូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ]] ដែលសមាជិកម្នាក់ក្នុងសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ក៏ជួយបម្រើស[[ព្រះសហគមន៏កាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញ]]ក្នុងណាមជាលោកអភិបាល ។ 
[[ឯកសារ:Mission_étrangères_de_Paris_1925.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg/220px-Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ក្នុងឆ្នាំ១៩២៥។]]</text>
      <sha1>ow19t5gsx6h4n4wkvrt8v4g4vumj1i0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282739</id>
      <parentid>282738</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:50:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2252" xml:space="preserve">'''សមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស''' គឺជាក្រុមសាសនទូតមួយក្នុងព្រះសហគម៍[[កាតូលិក]] ដែលមានទីលំនៅក្នុង [[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ដែលមានគោលបំណងគឺការងារ ផ្សាយដំណឹងល្អ នៅក្នុងប្រទេសដែលមិនមែនជាគ្រិស្តសាសនា ជាពិសេសនៅ [[អាស៊ី]] ។

គោលបំណងនៃសង្គមនេះគឺការផ្សាយដំណឹងល្អ។ ដើម្បីជ្រើសរើស និងបណ្តុះបណ្តាល អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា ផ្ទះមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៦៦៣ នៅ[[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ជាកន្លែងដែលវានៅតែមានទីតាំងនៅសព្វថ្ងៃនេះផង។ 
[[ឯកសារ:Mep.JPG|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mep.JPG/220px-Mep.JPG|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ទិដ្ឋភាពនៃសិក្ខាសាលានៃសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ។]]


​លោក [[អូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ]] ដែលសមាជិកម្នាក់ក្នុងសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ក៏ជួយបម្រើស[[ព្រះសហគមន៏កាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញ]]ក្នុងណាមជាលោកអភិបាល ។ 
[[ឯកសារ:Mission_étrangères_de_Paris_1925.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg/220px-Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ក្នុងឆ្នាំ១៩២៥។]]</text>
      <sha1>peynl1bjpb4ofvjriwqqiha1zht3yez</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282740</id>
      <parentid>282739</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T07:53:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2526" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Mep.JPG|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Mep.JPG/220px-Mep.JPG|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ទិដ្ឋភាពនៃសិក្ខាសាលានៃសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ។]]
[[ឯកសារ:Mission_étrangères_de_Paris_1925.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg/220px-Mission_%C3%A9trang%C3%A8res_de_Paris_1925.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច| ក្នុងឆ្នាំ១៩២៥។]]

'''សមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស''' គឺជាក្រុមសាសនទូតមួយក្នុងព្រះសហគម៍[[កាតូលិក]] ដែលមានទីលំនៅក្នុង [[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ដែលមានគោលបំណងគឺការងារ ផ្សាយដំណឹងល្អ នៅក្នុងប្រទេសដែលមិនមែនជាគ្រិស្តសាសនា ជាពិសេសនៅ [[អាស៊ី]] ។

គោលបំណងនៃសង្គមនេះគឺការផ្សាយដំណឹងល្អ។ ដើម្បីជ្រើសរើស និងបណ្តុះបណ្តាល អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនា ផ្ទះមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៦៦៣ នៅ[[ប៉ារីស|ទីក្រុងប៉ារីស]] ជាកន្លែងដែលវានៅតែមានទីតាំងនៅសព្វថ្ងៃនេះផង។ 


​លោក [[អូលីវីយ៉េ ជ្មីតហស្លេ]] ដែលសមាជិកម្នាក់ក្នុងសមាគមក្រុមចេញផ្សាយសាសនានៅបរទេស ក៏ជួយបម្រើស[[ព្រះសហគមន៏កាតូលិកភូមិភាគភ្នំពេញ]]ក្នុងណាមជាលោកអភិបាល ។ 
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះសហគមន៍កាតូលិក]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:គ្រិស្តសាសនា]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:សាសនា]]</text>
      <sha1>l2bkpfgfpdqdx0i4ra2zznwor7lt3v0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ពីញ៉ូដឺបេអែន</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47591</id>
    <redirect title="ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន" />
    <revision>
      <id>282741</id>
      <timestamp>2022-08-23T08:39:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>បញ្ជូនបន្ត</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67" xml:space="preserve">#REDIRECT[[ព្យែរ ពីញូ៉ ឌឺ បេអែន]]</text>
      <sha1>2rj1rm88t2rrvi683emmok7y5z346lz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ឡូរីយ៉ង់</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47592</id>
    <revision>
      <id>282743</id>
      <timestamp>2022-08-23T08:53:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1105099137|Lorient]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6838" xml:space="preserve">
ទីក្រុង '''ឡូរីយ៉ង់''' គឺជាទីក្រុង និង កំពង់ផែមួយ នៅ [[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ខាងលិច។

== ភូមិសាស្ត្រ ==
[[ឯកសារ:Map_lorient.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Map_lorient.jpg/220px-Map_lorient.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| ផែនទីឡូរីយ៉ង់]]

=== អាកាសធាតុ ===
{{Weather box|location=Lorient ([[Lorient South Brittany Airport|Lann-Bihoué Airport]]) 1981–2010 normals, extremes 1952–present|single line=Y|metric first=Y|Jan record high C=16.8|Feb record high C=18.4|Mar record high C=23.3|Apr record high C=27.1|May record high C=29.8|Jun record high C=35.9|Jul record high C=34.9|Aug record high C=37.5|Sep record high C=30.6|Oct record high C=27.2|Nov record high C=19.6|Dec record high C=16.4|Jan high C=9.5|Feb high C=9.9|Mar high C=12.3|Apr high C=14.4|May high C=17.7|Jun high C=20.6|Jul high C=22.5|Aug high C=22.6|Sep high C=20.5|Oct high C=16.6|Nov high C=12.6|Dec high C=10.0|Jan mean C=6.6|Feb mean C=6.7|Mar mean C=8.6|Apr mean C=10.3|May mean C=13.5|Jun mean C=16.1|Jul mean C=18.0|Aug mean C=18.0|Sep mean C=16.1|Oct mean C=13.1|Nov mean C=9.4|Dec mean C=7.1|Jan low C=3.8|Feb low C=3.4|Mar low C=4.9|Apr low C=6.1|May low C=9.4|Jun low C=11.7|Jul low C=13.6|Aug low C=13.4|Sep low C=11.6|Oct low C=9.5|Nov low C=6.2|Dec low C=4.1|Jan record low C=-13.1|Feb record low C=-11.0|Mar record low C=-7.4|Apr record low C=-4.1|May record low C=-1.1|Jun record low C=1.6|Jul record low C=3.4|Aug record low C=4.1|Sep record low C=1.0|Oct record low C=-1.8|Nov record low C=-5.0|Dec record low C=-8.7|precipitation colour=green|Jan precipitation mm=108.3|Feb precipitation mm=82.6|Mar precipitation mm=72.9|Apr precipitation mm=67.2|May precipitation mm=74.6|Jun precipitation mm=50.4|Jul precipitation mm=56.0|Aug precipitation mm=49.3|Sep precipitation mm=70.5|Oct precipitation mm=104.4|Nov precipitation mm=103.0|Dec precipitation mm=111.7|unit precipitation days=1 mm|Jan precipitation days=14.5|Feb precipitation days=11.0|Mar precipitation days=11.9|Apr precipitation days=11.1|May precipitation days=10.9|Jun precipitation days=7.4|Jul precipitation days=8.3|Aug precipitation days=7.5|Sep precipitation days=8.8|Oct precipitation days=13.5|Nov precipitation days=13.5|Dec precipitation days=14.0|Jan humidity=88|Feb humidity=85|Mar humidity=82|Apr humidity=79|May humidity=81|Jun humidity=80|Jul humidity=80|Aug humidity=81|Sep humidity=84|Oct humidity=87|Nov humidity=87|Dec humidity=88|Jan sun=70.1|Feb sun=95.1|Mar sun=137.6|Apr sun=182.5|May sun=204.9|Jun sun=230.1|Jul sun=223.0|Aug sun=215.9|Sep sun=192.6|Oct sun=115.8|Nov sun=84.9|Dec sun=74.8|source=Météo France,&lt;ref name=MFclimat1&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/lorient/56185001/normales
| title = Données climatiques de la station de Lorient
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=MFclimat2&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/bretagne/regi53/normales
| title = Climat Bretagne
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; Infoclimat.fr (humidity, 1961–1990),&lt;ref name=Infoclimat&gt;{{cite web
| url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07205-lorient-lann-bihoue.html
| title = Normes et records 1961-1990: Lorient-Lann Bihoué (56) - altitude 42m
| language = fr
| publisher = Infoclimat
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; and Meteociel &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.meteociel.fr/obs/clim/normales_records.php?code=56185001|title=Normales et records pour Lorient-Lann Bihoue (56)|publisher=Meteociel|access-date=14 September 2020}}&lt;/ref&gt;}}

== ចំនួនប្រជាជន ==
នៅឆ្នាំ 2017 ទីគ្រុងឡូរីយ៉ង់ មានប្រជាជនចំនួន 57,149 ។  {{Historical populations|1793|22318|1800|17837|1806|20553|1821|17115|1831|18322|1836|18975|1841|23621|1846|26434|1851|25694|1856|28412|1861|35462|1866|37655|1872|34660|1876|35165|1881|37812|1886|40055|1891|42116|1896|41894|1901|44640|1906|46403|1911|49039|1921|46314|1926|41592|1931|42853|1936|45817|1946|11838|1954|47095|1962|60566|1968|66444|1975|69769|1982|62554|1990|59271|1999|59189|2007|58135|2012|57706|2017|57149|source=EHESS&lt;ref name=ehess&gt;{{Cassini-Ehess | 20024 | Lorient }}&lt;/ref&gt; and INSEE&lt;ref name=pophis&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/4515315?geo=COM-56121#POP_T1 Population en historique depuis 1968], INSEE&lt;/ref&gt;|percentages=pagr|cols=3|align=none|graph-pos=bottom}}

== សេដ្ឋកិច្ច ==
[[ឯកសារ:Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg/220px-Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| កំពុងដកចេញសណ្តែកសៀងនៅកំពង់ផែ។]]


ការ កសាងកប៉ាល់ តែងតែមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះទីក្រុងការផលិតកប៉ាល់ បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅឆ្នាំ១៦៩០។ 

== វប្បធម៌ ==
[[ឯកសារ:Anoriant3.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Anoriant3.jpg/220px-Anoriant3.jpg|រូបភាពតូច| ក្បួនដង្ហែរដ៏អស្ចារ្យ។]]
ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងខែសីហា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០មក  គេរៀបចំ មហោស្រព ដោយប្រមូលផ្តុំសិល្បករមកពី ពិភពរបស់គេទាំងអស់ ​គឺ​ជា​មហោស្រព​ដ៏​ធំ​បំផុត​មួយ​នៅ​អឺរ៉ុប​ដោយ​អ្នក​ចូល​រួមជាច្រើន។ &lt;ref&gt;{{Cite news|date=16 August 2010|title=Record d'affluence au Festival interceltique de Lorient|work=Le Monde|url=http://www.lemonde.fr/festivals-de-l-ete/article/2010/08/16/record-d-affluence-au-festival-interceltique-de-lorient_1399242_1383721.html|access-date=25 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== កីឡា ==
ក្លឹបដែលពេញនិយមបំផុតនៅឡូរីយ៉ង់ គឺ FC Lorient ដែលបច្ចុប្បន្នលេងនៅ Ligue 1 បន្ទាប់ពីឈ្នះ Ligue 2 ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ 

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង|30em}}</text>
      <sha1>5634mvawohp6k3c7aa7y6m2onxoso3c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282744</id>
      <parentid>282743</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:55:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6778" xml:space="preserve">
ទីក្រុង '''ឡូរីយ៉ង់''' គឺជាទីក្រុង និង កំពង់ផែមួយ នៅ [[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ខាងលិច។[[ឯកសារ:Map_lorient.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Map_lorient.jpg/220px-Map_lorient.jpg|រូបភាពតូច| ផែនទីឡូរីយ៉ង់]]

== អាកាសធាតុ ==
{{Weather box|location=Lorient ([[Lorient South Brittany Airport|Lann-Bihoué Airport]]) 1981–2010 normals, extremes 1952–present|single line=Y|metric first=Y|Jan record high C=16.8|Feb record high C=18.4|Mar record high C=23.3|Apr record high C=27.1|May record high C=29.8|Jun record high C=35.9|Jul record high C=34.9|Aug record high C=37.5|Sep record high C=30.6|Oct record high C=27.2|Nov record high C=19.6|Dec record high C=16.4|Jan high C=9.5|Feb high C=9.9|Mar high C=12.3|Apr high C=14.4|May high C=17.7|Jun high C=20.6|Jul high C=22.5|Aug high C=22.6|Sep high C=20.5|Oct high C=16.6|Nov high C=12.6|Dec high C=10.0|Jan mean C=6.6|Feb mean C=6.7|Mar mean C=8.6|Apr mean C=10.3|May mean C=13.5|Jun mean C=16.1|Jul mean C=18.0|Aug mean C=18.0|Sep mean C=16.1|Oct mean C=13.1|Nov mean C=9.4|Dec mean C=7.1|Jan low C=3.8|Feb low C=3.4|Mar low C=4.9|Apr low C=6.1|May low C=9.4|Jun low C=11.7|Jul low C=13.6|Aug low C=13.4|Sep low C=11.6|Oct low C=9.5|Nov low C=6.2|Dec low C=4.1|Jan record low C=-13.1|Feb record low C=-11.0|Mar record low C=-7.4|Apr record low C=-4.1|May record low C=-1.1|Jun record low C=1.6|Jul record low C=3.4|Aug record low C=4.1|Sep record low C=1.0|Oct record low C=-1.8|Nov record low C=-5.0|Dec record low C=-8.7|precipitation colour=green|Jan precipitation mm=108.3|Feb precipitation mm=82.6|Mar precipitation mm=72.9|Apr precipitation mm=67.2|May precipitation mm=74.6|Jun precipitation mm=50.4|Jul precipitation mm=56.0|Aug precipitation mm=49.3|Sep precipitation mm=70.5|Oct precipitation mm=104.4|Nov precipitation mm=103.0|Dec precipitation mm=111.7|unit precipitation days=1 mm|Jan precipitation days=14.5|Feb precipitation days=11.0|Mar precipitation days=11.9|Apr precipitation days=11.1|May precipitation days=10.9|Jun precipitation days=7.4|Jul precipitation days=8.3|Aug precipitation days=7.5|Sep precipitation days=8.8|Oct precipitation days=13.5|Nov precipitation days=13.5|Dec precipitation days=14.0|Jan humidity=88|Feb humidity=85|Mar humidity=82|Apr humidity=79|May humidity=81|Jun humidity=80|Jul humidity=80|Aug humidity=81|Sep humidity=84|Oct humidity=87|Nov humidity=87|Dec humidity=88|Jan sun=70.1|Feb sun=95.1|Mar sun=137.6|Apr sun=182.5|May sun=204.9|Jun sun=230.1|Jul sun=223.0|Aug sun=215.9|Sep sun=192.6|Oct sun=115.8|Nov sun=84.9|Dec sun=74.8|source=Météo France,&lt;ref name=MFclimat1&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/lorient/56185001/normales
| title = Données climatiques de la station de Lorient
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=MFclimat2&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/bretagne/regi53/normales
| title = Climat Bretagne
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; Infoclimat.fr (humidity, 1961–1990),&lt;ref name=Infoclimat&gt;{{cite web
| url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07205-lorient-lann-bihoue.html
| title = Normes et records 1961-1990: Lorient-Lann Bihoué (56) - altitude 42m
| language = fr
| publisher = Infoclimat
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; and Meteociel &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.meteociel.fr/obs/clim/normales_records.php?code=56185001|title=Normales et records pour Lorient-Lann Bihoue (56)|publisher=Meteociel|access-date=14 September 2020}}&lt;/ref&gt;}}

== ចំនួនប្រជាជន ==
នៅឆ្នាំ 2017 ទីគ្រុងឡូរីយ៉ង់ មានប្រជាជនចំនួន 57,149 ។  {{Historical populations|1793|22318|1800|17837|1806|20553|1821|17115|1831|18322|1836|18975|1841|23621|1846|26434|1851|25694|1856|28412|1861|35462|1866|37655|1872|34660|1876|35165|1881|37812|1886|40055|1891|42116|1896|41894|1901|44640|1906|46403|1911|49039|1921|46314|1926|41592|1931|42853|1936|45817|1946|11838|1954|47095|1962|60566|1968|66444|1975|69769|1982|62554|1990|59271|1999|59189|2007|58135|2012|57706|2017|57149|source=EHESS&lt;ref name=ehess&gt;{{Cassini-Ehess | 20024 | Lorient }}&lt;/ref&gt; and INSEE&lt;ref name=pophis&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/4515315?geo=COM-56121#POP_T1 Population en historique depuis 1968], INSEE&lt;/ref&gt;|percentages=pagr|cols=3|align=none|graph-pos=bottom}}

== សេដ្ឋកិច្ច ==
[[ឯកសារ:Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg/220px-Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| កំពុងដកចេញសណ្តែកសៀងនៅកំពង់ផែ។]]


ការ កសាងកប៉ាល់ តែងតែមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះទីក្រុងការផលិតកប៉ាល់ បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅឆ្នាំ១៦៩០។ 

== វប្បធម៌ ==
[[ឯកសារ:Anoriant3.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Anoriant3.jpg/220px-Anoriant3.jpg|រូបភាពតូច| ក្បួនដង្ហែរដ៏អស្ចារ្យ។]]
ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងខែសីហា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០មក  គេរៀបចំ មហោស្រព ដោយប្រមូលផ្តុំសិល្បករមកពី ពិភពរបស់គេទាំងអស់ ​គឺ​ជា​មហោស្រព​ដ៏​ធំ​បំផុត​មួយ​នៅ​អឺរ៉ុប​ដោយ​អ្នក​ចូល​រួមជាច្រើន។ &lt;ref&gt;{{Cite news|date=16 August 2010|title=Record d'affluence au Festival interceltique de Lorient|work=Le Monde|url=http://www.lemonde.fr/festivals-de-l-ete/article/2010/08/16/record-d-affluence-au-festival-interceltique-de-lorient_1399242_1383721.html|access-date=25 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== កីឡា ==
ក្លឹបដែលពេញនិយមបំផុតនៅឡូរីយ៉ង់ គឺ FC Lorient ដែលបច្ចុប្បន្នលេងនៅ Ligue 1 បន្ទាប់ពីឈ្នះ Ligue 2 ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ 

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង|30em}}</text>
      <sha1>a419ndvdohbqvqu9s8tv8722mstpepe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282745</id>
      <parentid>282744</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:56:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6579" xml:space="preserve">
ទីក្រុង '''ឡូរីយ៉ង់''' គឺជាទីក្រុង និង កំពង់ផែមួយ នៅ [[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ខាងលិច។[[ឯកសារ:Map_lorient.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Map_lorient.jpg/220px-Map_lorient.jpg|រូបភាពតូច| ផែនទីឡូរីយ៉ង់]]

== អាកាសធាតុ ==
{{Weather box|location=ឡូរីយ៉ង់ ([[Lorient South Brittany Airport|Lann-Bihoué Airport]]) 1981–2010 normals, extremes 1952–present|single line=Y|metric first=Y|Jan record high C=16.8|Feb record high C=18.4|Mar record high C=23.3|Apr record high C=27.1|May record high C=29.8|Jun record high C=35.9|Jul record high C=34.9|Aug record high C=37.5|Sep record high C=30.6|Oct record high C=27.2|Nov record high C=19.6|Dec record high C=16.4|Jan high C=9.5|Feb high C=9.9|Mar high C=12.3|Apr high C=14.4|May high C=17.7|Jun high C=20.6|Jul high C=22.5|Aug high C=22.6|Sep high C=20.5|Oct high C=16.6|Nov high C=12.6|Dec high C=10.0|Jan mean C=6.6|Feb mean C=6.7|Mar mean C=8.6|Apr mean C=10.3|May mean C=13.5|Jun mean C=16.1|Jul mean C=18.0|Aug mean C=18.0|Sep mean C=16.1|Oct mean C=13.1|Nov mean C=9.4|Dec mean C=7.1|Jan low C=3.8|Feb low C=3.4|Mar low C=4.9|Apr low C=6.1|May low C=9.4|Jun low C=11.7|Jul low C=13.6|Aug low C=13.4|Sep low C=11.6|Oct low C=9.5|Nov low C=6.2|Dec low C=4.1|Jan record low C=-13.1|Feb record low C=-11.0|Mar record low C=-7.4|Apr record low C=-4.1|May record low C=-1.1|Jun record low C=1.6|Jul record low C=3.4|Aug record low C=4.1|Sep record low C=1.0|Oct record low C=-1.8|Nov record low C=-5.0|Dec record low C=-8.7|precipitation colour=green|Jan precipitation mm=108.3|Feb precipitation mm=82.6|Mar precipitation mm=72.9|Apr precipitation mm=67.2|May precipitation mm=74.6|Jun precipitation mm=50.4|Jul precipitation mm=56.0|Aug precipitation mm=49.3|Sep precipitation mm=70.5|Oct precipitation mm=104.4|Nov precipitation mm=103.0|Dec precipitation mm=111.7|unit precipitation days=1 mm|Jan precipitation days=14.5|Feb precipitation days=11.0|Mar precipitation days=11.9|Apr precipitation days=11.1|May precipitation days=10.9|Jun precipitation days=7.4|Jul precipitation days=8.3|Aug precipitation days=7.5|Sep precipitation days=8.8|Oct precipitation days=13.5|Nov precipitation days=13.5|Dec precipitation days=14.0|Jan humidity=88|Feb humidity=85|Mar humidity=82|Apr humidity=79|May humidity=81|Jun humidity=80|Jul humidity=80|Aug humidity=81|Sep humidity=84|Oct humidity=87|Nov humidity=87|Dec humidity=88|Jan sun=70.1|Feb sun=95.1|Mar sun=137.6|Apr sun=182.5|May sun=204.9|Jun sun=230.1|Jul sun=223.0|Aug sun=215.9|Sep sun=192.6|Oct sun=115.8|Nov sun=84.9|Dec sun=74.8|source=Météo France,&lt;ref name=MFclimat1&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/lorient/56185001/normales
| title = Données climatiques de la station de Lorient
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=MFclimat2&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/bretagne/regi53/normales
| title = Climat Bretagne
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; Infoclimat.fr (humidity, 1961–1990),&lt;ref name=Infoclimat&gt;{{cite web
| url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07205-lorient-lann-bihoue.html
| title = Normes et records 1961-1990: Lorient-Lann Bihoué (56) - altitude 42m
| language = fr
| publisher = Infoclimat
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;}}

== ចំនួនប្រជាជន ==
នៅឆ្នាំ 2017 ទីគ្រុងឡូរីយ៉ង់ មានប្រជាជនចំនួន 57,149 ។  {{Historical populations|1793|22318|1800|17837|1806|20553|1821|17115|1831|18322|1836|18975|1841|23621|1846|26434|1851|25694|1856|28412|1861|35462|1866|37655|1872|34660|1876|35165|1881|37812|1886|40055|1891|42116|1896|41894|1901|44640|1906|46403|1911|49039|1921|46314|1926|41592|1931|42853|1936|45817|1946|11838|1954|47095|1962|60566|1968|66444|1975|69769|1982|62554|1990|59271|1999|59189|2007|58135|2012|57706|2017|57149|source=EHESS&lt;ref name=ehess&gt;{{Cassini-Ehess | 20024 | Lorient }}&lt;/ref&gt; and INSEE&lt;ref name=pophis&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/4515315?geo=COM-56121#POP_T1 Population en historique depuis 1968], INSEE&lt;/ref&gt;|percentages=pagr|cols=3|align=none|graph-pos=bottom}}

== សេដ្ឋកិច្ច ==
[[ឯកសារ:Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg/220px-Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| កំពុងដកចេញសណ្តែកសៀងនៅកំពង់ផែ។]]


ការ កសាងកប៉ាល់ តែងតែមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះទីក្រុងការផលិតកប៉ាល់ បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅឆ្នាំ១៦៩០។ 

== វប្បធម៌ ==
[[ឯកសារ:Anoriant3.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Anoriant3.jpg/220px-Anoriant3.jpg|រូបភាពតូច| ក្បួនដង្ហែរដ៏អស្ចារ្យ។]]
ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងខែសីហា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០មក  គេរៀបចំ មហោស្រព ដោយប្រមូលផ្តុំសិល្បករមកពី ពិភពរបស់គេទាំងអស់ ​គឺ​ជា​មហោស្រព​ដ៏​ធំ​បំផុត​មួយ​នៅ​អឺរ៉ុប​ដោយ​អ្នក​ចូល​រួមជាច្រើន។ &lt;ref&gt;{{Cite news|date=16 August 2010|title=Record d'affluence au Festival interceltique de Lorient|work=Le Monde|url=http://www.lemonde.fr/festivals-de-l-ete/article/2010/08/16/record-d-affluence-au-festival-interceltique-de-lorient_1399242_1383721.html|access-date=25 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== កីឡា ==
ក្លឹបដែលពេញនិយមបំផុតនៅឡូរីយ៉ង់ គឺ FC Lorient ដែលបច្ចុប្បន្នលេងនៅ Ligue 1 បន្ទាប់ពីឈ្នះ Ligue 2 ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ 

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង|30em}}</text>
      <sha1>nvq7pc0f7kp1l3k0vw5myk6rza6werj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282746</id>
      <parentid>282745</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T08:57:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Willuconquer</username>
        <id>22025</id>
      </contributor>
      <comment>/* អាកាសធាតុ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6476" xml:space="preserve">
ទីក្រុង '''ឡូរីយ៉ង់''' គឺជាទីក្រុង និង កំពង់ផែមួយ នៅ [[បារាំង|ប្រទេសបារាំង]] ខាងលិច។[[ឯកសារ:Map_lorient.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Map_lorient.jpg/220px-Map_lorient.jpg|រូបភាពតូច| ផែនទីឡូរីយ៉ង់]]

== អាកាសធាតុ ==
{{Weather box|location=ឡូរីយ៉ង់|single line=Y|metric first=Y|Jan record high C=16.8|Feb record high C=18.4|Mar record high C=23.3|Apr record high C=27.1|May record high C=29.8|Jun record high C=35.9|Jul record high C=34.9|Aug record high C=37.5|Sep record high C=30.6|Oct record high C=27.2|Nov record high C=19.6|Dec record high C=16.4|Jan high C=9.5|Feb high C=9.9|Mar high C=12.3|Apr high C=14.4|May high C=17.7|Jun high C=20.6|Jul high C=22.5|Aug high C=22.6|Sep high C=20.5|Oct high C=16.6|Nov high C=12.6|Dec high C=10.0|Jan mean C=6.6|Feb mean C=6.7|Mar mean C=8.6|Apr mean C=10.3|May mean C=13.5|Jun mean C=16.1|Jul mean C=18.0|Aug mean C=18.0|Sep mean C=16.1|Oct mean C=13.1|Nov mean C=9.4|Dec mean C=7.1|Jan low C=3.8|Feb low C=3.4|Mar low C=4.9|Apr low C=6.1|May low C=9.4|Jun low C=11.7|Jul low C=13.6|Aug low C=13.4|Sep low C=11.6|Oct low C=9.5|Nov low C=6.2|Dec low C=4.1|Jan record low C=-13.1|Feb record low C=-11.0|Mar record low C=-7.4|Apr record low C=-4.1|May record low C=-1.1|Jun record low C=1.6|Jul record low C=3.4|Aug record low C=4.1|Sep record low C=1.0|Oct record low C=-1.8|Nov record low C=-5.0|Dec record low C=-8.7|precipitation colour=green|Jan precipitation mm=108.3|Feb precipitation mm=82.6|Mar precipitation mm=72.9|Apr precipitation mm=67.2|May precipitation mm=74.6|Jun precipitation mm=50.4|Jul precipitation mm=56.0|Aug precipitation mm=49.3|Sep precipitation mm=70.5|Oct precipitation mm=104.4|Nov precipitation mm=103.0|Dec precipitation mm=111.7|unit precipitation days=1 mm|Jan precipitation days=14.5|Feb precipitation days=11.0|Mar precipitation days=11.9|Apr precipitation days=11.1|May precipitation days=10.9|Jun precipitation days=7.4|Jul precipitation days=8.3|Aug precipitation days=7.5|Sep precipitation days=8.8|Oct precipitation days=13.5|Nov precipitation days=13.5|Dec precipitation days=14.0|Jan humidity=88|Feb humidity=85|Mar humidity=82|Apr humidity=79|May humidity=81|Jun humidity=80|Jul humidity=80|Aug humidity=81|Sep humidity=84|Oct humidity=87|Nov humidity=87|Dec humidity=88|Jan sun=70.1|Feb sun=95.1|Mar sun=137.6|Apr sun=182.5|May sun=204.9|Jun sun=230.1|Jul sun=223.0|Aug sun=215.9|Sep sun=192.6|Oct sun=115.8|Nov sun=84.9|Dec sun=74.8|source=Météo France,&lt;ref name=MFclimat1&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/lorient/56185001/normales
| title = Données climatiques de la station de Lorient
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=MFclimat2&gt;{{cite web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/bretagne/regi53/normales
| title = Climat Bretagne
| publisher = Meteo France
| language = fr
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt; Infoclimat.fr (humidity, 1961–1990),&lt;ref name=Infoclimat&gt;{{cite web
| url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07205-lorient-lann-bihoue.html
| title = Normes et records 1961-1990: Lorient-Lann Bihoué (56) - altitude 42m
| language = fr
| publisher = Infoclimat
| access-date = 30 December 2015}}&lt;/ref&gt;}}

== ចំនួនប្រជាជន ==
នៅឆ្នាំ 2017 ទីគ្រុងឡូរីយ៉ង់ មានប្រជាជនចំនួន 57,149 ។  {{Historical populations|1793|22318|1800|17837|1806|20553|1821|17115|1831|18322|1836|18975|1841|23621|1846|26434|1851|25694|1856|28412|1861|35462|1866|37655|1872|34660|1876|35165|1881|37812|1886|40055|1891|42116|1896|41894|1901|44640|1906|46403|1911|49039|1921|46314|1926|41592|1931|42853|1936|45817|1946|11838|1954|47095|1962|60566|1968|66444|1975|69769|1982|62554|1990|59271|1999|59189|2007|58135|2012|57706|2017|57149|source=EHESS&lt;ref name=ehess&gt;{{Cassini-Ehess | 20024 | Lorient }}&lt;/ref&gt; and INSEE&lt;ref name=pophis&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/4515315?geo=COM-56121#POP_T1 Population en historique depuis 1968], INSEE&lt;/ref&gt;|percentages=pagr|cols=3|align=none|graph-pos=bottom}}

== សេដ្ឋកិច្ច ==
[[ឯកសារ:Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg/220px-Vraquier-Iolcos-Triumph.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| កំពុងដកចេញសណ្តែកសៀងនៅកំពង់ផែ។]]


ការ កសាងកប៉ាល់ តែងតែមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះទីក្រុងការផលិតកប៉ាល់ បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការនៅឆ្នាំ១៦៩០។ 

== វប្បធម៌ ==
[[ឯកសារ:Anoriant3.jpg|តំនភ្ជាប់=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Anoriant3.jpg/220px-Anoriant3.jpg|រូបភាពតូច| ក្បួនដង្ហែរដ៏អស្ចារ្យ។]]
ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងខែសីហា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០មក  គេរៀបចំ មហោស្រព ដោយប្រមូលផ្តុំសិល្បករមកពី ពិភពរបស់គេទាំងអស់ ​គឺ​ជា​មហោស្រព​ដ៏​ធំ​បំផុត​មួយ​នៅ​អឺរ៉ុប​ដោយ​អ្នក​ចូល​រួមជាច្រើន។ &lt;ref&gt;{{Cite news|date=16 August 2010|title=Record d'affluence au Festival interceltique de Lorient|work=Le Monde|url=http://www.lemonde.fr/festivals-de-l-ete/article/2010/08/16/record-d-affluence-au-festival-interceltique-de-lorient_1399242_1383721.html|access-date=25 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== កីឡា ==
ក្លឹបដែលពេញនិយមបំផុតនៅឡូរីយ៉ង់ គឺ FC Lorient ដែលបច្ចុប្បន្នលេងនៅ Ligue 1 បន្ទាប់ពីឈ្នះ Ligue 2 ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ 

== ឯកសារយោង ==
{{បញ្ជីឯកសារយោង|30em}}</text>
      <sha1>k6qyjwl3qq231njyzjvf39061qkkkn7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ឃុំពញាឮ ស្រុកពញាឮ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47593</id>
    <revision>
      <id>282747</id>
      <timestamp>2022-08-23T09:19:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Haisenghorn</username>
        <id>36616</id>
      </contributor>
      <comment>ស្ថានភាពទូទៅ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36" xml:space="preserve">ស្ថានភាពទូទៅ</text>
      <sha1>hcykdn2sg389wy5djb0ysucopjw8rns</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>