វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="km">
  <siteinfo>
    <sitename>វិគីភីឌា</sitename>
    <dbname>kmwiki</dbname>
    <base>https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.25</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">មេឌា</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ពិសេស</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ការពិភាក្សា</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">អ្នកប្រើប្រាស់</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">វិគីភីឌា</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ឯកសារ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">មេឌាវិគី</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ទំព័រគំរូ</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ជំនួយ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2563</id>
    <revision>
      <id>282764</id>
      <parentid>282491</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T17:09:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>12840</id>
      </contributor>
      <comment>/*  The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open */ ផ្នែកថ្មី</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119506" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
{| style=&quot;border:1px solid #8888aa; background-color:#f7f8ff;padding:5px;font-size:95%;&quot;
|'''Willkommen''' bei der Botschaft der englischsprachigen Wikipedia. Fragen und Vorschläge zu internationalen oder khmer Themen können hier oder auf der Diskussionsseite zur Botschaft gepostet werden.&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[http://km.wikipedia.org/w/index.php?title=វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ&amp;action=edit&amp;section=new Nachricht an die Botschaft]'''&lt;/center&gt;
|'''Bienvenue''' sur l'ambassade du Wikipédia khmer! Si vous avez une annonce ou demande concernant les questions internationales ou le wikipédia anglophone, vous pouvez la formuler ici ou sur la page de discussion de cet article.&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[http://km.wikipedia.org/w/index.php?title=វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ&amp;action=edit&amp;section=new Consulter des ambassadeurs]'''&lt;/center&gt;
|'''Bienvenido''' a la embajada de la Wikipedia en jemer. Si tienes alguna duda o sugerencia sobre temas internacionales o la Wikipedia en inglés, estás invitado a colocarlas aquí o en la página de discusión de este artículo.&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[http://km.wikipedia.org/w/index.php?title=វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ&amp;action=edit&amp;section=new Mensaje para la Embajada]'''&lt;/center&gt;
|'''Benvenuto''' all'ambasciata della Wikipedia cambogiana! Se hai proposte o domande da porre su problemi internazionali o sulla Wikipedia Inglese sei invitato a scriverli qui oppure sulla pagina di discussione di questo articolo.&lt;br /&gt;&lt;center&gt;'''[http://km.wikipedia.org/w/index.php?title=វិគីភីឌា:ស្ថានទូតខ្មែរ&amp;action=edit&amp;section=new Messaggio per l'ambasciata]'''&lt;/center&gt;
|}

==Have an idea also need help for that==
Hi I have this idea for you to write an article about Queen. First of all there are articles written about Queen in as many as 167 languages (included English), so it will be proper for your wikipedia to have an article about such a famous band. Moreover Queen is one of the most important bands, so it is jut essential for your wikipedia to have an article about them.Best regards from Armenia:[[User:Sabbathbloodness]]

== Duch Sophea ==

Hi. I would like to know what the spelling of &quot;Duch Sophea&quot;, a famous actor and singer, in Khmer language, please. --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Octahedron80|Octahedron80]] ម៉ោង១២:១៦ ថៃ្ងព្រហស្បតិ៍ ទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
: Hi Octahedron80. &quot;Duch Sophea&quot; in Khmer is &quot;[[ឌុច សុភា]]&quot;--[[អ្នកប្រើប្រាស់:គីមស៊្រុន|គីមស៊្រុន]] ម៉ោង១៥:២៤ ថៃ្ងព្រហស្បតិ៍ ទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
::Thanks for you help. En&amp;Th Wikipedia already have articles about her. I hope someone create her article here. :) --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Octahedron80|Octahedron80]] ម៉ោង១៦:១៨ ថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)

== Khmer language  ==

Hellow? I want to know how words are translation about &quot;Amnok River&quot; (Other name of &quot;Yalu River&quot; = [[ទន្លេយ៉ាលូ]]) and &quot;East Sea&quot; (Other name of &quot;Sea of japan&quot; = [[សមុទ្រជប៉ុន]]) for NPOV. And can you make to &quot;[[ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យ​នៃប្រទេសកូរ៉េខាងជើង]]
[[ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យ​នៃប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង]]&quot;(Maybe.. this is mean &quot;South Korea&quot; and &quot;North Korea&quot; in my opinion.) of table of [[សមុទ្រលឿង]] document? Thank you. --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Idh0854|Idh0854]] ម៉ោង០៤:៤៤ ថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
* 안녀하세요! Thanks for visiting our Khmer Wikipedia! Ok, here's your request: 1. Amnok River = ទន្លេអាមណុក 2. Templates of North &amp; South Korea - I will have a try ^^ oh, but give me the EN link to these 2 templates please. Cheers, --[[អ្នកប្រើប្រាស់:វ័ណថារិទ្ធ|វ័ណថារិទ្ធ]] ម៉ោង១០:០៩ ថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
** Thank you for quick answer. :) Umm, maybe.. [[:en:Template:Flagcountry|this]]? And What is name &quot;East Sea&quot;(→ [[សមុទ្រជប៉ុន|Sea of Japan]]) in Khmer language?(Translation) Thank you. :) --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Idh0854|Idh0854]] ម៉ោង១០:៥០ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
*** No prob. You're welcome! Sea of Japan = [[សមុទ្រជប៉ុន]] &amp; East Sea = [[សមុទ្រខាងកើត]]។ The 2 countries' Templates - Done too. Pls click on the links above - both work! ^^--[[អ្នកប្រើប្រាស់:វ័ណថារិទ្ធ|វ័ណថារិទ្ធ]] ម៉ោង១២:៣៤ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
**** Thank you so much! :) --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Idh0854|Idh0854]] ម៉ោង០៧:១៩ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ (UTC)

[[Category:វិគីភីឌា]]

== Logo ==

Hi,

The logo of your Wikipedia is outdated. You need to update it according to the instructions here: [[:foundation:Wikimedia official marks/Word mark creation]].

If you need any help with this, let me know! --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Amire80|ឤមីរ់ ឥ. ឤហរណី / Amir E. Aharoni]] ម៉ោង១៦:៣៦ ថ្ងៃអង្គារ ទី០៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១១ (UTC)

: Wow, you know some Khmer language? Surprised to see your name written in our Khmer language. Ok, back to the subject, in the past, I noticed a poll on new logo - but not sure what happened. Let me trace back. Will let you know if we need any help. Thank you! Regards, --[[អ្នកប្រើប្រាស់:វ័ណថារិទ្ធ|វ័ណថារិទ្ធ]] ម៉ោង០៧:០៩ ថ្ងៃពុធ ទី០៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១១ (UTC)
::Unfortunately i don't know the Khmer language. I loved this script since i was a little child - i used to collect stamps and i had many from Cambodia (it still said &quot;Kampuchea&quot; then). I have accounts in many Wikipedias and i try to write my name in the signature in the language of the Wikipedia. I do know a little Malayalam, so i understand how Indic-based scripts work, more or less. Does it look correct in Khmer? --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Amire80|ឤមីរ់ ឥ. ឤហរណី / Amir E. Aharoni]] ម៉ោង១០:៤៨ ថ្ងៃពុធ ទី០៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១១ (UTC)

== [[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:An]] ==

This user is cross-posting the text that he wrote on his user talk [[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:An]] also to Wikimedia Commons [[:commons:Commons:Administrators' noticeboard/Blocks and protections#``អូសទូកកុំឲ្យលំអាន``ចាប់ត្រីបានកុំឲ្យល្អក់ទឹក``]]. Im not aware of any Khmer speakers on Commons, therefore I ask here what he wants, if we can help him or if this posting is correctly placed on Commons Administrators' noticeboard and requires administrators attention. Thanks for translating his posting/question (if it even is a question). --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Martin H.|Martin H.]] ម៉ោង០៧:១៤ ថ្ងៃសុក្រ ទី០៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១ (UTC) July 8, 2011, 07:14 (UTC)


== Hometown ==

I don't know exactly how to speak Khmer properly, I'm from Thailand

I want to know that is it correct to use ប្រជារាស្ត្រ and then province name in the category in people articles? I didn't make the category page yet, because I don't know it's correct or not. If not, then what should it be? I mean the hometown of each person.

I'm from Thailand doesn't mean I hate Cambodia. I like Cambodia very much.--[[Special:Contributions/110.49.249.224|110.49.249.224]] ([[User talk:110.49.249.224|ពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៩:៤០ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ (UTC)
: I don't speak Khmer, but check the main page to see. [[អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|WhisperToMe]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង២០:៣៨ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ (UTC)

==Article requests==
Please take a look at the following article requests:
*  [[:en:Lowell, Massachusetts]] (American city with a large Khmer population)
* [[:en:California]]
* [[:en:Massachusetts]]
* [[:en:Alabama]]
* [[:en:Washington (state)]]
* [[:en:Cambodia Angkor Air]] - [[កម្ភុជា អង្គរ អ៊ែរ]]
* [[:en:State Secretariat of Civil Aviation]] - [[រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរស៊ីវិល]], រលអស
* [[:en:Cambodian American]]
* [[:en:Cambodian Canadian]]
* [[:en:Cambodia Town, Long Beach, California]]
* [[:en:Vietnam Airlines Flight 815]]
* [[:en:Cambodian French (linguistics)]]
* [[:en:École française d'Extrême-Orient]]
* [[:en:China Southern Airlines]]
* [[:en:Daun Penh District]]
* [[:en:Siem Reap Airways International]]
*[[:en:Cambodians in France]]
*[[:en:Chinese Cambodians]]
*[[:en:Cambodian Hokkien]]
* [[:en:PMTair Flight 241]]
* [[:en:Royal Air Cambodge]]
* [[:en:Loung Ung]]
[[អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|WhisperToMe]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង២០:៣៨ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ (UTC)

== Monuments of Spain Challenge ==
Excuse me for not speaking Khmer yet.

[[:es:Wikimedia España|Wikimedia España]] invites you to join the Monuments of Spain Challenge. And what’s that? It’s a contest. You have to edit, translate or expand articles about the Spanish monuments and you will be granted points. So you’re not just writing about wonderful buildings: you can get prizes!

The time of the contest will include all October and any information you may need is [https://meta.wikimedia.org/wiki/Monuments_of_Spain_Challenge/en right here].

Join in and good luck!

PS: We would be grateful if you could translate this note into Khmer.

[[:es:Usuario:B25es|B25es]] on behalf of Wikimedia España.

== Ideas for Khmer articles: International schools in Phnom Penh ==

Hi! Is anyone interested in writing Khmer articles about international schools in Phnom Penh?

I started [[:en:Japanese School of Phnom Penh]] which opened recently. Also we have: [[:en:Lycée français René Descartes de Phnom Penh ]], [[:en:British International School of Phnom Penh]], [[:en:Canadian International School of Phnom Penh]], [[:en:Home of English International School]], [[:en:International School of Phnom Penh]], [[:en:Northbridge International School Cambodia]], [[:en:Zaman International School]], and [[:en:International School of Siem Reap]].

Thanks,
[[អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|WhisperToMe]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:WhisperToMe|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៧:០៦ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ (UTC)

== Invitation to join the UCoC Roundtable Discussions ==

You are invited to participate in the '''[[m:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions|Roundtable Discussions]]''' about how to enforce the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] within the Wikimedia movement. There are two Zoom calls scheduled at '''15 May''' and '''29 May''', both at '''15:00-16.30 UTC'''. Please sign your name '''[[m:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions#Sign up|here]]''' if you are interested. Should you have any questions, please contact [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]]. Thank you! [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង២១:៤៨ ថ្ងៃពុធ ទី០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&amp;oldid=21426668 --&gt;

== Invitation to join the 12 June UCoC Roundtable discussion ==

Dear Wikimedians: you are invited to participate in the next '''[[m:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions/id|Roundtable discussion]]''' on the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). The next iteration would be held on '''Saturday''', '''12 June 2021''', on '''05.00-06.30 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1623474056 see your local time here]). The forum would discuss how to enforce the Code of Conduct across Wikimedia projects and communities. Should you have any question, please direct it to [[m:User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]]. See you there! [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៩:៤៤ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&amp;oldid=21536726 --&gt;

== Universal Code of Conduct News – Issue 2 ==

&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Universal Code of Conduct News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 2, July 2021'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/2|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----
Welcome to the second issue of [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] News! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC.

If you haven’t already, please remember to subscribe [[m:Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|here]] if you would like to be notified about future editions of the newsletter, and also leave your username [[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|here]] if you’d like to be contacted to help with translations in the future.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Enforcement Draft Guidelines Review''' -  Initial meetings of the drafting committee have helped to connect and align key topics on enforcement, while highlighting prior research around existing processes and gaps within our movement. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Enforcement Draft Guidelines Review|continue reading]])
*'''Targets of Harassment Research''' - To support the drafting committee, the Wikimedia Foundation has conducted a research project focused on experiences of harassment on Wikimedia projects. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Targets of Harassment Research|continue reading]])
*'''Functionaries’ Consultation''' - Since June, Functionaries from across the various wikis have been meeting to discuss what the future will look like in a global context with the UCoC. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Functionaries’ Consultation|continue reading]])
*'''Roundtable Discussions''' - The UCoC facilitation team once again, hosted another roundtable discussion, this time for Korean-speaking community members and participants of other ESEAP projects to discuss the enforcement of the UCoC. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Roundtable Discussions|continue reading]])
*'''Early Adoption of UCoC by Communities''' - Since its ratification by the Board in February 2021, situations whereby UCoC is being adopted and applied within the Wikimedia community has grown. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Early Adoption of UCoC by Communities|continue reading]])
*'''New Timeline for the Interim Trust &amp; Safety Case Review Committee''' - The CRC was originally expected to conclude by July 1. However, with the UCoC now expected to be in development until December, the timeline for the CRC has also changed. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#New Timeline for the Interim Trust &amp; Safety Case Review Committee|continue reading]])
*'''Wikimania''' - The UCoC team is planning to hold a moderated discussion featuring representatives across the movement during Wikimania 2021. It also plans to have a presence at the conference’s Community Village. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Wikimania Session|continue reading]])
*'''Diff blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff blog. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/2#Diff Blogs|continue reading]])
&lt;/div&gt;
Should you have any question regarding the UCoC, please direct it to the Movement Strategy &amp; Governance facilitator for the ESEAP region, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]].

-- [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៤:១២ ថ្ងៃពុធ ទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&amp;oldid=21536786 --&gt;

== Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee ==

Movement Strategy announces [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee|the Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee]]. The Call opens August 2, 2021 and closes September 1, 2021.

The Committee is expected to represent [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Diversity_and_Expertise_Matrices|diversity in the Movement]]. Diversity includes gender, language, geography, and experience. This comprises participation in projects, affiliates, and the Wikimedia Foundation.

English fluency is not required to become a member. If needed, translation and interpretation support is provided. Members will receive an allowance to offset participation costs. It is US$100 every two months.

We are looking for people who have some of the following [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Role_Requirements|skills]]:

* Know how to write collaboratively. (demonstrated experience is a plus) 
* Are ready to find compromises. 
* Focus on inclusion and diversity. 
* Have knowledge of community consultations. 
* Have intercultural communication experience. 
* Have governance or organization experience in non-profits or communities. 
* Have experience negotiating with different parties. 

The Committee is expected to start with 15 people. If there are 20 or more candidates, a mixed election and selection process will happen. If there are 19 or fewer candidates, then the process of selection without election takes place.

Will you help move Wikimedia forward in this important role? Submit your candidacy starting from next week [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Candidate_Statements|here]]. Please contact strategy2030{{at}}wikimedia.org or [[User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]], Movement Strategy and Governance facilitator for the [[:m:ESEAP Hub|ESEAP region]], with questions.

-- [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១០:៤០ ថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&amp;oldid=21536786 --&gt;

== Delay of the 2021 WMF Board of Trustees election ==

Dear Wikimedians,

We are reaching out to you today regarding the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. This election was due to open on August 4th. Due to some technical issues with SecurePoll, the election must be delayed by two weeks. This means we plan to launch the election on August 18th, which is the day after Wikimania concludes.

For information on the technical issues, you can see the [[phab:T287859|Phabricator ticket]].

We are truly sorry for this delay and hope that we will get back on schedule on August 18th. We are in touch with the Elections Committee and the candidates to coordinate next steps. We will update the [[m:Talk:Wikimedia Foundation elections/2021|Board election Talk page]] and [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram channel] as we know more.

-- [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៦:០៧ ថ្ងៃអង្គារ ទី០៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies&amp;oldid=21536786 --&gt;

== Universal Code of Conduct - Enforcement draft guidelines review ==

The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Universal Code of Conduct Phase 2 drafting committee]] would like comments about the '''[[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|enforcement draft guidelines]]''' for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). This review period is planned to begin 17 August 2021.

Community and staff members collaborated to develop these draft guidelines based on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Discussions|consultations, discussions, and research]]. These guidelines are not final but you can help move the progress forward. Provide comments about these guidelines by 17 October 2021. The committee will be revising the guidelines based upon community input.

Everyone may share comments in a number of places. Facilitators welcome comments in any language on the [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|draft review talk page]] or by email. Comments can also be shared on talk pages of translations, at local discussions, or during round-table discussions and conversation hours.

There are planned live discussions about the UCoC enforcement draft guidelines: 

:'''[[wmania:2021:Submissions/Universal_Code_of_Conduct_Roundtable|Wikimania 2021 session]]''' - 16 August @ 11:00 UTC - 11:45 UTC
:'''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions#Conversation hours|Conversation hours]]''' - 24 August, 31 August, 7 September @ 03:00 UTC &amp; 14:00 UTC
:'''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|Roundtable calls]]''' - 18 September @ 03:00 UTC &amp; 15:00 UTC

The facilitation team supporting this review period hopes to reach a large number of communities. Having a shared understanding is important. If you do not see a conversation happening in your community, please organize a discussion. Facilitators can assist you in setting up the conversations.

Discussions will be summarized and presented to the drafting committee every two weeks. The summaries will be published [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee/Digests|here]].

If you have any questions, please contact [[User:RamzyM (WMF)|Ramzy Muliawan]], the facilitator for ESEAP region.

-- [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៤:៥១ ថ្ងៃអង្គារ ទី១៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=21893476 --&gt;

== Voting for the 2021 WMF Board of Trustees election is now open ==

Voting for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|2021 Board of Trustees election]] is now open. Candidates from the community were asked to submit their candidacy. After a three week long Call for Candidates, there are [[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate%20Table|19 candidates for the 2021 election]].

The Wikimedia movement has the opportunity to vote for the selection of community-and-affiliate trustees. By voting, you will help to identify those people who have the qualities to best serve the needs of the movement for the next several years. The Board is expected to select the four most voted candidates to serve as trustees. Voting closes 31 August 2021.

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] oversees the Wikimedia Foundation's operations. The Board wants to improve their competences and diversity as a team. They have shared the [[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Skills|areas of expertise]] that they are currently missing and hope to cover with new trustees.

[[m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate%20Table|Learn more about candidates]]. [[c:File:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees.webm|Learn about the Board of Trustees]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|Vote]].

Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/2021-08-18/2021 Voting Opens|full announcement]].

Best,

The Elections Committee

-- [[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០១:១២ ថ្ងៃពុធ ទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=21893476 --&gt;

== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==

This is a short message with an update from the Movement Charter process. The call for candidates for the Drafting Committee closed September 14, and we got a diverse range of candidates. The committee will consist of 15 members, and those will be (s)elected via three different ways.

The 15 member committee will be selected with a [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Set Up Process|3-step process]]:
* Election process for project communities to elect 7 members of the committee. 
* Selection process for affiliates to select 6 members of the committee. 
* Wikimedia Foundation process to appoint 2 members of the committee. 

The community elections will take place between October 11 and October 24. The other process will take place in parallel, so that all processes will be concluded by November 1. 

For the full context of the Movement Charter, its role, as well the process for its creation, please [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter|have a look at Meta]]. You can also contact us at any time on Telegram or via email (wikimedia2030@wikimedia.org).

Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៨:៥៥ ថ្ងៃអង្គារ ទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=21992831 --&gt;

== Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines review still needs your ideas and opinions ==

Hello, this is just a reminder that the [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines]] are open for review and comment.  The Drafting Committee will start working on revisions and improvement in '''less than two weeks (October 17)''', so it is important that you give them your ideas and opinions soon!

There is now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review/Abstract|a short, simple version of the Draft Guidelines]] here to make your review easier. If possible, also help translate the short version into more languages!

We will also hold [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|one last conversation hour]] on October 15, 2021 03:00 and 14:00 UTC.

On behalf of the [[m:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Drafting Committee]], much thanks to everyone who has given ideas so far.  We hope to hear from more of you - the Guidelines will be much stronger if more opinions are included.

Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៧:២៧ ថ្ងៃពុធ ទី០៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22126457 --&gt;

== Voting period to elect members of the Movement Charter Drafting Committee is now open ==

Voting for the election for the members for the Movement Charter drafting committee is now open. In total, 70 Wikimedians from around the world are running for 7 seats in these elections. '''Voting is open from October 12 to October 24, 2021.'''

The committee will consist of 15 members in total: The online communities vote for 7 members, 6 members will be selected by the Wikimedia affiliates through a parallel process, and 2 members will be appointed by the Wikimedia Foundation. The plan is to assemble the committee by November 1, 2021.

* '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee|Learn about the Drafting Committee]]'''
* '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates|Learn about each candidate]]''' to inform your vote in the language that you prefer
* We are piloting a voting advice application for this election. '''[https://mcdc-election-compass.toolforge.org/ Click yourself through the tool]''' and you will see which candidate is closest to you
* '''[[m:Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections|Vote here!]]''' 

Best,

[[User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]
&lt;br&gt;Movement Strategy &amp; Governance Team, Wikimedia Foundation
&lt;br&gt;ម៉ោង១០:៣៥ ថ្ងៃអង្គារ ទី១២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22126457 --&gt;

== Universal Code of Conduct News – Issue 4 ==

&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Universal Code of Conduct News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 4, October 2021'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----
Welcome to the fourth issue of Universal Code of Conduct News! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC.

If you haven’t already, please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|here]] if you would like to be notified about future editions of the newsletter, and also leave your username [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|here]] if you’d like to be contacted to help with translations in the future.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up''' - The Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines Review will come to a close on 17 October 2021, after more than two months of extensive consultations. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up|continue reading]])
*'''Roundtable Discussions and Conversation Hours''' - Another successful roundtable session happened on September 18, 2021 to discuss the EDGR. One last conversation hour will be happening on October 15th, 2021.  ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Roundtable Discussions and Conversation Hours|continue reading]])
*'''Movement Charter Drafting Committee Elections''' - The Movement Charter Drafting Committee selection process has kicked off and will be open until October 25, 2021. Contributors to Wikimedia projects can elect their favorite candidates on to the committee. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Movement Charter Drafting Committee Elections|continue reading]])
*'''New Direction for the Newsletter''' - As we round-up the consultation processes for the Universal Code of Conduct, the facilitation team is currently envisioning new directions for the newsletter. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#New Direction for the Newsletter|continue reading]])
*'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Diff Blogs|continue reading]])
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៨:២៥ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22126457 --&gt;

== Learn how the Implementation Grants can support your Movement Strategy plans ==

We are excited to announce the reopening of the Movement Strategy Implementation Grants. This program fund projects that advance a specific Movement Strategy initiative. The projects can be big or small, but they must all make a case for advancing one initiative.

'''[[m:Grants:MSIG/About|Read all about it, what to apply for, and how to apply]]'''. Please do encourage others to apply as well.  

Best regards, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១០:២២ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22126457 --&gt;

== Meet the new Movement Charter Drafting Committee members ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot;/&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
The Movement Charter Drafting Committee election and selection processes are complete.
* The [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results|election results have been published]]. 1018 participants voted to elect seven members to the committee: '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard%20Knipel%20(Pharos)|Richard Knipel (Pharos)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anne%20Clin%20(Risker)|Anne Clin (Risker)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Alice%20Wiegand%20(lyzzy)|Alice Wiegand (Lyzzy)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Micha%C5%82%20Buczy%C5%84ski%20(Aegis%20Maelstrom)|Michał Buczyński (Aegis Maelstrom)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard%20(Nosebagbear)|Richard (Nosebagbear)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ciell%20(Ciell)|Ciell (Ciell)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ravan%20J%20Al-Taie%20(Ravan)|Ravan J Al-Taie (Ravan)]]'''.
* The [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Affiliate-chosen_members|affiliate process]] has selected six members: '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anass%20Sedrati%20(Anass%20Sedrati)|Anass Sedrati (Anass Sedrati)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#%C3%89rica%20Azzellini%20(EricaAzzellini)|Érica Azzellini (EricaAzzellini)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Jamie%20Li-Yun%20Lin%20(Li-Yun%20Lin)|Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Georges%20Fodouop%20(Geugeor)|Georges Fodouop (Geugeor)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Manavpreet%20Kaur%20(Manavpreet%20Kaur)|Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur)]]''', '''[[m:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Pepe%20Flores%20(Padaguan)|Pepe Flores (Padaguan)]]'''.
* The Wikimedia Foundation has [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Wikimedia_Foundation-chosen_members|appointed]] two members: '''[[m:User:Runab WMF|Runa Bhattacharjee]]''', '''[[m:User:JVargas (WMF)|Jorge Vargas]]'''.

The committee will convene soon to start its work. The committee can appoint up to three more members to bridge diversity and expertise gaps.

If you are interested in engaging with [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Movement Charter]] drafting process, follow the updates [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee|on Meta]] and join the [https://t.me/joinchat/U-4hhWtndBjhzmSf Telegram group].

With thanks from the Movement Strategy and Governance team&lt;section end=&quot;announcement-content&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៣:៣៩ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22126457 --&gt;

== ESEAP Regional Education Meeting ==

Join us for the 1st ESEAP Regional Education Meeting on 27th November 2021 at 7:00 UTC. 

We are using this as an opportunity to strengthen the EduWiki network, explore collaboration opportunities, and identify common practices or challenges that are faced by our community members in different regions of the world. Learn and share your projects, tools, or ideas with the education community in the ESEAP region. 

We are excited to hear from these wonderful speakers:

:Education activities in Indonesia - Dimas Hardijanto, Deputy Coordinator of Education Program of Wikimedia Indonesia
:Education activities in Australia - Alex Lum, President of Wikimedia Australia
:Education activities in Malaysia - Dody Ismoyo, Wikimedia Community User Group Malaysia
:Education activities in the Philippines - Imelda Brazal, EWOC Community Specialist - ESEAP Region

Read more about this event here: [[m:Education/About/Regional Meeting/ESEAP|ESEAP Regional Meeting]]
You may join as a sharer by adding your own agenda or send an email to ''dangbrazal@gmail.com'' to be included in the participants list.

Thank you.

Best,

EduWiki Outreach Collaborators Community Specialists Team

[[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៧:៥៤ ថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:IBrazal (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22285703 --&gt;

== Closing the comment period for the Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines ==

Thank you for your continued comments and ideas on the Universal Code of Conduct enforcement guidelines. Your responses have helped to build a stronger Universal Code of Conduct.

If you have not already provided your comments, now is the time as the drafting committee has been [[m:Special:MyLanguage/Universal Code_of Conduct/Drafting committee/Phase 2 meeting summaries|meeting to update the enforcement guidelines]]. The drafting committee wants to consider all comments as they make their updates. Please submit any comments by the end of November. The Committee hopes to finish its revisions before the end of the year, and the revised guidelines will be published as soon as they have been completed. 

The next steps for the Universal Code of Conduct include conversations about ratification of the enforcement guidelines. There will be [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|a conversation about ratification on November 29]]. 

The Wikimedia Foundation will make recommendations to the Board of Trustees about the ratification of the guidelines in December. The recommendations will inform the next steps in the Universal Code of Conduct process.

Best,
[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៨:៥៧ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22285703 --&gt;

== Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content /&gt;
:''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022.

While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback:

* What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board?

* What involvement should candidates have during the election?

While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the confirmed questions before the call opens. We apologize for not having a complete list of questions at this time. The list of questions should only grow by one or two questions. The intention is to not overwhelm the community with requests, but provide notice and welcome feedback on these important questions.

'''Do you want to help organize local conversation during this Call?'''

Contact the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance team]] on Meta, on [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram], or via email at msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org.

Reach out if you have any questions or concerns. The Movement Strategy and Governance team will be minimally staffed until January 3. Please excuse any delayed response during this time. We also recognize some community members and affiliates are offline during the December holidays. We apologize if our message has reached you while you are on holiday.

Best,

Movement Strategy and Governance&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ([[User talk:RamzyM (WMF)|talk]]) ម៉ោង០៤:៤៨ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;

== Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The '''Call for Feedback: Board of Trustees elections''' is now open and will close on '''7 February 2022'''. 

With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions.

There are two confirmed questions that will be asked during this Call for Feedback:

# What is the best way to ensure more diverse representation among elected candidates?  ''The Board of Trustees noted the importance of selecting candidates who represent the full diversity of the Wikimedia movement. The current processes have favored volunteers from North America and Europe.''
# What are the expectations for the candidates during the election?  ''Board candidates have traditionally completed applications and answered community questions. How can an election provide appropriate insight into candidates while also appreciating candidates’ status as volunteers?''

There is one additional question that may be presented during the Call about selection processes. This question is still under discussion, but the Board wanted to give insight into the confirmed questions as soon as possible. Hopefully if an additional question is going to be asked, it will be ready during the first week of the Call for Feedback.

'''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]]'''

Best, 

Movement Strategy and Governance&lt;section end=&quot;announcement-content&quot;/&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៣:១២ ថ្ងៃអង្គារ ទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;

== Movement Strategy and Governance News #5 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 5, January 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----
Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 7th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]])
*'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]])
*'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]])
*'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៧:១៤ ថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;

== Additional question to the Call for Feedback about the Board of Trustees elections ==

Dear ESEAP project communities,

I am reaching out to you today about an additional question to the Call for Feedback about Board of Trustees elections that I posted above. The Board has approved an additional question which we seek feedback to: 

'''How should affiliates participate in the elections?''' Affiliates are an important part of the Wikimedia movement. Two seats of the Board of Trustees due to be filled this year were filled in 2019 through the Affiliate-selected Board seats process. [https://foundation.wikimedia.org/w/index.php?title=Bylaws&amp;type=revision&amp;diff=123603&amp;oldid=123339 A change in the Bylaws removed the distinction between community and affiliate seats]. This leaves the important question: How should affiliates be involved in the selection of new seats? 

The Board of Trustees is seeking feedback about this last question especially, although not solely, from the affiliate community. Everyone is invited to share proposals and join the conversation in the Call for Feedback channels. In addition to collecting online feedback, the Movement Strategy and Governance team will organize several video calls with affiliate members to collect feedback. These calls will be at different times and include Trustees.

On behalf of the Movement Strategy and Governance team,

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៣:០៨ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;

== #WikiForHumanRights Conversation Hour - ESEAP Communities ==

'''#WikiForHumanRights''' is back!

We are calling all organizers, Wikimedia affiliates, and individuals to help us organize the [[m:WikiForHumanRights|'''WikiForHumanRights 2022''']] campaign this year, which focuses once again on the Right to a Healthy Environment, the newest human right to be recognized by the UN. 

Interested but not sure how or what to do? Need help in getting started? Join our regional support hour for Asian communities and learn everything you need to know to begin taking action. We will have representatives from the community resource team talk about what you need to know about the funding opportunities for your campaign. You can read our new post on [https://diff.wikimedia.org/2022/01/20/join-wikiforhumanrights2022-upcoming-regional-support-conversation-hours/ diff]. 

::Date: '''January 29, 2022''', Saturday
::Time: 15:00 UTC+8:00
::Zoom: https://wikimedia.zoom.us/j/86011791455

You may also write to '''campaigns@wikimedia.org''' or join the Telegram channel.


Best,

Foundation Programs Team

[[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១១:១៨ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:IBrazal (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:IBrazal_(WMF)/sandbox/Targets&amp;oldid=22695300 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Leadership Development Task Force: Your feedback is appreciated&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven Leadership Development Task Force. The purpose of the task force is to advise leadership development work.

The team is looking for feedback about the responsibilities of the Leadership Development Task Force. This Meta page shares the proposal for a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Leadership Development Task Force]] and how [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|you can help.]] Feedback on the proposal will be collected from 7 to 25 February 2022.&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១១:៥៦ ថ្ងៃពុធ ទី០៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;

== Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello everyone,

The Wikimedia Foundation Board of Trustees released a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/January 2022 - Board of Trustees on Community ratification of enforcement guidelines of UCoC|statement on the ratification process]] for the '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]'''.

The [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The UCoC and the Enforcement Guidelines were written by [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|volunteer-staff drafting committees]] following community consultations.

The revised guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. There is a [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Changes|list of changes made]] to the guidelines after the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|enforcement draft guidelines review]]. '''Comments about the guidelines can be shared [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on the Enforcement Guidelines talk page on Meta-wiki]].'''

To help to understand the guidelines and process, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team will be hosting Conversation Hours on 4 February 2022 at 15:00 UTC, 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the conversation hours to speak with the UCoC project team and drafting committee members about the updated guidelines and voting process]].'''

The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. All eligible voters will have an opportunity to support or oppose the adoption of the Enforcement guidelines, and share why. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].'''

Many participants from across the movement have provided valuable input in these ongoing conversations. The UCoC and MSG teams want to thank the Drafting Committee and the community members for their contributions to this process. 

Sincerely,

Movement Strategy and Governance&lt;br/&gt;
Wikimedia Foundation&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៦:៣៧ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22499498 --&gt;
=== Upcoming Conversation Hours on 25 February and 4 March ===
The [[m:Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team is hosting Conversation Hours on Universal Code of Conduct enforcement ratification  on '''25 February 2022 at 12:00 UTC''' and '''4 March 2022 at 15:00 UTC'''. 

Please [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''sign-up for these conversation hours''']] to interact with the project team and the drafting committee about the updated enforcement guidelines and the ratification process. See the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Conversation Hour summaries]] for notes from 4 February 2022. For more information, contact either team by email: msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org or ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Best, [[អ្នកប្រើប្រាស់:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:RamzyM (WMF)|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៣:៣៧ ថ្ងៃអង្គារ ទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now closed&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Call for Feedback: Board of Trustees elections]] is now closed. This Call ran from 10 January and closed on 16 February 2022. The Call focused on [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions#Questions|three key questions]] and received broad discussion [[m:Talk:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions|on Meta-wiki]], during meetings with affiliates, and in various community conversations. The community and affiliates provided many proposals and discussion points. The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Reports|reports]] are on Meta-wiki.

This information will be shared with the Board of Trustees and Elections Committee so they can make informed decisions about the upcoming Board of Trustees election. The Board of Trustees will then follow with an announcement after they have discussed the information.

Thank you to everyone who participated in the Call for Feedback to help improve Board election processes. 

Best,

Movement Strategy and Governance&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៨:៣៩ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22874552 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Invitation to Hubs event: Global Conversation on 2022-03-12 at 13:00 UTC&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;Hello! 

The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about &quot;Regional and Thematic Hubs&quot;. The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. 

Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9.

The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. '''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]'''.

Best regards,

[[m:User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]&lt;br /&gt;Movement Strategy
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

ម៉ោង០៩:៥៦ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22874552 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting open from 7 to 21 March 2022&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello everyone,

The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) is now open! '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting commenced on SecurePoll]]''' on 7 March 2022 and will conclude on 21 March 2022. Please [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|read more on the voter information and eligibility details]].

The Universal Code of Conduct (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The revised enforcement guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. You can [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|read more about the UCoC project]].

You can also comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact the team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Sincerely,

Movement Strategy and Governance

Wikimedia Foundation&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០០:៤១ ថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22874552 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Leadership Development Working Group: Apply to join! (14 March to 10 April 2022)&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello everyone,

Thank you to everyone who participated in the feedback period for the [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]] initiative. A [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] can be found on Meta-wiki. This feedback will be shared with the working group to inform their work. The application period to join the Working Group is now open and will close on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure#3._How_is_the_working_group_formed_and_structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and '''[[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Participate#1._How_to_participate|apply if you are interested]]'''.

Thank you,

From the Community Development team&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៦:១២ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=22874552 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Join the Community Resilience and Sustainability Conversation Hour with Maggie Dennis&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
The [[m:Community Resilience and Sustainability|Community Resilience and Sustainability]] team at the Wikimedia Foundation is hosting a conversation hour led by its Vice President [[m:User:Mdennis (WMF)|Maggie Dennis]]. 

Topics within scope for this call include Movement Strategy, Board Governance, Trust and Safety, the Universal Code of Conduct, Community Development, and Human Rights. Come with your questions and feedback, and let's talk! You can also send us your questions in advance.

The meeting will be on 24 March 2022 at 15:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1648134035 check your local time]).

You can [[m:IRC office hours/Office hours 2022-03-24|read details on Meta-wiki]].&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

Looking forward to seeing you on the call,

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៣:១៨ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Greetings,

The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. Over {{#expr:2300}} Wikimedians voted across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work.

The final results from the voting process will be announced [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Best regards,

Movement Strategy and Governance&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០១:២៥ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Leadership Development Working Group: Reminder to apply by 10 April 2022&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Hello everyone,

The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]]. The purpose of the working group is to advise leadership development work. Feedback was collected in February 2022 and a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] is on Meta-wiki. The application period to join the Working Group is now open and is closing soon on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Purpose and Structure#3. How is the working group formed and structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#1. How to participate|apply if you are interested]]. 

Thank you, 

From the Community Development team&lt;br/&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៣:៥៤ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Join the Wikimedia Foundation Annual Plan conversations with Maryana Iskander&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''[[m:Special:MyLanguage/User:YShibata (WMF)/Sandbox|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/User:YShibata (WMF)/Sandbox|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:User:YShibata (WMF)/Sandbox}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hello,

The [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]''', a plan of record for the Wikimedia Foundation's work.

These conversations continue [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour|Wikimedia Foundation Chief Executive Officer listening tour]]. 

The conversations are about these questions:
* The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward &quot;knowledge as a service&quot; and &quot;knowledge equity&quot;. The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work?
* The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. What is working well? How can we improve?
* Anyone can contribute to the Movement Strategy process. Let's collect your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities?

You can find [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft/Your Input|'''the schedule of calls on Meta-wiki''']].

The information will be available in multiple languages. Each call will be open to anyone to attend. Live interpretation will be available in some calls.

Best regards,&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៥:៥៤ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Movement Strategy and Governance News – Issue 6&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 6, April 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----

Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]])
*'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]])
*'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]])
*'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]])
*'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get  up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]])
*'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៦:៤៣ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/April 2022 - Board of Trustees on Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board noticeboard/April 2022 - Board of Trustees on Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Community Affairs Committee of the Wikimedia Foundation Board of Trustees would like to thank everyone who participated in the recently concluded community vote on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct (UCoC). 

The volunteer scrutinizing group has completed the review of the accuracy of the vote and has reported the total number of votes received as 2,283. Out of the 2,283 votes received, a total of 1,338 (58.6%) community members voted for the enforcement guidelines, and a total of 945 (41.4%) community members voted against it. In addition, 658 participants left comments with 77% of the comments written in English.

We recognize and appreciate the passion and commitment that community members have demonstrated in creating a safe and welcoming culture that stops hostile and toxic behavior, supports people targeted by such behavior, and encourages good faith people to be productive on the Wikimedia projects. 

Even at this incomplete stage, this is evident in the comments received. While the Enforcement Guidelines did reach a threshold of support necessary for the Board to review, we encouraged voters, regardless of which way they were voting, to provide feedback on the elements of the enforcement guidelines that they felt needed to be changed or fixed, as well as why, in case it seemed advisable to launch a further round of edits that would address community concerns. 

Foundation staff who have been reviewing comments have advised us of some of the emerging themes, and as a result we have decided as Community Affairs Committee to ask the Foundation to reconvene the drafting committee and to undertake another community engagement to refine the enforcement guidelines based on the community feedback received from the recently concluded vote. 

For clarity, this feedback has been clustered into 4 sections as follows:

# To identify the type, purpose, and applicability of the training;
# To simplify the language for easier translation and comprehension by non-experts;
# To explore the concept of affirmation, including its pros and cons;
# To review the conflicting roles of privacy/victim protection and right to be heard.

Other issues may emerge during conversations, and particularly as the draft Enforcement Guidelines evolve, but we see these as the primary areas of concern for voters and are asking staff to facilitate review of these issues. After further engagement, the Foundation should re-run the community vote to evaluate the revamped Enforcement Outline to see if the new document is then ready for its official ratification.

Further, we are aware of the concerns with the note 3.1 in the Universal Code of Conduct Policy. We are directing the Foundation to facilitate a review of this language to ensure that the Policy meets its intended purposes of supporting a safe and inclusive community, without waiting for the planned review of the entire Policy at the end of year.

Again, we thank all who participated, thinking about these critical and difficult challenges and contributing to better approaches across the movement to working together well.

Best,

Rosie

Rosie Stephenson-Goodknight (she/her)&lt;br /&gt;
Acting Chair, Community Affairs Committee &lt;br /&gt;
Wikimedia Foundation Board of Trustees&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០២:៣៩ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;2022 Board of Trustees Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt; 
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']]

The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees.

The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees.

The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team.

Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]].

Thank you for your support, 

Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៥:៤៧ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== Call for volunteers: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees election ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;languages/&gt;
The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election.

The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017.  Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. 

But a total of 74 wikis that did not participate in 2017 produced voters in the 2021 election. Can you help change the participation?

Election volunteers will help in the following areas:
* Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels
* Optional: Monitor community channels for community comments and questions

Volunteers should:

* Maintain the friendly space policy during conversations and events
* Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner

Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.
&lt;/div&gt;

Best regards,

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១០:១៥ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== Announcing the members of the Leadership Development Working Group ==

Hello all,

Following up my previous message about the [[m:Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]]: the [[m:Community Development|Community Development Team]] has completed the candidate selection process and is happy to announce '''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/message/ZJIUYB3IOU3AULV2R7EY32L6LIUSO56R/ fifteen volunteers]''' that are beginning work on this project. 

Thank you for your support and participation throughout the process!

For the Community Development team,

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១៦:២៥ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23027963 --&gt;

== Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ==

Hello all,

I’d like to share an update on the work on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Enforcement Guidelines]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC):
* &lt;small&gt;(''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement|see full announcement]]'')&lt;/small&gt; In May 2022, the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|UCoC project team]] completed a report on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|2022 March ratification vote]] about the Guidelines. Voters cast votes from at least 137 communities, and at least 650 voters added comments with their vote. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report|The report is available on '''Meta-Wiki''']].
* Following the vote, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee]] (CAC) of the Wikimedia Foundation Board of Trustees [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked] that several areas of the Guidelines be reviewed for improvements. A [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions Committee|Revisions Committee]] will refine it based on community feedback.
* &lt;small&gt;(''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|see full announcement]]'')&lt;/small&gt; In order to help the Revisions Committee, input from the community is requested. You can visit the discussions below:
** '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Discussions related to revisions of the Enforcement Guidelines]]'''
** '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Discussions related to revision of the UCoC policy text]]''' 

Please let me know if you have any questions about these next steps. 

On behalf of the UCoC Project team,&lt;br&gt;
[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១២:៤៦ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; 2022 Board of Trustees Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/2022 Candidates for the Board of Trustees}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

The [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] Call for Candidates has now closed. This Call led 12 candidates from the community to submit their applications. Learn more about the [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|2022 Board of Trustees candidates]].

The Analysis Committee will now consider the candidates’ applications with the skills and criteria provided by the Board. The trustees seek certain skills and competencies to improve the capacity of the Board. After the Analysis Committee completes their review, the ratings of each candidate will be published. These ratings are for informational purposes only.

For more information about the 2022 Board election, you may find the timeline, voting information and other ways to get involved [[Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|on Meta-wiki]].

Thank you for your support,

Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees &lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៣:៥៦ ថ្ងៃពុធ ទី០១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Upcoming activities for the 2022 Board of Trustees election&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Upcoming Activities}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,

This message covers two upcoming activities for the 2022 Board of Trustees election.

The Board of Trustees election will have an Election Compass to support voters in their decision-making process. Eligible voters can propose statements in July and vote on which statements are used in the Election Compass in late July. Please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Election Compass page]] for more information.

Join conversations with the 2022 Board of Trustees candidates July 27 to August 7. Each candidate will have a one hour conversation with the community. Each conversation will be recorded and made available for future viewing. Live interpretation will be available. Languages available will be announced when the dates are set. These conversations will be scheduled with the candidates once the results of the Affiliate Selection are available. That information will be shared on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Events|2022 Board of Trustees election campaign events]] page.

Best,

Movement Strategy and Governance on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០១:១៦ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Movement Strategy and Governance News – Issue 7&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 7, July-September 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt; 
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.  

The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt; 

* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;msg-newsletter&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៤:៣២ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot;/&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi everyone,

'''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The selected 2022 Board of Trustees candidates are:

* Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
* Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]])
* Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]])
* Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]])
* Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
* Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]])

You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election.

Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation.

Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia.

Thank you to those who followed the Affiliate process for this Board election. You may review the results of the Affiliate selection process.

'''The next part of the Board election process is the community voting period.''' [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline|You may view the Board election timeline here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with in the following ways:

* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives.
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&amp;A]].
* See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]].
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles.
* Encourage others in your community to take part in the election.

Best,

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០១:២៩ ថ្ងៃពុធ ទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Vote for Election Compass Statements&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,

Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki.

An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.

Here is the timeline for the Election Compass:

*&lt;s&gt;July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass&lt;/s&gt;
*&lt;s&gt;July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements&lt;/s&gt;
*July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
*August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
*August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
*August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision

The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August

Best, 

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង០៨:៣៧ ថ្ងៃអង្គារ ទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23312742 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; Delay of the 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees election&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Delay of Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi all,
 
I am reaching out to you today with an update about the timing of the voting for the Board of Trustees election. 
 
As many of you are already aware, this year we are offering an [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]] to help voters identify the alignment of candidates on some key topics. Several candidates requested an extension of the character limitation on their responses expanding on their positions, and the Elections Committee felt their reasoning was consistent with the goals of a fair and equitable election process.  
 
To ensure that the longer statements can be translated in time for the election, the Elections Committee and Board Selection Task Force decided to delay the opening of the Board of Trustees election by one week - a time proposed as ideal by staff working to support the election. 
 
Although it is not expected that everyone will want to use the Election Compass to inform their voting decision, the Elections Committee felt it was more appropriate to open the voting period with essential translations for community members across languages to use if they wish to make this important decision.
 
The voting will open on August 23 at 00:00 UTC and close on September 6 at 23:59 UTC.

Best regards,

Matanya, on behalf of the Elections Committee
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ម៉ោង១២:២២ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/ESEAP_project_embassies_-_SEA_%26_P&amp;oldid=23605164 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Hi everyone,

The Community Voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is now open. Here are some helpful links to get you the information you need to vote:

* Try the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]], showing how candidates stand on 15 different topics.
* Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|candidate statements]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Affiliate_Organization_Participation/Candidate_Questions|answers to Affiliate questions]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Learn more about the skills the Board seeks]] and how the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee found candidates align with those skills]]

If you are ready to vote, you may go to [[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2022|SecurePoll voting page]] to vote now. '''You may vote from August 23 at 00:00 UTC to September 6 at 23:59 UTC.''' To see about your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]].

Best,

Movement Strategy and Governance

''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] and [[User:VChang (WMF)|VChang (WMF)]] ម៉ោង១៧:០៩ ថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/ESEAP_communities&amp;oldid=23708689 --&gt;</text>
      <sha1>sfmi7l5fgad272bp1kaaziixumsgxwg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ចន្ទគតិ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10501</id>
    <revision>
      <id>282769</id>
      <parentid>272891</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T02:51:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>219.114.106.200</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9203" xml:space="preserve">'''ចន្ទគតិ'''មានន័យថា ដំណើរព្រះចន្ទ។
==ប្រតិទិនចន្ទគតិ==
[[ឯកសារ:Lunar-Phase-Diagram.png|right|thumb|200px]]

{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ថ្ងៃនៃសប្តាហ៍
!លេខរៀង
|១||២||៣||៤||៥||៦||៧||៨
|-
!ថ្ងៃ
|[[អាទិត្យ]]||[[ច័ន្ទ|ចន្ទ]]||[[អង្គារ]]||[[ពុធ]]||[[ព្រហស្បតិ៍]]||[[សុក្រ]]||[[សៅរ៍]]||[[ចក្រវាឡ]]
|}

ខែតាមចន្ទគតិទាំងអស់មាន ១២ខែ ៖
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ខែតាមចន្ទគតិនិងខែតាមសុរិយគតិ
!លេខរៀង!!ខែចន្ទគតិ!!ពិធីបុណ្យផ្សេងៗ!!ចំនួនថ្ងៃ!!លេខរៀង!!ខែសុរិយគតិ!!ពិធីបុណ្យផ្សេងៗ'''!!ចំនួនថ្ងៃ'''
|-
|១||[[មិគសិរ]]||[[ពិធីបង្ហោះខ្លែង]]||៣០ ||១២|||[[ធ្នូ]]||

|-
|២||[[បុស្ស]]||[[ពិធីលេងកូនគោល]] [[បញ្ចុះសីមា]] [[ពិធីប្លុងក្រឡាន]]&lt;ref&gt;http://www.baykdang.com/2016/01/8203&lt;/ref&gt;|| ||១||[[មករា]]||
|-
|៣||[[មាឃ]]||[[ពិធីបុណ្យមាឃបូជា]]||||២||[[កុម្ភៈ]]||
|-
|៤||[[ផល្គុន]]||[[ពិធីបញ្ជាន់ត្រុដិ]]||||៣||[[មីនា]]||
|-
|៥||[[ចេត្រ]]||[[ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខែ្មរ]]||
||៤|| [[មេសា]]||
|-
|៦||[[ពិសាខ]]||[[ពិធីឡើងអ្នកតា]] [[ពិសាខបូជា]] និង[[ច្រត់ព្រះនង្គ័ល]]||||៥||[[ឧសភា]]||
|-៤
|៧||[[ជេស្ឋ]]|| ||||៦||[[មិថុនា]]||
|-
|៨||[[អាសាឍ]]||[[ចូលព្រះវស្សា]]|| ||៧||[[កក្កដា]]||
|-
|៩||[[អាសាឍ]]|| ||||៨||[[សីហា]]||
|-
|១០||[[ស្រាពណ៍]]|| ||| |||៩||[[កញ្ញា]]||
|-
|១១||[[ភទ្របទ]]||[[កាន់បិណ្ឌ]] និង[[ភ្ជុំបិណ្ឌ]]||||១០||[[តុលា]]||
|-
|១២||[[អស្សុជ]]||[[ចេញវស្សា]] និង[[កឋិនទាន]]||||១១||[[វិច្ឆិកា]]||
|-
|១៣||[[កត្តិក]]||[[អកអំបុក]] [[សំពះព្រះខែ]] និង[[លយប្រទីប]]||||១៣||[[បារមី]]||មិនមែនជាឈ្មោះខែនុះទេគ្រាន់តែដាក់ឈ្មោះឱ្យមាននៅក្នុងចំណុចទី១៣ដែលនៅទំនេរតែប៉ុណ្ណោះ។
|-


|}

{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ឆ្នាំទាំង១២
!លេខរៀង
|១||២||៣||៤||៥||៦||៧||៨||៩||១០||១១||១២||១៣
|-
!ឆ្នាំ
|[[ជូត]]||[[ឆ្លូវ]]||[[ខាល]]||[[ថោះ]]||[[រោង]]||[[ម្សាញ់]]||[[មមី]]||[[មមែ]]||[[វក]]||[[រកា]]||[[ច]]||[[កុរ]]||[[ពិសេស]]
|-
!ធាតុ
|[[ធាតុទឹក]]||   [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដី || [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ឈើ|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ឈើ|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]មា​ស|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ភ្លើង|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ភ្លើង|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]មាស|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដែក|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដែក||[[ធាតុដី]]||[[ធាតុទឹក]]||[[ធាតុខ្យល់]]
|-
|}
[[ស័ក]]៖ លំដាប់ឆ្នាំ ពីស័កទី១ ដល់ស័កទី១០ ៖ ឯកស័ក, ទោស័ក, ត្រីស័ក, ចត្វាស័ក, បញ្ចស័ក, ឆស័ក, សប្តស័ក, អដ្ឋស័ក, នព្វស័ក, សំរឹទ្ធិស័ក។

[[សករាជ]]៖ [[ពុទ្ធសករាជ]] ដែលសរសេរជាអក្សរកាត់ថា ព.ស។

បើគិតតាមចន្ទគតិដំណើរនៃព្រះចន្ទមាន[[កើត(ខ្នើត)|ខ្នើត]]មាន[[រោច(រនោច)|រនោច]] ។ ការរាប់ថ្ងៃ ចាប់ផ្តើមរាប់ពីថ្ងៃ ១កើត ដល់ ១៥កើត បន្ទាប់មកថ្ងៃ ១រោច ដល់ ១៤រោចក្នុងខែសេស ឬ ១៥រោចក្នុងខែគូ ។

ខែសេស (មិគសិរ មាឃ ចេត្រ ជេស្ឋ ស្រាពណ៍ និងអស្សុជ) មានតែ២៩ថ្ងៃ ឯខែគូ (បុស្ស ផល្គុន ពិសាខ អាសាឍ ភទ្របទ និងកត្តិក) មាន៣០ថ្ងៃ ។ 

ខែសេសមាន២៩ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងខ្វះ១២ម៉ោងក្នុង១ខែ ។ ខែគូមាន៣០ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងលើស១២ម៉ោងក្នុង១ខែ ។ ១ឆ្នាំតាមចន្ទគតិមានចំនួន ៣៥៤ថ្ងៃ ឯសុរិយគតិមានចំនួន ៣៦៥ថ្ងៃ គឺតិចជាងសុរិយគតិ១១ថ្ងៃក្នុង១ឆ្នាំ។ នៅពេលគ្រប់៣ឆ្នាំ ខាងចន្ទគតិក៏សន្សំថ្ងៃបាន ៣៣ថ្ងៃ ។ នៅឆ្នាំដែលមាន៣៣ថ្ងៃនោះឯងទើបត្រូវបន្ថែមមួយខែទៀតត្រង់ខែអាសាឍ គឺ '''បឋមាសាឍ'''មាន៣០ថ្ងៃ និង '''ទុតិយាសាឍ'''មាន៣០ថ្ងៃ ។ ក្នុងឆ្នាំដែលបន្ថែមខែអាសាឍ២ដងនោះ មាន១៣ខែ ហៅថា '''ឆ្នាំអធិកមាស''' មាន៣៨៤ថ្ងៃ ហេតុនោះ ទើបមានគោលសម្រាប់ថែមខែអាសាឍ គឺ ៣៣៣២៣៣២ បានដល់ ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ២ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ២ឆ្នាំថែម១ខែ ។

ឆ្នាំខាងចន្ទគតិចែកជា៣ គឺ '''ឆ្នាំបកតិមាស បកតិវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១២ខែ = ៣៥៤ថ្ងៃ, '''ឆ្នាំអធិកមាស បកតិវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១៣ខែ(អាសាឍ២ដង) = ៣៨៤ថ្ងៃ, '''ឆ្នាំបកតិមាស អធិកវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១២ខែ ដោយខែជេស្ឋមាន៣០ថ្ងៃ = ៣៥៥ថ្ងៃ ។

ការធៀបខែខាងចន្ទគតិ និង ខែខាងសុរិយគតិ គឺ មិគសិរ=ធ្នូ, បុស្ស=មករា, មាឃ=កុម្ភៈ, ផល្គុន=មីនា, ចេត្រ=មេសា, ពិសាខ=ឧសភា, ជេស្ឋ=មិថុនា, អាសាឍ=កក្កដា, ស្រាពណ៍=សីហា,ភទ្របទ=កញ្ញា, អស្សុជ=តុលា, កត្តិក=វិច្ឆិកា ។ 

===របៀបសរសេរកាលបរិច្ឆេទតាមចន្ទគតិ===
កាលបរិច្ឆេទតាមចន្ទគតិអាចសរសេរបាន២បែប គឺសរសេរជាអក្សរ ឬសរសេរជាលេខ&lt;ref&gt;https://thmeythmey.com/?page=detail&amp;id=59282&lt;/ref&gt;។
''ឧទាហរណ៍៖'' «ថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២0១៧»
ជាអក្សរ ៖ «ថ្ងៃអាទិត្យ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១» ឬ
ជាលេខ ៖ «ថ្ងៃ ១ ᧯ ១ ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១»
(តាមលំដាប់ មានន័យថា៖ ១=ថ្ងៃអាទិត្យ ᧯ =១៥កើត ១=ខែមិគសិរ)
ឯថ្ងៃរោច ត្រូវសរសេរសញ្ញាខណ្ឌនៅពីលើលេខវិញ ដូចជា ᧱ = ១រោច។ 

{{ខ្លី}}
[[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ចន្ទគតិ]]
&lt;references group=&quot;កូនខ្មែរ&quot; /&gt;</text>
      <sha1>b73r3nn56r9kngdnybue5l4enbywlcl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282770</id>
      <parentid>282769</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T02:54:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>219.114.106.200</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9185" xml:space="preserve">'''ចន្ទគតិ'''មានន័យថា ដំណើរព្រះចន្ទ។
==ប្រតិទិនចន្ទគតិ==
[[ឯកសារ:Lunar-Phase-Diagram.png|right|thumb|200px]]

{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ថ្ងៃនៃសប្តាហ៍
!លេខរៀង
|១||២||៣||៤||៥||៦||៧||៨
|-
!ថ្ងៃ
|[[អាទិត្យ]]||[[ច័ន្ទ|ចន្ទ]]||[[អង្គារ]]||[[ពុធ]]||[[ព្រហស្បតិ៍]]||[[សុក្រ]]||[[សៅរ៍]]||[[ចក្រវាឡ]]
|}

ខែតាមចន្ទគតិទាំងអស់មាន ១២ខែ ៖
{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ខែតាមចន្ទគតិនិងខែតាមសុរិយគតិ
!លេខរៀង!!ខែចន្ទគតិ!!ពិធីបុណ្យផ្សេងៗ!!ចំនួនថ្ងៃ!!លេខរៀង!!ខែសុរិយគតិ!!ពិធីបុណ្យផ្សេងៗ'''!!ចំនួនថ្ងៃ'''
|-
|១||[[មិគសិរ]]||[[ពិធីបង្ហោះខ្លែង]]||៣០ ||១២|||[[ធ្នូ]]||

|-
|២||[[បុស្ស]]||[[ពិធីលេងកូនគោល]] [[បញ្ចុះសីមា]] [[ពិធីប្លុងក្រឡាន]]&lt;ref&gt;http://www.baykdang.com/2016/01/8203&lt;/ref&gt;|| ||១||[[មករា]]||
|-
|៣||[[មាឃ]]||[[ពិធីបុណ្យមាឃបូជា]]||||២||[[កុម្ភៈ]]||
|-
|៤||[[ផល្គុន]]||[[ពិធីបញ្ជាន់ត្រុដិ]]||||៣||[[មីនា]]||
|-
|៥||[[ចេត្រ]]||[[ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខែ្មរ]]||
||៤|| [[មេសា]]||
|-
|៦||[[ពិសាខ]]||[[ពិធីឡើងអ្នកតា]] [[ពិសាខបូជា]] និង[[ច្រត់ព្រះនង្គ័ល]]||||៥||[[ឧសភា]]||
|-៤
|៧||[[ជេស្ឋ]]|| ||||៦||[[មិថុនា]]||
|-
|៨||[[អាសាឍ]]||[[ចូលព្រះវស្សា]]|| ||៧||[[កក្កដា]]||
|-
|៩||[[ស្រាពណ៍]]|| ||||៨||[[សីហា]]||
|-
|១០||[[ភទ្របទ]]|| ||| |||៩||[[កញ្ញា]]||
|-
|១១||[[អស្សុជ]]||[[កាន់បិណ្ឌ]] និង[[ភ្ជុំបិណ្ឌ]]||||១០||[[តុលា]]||
|-
|១២||[[កត្តិក]]||[[ចេញវស្សា]] និង[[កឋិនទាន]]||||១១||[[វិច្ឆិកា]]||
|-
|១៣|| ||[[អកអំបុក]] [[សំពះព្រះខែ]] និង[[លយប្រទីប]]||||១៣||[[បារមី]]||មិនមែនជាឈ្មោះខែនុះទេគ្រាន់តែដាក់ឈ្មោះឱ្យមាននៅក្នុងចំណុចទី១៣ដែលនៅទំនេរតែប៉ុណ្ណោះ។
|-


|}

{| class=&quot;wikitable mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|+ឆ្នាំទាំង១២
!លេខរៀង
|១||២||៣||៤||៥||៦||៧||៨||៩||១០||១១||១២||១៣
|-
!ឆ្នាំ
|[[ជូត]]||[[ឆ្លូវ]]||[[ខាល]]||[[ថោះ]]||[[រោង]]||[[ម្សាញ់]]||[[មមី]]||[[មមែ]]||[[វក]]||[[រកា]]||[[ច]]||[[កុរ]]||[[ពិសេស]]
|-
!ធាតុ
|[[ធាតុទឹក]]||   [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដី || [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ឈើ|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ឈើ|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]មា​ស|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ភ្លើង|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ភ្លើង|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]មាស|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដែក|| [[ធាតុទឹក|ធាតុ]]ដែក||[[ធាតុដី]]||[[ធាតុទឹក]]||[[ធាតុខ្យល់]]
|-
|}
[[ស័ក]]៖ លំដាប់ឆ្នាំ ពីស័កទី១ ដល់ស័កទី១០ ៖ ឯកស័ក, ទោស័ក, ត្រីស័ក, ចត្វាស័ក, បញ្ចស័ក, ឆស័ក, សប្តស័ក, អដ្ឋស័ក, នព្វស័ក, សំរឹទ្ធិស័ក។

[[សករាជ]]៖ [[ពុទ្ធសករាជ]] ដែលសរសេរជាអក្សរកាត់ថា ព.ស។

បើគិតតាមចន្ទគតិដំណើរនៃព្រះចន្ទមាន[[កើត(ខ្នើត)|ខ្នើត]]មាន[[រោច(រនោច)|រនោច]] ។ ការរាប់ថ្ងៃ ចាប់ផ្តើមរាប់ពីថ្ងៃ ១កើត ដល់ ១៥កើត បន្ទាប់មកថ្ងៃ ១រោច ដល់ ១៤រោចក្នុងខែសេស ឬ ១៥រោចក្នុងខែគូ ។

ខែសេស (មិគសិរ មាឃ ចេត្រ ជេស្ឋ ស្រាពណ៍ និងអស្សុជ) មានតែ២៩ថ្ងៃ ឯខែគូ (បុស្ស ផល្គុន ពិសាខ អាសាឍ ភទ្របទ និងកត្តិក) មាន៣០ថ្ងៃ ។ 

ខែសេសមាន២៩ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងខ្វះ១២ម៉ោងក្នុង១ខែ ។ ខែគូមាន៣០ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងលើស១២ម៉ោងក្នុង១ខែ ។ ១ឆ្នាំតាមចន្ទគតិមានចំនួន ៣៥៤ថ្ងៃ ឯសុរិយគតិមានចំនួន ៣៦៥ថ្ងៃ គឺតិចជាងសុរិយគតិ១១ថ្ងៃក្នុង១ឆ្នាំ។ នៅពេលគ្រប់៣ឆ្នាំ ខាងចន្ទគតិក៏សន្សំថ្ងៃបាន ៣៣ថ្ងៃ ។ នៅឆ្នាំដែលមាន៣៣ថ្ងៃនោះឯងទើបត្រូវបន្ថែមមួយខែទៀតត្រង់ខែអាសាឍ គឺ '''បឋមាសាឍ'''មាន៣០ថ្ងៃ និង '''ទុតិយាសាឍ'''មាន៣០ថ្ងៃ ។ ក្នុងឆ្នាំដែលបន្ថែមខែអាសាឍ២ដងនោះ មាន១៣ខែ ហៅថា '''ឆ្នាំអធិកមាស''' មាន៣៨៤ថ្ងៃ ហេតុនោះ ទើបមានគោលសម្រាប់ថែមខែអាសាឍ គឺ ៣៣៣២៣៣២ បានដល់ ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ២ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ៣ឆ្នាំថែម១ខែ, ២ឆ្នាំថែម១ខែ ។

ឆ្នាំខាងចន្ទគតិចែកជា៣ គឺ '''ឆ្នាំបកតិមាស បកតិវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១២ខែ = ៣៥៤ថ្ងៃ, '''ឆ្នាំអធិកមាស បកតិវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១៣ខែ(អាសាឍ២ដង) = ៣៨៤ថ្ងៃ, '''ឆ្នាំបកតិមាស អធិកវារៈ''' ១ឆ្នាំមាន១២ខែ ដោយខែជេស្ឋមាន៣០ថ្ងៃ = ៣៥៥ថ្ងៃ ។

ការធៀបខែខាងចន្ទគតិ និង ខែខាងសុរិយគតិ គឺ មិគសិរ=ធ្នូ, បុស្ស=មករា, មាឃ=កុម្ភៈ, ផល្គុន=មីនា, ចេត្រ=មេសា, ពិសាខ=ឧសភា, ជេស្ឋ=មិថុនា, អាសាឍ=កក្កដា, ស្រាពណ៍=សីហា,ភទ្របទ=កញ្ញា, អស្សុជ=តុលា, កត្តិក=វិច្ឆិកា ។ 

===របៀបសរសេរកាលបរិច្ឆេទតាមចន្ទគតិ===
កាលបរិច្ឆេទតាមចន្ទគតិអាចសរសេរបាន២បែប គឺសរសេរជាអក្សរ ឬសរសេរជាលេខ&lt;ref&gt;https://thmeythmey.com/?page=detail&amp;id=59282&lt;/ref&gt;។
''ឧទាហរណ៍៖'' «ថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២0១៧»
ជាអក្សរ ៖ «ថ្ងៃអាទិត្យ ១៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១» ឬ
ជាលេខ ៖ «ថ្ងៃ ១ ᧯ ១ ឆ្នាំរកា នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១»
(តាមលំដាប់ មានន័យថា៖ ១=ថ្ងៃអាទិត្យ ᧯ =១៥កើត ១=ខែមិគសិរ)
ឯថ្ងៃរោច ត្រូវសរសេរសញ្ញាខណ្ឌនៅពីលើលេខវិញ ដូចជា ᧱ = ១រោច។ 

{{ខ្លី}}
[[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ចន្ទគតិ]]
&lt;references group=&quot;កូនខ្មែរ&quot; /&gt;</text>
      <sha1>tphm9ua21mfle57rh628ivvecgbuca0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>វិគីភីឌា:ផតថលសហគមន៍</title>
    <ns>4</ns>
    <id>11862</id>
    <revision>
      <id>282793</id>
      <parentid>282374</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:54:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jules*</username>
        <id>36626</id>
      </contributor>
      <comment>/* Cross-wiki vandalism, page to delete */ ផ្នែកថ្មី</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38647" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
==Help for translate==
Hello and sorry for writing in English. Can anyone help me translate a small article (2 paragraphs) from English to your language and create the article in your wiki? Please, fell free to answer in my talk page in your wiki anytime. Thanks! [[អ្នកប្រើប្រាស់:Xaris333|Xaris333]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Xaris333|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០០:១៥ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ (UTC)

== The visual editor will be enabled on this wiki in some days==
''Hello again. Please excuse the English.  {{Int:Please-translate}}.  {{Int:Feedback-thanks-title}}''

As per previous announcements earlier this year, '''[[:mw:VisualEditor/Portal|the visual editor]] ({{int:visualeditor}}) will be enabled at this Wikipedia in some days. It allows people to edit articles as if they were using a typical word processor. Here's a quick explanation of what is going to happen''': you can find a more detailed one, with pictures, at [[:mw:VisualEditor/Single_edit_tab|mediawiki.org]]. 

[[File:VisualEditor and wikitext side-by-side.png|alt=Side by side screenshots, showing the visual appearance of both editing systems |center|frameless|720px]]

;What's changing?
:In the new system, you get a &lt;u&gt;single edit tab which follows your preferences&lt;/u&gt;, and that therefore will launch the wikitext editor '''or''' the visual editor depending on which one you opened the last (''{{int:visualeditor-preference-tabs-remember-last}}''). &lt;br&gt; This applies to everyone who edited recently, including anonymous users.
;How do I switch to the ''other'' editor then?
:Buttons on the toolbars of both editors were added months ago so that you can switch from one to the other every time you want to, without losing your changes and without having to save first. &lt;br&gt;The button, located on the right side of the toolbar, looks like square brackets ('''&lt;nowiki&gt;[[ ]]&lt;/nowiki&gt;''') in the visual editor, and like a pencil ([[File:OOjs UI icon edit-ltr.svg|20px]]) in the wikitext editor.

;Are there other options available?
:Yes. You can choose whether you want:
* ''{{int:visualeditor-preference-tabs-prefer-ve}}'' (if you temporarily switch to the wikitext editor through the button on the toolbar, the system won't remember it; also, it only applies to namespaces where the visual editor is available).
* ''{{int:visualeditor-preference-tabs-prefer-wt}}'' (if you temporarily switch to the visual editor through the button on the toolbar, the system won't remember it)
* ''{{int:visualeditor-preference-tabs-multi-tab}}'' (a system in place at multiple wikis since 2013. You are familiar with this option if you have been using the visual editor here.)
**''Please note: all the users will always have the opportunity to switch to the other editor via buttons on the toolbars, for occasional edits''.

;How do I set my preference?
*If you want to try or to stay in the new system: you don't need to do anything.
*If you had explicitly disabled the visual editor in the past and want to keep it disabled: you don't need to do anything.
*All the registered users have a dropdown menu in the [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|Editing tab of their Preferences]] ({{int:prefs-editing}} --&gt; {{int:visualeditor-preference-tabs}}), where they can choose from. &lt;u&gt;This only needs to be done once&lt;/u&gt;. Don't forget to save ;)
**&lt;small&gt;Users with the visual editor disabled need to re-enable it if they're interested in accessing that menu!&lt;/small&gt;
*People who use the visual editor regularly will see a pop-up &lt;u&gt;(only once after the single edit tab system is introduced)&lt;/u&gt;, and they can choose their favorite setting there. Of course, they can change their mind at any time just like the others, and pick a different setting from their Preferences.
**Anonymous users who have used the visual editor recently will also be able to choose which editor they want to edit with.
**''Reminder: all the users will always have the opportunity to switch to the other editor via buttons on the toolbars, for occasional edits''.

;Final remarks
*&lt;mark&gt;Please spread the word about this major change&lt;/mark&gt; in any way that you deem appropriate for this community, by linking to this announcement elsewhere, putting up a site notice, etc. Please note it will affect all the registered users at first, and after some days it will reach logged-out contributors as well if no major technical issues have arisen. Don't hesitate to ask questions, I'll be around for a while to help! 
*Please do let us know about any anomalies you think you're experiencing, and do post any other feedback below. I'd like to thank everyone who works to make the transition easier for this community, and whoever will help me processing feedback in your language. 
*You can learn more about optimizing the visual editor experience here by [[:mw:Help:VisualEditor/VE_as_the_main_editor|reading a guide on mediawiki.org]]. 

Thank you! --[[:mw:User:Elitre (WMF)|Elitre (WMF)]] ([[:mw:User talk:Elitre (WMF)|talk]]) ម៉ោង០៨:២៧ ថ្ងៃអង្គារ ទី០៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៦ (UTC)

== The visual editor is now active here==
&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
''Hello again. This message is only available in English at this time: {{Int:Please-translate}}.  {{Int:Feedback-thanks-title}}''
&lt;gallery mode=&quot;nolines&quot; widths=300px&gt;
File:VisualEditor bi-directional switching pencil icon in wikitext.png|alt=The upper right corner of the wikitext editing toolbar, showing a pencil icon|thumb|In the wikitext editor, the pencil icon allows you to switch to the visual editor.
File:VisualEditor toolbar Page options - Switch to wikitext - Save.png|alt=The toolbar in the visual editor, showing the square brackets icon next to the Publish button.|thumb|In the visual editor, the &lt;nowiki&gt;[[ ]]&lt;/nowiki&gt; (square brackets) icon allows you to switch to the wikitext editor. Please note that the button will soon say {{int:Publishpage}} or {{int:Publishchanges}}, due to an unrelated change.
&lt;/gallery&gt;

As some of you have noticed, '''this Wikipedia now has [[:mw:VisualEditor/Portal|the visual editor]] ({{int:visualeditor}}) enabled for all registered users'''. The rollout to logged-out users will likely happen in a week or so. 

&lt;mark&gt;For an '''explanation of how the editing system now works and how to choose/go back to your favorite setting, please see my previous announcement above'''.&lt;/mark&gt; If you wish to '''change your editing system preferences now, this can be done from [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|this link to your Preferences]] --&gt; {{int:prefs-editing}} --&gt; {{int:visualeditor-preference-tabs}}'''. 

All edits using the visual editor will be tagged with &quot;{{Int:tag-visualeditor}}&quot; in recent changes, watchlists, and page histories.  To access the [[:mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User_guide|User Guide for the visual editor]], click on the &quot;(?)&quot; icon in its toolbar. 

Please let us know if you find any problems.  You can report issues directly in [[phab:|Phabricator, the new bug tracking system]] or on at [[:mw:VisualEditor/Feedback]]; by all means, feel free to also [[:mw:User talk:Elitre (WMF)|ping or contact me directly]] if you prefer.  
In case of emergency (like an unexpected bug causing widespread problems), please contact James Forrester, the product manager, at jforrester@wikimedia.org or on [[:m:IRC|IRC]] in the #mediawiki-visualeditor channel.

Happy editing!
Respectfully, [[:mw:User:Elitre (WMF)|Elitre (WMF)]] --ម៉ោង១៨:៥៦ ថ្ងៃអង្គារ ទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៦ (UTC)

PS: Are you seeing interface messages that are not in this wiki's language? Please fix this by providing translations [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&amp;group=ext-visualeditor-0-all&amp;filter=%21translated&amp;action=translate here]. Translations may be also provided for the [[:mw:Help:VisualEditor/User_guide|user guide]]. Please contact me if you want guidance in contributing translations!
&lt;/div&gt;

== ESEAP Conference 2018 ==
Hello Khmer Wikipedians,

Scholarship applications for '''[[metawiki:ESEAP_Conference_2018|ESEAP Conference 2018]]''' is now open!

'''[[metawiki:ESEAP_Conference_2018|ESEAP Conference 2018]]''' is a regional conference for Wikimedia communities around the ESEAP regions. ESEAP stands for East, Southeast Asia, and Pacific. Taking place in Bali, Indonesia on 5-6 May 2018, this is the first regional conference for the Wikimedia communities around the regions. 

Full scholarships are subject to quotas, maximum two people per country and your country is eligible to apply, visit [[metawiki:ESEAP_Conference_2018/Attend|this page]].

We also accept [[metawiki:ESEAP_Conference_2018/Submissions|submissions]] of several formats, including:
*'''Workshop &amp; Tutorial''': these are presentations with a focus on practical work directed either to acquiring a specific skill or doing a specific task. Sessions are 55 minutes led by the presenters in a classroom space suitable for laptops and work.
*'''Posters''': A2-size format to give news, share your community event/program, set out an idea, propose a concept, or explain a problem. The poster itself must be uploaded to Wikimedia Commons with a suitable license.
*'''Short Presentation/Sharing talks''': 10-15 minutes presentation on certain topic.

Deadline for submissions and scholarship applications is on 15 March 2018.

Best regards,

--[[អ្នកប្រើប្រាស់:Pilarbini|Pilarbini]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Pilarbini|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៨:២៩ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ (UTC) (Communication Team)

== Help Improving Search for Khmer ==
{{int:hello}}! Sorry for writing in English. {{int:Please-translate}}.

I'm trying to improve search on Khmer wikis by automatically re-ordering the characters in Khmer text so that words that look the same will be matches when searching. For example, សាស្ត្រាចារ្យ and សាស្រ្តាចារ្យ. The first one has (ស + ្ត + ្រ) and the second has (ស + ្រ + ្ត). The first one gets [https://km.wikipedia.org/w/index.php?search=សាស្ត្រាចារ្យ&amp;title=ពិសេស%3Aស្វែងរក&amp;profile=default&amp;fulltext=1 152 results] on Khmer Wikipedia and the second gets [https://km.wikipedia.org/w/index.php?search=%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%85%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%99&amp;title=%E1%9E%96%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%9F%3A%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9C%E1%9F%82%E1%9E%84%E1%9E%9A%E1%9E%80&amp;profile=default&amp;fulltext=1 67 results]. I'd like them both to get [https://km.wikipedia.org/w/index.php?search=%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%85%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%99+OR+%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%85%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9F%92%E1%9E%99&amp;title=%E1%9E%96%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%9F%3A%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9C%E1%9F%82%E1%9E%84%E1%9E%9A%E1%9E%80&amp;profile=default&amp;fulltext=1 all the results].

I need help reviewing the syllables I've re-ordered to make sure they are correct. I also have found some syllables that I don't understand, and I would appreciate any help to explain them. The examples, with context, are on [[mw:User:TJones_(WMF)/Notes/Khmer_Reordering/Examples|Mediawiki]]. Comments here or on the discussion page there would be very helpful.

{{int:Feedback-thanks-title}} [[អ្នកប្រើប្រាស់:TJones (WMF)|TJones (WMF)]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:TJones (WMF)|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៩:៣១ ថ្ងៃសុក្រ ទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ (UTC)

== Improving the translation support for the Khmer Wikipedia ==

''Sorry about not being able to write in Khmer.''

[[:mw:Content translation|Content translation]] has been successful in supporting the translation process on many Wikipedia communities, and we want to help additional wikis with potential to grow using translation as part of [[:mw:Content translation/Boost|a new initiative]].

Content translation facilitates the creation of Wikipedia articles by translating content from other languages. It has been used already to create more than half a million articles. In addition, the tool provides [[:mw:Help:Content translation/Translating/Translation quality|mechanisms to encourage the creation of good quality content]], preventing the publication of lightly edited machine translations. In general, our analysis shows that the translations produced are [[:mw:Content_translation/Deletion_statistics_comparison|less likely to be deleted than the articles started from scratch]].

Khmer Wikipedia editors have used Content translation to create [[Special:CXStats|more than a hundred articles]]. Given the size of the editing community, we think that there is potential to use translation to create more articles, expand existing ones, and attract new editors that learn how to make productive edits. Translation can help the community to reduce the language gap with other languages and grow the number of editors in a sustainable way. In order to achieve this goal, we want to collaborate with you to make Content translation more visible in the Khmer Wikipedia and support new ways to translate.

As a first step, during the next weeks we plan to enable Content translation by default on the Khmer Wikipedia. That will make it easy for users to discover the tool [[:mw:Help:Content_translation/Starting|through several entry points]]. However, users not interested in translation will still be able to disable it from their preferences.

Please feel free to share any comment in this conversation thread.

Thanks! --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Aaharoni-WMF|អមីរ ឯ. អហរោណិ / Amir E. Aharoni (WMF)]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Aaharoni-WMF|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១២:០៣ ថ្ងៃអង្គារ ទី០៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ (UTC)

== Wiki Loves Folklore 2021 is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2021|Wiki Loves Folklore 2021]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the 1st till the 28th of February.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2021 submitting] them in this commons contest.

Please support us in translating the [[:c:Commons: Wiki Loves Folklore 2021|project page]] and a [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:Translate?group=Centralnotice-tgroup-wikiloveslove2020&amp;language=en&amp;filter=%21translated&amp;action=translate|one-line banner message] to help us spread the word in your native language.

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''

[[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៣:២៥ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី០៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&amp;oldid=21073884 --&gt;

== Proposal: Set two-letter project shortcuts as alias to project namespace globally ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
{{int:please-translate}}

Hello everyone,

I apologize for posting in English. I would like to inform everyone that I created a new global request for comment (GRFC) at Meta Wiki, which may affect your project: [[:m:Requests for comment/Set short project namespace aliases by default globally]].

In this GRFC, I propose that two-project shortcuts for project names will become a default alias for the project namespace. For instance, on all Wikipedias, WP will be an alias to the Wikipedia: namespace (and similar for other projects). Full list is available in the GRFC.

This is already the case for Wikivoyages, and many individual projects asked for this alias to be implemented. I believe this makes it easier to access the materials in the project namespace, as well as creating shortcuts like &lt;tt&gt;WP:NPOV&lt;/tt&gt;, as well as helps new projects to use this feature, without having to figure out how to request site configuration changes first.

As far as I can see, {{SITENAME}} currently does not have such an alias set. This means that such an alias will be set for you, if the GRFC is accepted by the global community.

I would like to ask all community members to participate in the request for comment at Meta-Wiki, see [[:m:Requests for comment/Set short project namespace aliases by default globally]].

Please feel free to [[:m:User talk:Martin Urbanec|ask me]] if you have any questions about this proposal.

Best regards,&lt;br /&gt;
--[[:m:User:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[:m:User talk:Martin Urbanec|talk]]) ម៉ោង១៤:១២ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Martin_Urbanec/MassMessage&amp;oldid=21125035 --&gt;

== FileImporter ==
Hi! I created [[:mw:Extension:FileImporter/Data/km.wikipedia]] so now it is easy to move files to Commons. Just make sure to check the file before moving it. If you need help feel free to ping me. --[[អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|MGA73]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១២:០១ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

== Files with no license ==
Hi! Some users have uploaded one or more files with no license. All files on Wikipedia need a license. If no license is added the file have to be deleted.

So all users should check the files they have uploaded and check if all information is correct and if there is a license. 

I am currently adding the files in [[:ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:Files with no license]]. There is a link in the top of the category you can click to see which file(s) you uploaded without a license (if any). It will take a few hours to add all files (about 850 in total) so if you check now there may be more later.

I plan to leave a message on the talk pages of the users that have uploaded files without a license once all files are added to the category.

Sorry to write in English. I hope you can help translate if any users need help with their files. --[[អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|MGA73]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៨:១០ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

: All files are now marked and all users informed (except one that is blocked). --[[អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|MGA73]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MGA73|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១២:២៥ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

== Implementation of auto-reference tool, Citoid ==

Hi, I would like to bring the attention to implement the auto-reference tool, [[mw:Citoid|Citoid]] to kmwiki. So that we can paste the URL, and let it generate the reference code automatically. This tool is available as default in the En wiki. Anyone can do it, please assist.

See the discussion here https://meta.wikimedia.org/wiki/Meta:Requests_for_help_from_a_sysop_or_bureaucrat#Request_to_bring_Visual_Editing_features_of_@enwiki_to_@kmwiki

[[user:Trezoo|Trezoo]] Please also have a look if this is something you can do.
:----------------------------
:សួស្តីខ្ញុំចង់ឱ្យមានការដាក់បញ្ចូលនូវឧបករណ៍យោងស្វ័យប្រវត្តិ(auto-reference) [[mw: Citoid | Citoid]] ទៅក្នុងវិគីយើងនេះ ដើម្បីងាយស្រួលដោយគ្រាន់តែបិទភ្ជាប់ URL អាចឱ្យវាបង្កើតកូដយោង(reference)ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ឧបករណ៍នេះគឺមានស្រាប់នៅក្នុងវីគីអង់គ្លេស។

:សូមមើលការពិភាក្សានៅទីនេះ https://meta.wikimedia.org/wiki/Meta:Requests_for_help_from_a_sysop_or_bureaucrat#Request_to_bring_Visual_Editing_features_of_@enwiki_to_@kmwiki


--[[អ្នកប្រើប្រាស់:Snsqr|Snsqr]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Snsqr|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៣:១៦ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី០២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

:It should work now, though it might lack some features. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|Trezoo]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៧:២១ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
::Many thanks. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Snsqr|Snsqr]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Snsqr|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១១:១១ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី០៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

==Crosswiki vandalism==
Hi! Sorry for writing in English and maybe in the wrong place. I have been keeping an eye on a vandal, [[:en:Wikipedia:Sockpuppet investigations/Angelmunoz50/Archive|Angelmunoz50]], also known as DaisyBus2017 on Meta and LiliaMiller2002 on Wikidata. [[ឃាតកម្ម Riley Ann Sawyers]] is typical of the articles that this vandal creates, that is they are partly correct (but machine translated) but with important facts wrong or unsourced. Mostly it is dates and cause of death but sometimes the wrong information is about nationality, burial place, height or other data. You might want to block MariaMiller30, and I suggest that you check all new articles about dead children against the sources. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Sjö|Sjö]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Sjö|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៥:០២ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
:And the same vandal is back, now creating two articles here with incorrect information, [[ការស្លាប់របស់ Paulette Gebara Farah]] and [[ការស្លាប់របស់ Kelsey Smith-Briggs]]: https://guc.toolforge.org/?user=WarioMiller40 . [[អ្នកប្រើប្រាស់:Sjö|Sjö]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Sjö|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៨:៣៤ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
::I have deleted the associated pages and blocked the user. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|Trezoo]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង២២:២០ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ (UTC)

== Global ban proposal for Musée Annam ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}
There is an on-going discussion about a proposal that Musée Annam be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Musée Annam|Requests for comment/Global ban for Musée Annam]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[User:NguoiDungKhongDinhDanh|NguoiDungKhongDinhDanh]] ([[User talk:NguoiDungKhongDinhDanh|&lt;span class=&quot;signature-talk&quot;&gt;{{int:Talkpagelinktext}}&lt;/span&gt;]]) ម៉ោង១៤:២២ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:1234qwer1234qwer4@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Requests_for_comment/Global_ban_for_Mus%C3%A9e_Annam/Invitations/AN&amp;oldid=22500565 --&gt;

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''

--[[អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:MediaWiki message delivery|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៣:១៥ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី០៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&amp;oldid=22560402 --&gt;

== Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Dear community members, 

Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. 

If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories.

Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]].

More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]].

For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org.
------
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|&lt;span style=&quot;color:#8B0000&quot;&gt;'''ZI Jony'''&lt;/span&gt;]] [[User talk:ZI Jony|&lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:Green&quot;&gt;&lt;i&gt;(Talk)&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;]], {{&lt;includeonly&gt;subst:&lt;/includeonly&gt;#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&amp;oldid=21244129 --&gt;

== Weird edits on Wikidata ==

Excuse me for using English. [[ពិសេស:ការរួមចំណែក/Ganga999devi]] made [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Special:Contributions/Ganga999devi&amp;offset=&amp;limit=500&amp;target=Ganga999devi several wrong edits linked different things] on Wikidata lately. Because some edits happened locally and I can't read Khmer scripts, please help me checking his edits. Feel free to ping me, thanks.--[[អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|迴廊彼端]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៥:២២ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)

:[[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo]], Could you help? Thanks.--[[អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|迴廊彼端]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង១៦:៣៤ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី១១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)

:: I checked some of their edits on Khmer Wikipedia and most of them seems fine. Some of their other contributions are about deities which I do not know much about, and therefore cannot make any comments. Besides that, they also made some questionable redirects in Khmer Wikipedia (which you should not be concerned about because they are not related to Wikidata).
::I am not familiar with Wikidata, but the topics they edited in Khmer appears to be consistent with that in English. --[[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|Trezoo]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០០:១៣ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)

:::[[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo]], let's see a case. [https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9F%82%E1%9E%91%E1%9E%BB%E1%9E%99%E1%9E%94%E1%9F%8E%E1%9E%93%E1%9F%80%E1%9E%93%E1%9F%80&amp;type=revision&amp;diff=262559&amp;oldid=211065 this article] was about a hindu goddess, brahma's first daughter. After [https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9F%82%E1%9E%91%E1%9E%BB%E1%9E%99%E1%9E%94%E1%9F%8E%E1%9E%93%E1%9F%80%E1%9E%93%E1%9F%80&amp;type=revision&amp;diff=279526&amp;oldid=262559 his edit], this article is renamed and is about a Chinese water goddess, which is totally different from the original one. Moreover, these two goddess had two independent pages on Wikidata because they are not the same. He merged them and caused lots of messes. I have no idea why he didn't create new articles and add new articles to existed Wikidata items. It will take lots of time to clean and cut pages histories by admins.--[[អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|迴廊彼端]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:迴廊彼端|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៦:២៤ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)
::::It seems like they made lots of wrong merges on Wikidata and also lots of wrong redirects on Khmer Wikipedia. I think most of their edits about deities should be reverted, but that will take serious amount of time and effort. I also suspects they are not a native Khmer user because their wordings are unusual and their account is originally created on Thai Wikipedia. Did they make any wrong edits there as well? [[អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|Trezoo]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Trezoo|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០០:០៨ ថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)

== Enabling Section Translation: a new mobile translation experience ==

{{int:Hello}} Khmer Wikipedians!

Apologies as this message is not in Khmer language, {{Int:Please-translate}}.

The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Khmer Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can:

* Give us your feedback
* Ask us questions
* Tell us how to improve it.

Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it.

'''Background information'''

[[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better.

[https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will:

* Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones.
* Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.

Khmer Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since it has Content Translation tool enabled by default.

We plan to enable the tool on Khmer Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:

* As a reply to this message
* On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]].

'''Try the tool'''

Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:km:Special:ContentTranslation|https://km.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve.

'''Provide feedback'''

Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:

* The tool
* What you think about our plans to enable it
* Your ideas for improving the tool.

Thanks, and we look forward to your feedback and questions.

'''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice.

[[អ្នកប្រើប្រាស់:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:UOzurumba (WMF)|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៥:០៨ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ (UTC) On behalf of the WMF Language team

== Cross-wiki vandalism, page to delete ==

Hi. Please delete [[Issou Football Club]], created by a cross-wiki vandal (see https://guc.toolforge.org/?by=date&amp;user=176.161.227.235, https://guc.toolforge.org/?by=date&amp;user=176.161.229.123, etc.). Thanks. [[អ្នកប្រើប្រាស់:Jules*|Jules*]] ([[ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់:Jules*|ការពិភាក្សា]]) ម៉ោង០៩:៥៤ ថ្ងៃពុធ ទី២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ (UTC)</text>
      <sha1>8z8znhyk05moaokdjgxmurq9l8u3usf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>លំពង្សរាជា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27164</id>
    <revision>
      <id>282761</id>
      <parentid>282724</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:45:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17595" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = លំពង្សរាជា - (Lompong Reachea)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': លំពង្សរាជា
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Lompong Reachea 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៤៦-១៣៥២ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ​​​ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៣៤៦ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៤៨
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមនិពាន្វបទ]] 
* '''រាជបន្ត''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ប្រសូត''': ១២៩២ 
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៥២
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

'''លំពង្សរាជា''' ([[អង់គ្លេស]]: Lompong Reachea) (ប្រ.ស|គ.ស ១២៩២-១៣៥២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៤៨ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា​&quot;''' ព្រះអង្គមានព្រះអនុជ (ប្អូន) មួយអង្គព្រះនាម [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] ហើយបានតែងតាំងជាមហាឧបរាជ ។ ក្រោយពេលសោយរាជ្យសម្បត្តិបាន ៥ឆ្នាំ ព្រះអង្គបាន ប្រឈួន ឈឺធ្ងន់ ដោយជាហេតុធ្វើឱ្យពួកសៀមលើកទ័ពមកឈ្លានពានមហានគរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ប្អូនរបស់ទ្រង់នេះហើយដែលបានឡើងសោយរាជ បន្តពីព្រះអង្គផងដែរ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==
'''Early Life'''

លំពង្សរាជា កើតនៅរាជធានីអង្គរ កើតឆ្នាំ ១២៩២ នៃគ.សករាជ​ ព្រះអង្គ ​គឺជាបុត្រចៅពញ្ញាសួស ដែលមានព្រះនាមថា (ព្រះសិន្ធានរាជា) ព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ &quot;បរមរាមា ស្រីវិចក្រ&quot; សោយទីវង្គត់ដោយរោគប្រឈួន ទី២ &quot;ស្រីសុរិយោទ័យ&quot; សោយទីវង្គត់ក្នុងចម្បាំងខ្មែរសៀម ឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ព្រះលំពង្សរាជា មាននាមជាចៅពញ្ញាជ័យ ជាប្រមុខមេទ័ពធំ ដែលមានងារ ជាព្រះលំពែងជ័យ ទ្រង់ឡើងសោយរាជនៅរាជធានីអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៦ ដោយការជម្រុញពីកងទ័ព និង ប្រជានុរាស្ត្រ ដោយសារមិនមាន រតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ ទ្រង់បានបញ្ជារឱ្យធ្វើថ្មី បូករួមទាំងបដិមាករ &quot;[[ព្រះកែវមរកត]]&quot; មួយទៀតផងដែរ ហើយ ព្រះកែវមរកត នេះ ត្រូវបានសៀមយកទៅក្រោយវាយបែករាជនីលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៩៣ នៃគ.សករាជ និង បានរក្សាទុកក្នុងរាជវាំង [[បាងកក]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រោយធ្វើរតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ថ្មីរួច ទ្រង់បានឡើងសោយរាជសម្បត្តិលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៨ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Tran Ngea (1973) [https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10888 Khmer History Volume 2], Publisher: Khmer Mon Institute, Publication: Center for Khmer Studies Library p.198 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក នគររាជសីមា ==
'''Siam invades Nokor Reachseima'''

* (Thai Pronounciation: Nakhon Ratchasima)

ពុទ្ធសករាជ ១៨៩៥ សៀមបានលើកទ័ព ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) វាយយកខេត្ត [[នគររាជសីមា]] ដោយកងទ័ពសៀម បានចែកចេញជាពីរកង កងទី១ មានចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពសៀមនាម &quot;រាមាសូរ&quot; និង កងទី២ មានចំនួន ៥០០០ (៥ពាន់នាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពរងនាម &quot;ស្រីសុប័ត&quot; បានចូលមកឈ្លានពានអាណាខេត្តកម្ពុជា ជាមុនដោយមិនបានប្រកាសសង្គ្រាមឡើយ ដោយភាគីកម្ពុជា រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ កងទ័ពសៀមក៏វាយបែក នគររាជសីមា ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ក្រោយពេលសៀមវាយបែក នគររាជសីមា កងទ័ពសៀមក៏ចូលហួសមកបោះជំរុំជាប់ស្រុកនាងរង ខណៈពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា បានបង្គាប់ឱ្យបុត្ររបស់ខ្លួន ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ទៅបង្ក្រាបទ័ពសៀម ហើយក៏ទទួលបានជោគជ័យនាពេលនោះ និងបានសម្លាប់ចៅស្ដេចសៀមដែលជាមេទ័ពរង ស្រីសុប័ត នោះផងដែរ ។ ក្រោយទទួលបានជោគជ័យ ព្រះលំពង្សរាជា នឹកស្មានថា កងទ័ពសៀមមិនលើកមកឈ្លានពានភ្លាមៗទៀតនោះទេ ទ្រង់បានប្រកាសឱ្យរំសាយជួរកងទ័ព ជាបណ្ដោះអាសន្នដើម្បីឱ្យកងទ័ពបានទៅជួយធ្វើស្រែចំការប្រជានុរាស្ត្រ ព្រោះក្រុង [[យៈសោធរៈបុរៈ]] ឬ ([[ក្រុងអង្គរ]]) ពេលនោះជួបវិបត្តិខ្វះស្បៀង ។&lt;ref&gt; Eng Suth (2001) 
[https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10854%20thumbnail-shelfbrowser Documents of the great Khmer man, the royal genealogy of the Khmer people according to the real manuscript], Publisher: Phnom Penh Publishing House of the Ministry of Education, Youth and Sports p.250 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក បច្ចឹមបុរី និង នាងរង ==
'''Siam invades Pachim Borei &amp; Neang Rorng'''

* (Thai Pronounciation: Prachin Buri &amp; Nang Rong)

៣ខែ ក្រោយមក ត្រូវនិងរដូវវស្សា ពេលដែលសៀមដឹងថា ស្ដេចកម្ពុជា រំសាយជួរកងទ័ព ស្ដេចសៀមព្រះនាម &quot;អ៊ូតងរាជា រាមាធិបតី&quot; (U Thongracha Ramathibodi) បានចាត់ឱ្យ រាមាសូរ លើកទ័ពសៀម ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ឈ្លានពានកម្ពុជាម្ដងទៀត និង បានបែងចែកកងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយយក បច្ចឹមបុរី និង កងទី២ ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយយក នាងរង ហើយចាត់ បរមរាមា ជាមេទ័ពធំ ឱ្យដឹកនាំទ័ពចំនួន ១០០,០០០ (១សែននាក់) តាមមកពីក្រោយជាទ័ពជំនួយ ។ ដោយភាគីកម្ពុជាប្រមូលកងទ័ព និង រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ ព្រះលំពង្សរាជា បានចាត់ឱ្យ ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០០០០ (២មុឺននាក់) ចេញទៅច្បាំងតទល់ ហើយចាត់ឱ្យមហាឧបរាជ [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] លើកទ័ព ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ចេញទៅទប់កងទ័ពសៀមនៅ ស្រុកនាងរង ដោយចំនួនកងទ័ពនិង គ្រឿងសឹកចម្បាំងសៀម ច្រើនជាងភាគីកម្ពុជាពេកណាស់ នៅទីបំផុតកងទ័ពទាំង២ របស់កម្ពុជា ត្រូវបរាជ័យ និង បានដកថយជាបន្តបន្ទាប់ ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ ស្រីសុរិយោទ័យ ត្រូវទ័ពសៀមបាញ់ព្រួញសម្លាប់ នៅបច្ចឹមបុរី ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ==
'''Siam attacks Yasodharapura'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ សៀមបានលើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) វាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា ត្រាសបញ្ជារឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស សង់កំពែងក្រុងកម្ពស់ ១៦ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ និង បានប្រមូលទ័ពជាង ១០០,០០០ (១សែននាក់) នៅចាំការពារ [[ក្រុងអង្គរ]] ។ មេទ័ពធំសៀម បរមរាមា បានបែងចែកកងទ័ពសៀមជា ៤ច្រក ច្រកទី១ ដឹកនាំដោយ រាមាសូរ វាយចូលពីទិសខាងជើង ច្រកទី២ ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយចូលពីទិសខាងកើត ច្រកទី៣ ដឹកនាំដោយ ចៅបាអាត វាយចូលពីទិសខាងត្បូង ច្រកទី៤ ដឹកនាំដោយ ចៅកំបាំងពិសី វាយចូលពីទិសខាងលិច កងទ័ពសៀមឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរត្រឹមចម្ងាយតែ ៣០សិន ដោយស្មើនិង រយៈចម្ងាយ ១.២ គីឡូម៉ែត្រ ប៉ុនណោះ ។ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានចាត់ឱ្យពលសេនា លើករន្ទារឬស្សី កម្ពស់ ១៤ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៧ម៉ែត្រ  ដាក់នៅកាំភ្លើងធំ មានកង់អូសដោយដំរី បានបាញ់ប្រហារមកលើកំពែងក្រុង និងបានឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ ។ ស្រីសុរិយោវង្ស ឃើញដូច្នេះក៏ឱ្យដាក់កាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារតបតទៅវិញ កងទ័ពសៀមកាន់តែវាយសម្រុក កងទ័ពស្លាប់អស់ជាច្រើន ចំនួនទ័ពកាន់តែថយទៅៗ ព្រះលំពង្សរាជា យល់សេចក្ដីដូចនេះ ក៏បង្គាប់ឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស ដកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) វាយសម្រុកចេញ ទៅនគរ &quot;ឡានឆាង&quot; (Lan Xang) (Kh-Pronoun: Lan Chhang) ប្រែថាដំរីមួយលាន ដើម្បីសុំទ័ពជំនួយពីស្ដេច [[ឡាវ]] ។ កងទ័ពសៀម វាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរ អស់រយៈពេល ៥ខែ នៅទីបំផុត ក៏វាយបែកក្រុងអង្គរ ព្រះលំពង្សរាជា ដឹងដំណឹងដូចនេះ ក៏ក្អួតឈាម សោយទីវង្គត់ក្នុងរាជវាំង ក្នុងពេលនោះទៅ ចំណែកឯ [[ធម្មរាជាទី១]] ជាបុត្រ ស្រីសុរិយោវង្ស ក៏នាំយកគ្រឿងបញ្ចក្សេត្រ ដែលជាគ្រឿងសម្រាប់រាជ បូករួមទាំង [[ព្រះកែវមរកត]] រត់ភៀសខ្លួនចាកចោលក្រុងអង្គរ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានគៀរយកប្រជានុរាស្ត្រជាង ១សែននាក់យកទៅ ក្រុងទេពបុរី ស្រីអាយុធ្យា &quot;Tep Borei Srei Ayudthya&quot; (Thai-Pronoun: Tepburi Sri Ayutthaya) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ និង បានដាក់ឱ្យ ចៅបាអាត ដែលជាបុត្រស្ដេចសៀម អ៊ូតង ឱ្យគ្រប់គ្រងនៅ យៈសោធរៈបុរៈ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៣ នៃគ.សករាជ ហើយបានគ្រប់គ្រងក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំទើប ស្រីសុរិយោវង្ស លើកទ័ពទៅបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្រោយទទួលបាន ទ័ពជំនួយពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Achille Dauphin-Meunier (1968) [https://books.google.com/books/about/Histoire_du_Cambodge.html?id=uu8yAAAAMAAJ Histoire du Cambodge], Publisher: Presses universitaires de France,
Original from the University of Michigan p.128 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ១២៩២-១៣៥២)''}}
{{Succession box|before= [[បរមនិពាន្វបទ]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៤៦-១៣៥២'''|after=[[ស្រីសុរិយោវង្ស]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>pu3d3krrjjixha0y16z57bwnvvzrh6e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282774</id>
      <parentid>282761</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T05:32:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17908" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = លំពង្សរាជា - (Lompong Reachea)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': លំពង្សរាជា
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Lompong Reachea 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៤៦-១៣៥២ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ​​​ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៣៤៦ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៤៨
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមនិពាន្វបទ]] 
* '''រាជបន្ត''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ប្រសូត''': ១២៩២ 
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៥២
* '''បិតា''': [[សិទ្ធានរាជា|សម្ដេចព្រះ សិទ្ធានរាជា]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': បរមរាមា ស្រីវិចក្រ, ស្រីសុរិយោទ័យ 
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

'''លំពង្សរាជា''' ([[អង់គ្លេស]]: Lompong Reachea) (ប្រ.ស|គ.ស ១២៩២-១៣៥២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៤៦-១៣៥២) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៤៨ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរម លំពង្សរាជា​&quot;''' ព្រះអង្គមានព្រះអនុជ (ប្អូន) មួយអង្គព្រះនាម [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] ហើយបានតែងតាំងជាមហាឧបរាជ ។ ក្រោយពេលសោយរាជ្យសម្បត្តិបាន ៥ឆ្នាំ ព្រះអង្គបាន ប្រឈួន ឈឺធ្ងន់ ដោយជាហេតុធ្វើឱ្យពួកសៀមលើកទ័ពមកឈ្លានពានមហានគរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ប្អូនរបស់ទ្រង់នេះហើយដែលបានឡើងសោយរាជ បន្តពីព្រះអង្គផងដែរ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==
'''Early Life'''

លំពង្សរាជា កើតនៅរាជធានីអង្គរ កើតឆ្នាំ ១២៩២ នៃគ.សករាជ​ ព្រះអង្គ ​គឺជាបុត្រចៅពញ្ញាសួស ដែលមានព្រះនាមថា (ព្រះសិន្ធានរាជា) ព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ &quot;បរមរាមា ស្រីវិចក្រ&quot; សោយទីវង្គត់ដោយរោគប្រឈួន ទី២ &quot;ស្រីសុរិយោទ័យ&quot; សោយទីវង្គត់ក្នុងចម្បាំងខ្មែរសៀម ឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ព្រះលំពង្សរាជា មាននាមជាចៅពញ្ញាជ័យ ជាប្រមុខមេទ័ពធំ ដែលមានងារ ជាព្រះលំពែងជ័យ ទ្រង់ឡើងសោយរាជនៅរាជធានីអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៦ ដោយការជម្រុញពីកងទ័ព និង ប្រជានុរាស្ត្រ ដោយសារមិនមាន រតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ ទ្រង់បានបញ្ជារឱ្យធ្វើថ្មី បូករួមទាំងបដិមាករ &quot;[[ព្រះកែវមរកត]]&quot; មួយទៀតផងដែរ ហើយ ព្រះកែវមរកត នេះ ត្រូវបានសៀមយកទៅក្រោយវាយបែករាជនីលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៩៣ នៃគ.សករាជ និង បានរក្សាទុកក្នុងរាជវាំង [[បាងកក]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រោយធ្វើរតនៈបល្ល័ង្កទាំង៥ថ្មីរួច ទ្រង់បានឡើងសោយរាជសម្បត្តិលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៤៨ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Tran Ngea (1973) [https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10888 Khmer History Volume 2], Publisher: Khmer Mon Institute, Publication: Center for Khmer Studies Library p.198 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក នគររាជសីមា ==
'''Siam invades Nokor Reachseima'''

* (Thai Pronounciation: Nakhon Ratchasima)

ពុទ្ធសករាជ ១៨៩៥ សៀមបានលើកទ័ព ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) វាយយកខេត្ត [[នគររាជសីមា]] ដោយកងទ័ពសៀម បានចែកចេញជាពីរកង កងទី១ មានចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពសៀមនាម &quot;រាមាសូរ&quot; និង កងទី២ មានចំនួន ៥០០០ (៥ពាន់នាក់) ដឹកនាំដោយ មេទ័ពរងនាម &quot;ស្រីសុប័ត&quot; បានចូលមកឈ្លានពានអាណាខេត្តកម្ពុជា ជាមុនដោយមិនបានប្រកាសសង្គ្រាមឡើយ ដោយភាគីកម្ពុជា រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ កងទ័ពសៀមក៏វាយបែក នគររាជសីមា ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។ ក្រោយពេលសៀមវាយបែក នគររាជសីមា កងទ័ពសៀមក៏ចូលហួសមកបោះជំរុំជាប់ស្រុកនាងរង ខណៈពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា បានបង្គាប់ឱ្យបុត្ររបស់ខ្លួន ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ទៅបង្ក្រាបទ័ពសៀម ហើយក៏ទទួលបានជោគជ័យនាពេលនោះ និងបានសម្លាប់ចៅស្ដេចសៀមដែលជាមេទ័ពរង ស្រីសុប័ត នោះផងដែរ ។ ក្រោយទទួលបានជោគជ័យ ព្រះលំពង្សរាជា នឹកស្មានថា កងទ័ពសៀមមិនលើកមកឈ្លានពានភ្លាមៗទៀតនោះទេ ទ្រង់បានប្រកាសឱ្យរំសាយជួរកងទ័ព ជាបណ្ដោះអាសន្នដើម្បីឱ្យកងទ័ពបានទៅជួយធ្វើស្រែចំការប្រជានុរាស្ត្រ ព្រោះក្រុង [[យៈសោធរៈបុរៈ]] ឬ ([[ក្រុងអង្គរ]]) ពេលនោះជួបវិបត្តិខ្វះស្បៀង ។&lt;ref&gt; Eng Suth (2001) 
[https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10854%20thumbnail-shelfbrowser Documents of the great Khmer man, the royal genealogy of the Khmer people according to the real manuscript], Publisher: Phnom Penh Publishing House of the Ministry of Education, Youth and Sports p.250 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយយក បច្ចឹមបុរី និង នាងរង ==
'''Siam invades Pachim Borei &amp; Neang Rorng'''

* (Thai Pronounciation: Prachin Buri &amp; Nang Rong)

៣ខែ ក្រោយមក ត្រូវនិងរដូវវស្សា ពេលដែលសៀមដឹងថា ស្ដេចកម្ពុជា រំសាយជួរកងទ័ព ស្ដេចសៀមព្រះនាម &quot;អ៊ូតងរាជា រាមាធិបតី&quot; (U Thongracha Ramathibodi) បានចាត់ឱ្យ រាមាសូរ លើកទ័ពសៀម ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ឈ្លានពានកម្ពុជាម្ដងទៀត និង បានបែងចែកកងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយយក បច្ចឹមបុរី និង កងទី២ ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយយក នាងរង ហើយចាត់ បរមរាមា ជាមេទ័ពធំ ឱ្យដឹកនាំទ័ពចំនួន ១០០,០០០ (១សែននាក់) តាមមកពីក្រោយជាទ័ពជំនួយ ។ ដោយភាគីកម្ពុជាប្រមូលកងទ័ព និង រៀបចំកងទ័ពមិនទាន់ ព្រះលំពង្សរាជា បានចាត់ឱ្យ ស្រីសុរិយោទ័យ លើកទ័ព ២០០០០ (២មុឺននាក់) ចេញទៅច្បាំងតទល់ ហើយចាត់ឱ្យមហាឧបរាជ [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] លើកទ័ព ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ចេញទៅទប់កងទ័ពសៀមនៅ ស្រុកនាងរង ដោយចំនួនកងទ័ពនិង គ្រឿងសឹកចម្បាំងសៀម ច្រើនជាងភាគីកម្ពុជាពេកណាស់ នៅទីបំផុតកងទ័ពទាំង២ របស់កម្ពុជា ត្រូវបរាជ័យ និង បានដកថយជាបន្តបន្ទាប់ ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ ស្រីសុរិយោទ័យ ត្រូវទ័ពសៀមបាញ់ព្រួញសម្លាប់ នៅបច្ចឹមបុរី ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥១ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ==
'''Siam attacks Yasodharapura'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ សៀមបានលើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) វាយប្រហារ យៈសោធរៈបុរៈ ពេលនោះ ព្រះលំពង្សរាជា ត្រាសបញ្ជារឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស សង់កំពែងក្រុងកម្ពស់ ១៦ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ និង បានប្រមូលទ័ពជាង ១០០,០០០ (១សែននាក់) នៅចាំការពារ [[ក្រុងអង្គរ]] ។ មេទ័ពធំសៀម បរមរាមា បានបែងចែកកងទ័ពសៀមជា ៤ច្រក ច្រកទី១ ដឹកនាំដោយ រាមាសូរ វាយចូលពីទិសខាងជើង ច្រកទី២ ដឹកនាំដោយ ចៅបាសាត វាយចូលពីទិសខាងកើត ច្រកទី៣ ដឹកនាំដោយ ចៅបាអាត វាយចូលពីទិសខាងត្បូង ច្រកទី៤ ដឹកនាំដោយ ចៅកំបាំងពិសី វាយចូលពីទិសខាងលិច កងទ័ពសៀមឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរត្រឹមចម្ងាយតែ ៣០សិន ដោយស្មើនិង រយៈចម្ងាយ ១.២ គីឡូម៉ែត្រ ប៉ុនណោះ ។ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានចាត់ឱ្យពលសេនា លើករន្ទារឬស្សី កម្ពស់ ១៤ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ៧ម៉ែត្រ  ដាក់នៅកាំភ្លើងធំ មានកង់អូសដោយដំរី បានបាញ់ប្រហារមកលើកំពែងក្រុង និងបានឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ ។ ស្រីសុរិយោវង្ស ឃើញដូច្នេះក៏ឱ្យដាក់កាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារតបតទៅវិញ កងទ័ពសៀមកាន់តែវាយសម្រុក កងទ័ពស្លាប់អស់ជាច្រើន ចំនួនទ័ពកាន់តែថយទៅៗ ព្រះលំពង្សរាជា យល់សេចក្ដីដូចនេះ ក៏បង្គាប់ឱ្យ ស្រីសុរិយោវង្ស ដកទ័ព ២០,០០០ (២មុឺននាក់) វាយសម្រុកចេញ ទៅនគរ &quot;ឡានឆាង&quot; (Lan Xang) (Kh-Pronoun: Lan Chhang) ប្រែថាដំរីមួយលាន ដើម្បីសុំទ័ពជំនួយពីស្ដេច [[ឡាវ]] ។ កងទ័ពសៀម វាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរ អស់រយៈពេល ៥ខែ នៅទីបំផុត ក៏វាយបែកក្រុងអង្គរ ព្រះលំពង្សរាជា ដឹងដំណឹងដូចនេះ ក៏ក្អួតឈាម សោយទីវង្គត់ក្នុងរាជវាំង ក្នុងពេលនោះទៅ ចំណែកឯ [[ធម្មរាជាទី១]] ជាបុត្រ ស្រីសុរិយោវង្ស ក៏នាំយកគ្រឿងបញ្ចក្សេត្រ ដែលជាគ្រឿងសម្រាប់រាជ បូករួមទាំង [[ព្រះកែវមរកត]] រត់ភៀសខ្លួនចាកចោលក្រុងអង្គរ មេទ័ពសៀម បរមរាមា បានគៀរយកប្រជានុរាស្ត្រជាង ១សែននាក់យកទៅ ក្រុងទេពបុរី ស្រីអាយុធ្យា &quot;Tep Borei Srei Ayudthya&quot; (Thai-Pronoun: Tepburi Sri Ayutthaya) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥២ នៃគ.សករាជ និង បានដាក់ឱ្យ ចៅបាអាត ដែលជាបុត្រស្ដេចសៀម អ៊ូតង ឱ្យគ្រប់គ្រងនៅ យៈសោធរៈបុរៈ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៣ នៃគ.សករាជ ហើយបានគ្រប់គ្រងក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំទើប ស្រីសុរិយោវង្ស លើកទ័ពទៅបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្រោយទទួលបាន ទ័ពជំនួយពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Achille Dauphin-Meunier (1968) [https://books.google.com/books/about/Histoire_du_Cambodge.html?id=uu8yAAAAMAAJ Histoire du Cambodge], Publisher: Presses universitaires de France,
Original from the University of Michigan p.128 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ១២៩២-១៣៥២)''}}
{{Succession box|before= [[បរមនិពាន្វបទ]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៤៦-១៣៥២'''|after=[[ស្រីសុរិយោវង្ស]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>ds6rrm5uoh8hpr589dszrxxvdkwwt3f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្រីសុរិយោវង្ស</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27175</id>
    <revision>
      <id>282752</id>
      <parentid>282723</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T15:35:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13783" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; ស្រីសុរិយោវង្ស &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៥២-១៣៦៩
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[លំពង្សរាជា]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[បរមរាមាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៦៩
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលនគរសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>ddm0pgoc3258qdeixr7cvrxqpg0lqs6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282759</id>
      <parentid>282752</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:39:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13079" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = បរមរាមាទី១ - (Borom Reamea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Srei Soriyoavong 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៥២-១៣៦៩ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
* '''ក្សត្រមុន''': [[លំពង្សរាជា]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាមាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៦៩
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលនគរសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>duz1i4aoy41vqvgbsc79qubbkn0d7qo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282760</id>
      <parentid>282759</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:40:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13093" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ស្រីសុរិយោវង្ស - (Srei Soriyoavong)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Srei Soriyoavong 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៥២-១៣៦៩ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
* '''ក្សត្រមុន''': [[លំពង្សរាជា]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាមាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៦៩
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលនគរសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>331str4yhx7w8qigz4waeq4opf1h6ob</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282773</id>
      <parentid>282760</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T05:27:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13305" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ស្រីសុរិយោវង្ស - (Srei Soriyoavong)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Srei Soriyoavong 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៥២-១៣៦៩ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៣៥២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៣៥៧
* '''ក្សត្រមុន''': [[លំពង្សរាជា]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាមាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៦៩
* '''បិតា''': ស្រីសុគន្ធចក្រ
* '''មាតា''': មាលា ទេវី
* '''បុត្រ''': [[បរមរាមាទី១]], [[ធម្មរាជាទី១]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ស្រីសុរិយោវង្ស ([[អង់គ្លេស]]: Srei Soriyoavong) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៦៩) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៥២-១៣៦៩) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ រាជធានីអង្គរ គ.សករាជ ១៣៥៧ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ស្រីសុរិយោវង្ស&quot;''' ព្រះអង្គជាប្អូនជីដូនមួយ និង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលត្រូវបានពួកសៀមវាយបែករាជធានីអង្គរ ហើយព្រះអង្គបានចាកចេញទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ និងបានលើកទ័ពមកបណ្ដេញពួកសៀមចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique_ou_recueil_de_m%C3%A9moire.html?id=ewFUAAAAcAAJ Journal asiatique ou recueil de mémoires, d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 99], Publisher: Dondey-Dupré, Original from National Library of the Netherlands &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==

ស្រីសុរិយោវង្ស មានបិតាព្រះនាម ស្រីសុគន្ធចក្រ និង មានមាតាព្រះនាម មាលា ទេវី ហើយព្រះអង្គមានបុត្រពីរអង្គ ទី១ [[បរមរាមាទី១]] និង បុត្រទី២ [[ធម្មរាជាទី១]] សុទ្ធតែបានឡើងគ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ហើយទ្រង់ត្រូវជាប្អូនជីដូនមួយ ជាមួយនិង [[លំពង្សរាជា|ព្រះលំពង្សរាជា]] ដែលមានឋានៈជាមហាឧបរាជ (រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ) នៅពេលដែលសៀមលើកទ័ពមកវាយក្រុងអង្គរ ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលលើកទ័ពច្បាំងនិងសៀមអស់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ៥ខែ និងបានសាងសង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ ទប់ទល់និងកងទ័ពសៀមចុងក្រោយ អស់រយៈពេល ៥ខែ ទើបព្រះអង្គទៅសុំជំនួយកងទ័ពពីស្ដេចឡាវ ព្រះនាម &quot;ហ្វាង៉ាំ&quot; (Fa Ngum) នៃនគរឡានឆាង បានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) លើកមកបណ្ដេញពួកសៀម ចេញពីក្រុងអង្គរ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៧ នៃគ.សករាជ និង បន្តធ្វើសង្គ្រាមនិងពួកសៀមយកបានអាណាខែត្រ មួយចំនួនពីសៀមមកវិញផងដែរ ។ ក្រោយពេលទ្រង់វាយបណ្ដេញទ័ពសៀមចេញពីអង្គររួចទ្រង់បានចាត់តំណាងទូត ឱ្យបញ្ជូនសួយសាអាករ និងថ្វាយអំណោយ ជាព្រះពុទ្ធបដិមារធ្វើពីសំរិទ្ធលាយមាស និង ប្រាក់ មួយអង្គទុកជាអំណោយ ដែលត្រូវបានឡាវហៅថា &quot;ព្រះបាង&quot; (Phra Bang) ដើម្បីរក្សាចំណងមិត្តភាពនៃនគរទាំងពីរផងដែរ ហើយបដិមារនេះ ស្ថិតនៅ [[ហ្លួងព្រះបាង]] (Luang Prabang) [[ប្រទេសឡាវ]] មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ការរៀបចំប្រទេសជាតិ ឡើងវិញ ==
'''Country Reorganization'''

ក្រោយពេលដណ្ដើមបាន ក្រុងអង្គរមកវិញ ព្រះអង្គបានថ្លែងរាជសារ ទៅកាន់ចៅហ្វាយស្រុកទូទាំងនគរ ជាពិសេសចៅហ្វាយស្រុកនា [[កម្ពុជាក្រោម]] ឱ្យប្រមូលទ័ពឡើងវិញ និង បង្កើតគ្រឿងសឹកចម្បាំងជាច្រើន  បូករួមទាំងទូកចម្បាំងផងដែរ ត្រៀមវាយប្រហារសៀម យកទឹកដីត្រឡប់មកវិញ ក្នុងការប្រមូលកងទ័ពនេះ ទ្រង់ប្រមូលកងទ័ពបានប្រមាណជា ១៧០,០០០ (១៧មុឺននាក់) ក្នុងឆ្នាំ ១៣៥៩ នៃគ.សករាជ ទ្រង់ត្រាសបញ្ជារឱ្យ មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាចក្រី លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយយក ស្រុកនាងរង ត្រឡប់មកវិញ និង បង្គាប់ឱ្យជីករណ្ដៅធំៗ រាយអន្ទាក់ដាក់នៅចម្រូងលំពែង នៅតាមផ្លូវជាច្រើន កងទ័ពសៀម ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ក៏លើកមកច្បាំងយក ស្រុកនាងរងវិញ ក៏ជាប់អន្ទាក់ធ្លាក់ចូលរណ្ដៅចម្រូងលំពែង ស្លាប់អស់ជាច្រើន កងទ័ពសៀម វាយទៅមុខមិនបានក៏ដកថយត្រឡប់ទៅវិញ មេទ័ពខ្មែរដឹងថាសៀមបាក់ទ័ពដកថយ ក៏បកសំបុត្រមក ស្រីសុរិយោវង្ស សុំជំនួយទ័ព វាយសម្រុកចេញយកបានស្រុក បុរីរម្យ ស្រះកែវ គោខាន់ សុរិន្ទ និង សុីសាកេត ថែមទៀតផង ឆ្នាំដែលទ្រង់គ្រងរាជនេះហើយជាឆ្នាំដែលទ្រង់នឿយហត់បំផុតក៏ធ្លាក់ខ្លួនប្រឈួនឈឺធ្ងន់ រហូតដល់សោយទីវង្គត់ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ និងត្រូវបាន បុត្រទី១ របស់ទ្រង់ព្រះនាម [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] ឡើងសើយរាជបន្តពីព្រះអង្គ ។&lt;ref&gt; Société asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=DAopeuAmOfcC Journal asiatique, Volume 99], Publisher: Société asiatique, Original from Lyon Public Library &lt;/ref&gt;

== ខ្មែរវាយយកបណ្ដាស្រុកពីសៀមមកវិញ ==
'''Khmer recaptures districts from Siam'''

អំឡុងពេលដែលស្ដេចសៀម អ៊ូតងរាជា បានលើកទ័ពទៅវាយយក ឈៀងរ៉ាយ (Chaing Rai) ពីនគរ &quot;ឡានណា&quot; (Lanna) ស្រីសុរិយោវង្ស លឺដំណឹងដូចនេះ បានចាត់ឱ្យមេទ័ពចៅពញ្ញា ពិស្ណុលោក លើកទ័ព ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) វាយចូលនគរសៀមយកបណ្ដាស្រុកត្រឡប់មកវិញ ពិស្ណុលោក បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ជាកងទ័ពជើងទឹក មានចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ២២០ គ្រឿង កងទី២ ជាទ័ពជើងគោក មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) វាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួនដូចជា៖ ត្រាត, ចន្ទបុរី, រយ៉ង, ស្ទឹងជ្រៅ, បច្ចឹមបុរី, និង ជល់បុរី ។ ក្រោយពេល អ៊ូតងរាជា បានជ័យជំនះទៅលើនគរ ឡានណា ទ្រង់បានដឹងដំណឹងថា ខ្មែរលើកទ័ពវាយយកបណ្ដាស្រុកអស់ជាច្រើន ទ្រង់ខឹងខ្លាំងណាស់ចាត់ឱ្យ មេទ័ពធំ រាមាសូរ និង មេទ័ពជើងទឹកសៀម ជ័យតំរោង លើកទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) ជាមួយទូកចម្បាំង ២៥០ វាយបកត្រឡប់មកវិញ កងទ័ពជើងទឹកសៀម មានកាំភ្លើងធំ និង មានចំនួនច្រើនជាង បានវាយប្រហារយកបាន ស្រុកមួយចំនួន ត្រឡប់ទៅវិញដូជា៖ ជល់បុរី, រយ៉ង, ចន្ទបុរី បច្ចឹមបុរី និង បុរីរម្យ ហើយបានធ្វើឃាត មេទ័ពខ្មែរ ពញ្ញាពិស្ណុលោក នាពេលនោះ បន្ទាប់ពីសៀមប្រើប្រាស់គ្រាប់ព្រួញបាញ់ប្រហារមកទូកចម្បាំងខ្មែរ ប្រមាណជា ៥០មុឺនដើម ហើយសង្គ្រាមដណ្ដើមស្រុកប្រទាញប្រទង់គ្នាទៅមក រវាងកងទ័ព ខ្មែរ-សៀម បានចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ ១៣៥៩ ដល់ ឆ្នាំ ១៣៦៧ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Michael Theodore Vickery (1977) [https://books.google.com/books/about/Cambodia_After_Angkor.html?id=5oVuAAAAMAAJ Cambodia After Angkor: The Chronicular Evidence for the Fourteenth to Sixteenth Centuries, Volume 2], Publisher: Yale University., Original from the University of Michigan p.1506 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៦៩)''}}
{{Succession box|before= [[លំពង្សរាជា]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៥២-១៣៦៩'''|after=[[បរមរាមាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>dk19pr16gu2bgduumog9j1ktyv7t9w4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ធម្មរាជាទី១</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28297</id>
    <revision>
      <id>282771</id>
      <parentid>230430</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T04:50:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="81606" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

==ប្រវត្តិ==
===ការឆ្លៀតឱកាស===
ព្រះបាទ[[សម្ដេច]] ព្រះស្រីរាជា ស្ដេចបានទ្រង់ជ្រាបថា : សម្ដេចព្រះធម្មរាជា ប្រែព្រះទ័យក្បត់ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ស្ដេចខ្ញាល់ណាស់។ ស្ដេចត្រាស់ឲ្យលើកទ័ព ទៅវាយក្រុងភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែលុះទ្រង់ជ្រាបថា: សម្ដេចព្រះ[[ស្រីសុរិយោទ័យទី២|សុរិយោទ័យ]] ស្ដេចចាត់កងទ័ព ឲ្យទៅសង្កត់[[ខេត្តទន្លេរពៅ|ខេត្តស្ទឹងត្រែង]] [[ខេត្តកំពង់សៀម|កំពង់សៀម]] ហើយទើបទ្រង់ឲ្យឈប់ខាន លើកទ័ពទៅវាយ[[ស្រុកភ្នំពេញ]]វិញ ហើយព្រះអង្គឲ្យលើកទ័ព ឡើងទៅខែត្រត្រើយខាងកើត ដើម្បីតាំងរក្សា [[ខែត្រស្ទឹងត្រែង]] កំពង់សៀម នឹងធ្វើសង្គ្រាមទល់នឹងព្រះស្រីសុរិយោទ័យវិញ។ ស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ លើកច្បាំងគ្នាគ្រានោះជាច្រើនក្ដារ តែមិនចាញ់មិនឈ្នះសោះ។ លុះដល់ខែពិសាខ ឆ្នាំ[[កុរ]] [[ឯកស័ក]] ព.ស. ២០២៣-គ.ស. ១៤៧៩ - ម.ស. ១៤០១-ច.ស. ៨៤១ ភ្លៀងធ្លាក់រឿយៗ ច្បាំងមិនកើត ទើបព្រះស្រីរាជា និងព្រះស្រីសុរិយោទ័យ ស្ដេចថយទ័ពបញ្ឈប់ពលឲ្យធ្វើស្រែទាំងសងខាង។

ផែនដីគ្រានោះបែកជា ៣ ភាគ ស្ដេចទាំង៣ព្រះអង្គពុំព្រមចំណុះគ្នាទៅវិញទៅមកសោះ។ ស្ដេចធ្វើសឹកសង្គ្រាមនឹងគ្នា គឺពីឆ្នាំវកអដ្ឋស័ក រៀងមកដល់ឆ្នាំម្សាញ់ [[បញ្ចស័ក]] ត្រូវជា១០ឆ្នាំ រេហ៍ពលរាស្ត្រប្រជា ស្លុតស្លាប់អស់ជាច្រើននាក់។ កងទ័ពទាំងសងខាងក៏ញញើតថ្វីដៃគ្នាទៅវិញទៅមកទើបស្ដេចឲ្យបញ្ឈប់[[សង្គ្រាម]] ទ្រង់នៅស្ងៀមរក្សាព្រះរាជអាណាខែត្ររបស់ព្រះអង្គ គ្រប់ព្រះអង្គ។

ក្នុងឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២០២៣ - គ.ស. ១៤៧៩ សម្ដេចព្រះមហេសី នៃ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះធម្មរាជា ព្រះអង្គសម្ភពព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គ ទ្រង់ព្រះនាមថា ព្រះ[[ចៅពញា]][[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ|ដំខាត់រាជា]]។ ស្ដេចគង់នៅជាសុខរៀងមក។

ឯព្រះបាទសម្ដេចស្រីរាជានោះ អ្នកព្រះ[[បរមចន្ទារពិសេស]]សម្ភព ព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គ ទ្រង់ព្រះនាមចៅ[[ឱកញាឱង|ពញាអុងរាជា]] ក្នុងឆ្នាំ[[ជូត]] [[ទោស័ក]]។ លុះដល់ឆ្នាំកុរ ឯកស័កក្រោយដែលបានធ្វើសង្គ្រាម ៣ ឆ្នាំហើយនោះព្រះបាទសម្ដេចព្រះ[[ស្រីរាជា]] ស្ដេចត្រាស់បង្គាប់ឲ្យតទូក កេណ្ឌរេហ៍ពល ហ្វឹកហ្វឺនហាត់សេនាទាហានប្រុងប្រៀប[[ស្បៀង]][[អាហារ]] [[គ្រឿងសស្ត្រាវុធ]] នឹងលើកទ័ពទៅវាយសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោទ័យម្ដងទៀត។ លុះសូរេចហើយ ស្ដេចលើក[[យោធា]]ទាហានឆ្លងទៅច្បាំងគ្នា ទាំងទ័ពទឹក ទ័ពគោកបោះបាញ់ ចាក់កាប់សំលាប់គ្នា ជាច្រើន[[ក្ដារ]] តែពុំទាន់ចាញ់ឈ្នះរាងចាលម្ខាងៗឡើយ។

ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះធម្មរាជា កាលទ្រង់ជ្រាបថា : ស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ ទិសខាងកើតច្បាំងគ្នាទៀតហើយ ទើបទ្រង់ត្រាស់ឲ្យនាយកងទ័ព កេណ្ឌរេហ៍ពលលើកទៅត្រួតត្រា រក្សាព្រះរាជអាណាខេត្តកុំឲ្យកងទ័ពខាងកើត និង ខាងជើងចូលមកធ្វើវឹកវរក្នុងព្រះ[[អាណាខេត្ត]]ព្រះអង្គបានឡើយ។

ស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ ត្រើយខាងកើត និង ខាងជើង ធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នាពីឆ្នាំវក [[អដ្ឋស័ក]]រៀងមកដល់ឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] [[បញ្ចស័ក]] ត្រូវជា ១០ឆ្នាំ អស់អាណាប្រជានុរាស្ត្រវិនាស ដោយច្បាំង និងដោយជំងឺដំកាត់ជាច្រើន។ ទើបព្រះបាទសម្ដេចធម្មរាជា ព្រះអង្គយល់ថា ប្រទេសកើតកោលាហលខ្លាំងណាស់សង្គ្រាមក៏រឹតតែខ្លាំងឡើង [[ចោរខ្មួញ]] ក៏កំរើក[[ថ្លើម]]ធំ ប្លន់កាប់ចាក់សំលាប់គ្នាគ្រប់ស្រុកគ្រប់ដំបន់។ ទ្រង់មានព្រះរាជហឫទ័យ ព្រះមហាករុណា អាណិតអាណាប្រជានុរាស្ត្រពន់ប្រមាណ ទើបទ្រង់តែងព្រះសុភអក្សរ ឲ្យ[[ព្រះតេជៈ]]អញ្ជើញយកសុភអក្សរនោះចុះទូក ចេញទៅក្រុងទេពបូរី[[នគរអយុធ្យា|ស្រីអយុធ្យា]] នៅឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] [[បញ្ចស័ក]] ព.ស. ២០២៩-គ.ស ១៤៨៥-ម.ស ១៤០៧-ច.ស ៨៤៧។ នោះបើគិត[[រាជសម្បត្តិ]] ព្រះមហាក្សត្រទាំង ៣ ព្រះអង្គ ឃើញថា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះសេរីរាជាសោយរាជ្យបាន ២០ ឆ្នាំ។ ស្ដេចលើកទ័ពទៅធ្វើសង្គ្រាមនឹងសៀម ហើយត្រឡប់មកវិញ ក្នុងឆ្នាំវក អដ្ឋស័កនេះ ស្ដេចធ្វើសង្គ្រាមនឹងព្រះបាទសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោទ័យ រៀងមកដល់ឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] [[សប្តស័ក]]នេះ ១០ ឆ្នាំទៀតត្រូវជា ៣០ ឆ្នាំ។ ស្ដេចគង់នៅក្នុងខែត្រ[[គោកសេះ]] ([[ខែត្របារាយណ៍]]) និង [[ខែត្រកំពង់សៀម]]។

ព្រះបាទស្រីសុរិយោទ័យ សោយរាជ្យពីឆ្នាំរកា [[នពស័ក]]។ ស្ដេចធ្វើសង្គ្រាមនឹង[[ព្រះបិតុលា]] (មាខាងឪពុក) រៀបមកដល់ឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] សប្តស័ក នោះត្រូវជា ៥ ឆ្នាំ ស្ដេចគង់នៅ[[ក្រុងបាសាន]] (គឺ[[ស្រុកស្រីសន្ធរ]]ទាំងឆ្វេង ទាំងស្ដាំ ទាំងកណ្ដាលសព្វថ្ងៃនេះ)។

===សុំអន្តរាគមន៍ពីសៀម===
ព្រះបាទសម្ដេចព្រះធម្មរាជា ស្ដេចសោយរាជ្យពីឆ្នាំ[[ច]] [[សំរឹទ្ធិស័ក]] រៀងមកដល់ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក ត្រូវជា ៨ ឆ្នាំ ស្ដេចគង់នៅក្រុងចតុម្មុខ ព្រះអង្គឲ្យបោះទ័ពរាំងទប់តែប៉ុណ្ណោះ ពុំបានលើកទៅច្បាំងនឹងខាងណាៗឡើយ។

នឹងថ្លែងអំពី [[ព្រះរាជតេជៈរាជទូត]] ដែលអញ្ជើញ[[ព្រះរាជសារ]]នោះវិញ។ លុះទៅដល់ក្រុងទេពបូរីហើយ។ ព្រះរាជតេជៈរាជទូត ក៏ចូលទៅប្ដឹង[[សេនាបតី]] សេនាបតីក៏នាំឡើងក្រាបបង្គំគាល់ ថ្វាយព្រះរាជសារនោះ។ សម្ដេចព្រះចៅចក្រពត្តិឲ្យលាម (បកប្រែ) សារនោះ [[អាល័ក្ស]]ថ្វាយសេចក្ដី ដូចតទៅនេះថា :
'''ព្រះរាជសារព្រះបាទសម្ដេច ស្ដេចព្រះរាជឱង្ការ ព្រះធម្មរាជា រាមាធិបតី សេរីសូរ្យវង្ស តម្រង់មហានគរ ក្រុងកម្ពុជាធិបតី សេរីសោធរ បវរឥន្ទបត្ត កុរុរដ្ឋរាជធានី មន្ទីរលីលាមហាឋាន'''។

សូមចំរើនផ្លូវព្រះរាជមេត្រីមក'''សម្ដេចព្រះមហាចក្រពត្តិ រាជវរឫទ្ធិ បរមិន្ទមហិន្ទរាជឫទ្ធីជីវិត រតនជាញជ័យ នៃ ព្រះចៅក្រុងទេពមហានគរ រាជធារាវតី ស្រីអយុធ្យា មហាតិលក''' (សៀមអានថា មហាតិឡុក) '''ពិភពនពរ័តន៍ រាជធានី ឧត្តមមហាឋាន'''។ 

សូមទ្រង់ជ្រាប ដ្បិតក្រុងកម្ពុជា កើតកោលហលក្ដៅក្រហាយ ដល់[[សមណជីព្រាហ្មណ៍]] ទាំងព្រះពុទ្ធសាសនាក៏សៅហ្មង ព្រោះព្រះបាទសម្ដេចព្រះស្រីរាជា ជាព្រះ[[ជេដ្ឋា]] និង សម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោទ័យ ជាព្រះ[[ភាគិនេយ្យ]] នៃ យើងស្ដេចកើតវិវាទ ធ្វើសង្គ្រាម និងគ្នាជាយូរយារអង្វែងណាស់ហើយ។

ដូច្នេះ សូមទ្រង់តំរង់ផ្លូវព្រះរាជមេត្រី អញ្ជើញលើកព្យូហៈកងទ័ពទៅជួយប្រាបប្រាម ក្រសត្រទាំងពីរព្រះអង្គឲ្យលះលែងបដិបក្សចេញ ដើម្បីឲ្យសមណជីព្រាហ្មណ៍ បណ្ដារាស្ត្រ នឹងបានសេចក្ដីសុខ ដោយព្រះចៅក្រុងសៀមជួយទំនុកបំរុង ព្រះពុទ្ធសាសនានឹងបានរុងរឿងតទៅ។ ព្រះនគរទាំងពីរ ទុកជាផែនដីមួយជាមួយគ្នា បើព្រះនគរខាងណា កើតសឹកសង្គ្រាម ព្រះនគរម្ខាងនឹងលើកទ័ពទៅជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ទុកជាព្រះ[[រៀម]] ព្រះ[[អនុជ]] តាមព្រះរាជ[[ប្រវេណី]]។

ឥឡូវនេះ យើងព្រះរៀម ឲ្យព្រះរាជតេជៈ ជារាជទូត និង [[ឧបទ្ទត]] និង ឧបទ្ទតនាំចានមាស ៤ [[ចានប្រាក់]] ៤ [[កុយរមាស]] ៤ ភ្លុកដំរីយ៉ាងធំ ៤ ក្បាល [[សំពត់ហូល]] ៤០ [[សូត្រ]] ៤ [[ហាប]] ជារាជ[[បណ្ណាការ]] មកថ្វាយ សម្ដេចព្រះអនុជជាធិរាជ ជាផ្លូវព្រះរាជមេត្រី សូមព្រះចៅទទួលសម្ពន្ធមិត្រ កុំបីឃ្លាត។

លុះអាល័ក្ស សូត្រសេចក្ដីព្រះរាជសារចប់ហើយ ព្រះចៅ[[ចក្រពត្តិ]] ទ្រង់ព្រះអំណរណាស់ ស្ដេចត្រាស់សួរថា:
ព្រះរៀមនេះឬ ដែលមានព្រះមាតាជាសៀម? (លោកអ្នកអានប្រហែលជានៅចាំបានថាព្រះមាតារបស់ព្រះស្រីធម្មរាជានោះនាម[[ស៊ីសៈងាម|ស៊ីសាងាម]]ជាតិ[[សៀម]]សុទ្ធ)
ព្រះរាជតេជៈរាជទូត ក្រាបទូលថា៖

សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស សេចក្ដីនេះ ដូចព្រះរាជ[[តំរាស់]]ហើយ។

ព្រះចៅចក្រពត្តិ បានទ្រង់ជ្រាបជៀងជាក់ជាវង្ស[[សៀម]] ជាមួយនឹងព្រះអង្គហើយ ព្រះអង្គទុកព្រះទ័យស្និទជាព្រះរៀម ទើបត្រាស់ឲ្យកេណ្ឌកងទ័ព ជើងទឹកទុកបំរុងថ្វាយ។ លុះដល់ខែអស្សុជ ចេញវស្សា ស្ដេចត្រាស់បង្គាប់ឲ្យ[[ចៅពញា]][[យោធានិករ]]ជា[[មេទ័ពជើងទឹក]] ឃុំពលពីរម៉ឺននាក់ (២០ ០០០នាក់) នាំព្រះរាជតេជៈរាជទូតខ្មែរ លើកចូលមកក្រុង[[កម្ពុជាធិបតី]]តាមផ្លូវ[[កំពត]] [[ពាម]] [[បន្ទាយមាស]]។

[[ព្រះរាជពង្សាវតារ]]ភាគ៣ ដែលតំកល់នៅព្រះ[[រាជបណ្ណាល័យ]]លេខ គ ៥៣-៣ មានសេចក្ដីដូច្នេះថែមទៀត ស្ដេចសៀមឲ្យប្រែព្រះរាជសារថ្វាយ លុះទ្រង់ជ្រាបសេចក្ដីគ្រប់ប្រការហើយ ទ្រង់ព្រះអំណរណាស់ ដោយមានគំនុំនឹងព្រះស្រីរាជា កាលមកវាយស្រុកសៀម កៀរ[[គ្រួ]]យកទៅជាច្រើន។ ទ្រង់មានបន្ទូលថា: យើងលើកទ័ពទៅគ្រានេះនឹងយកគ្រួយើងមកវិញទាំងអស់។ លុះទ្រង់ព្រះរាជ[[បញ្ជា]][[សេនាបតី]]មន្ត្រីឲ្យប្រមូល[[សេនា]][[ទាហាន]]មក ជួបជុំរៀបជាក្បួនព្យូហៈស្រេច ស្ដេចចាត់[[ពញាយោធា]]ជាមេទ័ពជើងទឹក ឲ្យនាំពល៣០០០នាក់ ចុះទូកជាមួយនិង[[ព្រះរាជតេជៈរាជទូត]]ខ្មែរចេញមកក្រុង[[កម្ពុជាធិបតី]] ទូលសម្ដេចព្រះធម្មរាជា សូមទ្រង់ជ្រាបជាមុន។

លុះដល់ថ្ងៃ[[អាទិត្យ]] ៦ [[កើត]] ខែ[[បុស្ស]] ឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] [[បញ្ចស័ក]] ព.ស. ២០២៩ គ.ស. ១៤៨៥ ម.ស. ១៤០៧ ច.ស. ៨៤៧ វេលាព្រឹកម៉ោង ២ (ម៉ោងបុរាណ ត្រូវម៉ោង [[៩]] កន្លះយើងសព្វថ្ងៃនេះ) ព្រះចៅ[[ចក្រពត្រាធិរាជ]]ស្ដេចទ្រង់គ្រឿងសង្គ្រាមយុទ្ធ ឡើងគង់ព្រះទីនាំង[[គជេន្ទ្រ]]ប្លាយមង្គលចក្រពត្តិ កំពស់ប្រាំ[[ហត្ថ]]មួយ[[ចំអាម]] ទើបស្ដេចឲ្យចៅពញា[[មហាសេនាសមុហៈក្រឡាហោម]]ជាមេទ័ព ចៅពញា[[ចក្រី]] ឧកញ៉ា[[ព្រះឃ្លាំងធិបតី]] ជាប៉ែកឆ្វេង ប៉ែកស្ដាំ លើកទ័ពជើងគោក មកប្រទេសកម្ពុជា[[មហានគរ]] តាមផ្លូវ[[បាត់ដំបង]]។

ឯព្រះ[[រាជតេជៈ]]ជារាជទូត កាលនាំទ័ពជើងទឹក តាមផ្លូវ[[កំពត]] រហូតមកដល់[[ភ្នំពេញ]]ហើយ អ្នកក៏ចូលក្រាបថ្វាយបង្គំគាល់ ទូកតាមសេចក្ដី ដែលព្រះចៅចក្រពត្តិ យកព្រះទ័យទុកដាក់ លើកទ័ពមកនោះគ្រប់ប្រការ។ ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះធម្មរាជា កាលទ្រង់បានជ្រាបហើយ ក៏ចាត់[[ស្បៀង]][[លៀង]]កងទ័ពស្រេច ទើបស្ដេចឲ្យសេនាបតីតាំងព្យូហៈទ័ព និងលើកទៅប្រសប់ (គឺលើកទៅជួប) នឹងទ័ព[[សៀម]]ខាងជើងគោក។ ខណៈនោះ ស្ដេចទ្រង់គ្រឿងរាជរណរង្គយុទ្ធ ស្រេចហើយស្ដេចឡើងគង់ព្រះទីនាំង[[ហត្ថី]] ចងគ្រឿង[[គជាហរណៈ]] បាំងនូវព្រះ[[បរមស្វេតច្ឆ័ត្រ]]ឆើតឆាយ ដោយនូវអភិរមសែនត្វាន ទង់ជ័យប្រពៃរន្ទាល ច្រាលឆ្អៅគ្រប់កងគជសារ [[អស្សាពាជី]] យោធីព្រៀងព្រម មកស្ថិតចាំស្ដេចនៅ ព្រះលានជ័យ។ លុះបានពិជ័យឫក្សល្អហើយ [[ហោរា]]ក៏គោះគងទូងស្គរ អ្នកមុខអ្នកការ ក៏ប្រគំរងំដោយនូវតូរ្យតន្ត្រីយ៍ ភ្លែភ្លៀវលេងស្គរជ័យ ល្វាសល្វៃព្យូហៈ ទ័ពចេញចាកព្រះមហានគរទៅ[[ឧត្តរទិស]]។ ស្ដេចព្រះរាជដំណើរទៅដល់[[ខែត្រអម្រាគគីរិន្តបូណ៌]] ([[ស្រុកបរិបូណ៌]]សព្វថ្ងៃនេះ) ស្ដេចបញ្ឈប់កងទ័ព ធ្វើទីប្រថាប់សំរាប់[[ក្រសត្រ]]ជាពីរឋាន។

តទៅនេះសេចក្ដីក្នុងសាស្ត្រា[[វត្តកំពង់ត្រឡាចក្រោម]] ព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចលើកយោធាសៀម តាមផ្លូវ[[បាត់ដំបង]] [[ពោធិ៍សាត់]] [[ក្រុងខ្លុង]] ចូលមកដល់ខែត្រអម្រាគគីរិន្តបូរណ៌ ជួបនឹងសម្ដេចព្រះធម្មរាជាស្ដេចសៀមទទួលព្រះអង្គដោយផ្លូវ ព្រះរាជមេត្រីយ៉ាងធំ សមនឹងព្រះសិរីយស ព្រះមហាក្សត្ររួមមហាស្វេតច្ឆ័ត្រ។ លំដាប់នោះ ទ្រង់ព្រះតំរិះពីការសង្គ្រាមស្រេចហើយ ស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ ទុកព្រះទ័យសោមនស្សគ្មានរង្គាសទាំងសងខាង។ ស្ដេចធម្មរាជាសម្ដេចត្រាស់ហៅព្រះចៅចក្រពត្តិថា ព្រះអនុជ ខាងព្រះចៅត្រាស់ហៅមកវិញថា ព្រះ[[រៀម]]។

លុះណាត់ការសង្គ្រាមស្រេច ស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ ក៏លើកទ័ពខ្មែរទ័ពសៀមឆ្លងទៅត្រើយខាងកើត ចោមបន្ទាយសម្ដេចព្រះ[[ស្រីរាជា]]។

===ឧបាយចាប់ព្រះញាតិវង្ស===
សម្ដេចសិរីរាជា ក្នុងគ្រានោះ កំពុងគង់ប្រថាប់ នៅ[[ខែត្រកំពង់សៀម]]។ លុះព្រះអង្គស្ដេចបានជ្រាបហើយថា សម្ដេចព្រះ[[អនុជាធិរាជ]] ឲ្យនៅអន្ទងទ័ពសៀមមកច្បាំងនឹងព្រះអង្គដូច្នេះ ស្ដេចក៏មានព្រះតំរាស់ប្រឹក្សានឹងអស់[[សេនាបតី]] មន្ត្រីជាមេកងទ័ពធំតូចថា: ឥឡូវនេះ មានកងទ័ពសៀមខ្មែរលើកមកថែមទៀត ដូច្នេះអស់អ្នករាល់គ្នាយល់ដូចម្ដេច?

ខណៈនោះ សម្ដេច[[ចៅហ្វាទឡ្ហៈ]]៖ តាមគំនិតរបស់ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំនោះ ទូលព្រះបង្គំយល់ថា យើងនឹងតនឹងគេពុំបានទេ ដ្បិតយើងធ្វើទ័ពមកជិត ១០ ឆ្នាំហើយ ពលទាហានកំពុងនឿយហត់ ស្បៀងអាហារ[[សស្ត្រាវុធ]] ក៏ស្ដួចស្ដើង។ ចំណែកខាងគេវិញ រេហ៍ពលគេក៏ថ្មោងថ្មី ស្បៀងអាហារសស្ត្រាវុធគេ ក៏បរិបូណ៌។ មិនតែប៉ុណ្ណោះសោត ថែមទាំងសម្ដេចព្រះអនុជ ស្ដេចចូលនឹងគេថែមទៀតផង ដែលជាហេតុឲ្យគេកើត ទៅជាពីរកំលាំង។ យើងមុខជាតតាំងច្បាំងពុំឈ្នះគេឡើយ។

ខណៈនោះ ពួកមន្ត្រីខាងសេនាទាហាន ឆ្លើយឡើងថា៖

យើងនឹងស្ដីធ្វើអ្វីឲ្យតែវែង ពួកសៀមនោះ វាធ្លាប់តែចាញ់ថ្វីដៃយើងទេ។ ខាងទ័ពខ្មែរខាងលិច (គឺទ័ពព្រះស្រីធម្មរាជា) ក៏សុទ្ធតែថ្មីៗ ពុំដែលចូលច្បាំងសោះ ហេតុដូច្នេះ សូមស្ដេចជាអម្ចាស់ ស្ដេចកុំព្រួយព្រះទ័យឡើយ។ យើងខ្ញុំទូលព្រះបង្គំទាំងអស់គ្នាទទួលអាសាធ្វើការថ្វាយត្រាតែអស់ជីវិតរៀងៗខ្លួន។

សម្ដេចព្រះស្រីរាជា បានទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់ដូច្នោះហើយ ទ្រង់ព្រះចិន្ដាឈ្វេងយល់ថា: វិស័យជាជាតិទាហាន ចិត្តមនោមានៈ មិនដឹងកំលាំងគេកំលាំងឯងជាធម្មតា (ស្ដេចស្រីរាជាក៏យល់ពីរបៀបក្បួនសឹកដែរ ស្គាល់គេស្គាល់ឯង)។ យើងនឹងស្ដាប់ណាស់ផង ក៏ពុំបាន ទើបទ្រង់ត្រាស់ថា៖

អស់អ្នករាល់គ្នា យកចិត្តឈឺឆ្អាល ជួយយករាជអាសាយើងនោះ យើងអរណាស់ហើយ តែការណ៍ម្ដងនេះធ្ងន់ណាស់។ យើងឃើញថា បើយើងតនឹងគេនោះ មុខជាតពុំបានឡើយ យើងមុខជាស្លាប់មិនខាន។ រាស្ត្រប្រជា សេនា ទាហាន រេហ៍ពលគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនឹងតស៊ូជាមួយនឹងគេបានទេ។ យើងគួរចុះចូលគេទៅវិញ ជាជាង ព្រោះអាណិតអស់រាស្ត្រប្រជា។ មានព្រះបន្ទូលរួច ស្ដេចត្រាស់ប្រើ ឧកញ៉ា[[យមរាជ]] ១ ឧកញ៉ា[[វាំង]] ១ ឲ្យទៅទូលសម្ដេចព្រះធម្មរាជាថា៖ ព្រះអង្គនឹងលើកលែងសង្គ្រាមយុទ្ធ ដែលបានធ្វើនោះតទៅទៀតហើយ។ សម្ដេចព្រះធម្មរាជា និង ព្រះចៅចក្រពត្តិ កាលទ្រង់ជ្រាបហើយ ទ្រង់ព្រះអំណរណាស់ ទើបស្ដេចទាំងពីរព្រះអង្គ ត្រាស់បង្គាប់ឧកញ៉ាទាំងពីរនាក់ ឲ្យទៅអញ្ជើញ ស្ដេចមកជុំទាំង ៣ ព្រះអង្គ នៅថ្ងៃ ៣ កើត ខែ[[មាឃ]] ឆ្នាំ[[ម្សាញ់]] [[សប្តស័ក]]។ ខណៈនោះ ឧកញ៉ាទាំងពីរនាក់ កាលបានឮដូច្នោះហើយ ក៏ត្រេកអរណាស់ ត្រឡប់ទៅក្រាបទូលព្រះសិរីរាជា តាមសេចក្ដីគ្រប់ប្រការ។

អស់មុខមន្ត្រីទាំង ៣ កង កាលបានដឹងការណ៍ថា ៖ ក្សត្រទាំង៣ព្រះអង្គជាមេត្រីស្មោះសរត្រេកអរនឹងគ្នា ដោយស្មោះស្ម័គ្រដូច្នោះ ក៏ចាត់ចែងពលទាំងកង ឆ្លងទៅសង់ព្រះ[[ពន្លាជ័យ]] នៅ[[រោងទង]] (សូមអភ័យទោសចុះស្រុកនេះ យើងខ្ញុំមិនស្គាល់ទេ យើងបានស៊ើបសួរអ្នកស្រុកកំពង់ចាមដែរ តែមិនប្រទះនឹងអ្នកស្គាល់សោះ។ ប្រហែលជាគេសរសេរមុនឲ្យឃ្លៀងឃ្លាតឆ្ងាយពេក ឬប្រការយ៉ាងណាក៏មិនដឹង)។ លុះដល់កំណត់គ្រប់ថ្ងៃ ១០ រោច ខែមាឃហើយ ព្រះពន្លាក៏បានសង់រួចស្រេច សម្ដេចព្រះស្រីរាជា សម្ដេចព្រះធម្មរាជា ព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចយាងដោយក្បួនហែយ៉ាងធំ ទៅជួបជុំ ព្រមដោយ[[សេនាបតី]] មុខមន្ត្រី[[ចតុស្ដម្ភ]] ខ្ញុំរាជការតូចធំ បង្គំគាល់ជាយសបរិវារ ពុំកាន់គ្រឿងអាវុធឡើយ។ ព្រះមហាក្សត្រាធិរាជទាំង៣ ព្រះអង្គក៏ទទួលបញ្ឈប់ការសង្គ្រាម តាមព្រះទ័យព្រះអនុជ។ ទើបព្រះចៅចក្រពត្តិ ទូលសម្ដេចព្រះសិរីរាជា៖ 
ខ្ញុំជាអនុជលើកទ័ពមកទាំងនោះ ព្រោះព្រះរៀម និង ព្រះភាគិនេយ្យ ទ្រង់ធ្វើសង្គ្រាមយូរឆ្នាំមកហើយ ពុំសំរេច។ ដូច្នេះ សូមកុំឲ្យទ្រង់តូចព្រះទ័យឡើយ សូមតាំងព្រះទ័យ ជួយព្រះពុទ្ធសាសនា បំបាត់ទុក្ខប្រជារាស្ត្រឲ្យបាននៅជាសុខក្សេមក្សាន្ត។ ខ្ញុំសុំអញ្ជើញ ស្ដេចទៅគង់[[ក្រុងទេព]]ជាមួយគ្នានឹងខ្ញុំជាព្រះអនុជទៅវិញ សោះរវល់។ ឯ[[ឱកញាឱង|ពញាអុង]]ជាក្មួយនោះ (ព្រះរាជបុត្រព្រះស្រីរាជា) ខ្ញុំសុំជាបុត្រធម៌ នឹងទំនុកបំរុងឲ្យដូចជារាជបុត្របង្កើតរបស់ទូលបង្គំ។ ឯមុខមន្ត្រីបណ្ដាជាខ្ញុំ នឹងចង់ទៅតាមប៉ុន្មានៗ ក៏ទៅតាមស្ម័គ្រចិត្តចុះ។ លុះត្រាស់ប្រាប់រាជការស្រេចហើយស្ដេចត្រឡប់ចូលព្រះពន្លាជ័យវិញ។

នាយកងទ័ពសៀម ដែលបានទទួលណាត់ កិច្ចការទាហាននោះ ក៏ឃុំសម្ដេចព្រះស្រីរាជា ពញាអុងរាជា និង ខ្ញុំរាជការក្នុងក្រៅ ទុកហើយទើបឲ្យរាជទូតទៅអញ្ជើញសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោទ័យអំពីត្រើយខាងកើត ដើម្បីឲ្យស្ដេចមកនឹងរៀបចំឲ្យបានសុខសាន្តតាមប្រវេណីរៀងទៅ។

សម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោទ័យទ្រង់បានជ្រាបថាសៀមចាប់សម្ដេចព្រះបិតុលាបានហើយ ទ្រង់មានព្រះអំណរណាស់។ ស្ដេចត្រាស់ទៅមុខមន្ត្រីថា៖ ព្រះធម្មរាជានេះជាមាយើងមែន តែព្រះជន្មវស្សាតិចជាងយើងទេ បើដូច្នេះ គង់តែព្រះចៅរៀបចំ ឲ្យយើងជាទ្រង់[[រាជ្យ]]ជាមិនខាន។ បើមិនដូច្នោះទេព្រះចៅគង់នឹងបែងផែនដីជាពីរចែកស្មើគ្នាពុំខាន។ បើដូច្នេះគួរតែយើងចូលទៅស្ដាប់ការណ៍មើលសិន។ លុះទ្រង់ព្រះចិន្តាដូច្នេះហើយ ស្ដេចឲ្យលើកកងទ័ពឆ្លងទៅខែត្រសំរោងទងចូលដល់ទៅបានជួបនឹងសម្ដេចព្រះធម្មរាជា និង ព្រះចៅចក្រពត្តិ នៅទីព្រះពន្លាក្រៅបន្ទាយ។ ខណៈនោះ ព្រះចៅចក្រពត្តិ ទ្រង់ត្រាស់នឹងព្រះ[[ស្រីសុរិយោទ័យទី២|ស្រីសុរិយោទ័យ]]ថា៖

សម្ដេចព្រះស្រីរាជា និងព្រះអង្គ ជាគូសង្គ្រាមនឹងគ្នា ឥឡូវនេះ យើងនឹងឲ្យតែមួយព្រះអង្គនៅ យកតែមួយព្រះអង្គស្ដេចទៅនេះ ជា[[អយុត្តិធម៌]]ណាស់ ហេតុដូច្នេះ សូមអញ្ជើញព្រះក្មួយ ទៅក្រុងទេព ជាមួយនិងបិតុលាចុះ។

ព្រះចៅចក្រពត្តិ ត្រាស់ចប់តែប៉ុណ្ណោះហើយ ក៏ឲ្យទាហានអញ្ជើញ ព្រះស្រីសុរិយោទ័យ ចូលក្នុង[[បន្ទាយ]]។ កងទ័ពទាំងឡើយ ដែលហែហមព្រះអង្គមក នឹងចូលទៅតាមផងពុំបាន ព្រោះទាហានសៀម ដែលកាន់គ្រឿង[[អាវុធ]]គ្រប់គ្នានោះ ឃាត់មិនឲ្យចូល។ ដូច្នេះ ទាហានរបស់ព្រះស្រីសុរិយោទ័យ ក៏ថយមកចាំស្ដាប់ការណ៍នៅខាងក្រៅ។ លុះបានដឹងថាសៀមឃុំព្រះអង្គ នឹងយកស្ដេចទៅស្រុកសៀមហើយ ក៏ទាល់គំនិត ភិតភ័យ ហើយរត់ត្រឡប់ទៅស្រុកវិញអស់។

ព្រះបាទសម្ដេចព្រះធម្មរាជា និងព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចលើកទ័ព នាំក្សត្រទាំងពីរព្រះអង្គ ព្រះរាជដំណើរ ត្រឡប់ទៅដល់[[ខែត្រលង្វែក]] រួចហើយព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចថ្វាយបង្គំលា សម្ដេចព្រះធម្មរាជា លើកទ័ពទៅក្រុងទេពបូរីវិញ។

ព្រះបាទសម្ដេចព្រះធម្មរាជា ស្ដេចចាត់រាជ[[បណ្ណាការ]] និង [[ស្បៀង]] តាមសមគួរដោយផ្លូវព្រះរាជមេត្រី។ ស្ដេចថ្វាយ[[មកុដ]]មាស យ៉ាង[[ខេមរាប្រទេស]]មួយ [[សង្វារ]]មាសបីខ្សែ ព្រះ[[សុព័ណ៌បាទ]]មាសមួយសំរាប់ [[ស្វេតច្ឆ័ត្រ]]មួយ ព្រះខាន់ដងខ្លីដងមាសស្រោមមាសមួយ ប្រាក់បី[[ហាប]] ដំរីមាន[[ភ្លុក]] ៦ ក្បាល [[សេះ]] ២០០ សូត្រ ១០ ហាប [[ក្របាស់]] ៥ហាប សំពត់ហូល ៣០០ ព្រែកសូត្រ ១០០ ត្បូង រង្គ ៣ ហាប [[ថ្មកែវ]] ២០០ ដុំ និង គ្រួសៀម ដែលសម្ដេចព្រះស្រីរាជាបានកៀរយកមកមុននោះ លើកថ្វាយទៅវិញទាំងអស់។

ខណៈនោះ ព្រះចៅចក្រពត្តិ ថ្វាយស្នងវិញគឺ មកុដមាសយ៉ាង[[ស្យាមប្រទេស]]មួយអង្គ ព្រះ[[ពាន]][[មាស]]មួយ ទំរង់ព្រះហស្ថ ឆ្លាក់ជារូប[[គ្រុឌ]]មួយ ព្រះ[[មាលា]]មួយ ព្រះពានមាសទំរង់ព្រះ[[កាញ្ចនការ]]មួយ (ជើងពានទ្រគ្រឿងទ្រង់ធ្វើពីមាសសុទ្ធ) ព្រះពានទ្រព្រះ[[សុភ័គ]] (អក្ខរាវិរុទ្ធនៃពាក្យនេះមិនឃើញមាន) ឆ្លាក់ជារូប[[ទេពប្រណម្យ]]មួយ ព្រះ[[សែង]] (ដាវ) [[ស្រោមមាស]] ដងមាសមួយ [[ស្វេតច្ឆ័ត្រ]]មួយ ព្រះ[[វិកាញ្ចនការ]] (ថាស) មួយព្រះវិកាញ្ចន[[វាំងណយ]] ៥ អង្គ [[សឹង]]ប៉ាក់មាស ទេសស្រុកជ្វា គ្រឿងព្រះទីនាំង គជេន្ទ្រយុទ្ធពីរសំរាប់ស្គរយោងទ័ពមុខមួយគូរ គ្រឿង[[ពិណពាទ្យ]]ពីរ[[វង់]] ដំរី[[ភ្លុក]] ១០០ គ្រឿងលួង &quot;ប្រអប់ដាក់ថ្នាំជក់ មួយសំរាប់។ លុះព្រះរាជបណ្ណាការ (ខ្មែរបូរាណយកនាម ធ្វើជាកិរិយាសព្ទសេចក្ដីត្រង់នេះបានន័យថាថ្វាយព្រះរាជបណ្ណាការ) រួចស្រេចហើយ ព្រះចៅចក្រពត្តិក៏ស្ដេចលើកកងទ័ពសៀម ត្រឡប់មកវិញ តាម[[ពោធិ៍សាត់]] [[បាត់ដំបង]] រៀងទៅ។

ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះធម្មរាជា ស្ដេចទ្រង់ត្រាស់បង្គាប់ ចៅហ្វាយស្រុក[[ស្ដេចត្រាញ់]] (ចៅហ្វាយស្រុកដែលមានបណ្ដាសក្ដិ ១០ [[ហ៊ូពាន់]]ក្នុងសម័យបូរាណ ប្រទេសកម្ពុជាមានស្ដេចត្រាញ់ ៥ គឺពញា[[តេជោ]]ចៅហ្វាយស្រុក[[កំពង់ស្វាយ]]១ ពញា[[សួគ៌ាលោក]][[ចៅហ្វាយស្រុក]]ខែត្រ [[ពោធិសាត់]]១ ពញាស្រី[[ធម្មាតេជោ]]ចៅហ្វាយស្រុកខែត្របាភ្នំ១ [[ពញា]][[ពិស្ណុលោក]]ចៅហ្វាយស្រុកខែត្រ[[ទ្រាំង]]១ ពញា[[អរជូន]]ចៅហ្វាយស្រុក[[ខែត្រត្បូងឃ្មុំ]]១)។ ទាំង៤ និងចៅពញាសួគ៌ាលោក ឲ្យជូនទ័ពស្ដេចសៀម តាមរយៈផ្លូវរៀងទៅ។ លំដាប់តមក ព្រះបាទសម្ដេចព្រះធម្មរាជា ស្ដេចលាព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចសៀមលើកទ័ពត្រឡប់ចូលមក ក្រុងចតុម្មុខវិញ។

ព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចព្រះរាជដំណើរទ័ពទៅតាមផ្លូវ[[ពោធិ៍សាត់]] [[បាត់ដំបង]] [[មង្គលបូរី]] [[ឫស្សីសាញ់]] [[បាត្រង់]]។ ព្រះអង្គបញ្ឈប់ទ័ពនៅទីនោះ ៣ ថ្ងៃ។ ឯសម្ដេចព្រះស្រីរាជា ព្រះអង្គតូចព្រះទ័យណាស់ទ្រង់ពុំសោយពុំស្រង់សោះ ទ្រង់អស់ព្រះកាយពលទាល់តែទ្រង់ព្រះ[[អាពាធ]]ជាទំងន់ណាស់។ ព្រះចៅចក្រពត្តិ ស្ដេចទៅសួរព្រះអាការ[[រោគ]] ព្រះបាទសម្ដេចព្រះសិរីរាជា។ ព្រះសិរីរាជា ទ្រង់ផ្ដាំផ្ញើពញាអុងនិងព្រះចៅចក្រពត្តិហើយទ្រង់[[សុវណ្ណគត]]ទៅ។ ព្រះចៅក្រុងទេពសៀមរៀបចំតំកល់សពស្រេចស្ដេចលើក ពញាអុង ជាព្រះរាជបុត្រធម៌របស់ព្រះអង្គ។ ទ្រង់ថ្វាយព្រះនាមជា ព្រះ[[សទ្ធានរាជា]]ទុកជាបុត្រច្បង។ ស្រេចហើយស្ដេចលើកទ័ពចូលទៅក្រុងទេពបូរីវិញ។ លុះដល់ទៅក្រុងទេពបូរីបញ្ឈប់ទ័ពបាន ១៥ ថ្ងៃ សម្ដេចព្រះសិរីសុរិយោទ័យ ស្ដេចទ្រង់អាពាធជាទំងន់ ហើយទ្រង់សុវណ្ណគតទៅ។ ព្រះចៅចក្រពត្តិស្ដេចឲ្យរៀបសង់ព្រះ[[មេរុ]] ថ្វាយព្រះ[[ភ្លើង]]រើសព្រះធាតុបញ្ចុះស្រេចហើយ ទ្រង់ប្រោសពញាអុង &quot;ព្រះសុទ្ធានរាជា&quot; ឲ្យទៅគ្រង[[ស្រុកសុវណ្ណខលោក]]។ ទ្រង់ប្រោសព្រះរាជទាន ព្រះរាជបុត្រីបង្កើត ឲ្យជាព្រះ[[ជាយា]] និងព្រះ[[ស្នំ]][[ក្រមការ]]ផងទាំងពួង។

===សោយរាជ្យ===
នេះនឹងនិយាយពីប្រទេស[[កម្ពុជា]]វិញ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះស្រីធម្មរាជា បរមបពិត្រ ជា[[អម្ចាស់]]ជីវិតលើត្បូង ព្រះអង្គបង្ក្រាបរាជសង្គ្រាមនូវសឹកសត្រូវរាបទាបហើយ ស្ដេចទ្រង់ទំនុកបំរុង ព្រះ[[ពុទ្ធសាសនា]]បានរុងរឿងថ្កើងថ្កាន។ ទ្រង់ប្រោសព្រះរាជទាន[[រង្វាន់]]ដល់អស់មុខមន្ត្រី ឲ្យឡើងយសសក្ដិ ទ្រង់ប្រណីដល់ [[សមណៈជីព្រាហ្មណ៍]] ទាំងអាណាប្រជានុរាស្ត្រ ឲ្យបានសុខក្សេមក្សាន្ត។ ទ្រង់មានព្រះទ័យ ប្រកាន់[[ទសពិធរាជធម៌]] ជ្រះថ្លាក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ចំណាយព្រះរាជទ្រព្យ សង់[[សាលាឆទាន]]។ ទ្រង់លើកលែង យកពន្ធរាជការខ្លួន និង ពន្ធព្រះរាជធានី ៣ ឆ្នាំ។ ព្រះអង្គឲ្យព្រះ[[រាជឱរសាធិរាជ]] (កូនប្រុស) សូត្ររៀន[[ធម៌អាថ៌]] សាស្ត្រា[[បាលី]]គ្រប់ប្រការ។

====ព្រះពុទ្ធសាសនា====
ឆ្នាំ[[មមី]] [[អដ្ឋស័ក]] ព.ស. ២០៣០-គ.ស. ១៤៨៦- ព្រះរាជឱរស (គឺព្រះស្រីសុគន្ធរថ) បានរៀនព្រះ[[ត្រៃបិតក]] ចាំចប់គ្មានទើសទាល់។ ខណៈនោះ ព្រះបរមបពិត្រជាព្រះបិតា ស្ដេចទ្រង់ឆ្លងព្រះរាជកុសល និមន្តព្រះ[[សង្ឃ]]ទេសនា បរិច្ចាគព្រះរាជទ្រព្យ ធ្វើ[[ទេយ្យទាន]]ច្រើនណាស់។ ទ្រង់សំដែងព្រះ[[ធម្មចក្រ]]ប្រទានជាសណ្ដាប់ដល់[[សេវកាមាត្យ]]ទាំងឡាយរាល់ថ្ងៃ[[ឧបោសថ]] ពុំដែលដាច់។ ស្ដេចតាំងព្រះរាជហឫទ័យ ប្រាថ្នាជា[[ពុទ្ធភូមិ]]ទៅអនាគត។

ឆ្នាំ[[រោង]] អដ្ឋស័ក ព.ស. ២០៤០-គ.ស. ១៤៩៦ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបាន ១៩ឆ្នាំ ព្រះ[[មែយ្យ]] (ពាក្យសៀម ពាក្យសំរាប់ហៅព្រះ[[អគ្គមហេសី]] ឬ [[ស្នំឯក]]) [[ទេពបុប្ផា]]ជាព្រះស្នំឯកសម្ភពព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គនៅវេលា[[ចន្ទ្រគ្រាស]] ដូច្នេះ ក្រុម[[បារគូ]] [[បុរោហិត]] [[ហោរាចារ្យ]] ថ្វាយព្រះនាមដល់ព្រះរាជបុត្រនោះថា ពញា[[ចន្ទរាជា]]។ ព្រះចន្ទរាជា ស្ដេចបាន[[ជំទាវវារ]] (ប្រហែលជាជំទាវនោះវល្លិឬ?) ជាភរិយា[[ចៅពញា]][[យមរាជ]] ពិភ័ក្ដិរក្សាព្រះអង្គទំនុកបំរុងជាសុខរៀងមក។

សម្ដេចព្រះធម្មរាជាអម្ចាស់ផែនដីតាមព្រះទ័យដែលស្ដេចតាំងប្រាថ្នាជាព្រះពុទ្ធភូមិទៅអនាគត ទ្រង់ប្រជុំសម្ដេច[[ព្រះសុគន្ធាធិបតី]] ជា[[រាជាគណៈ]] មុខមន្ត្រី [[កវី]]ជាតិមកជួបជុំហើយមានព្រះរាជ[[ឱង្ការ]]ថា៖ ព្រះ[[បរមសារីរិកធាតុ]]នៃព្រះពុទ្ធជាអម្ចាស់ ដែលព្រះបាទស្រី[[ធម្មាសោករាជ]] និង ព្រះ[[មោគ្គល្លីបុត្តតិស្សត្ថេរ]] ធ្វើបុណ្យ[[សង្គាយនា]]សាងព្រះវិហារ[[ចេតីយ]] ៨៤០០០ នោះ ប្រាថ្នាឲ្យព្រះពុទ្ធសាសនា គង់វង្សនៅគ្រប់ ៥០០០ ព្រះវស្សា។ លោកបានចែក ព្រះបរមសារីរិកធាតុនោះ នៅទី[[ភ្នំសន្ទុក]]ទុកជាសក្ការៈបូជា ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ៥០០០ ព្រះវស្សា តើ[[ព្រះករុណា]]គ្រប់ព្រះអង្គ និង ព្រះបរមរាជវង្សានុវង្ស ព្រះ[[អគ្គមហាសេនា]] [[សេនាបតី]] មន្ត្រីធំតូច [[ខ្ញុំរាជការ]]ទាំងឡាយយល់ដូចម្ដេច?

ខណៈនោះ សម្ដេចព្រះសុគន្ធាធិបតី [[មហាសង្ឃរាជា]] ជារាជគណៈ និង ព្រះវង្សា សេនាបតី មន្ត្រីទាំងឡាយ ថ្វាយព្រះពរក្រាបទូលថា៖

ព្រះបាទអ្នកជាអម្ចាស់ ដែលមានព្រះរាជហឫទ័យ ភ្នកប្រាថ្នាចង់បានបុព្វនិស្ស័យជាពុទ្ធភូមិហើយមានប្រាថ្នាកសាងព្រះចេតិយនេះ ឃើញថាសមគួរតាមព្រះរាជឱង្ការណាស់។ លំដាប់តពីនោះមក ព្រះបរមបពិត្រ ស្ដេចត្រាស់បង្គាប់ដល់ខ្ញុំរាជការគ្រប់[[ក្រសួង]] ឲ្យចេញទៅកេណ្ឌរាស្ត្រធ្វើការនោះ តាមត្រាស់បង្គាប់។ ក្រោយបំរើចេញទៅកេណ្ឌរាស្ត្រ ឲ្យធ្វើការនោះមក ព្រះបរមបពិត្រ ស្ដេចនាំរាជសេវកាមាត្យក្នុងក្រៅព្រះរាជដំណើរ ទៅ[[ខេត្តអាសន្ទុក]] ហើយទ្រង់ចាប់ការស្ថាបនា (ពាក្យនេះមានតាំងពីបូរាណកាលមក) កជាព្រះចេតិយនៅតំបន់[[ភូមិខ្វាវ]]នេះ។ អស់មុខមន្ត្រី[[មេការ]]ទាំងឡាយ កេណ្ឌ[[កូនជាង]]សាងព្រះមហា[[ស្តូប]]ព្រះចេតិយធំ និង ចេតិយតូចៗ ជាបរិវារ រចនាដោយថ្ម ត[[កំពែង]]ខ្វាត់ខ្វែង ឲ្យជាច្រើនបែបច្រើនយ៉ាង សាងព្រះវិហារ មានត្រីសូល៍កំពូលប្រាំ។ តាមកំពែង និងព្រះលានព្រះ[[អារាម]]នោះ សឹងឆ្លាក់ឆ្លោវជាភាពមនុស្ស [[គ្រុឌ]][[នាគ]] សត្វ[[មហឹង្សា]] [[គោ]][[ក្របី]] និង [[ក្បាច់]]ភ្ញីផ្កា វល្លិ រចនាថ្លៃថ្លាប្រពៃ ហើយសាងព្រះពុទ្ធរូបបន្ទុំ និង សណ្ឋិតជាច្រើនអង្គ មានសីមា និង របៀង[[រោងទង]] [[ក្លោងទ្វារ]]កំពូលមុខព្រហ្ម សុទ្ធសឹងឆ្លាក់ឆ្លោវដោយថ្ម កកំពែងខ្វាត់ខ្វែង ជុំវិញសឹងថ្ម[[បាយអ]] [[ថ្មគ្រាម]] ក្រាល[[ថ្មល្អិត]] ហើយមានរូប[[សិង្ហ]][[តោ]][[រាជសីហ៍]] [[ដំរី]][[យក្ស]] ដាក់គ្រប់ទ្វារ។ ព្រះអង្គឲ្យជីកស្រះរៀបថ្មក្នុងទីនោះទៀត។ ក្នុងព្រះចេតិយធំនោះ ព្រះអង្គ តំកល់ព្រះ[[បរមសារីរិកធាតុ]] រៀបថ្មជាទី[[បរិមណ្ឌល]]។ ទ្រង់ឲ្យធ្វើប្រាសាទ[[ទង់ដែង]]តំកល់លើ[[មន្ទីរ]]ក្នុងប្រាសាទនោះ មានស្តូបដល់បីជាន់ស្តូបជាន់ក្រៅរចនាពីប្រាក់ ស្តូបជាន់បន្ទាប់ធ្វើពី[[ទង់ហ៊្វា]] [[ស្តូប]]ជាន់ក្នុងរចនាពីមាស ប្រដាប់ដោយត្បូង។ ក្នុងនោះ ព្រះអង្គបានរោយរាយ ខ្លឹម[[ចន្ទន៍]][[ក្រស្នា]] និង គ្រឿង[[សុគន្ធ]][[ពិដោរ]] តំកល់ព្រះបរម[[សារីរិកធាតុ]]ស្រេចហើយ ស្ដេចត្រាស់បង្គាប់ឲ្យយកព្រះ[[មកុដ]] ព្រះ[[សង្វា]][[មហារាជ]][[ពាហុរតនៈ]] (គ្រឿងអលង្ការធ្វើដោយ[[រតនវត្ថុ]] មាន[[មាស]]ជាដើម សំរាប់ស្ត្រីពាក់ត្រង់[[កំភួនដៃ]] ឬ ត្រង់[[ដើមដៃ]]) សំរាប់ទ្រង់នោះ ទៅរចនាជា[[មហាស្វេតច្ឆ័ត្រ]] រាយ[[ឱភាស]][[សោភា]] បូជាហើយ ស្ដេចរចនាឲ្យមានតំណាងរូប ព្រះអរហន្តគាល់ជាបរិវារ រចនាសុទ្ធតែពីមាសប្រាក់។ ទ្រង់យកព្រះពានព្រះស្រី (ជើងពានសំរាប់ដាក់[[ស្លា]][[បារី]]ថ្វាយព្រះរាជា) [[កុណ្ឌី]] ព្រះ[[ទំរង់]] ព្រះ[[ពានរង]] ព្រះ[[ពស្ត្រសុវណ្ណកាញ្ចីរេត]] ដោយមាសធ្វើសក្ការបូជា។ ចំណែក ព្រះអគ្គមហេសី នៅព្រះរាជវង្សានុវង្ស និង សេវកាមាត្យទាំងពួង ក៏ធ្វើសក្ការៈបូជាដោយទ្រព្យមានតំលៃផ្សេងៗ សាងព្រះចេតិយ និងព្រះវិហារសីមានោះពីរឆ្នាំប្លាយ ទើបរួចស្រេច ទើបស្ដេច ឲ្យហែព្រះបរមសារីរិកធាតុ ពីព្រះមហានគរវត្ត មកធ្វើបុណ្យឆ្លង។ [[នាម៉ឺន]]សព្វមុខមន្ត្រីទាំងឡាយ ក៏រៀបក្បួនទៅដង្ហែ ព្រះបរមសារីរិកធាតុមកថ្វាយ តាមទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជា ជាប្រញាប់។

ព្រះ[[ពុទ្ធសករាជ]] ២០៣៩-គ.ស. ១៤៩៥ - ម.ស. ១៤១៧ - ច.ស. ៨៥៧ ឆ្នាំ[[ថោះ]] [[សប្តស័ក]] (ព្រះរាជពង្សាវតារ ព្រះរាជ[[បណ្ណាល័យ]]ថា : ព.ស. ២០៤០ - គ.ស. ១៤៩៦ - ម.ស. ១៤១៨- ច.ស. ៨៥៨ ឆ្នាំ[[រោង]] [[អដ្ឋស័ក]]) ថ្ងៃ១១ [[កើត]] ខែ[[អាសាធ]] ទ្រង់ចាត់មុខក្រសួង ឲ្យរៀបពិធីបុណ្យឆ្លង ព្រះ[[បរមសារីរិកធាតុ]] តំកល់ក្នុងព្រះស្តូបមាសក្នុងព្រះចេតិយធំ។ ក្រោយនោះ ស្ដេចឲ្យហែព្រះបរមអដ្ឋិ ព្រះ[[ស្រីរាជា]] និង ព្រះអដ្ឋិព្រះ[[ស្រីសុរិយោទ័យទី២|ស្រីសុរិយោទ័យ]] ព្រះអដ្ឋិនៃព្រះមហាក្សត្រទាំងពីរព្រះអង្គនេះ។ តាមព្រះរាជពង្សាវតារ ដែលតំកល់នៅព្រះរាជបណ្ណាល័យថា: ព្រះបាទស្រីធម្មរាជា ស្ដេចចាត់[[ព្រះរាជតេជៈ]] ឲ្យទៅសុំស្ដេចសៀម នាំយកមកធ្វើបុណ្យបូជាហើយ ដំកល់នៅភ្នំពេញ ពីថ្ងៃ១០ កើត ខែ[[បុស្ស]] ឆ្នាំ[[កុរ]] [[ត្រីស័ក]] ព.ស. ២០៣៥ - គ.ស. ១៤៩១ ពីព្រះបរមរាជាវាំងចតុម្មុខ មកបញ្ចុះក្នុងព្រះចេតិយបន្ទាប់ស្រេច រួចស្ដេចទ្រង់[[បព្វជ្ជា]] ជា[[ភិក្ខុ]]ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។ ព្រះ[[ឧបជ្ឈាយ៍]] ថ្វាយព្រះនាមក្នុងឆាយាថា : '''ព្រះគោណសាមីផលា ភីរមបរមវីរិយោធិក ពោធិសម្ភារ មហាបរិបាល ឥន្ទប្រស្ថ សំរឹទ្ធិ'''។ ស្ដេចគង់ក្នុងភេទជាភិក្ខុភាវៈ ៣ថ្ងៃហើយ ទ្រង់លាចាកសិក្ខាបទ។ ទ្រង់បរិច្ចាគព្រះរាជទ្រព្យធ្វើឆ្នោតព្រះរាជទាន បណ្ដារាស្ត្រជាអនេកអនន្តពន់ពេក។ ទ្រង់ព្រះរាជសទ្ធាវេរ[[ភូមិ]] ២១ [[ស្រែ]]២១ ខ្ញុំប្រុស ២១ នាក់ ខ្ញុំស្រី ២១ នាក់ រទេះគោ ២១ [[​នឹម]] រទេះ[[ក្របី]] ២១ នឹម [[សេះ]] ២១ [[ដំរី]] ២១ នូវគ្រឿងប្រគំផ្សេងៗ ថ្វាយទុកជាទាសាទាសី ឲ្យរក្សាព្រះចេតិយ ព្រះវិហារ សីមា សំរាប់បោសច្រាស[[សំអាត]]។ ទ្រង់តាំងឲ្យមានមេពីរនាក់ជានាយត្រួតត្រារក្សា។ អាស្រ័យហេតុនេះហើយ បានជាមាន[[ពលព្រះ]][[ស្រីរតនត្រ័យ]] តាំងពីនោះរៀងមក។ ស្ដេចទ្រង់ជ្រួច[[ទឹកស្នោទក]] (ទក្សិណោទក គឺទឹកដែលចាក់ដោយដៃស្ដាំ) ហើយទ្រង់មានព្រះរាជតំរាស់ថា : សូម[[ទេពនិករ]] [[អមរមេឃ]] [[ឥន្ទ]][[ព្រហ្ម]]ដែលមាន[[ទិព្វសោត]] [[ទិព្វចក្ខុ]] ជួយជា[[សាក្សី]] [[ពេជ្ជញាណ]] ដ្បិតខ្ញុំបានវេរដីស្រែ មនុស្សសត្វទាំងអស់នេះឧទ្ទិសថ្វាយ ព្រះបរមសារីរិកធាតុ និង ព្រះស្រីរតនត្រ័យ សូមព្រះពុទ្ធសាសនា ឋិតឋេរថីរកាល ដរាបដល់គ្រប់ ៥០០០ ព្រះវស្សា។

ព្រះស្រីធម្មរាជា ស្ដេចឲ្យឆ្លាក់រាជ[[សករាជ]] នៅផែនថ្មទុកជាចារឹក កុំឲ្យបាត់។ ទ្រង់ធ្វើបុណ្យឆ្លង ៣ ខែ ទើបស្រេចការព្រះរាជ[[កុសល]] រួចស្ដេចព្រះរាជដំណើរត្រឡប់មកក្រុងចតុម្មុខ[[ភ្នំដូនពេញ]]វិញ។

[[សាស្ត្រាវត្តកំពង់ត្រឡាចក្រោម]] មានសេចក្ដីលើសពី[[ឯកសារ]]ដទៃទៀតដូច្នេះថា: ព្រះស្រីធម្មរាជា មុននឹងលើក ព្យូហៈយាត្រាចូលទៅក្រុងចតុម្មុខនោះ ស្ដេចបានធ្វើព្រះរាជដំណើរទៅទត[[នគរពិជ័យ]] [[បាអា]] (ប្រហែលជា [[វត្តនគរ]]នៅ[[កំពង់ចាម]]ទេដឹង)។ លុះដល់ហើយ ទ្រង់ប្រថាប់នៅក្នុង[[កំពែង]][[ប្រាសាទ]]នោះ ទ្រង់ទតព្រះនេត្រសព្វគ្រប់ ទ្រង់សរសើរថា: ព្រះបាទ[[អរិដ្ឋពលពាហនោ]] មាន[[បុណ្យបារមី]] ពន់ប្រមាណណាស់ ស្ដេចសាងព្រះ[[រាជវាំង]] គ្រាន់ជាទីមកក្រសាលម្ដងៗទេ តែស្ដេចធ្វើសុទ្ធតែពីថ្ម កទាំងកំពែង [[ស្រះស្រង់]]រងថ្លា មានទាំងទន្លេសំរាប់ព្រះស្នំក្រុមបរិពារ អុំទូកលេងសប្បាយ គប្បីតែស្ដេច[[ប្រទេសរាជ]] ១០១ មកជាចំណុះមែន។

====បុត្រីសោយទិវង្គត====
សម័យថ្ងៃមួយនោះ ព្រះអង្គ[[រតនមាលី]] ព្រះរាជបុត្រី នៃ សម្ដេចព្រះមហាស្រីធម្មរាជា ទ្រង់ភ្នកព្រះទ័យ ចង់ទៅស្រង់ទឹក[[ទន្លេធំ]] ឲ្យដឹងស្គាល់ជាតិ។ លុះទ្រង់ព្រះចិន្តាដូច្នោះហើយ ព្រះអង្គក្សត្រី ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំលា សម្ដេចព្រះវររាជមាតាបិតា ទៅក្រសាលតាមសព្វព្រះទ័យ។ ព្រះវររាជមាតាបិតា ក៏យល់ព្រមហើយ ស្ដេចព្រះរាជដំណើរទៅជាមួយដែរ។

ក្នុងគ្រានោះ ច្រាំងទន្លេធំ នៅទី[[កំពង់ចាម]] ដុះខ្សាច់ជ្រេជ្រាលល្អ ព្រះនាង និង អស់បរិវារ ចុះស្រង់ក្នុងទឹកទន្លេនោះយ៉ាងក្សេមក្សាន្ត។

នេះនឹងនិយាយពី ក្រពើមួយនៅ[[ព្រែកឆ្លូង]] ថាក្រពើនោះ មានក្បាល ៥ហត្ថ សាហាវ ហានក្លា[[ក្រឡាខ្លួន]]បាន។ ថ្ងៃនោះ វាចេញអំពីព្រែកឆ្លូង ហែលនាំបរិវារទៅ លេងទីនានា តាមសព្វដងរៀងមក។ ក្នុងគ្រានោះ ក្រពើក្រឡេក ឃើញព្រះរាជបុត្រី ព្រះរតនមាលី នៅក្នុងកណ្ដាលហ្វូងស្ត្រី ក៏មានចិត្តមេត្រី ចង់ព្រះនាងជាភរិយា ទើបវាវាយកន្ទុយ រលកបោកគ្រាំគ្រេង។ អស់ស្ត្រីជាបរិវារ ភិតភ័យទាំងព្រះអង្គរតនមាលី រត់ឡើងគោកទាំងអស់គ្នា។ ខណៈនោះ ក្រពើនោះ ស្ទុះចូលមកខាំ ពាំយកព្រះនាងរតនមាលីបានហើយ ក៏ពាំនាំតំរង់ទៅកាន់កន្លែងរបស់វា។ អស់ពួកខ្ញុំរាជការទាំងប្រុសទាំងស្រី ឃើញហើយភិតភ័យ ក៏ស្រែកកញ្ជ្រោលរោលរាលជាខ្លាំង។ សេចក្ដីនេះ ជ្រាបដល់ព្រះ[[វររាជមាតា]]បិតា ស្ដេចទ្រង់សោកស្ដាយព្រះរាជបុត្រីណាស់ ទ្រង់ឲ្យលើកព្យូហៈនាវា ដេញតាមក្រពើនោះ។ ទាហានខ្លះក៏បាញ់[[កាំភ្លើង]]បង្អើល ដើម្បីឲ្យក្រពើនោះ លែងចោលព្រះនាងមកវិញ ខ្លះក៏បោះបាញ់[[ច្បូក]] [[ធ្នូ]] [[ស្នា]] ដោយប្រការផ្សេងៗ។ ឯក្រពើនោះ កាលឮសន្ធឹកកាំភ្លើងបាញ់ ដេញតាមប្រកិតយ៉ាងជិតខ្លាំងពេក នឹងរកពេលគេចវេះដោះខ្លួនយកព្រះនាងធ្វើជាភរិយាពុំបាន ក៏លេបព្រះនាងចូលទៅក្នុងពោះ ហើយស្ទុះហែលចូលទៅក្នុងព្រែកឆ្លូង តាមទីកន្លែងរបស់វា។

ឯព្រះបរមបពិត្រ ដែលទ្រង់លើកព្យុហៈនាវា តាមទៅនោះ លុះទៅដល់ព្រែកឆ្លូងហើយ ទ្រង់ត្រាស់បង្គាប់ឲ្យ[[ហ្ម]]ចូលទាក់[[ក្រពើ]]នោះ លុះត្រាតែបានយកមកវះពោះ យកសពព្រះរាជបុត្រី មកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះសព។ កាលសូរេចបុណ្យ ស្ដេចទ្រង់យកគ្រឿងសង្វារ កងកន់ និង ព្រះពានមាសទាំងប៉ុន្មាន មកកសាងជាព្រះពុទ្ធរូបមាស ៥ អង្គ ប្រាក់ ៥អង្គ សំរឹទ្ធិ ៥អង្គ ទង់ហ៊្វា ៥អង្គ ទង់ដែង ៥អង្គ។ ព្រះអង្គឲ្យសាងចេតិយ តំកល់ព្រះអដ្ឋិព្រះរាជបុត្រី នៅទីនោះ។ ទ្រង់ឲ្យសាងព្រះវិហារមួយនៅមាត់ព្រែកឆ្លូង នោះមានសសរមួយរយប្លាយ ហើយយកសុទ្ធសឹងតែខ្មោច ព្រាយទ្រាបបាតសសរទាំងមួយរយនោះ បញ្ចុះ[[អថ័ន]] (មកពីពាក្យ សំស្ក្រឹត [[អថវ៌ន]] ប្រើជាឈ្មោះ [[មន្តអាគម]]ពួកមួយសំរាប់សូតសែកហៅ ឬ បណ្ដេញ[[ភូត]][[បីសាច]]ជាដើម និងពិធីបញ្ចុះគោលចារឹកសន្មតថាជាជ័យភូមិ) ឲ្យពូកែ។ ដោយហេតុថា ព្រះអង្គក្រោធនឹងអស់មន្ត្រីខ្ញុំរាជការ ពុំជួយថែទាំរក្សា បានជាព្រះរាជបុត្រីថ្លោះការទាំងម៉្លេះ ទើបសម្ដេចព្រះបរមបពិត្រ ស្ដេចដាក់ទំនាយថា : បើមន្ត្រីណាដើរកាត់មុខព្រះវិហារកូនអញ ឲ្យមន្ត្រីនោះអន្តរាយ។ ហេតុនេះហើយ បានជាព្រះវិហារវត្តនោះ នាម៉ឺនដើរកាត់មុខពុំបាន។ សម្ដេច ស្ដេចសាងស្រេចហើយ ស្ដេចធ្វើសង្គាយនាឆ្លងព្រះវិហារវត្តនោះ។ ព្រះអង្គ បង្វែរ ខ្ញុំប្រុស ២១ នាក់ [[ខ្ញុំ]]ស្រី ២១ នាក់ រទេះគោ ២១ [[នឹម]] រទេះក្របី២១នឹម ស្រែ២១ ភូមិ២១ សេះ២១ ដំរី២១ ជាដង្វាយព្រះស្រីរតនត្រ័យ ឲ្យបានកុសលនោះ ចំរើនដល់ព្រះរាជបុត្រី។ លុះសំរេច ព្រះរាជពិធី បុណ្យនេះហើយ ព្រះអង្គនាំរាជសេវកាមាត្យ ត្រឡប់ចូលមកក្រុងចតុម្មុខវិញ។

====ដំរីភ្លុកស====
លុះដល់ឆ្នាំមមែ ឯកស័ក ព.ស. ២០៤៣-គ.ស. ១៤៩៩-ម.ស. ១៤២១-៨៦១ ឧកញា[[សួគ៌ាលោក]]ចៅហ្វាយស្រុក[[ខែត្រពោធិ៍សាត់]] ប្ដឹងចូលមក[[អ្នកឧកញា]][[ចក្រី]] [[សេនាបតី]] ឲ្យនាំសេចក្ដីក្រាបបង្គំទូលសូមទ្រង់ជ្រាប។ ដ្បិតភ្នាក់ងារ[[ក្លោង]]ទាក់ដំរីភ្លុកសបានមួយ [[កំពស់]]បួន[[ហត្ថ]]ប្លាយ សំបុរ[[ឆ្នាំងថ្មី]] ប្រកបដោយ[[គជ]]លក្ខណៈបរិបូណ៌។

អ្នកឧកញ៉ាចក្រី ក៏នាំឡើងក្រាបបង្គំទូល តាមសេចក្ដីសំបុត្រគ្រប់ប្រការ ទើបទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជាឲ្យនាំ[[ដំរី]]ចូលមកថ្វាយ។ លុះស្ដេចចេញទតដំរី យល់[[បរិសុទ្ធ]]ប្រាកដមែន ទ្រង់សោមនស្ស សព្វព្រះទ័យក្រៃពេក។ ស្ដេចព្រះរាជទានរង្វាន់ហ្មដែលទាក់បាននោះ មាសមួយ[[តឹងកូនដៃ]] ប្រាក់មួយតឹងកូនដៃ និង របស់ឯទៀតជាច្រើន។ ឯអ្នកដែលជួយទាក់នោះ ជាពលកំលោះ ស្ដេចព្រះរាជទានដល់ពលទាំងនោះ តាមគួរទ្រង់ប្រោសមិនឲ្យត្រូវកំណែនរាជការអ្វីឡើយ។

ថ្ងៃក្រោយ ទ្រង់ចាត់មុខ[[ក្រសួង]]ឲ្យរៀប[[ពិធីមង្គល]] ព្រះរាជទាននាម[[ដំរីស]]នោះថា '''ព្រះស្វេតមង្គលរាជហត្ថិពិជ័យឆទ្ទន្ត'''។ ទ្រង់ព្រះរាជទានគ្រឿងប្រដាប់[[សឹង]]មាស ទ្រង់ឲ្យធ្វើរោងប្រក់ស្បូវ[[អំបែង]]បិទមាស សំរាប់ទ្រង់ដំរីនោះ។ លុះដល់ឆ្នាំ[[ច]] [[ចត្វាស័ក]] ព្រះស្វេតមង្គល រាជហត្ថី ឈឺយូរថ្ងៃហើយ ក៏ស្រុតទៅ &quot;ស្រុតប្រែថាស្លាប់ ពាក្យនេះ សំរាប់និយាយចំពោះតែដំរី&quot;។

====សោយទិវង្គត====
ថ្ងៃ ១០ កើត ខែ[[ពិសាខ]] ឆ្នាំច ចត្វាស័ក ព.ស. ២០៤៦-គ.ស. ១៥០២-ម.ស. ១៤២៤-ច.ស. ៨៦៤ ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះមហាធម្មរាជា ទ្រង់យាងទៅប្រពាត ភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ [[ខេត្តសំរោងទង]] សេនាបតី មន្ត្រីខ្ញុំរាជការ គ្រប់ក្រុម ហែហមអមព្រះអង្គជាច្រើន ហើយទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជាកេណ្ឌរាស្ត្រ ជីកស្រះនៅកៀនភ្នំ យកទឹកដាក់ជាទាន សាងព្រះរាជកុសល។ វេលាគ្រានោះ មានព្រះគ្រោះមួយបង្កើតជាព្រះរោគក្នុងព្រះអង្គ ទើបស្ដេចព្រះរាជដំណើរត្រឡប់មក ក្រុងដូនពេញវិញដោយព្រះរោគរឹតតែខ្លាំងឡើងៗ ឯស្រះដែលជីក ក៏ពុំទាន់ហើយ។

សម្ដេចព្រះមហាធម្មរាជា ព្រះអង្គសោយ[[រាជសម្បត្តិ]] កាលស្រុកកំពុងកើត ចលាចល បាន ៨ឆ្នាំ ស្ដេច[[ប្រាប្ដាភិសេក]] បាន ១៩ ឆ្នាំរួមជា ២៧ ឆ្នាំ ព្រះជន្ម ៦៤ ឆ្នាំ ទ្រង់ព្រះអាពាធ រឹតតែធ្ងន់ណាស់។ ទ្រង់ឲ្យនិមន្តព្រះរាជាគណៈមកចំរើនព្រះ[[ពុទ្ធគុណ]] [[ធម្មគុណ]] [[សង្ឃគុណ]] ថ្វាយរាល់[[វេលា]]។

ថ្ងៃ ១០ [[រោច]] ខែ[[ជេស្ឋ]] ឆ្នាំ[[ជូត]] [[ឆស័ក]] ព.ស. ២០៤៨-គ.ស. ១៥០៤-ម.ស. ១៤២៦-ច.ស. ៨៦៦ ទ្រង់សោយព្រះទិវង្គតទៅ។ ព្រះបរមវង្សា នាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រី លើកព្រះសពតំកល់ក្នុងព្រះ[[កោដ្ឋ]]ស្រេច។ ទើបអញ្ជើញចៅពញាដាំខត្តិយ៍ ជាព្រះរាជបុត្រាច្បង ឲ្យឡើងសោយរាជសម្បត្តិតាមព្រះប្រវេណី។

====រដ្ឋបាលដែនដី====
ក្នុងផ្នែកទី១ ដែលទាក់ទងនឹងការបែងចែកអាណាចក្រ យើងបានឃើញថាទឹកដីខ្មែរ ត្រូវចែកជាប្រមាណ ៧០ ខេត្ត ហើយខេត្តទាំងនោះត្រូវប្រមូលផ្ដុំជាតំបន់ដែលគេហៅថា [[ដី]]។ ក្នុងតំបន់នីមួយៗ មានស្ដេចក្រាញ់មួយអង្គឈរត្រួតត្រា (ជួនកាលហៅថា ស្ដេចក្រាញ់ក៏បាន ពាក្យនេះទំនងជាក្លាយមកពីពាក្យបុរាណ [[ម្រតាញ]] ដែលមានប្រើក្នុងសិលាចារឹកខ្មែរ) ។ [[ស្ដេចក្រាញ់]] មួយអង្គៗមាននាទីគ្រប់គ្រងតំបន់របស់ខ្លួនផង ហើយមាននាទីគ្រប់គ្រងខេត្តរបស់ខ្លួនផ្ទាល់ផង។ បើតាមឯកសាររាជពង្សាវតារខ្មែរ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទធម្មរាជាទី១ មានការតែងតាំងស្ដេចក្រាញ់ ៥ អង្គគឺ:
*ពញា[[តេជោ]] ចៅហ្វាយស្រុក[[ខេត្តកំពង់ស្វាយ]]១
*ពញា[[សួគ៌ាលោក]] ចៅហ្វាយស្រុក[[ខេត្តពោធិ៍សាត់]]១
*ពញា[[ស្រីធម្មាតេជោ]] ចៅហ្វាយស្រុក[[ខេត្តបាភ្នំ]]១
*ពញា[[ពិស្ណុលោក]] ចៅហ្វាយស្រុក[[ខេត្តទ្រាំង]]១
*ពញាអរជូន [[ចៅហ្វាយស្រុក]][[ខេត្តត្បូងឃ្មុំ]]១។

ដូចបានពោលរួចមកខាងលើនេះ យើងឃើញថាក្នុងខេត្តនីមួយៗមានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ឈរត្រួតត្រា។ មន្ត្រីនេះគេនិយមហៅថា ចៅហ្វាយស្រុក : ឧ.មន្ត្រីឈរត្រួត ខេត្តទ្រាំង គេហៅថាចៅហ្វាយស្រុកខេត្តទ្រាំង ។


{{s-start}}
{{s-reg}}
{{s-bef|before=[[ស្រីរាជា]] និង [[ស្រីសុរិយោទ័យទី២]]}}
{{s-ttl|title=[[បញ្ជីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា|ព្រះម្ចាស់ក្រុងកម្ពុជាធិបតី &lt;br&gt; (១៤៧៨-១៥០៤)]]|years=}}
{{s-aft|after=[[ឝ្រីឝៅគន្ធបទ]]}}
{{s-roy}}
{{s-bef|before=មិនស្គាល់}}
{{s-ttl|title=[[បញ្ជីរជ្ជទាយាទខ្មែរ#សម័យចតុមុខ|ឧបរាជសម័យចតុមុខ]]|years=១៣៨០?-១៤៧៨}}
{{s-aft|after=ព្រះមហាឧបរាជ[[ចន្ទរាជា]]}}
{{s-end}}
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រាជវង្សអង្គជ័យ]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:សម័យចតុមុខ]]</text>
      <sha1>im6ncbgxsqtjv9x498e7mx0idssb4na</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282772</id>
      <parentid>282771</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T04:52:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>ជំនួសខ្លឹមសារនៃទំព័រដោយ '{{Infobox  |name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I) |type          = Khmer History |image         =  * '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១ * '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I  * '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]] * '''រាជសម័យ''': ចុងសម័យកាលអង...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1122" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}</text>
      <sha1>jp5ps6fdlnrz9if2vtt7abbeqzuf13c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282775</id>
      <parentid>282772</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T05:38:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1368" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}</text>
      <sha1>3etzz5amh0mhrb28id7lsrvmahrgpti</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282776</id>
      <parentid>282775</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T05:48:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2241" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;'''


== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>rur3j80c5dcbucxy2odm56pzn80591z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282777</id>
      <parentid>282776</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T05:59:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3024" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>ffoduefr2lj4w228fs8hxk8hksbn11i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282778</id>
      <parentid>282777</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T06:14:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3172" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>329gmjwzw2bcdf3ox3ho4i88lm762qg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282779</id>
      <parentid>282778</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T06:54:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4918" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល [[ធម្មរាជាទី១]] ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ  គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>pcqld414bbcl9eh3eu5pg87tska1cg9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282780</id>
      <parentid>282779</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T07:21:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5656" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>m01egmatrqz4ocze364w9kiyvt9szh9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282781</id>
      <parentid>282780</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T07:38:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7352" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរបន្តទៀត ។

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>amhrvd4d4aom0ku5ewoesigs0k3qg8s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282782</id>
      <parentid>282781</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T07:40:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7600" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>9oa168xuk81zuqx5bwmixfv3ttfea15</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282783</id>
      <parentid>282782</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T07:42:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7606" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City for 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរជាបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>iff1ls6ujbanpafx6p4b26i5kaa4nvk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282788</id>
      <parentid>282783</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:29:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* សៀមវាយប្រហារ ក្រុងអង្គរ រយៈពេល ៧ខែ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7582" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារក្រុងអង្គរ ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរជាបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>362e629j810w7cjd8bnifu9wlmbu0ta</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282789</id>
      <parentid>282788</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:32:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7701" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារក្រុងអង្គរ ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរជាបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ជ័យជំនះសៀមមកលើក្រុងអង្គរ ==
'''Siamese victory over Angkor City'''

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>4aj9m8awdxyxhk02mtgk7lx4exm5rf9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282790</id>
      <parentid>282789</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:32:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ជ័យជំនះសៀម មកលើក្រុងអង្គរ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7702" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារក្រុងអង្គរ ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរជាបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ជ័យជំនះសៀម មកលើក្រុងអង្គរ ==
'''Siamese victory over Angkor City'''

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>feuueguqhnzemfvrb6aac961cwrb70p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282791</id>
      <parentid>282790</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:33:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* ជ័យជំនះសៀម មកលើក្រុងអង្គរ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7702" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ធម្មរាជាទី១ - (Dhamma Reachea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ធម្មរាជាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Dhamma Reachea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៧៣-១៣៨៥ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ 
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[បរមរាមាទី១]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៨៥
* '''បិតា''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
* '''មាតា''': មិនមានកំណត់ត្រា
* '''បុត្រ''': ពញ្ញាកែវ, ពញ្ញាទ័យ, [[ពញ្ញាយ៉ាត]]
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

ធម្មរាជាទី១ (អង់គ្លេស: Dhamma Reachea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៨៥) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៧៣-១៣៨៥) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រទី២ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំឆ្លូវ បញ្ចស័ក ព.សករាជ ១៩១៦ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៧៣ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩៥ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះធម្មាសោករាជ&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជបន្តពីបងប្រុសរបស់ខ្លួនគឺ [[បរមរាមាទី១|ព្រះបរមរាមាទី១]] រហូតដល់សៀមលើកទ័ពវាយប្រហាររាជធានីអង្គរជាលើកទី២ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ នៃគ.សករាជ  ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== សៀមវាយប្រហារក្រុងអង្គរ ៧ខែ ==
'''Siam attacks Angkor City 7 months'''

ក្នុងឆ្នាំដែល ធម្មរាជាទី១ ឡើងគ្រងរាជ សៀមបានវាយ យកបណ្ដារស្រុកភាគខាងលិច បានជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ក្នុងឆ្នាំ ១៣៨៥ ស្ដេចសៀមនាម ចៅបរមរាជា បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាព្រែក ដែលជាបុត្ររបស់ខ្លួន លើកទ័ព ១០០,០០០ (១សែននាក់) និង ប្រើប្រាសដំរី ៣៦០ ក្បាល ហើយបានបំពាក់កាំភ្លើងធំ នៅពីលើខ្នងដំរីផងដែរ បូករួមជាមួយនិង រទេះសឹកចម្បាំង ៥ពាន់គ្រឿង វាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ គ្រានោះ ដោយសារតែជញ្ជាំងក្រុងអង្គរពីមុនខូតខាតស្ទើរទាំងអស់ ព្រះធម្មរាជាទី១ ក៏ចាត់ឱ្យលោក មហាឧបរាជ ចៅហ៊្វាលោហៈ សង់ជញ្ជាំងក្រុងអង្គរឡើងវិញ ធ្វើពីឬស្សីកម្ពស់ ២២ហត្ថ ដោយស្មើនិងកម្ពស់ ១១ម៉ែត្រ និង ប្រមូលកងទ័ព ចំនួន ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ជាមួយនិង ដំរីចម្បាំង ២៤០ ក្បាល នៅចាំការពារក្រុងអង្គរ ។ មេទ័ពសៀម ពញ្ញាព្រែក បានលើកទ័ព ព័ទ្ធជុំវិញក្រុងអង្គរទាំង ៤ទិស និងបានបញ្ជារឱ្យកងទ័ពដាក់ជណ្ដើរឬស្សី ឡើងវាយប្រហារចូលក្រុងអង្គរ និង បានប្រើឈើធំស្រួចរុញបំបុកទ្វារក្រុងអង្គរទាំង ៤ច្រក ដោយសារតែទ្វារក្រុងអង្គរធ្វើពីបន្ទះដែក លាយសំរិទ្ធ ទើបកងទ័ពសៀមពិបាកវាយសម្រុកចូល ។ ក្នុងពេលដែលទ័ពសៀម វាយសម្រុកចូល ធម្មរាជាទី១ បានចាត់ឱ្យ ពញ្ញាកែវ ការពារច្រកទ្វារខាងលិច ពញ្ញាទ័យ ការពារច្រកទ្វារខាងជើង [[ពញ្ញាយ៉ាត]] ការពារច្រកទ្វារខាងត្បូង និង ចៅហ៊្វាលោហៈ ការពារច្រកទ្វារខាងកើត ទ័ពសៀមវាយសម្រុកចូល ដោយការឡើងជណ្ដើរឬស្សី ក៏ត្រូវទ័ពខ្មែរបាញ់ព្រួញធ្លាក់ស្លាប់អស់ច្រើន សម្លេងកាំភ្លើងធំបាញ់ប្រហារគ្នាទៅមក លាន់លឺពេញសមរភូមិអង្គរ ដោយកាំភ្លើងធំខ្មែរនៅទីខ្ពស់ ហើយមានព្រៀបជាងបានបាញ់បំបែកទ័ពសៀមខ្ចាត់ខ្ចាយជាបន្តបន្ទាប់ សៀមបានវាយឡោមព័ទ្ធក្រុងអង្គរអស់រយៈពេល៧ខែ តែនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុងអង្គរបាន ទើបពញ្ញាព្រែក ផ្ញើសំបុត្រទៅបិតាខ្លួន ព្រះចៅបរមរាជា ឱ្យរកយុទ្ធសាស្ត្រវាយបំបែកក្រុងអង្គរជាបន្តទៀត ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ជ័យជំនះសៀម មកលើក្រុងអង្គរ ==
'''Siamese victory over Angkor city'''

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>sbqik15qcg5igfmlbbp3io30fk1cg5u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ចន្ទរាជា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28608</id>
    <revision>
      <id>282762</id>
      <parentid>282543</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:54:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66965" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ចន្ទរាជា - (Chan Reachea)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ចន្ទរាជា
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Chan Reachea 
* '''រជ្ជកាល''': ១៥១៦-១៥៦៦ [[អាណាចក្រលង្វែក]]
* '''រាជសម័យ''': [[សម័យកាលលង្វែក]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ​​​ព្រះរាជអង្ការ ខត្តិយាមហាចន្ទរាជា
* '''មរណៈនាម''': បរមចន្ទរាជា
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៥១២ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៥៣៩
* '''ក្សត្រមុន''': [[ស្រីជេដ្ឋា]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី២]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សចតុមុខ
* '''ប្រសូត''': ១៤៨៦ 
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៥៦៧
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

'''ចន្ទរាជា''' ([[អង់គ្លេស]]: Chan Reachea) ([[ថៃ]]៖ Record: Chandra Raja) (ប្រ.ស|គ.ស ១៤៨៦-១៥៦៧) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៥១៦-១៥៦៦) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ [[រាជធានីលង្វែក]] គ.សករាជ ១៥៣៩ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា &quot;សម្ដេចព្រះរាជអង្ការ ខត្តិយាមហាចន្ទរាជា&quot; និងបានប្រកាសរាជ [[សម័យកាលលង្វែក]] នៃ [[អាណាចក្រលង្វែក]] ។​&lt;ref&gt; Helen Ibbitson Jessup, Sāramandīr Jāti Kambujā (2006) [https://books.google.com.kh/books?id=eiQWAQAAIAAJ&amp;q=%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;dq=%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjpjJ-C697zAhWcyzgGHVD6CtYQ6AF6BAgLEAM Chefs d'œuvre du Musée national du Cambodge], Publisher: Friends of Khmer Culture p.112 [[ISBN]]: 9995083604 &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==
'''Early Life'''

ព្រះចន្ទរាជា កើតនៅរាជធានីចតុមុខ កើតឆ្នាំ ១៤៨៦ នៃគ.សករាជ​ ព្រះអង្គ ​គឺជាព្រះបុត្រាទី២ នៃព្រះបាទ 
[[ធម្មរាជាទី២]] ដែលត្រូវជាប្អូនប្រុសបង្កើត ម្ដាយទីទៃជាមួយ [[ស្រីសុគន្ធបទ]] ដែលបានសោយរាជ្យនៅរាជធានីទួលបាសាន [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ។ ព្រះចន្ទរាជា មាននាមជាចៅពញ្ញាចន្ទរាជា ជាចៅហ្វាយស្រុកចតុមុខ នៅវ័យ ២៤ ឆ្នាំ ព្រះអង្គ​ត្រូវបង្ខំចិត្តចាកចេញពីចតុមុខ ដោយការនិរទេសព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៥០៩ នៃគ​.សករាជ ទៅកាន់តំបន់ទេពបុរី (តំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-សៀម បច្ចុប្បន្ន​ជា ក្រុង [[បាងកក]]​) តាមការស្នើសុំរបស់ ព្រះស្រីសុគន្ធបទ ដែលយល់សុបិន្តឃើញនាគពីរក្បាល ហោះហើរមកពាំឆ្វេទឆត្ររបស់ព្រះអង្គ ដែលទ្រង់យល់ឃើញថា វាជាការគំរាមកំហែងនៃរាជ្យបល័ង្ក របស់ព្រះអង្គ ដែលម្នាក់ទៀត ជាហ្លួងព្រះស្ដេចកន ។ ជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ របស់ព្រះចន្ទរាជា នៅតំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-សៀម  ព្រះអង្គ បន្លំខ្លួនចូលធ្វើជាក្រមការខាងទាក់ដំរីថ្វាយ ស្ដេចសៀមចក្រព័ត្ត ព្រះនាម &quot;បរមរាមាធិបតីទី២&quot; ។ នៅឆ្នាំ ១៥១២ ហ្លួងព្រះស្ដេចកន លើកទ័ពវាយយករាជធានី ទួលបាសាន និងបានជ័យជំនះបណ្ដេញ ស្រីសុគន្ធបទ ចេញពីរាជធានី ទៅបោះបន្ទាយនៅស្រុកស្ទឹងសែន [[ខេត្តកំពង់ធំ]] ។ ព្រះស្រីសុគន្ធបទ បានផ្ញើចុតហ្មាយ ប្រាប់ដំណឹងពីការបះបោររបស់នាយកន ទៅកាន់ចន្ទរាជា និងបានប្រកាសតែងតាំង ព្រះចន្ទរាជា ជាមហាឧបរាជ ឱ្យយាងត្រឡប់មកជួយព្រះអង្គវិញ ។ ការយាងត្រឡប់មកវិញរបស់ព្រះចន្ទរាជា បានខ្ចីទ័ពសៀមចំនួន ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) ជាមួយនិងការចរចារប្រគល់ព្រះដង្វាយ ដោយការថ្វាយដំរីចំនួន ១០០ ក្បាល និង ពលទ័ព ៥,០០០ នាក់ទៅឱ្យព្រះចៅសៀមវិញ ទ័ពព្រះចន្ទរាជា បានធ្វើដំណើរមកដល់ [[ខេត្តបាត់ដំបង]] ចៅហ្វាយស្រុក នាមពញ្ញានោ បានថ្វាយពលចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) និងស្បៀងអាហារចំនួន ១០០ រទេះ ដល់ព្រះចន្ទរាជា ហើយទ្រង់បន្តដំណើរមកដល់ [[ខេត្តពោធិសាត់]] និងបានជួបពិភាក្សា ជាមួយចៅហ្វាយស្រុកឈ្មោះ ហ្មឺនពេជ្រ ដែលកាន់សិទ្ធទ័ព ចំនួន ៤០,០០០ នាក់ នៅ &quot;បន្ទាយហ្មឺនជ័យ&quot; ដែលពេលវេលាមកដល់របស់ព្រះចន្ទរាជា ជាមួយនិងការរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រទ័ព ដើម្បីទៅជួយ &quot;ព្រះស្រីសុគន្ធបទ&quot; បានអូសបន្លាយដល់ ២ឆ្នាំ ដោយមើលឃើញពីការរៀបចំទ័ពយឺតយ៉ាវរបស់ ព្រះចន្ទរាជា ពោលក្នុងឆ្នាំ ១៥១៤ នៃគ.សករាជ ហ្លួងព្រះស្ដេចកន បានលើកទ័ពជើងទឹក ជាមួយកាំភ្លើងធំ វាយចូលបន្ទាយស្ទឹងសែន [[ខេត្តកំពង់ធំ]] ពីយប់អធ្រាត និងបានធ្វើឃាត ស្រីសុគន្ធបទ នាពេលនោះ ។ ក្រោយពេល ហ្លួងព្រះស្ដេចកន ធ្វើឃាត &quot;ព្រះស្រីសុគន្ធបទ&quot; នៅបន្ទាយស្ទឹងសែន រួចមក គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង ៥ បានបាត់នាពេលនោះផងដែរ ទើបការឡើងសោយរាជ្យផ្លូវការណ៍ របស់នាយកន ត្រូវពន្យាពេល ២ឆ្នាំ ដើម្បីរងចាំ គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង​៥ ថ្មីធ្វើរួច ។ នៅទីបំផុត ហ្លួងព្រះស្ដេចកន បានប្រកាសសោយរាជ្យជាផ្លូវការណ៍ ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៦ នៃគ.​សករាជ ដែលមានព្រះនាមក្នុងរាជ្យថា &quot;ព្រះស្រីជេដ្ឋា ធិរាជរាមាធិបតី&quot; ហើយវាជាពេលដែលនាគពីរ ត្រូវមកប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នា មួយជា ព្រះចន្ទរាជា ជាស្ដេចនៃអាណាចក្រខាងលិច និង ហ្លួងព្រះស្ដេចកន ជាស្ដេចនៃអាណាចក្រខាងកើត ដែលបានយក [[ទន្លេមេគង្គ]] ខ័នបែងចែកទឹកដីជា ២ចំណែក តាមបណ្ដោយខ្សែរទឹកហូរ ដែលបានអូសបន្លាយសង្គ្រាមអស់ពេល ១ទស្សវតន៍ (១០ឆ្នាំ) ។&lt;ref&gt; Mak Phoeun (1988) 
 [https://books.google.com.kh/books?id=AEJvAAAAMAAJ&amp;q=%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;dq=%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjxw46jt-DzAhWVfd4KHSORA3c4ChDoAXoECAkQAw Chroniques royales du Cambodge: De Bañā yāt à la prise de Laṅvaek : de 1417 à 1595] Publisher: Ecole française d'Extrême-Orient, Original from the University of Michigan, [[ISBN]]: 2855395372 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅ ទួលបានសាន == 
'''Battle at Tuol Basan'''

ក្រោយពេល [[ស្រីជេដ្ឋា]] ឡើងសោយរាជ្យនៅ
រាជធានីទួលបាសាន បានរយៈពេល ៣ខែ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ព ចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយឡោមព័ទ្ធ បណ្ដេញ ព្រះស្ដេចកន ចេញពី រាជធានីទួលបាសាន ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៦ នៃ.គសរាជ ។ ព្រះស្ដេចកន និងកងទ័ពបានភៀសខ្លួនទៅភាគខាងកើត ទៅបោះបន្ទាយថ្មីមួយត្រង់ ចន្លោះដូនតី
នា [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] និងបានបង្កើតរាជធានីថ្មី ឈ្មោះថា &quot;ស្រឡប់ដូនតី ពិជ័យព្រៃនគរ&quot; បន្ទាយថ្មីព្រះស្ដេចកន មានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ រាងបួនជ្រុង មានដាំដើមឬស្សីកំរាស ២សិន ដោយស្មើនិង (80m) និងមានកម្ពស់ ១៥ហត្ថ ដោយស្មើនិង កម្ពស់ (7.5m) និងមានប្រវែងសរុប (2.5km) ដែលជាបន្ទាយការពារដ៏រឹងមាំមួយ មិនងាយនិងវាយចូលបំបែកបាន ។ មួយឆ្នាំបន្ទាប់ពី ហ្លួងព្រះស្ដេចកន វាយបកត្រឡប់ទៅកាន់ ព្រះចន្ទរាជា និងបានដុតបំផ្លាញរាជធានីទួលបាសាន ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៧ នៃគ​.សករាជ ហើយព្រះចន្ទរាជា និងកងទ័ពបានដកត្រឡប់ទៅបន្ទាយនា [[ខេត្តពោធិសាត់]] វិញ ក្នុងឆ្នាំ​ដដែលស្ដេចទាំងពីរបានបើកកិច្ចចរចាររកសន្តិភាពមិនធ្វើសង្គ្រាម ដើម្បីទុកពេលប្រមូលស្បៀង និងបង្កើនកងទ័ពឡើងវិញ ដែលផ្អាកការធ្វើសង្គ្រាមនិងគ្នា ៣ឆ្នាំ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៥២០ នៃគ.សករាជ ទើបទ័ព 
ព្រះស្ដេចកន បើកការវាយប្រហារជាមុនទៅលើ ព្រះចន្ទរាជា ត្រង់ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ។​&lt;ref&gt; Bhun Khol (1994) 
 [https://books.google.com.kh/books?id=W1dQAQAAMAAJ&amp;q=%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9F%81%E1%9E%85%E1%9E%80%E1%9E%93&amp;dq=%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9F%81%E1%9E%85%E1%9E%80%E1%9E%93&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjAx9_R1uLzAhVB6mEKHZS_CNkQ6AF6BAgEEAM Pravatti vidyā saṃrâp pathamsiksā], Publisher: Griḥsthān Poḥbumb Phsāy Qâpraṃ, Original from University of California, Berkeley p.138 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅកំពង់ឆ្នាំង ==
'''Battle at Kampong Chhnang'''

ក្រោយផ្អាកសង្គ្រាម៣ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ (១៥១៧-១៥២០) ព្រះស្ដេចកន បានប្រមូលកងទ័ពចំនួន ១២០,០០០ (១២មុឺននាក់) និងបានចែកជាពីរកងពល ដែលកងពលទី១ មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; ឱ្យទៅបោះបន្ទាយនៅ ស្រុកសំរោងទង (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]]) និង កងពលទី២ មានចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព ខ្លាំងពូកែរបស់ព្រះស្ដេចកន នាម &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ឱ្យទៅបោះបន្ទាយនៅ ភូមិជ័យសួគ៌ (បច្ចុប្បន្នជា វត្តវិហារសួគ៌ [[ខេត្តកណ្ដាល]]) ។ ក្រោយប្រមូលកងទ័ពដ៏សំបើម កងទ័ពព្រះស្ដេចកន ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; បានចេញពីសំរោងទង បើកការវាយប្រហារជាមុនទៅលើ ព្រះចន្ទរាជា ត្រង់ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ពេលនោះមេទ័ព ២រូប របស់ព្រះចន្ទរាជា នាម &quot;ឧកញាចក្រីកែវ&quot; និង &quot;ឧកញ៉ា​វង្សាអគ្គរាជ&quot; បានដឹកនាំទ័ព ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) មកចេញច្បាំងតទល់ យ៉ាងខ្លាំងក្លា ស្នូរសម្លេងព្រួញដាវលំពែង និងស្នូរកាំភ្លើងធំ លាន់រំពងពេញសមរភូមិកំពង់ឆ្នាំង រំពេចនោះ កងទ័ពជំនួយ របស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលបង្កប់ខ្លួនក្នុងព្រៃចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ផ្សេងទៀត បូករួមនិងដំរីចម្បាំង ចំនួន ១៤០ក្បាល ដែលនៅពីខាងក្រោយកងទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; របស់ព្រះស្ដេចកន បានសំរុកចេញមកវាយគាបទ័ពព្រះស្ដេចកន ឱ្យបែកបាក់បរាជ័យ រត់ភៀសខ្លួនទៅបោះបន្ទាយនៅ ចតុមុខ (បច្ចុប្បន្នជា [[ក្រុងភ្នំពេញ]]) ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅ​ចតុមុខ ==
'''Battle at Chaktomuk'''

មួយឆ្នាំ​បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមនៅ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ព្រះចន្ទរាជា ត្រាសបង្គាប់ ឱ្យមេទ័ពចំនួន ២រូប គឺមេទ័ព &quot;ឧកញាចក្រីកែវ&quot; និង &quot;ឧកញ៉ា​វង្សាអគ្គរាជ&quot; ឱ្យដឹកនាំទ័ពចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយយកបន្ទាយចតុមុខ ដែលមានកងទ័ព របស់ព្រះស្ដេចកន ចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) នៅឈរជើងចាំការពារតំបន់នេះ ដែលដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; ។ ចំនួនកងទ័ព របស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលលើស ២ដង នៃចំនួនទ័ពព្រះស្ដេចកន បានវាយបែកសមរភូមិចតុមុខ (Chaktomuk Battlefield) ក្នុងឆ្នាំ ១៥២១ នៃគ.សករាជ ហើយកងទ័ពព្រះចន្ទរាជា បានចេញបង្ហួសទៅវាយយក [[ស្រុកបាទី]] (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តតាកែវ]]) បន្ថែមទៀត ក្រោយមក ព្រះចន្ទរាជា បានប្រកាសឱ្យ ចៅហ្វាយស្រុកនាតំបន់ [[កម្ពុជាក្រោម]] ទាំងអស់ ត្រូវរក្សាទ័ពឱ្យនៅអព្យាក្រិត បើពុំនោះទេព្រះអង្គនិងច្បាំងស្លាប់រស់ដល់ទីបញ្ចប់ក្នុងសង្គ្រាមនេះ ។​&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 2], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅទន្លេមុខបួន ==
'''Battle on the Four Rivers'''

'''(ហេតុដែលនាំឱ្យហៅទន្លេច្រាបឈាម!)''' 

'''(Reasons to call the bloods river! )'''

ក្រោយពេលដែល ព្រះស្ដេចកន ដឹងថា ក្មួយរបស់ខ្លួន &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; បានស្លាប់ក្នុងបន្ទាយចតុមុខ ដោយទ័ពព្រះចន្ទរាជា ព្រះអង្គ​ទ្រង់ពិរោធ (ខឹង) ជាខ្លាំងបានផ្ញើចុតហ្មាយទៅមេទ័ពធំរបស់ខ្លួន &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ដែលបោះទ័ពនៅ ភូមិជ័យសួគ៌ [[ខេត្តកណ្ដាល]] ឱ្យលើកទ័ពទៅសងសឹកឱ្យខ្លួនជាប្រញាប់ ក្នុងឆ្នាំ ១៥២២ នៃគ.សករាជ កងទ័ព ពញ្ញាកៅ ចំនួ​ន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) បានឆ្លងទន្លេមកត្រើយខាងលិច ពញ្ញាកៅ បានចែកកងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់)​ ជាទ័ពជើងគោក ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ស្រាល&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; លើកទៅបង្កប់នៅ [[បឹងពោងពាយ]] ខាងជើងភ្នំពេញ ចំណែកឯ ពញ្ញាកៅផ្ទាល់ ដឹកនាំកងទី២ ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ៦០ គ្រឿង វាយចូលចំណតផែទូក របស់ព្រះចន្ទរាជា​នៅ ជ្រោយពន្លា (បច្ចុប្បន្នជា [[ជ្រោយចង្វា​រ]]) កងទ័ព​ជើងទឹក ពញ្ញាកៅ មានភាពខ្លាំងក្លាណាស់បានដេញវាយទ័ពជើងទឹករបស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលដឹកនាំដោយ មេទ័ព &quot;វិបុលរាជ&quot; និង មេទ័ព &quot;ប្រទសរាជ&quot; ទៅដល់តំបន់ព្រែកព្នៅ ទើបមេទ័ពធំរបស់ ព្រះចន្ទរាជា​ នាម &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; ដែលតាំងបន្ទាយនៅព្រែកតាទែន បានចេញមកជួយទ័ព &quot;វិបុលរាជ&quot; និង &quot;ប្រទសរាជ&quot; ។​ ពញ្ញាកៅ ឃើញដូច្នេះ ក៏ប្រើល្បិចធ្វើជាចាញ់ដកថយទៅក្រោយវិញដើម្បី ឱ្យ &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; មកដេញតាមកងទ័ពខ្លួន ។ &quot;ពញ្ញា​ស្រាល&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; ដែលបង្កប់នៅ [[បឹងពោងពាយ]] ខាងជើងភ្នំពេញ យល់សេចក្ដីដូចនេះ ក៏លើកទៅវាយគាបទ័ព &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; ពីក្រោយត្រង់ទន្លេមុខបួន នៅទីបំផុតក៍ធ្វើឃាត ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ បាននៅពេលនោះ (បច្ចុប្បន្នបូជនីដ្ឋាន ពញ្ញាហ្មឺនពេជ្រ ឬ ហៅតាពេជ្រ នៅជាប់និង បូជនីយ​ដ្ឋាន ព្រះអង្គដង្កើ មុខព្រះបរមរាជវាំង សព្វថ្ងៃនេះ) ហើយទន្លេមុខបួន ដែលពោពេញទៅដោយការបង្ហូរឈាម ត្រូវបានអ្នកស្រុកទីនោះហៅថា &quot;ទន្លេច្រាបឈាម&quot; ។ ​&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;

== សមរភូមិកំពង់ចាម (គ.ស ១៥២៣) ==
'''Kampong Cham Battlefield (AD 1523)'''

ក្រោយពេលដែល &quot;ពញ្ញាកៅ​&quot; ទទួលជ័យជំនះនៅទន្លេមុខបួន ទ័ពរបស់ខ្លួន បានដាច់ស្បៀង និងនឿយហត់ជាច្រើនថ្ងៃផងនោះ បានសំរេចចិត្តទៅបោះបន្ទាយនៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ដែលមានទ័ពសេសសល់ត្រឹមតែ ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) ប៉ុនណោះ ។ ចំណែក​ឯខាង ព្រះចន្ទរាជា ដែលទទួលបានដំណឹងពីការមរណៈភាពលោក &quot;ពញ្ញាហ្មឺនពេជ្រ&quot; មានភាពតក់ស្លុត និង ឈឺព្រះទ័យជាខ្លាំង ព្រះអង្គបានថ្វាយមរណៈនាមទៅលោកថា &quot;ចៅពញ្ញាសួគ៌ាលោក&quot; ។ បន្ទាប់មកបានតែងតាំងលោក &quot;ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង&quot; ជាប្រមុខមេទ័ពធំជំនួសវិញ លោកឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ល្បីខាងយុត្តិសាស្ត្រសឹកសង្គ្រាម និងការដឹកនាំទ័ព ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ​.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ដឹកនាំដោយព្រះអង្គផ្ទាល់ បានយាងចេញជិះទូកចម្បាំងទីនាំង ឈ្មោះ &quot;សារ៉ាយអណ្ដែត&quot; និងទូកចម្បាំង ចំនួន៣០០ គ្រឿងទៀត ទៅប្រមូលផ្ដុំទ័ពនៅខេត្តសន្ទុក (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តកំពង់ធំ]]) ដែលមានចំនួន ៥៥,០០០ (៥មុឺន ៥ពាន់នាក់) រីឯកងទី២ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ទៀតដឹកនាំដោយ &quot;ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង&quot; ចេញទៅវាយបន្ទាយទ័ព &quot;ពញ្ញាកៅ​&quot; នៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ព្រមគ្នាតែម្ដង ។ ដំណឹងប្រកាសសង្គ្រាម របស់ព្រះចន្ទរាជា បានជ្រាបទៅដល់ ព្រះស្ដេចកន ទ្រង់បានប្រមូលទ័ពសេសសល់ ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ចែកចេញជា ប្រាំកងពល កងទី១ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ព្រំវៀង&quot; មានចំនួន ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) ជាកងទ័ពជួរមុខ កងទី២ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ពេញ&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) កងទី៣ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​នួន&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) កងទី៤ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាទន់&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) ជាកងទ័ពជួរក្រោយ និងកងទី៥ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាផាតស្រាល&quot; និង &quot;ពញ្ញាវិបុលរាជ&quot; មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ៣០០ គ្រឿង ជាកងទ័ពជើងទឹក ចេញទៅការពារបន្ទាយនៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] ដែលជាទីតាំងនៃសមរភូមិកំពង់ចាម ។ រីឯព្រះស្ដេចកនកាន់ទ័ព ហ្លួងដោយផ្ទាល់ ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) និងចាត់ឱ្យ មេទ័ព​ធំ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; ដឹកនាំទ័ព ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) បូករួមទាំងទ័ពហ្លួងបាន ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) នៅចាំការពារបន្ទាយ &quot;ស្រឡប់ពិជ័យ&quot; នា [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] ។ ដូចនេះ​កងទ័ពសរុបដែលការពារបន្ទាយ ស្រុកកំពង់សៀម របស់ព្រះស្ដេចកន មានចំនួន ៦៥,០០០ (ជាង ៦មុឺននាក់) នៅទីបំផុតកងទ័ពជាង ១សែននាក់ របស់ព្រះចន្ទរាជា បានវាយបែកបន្ទាយ ស្រុកកំពង់សៀម នៃសមរភូមិកំពង់ចាម ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ.សករាជ ។​&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;​

== ចន្ទរាជា និង ស្រីជេដ្ឋា នៃសង្គ្រាមចុងក្រោយ ==
'''Chan Reachea &amp; Srei Chedtha of Final War'''

ក្រោយពេល ​ព្រះចន្ទរាជា និង ព្រះស្រីជេដ្ឋា ធ្វើសង្គ្រាមយ៉ាងធំនៅសមរភូមិ ស្រុកកំពង់សៀម កងទ័ព​ទាំងសងខាង បានខូចខាតសំភារៈសឹកអស់ជាច្រើន ដូចនេះ​ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ.សករាជ ស្ដេចទាំង២ បានចាត់បេសកជន ទាំងសងខាង​ឱ្យទៅបញ្ជារទិញ កាំភ្លើងធំ (Cannons) ពីពួក &quot;ប៉តទុយហ្គេស&quot; (Portuguese) នៅជ្រោយម៉ាឡាកា (Malacca) នាឧបទ្វីប​ម៉ាឡេ (Malay Peninsula) ដែលត្រូវ បាន (Record ទុកដោយប្រវត្តិវិទូ នៅស.វទី១៦​) &lt;ref&gt; Mamitua Saber, Dionisio G. Orellana (1977) [https://books.google.com.kh/books?id=1U4cAQAAMAAJ&amp;q=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;dq=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiyp4zR7vTzAhVNIIgKHUeYAI8Q6AF6BAgDEAM Comparative Notes on Museum Exhibits in Singapore, Malaysia, Indonesia, Brunei, Macao, and the Philippines: A Report to the Ford Foundation on Travelling Symposium for Southeast Asia Museum Development, April-May, 1971], Publisher: Aga Khan Museum, Mindanao State University, Original from the University of Michigan p.354 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Contributor: James Richardson Logan (1851) [https://books.google.com.kh/books?id=PkhFAQAAMAAJ&amp;dq=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;source=gbs_navlinks_s The Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia, Volume 5], Publisher: Kraus Reprint, Original from Cornell University. &lt;/ref&gt; ខាងព្រះចន្ទរាជា បញ្ជារទិញបាន កាំភ្លើងធំ ១០០ (១រយដើម) និងកាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ១០០០ (១ពាន់ដើម​) ទុករក្សាក្នុងបន្ទាយ ចំណែកឯ ព្រះស្រីជេដ្ឋា បញ្ជារទិញបាន កាំភ្លើងធំ ១៥០ (១រយហាសិបដើម) និងកាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ២០០០ (២ពាន់ដើម​) ទូកសំពៅខាងព្រះស្រីជេដ្ឋា ដែលដឹកកាំភ្លើងធំ ១៥០ដើម និង កាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ២០០០ (២ពាន់ដើម​) ត្រូវបានស្ទាក់ចាប់បាន នៅ ស្រុកពាម (ពួកដាយវៀតហៅ៖ ម៉ាងខម) (Đại Việt call: Mán Khảm) មានន័យថា &quot;ពាមខ្មែរ&quot; នា [[កម្ពុជា​ក្រោម]] ហើយក្រមការខេត្តបានបញ្ជូនថ្វាយ ព្រះចន្ទរាជា ដូចនេះខាង ព្រះស្រីជេដ្ឋា មិនមានសញ្ញវុធសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់កងទ័ពនោះទេ ។ &lt;ref&gt; Eng Suth (2001) 
[https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10854%20thumbnail-shelfbrowser Documents of the great Khmer man, the royal genealogy of the Khmer people according to the real manuscript], Publisher: Phnom Penh Publishing House of the Ministry of Education, Youth and Sports p.250 &lt;/ref&gt;

=== សមរភូមិ​ទន្លេបិទ (គ.ស ១៥២៤) ===
'''Tonle Bet Battlefield (AD 1524)'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៤ នៃគ.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ព ១៣៥,០០០ (ជាង១៣មុឺននាក់) ចែកចេញជា បួនកងពល កងពលទី១ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាភក្ដី&quot; លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) លើកទៅស្ទាក់កងទ័ព &quot;ពញ្ញាកំហែង&quot; ដែលជាឪពុកក្មេកព្រះស្ដេចកន ដែលកាន់ទ័ពនៅស្រុក សៀមប៉ោយ (បច្ចុប្បន្នជា [[ស្រុកសៀមប៉ាង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង]]) ដែលមាន ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) កុំឱ្យលើកមកជួយ ព្រះស្ដេចកនបាន ។ កងទី២ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាទេព&quot; លើកទ័ព ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) វាយចូលសមរភូមិ​ទន្លេបិទ ចំពីមុខផ្លូវទៅបន្ទាយ &quot;ស្រឡបពិជ័យ&quot; កងទី ៣ ដឹកនាំដោយ &quot;ព្រះចន្ទរាជា&quot; ផ្ទាល់ ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាទ័ពជំនួយបោះនៅស្រុកកំពង់សៀម កងទី៤ ដឹកនាំដោយ &quot;ឧកញ៉ាមហាមន្ត្រី&quot; ចំនួន ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) ចេញទៅបង្កប់នៅ [[ខេត្តព្រៃវែង]] ។ កងទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; ចំនួន ៤មុឺននាក់ ក៏ប្រទះនិងទ័ព ព្រះស្ដេចកន ចំនួន ២មុឺននាក់ ដែលបោះបន្ទាយនៅ ទន្លេបិទ​ ទ័ពទាំងពីរ បានច្បាំងគ្នាពេលវេលាព្រឹក រហូតដល់ថ្ងៃរសៀល ទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; ក៏ឡោមព័ទ ទ័ពព្រះស្ដេចកនជាប់ ពេលនោះ ដំណឹងច្បាំងគ្នានៅសរមភូមិទន្លេបិទបានទៅដល់ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ដែលកំពង់យាមការក្នុង &quot;បន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ&quot; ដឹងដំណឹងដូចនេះ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ប្រញាប់​ដកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ពីក្នុងបន្ទាយចេញទៅជួយព្រះស្ដេចកន យ៉ាងប្រញាប់ ទុកឱ្យ &quot;ជហ្វាវាំងជុំ&quot; ដែលមានទ័ព ១០,០០០ (១មុឺននាក់) នៅចាំការពារបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ ។ កងទ័ព &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; បានទៅជួយរំដោះ ព្រះស្ដេចកន ទាន់ពេល ដោយកងទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; បិទផ្លូវខាងក្រោយជាប់ ព្រះស្ដេចកន និង ពញ្ញាកៅ បានវាយសម្រុកចេញទៅមុខមកដល់ [[ខេត្តព្រៃវែង]] ក៏ប្រទះនិងទ័ពបង្កប់ ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) របស់ &quot;ឧកញ៉ាមហាមន្ត្រីបែន&quot; វាយស្ទាក់ពីមុខ ពញ្ញាកៅ​ឃើញដូចនេះ ក៏ឱ្យព្រះស្ដេចកន ស្រូតទៅបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យមុន ខ្លួននៅចាំច្បាំងការពារជាមួយ &quot;ឧកញ៉ា​បែន&quot; ហើយពញ្ញាកៅ ក៏ចោលលំពែងត្រូវ &quot;ឧកញ៉ា​បែន&quot; ស្លាប់ក្នុងពេលនោះ ហើយក៏ត្រឡប់មកដល់ក្នុងបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យវិញ ចំណែកឯ ទ័ពឪពុកក្មេក ព្រះស្ដេចកន &quot;ពញ្ញាកំហែង&quot; ត្រូវទ័ព &quot;ពញ្ញាភក្ដី&quot; វាយធ្វើឃាតបាននៅពេលនោះទៅ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;

=== ជ័យជំនះព្រះចន្ទរាជា (គ.ស ១៥២៥) ===

'''Victory of Chan Reachea (AD 1525)'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៥ នៃគ.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកកងទ័ព ចំនួន ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) វាយចូលបន្ទាយ &quot;ស្រឡប់ពិជ័យ​&quot; របស់ ព្រះស្រីជេដ្ឋា ដែលមានកងទ័ព​យាមការ ចុងក្រោយក្នុងបន្ទាយតែ ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ប៉ុនណោះ នៅសមរភូមិ [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] កងទ័ព ព្រះចន្ទរាជា​ បានឡោមព័ទ្ធ បន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ អស់វេលា ១៥ ថ្ងៃ ដោយបន្ទាយនេះខ្ពស់ពិបាកនិងវាយចូលពេក ព្រះចន្ទរាជា មានល្បិចមួយថា រាល់ជនទាំងឡាយណា ដែលអាចចាប់ ឬ សម្លាប់ស្ដេចកនបាន និងមានប្រាក់រង្វាន់ ហើយលើកយស័ក្តជាចៅហ្វាយស្រុកត្បូងឃ្មុំនេះ ក្រោយមន្ត្រីប្រកាសរាជសារនៅមុខបន្ទាយស្ដេចកនចប់ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក ព្រះស្រីជេដ្ឋា ក៏បានសោយទីវង្គត់ ដោយត្រូវប្អូនថ្លៃរបស់ខ្លួន នាម &quot;មន្ត្រី​ដូនកែវ&quot; លួចធ្វើឃាតដោយកាត់ក្បាល បូករួមទាំងពញ្ញាកៅ និងបក្សពួកទាំងអស់នៃមន្ត្រីជំនិតទាំង២៥នាក់ យកទៅថ្វាយ ព្រះចន្ទរាជា ដោយក្ដីអំណរនិងជ័យជំនៈនេះ តាមការសន្យា ទ្រង់បានលើកយ័ស្ដ &quot;មន្ត្រី​ដូនកែវ&quot; ជាពញ្ញាដូនកែវ មានឋានៈជាចៅហ្វាយស្រុកត្បូងឃ្មុំនេះ ចំណែកឯ​ក្បាលព្រះស្ដេចកន និងបក្សពួកទាំង២៥នាក់ ត្រូវបានយកទៅដោតនៅមុខកំពែងបន្ទាយ ស្រឡប់ពិជ័យ​នេះតែម្ដង ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;​

== ផែនដីព្រះចន្ទរាជា (គ.ស ១៥១៦-១៥៦៦)==
'''Earth of Chan Reachea (AD 1516-1566) '''

ព្រះរាជពង្សាវតារភាគ២ របស់ព្រះរាជបណ្ណាល័យចុះលេខ គ.៥៣-៣ ហ្លួងព្រះស្ដេចកនសុគតក្នុងឆ្នាំកុរ នពស័ក ព.សករាជ ២០៧១, ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៥២៥ ។ ក្រោយ ព្រះចន្ទរាជាបាន ជ័យជំនះលើស្ដេចកន ទ្រង់បានយាងត្រឡប់មកបន្ទាយហ្មឺនជ័យ នាខេត្រពោធិសាត់វិញ និងបានបង្គាប់ឱ្យសព្វមុខមន្ត្រី សាងសង់បន្ទាយរាជវាំងថ្មី នៅលង្វែក នា[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ដើម្បីគេចចេញពីការគំរាមកំហែងរបស់កងទ័ពសៀម ក្រុមមេការ ឱ្យជីកបុកឫសរៀបថ្ម ៦ហត្ថ ស្មើជម្រៅ ៣ម៉ែត្រ ជុំវិញបន្ទាយជា ៣ ជ្រុង ហើយលើកដីច្រុះក្ដារ ធ្វើជាបន្ទាយខាងលើនោះតម្កល់ ១៧ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ កម្រាស់ខាងលិច ១០ហត្ថ ស្មើនិងកម្រាស ៥ម៉ែត្រ ជើងទេរក្រោម ២២ហត្ថ ស្មើនិងកម្រាសជើងទេរ ១១ម៉ែត្រ ជុំវិញទាំង ៣ ជ្រុង &quot;ព្រោះជ្រុងទី៤ នោះគឺទន្លេ កំពែងបន្ទាយមាន ៥ជាន់ និងមានទ្វារធំ៨ ។ ទ្វារនីមួយៗ មានសើនមួយ ។ ទាំង៨សើននោះ កំពស់ ២២ ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់១១ម៉ែត្រ សម្រាប់ដាក់កាំភ្លើងធំ ចំជ្រុងទាំង ៤ មានប៉មកម្ពស់ ២៥ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់ ១២.៥ម៉ែត្រ សម្រាប់ឆ្មាំយាម និងដាក់កាំភ្លើងធំដូចគ្នា រីឯលើបន្ទាយជុំវិញនោះទ្រង់ឱ្យដាក់សុទ្ធតែកាំភ្លើងវែងបាញ់ច្រូងជុំវិញទាំង ៥ ជាន់ ។ ខាងមុខកំពែង ជាន់ទី១ ស្ដេចឱ្យធ្វើរោងសម្រាប់ដាក់ទ័ព ដំរី និងទ័ពសេះ ក្នុងកំពែងជាន់ទី១ ដដែរនេះ ដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងកាំភ្លើងធំ ។ ខាងកំពែងជាន់ទី២ តាំងថែវ ដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងកាំភ្លើងតូច និងធ្វើសាលាជំនុំក្ដី ដាក់សាលាដំបូងខាងឆ្វេង សាលាឧទ្ធរណ៍ខាងស្ដាំ ។ ខាងក្នុងកំពែងទី៣ តាំងថែវដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងដាវ កងផ្គាក់ ជាសេនាអាវុធខ្លី ។ ខាងកំពែងជាន់ទី៤ សាងដំណាក់រោងល្ខោន និង ព្រះពន្លាទតល្ខោន ។ នៅខាងក្នុងកំពែងទី៥ សាងដំណាក់ដាក់ព្រះបញ្ចក្សេត្រ គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង៥  និង ដំណាក់សំរិទ្ធ សម្រាប់ដាក់ព្រះរាជទ្រព្យ មានវិមានសម្រាន្តភិរម្យ សម្រាប់ក្រុមបារគូ ក្រុមបុរោហិត និងក្រុមមហាតលិក នៅក្នុងកំពែងជាន់ទី៥ ដដែរ នៅទ្វារយាម តាំងថែវឱ្យកំពូល ៥ មានជហ្វាដងក្ដារ សុទ្ធតែលាបម្រ័ក្សណ៍ ជាតិហិង្គុល បិទមាស មានសោភោណភ្លឺផ្លេកពន់ប្រមាណ ហើយធ្វើប្រាង្គមហាប្រាសាទមួយកំពូល ៥ ជាប្រាសាទសម្រាប់ព្រះមហាក្សត្រធិរាជផ្ទំសម្រាក មានសាងព្រះរាជមន្ទីរធំមួយ សម្រាប់ព្រះស្នំក្រមការប្រចាំយាម រាជមន្ទីរមួយទៀតមានកំពូល៣ជាន់ សម្រាប់ព្រះរាជបុត្រី មានសាងព្រះដំណាក់៥ខ្នង សម្រាប់ព្រះស្នំ និង ព្រះដំណាក់៥ខ្នងទៀត សម្រាប់ពួកអ្នកម្នាង រីឯព្រះដំណាក់២ខ្នងទៀត សម្រាប់អ្នកអង្គម្ចាស់ ហើយខាងក្រោយកំពែងនោះ ឱ្យតាំងឃ្លាំងស្រូវអង្ករ និងឃ្លាំងអំបិល ត្រីសាច់ ១៥ខ្នង ខាងត្បូងនិងខាងជើងកំពែងនោះ តាំងឃ្លាំងគ្រាប់រំសេវ១០ខ្នង ខាកើតព្រះរាជវាំង ឱ្យតាំង ឃ្លាំងសម្រាប់ដាក់ ព្រួញស្នារ ទុកការពារផ្នែកខាងក្រោយ ។ នៅគ្រប់ដំណាក់មានជីកស្រះស្រង់រងថ្លា សួនច្បារផ្កា ដំណាំ ក្រអូប ល្វឹងល្វើយ ល្អជាអនេក ប្លែកត្រកាលក្នុងព្រះរាជវាំង ដែលបានសាងសង់រួចក្នុងរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ត្រូវបញ្ចប់ក្នុង គ.ស ១៥២៨ ។ បន្ទាយព្រះរាជវាំងថ្មីសាងបញ្ចប់រួចរាល់ហើយ ព្រះចន្ទរាជា ត្រាសបង្គាប់ឱ្យរើបន្ទាយចេញពី ពោធិ៍សាត់ មកតាំងនៅរាជធានីលង្វែក និងបង្គាប់ឱ្យដាំដើមឬស្សីព័ទ្ធជុំវិញបន្ទាយកម្រាស ២០សិន ដោយស្មើនិងកម្រាស ៤០០ម៉ែត្រ ដើម្បីការពារបន្ទាយ ហើយព្រះអង្គឡើងប្រកាសជាស្ដេចផែនដីលើកទី២ រាជសម័យលង្វែក នៃអាណាចក្រលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៣៩ នៃគ.សករាជ ដែលទ្រង់មានព្រះនាមក្នុងរាជថា &quot;ព្រះបរមខត្តិយាមហាចន្ទរាជា&quot; ។

== ចម្បាំងខ្មែរសៀម លើកទី១ ==
'''The First Khmer-Siamese War'''

ព.សករាជ ២០៧៤, គ.សករាជ ១៥៣០, ម.សករាជ ១៤៥១, ចុ.សករាជ ៨៩៧ ត្រូវនិងឆ្នាំឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ក្រោយសៀមបានបញ្ចប់ជម្លោះរាជវង្ស ស្ដេចសៀមគ្រងរាជ្យថ្មីព្រះនាម ព្រះចៅចក្រព័ត្ត រាជាធិរាជ (Chakkraphat) បានចាត់បេសកជន ៣នាក់ ជាតំណាងទូត ឱ្យមកទារព្រះដង្វាយពី ព្រះចន្ទរាជា នាពេលនោះ ព្រះអង្គបានមានបន្ទូលឆ្លើយតបថា នគរកម្ពុជានាពេលនេះលែងចំណុះ ឱ្យនគរសៀមទៀតហើយ បើព្រះរាជាសៀមមិនសុខចិត្ត អាចមកសាកកម្លាំងនិងយើងបាន ។ មួយឆ្នាំ ក្រោយពេលកម្ពុជាមិនបញ្ជូនសួយសារអាករណ៍ ទៅកាន់នគរសៀម ឆ្នាំ១៥៣១ នៃគ.សករាជ ត្រូវនិងឆ្នាំជូតទោស័ក ស្ដេចសៀមបានលើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) កាត់តាម នគររាជសីម៉ា (Nakhon Ratchasima) មកដល់ព្រំប្រទល់ខេត្ត មហានគរ (បច្ចុប្បន្នជាខេត្ត [[សៀមរាប]]) មេទ័ពសៀមព្រះនាម ពញ្ញាអុង ដំខាត់ ដែលជាបុត្រ របស់ក្សត្រខ្មែរនាម ព្រះស្រីរាជា ហើយត្រូវជាបងប្អូនជីដូនមួយ និង ព្រះចន្ទរាជា ផងដែរ ដែលធ្លាប់បានឱ្យទ័ពសៀម ដែលខ្ចី ចំនួន ៥០០០ (៥ពាន់នាក់) ទៅកាន់ចន្ទរាជា បានលើកទ័ពមកឈ្លានពានកម្ពុជា យ៉ាងកម្រោល ពេលនោះ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ពលង្វែកទៅដោយផ្ទាល់ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) បូករួមនិង ទ័ពនៅមហានគរ មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) សរុបទាំងអស់មានចំនួន ៧០,០០០ (៧មុឺននាក់) បានវាយបកត្រឡប់យ៉ាងខ្លាំងក្លាទៅកាន់កងទ័ពសៀម នៅត្រង់សមរភូមិស្ទឹងអង្គរ ហើយទីបំផុត កងទ័ពសៀមបានបរាជ័យ ដោយការបាក់ទ័ពរាបទាបអស់ ក្នុងជ័យជំនះដ៏អស្ចារ្យនេះ ព្រះចន្ទរាជា បានផ្លាសប្ដូរឈ្មោះខេត្ត មហានគរ ទៅជាឈ្មោះ [[ខេត្តសៀមរាប]] មកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ចំណែកឯមេទ័ពសៀម ពញ្ញាអុង ដំខាត់ ក៏ត្រូវស្លាប់ដោយត្រូវកាប់និងស្នែងដាវទម្លាក់ពីលើខ្នងដំរីផងដែរ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងខ្មែរសៀម លើកទី២ ==
'''Second Khmer-Siamese War'''

* មរណភាពលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង

ព.សករាជ ២០៩៣, គ.សករាជ ១៥៤៩, ម.សករាជ ១៤៧០, ចុ.សករាជ ៩១៦, សៀម បានលើកទ័ព ចំនួន ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) ចូលមកឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា ជាលើកទី២ កងទ័ពសៀមបានបែងចែកជាពីរកងពល កងពលទី១ មានចំនួន ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ ស្ដេចសៀមផ្ទាល់ ព្រះនាម ចក្រព័ត ចូលមកវាយយក [[ខេត្តបាត់ដំបង]] និង បង្ហួសវាយយក [[ខេត្ត ពោធិ៍សាត់]] កងពលទី២ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ជាកងទ័ពជើងទឹក ដឹកនាំដោយ ពញ្ញាវាំងសាន វាយចូល [[ខេត្តកំពត]] ។ ព្រះចន្ទរាជា ទ្រង់ជ្រាបហើយត្រាស់បង្គាប់ឱ្យ ឧកញ៉ា ក្រឡាហោមកែវ កេណ្ឌរេហ៍ពល នាខេត្តបាសាក់ ព្រះត្រពាំង ក្រមួនស និងបាទី បន្ទាយមាស បានចំនួន ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ទៅច្បាំងតទល់ជាមួយទ័ពសៀមនៅសមរភូមិខេត្តកំពត ។

=== សមរភូមិ ពោធិ៍សាត់ (គ.ស ១៥៤៩) ===
'''Pursat Battlefield (AD 1549)'''

គ.សករាជ ១៥៤៩ កងទ័ពសៀមចំនួន ៩០,០០០  (៩មុឺននាក់) បានវាយចូល [[ខេត្តពោធិ៍សាត់]] ខណៈ ដែលលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ដឹកនាំទ័ពចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ទៅច្បាំងតទល់ជាមួយនិងទ័ពសៀម អស់ពេលជាច្រើនយាម ដោយចំនួនកងទ័ព និង គ្រឿងសឹកចម្បាំងរបស់សៀម ច្រើនជាងភាគីខាងលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ពេកណាស់ បើច្បាំងបន្តទៀតកងទ័ពនិងស្លាប់គ្មានសល់ លោកឧកញ៉ា ក៏សម្រេចចិត្តដកកងទ័ពថយ ទៅក្នុងបន្ទាយវិញ រីឯកងទ័ពស្លាប់អស់ប្រមាណ ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដូចនេះកងទ័ពក្នុងបន្ទាយនៅសល់តែ ២មុឺននាក់ ប៉ុនណោះ កំពុងតែដាច់ស្បៀងនិងត្រូវបានកងទ័ពសៀមឡោមព័ទ្ធ រីឯកងទ័ពជំនួយរបស់ព្រះចន្ទរាជា ២ថ្ងៃទៀតទើបមកដល់ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង បានមើលមកកងទ័ពរបស់ខ្លួន ឃើញទឹកមុខបាក់ស្បាតរបស់កងទ័ព បានគិតយ៉ាងល្អិតល្អន់អំពីក្បួនសឹកនេះ បើលើកនេះសៀមឈ្នះ ហើយយកបានតំបន់ ពោធិ៍សាត់នេះ សៀមនិង គម្រាមកំហែង ដល់អាណាចក្រលង្វែក ដូចនេះលោកផ្ទាល់និងពលីកម្ម ក្នុងសង្គ្រាមនេះ ។ លោកមឿង បានរៀបចំគម្រោងការមួយ ដោយឱ្យទាហ៊ានជំនិតៗ របស់លោក ដកកូនទាហាន ៤,០០០ (៤ពាន់នាក់) ចេញពីជួរទ័ព រួចឱ្យផ្លាសសំលៀកបំពាក់ បន្លំជាមនុស្សចំបើង ទៅបង្កប់ខ្លួនក្នុងព្រៃ ជិតជំរំសៀម រួចលោកឱ្យរៀបចំ មនុស្សចំបើងដែលជាទីងមោង ពាក់នៅសំលៀកបំពាក់កងទ័ពវិញ  បន្ទាប់មកលោក ចាត់កូនទាហានឱ្យជីករណ្ដៅធំមួយ ជំរៅ ៨ ហត្ថ ៤ ជ្រុង ដោយស្មើនិង ៤ម៉ែត្រ ៤ជ្រុង ដាក់នៅចម្រូងលំពែង រួចឱ្យធ្វើរានទេវតា ៧ ថ្នាក់ដាក់បាយសី ទឹកអប់ និង គ្រឿងបូជា ហើយឱ្យធ្វើរាជព័ទ្ធជុំវិញ និង លេងភ្លេងថ្វាយទាំង៨ទិស ហើយលោក បាននាំគ្រួសាររបស់លោក ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ស ដោយពោលថា ខ្លួននិងសម្លាប់ខ្លួន ដើម្បីកេណ្ឌទ័ពខ្មោចឱ្យមកជួយក្នុងរយៈពេល ៧យាមទៀត ហើយប្រាប់ ឱ្យកងទ័ពទាំងអស់ត្រូវសម្រុកចេញពីការឡោមព័ទ្ធ ពេលដែលលោកនិងគ្រួសារលោតសម្លាប់ខ្លួនរួច ។ 

''(ការពិតទៅការពលីកម្ម របស់លោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង គ្រាន់តែជាការលើកទឹកចិត្តកងទ័ពឱ្យមានភាពអង់អាចក្លាហានក្នុងការប្រយុទ្ធជាមួយនិងទ័ពសៀមប៉ុនណោះ ហើយការពិតមិនមានព្រឹត្តិការណ៍នៃកងទ័ពខ្មោចចេញមកជួយច្បាំងនោះទេ ដោយសារតែឯកសារដើមបានសរសេរច្របល់បញ្ចូលគ្នា នូវរឿងព្រេងនិទាន តាមសាស្ត្រាស្លឹករឹតវត្តមួយចំនួន និង ព្រេងនិទាន ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ ប៉ុនណោះដែលនាំឱ្យប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា មានភាពស្រពិចស្រពិល និងច្របូកច្របល់ ចាប់ពីឆ្នាំ 1991 មករហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ)'' ។ 

ចំណែកឯកងទ័ពសៀមត្រូវលើកទ័ពមកច្បាំងនូវរសៀលនេះ តែដោយសារ តែលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ធ្វើពិធីកេណ្ឌទ័ពខ្មោចឱ្យមកជួយក្នុងយប់នេះ ទើបភាគីទ័ពសៀមរងចាំដល់វេលាព្រលប់ទើបនាំទ័ពវាយលុកជំរំវិញ ព្រោះពួកសៀមមិនជឿថាមានកងទ័ពខ្មោចមកជួយនោះទេ ហើយពួកសៀមមិនបានដឹងថានេះជាការពន្យាពេលរបស់លោកមឿងនោះទេ ។ នៅពេលព្រលប់ សៀមបានលើកទ័ពចូលជុំរំកងទ័ពលោកមឿង តែមិនមានកងទ័ពខ្មែរនោះទេ មានតែមនុស្សចំបើងដែលបន្លំស្លៀកពាក់ជាទាហាន យល់សេចក្ដីដូចនេះ មេទ័ពរងខ្មែរ ឧកញ៉ាចក្រីសុខ បញ្ជារឱ្យបាញ់ព្រួញភ្លើង ដុតសម្លាប់កងទ័ពសៀម ឆេះស្លាប់អស់ជាច្រើន ច្បាំងគ្នាពីព្រលប់ដល់យប់អាធ្រាត កងទ័ពចំបើងខ្មែរដែលបង្កប់ក្នុងព្រៃ ៤,០០០ នាក់ ចូលទៅវាយដុតជុំរំស្បៀងកងទ័ពសៀម ភ្លើងឆាបឆេះទាំងមុខទាំងក្រោយ កងទ័ពសៀម ស្មានតែភាគីខ្មែរមានទ័ពជំនួយក៏ចាប់ផ្ដើមជ្រួច្របល់បែកទ័ព ឧកញ៉ាចក្រី ក៏ប្រកាសឱ្យកងទ័ពទាំងអស់កាប់សម្លាប់កងទ័ពសៀមដល់ អូរស្វាយដូនកែវ [[ខេត្តបាត់ដំបង]]  ហើយកងទ័ពសៀមក៏បានបោះជុំរំនៅទីនោះ ២ថ្ងៃបន្ទាប់ពី កងទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) បូករួមទាំង ដំរី ៥០០ និង សេះចម្បាំង ៥,០០០ ដែលដឹកនាំដោយ ព្រះចន្ទរាជា ផ្ទាល់បានមកដល់ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដើម្បីត្រៀមធ្វើសង្គ្រាមបណ្ដេញកងទ័ពសៀម ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

=== សមរភូមិ បាត់ដំបង (បរាជ័យកងទ័ពសៀម) ===
'''Battambang Battlefield (Defeat of Siamese army)'''

ក្នុង គ.សករាជ ១៥៤៩ ដដែល កងទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) របស់ ព្រះចន្ទរាជា បានវាយសម្រុកទៅកាន់កងទ័ពសៀមនៅ សមរភូមិ [[បាត់ដំបង]] ដំរីចម្បាំងរបស់ ព្រះចន្ទរាជា បានទៅប្រជល់និង ដំរីចម្បាំងរបស់ ស្ដេចសៀម ចក្រព័ត្ត ហើយព្រះចន្ទរាជា បានហក់ទៅចាក់សម្លាប់ស្ដេចសៀម សោយទីវង្គតនៅលើខ្នងដំរី បរាជ័យកងទ័ពសៀម សមរភូមិបាត់ដំបង កងទ័ពលង្វែក បានរឹបអូសយក ដំរីសឹក ៩០ ក្បាល បានសេះ ៤៥០ ក្បាល បានដាវកាំភ្លើង គ្រឿងសស្ត្រាវុធ រទេះគោ រទេះចម្បាំងជាច្រើន ហើយចាប់បានកងទ័ពសៀមជាឈ្លើយសឹកប្រមាណ ១០,០០០ (១មុឺននាក់) កងទ័ពសៀមសរុប ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) ដែលលើកមកឈ្លានពានអាណាចក្រលង្វែក ទាំងជើងគោក និង ជើងទឹក បានបាត់បង់អស់ ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) ហើយសៀមសល់កងទ័ព ប្រមាណជា ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ប៉ុនណោះបានដកទ័ពទៅដល់ អាងសិលា នាព្រំប្រទល់ខ្មែរសៀម បរាជ័យដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ កងទ័ពសៀមមិនបានលើកមកឈ្លានពានកម្ពុជាទៀតនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាពេលវេលា ដែលកងទ័ពលង្វែក បានវាតទីដណ្ដើមទឹកដីខ្លួនមកវិញ ហើយរឹបយកបាន អណាខែត្រទាំង ១៣ ពីសៀមផងដែរ ជ័យជំនះដ៏ធំធេងនេះ ប្រជានុរាស្ត្រ បានដាក់រហ័សនាម ព្រះចន្ទរាជា ថា៖ ស្ដេចនៃសឹកសង្គ្រាម ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ១៤៨៦-១៥៦៧)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីជេដ្ឋា]]|title=[[អាណាចក្រលង្វែក]]|years='''១៥១៦-១៥៦៦'''|after=[[បរមរាជាទី២]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>aqrekbd7s51510yyer194go67yi9d3t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282763</id>
      <parentid>282762</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:56:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66965" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = ចន្ទរាជា - (Chan Reachea)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': ចន្ទរាជា
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Chan Reachea 
* '''រជ្ជកាល''': ១៥១៦-១៥៦៦ [[អាណាចក្រលង្វែក]]
* '''រាជសម័យ''': [[សម័យកាលលង្វែក]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ​​​ព្រះរាជអង្ការ ខត្តិយាមហាចន្ទរាជា
* '''មរណៈនាម''': បរមចន្ទរាជា
* '''គ្រងរាជ''': លើកទី១ ១៥១៦ &lt;br/&gt; លើកទី២ ១៥៣៩
* '''ក្សត្រមុន''': [[ស្រីជេដ្ឋា]] 
* '''រាជបន្ត''': [[បរមរាជាទី២]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សចតុមុខ
* '''ប្រសូត''': ១៤៨៦ 
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៥៦៧
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

'''ចន្ទរាជា''' ([[អង់គ្លេស]]: Chan Reachea) ([[ថៃ]]៖ Record: Chandra Raja) (ប្រ.ស|គ.ស ១៤៨៦-១៥៦៧) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៥១៦-១៥៦៦) ក្រោយធ្វើពិធីរាជាភិសេកគ្រងរាជសម្បត្តិផ្លូវការណ៍ជាលើកទី២នៅ [[រាជធានីលង្វែក]] គ.សករាជ ១៥៣៩ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា &quot;សម្ដេចព្រះរាជអង្ការ ខត្តិយាមហាចន្ទរាជា&quot; និងបានប្រកាសរាជ [[សម័យកាលលង្វែក]] នៃ [[អាណាចក្រលង្វែក]] ។​&lt;ref&gt; Helen Ibbitson Jessup, Sāramandīr Jāti Kambujā (2006) [https://books.google.com.kh/books?id=eiQWAQAAIAAJ&amp;q=%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;dq=%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjpjJ-C697zAhWcyzgGHVD6CtYQ6AF6BAgLEAM Chefs d'œuvre du Musée national du Cambodge], Publisher: Friends of Khmer Culture p.112 [[ISBN]]: 9995083604 &lt;/ref&gt;

== ជីវិតចាប់ផ្ដើម ==
'''Early Life'''

ព្រះចន្ទរាជា កើតនៅរាជធានីចតុមុខ កើតឆ្នាំ ១៤៨៦ នៃគ.សករាជ​ ព្រះអង្គ ​គឺជាព្រះបុត្រាទី២ នៃព្រះបាទ 
[[ធម្មរាជាទី២]] ដែលត្រូវជាប្អូនប្រុសបង្កើត ម្ដាយទីទៃជាមួយ [[ស្រីសុគន្ធបទ]] ដែលបានសោយរាជ្យនៅរាជធានីទួលបាសាន [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ។ ព្រះចន្ទរាជា មាននាមជាចៅពញ្ញាចន្ទរាជា ជាចៅហ្វាយស្រុកចតុមុខ នៅវ័យ ២៤ ឆ្នាំ ព្រះអង្គ​ត្រូវបង្ខំចិត្តចាកចេញពីចតុមុខ ដោយការនិរទេសព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៥០៩ នៃគ​.សករាជ ទៅកាន់តំបន់ទេពបុរី (តំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-សៀម បច្ចុប្បន្ន​ជា ក្រុង [[បាងកក]]​) តាមការស្នើសុំរបស់ ព្រះស្រីសុគន្ធបទ ដែលយល់សុបិន្តឃើញនាគពីរក្បាល ហោះហើរមកពាំឆ្វេទឆត្ររបស់ព្រះអង្គ ដែលទ្រង់យល់ឃើញថា វាជាការគំរាមកំហែងនៃរាជ្យបល័ង្ក របស់ព្រះអង្គ ដែលម្នាក់ទៀត ជាហ្លួងព្រះស្ដេចកន ។ ជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ របស់ព្រះចន្ទរាជា នៅតំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-សៀម  ព្រះអង្គ បន្លំខ្លួនចូលធ្វើជាក្រមការខាងទាក់ដំរីថ្វាយ ស្ដេចសៀមចក្រព័ត្ត ព្រះនាម &quot;បរមរាមាធិបតីទី២&quot; ។ នៅឆ្នាំ ១៥១២ ហ្លួងព្រះស្ដេចកន លើកទ័ពវាយយករាជធានី ទួលបាសាន និងបានជ័យជំនះបណ្ដេញ ស្រីសុគន្ធបទ ចេញពីរាជធានី ទៅបោះបន្ទាយនៅស្រុកស្ទឹងសែន [[ខេត្តកំពង់ធំ]] ។ ព្រះស្រីសុគន្ធបទ បានផ្ញើចុតហ្មាយ ប្រាប់ដំណឹងពីការបះបោររបស់នាយកន ទៅកាន់ចន្ទរាជា និងបានប្រកាសតែងតាំង ព្រះចន្ទរាជា ជាមហាឧបរាជ ឱ្យយាងត្រឡប់មកជួយព្រះអង្គវិញ ។ ការយាងត្រឡប់មកវិញរបស់ព្រះចន្ទរាជា បានខ្ចីទ័ពសៀមចំនួន ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) ជាមួយនិងការចរចារប្រគល់ព្រះដង្វាយ ដោយការថ្វាយដំរីចំនួន ១០០ ក្បាល និង ពលទ័ព ៥,០០០ នាក់ទៅឱ្យព្រះចៅសៀមវិញ ទ័ពព្រះចន្ទរាជា បានធ្វើដំណើរមកដល់ [[ខេត្តបាត់ដំបង]] ចៅហ្វាយស្រុក នាមពញ្ញានោ បានថ្វាយពលចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) និងស្បៀងអាហារចំនួន ១០០ រទេះ ដល់ព្រះចន្ទរាជា ហើយទ្រង់បន្តដំណើរមកដល់ [[ខេត្តពោធិសាត់]] និងបានជួបពិភាក្សា ជាមួយចៅហ្វាយស្រុកឈ្មោះ ហ្មឺនពេជ្រ ដែលកាន់សិទ្ធទ័ព ចំនួន ៤០,០០០ នាក់ នៅ &quot;បន្ទាយហ្មឺនជ័យ&quot; ដែលពេលវេលាមកដល់របស់ព្រះចន្ទរាជា ជាមួយនិងការរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រទ័ព ដើម្បីទៅជួយ &quot;ព្រះស្រីសុគន្ធបទ&quot; បានអូសបន្លាយដល់ ២ឆ្នាំ ដោយមើលឃើញពីការរៀបចំទ័ពយឺតយ៉ាវរបស់ ព្រះចន្ទរាជា ពោលក្នុងឆ្នាំ ១៥១៤ នៃគ.សករាជ ហ្លួងព្រះស្ដេចកន បានលើកទ័ពជើងទឹក ជាមួយកាំភ្លើងធំ វាយចូលបន្ទាយស្ទឹងសែន [[ខេត្តកំពង់ធំ]] ពីយប់អធ្រាត និងបានធ្វើឃាត ស្រីសុគន្ធបទ នាពេលនោះ ។ ក្រោយពេល ហ្លួងព្រះស្ដេចកន ធ្វើឃាត &quot;ព្រះស្រីសុគន្ធបទ&quot; នៅបន្ទាយស្ទឹងសែន រួចមក គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង ៥ បានបាត់នាពេលនោះផងដែរ ទើបការឡើងសោយរាជ្យផ្លូវការណ៍ របស់នាយកន ត្រូវពន្យាពេល ២ឆ្នាំ ដើម្បីរងចាំ គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង​៥ ថ្មីធ្វើរួច ។ នៅទីបំផុត ហ្លួងព្រះស្ដេចកន បានប្រកាសសោយរាជ្យជាផ្លូវការណ៍ ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៦ នៃគ.​សករាជ ដែលមានព្រះនាមក្នុងរាជ្យថា &quot;ព្រះស្រីជេដ្ឋា ធិរាជរាមាធិបតី&quot; ហើយវាជាពេលដែលនាគពីរ ត្រូវមកប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នា មួយជា ព្រះចន្ទរាជា ជាស្ដេចនៃអាណាចក្រខាងលិច និង ហ្លួងព្រះស្ដេចកន ជាស្ដេចនៃអាណាចក្រខាងកើត ដែលបានយក [[ទន្លេមេគង្គ]] ខ័នបែងចែកទឹកដីជា ២ចំណែក តាមបណ្ដោយខ្សែរទឹកហូរ ដែលបានអូសបន្លាយសង្គ្រាមអស់ពេល ១ទស្សវតន៍ (១០ឆ្នាំ) ។&lt;ref&gt; Mak Phoeun (1988) 
 [https://books.google.com.kh/books?id=AEJvAAAAMAAJ&amp;q=%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;dq=%E1%9E%85%E1%9E%93%E1%9F%92%E1%9E%91%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%87%E1%9E%B6&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjxw46jt-DzAhWVfd4KHSORA3c4ChDoAXoECAkQAw Chroniques royales du Cambodge: De Bañā yāt à la prise de Laṅvaek : de 1417 à 1595] Publisher: Ecole française d'Extrême-Orient, Original from the University of Michigan, [[ISBN]]: 2855395372 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅ ទួលបានសាន == 
'''Battle at Tuol Basan'''

ក្រោយពេល [[ស្រីជេដ្ឋា]] ឡើងសោយរាជ្យនៅ
រាជធានីទួលបាសាន បានរយៈពេល ៣ខែ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ព ចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយឡោមព័ទ្ធ បណ្ដេញ ព្រះស្ដេចកន ចេញពី រាជធានីទួលបាសាន ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៦ នៃ.គសរាជ ។ ព្រះស្ដេចកន និងកងទ័ពបានភៀសខ្លួនទៅភាគខាងកើត ទៅបោះបន្ទាយថ្មីមួយត្រង់ ចន្លោះដូនតី
នា [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] និងបានបង្កើតរាជធានីថ្មី ឈ្មោះថា &quot;ស្រឡប់ដូនតី ពិជ័យព្រៃនគរ&quot; បន្ទាយថ្មីព្រះស្ដេចកន មានកំពែងព័ទ្ធជុំវិញ រាងបួនជ្រុង មានដាំដើមឬស្សីកំរាស ២សិន ដោយស្មើនិង (80m) និងមានកម្ពស់ ១៥ហត្ថ ដោយស្មើនិង កម្ពស់ (7.5m) និងមានប្រវែងសរុប (2.5km) ដែលជាបន្ទាយការពារដ៏រឹងមាំមួយ មិនងាយនិងវាយចូលបំបែកបាន ។ មួយឆ្នាំបន្ទាប់ពី ហ្លួងព្រះស្ដេចកន វាយបកត្រឡប់ទៅកាន់ ព្រះចន្ទរាជា និងបានដុតបំផ្លាញរាជធានីទួលបាសាន ក្នុងឆ្នាំ ១៥១៧ នៃគ​.សករាជ ហើយព្រះចន្ទរាជា និងកងទ័ពបានដកត្រឡប់ទៅបន្ទាយនា [[ខេត្តពោធិសាត់]] វិញ ក្នុងឆ្នាំ​ដដែលស្ដេចទាំងពីរបានបើកកិច្ចចរចាររកសន្តិភាពមិនធ្វើសង្គ្រាម ដើម្បីទុកពេលប្រមូលស្បៀង និងបង្កើនកងទ័ពឡើងវិញ ដែលផ្អាកការធ្វើសង្គ្រាមនិងគ្នា ៣ឆ្នាំ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៥២០ នៃគ.សករាជ ទើបទ័ព 
ព្រះស្ដេចកន បើកការវាយប្រហារជាមុនទៅលើ ព្រះចន្ទរាជា ត្រង់ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ។​&lt;ref&gt; Bhun Khol (1994) 
 [https://books.google.com.kh/books?id=W1dQAQAAMAAJ&amp;q=%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9F%81%E1%9E%85%E1%9E%80%E1%9E%93&amp;dq=%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9F%81%E1%9E%85%E1%9E%80%E1%9E%93&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjAx9_R1uLzAhVB6mEKHZS_CNkQ6AF6BAgEEAM Pravatti vidyā saṃrâp pathamsiksā], Publisher: Griḥsthān Poḥbumb Phsāy Qâpraṃ, Original from University of California, Berkeley p.138 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅកំពង់ឆ្នាំង ==
'''Battle at Kampong Chhnang'''

ក្រោយផ្អាកសង្គ្រាម៣ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ (១៥១៧-១៥២០) ព្រះស្ដេចកន បានប្រមូលកងទ័ពចំនួន ១២០,០០០ (១២មុឺននាក់) និងបានចែកជាពីរកងពល ដែលកងពលទី១ មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; ឱ្យទៅបោះបន្ទាយនៅ ស្រុកសំរោងទង (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]]) និង កងពលទី២ មានចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព ខ្លាំងពូកែរបស់ព្រះស្ដេចកន នាម &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ឱ្យទៅបោះបន្ទាយនៅ ភូមិជ័យសួគ៌ (បច្ចុប្បន្នជា វត្តវិហារសួគ៌ [[ខេត្តកណ្ដាល]]) ។ ក្រោយប្រមូលកងទ័ពដ៏សំបើម កងទ័ពព្រះស្ដេចកន ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; បានចេញពីសំរោងទង បើកការវាយប្រហារជាមុនទៅលើ ព្រះចន្ទរាជា ត្រង់ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ពេលនោះមេទ័ព ២រូប របស់ព្រះចន្ទរាជា នាម &quot;ឧកញាចក្រីកែវ&quot; និង &quot;ឧកញ៉ា​វង្សាអគ្គរាជ&quot; បានដឹកនាំទ័ព ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) មកចេញច្បាំងតទល់ យ៉ាងខ្លាំងក្លា ស្នូរសម្លេងព្រួញដាវលំពែង និងស្នូរកាំភ្លើងធំ លាន់រំពងពេញសមរភូមិកំពង់ឆ្នាំង រំពេចនោះ កងទ័ពជំនួយ របស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលបង្កប់ខ្លួនក្នុងព្រៃចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) ផ្សេងទៀត បូករួមនិងដំរីចម្បាំង ចំនួន ១៤០ក្បាល ដែលនៅពីខាងក្រោយកងទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; របស់ព្រះស្ដេចកន បានសំរុកចេញមកវាយគាបទ័ពព្រះស្ដេចកន ឱ្យបែកបាក់បរាជ័យ រត់ភៀសខ្លួនទៅបោះបន្ទាយនៅ ចតុមុខ (បច្ចុប្បន្នជា [[ក្រុងភ្នំពេញ]]) ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅ​ចតុមុខ ==
'''Battle at Chaktomuk'''

មួយឆ្នាំ​បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមនៅ [[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ព្រះចន្ទរាជា ត្រាសបង្គាប់ ឱ្យមេទ័ពចំនួន ២រូប គឺមេទ័ព &quot;ឧកញាចក្រីកែវ&quot; និង &quot;ឧកញ៉ា​វង្សាអគ្គរាជ&quot; ឱ្យដឹកនាំទ័ពចំនួន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) វាយយកបន្ទាយចតុមុខ ដែលមានកងទ័ព របស់ព្រះស្ដេចកន ចំនួន ១០,០០០ (១មុឺននាក់) នៅឈរជើងចាំការពារតំបន់នេះ ដែលដឹកនាំដោយមេទ័ព &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; ។ ចំនួនកងទ័ព របស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលលើស ២ដង នៃចំនួនទ័ពព្រះស្ដេចកន បានវាយបែកសមរភូមិចតុមុខ (Chaktomuk Battlefield) ក្នុងឆ្នាំ ១៥២១ នៃគ.សករាជ ហើយកងទ័ពព្រះចន្ទរាជា បានចេញបង្ហួសទៅវាយយក [[ស្រុកបាទី]] (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តតាកែវ]]) បន្ថែមទៀត ក្រោយមក ព្រះចន្ទរាជា បានប្រកាសឱ្យ ចៅហ្វាយស្រុកនាតំបន់ [[កម្ពុជាក្រោម]] ទាំងអស់ ត្រូវរក្សាទ័ពឱ្យនៅអព្យាក្រិត បើពុំនោះទេព្រះអង្គនិងច្បាំងស្លាប់រស់ដល់ទីបញ្ចប់ក្នុងសង្គ្រាមនេះ ។​&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 2], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងនៅទន្លេមុខបួន ==
'''Battle on the Four Rivers'''

'''(ហេតុដែលនាំឱ្យហៅទន្លេច្រាបឈាម!)''' 

'''(Reasons to call the bloods river! )'''

ក្រោយពេលដែល ព្រះស្ដេចកន ដឹងថា ក្មួយរបស់ខ្លួន &quot;ចៅពញ្ញាលំពាំង&quot; បានស្លាប់ក្នុងបន្ទាយចតុមុខ ដោយទ័ពព្រះចន្ទរាជា ព្រះអង្គ​ទ្រង់ពិរោធ (ខឹង) ជាខ្លាំងបានផ្ញើចុតហ្មាយទៅមេទ័ពធំរបស់ខ្លួន &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ដែលបោះទ័ពនៅ ភូមិជ័យសួគ៌ [[ខេត្តកណ្ដាល]] ឱ្យលើកទ័ពទៅសងសឹកឱ្យខ្លួនជាប្រញាប់ ក្នុងឆ្នាំ ១៥២២ នៃគ.សករាជ កងទ័ព ពញ្ញាកៅ ចំនួ​ន ៣០,០០០ (៣មុឺននាក់) បានឆ្លងទន្លេមកត្រើយខាងលិច ពញ្ញាកៅ បានចែកកងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់)​ ជាទ័ពជើងគោក ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ស្រាល&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; លើកទៅបង្កប់នៅ [[បឹងពោងពាយ]] ខាងជើងភ្នំពេញ ចំណែកឯ ពញ្ញាកៅផ្ទាល់ ដឹកនាំកងទី២ ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ៦០ គ្រឿង វាយចូលចំណតផែទូក របស់ព្រះចន្ទរាជា​នៅ ជ្រោយពន្លា (បច្ចុប្បន្នជា [[ជ្រោយចង្វា​រ]]) កងទ័ព​ជើងទឹក ពញ្ញាកៅ មានភាពខ្លាំងក្លាណាស់បានដេញវាយទ័ពជើងទឹករបស់ព្រះចន្ទរាជា ដែលដឹកនាំដោយ មេទ័ព &quot;វិបុលរាជ&quot; និង មេទ័ព &quot;ប្រទសរាជ&quot; ទៅដល់តំបន់ព្រែកព្នៅ ទើបមេទ័ពធំរបស់ ព្រះចន្ទរាជា​ នាម &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; ដែលតាំងបន្ទាយនៅព្រែកតាទែន បានចេញមកជួយទ័ព &quot;វិបុលរាជ&quot; និង &quot;ប្រទសរាជ&quot; ។​ ពញ្ញាកៅ ឃើញដូច្នេះ ក៏ប្រើល្បិចធ្វើជាចាញ់ដកថយទៅក្រោយវិញដើម្បី ឱ្យ &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; មកដេញតាមកងទ័ពខ្លួន ។ &quot;ពញ្ញា​ស្រាល&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; ដែលបង្កប់នៅ [[បឹងពោងពាយ]] ខាងជើងភ្នំពេញ យល់សេចក្ដីដូចនេះ ក៏លើកទៅវាយគាបទ័ព &quot;ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ&quot; ពីក្រោយត្រង់ទន្លេមុខបួន នៅទីបំផុតក៍ធ្វើឃាត ពញ្ញា​ហ្មឺនពេជ្រ បាននៅពេលនោះ (បច្ចុប្បន្នបូជនីដ្ឋាន ពញ្ញាហ្មឺនពេជ្រ ឬ ហៅតាពេជ្រ នៅជាប់និង បូជនីយ​ដ្ឋាន ព្រះអង្គដង្កើ មុខព្រះបរមរាជវាំង សព្វថ្ងៃនេះ) ហើយទន្លេមុខបួន ដែលពោពេញទៅដោយការបង្ហូរឈាម ត្រូវបានអ្នកស្រុកទីនោះហៅថា &quot;ទន្លេច្រាបឈាម&quot; ។ ​&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;

== សមរភូមិកំពង់ចាម (គ.ស ១៥២៣) ==
'''Kampong Cham Battlefield (AD 1523)'''

ក្រោយពេលដែល &quot;ពញ្ញាកៅ​&quot; ទទួលជ័យជំនះនៅទន្លេមុខបួន ទ័ពរបស់ខ្លួន បានដាច់ស្បៀង និងនឿយហត់ជាច្រើនថ្ងៃផងនោះ បានសំរេចចិត្តទៅបោះបន្ទាយនៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ដែលមានទ័ពសេសសល់ត្រឹមតែ ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) ប៉ុនណោះ ។ ចំណែក​ឯខាង ព្រះចន្ទរាជា ដែលទទួលបានដំណឹងពីការមរណៈភាពលោក &quot;ពញ្ញាហ្មឺនពេជ្រ&quot; មានភាពតក់ស្លុត និង ឈឺព្រះទ័យជាខ្លាំង ព្រះអង្គបានថ្វាយមរណៈនាមទៅលោកថា &quot;ចៅពញ្ញាសួគ៌ាលោក&quot; ។ បន្ទាប់មកបានតែងតាំងលោក &quot;ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង&quot; ជាប្រមុខមេទ័ពធំជំនួសវិញ លោកឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ល្បីខាងយុត្តិសាស្ត្រសឹកសង្គ្រាម និងការដឹកនាំទ័ព ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ​.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានចាត់កងទ័ពជាពីរកង កងទី១ ដឹកនាំដោយព្រះអង្គផ្ទាល់ បានយាងចេញជិះទូកចម្បាំងទីនាំង ឈ្មោះ &quot;សារ៉ាយអណ្ដែត&quot; និងទូកចម្បាំង ចំនួន៣០០ គ្រឿងទៀត ទៅប្រមូលផ្ដុំទ័ពនៅខេត្តសន្ទុក (បច្ចុប្បន្នជា [[ខេត្តកំពង់ធំ]]) ដែលមានចំនួន ៥៥,០០០ (៥មុឺន ៥ពាន់នាក់) រីឯកងទី២ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ទៀតដឹកនាំដោយ &quot;ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង&quot; ចេញទៅវាយបន្ទាយទ័ព &quot;ពញ្ញាកៅ​&quot; នៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] [[ខេត្តកំពង់ចាម]] ព្រមគ្នាតែម្ដង ។ ដំណឹងប្រកាសសង្គ្រាម របស់ព្រះចន្ទរាជា បានជ្រាបទៅដល់ ព្រះស្ដេចកន ទ្រង់បានប្រមូលទ័ពសេសសល់ ៨០,០០០ (៨មុឺននាក់) ចែកចេញជា ប្រាំកងពល កងទី១ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ព្រំវៀង&quot; មានចំនួន ១៥,០០០ (១មុឺន ៥ពាន់នាក់) ជាកងទ័ពជួរមុខ កងទី២ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​ពេញ&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) កងទី៣ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញា​នួន&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) កងទី៤ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាទន់&quot; មានចំនួន ១០,០០​០ (១មុឺននាក់) ជាកងទ័ពជួរក្រោយ និងកងទី៥ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាផាតស្រាល&quot; និង &quot;ពញ្ញាវិបុលរាជ&quot; មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ជាមួយនិងទូកចម្បាំង ៣០០ គ្រឿង ជាកងទ័ពជើងទឹក ចេញទៅការពារបន្ទាយនៅ [[ស្រុកកំពង់សៀម]] ដែលជាទីតាំងនៃសមរភូមិកំពង់ចាម ។ រីឯព្រះស្ដេចកនកាន់ទ័ព ហ្លួងដោយផ្ទាល់ ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) និងចាត់ឱ្យ មេទ័ព​ធំ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; និង &quot;ជហ្វាវាំង&quot; ដឹកនាំទ័ព ចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) បូករួមទាំងទ័ពហ្លួងបាន ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) នៅចាំការពារបន្ទាយ &quot;ស្រឡប់ពិជ័យ&quot; នា [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] ។ ដូចនេះ​កងទ័ពសរុបដែលការពារបន្ទាយ ស្រុកកំពង់សៀម របស់ព្រះស្ដេចកន មានចំនួន ៦៥,០០០ (ជាង ៦មុឺននាក់) នៅទីបំផុតកងទ័ពជាង ១សែននាក់ របស់ព្រះចន្ទរាជា បានវាយបែកបន្ទាយ ស្រុកកំពង់សៀម នៃសមរភូមិកំពង់ចាម ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ.សករាជ ។​&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;​

== ចន្ទរាជា និង ស្រីជេដ្ឋា នៃសង្គ្រាមចុងក្រោយ ==
'''Chan Reachea &amp; Srei Chedtha of Final War'''

ក្រោយពេល ​ព្រះចន្ទរាជា និង ព្រះស្រីជេដ្ឋា ធ្វើសង្គ្រាមយ៉ាងធំនៅសមរភូមិ ស្រុកកំពង់សៀម កងទ័ព​ទាំងសងខាង បានខូចខាតសំភារៈសឹកអស់ជាច្រើន ដូចនេះ​ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៣ នៃគ.សករាជ ស្ដេចទាំង២ បានចាត់បេសកជន ទាំងសងខាង​ឱ្យទៅបញ្ជារទិញ កាំភ្លើងធំ (Cannons) ពីពួក &quot;ប៉តទុយហ្គេស&quot; (Portuguese) នៅជ្រោយម៉ាឡាកា (Malacca) នាឧបទ្វីប​ម៉ាឡេ (Malay Peninsula) ដែលត្រូវ បាន (Record ទុកដោយប្រវត្តិវិទូ នៅស.វទី១៦​) &lt;ref&gt; Mamitua Saber, Dionisio G. Orellana (1977) [https://books.google.com.kh/books?id=1U4cAQAAMAAJ&amp;q=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;dq=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiyp4zR7vTzAhVNIIgKHUeYAI8Q6AF6BAgDEAM Comparative Notes on Museum Exhibits in Singapore, Malaysia, Indonesia, Brunei, Macao, and the Philippines: A Report to the Ford Foundation on Travelling Symposium for Southeast Asia Museum Development, April-May, 1971], Publisher: Aga Khan Museum, Mindanao State University, Original from the University of Michigan p.354 &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; Contributor: James Richardson Logan (1851) [https://books.google.com.kh/books?id=PkhFAQAAMAAJ&amp;dq=Portuguese+cannons+to+Cambodia+16th+century&amp;source=gbs_navlinks_s The Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia, Volume 5], Publisher: Kraus Reprint, Original from Cornell University. &lt;/ref&gt; ខាងព្រះចន្ទរាជា បញ្ជារទិញបាន កាំភ្លើងធំ ១០០ (១រយដើម) និងកាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ១០០០ (១ពាន់ដើម​) ទុករក្សាក្នុងបន្ទាយ ចំណែកឯ ព្រះស្រីជេដ្ឋា បញ្ជារទិញបាន កាំភ្លើងធំ ១៥០ (១រយហាសិបដើម) និងកាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ២០០០ (២ពាន់ដើម​) ទូកសំពៅខាងព្រះស្រីជេដ្ឋា ដែលដឹកកាំភ្លើងធំ ១៥០ដើម និង កាំភ្លើងវែងខ្លី ចំនួន ២០០០ (២ពាន់ដើម​) ត្រូវបានស្ទាក់ចាប់បាន នៅ ស្រុកពាម (ពួកដាយវៀតហៅ៖ ម៉ាងខម) (Đại Việt call: Mán Khảm) មានន័យថា &quot;ពាមខ្មែរ&quot; នា [[កម្ពុជា​ក្រោម]] ហើយក្រមការខេត្តបានបញ្ជូនថ្វាយ ព្រះចន្ទរាជា ដូចនេះខាង ព្រះស្រីជេដ្ឋា មិនមានសញ្ញវុធសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់កងទ័ពនោះទេ ។ &lt;ref&gt; Eng Suth (2001) 
[https://library.khmerstudies.org/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10854%20thumbnail-shelfbrowser Documents of the great Khmer man, the royal genealogy of the Khmer people according to the real manuscript], Publisher: Phnom Penh Publishing House of the Ministry of Education, Youth and Sports p.250 &lt;/ref&gt;

=== សមរភូមិ​ទន្លេបិទ (គ.ស ១៥២៤) ===
'''Tonle Bet Battlefield (AD 1524)'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៤ នៃគ.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ព ១៣៥,០០០ (ជាង១៣មុឺននាក់) ចែកចេញជា បួនកងពល កងពលទី១ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាភក្ដី&quot; លើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) លើកទៅស្ទាក់កងទ័ព &quot;ពញ្ញាកំហែង&quot; ដែលជាឪពុកក្មេកព្រះស្ដេចកន ដែលកាន់ទ័ពនៅស្រុក សៀមប៉ោយ (បច្ចុប្បន្នជា [[ស្រុកសៀមប៉ាង]] [[ខេត្តស្ទឹងត្រែង]]) ដែលមាន ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) កុំឱ្យលើកមកជួយ ព្រះស្ដេចកនបាន ។ កងទី២ ដឹកនាំដោយ &quot;ពញ្ញាទេព&quot; លើកទ័ព ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) វាយចូលសមរភូមិ​ទន្លេបិទ ចំពីមុខផ្លូវទៅបន្ទាយ &quot;ស្រឡបពិជ័យ&quot; កងទី ៣ ដឹកនាំដោយ &quot;ព្រះចន្ទរាជា&quot; ផ្ទាល់ ចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ជាទ័ពជំនួយបោះនៅស្រុកកំពង់សៀម កងទី៤ ដឹកនាំដោយ &quot;ឧកញ៉ាមហាមន្ត្រី&quot; ចំនួន ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) ចេញទៅបង្កប់នៅ [[ខេត្តព្រៃវែង]] ។ កងទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; ចំនួន ៤មុឺននាក់ ក៏ប្រទះនិងទ័ព ព្រះស្ដេចកន ចំនួន ២មុឺននាក់ ដែលបោះបន្ទាយនៅ ទន្លេបិទ​ ទ័ពទាំងពីរ បានច្បាំងគ្នាពេលវេលាព្រឹក រហូតដល់ថ្ងៃរសៀល ទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; ក៏ឡោមព័ទ ទ័ពព្រះស្ដេចកនជាប់ ពេលនោះ ដំណឹងច្បាំងគ្នានៅសរមភូមិទន្លេបិទបានទៅដល់ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ដែលកំពង់យាមការក្នុង &quot;បន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ&quot; ដឹងដំណឹងដូចនេះ &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; ប្រញាប់​ដកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ពីក្នុងបន្ទាយចេញទៅជួយព្រះស្ដេចកន យ៉ាងប្រញាប់ ទុកឱ្យ &quot;ជហ្វាវាំងជុំ&quot; ដែលមានទ័ព ១០,០០០ (១មុឺននាក់) នៅចាំការពារបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ ។ កងទ័ព &quot;ពញ្ញាកៅ&quot; បានទៅជួយរំដោះ ព្រះស្ដេចកន ទាន់ពេល ដោយកងទ័ព &quot;ពញ្ញាទេព&quot; បិទផ្លូវខាងក្រោយជាប់ ព្រះស្ដេចកន និង ពញ្ញាកៅ បានវាយសម្រុកចេញទៅមុខមកដល់ [[ខេត្តព្រៃវែង]] ក៏ប្រទះនិងទ័ពបង្កប់ ៥,០០០ (៥ពាន់នាក់) របស់ &quot;ឧកញ៉ាមហាមន្ត្រីបែន&quot; វាយស្ទាក់ពីមុខ ពញ្ញាកៅ​ឃើញដូចនេះ ក៏ឱ្យព្រះស្ដេចកន ស្រូតទៅបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យមុន ខ្លួននៅចាំច្បាំងការពារជាមួយ &quot;ឧកញ៉ា​បែន&quot; ហើយពញ្ញាកៅ ក៏ចោលលំពែងត្រូវ &quot;ឧកញ៉ា​បែន&quot; ស្លាប់ក្នុងពេលនោះ ហើយក៏ត្រឡប់មកដល់ក្នុងបន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យវិញ ចំណែកឯ ទ័ពឪពុកក្មេក ព្រះស្ដេចកន &quot;ពញ្ញាកំហែង&quot; ត្រូវទ័ព &quot;ពញ្ញាភក្ដី&quot; វាយធ្វើឃាតបាននៅពេលនោះទៅ ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1969) [http://media-ifc.com/index.php?lvl=indexint_see&amp;id=153 Mohaboros Khmer Documents Volume 1-2], Publisher: Institut Français du Cambodge Bibliothèque Numérique Culturethèque.&lt;/ref&gt;

=== ជ័យជំនះព្រះចន្ទរាជា (គ.ស ១៥២៥) ===

'''Victory of Chan Reachea (AD 1525)'''

ក្នុងឆ្នាំ ១៥២៥ នៃគ.សករាជ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកកងទ័ព ចំនួន ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) វាយចូលបន្ទាយ &quot;ស្រឡប់ពិជ័យ​&quot; របស់ ព្រះស្រីជេដ្ឋា ដែលមានកងទ័ព​យាមការ ចុងក្រោយក្នុងបន្ទាយតែ ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ប៉ុនណោះ នៅសមរភូមិ [[ស្រុកត្បូងឃ្មុំ]] កងទ័ព ព្រះចន្ទរាជា​ បានឡោមព័ទ្ធ បន្ទាយស្រឡប់ពិជ័យ អស់វេលា ១៥ ថ្ងៃ ដោយបន្ទាយនេះខ្ពស់ពិបាកនិងវាយចូលពេក ព្រះចន្ទរាជា មានល្បិចមួយថា រាល់ជនទាំងឡាយណា ដែលអាចចាប់ ឬ សម្លាប់ស្ដេចកនបាន និងមានប្រាក់រង្វាន់ ហើយលើកយស័ក្តជាចៅហ្វាយស្រុកត្បូងឃ្មុំនេះ ក្រោយមន្ត្រីប្រកាសរាជសារនៅមុខបន្ទាយស្ដេចកនចប់ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក ព្រះស្រីជេដ្ឋា ក៏បានសោយទីវង្គត់ ដោយត្រូវប្អូនថ្លៃរបស់ខ្លួន នាម &quot;មន្ត្រី​ដូនកែវ&quot; លួចធ្វើឃាតដោយកាត់ក្បាល បូករួមទាំងពញ្ញាកៅ និងបក្សពួកទាំងអស់នៃមន្ត្រីជំនិតទាំង២៥នាក់ យកទៅថ្វាយ ព្រះចន្ទរាជា ដោយក្ដីអំណរនិងជ័យជំនៈនេះ តាមការសន្យា ទ្រង់បានលើកយ័ស្ដ &quot;មន្ត្រី​ដូនកែវ&quot; ជាពញ្ញាដូនកែវ មានឋានៈជាចៅហ្វាយស្រុកត្បូងឃ្មុំនេះ ចំណែកឯ​ក្បាលព្រះស្ដេចកន និងបក្សពួកទាំង២៥នាក់ ត្រូវបានយកទៅដោតនៅមុខកំពែងបន្ទាយ ស្រឡប់ពិជ័យ​នេះតែម្ដង ។&lt;ref&gt; Eng Suth (1991) [http://www.elibraryofcambodia.org/moha-buros-khmer-1-dorl-7/ Mohaboros Khmer Documents Volume 1-7], Publisher: Member of the Committee on History and Culture p.78 &lt;/ref&gt;​

== ផែនដីព្រះចន្ទរាជា (គ.ស ១៥១៦-១៥៦៦)==
'''Earth of Chan Reachea (AD 1516-1566) '''

ព្រះរាជពង្សាវតារភាគ២ របស់ព្រះរាជបណ្ណាល័យចុះលេខ គ.៥៣-៣ ហ្លួងព្រះស្ដេចកនសុគតក្នុងឆ្នាំកុរ នពស័ក ព.សករាជ ២០៧១, ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៥២៥ ។ ក្រោយ ព្រះចន្ទរាជាបាន ជ័យជំនះលើស្ដេចកន ទ្រង់បានយាងត្រឡប់មកបន្ទាយហ្មឺនជ័យ នាខេត្រពោធិសាត់វិញ និងបានបង្គាប់ឱ្យសព្វមុខមន្ត្រី សាងសង់បន្ទាយរាជវាំងថ្មី នៅលង្វែក នា[[ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង]] ដើម្បីគេចចេញពីការគំរាមកំហែងរបស់កងទ័ពសៀម ក្រុមមេការ ឱ្យជីកបុកឫសរៀបថ្ម ៦ហត្ថ ស្មើជម្រៅ ៣ម៉ែត្រ ជុំវិញបន្ទាយជា ៣ ជ្រុង ហើយលើកដីច្រុះក្ដារ ធ្វើជាបន្ទាយខាងលើនោះតម្កល់ ១៧ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់ ៨ម៉ែត្រ កម្រាស់ខាងលិច ១០ហត្ថ ស្មើនិងកម្រាស ៥ម៉ែត្រ ជើងទេរក្រោម ២២ហត្ថ ស្មើនិងកម្រាសជើងទេរ ១១ម៉ែត្រ ជុំវិញទាំង ៣ ជ្រុង &quot;ព្រោះជ្រុងទី៤ នោះគឺទន្លេ កំពែងបន្ទាយមាន ៥ជាន់ និងមានទ្វារធំ៨ ។ ទ្វារនីមួយៗ មានសើនមួយ ។ ទាំង៨សើននោះ កំពស់ ២២ ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់១១ម៉ែត្រ សម្រាប់ដាក់កាំភ្លើងធំ ចំជ្រុងទាំង ៤ មានប៉មកម្ពស់ ២៥ហត្ថ ស្មើនិងកម្ពស់ ១២.៥ម៉ែត្រ សម្រាប់ឆ្មាំយាម និងដាក់កាំភ្លើងធំដូចគ្នា រីឯលើបន្ទាយជុំវិញនោះទ្រង់ឱ្យដាក់សុទ្ធតែកាំភ្លើងវែងបាញ់ច្រូងជុំវិញទាំង ៥ ជាន់ ។ ខាងមុខកំពែង ជាន់ទី១ ស្ដេចឱ្យធ្វើរោងសម្រាប់ដាក់ទ័ព ដំរី និងទ័ពសេះ ក្នុងកំពែងជាន់ទី១ ដដែរនេះ ដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងកាំភ្លើងធំ ។ ខាងកំពែងជាន់ទី២ តាំងថែវ ដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងកាំភ្លើងតូច និងធ្វើសាលាជំនុំក្ដី ដាក់សាលាដំបូងខាងឆ្វេង សាលាឧទ្ធរណ៍ខាងស្ដាំ ។ ខាងក្នុងកំពែងទី៣ តាំងថែវដាក់សុទ្ធតែទាហ៊ានកងដាវ កងផ្គាក់ ជាសេនាអាវុធខ្លី ។ ខាងកំពែងជាន់ទី៤ សាងដំណាក់រោងល្ខោន និង ព្រះពន្លាទតល្ខោន ។ នៅខាងក្នុងកំពែងទី៥ សាងដំណាក់ដាក់ព្រះបញ្ចក្សេត្រ គ្រឿងសោយរាជ្យទាំង៥  និង ដំណាក់សំរិទ្ធ សម្រាប់ដាក់ព្រះរាជទ្រព្យ មានវិមានសម្រាន្តភិរម្យ សម្រាប់ក្រុមបារគូ ក្រុមបុរោហិត និងក្រុមមហាតលិក នៅក្នុងកំពែងជាន់ទី៥ ដដែរ នៅទ្វារយាម តាំងថែវឱ្យកំពូល ៥ មានជហ្វាដងក្ដារ សុទ្ធតែលាបម្រ័ក្សណ៍ ជាតិហិង្គុល បិទមាស មានសោភោណភ្លឺផ្លេកពន់ប្រមាណ ហើយធ្វើប្រាង្គមហាប្រាសាទមួយកំពូល ៥ ជាប្រាសាទសម្រាប់ព្រះមហាក្សត្រធិរាជផ្ទំសម្រាក មានសាងព្រះរាជមន្ទីរធំមួយ សម្រាប់ព្រះស្នំក្រមការប្រចាំយាម រាជមន្ទីរមួយទៀតមានកំពូល៣ជាន់ សម្រាប់ព្រះរាជបុត្រី មានសាងព្រះដំណាក់៥ខ្នង សម្រាប់ព្រះស្នំ និង ព្រះដំណាក់៥ខ្នងទៀត សម្រាប់ពួកអ្នកម្នាង រីឯព្រះដំណាក់២ខ្នងទៀត សម្រាប់អ្នកអង្គម្ចាស់ ហើយខាងក្រោយកំពែងនោះ ឱ្យតាំងឃ្លាំងស្រូវអង្ករ និងឃ្លាំងអំបិល ត្រីសាច់ ១៥ខ្នង ខាងត្បូងនិងខាងជើងកំពែងនោះ តាំងឃ្លាំងគ្រាប់រំសេវ១០ខ្នង ខាកើតព្រះរាជវាំង ឱ្យតាំង ឃ្លាំងសម្រាប់ដាក់ ព្រួញស្នារ ទុកការពារផ្នែកខាងក្រោយ ។ នៅគ្រប់ដំណាក់មានជីកស្រះស្រង់រងថ្លា សួនច្បារផ្កា ដំណាំ ក្រអូប ល្វឹងល្វើយ ល្អជាអនេក ប្លែកត្រកាលក្នុងព្រះរាជវាំង ដែលបានសាងសង់រួចក្នុងរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ត្រូវបញ្ចប់ក្នុង គ.ស ១៥២៨ ។ បន្ទាយព្រះរាជវាំងថ្មីសាងបញ្ចប់រួចរាល់ហើយ ព្រះចន្ទរាជា ត្រាសបង្គាប់ឱ្យរើបន្ទាយចេញពី ពោធិ៍សាត់ មកតាំងនៅរាជធានីលង្វែក និងបង្គាប់ឱ្យដាំដើមឬស្សីព័ទ្ធជុំវិញបន្ទាយកម្រាស ២០សិន ដោយស្មើនិងកម្រាស ៤០០ម៉ែត្រ ដើម្បីការពារបន្ទាយ ហើយព្រះអង្គឡើងប្រកាសជាស្ដេចផែនដីលើកទី២ រាជសម័យលង្វែក នៃអាណាចក្រលង្វែក ក្នុងឆ្នាំ ១៥៣៩ នៃគ.សករាជ ដែលទ្រង់មានព្រះនាមក្នុងរាជថា &quot;ព្រះបរមខត្តិយាមហាចន្ទរាជា&quot; ។

== ចម្បាំងខ្មែរសៀម លើកទី១ ==
'''The First Khmer-Siamese War'''

ព.សករាជ ២០៧៤, គ.សករាជ ១៥៣០, ម.សករាជ ១៤៥១, ចុ.សករាជ ៨៩៧ ត្រូវនិងឆ្នាំឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ក្រោយសៀមបានបញ្ចប់ជម្លោះរាជវង្ស ស្ដេចសៀមគ្រងរាជ្យថ្មីព្រះនាម ព្រះចៅចក្រព័ត្ត រាជាធិរាជ (Chakkraphat) បានចាត់បេសកជន ៣នាក់ ជាតំណាងទូត ឱ្យមកទារព្រះដង្វាយពី ព្រះចន្ទរាជា នាពេលនោះ ព្រះអង្គបានមានបន្ទូលឆ្លើយតបថា នគរកម្ពុជានាពេលនេះលែងចំណុះ ឱ្យនគរសៀមទៀតហើយ បើព្រះរាជាសៀមមិនសុខចិត្ត អាចមកសាកកម្លាំងនិងយើងបាន ។ មួយឆ្នាំ ក្រោយពេលកម្ពុជាមិនបញ្ជូនសួយសារអាករណ៍ ទៅកាន់នគរសៀម ឆ្នាំ១៥៣១ នៃគ.សករាជ ត្រូវនិងឆ្នាំជូតទោស័ក ស្ដេចសៀមបានលើកទ័ព ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) កាត់តាម នគររាជសីម៉ា (Nakhon Ratchasima) មកដល់ព្រំប្រទល់ខេត្ត មហានគរ (បច្ចុប្បន្នជាខេត្ត [[សៀមរាប]]) មេទ័ពសៀមព្រះនាម ពញ្ញាអុង ដំខាត់ ដែលជាបុត្រ របស់ក្សត្រខ្មែរនាម ព្រះស្រីរាជា ហើយត្រូវជាបងប្អូនជីដូនមួយ និង ព្រះចន្ទរាជា ផងដែរ ដែលធ្លាប់បានឱ្យទ័ពសៀម ដែលខ្ចី ចំនួន ៥០០០ (៥ពាន់នាក់) ទៅកាន់ចន្ទរាជា បានលើកទ័ពមកឈ្លានពានកម្ពុជា យ៉ាងកម្រោល ពេលនោះ ព្រះចន្ទរាជា បានលើកទ័ពលង្វែកទៅដោយផ្ទាល់ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) បូករួមនិង ទ័ពនៅមហានគរ មានចំនួន ២០,០០០ (២មុឺននាក់) សរុបទាំងអស់មានចំនួន ៧០,០០០ (៧មុឺននាក់) បានវាយបកត្រឡប់យ៉ាងខ្លាំងក្លាទៅកាន់កងទ័ពសៀម នៅត្រង់សមរភូមិស្ទឹងអង្គរ ហើយទីបំផុត កងទ័ពសៀមបានបរាជ័យ ដោយការបាក់ទ័ពរាបទាបអស់ ក្នុងជ័យជំនះដ៏អស្ចារ្យនេះ ព្រះចន្ទរាជា បានផ្លាសប្ដូរឈ្មោះខេត្ត មហានគរ ទៅជាឈ្មោះ [[ខេត្តសៀមរាប]] មកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ចំណែកឯមេទ័ពសៀម ពញ្ញាអុង ដំខាត់ ក៏ត្រូវស្លាប់ដោយត្រូវកាប់និងស្នែងដាវទម្លាក់ពីលើខ្នងដំរីផងដែរ ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== ចម្បាំងខ្មែរសៀម លើកទី២ ==
'''Second Khmer-Siamese War'''

* មរណភាពលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង

ព.សករាជ ២០៩៣, គ.សករាជ ១៥៤៩, ម.សករាជ ១៤៧០, ចុ.សករាជ ៩១៦, សៀម បានលើកទ័ព ចំនួន ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) ចូលមកឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា ជាលើកទី២ កងទ័ពសៀមបានបែងចែកជាពីរកងពល កងពលទី១ មានចំនួន ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) ដឹកនាំដោយ ស្ដេចសៀមផ្ទាល់ ព្រះនាម ចក្រព័ត ចូលមកវាយយក [[ខេត្តបាត់ដំបង]] និង បង្ហួសវាយយក [[ខេត្ត ពោធិ៍សាត់]] កងពលទី២ មានចំនួន ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ជាកងទ័ពជើងទឹក ដឹកនាំដោយ ពញ្ញាវាំងសាន វាយចូល [[ខេត្តកំពត]] ។ ព្រះចន្ទរាជា ទ្រង់ជ្រាបហើយត្រាស់បង្គាប់ឱ្យ ឧកញ៉ា ក្រឡាហោមកែវ កេណ្ឌរេហ៍ពល នាខេត្តបាសាក់ ព្រះត្រពាំង ក្រមួនស និងបាទី បន្ទាយមាស បានចំនួន ៦០,០០០ (៦មុឺននាក់) ទៅច្បាំងតទល់ជាមួយទ័ពសៀមនៅសមរភូមិខេត្តកំពត ។

=== សមរភូមិ ពោធិ៍សាត់ (គ.ស ១៥៤៩) ===
'''Pursat Battlefield (AD 1549)'''

គ.សករាជ ១៥៤៩ កងទ័ពសៀមចំនួន ៩០,០០០  (៩មុឺននាក់) បានវាយចូល [[ខេត្តពោធិ៍សាត់]] ខណៈ ដែលលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ដឹកនាំទ័ពចំនួន ៤០,០០០ (៤មុឺននាក់) ទៅច្បាំងតទល់ជាមួយនិងទ័ពសៀម អស់ពេលជាច្រើនយាម ដោយចំនួនកងទ័ព និង គ្រឿងសឹកចម្បាំងរបស់សៀម ច្រើនជាងភាគីខាងលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ពេកណាស់ បើច្បាំងបន្តទៀតកងទ័ពនិងស្លាប់គ្មានសល់ លោកឧកញ៉ា ក៏សម្រេចចិត្តដកកងទ័ពថយ ទៅក្នុងបន្ទាយវិញ រីឯកងទ័ពស្លាប់អស់ប្រមាណ ២០,០០០ (២មុឺននាក់) ដូចនេះកងទ័ពក្នុងបន្ទាយនៅសល់តែ ២មុឺននាក់ ប៉ុនណោះ កំពុងតែដាច់ស្បៀងនិងត្រូវបានកងទ័ពសៀមឡោមព័ទ្ធ រីឯកងទ័ពជំនួយរបស់ព្រះចន្ទរាជា ២ថ្ងៃទៀតទើបមកដល់ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង បានមើលមកកងទ័ពរបស់ខ្លួន ឃើញទឹកមុខបាក់ស្បាតរបស់កងទ័ព បានគិតយ៉ាងល្អិតល្អន់អំពីក្បួនសឹកនេះ បើលើកនេះសៀមឈ្នះ ហើយយកបានតំបន់ ពោធិ៍សាត់នេះ សៀមនិង គម្រាមកំហែង ដល់អាណាចក្រលង្វែក ដូចនេះលោកផ្ទាល់និងពលីកម្ម ក្នុងសង្គ្រាមនេះ ។ លោកមឿង បានរៀបចំគម្រោងការមួយ ដោយឱ្យទាហ៊ានជំនិតៗ របស់លោក ដកកូនទាហាន ៤,០០០ (៤ពាន់នាក់) ចេញពីជួរទ័ព រួចឱ្យផ្លាសសំលៀកបំពាក់ បន្លំជាមនុស្សចំបើង ទៅបង្កប់ខ្លួនក្នុងព្រៃ ជិតជំរំសៀម រួចលោកឱ្យរៀបចំ មនុស្សចំបើងដែលជាទីងមោង ពាក់នៅសំលៀកបំពាក់កងទ័ពវិញ  បន្ទាប់មកលោក ចាត់កូនទាហានឱ្យជីករណ្ដៅធំមួយ ជំរៅ ៨ ហត្ថ ៤ ជ្រុង ដោយស្មើនិង ៤ម៉ែត្រ ៤ជ្រុង ដាក់នៅចម្រូងលំពែង រួចឱ្យធ្វើរានទេវតា ៧ ថ្នាក់ដាក់បាយសី ទឹកអប់ និង គ្រឿងបូជា ហើយឱ្យធ្វើរាជព័ទ្ធជុំវិញ និង លេងភ្លេងថ្វាយទាំង៨ទិស ហើយលោក បាននាំគ្រួសាររបស់លោក ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ស ដោយពោលថា ខ្លួននិងសម្លាប់ខ្លួន ដើម្បីកេណ្ឌទ័ពខ្មោចឱ្យមកជួយក្នុងរយៈពេល ៧យាមទៀត ហើយប្រាប់ ឱ្យកងទ័ពទាំងអស់ត្រូវសម្រុកចេញពីការឡោមព័ទ្ធ ពេលដែលលោកនិងគ្រួសារលោតសម្លាប់ខ្លួនរួច ។ 

''(ការពិតទៅការពលីកម្ម របស់លោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង គ្រាន់តែជាការលើកទឹកចិត្តកងទ័ពឱ្យមានភាពអង់អាចក្លាហានក្នុងការប្រយុទ្ធជាមួយនិងទ័ពសៀមប៉ុនណោះ ហើយការពិតមិនមានព្រឹត្តិការណ៍នៃកងទ័ពខ្មោចចេញមកជួយច្បាំងនោះទេ ដោយសារតែឯកសារដើមបានសរសេរច្របល់បញ្ចូលគ្នា នូវរឿងព្រេងនិទាន តាមសាស្ត្រាស្លឹករឹតវត្តមួយចំនួន និង ព្រេងនិទាន ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ ប៉ុនណោះដែលនាំឱ្យប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា មានភាពស្រពិចស្រពិល និងច្របូកច្របល់ ចាប់ពីឆ្នាំ 1991 មករហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ)'' ។ 

ចំណែកឯកងទ័ពសៀមត្រូវលើកទ័ពមកច្បាំងនូវរសៀលនេះ តែដោយសារ តែលោក ឧកញ៉ា ឃ្លាំងមឿង ធ្វើពិធីកេណ្ឌទ័ពខ្មោចឱ្យមកជួយក្នុងយប់នេះ ទើបភាគីទ័ពសៀមរងចាំដល់វេលាព្រលប់ទើបនាំទ័ពវាយលុកជំរំវិញ ព្រោះពួកសៀមមិនជឿថាមានកងទ័ពខ្មោចមកជួយនោះទេ ហើយពួកសៀមមិនបានដឹងថានេះជាការពន្យាពេលរបស់លោកមឿងនោះទេ ។ នៅពេលព្រលប់ សៀមបានលើកទ័ពចូលជុំរំកងទ័ពលោកមឿង តែមិនមានកងទ័ពខ្មែរនោះទេ មានតែមនុស្សចំបើងដែលបន្លំស្លៀកពាក់ជាទាហាន យល់សេចក្ដីដូចនេះ មេទ័ពរងខ្មែរ ឧកញ៉ាចក្រីសុខ បញ្ជារឱ្យបាញ់ព្រួញភ្លើង ដុតសម្លាប់កងទ័ពសៀម ឆេះស្លាប់អស់ជាច្រើន ច្បាំងគ្នាពីព្រលប់ដល់យប់អាធ្រាត កងទ័ពចំបើងខ្មែរដែលបង្កប់ក្នុងព្រៃ ៤,០០០ នាក់ ចូលទៅវាយដុតជុំរំស្បៀងកងទ័ពសៀម ភ្លើងឆាបឆេះទាំងមុខទាំងក្រោយ កងទ័ពសៀម ស្មានតែភាគីខ្មែរមានទ័ពជំនួយក៏ចាប់ផ្ដើមជ្រួច្របល់បែកទ័ព ឧកញ៉ាចក្រី ក៏ប្រកាសឱ្យកងទ័ពទាំងអស់កាប់សម្លាប់កងទ័ពសៀមដល់ អូរស្វាយដូនកែវ [[ខេត្តបាត់ដំបង]]  ហើយកងទ័ពសៀមក៏បានបោះជុំរំនៅទីនោះ ២ថ្ងៃបន្ទាប់ពី កងទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) បូករួមទាំង ដំរី ៥០០ និង សេះចម្បាំង ៥,០០០ ដែលដឹកនាំដោយ ព្រះចន្ទរាជា ផ្ទាល់បានមកដល់ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ដើម្បីត្រៀមធ្វើសង្គ្រាមបណ្ដេញកងទ័ពសៀម ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

=== សមរភូមិ បាត់ដំបង (បរាជ័យកងទ័ពសៀម) ===
'''Battambang Battlefield (Defeat of Siamese army)'''

ក្នុង គ.សករាជ ១៥៤៩ ដដែល កងទ័ព ២០០,០០០ (២សែននាក់) របស់ ព្រះចន្ទរាជា បានវាយសម្រុកទៅកាន់កងទ័ពសៀមនៅ សមរភូមិ [[បាត់ដំបង]] ដំរីចម្បាំងរបស់ ព្រះចន្ទរាជា បានទៅប្រជល់និង ដំរីចម្បាំងរបស់ ស្ដេចសៀម ចក្រព័ត្ត ហើយព្រះចន្ទរាជា បានហក់ទៅចាក់សម្លាប់ស្ដេចសៀម សោយទីវង្គតនៅលើខ្នងដំរី បរាជ័យកងទ័ពសៀម សមរភូមិបាត់ដំបង កងទ័ពលង្វែក បានរឹបអូសយក ដំរីសឹក ៩០ ក្បាល បានសេះ ៤៥០ ក្បាល បានដាវកាំភ្លើង គ្រឿងសស្ត្រាវុធ រទេះគោ រទេះចម្បាំងជាច្រើន ហើយចាប់បានកងទ័ពសៀមជាឈ្លើយសឹកប្រមាណ ១០,០០០ (១មុឺននាក់) កងទ័ពសៀមសរុប ១៤០,០០០ (១៤មុឺននាក់) ដែលលើកមកឈ្លានពានអាណាចក្រលង្វែក ទាំងជើងគោក និង ជើងទឹក បានបាត់បង់អស់ ៩០,០០០ (៩មុឺននាក់) ហើយសៀមសល់កងទ័ព ប្រមាណជា ៥០,០០០ (៥មុឺននាក់) ប៉ុនណោះបានដកទ័ពទៅដល់ អាងសិលា នាព្រំប្រទល់ខ្មែរសៀម បរាជ័យដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនេះ កងទ័ពសៀមមិនបានលើកមកឈ្លានពានកម្ពុជាទៀតនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាពេលវេលា ដែលកងទ័ពលង្វែក បានវាតទីដណ្ដើមទឹកដីខ្លួនមកវិញ ហើយរឹបយកបាន អណាខែត្រទាំង ១៣ ពីសៀមផងដែរ ជ័យជំនះដ៏ធំធេងនេះ ប្រជានុរាស្ត្រ បានដាក់រហ័សនាម ព្រះចន្ទរាជា ថា៖ ស្ដេចនៃសឹកសង្គ្រាម ។&lt;ref&gt; Eng Soth, Lim Yan (1969) [https://www.worldcat.org/oclc/1112074917 Document of the great Khmer man (Khmer royal genealogy)], Publisher: Member of the Historical Committee Ministry of Education, Youth, and Sport, OCLC Number: 1112074917 &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ១៤៨៦-១៥៦៧)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីជេដ្ឋា]]|title=[[អាណាចក្រលង្វែក]]|years='''១៥១៦-១៥៦៦'''|after=[[បរមរាជាទី២]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>e59utbv6yxt6h31rhq0u7pf9sdqre8s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>រូបភា</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28735</id>
    <revision>
      <id>282765</id>
      <parentid>227162</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T18:01:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.109.113.242</ip>
      </contributor>
      <comment>Thanks nas bat and Page Me 𝙋𝙝𝙤𝙣𝙚•𝙉𝙖𝙮</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="342" xml:space="preserve">សរសេអក្សខ្មែរ '''''ទំព័រ''''' ''ភាសាខ្មែរ''

វិបសាយ កម្ពុជា
រូបភាពទំព័រកម្មវិធីហ្វេកប៊ុកភាសាខ្មែរ𝙋𝙝𝙤𝙣𝙚•𝙉𝙖𝙮
Page 𝙋𝙝𝙤𝙣𝙚•𝙉𝙖𝙮 me Thanks 👈</text>
      <sha1>7jj3rqwups94lnqzbpmergs0bjlm04e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282766</id>
      <parentid>282765</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T18:02:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>-Alabama-</username>
        <id>35054</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Undid edits by [[Special:Contribs/27.109.113.242|27.109.113.242]] ([[User talk:27.109.113.242|talk]]) to last version by 1.46.164.64: reverting vandalism</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="251" xml:space="preserve">សរសេអក្សខ្មែរ '''''ទំព័រ''''' ''ភាសាខ្មែរ''

វិបសាយ កម្ពុជា
រូបភាពទំព័រកម្មវិធីហ្វេកប៊ុកភាសាខ្មែរ</text>
      <sha1>dxghqrq1kv7spo286yo0lr1scugtovn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្រុកបាយ​ឆៅ(ខេត្តឃ្លាំង)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36504</id>
    <revision>
      <id>282786</id>
      <parentid>225129</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:03:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chhen Pisey</username>
        <id>32423</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2868" xml:space="preserve">[[ឯកសារ:Cột cờ chùa Sà Lôn.jpg|រូបភាពតូច|ទិដ្ឋភាព [[វត្តសិរីសុខុមសង្គមមានជ័យស្រឡូង​|វត្តសិរីសុខុមសង្គមមានជ័យស្រឡូង]]​ ស្ថិតនៅស្រុក បាយឆៅ ខេត្តឃ្លាំង កម្ពុជាក្រោម]]

=រដ្ឋបាល =
{{pagename}} ({{lang-en|$ }}) ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅ [[ខេត្តឃ្លាំង]] {{KKF}} ដែលមានរដ្ឋបាល ឃុំ និង ភូមិ÷
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |{{pagename}}
|-
! លេខកូដឃុំ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរឡាតាំង
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|}
=រដ្ឋបាល=
ស្រុកបាយឆៅ ត្រូវបានបែងចែកជា ឃុំ គឺ÷

* [[ឃុំបាយឆៅ |ឃុំបាយឆៅ ]]
* [[ឃុំថ្នោកណ្ដាល|ឃុំថ្នោលកណ្ដាល]]
* [[ឃុំស្រុកពេជ្រ|ឃុំស្រុកពេជ្រ]]
* [[ឃុំកំពង់ដូង |ឃុំកំពង់ដូង ]]
* [[ឃុំ | ]]
* [[ឃុំ | ]]
* [[ឃុំ | ]]
* [[ឃុំ | ]]
* [[ឃុំ | ]]
* [[ឃុំ | ]]

=អប់រំ=
=វត្តអាម=
*វត្តបា្រសាទគង់ ១២២៤
*វត្តបាយឆៅ ១៥០៧
*វត្តផ្នោកំបុត ១៥៨៥
*វត្តសិរីតាម៉ឺន ១៦១៥
*វត្តជ្រោយទឹមកណ្តាល ១៦៦៦
*វត្តព្រែកអម្ពូរ ១៦៦៨
*វត្តព្រែកតាគួន ១៧៨០
*វត្តព្រែកអណ្តើក ១៧៨៣
*វត្តស្រលោង ១៨១៥
*វត្តបឹងទន្សា ១៨៩០
*វត្តកំពង់តាឥន្ទ ១៨៩៤
*វត្តផ្តៅពេន ១៨៩៥
*វត្តអម្ពូរយា ១៩៧៣
*វត្តដៃអម្ពូរ ១៩៥១
*វត្តផ្នោកញ្ជើចាស់ ១៩៦៧
*វត្តពពុះទឹក ១៩៥១
*វត្តចុងព្រែក ១៩៧៣
*វត្តផ្នោកញ្ជើថ្មី ១៩៧៥
*វត្តពោធិជុំ ២៤៨២

=មើលផងដែរ=</text>
      <sha1>46abs2bo4mdtjwneubtb7ixxxv2g5b0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្រុកកោះ​ទុង(ខេត្តឃ្លាំង)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36505</id>
    <revision>
      <id>282784</id>
      <parentid>254469</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T08:45:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chhen Pisey</username>
        <id>32423</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1553" xml:space="preserve">=រដ្ឋបាល=
{{pagename}} ({{lang-en|$ }}) ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅ [[ខេត្តឃ្លាំង]] {{KKF}} ក្នុងតំបន់ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០០៣ ស្រុកនេះមានប្រជាជនចំនួន ៦២,០២៥ ។  ស្រុកនេះគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ២៣៥ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ ទីរួមស្រុកស្ថិតនៅ កោះទុង ។ដែលមានរដ្ឋបាល ឃុំ និង ភូមិ÷
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |{{pagename}}
|-
! លេខកូដឃុំ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរឡាតាំង
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|}

=អប់រំ=
=វត្តអាម=
* [[វត្ត | ]]វត្តកោះទុង
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
=មើលផងដែរ=</text>
      <sha1>hstwmhu23b6mjy4b4htm4b5mp0mbx37</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282785</id>
      <parentid>282784</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T08:47:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chhen Pisey</username>
        <id>32423</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1657" xml:space="preserve">=រដ្ឋបាល=
{{pagename}} ({{lang-en|$ }}) ជាដែនរដ្ឋបាលស្ថិតនៅ [[ខេត្តឃ្លាំង]] {{KKF}} ក្នុងតំបន់ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០០៣ ស្រុកនេះមានប្រជាជនចំនួន ៦២,០២៥ ។  ស្រុកនេះគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ២៣៥ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ ទីរួមស្រុកស្ថិតនៅ កោះទុង ។ដែលមានរដ្ឋបាល ឃុំ និង ភូមិ÷
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |{{pagename}}
|-
! លេខកូដឃុំ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរខ្មែរ !! ឈ្មោះឃុំជាអក្សរឡាតាំង
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|-
|
|[[ឃុំ |ឃុំ ]]
|
|}

=អប់រំ=
=វត្តអាម=
* [[វត្ត | ]]វត្តសុវណ្ណមុនីគង្គាកោះទុង(១៩៩៥) (Chùa Kos Tung ជាភាសាយួន)
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
* [[វត្ត | ]]
=មើលផងដែរ=</text>
      <sha1>lfacijbwhvu7ywnz9mgte02lv04m466</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្ដេចកន</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42585</id>
    <revision>
      <id>282794</id>
      <parentid>254583</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T11:28:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.20.113.17</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="232" xml:space="preserve">តេីសេ្ដចកនបានកសាងប្រទេសអោយរីកចម្រេីនដែរឬទេ?


តើអ្វីទៅជាទស្សនះរបស់អ្នក?&lt;ref&gt;ពន្យល់&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>84m2fa2qg8bgunt6t5ugwgo4dsps32r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ហ្គេនស៊ីន អ៊ីមភែកត៍</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43615</id>
    <revision>
      <id>282748</id>
      <parentid>281328</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T15:16:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tiamichaelnuksu1994</username>
        <id>26855</id>
      </contributor>
      <comment>/* តួអង្គសម្រាប់អ្នកលេង */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29585" xml:space="preserve">{{Infobox video game|title=Genshin Impact|artist=|genre=[[Action role-playing]]|released={{Unbulleted list|'''Android, iOS, Windows, PS4'''|September 28, 2020|'''PlayStation 5'''|April 28, 2021|'''Nintendo Switch'''|TBA}}|platforms={{Unbulleted list|[[Android (operating system)|Android]]|[[iOS]]|[[Microsoft Windows]]|[[PlayStation 4]]|[[PlayStation 5]]}}|engine=[[Unity (game engine)|Unity]]&lt;ref name=&quot;engine&quot;&gt;{{cite web |last=Murray|first=Sean|title=Unity Will Support Nvidia DLSS Natively By The End Of 2021 |url=https://www.thegamer.com/unity-dlss-support-nvidia-2021/ |access-date=16 September 2021 |website=TheGamer |date=16 April 2021}}&lt;/ref&gt;|composer=Yu-Peng Chen|writer=|programmer=|image=Genshin Impact logo.svg|designer=|producer=Hugh Tsai&lt;ref name=&quot;IGN1.1Preview&quot; /&gt;|director=|publisher=miHoYo|developer=[[miHoYo]]|caption=|alt=|modes=[[Single-player]], [[multiplayer]]}}'''ហ្គេនស៊ីន អ៊ីមភែកត៍'''​ ({{Lang-en|Genshin Impact}} {{Lang-ja|原神}}) គឺជាហ្គេមដើរតួនាទីនិងបោះពុម្ពផ្សាយដោយអ្នកអភិវឌ្ឍវីដេអូហ្គេមនៅប្រទេស[[ចិន]]និង miHoYo ស្ទូឌីយោចលនា Animation ហ្គេមត្រូវបានចេញសម្រាប់[[ម៉ៃក្រូសូហ្វវីនដូ]] [[Playstation 4|ភ្លេយ៍ស្ទេសឹនហ្វ័រ]]​​ [[អែនដ្រយដ៍]] និង​ [[ប្រព័ន្ធប្រតិបត្តការ iOS|iOS]] ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២០ សម្រាប់[[Playstation 5|ភ្លេយ៍ស្ទេសឹនហ្វាយហ្វ៍]] នៅខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១ ហើយគិតត្រឹមខែកញ្ញាឆ្នាំ ២០២១ ត្រូវបានគ្រោងសម្រាប់ការចេញផ្សាយនាពេលអនាគតនៅលើ[[Nintendo Switch|និនថេនដូស្វិតឆ៍]] ហ្គេមមានលក្ខណៈពិសេសនៃពិភពបើកចំហនិងប្រព័ន្ធប្រយុទ្ធផ្អែកលើសកម្មភាព ប្រើវេទមន្តធាតុនិងការផ្លាស់ប្តូរតួអង្គ តាំងពីការចេញផ្សាយ ហ្គេមនេះបើកអោយលេងឥតគិតថ្លៃ និង​រកប្រាក់តាមរយៈមេកានិចហ្គេម​ ដែលអ្នកលេងអាចទទួលបានតួអង្គថ្មីអាវុធនិងធនធានផ្សេងទៀត។ 

ហ្គេមនេះកើតឡើងនៅក្នុងពិភពស្រមើស្រមៃនៃតេវ៉ាត (Teyvat) ដែល​ជា​ផ្ទះ​របស់​ប្រជាជាតិ​ចំនួន​៧ វត្ថុនីមួយៗត្រូវបានចងភ្ជាប់ជាមួយធាតុផ្សេងគ្នា និងគ្រប់គ្រងដោយព្រះផ្សេងគ្នា រឿង​នេះ​ដើរ​តាមអ្នកធ្វើដំណើរ ដែលបានធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ពិភពលោករាប់មិនអស់ជាមួយបងប្អូនភ្លោះរបស់ពួកគេ មុនពេលបែកគ្នានៅក្នុងតេវ៉ាត អ្នក​ធ្វើ​ដំណើរ​ធ្វើ​ដំណើរ​តាម​រក​បង​ប្អូន​ដែល​បាត់​ខ្លួនជាមួយដៃគូរបស់ពួកគេគឺប៉ៃម៉ុន (Paimon) និងចូលរួមក្នុងកិច្ចការរបស់ប្រជាជាតិរបស់តេវ៉ាត 

== ការលេងហ្គេម ==
ហ្គេមនេះគឺជា[[ល្បែងដើរតួជាសកម្មភាព]]ក្នុង[[បើកពិភព]]ដែលឱ្យអ្នកលេងគ្រប់គ្រងតួអង្គមួយក្នុងចំណោម ៤ តួអង្គដែលអាចផ្លាស់ប្តូរបានក្នុងជា[[គណៈ (ល្បែងដើរតួ)|គណៈ]]&lt;ref name=&quot;XDA&quot;&gt;{{cite web|last=Khullar|first=Kunal|date=4 January 2021|title=10+ Tips &amp; Tricks for beginners to help you master Genshin Impact!|url=https://www.xda-developers.com/genshin-impact-tips-tricks-beginners/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210202022557/https://www.xda-developers.com/genshin-impact-tips-tricks-beginners/|archive-date=February 2, 2021|access-date=25 January 2021|website=[[XDA Developers]]}}&lt;/ref&gt;​ ការផ្លាស់ប្តូររវាងតួអង្គអាចធ្វើបានយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធឱ្យអ្នកលេងប្រើជំនាញនិងការវាយប្រហារដែលផ្សេងៗ តួអង្គអាច​មាន​ចំណុចខ្លាំង​បន្ថែម​ទៀតក្នុងទម្រង់ផ្សេងៗគ្នាដូចជា កម្រិតឡើងរបស់តួអង្គនិងការកែលម្អវត្ថុបុរាណនិងអាវុធដែលតួអង្គពាក់&lt;ref&gt;{{cite news|last=Park|first=Gene|date=5 October 2020|title=Analysis {{!}} Tips for 'Genshin Impact': How to get strong fast and early (for free)|work=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/video-games/tips/genshin-impact-tips-money/|url-status=live|access-date=21 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193542/https://www.washingtonpost.com/video-games/tips/genshin-impact-tips-money/|archive-date=December 25, 2020}}&lt;/ref&gt; ក្រៅពីការស្ទង់មតិ អ្នកលេងអាចប្រកួតប្រជែងបានបញ្ហាប្រឈមដើម្បីឈ្នះឬទទួលបានរង្វាន់ សត្រូវ Boss និងបញ្ហាប្រឈមដែលរាយប៉ាយពាសពេញតេវ៉ាតដែលផ្តល់រង្វាន់ដល់ធនធានដ៏មានតម្លៃខ្ពស់ ដូចជា Stormterror និង Electro Hypostasis ប៉ុន្តែការទាមទារថាប្រើរូបិយប័ណ្ណដែលហៅថារេស៊ីនដែលបង្កើតឡើងវិញបន្តិចម្តងៗតាមពេលវេលា&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Messner|first=Steven|title=Genshin Impact Resin guide: How it works and how to get more|url=https://www.pcgamer.com/genshin-impact-resin-guide-how-it-works-and-how-to-get-more/|magazine=[[PC Gamer]]|access-date=18 December 2020|date=20 November 2020|archive-date=December 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193430/https://www.pcgamer.com/genshin-impact-resin-guide-how-it-works-and-how-to-get-more/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ការធ្វើបេសកកម្ម​ប្រឈមទាំងនេះឱ្យសម្រេចនឹងធ្វើឱ្យអ្នកលេងវឌ្ឍនភាពនៅក្នុងបង្កើនចំណាត់ថ្នាក់ដំណើរផ្សងព្រេង ដែលនឹងដោះសោបេសកកម្មថ្មី បញ្ហាប្រឈម និងលើកកំពស់ពិភពលោក&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Henley|first1=Stacey|last2=Brown|first2=Joshua|last3=Graeber|first3=Brendan|date=8 October 2020|title=How To Raise Your Adventure Rank Quickly In Genshin Impact - Genshin Impact Wiki Guide|url=https://www.ign.com/wikis/genshin-impact/How_To_Raise_Your_Adventure_Rank_Quickly_In_Genshin_Impact|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193520/https://www.ign.com/wikis/genshin-impact/How_To_Raise_Your_Adventure_Rank_Quickly_In_Genshin_Impact|archive-date=December 25, 2020|access-date=21 October 2020|website=IGN}}&lt;/ref&gt; លំដាប់​ពិភពលោកគឺជារង្វាស់កម្លាំងរបស់សត្រូវក្នុងពិភពនិងកម្រមានរបស់រង្វាន់ដើម្បីយកឈ្នះពួកគេបាន{{cn|date=October 2021}}

អ្នកលេងអាចគ្រប់គ្រងឥរិយាបថផ្សេងៗដូចជា រត់ ឡើងភ្នំ ហែលទឹក ហោះ ដែលត្រូវបានកំណត់ដោយថាមពលឬ Stamina តួអង្គខ្លះមានសមត្ថភាពផ្លាស់ប្តូរបរិស្ថានបាន ដូចជាទឹកកកដើម្បីបង្កើតផ្លូវដែលអាចជំនួយអ្នកលេងក្នុងដើម្បីរុករកដី មានតេឡេផតនៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោកដែលអ្នកលេងអាច Warp បាន និងរូបសំណាកមួយហៅថារូបសំណាករបស់ព្រះទាំងប្រាំពីរ​ (Statues of The Seven) អាចជាសះស្បើយនិងរស់ឡើងវិញរបស់តួអង្គហើយប្រយោជន៍ដូចជាបង្កើនថាមពលរបស់អ្នកលេង&lt;ref&gt;{{cite web|last=Lee|first=Julia|date=13 October 2020|title=Genshin Impact guide: How to get more stamina|url=https://www.polygon.com/guides/2020/10/13/21514548/genshin-impact-how-to-get-more-stamina|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193522/https://www.polygon.com/guides/2020/10/13/21514548/genshin-impact-how-to-get-more-stamina|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=[[Polygon (website)|Polygon]]}}&lt;/ref&gt;​ វត្ថុធាតុដូចជាអាហារនិងរ៉ែអាចទទួលបានពីពិភពបើកចំហ​ ក្នុងខណៈពេលដែលសត្រូវនិងទ្រូងកំណប់ទម្លាក់ប្រភេទធនធានផ្សេងទៀត​ ដែលអាចប្រើផ្តល់អំណាចរបស់តួអង្គ អ្នកលេងអាចទទួលអាហារពីការបរបាញ់បាន​ រើសផ្លែឈើ និងបន្លែ ឬទិញវាពីហាង គ្រឿងផ្សំដែលអាចចម្អិនជាអាហារដែលស្តារឈាមឡើងវិញរបស់តួអង្គឬបង្កើនតម្លៃថាមពល&lt;ref name=&quot;InverseCookingArticle&quot;&gt;{{cite web|last=Glennon|first=Jen|date=2 October 2020|title=Everything you need to know about cooking in 'Genshin Impact'|url=https://www.inverse.com/gaming/genshin-impact-cooking-process-ingredients-recipe|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193457/https://www.inverse.com/gaming/genshin-impact-cooking-process-ingredients-recipe|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=[[Inverse (website)|Inverse]]}}&lt;/ref&gt; អ្នកលេងក៏អាចស្វែងរករ៉ែ ហើយអនុវត្តដើម្បីបង្កើនកម្លាំងរបស់អាវុធឬធ្វើអាវុធបាន&lt;ref&gt;{{cite web|last=Puleo|first=Anthony|date=7 October 2020|title=Genshin Impact: Where to Farm White Iron Chunks|url=https://gamerant.com/genshin-impact-white-iron-chunks-farming-guide/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193505/https://gamerant.com/genshin-impact-white-iron-chunks-farming-guide/|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=Game Rant}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;InverseMiningArticle&quot;&gt;{{cite web|last=Lunning|first=Just|date=22 October 2020|title=7 best places to farm White Iron and Crystal Chunks in 'Genshin Impact'|url=https://www.inverse.com/gaming/genshin-impact-crystal-white-iron-chunk-farm-locations|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201023212355/https://www.inverse.com/gaming/genshin-impact-crystal-white-iron-chunk-farm-locations|archive-date=October 23, 2020|access-date=31 October 2020|website=Inverse}}&lt;/ref&gt;

តួអង្គនីមួយៗមានជំនាញប្រយុទ្ធពីរផ្សេងគ្នា ដូចជា ជំនាញធាតុនិងប្រើចលនាចុងក្រោយ​ អាច​ប្រើជំនាញធាតុបាមគ្រប់ពេលវេលា&lt;ref&gt;{{cite web|last=Carpenter|first=Mark|date=8 October 2020|title=Genshin Impact: What is Elemental Mastery, Elemental Skill and Elemental Burst?|url=https://progameguides.com/genshin-impact/genshin-impact-what-is-elemental-mastery/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193545/https://progameguides.com/genshin-impact/genshin-impact-what-is-elemental-mastery/|archive-date=December 25, 2020|access-date=21 October 2020|website=Pro Game Guides}}&lt;/ref&gt; ផ្ទុយទៅវិញ ការប្រើចលនាចុងក្រោយ ត្រូវប្រមូលថាមពលធាតុដែលកំណត់ឱ្យអ្នកប្រើប្រមូលផ្តុំថាមពលធាតុដែលគ្រប់គ្រាន់ដោយការយកឈ្នះសត្រូវឬបង្កើតស្ថានភាពរបស់ធាតុ&lt;ref&gt;{{Cite web|date=21 June 2019|title=《原神》测试版试玩：国产手游离3A最近的一次|trans-title=''Genshin Impact'' beta test play: the closest domestic mobile games to 3A|url=https://shouyou.gamersky.com/review/201906/1196056_2.shtml|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190622125424/http://shouyou.gamersky.com/review/201906/1196056_2.shtml|archive-date=June 22, 2019|access-date=2019-10-22|website=shouyou.gamersky.com|page=2|language=zh}}&lt;/ref&gt; តួអង្គដែលលេងបានមានធាតុនីមួយៗដូចជា ធាតុទឹក ធាតុទឹកកក ធាតុឈើ ធាតុភ្លើង ធាតុខ្យល់ ធាតុអគ្គិសនី និងធាតុថ្ម ដែលត្រូវនឹងធាតុទឹកកក​ ធម្មជាតិ ភ្លើង ទឹក អាកាស អគ្គិសនី និងថ្មរៀងគ្នា&lt;ref name=&quot;AndroidElemental&quot;&gt;{{cite web|last=Spear|first=Rebecca|date=8 October 2020|title=Genshin Impact Element guide: All Elements, Elemental Reactions, and Status Effects|url=https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193545/https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=Android Central}}&lt;/ref&gt; សមាស​ភាគទាំងនេះអាចមានវិធីជាច្រើនដើម្បីធ្វើអន្តរកម្ម ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើធាតុទឹកទៅដល់គោលដៅ​ សត្រូវនឹងរងផលប៉ះពាល់ពីស្ថានភាពជាសើម និងប្រសិនពួកគេត្រូវវាយប្រហារជាមួយធាតុទឹកកកបានវាយប្រហារនឹងធ្វើឱ្យត្រជាក់&lt;ref name=&quot;AndroidElemental2&quot;&gt;{{cite web|last=Spear|first=Rebecca|date=8 October 2020|title=Genshin Impact Element guide: All Elements, Elemental Reactions, and Status Effects|url=https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193545/https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=Android Central}}&lt;/ref&gt; ឥទ្ធិពលស្ថានភាពទាំងពីរនេះរួមគ្នាជាឥទ្ធិពលស្ថានភាពជាកក ទប់ស្កាត់មិនឱ្យគោលដៅចាត់វិធានការណាមួយ ឬលុះត្រាតែអ្នកលេងនឹងសាងខូចខាតរូបរាងកាយគ្រប់គ្រាន់ប្រឆាំងនឹងសត្រូវ&lt;ref name=&quot;AndroidElemental3&quot;&gt;{{cite web|last=Spear|first=Rebecca|date=8 October 2020|title=Genshin Impact Element guide: All Elements, Elemental Reactions, and Status Effects|url=https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193545/https://www.androidcentral.com/genshin-impact-element-guide-all-elements-and-status-effects|archive-date=December 25, 2020|access-date=31 October 2020|website=Android Central}}&lt;/ref&gt; ការផ្លាស់ប្តូររវាងតួអង្គរវាងការប្រយុទ្ធនិងការប្រើជំនាញទាំងនោះធ្វើឱ្យអន្តរកម្មនៃធាតុទាំងនោះកើតឡើងបាន អាចទាមទារជំនាញសមាស​ភាគអ្វីមួយដើម្បីដោះស្រាយល្បែងផ្គុំរូបក្នុងពិភពលោកផ្ទុយ

Mode អ្នកលេងច្រើនអាចប្រើបានក្នុងទម្រង់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ (Co-op) អ្នកលេងដល់ទៅ ៤ នាក់អាចលេងជាមួយគ្នាក្នុងពិភពលោកផ្ទុយនិងចូលរួមវិសាលភាព&lt;ref name=&quot;PCGamerCoop&quot;&gt;{{cite magazine|last=Messner|first=Steven|title=Genshin Impact co-op guide: How to adventure with other players|url=https://www.pcgamer.com/genshin-impact-coop-multiplayer/|magazine=PC Gamer|access-date=31 October 2020|date=2 October 2020|archive-date=December 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193444/https://www.pcgamer.com/genshin-impact-coop-multiplayer/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ការប្រកួតអ្នកលេងអាចធ្វើបានដោយសុំភ្ជាប់ជាមួយអ្នកលេងផ្សេងៗ&lt;ref name=&quot;PCGamerCoop2&quot;&gt;{{cite magazine|last=Messner|first=Steven|title=Genshin Impact co-op guide: How to adventure with other players|url=https://www.pcgamer.com/genshin-impact-coop-multiplayer/|magazine=PC Gamer|access-date=31 October 2020|date=2 October 2020|archive-date=December 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193444/https://www.pcgamer.com/genshin-impact-coop-multiplayer/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; បើអ្នកលេងត្រូវការវិសាលភាពច្បាស់លាស់ជាមួយអ្នកលេងផ្សេងៗ ពួកគេនឹងប្រកួតដោយស្វ័យប្រវត្តិជាមួយអ្នកលេងផ្សេងៗដែលត្រូវការដោះស្រាយជាមួយគោលបំណងដូចគ្នា&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Messner|first=Steven|title=Genshin Impact's co-op multiplayer is too limited to be fun|url=https://www.pcgamer.com/genshin-impacts-co-op-multiplayer-is-too-limited-to-be-fun/|magazine=PC Gamer|access-date=21 October 2020|date=8 October 2020|archive-date=December 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193508/https://www.pcgamer.com/genshin-impacts-co-op-multiplayer-is-too-limited-to-be-fun/|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ហ្គេមនេះមានការលេងវេទិកាឆ្លង ដើម្បីឱ្យអ្នកលេងលើទាំងវេទិកាអាចលេងគ្នាឯងបាន

ដោយធ្វើបេសកកម្មឱ្យជោគជ័យដើម្បីការរីកចំរើនរបស់រឿងរ៉ាវ អ្នកលេងអាចដោះសោតួអង្គដែលលេងបានបន្ថែម ៥ តួអង្គ&lt;ref&gt;{{cite web|last=Gilliam|first=Ryan|date=13 October 2020|title=Genshin Impact guide: How to unlock six free characters|url=https://www.polygon.com/guides/2020/10/13/21514839/genshin-impact-free-characters-guide-barbara-kaeya-lisa-amber-xiangling-traveler-how-to-unlock|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193511/https://www.polygon.com/guides/2020/10/13/21514839/genshin-impact-free-characters-guide-barbara-kaeya-lisa-amber-xiangling-traveler-how-to-unlock|archive-date=December 25, 2020|access-date=21 October 2020|website=Polygon}}&lt;/ref&gt; និងទទួលតួអង្គច្រើនទៀតតាមរយៈយន្តការហ្គាឆានិងសកម្មភាពក្នុងហ្គេម&lt;ref&gt;{{Cite magazine|last=Fenlon|first=Wes|date=September 28, 2020|title=Genshin Impact, an ambitious Chinese RPG inspired by Breath of the Wild, is out today|url=https://www.pcgamer.com/genshin-impact-an-ambitious-chinese-rpg-inspired-by-breath-of-the-wild-is-out-today/|url-status=live|access-date=2020-09-29|magazine=PC Gamer|archive-date=December 25, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201225193422/https://www.pcgamer.com/genshin-impact-an-ambitious-chinese-rpg-inspired-by-breath-of-the-wild-is-out-today/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Romano|first=Sal|date=2020-07-22|title=Genshin Impact due out by October for PC, iOS, and Android; second closed beta test for PS4 begins July 30|url=https://www.gematsu.com/2020/07/genshin-impact-due-out-by-october-for-pc-ios-and-android-second-closed-beta-test-for-ps4-begins-july-30|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200928084040/https://www.gematsu.com/2020/07/genshin-impact-due-out-by-october-for-pc-ios-and-android-second-closed-beta-test-for-ps4-begins-july-30|archive-date=September 28, 2020|access-date=2020-09-29|website=Gematsu}}&lt;/ref&gt; រូបិយប័ណ្ណច្រើនក្នុងហ្គេមបុព្វលាភ ស្វែងរកបានពីការទិញក្នុងកម្មវិធី App និងការលេងហ្គេម អាចប្រើដើម្បីទទួលនិងអាវុធតាមរយៈប្រព័ន្ធហ្គាឆា&lt;ref&gt;{{cite news|last=Law|first=James|date=19 October 2020|title=Genshin Impact – all currencies explained|website=Rock Paper Shotgun|url=https://www.rockpapershotgun.com/2020/10/19/genshin-impact-all-currencies-explained/|url-status=live|access-date=21 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021045016/https://www.rockpapershotgun.com/2020/10/19/genshin-impact-all-currencies-explained/|archive-date=October 21, 2020}}&lt;/ref&gt; ប្រព័ន្ធការអធិស្ឋានដើម្បីនាំយកមកដែល Item ជាកម្រ&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Parks|first=William|date=2020-10-19|title=Genshin Impact: How the Pity System Works|url=https://gamerant.com/genshin-impact-pity-system-per-banner-specific-carry-over/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210317092402/https://gamerant.com/genshin-impact-pity-system-per-banner-specific-carry-over/|archive-date=March 17, 2021|access-date=2021-01-29|website=Game Rant}}&lt;/ref&gt;

== តួអង្គសម្រាប់អ្នកលេង ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! colspan=&quot;4&quot; |ឈ្មោះ
|-
!ជាភាសាខ្មែរ
!ជាភាសាអង់គ្លេស
!ជាភាសាចិន (ជាមួយភីនអ៊ីន)
!ជាភាសាជប៉ុន (ជាមួយរ៉ូម៉ាជី)
|-
|ផៃម៉ុន*
|Paimon
|派蒙 (Pàiméng)
|パイモン (Paimon)
|-
|អ៊ីថឺរ
|Aether
|空 (Kōng)
|空 (Sora)
|-
|លូមីន
|Lumine
|熒 (Yíng)
|蛍 (Hotaru)
|-
|ជីន
|Jean
|琴 (Qín)
|ジン (Jin)
|-
|អេមប៊ឺរ
|Amber
|安柏 (Ān bǎi)
|アンバー (Anbā)
|-
|ខេយ៉ា
|Kaeya
|凯亚 (Kǎi yà)
|ガイア (Gaia)
|-
|លីសា
|Lisa
|丽莎 (Lì shā)
|リサ (Risa)
|-
|បារបារ៉ា
|Barbara
|芭芭拉 (Bābālā)
|バーバラ (Bābara)
|-
|ឌីលុក
|Diluc
|迪卢克 (Dílúkè)
|ディルック (Dirukku)
|-
|រេហ្ស័រ
|Razor
|雷澤 (Léi zé)
|レザー (Rezā)
|-
|វេនធី
|Venti
|溫迪 (Wēndí)
|ウェンティ (Wenti)
|-
|ឃ្លី
|Klee
|可莉 (Kělì)
|クレー (Kurē)
|-
|បេនណេត
|Bennett
|班尼特 (Bānnítè)
|ベネット (Benetto)
|-
|ណូអែល
|Noelle
|诺艾尔 (Nuò'ài'ěr)
|ノエル (Noeru)
|-
|ហ្វីស
|Fischl
|菲谢尔 (Fēixiè'ěr)
|フィッシュル (Fisshuru)
|-
|ស៊ូក្រូស
|Sucrose
|砂糖 (Shātáng)
|スクロース (Sukurōsu)
|-
|ម៉ូណា
|Mona
|莫娜 (Mònà)
|モナ (Mona)
|-
|ឌីអូណា
|Diona
|迪奥娜 (Dí'àonà)
|ディオナ (Diona)
|-
|អាល់បេដូ
|Albedo
|阿贝多 (Ābèiduō)
|アルベド (Arubedo)
|-
|រ៉ូសារៀ
|Rosaria
|罗莎莉亚 (Luōshālìyà)
|ロサリア (Rosaria)
|-
|យូឡា
|Eula
|优菈 (Yōulā)
|エウルア (Eurua)
|-
|ស៊ៅ ឬ សៀវ
|Xiao
|魈 (Xiāo)
|魈 (ショウ) (Shou)
|-
|ប៉ីដូ
|Beidou
|北斗 (Běidǒu)
|北斗 (ホクト) (Hokuto)
|-
|នីងគ័ង
|Ningguang
|凝光 (Níngguāng)
|凝光 (ギョウコウ) (Gyoukou)
|-
|ស៊ាងលីង
|Xiangling
|香菱 (Xiānglíng)
|香菱 (シャンリン) (Shanrin)
|-
|ស៊ីងឈូវ ឬ ស៊ីងឈីវ
|Xingqiu
|行秋 (Xíngqiū)
|行秋 (ユクアキ) (Yukuaki)
|-
|ឆុងយុន
|Chongyun
|重云 (Chóngyún)
|重云 (チョウウン) (Chou-un)
|-
|ជីជី ឬ ឈីឈី
|Qiqi
|七七 (Qīqī)
|七七 (ナナ) (Nana)
|-
|ខឺឈីង
|Keqing
|刻晴 (Kèqíng)
|刻晴 (コクセイ) (Kokusei)
|-
|ថាថាគ្លៀ
|Tartaglia
|达达利亚 (Dádálìyǎ)
|タルタリヤ (Tarutariya)
|-
|ហ្សុងលី ឬ ចូងលី
|Zhongli
|钟离 (Zhōnglí)
|鍾離 (ショウリ) (Shouri)
|-
|ស៊ីនយ៉ាន
|Xinyan
|辛焱 (Xīnyàn)
|辛炎 (シンエン) (Shin'en)
|-
|ហ្គាន់យូ
|Ganyu
|甘雨 (Gānyǔ)
|甘雨 (カンウ) (Kan'u)
|-
|ហ៊ូថាវ
|Hu Tao
|胡桃 (Hútáo)
|胡桃 (フータオ) (Fūtao)
|-
|យ៉ានហ្វី
|Yanfei
|烟绯 (Yānfēi)
|煙緋 (エンヒ) (Enhi)
|-
|សេនហឺ ឬ សិនហឺ
|Shenhe
|申鹤 (Shēnhè)
|申鶴 (シンカク) (Shinkaku)
|-
|យូនជីន
|Yunjin
|云堇 (Yún jǐn)
|雲菫 (ウンキン) (Unkin)
|-
|យេឡាន
|Yelan
|夜兰 (Yèlán)
|夜蘭 (イェラン) (Yeran)
|-
|កាអេដេហារ៉ា កាហ្ស៊ូហា
|Kaedehara Kazuha
|枫原万叶 (Fēngyuán Wànyè)
|楓原 万葉 (Kaedehara Kazuha)
|-
|កាមីសាតូ អាយ៉ាកា
|Kamisato Ayaka
|神里绫华 (Shénlǐ Línghuá)
|神里 綾華 (Kamisato Ayaka)
|-
|យ៉ុយមីយ៉ា ឬ យ៉ូអ៊ីមីយ៉ា
|Yoimiya
|宵宫 (Xiāogōng)
|宵宮 (Yoimiya)
|-
|សាយូ
|Sayu
|早柚 (Zǎoyòu)
|早柚 (Sayu)
|-
|រ៉ៃដិន សូហ្គិន ឬ រ៉ៃដិន សូហ្គុន
|Raiden Shogun
|雷电将军 (Léidiàn Jiāngjūn)
|雷電将軍 (Raiden Shogun)
|-
|គូជូ សារ៉ា
|Kujou Sara
|九条裟罗 (Jiǔtiáo Shāluó)
|九条 裟羅 (Kujou Sara)
|-
|អាឡូយ
|Aloy
|埃洛伊 (Āiluòyī)
|アーロイ (Arōi)
|-
|សានហ្គោណូមីយ៉ា កូកូមី
|Sangonomiya Kokomi
|珊瑚宫心海 (Shānhúgōng Xīnhǎi)
|珊瑚宮 心海 (Sangonomiya Kokomi)
|-
|ថូម៉ា
|Thoma
|托马 (Tuōmǎ)
|トーマ (Tōma)
|-
|ហ្គោរ៉ូ
|Gorou
|五郎 (Wǔláng)
|五郎 (Gorou)
|-
|អារ៉ាតាគី អ៊ីតតូ
|Arataki Itto
|荒泷一斗 (Huānglóng Yīdǒu)
|荒瀧 一斗 (Arataki Itto)
|-
|យ៉េ មីកូ ឬ យ៉ាអេ មីកូ
|Yae Miko
|八重神子 (Bāchóng Shénzǐ)
|八重神子 (Yae Miko)
|-
|កាមីសាតូ អាយ៉ាតូ
|Kamisato Ayato
|神里绫人 (Shénlǐ Língrén)
|神里綾人 (Kamisato Ayato)
|-
|គូគី ស៊ីណូប៊ូ
|Kuki Shinobu
|久岐忍 (Jiǔqí Rěn)
|久岐忍 (Kuki Shinobu)
|-
|ស៊ីកាណូអ៊ីន ហេហ្សូ
|Shikanoin Heizou
|鹿野院平藏 (Lùyěyuàn Píngzàng)
|鹿野院平蔵 (Shikanoin Heizou)
|-
|ធីកណារី
|Tighnari
|提纳里 (Tínàlǐ)
|ティナリ (Tinari)
|}
&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; ជាតួអង្គដែលមិនអាចលេងបាន​ ផៃមុនគឺជាមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍

== ឯកសារយោង ==
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:វីដេអូ​ហ្គេម]]</text>
      <sha1>pazibis4cvprlkb0kix1g9gps9gootg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Issou Football Club</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47586</id>
    <revision>
      <id>282792</id>
      <parentid>282715</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T09:52:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jules*</username>
        <id>36626</id>
      </contributor>
      <comment>{{delete|cross-wiki vandalism}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90" xml:space="preserve">{{delete|cross-wiki vandalism}}
[[File:Samwell 2007.JPG]][[File:George-W-Bush.jpeg|400px]]</text>
      <sha1>kuq5xtjsjyu35f7otijcmd7dikwwg16</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>បរមរាមាទី១</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47595</id>
    <revision>
      <id>282751</id>
      <timestamp>2022-08-23T15:31:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ {| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot; |- style=&quot;text-align:center;&quot; |style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt; |- style=&quot;text-align:center;&quot; | colspan=&quot;2&quot; | |- style=&quot;text-align:center;&quot; |style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; |  |- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot; |- style=&quot;verti...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1808" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៦៩-១៣៧២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|១៣៦៩-១៣៧២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្គារ ព្រះបរមរាមា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ធម្មរាជាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៧២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}</text>
      <sha1>dpakdgsphsm2itboe3ec0whdeo7qlnq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282753</id>
      <parentid>282751</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T15:36:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1808" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៦៩-១៣៧២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|១៣៦៩-១៣៧២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ធម្មរាជាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៧២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}</text>
      <sha1>32yyh4ug8j82swefmr5evh2ql9bf0gy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282754</id>
      <parentid>282753</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:12:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3848" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៦៩-១៣៧២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|១៣៦៩-១៣៧២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ធម្មរាជាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៧២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>pn05dc6j12dmz09q4v7fvsjieqhfgns</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282755</id>
      <parentid>282754</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:14:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3932" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៦៩-១៣៧២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|១៣៦៩-១៣៧២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ធម្មរាជាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៧២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>g2jwzm05lptqil5od87yiiajgd7zgft</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282756</id>
      <parentid>282755</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <comment>/* មើលផងដែរ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4288" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:1em;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #008631;&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;p style=&quot;font-family:Khmer OS muol pali; font-size: 15pt; color: #FFFFFF; text-shadow: 0px 0px yellow;&gt; បរមរាមាទី១ &lt;/p&gt;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
| colspan=&quot;2&quot; |
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|style=&quot;background: #ABCDEF;&quot; colspan=&quot;5&quot; | 
|- style=&quot;background: #f1f5fc;&quot;
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រជ្ជកាល'''
| ១៣៦៩-១៣៧២
[[អាណាចក្រខ្មែរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជសម័យ'''
|[[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''គ្រងរាជ'''
|១៣៦៩-១៣៧២ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ព្រះនាមពេញ'''
| ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''មរណៈនាម'''
| មិនមានកំណត់ត្រា 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ក្សត្រមុន'''
| [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''រាជបន្ត'''
| [[ធម្មរាជាទី១]] 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''សន្តិវង្ស'''
| រាជវង្សអង្គរ 
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ប្រសូត្រ'''
| មិនមានកំណត់ត្រា
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ចូលទីវង្គត់'''
| ១៣៧២
|- style=&quot;vertical-align:center;&quot;
|'''ជំនឿសាសនា'''
| [[ពុទ្ធសាសនា]] ថេរវាទ 
និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] លទ្ធិ​ជំនឿ
ជំនឿ​លើទេវតា (Theravada) 
|}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៧២)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៦៩-១៣៧២'''|after=[[ធម្មរាជាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>n9b36lzdfzni1ld4pvsfbvfo14jz6xv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282757</id>
      <parentid>282756</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:29:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3581" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = បរមរាមាទី១ - (Borom Reamea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': បរមរាមាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Borom Reamea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៦៩-១៣៧២ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៦៩-១៣៧២
* '''ក្សត្រមុន''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] 
* '''រាជបន្ត''': [[ធម្មរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៧២
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៧២)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៦៩-១៣៧២'''|after=[[ធម្មរាជាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>qb2p3is819xgoocb7y9l0f5af6gqnuc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282758</id>
      <parentid>282757</parentid>
      <timestamp>2022-08-23T16:35:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3594" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = បរមរាមាទី១ - (Borom Reamea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': បរមរាមាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Borom Reamea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៦៩-១៣៧២ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] 
* '''រាជបន្ត''': [[ធម្មរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៧២
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៧២)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៦៩-១៣៧២'''|after=[[ធម្មរាជាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>ezur3soso2ortp3erhsgp6yrhw2e878</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>282768</id>
      <parentid>282758</parentid>
      <timestamp>2022-08-24T00:42:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Camhistory</username>
        <id>36281</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3758" xml:space="preserve">{{Infobox 
|name          = បរមរាមាទី១ - (Borom Reamea I)
|type          = Khmer History
|image         = 
* '''ព្រះនាម''': បរមរាមាទី១
* '''[[អង់គ្លេស]]''': Borom Reamea I 
* '''រជ្ជកាល''': ១៣៦៩-១៣៧២ [[អាណាចក្រខ្មែរ]]
* '''រាជសម័យ''': [[ចុងសម័យកាលអង្គរ]]
* '''ព្រះនាមពេញ''': ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា
* '''គ្រងរាជ''': ១៣៦៩ នៃគ.សករាជ
* '''ក្សត្រមុន''': [[ស្រីសុរិយោវង្ស]] 
* '''រាជបន្ត''': [[ធម្មរាជាទី១]]
* '''សន្តិវង្ស''': រាជវង្សអង្គរ
* '''ចូលទីវង្គត់''': ១៣៧២
* '''ជំនឿសាសនា''': [[ពុទ្ធសាសនា]] និង [[ព្រហ្មញ្ញ​សាសនា]] &lt;br/&gt; លទ្ធិ​ជំនឿ ជំនឿ​លើពពួកទេវតា 
}}

បរមរាមាទី១ ([[អង់គ្លេស]]: Borom Reamea I) (ប្រ.ស|គ.ស ០០០០-១៣៧២) រជ្ជកាលគ្រងរាជ (គ.ស ១៣៦៩-១៣៧២) ព្រះអង្គជាព្រះរាជបុត្រ របស់ [[ស្រីសុរិយោវង្ស|ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស]] ទ្រង់ឡើងសោយរាជសម្បត្តិក្នុងឆ្នាំច ឯកស័ក ព.សករាជ ១៩១៣ ត្រូវនិង គ.សករាជ ១៣៦៩ ត្រូវនិង មហាសករាជ ១២៩២ ទ្រង់មានព្រះនាមហៅថា '''&quot;ព្រះរាជអង្ការ ព្រះបរមរាមា&quot;''' ទ្រង់បានឡើងសោយរាជ្យហើយ ព្រះអង្គក៏ប្រជុំចៅហ្វាយស្រុកតូចធំ ចូលមកធ្វើព្រះមេរុ បូជាព្រះបរមសព ព្រះបិតា ជាស្រេចហើយ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបានរយៈពេលតែ ៣ឆ្នាំ ប៉ុនណោះ ក៏លើកទ័ពចេញច្បាំងនិងទ័ពសៀម ហើយសោយទីវង្គត់ក្នុងសង្គ្រាម មន្ត្រីក៏លើកព្រះបរមសព តម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋជាស្រេចហើយ ក៏អញ្ជើញ [[ធម្មរាជាទី១|ព្រះធម្មរាជាទី១]] គ្រងរាជបន្តពីព្រះអង្គ ក្នុងឆ្នាំ ១៣៧៣ នៃគ.សករាជ ។&lt;ref&gt; Société Asiatique (1871) [https://books.google.com/books/about/Journal_asiatique.html?id=gq9UAAAAcAAJ Journal asiatique: ou recueil de mémoires d'extraits et de notices relatifs à l'histoire, à la philosophie, aux sciences, à la littérature et aux langues des peuples orientaux, Volume 18], Publisher: Society, Original from the Bavarian State Library &lt;/ref&gt;

== មើលផងដែរ ==
* [[រាជានិយមកម្ពុជា]]

== តំណភ្ជាប់ រជ្ជកាលគ្រងរាជ ==
{{S-start}}
{{S-hou|''(គ.ស ០០០០-១៣៧២)''}}
{{Succession box|before= [[ស្រីសុរិយោវង្ស]]|title=[[អាណាចក្រខ្មែរ]]|years='''១៣៦៩-១៣៧២'''|after=[[ធម្មរាជាទី១]]}}
{{S-end}}

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>3ki55c9q5c7419vgdmy82f0s8ex5mk9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ស្រុកព្រែកគយ(ខេត្តឃ្លាំង)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47597</id>
    <revision>
      <id>282787</id>
      <timestamp>2022-08-24T09:17:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chhen Pisey</username>
        <id>32423</id>
      </contributor>
      <comment>បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ '''ស្រុកព្រែកគយ''' គឺជា ស្រុកជនបទ នៃ ខេត្តស្រុកឃ្លាំង ក្នុង តំបន់ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ នៃ កម្ពុជាក្រោម ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០០៩ ស្រុកនេះមានប្រជាជនចំនួន ១៣០ ០៧៧ ។...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="680" xml:space="preserve">'''ស្រុកព្រែកគយ''' គឺជា ស្រុកជនបទ នៃ ខេត្តស្រុកឃ្លាំង ក្នុង តំបន់ ដីសណ្តទន្លេមេគង្គ នៃ កម្ពុជាក្រោម ។ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០០៩ ស្រុកនេះមានប្រជាជនចំនួន ១៣០ ០៧៧ ។  ស្រុកនេះគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ៣៧៨.៧៦ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ ទីរួមស្រុកស្ថិតនៅ '''ព្រែកគយ''' ។ 

== ឯកសារយោង ==</text>
      <sha1>hnucf2r2e484vyeuctrcsfcsxfocq1k</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>