Википедия
kywiki
https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA
MediaWiki 1.39.0-wmf.25
first-letter
Медиа
Атайын
Талкуу
Колдонуучу
Колдонуучунун баарлашуулары
Википедия
Википедияны талкуулоо
Файл
Файлды талкуулоо
МедиаВики
МедиаВикини талкуулоо
Калып
Калыпты талкуулоо
Жардам
Жардамды талкуулоо
Категория
Категорияны талкуулоо
TimedText
TimedText talk
Модуль
Модулду талкуулоо
Гаджет
Гаджетти талкуулоо
Гаджеттин түшүндүрмөсү
Гаджеттин түшүндүрмөсүн талкуулоо
Файл:Flag of Kyrgyzstan.svg
6
2502
424858
10296
2022-08-18T17:39:34Z
Bosogo
18484
Blanked the page
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
Казактар (калкы)
0
3213
424936
422510
2022-08-19T11:34:40Z
Bosogo
18484
[[казактар]] барагына көчүрүлдү
wikitext
text/x-wiki
{{delete}}
35r2j9t4ectnt1cmb7mlgcqvwz6h5k6
Кара-Кулжа району
0
3669
424924
424464
2022-08-19T10:54:05Z
Kmaksat
21502
/* Административдик-аймактык түзүлүшү */
wikitext
text/x-wiki
{{Акимий бирдик
|Түс1 = {{Түс|Кыргызстан}}
|Кыргызча аталышы = Кара-Кулжа району
|Өздүк аталышы =
|Белгиси = Coat of arms of Kara-Kulja district.png
|Желеги = Flag of Kara-Kulja rayon.png
|Белгинин көлөмү =
|Желектин көлөмү =
|Белгинин аты =
|Желектин аты =
|Өлкө = Кыргызстан
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region =
|type =
|деңгээл =
|CoordScale =
|Гимни =
|Абалы = Район
|Киргени = [[Ош облусу]]
|Курамында = 12 айыл өкмөтү,<br /> 55 айыл
|Борбору = [[Кара-Кулжа, Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа]]
|Ири шаары =
|Ири шаарлары =
|Түзүлгөн убакыты = [[1937]]
|Таратылган убакыты =
|Башчысы =
|Башчынын түрү = Аким
|Башчысы2 =
|Башчынын түрү2 =
|ИДӨ =
|ИДӨ жылы =
|ИДӨ бойунча оруну =
|Жан башына алынган ИДӨ оруну =
|Тили = [[Кыргыз тили]]
|Тилдери =
|Калкы = 99 536<ref name="Демогр2020/>
|Санак жылы = 2020
|Пайызы =
|Калктын саны бойунча оруну =
|Жыштыгы =
|Жыштыгы бойунча оруну =
|Улуттук курамы =
|Диний курамы =
|Жер аянты = 5,7
|Жер аянтынын пайызы =
|Жер аянты боюнча оруну =
|Максималдуу бийиктиги = 4 900
|Орточо бийиктиги =
|Минималдуу бийиктиги = 780
|Көлөмү =
|Узундугу =
|Карта = Kyrgyzstan Kara-Kulja Raion.png
|Картанын көлөмү = 300px
|Акимчилик бирдигинин картасы =
|Акимчилик бирдигинин картасынын көлөмү =
|Саат алкагы = [[UTC+6]]
|Аббревиатура =
|ISO =
|FIPS =
|Телефон коду =
|Почто индекстери =
|Интернет-домени =
|Унаа коду =
|Сайты =
|Commons түрмөгү =
|Түшүндүрмөлөр =
}}
'''Кара-Кулжа району''' - [[Ош облусу|Ош облусундагы]] административдик бирдик. Түндүк жана түндүк-батышынан Өзгөн, чыгышынан [[Нарын облусу|Нарын облусунун]] Ат-Башы, батышынан Алай райондору, түштүгүнөн Кытай менен чектешет. Район 1937-жылы уюшулган. Аянты 5,7 миң км2 (Ош облусунун аймагынын 19,6%и). Калкы 99 536 <ref name="Демогр2020>[http://www.stat.kg/ru/statistics/download/operational/825/ Численность населения областей, районов, городов,поселков городского типа, айылных аймаков и айылов (сел) Кыргызской Республики (по данным айыл окмоту на начало 2020г.)]</ref> киши (2020).
Ооданда 11 айыл өкмөтү, 43 кыштак бар. Борбору — [[Кара-Кулжа, Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа]] кыштагы. Жери негизинен тоолуу, [[Кара-Кулжа]] жана Тар сууларынын алабынан орун алган. Эң бийик жери 4900 м (Үч-Сейит массивинде), эң жапызы —780 м. Райондун аймагында Фергана тоо тизмегинин чыгыш тармактары ([[Үч-Сейит]], [[Тасырак-Сай]] ж. б.), Академик Адышев, Алайкуу кырка тоолору, [[Алай-Куу]], Кара-Кулжа, [[Кулун]], [[Капчыгай]], [[Ажыке]] өрөөндөрү жайгашкан. Табигый ресурстарынан Кара-Кулжа, Кулун, Терек жана башка минералдуу суулары, курулуш материалдардын кендери бар.
==Климаты==
Климаты континенттик. Кышы суук, кар арбын жаайт. Январдын орт. температурасы —10—14,8 °C; жайы ысык, кургак, июлдуку 25—35,3 °C.
==Табияты==
Тар (куймалары: Кулун, Терек, Алайкуу, Акбогуз жана башка), Кара-Кулжа (Сур-Таш, Тасыракай жана башка). Көлдөрү: Кулун, Көл-Кайыңды жана башка. Эгилме ландшафт 780— 1000 м бийикте. Андан жогору каралжын боз топурактуу талаа (1000—2000 м), кара топурактуу бийик тоо талаасы, токой (2500—3000 м), альп жана субальп, гляциалдык-нивалдык ландшафт алкактары мүнөздүү. Райондун аймагында облустун калкынын 7,9% жашайт (2011). Төрөлүүнүн деңгээли 22,8%о, өлүм-житим 5,2%о, табигый өсүш 19,7%о (2008). Калкынын 46%и эмгек жашына чейинкилер, 45,9%и эмгек жашындагылар, 7,6%и эмгек жашынан өткөндөр. Калкынын 60,9%и деңиз деңг. 1000—1500 м, 18,0%и — 1500—2000 м, 21,1%и
2000—2500 м бийикте отурукташкан. Калктын орточо жыштыгы 1 км2 жерге 15 киши.
Кара-Кулжа районунун экономикасынын негизин мал чарбасы түзөт. Райондо 22,5 миң бодо мал (а. и. 12,5 миң саан уй), 116,3 миң кой, эчки, 15,4 миң жылкы, 25,1 миң үй канаттуулары болгон; 9,5 миң т эт (тирүүлөй салмакта), 19,5 миң т сүт, 342 т жүн өндүрүлгөн. Жалпы жер фондусу 571,2 миң га (2000), анын ичинен айыл чарбага жарактуу жери 340,1 миң га (жеринин 59,4%и). Айдоо аянты 13,6 миң га (анын 4,0 миң гасы сугат жер), 0,2 миң га бак-дарактар, 16,1 миң га чабынды, 310,0 миң га жайыт. Дан-эгиндери (7,8 миң га, а. и. буудай — 5,0 миң га), картөшкө (0,9 миң га) ж. б. өстүрүлөт (2002). Өнөр жай тармагы райондун татаал экон. геогр. абалына байланыштуу өнүккөн эмес (облуста өндүрүлгөн өнөр жай продукциясынын 0,6%ин берет). «Ак-Терек» АК (тейлөө үйү) иштейт. Райондо негизинен автомобиль транспорту өнүккөн. Анын аймагынан Өзгөн — Кара-Кулжа — Кызыл-Жар, Кара-Кулжа — Сары-Булак — Гүлчө автомобиль жолдору өтөт. Райондо 2010-жылы автомобиль транспорту менен жүк ташуу 51,1%ке, жүргүнчүлөрдү ташуунун жүгүртүлүшү 11,1%ке өскөн. Райондо 49 жалпы билим берүүчү (анын ичинен музыкалык) мектеп, 2 мектепке чейинки мекеме, китепкана болгон. Райондук жана 12 участкалык оорукана, учук диспансери, 24 ФАП, 17 үй-бүлөлүк врачтар тобу жана башка медициналык мекемелер иштейт.
== Административдик-аймактык түзүлүшү ==
Райондо 12 [[айыл аймагы]] жана алардын курамына кирген 55 айыл бар<ref name="Кыргыз Республикасынын администрациялык-аймактык жана аймактык бирдиктердин объектилерин белгилөө тутумунун мамлекеттик классификатору">[http://www.stat.kg/media/files/7731347c-6b42-413d-b0f0-348b4b3c28f4.doc Кыргыз Республикасынын администрациялык-аймактык жана аймактык бирдиктердин объектилерин белгилөө тутумунун мамлекеттик классификатору, 10.06.2022]</ref>:
* Алайкуу айыл аймагы: [[Көк-Арт (айыл)|Көк-Арт]] (борбору), [[Кан-Коргон]], [[Сай-Талаа]], [[Ара-Булак]], [[Бөрү-Токой]], [[Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)|Желе-Дөбө]];
* Капчыгай айыл аймагы: [[Сары-Бээ]] (борбору), [[Кара-Таш (Кара-Кулжа району)|Кара-Таш]], [[Терек-Суу (Кара-Кулжа району)|Терек-Суу]], [[Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)|Ничке-Суу]];
* Кеңеш айыл аймагы: [[Кеңеш (Кара-Кулжа району)|Кеңеш]] (борбору), [[Пор]];
* Карагуз айыл аймагы: [[Жаңы-Талаа]] (борбору), [[Алтын-Күрөк]], [[Жетим-Дөбө]], [[Калматай]], [[Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)|Кара-Жыгач]], [[Насирдин]];
* Кара-Кочкор айыл аймагы: [[Кара-Кочкор]] (борбору), [[Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)|Ак-Кыя]], [[Кашка-Жол]], [[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)|Сары-Булак]];
* Кара-Кулжа айыл аймагы: [[Кара-Кулжа (айыл)|Кара-Кулжа]] (борбору), [[Бий-Мырза]], [[Биринчи Май (Кара-Кулжа району)|Биринчи Май]], [[Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)|Сары-Камыш]];
* Кызыл-Жар айыл аймагы: [[Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Жар]] (борбору), [[Кайың-Талаа]], [[Коо-Чаты]], [[Терек (Кара-Кулжа району)|Терек]], [[Чычырканак (айыл)|Чачырканак]], [[Күйөташ]];
* Ылай-Талаа айыл аймагы: [[Ылай-Талаа]] (борбору), [[Сай (Кара-Кулжа району)|Сай]], [[Шаркыратма (айыл)|Шаркыратма]], [[Жылкол]], [[Сары-Таш (Кара-Кулжа району)|Сары-Таш]];
* Ой-Тал айыл аймагы: [[Ой-Тал (Кара-Кулжа району)|Ой-Тал]] (борбору), [[Кондук]];
* Сары-Булак айыл аймагы: [[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)|Сары-Булак]] (борбору), [[Кара-Булак (Кара-Кулжа району)|Кара-Булак]], [[Конокбай-Талаа]], [[Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Булак]], [[Сары-Күңгөй]], [[Тегерек-Саз]], [[Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)|Тогуз-Булак]];
* Чалма айыл аймагы: [[Токбай-Талаа]] (борбору), [[Буйга]], [[Беш-Кемпир]], [[Орто-Талаа]];
* Кашка-Жол айыл аймагы: [[Тоготой]] (борбору), [[Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)|Жаңы-Талап]], [[Жийде (Кара-Кулжа району)|Жийде]], [[Октябрь (Кара-Кулжа району)|Октябрь]], [[Ынтымак (Кара-Кулжа району)|Ынтымак]];
{{Кара-Кулжа районунун картасы}}
{{clear}}
==Колдонулган адабияттар==
* “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 3-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. ISBN 978–9967–14–074–5
{{reflist}}
{{Кыргызстандын райондору}}
[[Категория:Ош облусунун райондору]]
j8gnlleudsqf3b8d4ot0jbcvfl6dw0b
Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк
0
4006
424853
384180
2022-08-18T13:59:11Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Delete|Энциклопедиялык маанилүүлүгү тастыкталган жок}}
“'''Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк'''” – кыргыз тарыхчылары [[археология|археология сабагынан]] берген көрүнүктүү адис доцент, тарых илимдеринин кандидаты, [[Урстанбеков, Бейше|Бейше Урстанбеков (1938-1991)]] жана анын шакирти, чыгыш таануучу аспирант, андан соң тарых илимдеринин кандидаты [[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Тынчтыкбек Чороев (Чоротегин)]] айтылуу “горбачевдук маалымдуулук жылдары” калемдеш катары даярдап, 1989-жылдын акыркы айларында басмага тапшырып, кийинки жылы жарыялаган эмгек.
==Мазмуну==
Аны “Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы редакциясы” коомчулукка илимий-жамаагаттык китеп жана мектепте тарыхты окууда колдонмо каражат катары сунуштаган. <br>
Китеп [[1990-жыл]]дын соңунда жарык көргөн (бир катар макалалары ошол кездеги цензорлорду чочулаткан бул китепке расмий уруксат дароо берилбестен, аны басууга ошол жылы 11-ноябрда гана кол коюлган). <br>
Цензуралык тоскоолдуктарга байланыштуу бир катар макалалар китепке киргизилбей калса да, бул энциклопедиялык сөздүк ага чейин айтылбай же үстүрт эскерилип келген нечендеген тарыхый инсандар жана тарыхый окуялар тууралуу кеңири маалыматты камтыган. <br>
Эгерде расмий бийлик тарабынан жактырылган академиялык жалпылама эмгекте (Фрунзе, 1984) Эне-Сай кыргыздарынын тарыхый баскычы жалпы кыргыз тарыхынан “жерилип”, четтетилсе, ал эми бул жыйнакта кыргыз тарыхы кеңири тарыхый мейкиндикте ([[Ички Азия]], [[Борбордук Азия]], [[Ала-Тоо]], [[Эне-Сай]], [[Алтай]], [[Чыгыш Түркстан]], [[Монголия]], [[Түндүк Ооганстан]], [[Мавераннахр]], ж.б.) бири-бирине тыгыз жуурулуштурулуп чагылдырылган. <br>
[[Абдрахманов, Юсуп (Жусуп)|Жусуп Абдрахманов]], Абдылда Бек Алымбек датка уулу, Барс-Бег, [[Анвар Байтур]], [[Жусуп Баласагуни]], [[Курманжан Датка]], [[Махмуд Кашгари]], [[Модэ-шанүй]], [[Молдо Кылыч]], [[Молдо Нияз]], [[Мухаммед Кыргыз]], [[Осмонаалы Сыдык уулу]], Пулат(Полот) хан, [[Рахманкул хан]], [[Касым Тыныстанов]] сыяктуу тарыхый инсандар жөнүндө бул энциклопедиялык басылмада жаңыча маалыматтар сунушталган. Айрым тарыхый инсандар кыргыз тарыхнаамасында алгачкы ирет ушул энциклопедиялык жалпылама чыгармада эскерилген. <br>
Мурдагы тарыхый китептерде айрыкча сөз кылынбай келген бир катар тарыхый учурлар, доорлор жана коомдук жараяндар, маданий өнүгүү баскычтары, реалийлер өзүнчө макала алкагында эскерилген (Маселен, “[[Кыргыздын ай аттары]]”, “[[Кыргыздын жыл аттары]]”, “[[Кыргыз жазмасы]]”, “[[Кыргыз кагандыгы]]”, “[[Мыкан суусунун боюндагы салгылашуу]]”; “[[Тибет-кыргыз алакалары]]”, “[[Үркүн]]”, “[[Фу-Йү кыргыздары]]”, “[[Ысык-Көл шеринеси]]”, ж.б.). <br>
Совет доорунун айрым баскычтарына сын көз менен караган “[[Сенек жылдар]]” сыяктуу макалалар киргизилген. <br>
Китептин соңундагы тиркемеде хронологиялык жадыбал, жаңы колдонулган айрым сөздөрдүн тизмеси, илимий жана көркөм адабият тизмеси, терминдердин орусча-кыргызча көрсөткүчү, айрым чыгыш (мусулман) даректеринен хрестоматиялык котормолордун үзүндүлөрү киргизилген.
==Шилтеме==
* [[Урстанбеков, Бейше|Бейше Урстанбеков]], [[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Тынчтыкбек Чороев]]. Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк. - Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы редакциясы. 1990. - ISBN 5-89750-028-2. – 288 бет.
* [http://bizdin.kg/books/item/24-short_hist_enscl Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
[[Категория:Кыргыз тарыхы]]
[[Категория:Кыргыз таануу]]
[[Категория:Кыргызча китептер]]
c0ckmfl531pn2074ejoej6um3ljiy00
Берилиштер сөздүгү
0
12941
424852
152706
2022-08-18T13:57:51Z
Bosogo
18484
сөздүк эмес
wikitext
text/x-wiki
'''Берилиштер сөздүгү''' ― берилиштер базасын башкаруу програмдарында колдонулган түшүнүк. Берилиштер сөздүгү берилиштер базасын колдонгон бардык колдонмолорго тийиштүү болгон файлдардын тизмесин бүтүндөй камтып турат. Булардан сырткары берилиштер сөздүгү берилиштер түзүлүшү сыяктуу берилиштер базасын мүнөздөгөн бардык ага тийиши болгон маалыматтарды камтышы мүмкүн.
==Кошумча маалымат==
* [[Берилиштердин коопсуздугу]]
* [[Берилиштерди кысуу]]
*[[ Берилиштерди тейлөө]]
*[[ Берилиштерди жазуу]]
*[[ Берилиштер булагын автоматташтыруу]]
*[[ Берилиштерди ыкчам анализдөө]]
*[[ Берилиштер тактыгы]]
*[[ Берилиштер прожектору]]
*[[ Берилиштер пакети]]
*[[ Берилиштер иерархы]]
== Колдонулган адабияттар ==
*[[Компьютер жана интернет: Энциклопедиялык окуу куралы]]. [[Бримкулов, Улан Нургазиевич|У.Н. Бримкулов]], А.С. Өмүралиев, В.Ф. Бабак.-2004. ISBN 9967-14-014-3
[[Category:Компьютер]]
[[Category:Интернет]]
[[Category:Программалоо]]
[[Category:Илим]]
bz4mngctpyeg8lc96ohs8y1z402tdto
Еврокөрүнүү ыр сынагы 2013
0
14520
424847
402837
2022-08-18T13:42:48Z
Bosogo
18484
чет тилиндеги текст алынды
wikitext
text/x-wiki
{{Еврокөрүнүү маалымат жашыгы
|Логотип = [[File:Esc2013logoshchb.jpg|300px]]
|Жарымфиналдарга бөлүштүрүү = [[17-январь]] [[2013-жыл]]<ref name="Semifinals" />
|1-жарымфинал = [[14-май]] [[2013-жыл]]
|2-жарымфинал = [[16-май]] [[2013-жыл]]
|Финал = [[18-май]] [[2013-жыл]]
|Алып баруучулар = {{FL-SWE}} [[Петра Меде]]<ref>[http://www.esctoday.com/43443/now-it-is-official-petra-mede-will-host-the-2013-eurovision-song-contest/ «Now it is official: Petra Mede will Host the 2013 Eurovision»]</ref>
|Мүдүр = {{FL-NOR}} [[Jan Ola Sand]]
|Кожоюн телеканал = {{FL-SWE}} [[Sveriges Television|SVT]]
|Өткөрүлүүчү жай = {{FL-SWE}} [[Швеция]], [[Малмө]], [[Malmö Arena]]
|Жеңүүчү ыр = {{FL-DEN}} ''"[[Only Teardrops]]"'' ([[Дания]])
|Добуш берүү ыкмасы = телекөрүүчүлөр/калыстар: 50/50<ref>{{Cite web |title=EBU confirms 50/50 vote for Eurovision Song Contest |url=http://esctoday.com/news/read/12655 |access-date=2012-10-12 |archive-date=2008-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081211002140/http://www.esctoday.com/news/read/12655 |dead-url=yes |accessdate=2012-10-12 |archivedate=2008-12-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081211002140/http://www.esctoday.com/news/read/12655 }}</ref>
|Өлкөлөрдүн саны = 39
|Алгачкы катышуу =
|Кайрылуу = {{ESC-ARM}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=38334 «Armenia confirms participation!»]</ref>
|Баш тартуу = {{ESC-BH}}<ref name=Bosnia /><br/>{{ESC-POR}}<ref name=Portugal /><br/>{{ESC-SLK}}<ref name=Slovakia /><br/>{{ESC-TUR}}<ref name=Turkey />
|Нөл упай = болгон эмес
|мурунку = <small>[[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2012|2012]]</small>
|кийинки = <small>[[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2014|2014]]</small>
|theme = Биз бирдиктүүбүз»/«We Are One
}}
[[Файл:ESC 2013 Map.svg|302px|thumb|right|
{{legend|#782167|Катышуусун тактаган өлкөлөр}}
{{legend|#22B14C|Аткаруучусун же ырын тандаган өлкөлөр}}
{{legend|#FFC20E|Катышуудан баш тарткан өлкөлөр}}
{{legend|#C0C0C0|Катышууга мүмкүнчүлүгү жок же кызыктар эмес өлкөлөр}}]]
[[File:ESC 2013 Semi-Finals.svg|thumb|right|302px|
{{legend|#D40000|Биринчи жарымфиналдын өлкөлөрү.}}
{{legend|#FFAAAA|Биринчи жарымфиналда добуш берүүчү өлкөлөр.}}
{{legend|#000080|Экинчи жарымфиналдын өлкөлөрү.}}
{{legend|#5599FF|Экинчи жарымфиналда добуш берүүчү өлкөлөр.}}]]
'''Еврокөрүнүү ыр сынагы 2013''' ({{lang-en|Eurovision Song Contest 2013}}; {{lang-fr|Concours Eurovision de la chanson 2013}}; {{lang-sv|2013 Eurovisionsschlagerfestivalen}}) - [[Еврокөрүнүү ыр сынагы|«Еврокөрүнүүнүн»]] 58-сынагы болгон. Бул сынак [[Баку|Бакуда]] өткөн «[[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2012|Еврокөрүнүү 2012]]» сынагынын жеңүүчү өлкөсү болгон Швециянын [[Малмө|Малмө шаарында]] [[2013-жыл]]дын 14-майынан 18-майына чейин өткөн.<ref name="Baku">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=loreen_rocks_the_european_charts Loreen rocks the European charts | News | Eurovision Song Contest — Baku 2012<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> Швецияга жеңишти «[[Euphoria]]» деген ыры менен [[Loreen|Лорин]] аттуу ырчы алып келген, добуштардын жыйынтыгынан соң 372 упай менен 1-орунду ээлеген.<ref name="Baku" />
Европадагы атактуу ыр сынагын өткөрүүдө [[Стокгольм]] жана [[Гётеборг]] шаарлары [[Малмө|Малмөгө]] атаандаштык кылышты<ref name="expressen">[http://www.expressen.se/noje/svt-redan-forberedda-pa-schlager-em-2013/ SVT redan förberedda på schlager-EM 2013 | Nöje | Expressen Nöje | Nöjesnyheter Musiknyheter Filmnyheter<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. Жыйынтыгында 2012-жылдын июль айында Шведциянын телерадио компаниясынын тандоосу менен Еврокөрүнүү «[[Malmö Arena]]»да өтөт деп чечилген.<ref name=autogenerated20130114-2>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=malmoe_to_host_eurovision_2013 Malmö to host Eurovision Song Contest 2013]{{ref-en}}</ref>
Эки жарымфиналдардын өткөрүлүүсү 14-май жана 16-майга туш келди, ал эми финалдык шоу 18-майга белгиленди<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=dates_announced_for_2013_contest Dates announced for 2013 Contest | News | Eurovision Song Contest — Baku 2012<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
==Өткөрүлүүчү жай==
===Малмө===
«[[Мальмё Арена]]» в городе [[Мальмё]] была выбрана местной телерадиокомпанией площадкой для проведения предстоящего «Евровидения».
Мальмё расположен в провинции [[Сконе (провинция)|Сконе]] на юге Швеции, и является третьим по величине городом своей страны, а также одним из крупнейших городов [[Скандинавия|Скандинавии]]. Город находится на территории двух муниципалитетов: собственно [[Мальмё (муниципалитет)|Мальмё]] и [[Бурлёв (муниципалитет)|Бурлёв]]. Население города составляет 303 873 человека (по состоянию на 2010 год); почти треть населения — [[иммигрант]]ы и их потомки.<ref>{{Cite web |title=Statistik om Malmö — Malmö stad<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.malmo.se/Kommun--politik/Om-oss/Statistik-om-Malmo.html |access-date=2013-03-10 |archive-date=2010-04-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100412100342/http://www.malmo.se/Kommun--politik/Om-oss/Statistik-om-Malmo.html |dead-url=yes |accessdate=2013-03-10 |archivedate=2010-04-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100412100342/http://www.malmo.se/Kommun--politik/Om-oss/Statistik-om-Malmo.html }}</ref><ref>{{Cite web |title=Swedish police hunt serial shooter — CNN<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://articles.cnn.com/2010-10-23/world/sweden.serial.shooter_1_serial-shooter-immigrant-women-text-message?_s=PM:WORLD |access-date=2013-03-10 |archive-date=2010-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101104102543/http://articles.cnn.com/2010-10-23/world/sweden.serial.shooter_1_serial-shooter-immigrant-women-text-message?_s=PM:WORLD |dead-url=yes }}</ref> Также 280 415 человек живёт в пригородах.<ref>http://www.scb.se/Statistik/MI/MI0810/2010A01/Tatorternami0810tab1_4.xls</ref>
===Өткөрүлүүчү жайды тандоо===
[[Файл:Malmö Arena 2008.jpg|thumb|302px|right|[[Malmö Arena]]]]
8-июль күнү эртең менен «SVT» акыркы чечимин жарыялады. Сынак [[Малмө]] шаарынын, 15 500 көрүүчү бата турган «[[Malmö Arena]]» стадионунда өтөт<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=malmoe_to_host_eurovision_2013 Malmö to host Eurovision Song Contest 2013]{{ref-en}}</ref>.
{| class="wikitable sortable" style="text-align: left;"
|-
! Шаар
! Арена
! Батырымдуулугу
! Кошумча маалымат
|-
| [[Стокгольм]]<br />([[Сольна]])
| «[[Friends Arena]]»
| 67 500
| Азыркы убакта курулуу ишинде; 2013-жылдын мартында «[[Melodifestivalen]]»'дин жарымфиналдарын өткөрүлүүсү долбоорлонууда, жана Еврокөрүнүүнүн финалынан беш күндөн кийин [[:en:2013 Svenska Cupen Final|Швециянын футбол боюнча чемпионаты]] өткөрүлөт.
|-bgcolor = "gold"
| '''[[Малмө]]'''
| {{nowrap|'''«[[Malmö Arena]]»'''}}
| '''15 500'''
| Акыркы төрт жылдын ичинде, аренада, «Melodifestivalen» ыр сынагынын жарымфиналдары өтүп турган.
|-
|rowspan=2| [[Гётеборг]]
| «[[Scandinavium]]»
| 14 000
| Аренада 1985-жылдын [[Еврокөрүнүү ыр сынагы 1985|Еврокөрүнүүсү]] өткөн.
|-
| «[[Svenska Mässan]]»
| —
| —
|-
|}
==Форматы==
===Алпаруучулар===
2012-жылдын 17-октябрында Мартин Эстердаль шведдик «[[Dagens Nyheter]]» гезитине берген интервьюсунда SVT мурдагы жылдардан айырмаланып 2013-жылкы сынакта үч адамдын ордуна бир кана алып баруучу иш жүргүзөөрүн билдирген. Акыркы жолу бир алып баруучу менен сынак [[Еврокөрүнүү ыр сынагы 1995|1995-жылы]] өткөрүлгөн.<ref>{{cite web | url=http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2054&artikel=5312493 | title=Just one presenter for 2013 Eurovision | work=[[Sveriges Radio]]|accessdate=1 ноября 2012}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=malmoe_just_one_presenter_in_2013 | title=Malmö: Just one presenter in 2013| accessdate=1 ноября 2012}}</ref>
===Графикалык шөкөт===
[[Файл:Statue of Carl X Gustav in Malmö - Eurovision 2013.JPG|thumb|right|302px|Карл X Густав падышанын эстелигиндеги Еврокөрүнүү-2013 сынагынын көпөлөктөрү]]
Сынактын көрүнүк шөкөтү «Happy F&B» брендинг агенттиги аркылуу даярдалып жана 2013-жылдын 17-январында коомчулукка ырасмый түрдө ''«We Are One»'' ({{lang-ky|Биз бирбиз}}) деген чакырык астында, сынактын графикалык шөкөтү көрсөтүлгөн.<ref>[http://www.esctoday.com/42381/malmӧ-2013-theme-art-presented-we-are-one/ «Malmo 2013 Theme Art presented: We Are One»]</ref><ref>{{cite web|url=http://www.esctoday.com/?p=38342|title=Happy F&B the agency to create the 2013 look|work=ESCToday.com|accessdate=1 ноября 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6COZ9cxoy?url=http://www.esctoday.com/?p=38342|archivedate=2012-11-23|dead-url=no}}</ref>
===Билеттердин сатылуусу===
2012-жылы 11-июлда сынактын шоу-продюсери Кристер Бьоркман Еврокөрүнүүнүн күйөрмандарына аз убакыт аралыгында айланууда жүргөн билеттерди сатып алуудан токтонуп туруу кеңешин берди. Аренанын долбоорлонуусу бүтө электигин жана ырасмый билеттер сатыкка коюла электигин билдирди.<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=63543&_t=swedish_hosts_advise_fans_on_tickets_and_accommodation_for_malmoe_2013 Swedish hosts advise fans on tickets and accommodation for Malmö 2013 | News | Eurovision Song Contest — Baku 2012<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
«Biljett Nu» швед веб-сайты ссынакка билеттерди сатуусун баштагандан кийин билдирүү жасалган. Бул билеттердин баасы 5 000—7 000 [[швед крону|швед крондорун]] (33 000—46 000 сом чамасында) түзгөн. Кийинчерээк бул билеттер сатыктан алып салынган.<ref>[http://escwebs.net/2012/07/31/ceo-of-the-ticket-company-selling-nonexistent-tickets-arrested/ CEO of the ticket company selling nonexistent tickets arrested | ESC Webs<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
2012-жылдын 21-ноябрында «[[Sveriges Television|SVT]]» телеканалы билеттердин сатуунун башталышын ырасмый жарыялады, аларга жакынкы аралык ичинде ээ болуу мүмкүн.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39134 «First tickets released for sale on Monday 26 November»]</ref>
=== Демөөрчүлөр ===
Түз алып берүүнүн ырасмый демөөрчүлөрү болуп «[[TeliaSonera]]» телекоммуникациондук компаниясы<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39128 «TeliaSonera once again Eurovision presenting partner»]</ref> жана «[[Schwarzkopf]]» немис косметика компаниясы чыкты.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39148 «Cosmetics giant again Eurovision Beauty Partner»]</ref>
{| class="wikitable" width=100%
|-
! style="width:16%;"| 1-себет
! style="width:16%;"| 2-себет
! style="width:16%;"| 3-себет
! style="width:16%;"| 4-себет
! style="width:16%;"| 5-себет
|-
| valign="top" |
* {{ESC-ALB}}
* {{ESC-CRO}}
* {{ESC-MAC}}
* {{ESC-MON}}
* {{ESC-SER}}
* {{ESC-SWI}}
| valign="top" |
* {{ESC-EST}}
* {{ESC-FIN}}
* {{ESC-ICE}}
* {{ESC-IRE}}
* {{ESC-LAT}}
* {{ESC-LIT}}
| valign="top" |
* {{ESC-ARM}}
* {{ESC-AZE}}
* {{ESC-BEL}}
* {{ESC-GEO}}
* {{ESC-RUS}}
* {{ESC-UKR}}
| valign="top" |
* {{ESC-BUL}}
* {{ESC-BLG}}
* {{ESC-CYP}}
* {{ESC-GRE}}
* {{ESC-MAL}}
* {{ESC-NET}}
| valign="top" |
* {{ESC-AUS}}
* {{ESC-HUN}}
* {{ESC-MOL}}
* {{ESC-ROM}}
* {{ESC-SM}}
* {{ESC-SLV}}
|}
===Биринчи жарымфинал===
Жарымфиналдын төмөнкү катышуучу – өлкөлөрү, жана {{ESC-UK}}, {{ESC-ITA}}, {{ESC-SWE}} добуш беришет.
{| class="sortable wikitable" width=100%
|-
! №<ref name="Runningorder">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=eurovision_2013_semi-final_running_order_revealed «Eurovision 2013: Semi-Final running order revealed»]</ref>
! Өлкө<ref name="Draw">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=draw_results_whos_in_which_semi-final «Draw results: Who's in which Semi-Final?»]</ref>
! Тил
! Аткаруучу
! Ыр
! Котормо
! Упай
! Орун
|-
| align=center| 01
| {{ESC-AUS}}<ref>[http://eurofire.blog.de/2012/05/23/eurovision-2012-bisherige-startreihenfolge-finale-13728888/ Eurovision 2012: Die bisherige Startreihenfolge im Finale]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref>[http://www.esctoday.com/41947/austria-listen-to-the-songs/ «Austria: Listen to the songs»]</ref>
| [[Наталия Келли]]<ref name=Austria>[http://www.esctoday.com/45476/austria-natalia-kelly-to-shine-in-malmo/ «Austria: Natalia Kelly to Shine in Malmo»]</ref>
| «[[Shine (Наталия Келлинин ыры)|Shine]]»<ref name=Austria />
| «Жаркыра»
| 27
| 14
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 02
| {{ESC-EST}}<ref>[http://eurovisioon.err.ee/Uudised/3cb8bf82-6be5-48bc-9a47-d20fbba8d30b Normet: Eesti Laulu korraldamist tuleb kindlasti jätkata | Uudised | Eurovisioon 2012 | ERR<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
| [[Эстон тили|Эстончо]]<ref name="Estonia">[http://www.esctoday.com/46999/birgit-oigemeel-will-represent-estonia-in-malmӧ/ «Birgit Õigemeel will represent Estonia in Malmӧ»]</ref>
| [[Биргит Ыйгемээл]]<ref name=Estonia />
| «[[Et uus saaks alguse]]»<ref name=Estonia />
| «Жаңы башат»
|52
|10
|-
| align=center| 03
| {{ESC-SLV}}<ref>[http://www.eurosong.be/44651/slovenie-stopt-misija-eurovizija-in-de-ijskast Slovenië stopt Misija Eurovizija in de ijskast — Eurosong.be]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/40046/slovenia-confirms-participation/ «Slovenia confirms participation»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Slovenia>[http://www.rtvslo.si/zabava/glasba/hannah-potuje-na-evrovizijo-s-skladbo-straight-into-love-z-dodatkom-dubstepa/302403 «Video: Hannah potuje v Malmö s pesmijo Straight into Love!»]</ref><ref name=Slovenia2>[http://www.esctoday.com/45292/today-song-presentation-in-slovenia/ «Slovenia: Straight into love for Hannah»]</ref>
|[[Манчини, Ханна|Ханна Манчини]]<ref name=Slovenia>[http://www.esctoday.com/43899/slovenia-hannah-to-malmo/ «Slovenia: Hannah to Malmö»]</ref>
| «[[Straight Into Love]]»<ref name=Slovenia /><ref name=Slovenia2 />
| «Так сүйүүгө карай»
|8
|16
|-
| align=center| 04
| {{ESC-CRO}}<ref>[http://eurovoix.com/croatia-2013-participation-confirmed/ Croatia: 2013 Participation Confirmed]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=39215 «Croatia calls for songs in traditional style»]</ref>
|[[Хорват тили|Хорватча]]<ref name=Croatia>[http://www.esctoday.com/42177/croatia-selects-song-for-malmo/ «Croatia selects song for Malmö»]</ref>
| «[[Klapa s Mora]]»<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=klapa_s_mora_is_a_new_name_for_the_croatian_ensamble «Klapa s Mora is a new name for the Croatian ensemble»]</ref>
|«[[Mižerja]]»<ref name=Croatia />
|«Капа»
|38
|13
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 05
| {{ESC-DEN}}<ref name="running order">{{cite web|url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=running_order_malmoe_2013_to_be_determined_by_producers|title=Running order Malmö 2013 to be determined by producers|last=Siim|first=Jarmo|accessdate=9 ноября 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6COZArrUF?url=http://www.eurovision.tv/page/news?id=running_order_malmoe_2013_to_be_determined_by_producers|archivedate=2012-11-23|dead-url=no}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Denmark>[http://www.esctoday.com/43292/result-three-acts-to-the-super-final-in-denmark/ «Result: Emmelie de Forest wins in Denmark»]</ref>
| [[Эммили де Форест]]<ref name=Denmark />
| «[[Only Teardrops]]»<ref name=Denmark />
| «Көз жаштар гана»
|167
|1
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 06
| {{ESC-RUS}}<ref>[http://www.eurovision-fr.net/news/lire.php?id=1889 Eurovision-fr.net — Informations -Eurovision RUSSIE 2013 : Confirmation de participation!<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=39534 «Russian broadcaster calls for songs for Sweden»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=escrussia>[http://www.esctoday.com/45848/russia-dina-garipova-selected-to-fly-russian-flag-in-malm/ «Russia: Dina Garipova selected to fly Russian flag in Malmö»]</ref>
| [[Гарипова, Дина Фагимовна|Дина Гарипова]]<ref name=escrussia />
| «[[What If]]»<ref name=escrussia />
| «Эмне, эгер...»
|156
|2
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 07
| {{ESC-UKR}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37722 «29 countries reveal intention for 2013»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="Ukraine">[http://www.esctoday.com/40549/zlata-ognevich-to-represent-ukraine-in-malmo/ «Zlata Ognevich to represent Ukraine in Malmö»]</ref>
| [[Злата Огневич]]<ref name=Ukraine />
| «[[Gravity (Злата Огневичтин ыры)|Gravity]]»<ref name=Ukraine />
| «Тартылыш»
|140
|3
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 08
| {{ESC-NET}}<ref>{{cite web|url=http://www.nu.nl/media/2819221/tros-blijft-zich-inzetten-songfestival.html|title=TROS blijft zich inzetten voor songfestival|work=[[NU.nl]]|language=Dutch|accessdate=25 May 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzVJfVu?url=http://www.nu.nl/media/2819221/tros-blijft-zich-inzetten-songfestival.html|archivedate=2012-09-22|dead-url=no}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="Netherlands">[http://www.esctoday.com/46163/the-netherlands-anouk-with-birds-to-eurovision/ «The Netherlands: Anouk with 'Birds' to Eurovision»]</ref>
| [[Анук]]<ref>[http://www.escdaily.com/the-netherlands-anouk-confirms-participation-in-malmo/ «The Netherlands: Anouk confirms participation in Malmö!»]</ref>
| «[[Birds (Ануктун ыры)|Birds]]»<ref name="Netherlands" />
| «Канаттуулар»
|75
|6
|-
| align=center| 09
| {{ESC-MNT}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39161 «Montenegro confirms 2013 participation»]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| [[Черногор тили|Черногорчо]]<ref name="Montenegro">[http://www.esctoday.com/45152/montenegro-who-see-to-sing-igranka-in-malmo/ «Montenegro: Who See to sing Igranka in Malmo»]</ref>
| «[[Who See]]» менен [[Нина Жижич]]<ref>[http://www.esctoday.com/40379/who-see-to-represent-montenegro-in-malmo/ «Who See to represent Montenegro in Malmö»]</ref>
| «[[Igranka]]»<ref name="Montenegro" />
| «Кече»
|41
|12
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 10
| {{ESC-LIT}}<ref>{{Cite web |title=Malmö 2013: Lithuania will participate in 2013! |url=http://www.escdaily.com/malmo-2013-lithuania-will-participate-in-2013/ |access-date=2012-10-12 |archive-date=2012-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120920063405/http://www.escdaily.com/malmo-2013-lithuania-will-participate-in-2013/ |dead-url=yes |accessdate=2012-10-12 |archivedate=2012-09-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120920063405/http://www.escdaily.com/malmo-2013-lithuania-will-participate-in-2013/ }}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Lithuania>[http://www.esctoday.com/40366/andrius-pojavis-to-represent-lithuania-in-malmo/ «Andrius Pojavis to represent Lithuania in Malmö»]</ref>
| [[Андрюс Появис]]<ref name=Lithuania />
| «[[Something (Андрюс Появистин ыры)|Something]]»<ref name=Lithuania />
| «Эмнедир»
|53
|9
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 11
| {{ESC-BEL}}<ref>{{Cite web |title=Участие белорусских артистов в конкурсе «Евровидение» следует продолжать — Карачевский {{!}} Культура {{!}}Новости культуры {{!}} БЕЛТА<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Uchastie-belorusskix-artistov-v-konkurse-Evrovidenie-sleduet-prodolzhat---Karachevskij_i_598507.html |access-date=2012-10-12 |archive-date=2012-05-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120529013031/http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Uchastie-belorusskix-artistov-v-konkurse-Evrovidenie-sleduet-prodolzhat---Karachevskij_i_598507.html |dead-url=yes |accessdate=2012-10-12 |archivedate=2012-05-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120529013031/http://www.belta.by/ru/all_news/culture/Uchastie-belorusskix-artistov-v-konkurse-Evrovidenie-sleduet-prodolzhat---Karachevskij_i_598507.html }}</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=36426 esctoday.com " Blog Archive " Belarussian official: «Participation must go on»<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref>[http://www.esctoday.com/?p=38654 «Belarusian finalist songs presented»]</ref>
| [[Алёна Ланская]]<ref name=Belarus>[http://www.esctoday.com/?p=39591 «Result: Alyona Lanskaya wins Belarusian national final»]</ref>
| «[[Solayoh]]»<ref name=Belarus />
| «Солайо»
|64
|7
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 12
| {{ESC-MOL}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37527 «Moldova will be in Malmo»]</ref>
| [[Румын тили|Румынча]]<ref name="Moldova">[http://www.esctoday.com/48670/result-aliona-moon-to-represent-moldova-in-malmo/ «Result: Aliona Moon to represent Moldova in Malmö»]</ref>
| [[Алёна Мун]]<ref name="Moldova" />
| «[[O mie (Алёна Мундун ыры)|O mie]]»
| «Миң»
|95
|4
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 13
| {{ESC-IRE}}<ref>{{cite news|title=RTÉ’s Eurovision chief admits relief at not having to host 2013 contest|url=http://www.thejournal.ie/rtes-eurovision-chief-admits-relief-at-not-having-to-host-2013-contest-465660-May2012/|accessdate=28 May 2012|newspaper=The Journal|quote=RTÉ would discuss a potential change of approach to the contest “in the next few weeks”...|date=28 May 2012}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Ireland>[http://www.esctoday.com/46112/ryan-dolan-will-sing-for-ireland-in-malmo/ «Ryan Dolan will sing for Ireland in Malmö»]</ref>
| [[Райан Долан]]<ref name=Ireland />
| «[[Only Love Survives]]»<ref name=Ireland />
| «Сүйүү кана жашап кетет»
|54
|8
|-
| align=center| 14
| {{ESC-CYP}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39491 «Cyprus will be in Malmo!»]</ref>
| [[Грек тили|Грекче]]<ref name=Cyprus></ref>
|[[Деспина Олимпиу]]<ref name=Cyprus>{{cite web|url=http://www.escdaily.com/cyprus-despina-olympiou-internally-selected-in-2013/|title= Despina Olympiou Internally Selected in 2013|work=ESCDaily.com}}</ref>
| «[[An Me Thimase]]»<ref name=CyprusInMalmo>[http://www.esckaz.com/2013/cyp.htm Cyprus at Eurovision Song Contest 2013]</ref>
| «Эгер сен мени эстеп жүрсөӊ»
|11
|15
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 15
| {{ESC-BLG}}<ref>{{Cite web |title=Belgická VRT uvažuje pro Eurovizi 2014 o změně výběru interpreta<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://eurocontest.cz/headline/zajimavosti/item/1884-belgick%C3%A1-vrt-uva%C5%BEuje-pro-eurovizi-2014-o-zm%C4%9Bn%C4%9B-v%C3%BDb%C4%9Bru-interpreta |access-date=2012-10-12 |archive-date=2015-04-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402100308/http://eurocontest.cz/headline/zajimavosti/item/1884-belgick%C3%A1-vrt-uva%C5%BEuje-pro-eurovizi-2014-o-zm%C4%9Bn%C4%9B-v%C3%BDb%C4%9Bru-interpreta |dead-url=yes |accessdate=2012-10-12 |archivedate=2015-04-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402100308/http://eurocontest.cz/headline/zajimavosti/item/1884-belgick%C3%A1-vrt-uva%C5%BEuje-pro-eurovizi-2014-o-zm%C4%9Bn%C4%9B-v%C3%BDb%C4%9Bru-interpreta }}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="Belgium">[http://www.esctoday.com/40120/result-roberto-bellarosa-to-sing-love-kills-in-malmo/ «Result: Roberto Bellarosa to sing Love kills in Malmö»]</ref>
| [[Роберто Беллароза]]<ref>[http://www.esctoday.com/?p=39008 «Roberto Bellarosa for Belgium in Malmö»]</ref>
| «[[Love Kills (Роберто Белларозанын ыры)|Love Kills]]»<ref name=Belgium />
| «Сүйүү өлтүрөт»
|75
|5
|-
| align=center| 16
| {{ESC-SER}}<ref>[http://www.eurovision-contest.eu/8/post/2012/05/switzerland-serbia-and-ireland-confirms-2013-participation.html Switzerland, Serbia and Ireland confirms 2013 participation]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=38632 «Serbia confirms participation in Malmö»]</ref>
| [[Серб тили|Сербче]]<ref>[http://www.esctoday.com/43804/serbia-announces-15-beosong-candidates/ «Serbia reveals the15 Beosong entries»]</ref>
| [[Moje 3]]<ref name=Serbia>[http://www.esctoday.com/47294/serbiamoje3-to-malmo/ «Serbia sends Moje 3 to Eurovision»]</ref>
| «[[Ljubav je svuda]]»<ref name=Serbia />
| «Сүйүү бардык жерде»
|46
|11
|-
|}
====Биринчи жарымфиналдагы добуш берүүнүн жыйынтыктары менен жадыбал====
{| class="wikitable" style="font-size:85%;"
|-
! Катышуучу
! {{FL-AUS}}
! {{FL-BEL}}
! {{FL-BLG}}
! {{FL-CRO}}
! {{FL-CYP}}
! {{FL-DEN}}
! {{FL-EST}}
! {{FL-IRE}}
! {{FL-ITA}}
! {{FL-LIT}}
! {{FL-MOL}}
! {{FL-MON}}
! {{FL-RUS}}
! {{FL-SER}}
! {{FL-SLV}}
! {{FL-SWE}}
! {{FL-NET}}
! {{FL-UKR}}
! {{FL-UK}}
! Упай
! Орун
|-
| {{ESC-AUS}} ||||||||||'''12'''||||||||||8||||||||||||||||||||||||20||15
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-EST}}''' ||5||||5||5||||||4||5||10||4||3||8||10||1||4||2||2||||||1||6||75||08
|-
| '''{{ESC-SLV}}''' ||10||5||||||8||'''12'''||3||8||||3||7||'''12'''||4||5||||1||10||10||10||5||3||116||04
|-
| {{ESC-CRO}} ||2||||||||||||||||||||||||||4||||||4||4||3|||||||17||16
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-DEN}}''' ||'''12'''||3||10||4||||4||'''12'''||10||5||5||10||10||7||2||10||'''12'''||1||1||'''12'''||'''12'''||4||146||02
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-RUS}}''' ||7||4||8||||5||||2||4||||8||6||6||1||8||3||5||'''12'''||'''12'''||7||10||'''12'''||120||03
|- style="background:#ffdead;"
| {{ESC-UKR}} ||||2||||7||3||2||||||||1||1||2||||||8||3||8||||||8||||45||11
|- style="background:#ffdead;"
| {{ESC-NET}} ||||||4||||2||1||||||2||||||||||||||||||6||||||1||16||17
|-
| {{ESC-MON}} ||||7||||6||1||||1||1||||2||||||8||||'''12'''||||||3||||||||41||12
|- style="background:#ffdead;"
| {{ESC-LIT}} ||||||||1||||5||||||3||||||1||3||6||5||7||||||||||2||33||13
|- style="background:#ffdead;"
| {{ESC-BEL}} ||4||||2||||10||||||||||||||||||||||||7||||5||3||||31||14
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-MOL}}''' ||6||'''12'''||'''12'''||3||6||7||||3||1||10||||||||7||||||3||5||1||7||8||91||07
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-IRE}}''' ||||8||1||8||||3||10||||8||||4||4||||3||1||||||7||||6||||63||09
|-
| '''{{ESC-CYP}}''' ||8||6||7||'''12'''||||6||8||'''12'''||'''12'''||'''12'''||2||7||'''12'''||||7||10||6||8||8||2||7||152||01
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-BLG}}''' ||||||||||7||8||6||6||4||||||5||5||||||4||5||||2||||||52||10
|-
| {{ESC-SER}} ||||1||||||||||5||2||||||||||||||||||||||||||||8||18
|}
===Экинчи жарымфинал===
Жарымфиналдын төмөнкү катышуучу – өлкөлөрү, жана {{ESC-GER}}, {{ESC-SPA}}, {{ESC-FRA}} добуш беришет.
{| class="sortable wikitable" width=100%
|-
! №<ref name=Runningorder />
! Өлкө<ref name=Draw />
! Тил
! Аткаруучу
! Ыр
! Котормо
! Упай
! Орун
|-
| align=center| 01
| {{ESC-LAT}}<ref>[http://www.escdaily.com/latvia-will-participate-in-malmo/ «Latvia: LTV will participate in Malmö!»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref>[http://www.esctoday.com/39760/listen-to-24-latvian-semi-finalists-online/ «Listen to 24 Latvian semi-finalists online»]</ref>
| «[[PeR (топ)|PeR]]»<ref name="Latvia">[http://www.esctoday.com/45224/grupa-per-in-malmö-for-latvia/ «Grupa PeR. in Malmö for Latvia»]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| «[[Here We Go]]»<ref name=Latvia />
| «Кеттик»
|13
|17
|-
| align=center| 02
| {{ESC-SM}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=38630 «San Marino most likely to be in Malmö»]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=38630 «San Marino confirms participation in Malmö»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]], [[Италян тили|Италянча]]<ref name="San-Marino">[http://www.esctoday.com/43598/valentina-monetta-to-represent-san-marino-in-malmo/ «Valentina Monetta to represent San Marino in Malmo»]</ref>
| [[Валентина Монетта]]<ref name="San-Marino"></ref>
| «[[Crisalide (Vola)]]»<ref name="San-Marino"></ref>
| «Куурчак (Уч)»
|47
|11
|-
| align=center| 03
| {{ESC-MAC}}<ref>[http://www.eurowizja.org/v10_news.php?id=7502 «Macedonia potwierdza udział w Eurowizji 2013»]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=39234 «FYR Macedonia confirms participation in Malmö»]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| [[Македон тили|Македончо]]<ref name=Macedonia2>{{Cite web |title=«FYR Macedonia: “Imperija” to be presented on the 27th of February» |url=http://escxtra.com/2013/02/imperija-to-be-presented-on-the-27th-of-february/ |access-date=2013-02-21 |archive-date=2013-02-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130222034556/http://escxtra.com/2013/02/imperija-to-be-presented-on-the-27th-of-february/ |dead-url=yes |accessdate=2013-02-21 |archivedate=2013-02-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130222034556/http://escxtra.com/2013/02/imperija-to-be-presented-on-the-27th-of-february/ }}</ref>
| [[Влатко Лозаноски]] менен [[Есма Режепова]]<ref name="Macedonia">[http://www.esctoday.com/40722/esma-redzepova-and-vlatko-lozanovski-to-represent-fyr-macedonia/ «Esma Redzepova and Vlatko Lozanoski to represent FYR Macedonia»]</ref>
| [[Пред да се раздени]]<ref name=Macedonia2 />
| «Таң атканга чейин»
|28
|16
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 04
| {{ESC-AZE}}<ref name=autogenerated20130114-3>{{Cite web |title=esctoday.com " News<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.esctoday.com/?page_id=18892 |access-date=2012-10-12 |archive-date=2012-09-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918072951/http://www.esctoday.com/?page_id=18892 |dead-url=yes }}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Azerbaijan>[http://www.esctoday.com/48446/azerbaijanfarid-mammadov-will-fly-the-azerbaijani-flag-in-malmoe/ «Azerbaijan:Farid Mammadov will fly the Azerbaijani flag in Malmö»]</ref>
| [[Фарид Мамедов]]<ref name=Azerbaijan />
| «[[Hold Me (Фарид Мамедовдун ыры)|Hold Me]]»<ref name=Azerbaijan />
| «Мени кучакта»
|139
|1
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 05
| {{ESC-FIN}}<ref>[http://www.songfestivalweblog.nl/2012/04/finland-ook-in-2013-met-umk/ Finland ook in 2013 met UMK]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=36592 esctoday.com " Blog Archive " Finland publishes rules for UMK 2013<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Finland>[http://www.esctoday.com/43834/finland-all-finalists-known/ «Finland: All finalists known»]</ref>
| [[Сиегфридс, Криста|Криста Сиегфридс]]<ref>[http://yle.fi/uutiset/krista_siegfrids_voitti_uuden_musiikin_kilpailun/6488436 Krista Siegfrids voitti Uuden Musiikin Kilpailun] [[YLE]] {{ref-fi}}</ref>
| «[[Marry Me]]»<ref>{{YLE-N|3449448|Криста Сигрфридс Финляндияны Еврокөрүнүүү сынагында көргөзөт|9|2|2013|13|2|2013}}</ref>
| «Мага үйлөн»
|64
|9
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 06
| {{ESC-MAL}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37430 «Malta confirms Participation in Malmö!»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Malta>[http://www.esctoday.com/44082/malta-sends-gianluca-bezzina-to-eurovision/ «Malta sends Gianluca Bezzina to Eurovision»]</ref>
| [[Жанлука Беззина]]<ref name=Malta />
| «[[Tomorrow (Жанлука Беззинанын ыры)|Tomorrow]]»<ref name=Malta />
| «Эртең»
|118
|4
|-
| align=center| 07
| {{ESC-BUL}}<ref>{{cite news|title=BNT: Next year we will be part of the European competition again, it only remains to specify the selection process.|url=http://www.dnes.bg/muzika-drugi/2012/05/31/sofi-iska-pak-na-evroviziia-vdignala-dvoino-reitinga.160138}}</ref><ref>[http://www.esctoday.com/37667/bnt-hasnt-released-rules-for-eurovision-2013/ «BNT confirms participation in Eurovision 2013!»]</ref>
| [[Болгар тили|Болгарча]]<ref>[http://www.esctoday.com/45670/three-bulgarian-candidate-songs-presented/ «Three Bulgarian candidate songs presented»]</ref>
| [[Елица Тодорова]] менен [[Стоян Янкулов]]<ref name="Bulgaria">[http://www.esctoday.com/44843/elitsa-and-stoyan-yankulov-stundzhi-to-represent-bulgaria/ «Elitsa and Stoyan Yankulov-Stundzhi to represent Bulgaria»]</ref>
| «[[Само шампиони]]»<ref name="Bulgaria" />
| «Чемпиондор кана»
|45
|12
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 08
| {{ESC-ICE}}<ref>[http://www.escdaily.com/malmo-2013-iceland-confirms-participation/ Malmö 2013: Iceland confirms participation]</ref>
| [[Исланд тили|Исландча]]<ref name=Iceland>[http://www.esctoday.com/44073/eythor-ingi-gunnlaugsson-to-represent-iceland-in-malmo/ «Eyþór Ingi Gunnlaugsson to represent Iceland in Malmö»]</ref>
| [[Эйтоур Инги Гүннлөйгссон]]<ref name=Iceland />
| «[[Ég á líf]]»<ref name=Iceland />
| «Менин өмүрүмдө»
|72
|6
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 09
| {{ESC-GRE}}<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=70813&_t=39_countries_to_take_part_in_eurovision_2013 «39 countries to take part in Eurovision 2013»]</ref>
| [[Грек тили|Грекче]], [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Greece>[http://www.esctoday.com/45829/koza-mostra-feat-agathona-to-represent-greece-in-malmo/ «Koza Mostra feat. Agathona to represent Greece in Malmö»]</ref>
| «[[Koza Mostra]]» менен [[Агафонас Иаковидис]]<ref name=Greece />
| «[[Alcohol Is Free]]»<ref name=Greece />
| «Акысыз алкоголь»
|121
|2
|-
| align=center| 10
| {{ESC-ISR}}<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=71223&_t=tomorrow_countries_drawn_into_semi-finals_in_malmoe «Tomorrow: Countries drawn into Semi-Finals in Malmö»]</ref>
| [[Жөөт тили|Жөөтчө]]<ref name=Israel>[http://www.esctoday.com/47776/result-moran-mazor-will-be-the-israeli-entry-in-malmo/ «Moran Mazor will be the Israeli entry in Malmö»]</ref>
| [[Моран Мазор]]<ref name=Israel />
| «[[Rak bishvilo]]»<ref name=Israel />
| «Бир кана ал үчүн»
|40
|14
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 11
| {{ESC-ARM}}<ref>{{cite web|last=Hondal|first=Victor|title=Armenia set to return in 2013|url=http://www.esctoday.com/?p=36431|work=ESCToday|date=27 May 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzQW3vk?url=http://www.esctoday.com/?p=36431|archivedate=2012-09-22|access-date=2012-10-12|dead-url=no}}</ref><ref>{{Cite web |title=Armenia will broadcast Eurovision-2012 final — Jan Ola Sand |url=http://www.news.az/articles/60892 |access-date=2012-10-12 |archive-date=2013-11-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110172145/http://www.news.az/articles/60892 |dead-url=yes }}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="Armenia1">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=gor_sujyan_to_sing_lonely_planet_for_armenia «Gor Sujyan to sing "Lonely Planet" for Armenia»]</ref>
| «[[Дорианс]]»<ref>{{cite web|url=http://escxtra.com/2013/01/gor-sujyan-selected-for-eurovision/|title=Armenia: Gor Sujyan Selected for Eurovision|archiveurl=https://www.webcitation.org/6EB5tbXGO?url=http://escxtra.com/2013/01/gor-sujyan-selected-for-eurovision/|archivedate=2013-02-04|access-date=2013-01-24|dead-url=yes}}</ref>
| «[[Lonely Planet (Дорианстын ыры)|Lonely Planet]]»<ref name=Armenia1 />
| «Жалгыз планета»
|69
|7
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 12
| {{ESC-HUN}}<ref>{{cite web|url=http://eurocontest.cz/headline/zajimavosti/item/941-ma%C4%8Farsk%C3%A9-n%C3%A1rodn%C3%AD-kolo-zakon%C4%8Dil-%C3%BAsp%C4%9Bch-u-div%C3%A1k%C5%AF|title=Maďarské národní kolo zakončil úspěch u diváků|date=14 February 2012|work=eurocontest.cz|language=Czech|accessdate=23 May 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzRxep4?url=http://eurocontest.cz/headline/zajimavosti/item/941-ma%C4%8Farsk%C3%A9-n%C3%A1rodn%C3%AD-kolo-zakon%C4%8Dil-%C3%BAsp%C4%9Bch-u-div%C3%A1k%C5%AF|archivedate=2012-09-22|dead-url=no}}</ref>
| [[Мажар тили|Мажарча]]<ref name="Hungary">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=its_byealex_for_hungary «It's ByeAlex for Hungary!»]</ref>
| [[ByeAlex]]<ref name=Hungary />
| «[[Kedvesem]]»<ref name=Hungary />
| «Сүйүктүүм»
|66
|8
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 13
| {{ESC-NOR}}<ref name="running order"/>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=MargaretBerger>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=norway_sends_margaret_berger_to_malmoe Norway sends Margaret Berger to Malmo]</ref>
| [[Маргарет Бергер]]<ref name=MargaretBerger>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=norway_sends_margaret_berger_to_malmoe Norway sends Margaret Berger to Malmo]</ref>
| «[[I Feed You My Love]]»<ref name=MargaretBerger />
| «Мен сүйүүмдү азыктандыруудамын»
|120
|3
|-
| align=center| 14
| {{ESC-ALB}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=36436 Albania to participate in Eurovision 2013]</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=37096 esctoday.com " Blog Archive " RTSH call for songs, deadline 9th of October<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
| [[Албан тили|Албанча]]<ref name="Albania">[http://www.esctoday.com/40507/adrian-lulgjuraj-bledar-sejko-to-represent-albania-in-malmo/ «Adrian Lulgjuraj and Bledar Sejko to represent Albania in Malmö»]</ref>
| [[Адриан Лулгюрай]] менен [[Бледар Сейко]]<ref name=Albania />
| «[[Identitet]]»<ref name=Albania />
| «Окшоштук»
|31
|15
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 15
| {{ESC-GEO}}<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37525 «Georgia confirms participation in Malmo»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Georgia>[http://www.esctoday.com/44409/georgia-waterfall-by-thomas-gson-snippet-available/ «Georgia: Waterfall by Thomas G:son snippet available»]</ref>
|[[Софо Геловани]] менен [[Нодико Татишвили]]<ref name=Georgia>[http://www.esctoday.com/40818/sopho-gelovani-and-nodiko-tatishvili-to-represent-georgia/ «Sopho Gelovani and Nodiko Tatishvili to represent Georgia»]</ref>
| «[[Waterfall (Софо Геловани менен Нодико Татишвилинин ыры)|Waterfall]]»<ref name=Georgia />
| «Шаркыратма»
|63
|10
|-
| align=center| 16
| {{ESC-SWI}}<ref>{{cite news|title=Das sagen Musik-Promis zum Baku-Aus|url=http://www.20min.ch/entertainment/dossier/eurovision/story/25696018|accessdate=28 May 2012|newspaper=20min.ch|date=23 May 2012|language=German|archivedate=2012-05-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120531200203/http://www.20min.ch/entertainment/dossier/eurovision/story/25696018}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Switzerland>[http://www.esctoday.com/40086/switzerland-has-chosen-for-malmo-it-is-heilsarmee/ «Switzerland has chosen for Malmö: It is Heilsarmee»]</ref>
| «[[Takasa (топ)|Takasa]]»<ref name=Switzerland2>[http://www.esctoday.com/48403/switzerland-new-name-outfit-and-video-for-heilsarmee/ «Switzerland: New name, outfit and video for Heilsarmee!»]</ref>
| «[[You and Me (Takasaнын ыры)|You and Me]]»<ref name=Switzerland />
| «Сен жана мен»
|41
|13
|- style="font-weight:bold; background:NavajoWhite;"
| align=center| 17
| {{ESC-ROM}}<ref>{{cite web|url=http://www.esctoday.com/?p=36530|title=ROMANIA MOST LIKELY TO PARTICIPATE IN 2013|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzWWoVp?url=http://www.esctoday.com/?p=36530|archivedate=2012-09-22|access-date=2012-10-12|dead-url=no}}</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=39280 «Romania confirms participation in Malmö»]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="Romania">[http://www.eurovision.tv/page/news?id=cezar_takes_it_home_for_romania «Cezar takes it home for Romania»]</ref>
| [[Чезар Оуату]]<ref name=Romania />
| «[[It's My Life (Чезар Оуатунун ыры)|It's My Life]]»<ref name=Romania />
| «Бул менин жашоом»
|83
|5
|-
|}
====Биринчи жарымфиналдагы добуш берүүнүн жыйынтыктары менен жадыбал====
{| class="wikitable" style="font-size:85%;"
|-
! Катышуучу
! {{FL-ALB}}
! {{FL-ARM}}
! {{FL-AZE}}
! {{FL-BUL}}
! {{FL-MAC}}
! {{FL-FIN}}
! {{FL-FRA}}
! {{FL-GEO}}
! {{FL-GER}}
! {{FL-GRE}}
! {{FL-HUN}}
! {{FL-ICE}}
! {{FL-ISR}}
! {{FL-LAT}}
! {{FL-MAL}}
! {{FL-NOR}}
! {{FL-ROM}}
! {{FL-SM}}
! {{FL-SPA}}
! {{FL-SWI}}
! Упай
! Орун
|-
| {{ESC-LAT}} ||||||||||2||||||7||||||3||||||||||||||||1||13||17
|-
| {{ESC-SM}} ||4||1||||5||1||5||1||||1||2||||4||3||6||||4||||10||||47||11
|-
| {{ESC-MAC}} ||12||||||5||||||||||||||||||||||5||||||2||||4||28||16
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-AZE}}''' ||8||||||12||8||3||8||12||||12||12||8||12||7||12||5||12||3||2||3||139||1
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-FIN}}''' ||6||7||12||||||||7||||3||||5||7||1||8||1||8||3||7||8||2||64||9
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-MAL}}''' ||7||4||8||||5||||2||4||||8||6||6||1||8||3||5||'''12'''||'''12'''||7||10||'''12'''||120||03
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-UKR}}''' ||||2||||7||3||2||||||||1||1||2||||||8||3||8||||||8||||45||11
|-
| {{ESC-BUL}} ||||||4||||2||1||||||2||||||||||||||||||6||||||1||16||17
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-GRE}}''' ||||7||||6||1||||1||1||||2||||||8||||'''12'''||||||3||||||||41||12
|-
| {{ESC-ISR}} ||||||||1||||5||||||3||||||1||3||6||5||7||||||||||2||33||13
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-ARM}}''' ||4||||2||||10||||||||||||||||||||||||7||||5||3||||31||14
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-HUN}}''' ||6||'''12'''||'''12'''||3||6||7||||3||1||10||||||||7||||||3||5||1||7||8||91||07
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-NOR}}''' ||||8||1||8||||3||10||||8||||4||4||||3||1||||||7||||6||||63||09
|-
| {{ESC-ALB}} ||8||6||7||'''12'''||||6||8||'''12'''||'''12'''||'''12'''||2||7||'''12'''||||7||10||6||8||8||2||7||152||01
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-GEO}}''' ||||||||||7||8||6||6||4||||||5||5||||||4||5||||2||||||52||10
|-
| {{ESC-SWI}} ||||1||||||||||5||2||||||||||||||||||||||||||||8||18
|- style="background:#ffdead;"
| '''{{ESC-ROM}}''' ||||1||||||||||5||2||||||||||||||||||||||||||||8||18
|}
===Финал===
{| class="sortable wikitable" width=100%
! # !! Өлкө !! Тил !! Аткаруучу !! Чыгарма !! Котормо !! Упай !! Орун
|-
| align=center| 01
| {{ESC-FRA}}<ref name="France and Spain">{{cite web|title=Eurovision 2013: The Participants and Entries|url=http://eurovisiontimes.wordpress.com/eurovision-2013/eurovision-2013-the-participants-and-entries/|work=eurovisiontimes.worldpress.com|accessdate=23 октября 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6COZBp1PA?url=http://eurovisiontimes.wordpress.com/eurovision-2013/eurovision-2013-the-participants-and-entries/|archivedate=2012-11-23|dead-url=no}}</ref><ref>[http://www.esctoday.com/?p=38477 «France confirms participation»]</ref>
| [[Француз тили|Французча]]<ref name="France2" />
| [[Амандин Буржуа]]<ref name="France1">{{cite web|url=http://www.leparisien.fr/musique/amandine-bourgeois-representera-la-france-a-l-eurovision-22-01-2013-2502625.php|title = Amandine Bourgeois Representera La France a l'Eurovision|work=Le Parisien}}</ref><ref name="France2">{{cite web|url=http://www.esctoday.com/42845/amandine-bourgeois-to-represent-france/|title=Amandine Bourgeois To Represent France|work=ESCToday}}</ref>
| «[[L’enfer et moi]]»<ref name="France2" />
| «Тозок жана мен»
|14
|23
|-
| align=center| 02
| {{ESC-LIT}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Андрюс Появис]]
| «[[Something (Андрюс Появистин ыры)|Something]]»
| «Эмнедир»
|17
|22
|-
| align=center| 03
| {{ESC-MOL}}
| [[Румын тили|Румынча]]
| [[Алёна Мун]]
| «[[O mie (Алёна Мундун ыры)|O mie]]»
| «Миң»
|71
|11
|-
| align=center| 04
| {{ESC-FIN}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Сиегфридс, Криста|Криста Сиегфридс]]
| «[[Marry Me]]»
| «Мага үйлөн»
|13
|24
|-
| align=center| 05
| {{ESC-SPA}}<ref name=Spain>{{cite web|url=http://www.vanitatis.com/cine-tv/2012/05/16/tve-no-se-plantea-abandonar-el-festival-de-eurovision-18836/|title=TVE no se plantea abandonar el Festival de Eurovisión|language=spanish|work=Vanitatis.com|date=16 May 2012|accessdate=27 May 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzTnPFe?url=http://www.vanitatis.com/cine-tv/2012/05/16/tve-no-se-plantea-abandonar-el-festival-de-eurovision-18836/|archivedate=2012-09-22|dead-url=no}}</ref>
| [[Испан тили|Испанча]]<ref name="Spain">[http://www.esctoday.com/44219/spain-songs-online-voting-kicks-off/ «Spain: Songs online- voting kicks off»]</ref>
| [[El Sueño de Morfeo]]<ref>[http://www.esctoday.com/40138/el-sueno-de-morfeo-to-represent-spain-in-malmo/ «El Sueño de Morfeo to represent Spain in Malmö»]</ref>
| «[[Contigo hasta el final]]»<ref name="Spain2">[http://www.esctoday.com/46562/results-spanish-song-for-malmo-selected-contigo-hasta-el-final/ «Results: Spanish song for Malmö selected- Contigo hasta el final»]</ref>
| «Сени менен аягына чейин»
|08
|25
|-
| align=center| 06
| {{ESC-BLG}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Роберто Беллароза]]
| «[[Love Kills (Роберто Белларозанын ыры)|Love Kills]]»
| «Сүйүү өлтүрөт»
|71
|12
|-
| align=center| 07
| {{ESC-EST}}
| [[Эстон тили|Эстончо]]
| [[Биргит Ыйгемээл]]
| «[[Et uus saaks alguse]]»
| «Жаңы башат»
|19
|20
|-
| align=center| 08
| {{ESC-BEL}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Алёна Ланская]]
| «[[Solayoh]]»
| «Солэйо»
|48
|16
|-
| align=center| 09
| {{ESC-MAL}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Жанлука Беззина]]
| «[[Tomorrow (Жанлука Беззинанын ыры)|Tomorrow]]»
| «Эртең»
|120
|08
|-
| align=center| 10
| {{ESC-RUS}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Гарипова, Дина Фагимовна|Дина Гарипова]]
| «[[What If]]»
| «Эмне, эгер...»
|174
|05
|-
| align=center| 11
| {{ESC-GER}}<ref>{{cite web|title=Der ESC 2013|url=http://www.eurovision.de/event/termine/termine193.html|publisher=Eurovision.de|accessdate=30 May 2012|language=German|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzT8pbj?url=http://www.eurovision.de/event/termine/termine193.html|archivedate=2012-09-22|dead-url=no}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Germany>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=its_cascada_for_germany «It’s Cascada for Germany!»]</ref>
| [[Cascada]]<ref name=Germany />
| «[[Glorious (Каскаданын ыры)|Glorious]]»<ref name=Germany />
| «Даңктуу»
|08
|25
|-
| align=center| 12
| {{ESC-ARM}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| «[[Дорианс]]»
| «[[Lonely Planet (Дорианстын ыры)|Lonely Planet]]»
| «Жалгыз планета»
|41
|18
|-
| align=center| 14
| {{ESC-ROM}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Чезар Оуату]]
| «[[It's My Life (Чезар Оуатунун ыры)|It's My Life]]»
| «Бул менин жашоом»
|65
|13
|-
| align=center| 13
| {{ESC-NET}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Анук]]
| «[[Birds (Ануктун ыры)|Birds]]»
| «Канаттуулар»
|114
|09
|-
| align=center| 15
| {{ESC-UK}}<ref>{{Cite web |title=United Kingdom: BBC Going Back to National Final<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.escflashmalta.com/index.php/music-news/international-music-news/item/2032-united-kingdom-bbc-going-back-to-national-final |access-date=2012-10-12 |archive-date=2015-04-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402221003/http://www.escflashmalta.com/index.php/music-news/international-music-news/item/2032-united-kingdom-bbc-going-back-to-national-final |dead-url=yes |accessdate=2012-10-12 |archivedate=2015-04-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402221003/http://www.escflashmalta.com/index.php/music-news/international-music-news/item/2032-united-kingdom-bbc-going-back-to-national-final }}</ref><ref>[http://eurovisiontimes.wordpress.com/2012/06/10/eurovision-2013-uk-goes-back-to-national-final/ Eurovision 2013: UK Goes Back to National Final]</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name="UnitedKingdom">[http://www.esctoday.com/47607/uk-holding-out-for-a-hero-it-is-bonnie-tyler/ «UK: Holding out for a hero – it is Bonnie Tyler with Believe in me»]</ref>
| [[Бонни Тайлер]]<ref name=UnitedKingdom />
| «[[Believe in Me (Бонни Тайлердин ыры)|Believe in Me]]»<ref name=UnitedKingdom />
| «Мага ишен»
|23
|19
|-
| align=center| 16
| [[File:Swedench.png|{{{1|22px}}}|]] [[Швеция]] (кожоюн)<ref>{{cite web|url=http://www.escdaily.com/sweden-new-venue-for-melodifestivalen-2013-final/|title=Sweden: New venue for Melodifestivalen 2013 final|last=Toronidis|first=Theofilos|date=26 March 2012|work=ESCDaily.com|accessdate=23 May 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/6ArzX9V8x?url=http://www.escdaily.com/sweden-new-venue-for-melodifestivalen-2013-final/|archivedate=2012-09-22|dead-url=no}}</ref>
| [[Англис тили|Англисче]]<ref name=Sweden>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=robin_stjernberg_wins_melodifestivalen_2013 «Robin Stjernberg wins Melodifestivalen 2013»]</ref>
| [[Робин Стйернберг]]<ref name=Sweden />
| «[[You (Робин Стйернбергдин ыры)|You]]»<ref name=Sweden />
| «Сен»
|62
|14
|-
| align=center| 17
| {{ESC-HUN}}
| [[Мажар тили|Мажарча]]
| [[ByeAlex]]
| «[[Kedvesem]]»
| «Сүйүктүүм»
|84
|10
|- bgcolor="gold"
| align=center| 18
| {{ESC-DEN}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Эммили де Форест]]
| «[[Only Teardrops]]»
| «Көз жаштар гана»
|281
|01
|-
| align=center| 19
| {{ESC-ICE}}
| [[Исланд тили|Исландча]]
| [[Эйтоур Инги Гүннлөйгссон]]
| «[[Ég á líf]]»
| «Менин өмүрүмдө»
|47
|17
|- bgcolor = "silver"
| align=center| 20
| {{ESC-AZE}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Фарид Мамедов]]
| «[[Hold Me (Фарид Мамедовдун ыры)|Hold Me]]»
| «Мени кучакта»
|234
|02
|-
| align=center| 21
| {{ESC-GRE}}
| [[Грек тили|Грекче]], [[Англис тили|Англисче]]
| «[[Koza Mostra]]» менен [[Агафонас Иаковидис]]
| «[[Alcohol Is Free]]»
| «Акысыз алкоголь»
|152
|06
|- bgcolor = "#ED9121"
| align=center| 22
| {{ESC-UKR}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Злата Огневич]]
| «[[Gravity (Злата Огневичтин ыры)|Gravity]]»
| «Тартылыш»
|214
|03
|-
| align=center| 23
| {{ESC-ITA}}<ref>{{Cite web |title=Italy: Participation Confirmed {{!}} escXtra<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://escxtra.com/2012/10/participation-confirmed-6/ |access-date=2012-11-07 |archive-date=2014-03-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140328025449/http://escxtra.com/2012/10/participation-confirmed-6/ |dead-url=yes |accessdate=2012-11-07 |archivedate=2014-03-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140328025449/http://escxtra.com/2012/10/participation-confirmed-6/ }}</ref>
| [[Италян тили|Италянча]]<ref>[http://www.esctoday.com/45470/tonight-sanremo-2013-final-italian-eurovision-2013-candidate-annoucement/ «Tonight: Sanremo 2013 final- Italian Eurovision 2013 candidate annoucement»]</ref>
| [[Марко Менгони]]<ref name=Italy>[http://www.esctoday.com/45548/italy-marco-mengoni-to-represent-italy-in-malmo/ «Italy: Marco Mengoni to represent Italy in Malmö,wins San Remo too»]</ref>
| «[[L'essenziale]]»<ref name=Italy />
| «Басымдуу»
|126
|07
|-
| align=center| 24
| {{ESC-NOR}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Маргарет Бергер]]
| «[[I Feed You My Love]]»
| «Мен сүйүүмдү азыктандыруудамын»
|191
|04
|-
| align=center| 25
| {{ESC-GEO}}
| [[Англис тили|Англисче]]
|[[Софо Геловани]] менен [[Нодико Татишвили]]
| «[[Waterfall (Софо Геловани менен Нодико Татишвилинин ыры)|Waterfall]]»
| «Шаркыратма»
|50
|15
|-
| align=center| 26
| {{ESC-IRE}}
| [[Англис тили|Англисче]]
| [[Райан Долан]]
| «[[Only Love Survives]]»
| «Сүйүү кана жашап кетет»
|05
|
|}
===Катышуудан баш тартуу===
* {{ESC-AND}} — Андорранын өкмөт башчысы [[Антони Марти Петит]] Европа телерадиоберүү бирикмесинин башкармасы менен жолугушуу убагында Андорра каржылоонун азаюусуна байланыштуу 2013 жылыкы Еврокөрүнүүгө кайрылып келбөөсүн билдирген<ref>[http://eurovoix.com/andorra-will-not-be-at-the-contest-in-2013/ Andorra: Will Not Be At The Contest In 2013<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
* {{ESC-LIE}} — Жергиликтүү «1FLTV» телеканалынын башчысы Петер Кёлбелдин айтымында, өкмөт тарабынан керектүү каржылоо жок болгондуктан, мамлекет жакынкы жылдар аралыгында сынакка катыша албайт<ref>[http://eurovisiontimes.wordpress.com/2011/11/29/exclusive-no-participation-of-liechtenstein-at-eurovision-2012/ No Participation of Liechtenstein at Eurovision 2012 " The Eurovision Times<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. Позднее, 17 сентября 2012 года, было окончательно принято решение, по которому карликовое государство не будет дебютировать на конкурсе в Мальмё.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37490 «Liechtenstein won’t be in Malmö»]</ref>
* {{ESC-LUX}} — 2012-жылдын 13-сентябрында, 2013 жылкы сынакка Люксембург катышпай тургандыгын жергиликтүү «[[RTL Télé Lëtzebuerg]]» телеканалы ырасмый түрдө жарыялаган. Себеби жумуш күчүнүн жетишпөөсү жана өлкөнүн каржылоосу азайгандыгында.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37282 «Luxembourg won’t be in Malmo»]</ref>
* {{ESC-MOR}} — 2012-жылдын 20-сентябрында, марокконун «SNRT» телерадиокомпаниясы сынакка катышуудан ырасмый баш тартты. Баш тартуунун себеби айтылган эмес.<ref>{{Cite web |title=esctoday.com " News<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://www.esctoday.com/?page_id=18892 |access-date=2012-10-12 |archive-date=2012-09-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918072951/http://www.esctoday.com/?page_id=18892 |dead-url=yes }}</ref>
* {{ESC-MON}} — 2012-жылдын 24-сентябрында, жергиликтүү «[[Télé Monte Carlo]]» телеканалы Монаконун 2013-жылдагы сынактан ырасмый түрдө баш тарткандыгын айткан. Баш тартуунун себеби айтылган эмес<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37643 «Monaco will not be in Eurovision 2013!»]</ref>.
* {{ESC-POL}} — 2012-жылдын 22-ноябрында, «[[TVP Polonia|TVP]]» поляк телеканалы сынакка кайтып келүүдөн баш тарткандыгын ырасмый түрдө билдирди. Себеби, бир тыянакка келиши татаал болуп калган.<ref name=Poland>{{Cite web |title=«No return: Poland will not be in Malmö» |url=http://www.esctoday.com/?p=39143 |access-date=2012-11-22 |archive-date=2017-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170211145708/http://www.esctoday.com/?p=39143 |dead-url=yes }}</ref>
* {{ESC-POR}} — 2012-жылдын 22-ноябрында, португалдык «[[Rádio e Televisão de Portugal|RTP]]» телеканалы Португалия сынакка катышуудан ырасмый түрдө баш тарткандыгын билдирди. Баш тартуунун себеби айтылган эмес<ref name=Portugal>{{Cite web |title=«Portugal will not participate in Eurovision 2013» |url=http://www.esctoday.com/?p=39164 |access-date=2012-11-23 |archive-date=2017-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170211112308/http://www.esctoday.com/?p=39164 |dead-url=yes }}</ref> .
* {{ESC-CZE}} — Чех телерадиокомпаниясынын өкүлдөрү сынакка кызыгуу төмөн экендигин айтып катышуудан баш тартышкан, бирок 2014-жылы кайтып келүүсүн четке каккан жок.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37548&utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook esctoday.com " Blog Archive " Czech Republic won’t be in Sweden 2013<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
===Болбой калган алгачкы катышуу===
* {{ESC-LIE}} — По словам главы местной телекомпании «1FLTV» Петера Кёлбеля, из-за непредоставления правительством необходимых субсидий, у страны нет шансов для участия на Евровидении в ближайшие годы<ref>[http://eurovisiontimes.wordpress.com/2011/11/29/exclusive-no-participation-of-liechtenstein-at-eurovision-2012/ No Participation of Liechtenstein at Eurovision 2012 " The Eurovision Times<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. Позднее, 17 сентября 2012 года, было окончательно принято решение, по которому карликовое государство не будет дебютировать на конкурсе в Мальмё.<ref>[http://www.esctoday.com/?p=37490 «Liechtenstein won’t be in Malmö»]</ref>
===Кайрылып келген аткаруучулар===
====Толук ыйгарымдуу аткаруучу катары чыккандар====
* {{ESC-SM}}: [[Монетта, Валентина|Валентина Монетта]] ([[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2012|Еврокөрүнүү 2012]] — {{ESC-SM}}).
* {{ESC-BUL}}: [[Тодорова, Елица|Елица Тодорова]] менен [[Янкулов, Стоян|Стоян Янкулов]] ([[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2007|Еврокөрүнүү 2007]] — {{ESC-BUL}}).
====Бэк-вокалчы катары чыккандар====
* {{ESC-ARM}}: [[Гор Сужян]] ([[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2010|Еврокөрүнүү 2010]], [[Ева Ривас|Ева Ривастын]] бэк-вокалчысы катары ({{ESC-ARM}}) — 7-орун).
* {{ESC-MOL}}: [[Алёна Мун]] ([[Еврокөрүнүү ыр сынагы 2012|Еврокөрүнүү 2012]], [[Паша Парфений|Паши Парфенийдин]] бэк-вокалчысы катары ({{ESC-MOL}}) — 11-орун).
==Баяндамачылар==
* {{ESC-AST}} — Жулия Земиро ({{lang-en|Julia Zemiro}}) менен Сэм Пенг ({{lang-en|Sam Pang}})<ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=71103&_t=australia_2012_coverage_a_big_success «Australia: 2012 coverage a big success»]</ref>
* {{ESC-AUS}} — Энди Нолл ({{lang-de|Andi Knoll}})<ref>{{Cite web |title=«Natália Kelly eröffnet den "Eurovision Song Contest 2013"» |url=http://kundendienst.orf.at/programm/fernsehen/orf1/sc.html |access-date=2013-03-30 |archive-date=2014-01-16 |archive-url=https://archive.is/20140116115052/http://kundendienst.orf.at/programm/fernsehen/orf1/sc.html |dead-url=yes |accessdate=2013-03-30 |archivedate=2014-01-16 |archiveurl=https://archive.is/20140116115052/http://kundendienst.orf.at/programm/fernsehen/orf1/sc.html }}</ref>
* {{ESC-UK}} — Скотт Миллс ({{lang-en|Scott Mills}}) менен [[Ана Матроник]] ({{lang-en|Ana Matronic}}); [[Грэм Нортон]] ({{lang-en|Graham Norton}})<ref>[http://www.esctoday.com/47670/united-kingdom-ana-matronic-to-commentate/ «UK: Ana Matronic to commentate»]</ref>
* {{ESC-HUN}} — Габор Гүндел Такач ({{lang-hu|Gábor Gundel Takács}})
* {{ESC-GER}} — Петер Урбан ({{lang-en|Peter Urban}})<ref>[http://www.eurovision.de/peterurban117.html «Peter Urban: Die Stimme»]</ref>
* {{ESC-DEN}} — Оле Топхолм ({{lang-da|Ole Tøpholm}})<ref>[http://www.dr.dk/melodigrandprix/Artikler/2013/0318162457.htm «Kommentator forudser: Emmelie får kamp til stregen»]</ref>
* {{ESC-NET}} — Ян Смит ({{lang-nl|Jan Smit}}) жана Даниэл Деккер ({{lang-nl|Daniël Dekker}})<ref>[http://www.eurovisionartists.nl/index.htm?content/esf480.asp «Nederlandse televisiecommentatoren bij het Eurovisie Songfestival»]</ref>
* {{ESC-IRE}} — Марти Уилан ({{lang-en|Marty Whelan}})
* {{ESC-ICE}} — Феликс Бергссон ({{lang-is|Felix Bergsson}})<ref>[http://www.ruv.is/frett/felix-tekur-vid-af-hrafnhildi-i-eurovision «Felix tekur við af Hrafnhildi í Eurovision»]</ref>
* {{ESC-SPA}} — Хосе Мария Иньиго ({{lang-es|José María Íñigo}})
* {{ESC-ITA}} — Федерика Жентиле ({{lang-it|Federica Gentile}}), Марко Ардемани ({{lang-it|Marco Ardemagni}}) жана Филиппо Солибелло ({{lang-it|Filippo Solibello}})<ref>[http://www.eurofestival.ws/2013/03/29/esc-2013-al-timone-rai-ancora-federica-gentile-e-solibello-ardemagni/ «ESC 2013: al timone Rai ancora Federica Gentile e Solibello-Ardemagni»]</ref>
* {{ESC-SM}} — Лия Фиорио ({{lang-it|Lia Fiorio}}) жана Жижи Рестиво ({{lang-it|Gigi Restivo}})<ref>[http://www.eurofestival.ws/2013/03/27/sm-tv-san-marino-confermati-i-conduttori-per-leurovision-2013/# «SM Tv San Marino: confermati i conduttori per l’Eurovision 2013»]</ref>
* {{ESC-EST}} — Марко Рейкоп ({{lang-et|Marko Reikop}})
* {{ESC-FRA}} — Сирил Феро ({{lang-fr|Cyril Féraud}}) жана Мирей Дүма ({{lang-fr|Mireille Dumas}})<ref>[http://www.esctoday.com/39579/special-selection-committee-to-select-french-entry-and-representative/ «Special Committee to select French entry and representative»]</ref>
==Эскертмелер==
{{reflist|3}}
==Шилтемелер==
{{commonscat|Eurovision Song Contest 2013|Еврокөрүнүү ыр сынагы 2013}}
* [http://eurovision.se/ Еврокөрүнүү 2013 ырасмый сайты]
* [http://eurovision.tv Еврокөрүнүүнүн ырасмый сайты]
* [http://www.esckaz.com/2013 ESCKaz сайтындагы Еврокөрүнүү 2013 жаңылыктары]
{{Еврокөрүнүү ыр сынагы 2013}}
{{Еврокөрүнүү ыр сынагы жылдар боюнча}}
[[Категория:Еврокөрүнүү ыр сынагы]]
qal3uw0cgty7rln4syi27sdukehnv90
Дыйкандар аскери
0
16554
424859
275521
2022-08-18T18:31:34Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Дыйкандар армиясы]] to [[Дыйкандар аскери]]
wikitext
text/x-wiki
«'''Дыйкандар армиясы'''» – 1918-ж. жайында Жалал-Абад аймагындагы Көгарт [[өрөөн]]үндө [[басмачы]]лардан коргонуу максатында түзүлгөн майда кошуундар бирикмеси. «Дыйкандар армиясы» Фергана облустук [[штаб]]ына баш ийген. Бирок аскер комиссары Осиповдун көрсөтмөсү боюнча «Дыйкандар [[армия]]сынын» катарына ак гвардиячы офицерлер кирип алып, Совет бийлигине каршы козголоңдорду уюштурушкан. 1919-ж. июлда «Дыйкандар армиясынын» жетекчилери [[кулак]] Монстров, штабдын начальниги генерал [[Муханов]], корбашы Мадаминбек макулдашып, сентябрда [[Ош]] менен Жалал-Абадта Совет бийлигин кулатышкан. Анжиянды курчап, ала албай коюшкан. Бирок Кызыл Армиянын бөлүктөрү [[козголоң]]чуларды талкалаган.<br>
==Колдонулган адабият==
Кыргыз Тарыхы. Энциклопедия. Мамалекеттик тил жана энциклопедия борбору. Бишкек, 2003. И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик педагогикалык университети.
{{no iwiki}}
[[Category: Кыргызстан]]
[[Category: Тарых]]
[[Category: Илим]]
9oz94ryyl2fwd04lbuecl6vtei3xiic
424865
424859
2022-08-18T18:38:55Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Дыйкандар аскери''' ― 1918-жылы жайында Жалал-Абад аймагындагы [[Көгарт өрөөнү|Көгарт өрөөнүндө]] [[басмачы|басмачылардан]] коргонуу максатында түзүлгөн майда кошуундар бирикмеси. Дыйкандар армиясы Фергана облустук штабына баш ийген. Бирок аскер комиссары Осиповдун көрсөтмөсү боюнча Дыйкандар аскеринин катарына ак гвардиячы офицерлер кирип алып, Совет бийлигине каршы козголоңдорду уюштурушкан. 1919-жылдын июлунда Дыйкандар аскеринин жетекчилери [[кулак]] Монстров, штабдын начальниги генерал Муханов, корбашы Мадаминбек макулдашып, сентябрда [[Ош]] менен Жалал-Абадда Совет бийлигин кулатышкан. Анжиянды курчап, ала албай коюшкан. Бирок Кызыл Аскеринин бөлүктөрү козголоңчуларды талкалаган.
==Булактар==
Кыргыз Тарыхы. Энциклопедия. Мамалекеттик тил жана энциклопедия борбору. Бишкек, 2003. И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик педагогикалык университети.
[[Category: Кыргызстан]]
[[Category: Тарых]]
[[Category: Илим]]
pc1vrm5ld1t8v85swbjdkllx0adf7lw
Түзүм
0
19523
424905
367645
2022-08-19T10:29:49Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структура]] to [[Түзүм]]
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүм (структура)''' ([[Латын тили|лат]]. structura – түзүлүш) – [[Система|системалардын]] уюштурулушунун ички формасы жана түзүлүшү; элементтер арасында өз ара байланышта туруктуу биримдиктүү болуп турушат.
[[Теория|Теорияда]] изилдөөнүн максатына байланыштуу биринчи планга тигил же бул структуранын компоненти келип чыгууда. Системанын түзүлүшүнүн спецификалык өзгөчөлүктөрүн окуп үйрөнүүдө, алардын функционалдык мамилелеринин жалпы мйзамы катарында, ушундай бир компонентин бөлүп чыгарат, аны изилдөө [[Кибернетика|кибернетиканын]] негизги маселелеринин составдык бөлүгүн түзөт.
Мамилелер жана касиетин жаратылышы. Структуранын материалдуу мазмуну биринчи планга чыгууда, өз ара байланыштардын элементтери системаны түзүүчү биримдик.
== Колдонулган адабияттар ==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Философия (энциклопедиялык окуу куралы).-Б.: 2004, ISBN 9967-14-020-8
[[Category:Терминдер]]
[[io:Strukturo]]
qnx0ae5cqalv5jb2gwngmsqaa8ul6hm
424907
424905
2022-08-19T10:34:04Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүм''' ― [[Система|тутумдардын]] уюштурулушунун ички калыбы жана түзүлүшү; элементтер арасында өз ара байланышта туруктуу биримдиктүү болуп турушат.
[[Теория|Теорияда]] изилдөөнүн максатына байланыштуу биринчи планга тигил же бул түзүмдүн компоненти келип чыгууда. Тутумдун түзүлүшүнүн спецификалык өзгөчөлүктөрүн окуп үйрөнүүдө, алардын функционалдык мамилелеринин жалпы мйзамы катарында, ушундай бир компонентин бөлүп чыгарат, аны изилдөө [[Кибернетика|кибернетиканын]] негизги маселелеринин курамдык бөлүгүн түзөт.
Мамилелер жана касиетин жаратылышы. Түзүмдүн материалдуу мазмуну биринчи планга чыгууда, өз ара байланыштардын элементтери тутумду түзүүчү биримдик.
== Булактар ==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Философия (энциклопедиялык окуу куралы).-Б.: 2004, ISBN 9967-14-020-8
[[Category:Терминдер]]
[[io:Strukturo]]
k9dj9l1petmzfeiz8tpyuqjycn05b66
"Манас" эпосунунун алфавиттүү жиги сөздүгү
0
24859
424855
327861
2022-08-18T14:18:06Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Orphan|date=Октябрь (Тогуздун айы) 2012}}
{{Delete|энциклопедиялык маанилүүлүгү тастыкталган жок}}
'''"Манас" эпосунунун алфавиттүү жиги сөздүгү''' — профессор К. Дыйкановдун эки китептен турган эмгеги (КМУ, Фр., 1988).
Эмгек [[«Манас» эпосу|«Манас» эпосунун]] мисалы менен [[Фольклор|фольклордун]] поэтикалык стилин сыпаттап, сан менен аныктоо максатын койгон.
Бул сөздүк эки бөлүктөн турат:
# [[Алфавиттүү жиги сөздүк]] (№ 1 таблица);
# [[Жиги алфавиттүү сөздүк]] (№ 2 таблица).
Сөздүктүн биринчи китебинде орус жана кыргыз тилдеринде киришүү жазылып, бул түрдөгү сөздүктүн жалпы маанисине токтолгон. Жалпысынан алганда бул сөздүк эпостун басмадан жарык көргөн курама вариантынын (1958) 1-томунун лексикалык жана морфологиялык составы жөнүндөгү статистикалык маалыматты чагылдырат.
== Колдонулган адабияттар ==
"Манас" энциклопедиясы/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору.Бишкек: Кыргыз энциклопедиясынын Башкы редакциясы, - 1995. 1-т. - 440. ISBN -5-89750-013-4
{{No iwiki}}
[[Категория:Манас эпосу]]
[[Категория:Манас эпосундагы топонимдер]]
r0aimrws1qqkp1juspdxa5pav5okluf
Мендель мыйзамдары
0
26613
424841
419224
2022-08-18T13:21:45Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:Mendel-flowers.jpg|thumb]]
'''Мендель мыйзамдары''' ― [[тукум куугучтук|тукум куума]] белгилердин укумдан-тукумга берилиши жөнүндө эрежелер. Бул мыйзамдарды [[Грегор Мендель|Г. Мендель]] 1866-жылы сунуш кылган. Бул мыйзамдар илимде бааланган. Мендель өзүнүн тажрыйбаларында буурчактын бир гана таза белгиси бар түрдүү сортторун бири-бири менен аргындаштырып, аргын муунда аталык жана энелик белгилердин кандай катышта кездешкенинн эсептеген. Муун негизинде өзүн үч мыйзамын далилдеген.
Менделдин биринчи мыйзамы''' '''же гаметалардын сандык мыйзамы же бир муундун гибриддеринин окшоштугу -''' '''бир белгиси боюнча айырмаланган туруктуу формаларды аргындаштыруудан алынган бир муундун тукуму, бул белги боюнча бирдей [[фенотип|фенотипке]] ээ. Мында бардык гибриддер Менделдин тажрыйбаларында көрсөтүлгөндөй ата-эненин бирөөсүнүн фенотибине (толук басымдуулук) же кийин байкалган аралык фенотипке (толук эмес басымдуулук) ээ. Мындан ары биринчи муундун гибриддеринде ата-эненин экөөнүн тең белгилери байкалышы (кодоминанттуулук) мүмкүн экендиги далилденди. Бул мыйзам ар кандай аллелдери боюнча эки гомозиготалуу [[организм|организмдерди]] (''АА жана аа'') аргындаштырууда, алардын бардык тукумдары генотип боюнча (гетерозиготалуу - ''Аа''), демек [[фенотип]] боюнча да бирдей экендиги негизделген.
Экинчи муундун гибриддерин бөлүштүрүү мыйзамы. [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] экинчи мыйзамы ― бир муундун гибриддерин өз ара аргындаштырууда экинчи муундун гибриддеринин арасында белгилүү катышта биринчи муундун гибриддеринин жана алгачкы ата-эненин фенотиптерине ээ особдор келип чыгат. Мисалы, толук басымдуулук кылган особдордун 75 % доминанттык, ал эми 25 % рецессивдик белгилерге ээ, башкача атйканда ''3:1'' катыштагы эки фенотипке ээ. Толук эмес басымдуулук кылууда жана кодоминанттулукта экинчи муундун гибриддеринин 50 % биринчи муундун фенотибине жана 25 % алгачкы ата-эненин фенотиптерине ээ, башкача атйканда ''1:2:1'' катышта бөлүштүрүлөт. Бир муундун [[гибрид|гибриддеринде]] эки типтеги гаметалардын пайда болушунун, натыйжасында экинчи муундун гибриддеринин арасында ''1АА:2Аа:1аа ''катыштагы үч мүмкүн болгон генотипке ээ особдорду чагылдыруучу гомол.'' (А жана а'') хромосома жуптарынын мыйзам ченемдүү аракеттери [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] экинчи мыйзамынын негизин түзөт. Аллелдердин белгилүү типтеринин өз ара аракеттенишүүсү Менделдин экинчи мыйзамына ылайык фенотипте ажырайт.
[[Файл:MendelShema.jpg|thumb]]
Дигибриддик аргындаштырууда көз карандысыз тукум кубалоо. [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] 3 - закону.
а) [[гамета|гаметалардын]] тазалыгы гипотезасы алтернативалык белгилердин ар бир жубу бир катар муунда бири-бирине көзкарандысыз сакталат. Натыйжада экинчи муундагы [[организм|организмдердин]] арасында белгилүү катнаштагы жаңы белгилердин (ата-энесиникине салыштырмалуу) комбинациясына ээ особдор пайда болот. Мисалы, эки белгиси боюнча айырмаланган алгачкы формаларды аргындаштырууда экинчи муунда (толук үстөмдүк кылуу учурунда) 9:3:3:1 катнаштагы төрт фенотиптүү особдор келип чыгат. Мында эки фенотип "ата-энелик", ал эми калган экөө жаңы белгилердин шайкештигине ээ. Бул мыйзам бир нече жуп гомол. хромосомалардын көз карандысыз ажырашына негизделген. Мисалы, дигибриддик аргындаштырууда бул биринчи муундун гибриддеринде гаметалардын төрт тибинин (''АВ, Ав, аВ, ав'') пайда болушуна жана зиготалар пайда болгондон кийин - генотип боюнча, жана ага тиешелүү фенотип боюнча законченемдүү ажырашына алып келет. Көбүнчө адабиятта гаметалардын тазалык мыйзамы М. з-нун бири катары берилген. Бирок бул мыйзам негиздүүлүгүнө карабастан, белгилердин тукум куугучтугун чагылдырбайт жана Мендель эмес У. Бейтсон тарабынан (1902-ж.) аныктамалган. М-дин мыйзамын түшүнүктүү чагылдыруу үчүн төмөндөгүлөр: алгачкы формалардын гомозиготалуулугу; гибридде мейоздун туура өтүшү менен камсыздалуучу, бирдей катнаштагы гаметалардын мүмкүн болгон бардык типтеринин пайда болушу; бул гаметалардын типтеринин тиричиликке окшош жөндөмдүүлүгү; уруктанууда гаметалардын каалаган тибинин бирдей кездешүүсүнүн ыктымалдуулугу; бардык типтеги зиготалардын тиричиликке окшош жөндөмдүүлүгү зарыл. Бул шарттардын бузулушу экинчи муунда гаметалардын ажырабай калышына же биринчи муунда туура эмес катнашына алып келет. Тукум куугучтуктун үзгүлтүктүү, корпускулярдуулугун түшүндүрүүчү М-дин мыйзамы жыныстык жол менен көбөйүүчү бардык диплоиддик [[организм|организмде]]р үчүн ар тараптуу мүнөзгө ээ. Полиплоиддерге негизинен тукум куугучтуктун ушул эле законченемдүүлүгү мүнөздүү, бирок диплоиддерге караганда гено- жана фенотиптик класстарынын сандык катнашы боюнча айырмаланат. Гендердин чиркелишүүсүндө бул класстардын катнашы диплоиддерде да өзгөрөт ([[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] үчүнчү мыйзамын "бузуу"). Жалпысынан алганда, М. з. толук пенетранттуу жана туруктуу экспрессивдүү аутосомдук гендер үчүн ыңгайлуу. Жыныс хромосомаларындагы же органоиддердин (пластидалар, митохондриялар) ДНКларындагы гендердин локазацияланышында эки тараптуу аргындашуулардын натыйжасы М. мыйзамынан айырмаланышы жана аларга туура келбеши мүмкүн, бул аутосомаларда жайгашкан гендерде байкалбайт. М. мыйзамы абдан так жана маанилүү, алардын негизинде генетиканын биринчи табынын өнүгүшү жүргөн. Алар клеткаларда (гаметаларда) белгилердин өнүгүшүн жөнгө салуучу [[тукум куугучтук|тукум куума]] шарттардын бар экендиги жөнүндөгү божомолдоолордун негизин түзгөн. М. з-нда ар түрдүү абалда болсо да бул шарттар (гендер) салыштырмалуу туруктуу гаметаларда бир бирден жана дене клеткаларында жупташып сакталат, бири бирине карата үзгүлтүктүү жана көз карандысыз. Мунун баары өз учурунда "бирикме" тукум куугучтук теориясына каршы олуттуу аргумент катарында колдонулган жана тажрыйбаларда далилденген.
==Булактар==
* [[Биология: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. -Б.:2004, ISBN 9967-14-002-4
[[Категория: Биология]]
2rm9zqyayovka8hkzk66gw3hes8gni8
424842
424841
2022-08-18T13:22:49Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:Mendel-flowers.jpg|thumb]]
'''Мендель мыйзамдары''' ― [[тукум куугучтук|тукум куума]] белгилердин укумдан-тукумга берилиши жөнүндө эрежелер. Бул мыйзамдарды [[Грегор Мендель|Г. Мендель]] 1866-жылы сунуш кылган. Бул мыйзамдар илимде бааланган. Мендель өзүнүн тажрыйбаларында буурчактын бир гана таза белгиси бар түрдүү сортторун бири-бири менен аргындаштырып, аргын муунда аталык жана энелик белгилердин кандай катышта кездешкенинн эсептеген. Муун негизинде өзүн үч мыйзамын далилдеген.
Менделдин биринчи мыйзамы''' '''же гаметалардын сандык мыйзамы же бир муундун гибриддеринин окшоштугу -''' '''бир белгиси боюнча айырмаланган туруктуу формаларды аргындаштыруудан алынган бир муундун тукуму, бул белги боюнча бирдей [[фенотип|фенотипке]] ээ. Мында бардык гибриддер Менделдин тажрыйбаларында көрсөтүлгөндөй ата-эненин бирөөсүнүн фенотибине (толук басымдуулук) же кийин байкалган аралык фенотипке (толук эмес басымдуулук) ээ. Мындан ары биринчи муундун гибриддеринде ата-эненин экөөнүн тең белгилери байкалышы (кодоминанттуулук) мүмкүн экендиги далилденди. Бул мыйзам ар кандай аллелдери боюнча эки гомозиготалуу [[организм|организмдерди]] (''АА жана аа'') аргындаштырууда, алардын бардык тукумдары генотип боюнча (гетерозиготалуу - ''Аа''), демек [[фенотип]] боюнча да бирдей экендиги негизделген.
Экинчи муундун гибриддерин бөлүштүрүү мыйзамы. [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] экинчи мыйзамы ― бир муундун гибриддерин өз ара аргындаштырууда экинчи муундун гибриддеринин арасында белгилүү катышта биринчи муундун гибриддеринин жана алгачкы ата-эненин фенотиптерине ээ особдор келип чыгат. Мисалы, толук басымдуулук кылган особдордун 75 % доминанттык, ал эми 25 % рецессивдик белгилерге ээ, башкача атйканда ''3:1'' катыштагы эки фенотипке ээ. Толук эмес басымдуулук кылууда жана кодоминанттулукта экинчи муундун гибриддеринин 50 % биринчи муундун фенотибине жана 25 % алгачкы ата-эненин фенотиптерине ээ, башкача атйканда ''1:2:1'' катышта бөлүштүрүлөт. Бир муундун [[гибрид|гибриддеринде]] эки типтеги гаметалардын пайда болушунун, натыйжасында экинчи муундун гибриддеринин арасында ''1АА:2Аа:1аа ''катыштагы үч мүмкүн болгон генотипке ээ особдорду чагылдыруучу гомол.'' (А жана а'') хромосома жуптарынын мыйзам ченемдүү аракеттери [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] экинчи мыйзамынын негизин түзөт. Аллелдердин белгилүү типтеринин өз ара аракеттенишүүсү Менделдин экинчи мыйзамына ылайык фенотипте ажырайт.
[[Файл:MendelShema.jpg|thumb]]
Дигибриддик аргындаштырууда көз карандысыз тукум кубалоо. [[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] үчүнчү мыйзамы.
а) [[гамета|гаметалардын]] тазалыгы гипотезасы алтернативалык белгилердин ар бир жубу бир катар муунда бири-бирине көзкарандысыз сакталат. Натыйжада экинчи муундагы [[организм|организмдердин]] арасында белгилүү катнаштагы жаңы белгилердин (ата-энесиникине салыштырмалуу) комбинациясына ээ особдор пайда болот. Мисалы, эки белгиси боюнча айырмаланган алгачкы формаларды аргындаштырууда экинчи муунда (толук үстөмдүк кылуу учурунда) 9:3:3:1 катнаштагы төрт фенотиптүү особдор келип чыгат. Мында эки фенотип "ата-энелик", ал эми калган экөө жаңы белгилердин шайкештигине ээ. Бул мыйзам бир нече жуп гомол. хромосомалардын көз карандысыз ажырашына негизделген. Мисалы, дигибриддик аргындаштырууда бул биринчи муундун гибриддеринде гаметалардын төрт тибинин (''АВ, Ав, аВ, ав'') пайда болушуна жана зиготалар пайда болгондон кийин - генотип боюнча, жана ага тиешелүү фенотип боюнча мыйзам ченемдүү ажырашына алып келет. Көбүнчө адабиятта гаметалардын тазалык мыйзамы М. мыйзамынын бири катары берилген. Бирок бул мыйзам негиздүүлүгүнө карабастан, белгилердин тукум куугучтугун чагылдырбайт жана Мендель эмес У. Бейтсон тарабынан (1902-ж.) аныктамалган. М-дин мыйзамын түшүнүктүү чагылдыруу үчүн төмөндөгүлөр: алгачкы формалардын гомозиготалуулугу; гибридде мейоздун туура өтүшү менен камсыздалуучу, бирдей катнаштагы гаметалардын мүмкүн болгон бардык типтеринин пайда болушу; бул гаметалардын типтеринин тиричиликке окшош жөндөмдүүлүгү; уруктанууда гаметалардын каалаган тибинин бирдей кездешүүсүнүн ыктымалдуулугу; бардык типтеги зиготалардын тиричиликке окшош жөндөмдүүлүгү зарыл. Бул шарттардын бузулушу экинчи муунда гаметалардын ажырабай калышына же биринчи муунда туура эмес катнашына алып келет. Тукум куугучтуктун үзгүлтүктүү, корпускулярдуулугун түшүндүрүүчү М-дин мыйзамы жыныстык жол менен көбөйүүчү бардык диплоиддик [[организм|организмде]]р үчүн ар тараптуу мүнөзгө ээ. Полиплоиддерге негизинен тукум куугучтуктун ушул эле законченемдүүлүгү мүнөздүү, бирок диплоиддерге караганда гено- жана фенотиптик класстарынын сандык катнашы боюнча айырмаланат. Гендердин чиркелишүүсүндө бул класстардын катнашы диплоиддерде да өзгөрөт ([[Мендель, Грегор Иоганн|Менделдин]] үчүнчү мыйзамын "бузуу"). Жалпысынан алганда, М. з. толук пенетранттуу жана туруктуу экспрессивдүү аутосомдук гендер үчүн ыңгайлуу. Жыныс хромосомаларындагы же органоиддердин (пластидалар, митохондриялар) ДНКларындагы гендердин локазацияланышында эки тараптуу аргындашуулардын натыйжасы М. мыйзамынан айырмаланышы жана аларга туура келбеши мүмкүн, бул аутосомаларда жайгашкан гендерде байкалбайт. М. мыйзамы абдан так жана маанилүү, алардын негизинде генетиканын биринчи табынын өнүгүшү жүргөн. Алар клеткаларда (гаметаларда) белгилердин өнүгүшүн жөнгө салуучу [[тукум куугучтук|тукум куума]] шарттардын бар экендиги жөнүндөгү божомолдоолордун негизин түзгөн. М. з-нда ар түрдүү абалда болсо да бул шарттар (гендер) салыштырмалуу туруктуу гаметаларда бир бирден жана дене клеткаларында жупташып сакталат, бири бирине карата үзгүлтүктүү жана көз карандысыз. Мунун баары өз учурунда "бирикме" тукум куугучтук теориясына каршы олуттуу аргумент катарында колдонулган жана тажрыйбаларда далилденген.
==Булактар==
* [[Биология: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. -Б.:2004, ISBN 9967-14-002-4
[[Категория: Биология]]
4nio19t2wdozpezx2xa0h96qk1qzkjw
Химиялык термодинамика
0
28421
424836
116886
2022-08-18T12:29:49Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Химиялык термодинамика''' ― заттар термодинамикалык касиеттеринин алардын курамына, түзүлүшүнө көз карандылыгын изилдөөчү, химияга таандык кубулуштарды термодинамика мыйзамдары жана мыйзам ченемдүүлүктөр негизинде кароочу физика-химиялык бөлүгү. Мындай кубулуштарга ― химиялык реакциялар, фазалык өтүүлөр (эрүү, тоңуу, буулануу), адсорбция кирет. Химиялык термодинамика негизги тармактары: термохимиялык, химиялык жана фазалык теңдештик жөнүндөгү окуу, эритмелер теориясы, беттик кубулуштар термодинамикасы, Химиялык термодинамика мыйзамдары менен эрежелерине таянат. Термодинамиканын биринчи мыйзамы термохим. негизин түзөт. Термохим. химиялык реакциялар, физ., химиялык процесстер жылуулук эффектилерин изилдейт. Гесс закону процесстин жылуулук эффектисин эсептөө менен аныктоого мумкүндүк берет. Ар түрдүү физика-химиялык процесстер жана химиялык реакциялар жылуулук эффектилеринин температурага көз карандылыгын көрсөткөн Кирхгоф теңдемеси да термодинамика 2-законуна таянат. Ал теңдеме кандайдыр бир темп-радагы процесс жылуулук эффектисинин белгилүү мааниси боюнча анын экинчи температурадагы маанисин аныктоого мүмкүндүк берет. Теңдештик жөнүндөгү окуунун негизин термодинамика 2-закону түзөт. Термодинамика 2-закону берилген шартта, системада жүргөн процесстер багытын, өз алдынча жүрүү мүмкүнчүлүгүн, сырткы шарттын теңдештик абалга тийгизген таасирин аныктайт. Химиялык термодинамика процесси багытын, өз алдынча жүрүү мүмкүнчүлүгүн, процесс шартына жараша аныктоо термодинамикалык функциялар: энтропия S, изобара-изотермалык потенциал (Гиббс энергиясы) изохора-изотермалык потенциал I (Гельмгольц энергиясы) пайдаланат. Химиялык термодинамика химиялык потенциал, массалар аракеттешүү мыйзамынын, изотерма, изобара реакциялар теңдемесинин жана башка мааниси чоң. Заттар термодинамикалык касиеттери: энтропия, жылуулук сыйымдуулугу, энтальпия, изобаралык, изохоралык потенциалдар температурага карата өзгөрүшү статистикалык термодинамика ыкмалары боюнча аныкталат. Термодинамиканын үчүнчү мыйзамы жана Планк постулаты заттар энтропиясынын абсолюттук маанисин эсептөөгө мүмкүнчүлүк берет. Реакцияга катышкан ар бир зат энтропиясынын негизинде реакция учурундагы энтропия өзгөрүшүн аныктоого болот. Химиялык термодинамиканын мыйзамдары, термодинамика мыйзамдары жана ыкмалары химиялык, металлургиялык жана башка процесстерде, геохимия, геология, биология жана башка илимдерде кеңири колдонулат.
==Булактар==
* [[Химия: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004. - 422 б. ISBN 9967-14-021-6
[[Категория: Химия]]
63a4zxazz8vu9jlcd4baaiexsbm6d1m
424840
424836
2022-08-18T12:38:01Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Химиялык термодинамика''' ― заттар термодинамикалык касиеттеринин алардын курамына, түзүлүшүнө көз карандылыгын изилдөөчү, химияга таандык кубулуштарды термодинамика мыйзамдары жана мыйзам ченемдүүлүктөр негизинде кароочу физика-химиялык бөлүгү. Мындай кубулуштарга ― химиялык реакциялар, фазалык өтүүлөр (эрүү, тоңуу, буулануу), адсорбция кирет. Химиялык термодинамика негизги тармактары: термохимиялык, химиялык жана фазалык теңдештик жөнүндөгү окуу, эритмелер теориясы, беттик кубулуштар термодинамикасы, Химиялык термодинамика мыйзамдары менен эрежелерине таянат. Термодинамиканын биринчи мыйзамы термохим. негизин түзөт. Термохим. химиялык реакциялар, физ., химиялык процесстер жылуулук эффектилерин изилдейт. Гесс закону процесстин жылуулук эффектисин эсептөө менен аныктоого мумкүндүк берет. Ар түрдүү физика-химиялык процесстер жана химиялык реакциялар жылуулук эффектилеринин температурага көз карандылыгын көрсөткөн Кирхгоф теңдемеси да термодинамиканын экинчи мыйзамына таянат. Ал теңдеме кандайдыр бир темп-радагы процесс жылуулук эффектисинин белгилүү мааниси боюнча анын экинчи температурадагы маанисин аныктоого мүмкүндүк берет. Теңдештик жөнүндөгү окуунун негизин термодинамиканын экинчи мыйзамы түзөт. Термодинамиканын экинчи мыйзамы берилген шартта, системада жүргөн процесстер багытын, өз алдынча жүрүү мүмкүнчүлүгүн, сырткы шарттын теңдештик абалга тийгизген таасирин аныктайт. Химиялык термодинамика процесси багытын, өз алдынча жүрүү мүмкүнчүлүгүн, процесс шартына жараша аныктоо термодинамикалык функциялар: энтропия S, изобара-изотермалык потенциал (Гиббс энергиясы) изохора-изотермалык потенциал I (Гельмгольц энергиясы) пайдаланат. Химиялык термодинамика химиялык потенциал, массалар аракеттешүү мыйзамынын, изотерма, изобара реакциялар теңдемесинин жана башка мааниси чоң. Заттар термодинамикалык касиеттери: энтропия, жылуулук сыйымдуулугу, энтальпия, изобаралык, изохоралык потенциалдар температурага карата өзгөрүшү статистикалык термодинамика ыкмалары боюнча аныкталат. Термодинамиканын үчүнчү мыйзамы жана Планк постулаты заттар энтропиясынын абсолюттук маанисин эсептөөгө мүмкүнчүлүк берет. Реакцияга катышкан ар бир зат энтропиясынын негизинде реакция учурундагы энтропия өзгөрүшүн аныктоого болот. Химиялык термодинамиканын мыйзамдары, термодинамика мыйзамдары жана ыкмалары химиялык, металлургиялык жана башка процесстерде, геохимия, геология, биология жана башка илимдерде кеңири колдонулат.
==Булактар==
* [[Химия: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004. - 422 б. ISBN 9967-14-021-6
[[Категория: Химия]]
da0hnkj87c01ti5gul9m52b6847ppct
Биржа
0
29555
424932
424719
2022-08-19T11:16:35Z
Mtarch11
26572
Cross-wiki spam
wikitext
text/x-wiki
'''Биржа''' (голл. beurs, нем. Borse) – уюмдашкан жана туруктуу иштеген базар. Баалуу кагаздар менен фондулук биржа соода жүргүзөт; стандарт жана үлгүлөр боюнча товарлар менен товардык биржа соода жүргүзөт; алмашуу курсу, валюта биржалары (фондулук биржалардын алдында жайгашкан), четөлкөлүк валюталар менен аткарым жүргүзүү иш жүзүндө банктардын колуна өткөндүктөн, айрым гана өлкөлөрдө (ГФР, Франция) калды<ref>[https://cryptonisation.com/obzor-birzh-kriptovaljut-2018/ Cryptocurrency алмашуу түрлөрү]</ref>.
Криптовалюта алмашуу – бул криптовалюталарды сатып алууга жана сатууга мүмкүн болгон биржа: биткоин (BTC), ethereum (ETH), XRP, бүгүнкү күндө популярдуу болгон DogeCoin ж.б.<ref>[https://altcoinlog.com/lychshie-birchi-kkyptovalyt-analiz Cryptocurrency алмашуу: ишенимдүүлүк рейтинги, тандоодо эмне үчүн издөө керек]</ref>
== Колдонулган адабияттар ==
* [[Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү]]. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7
[[Категория:Юридикалык аталгылар жана түшүнүктөр ]]
bncpqncbd9e9cww4x2ipy03gfbk8iwu
Инфратүзүм
0
30724
424902
122598
2022-08-19T10:25:57Z
Bosogo
18484
[[Инфраструктура]] барагынан көчүрүлдү
wikitext
text/x-wiki
'''Инфратүзүм''' (лат. infra – төмөн, алдында жана түзүм) ― маселелерди (милдеттерди) чечүү үчүн негизди камсыз кыла турган тейлөө түзүмдөрүнүн (түзүүчүлөрүнүн) өз ара байланышкан топтому.
Түшүнүк XX кылымдын 40-жылдарынын аягында экономикалык адабиятта өнөр жай жана айыл чарба өндүрүшүн (жол, канал, порт, көпүрө, аэродром, кампаларды куруу, энергетпка чарбасы, темир жол транспорту, байланыш, суу менен жабдуу жана канализация, жалпы жана кесиптик билим берүү, илимге, саламаттык сактоого чыгымдар жана башкалар) тейлөөчү экономика тармактарын белгилөө үчүн пайда болгон.
Инфратүзүмдүн түрлөрү:
* түздөн-түз материалдык өндүрүштү (транспорттун бардык түрү, байланыш, электр линиясы, суу менен камсыз кылуу жана башкалар) тейлөөчү тармакты камтыган өндүрүштүк инфратүзүм;
* социалдык инфратүзүм, соода, турак жай коммуналдык чарбасы, саламаттык сактоо жана билим берүү тармагы, турмуш-тиричилик жактан тейлөө ишканалары жана башкалар материалдык эмес өндүрүш тармактары кирет;
* рынок механизминин иштөөсүн камсыз кылуучу материалдык, технологиялык жана башкалар мүнөздөгү субъектилерди камтуучу рыноктук инфратүзүм;
* комплекстерди аймактык тейлөөчү жана алардын рынок коньюнктурасынын өзгөрүшүнө, ыңгайлашуусуна өбөлгө болуучу товардык, сырьёлук, эмгектик, каржы инвестициялык, маалыматтык каражаттарды ички эркин жана аймак аралык которуштурууну камсыз кылуучу, уюштуруу-экономикалык тутумду камтыган аймактык инфратүзүм.
== Булактар ==
* “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074 -5
* Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7
[[Категория:Юридикалык аталгылар жана түшүнүктөр ]]
0krmo84mwy6313yqlbjt0h7kngp82zv
424903
424902
2022-08-19T10:26:58Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Инфратүзүм''' (лат. infra – төмөн, алдында жана түзүм) ― маселелерди (милдеттерди) чечүү үчүн негизди камсыз кыла турган тейлөө түзүмдөрүнүн (түзүүчүлөрүнүн) өз ара байланышкан топтому.
Түшүнүк XX кылымдын 40-жылдарынын аягында экономикалык адабиятта өнөр жай жана айыл чарба өндүрүшүн (жол, канал, порт, көпүрө, аэродром, кампаларды куруу, энергетпка чарбасы, темир жол транспорту, байланыш, суу менен жабдуу жана канализация, жалпы жана кесиптик билим берүү, илимге, саламаттык сактоого чыгымдар жана башкалар) тейлөөчү экономика тармактарын белгилөө үчүн пайда болгон.
Инфратүзүмдүн түрлөрү:
* түздөн-түз материалдык өндүрүштү (транспорттун бардык түрү, байланыш, электр линиясы, суу менен камсыз кылуу жана башкалар) тейлөөчү тармакты камтыган өндүрүштүк инфратүзүм;
* социалдык инфратүзүм, соода, турак жай коммуналдык чарбасы, саламаттык сактоо жана билим берүү тармагы, турмуш-тиричилик жактан тейлөө ишканалары жана башкалар материалдык эмес өндүрүш тармактары кирет;
* рынок механизминин иштөөсүн камсыз кылуучу материалдык, технологиялык жана башкалар мүнөздөгү субъектилерди камтуучу рыноктук инфратүзүм;
* комплекстерди аймактык тейлөөчү жана алардын рынок коньюнктурасынын өзгөрүшүнө, ыңгайлашуусуна өбөлгө болуучу товардык, сырьёлук, эмгектик, каржы инвестициялык, маалыматтык каражаттарды ички эркин жана аймак аралык которуштурууну камсыз кылуучу, уюштуруу-экономикалык тутумду камтыган аймактык инфратүзүм.
== Булактар ==
* “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074 -5
* Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7
[[Категория:Юридикалык аталгылар жана түшүнүктөр ]]
jyiyrkzpcqymyo5unfi6cim3om3wzh2
Түзүмүн өзгөртүү
0
34019
424929
136483
2022-08-19T11:07:58Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүмүн өзгөртүү''' ― карызкор юридикалык жакты жоюу жана аны андан ары [[Насыя берүүчү|насыя берүүчүлөрдүн]] кызыкчылыгы үчүн сатуу үчүн карызкордун активинин базасында бир жаңы же бирнече жаңы юридикалык жакты түзүүнү караган атайын администрациялаштырууну жолжоболоштуруу усулу.
== Булактар ==
*Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7
[[Категория:Юридикалык аталгылар жана түшүнүктөр ]]
jyeyq5ehmpmi2ngk4utmhqh3ti6w0cu
Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы 2013
0
34815
424846
382608
2022-08-18T13:36:47Z
Bosogo
18484
чет тилиндеги текст алынды
wikitext
text/x-wiki
{{Еврокөрүнүү маалымат жашыгы
|Логотип = [[Файл:Junior Eurovision Song Contest.svg.png|300px]]
|Дата = [[30-ноябрь]] [[2013-жыл]]
|Мүдүр = {{FL-RUS}} Владислав Яковлев
|Алып баруучулар =
|Кожоюн телеканал = {{FL-UKR}} [[Биринчи улуттук канал (Украина)|НТУ]]
|Өткөрүлүүчү жай = {{FL-UKR}} [[Киев]], [[Украина]]
|Жеңүүчү ыр = {{FL-MAL}} ''«The Start»'', ([[Мальта]])
|Добуш берүү ыкмасы = 50/50 - телекөрүүчүлөр/калыстар
|Өлкөлөрдүн саны = 6 (ырасмый эмес; азырынча)
|Алгачкы катышуу =
|Кайрылуу =
|Баш тартуу =
|Нөл упай = болгон эмес
|мурунку = <small>[[Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы 2012|2012]]</small>
|кийинки = <small>[[Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы 2014|2014]]</small>
|theme =
}}
[[Файл:JESC 2013 Map.svg|thumb|302px|right|{{legend|#22b14c|Катышкан өлкөлөр}}]]
'''Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы 2013''' -
{| class="sortable wikitable"
! Өлкө
! Дата
! Тандоо
! Телеберүү
! Маалымат
|-
| {{JESC-RUS}}
| май-июнь 2013
| Улуттук Тур
| {{FL-RUS}} [[Россия-1]]/[[РТР-Планета]]
| Тандоонун өткөрүлөөрү такталды
|-
| {{JESC-SWE}}
| июнь 2013
| [[Lilla Melodifestivalen 2013]]
| {{FL-SWE}} [[Sveriges Radio|SR]]/[[Sveriges Television|SVT]]
| Швед телеберүүсүү сынакка табыштамаларды кабыл алуусун баштады
|-
| {{JESC-NET}}
| октябрь 2013
| [[Junior Eirosongfestivalen 2013]]
| {{FL-NET}} [[AVRO]]
| 2-декабрь күнү сынакка табыштамаларды кабыл алуу башталды
|}
== Катышуучулар ==
Азыркы убакытта [[Европа телерадиоберүү бирикмеси]] сынакка катышууга макулдуктарды алуусун баштады, жана табыштамаларды алуу 2013-жылдын июлунда бүтөт (сынактын уюштуруу тобунун отуруму болгондо). Эгер катышууну каалаган өлкөлөрдүн саны аз болсо, анда 2013-жылдын октябрынын ортосуна чейин табыштамалардын кошумча алуусун четке какпоо керек.
{| class="sortable wikitable"
! №
! Өлкө
! Тил
! Аткаруучу
! Ыр
! Котормо
! Орун
! Упай
|-
|
|{{JESC-AZE}}
|
| [[Rustam Karimov]]
| Me and My Guitar
| Мен жана менин гитара
| 7
| 49
|-
|
|{{JESC-ARM}}
|
|
|
|
|
|
|-
|
|{{JESC-NET}}
|
| [[Mylene & Rosanne]]
| Double me
|
|
|
|-
|
|{{JESC-RUS}}
|
|май-июнь 2013
|май-июнь 2013
|
|
|
|-
|
|{{JESC-UKR}}
|
|
|
|
|
|
|-
|
|{{JESC-SWE}}
|
|июнь 2013
|июнь 2013
|
|
|
|}
== Катышуусун тактай электер ==
* {{JESC-BEL}}
* {{JESC-GEO}}
* {{JESC-ISR}}
== Болжолдуу дебют ==
*{{JESC-ITA}} - италиянын RAI телекананлы шоуга 2011-чи жана 2012-жылдары катышууга кызык экендигин билдирген, бирок керектүү каражат таппай калган. 2012-жылы 2013-жылкы сынакка катышып көрүшөөрүн билдиришкен.
*{{JESC-FIN}} - [[YLE]] деген фин берүүсү 2012-жылы сынакка кошулууну каалаган болчу, бирок катышуучулардын жашы 8-15 жашка чейин болсо деген шарт менен. ЕТРБ бул талаптарды аткаруудан баш тарткан, бирок 2013-жылы кароого алынарын билдирген, фин телеканалы катышуу жөүндө сүйлөшүүлөрдү улантууда.
== Болжолдуу кайтып келүү ==
Былтыры төмөнкү өлкөлөр кана кайтып келүүгө кызыктар болушкан:
*{{JESC-DEN}} - 2012-жылы катышыш керек болчу, бирок улуттук тандоону эрте өткөргөндүгүнөн улам баш тарткан.
*{{JESC-SPA}}
*{{JESC-LIT}} - тележеленин бош эместигинен 2012-жылы баш тарткан, кайтып келүү убадасын берген.
*{{JESC-SER}}
== Болжолдуу баш тартуу ==
*{{JESC-AZE}} - ийгиликсиз алгачкы катышуу
*{{JESC-ALB}} - ийгиликсиз алгачкы катышуу
*{{JESC-MOL}} - каржы көйгөйлөрү
== Эскертмелер ==
{{Reflist|30em}}
== Шилтемелер ==
* [http://junioreurovision.tv/ Еврокөрүнүү балдар ыр сынагынын ырасмый сайты]
* [http://jesc.esckaz.com Балдар Еврокөрүнүүсү ESCKaz.comдо]
{{Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы жылдар боюнча}}
[[Категория:Еврокөрүнүү балдар ыр сынагы]]
ns2pz6gfc4gi02q65i2vxzc9rq3g4no
''Ад.:
0
35849
424854
348708
2022-08-18T14:04:00Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Delete}}
'''''Ад.:''' Каратаев О.К. Кыргыз этнонимдер сөздүгү. Б.: 2003.''
{{stub}}
==Колдонулган адабияттар==
*О.Каратаев, [[Эралиев, Салайдин Нуралиевич|С.Эралиев]]. [[Кыргыз этнографиясы боюнча сөздүк]]. Бишкек. "Бийиктик" - 2005-ж. ISBN 9967-13-159-4
[[Категория:Этнография]]
{{no iwiki}}
6x2jusf68xi8g84ru3mcxq7w1q23djq
Казактар
0
46072
424935
319864
2022-08-19T11:33:54Z
Bosogo
18484
[[казактар (калкы)]] барагынан көчүрүлдү
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Ethnic group|group = Казактар
|image = <table border=0 align="center">
<tr>
<td>[[Файл:Valihanov.jpg|90x105px]]</td>
<td>[[Файл:nursultan_nazarbayev.jpg|90x105px]]</td>
<td>[[Файл:Рымбаева, Роза.jpg|90x105px]]</td>
</tr>
<tr>
<td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Чокан Валиханов]]</small></td>
<td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Нурсултан Назарбаев]]</small></td>
<td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Рымбаева, Роза|Роза Рымбаева]]</small></td>
</tr>
</table>
|poptime = 30,000,000 (саны)
|popplace = [[Казакстан]] — 15,000,000
* [[Кытай]] — 5,000,000
* [[Өзбекстан]] — 5,000,000
* [[Орусия]] — 3,000,000
* [[Моңголстан]] — 200,000
* [[Түркмөнстан]] — 120,000
* [[Кыргызстан]] — 70,000
* [[Түркия]] — 20,000
* [[Тажикстан]] — 12,000
* [[Украина]] — 10,000
* [[Германия]] — 6,000
* [[Иран]] — 3,000
* [[Ооганстан]] — 5,000
* [[Пакистан]] — 5,000
|rels = [[Сунна]] [[Ислам]]
|langs = [[Казак тили|Казак]]
}}{{Адаштырба|Казак-орустар}}
'''Казактар''' ({{lang-kz|қазақтар /qɑzɑqtɑr/; жек. қазақ /qɑzɑq/}}) ― [[Казакстан|Казакстандын]] негизги калкы. Калкынын саны 30 000 000 млн. адам. Бейрасмий маалыматтар боюнча дүйнөдө казактардын саны 50 миллионго жакын экен. Тили - казак тили. Казактар Казакстанда 15 000 000, Кытайда 5 000 000 Өзбекстанда 5 000 000, Орусияда 3 000 000, Моңголияда 200 000, Түркменстанда 120 000, [[Кыргызстан|Кыргызда]] 70 000, Иранда 5000-6000.
[[File:Turk22.jpg|260px]]
== Сырткы шилтемелер ==
* [http://www.dmoz.org/World/Kazakh/Қоғам/ Қоғам] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170307082953/http://www.dmoz.org/World/Kazakh/%D2%9A%D0%BE%D2%93%D0%B0%D0%BC/ |date=2017-03-07 }} — [[Ачык Каттоо Жобосу|Ачык Каттоо Жобосу (ODP)]]
[[Категория:Казактар| ]]
[[Категория:Казакстан]]
[[Категория:Борбордук Азия]]
[[Категория:Дүйнө элдери]]
l2nnmhaqyb2w32rqu59499yrm4a30bk
Дарыя
0
46401
424866
407776
2022-08-18T18:43:55Z
Lauriswift911
32161
wikitext
text/x-wiki
[[File:Naryn river.jpg|thumb|[[Нарын дарыясы|Нарын]].]]
[[Файл:Veržuvos upelis.JPG|thumb|Veržuva ([[Литва]]).]]
[[Файл:E8115-Chu-Valley.jpg|thumb|Чүй суусу]]
'''[[Дарыя]]''' немесе '''Өзөн''', же байыркы кыргызча '''Кем''' — дайра, өзөн, суу, жаан-чачын, мөңгү жана булактардан топтолгон суунун өзү калыптандырган нук менен табигый үзгүлтүксүз агымы; чоң өзөн суу. Дарыянын пайда болушу [[Климат|климаттык]], [[орография]] жана [[геоморфология]] шарттарына байланыштуу. Дарыя алабынын [[аянты]], узундугу, туурасы, нугунун тереңдиги, суусунун деңгээли, ылдамдыгы, чыгымы жана башка менен мүнөздөлөт. Ортоңку кеңдиктерде жаан-чачындын өлчөмү 250 мм, субтропиктерде 500 мм, тропиктерде 700–1000 ммге жеткенде гана дарыя пайда болот. Дарыянын калыптанышы үчүн жер бетинде сууну бир нукка топтой турган алап (к. Дарыя алабы) жана нук өтүүчү жерлердин эңкейиштиги зарыл. Дарыянын башталышы – башат, бүткөн жери (океан, деңиз, көл, башка дарыяга куйган жери) – чат деп аталат. Суу агып жаткан сай – нук, кум-таш чайкап калган тайыздык – сайроон, суу ташыганда жайпаган жээктеги түзөң – жайылма, жээктеги жардын үстү – кашат, ага келип кошулган суулар – куйма делет. Дарыянын узундугу бир нече кмден миңдеген кмге, туурасы бир нече мден бир канча кмге, алабынын аянты миң деген км2ге жетет. Дүйнөдөгү эң узун дарыя – бул [[:ru:Нил|Нил]] (узундугу 6671 км), [[Евразия|Евразияда]] – [[Янцзы]] (узундугу 5800 км), КМШда – [[Обь]] (узундугу Иртыш дарыясы менен 5570 км). Дүйнөдөгү суусу эң мол дарыя – [[Түштүк Америка|Түштүк Америкадагы]] [[Амазонка]]. [[Кыргызстан|Кыргызстандагы]] эң узун дарыя – [[Чүй]] (жалпы узундугу 1030 км), эң чоң жана суусу мол – [[Нарын дарыясы|Нарын]].
Дарыя жер бетиндеги суунун айлануусунда негизги ролду ойнойт. Бир жылда агып өткөн дарыя сууларынын өлчөмү 41700 км3ге жетет, бул кургактыкка түшкөн жаан-чачындын 35% түзөт. Жер шарындагы нымдуу жана тоолуу аймактардагы дарыя суусу мол болсо, ысык жана чөлдүү аймактарда өтө аз болот.
Дарыяларды гидрология илими изилдейт. Дарыялардын адамдын жашоосу жана анын чарбачылыгы үчүн мааниси өтө чоң. Кээ бир дарыялар кеме жүрүүгө, сал агызууга пайдаланылат; суу сактагычтар, ГЭС жана башка курулат; өнөр жайды, калкты, айыл чарбаны суу менен камсыз кылат; андан балык кармалат. Дарыянын жайылмаларындагы топурак күрдүү болгондуктан, мол түшүм алынат. Айрым дарыялардын нугунда жана кашатында алтын, платина, алмаз, касситерит, рутил жана башка баалуу металлдардын чачынды кендери болот.
== Дарыя алабы ==
Дарыя жана анын куймаларынын суулары жыйналган жер бетинин бөлүгү. Дарыя суусун жыйноочу кургактыктын бети алаптын суу топтоочу аянты деп аталат. Дарыя алабы жер үстүндөгү жана жер астындагы суу топтоочу аянттардан турат. Жер астындагы алаптын аянтын аныктоо кыйын болгондуктан, дарыя алабынын өлчөмү катары жер үстүндөгү аянт гана алынат. Танапташ жаткан дарыя алабынын чеги атмосфераралык жаан-чачынды алардын өрөөндөрүнүн капталдарына карай каршы эки багытка бөлгөн суу бөлгүч кырлар аркылуу өтөт. Дарыя алабынын формасы жана аянты суу жыйналуучу жердин географиялык абалы менен рельефине, геологиялык түзүлүшүнө карата ар түрдүү болот.
== Дарыя [[Өрөөн|өрөөнү]], суу өрөөнү ==
Дарыя суусунун жемиришинен улам пайда болгон рельефтин формасы. Өрөөн дарыя аккан багыт боюнча (башатынан чатына чейин) узунунан созулуп жатат. Андай өрөөндөр дарыянын нугун, жайылмасын, тектирлерин жана жээктерин камтыйт. Дарыя өрөөндөрү айыл чарба эгиндерин өстүрүүгө пайдаланылат; анда калктуу пункттар да болот.
==Колдонулган адабияттар==
* Кыргызстан:энциклопедия
* Чеботарев А. И. Общая гидрология (воды суши). Л., 1960; Апполов Б. А. Учение о реках. М., 1963; Шульц В. Л. Реки Средней Азии. Л., 1965.
[[Категория:Дарыялар| ]]
dfkp114t4f74wi94jp95lhcuz3nds1s
Жаркырактык
0
52869
424848
202758
2022-08-18T13:46:16Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Жаркырактык (L )]] to [[Жаркырактык]]
wikitext
text/x-wiki
'''Жаркырактык (L )''' – беттен таралып чыгуучу жарык агымынын бет-мейкиндиктеги тыгыздыгы. Ал жарык агымы dO менен геометриялык фактордун dWdAcosq катышына барабар: L=dO/ dWdAcos, мында dW нерселик бурч, dA жарыкты чыгаруучу же кабыл алуучу беттин бөлүкчөсү, q ушул бетке тургузулган перпендикуляр менен жарыктын таралуу багытынын ортосундагы бурч. Жаркырактыктын бирдиги — кд/м<sup>2</sup>. Бардык жарык бирдиктеринин ичинен жаркырактык көрүү сезими менен тикеден-тике байланышкан. Анткени көздүн торчосундагы сүрөттөлүштүн жарыктанышы буюмдун жаркырактыгына пропорциялаш болот. Энергиялык жаркырактык Вт ■ ср <sup>1</sup> ■ м <sup>2</sup> чоңдугу менен өлчөнөт.
[[Категория:Физика]]
==Колдонулган адабияттар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074 -5
rxmge3x9txwolmt1kwqbi56o2etsuow
Инфраструктура
0
53265
424904
352171
2022-08-19T10:27:57Z
Bosogo
18484
Redirected page to [[Инфратүзүм]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Инфратүзүм]]
ga45ln6k72l6o04ncebazmhbgrkpalx
Кулон Шарль Огюстен
0
53359
424839
203347
2022-08-18T12:34:47Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Кулон Шарль Огюстен''' (14.6.1736, Ангулем — 23.8.1806, Париж) — француз физиги, Париж Илимдер академиясынын мүчөсү (1781-жылы). Орто мектепти бүткөндөн кийин инженердик аскерде иштеген. 1772-жылдан техникалык механика (курулмалар статикасы, жел тегирмен теориясы ж. б.) боюнча илимий-изилдөө иштерин жүргүзгөн. Кылдын, жибек жиптердин жана ичке металл зымдарынын толгонуусун изилдеген жана толгонуу теориясын түзгөн; толгонмо таразаны ойлоп чыгарып, аны электр жана магниттин өз ара аракеттениш күчтөрүн өлчөө үчүн колдонгон. 1785—1789-жылдары жети мемуары жарыяланган, мында электр заряддарынын жана [[Кулон мыйзамы|магнит уюлдарынын өз ара аракеттенүү мыйзамы (Кулон мыйзамы)]] берилген. Кулондун эксперимент эмгектери электр-магнит кубулуштар теориясын түзүүдө мааниси зор. Электр санынын бирдиги (кулон) Кулондун ысмынан аталган. Кургак сүрүлүү мыйзамын ачкан.
[[Категория:Инсандар]]
==Булактар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9
d76sgh6j7ct4gg6utlsn9cmn539flfw
Ченемсиз жумуш күнү
0
57203
424844
419332
2022-08-18T13:29:10Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Ченемсиз жумуш күнү''' ― бактысы белгиленбеген иш күнү; иштен сырткары пайдаланылган убакыт. Ченемсиз жумуш күнү учурда ишкерлер, менчик ишканаларда иштеген атайын адистер (техникалык, чарбалык жана башка), ошондой эле ишкана, мекеме, цех жана административдик башчылары, башкы адистер жана башка иштешет. Мында ченемдеги иш убактысынан ашыкча иштөөгө уруксат берилип, акчалай же кошумча эс алуу күнү менен компенсацияланат.
[[Категория:Граждандык укук]]
==Булактар==
* “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 5-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. илл. ISBN 978 9967-14-111 -7
p9bzsimytf4w0ymxvtwh0zkns3s9zk6
Поп-музыка
0
60334
424897
424800
2022-08-19T08:52:48Z
Billinghurst
4365
Reverted edits by [[Special:Contributions/211.104.160.94|211.104.160.94]] ([[User talk:211.104.160.94|talk]]) to last revision by [[User:Kristina Avdeeva|Kristina Avdeeva]]
wikitext
text/x-wiki
'''Поп-музыка''' (англисче popular music – кеңири тараган музыка) – 20-кылымда пайда болгон көңүл ачууга багытталган эстрадалык музыканын жалпы аталышы. Поп-музыканы жалпы мааниде көп аткарылуучу музыкалык чыгармаларды түшүндүрүүчү аныктамадан бөлүп кароо зарыл. 1950-жылдардын аягында пайда болгон. Поп-музыка адегенде рок-музыканы гана мүнөздөгөн болсо, азыр поп-музыка жалпы музыкалык маданиятка айланган. Поп-музыканы таратуунун негизги ыкмасы граммофондук табактарды, теле-аудио тасмаларды, дисктерди чыгаруу жана сатуу болуп эсептелет. Азыркы учурдагы поп-музыка – өнүккөн көп түрдүү чыгармачыл багыт. Поп-музыкада социалдык маселелерди чагылткан чыгармалар, мындан тышкары композициялык, ыргактык, обондук, ладдык иштеп чыгуулардын жана аранжировкадан башка электр-акустикалык өзгөртүүлөр, добуштук айкалыштар, монтаж сыяктуу ыкмалар маанилүү орунда. Бүгүнкү күндө поп-музыка музыка искусствосунун өнүгүшүнө өз таасирин тийгизүүдө<ref>[https://2playmusic.net/music/pop/ Поп-музыка: жанрдын сүрөттөлүшү, таанымал тректер]</ref>.
[[Категория: Терминдер жана түшүнүктөр]]
==Колдонулган адабияттар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 6-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. 816 бет, илл. ISBN 978 9967-14-117 -9
39nc40lbmubhxlxu3tu9uno2uf5cxh6
Тайланд
0
66981
424835
424815
2022-08-18T12:17:12Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
[[Файл:Thailand (orthographic projection).svg|thumb|Тайланд.]]
'''Тайланд''' ({{lang-th|ประเทศไทย}}), расмий түрдө '''Тайланд Королдугу''' ({{lang-th|ราชอาณาจักรไทย}}), 1939-жылга чейин жана 1945―1949-жылдары '''Сиам''' ({{lang-th|สยาม}}) {{Audio|Th-Siam.ogg|угуу}} ― [[Түштүк-Чыгыш Азия|Түштүк-Чыгыш Азиядагы]] мамлекет. Түштүгүнөн Түштүк Кытай деңизинин Сиам булуңу, түштүк-батышынан Андаман деңизи чулгайт. Батышынан [[Мьянма]], чыгышынан [[Лаос]] жана [[Камбоджа]] менен чектешет. [[Индикытай|Инди-Кытай]] жарым аралынын борбордук бөлүгүн жана Малакка жарым аралынын түндүк бөлүгүн ээлейт. Аянты 513,1 миң км<sup>2</sup>. Калкы 66,4 млн (2010). Борбору – [[Бангкок]] шаары. Административдик-аймактык жактан 75 провинцияга жана бир борбордук муниципалитетке бөлүнөт. Акча бирдиги – бат.
{{Мамлекет
|Негизделген=
|Кыргызча аталышы=Тайланд Королдугу
|Расмий аталышы =[[Тай тилдери|тай]]. ''ราชอาณาจักรไทย''
|Кыскача аталышы = Тайланд
|Мамлекеттик дини = [[Динден тышкары мамлекет]]
|Герб=Coat of arms of Siam.svg
|Желек= Flag of Thailand.svg
|Гимндин аталышы= «Пхлең чат»
|Башкаруу формасы =[[Монархия|конституциялык монархия]]
|Картада= Thailand (orthographic projection).svg | thumb | 220x124px | right
|CoordScale =
|lat_dir =N |lat_deg =23 |lat_min =50 |lat_sec = 0
|lon_dir =E |lon_deg =120 |lon_min =56 |lon_sec =0
|region =TH
|Талашта = Ооба
|Тили=[[Тай тилдери]]
|Эгемендүүлүк күнү=
|Эгемендүүлүгүн алды=
|Борбор шаары= [[Бангкок]]
|Ири шаарлар =[[Бангкок]]
|Башчыларынын милдеттери= [[Падыша]]
|Башчылары= [[Маха Вачиралонгкорн]]
|Аянты боюнча орду= 50чү
|Аянты=513 120 км2
|Суу пайызы = 0,4
|Калкы боюнча орду = 20чы
|Калкы={{өсүү}} 66,171,493
|Калкты каттоо жылы = 2021
|Калктын жыштыгы={{Өсүү}} 135,5
|Акча бирдиги=[[Бат]]
|АДӨИ=
|АДӨИ эсептөө жылы =
|АДӨИ боюнча орду =
|АДӨИ деңгээли =
|ЭОК = THA
|Этнохороним =
|Домени = [[.th]]
|Телефон коду =66
|Убакыт аралыгы = /GMT+7
|Штрих коду =
}}
Тайланд – БУУнун (1946), Эл аралык атом энергетикасы агенттигинин (1957), ЭВФтин (1949), ЮНЕСКОнун (1949), ИНТЕРПОЛдун (1951), Азия өнүктүрүү банкынын (1966), [[Түштүк-Чыгыш Азия өлкөлөрү ассоциациясынын]] (1967) ж. б. мүчөсү.
King : [[Рама X]]
==Мамлекеттик түзүлүшү==
Тайланд – унитардык мамлекет. Конституциясы 1932-жылы кабыл алынган. Башкаруу формасы – конституциялык монархия. Мамлекет башчысы – король. Мыйзам чыгаруу бийлигинин жогорку органы – эки палаталуу парламент (Улуттук Ассамблея). Аткаруу бийлигин премьер-министр башында турган өкмөт жүзөгө ашырат. Өлкөдө көп партиялуу. Негизги саясий партиялары: Демократиялык- партия, Коммунисттик партия, Демократия үчүн элдик союз ж. б.
==Табияты==
Аймагынын көпчүлүк бөлүгүн ойдуңдуу түздүк (Менам ж. б.) ээлейт. Түндүк жана батышында Кхунтхан, Танентаунжи, түштүк-чыгышында Кравань тоолору жатат. Эн бийик жери 2576 м (Интхонан чокусу). Чыгышынан жазы Корат платосу (орточо бийиктиги 120–200 м) ээлейт. Климаты тропиктик, муссондук. Орточо температурасы түздүктөрүндө 22-29°С. Жылдык жаан-чачыны 1000–2000 мм, тоолорунда 5000 мм. Негизги дарыясы – Менам-Чоа-Прая (Чаупхрая), Меконг. Өлкөнүн аймагынын 25% ин тропиктик токой ээлейт. Кызгылт-сары латерит, күрөң-кызыл, аллювий жана шалбаа топурактары кеңири таралган. Жалбырагы күбүлмө токой (тик, сал ж. б.), жаан-чачын көбүрөөк жааган аймактарында дайыма жашыл тропик токою, Корат платосунда саванна, сейрек токой, бадалдар басымдуу. Кхауят, Тхунгсалэнглуанг ж. б. улуттук парктары, көптөгөн коруктар уюштурулган.
==Калкы==
Тайланд – көп улуттуу өлкө. Негизинен [[тайлар]], ошондой эле лаолар (түндүк-чыгышындагы Исан обл-да), карендер (батышында), мяо-яолар (түндүгүндө), кхмерлер (түндүк-чыгышында), малайялыктар (эң четки түштүгүндө) жашайт. Будда динин тутат (тхеравада мектеби). Расмий тили – тай тили (сиам). Орточо жыштыгы 1 км<sup>2 </sup>жерге 130,5 киши. Калкынын жашынын орточо узактыгы: эркектериники – 65 жаш, аялдарыныкы – 72. Төрөлүүнүн деңгээли орточо (1000 кишиге 18,9), өлүм-житим төмөн (1000ге 6,5; ымыркайлардыкы жогору 1000ге 35,7). Шаар калкы 33%. Ири шаарлары: [[Бангкок]], [[Чиангмай]], [[Сонгкхла]].
==Тарыхы==
[[Файл:Bang Pa-In floating pavilion.jpg|thumb]]
Тайланд аймагында адам палеолит доорунан жашай баштаган. Биздин заманга чейинки 1-миң жылдыкта Юньнань бөксө тоолорун мекендеген тай урууларынын укум-тукумдарынын бир бөлүгү биздин замандын 1-кылымынын башында түштүккө жер ооп, жергиликтүү калктар менен аралашкан. 1238-жылы Сукотай, 1350-жылы Аютия (Аюттхайя) королдуктары түзүлгөн. 1782-жылы Рама I аталыштагы башкаруучу генерал Пья Чакринин убагында азыркы королдук династия негизделген. Тайланд 16-кылымдан Европа менен мамиле түзө баштаган. 19-кылымда Тайланд башкаруучулары Улуу Британия жана Франция менен маанилүү соода келишимдерин бекитип, өлкөнү модернизациялоо үчүн европалык адистерди чакырган. Тайланд эч качан колония болгон эмес. Улуу Британия жана Франция тарабынан эчак колонияга айланган Азиянын бөлүктөрүнө Тайландды бурер катары калтырып, пайдалангысы келген колониялык империялардын мүдөөсү анын эн биринчи себеби болгон; экинчиден, өз мезгилинде Тайландды күчтүү башкаруучулар бийлеген. 1932-жылы тынчтык революциясынын натыйжасында өлкөдө конституциялык монархия жарыяланган. Экинчи дүйнөлүк согуштун башында Тайланд Япония тарапта согушкан, бирок 1944-жылы өзүнүн тышкы саясатын өзгөрткөн. 1950-жылы өкмөт АКШ менен экономикалык, техникалык кызматташуу, согуш жагынан жардамдашуу келишимин түзүп, 1951-жылы социалисттик өлкөлөр менен соода жүргүзүүнү токтоткон. Тайланд 1954-жылы [[Түштүк-Чыгыш Азия келишим уюму|СЕАТОго]] кирген. 1957-жылы өлкөгө авторитардык аскердик режим орноп, жаңы өкмөт бардык коомдук уюмдарга, демократиялык эркиндиктерге тыюу салган. 1962-жылы мартта коргонуу жөнүндө америкалык-тайланддык декларацияга кол коюлган соң, Тайланддын аймагына америкалык согуш базалары курулуп, америкалык армия киргизилген. 1973-жылы октябрдагы демонстрациялар аскер өкмөтүн кулатыл, бийликти жарандык өкмөткө берүүгө мажбур кылган. Жарандык өкмөт Тайланд аймагында жайгашкан АКШнын аскер базасын жоюу жана америкалык армияны өлкөдөн чыгаруу жөнүндө чечим кабыл алган. Өлкөнүн ички саясий турмушун либералдаштыруу боюнча чараларды ишке ашырган. 1975-жылы январда коалициялык өкмөт түзүлгөн. Бул өкмөт демократиялык реформаларды жүргүзбөгөндүктөн, массанын нааразычылыгы күчөгөн. 1976-жылы октябрда Тайландда кайрадан аскер төңкөрүшү болуп, парламент таркатылып, жаңы конституция кабыл алынган. 1980-жылы жарандык өкмөт бийликке келип, 1995-жылы өлкөнүн демократиялык саясий турмушуна көңүл бурула баштаган. 2006-жылы өлкө тынчыбай, кайрадан Тайландда аскер төңкөрүшү болуп, негизги өкмөттүк объектилерди, жергиликтүү телеканалдарды басып алышкан. 2007-жылы Тайландда парламенттик шайлоолор өткөрүлүп, Элдик бийлик партиясы жеңип чыккан. 2008-жылы премьер-министр Самака Сундаравея баштаган жаңы өкмөттүн бийликке келиши менен Тайландда саясий кризис башталган. Тайланд – БУУнун мүчөсү.
==Экономикасы==
Тайланд – дүйнөдөгү жаңы индустриялуу өлкөлөрдүн бири. ИДПнин көлөмү 538,6 млрд АКШ доллары (2009). Аны киши башына бөлүштүргөндө 8,1 мин доллардан туура келет. Андагы өнөр жайдын үлүшү (% менен) 44,0, тейлөө чөйрөсүнүкү 43,7, айыл чарбасыныкы 12,3. Нефть, жаратылыш газы, вольфрам, калий, коргошун, цинк, марганец, сурьма, баалуу таштар ж. б. казылып алынат. 2009-жылы 148,2 млрд кВт∙с электр энергиясы (негизинен ЖЭСтен) өндүрүлгөн. Башкы өнөр жай тармактары: электроника, электр-техникалык, турмуш-тиричилик буюмдары, автомобиль кураштыруу, зер буюмдар, текстиль жана тигүү, түстүү металлургия (Тайланд калай жана волфрам өндүрүү боюнча дүйнөдө алдынкы орунда). Табигый каучук өндүрүлөт. Тамак-аш (жемиш консервалары, суу май, тоңдурулган балык), курулуш материалы (гипс, цемент ж. б.) өнөр жайлары бар. Негизги азыгы – күрүч. Жүрөгү, буурчак, кассава, батат, жер жаңгак, банан, гевея, бал камыш, пахта, кокос жана май пальмасы өстүрүлөт. Бодо мал (негизинен унаа катары пайдаланылат) асыралат. Үй куштары багылат. Балык кармалат. Жыгач (баалуу түрлөрү) даярдалат. Автомобиль жолунун узундугу (миң км менен) 180,1, темир жолунуку 4,1, магистралдык газ куурунуку 1,3. Менам жана Меконг дарыясында кеме жүрөт. Башкы деңиз порттору: Лаем-Чабанг, Бангкок, Сирача, Пхукет. Экспортко электроника, электр-техникалык буюмдарын, автомобиль, зер буюмдар, кийим-кечек, бут кийим, күрүч (дүйнөдө 1-орунда), табигый каучук чыгарылат. Негизги соода шериктештери: Япония, Кытай, АКШ, Малайзия.
==Билим берүүсү==
Мектепке чейинки тарбиялоону, башталгыч, орто жана жогорку билим берүүнү камтыйт. Окутуу акысыз. 15 жаштан жогору калктын сабаттуулугу 90%ти түзөт (2013). Тайланд институту, Таммасат, Чулалонкорн, Махидол сыяктуу ири университеттери, ошондой эле ири музейлери, китепканалары бар. 150дөн ашык күн сайын чыгуучу «Thai Rath», «Siam Rath», «Bankok Post», «Nation», «Time» ж. б. гезит-журналдары бар. Радиоуктуруу 1947-жылдан, телекөрсөтүү 1951-жылдан, маалымат агенттиги 1968- жылдан иштейт.
==Адабияты==
Тай элинин алгачкы адабий эстеликтери 13–14-кылымга таандык. «Рамакиен» (1292) аттуу адабий чыгарма инди элинин «Рамаяна» эпосунун бир варианты. 19-кылымга чейинки адабияты инди адабиятынын таасиринде тай тилинде калыптанган. Орто кылымдагы классикалык адабияты диндик мүнөздө өнүккөн. Сунтон Пунун 30 миң саптан турган «Пра Апаймани» дастаны (1835) тай адабиятындагы алгачкы чыгарма болгон. 15–16-кылымда тай адабиятында лира-эпикалык жанр өнүккөн («Прало»), «Улуу турмуш поэмасы» (1482), «Юандардын жеңилиши» сыяктуу ыр түрүндөгү чыгармалар жаралган. 17-кылымдын 2-жарымында лирик акындар Сипрат, Махаратчакру жана Тамматибет ж. б. эмгектенишкен. 18-кылымда прозалык чыгармалар пайда болгон. Котормо түрүндөгү «Кун Чанг жана Кун Пэн» поэмасы, «Пра Апаймани» дастаны, король Рамам Пнин «Инао» поэмасы сыяктуу ири чыгармалар жаралган. 19-кылымдын 2-жарымында реализм методунда натуралисттик жана социалдык реалисттик багыт пайда болду. Натуралисттик багыттын өкүлдөрү: Доксмайсот, Ко Сурангкананг, Сот Кунмарохит, Малай Чупинит; социалдык реалисттик багыттагы жазуучулар: Сибурапа, Лао Камхом, Ачин Панчапан ж. б. 20-кылымда Сайпрадита, Дамронга Рачанупхапа ж. б. адабиятка келишти. 1932- жылдан кийин адабият реализмдин нугунда өнүккөн: Докмайсот (романдар жана аңгемелер сериялары «Кең пейил», 1947), Ко Сурангкананг («Бузуку», «Ой жүгүртүү», 1937); Сот Кунмарохит («Биздин жер», «Райя»); Малай Чупинит («Кең талаа», «Анын аты – аял»).
==Маданияты==
Биздин замандын 1-миң жылдыгында Тайланд искусствосу кхмер жана инди искусствосунун таасиринде калыптанган. Тай элинин орто кылымдагы искусствосу Арти, Сукотай, Лопбури ж. б. борборлордо 14–15-кылымда өрүш алган. Тайланддын архитектурасына дворецтер жана мунаралуу (коңгуроо сымал) храм ансамблдер мүнөздүү. 18-кылымдын ортосунан оймолонгон кооз храм, дворецтер негизинен Бангкокто тургузулган. 20-кылымдын 2-жарымында прогрессчил сүрөтчүлөр: Фуа Харабитак, Тави Нандакван, скульптор Хъен Йимсари, график Манита Пу Ари ж. б. элдик көркөм кол өнөрчүлүктү кеңири жайылтышкан. Тайландда байыртадан эле диндик майрамдар – үйлөнүү, бешик тойлору ж. б. ыр жана музыка менен коштолгон. Тайланд музыкасында жарым тондор жок. Музыкалык чыгармалар жөнөкөй ритмде болуп, тез темпте аткарылат. Музыкалык аспаптары: чинг, пинай (чоор), ку, сау сам сай (скрипка тибиндеги), тьакау (чоң гитарага окшош). Оркетср адатта индия тимпаны жана 2 кытай барабанынан турат. чоң оркестрде кылдуу аспаптар (сау сам сай, кытай скрипкасы) колдонулат. 19-кылымдан европалык аспаптар өздөштүрүлө баштаган.
==Колдонулган адабияттар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 6-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. 816 бет, илл. ISBN 978 9967-14-117-9
{{Азия өлкөлөрү}}
[[Категория:Тайланд| ]]
4zqsbfbzf6i9ozel2yj54aitcs7zyg4
Тай тили
0
66986
424832
319639
2022-08-18T12:09:53Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Тай тилдери]] to [[Тай тили]]
wikitext
text/x-wiki
'''Тай тилдери''' – [[тайлар]]дын тили. Тектеш тилдер тобуна кирет. Тайланд, Түштүк Кытай, Лаос, Түндүк Въетнам жана Түндүк Чыгыш Бирмага тараган. Негизгилери – тай (сиам), (Таиланд), лаос, шан (Бирма) жана чжуан (КЭР, Гуанси) тили. Тай тилдери түндүк, борбордук жана түштүк-батыш деп үч топко бөлүнөт. Бирок алардын ортосунда орчундуу айырма жок. Түштүк-батыш тобундагы тилдердин көбүнүн өзүнчө жазма системасы бар. Алгачкы жазуу эстеликтери 13-кылымга таандык.
[[Категория: Тил илими]]
==Колдонулган адабияттар==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 6-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. 816 бет, илл. ISBN 978 9967-14-117 -9
n0rqglvcnamgbnpf3ambf00tucc7c58
424834
424832
2022-08-18T12:11:27Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Тай тили''' ― [[тайлар|тайлардын]] тили. Тектеш тилдер тобуна кирет. Тайланд, Түштүк Кытай, Лаос, Түндүк Въетнам жана Түндүк-Чыгыш Бирмага тараган. Негизгилери – тай (сиам), (Таиланд), лаос, шан (Бирма) жана чжуан (КЭР, Гуанси) тили. Тай тилдери түндүк, борбордук жана түштүк-батыш деп үч топко бөлүнөт. Бирок алардын ортосунда орчундуу айырма жок. Түштүк-батыш тобундагы тилдердин көбүнүн өзүнчө жазма системасы бар. Алгачкы жазуу эстеликтери XIII кылымга таандык.
[[Категория: Тил илими]]
==Булактар==
* “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 6-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2014. 816 бет, илл. ISBN 978 9967-14-117 -9
d9l75ahzafxl6jq75lf1gi28ysxiu0d
Өз ара начар аракеттениш
0
77800
424843
244181
2022-08-18T13:25:05Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Өз ара начар аракеттениш''' — элементардык бөлүкчөлөрдөгү негизги төрт өз ара аракеттеништин бири.
Өз ара начар аракеттениш күчтүү жана электр-магниттик өз ара аракеттеништерден кыйла начар, ал эми гравитациялыктан өтө күчтүү болот.
Өз ара аракеттеништин күчүн ал пайда кылган процесстердпн ылдамдыгы көрсөтөт. Адатта энергиясы 10* — 10* экв болгон процесстердин (мындай энергиялар элементардык бөлүкчөлөр физикасына мүнөздүү) ылдамдыгы салыштырылып бааланат.
Мындай процесстер өз ара күчтүү аракеттениште 10~24 сек, электр-магниттик аракеттениште 10~21 сек, Өз ара начар аракеттениште 10-10 сек да болуп өтөт.
Өз ара аракеттенишкен болүкчөлөрдүн башка мүнөздөмөсү — алардын заттагы эркин өтүү жолунун узундугу. Өз ара начар аракеттеништин аракет радиусу 10-14 — 10-15 см, ошондуктан 10-5 см аралыктагы коңшу эки атомдун ядросунун Өз ара начар аракеттениши жокко эсе.
Өз ара начар аракеттениште күчтүү жана электр-магниттик аракеттеништер баш ийе турган көп мыйзамдар. мисалы, адитивдүү [[Кванттык сандар|квант сандарынын]] сакталуу мыйзамы, жаратылыштын фундаменталдык [[Симметрия|симметриясы]], заряддын жуптуулук жана мейкиндиктин жуптуулук мыйзамы ж. б. бузулат.
Азыркы жанa Өз ара начар аракеттеништердин жалпы теориясын түзүүдө.
== Булактар ==
Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Бишкек: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1979. Том 4. Лактация - Пиррол. -656 б.
[[Категория:Физика]]
so5r9bpd89guirsqwt2phecqslevvx7
Түзүм-функциялык талдоо
0
80773
424908
247510
2022-08-19T10:35:36Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структура-функциялык анализ]] to [[Түзүм-функциялык анализ]]
wikitext
text/x-wiki
'''Структура-функциялык анализ''' - коомдук кубулуштарды бүтүн система катары изилдөө жолу.
Маркстик [[социология]] боюнча коомдун структуралык бөлүктөрү: коомдук-экономикалык формация, эмгектин болунушу, коомдук турмуштун негизги жактары, маданий-социалдык институттар, коомдун социалдык түзүлүшү. Бул түшүнүк эки мааниде колдонулат: биринчиден, социалдык системанын бир болугунун башка бөлүктөрүнө же жалпы системага карата аткарар милдети, экинчиден, системанын бир бөлүгүнүн өзгөрүшу башка бир бөлүгүнүн өзгөрүшүнө байланыштуу болушу (мисалы, шаар менен айыл калкындагы озгоруулөр индустриянын өнүгүнгүнө байланыштуу) .
Маркстик социологияда Структура-функциялык анализ тарыхый жана себептүүлүк принциптерин бири бирине айкалыштырып, бирдиктүү колдонуунун негизиндө жүргүзүлөт. Мисалы, К. Маркс «Капиталда» капит. түзүлүштүн структуралык өзгөчөлүгүн аныктоо менен бирге анын тарыхый өнүгүшүнүн мүнөзүн ачып көрсөткөн. Вурж. социологияда Структура-функциялык анализ тарыхый жана функциялык принципти бирин бирине каршы коюунун негизинде бир жактуу идеалисттик мүнөздө колдонулат (мисалы, Т. Парсонстун абстракттуу теориясы).
Азыркы социологияда Структура-функциялык анализдин өкүлдөрү коомдун өнүтүшүндөгү туруктуулукту, тең салмактуулукту баса белгилеп, адамдын жүрүш-турушун теске салуунун негизги жолу катары дөөлөттөрдү (ценность), социалдык нормаларды эсептешет. Алардын пикири боюнча Структура-функциялык анализ коомдук күчтөрду элдештирүүнүн жолдорун издөөгө багытталышы керек. Бул буржуазиянын мүдөөсүнө кызмат кылат.
== Колдонулган адабияттар ==
Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1980. Том 5. Пирс - Токкана. -656 б.
[[Category:Социология]]
hxb8h6sa5ofvkyxbx84cnmc643rdukl
424914
424908
2022-08-19T10:39:27Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Түзүм-функциялык анализ]] to [[Түзүм-функциялык талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
'''Структура-функциялык анализ''' - коомдук кубулуштарды бүтүн система катары изилдөө жолу.
Маркстик [[социология]] боюнча коомдун структуралык бөлүктөрү: коомдук-экономикалык формация, эмгектин болунушу, коомдук турмуштун негизги жактары, маданий-социалдык институттар, коомдун социалдык түзүлүшү. Бул түшүнүк эки мааниде колдонулат: биринчиден, социалдык системанын бир болугунун башка бөлүктөрүнө же жалпы системага карата аткарар милдети, экинчиден, системанын бир бөлүгүнүн өзгөрүшу башка бир бөлүгүнүн өзгөрүшүнө байланыштуу болушу (мисалы, шаар менен айыл калкындагы озгоруулөр индустриянын өнүгүнгүнө байланыштуу) .
Маркстик социологияда Структура-функциялык анализ тарыхый жана себептүүлүк принциптерин бири бирине айкалыштырып, бирдиктүү колдонуунун негизиндө жүргүзүлөт. Мисалы, К. Маркс «Капиталда» капит. түзүлүштүн структуралык өзгөчөлүгүн аныктоо менен бирге анын тарыхый өнүгүшүнүн мүнөзүн ачып көрсөткөн. Вурж. социологияда Структура-функциялык анализ тарыхый жана функциялык принципти бирин бирине каршы коюунун негизинде бир жактуу идеалисттик мүнөздө колдонулат (мисалы, Т. Парсонстун абстракттуу теориясы).
Азыркы социологияда Структура-функциялык анализдин өкүлдөрү коомдун өнүтүшүндөгү туруктуулукту, тең салмактуулукту баса белгилеп, адамдын жүрүш-турушун теске салуунун негизги жолу катары дөөлөттөрдү (ценность), социалдык нормаларды эсептешет. Алардын пикири боюнча Структура-функциялык анализ коомдук күчтөрду элдештирүүнүн жолдорун издөөгө багытталышы керек. Бул буржуазиянын мүдөөсүнө кызмат кылат.
== Колдонулган адабияттар ==
Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1980. Том 5. Пирс - Токкана. -656 б.
[[Category:Социология]]
hxb8h6sa5ofvkyxbx84cnmc643rdukl
424917
424914
2022-08-19T10:43:29Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүм-функциялык талдоо''' ― коомдук кубулуштарды бүтүн тутум катары изилдөө жолу.
Маркстик [[социология]] боюнча коомдун түзүмдүк бөлүктөрү: коомдук-экономикалык формация, эмгектин болунушу, коомдук турмуштун негизги жактары, маданий-социалдык институттар, коомдун социалдык түзүлүшү. Бул түшүнүк эки мааниде колдонулат: биринчиден, социалдык тутумдун бир болугунун башка бөлүктөрүнө же жалпы тутумга карата аткарар милдети, экинчиден, тутумдун бир бөлүгүнүн өзгөрүшу башка бир бөлүгүнүн өзгөрүшүнө байланыштуу болушу (мисалы, шаар менен айыл калкындагы озгоруулөр индустриянын өнүгүнгүнө байланыштуу) .
Маркстик социологияда түзүмдүк-функциялык талдоо тарыхый жана себептүүлүк принциптерин бири бирине айкалыштырып, бирдиктүү колдонуунун негизиндө жүргүзүлөт. Мисалы, К. Маркс «Капиталда» капитал түзүлүштүн түзүмдүк өзгөчөлүгүн аныктоо менен бирге анын тарыхый өнүгүшүнүн мүнөзүн ачып көрсөткөн. Вурж. социологияда түзүм-функциялык талдоо тарыхый жана функциялык принципти бирин бирине каршы коюунун негизинде бир жактуу идеалисттик мүнөздө колдонулат (мисалы, Т. Парсонстун абстракттуу теориясы).
Азыркы социологияда түзүм-функциялык талдоонун өкүлдөрү коомдун өнүтүшүндөгү туруктуулукту, тең салмактуулукту баса белгилеп, адамдын жүрүш-турушун теске салуунун негизги жолу катары дөөлөттөрдү, социалдык ченемдерди эсептешет. Алардын пикири боюнча түзүм-функциялык талдоо коомдук күчтөрду элдештирүүнүн жолдорун издөөгө багытталышы керек. Бул буржуазиянын мүдөөсүнө кызмат кылат.
== Булактар ==
Кыргыз Совет Энциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1980. Том 5. Пирс - Токкана. -656 б.
[[Category:Социология]]
axpwhtdau2kx23pvpv5c6ic6m76uxag
Түркстан аскери
0
82831
424862
249966
2022-08-18T18:33:16Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Түркстан армиясы]] to [[Түркстан аскери]]
wikitext
text/x-wiki
'''Түркстан армиясы''' –
1) Түштүк Россиянын куралдуу күчтөрүнүн башкы командачысы генерал-лейтенант А. И. Деникиндин буйругу менен 22. 1. 1919-ж. түзүлгөн ак гвардиячы Куралдуу күчтөрүнүн бирикмеси. Түркстан армиясы алгач мурунку Каспий бою облусунун аскер күчтөрүнүн негизинде түзүлүп, Түштүк Россиянын куралдуу күчтөрүнүн курамына киргизилген. Түркстан армиясынын түзүлүшүнө Каспий бою облусунун контрреволюциялык өкмөтү жана Британиянын Түркстандагы аскер миссиясы тарабынан материалдык-тех. жардам көрсөтүлгөн. Түркстан армиясысынын алдына Красноводскден (азыркы Түркмөнбашы ш.) Ташкент жана Верный (азыркы Алматы) шаарын карай багыт алып, [[Орто Азия]]ны Кызыл Армиядан толук тазалоо милдети тагылган. Бирок 1919-20-ж. Түркстан армиясынын негизги күчтөрү Байрам-Али, Мерв, Кушка, Ашхабад ж. б. шаарынын алдында Кызыл Армия тарабынан талкаланып, 6. 2. 1920-ж. биротоло жоюлган жана аман калганы Иран аркылуу батыштагы чет өлкөгө өтүп кеткен;
2) Чыгыш фронтунун командачысы С. С. Каменевдин директивасы менен 5. 3. 1919-ж. түзүлгөн Жумушчу-дыйкандар Кызыл Армиясынын аскердик бирикмеси. Оренбург аткычтар жана З-Түркстан атчандар дивизияларынын негизинде түзүлүп, Чыгыш фронтунун Түштүк армия бирикмесинин курамына кирген. Жарандык согуш учурунда ак гвардиячыл казак-орустарга каршы Бугуруслан, Белебей, Уфа операцияларын ишке ашырууда чоң роль ойноп, 15. 6. 1919-ж. таратылган. Командачылары: Г. В. Зиновьев (11-март - 22-май, 1919), В. П. Распопов (22-24-май, 1919), M. В. Фрунзе (24-май - 15-июнь, 1919).
== Колдонулган адабияттар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
[[Category:Туркестан]]
peqjmyuvoix1qrv24zvzz2nxmse23da
424896
424862
2022-08-19T08:22:27Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
[[Орусиядагы жарандык согуш]] убагындагы каршылаш тараптын аскерлери:
[[Түркстан аскери (Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскери)|'''Түркстан аскери''']] ― Кызыл аскердин Чыгыш фронтунун курамындагы аскер;
[[Түркстан аскери (Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрү)|'''Түркстан аскери''']] ― Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн аскер бирикмеси.
{{Текмаанисиздик}}
hog7ajjl5kpun57i77gk18o8on045vr
Түзүмдүк саясат
0
84416
424911
254045
2022-08-19T10:38:19Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структуралык саясат]] to [[Түзүмдүк саясат]]
wikitext
text/x-wiki
'''Структуралык саясат''' - бул жалпы мамлекеттик, ички жана тармак аралык, ошондой эле аймактык зарыл болуучу шайкештиктерди калыптандырууга жардам берүүчү чаралардын тутуму.
Структуралык саясат чарба комплексинин жана анын тармактарынын бир калыпта, ыңгайына карата өнүгүшүн, экономиканы интенсивдештирүү жана анын натыйжалуулугун жогорулатууну, илим менен техниканын жетишкендиктерин билгичтикте кеңири пайдаланып, өндүрүштүн өзөгүн техникалык жактан
өркүндөтүүнү, букара элдин жашоо-тиричилигин жогорулатуу чечимдерин камсыз кылууга үндөлөт. Бул эң алды менен [[Инвестиция|инвестициялык]] саясат менен тыгыз байланыштуу жана ишкананын, региондун же өлкөнүн экономикасынын өнүгүшүнө олуттуу таасирин тийгизет. Азыркы кезде ишке ашырылып жаткан базар мамилесине өтүү шартында экономиканын тутумун олуттуу түрдө кайра курууну талап кылат. Бул процесстин түпкү маңызы келип төмөндөгүлөргө такалат: биринчи кезекте мүмкүн болуучу түрдүү товардын арбын санын чыгарып, калк үчүн түркүн тейлөөлөрдү көрсөтүп жаткан
тармактарды ыкчамдатып тез өнүктүрүү менен чарба комплексинин кубаттуу керектөө секторун түзүү.
Структуралык саясаттын экинчи бир багыты - чарба комплексинин жана өнөр жайынын бардык тармактарын техникалык жактан өркүндөтүү, ресурстук салымдарга багыт жасап, ички жана тармак-аралык шайкештиктерди тартипке салуу, чийки запастарды (сырьёлорду), күйүүчү майларды, энергияларды ж.б. ресурстарды пайдаланууда ысырапкерчиликке жол бербөө жана чарбасыздыкка бөгөт коюу эн негизгиси болуп
саналат.
==Колдонулган адабияттар==
Адам укуктары, демократия, бийлик. Энциклопедиялык сөздүк. – Б.: 2015. -496 б. ISBN 978-9967-27-790-8
[[Категория:Адам укуктары]]
[[Категория:Экономика]]
j8qkd1and2yapi70g2glrcb7b8spwmq
424925
424911
2022-08-19T10:56:38Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүмдүк саясат''' ― жалпы мамлекеттик, ички жана тармак аралык, ошондой эле аймактык зарыл болуучу шайкештиктерди калыптандырууга жардам берүүчү чаралардын тутуму.
Түзүмдүк саясат чарба комплексинин жана анын тармактарынын бир калыпта, ыңгайына карата өнүгүшүн, экономиканы интенсивдештирүү жана анын натыйжалуулугун жогорулатууну, илим менен техниканын жетишкендиктерин билгичтикте кеңири пайдаланып, өндүрүштүн өзөгүн техникалык жактан
өркүндөтүүнү, букара элдин жашоо-тиричилигин жогорулатуу чечимдерин камсыз кылууга үндөлөт. Бул эң алды менен [[Инвестиция|инвестициялык]] саясат менен тыгыз байланыштуу жана ишкананын, аймактын же өлкөнүн экономикасынын өнүгүшүнө олуттуу таасирин тийгизет. Азыркы кезде ишке ашырылып жаткан рынок мамилесине өтүү шартында экономиканын тутумун олуттуу түрдө кайра курууну талап кылат. Бул процесстин түпкү маңызы келип төмөндөгүлөргө такалат: биринчи кезекте мүмкүн болуучу түрдүү товардын арбын санын чыгарып, калк үчүн түркүн тейлөөлөрдү көрсөтүп жаткан
тармактарды ыкчамдатып тез өнүктүрүү менен чарба комплексинин кубаттуу керектөө секторун түзүү.
Түзүмдүк саясаттын экинчи бир багыты ― чарба комплексинин жана өнөр жайынын бардык тармактарын техникалык жактан өркүндөтүү, ресурстук салымдарга багыт жасап, ички жана тармак-аралык шайкештиктерди тартипке салуу, чийки запастарды (сырьёлорду), күйүүчү майларды, энергияларды ж.б. ресурстарды пайдаланууда ысырапкерчиликке жол бербөө жана чарбасыздыкка бөгөт коюу эн негизгиси болуп
саналат.
==Булактар==
Адам укуктары, демократия, бийлик. Энциклопедиялык сөздүк. – Б.: 2015. -496 б. ISBN 978-9967-27-790-8
[[Категория:Адам укуктары]]
[[Категория:Экономика]]
k782vhzlue6fvu5u8gkrc0qbukd1424
Квазиимпульс
0
90081
424837
261118
2022-08-18T12:31:39Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Квазиимпульс''' ― бөлүкчөлөрдүн же квазибөлүкчөлөрдүн нерсенин кристаллдык торчосунун мезгилдүү талаасында абалын мүнөздөөчү вектордук чоңдук .
Касиеттери импульстун касиеттерине жана квазитолкун вектору толкун векторуна окшош. Бөлүкчөлөрдүн кагылышуусунда, Квазиимпульстун сакталуу мыйзамы, импульстун сакталуу мыйзамына караганда татаал. Кагылышууда квазиимпульс сакталат же дискреттүү өзгөрөт.
==Булактар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Физика. Энциклопедиялык окуу куралы. 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
pp8rmqe99j5p883653ih6v21a6umyvg
424838
424837
2022-08-18T12:31:52Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Квазиимпульс''' ― бөлүкчөлөрдүн же квазибөлүкчөлөрдүн нерсенин кристаллдык торчосунун мезгилдүү талаасында абалын мүнөздөөчү вектордук чоңдук.
Касиеттери импульстун касиеттерине жана квазитолкун вектору толкун векторуна окшош. Бөлүкчөлөрдүн кагылышуусунда, Квазиимпульстун сакталуу мыйзамы, импульстун сакталуу мыйзамына караганда татаал. Кагылышууда квазиимпульс сакталат же дискреттүү өзгөрөт.
==Булактар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Физика. Энциклопедиялык окуу куралы. 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
eo0k7utycf3jrrau20wa084eer8r3hu
Рентген түзүмдүк талдоо
0
90302
424926
261339
2022-08-19T10:59:34Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Рентген структуралык анализ]] to [[Рентген түзүмдүк талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
'''Рентген структуралык анализ''' – рентген нурунун дифракциясын талдоого негизделип, заттын түзүлүшүн изилдөө методу.
Рентген структуралык анализдин негизи – рентген нуру менен заттын электрондорунун өз ара аракеттешүүсүнөн чыккан дифракция. Рентген нуру менен алынган дифракциялык сүрөт ар кандай факторлорго (берилген заттын атомдук түзүлүшү-нө, андагы деффектилерге, эң негизгиси рентген нурунун толкун узундугуна (λ) көзкаранды. Рентген структуралык анализдин жардамы менен заттардын кристалл торчолорунун тиби, андагы атомдордун жайгашуу мүнөзү, зат атомдорунун чоңдуктары, атомдор арасындагы аралыктар, өз ара аракеттешүү күчтөрү жана алардын өлчөмдөрү, заттын фазалык курамы, текстурасы, андагы ар кандай деффектилер (чекиттик деффект, дислокация ж. б.) аныкталат. Бул ыкма аркылуу металлдардын, куймалардын, минералдардын, органикалык жана органикалык эмес бирикмелердин, суюктуктардын, газдардын ж. б. көп сандаган аморфтук нерселердин структуралары изилденет. Рентген структуралык анализде негизинен монокристаллдардан алынуучу лауэграммалар, поликристаллдардан алынуучу дебаеграммалар, полимерлерден, аморфтук заттардан, суюктуктардан, газдардан алынуучу ар кандай дифракциялык сүрөттөр изилденип, алардын структуралык түзүлүштөрү аныкталат. Бул анализде кристаллдык нерселердеги Рентген структуралык анализ жогорку жана төмөнкү температурада заттардын фазаларынын, өтө жогорку басымдагы заттын структурасынын өзгөрүшүн, радиоактивдүү нурланууга дуушар болгон нерселердин структуралык түзүлүшүн ж. б. өзгөчө абалдагы өзгөрүүлөрдү изилдейт. Бул изилдөө иштерин жүргүзүү үчүн көптөгөн ыкмалар (Лауэ методу, үлгүнү термелтүү жана айландыруу методу ж.б.), рентген камерасы жана рентген дифрактометри колдонулууда.
==Колдонулган адабияттар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. [[Физика: Энциклопедиялык окуу куралы|Физика. Энциклопедиялык окуу куралы.]] 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
ttefn0o0zym8ty0taymnlc0dfy3xaky
424928
424926
2022-08-19T11:05:23Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Рентген түзүмдүк талдоо''' ― рентген нурунун дифракциясын талдоого негизделип, заттын түзүлүшүн изилдөө ыкмасы.
[[Рентген]] [[Түзүм|түзүмдүк]] талдоонун негизи – рентген нуру менен заттын электрондорунун өз ара аракеттешүүсүнөн чыккан дифракция. Рентген нуру менен алынган дифракциялык сүрөт ар кандай факторлорго (берилген заттын атомдук түзүлүшүнө, андагы деффектилерге, эң негизгиси рентген нурунун толкун узундугуна (λ) көз каранды. Рентген түзүм талдоонун жардамы менен заттардын кристалл торчолорунун тиби, андагы атомдордун жайгашуу мүнөзү, зат атомдорунун чоңдуктары, атомдор арасындагы аралыктар, өз ара аракеттешүү күчтөрү жана алардын өлчөмдөрү, заттын фазалык курамы, текстурасы, андагы ар кандай деффектилер (чекиттик деффект, дислокация ж. б.) аныкталат. Бул ыкма аркылуу металлдардын, куймалардын, минералдардын, органикалык жана органикалык эмес бирикмелердин, суюктуктардын, газдардын ж. б. көп сандаган аморфтук нерселердин түзүмү изилденет. Рентген түзүмдүк талдоодо негизинен монокристаллдардан алынуучу лауэграммалар, поликристаллдардан алынуучу дебаеграммалар, полимерлерден, аморфтук заттардан, суюктуктардан, газдардан алынуучу ар кандай дифракциялык сүрөттөр изилденип, алардын түзүмдүк түзүлүштөрү аныкталат. Бул талдоодо кристаллдык нерселердеги рентген түзүмдүк талдоо жогорку жана төмөнкү температурада заттардын фазаларынын, өтө жогорку басымдагы заттын түзүмүнүн өзгөрүшүн, радиоактивдүү нурланууга дуушар болгон нерселердин түзүмдүк түзүлүшүн ж.б. өзгөчө абалдагы өзгөрүүлөрдү изилдейт. Бул изилдөө иштерин жүргүзүү үчүн көптөгөн ыкмалар (Лауэ методу, үлгүнү термелтүү жана айландыруу методу ж.б.), рентген камерасы жана рентген дифрактометри колдонулууда.
==Булактар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. [[Физика: Энциклопедиялык окуу куралы|Физика. Энциклопедиялык окуу куралы.]] 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
af3t4ctt245g27k3m6gqtjormyntxyq
Түзүмдүк илээшкектик
0
90347
424919
261384
2022-08-19T10:47:19Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структуралык илээшкектик]] to [[Түзүмдүк илээшкектик]]
wikitext
text/x-wiki
'''Структуралык илээшкектик''' – суюктукта структуранын пайда болушу менен байланышкан жана агым ылдамдыгынын градиентине көзкаранды илээшкектик.
==Колдонулган адабияттар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. [[Физика: Энциклопедиялык окуу куралы|Физика. Энциклопедиялык окуу куралы.]] 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
h6izeaepm9sbrzhd5blixhxbl9pmvu1
424922
424919
2022-08-19T10:50:46Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Түзүмдүк илээшкектик''' ― суюктукта түзүмдүн пайда болушу менен байланышкан жана агым ылдамдыгынын градиентине көз каранды илээшкектик.
==Булактар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Физика. Энциклопедиялык окуу куралы. 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0
[[Category:Физика]]
obykae4o2ihy8cpjqjzurshzn8cvj0o
«Рояль» казиносу
0
95850
424845
358306
2022-08-18T13:33:43Z
Bosogo
18484
чет тилиндеги текст алынды
wikitext
text/x-wiki
{{Тасма}}
'''«Рояль» казиносу''' ({{lang-en|Casino Royale}}) ― "[[Eon Productions]]" 2006-жылы тарткан "[[Жеймс Бонд]]" тасмаларынын 21-чыгарылышы жана [[Дэниел Крейг]] ойдон чыгарылган агент MI6 Жеймс Бонддун ролун алгачкы жолу аткарган. Тасманын режиссеру [[Мартин Кэмпбел]], ал эми сценарийин [[Нил Пөрвис]], [[Роберт Вейд]] жана [[Пол Хеггис]] жазышкан. Ошондой эле тасма [[Ян Флемиңс]] 1953-жылы жазган ошол эле аталыштагы романдын адаптацияланышы болуп саналат. "Казино Рояль" Бонддун агент 007 кесибинин башталышын баяндайт. Тасмада эл аралык Маями аэропортундагы [[террорист|террористтик]] кол салуунун алдын алган Жеймс Бонд, Виспер Линдге ашык болуп калат. Бирок анын башкы максаты террористтерди каржылап турган Ли Шифрени казинодогу покер оюнунда жеңип чыгуу болот. Тасмадагы кийинки окуя "Жубатуу квантуму" (2008) тасмасында уланат. "[[Скайфолл]]"(2012) жана "Спектр" (2015) тасмаларында да бул тасмадагы персонаждар жана окуялар эске салынат.
""Рояль" казиносу"-2006-жылы,14-ноябрда Одеон Лайсестер майданында көрсөтүлгөн. Тасма жагымдуу сын-пикирлерге ээ болгон. "Казино Рояль"-дүйнө жүзү боюнча 600 миллион АКШ долларын табуу менен 2012-жылы "Скайфолл" чыкканга чейинки эң кирешелүү "Жеймс Бонд" тасмаларынын бири болгон.
Абдан көп талаштуу жагдайлар бирдей жеткирүү керек - күтүлгөн караганда көбүрөөк иш-маз ката, суммасы карточкаларды же алуу (адатта, кокустук) картасын түзгөн<ref>[https://888pokergame.ru/poker-rules/ Poker эрежелери.]</ref>.
Poker (покер Eng.) - оюн, анын максаты - жогорку мүмкүн покер колун топтоп, коюмду утуп, 4 колдонуу (эски классикалык түрүн), 2, же 5 карточкаларды же бардык атаандаштарынан мажбур оюнга катышууга токтотом<ref>[https://playpoker.su/millions-online-finished-with-deal/ Покер тарыхы.]</ref>.
== Шилтемелер ==
[[Категория:АКШ тасмалары]]
[[Категория:2006-жылы чыккан тасмалар]]
3en7w165tv3mxdnpc53rfxodcsidq1l
424856
424845
2022-08-18T14:20:03Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [["Рояль" казиносу]] to [[«Рояль» казиносу]]
wikitext
text/x-wiki
{{Тасма}}
'''«Рояль» казиносу''' ({{lang-en|Casino Royale}}) ― "[[Eon Productions]]" 2006-жылы тарткан "[[Жеймс Бонд]]" тасмаларынын 21-чыгарылышы жана [[Дэниел Крейг]] ойдон чыгарылган агент MI6 Жеймс Бонддун ролун алгачкы жолу аткарган. Тасманын режиссеру [[Мартин Кэмпбел]], ал эми сценарийин [[Нил Пөрвис]], [[Роберт Вейд]] жана [[Пол Хеггис]] жазышкан. Ошондой эле тасма [[Ян Флемиңс]] 1953-жылы жазган ошол эле аталыштагы романдын адаптацияланышы болуп саналат. "Казино Рояль" Бонддун агент 007 кесибинин башталышын баяндайт. Тасмада эл аралык Маями аэропортундагы [[террорист|террористтик]] кол салуунун алдын алган Жеймс Бонд, Виспер Линдге ашык болуп калат. Бирок анын башкы максаты террористтерди каржылап турган Ли Шифрени казинодогу покер оюнунда жеңип чыгуу болот. Тасмадагы кийинки окуя "Жубатуу квантуму" (2008) тасмасында уланат. "[[Скайфолл]]"(2012) жана "Спектр" (2015) тасмаларында да бул тасмадагы персонаждар жана окуялар эске салынат.
""Рояль" казиносу"-2006-жылы,14-ноябрда Одеон Лайсестер майданында көрсөтүлгөн. Тасма жагымдуу сын-пикирлерге ээ болгон. "Казино Рояль"-дүйнө жүзү боюнча 600 миллион АКШ долларын табуу менен 2012-жылы "Скайфолл" чыкканга чейинки эң кирешелүү "Жеймс Бонд" тасмаларынын бири болгон.
Абдан көп талаштуу жагдайлар бирдей жеткирүү керек - күтүлгөн караганда көбүрөөк иш-маз ката, суммасы карточкаларды же алуу (адатта, кокустук) картасын түзгөн<ref>[https://888pokergame.ru/poker-rules/ Poker эрежелери.]</ref>.
Poker (покер Eng.) - оюн, анын максаты - жогорку мүмкүн покер колун топтоп, коюмду утуп, 4 колдонуу (эски классикалык түрүн), 2, же 5 карточкаларды же бардык атаандаштарынан мажбур оюнга катышууга токтотом<ref>[https://playpoker.su/millions-online-finished-with-deal/ Покер тарыхы.]</ref>.
== Шилтемелер ==
[[Категория:АКШ тасмалары]]
[[Категория:2006-жылы чыккан тасмалар]]
3en7w165tv3mxdnpc53rfxodcsidq1l
Екатеринбург метросу
0
113167
424867
362026
2022-08-18T19:15:25Z
CommonsDelinker
130
Replacing Ekt-metro-logo-01.svg with [[File:Ekb_metro_logo_alt.svg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]] (harmonizing names of file set) · there's already Ekb_metro_logo.svg th
wikitext
text/x-wiki
{{Метро
| аталышы = Екатеринбург метросу
| нукура аталышы =
| логотип = [[File:Ekb metro logo alt.svg|220px|]]
| логотиптин туурасы =
| сүрөтү =
| туурасы =
| түрү =
| өлкө = {{Өлкө желеги|Орусия}}
| жайгашкан жери = [[Екатеринбург]]
| ачылган датасы = [[1991]]
| жабылган датасы =
| кожоюну =
| оператору =
| күндүк жүргүнчүлөрдү ташуусу=
| жылдык жүргүнчүлөрдү ташуусу=
| сыйлыктары =
| сайты =
| линиялардын саны = 1
| станциялардын саны = 9
| туурасы =
| кыймылдын курамындагы саны =
| курамындагы вагондун саны =
| депонун саны =
| колеянын туурасы =
| электрификациясы =
| орточо ылдамдыгы =
| максималдуу ылдамдыгы =
| линиялардын схемасы =
| Баракча Уикиказынада =
}}
[[File:Schéma jekatěrinburského metra.gif|thumb|]]
'''[[Екатеринбург]] [[метро]]су''' ({{тил|ru|Екатеринбургский метрополитен}}) – [[Екатеринбург]] шаарынын [[Метро|метросу]]. Метросу [[27-апрель]] [[1991]]-жылы ачылат.
{{Орусия метросунун шаарлар}}
[[Категория:Метро]]
[[Категория:Орусия]]
[[Категория:1991-жыл]]
[[Категория:Екатеринбург]]
7drb33w1hi8m74x0s3i2bcictdojs9v
Баластан (телеканал)
0
113300
424899
423111
2022-08-19T09:52:35Z
ТаНя575
30097
wikitext
text/x-wiki
{{Телеканал
|Түсү = Orange
|Тексттин түсү = #FFFFFF
|Аталышы = Баластан
|Толук аталышы =КТРК Баластан
|Логотип =
|Баяндамасы =
|Өлкө = {{Өлкө желеги|Кыргызстан}}
|Берүү чөлкөмү ={{Өлкө желеги|Кыргызстан}}
|Берүү убактысы = 06:58 — 22:00
|Берүү тилдери = [[Кыргыз тили|Кыргызча]], [[Орус тили|Орусча]]
|Борбордук = {{Шаар желеги|Бишкек}}
|Сүрөттүн форматы =
|Каналдын багыты = Үй-бүлөлүк, балдар үчүн, көңүл ачуучу
|Алгачкы берүү күнү = [[1-октябрь]] [[2013]]
|Акыркы берүү күнү =
|Жабылуу себеби =
|Өзгөртөт =
|Өзгөрткөн =
|Өзгөртүлгөн =
|Күбөлүгү =
|Лицензиясы =
|Аудиториясы =
|Үлүшү =
|Дата үлүшү =
|Булак үлүшү =
|Негиздөөчүсү =
|Ээси = [[КТРК]]
|Жетекчиси = [[Илим Карыпбеков]]
|Мурдагы аталыштары =
|Курамындагы каналдар ={{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Ала-Тоо 24]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Музыка (телеканал)|Музыка]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Маданият (телеканал)|Маданият]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК Спорт|Спорт]]
|Каналдын үнү =
|Тармак демөөрчүсү =
|Урааны =
|Дареги = {{Шаар желеги|Бишкек}} Жаш Гвардия бульвары, 59
|Уикиказына =
|Сайты = '''[http://ktrk.kg/balastan www.ktrk.kg/balastan]
| online serv 1 =
}}
'''Баластан''' — мектеп жашына чейинки жана мектептин башталгыч ошондой эле ортоңку класстарында окуган балдарга арналган Кыргызстандагы эң алгачкы балдар каналы. Бул канал 2013-жылы 1-октябрда ачылып, программалардын контенти 6 саатка түзүлгөн. Таңкы саат 06:58дөн — 22:00гө чейинки убакытар алыгында 3 жолу кайталанып сунушталат.
Күн сайын кыргыз жана орус тилдериндеги, таалим-тарбиялык мааниси бар, билим алуу жана таанып-билүү багытындагы программалар, ошондой эле кино, мультфильмдер көрсөтүлөт. “Баластан” каналы бир гана балдар үчүн эмес, ата-энелер үчүн да маанилүү маалымат булагы болуп саналат.
== Берүүлөрү ==
=== КЫРГЫЗ ТИЛИ ===
* English today
* Muz-Time
* Адептүү бол
* Анонс
* Атайын репортаж
* Ачык асман нурлары
* Аяз атага кат
* Баластан шоу
* Балдар үчүн бейпил түн!
* Биздин каарман
* Билесиңби
* Билим Бум
* Бирге окуйбуз
* Бум-Шоу
* Бөбөк сенин жомогуң
* Глобус
* Данегим
* Жаныбарым жан досум
* Жаңы жылдык жомок
* Жеткинчек шоу
* Жомок
* КРнын Гимни
* Караван Жибек Жолу интерактивдүү көргөзмө
* Кароо-сынак
* Кесиптер шаарчасы
* Класстык саат
* Конкурс
* Концерт
* Кыргызские фильмы
* Кыргызча оңой
* Көркөм окуу
* Көркөм фильм
* Лабораториум
* Лайфхак
* Манас таануу
* Менин оюм
* Мультсериал
* Мультфильмы
* Насыят
* Өзгөчөм
* Өздүк жасалгалоо
* ПРОФИЛАКТИКА
* Президенттин куттуктоо сөзү
* Реклама
* Репортаж
* Ролик
* Саякатчы сары кыз
* Сериал
* Сонун ыр
* Соц ролик
* Сыймык
* ТЕЛЕСАБАК
* Таалимтай
* Тамсил
* Тарбия сырлары
* Тилимпоз
* Үй бүлө окуялары
=== ОРУС ТИЛИ ===
* Mult Time
* Muz-Time
* Давайте рисовать!
* Зелёный проект
* Классный час
* Концерт
* Копилка фокусов
* Космическое путешествие
* Мир-сказок
* Мульт и музыка
* Мультсериал
* Мультфильмы
* Познавайка
* Прыг-Скок Команда
* Развлечёба
* Рассказ о Манасе
* СТС
* СТС kids
* Сериал
* Спектакль
* ТЕЛЕУРОК
* Театр Бериляки
* Художественный фильм
pvc2hg2to7cmssnr8ydlgokb7juhasr
424900
424899
2022-08-19T09:54:56Z
ТаНя575
30097
wikitext
text/x-wiki
{{Телеканал
|Түсү = Orange
|Тексттин түсү = #FFFFFF
|Аталышы = Баластан
|Толук аталышы =КТРК Баластан
|Логотип =
|Баяндамасы =
|Өлкө = {{Өлкө желеги|Кыргызстан}}
|Берүү чөлкөмү ={{Өлкө желеги|Кыргызстан}}
|Берүү убактысы = 06:58 — 22:00
|Берүү тилдери = [[Кыргыз тили|Кыргызча]], [[Орус тили|Орусча]]
|Борбордук = {{Шаар желеги|Бишкек}}
|Сүрөттүн форматы =
|Каналдын багыты = Үй-бүлөлүк, балдар үчүн, көңүл ачуучу
|Алгачкы берүү күнү = [[1-октябрь]] [[2013]]
|Акыркы берүү күнү =
|Жабылуу себеби =
|Өзгөртөт =
|Өзгөрткөн =
|Өзгөртүлгөн =
|Күбөлүгү =
|Лицензиясы =
|Аудиториясы =
|Үлүшү =
|Дата үлүшү =
|Булак үлүшү =
|Негиздөөчүсү =
|Ээси = [[КТРК]]
|Жетекчиси = [[Илим Карыпбеков]]
|Мурдагы аталыштары =
|Курамындагы каналдар ={{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Ала-Тоо 24]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Музыка (телеканал)|Музыка]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Маданият (телеканал)|Маданият]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК Спорт|Спорт]]
|Каналдын үнү =
|Тармак демөөрчүсү =
|Урааны =
|Дареги = {{Шаар желеги|Бишкек}} Жаш Гвардия бульвары, 59
|Уикиказына =
|Сайты = '''[http://ktrk.kg/balastan www.ktrk.kg/balastan]
| online serv 1 =
}}
'''Баластан''' — мектеп жашына чейинки жана мектептин башталгыч ошондой эле ортоңку класстарында окуган балдарга арналган Кыргызстандагы эң алгачкы балдар каналы. Бул канал 2013-жылы 1-октябрда ачылып, программалардын контенти 6 саатка түзүлгөн. Таңкы саат 06:58дөн — 22:00гө чейинки убакытар алыгында 3 жолу кайталанып сунушталат.
Күн сайын кыргыз жана орус тилдериндеги, таалим-тарбиялык мааниси бар, билим алуу жана таанып-билүү багытындагы программалар, ошондой эле кино, мультфильмдер көрсөтүлөт. “Баластан” каналы бир гана балдар үчүн эмес, ата-энелер үчүн да маанилүү маалымат булагы болуп саналат.
== Берүүлөрү ==
=== КЫРГЫЗ ТИЛИ ===
* English today
* Muz-Time
* Адептүү бол
* Анонс
* Атайын репортаж
* Ачык асман нурлары
* Аяз атага кат
* Баластан шоу
* Балдар үчүн бейпил түн!
* Биздин каарман
* Билесиңби
* Билим Бум
* Бирге окуйбуз
* Бум-Шоу
* Бөбөк сенин жомогуң
* Глобус
* Данегим
* Жаныбарым жан досум
* Жеткинчек шоу
* Жомок
* КРнын Гимни
* Караван Жибек Жолу интерактивдүү көргөзмө
* Кароо-сынак
* Кесиптер шаарчасы
* Класстык саат
* Конкурс
* Концерт
* Кыргызские фильмы
* Кыргызча оңой
* Көркөм окуу
* Көркөм фильм
* Лабораториум
* Лайфхак
* Манас таануу
* Менин оюм
* Мультсериал
* Мультфильмы
* Насыят
* Өзгөчөм
* Өздүк жасалгалоо
* ПРОФИЛАКТИКА
* Президенттин куттуктоо сөзү
* Реклама
* Репортаж
* Ролик
* Саякатчы сары кыз
* Сериал
* Сонун ыр
* Соц ролик
* Сыймык
* ТЕЛЕСАБАК
* Таалимтай
* Тамсил
* Тарбия сырлары
* Тилимпоз
* Үй бүлө окуялары
=== ОРУС ТИЛИ ===
* Mult Time
* Muz-Time
* Давайте рисовать!
* Зелёный проект
* Классный час
* Концерт
* Копилка фокусов
* Космическое путешествие
* Мир-сказок
* Мульт и музыка
* Мультсериал
* Мультфильмы
* Познавайка
* Прыг-Скок Команда
* Развлечёба
* Рассказ о Манасе
* СТС
* СТС kids
* Сериал
* Спектакль
* ТЕЛЕУРОК
* Театр Бериляки
* Художественный фильм
1fj1aojk3510c4f2xwhxd2ykx4wlh0b
Poison (музыкалык топ)
0
114714
424850
331115
2022-08-18T13:50:43Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Poison (musikgrupp)]] to [[Poison (музыкалык топ)]]
wikitext
text/x-wiki
: ''Үчүн Элиса Купера ырдаган үчүн, көрүүгө яд (ырдаган)''
'''Яд''' - бул [[Америка Кошмо Штаттары|америкалык]] глэм-рок/хэви-металтоп, алар циркулируют айланасында ырчы жана композитор Брет Майклс.
Ысык-көл бизнесте персонажей болот көп көрүүгө яд катары полноправные ээлери Crües үчүн кузен, үн светлее жана счастливее караганда, көптөгөн заманбап hårdrockband жана көпчүлүгү топтун хиты алынды беззаботные partylåtar. Белгилүү ырлар камтыйт "ар бир Роза болот бул Торн", "Поговори мени менен", "кыктын Боп", "эч бирок жакшы убакыт" жана "мен эмес забуду сени".
== Өмүр баяны ==
=== 80-х: удачу в Ла ===
Яд туулган [[Гаррисберг]], [[Америка Кошмо Штаттары|АКШ]] жылы [[1983]], качан тобу - '''Париж'''. Париж турган ичинен Бретом Майклзом (Брет Sychalk) вокале; жана Рикки Рокетт (Ричард стопу) барабанах. Алар экөө тең мурда играли нарын призраки. Алар рекрутировали басиста Бобби. далл өлчөмүндө болжолдонот (Кайкендалл) жана гитаристи Мэтт "ко ко" Смит. Топ сменила [[1984]] аталышы ууну жана играл нарын demosingel. Демо-услышал продюсер жана менеджер Ким Фоули, ал убедил топ үчүн переехать в [[Лос-Анжелес|Лос-Анджелес]]. Топ дароо засели в студии үчүн записать өзүнүн дебютный альбом. Бирок, чынында, учурунда октун эмес яд в высоту. Чогулгандарга көйгөйлөр пайда ортосундагы Фоули жана топтун долбоор жабык. Нарын drömstaden натыйжаларды алып келген дароо көңүл клубной мастер менен, аларды өтө [[Андрогиния|андрогинная]] кийим, пуховки жана подушечки, көздүн-лайнеров. Чейин деп Лейбл Atlantic болчу кызыкдар демо. Бирок бул жолу алдым яд менен таанышууга, алардын дебютного альбомдун выдыхаться. Атлантики превратили анын төмөн.
Бирок жардамы менен менеджера Вики Хэмилтон улантты топ үчүн ойноого концерттер, азырынча следующая жаман окуя случилась түрүндө Смита, биринчи баланы. Ал чечти калтыруу эмес rockstjärnelivet үчүн колдору артында болушу керек жана вернуться в harrisburg өз подругой. Азыр керек топтун жаңы гитариста жана заты кийин долгих издөө англис planksvingare боюнча атындагы Слэш. Слэш ыраазычылыгын билдирип, азыркыга чейин жок бул сунуш акыркы мүнөтүнө жана бармак эмесмин эмес, оюнга на гитаре үчүн пушки N' Розакиргизилген выигрышном жободо, ошол эле кезде. Ордуна бул ал Си Си Девилль (Брюс Джонсон) Сент-Жеймс, бала, рокер жана кричащие Мими тийиш болгон толтурууга бул дыру.
Жардамы менен бул тандоо, топ [[1986|1986-жылы]] үчүн ввернуть биринчи альбом. ''Карагылачы, бул мышык тащили жалал -'' жылы студия карата мизерные 12 күн болгону үчүн 23 000 доллар. Бирок бул жетиштүү болчу, диск продано 2 миллион нускада, добрался чейин үчүнчү орунду АКШ рейтингде жана дал яд үч radiohits, анын ичинде классикалык ''обзови мени''.
Уулар Кривой улантты восходящий тренд менен альбомдун ''Открой роталардын жана скажи... ААА! '' бул [[1988|1988-жылы,]] продано ашык 5 миллион нускада жана бүгүн пересек 8-miljonersstrecket. На диске (ал эми чыгарылат менен бир аз көбүрөөк убакытты жана акчаны) бар эле, арасында башка жасайт ''эч тышкары, жакшы өткөрүү убактысы'' жана яд эң продаваемый сингл тарыхында, Баллада ''ар бир Роза өзүнүн шип''. Чыккандан кийин топ менен Дэвидом барбы Ротом башталган кийинчерээк жеке экскурсияга менен Лита Форд жана Britny Fox жана башка.
=== 90-жылдардын: карама-каршылыктар жана көйгөйлөр ===
[[Файл:Poison_Sweden_Rock_2008.jpg|thumb|258x258px|Яд чыгат карата рок-деп Швециянын, [[2008]].]]
Топ садыков 90-х менен меньшим макияжем, бирок бул помешало альбому ''болмуштун жана кан'' - жылдын [[1990]] подняться жок. 2 Кошмо Штаттарда, взорвать 4-miljonersstrecket жана сатуу платиновым жалал - [[Чили]] жана [[Австралия]]. Үч синглов болду золотым: баллада ''нерсени верить, ветром'' жана enigmatiskt крестил ''кыктын Боп''. Болчу жоромолдоо, көп экендигин аталышы (хор) ''кыктын Боп'' чынында билдирет. Девиль кийинчерээк белгилегендей, ал чынында тек гана использовал сөздөр катары грунтовки, качан ал записал өзүнүн демо-версиясы жана бул өндүрүүчүнүн любил, аларды да өтө тургандыгын, аларга пришлось калышы. 1990-91 тобу отправилась дүйнөлүк турне жана выпустила liveskivan ''проглотить бул жандуу.''
Болжол менен ошол эле мезгилде, да болуп калды темные облака появляются на небе. Deville жана Даль алынды көйгөйлөр менен баңги заттар жана [[1991|1991-жылы]] , топ болду аргасыз жокко чыгарууга көптөгөн концерттерди, алар сидели на отъем. Девиль баштадык интересовать өздөрү көп, башка долбоорлору жана dall'сломал манжалары анын эшиги автомобилдин. Ошол эле убакта концерттик альбом жана DVD вышли на текчелерде дүкөндөрдү, деп Девиль, ал собирался секирүү коюуга өз [[Жаз (музыка)|джаз-бэнд]], Си Си Девиль тажрыйбасы.
Кийин мезгилдин молчания тобу жарыялаган, анткени алардын жаңы гитаристом болду гитаристи-виртуоз Ричи Котцен. Котцен болчу, ачык натыйжа тобу үчүн, ал пайда болду кийинки альбоме ''эне тили'' ([[1993]]). Яд мурда эле баш тартышкан partypolemiken жана көптөгөн ырлар багытталган кыйла олуттуу темалар. Альбом алдым бир кыйла жылуу кабыл, бирок жеткен сатууга чейин эмес, мурдагы эпизода. Топ түзүлүп порвана кайрадан гана ички раздоров, андан кийин маектешкенден Котцен болбосо романтические мамилелер менен барабанщиком Рикки ракеты иш жүргүзүп келген, Диана, дария суранбаева пенсия куракта болсо. Котцен болчу кикнут жана чек жылы эмес, жаш Блюз Сарацено.
Жардамы менен Сарачено болуп калды топтун [[1994|1994-жылы]] жазуу үчүн өзүнүн кийинки альбомдун '', улыбнуться'', бирок жазуу капысынан тыныгуу, качан Майклз болчу вовлечен ош автомобиль аварию жана сломал ага нос жана челюсть жана бир нече кабыргалардын жана манжалардын. Мындан тышкары, ал вычеркнул төрт зуба. [[1995|1995-жылы]], жазууда альбомдун улантылат, алдым жарлык кызыгууну жаңы glamskiva нөлгө барабар жана алар предпочли болмок көрүүгө, бул яд выведет Жыйнагы Альбом менен, эски хитами. Ошондой эле июлундагы жана альбом болуп калган "платиновым", качан ал чыкса [[1996|1996-жылы]] жок экскурсияларды жана абдан анча чоң жардамы компаниядан. Величайший хиты туру пришлось ждать чейин [[1999]], качан deville жана Майклс оңунан коюуга өзүнүн эски обиды турат ага, жана гитаристи жылдыктар сейил бак курууда тобуна.
=== 2000-жылдан кылымдын ===
Жылы [[2000]] , альбом ''улыбнуться'' жана помахала ядом вернулась ошону менен бирге, алар жакшыраак, бардык, катуу partymusik. Ошол эле жылы эле выпущен альбом ''бийлик элге'', анын ичинен жарымы тандалып жаңы материал жана жарымы концерттик жазуулардын. [[2002|2002-жылы]] чыкса альбом Голливуд жана кабыл болчу смешан. [[2006|2006-жылы]] алар тумоодон жыйнагы ''20 жыл рок'' жана пландаштырууга, өзбекче жалал-Юбилейный туру, биринчи кезекте багытталган.
== Катышуучулар ==
; Кийинки мүчөлөрү
* Брет Майклс – [[Ыр|вокал]], rytmgitarr, акустическая гитара, Альт-саксофон, гармоника, [[Урма музыкалык аспаптар|перкуссия]], бэк-вокал (1983– )
* Бобби. далл өлчөмүндө болжолдонот – бас-гитара, добро, клавишные, [[Фортепиано|түйшүккө салып келет]], бэк-вокал (1983– )
* Рикки ракеталык – урма, перкуссия, вокал (1983– )
* С. с. Девилль – соло-гитара, вокал (1985-1991, 1996– )
; Мурдагы мүчөлөрү
* Мэтт Смит – гитара, бэк-вокал (1983-1985)
* Ричи Котцен – соло-гитара, клавишные, түйшүккө салып келет, мандолины, домры, бэк-вокал (1991-1993)
* Блюз Сарасено – соло-гитара, клавишные, түйшүккө салып келет, бэк-вокал (1993-1996)
; Гастролдору музыкантов
* Болот Даути – клавишные, бэк-вокал (2007– )
* Марк Конрад – клавишные (1990-1991)
* Рик Марти – гитара, бэк-вокал (1991)
* Стю Симон – клавишные, гитара, синтезатор, [[программалоо]], бэк-вокал (1999-2000)
* Трэйси Ганс – гитара, бэк-вокал (2000)
* Жон Purdell – клавишные, бэк вокал (2002)
* Бобби "Танго" Гибб – урма, перкуссия (2009, 2012)
* Фред кури – урма, перкуссия (2009)
* Фил Коллен – гитара, бэк-вокал (2009)
* Хью Макдональд – бас-гитара, бэк-вокал (2009)
* Эрик Бриттингем – бас-гитара, бэк-вокал (2009)
== Дискография ==
; Альбом
* 1986 – ''карагылачы, бул мышык тащили нарын''
* 1988 – ''Открой роталардын жана скажи...Аааа! '' менен Любовь на скалах
* 1990 – ''Адамдын Күнөөлүү Табияты Жана Кан''
* 1993 – ''Эне Тили''
* 2000 – ''улыбнуться...жана башка көп нерселер!''
* 2002 – ''Голливуд''
* 2007 – ''отравить болмок''
; "
* 1991 – ''Проглотить Бул''
* 2000 – ''бийлик элге''
* 2006 – ''Чоң Хиты Түз Эфирде! Бутлег''
* [[2008 жыл музыкада|2008]] – ''Тирүү, Чийки Жана Необрезанный''
* 2000 – ''Жети Күн Жашай''
'''Синглы''' (Топ-50 [[АКШдагы №1 синглдар тизмеси (Billboard)|чарта Hot 100]])
* [[1987]] – "Поговори мени менен" (#9)
* [[1987]] – "Мен" (#50)
* [[1987]] – "мен забуду сени" (#13)
* [[1988]] – "эч, бирок жакшы убакыт" (#6)
* [[1988]] – "Падший Ангел" (#12)
* [[1988]] – "Ар Роза Айтканда Шипы" (#1)
* [[1989]] – "сиздин-апам эмес танцуют" (#10)
* [[1990]] – "Кыктын Боп" (#3)
* [[1990]] – "бул верить" (#4)
* [[1990]] – "за ветром" (#38)
* [[1991]] – "Ак Молдо" (#35)
* [[1993]] – "туруу" (#50)
; Жыйнагы
* 1996 – ''яд величайший хиты: 1986-1996''
* 2000 – ''Дүкөнгө Ойноого Сэмплер''
* 2003 – ''мыкты баллады жана Блюз''
* 2006 – ''20-жылдыгы''
* 2006 – ''мыкты ууну: 20 жыл ар багыттагы рок''
* [[2008 жыл музыкада|2008]] – ''Коллекционер басып чыгаруу''
* 2009 – ''10 Замечательных Обондуу Ырлардын''
* 2010 – ''эч нерсе, бирок жакшы кезде: яд чогултуу''
* 2011 – ''Двойную Оорулууга Ушул: Акыркы Просмотров''
== Тышкы шилтемелер ==
* [[Fil:Commons-logo.svg|link=|20x20px]] На Викискладе айтканда медиафайлы тема боюнча: [[c:Category:Poison|яд (топтун)]].<div class="interProject commons" id="379" style="display:none;">[[c:Category:Poison|Фото жана медиа]]</div>
* [http://www.poisonweb.com/ Официальный сайт]
5z9z07qghie25al6r4p9iwpfimaim5m
Талдоо
0
118177
424930
367460
2022-08-19T11:14:04Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Анализ]] to [[Талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
'''Ана́лиз,талдама''' ({{lang-grc|ἀνάλυσις}} ажыратуу, мүчөлөргө бөлүштүрүү) – үйрөнүлүүчү предметти (кубулушту, процессти же алардын арасындагы байланыштарды) ага мүнөздүү болгон негизги элементтерге (касиеттерге, белгилерге, катнаштарга) ойдон же реалдуу түрдө ажыратуу процедурасы.
== Математика ==
* [[Анализ (математика тармагы)|Анализ]] — математика тармагы.
** [[Функционалдуу анализ]] — анализ тармагы.
== Медицина ==
* [[Кандын анализи]] — врачтык анализ.
* [[Сийдик анализи]] — врачтык анализ.
{{Текмаанисиздик}}
dx845mgx827zou8qczfchj3imel9muc
424933
424930
2022-08-19T11:18:19Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
'''Талдоо''' ― үйрөнүлүүчү предметти (кубулушту, процессти же алардын арасындагы байланыштарды) ага мүнөздүү болгон негизги элементтерге (касиеттерге, белгилерге, катнаштарга) ойдон же реалдуу түрдө ажыратуу процедурасы.
== Математика ==
* [[Анализ (математика тармагы)|Талдоо]] — математика тармагы.
** [[Функционалдуу талдоо]] — талдоо тармагы.
== Медицина ==
* [[Кандын анализи|Кандын талдоосу]] — медициналык талдоо.
* [[Сийдик талдоосу]] — медициналык талдоо.
{{Текмаанисиздик}}
lot3kceq44i5ycjvz382n9umn6wbqq0
Кыргызстандын парламенттик шайлоосу (2020)
0
121640
424890
366439
2022-08-19T06:11:03Z
91.247.63.174
Исправлена опечатка
wikitext
text/x-wiki
{{Шайлоо карточкасы}} '''Парламенттик шайлоо''' — [[Кыргызстан|Кыргызстанда]] 2020-жылы 4-октябрда өтөөрү пландалууда<ref>[http://www.china.org.cn/world/Off_the_Wire/2019-10/21/content_75324876.htm Kyrgyzstan sets date of parliamentary elections] Xinhua, 21 October 2019</ref>
== Шайлоо тутуму ==
[[Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши|Жогорку Кеңештеги]] 120 орун бирдиктүү жалпы элдик шайлоо округу боюнча пропорционалдык өкүлчүлүк менен шайланат. Парламентке орун алыш үчүн, партиялар 9% улуттук шайлоо чектен өтүп, [[Кыргызстандын дубандары|аймактардан]] өткөн шайлоодо 7% чейин <ref>[https://www.legislationline.org/download/id/6130/file/Constitutional%20Law%20on%20Presidential%20and%20JK%20Elections2015_ENG.pdf THE CONSTITUTIONAL LAW amended as of 23/04/2015]</ref> жана жети ар бир добуш жок дегенде 0,7% алууга тийиш. <ref>[http://www.electionguide.org/elections/id/2623/ Kyrgyz Republic: Election for Jorgorku Keneshg (Kyrgyz Supreme Council)] IFES</ref> Эч бир партия 65тен ашык орунга ээ боло албайт. <ref name="IPU">[http://www.ipu.org/parline-e/reports/2174_B.htm Electoral system] IPU</ref> Партиялык тизмелерде ар бир жыныстагы талапкерлердин кеминде 30% болушу керек, ал эми төртүнчү талапкердин жынысы ар башка болсо болот. Ошондой эле ар бир тизмеде талапкерлердин кеминде 15% [[Кыргызстандык|этникалык азчылыктардан]] жана 15 жаштан 35 жашка чейинки талапкерлерден, ошондой эле ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү эки талапкерден болушу талап кылынат. <ref>[https://www.legislationline.org/download/id/7361/file/Kyrgyzstan_Law_Presidential_JK_Elections_2011_am2017_en.pdf THE CONSTITUTIONAL LAW On Presidential and Jogorku Kenesh Elections in the Kyrgyz Republic]</ref>
==Шайлоо жыйынтыгы==
4-октябрда парламенттик шайлоо өтүп. Саат 20:00дө өлкөдөгү шайлоо участкаларында добуш берүү токтотулду. Борбордук шайлоо комиссиясынын төрайымы [[Нуржан Шайлдабекова]] шайлоонун алгачкы алдын ала жыйынтыгы менен тааныштырып. Алдын ала маалыматтар боюнча, 2 миң 39 шайлоо участкаларынан жыйынтыктары менен. 1 миллион 604 миң 562 шайлоочу катышкан. Добуш берүүнүн жыйынтыктары улам-улам жаңыланып турат. Саат 20:30а карата көрсөткүч төмөнкүчө:
* №1 "Биримдик" 23,63 %
* №2 "Мекенчил" 6,7%
* №3 "Ыйман Нуру" 2,38%
* №4 "Мекеним Кыргызстан" 23,96%
* №5 "Реформа" 1,55%
* №6 "Ата Мекен" 4,02%
* №7 "Замандаш" 2,13%
* №8 "Бүтүн Кыргызстан" 7,97 %
* №9 "Социал-Демократтар" 2,07%
* №10 "Мекен Ынтымагы" 0,66%
* №11 "Афганистан согушунун ардагерлери жана ушул сыяктуу кагышууларга катышкандардын саясий партиясы" 0,17%
* №12 "Ордо" 0,23%
* №13 "Бир Бол" 2,88%
* №14 "Республика" 5, 87%
* №15 "Кыргызстан" 10,42%
* №16 "Чоң Казат" 2,31%
* №17 Баарына каршы 1,63%
==Талапкер партиялар ==
Конституциялык мыйзамдын 60-беренесинин 1, 2-бѳлүктѳрүнѳ ылайык, [[Жогорку Кеңеш|Жогорку Кеңештин]] депутаттыгына талапкерлердин тизмесин кѳрсѳтүү шайлоо дайындалган күндѳн тартып башталат жана шайлоо күнүнѳ чейин 45 календардык күн калганда, тагыраагы 2020-жылдын 20-августунда аяктайт.
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!№
!Эн белгиси
!Талапкер партия
!Төрөгасы
!
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"| 1
|[[File:Birimdik logo.png|100px]]
|[[Биримдик (партия)|Биримдик]]
|[[Марат Аманкулов]]
|
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"|2
|[[File:No image.png|80px]]
|«[[Мекенчил]]»
|[[Камчыбек Ташиев]]
|
|-
|! style="background:#ADD8E6;color:black;"|3
|[[File:Lyman nuru logo.png|100px]]
|«[[Ыйман Нуру (партия)|Ыйман Нуру]]»
|[[Нуржигит Кадырбеков]]
|
|-
|style="background:Yellow;color:back;"|4
|[[File:Logo mekenim Kyrgyzstan.png|80px]]
|«[[Мекеним Кыргызстан]]»
|[[Мирлан Бакиров]]
|
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"|5
|[[File:No image.png|80px]]
|«[[Реформа (партия)|Реформа]]»
|
|
|-
|style="background:#E8112D; color:white;"|6
|[[File:Лого партии Ата-Мекен.svg|80px]]
|«[[Ата-Мекен (партия)|Ата-Мекен]]»
|[[Жанар Акаев]]
|
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"|7
|[[Файл:No image.png|80px]]
|«[[Замандаш (партия)|Замандаш]]»
|
|
|-
|8
|[[Файл:No image.png|80px]]
|«[[Бүтүн Кыргызстан]]»
|[[Адахан Мадумаров]]
|
|-
|style="background:blue; color:white;"|9
|[[File:No image.png|80px]]
|«[[Социал-демократтар]]»
|[[Сеидбек Атамбаев]]
|
|-
|style="background:#E8112D; color:white;"|10
|[[File:No image.png|80px]]
|«[[Мекен Ынтымагы]]»
|[[Темирбек Асанбеков]]
|
|-
|11
|[[File:No image.png|80px]]
|«Ооган согушунун жана<br> жергиликтүү согуш<br> ардагерлери»
|
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"|12
|[[Файл:No image.png|80px]]
|«[[Ордо (партия)|Ордо]]»
|[[Мирбек Мияров]]
|
|-
|style="background:#F28D1C;color:White;"|13
|[[File:Мамлекеттик биримдик жана мекенчилдик саясий партиясы «Бир Бол».png|80px]]
|«[[Бир Бол]]»
|[[Алтынбек Сулайманов]]
|
|-
|style="background:#0D98BA;color:White;"|14
|[[File:Саясий партиясы «Республика» (логотип).svg|80px]]
|«[[Республика (партия)|Республика]]»
|
|
|-
|style="background:#00B4CE; color:Yellow;"|15
|[[File:Flag of the Kyrgyzstan (political party).svg|80px]]
|«[[Кыргызстан (партия)|Кыргызстан]]»
|
|
|-
|style="background:{{Independent (politician)/meta/color}}; color:black;"|16
|[[Файл:No image.png|80px]]
|«[[Чоң казат (партия)|Чоң казат]]»
|[[Максат Мамытканов]]
|
|}
== Эскертмелер ==
{{Reflist}}
no082gb45g71sq06lau3yccyt43kha1
Бүтүн Кыргызстан
0
125277
424888
393242
2022-08-19T06:08:53Z
91.247.63.174
Исправлена опечатка
wikitext
text/x-wiki
{{Партия|Логотип=Логотип Бутун Кыргызстан.jpg|интернационал=}}
'''«Бүтүн Кыргызстан»''' — 2006-жылы негизделген [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Саясий партия|улутчул саясий партиясы]] <ref>[http://www.opemam.org/node/1448?language=en Butun Kyrgyzstan (United Kyrgyzstan)]</ref> . Кыргыз Республикасында эң популярдуу. Партия 2011, 2017 жана [[Кыргызстандын 2017-жылдагы президенттик шайлоосу|2021-]] жылдары Кыргызстандын президенттигине ат салышып, экинчи жана үчүнчү болуп келген [[Адахан Мадумаров|Адахан Мадумаров жетектейт.]] Партия оңчул этникалык улутчул идеологияны карманат жана президенттик башкаруу системасын колдойт <ref>[https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-a-guide-to-the-parties-competing-in-the-parliamentary-elections/30871908.html Kyrgyzstan: A Guide To The Parties Competing In The Parliamentary Elections]</ref>
== Тарыхы ==
Алгач саясий партия Орусиядагы кыргызстандык эмгек мигранттарын колдоо максатында түзүлгөн. «Бүтүн Кыргызстан» [[Кыргызстандын парламенттик шайлоосу (2020)|2020-жылдагы шайлоодо]] парламенттеги алгачкы мандатын алган, бирок аны партия өзү тааныбай, [[Кыргызстандагы төңкөрүш (2020)|нааразылык акцияларынан]] кийин добуш берүүнүн жыйынтыгы жараксыз деп табылган. Шайлоодон кийин “Бүтүн Кыргызстан ” партиясы Кыргызстан оппозициясынын Координациялык кеңешине кирген.
== Эскертүүлөр ==
{{Reflist}}
0t4uznwt2u0lvg7g62aucceuolahvos
424889
424888
2022-08-19T06:09:45Z
91.247.63.174
Исправлена опечатка
wikitext
text/x-wiki
{{Партия|Логотип=Логотип Бутун Кыргызстан.jpg|интернационал=}}
'''«Бүтүн Кыргызстан»''' — 2006-жылы негизделген [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Саясий партия|улутчул саясий партиясы]] <ref>[http://www.opemam.org/node/1448?language=en Butun Kyrgyzstan (United Kyrgyzstan)]</ref> . Кыргыз Республикасында эң популярдуу. Партия 2011, 2017 жана [[Кыргызстандын 2017-жылдагы президенттик шайлоосу|2021-]] жылдары Кыргызстандын президенттигине ат салышып, экинчи жана үчүнчү болуп келген [[Адахан Мадумаров|Адахан Мадумаров жетектейт.]] Партия оңчул этникалык улутчул идеологияны карманат жана президенттик башкаруу системасын колдойт <ref>[https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-a-guide-to-the-parties-competing-in-the-parliamentary-elections/30871908.html Kyrgyzstan: A Guide To The Parties Competing In The Parliamentary Elections]</ref>
== Тарыхы ==
«Бүтүн Кыргызстан» [[Кыргызстандын парламенттик шайлоосу (2020)|2020-жылдагы шайлоодо]] парламенттеги алгачкы мандатын алган, бирок аны партия өзү тааныбай, [[Кыргызстандагы төңкөрүш (2020)|нааразылык акцияларынан]] кийин добуш берүүнүн жыйынтыгы жараксыз деп табылган. Шайлоодон кийин “Бүтүн Кыргызстан ” партиясы Кыргызстан оппозициясынын Координациялык кеңешине кирген.
== Эскертүүлөр ==
{{Reflist}}
8bmwtunxp3rbfher2ge19cfpemmue76
424893
424889
2022-08-19T07:30:06Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Партия|Логотип=Логотип Бутун Кыргызстан.jpg|интернационал=}}
'''«Бүтүн Кыргызстан»''' — 2006-жылы негизделген [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Саясий партия|улутчул саясий партиясы]] <ref>[http://www.opemam.org/node/1448?language=en Butun Kyrgyzstan (United Kyrgyzstan)]</ref> . Кыргыз Республикасында эң популярдуу{{Булагы жок}}. Партия 2011, [[Кыргызстандын 2017-жылдагы президенттик шайлоосу|2017]] жана 2021-жылдары Кыргызстандын президенттигине ат салышып, экинчи жана үчүнчү болуп келген [[Адахан Мадумаров|Адахан Мадумаров жетектейт.]] Партия оңчул этникалык улутчул идеологияны карманат жана президенттик башкаруу системасын колдойт <ref>[https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-a-guide-to-the-parties-competing-in-the-parliamentary-elections/30871908.html Kyrgyzstan: A Guide To The Parties Competing In The Parliamentary Elections]</ref>
== Тарыхы ==
Алгач саясий партия Орусиядагы кыргызстандык эмгек мигранттарын колдоо максатында түзүлгөн. «Бүтүн Кыргызстан» [[Кыргызстандын парламенттик шайлоосу (2020)|2020-жылдагы шайлоодо]] парламенттеги алгачкы мандатын алган, бирок аны партия өзү тааныбай, [[Кыргызстандагы төңкөрүш (2020)|нааразылык акцияларынан]] кийин добуш берүүнүн жыйынтыгы жараксыз деп табылган. Шайлоодон кийин “Бүтүн Кыргызстан ” партиясы Кыргызстан оппозициясынын Координациялык кеңешине кирген.
== Эскертүүлөр ==
{{Reflist}}
n4rxeli2x2dfk59lt7wezg3fd5z80m8
Багирми (эл)
0
128472
424868
424817
2022-08-19T04:04:07Z
Чагылган
28330
/* Шилтемелер */
wikitext
text/x-wiki
'''Багирми''' (''барма-ге'') — [[Чад|Чад Республикасында]] Шари дарыянын жээгинде жашаган эл.<br>
Саны 70 миң (2005ж.).
== Тил ==
Тили [[Нил-сахара тилдери|Нил-сахара макросемьянын]] борбордук судан тил уясына кирет. Жазуусу латын алфавиттин негизинде.<br>
Азыркы мезгилде көпчүлүгү [[араб тили|араб]] тилинде сүйлөшөт.
== Дин ==
Дин боюнча багирми арасында Исламды ([[сүннөттөр|сүннөт багытын]]) туткандар жана жергиликтүү культтардын избасарлары бар.
== Чарбалык иштер ==
Дыйканчылык (сорго, дурра, [[жер жаңгак]] ж.б.). Ири мүйүздүү мал кармашат. Балык уулоо.
== Тарых ==
Багирми уруулары 15 кылымда биригип, 1522 жылы Багирми султандыгын түзүшкөн. 17 кылымда Багирми султандыгы күчтүн туу чокусуна жеткен. Ошол кезде Багирми султандыгы коншу майда урууларды багынтырган жана транссахардык сооданы көзөмөлгө алган. Султандыктын экономикасы мал, кул, алтын, пил сөөгү, керик мүйүзү сатуу эсебинен көтөрүлгөн.<br>
1871 жылы султандыкты Вадаи мамлекети басып алды. 1894 жылы ыдырап кеткен султандыкты Франция менен Германия бөлүп алышкан. 1914 жылы Франциянын Чад колониясынын курамына кирди.
== Шилтемелер ==
* https://bigenc.ru/world_history/text/1844926<br>
* https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/617629<br>
* https://www.yoair.com/ky/blog/anthropology-culture-and-history-of-the-bagirmi-people/<br>
* https://www.istmira.com/novosti-istorii/15760-bagirmi-narod.html<br>
* https://bigenc.ru/ethnology/text/1844914
[[Багирми тили]]
[[Гбари (эл)]]
[[Категория:Африка этностору]]
b0nf9l5hcyfil70c68rejl8honv7nme
Туркана (эл)
0
128833
424886
424736
2022-08-19T04:41:53Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''ТУРКА́НА''' (өз аты – ''ньитуркана, ngiturkan'') – нилот эли. [[Кения|Кениянын]] түндүк-батышында (Туркана округу) жашайт. Этнографиялык топторго (нгимония жана нгичоро) жана подгруппаларга (экитела) бөлүнөт.<br>
Жалпы саны 1 млн адам (2009).<br> Эфиопияда да 40 миң адам бар.
'''Тил'''
Туркана тили (доньиро, буми) [[Нил-сахара тилдери|Нил-сахара макро-үйбүлөнсүнүн]] нилот тобуна кирет. Жазуусу латын алфавиттин негизинде. Тесо тилине жакын.
'''Дин'''
Көпчүлүк жергиликтүү салттуу ишенимдерди карманышат.
Ата-бабалар культу (нгипеан, нгикарам), эң жогорку кудайга – жаратуучу Акуджага, төмөнкү дүйнөнүн мырзасы Экипеге ишенүү сакталган.
Христиандар (баптистер) 10% түзөт.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги кесиби – көчмөн мал чарбачылыгы ([[зебу]], эчки, эшек, сомалиликтерден төө багууну үйрөнүшкөн).<br>
Балык уулоо Туркана көлүндө.
'''Турак жай'''
Тери менен капталган бутактардан жасалган купол түрүндөгү турак жай (акай, аки, экол) чыгыш тарапка кире бериш тарапты караган.
'''Тамак-аш'''
Сүт азыктары, жашылча, балык, кээде эт. Жаныбардын жаңы [[кан|канын]] ичүү.
'''Кийим'''
Кийим-кече – булгаарыдан жасалган чепкен жана белдемчи.<br>
Аялдар баштын бир бөлүгүн кырып, таажыга кичинекей өрүлгөн өрүмдөрдү өрүшөт, мончоктордон жана каури кабыгынан жасалган көп сандагы жасалгаларды тагышат.<br>
Эркектердин жыгач отургучтары (экичолонг) мүнөздүү.
'''Коом'''
Салттуу коомдук уюмдун негизин көчмөн жамааттары жана курак институттары түзөт. Линейлик тибиндеги курак класс системасы аскердик уюмдун негизинде жатат. Жетекчилер институту жок болчу. Ар бир эркек муун өз кезегинде туугандык мамилелер системасынын альтернативалык (алмашып туруучу) муундарын билдирген жарымдардын бирине – Нимур («Тоолор») жана Нерисай («Кабыландар») кирет. Туугандык эсеп аталык. Эркектердин өздөрүнүн жаш курагына кириши инициация (атапан) менен коштолот. Көп аялдуулук практикаланат. Үй-бүлөлөр (ави) мал багуу үчүн топторго биригишет (адакар).
'''Маданият'''
Дарыгерлер менен көзү ачыктар (нгимурок), бакшылар (нгикапилак) бар.<br>
Бий жана ыр фольклору өнүккөн.
'''Тарых'''
Илгери алар согушчан болуп, Туркана көлүнүн аймагында үстөмдүк кылышкан. Курал найза, болот диск түрүндөгү билерик болгон. Жаш эркек жоокерлердин (морандар) топтору мал кармоо үчүн жортуулга чыгышкан. Мал аял үчүн кун катары берилчи.
== Шилтемелер ==
*https://bigenc.ru/ethnology/text/4210040
*http://www.etnolog.ru/people.php?id=TRKA
*https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai
[[Категория:Африка этностору]]
hhmmkds38fx1hyia67oxg5733fr668n
Тай тилдери
0
128841
424833
2022-08-18T12:09:53Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Тай тилдери]] to [[Тай тили]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Тай тили]]
r0lby8in6otb4etz50kbyid7om1s4rm
Жаркырактык (L )
0
128842
424849
2022-08-18T13:46:16Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Жаркырактык (L )]] to [[Жаркырактык]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Жаркырактык]]
c370wbzjtp8ssbuihdiooe40oehjsli
Poison (musikgrupp)
0
128843
424851
2022-08-18T13:50:43Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Poison (musikgrupp)]] to [[Poison (музыкалык топ)]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Poison (музыкалык топ)]]
rn5co1w1582d0lmcjp4vqmv49vqgfsz
"Рояль" казиносу
0
128844
424857
2022-08-18T14:20:03Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [["Рояль" казиносу]] to [[«Рояль» казиносу]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[«Рояль» казиносу]]
8hvxmnb6gr1d0n5bzcg8yd4dsrbpj1z
Дыйкандар армиясы
0
128845
424860
2022-08-18T18:31:34Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Дыйкандар армиясы]] to [[Дыйкандар аскери]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Дыйкандар аскери]]
a4dl528j25f2jwj1lefpwpbdz4o8n8p
424861
424860
2022-08-18T18:33:00Z
Bosogo
18484
Removed redirect to [[Дыйкандар аскери]]
wikitext
text/x-wiki
{{delete|[[Дыйкандар аскери]]}}
43i4k4x97oh7ihf8uci5ehlccpjsxda
Түркстан армиясы
0
128846
424863
2022-08-18T18:33:16Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Түркстан армиясы]] to [[Түркстан аскери]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түркстан аскери]]
eja3ie26dn9329y4pa856zwkj55g08n
424864
424863
2022-08-18T18:34:06Z
Bosogo
18484
Removed redirect to [[Түркстан аскери]]
wikitext
text/x-wiki
{{delete|[[Түркстан аскери]]}}
rtaua7e567eifya58maig075stgdexf
Гбари (эл)
0
128847
424869
2022-08-19T04:04:39Z
Чагылган
28330
Created page with "Гба́ри (агбари, гвари, гвали, гоали) — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт. Гбари батыш жана чыгыш болуп бөл..."
wikitext
text/x-wiki
Гба́ри (агбари, гвари, гвали, гоали) — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл.
Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.
Саны 700 миң адам.
fpqopwjyh3v1z6xv7uwf0ctbhfoa4dd
424870
424869
2022-08-19T04:06:16Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
0sy8ucc52i5qvlxeaqqtek04k6h21xz
424871
424870
2022-08-19T04:07:52Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
tnf0js0ugm5nd0aujy52y4453k603as
424872
424871
2022-08-19T04:09:15Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
sjr1akscpbqqbtv5wesxnemqcdzaxkq
424873
424872
2022-08-19T04:10:29Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
oncpg6kcbg3d8a0vqt0skwfzav3nyob
424874
424873
2022-08-19T04:11:37Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
Кол өнөрчүлүк
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
s16b2s4m01u1sint83xcuvfhrgn567h
424875
424874
2022-08-19T04:12:44Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
2ioeb6ra0rzgv0a3jgs4yvlxt7ojd5n
424876
424875
2022-08-19T04:13:52Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
nmcuau27b34xtgzrxjc9x4p4b7yye6k
424877
424876
2022-08-19T04:15:51Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
3hp1mrzo99civ2gmnz6kkbiw5t4iy38
424878
424877
2022-08-19T04:16:53Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык
guy9p545vsosagozi5aprd3r4u3yc2n
424879
424878
2022-08-19T04:21:31Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (Нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
e7tnmdinkrl5zoer3ykv1s410g1qc89
424880
424879
2022-08-19T04:21:58Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш жана чыгыш болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (Нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
363qx7x4c0rgq7h4qegyad4clobvqks
424881
424880
2022-08-19T04:31:34Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
dj9f6xzh0f2b47hhejel0etyciaz3ve
424882
424881
2022-08-19T04:34:21Z
Чагылган
28330
/* Шилтемелер */
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
http://etnolog.ru/people.php?id=GBAR
rx22nicrcrg806wy4swvrc8o7zlztun
424883
424882
2022-08-19T04:36:53Z
Чагылган
28330
/* Шилтемелер */
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
*http://etnolog.ru/people.php?id=GBAR
*https://bigenc.ru/ethnology/text/2346430
qkgak8tlst23rs9awbr4asypedl3o6a
424884
424883
2022-08-19T04:37:55Z
Чагылган
28330
/* Шилтемелер */
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
*http://etnolog.ru/people.php?id=GBAR
*https://bigenc.ru/ethnology/text/2346430
*http://knowledge.su/g/gbari-
3p7aiuj487hpw26ijxj4kw3igufqfsr
424885
424884
2022-08-19T04:39:06Z
Чагылган
28330
/* Шилтемелер */
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус чөптүү.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
*http://etnolog.ru/people.php?id=GBAR
*https://bigenc.ru/ethnology/text/2346430
*http://knowledge.su/g/gbari-
[[Категория:Африка этностору]]
k59y0e6n9bks1o824x0gb19rcyjefrb
424887
424885
2022-08-19T04:45:34Z
Чагылган
28330
wikitext
text/x-wiki
'''Гба́ри''' (''агбари, гвари, гвали, гоали'') — [[Нигерия|Нигериядагы]] эл. Алар Кадуна жана Гвара дарыяларынын жогорку агымында, ошондой эле Кадуна-Оква куймаларында жашашат жана Абуджа федералдык борбор аймагынын негизги калкын түзөт.<br>
Гбари батыш (''кванге, агбави, ямма'') жана чыгыш (''матаи, нгенге'' же ''ганган'') болуп бөлүнөт.<br>
Саны 700 миң адам.
'''Тил'''
Гбари тили Нигер-Конго макро-үйбүлөнүн курамындагы бенуэ-конго уясынын нупе бутагына кирет. Ошондой эле хауса жана нупе тилдери кеңири таралган.
'''Дин'''
Гбари арасында мусулмандар, христиандар жана жергиликтүү салттуу ишенимдердин (ата-баба культу, Шеко кудайына сыйынуу) өкүлдөрү бар.
'''Чарбалык иштер'''
Негизги салттуу кесиптер — кол менен иштетилген жер чарба (таруу, сорго, ямс, пахта) жана малчылык.
'''Кол өнөрчүлүк'''
Карапачылык, темир устачылык, булгаарычылык, токуучулук.
'''Кийим'''
Гбари жамбашка байланган кездемени кийим катары колдонушат. Кызыл охра косметикалык максатта да колдонулат.
'''Тамак-аш'''
Гбари элдеринин тамактануусунун негизин өсүмдүк тамактары (дан сорпо, ботко, кыям, ачуу татымал кошулган бышырылган жемиш тамыр) түзөт. Гбари элинин күнүмдүк рационунда сүт жана эт азыктары да бар.
'''Турак жай'''
Кепелери сокмо, планы тегерек, чатыры конус түрүндөгү чөп менен жабылган.
'''Коом'''
Чоң үй-бүлөлүү жамааттар коомдук уюмдун негизин түзөт. Аларда эркектердин союздары маанилуу роль ойнойт. Туугандык эсеп аталык болуп саналат. Нике вирилокалдык.
'''Тарых'''
Гбари аймактын автохтон калкы болуп саналат жана Абуджадагы (нгенге) гбарилер гана өздөрүнүн келип чыгышын Борну империясынын канурилеринен тартат. Колонияга чейинки мезгилде Абуджа алгачкы саясий бирикме (эмирлик) түзүлгөн.
== Шилтемелер ==
*http://etnolog.ru/people.php?id=GBAR
*https://bigenc.ru/ethnology/text/2346430
*http://knowledge.su/g/gbari-
[[Категория:Африка этностору]]
jhhgg6sjslt6xt9fxctb7lbnxwcf4pv
Түркстан аскери (Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскери)
0
128848
424891
2022-08-19T07:15:42Z
Bosogo
18484
Created page with "'''Түркстан аскери''' ― Чыгыш фронтунун командачысы С. С. Каменевдин директивасы менен 5. 3. 1919-ж. түзүлгөн Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскеринин аскердик бирикмеси. Оренбург аткычтар жана З-Түркстан атчандар дивизияларынын негизинде түзүлүп, Чыгыш фронтунун Түштүк..."
wikitext
text/x-wiki
'''Түркстан аскери''' ― Чыгыш фронтунун командачысы С. С. Каменевдин директивасы менен 5. 3. 1919-ж. түзүлгөн Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскеринин аскердик бирикмеси. Оренбург аткычтар жана З-Түркстан атчандар дивизияларынын негизинде түзүлүп, Чыгыш фронтунун Түштүк аскери бирикмесинин курамына кирген. Жарандык согуш учурунда ак гвардиячыл казак-орустарга каршы Бугуруслан, Белебей, Уфа операцияларын ишке ашырууда чоң роль ойноп, 15. 6. 1919-жылы таратылган. Командачылары: Г. В. Зиновьев (11-март - 22-май, 1919), В. П. Распопов (22-24-май, 1919), M. В. Фрунзе (24-май - 15-июнь, 1919).
== Булактар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
43z9d0wxsuhpofxoluk3oymu6ud57jx
424894
424891
2022-08-19T07:35:27Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Адаштырба|Түркстан аскери (Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрү)}}
'''Түркстан аскери''' ― Чыгыш фронтунун командачысы С. С. Каменевдин директивасы менен 5. 3. 1919-ж. түзүлгөн Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскеринин аскердик бирикмеси. [[Оренбург]] аткычтар жана З-Түркстан атчандар дивизияларынын негизинде түзүлүп, Чыгыш фронтунун Түштүк аскери бирикмесинин курамына кирген. Жарандык согуш учурунда ак гвардиячыл казак-орустарга каршы Бугуруслан, Белебей, [[Уфа]] операцияларын ишке ашырууда чоң роль ойноп, 15.06.1919-жылы таратылган. Командачылары: Г.В. Зиновьев (11-март―22-май 1919-жылы), В.П. Распопов (22―24-май 1919-жылы), [[Михаил Фрунзе|M.В. Фрунзе]] (24-май―15-июнь 1919-жылы).
== Булактар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
mhtvbeydur37pqfr5wh861qh5zdd4bp
Түркстан аскери (Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрү)
0
128849
424892
2022-08-19T07:23:35Z
Bosogo
18484
Created page with "'''Түркстан аскери''' ― Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн башкы командачысы генерал-лейтенант А. И. Деникиндин буйругу менен 22.01.1919-жылы түзүлгөн ак гвардиячы Куралдуу күчтөрүнүн бирикмеси. Түркстан аскери алгач мурунку Каспий бою облусунун аскер күчтөрүн..."
wikitext
text/x-wiki
'''Түркстан аскери''' ― Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн башкы командачысы генерал-лейтенант А. И. Деникиндин буйругу менен 22.01.1919-жылы түзүлгөн ак гвардиячы Куралдуу күчтөрүнүн бирикмеси. Түркстан аскери алгач мурунку Каспий бою облусунун аскер күчтөрүнүн негизинде түзүлүп, Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн курамына киргизилген. Түркстан аскеринин түзүлүшүнө Каспий бою облусунун контрреволюциялык өкмөтү жана Британиянын Түркстандагы аскер миссиясы тарабынан материалдык-техникалык жардам көрсөтүлгөн. Түркстан аскеринин алдына Красноводскден (азыркы Түркмөнбашы ш.) Ташкент жана Верный (азыркы Алматы) шаарын карай багыт алып, [[Орто Азия|Орто Азиянын]] Кызыл Аскерден толук тазалоо милдети тагылган. Бирок 1919―1920-жылдары Түркстан аскеринин негизги күчтөрү Байрам-Али, Мерв, Кушка, Ашхабад ж. б. шаарынын алдында Кызыл Аскери тарабынан талкаланып, 6.02.1920-жылы биротоло жоюлган жана аман калганы Иран аркылуу батыштагы чет өлкөгө өтүп кеткен.
== Булактар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
hub6ohl0m23bfbk2yqx8vkcbx7av2oj
424895
424892
2022-08-19T07:52:52Z
Bosogo
18484
wikitext
text/x-wiki
{{Адаштырба|Түркстан аскери (Жумушчу-дыйкандар Кызыл аскери)}}
'''Түркстан аскери''' ― Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн башкы командачысы генерал-лейтенант А.И. Деникиндин буйругу менен 22.01.1919-жылы түзүлгөн Ак гвардиянын бирикмеси. Түркстан аскери алгач мурунку Каспий бою облусунун аскер күчтөрүнүн негизинде түзүлүп, Түштүк Орусиянын куралдуу күчтөрүнүн курамына киргизилген. Түркстан аскеринин түзүлүшүнө Каспий бою облусунун контрреволюциялык өкмөтү жана Британиянын Түркстандагы аскер миссиясы тарабынан материалдык-техникалык жардам көрсөтүлгөн. Түркстан аскеринин алдына Красноводскден (азыркы Түркмөнбашы ш.) Ташкент жана Верный (азыркы Алматы) шаарын карай багыт алып, [[Орто Азия|Орто Азиянын]] Кызыл Аскерден толук тазалоо милдети тагылган. Бирок 1919―1920-жылдары Түркстан аскеринин негизги күчтөрү Байрам-Али, Мерв, Кушка, Ашхабад ж. б. шаарынын алдында Кызыл Аскери тарабынан талкаланып, 6.02.1920-жылы биротоло жоюлган жана аман калганы [[Иран]] аркылуу батыштагы чет өлкөгө өтүп кеткен.
== Булактар ==
«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4
dfbodapa931h0cjlbpz0guina5y7hjk
Структура
0
128851
424906
2022-08-19T10:29:49Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структура]] to [[Түзүм]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түзүм]]
hm93ique47udohxiwtkoh4ai1lcqotj
Структура-функциялык анализ
0
128852
424909
2022-08-19T10:35:36Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структура-функциялык анализ]] to [[Түзүм-функциялык анализ]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түзүм-функциялык анализ]]
fmicj6j7marwjx4k41maxzmz73cb7p2
Калып:Кара-Кулжа районунун картасы
10
128853
424910
2022-08-19T10:37:35Z
Kmaksat
21502
Created page with "{{АймакКартасы+|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|caption ='''[[Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа районундагы]] калктуу конуштардын картасы'''.|width =900|float=left|places= {{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.268458|lon_deg=74.395548|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|..."
wikitext
text/x-wiki
{{АймакКартасы+|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|caption ='''[[Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа районундагы]] калктуу конуштардын картасы'''.|width =900|float=left|places=
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.268458|lon_deg=74.395548|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Көк-Арт (айыл)|Көк-<br>Арт]]|link=Көк-Арт (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.267806|lon_deg=74.312885|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кан-Коргон]]|link=Кан-Коргон}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301344|lon_deg=74.282244|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сай-Талаа]]|link=Сай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.32705|lon_deg=74.428082|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Ара-Булак]]|link=Ара-Булак}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.271345|lon_deg=74.341772|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Бөрү-Токой|Бөрү-<br>Токой]]|link=Бөрү-Токой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.276757|lon_deg=74.427184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)|Желе-Дөбө]]|link=Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.555005|lon_deg=73.888151|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Бээ]]|link=Сары-Бээ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.545584|lon_deg=74.008043|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Таш (Кара-Кулжа району)|Кара-Таш]]|link=Кара-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.5319|lon_deg=73.826426|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Терек-Суу (Кара-Кулжа району)|Терек-Суу]]|link=Терек-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.534914|lon_deg=73.795265|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)|Ничке-Суу]]|link=Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.634782|lon_deg=73.415976|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кеңеш (Кара-Кулжа району)|Кеңеш]]|link=Кеңеш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.613|lon_deg=73.410313|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Пор]]|link=Пор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.63|lon_deg=73.47|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талаа]]|link=Жаңы-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.525557|lon_deg=73.513861|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Алтын-Күрөк]]|link=Алтын-Күрөк}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.570783|lon_deg=73.494025|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жетим-Дөбө]]|link=Жетим-Дөбө}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.600744|lon_deg=73.477319|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Калматай]]|link=Калматай}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.491966|lon_deg=73.53236|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)|Кара-Жыгач]]|link=Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.547006|lon_deg=73.522387|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Насирдин]]|link=Насирдин}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663771|lon_deg=73.511177|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кочкор]]|link=Кара-Кочкор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.67818|lon_deg=73.63601|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)|Ак-Кыя]]|link=Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663802|lon_deg=73.442882|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кашка-Жол]]|link=Кашка-Жол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.658525|lon_deg=73.539929|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.630538|lon_deg=73.584486|mark=Red pog.svg|marksize=14|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кулжа (айыл)|Кара-Кулжа]]|link=Кара-Кулжа (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.636899|lon_deg=73.578359|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Бий-Мырза]]|link=Бий-Мырза}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.633489|lon_deg=73.7047|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Биринчи Май (Кара-Кулжа району)|Биринчи Май]]|link=Биринчи Май (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.611439|lon_deg=73.540258|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)|Сары-Камыш]]|link=Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301034|lon_deg=74.250161|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Жар]]|link=Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.31017|lon_deg=74.254112|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кайың-Талаа]]|link=Кайың-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.363935|lon_deg=74.296218|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Коо-Чаты]]|link=Коо-Чаты}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.364073|lon_deg=74.222444|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Терек (Кара-Кулжа району)|Терек]]|link=Терек (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.328013|lon_deg=74.252024|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Чычырканак (айыл)|Чачырканак]]|link=Чычырканак (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.343075|lon_deg=74.267154|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Күйөташ]]|link=Күйөташ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.590149|lon_deg=73.601703|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ылай-Талаа|Ылай-<br>Талаа]]|link=Ылай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.583853|lon_deg=73.65859|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сай (Кара-Кулжа району)|Сай]]|link=Сай (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.540866|lon_deg=73.643507|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Шаркыратма (айыл)|Шаркыратма]]|link=Шаркыратма (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.591448|lon_deg=73.693269|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Жылкол]]|link=Жылкол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.596945|lon_deg=73.550373|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Таш (Кара-Кулжа району)|Сары-<br>Таш]]|link=Сары-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.426559|lon_deg=74.102468|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Ой-Тал (Кара-Кулжа району)|Ой-Тал]]|link=Ой-Тал (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.462857|lon_deg=74.126839|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кондук]]|link=Кондук}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.485689|lon_deg=73.628336|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.423382|lon_deg=73.582636|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Булак (Кара-Кулжа району)|Кара-Булак]]|link=Кара-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.419484|lon_deg=73.663634|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Конокбай-Талаа]]|link=Конокбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.44548|lon_deg=73.591654|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Булак]]|link=Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.508255|lon_deg=73.616354|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Күңгөй]]|link=Сары-Күңгөй}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.406145|lon_deg=73.602624|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Тегерек-Саз]]|link=Тегерек-Саз}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.469803|lon_deg=73.626315|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)|Тогуз-Булак]]|link=Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.558398|lon_deg=73.73528|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Токбай-Талаа]]|link=Токбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.494538|lon_deg=73.786807|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Буйга]]|link=Буйга}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.478837|lon_deg=73.759156|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Беш-Кемпир]]|link=Беш-Кемпир}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.541661|lon_deg=73.754184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Орто-Талаа]]|link=Орто-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.662752|lon_deg=73.414638|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тоготой]]|link=Тоготой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.692232|lon_deg=73.406168|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)|Жаңы-Талап]]|link=Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.677492|lon_deg=73.389901|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жийде (Кара-Кулжа району)|Жийде]]|link=Жийде (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.681776|lon_deg=73.449641|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Октябрь (Кара-Кулжа району)|Октябрь]]|link=Октябрь (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.710059|lon_deg=73.414117|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ынтымак (Кара-Кулжа району)|Ынтымак]]|link=Ынтымак (Кара-Кулжа району)}}
}}
<noinclude>{{doc}}
[[Категория:Калыптар:Карталар]]
[[Категория:Калыптар:Кыргызстан]]
</noinclude>
rpj1cm4rd756jtws2ycr7hwnn0pngta
424916
424910
2022-08-19T10:42:52Z
Kmaksat
21502
wikitext
text/x-wiki
{{АймакКартасы+|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|caption ='''[[Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа районундагы]] калктуу конуштардын картасы'''.|width =900|float=left|places=
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.268458|lon_deg=74.395548|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Көк-Арт (айыл)|Көк-<br>Арт]]|link=Көк-Арт (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.267806|lon_deg=74.312885|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кан-Коргон]]|link=Кан-Коргон}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301344|lon_deg=74.282244|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сай-Талаа]]|link=Сай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.32705|lon_deg=74.428082|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Ара-Булак]]|link=Ара-Булак}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.271345|lon_deg=74.341772|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Бөрү-Токой|Бөрү-<br>Токой]]|link=Бөрү-Токой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.276757|lon_deg=74.427184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)|Желе-Дөбө]]|link=Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.555005|lon_deg=73.888151|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Бээ]]|link=Сары-Бээ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.545584|lon_deg=74.008043|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Таш (Кара-Кулжа району)|Кара-Таш]]|link=Кара-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.5319|lon_deg=73.826426|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Терек-Суу (Кара-Кулжа району)|Терек-Суу]]|link=Терек-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.534914|lon_deg=73.795265|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)|Ничке-Суу]]|link=Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.634782|lon_deg=73.415976|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кеңеш (Кара-Кулжа району)|Кеңеш]]|link=Кеңеш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.613|lon_deg=73.410313|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Пор]]|link=Пор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.63|lon_deg=73.47|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талаа]]|link=Жаңы-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.525557|lon_deg=73.513861|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Алтын-Күрөк]]|link=Алтын-Күрөк}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.570783|lon_deg=73.494025|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жетим-Дөбө]]|link=Жетим-Дөбө}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.600744|lon_deg=73.477319|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Калматай|Калматай→]]|link=Калматай}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.491966|lon_deg=73.53236|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)|Кара-Жыгач]]|link=Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.547006|lon_deg=73.522387|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Насирдин]]|link=Насирдин}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663771|lon_deg=73.511177|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кочкор]]|link=Кара-Кочкор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.67818|lon_deg=73.63601|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)|Ак-Кыя]]|link=Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663802|lon_deg=73.442882|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кашка-Жол]]|link=Кашка-Жол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.658525|lon_deg=73.539929|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.630538|lon_deg=73.584486|mark=Red pog.svg|marksize=14|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кулжа (айыл)|Кара-Кулжа]]|link=Кара-Кулжа (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.636899|lon_deg=73.578359|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Бий-Мырза]]|link=Бий-Мырза}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.633489|lon_deg=73.7047|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Биринчи Май (Кара-Кулжа району)|Биринчи Май]]|link=Биринчи Май (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.611439|lon_deg=73.540258|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)|Сары-Камыш]]|link=Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301034|lon_deg=74.250161|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Жар]]|link=Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.31017|lon_deg=74.254112|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кайың-Талаа]]|link=Кайың-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.363935|lon_deg=74.296218|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Коо-Чаты]]|link=Коо-Чаты}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.364073|lon_deg=74.222444|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Терек (Кара-Кулжа району)|Терек]]|link=Терек (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.328013|lon_deg=74.252024|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Чычырканак (айыл)|Чачырканак]]|link=Чычырканак (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.343075|lon_deg=74.267154|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Күйөташ]]|link=Күйөташ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.590149|lon_deg=73.601703|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ылай-Талаа|Ылай-<br>Талаа]]|link=Ылай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.583853|lon_deg=73.65859|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сай (Кара-Кулжа району)|Сай]]|link=Сай (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.540866|lon_deg=73.643507|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Шаркыратма (айыл)|Шаркыратма]]|link=Шаркыратма (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.591448|lon_deg=73.693269|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Жылкол]]|link=Жылкол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.596945|lon_deg=73.550373|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Таш (Кара-Кулжа району)|Сары-<br>Таш]]|link=Сары-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.426559|lon_deg=74.102468|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Ой-Тал (Кара-Кулжа району)|Ой-Тал]]|link=Ой-Тал (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.462857|lon_deg=74.126839|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кондук]]|link=Кондук}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.485689|lon_deg=73.628336|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.423382|lon_deg=73.582636|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Булак (Кара-Кулжа району)|Кара-Булак]]|link=Кара-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.419484|lon_deg=73.663634|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Конокбай-Талаа]]|link=Конокбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.44548|lon_deg=73.591654|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Булак]]|link=Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.508255|lon_deg=73.616354|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Күңгөй]]|link=Сары-Күңгөй}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.406145|lon_deg=73.602624|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Тегерек-Саз]]|link=Тегерек-Саз}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.469803|lon_deg=73.626315|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)|Тогуз-Булак]]|link=Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.558398|lon_deg=73.73528|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Токбай-Талаа]]|link=Токбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.494538|lon_deg=73.786807|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Буйга]]|link=Буйга}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.478837|lon_deg=73.759156|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Беш-Кемпир]]|link=Беш-Кемпир}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.541661|lon_deg=73.754184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Орто-Талаа]]|link=Орто-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.662752|lon_deg=73.414638|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тоготой]]|link=Тоготой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.692232|lon_deg=73.406168|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)|Жаңы-Талап]]|link=Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.677492|lon_deg=73.389901|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жийде (Кара-Кулжа району)|Жийде]]|link=Жийде (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.681776|lon_deg=73.449641|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Октябрь (Кара-Кулжа району)|Октябрь]]|link=Октябрь (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.710059|lon_deg=73.414117|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ынтымак (Кара-Кулжа району)|Ынтымак]]|link=Ынтымак (Кара-Кулжа району)}}
}}
<noinclude>{{doc}}
[[Категория:Калыптар:Карталар]]
[[Категория:Калыптар:Кыргызстан]]
</noinclude>
8nmy918agyrez7g670ushctmtzaspea
424923
424916
2022-08-19T10:52:00Z
Kmaksat
21502
wikitext
text/x-wiki
{{АймакКартасы+|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|caption ='''[[Кара-Кулжа району|Кара-Кулжа районундагы]] калктуу конуштардын картасы'''.|width =1000|float=left|places=
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.268458|lon_deg=74.395548|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Көк-Арт (айыл)|Көк-<br>Арт]]|link=Көк-Арт (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.267806|lon_deg=74.312885|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кан-Коргон]]|link=Кан-Коргон}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301344|lon_deg=74.282244|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сай-Талаа]]|link=Сай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.32705|lon_deg=74.428082|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Ара-Булак]]|link=Ара-Булак}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.271345|lon_deg=74.341772|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Бөрү-Токой|Бөрү-<br>Токой]]|link=Бөрү-Токой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.276757|lon_deg=74.427184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)|Желе-Дөбө]]|link=Желе-Дөбө (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.555005|lon_deg=73.888151|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Бээ]]|link=Сары-Бээ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.545584|lon_deg=74.008043|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Таш (Кара-Кулжа району)|Кара-Таш]]|link=Кара-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.5319|lon_deg=73.826426|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Терек-Суу (Кара-Кулжа району)|Терек-Суу]]|link=Терек-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.534914|lon_deg=73.795265|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)|Ничке-Суу]]|link=Ничке-Суу (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.634782|lon_deg=73.415976|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кеңеш (Кара-Кулжа району)|Кеңеш]]|link=Кеңеш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.613|lon_deg=73.410313|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Пор]]|link=Пор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.63|lon_deg=73.47|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талаа]]|link=Жаңы-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.525557|lon_deg=73.513861|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Алтын-Күрөк]]|link=Алтын-Күрөк}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.570783|lon_deg=73.494025|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жетим-Дөбө]]|link=Жетим-Дөбө}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.600744|lon_deg=73.477319|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Калматай]]|link=Калматай}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.491966|lon_deg=73.53236|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)|Кара-Жыгач]]|link=Кара-Жыгач (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.547006|lon_deg=73.522387|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Насирдин]]|link=Насирдин}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663771|lon_deg=73.511177|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кочкор]]|link=Кара-Кочкор}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.67818|lon_deg=73.63601|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)|Ак-Кыя]]|link=Ак-Кыя (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.663802|lon_deg=73.442882|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кашка-Жол]]|link=Кашка-Жол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.658525|lon_deg=73.539929|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Кара-Кочкор айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.630538|lon_deg=73.584486|mark=Red pog.svg|marksize=14|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Кулжа (айыл)|Кара-Кулжа]]|link=Кара-Кулжа (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.636899|lon_deg=73.578359|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Бий-Мырза]]|link=Бий-Мырза}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.633489|lon_deg=73.7047|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Биринчи Май (Кара-Кулжа району)|Биринчи Май]]|link=Биринчи Май (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.611439|lon_deg=73.540258|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)|Сары-Камыш]]|link=Сары-Камыш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.301034|lon_deg=74.250161|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Жар]]|link=Кызыл-Жар (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.31017|lon_deg=74.254112|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кайың-Талаа]]|link=Кайың-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.363935|lon_deg=74.296218|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Коо-Чаты]]|link=Коо-Чаты}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.364073|lon_deg=74.222444|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Терек (Кара-Кулжа району)|Терек]]|link=Терек (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.328013|lon_deg=74.252024|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Чычырканак (айыл)|Чачырканак]]|link=Чычырканак (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.343075|lon_deg=74.267154|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Күйөташ]]|link=Күйөташ}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.590149|lon_deg=73.601703|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Ылай-Талаа|Ылай-<br>Талаа]]|link=Ылай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.583853|lon_deg=73.65859|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сай (Кара-Кулжа району)|Сай]]|link=Сай (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.540866|lon_deg=73.643507|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Шаркыратма (айыл)|Шаркыратма]]|link=Шаркыратма (айыл)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.591448|lon_deg=73.693269|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Жылкол]]|link=Жылкол}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.596945|lon_deg=73.550373|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Таш (Кара-Кулжа району)|Сары-<br>Таш]]|link=Сары-Таш (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.426559|lon_deg=74.102468|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Ой-Тал (Кара-Кулжа району)|Ой-Тал]]|link=Ой-Тал (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.462857|lon_deg=74.126839|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Кондук]]|link=Кондук}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.485689|lon_deg=73.628336|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)|Сары-Булак]]|link=Сары-Булак (Кара-Кулжа району, Сары-Булак айыл аймагы)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.423382|lon_deg=73.582636|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кара-Булак (Кара-Кулжа району)|Кара-Булак]]|link=Кара-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.419484|lon_deg=73.663634|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Конокбай-Талаа]]|link=Конокбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.44548|lon_deg=73.591654|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)|Кызыл-Булак]]|link=Кызыл-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.508255|lon_deg=73.616354|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Сары-Күңгөй]]|link=Сары-Күңгөй}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.406145|lon_deg=73.602624|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=bottom|background=#FCF5E3|label=[[Тегерек-Саз]]|link=Тегерек-Саз}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.469803|lon_deg=73.626315|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)|Тогуз-Булак]]|link=Тогуз-Булак (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.558398|lon_deg=73.73528|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Токбай-Талаа]]|link=Токбай-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.494538|lon_deg=73.786807|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Буйга]]|link=Буйга}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.478837|lon_deg=73.759156|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=right|background=#FCF5E3|label=[[Беш-Кемпир]]|link=Беш-Кемпир}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.541661|lon_deg=73.754184|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Орто-Талаа]]|link=Орто-Талаа}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.662752|lon_deg=73.414638|mark=Red pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Тоготой]]|link=Тоготой}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.692232|lon_deg=73.406168|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)|Жаңы-Талап]]|link=Жаңы-Талап (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.677492|lon_deg=73.389901|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=left|background=#FCF5E3|label=[[Жийде (Кара-Кулжа району)|Жийде]]|link=Жийде (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.681776|lon_deg=73.449641|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Октябрь (Кара-Кулжа району)|Октябрь]]|link=Октябрь (Кара-Кулжа району)}}
{{АймакКартасы~|Кыргызстан Ош облусу Кара-Кулжа району|lat_deg=40.710059|lon_deg=73.414117|mark=Orange pog.svg|marksize=10|label_size=80|position=top|background=#FCF5E3|label=[[Ынтымак (Кара-Кулжа району)|Ынтымак]]|link=Ынтымак (Кара-Кулжа району)}}
}}
<noinclude>{{doc}}
[[Категория:Калыптар:Карталар]]
[[Категория:Калыптар:Кыргызстан]]
</noinclude>
pnyj0bhx5dkhnzv67djxy2q35kn4xfh
Структуралык саясат
0
128854
424912
2022-08-19T10:38:19Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структуралык саясат]] to [[Түзүмдүк саясат]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түзүмдүк саясат]]
kc6j4tu03kvci9kcj77994o0n07rt75
424918
424912
2022-08-19T10:46:14Z
Bosogo
18484
Removed redirect to [[Түзүмдүк саясат]]
wikitext
text/x-wiki
{{Delete|[[Түзүмдүк саясат]]}}
8cpo2s1r36tyx999wh0rdtcwklq0uh4
Калып:Кара-Кулжа районунун картасы/doc
10
128855
424913
2022-08-19T10:39:16Z
Kmaksat
21502
Created page with "{{docpage}} == Аныктамасы == Калып [[Кара-Кулжа району]]нун картасын жана анын калктуу конуштарын кошот.<br> == Көчүрүү үчүн дайындама == <nowiki>{{</nowiki>Кара-Кулжа районунун картасы<nowiki>}}</nowiki>"
wikitext
text/x-wiki
{{docpage}}
== Аныктамасы ==
Калып [[Кара-Кулжа району]]нун картасын жана анын калктуу конуштарын кошот.<br>
== Көчүрүү үчүн дайындама ==
<nowiki>{{</nowiki>Кара-Кулжа районунун картасы<nowiki>}}</nowiki>
kctfx8sdtefsmc93aqmhey6qnza7do5
Түзүм-функциялык анализ
0
128856
424915
2022-08-19T10:39:27Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Түзүм-функциялык анализ]] to [[Түзүм-функциялык талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түзүм-функциялык талдоо]]
5amhy5bfthemfs2p4fhc69zglbukpqo
Структуралык илээшкектик
0
128857
424920
2022-08-19T10:47:19Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Структуралык илээшкектик]] to [[Түзүмдүк илээшкектик]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Түзүмдүк илээшкектик]]
3utyngbqdebgis2aua6h4yvqtkhyw2z
424921
424920
2022-08-19T10:49:27Z
Bosogo
18484
Removed redirect to [[Түзүмдүк илээшкектик]]
wikitext
text/x-wiki
{{Delete|[[Түзүмдүк илээшкектик]]}}
ear5109ytg5j09vciush2vsc7epviu2
Рентген структуралык анализ
0
128858
424927
2022-08-19T10:59:34Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Рентген структуралык анализ]] to [[Рентген түзүмдүк талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Рентген түзүмдүк талдоо]]
l5zcnczewamelnfj1mj3xo0q685ovvw
Анализ
0
128859
424931
2022-08-19T11:14:04Z
Bosogo
18484
Bosogo moved page [[Анализ]] to [[Талдоо]]
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[Талдоо]]
3ulpnc1q277z7tgq7bmax6bcfelaq0w
Казак-орустар
0
128860
424934
2022-08-19T11:30:51Z
Bosogo
18484
[[казактар]] барагынан көчүрүлдү. казак тилдүү калктан айырмалоо үчүн
wikitext
text/x-wiki
{{Адаштырба|Казактар}}
'''Казак-орустар''', '''казактар''' ― Орусиядагы этностук-сословиелик топтордун бири; орус жерлеринин четки түштүк аймактарында жашаган элдердин 14-кылымда калыптанган социалдык-этностук жана тарыхый жамааттары. Дон, Кубань, Оренбург жана Сибирь Казактарынын ичинде орустар, украиндер басымдуулук кылган, ошондой эле беларус, түштүк славян, татар, мордва, башкыр, калмак, кумык, ногой, чечен, армян, түркмөн, бурят ж. б. элдердин топтору да Казактардын курамына кирген. 15-кылымдын башынан Казактар орус мамлекетине аскердик кызмат өтөй башташкан.
16-кылымда Украинада Запорожье Сечи, Тер Казактарынын жана Сибирь Казактарынын жамааттары, Речь Посполита менен чектешкен аймакты украин Казактарынын поляк өкмөтүнө кызмат кылган өзгөчө тобу, 17-кылымдын ортосунда Чыгыш Украинада Слобода Казактары пайда болгон. Казактар Сибирь, Ыраакы Чыгыш жана Орусиянын түштүк аймактарындагы жаңы жерлерди өздөштүрүүгө активдүү катышкан. 16-17-кылымдарда Казактар кеңири автономияга ээ болушкан. Бардык маанилүү иштер аскер чөйрөсүндө чечилип, жамааттын башында атамандар турган. Орус өкмөтү акырындык менен казак облустарынын автономиясын чектеп, Казактарды толугу менен өздөрүнө каратууга умтулушкан. 17-18-кылымда Казактар өз эркиндиги үчүн талбай күрөшүп, падышага каршы көтөрүлүштөргө жигердүү катышкан. С. Т. Разин, К. А. Булавин, Е. И. Пугачёв сыяктуу көтөрүлүштүн жетекчилери Казактардан чыккан. Булавиндин көтөрүлүшү (1707-09) талкалангандан кийин Дон Казактарынын бир бөлүгү Кубанга, кийин Осмон империясына өтүп кетишкен. Е. И. Пугачёвдун көтөрүлүшү (1773-75) жеңилген соң, Запорожье Сечи жоюлган. 18-19-кылымда бир катар казак аскерлери жоюлуп, падыша өкмөтүнө толук баш ийген жаңы аскерлер (Астрахань, Оренбург, Кара-Деңиз, Сибирь, Кавказ, Забайкалье, Амур, Кубань, Терек, Жети-Суу, Уссури) түзүлгөн. Казактардын жалпы саны 4,4 млндон ашып, 63 млн теше жерге ээлик кылган. Казактардын бардык аскерлери административдик жана аскердик жактан Аскер министрлигине баш ийген. Казактар 18 жаштан 20 жыл, 1909-жылдан 18 жыл аскердик кызмат өтөшкөн. 18-20-кылымда Казактар Россиянын согуштук кампанияларынын баарына катышып, Жети жылдык (1756-63), Ата Мекендик (1812), Кавказ (1817-64), Крым (1853-56) жана орус-түрк согуштарында айырмаланган. 19-кылымдын аягы 20-кылымдын башында Казактар укук тартибин жана мамлекеттин коопсуздугун камсыз кылууда кеңири пайдаланылган. Жарандык согуштун жүрүшүндө (1917-22) Казактар элдешкис эки лагерге бөлүнүп кетишкен. Көпчүлүгү А. П. Богаевский, А.И. Дутов, А. М. Каледин, П. Н. Краснов, К. К. Мамонтов, Г. М. Семёнов, А. Г. Шкуронун командачылыгы алдында ак гвардиячылар, С. М. Будённый, Б. М. Думенко, Н. Д. Каширин, Ф. К. Миронов жетектеген Казактар Совет бийлиги тарапта салгылашкан. Ак гвардиячылар талкалангандан кийин миңдеген Казактар чет өлкөгө кетүүгө аргасыз болгон. 1920-ж. Казактар катмар катары жоюлган. 1936-ж. Казак-орустарга Жумушчу-дыйкан Кызыл Армиясына кызмат кылууга уруксат берилип, Кавказ дивизиясы түзүлгөн. Улуу Ата Мекендик согушта (1941-45) Казактар душманга каршы баатырдык менен салгылашкан. 1990-жылдардын башында Орусияда К. уюмдары кайра пайда боло баштаган. 1996-ж. январда Орусия президентинин алдында Казактар аскерлеринин башкы башкармалыгы түзүлүп, ал 1998-жылы Орусия президентине караштуу Казактар маселеси боюнча башкармалыкка айланган.
1993-жылы «Кыргызстандагы Жети-Суу казактарынын уюму» (атаманы М. И. Бучнев) түзүлүп, 2003-жылы «Кайра жаралуу» маданий-экономикалык борбору, 2006-жылдан «Кыргызстандагы Жети-Суу казактарынын республикалык уюму» (атаманы В. К. Бабичев) деп аталат. Уюмдун негизги максаты Казактардын үрп-адат жана салтынын негизинде келечектеги муундарды маданияттуулукка, спортко, патриоттуулукка тарбиялоо, наркомания жана наркобизнеске каршы күрөшүү. Билим борбору, улуттук кийимдерин тигүү цехтери иштейт, 3 чиркөөсү бар. Казак ырларынын респ. фестивалы өткөрүлөт. «Союз 2007» фестивалынын чегинде «Зарница» казак хору эл аралык маданий программага катышат. «Казактар тынчтык жана туруктуулук үчүн» гезити жана «Кыргызстандын Жети-Суу казак-орустары уюму» буклеттери чыгарылат. Казактар көп жашаган калктуу конуштарда баштапкы жамааттары түзүлгөн. «Кыргызстандагы Жети-Суу Казактарынын республикалык уюму» Орусия Казактар биримдигин бир бөлүгү жана Сибирь, Урал, Оренбург жана Жети-Суу Казактарынын эл аралык уюмунун мүчөсү.
== Булактар ==
* [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 3-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. 784 бет, илл. ISBN 978 9967-14-074-5
{{Казак уруулары}}
[[Категория:Казактар| ]]
sehharkxwwikswvlzkeyhzoen7kzkna