ဝီကီပီးဒီးယား mywiki https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter မီဒီယာ အထူး ဆွေးနွေးချက် အသုံးပြုသူ အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက် ဝီကီပီးဒီးယား ဝီကီပီးဒီးယား ဆွေးနွေးချက် ဖိုင် ဖိုင် ဆွေးနွေးချက် မီဒီယာဝီကီ မီဒီယာဝီကီ ဆွေးနွေးချက် တမ်းပလိတ် တမ်းပလိတ် ဆွေးနွေးချက် အကူအညီ အကူအညီ ဆွေးနွေးချက် ကဏ္ဍ ကဏ္ဍ ဆွေးနွေးချက် TimedText TimedText talk မော်ဂျူး မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက် ကိရိယာငယ် ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက် ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက် 0 2388 753176 752186 2022-08-03T14:19:22Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{cleanup}} {{Infobox country | conventional_long_name = ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်<br>Republic of the Union of Myanmar | common_name = မြန်မာနိုင်ငံ | image_flag = Flag of Myanmar.svg | flag_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အလံတော်|အလံတော်]] | image_coat = State seal of Myanmar.svg | symbol_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်အထိမ်းအမှတ်တံဆိပ်|တံဆိပ်တော်]] | national_anthem = {{unbulleted list |"[[ကမ္ဘာမကျေ]]"}}<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:U.S. Navy Band - Kaba Ma Kyei.oga|centre]]</div> | image_map = {{Switcher|[[File:Myanmar (orthographic projection).svg|frameless]]|ကမ္ဘာလုံးပုံပြရန်|[[File:Location Burma (Myanmar) ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|အာဆီယံမြေပုံပြရန်|default=1}} | map_caption = {{map caption |location_color=အစိမ်း |region=[[အာဆီယံ]] |region_color= ခဲ့ရင့်ရောင် |legend=Location Burma (Myanmar) ASEAN.svg}} | image_map2 = | capital = [[နေပြည်တော်မြို့]] | coordinates = {{Coord|19|45|N|96|6|E|type:city}} | largest_city = [[ရန်ကုန်မြို့]] | official_languages = [[မြန်မာဘာသာစကား|မြန်မာ]] | regional_languages = {{hlist| |[[ကချင်ဘာသာစကား|ကချင်]] |[[ကယားဘာသာစကား|ကယား]] |[[ကရင်ဘာသာစကား|ကရင်]] |[[ချင်းဘာသာစကား|ချင်း]] |[[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]] |[[ရခိုင်ဘာသာစကား|ရခိုင်]] |[[ရှမ်းဘာသာစကား|ရှမ်း]]}} | languages_type = [[တရားဝင် အရေးအသားစနစ်]] | languages = [[မြန်မာအက္ခရာ]] | ethnic_groups = {{unbulleted list | ၆၈% [[ဗမာလူမျိုး|ဗမာ]] | ၉% [[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း]] | ၇% [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်]] | ၄% [[ရခိုင်လူမျိုး|ရခိုင်]] | ၄% [[မူဆလင်|မွတ်စလင်]] | ၃% [[တရုတ်လူမျိုး|တရုတ်]] | ၂% [[မွန်လူမျိုး|မွန်]] | ၃% အခြား }} | ethnic_groups_year = {{lower|0.45em|<ref name="World Factbook" />}} | religion = [[ထေရဝါဒ]] [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဗုဒ္ဓဘာသာ|ဗုဒ္ဓဘာသာ]] ၈၇.၉%<br /> [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရစ်ယာန်ဘာသာ|ခရစ်ယာန်]] ၆.၂%<br /> [[အစ္စလာမ်ဘာသာ|အစ္စလာမ်]] ၄.၃%<br />[[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု|အခြား]] ၁.၆%<ref>{{cite web |title=The 2014 Myanmar Population and Housing Census- The Union Report: Religion |url=https://myanmar.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNION_2-C_religion_EN_0.pdf |website=myanmar.unfpa.org |publisher=Department of Population Ministry of Labour, Immigration and Population MYANMAR |access-date=3 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329011235/http://myanmar.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNION_2-C_religion_EN_0.pdf |archive-date=29 March 2018 |url-status=dead |accessdate=22 March 2020 |archivedate=29 March 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180329011235/http://myanmar.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNION_2-C_religion_EN_0.pdf }}</ref> | demonym = Burmese / Myanma<ref>{{cite web|url=https://www.health.act.gov.au/sites/default/files/ACT%20Health%20Community%20Profile%20-%20Burma%20%282014%29.pdf|title=ACT Health Community Profile, pg. 1|publisher=Multicultural Health Policy Unit|access-date=5 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20150411161154/http://www.health.act.gov.au/sites/default/files/ACT%20Health%20Community%20Profile%20-%20Burma%20%282014%29.pdf|archive-date=11 April 2015|url-status=dead|accessdate=22 March 2020|archivedate=11 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150411161154/http://www.health.act.gov.au/sites/default/files/ACT%20Health%20Community%20Profile%20-%20Burma%20%282014%29.pdf}}</ref> | government_type = [[တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံ|တစ်ပြည်ထောင်]] [[သီးခြားလွှတ်တော်စနစ်|သီးခြားလွှတ်တော်]] [[သမ္မတနိုင်ငံ]] (''တရားဝင်'') <br /> [[စစ်အာဏာရှင်စနစ်]]လက်အောက်ခံ [[တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံ|တစ်ပြည်ထောင်]] [[ကြားဖြတ်အစိုးရ]] [[သမ္မတနိုင်ငံ]] (''လက်တွေ့'') | leader_title1 = [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name1 = [[မင်းအောင်လှိုင်]] | leader_title2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] | leader_name2 = [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] (ယာယီ) | leader_title3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုသမ္မတ ၁]] | leader_name3 = [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]] | leader_title4 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ သမ္မတ|ဒုသမ္မတ ၂]] | leader_name4 = [[ဟင်နရီဗန်ထီးယူ]]<ref name="2022ndsc">{{cite news|url=https://cincds.gov.mm/node/16370|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၂) ကျင်းပ}}</ref> | legislature = [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်]] | upper_house = [[အမျိုးသားလွှတ်တော်]] | lower_house = {{nowrap|[[ပြည်သူ့လွှတ်တော်]]}} | sovereignty_type = [[မြန်မာ့သမိုင်း|တည်ထောင်]] | established_event1 = [[ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများ]] | established_date1 = ၁၈၀ ဘီစီခန့် | established_event2 = [[ပုဂံခေတ်]] | established_date2 = ၂၃ ဒီဇင်ဘာ ၈၄၉ | established_event3 = [[တောင်ငူခေတ်]] | established_date3 = ၁၆ အောက်တိုဘာ ၁၅၁၀ | established_event4 = [[ကုန်းဘောင်ခေတ်]] | established_date4 = ၂၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇၅၂ | established_event5 = [[ကိုလိုနီခေတ်]] | established_date5 = ၁ ဇန်နဝါရီ ၁၈၈၆ | established_event6 = [[လွတ်လပ်ပြီးခေတ်မြန်မာနိုင်ငံ|ဗြိတိသျှထံမှလွတ်လပ်ရေးရခြင်း]] | established_date6 = ၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈ | established_event7 = [[၁၉၆၂ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|ပထမအကြိမ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]] | established_date7 = ၂ မတ် ၁၉၆၂ | established_event8 = [[စကားရပ်များ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်သည့် ဥပဒေ|"Burma" မှ "Myanmar" သို့ အမည်ပြောင်းခြင်း]] | established_date8 = ၁၈ ဇွန် ၁၉၈၉ | established_event9 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတစနစ်]] ပြန်လည်တည်ထောင်ခြင်း | established_date9 = ၃၀ မတ် ၂၀၁၁ | established_event10 = [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာထပ်မံသိမ်းခံရခြင်း]] | established_date10 = ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ | area_km2 = ၆၇၆,၅၇၈ | area_rank = ၃၉ | area_sq_mi = ၂၆၁,၂၂၈ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | percent_water = ၃.၀၆ | population_census = ၅၃,၅၈၂,၈၅၅ (၂၀၁၇)<ref name="worldometers.info">{{cite web|url=http://www.worldometers.info/world-population/myanmar-population/|title=Myanmar Population (2018) – Worldometers|website=worldometers.info}}</ref> | population_census_year = ၂၀၁၇ | population_census_rank = ၂၅ | population_density_km2 = ၇၆ | population_density_sq_mi = <!--auto calculate--><!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | population_density_rank = ၁၂၅ | GDP_PPP = $၃၅၅&nbsp;ဘီလီယံ<ref name="IMFWEOMM">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2020&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=69&pr1.y=15&c=518&s=NGDP_RPCH%2CNGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=World Economic Outlook Database, October 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=3 January 2020}}</ref> | GDP_PPP_year = ၂၀၁၉ | GDP_PPP_rank = ၅၁ | GDP_PPP_per_capita = $၆,၇၀၇<ref name="IMFWEOMM"/> | GDP_PPP_per_capita_rank = ၁၂၈ | GDP_nominal = $၆၆&nbsp;ဘီလီယံ<ref name="IMFWEOMM"/> | GDP_nominal_year = ၂၀၁၉ | GDP_nominal_rank = ၇၂ | GDP_nominal_per_capita = $၁,၂၄၅<ref name="IMFWEOMM"/> | GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၅၅ | Gini = ၃၈.၁<!--number only--> | Gini_year = ၂၀၁၅ | Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=MM |title=GINI index (World Bank estimate) |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=5 March 2019}}</ref> | Gini_rank = | HDI = ၀.၅၈၄<!--number only--> | HDI_year = ၂၀၁၈<!--Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase<!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2019.pdf|title=Human Development Report 2019|publisher=United Nations Development Programme|date=2019|accessdate=9 December 2019}}</ref> | HDI_rank = ၁၄၅ | currency = [[မြန်မာကျပ်ငွေ]] (K) | currency_code = MMK | time_zone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] | utc_offset = +06:30 | drives_on = ညာဘက်မောင်း | calling_code = +95 | iso3166code = MM | cctld = [[.mm]] | footnote_a = | footnote_b = }} '''မြန်မာနိုင်ငံ'''၊ ({{lang-en|Myanmar}} သို့မဟုတ် "Burma" (ဘားမား)) တရားဝင်အားဖြင့် '''ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်''' (Republic of the Union of Myanmar) သည် [[အရှေ့တောင်အာရှ]]ရှိ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ [[အရှေ့တောင်အာရှ ကျွန်းဆွယ်ဒေသ]]တွင် အကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ်အရ လူဦးရေ ၅၄ သန်းခန့်ရှိသည်။<ref name="worldometers.info" /> [[ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်]]၊ [[အိန္ဒိယ]]၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[လာအို]]၊ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ [[ကပ္ပလီပင်လယ်]]နှင့် [[ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်]]တို့နှင့် ထိစပ်နေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့တော်မှာ [[နေပြည်တော်]]ဖြစ်ပြီး အကြီးဆုံးမြို့မှာ [[ရန်ကုန်]]ဖြစ်သည်။<ref name="World Factbook">{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burma/ |work=The World Factbook |title=Burma |date=27 September 2021 |publisher=U.S. Central Intelligence Agency}}</ref> မြန်မာနိုင်ငံရှိ အစောဆုံးအခြေချမှုများသည် [[ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများ]]နှင့် [[မွန်ဘုရင့်နိုင်ငံများ]]၌ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite book | title=Early civilizations of Southeast Asia | publisher=Altamira Press | author=O'Reilly, Dougald JW | year=2007 | location=United Kingdom | isbn=978-0-7591-0279-8}}</ref> အေဒီ ၉ရာစုခန့်တွင် [[မြန်မာလူမျိုး]]တို့သည် [[ဧရာဝတီမြစ်]]အနီး၌ ပုဂံပြည်ကိုတည်ထောင်ခဲ့ကြပြီး [[မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု]]၊ [[မြန်မာဘာသာစကား]]စသည်တို့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ပထမမြန်မာနိုင်ငံတော် ပုဂံပြည်သည် [[မွန်ဂို-မြန်မာ စစ်|မွန်ဂိုကျူးကျော်စစ်]]ကြောင့် ကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ၁၆ ရာစု‌တွင် ဒုတိယမြန်မာနိုင်ငံတော် [[တောင်ငူခေတ်|တောင်ငူအင်ပါယာ]]ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး အရှေ့တောင်အာရှသမိုင်း၏ အကြီးဆုံးအင်ပါယာအဖြစ် ခေတ္တရပ်တည်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name=Lieberman>{{cite book |last=Lieberman |first=Victor B. |title=Strange Parallels: Southeast Asia in Global Context, c. 800–1830, volume 1, Integration on the Mainland |publisher=[[Cambridge University Press]] |year=2003 |isbn=978-0-521-80496-7 |ref=Lieberman}}</ref> ၁၉ ရာစုတွင် တတိယမြန်မာနိုင်ငံတော် [[ကုန်းဘောင်ခေတ်|ကုန်းဘောင်အင်ပါယာ]]သည် မျက်မှောက်ခေတ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ဒေသများကိုပါမက [[အာသံပြည်နယ်|အာသံ]]နှင့် [[မဏိပူရပြည်နယ်|မဏိပူရ]]ဒေသများကိုပါ အုပ်ချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှအင်ပါယာသည် မြန်မာနိုင်ငံကို [[အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ စစ်ပွဲများ|ကျူးကျော်စစ်များ]]ဆင်နွှဲပြီး သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်|ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း၌ မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တို့ကခေတ္တသိမ်းပိုက်ထားခဲ့ပြီး မဟာမိတ်နိုင်ငံတို့က ပြန်လည်သိမ်းယူခဲ့သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဗြိတိသျှတို့ထံမှ [[လွတ်လပ်ရေးနေ့ (မြန်မာနိုင်ငံ)|လွတ်လပ်ရေးကိုရရှိ]]ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် [[အရှေ့အာရှ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး]]၊ [[ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှု]]၊ [[အာဆီယံ]]၊ [[ဘင်းမ်စတက်]]စသည်တို့၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ]]လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့ဖူးသော်လည်း [[ဓနသဟာယနိုင်ငံများအဖွဲ့|ဓနသဟာယနိုင်ငံများ]]၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံမဟုတ်ပေ။ [[သဘာဝသံယံဇာတ]]ကြွယ်ဝသော နိုင်ငံဖြစ်သည်သာမက [[နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်]]အသုံးချရန်အတွက် အလားအလာကောင်းမွန်သည်။<ref>Vakulchuk, Roman; Kyaw Kyaw Hlaing; Edward Ziwa Naing; Indra Overland; Beni Suryadi and Sanjayan Velautham (2017). [https://www.researchgate.net/publication/317954536 ''Myanmar's Attractiveness for Investment in the Energy Sector. A Comparative International Perspective''.] Norwegian Institute of International Affairs (NUPI) and Myanmar Institute of Strategic and International Studies (MISIS) Report. p. 8.</ref> နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးအများစုကို [[တပ်မတော်|မြန်မာစစ်တပ်]]နှင့် ၎င်း၏[[ခရိုနီ]]များကချုပ်ကိုင်ထားသဖြင့် [[စီးပွားရေးမညီမမျှမှု]]များပြားသည်။<ref name=IncomeGap>{{cite news |url=http://www.nationmultimedia.com/aec/Income-gap-worlds-widest-30214106.html |title=Income Gap 'world's widest' |work=The Nation |access-date=15 September 2014 |author=Eleven Media |date=4 September 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140915230853/http://www.nationmultimedia.com/aec/Income-gap-worlds-widest-30214106.html |archive-date=15 September 2014 }}<br />{{cite news | url=https://www.dvb.no/analysis/income-inequality-in-burma/33726 | title=Income inequality in Burma | publisher=Democratic Voice of Burma | access-date=15 September 2014 | author=McCornac, Dennis | date=22 October 2013 | archive-url=https://web.archive.org/web/20140915230920/https://www.dvb.no/analysis/income-inequality-in-burma/33726 | archive-date=15 September 2014 | url-status=dead | df=dmy-all }}</ref> == ဝေါဟာရဗေဒ == {{အဓိက|မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမည်များ}} ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် စစ်အစိုးရက အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် (‌Burma) ဘားမားကို မြန်မာဟု ပြောင်းလဲရန် [[စကားရပ်များ ပြောင်းလဲသတ်မှတ်သည့် ဥပဒေ|ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်း]]သည် အငြင်းပွားစရာ ဖြစ်ခဲ့သည် {{citation needed|October 2019}}။ ယေဘုယျအားဖြင့် '''မြန်မာ'''သည် ၁၃၅မျိုးသော တိုင်းရင်းသားအားလုံး ကို ကိုယ်စားပြု၍ '''ဗမာ''' သည် ယင်း ၁၃၅ မျိုး အနက်မှ ဗမာလူမျိုးစု ကိုသာ ကိုယ်စားပြုသည်။ ဤအမည်နာမကို လွန်ခဲ့သည့် ၁၂ ရာစုခန့်ကတည်းက သုံးစွဲလာခဲ့ကြသည် {{citation needed|October 2019}}။ ဗမာမှာ လူများစု[[ဗမာ]]မျိုးနွယ်စု၏ ခေါ်ရာတွင် တရားဝင်ခေါ်သော အသုံးဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်လက်အောက်ကျရောက်ခဲ့စဉ်က ဗမာကို အင်္ဂလိပ်အခေါ် ဘားမား (''Burma'') ဟုသုံးခဲ့ကြသည်။ စစ်အစိုးရက 'မြန်မာ'သည် 'ဗမာ'ထက် လူနည်းစုများအား ပိုမိုခြုံငုံမိသည့် အချက်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်စေလို၍ ဖြစ်သည်။ သမိုင်းကြောင်းအရ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးနှင့် သက်ဆိုင်သော အမည်နာမ မရှိခဲ့ချေ။ လက်ရှိအနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဗြိတိသျှကိုလိုနီအာဏာပိုင်များမှ ရှေးခေတ်ဗမာပြည်၏ အစိတ်အပိုင်း မည်သည့်အခါကမျှ မဖြစ်ခဲ့ဖူးသော အစွန်အဖျားဒေသ(ဗမာစကားမသုံးသော လူမျိုးများ နေထိုင်ရာဒေသ) များကိုထည့်သွင်းပြီး ဖန်တီးထားသောနယ်မြေဖြစ်သည် {{citation needed|October 2019}}။ အနောက်နိုင်ငံများက စစ်အစိုးရကို လက်မခံသည့်အတွက် [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ]]ဖြင့် နိုင်ငံအမည်အား တရားဝင်ပြောင်းလဲရန် လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိဟု ယူဆကြသည်။<ref name="steinberg">{{cite book |last=Steinberg |first=David I. |date=2002 |title=Burma: The State of Myanmar |url=https://books.google.com/books?id=CSTuWZ0BMmMC |publisher=Georgetown University Press |page=xi |isbn=978-1-58901-285-1}}</ref> ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့သည် မြန်မာဘာသာဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံဟု လက်ခံသုံးစွဲသော်လည်း အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ဘားမားဟု ဆက်လက်သုံးစွဲလျက်ရှိသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် သုံးနှုန်းသည့်အခါ သုံးစွဲသူအလိုက် "ဘားမား"သို့မဟုတ် "မြန်မာ"ကို ရွေးချယ်သုံးစွဲကြပြီး နည်းပညာအားဖြင့် အပြန်အလှန် ဖလှယ်သုံးစွဲနိုင်သော စကားလုံးများ ဖြစ်ကြသည်။ နိုင်ငံပြင်ပ [[သတင်း]]ဌာနကြီးများ ဖြစ်သည့် ဘီ⁠ဘီစီ (BBC)၊ ဝေါလ်စထရိဂျာနယ် (''Wall Street Journal'') နှင့် ဖိုင်နင်းရှယ်တိုင်မ်း (''Financial Times'') တို့အပြင် အမေရိကန်နှင့် ဂရိတ်ဗြိတိန်အစိုးရများကပါ မြန်မာနိုင်ငံကို ဘားမားဟု ဆက်လက်ခေါ်ဝေါ်လျက်ရှိပြီး စီအင်အင် (CNN)၊ အီကော်နော်မစ် (''[[The Economist]]'')၊ နှင့် နယူးယောက်တိုင်မ်း (''New York Times'') တို့ကမူ မြန်မာဟူသည့် အသုံးအနှုန်းကို တိုင်းပြည်အဖြစ်လည်း ‌‌ကောင်း၊ ဘားမီစ်ဟူသည့် စကားလုံးကို နာမဝိသေသနအဖြစ်လည်းကောင်း လက်ခံကျင့်သုံးနေပြီဖြစ်သည်။<ref name="statedept">{{cite web |url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35910.htm |title=Background Note: Burma |accessdate = 2006-07-07 |year=2005 |month=August |work=Bureau of East Asian and Pacific Affairs |publisher=U.S. Department of State}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket/Xcelerate/ShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1018965307901#Bur|title=Country Profile: Burma|accessdate=2006-07-07|publisher=Foreign and Commonwealth Office|archiveurl=https://web.archive.org/web/20030731063202/http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket%2FXcelerate%2FShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1018965307901#Bur|archivedate=31 July 2003}}</ref> ဂရိတ်ဗြိတိန်၊ [[ကနေဒါနိုင်ငံ]]၊ [[ဩစတြေးလျ]]နှင့် [[အမေရိက]][[အစိုးရ]]များသည် ဘားမား (''Burma'') ကို ဆက်လက်အသုံးပြုကြသည်။<ref name="statedept"/><ref>{{cite web |url=http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket/Xcelerate/ShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1018965307901#Bur |title=Country Profile: Burma |accessdate=2006-07-07 |publisher=Foreign and Commonwealth Office |archiveurl=https://web.archive.org/web/20030731063202/http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket%2FXcelerate%2FShowPage&c=Page&cid=1007029394365&a=KCountryProfile&aid=1018965307901#Bur |archivedate=31 July 2003 }}</ref> သို့သော် [[ဥရောပသမဂ္ဂ]]သည် ဘားမား/မြန်မာ (''Burma''/''Myanmar'') နှစ်မျိုးလုံးကို တွဲသုံးသည်။<ref>{{cite web |url=http://ec.europa.eu/comm/external_relations/myanmar/intro/index.htm |title=The EU's relations with Burma / Myanmar |accessdate=2007-01-11 |year=2006 |month=November |work=External relations |publisher=European Union |archivedate=25 July 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060725000750/http://ec.europa.eu/comm/external_relations/myanmar/intro/index.htm }}</ref> [[တရုတ်နိုင်ငံ]]သည် မြန်မာဟု မသုံးဘဲ ၎င်းတို့ထုံးတမ်းအခေါ်အဝေါ်အတိုင်း မြန်တျန့် (缅甸) ဟုသုံးသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံအား မြန်မာ (ミャンマー) ဟုခေါ်သော်လည်း မြန်မာလူမျိုးများအား ဘားမိစ် (''Burmese'') (ビルマ人) ဟု ဆက်လက်သုံးစွဲသည်။ [[ပြင်သစ်နိုင်ငံ]]သည် အခြားနိုင်ငံအများစုကဲ့သို့ပင် ယခင်သုံးစွဲနေကျ ဘာသာပြန်ကိုသုံးပြီး မြန်မာပြည်ကို ဗိရ်မနီ (''Birmanie'') ဟုခေါ်ကြသည်။<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/7013943.stm Should it be Burma or Myanmar?], BBC News</ref><ref name=dominion>{{cite web |url=http://www.dominionpaper.ca/accounts/2005/02/16/burma_and_.html |title=Burma and Divestiture |accessdate = 2007-10-01 |year=2005 |month=November |work=External relations |publisher=The Dominion}}</ref> ၂၀၁၅ ခုနှစ် အစိုးရအသစ်တက်လာပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါ်[[အောင်ဆန်းစုကြည်]]က ပြည်တွင်းအခြေစိုက် နိုင်ငံခြား သံရုံးအသီးသီးမှ သံအမတ်ကြီးများ၊ စစ်သံမှူးများ နှင့် ကောင်စစ်ဝန်များကို နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံကာ မြန်မာ ဟုခေါ်ခေါ် ဗမာ ဟုခေါ်ခေါ် အရေးမကြီးကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref name=scmp>''South China Morning Post'', [http://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/1937886/whats-name-not-much-according-aung-san-suu-kyi-who-tells "What's in a name? Not much, according to Aung San Suu Kyi, who tells diplomats they can use Myanmar or Burma"], Saturday, 23 April 2016</ref> == သမိုင်း == {{main|မြန်မာ့သမိုင်း}} === ခေတ်ဦး === {{main|ဗမာအကြိုသမိုင်း|ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများ}} ယနေ့ မြန်မာမှုအဖြစ် ပုံဖော်ပေးခဲ့သည့် ယဉ်ကျေးမှုမှာ နှစ်ပေါင်း အတော်အတန်ကြာမြင့်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ဒေသတွင်း တူးဖော်တွေ့ရှိထားသည့် ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများက သက်သေထူနိုင်သည်။ [[ရှမ်းပြည်နယ်]] [[ပြဒါးလင်းလိုဏ်ဂူ]]အတွင်းရှိ ဂူနံရံပန်းချီများသည် ရှေးဟောင်းသုတေသီများ တွေ့ရှိထားသည့် ခေတ်ကာလ အစောဆုံး သမိုင်းသက်သေအထောက်အထားများ ဖြစ်သည်။ မွန်လူမျိုးများသည် အောက်ပိုင်းဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းဒေသသို့ အစောဆုံး ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြသူများ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ပညာရှင်များက ယူဆကြပြီး ၎င်းတို့သည် ဘီစီ ၉၀၀ ပြည့်လယ်ခေတ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း၌ ကြီးစိုးလွှမ်းမိုးလာကြသည်။ မွန်လူမျိုးများသည်လည်း အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာကို အစောဆုံး ကိုးကွယ်ယုံကြည်ကြသည့် လူမျိုးဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.albany.edu/~gb661/monhist1.html |author=George Aaron Broadwell |publisher=Dept. of Anthropology; University at Albany, Albany, NY |title=Mon history |accessdate=2006-07-11}}</ref> [[ပျူလူမျိုး]]တို့သည် ဘီစီ ပထမရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် အလယ်ပိုင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းဒေသသို့ ရောက်ရှိလာကြပြီး မြို့ပြ၊ တိုင်းနိုင်ငံများကို ထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ အင်အားအတောင့်တင်းဆုံးပျူနိုင်ငံတော်မှာ [[သီရိခေတ္တရာ]]ဖြစ်သည်။ မွန်နှင့် ပျူတိုင်းပြည်တို့သည် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ပျူလူမျိုးများသည် ၆၅၆ ခုနှစ်တွင် သီရိခေတ္တရာကို စွန့်ခွာပြီး မြောက်ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည်။ ပျူတို့တစ်စခန်း ပြန်ထခဲ့ကြသော်လည်း ၈၀၀ ခုအလယ်ပိုင်းတွင် နန်ချောင်နိုင်ငံမှ (လက်ရှိ တရုတ်နိုင်ငံ ယွင်နန်-ယူနန် ပြည်နယ်) သိမ်းပိုက်ခြင်းကိုခံခဲ့ရသည်။ === ပုဂံခေတ် (၁၀၄၄-၁၂၈၇) === {{main|ပုဂံခေတ်}} [[File:Baganmyo.jpg|thumb|ပုဂံမြို့ဟောင်းရှိ ပုဂံခေတ်မှ စေတီပုထိုးနှင့် ဘုရားကျောင်းများ။]] [[ဗမာ]] တို့သည် ၇ ရာစုနှစ်ခန့်မှစ၍ ယနေ့တိဗက်ဒေသမှ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းတစ်လျှောက် ဆင်းသက်ခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၈၄၉ ခုနှစ်ခန့်တွင် [[ပုဂံ]]ကို ‌အခြေပြု၍ အင်အားတောင့်တင်းသည့် မင်း[[နေပြည်တော်]]တစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ [[အနော်ရထာ]]မင်းတရားကြီး (၁၀၄၄ - ၁၀၇၇) နန်းတက်ခဲ့သည့်ကာလက ‌ဗမာလူမျိုးများ၏ ဩဇာမှာ ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံတစ်လွှားသက်ရောက်လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ ၁⁠၁၀၀-ခုနှစ်တွင်မူ အရှေ့တောင်အာရှတိုက်၏ ဒေသအတော်များ⁠များကို ပုဂံမင်းနေပြည်တော်မှ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းကို အများက [[ပုဂံခေတ်|ပထမမြန်မာအင်ပါယာ]]အဖြစ်လက်ခံကြသည်။ ၁၂၀၀ ခုနှစ်အနှောင်းပိုင်းကာလတွင် [[ကူဗလိုင်ခန်]] ဦးဆောင်သော မွန်ဂိုတို့က ပုဂံနေပြည်တော်အား သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။ === ထီးပြိုင်နန်းပြိုင်ခေတ် (၁၂၈၇-၁၅၃၁) === သို့သော် ၁၃၆၄ ခုနှစ်တွင် မြန်မာများသည် [[အင်းဝ]]ဒေသတွင် မိမိတို့၏ မင်းနေပြည်တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့ကြပြီး မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု၏ ရွှေရောင်လွှမ်းသော ခေတ်တစ်ခုကို ထူထောင်နိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် [[၁၅၂၇]] ခုနှစ်တွင် [[ရှမ်း]]များက အင်းဝကို ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့ကြသည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် [[မွန်]]တို့သည် [[ပဲခူး]]ကို အခြေပြုပြီးအဓိကကျသော ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် ဘာသာရေး ဗဟိုအချက်အချာအဖြစ် ပြန်လည်ရပ်တည်ခဲ့သည်။ === တောင်ငူခေတ် (၁၅၃၁-၁၇၅၂) === {{main|တောင်ငူခေတ်}} အင်းဝမှ ထွက်‌ပြေးခဲ့ကြသော ဗမာများသည် [[၁၅၃၁]] ခုနှစ်တွင် [[တောင်ငူမြို့|တောင်ငူ]]၌ တောင်ငူမင်းနေပြည်တော်ကို [[တပင်ရွှေထီး]]လက်အောက်တွင် ထူထောင်ခဲ့ကြသည်။ သူသည် မြန်မာနိုင်ငံကို စည်းရုံးပြီး ဒုတိယမြန်မာအင်ပါယာကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ အရှေ့တောင်အာရှတွင် ဥရောပတိုက်သားများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကြောင့် တောင်ငူမင်းနေပြည်တော်သည်လည်းကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဗဟိုချက်အချာဖြစ်လာသည်။ [[ဘုရင့်နောင်]] မင်းတရားကြီးသည် [[မဏိပူရ]]၊ [[ဇင်းမယ်]]နှင့် [[အယုဒ္ဓယ|အယုဓျာ]]တို့အား သိမ်းသွင်း၍ နိုင်ငံတော်ကြီးအား ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အတွင်းပုန်ကန်မှုများနှင့် သိမ်းပိုက်နယ်‌မြေများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် လိုအပ်သော ဘုရင်မြစ်များ ချို့တဲ့မှုကြောင့်တောင်ငူနေပြည်တော်ကျဆုံးခဲ့ရသည်။ ပေါ်တူဂီများအား တိုက်ထုတ်ခဲ့သော [[အနောက်ဘက်လွန်မင်း]]တရားကြီးသည် ၁၆၁၃ ခုနှစ်တွင် မင်းဆက်သစ်တစ်ခုကို အင်းဝတွင် ထူထောင်ခဲ့သည်။ [[၁၇၅၂]] ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်တို့၏ အကူအညီဖြင့် ထကြွပုန်ကန်သော မွန်တို့ကြောင့်နေပြည်တော်ကျဆုံးခဲ့သည်။ === ကုန်းဘောင်ခေတ် (၁၇၅၂-၁၈⁠၈၅) === {{main|ကုန်းဘောင်ခေတ်}} [[File:Shwedagon pagoda.jpg|thumb|၁၂၈၅ lithography ပုံတွင် [[အင်္ဂလိပ်]]စစ်သားနှစ်ယောက်သည် [[ရွှေတိဂုံစေတီ]] နားကင်းလှည့်ကြသည်။]] [[၁၇၅၂]] ခုနှစ်တွင် [[အလောင်းဘုရား]]သည် ကုန်းဘောင်မင်းဆက်ကို ထူထောင်ပြီး [[ကုန်းဘောင်ခေတ်|တတိယမြန်မာအင်ပါယာ]]ကြီးကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၁၇၆၇ ခုနှစ်တွင် [[မြေဒူးမင်း]]တရားကြီးက [[အယုဒ္ဓယ|အယုဓျာ]]နိုင်ငံအား သိမ်းပိုက်အောင်မြင်ခဲ့ပြီး မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုက [[ထိုင်းယဉ်ကျေးမှု]]အပေါ်အတော်လွှမ်းမိုးစေခဲ့သည်။ [[တရုတ်ပြည်]] [[ချင်မင်းဆက်]]သည် မြန်မာတို့၏ ကြီးထွားလာသော အင်အားကို စိုးရိမ်းသဖြင့်မြန်မာကို ၁၇၆၅ ၁၇၆၉ ခုနှစ်ကာလတွင်း [[တရုတ် - မြန်မာ စစ်ပွဲများ]]လေးကြိမ်တိတိသိမ်းပိုက်ရန်ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့သော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ နောက်မင်းဆက်များက အယုဓျာအား စွန့်လွှတ်ခဲ့ရသော်လည်း [[ရခိုင်]]နှင့် [[တနင်္သာရီတိုင်း|တနင်္သာရီ]]တို့ကို ရရှိခဲ့သည်။ [[၁၈၂၄]] ခုနှစ်[[ဘကြီးတော်မင်း]]တရားလက်ထက်တွင် စစ်သူကြီး[[မဟာဗန္ဓုလ]]သည် အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိဗြိတိသျှတို့၏ နယ်‌‌မြေနှင့် ထိစပ်နေသော အာသံပြည်နယ်ကို သိမ်းပိုက်ရာမှ စစ်မီးပွားခဲ့သည်။ [[ပထမ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်]]ပွဲကို [[၁၈၂၆]] ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းမြင်းခြံမြို့ ရန္တပိုရွာတွင် စာချုပ်ချုပ်၍ ငြိမ်းစေခဲ့ပြီး ကမ်းရိုးတန်းဒေသများဖြစ်သည့်ရခိုင်နှင့် တနင်္သာရီဒေသများကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ရသည်။ [[၁၈၅၂]] ခုနှစ်တွင် [[သာယာဝတီမင်း]]တရားကြီးသည် နယ်စပ်ပြဿနာများမှ ပေါ်ပေါက်လာသည့် အခင်းများမှ အင်္ဂလိပ်အရာရှိများအားဖမ်းဆီးခဲ့သည်ကို အကြောင်း ပြုပြီး[[ဒုတိယအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်]]ပွဲဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ဤတစ်ကြိမ်တွင် အင်္ဂလိပ်တို့သည် ကျန်ရှိနေသေးသည့် ကမ်းရိုးတန်းဒေသများဖြစ်သည့် [[ဧရာဝတီ]]၊ [[ရန်ကုန်]]နှင့် [[ပဲခူး]]တို့အား သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ [[၁၈⁠၈၅]] ခုနှစ်တွင် မြန်မာကောက်တော်များသည် ဘုရင့်အမိန့်တော်အရ တာဝန်ဝတ္တရားများ ဆောင်ရွက်ရာမှ [[ဘုံဘေ-ဘားမားသစ်ကုမ္ပဏီ]]သည် သစ်များကို တရားမဝင်ခုတ်လှဲပြီး အခွန်တိမ်း ရှောင်ရန် ဝှက်ထားသည်ကို စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သည်။ [[သီပေါမင်း]]သည် ကုမ္ပဏီအားဒဏ်ရိုက်အရေးယူခဲ့သည် ကို ဗြိတိသျှတို့ဘက်မှ ကျန်ရှိနေသေးသည့် မြန်မာနိုင်ငံအား သိမ်းပိုက်ရန် အခွင့်အရေးအဖြစ် ယူဆခဲ့ပြီး [[၁၈⁠၈၅]] ခုနှစ်နိုဝင်ဘာတွင် ရက်သတ္တ နှစ်ပတ်တည်းနှင့် [[တတိယ အင်္ဂလိပ် - မြန်မာစစ်]]ပွဲကို ဆင်နွှဲခဲ့လေသည်။ သီပေါမင်းတရားကြီးနှင့် တကွ တော်ဝင်မိသားစုဝင်များအား ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး မဒြစ်သို့ ပြည်နှင် ဒဏ်ပေးခဲ့၍ နောက်ဆုံးတွင် ရတနာဂီရိသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ === ဗြိတိသျှအုပ်ချုပ်ရေး (၁၈⁠၈၆-၁၉၄၈) === {{main|ကိုလိုနီခေတ်}} [[File:High Court, Yangon, Myanmar.jpg|thumb|ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံတွင်ရန်ကုန်မြို့ရှိ တရားရုံးချုပ်သည် ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်၏ ကြွင်းကျန် အမှတ်အသားများအနက် တစ်ခုဖြစ်သည်။]] မြန်မာနိုင်ငံသည် [[၁၈⁠၈၅]] ခုနှစ် နိုဝင်ဘာကုန်ပိုင်းတွင် [[ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ]]၏ လက်အောက်ခံဒေသတစ်ခုအဖြစ် ကျရောက်သွားခဲ့ပြီး ၁၈⁠၈၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁ရက်နေ့တွင် [[ဝိတိုရိယဘုရင်မ]]ကြီးအား နှစ်သစ်ကူးလက်ဆောင်အဖြစ် ဆက်သခဲ့ကြသည်။ [[၁၉၃၇]] ခုနှစ် ဧပြီ ၁ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် သီးခြားအုပ်ချုပ်နယ်မြေဖြစ်လာပြီး အိန္ဒယနိုင်ငံနှင့် ခွဲခဲ့သည်။ တိုင်းပြည်အတွင်းခွဲရေးတွဲရေး အရေးအခင်းကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာသော အက်ကွဲကြောင်းသည် [[လွတ်လပ်ရေး]]ရပြီး နောက်ပိုင်းဆက်ဖြစ်လာသည့် ပြည်တွင်းဆူပူသောင်းကျန်းမှုများ၏ မြစ်ဖျားခံရာအဖြစ် တွေ့ရှိရမည်ဖြစ်သည်။ [[၁၉၄၀]] ခုနှစ်တွင် [[အောင်ဆန်း|ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]ဦးဆောင်သည့် [[ရဲဘော်သုံးကျိပ်]]အဖွဲ့ဝင်တို့သည် [[ဗမာ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] (ဘီအိုင်အေ) ကို တည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။<ref name="aungsan">{{cite book | first=Gustaaf | last=Houtman | year=1999 | title=Mental Culture in Burmese Crisis Politics: Aung San Suu Kyi and the National League for Democracy | id=ISBN 4-87297-748-3}}</ref><ref name="aungsan"/> ရဲဘော်သုံးကျိပ်သည် [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]တွင် စစ်သင်တန်းများတက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။<ref name="aungsan"/> [[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ကာလ မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှစစ်မျက်နှာတွင် အရေးပါသည့် အခန်းကမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ စစ်ပွဲ၏ ကနဦးပိုင်း မြန်မာပြည်စစ်ဆင်ရေးတွင် ဂျပန်ဦးဆောင်မှုသည် အောင်မြင်မှုများ ရရှိခဲ့ပြီး ဗြိတိသျှများအား မြန်မာပြည်အနှံ့မှ တိုက်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော်မဟာမိတ်များက ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ [[၁၉၄၅]] ခုနှစ် ဇူလိုင်တွင် မဟာမိတ်များက ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ မြန်မာတို့သည် နှစ်ဘက်စလုံးမှ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာများသည် အစပိုင်းတွင် ဂျပန်တို့ဘက်မှ ပါဝင်ခဲ့ကြသော်လည်း မြန်မာအချို့တို့သည် [[၁၉၄၁]]-[[၁၉၄၂]] ခုနှစ်များတွင် အင်္ဂလိပ်တို့ဘက်မှ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ [[၁၉၄၃]] ခုနှစ်တွင် ချင်းတပ်နှင့် ကချင်တပ်များကို ဗြိတိသျှတို့ ထိန်းချုပ်သည့် နယ်စပ်ဒေသများတွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။ ဗမာ့သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းများသည် ၁၉၄၃-၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အော့်ဝင်းဂိတ်၏ လက်အောက်၌ ချင်းဒစ်တပ်ဖွဲ့များအဖြစ်ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်များကန်-ကချင်အထူးတပ်များအားဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး မဟာမိတ်တို့အောက်တွင် ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ အခြားများစွာသော တပ်ဖွဲ့များမှာ ဗြိတိသျှအထူးစစ်ဆင်ရေးအဖွဲ့များ အောက်တွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ဗမာ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်သည် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် ရခိုင်အမျိုးသားတပ်မတော်နှင့် အတူဂျပန်တို့ဘက်မှ ပါဝင်၍ ၁၉၄၂-၁၉၄၄ ခုနှစ်များတွင် ပါဝင်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပြီး ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်တို့အား ပြန်လှန်တွန်းလှန်ခဲ့ကြလေသည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ကြားဖြတ်အစိုးရအဖွဲ့၊ မြန်မာနိုင်ငံအမှုဆောင်ကောင်စီအဖွဲ့၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် ဆာမောင်ကြီး၊ ဗိုလ်မှူးအောင်၊ မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်၊ အခြားတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များနှင့် အတူ[[ပင်လုံညီလာခံ]] တွင် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ စည်းလုံးညီညွတ်ရေးဖော်ဆောင်သည့် စာချုပ်လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၄၇ ဇူလိုင်တွင် နိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များက ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့်တကွ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်အချို့ကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref name="aungsan"/> === ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ (၁၉၄၈-၁၉၆၂) === {{main|လွတ်လပ်ပြီးခေတ်မြန်မာနိုင်ငံ}} [[File:Myanmar-Yangon-Independence Monument in Mahabandoola park.jpg|thumb|ရန်ကုန်မြို့ရှိ လွတ်လပ်ရေးကျောက်တိုင် ဗြိတိသျှတို့ထံမှ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရခြင်းကို အောက်မေ့ရန် တည်ထားခြင်းဖြစ်သည်။]] [[၁၉၄၈]] ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ပထမဦးဆုံး သမ္မတ အဖြစ် [[စဝ်ရွှေသိုက်၊ (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|စဝ်ရွှေသိုက်]] နှင့် ပထမဦးဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်[[နု၊ ဦး|ဦးနု]] တို့ တာဝန်ယူခဲ့သော လွတ်လပ်သည့် သမ္မတနိုင်ငံဖြစ်သော ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့လေသည်။ အခြားဗြိတိသျှကိုလိုနီနိုင်ငံများနှင့် မတူညီဘဲဓနသဟာယအဖွဲ့ဝင်အဖြစ်မပါဝင်ခဲ့ချေ။ [[အထက်လွှတ်တော်]]နှင့် [[လူမျိုးစုလွှတ်တော်]]နှစ်ရပ် ပါဝင်သော ပါလီမန်စနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့သည်။<ref name="1947con">{{cite web |url=http://english.dvb.no/e_docs/511947_con.htm |title=The Constitution of the Union of Burma |accessdate=2006-07-07 |year=1947 |publisher=DVB |archivedate=15 June 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060615072018/http://english.dvb.no/e_docs/511947_con.htm }}</ref> ယနေ့မြင်တွေ့ရသော မြန်မာနိုင်ငံသည် [[အောက်မြန်မာ]]နိုင်ငံနှင့် [[အထက်မြန်မာ]]နိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည့်မြန်မာပြည်မနှင့် ဗြိတိသျှတို့သီးခြားအုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် နယ်ခြားဒေသတို့ကို ပူးပေါင်း၍ ဖွဲ့စည်းထားပြီး [[ပင်လုံစာချုပ်]]အရဖြစ်လာသော နယ်မြေအဖြစ်ဇစ်မြစ်လိုက်၍ ရလေသည်။<ref>{{cite book|first=Martin| last=Smith|year=1991| title=Burma -Insurgency and the Politics of Ethnicity|url=https://archive.org/details/burmainsurgencyp0000smit|publisher=Zed Books|location=London and New Jersey|pages=[https://archive.org/details/burmainsurgencyp0000smit/page/42 42]–43}}</ref> [[၁၉၆၁]] ခုနှစ်တွင် ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[ကုလသမဂ္ဂ]] အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်နှင့် ယခင်ဝန်ကြီးပေး ခဲ့ဘူးသည့် [[သန့်၊ ဦး|ဦးသန့်]]သည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူးချုပ်အဖြစ် အရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=6123&z=104|author=Aung Zaw|title=Can Another Asian Fill U Thant’s Shoes??publisher=''The Irrawaddy'' Sep 2006|accessdate=2006-09-12|archivedate=11 October 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011122512/http://irrawaddy.org/article.php?art_id=6123&z=104}}</ref> === စစ်အုပ်ချုပ်ရေး (၁၉၆၂-၂၀၁၁) === နိုင်ငံကို ၂၆ နှစ်တိုင်⁠တိုင်အုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် [[နေဝင်း၊ ဦး|နေဝင်း]] ဦးဆောင်သော စစ်အစိုးရက အာဏာသိမ်းယူသည့် ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ရပ်စဲသွားပြီး [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ|မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်စနစ်လမ်းစဉ်]]ကို စတင်ခဲ့သည်။<ref name="christinafink">{{cite book | first=Christina | last=Fink | year=2001 | title=Living Silence:Burma under Military Rule | url=https://archive.org/details/livingsilence00chri | id=ISBN 1-85649-926-X}}</ref> ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် [[သန့်၊ ဦး|ဦးသန့်]]၏ ဈာပနအခမ်းအနားမှ စတင်၍ အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုနှင့်အတူ သွေးထွက်သံယိုမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။<ref name="christinafink"/> ၁၉၈၈ ခုနှစ် [[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)|ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံ]] (၈⁠၈၈၈) တွင် တော်လှန်ရေးတစ်ရပ်၏ ဖြစ်လုဆဲ⁠ဆဲအခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။ တန်ပြန်အနေနှင့် ဗိုလ်ချုပ်[[စောမောင်၊ ဦး|စောမောင်]]မှ အာဏာသိမ်းယူခဲ့သည်။ ၎င်းက နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ (နဝတ) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ဆန္ဒပြပွဲများ ဖြစ်ပွားပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များအား ရွေးချယ်တင်မြောက်မည့် စီမံချက်များကို ၁၉၈၉ ခုနှစ် မေ ၃၁ တွင် အပြီးသတ် ရေးဆွဲခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.ibiblio.org/obl/docs/pyithu_hluttaw_election_law.htm |title=PYITHU HLUTTAW ELECTION LAW |accessdate=2006-07-11 |date=1989-05-31 |work=State Law and Order Restoration Council |publisher=iBiblio.org}}</ref> ၁၉၉ဝ ခုနှစ် မေတွင် လွတ်လပ်သော ရွေးကောက်တင်မြောက်ပွဲကို နှစ် ၃၀ အတွင်းပထမဦးဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ကျင်းပခဲ့ကြသည်။ [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၏ [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်]]ပါတီမှ စုစုပေါင်း အမတ်နေရာ ၄၈၉ အနက် ၄၀၉ နေရာကို အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.ibiblio.org/obl/docs/Elections-02.htm |title=1990 MULTI-PARTY DEMOCRACY GENERAL ELECTIONS |author=Khin Kyaw Han |accessdate=2006-07-11 |date=2003-02-01 |work=National League for Democracy |publisher=iBiblio.org}}</ref> သို့သော်နဝတအစိုးရမှ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်များကို ငြင်းပယ်ခဲ့ပြီး ဆင်းပေးရန်ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ နဝတအဖွဲ့သည် အင်္ဂလိပ်အခေါ် ဘားမား (''Burma'') အားမြန်မာ (''Myanmar'') ဟု ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၁၉⁠၉၁ ခုနှစ်မှစ၍ [[သန်းရွှေ၊ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ]]က ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူခဲ့သည်။ ၁၉⁠၉၂ ခုနှစ်တွင် နဝတအဖွဲ့သည် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အ‌ခြေခံဥပဒေသစ် ရေးဆွဲရန် ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး [[အမျိုးသားညီလာခံ]]တစ်ရပ်ကို ၁၉⁠၉၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် စတင်ခဲ့သည်။<ref name="natcon">{{cite news | url =http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=3564 | title =The National Convention | publisher =The Irrawaddy | date =2004-03-31 | accessdate =2006-07-14 | archivedate =11 October 2007 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20071011122457/http://irrawaddy.org/article.php?art_id=3564 }}</ref> ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် နဝတကို [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] (နအဖ) ဟုပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉⁠၉၇ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအား အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအဖွဲ့မှ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ အမျိုးသားညီလာခံသည် ဆက်လက် ကျင်းပလိုက် ရပ်နားလိုက်ဖြင့် စခန်းသွားခဲ့သည်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီများစွာတို့မှာ ညီလာခံတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိဘဲ တိုးတက်မှုမှာလည်း မရှိသလောက်ဖြစ်သည်။<ref name="natcon" /> ၂၀⁠၀၆ ခုနှစ် မတ် ၁၇ ရက်တွင် နအဖ စစ်အစိုးရသည် [[မြို့တော်]]ကို [[ပျဉ်းမနားမြို့|ပျဉ်းမနား]]အနီးရှိ ဒေသသို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကာ မင်းတို့၏ တည်နေရာ '[[နေပြည်တော်]]' ဟုတရားဝင်‌ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4848408.stm |title=Burma’s new capital stages parade |publisher=BBC News|date=2006-03-27 |accessdate=2006-06-24 }}</ref> ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာတွင် အမေရိကန်ဦးဆောင်သည့် မြန်မာနိုင်ငံအရေးအား [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ]]အာဂျင်ဒါတွင် ထည့်သွင်းရေးကြိုးပမ်းမှုအောင်မြင်ခဲ့ပြီး လုံခြုံရေး ကောင်စီတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[လူ့အခွင့်အရေး]]ချိုးဖောက်မှုများကို မည်သို့အရေးယူဆောင်ရွက်မည်ကို တရားဝင်ဆွေးနွေးရန် လမ်းစပေါ်ပေါက်ပြီဖြစ်သည်။<ref name="UN_S200714">{{UN document |docid=S-2007-14 |type=စာတမ်း |body=လုံခြုံရေးကောင်စီ |year=2007 |document_number=14 |accessdate=2007-09-25| date=12 January 2007}}</ref> ၂ဝဝ၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာတွင် [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအလုပ်သမားအဖွဲ့ချုပ်]] မှ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆက်တိုက်ကျူးလွန်ဖောက်ဖျက်နေသည့် စစ်တပ်မှ အဓမ္မလုပ်အား ပေးခိုင်းမှုများအား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးချုပ်တွင် တိုင်တန်းအရေးယူနိုင်ရန် ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=http://in.today.reuters.com/news/newsArticle.aspx?type=worldNews&storyID=2006-11-16T163442Z_01_NOOTR_RTRJONC_0_India-276537-1.xml&archived=False |title=ILO seeks to charge Myanmar junta with atrocities |publisher=Reuters |date=2006-11-16 |accessdate=2006-11-17 }}{{Dead link|date=December 2020 }}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် စစ်အစိုးရက ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၇) ရက်နေ့တွင် ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာသည်။ === မြို့တော်များစာရင်း === * [[သရေခေတ္တရာ]] အေဒီ ၃ ရာစု-အေဒီ ၉ ရာစု * [[ပုဂံ]] ၁ဝ၄၄–၁၂၈၇ * [[စစ်ကိုင်းမြို့]] ၁၃၁၅–၁၃၆၄၊ ၁၇၆ဝ–၁၇၆၄ * [[အင်းဝမြို့]] ၁၃၆၄–၁၇၅ဝ၊ ၁၇၆၄–၁၇၈၁ * [[ပြည်]] ၁၄၈၅–၁၅၄၂၊ ၁၅၄၂–၁၆၀၈ * [[တောင်ငူမြို့]] ၁၄၈၅–၁၆၁၀ * [[ရွှေဘိုမြို့]] ၁၇၅ဝ–၁၇၅၃ * [[ရန်ကုန်မြို့]]‌ ၁၈၆၂–၂ဝ⁠ဝ၆ * [[အမရပူရမြို့]] ၁၇၈၂–၁၈၂၃၊ ၁၈၄၁–၁၈၅၇ * [[မင်းကွန်းမြို့]] ၁၈၅၇–၁၈၆၁ * [[မန္တလေးမြို့]] ၁၈၆၁–၁၈⁠၈၆ * [[နေပြည်တော်]] ၂ဝ⁠ဝ၆ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ ရက် == ပထဝီဝင် == {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထဝီဝင်}} {{Myanmar Administrative Divisions Image Map}} မြောက်ဘက်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ အရှေ့ဘက်တွင် [[လာအိုနိုင်ငံ]]၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ]]၊ အနောက်မြောက်အရပ်တွင် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]၊ တောင်ဘက်တွင် [[ကပ္ပလီပင်လယ်]]နှင့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် [[ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်]]တို့ဖြင့် ထိစပ်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံနယ်နိမိတ်၏ သုံးပုံတစ်ပုံ ၁၉၃ဝ ကီလိုမီတာ (၁⁠၁၉၉ မိုင်) မှာ တစ်ဆက်တစ်စပ်တည်းသော [[ကမ်းရိုးတန်း]]အဖြစ် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများတွင် မြေဧရိယာအားဖြင့် ဒုတိယအကြီးဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် အမှတ်စဉ် ၄၀ မြောက် မြေဧရိယာအကြီးဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ခေတ်သစ်ကာလအချိန်များတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကွဲပြားခြားနားသော လူဦးရေမှ ယင်း၏ နိုင်ငံရေး၊ သမိုင်းကြောင်းနှင့် လူသားရင်းမြစ်များအား အဓိကအခန်းကဏ္ဍများမှ ဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ [[၁၉⁠၉၂]] ခုနှစ်က အာဏာရယူခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]] ဦးဆောင်သည့် [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]]၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေခဲ့သည်။ [[၁၉၄၈]] ခုနှစ်အထိ [[ဗြိတိသျှအင်ပါယာ]] အောက်တွင် ရပ်တည်ခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံသည် ယနေ့အချိန်အထိ လူမျိုးရေးတင်းမာမှုနှင့် အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးစားအားထုတ်မှုများကို ဆက်လက်ရင်ဆိုင်ရလျက်ရှိသည်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ လွှမ်းမိုးမှု နက်ရှိုင်းစွာခံနေရသည့် နိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှုတွင် ထူးခြားသည့် ဗုဒ္ဓယဉ်ကျေးမှုနှင့် တိုင်းရင်သားဓလေ့များ ရောနှောလျက်ရှိသည်။ === တည်နေရာ === ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်သည် အာရှတိုက် အရှေ့တောင်ပိုင်းတွင်တည်ရှိပြီး မြောက်လတ္တီတွဒ် ၉ ဒီဂရီ ၃၂ မိနစ်မှ ၂၈ ဒီဂရီ ၃၁ မိနစ်အထိနှင့် အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၂ ဒီဂရီ ၁ဝ မိနစ်မှ ၁ဝ၁ ဒီဂရီ ၁၁ မိနစ်အထိ ကျယ်ဝန်းသည်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအဖြစ် မြောက်ဘက်နှင့် အရှေ့မြောက်ဘက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်တွင် လာအိုနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ အနောက်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့နှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိပြီး တောင်ဘက်တွင် ကပ္ပလီပင်လယ်နှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် တည်ရှိသည်။ ရန်ကုန်မြို့တော်ကို အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၆ ဒီဂရီ ၁၃ မိနစ် မျဉ်းကြောင်းနှင့် မြောက်လတ္တီတွဒ် ၁၆ ဒီဂရီ ၄၅ မိနစ်မျဉ်းကြောင်းတို့ ဖြတ်သန်းသွားကြသည်။ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၇ ဒီဂရီ မိနစ် ၃ဝ မျဉ်းကို မြန်မာစံတော်ချိန်မျဉ်းအဖြစ် သတ်မှတ်ထားရာ မြန်မာစံတော်ချိန်သည် ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန်ထက် ၆ နာရီ မိနစ် ၃ဝ စောသည်။ === အကျယ်အဝန်း === မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကျယ်အဝန်းမှာ ၂၆၁,၂⁠၂၈ စတုရန်းမိုင် (၆၇၆,၅၇၈ စတုရန်းကီလိုမီတာ) ရှိသည်။ အရှေ့တောင်အာရှတိုက်တွင် ဒုတိယအကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး မြေပြင်တဆက်တည်းအကျယ်အဝန်းအရဆိုလျှင် အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာတွင် (ဇန်ဘီယာပြီးလျှင်) ၄၀ ခုမြောက် အကြီးဆုံးတိုင်းပြည်ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ တက္ကဆက်ပြည်နယ်ထက် အနည်းငယ်သေးပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံထက် အနည်းငယ်ကြီးမားသည်။ အရှေ့နှင့်အနောက် ၅၈၂ မိုင် (၉၃၆ ကီလိုမီတာ) ကျယ်ဝန်းပြီး တောင်နှင့်မြောက် ၁,၂၇၅ မိုင် (၂,ဝ၅၁ ကီလိုမီတာ) ရှည်လျားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်အရှည်သည် မိုင်ပေါင်း ၅,၂ဝဝ ခန့်ရှိပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့်မိုင်ပေါင်း ၃,၈ဝ၈ မိုင် ဆက်စပ်လျက်ရှိရာတရုတ်မြန်မာ နယ်စပ်မှာ အရှည်လျားဆုံးဖြစ်ပြီး ၂၁၈၅ ကီလိုမီတာ (၁,၃၅၇ မိုင်)၊<ref name="CIA">{{Cite web |title=CIA Factbook |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html |accessdate=3 August 2008 |archivedate=6 October 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101006115241/https://cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html }}</ref> မြန်မာ-ထိုင်း ၁,၃၁၄ မိုင်၊ မြန်မာအိန္ဒိယ ၈၅၇ မိုင်၊ မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ၁၅၂ မိုင်နှင့် မြန်မာ-လာအို ၁၂၈ မိုင် အသီးသီး ရှိကြသည်။ ရေမိုင်နယ်နိမိတ်မှာ နတ်မြစ်ဝမှ ကော့သောင်းအထိ အလျား ၁,၃၈၅ မိုင်ခန့်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တောင်ဘက်နှင့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်နှင့် ကပ္ပလီပင်လယ်တို့ တည်ရှိကာ ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းမှာ ၁၉၃ဝ ကီလိုမီတာ (၁⁠၁၉၉ မိုင်) ရှည်လျားသည်။ ကမ်းရိုးတန်း၏အလျားမှာ နိုင်ငံပတ်ပတ်လည် နယ်နိမိတ်တစ်ခုလုံး၏ သုံးပုံတစ်ပုံရှိသည်။ <ref name="CIA"/> === မြေမျက်နှာသွင်ပြင် === မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေမျက်နှာသွင်ပြင်ကို အကြမ်းအားဖြင့် အနောက်ဘက်တောင်တန်းကြီးများဒေသ၊ အလယ်ပိုင်း မြေနိမ့်မြစ်ဝှမ်း လွင်ပြင်ဒေသ၊ အရှေ့ဘက်ကုန်းမြင့်ဒေသဟူ၍ သုံးပိုင်းပိုင်းခြားနိုင်သည်။ ဟိမဝန္တာတောင်တန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ဆက်စပ်နေပြီး အနောက်ရိုးမတောင်တန်းအဖြစ် တောင်ဘက်သို့ သွယ်တန်းလျက်ရှိသည်။ အနောက်ရိုးမတောင်တန်းဒေသ၏ မြန်မာနိုင်ငံမြောက်စွန်းတွင်ရှိသော [[ခါကာဘိုရာဇီ]]တောင်မှာ ၅၈⁠၈၁ မီတာ (၁၉၂၉၅ ပေ) မြင့်၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်ထိပ်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book | editor = Dr. Patrick Hesp et al. | year=2000 | title=Geographica’s World Reference | publisher =Random House Australia | pages =738, 741}}</ref> စာရာမေတိတောင်ထိပ်သည် ၁၂၅⁠၅၃ ပေမြင့်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဟိမဝန္တာတောင်မကြီး၏ မြောက်မှ တောင်သို့ ဖြာဆင်းလာသော တောင်တန်းကြီးသုံးခုရှိရာယင်းတို့မှာ [[ရခိုင်ရိုးမ]]၊ ပဲခူးရိုးမနှင့် ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်တို့ဖြစ်ကြလေသည်။<ref name="myathan">{{cite book | first=Mya | last=Than | year=2005 | title=Myanmar in ASEAN: Regional Co-operation Experience | id=ISBN 981-230-210-7}}</ref> အနောက်ရိုးမတောင်တန်းကြီးသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့ကို တံတိုင်းသဖွယ် ကာဆီးထားလျက်ရှိသည်။ အလယ်ပိုင်းမြစ်ဝှမ်း မြေနိမ့်လွင်ပြင်ဒေသများတွင် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းဒေသသည် အကျယ်ဆုံးဖြစ်၍ ပထမပိုင်းကို မြစ်ဖျားမှ မန္တလေးမြို့အထိ၊ ဒုတိယပိုင်းကို မန္တလေးမှ ပြည်မြို့အထိ၊ တတိယပိုင်းကို ပြည်မြို့မှ မြစ်ဝအထိ ပိုင်းခြားလေ့လာတွေ့ရှိနိုင်သည်။ အလယ်ပိုင်းမြစ်ဝှမ်း မြေနိမ့်လွင်ပြင်ဒေသတွင် စစ်တောင်းမြစ်ဝှမ်းဒေသနှင့် ချင်းတွင်းမြစ်ဝှမ်းဒေသတို့လည်း ပါဝင်သည်။ အလယ်ပိုင်းမြစ်ဝှမ်းမြေနိမ့်ဒေသ၌ ဇီးဖြူတောင်တန်း၊ မင်းဝံတောင်တန်း၊ မှန်ကင်းတောင်တန်းနှင့် ဂန့်ဂေါတောင်တန်းစသည့် တောင်တန်းငယ်များ တည်ရှိသည်။ ထိုဒေသ၌ [[ပဲခူးရိုးမ]]တောင်တန်းသည် မြောက်မှတောင်သို့ တွန့်ခေါက်သွယ်တန်းလျက် ရှိသည်။ အရှေ့ဘက် ကုန်းမြင့်ဒေသမှာ [[ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်]]ဒေသဖြစ်၍ ပျမ်းမျှ ပေပေါင်း ၃ဝ⁠ဝဝ မှ ၄ဝ⁠ဝဝ အထိ မြင့်သည်။ ကုန်းပြင်မြင့်ဆိုသော်လည်း ညီညာနေခြင်းမဟုတ်ဘဲ မြင့်မောက်သော တောင်တန်းကြီးများရှိပြီး [[သံလွင်မြစ်]]သည် ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်ဒေသမှ တနင်္သာရီကမ်းမြောင်မြောက်ပိုင်း မြေညီလွင်ပြင်သို့ စီးဆင်းသည်။ ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်၌ မြစ်ဖျားခံသော ရွှေလီ၊ မြစ်ငယ်၊ ဇော်ဂျီနှင့် ပန်းလောင်မြစ်တို့သည် ဧရာဝတီမြစ်ထဲသို့ စီးဝင်ကြသည်။ ဧရာဝတီမြစ်သည် မြန်မာ့ အရှည်ဆုံးမြစ်ဖြစ်ပြီး ၂၁၇ဝ ကီလိုမီတာ (၁၃၄၈ မိုင်‌) နီးပါးရှည်လျားပြီး [[မုတ္တမပင်လယ်]]ကွေ့အတွင်းသို့ စီးဝင်သွားသည်။ တောင်စဉ်တောင်တန်းကြီးအကြားတွင် မြေဩဇာကောင်းမွန်သော လွင်ပြင်ကျယ်ကြီးများ တည်ရှိလေသည်။<ref name="myathan"/> မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေအများစုမှာ ရခိုင်ရိုးမတောင်တန်းနှင့် ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်ကြားတွင် ရှိသည့် ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းဒေသတလျှောက် နေထိုင်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှုန်းနှေးကွေးခြင်းသည် ၎င်း၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဂေဟစနစ်တို့အား ထိန်းသိမ်းပေးရာရောက်ခဲ့သည်။<ref name="BRMLIB">{{cite web |url=http://www.burmalibrary.org/reg.burma/archives/199909/msg00690.html |title=Myanmar’s Forest Law and Rules |publisher=BurmaLibrary.org |accessdate=2006-07-15}}</ref> သစ်တောအုပ်ကြီးများ ထူထပ်သိပ်သည်းသည့် အမြဲစိမ်းသစ်တောများနှင့် ကျွန်းတောကြီးများသည် အောက်မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၄၉ ရာခိုင်နှုန်း ‌ကျော်သော ဧရိယာကို ဖုံးလွှမ်းလျက်ရှိသည်။ ဤဒေသတွင် အလေ့ကျပေါက်ရောက်သော အပင်များတွင် ကြက်ပေါင်စေးပင်၊ [[ရှားပင်]]၊ [[ပျဉ်းကတိုးပင်]]၊ လမုတော၊ [[အုန်းပင်]]နှင့် [[ကွမ်းသီးပင်]]များ ပါဝင်လေသည်။ မြောက်ဘက်ကုန်းမြင့်ဒေသများတွင် ဝက်သစ်ချပင်၊ ထင်းရှူးပင်၊ [[ဇလပ်ပင်]]မျိုးစုံတို့ပေါက်ရောက်ကြသည်။ ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်တွင်လည်း အပူပိုင်းဒေသသစ်သီးဝလံမျိုးစုံပေါက်ရောက်ကြသည်။<ref name="BRMLIB"/> မိုးနည်းရပ်ဝန်းဒေသတွင်မူ အပင်များမှာ ကြဲပြီးလှီကြသည်။ === သားရဲတိရစ္ဆာန်များ === တောင်တွင်းသားရဲ[[တိရစ္ဆာန်]]များအနက် [[ကျား]]နှင့် [[ကျားသစ်]]တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့ရတတ်လေ့ရှိသည်။ အထက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကြံ့၊ [[ကျွဲ|ကျွဲရိုင်း]]၊ [[တောဝက်]]၊ [[သမင်]]၊ [[ဒရယ်]]နှင့် [[ဆင်]]များကို တွေ့နိုင်ပြီး ဆင်များကို ယဉ်အောင်မွေးယူ၍ သစ်လုပ်ငန်းများတွင် ခိုင်းစေအသုံးချကြသည်။ သေးငယ်သော [[နို့တိုက်သတ္တဝါ]]များမှာလည်း ပေါများလှပြီး မျောက်လွှဲကျော်နှင့် မျောက်များမှအစ ရှူးပျံနှင့် ကြံ့သူတော်များအဆုံး တွေ့မြင်ရသည်။ ငှက်မျိုးစုစုပေါင်း ၈၀⁠၀ ကျော်ခန့်တွင် [[ကြက်တူရွေး]]၊ [[ရစ်]]၊ ဥဒေါင်း၊ [[ကျီး|ကျီးကန်း]]၊ [[ငဟစ်]]နှင့် [[စပါးခင်းငှက်]]များ ပါဝင်သည်။ တွားသွားသတ္တဝါတွင်မူ မိချောင်း၊ တောက်တဲ့၊ ‌မြွေဟောက်၊ စပါးကြီးမြွေနှင့် လိပ်တို့ကို ပါတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ရေချိုငါးမျိုးစုပေါင်း ရာနှင့်ချီ၍ တွေ့မြင်ရပြီး လွန်စွာမှ ပေါများကာ အရေးပါသည့် အစာအဟာရ ရင်းမြစ်လည်း ဖြစ်သည်။<ref name="MNET">{{Cite web |title="Flora and Fauna" at Myanmars.net |url=http://www.myanmars.net/myanmar-culture/myanmar-flora-fauna.htm |accessdate=3 August 2008 |archivedate=14 May 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120514182454/http://www.myanmars.net/myanmar-culture/myanmar-flora-fauna.htm }}</ref> === ရာသီဥတု === မြန်မာနိုင်ငံသည် များသောအားဖြင့် ဥတ္တရယဉ်စွန်းတန်းနှင့် အီကွေတာအကြားတွင် ကျရောက်တည်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် အာရှဒေသ၏ မှတ်သုံရပ်ဝန်းဒေသတွင် ကျရောက်ပြီး ၎င်း၏ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများရရှိသော မိုးရေချိန်မှာ နှစ်စဉ် ၅ဝ⁠ဝဝ မမ (၁၉၇ လက်မ) ရှိသည်။ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသတွင် နှစ်စဉ်မိုးရေချိန်မှာ ၂၅ဝဝ မမ (၉၈ လက်မ) ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသော မိုးနည်းရပ်ဝန်းဒေသတွင် နှစ်စဉ်မိုးရေချိန် ၁၀⁠၀၀ မမ (၃၉ လက်မ) ထက်နည်းလေသည်။ မြောက်ဘက်ဒေသများသည် အအေးဆုံးဖြစ်ပြီး ပျမ်းမျှအပူအချိန် ၂၁ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (၇၀ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) ရှိလေသည်။ ကမ်းရိုးတန်းနှင့် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသများ၏ ပျမ်းမျှအပူချိန်မှာ ၃၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (၉ဝ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ရှိလေသည်။<ref name="myathan"/> အကြမ်းအားဖြင့် နွေ၊ မိုး၊ ဆောင်း ဟူ၍ သုံးရာသီ ပိုင်းခြားထားသည်။ မတ်လမှ မေလလယ်အထိ နွေဥတု၊ မေလလယ်မှ အောက်တိုဘာလကုန်အထိ မိုးဥတုနှင့် နိုဝင်ဘာလမှ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်အထိ ဆောင်းဥတုဟု သတ်မှတ်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အပူပိုင်းမုတ်သုံရာသီဥတု ရှိသော်လည်း မြေမျက်နှာပြင်အနေအထား ကွဲပြားခြားနားမှုကြောင့် တစ်နေရာနှင့်တစ်နေရာ ရာသီဥတု ကွဲပြားသွားသည်။ ဥပမာအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် တစ်နှစ်လျှင် စုစုပေါင်း မိုးရေချိန်လက်မ ၄ဝ အောက်သာရရှိပြီး ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် တနင်္သာရီကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်တွင် တစ်နှစ်လျှင် မိုးရေချိန် လက်မ ၂ဝဝ ခန့်ရရှိသည်။ နွေဥတုဖြစ်သော မတ်လနှင့်ဧပြီလများတွင် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းဒေသ၌ ပျမ်းမျှအမြင့်ဆုံး အပူချိန်မှာ ၁⁠၁ဝ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် (၄၃ ဒသမ ၃ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) အထက်ဖြစ်၍ မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ၉၇ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက် (၃၆ ဒသမ ၁ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) ခန့်နှင့် ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်တွင် ၈၅ မှ ၉၅ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် (စင်တီဂရိတ် ၂၉ ဒသမ ၄ နှင့် ၃၅ ဒီဂရီ) အတွင်းရှိသည်။ မြို့များ၏ တည်နေရာနှင့် မြေမျက်နှာပြင် အနိမ့်အမြင့်ကိုလိုက်၍ အပူချိန်ကွာခြားသည်။ အပူချိန်မြင့်လွန်းခြင်း၊ နိမ့်ကျလွန်းခြင်းများ မရှိပေ။ တိုက်ခတ်သော လေကြောင်းနှင့် လေဖိအားအခြေအနေများကြောင့် မိုးရွာသွန်းမှုဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အချို့နှစ်များတွင် မုန်တိုင်းပြင်းထန်စွာ ကျရောက်သဖြင့် ကမ်းရိုးတန်းဒေသများတွင် ရံဖန်ရံခါမုန်တိုင်းဒဏ်ခံရသည်။ မြန်မာ့သမိုင်းတစ်လျှောက် မြန်မာနိုင်ငံတွင်ပေါ်ပေါက်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များတွင် အဆိုးရွား၊ အကြမ်းတမ်းဆုံးသော [[နာဂစ်မုန်တိုင်း|နာဂစ်ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း]]ဒဏ်ကို မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂ဝ⁠ဝ၈ ခုနှစ် မေလ ၂ရက်နေ့၌ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ရာသီဥတုမှန်ကန်မျှတမှုကို အထောက်အကူပြုစေရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသ စိမ်းလန်းစိုပြည်ရေးလုပ်ငန်းများကို နိုင်ငံတော်က ဦးစားပေး အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။ === တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်များ === {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ}} [[File:Burma en.png|thumb|မြန်မာပြည်သည် တိုင်းဒေသကြီး ၇ ခု နှင့် ပြည်နယ် ၇ ခု ရှိသည်။]] မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြည်နယ် ခုနှစ်ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး ခုနှစ်တိုင်းတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ထားသည်။<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2051.html |title=Administrative divisions |accessdate=2006-07-09 |date=2006-06-29 |work=The World Factbook |publisher=Central Intelligence Agency |archivedate=11 September 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070911231857/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2051.html }}</ref> တိုင်းဒေသကြီးများတွင် ဗမာများ အဓိကနေထိုင်ကြပြီး ပြည်နယ်များတွင် မျိုးနွယ်စုတိုင်းရင်သားများ နေထိုင်ကြသည်။ အုပ်ချုပ်ရေးအရမြို့နယ်၊ ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာများအဖြစ် ထပ်မံခွဲထားသည်။ အဓိကမြို့ကြီးများ အားခရိုင်နှင့် မြို့နယ်များအဖြစ် ထပ်မံခွဲထားသည်။ *တိုင်းဒေသကြီးများ ** [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] ** [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] *ပြည်နယ်များ ** [[ကချင်ပြည်နယ်]] ** [[ကယားပြည်နယ်‌]] ** [[ကရင်ပြည်နယ်]] ** [[ချင်းပြည်နယ်]] ** [[မွန်ပြည်နယ်]] ** [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] ** [[ရှမ်းပြည်နယ်]] ==== တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်၊ ခရိုင်၊ မြို့နယ်စသည်တို့ ခွဲခြားထားပုံ ==== {| class="wikitable" style="text-align:centre" |- ! စဉ် !! တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်!! ခရိုင် !! မြို့နယ် !! မြို့ !!ရပ်ကွက် !! ကျေးရွာအုပ်စု !! ကျေးရွာ |- | ၁ || [[ကချင်ပြည်နယ်]] ||၄|| ၁၈ ||၉ || ၁၄၃||၅၉၇||၂၅၈၃ |- | ၂ || [[ကယားပြည်နယ်]]||၂ ||၇ || ၁ || ၃၁ || ၇၉|| ၆၂၀ |- | ၃ || [[ကရင်ပြည်နယ်]] ||၄||၇ ||၆ || ၇၄ || ၃၇၄ || ၂၁၆၁ |- | ၄ || [[ချင်းပြည်နယ်]] ||၃|| ၉ || ၄|| ၃၇ || ၄၇၁ || ၁၃၅၂ |- | ၅ || [[မွန်ပြည်နယ်]] || ၂ ||၁၀ ||၂ ||၈၀ || ၃၈၃ || ၁၂၀၀ |- | ၆ || [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] || ၄ || ၁၇ || ၃ || ၁၃၃ || ၁၀၄၀ || ၃၈၆၀ |- | ၇ || [[ရှမ်းပြည်နယ်]]|| ၁၃ || ၅၅ || ၂၀ || ၄၃၂ || ၁၆၂၉ || ၁၅၃၈၇ |- |၈ || [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]] || ၄ || ၂၈ || - ||၂၅၄ || ၁၄၂၃ || ၆၄၅၂ |- | ၉ || [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] ||၈ ||၃၇ || ၃ || ၁၈၇ || ၁၇၆၈ || ၆၀၈၇ |- | ၁၀ || [[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] || ၃ ||၁၀ || ၆|| ၈၃ || ၂၆၄||၁၂၃၀ |- | ၁၁ || [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]|| ၅ || ၂၅ || ၁ || ၁၆၃ || ၁၅၄၁ || ၄၇⁠၇၁ |- | ၁၂ || [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] ||၈ || ၃၆ || ၂ || ၂၉၇ || ၁၅၉၇ || ၅၄၂၄ |- | ၁၃ || [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] || ၄ || ၄၅ || ၁ || ၇၄၂ || ၆၂၀ || ၂၀၈၉ |- | ၁၄ || [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]] || ၆ || ၂၆ || ၇ || ၂၃၅ || ၁၉၁၂ || ၁⁠၁၇၀၁ |- | || '''စုစုပေါင်း''' || '''၁၇''' || '''၃⁠၃၀''' || '''၆၄''' || '''၂၈၉၁''' || '''၁၃၆၉၈''' || '''၆၄၉၁၇''' |} <ref>Bi Weekly Eleven Journal Vol3 No 43</ref> == နိုင်ငံရေးနှင့် အစိုးရ == {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး}} [[မြန်မာနိုင်ငံဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈)|၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် [[တစ်ပြည်ထောင်နိုင်ငံ|ပြည်ထောင်စု]] [[သီးခြားလွှတ်တော်စနစ်|သီးခြားလွှတ်တော်]] [[သမ္မတနိုင်ငံ]]ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] [[ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]သည် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲ]]၌ မဲစာရင်းမသမာမှုများရှိသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့ရာ[[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|နိုင်ငံတော်အာဏာကို သိမ်းယူ]]ခဲ့သည်။ ဒုတိယသမ္မတ[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ဦးမြင့်ဆွေ]]ကို ယာယီသမ္မတအဖြစ်ထားရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ သြဂုတ်တွင် မိမိကိုယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web | last=Phillips | first=Kimberley | title=The last thing the Myanmar people need is false hope | website=The Canberra Times | date=20 February 2021 | url=https://www.canberratimes.com.au/story/7133580/the-last-thing-the-myanmar-people-need-is-false-hope/ | access-date=23 February 2021}}</ref> ထိုသို့အာဏာသိမ်း၍ ဖွဲ့စည်းထားသောစစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်ရန်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရသော လွှတ်တော်အမတ်များနှင့် တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့များက [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ|အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]ကို စင်ပြိုင်အစိုးရအဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရတွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတ [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]]၊ ဒုတိယသမ္မတ [[ဒူဝါလရှီးလ]]၊ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် [[အောင်ဆန်းစုကြည်]]နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် [[မန်းဝင်းခိုင်သန်း]]တို့က ဦးဆောင်လျက်ရှိကြသည်။<ref name="Membership">{{cite news |title=Who's Who in Myanmar's National Unity Government |url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/whos-myanmars-national-unity-government.html |access-date=6 June 2021 |work=The Irrawaddy |date=16 April 2021}}</ref> မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို စစ်ခေါင်းဆောင်များက ရေးဆွဲခဲ့သည့်အလျောက် ဥပဒေပြုလွှတ်တော်နေရာများ၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာမက အခြားအရေးပါသည့် ဌာနနေရာများကိုလည်း တပ်မတော်ကရယူထားသည်။ === နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု === မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓိကပါတီကြီးများမှာ [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်]]နှင့် [[ရှမ်းအမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] တို့ဖြစ်ကြသည်။ ယင်းတို့၏လှုပ်ရှားမှုများကိုမူ အစိုးရမှ တင်းကျပ်စွာ ချုပ်ကိုင်ထားသည်။ အခြား တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများအား ကိုယ်စားပြုသော ပါတီငယ်များလည်းရှိသည်။ နိုင်ငံရေး အတိုက်အခံပြုလုပ်ခြင်းကို ခွင့်ပြုခြင်းမရှိသလောက်ဖြစ်ပြီး ပါတီများစွာမှာ တရားမဝင်အသင်း အဖြစ်ကြေညာထားခြင်ခံရသည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.nationalreview.com/comment/comment-mccain061103.asp |title=Crisis in Rangoon |accessdate=2006-07-14 |last=McCain |first=John |authorlink=John McCain |date=2003-05-11 |publisher=National Review Online |archivedate=5 September 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080905005524/http://www.nationalreview.com/comment/comment-mccain061103.asp }}</ref> [[လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့]] (''Human Rights Watch'') နှင့် [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာရေး အဖွဲ့]] (''Amnesty International'') အပါအဝင် အချို့အဖွဲ့အစည်းများ၏ အဆိုအ‌ရ စစ်အစိုးရ၏ [[လူ့အခွင့်အရေး]]မှတ်တမ်းများမှာ လွန်စွာဆိုးဝါးကြောင်းသိရှိရသည်။ <ref>{{cite web |url=http://hrw.org/english/docs/2004/09/01/burma9290.htm |title=Statement to the EU Development Committee |accessdate=2006-07-11 |author=Brad Adams |publisher=Human Rights Watch |archivedate=20 June 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060620074005/http://hrw.org/english/docs/2004/09/01/burma9290.htm }}</ref><ref>{{cite web |url=http://sciencemode.com/2007/09/28/satellite-images-verify-myanmar-forced-relocations-mounting-military-presence/ |title=Satellite Images Verify Myanmar Forced Relocations, Mounting Military Presence |accessdate=2007-10-01 |publisher=ScienceMode |archivedate=26 February 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080226124205/http://sciencemode.com/2007/09/28/satellite-images-verify-myanmar-forced-relocations-mounting-military-presence/ }}</ref> လွတ်လပ်သည့် တရားစီရင်ခွင့်မရှိသည့်အပြင် စစ်အစိုးရအား ဆန့်ကျင်သည့် နိုင်ငံရေးအတိုက်အခံမှန်သမျှအားလည်း ခွင့်မပြုချေ။ [[အင်တာနက်]]အသုံးအပြုမှုမှာလည်း များစွာကန့်သတ်ထားပြီး ပြည်သူများဝင်ရောက်ကြည့်ရှု နိုင်သည့် ဝက်ဘ်စာမျက်နှာများ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေးအတိုက်အခံနှင့် ဒီမိုကရေစီအရေး ဝက်ဘ်စာမျက်နှာများအား ပြည်သူတို့ ဝင်‌ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်မှုကို ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်ထားသည်။<ref>{{cite news |url=http://www.opennetinitiative.net/studies/burma/ |title=Internet Filtering in Burma in 2005: A Country Study |publisher=OpenNet Initiative |accessdate=4 August 2008 |archivedate=19 November 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081119090055/http://www.opennetinitiative.net/studies/burma/ }}</ref><ref>{{cite news| url=http://www.burmanet.org/news/2006/06/27/mizzima-news-burma-bans-google-and-gmail-mungpi/#more-4642| title=Burma bans Google and gmail| publisher=BurmaNet News| date=2006-06-27| accessdate=2006-06-28| archivedate=6 July 2006| archiveurl=https://web.archive.org/web/20060706152209/http://www.burmanet.org/news/2006/06/27/mizzima-news-burma-bans-google-and-gmail-mungpi/#more-4642}}</ref> [[အဓမ္မလုပ်အားပေးစေမှု]]၊ လူကုန်ကူးခြင်းနှင့် [[ကလေးအလုပ်သမားကိစ္စ]]များမှာ နေ့စဉ်ဖြစ်ပျက်လျက်ရှိပြီး နိုင်ငံရေးဆန့်ကျင်မှုမှန်သမျှကို ခွင့်မပြုချေ။<ref>{{cite web |url=http://web.amnesty.org/library/index/ENGASA160201998 |title=Myanmar: 10th anniversary of military repression |accessdate=2006-07-14 |date=1998-08-07 |publisher=Amnesty International |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060824024228/http://web.amnesty.org/library/index/ENGASA160201998 |archivedate=24 August 2006 }}</ref> [[၁၉၈၈]] ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်သည် စီးပွားရေးချွတ်ခြုံကျမှုနှင့် နိုင်ငံရေးဖိနှိပ်မှုများအား ဆန္ဒပြသည်ကို ရက်စက်ကြမ်း ကြုတ်စွာ နှိမ်နင်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၈ ရက်၊ [[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)|ရှစ်လေးလုံးအရေး]]တော်ပုံဟု လူသိများသည့်နေ့တွင် ဆန္ဒပြသူပြည်သူများအား ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ယင်းဆန္ဒပြမှုများက ၁၉၉၀ ပြည့်ရွေးကောက်ပွဲများအား လမ်းပွင့်စေခဲ့သည်။ ရလဒ်များကိုမူ စစ်အစိုးရက အသိအမှတ်မပြုခဲ့ချေ။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် မဲအားလုံး၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် လွှတ်တော်အမတ်နေရာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်အား နှစ်သုံးဆယ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ကျင်းပခဲ့သည့် ၁၉⁠၉၀ ပြည့်နှစ် ရွေးချယ်တင်‌မြောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီစနစ် ပြန်လည်ထွန်းကားရေး ဆောင်ရွက်ချက်များကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ အားပေးထောက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့ပြီး ၁၉⁠၉၁ ခုနှစ်တွင် [[နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆု|နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆု]]ကို ဆွတ်ခူးခဲ့သည်။ သူမသည် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ နေအိမ်တွင် အကျယ်ချုပ်ကျခံခဲ့ရသည်။ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် [[ကိုဖီအန်နန်]]မှ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေထံ တိုက်ရိုက် တောင်းဆိုခြင်းပြုခဲ့သော်လည်း ၂၀⁠၀၆ ခုနှစ် မေ ၂၇ ရက်တွင် စစ်အစိုးရက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အိမ်တွင်းအကျယ်ချုပ်ခြင်းကို နောက်တစ်နှစ်ထပ်မံတိုးလိုက်သည်။ [[၁၉၇၅]]ခုနှစ်နိုင်ငံကာကွယ်ရေးဥပဒေအရ နိုင်ငံတော်၏ တရားဝင်လုပ်ပိုင်ခွင့်ဖြင့် ခွင့်ပြုထားခြင်းကိုကျင့်သုံးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite news |author=''The Irrawaddy'' |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5797&z=154 |title=Suu Kyi's Detention Extended, Supporters likely to Protest |publisher=''The Irrawaddy'' |date=2006-05-27 |accessdate=2006-05-27 |archivedate=16 January 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090116020020/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5797&z=154 }}</ref><ref>{{cite news |author=''The Irrawaddy'' |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5798&z=154 |title=Opposition Condemns Extension of Suu Kyi's Detention |publisher=''The Irrawaddy'' |date=2006-05-27 |accessdate=2006-05-27 |archivedate=16 January 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090116020024/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5798&z=154 }}</ref> စစ်အစိုးရသည် နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာတွင် ဝိုင်းပယ်ခြင်းတိုးမြင့်၍ခံနေရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိအ‌ခြေအနေကို ၂၀⁠၀၆-ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်[[ကုလသမဂ္ဂ]]တွင် အလွတ်သဘောဆွေးနွေးရန်တင်သွင်းခဲ့ကြသည်။ ၂ဝ⁠ဝ၆-ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ|လုံခြုံရေးကောင်စီ]]ဝင် ၁၅ နိုင်ငံအနက် ၁၀ နိုင်ငံတို့က မြန်မာပြည်အရေးကို ကောင်စီ၏ တရားဝင်အဂျင်ဒါတွင် လက်ခံရန်ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news|author=''The Irrawaddy''|url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=6176|title=UN Security Council Puts Burma on Agenda|first=Kim|last=Gamel|publisher=''The Irrawaddy'', 2006-09-16|accessdate=2006-10-11|archivedate=16 January 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090116020029/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=6176}}</ref> [[အာဆီယံ]]သည်လည်း မြန်မာအစိုးရနှင့် ပတ်သက်၍ များစွာစိတ်အနှောင့်ယှက်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီကိစ္စကို ကိုင်တွယ်ဆုံးဖြတ်ရန် အာဆီယံနိုင်ငံရေး ပါလီမန်တွင်း ကော်မတီတစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.aseanmp.org/index.php?option=com_content&task=view&id=1&Itemid=10 |title=About Us |accessdate=2006-07-09 | publisher=ASEAN Inter-Parliamentary Myanmar Caucus}}</ref> [[တရုတ်နိုင်ငံ]]ကဲ့သို့သော အဓိကနိုင်ငံကြီးက ထောက်ခံအားပေးနေသ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သိသာထင်ရှားသော ပြောင်းလဲမှုဖြစ်ပေါ်ရန် အလားအလာနည်းပါးလျက်ရှိသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.ibiblio.org/obl/docs2/Chinese_MM_Eco.pdf |title=The Political Economy of China-Myanmar Relations: Strategic and Economic Dimensions |accessdate=2006-07-14 |last=Poon |first=Khim Shee |date= |year=2002 | format=PDF |publisher=Ritsumeikan University}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.nwc.navy.mil/press/review/2002/spring/art3-sp2.htm|title=Burma and Superpower Rivalries in the Asia-Pacific|accessdate=2006-07-16|last=Selth|first=Andrew|year=Spring 2002|publisher=Naval War College Review|archivedate=13 December 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061213095403/http://www.nwc.navy.mil/press/Review/2002/spring/art3-sp2.htm}}</ref> === နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးနှင့်စစ်ရေးကိစ္စများ === {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနှင့် ဆက်ဆံရေး}} [[File:Clinton and Aung San Suu Kyi after having dinner.jpg|right|thumb|220px|အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟီလာရီကလင်တန်နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] မြန်မာနိုင်ငံ၏ အထူးသဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးမှာ တင်းမာလျက်ရှိသော အခြေအနေမှ ယခု ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံ အဖြစ် ဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ အသွင်ကူးပြောင်း လာသောအခါ ယခင်ကထက် ဆက်ဆံရေး အဆင်ပြေလာပြီဖြစ်သည်။ [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]သည် မြန်မာနိုင်ငံအား ကျယ်ပြန့်သော ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုများကို ၁၉၈၈ ခုနှစ်အရေးတော်ပုံအပြီးနှင့် [[၁၉⁠၉၀]] ပြည့်ရွေးကောင်ပွဲများအပြီးတွင် ကျင့်သုံးခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများကို ဖြေလျှော့လာနေပြီဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.congress.gov/cgi-bin/bdquery/z?d108:SN01182:@@@L&summ2=m& |title=Burma Freedom and Democracy Act of 2003 |publisher=United States Library of Congress |accessdate=2007-02-04 |date=2003-06-04 |archivedate=25 January 2004 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20040125044621/http://www.congress.gov/cgi-bin/bdquery/z?d108%3ASN01182%3A%40%40%40L&summ2=m& }}</ref> အလားတူပင် [[ဥရောပသမဂ္ဂ]] (အီးယူ) သည်လည်း ပိတ်ဆို့မှုတွင် လက်နက်ရောင်းချခြင်း [[ပိတ်ဆို့မှု]]၊ ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးပိတ်ဆို့မှုနှင့် အတူလူသားချင်းစာနာ ထောင်ထားမှုကူညီပံ့ပိုးမှုမှ လွဲ၍ အခြားကူညီထောက်ပံ့မှုအားလုံးကို ပိတ်ဆို့ထားရှိခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ လက်နက်ရောင်းချခြင်းမှလွဲ၍ အခြားပိတ်ဆို့မှု အများအပြားကို ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီဖြစ်သည်။<ref name="EU">{{cite web |url=http://ec.europa.eu/comm/external_relations/myanmar/intro/index.htm |title=The EU’s relations with Burma / Myanmar |accessdate=2006-07-13 |publisher=European Union |archivedate=25 July 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060725000750/http://ec.europa.eu/comm/external_relations/myanmar/intro/index.htm }}</ref> အမေရိကန်နှင့် ဥရောပအစိုးရတို့၏ ပိတ်ဆို့မှုများ၊ သပိတ်မှောက်မှုနှင့် မြန်မာဒီမိုကရေစီအရေးလှုပ်ရှားမှုများအား ပံ့ပိုးပေးကြသည့်အဖွဲ့များ၏ တိုက်ရိုက်ဖိအားပေးမှုများကြောင့် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပကုမ္ပဏီများ မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ဟာကွက် ပျော့ကွက်များ ကြောင့် အနောက်နိုင်ငံ ကုမ္ပဏီအချို့ ကျန်ရှိသေးလျက်ရှိသည်။ သို့သော် အာရှကုမ္ပဏီများကမူ သဘာဝသယံဇာတထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှပ်နှံမူအသစ်များပါ ထပ်ပံတိုးချဲ့ကြပြီး ဆက်လက်၍ လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်ကြရန် သာမန်အားဖြင့် ဆန္ဒရှိကြဆဲဖြစ်သည်။ ပြင်သစ်ရေနံကုမ္ပဏီတိုတယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအား အားယူမှ ပိတ်ဆို့သည့်ကြားထဲက မြန်မာပြည်နှင့် [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]ကို သွယ်တန်းထားသော ရတနာဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းကို အောင်မြင်စွာ လည်ပတ်စေနိုင်ခဲ့သည်။ တိုတယ်ကုမ္ပဏီသည် ယခုအခါတွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံတရားရုံးများတွင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရတနာဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းတည်ဆောက်စဉ်အခါက မြန်မာအရပ်သားများအား အဓမ္မအသုံးချခဲ့သည်ကို မသိကျိုးကျွန် ပြုလုပ်ခဲ့မှုများ ကြောင့် အမှုရင်ဆိုင်ရလျက်ရှိသည်။ နားလည်တတ်သူများက ပိုက်လိုင်းတစ်လျှောက်ကျူးလွန်ခဲ့သော လူ့အခွင့်အရေးချိုး ဖောက်မှုများသည် တပ်မတော်မှ လုပ်ငန်းအကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ကူညီပံ့ပိုးခဲ့ပြီး တိုတယ်ကုမ္ပဏီနှင့် ယင်း၏ လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ရာတွင် အမေရိကန်အကျိုးတူလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ဘက် ချက်ဗရွန်ကုမ္ပဏီတို့၌ တိုက်ရိုက်တာဝန်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ ချယ်ဗရွန်မှ မဝယ်ယူမီ ရှေ့က ယူနိုကယ်ကုမ္ပဏီသည်လည်း ဒေါ်လာ သန်းနှင့် ချီ၍လျော်ကြေးပေးခဲ့ရပြီး ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|lastname=Horsley |firstname=William |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3761022.stm |title=Dilemma of dealing with Burma |publisher=BBC News|date=2004-10-20 |accessdate=2004-11-02 }}</ref> အမေရိကန်ဦးဆောင်သည့် ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုများသည် စစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် အရပ်သားများ မည်သူ့အား ထိခိုက်သည် ဆိုသည်မှာ အငြင်းပွားစရာမလိုပဲ ထင်သာမြင်သာရှိလှသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုကြောင့် ယခင်စစ်ခေါင်းဆောင်များမှာ ထိခိုက်မှုမရှိသည့်အပြင် ချမ်းသာမြဲဖြစ်ပြီး၊ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုကြောင့် မြန်မာပြည်သူလူထုကြီးသာ ဆင်းရဲကျပ်တည်းလျက်ရှိပြီး အလုပ်အကိုင်နှင့် လခကောင်း⁠ကောင်းရသော ပြည်ပနိုင်ငံများသို့သာ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိကြသည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဒီမိုကရေစီ အရပ်သားအစိုးရတက်လာပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးပိုမိုကောင်းမွန်လာခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ပထမဦးဆုံး အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးကို လွှဲယူနိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ် မေလနှင့် နိုဝင်ဘာလများတွင် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲများကို အောင်မြင်စွာ အိမ်ရှင်နိုင်ငံအဖြစ် လက်ခံကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။ === စစ်တပ် === မြန်မာစစ်တပ်ကို [[တပ်မတော်]]ဟု သိရှိကြပြီး မြန်မာ့ကြည်းတပ်တွင် စစ်သည်အင်အား ၄၉၂,၀⁠၀၀ ကျော်ရှိသည်‌။<ref name="CIA"/> မြန်မာတပ်မတော်တွင် [[တပ်မတော် (ကြည်း)]]၊ [[တပ်မတော် (ရေ)]]၊ [[တပ်မတော် (လေ)]] တပ်ဖွဲ့များပါဝင်ကြသည်။<ref name="CIA"/> မြန်မာနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ တပ်သားအရေအတွက်အရ ကမ္ဘာ့အဆင့် ၁၂ တွင် ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.commondreams.org/headlines05/0607-03.htm |title=World Military Spending Topped US$1 trillion in 2004 |accessdate=2006-07-19 |last=Starck |first=Peter |date=2005-06-07 |work=Reuters |publisher=Common Dreams NewsCenter |archivedate=20 June 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060620161837/http://www.commondreams.org/headlines05/0607-03.htm }}</ref> စစ်တပ်သည် တိုင်းပြည်တွင် အထူးပင် အ‌ရှိန်အဝါကြီးမားသည်‌။ နိုင်ငံတော်၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန နှင့် နယ်စပ်ရေးရာ ဝန်ကြီးဌာန တို့ကို တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် မှ ခန့်ထားရသည်။ <ref name="Central Intelligence Agency"/> မြန်မာ့စစ်အသုံးစရိတ်မှာ ၂၀၁၂−၂၀၁၃ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွက် ၁၄.၄ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်။<ref>[http://articles.janes.com/articles/Janes-Sentinel-Security-Assessment-Southeast-Asia/Defence-budget-Myanmar.html Defense & Security Intelligence & Analysis: IHS Jane's | IHS<!-- Bot generated title -->]</ref> == စီးပွားရေး == {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး}} [[File:Silk designs, Mandalay, Myanmar.jpg|thumb|နိုင်ငံခြားခရီးသည်များ ဝယ်ယူနိုင်ရန် မန္တလေးရှိ souvenir ဆိုင်အချို့တွင် တင်ထားသည့် ပိုးဖျင်အင်္ကျီများ]] မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံများစာရင်းဝင် နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆယ်စုနှစ်များစွာစီးပွားဆုတ်ယုတ်မှု၊ စီမံခန့်ခွဲမှု မှားယွင်းခြင်းနှင့် စီးပွားရေးအရ၊ နိုင်ငံရေးအရ တားဆီးပိတ်ဆို့မှုဒဏ် ခံနေရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဂျီဒီပီတိုးတက်နှုန်း (GDP) မှာ နှစ်စဉ် ၂.၉ ရာခိုင်းနှုန်းသာရှိသည်။<ref name="CIA"/> မဟာမဲခေါင်မြစ်ဝှမ်း ဒေသခွဲနိုင်ငံများတွင် တိုးတက်မှု အနိမ့်ဆုံးဖြစ်သည်။ [[၁၉၄၈]] ခုနှစ်တွင် ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီအစိုးရကို ဖွဲ့စည်းပြီးနောက်ဝန်ကြီးချုပ်[[နု၊ ဦး|ဦးနု]]သည် မြန်မာနိုင်ငံကို သာယာဝပြောသည့် ပြည်တော်သာနိုင်ငံတော်အဖြစ် ထူထောင်ရန် အားထုတ်ခဲ့သည်။ ဦးနု အစိုးရသည် နှစ်⁠နှစ်တာ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုစီမံကိန်းကို ချမှတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ချေ။ ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းဦးဆောင်သည့် စစ်အစိုးရက [[၁၉၆၂]] ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်းယူအပြီးတွင် [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်စနစ်]]ကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www2.sjsu.edu/faculty/watkins/burma.htm |title=Political and Economic History of Myanmar (Burma) Economics |accessdate=2006-07-08 |last=Watkins |first=Thayer |publisher=San José State University |archivedate=26 May 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060526144053/http://www2.sjsu.edu/faculty/watkins/burma.htm }}</ref> လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းမှလွဲ၍ စက်မှုလက်မှုကဏ္ဍအားလုံးကို ပြည်သူပိုင်သိမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် အစိုးရသည် စီးပွားရေးချုပ်ကိုင်မှုများကို ‌လျှော့ချခဲ့သည်။ ပုဂ္ဂလိကပိုင် လုပ်ငန်းများအား အတင့်အသင့် တိုးချဲ့ခွင့်၊ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ခွင့်ပြုခဲ့သောကြောင့် နိုင်ငံအတွက် လိုအပ်နေသည့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေများ ရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{cite book | author=Stephen Codrington | year=2005 | title=Planet geography | url=https://archive.org/details/planetgeography0000codr | publisher =Solid Star Press | pages =[https://archive.org/details/planetgeography0000codr/page/559 559] | ID=ISBN 0-9579819-3-7}}</ref> သို့သော်လည်း အမြတ်စွန်းများသော ကျောက်မျက်ရတနာ၊ ရေနံနှင့် သစ်လုပ်ငန်းကိုမူ ဆက်လက်၍ တင်းကျပ်စွာ ထိန်းချုပ်ထားဆဲဖြစ်သည်။ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများမှာ မြန်မာ့သယံဇာတများအားထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အစိုးရနှင့် အကျိုးတူဖက်စပ်လုပ်ငန်းများ ထူထောင်ကာဝင်ရောက်နေရာယူကြသည်။ [[File:Blethrow Inle2.JPG|thumb|‌အင်းလေးကန်ရှိ ရေပေါ်ဈေး။]] မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးမှုအနည်းဆုံးတိုင်းပြည်များစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခြင်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{cite web |date=2005 |url=http://www.un.org/special-rep/ohrlls/ldc/list.htm |title=List of Least Developed Countries |publisher=UN-OHRLLS |archiveurl=https://archive.today/20120530015845/http://www.un.org/special-rep/ohrlls/ldc/list.htm |archivedate=30 May 2012 |accessdate=3 August 2008 }}</ref> ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှစ၍ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဖြစ်လာပြီး နောက်တွင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို အားပေးခဲ့သည်။ သို့သော်နှစ်စဉ်ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် သွားရောက်လည်ပတ်မှုမှာ ဦးရေ ၇၅ဝ,ဝ⁠ဝဝ ပင် မပြည့်ပါ။ မကြာမီနှစ်များက တရုတ်နှင့်အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့သည် စီးပွားရေးအကျိုးအတွက်ငှာ စစ်အစိုးရနှင့်ဆက်နွယ်မှုများကို အားဖြည့်ရန်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ သို့သော် အမေရိကန်၊ အီးယူနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံတို့က ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးပိတ်ပင်မှုများကို ချမှတ်လာကြသည်။ အဓိကနိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှာ တရုတ်၊ စင်ကာပူ၊ တောင်ကိုရီးယား၊ အိန္ဒိယနှင့် ထိုင်းတို့မှဖြစ်သည်။<ref>{{cite news | first =David | last =Fullbrook | url =http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/FK04Ae03.html | title =So long US, hello China, India | publisher =Asia Times | date =2004-11-04 | accessdate =2006-07-14 | archivedate =6 July 2008 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20080706173031/http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/FK04Ae03.html }}</ref> ဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။။<ref name="steinberg">{{cite book |last=Steinberg |first=David I. |date=2002 |title= Burma: The State of Myanmar|url=https://books.google.com/books?id=CSTuWZ0BMmMC&printsec=frontcover |publisher=Georgetown University Press|page=xi|isbn=1-58901-285-2}}</ref> ထစ်ချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် ဆန်တင်ပို့မှု အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့ အုပ်ချုပ်စဉ်အခါက ရေနံကို ဘီအိုစီကုမ္ပဏီမှတစ်ဆင့် တင်ပို့ရောင်းချခဲ့သည်။ မြန်မာပြည်အနေနှင့် လူအားအရင်းအမြစ်နှင့် သဘာဝသယံဇာတများကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ကျွန်းသစ် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် စာတတ်မြောက်သည့် လူဦးရေမှာလည်း မြင့်မားလှသည်။<ref name="steinberg"/> ထိုအချိန်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းသို့ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဦးတည်လျှောက်လှမ်းလျက်ရှိခဲ့သည်ဟု အများက ယုံကြည်လက်ခံခဲ့ကြသည်။ ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံသည် အခြေခံ အဆောက်အအုံ လုံလောက်မှု မရှိသေးပေ။ ကုန်စည်များကို ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်နှင့် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်မှတစ်ဆင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားကြပြီး နယ်စပ်လမ်းကြောင်းမှပင် တရားမဝင်မူးယစ်ဆေးဝါးများအား ပြည်ပသို့ မှောင်ခိုတင်ပို့ကြသည်။ ရထားသံလမ်းများမှာလည်း ဟောင်းနွမ်း၊ ဆွေးမြေ့လျက်ရှိပြီး ၁၉⁠၉၀ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ချိန်မှစ၍ မွန်းမံပြင်တင်မှု မရှိသလောက်ပင် ဖြစ်သည်။ <ref name="idea">{{cite web |url=http://www.idea.int/asia_pacific/burma/upload/chap3.pdf |title=Challenges to Democratization in Burma |accessdate=2006-07-12 |year=2001 |month=November |format=PDF |publisher=International IDEA |archivedate=23 July 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060723083624/http://www.idea.int/asia_pacific/burma/upload/chap3.pdf }}</ref> အဝေးပြေးလမ်းမကြီးများမှာလည်း မြို့ကြီးများမှလွဲ၍ သေချာခင်းထားခြင်းမရှိချေ။ ရန်ကုန်အပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်လျက်ရှိသည်။ <ref name="idea"/> မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် ဘိန်းထုတ်လုပ်မှု ဒုတိယအမြင့်ဆုံး နိုင်ငံဖြစ်ပြီး၊ ကမ္ဘာ့ထုတ်လုပ်မှု၏ ၈ ရာခိုင်နှုန်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှဖြစ်ပြီး အမ်ဖက်တမင်း စိတ်ကြွဆေးပြား အပါအဝင်မူးယစ်ဆေးဝါးအဓိက မြစ်ဖျားခံရာလည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.unodc.org/pdf/myanmar/myanmar_country_profile_2005.pdf |title=Myanmar Country Profile |accessdate=2006-07-09 |year=2005 |month=December |format=PDF |work=Office on Drugs and Crime | pages=5–6 | publisher=United Nations}}</ref> အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး ထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ယက္ကန်းနှင့် အထည်အလိပ်၊ သစ်ထုတ်လုပ်ရေး၊ ဆောက်လုပ်ရေးပစ္စည်းများ၊ ကျောက်မျက်ရတနာနှင့် သတ္တုတူးဖော်ရေး၊ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းများ ပါဝင်သည်။ === စိုက်ပျိုးရေး === အဓိကကျသော စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်မှာ ဆန်စပါး ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးမြေစုစုပေါင်း၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်တွင် စိုက်ပျိုးသည်။ ဆန်စပါးသည် စုစုပေါင်းသီးနှံထုတ်လုပ်မှု အလေးချိန်အားဖြင့် ၉၇ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိသည်။ ၁၉၆၆ နှင့် ၁၉⁠၉၇ ခုနှစ်အတွင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဆန်စပါးသုတေသနဌာနနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအရ ခေတ်မီဆန်မျိုးရင်းပေါင်း ၅၂ မျိုးအား ဖြန့်ဖြူးခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုကို ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၄ သန်းနှင့် ၁၉⁠၉၆ ခုနှစ်တွင် ခေတ်မီမျိုးစပါးများကို နိုင်ငံ၏ ထက်ဝက်ရှိ လယ်ကွင်းများစီသို့ ဖြန့်ကျက်စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ပြီး ရေသွင်းစိုက်ပျိုးမြေ၏ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းထိစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့သည်။<ref>[http://www.irri.org/media/facts/pdfs/myanmar.pdf Myanmar and IRRI] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050907011925/http://www.irri.org/media/facts/pdfs/myanmar.pdf |date=7 September 2005 }}|21.2&nbsp;KiB<!-- application/pdf, 21800 bytes -->, Facts About Cooperation, International Rice Research Institute. Retrieved on 2007-09-25.</ref> မြန်မာ့စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင် ခေတ်မှီနည်းပညာ ကျွမ်းကျင်သူ ပညာတတ်လုပ်သားအင်အားချို့တဲ့ခြင်းမှာ ကြီးထွားလျက်ရှိသည့် ပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book | first=Ian | last=Brown | year=2005 | title=A Colonial Economy In Crisis | publisher =Routledge | id=ISBN 0-415-30580-2}}</ref> == လူမှုပထဝီဝင် == === လူဦးရေပျံ့နှံ့နေထိုင်မှု === [[File:Downtownflatsyangon.jpg|thumb|ရန်ကုန်မြို့တွင်း ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဈေး မျက်နှာချင်းဆိုင်မှ တိုက်ခန်း။ ရန်ကုန်မြို့၏ လူဦးရေအများစုသည် လူနေထူထပ်သည့် တိုက်ခန်းများတွင် နေထိုင်ကြသည်။]] ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော်အတွင်း တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်း ၁၃၅ မျိုးကျော်နေထိုင်ပြီး အဓိကအားဖြင့် ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ ဗမာ၊ မွန်၊ ရခိုင်နှင့်ရှမ်းစသည့် မျိုးနွယ်စုများ မှီတင်းနေထိုင်ကြသည်။ ၁၉⁠၉၈-၉⁠၉ခုနှစ်စာရင်းများအရ လူဦးရေ ၄၇ ဒသမ ၂၅ သန်းရှိပြီး လူဦးရေတိုးနှုန်းမှာ ၁ ဒသမ ၈၄ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်။ ၁-၁ဝ–၂ဝ၁ဝ ရက်နေ့ရှိ ခန့်မှန်းလူဦးရေမှာ ၅၉ ဒသမ ၇၈ သန်းရှိသည်။ အမျိုးသားဦးရေ ၂၉ ဒသမ ၇၂ သန်းနှင့် အမျိုးသမီးဦးရေ ၃ဝ ဒသမ ဝ၆ သန်းရှိသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၅၁,၄၈၆,၂၅၃ ယောက် ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ လူဦးရေ၏ (၃၉.၈) ရာခိုင်နှုန်းသည် အသက် (၁၅) နှစ်မှ (၃၅) နှစ် အရွယ် လူငယ်များ ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ [[လူဦးရေ]]သည် သန်း ၄၀ မှ ၅၅ သန်းခန့်ရှိသည်‌။<ref>{{cite web |url=http://www.unescap.org/esid/psis/population/popin/profiles/myn.asp |title=POPULATION AND SOCIAL INTEGRATION SECTION (PSIS) |publisher=UN Economic and Social Commission for Asia and the Pacific |accessdate=3 August 2008 |archivedate=13 June 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080613225756/http://www.unescap.org/esid/psis/population/popin/profiles/myn.asp }}</ref> လက်ရှိလူဦးရေစစ်တမ်းမှာ ခန့်မှန်းခြေမျှသာဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် စစ်အစိုးရ၏ ပြည်ထဲရေးနှင့် [[သာသနာရေး ဝန်ကြီးဌာန]]မှ [[၁၉၈၃]] ခုနှစ်တွင် ကောက်ယူခဲ့သည့် မပြီးပြည့်စုံသော စစ်တမ်းပေါ်တွင် အခြေခံထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.ibiblio.org/obl/docs/Considered_responses-2.pdf | title=Conflict and Displacement in Karenni: The Need for Considered Responses |accessdate=2006-07-13 |year=2000 | month=May | format=PDF |publisher=Burma Ethnic Research Group}}</ref> [[၁၉၃ဝ]] ခုနှစ်မှစ၍ တိကျခိုင်လုံသော ပြည်လုံးကျွတ်စစ်တမ်း ကောက်ယူခဲ့ခြင်း မရှိချေ။ [[ထိုင်းနိုင်ငံ]]တွင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://web.amnesty.org/library/index/ENGASA390012005 |title=Thailand: The Plight of Burmese Migrant Workers |accessdate=2006-07-13 |date=2006-06-08 |publisher=Amnesty International |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060323221003/http://web.amnesty.org/library/index/ENGASA390012005 |archivedate=23 March 2006 }}</ref> မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေသိပ်သည်းနှုန်းမှာ တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာလျှင် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပြီး [[အရှေ့တောင်အာရှ]]တွင် လူဦးရေထူထပ်မှု အနည်းဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ|အိန္ဒိယ]]မြန်မာနယ်စပ်၊ [[ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ|ဘင်္ဂလားဒေရှ်]]မြန်မာနယ်စပ်နှင့် [[ထိုင်းနိုင်ငံ|ထိုင်း]]မြန်မာနယ်စပ်များတစ်လျှောက်တွင် ဒုက္ခသည်စခန်းများရှိနေပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာမှာလည်း [[မလေးရှားနိုင်ငံ]]တွင် ရှိလေသည်။ လျှော့⁠လျှော့ပေါ့ပေါ့ တွက်သည်ဆိုဦးတော့၊ တိုင်းတစ်ပါးရောက် မြန်မာဒုက္ခသည်ဦးရေ ၂၉၅,၈ဝ⁠ဝ ကျော်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရပြီး အများစုမှာ ကရင်နှင့် ကရင်နီများဖြစ်ကြလေသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/publ/opendoc.pdf?tbl=PUBL&id=449676844 | title=Myanmar Refugees in South East Asia |accessdate=2006-07-13 |year=2006 | month=April | format=PDF |publisher=UNHCR}}</ref> === မျိုးနွယ်စုများ === {{main|မြန်မာတိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ}} မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူမျိုးနွယ်စုများမှာ များစွာကွဲပြားခြားနားကြသည်။ အစိုးရက လူမျိုးပေါင်း ၁၃၅ မျိုးအား တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသော်လည်း လက်တွေ့မှာမူ အနည်းဆုံး ၁၀၈ မျိုးရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ <ref name="Gordon 2005">{{cite web|url=http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=MM |title=Languages of Myanmar |accessdate=2006-07-14 |last=Gordon |first=Raymond G., Jr. |year=2005 |publisher=SIL International}}</ref> [[ဗမာလူမျိုး]] သည် လူဦးရေ၏ ၆၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် [[ရှမ်းလူမျိုး]] ဖြစ်ပြီ၊ [[ကရင်လူမျိုး]] သည် ၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။<ref name="statedept"/> [[ရခိုင်လူမျိုး]] သည် ၄ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ ပင်လယ်ရပ်ခြား [[တရုတ်လူမျိုး]]မှာ ၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးရှိသည်။<ref name="statedept"/><ref>{{cite book | author=Mya Than | editor=Leo Suryadinata | year=1997 | title=Ethnic Chinese As Southeast Asians | id=ISBN}}</ref> [[မွန်လူမျိုး]]များမှာ ၂ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်‌။<ref name="statedept"/> ကျန်မျိုးနွယ်စုများမှာ [[ကချင်လူမျိုး|ကချင်]]၊ [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]]၊ အိန္ဒိယနွယ်ဖွားနှင့် အခြားသော လူနည်းစု အုပ်စုများဖြစ်ကြသည်။<ref name="statedept"/> [[File:Karen Padaung Girl Portrait.jpg|thumb|မြန်မာပြည်ရှိ တိုင်းရင်းသားများအနက် လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်သည့် [[ပဒေါင်လူမျိုး]] မိန်းကလေး။]] === ဘာသာစကားများ === {{main|မြန်မာဘာသာစကား|မြန်မာအက္ခရာ}} မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓိကအားဖြင့် ဘာသာစကားအုပ်စုကြီး လေးမျိုးရှိသည်။<ref name="ethno">{{cite web|url=http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=90150 |title=Language Family Trees: Sino-Tibetan |accessdate=2006-07-09 |last=Gordon |first=Raymond G., Jr. |year=2005 |work=Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition |publisher=SIL International}}</ref> ၎င်းတို့မှာ တရုတ်-တိဗက်၊ ဩစတြိုနီးရှန်း၊ တိုင်းကဒိုင်နှင့် အင်ဒို-ဥရောပတို့ဖြစ်ကြသည်‌။<ref name="ethnologue_myanmar">{{cite web|url=http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=MM |title=Languages of Myanmar |accessdate=2007-01-13 |last=Gordon |first=Raymond G., Jr. |year=2005 |work=Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition |publisher=SIL International}}</ref> တရုတ်-တိဗက်သည် အကျယ်ပြန့်ဆုံးအသုံးပြုသော ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ]]၊ [[ကရင်ဘာသာ|ကရင်]]၊ [[ကချင်ဘာသာ|ကချင်]]၊ [[ချင်းဘာသာ|ချင်း]]နှင့် [[တရုတ်ဘာသာ]]များ ပါဝင်သည်။ တိုင်-ကဒိုင်ဘာသာတွင် အဓိကမှာ [[ရှမ်းဘာသာ]]ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓိကပြောဆိုသည့် ဩစတြိုနီးရှန်းစကားမှာ [[မွန်ဘာသာ]]ဖြစ်သည်။ အဓိကကျသော အင်ဒို-ဥရောပဘာသာစကားနှစ်မျိုးမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာ စာပေသုံး[[ပါဠိဘာသာ]]နှင့် [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ]]တို့ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာဘာသာစကား]]သည် [[ဗမာ]]တို့၏ မိခင်ဘာသာစကားနှင့် ရုံးသုံးဘာသာစကားများ ဖြစ်ပြီး တိဗက်နှင့် တရုတ်ဘာသာစကားများနှင့်လည်း နီးစပ်လေသည်။<ref name="Gordon 2005"/><ref name="ethno"/> ဗျည်းအက္ခရာ ရေးသားပုံစနစ်မှာ လခြမ်းပုံနှင့် စက်ဝိုင်းပုံများကို အခြေထားသော မွန်အက္ခရာစနစ်မှ ဆင်းသက်လာသည်။ [[မြန်မာအက္ခရာ]]အရေးအသားတွင် မွန်ပုံစံကို အခြေခံထားပြီး [[မွန်အက္ခရာ]]စနစ်သည် ၇၀၀ ပြည့်နှစ်က တောင်ပိုင်း[[ဗြဟ္မိအက္ခရာ]]စနစ်ပေါ်တွင် အခြေခံထားလေသည်။ ရှေးအကျဆုံးမြန်မာအရေးအသားကို လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၁၀⁠၀၀ ကျော်လောက်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဤအရေးအသားစနစ်ကို ထေရဝါဒ[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၏ ကျမ်းဂံများ ရေးသားရာတွင် သုံးသည်။ [[ပါဠိ]]စာပေရေးသားရာတွင်လည်း အသုံးပြုသည်။ ရှမ်း၊ ကရင်နှင့် ကယားစာပေများ ရေးသားရာတွင်လည်း မြန်မာအက္ခရာများနှင့်အတူ သီးခြားတီထွင်ထားသော ဗျည်းအက္ခရာများ၊ အသံထွက်ပြ သင်္ကေတများကိုလည်း အသုံးပြုထားသည်။<ref>{{cite web |url=http://lwinmoe.friendsofburma.org/doc/myanmar_extension.pdf |title=Proposal for encoding characters for Myanmar minority languages in the UCS |accessdate=2006-07-09 |date=2006-04-02 |format=PDF |publisher=International Organization for Standardization |archivedate=23 July 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060723083627/http://lwinmoe.friendsofburma.org/doc/myanmar_extension.pdf }}</ref> မြန်မာစကားသည် အရိုအသေပြုသုံးနှုန်းခြင်းနှင့် အသက်အရွယ်အလိုက်‌ပြောဆိုသုံးနှုန်းရခြင်းများပါဝင်သည်။<ref name="Myam-ma"/> မြန်မာလူမှုရေးစနစ်သည် ပညာရေးကိုအလေးပေးသည်။ ကျေးရွာများတွင် [[လောကီပညာ]]များကို [[ဘုန်းကြီးကျောင်း|ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း]]များ၌ သင်ယူကြရသည်။ နိုင်ငံတော်က ဖွင့်လှစ်သည့် အစိုးရ ကျောင်းများက အလယ်တန်းများနှင့် အထက်တန်းပညာများအား တာဝန်ယူသင်ကြားပေးသည်။ === ပညာရေး === {{main|မြန်မာနိုင်ငံ ပညာရေးစနစ်}} ယူနက်စ်ကို (UNESCO) စာရင်းအင်းဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တရားဝင်[[စာတတ်မြောက်နှုန်း]]မှာ [[၂၀⁠၀၀]] ပြည့်နှစ်က ၈၉.၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/TEMPLATE/html/Exceltables/education/Literacy_Regional_April2006.xls |title=Adult (15+) Literacy Rates and Illiterate Population by Region and Gender for |accessdate=2006-07-13 |year=2006 |month=April |format=XLS |publisher=UNESCO Institute of Statistics |archivedate=25 June 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070625071529/http://www.uis.unesco.org/TEMPLATE/html/Exceltables/education/Literacy_Regional_April2006.xls }}</ref> မြန်မာနိုင်ငံသည် သမိုင်းအစဉ်အဆက်ကတည်းက စာတတ်မြောက်နှုန်း မြင့်မားခဲ့သည်။ သို့သော် [[ကုလသမဂ္ဂ]]၏ [[ဖွံ့ဖြိုးမှုအနိမ့်ဆုံးနိုင်ငံစာရင်း]]ဝင်နိုင်ပြီး ကူညီထောက်ပံ့မှုများ ရရှိနိုင်ရန်အတွက် ဆိုရှယ်လစ်ပါတီအစိုးရက [[၁၉၈၇]] ခုနှစ် စာတတ်မြောက်နှုန်းကို ၇၈.၆ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၈.၇ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လျှော့ချခဲ့သည်။<ref>{{cite book | editor=Robert I Rotberg | year=1998 | title=Burma: Prospects for a Democratic Future }}</ref> သို့သော်အမေရိကန်အစိုးရ၏ နိုင်ငံခြားရေးဌာနကမူ အလုပ်ဖြစ်ရန် စာတတ်မြောက်နှုန်းကို ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းဟု ခန့်မှန်းထားသည်။<ref name="statedept" /> === ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု === မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထွန်းကားသော [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]မှာ[[ထေရဝါဒ]] ဗုဒ္ဓဘာသာဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် နိုင်ငံတော်ဘာသာ ဖြစ်သည် {{citation needed|October 2019}}။ စစ်အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၈၉ ရာခိုင်နှုန်းသော လူဦးရေက ကိုးကွယ်ယုံကြည်ကြပြီး အထူးသဖြင့် ဗမာ၊ ရခိုင်၊ ရှမ်း၊ ကရင်၊ မွန်နှင့် တရုတ်လူမျိုးအများစုဖြစ်ကြသည်။ [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]ကို ၄ ရာခိုင်နှုန်းသော လူဦးရေက ကိုးကွယ်ပြီး အထူးသဖြင့် ကချင်၊ ချင်းနှင့် ကရင်အပြင် သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ ထွန်းကားခဲ့သည့် ဒေသအသီးသီးရှိ ဥရောပ-အာရှမျိုးနွယ်စုများဖြစ်သည်။<ref name="CIA"/> မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များအနက် ငါးပုံလေးပုံမှာ ပရိုတက်စတင့်များ (''Protestants'') ဖြစ်ကြပြီး အဓိကအားဖြင့် မြန်မာနှစ်ခြင်းကွန်ဗင်ရှင်းအသင်းဝင် နှစ်ခြင်းခရစ်ယာန်များ ဖြစ်ကြသည်။ ကျန်သူများမှာ ရိုမန်ကက်သလစ်ဘာသာဝင် (''Roman Catholics'') များဖြစ်ကြသည်။ လူဦးရေ၏ ၄ ရာခိုင်နှုန်းမှာ [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]] ကို ကိုးကွယ်ကြပြီး အများစုမှာ ဆူနီများဖြစ်သည်။ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တို့တွင် အိန္ဒိယတိုင်းရင်းသား၊ အိန္ဒိယ-မြန်မာ၊ ပါရှန်း၊ အာရပ်နှင့် ပန်းသေးများ ပါဝင်ကြသည်။<ref>{{cite web |url=http://tbbc.org/resources.html#reports |title=Internal Displacement in Eastern Burma 2006 Survey |accessdate=2207-02-04 |author=Thailand Burma Border Consortium |year=2007 |archivedate=15 May 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070515121040/http://www.tbbc.org/resources.html#reports }}</ref><ref name=priestly>{{cite news |first=Harry |last=Priestly |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5380 |title=The Outsiders |publisher=The Irrawaddy |date=2006-01-17 |accessdate=2006-07-07 |archivedate=19 January 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120119160146/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=5380 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://isrc.payap.ac.th/document/papers/paper23.pdf |title=The Encounter of Missionary Christianity and Resurgent Buddhism in Post-colonial Myanmar |accessdate=2006-07-14 |author=Samuel Ngun Ling |year=2003 |format=PDF |publisher=Payap University |archivedate=2 March 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060302235658/http://isrc.payap.ac.th/document/papers/paper23.pdf }}</ref> [[ဟိန္ဒူဘာသာ]]ကို ကိုးကွယ်သူ အနည်းငယ်မျှသာ ရှိသည်။ ၁၉၆၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်တွင် ပါလီမန်သည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို [[နိုင်ငံတော်ဘာသာ]] အဖြစ်ကြေညာခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု အပြည့်အဝရှိပြီး ခြားနားသော ဘာသာအယူဝါဒများ လွတ်လပ်စွာရှင်သန်ထွန်းကားနိုင်မှုသည် ရှေးအစဉ်အဆက်ကပင် တည်ရှိခဲ့သော အစဉ်အလာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဘာသာရေး အဆောက်အအုံများ၊ ဘာသာအယူဂိုဏ်းကွဲများ၊ ဘာသာရေးပွဲလမ်းများ၊ အခမ်းအနားများကို စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ကျင်းပပြုလုပ်နိုင်ကြသည်။ ဘာသာဝင်အမျိုးအစားအားဖြင့် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာဝင်မှာ လူဦးရေ၏ ၈၉ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်၍ အများစု ဖြစ်သော်လည်း အခြားဘာသာဝင်များလည်း လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ခွင့်ရှိကြသည်။ ယင်းတို့တွင်ခရစ်ယာန် ဘာသာဝင် ၅ ဒသမ ဝ၆ ရာခိုင်နှုန်း၊ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် ၃ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်း၊ ဟိန္ဒူ ဘာသာကိုးကွယ်သူ ဝ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ နတ်ကိုးကွယ်သူ ဝ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း ရှိကြသည်။<ref>နိုင်ငံတော် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု မှတ်တမ်း(၂၀၁၀)</ref> == ယဉ်ကျေးမှု == {{main|မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှု}} [[File:Earpiercingceremony.jpg|thumb|မန္တလေးမြို့၏ [[မဟာမုနိဘုရားကြီး|မဟာမုနိဘုရား]]တွင် တွေ့ရသည့် နားသမင်္ဂလာပွဲ။ ထိုမင်္ဂလာပွဲမှာ မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုတွင် မိန်းမငယ် လူလားမြောက်ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုသည့် အစဉ်အလာ တရပ်ဖြစ်သည်။]] မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကွဲပြားခြားနားသည့် ဒေသခံရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများစွာ ရှိသော်လည်း အဓိကပင်တိုင်မှာ ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် ဗမာယဉ်ကျေးမှုသာဖြစ်သည်‌။ [[ဗမာယဉ်ကျေးမှု|ဗမာ့ယဉ်ကျေးမှု]]သည်လည်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ၏[[ယဉ်ကျေးမှု]]များက လွှမ်းမိုး လေသည်။ ဤသည်ကို ယင်း၏[[ဘာသာစကား]]၊ [[အစားအသောက်]]၊ [[ဂီတ]]၊ [[ပန်တျာ]]နှင့် ပြ[[ဇာတ်]]တို့က သက်သေထူလျက်ရှိသည် {{citation needed|October 2019}}။ [[အနုပညာ]]တွင် အထူးသဖြင့် [[စာပေ]]ကို မြန်မာ့ဟန်ဝင်နေသော ထေရဝါဒ[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]က လွှမ်းမိုးလျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မော်ကွန်းတစ်ရပ်အဖြစ် ယူဆထားသော [[ရာမဇာတ်တော်ကြီး]] မှာ [[ရမ္မာရန]] မူရင်းမှ ကူးယူထားခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုင်း၊ မွန်၊ အိန္ဒိယမူများ လွှမ်းမိုးခြင်းကို ကောင်းစွာခံထားရသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.goldenlandpages.com/hotspots/rama/rama.htm |title=Ramayana in Myanmar’s heart |accessdate=2006-07-13 |date=2003-09-13 |publisher=Goldenland Pages |archivedate=29 October 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061029183721/http://www.goldenlandpages.com/hotspots/rama/rama.htm }}</ref> ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် [[နတ်ကိုးကွယ်မှု]]တို့ ရောထွေးလျက်ရှိပြီး နတ်ကိုးကွယ်မှုတွင် [[၃၇ မင်း]]အနက် တစ်ပါးပါးကို ခမ်းနားကြီးကျယ်စွာ [[ပူဇော်]]ပသကြလေ့ရှိသည်။<ref>{{cite book | first=R.C. | last=Temple| year=1906 | title=The Thirty-seven Nats-A Phase of Spirit-Worship prevailing in Burma| url=https://archive.org/details/dli.granth.99975 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://myanmartravelinformation.com/mti-myanmar-religion/nats.htm|title=The Worshipping of Nats — The Special Festival of Mount Popa|accessdate=3 August 2008|archivedate=23 June 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060623011500/http://myanmartravelinformation.com/mti-myanmar-religion/nats.htm}}</ref> ရိုးရာဓလေ့ထွန်းကားသော မြန်မာ့ရွာတစ်ရွာတွင် ရွာဦး[[ဘုန်းကြီးကျောင်း]]မှာ ကျေးရွာယဉ်းကျေးမှုဘဝ၏ ဗဟိုချက်ဖြစ်သည်။<ref name="kmc">{{cite book | author=Khin Myo Chit | authorlink=Khin Myo Chit | year=1980 | title=Flowers and Festivals Round the Burmese Year }}</ref> ဘုန်းတော်ကြီးများအား ဘာသာဝင်များက ရိုသေလေးစားပြီး [[ပစ္စည်းလေးပါး]]ကို ထောက်ပံ့ကြသည်။ အရွယ်ရောက်လာသည့်ယောက်ျားကလေးတစ်ယောက်၏ ဘဝတွင် [[ရှင်ပြု]]မင်္ဂလာမှာ အလွန်အရေးပါသည့် အခမ်းအနားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာမိသားစုတိုင်းမှ ယောက်ျားကလေး မှန်သမျှသည် အသက် ၂၀ မတိုင်မီ [[ကိုရင်]]အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း၊ အသက် ၂၀ ပြည့်လျှင် [[ရဟန်း]]အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း ခံယူကြရသည်။ ရဟန်းအဖြစ် အနည်းဆုံး တစ်ပတ်ခန့်ကြာမြင့်လေ့ရှိတတ်သည်။ မိန်းကလေးများမှာမူ နားထွင်းနားသခြင်း မင်္ဂလာကို ခံယူကြရသည်။<ref name="kmc" /> မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုကို အဓိကမြင်တွေ့ရသည့် နေရာမှာ ကျေးရွာများတွင် နှစ်လုံးပေါက်ကျင်းပလေ့ရှိသည့် ဘုရားပွဲများတွင်ဖြစ်သည်<ref name="Myam-ma">{{cite book | author=Tsaya | year=1886 | title=Myam-ma, the home of the Burman | publisher =Thacker, Spink and Co. | location =Calcutta | pages = 36–37 }}</ref><ref name="sy">{{cite book|author=Shway Yoe|year=1882|title=The Burman — His Life and Notions|publisher=Norton Library 1963|location=New York|pages=211–216,317–319}}</ref> ရွာများတွင် ရွာစောင့်နတ်များရှိကြပြီး မြန်မာ့လူနေမှုဘဝတွင် အယူသည်းခြင်းနှင့် ပိတ်ပင်တားမြစ်ခြင်းများမှာလည်း မနည်းပေ။ [[File:Mahagandhayon Monastic Institution, Amarapura, Myanmar.jpg|thumb|အရမပူရမြို့၏ မဟာဂန္ဓရုံကျောင်းတွင် ကိုရင်များသည် သိပိတ်နှင့် ဆွမ်းခံကြွနေပုံ။]] [[ဗြိတိသျှ]]ကိုလိုနီအုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုအတွင်းသို့ အနောက်တိုင်းဓလေ့များ စတင်ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ မြန်မာ့ပညာရေးစနစ်ကို ဗြိတိသျှ ပုံစံအတိုင်း ပုံတူကူးယူထားသည်။ [[ရန်ကုန်မြို့|ရန်ကုန်]]ကဲ့သို့သော မြို့များတွင် ကိုလိုနီပိုင်[[ဗိသုကာ]]ပုံစံများ လွှမ်းမိုးနေသည်ကိုတွှေ့ရှိရသည်။<ref>{{cite news | first =Steven | last =Martin | url =http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/3578993.stm | title =Burma maintains bygone buildings | publisher =BBC News | date =2004-03-30 | accessdate =2006-07-09 }}</ref> တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုများအနက် ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ကိုးကွယ်မှုကို အရှေ့တောင်ဒေသရှိ [[ကရင်လူမျိုး|ကရင်]]များတွင်လည်းကောင်း၊ မြောက်ဘက်အရပ်နှင့် အနောက်မြောက်ဒေသ၌ [[ကချင်လူမျိုး|ကချင်]]နှင့် [[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]]တိုင်းရင်းသားများတွင်လည်းကောင်း မြင်တွေ့နိုင်သည်။<ref>{{cite book|url=http://www.archive.org/details/TheSilkenEast|title=The Silken East — A Record of Life and Travel in Burma|first=V. C.|last=Scott O'Connor|year=1904|publisher=Kiscadale|location= Scotland 1993|pages=32}}</ref> === အစားအစာ === {{main|မြန်မာ့ အစားအစာ}} [[File:Outdoor café, Yangon, Myanmar.jpg|thumb|ရန်ကုန်မြို့ရှိ လမ်းဘေးစားသောက်ဆိုင်]] မြန်မာ့အစားအစာတွင် [[တရုတ်]]၊ [[အိန္ဒိယ]]၊ [[ထိုင်း]]နှင့် အခြားလူမျိုးစုများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကို တွေ့ရှိနိုင်သည်။ [[ဆန်]]မှာ မြန်မာ၏ အဓိကအစားအစာဖြစ်သည်။<ref name="kong">{{cite book | first=Foong Ling | last=Kong | year=2002 | title=Food of Asia | publisher=Tuttle Publishing | id=ISBN}}</ref> [[ခေါက်ဆွဲ]]နှင့် [[ပေါင်မုန့်]]တို့ကိုလည်း စားသောက်သည်။<ref name="kong"/> [[ဗမာလူမျိုး|ဗမာ့]]အစားအစာတွင် မပါမဖြစ်သည်မှာ ငါး၊ ပုစွန်၊ ငါးပိငံပြာရည်နှင့် ဝက်သား၊ ဆိတ်သားများ ဖြစ်သည်။ အမဲသားကိုမူ တချို့က ရှောင်ကြသည်။ ဟင်းချက်ရာတွင် မဆလာနှင့် ငရုတ်သီးတို့ကို အသုံးပြုသည်။<ref>{{cite book |author=Saw Myat Yin |title=Burma |year=1990 |publisher=M. Cavendish |isbn=ISBN}}</ref><ref>{{cite book |author=D. N. Jha |title=The Myth of the Holy Cow |year=2004 |publisher=Verso |isbn=ISBN}}</ref> မြန်မာ့အမျိုးသား အစားအစာဟုကျယ်ပျံ့စွာ ယူဆထားသည့် [[မုန့်ဟင်းခါး]]ချက်ရာတွင် ငါးခူဟင်းရည်တွင် ကုလားပဲမှုန့်၊ ဆန်ကြာဆံနှင့် [[ငံပြာရည်]]များ ရော၍ ချက်ကြသည်။<ref>{{cite news | url =http://planetguru.com/Articles/ArticleDetail.aspx?ArticleId=21273&ChannelId=kitchenscience | title =Get a taste of Myanmar’s national dish | work =Indo-Asian News Service | publisher =PlanetGuru}}</ref> အပူပိုင်း [[အသီး]]အနှံများကို အချိုပွဲအဖြစ် တည်ခင်းသည်။ မြို့ကြီးပြကြီးများတွင် [[ရှမ်း]]စာ၊ တရုတ်စာနှင့် အိန္ဒိယအစားအစာများကိုပါ စုံလင်စွာ ရရှိနိုင်သည်။ === တေးဂီတ === {{main|မြန်မာဂီတ}} မြန်မာ့တေးဂီတကို ပတ်ဝိုင်း၊ ကြေးဝိုင်း၊ ပတ္တလားနှင့် လေမှုတ်တူရိယာများဖြစ်သည့် နှဲ၊ နှဲကြီး၊ ပလွေ၊ ဝါးလက်ခုပ်နှင့် ကြိုးတတ်တူရိယာများအား ဆိုင်းဝိုင်းခေါ် သံစုံတီးဝိုင်းဖွဲ့၍ တီးခတ်ကြသည်။<ref name="kmc"/><ref name="sy"/> မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုတွင် လှေပုံသဏ္ဌာန် ကိုယ်ထည်တွင် ပိုးကြိုးသွယ်တန်းထားပြီး လည်တိုင်တွင် မှန်စီရွှေချထားသော စောင်းကောက်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းကပင် ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.usd.edu/smm/GiftShop/Postcards3x5/BurmeseHarp.html |title=Postcard of Saung Gauk (arched harp) |accessdate=2006-07-15 |date=2004-10-18 |work=National Music Museum |publisher=University of South Dakota |archiveurl=https://archive.today/20120806000454/http://orgs.usd.edu/nmm/GiftShop/Postcards3x5/BurmeseHarp.html |archivedate=6 August 2012 }}</ref> ၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်မှစ၍ မြို့ကြီးပြကြီးများတွင် အနောက်တိုင်းတေးဂီတများ စတင်ရေပန်းစားလာသည်။<ref>{{cite news | url =http://www.burmanet.org/news/2005/09/28/agence-france-presse-myanmar-worries-as-rappers-upstage-traditional-xylophones/ | title =Myanmar worries as rappers upstage traditional xylophones | work =Agence France Presse | publisher =BurmaNet News | date =2005-09-28 | accessdate =2006-07-15 | archivedate =12 December 2007 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20071212063046/http://www.burmanet.org/news/2005/09/28/agence-france-presse-myanmar-worries-as-rappers-upstage-traditional-xylophones/ }}</ref> === ရုပ်ရှင် === {{main|မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း}} အနောက်နိုင်ငံများ၌ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းပေါ်ပေါက်လာပြီးနောက် အနှစ်လေးဆယ်ခန့် အကြာတွင်မှ မြန်မာရုပ်ရှင် လုပ်ငန်းကို စတင်ပျိုးထောင်ခဲ့ရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပရိသတ်ရှေ့မှောက်တွင် ပထမဆုံးတင်ဆက်သော ဦးထွန်းရှိန်၏ ဈာပနသတင်းကားနှစ်ပိုင်းသည် ပထမမြန်မာရုပ်ရှင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရပေမည်။ ပထမဆုံး ဇာတ်လမ်းနှင့်ဇာတ်ကားမှာ ''[[မေတ္တာ နှင့် သူရာ]]''ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားဖြစ်ပြီး ပထမဦးဆုံးသော အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားလည်း ဖြစ်သည်။ ပထမဆုံး မြန်မာအသံထွက် ဇာတ်ကားမှာ ''ငွေပေးလို့မရ'' ဖြစ်သည်။ ထိုကားကို ၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် ပြသခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအတွင်းက စစ်ရေးကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဖလင်လိပ်နှင့် ရုပ်ရှင်ကရိယာ ရှားပါးမှု တို့ကြောင့်လည်းကောင်း ရုပ်ရှင်ရိုက်ကူးခြင်း လုံးဝမပြုနိုင်ခဲ့ပေ။ [[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)|၈၈၈၈ အရေးအခင်း]] ပြီးနောက်တွင် ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းကို အစိုးရမှ အများဆုံးထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သူများအား ရုပ်ရှင်ပါဝင်ရိုက်ကူးမှုကို တားမြစ်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာကို တင်းကြပ်ခဲ့သလို ရုပ်ရှင်ထူးချွန်ဆုပေးအပ်ရာတွင်လည်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|author=Zaw, Aung|title=Celluloid Disillusions|url=http://www.irrawaddy.org/database/2004/vol12.3/cover.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20050213182520/http://www.irrawaddy.org/database/2004/vol12.3/cover.html|archivedate=2005-02-13|journal=Irrawaddy|volume=12|issue=3|date=March 2004}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050213182520/http://www.irrawaddy.org/database/2004/vol12.3/cover.html |date=13 February 2005 }}</ref> <br /> === '''နိုင်ငံတကာ အညွှန်းကိန်းများ''' === <br /> ==== '''စာနယ်ဇင်း လွတ်လပ်ခွင့် အညွှန်းကိန်း''' ==== ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာ နိုင်ငံ၏ ၂၀၂၀ [[စာနယ်ဇင်း လွတ်လပ်ခွင့်]] [[အညွှန်းကိန်း]]မှာ [[နယ်စည်း မခြား သတင်းထောက်များ အဖွဲ့ (R. S. F)]]၏ ထုတ်ပြန်ချက် အရ [[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]]ပေါင်း (၁၈၀)အနက်တွင် [[အဆင့်]] (၁၃၉) ရှိသည်။<ref name=":0">Page - 8, 7 Days Daily Newspaper, 26.4.2020</ref> R. S. F ၏ အဆိုရ ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာ နိုင်ငံ၏ [[စာနယ်ဇင်း ကဏ္ဍ]]တွင် [[သတင်း]]များ [[ကိုယ်တိုင် ကန့်သတ်မှု]] (Self - Censorship) ရှိနေသည်ဟု ဆိုသည်။<ref name=":0" /> ၂၀၁၃ ခုနှစ် -[[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]]ပေါင်း (၁၈၀) အနက် [[အဆင့်]] (၁၅၁)<ref name=":0" /> ၂၀၁၇ ခုနှစ် - [[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]]ပေါင်း (၁၈၀) အနက် [[အဆင့်]] (၁၃၁)<ref name=":0" /> ၂၀၁၈ ခုနှစ် - [[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]]ပေါင်း (၁၈၀) အနက် [[အဆင့်]] (၁၃၇)<ref name=":0" /> ၂၀၁၉ ခုနှစ် - [[တိုင်းပြည်|နိုင်ငံ]]ပေါင်း (၁၈၀) အနက် [[အဆင့်]] (၁၃၈)<ref name=":0" /> == ရည်ညွှန်းချက်များ == {{reflist|3}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == {{Sisterlinks|Myanmar|display=မြန်မာနိုင်ငံ}} ; အစိုးရ * [http://www.president-office.gov.mm/ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210419170149/https://www.president-office.gov.mm/ |date=19 April 2021 }} * [http://www.ministryofinformation.gov.mm/ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120830012903/http://www.ministryofinformation.gov.mm/ |date=30 August 2012 }} * [http://www.mofa.gov.mm/ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန] ; အထွေထွေ * [http://burmese.mizzima.com/ မဇ္ဈိမသတင်း] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080805014458/http://burmese.mizzima.com/ |date=5 August 2008 }} * [http://www.burmalibrary.org/ အွန်လိုင်းမြန်မာစာကြည့်တိုက်] * [http://www.mewashingtondc.com/ အမေရိက မြန်မာသံရုံး] * [http://rangoon.usembassy.gov/ အမေရိကန်သံရုံး၊ မြန်မာနိုင်ငံ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080807135823/http://rangoon.usembassy.gov/ |date=7 August 2008 }} * [http://www.worldstatesmen.org/Myanmar.htm ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးသမားများ - မြန်မာ] {{ပထဝီဝင်တည်နေရာ |Centre = {{MYA}} |North = {{IND}} {{CHN}} |Northeast = {{CHN}} |East = {{LAO}} |Southeast = {{THA}} |South = {{THA}}<br>ကပ္ပလီပင်လယ် |Southwest = ကပ္ပလီပင်လယ် |West = {{IND}}<br>{{BGD}}<br>[[ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်]] |Northwest = {{IND}} }} {{မြန်မာနိုင်ငံ}} {{ASEAN}} {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} {{Commonscat|Myanmar}} {{Coord|22|N|96|E|type:country_region:MM|display=title}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ]] [[Category:အာဆီယံအသင်းဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အရှေ့တောင်အာရှရှိ နိုင်ငံများ]] [[Category:ဖွံ့ဖြိုးမှုအနိမ့်ဆုံး နိုင်ငံများ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] lbsfi82xpqejp7a23j0uw1sxqcy3dgc 0 3648 753215 705618 2022-08-04T01:34:48Z Sltnheinhtet 103428 Spelling errors wikitext text/x-wiki {{see also|ခေတ်သစ်အက္ခရာသင်္ချာ}} '''အက္ခရာသင်္ချာ''' သည် [[သင်္ချာ]]ပညာရပ်၏ အဓိကဝင်ရိုး တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂဏန်းများ ပေါင်းခြင်း၊ နှုတ်ခြင်း စသည့်အခြေခံများအပြင် အပိုင်းကိန်းများ၊ ဒသမကိန်းများ၊ ပိုလီနိုမီရယ် ကိန်းတန်းများ အစရှိသည့် အခြေခံများကို စာရှုသူများအနေဖြင့် အလယ်တန်းအဆင့်တွင်ပင် သင်ကြားလေ့လာပြီးဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ကို အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ (Elementary Algebra) ဟုခေါ်သည်။ အက္ခရာသင်္ချာပညာရပ် သည် အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ ထက်ပိုမိုနက်နဲ သိမ်မွေ့ ကျယ်ပြန့်သည်။ ကိန်းရှင်များ၊ အစုများ၊ အက္ခရာများ ထည့်သွင်းကာ တွက်ချက်ရသည်။ == အက္ခရာသင်္ချာ၏ အမျိုးအစားများ == * '''အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ''' ကိန်းစစ်များ (Real Numbers)၏ ကိန်းရှင်များ၊ ကိန်းသေများ ကို အက္ခရာများ ဖြင့်အစားထိုးကာ ညီမျှခြင်းများတွင် ထည့်သွင်းဖြေရှင်း ကြသည်။ များသောအားဖြင့် တန်းမြင့်များ နှင့် တက္ကသိုလ် အဆင့်တွင် သင်ကြားသည်မှာ အက္ခရာသင်္ချာ များဖြစ်သည်။ * '''[[ခေတ်ပေါ်အက္ခရာသင်္ချာ]]''' (Abstract Algebra) သည် ခေတ်ပေါ်သင်္ချာပညာရပ်များဖြစ်သည့် Axioms, Groups, Rings များနှင့် Field များအသုံးပြကာ ဖြေရှင်းကြသည်။ * '''လီနီယာ အက္ခရာသင်္ချာ''' (Linear Algebra) သည် [[ဗက်တာ]]များ (Vectors)၊ [[မက်ထရစ်]]များ (Matrix) ဖြင့် တွက်ချက်ရသည့် သင်္ချာပညာ ဖြစ်သည်။ * '''ကိန်းစဉ် အက္ခရာသင်္ချာ''' (Numeric Algebra) သည် ကိန်းများသီအိုရီ (Number Theory) အသုံးပြု ကာတွက်ချက်ရသည့် အက္ခရာသင်္ချာ ဖြစ်သည်။ * '''အက္ခရာဂျီဩမေတြီသင်္ချာ''' (Algebraic Geometry) ဂျီဩမေတြီ နှင့် အက္ခရာသင်္ချာ ပေါင်းစပ်ကာ တွက်ချက်ရသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ [[File:Image-Al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala.jpg|thumb|A page from [[:en:Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi|Al-Khwārizmī]]'s ''[[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing|al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala]]'']] == အက္ခရာသင်္ချာ၏ သမိုင်းအကျဉ်း == အက္ခရာသင်္ချာကို [[ဘေဘီလုံ]]လူမျိုးများက စတင်တီထွင် အသုံးပြုကြောင်း အထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ ယင်းစနစ်ကိုပင် အသုံးပြုကာ ဖော်မြူလာများ၊ ညီမျှခြင်းများကိုအသုံးပြုကာ Linear Equation များ၊ Quadratic Equations များကိုဖြေရှင်းခဲ့ကြသည်။ ထိုနည်းတူစွာ အခြားခေတ်ပြိုင် [[အိန္ဒိယ]]၊ [[ဂရိလူမျိုး|ဂရိ]]၊ [[တရုတ်]] နှင့် [[အီဂျစ်]]လူမျိုး သင်္ချာပညာရှင်များကလည်း ညီမျှခြင်းများကို ဂျီဩမေတြီ ပညာဖြင့် ဖြေရှင်းခဲ့ကြကြောင်းကို Rhind Mathematical Papyrus၊ Sulba Sutras၊ Euclid's Element၊ The Nine Chapters on the Mathematical Art တို့တွင်ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ဂရိလူမျိုးများ၏ ဂျီဩမေတြီသင်္ချာသည် Element များကို typified လုပ်ကာ Specific Problem တစ်ခုကို General System တစ်ခုအနေအဖြစ်ဖြင့် ဖြေရှင်းနည်းဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Brahmagupta မှပထမဆုံး General System ကိုအသုံးပြုကာ ညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းပြခြင်းဖြင့် အိန္ဒိယသင်္ချာ ပညာကိုတစ်ခေတ် ဆန်းစေခဲ့သည်။ Brahmagupta သည် linear indeterminate equations၊ quadratic equations၊ second order indeterminate equations များကို Multiple Variables များဖြင့်ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ '''Algebra''' ဟူသော စာလုံးသည် အရဘီဘာသာစာလုံး '''al-jabr''' မှဆင်းသက်လာပြီး ပြန်လည်ပေါင်းစည်းခြင်း (Reunion) ဟု ပါရှန်းလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī မှ အေဒီ ၈၀၀ တွင် al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala (Summary Concerning Calculating by Transposition and Reduction) စာတမ်းတွင် ဖွင့်ဆိုခဲ့သည်။ အက္ခရာသင်္ချာ ၏ ဖခင်အဖြစ် ထင်ရှားသူ Diophantus ၏ နေရာတွင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī က အစားထိုးဝင်ရောက်ဖွယ် ရှိကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိ ရသည်။ ပါရှန်းသင်္ချာပညာရှင် နောက်တစ်ဦးဖြစ်သူ Omar Khayyam သည် Algebraic Geometry ကိုအသုံးပြုကာ Cubic Equation များ၏ General Geometric Solution ကိုဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် များဖြစ်ကြသော Mahavira နှင့် Bhaskara II တို့သည် cubic နှင့် higher order polynomial equations အများအပြားကို ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ၁၆ရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် သုံးထပ်ကိန်း နှင့် နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်း များ၏ general အက္ခရာသင်္ချာ၏အဖြေများ ထွန်းကားလာခဲ့သည်။ ၁၇ ရာစုတွင် ဂျပန် သင်္ချာပညာရှင် Kowa Seki နှင့် ဂျာမန်သင်္ချာပညာရှင် [[ဂေါ့ဖရိဒ် ဝီလ်ဟမ် လိုက်ဘနစ်|ဂေါ့ဖရိဒ် လိုက်ဘနစ်]] (Gottfried Leibniz) က Determinant ၏သဘောတရားကို တွေ့ရှိကာ Simultaneous Equations များကို မေထရစ်များဖြင့် ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ဆွစ်ပညာရှင် Gabriel Cramer သည်လည်းပဲ Determinant များနှင့် မေထရစ် များကို ၁၈ ရာစုတွင် လေ့လာသုံးသပ် ခဲ့သည်။ === အယ်(လ)ကွာရာဇမီ === ယနေ့ခေတ် သင်္ချာသမားများသုံးစွဲနေသော အက္ခရာသင်္ချာ(Algebra) ကိုစတင်ခဲ့သူမှာ မူဆလင်ပညာရှင် အယ်(လ)ကွာရာဇမီ Al-Khuwarazmi(AD-847) ဖြစ်သည်။ သူရေးသားခဲ့သော ကျမ်းစာအုပ်ဖြစ်သည့် The Book of Summary concerning calculating by transposition and reduction ဆိုသောစာအုပ်မှ Algebra ဆိုသောဝေါဟာရ ကိုရရှိခဲ့သည်။ ယခုကွန်ပျူတာများတွင်သုံးသော အဆင့်ဆင့်တွက်နည်း algorithm ဟူသောနာမည်မှာ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏အမည်မှဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ အယ်(လ)ကွာရာဇမီသည် သင်္ချာညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းရာတွင် နည်းနှစ်နည်း သုံး၍တွက်ချက်နိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ ပထမနည်းမှာ ညီမျှခြင်းများ၏ ဘယ်နှင့်ညာရှိကိန်းများကို ပို့သောနည်းဖြစ်သည်။ ထိုအခါ အပေါင်းသည် အနှုတ်၊ အနှုတ်သည်အပေါင်း ဖြစ်သွားလေသည်။ ဥပမာ X=40-4x သည် 5x=40 ဖြစ်သွားသကဲ့သို့ ဖြစ်သည်။ ထိုနည်းကို အယ်(လ)ဂျာဘရာ (Al-jabr) ဟုခေါ်သည်။ ဒုတိယနည်းကို အယ်(လ)မူကာဘာလာ(Al-mauqabala) ဟုခေါ်ပြီး ထိုနည်းမှာ ဘယ်နှင့် ညာ ကို ညီနေအောင် ညှိသောနည်းဖြစ်သည်။ ထိုနည်းတွင် အနှုတ်လက္ခဏာ လုံးဝမရှိအောင် ဟိုဘက်ဒီဘက် ညှိလိုက်ခြင်းကို အဓိကထားသည်။ === အယ်(လ)စာမော်ဝါ(လ) === အယ်(လ)စာမော်ဝါ(လ) Al-Samaw'al (1175 A.D) သည် အက္ခရာသင်္ချာဆိုင်ရာ အဆိုများကို သင်္ကေတသုံး၍ ပထမဆုံးရေးခဲ့သူဖြစ်သည်။ <ref>ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်း၊ သင်္ချာမိတ်ဆက်၊ မုံရွေးစာအုပ်တိုက်ထုတ်</ref> == အက္ခရာသင်္ချာ၏ ခေတ်အလိုက် ပြောင်းလဲတိုးတက်ခြင်းများ == [[File:Diophantus-cover.jpg|right|thumb|200px|လက်တင်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုထားသော ၁၆၂၁ ခုနှစ်ထတ် Diophantus ၏ ''Arithmetica'']] ၁၈၀၀ ဘီစီ။။quadratic elliptic equation ၏ ဖြေရှင်းနည်း ကို ရှေးဘေဘီလုံ လူမျိုးများက ရှာဖွေခြင်း။ ၁၆၀၀ [[ဘီစီ]]။။ ပိုက်သာဂိုရ သီအိုရမ် ကို ဘေဘီလုံ များကအသုံးပြုခဲ့ ကြောင်း [[ကျောက်စာ]]များတွင် တွေ့ရှိရ။ ၈၀၀ ဘီစီ။။ အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Baudhayana သည် မျဉ်းဖြောင့်ညီမျှခြင်း နှင့် နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်း များ၏ ပုံစံဖြစ်သော ax² = c and ax² + bx = c ကို Pythagorean triples သုံးကာ ဂျီဩမေတြီ ပုစာ များကိုရှာဖွေပြသခဲ့သည်။ ၆၀၀ ဘီစီ။။ အိန္ဒိယလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Apastamba သည် မသိကိန်း ၅လုံးပါ general linear equation များကို Diophantus ၏ simultaneous Diophantine equations များအသုံးပြုကာ ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ၃၀၀ ဘီစီ။။ အပေါင်းနှစ်ထပ်ကိန်းရင်းများကို Euclidean tools နှင့် geometric construction အသုံးပြုကာ ဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်းကို ဂရိပညာရှင် Euclid သည် သူ၏ Book II of Euclid's Elements တွင်ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၀၀ ဘီစီ။။ Rule of Double False Equations များကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် Linear Equation များဖြေရှင်းနိုင် ကြောင်းကို တရုတ်သင်္ချာပညာရှင် Jiuzhang suanshu ၏ " The Nine Chapters on the Mathematical Art" တွင်စတင်တွေ့ရှိ ရသည်။ ၁၅၀ [[အေဒီ]]။။ ဂရိလူမျိုး [[အင်ဂျင်နီယာ]] Heron သည် Algebraic Equations များကို Three Volumes of Mathematics တွင်ထည့်သွင်းပြသခဲ့သည်။ ၂၀၀ အေဒီ။။ ဂရိလူမျိုးပညာရှင် Diophantus သည် အကရာသချာညီမျှခြင်းများ( Algebraic Equations) များ နှင့် ကိန်းဂဏန်းသီအိုရီ (Number Theory) ဖြေရှင်းပုံကို သူ၏ ဟအာရစ်သ်မတိက Arithmetica စာတမ်းတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ ၄၉၉ အေဒီ။။ အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Aryabthata သည် indeterminate linear equation များနှင့် simultaneous indeterminate linear equations များကိုဖြေရှင်းနိုင်သော general integral solution ကိုဖော်ပြခဲ့သည်။ ၆၂၅ အေဒီ။။ တရုတ်လူမျိုးပညာရှင် Wang Xiaotong သည် cubic equations များ၏ numerical solution များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၆၂၈ အေဒီ။။ အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Brahmagupta သည် quadratic equations များ၊ Pell's equation ကိုဖြေရှင်းနိုင်သော chakravala method ကိုတီထွင်ခဲ့သည်။ ၈၂၀ အေဒီ။။ ပါရှန်းသင်္ချာပညာရှင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī သည် အရဘီဘာသာစာလုံး '''al-jabr''' ဟူသောစာလုံးနှင့်အတူ မျဉ်ဖြောင့်ညီမျှခြင်းများ၊ နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်သည့် စနစ်ကျသော ဖြေရှင်းနည်းများ ကို Al-Kitab al-Jabr wa-l-Muqabala စာတမ်းတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ == ကိုးကား == <references/> [[Category:သင်္ချာ]] q9ct8g47ts8zibh3m6a71rcz3dq3va5 753216 753215 2022-08-04T01:40:19Z Sltnheinhtet 103428 Paragraph spacing wikitext text/x-wiki {{see also|ခေတ်သစ်အက္ခရာသင်္ချာ}} '''အက္ခရာသင်္ချာ''' သည် [[သင်္ချာ]]ပညာရပ်၏ အဓိကဝင်ရိုး တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂဏန်းများ ပေါင်းခြင်း၊ နှုတ်ခြင်း စသည့်အခြေခံများအပြင် အပိုင်းကိန်းများ၊ ဒသမကိန်းများ၊ ပိုလီနိုမီရယ် ကိန်းတန်းများ အစရှိသည့် အခြေခံများကို စာရှုသူများအနေဖြင့် အလယ်တန်းအဆင့်တွင်ပင် သင်ကြားလေ့လာပြီးဖြစ်သည်။ ယင်းတို့ကို အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ (Elementary Algebra) ဟုခေါ်သည်။ အက္ခရာသင်္ချာပညာရပ် သည် အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ ထက်ပိုမိုနက်နဲ သိမ်မွေ့ ကျယ်ပြန့်သည်။ ကိန်းရှင်များ၊ အစုများ၊ အက္ခရာများ ထည့်သွင်းကာ တွက်ချက်ရသည်။ == အက္ခရာသင်္ချာ၏ အမျိုးအစားများ == * '''အခြေခံအက္ခရာသင်္ချာ''' ကိန်းစစ်များ (Real Numbers)၏ ကိန်းရှင်များ၊ ကိန်းသေများ ကို အက္ခရာများ ဖြင့်အစားထိုးကာ ညီမျှခြင်းများတွင် ထည့်သွင်းဖြေရှင်း ကြသည်။ များသောအားဖြင့် တန်းမြင့်များ နှင့် တက္ကသိုလ် အဆင့်တွင် သင်ကြားသည်မှာ အက္ခရာသင်္ချာ များဖြစ်သည်။ * '''[[ခေတ်ပေါ်အက္ခရာသင်္ချာ]]''' (Abstract Algebra) သည် ခေတ်ပေါ်သင်္ချာပညာရပ်များဖြစ်သည့် Axioms, Groups, Rings များနှင့် Field များအသုံးပြကာ ဖြေရှင်းကြသည်။ * '''လီနီယာ အက္ခရာသင်္ချာ''' (Linear Algebra) သည် [[ဗက်တာ]]များ (Vectors)၊ [[မက်ထရစ်]]များ (Matrix) ဖြင့် တွက်ချက်ရသည့် သင်္ချာပညာ ဖြစ်သည်။ * '''ကိန်းစဉ် အက္ခရာသင်္ချာ''' (Numeric Algebra) သည် ကိန်းများသီအိုရီ (Number Theory) အသုံးပြု ကာတွက်ချက်ရသည့် အက္ခရာသင်္ချာ ဖြစ်သည်။ * '''အက္ခရာဂျီဩမေတြီသင်္ချာ''' (Algebraic Geometry) ဂျီဩမေတြီ နှင့် အက္ခရာသင်္ချာ ပေါင်းစပ်ကာ တွက်ချက်ရသည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ [[File:Image-Al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala.jpg|thumb|A page from [[:en:Muhammad ibn Musa al-Khwarizmi|Al-Khwārizmī]]'s ''[[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing|al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala]]'']] == အက္ခရာသင်္ချာ၏ သမိုင်းအကျဉ်း == အက္ခရာသင်္ချာကို [[ဘေဘီလုံ]]လူမျိုးများက စတင်တီထွင် အသုံးပြုကြောင်း အထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ ယင်းစနစ်ကိုပင် အသုံးပြုကာ ဖော်မြူလာများ၊ ညီမျှခြင်းများကိုအသုံးပြုကာ Linear Equation များ၊ Quadratic Equations များကိုဖြေရှင်းခဲ့ကြသည်။ ထိုနည်းတူစွာ အခြားခေတ်ပြိုင် [[အိန္ဒိယ]]၊ [[ဂရိလူမျိုး|ဂရိ]]၊ [[တရုတ်]] နှင့် [[အီဂျစ်]]လူမျိုး သင်္ချာပညာရှင်များကလည်း ညီမျှခြင်းများကို ဂျီဩမေတြီ ပညာဖြင့် ဖြေရှင်းခဲ့ကြကြောင်းကို Rhind Mathematical Papyrus၊ Sulba Sutras၊ Euclid's Element၊ The Nine Chapters on the Mathematical Art တို့တွင်ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ဂရိလူမျိုးများ၏ ဂျီဩမေတြီသင်္ချာသည် Element များကို typified လုပ်ကာ Specific Problem တစ်ခုကို General System တစ်ခုအနေအဖြစ်ဖြင့် ဖြေရှင်းနည်းဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Brahmagupta မှပထမဆုံး General System ကိုအသုံးပြုကာ ညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းပြခြင်းဖြင့် အိန္ဒိယသင်္ချာ ပညာကိုတစ်ခေတ် ဆန်းစေခဲ့သည်။ Brahmagupta သည် linear indeterminate equations၊ quadratic equations၊ second order indeterminate equations များကို Multiple Variables များဖြင့်ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ '''Algebra''' ဟူသော စာလုံးသည် အရဘီဘာသာစာလုံး '''al-jabr''' မှဆင်းသက်လာပြီး ပြန်လည်ပေါင်းစည်းခြင်း (Reunion) ဟု ပါရှန်းလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī မှ အေဒီ ၈၀၀ တွင် al-Kitāb al-muḫtaṣar fī ḥisāb al-ğabr wa-l-muqābala (Summary Concerning Calculating by Transposition and Reduction) စာတမ်းတွင် ဖွင့်ဆိုခဲ့သည်။ အက္ခရာသင်္ချာ ၏ ဖခင်အဖြစ် ထင်ရှားသူ Diophantus ၏ နေရာတွင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī က အစားထိုးဝင်ရောက်ဖွယ် ရှိကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိ ရသည်။ ပါရှန်းသင်္ချာပညာရှင် နောက်တစ်ဦးဖြစ်သူ Omar Khayyam သည် Algebraic Geometry ကိုအသုံးပြုကာ Cubic Equation များ၏ General Geometric Solution ကိုဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် များဖြစ်ကြသော Mahavira နှင့် Bhaskara II တို့သည် cubic နှင့် higher order polynomial equations အများအပြားကို ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ၁၆ရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် သုံးထပ်ကိန်း နှင့် နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်း များ၏ general အက္ခရာသင်္ချာ၏အဖြေများ ထွန်းကားလာခဲ့သည်။ ၁၇ ရာစုတွင် ဂျပန် သင်္ချာပညာရှင် Kowa Seki နှင့် ဂျာမန်သင်္ချာပညာရှင် [[ဂေါ့ဖရိဒ် ဝီလ်ဟမ် လိုက်ဘနစ်|ဂေါ့ဖရိဒ် လိုက်ဘနစ်]] (Gottfried Leibniz) က Determinant ၏သဘောတရားကို တွေ့ရှိကာ Simultaneous Equations များကို မေထရစ်များဖြင့် ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ဆွစ်ပညာရှင် Gabriel Cramer သည်လည်းပဲ Determinant များနှင့် မေထရစ် များကို ၁၈ ရာစုတွင် လေ့လာသုံးသပ် ခဲ့သည်။ === အယ်(လ)ကွာရာဇမီ === ယနေ့ခေတ် သင်္ချာသမားများသုံးစွဲနေသော အက္ခရာသင်္ချာ(Algebra) ကိုစတင်ခဲ့သူမှာ မူဆလင်ပညာရှင် အယ်(လ)ကွာရာဇမီ Al-Khuwarazmi(AD-847) ဖြစ်သည်။ သူရေးသားခဲ့သော ကျမ်းစာအုပ်ဖြစ်သည့် The Book of Summary concerning calculating by transposition and reduction ဆိုသောစာအုပ်မှ Algebra ဆိုသောဝေါဟာရ ကိုရရှိခဲ့သည်။ ယခုကွန်ပျူတာများတွင်သုံးသော အဆင့်ဆင့်တွက်နည်း algorithm ဟူသောနာမည်မှာ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏အမည်မှဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ အယ်(လ)ကွာရာဇမီသည် သင်္ချာညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းရာတွင် နည်းနှစ်နည်း သုံး၍တွက်ချက်နိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ ပထမနည်းမှာ ညီမျှခြင်းများ၏ ဘယ်နှင့်ညာရှိကိန်းများကို ပို့သောနည်းဖြစ်သည်။ ထိုအခါ အပေါင်းသည် အနှုတ်၊ အနှုတ်သည်အပေါင်း ဖြစ်သွားလေသည်။ ဥပမာ X=40-4x သည် 5x=40 ဖြစ်သွားသကဲ့သို့ ဖြစ်သည်။ ထိုနည်းကို အယ်(လ)ဂျာဘရာ (Al-jabr) ဟုခေါ်သည်။ ဒုတိယနည်းကို အယ်(လ)မူကာဘာလာ(Al-mauqabala) ဟုခေါ်ပြီး ထိုနည်းမှာ ဘယ်နှင့် ညာ ကို ညီနေအောင် ညှိသောနည်းဖြစ်သည်။ ထိုနည်းတွင် အနှုတ်လက္ခဏာ လုံးဝမရှိအောင် ဟိုဘက်ဒီဘက် ညှိလိုက်ခြင်းကို အဓိကထားသည်။ === အယ်(လ)စာမော်ဝါ(လ) === အယ်(လ)စာမော်ဝါ(လ) Al-Samaw'al (1175 A.D) သည် အက္ခရာသင်္ချာဆိုင်ရာ အဆိုများကို သင်္ကေတသုံး၍ ပထမဆုံးရေးခဲ့သူဖြစ်သည်။ <ref>ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်း၊ သင်္ချာမိတ်ဆက်၊ မုံရွေးစာအုပ်တိုက်ထုတ်</ref> == အက္ခရာသင်္ချာ၏ ခေတ်အလိုက် ပြောင်းလဲတိုးတက်ခြင်းများ == [[File:Diophantus-cover.jpg|right|thumb|200px|လက်တင်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုထားသော ၁၆၂၁ ခုနှစ်ထတ် Diophantus ၏ ''Arithmetica'']] ၁၈၀၀ ဘီစီ - quadratic elliptic equation ၏ ဖြေရှင်းနည်း ကို ရှေးဘေဘီလုံ လူမျိုးများက ရှာဖွေခြင်း။ ၁၆၀၀ [[ဘီစီ]] - ပိုက်သာဂိုရ သီအိုရမ် ကို ဘေဘီလုံ များကအသုံးပြုခဲ့ ကြောင်း [[ကျောက်စာ]]များတွင် တွေ့ရှိရ။ ၈၀၀ ဘီစီ - အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Baudhayana သည် မျဉ်းဖြောင့်ညီမျှခြင်း နှင့် နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်း များ၏ ပုံစံဖြစ်သော ax² = c and ax² + bx = c ကို Pythagorean triples သုံးကာ ဂျီဩမေတြီ ပုစာ များကိုရှာဖွေပြသခဲ့သည်။ ၆၀၀ ဘီစီ - အိန္ဒိယလူမျိုး သင်္ချာပညာရှင် Apastamba သည် မသိကိန်း ၅လုံးပါ general linear equation များကို Diophantus ၏ simultaneous Diophantine equations များအသုံးပြုကာ ဖြေရှင်းပြသခဲ့သည်။ ၃၀၀ ဘီစီ - အပေါင်းနှစ်ထပ်ကိန်းရင်းများကို Euclidean tools နှင့် geometric construction အသုံးပြုကာ ဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်းကို ဂရိပညာရှင် Euclid သည် သူ၏ Book II of Euclid's Elements တွင်ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၁၀၀ ဘီစီ - Rule of Double False Equations များကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် Linear Equation များဖြေရှင်းနိုင် ကြောင်းကို တရုတ်သင်္ချာပညာရှင် Jiuzhang suanshu ၏ " The Nine Chapters on the Mathematical Art" တွင်စတင်တွေ့ရှိ ရသည်။ ၁၅၀ [[အေဒီ]] - ဂရိလူမျိုး [[အင်ဂျင်နီယာ]] Heron သည် Algebraic Equations များကို Three Volumes of Mathematics တွင်ထည့်သွင်းပြသခဲ့သည်။ ၂၀၀ အေဒီ - ဂရိလူမျိုးပညာရှင် Diophantus သည် အကရာသချာညီမျှခြင်းများ( Algebraic Equations) များ နှင့် ကိန်းဂဏန်းသီအိုရီ (Number Theory) ဖြေရှင်းပုံကို သူ၏ ဟအာရစ်သ်မတိက Arithmetica စာတမ်းတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ ၄၉၉ အေဒီ - အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Aryabthata သည် indeterminate linear equation များနှင့် simultaneous indeterminate linear equations များကိုဖြေရှင်းနိုင်သော general integral solution ကိုဖော်ပြခဲ့သည်။ ၆၂၅ အေဒီ - တရုတ်လူမျိုးပညာရှင် Wang Xiaotong သည် cubic equations များ၏ numerical solution များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၆၂၈ အေဒီ - အိန္ဒိယလူမျိုးသင်္ချာပညာရှင် Brahmagupta သည် quadratic equations များ၊ Pell's equation ကိုဖြေရှင်းနိုင်သော chakravala method ကိုတီထွင်ခဲ့သည်။ ၈၂၀ အေဒီ - ပါရှန်းသင်္ချာပညာရှင် Muhammad ibn Mūsā al-khwārizmī သည် အရဘီဘာသာစာလုံး '''al-jabr''' ဟူသောစာလုံးနှင့်အတူ မျဉ်ဖြောင့်ညီမျှခြင်းများ၊ နှစ်ထပ်ကိန်းညီမျှခြင်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်သည့် စနစ်ကျသော ဖြေရှင်းနည်းများ ကို Al-Kitab al-Jabr wa-l-Muqabala စာတမ်းတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ == ကိုးကား == <references/> [[Category:သင်္ချာ]] 9xbpndzp34xq4ps9caa7mootjrlb1cb 0 3708 753232 749615 2022-08-04T07:39:07Z InternetArchiveBot 61272 ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox geopolitical organisation | name = {{collapsible list | titlestyle = background:transparent;text-align:center;line-height:normal;font-size:84%; | title = {{resize|1.25em|အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း}} | {{Infobox |subbox=yes |bodystyle=font-size:77%;font-weight:normal; | rowclass1 = mergedrow | label1 = [[Burmese language|Burmese]]: | data1 = {{lang|my|အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း}} | rowclass2 = mergedrow | label2 = [[Filipino language|Filipino]]: | data2 = {{lang|tl|Samahan ng mga Bansa sa Timog Silangang Asya}}<ref>{{cite web|title=Ang Saligang Batas ng ASEAN|trans-title=The ASEAN Charter|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Philippines.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|access-date=10 January 2018|language=fil|archive-date=10 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180110174642/http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Philippines.pdf|url-status=live|accessdate=3 July 2022|archivedate=10 January 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180110174642/http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Philippines.pdf}}</ref> | rowclass3 = mergedrow | label3 = [[Indonesian language|Indonesian]]: | data3 = {{lang|id|Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara}}<ref>{{cite web|title=Piagam Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara|trans-title=The ASEAN Charter|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Indonesia.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|access-date=10 January 2018|language=id|archive-date=15 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171215070010/http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Indonesia.pdf|url-status=live}}</ref> | rowclass4 = mergedrow | label4 = [[Khmer language|Khmer]]: | data4 = {{lang|km|សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍}} | rowclass5 = mergedrow | label5 = [[Lao language|Lao]]: | data5 = {{lang|lo|ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້}} | rowclass6 = mergedrow | label6 = [[Malay language|Malay]]: | data6 = {{lang|ms|Persatuan Negara-negara Asia Tenggara}}<ref>{{cite web|title=Piagam Persatuan Negara Asia Tenggara|trans-title=The ASEAN Charter|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Malaysia.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|access-date=10 January 2018|language=ms|archive-date=10 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180110174728/http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Malaysia.pdf|url-status=live}}</ref> | rowclass7 = mergedrow | label7 = [[Singaporean Mandarin|Mandarin]]: | data7 = {{lang|zh-sg|东南亚国家联盟<br />東南亞國家協會}} | rowclass8 = mergedrow | label8 = [[Tamil language|Tamil]]: | data8 = {{lang|ta|தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு}} | rowclass9 = mergedrow | label9 = [[Thai language|Thai]]: | data9 = {{lang|th|สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้}} | rowclass10 = mergedrow | label10 = [[Vietnamese language|Vietnamese]]: | data10= {{lang|vi|Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á}}<ref>{{cite web|title=Hiến chương của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á|trans-title=The ASEAN Charter|url=http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Vietnam.pdf|publisher=Association of Southeast Asian Nations|access-date=10 January 2018|language=vi|archive-date=10 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180110174732/http://www.asean.org/storage/images/archive/AC-Vietnam.pdf|url-status=live}}</ref> }} }} | အမည်= အာဆီယံ | image_flag= Asean.jpeg‎ | ပုံ_နေရာ= Map of the Association of Southeast Asian Nations.svg | motto = "One Vision, One Identity, One Community"<ref>{{cite web|title=ASEAN Motto|url=http://www.asean.org/asean/about-asean/asean-motto|website=ASEAN.org|publisher=ASEAN|accessdate=9 May 2015}}</ref> <br /> "အမြင်တစ်ခု၊ အမှတ်အသား​တစ်ခု၊ အသိုင်းအဝိုင်းတစ်ခု" | anthem = "[[အာဆီယံလမ်းစဉ် သီချင်း|အာဆီယံလမ်းစဉ်]]" | image_map = Association of Southeast Asian Nations (orthographic projection).svg | map_width = 220px | map_caption = | admin_center_type = အတွင်းဝန်များရုံး admin_center = [[ဂျကာတာမြို့]]{{efn|name="adress"}} | coordinates = {{Coord|6|12|S|106|49|E|type:city}} | languages_type = အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ရုံးသုံးဘာသာစကားများ | languages = [[ခမာဘာသာစကား|ခမာ]]၊​ [[တမီးလ်ဘာသာစကား|တမီးလ်]]၊ [[တရုတ်ဘာသာစကား|တရုတ်]]၊ [[ထိုင်းဘာသာစကား|ထိုင်း]]၊ [[ဖိလစ်ပိုင်ဘာသာစကား|ဖီလပီနို]]၊ [[မြန်မာဘာသာစကား|ဗမာ]]၊ [[ဗီယက်နမ်ဘာသာစကား|ဗီယက်နမ်]]၊ [[ပသျှူးဘာသာစကား|မလေး]]၊ [[လာအိုဘာသာစကား|လာအို]]၊ [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]၊ [[အင်ဒိုနီးရှားဘာသာစကား|အင်ဒိုနီးရှား]] {{collapsible list |title = အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ |{{Flag|Cambodia}} |{{Flag|Singapore}} |{{Flag|Thailand}} |{{Flag|Philippines}} |{{Flag|Vietnam}} |{{Flag|Brunei}} |{{Flag|Malaysia}} |{{Flag|Myanmar}} |{{Flag|Laos}} |{{Flag|Indonesia}} }} | ဌာနချုပ် = | ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး | ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = လင်မ်ဂျော့ခ်ဟွိုင်း | ဧရိယာမိုင် = ၁၇၂၃၆၈၄ | ဧရိယာကီလို = ၄၄၆၄၃၂၂ | လူဦးရေ = ၅၇၅.၅ သန်း | လူဦးရေအထူ = ၁၂၉/km² | GDP_PPP = ၇.၆ ထရီလျံဒေါ်လာ | GDP_PPP_per_capita = ၅၉၆၂ ဒေါ်လာ | HDI = ၀.၇၄၂ | HDI_အဆင့် = ၁၀၀ | ကွန်ယက် = http://www.asean.org/|http://www.asean.org/ }} '''အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအဖွဲ့ ''(Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)''''' သည် အရှေ့တောင်အာရှ ၁၀ နိုင်ငံ ပေါင်းစည်းဖွဲ့စည်းထားသော နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အသင်းဖြစ်သည်။ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတို့၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံကြေညာချက် (ဘန်ကောတ်ကြေညာစာတမ်း)ကို လက်မှတ်ရေးထိုး၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။ နောင်တွင်မှ ဘရူနိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ မြန်မာ၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယား စသော နိုင်ငံများပါဝင်လာခဲ့ပြီး ၁၀ နိုင်ငံအထိဖြစ်လာခဲ့သည်။ အာဆီယံသည် အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင် ဧရိယာစုစုပေါင်း၏ ၃% ရှိပြီး စတုရန်း ကီလိုမီတာ ၄.၄၆ သန်း ရှိသည်။ ကမ္ဘာလူဦးရေး စုစုပေါင်း၏ ၈.၈ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီး ခန့်မှန်းခြေ သန်း ၆၀၀ ရှိသည်။ အာဆီယံ၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ ငြိမ်းချမ်း၍ ကြွယ်ဝသော အသိုင်းအဝန်းတစ်ခုအဖြစ် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲစွာ ရပ်တည်ရေးတည်ဆောက်ရာ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ညီညွတ်သော စိတ်ဓာတ်များမှတဆင့် ဒေသတွင်း စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး တိုးတက်မှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဖွံဖြိုးတိုးတက်မှုများကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့် မြှင့်တင်ရန် ဖြစ်သည်။ == အာဆီယံဖြစ်ပေါ်လာပုံ == '''အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအဖွဲ့''' Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)'''(အာဆီယံ)''' ကို ၁၉၆၇ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ (၈) ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့၌ ဗန်ကောက်ကြေညာစာတမ်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအဖြစ် အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ စင်္ကာပူနှင့် ထိုင်း စသည့် အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ(၅)နိုင်ငံဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံသစ်များ အဖြစ် ဘရူနိုင်း (၁၉၈၄ခုနှစ် ၊ ဇန်နဝါရီလ ၈ရက် )၊ ဗီယက်နမ် (၁၉၉၅ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လ ၂၈ရက်)၊ လာအိုနှင့် မြန်မာ(၁၉၉၇ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လ ၂၃ရက် )၊ ကမ္ဘောဒီးယား (၁၉၉၉ခုနှစ် ၊ ဧပြီလ ၃၀ရက် ) တို့ပါဝင်လာသဖြင့် ယခုအခါ အဖွဲ့ဝင်(၁၀)နိုင်ငံ ရှိသည်။ အတွင်းရေးမှူးချုပ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံမှ Surin Pitsuwan ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်အတွင်း အာဆီယံအနေဖြင့် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များတွင် တက်ကြွစွာလှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှာ - *[[ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ]] * [[ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ|ကမ္ဘောဒီယား]] * [[အင်ဒိုနီးရှား]] * [[လာအို]] * [[မလေးရှား]] * [[မြန်မာ]] * [[ဖိလစ်ပိုင်]] * [[စင်္ကာပူ]] * [[ထိုင်း]] * [[ဗီယက်နမ်]] <gallery> File:Flag of Brunei.svg|ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ File:Flag of Cambodia.svg|ကမ္ဘောဒီယား File:Flag of Indonesia.svg|အင်ဒိုနီးရှား File:Flag of Laos.svg|လာအို File:Flag of Malaysia.svg|မလေးရှား File:Flag of Myanmar.svg|မြန်မာ File:Flag of the Philippines.svg|ဖိလစ်ပိုင် File:Flag of Singapore.svg|စင်္ကာပူ File:Flag of Thailand.svg|ထိုင်း File:Flag of Vietnam.svg|ဗီယက်နမ် </gallery> == ရည်ရွယ်ချက် == အာဆီယံဖွဲ့စည်းရသည့် ရည်ရွယ်ချက်မှာ - * (က)ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ၏မူအရ တရားမျှတရေး၊ ဥပဒေများနှင့်အညီ အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တည်ငြိမ်မှုရရှိရေးကို မြှင့်တင်နိုင်ရန်အတွက် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ အနေဖြင့်စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ နည်းပညာ၊ ပညာရေးနယ် ပယ်များတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်။ * (ခ)ထို့ကြောင့် လွတ်လပ်၍ငြိမ်းချမ်းသည့် သယံဇာတပြည့်စုံသော ဘဝသို့ရောက်ရှိရန် ဆန္ဒတစ်ရပ်အနေဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများရှိ လူထုတစ်ရပ်လုံးနှင့် သားစဉ်မြေးဆက် အကျိုးခံစားနိုင်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်။ == ရည်ရွယ်ချက်သုံးရပ် == * (က) ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်မှ တစ်ဆင့် ဒေသတွင်း စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု တိုးတတ်ဖြစ်ပေါ်လာမှု မြှင့်တင်ရန် * (ခ) အင်အားကြီး ပြိုင်ဆိုင်မှု ဒေသအတွင်း စိမ့်ဝင်ပျံ့နှံ့ မလာအောင် ဒေသတွင် နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုကို ကာကွယ်ရန် * (ဂ) ဒေသအတွင်း နိုင်ငံအချင်းချင်း ဖြစ်ပေါ်လာသည့် သဘောထား ကွဲလွဲမှုများကို ထိန်းသိမ်းဖြေရှင်း ပေးနိုင်ရန် တို့ဖြစ်ကြသည်။ == အာဆီယံ၏ အခြေခံ စည်းမျဉ်း(၆) ရပ် == * ၁။ နိုင်ငံအားလုံး၏ လွတ်လပ်ရေး၊ အချုပ်အခြာ အာဏာညီမျှမှု နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် အမျိုးသားရေး လက္ခဏာများကို အပြန်အလှန်လေးစားရေး * ၂။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ တည်ရှိခွင့်သည် အခြားနိုင်ငံများ၏ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း၊ နိုင်လိုမင်းထက် ပြုခြင်းများ ခြိမ်ခြောက် ခြင်းတို့မှ ကင်းလွတ်စေရန် * ၃။ တစ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကို တစ်ခြားနိုင်ငံများမှ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း မပြုလုပ်ရန် * ၄။ အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရန် * ၅။ အာဏာသုံး၍ ခြိမ်းခြောက်မှုများ မပြုလုပ်ရန် * ၆။ နိုင်ငံအချင်းချင်း ထိထိရောက်ရောက် ပူးပေါင်းကူညီဆောင်ရွက်ရန် တို့ဖြစ်ကြသည်။ == အာဆီယံ၏ဆောင်ရွက်ချက်များ == # ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှုများ # အာဆီယံဒေသတွင်း ငါးလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဆောင်ရွက်ချက်များ # အစားအစာ လယ်ယာနှင့်သစ်တောကဏ္ဍများဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများ # ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများ # ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများ # စက်မှုကဏ္ဍပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများ # လူမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ # ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ # အာဆီယံနိုင်ငံများအကြား သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ # သတင်းနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးလုပ်ငန်းများ # ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလုပ်ငန်းများ # စွမ်းအင်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ # ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလုပ်ငန်းရပ်များ # ဘဏ္ဍရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလုပ်ငန်းများ == အာဆီယံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အဆင့်(၃)ဆင့် == အာဆီယံသည် ၎င်း၏ရည်ရွယ်ချက်အောင်မြင်စေရန် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် ကဏ္ဍအသီးသီး ၌ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက် ရှိရာ အောက်ပါအတိုင်းအဆင့်(၃)ဆင့်ဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက် ရှိ ကြောင်းသိရှိရသည်- * တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးထိတွေ့ပြီး ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ခြင်း * အရေးအခင်းတစ်ခုဖြစ်ပေါ်မလာမီသံတမန်နည်းအရကြိုတင် ဝင်ရောက်ကာကွယ်ခြင်း * ပဋိပက္ခဖြစ်စေမည့်နည်းလမ်းများကို သတိပြုရှောင်ရှားဖြေရှင်းစေခြင်း == အာဆီယံဆွေးနွေးဘက်နိုင်ငံများ == အာဆီယံဆွေးနွေးဘက်နိုင်ငံများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်- * ဩစတြေးလျ * အိန္ဒိယ * ကနေဒါ * ဂျပန် * ရုရှား * တရုတ် * တောင်ကိုရီးယား * ဥရောပသမဂ္ဂ * နယူးဇီလန် * အမေရိကန် == အာဆီယံဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးများ == အာဆီယံ၏အဆင့်မြင့်ဆုံး အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းမှာ အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး ဖြစ်ပြီး (၁၉၆၇) ခုနှစ်မှစတင်ကျင်းပလာပြီး ၂၀၀၅ခုနှစ်အထိ (၁၁)ကြိမ်အထိကျင်းပ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ (၁၂)ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ၂၀၀၆ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ စီဗူးမြို့၌ကျင်းပပြုလုပ်ပြီး ဖြစ်သည်။ အာဆီယံ တွင်အောက်ဖော်ပြပါ အစည်းအဝေး များ ကိုကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ * အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး * အာဆီယံထိပ်သီးအဆင့် အလွတ်သဘောအစည်းအဝေး * အာဆီယံနှင့် ဆွေးနွေးဘက်နိုင်ငံများအစည်းအဝေး (အာဆီယံ+၃၊ အာဆီယံ+တရုတ်၊ အာဆီယံ+ဂျပန်၊ အာဆီယံ+တောင်ကိုရီးယား၊ အာဆီယံ+အိန္ဒိယ၊ အာဆီယံ+ဩစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ အာဆီယံ+အမေရိကန်) * အာဆီယံ ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေး (နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ) * အာဆီယံ အမြဲတမ်းကော်မတီ အစည်းအဝေး (နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတစ်ခု နှင့် တစ်ခုအကြား မူဝါဒရေးရာကိစ္စများ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်း) * အာဆီယံ စီးပွားရေးဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေး (အာဆီယံဒေသတွင်း စီးပွားရေးတိုးတက်မှု အခြေအနေ၊ အာဆီယံ စီးပွားရေး အသိုက်အဝန်း ဖြစ်ပေါ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ လွတ်လပ် သော ကုန်သွယ်မှု ဒေသဖြစ်ပေါ်ရေးနှင့် စပ်လျဉ်းသောကိစ္စများ ကုန်သွယ်မှုလွယ်ကူချောမွေ့စေရေး ကိစ္စများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်ရေးကို ဆက်လက်အကောင်အထည်ဖော်ရေး ကိစ္စများ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခြင်း) * အာဆီယံအဆင့်မြင့် အရာရှိကြီးများအစည်းအဝေး * အာဆီယံ ဒေသဆိုင်ရာ အစည်းအဝေး (အဖွဲ့ဝင် (၁၀)နိုင်ငံ၊ ဆွေးနွေးဘက် (၁၀)နိုင်ငံနှင့် လေ့လာသူ (၂)နိုင်ငံ၊ စုစုပေါင်း (၂၂)နိုင်ငံ တက်ရောက်ကြသဖြင့် အာဆီယံသာမက ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများပါ တွေ့ဆုံရာ နိုင်ငံရေးနှင့်လုံခြုံရေးကိစ္စများကို ဆွေးနွေးနိုင်သည့် တစ်ခုတည်းသော စည်းမျဉ်းဖြစ်သည်) == အာဆီယံ၏ စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန် သဘောတူညီချက်များ == အာဆီယံ၏ စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန်သဘောတူညီချက်မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ * အာဆီယံဒေသအတွင်း စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန် မူဘောင် သဘောတူညီချက် * အာဆီယံလွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုဒေသ ထူထောင်ရေးအတွက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အချင်းချင်း အကျိုးတူ ခံစားခွင့်ရှိသော အကောက်အခွန် အခွင့်အရေးပေးသည့် အစီအစဉ်ဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် == ဗီယင်ကျန်း လုပ်ငန်းအစီအစဉ် == (၁၀) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို လာအိုနိုင်ငံ ဗီယင်ကျန်းမြို့တွင် ၂၀၀၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ ယင်းမှ ဗီယင်ကျန်းလုပ်ငန်း အစီ အစဉ် (VIENTIANE ACTION PROGRAMME- VIP) ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ == e-ASEAN == အာဆီယံ၏ သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာ (Information and Communication Technology -ICT) ယှဉ်ပြိုင်မှု ဖွံ့ဖြိုးရန်၊ အားဖြည့်ရန်နှင့် မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်ပြီး၊ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအကြား ICT ကွာဟမှု ကျဉ်းမြောင်းရန်၊ အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန်နှင့် ICT ကုန်ပစ္စည်းများ ကုန်သွယ်မှု ဝန်ဆောင်မှု နှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များအပေါ် ကန့်သတ် ချက်များကို ဖြေလျော့မြှင်တင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ရန်တို့ဖြစ်သည်။ == ASEAN Investment Area-AIA == အာဆီယံဒေသအတွင်း ပိုမိုလွတ်လပ်စွာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်နိုင်သည့် ဒေသတစ်ခုအဖြစ် ထူထောင်ရန်ဖြစ်သည်။ == SEAN Chamber of Commerce and Industry- ASEAN CCI == ASEAN CCI ကို ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် စတင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား ကိုယ်စားလှယ်ပြုသည့် CCI များ ပါဝင်ကြကာ UMFCCI သည် ၁၄-၁၀-၁၉၉၇ တွင် ASEAN CCI အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းများ တဖြည်းဖြည်းချင်း ပိတ်ပစ်ရတော့မည့်အခြေအနေများကြောင့် ဒေသဆိုင်ရာလုံခြုံရေးသဘောတူညီမှု တညီတညွတ်တည်းရှိရန် လိုအပ်လာတော့သည်။ ဖိလစ်ပိုင်ရှိ အမေရိကန်စစ်စခန်းများအနေဖြင့် ပစိဖိတ်ဒေသကာကွယ်ရေးအတွက် အဓိကကျသည့်နေရာမှ ပါဝင်နေရာ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယားအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ၏ လုံခြုံရေးအတွက် အထောက် အကူပြုနေပေသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့သည် အမေရိကန်စစ်စခန်းများ ဆက်လက်ထားရှိရေးစာချုပ်သစ်အတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းလျက်ရှိရာ လျော်ကြေးပေးရမည့်ငွေပမာဏနှင့် စစ်စခန်းများ သက်တမ်းသတ်မှတ်ရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ တစ်စုံတစ်ရာ သဘောတူညီမှုမရရှိဘဲ သောင်မတင်ရေမကျဖြစ်နေခဲ့သည်။ အမေရိကန်စစ်စခန်းများ ဆက်လက်ထားရှိရေး၊ မထားရှိရေး ပြဿနာမှာ အာဆီယံ နိုင်ငံများနှင့်မသက်ဆိုင်ဘဲ ဖိလစ်ပိုင်နှင့်အမေရိကန်နှစ်နိုင်ငံ အကြား ဖြေရှင်းရမည့် ပြဿနာဖြစ်သည်ဟု အာဆီယံ နိုင်ငံများက ခံယူထားသည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်ဧပြီလအတွင်းက စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် ဂိုချုပ်တောင်သည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ အလည်အပတ် ရောက်ရှိ လာရာ ဒေသအတွင်းအမေရိကန် စစ်အင်အား လျှော့ချမှုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ၎င်း၏ သဘောထားအမြင်ကို တင်ပြခဲ့သည်။ ဖိလစ်ပိုင် သမ္မတအကီနိုနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရာတွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၌ အမေရိကန်စစ်အခြေစိုက် စခန်းများ ဆက်လက်တည်ရှိနေမှုကို ထောက်ခံကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် မဟာသီယာမိုဟာမက်သည် မတ်လ ၁ ရက်နေ့မှစ၍ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသို့ အလည်အပတ် ရောက်ရှိခဲ့ရာတွင် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဆူဟာတိုနှင့်တွေ့ဆုံပြီး အနောက်ဥရောပတွင်ရှိ စီးပွားရေးအုပ်စုများနှင့် ယှဉ်၍ တန်ပြန် လုပ်ဆောင်နိုင်စေရန်အတွက် အရှေ့အာရှစီးပွားရေးအုပ်စု ဖွဲ့စည်းရန်ကို ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး မဟာသီယာက ယင်းစီးပွားရေး အုပ်စုကို ဖွဲ့စည်းရခြင်းမှာ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် နောက်ထပ် လမ်းဖွင့်ပေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေရန် အခြေခံအားဖြင့် ရည်ရွယ်သည်ဟု ပြောကြားသည်။ သမ္မတဆူဟာတိုက ယင်းအဆိုပြုချက်ကို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်ခြောက်နိုင်ငံက အပြန်အလှန်စိစစ်သုံးသပ်ရန်လိုအပ်သည်ဟု အလေးအနက်ထား ပြောကြားသည်။ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် မဟာသီယာ တင်ပြခဲ့သည့် အရှေ့အာရှ စီးပွားရေးအုပ်စု ဖွဲ့စည်းရေးအဆိုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ အထက်တန်းအရာရှိကြီးများသည် မေလ ၁၁ ရက်နှင့် ၁၂ ရက်နေ့များတွင် ကွာလာလမ်ပူမြို့၌ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းက ဘရပ်ဆယ်မြို့တွင်ကျင်းပခဲ့သည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီမှုအသစ်ဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲပျက်ပြားသွားပြီးနောက် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် မဟာသီယာက အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများအပါအဝင် ဂျပန်၊ တရုတ် တောင်ကိုရီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် အခြားအာရှနိုင်ငံများသည် အရှေ့အာရှစီးပွားရေးအုပ်စု ဖွဲ့စည်းသင့်ကြောင်း အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤသို့ စီးပွားရေးအုပ်စုဖွဲ့စည်းခြင်းမှာ ကုန်သွယ်ရေးပိတ်ဆို့မှု သဘောမျိုး ပြုလုပ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နည်းလမ်းများရှာဖွေကာ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများတွင် စီးပွားရေးအုပ်စု တွင်ပါဝင်သည့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံငယ်ကလေးများအား တန်ပြန် ထိုးနျက်ချက် ပိုမိုရရှိစေရန်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအုပ်စုဖွဲ့ရန် တင်ပြချက်မှာ ထောက်ခံမှုအပြည့်အဝမရရှိခဲ့ပေ။ ဤအာဆီယံနိုင်ငံများ အနေဖြင့် စီးပွားရေးအုပ်စု ဖွဲ့စည်းမည်ဆိုပါက ယင်းအဖွဲ့ကလက်ရှိအာဆီယံကို လွှမ်းမိုးသွားစေနိုင်ခြင်းနှင့် အာဆီယံက ပါဝင်ဆောင်ရွက်မည့် အာရှ·ပစိဖိတ်ဒေသ စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များနှင့် ပဋိပက္ခ ဖြစ်စေနိုင်ခြင်းတို့ကို မလိုလားချေ။ သို့ဖြစ်ရာ အရှေ့အာရှ စီးပွားရေးအုပ်စုဖွဲ့စည်းရန် ကိစ္စကို ဇူလိုင်လတွင်ကျင်းပမည့် အာဆီယံနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၏ နှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးတွင် တင်ပြ၍ စဉ်းစားဆုံးဖြတ်ရန် သဘော တူခဲ့သည်။ အထက်ပါအာဆီယံနိုင်ငံများမှ အထက်တန်းအရာရှိကြီးများ၏ အစည်းအဝေးတွင် သက်တမ်း ၁၂ နှစ်ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည့် ကမ္ဘောဒီးယား ပဋိပက္ခပြဿနာနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျာကာတာမြို့တွင် ကျင်းပရန်ရှိသည့် ကမ္ဘာဒီးယားပြိုင်ဘက် အုပ်စုများ၏ ဆွေးနွေးပွဲကိစ္စကိုလည်းကောင်း၊ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု ပိုမိုတိုးတက်စေရန်အတွက် အဆိုပြုထားပြီး ဖြစ်သည့် အာဆီယံ စီးပွားရေးစာချုပ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ လည်းကောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် ဆိုဗီယက်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့အား အာဆီယံနှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးသို့ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံများအဖြစ် လက်ခံတက်ရောက်ခွင့်ပြုရန်ကိုလည်း ထောက်ခံခဲ့သည်။ ဥရောပဘုံဈေးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ (အီးစီ) နှင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် မေလ ၃ဝ နှင့် ၃၁ ရက်နေ့များက လူဇင်ဘတ် မြို့တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ရာ ခေတ်မမီတော့သည့် ၁၉၈ဝ ပြည့်နှစ် အီးစီ·အာဆီယံ သဘောတူစာချုပ်ကို အစားထိုးရန် အတွက် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်အသစ်ကို ရေးဆွဲရန် အီးစီအဖွဲ့က အဆိုပြုခဲ့သည်။ ၁၉၈ဝ ပြည့်နှစ် ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု စာချုပ်ဟောင်းမှာ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးတွင် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်တိုးတက်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိတော့ရုံမျှမက အီးစီနှင့်အာဆီယံအကြား စီးပွားရေးဆက်ဆံမှုများကိုလည်း ကိုယ်စားပြုခြင်းမရှိတော့ဟု ဆိုသည်။ အီးစီနှင့် အာဆီယံအကြား အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်မှုမှာ ၁၉၈ဝ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း တစ်နှစ်လျှင် ၃၅ ဘီလီယံကျော် ရှိခဲ့သည်။ အီးစီသည် အာဆီယံ၏ တတိယအကြီးဆုံး ကုန်သွယ်ဖက်ဖြစ်သည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ်အတွင်း အီးစီက အာဆီယံမှ ကုန်တင်သွင်းမှုမှာ ၉၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်သွားပြီး အီးစီမှ အာဆီယံသို့ ကုန်တင်ပို့မှုမှာ ၅၂ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ကြာသေးမီကာလအတွင်း အရှေ့တောင်အာရှ ဖွံ့ဖြိုးစနိုင်ငံများတွင်အီးစီ၏ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုမှာ ဂျပန်နှင့်အမေရိကန်တို့ နောက်သို့ ရောက်သွားပြီး တတိယနေရာမှ လိုက်နေသဖြင့် ဤသို့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုကို အီးစီက အားမပေးခြင်းအတွက် အာဆီယံက ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ယခုရေးဆွဲမည့် ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည့် စာချုပ်သစ်တွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု၊သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ကို ပိုမိုအလေးပေးထားပြီး အီးစီ၏ဖွံ့ဖြိုးမှုအကူအညီအပေါ် အလေးပေးမှု ကို လျှော့ချထားသည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ် အရောက်တွင်တစ်ခုတည်းသော ဈေးကွက်ဖြစ်လာသည့်အခါ အီးစီအနေဖြင့် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကာကွယ်ရေးဝါဒကို ကျင့်သုံးသွားလိမ့်မည်ဟု အာဆီယံ၏စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကိုလည်း အီးစီ ကိုယ်စားလှယ်များက ချေဖျက်ခဲ့သည်။ ဤအာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ နှစ်ပတ်လည်အစည်းအဝေးကို မလေးရှားနိုင်ငံ ကွာလာလမ်ပူမြို့၌ ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်မှ ၂ဝ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့ပြီး ၎င်းအစည်းအဝေးပွဲအပြီး ဇူလိုင်လ ၂၁ ရက်နေ့မှ ၂၄ရက်နေ့အထိ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများနှင့် အာဆီယံနှင့်ဆွေးနွေးဘက်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဂျပန်၊ ကနေဒါ၊ ဥရောပဘုံဈေးအဖွဲ့၊ ဩစတေးလျ၊ နယူးဇီလန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတို့မှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၏ ဆွေးနွေးပွဲကို ဆက်လက်ကျင်းပခဲ့သည်။ ယခုနှစ်အာဆီယံနှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကျန်ကျိချင်နှင့် ဆိုဗီယက် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် ယူရီမာဆလီယူကော့ဗ် တို့သည် မလေးရှားအစိုးရ၏ ဧည့်သည်များအဖြစ် တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့နှစ်ဦးသည် အာဆီယံဝန်ကြီးများနှင့် သီးခြားစီတွေ့ဆုံပြီး အနာဂတ်တွင်အာဆီယံနှင့် ဆက်ဆံမည့် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးပုံစံနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ အာဆီယံမှ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ရေနံ ပေါကြွယ်ဝသော ဘရူနိုင်းနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံတို့နှင့် လည်းကောင်း၊ အခြားမည်သည့် ကွန်မြူနစ်အစိုးရနှင့် လည်းကောင်း၊ သံတမန် ဆက်သွယ်မှုမရှိပေ။ သို့ရာတွင် တရုတ်၊ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံတို့နှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ဘရူနိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့သည်။ အာဆီယံနှစ်ပတ်လည်အစည်းအဝေး စတင်ကျင်းပသည့်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တစ်ရပ်၌ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက ကမ္ဘောဒီးယားစင်ပြိုင်အုပ်စုများ၏ ပီကင်းတွင်ကျင်းပခဲ့သော အစည်းအဝေး ရလဒ်ကောင်းများကြောင့် အားရဝမ်းသာဖြစ်မိကြောင်းနှင့် မင်းသားကြီး သီဟာနုအား အဖွဲ့ဝင် ၁၂ ဦးပါဝင်သော ကမ္ဘောဒီးယားအမျိုးသား ဦးစီးကောင်စီ (အက်စ်အင်စီ)၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တညီတညွှတ်တည်း ရွေးချယ်တင်မြှောက်လိုက်ခြင်းအတွက် အထူးနှစ်ထောင်းအားရ ဝမ်းသာမိကြောင်း ဖော်ပြသည်။ ထို့ပြင် အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တစ်ရပ်၌ ယခုရာစုနှစ် ကုန်ဆုံးချိန်တွင် အာဆီယံလွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်ရေးဒေသထူထောင်ရန် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဆိုပြုချက်ကို ထောက်ခံကြောင်း၊ အာဆီယံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုလေ့လာချက် စာတမ်းတစ်ရပ်ကို ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စင်ကာပူ၌ကျင်းပမည့် အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့တင်သွင်းမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ အရှေ့အာရှစီးပွားရေးအုပ်စု ထူထောင်ရေးကို ဒုတိယအကြိမ်ဆွေးနွေးပြီး အစီရင်ခံစာကို အောက်တိုဘာလတွင် ကွာလာလမ်ပူမြို့၌ ကျင်းပမည့် အာဆီယံစီးပွားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးသို့ တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ၁၂ နှစ်ကြာ ကမ္ဘောဒီးယားပြဿနာနှင့် ပတ်သက်သည့် သဘောတူညီချက်နှင့် ဖနွမ်းပင်နှင့်ပြောက်ကျားသုံးအုပ်စုတို့ ပါဝင်သော အမျိုးသားဦးစီးကောင်စီ ထူထောင်ခြင်းကို အာဆီယံဝန်ကြီးများက ကြိုဆိုကြောင်း အစရှိသဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၄)</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{ASEAN}} [[Category:ပထဝီဝင်]] [[Category:အာရှတိုက်]] [[Category:နိုင်ငံများ ပေါင်းစုထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများ]] [[Category:အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း]] amnwtec96ul2xszia6wp5x3ljzjih2k 0 4258 753245 752782 2022-08-04T10:13:16Z Chan Sung-Min 102525 /* ကိုးကား */ wikitext text/x-wiki {{Coord|36|N|138|E|type:country_region:JP|display=title}} {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ဂျပန်နိုင်ငံ | အမည်_ရင်း = {{native name|ja|日本国|italics=off}}<br>{{small|{{transl|ja|Nippon-koku}} or {{transl|ja|Nihon-koku}}}} | common_name = ဂျပန်နိုင်ငံ | ပုံ_အလံ = Flag of Japan.svg | ပုံ_တံဆိပ် = Imperial Seal of Japan.svg | other_symbol = <div style="padding:0.2em;">[[File:Goshichi no kiri.svg|80px|Seal of the Office of the Prime Minister and the Government of Japan]]</div> | other_symbol_type = အစိုးရ စည်းတံဆိပ် | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = | နိုင်ငံတော်သီချင်း = {{Nihongo|"[[ကီမီဂါယို]]"|君が代|italics=off}}<br>"His Imperial Majesty's Reign"<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Kimi ga Yo instrumental.ogg]]}}</div> | ပုံ_နေရာ = Japan (orthographic projection).svg | alt_map = Projection of Asia with Japan's Area colored green | map_caption = ဂျပန်နိုင်ငံနယ်နိမိတ်ကို အစိမ်းရင့်ရောင်ဖြင့်ဖော်ပြထားပြီး ပိုင်ဆိုင်သည်ဟုဆိုသော်လည်း ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသော မြေကို အစိမ်းနုဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။ | မြို့တော် = [[တိုကျိုမြို့]] (東京) | coordinates = {{Coord|35|41|N|139|46|E|type:city}} | အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော် | အကြီးဆုံးပြည်နယ် = | ရုံးသုံးဘာသာများ = [[ဂျပန်ဘာသာစကား|ဂျပန်]] | demonym = Japanese | government_type = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီ စနစ်|ပါလီမန်]] [[:en:constitutional monarchy|စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်]] | leader_title1 = [[ဂျပန် ဧကရာဇ်|ဧကရာဇ်]] | leader_name1 = [[နာရူဟီတို]] | leader_title2 = [[ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] | leader_name2 = [[ဖူမီအို ခီရှိဒ]] | legislature = [[ဒိုင်းယက်လွှတ်တော်]] | upper_house = [[:en:House of Councillors (Japan)|House of Councillors]] | lower_house = [[:en:House of Representatives (Japan)|House of Representatives]] | sovereignty_type = [[ဂျပန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်း|တည်ထောင်ခြင်း]] | established_event1 = [[:en:Yamato Dynasty|ဧကရာဇ်မင်းဆက်ထူထောင်ခြင်း]] | established_date1 = ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက် ၆၆၀ ဘီစီ | established_event2 = [[:en:Meiji Constitution|မေဂျီအခြေခံဥပဒေ]] | established_date2 = ၁၈၉၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၉ ရက် | established_event3 = {{nowrap|[[ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ|လက်ရှိဖွဲ့စည်းပုံ]]}} | established_date3 = ၁၉၄၇ ခုနှစ် မေလ ၃ ရက် | area_km2 = ၃၇၇,၉၇၅ | area_footnote = <ref name="area-2019">{{cite web|script-title=ja:令和元年全国都道府県市区町村別面積調（１０月１日時点）|url=https://www.gsi.go.jp/KOKUJYOHO/MENCHO201910-index.html|publisher=Geospatial Information Authority of Japan|language=ja|date=December 26, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20200415123703/https://www.gsi.go.jp/KOKUJYOHO/MENCHO201910-index.html|archive-date=April 15, 2020|url-status=dead|title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ|accessdate=26 September 2021|archivedate=15 April 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200415123703/https://www.gsi.go.jp/KOKUJYOHO/MENCHO201910-index.html}}</ref> | percent_water = ၁.၄ (၂၀၁၅ ခုနှစ်အရ)<ref>{{cite web|title=Surface water and surface water change|access-date=October 11, 2020|publisher=OECD|url=https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER#}}</ref> | area_rank = ၆၂ <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --> | population_estimate = {{decrease neutral}} ၁၂၅,၃၆၀,၀၀၀<ref>{{cite web|title=Population Estimates Monthly Report July 2021)|url=https://www.stat.go.jp/english/data/jinsui/tsuki/index.html|publisher=Statistics Bureau (Japan)|date=July 20, 2021}}</ref> | population_estimate_rank = ၁၁ | population_estimate_year = ၂၀၂၁ | population_census = ၁၂၆,၂၂၆,၅၆၈<ref>{{cite web|url=https://www.e-stat.go.jp/en/stat-search/files?page=1&layout=datalist&toukei=00200521&tstat=000001136464&cycle=0&year=20200&month=24101210&tclass1=000001136465&tclass2=000001154388&tclass3val=0|title=2020 Population Census Preliminary Tabulation|accessdate=June 26, 2021|publisher=Statistics Bureau (Japan)}}</ref> | population_census_year = ၂၀၂၀ | population_census_rank = | population_density_km2 = ၃၃၄ | population_density_rank = ၂၄ | GDP_PPP = {{increase}} $၅.၅၈၆ ထရီလီယံ<ref name="IMFWEOJP">{{cite web|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=158,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2019&ey=2026&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1|title=World Economic Outlook database: April 2021|publisher=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]]|date=April 2021}}</ref> | GDP_PPP_year = ၂၀၂၁ | GDP_PPP_rank = ၄ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $၄၄,၅၈၅ | GDP_PPP_per_capita_rank = ၂၇ | GDP_nominal = {{increase}} $၅.၃၇၈ ထရီလီယံ<ref name="IMFWEOJP" /> | GDP_nominal_year = ၂၀၂၁ | GDP_nominal_rank = ၃ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $၄၂,၉၂၈ | GDP_nominal_per_capita_rank = ၂၃ | Gini = ၃၃.၄ <!-- Number only. --> | Gini_year = ၂၀၁၈ | Gini_change = decrease<!-- Increase/decrease/steady. --> | Gini_ref = <ref>{{cite encyclopedia|url=https://data.oecd.org/inequality/income-inequality.htm|title=Inequality - Income inequality - OECD Data|publisher=Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)|access-date=25 July 2021}}</ref> | Gini_rank = ၇၈ | HDI = ၀.၉၁၉ <!-- Number only, between 0 and 1. --> | HDI_year = ၂၀၁၉<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year. --> | HDI_change = increase <!-- Increase/decrease/steady. --> | HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|language=en|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|date=December 15, 2020|accessdate=December 15, 2020}}</ref> | HDI_rank = ၁၉ | currency = [[ဂျပန် ယန်း]] (¥) | ဗဟိုဘဏ် = | time_zone = [[ဂျပန် စံတော်ချိန်|JST]] | utc_offset = +09:00 | drives_on = ဘယ် | calling_code = [[ဂျပန်နိုင်ငံရှိ တယ်လီဖုန်းနံပါတ်များ|+၈၁]] | cctld = [[.jp]] | official_website = <!----- do not add www.japan.go.jp – The article is about the country, not the government ----->|today }} '''ဂျပန်နိုင်ငံ''' (日本 နိဟွန်း သို့မဟုတ် နိပွန်၊ တရားဝင်အမည် 日本国 နိပွန်ကိုကု သို့မဟုတ် နိဟွန်းကိုကု) (ဂျပန်အမည်ကို မြန်မာဘာသာအဖြစ်ပြန်ပါက [ကန်ဇီ([[ဟန်ဇာ]]): 日=နေ့ (Day), 本=ပုံ(picture), ထို့ကြောင့် အသံထွက်လည်းဆင်၍ အဓိပ္ပာယ်ပါ တူသော နေ့ပုံ (နိပွန်)] သည် အရှေ့အာရှတွင်ရှိသော ကျွန်းနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ [[ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာ]]အတွင်း၌ တည်ရှိပြီး ဂျပန်ပင်လယ်၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[ကိုရီးယား ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|မြောက်ကိုရီးယား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]] နှင့် [[ရုရှား]] တို့၏ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိပြီး မြောက်ဘက်ရှိ အိုဟွတ်ပင်လယ်မှတောင်ဘက် အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်နှင့် [[ထိုင်ဝမ်]]တို့အထိ ဖြန့်ကျက်တည်ရှိသည်။ ဂျပန်၏ နာမည်ကို ဖော်ကျူးထားသော စာလုံးများမှာ "နေမှဆင်းသက်လာသောတိုင်းပြည်" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရပြီး ထိုအတွက်ကြောင့် တခါတရံတွင် ဂျပန်အား "နေထွက်ရာတိုင်းပြည်" ဟု အဓိပ္ပာယ်ဖော်ဆို ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ဂျပန်သည် ကျွန်းပေါင်း ၆၈၅၂ကျွန်း ပါဝင်သည့် ကျွန်းစုနိုင်ငံဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးကျွန်းများမှာ ဟွန်ရှူး(本州)၊ ဟော့ကိုင်းဒိုး(北海道)၊ ကျူရှူး (九州) နှင့် ရှီကိုကူး (四国) တို့ဖြစ်ကြပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ၏ မြေနေရာစုစုပေါင်း၏ ၉၇ ရာခိုင်နှုန်းမျှရှိသည်။ ဟွန်းရှူးကျွန်းပေါ်တွင် မြို့တော်တိုကျိုနှင့် အခြားအိုဆာကာ၊ကျိုတို ကဲ့သို့မြို့ကြီးများလည်းရှိသည်။ ကျွန်းအများစုမှာ တောင်ထူထပ်ပြီးအများအပြားမှာ မီးတောင်များဖြစ်ကြပြီး မီးတောင်ပေါင်း၁၁၀ရှိသည်။ ထိုမီးတောင်များအနက် မီးတောင်၄၇ခုသည် မီးတောင်ရှင်များဖြစ်သည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက ဆိုကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဂျပန်၏ အမြင့်ဆုံးတောင်ထိပ်ဖြစ်သော [[ဖူဂျီတောင်]] (富士山) သည် [[မီးတောင်]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျပန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒဿမမြောက် လူဦးရေအများဆုံးဖြစ်ပြီး စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၁၂၈ သန်းမျှရှိသည်။ တိုကျိုမြို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံးမြို့ကြီးများထဲတွ င်ပါဝင်သည်။ မြို့တော်ဖြစ်သော တိုကျို့မြို့ကိုစီရင်စု(၃)ခုဖြင့်ဖွဲစည်းထားကာ ခန့်မှန်းလူဦးရေ သန်း ၃္၈.၁၄ နေထိုင်ကြသည်။ ရှေးဟောင်းသုတေသန လေ့လာချက်များအရ [[ကျောက်ခေတ်ဟောင်း ခေတ်နှောင်း]] အချိန်ကာလကပင် ဂျပန်ကျွန်းများ ပေါ်တွင် လူများ နေထိုင်လျက် ရှိကြောင်း သက်သေအထောက်အထားများ တွေ့ရှိရသည်။ ဂျပန်ဟူသော အမည်နာမကို သမိုင်းမှတ်တမ်းအဖြစ် ပထမအေဒီရာစုနှစ်မှ တရုတ်သမိုင်းစာအုပ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့ရှိရပြီး အကျဉ်းချုံးသာ ဖော်ပြထားသည်။ အချိန်ကာလကြာမြင့်စွာ တသီးတသန့် နေခဲ့ပြီးနောက် ပြင်ပကမ္ဘာမှ လွှမ်းမိုးမှုများ ရောက်ရှိလာခြင်းသည် ဂျပန်သမိုင်း၏ သွင်ပြင်လက္ခဏာပင်ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် ယခုလက်ရှိ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို စတင်သုံးစွဲသည့် အချိန်မှစ၍ ဂျပန်သည် ဘုရင်ရှိသော စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်နှင့် ဒိုင်းယက်ခေါ် လူထုကိုယ်စားလှယ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော အထက်နှင့် အောက်လွှတ်တော်တို့ တပေါင်းတစည်းတည်းအုပ်ချုပ်သည့်စနစ်ကို ထိန်းသိမ်းကျင့်သုံးလာခဲ့သည်။ ဂျပန်သည် အဓိက စီးပွားရေး အင်အားစုဖြစ်ပြီး nominal GDP (စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်တန်ဖိုး) အရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒုတိယအကြီးဆုံး စီးပွားရေးစနစ်ဖြစ်ပြီး တတိယမြောက် အကြီးဆုံး ဝယ်အားရှိသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂျပန်သည် ကုလသမဂ္ဂ၊ G8၊ G4၊ OECD နှင့် [[APEC]] တို့၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကာကွယ်ရေးသုံးငွေ ပဉ္စမမြောက် အများဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် စတုတ္တမြောက် အကြီးဆုံး ကုန်စည်တင်ပို့သူဖြစ်ပြီး ဆဋ္ဌမမြောက် အကြီးဆုံး ကုန်စည် တင်သွင်းသူဖြစ်သည်။ ဂျပန်သည် လူနေမှု အဆင့်အတန်း မြင့်မားသော ဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ လူထုဖွံဖြိုးမှုကိန်းညွှန်းနိုင်ငံများ စာရင်းတွင် အဆင့် ၈ ရှိသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် နည်းပညာ၊ စက်ပစ္စည်းနှင့် စက်ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နယ်ပယ်များတွင် ဦးစီးဦးဆောင်သည့် နေရာမှရှိသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂနှင့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ ခန့်မှန်းချက်အရ လူ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံးနှင့် ကလေးသူငယ်သေဆုံးမှု အနည်းဆုံးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ''[[ကီမီဂါယော့]]''သည် ဂျပန်ပြည်၏ နိုင်ငံတော်သီချင်းဖြစ်သည်။ ဤသီချင်းသည် ဂျပန်အင်ပါယာ၏ နိုင်ငံတော်သီချင်း ဖြစ်သကဲ့သို့ ဂျပန်ဧကရာဇ်၏ ဘုန်းတော်ဘွဲ့တေးလည်းဖြစ်သည်။ == အခေါ်အဝေါ် == အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွင် ဂျပန်နိုင်ငံဟု ခေါ်ဆိုသော်လည်း ဂျပန်ဘာသာ စကားတွင် ဂျပန်နိုင်ငံကို နိပွန် သို့မဟုတ် နိဟွန်း ဟုခေါ်ဆိုကြပြီး ထိုအမည် နှစ်ခုစလုံးကို ဂျပန် ခန်းဂျီး အက္ခရာဖြင့် ( 日本) ဟု ရေးသည်။ ဂျပန်တွင် နိပွန် ဆိုသော အမည်ကို ရုံးသုံးအတွက် အသုံးများကြပြီး ဂျပန်ယန်းငွေ၊ စာတိုက်တံဆိပ်ခေါင်း နှင့် နိုင်ငံတကာ အားကစားပွဲများတွင် သုံးနှုန်းလေ့ ရှိကြသည်။ နိဟွန်း ဆိုသော အခေါ်အဝေါ်ကိုမူ ယနေ့ခေတ် စကားပြောများတွင် သုံးကြသည်။ ဂျပန် လူမျိုးတို့ကို သူတို့ဘာသာ ဂျပန် ဘာသာစကားဖြင့် နိဟွန်းဂျင်း ဟု လည်းကောင်း၊ ဂျပန်ဘာသာကို နိဟွန်းဂေါ့ ဟု လည်းကောင်း ခေါ်ဆိုလေ့ ရှိပြီး အဓိပ္ပာယ်မှာ နေအမျိုးအနွယ်ဟူ၍ ဖြစ်ပြီး တစ်ခါတရံ နေထွက်ရာတိုင်းပြည် (Land of the Rising Sun) ဟု ဘာသာပြန်ဆိုတတ်ကြသည်။ ထိုအသုံးအနှုန်းမှာ တရုတ်ပြည်ရှိ ဂျပန်သံတမန်များမှ စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဂျပန်က ပို၍ ရှေ့ဘက်သို့ ကျခြင်းကို ညွှန်းဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။ == သမိုင်းကြောင်း == {{main|ဂျပန်သမိုင်း}} === [[သမိုင်းမတင်မီခေတ်]] နှင့် ရှေးခေတ် သမိုင်းကြောင်း === [[File:Horyu-ji11s3200.jpg|thumb|left|200px|ဟိုးယူးဂျိ မှ ရွှေခန်းမ နှင့် ငါးထပ်ဘုရား သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး သစ်သားအဆောက်အအုံများတွင် ပါဝင်ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားရေးဆိုင်ရာ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရာ နေရာနှင့် [[ယူနက်စကို]]မှ ကမ္ဘာ့အမွေခံနေရာများ စာရင်းဝင် ဖြစ်သည်။]] ဂျပန်ကျွန်းစုတွင် လူသားတို့ အခြေချနေထိုင်ခဲ့သည့် လက္ခဏာကို [[ကျောက်ခေတ်ဟောင်း]] ကာလ ဘီစီ ၃၀,၀၀၀ ခန့်က ပင်တွေ့ရှိရသည်။ ထို့နောက်တွင် ဂျိုမွန်ကာလ ဘီစီ ၁၄,၀၀၀ ခန့်မှ စ၍ [[ကျောက်ခေတ်လယ်]] နှင့် [[ကျောက်ခေတ်သစ်]] ကာလရှိ ယနေ့ခေတ် အအီနု လူမျိုးနှင့် ယာမာတိုလူမျိုး <ref>{{cite journal|last=Matsumara|first=Hirofumi; Dodo, Yukio|url=https://www.jstage.jst.go.jp/article/ase/117/2/117_080325/_article |title=Dental characteristics of Tohoku residents in Japan: implications for biological affinity with ancient Emishi|journal=Anthropological Science|year=2009|volume=117|issue=2|pages=95–105|doi=10.1537/ase.080325|last2=Dodo|first2=Yukio}}</ref><ref>{{cite journal|last=Hammer|first=Michael F., et al|url=http://www.nature.com/jhg/journal/v51/n1/abs/jhg20068a.html |title=Dual origins of the Japanese: common ground for hunter-gatherer and farmer Y chromosomes|journal=Journal of Human Genetics|year=2006|volume=51|issue=1|pages=47–58|doi=10.1007/s10038-005-0322-0|pmid=16328082|last2=Karafet|first2=TM|last3=Park|first3=H|last4=Omoto|first4=K|last5=Harihara|first5=S|last6=Stoneking|first6=M|last7=Horai|first7=S}}</ref> တို့၏ ဘိုးဘေးများ ဖြစ်ကြသော တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ အမြဲတစေ ရွှေ့ပြောင်းခြင်း မပြုတော့ဘဲ ကျောက်ဂူတွင်း နေထိုင်သော မုဆိုးနှင့် ပစ္စည်းရှာဖွေသူတို့၏ အကြွင်းအကျန်များ နှင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းတို့၏ အကြွင်းအကျန်များကို တွေ့ရသည်။<ref>{{cite web|last=Travis|first=John|title= Jomon Genes|url=http://www.pitt.edu/~annj/courses/notes/jomon_genes.html|publisher=University of Pittsburgh|accessdate=January 15, 2011}}</ref> ထိုကာလမှ ရွှံ့ဖြင့် ပြုလုပ်ပြီး အလှဆင်ထားသော ခွက်များသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အစောဆုံးသော [[အိုးလုပ်ငန်း]]မှ လက်ရာများပင် ဖြစ်သည်။ ဘီစီ ၃၀၀ ခန့်တွင် ယာယိုအီ လူမျိုးတို့ ဂျပန်ကျွန်းများသို့ ရောက်ရှိလာကြပြီး ဂျိုမွန်လူမျိုးတို့နှင့် ရောနှောနေထိုင်ကြသည်။<ref>{{cite book|last=Denoon|first=Donald; Hudson, Mark|title=Multicultural Japan: palaeolithic to postmodern|publisher=Cambridge University Press|year=2001|isbn=0-521-00362-8|pages=22–23}}</ref> ဘီစီ ၅၀၀ ခန့်တွင် စတင်သော ယာယိုအီ ကာလတွင် အလေ့အထအသစ်များ စတင်မိတ်ဆက်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။ ၎င်းတို့မှာ စပါးစိုက်ပျိုးခြင်း၊<ref>{{cite web|title=Road of rice plant|url=http://www.kahaku.go.jp/special/past/japanese/ipix/5/5-25.html|publisher=[[National Science Museum of Japan]]|accessdate=January 15, 2011|archivedate=30 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110430010530/http://www.kahaku.go.jp/special/past/japanese/ipix/5/5-25.html}}</ref> အိုးလုပ်ငန်း ပုံစံအသစ်<ref>{{cite web|title=Kofun Period|url=http://www.metmuseum.org/toah/hd/kofu/hd_kofu.htm|publisher=Metropolitan Museum of Art|accessdate=January 15, 2011}}</ref> နှင့် သတ္တုပညာ တို့ဖြစ်ပြီး ကိုရီးယား နှင့် တရုတ်မှ ရွှေ့ပြောင်းလာသောသူတို့ ယူဆောင်လာခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Yayoi Culture|url=http://www.metmuseum.org/toah/hd/yayo/hd_yayo.htm|publisher=Metropolitan Museum of Art|accessdate=January 15, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် ပတ်သက်သည့် အစောဆုံး မှတ်တမ်းကို တရုတ်လူမျိုးတို့၏ "ဟန်မှတ်တမ်း" ဟုခေါ်သော တရုတ်သမိုင်းမှ<ref>{{cite book | last=Takashi | first=Okazaki | last2=Goodwin | first2=Janet | title=The Cambridge history of Japan, Volume 1: Ancient Japan | year=1993 | publisher=Cambridge University Press | location=Cambridge | isbn=0-521-22352-0 | page=275 | chapter=Japan and the continent}}</ref> တဆင့် တွေ့ရသည်။ တရုတ်တို့၏ "ပြည်ထောင် ၃ ခု မှတ်တမ်း" ဟု အမည်ရသော သမိုင်းစာအုပ်အရ အေဒီ ၃ရာစုတွင် ဂျပန်ကျွန်းစုပေါ်မှ အင်အားအကောင်းဆုံး တိုင်းပြည်ကို ယာမာတိုင်းကိုကု ဟု ခေါ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် စတင် ရောက်ရှိလာသည်မှာ ကိုရီးယား ပတ်ချဲ တိုင်းပြည်မှ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း နောက်ပိုင်း ဗုဒ္ဓဘာသာ တိုးတက် ပြန့်ပွားလာမှုတွင် တရုတ်တို့၏ လွှမ်းမိုးမှု များစွာ ပါဝင်လေသည်။<ref>{{cite book |editor=Brown, Delmer M.|year=1993 |title=The Cambridge History of Japan |publisher=Cambridge University Press |pages=140–149}}</ref> အစောပိုင်းက လက်မခံမှုများရှိသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အုပ်ချုပ်သူ လူတန်းစားများက ဗုဒ္ဓဘာသာကို ပြန့်ပွားအောင် လုပ်ဆောင်လာကြပြီး အာဆုကာ ခေတ် (၅၉၂-၇၁၀) သို့ ရောက်သော အခါတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လက်ခံ လာကြသည်။<ref>{{cite book |title=The Japanese Experience: A Short History of Japan |first=William Gerald|last=Beasley |publisher=University of California Press |year=1999 |page=42 |isbn=0-520-22560-0 }}</ref> ၈ ရာစုနှစ် နာရာခေတ် (၇၁၀-၇၈၄) သို့ ရောက်သောအခါတွင် ဟဲအိဂျို နန်းတော် (ယနေ့ခေတ် နာရာ နေရာ) နေရာကို ဗဟိုပြု၍ အင်အား အလွန်ကောင်းသော ဂျပန်တိုင်းပြည် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ နာရာခေတ်မှစ၍ ဂျပန်စာပေ အစပျိုးလာခဲ့ပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာပေါ် အခြေခံသော ဂျပန် အနုပညာ နှင့် ဗိသုကာပညာရပ်တို့ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite book |first=Conrad|last=Totman |year=2002 |title=A History of Japan |publisher=Blackwell |pages=64–79 | isbn=978-1-4051-2359-4}}</ref> ၇၃၅-၇၃၇ ကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကျောက်ရောဂါ ကပ်ကြီးကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေ သုံးပုံတစ်ပုံခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Hays|first=J.N.|title=Epidemics and pandemics: their impacts on human history|url=https://archive.org/details/cruisersbattlecr00osbo|year=2005|publisher=[[ABC-CLIO]]|isbn=1-85109-658-2|page=[https://archive.org/details/cruisersbattlecr00osbo/page/31 31]}}</ref> ၇၈၄ ခုနှစ်တွင် ကန်မူးမင်းက မြို့တော်ကို နာရာမှ နာဂါအိုကာကျိုး နေရာသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ထိုမှ တဆင့် ယနေ့ခေတ် [[ကျိုတိုမြို့]] နေရာ ဖြစ်သော ဟဲအိအန်ကျိုး သို့ ၇၉၄ ခုနှစ်တွင် ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ [[File:Mōko Shūrai Ekotoba Mongol Invasion Takezaki Suenaga 2 Page 5-7.jpg|thumb|မွန်ဂိုတို့ ဂျပန်သို့ ကျူးကျော်စဉ်အတွင်း ဆာမူရိုင်းများ မွန်ဂိုတို့နှင့် ရင်ဆိုင်နေစဉ်။ ကာမိကာဇဲဟု အမည်ရသော တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း နှစ်ခုက ဂျပန်တို့ကို မွန်ဂိုတပ်တို့၏ ရန်မှ ကာကွယ်ပေးခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။]] ထိုအချိန်မှစ၍ ဟဲအိအန် ခေတ် (၇၉၄-၁၁၈၅) စတင်ခဲ့ပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ တသီးတခြားဖြစ်သော ဂျပန် ယဉ်ကျေးမှု ခိုင်မာစွာ ပေါ်ထွန်းလာခဲ့ကာ အနုပညာ၊ အိုးလုပ်ငန်း နှင့် ဘာသာစကားတို့ ဖြစ်ကြသည်။ လေဒီ မူရာဆာကီ၏ ဂန်းဂျိ ပုံပြင်များနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတော် သီချင်းဖြစ်သော ကိမိဂါရိုတို့ကို ထိုအချိန်က ရေးသားခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book |first=Conrad|last=Totman |year=2002 |title=A History of Japan |publisher=Blackwell |pages=79–87, 122–123 | isbn=978-1-4051-2359-4}}</ref> ဟဲအိအန်ခေတ်အတွင်း ဗုဒ္ဓဘာသာ ပြန့်ပွားလာခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် ဂိုဏ်းနှစ်ခု ဖြစ်သော ဆိုင်ချိုး၏ တန်ဒိုင်းဂိုဏ်း နှင့် ကူးကိုင်း၏ ရှင်ဂုံဂိုဏ်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။ မဟာယန ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ ဂိုဏ်းခွဲတစ်ခု ဖြစ်သော သန့်ရှင်းသောမြေ၏ ဗုဒ္ဓဝါဒ (ဂျိုဒိုရှူး ၊ ဂျိုဒိုရှင်ရှူး ) မှာ ၁၁ ရာစု၏ နောက်တစ်ဝက်တွင် အလွန် ထင်ရှားလာခဲ့သည်။ === မြေရှင်ပဒေသရာဇ်ခေတ်ကာလ === ဂျပန်တို့၏ မြေရှင်ပဒေသရာဇ် ခေတ်ကာလမှ [[ဆာမူရိုင်း]] ဟုခေါ်သော အုပ်ချုပ်သူ စစ်သူရဲများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းနှင့် ထင်ရှားလာခြင်းတို့ဖြင့် အစပျိုးခဲ့သည်။ ၁၁၈၅ ခုနှစ် ဂန်ပေးစစ်ပွဲအတွင်း တိုင်ရာ မျိုးနွယ်စုတို့ ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီးနောက် ဟဲအိကဲပုံပြင်များအရ ဆာမူရိုင်း မိနာမိတို နော့ ယိုရီတိုမိုကို [[ရှိုးဂန်း]] အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပြီး ကမာကူရာ တွင် အခြေစိုက် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ သူ သေဆုံးပြီးနောက် ဟိုဂျို မျိုးနွယ်စုသည် ရှိုးဂန်း များအတွက် အုပ်ချုပ်သူ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကမာကူရာ ခေတ် (၁၁၈၅-၁၃၃၃) အတွင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ ဇင်ဗုဒ္ဓဘာသာကို စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး ဆာမူရိုင်းအလွှာများ ကြားတွင် ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=106–112}}</ref> ကမာကူရာ ရှိုးဂန်းတို့က ၁၂၇၄ နှင့် ၁၂၈၁ တွင် မွန်ဂို ကျူးကျော်သူတို့ကို တွန်းလှန်ခဲ့သော်လည်း နောက်ဆုံးတွင် ဂိုဒိုင်ဂိုမင်းမှ နောက်ဆုံးတွင် သူတို့အား ဖယ်ရှားပစ်ခဲ့သည်။ ဂိုဒိုင်ဂိုမင်းသည် ၁၃၃၆တွင် အာရှီကာဂါ တာကာအူဂျီ အား ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ [[File:Ｓａｍｕｒａｉ.jpg|thumb|left|ဆာမူရိုင်းတို့သည် အရပ်သားတို့ကို အသေးအဖွဲစော်ကားမှုများနှင့်ပင် သတ်ဖြတ်တတ်ကြသဖြင့် အဲဒိုခေတ် (၁၇၉၈)အတွင်း ဂျပန်ပြည်သူတို့က အကြီးအကျယ် ကြောက်ရွံ့ကြသည်။]] အာရှိကာဂါ တာကာအူဂျီက မူရိုမာချီ ၊ ကျိုတိုတွင် ရှိုးဂန်းနိတ် ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ မူရိုမာချီခေတ် (၁၃၃၆-၁၅၇၃) စတင်ခဲ့သည်။ အာရှီကာဂါ ရှိုးဂန်းနိတ် သည် အာရှိကာဂါ ယိုရှီမိဆု လက်ထက်တွင် ဂုဏ်ရောင် ထွန်းပြောင်ခဲ့ပြီး ဇင်ဗုဒ္ဓဘာသာကို အခြေခံသော ယဉ်ကျေးမှု တိုးတက်မြင့်မားခဲ့သည်။ ထိုမှတဆင့် ဟီဂါရှိယာမ ယဉ်ကျေးမှု တိုးတက်လာခဲ့ပြီး ၁၆ ရာစုတိုင်အောင် တိုးတက် မြင့်မားခဲ့သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူ နောက် ဆက်ခံသော အာရှိကာဂါ ရှိုးဂန်းများသည် ဒိုင်မျိုဟုခေါ်သော မြေရှင်ပဒေရာဇ် စစ်ခေါင်းဆောင်များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိဘဲ ၁၄၆၇ တွင် အိုးနင်စစ်ပွဲဟု ခေါ်သော ပြည်တွင်းစစ် စတင်ခဲ့ကာ ရာစုနှစ်တစ်ခုစာ ကြာသည့် ဆန်ဂိုးကုခေတ် ဟုခေါ်သည် ပြည်ထောင်စစ်ပွဲများ စတင်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite book |first=George|last=Sansom |year=1961 |title=A History of Japan: 1334–1615 |url=https://archive.org/details/historyofjapan00sans|publisher=Stanford University Press|pages=[https://archive.org/details/historyofjapan00sans/page/42 42], 217 | isbn=0-8047-0525-9}}</ref> ၁၆ရာစု အတွင်းတွင် ပေါ်တူဂီမှ ကုန်သည်များနှင့် ခရစ်ယာန် သာသနာပြုများ ဂျပန်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ဂျပန်နှင့် အနောက်တိုင်းတို့အကြား ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု တိုက်ရိုက်ဖလှယ်ခြင်း စတင်ခဲ့သည်။ အိုဒါ နိုဘူနာဂါသည် အခြား ဒိုင်မျိုများကို ဥရောပ နည်းပညာနှင့် လက်နက်များကို အသုံးပြု၍ အောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၅၅၂ ခုနှစ် သူ လုပ်ကြံခံရပြီးနောက် ဆက်ခံသူ တိုယိုတိုမီ ဟီဒဲယိုရှီက ၁၅၉၀တွင် နိုင်ငံကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ ဟီဒဲယိုရှီက ကိုရီးယားကို နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် ကျူးကျော်ခဲ့သည်။ ကိုရီးယားနှင့် မင်မင်းဆက်၏ တရုတ်တပ်များကို ရှုံးနိမ့်ပြီး ဟီဒဲယိုရှီ ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ဂျပန်တပ်များ ကိုရီးယားမှ ၁၅၉၈ တွင် ဆုတ်ခွာလာခဲ့သည်။<ref>{{cite book |first=Stephen|last=Turnbull|year=2002 |title=Samurai Invasion: Japan's Korean War |url=https://archive.org/details/samuraiinvasionj0000turn|publisher=Cassel |page=[https://archive.org/details/samuraiinvasionj0000turn/page/227 227]| isbn=978-0-304-35948-6}}</ref> ထိုခေတ်ကို အာဇူချီ-မိုမိုယာမာခေတ် (၁၅၇၃-၁၆၀၃) ဟု ခေါ်သည်။ [[File:Japan map 1783.jpeg|thumb|ဂျပန်နိုင်ငံ၏ မြေပုံကို ပြန်လည် ထွင်းထုထားပုံ]] တိုဂူဂါဝါ အိအဲယာဆု သည် ဟိဒဲယိုရှီ၏ သားအရွယ်မရောက်မီ ယာယီအုပ်ချုပ်သူအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့ပြီး သူ၏ နေရာကို အသုံးပြု၍ နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေး ထောက်ခံမှု ရရှိစေရန် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားသော အခါတွင် သူသည် ၁၆၀၀ ခုနှစ်၌ ပြိုင်ဘက် မျိုးနွယ်စုတို့ကို ဆဲကိဂါဟာရ စစ်ပွဲတွင် အနိုင်ရခဲ့သည်။ အိအဲယာဆုသည် ၁၆၀၃ ခုနှစ်တွင် ရှိုးဂန်းအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ရပြီး အဲဒိုခေါ် ယနေ့ခေတ်တိုကျို နေရာတွင် တိုကုဂါဝါ ရှိုးဂန်းနိတ် ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Turnbull|first=Stephen|title=Toyotomi Hideyoshi|url=https://archive.org/details/toyotomihideyosh00turn_184|year=2010|publisher=Osprey Publishing|isbn=978-1-84603-960-7|page=[https://archive.org/details/toyotomihideyosh00turn_184/page/n62 61]}}</ref> တိုကုဂါဝါ ရှိုးဂန်းနိတ် သည် ဘူကဲ ရှိုဟတ်တို အပါအဝင် စည်းမျဉ်းများကို ချမှတ်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒိုင်မျိုများ ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် အတွက် လိုက်နာရမည့် စည်းမျဉ်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=142–143}}</ref> ၁၆၃၉ ခုနှစ်တွင် ဆာကိုကု ဟုခေါ်သော တံခါးပိတ် ဝါဒ ပေါ်လစီကို ရာစုနှစ် ၂ ခုခွဲမျှ ကြာအောင် ကျင့်သုံးခဲ့ပြီး အားပျော့သော နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စည်းလုံးညီညွတ်မှု အချိန်ကာလ ဖြစ်သည့် အဲဒိုခေတ် (၁၆၀၃-၁၈၆၈) အဖြစ် တည်ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|last=Toby|first=Ronald P.|title=Reopening the Question of Sakoku: Diplomacy in the Legitimation of the Tokugawa Bakufu|journal=Journal of Japanese Studies|year=1977|volume=3|issue=2|pages=323–363|doi=10.2307/132115}}</ref> ရန်းဂါးကု ဟုခေါ်သော အနောက်တိုင်း သိပ္ပံပညာများကို နာဂါဆာကီရှိ ဒတ်ချ်တို့ စုဝေးရာ ဖြစ်သော ဒဲဂျီးမားမှ တဆင့် ဆက်လက်လေ့လာခဲ့သည်။ အဲဒိုခေတ်တွင် ကိုကုဂကု (အမျိုးသားရေး ဘာသာ) ဟုခေါ်သော ဂျပန်တို့မှ ဂျပန်နိုင်ငံ အကြောင်း လေ့လာသော ဘာသာရပ်လည်း တိုးတက် ထွန်းကားလာခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|last=Ohtsu|first=M.|title=Japanese National Values and Confucianism|journal=Japanese Economy|year=1999|volume=27|issue=2|pages=45–59|doi=10.2753/JES1097-203X270245|last2=Ohtsu|first2=Makoto}}</ref> === ခေတ်သစ်ကာလ === ၁၈၅၄ ခုနှစ် မတ်လ ၃၁ ရက်တွင် အမေရိကန် ရေတပ်ဗိုလ်မှူးချုပ် မက်သယူးပယ်ရီသည် အမေရိကန်ရေတပ်မှ သင်္ဘောနက်ဟု ဂျပန်တို့ခေါ်သော အနောက်တိုင်း သင်္ဘောများဖြင့် ရောက်ရှိလာပြီး ကာနာဂါဝါ သဘောတူညီချက်ဖြင့် ဂျပန်တို့ကို ဖိအားပေး၍ ပြင်ပကမ္ဘာနှင့် ဆက်သွယ်စေခဲ့သည်။ ဘာကူမတ်ဆု ခေတ်အတွင်း နောက်ဆက်တွဲ အနောက်နိုင်ငံများနှင့် ချုပ်ဆိုသော အလားတူစာချုပ်များကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် စီးပွားရေး နှင့် နိုင်ငံရေး ပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ရှိုးဂန်း နုတ်ထွက်ပြီးနောက် ဘိုရှင်းစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားပြီး ဘုရင်အောက်တွင် အားလုံး စုပေါင်းထိန်းချုပ်သောနိုင်ငံ (မေဂျီပြန်လည်တည်ထောင်ရေး) အဖြစ် စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=289–296}}</ref> [[File:Generals Pyongyang MigitaToshihide October1894.jpg|thumb|left|240px|၁၈၉၄-၁၈၉၅ ပထမ တရုတ်-ဂျပန်စစ်တွင် တရုတ် ဗိုလ်ချုပ်တို့ ဂျပန်တို့ ထံတွင် လက်နက်ချစဉ်]] အနောက်တိုင်းမှ နိုင်ငံရေး၊ တရားစီရင်ရေး နှင့် စစ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ ပုံစံကို ယူပြီးနောက် ဂျပန်အစိုးရအဖွဲ့သည် ပရိုင်ဗီကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး မေဂျီ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ကို စတင်မိတ်ဆက်ကာ ဂျပန်လွှတ်တော်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ မေဂျီ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးမှ ဂျပန် အင်ပိုင်ယာကို စက်မှုလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးသော ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံ အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိစေခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ချဲ့ထွင်ရန်အတွက် စစ်ရေးပဋိပက္ခများကို စတင် ဖန်တီးခဲ့သည်။ [[ပထမ တရုတ်-ဂျပန်စစ်]] (၁၈၉၄-၁၈၉၅) နှင့် ရုရှား-ဂျပန်စစ် (၁၉၀၄-၁၉၀၅) တို့ အပြီးတွင် ဂျပန်တို့သည် ထိုင်ဝမ်၊ ကိုရီးယား နှင့် ဆာခါလင်၏ တောင်ဘက် တစ်ဝက်ကို ရယူ ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Matsusaka|first=Y. Tak|title=Companion to Japanese History|year=2009|publisher=Blackwell|isbn=9781-4051-1690-9|pages=224–241|editor=Tsutsui, William M.|chapter=The Japanese Empire}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ၁၈၇၃တွင် ၃၅ သန်းမှ ၁၉၃၅ တွင် သန်း ၇၀ သို့ တိုးတက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Hiroshi|first=Shimizu|title=Japan and Singapore in the world economy : Japan's economic advance into Singapore, 1870–1965|year=1999|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-19236-1|author2=Hitoshi, Hirakawa|page=17}}</ref> [[File:Meiji tenno1.jpg|thumb|upright|မေဂျီ ဘုရင် (၁၈၆၈-၁၉၁၂) သူ၏ အမည်ဖြင့် တိုကုဂါဝါ ရှိုးဂန်းနိတ် အပြီးတွင် ဘုရင်စနစ်ကို ပြန်လည် အသက်သွင်းခဲ့သည်။]] ၂၀ ရာစု အစောပိုင်းတွင် တိုင်းရှိုး ဒီမိုကရေစီခေတ်အနေဖြင့် ခဏတာ ရှိခဲ့သော်လည်း နယ်ချဲ့စနစ်နှင့် စစ်အင်အားတိုးချဲ့မှုတို့က လွှမ်းမိုးသွားခဲ့သည်။ [[ပထမကမ္ဘာစစ်]] တွင် ဂျပန်တို့သည် စစ်နိုင်သည့် မဟာမိတ်များဘက်မှ ရှိခဲ့ပြီး သူတို့၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုနှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို ချဲ့ထွင်နိုင်ခဲ့သည်။ ဂျပန်တို့သည် နယ်ချဲ့ ပေါ်လစီကို ဆက်လက် ကျင့်သုံးခဲ့ပြီး ၁၉၃၁တွင် [[မန်ချူးရီးယား]]ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သဖြင့် နိုင်ငံတကာမှ ကန့်ကွက် ရှုံ့ချခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ နှစ်နှစ်အကြာတွင် ဂျပန်တို့ [[နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး]] မှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၆တွင် ဂျပန်တို့သည် နာဇီဂျာမနီ နှင့် ကွန်မြူနစ် ဆန့်ကျင်ရေး ပဋိညာဉ် စာချုပ်ကို လက်မှတ် ထိုးခဲ့ပြီး ၁၉၄၀တွင် သုံးပွင့်ဆိုင် ပဋိညာဉ် စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက် ဝင်ရိုးတန်းအင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=The Axis Alliance|url=http://www.ibiblio.org/pha/policy/pre-war/361125a.html#3|publisher=iBiblio|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ၁၉၄၁ တွင် ဂျပန်တို့က ဆိုဗီယက်-ဂျပန် စစ်မတိုက်ရေး ပဋိညာဉ်စာချုပ်ကို ညှိနှိုင်း ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|page=442}}</ref> ဂျပန်အင်ပိုင်ယာသည် ၁၉၃၇တွင် တရုတ်နိုင်ငံ အခြားဒေသများကို ကျူးကျော်ခဲ့ပြီး [[ဒုတိယ တရုတ်-ဂျပန်စစ်]] (၁၉၃၇-၁၉၄၅) ကို ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ ဂျပန် ဘုရင့် တပ်မတော်သည် နန်ကျင်းမြို့ကို အလျှင်အမြန် သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး [[နန်ကင်း လူသတ်ပွဲ]]ကို ကျူးလွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.ibiblio.org/hyperwar/PTO/IMTFE/IMTFE-8.html |title=Judgment International Military Tribunal for the Far East, Chapter VIII: Conventional War Crimes (Atrocities) |publisher=iBiblio |date=November 1948}}</ref> ၁၉၄၀ တွင် ဂျပန်တို့ ပြင်သစ် အင်ဒိုချိုင်းနားကို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် [[အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု]]က ဂျပန်တို့အား လောင်စာဆီ ရောင်းချမှု ပိတ်ပင်ကန့်သတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book |first=Roland H., Jr. |last=Worth |title=No Choice But War: the United States Embargo Against Japan and the Eruption of War in the Pacific |publisher=McFarland |year=1995 |pages=56, 86|isbn=0-7864-0141-9}}</ref> ၁၉၄၁ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ဂျပန်တို့က အမေရိကန် ရေတပ်စခန်း ဖြစ်သော [[ပုလဲဆိပ်ကမ်း]] ကို တိုက်ခိုက်ပြီး စစ်ကြေညာခဲ့ကာ အမေရိကန်တို့ကို [[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]] အတွင်းသို့ ဝင်ရောက် လာစေခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.sankei.co.jp/seiron/koukoku/2005/0504/ronbun3-2.html |title=インドネシア独立運動と日本とスカルノ（２） |work=馬 樹禮 |publisher=産経新聞社 |date=April 2005 |accessdate=October 2, 2009 |language=Japanese |archivedate=1 May 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110501141220/http://www.sankei.co.jp/seiron/koukoku/2005/0504/ronbun3-2.html }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.ibiblio.org/pha/policy/1941/411208c.html |title=The Kingdom of the Netherlands Declares War with Japan |publisher=iBiblio |accessdate=October 2, 2009}}</ref> ဆိုဗီယက်တို့က မန်ချူးရီးယားကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီး ဟီရိုရှီးမားနှင့် နာဂါဆာကီ မြို့တို့တွင် [[အနုမြူဗုံး|အဏုမြူဗုံး]] ကြဲချခြင်း ခံရပြီးနောက် ဂျပန်တို့ ဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်တွင် အကန့်အသတ်မရှိ လက်နက်ချခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|last=Pape|first=Robert A.|title=Why Japan Surrendered|url=https://archive.org/details/sim_international-security_fall-1993_18_2/page/154|journal=International Security|year=1993|volume=18|issue=2|pages=154–201|doi=10.2307/2539100}}</ref> စစ်ပွဲကြောင့် ဂျပန် နှင့် အရှေ့အာရှ တစ်ခုလုံးတွင် လူသန်းပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် အခြေခံ အဆောက်အအုံများစွာ ပျက်စီးခဲ့သည်။ အမေရိကန် ဦးဆောင်သော မဟာမိတ်များက အာရှတဝှမ်းရှိ ကိုလိုနီများ နှင့် စစ်စခန်းများမှ ဂျပန် သန်းပေါင်းများစွာကို အိမ်ပြန်ပို့ခဲ့ရပြီး ဂျပန် အင်ပိုင်ယာကို ဖျက်သိမ်းကာ ၎င်းတို့ သိမ်းယူထားသော နယ်မြေများကို လွတ်လပ်ရေး ပြန်လည် ရရှိစေခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Watt|first=Lori|title=When Empire Comes Home: Repatriation and Reintegration in Postwar Japan|publisher=Harvard University Press|year=2010|isbn=978-0-674-05598-8|pages=1–4}}</ref> မဟာမိတ်များက အရှေ့ဖျားဒေသအတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စစ်ခုံရုံးကို ၁၉၄၆ ခုနှစ် မေလ ၃ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ဂျပန်ခေါင်းဆောင် အချို့ကို စစ်ရာဇဝတ်မှုများ အတွက် တရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဘက်တီးရီးယား သုတေသန ဌာန နှင့် ဘုရင့်မိသားစုတို့ကိုမူ တရားခွင်သို့ တက်ရောက်စေခဲ့သော်လည်း ရာဇဝတ်သားအဖြစ် တရားစွဲဆိုခြင်းမှ မဟာမိတ်တပ်များဆိုင်ရာ စစ်သေနာပတိချုပ်မှ ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Thomas|first=J.E.|title=Modern Japan|url=https://archive.org/details/modernjapansocia0000thom|year=1996|publisher=Longman|isbn=0-582-25962-2|pages=[https://archive.org/details/modernjapansocia0000thom/page/284 284]–287}}</ref> ၁၉၄၇ တွင် ဂျပန်တို့က လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရေစီဝါဒကို အလေးပေးသော ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအသစ်ကို စတင်ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ ၁၉၅၂ တွင် ဆန်ဖရန်စစ္စကို စာချုပ်ဖြင့် မဟာမိတ်တို့ ဂျပန်မှ ထွက်ခွာသွားခဲ့ကာ <ref>{{cite web |url=http://www.japantimes.co.jp/news/2007/03/06/national/52-coup-plot-bid-to-rearm-japan-cia/ |title='52 coup plot bid to rearm Japan: CIA |first=Joseph |last=Coleman| date=March 6, 2007|work=The Japan Times |accessdate=April 3, 2007}}</ref> ၁၉၅၆ တွင် ဂျပန်တို့အား ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂတွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်ခံခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံသည် အလျှင်အမြန် တိုးတက်လာခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတွင် ဒုတိယမြောက် အကြီးဆုံး စီးပွားရေး ရှိသောနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်မှာ ၂၀၁၀ ခုနှစ် တရုတ်တို့ ကျော်တက် မသွားခင်အချိန်အထိ ဖြစ်သည်။ ထိုတိုးတက်မှုမှာ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်လည်များတွင် အဓိက စီးပွားရေး ကျဆင်းမှု ကြုံတွေ့ပြီးနောက် ပြီးဆုံးသွားခဲ့သည်။ ၂၁ ရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် အပေါင်းလက္ခဏာ ဆန်သော တိုးတက်မှုများဖြင့် စီးပွားရေး ပြန်လည် တိုးတက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/5178822.stm |title=Japan scraps zero interest rates |publisher=BBC News |date=July 14, 2006 |accessdate=December 28, 2006}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ ရက်တွင် ဂျပန်တို့သည် သမိုင်းတွင် အပြင်းထန်ဆုံးသော ငလျင်နှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး [[နျူကလီးယားစွမ်းအား|နျူကလီးယား စွမ်းအင်]]၏ သမိုင်းတလျှောက်တွင် အဆိုးရွားဆုံး ဖြစ်သော ဖူကူရှီးမား ဒိုင်အိချိ နျူးကလီးယား ကပ်ဘေးနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။<ref name="nytimes-tsunami">{{cite news|last=Fackler|first=Martin; Drew, Kevin|title=Devastation as Tsunami Crashes Into Japan|url=http://www.nytimes.com/2011/03/12/world/asia/12japan.html?ref=world|accessdate=March 11, 2011|newspaper=The New York Times|date=March 11, 2011}}</ref> == အစိုးရနှင့် နိုင်ငံရေး == [[File:Emperor Naruhito (cropped).jpg|thumb|လက်ရှိ ဧကရာဇ် [[နာရူဟီတို]]]] ဂျပန်နိုင်ငံသည် စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ် ကျင့်သုံးသော နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ဘုရင်၏ ဩဇာအာဏာမှာ အနည်းအကျဉ်းမျှသာ ရှိသည်။ ပွဲလမ်းသဘင်များအတွက် ဥသျှောင် ဖြစ်သော ဘုရင်ကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက "နိုင်ငံတော်နှင့် ပြည်သူတို့၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှု ၏ ပြယုဂ်" ဟု သတ်မှတ်ထားသည်။ ဩဇာအာဏာမှာ ဝန်ကြီးချုပ် နှင့် ဒိုင်းယက်ဟု ခေါ်သော လွှတ်တော်၏ ရွေးချယ်ခံ အမတ်များ တွင်သာ ရှိသည်။ အချုပ်အခြာ အာဏာမှာ ပြည်သူတို့ ထံတွင်သာ ရှိသည်။<ref name="Constitution">{{cite web |url=http://www.kantei.go.jp/foreign/constitution_and_government_of_japan/constitution_e.html |title=The Constitution of Japan |publisher=Prime Minister of Japan and His Cabinet |date=November 3, 1946 |accessdate=February 14, 2014}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လက်ရှိဘုရင်မှာ နာရူဟီတိုဖြစ်သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဥပဒေပြု အစိတ်အပိုင်းမှာ နေရှင်နယ် ဒိုင်းယက် ဟုခေါ်သော လွှတ်တော် နှစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ လွှတ်တော်တွင် အမတ် နေရာ ၄၈၀ ပါသော အောက်လွှတ်တော် ပါဝင်ပြီး ၄ နှစ်တကြိမ် သို့မဟုတ် ဖျက်သိမ်းသည့် အခါတွင် ပေါ်ပြူလာ ဖြစ်သော မဲဖြင့် ရွေးချယ်ခန့်အပ် ကြသည်။ ဟောက်စ်အော့ဖ် ကောင်ဆယ်လာ ခေါ်သော အထက်လွှတ်တော်တွင် အမတ်နေရာ ၂၄၂ နေရာ ပါဝင်ပြီး ၆ နှစ်သက်တမ်း ရှိသည်။ အသက် ၂၀ ပြည့်ပြီးသူတိုင်း မဲပေးပိုင်ခွင့် ရှိပြီး<ref name="cia">{{cite web|title=Japan|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm|publisher=US Department of State|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ရွေးချယ်ခံ နေရာများ အားလုံးအတွက် လျှို့ဝှက်မဲစနစ်<ref name="Constitution"/> ကို ကျင့်သုံးသည်။ လွှတ်တော်တွင် ဆိုရှယ်လစ်ဘရယ် ပါတီ ဖြစ်သော ဂျပန် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီ နှင့် ကွန်ဆာဗေးတစ် ဖြစ်သော လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီတို့ ကြီးစိုးနေကြသည်။ လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီမှာ ၁၉၅၅ မှစ၍ မဲအရေအတွက် အသာရခဲ့ပြီဂ ၁၉၉၃ နှင့် ၁၉၉၄ ကြား ၁၁ လ နှင့် ၂၀၀၉ နှင့် ၂၀၁၂ ကြား ကာလများမှ လွဲ၍ ဖြစ်သည်။ လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ အောက်လွှတ်တော်တွင် ၂၉၄ နေရာနှင့် အထက်လွှတ်တော်တွင် ၈၃ နေရာ ရရှိထားသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်မှာ ဂျပန်အစိုးရ၏ ခေါင်းဆောင် ဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်များမှ အမတ်များထဲနေ၍ ရွေးချယ် သတ်မှတ်ပြီးနောက် ဘုရင်မှ ခန့်အပ်သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်သည် အစိုးရအဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကို ခန့်အပ်ပိုင်ခွင့် နှင့် ထုတ်ပယ်နိုင်ခွင့် ရှိသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ အပြီး လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီမှ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရခဲ့ပြီးနောက် [[ရှင်ဇို အာဘေး]]မှ ယိုရှီဟီကို နိုဒါ၏ နေရာတွင် ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၆ မှစ၍ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|last=Fackler|first=Martin|title=Ex-Premier Is Chosen To Govern Japan Again|url=http://www.nytimes.com/2012/12/27/world/asia/shinzo-abe-selected-as-japans-prime-minister.html?_r=1&|accessdate=March 12, 2013|newspaper=The New York Times|date=December 27, 2013|location=New York}}</ref> ဝန်ကြီးချုပ်နေရာကို ဘုရင်က ခန့်အပ်ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ လွှတ်တော်မှ သတ်မှတ်ပေးသူ မည်သူကို မဆို ဘုရင်က ခန့်အပ်ပေးရမည်ဟု ဖော်ပြပါရှိသည်။<ref name="Constitution"/> [[File:Fumio Kishida 20170216.jpeg|thumb|လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် [[ဖူမီအို ခီရှိဒ]]]] ဂျပန် ဥပဒေမှာ သမိုင်းကြောင်းအရ တရုတ်ဥပဒေ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု ရှိသော်လည်း အဲဒိုခေတ် အတွင်းတွင် "ကူဂျီကာတာ အိုဆာဒါမဲဂါကီ" အစရှိသော သီးသန့် ဥပဒေများ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက် လာခဲ့သည်။ <ref>{{cite book|last=Dean|first=Meryll|title=Japanese legal system: text, cases & materials|url=https://archive.org/details/japaneselegalsys00dean|year=2002|publisher=Cavendish|isbn=978-1-85941-673-0|pages=[https://archive.org/details/japaneselegalsys00dean/page/55 55]–58|edition=2nd}}</ref> သို့သော်လည်း ၁၉ ရာစု နှောင်းပိုင်းမှ စ၍ တရားစီရင်ရေး စနစ်မှာ ဥရောပမှ အရပ်ဘက် ဥပဒေများ ပေါ်တွင် များစွာ အခြေခံလာပြီး အထူးသဖြင့် ဂျာမနီ နိုင်ငံ ဥပဒေ ပေါ်တွင် အခြေခံသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ၁၈၉၆ တွင် ဂျပန် အစိုးရမှ ဂျာမန် ဥပဒေကြမ်း တစ်ခုပေါ်တွင် မူတည်၍ အရပ်ဘက် ဥပဒေ တစ်ခုကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီး ပြင်ဆင် ပြီးချိန် အထိတိုင်အောင် သက်ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|last=Kanamori|first=Shigenari|title=German influences on Japanese Pre-War Constitution and Civil Code|journal=European Journal of Law and Economics|date=January 1, 1999|volume=7|issue=1|pages=93–95|doi=10.1023/A:1008688209052}}</ref> ဥပဒေပြု လွှတ်တော်မှ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော ဥပဒေများကို ဘုရင်က တရားဝင် အသိအမှတ် ပြုပေးရသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ ဘုရင်သည် လွှတ်တော်မှ အတည်ပြုလိုက်သော ဥပဒေကို အတည်ပြုပေးရန် လိုအပ်ပြီး ထိုပြဋ္ဌာန်းချက်ကို ဆန့်ကျင်ရန် အခွင့်အာဏာ ပေးမထားပေ။<ref name="Constitution"/> ဂျပန် တရားရုံးစနစ်ကို လေးပိုင်း ခွဲခြားထားပြီး တရားရုံးချုပ် နှင့် အောက်ရုံး ၃ ခု တို့ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.kantei.go.jp/foreign/judiciary/0620system.html |publisher=Office of the Prime Minister of Japan |title=The Japanese Judicial System |accessdate=March 27, 2007}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ ပြဋ္ဌာန်း ဥပဒေ၏ အဓိက အပိုင်းကို ဥပဒေ သတ်မှတ်ချက်ဟု ခေါ်သည်။<ref>{{cite book|last=Dean|first=Meryll|title=Japanese legal system: text, cases & materials|url=https://archive.org/details/japaneselegalsys00dean|year=2002|publisher=Cavendish|isbn=978-1-85941-673-0|page=[https://archive.org/details/japaneselegalsys00dean/page/131 131]|edition=2nd}}</ref> ==နိုင်ငံခြား ဆက်ဆံရေး နှင့် စစ်ရေး== [[File:SM3 from JDS Kongo.jpg|thumb|upright|ဂျေဒီအက်စ် ကွန်ဂို (DDG-173) ထိန်းချုပ် ဒုံးကျည်ဖျက်စနစ်မှ တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးပျံ ဖျက် ဒုံးကျည်ကို ပစ်လွှတ်နေစဉ်]] ဂျပန်သည် ဂျီအိတ် (G8)၊ [[အေးပက်]] နှင့် အာဆီယံ ပေါင်း ၃ နိုင်ငံ တို့၏ အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ပြီး အရှေ့အာရှ ညီလာခံတွင် ပါဝင်သူ ဖြစ်သည်။ ဂျပန်သည် [[ဩစတြေးလျနိုင်ငံ]]နှင့် လုံခြုံရေး ပဋိဉာဏ် စာချုပ်ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ် မတ်လတွင် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|url=http://www.mofa.go.jp/region/asia-paci/australia/joint0703.html |title=Japan-Australia Joint Declaration on Security Cooperation |publisher=Ministry of Foreign Affairs|accessdate=August 25, 2010}}</ref> [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] နှင့် ၂၀၀၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.mofa.go.jp/region/asia-paci/india/pmv0810/joint_d.html |title=Joint Declaration on Security Cooperation between Japan and India |publisher=Ministry of Foreign Affairs |date=October 22, 2008 |accessdate=August 25, 2010}}</ref> အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးရေး ရန်ပုံငွေ အတွက် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု နှင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံတို့ ပြီးလျှင် တတိယမြောက် အများဆုံး လှူဒါန်းသော နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၉.၄၈ ဘီလီယံ လှူဒါန်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Net Official Development Assistance in 2009|url=http://www.oecd.org/dataoecd/17/9/44981892.pdf|publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development|OECD]]|accessdate=January 16, 2011|archivedate=26 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110426173037/https://www.oecd.org/dataoecd/17/9/44981892.pdf}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် စီးပွားရေး၊ စစ်ရေး အရ နီးစပ်မှု ရှိသည်။ ဂျပန်-အမေရိကန် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေး ပေါ်လစီ၏ အရေးပါသော ကိစ္စရပ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.realclearpolitics.com/articles/2007/03/japan_is_back_why_tokyos_new_a.html |title=Japan Is Back: Why Tokyo's New Assertiveness Is Good for Washington| author=Michael Green |publisher=Real Clear Politics | accessdate=March 28, 2007}}</ref> ၁၉၅၆ ခုနှစ်မှစ၍ ကမ္ဘာ့ကုလသမ္မဂ္ဂ၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့ပြီးနောက် ဂျပန်နိုင်ငံသည် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အမြဲတမ်းမဟုတ်သော အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်မှာ စုစုပေါင်း နှစ် ၂၀ မျှ ရှိပြီး လတ်တလော အနေနှင့် ၂၀၀၉ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၁၀ ခုနှစ်တို့တွင် ဖြစ်သည်။ ဂျပန်သည် ဂျီဖိုး နိုင်ငံများထဲမှ [[ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ]]၏ အမြဲတမ်း အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်ရန် ကြိုးစားနေသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.centralchronicle.com/20070111/1101194.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070221044357/http://www.centralchronicle.com/20070111/1101194.htm |archivedate=February 21, 2007 |title=UK backs Japan for UNSC bid |work=Central Chronicle | accessdate=March 28, 2007}}</ref> ဂျပန်သည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နယ်နိမိတ်ဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်လျှင် ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ ရုရှားနိုင်ငံနှင့် တောင်ကူရေးကျွန်းများ အငြင်းပွားမှု၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် လျန်ကုတ် ကျောက်ဆောင် အငြင်းပွားမှု နှင့် တရုတ်၊ ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံတို့နှင့် ဆန်ကာကူးကျွန်း အငြင်းပွားမှု၊ တရုတ်နှင့် အိုကီနိုတိုရီရှီမာ ပတ်ဝန်းကျင် သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန် ဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုတို့ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite book|title=Peace in Northeast Asia|url=https://archive.org/details/peacenortheastas00scho|year=2008|publisher=Edward Elgar Publishing Limited|pages=[https://archive.org/details/peacenortheastas00scho/page/n33 26]–29|editor=Schoenbaum, Thomas J.}}</ref> ထို့ပြင် ဂျပန်တို့သည် [[မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံ]] နှင့် ဂျပန်နိုင်ငံသားတို့အား ပြန်ပေးဆွဲမှု နှင့် နျူးကလီးယားလက်နက် နှင့် ဒုံးကျည်များ ကိစ္စတို့ကြောင့် ပြဿနာ ဖြစ်ပွားလျက် ရှိသည်။<ref>{{cite web|last=Chanlett-Avery|first=Emma|title=North Korea's Abduction of Japanese Citizens and the Six-Party Talks|url=http://www.fas.org/sgp/crs/row/RS22845.pdf|work=CRS Report for Congress|publisher=Federation of American Scientists|accessdate=January 7, 2011}}</ref> ဂျပန်သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံများထဲမှ စစ်ရေး အသုံးစရိတ် အကြီးမားဆုံး နိုင်ငံများတွင် တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=The 15 countries with the highest military expenditure in 2009|url=http://www.sipri.org/research/armaments/milex/resultoutput/milex_15|publisher=Stockholm International Peace Research Institute|accessdate=January 16, 2011|archivedate=17 February 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110217084451/http://www.sipri.org/research/armaments/milex/resultoutput/milex_15}}</ref> အီရတ်စစ်ပွဲ အတွင်းက ဂျပန်နိုင်ငံမှ တိုက်ခိုက်ရေး မဟုတ်သော တပ်များကို စေလွှတ်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။<ref name="Iraq deployment">{{cite web |url=http://www.iht.com/articles/2006/06/20/news/japan.php |title=Tokyo says it will bring troops home from Iraq |work=International Herald Tribune |date=June 20, 2006 |accessdate=March 28, 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060701220151/http://www.iht.com/articles/2006/06/20/news/japan.php |archivedate=1 July 2006 }}</ref> ဂျပန်၏ ရေကြောင်းကာကွယ်ရေးတပ်မှာ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ ကမ်းခြေ နိုင်ငံများ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် အမြဲပါဝင်လေ့ ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=About RIMPAC|url=http://www.mindef.gov.sg/imindef/mindef_websites/topics/exrimpac/abt_rimpac.html|publisher=Government of Singapore|accessdate=March 2, 2014|archivedate=6 August 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130806203903/http://www.mindef.gov.sg/imindef/mindef_websites/topics/exrimpac/abt_rimpac.html}}</ref> ဂျပန်စစ်တပ် (ဂျပန်ကာကွယ်ရေးတပ်) အား ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၉ အရ စစ်ကြေညာခြင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ အငြင်းပွားမှုများတွင် စစ်ရေးအရ ဖြေရှင်းခြင်းကို တားမြစ်ထားသည်။ ဂျပန် ကာကွယ်ရေးတပ်သည် ပုံမှန် စစ်တပ်တစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံ ပြင်ပတွင် သေနတ်တစ်ချက်မျှ မဖောက်သည့် စစ်တပ် ဖြစ်သည်။<ref>正論, May 2014 (171).</ref> ဂျပန်စစ်တပ်ကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အုပ်ချုပ်ပြီး အခြေခံအားဖြင့် ဂျပန်မြေပြင်ကာကွယ်ရေးတပ်(JGSDF) ၊ ဂျပန်ရေကြောင်း ကာကွယ်ရေးတပ် (JMSDF) နှင့် ဂျပန် လေကြောင်းကာကွယ်ရေးတပ် (JASDF) တို့ ပါဝင်သည်။ ထိုတပ်များသည် လတ်တလောတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး လုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်။ အီရတ်သို့ ဂျပန်တပ်များပို့လွှတ်ခြင်းမှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးသည့် အချိန်မှစ၍ ပထမဆုံး ဂျပန်စစ်တပ်အား နိုင်ငံခြားတွင် အသုံးပြုခြင်းပင် ဖြစ်သည်။<ref name="Iraq deployment"/> နိပွန်ကဲအီဒန်ရန် ဟု ခေါ်သော ဂျပန်စီးပွားရေး အသင်းမှ ဂျပန်နိုင်ငံ အနေနှင့် နိုင်ငံတကာ စစ်လေယာဉ်နှင့် ဒုံးကျည် ပူးပေါင်း တည်ဆောက်သည့် စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်နိုင်ရန် အတွက် အစိုးရအား လက်နက်တင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်ထားခြင်းမှ ရုပ်သိမ်းရန် တောင်းဆိုလျက် ရှိသည်။<ref>{{cite news |url=http://in.reuters.com/article/2010/07/13/idINIndia-50097320100713 |title=Japan business lobby wants weapon export ban eased |publisher=Reuters |date=July 13, 2010 |accessdate=April 12, 2011 |archivedate=29 October 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141029205933/http://in.reuters.com/article/2010/07/13/idINIndia-50097320100713 }}</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ် မေလတွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ရှင်ဇိုအာဘေးမှ ဂျပန် အနေနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးသည့် အချိန်မှ စ၍ ထိန်းသိမ်းထားသော ပါဝင်ပတ်သက်မှု မရှိခြင်းကို ရပ်တန့်၍ ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လိုသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ သူ၏ ပြောကြားချက်အရ ဂျပန်အနေနှင့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများအား ဂျပန်၏ ပံ့ပိုးမှုကို ပေး၍ အဓိက အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လိုသည်ဟု ဆိုသည်။<ref name="JapanAsia">{{cite news|title=Abe offers Japan's help in maintaining regional security|url=http://www.japanherald.com/index.php/sid/222467193/scat/c4f2dd8ca8c78044/ht/Abe-offers-Japans-help-in-maintaining-regional-security|accessdate=May 31, 2014|publisher=Japan Herald|archivedate=31 May 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140531184828/http://www.japanherald.com/index.php/sid/222467193/scat/c4f2dd8ca8c78044/ht/Abe-offers-Japans-help-in-maintaining-regional-security}}</ref> ==အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ== ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပရီဖက်ချာပေါင်း ၄၇ ခုရှိပြီး ပရီဖက်ချာ တစ်ခုစီတွင် ရွေးချုပ်ထားသော အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ဥပဒေရေးရာ အဖွဲ့ နှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့တို့က ကြီးကြပ်သည်။ ပရီဖက်ချာများကို မြို့တော်များ၊ မြို့များ နှင့် ကျေးရွာများ အဖြစ် ဆက်လက် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာထားသည်။<ref>{{cite book|last=McCargo|first=Duncan|title=Contemporary Japan|year=2000|publisher=Macmillan|isbn=0333710002|pages=84–85}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် လက်ရှိတွင် မြို့တော်များ၊ မြို့များ နှင့် ကျေးရွာများကို ပြန်လည် ပေါင်းစပ် ဖွဲ့စည်းလျက် ရှိသည်။ ထိုသို့ ပြုလုပ်ခြင်းကြောင့် ပရီဖက်ချာများ၏ အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ လျော့နည်းသွားပြီး အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ အသုံးစရိတ်ကို လျှော့ချနိုင်ရန် မျှော်လင့်ထားသည်။<ref>{{cite web |last=Mabuchi |first=Masaru |url=http://siteresources.worldbank.org/WBI/Resources/wbi37175.pdf |title=''Municipal Amalgamation in Japan''|publisher=World Bank |date=May 2001 | accessdate=December 28, 2006}}</ref> {{ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဒေသနှင့်ပရီဖက်ချာများ စာတမ်းထိုးမြေပုံ}} ==ပထဝီဝင်== [[File:Japan topo en.jpg|thumb|ဂျပန်ကျွန်းများ၏မြေမျက်နှာသွင်ပြင်]] ဂျပန်နိုင်ငံသည် အရှေ့အာရှ ပစိဖိတ်ကမ်းရိုးတန်း တလျှောက်တွင် ကျွန်းပေါင်း ၆,၈၅၂ ကျွန်း ရှိသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် ပိုင်ဆိုင်သော ကျွန်းများသည် မြောက်လတ္တီကျု ၂၄° မှ ၂၆° အတွင်း နှင့် အရှေ့ လောင်ဂျီကျု ၁၂၂° မှ ၁၄၆° အတွင်း တည်ရှိသည်။ အဓိကကျွန်းများမှာ မြောက်မှ တောင်သို့ ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်း၊ ဟွန်ရှူးကျွန်း၊ ရှိကိုကူးကျွန်း နှင့် ကျူရှူးကျွန်း တို့ ဖြစ်ကြသည်။ အိုကီနာဝါ ပါဝင်သော ရူကျူးကျွန်းများမှာ ကျူရှူးကျွန်း၏ တောင်ဘက်တွင် ဆက်လျှက် တည်ရှိသည်။ ထိုကျွန်းများအားလုံးကို စုပေါင်း၍ ဂျပန်ကျွန်းစုများဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။<ref>{{cite book|last=McCargo|first=Duncan|title=Contemporary Japan|year=2000|publisher=Macmillan|isbn=0-333-710002 |pages=8–11}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ၇၃ ရာခိုင်နှုန်းမှာ သစ်တောထူထပ်ပြီး တောင်ကုန်းများပြားသဖြင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ရန် နှင့် လူနေထိုင်ရန် မသင့်လျော်ပေ။<ref name="cia"/><ref>{{cite web|title=Japan|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm|publisher=US Department of State|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ထို့အတွက်ကြောင့် လူနေထိုင်နိုင်သော အထူးသဖြင့် ကမ်းရိုးတန်း ဒေသများတွင် လူနေ အလွန်ထူထပ်သည်။ ဂျပန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူနေထိုင်မှု သိပ်သည်းမှု အများဆုံး နိုင်ငံများတွင် တစ်နိုင်ငံ အပါအဝင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://esa.un.org/unpp/ |title=World Population Prospects |publisher=UN Department of Economic and Social Affairs |accessdate=March 27, 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070321013235/http://esa.un.org/unpp/ <!--Added by H3llBot--> |archivedate=March 21, 2007}}</ref> ဂျပန်ကျွန်းများသည် ပစိဖိတ် မီးကွင်းဟု ခေါ်သော မီးတောင်ဇုန်ပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ လွန်ခဲ့သော နှစ်သန်းရာပေါင်းများစွာက ဆီလူရီယန် အလယ်ပိုင်းမှ ပလေစတိုဆင်း အထိ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ ရွေ့လျားမှုများကြောင့် ဖြစ်သည်။ အကျိုးဆက်အားဖြင့် တောင်ဘက်တွင် ဖိလစ်ပိုင်ပင်လယ်ကျောက်လွှာထုမှ အာမူရီယန် ကျောက်လွှာထုနှင့် အိုကီနာဝါ ကျောက်လွှာထု အောက်သို့ ဝင်ရောက်သွားခဲ့ပြီး မြောက်ဘက်တွင် ပစိဖိတ် ကျောက်လွှာထု က အိုကောက်စ် ကျောက်လွှာထုအောက်သို့ ဝင်ရောက်သွားခဲ့သည်။ ဂျပန်သည် ရှေးယခင်က ယူရှေးရှန်း တိုက်ကြီး၏ အရှေ့ဘက် ကမ်းရိုးတန်းနှင့် တွဲဆက်နေခဲ့သည်။ ကျောက်လွှာထုများ ရွှေ့လျားပြီး အောက်သို့ ဝင်ရောက်ခြင်းကြောင့် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၅ သန်းခန့်က ဂျပန်ကျွန်းစု နေရာကို အရှေ့သို့ ဆွဲထုတ်ခဲ့ပြီး ဂျပန်ပင်လယ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://shinku.nichibun.ac.jp/jpub/pdf/jr/IJ1501.pdf|last=Barnes|first=Gina L.|title=Origins of the Japanese Islands|publisher=[[University of Durham]]|year=2003|accessdate=August 11, 2009}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံတွင် မီးမငြိမ်းသေးသော မီးတောင်ပေါင်း ၁၀၈ ခု ရှိသည်။ ရာစုနှစ်အတွင်း အကြီးအကျယ် ပျက်စီးစေသော ငလျင်များနှင့် ဆူနာမီများ မကြာခဏဆိုသလို ဖြစ်ပေါ်လေ့ ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://volcano.und.edu/vwdocs/volc_images/north_asia/japan_tec.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070204064754/http://volcano.und.edu/vwdocs/volc_images/north_asia/japan_tec.html |archivedate=February 4, 2007 |title=Tectonics and Volcanoes of Japan |publisher=Oregon State University |accessdate=March 27, 2007}}</ref> ၁၉၂၃ တိုကျို ငလျင်ကြောင့် လူပေါင်း ၁၄၀,၀၀၀ သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last=James|first=C.D.|title=The 1923 Tokyo Earthquake and Fire|url=http://nisee.berkeley.edu/kanto/tokyo1923.pdf|publisher=University of California Berkeley|accessdate=January 16, 2011|year=2002|archivedate=7 August 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140807010932/https://nisee.berkeley.edu/kanto/tokyo1923.pdf}}</ref> လတ်တလော ဖြစ်ပွားခဲ့သော အဓိက ငလျင်ကြီးများမှာ ၁၉၉၅တွင် ဖြစ်ပွားသော မဟာဟန်ရှင်းငလျင် နှင့် ရစ်ချ်တာစကေး ၉.၀ ရှိပြီး<ref name="USGS9.0">{{cite web |url=http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2011/usc0001xgp/neic_c0001xgp_wmt.php |title=USGS analysis as of March 12, 2011 |publisher=Earthquake.usgs.gov |date=June 23, 2011 |accessdate=November 9, 2011 |archivedate=13 March 2011 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5x9dgiIL8?url=http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2011/usc0001xgp/neic_c0001xgp_wmt.php }}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ရက်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုဟိုကူး ငလျင်တို့ ပြီး ထိုငလျင်ကြောင့် ကြီးမားသော ဆူနာမီ လှိုင်းလုံးကြီးများ၏ ရိုက်ခတ်မှုကို ခံခဲ့ရသည်<ref name="nytimes-tsunami" /> ပစိဖိတ် မီးကွင်း ပေါ်တွင် တည်ရှိသောကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံသည် ငလျင်လှုပ်ရန် နှင့် ဆူနာမီ ဖြစ်ပေါ်ရန် အခြေအနေများပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် အတွက် အမြင့်မားဆုံး အန္တရာယ် ရှိသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite web |title=2013 World Risk Report |url=http://www.worldriskreport.com/uploads/media/WorldRiskReport_2013_online_01.pdf |accessdate=5 August 2014 |archivedate=16 August 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140816173655/http://www.worldriskreport.com/uploads/media/WorldRiskReport_2013_online_01.pdf }}</ref> ===ရာသီဥတု=== [[File:Cherry blossoms at Yoshinoyama 01.jpg|thumb|ယိုရှီနိုတောင်တွင် ချယ်ရီပန်းများပွင့်နေပုံမှာ ပြဇာတ်များနှင့် ဝါကာ ကဗျာများတွင် ချယ်မှုန်း သရုပ်ဖော်လေ့ ရှိသည်။]] [[File:Kongobuji Koyasan07n3200.jpg|thumb|ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေခံ နေရာဖြစ်သော ကိုယာတောင်ပေါ် ကွန်ဂိုဘူဂျိရှိ ဆောင်းဦးရာသီ မေပယ်လ်ရွက်များ]] ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုမှာ အများအားဖြင့် အပူအအေးမျှတသော်လည်း မြောက်မှတောင်သို့ များစွာ ကွဲပြားခြားနားသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ပထဝီဝင် အနေအထားအရ ရာသီဥတုဇုန် ၆ ခု ကွဲပြားနေသည်။ ၎င်းတို့မှာ ဟော့ကိုင်းဒိုး၊ ဂျပန်ပင်လယ်၊ အလယ်ပိုင်းကုန်းမြင့် ဒေသ၊ ဆဲတိုကုန်းတွင်းပင်လယ်၊ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ နှင့် ရူကျူးကျွန်းများ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ မြောက်ဘက် အစွန်ဆုံး အပိုင်းဖြစ်သော ဟော့ကိုင်းဒိုးတွင် စိုစွတ်သော ကုန်းမြေ ရာသီဥတု ရှိပြီး ရှည်လျားပြီး အေးမြသော ဆောင်းရာသီများနှင့် အလွန်ပူနွေးသည်မှ အေးမြသော နွေရာသီများ ရှိသည်။ မိုးရေချိန် မများသော်လည်း ဆောင်းရာသီတွင် ဧရာမ နှင်းထုကြီးများ ဖြစ်ပေါ်လေ့ ရှိသည်။<ref name=autogenerated2>{{cite book|last=Karan|first=Pradyumna Prasad|title=Japan in the 21st century|url=https://archive.org/details/japanin21stcentu0000kara|year=2005|publisher=University Press of Kentucky|isbn=0-8131-2342-9|pages=[https://archive.org/details/japanin21stcentu0000kara/page/18 18]–21, 41|author2=Gilbreath, Dick}}</ref> ဟွန်ရှူးကျွန်း၏ အနောက်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းတွင် ရှိသော ဂျပန်ပင်လယ်ဇုံတွင် အနောက်မြောက် ဆောင်းလေကြောင့် နှင်းများ အများအပြား ကျရောက်တတ်သည်။ နွေရာသီတွင်မူ ပစိဖိတ်ဒေသထက် ပို၍ အေးမြတတ်သော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဖာန်းလေများကြောင့် အလွန်မြင့်မားသော အပူချိန် ဖြစ်ပေါ်လေ့ ရှိသည်။ အလယ်ပိုင်း ကုန်းမြင့်ဒေသတွင် ပုံမှန် စိုစွတ်သော ကုန်းမြေရာသီဥတု ရှိသော်လည်း နွေရာသီနှင့် ဆောင်းရာသီ၊ နေ့နှင့်ည တို့တွင် အပူချိန် ကွာခြားမှု မြင့်မားသည်။ မိုးရေချိန်နည်းသော်လည်း ဆောင်းရာသီတွင် အစဉ်သဖြင့် နှင်းကျလေ့ရှိသည်။ ချူးဂိုးကု နှင့် ရှီကိုးကုဒေသတို့မှ တောင်ကုန်းများသည် ဆဲတိုကုန်းတွင်းပင်လယ်ကို ရာသီလေများမှ ကာဆီးထားသဖြင့် တစ်နှစ်ပတ်လုံး မအေးလွန်းသော ရာသီဥတု ရှိသည်။<ref name=autogenerated2 /> ပစိဖိတ် ကမ်းရိုးတန်းမှာမူ စိုစွတ်သော အပူလျော့ပိုင်း ရာသီဥတု ရှိပြီး အရှေ့တောင် ရာသီလေများကြောင့် တစ်ခါတရံ နှင်းကျတတ်သော မအေးလွန်းသည့် ဆောင်းရာသီနှင့် ပူပြင်းပြီး စိုစွတ်သော နွေရာသီများ ရှိသည်။ ရူကျူးကျွန်းများတွင် အပူလျော့ပိုင်း ရာသီဥတု ရှိပြီး နွေးထွေးသော ဆောင်းရာသီနှင့် ပူပြင်းသော နွေရာသီများ ရှိသည်။ မိုးရေချိန်မှာ အလွန်များပြီး အထူးသဖြင့် မိုးရာသီတွင် ဖြစ်သည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် စိုစွတ်ပြီး အပူအအေးမျှတသော ရာသီဥတု များကြောင့် နွေဦးရာသီတွင် ချယ်ရီပန်းများ ပွင့်ဝေခြင်း၊ နွေရာသီ ပုစဉ်းရင်ကွဲတို့၏ အော်မြည်သံများ၊ ဆောင်းရာသီ သစ်ရွက်တို့၏ အရောင်အဆင်းစသည်တို့ကို ဂျပန်အနုပညာ နှင့် ဂျပန် စာပေတို့တွင် ဖော်ထုတ်ခြယ်မှုန်းလေ့ ရှိကြသည်။<ref name=autogenerated2 /> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ပျမ်းမျှ ဆောင်းရာသီ အပူချိန်မှာ ၅.၁&nbsp;°C (၄၁.၂&nbsp;°F) ဖြစ်ပြီး ပျမ်းမျှ နွေရာသီအပူချိန်မှာ ၂၅.၂&nbsp;°C (၇၇.၄&nbsp;°F) ဖြစ်သည်။.<ref>{{cite web|title=Climate|url=http://www.jnto.go.jp/eng/arrange/essential/climate.html|publisher=[[Japan National Tourism Organization|JNTO]]|accessdate=March 2, 2011}}</ref> ဂျပန်တွင် အမြင့်ဆုံးတိုင်းတာခဲ့သော အပူချိန်မှာ ၄၀.၉&nbsp;°C (၁၀၅.၆&nbsp;°F) ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်တွင် တိုင်းတာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.japannewsreview.com/society/national/20070816page_id=1553 |title=Gifu Prefecture sees highest temperature ever recorded in Japan – 40.9 |publisher=Japan News Review Society |date=August 16, 2007 |accessdate=August 16, 2007 |archivedate=18 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160818051003/http://www.japannewsreview.com/society/national/20070816page_id=1553 }}</ref> မိုးရာသီမှာ အိုကီနာဝါတွင် မေလ အစောပိုင်းတွင် စတင်ပြီး တဖြည်းဖြည်း မြောက်ဘက်သို့ ရွေ့လျားသွားရာ ဟော့ကိုင်းဒိုးတွင် ဇူလိုင် နှောင်းပိုင်း မှ စတင်လေ့ရှိသည်။ ဟွန်ရှူးကျွန်း နေရာ အများစုတွင် မိုးရာသီသည် ဇွန်လ အလယ်ပိုင်း မတိုင်မီ စတင်လေ့ရှိပြီး ရက်သတ္တပတ် ၆ ပတ်မျှ ကြာမြင့်လေ့ ရှိသည်။ နွေရာသီ နှောင်းပိုင်း နှင့် ဆောင်းဦးရာသီ အစောပိုင်းတွင် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းများကြောင့် မကြာခဏ မိုးကြီးလေ့ ရှိသည်။<ref name="climate">{{cite web |url=http://www.jnto.go.jp/eng/arrange/essential/climate.html |title=Essential Info: Climate |publisher=[[Japan National Tourism Organization|JNTO]] |accessdate=April 1, 2007}}</ref> ===ဇီဝမျိုးကွဲများ=== [[File:Jigokudani hotspring in Nagano Japan 001.jpg|thumb|ဂျိဂိုကုဒါနိ ရေပူစမ်းမှ ဂျပန်မျောက်များမှာ ဆောင်းရာသီတွင် ရေပူစမ်းသို့ လာရောက်လေ့ ရှိသည့်အတွက် ထင်ရှားသည်။]] ဂျပန်နိုင်ငံတွင် သစ်တော ဂေဟဒေသ ကိုးခု ရှိပြီး ထိုဒေသများမှ ကျွန်းများ၏ ရာသီဥတုနှင့် ပထဝီဝင်ကို ထင်ဟပ်ပြ နေကြသည်။ ထိုဒေသများတွင် ရူကျူး နှင့် ဘိုနင်ကျွန်းများရှိ အပူလျော့ပိုင်း စိုစွတ်သော ဆောင်းရွက်ကြွေ သစ်တောများမှ အအေးလျော့သော ဒေသများနှင့် ပင်မကျွန်းများရှိ သမမျှတသော ဆောင်းရွက်ကြွေနှင့် မျိုးစုံ သစ်တောများ၊ မြောက်ဘက်ကျွန်းများရှိ အအေးပိုင်းဒေသများမှ သမမျှတသော ထင်းရူးတောများ အထိ ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.us.emb-japan.go.jp/jicc/spotflora.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070213035135/http://www.us.emb-japan.go.jp/jicc/spotflora.htm |archivedate=February 13, 2007 |title=Flora and Fauna: Diversity and regional uniqueness |publisher=Embassy of Japan in the USA |accessdate=April 1, 2007}}</ref> ဂျပန်တွင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် မျိုးပေါင်း ၉၀,၀၀၀ ကျော် ရှိပြီး [[ဝက်ဝံညို]]၊ [[ဂျပန်မျောက်]]၊ [[ဂျပန် ရက်ကွန်းခွေး]] နှင့် [[ဧရာမ ဂျပန်ရေပုတ်သင်]] တို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|title=The Wildlife in Japan|url=http://www.env.go.jp/nature/yasei/pamph/pamph01/en.pdf|publisher=Ministry of the Environment|accessdate=February 19, 2011|archivedate=23 March 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110323165908/http://www.env.go.jp/nature/yasei/pamph/pamph01/en.pdf}}</ref> ဒေသရင်း အပင်နှင့် တိရစ္ဆာန်တို့၏ အရေးပါသော ဒေသများကို ထိန်းသိမ်းရန် အမျိုးသား ဥယျာဉ် အများအပြား ရှိပြီး ရမ်ဆာ စိမ့်မြေဒေသ ၃၇ ခုလည်း ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.env.go.jp/en/nature/nps/park/ |title=National Parks of Japan |publisher=Ministry of the Environment |accessdate=May 11, 2011}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.ramsar.org/cda/en/ramsar-pubs-annolist-japan/main/ramsar/1-30-168^16573_4000_0__ |title=The Annotated Ramsar List: Japan |publisher=Ramsar |accessdate=May 11, 2011}}</ref> နေရာ ၄ခုမှာ သဘာဝ အတိုင်း အလွန်ထူးခြားသော တန်ဖိုးများ ရှိသဖြင့် ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေခံစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းထားခြင်း ခံရသည်။<ref name="unesco1">{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/statesparties/jp |title=Japan – Properties Inscribed on the World Heritage List |publisher=UNESCO |accessdate=July 5, 2011}}</ref> ===သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်=== ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီး အလျင်အမြန် စီးပွားရေး တိုးတက်လာသော အချိန်များတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဆိုင်ရာ ပေါ်လစီများကို အစိုးရနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး ကော်ပိုရေးရှင်းများမှ ဘေးဖယ်ထားခဲ့ကြသည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ၁၉၅၀ ခုနှစ်များ နှင့် ၁၉၆၀ ခုနှစ်များတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ညစ်ညမ်းမှုကို အနှံ့အပြား ကြုံတွေ့ရသည်။ ထိုပြဿနာများနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်ပူပန်မှု များပြားလာသဖြင့် ၁၉၇၀ တွင် အစိုးရမှ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဥပဒေအချို့ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web|title=日本の大気汚染の歴史|url=http://www.erca.go.jp/taiki/history/ko_syousyu.html|publisher=Environmental Restoration and Conservation Agency|accessdate=March 2, 2014|language=Japanese|archivedate=1 May 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110501085231/http://www.erca.go.jp/taiki/history/ko_syousyu.html}}</ref> ၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ရေနံအခက်အခဲကြောင့်လည်း သဘာဝ အရင်းအမြစ် မရှိသော ဂျပန်တို့အား စွမ်းအင်များကို ထိရောက်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရန် တွန်းအားဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|last=Sekiyama|first=Takeshi|title=Japan's international cooperation for energy efficiency and conservation in Asian region|url=http://nice.erina.or.jp/en/pdf/C-SEKIYAMA.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080216005103/http://nice.erina.or.jp/en/pdf/C-SEKIYAMA.pdf|archivedate=February 16, 2008|publisher=Energy Conservation Center|accessdate=January 16, 2011}}</ref> လက်ရှိ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများတွင် မြို့ပြလေထု ညစ်ညမ်းမှု (မိုနို နိုက်ထရိုဂျင် အောက်ဆိုက်ဒ်၊လေထဲတွင်တွဲခိုနေသော အမှုန်အမွှားများ နှင့် အဆိပ်အတောက်များ) ၊ အညစ်အကြေး စွန့်ထုတ်မှု စီမံခန့်ခွဲရေး၊ ရေထု ညစ်ညမ်းခြင်း၊ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ရာသီဥတု အပြောင်းအလဲ၊ ဓာတုပစ္စည်း စီမံခန့်ခွဲမှု နှင့် ထိန်းသိမ်းရေး အတွက် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|title=Environmental Performance Review of Japan|url=http://www.oecd.org/dataoecd/0/17/2110905.pdf|publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development|OECD]]|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သဟဇာတဖြစ်သော နည်းပညာများကို တီထွင်ထုတ်လုပ်ရာတွင် ကမ္ဘာ့ရှေ့ဆောင် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အနာဂတ် ရည်မျှော် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်နိုင်စွမ်းကို တိုင်းတာသော ၂၀၁၄ ခုနှစ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း ညွှန်းကိန်းတွင် အဆင့် ၂၆ သတ်မှတ်ခြင်း ခံရသည်။<ref>{{cite web|title=Environmental Performance Index: Japan|url=http://epi.yale.edu/epi/country-profile/japan|publisher=Yale University|accessdate=February 3, 2014|archivedate=19 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140219070452/http://epi.yale.edu/epi/country-profile/japan}}</ref> ၁၉၉၇ ခုနှစ် ကျိုတိုပရိုတိုကောလ် ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီး နှင့် ၎င်းအစည်းအဝေးကို လက်ခံကျင်းပသော အိမ်ရှင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သော ဂျပန်နိုင်ငံအနေနှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ဒ် ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ရာသီဥတု အပြောင်းအလဲကို ထိန်းချုပ်နိုင်မည့် အခြား လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဆောင်ရွက်ရန် စာချုပ်ပါ စည်းကမ်းများအရ တာဝန်ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.wbcsd.org/plugins/DocSearch/details.asp?txtDocTitle=kyoto%20protocol%20japan&txtDocText=kyoto%20protocol%20japan&DocTypeId=-1&ObjectId=MzQ4ODc&URLBack=result.asp%3FtxtDocTitle%3Dkyoto+protocol+japan%26txtDocText%3Dkyoto+protocol+japan%26DocTypeId%3D-1%26SortOrder%3D%26CurPage%3D1 |title=Japan sees extra emission cuts to 2020 goal -minister |publisher=World Business Council for Sustainable Development |accessdate=March 2, 2011 |archivedate=26 October 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141026035508/http://www.wbcsd.org/plugins/DocSearch/details.asp?txtDocTitle=kyoto%20protocol%20japan&txtDocText=kyoto%20protocol%20japan&DocTypeId=-1&ObjectId=MzQ4ODc&URLBack=result.asp%3FtxtDocTitle%3Dkyoto+protocol+japan%26txtDocText%3Dkyoto+protocol+japan%26DocTypeId%3D-1%26SortOrder%3D%26CurPage%3D1 }}</ref> ==စီးပွားရေး== ===စီးပွားရေး သမိုင်းကြောင်း=== [[File:The_Tokyo_Stock_Exchange_-_main_room_3.jpg|thumb|အာရှတွင် အကြီးမားဆုံး စတော့ခ်အိတ်ချိန်း ဖြစ်သော တိုကျိုစတော့ အိတ်ချိန်း<ref name="fm">{{cite news|url=http://economictimes.indiatimes.com/markets/global-markets/China-becomes-worlds-third-largest-stock-market/articleshow/6068129.cms|title= Japan's Tokyo Stock Exchange is the second largest stock market with a market value of $3.8 trillion |work=The Economic Times |location=India|accessdate=June 19, 2010|date=June 19, 2010}}</ref>]] ဂျပန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် ပတ်သက်သော ဖွဲ့စည်းပုံ အင်္ဂါရပ်များဖြစ်သည့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ ကုန်းလမ်းနှင့် ရေလမ်း လမ်းကြောင်းကွန်ယက်များ နှင့် အိုဆာကာ ဆန်ကုန်သည်တို့၏ အနာဂတ်သို့ ကြိုတင်ရောင်းဝယ်ခြင်း၊ ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် အာမခံလုပ်ငန်းတို့ မှာ အဲဒိုခေတ်မှ စတင်ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။<ref>{{cite book |title=The Origins of Japanese Trade Supremacy |author=Howe, Christopher |publisher=Hurst & Company |year=1996 |isbn=1-85065-538-3|pages=58f}}</ref> မေဂျီခေတ် ၁၈၆၈ မှစ၍ ဂျပန်သည် စီးပွားရေး အရ ဖွံဖြိုးလာခဲ့ပြီး ဈေးကွက်စီးပွားရေး စနစ်ကို ကျင့်သုံးလာခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=312–314}}</ref> ယနေ့ခေတ်၏ စီးပွားရေး လုပ်ငန်း အများစုမှာ ထိုအချိန်မှ စတင်ထည်ထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ဂျပန်အနေနှင့် အာရှ၏ အဖွံ့ဖြိုးဆုံး နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=McCargo|first=Duncan|title=Contemporary Japan|year=2000|publisher=Macmillan|isbn=0-333-71000-2 |pages=18–19}}</ref> ၁၉၆၀ ခုနှစ်များ မှ ၁၉၈၀ ခုနှစ်များ အတွင်း အမှန်တကယ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုများကို ဂျပန်၏ စစ်ပြီးခေတ် စီးပွားရေး ထူးထွေဆန်းပြားခြင်းများဟု ခေါ်တွင်ခဲ့သည်။ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုမှာ ၁၉၆၀ ခုနှစ်များမှ ၁၉၇၀ ခုနှစ်များအတွင်း ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၇.၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့ပြီး ၁၉၈၀ ခုနှစ်များမှ ၁၉၉၀ခုနှစ်များ အစောပိုင်း အထိ ၃.၂ ရာခိုင်နှုန်းမျှ ရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite journal|last=Ryan|first=Liam|title=The "Asian economic miracle" unmasked: The political economy of the reality|journal=International Journal of Social Economics|date=January 1, 2000|volume=27|issue=7–10|pages=802–815|doi=10.1108/03068290010335235}}</ref> ၁၉၉၀ ခုနှစ်များတွင် ဖွံ့ဖြိုးမှု သိသိသာသာ လျော့ကျသွားခဲ့ပြီး ထိုအချိန်ကို ဂျပန်တို့က ဆုံးရှုံးမှု ဆယ်စုနှစ်ဟု ခေါ်ကြသည်။ အဓိကအားဖြင့် ဂျပန်တို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများဆိုင်ရာ ပူဖောင်း အကျိုးသက်ရောက်မှု အပြီး သက်ရောက်မှုများနှင့် စတော့ခ်ဈေးကွက်နှင့် အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်များမှ ဈေးကစားခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အပိုတန်ဖိုးများကို ညှစ်ထုတ်ယူရန် ကြိုးစားသည့် ပြည်တွင်း ပေါ်လစီများကြောင့် ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ပြန်လည် ရှင်သန်ရန် ကြိုးစားသည့် အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းမှုတွင် အောင်မြင်မှု အနည်းငယ်သာ ရရှိပြီး ၂၀၀၀ ခုနှစ်များအတွင်း ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုကြောင့်လည်း ပိုမို၍ အဟန့်အတား ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref name="cia"/> ၂၀၀၅ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် စီးပွားရေးမှာ ပြန်လည်အသက်ဝင်မည့် လက္ခဏာများ ပြသလာခဲ့ပြီး ထိုနှစ်၏ ဂျီဒီပီ တိုးတက်မှုနှုန်းမှဦ ၂.၈ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သဖြင့် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့၏ ထိုအချိန်အတွင်း ဖွံ့ဖြိုးမှုနှုန်းထက် သာလွန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news|last=Masake|first=Hisane|title=A farewell to zero|url=http://www.atimes.com/atimes/Japan/HC02Dh01.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=Asia Times|date=March 2, 2006|archivedate=20 November 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061120013846/http://www.atimes.com/atimes/Japan/HC02Dh01.html}}</ref> ၂၀၁၂ ခုနှစ် စာရင်းအရ ဂျပန်သည် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ပြီးလျှင် နိုင်ငံအဆင့် အမည်ခံ ဂျီဒီပီအားဖြင့် တတိယ စီးပွားရေး အကြီးမားဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး<ref>{{Cite news| title=China confirmed as World's Second Largest Economy|newspaper=[[The Guardian]] | date=January 21, 2011| url=http://www.guardian.co.uk/business/2011/jan/21/china-confirmed-worlds-second-largest-economy| accessdate=January 21, 2011 | first=James | last=Inman | location=London}}</ref> ဝယ်ယူနိုင်စွမ်း ကွာခြားမှုနှုန်းကို ထည့်သွင်းတွက်ချက်လျှင် အမေရိကန်၊ တရုတ် နှင့် အိန္ဒိယတို့ ပြီးလျှင် စတုတ္ထမြောက် နိုင်ငံအဆင့် စီးပွားရေး အကြီးမားဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။<ref name=imf2>{{cite web |title=Japan|publisher=International Monetary Fund|accessdate=June 28, 2014 |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=54&pr.y=12&sy=2014&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=158&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ အစိုးရ၏ ကြွေးမြီမှာ နိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်းပြည်တွင်းထုတ်ကုန်မှ ၂၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ထက်ကျော်လွန်သဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံအားလုံးတွင် ဒုတိယမြောက် ကြွေးမြီ အများဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ မူဒီ စံသတ်မှတ်ချက်တွင် နိုင်ငံအလိုက် ဘတ်ဂျက် လိုငွေပြမှုနှင့် ချေးငွေအပေါ်တွင် မူတည်၍ ဂျပန်၏ နှစ်ရှည်နိုင်ငံ ကြွေးမြီ စံသတ်မှတ်ချက်အား Aa3 မှ Aa2 သို့ တစ်ဆင့် လျှော့ချ ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ စီးပွားကျဆင်းမှုနှင့် ၂၀၁၁ မတ်လ ငလျင်နှင့် ဆူနာမီတို့ကြောင့် ဖြစ်သော အစိုးရ၏ ကြွေးမြီနှင့် ဘတ်ဂျက် လိုငွေပြမှုတို့ကြောင့် ထိုသို့ စံသတ်မှတ်ချက် လျှော့ချ ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/business-14625969 |title=Moody's cuts Japan's debt rating on deficit concerns |date=August 24, 2011 |work=BBC News}}</ref> ဝန်ဆောင်မှု ကဏ္ဍမှ စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းဝင်ငွေ၏ ၄ပုံ ၃ပုံမျှကို ပံ့ပိုးပေးလျက် ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=Manufacturing and Construction|url=http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.htm#c06|work=Statistical Handbook of Japan|publisher=Statistics Bureau|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ===တင်ပို့ကုန်များ=== ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းနှင့် ပတ်သက်၍ ကြီးမားသော လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းရှိသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံတွင် အကြီးမားဆုံးနှင့် နည်းပညာအားဖြင့် အတိုးတက်ဆုံး ဖြစ်သော ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း အချို့ ဖြစ်သည့် မော်တော်ကား၊ အီလက်ထရွန်းနစ်၊ စက်ကိရိယာများ၊ စတီးလ်နှင့် သံမဟုတ်သော သတ္တုများ၊ သင်္ဘောများ၊ ဓာတုပစ္စည်းများ၊ အဝတ်အထည်များ၊ အစားအသောက် ကုန်ချောများ စသည်တို့ ထုတ်လုပ်လျက် ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းအားဖြင့် ဂျပန်နိုင်ငံသည် မြေစုစုပေါင်း၏ ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းကို စိုက်ပျိုးထားပြီး တကမ္ဘာလုံးရှိ ငါး၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဂျပန်မှ ဖမ်းဆီးလျက် ရှိကာ တရုတ်နိုင်ငံပြီးလျှင် ဒုတိယ နေရာမှ လိုက်သည်။<ref name="cia"/> ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်သူ ၆၅.၉ သန်းမျှ ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm |title=Background Note: Japan |publisher=US State Department |accessdate=March 19, 2011}}</ref> ဂျပန်တွင် အလုပ်လက်မဲ့ ရာခိုင်နှုန်း နည်းပြီး ၄ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာ ရှိသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ သန်း ၂၀ သို့ လူဦးရေ၏ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းသည် ဆင်းရဲမွဲတေမှု သတ်မှတ်ချက်၏ အောက်တွင် ရှိသည်။<ref>{{cite news|title=Japan Tries to Face Up to Growing Poverty Problem|url=http://www.nytimes.com/2010/04/22/world/asia/22poverty.html?source=patrick.net|accessdate=January 16, 2011|newspaper=The New York Times|date=April 21, 2010|first=Martin|last=Fackler}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံရှိ လူနေအိမ်များမှာ မြို့ပြနေရာများတွင် မြေ မလုံလောက်မှုနှင့် ကြုံတွေ့နေရသည်။<ref>{{cite web|title=2008 Housing and Land Survey|url=http://www.e-stat.go.jp/SG1/estat/NewListE.do?tid=000001028768|publisher=Statistics Bureau|accessdate=January 20, 2011}}</ref> [[File:Toyota Prius plug-in -- 2010 DC.jpg|thumb|250px|ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးမားဆုံးသော ကားထုတ်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်သည့် တိုယိုတာမှ ထုတ်လုပ်သော ပလဂ်အင် ဟိုက်ဘရစ် ကား<ref>{{cite web|title=World Motor Vehicle Production by Country|url=http://oica.net/wp-content/uploads/worldprod_country.PDF|publisher=[[Organisation Internationale des Constructeurs d'Automobiles|OICA]]|accessdate=January 16, 2011}}</ref>]] ဂျပန်နိုင်ငံ၏ တင်ပို့ကုန်မှာ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် လူတစ်ဦးချင်းအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၂၁၀ မျှ ရှိသည်။ ဂျပန်၏ အဓိကတင်ပို့ကုန် ဈေးကွက်မှာ တရုတ်နိုင်ငံ (၁၈.၁ ရာခိုင်နှုန်း)၊ အမေရိကန် (၁၇.၈ ရာခိုင်နှုန်း)၊ တောင်ကိုရီးယား (၇.၇ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ထိုင်း (၅.၅ ရာခိုင်နှုန်း) နှင့် ဟောင်ကောင် (၅.၁ ရာခိုင်နှုန်း) တို့ဖြစ်သည် အဓိက တင်ပို့ကုန်များမှာ မော်တော်ကား၊ အီလက်ထရွန်းနစ်၊ လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာ ကိရိယာများနှင့် ဓာတုပစ္စည်းများတို့ ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဂျပန်၏ အဓိက တင်ပို့ကုန်များမှာ တရုတ် (၂၁.၃ ရာခိုင်နှုန်း)၊ အမေရိကန် (၈.၈ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ဩစတြေးလျ (၆.၄ ရာခိုင်နှုန်း)၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ (၆.၂ ရာခိုင်နှုန်း)၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု (၅.၀ ရာခိုင်နှုန်း)၊ တောင်ကိုရီးယား (၄.၆ ရာခိုင်နှုန်း) နှင့် ကာတာ (၄.၀ ရာခိုင်နှုန်း) တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref name="cia"/> ===တင်သွင်းကုန်များ=== ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အဓိက တင်သွင်းကုန်များမှာ စက်ယန္တရားများ၊ ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းမှ ရသော လောင်စာများ၊ အစားအသောက်များ (အထူးသဖြင့် အမဲသား)၊ ဓာတုပစ္စည်းများ၊ အဝတ်အထည်များ နှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ အတွက် ကုန်ကြမ်းများတို့ ဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်ဝေစုအားဖြင့် ကြည့်လျှင် ပြည်တွင်း ဈေးကွက်သည် အိုအီးစီဒီ နိုင်ငံများတွင် ပြင်ပသို့ တံခါးဖွင့်မှု အနည်းဆုံး ဖြစ်သည်၎<ref name="oecd2008"/> ဂျူနီချီရို ကိုအိဇူမီ ၏ အစိုးရလက်ထက်တွင် ပြိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ အလေးပေးသော ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးတက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|title=Foreign investment in Japan soars|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4632747.stm|accessdate=January 16, 2011|newspaper=''BBC''|date=June 29, 2005}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ၌ စီးပွားရေးလုပ်ရန် လွယ်ကူသော တိုင်းပြည်များ ညွှန်းကိန်းတွင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၉နိုင်ငံအတွင်း အဆင့် ၂၇ သတ်မှတ်ခြင်း ခံရသည်။ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများတွင် အခွန်ဝင်ငွေ အနည်းဆုံး နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အရင်းရှင်စနစ်တွင် သိသာထူးခြားသော လက္ခဏာရပ်များ ရှိသည်။ ၎င်းတို့အနက် ကဲရက်ဆု ဟုခေါ်သော ကုမ္ပဏီ အစုအဖွဲ့များမှာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု များခြင်း၊ တသက်တာလုံး အလုပ်ခန့်အပ်မှု ရှိခြင်း၊ အလုပ်တွင် အဆင့်ဆင့်တိုးတက်ရာတွင် လုပ်သက်ကို ဦးစားပေးခြင်းတို့မှာ ဂျပန် လုပ်ငန်း ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ထင်ရှားသည်။<ref name="oecd2008">{{cite web|url=http://www.oecd.org/document/17/0,3343,en_2649_34111_40353553_1_1_1_1,00.html |title=Economic survey of Japan 2008 |publisher=[[OECD]] |accessdate=August 25, 2010}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.economist.com/node/7193984?story_id=7193984 |title=Japan's Economy: Free at last |newspaper=The Economist |date=July 20, 2006 |accessdate=January 23, 2011}}</ref> ဂျပန်ကုမ္ပဏီများတွင် တိုယိုတာ၏နည်းလမ်းကဲ့သို့သော စီမံခန့်ခွဲမှု နည်းလမ်းများမှာ ထင်ရှားပြီး ရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်သူတို့၏လှုပ်ရှားပြောင်းလဲရေး လှုပ်ရှားမှုမှာ ရှားပါးသည်။<ref>{{cite news|title=Activist shareholders swarm in Japan|url=http://www.economist.com/node/9414552?story_id=9414552|accessdate=January 23, 2011|date=June 28, 2007|newspaper=The Economist}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံရှိ အကြီးဆုံး ကုမ္ပဏီများထဲတွင် တိုယိုတာ၊နစ်တန်ဒိုး၊ အင်န်တီတီ ဒိုကိုမို၊ ကင်နွန်၊ ဟွန်ဒါ၊ တာကဲဒ ဆေးဝါး ကုမ္ပဏီ၊ ဆိုနီ၊ ပင်နာဆိုးနစ်၊ တိုရှီဘာ၊ ရှပ်၊ နစ်ပွန်စတီးလ်၊ နစ်ပွန်ရေနံ နှင့် ဆဲဗင်းန်အင်န် အိုင် ဦးပိုင် ကုမ္ပဏီတို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite news|title=Japan 500 2007|url=http://www.ft.com/cms/s/0/1b939a9a-2587-11dc-b338-000b5df10621.html|accessdate=January 23, 2011|newspaper=[[Financial Times]]|archivedate=26 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120726122226/http://www.ft.com/cms/s/0/1b939a9a-2587-11dc-b338-000b5df10621.html}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘဏ်အချို့ ရှိပြီး နစ်ကီ ၂၂၅ နှင့် တိုပစ်အညွှန်းတို့ကြောင့် ထင်ရှားသော တိုကျိုစတော့ခ်အိတ်ချိန်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဈေးကွက် အရင်းအနှီးအားဖြင့် ဒုတိယ အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Market Data|url=http://www.nyse.com/events/1170156816059.html|publisher=New York Stock Exchange|accessdate=August 11, 2007|date=January 31, 2006|archivedate=11 October 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011121725/http://www.nyse.com/events/1170156816059.html}}</ref> ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ အနေနှင့် ဖော်ဘီ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီ ၂၀၀၀ စာရင်းတွင် ၃၂၆ ခု ပါဝင်ခဲ့ပြီး ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၁၆.၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|title=The Forbes 2000|url=http://www.forbes.com/lists/2006/18/06f2000_The-Forbes-2000_Rank.html|work=Forbes|accessdate=January 7, 2011}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံမှ ယှေလကျောက် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို တင်သွင်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<ref>[http://www.bloomberg.com/news/2013-09-24/abe-says-japan-canada-agree-to-cooperate-on-natural-gas.html Abe Says Japan, Canada Agree to Cooperate on Natural Gas]</ref> ===သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ=== [[File:Kibo PM and ELM-PS.jpg|thumb|250px|နိုင်ငံတကာ အာကာသစခန်းတွင် တွေ့ရသော ဂျပန်တို့၏ စမ်းသပ်မှု အစိတ်အပိုင်း (ကီဘို)]] ဂျပန်နိုင်ငံသည် သိပ္ပံသုတေသနတွင် ဦးဆောင်ဦးရွက် ပြုနေသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် နည်းပညာ၊ စက်ယန္တရားနှင့် ဇီဝဆေးပညာ သုတေသနတို့တွင် ဖြစ်သည်။ သုတေသနပညာရှင်ပေါင်း ၇၀၀,၀၀၀ ခန့်သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၃၀ ဘီလံယံ မျှ ရှိသော သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ဘတ်ဂျက်ကို ခွဲဝေသုံးစွဲ နေကြပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် တတိယမြောက် အကြီးမားဆုံး ဘတ်ဂျက်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|last=McDonald|first=Joe|title=China to spend $136 billion on R&D|newspaper=BusinessWeek|date=December 4, 2006}}</ref> ဂျပန်သည် အခြေခံ သိပ္ပံ သုတေသနတွင် ကမ္ဘာ့ဦးဆောင် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ရူပဗေဒ၊ ဓာတုဗေဒ နှင့် ဆေးပညာတို့တွင် နိုဘယ်လ်ဆုရှင် ၁၆ဦး ၊<ref>{{cite web |title=Japanese Nobel Laureates |publisher=[[Kyoto University]] |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/nobel.htm/ |accessdate=November 7, 2009 |archivedate=9 March 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100309181812/http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/nobel.htm/ }}</ref> ဖီးဒ် တံဆိပ်ဆုရှင် ၃ ဦး ၊ <ref>{{cite web |title=Japanese Fields Medalists |publisher=Kyoto University |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/fields.htm |accessdate=November 7, 2009 |archivedate=10 March 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100310203313/http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/fields.htm/ }}</ref> ဂေါက်စ်ဆုရှင် တစ်ဦးတို့ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Dr. Kiyoshi Ito receives Gauss Prize |publisher=Kyoto University |year=2009 |url=http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/gauss.htm |accessdate=November 7, 2009 |archivedate=9 March 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100309181805/http://www.kyoto-u.ac.jp/en/profile/intro/honor/gauss.htm/ }}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ နည်းပညာဆိုင်ရာ ပါဝင်မှုများတွင် အထင်ရှားဆုံးမှာ အီလက်ထရွန်းနစ်၊ မော်တော်ယာဉ်၊ စက်ယန္တရား၊ ငလျင်အင်ဂျင်နီယာဘာသာ၊ စက်ရုံသုံး စက်ရုပ်၊ အော့ပတစ်၊ ဓာတုဗေဒ၊ ဆီမီးကွန်ဒပ်တာ နှင့် သတ္တု နယ်ပယ်တို့တွင် ဖြစ်သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံသည် စက်ရုပ် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် အသုံးပြုမှုတွင် ကမ္ဘာ့ရှေ့ဆောင်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်ရှိ စက်ရုပ်များထဲမှ တစ်ဝက် (၇၄၂,၅၀၀၀ မှ ၄၀၂,၂၀၀) ကို ပိုင်ဆိုင်သော နိုင်ငံဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=The Boom in Robot Investment Continues|url=http://www.unece.org/press/pr2000/00stat10e.htm|publisher=UN Economic Commission for Europe|accessdate=December 28, 2006|date=October 17, 2000}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အာကာသဆိုင်ရာ အေဂျင်စီကို ဂျပန် လေကြောင်းနှင့် အာကာသ စူးစမ်းရှာဖွေရေး အေဂျင်စီ (ဂျာဆာ) ဟုခေါ်ပြီး ၎င်းတို့မှာ အာကာသ၊ ဂြိုဟ်များ၊ လေကြောင်းသွာလာရေးတို့နှင့် ပတ်သက်သော သုတေသနလုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်ကြပြီး ဒုံးပျံ နှင့် ဂြိုဟ်တိုတို့ကို ထုတ်လုပ်ရာတွက် ရှေ့ဆောင်လမ်းပြ ဖြစ်သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာ အာကာသ စခန်းတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ဂျပန်တို့၏ စမ်းသပ်မှု အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု ဖြစ်သော ကီဘိုကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် အာကာသလွန်းပျံယဉ်၏ တပ်ဆင်ရေးအတွက် ပျံသန်းမှုတွင် နိုင်ငံတကာ အာကာသစခန်းသို့ ထည့်သွင်း တပ်ဆင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Japan Aerospace Exploration Agency Homepage |publisher=Japan Aerospace Exploration Agency |date=August 3, 2006 |url=http://www.jaxa.jp/index_e.html |accessdate=March 28, 2007 |archivedate=21 March 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070321160909/http://www.jaxa.jp/index_e.html }}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာရေး အစီအစဉ်များတွင် ဗီးနပ်စ်ဂြိုဟ်ကို လေ့လာမည့် အာကာဆူကီ အာကာသ စူးစမ်းရေး ယာဉ် လွှတ်တင်ရေး<ref>{{cite web|url=http://www.jaxa.jp/projects/sat/planet_c/index_e.html|title=JAXA {{!}} Venus Climate Orbiter "AKATSUKI" (PLANET-C)|publisher=Japan Aerospace Exploration Agency|accessdate=December 4, 2010|archivedate=11 April 2012|archiveurl=https://www.webcitation.org/66pe8RvRF?url=http://www.jaxa.jp/projects/sat/planet_c/index_e.html}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.isas.jaxa.jp/e/enterp/missions/planet-c/index.shtml |title=ISAS {{!}} Venus Meteorology AKATSUKI (PLANET-C) |work=[[Institute of Space and Astronautical Science]] |publisher=Japan Aerospace Exploration Agency |accessdate=December 4, 2010 |archivedate=13 May 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110513024411/http://www.isas.jaxa.jp/e/enterp/missions/planet-c/index.shtml }}</ref> ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် လွှတ်တင်မည့် မာကျူရီဂြိုဟ်၏ သံလိုက်စက်ကွင်းကို လေ့လာမည့် ဂြိုဟ်ပတ်ယာဉ် <ref name=FACTS>{{cite web | url=http://sci.esa.int/bepicolombo/47346-fact-sheet/ | title=ESA Science & Technology: Fact Sheet | publisher=esa.int | accessdate=February 5, 2014}}</ref> နှင့် ၂၀၃၀တွင် လကမ္ဘာပေါ်တွင် အခြေစိုက်စခန်း တည်ဆောက်ရန်တို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite web |title=Japan Plans Moon Base by 2030 |publisher=MoonDaily |date=August 3, 2006 |url=http://www.moondaily.com/reports/Japan_Plans_Moon_Base_By_2030_999.html |accessdate=March 27, 2007}}</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံသည် ဆယ်လင်း ဟုအတိုကောက်ခေါ်သော လကမ္ဘာဆိုင်ရာနှင့် အင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ စူးစမ်းလေ့လာရေး ယာဉ်ကို H-IIA ရောကက်ဖြင့် တာနဲဂါရှီးမား အာကာသစခန်းမှ လွှတ်တင်ခဲ့သည်။ ဆယ်လင်းကို ဂျပန် ဝါးခုတ်သမားပုံပြင်ထဲမှ မင်းသမီးလေး၏ အမည် ကာဂုယာ ဟုလည်း ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။<ref name="jaxa_nickname">{{cite web|url=http://www.jaxa.jp/countdown/f13/special/nickname_e.html| title="KAGUYA" selected as SELENE's nickname| accessdate=October 13, 2007}}</ref> ကာဂုယာသည် အပိုလို အစီအစဉ်ပြီးလျှင် လကမ္ဘာအား စူးစမ်းလေ့လာသော မစ်ရှင်များတွင် အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ လကမ္ဘာ၏ မူလအစ နှင့် ဆင့်ကဲ ပြောင်းလဲပုံတို့ကို လေ့လာရန်ဖြစ်သည်။ ထို ယာဉ်သည် လပတ်လမ်းကြောင်းအတွင်းသို့ အောက်တိုဘာ ၄ ရက်တွင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး<ref>{{cite web|url=http://www.japancorp.net/Article.Asp?Art_ID=15429 |title=Japan Successfully Launches Lunar Explorer "Kaguya" |publisher=Japan Corporate News Network|accessdate=August 25, 2010}}</ref><ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6994272.stm |title=Japan launches first lunar probe |publisher=BBC News |date=September 14, 2007 |accessdate=August 25, 2010}}</ref> ၆၂မိုင် (၁၀၀ကီလိုမီတာ) အမြင့်မှ ပျံသန်းနေခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.jaxa.jp/press/2008/10/20081009_kaguya_e.html |title=JAXA, KAGUYA (SELENE) Image Taking of "Full Earth-Rise" by HDTV |publisher=Japan Aerospace Exploration Agency |accessdate=August 25, 2010 |archivedate=29 April 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110429155331/http://www.jaxa.jp/press/2008/10/20081009_kaguya_e.html }}</ref> ထိုစူးစမ်းလေ့လာရေးမှာ ဂျာဆာက ထိုယာဉ်ကို လမျက်နှာပြင်ပေါ်သို့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဖျက်ချခဲ့ခြင်းဖြင့် ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၁ ရက်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/8094863.stm |title=Japanese probe crashes into Moon |publisher=BBC News |date=June 11, 2009 |accessdate=April 12, 2011}}</ref> ===အခြေခံ အဆောက်အအုံ=== [[File:Shinkansen Nozomi in Tokyo.jpg|thumb|250px|တိုကျို ဘူတာတွင် တွေ့ရသော ကျည်ဆန်ရထား သို့ နိုဇိုမိ ရှင်းကန်းဆင်<ref>{{Cite book| first=Christopher P. | last=Hood | year=2006 | title=Shinkansen – From Bullet Train to Symbol of Modern Japan | url=https://archive.org/details/shinkansenfrombu00hood | publisher=Routledge | isbn=0-415-32052-6|pages=[https://archive.org/details/shinkansenfrombu00hood/page/61 61]–68}}</ref>]] ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ စွမ်းအင်များထဲမှ ၄၆.၁ ရာခိုင်နှုန်းကို လောင်စာဆီ၊ ၂၁.၃ ရာခိုင်နှုန်းကို ကျောက်မီးသွေး၊ ၂၁.၄ ရာခိုင်နှုန်းကို သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ၊ ၄.၀ ရာခိုင်နှုန်းကို နျူးကလီးယား စွမ်းအင်နှင့် ၃.၃ ရာခိုင်နှုန်းကို နျူးကလီးယားစွမ်းအင်မှ ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား၏ ၉.၂ ရာခိုင်နှုန်းကို နျူးကလီးယားစွမ်းအင်မှ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ် ၂၄.၉ ရာခိုင်နှုန်းမှ ကျဆင်းလာခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Energy|url=http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.htm#c07|work=Statistical Handbook of Japan 2013|publisher=Statistics Bureau|accessdate=February 14, 2014}}</ref> သို့သော်လည်း ၂၀၁၂ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ဖူကူရှီးမား ဒိုင်အိချိ နျူးကလီးယား ကပ်ဘေး အပြီး အများပြည်သူ၏ ကန့်ကွက်မှုကြောင့် နိုင်ငံတဝှမ်းရှိ နျူးကလီးယား လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံအားလုံးကို ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။ သို့သော်လည်း အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများက အများပြည်သူ၏ ဆန္ဒကို ပြောင်းလဲရန် ကြိုးစားလျက် ရှိကြပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ၏ နျူးကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို အနည်းဆုံး ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြန်လည် အသုံးပြုနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက် ရှိကြသည်။<ref>{{cite news|last=Tsukimori|first=Osamu|title=Japan nuclear power-free as last reactor shuts|url=http://www.reuters.com/article/2012/05/05/us-nuclear-japan-idUSBRE84405820120505|accessdate=May 8, 2012|agency=[[Reuters]]|date=May 5, 2012|archivedate=18 July 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140718185518/http://www.reuters.com/article/2012/05/05/us-nuclear-japan-idUSBRE84405820120505}}</ref> နိုင်ငံခြားမှ စွမ်းအင် တင်ပို့မှုကို ကြီးမားစွာ မှီခိုနေရသဖြင့်<ref>{{cite web|title=Can nuclear power save Japan from peak oil??url=http://ourworld.unu.edu/en/can-nuclear-power-save-japan-from-peak-oil/|publisher=Our World 2.0|accessdate=March 15, 2011|date=February 2, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် ရင်းမြစ်များကို မျိုးစုံအသုံးပြုနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပြီး စွမ်းအင်သုံးစွဲမှုကို ထိရောက်မှု ရှိစေရန် လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=Japan|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm|publisher=U.S. Department of State|accessdate=March 15, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ကုန်းလမ်းအတွက် အသုံးပြုငွေမှာ အလွန်များသည်။<ref>{{cite news|title=Japan's Road to Deep Deficit is Paved with Public Works|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9500E3DC1031F932A35750C0A961958260|accessdate=January 16, 2011|newspaper=The New York Times|first=Andrew|last=Pollack|date=March 1, 1997}}</ref> အဓိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းမှာ ၁.၂ သန်း ကီလိုမီတာမျှ ခင်းထားသည့် လမ်းများ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Transport|url=http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c09cont.htm|work=Statistical Handbook of Japan 2007|publisher=Statistics Bureau|accessdate=March 2, 2014|archivedate=27 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110427071603/http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c09cont.htm}}</ref> အဓိကမြို့ကြီးများကို ကွန်ယက်တစ်ခုတည်းဖြစ်ပြီး အမြန်မောင်းနိုင်သော၊ ပိုင်းခြားထားသော၊ သုံးစွဲမှု ကန့်သတ်ထားသော လမ်းအသုံးပြုခ ကောက်ခံသော လမ်းများဖြင့် ဆက်သွယ်ထားပြီး လမ်းအသုံးပြုခ ကောက်ခံသော ကုမ္ပဏီများမှ တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်။ ကားအသစ်နှင့် အဟောင်းများမှာ ဈေးမကြီးပေ။ ကားပိုင်ဆိုင်မှု အခွန် နှင့် လောင်စာဆီ လဲဗီးများဖြင့် စွမ်းအင် ထိရောက်စွာ အသုံးပြုနိုင်မှုကို မြှင့်တင်လျက် ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ခရီးအားလုံး၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းတွင်သာ ကားကို အသုံးပြုသဖြင့် ဂျီအိတ် နိုင်ငံများတွင် မော်တော်ကား အသုံးပြုမှု အနည်းဆုံး ဖြစ်သည်။<ref name="transtatsjp">{{cite web|url=http://www.iraptranstats.net/jp|title=Transport in Japan|accessdate=February 17, 2009|work=International Transport Statistics Database|publisher=[[International Road Assessment Program]]}} {{subscription required}}</ref> ရထားကုမ္ပဏီ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာတို့သည် ဒေသတွင်းနှင့် မြို့တွင်း ခရီးသည် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ဈေးကွက်တွင် ပြိုင်ဆိုင်လျက် ရှိကြသည်။ အဓိက ကုမ္ပဏီများတွင်း ဆဲဗင်း ဂျေအာရ် အင်တာပရိုက်စ်၊ ကင်တက်ဆု ကော်ပိုရေးရှင်း၊ ဆဲဘု ရထားကုမ္ပဏီ နှင့် ကဲအိယို ကော်ပိုရေးရှင်းတို့ ပါဝင်သည်။ အဓိက မြို့ကြီးများကို ရှင်းကန်းဆင်ဟု ခေါ်သော ကျည်ဆန်ရထား ၂၅၀ ဖြင့် ဆက်သွယ်ထားပြီး ဂျပန်ရထားများမှာ လုံခြုံစိတ်ချရမှုနှင့် အချိန်မှန်မှု တို့အတွက် နာမည်ကြီးသည်။<ref>{{cite web|url=http://english.jr-central.co.jp/about/safety.html|title=About the Shinkansen – Safety|accessdate=October 17, 2011|publisher=Central Japan Railway Company}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.hitachi-rail.com/rail_now/column/just_in_time/index.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080513230217/http://www.hitachi-rail.com/rail_now/column/just_in_time/index.html|archivedate=May 13, 2008|title=Corporate Culture as Strong Diving Force for Punctuality- Another "Just in Time"|accessdate=April 19, 2009|publisher=Hitachi}}</ref> တိုကျိုနှင့် အိုဆာကာ ကြားတွင် [[သံလိုက်ရထား]]ဖြင့် ဆက်သွယ်ရန် အဆိုပြုချက်မှာ အတော် ခရီးရောက်နေပြီ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news |url=http://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/japan-to-approve-plans-for-new-supertrain-2275308.html |title=Japan to approve plans for a new super-train |work=The Independent |date=April 27, 2011 |accessdate=May 11, 2011 |location=London |archivedate=18 November 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141118052921/http://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/japan-to-approve-plans-for-new-supertrain-2275308.html }}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံတွင် လေဆိပ်ပေါင်း ၁၇၃ ခု ရှိပြီး အကြီးဆုံး ပြည်တွင်းလေဆိပ်ဖြစ်သော ဟနဲဒါလေဆိပ်သည် အာရှတွင် ဒုတိယမြောက် လူသုံးအများဆုံး လေဆိပ်ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.airports.org/cda/aci_common/display/main/aci_content07_c.jsp?zn=aci&cp=1-5-212-218-222_666_2__ |title=Year to Date Passenger Traffic |publisher=Airports Council International |date=November 11, 2010 |accessdate=March 2, 2014 |archivedate=11 January 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110111152406/http://www.airports.org/cda/aci_common/display/main/aci_content07_c.jsp?zn=aci&cp=1-5-212-218-222_666_2__ }}</ref> အကြီးဆုံးသော နိုင်ငံတကာ လေဆိပ်များမှာ [[နာရိတ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]၊ ကန်ဆိုင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ် နှင့် ချူးဘူး စင်န်တာအဲယား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite book|last=Nakagawa|first=Dai|title=Transport Policy and Funding|url=https://archive.org/details/transportpolicyf00dnak|year=2006|publisher=Elsevier|isbn=0-08-044852-6|page=[https://archive.org/details/transportpolicyf00dnak/page/n71 63]|author2=Matsunaka, Ryoji}}</ref> နာဂိုယာ ဆိပ်ကမ်းမှာ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အကြီးမားဆုံး နှင့် အလုပ်အများဆုံး ဆိပ်ကမ်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေး၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းမျှ ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=Port Profile|url=http://www.port-of-nagoya.jp/english/about_port.htm|publisher=Port of Nagoya|accessdate=January 7, 2011|archivedate=30 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101130050032/http://www.port-of-nagoya.jp/english/about_port.htm}}</ref> ==လူဦးရေ ပျံ့နှံ့နေထိုင်ပုံ== [[File:Bjs48 02 Ainu.jpg|thumb|250px|ဂျပန်နိုင်ငံရှိ လူမျိုးစုတစ်ခုဖြစ်သော အအိနု လူမျိုးများ]] [[File:Meiji-jingu wedding procession - P1000847.jpg|thumb|250px|မေဂျီဘုရားကျောင်းမှ ဂျပန်မင်္ဂလာပွဲ]] ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ၁၂၇.၃သန်းမျှ ရှိပြီး ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသော လူဦးရေမှာ ဟွန်ရှူးကျွန်းပေါ်တွင် နေထိုင်ကြသည်။ ဂျပန်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ ဘာသာစကားအားဖြင့် ဖြစ်စေ၊ ယဉ်ကျေးမှုအားဖြင့် ဖြစ်စေ တူညီကြပြီး <ref name=MulticulturalJapan>{{cite news|title='Multicultural Japan' remains a pipe dream|url=http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/fl20070327zg.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=Japan Times|date=March 27, 2007|archiveurl=https://archive.is/20120716140322/http://www.japantimes.co.jp/text/fl20070327zg.html%23.UAQfIKgo9Rw|archivedate=16 July 2012}}</ref> ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဂျပန်လူမျိုးများ ဖြစ်ကာ<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |title=CIA Factbook: Japan |publisher=Cia.gov |accessdate=November 9, 2011 |archivedate=20 December 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151220044055/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html }}</ref> နိုင်ငံခြား အလုပ်သမား လူနည်းစု ရှိသည်။<ref name=MulticulturalJapan/> ဇိုင်းနိချိကိုရီးယားလူမျိုး၊<ref>{{cite news|title=Japan-born Koreans live in limbo|url=http://www.nytimes.com/2005/04/01/news/01iht-nurse.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=The New York Times|date=April 2, 2005}}</ref> ဇိုင်းနိချိ တရုတ်လူမျိုး၊ ဖိလစ်ပိုင်လူမျိုး၊ အများအားဖြင့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင်း ဆင်းသက်လာကြသော ဘရာဇီးလူမျိုး<ref name="nikkeijin">{{cite news|title=An Enclave of Brazilians Is Testing Insular Japan|url=http://www.nytimes.com/2008/11/02/world/asia/02japan.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=The New York Times|date=November 1, 2008|first=Norimitsu|last=Onishi}}</ref> နှင့် ပီရူးလူမျိုး တို့မှာ ဂျပန်နိုင်ငံအတွင်း လူနည်းစု လူမျိုးများ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|title='Home' is where the heartbreak is for Japanese-Peruvians|url=http://www.atimes.com/japan-econ/AJ16Dh01.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=Asia Times|date=October 16, 1999|archivedate=6 January 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100106194749/http://atimes.com/japan-econ/AJ16Dh01.html}}</ref> ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် လက်တင်အမေရိကမှ မဟုတ်သော အနောက်တိုင်းသား ၁၃၄,၇၀၀ နှင့် လက်တင် အမေရိကမှ ၃၄၅,၅၀၀ မျှ ရှိသော နိုင်ငံခြားသား ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ ရှိကြသည်။ လက်တင်အမေရိကသားထဲမှ ၂၇၄,၇၀၀ ဦးမှာ ဘရာဇီးလူမျိုးများ ဖြစ်ကြပြီး (ဂျပန်နိုင်ငံတွင်း အဆင့်ဆင့် ဆင်းသက်လာသူ သို့မဟုတ် ဂျပန်နိုင်ငံမှ ရွှေ့ပြောင်းရောက်ရှိသွားသူများနှင့် ၎င်းတို့၏ အိမ်ထောင်ဘက်များ) ဂျပန်နိုင်ငံအတွင်း အကြီးမားဆုံးသော အနောက်နိုင်ငံသား အစုအဝေးဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Registered Foreigners in Japan by Nationality|url=http://www.stat.go.jp/data/nenkan/pdf/y0213014.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20050824195238/http://www.stat.go.jp/data/nenkan/pdf/y0213014.pdf|archivedate=August 24, 2005|publisher=Statistics Bureau|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ဌာနေလူမျိုးစုများထဲတွင် အများဆုံးမှာ ယာမာတိုလူမျိုးများ ဖြစ်ပြီး အဓိက လူနည်းစု လူမျိုးများတွင် ရှေးဦးနေ အအိနု လူမျိုးများ <ref>{{cite news |first= Philippa |last= Fogarty|title= Recognition at last for Japan's Ainu|url= http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7437244.stm|publisher=BBC|date= June 6, 2008|accessdate=June 7, 2008 }}</ref> နှင့် ရူကျူးလူမျိုးများ အပြင် လူမှုရေး အရ လူနည်းစု ဖြစ်သော ဘူရာကူမင် လူစု များလည်း ရှိသည်။<ref>{{cite news|title=The Invisible Race|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,910511,00.html|accessdate=January 16, 2011|newspaper=Time|date=January 8, 1973|archivedate=16 December 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121216231723/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,910511,00.html}}</ref> ထို့အပြင် ဘိုးစဉ်ဘောင်ဆက်က သွေးနှောနေခဲ့သော လူများလည်း ဂျပန်လူမျိုး သို့ ယာမာတိုများထဲတွင် ရှိနေပြီး ဥပမာအားဖြင့် အိုဂါဆာဝါရာ ကျွန်းစုများမှ ဂျပန်များတွင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ ဥရောပ၊ အမေရိကန်၊ မိုက်ခရိုနီးရှန်း နှင့် ပိုလီနီးရှင်း နောက်ခံများ ရှိနေပြီး အချို့မှာ မျိုးဆက် ခုနစ်ဆက်မျှ ရှိသည်။ လူအများစုက ဂျပန်တွင် လူမျိုးအားဖြင့် အားလုံးတူညီသည်ဟု ယုံကြည်ကြပြီး (၂၀၀၉တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၌ နေရင်းမဟုတ်သော နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားမှာ လူဦးရေ၏ ၁.၇ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာ ရှိသည်။)<ref>"[http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1892469,00.html Japan to Immigrants: Thanks, But You Can Go Home Now] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121228222338/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1892469,00.html |date=28 December 2012 }}". ''[[Time (magazine)|Time]]''. April 20, 2009.</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသားများတွင် လူမျိုးစု နှင့် ဆိုင်သော စာရင်းဇယားမရှိသော်လည်း ပရော်ဖက်ဆာ ဇွန်လိုင်း ကဲ့သို့သော အနည်းဆုံး ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု တစ်ခုအရ ဂျပန်တွင် လူမျိုးကွဲများစွာရှိသော လူ့အဖွဲ့အစည်းဟု ဆိုသည်။ <ref>[[John Lie]] ''Multiethnic Japan'' (Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2001)</ref> သို့သော်လည်း ထိုယူဆချက်ကို ဂျပန် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အလွှာပေါင်း များစွာမှ လက်ခံရန် ငြင်းဆန်ကြပြီး သူတို့ အနေနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံသည် ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခုတည်းရှိသော နိုင်ငံ ဆိုသည့် အယူအဆကိုသာ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်း လိုကြသည်။ ထိုအယူအဆကို လူနည်းစု လူမျိုးစုများ ဖြစ်သော အအိနုနှင့် ရူကျူးလူမျိုးများကပင် ငြင်းဆန်ကြသည်။ ထိုသို့သော လူမျိုးတစ်မျိုးတည်းသာ ရှိသည်ဟူသော အယူအဆကြောင့် လူမျိုးကွဲပြားမှုကို အသိအမှတ်ပြုရန် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပုံမှန်အားဖြင့် ငြင်းဆန်လေ့ ရှိကြသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း တာရို အာဆိုက ဂျပန်သည် "လူမျိုးတစ်မျိုး၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၊ ဘာသာစကားတစ်မျိုး၊ ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခု" ဟု ဆိုခဲ့ဖူးသည်။ <ref>"[http://www.japantimes.co.jp/news/2005/10/18/national/aso-says-japan-is-nation-of-one-race/ Aso says Japan is nation of 'one race']". The Japan Times. October 18, 2005.</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူ့သက်တမ်းအားဖြင့် ဒုတိယမြောက် အရှည်ဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၀-၂၀၁၅ အတွင်း မွေးဖွားသော လူများ၏ သက်တမ်းမှာ ၈၃.၅ နှစ် ဖြစ်သည်။<ref name="haaretz.com">{{cite news|title=WHO: Life expectancy in Israel among highest in the world|url=http://www.haaretz.com/news/who-life-expectancy-in-israel-among-highest-in-the-world-1.276618|accessdate=January 15, 2011|newspaper=Haaretz|date=May 2009}}</ref><ref name="Table A.17">{{cite web|title=Table A.17|url=http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2006/WPP2006_Highlights_rev.pdf|work=United Nations World Population Prospects'', 2006 revision''|publisher=UN|accessdate=January 15, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးခေတ် လူဦးရေ အများအပြား တိုးတက်မှု နှင့် နောက်ပိုင်း မွေးဖွားနှုန်းကျဆင်းမှုကြောင့် လူဦးရေမှာ အသက်ကြီးသူ များပြားလာသည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ၏ ၂၄.၁ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အသက်၆၅ နှစ်ကျော်ပြီ ဖြစ်ပြီး ထိုအချိုးမှာ ၂၀၅၀တွင် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးတက်လာလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။<ref name="handbook">{{cite web |url=http://www.stat.go.jp/english/data/handbook/c0117.htm#c02 |title=Statistical Handbook of Japan 2013: Chapter 2—Population |publisher=Statistics Bureau |accessdate=February 14, 2014}}</ref> ထိုသို့ လူဦးရေ အချိုးအစား ပြောင်းလဲလာခြင်းသည် လူမှုရေး ဆိုင်ရာ ပြဿနာများစွာကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အထူးသဖြင့် အလုပ်လုပ်နိုင်သော လူဦးရေ ကျဆင်းနိုင်ခြင်း နှင့် ပင်စင် ကဲ့သို့သော လူမှုဖူလုံရေး စရိတ်များ များပြားလာခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။<ref>[[Gonzalo Garland]] et al "Dynamics of Demographic Development and its impact on Personal Saving : case of Japan", with Albert Ando, Andrea Moro, Juan Pablo Cordoba, in ''Ricerche Economiche'', Vol 49, August 1995</ref> ဂျပန်လူငယ်များထဲတွင် လက်မထပ်လိုသူနှင့် မိသားစု မထူထောင်လိုသူ များပြားလာသည်။<ref name="Ogawa"/> ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ငါးနှစ်မြောက် အဖြစ် ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၁၂၆.၂၄ သန်းမှ ၂၀၄,၀၀၀ ကျဆင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ကျဆင်းမှုမှာ ၁၉၄၇ ခုနှစ် နှိုင်းယှဉ်နိုင်သော စာရင်းဇယား စတင်ကောက်ယူသည့် အချိန်မှစ၍ ပထမအကြိမ် အများဆုံး ကျဆင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.bloomberg.com/news/2012-01-02/japanese-population-drops-most-since-world-war-ii-after-quake.html |title=Japan Population Drops Most Since World War II |date=January 2, 2012}}</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ ရက် ငလျင်နှင့် [[ဆူနာမီ]]ကလည်း ထိုသို့ ကျဆင်းမှုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၁၆,၀၀၀ နီးပါး သေဆုံးကာ ခန့်မှန်းခြေ လူ ၃,၀၀၀ ခန့်မှာ ပျောက်ဆုံးနေဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news|last=Ryall|first=Julian|title=Japan's population contracts at fastest rate since at least 1947|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/japan/8989372/Japans-population-contracts-at-fastest-rate-since-at-least-1947.html|accessdate=October 29, 2013|newspaper=The Telegraph|date=January 3, 2012}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေမှာ ၂၀၅၀တွင် ၉၅ သန်းသို့ ကျဆင်းမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။<ref name="handbook"/><ref>[http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_GraphicalDisplay.aspx?ListNames=%27Population%2c+History+and+Forecast%27&HistFor=True&GrpOp=0&Dim1=81&File=0 Forecast provided] by [[International Futures]]</ref> လူဦးရေ အချိုးအစား လေ့လာသူများနှင့် အစိုးရ စီမံကိန်း ရေးဆွဲသူများက ထိုပြဿနာကို မည်သို့မည်ပုံ ဖြေရှင်းမည် ဆိုသည့် အချက်ကို အပြင်းအထန် ငြင်းခုံဆွေးနွေးလျက် ရှိကြသည်။<ref name="Ogawa">{{cite web|last=Ogawa|first=Naohiro|title=Demographic Trends and their implications for Japan's future|url=http://www.mofa.go.jp/j_info/japan/socsec/ogawa.html|work=Transcript of speech delivered on 7 March 1997|publisher=Ministry of Foreign Affairs|accessdate=May 14, 2006}}</ref> ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို လက်ခံခြင်းနှင့် ကလေးမွေးသူများကို အကျိုးအမြတ်ပေးခြင်းတို့ဖြင့် လူငယ်များ အနေဖြင့် အသက်ကြီးသူ အများအပြားကို ထောက်ပံ့လာနိုင်မည်ဟု ဆွေးနွေး အဖြေရှာခြင်းမျိုးလည်း ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://jipi.gr.jp/english/message.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929222250/http://jipi.gr.jp/english/message.html |archivedate=September 29, 2007 |title=Japan Immigration Policy Institute: Director's message| first= Hidenori|last=Sakanaka| publisher=Japan Immigration Policy Institute |date=October 5, 2005 |accessdate=January 5, 2007}}</ref><ref>{{cite news|last=French|first=Howard|title=Insular Japan Needs, but Resists, Immigration|url=http://www.nytimes.com/2003/07/24/international/asia/24JAPA.html?ei=5007&en=53c7315175389e69&ex=1374379200&partner=USERLAND&pagewanted=all&position=|accessdate=February 21, 2007|newspaper=The New York Times|date=July 24, 2003}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံသား အသစ် ၁၅,၀၀၀ ကို နှစ်စဉ် ပုံမှန် လက်ခံလျက် ရှိသည်။<ref>{{cite web|title=帰化許可申請者数等の推移|url=http://www.moj.go.jp/TOUKEI/t_minj03.html|publisher=Ministry of Justice|accessdate=March 17, 2011|language=Japanese}}</ref> ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး၏ အဆိုအရ ဂျပန်အနေနှင့် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဒုက္ခသည် ၁၈ ဦးကိုသာ ပြန်လည် အခြေချနိုင်ရန် လက်ခံခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite news|title=2012 saw record-high 2,545 people apply for refugee status in Japan |url=http://www.japantimes.co.jp/news/2013/03/20/national/2012-saw-record-high-2545-people-apply-for-refugee-status-in-japan/#.UXWOPEpnhIE |newspaper=Japan Times|date=March 20, 2013}}</ref> အမေရိကန်နိုင်ငံကမူ ဒုက္ခသည်ပေါင်း ၇၆,၀၀၀ ကို ထိုအချိန်တွင် လက်ခံခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Presidential Memorandum--Fiscal Year 2012 Refugee Admissions Numbers and Authorizations of In-Country Refugee Status|url=http://www.whitehouse.gov/the-press-office/2011/09/30/presidential-memorandum-fiscal-year-2012-refugee-admissions-numbers-and- |publisher=The White House|date=September 30, 2011}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံတွင် မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်မှုနှုန်း အလွန်များပြားသည်။<ref name="NYT">{{cite news|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F00E1DB173FF936A25754C0A96F958260&sec=health&spon=&scp=29&sq=suicide%20japan&st=cse|title=In Japan, Mired in Recession, Suicides Soar|last=Strom|first=Stephanie|date=July 15, 1999|newspaper=The New York Times|accessdate=September 20, 2008}}</ref><ref name=Times>{{cite news|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/asia/article4170649.ece|title=Japan gripped by suicide epidemic|last=Lewis|first=Leo|date=June 19, 2008|newspaper=[[The Times (London)|The Times]]|accessdate=September 20, 2008}}</ref> ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် မိမိကိုယ်ကို သတ်သေသူ ၃၀,၀၀၀ ကျော်သည်မှာ ၁၂ နှစ်ဆက်တိုက် ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news| title = Bare statistics mask human cost of Japan’s high suicide rate| newspaper = Japan Today| date = March 31, 2010| url = http://www.japantoday.com/category/opinions/view/bare-statistics-mask-human-cost-of-japan%E2%80%99s-high-suicide-rate| accessdate = February 3, 2014| archivedate = 4 March 2016| archiveurl = https://web.archive.org/web/20160304080231/http://www.japantoday.com/category/opinions/view/bare-statistics-mask-human-cost-of-japan%E2%80%99s-high-suicide-rate}}</ref> မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်မှုမှာ အသက် ၃၀ အောက် လူငယ်များအတွက် အဓိက သေဆုံးရသည့် အကြောင်းအရင်း ဖြစ်သည်။<ref name="ozawa-desilva">{{Cite journal| last = Ozawa-de Silva| first = Chikako | title = Too Lonely to Die Alone: Internet Suicide Pacts and Existential Suffering in Japan| journal = Cult Med Psychiatry | volume = 32 | issue = 4 | pages = 516–551 |date=December 2008 | doi = 10.1007/s11013-008-9108-0| pmid = 18800195}}</ref> ===ဘာသာရေး=== [[File:Itsukushima torii distance.jpg|thumb|250px|ဟီရိုရှီးမားမြို့ အနီးရှိ အိဆုကူရှီးမား ဝတ်ပြုကျောင်းမှ ဂိတ်တံခါး သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အလှဆုံးနေရာသုံးခုတွင် တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပြီး ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေခံ နေရာတစ်ခု ဖြစ်သည်။]] ဂျပန်နိုင်ငံသည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ၏ အပိုဒ် ၂၀ အရ ဘာသာရေး လွတ်လပ်ခွင့် အပြည့်အဝ ရှိသည်။ ခန့်မှန်းချက်အရ ဂျပန်လူဦးရေ ၏ ၈၄ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၉၆ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာ သို့မဟုတ် ရှင်တိုဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသည်ပြီး ထိုဘာသာ နှစ်ခု စလုံးကို လက်ခံသူလည်း အများ အပြား ရှိသည်။<ref name="cia"/><ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/71342.htm |title=International Religious Freedom Report 2006 |author=Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor |publisher=US Department of State |date=September 15, 2006 |accessdate=December 4, 2007}}</ref> သို့သော်လည်း ထိုခန့်မှန်းချက်မှာ ဘုရားကျောင်းနှင့် ဆက်နွယ်နေသူကိုသာ ခန့်မှန်းခြင်း ဖြစ်ပြီး အမှန်တကယ် ယုံကြည်သက်ဝင်သူကို ခန့်မှန်းခြင်း မဟုတ်ပေ။ အခြားလေ့လာချက်တစ်ခု အရ လူဦးရေ၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းက သာလျှင် ဘာသာတရား တစ်ခုခုကို ယုံကြည်ကိုးကွယ်သူများဟု မိမိတို့ဘာသာ ဆိုကြသည် ဟု ဆိုသည်။<ref name=Kisala>{{cite book| last = Kisala | first = Robert | editor= Wargo, Robert| title = The Logic Of Nothingness: A Study of Nishida Kitarō | url = https://archive.org/details/logicofnothingne0000warg | publisher = University of Hawaii Press| year = 2005| pages = [https://archive.org/details/logicofnothingne0000warg/page/n3 3]–4 | isbn = 0-8248-2284-6}}</ref> အက်ဒ်ဝင် ရိုင်းရှာဝါ နှင့် မားရီးယပ်စ် ဂျန်ဆန်တို့၏ အဆိုအရ ဂျပန်လူမျိုး ၇၀ မှ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ စာရင်းဇယား ကောက်ယူသူများအား သူတို့သည် မည်သည့်ဘာသာကိုမှ ကိုးကွယ်သူများ မဟုတ်ဟု ပြောလေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။<ref name=ReischauerJansen215>{{Cite book | publisher = Belknap Press of Harvard University Press | isbn = 978-0-674-47184-9 | last1 = | first1 = Edwin Oldfather | author1-link = Edwin O. Reischauer | first2 = Marius B. | last2 = Jansen | author2-link = Marius Jansen | title = The Japanese today: change and continuity | year = 1988 | edition = 2nd | page = 215 }}</ref> သို့သော်လည်း ဘာသာရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်မှုမှာ မြင့်မားပြီး အထူးသဖြင့် ပွဲတော်များနှင့် နှင့် နှစ်သစ်ကူး ပထမဆုံး ဘုရားကျောင်းသို့ သွားခြင်း စသော အခါကြီးများတွင် ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ တာအိုဘာသာ နှင့် ကွန်ဖြူးရှပ် ဘာသာတို့မှာလည်း ဂျပန်တို့၏ ယုံကြည်မှုနှင့် ထုံးတမ်းစဉ်လာများကို လွှမ်းမိုးမှု ရှိသည်။<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|page=72}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံ ရှိ လမ်းများမှာ တာနာဘာတာ (ကြယ်ပွဲတော်)၊ အိုဘွန် (သင်္ချိုင်းကန်တော့ပွဲ) နှင့် ခရစ်စမတ်တို့တွင် အလှဆင်ထားလေ့ ရှိသည်။ ဂျပန်လူဦးရေ၏ ၁ ရာခိုင်နှုန်း အောက်မှာသာ ခရစ်ယာန် ဘာသာ ကိုးကွယ်ကြသည်။[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ကိုကိုးကွယ်သူများလည်းရှိသည်။[[File:Tokyo Camii 2009.jpg|thumb|ဂျပန်နိုင်ငံတိုကျိုမြို့ရှိဗလီပုံ]]ျပန်နိုင်ငံရှိ[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ဝင်လူဦးရေ၏၉၀ရာခိုင်နှုန်းမှာ[[ပါကစ္စတန်]]၊[[အင်ဒိုနီရှား]]အစရှိသည့်[[မွတ်ဆလင်]]နိုင်ငံများမှလာရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြသည့်ပြောင်းရွှေ့လုပ်သားများဖြစ်ပြီးကျန်၁၀ရာခိုင်နှုန်းမှာဂျပန်နိုင်ငံသားများဖြစ်သည်။[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]အားကိုးကွယ်သူ၂၀၀၀၀၀ရှိသည်။[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]ကိုဂျပန်နိုင်ငံလူဦးရေ၏၀ဒဿမ၁ရာခိုင်နှုန်းကိုးကွယ်ကြသည်<ref>{{cite news|last=Kato|first=Mariko|title=Christianity's long history in the margins|newspaper=Japan Times|date=February 24, 2009}}</ref> ထို့အပြင်ဟိန္ဒူဘာသာဝင်၊ ဆစ်ခ်ဘာသာဝင်နှင့် ဂျူးဘာသာဝင် အနည်းငယ်မျှလည်း ရှိသည်။<ref name="Clarke">{{cite book|title=The World's religions : understanding the living faiths|url=https://archive.org/details/isbn_9780895775016|year=1993|publisher=Reader's Digest|isbn=978-0-89577-501-6|editor=Clarke, Peter|page=[https://archive.org/details/isbn_9780895775016/page/208 208]}}</ref> ===ဘာသာစကား=== ဂျပန်လူဦးရေ၏ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းမှာ [[ဂျပန်ဘာသာစကား]]ကို ပထမ ဘာသာစကားအနေဖြင့် ပြောဆိုကြသည်။<ref name="cia"/> ဂျပန်ဘာသာမှာ အဓိပ္ပာယ်ရှိသာ စာလုံးတစ်လုံးစီကို ပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် စာလုံးတွဲ ဖြစ်ပေါ်သော ဘာသာစကားဖြစ်ပြီး ဂုဏ်ပြုခြင်း ချီးမြှောက်ခြင်းကို အလေးပေးကာ ဂျပန် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဝါစဉ် ခွဲခြားမှု သဘာဝကို ထင်ဟပ်ပြနေပြီး ကြိယာနှင့် အချို့သော စကားလုံးများမှာ နားထောင်သူနှင့် ပြောကြားသူတို့၏ အဆင့်ကို ညွှန်းဆိုလျက် ရှိသည်။ ဂျပန် စာ ရေးသားရာတွင် ခန်းဂျီး ဟု ခေါ်သော တရုတ်စကားလုံးများကို အသုံးပြုကြပြီး ရိုးရှင်းသော တရုတ်အက္ခရာများကို အခြေခံထားသော ခါန ဟုခေါ်သော အက္ခရာစဉ် နှစ်မျိုးရှိကာ လက်တင် အက္ခရာနှင့် အာရပ်ကိန်းဂဏန်းများကိုလည်း အသုံးပြုကြသည်။<ref>{{cite web|last=Miyagawa|first=Shigeru|title=The Japanese Language|url=http://web.mit.edu/jpnet/articles/JapaneseLanguage.html|publisher=Massachusetts Institute of Technology|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ဂျပန်ဘာသာစကား အပြင် ရူကျူးဘာသာစကားများ ဖြစ်သော အာမာမိ၊ ကူနိဂါမိ၊ အိုကီနာဝန်၊ မိယာကို၊ ယဲယမာ၊ ယိုနဂူနိ အစရှိသော ဂျပိုနစ် မိသားစုဝင် ဖြစ်သော ဘာသာစကား ဖြစ်သော ဘာသာစကားများကိုလည်း ရူကျူးကျွန်းများတွင် ပြောဆိုကြသည်။ ကလေးငယ်များထဲမှ ထိုဘာသာစကားများကို သင်ယူသူ နည်းပါးသည်။<ref>{{cite journal|last=Heinrich|first=Patrick|title=Language Planning and Language Ideology in the Ryūkyū Islands|journal=Language Policy|date=January 2004|volume=3|issue=2|pages=153–179|doi=10.1023/B:LPOL.0000036192.53709.fc}}</ref> သို့သော်လည်း ယခု လတ်တလောနှစ်များတွင် ဒေသခံ အစိုးရများက ရိုးရာ ဘာသာစကားနှင့် ပတ်သက်၍ စိတ်ဝင်စားမှု တိုးပွားလာရန် လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်။ အိုကီနာဝါ ဂျပန်ဘာသာစကားခွဲကိုလည်း ထိုနယ်မြေတွင် ပြဆိုကြသည်။ အအိနု ဘာသာစကားမှာ ဂျပန်ဘာသာစကားနှင့် မည်သည့် ဘာသာစကားနှင့်မျှ ဆက်စပ်ခြင်း မရှိဘဲ ပျောက်ကွယ်မည်ကို စိုးရိမ်ရသည့် အခြေအနေဖြစ်နေပြီး ဟော့ကိုင်းဒိုးတွင်သာ အသက်ကြီးသော ဌာနေ စကားပြောသူ အချို့ ကျန်ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.un.org/works/culture/japan_story.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080106062419/http://www.un.org/works/culture/japan_story.html |archivedate=January 6, 2008 |title=15 families keep ancient language alive in Japan |publisher=UN | accessdate=March 27, 2007}}</ref> အစိုးရကျောင်းနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကျောင်း အတော်များများတွင် ကျောင်းသားများ အနေနှင့် ဂျပန်ဘာသာနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ နှစ်ခုစလုံးကို သင်ယူရန် လိုအပ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.indiana.edu/~japan/digest5.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060427225148/http://www.indiana.edu/~japan/digest5.html |archivedate=April 27, 2006 |title=Japan Digest: Japanese Education |date=September 1, 2005 |first= Lucien|last=Ellington|publisher=Indiana University |accessdate=April 27, 2006}}</ref><ref name=ItaGiappone>Ambasciata d'Italia a Tokio: [http://www.ambtokyo.esteri.it/Ambasciata_Tokyo/Menu/I_rapporti_bilaterali/Cooperazione_culturale/linguaitaliana_Giappone/ Lo studio della lingua e della cultura italiana in Giappone.]</ref> ===ပညာရေး=== [[File:Tokyo University Entrance Exam Results 6.JPG|thumb|250px|တိုကျိုတက္ကသိုလ်တွင် ဝင်ခွင့် စာမေးပွဲ အောင်စာရင်းကို ထုတ်ပြန်ကြေညာနေစဉ်]] ၁၈၇၂ ခုနှစ် မေဂျီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးခေတ်တွင် မူလတန်းကျောင်းများ၊ အထက်တန်းကျောင်းများ နှင့် တက္ကသိုလ်များကို စတင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.fpri.org/footnotes/087.200312.ellington.japaneseeducation.html |title=Beyond the Rhetoric: Essential Questions About Japanese Education |first=Lucien |last=Ellington |publisher=Foreign Policy Research Institute |date=December 1, 2003 |accessdate=April 1, 2007 |archivedate=5 April 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070405075716/http://www.fpri.org/footnotes/087.200312.ellington.japaneseeducation.html }}</ref> ၁၉၄၇ ခုနှစ်မှစ၍ မူလတန်းနှင့် အလယ်တန်း ပညာရေးကို မသင်မနေရ ပညာရေး အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး အချိန်ကာလ အားဖြင့် အသက် ၆ နှစ် မှ ၁၅ နှစ် အထိ ၉ နှစ် ကြာမြင့်သည်။ [[ပညာရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစား၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန (ဂျပန်)|ဂျပန် ပညာရေး၊ယဉ်ကျေးမှု၊ အားကစား၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ ဝန်ကြီးဌာန]] ၏ အဆိုအရ အလယ်တန်း အောင်မြင်ပြီးသော ကလေးငယ် အတော်များများက အထက်တန်း ၃ နှစ်ကို ဆက်လက်သင်ယူကြသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အထက်တန်း အောင်မြင်ပြီးသူ ၇၅.၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် တက္ကသိုလ်၊ ဂျူနီယာ ကောလိပ်၊ ကုန်သွယ်ရေး သင်တန်းကျောင်းနှင့် အခြားသော အဆင့်မြင့်ပညာသင်ကျောင်းများသို့ ဆက်လက် တက်ရောက်ကြသည်။<ref>{{cite web |url= http://www.mext.go.jp/english/statist/05101901/005.pdf |title= School Education |publisher= [[Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology (Japan)|MEXT]] |accessdate= March 2, 2014 |archivedate= 2 January 2008 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20080102112620/http://www.mext.go.jp/english/statist/05101901/005.pdf }}</ref> ဂျပန်တွင် ထိပ်ဆုံးအဆင့် သတ်မှတ်ထားသော တက္ကသိုလ် နှစ်ခုမှာ တိုကျိုတက္ကသိုလ် နှင့် ကျိုတိုတက္ကသိုလ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.globaluniversitiesranking.org/index.php?option=com_content&view=article&id=94&Itemid=131|title=TOP – 100|publisher=Global Universities Ranking|year=2009|accessdate=March 22, 2010|archivedate=16 March 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100316173528/http://www.globaluniversitiesranking.org/index.php?option=com_content&view=article&id=94&Itemid=131}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2010|title=QS World University Rankings 2010|publisher=QS TopUniversities|year=2010|accessdate=January 15, 2010|archivedate=3 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110403044940/http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2010}}</ref> အိုအီးစီဒီမှ ကြီးမှူးကျင်းပသော နိုင်ငံတကာကျောင်းသားများ၏ အရည်အချင်းစစ် စာမေးပွဲတွင် ဂျပန်နိုင်ငံမှ ၁၅ နှစ်သား ကျောင်းသားတစ်ဦး၏ အသိပညာနှင့် အတတ်ပညာကို တကမ္ဘာလုံး ဆဋ္ဌမ အဆင့်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။<ref>{{cite web|title=OECD's PISA survey shows some countries making significant gains in learning outcomes|url=http://www.oecd.org/document/22/0,3343,en_2649_201185_39713238_1_1_1_1,00.html|publisher=[[OECD]]|accessdate=January 16, 2011}}</ref> ===ကျန်းမာရေး=== ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုကို နိုင်ငံအစိုးရနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အစိုးရများက တာဝန်ယူပေးသည်။ တစ်ဦးချင်းအတွက် ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုနှင့် သက်ဆိုင်သော အဖိုးအခများကို အားလုံးနှင့် ဆိုင်သော ကျန်းမာရေး အာမခံစနစ်မှ ပေးဆောင်ပြီး အားလုံး တန်းတူညီမျှ အသုံးပြုနိုင်ကာ အစိုးရ ကော်မတီမှ အဖိုးအခများကို သတ်မှတ်ပေးသည်။ အလုပ်ရှင်မှ အာမခံ ထားမပေးသော လူများ အနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးနှင့် ဆိုင်သော ကျန်းမာရေး အာမခံတွင် ပါဝင်နိုင်ပြီး ဒေသခံ အစိုးရများမှ စီမံခန့်ခွဲပေးသည်။ ၁၉၇၃ မှစ၍ အသက်ကြီးသော သူများအားလုံးကို အစိုးရမှ ထောက်ပံ့သော အာမခံဖြင့် အကာအကွယ် ပေးထားသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.nyu.edu/projects/rodwin/lessons.html |first=Victor|last=Rodwin|title=Health Care in Japan |publisher=New York University |accessdate=March 10, 2007}}</ref> လူနာများ အနေဖြင့် ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးကုသမည့် နေရာကို မိမိစိတ်ကြိုက် ရွေးချယ်ခွင့် ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.ipss.go.jp/s-info/e/Jasos/Health.html |title=Health Insurance: General Characteristics |publisher=National Institute of Population and Social Security Research |accessdate=March 28, 2007}}</ref> ==ယဉ်ကျေးမှု== [[File:Kinkaku-ji 01.jpg|thumb|250px|ကျိုတိုမြိုမှ ကင်ကကုဂျိ သို့မဟုတ် ရွှေကနား ဘုရားကျောင်း သည် အထူးသမိုင်းဝင်နေရာများ၊ ရှုမျှော်ကွင်း လှပသော အထူးနေရာများနှင့် ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေခံနေရာများတွင် ပါဝင်သည်။]] ဂျပန်တို့၏ ယဉ်ကျေးမှုသည် ရှေးဦးအစ ယဉ်ကျေးမှုမှ အဆင့်ဆင့် တိုးတက်ပြောင်းလဲ လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ခေတ်ပြိုင် ယဉ်ကျေးမှုတွင် အာရှ၊ ဥရောပ နှင့် မြောက်အမေရိကမှ လွှမ်းမိုးမှုများ ပေါင်းစပ်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဂျပန် ယဉ်ကျေးမှုများတွင် လက်မှုပညာများဖြစ်သော ကြွေထည်၊ အဝတ်အထည်၊ ယွန်းထည်၊ ဓား နှင့် အရုပ်များ၊ ဖျော်ဖြေမှုများ ဖြစ်သော ဘွန်းရာကု (ရုပ်သေး)၊ ကာဘုကီ(ကဇာတ်)၊ နို (ဂီတပဒေသာ)၊ အက နှင့် ရာကုဂို (ကွက်စိပ်)၊ အခြားယဉ်ကျေးမှုများ ဖြစ်သော လက်ဖက်ရည်ပွဲ(ရေနွေးကြမ်း)၊ အိကဲဘာနာ (ပန်းအလှဆင်ခြင်း)၊ ကိုယ်ခံပညာ၊ လက်ရေးလှပညာ၊ အိုရိဂါမီ (စက္ကူခေါက်ပညာ)၊ အွန်ဆန်(ရေပူစမ်းချိုးခြင်း)၊ ဂေးရှား(ကချေသည်) နှင့် ကစားပွဲများ ပါဝင်သည်။ ဂျပန်သည် ရုပ်ဝတ္ထုဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုများအပြင် ရုပ်ဝတ္ထုမဟုတ်သည့် ယဉ်ကျေးမှု လက္ခဏာများနှင့် အမျိုးသားရေး အမွေအနှစ်များကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန် စနစ်တစ်ခု ထားရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.bunka.go.jp/english/index.html |title=Administration of Cultural Affairs in Japan |publisher=Agency for Cultural Affairs |accessdate=May 11, 2011}}</ref> ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေခံ နေရာများတွင် ဂျပန်နိုင်ငံမှ နေရာ ၁၆ခု ပါဝင်ပြီး ၁၂ ခုမှာ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သက်ဆိုင်သော နေရာများ ဖြစ်သည်။<ref name="unesco1"/> ===အနုပညာ=== အိဆဲ ဝတ်ပြုကျောင်းသည် ဂျပန် ဗိသုကာ ပညာ၏ ဥပမာ တစ်ခု အဖြစ် မှတ်ယူကြသည်။ <ref>{{cite book |title=Ise: Prototype of Japanese Architecture |author1=Tange, Kenzo |author2=Kawazoe, Noboru |year=1965 |publisher=Massachusetts Institute of Technology Press}}</ref> အများအားဖြင့် သစ်သားကို အသုံးပြုထားသော ဂျပန်ရိုးရာအိမ်များနှင့် များပြားလှစွာသော ဘုရားကျောင်းများတွင် တာတာမီ ခေါ် မြက်ဖျာများနှင့် ဘေးသို့ ဆွဲဖွင့်ရသော တံခါးများ အသုံးပြုထားသည်ကို တွေ့နိုင်ပြီး ထိုတံခါးများမှာ အခန်းများ အချင်းချင်း ခွဲခြားရန်နှင့် အတွင်းနှင့် အပြင် ခွဲခြားရန် အသုံးပြုလေ့ ရှိကြသည်။<ref>{{cite book |title=What is Japanese Architecture?: A Survey of Traditional Japanese Architecture with a List of Sites and a Map |author1=Kazuo, Nishi |author2=Kazuo, Hozumi |year=1995 |publisher=Kodansha |isbn=978-4-7700-1992-9}}</ref> အများအားဖြင့် သစ်သား အသုံးပြုသော ဂျပန်ပန်းပုပညာ နှင့် ဂျပန်ပန်းချီတို့မှာ ဂျပန် အနုပညာများထဲတွင် ရှေးအကျဆုံး ဖြစ်ပြီး အစောဆုံး ရုပ်ပုံရေးဆွဲမှုမှာ ဘီစီ ၃၀၀ ခန့်ကပင် တွေ့နိုင်သည်။ ဂျပန်၏ ပန်းချီ သမိုင်းမှ ဌာနေဂျပန်တို့၏ အမြင် နှင့် ပြည်ပမှ ဝင်ရောက်လာသော အတွေးအမြင်များ ရောနှောမှုနှင့် အားပြိုင်မှုကို တွေ့ရသည်။<ref name=autogenerated3>{{cite book|last=Arrowsmith|first=Rupert Richard|title=Modernism and the Museum: Asian, African, and Pacific Art and the London Avant-Garde|year=2010|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-959369-9}}</ref> ဂျပန်နှင့် ဥရောပ အနုပညာတို့အကြား ဆက်နွယ်မှုမှာ ထင်ရှားသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ၁၉ ရာစုတွင် တင်ပို့ခဲ့သော အူကီယို-အဲ ပန်းချီများမှာ ဂျပိုနစ်ဆင်ဟု သိကြပြီး အနောက်တိုင်းတွင် မော်ဒန်ပန်းချီများ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုအတွက် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိကာ အထူးသဖြင့် ပို့စ်အင်ပရက်စ်ရှင်နစ်ဆင် ပေါ်တွင် ဖြစ်သည်။<ref name=autogenerated3 /> ထင်ရှားသော အူကီယို-အဲ ပန်းချီဆရာများတွင် ဟိုကုဆိုင်းနှင့် ဟိရိုရှိဂဲတို့ ပါဝင်သည်။ ရိုးရာ သစ်သားတုံးဖြင့် ပုံနှိပ်ခြင်းအား အနောက်တိုင်း အနုပညာနှင့် ရောနှောလိုက်သည့်အခါ ယခု ဂျပန်နိုင်ငံတွင်းနှင့် ပြင်ပ တွင် ကျော်ကြားသော မန်ဂါဟူသည့် ရုပ်ပြစာအုပ် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.dnp.co.jp/museum/nmp/nmp_i/articles/manga/manga1.html |title=A History of Manga |publisher=NMP International |accessdate=March 2, 2014 |archivedate=2 January 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080102040820/http://www.dnp.co.jp/museum/nmp/nmp_i/articles/manga/manga1.html }}</ref> မန်ဂါ၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုဖြင့် ပေါ်ပေါက်လာသော တီဗွီနှင့် ရုပ်ရှင်များကို အန်နီမဲ ဟုခေါ်သည်။ ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သော ဗွီဒီယိုဂိမ်းစက်များသည် ၁၉၈၀ ခုနှစ်များမှ စ၍ လူကြိုက်များခဲ့သည်။<ref>{{cite web |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929122934/http://uk.gamespot.com/gamespot/features/video/hov/index.html |url=http://uk.gamespot.com/gamespot/features/video/hov/index.html |title=The History of Video Games |first=Leonard |last=Herman |author2=Horwitz, Jer |author3=Kent, Steve |author4=Miller, Skyler |publisher=[[GameSpot]] |year=2002 |archivedate=29 September 2007 |accessdate=April 1, 2007 }}</ref> ===ဂီတ=== ဂျပန်တို့၏ ဂီတမှာ ရွေးချယ်စရာ များပြားပြီး အမျိုးမျိုး အစားစား ကွဲပြားခြားနားသည်။ ရိုးရာတူရိယာများဖြစ်သော ကိုတို ဟုခေါ်သော ဂျပန်ဒုံမင်း စသည်တို့ကို ၉ ရာစု နှင့် ၁၀ ရာစုနှစ်များကပင် စတင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ နို ဂီတပဒေသာများနှင့် အတူ ယှဉ်တွဲတင်ဆက်လေ့ ရှိသော စကားပြောဂီတများမှာ ၁၄ ရာစုကတည်းကပင် ရှိခဲ့ပြီး လူကြိုက်များ၍ ရှားမိဆန် ဟုခေါ်သော ဂစ်တာနှင့် အလားသဏ္ဍန်တူသည့် တူရိယာနှင့် တွဲဖက်လေ့ရှိသော ကျေးလက်ရိုးရာ ဂီတများမှာ ၁၆ ရာစုမှပင် အစပျိုးခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last=Malm|first=William P.|title=Traditional Japanese music and musical instruments|url=https://archive.org/details/traditionaljapan0000malm|year=2000|publisher=Kodansha International|isbn=978-4-7700-2395-7|pages=[https://archive.org/details/traditionaljapan0000malm/page/31 31]–45|edition=New}}</ref> ၁၉ ရာစုတွင် စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့သော အနောက်တိုင်း ဂန္ထဝင် ဂီတမှာ ယခုအခါတွင် ဂျပန် ယဉ်ကျေးမှု၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ ဂျပန်နန်းတော်၏ တူရိယာဝိုင်း၏ ဂါဂါကု ဂီတ သည် အချို့သော ၂၀ရာစု အနောက်တိုင်း ဂန္ထဝင် တေးရေးများ၏ အချို့သော သီချင်းများတွင် လွှမ်းမိုးမှု ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>See for example, [[Olivier Messiaen]], ''Sept haïkaï'' (1962), (''Olivier Messiaen: a research and information guide'', Routledge, 2008, By Vincent Perez Benitez, page 67) and (''Messiaen the Theologian'', Ashgate Publishing, Ltd., 2010, page 243-65, By Andrew Shenton)</ref> ဂျပန်နိုင်ငံမှ ဂန္ထဝင် ဂီတဖန်တီးသူများတွင် နာမည်ကျော်ကြားသူများမှာ တိုရု တာကဲမိဆု နှင့် ရန်န်တာရိုး တာကီ တို့ ဖြစ်သည်။ စစ်ပြီးခေတ် ဂျပန်၏ လူကြိုက်များသော ဂီတများသည် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပတို့၏ ဂီတရေစီးကြောင်းများမှ အကြီးအကျယ်လွှမ်းမိုးမှု ရှိပြီး ထိုမှတဆင့် ဂျေပေါ့ပ် ဂီတ သို့မဟုတ် ဂျပန်လူကြိုက်များဂီတ အမျိုးအစား ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/music/2005/aug/21/popandrock3 |title= J-Pop History |work=The Observer | accessdate=April 1, 2007 | first=Chris | last=Campion | date=August 22, 2005 | location=London}}</ref> [[ကာရာအိုကေ]] သီဆိုခြင်းသည် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် အနှံ့အပြား ကျင့်သုံးသော ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အေဂျင်စီ၏ ၁၉၉၃ စစ်တမ်းအရ ဂျပန်အများစုမှာ နှစ်တစ်နှစ်အတွင် ကာရာအိုကေ သီဆိုချိန်သည် အခြားယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့များဖြစ်သော အိကဲဘာနာ ခေါ် ပန်းအလှဆင်ခြင်းနှင့် လက်ဖက်ရည်ပွဲ ကျင်းပခြင်းတို့ထက် ပို၍ များကြောင်း တွေ့ရသည်။<ref>{{cite book|title=The worlds of Japanese popular culture: gender, shifting boundaries and global cultures|url=https://archive.org/details/worldsjapanesepo00mart|year=1998|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-63729-9|page=[https://archive.org/details/worldsjapanesepo00mart/page/n89 76]|edition=Repr.|editor=Martinez, D.P.}}</ref> ===စာပေ=== [[File:Genji emaki 01003 001.jpg|thumb| ၁၂ ရာစုမှ ဂျပန်အမျိုးသား ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တစ်ခု ဖြစ်သော ဂန်းဂျိပုံပြင်များလက်ရေးဖြင့် ရေးသားထားသောမူ]] ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အစောဆုံး စာပေများတွင် ကိုဂျိကိ မော်ကွန်းနှင့် နိဟွန်းရှိုးကိ မော်ကွန်းတို့ ပါဝင်သည့်အပြင် မန်းယိုးရှုဟုခေါ်သော ကဗျာညွန့်ပေါင်း များပါဝင်သည်။ ထိုစာပေများကို ၈ ရာစုက ဖန်တီးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး တရုတ်အက္ခရာများဖြင့် ရေးသားထားသည်။<ref>{{cite book |title=Seeds in the Heart: Japanese Literature from Earliest Times to the Late Sixteenth Century |author=Keene, Donald |publisher=Columbia University Press |year=2000 |isbn=978-0-231-11441-7}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.meijigakuin.ac.jp/~ascj/2000/200015.htm |title= Asian Studies Conference, Japan (2000) |publisher=Meiji Gakuin University |accessdate=April 1, 2007}}</ref> ဟဲအိအန်ခေတ်တွင် ဟိရာဂန နှင့် ခတ်တာခန အက္ခရာများ တီထွင်ဖန်တီးလာခဲ့သည်။ သစ်ခုတ်သမားပုံပြင်သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အစောဆုံးပုံပြင်ဟု ဆိုနိုင်သည်။<ref name="ispmsu">{{cite web |url=http://isp.msu.edu/AsianStudies/wbwoa/eastasia/Japan/literature.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011065654/http://isp.msu.edu/AsianStudies/wbwoa/eastasia/Japan/literature.html |archivedate=October 11, 2007 |title= Windows on Asia—Literature : Antiquity to Middle Ages: Recent Past |publisher=Michigan State University |accessdate=December 28, 2007}}</ref> ဟဲအိအန် နန်းတွင်းဘဝကို ဆဲအိ ရှိုးနာဂွန်၏ ခေါင်းအုံးစာအုပ်တွင် မှတ်တမ်းတင်ထားခဲ့ပြီး မူရာဆာကိ ရှိကိဘု၏ ဂန်းဂျိ ပုံပြင်များမှာ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး ဝတ္တုဟုပင် အမြဲလိုလို ရည်ညွှန်းလေ့ ရှိကြသည်။ <ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=126–127}}</ref><ref>{{Cite book|title=The Tale of Genji|editor=Royall, Tyler|publisher=[[Penguin Classics]]|year=2003|isbn=0-14-243714-X|pages=i–ii, xii}}</ref> အဲဒိုခေတ်တွင် ချိုးနင်း ဟုခေါ်သော မြို့နေလူထုက စာပေဖတ်ရှုသူနှင့် ဖန်တီးသူများ အဖြစ် ဆာမူရိုင်း အထက်တန်းလွှာတို့ အား ကျော်တက်သွားခဲ့သည်။ ဆိုင်းကကု၏ စာပေများ လူကြိုက်များလာခြင်းက စာဖတ်သူ လူတန်းစားနှင့် စာရေးဆရာ လူတန်းစား ပြောင်းလဲလာမှုကို ဖော်ပြနေခဲ့ပြီး [[ဘရှိုး]] က ကိုကင်းရှု ကဗျာ ယဉ်ကျေးမှုကို သူ၏ ဟိုက္ကူ ကဗျာများဖြင့် ပြန်လည်အသက်သွင်းခဲ့ကာ ခရီးသွား ကဗျာမှတ်တမ်း အိုကုနော့ ဟိုဆိုမိချီကို ဖန်တီးခဲ့သည်။<ref>{{cite book |title=World Within Walls: Japanese Literature of the Pre-Modern Era, 1600–1867 |url=https://archive.org/details/worldwithinwalls0000keen_w7k3 |author=Keene, Donald |publisher=Columbia University Press |year=1999 |isbn=978-0-231-11467-7}}</ref> မေဂျီခေတ်တွင် ဂျပန်ရိုးရာ စာပေများ ယုတ်လျော့လာခဲ့ပြီး ဂျပန်စာပေများမှာ အနောက်တိုင်း လွှမ်းမိုးမှုများဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ နဆုမဲ ဆိုဆဲကိ နှင့် မိုရိ အိုဂါအိတို့မှာ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ခေတ်သစ် ဝတ္ထုရေး ဆရာများ ဖြစ်ကြပြီး သူတို့နောက်တွင် ရူးနိုဆုကဲ အကုတာဂါဝါ၊ ဂျူးနိချိရို တာနိဇာကီ၊ ရူကီအို မီရှိမာတို့ ပေါ်ထွက်ခဲ့ကာ လတ်တလောတွင် [[ဟာရူကီ မူရာကာမီ]] တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ဂျပန် စာရေးဆရာ ယာဆုနာရီ ကာဝါဘာတာ နှင့် ကင်ဇာဘူရို အိုအဲ တို့သည် စာပေဆိုင်ရာ နိုဘဲလ်ဆု တစ်ခုစီကို ရရှိခဲ့သည်။<ref name="ispmsu"/> ===အစားအသောက်များ=== [[File:Breakfast at Tamahan Ryokan, Kyoto.jpg|thumb|right|ရိုကန်ခေါ် အင်းတွင် တည်ခင်းသော နံနက်စာ]] ဂျပန်တို့၏ အစားအသောက်များမှာ နေ့စဉ်စားသုံးနေကြဖြစ်သော ထမင်း သို့မဟုတ် ခေါက်ဆွဲကို ဟင်းရည် နှင့် အိုကာဇု ဟုခေါ်သော ငါးဖြင့် ချက်ထားသော ဟင်းတစ်မျိုး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ တို့ဖူးနှင့် အလားသဏ္ဍန်တူသောအရာများဖြင့် အရသာရှိစေရန် တွဲဖက်စားသုံးလေ့ ရှိကြသည်။ မျက်မှောက်ခေတ် အစောပိုင်းတွင် ဂျပန်တွင် ယခင်က ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စားသုံးလေ့ မရှိကြသော အသားနီ ခေါ် အမဲသားကဲ့သို့သော အစားအစာများကို စတင် စားသုံးခဲ့ကြသည်။ ဂျပန်အစားအသောက်များသည် ရာသီအလိုက် အစားအစာများပေါ်တွင် အလေးပေးခြင်း<ref>[http://www.tjf.or.jp/eng/content/japaneseculture/pdf/ge09shun.pdf "A Day in the Life: Seasonal Foods"], The Japan Forum Newsletter No.September 14, 1999.</ref>၊ ပါဝင်သော ဟင်းခတ်များနှင့် ဟင်းပွဲပြင်ဆင်မှုတို့ကြောင့် ထင်ရှားသည်။ ဂျပန်အစားအသောက်များတွင် ဒေသအလိုက် အထူးပြု ချက်ပြုတ်မှုများ အမျိုးမျိုး အစားစား ရှိပြီး ရိုးရာချက်ပြုတ်နည်းများနှင့် ဒေသခံ ဟင်းခတ်များကို သုံးစွဲလေ့ ရှိကြသည်။ မီရှဲလင်း လမ်းညွှန်မှ ဂျပန်နိုင်ငံ အတွင်းရှိ စားသောက်ဆိုင်များကို ကြယ်ပွင့် အဆင့် သတ်မှတ်ချက်ပေးရာတွင် ဂျပန်စားသောက်ဆိုင်များ၏ ကြယ်ပွင့်ပေါင်းသည် အခြားတကမ္ဘာလုံးရှိ စားသောက်ဆိုင်များ အားလုံးပေါင်းခြင်းထက် ပိုများသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref name=michelin20101124>{{cite web|title=「ミシュランガイド東京・横浜・鎌倉2011」を発行　三つ星が14軒、 二つ星が54軒、一つ星が198軒に|url=http://web-cache.stream.ne.jp/www09/michelin/guide/tokyo/|publisher=Michelin Japan|accessdate=February 7, 2011|date=November 24, 2010|language=Japanese}}</ref> ===အားကစား=== [[File:Sumo ceremony.jpg|thumb|ဆူမို နပန်းသမားများ ကွင်းတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ပွဲတွင် ဒိုင်လူကြီးအား ဝိုင်းရံနေသည်ကို တွေ့ရပုံ]] ဆူမို နပန်း သတ်ခြင်း သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသား အားကစားနည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.pbs.org/independentlens/sumoeastandwest/sumo.html |title=Sumo: East and West |publisher=[[PBS]] |accessdate=March 10, 2007 |archivedate=30 September 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070930041547/http://www.pbs.org/independentlens/sumoeastandwest/sumo.html }}</ref> ဂျပန် ကိုယ်ခံပညာများ ဖြစ်သော [[ဂျူဒို]]၊ [[ကရာတေး]] နှင့် ကန်ဒိုတို့ကို လူအများအပြား ကစားကြပြီး နိုင်ငံတဝှမ်းရှိ ပရိသတ် အများအပြား ကြည့်ရှုအားပေးကြသည်။ မေဂျီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးခေတ်အပြီးတွင် အနောက်တိုင်း အားကစားနည်းများကို ဂျပန်တွင် စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး ပညာရေးစနစ်အတွင်း ပျံ့နှံ့သွားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.uk.emb-japan.go.jp/en/facts/culture_dailylife.html#sports |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070317192109/http://www.uk.emb-japan.go.jp/en/facts/culture_dailylife.html#sports |archivedate=March 17, 2007|title=Culture and Daily Life |publisher=Embassy of Japan in the UK |accessdate=March 27, 2007}}</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် ၁၉၆၄တွင် နွေရာသီ အိုလံပစ် အားကစားပွဲကို အိမ်ရှင် အဖြစ်လက်ခံကျင်းပ ခဲ့သည်။ ဂျပန်သည် ဆောင်းရာသီ အိုလံပစ်ကို နှစ်ကြိမ်တိုင် အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ပြီး ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ဆပ်ပိုရို၊ ၁၉၉၈တွင် နာဂါနို တို့၌ ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|title=Olympic History in Japan|url=http://www.joc.or.jp/english/historyjapan/history_japan_bid.html|publisher=Japanese Olympic Committee|accessdate=January 7, 2011}}</ref> ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် တိုကျိုသည် နွေရာသီ အိုလံပစ် အားကစားပွဲကို အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည် ဖြစ်ပြီး အာရှမြို့တော်များတွင် အိုလံပစ် ကစားပွဲ နှစ်ကြိမ်တိုင် လက်ခံကျင်းပသော ပထမဆုံး မြို့တော် ဖြစ်လာပေလိမ့်မည်။<ref>[http://www.olympic.org/news/ioc-selects-tokyo-as-host-of-2020-summer-olympic-games/208784 IOC selects Tokyo as host of 2020 Summer Olympic Games]</ref> ဂျပန်နိုင်ငံသည် ရပ်ဂ်ဘီ ယူနီယံ ကစားနည်းတွင် အအောင်မြင်ဆုံးသော အာရှနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး အာရှ ငါးနိုင်ငံပြိုင်ပွဲကို စံချိန်တင် ၆ ကြိမ်တိုင် အနိုင်ရခဲ့ကာ အသစ်ဖွဲ့စည်းသော အိုင်အာရ်ဘီ ပစိဖိတ်နိုင်ငံများ ဖလားကို ၂၀၁၁ တွင် ရရှိခဲ့သည်။ ဂျပန်သည် ၂၀၁၉တွင် အိုင်အာရ်ဘီ ရပ်ဂ်ဘီ ကမ္ဘာ့ဖလားကို အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.rugbyworldcup.com/rugbyworldcup2019/news/newsid=2069327.html#japan+reaches+rest+asia|title=rugbyworldcup.com|accessdate=November 1, 2013|archivedate=17 December 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131217224929/http://www.rugbyworldcup.com/rugbyworldcup2019/news/newsid%3D2069327.html#japan+reaches+rest+asia}}</ref> ဘေ့စ်ဘောလ် ကစားနည်းသည် ယခုလက်ရှိတွင် ဂျပန်၌ အားပေးသူ အများဆုံး အားကစားနည်း ဖြစ်သည်။ ဂျပန်၏ ထိပ်တန်း ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လိဂ် ဖြစ်သော နိပွန် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘေ့စ်ဘောလ် ကို ၁၉၃၆ တွင် စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book |author=Nagata, Yoichi; Holway, John B. |editor=Palmer, Pete |title=Total Baseball |edition=4th |year=1995 |publisher=Viking Press |page=547 |chapter=Japanese Baseball}}</ref> ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဂျပန် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘောလုံးလိဂ်ကို တည်ထောင်ပြီးနောက်တွင် ဘောလုံး ကစားနည်းကို အားပေးသူ များပြားလာခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.tjf.or.jp/takarabako/PDF/TB09_JCN.pdf |title= Soccer as a Popular Sport: Putting Down Roots in Japan |publisher= The Japan Forum | accessdate=April 1, 2007}}</ref> ဂျပန်သည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် တိုက်ကြီးများ ဖလား ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့ရာ နေရာဖြစ်ပြီး ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ဖီဖာ ကမ္ဘာ့ဖလားကို တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ နှင့် အတူ အိမ်ရှင် အဖြစ် လက်ခံ ကျင်းပခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Previous FIFA World Cups|url=http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=4395/index.html|publisher=[[FIFA]]|accessdate=January 7, 2011|archivedate=2 November 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131102150338/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=4395/index.html}}</ref> ဂျပန်သည် အာရှတွင် အအောင်မြင်ဆုံး ဘောလုံးအသင်းများတွင် တစ်သင်း အပါအဝင် ဖြစ်ပြီး အာရှဖလားကို လေးကြိမ်တိုင် ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Team Japan|url=http://www.afcasiancup.com/team/en/Japan|publisher=Asian Football Confederation|accessdate=March 2, 2014|archivedate=25 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160125085954/http://www.afcasiancup.com/team/en/Japan}}</ref> ထို့အတူ မကြာသေးမီက ၂၀၁၁ ဖီဖာ ကမ္ဘာ့အမျိုးသမီး ဘောလုံးပြိုင်ပွဲတွင် ဂျပန်မှ ဖလားရရှိခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.fifa.com/womensworldcup/matches/round=255989/match=300144437/summary.html|title=Japan edge USA for maiden title|date=July 17, 2011|work=[[FIFA]]|accessdate=July 17, 2011|archivedate=12 January 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160112083228/http://www.fifa.com/womensworldcup/matches/round=255989/match=300144437/summary.html}}</ref> ဂေါက်သီးကစားခြင်းမှာလည်း ဂျပန်တွင် လူကြိုက်များသော ကစားနည်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web |url=http://metropolis.co.jp/tokyo/604/sports.asp |title= Japanese Golf Gets Friendly |publisher=''[[Metropolis (English magazine in Japan)|Metropolis]]'' |first=Fred |last=Varcoe|accessdate=April 1, 2007|archiveurl = https://web.archive.org/web/20070926215517/http://metropolis.co.jp/tokyo/604/sports.asp |archivedate = September 26, 2007}}</ref> ထို့အတူ ကားပြိုင်ပွဲများ ဖြစ်သော စူပါ ဂျီတီ နှင့် ဖော်မြူလာ နိပွန် တို့မှာလည်း လူကြိုက်များသည်။<ref>{{cite web |url=http://metropolis.co.jp/tokyo/623/sports.asp |title= Japanese Omnibus: Sports |work=Metropolis |first=Len|last=Clarke|accessdate=April 1, 2007|archiveurl = https://web.archive.org/web/20070926215524/http://metropolis.co.jp/tokyo/623/sports.asp |archivedate = September 26, 2007}}</ref> ဂျပန်သည် အမေရိကန် အင်န်ဘီအေ ဘတ်စကက်ဘော လိဂ်တွင် ကစားသော ကစားသမား ယူတာ တာဘုဆဲကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။<ref name=consulteny>{{cite news|url=http://www.ny.us.emb-japan.go.jp/en/c/vol_12-4/title_04.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101203204908/http://www.ny.us.emb-japan.go.jp/en/c/vol_12-4/title_04.html|archivedate=December 3, 2010|title=Hoop Dreams – Yuta Tabuse, "The Jordan of Japan"|publisher=Consulate General of Japan in New York|date= December 2004 – January 2005|accessdate=January 19, 2009}}</ref> အစားအသောက် ==ကိုးကား== {{reflist|2}} == အခြားဖတ်ရန် == * [[ထွက်နေအလံ]] {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[Category:နိုင်ငံ]] [[Category:ဂျပန်နိုင်ငံ]] [[Category:အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ]] [[Category:ကျွန်းနိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] [[Category:အရှေ့အာရှရှိ နိုင်ငံများ]] [[Category:အရှေ့မြောက်အာရှရှိ နိုင်ငံများ]] s2lgs96hw731nxxbdlde6m77qt2qcrv 0 5209 753228 735065 2022-08-04T05:45:02Z Chan Sung-Min 102525 /* ဗောင်းတော်ဆောင် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox building | name = မန္တလေး နန်းတော် | native_name = | native_name_lang = | former_names = | alternate_names =မြနန်းစံကျော် ရွှေနန်းတော် | status = | image = Mandalay-Palace-from-Watch-Tower.JPG | image_alt = | image_size = | caption = | location = [[မန္တလေးမြို့]] | address = | location_town = | location_country = {{flag|Myanmar}} | coordinates = {{coord|21|59|34.59|N|96|5|45.28|E|display=inline}} | groundbreaking_date = | start_date = ၁၈၅၇ | completion_date = ၁၈၅၉ | opened_date = | inauguration_date = | demolition_date = | destruction_date = | architect = | landlord = | owner = မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ | floor_area = | top_floor = | floor_count = | awards = | url = | embedded = | references = | map_type = Myanmar | map_alt = | map_caption = မြန်မာပြည်မြေပုံရှိနန်းတော်နေရာ | relief = | altitude = | building_type =ဘုရင်မင်းမြတ်စံမြန်းရာ ရွှေနန်းတော် | architectural_style = မြန်မာ့ဗိသုကာ | structural_system = | renovation_date = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | observatory = | other_dimensions = | seating_type = | seating_capacity = | elevator_count = | architecture_firm = | main_contractor = | designations = | ren_architect = | grounds_area = }} '''မန္တလေးနန်းတော်''' သည် [[မန္တလေးမြို့]]တွင်တည်ရှိပြီး ကုန်းဘောင်မင်းဆက်၏ နောက်ဆုံးနန်းတော်ဖြစ်သည်။ [[မင်းတုန်းမင်း]]သည် မန္တလေးမြို့သစ်ကို တည်သောအခါ တပါတည်း နန်းတော်ကိုပါ ၁၈၅၇ နှင့် ၁၈၅၉-ခုနှစ်အတွင်း တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ မန္တလေးနန်းတော်၏ ပုံစံသည် ယခင်နန်းတော်ဟောင်းများအတိုင်းဖြစ်ပြီး မြို့ရိုးနှင့် ကျုံးတို့က ဝန်းရံထားသည်။ နန်းတော်သည် ဝင်းအလယ်ဗဟိုတွင် တည်ရှိပြီး အရှေ့ဘက်ကို မျက်နှာမူထားသည်။ နန်းဆောင်အားလုံးမှာ တစ်ထပ်သာဖြစ်ကြသည်။ နန်းဆောင်ပေါ်ရှိ ပြသာဒ်အဆင့် အရေအတွက်သည် အဆောင်ပိုင်ရှင်၏ အရေးပါမှုကို ပြသည်။ မန္တလေးနန်းတော်တွင် [[မင်းတုန်းမင်း]]နှင့် [[သီပေါမင်း]]တို့သာ စိုးစံတော်မူခဲ့သည်။ တတိယ အင်္ဂလိပ်−မြန်မာ စစ်ပွဲပြီးဆုံးသောအခါ၊ ဗြိတိသျှစစ်တပ်က နန်းတော်တွင်းဝင်ရောက်ပြီး ဘုရင့်မိသားစုကို ဖမ်းခေါ်ဆောင်သွားပြီး နန်းတော်ကိုလည်း သိမ်းပိုက်ထားခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဗြိတိသျှတို့က နန်းတော်ကို ဒပ်ဖရင်ခံတပ် အဖြစ်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှတို့ အုပ်စိုးစဉ် ကာလတလျှောက်လုံး နန်းတော်သည် အမျိုးသားရေး အမှတ်အသား အဖြစ်တည်ရှိခဲ့သည်။ နန်းဆောင် တော်တော်များများမှာ [[ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်]]အတွင်း မဟာမိတ်တို့၏ ဗုံးကြဲမှုဒဏ်ကြောင့် မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ရပြီး နန်းဆောင်အနည်းငယ်နှင့် နန်းမြင့်မျှော်စင်သာ ကျန်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၉၀ လွန်နှစ်များတွင် ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ယနေ့အခါ မန္တလေးနန်းတော်သည် နိုင်ငံခြားသားများ လည်ပတ်ရာ အဓိကနေရာအဖြစ် တည်ရှိနေသည်။ ရှေးမြန်မာမြို့တော်ဟောင်း၏ မြို့ရိုးဟောင်း၊ ၊ မြို့ရိုးပျက်များကို ယခုတိုင်တွေ့မြင်နိုင်ပေသေးသည်။ လွန်ခဲ့သည့် အနှစ် ၁ဝဝ ကျော်က မင်းတုန်းမင်း တရားတည်ဆောက်ခဲ့သည့် မန္တလေးမြို့ရိုးကြီးသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အမြောက်ဒဏ်များကို မရှုမလှ ခံခဲ့ရသဖြင့် အချို့အပိုင်းများပျက်စီးခဲ့သော်လည်း ထင်ထင်ရှားရှားပင် တည်ရှိနေသေးသဖြင့် မြန်မာတို့၏ မြို့ရိုးအသွင်အပြင်ကို နမူနာဆောင်လျက်ရှိပေသေးသည်။ ==အမည်== နန်းတော်၏ အမည်ကို '''မြနန်းစံကျော် ရွှေနန်းတော်''' ဟု တရားဝင်ထုတ်ပြန်သော အမိန့်တော်များတွင် တွေ့ရသည်။ ရွှေနန်းတော်ကြီးဟုလည်း ခေါ်သည်။ နန်းမြို့ကိုမူ '''လေးကျွန်းအောင်မြေ'''ဟု သမုတ်တော်မူသည်။ ==သမိုင်း== [[File:Third Anglo-Burmese War A.jpg|thumb|left|upright|နန်းတော်ရှေ့တွင် ဗြိတိသျှတပ်သားများအားတွေ့ရစဉ်]] [[File:Painting-of-Mandalay-Palace-gardens.jpg|thumb|ကုန်းဘောင်ခေတ်နန်းတော်မြင်ကွင်းပန်းချီကား]] မင်းတုန်းမင်းကြီးက ၁၈၅၇ ဖေဖော်ဝါရီတွင် မြို့သစ်တည်သောအခါ နန်းတော်ကိုပါ တပါတည်း တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ <ref name="mandalay palace">{{cite web | url=http://www.lib.washington.edu/myanmar/pdfs/MP0001A.pdf | format=PDF | title=Mandalay Palace | publisher=Directorate of Archaeological Survey, Burma | accessdate=2006-08-22 | year=1963 | archivedate=28 January 2018 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180128074542/http://www.lib.washington.edu/myanmar/pdfs/MP0001a.pdf }}</ref> မြို့သစ်တွင် အကွက်ပေါင်း ၁၄၄ ကွက်ပါဝင်သည်။ နန်းတော်ဝင်းတွင် ၁၆ ကွက်ပါဝင်သည်။ <ref name=kt>{{cite book | title=The Management of Secondary Cities in Southeast Asia. Case Study: Mandalay | author=Kyaw Thein | work=United Nations Centre for Human Settlements | publisher=UN-Habitat | year=1996 | isbn=9211313139, 9789211313130}}</ref> ၄၁၃ ဟက်တာ ရှိသော နန်းတော်ဝင်းကို လေးဖက်လေးတန်တွင် ၂ ကီလိုမီတာ အရှည်ရှိသော မြို့ရိုး နှင့် ရေကျုံး(အကျယ် ၆၄ မီတာ၊ အနက် ၄.၅မီတာ) တို့က ကာရံထားသည်။ မြို့ရိုး တစ်လျှောက် ၁၆၉ မီတာတိုင်းတွင် ရဲမက်များ ကင်းစောင့်နိုင်ရန် သူရဲခို များ ထည့်သွင်းတည်ဆောက်ထားသည်။ <ref name=oconner>{{cite book | title=Mandalay and Other Cities of the Past in Burma | url=https://archive.org/details/mandalayotherci00ocon | author=Vincent Clarence Scott O'Connor | pages=[https://archive.org/details/mandalayotherci00ocon/page/6 6]–9 | publisher=Hutchinson & Co. | year=1907}}</ref> မြို့ရိုးတစ်ဖက်စီတွင် တံခါးသုံးပေါက်စီရှိကာ စုစုပေါင်း တံခါး၁၂ပေါက်ရှိသည်။ ထိုတံခါးများတွင် နာမည် ကိုယ်စီရှိသည်။ <ref name="mandalay palace"/> ပတ်လည်တွင် ကျုံးကို ကူးရန် တံတား ၅ စင်း ရှိသည်။ <ref name=kt/> ၁၈၅၇ ဇွန် လတွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၁၈၅၂ တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဒုတိယ အင်္ဂလိပ်မြန်မာ စစ်ပွဲအပြီးတွင် နိုင်ငံအောက်ပိုင်း ကို သိမ်းပိုက်ခံထားရသော မြန်မာမင်းများသည် ကြီးမားထည်ဝါသော နန်းတော်ကြီးကို ဆောက်လုပ်ရန် အခြေအနေမပေးတော့ပေ။ အမရပူရ နန်းတော်ဟောင်းကို ဖျက်သိမ်း၍ မန္တလေးတောင်ခြေ ရှိ နန်းတော်သစ် သို့ ဆင်များဖြင့် ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ ၂၃ မေ ၁၈၅၉ တွင် နန်းတော်သစ် ဆောက်လုပ်ခြင်း အလုံးစုံ ပြီးစီးခဲ့သည်။ <ref name="mandalay palace"/> ဗြိတိသျှတို့ က ၁၈၈၇ ခုနှစ်တွင် ကျူးကျော် သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နန်းတွင်း လက်ရာ ပစ္စည်းများကို ဖျက်ဆီး၍ အချို့ကို ယူဆောင်သွားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့ထဲမှ အချို့ကို လန်ဒန်ရှိ ဝိတိုရိယ နှင့် အဲလ်ဘတ် ပြတိုက် တွင် ယခုအခါ ပြသထားသည်။ <ref>{{cite book|url=http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea;cc=sea;sid=f7c73dc350626ca80c0cf1c8ff80315f;rgn=full%20text;idno=sea282;view=image;seq=360|title=Wanderings in Burma|first=George W.|last=Bird|year=1897|publisher=F. J. Bright & Son|location=London|page=254}}</ref> ဖျက်ဆီးခံရမှုများတွင် နန်းတွင်းပိဋကတ်တိုက်လည်း ပါဝင်သည်။ ဗြိတိသျှိတို့က နန်းတော်ကို ဒပ်ဖရင် ခံတပ် အဖြစ် အသွင်ပြောင်းပြီး အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျပန်တို့က ထောက်ပံ့ရေး စခန်းအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပြန်သည်။ ထို့နောက် မဟာမိတ်တို့ က ဗုံးကြဲခဲ့သောကြောင့် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရသည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်လွန်များတွင် ပြန်လည်တည်ဆောက်သော အခါ ပုံစံတူကို ဆောက်လုပ်ခဲ့ပြီး အသုံးပြုသော ပစ္စည်းများ မတူတော့ပေ၊ ဥပမာ အမိုးကို သွပ်မိုးသုံးထားခြင်း။ နန်းဆောင် တစ်ခုကို သီပေါမင်း လက်ထက်က ဖျက်သိမ်းကာ ရွှေနန်းတော် ဘုန်းကြီးကျောင်း အဖြစ် ပြန်လည် တည်ဆောက် ခဲ့သည်။ ၎င်း သည်ပင် မူလသစ်သားနန်းတော်၏ တခုတည်းသော လက်ကျန် အဆောက်အဦး ဖြစ်သည်။ ==နန်းမြို့== စတုရန်း လေးမျက်နှာ၊ တာပေါင်း (၂၄ဝဝ)ရှိသော မြို့ရိုးတစ်လျှောက်တွင် တံခါးကြီး (၁၂)ပေါက်၊ ထောင့်ပြကြီး ၄ လုံးနှင့် ပြငယ် (၃၂)ခု ရှိသည့် အားလျော်စွာ (၄၈) ဌာနတို့၌ ပြာသာဒ် ဆောင်ပေါင်း (၄၈)ဆောင် ရှိသည်။ စလေဆရာ [[ပုည၊ ဦး (စလေ)|ဦးပုည]]ကရတနာနဒီ မော်ကွန်းတွင်- "'''ဓာတုမဏ္ဍ၊ ပတ်လည်ချသား၊ ကွန်းမပြာသာဒ်၊ ဒွါဒရသ်လည်း၊ မျဉ်းခတ်တသွန်၊ စတုကဏ်၌ ဗိမာန်လေးသွယ်၊ ဘဝဂ်ကယ်မျှ၊ တနယ်တနယ်၊ တလာပယ်မူ၊ ရွှေကြယ်ငွေကြယ်၊ မျက်စုံခြယ်လျက်၊ တိမ်စွယ်ထဲချောင်၊ ရဲရဲပြောင်သည်၊ ရှစ်ဆောင်ရှစ်ဆောင်၊ ရစ်မြှောင်ဝန်းလည်၊ ရွှန်းရွှန်းကြည်မျှ၊ ရောင်ခြည်တွဲ့တွဲ့၊ ယိုအံ့ကဲ့သို့၊ လေးဆယ့်ရှစ်တန်၊ ဝေဇယန်လည်း၊ ဘုန်းဝှန်သတိုး၊ ရှင့်တန်ခိုးကြောင့်၊ လိုစိုးမျက်မှောက်၊ မြေမှပေါက် ၏'''" ဟု စပ်ဆိုခဲ့လေသည်။ ===မြို့ရိုး=== [[File:Map of Mandalay Palace.jpg|thumb|နန်းတွင်းပြတိုက်အတွင်းတွင် ပြသထား​သော နန်းမြို့တစ်ခုလုံး၏​မြေပုံ]] [[Image:Mandalay Fort Wall.jpg|thumb|ထောင့်ပြကြီး၄ခုမှတစ်ခု]] မန္တလေးရွှေမြို့တော်ကြီးကို သာသနာနှစ် ၂၄ဝဝ ပြည့်မှီအောင် ၁၂၁၈ ခုနှစ်က စတင် တည်ဆောက်ခဲ့သည် ဆိုသော်လည်း၊ မြို့ရိုးနှင့်တစ်ကွ ခုနစ်ဌာနတို့ကိုမူကား ၁၂၂၁-ခုနှစ်၊ ကဆုန်လမှ အုတ်မြစ်ချ၍ တည်လုပ်ရသည်။ အုတ်မြို့ရိုးသည် အုတ်မြစ်သံတောင် ၁ တောင်၊ အုတ်ရိုးထု ၁ တာ၊ အရပ် သံ ၁၅ တောင်၊ သူရဲခို အမြင့် သံ ၃ တောင်၊ နှစ်စု အုတ်မြို့ရိုး အမြင့် ၁၈ တောင်၊ အချင်းတစ်မျက်နှာ တာ ၆ဝဝ၊ ၄ မျက်နှာ တာ ၂၄ဝဝ ရှိသည်။ ဤသို့ သာသနာတော် ၂၄ဝဝ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် မြို့တော်ကို လေးထောင့် စတုရန်းတည်၍ မြို့ရိုးအနား တစ်ဖက်လျှင် တာ ၆ဝဝ စီ အညီအမျှ ခွဲဝေထားသည်။ မြို့ရိုးလေးခု သည် စတုဂံ ပုံစံရှိကာ မြို့ရိုးတစ်လျှောက်တွင် တစ်ခုနှင့် တစ်ခု မီတာ ၁၇၀ ခန့်စီ ကွာဝေးသော ပြသာဒ် ၄၈ ခု ရှိသည်။ မြို့ရိုးအပြင်တွင် အကျယ် ၆၄မီတာ၊ အနက် ၄.၅ မီတာ ရှိသော ရေကျုံးက ဝန်းရံထားသည်။ မြို့ရိုးကို ရှေးမြန်မာ အုတ်များဖြင့် ဆောက်လုပ်ထားပြီး အခြေတွင် ၃မီတာ နှင့် ထိပ်တွင် ၁.၄၇မီတာ အကျယ်ရှိသည်။ အမြင့်မှာ သူရဲခို မပါ ၆.၈၆ မီတာ နှင့် သူရဲခို အပါ ၈.၂၃ မီတာ ရှိသည်။ ကာဆွဲပေါက်မှာ ၀.၈၄ မီတာ အကျယ်ရှိသည်။ ရဲမက်များ အရေးပေါ် တက်နိုင်ရန် နှင့် မြို့ရိုးကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေရန် အတွင်းဘက်တွင် မြေသားမှာ ခပ်ပြေပြေ စောင်းထားသည်။ [[File:Interior of Mandalay Palace Walls.jpg|thumb| မြို့ရိုး၏ အတွင်းဘက်ပိုင်း]] [[File:Mandalay, Palacio 02.jpg|thumb|မြို့ရိုးအား ညပိုင်းတွင်​တွေ့ရစဉ်]] ထိပ်တွင် သူရဲပြေးခေါ် လူလျှောက်ရန် ၁.၈၃ မီတာ အကျယ် လမ်းရှိသည်။ ၎င်းကို အုတ်စီထားပြီး မြို့ရိုးထိပ် တလျှောက် ရှိသည်။ တံခါးပြအိုးတို့၏ မှီရာတည်ရာ အောက်အခြေခံမှာ ထု ၁ တာ၊ အမြင့် ရဲခိုပါ ၁၈ တောင်ရှိသော အုတ်မြို့ရိုးကြီးပင် ဖြစ်သည်။ အုတ်ရိုးသက်သက်ကို မြေနီသရွတ်ဖြင့် အကြမ်းစီစီပြီးမှ အတွင်းဘက် တွင် ဆင်ခြေလျှော မြေဖို့လုပ်ဆောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ အုတ်မြို့ရိုး အထက်တွင် သူရဲခို ခေါ် အုတ်စိန်တောင်များ ပေါက် ထားပြီးလျှင် ယင်း၏ အတွင်းဘက်မြို့ရိုးထိပ်တလျောက်တွင် သူရဲပြေးခေါ် စင်္ကြံလမ်းတစ်ခု မြို့ရိုးကို ပတ်၍ ပြုလုပ် ထားသည်။ တပြနှင့် တပြ အကြား၌ သူရဲခိုပေါင်း ၇ဝ ကျော်ရှိ၏။ ပြထက် ရှိ ပြဆောင်ကို ပစ္စင်ဟု ခေါ်သည်။ စစ်မက် အရေးအရာ ရှိသောအခါ အမြောက်မတြပူ၊ စိန်၊ သစ်တုံး၊ ပွဲလျက်ရေ၊ ခဲရေ၊ သံရေတို့ဖြင့် ပစ်ဖောက် သွန်းလောင်းရာ ဌာနဖြစ်၍ ပစ္စင်ခေါ်ကြောင်း ဆိုသည်။ [[File:Ladder of Mandalay Palace Wall.jpg|thumb|မြို့ရိုး​ပေါ်သို့ အတွင်းဘက်မှတက်ရန်​လှေခါး]] [[File:Mandalay Palace Walls from the inside.jpg|thumb|မြို့ရိုးအတွင်းပိုင်း]] ===တံခါးများ=== မြို့ရိုး တစ်ဘက်စီတွင် တစင်းနှင့် တစင်းသော်လည်းကောင်း၊ မြို့ရိုးထောင့်နှင့် သော်လည်းကောင်း၊ အကွာအဝေးတူ တံခါးသုံးရပ်စီ ရှိသည်။ တံခါးများမှာ ၄.၈မီတာ အကျယ် ရှိပြီး ထိပ်တွင် တံခါးပြာသာဒ်များ ရှိသည်။ ထိုတံခါး ၁၂ ရပ်တို့၏တံခါးရွက်များတွင် ထိုတံခါးတည်ရာ ရာသီခွင်အလိုက် ရာသီစောင့် အရုပ်များ၊ နက္ခတ်များ၊ တာရာပုံ များကို ရွှေမင်နှင့် ထင်ရှားတင့်တယ်ရှုချင်ဖွယ်ရှိအောင် ရေးခြယ်ထား၏။ တံခါး ၁၂ ရပ် အမည်တော်တို့ကိုလည်း တံခါးပေါက် တစ်ခုစီ၏ အဝင်အထွက် လက်ျာကျသော မီးကာ အုတ်တံတိုင်းကြီးများ အနီး၌ အုတ်ပလ္လင် ၃ ဆင့်ခံ၍ မော်ကွန်းတိုင်ဖြင့် စိုက်ထူ ဖော်ပြထားသည်။ မြို့တံခါးများ အဝင်တွင် တံခါးစောင့်များ နေထိုင်ရန် ဝဲယာ တိုက် တန်းများထားရှိပြီးလျှင် တံခါးစောင့်တို့ သေနတ်ကိုင်စွဲ၍ နေ့ညဉ့် စောင့်နေကာ၊ တံခါး အဝင်အထွက်တွင် ဓားလှံ သေနတ် စသော လက်နက်များပါမပါ၊ ယစ်မျိုးနှင့် အမဲသားများ သွင်းမ သွင်းကြည့်ရှုစစ်ဆေးရ၏။ နေဝင်ညဉ့် ၄ ချက် (ညနေ ၆ နာရီ) တီးသည့်အခါ အလယ် ဓာတ်တံခါးကြီး ၄ ခု ကို ပိတ်လိုက်ရာ၊ ဝင်ထွက်သွားလာသူတို့ တစ်ယောက်ဝင် မလွယ်တံခါးမှ ထွက်ဝင်ရသည်။ ညဉ့် ၁ ချက်တီး (ညဉ့် ၉ နာရီ)တွင် ထိုမလွယ်တံခါးများပါ ပိတ်လိုက်၍ နံနက် ၄ ချက်တီး(နံနက် ၆ နာရီ) ကျမှ မြို့တံခါးအားလုံး ပြန်ဖွင့်လိုက် သည်။ မြို့တံခါးပိတ်ထားချိန်တွင် အခွင့်အမိန့်မရဘဲ မည်သူမျှ ဝင်ခွင့်ထွက်ခွင့် မရပေ။ အလယ်ဗဟို တံခါးမကြီးများ တွင် ဓာတ်စည်တော်များ ဆွဲထားရာ၊ ပဟိုရ်ချက်နှင့်အညီ နေထွက် နေဝင်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် တံခါးဖွင့်ချိန် ပိတ်ချိန်တို့ကို ပြည်သူတို့ အား အသိပေးသည့် အနေဖြင့် တီးရသည်။ မင်းမျိုးများသာ အသုံးပြုသော ဓာတ်တံခါး ခေါ် အလယ်ဗဟိုတံခါးများ တွင် ပြာသာဒ်များ မှာ ဘုံ ခုနှစ်ဆင့် ရှိပြီး ကျန်ပြာသာဒ်များမှာ ဘုံငါးဆင့်သာ ရှိသည်။ တံခါး ၁၂ ရပ်တွင် အဓိက အကျဆုံး တံခါးမှာ အရှေ့မြို့ရိုးရှိ ဗဟိုတံခါး ဖြစ်ပြီး မဟာပွဲတက်ဆောင်နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် တွင်ရှိသည်။ ခံတပ် စီမံကိန်းကို မြို့ရိုးမျက်နှာစာ ကနေ ၇ မီတာ (၂၃ ပေ) နှင့် တံခါး၏ တစ်ဖက် တစ်ချက် ၁၀.၃၆ မီတာ (၃၄ပေ အကွာ)မှာပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ရိုးစင်းတဲ့ ပုံသွင်းမှုနဲ့ အင်္ဂတေ ပန်းပုများကြောင့် နန်းတော်ရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ တမူထူးခြားနေသည်။ သို့ပေမယ့် တံခါးရဲ့ အတွင်းဘက်မျက်နှာပြင်မှာတော့ အချိန်ကြာမြင့်လာမှုများကြောင့် ပုံများ ပျောက်ကွယ်ကုန်ပြီ ဖြစ်သည်။ တံခါးများကို သစ်သားအထူများဖြင့် ပြုလုပ်ထားပြီး တံခါး နှစ်ရွက်ဖြစ်သည်။ ထိုတံခါးများကို အင်္ဂလိပ်များ သိမ်းပိုက်မှုအပြီးမှ ဖြုတ်ခဲ့ကြသည်။ '''တံခါးအမည်များ'''(အရှေ့မြောက်ဘက်မှစ၍) *လွန်ကဲတံခါး *ဦးထိပ်တံခါး(အရှေ့တံခါးမကြီး) *သောင်းညွှန့်တံခါး *ကျွန်းလုံးယူတံခါး *ကျော်မိုးတံခါး(တောင်တံခါးမကြီး) *ရန်နည်တံခါး *ကြေးမုံတံခါး *စည်ရှင်တံခါး(အနောက်တံခါးမကြီး) *ထင်ရှားတံခါး *စည်သာတံခါး *လေးသိန်းတံခါး(မြောက်တံခါးမကြီး) *မန်းဦးတံခါး<ref>http://www.tabbookcentre.com/Stock/Details/50828</ref> မြို့တံခါး (၁၂)ရပ်တို့၌ တံခါးပေါက် နေရာများတွင် တံခါးတိုင်၏ မှီရာ အုတ်မြို့ရိုး တစ်ဖက်တစ်ချက်၌ အင်္ဂတေတို့ဖြင့် အပြေအပြစ် ကိုင်ပြီးလျှင် ထုံးဖြူဖွေးဖွေးသုတ်၍ တံခါးအထက်မှ ဘုံ ၅ ဆင့် ဘုံ ၇ ဆင့် အသီးအသီး ရှိကြသော ယွန်းဆက်ပြေ တန်ဆောင်း ပြာသာဒ်တော်ကြီးများကို ရွှေဟင်္သာပြဒါးတို့ဖြင့် မွမ်းမံခြယ်လှယ်ထားသည်။ တံခါးပေါက် တစ်ခုတစ်ခု၌ မြို့တံခါး တစ်ဖက်တစ်ချက် ကူးလိုသောအခါ လျှောက်သွားရန် ပြုလုပ်ထားသော ရင်လျှောက် (ခေါ်) နင်းကြမ်းပျဉ်ပြားများ၊ တံခါးရွက်ပြင်ဖက်က ရန်သူတို့ ရုတ်တရက် မဝင်သာအောင် တစ်ဖက်တစ်ချက် လျှိုထိုး သော 'ရင်တား' ခေါ် ရက်ဖောက် သစ်တုံးအဆင့်များနှင့် ထို ရင်တား တိုင်ကြီး တစ်ဖက်တစ်ချက်ကို ညှပ်ထားရန်၊ သို့မဟုတ် စွပ်ထားရန် ပြုလုပ်ထားသော တုရိုဏ်တိုင် (ခေါ်) တံခါးတိုင်များ၊ အလယ်ဗဟို တံခါးမကြီးများတွင် တံခါးအတွက် လက်ဝဲဘက်က မြို့စောင့်နတ်ကူ တစ်ခုကျစီ ပြုလုပ်ထား၍၊ အလားတူ မြို့ထောင့် ၄ ထောင့်တွင်လည်း နတ်ကူများရှိ၏။ တံခါးပေါက် မရှိသော ပြထက်များ၌ ၅ တိုင် စင်နှင့် ဘုံ ၅ ဆင့် ရှိသော ပြာသာဒ်ဆောင်များ ပေါက်ထားရာ၊ မြို့ ၄ မျက်နှာ၌ ထိုကဲ့သို့သော ပြငယ် ၃၂ ရှိပြီး ပြာသာဒ်လည်း ၃၂ ဆူ ရှိ၏။ ထောင့်ပြကြီး ၄ လုံးတို့၌ကား မလွယ်တံခါးများမှ ယွန်းဆက်ပြေ တန်ဆောင်း ပြာသာဒ်မျိုးအတိုင်း ဘုံ ၅ ဆင့်နှင့် ပြုလုပ်ထားသည်။ ===မီးတား=== တံခါးတိုင်း၏အရှေ့တွင်မြို့ရိုး ကဲ့သို့အထက်က သူရဲခိုရှိသော ၃တာခန့်ရှိသည့် အင်္ဂတေအချောကိုင်၍ ထုံးဖြူဖြူဖွေးဖွေးသုတ်ထားသောကို မီးတား(သို့) မီးကာများကကာလျက်ရှိပေသည်။ ထိုမီးတားများကို ထားရခြင်းကြောင့် စစ်ပွဲတွင် တဖက်မှပစ်သောအမြောက်၊ ကျည်ဆန်များသည် မြို့တံခါးကို ကျရောက်ခြင်းမရှိပဲ ထိခိုက်မှုမှကာကွယ်ပေးလေသည်။ ထိုမီးတားများဘေးတွင် တံခါးများ၏ မော်ကွန်းတိုင်များ ရှိပေသည်။ တံခါးပေါက်များကို ဖယ်လိုက်လျှင် မြို့ရိုးတစ်ဖက်လျှင်ပြသာဒ်ငယ် (၈)ခုနှင့် စုစုပေါင်း (၃၂)ခု ရှိသည်။ ထောင့်လေးထောင့်တွင် ထောင့်ပြကြီးဟု အမည်တွင်သော ပြသာဒ် (၄)ခု ရှိသည်။ တံခါး(၁၂)ရပ်နှင့်ဆိုလျှင်မြို့ရိုးပတ်လည်တွင် ပြသာဒ်ပေါင်း(၄၈)ခု ရှိသည်။<ref name="mandalay palace"/>[[File:Masonry screens of Mandalay Palace.jpg|thumb|မီးတားနှင့်တံခါးတစ်ခုကို ၂၀၁၆-ခုနှစ် ည၌တွေ့ရစဉ်]] [[File:Mandalay Palace Wall and Masonry Screen.jpg|thumb|​သောင်းညွှန့်တံခါး၊ မီးတားနှင့် ​မော်ကွန်းတိုင်]] ===ကျုံး=== [[Image:Mandalay Hill, Myanmar.JPG|thumb|အရှေ့ဘက်တံတားမှနေ၍မန္တလေးတောင်နောက်ခံနှင့်ကျုံး]] [[File:King Thibaw's State Barge on the Mandalay Moat.jpg|thumb|သီပေါကိုယ်တော်၏စီးတော်ရေယာဉ်ဖြစ်သော ပြည်ကြီးမွန်ဖောင်တော်]]မြို့ရိုးမှနေ၍ ၁၈-မီတာအကွာတွင် အကျယ် ၆၄-မီတာ၊ အနက် ၄.၅-မီတာရှိသော ကျုံးဖြင့် ပတ်ပတ်လည်ကာရံထားသည်။ နန်းမြို့အတွင်းသို့ ရန်သူများအလွယ်တကူ မဝင်နိုင်စေရန်တည်ဆောက်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ အရှင်များလက်ထက်တော်က ကျုံးကို ဖြတ်သန်းတည်ဆောက်ထားသော တံတား(၅)စင်းရှိသည်။ အရှေ့၊ တောင်နှင့်မြောက်ရှိ ပင်မတံခါးများတွင် တံတား(၁)စင်းစီနှင့် အနောက်ဘက်ရှိ ကြေးမုံတံခါးနှင့် စည်ရှည်တံခါးတို့တွင် တံတား(၁)စင်းစီ ရှိသည်။ ကြေးမုံတံခါးရှိ တံတားမှာ နန်းတော်အတွင်းမှလူသေထုတ်ရာ အမင်္ဂလတံတားဖြစ်သည်။ <ref name="mandalay palace"/> ===တံတား=== အုတ်မြို့ရိုး ပတ်လည်တစ်လျှောက်တွင်ကား မြို့ဥပစာ တာ ၂ဝ ခန့် မြေလွတ်ထားပြီးလျှင်၊ တာ ၂ဝ ကျယ်သော ရေကျုံးတော်ကြီးဖြင့် မြို့ ၄ မျက်နှာကို ထုတ်ချင်းခတ်ပတ်ထားသည်။ အင်းဝ၊ အမရပူရ မြို့ဟောင်းများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် မန္တလေးမြို့တော်သည် ကျုံးလေးမျက်နှာဖြင့် ထုတ်ချင်းခတ် ပတ်မိသော မြို့တော်ဖြစ်လေသည်။ ကျုံးတော်တွင်းသို့ ရတနာနဒီ မြောင်းတော်မှ ရေများသယ်ယူ ဖြည့်တင်းထားကာ၊ ရေသစ်ရေဟောင်း မပြတ်လဲလှယ်ပေး၍ အမြဲတမ်း ကြည်လင်သန့်ရှင်းသည်။ မင်းဧကရာဇ်တို့ မြို့သိမ်း မင်္ဂလာအခမ်းအနား ပြုလုပ်သောအခါ၌ ကျုံးတော်တွင်းမှာ ရေသဘင်ပွဲတော်ကို တခမ်းတနား ပြုလုပ်သည်။ ကျုံးကူးတံတားများမှ အလယ်နင်းကြမ်းပျဉ်ကို ဖြုတ်ယူထားနိုင်၍၊ မြို့တော်ကို ရွှေလှေ ရွှေလောင်း ဖောင်တော်တို့ဖြင့် လှည့်ပတ်နိုင်သည်။ နေ့စဉ် ညဉ့်တစ်ချက်တီးတစ်ခါ၊ ၂ ချက်တီးတစ်ခါ၊ ၃ ချက်တီး တစ်ခါ တံခါးစောင့်များက နရီးဆရာတီး၍ ရေကင်းလှည့်ကြရသည်။ ကျုံးကူးတံတားမှာ အလယ်ဓာတ် တံခါးကြီးများတွင်သာ ထားရိုးဖြစ်သော်လည်း၊ အနောက်မျက်နှာက မိတ်တံခါးဖြစ်သော အာဠဝီ(ကြေးမုံ) တံတားတွင်လည်း တစ်ခုပို၍ ပြုလုပ်ထားသဖြင့် တံတား (၅)စင်းရှိသည်။ ၂ ဖက်ကမ်းထိပ်၌ ခပ်မော့မော့နှင့် လက်ရုံးတပ်ဆင်ထားသော အုတ်ခုံကြီးများ ပြုလုပ်ထားပြီးလျှင် ကျုံးလယ်တွင် တံတားနင်းကြမ်းအရှင်ဖြင့် ကူးဆက်ထားလေသည်။ ထိုငါးခုမြောက်တံတားဖြစ်သည့် အာဠဝီ (ကြေးမုံ) တံတားသည် ရှေးဘုရင်များလက်ထက်က အမင်္ဂလာတံတား၊ ထိုတံတားမှ ဆက်သွယ်၍ ဆင်းသွားသော (၂၂) လမ်း ခေါ် '''C''' လမ်းသည်လည်း အမင်္ဂလာလမ်းဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ အကြောင်းမှာ နန်းတော်တွင်းမှ လူသေအလောင်းများကို ထုတ်ရာ တံခါး၊ တံတား၊ လမ်းဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ်၏။ အနိစ္စသဘော တစ်နည်း မရဏနုဿတိကမ္မဋ္ဌာန်းကို မိမိကိုယ်ကို ကြေးမုံတွင်ကြည့်ရသကဲ့သို့ အမြဲအမှတ်ရစေရန် သတိပေးသည့်အတွက် ကြေးမုံတံခါးဟု အမည်တွင်ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite book |author=Hsue Hgnet (translated by Yay Chan (Mandalay))|url=https://www.worldcat.org/title/straight-lines-of-mandalay/oclc/54372317|date=January 2003 |title=The Straight Lines of Mandalay |location=Mandalay |language=English|publisher=Kyipwarye Books House|pages=110 |oclc= 54372317}}</ref> ==နန်းမြို့တော်အတွင်း== [[File:Plan of Mandalay Palace Myanmar.jpg|thumb|​ဘုရင်မင်းမြတ်စံမြန်းရာ သစ်တပ်ဝင်းအတွင်းမှ နန်း​တော်၏​မြေပုံ]] [[File:Clock Tower, Mandalay Palace.jpg|thumb|ပဟိုရ်စင်]] ===ပဟိုရ်စင်=== နန်းမြို့အတွင်းသို့ အရှေ့ဘက်ဦးထိပ်တံခါးမှ ဝင်လာပါက သစ်တပ်ဝင်းတံခါး၏မြောက်ဘက်တွင် ပဟိုရ်စင်ရှိသည်။ ပဟိုရ်စင်မှာ ပဟိုရ်စည်တော်ကြီးထားရှိရာစင်ဖြစ်သည်။ ပဟိုရ်စည်တော်ကြီး မတီးခင်၌ ရွှေနန်းတော်ရှိ ရေနာရီတော်ကို အရင်ကြည့်ရသည်။ ရေနာရီလုပ်ရန် ကြေးနီ၁၆ကျပ်သားကို ဖလားလုပ်ရသည်။ စောက် (၇)လက်သစ်နှင့် အဝ (၉)လက်သစ် ရှိရသည်။ ဖလား၏အောက် အလယ်တည့်တည့်တွင် (၁၀)နှစ်အရွယ်မိန်းမပျို၏ဆံပင် (၁၆)မျှင်မျှ ဝင်သာရုံ အပေါက်ဖောက်ပြီး ရတနာရေအင်တုံတွင် ချလျက် တဖြည်းဖြည်းရေဝင်လျှင် နစ်လေ၏။ တစ်ခါနစ်လျှင် တစ်ပဟိုရ် အချိန်ကျသည်။ <ref name="mandalay palace"/> ===စွယ်တော်စင်=== [[File:Tooth Relic Tower, Mandalay Palace.jpg|thumb|left|စွယ်တော်စင်]] ပဟိုရ်စင်၏တောင်ဘက်တွင်စွယ်တော်စင်ရှိသည်။ မြန်မာမှုဗိသုကာများဖြင့်ဆောက်လုပ်ထားသောအုတ်တိုက်ဖြစ်ကာ ဘုရားရှင်၏စွယ်တော်နှင့်ဓာတ်တော်မွေတော်များကိန်းဝပ်နေသည်။ ပုဂံခေတ်အနော်ရထာမင်းမြတ် သီဟိုဠ်ကျွန်းမှစွယ်တော်မြတ်ကို ရွှေစည်းခုံ၌ဌာပနာခြင်းမပြုမီ နန်းတော်ဦးတွင် စွယ်တော်စင်ဆောက်၍ကိုးကွယ်သည်ကိုနောက်မင်းဆက်များကထုံးမူ၍ နန်းတော်ဦးနေရာ၌ဘုရားရှင်၏စွယ်တော်နှင့်မွေတော်များကိုထား၍ကိုးကွယ်ကြသည်။ ===လွှတ်တော်=== တံခါးနီမြို့ရိုးအပြင်ဘက် လက်ယာဘက်တွင် လှေကား(၃)ဖက်နှင့် လွှတ်တော်ရှိသည်။ လွှတ်တော်ဇေတဝန်ဆောင်၌ မြေနန်းပြသာဒ်မှ သီဟာသနပလ္လင် ကဲ့သို့ ရာဇပလ္လင် ရှိပေသည်။ ဘုရင်သည် လွှတ်တော်သို့ ရံဖန်ရံခါ ထွက်တော်မူသည်။ အိမ်ရှေ့မင်းနှင့် ဝန်ကြီးများမှာ သီတင်းနေ့မှလွဲ၍ လွှတ်တော်တက်ရသည်။ သာသနာရေး၊စစ်လက်နက်ဆိုင်ရာ၊ နိုင်ငံခြားရေးရာ စသည့်အမှုများကို လွှတ်တော်၌ စီရင်ရသည်။ <ref name="mandalay palace"/> ===တော်ဝင်ဂူဗိမာန်များ=== [[File:King Mindon's Tomb, Mandalay.jpg|thumb|၁၉၀၃-ခုနှစ်က တွေ့ရသော မင်းတုန်းမင်းတြားကြီး၏ဂူဗိမာန်]] ပဟိုရ်စင်၏မြောက်ဘက်အနီးတွင် မင်းမျိုးတို့၏ဂူဗိမာန်အစုအဝေးကိုတွေ့ရသည်။ ထိုအထဲတွင် အရေးပါဆုံးမှာ နတ်ပြည်စံမင်းတြားကြီး၏ အုတ်ဂူဖြစ်သည်။ မူလမှာ အုတ်ပြသာဒ်နှင့် ဖြစ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် မှန်စီရွှေချခဲ့သည်။ မင်းတုန်းမင်းတြားကြီး၏ မိဖုရားခေါင်ကြီး နှစ်ပါးဖြစ်သည့် စင်္ကြာဒေဝီ၊ ဆင်ဖြူမရှင်နှင့် မိဖုရား လောင်းရှည်မိဖုရားတို့၏ အုတ်ဂူများလည်း တည်ရှိသည်။ <ref name="mandalay palace"/> ===ဒင်္ဂါးသွန်းစက်ရုံ=== {{main|ဒင်္ဂါးသွန်းစက်ရုံ}} ဒင်္ဂါးသွန်းစက်ရုံမှာ ဂူဗိမာန်များ၏မြောက်ဘက်တွင်ရှိသည်။ မြန်မာပြည်၏ ပထမဆုံး ဒေါင်းဒင်္ဂါးပြားများကို ၁၈၆၅-ခုနှစ်တွင် စတင်သွန်းလုပ်ခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှများသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် မုန့်ဖုတ်ရုံအဖြစ် ပြောင်းခဲ့သည်။ [[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ကြောင့် ပျက်စီးမှုမရှိသည့် အဆောက်အဦးများမှ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ [[File:Yatanarpon coil factory.gif|thumb|ဒင်္ဂါးသွန်းစက်ရုံ]] ==ရွှေနန်းတော်အတွင်း== ရွှေနန်းတော်ကြီးကို အရှေ့ပိုင်းမင်းဆောင်တော်၊အနောက်ပိုင်းမင်းဆောင်တော်၊အနောက်ပိုင်း မိဖုရားဆောင်တော်ဟူ၍ ၃ပိုင်းခွဲထားသည်။ အရှေ့ပိုင်းမင်းဆောင်တော်တွင် ၃၂၊အနောက်ပိုင်းမင်းဆောင်တော်တွင် ၄၊အနောက်ပိုင်း မိဖုရားဆောင်တော် ၇၈ စုစုပေါင်း ၁၁၄ဆောင်ရှိသည်။ နန်းဆောင်များကို၂မီတာအမြင့်ရှိအုတ်ခုံပေါ်တွင်တည်ဆောက်ထားသည်။ ===မြေနန်းပြသာဒ်တော်=== ဦးထိပ်တံခါးမှလာလျှင် ရွှေနန်းတော်သို့အရောက်တွင်တွေ့ရသည်မှာ မြေနန်းပြသာဒ်တော်ဖြစ်သည်။ ဘုံ ၇ဆင့်ဖြင့်ရွှေနန်းတော်၏ အဦးအထိပ်၌တည်ရှိသည်။ ပြသာဒ်တော်ကြီးရှေ့တည့်တည့်တွင် မြေနန်းစမုတ်ဦး၊ဘေးဝဲယာတွင် လက်ဝဲမြေနန်းဆောင်၊လက်ယာမြေနန်းဆောင်တို့ရှိသည်။ မြေနန်းတော်စမုတ်ဦးရှေ့တွင် မင်းတက်လှေကားတစ်ခုရှိသည်။ ထိုလှေကားမှာ ဘုရင်တစ်ဦးသာအဆင်းအတက်လုပ်သည်။ ထိုမြေနန်းပြသာဒ်ကြီး၌ ယမနေသားဖြင့် ခြင်္သေ့ရုပ်ခံ သီဟာသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ အကြီးအကျယ်မင်းခမ်းရှိသောအခါ၊ဝါဝင်ဝါကျွတ်၊အတာနှစ်ကူး စသည့်အချိန်များ၌မင်းမိဖုရားနှစ်ပါးထွက်တော်မူ၍ကန်တော့ခံလေ့ရှိသည်။ တစ်နှစ်လျှင်၅ကြိမ်ကန်တော့ခံသည်ဟုအဆိုရှိသည်။ ထိုရှေ့တွင် အိမ်ရှေ့မင်းထိုင်ရန် ချိုင့်တော်ကိုပလ္လင်၏ အရှေ့ဝဲဘက်တွင်ထားရသည်။ ထို့နောက်တွင်မူးမတ်များရာထူးအလိုက်ထိုင်ကြပေသည်။ အိမ်ရှေ့မင်း၏ချိုင့်တော်မှတစ်ပါး နေရာအကွက်ပေါင်း၆၄၀ရှိလေသည်။ ပလ္လင်တော်၏ဝဲယာတွင် မင်းခမ်းတော်များခင်း၍ထီးဖြူ၈စင်းဖွင့်ရသည်။ [[File:Great Audience Hall, Mandalay.jpg|thumb|အလယ်တွင်ဘုံ၇ဆင့်၊အရှေ့တွင်မြေနန်းစမုတ်ဦး၊ဝဲယာတွင်မြေနန်းဆောင်များဖြင့် မြေနန်းပြသာဒ်တော်ကြီးကို ၁၉၀၃ခုနှစ်ကတွေ့ရစဉ်]] ===အရှေ့ဇေတဝန်ဆောင်=== [[File:East Zaytawun Building of Mandalay Building.jpg|250px]] မြေနန်းပြသာဒ်မှ စနုကူးလျက် အနောက်ဘက်တွင် အရှေ့ဇေတဝန်ဆောင် ရှိလေသည်။ ထိုဇေတဝန်ဆောင်တွင် ရွှေတိုက်မှ ဘိုးဘေးမင်းတို့၏ ရွှေရုပ်တုများကို ပူဇော်ခံ၍ ကန်တော့လေရှိသည်။ ထိုအဆောင်တွင် ဟင်္သာရုပ်ခံ ဟံသာသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ နိုင်ငံခြားသံများကိုတွေ့ရန်၊ ဆရာတော်များပင့်ဖိတ်၍ တရားနာလေ့ရှိသည်။ ထိုအဆောင်မှ စနုကူး၍ တောင်ဘက်တွင် လေသာဆောင်၊ မြောက်ဘက်တွင် ဗြဲတိုက်ရှိသည်။ ===ဗောင်းတော်ဆောင်=== [[File:Baungdaw Building of Mandalay Palace.jpg|250px]] အရှေ့ဇေတဝန်ဆောင်မှအနောက်သို့စနုကူးလျှင် ဘုရင်မင်းမြတ်၏သရဖူတော်၊ဗောင်းတော်၊မကိုဋ်တော် စသည်တို့ထားရာအဆောင်ဖြစ်သည်။ ===မှန်နန်းဆောင်=== [[File:The Glass Palace of Mandalay.jpg|250px]] ဗောင်းတော်ဆောင်၏အနောက်ဘက်စနုကူး၍ဆောက်ထားသောအဆောင်မှာ ဘုရင်မင်းမြတ်စံမြန်းရာမှန်နန်းဆောင်ပင်ဖြစ်သည်။ ကွန်း၅ဆင့်၊စမြင်ခံ၅ထပ်နှင့် ရွှေနီဖလံ၊ဖန်မှန်တို့ဖြင့်စီခြယ်ထားကာ နန်းတော်အတွင်းအလှပဆုံးအဆောင်ဟုပင်ဆိုနိုင်သည်။ အလယ်တွင်တောင်မြောက်မာရဘင်ကန့်ကာ မာရဘင်အပြင်၌မနောရဟထီးဖြူစိုက်ဆောက်အပ်သော ကရဝေးသားဖြင့်ထုသည့် ပိတုန်းရုပ်ခံ ဘမာရာသနပလ္လင်ရှိသည်။ မှန်နန်းဆောင်သို့မှူးမတ်တို့သည်အမြဲမခစားရ။ အမိန့်တော်ရမှခစားရသည်။ ထိုအဆောင်အရှေ့ဘက်ရှိစနုသည် ညီလာခံစနုဖြစ်သည်။ သံတမန်အငယ်များနှင့်ရပ်ဝေးစော်ဘွားများကိုထိုနေရာ၌လက်ခံတွေ့ဆုံသည်။ ဗြဲတိုက်တော်မှသံတော်ဆင့်တို့မှာထိုနေရာမှသံတော်ဆင့်ရ၍မင်းတရားမှာမှန်နန်းဆောက်မှနားခံတော်မူသည်။ ဘဝရှင်မင်းတုန်းမင်းတြားကြီးသည်ထိုအဆောင်၌နေ့ညမပြတ်စံမြန်းသည်။ ===ဗြဲတိုက်ဆောင်=== ဗြဲတိုက်မှာမွန်စကား ပတိုက်ဗြဲဖြစ်၍မြန်မာလို လူပျိုတော်ဆောင်ဖြစ်သည်။ သံသာဝတီဆင်ဖြူများရှင်လက်ထက်တွင်မွန်တလိုင်းလူပျိုတော်များကိုထိုအဆောင်တွင်စံစားစေ၍ ဗြဲတိုက်ဟုခေါ်သည်။ နောက်တွင်အမှန်တကယ်မစံစားသော်လည်းအစဉ်အလာအရဆက်လက်ခေါ်ကြသည်။ ထိုအဆောင်တွင် ဆင်ရုပ်ခံ ဂဇာသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ တိုင်းပြည်ရေးရာကို ဘုရင်ကိုယ်တော်တိုင်ထွက်၍ဆွေးနွေးသကဲ့သို့ မှူးမတ်များသာလျှင်လည်းဆွေးနွေးသည်။ ဗြဲတိုက်အတွင်းဝန်တို့မှာလွှတ်တော်ဝန်ကြီးများလောက်ရာထူးမကြီးသော်လည်းဘုရင်မင်းမြတ်နှင့်နီးကပ်သောဌာနဖြစ်၍ လွှတ်တော်ထက် အရေးပါသည်။ ဗြဲတိုက်မှာဘုရင်ကိုတိုက်ရိုက်တင်လျောက်နိုင်ပြီးလွှတ်တော်မှာဗြဲတိုက်မှတစ်ဆင့်လျောက်ရသည်။ ===[[လေသာဆောင်]]=== [[File:The Promenade Building of Mandalay Palace.jpg|250px]] လေသာဆောင်မှာလေညင်းခံရာအဆောင်ဖြစ်သည်။ သာသနာရေးရာကိစ္စများအတွက်ရံဖန်ရံခါတွင် ဆရာတော်များပင့်၍ဆွေးနွေးတတ်သည်။ တောင်ပိန္နဲသားဖြင့် ခရုသင်းခံကာပြုလုပ်သော သင်္ခါသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ ===လက်ဖက်ရည်တော်ဆောင်=== လက်ဖက်ရည်တော်ဆောင်မှာမှန်နန်းဆောင်၏ ဝဲဘက်တွင်ရှိသည်။ ရှေးမင်းအဆက်ဆက်ကိုင်စွဲသောလက်နက်များကို မပျောက်ပျက်မတိမ်ကောစေရန် ကမ္မည်းအက္ခရာနှင့်ရေး၍သိမ်းထားသည်။ ===ရွှေတိုက်တော်=== [[File:Treasury Building of Mandalay Palace.jpg|250px]] ဗောင်းတော်ဆောင်၏တောင်ဘက်တွင်ရှိသည်။ ရွှေသားအတိမင်းရုပ်တုများ၊နန်းစဉ်ရတနာများ၊မင်းဘဏ္ဍာတော်များထိန်းသိမ်းရာနေရာဖြစ်သည်။ အထက်ရွှေတိုက်နှင့်အောက်ရွှေတိုက်ဟူ၍ရှိရာ သာမညပစ္စည်းများကို အောက်ရွှေတိုက်၌သိမ်းသည်။ ===ပန်းခုံ​တော်အုတ်တိုက်=== [[File:North Wreath of Mandalay Palace.jpg|250px]] ဘုရင်မင်းမြတ်တို့စိတ်ကြည်နူး​စေရန်အထူးထူး​သောပန်းများတို့စိုက်ပျိုးထား​သောပန်းဥယျာဉ်​တော်တစ်ခုပြုလုပ်ထား​လေသည်။၎င်းဥယျာဉ်အနီးတွင်ပြုလုပ်ထား​သောအုတ်တိုက်ကို ပန်းခုံ​တော်အုတ်တိုက်ဟု​ခေါ်သည်။ ရံဖန်ရံခါတွင်ဘုရင်မင်းမြတ်ထွက်​တော်မူသည်။ မှူးမတ်များမှာ ညီလာခံကွဲပြီး ဘုရင်မင်းမြတ်ချမှတ်​သောအမိန့်​တော်များကိုမည်သို့​ဆောင်ရွက်သင့်​ကြောင်းကို ထို​နေရာတွင်တိုင်ပင်​ဆွေး​နွေးကြသည်။ ===​တောင်စမုတ်​ဆောင်=== ​[[File:Taung Samote of Mandalay Palace.jpg|250px]] ရွှေနန်း​တော်၏​တောင်ဘက်တွင် ​အ​ရှေ့အ​နောက်လျားမဟုတ်ဘဲ ​တောင်​မြောက်လျား၍​နေ​ကျော်​ဆောက်လုပ်ထား​သောအ​ဆောင်ဖြစ်သည်။​မြေနန်းစမုတ်၊​တောင်စမုတ်၊​မြောက်စမုတ် ဟူ၍စမုတ်၃ခုရှိသည်။ ပဥ္စင်း​တော်၊ကထိန်​တော်၊ဝါကျွတ်အလှူ​တော် စသည်တို့တွင်​တောင်စမုတ်​ဆောင်သို့ထွက်၍​ရေစက်ချ​တော်မူသည်။​တောင်စမုတ်​ဆောင်မှာ စံမြန်းရာမှန်နန်း​ဆောင်မှ ​တောင်ဘက်တည့်တည့်တွင်ရှိသည်။​တောင်ဘက်​​လှေကားမှာမင်းတက်​​လှေကားဖြစ်သည်။ မင်းမြတ်တို့​တောင်ဥယျာဉ်သို့ထွက်တိုင်း ထို​လှေကားကိုအသုံးပြုသည်။ အလယ်တွင်မာရဘင်ကန့်ပြီး ​ရေသဖန်းသားဖြင့်ပြုလုပ်ပြီး သားရဲရုပ်ခံ​သော မိဂါသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ မင်းတို့သည် ၁၂ရာသီမင်းပွဲသဘင်လှူဒါန်း​သောအခါထို​နေရာတွင်​ရေစက်ချသည်။ ===​မြောက်စမုတ်​ဆောင်=== [[File:North Samote of Mandalay Palace.jpg|250px]] ရွှေနန်း​တော်၏​မြောက်ဘက်တွင် ​မြောက်ဘက်သို့စမုတ်ထား၍​နေ​ကျော်ကာ​ဆောက်လုပ်ထား​သောအ​ဆောင်ကို ​မြောက်စမုတ်​ဆောင်ဟု​ခေါ်သည်။ စံ​တော်မူရာ မှန်နန်း​ဆောင်၏​မြောက်ဘက်၊​တောင်စမုတ်​ဆောင်၏​မြောက်ဘက်တန်းတန်းတွင်ရှိသည်။ အလယ်တွင် မာရဘင်ကန့်ကာ ဥ​ဒေါင်းရုပ်ခံကာ​ပေါက်သားဖြင့်ပြုအပ်​သော မယုရာသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ ထိုအ​ဆောင်တွင် မြို့စား၊​စော်ဘွားများမှဆက်သ​သော ဆင်၊မြင်းများ၊အထူးအဆန်း အကြီးအကျယ်ဖြစ်​သောပတ္တမြားများကိုသိမ်းယူ​တော်မူရာတွင်အသုံးပြုသည်။ ===​တောင်ထားဝယ်​ဆောင်နှင့်​မြောက်ထားဝယ်​ဆောင်=== ​တောင်ထားဝယ်​ဆောင်မှာ​ရွှေတိုက်​တော်၏အ​​ရှေ့ဘက်တွင်တည်ရှိ၍​မြောက်ထားဝယ်​ဆောင်မှာလက်ဖက်ရည်​တော်​ဆောင်၏အ​ရှေ့ဘက်တွင်တည်ရှိသည်။ [[ဘုရင့်နောင်|ဟံသာဝတီဆင်ဖြူများရှင်]]လက်ထက်က ထားဝယ်မြို့သား ​သေနတ်ကိုင်အစုအမှုထမ်းများကို​နေရာချထားရာအ​ဆောင်ဖြစ်သည်။​နေရာ​ဒေသကိုအစွဲပြု၍​ခေါ်​သောအ​ဆောင်ဖြစ်သည်။ တစ်နည်းတွင်ဒဝယ်ဆိုသည်မှာ ​နွေးသည်ကို​ခေါ်သည်။​ရေ​နွေး​တော်တည်ရာအ​ဆောင်ဟုလည်းမှတ်သားရသည်။ ဘုရင်၏လုံ​ရေးအတွက် ​သေနတ်ကိုင်၍​စောင့်​ရှောက်ရ​သောလုံခြုံရေးအဖွဲ့​နေရာဖြစ်သည်။ အလျား ​၄၀​ပေ၆လက်မ၊အနံ၂၅​ပေ၊အမြင့်၃၄​ပေရှိသည်။ ===နန်းမြင့်=== [[Image:Mandalay-Palace-Watch-Tower.JPG|180px]] ရွှေနန်းတော်၏တောင်ဘက်အခြမ်းတွင်တည်ရှိသည်။ ရွှေနန်းတော်စတင်ဆောက်ချိန်တွင်တောင်မြောက်တစ်ဖက်စီတွင် နန်းမြင့်၊ပန်းခုံ၊ပန်းခြံ တစ်ခုစီရှိသည်။ ၂၄မီတာအမြင့်ရှိသောဤနန်းမြင့်မှာမူလကမပါရှိပဲ သားတော်သီပေါမင်းလက်ထက်တော်မှ မဟာမုနိဘုရားကြီးဆီမီးစောင်းတန်း၊ပန်းတံခွန်၊ပန်းထီးအလှူတော်များအတွက် အလျင်မီကြည်ညိုနိုင်ရန်နေ့ညမပြတ်ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ===အ​နောက်ပိုင်း မင်း​ဆောင်​တော်=== အ​နောက်ပိုင်း မင်း​ဆောင်​တော် (၄)ခုမှာ- *အ​နောက်ပွဲတက်​ဇေတဝန်​ဆောင်​တော် *အ​နောက်စမုတ် *​တောင်ဘက်ဝဲ​ဆောင် *​မြောက်ဘက်ဝဲ​ဆောင် တို့ဖြစ်သည်။ ===အ​နောက်စမုတ်​ဆောင်=== အ​နောက်စမုတ်​ဆောင်မှာ နန်း​တော်၏အ​နောက်ဖက်တွင်အ​နောက်ဖက်ကိုမျက်နှမူ၍ လည်​ပေါ်ယွန်း ၃ဆင့်နှင့်​ဆောက်လုပ်ထားသည်။ ===အနောက်ပွဲတက်ဇေတဝန်ဆောင်တော်=== အနောက်စမုတ်ဆောင်နှင့် စနုကူးလျက် အရှေ့ဘက်တွင် ပွဲတက်ဆောင်ရှိသည်။ ၃ထပ်ဇေတဝန်ဆောက်လုပ်ထားသည်။ ထိုအဆောင်တွင် အလယ်က မာရဘင်ကန့်၍ သရက်သားဖြင့်ပြုသော ပဒုမ္မာကြာပွင့်ခံ ပဒုမာသနရာဇပလ္လင်ရှိသည်။ ဝါဝင်ဝါကျွတ် နှစ်သစ်ကူးများတွင် မိဖုရား၊ မင်းသမီး၊ ကတော်၊ မယားစသော မင်းမိန်းမတို့ပူဇော်သောအခါ မင်းမိဖုရားထွက်တော်မူ၍ ကန်တော့ခံရာနေရာဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မြင်းမိုရ်ပွဲ၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်၊ အဖိတ်နေ့ည၊ ကထိန်လျာမသိုးသင်္ကန်း ရက်သောအခါ၊မဟာပိန္နဲပွဲအခါများတွင် ဤအဆောင်တွင် ထွက်တော်မူ၍ရှုစားသည်။ ယခုအခါတွင် သာသနာရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၏ ပြတိုက်အဖြစ်ဖွင့်လှစ်ထားသည်။ * အကျယ်လေ့လာရန်....[[အနောက်ပွဲတက်ဆောင်]] ===​တောင်ဘက်ဝဲ​ဆောင်နှင့်​မြောက်ဘက်ဝဲ​ဆောင်=== အ​နောက်စမုတ်​​ဆောင်ကို အ​ရှေ့​မြေနန်းစမုတ်ဦးကဲ့သို့ပင် ဝဲယာတွင် ​တောင်ဘက်ဝဲ​ဆောင်နှင့်​မြောက်ဘက်ဝဲ​ဆောင်တို့ဖြင့်​ဆောက်လုပ်ထားသည်။ ===အ​နောက်ပိုင်းမိဖုရား​ဆောင်များ=== အ​နောက်ပိုင်းမိဖုရား​ဆောင်များသည် စံ​တော်မူရာ​မှန်နန်း​ဆောင်၏အ​နောက်မှစ၍​တောင်​မြောက်တန်းလျက်၆တန်းရှိ​လေသည်။ ==ပြန်လည်တည်​ဆောက်ခြင်း== ၁၉၄၅ခုနှစ် မတ်လ၁၇ရက်​နေ့တွင် ဂျပန်တို့ မန္တ​လေးမြို့ကို ဗုံးကျဲချရာမှ နန်း​တော်ကြီးနှင့်အတူ မြို့ရိုးများပါ မီး​လောင်ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ မြို့ရိုးပတ်လည် ပြသာဒ်အကြီး၊အ​သေး ၄၈ခုတွင် အ​ကောင်း၁၃ခုသာကျန်ရှိခဲ့သည်။ ပြာပုံအတိဖြစ်ခဲ့ရ​သော နန်း​ဆောင်​တော်တို့​နေရာတွင် အုတ်ခုံများသာ ကျန်ရှိခဲ့သည်။ အမျိုးသား​ရေးစိတ်ဓာတ်များ ရှင်သန်ထက်မြက်​ရေးအတွက် ၁၉၈၉ခုနှစ် စက်တင်ဘာမှစတင်ကာ ပြန်လည်တည်​ဆောက်ခဲ့သည်။ ထုထည်ကြီးမားလှ​​သော ​မြေနန်းပြသာ​ဒ်​တော်ကြီးနှင့် နန်း​ဆောင်များကို ငါးနှစ်စီမံကိန်းဖြင့် စီမံကိန်းနှစ်အလိုက် တည်​ဆောက်ခဲ့ကြသည်နန်း​တော်ကြီးပြန်လည်တည်​ဆောက်​ရေးအတွက် အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ မန္တ​လေးတိုင်း၊စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မ​ကွေးတိုင်းတို့မှ တာဝန်များခွဲ​ဝေ တည်​ဆောက်ခဲ့ကြသည်။ နန်း​တော်အ​ဆောင်များ တည်​ဆောက်​ရေးအဖွဲ့နာယကအဖြစ် မန္တ​လေးတိုင်း ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်​ဆောက်​ရေးအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ထိုစဉ်ကဗိုလ်မူးကြီး ထွန်းကြည်၊ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး​အောင်ခင်တို့မှ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ မန္တ​လေးမြို့ခံ မြန်မာ့ဗိသုကာပညာရှင် ဆရာကြီးဦးဝင်း​မောင်၊ တိုင်း၃တိုင်းမှ ပြည်သူ့​ဆောက်လုပ်​ရေးအင်ဂျင်နီယာများ၊ ပန်းပုပညာရှင်များ ပါဝင်၍ တည်​ဆောက်ခဲ့ကြသည်။ ဆရာကြီးဦးဝင်း​မောင်က ကျမ်းကိုးကျမ်းကားများကိုရှာ​ဖွေ၍ ပုံစံထုတ်ခဲ့သည်။ ပြန်လည်တည်​ဆောက်ရာတွင် စာ​ပေပညာရှင်များ၏ အကြံဉာဏ်ကိုလည်း ယူခဲ့ကြရာ မြန်မာ့သမိုင်းအဖွဲ့ဝင် ဦး​မောင်​မောင်တင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ နန်း​တော်​ဆောင်များကို ​ရှေးမူအတိုင်း ပီပြင်စွာပြန်လည်တည်​ဆောက်ခြင်းဖြစ်၍ အချိန်ကြာမြင့်စွာ ယူခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၉-၁၉၉၀ ပထမနှစ်စီမံချက်အရ နန်း​ဆောင်၃​ဆောင်၊ဒုတိယနှစ်စီမံချက်အရ နန်း​ဆောင်၁၉​ဆောင်၊ တတိယနှစ်စီမံချက်အရ နန်း​ဆောင်၉​ဆောင်၊ စတုတ္ထနှစ်စီမံချက်အရ နန်း​ဆောင် ၅​ဆောင်နှင့် ပဉ္စမနှစ်စီမံချက်အရ နန်း​ဆောင်၁၁​ဆောင်တို့ကို တည်​ဆောက်ပြီးစီးခဲ့သည်။ မန္တ​လေးတိုင်းမှ ​မြေနန်းပြသာဒ်​တော်၊အ​ရှေ့စမုတ်၊ လက်ဝဲပွဲတက်​ဆောင်တို့ကိုလည်း​ကောင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှ ​ဇေတ​ဝန်​ဆောင်၊​ဗောင်း​တော်​ဆောင်နှင့် နန်းကြမ်းပြင်တို့ကိုလည်း​ကောင်း၊ မ​ကွေးတိုင်းမှ နန်းမြင့်နှင့် ​တောင်စမုတ်၊ ​မြောက်စမုတ်တို့ကိုလည်း​ကောင်း တာဝန်ယူ၍ ​ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ မြေနန်းပြသာဒ်​တော်နှင့် နန်း​တော်အ​ဆောင်များတည်​ဆောက်​ရေးအတွက် ပန္နက်တင် အခမ်းအနားကို ၁၂.၁၁.၁၉၈၉ခုနှစ် နံနက်၁၀နာရီတွင် နန်း​တော်အုတ်ခုံ​ပေါ်၌ ကျင်းပခဲ့သည်။​အုတ်မြစ်ချပွဲကို ၈.၁၂.၂၀၀၉တွင် ပြုလုပ်ပြီး စတင်​ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ မြေနန်းပြသာဒ်​တော်မှာ ဘုံ၇ဆင့်ဖြင့် အမြင့်၂၀၄​ပေ၊အလျား၆၄​ပေ၊တိုင်လုံး​ပေါင်း ၃၆လုံးပါရှိပြီး ၁၉၉၁ခုနှစ်တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ ပြန်လည်တည်​ဆောက်​ရေးလုပ်ငန်းများအတွက် စုစု​ပေါင်း ခန့်မှန်းကုန်ကျ​ငွေမှာ ကျပ်တစ်ဆယ့်​လေးကု​ဋေ တစ်သန်း ​လေးသိန်း​ကျော်ဖြစ်သည်။<ref name=tmdy>{{cite book | title=ယနေ့မန္တလေး | author=နတ်မောက် ထွန်းရှိန် | work= | publisher= | year=၁၉၉၄ ဇွန် | isbn=}}</ref> ==​ဝေဖန်မှု== နန်း​တော်ကို ​ရှေးမူမပျက် ပြန်လည်တည်​ဆောက်ခဲ့​သော်လည်း ​ရေရှည်တည်တံ့ရန်အတွက် ​ခေတ်​ပေါ်ပစ္စည်းများ အသုံးပြုခဲ့သည်။ နန်း​​ဆောင်များအတွင်း အ​ဆောင်အ​ယောင်များ မရှိခြင်းမှာလည်း ရုပ်ပျက်ဖွယ်ဖြစ်သည်။ဥပမာ-မှန်နန်း​ဆောင်ရှိ ဘုရင်စက်​တော်​ခေါ်ရာအခန်းတွင် သလွန်တစ်ခုသာချထားခြင်းဖြင့် ​ရှေးမြန်မာဘုရင်များ၏ ပုံရိပ်မှာ နိုင်ငံခြားသားများအမြင်တွင် နိမ့်ကျ​စေသည်။ နန်း​ဆောင်များစွာ၏ အုတ်ခုံများပျက်စီး​နေခြင်း၊ နန်း​ဆောင်များအတွင်း တိရစ္ဆာန်များ၏ အညစ်အ​ကြေးများဖြင့် ညစ်ညမ်း​နေခြင်း၊နန်း​တော်အတွင်း မြက်ရိုင်းများ​ပေါက်​နေခြင်းတို့မှာ နန်း​တော်အား ​ခေတ်အဆက်ဆက်မှ ယ​နေ့တိုင် ထိန်းသိမ်းမှုမရှိပုံများကို ​တွေ့နိုင်သည်။ နန်း​တော်ပြန်လည်တည်​ဆောက်ခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်များဖြစ်​သော အမျိုးဂုဏ်၊ဇာတိဂုဏ်မြင့်မား​ရေး၊မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ် ရှင်သန်ထက်မြက်​ရေးတို့ကို မ​ရောက်​စေဘဲ နိုင်ငံခြားခရီးသွားများ​ရှေ့တွင် မြန်မာဘုရင်များ၏ ပုံရိပ်ကိုကျ​စေ​သော ရှက်ဖွယ်ရာ နန်း​တော်တစ်ခုအသွင်​ဖော်​ဆောင်​နေသည်။ ===စစ်တပ်=== ၁၈၈၅ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလိပ်တို့​အောက်သို့ ကျ​ရောက်စဉ်မှစ၍ ယ​နေ့အထိ နှစ်​ပေါင်း၁၃၀​ကျော်တိုင် နန်းမြို့ရိုးအတွင်း စစ်တပ်များ တပ်စွဲခဲ့ကြသည်။၁၈၈၅ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ၂၉ရက်​နေ့မှစကာ အင်္ဂလိပ်တပ်များ တပ်စွဲခဲ့ကြသည်။ လွတ်လပ်​ရေးရပြီးချိန်တွင်လည်း မြန်မာ့တပ်မ​တော်မှ ဆက်လက်တပ်စွဲခဲ့သည်။ နန်းမြို့ရိုးအတွင်း အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တပ်စွဲကာ သင်တန်း​ကျောင်းများ၊တပ်မြို့စည်ပင်၊ တပ်နယ်ရုပ်ရှင်ရုံ၊ ဝန်ထမ်းအိမ်ယာများ စသည်ဖြင့် မြို့လယ်ရှိ သီးခြားတပ်မြို့​လေးသဖွယ် အသွင်​ဖော်ထားသည်။ နန်း​တော်နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်သာ လည်ပတ်ခွင့်ရှိပြီး ကျန်​နေရာများမှာ ကန့်သတ်ဧရိယာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။ လုံခြုံ​ရေးအ​ကြောင်းပြချက်ဖြင့် ကျန်ရှိ​နေသည့် တံခါး​လေး​ပေါက်မှ ဦးထိပ်တံခါး၊​ကြေးမုံတံခါး၊​လေးသိန်းတံခါးတို့မှသာ အစစ်​ဆေးခံကာ ဝင်ခွင့်ရပြီး ​ကျော်မိုးတံခါးမှမူ သာမန်ပြည်သူများ ဖြတ်သန်းခွင့်မရှိ​ပေ။ ကျုံးအ​နောက်​တောင်​ထောင့်ရှိ မန်းသီတာဥယျာဉ်ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ ​ရေပြင်​ပေါ်ရှိ ဗိုလ်ချုပ်​ကြေးရုပ်အား ​ဖယ်ရှားခြင်း၊ နန်းမြို့အတွင်းမှ ဖြတ်သန်းသွား​သော မန္တ​လေး-မတ္တရာမီးရထားလမ်းအား ဖျက်သိမ်းခြင်းတို့ကို ၁၉၈၈​နောက်ပိုင်းတွင် လုံခြုံ​ရေးအရပြုလုပ်ခဲ့သည်။၂၀၁၆ခုနှစ်တွင် မြို့​တော်စည်ပင်မှ ​တောင်ဘက်ကျုံး အတွင်းလမ်းတစ်လျှောက် မန်းသီတာဥယျာဉ် ပြန်လည်တည်​ဆောက်ရန် လုပ်​ဆောင်ရာတွင်လည်း လုံခြုံ​ရေးအ​ကြောင်းပြချက်ဖြင့်ပင် မိမိတို့မှ​ဆောက်​ပေးမည်ဖြစ်​ကြောင်း ကန့်ကွက်ကာ ​ကျော်မိုးတံခါးအနီးတွင် ပန်းခြံငယ်​လေးတစ်ခုသာ တည်​ဆောက်​ပေးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.mizzimaburmese.com/article/35467|title=မန်းသီတာဥယျာဉ် တပ်မတော်မှ ပြန်လည်တည်ဆောက်မည်|author=အောင်ကိုဦး|work=[[မဇ္ဈိမ သတင်းဌာန]]|date=၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၇|accessdate=}}</ref> <ref>{{cite web|url=https://burma.irrawaddy.com/article/2014/06/21/60775.html|title=သက်တမ်း နှစ်ပေါင်း ၁၃၀ တိုင်လုပြီ|author=[[ဆူးငှက်၊ စာရေးဆရာ|ဆူးငှက်]]|work=ဧရာဝတီ သတင်းဌာန|date=၂၁ ဇွန် ၂၀၁၄|accessdate=}}</ref> <gallery> File:Mandalay Palace - Notice for foreigners.jpg|ကန့်သတ်ချက်များကို​ဖော်ပြထား​သော ​ဖော်ပြချက် File:Mandalay Palace Military Base 1.jpg| တပ်မ​တော်အ​ဆောက်အဦးများ File:Mandalay Palace Military Base 2.jpg|တပ်မ​တော်အ​ဆောက်အဦးများ File:Mandalay Palace Military Base 3.jpg|တပ်မ​တော်အ​ဆောက်အဦးများ File:ManThida Park.jpg|ပြန်လည်တည်​ဆောက်ထား​သော မန်းသီတာဥယျာဉ်ငယ် </gallery> ==ပြခန်း== <gallery class="center"> File:Palace of the Chief Queen.jpg|တောင်နန်းမ​တော်အ​ဆောင် File:Central Queen Palace.jpg|အလယ်နန်းမ​တော်အ​ဆောင် File:Northern Queen Palace of Mandalay Palace.jpg|​မြောက်နန်းမ​တော်အ​ဆောင် File:Tabintaing Building of Mandalay Palace.jpg|တပင်တိုင်အ​ဆောင် File:Back stairs of Lion Throne.jpg|သီဟသနပလ္လင်အ​နောက်ဘက်​လှေကား File:Glass Palace.jpg|မှန်နန်း​ဆောင်​တော် File:Palace Museum West Zaytawun Building.jpg|အ​နောက်​ဇေတဝန်​ဆောင် (နန်းတွင်းပြတိုက်) </gallery> == အခြားကြည့်ရန်များ == * [[အမရပူရနန်းတော်]] *[[အင်းဝမြို့|အင်းဝရွှေနန်းတော်]] == ကိုးကား == {{reflist|2}} ==ပြင်ပလင့်များ== {{Commons category-inline|Mandalay Palace|မန္တလေး နန်းတော်}} *[http://dlxs.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea;cc=sea;sid=1ce41ee908bd266b24702092a39e174a;rgn=full%20text;idno=sea282;view=image;seq=360 Wanderings in Burma by George W Bird, 1897] F J Bright & Son, London {{Royal palaces in Burma}} {{coord|21|59|34.59|N|96|5|45.28|E|region:MM_type:landmark|display=title}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် အဆောက်အအုံများ]] [[Category:မန္တလေး]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ နန်းတော်များ]] 4liu8f5bphrxzj69u6klt2r2js2v8ue 0 7961 753235 748003 2022-08-04T08:37:18Z Pho Sai 45037 Up to dating some datas. wikitext text/x-wiki {{Unreferenced}} '''အမှတ်(၁၁) ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ'''သည် [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[တိုက်ကြီးမြို့နယ်]]၊ လိမ္မော်ခြံကျေးရွာအနီးမှာ တည်ရှိသည်။ မြေဧက (၅၀၀၀) ကျော်ရှိပြီး စစ်သည်အင်အား (၁၀၀၀) ကျော် ရှိသည်။ ၎င်းစက်ရုံကို ၁၉၉၃ ခုနှစ် အစောပိုင်းမှာ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ဒေဝူးကုမ္ပဏီမှ စက်များဝယ်ယူပြီး ၁၉၉၅-၉၆ တွင် အပြီးသတ် တည်ဆောက် တပ်ဆင်ပြီး ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်နေသည်။ MA-1, 2, 3, 4, လက်နက်ငယ် မျိုးစုံကို ပြီးမြောက်သည် အထိ ထုတ်ပေးလျက်ရှိသည်။ [[တပ်မတော်]]၏ လက်နက်ငယ်နှင့် ပတ်သက်၍ အားအထားရဆုံးစက်ရုံ ဖြစ်သည်။ {{တပ်မတော်}} [[ကဏ္ဍ:ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံများ]] {{တပ်မတော် (ကြည်း)-stub}} {{DEFAULTSORT:ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံအမှတ်(၁၁)}} lcl4flgjhiy1r4p3ttiweh36fvy1dwu 0 9031 753205 696949 2022-08-03T20:21:03Z 2400:AC40:C69:5740:0:0:0:1 wikitext text/x-wiki [[File:Pamgram.JPG|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်]] '''ပန်ဂရမ်''' ({{lang-en|Pangram}}) ဆိုသည်မှာ ဝါကျတစ်ခုအတွင်းတွင် သက်ဆိုင်ရာဘာသာစကား၏ အက္ခရာများ၊ ရေးထုံးများ အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်ပါဝင်သည့် ဝါကျတစ်ကြောင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ယင်းဝါကျသည် ထိုက်သင့်သည့် တိုတောင်းမှုလိုအပ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ရှိရန်လိုအပ်သည်။ အက္ခရာအားလုံးကို အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ်စီသုံးထားသည့် ဝါကျကို ခေါ်သည်။ ပန်ဂရမ်သည် တိုလေ ရေးရခက်လေဖြစ်သည်။ "The quick brown fox jumps over the lazy dog" သည် ထင်ရှားသည့် အင်္ဂလိပ် ပန်ဂရမ် ဖြစ်သည်။ မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေးဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဖြစ်သည်။ == <span lang="my" dir="ltr">န်ဂရမ်များကို စာလုံးပုံစံများ ဖော်ပြရန် သုံးလေ့ရှိသည်။</span> == ပန်ဂရမ်များကို စာလုံးပုံစံများ ဖော်ပြရန် သုံးလေ့ရှိသည်။ == ဘာသာစကားအလိုက် ပန်ဂရမ်များ == === အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ် === [[File:Pangram en Baskerville.png|thumb|အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်]] အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားတွင်ရှိသည့် အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်မှာ The quick brown fox jumps over the lazy dog.ဖြစ်သည်။ === ထိုင်းပန်ဂရမ် === ===လာအိုပန်ဂရမ်=== === ဗီယက်နမ်ပန်ဂရမ် === ===အင်ဒိုနီးရှားပန်ဂရမ်=== === အိန္ဒိယပန်ဂရမ် === ===ဂျပန်ပန်ဂရမ်=== [[Image:Hanacaraka-jawa.svg‎|300px]] * There (were) two messengers; (they) had animosity (among each other); (they were) equally powerful (in fight); here are the corpses. **This poem is used as the ordering of the Javanese script. **This poem is perfect pangram, which means there is only one letter of each glyph. === တရုတ်ပန်ဂရမ် === ===ဖိလစ်ပိုင်ပန်ဂရမ်=== === မြန်မာပန်ဂရမ် === [[File:DSCF0182.JPG‎|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သူ ဦးငွေထွန်း(ဝဲဖက်ပုံ)နှင့် ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်ဖန်တီးရေးသားခဲ့သူ ဦးမောင်မောင်ဆန်း(ယာဖက်ပုံ)]] မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေး ဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဟုဖြစ်ပြီး ယင်းသည် မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ပထမဆုံးဟု ပြောဆိုနိုင်သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်ဖြစ်သည်။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် ပါဝင်သည့် အချက်များ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် မြန်မာအက္ခရာ ၃၄ လုံး(ညကလေးအပါအဝင်) အပါအဝင် ပင့် (ျ)၊ ရစ်(ြ)၊ ဆွဲ(ွ)၊ ထိုး(ှ)၊ ဝစ္စနှစ်လုံးပေါက်(း)၊ အောက်ကမြှင့်(့)၊ သေးသေးတင် (ံ)တို့ပါဝင်သည်။ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ အောက်ပါအက္ခရာနှင့် သရများ ပါဝင်ရမည် ဖြစ်သည်။ :(၁) က-အ :(၂) ျ ြ ွ ှ :(၃) ါ/ာ-ဲ :(၄) ံ-့-း။ :သဝေထိုးနှင့် အထူးအက္ခရာများ ပါရန် မလို။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ပေါ်ထွက်လာမှု နောက်ခံဖြစ်ရပ်များ ==== ===== မြန်မာပန်ဂရမ် ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကျင်းပပေးသူနှင့် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည် နေရာ ===== မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကို ဆော့စ်ဝဲလ်စလူးရှင်းမှ [[ငွေထွန်း (Solveware Solution)| စီအီးအို ဦးငွေထွန်း]]က myanmaritpro ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင် ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖိတ်ခေါ်ပေးခဲ့သည်။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်သူ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်ခဲ့သူမှာ [[User:Lionslayer|ဦးမောင်မောင်ဆန်း]] ဖြစ်သည်။ ၂ဝဝ၉ ဒီဇင်ဘာတွင် [[User:Lionslayer|မောင်မောင်ဆန်း]]သည် ရှေးဦးမြန်မာပန်ဂရမ်ကို ရေးသားခဲ့သည်။ ==== အဆင့်ဆင့် ဖန်တီးခဲ့ပုံ ==== ==== မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်နှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးများ ==== ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်၏ သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးကို အလင်းတန်းဂျာနယ်တွင် ၂၅ ရက်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး မိုးမခသတင်း ဌာန၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင်လည်း ဖော်ပြခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် myanmar-myanmar.com ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင်လည်း မြန်မာပန်ဂရမ်သတင်းကို ပန်ဂရမ်ထွက်ပေါ်ပြီး ရက်ပိုင်းတွင် လွင့်တင်ပေးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ == ကိုးကား == {{commonscat|Typeface pangram samples}} *[[အလင်းတန်းဂျာနယ်]] == ပြင်ပလင့်ခ်များ == * [http://www.shweamyutay.com www.shweamyutay.com] * [http://www.moemakha.com www.moemakha.com] * [http://www.myanmaritpro.com www.myanmaritpro.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131228181138/http://www.myanmaritpro.com/ |date=28 December 2013 }} * [http://www.myanmar-myanmar.com www.myanmar-myanmar.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200116133757/http://www.myanmar-myanmar.com/ |date=16 January 2020 }} * [http://www.yoyer.com www.yoyer.com] [[Category:စာပေ]] 1zt0robd3xi0v85no5nrdcgjwy6hgn5 753221 753205 2022-08-04T03:23:10Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/2400:AC40:C69:5740:0:0:0:1|2400:AC40:C69:5740:0:0:0:1]] ([[User talk:2400:AC40:C69:5740:0:0:0:1|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:Bhonebsm|Bhonebsm]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki [[File:Pamgram.JPG|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်]] '''ပန်ဂရမ်''' ({{lang-en|Pangram}}) ဆိုသည်မှာ ဝါကျတစ်ခုအတွင်းတွင် သက်ဆိုင်ရာဘာသာစကား၏ အက္ခရာများ၊ ရေးထုံးများ အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်ပါဝင်သည့် ဝါကျတစ်ကြောင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ယင်းဝါကျသည် ထိုက်သင့်သည့် တိုတောင်းမှုလိုအပ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ရှိရန်လိုအပ်သည်။ အက္ခရာအားလုံးကို အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ်စီသုံးထားသည့် ဝါကျကို ခေါ်သည်။ ပန်ဂရမ်သည် တိုလေ ရေးရခက်လေဖြစ်သည်။ "The quick brown fox jumps over the lazy dog" သည် ထင်ရှားသည့် အင်္ဂလိပ် ပန်ဂရမ် ဖြစ်သည်။ မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေးဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဖြစ်သည်။ == ပန်ဂရမ်အသုံးပြုသည့်နေရာများ == ပန်ဂရမ်များကို စာလုံးပုံစံများ ဖော်ပြရန် သုံးလေ့ရှိသည်။ == ဘာသာစကားအလိုက် ပန်ဂရမ်များ == === အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ် === [[File:Pangram en Baskerville.png|thumb|အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်]] အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားတွင်ရှိသည့် အင်္ဂလိပ်ပန်ဂရမ်မှာ The quick brown fox jumps over the lazy dog.ဖြစ်သည်။ === ထိုင်းပန်ဂရမ် === ===လာအိုပန်ဂရမ်=== === ဗီယက်နမ်ပန်ဂရမ် === ===အင်ဒိုနီးရှားပန်ဂရမ်=== === အိန္ဒိယပန်ဂရမ် === ===ဂျပန်ပန်ဂရမ်=== [[Image:Hanacaraka-jawa.svg‎|300px]] * There (were) two messengers; (they) had animosity (among each other); (they were) equally powerful (in fight); here are the corpses. **This poem is used as the ordering of the Javanese script. **This poem is perfect pangram, which means there is only one letter of each glyph. === တရုတ်ပန်ဂရမ် === ===ဖိလစ်ပိုင်ပန်ဂရမ်=== === မြန်မာပန်ဂရမ် === [[File:DSCF0182.JPG‎|thumb|မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သူ ဦးငွေထွန်း(ဝဲဖက်ပုံ)နှင့် ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်ဖန်တီးရေးသားခဲ့သူ ဦးမောင်မောင်ဆန်း(ယာဖက်ပုံ)]] မြန်မာပန်ဂရမ်မှာ "သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေး ဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။" ဟုဖြစ်ပြီး ယင်းသည် မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ပထမဆုံးဟု ပြောဆိုနိုင်သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်ဖြစ်သည်။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် ပါဝင်သည့် အချက်များ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်တွင် မြန်မာအက္ခရာ ၃၄ လုံး(ညကလေးအပါအဝင်) အပါအဝင် ပင့် (ျ)၊ ရစ်(ြ)၊ ဆွဲ(ွ)၊ ထိုး(ှ)၊ ဝစ္စနှစ်လုံးပေါက်(း)၊ အောက်ကမြှင့်(့)၊ သေးသေးတင် (ံ)တို့ပါဝင်သည်။ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများမှာ အောက်ပါအက္ခရာနှင့် သရများ ပါဝင်ရမည် ဖြစ်သည်။ :(၁) က-အ :(၂) ျ ြ ွ ှ :(၃) ါ/ာ-ဲ :(၄) ံ-့-း။ :သဝေထိုးနှင့် အထူးအက္ခရာများ ပါရန် မလို။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ပေါ်ထွက်လာမှု နောက်ခံဖြစ်ရပ်များ ==== ===== မြန်မာပန်ဂရမ် ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကျင်းပပေးသူနှင့် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည် နေရာ ===== မြန်မာပန်ဂရမ်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲကို ဆော့စ်ဝဲလ်စလူးရှင်းမှ [[ငွေထွန်း (Solveware Solution)| စီအီးအို ဦးငွေထွန်း]]က myanmaritpro ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင် ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖိတ်ခေါ်ပေးခဲ့သည်။ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်သူ ==== မြန်မာပန်ဂရမ်ကို စတင်တီထွင်ခဲ့သူမှာ [[User:Lionslayer|ဦးမောင်မောင်ဆန်း]] ဖြစ်သည်။ ၂ဝဝ၉ ဒီဇင်ဘာတွင် [[User:Lionslayer|မောင်မောင်ဆန်း]]သည် ရှေးဦးမြန်မာပန်ဂရမ်ကို ရေးသားခဲ့သည်။ ==== အဆင့်ဆင့် ဖန်တီးခဲ့ပုံ ==== ==== မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် မြန်မာပန်ဂရမ်နှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးများ ==== ပထမဆုံးမြန်မာပန်ဂရမ်၏ သတင်းနှင့် သတင်းဆောင်းပါးကို အလင်းတန်းဂျာနယ်တွင် ၂၅ ရက်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဖော်ပြခဲ့ပြီး မိုးမခသတင်း ဌာန၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင်လည်း ဖော်ပြခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် myanmar-myanmar.com ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွင်လည်း မြန်မာပန်ဂရမ်သတင်းကို ပန်ဂရမ်ထွက်ပေါ်ပြီး ရက်ပိုင်းတွင် လွင့်တင်ပေးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ == ကိုးကား == {{commonscat|Typeface pangram samples}} *[[အလင်းတန်းဂျာနယ်]] == ပြင်ပလင့်ခ်များ == * [http://www.shweamyutay.com www.shweamyutay.com] * [http://www.moemakha.com www.moemakha.com] * [http://www.myanmaritpro.com www.myanmaritpro.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131228181138/http://www.myanmaritpro.com/ |date=28 December 2013 }} * [http://www.myanmar-myanmar.com www.myanmar-myanmar.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200116133757/http://www.myanmar-myanmar.com/ |date=16 January 2020 }} * [http://www.yoyer.com www.yoyer.com] [[Category:စာပေ]] 6zq2th911r3bt19mf12xc7dve5246ms 0 12298 753218 693413 2022-08-04T02:48:49Z Thar Htwe Zan 54296 /* ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ */ စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki ဒေစီကျော်ဝင်းသည် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် [[အကယ်ဒမီ]] မင်းသမီး တစ်လက်ဖြစ်သည်။ သူ၏ မိဘများမှာ ရုပ်ရှင်မင်းသား အကယ်ဒမီ [[ကျော်ဝင်း၊ ဦး (ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်)‎|ဦးကျော်ဝင်း]]နှင့် ရုပ်ရှင်မင်းသမီး အကယ်ဒမီ [[တင်တင်မူ]]တို့ ဖြစ်သည်။ ဒေစီကျော်ဝင်းသည် ပရိသတ်ချစ်ခြင်းကို ခံရသည့် နာမည်ကျော် ရုပ်ရှင် မင်းသမီးတစ်ယောက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဒေစီကျော်ဝင်းသည် ၁၉၇၁-ခုနှစ်တွင် “အားနွဲ့သူပါရှင်” ဇာတ်ကားဖြင့် အကယ်ဒမီဆု ရရှိခဲ့သည်။‌ ဒေစီကျော်ဝင်း၏ အကျော်ကြားဆုံးရုပ်ရှင်ဇတ်ကားမှာ [["မောင့်မူပိုင်ရှင်" ]]ရုပ်ရှင်ဖြစ်သည်။ ဒါရိုက်တာမှာ [[ရွှေဒုံးဘီအောင်]]ဖြစ်ပြီး၊ [[ထွန်းဝေ]]၊ [[ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း]]၊ [[ခင်သန်းနု]]တို့နှင့်အတူတူပါဝင်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။‌ == ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ == * ၁၉၆၂ခုနှစ်-နှစ်ယောက်တည်းနေချင်တယ် ([[ဝင်းဦး]]၊[[တင်တင်မူ]]) * ၁၉၆၆ခုနှစ်-ဆုထူးငယ်ပန်ရွယ်သွန်း ([[ဝင်းဦး]]၊ [[နွဲ့နွဲ့စန်း]]) * [[ဗန်တိုလူလေးနှင့် သူဇာ]] ([[ညွန့်ဝင်း]]) * ရိုးမကိုကျော်၍ ([[စိုးနိုင်]]၊ [[ဒေစီကျော်ဝင်း]]၊ [[မောင်မောင်မြင့်]]) အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက် နံနက်က ကျင်းပခဲ့သော ၂ဝ၁၅ ခုနှစ် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်နေ့နှင့် (၅၂)ကြိမ်မြောက် ရုပ်ရှင်သက်ကြီးပူဇော်ပွဲအခမ်းအနားသို့တက်ရောက်ခဲ့ကြရာ [[ဒေစီကျော်ဝင်း]]၏ ပီတိစကားများ၏ ပီတိစကားသံများကို ကြေးမုံမှ တွေ့ဆုံမေးမြန်း၍ ဖော်ပြပေးလိုက်သည်။ "အမေ့အနေနဲ့ကတော့ အခုအချိန်က အမေတို့ခေတ်ကလို မဟုတ်တော့ဘူးလေ။ အားလုံး အဘက်ဘက်ကတိုးတက်နေတဲ့အချိန်ဆိုတော့ နိုင်ငံတကာစံချိန်မီတဲ့ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေ ဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြစေချင်တယ်။ အခု မျိုးဆက်သစ်လေးတွေက တော်လည်းတော်ကြတယ်တဲ့အပြင် ကြိုးစားကြတာကို အမေတွေ့ရတယ်။ သူတို့လေးတွေကို ပံ့ပိုးပေးမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာနဲ့တန်းတူ ရင်ပေါင်တန်းလာနိုင် မယ်လို့ အမေထင်တယ်။ အမေကတော့ ဒီပွဲမှာကိုယ့်ရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေပြီးတော့ ကိုယ့်ထက်ကြီးတဲ့ ကိုယ့်ရဲ့အမေတင်တင်မူနဲ့ ရွယ်တူ အမေတွေဖြစ်တဲ့ အမေစံ၊ အမေ[[မြင့်မြင့်ခင်]]တို့ကိုတွေ့ရတာ ဝမ်းသာ ပီတိဖြစ်မိတယ်။" ဒေစီကျော်ဝင်းသီဆိုခဲ့သောသီချင်းများမှာ-‌[[ရွှေဖိုး‌ခေါင်]]နှင့်[[အကျည်းတန်ဘဲလေး]]ကိုမူ-[[တင်တင်မူ]]၊‌[[အောင်မိုး]]တို့နှင့်၊‌[[တေးသစ်လွင်]]သီချင်းကိုအောင်မိုးနှင့်တွဲဖက်သီဆိုခဲ့သည်။ [[Category:မြန်မာ အမျိုးသမီး ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ့ ရုပ်ရှင် ထူးချွန်ဆုရှင်များ]] qdna7bce0heyn45pxdf8whjiwoolt3v 0 16831 753256 752763 2022-08-04T11:51:49Z InternetArchiveBot 61272 ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Coord|41|N|75|E|display=title}} {{Infobox country | နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ကာဂျစ် သမ္မတနိုင်ငံ | အမည်_ရင်း = Кыргыз Республикасы<br />''Kırgız Respublikası''<br />Кыргызская Республика<br />''Kyrgyzskaya Respublika'' | common_name = ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ | ပုံ_အလံ = Flag of Kyrgyzstan.svg | ပုံ_တံဆိပ် = Emblem of Kyrgyzstan.svg | symbol_type = Emblem | နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = | နိုင်ငံတော်သီချင်း = Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик Гимни <br>''Kyrgyz Respublikasynyn Mamlekettik Gimni''<br/>{{small|''National Anthem of the Kyrgyz Republic''}}<br/><center>[[File:Kyrgyzstan (instrumental).ogg|center]]</center> | ပုံ_နေရာ = Kyrgyzstan (orthographic projection).svg | map_caption = {{map caption |location_color=အစိမ်း}} | မြို့တော် = [[ဘီရှကက်မြို့]] | coordinates = {{Coord|42|52|N|74|36|E|type:city}} | အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော် | အကြီးဆုံးပြည်နယ် = | ရုံးသုံးဘာသာများ = [[ကာဂျစ်ဘာသာစကား|ကာဂျစ်]] | languages_type = ပူးတွဲရုံးသုံးဘာသာစကား | languages_sub = yes | languages = [[ရုရှားဘာသာစကား|ရုရှား]]<ref>{{cite web |title=Kyrgyzstan's Constitution of 2010 with Amendments through 2016 |url=https://www.constituteproject.org/constitution/Kyrgyz_Republic_2016.pdf?lang=en |website=Constitute Project |access-date=2 September 2020}}</ref> | ethnic_groups = {{unbulleted list | ၇၃.၃% [[ကာဂျစ်လူမျိုး|ကာဂျစ်]]<ref name="number" /> | 14.7% [[:en:Uzbeks|ဥဇဘက်]] | 5.6% [[:en:Russians|ရုရှား]] | 1.1% [[:en:Dungan people|ဒွန်ဂန်]] | 0.9% [[:en:Uyghurs|ဝီဂါ]] | 0.9% [[:en:Tajiks|တာဂျစ်]] | 0.7% [[:en:Turkish people|တူရကီ]] | 2.7% [[:en:Demographics of Kyrgyzstan#Ethnic groups|အခြား]] }} | ethnic_groups_year = 2019<ref name="population by nationality">{{cite web|format=XLS|url=http://stat.kg/kg/statistics/download/dynamic/316/|script-title=ru:5.01.00.03 Национальный состав населения.|trans-title=5.01.00.03 Total population by nationality|language=ru,ky,en|work=Bureau of Statistics of Kyrgyzstan|date=2019}}</ref> | religion = {{ubl|၉၀% [[အစ္စလာမ်ဘာသာ]] | ၈% [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]] | ၃% အခြား ([[:en:Jews|ဂျူး]]၊ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ|ဗုဒ္ဓ]]၊ [[:en:Baháʼí Faith|ဘဟာအီ]]တို့ ပါဝင်သည်။)}} | demonym = Kyrgyz | government_type = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[သမ္မတစနစ်|သမ္မတ]] [[သမ္မတနိုင်ငံ|ဖွဲ့စည်းပုံသမ္မတနိုင်ငံစနစ်]] | leader_title1 = [[ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] | leader_name1 = ဆာဒီး ရှာပရော့ဗ် | leader_title2 = [[ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ အစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီးများ ဥက္ကဋ္ဌ|အစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီးများ ဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name2 = ဥလုဘက် မာရီပေါ့ဗ် | leader_title3 = [[:en:List of Chairmen of the Supreme Council of Kyrgyzstan|အဓိပတိကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ]] | leader_name3 = တာလန် မာမီတော့ဗ်<ref>https://t.me/seychas_kg/7613</ref> | legislature = [[:en:Supreme Council (Kyrgyzstan)|အဓိပတိကောင်စီ]] | sovereignty_type = [[ကာဂျစ္စတန် သမိုင်း|လွတ်လပ်ရေးရရှိခြင်း]] | established_event1 = [[:en:Yenisei Kyrgyz Khaganate|ကာဂျစ်ခါကာနိတ်]]<ref>{{cite web|title=History of Central Asia|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/102315/history-of-Central-Asia/73536/Reunification#73538|website=Encyclopædia Britannica|access-date=12 March 2021}}</ref> | established_date1 = ၈၄၀ ခုနှစ် | established_event2 = [[:en:Russian Republic|ရုရှား]] [[:en:Turkestan Autonomy|မှ]] | established_date2 = ၁၉၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက် | established_event3 = [[:en:Kirghiz Soviet Socialist Republic|ကာဂျစ် ဆိုဗီယက်သမ္မတ]] | established_date3 = ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက် | established_event4 = [[ဆိုဗီယက်ယူနီယံ]] [[:en:Independence Day (Kyrgyzstan)|မှ]] | established_date4 = ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၃၁ ရက် | established_event5 = [[:en:Alma-Ata Protocol|CIS Accession]] | established_date5 = ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက် | established_event6 = [[:en:Dissolution of the Soviet Union|အသိအမှတ်ပြုခဲ့]] | established_date6 = {{nowrap|၁၉၉၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်}} | established_event7 = [[ကုလသမဂ္ဂ]] [[:en:United Nations Security Council Resolution 736|သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့]] | established_date7 = ၁၉၉၂ ခုနှစ် မတ်လ ၂ ရက် | area_km2 = ၁၉၉,၉၅၁ | ဧရိယာအဆင့် = ၈၅ | ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၃.၆ | အမြင့်ဆုံးနေရာ = | အရှေဆုံးမြစ် = | အကြီးဆုံးအင်း = | ကမ်ရိုးတန်း = | population_estimate = {{increase}} ၆,၅၈၆,၆၀၀<ref name="number">{{cite web|url=http://www.stat.kg/ru/statistics/naselenie/|title=Основные итоги естественного движения населения январе-августе 2020г.| publisher=stat.kg}}</ref> | population_census = ၅,၃၆၂,၈၀၀ | population_estimate_year = ၂၀၂၀ | population_estimate_rank = ၁၁၀ | population_census_year = ၂၀၀၉ | population_density_km2 = ၂၇.၄ | population_density_sq_mi = ၇၁ <!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]--> | population_density_rank = ၁၇၆ | GDP_PPP = {{increase}} $၃၅.၃၂၄ ဘီလီယံ<ref name="WBKG 1">{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?name_desc=false&locations=KG |title=Kyrgyz Republic |publisher=[[ကမ္ဘာ့ဘဏ်]] |website=data.worldbank.org |access-date=14 December 2019}}</ref> | GDP_PPP_year = ၂၀၁၉ | GDP_PPP_rank = ၁၂၇ | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $၅,၄၇၀<ref name="WBKG 1" /> | GDP_PPP_per_capita_rank = ၁၃၄ | GDP_nominal = {{increase}} $၈.၄၅၅ ဘီလီယံ<ref name="WBKG 1" /> | GDP_nominal_year = ၂၀၁၉ | GDP_nominal_rank = ၁၄၁ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $၁,၃၀၉<ref name="WBKG 1" /> | GDP_nominal_per_capita_rank = ၁၅၈ | Gini = ၂၇.၇ | Gini_year = ၂၀၁၈ | Gini_change = increase | Gini_ref = <ref name="WBKG 2">{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=KG&name_desc=false |title=GINI index (World Bank estimate) - Kyrgyz Republic |publisher=[[ကမ္ဘာ့ဘဏ်]] |website=data.worldbank.org |access-date=22 March 2020}}</ref> | HDI = ၀.၆၉၇ <!--number only, between 0 and 1--> | HDI_year = ၂၀၁၉ <!--Please use the year to which the HDI data refers, not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref> | HDI_rank = ၁၂၀ | ဗဟိုဘဏ် = | ငွေ = [[ကာဂျစ္စတန် ဆော်မ်]] (<u>c</u>) | currency_code = KGS | time_zone = [[ကာဂျစ္စတန် စံတော်ချိန်|KGT]] | utc_offset = +6 | time_zone_DST = | drives_on = ညာ | calling_code = [[ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံရှိ တယ်လီဖုန်းနံပါတ်များ|+၉၉၆]] | iso3166code = KG | cctld = [[.kg]] | today = | ပွဲများ = }} '''ကာဂျစ်စတန်နိုင်ငံ''' (တရားဝင်အမည်အားဖြင့် ကာဂျစ်သမ္မတနိုင်ငံ) အား ယခင်က ကာဂျစ်ဇီးယားဟု ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကာ [[အလယ်အာရှ|အာရှ အလယ်ပိုင်း]]တွင် ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-16187957 |title=BBC News – Kyrgyzstan profile – Leaders |publisher=Bbc.co.uk |date=14 December 2011 |accessdate=26 March 2013}}</ref>[[ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ]] ဖြစ်ပြီး တောင်ကုန်းထူထပ်ကာ မြောက်ဘက်တွင် [[ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]]၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် [[တာဂျစ်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]] နှင့် အရှေ့ဘက်တွင် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] တို့က ဝိုင်းရံထားသည်။ အကြီးဆုံးမြို့နှင့် မြို့တော်မှာ ဘီရှကက်မြို့ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်မျှ ရှည်လျားပြီး အမျိုးမျိုးသော ယဉ်ကျေးမှုများနှင့် အင်ပိုင်ယာများ လွှမ်းခြုံ အုပ်မိုး တည်ရှိခဲ့ရာနိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ ပထဝီ အနေအထားအားဖြင့် တောင်ကုန်းများ ထူထပ်စွာ တည်ရှိသော မြေမျက်နှာသွင်ပြင်ကြောင့် တသီးတခြား တည်ရှိကာ ၎င်း၏ ရှေးကျသော ယဉ်ကျေးမှုကို ထိန်းသိမ်းရန် တနည်းတဖုံ ကူညီရာ ရောက်ခဲ့သော်လည်း ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် သမိုင်းကြောင်းအရ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော ယဉ်ကျေးမှု လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီး အချို့၏ ဆုံစည်းရာ နေရာ ဖြစ်ခဲ့ပြီး [[ပိုးသားလမ်းမကြီး]] ၏ အစိတ်အပိုင်းနှင့် အခြားသော စီးပွားရေး နှင့် ယဉ်ကျေးမှု ပေါင်းဆုံရာ လမ်းကြောင်းများ၏ တစိတ်တဒေသ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံသည် အခြားနိုင်ငံများ၏ လွှမ်းမိုးမှုကို အစဉ်သဖြင့် ခံခဲ့ရပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ် [[ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု]] ပြိုကွဲပြီးချိန်တွင်မှ အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးသည့် အချိန်တွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် တပေါင်းတည်းဖြစ်သော ပါလီမန် သမ္မတနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခများ၊<ref>{{cite news|url=http://www.economist.com/node/18682522 |title=Investigating Kyrgyzstan's ethnic violence: Bloody business |publisher=The Economist |date=12 May 2011 |accessdate=26 March 2013}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.eurasianet.org/node/63678 |title=Foreigners in Kyrgyzstan: 'Will We Be Banned, Too?' |publisher=EurasiaNet.org |date=15 June 2011 |accessdate=26 March 2013}}</ref> ပုန်ကန်မှုများ၊<ref>{{cite web|url=http://rt.com/news/kyrgyzstan-private-army-guards-797/ |title=Kyrgyz private armies incite "permanent revolution" — RT |publisher=Rt.com |date=17 March 2012 |accessdate=26 March 2013}}</ref>စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းများ၊ <ref>{{cite web|url=http://globaledge.msu.edu/countries/Kyrgyzstan/economy |title=Kyrgyzstan: Economy globalEDGE: Your source for Global Business Knowledge |publisher=Globaledge.msu.edu |date=20 December 1998 |accessdate=26 March 2013}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.heritage.org/index/country/kyrgyzrepublic |title=Kyrgyz Republic Economy: Population, GDP, Inflation, Business, Trade, FDI, Corruption |publisher=Heritage.org |accessdate=26 March 2013}}</ref> စပ်ကူးမပ်ကူး ကာလ အစိုးရများ <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-16185772 |title=BBC News – Kyrgyzstan profile – Timeline |publisher=Bbc.co.uk |date=10 October 2012 |accessdate=26 March 2013}}</ref>နှင့် နိုင်ငံရေး ပါတီများ ကြား ပဋိပက္ခများ<ref>{{cite web|url=http://www.eurasianet.org/taxonomy/term/2813 |title=Kyrgyz Unrest |publisher=EurasiaNet.org |accessdate=26 March 2013}}</ref>ကို ကြုံတွေ့နေရဆဲ ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများ၏ ဓနသဟာယ အဖွဲ့၊ ယူရေးရှန်း စီးပွားရေး သမ္မဂ္ဂ အဖွဲ့၊ ပူးပေါင်း လုံခြုံရေးစာချုပ် အဖွဲ့၊ ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အဖွဲ့၊ အစ္စလာမ် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု အဖွဲ့ ၊ တာ့ခ် ကောင်စီ၊ တာ့ခ်ဆွိုင်း နှင့် ကမ္ဘာ့ ကုလသမ္မဂ္ဂ တို့၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ် လူမျိုးများသည် ၅.၇ သန်းများသော နိုင်ငံလူဦးရေ၏ အများစု ဖြစ်ပြီး သိသာစွာ များပြားသော လူနည်းစု လူမျိုးများဖြစ်သော ဥဇဘက် လူမျိုးများနှင့် ရုရှားလူမျိုးများမှ ဒုတိယအများဆုံး ဖြစ်သည်။ ရုံးသုံး ဘာသာစကား ဖြစ်သော ကာဂျစ် ဘာသာစကားမှာ အခြားသော တာ့ခ်ဘာသာစကားများနှင့် နီးစပ်စွာ ဆက်နွယ်နေသည်။ ရုရှားတို့၏ လွှမ်းမိုးခဲ့မှုကြောင့် ရုရှားဘာသာစကားကို ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုဆဲပင် ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံလူဦးရေ၏ ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဂိုဏ်းဂဏစွဲ မရှိသော မွတ်ဆလင် ဘာသာဝင်များ ဖြစ်ကြသည်။<ref>"Chapter 1: Religious Affiliation". The World's Muslims: Unity and Diversity. Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 9 August 2012. Retrieved 4 September 2013</ref> ကာဂျစ် ယဉ်ကျေးမှုသည် တာ့ခ် ယဉ်ကျေးမှုတွင် အခြေခံသော်လည်း ပါရှန်း၊ မွန်ဂိုလီးယား နှင့် ရုရှားတို့၏ လွှမ်းမိုးမှုများကို တွေ့နိုင်သည်။ ==အမည်မှည့်ခေါ်ခြင်း== ကာဂျစ် ဆိုသော စကားမှာ တာ့ခ်ဘာသာစကား ၄၀ မှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပြီး အူရီဂါတို့အားတွန်းလှန်ရန်အတွက် ဒေသခံ လူမျိုးစု ၄၀ ကို စုစည်းသော ဒဏ္ဍာရီလာ သူရဲကောင်း မာနာ့စ်ကို ရည်ညွှန်းသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ ၉ ရာစု အစောပိုင်းက အူရီဂါတို့သည် ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံ အပါအဝင် အာရှ အလယ်ပိုင်း၊ မွန်ဂိုလီးယား၊ ရုရှား၏ တစိတ်တဒေသနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့တွင် အကြီးအကျယ် စိုးမိုးထားသည်။<ref>[http://www.sras.org/news2.phtml?m=483 Forty tribes and the 40-ray sun on the flag of Kyrgyzstan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091007073629/http://www.sras.org/news2.phtml?m=483 |date=7 October 2009 }}, SRAS–The School of Russian and Asian Studies</ref> ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ အလံတော်မှ နေရောင်ခြည် အလင်းတန်း ၄၀ သည် ထို လူမျိုးစု ၄၀ ကိုပင် ရည်ညွှန်းပြီး နေ၏ အလယ်ခေါင်ရှိ ရုပ်ပုံမှာ အာရှ အလယ်ပိုင်း ရွှေ့ပြောင်းသွားလာသူတို့၏ တဲများမှ သစ်သား အမိုး ကို ရည်ညွှန်းခြင်း ဖြစ်သည်။ ==သမိုင်းကြောင်း== ===ရှေးခေတ်=== [[File:GökturksAD551-572.png|thumb|350px|တာ့ခ်အင်ပိုင်ယာ]] ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံတွင် ရှေးခေတ်ကာလက အီရန် မြင်းစီးလူမျိုးများ ဖြစ်သော ဆိုင်သီယန်တို့ အခြေချ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite book |title=Kyrgyzstan |year=2005 |publisher= Marshall Cavendish| url=https://books.google.com/?id=UlVVmaoW260C |isbn=0-7614-2013-4 |page= 144 |author= King, David C}}</ref> ကာဂျစ်နိုင်ငံသည် အူရီဂါ အင်ပိုင်ယာကို အေဒီ ၈၄၀ တွင် အောင်နိုင်ခဲ့ပြီးနောက် အကျယ်ပြန့်ဆုံး ချဲ့ထွင်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name="Kyrgyzstan timeline">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/country_profiles/1296570.stm |title=Kyrgyzstan timeline |publisher=BBC News |date=12 June 2010}}</ref> ထို့နောက် ကာဂျစ်တို့သည် ထန်ရှန်း တောင်တန်းများအထိ နယ်မြေချဲ့ထွင်ခဲ့ကြပြီး ထိုဒေသတွင် ၎င်းတို့၏ ဩဇာကို နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ ခန့် လွှမ်းမိုး ထားနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၂ ရာစုသို့ ရောက်သော အခါတွင်မူ မွန်ဂိုတို့၏ နယ်မြေချဲ့ထွင်မှုကြောင့် ကာဂျစ်တို့ ပိုင်ဆိုင်သော ဒေသမှာ အော်လ်တေးတောင်တန်း နှင့် ဆာယန် တောင်တန်း ဒေသများသာ ကျန်ရှိတော့သည်။ ၁၃ ရာစုတွင် မွန်ဂို အင်ပိုင်ယာ အင်အားကောင်းလာပြီးနောက် ကာဂျစ်တို့ တောင်ပိုင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့သည်။ ကာဂျစ်တို့သည် မွန်ဂို အင်ပိုင်ယာ၏ အစိတ်အပိုင်း အဖြစ် ၁၂၀၇ တွင် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၇ ရာစုနှင့် ၁၂ ရာစု အတွင်းမှ တရုတ်လူမျိုးများနှင့် မူစလင်တို့၏ အဆိုအရ ကာဂျစ်လူမျိုးများကို ဆံပင်အနီရောင်ရှိပြီး အသားဖြူကာ မျက်လုံး အပြာရောင် ရှိသောသူများဟု ဆိုကြပြီး ထိုအဆိုအရ ရှေးခေတ် အင်ဒို-ဥရောပ မျိုးနွယ်စုများ ဖြစ်သည့် ဆလားဗစ် လူမျိုးများနှင့် ဆင်တူသည်ဟု ညွှန်းဆိုနေခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>[http://s155239215.onlinehome.us/turkic/20Roots/ZakievGenesis/ZakievGenesis302-357-2En.htm Mirfatyh Zakiev, ''Origins of the Turks and Tatars''], Part Two, Third Chapter, sections 109–100, 2002. Retrieved on 15 May 2009</ref><ref name=Bartold>V.V. Bartold, ''The Kyrgyz: A Historical Essay'', Frunze, 1927. Reprinted in V.V. Bartold, ''Collected Works'', Volume II, Part 1, Izd. Vostochnoi Literatury, Moscow, 1963, p. 480 </ref> လတ်တလော မျိုးရိုးဇီဝ လေ့လာမှုများအရ ကာဂျစ် လူမျိုးများမှာ ဆိုင်ဘေးရီးယား ဒေသရှိ ရှေးဦးနေ လူမျိုးများမှ ဆင်းသက်လာသည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောနိုင်သည်ကို တွေ့ရသည်။<ref>{{Cite journal | last1 = Wells | first1 = R. S. | last2 = Yuldasheva | first2 = N. | last3 = Ruzibakiev | first3 = R. | last4 = Underhill | first4 = P. A. | last5 = Evseeva | first5 = I. | last6 = Blue-Smith | first6 = J. | last7 = Jin | first7 = L. | last8 = Su | first8 = B. | last9 = Pitchappan | first9 = R. | doi = 10.1073/pnas.171305098 | last10 = Shanmugalakshmi | first10 = S. | last11 = Balakrishnan | first11 = K. | last12 = Read | first12 = M. | last13 = Pearson | first13 = N. M. | last14 = Zerjal | first14 = T. | last15 = Webster | first15 = M. T. | last16 = Zholoshvili | first16 = I. | last17 = Jamarjashvili | first17 = E. | last18 = Gambarov | first18 = S. | last19 = Nikbin | first19 = B. | last20 = Dostiev | first20 = A. | last21 = Aknazarov | first21 = O. | last22 = Zalloua | first22 = P. | last23 = Tsoy | first23 = I. | last24 = Kitaev | first24 = M. | last25 = Mirrakhimov | first25 = M. | last26 = Chariev | first26 = A. | last27 = Bodmer | first27 = W. F. | title = The Eurasian Heartland: A continental perspective on Y-chromosome diversity | journal = Proceedings of the National Academy of Sciences | volume = 98 | issue = 18 | pages = 10244–10249| year = 2001 | pmid = 11526236| pmc = 56946}}</ref> ရွှေ့ပြောင်းခြင်း၊ စစ်ပွဲများကို အောင်နိုင်ခြင်း၊ ကွဲပြားသော လူမျိုးစု အချင်းချင်း လက်ထပ်ခြင်း နှင့် ယဉ်ကျေးမှု အချင်းချင်း ရောနှောပေါင်းစပ်ခြင်းတို့ကြောင့် ယခုလက်ရှိ အလယ်အာရှ နှင့် အနောက်တောင် အာရှတွင် နေထိုင်သော ကာဂျစ်လူမျိုးတို့မှာ နီးစပ်စွာ တူညီသော ဘာသာစကားများကို ပြောဆိုနေကြသော်လည်း သွေးနှောနေကြပြီး အမျိုးမျိုးသော လူမျိုးတို့မှ ပေါင်းစပ်ဆင်းသက်လာကြောင်း တွေ့ရသည်။<ref>{{cite web |title=Kyrgyzstan |publisher=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/326091/Kyrgyzstan |year=2010 |accessdate=14 April 2010}}</ref><ref>{{cite doi|10.1086/342096}}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Zerjal | first1 = T. | last2 = Wells | first2 = R. S. | last3 = Yuldasheva | first3 = N. | last4 = Ruzibakiev | first4 = R. | last5 = Tyler-Smith | first5 = C. | title = A Genetic Landscape Reshaped by Recent Events: Y-Chromosomal Insights into Central Asia | url = https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2002-09_71_3/page/466 | doi = 10.1086/342096 | journal = The American Journal of Human Genetics | volume = 71 | issue = 3 | pages = 466–82 | year = 2002 | pmid = 12145751| pmc = 419996}}</ref> အစ်ဆစ်ကူး ရေကန်မှာ အရှေ့ဖျားဒေသမှ ဥရောပသို့ သွားရောက်သော ကုန်သည်များ၊ စီးပွားရေး သမားများ နှင့် အခြားသော ခရီးသည်များ အသုံးပြုကြသော ကုန်းလမ်း ဖြစ်သည့် [[ပိုးသား လမ်းမကြီး]]၏ ခရီးတစ်ထောက် နားနေရာ ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ်လူမျိုးများကို ၁၇ ရာစုတွင် မွန်ဂို အွိုင်းရက် တို့က လည်းကောင်း၊ ၁၈ ရာစု အလယ်ပိုင်းတွင် မန်ချူး ချင်မင်းဆက်မှ လည်းကောင်း၊ ၁၉ ရာစု အစောပိုင်းတွင် ဥဇဘက် ကိုကန်း ခန်နိတ် မှ လည်းကောင်း ကျူးကျော် သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။<ref>"[http://countrystudies.us/kyrgyzstan/2.htm Kyrgyzstan–Mongol Domination]" [[Library of Congress Country Studies]].</ref> ၁၉ ရာစု နှောင်းပိုင်းတွင် မျက်မှောက်ခေတ် ကာဂျစ္စတန် ဒေသ၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်း အတော်များများကို တရုတ်နိုင်ငံ (ချင်မင်းဆက်) နှင့် ရုရှားတို့ အကြား သဘောတူ စာချုပ် နှစ်ခုဖြင့် လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က ရုရှားတွင် ကာဂျစ်ဇီးယား ဟု ခေါ်ဝေါ်သော ထိုဒေသကို ရုရှား အင်ပိုင်ယာ အတွင်းသို့ ၁၈၇၆ တွင် သွတ်သွင်းခဲ့သည်။ ရုရှားတို့၏ လွှဲပြောင်း ရယူမှုအပြီး ဇာဘုရင်၏ အုပ်ချုပ်မှုမှာ ပုန်ကန်မှုများစွာဖြင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး ကာဂျစ် အများအပြားမှာ ပါမီယာ တောင်ကုန်း ဒေသနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန် သို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် ၁၉၁၆ အလယ်အာရှ အတွင်း ရုရှားတို့၏ အုပ်ချုပ်ရေးအား ပုန်ကန်မှုအား ဖိနှိပ်ခြင်းကြောင့် ကာဂျစ် အများအပြားမှာ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့ကြ သည်။<ref>"[http://countrystudies.us/uzbekistan/10.htm Uzbekistan – The Jadidists and Basmachis]". [[Library of Congress Country Studies]].</ref> လူမျိုးစု အများအပြားမှာ ထိုအချိန်၌ (ယခုတိုင်အောင်) အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများ အတွင်း ပျံ့နှံ့နေကြပြီး နိုင်ငံများ အကြား နယ်နိမိတ်မှာ အသေအချာ စောင့်ကြပ်ခြင်း နှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်း မရှိသဖြင့် တောင်ကုန်းဒေသများအတွင်း ဟိုမှသည်မှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်လျက် ရှိကြသည်။ ထိုသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ရာတွင် မည်သည့်နေရာတွင် နေထိုင်သည်က ပို၍ ကောင်းမည်ဆိုသည့် အပေါ်မူတည်ပြီး စိုက်ပျိုးရန် အတွက် မိုးကောင်းကောင်းရခြင်း၊ ဖိနှိပ်ခံရစဉ် အတွင်း မည်သည့် အစိုးရက ပိုကောင်းမည်ဟု တွေးတောခြင်း စသည်တို့ အပေါ်တွင် မူတည်နေသည်။ <gallery> File:Caravanserai Tash Rabat on Silk Road in Kyrgyzstan.jpg|အစ္စလာမ် ရွှေခေတ်အတွင်း အမိုးတပ်လှည်းများ အသုံးပြုရာ ပိုးသားလမ်းမကြီး File:Перекочевка киргизов.jpg|Kyrgyz nomads, ၁၈၆၉–၁၈၇၀ မှ Vasily Vereshchagin ရေးဆွဲထားသော ကာဂျစ် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ File:Киргизские кибитки на реке Чу.jpg|၁၈၆၉–၁၈၇၀ မှ Vasily Vereshchagin ရေးဆွဲထားသော ကာဂျစ်တို့၏ ယပ်တ် တဲအိမ် File:Kyrgyz 1813.JPG|ကာဂျစ်လူမျိုးများ File:Prokudin-Gorskii-18.jpg|ဂိုလော့နာယာ မြက်ခင်းလွင်ပြင်ရှိ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ကာဂျစ် မိသားစု တစ်စုကို ၁၉၁၁ တွင် တွေ့ရစဉ်။ Prokudin-Gorskii </gallery> ===ဆိုဗီယက် ကာဂျစ္စတန်=== [[File:Bischkek.jpg|thumb|right|ဘိရှကက်မြို့]] ဒေသအတွင်း ဆိုဗီယက်တို့၏အာဏာသည် ၁၉၁၉ တွင် စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ရုရှား ဆိုဗီယက် ဖက်ဒရယ် ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ နိုင်ငံ အတွင်း ကာရာ-ကာဂျစ် ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ နယ်မြေ အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ (ကာရာ-ကာဂျစ် ဆိုသော အသုံးအနှုန်းကို ရုရှားတို့က ၁၉၂၀ ခုနှစ်များ အလယ်ပိုင်း အထိ အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး ကာဂျစ်ဟုပင် ခေါ်ဝေါ်ကြသော ကာဇက်လူမျိုးများမှ ကွဲပြားစေရန် သုံးနှုန်းခြင်း ဖြစ်သည်။) ၁၉၃၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့တွင် ဆိုဗီယက် ယူနီယံ အတွင်း၌ ကာဂျစ် ဆိုဗီယက် ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတနိုင်ငံ ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၀ ခုနှစ်များအတွင်း ကာဂျစ်စတန်နိုင်ငံသည် ယဉ်ကျေးမှု၊ ပညာရေး နှင့် လူမှုဘဝ တို့တွင် သိသာစွာ တိုးတက်မှုများ ရှိခဲ့သည်။ စာတတ်မြောက် မှုနှုန်းမှာ များစွာ တိုးတက် လာခဲ့ပြီး နေထိုင်သူများ အပေါ်တွင် ရုရှားဘာသာ အား စံ ဘာသာစကား တစ်ရပ် အဖြစ် အသုံးပြုရန် ဖိအားပေး မိတ်ဆက်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေး တိုးတက်မှုများမှာ သိသာ ထင်ရှားသည်။ ဆိုဗီယက် ယူနီယံကို ၁၉၂၀ ခုနှစ်များ၏ နှောင်းပိုင်း မှ ၁၉၅၃ ခုနှစ် အထိ အုပ်ချုပ်သော [[ဂျိုးဇက် စတာလင်]] လက်ထက်တွင် အမျိုးသားရေး လှုပ်ရှားမှုများကို ဖိနှိပ်ခဲ့သော်လည်း ကာဂျစ်တို့၏ အမျိုးသား ယဉ်ကျေးမှု၏ အစိတ်အပိုင်း အတော်များများကို ထိန်းသိမ်း ထားနိုင်ခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်တို့၏ ဂလက်စနော့ ခေါ် ပွင့်လင်းမြင်သာရေး လှုပ်ရှားမှု၏ အစောပိုင်းနှစ်များတွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး အပေါ်တွင် အနည်းငယ်မျှသာ ရိုက်ခတ်မှု ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း နိုင်ငံ၏ သတင်းစာများမှာ ပိုမို၍ လစ်ဘရယ်ဆန်သော အမြင်များကို ခံယူခွင့် ရခဲ့ပြီး သတင်းစာ အသစ်ဖြစ်သော လစ်ထရေတာနီ ကာဂျစ္စတန် အား စာရေးဆရာများ သမ္မဂ္ဂမှ ထုတ်ဝေခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ တရားမဝင်သော နိုင်ငံရေး အသင်းများမှာ ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရပြီး ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ကြီးကျယ်သော အိမ်ယာ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရှင် ပေါ်ပေါက်လာသော အချို့ အစုအဖွဲ့များမှာမူ လှုပ်ရှားခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဆိုဗီယက်တို့ နောက်ဆုံး ကောက်ယူသော လူဦးရေ စာရင်းအရ မြောက်ပိုင်းမြို့တော် ဖရွန်ဇာမြို့ (ယခုအခါ ဘိရှကက်မြို့) ၏ ၂၂% မျှသော လူဦးရေသည်သာ ကာဂျစ်လူမျိုးများ ဖြစ်ကြပြီး လူဦးရေ၏ ၆၀% ကျော်မှာ ရုရှားလူမျိုးများ၊ ယူကရိန်း လူမျိုးများ နှင့် အခြားသော ဆလာဗစ် နိုင်ငံများ များမှ ဖြစ်သည် ဟုဆိုသည်။ (စစ်တမ်းအရ ဘိရှကက် မြို့နေ လူဦးရေ၏ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရုရှားစကားကို ပထမဘာသာစကား အနေနှင့် ပြောကြားကြသည်။)<ref>{{cite web|last=Djumataeva |first=Venera |url=http://www.rferl.org/content/Kyrgyz_Protests_in_1989_Verged_On_Ethnic_Conflict/1901704.html |title=1989 Kyrgyz Protests Verged On Ethnic Conflict |publisher=Rferl.org |date=11 December 2009}}</ref> [[File:Stamps of Kyrgyzstan, 2011-12.jpg|thumb|150px|ဆိုဗီယက် အာကာသယာဉ်မှူး [[ယူရီ ဂါဂါရင်]]ကို တံဆိပ်ခေါင်း ပေါ်တွင် တွေ့ရပုံ]] ၁၉၉၀ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ကာဂျစ္စတန် တောင်ပိုင်းရှိ ဥဇဘက် လူမျိုး အများစု နေထိုင်ရာ ဒေသဖြစ်သော အော့ရှ် အိုဘလတ်စ်တွင် ဥဇဘက် လူမျိုးများ နှင့် ကာဂျစ်လူမျိုးများ အကြား လူမျိုးရေး တင်းမာမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။<ref name="conflict">{{cite news |url=http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=33728 |title=KYRGYZSTAN: Economic disparities driving inter-ethnic conflict |publisher=[[IRIN]] Asia |date=15 February 2006}}</ref> ဥဇဘက်တို့၏ စုပေါင်းယာမြေကို အိမ်ယာဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်း အဖြစ် ပြောင်းလဲရန် ကြိုးစားရမှ အော့ရှ်အရေးအခင်း စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာ၍ ကာဖျူး ထုတ်ပြန်ကာ ထိန်းသိမ်း ခဲ့ရပြီး<ref>"[http://www.eurasianet.org/departments/civilsociety/articles/eav012506.shtml Ethnic Uzbeks in Kyrgyzstan Voice Complaints Over Discrimination, Corruption] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100614193258/http://www.eurasianet.org/departments/civilsociety/articles/eav012506.shtml |date=14 June 2010 }}". EurasiaNet.org. 24 January 2006.</ref> ကာဂျစ္စတန် မြောက်ပိုင်းရှိ စုပေါင်းယာမြေရှိ အလုပ်သမား မိသားစုမှ သား ၅ ယောက်တွင် အငယ်ဆုံး ဖြစ်သော အက်စကာ ကာယက်ဗ် မှာ ထိုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် သမ္မတ အဖြစ် ရွေးချယ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ထိုအချိန်တွင် ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီ လှုပ်ရှားမှုများမှာ ပါလီမန်တွင်း ထောက်ခံမှုဖြင့် သိသာသော နိုင်ငံရေး အင်အားစု တစ်ခု အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဆိုဗီယက် အထွဋ်အထိပ် အဖွဲ့မှ နိုင်ငံ၏ အမည်ကို ရီပတ်ဘလစ် အော့ဖ် ကာဂျစ္စတန်ဟု ပြောင်းလဲ ခေါ်ဝေါ်ရန် မဲဆန္ဒပေး ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ (၁၉၉၃ တွင် ကာဂျစ် ရီပတ်ဘလစ် ဟု ဖြစ်လာခဲ့သည်။) နောက်တစ်လ ဖြစ်သော ဇန်နဝါရီလတွင် ကာယက်ဗ်မှ အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပုံ အသစ်ကို မိတ်ဆက်တင်ပြခဲ့ပြီး အစိုးရ အသစ်အား ငယ်ရွယ်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲ ရန် လိုလားသော နိုင်ငံရေး သမားများဖြင့် အဓိက ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မြို့တော်၏ အမည်အား ဖရွန်ဇာမှ တော်လှန်ရေး ကာလ မတိုင်မီ အမည်ဖြစ်သော ဘိရှကက် အဖြစ် ပြန်လည်ပြောင်းလဲ ခဲ့သည်။ လွတ်လပ်ရေး ရရှိရန် အတွက် နိုင်ငံရေး အရ ကြိုးပမ်းလှုပ်ရှားခဲ့သော်လည်း တကယ့် စီးပွားရေး အခြေအနေမှာမူ ဆိုဗီယက် ယူနီယံမှ ခွဲထွက်ရန် အခြေအနေနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်နေခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ မတ်လတွင် ကျင်းပသော ဆိုဗီယက် ယူနီယံ အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေရေး ဆန္ဒခံယူပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင် ၈၈.၇% က ဆိုဗီယက် ယူနီယံအား အသစ်ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းသော ဖက်ဒရေးရှင်း တစ်ခု အဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေရန် အဆိုကို ထောက်ခံခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ခွဲထွက်ရေး လှုပ်ရှားသူများက ကာဂျစ္စတန်၏ လွတ်လပ်ရေး ရရှိရန် အတွက် ထိုနှစ် ဩဂုတ်လတွင်ပင် ဖိအားပေး လုပ်ဆောင်ခဲ့လေသည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက်တွင် နိုင်ငံ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကော်မတီက မော်စကိုတွင် အာဏာလွှဲပြောင်းယူခဲ့ပြီး ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံတွင် ကာယက်ဗ်အား ရာထူးမှ ဖယ်ရှားရန် ကြိုးစားမှု ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှု တစ်ပတ်အကြာတွင် ကျရှုံးခဲ့ပြီးနောက် ကာယက်ဗ် နှင့် ဒုတိယ သမ္မတ ဂျာမန် ကူဇနက်ဇော့ဗ်တို့ ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု ကွန်မြူနစ် ပါတီ မှ နုတ်ထွက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး အစိုးရဌာန တစ်ခုလုံးနှင့် အတွင်းဝန်များလည်း ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက်တွင် ဆိုဗီယက် အထွဋ်အထိပ် အဖွဲ့မှ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်တွင် ဆိုဗီယက် ယူနီယံမှ လွတ်လပ်ရေး ရကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ကာဂျစ္စတန် သမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့လေသည်။ ===လွတ်လပ်ရေး ရပြီးခေတ်=== ၁၉၉၁ အောက်တိုဘာလတွင် ကာယက်ဗ်သည် ပြိုင်ဘက်မရှိ အရွေးခံပြီးနောက် တိုက်ရိုက်မဲပေးစနစ်ဖြင့် ဆန္ဒမဲ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရရှိခဲ့ကာ အသစ်ပေါ်ပေါက်လာသော လွတ်လပ်သော သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အခြားသော သမ္မတနိုင်ငံ ၇ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အတူ တစ်လတည်းတွင်ပင် စီးပွားရေး အသိုက်အဝန်း အသစ် အတွက် သဘောတူ စာချုပ်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံသည် အခြားသော အလယ်အာရှ သမ္မတနိုင်ငံ ၄ ခုနှင့် အတူ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများ၏ ဓနသဟာယ အဖွဲ့ကို တရားဝင် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်တွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် လွတ်လပ်ရေး အပြည့်အဝ ရရှိခဲ့သည်။ နောက်တစ်ရက် ၁၉၉၁ ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်တွင် ဆိုဗီယက် ယူနီယံ ဟူ၍ မရှိတော့ပေ။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ ကုလသမ္မဂ္ဂ နှင့် ဥရောပ လုံခြုံရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အဖွဲ့ (အိုအက်စ်စီအီး) သို့ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ အဖြစ် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်တွင် နိုင်ငံ၏ ရုံးသုံးအမည်အား ရီပတ်ဘလစ်အော့ဖ် ကာဂျစ္စတန် မှ ကာဂျစ် ရီပတ်ဘလစ် ဟု ပြောင်းလဲခေါ်ဝေါ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် မတ်လ ရွေးကောက်ပွဲ အပြီးတွင် ကျူးလစ်ပန်း တော်လှန်ရေး ဟု အမည်ရသည့် ထင်ရှားသည့် ဆန္ဒပြပွဲ တစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကာ သမ္မတ အက်စ်ကာ ကာယက်ဗ်အား ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စေခဲ့သည်။ အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင်များက ညွှန့်ပေါင်း အစိုးရ ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး အစိုးရ အသစ်ကို သမ္မတ ကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ်၏နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဖဲလစ် ကူလော့ဗ် တို့၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ နိုင်ငံ၏ မြို့တော်မှာ ဆန္ဒပြမှု အတွင်း လုယက် ခံခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုမှာ ရရှိရန် ခက်ခဲပြီး ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းများနှင့် ဆက်စပ်နေသော အဖွဲ့များမှာ အာဏာရရှိရန် အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးပမ်းကြသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခံရသော ပါလီမန် အမတ် ၇၅ ဦး အတွင်းမှ ၃ ဦး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရပြီး ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အသတ်ခံရသော သူ၏ အစ်ကို နေရာကို ဝင်အရွေးခံ၍ အနိုင်ရသော အမတ်မှာ ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလ ၁၀ ရက်တွင် ထပ်မံ သတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ ထိုလေးဦး စလုံးမှာ အဓိက တရားဝင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများနှင့် တိုက်ရိုက် ပတ်သက် ဆက်နွယ်နေသည်ဟု နာမည်ကြီးသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဧပြီလ ၆ ရက်တွင် တာလာ့စ် မြို့တွင် အစိုးရ၏ အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများနှင့် တိုးမြှင့်လာသော လူနေမှု စရိတ်များ ပေါ်တွင်ဖြစ်ပွားသော ဆန္ဒပြပွဲ အပြီးတွင် ပြည်သူ့တော်လှန်ရေး ပျံ့နှံ့ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ဆန္ဒပြသူများမှာ အကြမ်းဖက်လာကြပြီး နောက်တစ်နေ့တွင် ဘိရှကက်သို့ ကူးစက်လာသည်။ ဆန္ဒပြသူများမှာ သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်၏ ရုံးကို တိုက်ခိုက်သကဲ့သို့ နိုင်ငံတော်မှ ထုတ်လွှင့်သော တီဗွီ နှင့် ရေဒီယို စတေရှင်များကိုလည်း တိုက်ခိုက်ကြသည်။ ဆန္ဒပြမှု အတွင်း ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးမှာ ရိုက်နှက်ခြင်း ခံရသည်ဟု သတင်းထွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဧပြီလ ၇ ရက်တွင် သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်မှ နိုင်ငံအတွင်း အရေးပေါ် အခြေအနေကို ကြေညာခဲ့သည်။ ရဲ နှင့် အထူးတပ်ဖွဲ့များမှ အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင် အများအပြားကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ တန်ပြန်သည့် အနေနှင့် ဆန္ဒပြသူများက ပြည်တွင်းလုံခြုံရေး ဌာနချုပ် (ယခင်က ကေဂျီဘီ ဌာနချုပ်) နေရာ နှင့် မြို့တော်ရှိ နိုင်ငံ၏ တယ်လီဗွီးရှင်း ချန်နယ်တို့ကို ထိန်းသိမ်း ရယူခဲ့သည်။ ကာဂျစ္စတန် အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများ၏ ပြောဆိုချက်အရ မြို့တော် အတွင်း ရဲများနှင့် သွေးထွက်သံယို ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများတွင် အနည်းဆုံး လူ ၇၅ ဦး သေဆုံးပြီး ၄၅၈ ဦးမှာ ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည် ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite news |author=Tkachenko, Maxim |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/04/08/kyrgyzstan.violence/index.html?iref=allsearch |title=Kyrgyz president says he won't resign |publisher=CNN |date= 9 April 2010 |accessdate=17 April 2010}}</ref> သို့သော်လည်း သတင်းများ အရ လူ ၈၀ ဦး အနည်းဆုံး သေဆုံးသည်ဟု သိရသည်။ ယခင် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ရိုဇာ အိုတွန်ဘာယဲဗာ ဦးဆောင်သော ကြားဖြတ်အစိုးရမှ ၂၀၁၀ ဧပြီလ ၈ ရက်တွင် ကာဂျစ္စတန်၏ နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာ နှင့် မြို့တော် အတွင်းရှိ အစိုးရ၏ ရုံးများကို ထိန်းသိမ်း ခဲ့သည်။ သို့သော် ဘာကီးယက်ဗ်သည် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခြင်း မပြုသေးပေ။<ref>{{cite web|url=http://www.upi.com/Top_News/Special/2010/04/09/Expert-Kyrgysztan-could-face-civil-war/UPI-78531270835021/ |title=Expert: Kyrgysztan could face civil war |publisher=UPI.com |date=9 April 2010 |accessdate=17 April 2010}}</ref><ref>{{cite web |author=AFP |url=http://news.asiaone.com/News/Latest%2BNews/Asia/Story/A1Story20100410-209496.html |title=Ousted Kyrgyz president is offered 'safe passage' |publisher=asiaone |date=10 April 2010 |accessdate=9 August 2013 |archivedate=14 December 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131214071709/http://news.asiaone.com/News/Latest%2BNews/Asia/Story/A1Story20100410-209496.html }}</ref> သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်သည် ဂျလာအာဘတ် ရှိ သူ၏ နေအိမ် သို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခြင်း ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8617729.stm |title=Kyrgyz President Bakiyev 'will resign if safe' |publisher=BBC News |date=13 April 2010 |accessdate=17 April 2010}}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၅ တွင် ဘာကီးယက်ဗ်သည် အိမ်နီးချင်း ကာဇက်စတန် နိုင်ငံသို့ သူ၏ ဇနီး နှင့် ကလေး နှစ်ယောက်နှင့် အတူ လေယာဉ်ပျံဖြင့် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ နိုင်ငံ၏ ယာယီခေါင်းဆောင်များက ဘာကီးယက်ဗ် မထွက်ခွာမီ တရားဝင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကြောင်းစာကို လက်မှတ်ရေးထိုး ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://edition.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/04/15/kyrgystan.gunfire/index.html?hpt=T2 |title=Ousted Kyrgyz president quits, leaves country |publisher=CNN |date= 16 April 2010}}</ref> ဝန်ကြီးချုပ် ဒါနီယာ အူဆေနော့ဗ်က ရုရှားအား ဆန္ဒပြပွဲများကို နောက်ကွယ်မှု ပံ့ပိုးပေးသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သော်လည်း ရုရှား ဝန်ကြီးချုပ် ဗလာဒီမာ ပူတင် က ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ အတိုက်အခံများက အမေရိကန် ထိန်းချုပ်သော မာနာ့စ် လေတပ် အခြေစိုက် စခန်းကို ပိတ်သိမ်းရန် အတွက်လည်း တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite web |url=http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=10305761 |title=Kyrgyz Opposition Controls Government Building |author=Leonard, Peter |publisher=The Associated Press via ABC News |date=7 April 2010 |accessdate=24 October 2015 |archivedate=11 April 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100411210401/http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=10305761 }}</ref> ရုရှားသမ္မတ ဒီမီထရီ မက်ဒ်ဗြဲဒက်ဗ်မှ ရုရှားနိုင်ငံသားများ၏ လုံခြုံရေး အတွက် ဆောင်ရွက်ရန် နှင့် ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံ အတွင်းရှိ ရုရှားတို့ နေထိုင်ရာ အတွင်း ဖြစ်လာနိုင်သော တိုက်ခိုက်မှုများကို ကာကွယ်နိုင်ရန် အတွက် လုံခြုံရေးကို တိုးမြှင့်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံ၏ ဒုတိယ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သော အော့ရှ်မြို့၌ အဓိက လူမျိုးစု နှစ်ခုဖြစ်သော ဥဇဘက်နှင့် ကာဂျစ်လူမျိုးတို့ အကြား လူမျိုးရေး အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုအဓိကရုဏ်းမှ နိုင်ငံအတွင်း ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်လာနိုင်သည် ဟူသော စိုးရိမ် ကြောင့်ကြမှုများ ပေါ်ပေါက် လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/asia_pacific/10296635.stm|title=There are clashes in the Kyrgyzstan again |publisher=BBC |date= 11 June 2010 |accessdate=11 June 2010}}</ref><ref>Shuster, Simon. (1 August 2010) [http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2007709,00.html "Signs of Uzbek Persecution Rising in Kyrgyzstan"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130817075943/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2007709,00.html |date=17 August 2013 }}. Time.com. Retrieved on 6 December 2013.</ref> [[File:Suusamyr Valley (3968060227).jpg|thumb|ကာဂျစ္စတန်ရှိ လှည့်လည်သွားလာသူတို့ နေအိမ်]] အခြေအနေများကို ထိန်းချုပ်ရန် ခက်ခဲလာသဖြင့် ယာယီခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော အိုတွန်ဘာရဲဗာ မှ ရုရှားသမ္မတ ဒီမီထရီ မက်ဒ်ဗြဲဒက်ဗ် ထံသို့ စာတစ်စောင် ပေးပို့၍ ရုရှားတပ်များကို စေလွှတ်၍ နိုင်ငံ၏ အခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ မက်ဒ်ဗြဲဒက်ဗ်၏ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး အရာရှိ နာတာလျာ တီမာကိုဗာက "ဤ အကြောင်းမှာ ပြည်တွင်း ပဋိပက္ခသာဖြစ်သဖြင့် ရုရှားအနေနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်ရန် လိုအပ်သော အခြေအနေမရှိပါ။" ဟု အကြောင်း ပြန်ကြားခဲ့သည်။ ပဋိပက္ခကြောင့် လူ ၂၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး ၁,၆၈၅ ဦး ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကာ အစားအစာ နှင့် အရေးပါသော အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများ ပြတ်လတ်သွားခဲ့ရသည်။ ရုရှား အစိုးရက လူသားချင်း စာနာသည့် အကူအညီများကိုမူ ဒုက္ခရောက်နေသည့် နိုင်ငံ အတွက် ပေးပို့သွားမည်ဟု ပြောကြားသည်။<ref name="By2010">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/asia_pacific/10300348.stm|title=Kyrgyz president asks for Russian help|publisher=BBC |date= 12 June 2010|accessdate=12 June 2010}}</ref> ဒေသတွင်း ရှိသူများ၏ အဆိုအရ ဒေသတွင်း ဂိုဏ်း ၂ ခုမှ ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှ အစပြု၍ ကျန်ရှိသော တစ်မြို့လုံးသို့ အကြမ်းဖက်မှု ပြန့်ပွားသွားသည်မှာ သိပ်မကြာသော အချိန်အတွင်းတွင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ အချို့သော သတင်းများအရ စစ်တပ်မှ ကာဂျစ်လူမျိုး ဂိုဏ်းများ မြို့တွင်းသို့ ဝင်ရောက်အောင် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်ဟု ဆိုသော်လည်း အစိုးရမှ ထိုစွပ်စွဲမှုကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။<ref name="By2010"/> အကြမ်းဖက် ပဋိပက္ခများသည် အိမ်နီးချင်း ဒေသများသို့ ပျံ့နှံ့သွားခဲ့သဖြင့် အစိုးရမှ တောင်ပိုင်း ဂျလာအာဘတ် ဒေသ တစ်ခုလုံးအား အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခဲ့ရသည်။ အခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းရန် အတွက် ယာယီ အစိုးရသည် လုံခြုံရေး တပ်များအား ပစ်သတ်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ရုရှား အစိုးရမှ ရုရှားတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ကာကွယ်ရန် အတွက် နိုင်ငံအတွင်းသို့ တပ်ရင်းတစ်ရင်း စေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref name="By the BBC">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/asia_pacific/10304165.stm|title=Situation worsens in Kyrgyzstan|publisher=bbc.co.uk |date= 13 June 2010|accessdate=13 June 2010}}</ref> [[File:Kyrgyz family Sary-Mogol.jpg|thumb|အော့ရှ်ခရိုင် ဆာရီ မိုဂိုရွာရှိ ကာဂျစ်မိသားစု တစ်စု]] အိုတွန် ဘာရဲဗာက ဘာကီးယက်ဗ်၏ မိသားစုသည် အကြမ်းဖက်မှုများကို ဖြစ်ပွားစေရန် လှုံ့ဆော်သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/russia-turns-down-kyrgyz-call-for-help-as-toll-rises/633045/0|title=Ousted Kyrgyz President's family blamed| publisher=Associated Press via The Indian Express| date= 12 June 2010|accessdate=13 June 2010}}</ref> အေအက်ဖ်ပီ၏ သတင်းအရ မြို့တစ်မြို့လုံးကို မီးခိုးများ ဖုံးလွှမ်းနေသည်ဟု ဆိုသည်။ အိမ်နီချင်း ဥဇဘက် ကစ္စတန်မှ အာဏာပိုင်များ၏ အဆိုအရ အနည်းဆုံး ဥဇဘက်လူမျိုး ၃၀,၀၀၀ ခန့်သည် အကြမ်းဖက်မှုများမှ လွတ်မြောက်ရန် နယ်စပ်ကို ဖြတ်ကျော်လာသည်ဟု ဆိုသည်။<ref name="By the BBC"/> ၂၀၁၀ ဇွန်လ ၁၄ ရက်တွင် အော့ရှ်၌ တည်ငြိမ် အေးချမ်းနေသော်လည်း ဂျလာအာဘတ် ဒေသတွင် မီးရှို့မှုများကိုမှု ရံဖန်ရံခါ တွေ့နေရသည်။ ဒေသတစ်ခုလုံးသည် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားဆဲ ဖြစ်ပြီး ဥဇဘက်များမှာ လူအုပ်၏ တိုက်ခိုက်ခံရမည့် ရန်ကို ကြောက်သဖြင့် အိမ်တွင်းမှ အိမ်ပြင် မထွက်ရဲ ကြပေ။ ကုလသမ္မဂ္ဂမှ အခြေအနေကို စစ်ဆေးရန် အတွက် အထူးသံတမန် စေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။<ref name="news.bbc.co.uk">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/asia_pacific/10307406.stm|title=Osh gets relatively calmer but Jalalabad flares up |publisher=BBC |date= 14 June 2010 |accessdate=14 June 2010}}</ref> ယာယီအစိုးရ၏ လက်ထောက်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော တီမဲ ဆာရီယက်ဗ်က ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အစိုးရ အနေနှင့် အခြေအနေကို အလုံးစုံ ထိန်းချုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ဟု ပြောခဲ့သည်။ ထို့ပြင် အကြမ်းဖက်မှုများကို နှိမ်နင်းရန် အတွက် လုံလောက်သော လုံခြုံရေး အဖွဲ့များလည်း မရှိဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ မီဒီယာများ၏ အဆိုအရ ၂၀၁၀ ဇွန်လ ၁၄ ရက်တွင် ရုရှားအစိုးရမှ ကာဂျစ်အစိုးရ၏ မေတ္တာရပ်ခံချက်ကို စဉ်းစားနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ စုပေါင်းလုံခြုံရေး စာချုပ် အဖွဲ့ (စီအက်စ်တီအို) မှလည်း အရေးပေါ် အစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ထိုနေ့တွင်ပင် ကျင်းပခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်မှုများကို အဆုံးသတ်ရန် အတွက် အဖွဲ့အနေနှင့် မည်သည့် နေရာမှ ပါဝင်သင့်သည်ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ လူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုများ လျော့ကျသွားခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၅ ရက်တွင် ကာဂျစ် သမ္မတ ရိုဇာ အိုတွန်ဘာရဲဗာ မှ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ တစ်ရပ်ကို ကျင်းပခဲ့ပြီး ရုရှားအနေနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို နှိမ်နင်းရန် အတွက် တပ်များ ပို့လွှတ်ရန် မလိုအပ်တော့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၅ ရက် အထိ အနည်းဆုံး လူ ၁၇၀ သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ဆိုသော်လည်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီ အဖွဲ့မှာ ပါစကဲ မေး ဝက်ဂနာက အစိုးရမှ ကြေညာသော သေဆုံးသူ စာရင်းမှာ လျှော့တွက်ထားခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။ ကုလသမ္မဂ္ဂ မဟာမင်းကြီးမှ သတင်းထောက်များအား ဂျနီဗာတွင် ပြောကြားသည်မှာ အကြမ်းဖက်မှုများသည် ကြိုတင်ပြင်ဆင် ထားပုံ ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ဥဇဘက် လူမျိုးများက ၎င်းတို့အတွက် ကာကွယ်ပေးနိုင်ရန် အာမခံချက် မရရှိပါက အော့ရှ်ရှိ ဆီသိုလှောင်ရုံကို ဖောက်ခွဲပစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်သည်။ ကုလသမ္မဂ္ဂမှ တိုက်ခိုက်မှုများမှာ ကြိုတင်ပြင်ဆင် ပစ်မှတ်ထား၍ စနစ်တကျ စီစဉ်ထားသည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောသည်။ ကာဂျစ် တာဝန်ရှိသူများက မီဒီယာများအား ပြောကြားသည်မှာ ဂျလာအာဘတ်တွင် ဖြစ်ပွားသော အကြမ်းဖက်မှု၏ နောက်ကွယ်တွင် ကြိုးကိုင်သည်ဟု သံသယရှိသူအား ထိန်းသိမ်း ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားသည်။ <ref name="http">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/asia_pacific/10325589.stm|title=UN and Russian aid arrives |publisher=BBC |date= 16 June 2010 |accessdate=16 June 2010}}</ref> [[File:HA delivers to a local kindergarten.jpg|thumb|ကာဂျစ္စတန်မှ ကလေးသူငယ်များ]] ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်တွင် ကာဂျစ် အစိုးရ၏ စုံစမ်းရေး ကော်မရှင်မှ ပဋိပက္ခ ဖြစ်ရသည့် အကြောင်းရင်းများကို စတင်စစ်ဆေးသည်။ ယခင် ပါလီမန်မှ ဦးဆောင်ဆွေးနွေးသူ အက်ဘ်ဒီဂနီ အာကေဘာယက်ဗ် ဦးဆောင်သော အမျိုးသား ကော်မရှင်၏ အဖွဲ့ဝင်များက ဥဇဘက်များ အများစု နေထိုင်ရာ အော့ရှ်ဒေသ ကာရာဆူး ခရိုင်ရှိ ကျေးရွာများမှ ရွာသားများနှင့် တွေ့ဆုံ ခဲ့သည်။ အမျိုးသား ကော်မရှင်တွင် တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု အဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်ပြီး သမ္မတ၏ အမိန့်ဖြင့် ဖွဲ့စည်း ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သမ္မတ ရိုဇာ အိုတွန်ဘာယဲဗာက ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် အဓိကရုဏ်း ဖြစ်ရသည့် အကြောင်းရင်းကို စစ်ဆေးရန် နိုင်ငံတကာ ကော်မရှင်လည်း ဖွဲ့စည်းမည်ဟု ဆိုသည်။<ref>[http://www.rferl.org/content/Kyrgyz_Commission_Begins_Investigating_Ethnic_Clashes/2116620.html Kyrgyz Commission Begins Investigating Ethnic Clashes]. Rferl.org (2 August 2010). Retrieved on 6 December 2013.</ref> ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ထုတ်ပြန်သော ကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာတွင် ကာဂျစ္စတန် တောင်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားသော အဖြစ်အပျက်များမှာ ကြိုတင်စီစဉ်ထားသော၊ကျယ်ပြန့်စွာ လှုံ့ဆော်ထားသော၊ ကာဂျစ္စတန်ကို ကွဲထွက် သွားစေရန် ရည်ရွယ်သော၊ ပြည်သူ၏ စည်းလုံးမှုကို ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးစားသော အဖြစ်အပျက်များ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုသို့ လှုံ့ဆော်မှုများကို ဥဇဘက် အသိုင်းအဝိုင်းရှိ အမျိုးသားရေးစိတ်ဓာတ် ပြင်းထန်သော ခေါင်းဆောင်များတွင် တာဝန်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၅ ရက်တွင် ကာဂျစ်တပ်များက မြို့တော် ဘီရှကက်ရှိ ပါလီမန် အနီးတွင် လူစုလူဝေးဖြင့် ဆန္ဒပြနေသော လူအုပ်ထဲသို့ ခဲတောင့် မပါသော သေနတ်ကျည်ဆန်များ ပစ်ထည့်ပြီး ပါတီခေါင်းဆောင် အာမတ် ဘာရစ်တာဘာဆော့ဖ် အား အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန် ကြံစည်သည်ဟု သံသယဖြင့် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ခေတ္တ သမ္မတ ရိုဇာ အိုတွန် ဘာရဲဗာက လုံခြုံရေး အဖွဲ့များမှ သူနှင့် သူ၏ ထောက်ခံသူ ၂၆ ဦး ထံမှ လက်ပစ်ဗုံးများ နှင့် သေနတ်များကို သိမ်းဆည်းရမိသည်ဟု ဆိုသည်။<ref>Siegel, Matt and Namatabayeva, Tolkun (5 August 2010) [http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5itwmskCKICJVZOpvt3Gbs76Z2H9g Attempted coup rocks tense Kyrgyzstan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140227190638/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5itwmskCKICJVZOpvt3Gbs76Z2H9g |date=27 February 2014 }}. AFP.</ref> ==နိုင်ငံရေး== [[File:Akayev-Bush.jpg|thumb|၂၀၀၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၂ တွင် သမ္မတ အက်စကာ ကာယက်ဗ် (၁၉၉၀-၂၀၀၅) အား အမေရိကန် သမ္မတ [[ဂျော့ရှ် ဒဗလျူ ဘုရှ်]] နှင့် အတူ တွေ့ရစဉ်]] [[File:Kurmanbek Bakijev & Donald Rumsfeld 2005-July-26.jpg|thumb| ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်၊ ဝန်ကြီးချုပ် နှင့် သမ္မတ အဖြစ်(၂၀၀၅-၂၀၁၀) တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သောကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ် အမေရိကန် ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဒေါ်လ်နယ် ရမ်းစဖဲလ်ဖြင့် တွေ့ဆုံနေပုံ]] [[File:Meeting Vladimir Putin and Almazbek Atambayev 2015-03-16 01.jpeg|thumb|၂၀၁၅ ခုနှစ် မတ်လ ၁၆ ရက်တွင် သမ္မတ အယ်လ်မာဇ်ဘက် တန်ဗာယက်ဗ် ရုရှား သမ္မတ [[ဗလာဒီမာ ပူတင်]] နှင့် တွေ့ဆုံနေစဉ်]] ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ ၁၉၉၃ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ အစိုးရ အဖွဲ့၏ ပုံစံမှာ လွှတ်တော် တစ်ရပ်တည်း ရှိသော ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတနိုင်ငံ ဟု ဖော်ပြထားသည်။ အုပ်ချုပ်ရေး အစိတ်အပိုင်းတွင် တရားဝန်ကြီးချုပ် နှင့် လက်ထောက် တရားဝန်ကြီးချုပ် တို့ ပါဝင်သည်။ ပါလီမန်မှာ လက်ရှိတွင် လွှတ်တော် တစ်ရပ်တည်းသာ ဖြစ်သည်။ တရားစီရင်ရေး အစိတ်အပိုင်းတွင် တရားလွှတ်တော်ချုပ်၊ ဒေသ တရားရုံးများ နှင့် ရှေ့နေချုပ်တို့ ပါဝင်သည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ် မတ်လတွင် တောင်ပိုင်းရှိ အက်ဆီ ခရိုင်တွင် အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေး သမားအား အသားလွတ် ဖမ်းဆီးခြင်း ကိစ္စ နှင့် ပတ်သက်၍ ဆန္ဒပြသူ ၅ ဦးအား ရဲ မှ အသေပစ်သတ်သဖြင့် နိုင်ငံ တဝှမ်းလုံး ဆန္ဒပြမှုများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ သမ္မတ အက်စကာ ကာယက်ဗ်က ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပြင်ဆင်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင် ခဲ့ပြီး အစပိုင်းတွင် အစိုးရ၊ ပြည်သူနှင့် လူမှုရေး အသိုက်အဝန်းမှ ကိုယ်စားလှယ်များမှ လွတ်လပ်စွာ ဆွေးနွေးကြပြီးနောက် ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲကို ကျင်းပ နိုင်ခဲ့သော်လည်း မဲမသမာမှုများကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲမှ ပြင်ဆင်လိုက်သော အခြေခံ ဥပဒေ အသစ်တွင် သမ္မတ၏ အာဏာကို ပိုမိုအားကောင်းလာစေပြီး ပါလီမန် နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံး၏ အခန်းကဏ္ဍကို အားလျော့သွား စေသည်။ အမတ် ၇၅ နေရာ ပါဝင်သော ဥပဒေပြု တစ်ခုတတည်းသော လွှတ်တော် အတွက် ရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၇ ရက် နှင့် မတ်လ ၁၃ ရက်တို့တွင် ကျင်းပရာ အများ၏ အမြင်တွင် မသမာမှုများ ပြည့်နှက်နေသည်ဟု ထင်မြင်ကြသည်။ ထို့နောက် ထပ်မံ ဖြစ်ပွားသော ဆန္ဒပြမှု များမှ တဆင့် သွေးမြေမကျသော အာဏာသိမ်းမှု တစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကာယက်ဗ် နှင့် သူ၏ မိသားစုတို့ နိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးခဲ့ပြီး ယာယီသမ္မတ ကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ်မှ လွှဲပြောင်း အုပ်ချုပ်ခဲ့လေသည်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက်တွင် ယာယီ သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်သည် သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲ ၈၈.၉% ဖြင့် အပြတ်အသတ် အနိုင်ရခဲ့ပြီး ဩဂုတ်လ ၁၄ ရက်တွင် စတင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အစိုးရ အသစ်ပေါ်တွင် ပြည်သူတို့၏ ကနဦး ထောက်ခံမှုသည် နောက်လများတွင် သိသိသာသာ လျော့ကျ လာခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ ဆိုဗီယက်တို့၏ လက်အောက် လွတ်လပ်ရေး ရချိန်မှ စ၍ နိုင်ငံတဝှမ်း လှိုင်လှိုင်ပေါများနေသော အကျင့်ပျက် ခြစားမှု ပြဿနာများကို မဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း နှင့် လွှတ်တော် အမတ် အချို့ အသတ် ခံရခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။ အတိုက်အခံ ခေါင်းဆောင်များက သမ္မတသည် ရွေးကောက်ပွဲအတွင်း ကတိပေးခဲ့သော နိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်၍ သမ္မတ၏ အာဏာအများစုကို လွှတ်တော်သို့ လွှဲပြောင်းပါမည် ဆိုသော ကတိအတိုင်း မဆောင်ရွက်နိုင်ဟု စွပ်စွဲကာ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဧပြီလ နှင့် နိုဝင်ဘာလတို့တွင် သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်အား အကြီးအကျယ် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည်။<ref>{{cite news | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6124428.stm | title = Clashes erupt in Kyrgyz capital|accessdate = 21 November 2007 |publisher = BBC Online | date=7 November 2006}}</ref> ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံပေါင်း ၅၆ နိုင်ငံ ပါဝင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိရေး၊ ယူရေးရှား ဒေသအတွင်း လူ့အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေး စသည်တို့အတွက် ကတိပြု ဖွဲ့စည်းထားသော ဥရောပ လုံခြုံရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အဖွဲ့ (အိုအက်စ်စီအီး) ၏ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံလည်းဖြစ်သည်။ အိုအက်စ်စီအီးတွင် ပါဝင်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည့် အတွက် ကာဂျစ္စတန်သည် ထိုကတိကဝတ် အတိုင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း ရှိမရှိ ဆိုသည်ကို ယူအက်စ် ဟယ်လ်စင်းကီး ကော်မရှင်၏ လုပ်ပိုင်ခွင့် အောက်တွင် စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းကို လက်ခံရမည် ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် နိုင်ငံပိုင် အသံလွှင့် ဌာနဖြစ်သော ယူတီအာရ်ကေသည် ၂၀၀၅ ခုနှစ် သဘောတူညီချက် အရ ထုတ်လွှင့်ရန် သဘောတူထားသည့် လွတ်လပ်သော ဥရောပ အသံ/လွတ်လပ်ရေး ရေဒီယို ၏ အစီအစဉ်များကို ထုတ်လွှင့်ရန် အတွက် ၎င်းတို့အား ကြိုတင် တင်ပြရန် လိုအပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/refworld/rwmain?page=search&amp;docid=494b629e1e&amp;skip=0&amp;query=radio%20liberty%20kyrgyzstan |title=Refworld &#124; Demand for prior approval of RFE/RL programmes called "intolerable" |publisher=United Nations High Commissioner for Refugees |date=17 December 2008 |accessdate=17 April 2010}}</ref> ၂၀၀၈ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ယူတီအာရ်ကေသည် လွတ်လပ်သော ဥရောပ အသံ/ လွတ်လပ်ရေး ရေဒီယို ၏ အစီအစဉ်များကို ထပ်ဆင့် ထုတ်လွှင့်ခြင်းအား ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာလ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ ပြောကြားသည့် အစီအစဉ် တစ်ခုဖြစ်သော "ကတ်သီးကတ်သပ် မေးခွန်းများ" ဆိုသည့် အစီအစဉ်ကို ပျောက်သွားသည်ဟု ဆိုကာ ထုတ်လွှင့်ရန် ပျက်ကွက်ပြီး တစ်ပတ်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် သမ္မတ ဘာကီးယက်ဗ်မှ ထို အစီအစဉ်အား ဝေဖန် ပြောကြားခဲ့ပြီး ယူတီအာရ်ကေမှလည်း လွတ်လပ်သော ဥရောပအသံ/ လွတ်လပ်ရေး ရေဒီယိုအား ထို အစီအစဉ်သည် အဆိုးမြင်လွန်းသည်ဟု ဝေဖန်ခဲ့သည်။ သတင်းစာ လွတ်လပ်ခွင့် ကိန်းညွှန်းတွင် ကာဂျစ္စတန်အား နိုင်ငံပေါင်း ၁၇၃ နိုင်ငံတွင် အဆင့် ၁၁၁ အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သော [[နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များ အဖွဲ့]] က ထို ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အပြင်းအထန် ဝေဖန်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် သမ္မတ ကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ်သည် အလယ်အာရှတွင် တစ်ခုတည်း ကျန်ရှိသော အမေရိကန်၏ စစ်တပ် အခြေစိုက် စခန်း ဖြစ်သည့် မာနာ့စ် လေတပ် အခြေစိုက်စခန်းကို ချက်ချင်း ပိတ်သိမ်းရန် ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7868586.stm |title=Proposal to close the Manas Air Base |publisher=BBC News |date=4 February 2009 |accessdate=2 May 2010}}</ref> ထိုသို့ ပိတ်သိမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်သည့် အစိုးရက နောက်ခံပြုထားသော ဥပဒေအား ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်တွင် လွှတ်တော်မှ ၇၈မဲ-၁မဲ ဖြင့် အတည်ပြုခဲ့သည်။<ref>[http://www.foxnews.com/story/0,2933,496167,00.html Kyrgyz Parliament Approves U.S. base closure]. Associated Press. 19 February 2009</ref> သို့သော်လည်း ရုရှား၊ အမေရိကန် နှင့် ကာဂျစ် သံတမန်များ ဇာခန်းဆီး နောက်ကွယ်တွင် အပြင်းအထန် ဆွေးနွေးကြပြီးနောက် ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ထို ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။ အမေရိကန်တို့သည် စာချုပ် အသစ်ဖြင့် ဆက်လက် နေထိုင်နိုင်သော်လည်း တစ်နှစ်စာ ငှားရမ်းခကို ၁၇.၄ သန်းမှ သန်း ၆၀ သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>Schwirtz, Michael and Levy, Clifford J. (23 June 2009) [http://www.nytimes.com/2009/06/24/world/asia/24base.html?scp=24&sq=manas&st=cse In Reversal, Kyrgyzstan Won't Close a U.S. Base]. New York Times</ref> ကာဂျစ္စတန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အမြင့်မားဆုံး သိသာထင်ရှားသည့် အကျင့်ပျက် ခြစားမှု ရှိသည့် နိုင်ငံ ၂၀ တွင် ပါဝင်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် အကျင့်ပျက် ခြစားမှု သိမြင်နိုင်စွမ်း ညွှန်းကိန်းတွင် အများဆုံး ခြစားမှု (အဆင့် ၀) နှင့် အနည်းဆုံး ခြစားမှု (အဆင့် ၁၀) တို့ကြားတွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် အဆင့် ၁.၈ မျှ သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ <ref>{{cite web |title=2008 Corruption Perception Index |publisher=Transparency International |accessdate=14 March 2009 |url=http://www.transparency.org/news_room/in_focus/2008/cpi2008/cpi_2008_table |archivedate=11 March 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090311002755/http://www.transparency.org/news_room/in_focus/2008/cpi2008/cpi_2008_table }}</ref> ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် အခြားသော တော်လှန်ရေး တစ်ခုပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး ထိုတော်လှန်ရေးကြောင့် သမ္မတ ကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ် အနေနှင့် ၎င်း၏ ဆွေမျိုးများနှင့် အတူ <ref>[http://enews.fergananews.com/articles/2788 "Maksim Bakiyev tracked not only in Bishkek, but also in the States?"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151212140813/http://enews.fergananews.com/articles/2788 |date=12 December 2015 }}. ''Ferghana Information agency'', Moscow. 16 October 2012.</ref> ကာဂျစ္စတတန်နိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး ဘဲလာရုစ် နိုင်ငံတွင် ခိုလှုံခဲ့ရသည်။ ရိုဇာ အိုတွန်ဘာရဲဗာအား ယာယီသမ္မတ အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သော်လည်း သူမက ၂၀၁၁ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မပြုလိုကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာလတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့ပြီး ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးချုပ်လည်း ဖြစ်သူ အယ်လ်မာဇ်ဘက် ကာတန် ဘာယက်ဗ် မှ အနိုင်ရခဲ့သည်။ ကာတန်ဘာယက်ဗ်မှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်တွင် သမ္မတ အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခဲ့ပြီး ထိုနေ့တွင်ပင် အိုမာဘက် ဘာဘာနော့ဗ်အား ဝန်ကြီးချုပ် အသစ် အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ကာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ ===လူ့အခွင့်အရေး=== လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်းများကို တပ်လှန့်လိုက်သည့် လှုပ်ရှားမှုမှာ ၂၀၁၀ ခုနှစ် ကာဂျစ္စတန် တောင်ပိုင်း အဓိကရုဏ်း အတွင်း ထင်ရှားသော ဥဇဘက် ဘာသာရေး နှင့် လူမျိုးရေး ခေါင်းဆောင်များကို လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့များက ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားသော သတင်းစာ ဆရာ နှင့် လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူ အဇင်ဇန် အက်စ်ကာရော့ဗ် သည်လည်း တစ်ဦး အပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။ <ref name="Kramer">{{cite news |title=Uzbeks Accused of Inciting Violence in Kyrgyzstan |author=Kramer, Andrew E. |url=http://www.nytimes.com/2010/07/02/world/asia/02kyrgyzstan.html?scp=1&sq=askarov&st=cse |newspaper=''[[The New York Times]]'' |date=1 July 2010 |accessdate=16 April 2011}}</ref> ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ကာဂျစ် လွှတ်တော်မှ အသက် ၂၃ နှစ်အောက် အမျိုးသမီးများအား မိဘ သို့မဟုတ် အုပ်ထိန်းသူ မပါဘဲ ပြည်ပသို့ တစ်ဦးတည်း ခရီးသွားခြင်းကို တားမြစ်သည့် ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ယဉ်ကျေးမှု ထုံးတမ်းစဉ်လာ ထိန်းသိမ်းခြင်းကို မြှင့်တင်ရန် နှင့် မျိုးရိုးဗီဇကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ရန် ဆိုသည်။<ref>[http://www.eurasianet.org/node/67113 Kyrgyzstan Passes Controversial Girl Travel Ban]. EurasiaNet.org (13 June 2013). Retrieved on 2 October 2014.</ref> ၂၀၁၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ကာဂျစ္စတန် ဥပဒေပြုသူများက "ရိုးရာမဟုတ်သည့် လိင်မှုဆက်ဆံရေးကို အကောင်းဘက်မှ လှုံ့ဆော်ခြင်း" ကို ဖန်တီးသည့် လိင်တူ အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူနှင့် သတင်းစာ ဆရာများကို ထောင်ဒဏ် ချမှတ်နိုင်သည့် ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းသည့် အခါတွင် အမေရိကန် သံတမန်များက စိုးရိမ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://www.theguardian.com/world/2014/oct/16/kyrgyzstan-moves-towards-adoption-russia-anti-gay-law|title=Kyrgyzstan moves towards adoption of Russia's anti-gay law|work=[[The Guardian]]|accessdate=17 October 2014}}</ref> ===စစ်ရေး=== [[File:Multinational forces participate in Regional Cooperation 12 Exercise -06.JPG|thumbnail|right|ကာဂျစ္စတန် စစ်သားများ မိုင်းရှာဖွေရန် လေ့ကျင့်နေပုံ]] ကာဂျစ္စတန် တပ်မတော်ကို ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲပြီးနောက်ပိုင်းတွင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ကြည်းတပ်၊ လေတပ် နှင့် လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးတပ်၊ ပြည်တွင်းတပ်၊ အမျိုးသား အစောင့်တပ် နှင့် နယ်ခြားစောင့် တပ်များ ပါဝင်သည်။ ကာဂျစ္စတန် စစ်တပ်သည် ဘိရှကက်မြို့ အနီးရှိ မာနာ့စ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်တွင် မာနာ့စ် တထောက်နား စခန်းဟု အမည်ရသော နေရာကို ငှားရမ်းထားသည့် အမေရိကန် စစ်တပ်များနှင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇွန်လ အထိ ပူးတွဲ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.stripes.com/news/first-troops-move-through-new-us-transit-point-in-romania-1.265698 |title=First troops move through new US transit point in Romania |last1=Vandiver |first1=John |date=5 February 2014 |website=www.stripes.com |publisher=Stars and Stripes |accessdate=5 February 2014}}</ref> လတ်တလောနှစ်များတွင် စစ်တပ်သည် ရုရှားနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေးကို တည်ဆောက်လာပြီး စစ်တပ်ကို ခေတ်မီ အဆင့်မြှင့်တင်နိုင်ရန် အတွက် ၁.၁ ဘီလီယံ ဒေါ်လာတန်သော အရောင်းအဝယ် စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ရုရှားတပ်များနှင့် အတူ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများလည်း ပိုမို ပြုလုပ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.theguardian.com/world/2014/sep/18/russia-tightens-control-over-kyrgyzstan|title=Russia tightens control over Kyrgyzstan|work=[[The Guardian]]|date=18 September 2014|author=Ott, Stephanie }}</ref> အမျိုးသား လုံခြုံရေး အေဂျင်စီသည် စစ်တပ်နှင့် အတူ ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ပြီး ဆိုဗီယက်ခေတ်က ကေဂျီဘီ ကဲ့သို့သော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အယ်လ်ဖာဟု အမည်ရသော အကြမ်းဖက် နှိမ်နင်းရေး အထူးတပ်ဖွဲ့ကိုလည်း ကွပ်ကဲပြီး ရုရှား နှင့် ဥဇဘက်ကစ္စတန် နိုင်ငံတို့တွင်လည်း အလားတူ အမည်ကို အသုံးပြုသည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့အား ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ အမိန့်ပေးကွပ်ကဲပြီး နယ်ခြားစောင့်တပ်ကိုလည်း ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာနမှပင် ကွပ်ကဲသည်။ ===အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသများ=== ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံကို ပြည်နယ် ၇ ခု ပိုင်းခြားထားပြီး ခန့်အပ်ထားသော ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများမှ အုပ်ချုပ်သည်။ မြို့တော်ဖြစ်သော ဘိရှကက်မြို့ နှင့် ဒုတိယ အကြီးဆုံး မြို့ဖြစ်သော အော့ရှ်မြို့တို့သည် ပြည်နယ်နှင့် ညီမျှသော အုပ်ချုပ်ရေး အဆင့်အတန်း ရှိကြသည်။ {{ကာဂျစ္စတန် ခရိုင်များ၏ မြေပုံ}} ပြည်နယ်များနှင့် လွတ်လပ်စွာ စီမံခန့်ခွဲသော မြို့တော်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။ # ဘိရှကက်မြို့ # ဘတ်ကန်ပြည်နယ် # ချွီးပြည်နယ် # ဂျလာအာဘတ်ပြည်နယ် # နာရင်ပြည်နယ် # အော့ရှ်ပြည်နယ် # တာလာ့စ်ပြည်နယ် # အစ်ဆီကူးပြည်နယ် # အော့ရှ်မြို့ ပြည်နယ်တစ်ခုချင်းစီတွင် ခရိုင်များ ရှိကြပြီး အစိုးရမှ ခန့်အပ်ထားသော အရာရှိများက စီမံခန့်ခွဲ အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ကျေးလက်အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့များတွင် ကျေးရွာ ၂၀ ခန့် အထိ ပါဝင်ပြီး ၎င်းတို့ဘာသာ ရွေးချယ်ထားသော မြို့တော်ဝန်နှင့် ကောင်စီများက အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ==ပထဝီဝင်== [[File:Kyrgyzstan.png|thumb|350px|ကာဂျစ္စတန်မြေပုံ]] [[File:Kyrgyzstan topography.pdf|thumb|350px|ကာဂျစ္စတန်၏ မြေမျက်နှာသွင်ပြင်]] [[File:Karakol Valley.jpg|thumb|ကာဂျစ္စတန်ရှိ ထန်ရှန်းတောင်တန်း]] [[File:Bringing the sheep home, on the southern shore of Issy-Kol. (3968109583).jpg|thumb|အစ်ဆီကူး ကန်၏ တောင်ဘက် ကမ်းခြေ၊ အစ်ဆီကူး ပြည်နယ်]] ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် အလယ်အာရှရှိ ကုန်းတွင်းပိတ် နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ၊ တရုတ်နိုင်ငံ၊ တာဂျစ်ကစ္စတန် နိုင်ငံ၊ ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံတို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်လျက် ရှိသည်။ မြောက်လတ္တီကျု ၃၉° မှ ၄၄° အတွင်း၊ အရှေ့လောင်ဂျီကျု ၆၉° မှ ၈၁° အတွင်းတွင် တည်ရှိသည်။ အခြားသော နိုင်ငံအားလုံးထက် ပင်လယ်မှ ဝေးကွာပြီး နိုင်ငံအတွင်းရှိ မြစ်အားလုံးသည် ပင်လယ်သို့ မရောက်သော ကုန်းတွင်းရှိ ရေအိုင်များ အတွင်းသို့ စီးဝင်သည်။ ထန်ရှန်းတောင်တန်းသည် နိုင်ငံ ဧရိယာ၏ ၈၀% ကို လွှမ်းခြုံထားသဖြင့် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံအား အလယ်အာရှ၏ ဆွစ်ဇာလန်ဟု မကြာခဏ ခေါ်ဝေါ်သုံးနှုန်း လေ့ရှိကြပြီး<ref>{{cite web | url = http://www.atimes.com/atimes/Central_Asia/GC26Ag03.html | title = The Tulip Revolution takes root | first = Pepe | last = Escobar | date = 26 March 2005 | publisher = Asia Times Online | accessdate = 26 October 2015 | archivedate = 20 November 2015 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20151120102901/http://atimes.com/atimes/Central_Asia/GC26Ag03.html }}</ref> ကျန်ရှိသော အပိုင်းများမှာ တောင်ကြားများနှင့် မြစ်ဝှမ်းချိုင့်ဝှမ်းများ ဖြစ်ကြသည်။ ထန်ရှန်းတောင်တန်း၏ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ အစ်ဆီကူး ရေကန်မှာ ကာဂျစ္စတန်တွင် အကြီးဆုံး ရေကန် ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် တီတီကာကာ ရေကန် ပြီးလျှင် အကြီးဆုံးသော တောင်ကုန်းပေါ်ရှိ ရေကန် ဖြစ်သည်။ အမြင့်ဆုံး တောင်ထွဋ်များမှာ ကက်ရှယ်တိုး တောင်တန်းများတွင် တည်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ် အဖြစ် တည်ရှိသည်။ အမြင့်ဆုံး နေရာမှာ ၂၄,၄၀၆ ပေ (၇,၄၃၉ မီတာ ) မြင့်သော ဂျင်ဂစ် ချိုကူဆူး တောင်ထိပ် ဖြစ်ပြီး ဘူမိဗေဒ ပညာရှင်များက မြောက်ဘက်စွန်းတွင် ၂၂,၉၆၆ပေ (၇,၀၀၀ မီတာ) ကျော်မြင့်သော အမြင့်ဆုံးတောင် အဖြစ် ယူဆကြသည်။ ဆောင်းရာသီတွင် နှင်းများ အလွန်အမင်း ကျရောက်မှုကြောင့် ရေလျှံခြင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်ပြီး အောက်ပိုင်း ဒေသများကို အကြီးအကျယ် ထိခိုက် ပျက်စီးစေသည်။ တောင်များပေါ်မှ စီးဆင်းလာသော ရေများကို ရေအားလျှပ်စစ် အတွက်လည်း အသုံးပြုကြသည်။ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံတွင် များပြားလှသော သတ္တုများ ရှိပြီး ရွှေ နှင့် ရှားပါးသော မြေကြီးထွက် သတ္တုများ လည်း ပါဝင်သည်။ အများအားဖြင့် တောင်ကုန်းထူထပ်သော မြေမျက်နှာပြင်ရှိသောကြောင့် ၈% ထက် မပိုသော မြေများကိုသာ ထွန်ယက် စိုက်ပျိုးကြပြီး ထိုမြေများမှာ မြောက်ဘက် မြေနိမ့်ပိုင်းနှင့် ဖာဂါးနား တောင်ကြား၏ အစွန်းပိုင်းတွင်သာ ရှိသည်။ မြောက်ဘက်ပိုင်းရှိ ဘိရှကက်မြို့မှာ မြို့တော်နှင့် အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် နေထိုင်သူပေါင်း ၉၀၀,၀၀၀ ခန့် ရှိသည်။ ဒုတိယမြို့တော်မှာ ရှေးဟောင်းမြို့တော် ဖြစ်သော အော့ရှ်မြို့ဖြစ်ပြီး ဖာဂါးနားတောင်ကြားတွင် တည်ရှိကာ ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်အနီးတွင် တည်ရှိသည်။ အဓိက မြစ်မှာ ကာရာ ဒါရီယာမြစ်ဖြစ်ပြီး အနောက်ဘက်သို့ ဖာဂါးနားတောင်ကြားကို ဖြတ်၍ စီးဆင်းကာ ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ အတွင်းသို့ စီးဝင်သည်။ ဥဇဘက် နယ်စပ်ကို ဖြတ်ကျော်ပြီးနောက် အခြားသော အဓိက ကာဂျစ် မြစ်တစ်စင်း ဖြစ်သည့် နာရင်မြစ် နှင့် ပေါင်းဆုံသည်။ ထိုမြစ်တို့ ပေါင်းဆုံရာမှ ဆီးဒါရီယာ မြစ်ဖြစ်ပေါ်လာပြီး ယခင်က အေရယ်ပင်လယ်တွင်းသို့ စီးဝင်သည် ၂၀၁၀ ခုနှစ်မှ စ၍ ပင်လယ်တွင်းသို့ စီးဝင်ခြင်း မရှိတော့ပဲ တာဂျစ်ကစ္စတန်၊ ဥဇဘက်ကစ္စတန် နှင့် ကာဇက်စတန် တောင်ပိုင်းရှိ ဝါ စိုက်ခင်းများသို့ ဆည်မြောင်းသွယ်၍ ရေပေးဝေထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ချူးမြစ်သည်လည်း ကာဇက်စတန် နိုင်ငံတွင်းသို့ မစီးဝင်မီ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ အတွင်း အနည်းငယ်မျှ ဖြတ်သန်း စီးဆင်းသည်။ ===ရာသီဥတု=== ရာသီဥတုသည် ဒေသအလိုက် ကွဲပြားခြားနားသည်။ အနောက်တောင်ပိုင်း ဖာဂါးနား တောင်ကြားဒေသတွင် အပူလျော့ပိုင်း ရာသီဥတုရှိပြီး နွေရာသီတွင် အလွန်ပူပြင်းကာ အပူချိန်သည် ၄၀ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်စ် အထိ ရောက်ရှိတတ်သည်။ မြောက်ပိုင်း တောင်ခြေ တောင်ပူစာ ဒေသများတွင် အပူအအေးမျှတသော ရာသီဥတုမျိုး ရှိပြီး ထန်ရှန်းတောင်တန်း ဒေသတွင် ခြောက်သွေ့သော ကုန်းတွင်း ရာသီဥတုမှ ဝင်ရိုးစွန်း ရာသီဥတု အထိ အမျိုးမျိုး ရှိကာ အမြင့်ပေ ပေါ်တွင် မူတည်၍ ကွဲပြား ခြားနားသည်။ အအေးဆုံး ဒေသများတွင် ဆောင်းရာသီ၌ သုည ဒီဂရီအောက် ရောက်သော နေ့ရက် ၄၀ ခန့် ရှိပြီး ထိုအချိန်တွင် ကန္တာရ ဒေသများတွင်ပင် နှင်းပုံမှန် ကျဆင်းမှု ရှိသည် ===နိုင်ငံတွင်းရှိ နိုင်ငံခြားနယ် နှင့် နိုင်ငံခြားမြေ ဝန်းရံနယ်=== ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြားမြေ ဝန်းရံနယ် တစ်ခု ရှိပြီး လူဦးရေ ၆၂၇ ဦးမျှသာ ရှိပြီး ဖာဂါးနားတောင်ကြားတွင်ရှိသော သေးငယ်သော ရွာကလေး တစ်ရွာ ဖြစ်သည့် ဘာရက်ရွာ ဖြစ်သည်။<ref>[http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav060603.shtml# The exclave of Barak, Kyrgyzstan in Uzbekistan]. Retrieved on 2 May 2009</ref> ထို ကျေးရွာသည် ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံပိုင် နယ်မြေများက ဝန်းရံလျက် ရှိသည်။ ထိုကျေးရွာသည် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ အော့ရှ်ပြည်နယ်မှ ဥဇဘက် ကစ္စတန်နိုင်ငံ ကော့ဒ်ဂျာဘတ်သို့ သွားသော လမ်းပေါ်တွင် ရှိပြီး ကာဂျစ္စတန် နှင့် ဥဇဘက် ကစ္စတန်နိုင်ငံ နယ်နိမိတ်၏ အနောက်မြောက်ဘက် အန်ဒီဂျန်မြို့ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။<ref>[http://geosite.jankrogh.com/kyrgyzstan.htm Map showing the location of the Kyrgyz exclave Barak]. Retrieved on 2 May 2009</ref> ဘာရတ်သည် အုပ်ချုပ်ရေး အားဖြင့် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ အော့ရှ်ပြည်နယ်ရှိ ကာရာဆူး ခရိုင် အောက်တွင် ရှိသည်။ နိုင်ငံ နယ်နိမိတ် အတွင်းရှိနေသော ဥဇဘက်ကစ္စတန် နိုင်ငံပိုင် နိုင်ငံခြားနယ် ၄ ခုရှိသည်။ ထိုနယ် ၄ ခု အနက် ၂ ခုမှာ မြို့ ၂ ခု ဖြစ်သည်။ ပထမမြို့မှာ ဆုတ်ခ်မြို့ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် လူဦးရေ ၄၂,၈၀၀ ဦး (အချို့သော ခန့်မှန်းချက်မှာ ၇၀,၀၀၀ဦး) ဖြစ်ပြီး ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းမှာ တာဂျစ်လူမျိုးများဖြစ်ကာ ကျန်သူများမှာ ဥဇဘက် လူမျိုးများ ဖြစ်သည်။ ဒုတိယမြို့မှာ ရှက်ခီမာဒန် (အချို့က ရှာဟီမာဒန်၊ ရှိုဟီမာဒွန် သို့ ရှာအိမာဒန်) ဖြစ်ကာ ဧရိယာ အားဖြင့် ၃၅ စတုရန်းမိုင် (၉၀ စတုရန်း ကီလိုမီတာ) ကျယ်ဝန်းကာ ၁၉၉၃ တွင် လူဦးရေ အားဖြင့် ၅,၁၀၀ ရှိသည်။ ၉၁% မှာ ဥဇဘက် လူမျိုးများ ဖြစ်ပြီး ကျန်သူများမှာ ကာဂျစ်လူမျိုးများ ဖြစ်သည်။ အခြားသော ၂ ခု မှာ သေးငယ်သော နယ်မြေကလေးများ ဖြစ်သော ချောင်ကာရား (၂ မိုင် (၃ ကီလိုမီတာ) မျှ ရှည်လျှားပြီး ၀.၆မိုင် (၁ ကီလိုမီတာ) မျှ ကျယ်ဝန်းသည်။) နှင့် ဂျန်ဂီ အေရယ် ( ၁ မိုင်-၂မိုင် (၂ကီလိုမီတာ-၃ကီလိုမီတာ)) မျှ သာ ကျယ်ဝန်းသည်။ ချောင်ကာရားသည် ဆုတ်ခ် မြစ်ပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ဥဇဘက် နယ်စပ်နှင့်ဆုတ်ခ်မြို့ ကြားတွင် တည်ရှိသည်။ ဂျန်ဂီအေရယ်သည် ဘတ်ကန်၏ အရှေ့ဘက် ၃၇မိုင် (၆၀ ကီလိုမီတာ) ခန့် အကွာတွင် တည်ရှိပြီး ခယ်မီလွန် အနားရှိ ကာဂျစ်-ဥဇဘက် နယ်စပ်အနီး မြောက်ဘက်ကျကျတွင် တည်ရှိသည်။ ထို့အတူ တာဂျစ်ကစ္စတန်နိုင်ငံပိုင်သော နယ် ၂ ခုသည်လည်း နယ်နိမိတ် အတွင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ အစ်စ်ဖာရာ၏ တောင်ဘက် ၂၈မိုင် (၄၅ ကီလိုမီတာ) အကွာတွင် တည်ရှိ၍ ကာရပ်ဖ်ရှင်မြစ်၏ ညာဘက်ကမ်းတွင် တည်ရှိသော ဗိုရုနယ် ( ၃၇မိုင် မှ မိုင် ၅၀( ၉၅ ကီလိုမီတာ မှ ၁၃၀ ကီလိုမီတာ) အတွင်း ကျယ်ဝန်း၊ ခန့်မှန်း လူဦးရေ ၂၃,၀၀၀ မှ ၂၉,၀၀၀ ကြား၊ ၉၅% တာဂျစ် ၅% ကာဂျစ်၊ ရွာ ၁၇ ရွာအတွင်း ပျံ့နှံ့တည်ရှိ) နှင့် ကာဂျစ် ဘူတာရုံ ကိုင်ရာဂါ အနီးတွင် တည်ရှိသော ဒေသကလေး တစ်ခု တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ==စီးပွားရေး== [[File:Kyrgyzstan Export Treemap.jpg|thumb|350px|ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ၏ တင်ပို့ကုန် အချိုးအစား ပြသောပုံ]] [[File:BishkekBuildings.jpg|thumb|300px|ဘိရှကက်ရှိ အဆောက်အဦး အဟောင်းနှင့် အသစ်များ]] ကာဂျစ္စတန် နိုင်ငံ၏ ဗဟိုဘဏ်မှာ ကာဂျစ်သမ္မတနိုင်ငံ အမျိုးသားဘဏ် ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် ယခင် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စုတွင် ဒုတိယမြောက် အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး ယနေ့ခေတ်တွင်လည်း အလယ်အာရှတွင် ဒုတိယမြောက် အဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ စီအိုင်အေ ကမ္ဘာ့အချက်အလက် စာအုပ် အရ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံ၏ လူဦးရေ ၃ ပုံ ၁ပုံသည် ဆင်းရဲ မွဲတေမှု မျဉ်း၏ အောက်တွင် နေထိုင်ကြသည်။<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2046.html CIA World Factbook. "Percentage of population below the poverty line by country"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161221103537/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2046.html |date=21 December 2016 }}. Cia.gov. Retrieved on 6 December 2013.</ref> ကုလသမ္မဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်၏ အဆိုအရ ဆင်းရဲမွဲတေမှုမှာ ဆက်၍ တိုးပွားလာနိုင်ပြီး ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ဆင်းရဲမွဲတေမှု သတ်မှတ်ချက်၏ အောက်တွင် နေထိုင်သူ လူဦးရေ ၃၁% ရှိရာမှ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ၃၇% သို့ တိုးမြှင့်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|title=The Level of Poverty in Kyrgyzstan Will Continue to Grow|url=http://www.satrapia.com/news/article/the-level-of-poverty-in-kyrgyzstan-will-continue-to-grow/|newspaper=The Gazette of Central Asia|date=24 December 2012|publisher=Satrapia}}</ref> နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေ အဖွဲ့၊ ကမ္ဘာ့ဘဏ် အပါအဝင် အဓိက အနောက်တိုင်း ချေးငွေ အဖွဲ့အစည်းများ နှင့် အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်တို့မှ ထောက်ပံ့ပေးထားသော်လည်း လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက်တွင် ကာဂျစ္စတန်တွင် စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းများ ရင်ဆိုင်ရသည်။ အကြောင်းမှာ ဆိုဗီယက် ကုန်သွယ်ရေး အုပ်စုမှ ကွဲထွက်လာခြင်းကြောင့် ဈေးကွက်များ ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ထိုအကြောင်းက နိုင်ငံ၏ ဝယ်လိုအားပေါ် အခြေတည်သော စီးပွားရေး စနစ်သို့ ကူးပြောင်းရာတွင် အဟန့်အတား ဖြစ်စေခဲ့သည်။ အစိုးရသည် အသုံးစရိတ်များကို လျှော့ချခဲ့ပြီး ကုန်ဈေးနှုန်း ကျဆင်းရန် အတွက် အစိုးရက အိတ်စိုက်ပေးသည့် အစီအစဉ် အများစုကို ရပ်တန့်ခဲ့ကာ သုံးစွဲခွန် ကောက်ခံခြင်းကို စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့သည်။ အားလုံး ခြုံကြည့်မည် ဆိုလျှင် အစိုးရအနေနှင့် ဈေးကွက်စီးပွားရေး သို့ ကူးပြောင်းရန် အတွက် အမှန်တကယ် အားစိုက်ထုတ် လုပ်ဆောင်သည်ကို မြင်နိုင်သည်။ စီးပွားရေး တည်ငြိမ်ရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း နှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး များမှ တဆင့် အစိုးရ အနေနှင့် ရေရှည် တသမတ်တည်း ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမည့် စီးပွားရေးကို တည်ဆောက်ရန် ကြံရွယ်ခဲ့သည်။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများကြောင့် ၁၉၉၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေး အဖွဲ့ သို့ ဝင်ရောက်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ ကာဂျစ် စီးပွားရေးမှာ ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု ပြိုလဲခြင်းနှင့် ထိုအကျိုးဆက်ကြောင့် ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော ဈေးကွက် ဆုံးရှုံးမှုတို့ကြောင့် ကြီးစွာ ထိခိုက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ တွင် ၉၈% သော ကာဂျစ်၏ တင်ပို့ကုန်တို့မှာ ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု၏အခြားသော အပိုင်းများသို့ တင်ပို့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၉၀ ခုနှစ်များ၏ အစောပိုင်းတွင် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေး စွမ်းဆောင်နိုင်မှုမှာ စစ်ဘေးဒဏ် ခံခဲ့ရသော အာမေးနီယား၊ အဇာဘိုင်ဂျန် နှင့် တာဂျကစ္စတန် နိုင်ငံတို့မှလွဲ၍ အခြားသော ဆိုဗီယက် သမ္မတနိုင်ငံများထက် ဆိုးရွားခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ စက်ရုံများနှင့် နိုင်ငံပိုင် လယ်ယာမြေများ ပျက်သုဉ်း၍ ယခင် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စုတွင် တည်ရှိနေခဲ့သော သမာရိုးကျ ဈေးကွက် ပျောက်ကွယ်သွားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေး စွမ်းဆောင်နိုင်မှုမှာ ယခင်နှစ် အနည်းငယ် အတွင်း အထူးသဖြင့် ၁၉၉၈ မှစ၍ သိသာစွာ တိုးတက်လာခဲ့သော်လည်း ဘဏ္ဍာငွေ ရရှိရေး နှင့် လုံလောက်သော လူမှုရေးဆိုင်ရာ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှု ပေးနိုင်ရေး အတွက် အခက်အခဲများ ရင်ဆိုင်နေရဆဲ ဖြစ်သည်။ ရုရှားတွင် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသော ကာဂျစ် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား ၈၀,၀၀၀ ခန့်၏ လွှဲပို့ငွေ သည် ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ ဂျီဒီပီ၏ ၄၀% ကို ပံ့ပိုးပေးလျက် ရှိသည်။<ref>{{cite news |url=http://www.reuters.com/article/idUSTRE6373KT20100408 |title=Kyrgyz unrest plays into regional rivalry |publisher=Reuters |date=8 April 2010}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.eurasianet.org/departments/news/articles/eav040309e.shtml |title=Kyrgyzstan: Returning Labor Migrants are a Cause for Concern |publisher=EurasiaNet.org |date=2 April 2009 |accessdate=27 October 2015 |archivedate=11 May 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110511104050/http://www.eurasianet.org/departments/news/articles/eav040309e.shtml }}</ref> စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသည် ကာဂျစ္စတန် စီးပွားရေး၏ အရေးပါသော ကဏ္ဍတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များ၏ အစောပိုင်းတွင် ကာဂျစ္စတန်၏ ပုဂ္ဂလိက စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ကဏ္ဍသည် စိုက်ပျိုးရရှိသော သီးနှံ၏ သုံးပုံ တစ်ပုံမှ တစ်ဝက် အထိ ပံ့ပိုးပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသည် ဂျီဒီပီ၏ ၃၅.၆% ပါဝင်ပြီး အလုပ် အားလုံးပေါင်း၏ တစ်ဝက်ခန့် ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ္စတန်၏ မြေပြင် အနေအထားမှာ တောင်ကုန်း ထူထပ်သဖြင့် သိုး၊ ဆိတ် အစရှိသော ခြံမွေးတိရစ္ဆာန်များ မွေးမြူနိုင်ပြီး ၎င်းမှာ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ကဏ္ဍတွင် အကြီးမားဆုံး လုပ်ငန်းဖြစ်ကာ သိုးမွှေး၊ အသား နှင့် နို့ထွက်ပစ္စည်းတို့မှာ အဓိက ထွက်ကုန်များ ဖြစ်ကြသည်။ အဓိက သီးနှံများတွင် ဂျုံ၊ သကြားမုန်လာ၊ အာလူး၊ ဝါ၊ ဆေးရွက်ကြီး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးများ ပါဝင်သည်။ တင်ပို့ကုန်ဖြစ်သော စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးသုံး ဓာတုပစ္စည်းများနှင့် ဓာတ်ဆီ တို့၏ ဈေးနှုန်းမှာ ကြီးမြင့်သည့် အတွက်ကြောင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းကို ယခင် မျိုးဆက်များ အတိုင်း လက်ဖြင့် ဖြစ်စေ မြင်းဖြင့် ဖြစ်စေ လုပ်ကိုင်ကြသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများ ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းမှာ ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး ကဏ္ဍ၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သကဲ့သို့ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအား ဆွဲဆောင်နိုင်သော ကဏ္ဍလည်း ဖြစ်သည်။ [[File:E7919-Dordoy-Bazaar-clothing.jpg|thumb|300px|ဒေါ်ဒွိုင်းဈေး]] ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် သတ္တုတွင်းထွက်များ ပေါများသော်လည်း ဓာတ်ဆီ နှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ ပြောပလောက်အောင် မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် ဓာတ်ဆီ နှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို တင်သွင်းရသည်။ သတ္တုတွင်းထွက်များတွင် ကျောက်မီးသွေး၊ရွှေ၊ ယူရေနီယမ်၊ ခနောက်စိမ်း နှင့် အခြား အဖိုးတန် သတ္တုများ အများအပြား ရှိသည်။ သတ္တုဗေဒ လုပ်ငန်းမှာ အရေးပါသော လုပ်ငန်း ဖြစ်ပြီး အစိုးရ အနေနှင့် ထိုကဏ္ဍတွင် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ရနိုင်စေရန် မျှော်လင့်သည်။ အစိုးရသည် ကွန်မ်တာ ရွှေတွင်းနှင့် အခြားဒေသများမှ ရွှေထုတ်ယူခြင်း နှင့် သန့်စင်ခြင်း လုပ်ငန်းတို့တွင် နိုင်ငံခြား ပါဝင်ပတ်သတ်မှုကို တက်ကြွစွာ အားပေးသည်။ နိုင်ငံ အတွင်း ပေါများလှသော ရေအရင်းအမြစ်များနှင့် တောင်ကုန်း ထူထပ်သော မြေပြင် အနေအထားတို့ကြောင့် ရေအားလျှပ်စစ် စွမ်းအင်များကို များပြားစွာ ထုတ်ယူနိုင်ပြီး နိုင်ငံခြားသို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်သည်။ နိုင်ငံအတွင်းတွင်မူ စီးပွားရေးသည် အဓိကအားဖြင့် အသေစား လုပ်ငန်းများသာ ဖြစ်သည်။ ဒေသတွင်း ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး အများစုမှာ ဈေးများနှင့် ကျေးလက်ဒေသများတွင် ကျေးရွာရှိ ဈေးဆိုင်ငယ်ကလေးများတွင်သာ လုပ်ကိုင်လေ့ ရှိကြသည်။ ကုန်သွယ်ရေး၏ သိသာထင်ရှားသော အစိတ်အပိုင်းမှာ စည်းကြပ်မှု မရှိပေ။ ဝေးလံခေါင်းပါးသော ကျေးရွာငယ်များတွင် နေ့စဉ်သုံး ပစ္စည်းများပင် ရရှိရန် ခက်ခဲလေ့ ရှိသည်။ အိမ်ထောင်စု အများစုမှာ စားသောက်စရာနှင့် ပတ်သက်၍ မိမိဘာသာ လုံလောက်ပြည့်စုံအောင် ဖန်တီးနိုင်ကြသည်။ မြို့ပြ နှင့် ကျေးလက် စီးပွားရေးတွင် ထင်ရှားသော ကွဲပြားခြားနားမှု ရှိသည်။ အဓိက ပို့ကုန်မှာ သံမဟုတ်သော သတ္တုနှင့် သတ္တုတွင်းထွက်များ၊ သိုးမွှေးပစ္စည်းများ နှင့် အခြားသော စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ပစ္စည်းများ၊ လျှပ်စစ် စွမ်းအင် နှင့် အခြားသော အင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ ကုန်ပစ္စည်းများ ဖြစ်သည်။ တင်သွင်းကုန်များတွင် ဓာတ်ဆီနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့၊ သံသတ္တုများ၊ ဓာတုပစ္စည်းများ၊ စက်ကိရိယာများ၊ သစ် နှင့် စာရွက်များ၊ အချို့သော စားသောက်ကုန် နှင့် ဆောက်လုပ်ရေး ပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်း၏ အဓိက ကုန်သွယ်ဖက် နိုင်ငံများမှာ ဂျာမနီ၊ ရုရှား၊ ကာဇက်စတန် နှင့် ဥဇဘက်ကစ္စတန် တို့ ဖြစ်ကြသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဆက်သွယ်ရေးနှင့် သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ညွှန်ပြသော ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ဖိုရမ်၏ ကွန်ယက် အသင့်ဖြစ်မှု ညွှန်းကိန်းတွင် ကာဂျစ် သမ္မတ နိုင်ငံ၏ ဆက်သွယ်ရေး အခြေခံ အဆောက်အအုံသည် အလယ်အာရှတွင် နောက်ဆုံး ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် တကမ္ဘာလုံး အဆင့် ၁၁၄ ရရှိပြီး ၂၀၁၃ ခု ညွှန်းကိန်းမှ ပြောင်းလဲမှု မရှိပေ။ ==လူဦးရေပျံ့နှံ့နေထိုင်ပုံ== [[File:Pyramide Kirghizistan.PNG|thumb|350px|ကာဂျစ္စတန်၏ အသက်အပိုင်းအခြား ကွဲပြားမှုကို ပြသော လူဦးရေ ပိရိမစ်]] ကာဂျစ္စတန်၏ လူဦးရေမှာ ၂၀၁၃ ခုနှစ် တွင် ၅.၆ သန်းမျှ ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။<ref name=census>{{cite web| url=http://www.stat.kg/stat.files/din.files/census/5010003.pdf| title=Ethnic composition of the population in Kyrgyzstan 1999–2014| publisher=National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic| accessdate=14 April 2014| language=ru| archivedate=13 November 2013| archiveurl=https://web.archive.org/web/20131113151445/http://www.stat.kg/stat.files/din.files/census/5010003.pdf}}</ref>၎င်းတို့ထဲတွင် ၃၄.၄% မှာ အသက် ၁၅ နှစ်အောက် ဖြစ်ပြီး ၆.၂% မှာ အသက် ၆၅ နှစ် အထက် ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံသည် ကျေးလက်နေ လူဦးရေ အများစု ဖြစ်ပြီး လူဦးရေ၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံသာ မြို့ပြတွင် နေထိုင်ကြသည်။ ပျမ်းမျှ လူဦးရေ သိပ်သည်းမှုမှာ ၁ စတုရန်း ကီလိုမီတာလျှင် ၂၅ ယောက် ဖြစ်သည်။ ===လူမျိုးကွဲများ=== နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး လူမျိုးစုမှာ တာ့ခ် အနွယ်ဝင်များဖြစ်သော ကာဂျစ်လူမျိုးများ ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ် ခန့်မှန်း ချက်အရ လူဦးရေ၏ ၇၂% မျှ ရှိသည်။ အခြား လူမျိုးစုများမှာ မြောက်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသော ရုရှားလူမျိုး (၉.၀%) နှင့် တောင်ဘက်တွင် နေထိုင်ကြသော ဥဇဘက် လူမျိုး(၁၄.၅%) များ ဖြစ်ကြသည်။ လူနည်းသော်လည်း သိသာထင်ရှားသော လူမျိုးစုများမှာ ဒန်ဂန် (၁.၉%)၊ ဝီဂါ (၁.၁%)၊ တာဂျစ် (၁.၁%)၊ ကာဇက် (၁.၁%) နှင့် ယူကရိန်း (၀.၅%) နှင့် အခြားသော လူမျိုးစုငယ်များ (၁.၇%) တို့ ဖြစ်ကြသည်။ နိုင်ငံအတွင်းတွင် နေထိုင်သော လူမျိုးစုပေါင်း ၈၀ ကျော် ရှိသည်။<ref>{{cite web |url=http://www.rferl.org/content/10_Things_You_Need_To_Know_About_The_Ethnic_Unrest_In_Kyrgyzstan/2071323.html |title=10 Things You Need To Know About The Ethnic Unrest In Kyrgyzstan |publisher=RFERL |date=14 June 2010}}</ref> ကာဂျစ်လူမျိုးများမှာ သမိုင်းကြောင်းအရ ရံဖန်ရံခါ လှည့်လည်သွားလာ နေထိုင်သော တိရစ္ဆာန် ကျောင်း သူများဖြစ်ပြီး ယတ် ဟုခေါ်သော တဲဝိုင်းငယ်များဖြင့် နေထိုင်ကြကာ သိုးများ၊ မြင်းများ နှင့် [[စာမရီ]] များကို ထိန်းကျောင်း မွေးမြူလေ့ ရှိကြသည်။ ထိုသို့ လှည့်လည်သွားလာသော ထုံးစံမှာ ရာသီဥတုအလိုက်ဖြစ်ပြီး နွေရာသီတွင် တိရစ္ဆာန် မွေးမြူ ထိန်းကျောင်းသော မိသားစုများသည် တောင်ကုန်းမြင့်ပေါ်ရှိ စားကျက်များသို့ ပြန်သွားလေ့ ရှိကြသည်။ တစ်နေရာတည်းတွင် ထိုင်၍ အလုပ်လုပ်သော ဥဇဘက် နှင့် တာဂျစ် များမှာမူ ဖာဂါးနားတောင်ကြားရှိ မြေနိမ့်ဒေသ ဆည်မြောင်းဖောက်ထားသော နေရာတွင် ယာခင်းများ ရှိကြသည်။<ref>"[http://countrystudies.us/kyrgyzstan/13.htm Kyrgyzstan – population]". [[Library of Congress Country Studies]]. {{PD-notice}}</ref> ကာဂျစ္စတန်သည် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးသည့် အချိန်မှစ၍ လူမျိုးစု များ၏ ရာခိုင်နှုန်း အနည်းအများမှာ သိသာစွာ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=28550 |title=KYRGYZSTAN: Focus on post-Akayev Russian exodus |publisher=[[IRIN]] Asia |date=19 April 2005}}</ref> ကာဂျစ်လူမျိုးများ၏ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ၁၉၇၉ ခုနှစ် တွင် ၅၀% ခန့်သာ ရှိရာမှ ၁၉၇၉တွင် ၇၀% အထိ မြင့်တက်လာခဲ့ကာ ဥရောပ လူမျိုးစုများ ဖြစ်ကြသော ရုရှား၊ ယူကရိန်း နှင့် ဂျာမန် လူမျိုးများ အပါအဝင် တာတာ လူမျိုးများမှာ ၃၅% မှ ၁၀ % အထိ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။<ref name=census /> ရုရှားလူမျိုး ရာခိုင်နှုန်းမှာ ၁၉၇၀တွင် ၂၉.၂ % မျှ ရှိရာမှ ၁၉၈၉ တွင်၂၁.၅% အထိ ကျဆင်း သွားခဲ့သည်။<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=YLeAxHLmgR8C&pg=PA15 |title=Migrant resettlement in the Russian federation: reconstructing 'homes' and 'homelands' |author=Flynn, Moya |year=1994 |page=15 |isbn=1-84331-117-8}}</ref> ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ၁၀၁,၀၀၀ ဦးရှိသော များပြားသော ဂျာမန်လူမျိုးများမှာ ဂျာမနီသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လျက် ရှိကြသည်။<ref>{{cite book|author=Kokaisl, Petr and Kokaislova, Pavla |title=The Kyrgyz – Children of Manas. Кыргыздар – Манастын балдары|url=https://books.google.com/books?id=XRXVbGwPgqIC&pg=PA132|year=2009|publisher=NOSTALGIE Praha|isbn=978-80-254-6365-9|page=132}}</ref> ၁၉၉၀ ခုနှစ်များတွင် လူဦးရေ ၆၀၀,၀၀၀ မျှ နိုင်ငံခြားသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့ပြီး အမျာစုမှာ လူနည်းစုလူမျိုးများ ဖြစ်ကြသည်။ <ref name="conflict"/> {| class="wikitable" |+ '''ကာဂျစ္စတန်၏ လူမျိုးစု အလိုက် လူဦးရေစာရင်း ၁၉၂၆-၂၀၁၄''' |- style="background:#e0e0e0;" ! rowspan="2" | လူမျိုးစု<br />group ! colspan="2" | ၁၉၂၆ လူဦးရေစာရင်း^၁ ! colspan="2" | ၁၉၅၉ လူဦးရေစာရင်း^၃ ! colspan="2" | ၁၉၈၉ လူဦးရေစာရင်း^၆ ! colspan="2" | ၁၉၉၉ လူဦးရေစာရင်း^၇ ! colspan="2" | ၂၀၁၄ လူဦးရေစာရင်း^၇ |- style="background:#e0e0e0;" ! လူဦးရေ ! % ! လူဦးရေ ! % ! လူဦးရေ ! % ! လူဦးရေ ! % ! လူဦးရေ ! % |- | ကာဂျစ် | style="text-align:right;"| ၆၆၁,၁၇၁ | style="text-align:right;"| ၆၆.၆ | style="text-align:right;"| ၈၃၆,၈၃၁ | style="text-align:right;"| ၄၀.၅ | style="text-align:right;"| ၂,၂၂၉,၆၆၃ | style="text-align:right;"| ၅၂.၄ | style="text-align:right;"| ၃,၁၂၈,၁၄၇ | style="text-align:right;"| ၆၄.၉ | style="text-align:right;"| ၄,၁၉၃,၈၅၀ | style="text-align:right;"| ၇၂.၆ |- | ဥဇဘက် | style="text-align:right;"| ၁၁၀,၄၆၃ | style="text-align:right;"| ၁၁.၁ | style="text-align:right;"| ၂၁၈,၆၄၀ | style="text-align:right;"| ၁၀.၆ | style="text-align:right;"| ၅၅၀,၀၉၆ | style="text-align:right;"| ၁၂.၉ | style="text-align:right;"| ၆၆၄,၉၅၀ | style="text-align:right;"| ၁၃.၈ | style="text-align:right;"| ၈၃၆,၀၆၅ | style="text-align:right;"| ၁၄.၄ |- | ရုရှား | style="text-align:right;"| ၁၁၆,၄၃၆ | style="text-align:right;"| ၁၁.၇ | style="text-align:right;"| ၆၂၃,၅၆၂ | style="text-align:right;"| ၃၀.၂ | style="text-align:right;"| ၉၁၆,,၅၅၈ | style="text-align:right;"| ၂၁.၅ | style="text-align:right;"| ၆၀၃,၂၀၁ | style="text-align:right;"| ၁၂.၅ | style="text-align:right;"| ၃၆၉,၉၃၉ | style="text-align:right;"| ၆.၄ |- | colspan="19" | <small>¹ Source: [http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_26.php]. ³ Source: [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_59.php]. ⁶ Source: [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php]. ⁷ Source: [http://www.stat.kg/stat.files/din.files/census/5010003.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131113151445/http://www.stat.kg/stat.files/din.files/census/5010003.pdf |date=13 November 2013 }}. </small> |} ===ဘာသာစကားများ=== အလယ်အာရှတွင် ရှိသော ယခင် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု၏ သမ္မတနိုင်ငံများတွင် ရုရှား ဘာသာစကားကို ရုံးသုံးဘာသာ စကား အဖြစ် အသုံးပြုသော နိုင်ငံ ၂ ခုသာ ရှိပြီး ၎င်းတို့မှာ ကာဂျစ္စတန် နှင့် ကာဇက်စတန် နိုင်ငံတို့ ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင်မှ ကာဂျစ်ဘာသာ စကားကို ရုံးသုံးဘာသာ စကား အဖြစ် ထပ်မံပြဋ္ဌာန်းပြီး ရုံးသုံးဘာသာစကား ၂ခု သုံးသော နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကာဂျစ်ဘာသာစကားသည် တာ့ခ် ဘာသာစကားတစ်ခု ဖြစ်ပြီး ကစ်ပ်ချက် ဘာသာစကားခွဲ ဖြစ်ကာ ကာဇက်ဘာသာစကား၊ ကာရာကယ်လ်ပက် ဘာသာစကား၊ နိုဂေးတာတာ ဘာသာစကားတို့နှင့် နီးစပ်စွာ ဆင်တူသည်။ ၂၀ ရာစု အထိ အာရပ် အက္ခရာကို သုံး၍ ရေးသားပြီး လက်တင် အက္ခရာများကို ၁၉၂၈ တွင် စတင် မိတ်ဆက် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ထို့နောက် မကြာမီတွင် ဆိုင်ရေးလစ် အက္ခရာဖြင့် အစားထိုး အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ် လူဦးရေ စာရင်းအရ<ref>{{cite web|title=Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики (Population and Housing Census of the Kyrgyz Republic), 2009|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/node/23|publisher=NSC of Kyrgyzstan|accessdate=9 October 2012|archivedate=21 January 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130121143551/http://212.42.101.100:8088/nacstat/node/23}}</ref> လူဦးရေ ၄.၁ သန်းသည် ကာဂျစ်ဘာသာစကားကို မိခင် ဘာသာစကား သို့မဟုတ် ဒုတိယ ဘာသာစကား အဖြစ် အသုံးပြုကြပြီး ၂.၅ သန်းမှာ ရုရှားဘာသာစကားကို မိခင် ဘာသာစကား သို့ မဟုတ် ဒုတိယ ဘာသာစကား အဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ ဥဇဘက်မှာ ဒုတိယ အများဆုံး ပြောဆိုကြသော ဒေသသုံး စကား ဖြစ်ပြီး ရုရှား ဘာသာစကားမှာ နောက်မှလိုက်သည်။ ရုရှားသည် ဒုတိယ ဘာသာစကား အဖြစ် ဒုတိယမြောက် ပြောဆိုကြသော ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး ကာဂျစ်၊ ဥဇဘက် နှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာတို့က နောက်မှ လိုက်သည်။ စီးပွားရေး နှင့် နိုင်ငံရေး ကိစ္စ အများစုကို ရုရှား ဘာသာစကားကို အသုံးပြု၍ လုပ်ကိုင်ကြသည်။ လတ်တလော တိုင်အောင်ပင် ကာဂျစ် ဘာသာစကားသည် အိမ်တွင်သာ သုံးသော ဘာသာစကား ဖြစ်ပြီး အစည်းအဝေးများ နှင့် အခြား အခမ်းအနား များတွင် အသုံးပြုမှု ရှားပါးသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိ လွှတ်တော် အစည်းအဝေးများကို ကာဂျစ်ဘာသာစကား ဖြင့် ကျင်းပပြီး ကာဂျစ်ဘာသာစကား မပြောသူများ အဖို့ ချက်ချင်း ဘာသာပြန်ပေးခြင်းမျိုး ရှိသည်။ {| class="wikitable sortable" |- ! ဘာသာစကားအမည် !! မိခင်ဘာသာအဖြစ် ပြောဆိုသူ !! ဒုတိယ ဘာသာအဖြစ် ပြောဆိုသူ !! စုစုပေါင်း ပြောဆိုသူ |- | ကာဂျစ် || ၃,၈၃၀,၅၅၆ || ၂၇၁,၁၈၇ || ၄,၁၂၁,၇၄၃ |- | ရုရှား || ၄၈၂,၂၄၃ || ၂,၁၁၀၉,၃၉၃ || ၂,၅၉၁,၆၃၆ |- | ဥဇဘက် || ၇၇၂,၅၆၁ || ၉၇,၇၅၃ || ၈၇၀,၃၁၄ |- | အင်္ဂလိပ် || || ၂၈,၄၁၆ || ၂၈,၄၁၆ |- | ပြင်သစ် || || ၆၄၁|| ၆၄၁ |- | ဂျာမန် || || ၁၀|| ၁၀ |- | အခြား || ၂၇၇,၄၃၃ || ၃၁,၄၁၁ || |} ===လူဦးရေ အများဆုံး ဒေသများ=== {{ကာဂျစ္စတန်ရှိ အကြီးဆုံးမြို့များ}} {{clear}} ===ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုများ=== [[File:Karakol-Dungan-Mosque-Exterior-1.jpg|thumb|ကာရာကောလ်ရှိ ဒန်ဂန်ဗလီ]] ကာဂျစ္စတန်တွင် လူအများဆုံး ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာမှာ အစ္စလာမ်ဘာသာ ဖြစ်သည်။ ၈၀% သော လူဦးရေမှာ မွတ်စလင်များ ဖြစ်ကြပြီး ၁၇% မှာ ရုရှားရှေးရိုး ခရစ်ယာန်ဘာသာ ကို ကိုးကွယ်ကြကာ ၃% မှာ အခြား ဘာသာဝင်များ ဖြစ်ကြသည်။<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2001/5598.htm |title=Kyrgyzstan |publisher=State.gov |accessdate=17 April 2010}}</ref> ၂၀၀၉ ခုနှစ် ပြူး သုတေသန ဌာန၏ လေ့လာချက်အရ မွတ်စလင် ရာခိုင်နှုန်း ပိုများပြီး ကာဂျစ္စတန် လူဦးရေ၏ ၈၆.၃% သည် အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသည်။<ref>[http://pewforum.org/uploadedfiles/Topics/Demographics/Muslimpopulation.pdf MAPPING THE GLOBAL MUSLIM POPULATION] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110519092435/http://pewforum.org/uploadedfiles/Topics/Demographics/Muslimpopulation.pdf |date=19 May 2011 }}. A Report on the Size and Distribution of the World’s Muslim Population. [[Pew Research Center]]. October 2009</ref> မွတ်စလင် ၆၄% မှာ မည်သည့် ဂိုဏ်းဂဏစွဲမှ မရှိကြဘဲ ၂၃% မှာ ဆွန်နီ မွတ်စလင်များ ဖြစ်ကြကာ ဟာနာဖီ ဂိုဏ်း၏ အတွေးအခေါ်ကို ကျင့်သုံးကြသည်။<ref>Pew Forum on Religious & Public life. 9 August 2012. Retrieved 29 October 2013.</ref> အမာဒိယ မွတ်စလင် အချို့ရှိသော်လည်း နိုင်ငံမှ အသိအမှတ် မပြုပေ။<ref>{{cite web | url=http://www.rferl.org/content/kyrgyz_officials_reject_muslim_sect/24438562.html | title=Kyrgyz Officials Reject Muslim Sect | accessdate=6 June 2014 | date=6 January 2012 | publisher=RFE/RL | archivedate=7 January 2012 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120107033357/http://www.rferl.org/content/kyrgyz_officials_reject_muslim_sect/24438562.html }}</ref> ဆိုဗီယက်ခေတ်ကာလက နိုင်ငံတော် အနေနှင့် ဘာသာမဲ့ခြင်းကို အားပေးခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ် ကာဇက်စတန်တွင် နိုင်ငံရေးတွင် ဘာသာရေး ဆက်နွယ်မှု မရှိသော လောကီသီးသန့်ဝါဒကို ကျင့်သုံးသော်လည်း အစ္စလာမ်ဘာသာ အနေနှင့် နိုင်ငံရေးတွင် လွှမ်းမိုးမှု ရှိလာသည်ကို တွေ့ရသည်။<ref name=isn>{{cite web|url=http://www.isn.ethz.ch/news/sw/details.cfm?ID=18147 |title=ISN Security Watch – Islam exerts growing influence on Kyrgyz politics |publisher=Isn.ethz.ch |accessdate=2 May 2010}}</ref> ဥပမာ အနေနှင့် ပြရမည် ဆိုလျှင် အစိုးရအရာရှိ များကို အခွန်အခမဲ့ အစီအစဉ်ဖြင့် ဟာ့ဂျ် သွားရန် အတွက် ကြိုးပမ်းမှုများ ရှိသည်။ ကာဂျစ္စတန်တွင် အစ္စလာမ်ဘာသာ ကိုးကွယ်မှုမှာ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု နောက်ခံတွင်သာ အခြေခံပြီး အများစုမှာ နေ့စဉ် ကျင့်သုံးခြင်း မပြုကြပေ။ သို့သော် လူသိများ ထင်ရှားသူများက ဘာသာရေး တန်ဖိုးများကို ပြန်လည်ကျင့်သုံးရန် ထောက်ခံ ပြောဆိုလာကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် အစိုးရမှ ခန့်အပ်ထားသော လူ့အခွင့်အရေး ထောက်ခံသူ တာဆန်ဘေး ဘာကာ-အူလူးက "အခုလို လွတ်လပ်လာတဲ့ အချိန်အခါမှာ ကာဂျစ္စတန် တစ်ခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ တခြားသော ကွန်မြူနစ်လွန် သမ္မတ နိုင်ငံတွေမှာ ဘာသာရေး ကိုင်းရှိုင်းမှုတွေ ပြန်ဖြစ်လာတာ အံ့ဩစရာ ကိစ္စ မဟုတ်ပါဘူး။ ဈေးကွက်ကို အခြေခံတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုကို လူမှုကျင့်ဝတ်တွေ မပါပဲ တည်ထောင်ရတယ် ဆိုတာ လူမဆန်တဲ့ကိစ္စပါပဲ။" ဟု ပြောခဲ့သည်။<ref name=isn/> [[File:Bishkek church 01.jpg|thumb|left|upright|ဘိရှကက် ရှေးရိုး ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်း]] ထို့ပြင် ကာဂျစ္စတန် သမ္မတဟောင်း အက်စကာ ကာယက်ဗ်၏ သမီး ဘာမက် ကာယဲဗာက ၂၀၀၇ ဇူလိုင် အင်တာဗျူးတွင် အစ္စလာမ် ဘာသာသည် နိုင်ငံ အနှံ့ ပိုမို အမြစ်တွယ်လာပြီ ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref name=autogenerated1>{{cite web |url=http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav071707a.shtml |title=EurasiaNet Civil Society – Kyrgyzstan: Time to Ponder a Federal System – Ex-President's Daughter |publisher=Eurasianet.org |date=17 July 2007 |accessdate=2 May 2010 |archivedate=6 November 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101106225225/http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav071707a.shtml }}</ref> သူမက အလေးအနက်ထား ပြောကြားသည်မှာ ဗလီများစွာကို လတ်တလောတွင် တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ကာဂျစ်တို့သည် အစ္စလာမ် ဘာသာ တရားကို ပိုမို ကိုင်းရှိုင်းလာကြသည်ဟု ဆိုသည်။ သူမက ဆက်လက် ပြောကြားသည်မှာ "သိပ်တော့ မဆိုးပါဘူး။ ဒါကြောင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းက ပိုပြီး လူသားဆန်လာတယ်။ သန့်ရှင်းလာတယ်။" ဟူ၍ ဖြစ်သည်။<ref name=autogenerated1/> ယခုအခါတွင် ခေတ်သစ် ဆူဖီဂိုဏ်း တစ်ခု ပေါ်ထွက်လာပြီး ၎င်းတို့၏ ကျင့်သုံးမှုမှာ ကွဲပြားခြားနားသော အစ္စလာမ် ပုံစံ တစ်မျိုး ဖြစ်ပြီး ရှေးရိုးအစ္စလာမ် ဘာသာနှင့် မတူပေ။ <ref>{{cite web|url=http://www.everyculture.com/Russia-Eurasia-China/Kyrgyz-Religion-and-Expressive-Culture.html |title=Religion and expressive culture – Kyrgyz |publisher=Everyculture.com |accessdate=2 May 2010}}</ref> [[File:Mosque under construction in Kyrgyzstan.jpg|thumb|right|ကာဂျစ္စတန်တွင် တည်ဆောက်ဆဲ ဗလီတစ်ခု]] ကာဂျစ္စတန်တွင် ကိုးကွယ်ကြသော အခြားဘာသာ တရားများတွင် ရုရှား ရှေးရိုး ပုံစံ နှင့် ယူကရိန်း ရှေးရိုးပုံစံ ခရစ်ယာန် ဘာသာများ ပါဝင်ကြပြီး အဓိက အားဖြင့် ရုရှားလူမျိုးများ နှင့် ယူကရိန်းလူမျိုးများမှ ကိုးကွယ်ကြသည်။ ဂျာမန် လူနည်းစုမှာလည်း ခရစ်ယာန်များ ဖြစ်ကြပြီး လူသီယန်၊ တဖန်နှစ်ခြင်း နှင့် ရိုမန်ကက်သလစ် တို့ ဖြစ်ကြကာ ခန့်မှန်းခြေ အားဖြင့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်သူ ၆၀၀ ခန့် ရှိသည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.zenit.org/article-28637?l=spanish |title=Kirguistán la Iglesia renace con 600 católicos |publisher=ZENIT |date=2 October 2008 |accessdate=28 October 2015 |archivedate=7 October 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081007173444/http://www.zenit.org/article-28637?l=spanish }}</ref><ref>{{cite web|url=http://asia.msu.edu/centralasia/Kyrgyzstan/religion.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070702212941/http://asia.msu.edu/centralasia/Kyrgyzstan/religion.html|archivedate=2 July 2007|title=Religion in Kyrgyzstan|publisher=Asia.msu.edu|date=4 March 2010|accessdate=2 May 2010}}</ref> တျံတြစ် အယူဝါဒ များလည်း ကျန်ရှိနေသကဲ့သို့ ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ လွှမ်းမိုးမှု များလည်း ရှိသည်။ မြင့်မြတ်သော သစ်ပင်ပေါ်တွင် အလံများ ချည်နှောင်ခြင်းကို ထိုသို့သော အယူဝါဒများမှ လာသည်ဟု ဆိုကြသော်လည်း အချို့က ဆူဖီ အစ္စလာမ် ဘာသာ၏ ထုံးတမ်းစဉ်လာဟု ဆိုကြပြန်သည်။<ref>''[[Shaikh]] Muhammad Bin Jamil Zeno'', [[Muhammad Bin Jamil Zeno]], 2006, pg. 264</ref> ဘူခေးရီးယန်းဂျူး လူမျိုး အနည်းငယ်မျှ ကာဂျစ္စတန်တွင် နေထိုင်ကြသော်လည်း ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲသည့် အခါတွင် အများစုမှာ အခြားနိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နှင့် အစ္စရေး သို့ ထွက်ပြေးသွားကြသည်။ ထို့ပြင် အက်ရှ်ကီနာဇီးဂျူးလူမျိုး လူနည်းစု ရှိသော်လည်း ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် အတွင်း အရှေ့ဥရောပ နိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေး သွားခဲ့ကြသည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်တွင် ကာဂျစ္စတန် လွှတ်တော်မှ ဥပဒေတစ်ခုကို တညီတညွတ်တည်း အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ထိုဥပဒေအရ ဘာသာတရားကို အသိအမှတ် ပြုရန် အနည်းဆုံး ကိုးကွယ်ယုံကြည်သူ ဦးရေ ကို ၁၀ ဦး မှ ၂၀၀ ဦးသို့ တိုးမြှင့်ခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် ဘာသာကူးပြောင်းရန် အတင်းအကြပ် ကြိုးစားခြင်းကို ဥပဒေမဲ့ လုပ်ရပ်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ကျောင်းများတွင် ဘာသာရေး ဆောင်ရွက်မှုများကို တားမြစ်ခဲ့ကာ မှတ်ပုံတင်မထားသော အဖွဲ့အစည်းများ၏ လှုပ်ရှားမှုများကိုလည်း တားမြစ်ခဲ့သည်။ သမ္မတ ကူးရ်မန်ဘတ် ဘာကီးယက်ဗ်မှ ထိုဥပဒေကို ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၂ ရက်တွင် အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url=http://www.eurasianet.org/departments/insightb/articles/eav011609c.shtml |title=Human Rights Activists Condemn New Religion Law |publisher=Eurasianet.org |date=16 January 2009 |accessdate=2 May 2010 |archivedate=29 April 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090429065320/http://eurasianet.org/departments/insightb/articles/eav011609c.shtml }}</ref> [[File:Kyrgyz Musicians in Karakol.jpg|thumb|ဂီတသမားများ ကာဂျစ္စတန် ရိုးရာဂီတကို တီးမှုတ်နေစဉ်]] ==ယဉ်ကျေးမှု== ===ထုံးတမ်းစဉ်လာ=== ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံတွင် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့၌ နှစ်သစ်ကူးပွဲကို ဆင်နွှဲလေ့ ရှိသကဲ့သို့ ကာဂျစ္စတန်သည် နွေဦးရာသီ အစ တစ်ရက်နေ့တွင် နောင်းရပ်ဇ်ခေါ် ရိုးရာ နှစ်သစ်ကူးပွဲကို ကျင်းပကြသည်။ နွေရာသီ အားလပ်ရက်တွင် စားသောက်ပွဲကြီးများ နှင့် အူလက် တာတစ်ခေါ် မြင်းစီးကစားပွဲ ပွဲတော်များကိုလည်း ကျင်းပလေ့ ရှိကြသည်။ တရားမဝင်သော်လည်း ယခုထက်တိုင် ပြုလုပ်နေကြသော ထုံးတမ်းစဉ်လာ တစ်ခုမှာ သတို့သမီးကို အလိုမတူဘဲ ခိုးယူပေါင်းသင်းခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{cite web | url=http://www.pbs.org/frontlineworld/stories/kyrgyzstan/thestory.html | title = Synopsis of ''"The Kidnapped Bride"'' | first = Petr | last = Lom| date = March 2004 | publisher = Frontline/World}}</ref> သတို့သမီးကို အလိုမတူပဲ ခိုးယူပေါင်းသင်းခြင်းမှာ ထုံးတမ်းစဉ်လာ ဟုတ်မဟုတ် မှာမူ အငြင်းပွားဖွယ် ဖြစ်သည်။ ဇဝေဇဝါ ဖြစ်စရာ အချက်တစ်ချက်မှာ မိဘမှပေးစားခြင်းမှာ ထုံးတမ်းစဉ်လာဖြစ်ပြီး မိဘပေးစားမည့်သူကို မယူချင်၍ မိန်းကလေးမှ စိတ်ပါစွာ ခိုးရာလိုက်ခြင်းဖြင့် ခိုးယူပေါင်းသင်းခြင်းမှာ ထုံးတမ်းစဉ်လာ ဖြစ်လာသည့် ပမာပင် ဖြစ်သည်။<ref>[http://pantheon.hrw.org/reports/2006/kyrgyzstan0906/ "Reconciled to Violence: State Failure to Stop Domestic Abuse and Abduction of Women in Kyrgyzstan"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304105108/http://pantheon.hrw.org/reports/2006/kyrgyzstan0906/ |date=4 March 2016 }}. ''Human Rights Watch Report''. September 2006, Vol. 18, No.9.</ref> ===အလံ=== ရောင်ခြည်တန်း အခု ၄၀ ဖြာထွက်နေသော နေလုံး ပုံမှာ ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု တိုးတက်ထွန်းကားစဉ်က ရုရှားတို့ ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်ခြင်း မပြုမီ ကာဂျစ် ယဉ်ကျေးမှု တစ်ခုလုံးကို ပေါင်းစပ်ဖြစ်ပေါ်စေသော လူမျိုးစု ၄၀ ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ နေလုံးအတွင်းမှ မျဉ်းကြောင်းများမှာ ယတ် တဲအိမ်ငယ်၏ ခေါင် ကို ဖော်ပြပြီး ကာဂျစ်ဗိသုကာပညာ တွင်လည်း အသုံးပြုလေ့ ရှိကြသည်။ အနီရောင်မှာ ကာဂျစ္စတန်၏ ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို ကိုယ်စားပြုသည်။ [[File:Ishenbek and Berkut scout for prey. (3968888530).jpg|thumb|လင်းယုန်ငှက်ဖြင့် အမဲလိုက်နေပုံ]] ===မြင်းစီးခြင်း=== ရိုးရာ အမျိုးသား အားကစားနည်းများက ကာဂျစ်ယဉ်ကျေးမှုတွင် မြင်းစီးခြင်း က မည်မျှ အရေးပါသည်ကို ထင်ဟပ်ပြနေသည်။ အလယ်အာရှတွင် အလွန်လူကြိုက်များသော ကစားနည်း တစ်မျိုးမှာ အူလက် တာတစ်ရှ်ဟု ခေါ်သော အသင်းလိုက် ကစားနည်း တစ်မျိုး ဖြစ်ပြီး ပိုလို နှင့် ရပ်ဂ်ဘီ ကစားနည်းတို့ ပေါင်းစပ်ထားသည်နှင့် ဆင်တူသည်။ ထိုကစားနည်းတွင် မြင်းစီး အသင်း နှစ်သင်း ခေါင်းမပါသော ဆိတ်သေကို လုယူကြပြီး ပြိုင်ဘက်၏ ဂိုးစည်းနောက် သို့မဟုတ် ပြိုင်ဘက်၏ ဂိုးအတွင်းသို့ ဝင်အောင် သွင်းရခြင်း ဖြစ်သည်။ မြေကြီးပေါ်တွင် စက်ဝိုင်းပုံ စည်းမျဉ်းတားပြီး ကစားသည့် ကစားနည်း ဖြစ်သည်။ အခြား မြင်းစီးယှဉ်ပြိုင်ရသော ကစားနည်းများတွင် အောက်ပါကစားနည်းတို့ ပါဝင်သည်။ * "အက် ချာဘစ်" ခရီးရှည် မြင်းစီးပြိုင်ပွဲ၊ တစ်ခါတရံ အကွာအဝေး ၅၀ ကီလိုမီတာ ကျော်သည်။ * "ဂျမ်ဘီ အက်တ်မိုင်" တိုင်တစ်တိုင်တွင် ဂျမ်ဘီဟုခေါ်သည့် တန်ဖိုးကြီးသည့် သတ္တု ဘားတန်းတစ်ခုကို အရစ်ဖော် ချိတ်ဆွဲထားပြီး ပြိုင်ပွဲဝင်များက ထိုအရစ်ကို မြင်းကဆုန်ပေါက်စီးရင်း ပစ်ခတ်ရသည်။ * "ကစ်ဇ် ကူးမိုင်" အမျိုးသမီးမှ မြင်းကို ကဆုန်စိုင်း ထွက်ပြေးစဉ် အမျိုးသားမှ အမျိုးသမီးထံမှ အနမ်းကို ရရန် လိုက်ဖမ်းရသည်။ အကယ်၍ ထိုသို့ လိုက်ဖမ်းခြင်း မအောင်မြင်ပါက အမျိုးသမီးမှ အမျိုးသားကို တဖန် လိုက်ဖမ်းပြီး ကမ်ချိခေါ် မြင်းရိုက်သည့် ကျာပွတ်ဖြင့် လိုက်ရိုက်သည်။ * "အူးဒါရစ်ရှ်" ပြိုင်ဖက်နှစ်ဦး မြင်းပေါ်မှ သတ်ပုတ်ကြပြီး တခြား တဖက်သားကို မြင်းပေါ်မှ ပြုတ်ကျရန် ကြိုးပမ်းရသည်။ * "တျင်း အမ်မိုင်" မြင်းကို အမြန်ဆုံး ကဆုန်စိုင်း ပြေးနေစဉ် မြေကြီးပေါ်မှ ဒင်္ဂါးပြားကို ကောက်ရန် ကြိုးစားရသည်။ [[File:Issyk-Kulmeer.jpg|thumb|right|အစ်ဆီကူး ကန်၏ တောင်ဘက် ကမ်းခြေ]] ===အများပြည်သူ ရုံးပိတ်ရက်များ=== ကာဂျစ္စတန်ရှိ အများပြည်သူဆိုင်ရာ ရုံးပိတ်ရက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။ * ဇန်နဝါရီ ၁ ရက် - နှစ်သစ်ကူးနေ့ * ဇန်နဝါရီ ၇ ၇က် - ရှေးရိုး ခရစ္စမတ်နေ့ * ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက် - အဖနိုင်ငံ ကာကွယ်သူတို့၏ အနေ့ * မတ်လ ၈ ရက် - အမျိုးသမီးများနေ့ * မတ်လ ၂၁ ရက် - နောင်းရပ်ဇ် ပါရှန်းနှစ်သစ်ကူးနေ့ - နွေဦးပွဲတော် * မတ်လ ၂၄ ရက် - အမျိုးသား တော်လှန်ရေးနေ့ * မေလ ၁ ရက် - အမျိုးသားနေ့ * မေလ ၅ ရက် - ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနေ့ * မေလ ၈ ရက် - အောက်မေ့ဖွယ်နေ့ * မေလ ၉ ရက် - အောင်ပွဲနေ့ (ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အဆုံးသတ်ခြင်း) * ဩဂုတ် ၃၁ ရက် - လွတ်လပ်ရေးနေ့ * နိုဝင်ဘာ ၇ ရက် - မဟာ အောက်တိုဘာ ဆိုရှယ်လစ် တော်လှန်ရေးနေ့ [[File:Yssykkoel-lake.jpg|thumb|အစ်ဆီကူးကန်]] အခြား မွတ်စလင် ရုံးပိတ်ရက် နှစ်ရက်ဖြစ်သော အိုရိုဇို အစ် နှင့် ကာမန် အစ် တို့မှာ လ ပြက္ခဒိန်ပေါ်တွင် မူတည်၍ အလုပ်လုပ်သည်။ ===ခရီးသွားလုပ်ငန်း=== ကာဂျစ္စတန်ရှိ ခရီးသွားတို့ အများဆုံး သွားရောက် လည်ပတ်သည့် နေရာမှာ အစ်ဆီကူး ရေကန် ဖြစ်သည်။ ရေကန်၏ မြောက်ဘက် ကမ်းပါးပေါ်တွင် ဟိုတယ်များ၊ အားလပ်ရက် အပန်းဖြေ စခန်းများ၊ တည်းခိုဆောင်များနှင့် ဘိုးဘွားရိပ်သာများ ရှိသည်။ အထင်ရှားဆုံး ကမ်းခြေ ဇုန်များမှာ ချိုလ်ပွန်အာတာ မြို့ နှင့် အနီးအနားရှိ ကာရာအွီး(ဒိုလင်ကာ)၊ ဘော့စ်တယ်ရီ နှင့် ကိုရမ်ဒီ တို့တွင် ရှိသည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် နှင့် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တို့တွင် ကမ်းခြေ သို့ လာရောက် လည်ပတ်သော ခရီးသွား ၁ သန်း ကျော် ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ဒေသ အတွင်း စီးပွားရေး နှင့် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတို့ကြောင့် လတ်တလောနှစ်များ အတွင်း လာရောက်လည်ပတ်သူ ကျဆင်းလာသည်။<ref>{{cite web|title=Issyk-Kul: Chasing short-term profit |url=http://www.neweurasia.net/business-and-economics/issyk-kul-chasing-short-term-profit/ |publisher=New Eurasia |accessdate=3 May 2011}}</ref> တောတွင်း ခရီးသွားခြင်းနှင့် စခန်းချခြင်းတို့ကို စိတ်ဝင်စားသူများ အတွက် ဒေသတိုင်းတွင် ဆွဲဆောင်နိုင်သည့် နေရာများနှင့် စိန်ခေါ်နိုင်သည့် နေရာများ ရှိသည်။ စခန်းချ နေထိုင်ခြင်း အတွက် လူကြိုက်များသော နေရာများမှာ အော့ရှ်ဒေသ တောင်ပိုင်း နာရင်မြို့ နှင့် တိုရူဂတ် တောင်ကြားဒေသကြား နေရာ နှင့် အစ်ဆီကူးရှိ ကာရာကော မြို့ကို ဝန်းရံနေသည့် တောင်နှင့် ရေခဲမြစ်များ ရှိရာ နေရာ တို့ ဖြစ်သည်။ ဒေသခံ ခရီးသွားလမ်းညွှန်များ နှင့် အထမ်းသမားများကို ဘိရှကက် နှင့် ပြည်နယ်မြို့တော်များရှိ ခရီးသွား လုပ်ငန်း ကုမ္ပဏီများတွင် ငှားရမ်းနိုင်သည်။ စကီးစီးခြင်းမှာမူ ခရီးသွား လုပ်ငန်းအတွက် အစပျိုးသည့် အခြေအနေမှာပင် ရှိသေးသည်။ သို့သော်လည်း ဘိရှကက်မှ နာရီဝက်ခန့် သွားရသည့် နေရာတွင် ဈေးပေါပြီး ပစ္စည်းကိရိယာ အစုံအလင် ရှိသော စကီး စီးနိုင်သည့် နေရာ တစ်ခု ရှိသည်။ တိုဂုဇ် ဘူလတ် စကီး စခန်းမှာ ဘိရှကက်မှ ၂၈ မိုင် (၄၅ ကီလိုမီတာ) အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ ကာရာကောမြို့ အပြင်ဘက်ရှိ ကာရာကော တောင်ကြား အမျိုးသား ဥယျာဉ်တွင်လည်း စကီးစခန်း တစ်ခု ရှိသည်။ ===အားကစား=== [[File:Bandy 2012. KYR - JPN.JPG|thumb|right|ကာဂျစ္စတန်နှင့် ဂျပန်တို့ ဘန်ဒီ ယှဉ်ပြိုင် ကစားစဉ်]] ဘောလုံး ကစားနည်းသည် ကာဂျစ္စတန်တွင် လူကြိုက် အများဆုံး ကစားနည်း တစ်ခု ဖြစ်သည်။ တရားဝင် အုပ်ချုပ်သော အဖွဲ့အစည်းမှာ ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စုမှ ခွဲထွက်ပြီးနောက် တည်ထောင်ခဲ့သော ကာဂျစ်သမ္မတနိုင်ငံ ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် ဖြစ်သည်။ ထို အဖွဲ့အစည်းမှ ကာဂျစ္စတန် အမျိုးသား ဘောလုံး အသင်းကို အုပ်ချုပ်သည်။<ref>{{cite web|title=Kyrgyzstan|url=http://www.fifa.com/associations/association=kgz/index.html|publisher=FIFA|accessdate=3 May 2011|archivedate=12 December 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181212065225/https://www.fifa.com/associations/association=kgz/index.html}}</ref> နပမ်းသတ်ခြင်းသည်လည်း ကာဂျစ္စတန်တွင် အလွန်ထင်ရှားသော အားကစားနည်း တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ နွေရာသီ အိုလံပစ် ကစားပွဲ အတွင်းတွင် ကာဂျစ္စတန်မှာ အားကစားသမား နှစ်ဦးသည် ဂရိ-ရိုမန် နပမ်းသတ် ကစားနည်းတွင် ငွေတံဆိပ် နှင့် ကြေးတံဆိပ် ရရှိခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news|title=Kyrgyzstan Olympic Medals|url=http://content.usatoday.com/sports/olympics/beijing/medals.aspx?cc=KGZ|publisher=USATODAY|accessdate=3 May 2011|date=16 September 2008}}</ref> ရေခဲပြင် ဟော်ကီ ကစားနည်းမှာ ယခင်က ကာဂျစ္စတန်တွင် လူကြိုက်မများခဲ့သည်မှာ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ရေခဲပြင် ဟော်ကီ ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲ မကျင်းပမီ အချိန် အထိပင် ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ကာဂျစ္စတန် အမျိုးသား ရေခဲပြင် ဟော်ကီ အသင်းမှ ၂၀၁၁ ခုနှစ် အာရှ ဆောင်းရာသီ အားကစားပွဲအား အဆင့်မြင်တန်းတွင် အနိုင်ရခဲ့ပြီး ၆ ပွဲစလုံးတွင် အနိုင်ရခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို ကစားပွဲမှာ ကာဂျစ္စတန် ရေခဲပြင် ဟော်ကီ အသင်း ပထမဆုံး ပါဝင်ကစားသော နိုင်ငံတကာ ကစားပွဲ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|last=Lundqvist|first=Henrik|title=Kyrgyzstan wins the Asian Winter Games Premier Division 2011|url=http://www.eurohockey.com/article/259-kyrgyzstan-wins-the-asian-winter-games-premier-division-2011.html|publisher=EuroHockey|date=5 February 2011}}</ref> ကာဂျစ္စတန် အမျိုးသား ရေခဲပြင် ဟော်ကီ အသင်းသည် ၂၀၁၁ ဇူလိုင်လတွင် နိုင်ငံတကာ ရေခဲပြင် ဟော်ကီ အသင်းချုပ်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ဘန်ဒီ ကစားနည်းသည်လည်း နိုင်ငံအတွင်း လူကြိုက်များလာသည်။ ကာဂျစ် အမျိုးသား အသင်းသည် အာရှ ဆောင်းရာသီ အားကစားပွဲတွင် ကြေးတံဆိပ်ဖြင့် ပထမဆုံး အကြိမ် ဆုတံဆိပ် ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဘန်ဒီ ကမ္ဘာ့ ချန်ပီယံ ပြိုင်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ကစားခဲ့ပြီး ပထမဆုံး အကြိမ် ဝင်ရောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>[http://www.bandy.or.jp/_userdata/teampictureFeb2.jpg Team picture with Japan after their first meeting in the World Championships] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120819170346/http://www.bandy.or.jp/_userdata/teampictureFeb2.jpg |date=19 August 2012 }}. bandy.or.jp.</ref> ==ပညာရေး== ကာဂျစ္စတန်၏ ပညာရေး စနစ်တွင် မူလတန်း၌ ၁ တန်းမှ ၄ တန်း အထိ ပါဝင်ပြီး အထက်တန်းတွင် ၅ တန်းမှ ၁၁ တန်း (အချို့နေရာများတွင် ၁၂ တန်း) အထိ ကျောင်းတစ်ကျောင်းတည်းတွင် ရှိသည်။ ကလေးငယ်များကို မူလတန်းတွင် ၇ နှစ်မှ စတင် လက်ခံသည်။ ကလေးငယ်တန်း ၉ တန်း အထိ အောင်မြင်ရန် လိုအပ်ပြီး အောင်လက်မှတ် ရရှိရမည် ဖြစ်သည်။ ၁၀ တန်း နှင့် ၁၁ တန်းမှာ မတက်မနေရ မဟုတ်ပေ။ သို့သော် ကျောင်းဆင်း ဒီပလိုမာ ရရှိရန် အတွက်မူ ထို ၂ တန်းကို အောင်မြင်ရန် လိုအပ်သည်။ ထိုသို့ အောင်မြင်ရန် ကျောင်းသားများသည် ၁၁ နှစ် သင်ခန်းစာကို ပြီးဆုံးရမည် ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်မှ ဦးစီး ကျင်းပသော စာရေး၊ သင်္ချာ၊ သမိုင်း နှင့် နိုင်ငံခြား ဘာသာ စာမေးပွဲ ၄ ခုကို အောင်မြင်ရမည် ဖြစ်သည်။ ဘိရှကက်မြို့တွင် အစိုးရကျောင်းပေါင်း ၇၇ ကျောင်းရှိ၍ အခြားနေရာများတွင် ၂၀၀ ကျော် ရှိသည်။ ကာဂျစ္စတန်တွင် အဆင့်မြင့် ကောလိပ်နှင့် တက္ကသိုလ် ၅၅ ခု ရှိပြီး ၃၇ ခုမှာ အစိုးရမှ ဦးစီးသည်။ ကာဂျစ္စတန်ရှိ အဆင့်မြင့် ပညာရေး ကောလိပ်နှင့် တက္ကသိုလ်များတွင် အောက်ပါကျောင်းများ ပါဝင်သည်။ * ကာဂျစ္စတန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တက္ကသိုလ် * အလယ်အာရှ တက္ကသိုလ် * အလယ်အာရှ အမေရိကန် တက္ကသိုလ် * ဘိရှကက် လူသားရေးရာ တက္ကသိုလ် * အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အာတာအွတ်-အာလာတူး တက္ကသိုလ် * စီးပွားရေး နှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်း တက္ကသိုလ် * ကာဂျစ် နိုင်ငံတော် ဆောက်လုပ်ရေး၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး နှင့် ဗိသုကာ တက္ကသိုလ် * ကာဂျစ် အမျိုးသား တက္ကသိုလ် * ကာဂျစ် နည်းပညာ တက္ကသိုလ် * ကာဂျစ်နိုင်ငံတော် သင်ကြားရေး တက္ကသိုလ် (ယခင်က နိုင်ငံတော် အာရာဗျက် ကာဂျစ် တက္ကသိုလ်) * ကာဂျစ် ရုရှား ဆလာဗိုးနစ် တက္ကသိုလ် * ကာဂျစ်-တူရကီ မာနာ့စ် တက္ကသိုလ် * လူမှုရေး တက္ကသိုလ် (ယခင်က ကာဂျစ်-ဥဇဘက် တက္ကသိုလ်) * မော့စကော့ဗ် ဥပဒေနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်း တက္ကသိုလ် * အော့ရှ် နိုင်ငံတော် တက္ကသိုလ် * အော့ရှ် နည်းပညာ တက္ကသိုလ် * ပလေတိုး စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ နှင့် ဒီဇိုင်း တက္ကသိုလ် * အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဆေးတက္ကသိုလ် ==သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး== [[File:E8102-Bishkek-West-Bus-Terminal.jpg|thumb|right|ဘိရှကက် အနောက်ပိုင်း ဘတ်စ်ကားဂိတ်]] ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံသည် တောင်ကုန်းတောင်တန်း ထူထပ်သော မြေမျက်နှာသွင်ပြင် ရှိသောကြောင့် လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေးတွင် အလွန်ခက်ခဲသည်။ လမ်းများမှာ မတ်စောက်သော တောင်ကြားများတွင် မြွေလိမ်မြွေကောက် သွားရပြီး ၉,၈၀၀ပေ( မီတာ ၃,၀၀၀) ကျော် မြင့်သော နေရာများတွင် တောင်ပြိုခြင်းနှင့် နှင်းခဲကြီးများ ကျဆင်းခြင်းတို့ဖြင့် မကြာခဏ ကြုံတွေ့ရလေ့ ရှိသည်။ ပိုမို၍ ဝေးလံခေါင်းပါးသော ဒေသများနှင့် အမြင့်ပိုင်း ဒေသများတွင် ဆောင်းရာသီ ခရီးသွားရန်မှာ မဖြစ်နိုင်သလောက် ဖြစ်သည်။ လမ်းများနှင့် ရထားလမ်းများမှာ ဆိုဗီယက် ခေတ်က ဆောက်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သောကြောင့် ယနေ့ခေတ်တွင် နိုင်ငံတကာ နယ်စပ်များကို ဖြတ်သန်း သွားရသဖြင့် နယ်စပ် ပိတ်မထားသော နေရာများတွင် အဝင်အထွက် ပြုလုပ်ရာတွင် အချိန်ကုန်ဆုံး ရသည်။ မြင်းမှာ အများစု အသုံးပြုဆဲဖြစ်သော သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး နည်းလမ်း တစ်ခု ဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် ကျေးလက် ဒေသများတွင် ဖြစ်သည်။ ကာဂျစ္စတန်၏ လမ်းများမှာ ကျယ်ပြန့်စွာ မရှိသဖြင့် မော်တော်ကား မသွားနိုင်သော နေရာများကို မြင်းဖြင့် သွားရောက်နိုင်သည်။ မြင်း အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ဈေးကြီးပြီး နိုင်ငံခြားမှ တင်သွင်းရသော ဓာတ်ဆီကိုလည်း အသုံးပြုရန် မလိုအပ်ပေ။ ===လေဆိပ်များ=== ဆိုဗီယက်ခေတ် အပြီးတွင် ကာဂျစ္စတန်၌ လေဆိပ်နှင့် လေယာဉ်ပြေးလမ်းပေါင်း ကျန်ရှိခဲ့ပြီး အများစုမှာ စစ်ရေးကိစ္စများ အတွက် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နီးသော နယ်စပ်ဒေသတွင် ဆောက်လုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအထဲမှ အချို့မှာသာ ယနေ့ထက်တိုင် ဆက်လက်အသုံးပြုလျက် ရှိသည်။ ကာဂျစ္စတန် လေကြောင်း ကုမ္ပဏီသည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ရုရှားနိုင်ငံ နှင့် အခြား ဒေသတွင်း နိုင်ငံမျာသို့ လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကို ဆောင်ရွက်သည်။ * ဘိရှကက်မြို့ အနီးရှိ မာနာ့စ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်မှာ အဓိက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ် တစ်ခု ဖြစ်ပြီး မော်စကို၊ တက်ရှ်ကန့်၊ အော်လ်မေတီ၊ ဘေဂျင်း၊ အူရမ်ကွီ၊ အစ္စတန်ဘူလ်၊ လန်ဒန်၊ ဘာကူ နှင့် ဒူဘိုင်းမြို့များသို့ လေယာဉ်ခရီးစဉ်များ ရှိသည်။ * အော့ရှ် လေဆိပ်သည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ အဓိက လေဆိပ်ဖြစ်ပြီး ဘိရှကက်သို့ နေ့စဉ် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ ရှိသည်။ * ဂျလာအာဘတ် လေဆိပ်သည် သည် ဘိရှကက်မြို့သို့ နေ့စဉ် လေကြောင်းခရီးစဉ်များဖြင့် ဆက်သွယ်ထားသည်။ နွေရာသီလများတွင် ဂျလာအာဘတ်မှ အစ်ဆီကူးပြည်နယ်သို့ အပတ်စဉ် ခရီးစဉ်များ ရှိသည်။ * ဆိုဗီယက်ခေတ်တွင် တည်ဆောက်ခဲ့​သော အခြား လေယာဉ်ကွင်းများမှာ ပိတ်သိမ်းခြင်း၊ ရံဖန်ရံခါသာ အသုံးပြုခြင်းနှင့် စစ်ရေးကိစ္စများ အတွက်သာ အသုံးပြုခြင်းတို့ ရှိသည်။ (ဘိရှကက်မြို့ အနီးရှိ ကန့် လေတပ်စခန်းအား ရုရှားလေတပ်မှသာ အသုံးပြုသည်။) ====လေကြောင်းလိုင်း ပိတ်ပင်ခံထားရခြင်း==== ကာဂျစ္စတန်သည် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ပိတ်ပင်ထားသော လေကြောင်းလိုင်း မှတ်ပုံတင်နိုင်ငံများတွင် တစ်ခု အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံတွင် မှတ်ပုံတင်ထားသော မည်သည့် လေကြောင်းလိုင်းမဆို ဥရောပသမဂ္ဂ အတွင်း လေကြောင်းခရီးစဉ် ပြေးဆွဲခွင့် မရှိပေ။ ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းရေး စံနှုန်းများမှာ ဥရောပမှ သတ်မှတ်ထားသော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို မမှီ၍ ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:102:0003:0016:EN:PDF |title=List of banned E.U. air carriers |accessdate=2 May 2010}}</ref> ===ရထားပို့ဆောင်ရေး=== မြောက်ပိုင်းရှိ ချွီးတောင်ကြားနှင့် တောင်ပိုင်းရှိ ဖာဂါးနားတောင်ကြားတို့သည် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ရထားလမ်းစနစ်၏ အလယ်အာရှ ခရီးဆုံး နေရာများ ဖြစ်ကြသည်။ ဆိုဗီယက်ခေတ် လွန်သွားပြီးနောက် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများ အဖြစ် ပေါ်ပေါက်လာသော အခါတွင် ယခင်က နိုင်ငံအလိုက် ထည့်မစဉ်းစားထားခဲ့သော ရထားလမ်းများမှာ နယ်စပ်များကြောင့် ပိတ်သွားပြီး အလွန်ကျုံ့သွား လေသည်။ ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ အတွင်း ၂၃၀ မိုင် (၃၇၀ ကီလိုမီတာ) မျှသာ ရှည်လျားသော ရထားလမ်းသည် ယခင်ကကဲ့သို့ တပ်ရှ်ကန့်၊ အော်လ်မေတီ နှင့် အခြား ရုရှားရှိ မြို့များသို့ ခရီးရှည် သွားလာခြင်း မပြုနိုင်တော့သဖြင့် စီးပွားရေး အရ အသုံးဝင်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိတော့သည်။ မြောက်ပိုင်းရှိ ဘာလစ်ချီ မှ တောင်ပိုင်းရှိ အော့ရှ်မြို့မှ တဆင့် တရုတ်ပြည်သို့ ရထားလမ်းဖြင့် ဆက်သွယ်ရန် အစီအစဉ် ရှိသော်လည်း မရေမရာပင် ဖြစ်ပြီး အကယ်၍ ဆောက်ဖြစ်မည် ဆိုပါကလည်း ကုန်ကျစရိတ် အလွန်အမင်း များပြားလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။ ====အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ထားသော ရထားလမ်းများ==== * ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ရထားလမ်းရှိပြီး ဘိရှကက်မှ တဆင့် ဖြစ်သည်။ ရထားလမ်း အကျယ် တူညီသည်။ * ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ရထားလမ်းရှိပြီး အော့ရှ်မြို့မှ တဆင့် ဖြစ်သည်။ ရထားလမ်း အကျယ် တူညီသည်။ * တာဂျစ်ကစ္စတန်နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ရထားလမ်း မရှိသော်လည်း ရထားလမ်း အကျယ် တူညီသည်။ * တရုတ်နိုင်ငံ နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ရထားလမ်း မရှိသကဲ့သို့ ရထားလမ်း အကျယ်လည်း မတူညီပါ။ ===အဝေးပြေးလမ်းမများ=== [[File:Street scene in Osh city.jpg|thumb|အော့ရှ်မြို့ရှိ လမ်းမြင်ကွင်း]] အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်၏ အကူအညီဖြင့် ဘိရှကက်မြို့မှ အော့ရှ်မြို့သို့ ဆက်သွယ်ထားသော မြောက်ဘက် မှ အနောက်တောင်ဘက်သို့ သွားသည့် အဓိကလမ်းမကြီးမှာ လတ်တလောတွင် ပြီးစီးသွားခဲ့သည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရှိ လူဦးရေအများဆုံး မြို့ကြီး နှစ်မြို့ကို ဆက်သွယ်ရာတွင် သိသာစွာ လွယ်ကူသွားခဲ့ပြီး မြောက်ဘက်ရှိ ချွီးတောင်ကြားမှ တောင်ဘက်ရှိ ဖာဂါးနား တောင်ကြား အထိ သွားလာရေး လွယ်ကူ သွားခဲ့သည်။ ထိုလမ်းမှ ထပ်မံသွား၍ ရသော လမ်းမှာ မီတာ ၃,၅၀၀ မြင့်သော တောင်ကို ကျော်ဖြတ်၍ အနောက်မြောက်ဘက်ရှိ တာလာ့စ် တောင်ကြားသို့ ဝင်ရောက် သွားခဲ့သည်။ ယခုအခါ အော့ရှ်မြို့မှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ အဓိကလမ်းများ ဖောက်လုပ်ရန် အစီအစဉ်ဆွဲလျက် ရှိကြသည်။ * ''စုစုပေါင်း:'' ၂၁,၁၂၇ မိုင် (၃၄,၀၀၀ ကီလိုမီတာ) (၈၇ မိုင် (၁၄၀ ကီလိုမီတာ)) ရှည်လျားသော အမြန်လမ်း အပါအဝင် * ''ခင်းထားသောလမ်း:'' ၁၄,၀၄၃ မိုင် (၂၂,၆၀၀ ကီလိုမီတာ) (ရာသီဥတုတိုင်းတွင် အသုံးပြုနိုင်သော ကျောက်စရစ်လမ်းများလည်း ပါဝင်သည်။) * ''ခင်းမထားသောလမ်း:'' ၄,၇၈၅ မိုင် (၇,၇၀၀ ကီလိုမီတာ) (ထိုလမ်းများမှာ မညီညာသော မြေကြီးဖြင့် ခင်းထားပြီး စိုစွတ်သော ရာသီဥတုတွင် အသုံးပြုရန် ခက်ခဲသည်။) ===ရေကြောင်းခရီးများ=== ရေကြောင်းသွားလာရေးမှာ အစ်ဆီကူးရေကန်တွင်သာ ရှိပြီး ဆိုဗီယက်ခေတ် အပြီးတွင် သိသာစွာ လျော့ကျလာခဲ့သည်။ ===ဆိပ်ကမ်းများ=== အစ်ဆီကူး ရေကန်တွင် ဘာလစ်ကူး ဆိပ်ကမ်း ရှိသည်။ ==ကိုးကား== {{reflist|2}} ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== {{Commons category|Kyrgyzstan}} {{Sister project links}} ; အစိုးရ * [http://www.president.kg/ President of Kyrgyzstan] official site * [http://www.gov.kg/ Government of Kyrgyzstan] official site * [http://kenesh.kg/ Parliament of Kyrgyzstan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201129115900/http://kenesh.kg/ |date=29 November 2020 }} official site * [http://www.lexadin.nl/wlg/legis/nofr/oeur/lxwekyr.htm Laws of the Kyrgyz Republic] ; အထွေထွေ * [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/country_profiles/1296485.stm Country Profile] from BBC News * [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/kyrgyzstan.htm Kyrgyzstan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080607085109/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/kyrgyzstan.htm |date=7 June 2008 }} at ''UCB Libraries GovPubs'' * {{Wikivoyage-inline}} * [http://www.library.illinois.edu/spx/webct/nationalbib/kyrgyzintro.html Kyrgyz Publishing and Bibliography] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100405050630/http://www.library.illinois.edu/spx/webct/nationalbib/kyrgyzintro.html |date=5 April 2010 }} * [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=KG Key Development Forecasts for Kyrgyzstan] from International Futures {{အာရှတိုက်ရှိ နိုင်ငံများ}} [[Category:ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ| ]] [[Category:ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများ]] [[Category:အလယ်အာရှရှိ နိုင်ငံများ]] [[Category:သမ္မတနိုင်ငံများ]] [[Category:ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ]] rm6gejok75m5n6jysrd9q1pxe2zzkxm 0 23843 753212 752677 2022-08-03T22:24:15Z InternetArchiveBot 61272 ရင်းမြစ် 1 ခုကို ကယ်ဆယ်ပြီး 0 ခုကို လင့်ခ်သေအဖြစ် စာတွဲပြီးပါပြီ) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[File:Erschrecklichewasserfluth.jpg|thumb|၁၆၃၄ ခုနှစ် [[ဂျာမနီနိုင်ငံ]] နှင့် [[ဒိန်းမတ်နိုင်ငံ]] မြောက်ပင်လယ် ကမ်းရိုတန်းများတွင် ရေကြီးပုံကို ရေးဆွဲထားသော ယနေ့ခေတ် ပန်းချီကား]] [[File:A Flood on Java 1865-1876 Raden Saleh.jpg|thumb|၁၈၆၅-၁၈၇၆ ဂျာဗားကျွန်းတွင် ရေကြီးသောကြောင့် ဒုက္ခရောက်နေသူများ]] [[File:Rapid Creek flooding 1.jpg|thumb|ဩစတြေးလျနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းဒေသရှိ ဒါဝင်မြို့တွင် မုတ်သုံမိုးနှင့် ပင်လယ်လှိုင်းကြီးမှုကြောင့် ချောင်းငယ်လေး တစ်ခု အတွင်း ရေလျှံနေပုံ]] [[File:Jeddah Flood - King Abdullah Street.jpg|thumb| [[ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံ]] အဗ္ဗဒူလာဘုရင်လမ်းကို ဖုံးလွှမ်းနေသော ဂျက်ဒါ ရေကြီးမှု]] [[File:Flood102405.JPG|thumb|၂၀၀၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်း ဝီလ်မာကြောင့် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] [[ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်]] ကီးဝက်စ်မြို့ အနီး ရေလျှံနေပုံ]] [[File:Natal Brazil Flood.jpeg|thumb|၂၀၁၃ ခုနှစ် ဧပြီလ [[ဘရာဇီးနိုင်ငံ]] လမ်းတစ်လမ်းအတွင်း ရေလျှံနေပုံ]] [[File:Trapped woman on a car roof during flash flooding in Toowoomba 2.jpg|thumb|အချိန်အနည်းငယ် အတွင်း မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုကြောင့် ရုတ်တရက် ရေကြီးမှု ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။ ]] ရေကြီးခြင်း ဆိုသည်မှာ ပုံမှန်အားဖြင့် ခြောက်သွေ့နေသော မြေနေရာများ ရေစီးမှုကြောင့် နစ်မြုပ်သွားခြင်းကို ခေါ်ဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>MSN Encarta Dictionary. [http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861612277 Flood.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110204203836/http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861612277 |date=4 February 2011 }}Retrieved on 2006-12-28. 2009-10-31.</ref> ဥရောပသမ္မဂ္ဂ ရေကြီးမှု ညွှန်ကြားချက်၏ အဆိုအရ ပုံမှန်အားဖြင့် ရေဖုံးလွှမ်းမနေသော မြေများ ရေဖုံးလွှမ်းခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုသည်။<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:288:0027:0034:EN:PDF Directive 2007/60/EC Chapter 1 Article2] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151106094442/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:288:0027:0034:EN:PDF |date=6 November 2015 }}. eur-lex.europa.eu. Retrieved on 2012-06-12.</ref> ရေစီးမှု ဆိုရာတွင် လှိုင်းများ ကုန်းတွင်းပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်ခြင်းလည်း ပါဝင်သည်။ ရေရှိရာနေရာများ ဖြစ်သော မြစ်များနှင့် ရေကန်များတွင် တာရိုးများ ပေါ်မှ ရေကျော်ခြင်း နှင့် ကျိုးပျက်ခြင်းတို့ကြောင့် ရေလျှံကျပြီး အချို့သော ရေများ ၎င်းတို့ ပုံမှန် တည်ရှိရာ နယ်နိမိတ်မှ ကျော်လွန်ထွက်သွားသည့် အခါတွင် ရေကြီးခြင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။<ref>Glossary of Meteorology (June 2000). [http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=flood1 Flood.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070824054504/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=flood1 |date=24 August 2007 }} Retrieved on 2009-01-09.</ref> ထို့ပြင် ရေစိမ့်မဝင်နိုင်သော မြေပေါ်တွင် မိုးရေများ အများအပြား ကျရောက်ခြင်းကြောင့်လည်း ရေကြီးခြင်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ရေကန်များ နှင့် အခြား ရေရှိရာ နေရာများ၏ အရွယ်အစားမှ မိုးရေချိန် သို့မဟုတ် ဆီးနှင်းပျော်ကျမှု အပေါ်မူတည်၍ ပြောင်းလဲတတ်သော်လည်း ၎င်းတို့ကြောင့် ပစ္စည်းဥစ္စာများ နစ်မြုပ်ခြင်းနှင့် အိမ်မွေးသတ္တဝါများ ရေနစ်ခြင်းတို့ မဖြစ်ပေါ်ပါက ထူးခြားမှု ရှိသည်ဟု မသတ်မှတ်ပေ။ မြစ်များအတွင်း ရေစီးနှုန်းမှာ မြစ်ကြောင်း၏ ရေထိန်းနိုင်မှု ပမာဏကို ကျော်လွန်သွားသည့် အခါတွင်လည်း ရေလျှံခြင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် မြစ်ကွေ့ မြစ်ကောက် နေရာများတွင် ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။ ရေကြီးမှုကြောင့် မြစ်များ၏ ရေလျှံကျနိုင်သော နေရာတွင် ရှိသော အိမ်များနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ပျက်စီးနိုင်သည်။ မြစ်နှင့်ဆိုင်သော ရေကြီးမှုကို ရှောင်လွှဲရန် အတွက် မြစ်သို့မဟုတ် အခြား ရေရှိရာ နေရာများမှ အဝေးသို့ ပြောင်းလဲနေထိုင်နိုင်သော်လည်း လူများသည် မြေနေရာ ပြန့်ပြူးခြင်း၊ မြေဩဇာ ကောင်းမွန်ခြင်းနှင့် မြစ်ကို အသုံးပြု၍ ကုန်သွယ်မှု ပြုလုပ်နိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် မြစ်အနီးတွင် နေထိုင်လေ့ ရှိကြသည်။ အချို့သော် ရေကြီးမှုများမှာ တဖြည်းဖြည်းခြင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်သော်လည်း ရုတ်တရက်ရေကြီးခြင်းမှာ မိုးအရိပ်အယောင်မှပင် မမြင်ရသည့် အချိန်တွင် မိနစ်ပိုင်း အတွင်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ရေကြီးမှုများမှာ အိမ်အနီးအနား သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေသော ဒေသတွင်း ရေကြီးမှုများ ဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ မြစ်ဝှမ်းဒေသ တစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်အောင် ကြီးမားသော ရေကြီးမှုများလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ရေကြီးစဉ်အခါအတွင်း၊ လူများသည် ကုန်းပြင်မြင့်များ သို့ ရှောင်တိမ်းသင့်သည်။ ထိုသို့ ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်ခြင်း ကို ဘေးလွတ်ရာ ရွေ့ပြောင်းခြင်း ဟုခေါ်သည်။ ရေကြီးစဉ် အတွင်း ဘေးပတ်လည်တွင် ရေများဝိုင်းနေသော်လည်း သောက်သုံးရန် မသင့်ပေ။ အကယ်၍ သောက်သုံးခဲ့ပါလျှင် [[ဝမ်းလျှောခြင်း]] ၊ [[ဝမ်းပျက်ခြင်း]] တို့ ဖြစ်နိုင်သည်။ ရေကြီးခြင်း ကို ကာကွယ်ရန် သောက်သုံးရေ စုဆောင်းခြင်း၊ သဲအိတ်များ စုဆောင်းခြင်း ဖြင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်နိုင်သည်။ မြစ်ချောင်းများမှ ရေကြီးခြင်းကို ကာကွယ်ရန် ကမ်းနဖူးများ ဆောက်လုပ်ခြင်း၊ ရေထိန်းနံရံများ တည်ဆောက်ခြင်း တို့ဖြင့်ကာကွယ်နိုင်သည်။ ==ကိုးကား== {{reflist}} [[Category:ရာသီဥတု ဘေးအန္တရာယ်များ]] 8tnh854szqd7t34bzv58nnxabziyu67 0 25024 753208 340084 2022-08-03T21:49:50Z 8.34.202.77 /* ကိုးကား */ wikitext text/x-wiki {{split}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.60744 |longEW = E |longd = 96.09621 |P-code = 155203 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ခရမ်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.88726 |longEW = E |longd = 96.64883 |P-code = 155200 }} ကြာကန်သည် ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်၊ လှည်းကူးမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။ ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ywar Thit Ka Lay<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.58007 |longEW = E |longd = 96.35878 |P-code = 163867 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.67750 |longEW = E |longd = 96.35519 |P-code = 155199 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[လှည်းကူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ka Li Htaw (East)<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 17.15875 |longEW = E |longd = 96.23001 |P-code = 153252 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} {{Yangon-geo-stub}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] 0cdj0yheaj622ld6uouz1gg1vpgudxt 753209 753208 2022-08-03T21:51:11Z 8.34.202.77 wikitext text/x-wiki {{split}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.60744 |longEW = E |longd = 96.09621 |P-code = 155203 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ခရမ်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.88726 |longEW = E |longd = 96.64883 |P-code = 155200 }} ကြာကန်သည် ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်၊ လှည်းကူးမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။ ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.67750 |longEW = E |longd = 96.35519 |P-code = 155199 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[လှည်းကူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ka Li Htaw (East)<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 17.15875 |longEW = E |longd = 96.23001 |P-code = 153252 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} {{Yangon-geo-stub}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] k0nsskadrrh5iwn385o8yptsvv11hay 753210 753209 2022-08-03T21:51:42Z 8.34.202.77 wikitext text/x-wiki {{split}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.60744 |longEW = E |longd = 96.09621 |P-code = 155203 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ခရမ်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.88726 |longEW = E |longd = 96.64883 |P-code = 155200 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.67750 |longEW = E |longd = 96.35519 |P-code = 155199 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[လှည်းကူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ka Li Htaw (East)<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 17.15875 |longEW = E |longd = 96.23001 |P-code = 153252 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} {{Yangon-geo-stub}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] 49pbb7iwygi8sy5vsvlqd46p16t4468 753211 753210 2022-08-03T21:55:47Z 8.34.202.77 wikitext text/x-wiki {{split}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.60744 |longEW = E |longd = 96.09621 |P-code = 155203 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ခရမ်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.88726 |longEW = E |longd = 96.64883 |P-code = 155200 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.67750 |longEW = E |longd = 96.35519 |P-code = 155199 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[လှည်းကူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ka Li Htaw (East)<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 17.15875 |longEW = E |longd = 96.23001 |P-code = 153252 }} ကြာကန်သည် ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင် လှည်းကူးမြို့နယ်တွင် တည်ရှိသည်။ ဖောင်ကြီးလမ်းမဘေးတွင် တည်ရှိပြီး လမ်းသွယ်အမည်များမှာ ကြာကန်(၁)လမ်း၊ ကြာကန်(၂)လမ်း၊ ကြာကန်(၃)လမ်း၊ ကြာကန်(၄)လမ်း၊ ကြာကန်လမ်းသစ်၊ စက်ရုံလမ်းနှင့်၊ ဆည်မြောင်းလမ်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။ ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} {{Yangon-geo-stub}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] bxd2vgnaozr7zzw1ysr95obrseyxa7z 753222 753211 2022-08-04T03:23:31Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/8.34.202.77|8.34.202.77]] ([[User talk:8.34.202.77|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{split}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကော့မှူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.60744 |longEW = E |longd = 96.09621 |P-code = 155203 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ခရမ်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.88726 |longEW = E |longd = 96.64883 |P-code = 155200 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ywar Thit Ka Lay<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.58007 |longEW = E |longd = 96.35878 |P-code = 163867 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Kyar Kan<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 16.67750 |longEW = E |longd = 96.35519 |P-code = 155199 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} '''ကြာကန်''' {{Infobox settlement |official_name = ကြာကန် |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = ကြာကန် တည်နေရာ၊ မြန်မာ။ |pushpin_mapsize = 300 |subdivision_type = နိုင်ငံ |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ တိုင်းဒေသကြီးများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ရန်ကုန်မြောက်ပိုင်းခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[လှည်းကူးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 =Ka Li Htaw (East)<ref>GAD, Feb 2011.</ref> |latNS = N |latd = 17.15875 |longEW = E |longd = 96.23001 |P-code = 153252 }} ==ကိုးကား== <references/> {{ရန်ကုန်တိုင်း}} {{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}} {{Yangon-geo-stub}} [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] [[Category:မြန်မာနိုင်ငံ ရွာများ]] [[Category:ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးရှိ ရွာများ]] [[Category:BotUpload]] biarenp526z7o9s3befp8bbr62cbp65 3 54178 753195 430004 2022-08-03T17:13:56Z QueerEcofeminist 48651 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Hanminsein]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Alakarkyawswar]] သို့ QueerEcofeministက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hanminsein|Hanminsein]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Alakarkyawswar|Alakarkyawswar]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ ကြိုဆိုပါ၏! == [[File:Mr. Smiley Face.svg||thumb|300px|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] <div class="borderc6 backgroundc2" style="border-style:solid;border-width:medium;padding:0.3em 0.5em;color:lightgrey"> <!--{{<includeonly>subst:</includeonly>void|{{error:not substituted|welcome}}}}--> <div class="lang-en" lang="en" style="color:black"> မင်္ဂလာပါ {{PAGENAME}}။ [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယားမှ]] ကြိုဆိုပါတယ်။ ဝီကီရဲ့ [[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]ကို ဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia ဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီပီးဒီးယား ရေးသားဟန်အကျဉ်းချုပ်ကို သိနိုင်ဖို့ [[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]] မှာ လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီဘယ်လိုစသုံးရမယ်ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို_တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဝီကီနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ ဝီကီမှာ အပီအပြင်ပျော်ရွှင်ပါစေဗျား။ (ဝီကီရောင်းရင်းများ) ---- Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> </div> == မြန်မာနိုင်ငံရေကြောင်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ‎ == [[မြန်မာနိုင်ငံရေကြောင်းပညာတက္ကသိုလ်]] စာမျက်နှာထဲမှာ ထည့်သွင်းရေးထားတဲ့ '''မြန်မာနိုင်ငံရေကြောင်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ‎''' အကြောင်းကို သီးသန့် စာမျက်နှာအဖြစ် [[မြန်မာနိုင်ငံရေကြောင်းပညာတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ‎|ဒီနေရာမှာ]] ခွဲထုတ်ထားပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">⛧</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၁၁:၀၄၊ ၂၁ မတ်​ ၂၀၁၅ (UTC) krgt4wnhr8srsld3p7o3bshn4xhlo4v 3 99702 753171 744526 2022-08-03T13:58:35Z Jokomarel 101196 /* ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် * wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Albert Poliakoff ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် ကျူတိုရီရယ်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[User:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[User talk:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၃၂၊ ၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ (UTC) == Suggestion == You have recently created two articles that I noticed, which are [[ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်]] and [[ဘက်ရှ်မိသားစု]]. In the former article, you begin the lead with these words, "''ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ် (အင်္ဂလိပ်၊ ဂျာမန်: (Johann Pachelbel) ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်၊ လက်တင်: Johannes Pachelbelius Organista Noriberghensium) သည်'' ..." and instead of using the current title name, "ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်", the other name you put "'''ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်'''" would be more close to its German pronunciation ({{IPA-de|ˈpaxɛlbəl}}, {{IPA|[ˈpaxəlbɛl]}}, or {{IPA|[paˈxɛlbəl]}}). The latter article [[ဘက်ရှ်မိသားစု]] has the second name you added ('''ဘာ့ခ်'''), which is more preferable and more approximate to Deustache or English pronunciation (RP: {{IPA|/bɑːx/ or /bɑːk/}}, De:{{IPA|/baχ/}} ) so the article name should be ဘာ့ခ်မိသားစု in place of ဘက်ရှ်မိသားစု, which I believed both German & English people never pronounce (ရှ်, sh) for Ba'''ch''' . [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၂၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) Thank you for your suggestion. I also have known about the German and English pronunciation (which is why I added in brackets). But, the Burmese pronunciation can be different from German and English pronunciation. That's why, for the main title, I used what the Burmese people would read those names, and as well as adding the approximate pronunciation of the names. As examples, Beethoven, in Burmese language, is written as "ဘီသိုဗင်", instead of "ဘေသိုဗင်" and Mozart as "မိုးဇက်", instead of "မိုးဇာ့ထ်". This is why my article titles are written in Burmese approximation. [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၀၀၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) :Resonable! I’m not here now to discuss that but just to say your articles concerning music are really nice & admirable, which I feel are ''filling in the blanks'' for Myanmar Wikipedia. Bravo! [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၁၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) I appreciate your admiration on my new music articles. Western music and early music composers are not explored much in Myanmar's music community and I think that it is worth knowing a bit about them. Even though I'm not a certified musician, I am trying my best in making articles about music and music theory, opening a new knowledge door for Burmemse Wikipedia readers, and as you said "filling in the blanks in Myanmar Wikipedia" [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၄၄၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) == [[:File:ULA-AA Flag.svg]] == FYI ပါ အစ်ကို။ Commons မှာတင်ခဲ့ဖူးတဲ့ File:Arakan Army Flag.png ဖိုင်ကို [[:c:Commons:Deletion requests/File:Arakan Army Flag.png|No evidence of ownership or permission to release]] ဆိုပြီး ဖျက်ခံရဖူးပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၀၁၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော့်အမြင်အရတော့ File:Arakan Army Flag.png က source image ကို တိုက်ရိုက်ကြီး တင်ထားလို့ထင်ပါတယ်။ အခုဖိုင်က ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် Inkscape နဲ့ vector ပုံစံလုပ်ထားတာပါ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၂၄၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == SVG Flag request == [[ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နဲ့ [[ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (Chin National Defense Force) ဆောင်းပါးတွေမှာ အသုံးပြုဖို့ [https://www.facebook.com/cnoheadquarters/photos/275075168056156 သူတို့ရဲ့အလံ]ကို SVG ဆွဲပေးဖို့ အဆင်ပြေမလားဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၄၂၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော်ကိုယ်၌က ပုံတွေကို Detail ကျကျမဆွဲတတ်တာရယ် အခုလျှပ်စစ်မီးအရမ်းပျက်နေတာကြောင့်ရယ် လုပ်ပေးဖို့ အဆင်သိပ်ပြေမယ်မထင်ပါ။ အဆင်ပြေရင်တော့ လုပ်ကြည့်ပေးပါမယ်။ Commons မှာ jpg နဲ့ အလံပုံတစ်ပုံရှိတယ်ထင်တယ်။ ([[:File:Chin National Organization - Flag.jpg]]) [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၅၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးပါ။ ကျနော်လဲ ခုနကပဲ ကွန်မွန်းစ်က ပုံကို တွေ့တယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၄:၀၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Here, ([[:File:CNO-CNDF Flag.svg]])[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၂:၄၉၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :::Thanks and Cheer! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၅၀၊ ၁၃ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == A barnstar for you! == {| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Design Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Graphic Designer's Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | For your outstanding graphic creations of flag images! [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၂၈၊ ၂၄ မေ ၂၀၂၂ (UTC) |}<!-- Template:The Graphic Designer's Barnstar --> == ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် == Google ကတော့ "ဆိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတယ်... ပြီးတော့ သတင်းတွေတော်တော်များများ ဆိုင် ကိုဘဲသုံးကြတယ်၊ ချိုင်ကတော့ ပိုပြီး "ts" အသံထွက်ပေမယ့် လူသိများတဲ့ စာလုံးပေါင်းသုံးရင် ပိုကောင်းမယ်ထင်တယ် [[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|Jokomarel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jokomarel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၈၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) skx8pdk08pj89yu48vfr2o2g1ry50jx 753178 753171 2022-08-03T14:36:20Z Albert Poliakoff 55831 /* ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် */ အကြောင်းပြန်ခြင်း wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Albert Poliakoff ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် ကျူတိုရီရယ်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[User:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[User talk:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၃၂၊ ၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ (UTC) == Suggestion == You have recently created two articles that I noticed, which are [[ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်]] and [[ဘက်ရှ်မိသားစု]]. In the former article, you begin the lead with these words, "''ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ် (အင်္ဂလိပ်၊ ဂျာမန်: (Johann Pachelbel) ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်၊ လက်တင်: Johannes Pachelbelius Organista Noriberghensium) သည်'' ..." and instead of using the current title name, "ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်", the other name you put "'''ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်'''" would be more close to its German pronunciation ({{IPA-de|ˈpaxɛlbəl}}, {{IPA|[ˈpaxəlbɛl]}}, or {{IPA|[paˈxɛlbəl]}}). The latter article [[ဘက်ရှ်မိသားစု]] has the second name you added ('''ဘာ့ခ်'''), which is more preferable and more approximate to Deustache or English pronunciation (RP: {{IPA|/bɑːx/ or /bɑːk/}}, De:{{IPA|/baχ/}} ) so the article name should be ဘာ့ခ်မိသားစု in place of ဘက်ရှ်မိသားစု, which I believed both German & English people never pronounce (ရှ်, sh) for Ba'''ch''' . [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၂၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) Thank you for your suggestion. I also have known about the German and English pronunciation (which is why I added in brackets). But, the Burmese pronunciation can be different from German and English pronunciation. That's why, for the main title, I used what the Burmese people would read those names, and as well as adding the approximate pronunciation of the names. As examples, Beethoven, in Burmese language, is written as "ဘီသိုဗင်", instead of "ဘေသိုဗင်" and Mozart as "မိုးဇက်", instead of "မိုးဇာ့ထ်". This is why my article titles are written in Burmese approximation. [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၀၀၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) :Resonable! I’m not here now to discuss that but just to say your articles concerning music are really nice & admirable, which I feel are ''filling in the blanks'' for Myanmar Wikipedia. Bravo! [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၁၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) I appreciate your admiration on my new music articles. Western music and early music composers are not explored much in Myanmar's music community and I think that it is worth knowing a bit about them. Even though I'm not a certified musician, I am trying my best in making articles about music and music theory, opening a new knowledge door for Burmemse Wikipedia readers, and as you said "filling in the blanks in Myanmar Wikipedia" [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၄၄၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) == [[:File:ULA-AA Flag.svg]] == FYI ပါ အစ်ကို။ Commons မှာတင်ခဲ့ဖူးတဲ့ File:Arakan Army Flag.png ဖိုင်ကို [[:c:Commons:Deletion requests/File:Arakan Army Flag.png|No evidence of ownership or permission to release]] ဆိုပြီး ဖျက်ခံရဖူးပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၀၁၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော့်အမြင်အရတော့ File:Arakan Army Flag.png က source image ကို တိုက်ရိုက်ကြီး တင်ထားလို့ထင်ပါတယ်။ အခုဖိုင်က ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် Inkscape နဲ့ vector ပုံစံလုပ်ထားတာပါ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၂၄၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == SVG Flag request == [[ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နဲ့ [[ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (Chin National Defense Force) ဆောင်းပါးတွေမှာ အသုံးပြုဖို့ [https://www.facebook.com/cnoheadquarters/photos/275075168056156 သူတို့ရဲ့အလံ]ကို SVG ဆွဲပေးဖို့ အဆင်ပြေမလားဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၄၂၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော်ကိုယ်၌က ပုံတွေကို Detail ကျကျမဆွဲတတ်တာရယ် အခုလျှပ်စစ်မီးအရမ်းပျက်နေတာကြောင့်ရယ် လုပ်ပေးဖို့ အဆင်သိပ်ပြေမယ်မထင်ပါ။ အဆင်ပြေရင်တော့ လုပ်ကြည့်ပေးပါမယ်။ Commons မှာ jpg နဲ့ အလံပုံတစ်ပုံရှိတယ်ထင်တယ်။ ([[:File:Chin National Organization - Flag.jpg]]) [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၅၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးပါ။ ကျနော်လဲ ခုနကပဲ ကွန်မွန်းစ်က ပုံကို တွေ့တယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၄:၀၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Here, ([[:File:CNO-CNDF Flag.svg]])[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၂:၄၉၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :::Thanks and Cheer! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၅၀၊ ၁၃ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == A barnstar for you! == {| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Design Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Graphic Designer's Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | For your outstanding graphic creations of flag images! [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၂၈၊ ၂၄ မေ ၂၀၂၂ (UTC) |}<!-- Template:The Graphic Designer's Barnstar --> == ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် == Google ကတော့ "ဆိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတယ်... ပြီးတော့ သတင်းတွေတော်တော်များများ ဆိုင် ကိုဘဲသုံးကြတယ်၊ ချိုင်ကတော့ ပိုပြီး "ts" အသံထွက်ပေမယ့် လူသိများတဲ့ စာလုံးပေါင်းသုံးရင် ပိုကောင်းမယ်ထင်တယ် [[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|Jokomarel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jokomarel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၈၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) :[[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|@Jokomarel]] မြန်မာမီဒီယာအချို့ကလည်း "ချိုင်အင်ဝမ်" လို့ရေးတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ VOA မှာလည်း အဲ့အတိုင်းဖတ်ဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီသတ်ပုံနှစ်မျိုးက အရမ်းထွေထွေထူးထူး ကွာဟသွားမျိုးမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်ကတော့ မူလအသံထွက်နဲ့နီးစပ်လို့ "ချိုင်" ကို ပိုပြီးအားပေးတာပါ။ Context ကို သိနေတယ်ဆိုရင်တော့ ဘယ်လိုရေးရေး အဲ့လူဖြစ်ကြောင်းသိတာလဲရှိပါတယ်။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၄:၃၆၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 4c1wq0io3ptbnnvixwtqgda19quqx3u 753179 753178 2022-08-03T14:47:05Z Albert Poliakoff 55831 /* ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် */ wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Albert Poliakoff ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် ကျူတိုရီရယ်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[User:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[User talk:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၃၂၊ ၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ (UTC) == Suggestion == You have recently created two articles that I noticed, which are [[ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်]] and [[ဘက်ရှ်မိသားစု]]. In the former article, you begin the lead with these words, "''ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ် (အင်္ဂလိပ်၊ ဂျာမန်: (Johann Pachelbel) ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်၊ လက်တင်: Johannes Pachelbelius Organista Noriberghensium) သည်'' ..." and instead of using the current title name, "ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်", the other name you put "'''ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်'''" would be more close to its German pronunciation ({{IPA-de|ˈpaxɛlbəl}}, {{IPA|[ˈpaxəlbɛl]}}, or {{IPA|[paˈxɛlbəl]}}). The latter article [[ဘက်ရှ်မိသားစု]] has the second name you added ('''ဘာ့ခ်'''), which is more preferable and more approximate to Deustache or English pronunciation (RP: {{IPA|/bɑːx/ or /bɑːk/}}, De:{{IPA|/baχ/}} ) so the article name should be ဘာ့ခ်မိသားစု in place of ဘက်ရှ်မိသားစု, which I believed both German & English people never pronounce (ရှ်, sh) for Ba'''ch''' . [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၂၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) Thank you for your suggestion. I also have known about the German and English pronunciation (which is why I added in brackets). But, the Burmese pronunciation can be different from German and English pronunciation. That's why, for the main title, I used what the Burmese people would read those names, and as well as adding the approximate pronunciation of the names. As examples, Beethoven, in Burmese language, is written as "ဘီသိုဗင်", instead of "ဘေသိုဗင်" and Mozart as "မိုးဇက်", instead of "မိုးဇာ့ထ်". This is why my article titles are written in Burmese approximation. [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၀၀၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) :Resonable! I’m not here now to discuss that but just to say your articles concerning music are really nice & admirable, which I feel are ''filling in the blanks'' for Myanmar Wikipedia. Bravo! [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၁၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) I appreciate your admiration on my new music articles. Western music and early music composers are not explored much in Myanmar's music community and I think that it is worth knowing a bit about them. Even though I'm not a certified musician, I am trying my best in making articles about music and music theory, opening a new knowledge door for Burmemse Wikipedia readers, and as you said "filling in the blanks in Myanmar Wikipedia" [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၄၄၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) == [[:File:ULA-AA Flag.svg]] == FYI ပါ အစ်ကို။ Commons မှာတင်ခဲ့ဖူးတဲ့ File:Arakan Army Flag.png ဖိုင်ကို [[:c:Commons:Deletion requests/File:Arakan Army Flag.png|No evidence of ownership or permission to release]] ဆိုပြီး ဖျက်ခံရဖူးပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၀၁၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော့်အမြင်အရတော့ File:Arakan Army Flag.png က source image ကို တိုက်ရိုက်ကြီး တင်ထားလို့ထင်ပါတယ်။ အခုဖိုင်က ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် Inkscape နဲ့ vector ပုံစံလုပ်ထားတာပါ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၂၄၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == SVG Flag request == [[ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နဲ့ [[ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (Chin National Defense Force) ဆောင်းပါးတွေမှာ အသုံးပြုဖို့ [https://www.facebook.com/cnoheadquarters/photos/275075168056156 သူတို့ရဲ့အလံ]ကို SVG ဆွဲပေးဖို့ အဆင်ပြေမလားဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၄၂၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော်ကိုယ်၌က ပုံတွေကို Detail ကျကျမဆွဲတတ်တာရယ် အခုလျှပ်စစ်မီးအရမ်းပျက်နေတာကြောင့်ရယ် လုပ်ပေးဖို့ အဆင်သိပ်ပြေမယ်မထင်ပါ။ အဆင်ပြေရင်တော့ လုပ်ကြည့်ပေးပါမယ်။ Commons မှာ jpg နဲ့ အလံပုံတစ်ပုံရှိတယ်ထင်တယ်။ ([[:File:Chin National Organization - Flag.jpg]]) [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၅၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးပါ။ ကျနော်လဲ ခုနကပဲ ကွန်မွန်းစ်က ပုံကို တွေ့တယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၄:၀၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Here, ([[:File:CNO-CNDF Flag.svg]])[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၂:၄၉၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :::Thanks and Cheer! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၅၀၊ ၁၃ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == A barnstar for you! == {| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Design Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Graphic Designer's Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | For your outstanding graphic creations of flag images! [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၂၈၊ ၂၄ မေ ၂၀၂၂ (UTC) |}<!-- Template:The Graphic Designer's Barnstar --> == ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် == Google ကတော့ "ဆိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတယ်... ပြီးတော့ သတင်းတွေတော်တော်များများ ဆိုင် ကိုဘဲသုံးကြတယ်၊ ချိုင်ကတော့ ပိုပြီး "ts" အသံထွက်ပေမယ့် လူသိများတဲ့ စာလုံးပေါင်းသုံးရင် ပိုကောင်းမယ်ထင်တယ် [[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|Jokomarel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jokomarel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၈၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) :[[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|@Jokomarel]] မြန်မာမီဒီယာအချို့ကလည်း "ချိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ VOA မှာလည်း အဲ့အတိုင်းဖတ်ဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီသတ်ပုံနှစ်မျိုးက အရမ်းထွေထွေထူးထူး ကွာဟသွားမျိုးမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်ကတော့ မူလအသံထွက်နဲ့နီးစပ်လို့ "ချိုင်" ကို ပိုပြီးအားပေးတာပါ။ Context ကို သိနေတယ်ဆိုရင်တော့ ဘယ်လိုရေးရေး အဲ့လူဖြစ်ကြောင်းသိနိုင်ပါတယ်။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၄:၃၆၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) nf9c5pd46jh1yqe1sfxf0gzou48r67q 753184 753179 2022-08-03T15:16:21Z Jokomarel 101196 /* ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် */ အကြောင်းပြန်ခြင်း wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Albert Poliakoff ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် ကျူတိုရီရယ်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[WP:TUTOR|ကျူတိုရီရယ်]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/installing_myanmar_unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [http://www.myanmarlanguage.org/unicode/input-methods-unicode ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, like 'Interwikis' and updating images from Commons, etc. So don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[User:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[User talk:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၃၂၊ ၂၇ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ (UTC) == Suggestion == You have recently created two articles that I noticed, which are [[ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်]] and [[ဘက်ရှ်မိသားစု]]. In the former article, you begin the lead with these words, "''ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ် (အင်္ဂလိပ်၊ ဂျာမန်: (Johann Pachelbel) ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်၊ လက်တင်: Johannes Pachelbelius Organista Noriberghensium) သည်'' ..." and instead of using the current title name, "ယိုဟန် ပက်ချယ်ဘဲလ်", the other name you put "'''ယိုဟန် ပက်ခဲလ်ဘဲလ်'''" would be more close to its German pronunciation ({{IPA-de|ˈpaxɛlbəl}}, {{IPA|[ˈpaxəlbɛl]}}, or {{IPA|[paˈxɛlbəl]}}). The latter article [[ဘက်ရှ်မိသားစု]] has the second name you added ('''ဘာ့ခ်'''), which is more preferable and more approximate to Deustache or English pronunciation (RP: {{IPA|/bɑːx/ or /bɑːk/}}, De:{{IPA|/baχ/}} ) so the article name should be ဘာ့ခ်မိသားစု in place of ဘက်ရှ်မိသားစု, which I believed both German & English people never pronounce (ရှ်, sh) for Ba'''ch''' . [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၀၇:၂၂၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) Thank you for your suggestion. I also have known about the German and English pronunciation (which is why I added in brackets). But, the Burmese pronunciation can be different from German and English pronunciation. That's why, for the main title, I used what the Burmese people would read those names, and as well as adding the approximate pronunciation of the names. As examples, Beethoven, in Burmese language, is written as "ဘီသိုဗင်", instead of "ဘေသိုဗင်" and Mozart as "မိုးဇက်", instead of "မိုးဇာ့ထ်". This is why my article titles are written in Burmese approximation. [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၀၀၊ ၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) :Resonable! I’m not here now to discuss that but just to say your articles concerning music are really nice & admirable, which I feel are ''filling in the blanks'' for Myanmar Wikipedia. Bravo! [[အသုံးပြုသူ:Aungookingofcelestials|Aungookingofcelestials]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Aungookingofcelestials|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၁၁၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) I appreciate your admiration on my new music articles. Western music and early music composers are not explored much in Myanmar's music community and I think that it is worth knowing a bit about them. Even though I'm not a certified musician, I am trying my best in making articles about music and music theory, opening a new knowledge door for Burmemse Wikipedia readers, and as you said "filling in the blanks in Myanmar Wikipedia" [[အသုံးပြုသူ:Albert Poliakoff|Albert Poliakoff]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Albert Poliakoff|ဆွေးနွေး]]) ၁၂:၄၄၊ ၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၀ (UTC) == [[:File:ULA-AA Flag.svg]] == FYI ပါ အစ်ကို။ Commons မှာတင်ခဲ့ဖူးတဲ့ File:Arakan Army Flag.png ဖိုင်ကို [[:c:Commons:Deletion requests/File:Arakan Army Flag.png|No evidence of ownership or permission to release]] ဆိုပြီး ဖျက်ခံရဖူးပါတယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၀၁၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော့်အမြင်အရတော့ File:Arakan Army Flag.png က source image ကို တိုက်ရိုက်ကြီး တင်ထားလို့ထင်ပါတယ်။ အခုဖိုင်က ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် Inkscape နဲ့ vector ပုံစံလုပ်ထားတာပါ။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၂၄၊ ၂၅ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၂ (UTC) == SVG Flag request == [[ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်]] နဲ့ [[ချင်းအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (Chin National Defense Force) ဆောင်းပါးတွေမှာ အသုံးပြုဖို့ [https://www.facebook.com/cnoheadquarters/photos/275075168056156 သူတို့ရဲ့အလံ]ကို SVG ဆွဲပေးဖို့ အဆင်ပြေမလားဗျ။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၃:၄၂၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ကျွန်တော်ကိုယ်၌က ပုံတွေကို Detail ကျကျမဆွဲတတ်တာရယ် အခုလျှပ်စစ်မီးအရမ်းပျက်နေတာကြောင့်ရယ် လုပ်ပေးဖို့ အဆင်သိပ်ပြေမယ်မထင်ပါ။ အဆင်ပြေရင်တော့ လုပ်ကြည့်ပေးပါမယ်။ Commons မှာ jpg နဲ့ အလံပုံတစ်ပုံရှိတယ်ထင်တယ်။ ([[:File:Chin National Organization - Flag.jpg]]) [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၀၃:၅၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးပါ။ ကျနော်လဲ ခုနကပဲ ကွန်မွန်းစ်က ပုံကို တွေ့တယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၄:၀၄၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) ::@[[အသုံးပြုသူ:Ninjastrikers|Ninjastrikers]] Here, ([[:File:CNO-CNDF Flag.svg]])[[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၂:၄၉၊ ၁၁ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) :::Thanks and Cheer! [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၆:၅၀၊ ၁၃ မတ် ၂၀၂၂ (UTC) == A barnstar for you! == {| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;" |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Design Barnstar Hires.png|100px]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''The Graphic Designer's Barnstar''' |- |style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | For your outstanding graphic creations of flag images! [[အသုံးပြုသူ:Pho Sai|🌐 Pho Sai®️]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Pho Sai|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၂၈၊ ၂၄ မေ ၂၀၂၂ (UTC) |}<!-- Template:The Graphic Designer's Barnstar --> == ဆိုင်အင်းဝမ် or ချိုင်အင်းဝမ် == Google ကတော့ "ဆိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတယ်... ပြီးတော့ သတင်းတွေတော်တော်များများ ဆိုင် ကိုဘဲသုံးကြတယ်၊ ချိုင်ကတော့ ပိုပြီး "ts" အသံထွက်ပေမယ့် လူသိများတဲ့ စာလုံးပေါင်းသုံးရင် ပိုကောင်းမယ်ထင်တယ် [[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|Jokomarel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jokomarel|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၈၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) :[[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|@Jokomarel]] မြန်မာမီဒီယာအချို့ကလည်း "ချိုင်အင်းဝမ်" လို့ရေးတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ VOA မှာလည်း အဲ့အတိုင်းဖတ်ဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီသတ်ပုံနှစ်မျိုးက အရမ်းထွေထွေထူးထူး ကွာဟသွားမျိုးမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်ကတော့ မူလအသံထွက်နဲ့နီးစပ်လို့ "ချိုင်" ကို ပိုပြီးအားပေးတာပါ။ Context ကို သိနေတယ်ဆိုရင်တော့ ဘယ်လိုရေးရေး အဲ့လူဖြစ်ကြောင်းသိနိုင်ပါတယ်။ [[User:Albert Poliakoff|<span style="color: deepskyblue">Albert Poliakoff</span>]] ([[User talk:Albert Poliakoff|<span style="color: slategray">မက်ဆေ့ခ်ျ</span>]]) ၁၄:၃၆၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) ::👍 [[အသုံးပြုသူ:Jokomarel|Jokomarel]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Jokomarel|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၁၆၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) mkwvpgfvy6cgsuqqksfkfvtcaz1c5bl 0 118341 753191 742380 2022-08-03T17:00:18Z 37.111.13.85 wikitext text/x-wiki အောက်ပါတို့မှာ '''[[တပ်မတော်|အစ္စရေးတပ်မတော်]]'''ရှိတပ်ဖွဲ့များ၏ စစ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသည်။ == ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များ == # [[မင်းအောင်လှိုင်|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်]] – [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] # [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း]] – [[ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]၊ [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ကြည်း)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မိုးအောင်]] – [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ရေ)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ထွန်းအောင်]] – [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(လေ)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေး – တပ်မတော်ညှိုနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မြထွန်းဦး]] – [[ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]] ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး == စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး == # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး တေဇကျော် – အမှတ်(၁)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်ဇော်အေး – အမှတ်(၂)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဖုန်းမြတ် – အမှတ်(၃)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး<ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2019/07/12/197728.html</ref> # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်စိုး – အမှတ်(၄)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သက်ပုံ – အမှတ်(၅)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး<ref> https://burma.irrawaddy.com/news/2020/06/30/225523.html</ref> # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင် – အမှတ်(၆)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ==အရာရှိချုပ်== # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ရဲဝင်းဦး]] – စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးဇော်သိန်း – စစ်ရေးချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကျော်စွာလင်း – စစ်ထောက်ချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးမင်းဦး – တပ်မတော်စစ်ဆေးရေးနှင့်စာရင်းစစ်ချုပ် (ကြည်း –ရေ –လေ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး လင်း‌အောင် – စစ်ရာထူးခန့်ချုပ် # ဗိုလ်ချုပ်/ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးသန့်နိုင် – စစ်ဥပဒေချုပ် # ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဇော်မျိုးတင် – တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် # ဗိုလ်ချုပ်/ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးမင်းဦး – တပ်မတော်စစ်ဆေးရေးအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးမိုးအောင် – [[လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး]]အရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကံမြင့်သန်း – ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မိုးမြင့်ထွန်း]] – စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ် (ကြည်း) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဇွဲဝင်းမြင့် – စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(ရေ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းအောင် – စစ်ဦးစီးအရရှိချုပ်(လေ)<ref>https://www.seniorgeneralminaunghlaing.com.mm/14498/တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစ-681/{{Dead link|date=March 2021 }}</ref> == အစိုးရအဖွဲ့ပိုင်းဆိုင်ရာ == * ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးဌာနများ၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး – ဒုတိယဝန်ကြီးများအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြသော တပ်မတော်အရာရှိကြီးများ # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မြထွန်းဦး]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခင် တပ်မတော်ညှိုနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး) # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[တင်အောင်စန်း]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ပို့ဆောင်ရေး နှင့်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခင် [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ရေ)]]) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[စိုးထွဋ်]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန နှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံး (ယခင် တပ်မတော်စစ်ဖက်ရေးရာလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းထွန်းနောင် – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန (ယခင် အမှတ်(၁)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ) #ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ရာပြည့် (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ရာပြည့်]] – ပြည်​ထောင်စုဝန်ကြီး ၊ [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန]] # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင် ဒုတိယဝန်ကြီး – ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန / မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ ရဲချုပ် (ပူးတွဲ) # ဗိုလ်ချုပ် မြင့်နွယ် – ဒုတိယဝန်ကြီး – ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန # ဗိုလ်ချုပ် ဖြို့သန့် – ဒုတိယဝန်ကြီး – နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန (ယခင် နမခတိုင်းမှူး) #ဗိုလ်ချုပ် စိုးတင့်နိုင် – ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန #ဗိုလ်ချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဒုဝန်ကြီး)|ဇော်မင်းထွန်း]]၊ ဒုတိယဝန်ကြီး – ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန #ဗိုလ်မှူးချုပ် လူမွန် – ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ပို့ဆောင်ရေး နှင့်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန == အခြားတပ်မတော်အရာရှိကြီးများ== # ဗိုလ်ချုပ် ခွန့်သန့်ဇော်ထူး – တွဲဖက်စစ်ရေးချုပ် (၁) စစ်ရေးချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် ဇင်မင်းထက် – တွဲဖက်စစ်ရေးချုပ် (၂) စစ်ရေးချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် သိုက်စိုး – တွဲဖက်စစ်ထောက်ချုပ် (၁) စစ်ထောက်ချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် အောင်လင်းထွန်း – တွဲဖက်စစ်ထောက်ချုပ် (၂) စစ်ထောက်ချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် သန်းထွတ်သိန်း – ဒုတိယတပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် အောင်မျိုးထွန်း – ဒုတိယတပ်မတော်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ဆွေဝင်း – ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ကိုကိုလွင် – ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် စိုးနိုင်ဦး – ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (စစ်မဟာဗျူဟာ) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ကိုလေး ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (လေ့ကျင့်ရေး) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်မျိုးသန့် – ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (ပူးပေါင်း) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) == တပ်မတော်လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲများ== # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် သက်အောင် – တပ်မတော်အမြောက်တပ်ဖွဲ့ညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်လွင်ဦး – တပ်မတော်သံချပ်ကာယန္တယားညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထွန်းထွန်းဦး – တပ်မတော်ဆက်သွယ်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဗိုလ်ချုပ်)|ဇော်မင်းထွန်း]] – ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးနှင့်စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် အောင်ပိုင်ဦး – ပြည်သူ့စစ်နှင့်နယ်ခြားတပ်များညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်ဝင်း – စစ်သမိုင်းပြတိုက်နှင့်တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်မှူးညွှန်ကြားရေးမှူ # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ဇော်နိုင်ဦး – စခန်းမှူး – ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း) စခန်းမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထင်ကျော်သူ – လုံခြုံရေးနှင့်သက်ဆိုင်သောပုံနှိပ်လုပ်ငန်းများညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ ကိုကိုလွင် – ဆေးဝန်ထမ်းညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထိန်လင်း – ပြန်လည်နေရာချထားရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် သက်ထွန်းဦး – တပ်မတော်တပ်ထိန်းချုပ်ရုံးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်ကျော်ဦး – အင်အားဖြည့်တင်းရေးညွှန်ကြားရေးမှူ # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ရဲကျော်သူ – တပ်မတော်မှတ်တမ်းညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မြင့်နိုင် – ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနငွေစာရင်းရုံးညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် # ဗိုလ်ချုပ် မျိုးသန့် – စစ်အင်ဂျင်နီယာညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်လွင်ဦး – ထောက်ပံ့ရေးနှင့်ပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဝင်းလွင် – စစ်လက်နက်ပစ္စည်းညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် နေမျိုးဦး – လျှပ်စစ်နှင့်စက်မှုအင်ဂျင်နီယာညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ခင်မောင်သန်း – ပစ္စည်းဝယ်ယူရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် – ဒုံးတပ်ဖွဲ့ညွှန်ကြား​ရေးမှူး == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော်၏ စစ်ဘက်ရာထူးတာဝန်ခန့်အပ်မှုများ|*]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] {{တပ်မတော်}} fjn7p56dogoss65tqg562ubs7hi06rc 753192 753191 2022-08-03T17:00:51Z 37.111.13.85 wikitext text/x-wiki အောက်ပါတို့မှာ '''[[တပ်မတော်|ဗမာ့တပ်မတော်]]'''ရှိတပ်ဖွဲ့များ၏ စစ်ဖက်ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသည်။ == ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များ == # [[မင်းအောင်လှိုင်|ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်]] – [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] # [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း]] – [[ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]၊ [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ကြည်း)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မိုးအောင်]] – [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ရေ)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ထွန်းအောင်]] – [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(လေ)]] # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေး – တပ်မတော်ညှိုနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မြထွန်းဦး]] – [[ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန]] ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး == စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး == # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး တေဇကျော် – အမှတ်(၁)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်ဇော်အေး – အမှတ်(၂)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဖုန်းမြတ် – အမှတ်(၃)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး<ref>https://burma.irrawaddy.com/news/2019/07/12/197728.html</ref> # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်စိုး – အမှတ်(၄)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သက်ပုံ – အမှတ်(၅)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး<ref> https://burma.irrawaddy.com/news/2020/06/30/225523.html</ref> # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင် – အမှတ်(၆)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ==အရာရှိချုပ်== # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ရဲဝင်းဦး]] – စစ်ဘက်ရေးရာလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးဇော်သိန်း – စစ်ရေးချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကျော်စွာလင်း – စစ်ထောက်ချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးမင်းဦး – တပ်မတော်စစ်ဆေးရေးနှင့်စာရင်းစစ်ချုပ် (ကြည်း –ရေ –လေ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး လင်း‌အောင် – စစ်ရာထူးခန့်ချုပ် # ဗိုလ်ချုပ်/ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးသန့်နိုင် – စစ်ဥပဒေချုပ် # ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဇော်မျိုးတင် – တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် # ဗိုလ်ချုပ်/ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးမင်းဦး – တပ်မတော်စစ်ဆေးရေးအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးမိုးအောင် – [[လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့|လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး]]အရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကံမြင့်သန်း – ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မိုးမြင့်ထွန်း]] – စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ် (ကြည်း) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဇွဲဝင်းမြင့် – စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(ရေ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းအောင် – စစ်ဦးစီးအရရှိချုပ်(လေ)<ref>https://www.seniorgeneralminaunghlaing.com.mm/14498/တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစ-681/{{Dead link|date=March 2021 }}</ref> == အစိုးရအဖွဲ့ပိုင်းဆိုင်ရာ == * ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးဌာနများ၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး – ဒုတိယဝန်ကြီးများအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြသော တပ်မတော်အရာရှိကြီးများ # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[မြထွန်းဦး]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခင် တပ်မတော်ညှိုနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး) # ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[တင်အောင်စန်း]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ပို့ဆောင်ရေး နှင့်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခင် [[ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ရေ)]]) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[စိုးထွဋ်]] – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန နှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံး (ယခင် တပ်မတော်စစ်ဖက်ရေးရာလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် ) # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းထွန်းနောင် – ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန (ယခင် အမှတ်(၁)စစ်ဆင်ရေးအထူးအဖွဲ့မှူး ) #ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[ရာပြည့် (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|ရာပြည့်]] – ပြည်​ထောင်စုဝန်ကြီး ၊ [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန]] # ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင် ဒုတိယဝန်ကြီး – ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန / မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ ရဲချုပ် (ပူးတွဲ) # ဗိုလ်ချုပ် မြင့်နွယ် – ဒုတိယဝန်ကြီး – ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန # ဗိုလ်ချုပ် ဖြို့သန့် – ဒုတိယဝန်ကြီး – နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန (ယခင် နမခတိုင်းမှူး) #ဗိုလ်ချုပ် စိုးတင့်နိုင် – ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန #ဗိုလ်ချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဒုဝန်ကြီး)|ဇော်မင်းထွန်း]]၊ ဒုတိယဝန်ကြီး – ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန #ဗိုလ်မှူးချုပ် လူမွန် – ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ပို့ဆောင်ရေး နှင့်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန == အခြားတပ်မတော်အရာရှိကြီးများ== # ဗိုလ်ချုပ် ခွန့်သန့်ဇော်ထူး – တွဲဖက်စစ်ရေးချုပ် (၁) စစ်ရေးချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် ဇင်မင်းထက် – တွဲဖက်စစ်ရေးချုပ် (၂) စစ်ရေးချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် သိုက်စိုး – တွဲဖက်စစ်ထောက်ချုပ် (၁) စစ်ထောက်ချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် အောင်လင်းထွန်း – တွဲဖက်စစ်ထောက်ချုပ် (၂) စစ်ထောက်ချုပ်ရုံး # ဗိုလ်ချုပ် သန်းထွတ်သိန်း – ဒုတိယတပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်စစ်ဘက်ရေးလုံခြုံရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် အောင်မျိုးထွန်း – ဒုတိယတပ်မတော်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ဆွေဝင်း – ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ကိုကိုလွင် – ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ် (တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် စိုးနိုင်ဦး – ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (စစ်မဟာဗျူဟာ) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်ချုပ် ကိုလေး ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (လေ့ကျင့်ရေး) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) # ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်မျိုးသန့် – ဒုတိယတပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ် (ပူးပေါင်း) (တပ်မတော်လေ့ကျင့်ရေးအရာရှိချုပ်ရုံး) == တပ်မတော်လက်ရုံးတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲများ== # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် သက်အောင် – တပ်မတော်အမြောက်တပ်ဖွဲ့ညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်လွင်ဦး – တပ်မတော်သံချပ်ကာယန္တယားညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထွန်းထွန်းဦး – တပ်မတော်ဆက်သွယ်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် [[ဇော်မင်းထွန်း (ဗိုလ်ချုပ်)|ဇော်မင်းထွန်း]] – ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးနှင့်စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် အောင်ပိုင်ဦး – ပြည်သူ့စစ်နှင့်နယ်ခြားတပ်များညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်ဝင်း – စစ်သမိုင်းပြတိုက်နှင့်တပ်မတော်မော်ကွန်းတိုက်မှူးညွှန်ကြားရေးမှူ # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ဇော်နိုင်ဦး – စခန်းမှူး – ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး (ကြည်း) စခန်းမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထင်ကျော်သူ – လုံခြုံရေးနှင့်သက်ဆိုင်သောပုံနှိပ်လုပ်ငန်းများညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ ကိုကိုလွင် – ဆေးဝန်ထမ်းညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ထိန်လင်း – ပြန်လည်နေရာချထားရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် သက်ထွန်းဦး – တပ်မတော်တပ်ထိန်းချုပ်ရုံးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်ကျော်ဦး – အင်အားဖြည့်တင်းရေးညွှန်ကြားရေးမှူ # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် ရဲကျော်သူ – တပ်မတော်မှတ်တမ်းညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မြင့်နိုင် – ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနငွေစာရင်းရုံးညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် # ဗိုလ်ချုပ် မျိုးသန့် – စစ်အင်ဂျင်နီယာညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဇော်လွင်ဦး – ထောက်ပံ့ရေးနှင့်ပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ဝင်းလွင် – စစ်လက်နက်ပစ္စည်းညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး # ဗိုလ်မှူးချုပ်/ဗိုလ်ချုပ် နေမျိုးဦး – လျှပ်စစ်နှင့်စက်မှုအင်ဂျင်နီယာညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် ခင်မောင်သန်း – ပစ္စည်းဝယ်ယူရေးညွှန်ကြားရေးမှူး # ဗိုလ်ချုပ် – ဒုံးတပ်ဖွဲ့ညွှန်ကြား​ရေးမှူး == ကိုးကား == [[ကဏ္ဍ:တပ်မတော်၏ စစ်ဘက်ရာထူးတာဝန်ခန့်အပ်မှုများ|*]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လူပုဂ္ဂိုလ်များ]] {{တပ်မတော်}} 62ed5vhtp43xbrfz44r4ngkbiy0m55f 2 138427 753193 527586 2022-08-03T17:13:56Z QueerEcofeminist 48651 [[အသုံးပြုသူ:Hanminsein]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ:Alakarkyawswar]] သို့ QueerEcofeministက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hanminsein|Hanminsein]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Alakarkyawswar|Alakarkyawswar]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း wikitext text/x-wiki Hello! caeijeike3tbqti90gctw0zhmuffrtf 0 195860 753214 626259 2022-08-04T01:05:35Z Odata Ashin 104460 Adding some information about the village. wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = ကျိုက်စကော (အရှေ့) |official_name = ကျိုက်စကော (အရှေ့)ရွာ |native_name = |other_name = |postal_code = |postal_code_type = Postal codes |pushpin_label_position = bottom |pushpin_map = မြန်မာနိုင်ငံ |pushpin_map_caption = မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နေရာ |image_skyline = |image_map = |map_caption = |settlement_type = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရွာများ|ရွာ]] |subdivision_type = [[အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံများစာရင်း|နိုင်ငံ]] |subdivision_name = {{flag|မြန်မာနိုင်ငံ}} |subdivision_type1 = [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေဒေသများ|တိုင်းဒေသကြီး]] |subdivision_name1 = [[File:Flag_of_Bago_Division.svg| 23px]] [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး|ပဲခူး]] |subdivision_type2 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ ခရိုင်များ|ခရိုင်]] |subdivision_name2 = [[ပဲခူးခရိုင်]] |subdivision_type3 = [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်များ|မြို့နယ်]] |subdivision_name3 = [[ဒိုက်ဦးမြို့နယ်]] |subdivision_type4 = [[ကျေးရွာအုပ်စု]] |subdivision_name4 = ကျိုက်စကော (အရှေ့) |unit_pref = imperial |area_total_km2 = |population = |population_as_of = |population_density_km2 = auto |coordinates_display = |coordinates_region = MM |coordinates = {{Coord|17.626350402832|96.577507019043|region:MM|format=dms|display=inline,title}} |elevation_ft = |elevation_m = |timezone = [[မြန်မာစံတော်ချိန်]] |utc_offset = +6.30 |website = }} '''ကျိုက်စကော (အရှေ့)ရွာ''' ({{Lang-en|Kyaiksakaw(East)}})သည် [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး (အရှေ့)]]၊ [[ပဲခူးခရိုင်]]၊ [[ဒိုက်ဦးမြို့နယ်]]၊ [[ကျိုက်စကော (အရှေ့)ကျေးရွာအုပ်စု]]၌ တည်ရှိသည်။ ရွာနေရာကုတ်မှာ ၁၇၉၄၄၇ ဖြစ်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ သန်းခေါင်စာရင်း#၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်း|၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ ကျိုက်စကော (အရှေ့)ကျေးရွာအုပ်စုတွင် ကျား ၂၀၁၂ ဦး၊ မ ၂၃၂၀ ဦး၊ [[လူဦးရေ]] စုစုပေါင်း ၄၃၃၂ ဦးနေထိုင်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းပေါင်း လေးကျောင်းရှိပြီး၊ အစိုးရပညာသင် အထက်တန်းကျောင်း နှစ်ကျောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးသင် ဘကမူလွန်ကျောင်း တစ်ကျောင်းရှိသည်။ <ref>{{cite web|url=http://themimu.info/place-codes|title=Place codes (Pcodes)|work=Myanmar Information Management Unit|date=June 2020}}</ref> == ကိုးကား == {{Reflist}} {{ပထဝီဝင်တည်နေရာ |Centre = ကျိုက်စကော (အရှေ့) |North = - |Northeast = - |East = - |Southeast = - |South = - |Southwest = - |West = - |Northwest = - }} {{ဒိုက်ဦးမြို့နယ်}} [[ကဏ္ဍ:ဒိုက်ဦးမြို့နယ်ရှိ ရွာများ]] {{Bago-geo-stub}} ijkyellxqlpea2nqw9xq4fo4ui0uayh 0 203140 753197 751702 2022-08-03T17:36:24Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki {{About|ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြပွဲများအကြာင်းဖြစ်သည်။|လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို အကြောင်းကို ဖတ်ရှု့လိုပါက|ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်}}{{Infobox civil conflict | title = ၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန္ဒပြမှုများ </br> (မြန်မာ့​နွေဦး​တော်လှန်​ရေး) | image = {{Photomontage | photo1a = 2021 Myanmar Protest in Hleden.jpg | photo2a = Wigging to myanmar military.jpg | photo2b = Three-finger salute.jpg | photo3a = Human chain demonstration in Yangon, Myanmar (8 February 2021).jpg | photo3b = Myanmar military is worse.jpg | position = centre | size = 280 | color = #F5F5F5 | border = 0 | color_border = white | spacing = 3 | foot_montage = }} | caption = ''အပေါ်မှ နာရီလက်တံအတိုင်း:'' {{hlist | <!-- 1 -->ရန်ကုန်မြို့၊ လှည်းတန်း၌ ဆန္ဒပြကြစဉ် | <!-- 2b -->လက်သုံးချောင်းထောင်ခြင်းဖြင့် ဆန္ဒပြနေကြပုံ| <!-- 3b -->"စစ်တပ်ကပိုဆိုး"| <!-- 3a -->ကမာရွတ်မြို့နယ်၌ ဆန္ဒပြနေကြစဉ် | <!-- 2a -->ဗိုလ်ချုပ်မင်းအောင်လှိုင်အားရှုတ်ချ၍ NLD အလံလွှင့်နေပုံ}} | date =၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ – ယနေ့ | place = မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း | coordinates = | causes = [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|အာဏာသိမ်းပိုက်ခံရမှု]] | status = ဖြစ်ပွားဆဲ *စစ်အစိုးရမှ ဆန္ဒပြမှုများအား အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲ *နိုင်ငံတစ်ဝန်း မိုဘိုင်းနှင့် ဝိုင်ဖိုင်အင်တာနက်ပြတ်တောက်နေ *အရေးပေါ် အခြေအနေအား ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၃ အထိ သက်တမ်းတိုး<ref name="NPR Prime Minister">{{cite news |title=Myanmar's Military Leader Declares Himself Prime Minister And Promises Elections |url=https://www.npr.org/2021/08/02/1023782084/myanmar-military-leader-prime-minister-elections |access-date=10 August 2021 |work=[[Associated Press]] |agency=[[NPR]] |date=2 August 2021}}</ref> *[[ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်|လက်နက်ကိုင် ခုခံတော်လှန်မှုများ ဖြစ်ပွား]] | goals = * စစ်အာဏာရှင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး[[မင်းအောင်လှိုင်]]နှင့် အာဏာသိမ်းအစိုးရ ပြုတ်ကျရေး * နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်၊ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အခြားဖမ်းဆီးခံရသူ ခေါင်းဆောင်များအား ပြန်လွှတ်ပေးရေး * ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိမှတ်ပြုရေး * [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|ရွေးကောက်ခံ]] လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ လွှတ်တော်ဖွဲ့စည်း၍ တရားဝင်အစိုးရအသစ် ဖွဲ့နိုင်ရေး * ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖျက်သိမ်းရေး၊ ပြည်သူ့ဆန္ဒနှင့်ကိုက်ညီသော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် ပေါ်ထွန်းရေး * ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေး | result = | methods = ဆန္ဒပြခြင်း၊ သပိတ်မှောက်ခြင်း၊ [[အာဏာဖီဆန်ရေး ပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှု|အာဏာဖီဆန်ခြင်း]] | side1 = '''ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြသူများ:''' <br> (ခေါင်းဆောင်မရှိ) *အာဏာဖီဆန်ရေးပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှု *ကျောင်းသား/သူများ *အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ ---- {{flagicon|Myanmar}} '''[[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့]]''' (NUG) * {{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] '''ပံ့ပိုးသူများ:''' *{{flagicon image|Flag of National League for Democracy.svg}} [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်]] * [[မြန်မာနိုင်ငံရှိ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ|တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ]] | side2 = '''{{flagicon image|State seal of Myanmar.svg}} [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်အစိုးရ]]''' *{{flagicon image|Flag of the Ministry of Defense (Myanmar).svg}} [[တပ်မတော်]] ** {{air force|MYA}} ** {{navy|MYA}} ** {{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့|မြန်မာ့ရဲတပ်ဖွဲ့]] '''ပံ့ပိုးသူများ:''' *{{flagicon image|Flag of the Union Solidarity and Development Party.svg}} [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] <ref>{{Cite web|last=Bodea|first=Malina|date=2021-02-28|title=Myanmar’s Military-Led Coup: A Stop Sign On The Path To Democracy|url=https://theowp.org/myanmars-military-led-coup-a-stop-sign-on-the-path-to-democracy/|access-date=2021-03-01|website=The Organization for World Peace|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news|last=Limited|first=Bangkok Post Public Company|title=Down but not out|work=Bangkok Post|url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2076091/down-but-not-out|access-date=2021-03-01}}</ref> *{{flagdeco|China}} [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ|တရုတ်နိုင်ငံ]]<ref>https://www.businessinsider.com/china-russia-block-un-security-council-condemn-myanmar-coup-2021-2</ref>(စွပ်စွဲချက်) * တပ်မတော်ထောက်ခံသူများ၏ တန်ပြန်သပိတ်များ | leadfigures1 = '''ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြသူများ:'''<br>ဦးဆောင်သူမရှိ '''NUG:'''<br>{{flagdeco|MYA}} [[ဒူဝါလရှီးလ]]<br>{{nowrap|{{flagdeco|MYA}} [[မန်းဝင်းခိုင်သန်း]]}}<br>{{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} [[ရည်မွန်]] | leadfigures2 = {{plainlist| * {{flagicon image|Commander in Chief flag of Myanmar.svg}} [[မင်းအောင်လှိုင်]] * {{flagicon image|Flag of the Ministry of Defense (Myanmar).svg}} [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] * {{flagdeco|Myanmar}} {{flagicon image|Flag of the Union Solidarity and Development Party.svg}} [[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]] * {{flagicon image|Flag of the Ministry of Defense (Myanmar).svg}} [[မြထွန်းဦး]] * {{flagicon image|Flag of the Ministry of Defense (Myanmar).svg}}{{flagicon image|Flag of the Myanmar Police Force.svg}} [[စိုးထွဋ်]]}} | detentions = ၁၄,၉၇၀ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]] အရ)<ref name="aappb"/> | fatalities = ၂,၁၄၈ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]] အရ)<ref name="aappb">[https://aappb.org ASSISTANCE ASSOCIATION FOR POLITICAL PRISONERS (BURMA)]</ref><br>{{nowrap|ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၇ ဦးနှင့် စစ်သား ၇ ဦး}}<br>{{nowrap|၂၀၂၁ မေ ၂၃ ([[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|SAC]] အရ){{efn|One police officer was killed while participating in the protests<ref>{{cite news |last1=Yildiz Faruk |first1=Omer |title=Myanmar: 6 cops dead as protesters attack police post |url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/myanmar-6-cops-dead-as-protesters-attack-police-post/2197343 |access-date=4 April 2021 |agency=[[Anadolu Agency]] |date=4 April 2021 |archive-date=4 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210404013606/https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/myanmar-6-cops-dead-as-protesters-attack-police-post/2197343 |url-status=live}}</ref> and is also included in the AAPP count of killed protesters.<ref>{{cite web|url=https://aappb.org/wp-content/uploads/2021/04/Fatality-List-for-April-4-2021-English-finalSM-1-1.pdf|title=Crackdown Injury & Death List|work=[[Assistance Association for Political Prisoners]]|date=4 April 2021|url-status=live|access-date=5 April 2021|archive-date=23 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210523052129/https://aappb.org/wp-content/uploads/2021/04/Fatality-List-for-April-4-2021-English-finalSM-1-1.pdf}}</ref>}}<ref name="surges">{{cite web|url=https://www.yahoo.com/news/fighting-flares-myanmar-town-chinese-071047678.html|title=Fighting surges in Myanmar's growing anti-junta conflict|last=Staff|date=23 May 2021|website=[[Reuters]]|access-date=23 May 2021|archive-date=23 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210523222717/https://www.yahoo.com/news/fighting-flares-myanmar-town-chinese-071047678.html|url-status=live}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.france24.com/en/live-news/20210429-myanmar-air-bases-come-under-rocket-fire |title=Myanmar air bases come under rocket fire |date=29 April 2021 |access-date=4 May 2021 |archive-date=29 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210429135040/https://www.france24.com/en/live-news/20210429-myanmar-air-bases-come-under-rocket-fire |url-status=live}}</ref>}}}} [[File:Free Daw Aung San Su Kyi.jpg|thumb|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားလွှတ်ပေးရန် ဆန္ဒပြနေကြစဉ်]]{{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}} '''၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ''' သို့မဟုတ် '''နွေဦးတော်လှန်ရေး'''<ref>{{cite web |title=နွေဦးတော်လှန်ရေး မှတ်တမ်းဝင် သူရဲကောင်းများ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/5885 |website=Myanmar NOW |access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၁ |language=my}}</ref><ref>{{cite web |title=မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာ အကူအညီ |url=https://burma.irrawaddy.com/article/2021/03/05/239001.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၁ မတ် ၂၀၂၁ |date=5 မတ် 2021}}</ref>သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|တပ်မတော်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီး]]နောက် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.usnews.com/news/world/articles/2021-02-03/anti-coup-protest-on-streets-of-myanmars-second-city|title=Anti-Coup Protest on Streets of Myanmar's Second City|agency=US News|date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref>ဆန္ဒပြမှုများသည် အကြမ်းမဖက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar adopts nonviolent approach to resist army coup|url=https://arab.news/w5msa|access-date=|website=Arab News|language=en}}</ref>အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်]]၊ [[တွစ်တာ]] စသောလူမှုကွန်ယက်များတွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခြင်း၊ နေ့စဉ် သံပုံးတီးခြင်း၊ ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု၊ အာဏာဖီဆန်ခြင်းလှုပ်ရှားမှု၊စစ်အစိုးရယန္တရားအားယိုယွင်းပျက်စီး​စေခြင်း(CDM)၊ လက်သုံးချောင်းထောင်၍ စီတန်းလှည့်လည်မှု စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ ဆန္ဒပြသူများသည် အထိန်းသိမ်းခံရသော နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၏ နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်]]အရောင်ဖြစ်သော အနီရောင်ကို အဓိကထား၍ အသုံးပြုကြသည်။ <ref>{{cite web|last=CNN|first=Carly Walsh and Akanksha Sharma|title=Protests break out in Myanmar in defiance of military coup|url=https://www.cnn.com/2021/02/06/asia/protests-myanmar-military-coup-intl-hnk/index.html|access-date=|website=cnn.com}}</ref> == နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း == {{see also|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}} ၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် မဲမသမာမှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတနှင့် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တိုင်းနှင့်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်များ၊ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အခြားအရေးပါသူများကိုပါ ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့ နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ တယ်လီဖုန်း ဆက်သွယ်ရေးလိုင်းများ ပြတ်တောက်သွားပြီး နံနက် ၈ နာရီ ခန့်တွင် ဝိုင်ဖိုင်ဝန်ဆောင်မှုများပါ ပြတ်တောက်သွားပြီးနောက် တစ်နိုင်ငံလုံး အဆက်အသွယ် ပြတ်တောက်သွားခဲ့သည်။ ထို နံနက် ၈နာရီ တွင် [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|တပ်မတော်ပိုင် မြဝတီရုပ်သံလိုင်း]]မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ မှ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]ထံသို့ လွှဲအပ်ပြီး [[မြန်မာနိုင်ငံ|နိုင်ငံတော်]]ကို အရေးပေါ်အခြေအနေ တစ်နှစ် ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုနေ့ ည‌ပိုင်း မှစတင်ကာ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[တပ်မတော်အစိုးရ (၂၀၂၁)|တပ်မတော်အစိုးရ]]အသစ်တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]သည် အာဏာသိမ်းပိုက်မှူနှင့်ပက်သက်၍ တပ်မတော်ဗိုလ်ချုပ်များကို ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web |url= https://www.theguardian.com/world/2021/feb/03/myanmar-coup-aung-san-suu-kyi-workers-hospitals-civil-disobedience-aung-san-suu-kyi |title= Myanmar coup: health workers at 70 hospitals join civil disobedience campaign|author= Simon Tisdall|date= 3 February 2021 |publisher= The Guardian|accessdate=}}</ref><ref>{{cite news |title=Veteran activist calls for civil disobedience in wake of coup |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/veteran-activist-calls-for-civil-disobedience-in-wake-of-coup |work=Myanmar NOW |date=3 February 2021 |language=en}}</ref> ==ပြည်သူလူထု၏ လှုပ်ရှားမှုများ == ===ဝန်ထမ်းများ အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ=== ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့ညနေပိုင်းတွင် ဆက်သွယ်ရေးလိုင်းများ ပြန်လည် ရရှိပြီးနောက် တိုင်းပြည်အနှံ့ရှိ ဆေးရုံများမှ လက်ထောက်ဆရာဝန်များမှ အလုပ်မဆင်းကာ [[အာဏာဖီဆန်ရေး ပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှု |အာဏာဖီဆန်ကြရန်]] ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ရက်နေ့တွင် အလုပ်မဆင်းပဲ နေခဲ့ကြလေသည်။ နောက်ရက်များတွင် အခြားသောဆေးရုံများမှ ဆေးဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ နောက်ရက်များတွင် ဆရာဝန်များသာမက အခြားသော ဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ [[မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]မှ ကော်မတီဝင် ၁၃ဦးတွင် ၆ဦးမှာ နှုတ်ထွက်ခဲ့ကြောင်း မန္တလေး ဒုတိယမြို့တော်ဝန် ဦးရဲမွန်မှ လူမှုကွန်ယက်မှတစ်ဆင့် ပြောကြားခဲ့သည်။ အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် လူမှုကွန်ယက်များမှတစ်ဆင့် ကျယ်ပြန့်လာပြီး နေပြည်တော်ရှိ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးရုံးများမှ ဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်ရှိ [[စိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန]]မှ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းများသည် လှုပ်ရှားမှုအတွင်းသို့ ပါဝင်လာကြသည်။ <ref>{{cite web|title=စစ်အစိုးရကို နေပြည်တော်က နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြ|url=https://www.rfa.org/burmese/news/nld-government-staff-against-military-coup-02042021030530.html|access-date=2021-02-04|publisher=Radio Free Asia|language=my}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် [[မြန်မာ့ မီးရထား]]မှ ဝန်ထမ်းများအားလုံး အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်လာသဖြင့် မီးရထားလုပ်ငန်းတစ်ခုလုံး လုံးဝရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများဖြစ်ကြသော ကြေးမုံနှင့် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာတို့မှ ဝန်ထမ်းများ လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်လာမည်ဆိုသော သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ <ref name=":20">{{Cite web|date=2021-02-08|title=Media group worries over press freedom in Myanmar under military rule|url=https://www.mmtimes.com/news/media-group-worries-over-press-freedom-myanmar-under-military-rule.html|access-date=2021-02-08|website=The Myanmar Times}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံဗဟိုဘဏ်မှ ဝန်ထမ်းအချို့သည် လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite web|date=2021-02-10|title=Central Bank of Myanmar Staff Join Anti-Coup Protests|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/central-bank-myanmar-staff-join-anti-coup-protests.html|access-date=2021-02-10|website=The Irrawaddy|language=en-US}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းသို့ ပြန်လာ၍ တာဝန်ထမ်းဆောင်ကြရန် မေတ္တာရပ်ခံစာကို နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာဖြစ်သည့် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=|first=|date=2021-02-09|title=Request To Health Workers|url=https://www.gnlm.com.mm/request-to-health-workers/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-02-10|website=Global New Light Of Myanmar|language=en-US}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့အထိ နောက်ဆုံးစာရင်းများအရ ဝန်ကြီးဌာန ၂၂ ခုတို့မှ အစိုးရဌာန ၈၅၈ ခုသည် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://cdm2021.com/ |accessdate=16 February 2021 |archivedate=14 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210414102348/https://cdm2021.com/ }}</ref> === တပ်မတော်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ သပိတ်မှောက်မှု === [[၃ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီ ၃ရက်]]နေ့တွင် စစ်အစိုးရမှ ထုတ်လုပ်သော ပစ္စည်းများကို မသုံးစွဲကြရန် တိုက်တွန်းပြီး သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":13">{{cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar calls for boycott of Tatmadaw linked products and services|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-calls-boycott-tatmadaw-linked-products-and-services.html|access-date=|newspaper=The Myanmar Times}}</ref>ထိုအထဲတွင် [[မိုင်တဲလ် မြန်မာ|မိုင်တဲ]] ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း၊ မြန်မာ၊ မန္တလေးနှင့် ဒဂုံဘီယာများ၊ ကော်ဖီများ၊ [[မင်းအောင်လှိုင်|အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်]]၏ [[ခင်သီရိသက်မွန်|သမီး]]ဖြစ်သူ ပိုင်ဆိုင်သော [[သတ္တမမြောက်အာရုံ]] (7th Sense Creation) <ref name=":22">{{cite web|title=Military Chief's Family Members Spend Big on Blockbuster Movies, Beauty Pageants|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215082136/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants|archive-date=15 December 2020|access-date=|agency=Myanmar NOW}}</ref>တို့ပါဝင်သည်။ === သံပုံးတီးပွဲများ === အာဏာသိမ်းခံရသည့် ညမှစတင်ကာ ရန်ကုန်မြို့ရှိ နေအိမ်၊ တိုက်ခန်းများတွင် ည ၈နာရီ အချိန်မှ ၈နာရီ ၁၅ မိနစ် အထိ သံပုံးများတီးခဲ့ကြသည်။ မကောင်းဆိုးဝါးများကို သံပုံးတီး၍ နှင်သည့် အလေ့အထကို ဆန္ဒပြမှုတွင် အသုံးပြုကြခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ရက်များတွင် တိုင်းပြည်အနှံ့တွင် တီးခဲ့ကြသည်။ သံပုန်းတီးသံနှင့်အတူ [[ဒီမိုကရေစီ]]လှုပ်ရှားမှု၏ ပြယုဂ်တစ်ခုဖြစ်သော [[ကမ္ဘာမကြေဘူး]] သီချင်းနှင့် [[အရေးကြီးပြီ|အရေးကြီးပြီ (သွေးသစ္စာ)]] သီချင်းတို့ကို သီဆို ဟစ်ကြွေးကြသည်။ မန္တလေးမြို့တွင် သံပုံးတီးသူ အယောက် ၃၀ ခန့် ဖမ်းဆီးခံရခဲ့သည်။ === ဆန္ဒပြပွဲများ === [[File:A protesters's poster and flags.jpg|thumb|ရန်ကုန်မြို့၊ ဒဂုံမြို့သစ်မြောက်ပိုင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ရပ်ကွက်အချို့ လမ်းများပေါ်တွင် ချိတ်ဆွဲထားသော ပိုစတာနှင့်အလံငယ်များဖြစ်သည်။]] ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့ ညနေ ၈ နာရီ၌ အချို့သော ရန်ကုန်သားများသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားစေလွှတ်ရန် ၁၅ မိနစ်မျှ ထွက်ရောက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို အနုနည်းအာဏာဖီဆန်မှု တချို့ရှိလာခြင်း|url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-civil-disobedience-movement-/5762587.html|access-date=2021-02-02|website=ဗွီအိုအေ|language=my}}</ref> [[မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|မန္တလေးစည်ပင်]]မှ အဖွဲ့ဝင် ၆ ယောက်သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် လုပ်ငန်းမှထွက်ခွာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Mandalay vice mayor, MCDC members resign|url=https://www.mmtimes.com/news/mandalay-vice-mayor-mcdc-members-resign.html|access-date=2021-02-03|website=The Myanmar Times}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် [[ဆေးတက္ကသိုလ် (မန္တလေး)|မန္တလေးဆေးတက္ကသိုလ်]]ရှေ့၌ လူအယောက် ၃၀ ဆန္ဒပြခဲ့ကြရာ ဖမ်းဆီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-04|title=Mandalay citizens protest against Tatmadaw rule|url=https://www.mmtimes.com/news/mandalay-citizens-protest-against-tatmadaw-rule.html|access-date=2021-02-04|website=The Myanmar Times}}</ref><ref>{{Cite web|title=Four arrested in Mandalay after street protest against military coup|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/four-arrested-in-mandalay-after-street-protest-against-military-coup|access-date=2021-02-04|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ထို့အပြင် ဆန္ဒပြမှုများသည် တစ်ရက်နှင့် တစ်ရက် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးလာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ညမထွက်ရ အမိန့် ပုဒ်မ ၁၄၄ ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထို ထုတ်ပြန်ချက်တွင် လူ ၅ ဦးထက် ပိုမစုရဟု ပါသော်လည်း ဆန္ဒပြမှုမှာ အရှိန်လျော့မသွားခဲ့ပေ။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် လူငယ်များသည် ဆန္ဒပြနည်း အသစ်အဆန်းများကို အသုံးပြုပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆက်လက်ဆန္ဒပြခဲ့သည်။ [[လွိုင်ကော်မြို့]] ရဲတပ်ဖွဲ့မှ ရဲ အယောက် ၄၀ သည် ဆန္ဒပြ ပြည်သူများနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး ထိုရဲများကို ဖမ်းဆီးရန် လွှတ်လိုက်သော ရဲ ၉ ယောက်သည်လည် ပြည်သူနဲ့ ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ [[ပြည်ထောင်စုနေ့]]တွင် [[မွန်ပြည်နယ်]]၊ [[မော်လမြိုင်မြို့]]ရှိ ဆန္ဒပြပွဲကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်းနှင်းပြီး ဖမ်းဆီးမှုများ ရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-12|title=Myanmar protests: shots heard in southeast city as police disperse crowd|url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3121563/myanmar-military-pardons-23000-prisoners-protests-rage|access-date=2021-02-12|website=South China Morning Post|language=en}}</ref><ref name="autogenerated1">{{Cite news|last=Limited|first=Bangkok Post Public Company|title=Protesters defy Myanmar junta, shots fired in Mawlamyine|work=Bangkok Post|url=https://www.bangkokpost.com/world/2067231/protesters-defy-myanmar-junta-shots-fired-in-mawlamyine|access-date=2021-02-12}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၈ ရက်နံနက်တွင် [[မူဆယ်မြို့]]၌ လူထုအင်အား သောင်းဂဏန်းမျှ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ဆန္ဒဖော်ထုတ်သောလူထု အတွင်းသို့ အရပ်ဝတ်ဖြင့် ဓားလက်နက်များ ကိုင်ဆောင်ထားသော လူငါးဦးသည် လူထုအား ရန်ရှာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သောကြောင့် ဆန္ဒပြလူထုမှ ထိမ်းသိမ်းကာ ရဲဌာနသို့အပ်နှဲခဲ့လေသည်။ အာဏာပိုင်များမှ ဆန္ဒပြလူထုအတွင်းသို့ သေနတ်ပစ်ဖောက် ဖြိုခွင်းမှုများရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-28|title=မူဆယ်တွင် ဆန္ဒပြလူအုပ်အတွင်းဝင်ရောက်ရောနှာကာ ဓားကိုင်ရန်ပြုသူကို လူထုမှ ဖမ်ဖမ်းဆီးပြီး ရဲလက်အပ်|url=https://https://www.kanbawzatainews.com/2021/02/mse.html|access-date=2021-02-28|website=ကမ္ဘောဇတိုင်း|language=my|accessdate=25 December 2021|archivedate=25 June 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200625000000/https://https//udn.com/news/story/121424/4659358}}</ref> [[၂၀ မတ်|မတ်လ ၂၀]] ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုပုံစံမျိုးစုံဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။ [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]အတွင်း တာမွေ၊ စမ်းချောင်း၊ သာကေတ၊ ဒဂုံမြို့သစ်မြောက်ပိုင်း၊ ခရမ်း၊ [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]အတွင်း [[ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[မတ္တရာမြို့နယ်]]၊ [[အမရပူရမြို့နယ်]]၊ [[မိုးကုတ်မြို့နယ်]]၊​ ညောင်ဦးမြို့နယ်နှင့် [[မိတ္ထီလာမြို့နယ်]]၊ [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]]အတွင်း ​[[ရေဦးမြို့နယ်]]၊ [[မုံရွာမြို့နယ်]]၊ [[တန့်ဆည်မြို့နယ်]]၊ [[ကလေးမြို့နယ်]]၊ [[ပုလဲမြို့နယ်]]၊ ​[[စစ်ကိုင်းမြို့နယ်]]၊ [[ကသာမြို့နယ်]]၊ [[ကျွန်းလှမြို့နယ်]]၊ [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]၊ [[တမူးမြို့နယ်]]၊ [[ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်]]၊ [[ကချင်ပြည်နယ်]]တွင် [[မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်]]၊ [[မိုးညှင်းမြို့နယ်]]၊ [[ဗန်းမော်မြို့နယ်]]၊ [[နမ္မတီးမြို့]]၊ [[ဖားကန့်မြို့နယ်]]၊ [[မိုးကောင်းမြို့နယ်]]၊ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]တွင် [[တောင်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[နမ့်စန်မြို့နယ်]]၊ [[တာချီလိတ်မြို့နယ်]]၊ [[ကျောက်မဲမြို့နယ်]]၊ [[ကယားပြည်နယ်]]တွင် [[လွိုင်ကော်မြို့နယ်]]၊ [[ကရင်ပြည်နယ်]]တွင် [[ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်]]၊ [[မြဝတီမြို့နယ်]]၊ [[ကော့ကရိတ်မြို့နယ်]]၊ [[ချင်းပြည်နယ်]]တွင် [[ဟားခါးမြို့နယ်]]၊ [[မင်းတပ်မြို့နယ်]]၊ [[ဖလမ်းမြို့နယ်]]၊ [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]တွင် [[မကွေးမြို့နယ်]]၊ [[ပခုက္ကူမြို့နယ်]]၊ [[အောင်လံမြို့နယ်]]၊ [[ကံမမြို့နယ်]]၊ [[မင်းဘူးမြို့နယ်]]၊ [[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]]တွင် [[ပဲခူးမြို့နယ်]]၊ [[ဒိုက်ဦးမြို့နယ်]]၊ နေပြည်တော်တွင် [[ပျဉ်းမနားမြို့နယ်]]၊ [[မွန်ပြည်နယ်]]တွင် [[မော်လမြိုင်မြို့နယ်]]နှင့် [[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]]တွင် [[ပုသိမ်မြို့နယ်]]တို့တွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲများပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် ဆက်သွယ်ရေးခက်ခဲ့မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း မြို့ရွာများအနှံအပြားတွင် နေ့စဉ်ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုများရှိခဲ့သည်။ မိုဘိုင်းဖုန်းအင်တာနတ်များ ဖြတ်တောက်ခဲ့သောကြောင့် ဆက်သွယ်ရေးနှင့် သတင်းအချက်အလတ်များ နှောင့်နှေးမှုများနှင့် သတင်းမရရှိမှုအခက်အခဲများရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-03-20|title=မတ် ၂၀ ရက်က အနည်းဆုံးမြို့ပေါင်း ၅၀ တွင် စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြခဲ့|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/6184|access-date=2021-02-04|website=Myanmar NOW|language=my}}</ref> === ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ထောက်ခံမှု === ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှတဆင့် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းခံခဲ့ရသော လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များသည် အာဏာသိမ်းမှု၏ တရားဝင်မှုကို တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုခြင်း မရှိပါ။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]မှ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရသူ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၇၀ ခန့်သည် ပြည်သူလူထု၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို လိုက်နာရန်ကတိပြု၍ နေပြည်တော်တွင် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များအဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့ကြသည်။ <ref>[https://www.frontiermyanmar.net/en/nld-lawmakers-in-nay-pyi-taw-defy-military-take-oath-of-office/ NLD lawmakers in Nay Pyi Taw defy military, take oath of office | Frontier Myanmar<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၃၀၀ ဦးသည် [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ယင်းကော်မတီသည်၏ပထမဦးဆုံး အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့်ကျင်းပခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/amid-coup-myanmars-nld-lawmakers-form-committee-serve-legitimate-parliament.html Amid Coup, Myanmar's NLD Lawmakers Form Committee to Serve as Legitimate Parliament<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref><ref>https://apnews.com/article/myanmar-coup-politicians-a576dcd73070070877e8d567ec5e8a5c</ref> အာဏာသိမ်းအစိုးရ၏ ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီတွင် ပါဝင်ရန် ကမ်းလမ်းချက်များကို [[ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]](SNLD)၊ [[လူ့ဘောင်သစ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ]](DPNS)၊ [[ကရင်အမျိုးသားပါတီ]]နှင့် [[အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီ]]တို့က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့တွင် ငြင်းပယ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref name="autogenerated2">[https://elevenmyanmar.com/news/snld-dpns-reject-offer-to-participate-in-new-government SNLD, DPNS reject offer to participate in new government | Eleven Media Group Co., Ltd<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုအပေါ် ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများကို ထိခိုက်စေကြောင်းနှင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုကြောင်း [[ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ]] (KNPP)က ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် တောင်းဆိုလိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန်သည်။ <ref>[https://www.mmtimes.com/news/karenni-national-progressive-party-urges-nld-and-tatmadaw-negotiate.html Karenni National Progressive Party urges NLD and Tatmadaw to negotiate | The Myanmar Times<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> === ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု === ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုကို ကျန်းမားရေးဝန်ထမ်းများက ဦးဆောင်၍ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်နေ့တွင် စတင်ခဲ့သည်။<ref>[https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/entertainment/2021/02/03/237569.html “ဖဲကြိုးနီ လှုပ်ရှားမှု”ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့တဲ့ နီနီခင်ဇော်<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ဖဲကြိုးအနီရောင်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရခဲ့သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီအရောင်ဖြင့် တူညီသည်။ [[နီနီခင်ဇော်]]သည် ထင်ရှားသောအဆိုတော်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဆေးပညာဘွဲ့ရသူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုကို ထောက်ခံကြောင်း သူမရဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှတစ်ဆင့် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းရှိ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ဝန်ကြီးဌာနမှအစပြု၍ နိုင်ငံဝန်ထမ်းအများစုသည် ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့ ပါဝင်လာခြင်းသည် အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ ကန့်ကွက်ကြောင်းနှင့် အလိုမရှိကြောင်း ပြသခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် ကြေးစင်တောင်ကြေးနီစီမံကိန်းမှ လုပ်သားများပါဝင်ခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့တွင် သာကေတစက်မှုဇုံရှိ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းဝန်ထမ်းများ ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ [[ကရင်ပြည်နယ်]] ဘားအံနည်းပညာ အထက်တန်းကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ဆရာမ ဒေါက်တာဒေါ်ချိုယုမွန်ကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့မနက်ပိုင်းတွင် ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုလုပ်သောကြောင့် မြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးလိုက်သည်။ ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့အတွက် မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးဇေထက်အောင်က သူ့ကို ပုဒ်မ ၅၀၅ ခဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့ကြောင်း၊ အာမခံမပေးဘဲ ဘားအံအကျဉ်းထောင်ကို ခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း သိရသည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/news/university-headmistress-aressted-for-participating-anti-military-activities-02052021192149.html ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု လုပ်ခဲ့လို့ ဘားအံနည်းပညာကျောင်းအုပ် အဖမ်းခံရ — မြန်မာဌာန<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ၊ ပညာရေးဝန်ထမ်းများ၊ အင်ဂျင်နီယာများ၊ အထွေထွေဝန်ထမ်းများ၊ ဘဏ်ဝန်ထမ်းများနှင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများ သည် ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်လာကြသည်။<ref>https://www.bbc.com/burmese/burma-55953458</ref> === လူမှုကွန်ရက် === မြန်မာဆယ်လီဘရစ်တီများဖြစ်ကြသော [[ပိုင်တံခွန်]]နှင့် ဒေါင်းတို့သည် ပြည်သူတို့၏သပိတ်မှောက်မှုတို့ကို ထောက်ခံကြောင်း ပို့စ်များတင်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":6">{{cite web|date=2021-02-03|title=Here's who is standing up against Myanmar's coup {{!}} Coconuts Yangon|url=https://coconuts.co/yangon/news/heres-who-is-standing-up-against-myanmars-coup/|access-date=2021-02-07 |publisher=Coconuts}}</ref><ref>{{cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar celebs and artists stand against the military coup|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-celebs-and-artists-stand-against-military-coup.html|access-date=2021-02-07|newspaper=The Myanmar Times}}</ref> မြန်မာအင်တာနက်အသုံးပြုသူများသည် #SayNototheCoup၊ #RespectOurVotes၊ #HearTheVoiceofMyanmar၊ #SaveMyanmar၊ နှင့် #CivilDisobedience တို့ကိုရေးသားခဲ့ကြသည်။<ref name=":6"/> အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီး ၁ ရက်အကြာ "#SaveMyanmar" ကို ဖေ့စဘွတ်အသုံးပြုသူပေါင်း ၃၂၅,၀၀၀ ကျော် ရေးသားခဲ့ကြသည်။<ref name=":3">{{cite web|date=2021-02-02 |title=Coup sparks outcry on Myanmar social media as West ponders next step|url=https://www.japantimes.co.jp/news/2021/02/02/asia-pacific/myanmar-coup-day-2/|access-date=2021-02-07|newspaper=The Japan Times}}</ref> ဆိုရှယ်မီဒီယာအသုံးပြုသူများသည် မိမိတို့၏ပရိုဖိုင်ပုံများကို အနက်နှင့် အနီရောင်သို့ ပြောင်းလဲထားကြသည်။<ref name=":3"/> ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဦးသန်းရွှေ]]၏သမက်ဖြစ်သူ နေစိုးမောင်သည် ဖေ့စဘွတ်ပေါ်တွင် ဆန္ဒပြသူများကိုထောက်ခံကြောင်း ပို့စ်တင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Anti-coup mass protests take place in cities across Myanmar|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/anti-coup-mass-protests-take-place-in-cities-across-myanmar|access-date=2021-02-07|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ထို့အပြင် [[မင်းအောင်လှိုင်]]၏ အရပ်အမြင့်ကိုလည်း ၄ ပေ ၈ လက်မဟု သရော်ကြသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-05|title=Myanmar army chief mocked online for short stature in doctored photo|url=https://factcheck.afp.com/myanmar-army-chief-mocked-online-short-stature-doctored-photo|access-date=2021-02-08|website=Fact Check|language=en}}</ref> === ကားပျက်လှုပ်ရှားမှုနှင့် အနှေးကားမောင်း လှုပ်ရှားမှု === ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရှုပ်ထွေးသော လမ်းမများပေါ်တွင် ကားများထူးဆန်းစွာ ပျက်ကာ လမ်းပိတ်စေသည့် လှုပ်ရှားမှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြကာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့များ သွားလာခြင်းနှင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများ အလုပ်တက်ရန် သွားရောက်ခြင်းတို့ကို အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Protesters create gridlock in Yangon amid fears of violence|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/2/17/myanmar-un-warning-protests|access-date=18 February 2021|website=aljazeera.com|archive-date=18 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210218082425/https://www.aljazeera.com/news/2021/2/17/myanmar-un-warning-protests|url-status=live}}</ref><ref name=":38">{{cite web|title='Broken-down' cars bring Myanmar streets to standstill in coup protest|url=https://www.msn.com/en-gb/news/world/broken-down-cars-bring-myanmar-streets-to-standstill-in-coup-protest/ar-BB1dN2yl|access-date=18 February 2021|website=msn.com|archive-date=19 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210219002335/https://www.msn.com/en-gb/news/world/broken-down-cars-bring-myanmar-streets-to-standstill-in-coup-protest/ar-BB1dN2yl|url-status=live}}</ref> နောက်တစ်ရက်ဖြစ်သော ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့တွင်လည်း လမ်းပိတ်စေရန်အတွက် ကားပျက်လှုပ်ရှားမှုနှင့် အတူ ကားများကို နှေးကွေးစွာ မောင်းနှင်ကြသည့် လှုပ်ရှားမှုကိုလည်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":38"/><ref>{{cite news|date=18 February 2021|title=Protesters out again in Myanmar, police use water cannon in capital|work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-idUSKBN2AI03Q|access-date=18 February 2021|archive-date=18 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210218062125/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-idUSKBN2AI03Q|url-status=live}}</ref> === ၂၀၂၂ အသံတိတ်သပိတ် === စစ်အာဏာသိမ်း တစ်နှစ်ပြည့်သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာပြည်သူများက အသံတိတ်သပိတ်ကို ဆင်နွဲခဲ့ကြပြီး အပြင်မထွက်၊ ဈေးပိတ်၊ ဆိုင်ပိတ်ကာ အိမ်တွင်သာ နေခဲ့ကြရာ မြို့များရှိ လမ်းမများပေါ်တွင် လူသူကင်းမဲ့ကာ ခြောက်ကပ်နေခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်များက အသံတိတ်သပိတ်တွင် ပါဝင်သူများကို အကြမ်းဖက်မှုဥပဒေနှင့် တည်ဆဲဥပဒေများအရ အရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=A Year After Coup, Myanmar Is Mired in Conflict and Chaos |url=https://www.nytimes.com/2022/02/01/world/asia/myanmar-coup-anniversary-sanctions.html |date=1 February 2022 |work=NY Times}}</ref> == စစ်အစိုးရ၏ တန်ပြန်ရေးအစီအမံများ== === အင်တာနက်ဖြတ်တောက်မှု === [[၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၄]] ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်]]သည် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|ဖေ့စ်ဘွတ်လူမှုကွန်ရက်]]ကို "တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်လို‌သောကြောင့်" ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်နေ့အထိပိတ်ပင်ရန် [[အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူ]]များကို အမိန့်ပေးခဲ့သည်။<ref name=":15">{{Cite news|last=Staff|first=Reuters|date=2021-02-03|title=Myanmar internet providers block Facebook services after government order|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-facebook-idUSKBN2A32ZE|access-date=2021-02-04}}</ref> [[မြန်မာ့ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း|MPT]] သည်လည်း [[Facebook Messenger|Facebook messenger]]၊ [[အင်စတာဂရမ်]] နှင့် [[WhatsApp]] တို့ကိုပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ [[တယ်လီနော မြန်မာ|တယ်လီနော]]ကမူ ဖေ့စ်ဘွတ်ကိုသာ ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Directive to block social media service|url=https://www.telenor.com/directive-to-block-social-media-service/|access-date=2021-02-04|website=Telenor Group|language=en}}</ref><ref name=":15" /> ဖေ့စဘွတ်ကို ပြည်သူများ မလိုက်နာခြင်းလှုပ်ရှားမှု (Civil Disobedience Movement) ပြုလုပ်ရန်အတွက်အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။<ref name=":15" /> ဖေ့စ်ဘွတ်အပိတ်ပင်ခံရသောအခါ အသုံးပြုသူများသည် [[တွစ်တာ]]သို့ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ရာ #RespectOurVotes၊ #HearTheVoiceofMyanmar၊ #SaveMyanmar စသည်တို့ကိုရေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite news|last=Potkin|first=Fanny|date=2021-02-05|title=After Facebook ban, thousands in Myanmar take to Twitter to plead #RespectOurVotes|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-twitter-idUSKBN2A5189|access-date=2021-02-06}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်သည် တွစ်တာကိုပါ ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Myanmar’s new military government is now blocking Twitter and Instagram|url=https://social.techcrunch.com/2021/02/05/myanmar-military-government-is-now-blocking-twitter/|access-date=2021-02-06|website=TechCrunch|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2021-02-05|title=Directive to block social media services Twitter and Instagram in Myanmar|url=https://www.telenor.com/directive-to-block-social-media-services-twitter-and-instagram-in-myanmar/|access-date=2021-02-06|website=Telenor Group|language=en}}</ref> [[၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၆]] ရက်တွင် [[အင်တာနက်]]ဝန်ဆောင်မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-06|title=Myanmar junta blocks internet access as coup protests expand|url=https://apnews.com/article/united-nations-myanmar-media-social-media-yangon-e7765d3459d386219ee1dca8ad1e089c|access-date=2021-02-06|website=AP NEWS}}</ref> [[၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၇]] ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးသော်လည်း လူမှုကွန်ရက်များကို ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|title=Internet access partially restored in Myanmar as protests grow against military coup|url=https://www.channelnewsasia.com/news/asia/internet-access-partially-restored-in-myanmar-as-protests-grow-14131802|access-date=2021-02-07|website=CNA|language=en}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့မှစ၍ မနက် ၁ နာရီမှ ၉ နာရီအထိ တစ်နိုင်ငံလုံး အင်တာနက် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။<ref>https://www.theguardiantanks-on-streets-of-myanmar-city-prompt-us-embassy-warning</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်မှ ရှယ်ယာထည့်ထားသော [[မိုင်တဲလ် မြန်မာ|မိုင်တဲလ်]]မှလွဲ၍ ကျန် အော်ပရေတာအများစုက ဝီကီပီးဒီးယားနှင့် အခြား ဝီကီ ဝက်ဆိုဒ်များကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref name=":0">[https://netblocks.org/reports/internet-disrupted-in-myanmar-amid-apparent-military-uprising-JBZrmlB6 Myanmar Internet Bans and Outage]</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်​နေ့တွင် [[ရန်ကုန်]]မြို့တစ်မြို့တည်း၌ ည ၁၂ နာရီမှ နေ့လယ် ၁၂ နာရီ အထိ အင်တာနက်ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး ကျန်မြို့များအားလုံးမှာ ယခင်အတိုင်း မနက် ၁ နာရီမှ မနက် ၉ နာရီအထိသာဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။<ref name=":0" /> မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့ညမှ၍ နိုင်ငံတစ်ဝန်း မိုဘိုင်း အင်တာနက် ဖြတ်တောက်ထားခဲ့သည်။ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့မှစ၍ ဝိုင်ဖိုင်နည်းပညာဖြင့် အင်တာနက်ဖြန့်ဝေပေးသည့် [[မြန်မာနက်]]၏ ဝန်ဆောင်မှုကိုလည်း ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။<ref>[https://netblocks.org/reports/internet-disrupted-in-myanmar-amid-apparent-military-uprising-JBZrmlB6 Netblocks မှ ဖော်ပြထားသော မြန်မာနိုင်ငံ အင်တာနက်ဖြတ်တောက်မှုများစာရင်း]</ref> ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ကြိုးမဲ့ ဝိုင်ဖိုင်နည်းပညာ (Wireless broadband internet) ကို ရက်အကန့်အကတ်မရှိဖြတ်တောက်ရန် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=1853947131429946&id=508784185946254 Wifi လိုင်းများပါ ထပ်မံပိတ်ဖို့အတွက် စစ်ကောင်စီညွှန်ကြား] [https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=1853947131429946&id=508784185946254 ဧရာဝတီတိုင်းမ်]</ref> စစ်အစိုးရ၏ အင်တာနက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး နေ့စွဲအလိုက် စေခိုင်းမှုများကို [[တယ်လီနော မြန်မာ]] မှ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=Directives from authorities in Myanmar - February 2021 |url=https://www.telenor.com/sustainability/responsible-business/human-rights/mitigate/human-rights-in-myanmar/directives-from-authorities-in-myanmar-february-2021/ |website=Telenor Group |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |language=en}}</ref> ===ဖမ်းဆီးမှုတရားစွဲခြင်းများ=== ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် ပတ်သက်၍ လူပေါင်း ၁၅၂ ဦး ကိုထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရသည် ထိန်းသိမ်းခံထားရသူများကို ရာဇဝတ်မှုဖြင့်တရားစွဲဆိုမှုစတင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသုံးဦးဖြစ်သော ဇူးဇူးဇန်၊ အောင်မျိုးကိုနှင့် ထူးခေါင်သော်အား [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]]တွင်ဆန္ဒပြမှုများအတွက် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ အရတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးမောင်ကြီးအား [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[ဘားအံမြို့|ဖားအံမြို့နယ်]]တွင် ဆန္ဒပြမှုအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အရဖမ်းဆီးခြင်း၊ တရားစွဲဆိုခြင်းနှင့် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ်ချမှတ်ခြင်းခံရသည်။ ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံနည်းပညာ အထက်တန်းကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ဆရာမ [[ဒေါက်တာဒေါ်ချိုယုမွန်]]ကို "အနီရောင်ဖဲကြိုး" လှုပ်ရှားမှုတွင်ပါဝင်မှုအတွက်ပြစ်မှုဆိုင်ရာပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အရအဖမ်းခံရပြီးစွဲချက်တင်ခံခဲ့ရသည်။ [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ခေါင်းဆောင် ဦးဝင်းထိန်အား ပုန်ကန်မှုအတွက်ပုဒ်မ ၁၂၄ (က)အရတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://aappb.org/2021/02/statement-on-recent-detainees-in-relation-to-the-military-coup-news-updated-on-5-feb-2021/ AAPP | Assistance Association for Political Prisoners<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဦးဆောင်သောအရပ်ဘက်အစိုးရ၏ ဩစတြေးလျစီးပွားရေးပေါ်လစီအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်နှင့် Macquarie တက္ကသိုလ်ပါမောက္ခ ရှော(န်) တားနဲလ် (Sean Turnell) ကိုဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ <ref>https://www.channelnewsasia.com/news/asia/myanmar-coup-australian-adviser-aung-san-suu-kyi-detained-14126558</ref>အာဏာသိမ်းမှုနှင့်စပ်လျဉ်းသော ပထမဆုံးဖမ်းဆီးခံရသည့် နိုင်ငံခြားသား ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်တွင်အာဏာပိုင်များက ကရင်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် [[နန်းခင်ထွေးမြင့်]]နှင့် [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] ဝန်ကြီးချုပ် [[မြင့်နိုင်|ဒေါက်တာမြင့်နိုင်]]ကိုပြန်လည်ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmars-military-re-arrests-two-chief-ministers.html Myanmar’s Military Re-Arrests Two Chief Ministers<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> နန်းခင်ထွေးမြင့်သည် စစ်သားများနှင့်ပြည်သူလူထုအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိရန် တိုက်တွန်းသည့် အွန်လိုင်း မှတ်ချက်များကို အစိုးရမှ အခွန်နှင့် ပြည်နယ်ရန်ပုံငွေများမှ ထောက်ပံ့ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့ပြီး ဒေါက်တာမြင့်နိုင်က လူထုအားဆန္ဒပြမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်ရန် လူထုအား မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် မြို့တော်ဝန်[[ရဲလွင်]] အပါအဝင် အနည်းဆုံးဆန္ဒပြသူ ၁၀၀ ကို မန္တလေးတွင်ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>[https://www.mmtimes.com/news/protest-crackdown-begins-myanmar-over-100-nabbed-mandalay.html Protest crackdown begins in Myanmar, over 100 nabbed in Mandalay | The Myanmar Times<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> [[ရခိုင်ပြည်နယ်]]၊ [[တောင်ကုတ်မြို့]]တွင် ဖေဖော်ဝါရီလ၂၈ ရက်တွင် ရခိုင် ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ပါတီမှ ဦးကျော်ကျော်လင်းသည် “စစ်အာဏာရှင်စနစ် တိုက်ဖျက်ရေး” ဗီနိုင်းကိုင်ဆောင်၍ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ တောင်ကုတ်မြို့ မြို့မဘောလုံကွင်းအနီးတွင် အာဏာပိုင် အဖွဲ့မှ ဦးကျော်ကျော်လင်းနှင့် မြို့ခံ ကိုသားကြီးတို့ကို ဖမ်းဆီးမှု ခံခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite web|date=2021-02-28|title=တောင်ကုတ် ALD ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင် ၁ ဦးနှင့် မြို့ခံ ၁ ဦး ဖမ်းဆီးခံရ |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2021/02/28/238710.html|access-date=2021-02-28|website=ဧရာဝတီ|language=my}}</ref> စစ်ကောင်စီ အနုပညာရှင်များနှင့် သပိတ်ခေါင်းဆောင်များအား မတရာဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ မြန်မာ့အသံနှင့် မြဝတီတို့မှ ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) ဖြင့်တရားဆွဲဆိုသော ဝရမ်းစာရင်းကိုလည်း နေ့စဉ်ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။<!-- cases between 28th Feb and 15th April. citations will be added later. --> ဧပြီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် မုံရွာလူထုသပိတ်ခေါင်းဆောင် ဦး[[ဝေမိုးနိုင်(မုံရွာ)|ဝေမိုးနိုင်]]၊ အဆိုတော် ပိုပို၊ သရုပ်ဆောင် [[ဇင်ဝိုင်း]]တို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ === ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးပါတီများပါဝင်မှု=== တပ်မတော်သည် အာဏာသိမ်းမှုအပြီး ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကမ်းလှမ်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး <ref name="autogenerated2" />ဖေဖော်ဝါရီ ၂ရက် ၂၀၂၁ တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်များထဲတွင် ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် (KNU အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း)၊ ဦးသိန်းညွန့်နှင့် ဦးခင်မောင်ဆွေ (NLD ၏ ခွဲထွက်ပါတီဖြစ်သော NDF ပါတီ ပူးတွဲတည်ထောင်သူများ) စသော အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမားများစွာပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|title=မန်းငြိမ်းမောင်၊ ဦးသိန်းညွန့်နဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကို တပ်မတော်နေရာပေး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/military-coup-myanmar-new-government-02022021114403.html|access-date=2 February 2021|publisher=Radio Free Asia|language=my}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက် ၂၀၂၁ တွင် ဒေါ်အေးနုစိန် (ဒုဥက္ကဋ္ဌ [[ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ]]) အပါအဝင် အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမား ၅ ဦးထပ်မံပါဝင်လာခဲ့သည်။<ref name=":14">{{cite web|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ( ၁၄ / ၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၇ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်|url=http://www.dsinfo.org/node/973|access-date=4 February 2021|publisher=Tatmadaw Information Team|language=my|accessdate=8 February 2021|archivedate=7 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210307110636/http://www.dsinfo.org/node/973}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၆ ရက် တွင် ကောင်စီသို့ပါဝင်ရန် တပ်မတော်၏ကမ်းလှမ်းချက်ကို လက်ခံသည်ဟု [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှာ ပါဝင်ဖို့ စစ်အစိုးရကမ်းလှမ်းချက် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ လက်ခံ|url=https://www.rfa.org/burmese/news/mup-accept-coup-council-02062021134515.html|access-date=2021-02-07|website=Radio Free Asia|language=en}}</ref> === စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် စည်းကြပ်ခြင်း === ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ညမထွက်ရ အမိန့် ပုဒ်မ ၁၄၄ ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထို ထုတ်ပြန်ချက်တွင် လူ ၅ ဦးထက် ပိုမစုရ၊ ဆန္ဒမပြရ ဟု ပါဝင်သည်။ ===လုံခြုံရေးအင်အား အဆမတန်သုံးခြင်း=== ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် [[နေပြည်တော်မြို့]]၊ သပြေကုန်းအဝိုင်းဆန္ဒပြပွဲကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းသည့်အတွက် ငါးယောက်ထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ယင်းတို့အနက် လူငယ် အမျိုးသားတစ်ဦးနှင့် လူငယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦး ဒဏ်ရာ ပြင်းထန် သောကြောင့် နေပြည်တော် ကုတင် ၁၀၀၀ ဆေးရုံတွင် အသက်လု ကုသ နေသည်။ ဒဏ်ရာရထားသည့် အမျိုးသားသည် ၂၃ နှစ်အရွယ် ကိုဆိုဝေ ဖြစ်ပြီး၊ အမျိုးသမီးသည် အသက် ၂၀ အရွယ် [[မမြသွဲ့သွဲ့ခိုင်]]တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ကိုဆိုဝေမှာ သေနတ်ဒဏ်ရာကြောင့် ရင်ဘတ်ကို ထုတ်ချင်းပေါက် ပွင့်ထွက်သွားသည်။ မမြသွဲ့သွဲ့ခိုင်က ခေါင်းမှာကျည်ဆန်ထိမှန်ပြီး သေဆုံးလုနီးပါး (brain death) ဖြစ်နေကာ အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်တွင် ကုသမှုခံယူနေရသည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/news/police-shoot-protesters-two-serious-wound-in-naypyitaw-02092021065128.html နေပြည်တော်ဆန္ဒပြပွဲ ရဲကပစ်ခတ်လို့ လူငယ်နှစ်ယောက် အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရ — မြန်မာဌာန<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့ ([[ပြည်ထောင်စုနေ့]]) တွင် [[မော်လမြိုင်မြို့]]၌ ရဲများသည် သေနတ်များပစ်ခတ်ခြင်းဖြင့် ဆန္ဒပြသူများကိုလူစုခွဲစေခဲ့သည်။<ref name="autogenerated1" /> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် [[မြစ်ကြီးနားမြို့]] လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးရုံကို စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့တို့မှ ဝင်စီးထားသည်ဟု သတင်းရ၍ သွားရောက်ဝန်းရံ ဆန္ဒပြသူ ပြည်သူလူထုကိုလည်း သေနတ်၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးများဖြင့် ပစ်ခတ်လူစုခွဲခဲ့ရာ ဒဏ်ရာရသူများလည်းရှိခဲ့သည့်အပြင် သတင်းထောက် ၅ ဦးကိုလည်းဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=မြစ်ကြီးနားမြို့ မန်ခိန်ရပ်ကွက်ရှိ ဘူးဂါးမလိလျှပ်စစ်ဓာတ်အားခွဲရုံတွင် တပ်မတော်သားများ ဝင်ရောက် နေရာယူမှုအပေါ် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြရာမှ လူစုလူဝေးဖြစ်ပြီး လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဖြိုခွင်းခဲ့ |url=https://news-eleven.com/article/204689 |website=Eleven Media Group Co., Ltd |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |language=my}}</ref> သို့သော် ဖမ်းဆီးခံသတင်းထောက်များကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ၌ မန္တလေးမြို့၊မဟာ‌ေအာင်‌ေမြမြို့နယ်၊သံလျက်‌ေမှာ်အ‌နောက်စိန်ပန်းရပ်ကွက်၊မြို့ပတ်ကန်းနားလမ်းဆန္ဒပြမှုဖြစ်စဉ်တွင် ရဲနှင့်တပ်တို့၏ ပြင်းထန်သည့်ဖြိုခွင်းမှုများကြောင့် ဆန္ဒပြသူနှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီး အနည်းဆုံး လူနှစ်ဆယ့်ငါးဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြသည်။ ထိုဆန္ဒပြပြည်သူများသည် အစိုးရသင်္ဘောကျင်းမှ နိုင်ငံသားအာဏာဖီဆန်ခြင်းလှုပ်ရှားမှု (ရုံးမတက်ခြင်း) ကိုလုပ်ဆောင်နေသောဝန်ထမ်းများကို လာရောက်စောင့်ကြပ်ကာကွယ်ပေးသော ဒေသခံများဖြစ်ကြကာ ရဲများက အဆိုပါဝန်ထမ်းများကို အတင်းဖိအားပေးရုံးတက်ခိုင်းခြင်းမှ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ရသည်။ လူအများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ရိုက်နှက်ခဲ့ကြသည့်အပြင် ရဲနှင့်တပ်မှဖြိုခွင်းသူများသည် အများပြည်သူများကို လေးခွ၊ ကျောက်ခဲများဖြင့်ပစ်ခြင်း၊ သေနတ်များဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း၊ ရေအားဖြင့် လူစုခွဲခြင်းများရှိပြီး ဖမ်းဆီးမှုများစွာလည်း ရှိခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-20|title=Two Civilians Killed by Myanmar Security Forces in Mandalay|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-killed-myanmar-security-forces-mandalay.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210220233737/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-killed-myanmar-security-forces-mandalay.html|archive-date=20 February 2021|access-date=2021-02-20|website=The Irrawaddy|language=en-US}}</ref><ref name="frontiermyanmar.net" /><ref>{{Cite news|date=20 February 2021|title=2 Myanmar protesters killed by police fire, reports say|work=[[Associated Press]]|url=https://apnews.com/article/police-yangon-myanmar-e3a1aa40effe40cd7e5a6249d86af1a8|url-status=live|access-date=20 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210220090002/https://apnews.com/article/police-yangon-myanmar-e3a1aa40effe40cd7e5a6249d86af1a8|archive-date=20 February 2021}}</ref> နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှ အဆိုပါဖြစ်ပျက်မှုကို တုံ့ပြန်ပြစ်တင်မှုများရှိသော်လည်း စစ်ကောင်စီ၏ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဆန္ဒပြသူများသည် အထူးသဖြင့် စိတ်ခံစားချက်ပြင်းထန်သော ဆယ်ကျော်နဲ့လူငယ်များကို အသက်ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်နိုင်သော ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှု လမ်းကြောင်းပေါ် ရောက်စေရန် လှုံ့ဆော်နေသည်ဆိုပြီးပြောဆိုကာ ယင်းကြေညာချက်တွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အနိမ့်ဆုံးအဆင့်၊ အနည်းဆုံးအင်အားဖြင့် ဆောင်ရွက်နေသည်<ref>{{cite news|title= သတင်းထုတ်ပြန်ချက်|url= |work=မြန်မာ့အလင်း |page=၁-၃ |date=၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref>ဟူ၍လည်း ပကတိအခြေအနေနှင့် ပြောင်းပြန်ဖြစ်သော ပြောဆိုမှုများကို ဖော်ပြကြေညာထားသည်။<ref>{{cite news|title= ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်အပေါ် မေးခွန်းထုတ်မှုတွေရှိ |url=https://www.bbc.com/burmese/live/burma-56140135/page/2 |work=ဘီဘီစီ (မြန်မာပိုင်း) |date=၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|quote="ဒါပေမဲ့ လက်ရှိလူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာ တွေမှာသာမက ... လုံခြုံရေးအဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ ပြည်သူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်မှုမြင့်တက်နေပါတယ်။"}}</ref><ref>{{cite news|title= မန္တလေးဘူတာကြီးတွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက လုမှုကူညီရေးအသင်းကိုပစ်ခတ်မှု မေးခွန်းထုတ်စရာ |url=https://myanmar.mmtimes.com/news/151477.html |work=Myanmar Times |date=၁၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref><ref>{{cite web|last1=Ratcliffe|first1=Rebecca|date=22 February 2021|title=Myanmar junta warns of lethal force as crowds gather for 'five twos revolution'|url=https://www.theguardian.com/world/2021/feb/22/myanmar-junta-warns-of-lethal-force-as-protesters-gather-for-five-twos-revolution|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210222050501/https://www.theguardian.com/world/2021/feb/22/myanmar-junta-warns-of-lethal-force-as-protesters-gather-for-five-twos-revolution|archive-date=22 February 2021|access-date=22 February 2021|website=the Guardian|language=en}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ တွင် သတင်းများကတင်ပြသည်မှာ တာမွေမြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီမှခန့်အပ်သော အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို အလိုမရှိကြောင်း ဆန္ဒပြသူများကို စစ်တပ်နှင့် ရဲများသည် သေနတ်များပစ်ခြင်း၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးများသုံးခြင်းများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news|title= တာမွေမှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအသစ် ဆန္ဒပြသူတွေကို ဖမ်းဆီးထား |url=https://www.rfa.org/burmese/news/military-arrested-nearly-50-civilians-in-tamwe-yesterday-02262021060141.html |work=RFA |date=၂၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> ဖော်ဝါရီလ ၂၇ ၌ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့ကြီးများဖြစ်သော ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနှင့် မုံရွာစသည်တို့တွင် ဆန္ဒပြသူများကို ရဲတပ်ဖွဲ့က အင်အားသုံး အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းခဲ့သောကြောင့် များပြားစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းတို့အဖွဲ့က သေနတ်ဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးများ အသုံးပြုခြင်းအပြင် ဖြိုခွင်းမှုအတွင်း သတင်းထောက်များ အပါအဝင် ရာနှင့်ချီသောဖမ်းဆီးမြှများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ဤမျှပင်မကသေးဘဲ တပ်နှင့်ရဲဘက်က အရပ်ဝတ်အသွင် ဝတ်ဆင်ထားသူများသည် ဆန္ဒပြနေသော အမျိုးသမီးများကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် ပါးရိုက်ခြင်း၊ ကန်ကြောက်ခြင်း၊ အကြမ်းဖက် ဖမ်းဆီးခြင်းများလည်း ရှိခဲ့ကြသည်။ မန္တလေးမြို့တွင်လည်း စစ်တပ်နဲ့ရဲများသည် လမ်းတစ်လျှောက်၌ ဖုန်းကင်မရာနဲ့ မှတ်တမ်းရိုက်နေသူများ၊ ကား၊ ဆိုင်ကယ်တွေ ဟွန်းတီးသူများကို သေနတ်၊ လေးခွများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး အယောက် (၁၀၀) ကျော်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news|title= ရန်ကုန်နဲ့မန္တလေး အပါအဝင် တစ်ပြည်လုံးမှာ ဆန္ဒပြသူတွေ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းခံရ |url=https://www.rfa.org/burmese/news/myanmar-military-crackdown-protesters-02272021051940.html |work=RFA |date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁ |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> ရန်ကုန်မြို့ မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်၌ ဆန္ဒပြပြည်သူများအား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက် ကူညီပေးနေသော "မွန်မြတ်စိတ်ထား လူမှုကူညီရေးအသင်း"နှင့်"ဒဂုံတက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများအရေးပေါ်ကူညီရေးအသင်း" ယာဉ်များပေါ်က ကျန်းမာရေးစေတနာ့ဝန်ထမ်းများကို မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့က အကြမ်းဖက်ရိုက်နှက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုစေတနာ့ဝန်ထမ်းများကို သေနတ်ဒင်များ၊ နံပါတ်တုတ်များဖြင့် ရိုက်နှက်၍ ခြေထောက်များဖြင့် ကန်ကြောက်ခဲ့ကြကာ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားရုံသာမက လူမှုကူညီရေးအသင်းယာဉ်များကိုလည်း ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။<ref>[https://www.rfa.org/burmese/multimedia/north-oakkla-coup-protest-attack-03032021033928.html ကျန်းမာရေး စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေ အကြမ်းဖက် ရိုက်နှက်ဖမ်းဆီးခံရ]</ref> မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းအချိန်တွင် စစ်ကောင်စီအဖွဲ့အစည်းသည် [[အောင်မြေသာဇံမြို့နယ်]]၊ [[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]]မှ အရပ်သားများကို ခဲကြည်အစစ်များဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း၊ အရပ်သားပြည်သူများထံမှ သိမ်းဆည်းထားသည့် ဇိမ်ခံကားများဖြင့် လိုက်လံတိုက်ခိုက်ခြင်းတို့ကြောင့် အရပ်သားပြည်သူ ၅ ဦးခန့် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ၈၂ လမ်းတွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်သော ပြည်သူများကို ကားဖြင့်တိုက်၍ ဖြိုခွင်းရာတွင် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၂ ဦးရှိပြီး လူ ၇ ဦး ထက်မနည်း ဖမ်းဆီးခံရကာ ပြည်သူများ၏ဆိုင်ကယ်များကို သိမ်းဆည်းယူဆောင်သွားခဲ့သည်။ ဖမ်းဆီးခံရသူများတွင် တိုင်းရင်းဆေးဆရာမတစ်ဦးနှင့် ကိုထက်ဖြိုးဝေအောင်တို့ ပါဝင်သည်။<ref>{{cite news|title= သိမ်းဆည်းထားသည့် အရပ်သားပိုင်ကားများဖြင့် စစ်တပ်က လိုက်လံတိုက်ခိုက် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/6179 |work=Myanmar NOW |date=၂၀ မတ်လ ၂၀၂၁ |access-date=၂၀ မတ်လ ၂၀၂၁}}</ref> [[၂၉ မတ်|မတ်လ ၂၉ ရက်]] [[ဒဂုံမြို့သစ်တောင်ပိုင်းမြို့နယ်]] ၅၆ ရပ်ကွက်၊ [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]တွင် ဆန္ဒပြလူငယ်များ၏ သဲအိတ်များဖြင့် ခံတပ်ပြုလုပ်ထားသောနေရာတွင် စစ်ကောင်စီအဖွဲ့အစည်းမှ လူ့အသက်အား အန္တယ်ဖြစ်စေနိုင်သော ကြည်ဆံအစစ်များဖြင့် ပစ်ခက်ခဲ့သည့်အပြင်၊ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခက်ဖြိုခွင်းခဲ့သည်။ [[၂၉ မတ်|မတ်လ ၂၉ ရက်]] [[ဒဂုံမြို့သစ်တောင်ပိုင်းမြို့နယ်]] ၅၆ ရပ်ကွက်တွင် ကိုခင်လှိုင်(ခ)ဝေစိုးသူ (၂၇ နှစ်)၊ ကိုသက်နိုင်ထွန်း (၄၁ နှစ်)၊ ကိုနေလင်းစော (၃၇ နှစ်)၊ ကိုမျိုးကိုကိုဦး (၂၇ နှစ်)၊ ကိုကိုလွင် (၂၆ နှစ်)၊ ကိုသိန်းအောင် (၂၈ နှစ်)၊ ကိုအောင်မျိုးသန့် (၂၈ နှစ်)၊ ကိုအောင်သူ (၂၇ နှစ်)၊ ကိုဝင်းထွဋ်အောင် (၁၉ နှစ်)၊ ကိုစန်းတင့်နိုင် (၂၇ နှစ်)၊ ဖိုးလပြည့် (၂၃ နှစ်)၊ ဦးကုလား (၄၀ နှစ်)၊ ကိုကျော်သန်း (၁၉ နှစ်)၊ ကိုသားချော (၂၀ နှစ်)၊ ကိုဝင်းဦး (ပိုင်ရှင်မဲ့အလောင်း)၊ ကိုဝေဖြိုးသူ (အသက်မသိသေး)၊ ကိုမောင်ဦး (အသက်မသိသေး)တို့ ကျဆုံးမှုနှင့်အတူ ဒဏ်ရာရရှိမှုများရှိခဲ့ပြီး အတည်မပြုနိုင်သော ကျဆုံးမှုများလည်းရှိခဲ့သည်။ <ref>{{cite news|title= အာဏာရှင်ကို သေနတ်သံကြားမှ အံတုခြင်း |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/6352 |work= Myanmar NOW |date=၂၀ မတ်လ ၂၀၂၁ |access-date=၂၉ မတ်လ ၂၀၂၁ }}</ref> === အများပြည်သူပိုင် အဆောက်အဦးများ၌ တပ်စွဲခြင်း === အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဟာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့မှစတင်၍ အများပြည်သူပိုင် ဆေးရုံများ၊ တက္ကသိုလ်များ၊ အခြေခံပညာကျောင်းများနှင့် ဘုန်ကြီးကျောင်းများ၌ တပ်စွဲလာခဲ့သည်။ ထိုသို့ တပ်စွဲမှုအတွင်း ပြည်သူများကန့်ကွက်သဖြင့် အချေအတင်ဖြစ်ပွားပြီး သေဆုံးခဲ့သူများလည်းရှိခဲ့သည်။<!-- Src နှင့်ထပ်ဖြည့်ပါမည် --> === စစ်တပ်ထောက်ခံသူများ === အာဏာသိမ်းမှု မဖြစ်ပွားမီအချိန်က ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပျက်ပြားစေရန် ရည်ရွယ်သော စစ်တပ်ထောက်ခံသူများ၏ ဆန္ဒပြမှုများလည်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။<ref name=":25">{{Cite web|title=Pro-military protesters hurl bricks at police car while rallying against the Union Election Commission|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pro-military-protesters-hurl-bricks-at-police-car-while-rallying-against-the-union-election|access-date=8 February 2021|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူနှင့် အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားသူ ၄၀၀ ခန့်သည် ကိုဗစ်-၁၉ လမ်းညွှန်ချက်များကို ချိုးဖောက်ကာ ရန်ကုန်မြို့တော်ခန်းမရှေ့တွင် စုဝေးကာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Hundreds attend pro-military protest in defiance of Covid-19 restrictions|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/hundreds-attend-pro-military-protest-in-defiance-of-covid-19-restrictions|access-date=8 February 2021|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ဇန်နဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ပျော်ဘွယ်မြို့တွင် ဆန္ဒပြသူ ထောင်ချီစုဝေးခဲ့ကြကာ တပ်မတော်အလံများ ဝှေ့ယမ်းကာ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များ အငြင်းပွားစေရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Over a thousand protesters defy ban on large gatherings, army-related slogans at Mandalay rally|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/over-a-thousand-protesters-defy-ban-on-large-gatherings-army-related-slogans-at-mandalay-rally|access-date=8 February 2021|website=Myanmar NOW}}</ref> အာဏာသိမ်းပြီး နောက်တစ်ရက်ဖြစ်သော ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူများနှင့် အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားသူများက ရန်ကုန်မြို့တွင် စုဝေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite news|date=2 February 2021|title=Myanmar Army Rallies Supporters, Bans Flights Through April|language=en|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-02-02/myanmar-army-rallies-supporters-bans-flights-through-april|access-date=8 February 2021}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူက ဆူးလေဘုရားတွင် စုဝေးခဲ့ကြသည်။<ref name="frontiermyanmar.net" /> ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်နေ့တွင် စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲတစ်ခုသို့ စစ်တပ်ထောက်ခံသူအချို့က အမှတ်အသားမပါသော ကား ၁၅ စီးဖြင့် ရောက်ရှိလာကာ ရန်ရှာခဲ့ကြသည်။<ref name="vehicle">{{Cite web |title=Pro-military groups tried to disrupt anti-coup protests |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pro-military-groups-tried-to-disrupt-anti-coup-protests |access-date=10 February 2021 |website=Myanmar NOW }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် မျိုးချစ်သံဃာငယ်များ သမဂ္ဂမှ အဖွဲ့ဝင်ရဟန်းအချို့က ကားပျက်လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်နေသော ကားများကို ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |url=https://www.myanmar-now.org/en/news/one-injured-as-monks-smash-windows-of-cars-blocking-road-for-civil-disobedience-campaign |title=One injured as monks smash windows of cars blocking road for civil disobedience campaign |access-date=11 June 2021 |archive-date=11 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611205322/https://www.myanmar-now.org/en/news/one-injured-as-monks-smash-windows-of-cars-blocking-road-for-civil-disobedience-campaign |url-status=live }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်ထောက်ခံသူများက ရန်ကုန်မြို့လည်သို့ ချီဆက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး<ref name="aapp25">{{cite web|date=25 February 2021|title=25 Feb 2021 Daily Briefing in Relation to the Military Coup|url=https://aappb.org/?p=13259|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210225230425/https://aappb.org/?p=13259|archive-date=25 February 2021|access-date=26 February 2021|website=Assistance Association for Political Prisoners}}</ref><ref>{{Cite web|last=reporters|first=Associated Press|date=25 February 2021|title=Pro-military marchers attack anti-coup protesters in Myanmar|url=https://www.irishexaminer.com/world/arid-40233239.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210228153533/https://www.irishexaminer.com/world/arid-40233239.html|archive-date=28 February 2021|access-date=8 March 2021|website=Irish Examiner|language=en}}</ref> ဘေးရှိ ပြည်သူများနှင့် စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်သူများကို ဓားများ၊ တုတ်များ၊ ဂျင်ဂလိများဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန်ရှာခဲ့သောကြောင့် လူလေးဦး ဒဏ်ရာပြင်းထန်စွာ ရရှိခဲ့ပြီး လူရှစ်ဦးမှာ ဒဏ်ရာအချို့ ရရှိခဲ့သည်။<ref name=":39" /><ref name=":40"/><ref name="aapp25" /> ===တပ်မတော်ဘက်လိုက် တန်ပြန်ဆန္ဒပြပွဲများ=== အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီးအချိန်တွင် တပ်မတော်ထောက်ခံသူများသည် ထောက်ခံပွဲများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":25">{{Cite web|title=Pro-military protesters hurl bricks at police car while rallying against the Union Election Commission|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pro-military-protesters-hurl-bricks-at-police-car-while-rallying-against-the-union-election|access-date=2021-02-08|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> Women's Peace Network မှ ဝေဝေနုသည် ဆန္ဒပြပွဲများတွင် တပ်မတော်ထောက်ခံသူများက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နိုင်ကြောင်းသတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|last=Kirby|first=Jen|date=2021-02-08|title=Tens of thousands rise up against the coup in Myanmar|url=https://www.vox.com/2021/2/8/22272367/myanmar-protests-coup-democracy|access-date=2021-02-08|website=Vox|language=en}}</ref> ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့တွင် တပ်မ‌တော်ထောက်ခံသူ​နေ့စားအ‌ယောက် ၄၀၀ ခန့် သည် [[ရန်ကုန်မြို့တော်ခန်းမ]]ရှေ့၌ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Hundreds attend pro-military protest in defiance of Covid-19 restrictions|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/hundreds-attend-pro-military-protest-in-defiance-of-covid-19-restrictions|access-date=2021-02-08|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ဇန်နဝါရီလ ၁၄ ရက်တွင်လည်း [[ပျော်ဘွယ်မြို့|မန္တလေးတိုင်း‌၊ ပျော်ဘွယ်မြို့]]၌ အယောက် ၁၀၀၀ ခန့် သည် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Over a thousand protesters defy ban on large gatherings, army-related slogans at Mandalay rally|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/over-a-thousand-protesters-defy-ban-on-large-gatherings-army-related-slogans-at-mandalay-rally|access-date=2021-02-08|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်ထောက်ခံသူများသည် ရဲကားတစ်စီးကို အုတ်ခဲဖြင့်ပစ်ခဲ့သော်လည်း တစ်ဦးမျှ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းမရှိပေ။<ref name=":25" /> ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် တပ်ထောက်ခံသူအယောက် ၅၀၀ ခန့်သည် [[ရွှေတိဂုံစေတီတော်|‌ရွှေတိဂုံဘုရား]]အနီး၌ ပုန်ကန်မှုမျိုးပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-01-31|title=Pro-Tatmadaw protesters spark riot in Yangon|url=https://www.mmtimes.com/news/pro-tatmadaw-protesters-spark-riot-yangon.html|access-date=2021-02-08|website=The Myanmar Times}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်ထောက်ခံပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite news|date=2021-02-02|title=Myanmar Army Rallies Supporters, Bans Flights Through April|language=en|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-02-02/myanmar-army-rallies-supporters-bans-flights-through-april|access-date=2021-02-08}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်နေ့တွင်လည်း [[ဆူးလေစေတီတော်|ဆူးလေဘုရား]]အနီး၌ ထောက်ခံပွဲပြုလုပ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-08|title=MYANMAR PROTESTS LIVE: Tens of thousands gathering in Yangon, demonstrations in other major cities|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/myanmar-protests-live-tens-of-thousands-gathering-in-yangon-demonstrations-in-other-major-cities/|access-date=2021-02-08|website=Frontier Myanmar|language=en-US}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့ ရန်ကုန်မြို့ဆန္ဒပြပွဲတွင် တပ်ထောက်ခံသူများသည် နံပါတ်မပါသောကားများဖြင့် ရောက်ရှိလာခဲ့ကြပြီး အကြမ်းဖက်မှုများဖြစ်ပေါ်စေရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":28">{{Cite web|title=Pro-military groups tried to disrupt anti-coup protests|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pro-military-groups-tried-to-disrupt-anti-coup-protests|access-date=2021-02-10|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref>အများစုမှာသစ်သားတုတ်များကို လျှို့ဝှက်ကိုင်ဆောင်လာခဲ့ကြပြီး အချို့မှာဒီမိုကရေစီအတွက်ဆန္ဒပြသူများနှင့် ဝင်ရောက်ရောနှောခဲ့သည်။<ref name=":28" /> ဆူးလေဘုရားလမ်းတစ်လျှောက်သည် ပြည်သူလူထု၏ ပုံမှန်ဆန္ဒပြနေရာဖြစ်သောကြောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့များက လုံခြုံရေးအတားဆီးများဖြင့်ပိတ်ဆို့ခဲ့ကြသော်လည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ တွင် တပ်ထောက်ခံပွဲကိုပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင် ထိုအကာရံများကို ဖယ်ရှားပေးခဲ့ကြသည်။ ထိုတပ်ထောက်ခံသောသူအချို့သည် လေးခွများ၊ တုတ်များကို ပေါ်တင်ကိုင်ဆောင်ခဲ့ကြ၏ ။ ဆူးလေရှန်ဂရီလာဟိုတယ်ဘေး၌ ခြေကျင်လမ်းသွားတစ်ဦးကို တပ်ထောက်ခံသူတစ်ဦးက ဓားဖြင့်ထိုး၍ တက်ထောက်ခံသူအချို့က ခြေထောက်များဖြင့် ကန်ကျောက်ခဲ့ကြသည်။<ref name="rfaarmysupport>{{cite web|title=တပ်ထောက်ခံသူတွေက စစ်အာဏာရှင် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြသူတွေနဲ့ မီဒီယာတွေကို ရန်ပြု |url=https://www.rfa.org/burmese/news/army-supporters-attack-in-yangon-02252021035543.html |website=RFA News |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> ထို့အပြင် အဆိုပါတပ်မတော်ထောက်ခံသူများသည် အများပြည်သူကို  အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ခြင်း၊ ပစ္စည်းများ လုယက်ခြင်းနှင့် ကားများအား ဖျက်ဆီးခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ မင်္ဂလာတောင်ညွှန့်မြို့နယ် ဗိုလ်မင်းရောင်လမ်း  သိမ်ဖြူမီးရထားဝင်းရှိ ပြည်သူများအား သံတုတ်များ၊ လေးခွများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သောကြောင့် ပြည်သူအချို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြသည်။ သတင်းရယူရန်သွားရောက်ခဲ့သော သတင်းထောက်များကိုလည်း ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဝင်များက ရန်မူခဲ့ကြသည်။ ထိုတပ်မတော်ထောက်ခံသူများထဲကအချို့သည် ကားမှန်ရိုက်ခွဲ၍ ဖုန်းခိုးယူခြင်း၊ ဈေးသည်တစ်ဦး၏ ရေသန့်၊ အအေးများကို အဓမ္မယူဆောင်ခြင်း၊ လေးခွများဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း စသည်များလည်း ရှိခဲ့ကြသည်။<ref name="dvbarmysupport>{{cite web|title=စစ်တပ်ထောက်ခံဆန္ဒပြသူများက လူထုကို အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်၊ လုယက်ဖျက်ဆီးမှုများ ကျူးလွန် |url=http://burmese.dvb.no/archives/446597?fbclid=IwAR3d5VTe58Ilk9SKEbhkvH6cOqkri9Vsf5vHhan6fE_OCiZQFJTQAZMYmEc |website=DVB News |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁|access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref> === သတင်းမီဒီယာများ ထိန်းချုပ်ခြင်း === ====ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေမူကြမ်း==== အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရအနေဖြင့် မနှစ်သက်သောအကြောင်းအရာများကို ပိတ်ပင်နိုင်ရန်၊ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများကို ကန့်သတ်နိုင်ရန်နှင့် အချက်အလက်များကို ကြားဖြတ်ယူနိုင်ရန်တို့ကို ပြုလုပ်နိုင်သည့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေ(မူကြမ်း)ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်က အဆိုပြုလိုက်သည်။ အဆိုပြုဥပဒေများဖော်ပြထားသည့် စာမျက်နှာ ၃၆ မျက်နှာပါ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေ(မူကြမ်း)ကို မိုဘိုင်းဆက်သွယ်ရေးအော်ပရေတာများအားလုံးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းလိုင်စင်ရကမ္ပဏီများအားလုံးသို့ ဖြန့်ဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ [[ရိုက်တာသတင်းဌာန]]က ရရှိထားသော အဆိုပါဥပဒေကြမ်းမိတ္တူ၌ ၎င်းသည် ပြည်သူအား ကာကွယ်ရန်၊ နိုင်ငံ သို့မဟုတ် နိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော အီလက်ထရောနစ်နည်းပညာအသုံးပြုမှုနှင့် ရာဇဝတ်မှုများကို ကာကွယ်ရန်ရည်ရွယ်သည်ဟု ဆိုသည်။ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများအနေဖြင့် ညစ်ညမ်းရုပ်ပုံစာပေကဲ့သို့သော မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့်မသင့်လျော်သော အကြောင်းအရာ၊ သို့မဟုတ် မမှန်မကန်သောသတင်းများနှင့် ကောလာဟလများ၊ စည်းလုံးမှုနှင့်တည်ငြိမ်မှုကို ပျက်စီးစေသော အမုန်းတရားဖြစ်စေသော အကြောင်းအရာများကို ဖယ်ရှားတားဆီးရမည် ဟု ဆိုသည်။ ထိုဥပဒေကြမ်းသည် လူ့အခွင့်အရေးများကို ချိုးဖောက်ရာကျမည်ဖြစ်ကြောင်း အရက်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ တွင် ပြောသည်။ အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရသည် အတိုက်အခံများ၏စည်းရုံးသိမ်းသွင်းမှုကို တားမြစ်ရန်အတွက် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေကြမ်းကို ရေးဆွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အရက်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက ဆက်လက်ပြောသည်။<ref>[http://www.mizzimaburmese.com/article/78151 ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေမူကြမ်းအသစ်က လူ့အခွင့်အရေးများကို ချိုးဖောက်ရာကျကြောင်း အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက ဝေဖန်ပြစ်တင် | Mizzima Myanmar News and Insight<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ဆိုင်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေမူကြမ်းသည် အသေးစိတ်ဆွေးနွေးပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်နေကြောင်း၊ အခုအချိန်အခါသည် ထိုဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းရန် အချိန်အခါကောင်း မဟုတ်ကြောင်း၊ ဥပဒေကြမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ ကြားတွင်လုပ်ဆောင်ရမည့် အဆင့်များကို ကျော်လွန်၍ အစောတလျင်ပြဋ္ဌာန်းမည်ဆိုပါက [[မြန်မာနိုင်ငံကွန်ပျူတာအသင်းချုပ်]]နှင့် ကွန်ပျူတာအသင်းများက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံ့အကျိုး၊ ပြည်သူတွေအကျိုးနဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကဏ္ဍအားလုံးတို့ရဲ့ အကျိုးအတွက် အသေးစိတ်ထပ်ပြီး ဆွေးနွေးပြင်ဆင်ရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ လိုအပ်သောအထောက်အကူပြု အကြောင်းအချက်များ၊ လုပ်ငန်းစဉ်များကို အဆင့်ဆင့် မဖြစ်မနေလုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံကွန်ပျူတာအသင်းချုပ်နှင့် ကွန်ပျူတာအသင်းများအသီးသီးက ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် သဘောထားကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>[https://burmese.voanews.com/a/cyber-security-law-computer-associtations/5775863.html ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းရမယ့်အချိန်မဟုတ်ဘူးလို့ ကွန်ပျူတာအသင်းများထုတ်ပြန်]</ref> တရုတ်ပြည်[[ကူမင်း]]မြို့မှ [[ရန်ကုန်မြို့]]သို့ လေယာဉ်ပျံတစ်စင်းသည် သွားလိုက်လာလိုက်ဖြင့်ဖြစ်နေသည်ကို တွေရှိခဲ့ကြသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံမှနည်းပညာရှင်များကို ပြည်တွင်းသို့ခေါ်ယူ၍ မြန်မာ့အင်တာနက်၌ firewall တည်ဆောက်မည်ဟူ၍ သံသယများဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် တရုတ်သံရုံးရှေ့၌ သွားရောက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref name=":32">{{Cite news|date=2021-02-11|title=Myanmar anti-coup protesters rally at Chinese embassy|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/myanmar-politics-china-int-idUSKBN2AB0HE|url-status=live|access-date=2021-02-11}}</ref> တရုတ်သံရုံးသည်ထိုသံသယကို ကောလဟာလဟူ၍ငြင်းပယ်ခဲ့သည်အပြင် China Enterprises Chamber of Commerce သည် ပင်လယ်စာပို့သည်ဟူ၍သာ ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-11|title=China Denies Helping Myanmar Military Regime Build Internet Firewall|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-denies-helping-myanmar-military-regime-build-internet-firewall.html|access-date=2021-02-17|website=The Irrawaddy|language=en-US|archive-date=16 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210216015801/https://www.irrawaddy.com/news/burma/china-denies-helping-myanmar-military-regime-build-internet-firewall.html|url-status=live}}</ref><ref name=":32" /><ref>{{Cite web|last=|first=|date=2021-02-11|title=关于中缅货运航班的情况说明|url=https://www.facebook.com/paukphawfriendship/photos/a.192320247510703/3681368825272477/|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=缅甸中国企业商会|language=zh}}</ref> ==== သတင်းမီဒီယာဖြတ်တောက်မှု ==== ပုဂ္ဂလိက သတင်းရုပ်သံလိုင်းများဖြစ်သော မဇ္ဈိမသတင်းဌာနရုပ်သံလိုင်း၊ ဒီမိုကရက်တစ်မြန်မာ့အသံ([[ဒီမိုကရက်တစ် မြန်မာ့အသံ|DVB]])ရုပ်သံလိုင်းအပါအဝင် ရုပ်မြင်သံကြားလိုင်းအချို့ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှစတင်၍ [[ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန]]က ပိတ်ပင်ဖြတ်တောက်ထားခဲ့ပြီး [[မြန်မာ့အသံနှင့်ရုပ်မြင်သံကြား|နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံလိုင်း]]များ၊ [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|တပ်မတော်ပိုင်ရုပ်သံလိုင်း]]များနှင့် ဖျော်ဖြေရေးရုပ်သံလိုင်းများကိုသာ ဖွင့်လှစ်ပေးထားခဲ့သည်။ သို့သော် မဇ္ဈိမသတင်းဌာနရုပ်သံလိုင်းကမူ စလောင်းမှ တစ်ဆင့်ကြည့်ရှုနိုင်ကြောင်း သူတို့၏ ဖေ့စဘွတ်စာမျက်နှာတွင် ရေးသားဖော်ပြထားသည်။ ဖွင့်လှစ်ထားသော ရုပ်သံလိုင်းများသည် ဝါဒဖြန့်ချိရေးများနှင့် ဖျော်ဖြေရေးအစီအစဉ်များကိုသာ ထုတ်လွှင့်နေပြီး သတင်းအမှန်များကို ထိန်ချန်ထုတ်လွှင့်နေသည်။<ref>[https://cpj.org/2021/02/myanmars-military-should-lift-facebook-whatsapp-censorship-enable-news-broadcasts-following-coup/ Myanmar’s military should lift Facebook, WhatsApp censorship, enable news broadcasts following coup - Committee to Protect Journalists<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> အာဏာလုယူသည့်အစိုးရသည် [[:en:The_New_York_Times|နယူးယောက်ခ့်တိုင်းမ်း]]၊ ဝေါစထရစ်၊ သည်အီကောနောမစ်၊ ရိုက်တာနှင့် [[:en:Associated_Press|အေပီသတင်းဌာန]]များ [[ဝက်ဘ်ဆိုဒ်]]များကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်တွင် ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>[https://www.irrawaddy.com/news/burma/us-ambassador-calls-myanmar-military-restore-power-elected-government.html US Ambassador Calls for Myanmar Military to Restore Power to Elected Government<!-- ဘော့က ထုတ်ပေးသော ခေါင်းစဉ် -->]</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင်အာဏာိမ်း စစ်ကောင်စီသည် [[မြန်မာနောင်း]]၊ [[ဒီမိုကရက်တစ် မြန်မာ့အသံ|ဒီဗွီဘီ]]၊ [[မဇ္ဈိမ သတင်းဌာန|မဇ္ဈိမ]]၊ ခေတ်သစ်မီဒီယာနှင့် [[၇ ရက် နေ့စဉ်သတင်းစာ|7 Day News သတင်းမီဒီယာ]]တို့အား ထုတ်ဝေခွင့် ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။<ref>[https://www.theguardian.com/world/2021/mar/08/myanmar-un-chief-urges-release-of-trapped-protesters MAC revoked licenses of 5 media]</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် မဇ္ဈိမမီဒီယာနှင့် မြန်မာနောင်းမီဒီယာတို့၏ ရုံခန်းများကို ဝင်ရောက်ရှာဖွေဖျက်စီးခဲ့သည်။ မတ်လ ၁၅ ရက်နေ့မှစ၍ မိုဘိုင်း အင်တာနက်ဖြတ်တောက်လိုက်သောကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်း သတင်းစီးဆင်းမှုမှာ သိသာစွာ ကျဆင်းခဲ့သည်။ ==== ကောလာဟလပျံ့နှံ့မှု ==== အင်တာနက် ပိတ်ခံထားရသော ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်ညတွင် [[SMS ဘာသာစကား|SMS]] များဖြင့် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]လွတ်ပြီ၊ NLD ခေါင်းဆောင်များ၏ သေဆုံးမှု [[မင်းအောင်လှိုင်]]အဖမ်းခံရစသော သတင်းမှားများပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လွတ်ပြီဆိုသည့်သတင်းမှား ပျံ့နှံ့နေ|url=https://www.rfa.org/burmese/news/dassk-release-rumor-02062021113852.html|access-date=2021-02-07|website=Radio Free Asia|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|date=2021-02-07|title=After a decade of change in Myanmar, fear of the past drives anti-coup protests|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-past-idUSKBN2A70HI|url-status=live|access-date=2021-02-07}}</ref>ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လွတ်မြောက်လာသည့်ကောလာဟလကို တပ်မတော်ပိုင်[[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|မြဝတီရုပ်သံ]]မှလွှင့်ခဲ့ရာ ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်‌စေခဲ့ပြီး လူများသည် လမ်းများပေါ်တက်၍ မီးပန်းများဖောက်လွှတ် အောင်ပွဲခံသည်အထိဖြစ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Myanmar coup: Tens of thousands protest and call for Aung San Suu Kyi's release despite internet being cut off|url=https://news.sky.com/story/myanmar-coup-tens-of-thousands-protest-and-call-for-aung-san-suu-kyis-release-despite-internet-being-cut-off-12211146|access-date=2021-02-07|website=Sky News|language=en}}</ref> [[အင်တာနက်]]ဝန်‌ဆောင်မှုပိတ်ခံထားရခြင်းကြောင့် သတင်းမှန်ရရှိရန်ခက်ခဲလာကာ ကောလာဟလများကိုပိုမိုပျံ့နှံ့စေခဲ့သည်။ ==== ဂျာနယ်လစ်၊ သတင်းထောက်များနှင့် ထင်ရှားသူများအား ဖမ်းဆီးခြင်း ==== ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၃ ရက်နေ့တွင် သရုပ်ဆောင် ရဲတိုက်ကို ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅ (က)ဖြင့် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅(က)ဖြင့် အမှုဖွင့်ခံထားရသည့် သရုပ်ဆောင်ရဲတိုက်ကို မူးယစ်ဆေးဝါးများနှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိ |url=https://news-eleven.com/article/206535 |work=Eleven Media Group |date=4 April 2021 |language=my |access-date=11 June 2021 |archive-date=11 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611101255/https://news-eleven.com/article/206535 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |title=ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာပါဝင်နေတဲ့ သရုပ်ဆောင် ရဲတိုက်ကို စစ်ကောင်စီ ဖမ်းဆီး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/arrested-actor-yetike-04052021052838.html |work=Radio Free Asia |date=5 April 2021 |language=my |access-date=11 June 2021 |archive-date=11 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611101244/https://www.rfa.org/burmese/news/arrested-actor-yetike-04052021052838.html |url-status=live }}</ref> ဧပြီလ ၆ ရက်နေ့တွင် ထင်ရှားကျော်ကြားသူများ၊ မော်ဒယ်သရုပ်ဆောင်များ ဒါဇင်ကျော်ကို အာဏာပိုင်များက ဖမ်းဝရမ်းများ ထုတ်ခဲ့သည်။ ဝရမ်းထုတ်ခံရသော ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦးဖြစ်သူ စည်သူအောင်မြင့်က ဝရမ်းစာရင်းတွင် ပါဝင်ခြင်းအတွက် ဂုဏ်ယူရကြောင်း သူ၏ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar protesters paint Yangon red, defying bloody army crackdown |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/myanmar-protesters-paint-yangon-red-call-for-boycott-of-water-festival-idUSKBN2BT0MP?il=0 |access-date=6 April 2021 |work=[[Reuters]] |date=6 April 2021 |archive-date=23 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210523052133/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/myanmar-protesters-paint-yangon-red-call-for-boycott-of-water-festival-idUSKBN2BT0MP?il=0 |url-status=live }}</ref> ဧပြီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ထင်ရှားသော သရုပ်ဆောင်၊ မော်ဒယ် ပိုင်တံခွန်ကို စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်မှု၊ ဆန္ဒပြသူများအား ထောက်ခံမှုတို့ဖြင့် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ရန်ကုန်မြို့ရှိ ပိုင်တံခွန်နေထိုင်ရာနေရာသို့ စစ်ကားရှစ်စီးဖြင့် လာရောက်ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ပိုင်တံခွန်၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကြောင့် ဖမ်းဆီးခံရစဉ် ခုခံခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း မိခင်ဖြစ်သူက ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name="ActorModel">{{cite news |title=Myanmar actor arrested as junta hunts 120 celebrities |url=https://www.channelnewsasia.com/news/asia/myanmar-coup-actor-arrested-paing-takhon-junta-hunts-celebrities-14580362 |access-date=8 April 2021 |work=[[Channel News Asia|CNA]] |date=8 April 2021 |archive-date=8 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210408043935/https://www.channelnewsasia.com/news/asia/myanmar-coup-actor-arrested-paing-takhon-junta-hunts-celebrities-14580362 |url-status=live |accessdate=21 February 2022 |archivedate=8 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210408043935/https://www.channelnewsasia.com/news/asia/myanmar-coup-actor-arrested-paing-takhon-junta-hunts-celebrities-14580362 }}</ref> Other 120 celebrities were also issued arrest warrants.<ref name="ActorModel"/> ဧပြီလ ၁၉ ရက်နေ့အထိ ဂျာနယ်လစ်၊ သရုပ်ဆောင်၊ အဆိုတော်နှင့် လူမှုကွန်ယက်ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသူ အနည်းဆုံး ၁၉ ဦး သည် အလိုရှိသူများ စာရင်းတွင် ပါဝင်နေကြောင်း နယ်စည်းမထား သတင်းထောက်များ အဖွဲ့က ဆိုသည်။<ref name=":28" /> ထိုနေ့ည ရှစ်နာရီခန့်တွင် ထင်ရှားသော အလှဘလော့ဂ်ဂါ ဝင်းမင်းသန်းကို စစ်ကောင်စီက အမှုဖွင့်လှစ်ပြီး နာရီပိုင်းအကြာ တောင်ကြီးမြို့ရှိ BH ဟိုတယ်တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Beauty Blogger ဝင်းမင်းသန်းကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့တဲ့ BH ဟိုတယ်ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက် |url=https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/entertainment/2021/04/07/240489.html |work=[[The Irrawaddy]] |date=2021-04-07 |language=my}}</ref><ref>{{cite news |title=Beauty Blogger ဝင်းမင်းသန်းအား တောင်ကြီးမြို့မှာ ရုံးထုတ်ခဲ့ |url=https://burma.irrawaddy.com/lifestyle/entertainment/2021/04/07/240508.html |work=The Irrawaddy |date=2021-04-07 |language=my}}</ref><ref>{{cite news |title=Myanmar celebrity model arrested as military targets public figures |url=https://www.theguardian.com/world/2021/apr/08/myanmar-celebrity-model-arrested-paing-takhon-military-targets-public-figures |work=The Guardian |date=2021-04-08 |language=en}}</ref> မတ်လ ၃ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော ဒီဗွီဘီသတင်းထောက် မင်းညိုကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ထောင်ဒဏ် သုံးနှစ် ချမှတ်ခဲ့သည်။ သူ့အား ရဲက မတရားညှင်းပန်းနှိပ်စက်ခံခဲ့ရသည်ဟု မိသားစုက ဆိုသည်။ စစ်အာဏာသိမ်းကာလတွင် သူသည် ပြစ်ဒဏ်ချခံရသော ပထမဆုံး သတင်းထောက် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar jails journalist for anti-coup protests coverage |url=https://www.dw.com/en/myanmar-jails-journalist-for-anti-coup-protests-coverage/a-57521198 |access-date=14 May 2021 |work=[[Deutsche Welle]] |date=14 May 2021 |archive-date=14 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514024410/https://www.dw.com/en/myanmar-jails-journalist-for-anti-coup-protests-coverage/a-57521198 |url-status=live }}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလတွင် ဂျာနယ်လစ် သုံးဦးနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ နှစ်ဦးတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးကာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်းသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ အကယ်၍ အပြစ်ရှိကြောင်း တွေ့ရှိပါက သူတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခြင်း ခံရနိုင်ကာ အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုင်သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar: Journalists who fled coup face Thailand deportation |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-57067130 |access-date=11 May 2021 |work=BBC News |agency=[[BBC]] |date=11 May 2021 |archive-date=11 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210511035705/https://www.bbc.com/news/world-asia-india-57067130 |url-status=live }}</ref> ထိုင်းအစိုးရအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးလာသူများကို အတင်းအကြပ် ပြန်ပို့မည်မဟုတ်ကြောင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် [[ပရာယွတ်ချန်အိုချာ]] က ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် ခရစ္စတင်း ရှဝါနာ ဘာဂီနာကို ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Thai PM: Myanmar refugees won't be forced back |url=https://www.thestar.com.my/aseanplus/aseanplus-news/2021/05/16/thai-pm-myanmar-refugees-wont-be-forced-back |access-date=16 May 2021 |work=The Star |date=16 May 2021 |archive-date=16 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210516133600/https://www.thestar.com.my/aseanplus/aseanplus-news/2021/05/16/thai-pm-myanmar-refugees-wont-be-forced-back |url-status=live }}</ref> === နေအိမ်များ ချိတ်ပိတ်ခြင်း === NUG အပါအဝင် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) နှင့် ဒေသခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် ဆက်စပ်နေသော နေအိမ်၊ အဆောက်အဦများ၊ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေအရ အရေးယူဆောင်ရွက်နေသော အမှုများနှင့် ဆက်စပ်နေသော နေအိမ်၊ တိုက်ခန်းများ၊ CDM လှုပ်ရှားမှု၊ အသံတိတ်သပိတ် လှုံ့ဆော်မှုများနှင့် ဆက်စပ်နေသူများ၏ နေအိမ် အဆောက်အအုံများကို စစ်ကောင်စီက ချိတ်ပိတ်သိမ်းဆည်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လ ၇ ရက်နေ့အထိ အဆောက်အအုံအရေအတွက် ၅၃၁ လုံးကျော်ကို သိမ်းဆည်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=I. S. P. |title=နိုင်ငံအနှံ့ နေအိမ်နှင့် အဆောက်အအုံ ၅၃၁ လုံးထက်မနည်း ချိပ်ပိတ် သိမ်းဆည်းခံခဲ့ရ |url=https://www.ispmyanmar.com/burmese/2022/03/15/dm-08/ |website=Institute for Strategy and Policy - Myanmar |access-date=၂၁ ဧပြီ ၂၀၂၂ |date=15 မတ် 2022}}</ref> စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် ၁၃၅ လုံး၊ ရန်ကုန်တိုင်းတွင် ၁၁၆ လုံး၊ မန္တလေးတိုင်းတွင် ၈၅ လုံး၊ ဧရာဝတီတိုင်းတွင် ၄၇ လုံး၊ မကွေးတိုင်းတွင် ၃၉ လုံးတို့ဖြစ်ကာ အမှန်တကယ် သိမ်းဆည်းခံရသည့် အရေအတွက်မှာ ထို့ထက် ပိုနိုင်သည်။ ==သေဆုံးမှုများ== {{main|၂၀၂၁ မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေး၌ ကျဆုံးသွားသူများ စာရင်း}} ဆန္ဒပြမှုများ စတင်ပြီးနောက် [[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]] စာရင်းအရ နေ့ရက်အလိုက် သေဆုံးခဲ့မှုများ<ref name="AAPP">{{cite web|url=https://aappb.org/wp-content/uploads/2021/03/Fatality-List-for-March-29-Final-1.pdf|title=Crackdown Injury & Death List|work=[[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း]]|date=29 March 2021|url-status=live|access-date=30 March 2021}}</ref> {{Graph:Chart | width=1000 |heigh= 200 |xAxisTitle = ရက်စွဲ |xAxisAngle=-60 |yAxisTitle = သတ်ဖြတ်ခံရသော ဆန္ဒပြသူများ |type=rect |showvalues = |x=2/1,2/2,2/3,2/4,2/5,2/6,2/7,2/8,2/9,2/10,2/11,2/12,2/13,2/14,2/15,2/16,2/17,2/18,2/19,2/20,2/21,2/22,2/23,2/24,2/25,2/26,2/27,2/28,3/1,3/2,3/3,3/4,3/5,3/6,3/7,3/8,3/9,3/10,3/11,3/12,3/13,3/14,3/15,3/16,3/17,3/18,3/19,3/20,3/21,3/22,3/23,3/24,3/25,3/26,3/27,3/28,3/29,3/30,3/31,4/1,4/2,4/3,4/4,4/5,4/6,4/7,4/8,4/9,4/10,4/11,4/12 |y=0,0,0,0,0,0,0,1,0,0,0,0,0,0,1,0,0,0,1,4,0,0,0,1,0,0,0,16,0,1,26,0,4,0,2,3,1,1,10,5,12,113,31,7,9,2,15,4,12,17,7,2,17,7,141,21,14,15,5, }} အာဏာသိမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်သည့်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအရပ်ရပ်တွင် ဆန္ဒပြပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။ ဆန္ဒပြပွဲများတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒဖော်ထုတ်ခြင်းများ၊ ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်ခြင်းများစွာပါဝင်သော်လည်း အာဏာပိုင်များဘက်က အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် ဖြိုခွင်းပစ်ခတ်ခဲ့ကြသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ရက် ညပိုင်းတွင်မန္တလေးမြို့ ၃၈လမ်း၌ ကားတစ်စီးဖြင့် လိုက်လံတိုက်မှုကြောင့် ကိုဦး (ခ) နပွားနှင့် ရက်တူးအောင် (ခ) မာတူး တို့သေဆုံးခဲ့ပြီး ပထမဆုံးသေဆုံးသူများ ဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>[https://aappb.org/bu?p=13912]</ref>ဖေဖော်ဝါရီ ၉ တွင် [[မြသွဲ့သွဲ့ခိုင်]] သည် ကျည်အစစ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရကာ ဦးခေါင်းကို ကျည်ဆန်ဖောက်ဝင်ခဲ့သည်။ အသက်ရှူစက်ဖြင့် အသက်ဆက်နေရခဲ့ကာ ဆရာဝန်များက ဦးနှောက်သေဆုံးသွားကြောင်း အတည်ပြုခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉ရက်နေ့တွင် မိသားစုဝင်များက အသက်ရှူစက်ဖြုတ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် ဆန္ဒပြသူများသာမက လမ်းသွားလမ်းလာများကိုပါ လုံခြုံရေးတာဝန်ယူသူများက ကျည်ဆန်အစစ်များကိုလည်းအသုံးပြု၍ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းကြသောကြောင့် လူသေဆုံးမှုနှုန်းများ မြင့်မားလာခဲ့သည်။ သွေးစွန်းသောတနင်္ဂနွေဟု အမည်တွင်ခဲ့ရသော ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ တွင် လမ်းသွားလမ်းလာအပါအဝင် ဆန္ဒပြပြည်သူပေါင်း အနည်းဆုံး (၁၈) ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်။ <ref>[https://www.bbc.com/news/amp/world-asia-56224151 In pictures: A bloody day in Myanmar's protests, BBC News]</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈၊ နံနက် ၈ နာရီခန့်တွင် [[ရန်ကုန်မြို့]]၊ အောက်ကြည့်မြင်တိုင်လမ်း၊ တိုင်းပညာရေးမှူးရုံးရှေ့၌ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရန် စုဝေးနေသော ပညာရေးဝန်ထမ်းများအား အာဏာပိုင်တပ်ဖွဲ့မှ မျက်ရည်ယိုဗုံးများဖြင့် ရုတ်တရက် ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်း လူစုခွဲခဲ့စဉ် အသက် ၅၉ နှစ်အရွယ် အလယ်တန်းပြဆရာမ ဒေါ်တင်နွဲ့ရီ ကျဆုံးခဲ့သည်။ စုဝေးနေသော ဆရာ၊ ဆရာမ ဦးရေ ၂၀၀ ခန့် ရှိသည့် လူစုလူဝေးအား သတိပေးခြင်း တစ်စုံတစ်ရာမရှိ ရုတ်တရက်အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-28|title=မတတ်မြောက်သည့် ပညာရေးစနစ်မှ လွတ်မြောက်လိုသူ ဆရာမ၏ နောက်ဆုံးခရီး|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/5950|access-date=2021-02-28|website=MyanmarNow|language=my}}</ref> ထို့နောက် မတ် ၃ ၌ လုံခြုံရေး ရဲနှင့်စစ်သားတို့၏ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် သေဆုံးသူပေါင်း (၃၈) ဦးခန့် သေဆုံးခဲ့ရသည်။<ref>[https://www.bbc.com/news/world-asia-56265962 Myanmar sees deadliest day as 38 protesters killed]</ref> မတ်လ ၅ ရက် မန္တလေးမြို့ မြတောင်သပိတ်စစ်ကြောင်း ဖြိုခွင်းခံရချိန်တွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော အသက် ၂၁ နှစ်အရွယ် ကိုနိုင်မင်းကို ရုပ်အလောင်းကို မြင်တွေ့ခွင့်မရရှိခဲ့ဘဲ မိသားစုဝင်များက ရက်လည်ဆွမ်းသွတ်ကို ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-03-11|title=ရုပ်အလောင်းထုတ်မပေး၍ သင်္ဂြိုဟ်ခွင့်မရဘဲ ရက်လည်ဆွမ်းသွပ်ခဲ့ရ|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/6030|website=MyanmarNow|language=my}}</ref>မတ်လ ၂၇ရက်နေ့တွင် သေဆုံးသူ ၄၂၃ဦး ရှိပြီဖြစ်သည်။ [[File:Death Cases in 2021 Myanmar protests.svg|thumb|၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုအတွင်း စစ်​ကောင်စီ၏ လက်ချက်ဖြင့် ပြည်နယ်/တိုင်းအလိုက် ကျဆုံးခဲ့ရ​သောသူများ၏ အ​ခြေအ​နေပြ​မြေပုံ (ဧပြီ ၇ရက်​နေ့အထိ) {{legend|#280B0B|≥၂၀၀}} {{legend|#501616|၁၀၀-၁၉၉}} {{legend|#C83737|၅၀-၉၉}} {{legend|#DE8787|၁၀-၄၉}} {{legend|#FFD5D5|၁-၉}}]] {| class="wikitable" |+သေဆုံးသူစာရင်း (၇.၄.၂၀၂၁ အထိ)<ref>[https://aappb.org/bu?p=14199]</ref> !စဉ် !တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ် !သေဆုံးသူအရေအတွက် |- |၁ |[[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]] |၂၁၉ |- |၂ |[[မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး]] |၁၆၃ |- |၃ |[[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] |၈၄ |- |၄ |[[ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး]] |၂၈ |- |၅ |[[တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး]] |၂၇ |- |၆ |[[ရှမ်းပြည်နယ်]] |၂၆ |- |- |၇ |[[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]] |၂၆ |- |၈ |[[ကချင်ပြည်နယ်]] |၁၃ |- |၉ |[[ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး]] |၁၁ |- |၁၀ |[[မွန်ပြည်နယ်]] |၁၁ |- |၁၁ |[[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]] |၄ |- |၁၂ |[[ကယားပြည်နယ်]] |၂ |- |colspan=2|စုစု​ပေါင်း |၆၁၄ |- |* | colspan="2" |''<small>အတည်မပြုနိုင်သေးသော အခြားသောသေဆုံးသူများလည်းရှိသေးသည်။</small>''<ref name=":1" /> |} ==လက်နက်ကိုင် ခုခံမှုများ== {{main|ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်}} စစ်အာဏာသိမ်း ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုများကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်အစိုးရ]]က နှိမ်နင်းဖြိုခွင်းမှုများကို လက်တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]]၏ လက်နက်ကိုင် ထကြွမှုများသည် မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news |title=Myanmar Violence Escalates With Rise of 'Self-defense' Groups, Report Says |url=https://www.voanews.com/a/east-asia-pacific_myanmar-violence-escalates-rise-self-defense-groups-report-says/6207546.html |agency=Agence France-Presse |publisher=voanews.com |date=June 27, 2021}}</ref> ==နိုင်ငံတကာမှတုံ့ပြန်မှုများ== ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင် [[ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်]]သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏အခြေအနေကို ကောင်းမွန်စေရန်အတွက် ခေါင်းဆောင်များအား တိုက်တွန်းခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-07|title=Pope appeals to Myanmar leaders to serve the common good - Vatican News|url=https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2021-02/pope-angelus-appeal-myanmar.html|access-date=2021-02-16|website=www.vaticannews.va|language=en|archive-date=9 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210209021759/https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2021-02/pope-angelus-appeal-myanmar.html|url-status=live}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်သမ္မတ [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]]သည် "တစ်ကမ္ဘာလုံးက စောင့်ကြည့်နေပါသည်" ဟူ၍ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-10|title=Remarks by President Biden on the Administration's Response to the Coup in Burma|url=https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2021/02/10/remarks-by-president-biden-on-the-administrations-response-to-the-coup-in-burma/|access-date=2021-02-16|website=The White House|language=en-US|archive-date=15 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210215151325/https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2021/02/10/remarks-by-president-biden-on-the-administrations-response-to-the-coup-in-burma/|url-status=live}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ၌ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် [[အန်တိုနီရို ဂူတာရက်စ်]] (အန်တောညူ ဂူတဲရိရှ်) (António Guterres) က မြန်မာနိုင်ငံတွင်ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေနေများကို အလွန်စိုးရိမ်သောကရောက်ရကြောင်း ကြေညာချက်တစ်ခုထုတ်ပြန်ခဲ့ကာ မြို့ကြီးများတွင် သတင်းများအရ တင့်ကားများထပ်တိုးချထားခြင်းနှင့် အင်အားအဆမတန်သုံးစွဲခြင်းတို့ကိုလည်း အထူးအလေးပေးပြောဆိုသွားသည်။<ref name=":36">{{Cite web|title=Violence, Intimidation, Harassment by Myanmar Security Personnel Unacceptable, Secretary General Says, Also Expressing Concern over Restrictions on Internet {{!}} Meetings Coverage and Press Releases|url=https://www.un.org/press/en/2021/sgsm20581.doc.htm|access-date=17 February 2021|website=www.un.org|archive-date=17 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217062628/https://www.un.org/press/en/2021/sgsm20581.doc.htm|url-status=live}}</ref> ထို့နောက် မြန်မာစစ်တပ်နှင့်ရဲများကို လူအများ ငြိမ်းချမ်းစွာစုရုံးဆန္ဒပြနေမှုအပေါ် လေးစားရန်တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြသူများသည် လက်စားချေတုံ့ပြန်ခံရသူများ မဖြစ်စေရန်လည်း သေချာစွာပြောဆိုသွားခဲ့သည်။<ref name=":36" /> လုံခြုံရေးစောင့်ကြပ်သောသူများ၏ အကြမ်းဖက်ခြင်း ခြိမ်းခြောက်ခြင်းနှင့် အနှောက်အယှက်ပေးခြင်းတို့ကိုဖော်ပြထားသော သတင်းထုတ်ပြန်ချက်များသည် လက်ခံနိုင်ဖွယ်မရှိဟူ၍လည်း ထပ်လောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။<ref name=":36" /> ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ တွင် စင်္ကာပူလွှတ်တော်၌ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဗစ်ဗီယန် ဘာလာခရစ်ရှန်ကလည်း ဆန္ဒပြပွဲများတွင် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားခြင်းများ၊ ဝန်ထမ်းများကိုဖမ်းဆီးခြင်း၊ အင်တာနက်အမှောင်ချခြင်း မြို့ပေါ်လမ်းများ၌ သံချပ်ကာ(တင့်)ကားများနှင့် တပ်များချထားမှုတို့ကို စိုးရိမ်ကြောင်းနှင့် ကန့်သန့်ချုပ်ချယ်မှုများကို အတတ်နိုင်ဆုံးလျှော့ချဆောင်ရွက်ရန် အာဏာပိုင်များကို တိုက်တွန်းသွားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|last=Staff|first=Reuters|date=16 February 2021|title=Singapore says Myanmar situation 'alarming', but no need for broad sanctions|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-singapore-idUSKBN2AG0EC|access-date=17 February 2021|archive-date=16 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210216082237/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-singapore-idUSKBN2AG0EC|url-status=live}}</ref> ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းဝန်ကြီးချုပ် [[ဘောရစ် ဂျွန်ဆင်]]က အာဏာသိမ်းမှုကို ရှုံ့ချခဲ့၍ "မြန်မာပြည်သူပြည်သားများနှင့် အတူတကွရပ်တည်ပါသည်" ဟူ၍ ၎င်း၏တွစ်တာတွင် ရေးသားခဲ့ကာ ဆက်လက်ပြီး အာဏာသိမ်းယူမှုအတွက် တာဝန်ရှိသူများသည် တာဝန်ခံရမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=16 February 2021|title=Boris Johnson says charges against Aung San Suu Kyi are ‘fabricated’|url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/boris-johnson-aung-san-suu-kyi-myanmar-coup-b1803085.html|access-date=17 February 2021|website=The Independent|language=en|archive-date=17 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210217062621/https://www.independent.co.uk/news/world/asia/boris-johnson-aung-san-suu-kyi-myanmar-coup-b1803085.html|url-status=live}}</ref> မတ်လ ၅ ရက်နေ့တွင် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းမှ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ တံခါးပိတ်အစည်းအဝေးတစ်ရပ်ကို အရေးပေါ်ခေါ်ယူခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးသို့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုရေးကော်မတီ၏ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာအထူးကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာ ဆာဆာမှလည်း အဆောတလျင် အရေးယူပေးရန် တိုက်တွန်းချက် ၄ ချက်ပါသော စာတစ်ဆောင်ကို ပေးပို့ခဲ့သည်။ ထိုအချက်များအနက်တစ်ခုမှာ "ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန် အလို့ငှာ တာဝန်ယူခြင်း" ([[:en:Responsibility_to_Protect|Responsibility to Protect - R2P]]) ကိုခေါ်ယူရန်ပါဝင်ခဲ့သည်။<ref>[https://facebook.com/story.php?story_fbid=267470051510526&id=101472478110285&_rdr Dr. SaSa letter to UNSC]</ref> ==ဓာတ်ပုံများ== <gallery> File:Protest against military coup (9 Feb 2021, Hpa-An, Kayin State, Myanmar) (9).jpg | ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့တွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်နေ့က ဆန္ဒပြနေကြစဉ် File:Protesters riding Motorcycles in Mandalay after 2021 Myanmar coup.jpg|thumb|[[မန္တလေး ဘူတာကြီး|မန္တလေးဘူတာကြီး]]အနီးတွင် မော်တော်ဆိုင်ကယ်များဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေကြစဉ် File:Demo myanmar 2021.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ ဆန္ဒပြခြင်း File:Free Our Leaders.jpg|thumb|ကျွန်ုပ်တို့၏ ခေါင်းဆောင်များကို လွှတ်ပေးပါ File:Respect Our Votes.jpg|thumb|ကျွန်ုပ်တို့၏ ဆန္ဒမဲကို လေးစားပါ File:We want our leader free Daw Aung San Su Kyi.jpg|thumb|ကျွန်ုပ်တို့၏ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပြန်လွှတ်ပေး File:Civil Disobedience in Myanmar 2021.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံတွင်ဆန္ဒပြနေခြင်း File:2021 Civil Disobedience at Hledan Center.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ်လှည်းတန်းစင်တာ၌ ဆန္ဒပြနေကြခြင်း File:Civil Disobedience under Hleden Bridge.jpg|thumb|လှည်းတန်းဂုံးကျော် တံတားအောက်၌ ဆန္ဒပြ File:Civil Disobedience under Hleden Bridge 2021.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် လှည်းတန်းတံတားအောက်၌ ဆန္ဒပြ File:Three-finger salute.jpg|thumb|လက်သုံးချောင်းဖြင့် ဆန္ဒပြုသည် File:2021 Civil Disobedience at Hledan.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် လှည်းတန်း၌ ဆန္ဒပြ File:Civil Disobedience at Hleden Myanmar.jpg|thumb|လှည်းတန်း မြန်မာတွင် ဆန္ဒပြ File:Protesters in South Dagon Township, Yangon.jpg|thumb|တောင်ဒဂုံမြို့နယ် မြန်မာတွင် ဆန္ဒပြ File:Go To Sule.jpg|thumb|ဆူးလေသို့ချီတက် File:Let's go sule.jpg|thumb|ဆူးလေသို့ ချီတက်ကြစို့ File:Civil Disobedience on Pyay Road.jpg|thumb|ပြည်လမ်းပေါ်၌ ဆန္ဒပြနေခြင်း File:2021 Civil Disobedience Pyay Rd.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် ပြည်လမ်းပေါ်တွင်ဆန္ဒပြ File:CDM Myanmar.jpg|thumb|မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်သူ့ဆန္ဒထုတ်ဖော် File:2021 CDM Myanmar.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ ဆန္ဒပြ File:CDM Myanmar 2021.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြခြင်း File:To Free Daw Aung San Su Kyi.jpg|thumb|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လွတ်မြောက်ရေးအတွက် File:Civil Disobedience myanmar 2021.jpg|thumb|၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ ဆန္ဒထုတ်ဖော် File:2021 Myanmar protests Mandalay 4.jpg|thumb|အာဏာသိမ်းစစ်​ခေါင်း​ဆောင်အား ​လှောင်​ပြောင်ထား​သောပုံ File:Protest against military coup (9 Feb 2021, Hpa-An, Kayin State, Myanmar) (3).jpg|ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့တွင် ၉ ရက် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပညာရေးဝန်ထမ်းများ ဆန္ဒပြနေသောပုံ File:Protest against military coup (9 Feb 2021, Hpa-An, Kayin State, Myanmar) (2).jpg|ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့တွင် ၉ ရက် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပညာရေးဝန်ထမ်းများ ဆန္ဒပြနေသောပုံ File:Our Legitimate Government CRPH.jpg|ကျွန်ုပ်တို့၏တရားဝင်အစိုးရ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် </gallery> == အခြားဖတ်ရန် == * [[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)]] * [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]] * [[တပ်မတော်အစိုးရ (၂၀၂၁)]] * [[အောင်ဆန်းစုကြည်]] ==မှတ်စု== {{notelist}} == ကိုးကား == {{reflist}} == ပြင်ပလင့်ခ်များ == * {{Facebook|civildisobediencemovement2021|Civil Disobedience Movement}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး]] [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဆန္ဒပြပွဲများ]] 8zsh95yqh6e0hixf9g80a107fnw91mz 0 205911 753154 701770 2022-08-03T12:34:33Z Albert Poliakoff 55831 /* အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Chinese | title = '''One-China policy''' | pic = File:Two Chinas.svg | piccap = တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီပြမြေပုံ<br /><div style="display: inline-flex; flex-direction: column; justify-content: center; text-align: left;">{{legend|#FF4500|[[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ)}} {{legend|#E5A238|ပီအာစီကိုသာ အသိမှတ်ပြုသောနိုင်ငံများ}} {{legend|#cdcd9c|ပီအာစီကို အသိအမှတ်ပြုသော်လည်း အာအိုစီနှင့်ဆက်ဆံရေးရှိသော နိုင်ငံများ}} {{legend|#0052ff|[[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] (အာအိုစီ)}} {{legend|#5fadff|အာအိုစီကိုသာ အသိမှတ်ပြုသောနိုင်ငံများ}} {{legend|#a3a3a3|အဆိုတင်သွင်းမှုမရှိသေး}} | picsize = 400px | t = 一個中國政策 | s = 一个中国政策 | l = | p = Yīgè Zhōngguó zhèngcè | w = I-ko Chungkuo Chengts'e | mi = {{IPAc-cmn|yi|2|g|e|5|-|zh|ong|1|g|uo|2|-|zh|e|n|g|4|c|e|4}} | altname = One China principle | t2 = 一個中國原則 | s2 = 一个中国原则 | l2 = | p2 = Yīgè Zhōngguó yuánzé | w2 = I-ko Chungkuo yüantse | mi2 = {{IPAc-cmn|yi|2|g|e|5|-|zh|ong|1|g|uo|2|-|yu|an|2|z|e|2}} }} '''တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ''' ({{lang-en|One China policy}}) ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) နှင့် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] (အာအိုစီ) ဟူသော[[တရုတ်နှစ်ပြည်|နှစ်နိုင်ငံ]]အနက် တရုတ်တစ်နိုင်ငံကိုသာ အသိအမှတ်ပြုရန်ချမှတ်ထားသော ပေါ်လစီတစ်ခုဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအများစုသည် ထိုပေါ်လစီကို ကျင့်သုံးကြသော်လည်း သဘောထားများ ကွဲလွဲကြသည်။ ပီအာစီသည် ပြောဆိုဆက်ဆံရာ၌ "တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း" (One China principle) ဟူ၍ခေါ်ဆိုသည်။<ref> {{cite news |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-china-38285354 |title=What is the 'One China' policy? |date=2017-02-10 |work=BBC News |access-date=2019-01-09 |language=en-GB |archive-url=https://web.archive.org/web/20190109041259/https://www.bbc.com/news/world-asia-china-38285354 |archive-date=2019-01-09 |url-status=live }} </ref><ref>{{cite web |url=http://www.china.org.cn/english/taiwan/7956.htm |title=The One-China Principle and the Taiwan Issue |website=www.china.org.cn |access-date=2019-01-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227214111/http://www.china.org.cn/english/taiwan/7956.htm |archive-date=2019-02-27 |url-status=live }}</ref> ထိုပေါ်လစီသည် "၁၉၉၂ နားလည်မှု" (1992 consensus) မှ [[တရုတ်ပြည်မကြီး|တရုတ်ပြည်မ]]နှင့် [[ထိုင်ဝမ်ကျွန်း]]တို့ကိုအုပ်ချုပ်သော တရုတ်နိုင်ငံသည် တစ်နိုင်ငံတည်းသာရှိသည် ဟူသောအချက်ကို အခြေခံသည်။ သို့သော် ထိုသို့အုပ်ချုပ်သော တရားဝင်အစိုးရမှာမူ မည်သည့်အစိုးရဖြစ်သည်ကို နှစ်ဖက်လုံးမှ အငြင်ပွားလျက်ရှိကြသည်။ ==ထိုင်ဝမ်ပြည်တွင်းမှအမြင်များ== ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးပါတီများဖြစ်ကြသော [[ကူမင်တန်ပါတီ]]နှင့် [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]တို့၏ အမြင်များသည် အလွန်ကွဲပြားကြသည်။ ကူမင်တန်တို့သည် တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီကို လက်ခံသဘောတူလျက် ရှိသည်။ ၁၉၄၇ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ တရုတ်ပြည်မနှင့်ထိုင်ဝမ်ကို အာအိုစီကသာအုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|ပြည်တွင်းစစ်]]၌ ကွန်မြူနစ်တို့ကို စစ်ရှုံးခဲ့၍ ထိုင်ဝမ်သို့တိမ်းရှောင်ခဲ့ရသော်လည်း နှစ်နေရာလုံးကို ဆက်လက်အုပ်ချုပ်လျက် ရှိကြောင်း ခံယူသည်။<ref> {{cite news|title=Ma refers to China as ROC territory in magazine interview|newspaper=Taipei Times|date=2008-10-08|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/10/08/2003425320|access-date=2008-10-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20090603213128/http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/10/08/2003425320|archive-date=2009-06-03|url-status=live}} </ref> ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီကမူ ထိုပေါ်လစီကို လက်မခံရုံသာမက [[တရုတ်နှစ်ပြည်]]ရှိခြင်းကိုလည်း ငြင်းပယ်သည်။ ထိုပါတီ၏အဓိကသဘောထားမှာ "တရုတ်" ဟူဆိုလျှင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံကိုသာ ရည်ညွှန်းစေလို၍ ထိုင်ဝမ်ကို "ထိုင်ဝမ်သမ္မတနိုင်ငံ" ဟူ၍သီးခြားနိုင်ငံအနေဖြင့် ရပ်တည်လိုကြသည်။<ref> {{cite web|url=http://www.taiwandc.org/nws-9920.htm|title=DPP Party Convention|work=taiwandc.org|access-date=2010-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20110610173456/http://www.taiwandc.org/nws-9920.htm|archive-date=2011-06-10|url-status=live}} </ref> သမ္မတဆိုင်အင်းဝမ်သည်ပင် "၁၉၉၂ နားလည်မှု" မှ အချက်အလက်များကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ၏ဖိအားကြောင့် [[ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးလှုပ်ရှားမှု]]၏ အရှိန်အဟုန်မှာ ပိုမိုကြီးမားလာရာ "ထိုင်ဝမ်သမ္မတနိုင်ငံ" အဖြစ်ပြန်လည်တည်ထောင်လိုကြသည်။ ==ဥပဒေအရသုံးသပ်မှု== [[File:ROC Administrative and Claims.svg|thumb|ထိုင်ဝမ်သို့တိမ်းရှောင်ပြီးနောက် ကူမင်တန်အစိုးရမှ ခံယူထားသောနယ်နမိတ်]] ပီအာစီအစိုးရနှင့် အာအိုစီအစိုးရတို့သည် တစ်ဦးခြင်းစီ၏ တရားဝင်အုပ်ချုပ်မှုကို အသိအမှတ်ပြုခြင်း မရှိကြပေ။ === တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (ပီအာစီ) === {{unordered list |တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ [[s:Constitution of the People's Republic of China|ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ]]မှ နိဒါန်း: {{quote|ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အရေးပါသောနယ်နမိတ်ဖြစ်သည်။ မိခင်နယ်မြေကို ပြန်လည်စည်းရုံးရမည့်တာဝန်ကို ပြီးဆုံးအောင်ဆောင်ရွက်ရန်မှာ တရုတ်နိုင်ငံသားများအားလုံးသာမက ထိုင်ဝမ်ရှိမျိုးချစ်ပြည်သူများ၏ တာဝန်ပင်ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web | url = http://english.peopledaily.com.cn/constitution/constitution.html | title = CONSTITUTION OF THE PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA | date = 1982-12-04 | publisher = The People's Daily&nbsp;— Read 3rd paragraph, 10th line- | access-date = 2008-10-28 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100812224210/http://english.peopledaily.com.cn/constitution/constitution.html | archive-date = 2010-08-12 | url-status = live }}</ref>}} | ခွဲထွက်ခြင်းဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေ (Anti-Secession Law): {{quote|အခန်း (၂): {{block indent|ဤကမ္ဘာတွင်တရုတ်ဟူသည် တစ်နိုင်ငံတည်းသာရှိသည်။ တရုတ်ပြည်မနှင့်ထိုင်ဝမ်တို့ကို တရုတ်တစ်နိုင်ငံသာပိုင်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေတို့တွင် ကွဲနေမှုမရှိစေရ။ ထိုအချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေသိက္ခာတို့ကို စောင့်ထိန်းရန်မှာ တရုတ်နိုင်ငံသားများအားလုံးသာမက ထိုင်ဝမ်ရှိမျိုးချစ်ပြည်သူများ၏ တာဝန်ပင်ဖြစ်သည်။ ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်နယ်မြေဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းသူများသည် ထိုင်ဝမ်ကိုတရုတ်ပြည်မှ ခွဲထွက်ရန်ဆောင်ရွက်ခြင်းကို ခွင့်ပြုခြင်းမရှိစေရ။<ref name="Anti-Secession Law"> {{cite news | url = http://english.peopledaily.com.cn/200503/14/eng20050314_176746.html | title = Anti-Secession Law | date = 2005-03-14 | newspaper = The People's Daily | access-date = 2008-10-28 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090802100608/http://english.peopledaily.com.cn/200503/14/eng20050314_176746.html | archive-date = 2009-08-02 | url-status = live }} </ref>}} အခန်း (၅): {{block indent|တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်းကို လက်ခံထားခြင်းသည် နိုင်ငံကိုငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည်စည်းရုံးခြင်း၏ အခြေခံမူဖြစ်သည်။}} {{block indent|ထိုသို့ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည်စည်းရုံးခြင်းသည် ရေလက်ကြားတစ်ဖက်တစ်ချက်ရှိ မျိုးချစ်ပြည်သူများ၏ ဆန္ဒကိုဖြည့်စည်းခြင်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရသည် ငြိမ်းချမ်းစွာပြန်လည်စည်းရုံးမှုကို ရရှိစေရန် အတတ်နိုင်ဆုံးဆောင်ရွက်ရမည်။}} {{block indent|နိုင်ငံတော်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာပြန်လည်စည်းရုံးပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်သည်တရုတ်ပြည်မနှင့် မတူညီသောစနစ်ဖြင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို ရရှိရမည်။<ref name="Anti-Secession Law" />}}}}}} ===တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (အာအိုစီ)=== {{unordered list| [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]၏ [[s:Constitution of the Republic of China|ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ]] (၁၉၄၈ မှ ၂၀၀၀ အထိ အကျုံးဝင်) မှ ဥပဒေပုဒ်မ (၄): {{quote|အမျိုးသားလွှတ်တော်၏ အတည်ပြုရယူမှုမပါဘဲ တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နယ်မြေနှင့်နယ်နမိတ်တို့ကို ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်းမရှိစေရ။}} |[[s:Additional Articles of the Constitution of the Republic of China (2000)|ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေကို ခြောက်ကြိမ်မြောက် ဖြည့်စွက်ခြင်း]] (၂၀၀၀ မှ ၂၀၀၅ အထိ အကျုံးဝင်) မှ အခန်း (၄): {{quote|ဥပဒေပြုရေးယွမ်မှ အနည်းဆုံးလူလေးပုံတစ်ပုံတို့မှ အဆိုတင်သွင်းမှုမပါဘဲ၊ ထိုဥပဒေပြုရေးယွမ်မှ လူလေးပုံသုံးပုံမှ အတည်ပြုခြင်းမပါဘဲ၊ အမျိုသားလွှတ်တော် အထူးအစည်းအဝေးမှ ကိုယ်စားလှယ် လေးပုံသုံးပုံ၏ အတည်ပြုမှုမပါဘဲ တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နယ်မြေနှင့်နယ်နမိတ်တို့ကို ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်းမရှိစေရ။ }} |[[s:Additional Articles of the Constitution of the Republic of China (2005 Reform)|ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေကို ခုနှစ်ကြိမ်မြောက် ဖြည့်စွက်ခြင်း]] (၂၀၀၅ မှ ယနေ့အထိ အကျုံးဝင်) မှ အခန်း (၄): {{quote|ဥပဒေပြုရေးယွမ်မှ အနည်းဆုံးလူလေးပုံတစ်ပုံတို့မှ အဆိုတင်သွင်းမှုမပါဘဲ၊ ထိုဥပဒေပြုရေးယွမ်မှ လူလေးပုံသုံးပုံမှ အတည်ပြုခြင်းမပါဘဲ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် အထူးအစည်းအဝေးမှ ကိုယ်စားလှယ် လေးပုံသုံးပုံ၏ အတည်ပြုမှုမပါဘဲ၊ ထိုအဆိုပြုတင်သွင်းမှုကို အများသိအောင်ကြေညာပြီး ခြောက်လမျှကာလာအတွင်း တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ လွတ်လပ်‌သောဧရိယာအတွင်း အများပြည်သူများ၏ ထက်ဝက်ကျော်သောမဲကို မရရှိဘဲ တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နယ်မြေနှင့်နယ်နမိတ်တို့ကို ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်းမရှိစေရ။}} }} ==အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား== [[File:Mao Zedong, Zhang Yufeng et Richard Nixon.jpg|thumb|တရုတ်ခေါင်းဆောင် [[မော်စီတုန်း]]နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ [[ရစ်ချက် နစ်ကဆင်|ရစ်ချတ်နစ်ဆင်]]တို့တွေ့ဆုံကြစဉ် (၁၉၇၂)]] [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]သည် ၁၉၇၂ မှစ၍ တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီကို လက်ခံခဲ့သည်။ ၁၉၇၂ အမေရိကန် မှတ်တမ်းအရ ဝါရှင်တန်အစိုးရအနေဖြင့် တရုတ်ပြည်မနှင့်ထိုင်ဝမ်တို့သည် တရုတ်တစ်ပြည်တည်းသာဖြစ်သည် ဟူသောအဆိုကိုလက်ခံထားသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ထိုပေါ်လစီကိုလက်ခံထားသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် "တရုတ်နိုင်ငံ"ကို ပေကျင်းနှင့်ထိုင်‌ပေအစိုးရ အနက်မည်သည့်အစိုးရက ကိုယ်စားပြုသည်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။<ref>{{Cite journal|last=Hilton|first=Brian|date=September 2018|title='Taiwan Expendable?' Reconsidered|url=https://brill.com/view/journals/jaer/25/3/article-p296_296.xml|journal=Journal of American-East Asian Relations|volume=25:3|issue=3|pages=296–322|doi=10.1163/18765610-02503004}}</ref> ၁၉၇၉ တွင် သမ္မတ[[ဂျင်မီ ကာတာ]]သည် အာအိုစီနှင့်အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်တော့မည်အခါတွင် ကွန်ဂရတ်လွှတ်တော်သည် [[ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ]] (Taiwan relations act) ကို ပြဋ္ဌာန်းစေခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်နှင့်ဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက်ထားရှိစေခဲ့သည်။ သို့သော်ထိုင်ဝမ်ပြည်ကို "တရုတ်နိုင်ငံ"အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းမရှိတော့ပေ။ ၁၉၈၂ တွင် သမ္မတ[[ရော်နယ် ရေဂင်]]သည် ထိုင်ဝမ်ကိုပီအာစီက အုပ်ချုပ်ခြင်းမရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ [[File:President Barack Obama offers a toast to President Xi Jinping of China during a State Banquet at the Great Hall of People in Beijing, China, Nov. 12, 2014.jpg|thumb|သမ္မတ[[အိုဘားမား|ဘားရတ် အိုဘာမား]]သည်လည်း "တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီကို" ထောက်ခံခဲ့သည်။<ref> "[https://www.reuters.com/article/us-usa-trump-taiwan-obama-idUSKBN13S013?il=0 White House: no change to 'one China' policy after Trump call with Taiwan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170602193633/http://www.reuters.com/article/us-usa-trump-taiwan-obama-idUSKBN13S013?il=0 |date=2017-06-02 }}". Reuters. 2 December 2016. </ref>]] ကွန်ဂရတ်သုသေတနအဖွဲ့ (Congress Research Service) ၏ သုသေတနအရ အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထားမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။<ref> {{cite web | title=U.S.-Taiwan Relationship: Overview of Policy Issues | author1=Shirley A. Kan | author2=Wayne M. Morrison | page=4 | url=https://fpc.state.gov/documents/organization/202880.pdf | date=January 4, 2013 | publisher=Congressional Research Service | access-date=2017-06-25 | archive-url=https://web.archive.org/web/20171231211949/https://fpc.state.gov/documents/organization/202880.pdf | archive-date=2017-12-31 | url-status=live }} </ref> # အမေရိကန်သည် ၁၉၇၂၊ ၁၉၇၉၊ ၁၉၈၂ ခုနှစ်တို့မှ မှတ်တမ်းများတွင် ထိုင်ဝမ်၏ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို အသိမှတ်ပြုထားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ # အမေရိကန်သည် တရုတ်ပြည်မနှင့်ထိုင်ဝမ် နှစ်ဖက်လုံး၏ "တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ" သဘောထားကို လက်ခံသည်။ # အမေရိကန်ပေါ်လစီအရ ထိုင်ဝမ်ကို ပီအာစီမှ အုပ်ချုပ်မှုမရှိကြောင်း မှတ်ယူထားသည် # အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်ကို လွတ်လပ်သည့်နိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်မပြုရသေးပေ။ # အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်အခြေအနေကို မဖြေရှင်းရသေး ဟူ၍သာ မှတ်ယူထားသည်။ ၂၀၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ဒေါ်နယ်လ် ထရန့်|ဒေါ်နယ် ထရန့်]]သည် ထိုင်ဝမ်သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် ဖုန်းပြောဆိုခဲ့ကြပြီး ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ရန်အတွက် ဆွေးနွှေးခဲ့ကြသည်။ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ထရန့်သည် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် "တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ" ကို လိုက်နာရန်မလိုကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref> {{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-usa-trump-china-idUSKBN1400TY|title=Trump says U.S. not necessarily bound by 'one China' policy|date=12 December 2016|newspaper=Reuters|access-date=2017-07-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20170619151118/http://www.reuters.com/article/us-usa-trump-china-idUSKBN1400TY|archive-date=2017-06-19|url-status=live}} </ref><ref> {{cite web|url=http://www.aljazeera.com/news/2016/12/donald-trump-china-policy-161212035714312.html|title=Donald Trump questions 'one China' policy|work=aljazeera.com|access-date=2016-12-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20161212065809/http://www.aljazeera.com/news/2016/12/donald-trump-china-policy-161212035714312.html|archive-date=2016-12-12|url-status=live}} </ref><ref> {{cite web|url=http://www.foxnews.com/politics/2016/12/12/chinese-media-calls-trump-ignorant-after-taiwan-comments.html|title=China official says Trump's Taiwan comments cause 'serious concern'|date=12 December 2016|work=foxnews.com|access-date=2016-12-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20161212143405/http://www.foxnews.com/politics/2016/12/12/chinese-media-calls-trump-ignorant-after-taiwan-comments.html|archive-date=2016-12-12|url-status=live}} </ref> ၂၀၁၇ ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် တရုတ်ခေါင်းဆောင် ရှီကျင့်ဖျင်သည် ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် ဖုန်းပြောဆိုခဲ့ပြီး "တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ" ကို လိုက်နာရန်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref> {{Cite web|url=https://trumpwhitehouse.archives.gov/the-press-office/2017/02/09/readout-presidents-call-president-xi-jinping-china|title=Readout of the President's Call with President Xi Jinping of China|date=9 February 2017|via=[[NARA|National Archives]]|work=[[whitehouse.gov]]|access-date=2017-02-17}} </ref> ==ကိုးကားချက်များ== {{reflist}} ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * [https://web.archive.org/web/20061211233313/http://www.nwc.navy.mil/apsg/communiques.htm#U.S.-PRC%20JOINT%20COMMUNIQUE,%20August%2017,%20198 US-PRC Joint Communique, August 17, 1982] [[ကဏ္ဍ: ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] ie4gw3g5w2z75b7ugb49qzvmdsfbz3w 0 221857 753234 747997 2022-08-04T08:33:56Z Pho Sai 45037 Up to dating some datas. wikitext text/x-wiki {{Unreferenced}} '''အမှတ်(၁)ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ'''သည် [[နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ]]၊ [[တပ်ကုန်းမြို့နယ်]]တွင် တည်ရှိပြီး ဝန်ထမ်းအင်အား (၆၀၀) ကျော်ဖြင့် လည်ပတ်လျှက်ရှိသော စက်ရုံဖြစ်သည်။ ယခင်က [[ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး]]၊ [[မရမ်းကုန်းမြို့နယ်]]ရှိ [[အင်းလျားလိတ်ဟိုတယ်]] ဘေးတွင်ရှိသော [[ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရေးပစ္စည်းထိန်းတပ်|ကထပ]]နှင့် တဝန်းတည်းတွင် တည်ရှိခဲ့သည့် စက်ရုံဖြစ်သည်။ [[အမှတ်(၁၁)ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံ|ကပစ(၁၁)]]မှ ထုတ်လုပ်သော [[ရိုင်ဖယ်]]အမျိုးအစား လက်နက်ငယ်များဖြစ်သည့် “''အမ်အေ- ၁'' ၊ ''အမ်အေ- ၂'' ၊ ''အမ်အေ- ၃'' ၊ ''အမ်အေ- ၄''” စသည့် လက်နက်များအား အပြီးသတ် တပ်ဆင်ထုတ်လုပ်သော စက်ရုံဖြစ်သည်။ {{တပ်မတော်}} {{DEFAULTSORT:ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံအမှတ်(၀၁)}} [[ကဏ္ဍ:ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းစက်ရုံများ]] {{တပ်မတော် (ကြည်း)-stub}} o79d9xlg4pxrp7r8pnx562qc6wajhhw 0 224346 753198 737373 2022-08-03T17:44:00Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki {{current}} {{Infobox military conflict | conflict = ၂၀၂၁–၂၀၂၂ မြန်မာနိုင်ငံ ခုခံတော်လှန်စစ် | width = | partof = [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] | image = Myanmar2022.png | image_size = | alt = | caption = ၂၀၂၂ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ စစ်ရေးအခြေအနေပြ မြေပုံ | date = မတ် ၂၀၂၁ – လက်ရှိ | place = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | coordinates = <!--Use the {{coord}} template --> | map_type = | map_relief = | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | territory = | result = | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatants_header = | combatant1 = {{flagdeco|MYA}} '''[[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]''' * {{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] * ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များ * မြို့ပြပျောက်ကျားအဖွဲ့များ '''မဟာမိတ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ''' * {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] * {{flagicon image|Former flag of the Karen National Liberation Army.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး|မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] * {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[ကရင်နီ တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]] * {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] * {{flagicon image|ULA-AA_Flag.svg}} [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ]] * {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ#၂၀၂၁ ပြန်လည်လှုပ်ရှားမှု|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] '''ထောက်ခံသူများ''' *{{flagicon image|Flag of National League for Democracy.svg}} [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] | combatant2 = {{flagdeco|MYA}} '''[[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]''' *{{armed forces|MYA}} **{{army|MYA}} **{{air force|MYA}} ** {{coast guard|MYA}} '''ထောက်ခံသူများ''' *{{flagicon image|Flag_of_the_Union_Solidarity_and_Development_Party.svg}} [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] *{{flagicon image|Flag_of_National_Democratic_Force.svg}} [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု]] | combatant3 = | commander1 = {{plainlist| *{{flagdeco|MYA}} '''[[ဒူဝါလရှီးလ]]''' *{{nowrap|{{flagdeco|MYA}} [[မန်းဝင်းခိုင်သန်း]]}} *{{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} ဦး[[ရည်မွန်]] }} *{{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[ဂွမ်မော်]] *{{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[ဖုန်ကြားရှင်]] *{{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[တာဘုန်းကျော်]] *{{flagicon image|Infobox AA.png}} [[ထွန်းမြတ်နိုင်]] * {{flagicon image|Former flag of the Karen National Liberation Army.svg}} [[စောမူတူးဆေးဖိုး]] | commander2 = {{plainlist| *{{flagdeco|MYA}} '''[[မင်းအောင်လှိုင်]]''' *{{flagdeco|MYA}} [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[မြထွန်းဦး]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[စိုးထွဋ်]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[သန်းလှိုင်]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[အောင်လင်းဒွေး]] }} | commander3 = | units1 = | units2 = | units3 = | strength1 = | strength2 = | strength3 = | casualties1 = | casualties2 = | casualties3 = {{plainlist| * '''စုစုပေါင်း သေဆုံးသူ''' ၂၁,၈၆၅ ([[:en:Armed Conflict Location and Event Data Project|ACLED]]၊ ၂၄ ဇွန် ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite news|url=https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard|title=ACLED Dashboard|work=ACLED|date=22 April 2022}}</ref> * ပြည်သူ ၂,၁၄၈ ဦး အသတ်ခံရ၊ ၁၄,၉၇၀ ဦး ဖမ်းဆီးခံရ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]]၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite web|url=https://aappb.org/|title=AAPP &#124; Assistance Association for Political Prisoners|website=AAPP &#124; Assistance Association for Political Prisoners}}</ref> * စစ်ဘေးရှောင် ၁,၀၀၀,၀၀၀ ([[ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး|OCHA]]၊ ၃၁ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref name="thediplomat.com">{{cite web | url=https://thediplomat.com/2022/06/myanmars-total-displaced-population-tops-1-million-says-un/ | title=Myanmar's Total Displaced Population Tops 1 Million, Says UN }}</ref> *နေအိမ် ၁၁,၄၀၀ ဖျက်ဆီးခံရ (ISP–Myanmar and Data for Myanmar, ၁၂ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{cite web | url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/anniversary-05112022202816.html | title=Conflict seen escalating in Myanmar on the anniversary of PDF }}</ref> *ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ မှ စ၍ ပြည်သူ့နေအိမ် ၁၂,၀၀၀ ကျော် မီးရှို့ခံထားရ ([[ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး|OCHA]]၊ ၃၁ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref name="thediplomat.com">{{cite web | url=https://thediplomat.com/2022/06/myanmars-total-displaced-population-tops-1-million-says-un/ | title=Myanmar's Total Displaced Population Tops 1 Million, Says UN }}</ref> *နေအိမ်နှင့် အဆောက်အဦး ၄၄၀ ချိတ်ပိတ်ခံထားရ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]]၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite web|url=https://aappb.org/?p=20793|title = Daily Briefing in Relation to the Military Coup|date = 28 March 2022}}</ref> | notes = | campaignbox = }} '''ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်'''<ref>{{ကိုးကားခြင်း|title=ပြည်သူ့ခုခံ တော်လှန်စစ်သတင်းများ|url=https://www.youtube.com/watch?v=Px_ou2j5aGE|language=en|access-date=2022-02-03|archive-date=4 February 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220204072038/https://www.youtube.com/watch?v=Px_ou2j5aGE|url-status=live}}</ref> ဟု ပိုပြီး လူသိများသည့် '''၂၀၂၁-၂၀၂၂ မြန်မာနိုင်ငံ ခုခံတော်လှန်စစ်''' သည် မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝှမ်းတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ|အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုများ]] ကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]]က လိုက်လျောခြင်းမရှိပဲ လုံခြုံရေးအင်အားအလွန်အကျွံသုံးကာ အဓိကရုဏ်း ဖြိုခွင်းရေးလက်နက်များသာမက စစ်မြေပြင်လက်နက်များကို အသုံးပြုကာ နှိမ်နင်း ဖြိုခွင်းမှုအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] အနှံ့ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသော [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]]၊ [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] ၏ လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar Violence Escalates With Rise of 'Self-defense' Groups, Report Says|url=https://www.voanews.com/a/east-asia-pacific_myanmar-violence-escalates-rise-self-defense-groups-report-says/6207546.html|date=June 27, 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220108225946/https://www.voanews.com/a/east-asia-pacific_myanmar-violence-escalates-rise-self-defense-groups-report-says/6207546.html}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Myanmar anti-coup insurgents destroy police post, kill security forces -media|url=https://www.euronews.com/2021/05/23/us-myanmar-politics|date=May 23, 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=5 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105220135/https://www.euronews.com/2021/05/23/us-myanmar-politics}}</ref> ဤပဋိပက္ခကို ထကြွခြင်းထက် ပြည်တွင်းစစ်ဟု ကုလလူ့အခွင့်အရေး အကြီးအကဲက သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=The deadly battles that tipped Myanmar into civil war|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60144957/|date=2022-02-01|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220210065357/https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60144957}}</ref> [[:en:Armed Conflict Location and Event Data Project|ACLED]] ၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လတွင် ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး လူပေါင်း ၁၁,၀၀၀ ဦးခန့် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite web |last1=Bynum |first1=Elliott |title=10 Conflicts to Worry About in 2022: Myanmar |url=https://acleddata.com/10-conflicts-to-worry-about-in-2022/myanmar/ |website=ACLED |access-date=8 March 2022}}</ref><ref name=UCDP_candidates_2021>{{Cite web|title=UCDP Candidates data set January to December 2021: Version 21.01.21.12|url=https://ucdp.uu.se/downloads/index.html|date=31 January 2022}}</ref> == နောက်ခံ == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းတွင် ပြည်သူလူထုမှ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော အစိုးရကို စစ်တပ် မှ ဖြုတ်ချပြီး [[စစ်တပ်အဖွဲ့အစည်းစနစ်|စစ်အာဏာရှင်အစိုးရ]]ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] ကို [[ကိုဗစ် ၁၉|COVID-19]] ကန့်သတ်ချက် ဖောက်ဖျက်မှုကြောင့်ဟုစွပ်စွဲကာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့သလို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂုလ် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]ကို ဝေါ်ကီတော်ကီပိုင်ဆိုင်မှုဖြင့် စွပ်စွဲဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဒုတိယသမ္မတ(၁) ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]]မှ အပ အခြားသော ဝန်ကြီးများနှင့် အစိုးရအကြီးအကဲများကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]]က မည်သူကမှ အတည်ပြုခန့်အပ်ခြင်းမရှိပဲ ယင်းက ယာယီသမ္မတဖြစ်ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတော်အရေးပေါ် အခြေအနေဟု ကြေညာကာ နိုင်ငံ့အာဏာ ၃ ရပ် အား [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]ကို လွှဲအပ်‌ကြောင်း စစ်တပ်ပိုင် [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|မြဝတီ]]မှ ကြေငြာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2 February 2021|title=Myanmar military announces new State Administrative Council|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210203131316/https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html}}</ref>သို့သော်ငြားလည်း စစ်တပ်၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို မည်သည့်နိုင်ငံကမှ အသိအမှတ် ပြုထားခြင်းမရှိပေ။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.youtube.com/watch?v=JLLYejOcv5U |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215080417/https://www.youtube.com/watch?v=JLLYejOcv5U }}</ref> အာဏာသိမ်းမှု၏ နောက်ကွယ်မှ ရည်ရွယ်ချက် အတိအကျကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။ [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]မှ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]] တွင် မဲပေါင်း ၈.၆သန်းကျော် ကွာဟကာ မဲမသမာမှုရှိသည် ဟု စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့သော်လည်း သက်သေအထောက်အထားပြနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ အများစုကမူ လွန်ခဲ့သည် ၁၀ နှစ်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သော [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]၏ [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|စစ်အာဏာရှင်]]စနစ်ကို ပြန်လည်ကျင့်သုံးလိုသောကြောင့်ဖြစ်သည် ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။ <ref>{{Cite web|date=1 February 2021|title=Min Aung Hlaing: the heir to Myanmar's military junta|url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210201-min-aung-hlaing-the-heir-to-myanmar-s-military-junta|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=1 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210201211206/https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210201-min-aung-hlaing-the-heir-to-myanmar-s-military-junta}}</ref> အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများကို ရဲနှင့်စစ်တပ်အင်အားအလွန်အကျွံဖြင့် သွေးထွက်သံယို ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]] နှင့် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|စစ်အစိုးရအဖွဲ့]]ကို တွန်းလှန်ရန် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များ ထူထောင်ခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းမှုပြီးနောက် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|အနိုင်ရလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်]] အများစုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]မှ [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ|အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] (NUG) ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (PDF) အမည်ဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် စစ်အစိုးရကို ခုခံဆန့်ကျင်သော "ခုခံစစ်" ကို တရားဝင်ကြေငြာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar shadow government calls for uprising against military|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/7/myanmar-shadow-government-launches-peoples-defensive-war|publisher=aljazeera.com|date=7 Sep 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210908001916/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/7/myanmar-shadow-government-launches-peoples-defensive-war}}</ref> == အချိန်ဇယား == === ၂၀၂၁ === ==== မတ်လ ==== မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် လူငယ်ပေါင်းများစွာ သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအနက်မှ တစ်ခုအောက်တွင် စာရင်းသွင်းရန်နှင့် လေ့ကျင့်ရန် မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသများသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် <ref name="fishbeinetal2021">{{Cite web|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/|title='The last fight': With growing support for federal army, Kachin prepares for war|date=3 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210403142738/https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/}}</ref> နိုင်ငံတစ်ဝန်း ပြည်တွင်းစစ်အန္တရာယ်ကို မြင့်တက်စေနိုင်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite news|title=UN envoy urges action to prevent Myanmar 'civil war'|url=https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war|date=1 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=23 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210523052132/https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war}}</ref> CRPH သည် စစ်တပ်ကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် "ဖက်ဒရယ်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့" ဖွဲ့စည်းရန်လည်း အဆိုပြုခဲ့သည်။ <ref name="MMN30321">{{Cite news|title=As slaughter of civilians continues, some decide it's time to take up arms|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms|date=30 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330105416/https://myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms}}</ref> [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] (KIA) <ref name="KIAbizasusual2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement|title=KIA says more clashes likely despite junta's ceasefire announcement|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210402113940/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement}}</ref> သည် ဖေဖော်ဝါရီလမှ စတင်ကာ စစ်တပ်ကို ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] သည် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]မှ မှ အရပ်သားများကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်နေခြင်းကို မရပ်တန့်ပါက စစ်ပွဲ ထပ်မံ ဖြစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။ <ref name="brotherhoodthreat2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire|title=Brotherhood Alliance tells military to stop killings, threatens to abandon ceasefire|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330145217/https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire}}</ref> မတ်လနှောင်းပိုင်းမှစ၍ ပြည်သူများသည် စစ်တပ်၏နှိပ်စက်သတ်ဖြတ်မှုကို ခုခံကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် တူမီးကဲ့သို့သော လက်လုပ်လက်နက်များ ကိုင်ဆောင်လာကြသည်။ ပြည်သူများနှင့် စစ်တပ် ကြား လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာနေသလို [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] မှလည်း စစ်တပ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး အဆောက်အအုံများနှင့် ရဲစခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် မိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲခြင်းများလည်း ပိုမိုဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=The Junta Is Dragging Myanmar Into Full-Blown Civil War|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410165357/https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html}}</ref> မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် လိုင်ဇာ အနီးရှိ အလောဘွမ် စစ်စခန်းအား [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] မှ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ဧပြီလ (၁၁)ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]သည် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် မြေပြင်တပ်များကို အသုံးပြုကာ အခြေစိုက်စခန်းအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက်အများအပြာနှင့်အတူ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia|title=Junta's armed forces launch attack to reclaim base seized by KIA|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603024127/https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia}}</ref> [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]သည် မတ်လ ၂၆ ရက်က စစ်စခန်းတစ်ခုအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အခြားသူများကို စစ်သုံ့ပန်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=10 soldiers killed in Myanmar base attack: Rebel group|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195|date=27 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410122729/https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195}}</ref> အာဏာသိမ်းမှုအား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းဆန့်ကျင်သော ပထမဆုံး လက်နက်ကိုင်ပစ်ခတ်မှုမှာ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ကလေး မြို့၌ ဆန္ဒပြသပိတ်စခန်းတစ်ခုအား စစ်သားများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များတိုက်ခိုက်မှုကို ပြန်လည်ခုခံ တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းနောက် ကလေးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင်လည်း တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=Myanmar Villagers Take Up Homemade Weapons Against Regime's Security Forces|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410172353/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html}}</ref> ==== ဧပြီလ ==== ဧပြီ ၈ ရက်က ပြည်သူများသည် အမဲလိုက်ရိုင်ဖယ်များနှင့် မီးလောင်ဗုံးများဖြင့် စစ်သားများကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ခုခံသူ ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး စစ်တပ်မှလည်း အများအပြား ဒါဏ်ရာရခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် တန့်ဆည်မြို့သည် မကြာခဏ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရာ နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှစ၍ အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုများကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း သေဆုံးသူ မှာ ဧပြီ ၈ ရက်နေ့အထိ ၆၀၀ ကျော်အထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Eleven killed as Myanmar protesters fight troops with hunting rifles, firebombs – media|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH|work=Reuters|date=8 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210408082100/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH}}</ref> [[တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်|တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး]] စာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး|မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] နှင့် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး|ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] တို့ အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့သည် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြု ကော်မတီနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=MYANMAR'S MEDIATION BLUES: Negotiation or zero-sum game?|url=https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game|work=BNI|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603040243/https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game}}</ref> ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့က [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] ၊ [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] နှင့် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] တို့ ပါဝင်သော [[မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့|မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့]] က ရှမ်းပြည်နယ် [[နောင်မွန်ရွာ၊ လားရှိုးမြို့နယ်|နောင်မွန်]]ရဲကင်းစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Ten Myanmar policemen killed in attack by ethnic armies opposed to junta-report|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056|work=Reuters|date=10 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410075547/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056}}</ref> ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ နိုင်ငံရေးသမား [[မင်းကိုနိုင်]]က ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေငြာခဲ့ပြီး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရသော [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] နှင့် [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] တို့မှာ ၎င်းတို့၏ မူလရာထူးများအတိုင်းပင် ဖြစ်သည်။ စင်ပြိုင်အစိုးရသစ်တွင် ကချင်နှင့် ကရင်လူနည်းစုများက ထိပ်တန်းဦးစားပေးနေရာများတွင် ရှိနေသည်။ အဆိုပါကြေငြာချက်တွင် မင်းကိုနိုင်သည် စင်ပြိုင်အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုရန် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Aung San Suu Kyi supporters unveil Myanmar 'national unity government'|url=https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece|work=[[Financial Times]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=16 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210416161137/https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Opponents of Myanmar's junta set up national unity government|url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government|work=[[France24]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509175927/https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government}}</ref> ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့သည် [[မင်းတပ်မြို့|မင်းတပ်]] တွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081|title=Archived copy|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602213654/https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081}}</ref> မေလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်သည် ဆန့်ကျင်မှုကို နှိမ်နင်းရန် အင်အားသုံးပြီး မြို့တွင်သို့ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ==== မေလ ==== မေလ ၁၆ ရက်နေ့က ချင်းပြည်နယ် ဟားခါးမြို့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေးတပ်က ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ရာ စစ်သား ၆ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref name="Jazeera42721">{{Cite news|title=Fighting erupts in eastern Myanmar near Thai border|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border|work=www.aljazeera.com|accessdate=14 February 2022|archivedate=12 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210512120546/https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border}}</ref>ထိုနေ့တွင်ပင် ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်မှ စစ်တပ် အခြေစိုက် စခန်းတခုအား သိမ်းယူခြင်းအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်တပ်မှ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်တပ် ၏ တိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ဆီသို့ ပထမဆုံး ခြေလှမ်းအဖြစ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရက မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Can Myanmar's New 'People's Defense Force' Succeed?|url=https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/|date=26 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509135933/https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/}}</ref> မူဆယ်မြို့တွင် မေလ ၂၃ ရက်က စစ်တပ်ာ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar rebels claim police killings as Aung San Suu Kyi appears in court|url=https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force|work=The Guardian|date=24 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210525013456/https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Myanmar: 13 security forces members killed in clash with anti-coup bloc's defence force|url=https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029|work=ANI News|date=24 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526074425/https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029/}}</ref> ကယားပြည်နယ် ရှိ ကရင်နီပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KPDF) မှ အဖွဲ့ဝင်များသည် ပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော် အနီးရှိ စစ်တပ် စခန်းအချို့ကိုလည်း ဝင်ရောက် သိမ်းပိုက် ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Karenni resistance fighters open new front against junta|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta|work=Myanmar Now|date=26 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526202734/https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၂၉ ရက်နေ့ နှင့် ၃၀ ရက်နေ့တို့တွင် စစ်တပ် သည် အမြောက်နှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို အသုံးပြု၍ လွိုင်ကော်နှင့် ဒီမောဆိုးရှိ PDF နှင့် KPDF စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31 |accessdate=14 February 2022 |archivedate=1 June 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210601034353/https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31/ }}</ref> မေလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) မှ အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းကာ ကသာမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ စစ်သား ၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ ပူတာအို၊ ဖားကန့်နှင့် မိုးမောက်မြို့နယ်များတွင်လည်း တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html|title=Myanmar Junta Forces and KIA in Fresh Fighting in Northern Myanmar|date=31 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602234925/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html}}</ref> ==== ဇွန်လ ==== ဇွန် ၁ ရက်မှ ၃ ရက်အထိ စစ်တပ်နှင့် [[နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့|ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်]] (BGF) ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ကရင်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ဖြင့် [[မြဝတီခရိုင်]] အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ဒါဇင်နှင့်ချီ၍ ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="Irr6321">{{Cite news|title=Karen Rebel Leader Warns Myanmar Regime of More Fighting|url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=5 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210605233950/https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html}}</ref> ဇွန်လ ၂၂ ရက်နေ့က မန္တလေးမြို့ရှိ ပီဒီအက်ဖ်၏ လုံခြုံစိတ်ချရသော အဆောက်အအုံကို စစ်တပ်က သံချပ်ကာယာဉ်များ အပါအဝင် အသုံးပြု၍ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်ရေးသမား အများအပြားကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Troops Battle Civilian Resistance Fighters in Mandalay|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html|date=22 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214075443/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html}}</ref> ==== ဇူလိုင်လ ==== ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ က [[ဒီပဲယင်းမြို့]]လယ်တွင် တော်လှန်ရေးတပ် များနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုအတွင်း လူ ၂၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town|title=Myanmar military kills at least 25 people in raid on central town|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220203013141/https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town}}</ref> ==== ဩဂုတ်လ ==== ဩဂုတ်လ ၂၀ ရက်နေ့တွင် [[ဂန့်ဂေါမြို့နယ်]]တွင် တော်လှန်ရေးသမားများက မြေမြှုပ်မိုင်းများဖြင့် ဆက်တိုက် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ တပ်သား ၅၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>50 Myanmar Junta Soldiers Killed in Landmine Attacks https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220214061731/https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html |date=14 February 2022 }}</ref> ==== စက်တင်ဘာလ ==== စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် NUG သည် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]] အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန့်ကျင်သည့် ပြည်သူ့ ခုခံတော်လှန်စစ်ကို စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=၂၀၂၁ မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်း - NUG က နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာ - ဘီဘီစီ မြန်မာ|url=https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02%3A34%3A28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share|accessdate=14 February 2022|archivedate=19 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220119131047/https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02:34:28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta|title=Myanmar opposition announces 'defensive war' against junta|date=7 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220202134355/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta}}</ref> [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ [[မြင်သားရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|မြင်သားကျေးရွာ]]တွင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်က စစ်တပ်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ အနည်းဆုံး လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>Deadly unrest reported in Myanmar after opposition urges 'defensive war' https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220118194903/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10/ |date=18 January 2022 }}</ref> လွန်ခဲ့သည့် သုံးလတာကာလအတွင်း တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၇၀၀ ကျော် ကျဆုံးပြီး ၆၃၀ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html|title=Over 1700 Junta Soldiers Killed in Past Three Months, Civilian Government Says|date=14 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213184102/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကယားပြည်နယ်နှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း အရပ်သား တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html|title=Scores of Myanmar Regime Troops Killed in Clashes With Civilian/Ethnic Groups|date=21 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214055356/https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်က ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့မှ ဒေသခံ ၈,၀၀၀ နီးပါးသည် စစ်တပ်မှ နေအိမ်များ လက်နက်ကြီးများဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း မီးရှို့ခြင်း တို့ကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်မြို့သို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ <ref>{{Cite web|title=Myanmar: Whole town flees amid fierce fighting|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 November 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211126130250/https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အချို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃၀ ကျော်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်သား ၁၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html|title=Over 30 Junta Soldiers Killed In Fierce Weekend Fighting|date=27 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005244/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း စစ်တပ်မှ စစ်သား ၂၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သလို လက်နက်မဲ့ အသက် ၇၀ အရွယ် အရပ်သားတစ်ဦးလည်း စစ်တပ်၏ လက်ချက်ဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html|title=Myanmar Junta Troops Ambushed in Shan State|date=28 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005113/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html}}</ref> ==== အောက်တိုဘာလ ==== အောက်တိုဘာလ အောက်တိုဘာလ ၆ ရက်နေ့က မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါမြို့နယ်တွင် ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html|title=Over 40 Myanmar Soldiers Killed in Ambush|publisher=The Irrawaddy|date=6 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=6 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211006085942/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှစပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အနည်းဆုံး စစ်တပ်သတင်းပေးသူ/ဒလန် ၄၀၆ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၈၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း စစ်အစိုးရထိန်းချုပ်ထားသော မီဒီယာများက အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html|title=Hundreds Of Myanmar Junta Informants Killed Or Wounded|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007103445/https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် [[အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဖြိုးသန့်အား ဘက်ပြောင်းရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ ဖမ်းဆီးခြင်း ခံခဲ့ရကာ ယခုအချိန်အထိ ရာထူးမှ လွတ်မြောက်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် အဆင့်အမြင့်ဆုံး အရာရှိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html|title=Myanmar Military Detains North Western Commander For Planning to Defect: Ethnic Insurgent Sources|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007102131/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်အစိုးရ စစ်သည် ၉၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html|title=Some 90 Junta Soldiers Killed During Intense Weekend Fighting|date=11 October 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214003054/https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html}}</ref> ==== နိုဝင်ဘာလ ==== နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး [[ကလေးမြို့]] ပီဒီအက်ဖ် အခြေစိုက် စခန်းအား စစ်အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကလေးပီဒီအက်ဖ်မှ ဆေးတပ်သား ၉ ဦး ဖမ်းမိခဲ့ကာ ကလေး PDF တပ်ရင်း ၃ မှ တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers capture PDF medics during raid on resistance base camp in Kalay|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay|accessdate=14 February 2022|archivedate=28 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220128121442/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း [[ဖယ်ခုံမြို့နယ်]]ရှိ မိုးဗြဲပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ၏ ကင်းစခန်းအား ဒါဇင်နှင့်ချီသော အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ကင်းစခန်းအား စောင့်ကြပ်နေသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ အိပ်ပျော်နေစဉ် ခြေမြန်တပ်ရင်း (ခမရ) ၄၂၂ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရတပ်များက ဝိုင်းရံထားသောကြောင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ကင်းစခန်းမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Dozens of junta troops ambush Moebye PDF outpost|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost|accessdate=14 February 2022|archivedate=20 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220120192337/https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်ကလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာခရိုင် [[ပလ္လင်ရွာ၊ ကနီမြို့နယ်|ပလ္လင်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ ပီဒီအက်ဖ် နယ်မြေခံတပ်ရင်း ၂၀၅ အား ဘူဒိုဇာမြေထိုးစက်များအပါအဝင် စစ်ကား ၁၀ စီး၊ စစ်သား ၃၀ ခန့်က ချောင်းမြောင်းဖျက်ဆီးခဲ့သဖြင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့သည်။ အခြေစိုက်စခန်းသည် PDF မှ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများပြုလုပ်သည့် အလုပ်ရုံနေရာလည်းဖြစ်သည်။ စီးနင်းမှုအတွင်း စစ်အစိုးရတပ်များက လက်နက်များ သိုလှောင်ထားသည့် အဆောက်အအုံနှစ်ခုကို မီးရှို့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Military raid destroys resistance base in Monywa, PDF says|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220127221223/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ကယားပြည်နယ် ဒီမောဆိုးမြို့နယ် [[ဟိုဖိတ်ရွာ၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်|ဟိုဖိတ်ကျေးရွာ]]အနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ ၄ ဦးမှာ နံနက် ၅ နာရီ ၃၀ ခန့်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၄၂၇ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရသော ကင်းထောက်အဖွဲ့မှ တပ်သား ၆ ဦးဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military kills four KNDF members in Demoso|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102554/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso}}</ref> ထို့အပြင်[[ရွှေကူမြို့]]အရှေ့ဘက် ၁၆ ကီလိုမီတာအကွာရှိ ကချင်အေးကျေးရွာအနီးတွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် နှင့် စစ်တပ်မှ စစ်သား ၁၀၀ ခန့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေက ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သည်ဟူသော ကောလာဟလများကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲကြောင့် KIA ၏ ကျဆုံးသူစာရင်းကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းမရှိပေ။ မကြာသေးမီက ရရှိထားသော [[ဆူခွိုင်း ၃၀|Su-30]] ဂျက်တိုက်လေယာဉ် ၂ စင်းက စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military deploys Russian-made fighter jets against KIA targets|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206010220/https://myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် မတူပီ CDF သည် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]နှင့် ပူးပေါင်းကာ [[မတူပီမြို့]]နှင့် [[ပလက်ဝမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် လမ်းပေါ်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၃၀၄ ကင်းစခန်းအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဆုတ်ခွာသွားခြင်းမပြုမီတွင် ခုခံရေးတပ်ဖွဲ့များက အစောင့်တပ်သား ၂ ဦးကိုသာ သတ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name="auto"/> နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က ချင်းပြည်နယ် [[မတူပီမြို့]]အနီးတွင် တပ်စွဲထားသည့် ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (CDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="auto">{{Cite news|title=Chinland Defence Force attacks junta soldiers in Matupi|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi|accessdate=14 February 2022|archivedate=1 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220201001003/https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi}}</ref> [[မတ္တရာမြို့နယ်]] အရှေ့တောင်ဘက် တောတောင်ကုန်းများတွင် ယခင်က ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။ PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ရဲသူနိုင်အား နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဖမ်းမိခဲ့ပြီး စစ်သားများက စခန်းအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် PDF အခြေစိုက်စခန်းသို့ အတင်းအဓမ္မ ပို့ဆောင်ခိုင်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=PDF member in Mandalay Region killed in junta custody|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102555/https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody}}</ref> ==== ဒီဇင်ဘာလ ==== မိုးညှင်းတွင် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ပြီး တစ်ပတ်ခန့်အကြာ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂) မှ စစ်သား ၅၀ ခန့်က [[မိုးညှင်းမြို့နယ်]] ညောင်ထောက်ရွာအနီး KIA နယ်မြေကို နံနက် ၈ နာရီ ဝန်းကျင်တွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ညနေ ၆ နာရီခန့်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သည်။ KIA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက ၎င်းတို့ဘက်မှ ထိခိုက်ကျဆုံးမှု အသေးစိတ်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။ ဖားကန့်မြို့လယ် ၁၇ မိုင်ခန့်အကွာ၊ [[ဖားကန့်မြို့]]နှင့် [[မိုးညှင်းမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် ကားလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ဝေလုံကျေးရွာအနီး၌လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ခြေလျင်တပ်ရှေ့တိုးနိုင်ရေးအတွက် ညနေ ၃ နာရီမှ ၈ နာရီအထိ လက်နက်ကြီး အမြောက်အချက်ရေ ၃၀ ခန့်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=KIA clashes with junta soldiers in Hpakant and Mohnyin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206011605/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin}}</ref> စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များကလည်း ညလုံးပေါက် စစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် သိန်းမင်း PDF (TM-PDF) စခန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး TM-PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး သေဆုံးကာ အခြားအများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>Awaiting for official news report to be used as citation</ref> ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က [[ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်]] [[ဒုံးတောရွာ၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်|ဒုံးတောရွာ]]အတွင်း၌ စစ်တပ်မှ အရပ်သား ၁၁ ဦးအား ဖမ်းဆီး၍ မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် မီးလောင်ကျွမ်းဆဲဖြစ်သော အလောင်းများကို ဒေသခံများက တွေ့ရှိခဲ့သည်။ အနီးနားတွင် သွားလာနေသော စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းအား PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများဖြင့် ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုအပြီးတွင် စစ်အစိုးရစစ်သား ၁၀၀ ခန့်က ရွာကို ဝင်ရောက်မွှေနှောက်သွားခဲ့သည်။ မီးလောင်မှုတွင် နောက်ထပ်လူတစ်ဦးမှာ အရပ်သားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး မည်သူမည်ဝါဖြစ်သည်ကို မသိရပေ။<ref>{{Cite news|title=လူအစုလိုက် မီးရှို့သတ်ခံရသည့် ဆားလင်းကြီးတွင် ရုပ်အလောင်းထပ်တွေ့|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596|author=မောင်ရွှေဝါ|date=၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214152914/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က သိမ်းပိုက်ထားသော ထန်တလန်မြို့တွင် စစ်တပ် နှင့် CDF တပ်ဖွဲ့တို့ မိနစ် ၉၀ ကြာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ စစ်တပ်က CDF မှ မြို့ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်စေရန် ဦးတည်သည့် ကြီးမားသော ထိုးစစ်ကို ထပ်မံထိုးစစ်ဆင်ပြီးနောက်၊ တိုက်ပွဲအတွင်း CDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါသီတင်းပတ်အတွင်း စစ်တပ်သိမ်းပိုက်ထားသည့် ထန်တလန်မြို့တွင် နေအိမ် ၁၂ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ပြီး ချင်းပြည်နယ် မြို့တွင်း အဆောက်အအုံ လေးပုံတစ်ပုံကျော် ပျက်စီးခဲ့ကာ ၂ဘက်လုံးမှ အကာအကွယ်ယူ ပစ်ခတ်ရန် ခက်ခဲသွားသည်။ <ref>{{Cite news|title=Well over a quarter of Thantlang now destroyed by fire as rebel group vows to 'drive out' junta soldiers|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211210154834/https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta}}</ref> မကွေးတိုင်းဒေသကြီး မြိုင်ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက လက်လုပ်ဗုံး ၃ လုံးဖြင့် စစ်ကားနှစ်စီးအား ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် အနည်းဆုံး စစ်သား ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း PDF တွင်က ဆိုသည်။ မွန်းတည့်အချိန်၌ PDF သည် [[မင်းသားကျ (တောင်)ရွာ၊ မြိုင်မြို့နယ်|မင်းသားကျကျေးရွာ]]သို့ ခြေလျင်ထွက်ခွာလာသော စစ်သားများအား ထပ်မံတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုတိုက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ အသေအပျောက် သတင်းများ မရှိခဲ့ပေ။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers target villagers after ambush by Myaing PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=17 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220117130024/https://myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf}}</ref> KNDF နှင့် ကရင်နီတပ်မတော် (ကေအေ) တပ်ဖွဲ့များနှင့် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂၈) မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲများ ၄ ရက်ကြာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်သား (၄)ဦး ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း KNDF ကဆိုသည်။ "သေသွားတာလားတော့ မသိဘူး။ အနည်းဆုံးခန့်မှန်းခြေကတော့ သုံးယောက်နဲ့ လေးယောက်ကြားမှာ စစ်တပ်ဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရထားတယ်လို့ ယူဆထားတယ်" ဟု KNDF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |title=ကယားပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 |website=Myanmar NOW |language=my |accessdate=14 February 2022 |archivedate=14 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214144642/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 }}</ref> <ref>{{Cite news|title=Clashes in Kayah State kill at least four regime soldiers: KNDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211225174335/https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf}}</ref> နှစ်ရက်ကြာဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး [[ခေါင်းကွဲရွာ၊ မြောင်မြို့နယ်|ခေါင်းကွဲကျေးရွာ]]၌ တပ်မတော်မှ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးနှင့် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်မှ လက်နက်ကြီးများနှင့် စနိုက်ပါများဖြင့် အင်အားအလွန်အကျွံ အသုံးပြုပြီးနောက် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ရွာမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers kill and burn five people in Sagaing Region village after clashes with PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220208210310/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် ခုခံ ခိုအောင်းရာ နေရာ နှစ်ခုကို စစ်တပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းမှု ကြောင့် မန္တလေး အရပ်ဘက် ပြောက်ကျားတပ်သား ၈ ဦးကို သေဆုံးခဲ့သည်။ စစ်တပ် တပ်ဖွဲ့ဝင်များက မဟာအောင်မြေနှင့် ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်များရှိ ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ တပ်မတော်တပ်သားများအား တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သူဟု သံသယရှိသူတစ်ဦးမှ ဝန်ခံပြီးနောက် အဆိုပါစီးနင်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မဟာအောင်မြေစခန်း၌ ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲတွင် PDF အဖွဲ့ဝင် ၇ ဦး ကျဆုံးကာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတစ်ဦး ဝမ်းဗိုက်တွင် ကျည်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ပြည်ကြီးတံခွန်စခန်း၌ စစ်အစိုးရတပ်များအား လက်လုပ်ဗုံးဖြင့် ပစ်ပေါက်ကာ ထွက်ပြေးကြစဉ် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Claims to Have Killed 8 Resistance Fighters in Mandalay Raids|work=Myanmar NOW|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213180339/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်ကူညီနေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်း အရာတော်မြို့နယ် [[ကဲဘာရွာ၊ အရာတော်မြို့နယ်|ကဲဘာကျေးရွာ]]တွင် ဇေယျာ ၇ ဟု ခေါ်သည့် အခြား ဒေသခံ တော်လှန်ရေးသမားများအား ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် စစ်တပ်၏ လက်နက်အင်အား သာလွန်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar military torches 100 homes in Sagaing Region village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064637/https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[လှိုင်သာယာမြို့နယ်]]တွင် ဗုံးအများအပြား ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၃ ဦး အပါအဝင် သံသယရှိသူ ၁၂ ဦးကို တပ်မတော်မှ PDF ဟုစွပ်စွဲပြီး ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားသည့် နောက်ထပ် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦးကိုလည်း ကျည်ကာအင်္ကျီများ ၀တ်ဆင်ထားသည့် အရပ်ဝတ် လက်နက်ကိုင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ လက်လုပ်ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် အခြားပြောက်ကျားတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ သေဆုံးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Three injured guerrilla fighters among 12 arrested after accidental explosion in Yangon|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064635/https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon}}</ref>ဒီပဲယင်း PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ နေရာယူထားသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ကို တပ်မတော်မှ ဝိုင်းရံထားသည်ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ “တော်တော်အခြေအနေဆိုးနေပြီ။ မနားတော့ဘူးဗျ။ စစ်ကြောင်းက တစ်ကြောင်းပြီးတစ်ကြောင်း လာနေတာ။ တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဖြတ်သွားရင် နောက်ထပ်တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဦးတည်နေပြီ။ အဲဒီလိုမျိုးဖြစ်နေတာ” ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်မှ Myanmar NOW သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့်လမှစတင်၍ တပ်မတော်သည် လေကြောင်း ချေမှုန်းရေး မစ်ရှင်များ ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ဒီပဲယင်းမြို့ အနောက်ဘက်သို့ ရဟတ်ယာဉ် ခြောက်စီးဖြင့် လေကြောင်းချီတပ်မှ စစ်သား ၁၅၀ ခန့် စေလွှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Junta soldiers murder three more villagers in Depayin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220210222452/https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin}}</ref> ကေအဲန်ယူ တပ်မဟာ ၆ လက်အောက်ရှိ ထိုင်းနယ်စပ်အနီး [[လေးကေ့ကော်|လေးကကော်မြို့သစ်]]တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်က တပ်မတော်မှ စစ်သား ၂၀၀ ခန့်ဖြင့် ရှာဖွေစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ NLD အမတ် ဝေလင်းအောင် အပါအဝင် စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ယူဆရသော လူအများအပြားကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ခြေမြန်တပ်ရင်း ၅၆၀ မှ ယာဉ်တန်းလေးစီးဖြင့် ရောက်ရှိလာသည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လေးကေကော်မြို့ ငြိမ်းချမ်းရေး ရပ်ကွက်တွင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ရှာဖွေခဲ့သည်။ အဆိုပါ စီးနင်းမှုကို ခွင့်ပြုထားခြင်း ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်းရန် ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများကို KNU တပ်မဟာ (၆) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။ ယောဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (YDF) အစည်းဝေးကျင်းပနေသည့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ဂန့်ဂေါမြို့နယ် [[နှမ်းခါးရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|နှမ်းခါးကျေးရွာ]]ကို တပ်မတော်က လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်က ယောကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂၀ ကျဆုံးခဲ့သည်။ ရွာကို လေကြောင်းထိုးစစ်ဆင်ရာတွင် ရဟတ်ယာဉ်သုံးစင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ နှမ်းခါးရွာကို စစ်အစိုးရ ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ဝင် ၁၅၀ ခန့်က သိမ်းပိုက်ထားသည်ဟု ရွာခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ <ref>{{Cite news|title=At least 20 killed in air raid on Magway village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211227131155/https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[သန်လျင်မြို့နယ်]]တွင် တပ်မတော်က ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုအတွင်း ဒေသခံ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ ဝင်တစ်ဦး ပစ်သတ်ခံရပြီး အခြား သုံးဦးကိုလည်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ နံနက် ၉ နာရီခန့်တွင် [[လဟာယက်|လဟာရပ်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ နေအိမ်တစ်လုံးအား စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါအဖွဲ့မှ အသက် ၃၀ အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး ရင်ဘတ်နှင့် ပေါင်တို့တွင် သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးခဲ့ပြီး အမျိုးသားနှစ်ဦးနှင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးတို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ သေဆုံးနေသည့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား၏ ရုပ်အလောင်းကို စစ်သားများက သိမ်းယူသွားကာ သေဆုံးသူမှာ ဖြိုးမောင်မောင်ဦးဖြစ်ကြောင်း သန်လျင်အခြေစိုက် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာတစ်ခုက ဆိုသည်။ <ref>{{Cite news|title=One resistance fighter killed, three arrested in Thanlyin raid|work=Myanmar NOW|url=https://myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid|accessdate=14 February 2022|archivedate=21 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211221031550/https://www.myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှ သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် လွိုင်ကော်မြို့နယ် [[ကွန်နားရွာ၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်|ကွန်နားကျေးရွာ]]မှ တပ်မတော် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ KNDF အဖွဲ့ဝင်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သီတင်းပတ်ကုန်တွင် ခွန်းနား တွင် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃၀ ခန့် တပ်စွဲထားကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က တနင်္လာနေ့နှင့် ကြာသပတေးနေ့များတွင် တိုက်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲများ ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း မရှိဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောသည်။<ref>{{cite web |author1=အက်စတာဂျေ |title=လွိုင်ကော်မြို့နယ် ကွန်နားရွာတွင် နေအိမ်အများအပြား မီးထပ်ရှို့ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/9737 |website=Myanmar NOW |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081334/https://myanmar-now.org/mm/news/9737 }}</ref> ==== ခရစ္စမတ်အကြို လူသတ်ပွဲ ==== ကယားပြည်နယ် ဖရူဆိုမြို့နယ် မိုဆိုရွာအနီးတွင် စစ်ဘေးရှောင်ယာဉ်တန်းကို [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]က ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်က အလစ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လူ ၃၅ ဦးထက်မနည်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ အဆိုပါသေဆုံမှုများတွင် အကျိုးအမြတ်မယူသော Save the Children အဖွဲ့မှ ဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=UN 'horrified' by massacre of dozens of civilians in Myanmar|work=Myanmar NOW|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians|date=December 26, 2021|accessdate=February 1, 2022|archivedate=26 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211226231042/https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians}}</ref> အဆိုပါဖြစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ 'စေ့စေ့စပ်စပ် ပွင့်လင်းမြင်သာသော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု' ပြုလုပ်ရန် ကုလသမဂ္ဂက တောင်းဆိုထားသည်။ === ၂၀၂၂ === ==== ဇန်နဝါရီလ ==== ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်က မကွေး၊ စစ်ကိုင်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့တွင် သုံးရက်ကြာ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရမှုအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား အနည်းဆုံး ၃ ဒါဇင်ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html|title=Myanmar Resistance Kills Dozens of Junta Soldiers in Three Days of Clashes|publisher=The Irrawaddy|date=January 31, 2022|accessdate=February 1, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140918/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html}}</ref> ==== ဖေဖော်ဝါရီ ==== စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် မဟာမိတ်ပျူစောထီးပြည်သူ့တပ်ဖွဲ့ဝင် အယောက် ၃၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရက ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများနှင့် စစ်သည်များ သယ်ဆောင်သည့် သင်္ဘောများကို ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အနည်းဆုံး သင်္ဘောတစ်စီး မီးလောင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html|title=Thirty Junta Soldiers reportedly killed in Upper Myanmar|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193946/https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့က စစ်အစိုးရလိုလားသော လူထုစုဝေးပွဲတွင် ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် လူ ၂ ဦး သေဆုံးပြီး ၃၈ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html|title=Two Killed, 38 Injured at Rally Attack on Myanmar Coup Anniversary|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 2, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140526/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html}}</ref> ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ပြောကြားချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် အာဏာသိမ်းမှုမှ စတင်ကာ ပစ်မှတ်ထားသော တိုက်ခိုက်မှုများတွင် စစ်အစိုးရက ခန့်အပ်ထားသော အရာရှိ ၃၆၇ ဦး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html|title=Almost 370 Junta Officials Assassinated Since Coup|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 3, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214194001/https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်း နယ်မြေခံ PDF များ၏ လျပ်တပြတ် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဒရုန်းများ အသုံးပြုမှုလည်း ပါဝင်သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html|title=38 Junta Soldiers Reported Killed in Upper Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140304/https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် သုံးရက်ကြာ တိုက်ပွဲများအတွင်း တပ်ရင်းမှူး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီ စစ်သည် ၂၀၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]က ပြောဆိုထားသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html|title=Over 200 Myanmar Junta Troops Killed in Three Days: Kachin Independence Army|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193909/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်တွင် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[မောင်တောမြို့နယ်]]တွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲ အနည်းဆုံး နှစ်ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ [[မီးတိုက်ရွာ|မီးတိုက်ကျေးရွာ]] အရှေ့မြောက်ဘက် လက်ပံတောင်အနီးရှိ AA ကင်းစခန်းအား ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်က ခိုးဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ AA ကင်းသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း AA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ [[ခိုင်သုခ]]က ပြောသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့အထိ ၃ နာရီကြာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲများကြောင့် AA နှင့်စစ်တပ်တို့ကြား ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှ စတင်၍ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သော အလွတ်သဘော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ပျက်ပြားသွားမည့်အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html|title=Junta Troops Clash With Arakan Army in Western Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140146/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html}}</ref> မောင်တောမြို့နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက် ညက ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် အရပ်သား နှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=စစ်တပ်နှင့် AA တို့ တိုက်ပွဲကြား အရပ်သား ၂ ဦး သေဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215124905/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html }}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html|title=Two Civilians Dead in Clash Between AA, Regime Troops in Myanmar's Rakhine State|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213142004/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် နယ်မြေခံ PDF များ ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html|title=Resistance Groups Claim to Kill 35 Myanmar Junta Troops|publisher=The Irrawaddy|date=February 9, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140059/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html}}</ref> အရပ်သားများကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ [[တပ်မတော် (လေ)|လေတပ်]] လေယာဉ်မှူးများ၏ နေအိမ်များကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=လေတပ်အရာရှိ နေအိမ်များကို တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ် ဟု PDF ဆို |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081530/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html }}</ref> ဖေဖေော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး မြို့နယ် ၃ ခုတွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များက ဝင်ရောက် စီးနင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html|title=Resistance Fighters Claim To Have Killed Around 50 Myanmar Junta Personnel|publisher=The Irrawaddy|date=February 10, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213130332/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်က ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်ရှိ AA ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဗိုလ်မှူးတစ်ဦး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် အများအပြား ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တကျော့ပြန် ရခိုင်တိုက်ပွဲ ဗိုလ်မှူးအဆင့် အပါအဝင် စစ်တပ်အကျအဆုံးများ |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081245/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်တို့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၈ ဦးနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၅ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html|title=Dozens of Junta Soldiers Killed in Sagaing, Kayah, Myanmar Resistance Groups Say|publisher=The Irrawaddy|date=February 11, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213122752/https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html}}</ref> နေပြည်တော်၊ မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် PDF တပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ နှင့် ၁၃ ရက်များတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html|title=Junta Soldiers Killed; Social Media Users Boycott Myanmar Coup Leader’s Parade|publisher=The Irrawaddy|date=14 February 2022|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214143540/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ခင်ဦးမြို့နယ်၊ [[မြို့သစ်ရွာ၊ ခင်ဦးမြို့နယ်|မြို့သစ်ရွာ]]အနီး၌ စစ်သားနှင့် ပျူစောထီးအင်အား ၈၀ ခန့်နှင့် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အသက် ၁၅ နှစ်အရွယ် နှစ်ဦးအပါအဝင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၄ ဦးကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ခင်ဦးမြို့ တိုက်ပွဲတွင် လူငယ် ၁၄ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093932/https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 }}</ref> ထိုနေ့မှာပင် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ မိုးဗြဲ ဝါရီဆူးပလိုင်ရွာအနီးတွင် ထိုးစစ်ဆင်လာသော စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်များ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၀ ဝန်းကျင်ခန့် ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့သည့် မိုးဗြဲနှင့် ခင်ဦးတွင် PDF ၃၀ ဝန်းကျင် ကျဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093950/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပေါက်မြို့နယ် ရေပြာရွာ ရဲစခန်းကို ပေါက်၊ မြိုင်၊ ရေစကြိုမြို့နယ်တို့မှ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စခန်းမှူးအပါဝင် ရဲ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=မောင်ရွှေဝါ |title=ပေါက်မြို့ ရေပြာရဲစခန်းကို PDF ၃ ဖွဲ့ ဝင်တိုက်၊ စခန်းမှူးအပါအဝင် ၅ ဦး သေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10567 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကချင်ပြည်နယ် ကာမိုင်းမြို့အနီးရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တစ်ခုကို KIA တပ်မဟာ ၉ လက်အောက်ခံ တပ်ရင်း ၄၄ နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ပူးပေါင်းတပ်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ၂ ဦးနှင့် အရပ်သား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ကချင် ကာမိုင်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို KIA နှင့် PDF ဝင်တိုက် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10569 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]၊ [[ငါးပိအိုးရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|ငါးပိအိုးကျေးရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သဖြင့် လူတစ်ဦးသေဆုံးကာ အိမ်ခြေ ၄၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=ရွှေဘိုမြို့ ငပိအိုးရွာကို စစ်တပ်ဝင်၊ အိမ် ၄၀ မီးလောင်ပြီး လူငယ် ၁ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10575 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ [[နှမစားရစ်ရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|နှမစားရစ်ရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် ပျူစောထီးပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ လေးကြိမ်မြောက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဒေသခံ ၃ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး အိမ်ခြေ ၄၀၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=စစ်တပ်ဝင်သည့် ရွှေဘိုမြို့ နှမစားရစ်ရွာတွင် ၃ ဦးသေ၊ အိမ် ၄၀၀ မီးလောင် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10585 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ====မတ်==== လွန်ခဲ့သော ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၈၅ ဦး သေဆုံးပြီး နှစ်ဦး ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း မတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-suffers-heavy-losses-in-kayah-state-resistance.html|title=Myanmar Junta Suffers Heavy Losses in Kayah State: Resistance|publisher=The Irrawaddy|date=March 7, 2022|accessdate=March 7, 2022}}</ref> == အခြားကြည့်ရန် == * [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] * [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]] * [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ|၂၀၁၂-၂၀၂၂ မြန်မာဆန္ဒပြမှုများ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၂၁ ရှိ ပဋိပက္ခများ]] 6gfgxuyuti7ldv49eq4hu0ot27rep3o 753199 753198 2022-08-03T17:45:30Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki {{current}} {{Infobox military conflict | conflict = ၂၀၂၁–၂၀၂၂ မြန်မာနိုင်ငံ ခုခံတော်လှန်စစ် | width = | partof = [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] | image = Myanmar2022.png | image_size = | alt = | caption = ၂၀၂၂ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ စစ်ရေးအခြေအနေပြ မြေပုံ | date = မတ် ၂၀၂၁ – လက်ရှိ | place = [[မြန်မာနိုင်ငံ]] | coordinates = <!--Use the {{coord}} template --> | map_type = | map_relief = | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | territory = | result = | status = ဖြစ်ပွားနေဆဲ | combatants_header = | combatant1 = {{flagdeco|MYA}} '''[[အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]]''' * {{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] * ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့များ * မြို့ပြပျောက်ကျားအဖွဲ့များ '''မဟာမိတ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ''' * {{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] * {{flagicon image|Former flag of the Karen National Liberation Army.svg}} [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Fighting Peacock Flag.png}} [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး|မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] * {{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Flag of the Karenni Army.png}} [[ကရင်နီ တပ်မတော်]] * {{flagicon image|Chin National Army Flag.svg}} [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]] * {{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]] * {{flagicon image|ULA-AA_Flag.svg}} [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] [[ဗမာပြည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ]] * {{flagicon image|Flag of the People's Liberation Army (Myanmar).png}} [[ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ#၂၀၂၁ ပြန်လည်လှုပ်ရှားမှု|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] '''ထောက်ခံသူများ''' *{{flagicon image|Flag of National League for Democracy.svg}} [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] | combatant2 = {{flagdeco|MYA}} '''[[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|အိမ်စောင့်အစိုးရ]]''' *{{armed forces|MYA}} **{{army|MYA}} **{{air force|MYA}} ** {{coast guard|MYA}} '''ထောက်ခံသူများ''' *{{flagicon image|Flag_of_the_Union_Solidarity_and_Development_Party.svg}} [[ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ]] *{{flagicon image|Flag_of_National_Democratic_Force.svg}} [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစု]] | combatant3 = | commander1 = {{plainlist| *{{flagdeco|MYA}} '''[[ဒူဝါလရှီးလ]]''' *{{nowrap|{{flagdeco|MYA}} [[မန်းဝင်းခိုင်သန်း]]}} *{{flagicon image|Flag of PDF Myanmar.svg}} ဦး[[ရည်မွန်]] }} *{{flagicon image|Kachin Independence Army flag.svg}} [[ဂွမ်မော်]] *{{flagicon image|Flag of the Myanmar National Democratic Alliance Army.svg}} [[ဖုန်ကြားရှင်]] *{{flagicon image|Flag of the Ta'ang National Liberation Army.svg}} [[တာဘုန်းကျော်]] *{{flagicon image|Infobox AA.png}} [[ထွန်းမြတ်နိုင်]] * {{flagicon image|Former flag of the Karen National Liberation Army.svg}} [[စောမူတူးဆေးဖိုး]] | commander2 = {{plainlist| *{{flagdeco|MYA}} '''[[မင်းအောင်လှိုင်]]''' *{{flagdeco|MYA}} [[စိုးဝင်း (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|စိုးဝင်း]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[မြထွန်းဦး]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[စိုးထွဋ်]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[သန်းလှိုင်]] *{{flagdeco|MYA|military}} [[အောင်လင်းဒွေး]] }} | commander3 = | units1 = | units2 = | units3 = | strength1 = (PDF) >၆၀,၀၀၀–၁၀၀,၀၀၀ (တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်များ မပါ)<ref>{{Cite news|url=https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/2259727/myanmar-reaches-a-political-impasse|title=Myanmar reaches a political impasse|first=Bangkok Post Public Company|last=Limited|newspaper=Bangkok Post }}</ref> | strength2 = ၃၅၀,၀၀၀–၄၀၀,၀၀၀ (တပ်မတော်)<ref>{{Cite web|url=https://www.lowyinstitute.org/the-interpreter/myanmar-s-military-numbers|title=Myanmar's military numbers|website=www.lowyinstitute.org}}</ref> | strength3 = | casualties1 = | casualties2 = | casualties3 = {{plainlist| * '''စုစုပေါင်း သေဆုံးသူ''' ၂၁,၈၆၅ ([[:en:Armed Conflict Location and Event Data Project|ACLED]]၊ ၂၄ ဇွန် ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite news|url=https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard|title=ACLED Dashboard|work=ACLED|date=22 April 2022}}</ref> * ပြည်သူ ၂,၁၄၈ ဦး အသတ်ခံရ၊ ၁၄,၉၇၀ ဦး ဖမ်းဆီးခံရ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]]၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite web|url=https://aappb.org/|title=AAPP &#124; Assistance Association for Political Prisoners|website=AAPP &#124; Assistance Association for Political Prisoners}}</ref> * စစ်ဘေးရှောင် ၁,၀၀၀,၀၀၀ ([[ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး|OCHA]]၊ ၃၁ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref name="thediplomat.com">{{cite web | url=https://thediplomat.com/2022/06/myanmars-total-displaced-population-tops-1-million-says-un/ | title=Myanmar's Total Displaced Population Tops 1 Million, Says UN }}</ref> *နေအိမ် ၁၁,၄၀၀ ဖျက်ဆီးခံရ (ISP–Myanmar and Data for Myanmar, ၁၂ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{cite web | url=https://www.rfa.org/english/news/myanmar/anniversary-05112022202816.html | title=Conflict seen escalating in Myanmar on the anniversary of PDF }}</ref> *ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ မှ စ၍ ပြည်သူ့နေအိမ် ၁၂,၀၀၀ ကျော် မီးရှို့ခံထားရ ([[ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး|OCHA]]၊ ၃၁ မေ ၂၀၂၂ အရ)<ref name="thediplomat.com">{{cite web | url=https://thediplomat.com/2022/06/myanmars-total-displaced-population-tops-1-million-says-un/ | title=Myanmar's Total Displaced Population Tops 1 Million, Says UN }}</ref> *နေအိမ်နှင့် အဆောက်အဦး ၄၄၀ ချိတ်ပိတ်ခံထားရ ([[နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အသင်း|AAPP]]၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ အရ)<ref>{{Cite web|url=https://aappb.org/?p=20793|title = Daily Briefing in Relation to the Military Coup|date = 28 March 2022}}</ref>}} | notes = | campaignbox = }} '''ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ်'''<ref>{{ကိုးကားခြင်း|title=ပြည်သူ့ခုခံ တော်လှန်စစ်သတင်းများ|url=https://www.youtube.com/watch?v=Px_ou2j5aGE|language=en|access-date=2022-02-03|archive-date=4 February 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220204072038/https://www.youtube.com/watch?v=Px_ou2j5aGE|url-status=live}}</ref> ဟု ပိုပြီး လူသိများသည့် '''၂၀၂၁-၂၀၂၂ မြန်မာနိုင်ငံ ခုခံတော်လှန်စစ်''' သည် မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝှမ်းတွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ|အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုများ]] ကို [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]]က လိုက်လျောခြင်းမရှိပဲ လုံခြုံရေးအင်အားအလွန်အကျွံသုံးကာ အဓိကရုဏ်း ဖြိုခွင်းရေးလက်နက်များသာမက စစ်မြေပြင်လက်နက်များကို အသုံးပြုကာ နှိမ်နင်း ဖြိုခွင်းမှုအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ]] အနှံ့ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသော [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]]၊ [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] ၏ လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar Violence Escalates With Rise of 'Self-defense' Groups, Report Says|url=https://www.voanews.com/a/east-asia-pacific_myanmar-violence-escalates-rise-self-defense-groups-report-says/6207546.html|date=June 27, 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220108225946/https://www.voanews.com/a/east-asia-pacific_myanmar-violence-escalates-rise-self-defense-groups-report-says/6207546.html}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Myanmar anti-coup insurgents destroy police post, kill security forces -media|url=https://www.euronews.com/2021/05/23/us-myanmar-politics|date=May 23, 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=5 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105220135/https://www.euronews.com/2021/05/23/us-myanmar-politics}}</ref> ဤပဋိပက္ခကို ထကြွခြင်းထက် ပြည်တွင်းစစ်ဟု ကုလလူ့အခွင့်အရေး အကြီးအကဲက သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=The deadly battles that tipped Myanmar into civil war|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60144957/|date=2022-02-01|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220210065357/https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60144957}}</ref> [[:en:Armed Conflict Location and Event Data Project|ACLED]] ၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လတွင် ထုတ်ပြန်ချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး လူပေါင်း ၁၁,၀၀၀ ဦးခန့် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။<ref>{{cite web |last1=Bynum |first1=Elliott |title=10 Conflicts to Worry About in 2022: Myanmar |url=https://acleddata.com/10-conflicts-to-worry-about-in-2022/myanmar/ |website=ACLED |access-date=8 March 2022}}</ref><ref name=UCDP_candidates_2021>{{Cite web|title=UCDP Candidates data set January to December 2021: Version 21.01.21.12|url=https://ucdp.uu.se/downloads/index.html|date=31 January 2022}}</ref> == နောက်ခံ == ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းတွင် ပြည်သူလူထုမှ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော အစိုးရကို စစ်တပ် မှ ဖြုတ်ချပြီး [[စစ်တပ်အဖွဲ့အစည်းစနစ်|စစ်အာဏာရှင်အစိုးရ]]ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦး[[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဝင်းမြင့်]] ကို [[ကိုဗစ် ၁၉|COVID-19]] ကန့်သတ်ချက် ဖောက်ဖျက်မှုကြောင့်ဟုစွပ်စွဲကာ ဖမ်းဆီးခံခဲ့သလို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂုလ် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]ကို ဝေါ်ကီတော်ကီပိုင်ဆိုင်မှုဖြင့် စွပ်စွဲဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ဒုတိယသမ္မတ(၁) ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]]မှ အပ အခြားသော ဝန်ကြီးများနှင့် အစိုးရအကြီးအကဲများကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် ဦး[[မြင့်ဆွေ (ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး)|မြင့်ဆွေ]]က မည်သူကမှ အတည်ပြုခန့်အပ်ခြင်းမရှိပဲ ယင်းက ယာယီသမ္မတဖြစ်ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတော်အရေးပေါ် အခြေအနေဟု ကြေညာကာ နိုင်ငံ့အာဏာ ၃ ရပ် အား [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး|ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]] [[မင်းအောင်လှိုင်]]ကို လွှဲအပ်‌ကြောင်း စစ်တပ်ပိုင် [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|မြဝတီ]]မှ ကြေငြာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2 February 2021|title=Myanmar military announces new State Administrative Council|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210203131316/https://www.mmtimes.com/news/myanmar-military-announces-new-state-administrative-council.html}}</ref>သို့သော်ငြားလည်း စစ်တပ်၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို မည်သည့်နိုင်ငံကမှ အသိအမှတ် ပြုထားခြင်းမရှိပေ။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.youtube.com/watch?v=JLLYejOcv5U |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215080417/https://www.youtube.com/watch?v=JLLYejOcv5U }}</ref> အာဏာသိမ်းမှု၏ နောက်ကွယ်မှ ရည်ရွယ်ချက် အတိအကျကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။ [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]မှ [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ]] တွင် မဲပေါင်း ၈.၆သန်းကျော် ကွာဟကာ မဲမသမာမှုရှိသည် ဟု စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့သော်လည်း သက်သေအထောက်အထားပြနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ အများစုကမူ လွန်ခဲ့သည် ၁၀ နှစ်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သော [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]၏ [[နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ|စစ်အာဏာရှင်]]စနစ်ကို ပြန်လည်ကျင့်သုံးလိုသောကြောင့်ဖြစ်သည် ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။ <ref>{{Cite web|date=1 February 2021|title=Min Aung Hlaing: the heir to Myanmar's military junta|url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210201-min-aung-hlaing-the-heir-to-myanmar-s-military-junta|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=1 February 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210201211206/https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210201-min-aung-hlaing-the-heir-to-myanmar-s-military-junta}}</ref> အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများကို ရဲနှင့်စစ်တပ်အင်အားအလွန်အကျွံဖြင့် သွေးထွက်သံယို ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ|စစ်ကောင်စီ]] နှင့် [[အိမ်စောင့်အစိုးရ (၂၀၂၁)|စစ်အစိုးရအဖွဲ့]]ကို တွန်းလှန်ရန် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များ ထူထောင်ခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းမှုပြီးနောက် [[အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|အနိုင်ရလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်]] အများစုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ]]မှ [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ|အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ]] (NUG) ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်|ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့]] (PDF) အမည်ဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် စစ်အစိုးရကို ခုခံဆန့်ကျင်သော "ခုခံစစ်" ကို တရားဝင်ကြေငြာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Myanmar shadow government calls for uprising against military|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/9/7/myanmar-shadow-government-launches-peoples-defensive-war|publisher=aljazeera.com|date=7 Sep 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 September 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210908001916/https://www.aljazeera.com/news/2021/9/7/myanmar-shadow-government-launches-peoples-defensive-war}}</ref> == အချိန်ဇယား == === ၂၀၂၁ === ==== မတ်လ ==== မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် လူငယ်ပေါင်းများစွာ သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအနက်မှ တစ်ခုအောက်တွင် စာရင်းသွင်းရန်နှင့် လေ့ကျင့်ရန် မြန်မာနိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသများသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် <ref name="fishbeinetal2021">{{Cite web|url=https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/|title='The last fight': With growing support for federal army, Kachin prepares for war|date=3 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210403142738/https://www.frontiermyanmar.net/en/the-last-fight-with-growing-support-for-federal-army-kachin-prepares-for-war/}}</ref> နိုင်ငံတစ်ဝန်း ပြည်တွင်းစစ်အန္တရာယ်ကို မြင့်တက်စေနိုင်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite news|title=UN envoy urges action to prevent Myanmar 'civil war'|url=https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war|date=1 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=23 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210523052132/https://elevenmyanmar.com/news/un-envoy-urges-action-to-prevent-myanmar-civil-war}}</ref> CRPH သည် စစ်တပ်ကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် "ဖက်ဒရယ်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့" ဖွဲ့စည်းရန်လည်း အဆိုပြုခဲ့သည်။ <ref name="MMN30321">{{Cite news|title=As slaughter of civilians continues, some decide it's time to take up arms|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms|date=30 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330105416/https://myanmar-now.org/en/news/as-slaughter-of-civilians-continues-some-decide-its-time-to-take-up-arms}}</ref> [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်]] (KIA) <ref name="KIAbizasusual2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement|title=KIA says more clashes likely despite junta's ceasefire announcement|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210402113940/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-says-more-clashes-likely-despite-juntas-ceasefire-announcement}}</ref> သည် ဖေဖော်ဝါရီလမှ စတင်ကာ စစ်တပ်ကို ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] သည် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]မှ မှ အရပ်သားများကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်နေခြင်းကို မရပ်တန့်ပါက စစ်ပွဲ ထပ်မံ ဖြစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။ <ref name="brotherhoodthreat2021">{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire|title=Brotherhood Alliance tells military to stop killings, threatens to abandon ceasefire|accessdate=14 February 2022|archivedate=30 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210330145217/https://www.myanmar-now.org/en/news/brotherhood-alliance-tells-military-to-stop-killings-threatens-to-abandon-ceasefire}}</ref> မတ်လနှောင်းပိုင်းမှစ၍ ပြည်သူများသည် စစ်တပ်၏နှိပ်စက်သတ်ဖြတ်မှုကို ခုခံကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းသည့်အနေဖြင့် တူမီးကဲ့သို့သော လက်လုပ်လက်နက်များ ကိုင်ဆောင်လာကြသည်။ ပြည်သူများနှင့် စစ်တပ် ကြား လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာနေသလို [[ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်]] မှလည်း စစ်တပ်၏ အုပ်ချုပ်ရေး အဆောက်အအုံများနှင့် ရဲစခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် မိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲခြင်းများလည်း ပိုမိုဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=The Junta Is Dragging Myanmar Into Full-Blown Civil War|url=https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410165357/https://www.irrawaddy.com/opinion/commentary/junta-dragging-myanmar-full-blown-civil-war.html}}</ref> မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် လိုင်ဇာ အနီးရှိ အလောဘွမ် စစ်စခန်းအား [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] မှ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ဧပြီလ (၁၁)ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]သည် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့် မြေပြင်တပ်များကို အသုံးပြုကာ အခြေစိုက်စခန်းအား ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက်အများအပြာနှင့်အတူ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia|title=Junta's armed forces launch attack to reclaim base seized by KIA|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603024127/https://www.myanmar-now.org/en/news/juntas-armed-forces-launch-attack-to-reclaim-base-seized-by-kia}}</ref> [[ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]သည် မတ်လ ၂၆ ရက်က စစ်စခန်းတစ်ခုအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အခြားသူများကို စစ်သုံ့ပန်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=10 soldiers killed in Myanmar base attack: Rebel group|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195|date=27 March 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410122729/https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/10-soldiers-killed-in-myanmar-base-attack-rebel-group/2190195}}</ref> အာဏာသိမ်းမှုအား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းဆန့်ကျင်သော ပထမဆုံး လက်နက်ကိုင်ပစ်ခတ်မှုမှာ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ကလေး မြို့၌ ဆန္ဒပြသပိတ်စခန်းတစ်ခုအား စစ်သားများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များတိုက်ခိုက်မှုကို ပြန်လည်ခုခံ တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းနောက် ကလေးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင်လည်း တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|date=2 April 2021|title=Myanmar Villagers Take Up Homemade Weapons Against Regime's Security Forces|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html|language=en-US|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410172353/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-villagers-take-homemade-weapons-regimes-security-forces.html}}</ref> ==== ဧပြီလ ==== ဧပြီ ၈ ရက်က ပြည်သူများသည် အမဲလိုက်ရိုင်ဖယ်များနှင့် မီးလောင်ဗုံးများဖြင့် စစ်သားများကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ခုခံသူ ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး စစ်တပ်မှလည်း အများအပြား ဒါဏ်ရာရခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင် တန့်ဆည်မြို့သည် မကြာခဏ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရာ နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှစ၍ အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုများကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း သေဆုံးသူ မှာ ဧပြီ ၈ ရက်နေ့အထိ ၆၀၀ ကျော်အထိ ရှိလာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Eleven killed as Myanmar protesters fight troops with hunting rifles, firebombs – media|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH|work=Reuters|date=8 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210408082100/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics/eleven-killed-as-myanmar-protesters-fight-troops-with-hunting-rifles-firebombs-media-idUSKBN2BV0EH}}</ref> [[တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်|တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး]] စာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် [[မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး|မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး]] နှင့် [[ကရင် အမျိုးသား အစည်းအရုံး|ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး]] တို့ အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့သည် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြု ကော်မတီနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=MYANMAR'S MEDIATION BLUES: Negotiation or zero-sum game?|url=https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game|work=BNI|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603040243/https://www.bnionline.net/en/news/myanmars-mediation-blues-negotiation-or-zero-sum-game}}</ref> ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့က [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] ၊ [[တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]] နှင့် [[မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်]] တို့ ပါဝင်သော [[မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့|မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့]] က ရှမ်းပြည်နယ် [[နောင်မွန်ရွာ၊ လားရှိုးမြို့နယ်|နောင်မွန်]]ရဲကင်းစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Ten Myanmar policemen killed in attack by ethnic armies opposed to junta-report|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056|work=Reuters|date=10 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210410075547/https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-armies/ten-myanmar-policemen-killed-in-attack-by-ethnic-armies-opposed-to-junta-report-idUSKBN2BX056}}</ref> ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ နိုင်ငံရေးသမား [[မင်းကိုနိုင်]]က ဧပြီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် [[အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ]]ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေငြာခဲ့ပြီး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရသော [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]] နှင့် [[ဝင်းမြင့် (နိုင်ငံတော်သမ္မတ)|ဦးဝင်းမြင့်]] တို့မှာ ၎င်းတို့၏ မူလရာထူးများအတိုင်းပင် ဖြစ်သည်။ စင်ပြိုင်အစိုးရသစ်တွင် ကချင်နှင့် ကရင်လူနည်းစုများက ထိပ်တန်းဦးစားပေးနေရာများတွင် ရှိနေသည်။ အဆိုပါကြေငြာချက်တွင် မင်းကိုနိုင်သည် စင်ပြိုင်အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုရန် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Aung San Suu Kyi supporters unveil Myanmar 'national unity government'|url=https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece|work=[[Financial Times]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=16 April 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210416161137/https://www.ft.com/content/65d18000-f728-441e-8197-d637ac73cece}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Opponents of Myanmar's junta set up national unity government|url=https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government|work=[[France24]]|date=16 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509175927/https://www.france24.com/en/asia-pacific/20210416-opponents-of-myanmar-s-junta-set-up-national-unity-government}}</ref> ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့သည် [[မင်းတပ်မြို့|မင်းတပ်]] တွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081|title=Archived copy|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602213654/https://www.bbc.com/news/world-asia-57197081}}</ref> မေလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်သည် ဆန့်ကျင်မှုကို နှိမ်နင်းရန် အင်အားသုံးပြီး မြို့တွင်သို့ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ==== မေလ ==== မေလ ၁၆ ရက်နေ့က ချင်းပြည်နယ် ဟားခါးမြို့တွင် ချင်းပြည်နယ် ကာကွယ်ရေးတပ်က ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ရာ စစ်သား ၆ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref name="Jazeera42721">{{Cite news|title=Fighting erupts in eastern Myanmar near Thai border|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border|work=www.aljazeera.com|accessdate=14 February 2022|archivedate=12 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210512120546/https://www.aljazeera.com/news/2021/4/27/fighting-erupts-in-eastern-myanmar-near-thai-border}}</ref>ထိုနေ့တွင်ပင် ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်မှ စစ်တပ် အခြေစိုက် စခန်းတခုအား သိမ်းယူခြင်းအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်တပ်မှ ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်တပ် ၏ တိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ဆီသို့ ပထမဆုံး ခြေလှမ်းအဖြစ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရက မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Can Myanmar's New 'People's Defense Force' Succeed?|url=https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/|date=26 April 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=9 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210509135933/https://thediplomat.com/2021/05/can-myanmars-new-peoples-defense-force-succeed/}}</ref> မူဆယ်မြို့တွင် မေလ ၂၃ ရက်က စစ်တပ်ာ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar rebels claim police killings as Aung San Suu Kyi appears in court|url=https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force|work=The Guardian|date=24 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210525013456/https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/myanmar-police-clashes-anti-coup-movement-deaths-peoples-defence-force}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Myanmar: 13 security forces members killed in clash with anti-coup bloc's defence force|url=https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029|work=ANI News|date=24 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526074425/https://www.aninews.in/news/world/asia/myanmar-13-security-forces-members-killed-in-clash-with-anti-coup-blocs-defence-force20210524083029/}}</ref> ကယားပြည်နယ် ရှိ ကရင်နီပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KPDF) မှ အဖွဲ့ဝင်များသည် ပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော် အနီးရှိ စစ်တပ် စခန်းအချို့ကိုလည်း ဝင်ရောက် သိမ်းပိုက် ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Karenni resistance fighters open new front against junta|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta|work=Myanmar Now|date=26 May 2021|language=en|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 May 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526202734/https://www.myanmar-now.org/en/news/karenni-resistance-fighters-open-new-front-against-junta}}</ref> ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၂၉ ရက်နေ့ နှင့် ၃၀ ရက်နေ့တို့တွင် စစ်တပ် သည် အမြောက်နှင့် ရဟတ်ယာဉ်များကို အသုံးပြု၍ လွိုင်ကော်နှင့် ဒီမောဆိုးရှိ PDF နှင့် KPDF စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title=မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ |url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31 |accessdate=14 February 2022 |archivedate=1 June 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210601034353/https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/myanmar-carries-out-air-strikes-after-militia-attacks-witnesses-2021-05-31/ }}</ref> မေလ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) မှ အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းကာ ကသာမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ စစ်သား ၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ ပူတာအို၊ ဖားကန့်နှင့် မိုးမောက်မြို့နယ်များတွင်လည်း တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html|title=Myanmar Junta Forces and KIA in Fresh Fighting in Northern Myanmar|date=31 May 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210602234925/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-and-kia-in-fresh-fighting-in-northern-myanmar.html}}</ref> ==== ဇွန်လ ==== ဇွန် ၁ ရက်မှ ၃ ရက်အထိ စစ်တပ်နှင့် [[နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့|ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်]] (BGF) ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ကရင်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ဖြင့် [[မြဝတီခရိုင်]] အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ဒါဇင်နှင့်ချီ၍ ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="Irr6321">{{Cite news|title=Karen Rebel Leader Warns Myanmar Regime of More Fighting|url=https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html|date=3 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=5 June 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210605233950/https://www.irrawaddy.com/in-person/interview/karen-rebel-leader-warns-myanmar-regime-of-more-fighting.html}}</ref> ဇွန်လ ၂၂ ရက်နေ့က မန္တလေးမြို့ရှိ ပီဒီအက်ဖ်၏ လုံခြုံစိတ်ချရသော အဆောက်အအုံကို စစ်တပ်က သံချပ်ကာယာဉ်များ အပါအဝင် အသုံးပြု၍ ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်ရေးသမား အများအပြားကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Troops Battle Civilian Resistance Fighters in Mandalay|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html|date=22 June 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214075443/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-battle-civilian-resistance-fighters-in-mandalay.html}}</ref> ==== ဇူလိုင်လ ==== ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ က [[ဒီပဲယင်းမြို့]]လယ်တွင် တော်လှန်ရေးတပ် များနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုအတွင်း လူ ၂၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town|title=Myanmar military kills at least 25 people in raid on central town|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220203013141/https://www.aljazeera.com/news/2021/7/5/myanmar-military-kill-at-least-25-people-in-raid-on-central-town}}</ref> ==== ဩဂုတ်လ ==== ဩဂုတ်လ ၂၀ ရက်နေ့တွင် [[ဂန့်ဂေါမြို့နယ်]]တွင် တော်လှန်ရေးသမားများက မြေမြှုပ်မိုင်းများဖြင့် ဆက်တိုက် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ တပ်သား ၅၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>50 Myanmar Junta Soldiers Killed in Landmine Attacks https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220214061731/https://www.irrawaddy.com/news/burma/50-myanmar-junta-soldiers-killed-in-landmine-attacks.html |date=14 February 2022 }}</ref> ==== စက်တင်ဘာလ ==== စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် NUG သည် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် [[နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ|အရေးပေါ်အခြေအနေ]] အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန့်ကျင်သည့် ပြည်သူ့ ခုခံတော်လှန်စစ်ကို စတင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=၂၀၂၁ မြန်မာစစ်အာဏာသိမ်း - NUG က နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာ - ဘီဘီစီ မြန်မာ|url=https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02%3A34%3A28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share|accessdate=14 February 2022|archivedate=19 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220119131047/https://www.bbc.com/burmese/live/burma-58396049?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=6136cfb33fa7c437236bc4cf%26%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%20%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%20NUG%20%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%8A%E1%80%AC%262021-09-07T02:34:28.599Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:16c20cc4-1cd3-4a66-80fe-fa39eacd5f09&pinned_post_asset_id=6136cfb33fa7c437236bc4cf&pinned_post_type=share}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta|title=Myanmar opposition announces 'defensive war' against junta|date=7 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=2 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220202134355/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/07/myanmar-opposition-announces-defensive-war-against-junta}}</ref> [[မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ [[မြင်သားရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|မြင်သားကျေးရွာ]]တွင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်က စစ်တပ်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ အနည်းဆုံး လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>Deadly unrest reported in Myanmar after opposition urges 'defensive war' https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220118194903/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/deadly-unrest-reported-myanmar-after-opposition-urges-defensive-war-2021-09-10/ |date=18 January 2022 }}</ref> လွန်ခဲ့သည့် သုံးလတာကာလအတွင်း တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၇၀၀ ကျော် ကျဆုံးပြီး ၆၃၀ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html|title=Over 1700 Junta Soldiers Killed in Past Three Months, Civilian Government Says|date=14 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213184102/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-1700-myanmar-junta-soldiers-killed-in-past-three-months-civilian-govt-says.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကယားပြည်နယ်နှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း အရပ်သား တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၆ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html|title=Scores of Myanmar Regime Troops Killed in Clashes With Civilian/Ethnic Groups|date=21 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214055356/https://www.irrawaddy.com/news/burma/scores-of-myanmar-regime-troops-killed-in-clashes-with-civilian-ethnic-groups.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်က ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့မှ ဒေသခံ ၈,၀၀၀ နီးပါးသည် စစ်တပ်မှ နေအိမ်များ လက်နက်ကြီးများဖြင့်ပစ်ခတ်ခြင်း မီးရှို့ခြင်း တို့ကြောင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်မြို့သို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရသည်။ <ref>{{Cite web|title=Myanmar: Whole town flees amid fierce fighting|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762|accessdate=14 February 2022|archivedate=26 November 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211126130250/https://www.bbc.com/news/world-asia-58650762}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အချို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃၀ ကျော်နှင့် တော်လှန်ရေးတပ်သား ၁၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html|title=Over 30 Junta Soldiers Killed In Fierce Weekend Fighting|date=27 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005244/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-30-myanmar-junta-troops-killed-in-fierce-weekend-fighting.html}}</ref> စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း စစ်တပ်မှ စစ်သား ၂၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့သလို လက်နက်မဲ့ အသက် ၇၀ အရွယ် အရပ်သားတစ်ဦးလည်း စစ်တပ်၏ လက်ချက်ဖြင့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html|title=Myanmar Junta Troops Ambushed in Shan State|date=28 September 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214005113/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-troops-ambushed-in-shan-state.html}}</ref> ==== အောက်တိုဘာလ ==== အောက်တိုဘာလ အောက်တိုဘာလ ၆ ရက်နေ့က မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါမြို့နယ်တွင် ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ကျော် ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html|title=Over 40 Myanmar Soldiers Killed in Ambush|publisher=The Irrawaddy|date=6 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=6 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211006085942/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-40-myanmar-junta-soldiers-killed-in-ambush.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှစပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အနည်းဆုံး စစ်တပ်သတင်းပေးသူ/ဒလန် ၄၀၆ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၈၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း စစ်အစိုးရထိန်းချုပ်ထားသော မီဒီယာများက အောက်တိုဘာ ၇ ရက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html|title=Hundreds Of Myanmar Junta Informants Killed Or Wounded|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007103445/https://www.irrawaddy.com/news/burma/hundreds-of-myanmar-junta-informants-killed-or-wounded.html}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် [[အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်]] တိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဖြိုးသန့်အား ဘက်ပြောင်းရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ ဖမ်းဆီးခြင်း ခံခဲ့ရကာ ယခုအချိန်အထိ ရာထူးမှ လွတ်မြောက်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် အဆင့်အမြင့်ဆုံး အရာရှိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html|title=Myanmar Military Detains North Western Commander For Planning to Defect: Ethnic Insurgent Sources|publisher=The Irrawaddy|date=7 October 2021|accessdate=7 October 2021|archivedate=7 October 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211007102131/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-military-detains-north-western-commander-for-planning-to-defect-ethnic-insurgent-sources.html}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်အစိုးရ စစ်သည် ၉၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html|title=Some 90 Junta Soldiers Killed During Intense Weekend Fighting|date=11 October 2021|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214003054/https://www.irrawaddy.com/news/burma/some-90-myanmar-junta-soldiers-killed-during-intense-weekend-fighting.html}}</ref> ==== နိုဝင်ဘာလ ==== နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး [[ကလေးမြို့]] ပီဒီအက်ဖ် အခြေစိုက် စခန်းအား စစ်အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကလေးပီဒီအက်ဖ်မှ ဆေးတပ်သား ၉ ဦး ဖမ်းမိခဲ့ကာ ကလေး PDF တပ်ရင်း ၃ မှ တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers capture PDF medics during raid on resistance base camp in Kalay|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay|accessdate=14 February 2022|archivedate=28 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220128121442/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-capture-pdf-medics-during-raid-on-resistance-base-camp-in-kalay}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက်ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း [[ဖယ်ခုံမြို့နယ်]]ရှိ မိုးဗြဲပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) ၏ ကင်းစခန်းအား ဒါဇင်နှင့်ချီသော အစိုးရ တပ်ဖွဲ့များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ကင်းစခန်းအား စောင့်ကြပ်နေသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ အိပ်ပျော်နေစဉ် ခြေမြန်တပ်ရင်း (ခမရ) ၄၂၂ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရတပ်များက ဝိုင်းရံထားသောကြောင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ကင်းစခန်းမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Dozens of junta troops ambush Moebye PDF outpost|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost|accessdate=14 February 2022|archivedate=20 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220120192337/https://www.myanmar-now.org/en/news/dozens-of-junta-troops-ambush-moebye-pdf-outpost}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်ကလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း မုံရွာခရိုင် [[ပလ္လင်ရွာ၊ ကနီမြို့နယ်|ပလ္လင်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ ပီဒီအက်ဖ် နယ်မြေခံတပ်ရင်း ၂၀၅ အား ဘူဒိုဇာမြေထိုးစက်များအပါအဝင် စစ်ကား ၁၀ စီး၊ စစ်သား ၃၀ ခန့်က ချောင်းမြောင်းဖျက်ဆီးခဲ့သဖြင့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့သည်။ အခြေစိုက်စခန်းသည် PDF မှ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများပြုလုပ်သည့် အလုပ်ရုံနေရာလည်းဖြစ်သည်။ စီးနင်းမှုအတွင်း စစ်အစိုးရတပ်များက လက်နက်များ သိုလှောင်ထားသည့် အဆောက်အအုံနှစ်ခုကို မီးရှို့ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Military raid destroys resistance base in Monywa, PDF says|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220127221223/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-raid-destroys-resistance-base-in-monywa-pdf-says}}</ref> နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ကယားပြည်နယ် ဒီမောဆိုးမြို့နယ် [[ဟိုဖိတ်ရွာ၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်|ဟိုဖိတ်ကျေးရွာ]]အနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များက ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၄ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ ၄ ဦးမှာ နံနက် ၅ နာရီ ၃၀ ခန့်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၄၂၇ မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရသော ကင်းထောက်အဖွဲ့မှ တပ်သား ၆ ဦးဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military kills four KNDF members in Demoso|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102554/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-kills-four-kndf-members-in-demoso}}</ref> ထို့အပြင်[[ရွှေကူမြို့]]အရှေ့ဘက် ၁၆ ကီလိုမီတာအကွာရှိ ကချင်အေးကျေးရွာအနီးတွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် နှင့် စစ်တပ်မှ စစ်သား ၁၀၀ ခန့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ကေအိုင်အေက ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သည်ဟူသော ကောလာဟလများကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲကြောင့် KIA ၏ ကျဆုံးသူစာရင်းကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းမရှိပေ။ မကြာသေးမီက ရရှိထားသော [[ဆူခွိုင်း ၃၀|Su-30]] ဂျက်တိုက်လေယာဉ် ၂ စင်းက စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့သည့် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ <ref>{{Cite news|title=Military deploys Russian-made fighter jets against KIA targets|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206010220/https://myanmar-now.org/en/news/military-deploys-russian-made-fighter-jets-against-kia-targets}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် မတူပီ CDF သည် [[ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်]]နှင့် ပူးပေါင်းကာ [[မတူပီမြို့]]နှင့် [[ပလက်ဝမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် လမ်းပေါ်တွင် ခြေမြန်တပ်ရင်း ၃၀၄ ကင်းစခန်းအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဆုတ်ခွာသွားခြင်းမပြုမီတွင် ခုခံရေးတပ်ဖွဲ့များက အစောင့်တပ်သား ၂ ဦးကိုသာ သတ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည်။<ref name="auto"/> နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်က ချင်းပြည်နယ် [[မတူပီမြို့]]အနီးတွင် တပ်စွဲထားသည့် ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (CDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦးအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref name="auto">{{Cite news|title=Chinland Defence Force attacks junta soldiers in Matupi|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi|accessdate=14 February 2022|archivedate=1 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220201001003/https://www.myanmar-now.org/en/news/chinland-defence-force-attacks-junta-soldiers-in-matupi}}</ref> [[မတ္တရာမြို့နယ်]] အရှေ့တောင်ဘက် တောတောင်ကုန်းများတွင် ယခင်က ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။ PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ရဲသူနိုင်အား နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဖမ်းမိခဲ့ပြီး စစ်သားများက စခန်းအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် PDF အခြေစိုက်စခန်းသို့ အတင်းအဓမ္မ ပို့ဆောင်ခိုင်းခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=PDF member in Mandalay Region killed in junta custody|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody|accessdate=14 February 2022|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203102555/https://www.myanmar-now.org/en/news/pdf-member-in-mandalay-region-killed-in-junta-custody}}</ref> ==== ဒီဇင်ဘာလ ==== မိုးညှင်းတွင် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ပြီး တစ်ပတ်ခန့်အကြာ ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂) မှ စစ်သား ၅၀ ခန့်က [[မိုးညှင်းမြို့နယ်]] ညောင်ထောက်ရွာအနီး KIA နယ်မြေကို နံနက် ၈ နာရီ ဝန်းကျင်တွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ညနေ ၆ နာရီခန့်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သည်။ KIA ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက ၎င်းတို့ဘက်မှ ထိခိုက်ကျဆုံးမှု အသေးစိတ်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။ ဖားကန့်မြို့လယ် ၁၇ မိုင်ခန့်အကွာ၊ [[ဖားကန့်မြို့]]နှင့် [[မိုးညှင်းမြို့]]ကို ဆက်သွယ်သည့် ကားလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ဝေလုံကျေးရွာအနီး၌လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ခြေလျင်တပ်ရှေ့တိုးနိုင်ရေးအတွက် ညနေ ၃ နာရီမှ ၈ နာရီအထိ လက်နက်ကြီး အမြောက်အချက်ရေ ၃၀ ခန့်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=KIA clashes with junta soldiers in Hpakant and Mohnyin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin|accessdate=14 February 2022|archivedate=6 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211206011605/https://www.myanmar-now.org/en/news/kia-clashes-with-junta-soldiers-in-hpakant-and-mohnyin}}</ref> စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များကလည်း ညလုံးပေါက် စစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် သိန်းမင်း PDF (TM-PDF) စခန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး TM-PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦး သေဆုံးကာ အခြားအများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>Awaiting for official news report to be used as citation</ref> ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က [[ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်]] [[ဒုံးတောရွာ၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်|ဒုံးတောရွာ]]အတွင်း၌ စစ်တပ်မှ အရပ်သား ၁၁ ဦးအား ဖမ်းဆီး၍ မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီးနောက် မီးလောင်ကျွမ်းဆဲဖြစ်သော အလောင်းများကို ဒေသခံများက တွေ့ရှိခဲ့သည်။ အနီးနားတွင် သွားလာနေသော စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းအား PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများဖြင့် ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုအပြီးတွင် စစ်အစိုးရစစ်သား ၁၀၀ ခန့်က ရွာကို ဝင်ရောက်မွှေနှောက်သွားခဲ့သည်။ မီးလောင်မှုတွင် နောက်ထပ်လူတစ်ဦးမှာ အရပ်သားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး မည်သူမည်ဝါဖြစ်သည်ကို မသိရပေ။<ref>{{Cite news|title=လူအစုလိုက် မီးရှို့သတ်ခံရသည့် ဆားလင်းကြီးတွင် ရုပ်အလောင်းထပ်တွေ့|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596|author=မောင်ရွှေဝါ|date=၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214152914/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9596}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က သိမ်းပိုက်ထားသော ထန်တလန်မြို့တွင် စစ်တပ် နှင့် CDF တပ်ဖွဲ့တို့ မိနစ် ၉၀ ကြာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ စစ်တပ်က CDF မှ မြို့ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်စေရန် ဦးတည်သည့် ကြီးမားသော ထိုးစစ်ကို ထပ်မံထိုးစစ်ဆင်ပြီးနောက်၊ တိုက်ပွဲအတွင်း CDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါသီတင်းပတ်အတွင်း စစ်တပ်သိမ်းပိုက်ထားသည့် ထန်တလန်မြို့တွင် နေအိမ် ၁၂ လုံး မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ပြီး ချင်းပြည်နယ် မြို့တွင်း အဆောက်အအုံ လေးပုံတစ်ပုံကျော် ပျက်စီးခဲ့ကာ ၂ဘက်လုံးမှ အကာအကွယ်ယူ ပစ်ခတ်ရန် ခက်ခဲသွားသည်။ <ref>{{Cite news|title=Well over a quarter of Thantlang now destroyed by fire as rebel group vows to 'drive out' junta soldiers|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211210154834/https://www.myanmar-now.org/en/news/well-over-a-quarter-of-thantlang-now-destroyed-by-fire-as-rebel-group-vows-to-drive-out-junta}}</ref> မကွေးတိုင်းဒေသကြီး မြိုင်ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများက ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက် နံနက်အစောပိုင်းက လက်လုပ်ဗုံး ၃ လုံးဖြင့် စစ်ကားနှစ်စီးအား ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် အနည်းဆုံး စစ်သား ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း PDF တွင်က ဆိုသည်။ မွန်းတည့်အချိန်၌ PDF သည် [[မင်းသားကျ (တောင်)ရွာ၊ မြိုင်မြို့နယ်|မင်းသားကျကျေးရွာ]]သို့ ခြေလျင်ထွက်ခွာလာသော စစ်သားများအား ထပ်မံတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုတိုက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ အသေအပျောက် သတင်းများ မရှိခဲ့ပေ။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers target villagers after ambush by Myaing PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=17 January 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220117130024/https://myanmar-now.org/en/news/soldiers-target-villagers-after-ambush-by-myaing-pdf}}</ref> KNDF နှင့် ကရင်နီတပ်မတော် (ကေအေ) တပ်ဖွဲ့များနှင့် တပ်မတော် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂၈) မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲများ ၄ ရက်ကြာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်သား (၄)ဦး ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း KNDF ကဆိုသည်။ "သေသွားတာလားတော့ မသိဘူး။ အနည်းဆုံးခန့်မှန်းခြေကတော့ သုံးယောက်နဲ့ လေးယောက်ကြားမှာ စစ်တပ်ဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရထားတယ်လို့ ယူဆထားတယ်" ဟု KNDF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |title=ကယားပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 |website=Myanmar NOW |language=my |accessdate=14 February 2022 |archivedate=14 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214144642/https://www.myanmar-now.org/mm/news/9658 }}</ref> <ref>{{Cite news|title=Clashes in Kayah State kill at least four regime soldiers: KNDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf|accessdate=14 February 2022|archivedate=25 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211225174335/https://www.myanmar-now.org/en/news/clashes-in-kayah-state-kill-at-least-four-regime-soldiers-kndf}}</ref> နှစ်ရက်ကြာဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး [[ခေါင်းကွဲရွာ၊ မြောင်မြို့နယ်|ခေါင်းကွဲကျေးရွာ]]၌ တပ်မတော်မှ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးနှင့် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့နောက် တပ်မတော်မှ လက်နက်ကြီးများနှင့် စနိုက်ပါများဖြင့် အင်အားအလွန်အကျွံ အသုံးပြုပြီးနောက် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ရွာမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Soldiers kill and burn five people in Sagaing Region village after clashes with PDF|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf|accessdate=14 February 2022|archivedate=8 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220208210310/https://www.myanmar-now.org/en/news/soldiers-kill-and-burn-five-people-in-sagaing-region-village-after-clashes-with-pdf}}</ref> ထိုနေ့တွင်ပင် ခုခံ ခိုအောင်းရာ နေရာ နှစ်ခုကို စစ်တပ်က ဝင်ရောက် စီးနင်းမှု ကြောင့် မန္တလေး အရပ်ဘက် ပြောက်ကျားတပ်သား ၈ ဦးကို သေဆုံးခဲ့သည်။ စစ်တပ် တပ်ဖွဲ့ဝင်များက မဟာအောင်မြေနှင့် ပြည်ကြီးတံခွန်မြို့နယ်များရှိ ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ရာ တပ်မတော်တပ်သားများအား တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သူဟု သံသယရှိသူတစ်ဦးမှ ဝန်ခံပြီးနောက် အဆိုပါစီးနင်းမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မဟာအောင်မြေစခန်း၌ ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲတွင် PDF အဖွဲ့ဝင် ၇ ဦး ကျဆုံးကာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတစ်ဦး ဝမ်းဗိုက်တွင် ကျည်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ပြည်ကြီးတံခွန်စခန်း၌ စစ်အစိုးရတပ်များအား လက်လုပ်ဗုံးဖြင့် ပစ်ပေါက်ကာ ထွက်ပြေးကြစဉ် PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar Junta Claims to Have Killed 8 Resistance Fighters in Mandalay Raids|work=Myanmar NOW|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html|accessdate=14 February 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213180339/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-claims-to-have-killed-8-resistance-fighters-in-mandalay-raids.html}}</ref> ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်ကူညီနေသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်း အရာတော်မြို့နယ် [[ကဲဘာရွာ၊ အရာတော်မြို့နယ်|ကဲဘာကျေးရွာ]]တွင် ဇေယျာ ၇ ဟု ခေါ်သည့် အခြား ဒေသခံ တော်လှန်ရေးသမားများအား ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် စစ်တပ်၏ လက်နက်အင်အား သာလွန်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။ <ref>{{Cite news|title=Myanmar military torches 100 homes in Sagaing Region village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064637/https://www.myanmar-now.org/en/news/myanmar-military-torches-100-homes-in-sagaing-region-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[လှိုင်သာယာမြို့နယ်]]တွင် ဗုံးအများအပြား ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိသူ ၃ ဦး အပါအဝင် သံသယရှိသူ ၁၂ ဦးကို တပ်မတော်မှ PDF ဟုစွပ်စွဲပြီး ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားသည့် နောက်ထပ် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂ ဦးကိုလည်း ကျည်ကာအင်္ကျီများ ၀တ်ဆင်ထားသည့် အရပ်ဝတ် လက်နက်ကိုင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ လက်လုပ်ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် အခြားပြောက်ကျားတိုက်ခိုက်ရေးသမားများ သေဆုံးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|title=Three injured guerrilla fighters among 12 arrested after accidental explosion in Yangon|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon|accessdate=14 February 2022|archivedate=15 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211215064635/https://www.myanmar-now.org/en/news/three-injured-guerrilla-fighters-among-12-arrested-after-accidental-explosion-in-yangon}}</ref>ဒီပဲယင်း PDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများ နေရာယူထားသည့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ကို တပ်မတော်မှ ဝိုင်းရံထားသည်ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ “တော်တော်အခြေအနေဆိုးနေပြီ။ မနားတော့ဘူးဗျ။ စစ်ကြောင်းက တစ်ကြောင်းပြီးတစ်ကြောင်း လာနေတာ။ တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဖြတ်သွားရင် နောက်ထပ်တစ်ကြောင်းက ဒီရွာကို ဦးတည်နေပြီ။ အဲဒီလိုမျိုးဖြစ်နေတာ” ဟု ဒီပဲယင်း PDF ခေါင်းဆောင်မှ Myanmar NOW သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့်လမှစတင်၍ တပ်မတော်သည် လေကြောင်း ချေမှုန်းရေး မစ်ရှင်များ ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ဒီပဲယင်းမြို့ အနောက်ဘက်သို့ ရဟတ်ယာဉ် ခြောက်စီးဖြင့် လေကြောင်းချီတပ်မှ စစ်သား ၁၅၀ ခန့် စေလွှတ်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=Junta soldiers murder three more villagers in Depayin|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin|accessdate=14 February 2022|archivedate=10 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220210222452/https://www.myanmar-now.org/en/news/junta-soldiers-murder-three-more-villagers-in-depayin}}</ref> ကေအဲန်ယူ တပ်မဟာ ၆ လက်အောက်ရှိ ထိုင်းနယ်စပ်အနီး [[လေးကေ့ကော်|လေးကကော်မြို့သစ်]]တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်က တပ်မတော်မှ စစ်သား ၂၀၀ ခန့်ဖြင့် ရှာဖွေစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ NLD အမတ် ဝေလင်းအောင် အပါအဝင် စစ်အစိုးရ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ယူဆရသော လူအများအပြားကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ခြေမြန်တပ်ရင်း ၅၆၀ မှ ယာဉ်တန်းလေးစီးဖြင့် ရောက်ရှိလာသည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လေးကေကော်မြို့ ငြိမ်းချမ်းရေး ရပ်ကွက်တွင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ရှာဖွေခဲ့သည်။ အဆိုပါ စီးနင်းမှုကို ခွင့်ပြုထားခြင်း ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်းရန် ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများကို KNU တပ်မဟာ (၆) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။ ယောဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (YDF) အစည်းဝေးကျင်းပနေသည့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ဂန့်ဂေါမြို့နယ် [[နှမ်းခါးရွာ၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်|နှမ်းခါးကျေးရွာ]]ကို တပ်မတော်က လေကြောင်းမှ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်က ယောကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့မှ ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား ၂၀ ကျဆုံးခဲ့သည်။ ရွာကို လေကြောင်းထိုးစစ်ဆင်ရာတွင် ရဟတ်ယာဉ်သုံးစင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ နှမ်းခါးရွာကို စစ်အစိုးရ ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ဝင် ၁၅၀ ခန့်က သိမ်းပိုက်ထားသည်ဟု ရွာခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ <ref>{{Cite news|title=At least 20 killed in air raid on Magway village|work=Myanmar NOW|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village|accessdate=14 February 2022|archivedate=27 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211227131155/https://www.myanmar-now.org/en/news/at-least-20-killed-in-air-raid-on-magway-village}}</ref> ထို့အပြင် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး [[သန်လျင်မြို့နယ်]]တွင် တပ်မတော်က ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုအတွင်း ဒေသခံ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ ဝင်တစ်ဦး ပစ်သတ်ခံရပြီး အခြား သုံးဦးကိုလည်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ နံနက် ၉ နာရီခန့်တွင် [[လဟာယက်|လဟာရပ်ကျေးရွာ]]အနီးရှိ နေအိမ်တစ်လုံးအား စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါအဖွဲ့မှ အသက် ၃၀ အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး ရင်ဘတ်နှင့် ပေါင်တို့တွင် သေနတ်ဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးခဲ့ပြီး အမျိုးသားနှစ်ဦးနှင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦးတို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ သေဆုံးနေသည့် ခုခံတိုက်ခိုက်ရေးသမား၏ ရုပ်အလောင်းကို စစ်သားများက သိမ်းယူသွားကာ သေဆုံးသူမှာ ဖြိုးမောင်မောင်ဦးဖြစ်ကြောင်း သန်လျင်အခြေစိုက် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာတစ်ခုက ဆိုသည်။ <ref>{{Cite news|title=One resistance fighter killed, three arrested in Thanlyin raid|work=Myanmar NOW|url=https://myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid|accessdate=14 February 2022|archivedate=21 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211221031550/https://www.myanmar-now.org/en/news/one-resistance-fighter-killed-three-arrested-in-thanlyin-raid}}</ref> ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှ သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် လွိုင်ကော်မြို့နယ် [[ကွန်နားရွာ၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်|ကွန်နားကျေးရွာ]]မှ တပ်မတော် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ KNDF အဖွဲ့ဝင်များ၏ ပြောကြားချက်အရ သီတင်းပတ်ကုန်တွင် ခွန်းနား တွင် တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၃၀ ခန့် တပ်စွဲထားကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က တနင်္လာနေ့နှင့် ကြာသပတေးနေ့များတွင် တိုက်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲများ ထပ်မံဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း မရှိဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောသည်။<ref>{{cite web |author1=အက်စတာဂျေ |title=လွိုင်ကော်မြို့နယ် ကွန်နားရွာတွင် နေအိမ်အများအပြား မီးထပ်ရှို့ခံရ |url=https://myanmar-now.org/mm/news/9737 |website=Myanmar NOW |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081334/https://myanmar-now.org/mm/news/9737 }}</ref> ==== ခရစ္စမတ်အကြို လူသတ်ပွဲ ==== ကယားပြည်နယ် ဖရူဆိုမြို့နယ် မိုဆိုရွာအနီးတွင် စစ်ဘေးရှောင်ယာဉ်တန်းကို [[တပ်မတော်|စစ်တပ်]]က ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်က အလစ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လူ ၃၅ ဦးထက်မနည်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ အဆိုပါသေဆုံမှုများတွင် အကျိုးအမြတ်မယူသော Save the Children အဖွဲ့မှ ဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ပါဝင်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite news|title=UN 'horrified' by massacre of dozens of civilians in Myanmar|work=Myanmar NOW|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians|date=December 26, 2021|accessdate=February 1, 2022|archivedate=26 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211226231042/https://www.aljazeera.com/news/2021/12/26/united-nations-horrified-myanmar-massacre-dozens-civilians}}</ref> အဆိုပါဖြစ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ 'စေ့စေ့စပ်စပ် ပွင့်လင်းမြင်သာသော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု' ပြုလုပ်ရန် ကုလသမဂ္ဂက တောင်းဆိုထားသည်။ === ၂၀၂၂ === ==== ဇန်နဝါရီလ ==== ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်က မကွေး၊ စစ်ကိုင်းနှင့် တနင်္သာရီတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ရှမ်းနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့တွင် သုံးရက်ကြာ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခံရမှုအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်သား အနည်းဆုံး ၃ ဒါဇင်ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html|title=Myanmar Resistance Kills Dozens of Junta Soldiers in Three Days of Clashes|publisher=The Irrawaddy|date=January 31, 2022|accessdate=February 1, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140918/https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-resistance-kills-dozens-of-junta-soldiers-in-three-days-of-clashes.html}}</ref> ==== ဖေဖော်ဝါရီ ==== စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် မဟာမိတ်ပျူစောထီးပြည်သူ့တပ်ဖွဲ့ဝင် အယောက် ၃၀ ထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရက ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများနှင့် စစ်သည်များ သယ်ဆောင်သည့် သင်္ဘောများကို ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အနည်းဆုံး သင်္ဘောတစ်စီး မီးလောင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html|title=Thirty Junta Soldiers reportedly killed in Upper Myanmar|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193946/https://www.irrawaddy.com/news/burma/thirty-junta-soldiers-reportedly-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့က စစ်အစိုးရလိုလားသော လူထုစုဝေးပွဲတွင် ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် လူ ၂ ဦး သေဆုံးပြီး ၃၈ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html|title=Two Killed, 38 Injured at Rally Attack on Myanmar Coup Anniversary|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 2, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140526/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-killed-38-injured-at-rally-attack-on-myanmar-coup-anniversary.html}}</ref> ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ပြောကြားချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် အာဏာသိမ်းမှုမှ စတင်ကာ ပစ်မှတ်ထားသော တိုက်ခိုက်မှုများတွင် စစ်အစိုးရက ခန့်အပ်ထားသော အရာရှိ ၃၆၇ ဦး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html|title=Almost 370 Junta Officials Assassinated Since Coup|publisher=The Irrawaddy|date=February 2, 2022|accessdate=February 3, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214194001/https://www.irrawaddy.com/news/burma/almost-370-myanmar-junta-officials-assassinated-since-coup.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်း နယ်မြေခံ PDF များ၏ လျပ်တပြတ် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၈ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဒရုန်းများ အသုံးပြုမှုလည်း ပါဝင်သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html|title=38 Junta Soldiers Reported Killed in Upper Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140304/https://www.irrawaddy.com/news/burma/38-junta-soldiers-reported-killed-in-upper-myanmar.html}}</ref> ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်မြို့နယ်တွင် သုံးရက်ကြာ တိုက်ပွဲများအတွင်း တပ်ရင်းမှူး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီ စစ်သည် ၂၀၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ကြောင်း [[ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်|ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်]]က ပြောဆိုထားသည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html|title=Over 200 Myanmar Junta Troops Killed in Three Days: Kachin Independence Army|publisher=The Irrawaddy|date=February 7, 2022|accessdate=February 7, 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214193909/https://www.irrawaddy.com/news/burma/over-200-myanmar-junta-troops-killed-in-three-days-kachin-independence-army.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်တွင် [[ရခိုင်ပြည်နယ်]] [[မောင်တောမြို့နယ်]]တွင် [[ရက္ခိုင့်တပ်တော်]] နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲ အနည်းဆုံး နှစ်ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ [[မီးတိုက်ရွာ|မီးတိုက်ကျေးရွာ]] အရှေ့မြောက်ဘက် လက်ပံတောင်အနီးရှိ AA ကင်းစခန်းအား ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်က ခိုးဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ AA ကင်းသမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း AA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ [[ခိုင်သုခ]]က ပြောသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့အထိ ၃ နာရီကြာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲများကြောင့် AA နှင့်စစ်တပ်တို့ကြား ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှ စတင်၍ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သော အလွတ်သဘော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ပျက်ပြားသွားမည့်အရေးကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html|title=Junta Troops Clash With Arakan Army in Western Myanmar|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140146/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-troops-clash-with-arakan-army-in-western-myanmar.html}}</ref> မောင်တောမြို့နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက် ညက ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် အရပ်သား နှစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=စစ်တပ်နှင့် AA တို့ တိုက်ပွဲကြား အရပ်သား ၂ ဦး သေဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215124905/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/08/249707.html }}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html|title=Two Civilians Dead in Clash Between AA, Regime Troops in Myanmar's Rakhine State|publisher=The Irrawaddy|date=February 8, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213142004/https://www.irrawaddy.com/news/burma/two-civilians-dead-in-clash-between-aa-regime-troops-in-myanmars-rakhine-state.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၉ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းနှင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးများတွင် နယ်မြေခံ PDF များ ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သား ၃၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html|title=Resistance Groups Claim to Kill 35 Myanmar Junta Troops|publisher=The Irrawaddy|date=February 9, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213140059/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-groups-claim-to-kill-35-myanmar-junta-troops.html}}</ref> အရပ်သားများကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် [[ရန်ကုန်မြို့]]ရှိ [[တပ်မတော် (လေ)|လေတပ်]] လေယာဉ်မှူးများ၏ နေအိမ်များကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=လေတပ်အရာရှိ နေအိမ်များကို တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ် ဟု PDF ဆို |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081530/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/09/249720.html }}</ref> ဖေဖေော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီး မြို့နယ် ၃ ခုတွင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များက ဝင်ရောက် စီးနင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html|title=Resistance Fighters Claim To Have Killed Around 50 Myanmar Junta Personnel|publisher=The Irrawaddy|date=February 10, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213130332/https://www.irrawaddy.com/news/burma/resistance-fighters-claim-to-have-killed-around-50-myanmar-junta-personnel.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်က ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်ရှိ AA ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဗိုလ်မှူးတစ်ဦး အပါအဝင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် အများအပြား ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တကျော့ပြန် ရခိုင်တိုက်ပွဲ ဗိုလ်မှူးအဆင့် အပါအဝင် စစ်တပ်အကျအဆုံးများ |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=15 February 2022 |archivedate=15 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215081245/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/10/249756.html }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နှင့် ၁၁ ရက်တို့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် ကယားပြည်နယ်တို့၌ ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၈ ဦးနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၅ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html|title=Dozens of Junta Soldiers Killed in Sagaing, Kayah, Myanmar Resistance Groups Say|publisher=The Irrawaddy|date=February 11, 2022|accessdate=February 11, 2022|archivedate=13 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213122752/https://www.irrawaddy.com/news/burma/dozens-of-junta-soldiers-killed-in-sagaing-kayah-myanmar-resistance-groups-say.html}}</ref> နေပြည်တော်၊ မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် PDF တပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ နှင့် ၁၃ ရက်များတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၄၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html|title=Junta Soldiers Killed; Social Media Users Boycott Myanmar Coup Leader’s Parade|publisher=The Irrawaddy|date=14 February 2022|accessdate=14 February 2022|archivedate=14 February 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220214143540/https://www.irrawaddy.com/news/burma/junta-soldiers-killed-social-media-users-boycott-myanmar-coup-leaders-parade.html}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ခင်ဦးမြို့နယ်၊ [[မြို့သစ်ရွာ၊ ခင်ဦးမြို့နယ်|မြို့သစ်ရွာ]]အနီး၌ စစ်သားနှင့် ပျူစောထီးအင်အား ၈၀ ခန့်နှင့် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အသက် ၁၅ နှစ်အရွယ် နှစ်ဦးအပါအဝင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၄ ဦးကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ခင်ဦးမြို့ တိုက်ပွဲတွင် လူငယ် ၁၄ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093932/https://www.myanmar-now.org/mm/news/10499 }}</ref> ထိုနေ့မှာပင် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ မိုးဗြဲ ဝါရီဆူးပလိုင်ရွာအနီးတွင် ထိုးစစ်ဆင်လာသော စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်များ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၀ ဝန်းကျင်ခန့် ကျဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |first1=ဧရာဝတီ |title=တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့သည့် မိုးဗြဲနှင့် ခင်ဦးတွင် PDF ၃၀ ဝန်းကျင် ကျဆုံး |url=https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html |website=ဧရာဝတီ |access-date=၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |date=၁၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |accessdate=20 February 2022 |archivedate=20 February 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220220093950/https://burma.irrawaddy.com/news/2022/02/18/250030.html }}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပေါက်မြို့နယ် ရေပြာရွာ ရဲစခန်းကို ပေါက်၊ မြိုင်၊ ရေစကြိုမြို့နယ်တို့မှ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စခန်းမှူးအပါဝင် ရဲ ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=မောင်ရွှေဝါ |title=ပေါက်မြို့ ရေပြာရဲစခန်းကို PDF ၃ ဖွဲ့ ဝင်တိုက်၊ စခန်းမှူးအပါအဝင် ၅ ဦး သေ |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10567 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကချင်ပြည်နယ် ကာမိုင်းမြို့အနီးရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တစ်ခုကို KIA တပ်မဟာ ၉ လက်အောက်ခံ တပ်ရင်း ၄၄ နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ပူးပေါင်းတပ်များက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ၂ ဦးနှင့် အရပ်သား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။<ref>{{cite web |title=ကချင် ကာမိုင်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို KIA နှင့် PDF ဝင်တိုက် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10569 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ [[ရွှေဘိုမြို့နယ်]]၊ [[ငါးပိအိုးရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|ငါးပိအိုးကျေးရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သဖြင့် လူတစ်ဦးသေဆုံးကာ အိမ်ခြေ ၄၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=ရွှေဘိုမြို့ ငပိအိုးရွာကို စစ်တပ်ဝင်၊ အိမ် ၄၀ မီးလောင်ပြီး လူငယ် ၁ ဦး သေဆုံး |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10575 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ရွှေဘိုမြို့နယ်၊ [[နှမစားရစ်ရွာ၊ ရွှေဘိုမြို့နယ်|နှမစားရစ်ရွာ]]သို့ စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် ပျူစောထီးပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ လေးကြိမ်မြောက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဒေသခံ ၃ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး အိမ်ခြေ ၄၀၀ ကျော် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။<ref>{{cite web |author1=ကိုချို |title=စစ်တပ်ဝင်သည့် ရွှေဘိုမြို့ နှမစားရစ်ရွာတွင် ၃ ဦးသေ၊ အိမ် ၄၀၀ မီးလောင် |url=https://www.myanmar-now.org/mm/news/10585 |website=Myanmar NOW |access-date=၂၇ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂ |language=my |date=၂၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂}}</ref> ====မတ်==== လွန်ခဲ့သော ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ကရင်နီပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့နှင့် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၈၅ ဦး သေဆုံးပြီး နှစ်ဦး ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း မတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-suffers-heavy-losses-in-kayah-state-resistance.html|title=Myanmar Junta Suffers Heavy Losses in Kayah State: Resistance|publisher=The Irrawaddy|date=March 7, 2022|accessdate=March 7, 2022}}</ref> == အခြားကြည့်ရန် == * [[မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] * [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း]] * [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ|၂၀၁၂-၂၀၂၂ မြန်မာဆန္ဒပြမှုများ]] == ကိုးကား == {{Reflist}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ]] [[ကဏ္ဍ:၂၀၂၁ ရှိ ပဋိပက္ခများ]] 5rbujk726uf16e157cjj1md4qx4a50o 1 226673 753220 741786 2022-08-04T03:02:44Z Aung kaung 11971 wikitext text/x-wiki ကာလီဒါသသည် မယ်တော်နတ်သမီး၏ အကူအညီကိုရ၍ မိန်းမကျမ်းကို ကျေခဲ့သည်။ တစ်နေ့သော် မင်း၏သားတော် သုဒေဝသည် တောကစားရာမှအပြန် ဝံသူတော် သင်ကြားလိုက်သော (သ-သေ-မိ-ယ) စကားလေးလုံး ရရှိခဲ့သည်။ အဓိပ္ပာယ်ကို မည်သူမျှ မဖော်နိုင်လျှင် ......((နောက်တွင် စာကျန်ခဲ့ဟု ထင်ပါသည်။)) 435p2b64l8s23ox04b4hett0qistk1m 753237 753220 2022-08-04T08:49:28Z Ninjastrikers 22896 unsigned wikitext text/x-wiki ကာလီဒါသသည် မယ်တော်နတ်သမီး၏ အကူအညီကိုရ၍ မိန်းမကျမ်းကို ကျေခဲ့သည်။ တစ်နေ့သော် မင်း၏သားတော် သုဒေဝသည် တောကစားရာမှအပြန် ဝံသူတော် သင်ကြားလိုက်သော (သ-သေ-မိ-ယ) စကားလေးလုံး ရရှိခဲ့သည်။ အဓိပ္ပာယ်ကို မည်သူမျှ မဖော်နိုင်လျှင် ......((နောက်တွင် စာကျန်ခဲ့ဟု ထင်ပါသည်။)) {{unsigned2| ၀၉:၃၂၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂‎ |Aung kaung }} 2xazn790w47o8x6e35ijwgcipfkbbxn 753238 753237 2022-08-04T08:50:12Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki ကာလီဒါသသည် မယ်တော်နတ်သမီး၏ အကူအညီကိုရ၍ မိန်းမကျမ်းကို ကျေခဲ့သည်။ တစ်နေ့သော် မင်း၏သားတော် သုဒေဝသည် တောကစားရာမှအပြန် ဝံသူတော် သင်ကြားလိုက်သော (သ-သေ-မိ-ယ) စကားလေးလုံး ရရှိခဲ့သည်။ အဓိပ္ပာယ်ကို မည်သူမျှ မဖော်နိုင်လျှင် ......((နောက်တွင် စာကျန်ခဲ့ဟု ထင်ပါသည်။)) {{unsigned2| ၀၉:၃၂၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂‎ |Aung kaung }} : မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁) ထဲကနေ ပြန်စစ်ပြီး ဖြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ရမယ်ထင်တယ်။ [[User:Ninjastrikers|<span style="font-variant:small-caps;color:blue;font-family:century gothic;">Ninja<span style="color:red">✮</span>Strikers</span>]] ^{<span style="color:Red;font-size:85%;">«[[User talk:Ninjastrikers|☎]]»</span>} ၀၈:၅၀၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) junjfkm4pslgwen3ki27e32vzis9me2 2 229210 753172 749609 2022-08-03T14:04:27Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{Infobox user |tablecolor= #c0c0c0 |color= #78c3e3 |title = Jokomarel |honorific prefix=The one and only |country= {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာ]] |gender=male |nationality= {{flagicon|Burma|1948}} မြန်မာ |ethnicity= [[မီဇိုလူမျိုး]] + [[တီးတိန်လူမျိုး]] |religion=[[ခရစ်ယာန်]] |politics= |interests=[[နိုင်ငံရေး]]၊ [[ဂီတဗေဒ]] |userboxes={{User Myanmar}} {{User my}} }} ကျွန်တော် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားတွင် ဆောင်းပါးများ ပိုမိုဖန်တီးလိုသော [[မီဇိုလူမျိုး|မီဇို]][[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]]တိုင်းရင်းသားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ jm9zayixyivexmccvwcpseybpu2ntjd 753173 753172 2022-08-03T14:04:49Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{Infobox user |tablecolor= #c0c0c0 |color= #78c3e3 |title = Jokomarel |honorific prefix=The one and only |country= {{flagicon|Myanmar}} [[မြန်မာနိုင်ငံ|မြန်မာ]] |gender=male |nationality= {{flagicon|Myanmar}} မြန်မာ |ethnicity= [[မီဇိုလူမျိုး]] + [[တီးတိန်လူမျိုး]] |religion=[[ခရစ်ယာန်]] |politics= |interests=[[နိုင်ငံရေး]]၊ [[ဂီတဗေဒ]] |userboxes={{User Myanmar}} {{User my}} }} ကျွန်တော် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားတွင် ဆောင်းပါးများ ပိုမိုဖန်တီးလိုသော [[မီဇိုလူမျိုး|မီဇို]][[ချင်းလူမျိုး|ချင်း]]တိုင်းရင်းသားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ svmuj99xep5d33805o522yeoj846cgl 0 230240 753153 753131 2022-08-03T12:30:05Z 103.42.217.137 wikitext text/x-wiki {{retaining title}}{{Infobox company | name = Universal Music Group |company_name =Universal Music Group |company_logo =Universal Music Group logo.svg |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://new.umusic.com/history.aspx |title=History|publisher=Universal Music Group|accessdate=2008-07-03}}</ref><ref>{{cite web|url=http://musicians.about.com/od/companyprofiles/p/Universal.htm |title=Universal Music Group|publisher=About.com|accessdate=2008-07-03}}</ref> ==သမိုင်း==အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse; font-size: 90%; text-align:center" |- ! colspan="1"| နံပါတ် ! colspan="1"| အနုပညာရှင်အမည် ! colspan="3"| အသံသွင်းလုပ်ငန်း |- |1 |Justin Bieber |Def Jam Recording |- |2 |Taylor Swift |Universal Music |- |3 |BTS |Universal Music |- |4 |Shawn Mendes |Def Island Record |- |5 |Lady Gaga |Universal Music |- |6 |Post Malone |Republic Record |- |7 |Ariana Grande |Universal Music |- |8 |Selena Gomez |Universal Music |- |9 |Conan Gray |Universal Music |- |10 |Imagine Dragons |Universal Music |- |11 |OneRepublic |Universal Music ==ကိုးကား== {{reflist}} pm79lurfyzbj64w2e7h8wzr0akeaiz4 753156 753153 2022-08-03T12:48:58Z 103.42.217.137 wikitext text/x-wiki {{retaining title}}{{Infobox company | name = Universal Music Group |company_name =Universal Music Group |company_logo =Universal Music Group logo.svg |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://new.umusic.com/history.aspx |title=History|publisher=Universal Music Group|accessdate=2008-07-03}}</ref><ref>{{cite web|url=http://musicians.about.com/od/companyprofiles/p/Universal.htm |title=Universal Music Group|publisher=About.com|accessdate=2008-07-03}}</ref> ==သမိုင်း== အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse; font-size: 90%; text-align:center" |- ! colspan="1"| နံပါတ် ! colspan="1"| အနုပညာရှင်အမည် ! colspan="3"| အသံသွင်းလုပ်ငန်း |- |1 |Justin Bieber |Def Jam Recording |- |2 |Taylor Swift |Universal Music |- |3 |BTS |Universal Music |- |4 |Shawn Mendes |Def Island Record |- |5 |Lady Gaga |Universal Music |- |6 |Post Malone |Republic Record |- |7 |Ariana Grande |Universal Music |- |8 |Selena Gomez |Universal Music |- |9 |Conan Gray |Universal Music |- |10 |Imagine Dragons |Universal Music |- |11 |OneRepublic |Universal Music ==ကိုးကား== {{reflist}} i1266sl3b48k4l9h4ycvf3bzvysxvi0 753157 753156 2022-08-03T12:50:39Z 103.42.217.137 /* ကိုးကား */ wikitext text/x-wiki {{retaining title}}{{Infobox company | name = Universal Music Group |company_name =Universal Music Group |company_logo =Universal Music Group logo.svg |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://new.umusic.com/history.aspx |title=History|publisher=Universal Music Group|accessdate=2008-07-03}}</ref><ref>{{cite web|url=http://musicians.about.com/od/companyprofiles/p/Universal.htm |title=Universal Music Group|publisher=About.com|accessdate=2008-07-03}}</ref> ==သမိုင်း== အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse; font-size: 90%; text-align:center" |- ! colspan="1"| နံပါတ် ! colspan="1"| အနုပညာရှင်အမည် ! colspan="3"| အသံသွင်းလုပ်ငန်း |- |1 |Justin Bieber |Def Jam Recording |- |2 |Taylor Swift |Universal Music |- |3 |BTS |Universal Music |- |4 |Shawn Mendes |Def Island Record |- |5 |Lady Gaga |Universal Music |- |6 |Post Malone |Republic Record |- |7 |Ariana Grande |Universal Music |- |8 |Selena Gomez |Universal Music |- |9 |Conan Gray |Universal Music |- |10 |Imagine Dragons |Universal Music |- |11 |OneRepublic |Universal Music ==ကိုးကား== {{reflist}} 2mi1bk0ywxu2hkdh75u9utt40uqyug3 753174 753157 2022-08-03T14:12:16Z 103.42.217.137 wikitext text/x-wiki {{retaining title}}{{Infobox company | name = Universal Music Group |company_name =Universal Music Group |company_logo =Universal Music Group logo.svg |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://new.umusic.com/history.aspx |title=History|publisher=Universal Music Group|accessdate=2008-07-03}}</ref><ref>{{cite web|url=http://musicians.about.com/od/companyprofiles/p/Universal.htm |title=Universal Music Group|publisher=About.com|accessdate=2008-07-03}}</ref> ==သမိုင်း== အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse; font-size: 90%; text-align:center" |- ! colspan="1"| နံပါတ် ! colspan="1"| အနုပညာရှင်အမည် ! colspan="3"| အသံသွင်းလုပ်ငန်း |- |1 |Justin Bieber |Def Jam Recording |- |2 |Taylor Swift |Universal Music |- |3 |BTS |Universal Music |- |4 |Shawn Mendes |Def Island Record |- |5 |Lady Gaga |Universal Music |- |6 |Post Malone |Republic Record |- |7 |Ariana Grande |Universal Music |- |8 |Selena Gomez |Universal Music |- |9 |Conan Gray |Universal Music |- |10 |Imagine Dragons |Universal Music |- |11 |OneRepublic |Universal Music abyak2galwde57pi2l66vo53y66qccj 753187 753174 2022-08-03T16:45:46Z Ninjastrikers 22896 [[Special:Contributions/103.42.217.137|103.42.217.137]] ([[User talk:103.42.217.137|ဆွေးနွေး]]) ၏ ပြင်ဆင်မှုများကို [[User:103.42.217.140|103.42.217.140]] ၏ နောက်ဆုံးတည်းဖြတ်မူသို့ နောက်ပြန် ပြန်ပြင်ခဲ့သည် wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ 3hpz28mz50vn4ytdyciev2s6gw4nplp 753243 753187 2022-08-04T09:28:37Z Dicksuper 86537 wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name = Universal Music Group |company_name name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ |company_logo =Universal Music Group logo.svg | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ 04ahp8jkn1e9qy3upfloc37gdydrycn 753246 753243 2022-08-04T10:19:41Z Dicksuper 86537 wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name = Universal Music Group |company_name name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ |company_logo =Universal Music Group logo.svg | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။[https://finance.yahoo.com/news/vivendi-umg-bv-secures-financing-174200070.html][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2019/03/Vivendi-Document-de-reference-2018-VA.pdf][https://www.universalmusic.com/universal-music-group-n-v-reports-financial-results-for-the-third-quarter-ended-september-30-2021/][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2021/09/Universal-Music-Group-Prospectus-14-September-2021.pdf][https://www.businesswire.com/news/home/20210326005402/en/Vivendi-UMG-BV-Secures-Financing] ==သမိုင်း==အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == fi1170r4z1xqbg8nsfq4znugvutgyrg 753247 753246 2022-08-04T10:21:02Z Dicksuper 86537 /* Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ */ wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name = Universal Music Group |company_name name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ |company_logo =Universal Music Group logo.svg | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။[https://finance.yahoo.com/news/vivendi-umg-bv-secures-financing-174200070.html][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2019/03/Vivendi-Document-de-reference-2018-VA.pdf][https://www.universalmusic.com/universal-music-group-n-v-reports-financial-results-for-the-third-quarter-ended-september-30-2021/][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2021/09/Universal-Music-Group-Prospectus-14-September-2021.pdf][https://www.businesswire.com/news/home/20210326005402/en/Vivendi-UMG-BV-Secures-Financing] ==သမိုင်း==အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == ==ကိုကား== o0r6bqn1y19v0ammdnj3t2wb9s4h9hc 753248 753247 2022-08-04T10:21:51Z Dicksuper 86537 /* ကိုကား */ wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name = Universal Music Group |company_name name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ |company_logo =Universal Music Group logo.svg | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။[https://finance.yahoo.com/news/vivendi-umg-bv-secures-financing-174200070.html][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2019/03/Vivendi-Document-de-reference-2018-VA.pdf][https://www.universalmusic.com/universal-music-group-n-v-reports-financial-results-for-the-third-quarter-ended-september-30-2021/][https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2021/09/Universal-Music-Group-Prospectus-14-September-2021.pdf][https://www.businesswire.com/news/home/20210326005402/en/Vivendi-UMG-BV-Secures-Financing] ==သမိုင်း==အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == ==ကိုကား== {{reflist}} 89ulptq5eo5fv1xbr5ah4udjjnhx3b3 753249 753248 2022-08-04T10:25:14Z Dicksuper 86537 wikitext text/x-wiki {{retaining title}} {{ Infobox company | name = Universal Music Group |company_name name =Universal Music Group | origin. ={{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ |company_logo =Universal Music Group logo.svg | type =သီချင်းထုတ်ဝေရေးလုပ်ငန်းစု }} |image =Umgheadquarters.jpg |caption =Santa Monica, Californiaမှာ ရှိသောUniversal Music ၏ စက်မှုအဆောက်အအုံ |industry =သီချင်းထုတ်ဝေရေး/တေးသံသွင်းလုပ်ငန်း |area_served =ကမ္ဘာတစ်လွှား(မြန်မာအပါအ၀င် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းသော နိုင်ငံများမှအပ) |locations =Hilversum {{flag|နယ်သာလန်နိုင်ငံ}}၊ Santa Monica၊ California {{flag|အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု}} |services =သီချင်းထုတ်ဝေရေး၊ထုတ်လုပ်သူ |foundation =စက်တင်ဘာ၊၁၉၃၄ |key people =Lucian Grainge(Chairman & CEO)၊Boyd Muir(CEO) | subsid =Polydor Record Def Jam Recording Republic Recording Def Island Record |parent =[[Vivendi]] |owner =[[Vivendi]](70%) Tendent(20%) Others(10%) |num_employees =8319(2018) |revenue ={{profit}}[[ယူရို]]၅.၉၈၄ဘီလီယံ[[အမေရိကန်ဒေါ်လာ]]၆.၈၃ဘီလီယံ(၂၀၂၁) |homepage ={{url|https://www.universalmusic.com|www.universalmusic.com}} }} Universal Music Groupသည်[[ နယ်သာလန်နိုင်ငံ]]အခြေစိုက် အသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ပြင်သစ်မီဒီယာ[[Vivendi]]နှင့် တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာလုပ်ငန်း Tencentတို့မှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံပေါင်း၅၀ကျော်တွင်ရှိကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သီချင်းဈေးကွက်၏ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူထားသော အကြီးဆုံးအသံသွင်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။<ref>[https://finance.yahoo.com/news/vivendi-umg-bv-secures-financing-174200070.html]</ref><ref>[https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2019/03/Vivendi-Document-de-reference-2018-VA.pdf]</ref><ref>[https://www.universalmusic.com/universal-music-group-n-v-reports-financial-results-for-the-third-quarter-ended-september-30-2021/]</ref><ref>[https://www.vivendi.com/wp-content/uploads/2021/09/Universal-Music-Group-Prospectus-14-September-2021.pdf]</ref><ref>[https://www.businesswire.com/news/home/20210326005402/en/Vivendi-UMG-BV-Secures-Financing]</ref> ==သမိုင်း==အစောပိုင်းသမိုင်း ကုမ္ပဏီ၏မူလအစမှာ 1934 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် Decca Records ၏ အမေရိကန်ဌာနခွဲကို ဖွဲ့စည်းခြင်းသို့ ပြန်သွားခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမည်နှင့် ကုမ္ပဏီအမှတ်တံဆိပ်သည် Carl Laemmle ၏ Universal Pictures မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။ ရုပ်ရှင်စတူဒီယိုနှင့် ဂီတလုပ်ငန်းသည် တူညီသောသမိုင်းကြောင်းရှိသော်လည်း ယနေ့ခေတ်ဟောင်းသည် NBCUniversal ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လွတ်လပ်သောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ [16] [17] အင်္ဂလန်၏ Decca Record Co. Ltd. သည် American Decca ကို 1939 ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ [18] MCA Inc. သည် American Decca နှင့် 1962 ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [19] 1990 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဂျပန် နိုင်ငံစုံ လုပ်ငန်းစုကြီး Matsushita Electric သည် MCA ကို $6.59 ဘီလီယံဖြင့် ၀ယ်ယူရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [20] [21] 1995 ခုနှစ်တွင် Seagram သည် Matsushita ထံမှ MCA 80 ရာခိုင်နှုန်းကို ရယူခဲ့သည်။ [22] [23] ဒီဇင်ဘာလ 9 ရက်၊ 1996 ခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီအား Universal Studios, Inc. , [24] အမည်ပြောင်းခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ဂီတဌာနခွဲကို Universal Music Group ဟု အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ MCA Records သည် Universal Music Group တွင် အညွှန်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိခဲ့သည်။ မေလ 1998 တွင် Seagram သည် PolyGram [25] ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး 1999 အစောပိုင်းတွင် Universal Music Group နှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [26] 2004- Vivendi လုပ်ငန်းခွဲအဖြစ် ပေါင်းစည်းခြင်း။ 2004 ခုနှစ် မေလတွင် Universal Music Group ကို Universal Studios မှ သီးခြားစီမံကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် ပြင်သစ်မီဒီယာလုပ်ငန်းစုကြီး Vivendi မှ 80% ကို General Electric သို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး NBCUniversal ကို ဖွဲ့စည်းရန် NBCUniversal ကို ပေါင်းစည်းခဲ့သည် ။ Warner Music Group ကို Time Warner မှ ခွဲထုတ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် ယင်းသည် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 2006 ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် Vivendi (2000 ခုနှစ်ကတည်းက UMG ကိုပိုင်ဆိုင်သော) သည် Matsushita Electric ထံမှကျန်ရှိသော UMG ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းကို ၀ယ်ယူခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် Vivendi သည် BMG Music Publishing ကို ၎င်း၏ ယူရို ၁.၆၃ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၄ ဘီလီယံ) ဝယ်ယူကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီးနောက်၊ ဝယ်ယူမှုသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။ [27] [28] 2007-2012- UMG ဝယ်ယူမှုများနှင့် EMI ဝယ်ယူမှု 2007 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် UMG သည် Sanctuary ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် UMG ၏ ဖျော်ဖြေရေးရောင်းချမှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာနခွဲ Bravado ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် Justin Bieber၊ Lady Gaga နှင့် Kanye West ကဲ့သို့သော အနုပညာရှင်များကို ကိုယ်စားပြုပြီး Barneys ၊ Bloomingdale's နှင့် Selfridges အပါအဝင် လက်လီရောင်းချသူများနှင့် ပူးပေါင်းထားသည် ။ [29] [30] [31] [32] 2008 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ကတ်တလောက်ကို US ပြင်ပတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် အကန့်အသတ်ဖြင့် အသုံးပြုရန်အတွက် Spotify သို့ ၎င်းနောက် streaming ဝန်ဆောင်မှုအသစ်တစ်ခုပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [33] Doug Morris သည် ဇန်နဝါရီလ 1 ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် CEO ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ Universal Music International ၏ CEO/CEO ဖြစ်သူ Lucian Grainge အား ကုမ္ပဏီ၏ CEO အဖြစ် ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ Grainge သည် မတ် ၉ ရက်၊ 2011 ခုနှစ်တွင် ဥက္ကဌအဖြစ် အစားထိုးခဲ့သည်။ [34] Morris သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် Sony Music Entertainment ၏ ဥက္ကဌ ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ [35] Grainge သည် UMG တွင် CEO အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းနှင့်အတူ Max Hole ကို UMGI ၏ COO သို့ ရာထူးတိုးခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ 1 ရက်၊ 2010 ခုနှစ်မှ စတင်၍ UMG ၏ Interscope Geffen A&M Records သည် American Idol မှ ပြိုင်ပွဲဝင်များကို ခေါ်ယူ ခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလ 2011 ခုနှစ်တွင် UMG သည် 1920 ခုနှစ်များမှ 1940 ခုနှစ်များအထိ 200,000 master recordings များကို လှူဒါန်းခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ကွန်ဂရက်စာကြည့်တိုက် ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန်။ [၃၆] 2011 ခုနှစ်တွင် EMI သည် ၎င်း၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ လုပ်ငန်းများကို Universal Music Group သို့ £1.2 billion ($1.9 billion) နှင့် ၎င်း၏ တေးဂီတဖြန့်ချိရေး လုပ်ငန်းများကို Sony ဦးဆောင်သော လုပ်ငန်းစုထံသို့ $2.2 billion ဖြင့် ရောင်းချရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [37] အသံသွင်းတေးဂီတလုပ်ငန်းအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် အခြားကုမ္ပဏီများထဲတွင် Warner Music Group သည် ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံဖြင့် လေလံဆွဲခဲ့သည်ဟု သတင်းရရှိခဲ့သည်။ [38] IMPALA သည် ပေါင်းစည်းခြင်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ [39] မတ်လ 2012 ခုနှစ်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂသည် ဝယ်ယူမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည် [40] အီးယူသည် သဘောတူညီချက်အရ စျေးနှုန်းများမြင့်မားလာစေရန်နှင့် ပြိုင်ဘက်များကို ပိတ်ထားခြင်းရှိမရှိ ပြိုင်ဘက်များနှင့် စားသုံးသူအုပ်စုများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။ [၄၁] စက်တင်ဘာလ 21 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် UMG သို့ EMI ရောင်းချခြင်းကို ဥရောပကော်မရှင် နှင့် Federal Trade Commission အသီးသီးမှ ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။ [42] သို့ရာတွင်၊ ဥရောပကော်မရှင်သည် ပေါင်းစည်းထားသော ကုမ္ပဏီသည် ၎င်း၏ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်းသုံးပုံတစ်ပုံကို ဂီတလုပ်ငန်းတွင် သက်သေပြထားသော စံချိန်တစ်ခုဖြင့် အခြားကုမ္ပဏီများထံ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အခြေအနေအောက်တွင်သာ သဘောတူညီချက်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ UMG သည် Mute Records ၊ Parlophone ၊ Roxy Recordings ၊ MPS Records ၊ Cooperative Music ၊ ယခုကျွန်ုပ် ဂီတဟုခေါ်သော အရာဖြစ်သည် ။ ဂျက်ဇ် လန်း ၊ ယူနီဗာဆယ်ဂရိ၊ ဘေးမဲ့တောမှတ်တမ်းများ ၊Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI ၏ ဥရောပ ဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း များသည် ဤအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ UMG သည် The Beatles (ယခင် Parlophone) နှင့် Robbie Williams (ယခင် Chrysalis) ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ Beatles ကတ်တလောက်ကို UMG ၏ အသစ်ဖွဲ့စည်းထားသော Calderstone Productions သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့ပြီး Williams ၏ ကတ်တလောက်ကို Island Records သို့ လွှဲပြောင်းခဲ့သည် ။ [43] [44] 2012-2017- EMI ပေါင်းစည်းမှုနှင့် ဌာနခွဲများ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း။ Universal Music Group သည် စက်တင်ဘာလ 28 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် EMI ကို ဝယ်ယူမှု အပြီးသတ် ခဲ့သည်။ [45] 2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ Steve Barnett ကို Capitol Music Group ၏ ဥက္ကဌနှင့် CEO အဖြစ် ခန့်အပ် ခဲ့သည်။ ယခင်က Columbia Records ၏ COO အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည် ။ [46] EMI ကို ဝယ်ယူပြီးနောက် ဥရောပကော်မရှင်၏ အခြေအနေများကို လိုက်နာကာ Universal Music Group မှ Mute catalog ကို ဂျာမန်အခြေစိုက် BMG Rights Management သို့ ဒီဇင်ဘာ 22 ရက်၊ 2012 ခုနှစ်တွင် ရောင်းချခဲ့သည်။ [47] နှစ်လအကြာတွင် BMG သည် Sanctuary Records ကို ယူရိုဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ သန်း ၅၀ (ဒေါ်လာ ၅၈ သန်း)။ [၄၈] ဖေဖော်ဝါရီ 8 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် Warner Music Group သည် Parlophone Label Group ( Parlophone Records ၊ Chrysalis Records ၊ EMI Classics ၊ Virgin Classics နှင့် EMI Records ၏ Belgian၊ Czech၊ Danish၊ French၊ Norwegian၊ Portuguese၊ Spanish၊ Slovak နှင့် Swedish ဌာနခွဲများ ပါဝင်သည်။ ဒေါ်လာ ၇၆၅ သန်း (ပေါင် ၄၈၇ သန်း)။ [49] [50] ဖေဖော်ဝါရီလနှောင်းပိုင်းတွင် Sony Music Entertainment သည် UMG ၏ဥရောပရှယ်ယာကို Now That's What I Call Music တွင်ဒေါ်လာသန်း 60 ခန့်ဖြင့်ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [51] Play It Again Sam သည် 2013 ခုနှစ် မတ်လတွင် Co-Operative Music ကို ပေါင် 500,000 ဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [52]EMI ၏ Universal Music အတွင်းသို့ စုပ်ယူမှု ပြီးမြောက်သဖြင့် ၎င်း၏ဗြိတိန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် အညွှန်းယူနစ်ငါးခုပါဝင်သည်- Island၊ Polydor၊ Decca၊ Virgin EMI နှင့် Capitol။ [53] ဂရိဈေးကွက်တွင် ၎င်း၏ စွန့်စားမှုအစီအစဉ်များ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Universal Music သည် Minos EMI ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး Universal Music Greece အား Cobalt Music ဟု အမည်ပြောင်းသည့် ဂရိရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများထံ ရောင်းချခဲ့သည်။ [54] [55] Edel AG သည် ဇန်နဝါရီ 2014 ခုနှစ်တွင် Universal ထံမှ MPS catalog ကို ဝယ်ယူခဲ့သည်။ [56] မတ်လ 20 ရက်၊ 2013 ခုနှစ်တွင် UMG သည် ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMGသည်ဂျပန်နိုင်ငံမှလွဲ၍ Disney Music Group နှင့် ၎င်းတို့၏ သီးသန့်ဖြန့်ဖြူးရေးသဘောတူညီချက်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် သက်တမ်းတိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ ဤသဘောတူညီချက်ကြောင့် DMG ၏ အညွှန်းများနှင့် အနုပညာရှင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် UMG ၏ ထုတ်လုပ်သူများနှင့် သီချင်းရေးဆရာများ၏ စာရင်းကို ရယူသုံးစွဲနိုင်ခဲ့သည်။ [57] သီးသန့်သဘောတူညီချက်တွင် UMG သည် Disney ၏ 85 နှစ်ကြာ တေးသွားနှင့် အယ်လ်ဘမ်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ထားသော အခွင့်အရေးအားလုံးကို အကန့်အသတ်မရှိ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ပေးခဲ့သည်။ [58] 2013 ခုနှစ် ဧပြီလ 2 ရက်နေ့တွင်၊ Motown Records နှင့် EMI တို့၏ ဓမ္မတေးဂီတအပိုင်းများကို Motown Gospel ဟုခေါ်သော အညွှန်းအသစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါင်းစည်းခဲ့သည်။ [59] မေလ 2013 ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ကုမ္ပဏီ SoftBank သည် UMG ကို ဝယ်ယူရန်အတွက် Vivendi အား $8.5 ဘီလီယံ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း Vivendi က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ [60] ဇူလိုင်လ 2018 တွင် JPMorgan မှ UMG သည် $40 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးရှိနိုင်သည် [61] နှင့် 2019 ခုနှစ်တွင် $50 ဘီလီယံအထိတန်ဖိုးမြှင့်ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ [62] ဩဂုတ်လ 2013 တွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ထိပ်တန်းသီချင်း ကိုးပုဒ်ကို ဒစ်ဂျစ်တယ်ဇယားများတွင် ကိုးကားရရှိ သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာတွင် SoundScan [63] သည် ထိပ်တန်း 10 နေရာကို သိမ်းပိုက်နိုင်သည့် ပထမဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့သည်။ Billboard Hot 100 ဇယား ။ [၆၄] 2013 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် UMG သည် ၎င်း၏ "ကက်တလောက်တစ်ခုလုံးနှင့် အနုပညာရှင်များ၏ စာရင်းဇယား" ဖြင့် နမူနာပြထားသည့်အတိုင်း ကုမ္ပဏီ၏ ကွဲပြားမှုအပေါ် ကတိကဝတ် ပြုမှုအတွက် SAG-AFTRA American Scene Award ကို ရရှိခဲ့သည်။ [65] [66] 2014 ခုနှစ် ဧပြီလ 1 ရက်နေ့တွင် Universal Music သည် Universal Music အတွင်းရှိ လည်ပတ်နေသော ထီးအဖွဲ့လေးခုအနက်မှ Island Def Jam Music ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ Universal အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Lucian Grainge က "အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအနေဖြင့် 'IDJ' ကိုတည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့မည်မျှအလုပ်လုပ်နိုင်ပါစေ၊ ထိုအမှတ်တံဆိပ်သည် IDJ ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုစီကဲ့သို့ မည်သည့်အခါမျှ အစွမ်းထက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ [67] Island Records နှင့် Def Jam တို့သည် ယခုအခါ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စံချိန်တံဆိပ်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ Island နှင့် Def Jam Records တို့တွင် အသီးသီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သော David Massey နှင့် Bartels တို့ကို စံချိန်သစ်တံဆိပ်များအဖြစ် သီးခြားအမည်ပေးခဲ့သည်။ [67] Motown Records တွင် 2012 ခုနှစ်တွင် Island Def Jam Music ကို ဦးဆောင်ရန် ယခင်က Sony Music မှ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သော Barry WeissUniversal Music မှ နုတ်ထွက်ပြီး Island Def Jam တွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ အညွှန်းများပြောင်းလဲမှု၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် Motown Records သည် Capitol Music Group ၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လာရန် Los Angeles သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ယခင်ဒုသမ္မတအီသီယိုးပီးယား Habtemariam ကို Motown Records အတွက်တံဆိပ်ဥက္ကဌအဖြစ်ရာထူးတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ [၆၇] Universal Music Group သည် Eagle Rock Entertainment ကို 2014 ခုနှစ်တွင် ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ရုပ်ရှင်နှင့် တီဗီထုတ်လုပ်ရေးသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည် ။ UMG ၏ ပထမဆုံးသော အဓိကရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးမှာ Amy သည် Kurt Cobain: Montage of Heck နှင့် The Beatles: Eight Days a Week မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် များတွင် ပါဝင် နေစဉ် အော်စကာဆုရရှိခဲ့သော Amy ဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီ 2016 တွင် UMG သည် Laurence Mark Production မှ David Blackman ကို ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး အကြီးအကဲအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ပြဇာတ်ထုတ်လုပ်သူ Scott Landis သည် ပြဇာတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးအဖြစ် ငှားရမ်းခဲ့သည်။ UMG အမှုဆောင် ဒုဥက္ကဌ Michele Anthony နှင့် Universal Music Publishing Group ဥက္ကဌ နှင့် CEO ဖြစ်သူ Jody Gerson တို့သည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲပါသည်။ [69]ဖေဖော်ဝါရီ 11 ရက်၊ 2017 ခုနှစ်တွင် PolyGram Entertainment သည် David Blackman လက်အောက်ရှိ Universal Music Group ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားယူနစ်အဖြစ် ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။ [70] 2015 ခုနှစ်တွင် UMG ၏ Capitol Records သည် တစ်နှစ်တာအတွက် ဂရမ်မီဆု များအားလုံးကို ရရှိခဲ့ပြီး Sam Smith သည် အကောင်းဆုံးအနုပညာရှင်အသစ် ၊ တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးစံချိန်နှင့် တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံး သီချင်း ဆု များ နှင့် Beck တစ်နှစ်တာအကောင်းဆုံးအယ်လ်ဘမ် ဆု တို့ကို ရရှိခဲ့သည် ။ [71] မတ်လ 2016 ခုနှစ်တွင် Universal Music Canada သည် EMI Music Canada ၏မော်ကွန်းတိုက်များကို Calgary တက္ကသိုလ် သို့လှူဒါန်းခဲ့သည် ။ [72] 2016 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် ဒစ်ဂျစ်တယ်စျေးကွက်ရှာဖွေရေးအေဂျင်စီ Famehouse ကိုဝယ်ယူခဲ့သည်။ [73] ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Paul McCartney နှင့် Bee Gees တို့သည် ၎င်းတို့၏ ကတ်တလောက်ထုတ်ဝေမှုများအပါအဝင် UMG ၏ Capitol Records သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [74] [75] 2017 ခုနှစ် ဧပြီလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း streaming ဝန်ဆောင်မှုဖြစ်သော Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး 2017 ခုနှစ် မေလတွင် UMG သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အကြီးဆုံးဂိမ်းနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီ Tencent နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ [76] [77] [78] 2017 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Luis Fonsi ၊ Daddy Yankee နှင့် Justin Bieber တို့ပါဝင်သည့် " Despacito " သည် အချိန်တိုင်းတွင်ရေစီးနှုန်း အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ 2018 ခုနှစ်တွင် အဆိုပါသီချင်းသည် Billboard Hot Latin Songs ဇယား တွင် နံပါတ် 1 နေရာတွင် သီတင်းပတ် အများဆုံးနှင့် အွန်လိုင်းကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဗီဒီယို အပါအဝင် ဂင်းနစ်ကမ္ဘာ့စံချိန် များစွာကို ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့သည်။ [79] [80] 2017 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် UMG နှင့် Grace/Beyond တို့သည် ဂီတအခြေခံ ရုပ်သံစီးရီးသစ် 3 ခုဖြစ်သည့် 27၊ Melody Island နှင့် Mixtape တို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ 27 သည် 27 နှစ်တွင် ဂီတသမားများကို အာရုံစိုက်မည်ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကျော်ကြားသော ဂီတပညာရှင်အများအပြား သေဆုံး သည့်ခေတ် ဖြစ်သည်။ Melody Island သည် တိုက်ရိုက်လက်မှုပညာအပိုင်းများပါရှိသော အပူပိုင်းကျွန်းဂီတကိုအခြေခံသည့် ကာတွန်းစီးရီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ Mixtape တွင် အပိုင်း ၁၂ ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်းတစ်ခုစီသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်နှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ [81] 2017 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် UMG သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဂီတအခြေပြု startup များကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ရည်ရွယ်သည့် ၎င်း၏ Accelerator Engagement Network ကို မိတ်ဆက်ကြေညာခဲ့သည်။ [82] 2017 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် USC Annenberg သည် "Annenberg Inclusion Initiative" တွင် UMG ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပထမဆုံး ဂီတကုမ္ပဏီဖြစ်လာကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပဏာမခြေလှမ်းသည် မီဒီယာလုပ်ငန်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် လူမျိုးရေးအရ ကိုယ်စားပြုမှုနည်းသော တိုင်းရင်းသားများကို ကိုယ်စားပြုသည့် အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ [83] [84] 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Universal Music Group သည် Trevor Horn ၏ SPZ Group မှ Perfect Songs Publishing နှင့်အတူ Stiff နှင့် ZTT တံဆိပ်များကို ရယူခဲ့သည်။ [85] BMG Rights Management သည် Union Square Music လုပ်ငန်းခွဲမှတဆင့် ၎င်း၏နောက်ကျောကတ်တလောက်များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ထိုလတွင်ပင် UMG သည် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့မှ ဗီဒီယိုနှင့် အခြားလူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများအတွက် Facebook ၊ Instagram နှင့် Oculus တို့တွင် ပထမဆုံးသော "Big Three" ၏ ပထမဆုံးသော The " Big Three " ၏ ပထမဆုံးသော သဘောတူညီချက်ကို UMG မှ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [86] Sony နှင့် Warner တို့သည် နောက်နှစ်တွင် Facebook နှင့် အလားတူ စာချုပ်များ ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့အပြင်၊ 2017 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် UMG သည် YouTube နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်ပေးရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [87] 2018-လက်ရှိ- တိုးတက်မှုနှင့် အများသူငှာ ကုန်သွယ်မှု 2018 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် Universal Music Japan သည် Disney Music Group နှင့် သီးသန့်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်ကို ကြေညာခဲ့သည် ။ [88] ဂျပန်၏ထပ်တိုးမှုနှင့်အတူ UMG သည် Disney Music Group မှထုတ်ဝေမှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ ဖြန့်ဝေပါသည်။ ဇူလိုင်လတွင်၊ The Rolling Stones သည် UMG နှင့် အဖွဲ့၏ အသံသွင်းထားသော တေးဂီတနှင့် အသံ-ရုပ်ပုံဆိုင်ရာ ကတ်တလောက်များ၊ မှတ်တမ်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှု၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရောင်းဝယ်မှုနှင့် အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ကို အကျုံးဝင်သည့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [89] ထိုလတွင်ပင်၊ Vivendi သည် Universal Music Group ၏ ထက်ဝက်ခန့်ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ရောင်းချမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ [90] [91] Nielsen ၏ 2018 US Music Mid-Year အစီရင်ခံစာတွင် UMG သည် ထိပ်တန်းငါးဦးစလုံးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 8 ဦးနှင့် လိုအပ်သလောက် အော်ဒီယိုထုတ်လွှင့်မှုများမှ အဆင့်သတ်မှတ်ထားသော ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် ရှစ်ဦးအပါအဝင် ထိပ်တန်းအနုပညာရှင် 10 ဦးဖြင့် သမိုင်းဝင်ခဲ့သည်။ [92] ဩဂုတ်လတွင် UMG သည် အာဖရိကတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် ချဲ့ထွင်မှုတစ်ရပ်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ပြင်သစ်စကားပြော အာဖရိကကို ကြီးကြပ်ရန်အတွက် Abidjan တွင် ရုံးခန်းဖွင့်ကာ Lagos ရှိ Universal Music Nigera ရုံးခန်းကိုလည်း ထုတ်ဖော်ပြသ ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းအနုပညာရှင်များကို ခေါ်ယူကာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုများအတွက် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ [93] [94] စက်တင်ဘာ 2018 တွင် အဆိုတော် Elton John သည် အသံသွင်းထားသော တေးဂီတ၊ တေးဂီတဖြန့်ချိမှု၊ အမှတ်တံဆိပ် စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လိုင်စင်အခွင့်အရေးများတစ်လျှောက် UMG နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ [95] 2018 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 19 ရက်နေ့တွင် အဆိုတော်-တေးရေးဆရာ Taylor Swift သည် UMG နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အယ်လ်ဘမ်ပေါင်းများစွာ စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏အနာဂတ်ထွက်ရှိမှုများကို Republic Records ၏ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေမှုကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်သည်။ သူမ၏ master recordings များကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကတိပြုထားသည့် အပြင် UMG သည် Spotify တွင် ၎င်း၏ အစုရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်းချပါက ရရှိလာသော ဝင်ငွေများကို ၎င်း၏ အနုပညာရှင်များကြားတွင် ဖြန့်ဝေကာ ပြန်လည်ရယူ၍ မရနိုင်အောင် ပြုလုပ်ရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ [96] [97] [98] 2018 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် Queen's " Bohemian Rhapsody " သည် streaming အကြိုခေတ်မှ လူကြည့်အများဆုံးသီချင်းဖြစ်လာပြီး တစ်ချိန်လုံးကြည့်ရှုမှုအများဆုံးဂန္တဝင်ရော့ခ်သီချင်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ [99] ဖေဖော်ဝါရီလ 2019 တွင် UMG သည် ဂီတဖြန့်ဖြူးသူ INgrooves ကို အပြည့်အဝဝယ်ယူခဲ့သည် ။ [100] UMG သည် Fast Company ၏ 2019 ခုနှစ်အတွက် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုအရှိဆုံး ကုမ္ပဏီ 50 စာရင်းတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးသော အဓိကဂီတကုမ္ပဏီစာရင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ UMG သည် ဂီတအမျိုးအစားတွင် နံပါတ် (၁) နေရာတွင် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ [13] [14] UMG ကို Forbes က 2019 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အကောင်းဆုံး Midsize အလုပ်ရှင်များထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ [101] ဇွန်လတွင်၊ YouTube နှင့် UMG တို့က ၎င်းတို့သည် 2020 ခုနှစ်အထိ လူကြိုက်များသော တေးဂီတဗီဒီယို 1,000 ကျော်ကို အဆင့်မြှင့်တင်ကာ 2020 ခုနှစ်အထိ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည်။ [102] 2019 ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် Tencent နှင့် Vivendi သည် Vivendi ၏ Universal Music ၏ ရှယ်ယာ 10% ကို Tencent သို့ ရောင်းချရန် ညှိနှိုင်းမှု စတင်ခဲ့သည်။ [103] သဘောတူညီချက်သည် ဒေါ်လာ ၃.၃၆ ဘီလီယံရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [104] ဖေဖော်ဝါရီ 2020 တွင် Vivendi သည် သုံးနှစ်အတွင်း IPO တွင် အများသူငှာပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [105] ကုမ္ပဏီနှင့် Lego Group သည် 2020 ခုနှစ် ဧပြီလ 26 ရက်နေ့တွင် ဂီတထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ ပူး 2020 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် UMG သည် Spotify နှင့် နှစ်ရှည်လိုင်စင်သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည် ။ [109] 2021 ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ Bill Ackman ဦးစီး သည့် အထူးရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ဝယ်ယူသည့်ကုမ္ပဏီ Pershing Square Tontine Holdings က UMG ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းကို လူသိရှင်ကြားမထုတ်ဖော်မီတွင် ဒေါ်လာ 4 ဘီလီယံဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာစိုးရိမ်မှုများကြောင့် 2021 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် သဘောတူညီချက်ပြိုကျခဲ့ပြီး Ackman's Pershing Square Holdings သည် ဝယ်ယူမှုအစား အပြီးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ [၁၁၀] 2021 ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် IPO ၊ Euronext Amsterdam သည် မိတ်ဆက်စျေးနှုန်း ယူရို 18,50 [ ရှင်းလင်းချက် လိုအပ်သည် ] နှင့် Vivendi သည် UMG အတွက် ကနဦးတန်ဖိုးကို ယူရို 33 ဘီလီယံ ($ 38.3 ဘီလီယံ) သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ Vivendi သည် ၎င်း၏ UMG ရှယ်ယာ 60% ကို ဖြန့်ဝေပြီး 10% ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ပြင်သစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် Vincent Bolloré ၏မိသားစု သည် UMG ၏ရှယ်ယာ 28% ဖြင့် အစုရှယ်ယာအများစုကို ပိုင်ဆိုင်ထား သူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏သားဖြစ်သူ Yannick Bolloré ဦးဆောင်သော ကုမ္ပဏီခွဲဖြစ်သည့် Bolloré (18%) နှင့် ၎င်း၏လက်အောက်ခံ Vivendi (10%) တို့မှတဆင့် ထင်ရှားသည် ။ Tencent သည် ရှယ်ယာ 20% ဖြင့် UMG ၏ အကြီးမားဆုံး ကော်ပိုရိတ်ရှယ်ယာရှင်အဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ Pershing Square Holdings သည် UMG ရှယ်ယာများ၏ 10% ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ၎င်း၏ IPO တွင် UMG သည် ကနဦးတန်ဖိုးထက် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ပိုမိုကြီးမားသည့် တန်ဖိုးတန်ဖိုး ယူရို ၅၄ ဘီလီယံ (ဒေါ်လာ ၆၂.၆ ဘီလီယံ) ထိရှိသည်။ [11] ဇန်နဝါရီ 2022 တွင် UMG သည် Icelandic ဓာတ်ပြားတံဆိပ် Alda Music ကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အိုက်စလန်တွင်ထွက်ရှိသော တေးဂီတအားလုံး၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ [111] ဖေဖော်ဝါရီ 2022 တွင် Universal Music Group သည် ၎င်း၏ တေးသံသွင်းတံဆိပ်များနှင့် အနုပညာရှင်များအတွက် NFT စုဆောင်းမှုများကို ဖန်တီးရန် NFT ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ် သည့် Curio နှင့် ပူးပေါင်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည် ။ [112] မေလ 31 ရက်၊ 2022 ခုနှစ်တွင် Universal Music Group NV သည် Moody's နှင့် S&P တို့မှ Baa1/BBB ကာလရှည်ခရက်ဒစ်အဆင့်သတ်မှတ်ချက်များကို ကြေညာခဲ့သည်။ [113] == Universal Music ၏ အနုပညာရှင်များ == ==ကိုကား== {{reflist}} i9wocnstaoidrvpujfa8bq0baz7u9cv 0 230294 753180 753031 2022-08-03T14:49:46Z Akariphyo 104412 ပြင်ပလင့် wikitext text/x-wiki {{db-person}} {{cleanup|date=၂၀၁၉}}{{infobox person|name=စိုင်းအောင်ခန့် (ဇော်ဇော်ထွန်း)|birth_date={{birth date|၁၉၉၇|၇|၂၂}}|parents=ဦးဝင်းနိုင် + ဒေါ်မိုးမိုးဉီး|nationality={{flag|Myanmar}}|education=B.A(Myanmar)|ethnicity=[[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း/ဗမာ]]|birth_place=[[ပဲခူးတိုင်း]]၊ [[တောင်ငူမြို့]]|occupation=ပညာရေးအက​ြံပေး၊|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ}}'''စိုင်းအောင်ခန့် '''('''ဇော်ဇော်ထွန်း''') သည် (၂၂ ဇူလိုင်လ ၁၉၉၇ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသားပညာရေးအကြံပေးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ စိုင်းအောင်ခန့် ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တ​ောင်ငူမြို့၌ အဖ ဦးဝင်းနိုင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးမိုးဦးတို့က မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အထွေးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အလက (၃) တ​ောင်ငူတွင်တွင် မူလတန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ အထက (၂) တ​ောင်ငူတွင် အလယ်တန်းနှင့် အထက်တန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမ​ေးပွဲကို အ​ောင်မြင် ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထုတ် တ​ောင်ငူ မဂ္ဂဇင်းတွင် 'ရွ​ှေလည်တိုင်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ ရောက်ရှိလာပြီး၊ ကဗျာများ ဆက်လက်ရေးသားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈ နှစ် တွင် B.F.F ပရဟိတအသင်းကို တည်ထောင်ကာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသောစာသင်ကျောင်းများ နှင့် မိဘမဲ့ဂေဟာများအား လှူဒါန်းပေးနေသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပညာရေးလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပ​ြီး ယခုအခါ ပညာရေးဆိုင်ရာအက​ြံပ​ေး များ အပြင် အစိုးရ ရာထူးဝင်ခွင့် သင်တန်းများ နှင့် ပရဟိတအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ နေထိုင်ရင်း စာအုပ်ထုတ်၊ ကဗျာရေးသားဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>တ​ောင်ငူ မဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် (၁၀)၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၅ ထုတ်မှ</ref> ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * {{Facebook|saiaungkhant.2021}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၇ မွေးဖွားသူများ]] == ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ !စဉ် !စာအုပ်အမည် |- |၁ |''ရ​ွှေလည်တိုင်'' |- |၂ |''စိုင်းအ​ောင်ခန့် - ရာထူးဝင်ခွင့်စာအုပ်'' |- |၃ |''နံရံတိုင်းမှာ နားရှိတယ်'' |} 379e7vznz5200v4chzbdohs1p5dfr2s 753252 753180 2022-08-04T11:08:42Z 2400:AC40:AAC:ACC1:0:0:0:1 စာသားအမှား wikitext text/x-wiki {{db-person}} {{cleanup|date=၂၀၁၉}}{{infobox person|name=စိုင်းအောင်ခန့် (ဇော်ဇော်ထွန်း)|birth_date={{birth date|၁၉၉၇|၇|၂၂}}|parents=ဦးဝင်းနိုင် + ဒေါ်မိုးမိုးဉီး|nationality={{flag|Myanmar}}|education=B.A(Myanmar)|ethnicity=[[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း/ဗမာ]]|birth_place=[[ပဲခူးတိုင်း]]၊ [[တောင်ငူမြို့]]|occupation=ပညာရေးအက​ြံပေး၊|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ}}'''စိုင်းအောင်ခန့် '''('''ဇော်ဇော်ထွန်း''') သည် (၂၂ ဇူလိုင်လ ၁၉၉၇ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသားပညာရေးအကြံပေးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ စိုင်းအောင်ခန့် ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တောင်ငူမြို့၌ အဖ ဦးဝင်းနိုင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးမိုးဦးတို့က မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အထွေးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အလက (၃) တ​ောင်ငူတွင်တွင် မူလတန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ အထက (၂) တောင်ငူတွင် အလယ်တန်းနှင့် အထက်တန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲကို အောင်မြင် ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထုတ် တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်းတွင် 'ရွှေလည်တိုင်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ ရောက်ရှိလာပြီး၊ ကဗျာများ ဆက်လက်ရေးသားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈ နှစ် တွင် B.F.F ပရဟိတအသင်းကို တည်ထောင်ကာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသောစာသင်ကျောင်းများ နှင့် မိဘမဲ့ဂေဟာများအား လှူဒါန်းပေးနေသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပညာရေးလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပညာရေးဆိုင်ရာအကြံပေးများ အပြင် အစိုးရ ရာထူးဝင်ခွင့် သင်တန်းများ နှင့် ပရဟိတအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ နေထိုင်ရင်း စာအုပ်ထုတ်၊ ကဗျာရေးသားဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် (၁၀)၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၅ ထုတ်မှ</ref> ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * {{Facebook|saiaungkhant.2021}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၇ မွေးဖွားသူများ]] == ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ !စဉ် !စာအုပ်အမည် |- |၁ |''ရ​ွှေလည်တိုင်'' |- |၂ |''စိုင်းအ​ောင်ခန့် - ရာထူးဝင်ခွင့်စာအုပ်'' |- |၃ |''နံရံတိုင်းမှာ နားရှိတယ်'' |} pknz60pt2brgm665gu4lgxbiw6za4rx 753253 753252 2022-08-04T11:09:22Z 2400:AC40:AAC:ACC1:0:0:0:1 /* ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း */စာသားအမှား wikitext text/x-wiki {{db-person}} {{cleanup|date=၂၀၁၉}}{{infobox person|name=စိုင်းအောင်ခန့် (ဇော်ဇော်ထွန်း)|birth_date={{birth date|၁၉၉၇|၇|၂၂}}|parents=ဦးဝင်းနိုင် + ဒေါ်မိုးမိုးဉီး|nationality={{flag|Myanmar}}|education=B.A(Myanmar)|ethnicity=[[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း/ဗမာ]]|birth_place=[[ပဲခူးတိုင်း]]၊ [[တောင်ငူမြို့]]|occupation=ပညာရေးအက​ြံပေး၊|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ}}'''စိုင်းအောင်ခန့် '''('''ဇော်ဇော်ထွန်း''') သည် (၂၂ ဇူလိုင်လ ၁၉၉၇ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသားပညာရေးအကြံပေးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ စိုင်းအောင်ခန့် ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တောင်ငူမြို့၌ အဖ ဦးဝင်းနိုင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးမိုးဦးတို့က မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အထွေးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အလက (၃) တ​ောင်ငူတွင်တွင် မူလတန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ အထက (၂) တောင်ငူတွင် အလယ်တန်းနှင့် အထက်တန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲကို အောင်မြင် ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထုတ် တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်းတွင် 'ရွှေလည်တိုင်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ ရောက်ရှိလာပြီး၊ ကဗျာများ ဆက်လက်ရေးသားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈ နှစ် တွင် B.F.F ပရဟိတအသင်းကို တည်ထောင်ကာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသောစာသင်ကျောင်းများ နှင့် မိဘမဲ့ဂေဟာများအား လှူဒါန်းပေးနေသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပညာရေးလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပညာရေးဆိုင်ရာအကြံပေးများ အပြင် အစိုးရ ရာထူးဝင်ခွင့် သင်တန်းများ နှင့် ပရဟိတအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ နေထိုင်ရင်း စာအုပ်ထုတ်၊ ကဗျာရေးသားဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် (၁၀)၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၅ ထုတ်မှ</ref> ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * {{Facebook|saiaungkhant.2021}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၇ မွေးဖွားသူများ]] == ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ !စဉ် !စာအုပ်အမည် |- |၁ |''ရွှေလည်တိုင်'' |- |၂ |''စိုင်းအောင်ခန့် - ရာထူးဝင်ခွင့်စာအုပ်'' |- |၃ |''နံရံတိုင်းမှာ နားရှိတယ်'' |} scxrlddm2tax4lqzanattgxach8ocgk 753254 753253 2022-08-04T11:09:58Z 2400:AC40:AAC:ACC1:0:0:0:1 စာသားအမှား wikitext text/x-wiki {{db-person}} {{cleanup|date=၂၀၁၉}}{{infobox person|name=စိုင်းအောင်ခန့် (ဇော်ဇော်ထွန်း)|birth_date={{birth date|၁၉၉၇|၇|၂၂}}|parents=ဦးဝင်းနိုင် + ဒေါ်မိုးမိုးဉီး|nationality={{flag|Myanmar}}|education=B.A(Myanmar)|ethnicity=[[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း/ဗမာ]]|birth_place=[[ပဲခူးတိုင်း]]၊ [[တောင်ငူမြို့]]|occupation=ပညာရေးအကြံပေး၊|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ}}'''စိုင်းအောင်ခန့် '''('''ဇော်ဇော်ထွန်း''') သည် (၂၂ ဇူလိုင်လ ၁၉၉၇ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသားပညာရေးအကြံပေးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ စိုင်းအောင်ခန့် ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တောင်ငူမြို့၌ အဖ ဦးဝင်းနိုင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးမိုးဦးတို့က မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အထွေးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အလက (၃) တ​ောင်ငူတွင်တွင် မူလတန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ အထက (၂) တောင်ငူတွင် အလယ်တန်းနှင့် အထက်တန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲကို အောင်မြင် ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထုတ် တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်းတွင် 'ရွှေလည်တိုင်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ ရောက်ရှိလာပြီး၊ ကဗျာများ ဆက်လက်ရေးသားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈ နှစ် တွင် B.F.F ပရဟိတအသင်းကို တည်ထောင်ကာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသောစာသင်ကျောင်းများ နှင့် မိဘမဲ့ဂေဟာများအား လှူဒါန်းပေးနေသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပညာရေးလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပညာရေးဆိုင်ရာအကြံပေးများ အပြင် အစိုးရ ရာထူးဝင်ခွင့် သင်တန်းများ နှင့် ပရဟိတအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ နေထိုင်ရင်း စာအုပ်ထုတ်၊ ကဗျာရေးသားဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် (၁၀)၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၅ ထုတ်မှ</ref> ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * {{Facebook|saiaungkhant.2021}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၇ မွေးဖွားသူများ]] == ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ !စဉ် !စာအုပ်အမည် |- |၁ |''ရွှေလည်တိုင်'' |- |၂ |''စိုင်းအောင်ခန့် - ရာထူးဝင်ခွင့်စာအုပ်'' |- |၃ |''နံရံတိုင်းမှာ နားရှိတယ်'' |} 6iq5v6kivmwth7dflgj3a93s216ticj 753255 753254 2022-08-04T11:10:23Z 2400:AC40:AAC:ACC1:0:0:0:1 wikitext text/x-wiki {{db-person}} {{cleanup|date=၂၀၁၉}}{{infobox person|name=စိုင်းအောင်ခန့် (ဇော်ဇော်ထွန်း)|birth_date={{birth date|၁၉၉၇|၇|၂၂}}|parents=ဦးဝင်းနိုင် + ဒေါ်မိုးမိုးဉီး|nationality={{flag|Myanmar}}|education=B.A(Myanmar)|ethnicity=[[ရှမ်းလူမျိုး|ရှမ်း/ဗမာ]]|birth_place=[[ပဲခူးတိုင်း]]၊ [[တောင်ငူမြို့]]|occupation=ပညာရေးအကြံပေး၊|religion=ဗုဒ္ဓဘာသာ}}'''စိုင်းအောင်ခန့် '''('''ဇော်ဇော်ထွန်း''') သည် (၂၂ ဇူလိုင်လ ၁၉၉၇ မွေးဖွား) သည် မြန်မာနိုင်ငံသားပညာရေးအကြံပေးတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ စိုင်းအောင်ခန့် ကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တောင်ငူမြို့၌ အဖ ဦးဝင်းနိုင်၊ အမိ ဒေါ်မိုးမိုးဦးတို့က မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အထွေးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ အလက (၃)တောင်ငူတွင်တွင် မူလတန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ အထက (၂) တောင်ငူတွင် အလယ်တန်းနှင့် အထက်တန်း ပညာကိုလည်းကောင်း၊ သင်ကြားခဲ့သည်။၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစာမေးပွဲကို အောင်မြင် ခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ထုတ် တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်းတွင် 'ရွှေလည်တိုင်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ ရောက်ရှိလာပြီး၊ ကဗျာများ ဆက်လက်ရေးသားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈ နှစ် တွင် B.F.F ပရဟိတအသင်းကို တည်ထောင်ကာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသောစာသင်ကျောင်းများ နှင့် မိဘမဲ့ဂေဟာများအား လှူဒါန်းပေးနေသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစတင်ကာ ပညာရေးလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပညာရေးဆိုင်ရာအကြံပေးများ အပြင် အစိုးရ ရာထူးဝင်ခွင့် သင်တန်းများ နှင့် ပရဟိတအလုပ်များ လုပ်ကိုင်ကာ နေထိုင်ရင်း စာအုပ်ထုတ်၊ ကဗျာရေးသားဆဲ ဖြစ်သည်။<ref>တောင်ငူ မဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် (၁၀)၊ စက်တင်ဘာ ၂၀၁၅ ထုတ်မှ</ref> ==ပြင်ပလင့်ခ်များ== * {{Facebook|saiaungkhant.2021}} [[ကဏ္ဍ:မြန်မာ စာရေးဆရာများ]] [[ကဏ္ဍ:သက်ရှိထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ်များ]] [[ကဏ္ဍ:၁၉၉၇ မွေးဖွားသူများ]] == ရေးသား ထုတ်ဝေ ခဲ့သော စာအုပ်များ စာရင်း == {| class="wikitable" |+ !စဉ် !စာအုပ်အမည် |- |၁ |''ရွှေလည်တိုင်'' |- |၂ |''စိုင်းအောင်ခန့် - ရာထူးဝင်ခွင့်စာအုပ်'' |- |၃ |''နံရံတိုင်းမှာ နားရှိတယ်'' |} 1t44avikcu5nl8l2njmlj74h81as9a3 0 230313 753189 753108 2022-08-03T16:49:12Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{Infobox government cabinet |jurisdiction= |cabinet_type= |predecessor= |state_head= |government_head_title= |government_head= |last_election= |flag=Flag of Myanmar.svg |image=File:Win Myint 2017 cropped.jpg |image2=File:Remise du Prix Sakharov à Aung San Suu Kyi Strasbourg 22 octobre 2013-18.jpg}} ဤဘွဲ့ကို ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|နိုင်ငံတော်သမ္မတ]] ၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမလေဒီ|သမ္မတကတော်]] ၊ [[နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်|နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်]] ၊ [[ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် နာယက|ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်နာယက]] ၊ [[အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ]] ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်နာယက၊ [[ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ|မြန်မာနိုင်ငံတော်]] [[မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်|ဗဟိုဘဏ်]] အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ အဖွဲ့ဝင်များ၊ [[ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့|မြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရအဖွဲ့]] ၊ [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်|ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်များ]]၊ မြို့တော်ဝန်များနှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ သံတမန်မစ်ရှင်များ စာရင်း|သံတမန်များ]]ကို "ဦး/အဒေါ်"အာလုပ်စကားလုံးဖြင့် ရည်ညွှန်းခေါ်ဆိုကြပြီး [[ပြည်ထောင်စု တရားလွှတ်တော်ချုပ်|မြန်မာနိုင်ငံ တရားလွှတ်တော်ချုပ်]] တရားသူကြီးများအား "ရိုသေလေးစားအပ်ပါသောပုဂ္ဂိုလ်"ဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ Excellencyဟူသည့် အင်္ဂလိပ်စကားလုံးကို ကင်းဝန်မင်းကြီးသည် မြန်မာဘာသာအားဖြင့် ‌‌ကောင်းသော ကျက်သရေရှိသောဟု ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ မူရင်းရေးသားချက်ပါအတိုင်းတင်ပြလျှင် " ''ဘုန်းတော်အလွှန်ကြီးမြတ်တော်မူသောမြန်မာနေ့ထွက်ဘုရင်အသျှင်ဧကရာဇ်မင်းမြတ်၏ အဂ္ဂမဟာသေနာပတိဝန်ရှင်တော်လယ်ကိုင်းမြို့စားသ္နေတ်ဝန်မင်းကြီးမင်းသတိုးသုဓမ္မမဟာသက်တော်ရှည်က'' ''ဘုန်းတော်အလွှန်ကြီးမြတ်တော်မူလှသောပြင်သစ်သမတမင်း၏နိုင်ငံခြားဝန်ကြီးမင်းသို့'' ''ပေးသည့်စာ'' ''ကောင်းသောကြက်သရေရှိသော။ ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားဝန်ကြီးမင်း'' ''ပြင်သစ်နိုင်ငံတော်ပြည်။၂ပြည်တပြည် ရာဇမဟာမိတ်အဖြစ်။ မြဲမြံခိုင်ခ့န်သည်တက်။ အထူးသဖြင့်မြဲမြံခိုင်ခ့န်ခြင်း။ နောင်၂နိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပျက်ရှက်တင်ရန် ခပ်သိမ်းသောအမှုများကို အလွယ်တကူပြီးပြတ်အောင်။ ညှိနှိုင်းပြောဆိုဆက်ဆံနှိုင်ခြင်းများကို။ မြန်မာနေထွက်ဘုရင်အသျှင်ဧကရာဇ်မင်းမြတ်ကောင်းစွာအလိုတော်မြတ်ရှိသည်ဖြစ်၍''"ဟူပြီ ရေးသားချက်ကိုလေ့လာနိုင်ပြီး မြန်မာဘာသာ၏ အဆီအနှစ်ပြည့်ဝသာ ပြန်ဆိုချက်ကိုမြင်တွေ့နိုင်သည်။ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်ခု၏ ထိပ်တန်းအရာရှိများ၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ အရာရှိများ၊ သို့မဟုတ် မင်းမျိုးမင်းနွယ်ဝင်မျး အတွက် ဂုဏ်ပြုသဘွဲ့အမည်စံဖြစ်သည်။  "Excellency" ခေါင်းစဉ်ကို ခံစားခွင့်ရပြီးသည်နှင့် ကိုင်ဆောင်ထားသူသည် တစ်သက်တာလုံးတွင် အဆိုပါ သိက္ခာရှိပိုင်ခွင့်ကို ထိန်းသိမ်းထားလေ့ရှိသည်၊ အချို့သောကိစ္စများတွင် ရာထူးကို သီးခြားရုံးတစ်ခုနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသော်လည်း ထိုရာထူးသက်တမ်းအတွက်သာ ချုပ်ကိုင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ 2] ယေဘူယျအားဖြင့် ဘုန်းကြီးဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည့် လူများသည် နိုင်ငံတော် အကြီးအကဲများ၊ အစိုးရ အကြီးအကဲများ၊ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများ၊ သံတမန်များ၊ ရိုမန်ကက်သလစ် ဂိုဏ်းအုပ်များနှင့် ရာထူးကြီးသော သာသနာပြုသူများ နှင့် အခြားသော ရာထူး တူညီသူများ (ဥပမာ၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်း အကြီးအကဲများ)။  တော်ဝင်မိသားစုများတွင် ယေဘူယျအားဖြင့် ကွဲပြားသော မိန့်ခွန်းသုံးစကားရပ်များ (မဟာမင်းကြီး၊ ဘုရင်မင်းမြတ် စသည်) ရှိသည်။ ၎င်းသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် သူ့ဘာသာသူ ရာထူးခေါင်းစဉ်တစ်ခုအဖြစ် လွဲမှားစွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုတတ်သော်လည်း အမှန်မှာ မိန့်ခွန်းနှင့် စာရေးခြင်းတွင် အမျိုးမျိုးသော ရာထူးများ (ဥပမာ-သမ္မတကဲ့သို့) ရှေ့တွင်ရှိသော ဂုဏ်ပြုစကားရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။  ထိုသို့သော အရာရှိတစ်ဦးကို ရည်ညွှန်း၍ ၎င်းသည် ရိုးရိုးရှင်းရှင်း ခေါ်ဆိုနိုင်သည် ဟူသော အတိုကောက် ''H.E.''ကို ''ကောင်းသောကျက်သရေရှိသော''စကားလုံး အစား မကြာခဏ အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။  တနည်းအားဖြင့် ၎င်းသည် ကျော်ကြားမှုအတွက် ရပ်တည်နိုင်သည်။ === အခြား === r79lvucrn66z8n8s4oe6onc9jaymx33 0 230316 753152 753149 2022-08-03T12:15:29Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင်၊ ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ"၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် First Class Order of Propitious Clouds သူမအား ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ် ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] k0c66qyrj77yr17q8b305xs1xv7c28n 753155 753152 2022-08-03T12:42:26Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင်၊ ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ"၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် အာမခံချက်ခြောက်ချက်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] kdl498adt119w0l5hfw8hu56i7pu2rb 753158 753155 2022-08-03T12:56:57Z Albert Poliakoff 55831 /* တုံ့ပြန်မှု */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင်၊ ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ"၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် အာမခံချက်ခြောက်ချက်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် သည် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref name=":0" /><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်ညတွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်မြေပြင်ဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] 7bi9u5iqcz1zbcw7rrsns6g43upjkyw 753159 753158 2022-08-03T12:57:30Z Albert Poliakoff 55831 /* တုံ့ပြန်မှု */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင်၊ ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ"၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် အာမခံချက်ခြောက်ချက်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် သည် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်ညတွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်မြေပြင်ဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] kksqnd55tym7mo21ok4tm6hvsoyhz1r 753166 753159 2022-08-03T13:28:29Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင် ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် အာမခံချက်ခြောက်ချက်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် သည် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်ညတွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်မြေပြင်ဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] [[ကဏ္ဍ:သြဂုတ် ၂၀၂၂ အာရှရှိ ဖြစ်ရပ်များ]] axe4flowbkcxahp2ca3dm4vq88rmsok 753182 753166 2022-08-03T15:01:37Z Albert Poliakoff 55831 /* ခရီးစဉ် */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင် ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် [[အာမခံချက်ခြောက်ချက်]]တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် သည် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ <ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်ညတွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်မြေပြင်ဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] [[ကဏ္ဍ:သြဂုတ် ၂၀၂၂ အာရှရှိ ဖြစ်ရပ်များ]] j867pmy7cqvovrm4etnc0k5ffa4xi3d 753183 753182 2022-08-03T15:10:09Z Albert Poliakoff 55831 /* တုံ့ပြန်မှု */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင် ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် [[အာမခံချက်ခြောက်ချက်]]တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> ထိုနေ့၌ပင် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်လာမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်‌နေ့ ညအချိန်တွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်တလင်းဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်အမျိုးမျိုးတို့ကို စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] [[ကဏ္ဍ:သြဂုတ် ၂၀၂၂ အာရှရှိ ဖြစ်ရပ်များ]] agsdttyedumsy1m7cab8lolzct6i2ix 753233 753183 2022-08-04T08:31:05Z Albert Poliakoff 55831 /* နောက်ခံ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင် ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == နောက်ခံ == ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂ ရက်နေ့ မနက်ချိန်အထိ နန်စီ ပလိုစီသည် ထိုင်ဝမ်သို့ အလည်လာမည်၊ မလာမည်ကို သေ‌သေချာချာ မသိရဖြစ်နေခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title='If she dares': China warns Nancy Pelosi against visiting Taiwan |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/china-warns-pelosi-against-visiting-taiwan |access-date=2022-08-02 |work=Al Jazeera|date=August 1, 2022 |language=en |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801232650/https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/china-warns-pelosi-against-visiting-taiwan |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Літак Ненсі Пелосі рухається в бік Тайваню |url=https://tsn.ua/svit/litak-nensi-pelosi-ruhayetsya-v-bik-tayvanyu-2125027.html |access-date=2022-08-02 |website=ТСН.ua |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802134503/https://tsn.ua/svit/litak-nensi-pelosi-ruhayetsya-v-bik-tayvanyu-2125027.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Eric |last1=Cheung |first2=Kylie |last2=Atwood |first3=Alex |last3=Rogers |first4=Kevin |last4=Liptak |title=Pelosi expected to visit Taiwan, Taiwanese and US officials say |url=https://www.cnn.com/2022/08/01/politics/nancy-pelosi-taiwan-visit/index.html |access-date=2022-08-02 |publisher=CNN|date=August 2, 2022 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802001621/https://www.cnn.com/2022/08/01/politics/nancy-pelosi-taiwan-visit/index.html |url-status=live }}</ref> [[အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] ကိုယ်စားလှယ် [[ဂျွန် ကာဘီ]] (John Kirby) သည် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့၌ အ‌‌မေရိကန်နိုင်ငံ‌ရေးသမားက ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းကို ဆန့်ကျင်လိုသောအားဖြင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ ထိုင်ဝမ်အနားသို့ ဒုံးကျည်များပစ်ခတ်ခြင်း သို့မဟုတ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ထိုသို့အကြမ်းအတမ်းလုပ်ရပ်များကို လုပ်ပါကလည်း အမေရိကန်အနေဖြင့် ရပ်ကြည့်နေမည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last1=Lee |first1=Jimmy |author2=Martin Quin Pollard |date=2022-08-01 |title=Pelosi set to visit Taiwan despite China warnings, sources say |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/pelosi-begins-closely-watched-asia-tour-singapore-2022-08-01/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802122618/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/pelosi-begins-closely-watched-asia-tour-singapore-2022-08-01/ |archive-date=August 2, 2022 |access-date=2022-08-02 |publisher=[[Reuters]] |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် [[အာမခံချက်ခြောက်ချက်]]တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် ပီလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> ထိုနေ့၌ပင် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်လာမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်‌နေ့ ညအချိန်တွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်တလင်းဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်အမျိုးမျိုးတို့ကို စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] [[ကဏ္ဍ:သြဂုတ် ၂၀၂၂ အာရှရှိ ဖြစ်ရပ်များ]] 994s24uu0mran08b5bx5yml9x0t7bna 753236 753233 2022-08-04T08:41:20Z Albert Poliakoff 55831 /* တုံ့ပြန်မှု */ wikitext text/x-wiki {{Infobox event | title = နန်စီ ပလိုစီ၏ ထိုင်ဝမ်ခရီးစဉ် | image = 08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52260041269).jpg | caption = [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]မှ ပေးအပ်သော Order of Propitious Clouds ဆုတံဆိပ်ကိုရရှိခဲ့ | image_size =320 | date = {{start and end dates|2022|08|02|2022|08|03}} | location = {{flagdeco|ROC}} [[ထိုင်ဝမ်]] | participants = {{flagicon|US}} [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အောက်လွှတ်တော်]]မှ ကိုယ်စားလှယ်များ<hr>{{flagicon|ROC}} [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]မှ ကြိုဆိုသူများ }} ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ [[နန်စီ ပလိုစီ]]သည် ထိုင်ဝမ် ခေါ် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]သို့ အာရှခရီးစဉ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် [[စင်ကာပူ]]၊ [[မလေးရှား]]၊ [[တောင်ကိုရီးယား]]နှင့် [[ဂျပန်]]နိုင်ငံများသို့ လည်ပတ်၍အပြီးတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။<ref name=":1">{{Cite news |last1=Mozur |first1=Paul |last2=Chien |first2=Amy Chang |date=2022-08-02 |title=Live Updates: Pelosi Arrives in Taiwan, Setting Up High-Stakes Standoff With China |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |access-date=2022-08-02 |issn=0362-4331 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802143034/https://www.nytimes.com/live/2022/08/02/world/pelosi-taiwan |url-status=live }}</ref> အမေရိကန်[[အိမ်ဖြူတော်]]သည် ထိုခရီးစဉ်ကိုတရားဝင်ထောက်ပံ့ခြင်းမရှိဟုဆိုခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |title=Китай-Тайвань: на тлі можливого візиту Пелосі зростає напруження |language=uk |work=BBC News Україна |url=https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164200/https://www.bbc.com/ukrainian/features-62389913 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |title=Ненсі Пелосі летить на Тайвань: що потрібно знати про кризу між США і Китаєм |url=https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |access-date=2022-08-02 |website=www.unian.ua |language=uk |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801182653/https://www.unian.ua/world/nensi-pelosi-letit-na-tayvan-shcho-potribno-znati-pro-krizu-mizh-ssha-i-kitayem-novini-svitu-11925576.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Nectar| last1=Gan |first2=Selina |last2=Wang |first3=Eric |last3=Cheung |title=Why is Pelosi's expected trip to Taiwan fueling tensions? |url=https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |access-date=2022-08-02 |website=CNN |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802003658/https://www.cnn.com/2022/07/29/asia/pelosi-taiwan-visit-explainer-intl-hnk/index.html |url-status=live }}</ref> သူမရောက်ရှိပြီး မကြာမီတွင် ပလိုစီသည် သူမ၏ခရီးစဉ်သည် "ထိုင်ဝမ်၏ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံသည့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ မယိမ်းမယိုင်သော ကတိကဝတ်များ၏ လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် [[ဥပဒေပြုရေးယွမ်]]သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နောက်နေ့တွင် သမ္မတ[[ချိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822">{{cite news |author1=Hsieh Chun-lin |author2=Wu Su-wei |author3=Kayleigh Madjar |title=US speaker makes late-night landing |url=https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |access-date=August 2, 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022 |archive-date=August 2, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164209/https://www.taipeitimes.com/News/front/archives/2022/08/03/2003782880 |url-status=live }}</ref> ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများသည် သူမကို[[ယူကရိန်းအလံ]]၏ အရောင်များဖြစ်ကြသော အဝါနှင့်အပြာရောင်တို့ကို ဝတ်ဆင်၍ကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |title=Тайвань вистрелив по винищувачах Китаю, а Пелосі зустрічають у синьо-жовтих масках |url=https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |access-date=2022-08-02 |website=The Page |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164153/https://thepage.ua/ua/politics/tajvan-oboronyayetsya-vid-kitayu |url-status=live }}</ref> == နောက်ခံ == ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂ ရက်နေ့ မနက်ချိန်အထိ နန်စီ ပလိုစီသည် ထိုင်ဝမ်သို့ အလည်လာမည်၊ မလာမည်ကို သေ‌သေချာချာ မသိရဖြစ်နေခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |title='If she dares': China warns Nancy Pelosi against visiting Taiwan |url=https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/china-warns-pelosi-against-visiting-taiwan |access-date=2022-08-02 |work=Al Jazeera|date=August 1, 2022 |language=en |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801232650/https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/china-warns-pelosi-against-visiting-taiwan |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Літак Ненсі Пелосі рухається в бік Тайваню |url=https://tsn.ua/svit/litak-nensi-pelosi-ruhayetsya-v-bik-tayvanyu-2125027.html |access-date=2022-08-02 |website=ТСН.ua |language=uk |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802134503/https://tsn.ua/svit/litak-nensi-pelosi-ruhayetsya-v-bik-tayvanyu-2125027.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |first1=Eric |last1=Cheung |first2=Kylie |last2=Atwood |first3=Alex |last3=Rogers |first4=Kevin |last4=Liptak |title=Pelosi expected to visit Taiwan, Taiwanese and US officials say |url=https://www.cnn.com/2022/08/01/politics/nancy-pelosi-taiwan-visit/index.html |access-date=2022-08-02 |publisher=CNN|date=August 2, 2022 |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802001621/https://www.cnn.com/2022/08/01/politics/nancy-pelosi-taiwan-visit/index.html |url-status=live }}</ref> [[အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] ကိုယ်စားလှယ် [[ဂျွန် ကာဘီ]] (John Kirby) သည် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့၌ အ‌‌မေရိကန်နိုင်ငံ‌ရေးသမားက ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းကို ဆန့်ကျင်လိုသောအားဖြင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ ထိုင်ဝမ်အနားသို့ ဒုံးကျည်များပစ်ခတ်ခြင်း သို့မဟုတ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ထိုသို့အကြမ်းအတမ်းလုပ်ရပ်များကို လုပ်ပါကလည်း အမေရိကန်အနေဖြင့် ရပ်ကြည့်နေမည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။<ref name=":0">{{Cite web |last1=Lee |first1=Jimmy |author2=Martin Quin Pollard |date=2022-08-01 |title=Pelosi set to visit Taiwan despite China warnings, sources say |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/pelosi-begins-closely-watched-asia-tour-singapore-2022-08-01/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802122618/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/pelosi-begins-closely-watched-asia-tour-singapore-2022-08-01/ |archive-date=August 2, 2022 |access-date=2022-08-02 |publisher=[[Reuters]] |url-status=live }}</ref> == ခရီးစဉ် == [[File:Nancy Pelosi at Taipei Songshan Airport.jpg|thumb|left|320px|နန်စီ ပလိုစီ ထိုင်ပေ ဆောင်ရှန်းလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိစဉ်]] [[File:08.03 總統接見美國聯邦眾議院議長裴洛西訪團一行 (52259800776).jpg|thumb|320x320px|ပလိုစီနှင့်သမ္မတချိုင်]] ပလိုစီသည် သြဂုတ် ၂ ရက် ညနေ ၁၀ နာရီ ၄၃ မိနစ်တွင် [[ထိုင်ပေမြို့]]သို့ စစ်လေယာဉ်ဖြင့်ရောက်ရှိလာပြီး နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး [[ဂျိုးဇက်ဝူ]]မှကြိုဆိုခဲ့သည်။<ref name="taipeitimes020822"/> သူမရောက်ရှိချိန်တွင် အာဏာရ[[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]]နှင့် အတိုက်အခံ[[ကူမင်တန်ပါတီ|ကိုမင်တန်ပါတီ]] နှစ်ဖက်စလုံးက ထိုခရီးစဉ်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news |author1=Chen Cheng-yu |author2=Huang Ching-hsuan |author3=Jake Chung |title=Pelosi in Taiwan: Legislators from all major parties welcome Pelosi |url=https://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2022/08/03/2003782895 |access-date=3 August 2022 |work=Taipei Times |date=3 August 2022}}</ref> သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် သမ္မတချိုင်အင်းဝမ်နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံ]]တွင် သမ္မတချိုင်သည် "First Class Order of Propitious Clouds" ဂုဏ်ပြုဆုတံဆိပ်ကို သူမအားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Lawrence Chung |author2=Cyril Ip |title=Beijing can’t stand in way of more US visits to Taiwan, Pelosi says |url=https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3187512/pelosi-arrives-taiwan-legislature-tensions-soar-beijing |access-date=3 August 2022 |work=South China Morning Post |date=3 August 2022}}</ref> ပလိုစီသည် ဥပဒေပြုရေးယွမ်အား မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{cite news |author1=Yimou Lee |author2=Sarah Wu |title=Pelosi hails Taiwan's free society as China holds military drills, vents anger |url=https://www.reuters.com/article/us-asia-pelosi-idCAKBN2P905I |access-date=3 August 2022 |work=Reuters |date=3 August 2022}}</ref> ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်သည့် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် သူမသည် "ထိုခရီးစဉ်သည် အမေရိကန်၏မူဝါဒကို မည်သို့သောနည်းနှင့်မျှ မဆန့်ကျင်ခဲ့ကြောင်း၊ ရှိရင်းစွဲအခြေအနေများကို မပြောင်းလဲလိုကြောင်း" ဆိုခဲ့သည်။<ref>[https://www.speaker.gov/newsroom/8222-2 Pelosi, Congressional Delegation Statement on Visit to Taiwan] (၂ သြဂုတ် ၂၀၂၂)</ref> အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အိမ်ဖြူတော်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန် ကာဘီ သည်လည်း ထိုခရီစဉ်ကာလအတွင်းပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် "သူမ၏ခရီးစဉ်သည် ထိုင်ဝမ်ပြည်ဆက်ဆံရေးအက်ဥပဒေ၊ အမေရိကန်–တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်သုံးရပ်နှင့် [[အာမခံချက်ခြောက်ချက်]]တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောမိမိတို့၏ [[တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ#အမေရိကန်ပြည်၏သဘောထား|တရုတ်တစ်ပြည်ပေါ်လစီ]]၏မူဘောင်အတွင်း၌ရှိကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။<ref>[https://www.whitehouse.gov/briefing-room/press-briefings/2022/08/02/press-briefing-by-press-secretary-karine-jean-pierre-and-nsc-coordinator-for-strategic-communications-john-kirby-august-2-2022/ Press Briefing by Press Secretary Karine Jean-Pierre and NSC Coordinator for Strategic Communications John Kirby, August 2, 2022]</ref> == တုံ့ပြန်မှု == [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]] (ပီအာစီ) သည် ထိုင်ဝမ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ရာဒေသများကို မိမိပိုင်နယ်ဟုမှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အစိုးရ၏ ရာထူးကြီးအမှုထမ်းမှ ထိုင်ဝမ်သို့အလည်ရောက်လာခြင်းသည် မိမိနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးစော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုခရီးစဉ်အပေါ်အဆက်မပြတ်ဝေဖန်ခဲ့သည်။ [[အမေရိကန်သမ္မတ]] [[ဂျိုး ဘိုင်ဒင်]] နှင့် ပီအာစီခေါင်းဆောင် [[ရှီကျင့်ဖျင်]]တို့၏ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုကြရာတွင် ဘိုင်ဒင်အနေဖြင့် ပလိုစီကို တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်ခွင့်ပြုပါက အမေရိကန်သည် "မီးနှင့်ကစားရာရောက်သည်" ဟု ပီအာစီအစိုးရက သတိပေးခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Pettypiece |first=Shannon |date=2022-07-28 |title=Biden, Xi speak amid rising tensions, possible Pelosi trip to Taiwan |url=https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |access-date=2022-07-28 |publisher=NBC News |language=en |archive-date=2022-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220802164155/https://www.nbcnews.com/politics/biden-xi-speak-rising-tensions-possible-pelosi-taiwan-trip-rcna40455 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |date=2022-08-03 |first=Cao |last=Desheng |title=Pelosi's Taiwan visit strongly condemned | url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202208/03/WS62e97a56a310fd2b29e6fe04.html |newspaper=[[China Daily]]}}</ref> သြဂုတ် ၂ ရက်နေ့တွင် [[ကုလသမဂ္ဂ]]ဆိုင်ရာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံအမတ်က ထိုသို့ထိုင်ဝမ်သို့အလည်လာခြင်းသည် [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]]ကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။<ref>{{Cite news |last1=Nichols |first1=Michelle |last2=Martina |first2=Michael |date=2022-08-01 |title=China says Pelosi Taiwan visit would undermine U.S.-China ties |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |access-date=2022-08-02 |archive-date=2022-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801213303/https://www.reuters.com/world/asia-pacific/chinas-un-envoy-says-pelosi-visit-taiwan-would-undermine-uschina-ties-2022-08-01/ |url-status=live}}</ref> ထိုနေ့၌ပင် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် လေတပ်]]မှ စစ်လေယာဉ် ၂၁ စင်းသည် ထိုင်ဝမ်၏[[လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်]]အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |last=Shull |first=Abbie |title=21 Chinese warplanes, including more than a dozen fighter aircraft, flew through Taiwan's air defense zone on the day of Pelosi's visit |url=https://www.businessinsider.com/chinese-warplanes-enter-taiwan-air-defense-zone-pelosi-visit-2022-8 |access-date=2022-08-03 |website=Business Insider |language=en-US}}</ref> {{maplink|from=PLA-Taiwan-202208.map|frame=yes|text=စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများနှင့် လေ့ကျင့်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရန်နေရာများ}} ထိုင်ပေတွင် ပလိုစီ၏ဆင်းသက်လာမှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ ၂ ရက်‌နေ့ ညအချိန်တွင် [[ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်|ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်]]၏ အရှေ့ဘက်စစ်တလင်းဌာနချုပ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်း၏ မြောက်၊ အနောက်တောင်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်ဒေသများတွင် ပူးတွဲရေတပ်နှင့်လေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများကိုစတင်ခဲ့ရာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ ဒုံးကျည်အမျိုးမျိုးတို့ကို စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-03 |title=China vows military operations around Taiwan in response to Pelosi visit |url=https://www.scmp.com/news/china/military/article/3187506/china-vows-military-operations-around-taiwan-response-us-house |access-date=2022-08-02 |website=South China Morning Post |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Reuters |date=2022-08-02 |title=China to launch 'targeted military operations' due to Pelosi visit |language=en |publisher=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/china-launch-targeted-military-operations-due-pelosi-visit-2022-08-02/ |access-date=2022-08-03}}</ref>ထို့အပြင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသများတွင် ဩဂုတ် ၄ ရက်မှ သြဂုတ် ၇ ရက်အထိ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟုကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web |date=2022-08-02 |title=Nancy Pelosi Arrives in Taiwan Despite Threats From China |url=https://www.bloomberg.com/news/live-blog/2022-08-02/china-briefs-as-pelosi-likely-to-visit-taiwan |access-date=2022-08-02 |publisher=Bloomberg }}</ref>တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် [[ပေကျင်း]]ရှိ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး နီကိုလက်စ် ဘန်းစ် (Nicolas Burns) ကို သမ္မန်ဆင့်ခေါ်ပြီး ထိုခရီးစဉ်နှင့်ပက်သက်၍ ပြစ်တင်ပြောဆိုခဲ့သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.abc.net.au/news/2022-08-03/us-house-speaker-nancy-pelosi-visits-taiwanese-parliament/101295692|title=US House Speaker Nancy Pelosi addresses Taiwan's parliament as China summons US ambassador|access-date=3 August 2022|website=ABC News}}</ref> အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် ရီပတ်ဘလစ်ကန် ခေါင်းဆောင် [[မစ်ခ်ျ မက်ကောနယ်]]အပါအဝင် ရီပတ်ဘလစ်ကန် အထက်လွှတ်တော်အမတ် ၂၆ ဦးတို့သည်လည်း ပလိုစီ၏ခရီးစဉ်ကို "အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်မူဝါဒနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိကြောင်း" မကြုံစဖူးထောက်ခံခဲ့ကြသည်။<ref>{{cite news|url=https://thehill.com/policy/international/3584386-mcconnell-25-gop-senators-back-pelosi-taiwan-trip/|title=McConnell, 25 GOP senators back Pelosi Taiwan trip|first=Zach|last=Schonfeld|date=August 2, 2022|publisher=[[The Hill (newspaper)|The Hill]]|access-date=August 4, 2022|archive-date=August 3, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220803083541/https://thehill.com/policy/international/3584386-mcconnell-25-gop-senators-back-pelosi-taiwan-trip/|url-status=live}}</ref> == ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် == * [[တရုတ်တစ်ပြည်ထောင်စည်းမျဉ်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] * [[ရေလက်ကြားဆက်ဆံရေး]] * [[ထိုင်ဝမ်၏နိုင်ငံရေးအခြေအနေ]] * [[တရုတ် ပြည်တွင်းစစ်ပွဲ|တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်]] == ကိုးကား == {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နန်စီ ပလိုစီ]] [[ကဏ္ဍ:သံတမန် ခရီးစဉ်များ]] [[ကဏ္ဍ:ထိုင်ဝမ်–အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး]] [[ကဏ္ဍ:သြဂုတ် ၂၀၂၂ အာရှရှိ ဖြစ်ရပ်များ]] 9lghvo1uc0t31mr8wlauxfptrxmsckp 0 230319 753160 753148 2022-08-03T13:09:48Z Albert Poliakoff 55831 [[ဆိုင်အင်းဝမ်]] စာမျက်နှာကို [[ချိုင်အင်းဝမ်]] သို့ Albert Poliakoffက ရွှေ့ခဲ့သည်: Tsai is pronounced like "ချိုင်" wikitext text/x-wiki {{short description|၂၀၁၆ ခုနှစ်ကတည်းက ထိုင်ဝမ်၏ သမ္မတ}} {{Infobox officeholder | honourable_prefix = | name = ဆိုင်အင်းဝမ် | native_name = {{nobold|蔡英文}} | native_name_lang = zh-Hant-TW | image = 蔡英文官方元首肖像照.png | caption = တရားဝင်ဓာတ်ပုံ၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ် | office = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] | vicepresident = [[Chen Chien-jen]]<br />[[Lai Ching-te]] | premier = [[Lin Chuan]]<br />[[Lai Ching-te]]<br />[[Su Tseng-chang]] | term_start = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | term_end = | predecessor = [[မာယင်းကျို]] | successor = | office1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ | term_start1 = ၂၀ မေ ၂၀၂၀ | term_end1 = | birth_date = {{birth date and age|1956|8|31|df=y}} | birth_place = မက်ခေ အမှတ်တရဆေးရုံ၊ ကျုံရှန်ခရိုင်၊ [[ထိုင်ပေမြို့]]၊ [[ထိုင်ဝမ်]]။ | nationality = {{ROC-TWN}} | party = [[ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ]] (၂၀၀၄–လက်ရှိ) | otherparty = [[တစ်သီးပုဂ္ဂလ နိုင်ငံရေးသမား]] (၂၀၀၄ မတိုင်မီ) | residence = [[နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ တရားဝင်အိမ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)]] | education = {{nowrap|[[National Taiwan University]]}} ([[Bachelor of Laws|LLB]])<br />[[Cornell University]] ([[Master of Laws|LLM]])<br />[[London School of Economics]] ([[Doctor of Philosophy|PhD]]) | signature = Signature of Tsai Ing-wen.svg | module = {{Chinese |child = yes |pic = Tsai Ing-wen (Chinese characters).svg |piccap = "Tsai Ing-wen" in Chinese characters |picsize = 135px |t = {{linktext|蔡|英|文}} |s = {{linktext|蔡|英|文}} |p = Cài Yīngwén |bpmf = ㄘㄞˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄧㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄨㄣˊ |w = Ts{{wg-apos}}ai⁴ Ying¹-wên² |gr = Tsay Ing'wen |tp = Cài Yingwún |mps = Tsài Yīng-wén |myr = Tsài Yīngwén |mi = {{IPAc-cmn|c|ai|4|-|ying|1|.|wen|2}} |j = Coi3 Jing1man4 |y = Choi Yīng-màhn |poj = Chhòa Eng-bûn |tl = Tshuà Ing-bûn |h = Tshai Yîn-vun |showflag = }} }} '''ဆိုင်အင်းဝမ်''' ({{zh|t=蔡英文|p=Cài Yīngwén}}; ၃၁ သြဂုတ်၊ ၁၉၅၆ မွေးဖွား) သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစတင်၍ [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ၏ သမ္မတ]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ပညာရေးဆိုင်ရာ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူဖြစ်သည်။<ref>https://english.president.gov.tw/News/6004</ref> [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] (DPP) ၏အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဆိုင်အင်းဝမ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီးသမ္မတဖြစ်သည်။ သူမသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ကတည်းက DPP ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ယခင်က ၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၂ နှင့် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၁၈ ထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သေးသည်။<ref>https://english.president.gov.tw/Page/40</ref> [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၂|၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမအကြိမ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမသည် ထိုအချိန်က သမ္မတ [[မာယင်းကျို]]ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော်လည်း [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၆|၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမ၏ ပထမဆုံး သမ္မတသက်တမ်းကို သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရခဲ့သည်။ [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် မဲအရေအတွက် တိုးလာသဖြင့် သူမသည် သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်အရွေးခံရသည်။<ref>https://www.npr.org/2020/01/11/795573457/rebuking-china-taiwan-votes-to-reelect-president-tsai-ing-wen</ref> ==ငယ်ဘဝ== ==နိုင်ငံရေး== ==သမ္မတသက်တမ်း== ==ကိုးကား== 6zs61bry9sju94tsujvlv02z3799ddc 753162 753160 2022-08-03T13:11:44Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{short description|၂၀၁၆ ခုနှစ်ကတည်းက ထိုင်ဝမ်၏ သမ္မတ}} {{Infobox officeholder | honourable_prefix = | name = ချိုင်အင်းဝမ် | native_name = {{nobold|蔡英文}} | native_name_lang = zh-Hant-TW | image = 蔡英文官方元首肖像照.png | caption = ရုံးသုံးဓာတ်ပုံ (၂၀၁၆) | office = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] | vicepresident = [[Chen Chien-jen]]<br />[[Lai Ching-te]] | premier = [[Lin Chuan]]<br />[[Lai Ching-te]]<br />[[Su Tseng-chang]] | term_start = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | term_end = | predecessor = [[မာယင်းကျို]] | successor = | office1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ | term_start1 = ၂၀ မေ ၂၀၂၀ | term_end1 = | birth_date = {{birth date and age|1956|8|31|df=y}} | birth_place = မက်ခေ အမှတ်တရဆေးရုံ၊ ကျုံရှန်ခရိုင်၊ [[ထိုင်ပေမြို့]]၊ [[ထိုင်ဝမ်]]။ | nationality = {{ROC}} | party = [[ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ]] (၂၀၀၄–လက်ရှိ) | otherparty = [[တစ်သီးပုဂ္ဂလ နိုင်ငံရေးသမား]] (၂၀၀၄ မတိုင်မီ) | residence = [[နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ တရားဝင်အိမ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)]] | education = {{nowrap|[[National Taiwan University]]}} ([[Bachelor of Laws|LLB]])<br />[[Cornell University]] ([[Master of Laws|LLM]])<br />[[London School of Economics]] ([[Doctor of Philosophy|PhD]]) | signature = Signature of Tsai Ing-wen.svg | module = {{Chinese |child = yes |pic = Tsai Ing-wen (Chinese characters).svg |piccap = "Tsai Ing-wen" in Chinese characters |picsize = 135px |t = {{linktext|蔡|英|文}} |s = {{linktext|蔡|英|文}} |p = Cài Yīngwén |bpmf = ㄘㄞˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄧㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄨㄣˊ |w = Ts{{wg-apos}}ai⁴ Ying¹-wên² |gr = Tsay Ing'wen |tp = Cài Yingwún |mps = Tsài Yīng-wén |myr = Tsài Yīngwén |mi = {{IPAc-cmn|c|ai|4|-|ying|1|.|wen|2}} |j = Coi3 Jing1man4 |y = Choi Yīng-màhn |poj = Chhòa Eng-bûn |tl = Tshuà Ing-bûn |h = Tshai Yîn-vun |showflag = }} }} '''ချိုင်အင်းဝမ်''' ({{zh|t=蔡英文|p=Cài Yīngwén}}; ၃၁ သြဂုတ်၊ ၁၉၅၆ မွေးဖွား) သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစတင်၍ [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ၏ သမ္မတ]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ပညာရေးဆိုင်ရာ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူဖြစ်သည်။<ref>https://english.president.gov.tw/News/6004</ref> [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] (DPP) ၏အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဆိုင်အင်းဝမ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီးသမ္မတဖြစ်သည်။ သူမသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ကတည်းက DPP ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ယခင်က ၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၂ နှင့် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၁၈ ထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သေးသည်။<ref>https://english.president.gov.tw/Page/40</ref> [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၂|၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမအကြိမ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမသည် ထိုအချိန်က သမ္မတ [[မာယင်းကျို]]ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော်လည်း [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၆|၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမ၏ ပထမဆုံး သမ္မတသက်တမ်းကို သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရခဲ့သည်။ [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် မဲအရေအတွက် တိုးလာသဖြင့် သူမသည် သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်အရွေးခံရသည်။<ref>https://www.npr.org/2020/01/11/795573457/rebuking-china-taiwan-votes-to-reelect-president-tsai-ing-wen</ref> ==ငယ်ဘဝ== ==နိုင်ငံရေး== ==သမ္မတသက်တမ်း== ==ကိုးကား== {{reflist}} nrecbjtrqvks4lrehsi8f0l523oobzu 753167 753162 2022-08-03T13:31:36Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{short description|၂၀၁၆ ခုနှစ်ကတည်းက ထိုင်ဝမ်၏ သမ္မတ}} {{Infobox officeholder | honourable_prefix = | name = ချိုင်အင်းဝမ် | native_name = {{nobold|蔡英文}} | native_name_lang = zh-Hant-TW | image = 蔡英文官方元首肖像照.png | caption = ရုံးသုံးဓာတ်ပုံ (၂၀၁၆) | office = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] | vicepresident = [[Chen Chien-jen]]<br />[[Lai Ching-te]] | premier = [[Lin Chuan]]<br />[[Lai Ching-te]]<br />[[Su Tseng-chang]] | term_start = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | term_end = | predecessor = [[မာယင်းကျို]] | successor = | office1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ | term_start1 = ၂၀ မေ ၂၀၂၀ | term_end1 = | birth_date = {{birth date and age|1956|8|31|df=y}} | birth_place = မက်ခေ အမှတ်တရဆေးရုံ၊ ကျုံရှန်ခရိုင်၊ [[ထိုင်ပေမြို့]]၊ [[ထိုင်ဝမ်]]။ | nationality = {{ROC}} | party = [[ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ပြောင်းလဲရေးပါတီ]] (၂၀၀၄–လက်ရှိ) | otherparty = [[တစ်သီးပုဂ္ဂလ နိုင်ငံရေးသမား]] (၂၀၀၄ မတိုင်မီ) | residence = [[နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ တရားဝင်အိမ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)]] | education = {{nowrap|[[National Taiwan University]]}} ([[Bachelor of Laws|LLB]])<br />[[Cornell University]] ([[Master of Laws|LLM]])<br />[[London School of Economics]] ([[Doctor of Philosophy|PhD]]) | signature = Signature of Tsai Ing-wen.svg | module = {{Chinese |child = yes |pic = Tsai Ing-wen (Chinese characters).svg |piccap = "Tsai Ing-wen" in Chinese characters |picsize = 135px |t = {{linktext|蔡|英|文}} |s = {{linktext|蔡|英|文}} |p = Cài Yīngwén |bpmf = ㄘㄞˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄧㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄨㄣˊ |w = Ts{{wg-apos}}ai⁴ Ying¹-wên² |gr = Tsay Ing'wen |tp = Cài Yingwún |mps = Tsài Yīng-wén |myr = Tsài Yīngwén |mi = {{IPAc-cmn|c|ai|4|-|ying|1|.|wen|2}} |j = Coi3 Jing1man4 |y = Choi Yīng-màhn |poj = Chhòa Eng-bûn |tl = Tshuà Ing-bûn |h = Tshai Yîn-vun |showflag = }} }} '''ချိုင်အင်းဝမ်''' ({{zh|t=蔡英文|p=Cài Yīngwén}}; ၃၁ သြဂုတ်၊ ၁၉၅၆ မွေးဖွား) သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစတင်၍ [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ၏ သမ္မတ]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ပညာရေးဆိုင်ရာ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူဖြစ်သည်။<ref>https://english.president.gov.tw/News/6004</ref> [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] (DPP) ၏အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဆိုင်အင်းဝမ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီးသမ္မတဖြစ်သည်။ သူမသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ကတည်းက DPP ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ယခင်က ၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၂ နှင့် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၁၈ ထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သေးသည်။<ref>https://english.president.gov.tw/Page/40</ref> [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၂|၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမအကြိမ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမသည် ထိုအချိန်က သမ္မတ [[မာယင်းကျို]]ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော်လည်း [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၆|၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမ၏ ပထမဆုံး သမ္မတသက်တမ်းကို သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရခဲ့သည်။ [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် မဲအရေအတွက် တိုးလာသဖြင့် သူမသည် သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်အရွေးခံရသည်။<ref>https://www.npr.org/2020/01/11/795573457/rebuking-china-taiwan-votes-to-reelect-president-tsai-ing-wen</ref> ==ငယ်ဘဝ== ==နိုင်ငံရေး== ==သမ္မတသက်တမ်း== ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:၁၉၅၆ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:အမျိုးသမီး သမ္မတများ]] eed0sx6revfpn4dbx9x6pka6h987nbk 753219 753167 2022-08-04T03:00:53Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{short description|၂၀၁၆ ခုနှစ်ကတည်းက ထိုင်ဝမ်၏ သမ္မတ}} {{Infobox officeholder | honourable_prefix = | name = ချိုင်အင်းဝမ် | native_name = {{nobold|蔡英文}} | native_name_lang = zh-Hant-TW | image = 蔡英文官方元首肖像照.png | caption = ရုံးသုံးဓာတ်ပုံ (၂၀၁၆) | office = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ]] | vicepresident = [[Chen Chien-jen]]<br />[[Lai Ching-te]] | premier = [[Lin Chuan]]<br />[[Lai Ching-te]]<br />[[Su Tseng-chang]] | term_start = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | term_end = | predecessor = [[မာယင်းကျို]] | successor = | office1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] ဥက္ကဋ္ဌ | term_start1 = ၂၀ မေ ၂၀၂၀ | term_end1 = | birth_date = {{birth date and age|1956|8|31|df=y}} | birth_place = မက်ခေ အမှတ်တရဆေးရုံ၊ ကျုံရှန်ခရိုင်၊ [[ထိုင်ပေမြို့]]၊ [[ထိုင်ဝမ်]]။ | nationality = {{flag|ROC}} | party = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] (၂၀၀၄–လက်ရှိ) | otherparty = [[တစ်သီးပုဂ္ဂလ နိုင်ငံရေးသမား]] (၂၀၀၄ မတိုင်မီ) | residence = [[နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ တရားဝင်အိမ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)]] | education = {{nowrap|[[National Taiwan University]]}} ([[Bachelor of Laws|LLB]])<br />[[Cornell University]] ([[Master of Laws|LLM]])<br />[[London School of Economics]] ([[Doctor of Philosophy|PhD]]) | signature = Signature of Tsai Ing-wen.svg | module = {{Chinese |child = yes |pic = Tsai Ing-wen (Chinese characters).svg |piccap = "Tsai Ing-wen" in Chinese characters |picsize = 135px |t = {{linktext|蔡|英|文}} |s = {{linktext|蔡|英|文}} |p = Cài Yīngwén |bpmf = ㄘㄞˋ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄧㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄨㄣˊ |w = Ts{{wg-apos}}ai⁴ Ying¹-wên² |gr = Tsay Ing'wen |tp = Cài Yingwún |mps = Tsài Yīng-wén |myr = Tsài Yīngwén |mi = {{IPAc-cmn|c|ai|4|-|ying|1|.|wen|2}} |j = Coi3 Jing1man4 |y = Choi Yīng-màhn |poj = Chhòa Eng-bûn |tl = Tshuà Ing-bûn |h = Tshai Yîn-vun |showflag = }} }} '''ချိုင်အင်းဝမ်''' ({{zh|t=蔡英文|p=Cài Yīngwén}}; ၃၁ သြဂုတ်၊ ၁၉၅၆ မွေးဖွား) သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစတင်၍ [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ၏သမ္မတ]]အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်ပြီး ပညာရေးဆိုင်ရာ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူဖြစ်သည်။<ref>https://english.president.gov.tw/News/6004</ref> [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] (DPP) ၏အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ချိုင်အင်းဝမ်သည် ထိုင်ဝမ်၏ ပထမဆုံးသော အမျိုးသမီးသမ္မတဖြစ်သည်။ သူမသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ကတည်းက DPP ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ယခင်က ၂၀၀၈ မှ ၂၀၁၂ နှင့် ၂၀၁၄ မှ ၂၀၁၈ ထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သေးသည်။<ref>https://english.president.gov.tw/Page/40</ref> [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၂|၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမအကြိမ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမသည် ထိုအချိန်က သမ္မတ [[မာယင်းကျို]]ကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော်လည်း [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၆|၂၀၁၆ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် သူမ၏ ပထမဆုံး သမ္မတသက်တမ်းကို သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရခဲ့သည်။ [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀|၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ]]တွင် မဲအရေအတွက် တိုးလာသဖြင့် သူမသည် သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်အရွေးခံရသည်။<ref>https://www.npr.org/2020/01/11/795573457/rebuking-china-taiwan-votes-to-reelect-president-tsai-ing-wen</ref> ==ငယ်ဘဝ== ==နိုင်ငံရေး== ==သမ္မတသက်တမ်း== ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:၁၉၅၆ မွေးဖွားသူများ]] [[ကဏ္ဍ:အမျိုးသမီး သမ္မတများ]] 9m9mh2cb1mqbq2w5w4pu31okaj205t4 0 230320 753163 753141 2022-08-03T13:20:23Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = သမ္မတ | body = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ | native_name = {{nobold|{{lang|zh-tw|中華民國總統}}}} | insignia = ROC_Office_of_the_President_Emblem.svg | insigniasize = 100px | insigniacaption = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသမ္မတ၏တံဆိပ်တော် | flag = Commander-in-Chief_Flag_of_the_Republic_of_China.svg | flagsize = 120px | flagborder = yes | flagcaption = သမ္မတ၏အလံတော် Presidential Standard | image = File:蔡英文官方元首肖像照.png | imagesize = 220px | alt = | imagecaption = | incumbent = [[ဆိုင်အင်းဝမ်]] | acting = | incumbentsince = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | department = [[သမ္မတရုံး (ထိုင်ဝမ်)|သမ္မတရုံး]] | style = | type = | status = [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]] | abbreviation = | member_of = [[အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ (ထိုင်ဝမ်)|အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] | reports_to = | residence = [[Official Residence of the President (Republic of China)|Yonghe Residence]] | seat = [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦ]]၊ [[ထိုင်ပေ]] | nominator = | appointer = [[သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ]]{{efn|၁၉၄၈ မှ ၁၉၉၆ က [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]]}} | appointer_qualified = | termlength = ၄ နှစ်၊ တစ်ကြိမ်ပြန်လည် သက်တမ်းတိုးနိုင် | termlength_qualified = | constituting_instrument = | precursor = [[List of emperors of the Qing dynasty|Emperor of the Great Qing]]<br/>အမျိုးသားရေးအစိုးရ၏ ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၂၅–၁၉၄၈) | formation = {{start date and age|df=yes|1912|1|1}} (provisional)<br> {{start date and age|df=yes|1945|10|25}} (Taiwan handover)<br>{{start date and age|df=yes|1948|5|20}} (current form) | first = [[ဆွန်ယက်ဆင်]] (တရုတ်ပြည်မ)<br/>[[ချန်ကေရှတ်]] (ထိုင်ဝမ်) | last = | unofficial_names = ထိုင်ဝမ်သမ္မတ | deputy = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]] | salary = [[TWD|NT$]]6,420,000 နှစ်စဉ်<ref>{{cite news|last1=Yi|first1=Wang|script-title=zh:13 國元首薪水大車拚|url=http://www.chinatimes.com/realtimenews/20150312004090-260408|access-date=18 January 2016|work=[[China Times]] |date=12 March 2015|language=zh-TW}}</ref> | website = {{URL|english.president.gov.tw}} }} {{Infobox Chinese | title = President of the<br />Republic of China | t = {{linktext|中華民國|總統}} | s = {{linktext|中华民国|总统}} | p = Zhōnghuá Mínguó Zǒngtǒng | bpmf = ㄓㄨㄥ ㄏㄨㄚˊ ㄇㄧㄣˊ ㄍㄨㄛˊ ㄗㄨㄥˇ ㄊㄨㄥˇ | tp = Jhonghuá Mínguó Zǒngtǒng | mps = Jūng-huá Mín-guó Tzǔng-tǔng | gr = Jonghwa Min'gwo Tzoongtoong | w = Chung¹-hua² Min²-kuo² Tsung³-t'ung³ | poj = Tiong-hôa Bîn-kok Chóng-thóng | tl = Tiong-hûa Bîn-kok Tsóng-thóng | h = Chûng-fà Mìn-koet Chúng-thúng }} '''ထိုင်ဝမ်သမ္မတ'''အဖြစ် အများအားဖြင့်ရည်ညွှန်းလေ့ရှိသည့် '''တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ'''သည် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (ROC) ၏ [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]]ဖြစ်ပြီး [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ တပ်မတော်]]၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သည်။ == မှတ်စု == {{notelist}} ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ]] s1grduiwej0uzaxxl15n0q4ukqcy1po 753164 753163 2022-08-03T13:23:49Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = သမ္မတ | body = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ | native_name = {{nobold|{{lang|zh-tw|中華民國總統}}}} | insignia = ROC_Office_of_the_President_Emblem.svg | insigniasize = 100px | insigniacaption = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသမ္မတ၏တံဆိပ်တော် | flag = Commander-in-Chief_Flag_of_the_Republic_of_China.svg | flagsize = 120px | flagborder = yes | flagcaption = သမ္မတ၏အလံတော် | image = File:蔡英文官方元首肖像照.png | imagesize = 220px | alt = | imagecaption = | incumbent = [[ချိုင်အင်းဝမ်]] | acting = | incumbentsince = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | department = [[သမ္မတရုံး (ထိုင်ဝမ်)|သမ္မတရုံး]] | style = | type = | status = [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]] | abbreviation = | member_of = [[အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ (ထိုင်ဝမ်)|အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] | reports_to = | residence = [[Official Residence of the President (Republic of China)|Yonghe Residence]] | seat = [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦ]]၊ [[ထိုင်ပေ]] | nominator = | appointer = [[သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ]]{{efn|၁၉၄၈ မှ ၁၉၉၆ အထိ [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]]က ရွေးချယ်သည်။}} | appointer_qualified = | termlength = ၄ နှစ်၊ တစ်ကြိမ်ပြန်လည် သက်တမ်းတိုးနိုင် | termlength_qualified = | constituting_instrument = | precursor = [[List of emperors of the Qing dynasty|Emperor of the Great Qing]]<br/>အမျိုးသားရေးအစိုးရ၏ ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၂၅–၁၉၄၈) | formation = {{start date and age|df=yes|1912|1|1}} (ယာယီ)<br> {{start date and age|df=yes|1945|10|25}} (ထိုင်ဝမ်ကျွန်းရရှိ)<br>{{start date and age|df=yes|1948|5|20}} (လက်ရှိပုံစံ) | first = [[ဆွန်ယက်ဆင်]] (တရုတ်ပြည်မ)<br/>[[ချန်ကေရှိတ်]] (ထိုင်ဝမ်) | last = | unofficial_names = ထိုင်ဝမ်သမ္မတ | deputy = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]] | salary = [[TWD|NT$]]6,420,000 နှစ်စဉ်<ref>{{cite news|last1=Yi|first1=Wang|title=13 國元首薪水大車拚|url=http://www.chinatimes.com/realtimenews/20150312004090-260408|access-date=18 January 2016|work=[[China Times]] |date=12 March 2015|language=zh-TW}}</ref> | website = {{URL|english.president.gov.tw}} }} {{Infobox Chinese | title = President of the<br />Republic of China | t = {{linktext|中華民國|總統}} | s = {{linktext|中华民国|总统}} | p = Zhōnghuá Mínguó Zǒngtǒng | bpmf = ㄓㄨㄥ ㄏㄨㄚˊ ㄇㄧㄣˊ ㄍㄨㄛˊ ㄗㄨㄥˇ ㄊㄨㄥˇ | tp = Jhonghuá Mínguó Zǒngtǒng | mps = Jūng-huá Mín-guó Tzǔng-tǔng | gr = Jonghwa Min'gwo Tzoongtoong | w = Chung¹-hua² Min²-kuo² Tsung³-t'ung³ | poj = Tiong-hôa Bîn-kok Chóng-thóng | tl = Tiong-hûa Bîn-kok Tsóng-thóng | h = Chûng-fà Mìn-koet Chúng-thúng }} '''ထိုင်ဝမ်သမ္မတ'''အဖြစ် အများအားဖြင့်ရည်ညွှန်းလေ့ရှိသည့် '''တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ'''သည် တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (ROC) ၏ [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]]ဖြစ်ပြီး [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ တပ်မတော်]]၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သည်။ == မှတ်စု == {{notelist}} ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ]] rwsmdg0okpyf1pf5ja59hbcudrmxzax 753165 753164 2022-08-03T13:25:12Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = သမ္မတ | body = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ | native_name = {{nobold|{{lang|zh-tw|中華民國總統}}}} | insignia = ROC_Office_of_the_President_Emblem.svg | insigniasize = 100px | insigniacaption = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသမ္မတ၏တံဆိပ်တော် | flag = Commander-in-Chief_Flag_of_the_Republic_of_China.svg | flagsize = 120px | flagborder = yes | flagcaption = သမ္မတ၏အလံတော် | image = File:蔡英文官方元首肖像照.png | imagesize = 220px | alt = | imagecaption = | incumbent = [[ချိုင်အင်းဝမ်]] | acting = | incumbentsince = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | department = [[သမ္မတရုံး (ထိုင်ဝမ်)|သမ္မတရုံး]] | style = | type = | status = [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]] | abbreviation = | member_of = [[အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ (ထိုင်ဝမ်)|အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] | reports_to = | residence = [[Official Residence of the President (Republic of China)|Yonghe Residence]] | seat = [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦ]]၊ [[ထိုင်ပေ]] | nominator = | appointer = [[သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ]]{{efn|၁၉၄၈ မှ ၁၉၉၆ အထိ [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]]က ရွေးချယ်သည်။}} | appointer_qualified = | termlength = ၄ နှစ်၊ တစ်ကြိမ်ပြန်လည် သက်တမ်းတိုးနိုင် | termlength_qualified = | constituting_instrument = | precursor = [[List of emperors of the Qing dynasty|Emperor of the Great Qing]]<br/>အမျိုးသားရေးအစိုးရ၏ ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၂၅–၁၉၄၈) | formation = {{start date and age|df=yes|1912|1|1}} (ယာယီ)<br> {{start date and age|df=yes|1945|10|25}} (ထိုင်ဝမ်ကျွန်းရရှိ)<br>{{start date and age|df=yes|1948|5|20}} (လက်ရှိပုံစံ) | first = [[ဆွန်ယက်ဆင်]] (တရုတ်ပြည်မ)<br/>[[ချန်ကေရှိတ်]] (ထိုင်ဝမ်) | last = | unofficial_names = ထိုင်ဝမ်သမ္မတ | deputy = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]] | salary = [[TWD|NT$]]6,420,000 နှစ်စဉ်<ref>{{cite news|last1=Yi|first1=Wang|title=13 國元首薪水大車拚|url=http://www.chinatimes.com/realtimenews/20150312004090-260408|access-date=18 January 2016|work=[[China Times]] |date=12 March 2015|language=zh-TW}}</ref> | website = {{URL|english.president.gov.tw}} }} {{Infobox Chinese | title = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်သမ္မတ | t = {{linktext|中華民國|總統}} | s = {{linktext|中华民国|总统}} | p = Zhōnghuá Mínguó Zǒngtǒng | bpmf = ㄓㄨㄥ ㄏㄨㄚˊ ㄇㄧㄣˊ ㄍㄨㄛˊ ㄗㄨㄥˇ ㄊㄨㄥˇ | tp = Jhonghuá Mínguó Zǒngtǒng | mps = Jūng-huá Mín-guó Tzǔng-tǔng | gr = Jonghwa Min'gwo Tzoongtoong | w = Chung¹-hua² Min²-kuo² Tsung³-t'ung³ | poj = Tiong-hôa Bîn-kok Chóng-thóng | tl = Tiong-hûa Bîn-kok Tsóng-thóng | h = Chûng-fà Mìn-koet Chúng-thúng }} '''ထိုင်ဝမ်သမ္မတ'''အဖြစ် အများအားဖြင့်ရည်ညွှန်းလေ့ရှိသည့် '''တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏သမ္မတ'''သည် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] (ROC) ၏ [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]]ဖြစ်ပြီး [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ တပ်မတော်]]၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သည်။ == မှတ်စု == {{notelist}} ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ]] flnx7d8v6lj36om0wtmyqoe14l70qzc 753223 753165 2022-08-04T03:39:00Z Albert Poliakoff 55831 wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = သမ္မတ | body = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ | native_name = {{nobold|{{lang|zh-tw|中華民國總統}}}} | insignia = ROC_Office_of_the_President_Emblem.svg | insigniasize = 100px | insigniacaption = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသမ္မတ၏တံဆိပ်တော် | flag = Commander-in-Chief_Flag_of_the_Republic_of_China.svg | flagsize = 120px | flagborder = yes | flagcaption = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံသမ္မတ၏အလံတော် | image = File:蔡英文官方元首肖像照.png | imagesize = 220px | alt = | imagecaption = | incumbent = [[ချိုင်အင်းဝမ်]] | acting = | incumbentsince = ၂၀ မေ ၂၀၁၆ | department = [[သမ္မတရုံး (ထိုင်ဝမ်)|သမ္မတရုံး]] | style = | type = | status = [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]] | abbreviation = | member_of = [[အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ (ထိုင်ဝမ်)|အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ]] | reports_to = | residence = Yonghe Residence | seat = [[သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦး (ထိုင်ပေ)|သမ္မတအိမ်တော် အဆောက်အဦ]]၊ [[ထိုင်ပေ]] | nominator = | appointer = [[သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ]]{{efn|၁၉၄၈ မှ ၁၉၉၆ အထိ [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]]က ရွေးချယ်သည်။}} | appointer_qualified = | termlength = ၄ နှစ်၊ တစ်ကြိမ်ပြန်လည် သက်တမ်းတိုးနိုင် | termlength_qualified = | constituting_instrument = | precursor = [[ချင်းမင်းဆက် ဧကရာဇ်များစာရင်း|မဟာချင်းဧကရာဇ်နိုင်ငံ၏ ဧကရာဇ်]]<br/>အမျိုးသားရေးအစိုးရ၏ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၂၅–၁၉၄၈) | formation = {{start date and age|df=yes|1912|1|1}} (ယာယီ)<br> {{start date and age|df=yes|1945|10|25}} (ထိုင်ဝမ်ကျွန်းရရှိ)<br>{{start date and age|df=yes|1948|5|20}} (လက်ရှိပုံစံ) | first = [[ဆွန်ယက်ဆင်]] (တရုတ်ပြည်မ)<br/>[[ချန်ကေရှိတ်]] (ထိုင်ဝမ်) | last = | unofficial_names = ထိုင်ဝမ်သမ္မတ | deputy = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုတိယသမ္မတ]] | salary = [[TWD|NT$]] ၆,၄၂၀,၀၀၀ နှစ်စဉ်<ref>{{cite news|last1=Yi|first1=Wang|title=13 國元首薪水大車拚|url=http://www.chinatimes.com/realtimenews/20150312004090-260408|access-date=18 January 2016|work=[[China Times]] |date=12 March 2015|language=zh-TW}}</ref> | website = {{URL|english.president.gov.tw}} }} {{Infobox Chinese | title = တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်သမ္မတ | t = {{linktext|中華民國|總統}} | s = {{linktext|中华民国|总统}} | p = Zhōnghuá Mínguó Zǒngtǒng | bpmf = ㄓㄨㄥ ㄏㄨㄚˊ ㄇㄧㄣˊ ㄍㄨㄛˊ ㄗㄨㄥˇ ㄊㄨㄥˇ | tp = Jhonghuá Mínguó Zǒngtǒng | mps = Jūng-huá Mín-guó Tzǔng-tǔng | gr = Jonghwa Min'gwo Tzoongtoong | w = Chung¹-hua² Min²-kuo² Tsung³-t'ung³ | poj = Tiong-hôa Bîn-kok Chóng-thóng | tl = Tiong-hûa Bîn-kok Tsóng-thóng | h = Chûng-fà Mìn-koet Chúng-thúng }} '''ထိုင်ဝမ်သမ္မတ'''အဖြစ် အများအားဖြင့်ရည်ညွှန်းလေ့ရှိသည့် '''တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏သမ္မတ'''သည် [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]] (ROC) ၏ [[နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ]]ဖြစ်ပြီး [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ တပ်မတော်]]၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သည်။ == စာရင်း == {{for|စာရင်းအပြည့်အစုံ|တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း}} ; ၁၉၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပထမယာယီသမ္မတနှင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတများ <gallery class="center"> File:孙中山肖像.jpg|'''[[ဆွန်ယက်ဆင်]]'''<br /><small>ပထမ ယာယီသမ္မတ<br />(၁၉၁၂)</small> File:蔣中正總統玉照.png|ပထမ: '''[[ချန်ကေရှိတ်]]'''<br /><small>ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ စတုတ္ထ၊ ပဉ္စမသက်တမ်းများ<br />(၁၉၄၈–၁၉၇၅)</small> File:President Yen Chia-kan.png|ဒုတိယ: '''[[ယန်ချာကန်]]'''<br /><small>ပဉ္စမသက်တမ်းအကျန်<br />(၁၉၇၅–၁၉၇၈)</small> File:第7任總統蔣經國先生玉照.jpg|တတိယ: '''[[ကျန်ကျင်းကော်]]'''<br /><small>ဆဌမ၊ သတ္တမသက်တမ်း<br />(၁၉၇၈–၁၉၈၈)</small> File:總統李登輝先生玉照 (國民大會實錄).jpg|စတုတ္ထ: '''[[လီတိန်းဟွေး]]'''<br /><small>သတ္တမသက်တမ်းအကျန်၊ အဋ္ဌမ၊ နဝမသက်တမ်းများ<br />(၁၉၈၈–၂၀၀၀)</small> File:總統陳水扁先生玉照 (國民大會實錄).jpg|ပဉ္စမ: '''[[ချင်ရွှေဗြန်း]]'''<br /><small>ဒသမ၊ ဧကာဒသမ သက်တမ်းများ<br />(၂၀၀၀–၂၀၀၈)</small> File:中華民國第12、13任總統馬英九先生官方肖像照.jpg|ဆဋ္ဌမ: '''[[မာယင်းကျို]]'''<br /><small>ဒွါဒသမ၊ တေရသမ သက်တမ်းများ<br />(၂၀၀၈–၂၀၁၆)</small> File:蔡英文官方元首肖像照.png|သတ္တမ: '''[[ချိုင်အင်းဝမ်]]'''<br /><small>စုဒ္ဒသမ၊ ပန္နရသမ သက်တမ်းများ<br />(၂၀၁၆–ယနေ့ထိ)</small> </gallery> == ဆက်စပ်ကြည့်ရန် == * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်]] * [[သမ္မတနှင့်ဒုသမ္မတ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများပြတိုက်]] * [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး]] == မှတ်စု == {{notelist}} ==ကိုးကား== {{reflist}} [[ကဏ္ဍ:နိုင်ငံအလိုက် သမ္မတများ]] [[ကဏ္ဍ:တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရ]] pmendiq06l8dotnnsw6osjuuuiq9u3i 0 230321 753188 753143 2022-08-03T16:47:58Z Ninjastrikers 22896 စာမျက်နှာကို [[ဂေါတမဗုဒ္ဓ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည် wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ဂေါတမဗုဒ္ဓ]] do9cdc7hjr6u3j339wco80yxmaw0wi8 0 230323 753168 753147 2022-08-03T13:46:43Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{Infobox election | election_name = ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၀ | country = Taiwan | type = presidential | ongoing = no | previous_election = ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၆ | previous_year = ၂၀၁၆ | election_date = {{Start date|2020|01|11|df=y}} | next_election = ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၄ | next_year = ၂၀၂၄ | registered = ၁၉,၃၁၁,၁၀၅ | turnout = ၇၄.၉၀% {{increase}} ၈.၆၃ {{abbr|pp|percentage points}} | image1 = Tsai Ing-wen election infobox.png | nominee1 = '''[[ချိုင်အင်းဝမ်]]''' | party1 = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|DPP]] | running_mate1 = '''[[ဝီလီယမ် လိုင်]]''' | popular_vote1 = '''၈,၁၇၀,၂၃၁''' | percentage1 = '''၅၇.၁၃%''' | image2 = 高雄市長 韓國瑜.jpg | nominee2 = [[ဟန်ကော်ယူ]] | party2 = [[ကွန်မင်တန်ပါတီ|ကွန်မင်တန်]] | running_mate2 = [[Chang San-cheng]] | popular_vote2 = ၅,၅၂၂,၁၁၉ | percentage2 = ၃၈.၆၁% | map_image = 2020ROCPresident.svg | map_caption = အစိမ်း- ဆိုင်အင်းဝမ်၊ အပြာ- ဟန်ကော်ယူ <!-- bottom -->| title = [[တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတ|သမ္မတ]] | before_election = [[ချိုင်အင်းဝမ်]] | before_party = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] | after_election = [[ချိုင်အင်းဝမ်]] | after_party = [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] }} (၁၀) ကြိမ်မြောက် ဥပဒေပြု ယွမ်ရွေးကောက်ပွဲနှင့်အတူ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် [[ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံ]]တွင်များ [[သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ|သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ]] ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိသမ္မတ [[ဆိုင်အင်းဝမ်]]နှင့် [[ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ (ထိုင်ဝမ်)|ဒီမိုကရက်တစ်တိုးတက်ရေးပါတီ]] မှ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ဝီလီယမ် လိုင်တို့သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရခဲ့ပြီး [[ကွန်မင်တန်ပါတီ]] (KMT) မှ Kaohsiung မြို့တော်ဝန် Han Kuo-yu နှင့် ၎င်း၏ တွဲဖက်အရွေးခံ Chang San-cheng တို့အပြင် တတိယ၊ ပါတီကိုယ်စားလှယ် James Soong တို့သည် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ 2khnh1wb61aysjq4bcz5gcaab36eblf 0 230326 753161 2022-08-03T13:09:48Z Albert Poliakoff 55831 [[ဆိုင်အင်းဝမ်]] စာမျက်နှာကို [[ချိုင်အင်းဝမ်]] သို့ Albert Poliakoffက ရွှေ့ခဲ့သည်: Tsai is pronounced like "ချိုင်" wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ချိုင်အင်းဝမ်]] spvjsf6kppm2ks5spwzlfvvrtqjwxmv 3 230327 753169 2022-08-03T13:51:36Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Simonglster ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၁၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) abrlwe0v7687r7ow12jp4zyjr8bdwzg 3 230328 753170 2022-08-03T13:51:46Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Wai Phyo Khant13 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၃:၅၁၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 38zfm47auwd7xpnd6mxkb8lqhbpy8m4 0 230329 753175 2022-08-03T14:17:14Z Jokomarel 101196 "'''တရားဝင် အရေးသားစနစ်'''တစ်ခုသည် [[ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]များ သို့မဟုတ် နိုင်ငံများ၊ ပြည်နယ..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် wikitext text/x-wiki '''တရားဝင် အရေးသားစနစ်'''တစ်ခုသည် [[ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]များ သို့မဟုတ် နိုင်ငံများ၊ ပြည်နယ်များနှင့် အခြားတရားစီရင်ပိုင်ခွင့်များအတွက် တရားဝင်သတ်မှတ်ထားသော စာရေးစနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရုံးသုံးဘာသာစကားကို အရေးအသားနှစ်ခု သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပို၍ ရေးသားထားသော လက်တွေ့တွင် ၎င်းကို အဓိကအားဖြင့် အသုံးပြုသည်။ ဤဘာသာစကားများတွင် ဇာတ်ညွှန်းအသုံးပြုခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အဓိပ္ပာယ်များ ပါလေ့ရှိသောကြောင့် တရားဝင် ဇာတ်ညွှန်းတစ်ရပ်ကို ကြေငြာခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးကို လွှမ်းမိုးရန် ပန်းတိုင်ရှိခြင်း သို့မဟုတ် နှစ်မျိုးလုံးအတွက် ဖြစ်သည်ဟု တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဝေဖန်ကြသည်။ လိုချင်သောအကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ပညာရေး၊ ဆက်သွယ်ရေးနှင့် ဘဝ၏အခြားသောကဏ္ဍအချို့လည်း ပါဝင်နိုင်သည်။ 7ll0cwnibomg6ndqopi0acxe86aav2o 753177 753175 2022-08-03T14:20:25Z Jokomarel 101196 wikitext text/x-wiki {{redirect|တရားဝင် စာအရေးအသားစနစ်}} '''တရားဝင် အရေးသားစနစ်'''တစ်ခုသည် [[ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]များ သို့မဟုတ် နိုင်ငံများ၊ ပြည်နယ်များနှင့် အခြားတရားစီရင်ပိုင်ခွင့်များအတွက် တရားဝင်သတ်မှတ်ထားသော စာရေးစနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရုံးသုံးဘာသာစကားကို အရေးအသားနှစ်ခု သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပို၍ ရေးသားထားသော လက်တွေ့တွင် ၎င်းကို အဓိကအားဖြင့် အသုံးပြုသည်။ ဤဘာသာစကားများတွင် ဇာတ်ညွှန်းအသုံးပြုခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အဓိပ္ပာယ်များ ပါလေ့ရှိသောကြောင့် တရားဝင် ဇာတ်ညွှန်းတစ်ရပ်ကို ကြေငြာခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးကို လွှမ်းမိုးရန် ပန်းတိုင်ရှိခြင်း သို့မဟုတ် နှစ်မျိုးလုံးအတွက် ဖြစ်သည်ဟု တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဝေဖန်ကြသည်။ လိုချင်သောအကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ပညာရေး၊ ဆက်သွယ်ရေးနှင့် ဘဝ၏အခြားသောကဏ္ဍအချို့လည်း ပါဝင်နိုင်သည်။ c5k9xx8uynr1pnuj61jpy5b4xsy2ux0 753239 753177 2022-08-04T08:52:45Z Ninjastrikers 22896 wikitext text/x-wiki '''တရားဝင် အရေးသားစနစ်'''တစ်ခုသည် [[ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ|ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]များ သို့မဟုတ် နိုင်ငံများ၊ ပြည်နယ်များနှင့် အခြားတရားစီရင်ပိုင်ခွင့်များအတွက် တရားဝင်သတ်မှတ်ထားသော စာရေးစနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရုံးသုံးဘာသာစကားကို အရေးအသားနှစ်ခု သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပို၍ ရေးသားထားသော လက်တွေ့တွင် ၎င်းကို အဓိကအားဖြင့် အသုံးပြုသည်။ ဤဘာသာစကားများတွင် ဇာတ်ညွှန်းအသုံးပြုခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အဓိပ္ပာယ်များ ပါလေ့ရှိသောကြောင့် တရားဝင် ဇာတ်ညွှန်းတစ်ရပ်ကို ကြေငြာခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးကို လွှမ်းမိုးရန် ပန်းတိုင်ရှိခြင်း သို့မဟုတ် နှစ်မျိုးလုံးအတွက် ဖြစ်သည်ဟု တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဝေဖန်ကြသည်။ လိုချင်သောအကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ပညာရေး၊ ဆက်သွယ်ရေးနှင့် ဘဝ၏အခြားသောကဏ္ဍအချို့လည်း ပါဝင်နိုင်သည်။ 7ll0cwnibomg6ndqopi0acxe86aav2o 3 230330 753181 2022-08-03T14:51:55Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Kiyoweap ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၄:၅၁၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qil1qieayguioacb7ny4ohczmt9zt01 3 230331 753185 2022-08-03T15:52:05Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် CupWithSoda19 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 2lxwchf8kjuwugonhb4it07qloy7ozx 3 230332 753186 2022-08-03T15:52:15Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Bosunx ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၅:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) shemqegffh0hcmggk4a75dped2eqhf4 3 230333 753190 2022-08-03T16:52:25Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် PexEric ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၆:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) hw2eg92ovp3wj8mzoujz5ja3g6s2bse 2 230334 753194 2022-08-03T17:13:56Z QueerEcofeminist 48651 [[အသုံးပြုသူ:Hanminsein]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ:Alakarkyawswar]] သို့ QueerEcofeministက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hanminsein|Hanminsein]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Alakarkyawswar|Alakarkyawswar]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အသုံးပြုသူ:Alakarkyawswar]] lyj2a7ck9mmzakcchjsorhim5r13gw1 3 230335 753196 2022-08-03T17:13:56Z QueerEcofeminist 48651 [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Hanminsein]] စာမျက်နှာကို [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Alakarkyawswar]] သို့ QueerEcofeministက ရွှေ့ခဲ့သည်: အသုံးပြုသူ "[[Special:CentralAuth/Hanminsein|Hanminsein]]" ကို "[[Special:CentralAuth/Alakarkyawswar|Alakarkyawswar]]" သို့ အမည်ပြောင်းလဲစဉ် စာမျက်နှာအား အလိုအလျောက် ရွှေ့ပြောင်းခြင်း wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Alakarkyawswar]] 3bj280sf74stdbv3o698424nb2cghv3 3 230336 753200 2022-08-03T17:52:35Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Odata Ashin ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 9nsevomo9f9mu1y3ko42bdg7gh2qgsm 3 230337 753201 2022-08-03T17:52:45Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် MinKhantThu 27 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၇:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) ee8ujgcfz4s4g8dwo09lda8skfwo99z 3 230338 753202 2022-08-03T18:52:54Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Myat Moee ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၅၂၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 7owzuafupct7dw1xzimouazgyre03wb 3 230339 753203 2022-08-03T18:53:04Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Shine Wunna TJ ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၅၃၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) ccoqxm0ka7ril2zg5b6vls2y4y8o64u 3 230340 753204 2022-08-03T18:53:14Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Knowledge Akuma ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၈:၅၃၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 1max72cxdcc9rd6xkehx6ximee2v5n7 3 230341 753206 2022-08-03T20:53:32Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Mcampany ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၅၃၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qzu26xrpvzwxtdw8litw8dz1ux6rs7l 3 230342 753207 2022-08-03T20:53:42Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် U Oo Saw Myint ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၀:၅၃၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 2shmeea935rmvg990rk9dwgrei98e2f 3 230343 753213 2022-08-03T22:54:01Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Aung kyaw 2286 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၂၂:၅၄၊ ၃ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) rch134uu2b3m272wmj3t0ruwbok1ket 3 230344 753217 2022-08-04T01:54:27Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Xenon zen ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၁:၅၄၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) m8s1f0sgzeli5cgcbv5bexs8fv8rl5i 3 230345 753224 2022-08-04T03:54:45Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Nang Eain Hom ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၅၄၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 7lxp8xy9ohbw6emi5i5ma0fxgvkddrm 3 230346 753225 2022-08-04T03:54:55Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် MysteryMulberry ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၃:၅၄၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qbxvwv1twf8dimzv39tczjj69qxab5l 3 230347 753226 2022-08-04T04:55:05Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Saikhamshure ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၄:၅၅၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qzvccbvm7kr824sm238g1bgt02pqcfo 3 230349 753229 2022-08-04T05:55:14Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် TinyElephant(14) ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၅:၅၅၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) qpem91og3iim6bh4wtxq9nak1m53moh 3 230350 753230 2022-08-04T06:55:24Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Kyawte Kay khine ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၅၅၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 75jqvx4pjykkl54vmvt8pdvajvy8t2b 3 230351 753231 2022-08-04T06:55:34Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Htay Htay Shwe ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၆:၅၅၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 24b6bc3pfd633bpanmu49jlhiy67ezc 3 230352 753240 2022-08-04T08:55:52Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် ခွန်ပအိုဝ့် ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၅၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) sj1ylqxjf4pfdkuz57t47z8ncew40e1 3 230353 753241 2022-08-04T08:56:02Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် JoeAung ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) k2eoy4c1sg6pen25qttfkwi63wv35tz 3 230354 753242 2022-08-04T08:56:12Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Soe MHtut ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၈:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 0tx4xj3ddv0nnmyu8yuk369dbezhj6v 3 230355 753244 2022-08-04T09:56:21Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Chibi 020 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၀၉:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) harppegrrzwwl4jemu8955u0jhjvl29 0 230356 753250 2022-08-04T10:42:48Z Chan Sung-Min 102525 "'''ထွက်နေအလံ'''({{lang-ja|旭日旗, きょくじつき|ကီယိုကုဂျီကျုကီ}}, {{lang-en|Rising Sun Flag}})သည် အနီရောင်စက်ဝိုင်း ပတ်လည်၌ ထွက်အလင်း(旭光)ကို ရေးဆွဲထားသည့် အလံဖြစ်..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် wikitext text/x-wiki '''ထွက်နေအလံ'''({{lang-ja|旭日旗, きょくじつき|ကီယိုကုဂျီကျုကီ}}, {{lang-en|Rising Sun Flag}})သည် အနီရောင်စက်ဝိုင်း ပတ်လည်၌ ထွက်အလင်း(旭光)ကို ရေးဆွဲထားသည့် အလံဖြစ်သည်။ ထွက်နေအလံသည် အာစကာခေတ်(၅၃၈ခုနှ်-၇၁၀ခုနှစ်)မှ စ၍ အသုံးပြုခဲ့သော်လည်း ဧဒိုခေတ်(၁၆၀၃ခုနှစ်-၁၈၆၈ခုနှစ်)မှ စ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ဒါအီမျို၌ အသုံးပြုခဲ့သည်။ မေဂျီပြန်လည်ထူထောင်ရေး (明治維新)ပြီးနောက် ဂျပန် အင်််ပါယာ(日本帝國)မှ အသုံးပြုခဲ့သော [[일본|ဂျပန်]]၏ အလံံအဖြစ်ယခုတွင် မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့(自衛隊)က အသုံးပြုနေသော အလံဖြစ်သည်။ egsasje8wvi5shdpy4oz0lbhp23682y 3 230357 753251 2022-08-04T10:56:31Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Pyae phyo aungo ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၀:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) 3tpgy1vgaksd04sasizxunr1itm6nsv 3 230358 753257 2022-08-04T11:56:40Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Bsy950707 ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) l30snpqpnqj9wskymnlubk7w3brsyel 3 230359 753258 2022-08-04T11:56:50Z Welcome-Bot 40494 ကြိုဆိုပါသည်! wikitext text/x-wiki == ဝီကီပီးဒီးယားမှ နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုပါတယ် Twelfie ! == {| class="plainlinks" cellspacing="0" cellpadding="0" style="margin:0 0 1em; width:100%;" | style="width:45%; vertical-align:top; border:1px solid #fad67d; background-color:#faf6ed;" | <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-colors-alacarte.svg|21px|link=|]] '''ပထမအဆင့် မိတ်ဆက်'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[Wikipedia:နိဒါန်း|ဝီကီပီးဒီးယား]]ရဲ့ '''[[Wikipedia:Five pillars|လမ်းစဉ်ငါးရပ်]]'''ကို ဦးစွာဖတ်ကြည့်ဖို့ အကြံပြုပါတယ်။ အကောင့်ကို မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ပြီးတဲ့နောက် '''[[အကူအညီ:မိတ်ဆက်|မိတ်ဆက်ခြင်း]]''' နှင့် '''[[WP:FAQ|မေးလေ့ရှိသော မေးခွန်းများ]]''' က သင့်ကို အများကြီး အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ သူတို့တွေက ဝီကီပီးဒီးယားမှာ တည်းဖြတ်နည်းနဲ့ ရေးသားဟန်တွေ၊ အခြား သိသင့်တာတွေကို ပြောပြပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဝီကီပီးဒီးယားမှာ ပါဝင်ဖို့ သင့်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာတွေ တတ်ကျွမ်းနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ပါဝင်ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ''[[WP:BOLD|သတ္တိရှိပါ]]''။ ပြီးတော့ တခြားသူတွေအပေါ်မှာ ''ရိုးရိုးသားသား ပြုမူဆက်ဆံပါ''။ ဒီနေရာဟာ ''[[w:wiki|ဝီကီ]]'' ဖြစ်ပြီး အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #fad67d; background-color:#faecc8; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Help-browser.svg|21px|link=| ]] '''အကူအညီရယူခြင်း'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> * အကူအညီလိုရင် ဝီကီပီးဒီးယား [[Wikipedia:လက်ဖက်ရည်ဆိုင်|လက်ဖက်ရည်ဆိုင်]]မှာ ဒါမှမဟုတ် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|Facebook]] ထဲက [http://www.facebook.com/groups/my.wikipedia မြန်မာဝီကီအဖွဲ့ရဲ့စာမျက်နှာ] မှာ ဝင်ရောက်မေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ * ဝီကီကို ဘယ်လိုစသုံးရမယ် ဆိုတာကိုတော့ [[Wikipedia:Cheatsheet|တည်းဖြတ်နည်း]] စာမျက်နှာမှာ ကြည့်ပါ။ * တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်လေ့လာချင်တယ် ဆိုရင်တော့ [[Wikipedia:ဆောင်းပါးများကို တည်းဖြတ်ခြင်း|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * မေးမြန်းစရာတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် [[WP:Q|ဒီနေရာမှာ]] မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။ * သင့်အနေနဲ့ [[WP:Administrators|စီမံခန့်ခွဲသူ]]တစ်ဦးဦးကိုလည်း သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာကနေတဆင့် ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။ * ယူနီကုဒ်ဖောင့် သွင်းဖို့ အခက်အခဲရှိရင် [https://unicodetoday.org/fonts/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ * ဘာကီးဘုတ် သုံးရမလဲ မသိရင် [https://unicodetoday.org/keyboards/ ဒီမှာ] ကြည့်ပါ။ </div> | style="padding:0 0.5em;" | | style="width:55%; vertical-align:top; border:1px solid #abd5f5; background-color:#f1f5fc;" | <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Gnome-applications-utilities.svg|21px|link=|]] '''မှတ်သားဖွယ်ရာများ'''</div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; padding:0.4em 1em 0.3em;"> * စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တယ်ဆိုရင် [[Wikipedia:Sandbox|ဒီစာမျက်နှာ]]ကို သုံးပြီး စာမျက်နှာတည်းဖြတ်မှုကို စမ်းသပ်နိုင်ပါတယ်။ * ဆောင်းပါးသစ်တစ်ပုဒ် စတင်ရေးသားချင်တယ်ဆိုရင် [[WP:YFA|သင်၏ ပထမဆုံးဆောင်းပါး]] စာမျက်နှာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။ * ဆောင်းပါးသစ်အတွက် အမည်ပေးဖို့ အခက်အခဲရှိနေရင် [[Wikipedia:ဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်များ|ဒီစာမျက်နှာကို]] ဖတ်ကြည့်ပါ။ * [[Help:ပုံတင်နည်းလမ်းညွှန်]] မှာ ပုံတင်နည်း၊ ထည့်သွင်းအသုံးပြုနည်းတွေ ရှင်းပြထားပါတယ်။ * [[Wikipedia:ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ|ပုံအသုံးပြုခြင်း မူဝါဒ]] က မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှာ ဘယ်လိုပုံတွေ တင်သင့် မတင်သင့်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ * ကျေးဇူးပြုပြီးတော့ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွေမှာ &#126;&#126;&#126;&#126; ရိုက်ထည့်ပြီး သင့်အမည်ကို လက်မှတ်ထိုးပေးပါ။ * သင့်အကောင့်အတွက် [[Special:Preferences#mw-prefsection-gadgets|gadgets]] (custom features) ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ * [[wiktionary:my:Wiktionary:သတ်ပုံ|သတ်ပုံကျမ်း]]မှာ စာလုံးပေါင်း၊ သတ်ပုံသတ်ညွှန်းများ စစ်နိုင်ပါတယ်။ </div> <div style="border-bottom:1px solid #abd5f5; background-color:#d0e5f5; padding:0.2em 0.5em; font-size:110%;">[[File:Tango Globe of Letters.svg|21px|link=| ]] '''Welcome!'''</div> <div style="padding:0.4em 1em 0.3em;"> [[File:Nice Cup of Tea.jpg|200px|right|မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားမှ လှိုက်လှဲစွာ ကြိုဆိုပါတယ်။ မိတ်ဆွေ စိတ်ပါဝင်စားရာ ကဏ္ဍတွင် ပါဝင်၍ ဆောင်းပါး ရေးသားနိုင်ပါတယ်။]] Welcome to '''Myanmar Wikipedia'''! I hope you enjoy improving and editing this [[ဝီကီပီးဒီးယား|Wikipedia]] project. These pages are especially useful for those who are literate in Burmese. However, even experienced Wikipedians who don't know any Burmese have helped out with other things, such as updating images from Commons, so don't be afraid to improve the wiki any way you can! Remember, someone else can always come later and fix any changes you make that are not perfect. Thank you. </div> |}<!-- Template:Welcome --> --[[အသုံးပြုသူ:Welcome-Bot|Welcome-Bot]] ([[အသုံးပြုသူ ဆွေးနွေးချက်:Welcome-Bot|ဆွေးနွေး]]) ၁၁:၅၆၊ ၄ ဩဂုတ် ၂၀၂၂ (UTC) rd4e64qqgonn8gakva32xdcqmg4pcw8