Wikipodróże plwikivoyage https://pl.wikivoyage.org/wiki/Strona_g%C5%82%C3%B3wna MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter Media Specjalna Dyskusja Użytkownik Dyskusja użytkownika Wikipodróże Dyskusja Wikipodróży Plik Dyskusja pliku MediaWiki Dyskusja MediaWiki Szablon Dyskusja szablonu Pomoc Dyskusja pomocy Kategoria Dyskusja kategorii TimedText TimedText talk Moduł Dyskusja modułu Gadżet Dyskusja gadżetu Definicja gadżetu Dyskusja definicji gadżetu 0 534 120325 106372 2022-08-24T08:35:10Z 89.79.116.77 Poprawa błędów ortograficznych występujących w tekście wikitext text/x-wiki {{Top-banner}} {{Miejscowość infobox |nazwa = Edynburg |widok = EdinburghMontage.png |herb = |mapa = Edinburgh_council.PNG |region = [[Szkocja]] |powierzchnia = 259 |prefiks = 0131 |www = www.edinburgh.gov.uk }} [[Plik:Edinburgh printable tourist attractions map.jpg|thumb|upright=2.0|Atrakcje turystyczne]] [[Plik:Edinburgh.jpg|thumb|Edynburg]] '''Edynburg''' (ang. ''Edinburgh'') jest stolicą [[Szkocja|Szkocji]], miastem w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. == Dojazd == === Promem === * [http://www.superfast.com/Scotland/English/index.asp Superfast Ferries] kursują między [[Zeebrugge]] w [[Belgia|Belgii]] a [[Rosyth]] blisko [[Edynburg]]a. Obecnie żegluga zawieszona do czasu budowy nowych promów. Raczej nie prędko zostanie wznowiona. Najbliższe promy dopływają do angielskiego Newcastle z Amsterdamu. === Samolotem === Autobusem AirLink 100 do Waverley Bridge obok Princes Street, odjeżdża co 10 min od godz. 9.25 do 00.20 od poniedziałku do piątku [http://www.flybybus.com pełny rozkład fly_by_bus autobusu], cena biletu w jedną stronę £3.50, powrotny £6, jedziemy około pół godziny. Tańsza opcja to zwykły autobus miejski numer 35, który dowozi nas z lotniska prawie do centrum i kosztuje £1.20. Podróż trwa dużo dłużej, ale daje możliwość zobaczenia przedmieść i zaoszczędzenia pieniędzy...Rozkład na stronie: http://lothianbuses.com/r35.php == Komunikacja == Lothian Bus – czerwone dwupiętrowe autobusy. Każdy autobus przejeżdża przez Princess Street w centrum miasta. Mapę z rozkładem tras można znaleźć w Lothian Office znajdującym się na Waverley Bridge, Hanover Street i na Shandwick Place albo w centrum informacji turystycznej. * [http://lothianbuses.com/index2.php Rozkład jazdy] tego autobusu. * Cena biletu: jednorazowy £1,20, całodniowy £3,50, nocny £2,50 '''Uwaga!''' Kierowcy nie wydają reszty. Proszę przygotować wyliczone drobne pieniądze. [[Plik:Royal Standard Holyrood.PNG|thumb|Pałac Hollyroad]] == Warto zobaczyć == *Edinburgh Castle. *Craigmillar Castle. *Holyrood Palace. *Royal Mile główna ulica Starego Miasta. *New Town wpisany na listę UNESCO. *Dynamic Earth. * [http://www.fruitmarket.co.uk/information.html FruitMarket Gallery] Galeria owocowa znajduje się obok stacji głównej, Waverley Station. Wstęp za darmo. Sztuka współczesna. * City Art Centre, 2 Market Street, naprzeciwko Fruitmarket Gallery * The Museum of Childhood, 42 High St, na Royal Mile; w kolekcji muzeum zbiór zabawek i gier z różnych epok i części świata, wstęp wolny. * Camera Obscura * Gilmerton Cove * Scottish whisky Experience. * National Museum of Scotland. * National Galleries. * Widoki z Carlton Hill. == Spróbuj == Spacer na szczyt o nazwie Arthur’s Seat, które znajduje się na wygasłym wulkanie. Rosslyn Chapel – Da Vinci Code – autobusem nr 15A == Gastronomia == == Internet == * '''Forest Cafe''', Prowadzony przez ochotników klub. Dobre jedzenie. Internet nieodpłatnie. 3 Bristo Place, godz. 10-24 http://www.theforest.org.uk/cafe.php == Noclegi == Uwaga! W okresie letnich festiwali bardzo trudno znaleźć zakwaterowanie. Rezerwacja noclegów z wyprzedzeniem jest gwarancją miejsca. ==== Schroniska młodzieżowe ==== Schroniska (hostels) dzielą się w uproszczeniu na dwie grupy: * [http://www.syha.org.uk/SYHA/web/site/syha_searchresults.asp?htype=&region=&hname=edinburgh SYHA] (szkockie stowarzyszenie schronisk młodzieżowych) * [http://www.hostel-scotland.co.uk/results.asp?City=edinburgh&Submit5=Search Independent YH] Backpackers hotel (niezależne schroniska) Guest Houses – adresy i numery telefonów są w yellow pages == Gdzie dalej == {{Atrybucja}} {{Jest w|Szkocja}} [[Kategoria:Szkocja]] p3u1ig30ruciqkkqy891kj0ikxgqqz5 120326 120325 2022-08-24T08:38:40Z 89.79.116.77 Dane w tekście wikitext text/x-wiki {{Top-banner}} {{Miejscowość infobox |nazwa = Edynburg |widok = EdinburghMontage.png |herb = |mapa = Edinburgh_council.PNG |region = [[Szkocja]] |powierzchnia = 259 |prefiks = 0131 |www = www.edinburgh.gov.uk }} [[Plik:Edinburgh printable tourist attractions map.jpg|thumb|upright=2.0|Atrakcje turystyczne]] [[Plik:Edinburgh.jpg|thumb|Edynburg]] '''Edynburg''' (ang. ''Edinburgh'') jest stolicą [[Szkocja|Szkocji]], miastem w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. == Dojazd == === Promem === * [http://www.superfast.com/Scotland/English/index.asp Superfast Ferries] kursują między [[Zeebrugge]] w [[Belgia|Belgii]] a [[Rosyth]] blisko [[Edynburg]]a. Obecnie żegluga zawieszona do czasu budowy nowych promów. Raczej nie prędko zostanie wznowiona. Najbliższe promy dopływają do angielskiego Newcastle z Amsterdamu. === Samolotem === Autobusem AirLink 100 do Waverley Bridge obok Princes Street, odjeżdża co 10 min od godz. 9.25 do 00.20 od poniedziałku do piątku [http://www.flybybus.com pełny rozkład fly_by_bus autobusu], cena biletu w jedną stronę £3.50, powrotny £6, jedziemy około pół godziny. Tańsza opcja to zwykły autobus miejski numer 35, który dowozi nas z lotniska prawie do centrum i kosztuje £1.20. Podróż trwa dużo dłużej, ale daje możliwość zobaczenia przedmieść i zaoszczędzenia pieniędzy...Rozkład na stronie: https://www.lothianbuses.com/timetable/?service_name=100 == Komunikacja == Lothian Bus – czerwone dwupiętrowe autobusy. Każdy autobus przejeżdża przez Princess Street w centrum miasta. Mapę z rozkładem tras można znaleźć w Lothian Office znajdującym się na Waverley Bridge, Hanover Street i na Shandwick Place albo w centrum informacji turystycznej. * [http://lothianbuses.com/index2.php Rozkład jazdy] tego autobusu. * Cena biletu: jednorazowy £1,20, całodniowy £3,50, nocny £2,50 '''Uwaga!''' Kierowcy nie wydają reszty. Proszę przygotować wyliczone drobne pieniądze. [[Plik:Royal Standard Holyrood.PNG|thumb|Pałac Hollyroad]] == Warto zobaczyć == *Edinburgh Castle. *Craigmillar Castle. *Holyrood Palace. *Royal Mile główna ulica Starego Miasta. *New Town wpisany na listę UNESCO. *Dynamic Earth. * [http://www.fruitmarket.co.uk/information.html FruitMarket Gallery] Galeria owocowa znajduje się obok stacji głównej, Waverley Station. Wstęp za darmo. Sztuka współczesna. * City Art Centre, 2 Market Street, naprzeciwko Fruitmarket Gallery * The Museum of Childhood, 42 High St, na Royal Mile; w kolekcji muzeum zbiór zabawek i gier z różnych epok i części świata, wstęp wolny. * Camera Obscura * Gilmerton Cove * Scottish whisky Experience. * National Museum of Scotland. * National Galleries. * Widoki z Carlton Hill. == Spróbuj == Spacer na szczyt o nazwie Arthur’s Seat, które znajduje się na wygasłym wulkanie. Rosslyn Chapel – Da Vinci Code – autobusem nr 15A == Gastronomia == == Internet == * '''Forest Cafe''', Prowadzony przez ochotników klub. Dobre jedzenie. Internet nieodpłatnie. 3 Bristo Place, godz. 10-24 http://www.theforest.org.uk/cafe.php == Noclegi == Uwaga! W okresie letnich festiwali bardzo trudno znaleźć zakwaterowanie. Rezerwacja noclegów z wyprzedzeniem jest gwarancją miejsca. ==== Schroniska młodzieżowe ==== Schroniska (hostels) dzielą się w uproszczeniu na dwie grupy: * [http://www.syha.org.uk/SYHA/web/site/syha_searchresults.asp?htype=&region=&hname=edinburgh SYHA] (szkockie stowarzyszenie schronisk młodzieżowych) * [http://www.hostel-scotland.co.uk/results.asp?City=edinburgh&Submit5=Search Independent YH] Backpackers hotel (niezależne schroniska) Guest Houses – adresy i numery telefonów są w yellow pages == Gdzie dalej == {{Atrybucja}} {{Jest w|Szkocja}} [[Kategoria:Szkocja]] 31gbbk7d1wo0xb0rphimt2d384duro0 0 1711 120327 114828 2022-08-24T11:25:57Z 89.79.116.77 Harry Potter wikitext text/x-wiki {{Top-banner}} {{Państwo infobox |nazwa państwa = Nowa Zelandia |nazwa oryginalna = New Zealand<br />Aotearoa |flaga = Flag of New Zealand.svg |lokalizacja = New Zealand in its region.svg |stolica = [[Wellington]] |ustrój = monarchia konstytucyjna |waluta = dolar (NZD, NZ$, $)<br />1 NZ$ = 100 centów (¢) |strefa czasowa = UTC +12 – zima<br />UTC +13 – lato |powierzchnia = 268 680 |język urzędowy = angielski, maori, nowozelandzki język migowy |religia = chrześcijaństwo |kod telefoniczny = +64 |napięcie elektryczne = 230 V / 50 Hz |typ gniazdka = I |kod samochodowy = NZ |ruch samochodowy = lewostronny |domena internetowa = .nz }} '''Nowa Zelandia''' (ang. ''New Zealand''; maori ''Aotearoa'' – ''Kraj Długiej Białej Chmury'') – państwo wyspiarskie położone na półkuli południowej, w Oceanii. == Charakterystyka == === Geografia === Nowa Zelandia, na którą składają się dwie główne wyspy (Wyspa Północna i Wyspa Południowa) leży na południowy wschód od Australii, na Oceanie Spokojnym. === Fauna i flora === Na wyspach Nowej Zelandii występuje bardzo bogata i urozmaicona flora oraz fauna, np. występuje tam ponad 5 tys. gatunków samych paproci. Znanym, zagrożonym gatunkiem zwierzęcia, które spotkać można tylko tutaj jest ptak [[w:Kiwi|Kiwi]]. === Klimat === Klimat podzwrotnikowy morski === Historia === === Kultura i sztuka === === Polityka === === Gospodarka === === Społeczeństwo === W Nowej Zelandii święta obchodzone są w tym samym czasie co w Polsce. Około 50% społeczeństwa zamieszkującego Nową Zelandię jest ateistami. == Przygotowania == === Przewodniki === Niestety nie powstał jak dotychczas dobry i aktualny przewodnik po Nowej Zelandii w języku polskim. Wydany przez Pascala przewodnik podręczny – na spirali – jest małowartościowy i zawiera wiele błędów. Najlepszym z dostępnych przewodników jest Lonely Planet – niestety w wersji angielskiej. Zawiera on najwięcej map i aktualnych porad. === Mapy === Dostępne w Polsce mapy są niedokładne i podają błędne wskazania odległości. Na miejscu można kupić dokładniejsze mapy, ale najlepiej jest w centrum informacji turystycznej poprosić o darmowa mapę okolicy. W wynajętym samochodzie znajdziemy atlas drogowy. Za około 10 NZ$ dziennie przy wynajmie samochodu można wypożyczyć GPS. W Internecie dostępne są bezpłatne mapy GPS do nawigacji samochodowych Garmin (Mapsource) [http://nzopengps.org/ nzopengps.org]. === Wybór czasu podróży === Nowa Zelandia jest atrakcyjna przez cały rok. Zimy, zwłaszcza na północy, nie są dokuczliwe (temperatura nie spada poniżej zera), a w wyżej położonych ośrodkach narciarskich panują doskonałe warunki śniegowe. Lato niezbyt upalne (temperatury w dzień rzadko przekraczają 30 stopni) jest równocześnie porą ferii szkolnych. Szczyt sezonu przypada na Święta Bożego Narodzenia i okres bezpośrednio po nim, co wiąże się z wyższymi cenami w hotelach oraz tłumami w ośrodkach turystycznych. Zatem nie zaleca się przyjazdu w tym okresie. [[Plik:New Zealand map.PNG|thumb|upright=1.5|Terytorium Nowej Zelandii]] === Wizy === Osoby legitymujące się polskim paszportem, odwiedzający Nową Zelandię w celach turystycznych do trzech miesięcy, muszą postarać się o elektroniczna wizę - turystyczną 90-dniową „NZeTA (e-wiza)”. Jest to wiza wielokrotna. Wizę wyrabia się poprzez stronę internetową ambasady Nowej Zelandii a czas jej wydania to około 4 dni. Wizę otrzymujemy mailem do domu. Ostateczną decyzję o zgodzie na wjazd podejmuje ''Immigration Officer''. Może prosić o pokazanie biletu powrotnego oraz o udokumentowanie posiadania środków na pobyt. Karta płatnicza jest traktowana jako wystarczające zabezpieczenie. W przypadku dłuższych pobytów należy wystąpić o inny rodzaj wizy w ambasadzie Nowej Zelandii w Warszawie. === Przepisy celne === Obowiązują restrykcyjne przepisy celne zakazujące całkowicie przywozu żywności, zarówno świeżej, przetworzonej, jak i konserwowanej. W przypadku żywności konserwowanej oraz słodyczy (czekolada, cukierki, chałwa) możliwe są odstępstwa. Konserwy muszą mieć opis w języku angielskim i podany skład, w przypadku słodyczy decyzja zależy od urzędnika władz sanitarnych. Każdą posiadaną żywność należy bezwzględnie zadeklarować.<br />W przypadku wykrycia niezadeklarowanej żywności grozi grzywna w wysokości od 2 tys. NZ$, a skrajnych przypadkach odmowa wjazdu do Nowej Zelandii i wielogodzinne przesłuchanie. Cały bagaż jest prześwietlany pod kątem wykrycia produktów spożywczych, więc nie ma mowy o ich ukryciu.<br />Pozostałe produkty można wwozić i wywozić w zwyczajowo przyjętych ilościach. Na wszystkich lotniskach międzynarodowych, tak jak po przyjeździe, jak i przed wyjazdem, w strefie bezcłowej można kupić alkohole i papierosy. Personel udziela informacji co do maksymalnych dozwolonych ilości. Służby celne bardzo restrykcyjnie podchodzą do czystości odzieży i obuwia sportowego. Szczegółowo sprawdzane są podeszwy butów trekkingowych i namioty, czy nie ma na nich szczątków roślinnych. === Wymiana waluty === Na lotniskach i w centrach informacji turystycznej są punkty wymiany Travellex. Zarówno kurs po jakim następuje wymiana, jak i 10% prowizja czynią operację całkowicie nieopłacalną. Niższe prowizje i lepsze kursy oferują banki. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest pobieranie gotówki z bankomatu, należy jednak sprawdzić jakie opłaty pobiera nasz bank (ew. zmienić bank na oferujący niższe prowizje) i czy nie przelicza dolarów nowozelandzkich poprzez dolara amerykańskiego (niektóre karty VISA). === Karty płatnicze === Akceptowane są wszystkie podstawowe karty płatnicze wystawiane w Polsce. Opłaty kartami przyjmują w zasadzie wszystkie placówki handlowe i gastronomiczne. Sieć bankomatów jest wystarczająca, ale w małych osadach możemy mieć kłopot z jego znalezieniem. Brak karty kredytowej może uniemożliwić wynajęcie pokoju w hotelu i wyklucza wynajem samochodu. W większości przypadków karty debetowe Visa Electron '''nie są''' akceptowane w terminalach płatniczych ''EFTPOS'' (terminale takie występują jedynie w N. Zelandii i Australii). Za to bez problemu można wypłacać nimi w bankomatach (wybierając opcję check). === Ubezpieczenia === Obywatele polscy nie mają prawa do bezpłatnej opieki lekarskiej. Zalecanie jest posiadanie polisy od odpowiedzialności cywilnej, gdyż obowiązujący anglosaski system prawny umożliwia dochodzenie od sprawców nawet błahych wypadków dużych odszkodowań. Są honorowane polisy ubezpieczeniowe wystawione przez międzynarodowe towarzystwa ubezpieczeniowe działające zarówno w Polsce, jak i Nowej Zelandii. W innych przypadkach następuje weryfikacja polisy. Należy pamiętać o licznych ograniczeniach dotyczących polis ubezpieczeniowych dołączanych do tzw. złotych kart płatniczych. Najlepiej jest zawrzeć dodatkowe ubezpieczenie w renomowanym towarzystwie ubezpieczeniowym, dobrze się upewniając jaki ma zakres. <!-- === Ekwipunek === === Rozmówki === --> == Dojazd == === Samolotem === W praktyce jest to jedyny sposób dostania się z Polski do Nowej Zelandii. Głównym portem lotniczym jest międzynarodowy port lotniczy w Auckland. Tu ląduje większość samolotów z Azji. Polska nie ma bezpośredniego połączenia z Nową Zelandią. Samoloty mają zazwyczaj międzylądowanie w Bangkoku, Singapurze, Hongkongu lub innym z azjatyckich hubów lotniczych. Cena biletu w dwie strony wynosi minimum 5 tys. złotych. Najtańsze są loty z Londynu, skąd ceny zaczynają się już od 600 GBP (Malaysia Airlines). Przesiadka w Australii, bez opuszczania terminalu tranzytowego i z czasem między lotami do 8 godzin nie wymaga posiadania wizy australijskiej. Pojawiły się bardzo atrakcyjne połączenia z Kuala Lumpur tanią linią lotniczą Air Asia. Ceny zaczynają się już od 400 zł w dwie strony. Przykładowe tanie połączenia: * Warszawa ↔ Bangkok – 1800 zł – Aerosvit * Bangkok ↔ Kuala Lumpur – 300 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia lub * Kraków ↔ Londyn-Stansted – 300 zł – Ryanair * Londyn-Stansted ↔ Kuala Lumpur – 2000 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia Przy wylocie z Nowej Zelandii, przed odprawą należy wnieść opłatę lotniskową w wysokości 25 NZ$. Opłata ta nie obowiązuje w porcie lotniczym w Auckland. === Statkiem === Co prawda ponad 99% przybywających do Nowej Zelandii korzysta z transportu lotniczego, lecz w przypadku terytoriów zależnych bądź stowarzyszonych ([[Dependencja Rossa]], [[Niue]], [[Tokelau]], [[Wyspy Cooka]]) utrzymywana jest komunikacja morska. Przypływają też nieregularnie statki turystyczne z Australii. == Przejścia graniczne == Głównym przejściem granicznym jest port lotniczy Auckland. Inne to porty lotnicze Queenstown, Wellington i Christchurch. == Regiony == * Wyspa Północna * Wyspa Południowa * Wyspa Stewarta * Wyspy Chatham * Wyspy Subantarktyczne == Miasta == * [[Wellington]] * [[Auckland]] * [[Christchurch]] * [[Dunedin]] * [[Hamilton (Nowa Zelandia)|Hamilton]] * [[Invercargill]] * [[Lower Hutt]] * [[Napier]] * [[New Plymouth]] * [[Palmerston North]] * [[Queenstown (Nowa Zelandia)|Queenstown]] * [[Rotorua]] * [[Tauranga]] == Ciekawe miejsca == === Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO === {{#lsth:Lista światowego dziedzictwa UNESCO|[[Nowa Zelandia]]}} == Transport == === Pociągiem === Nie podam ich == Wyjazd == == Język == Językami urzędowymi w Nowej Zelandii są angielski i maoryski (''maori''), od kwietnia 2006 r. również nowozelandzki język migowy. == Zakupy == == Gastronomia == Dominuje kuchnia anglosaska z wpływami etnicznymi imigrantów oraz maoryskimi. Duży wybór dań rybnych. Liczne tanie restauracje z kuchnią chińską. Występują wszystkie światowe sieci fast foodów, jednakże najlepsze burgery zjemy w małych barach typu takeaway, a miejscowym rarytasem są frytki ze słodkich ziemniaków (''kumara chips''). Ceny: * śniadanie kontynentalne w hotelu ok. 15 NZ$ * śniadanie angielskie w hotelu ok. 25 NZ$ * zupa w restauracji od 12 do 20 NZ$ * drugie danie od 30 do 50 NZ$ * herbata od 3 do 6 NZ$ i jest zawsze podawana z dzbanuszkiem mleka, o cytrynę trzeba prosić dodatkowo * kawa w kawiarni od 4,5 do 8 NZ$ (jest to kawa gatunku robusta, a nie arabica do której jesteśmy przyzwyczajeni w Polsce, ze względu na intensywność robusty lepiej zrezygnować z espresso i poprosić o long black, kawa podawana jest w zasadzie bez mleka, unikać należy kawiarni międzynarodowych sieci, gdzie podają rozwodniona kawę w dużych papierowych kubkach.) * ciastko ~ 4 NZ$ * butelka wina nowozelandzkiego od 35 NZ$ (najlepsze są wina smakowe z Gibbston Valley) Do posiłku w restauracji można poprosić o dzbanek wody, który podawany jest w cenie posiłku, bez dodatkowej opłaty. ==== Alkohole w lokalach gastronomicznych ==== Sprzedaż alkoholi jest koncesjonowana. Rozróżniamy następujące rodzaje lokali: * bez licencji na sprzedaż alkoholi, * BYO (''Bring Your Own Alcohol''), czyli przynieś swój alkohol (wino lub piwo), w tym przypadku wnosimy niewielką opłatę od każdej butelki, * licencjonowane, z pełną lub ograniczoną sprzedażą alkoholi. Ciekawą alternatywą dla napojów alkoholowych może się okazać bezalkoholowe piwo imbirowe (''Ginger Beer'') – najsmaczniejsze o nazwie Frank. == Noclegi == Baza hotelowa w miejscowościach turystycznych jest bardzo bogata. Poczynając od luksusowych hoteli, a na motelach kończąc. W sezonie wskazana wcześniejsza rezerwacja. Poza sezonem kłopoty z miejscami w motelach mogą wystąpić jedynie w weekendy. Ceny pokoi hotelowych średniej klasy wynoszą około 115 NZ$ (np. hotel [http://www.queenstownhotel.com/ Aspen on Queenstown]) lub 100 NZ$ za motel (apartament z salonem, kuchnią, łazienką i sypialnią na piętrze oraz jacuzzi w motelu [http://www.gwendolinecourt.co.nz/location.php Gwendoline, Rotorua]). Ceny w Auckland są wyższe o około 30–50%. Zasadą jest nie wliczanie ceny śniadania do noclegu, chyba że trafimy na promocje lub jest to naprawdę dobry i drogi hotel. W hotelu [http://www.chateau.co.nz/ Chateau Bay View] w Tongariro, u podnóża Mount Ruapehu zapłacimy za promocyjny pakiet weekendowy dla dwóch osób około 650 NZ$ (dwa noclegi, śniadanie angielskie i trzydaniowa kolacja) w szczycie sezonu zimowego. Dla turystów z mniej zasobnym portfelem dostępne są hostele (''backpacker accomodation'') w cenie od 25 NZ$ za miejsce w pokoju wieloosobowym do 40 NZ$ w jedynkach. W większości przypadków pościel jest wliczona w cenę. Organizacją, która zrzesza najwięcej hosteli jest [http://www.bbh.co.nz/ BBH]. Lokalną ciekawostką są maty grzejne zainstalowane pod prześcieradłami w łóżkach, oczywiście z indywidualną regulacją temperatury. == Nauka == == Praca == == Bezpieczeństwo == Nowa Zelandia jest krajem bardzo bezpiecznym. Poza normalnymi zagrożeniami ze strony kieszonkowców występującymi w większych ośrodkach miejskich oraz sporadycznymi bójkami w pubach inne zagrożenia w zasadzie nie występują. Nie oznacza to jednak, że nie należy zachować zwykłych środków bezpieczeństwa, w tym niepozostawianie cennych przedmiotów na siedzeniach w samochodzie (choć w szczycie sezonu parkingi w miejscowościach turystycznych patrolowane są przez wolontariuszy), samotne spacery w nocy po bocznych uliczkach i parkach itp. Policja obecna jest w każdej miejscowości, a drogi są często patrolowane. == Zdrowie == Nie występują żadne szczególne zagrożenia dla zdrowia. Nie są wymagane szczepienia profilaktyczne. Woda z kranów jest wszędzie zdatna do picia. Sieć placówek służby zdrowia pokrywa teren całego kraju. Poradnie, sprywatyzowane, pracują w większych miastach 24 godziny na dobę. Ostrzega się przed pchłą piaskową (preparaty dostępne we wszystkich aptekach i drogeriach). W przypadku wycieczek w buszu zalecane są długie spodnie, wysokie buty i skarpety, kurtki, nakrycia głowy i rękawiczki. Nowa Zelandia leży na obszarze o silne operacji promieni ultrafioletowych. Zaleca się stosowanie kremów z filtrami o wysokich wartościach, min. 30. == Kontakt == === Telefon === Dostępne są publiczne automaty telefoniczne. Wszyscy polscy operatorzy telefonii komórkowej mają podpisane umowy z jedynym operatorem nowozelandzkim, Vodafone. Brak usługi roamingowej na wysyłanie MMS, oraz na transmisję danych. Stawki za rozmowy do Polski są stosunkowo wysokie.<br />Dobrym rozwiązaniem jest zakup karty prepaid, gdyż nowozelandzkie taryfy są o wiele niższe niż polskie roamingowe. Karty można kupić w drogeriach i aptekach połączonych z drogeriami. === Internet === Internet jest powszechnie dostępny. W kawiarenkach internetowych należy liczyć się z opłatami rzędu od 6 do 15 NZ$ za godzinę, w hotelach nawet powyżej 20 NZ$ za godzinę. W ośrodkach informacji turystycznej zapytać się można o bezpłatne hotspoty, są w każdym większym mieście. Polskie karty GSM wydane przez operatorów telefonii cyfrowej nie działają. === Poczta === Znaczek na standardową pocztówkę do Polski kosztuje 2 NZ$. Są specjalne, oznakowane skrzynki pocztowe na pocztę międzynarodową. Zwykła kartka dochodzi do Polski po około 7–14 dniach. == Informacje turystyczne == We wszystkich ośrodkach turystycznych zorganizowane są centra informacyjne i-SITE. Zazwyczaj są one połączone z możliwością zarezerwowania noclegu, wykupienia wycieczki i rezerwacji biletów na lokalne atrakcje. Oferują, poza bezpłatną mapa okolicy, bogaty wybór lokalnych pamiątek, widokówek i znaczków. Centra są dobrze oznakowane. == Przedstawicielstwa dyplomatyczne == === Przedstawicielstwo Nowej Zelandii w Polsce === Ambasada Nowej Zelandii Al. Ujazdowskie 51 00-536 Warszawa Telefon: +48 22 521 05 00 Fax: +48 22 521 05 10 Strona www: https://www.aina.pl/ambasady/ambasada-nowazelandia.html E-mail: [Mailto:nzwsw@nzembassy.pl nzwsw@nzembassy.pl] === Przedstawicielstwa Polski w Nowej Zelandii === Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wellingtonie Adres: Level 9, City Chambers 142-144 Featherston Street Wellington 6011 Telefon: +64 44 99 78 44 Fax: +64 44 99 78 46 Strona www: https://wellington.msz.gov.pl/pl/ E-mail: [Mailto:wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl] {{Atrybucja|Nowa_Zelandia}} {{Jest w|Oceania}} [[Kategoria:Nowa Zelandia| ]] ku30ik02s0wm4j2vaorv1q1pkrls4bb 120328 120327 2022-08-24T11:26:40Z 89.79.116.77 /* Pociągiem */ wikitext text/x-wiki {{Top-banner}} {{Państwo infobox |nazwa państwa = Nowa Zelandia |nazwa oryginalna = New Zealand<br />Aotearoa |flaga = Flag of New Zealand.svg |lokalizacja = New Zealand in its region.svg |stolica = [[Wellington]] |ustrój = monarchia konstytucyjna |waluta = dolar (NZD, NZ$, $)<br />1 NZ$ = 100 centów (¢) |strefa czasowa = UTC +12 – zima<br />UTC +13 – lato |powierzchnia = 268 680 |język urzędowy = angielski, maori, nowozelandzki język migowy |religia = chrześcijaństwo |kod telefoniczny = +64 |napięcie elektryczne = 230 V / 50 Hz |typ gniazdka = I |kod samochodowy = NZ |ruch samochodowy = lewostronny |domena internetowa = .nz }} '''Nowa Zelandia''' (ang. ''New Zealand''; maori ''Aotearoa'' – ''Kraj Długiej Białej Chmury'') – państwo wyspiarskie położone na półkuli południowej, w Oceanii. == Charakterystyka == === Geografia === Nowa Zelandia, na którą składają się dwie główne wyspy (Wyspa Północna i Wyspa Południowa) leży na południowy wschód od Australii, na Oceanie Spokojnym. === Fauna i flora === Na wyspach Nowej Zelandii występuje bardzo bogata i urozmaicona flora oraz fauna, np. występuje tam ponad 5 tys. gatunków samych paproci. Znanym, zagrożonym gatunkiem zwierzęcia, które spotkać można tylko tutaj jest ptak [[w:Kiwi|Kiwi]]. === Klimat === Klimat podzwrotnikowy morski === Historia === === Kultura i sztuka === === Polityka === === Gospodarka === === Społeczeństwo === W Nowej Zelandii święta obchodzone są w tym samym czasie co w Polsce. Około 50% społeczeństwa zamieszkującego Nową Zelandię jest ateistami. == Przygotowania == === Przewodniki === Niestety nie powstał jak dotychczas dobry i aktualny przewodnik po Nowej Zelandii w języku polskim. Wydany przez Pascala przewodnik podręczny – na spirali – jest małowartościowy i zawiera wiele błędów. Najlepszym z dostępnych przewodników jest Lonely Planet – niestety w wersji angielskiej. Zawiera on najwięcej map i aktualnych porad. === Mapy === Dostępne w Polsce mapy są niedokładne i podają błędne wskazania odległości. Na miejscu można kupić dokładniejsze mapy, ale najlepiej jest w centrum informacji turystycznej poprosić o darmowa mapę okolicy. W wynajętym samochodzie znajdziemy atlas drogowy. Za około 10 NZ$ dziennie przy wynajmie samochodu można wypożyczyć GPS. W Internecie dostępne są bezpłatne mapy GPS do nawigacji samochodowych Garmin (Mapsource) [http://nzopengps.org/ nzopengps.org]. === Wybór czasu podróży === Nowa Zelandia jest atrakcyjna przez cały rok. Zimy, zwłaszcza na północy, nie są dokuczliwe (temperatura nie spada poniżej zera), a w wyżej położonych ośrodkach narciarskich panują doskonałe warunki śniegowe. Lato niezbyt upalne (temperatury w dzień rzadko przekraczają 30 stopni) jest równocześnie porą ferii szkolnych. Szczyt sezonu przypada na Święta Bożego Narodzenia i okres bezpośrednio po nim, co wiąże się z wyższymi cenami w hotelach oraz tłumami w ośrodkach turystycznych. Zatem nie zaleca się przyjazdu w tym okresie. [[Plik:New Zealand map.PNG|thumb|upright=1.5|Terytorium Nowej Zelandii]] === Wizy === Osoby legitymujące się polskim paszportem, odwiedzający Nową Zelandię w celach turystycznych do trzech miesięcy, muszą postarać się o elektroniczna wizę - turystyczną 90-dniową „NZeTA (e-wiza)”. Jest to wiza wielokrotna. Wizę wyrabia się poprzez stronę internetową ambasady Nowej Zelandii a czas jej wydania to około 4 dni. Wizę otrzymujemy mailem do domu. Ostateczną decyzję o zgodzie na wjazd podejmuje ''Immigration Officer''. Może prosić o pokazanie biletu powrotnego oraz o udokumentowanie posiadania środków na pobyt. Karta płatnicza jest traktowana jako wystarczające zabezpieczenie. W przypadku dłuższych pobytów należy wystąpić o inny rodzaj wizy w ambasadzie Nowej Zelandii w Warszawie. === Przepisy celne === Obowiązują restrykcyjne przepisy celne zakazujące całkowicie przywozu żywności, zarówno świeżej, przetworzonej, jak i konserwowanej. W przypadku żywności konserwowanej oraz słodyczy (czekolada, cukierki, chałwa) możliwe są odstępstwa. Konserwy muszą mieć opis w języku angielskim i podany skład, w przypadku słodyczy decyzja zależy od urzędnika władz sanitarnych. Każdą posiadaną żywność należy bezwzględnie zadeklarować.<br />W przypadku wykrycia niezadeklarowanej żywności grozi grzywna w wysokości od 2 tys. NZ$, a skrajnych przypadkach odmowa wjazdu do Nowej Zelandii i wielogodzinne przesłuchanie. Cały bagaż jest prześwietlany pod kątem wykrycia produktów spożywczych, więc nie ma mowy o ich ukryciu.<br />Pozostałe produkty można wwozić i wywozić w zwyczajowo przyjętych ilościach. Na wszystkich lotniskach międzynarodowych, tak jak po przyjeździe, jak i przed wyjazdem, w strefie bezcłowej można kupić alkohole i papierosy. Personel udziela informacji co do maksymalnych dozwolonych ilości. Służby celne bardzo restrykcyjnie podchodzą do czystości odzieży i obuwia sportowego. Szczegółowo sprawdzane są podeszwy butów trekkingowych i namioty, czy nie ma na nich szczątków roślinnych. === Wymiana waluty === Na lotniskach i w centrach informacji turystycznej są punkty wymiany Travellex. Zarówno kurs po jakim następuje wymiana, jak i 10% prowizja czynią operację całkowicie nieopłacalną. Niższe prowizje i lepsze kursy oferują banki. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest pobieranie gotówki z bankomatu, należy jednak sprawdzić jakie opłaty pobiera nasz bank (ew. zmienić bank na oferujący niższe prowizje) i czy nie przelicza dolarów nowozelandzkich poprzez dolara amerykańskiego (niektóre karty VISA). === Karty płatnicze === Akceptowane są wszystkie podstawowe karty płatnicze wystawiane w Polsce. Opłaty kartami przyjmują w zasadzie wszystkie placówki handlowe i gastronomiczne. Sieć bankomatów jest wystarczająca, ale w małych osadach możemy mieć kłopot z jego znalezieniem. Brak karty kredytowej może uniemożliwić wynajęcie pokoju w hotelu i wyklucza wynajem samochodu. W większości przypadków karty debetowe Visa Electron '''nie są''' akceptowane w terminalach płatniczych ''EFTPOS'' (terminale takie występują jedynie w N. Zelandii i Australii). Za to bez problemu można wypłacać nimi w bankomatach (wybierając opcję check). === Ubezpieczenia === Obywatele polscy nie mają prawa do bezpłatnej opieki lekarskiej. Zalecanie jest posiadanie polisy od odpowiedzialności cywilnej, gdyż obowiązujący anglosaski system prawny umożliwia dochodzenie od sprawców nawet błahych wypadków dużych odszkodowań. Są honorowane polisy ubezpieczeniowe wystawione przez międzynarodowe towarzystwa ubezpieczeniowe działające zarówno w Polsce, jak i Nowej Zelandii. W innych przypadkach następuje weryfikacja polisy. Należy pamiętać o licznych ograniczeniach dotyczących polis ubezpieczeniowych dołączanych do tzw. złotych kart płatniczych. Najlepiej jest zawrzeć dodatkowe ubezpieczenie w renomowanym towarzystwie ubezpieczeniowym, dobrze się upewniając jaki ma zakres. <!-- === Ekwipunek === === Rozmówki === --> == Dojazd == === Samolotem === W praktyce jest to jedyny sposób dostania się z Polski do Nowej Zelandii. Głównym portem lotniczym jest międzynarodowy port lotniczy w Auckland. Tu ląduje większość samolotów z Azji. Polska nie ma bezpośredniego połączenia z Nową Zelandią. Samoloty mają zazwyczaj międzylądowanie w Bangkoku, Singapurze, Hongkongu lub innym z azjatyckich hubów lotniczych. Cena biletu w dwie strony wynosi minimum 5 tys. złotych. Najtańsze są loty z Londynu, skąd ceny zaczynają się już od 600 GBP (Malaysia Airlines). Przesiadka w Australii, bez opuszczania terminalu tranzytowego i z czasem między lotami do 8 godzin nie wymaga posiadania wizy australijskiej. Pojawiły się bardzo atrakcyjne połączenia z Kuala Lumpur tanią linią lotniczą Air Asia. Ceny zaczynają się już od 400 zł w dwie strony. Przykładowe tanie połączenia: * Warszawa ↔ Bangkok – 1800 zł – Aerosvit * Bangkok ↔ Kuala Lumpur – 300 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia lub * Kraków ↔ Londyn-Stansted – 300 zł – Ryanair * Londyn-Stansted ↔ Kuala Lumpur – 2000 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia Przy wylocie z Nowej Zelandii, przed odprawą należy wnieść opłatę lotniskową w wysokości 25 NZ$. Opłata ta nie obowiązuje w porcie lotniczym w Auckland. === Statkiem === Co prawda ponad 99% przybywających do Nowej Zelandii korzysta z transportu lotniczego, lecz w przypadku terytoriów zależnych bądź stowarzyszonych ([[Dependencja Rossa]], [[Niue]], [[Tokelau]], [[Wyspy Cooka]]) utrzymywana jest komunikacja morska. Przypływają też nieregularnie statki turystyczne z Australii. == Przejścia graniczne == Głównym przejściem granicznym jest port lotniczy Auckland. Inne to porty lotnicze Queenstown, Wellington i Christchurch. == Regiony == * Wyspa Północna * Wyspa Południowa * Wyspa Stewarta * Wyspy Chatham * Wyspy Subantarktyczne == Miasta == * [[Wellington]] * [[Auckland]] * [[Christchurch]] * [[Dunedin]] * [[Hamilton (Nowa Zelandia)|Hamilton]] * [[Invercargill]] * [[Lower Hutt]] * [[Napier]] * [[New Plymouth]] * [[Palmerston North]] * [[Queenstown (Nowa Zelandia)|Queenstown]] * [[Rotorua]] * [[Tauranga]] == Ciekawe miejsca == === Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO === {{#lsth:Lista światowego dziedzictwa UNESCO|[[Nowa Zelandia]]}} == Transport == === Pociągiem. Poiągiem HARRY POTTER TO DUPA === == Wyjazd == == Język == Językami urzędowymi w Nowej Zelandii są angielski i maoryski (''maori''), od kwietnia 2006 r. również nowozelandzki język migowy. == Zakupy == == Gastronomia == Dominuje kuchnia anglosaska z wpływami etnicznymi imigrantów oraz maoryskimi. Duży wybór dań rybnych. Liczne tanie restauracje z kuchnią chińską. Występują wszystkie światowe sieci fast foodów, jednakże najlepsze burgery zjemy w małych barach typu takeaway, a miejscowym rarytasem są frytki ze słodkich ziemniaków (''kumara chips''). Ceny: * śniadanie kontynentalne w hotelu ok. 15 NZ$ * śniadanie angielskie w hotelu ok. 25 NZ$ * zupa w restauracji od 12 do 20 NZ$ * drugie danie od 30 do 50 NZ$ * herbata od 3 do 6 NZ$ i jest zawsze podawana z dzbanuszkiem mleka, o cytrynę trzeba prosić dodatkowo * kawa w kawiarni od 4,5 do 8 NZ$ (jest to kawa gatunku robusta, a nie arabica do której jesteśmy przyzwyczajeni w Polsce, ze względu na intensywność robusty lepiej zrezygnować z espresso i poprosić o long black, kawa podawana jest w zasadzie bez mleka, unikać należy kawiarni międzynarodowych sieci, gdzie podają rozwodniona kawę w dużych papierowych kubkach.) * ciastko ~ 4 NZ$ * butelka wina nowozelandzkiego od 35 NZ$ (najlepsze są wina smakowe z Gibbston Valley) Do posiłku w restauracji można poprosić o dzbanek wody, który podawany jest w cenie posiłku, bez dodatkowej opłaty. ==== Alkohole w lokalach gastronomicznych ==== Sprzedaż alkoholi jest koncesjonowana. Rozróżniamy następujące rodzaje lokali: * bez licencji na sprzedaż alkoholi, * BYO (''Bring Your Own Alcohol''), czyli przynieś swój alkohol (wino lub piwo), w tym przypadku wnosimy niewielką opłatę od każdej butelki, * licencjonowane, z pełną lub ograniczoną sprzedażą alkoholi. Ciekawą alternatywą dla napojów alkoholowych może się okazać bezalkoholowe piwo imbirowe (''Ginger Beer'') – najsmaczniejsze o nazwie Frank. == Noclegi == Baza hotelowa w miejscowościach turystycznych jest bardzo bogata. Poczynając od luksusowych hoteli, a na motelach kończąc. W sezonie wskazana wcześniejsza rezerwacja. Poza sezonem kłopoty z miejscami w motelach mogą wystąpić jedynie w weekendy. Ceny pokoi hotelowych średniej klasy wynoszą około 115 NZ$ (np. hotel [http://www.queenstownhotel.com/ Aspen on Queenstown]) lub 100 NZ$ za motel (apartament z salonem, kuchnią, łazienką i sypialnią na piętrze oraz jacuzzi w motelu [http://www.gwendolinecourt.co.nz/location.php Gwendoline, Rotorua]). Ceny w Auckland są wyższe o około 30–50%. Zasadą jest nie wliczanie ceny śniadania do noclegu, chyba że trafimy na promocje lub jest to naprawdę dobry i drogi hotel. W hotelu [http://www.chateau.co.nz/ Chateau Bay View] w Tongariro, u podnóża Mount Ruapehu zapłacimy za promocyjny pakiet weekendowy dla dwóch osób około 650 NZ$ (dwa noclegi, śniadanie angielskie i trzydaniowa kolacja) w szczycie sezonu zimowego. Dla turystów z mniej zasobnym portfelem dostępne są hostele (''backpacker accomodation'') w cenie od 25 NZ$ za miejsce w pokoju wieloosobowym do 40 NZ$ w jedynkach. W większości przypadków pościel jest wliczona w cenę. Organizacją, która zrzesza najwięcej hosteli jest [http://www.bbh.co.nz/ BBH]. Lokalną ciekawostką są maty grzejne zainstalowane pod prześcieradłami w łóżkach, oczywiście z indywidualną regulacją temperatury. == Nauka == == Praca == == Bezpieczeństwo == Nowa Zelandia jest krajem bardzo bezpiecznym. Poza normalnymi zagrożeniami ze strony kieszonkowców występującymi w większych ośrodkach miejskich oraz sporadycznymi bójkami w pubach inne zagrożenia w zasadzie nie występują. Nie oznacza to jednak, że nie należy zachować zwykłych środków bezpieczeństwa, w tym niepozostawianie cennych przedmiotów na siedzeniach w samochodzie (choć w szczycie sezonu parkingi w miejscowościach turystycznych patrolowane są przez wolontariuszy), samotne spacery w nocy po bocznych uliczkach i parkach itp. Policja obecna jest w każdej miejscowości, a drogi są często patrolowane. == Zdrowie == Nie występują żadne szczególne zagrożenia dla zdrowia. Nie są wymagane szczepienia profilaktyczne. Woda z kranów jest wszędzie zdatna do picia. Sieć placówek służby zdrowia pokrywa teren całego kraju. Poradnie, sprywatyzowane, pracują w większych miastach 24 godziny na dobę. Ostrzega się przed pchłą piaskową (preparaty dostępne we wszystkich aptekach i drogeriach). W przypadku wycieczek w buszu zalecane są długie spodnie, wysokie buty i skarpety, kurtki, nakrycia głowy i rękawiczki. Nowa Zelandia leży na obszarze o silne operacji promieni ultrafioletowych. Zaleca się stosowanie kremów z filtrami o wysokich wartościach, min. 30. == Kontakt == === Telefon === Dostępne są publiczne automaty telefoniczne. Wszyscy polscy operatorzy telefonii komórkowej mają podpisane umowy z jedynym operatorem nowozelandzkim, Vodafone. Brak usługi roamingowej na wysyłanie MMS, oraz na transmisję danych. Stawki za rozmowy do Polski są stosunkowo wysokie.<br />Dobrym rozwiązaniem jest zakup karty prepaid, gdyż nowozelandzkie taryfy są o wiele niższe niż polskie roamingowe. Karty można kupić w drogeriach i aptekach połączonych z drogeriami. === Internet === Internet jest powszechnie dostępny. W kawiarenkach internetowych należy liczyć się z opłatami rzędu od 6 do 15 NZ$ za godzinę, w hotelach nawet powyżej 20 NZ$ za godzinę. W ośrodkach informacji turystycznej zapytać się można o bezpłatne hotspoty, są w każdym większym mieście. Polskie karty GSM wydane przez operatorów telefonii cyfrowej nie działają. === Poczta === Znaczek na standardową pocztówkę do Polski kosztuje 2 NZ$. Są specjalne, oznakowane skrzynki pocztowe na pocztę międzynarodową. Zwykła kartka dochodzi do Polski po około 7–14 dniach. == Informacje turystyczne == We wszystkich ośrodkach turystycznych zorganizowane są centra informacyjne i-SITE. Zazwyczaj są one połączone z możliwością zarezerwowania noclegu, wykupienia wycieczki i rezerwacji biletów na lokalne atrakcje. Oferują, poza bezpłatną mapa okolicy, bogaty wybór lokalnych pamiątek, widokówek i znaczków. Centra są dobrze oznakowane. == Przedstawicielstwa dyplomatyczne == === Przedstawicielstwo Nowej Zelandii w Polsce === Ambasada Nowej Zelandii Al. Ujazdowskie 51 00-536 Warszawa Telefon: +48 22 521 05 00 Fax: +48 22 521 05 10 Strona www: https://www.aina.pl/ambasady/ambasada-nowazelandia.html E-mail: [Mailto:nzwsw@nzembassy.pl nzwsw@nzembassy.pl] === Przedstawicielstwa Polski w Nowej Zelandii === Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wellingtonie Adres: Level 9, City Chambers 142-144 Featherston Street Wellington 6011 Telefon: +64 44 99 78 44 Fax: +64 44 99 78 46 Strona www: https://wellington.msz.gov.pl/pl/ E-mail: [Mailto:wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl] {{Atrybucja|Nowa_Zelandia}} {{Jest w|Oceania}} [[Kategoria:Nowa Zelandia| ]] krgv9qwx7cz012qvw1wi0j7wzip7wad 120329 120328 2022-08-24T11:35:10Z Mykola7 10762 Wycofanie edycji użytkownika [[Special:Contributions/89.79.116.77|89.79.116.77]] ([[User talk:89.79.116.77|dyskusja]]). Autor przywróconej wersji to [[User:31.61.167.135|31.61.167.135]]. wikitext text/x-wiki {{Top-banner}} {{Państwo infobox |nazwa państwa = Nowa Zelandia |nazwa oryginalna = New Zealand<br />Aotearoa |flaga = Flag of New Zealand.svg |lokalizacja = New Zealand in its region.svg |stolica = [[Wellington]] |ustrój = monarchia konstytucyjna |waluta = dolar (NZD, NZ$, $)<br />1 NZ$ = 100 centów (¢) |strefa czasowa = UTC +12 – zima<br />UTC +13 – lato |powierzchnia = 268 680 |język urzędowy = angielski, maori, nowozelandzki język migowy |religia = chrześcijaństwo |kod telefoniczny = +64 |napięcie elektryczne = 230 V / 50 Hz |typ gniazdka = I |kod samochodowy = NZ |ruch samochodowy = lewostronny |domena internetowa = .nz }} '''Nowa Zelandia''' (ang. ''New Zealand''; maori ''Aotearoa'' – ''Kraj Długiej Białej Chmury'') – państwo wyspiarskie położone na półkuli południowej, w Oceanii. == Charakterystyka == === Geografia === Nowa Zelandia, na którą składają się dwie główne wyspy (Wyspa Północna i Wyspa Południowa) leży na południowy wschód od Australii, na Oceanie Spokojnym. === Fauna i flora === Na wyspach Nowej Zelandii występuje bardzo bogata i urozmaicona flora oraz fauna, np. występuje tam ponad 5 tys. gatunków samych paproci. Znanym, zagrożonym gatunkiem zwierzęcia, które spotkać można tylko tutaj jest ptak [[w:Kiwi|Kiwi]]. === Klimat === Klimat podzwrotnikowy morski === Historia === === Kultura i sztuka === === Polityka === === Gospodarka === === Społeczeństwo === W Nowej Zelandii święta obchodzone są w tym samym czasie co w Polsce. Około 50% społeczeństwa zamieszkującego Nową Zelandię jest ateistami. == Przygotowania == === Przewodniki === Niestety nie powstał jak dotychczas dobry i aktualny przewodnik po Nowej Zelandii w języku polskim. Wydany przez Pascala przewodnik podręczny – na spirali – jest małowartościowy i zawiera wiele błędów. Najlepszym z dostępnych przewodników jest Lonely Planet – niestety w wersji angielskiej. Zawiera on najwięcej map i aktualnych porad. === Mapy === Dostępne w Polsce mapy są niedokładne i podają błędne wskazania odległości. Na miejscu można kupić dokładniejsze mapy, ale najlepiej jest w centrum informacji turystycznej poprosić o darmowa mapę okolicy. W wynajętym samochodzie znajdziemy atlas drogowy. Za około 10 NZ$ dziennie przy wynajmie samochodu można wypożyczyć GPS. W Internecie dostępne są bezpłatne mapy GPS do nawigacji samochodowych Garmin (Mapsource) [http://nzopengps.org/ nzopengps.org]. === Wybór czasu podróży === Nowa Zelandia jest atrakcyjna przez cały rok. Zimy, zwłaszcza na północy, nie są dokuczliwe (temperatura nie spada poniżej zera), a w wyżej położonych ośrodkach narciarskich panują doskonałe warunki śniegowe. Lato niezbyt upalne (temperatury w dzień rzadko przekraczają 30 stopni) jest równocześnie porą ferii szkolnych. Szczyt sezonu przypada na Święta Bożego Narodzenia i okres bezpośrednio po nim, co wiąże się z wyższymi cenami w hotelach oraz tłumami w ośrodkach turystycznych. Zatem nie zaleca się przyjazdu w tym okresie. [[Plik:New Zealand map.PNG|thumb|upright=1.5|Terytorium Nowej Zelandii]] === Wizy === Osoby legitymujące się polskim paszportem, odwiedzający Nową Zelandię w celach turystycznych do trzech miesięcy, muszą postarać się o elektroniczna wizę - turystyczną 90-dniową „NZeTA (e-wiza)”. Jest to wiza wielokrotna. Wizę wyrabia się poprzez stronę internetową ambasady Nowej Zelandii a czas jej wydania to około 4 dni. Wizę otrzymujemy mailem do domu. Ostateczną decyzję o zgodzie na wjazd podejmuje ''Immigration Officer''. Może prosić o pokazanie biletu powrotnego oraz o udokumentowanie posiadania środków na pobyt. Karta płatnicza jest traktowana jako wystarczające zabezpieczenie. W przypadku dłuższych pobytów należy wystąpić o inny rodzaj wizy w ambasadzie Nowej Zelandii w Warszawie. === Przepisy celne === Obowiązują restrykcyjne przepisy celne zakazujące całkowicie przywozu żywności, zarówno świeżej, przetworzonej, jak i konserwowanej. W przypadku żywności konserwowanej oraz słodyczy (czekolada, cukierki, chałwa) możliwe są odstępstwa. Konserwy muszą mieć opis w języku angielskim i podany skład, w przypadku słodyczy decyzja zależy od urzędnika władz sanitarnych. Każdą posiadaną żywność należy bezwzględnie zadeklarować.<br />W przypadku wykrycia niezadeklarowanej żywności grozi grzywna w wysokości od 2 tys. NZ$, a skrajnych przypadkach odmowa wjazdu do Nowej Zelandii i wielogodzinne przesłuchanie. Cały bagaż jest prześwietlany pod kątem wykrycia produktów spożywczych, więc nie ma mowy o ich ukryciu.<br />Pozostałe produkty można wwozić i wywozić w zwyczajowo przyjętych ilościach. Na wszystkich lotniskach międzynarodowych, tak jak po przyjeździe, jak i przed wyjazdem, w strefie bezcłowej można kupić alkohole i papierosy. Personel udziela informacji co do maksymalnych dozwolonych ilości. Służby celne bardzo restrykcyjnie podchodzą do czystości odzieży i obuwia sportowego. Szczegółowo sprawdzane są podeszwy butów trekkingowych i namioty, czy nie ma na nich szczątków roślinnych. === Wymiana waluty === Na lotniskach i w centrach informacji turystycznej są punkty wymiany Travellex. Zarówno kurs po jakim następuje wymiana, jak i 10% prowizja czynią operację całkowicie nieopłacalną. Niższe prowizje i lepsze kursy oferują banki. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest pobieranie gotówki z bankomatu, należy jednak sprawdzić jakie opłaty pobiera nasz bank (ew. zmienić bank na oferujący niższe prowizje) i czy nie przelicza dolarów nowozelandzkich poprzez dolara amerykańskiego (niektóre karty VISA). === Karty płatnicze === Akceptowane są wszystkie podstawowe karty płatnicze wystawiane w Polsce. Opłaty kartami przyjmują w zasadzie wszystkie placówki handlowe i gastronomiczne. Sieć bankomatów jest wystarczająca, ale w małych osadach możemy mieć kłopot z jego znalezieniem. Brak karty kredytowej może uniemożliwić wynajęcie pokoju w hotelu i wyklucza wynajem samochodu. W większości przypadków karty debetowe Visa Electron '''nie są''' akceptowane w terminalach płatniczych ''EFTPOS'' (terminale takie występują jedynie w N. Zelandii i Australii). Za to bez problemu można wypłacać nimi w bankomatach (wybierając opcję check). === Ubezpieczenia === Obywatele polscy nie mają prawa do bezpłatnej opieki lekarskiej. Zalecanie jest posiadanie polisy od odpowiedzialności cywilnej, gdyż obowiązujący anglosaski system prawny umożliwia dochodzenie od sprawców nawet błahych wypadków dużych odszkodowań. Są honorowane polisy ubezpieczeniowe wystawione przez międzynarodowe towarzystwa ubezpieczeniowe działające zarówno w Polsce, jak i Nowej Zelandii. W innych przypadkach następuje weryfikacja polisy. Należy pamiętać o licznych ograniczeniach dotyczących polis ubezpieczeniowych dołączanych do tzw. złotych kart płatniczych. Najlepiej jest zawrzeć dodatkowe ubezpieczenie w renomowanym towarzystwie ubezpieczeniowym, dobrze się upewniając jaki ma zakres. <!-- === Ekwipunek === === Rozmówki === --> == Dojazd == === Samolotem === W praktyce jest to jedyny sposób dostania się z Polski do Nowej Zelandii. Głównym portem lotniczym jest międzynarodowy port lotniczy w Auckland. Tu ląduje większość samolotów z Azji. Polska nie ma bezpośredniego połączenia z Nową Zelandią. Samoloty mają zazwyczaj międzylądowanie w Bangkoku, Singapurze, Hongkongu lub innym z azjatyckich hubów lotniczych. Cena biletu w dwie strony wynosi minimum 5 tys. złotych. Najtańsze są loty z Londynu, skąd ceny zaczynają się już od 600 GBP (Malaysia Airlines). Przesiadka w Australii, bez opuszczania terminalu tranzytowego i z czasem między lotami do 8 godzin nie wymaga posiadania wizy australijskiej. Pojawiły się bardzo atrakcyjne połączenia z Kuala Lumpur tanią linią lotniczą Air Asia. Ceny zaczynają się już od 400 zł w dwie strony. Przykładowe tanie połączenia: * Warszawa ↔ Bangkok – 1800 zł – Aerosvit * Bangkok ↔ Kuala Lumpur – 300 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia lub * Kraków ↔ Londyn-Stansted – 300 zł – Ryanair * Londyn-Stansted ↔ Kuala Lumpur – 2000 zł – Air Asia * Kuala Lumpur ↔ Christchurch – 400 zł – Air Asia Przy wylocie z Nowej Zelandii, przed odprawą należy wnieść opłatę lotniskową w wysokości 25 NZ$. Opłata ta nie obowiązuje w porcie lotniczym w Auckland. === Statkiem === Co prawda ponad 99% przybywających do Nowej Zelandii korzysta z transportu lotniczego, lecz w przypadku terytoriów zależnych bądź stowarzyszonych ([[Dependencja Rossa]], [[Niue]], [[Tokelau]], [[Wyspy Cooka]]) utrzymywana jest komunikacja morska. Przypływają też nieregularnie statki turystyczne z Australii. == Przejścia graniczne == Głównym przejściem granicznym jest port lotniczy Auckland. Inne to porty lotnicze Queenstown, Wellington i Christchurch. == Regiony == * Wyspa Północna * Wyspa Południowa * Wyspa Stewarta * Wyspy Chatham * Wyspy Subantarktyczne == Miasta == * [[Wellington]] * [[Auckland]] * [[Christchurch]] * [[Dunedin]] * [[Hamilton (Nowa Zelandia)|Hamilton]] * [[Invercargill]] * [[Lower Hutt]] * [[Napier]] * [[New Plymouth]] * [[Palmerston North]] * [[Queenstown (Nowa Zelandia)|Queenstown]] * [[Rotorua]] * [[Tauranga]] == Ciekawe miejsca == === Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO === {{#lsth:Lista światowego dziedzictwa UNESCO|[[Nowa Zelandia]]}} == Transport == === Pociągiem === == Wyjazd == == Język == Językami urzędowymi w Nowej Zelandii są angielski i maoryski (''maori''), od kwietnia 2006 r. również nowozelandzki język migowy. == Zakupy == == Gastronomia == Dominuje kuchnia anglosaska z wpływami etnicznymi imigrantów oraz maoryskimi. Duży wybór dań rybnych. Liczne tanie restauracje z kuchnią chińską. Występują wszystkie światowe sieci fast foodów, jednakże najlepsze burgery zjemy w małych barach typu takeaway, a miejscowym rarytasem są frytki ze słodkich ziemniaków (''kumara chips''). Ceny: * śniadanie kontynentalne w hotelu ok. 15 NZ$ * śniadanie angielskie w hotelu ok. 25 NZ$ * zupa w restauracji od 12 do 20 NZ$ * drugie danie od 30 do 50 NZ$ * herbata od 3 do 6 NZ$ i jest zawsze podawana z dzbanuszkiem mleka, o cytrynę trzeba prosić dodatkowo * kawa w kawiarni od 4,5 do 8 NZ$ (jest to kawa gatunku robusta, a nie arabica do której jesteśmy przyzwyczajeni w Polsce, ze względu na intensywność robusty lepiej zrezygnować z espresso i poprosić o long black, kawa podawana jest w zasadzie bez mleka, unikać należy kawiarni międzynarodowych sieci, gdzie podają rozwodniona kawę w dużych papierowych kubkach.) * ciastko ~ 4 NZ$ * butelka wina nowozelandzkiego od 35 NZ$ (najlepsze są wina smakowe z Gibbston Valley) Do posiłku w restauracji można poprosić o dzbanek wody, który podawany jest w cenie posiłku, bez dodatkowej opłaty. ==== Alkohole w lokalach gastronomicznych ==== Sprzedaż alkoholi jest koncesjonowana. Rozróżniamy następujące rodzaje lokali: * bez licencji na sprzedaż alkoholi, * BYO (''Bring Your Own Alcohol''), czyli przynieś swój alkohol (wino lub piwo), w tym przypadku wnosimy niewielką opłatę od każdej butelki, * licencjonowane, z pełną lub ograniczoną sprzedażą alkoholi. Ciekawą alternatywą dla napojów alkoholowych może się okazać bezalkoholowe piwo imbirowe (''Ginger Beer'') – najsmaczniejsze o nazwie Frank. == Noclegi == Baza hotelowa w miejscowościach turystycznych jest bardzo bogata. Poczynając od luksusowych hoteli, a na motelach kończąc. W sezonie wskazana wcześniejsza rezerwacja. Poza sezonem kłopoty z miejscami w motelach mogą wystąpić jedynie w weekendy. Ceny pokoi hotelowych średniej klasy wynoszą około 115 NZ$ (np. hotel [http://www.queenstownhotel.com/ Aspen on Queenstown]) lub 100 NZ$ za motel (apartament z salonem, kuchnią, łazienką i sypialnią na piętrze oraz jacuzzi w motelu [http://www.gwendolinecourt.co.nz/location.php Gwendoline, Rotorua]). Ceny w Auckland są wyższe o około 30–50%. Zasadą jest nie wliczanie ceny śniadania do noclegu, chyba że trafimy na promocje lub jest to naprawdę dobry i drogi hotel. W hotelu [http://www.chateau.co.nz/ Chateau Bay View] w Tongariro, u podnóża Mount Ruapehu zapłacimy za promocyjny pakiet weekendowy dla dwóch osób około 650 NZ$ (dwa noclegi, śniadanie angielskie i trzydaniowa kolacja) w szczycie sezonu zimowego. Dla turystów z mniej zasobnym portfelem dostępne są hostele (''backpacker accomodation'') w cenie od 25 NZ$ za miejsce w pokoju wieloosobowym do 40 NZ$ w jedynkach. W większości przypadków pościel jest wliczona w cenę. Organizacją, która zrzesza najwięcej hosteli jest [http://www.bbh.co.nz/ BBH]. Lokalną ciekawostką są maty grzejne zainstalowane pod prześcieradłami w łóżkach, oczywiście z indywidualną regulacją temperatury. == Nauka == == Praca == == Bezpieczeństwo == Nowa Zelandia jest krajem bardzo bezpiecznym. Poza normalnymi zagrożeniami ze strony kieszonkowców występującymi w większych ośrodkach miejskich oraz sporadycznymi bójkami w pubach inne zagrożenia w zasadzie nie występują. Nie oznacza to jednak, że nie należy zachować zwykłych środków bezpieczeństwa, w tym niepozostawianie cennych przedmiotów na siedzeniach w samochodzie (choć w szczycie sezonu parkingi w miejscowościach turystycznych patrolowane są przez wolontariuszy), samotne spacery w nocy po bocznych uliczkach i parkach itp. Policja obecna jest w każdej miejscowości, a drogi są często patrolowane. == Zdrowie == Nie występują żadne szczególne zagrożenia dla zdrowia. Nie są wymagane szczepienia profilaktyczne. Woda z kranów jest wszędzie zdatna do picia. Sieć placówek służby zdrowia pokrywa teren całego kraju. Poradnie, sprywatyzowane, pracują w większych miastach 24 godziny na dobę. Ostrzega się przed pchłą piaskową (preparaty dostępne we wszystkich aptekach i drogeriach). W przypadku wycieczek w buszu zalecane są długie spodnie, wysokie buty i skarpety, kurtki, nakrycia głowy i rękawiczki. Nowa Zelandia leży na obszarze o silne operacji promieni ultrafioletowych. Zaleca się stosowanie kremów z filtrami o wysokich wartościach, min. 30. == Kontakt == === Telefon === Dostępne są publiczne automaty telefoniczne. Wszyscy polscy operatorzy telefonii komórkowej mają podpisane umowy z jedynym operatorem nowozelandzkim, Vodafone. Brak usługi roamingowej na wysyłanie MMS, oraz na transmisję danych. Stawki za rozmowy do Polski są stosunkowo wysokie.<br />Dobrym rozwiązaniem jest zakup karty prepaid, gdyż nowozelandzkie taryfy są o wiele niższe niż polskie roamingowe. Karty można kupić w drogeriach i aptekach połączonych z drogeriami. === Internet === Internet jest powszechnie dostępny. W kawiarenkach internetowych należy liczyć się z opłatami rzędu od 6 do 15 NZ$ za godzinę, w hotelach nawet powyżej 20 NZ$ za godzinę. W ośrodkach informacji turystycznej zapytać się można o bezpłatne hotspoty, są w każdym większym mieście. Polskie karty GSM wydane przez operatorów telefonii cyfrowej nie działają. === Poczta === Znaczek na standardową pocztówkę do Polski kosztuje 2 NZ$. Są specjalne, oznakowane skrzynki pocztowe na pocztę międzynarodową. Zwykła kartka dochodzi do Polski po około 7–14 dniach. == Informacje turystyczne == We wszystkich ośrodkach turystycznych zorganizowane są centra informacyjne i-SITE. Zazwyczaj są one połączone z możliwością zarezerwowania noclegu, wykupienia wycieczki i rezerwacji biletów na lokalne atrakcje. Oferują, poza bezpłatną mapa okolicy, bogaty wybór lokalnych pamiątek, widokówek i znaczków. Centra są dobrze oznakowane. == Przedstawicielstwa dyplomatyczne == === Przedstawicielstwo Nowej Zelandii w Polsce === Ambasada Nowej Zelandii Al. Ujazdowskie 51 00-536 Warszawa Telefon: +48 22 521 05 00 Fax: +48 22 521 05 10 Strona www: https://www.aina.pl/ambasady/ambasada-nowazelandia.html E-mail: [Mailto:nzwsw@nzembassy.pl nzwsw@nzembassy.pl] === Przedstawicielstwa Polski w Nowej Zelandii === Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wellingtonie Adres: Level 9, City Chambers 142-144 Featherston Street Wellington 6011 Telefon: +64 44 99 78 44 Fax: +64 44 99 78 46 Strona www: https://wellington.msz.gov.pl/pl/ E-mail: [Mailto:wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl wellington.amb.sekretariat@msz.gov.pl] {{Atrybucja|Nowa_Zelandia}} {{Jest w|Oceania}} [[Kategoria:Nowa Zelandia| ]] jn4uuwz1ivxtwvxkjze3knpnf8gmpad