ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
satwiki
https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%A9%E1%B1%AC%E1%B1%A9%E1%B1%9B_%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%A6%E1%B1%B4%E1%B1%9F
MediaWiki 1.39.0-wmf.26
first-letter
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ
ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ
ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱨᱚᱲ
ᱨᱮᱫ
ᱨᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ
ᱢᱤᱰᱤᱭᱟᱣᱤᱠᱤ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱪᱷᱟᱸᱪ
ᱪᱷᱟᱸᱪ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ
ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱛᱷᱚᱠ
ᱛᱷᱚᱠ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
TimedText
TimedText talk
ᱢᱳᱰᱩᱞ
ᱢᱳᱰᱩᱞ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ
ᱥᱟᱢᱟᱱᱚᱢ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮᱫ ᱜᱟᱞᱢᱟᱨᱟᱣ
ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ
0
1067
103704
73735
2022-08-29T01:01:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Field Hamois Belgium Luc Viatour.jpg|thumb|ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱚ]]
'''ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ''' ᱵᱟᱹᱭᱥᱟᱹᱠ ᱟᱨ ᱡᱷᱮᱸᱴ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱮ ᱠᱤᱱ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱨᱤᱡ ᱥᱤᱛᱩᱝᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱫᱤᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ
ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱯᱟᱱᱠᱷᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱤᱱ ᱠᱚ ᱠᱷᱮᱢᱟᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱵᱮᱨ ᱠᱚ ᱩᱧᱟ ᱟᱨ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱱᱟᱦᱮᱞ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱞᱟᱜ ᱨᱚᱜ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢᱮ ᱫᱟᱜᱟ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱫᱟᱜᱽ ᱠᱷᱟᱱᱮ ᱦᱚᱭ ᱜᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟ ᱾ ᱫᱟᱜ ᱵᱟᱲᱟ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱹᱫᱽ ᱠᱚ ᱯᱟᱲᱟᱜ ᱵᱟᱲᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱳᱲᱳ ᱠᱚ ᱮᱨᱟ ᱾
==ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱯᱩᱱᱟᱹᱭ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱦᱚᱲ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱚᱡᱚ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱾ ᱨᱚᱡᱚ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱫᱤᱠᱩ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱫᱤᱠᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱢ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱰᱷᱤᱞᱣᱟᱹᱝ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ, ᱠᱚᱵᱟᱰᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱮᱱᱮᱡᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱞᱮᱴᱚ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱡᱚᱠᱷᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱥᱩᱠᱨᱤ]] ᱡᱤᱞ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱰᱷᱤᱞᱣᱟᱹᱝ ᱠᱚᱨᱮ ᱫᱚ ᱞᱚᱠᱟ ᱦᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧᱟ ᱟᱨ ᱛᱮᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱮᱫ ᱜᱮ ᱟᱸᱫᱚᱲ ᱠᱚᱜᱼᱟ ᱨᱚᱢᱚᱡᱽ ᱟᱠᱷᱲᱟ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟ ᱾
==ᱱᱟᱭᱠᱚ==
ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱡᱚ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ ᱾ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ- ᱠᱩᱫᱽ, ᱛᱤᱨᱤᱞ, ᱛᱟᱨᱚᱵ, ᱵᱟᱹᱨᱩ, ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱥᱟᱦᱟᱱ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱠᱟᱜᱼᱟ ᱟᱥᱟᱲ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱵᱟᱠᱷᱨᱟ ᱠᱚ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱟᱞᱚ ᱠᱚ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟ ᱾
==ᱠᱟᱭᱠᱚ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱦᱚᱭ ᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱯᱟᱹᱴᱩᱵ ᱤᱫᱤᱭᱟᱭ ᱾ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱵᱤᱡᱽᱞᱤ ᱟᱛᱮ ᱫᱟᱜ ᱟᱭ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱚᱛᱚᱨ ᱜᱮ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱴᱟᱹᱰᱤ ᱴᱮᱠᱚᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱩᱥᱠᱤᱞ ᱵᱩᱡᱷᱟᱹᱣᱜᱼᱟ ᱴᱟᱴᱠᱟᱭ ᱜᱷᱟᱲ ᱜᱷᱩᱲ ᱠᱷᱟᱱ ᱾ ᱡᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱧᱩᱨ ᱪᱟᱵᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱠᱷᱤᱛᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱵᱩᱴᱟᱹ ᱩᱢᱩᱞ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱜᱮ ᱫᱤᱱ ᱠᱚ ᱠᱷᱮᱢᱟᱣᱟ ᱟᱨ ᱧᱤᱫᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱠᱚᱨᱮ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱡᱟᱹᱯᱤᱫᱟ ᱾ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱛᱮ ᱟᱦᱟᱨ ᱯᱩᱠᱷᱨᱤ ᱠᱚ ᱟᱸᱡᱮᱫᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱩᱢ ᱟᱹᱨᱩᱵ ᱡᱚᱢ ᱧᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱡᱤᱣᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ==
*https://en.wikipedia.org/wiki/Summer
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:Season]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱤᱛᱩ]]
os2powaoiu8f3ya68hhmvcgogwg6kei
ᱥᱤᱜᱽᱢᱩᱱᱰ ᱯᱷᱨᱩᱰ
0
1068
103710
66461
2022-08-29T01:05:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Sigmund Freud, by Max Halberstadt (cropped).jpg|thumb|Sigmund Freud, by Max Halberstadt (cropped)]]'''ᱥᱤᱜᱽᱢᱩᱱᱰ ᱯᱷᱨᱩᱰ''' ᱥᱮ [https://en.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud (Sigmund_Freud)] (᱖ ᱢᱮ ᱑᱘᱖᱕ – ᱒᱓ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱓᱙) ᱫᱚ ᱚᱥᱴᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱚᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱨᱮᱱ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱟᱨ psychologist ᱮ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ (Psychoanalysis) ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱚᱱ ᱪᱤᱠᱤᱛᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱨᱟ(method) ᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱯᱷᱨᱩᱰ ᱫᱚ Father of psychoanalysis ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ [[ᱠᱟᱹᱢᱤ]] ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ influence ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱯᱷᱨᱩᱰ ᱫᱚ Subconscious, 'Froadia slipping', interpretation of dreams ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱛᱮ ᱮᱠᱥᱯᱞᱮᱱᱮᱥᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱠᱩᱥᱤ ᱟᱠᱟᱫ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱭᱢᱟ Theory literature, cinematograph, Marxist ᱟᱨ Feminist ᱪᱮᱛᱟᱱ theory ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱭᱮ influence ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
ᱯᱷᱨᱩᱰ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱮ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱡᱮ ᱫᱷᱩᱶᱟ ᱧᱩ ᱠᱟᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱤᱫᱤ ᱠᱮᱱᱥᱟᱨ ᱠᱟᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱜᱮ ᱟᱡ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱮ ᱜᱚᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱯᱷᱮᱰᱮᱛ==
* https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1_%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%A1
* https://en.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Freud
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
aw8bhtralwu16sjsso17zpmhilp65w2
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ
0
1069
103713
95541
2022-08-29T01:07:22Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Flag of Singapore.svg|thumb|ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱨ]]'''ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ''' (/ˈsɪŋəpɔːr/ <small>( listen)</small>, /ˈsɪŋɡə-/), ᱫᱚ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱟᱞᱚᱭ ᱫᱤᱯ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱫᱚ ᱢᱟᱞᱚᱭ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱲᱟᱹ सिंहपुर ᱠᱷᱚᱡ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱫᱤᱯ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱞᱚᱭ ᱫᱤᱯ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱟᱲᱮᱨᱮ ᱟᱨ ᱢᱟᱞᱚᱭᱮᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱤᱱᱫᱳᱱᱮᱥᱤᱭᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 581.5 km<sup>2</sup> (224.5 sq mi)᱾
== ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ==
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ, ᱤᱥᱟᱹᱭ, ᱤᱥᱞᱟᱢ, ᱵᱳᱣᱫᱷᱳ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱩ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱩᱣᱟ᱾
== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ==
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱩ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ, ᱢᱟᱞᱚᱭ, ᱢᱟᱱᱫᱟᱨᱤᱱ ᱪᱟᱭᱱᱤᱡᱽ ᱟᱨ ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ᱾<ref>[http://statutes.agc.gov.sg/aol/search/display/view.w3p;ident=7655e14f-c579-47a2-b7a9-fffc9fea4815;page=0;query=DocId%3A%222cc15e67-cf27-44b1-a736-f28ab8190454%22%20Status%3Apublished%20Depth%3A0;rec=0 "Republic of Singapore Independence Act, s.7"].</ref> ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ constitution ᱤᱝᱨᱮᱡᱤ ᱛᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
* [[:en:Index_of_Singapore-related_articles|Index of Singapore-related articles]]
* [[:en:International_rankings_of_Singapore|International rankings of Singapore]]
* [[:en:Outline_of_Singapore|Outline of Singapore]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
; Government
* [https://www.gov.sg/ Singapore Government Online Portal]
; General information
* [https://web.archive.org/web/20080607085722/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/singapore.htm Singapore] from ''UCB Libraries GovPubs''
* [https://curlie.org/Regional/Asia/Singapore Singapore] at Curlie (based on DMOZ)
* [http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-15961759 Singapore profile] from the BBC News
* [https://www.britannica.com/EBchecked/topic/545725 Singapore] at ''Encyclopædia Britannica''
* Wikimedia Atlas of Singapore
* Geographic data related to [https://www.openstreetmap.org/relation/536780 Singapore] at OpenStreetMap
* [http://www.wikimapia.org/#y=1345015&x=103819427&z=11&l=0&m=a WikiSatellite view of Singapore at WikiMapia]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ]]
ddi1w5cqvrvfnxelqhou1q5rsdm5b9p
ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ
0
1070
103745
77338
2022-08-29T01:48:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Mosquito 2007-2.jpg|thumb|ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ]]
'''ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ''' ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱰᱟᱹᱣ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟᱱ ᱡᱤᱵᱽ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱚᱬ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ''ᱟᱥᱨᱟ ᱡᱤᱣᱤᱱ'' (parasite) ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱩᱨᱜᱩᱢ-ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱚᱪᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱸᱜᱟᱹ (capillary) ᱠᱚ ᱜᱩᱛᱩᱭᱟ ᱦᱟᱨᱛᱟ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱩᱞᱤᱫᱟᱜ (saliva) ᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱭᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱟᱞᱚ ᱨᱚᱦᱚᱲᱚᱜ ᱢᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱚᱨᱯᱚᱫ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱩᱞᱩᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱥᱟᱨᱟ ᱡᱤᱣᱤᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ <ref>Harrison, Gordon A. 1978. ''Mosquitoes, malaria, and man: a history of the hostilities since 1880'' ISBN 0525160256 / 0-525-16025-6</ref><ref>Day, Nancy 2001. ''Malaria, West Nile, and other mosquito-borne diseases'' Enslow. ISBN 9780766015975</ref>
ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱨᱟᱥᱟ ᱪᱮᱯᱮᱡ ᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱨᱟᱥᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱪᱮᱯᱮᱡᱟ ᱟᱨ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱾ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱮᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱥᱚᱨᱯᱚᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱮ ᱢᱮᱴᱟᱣᱟ ᱾
==ᱡᱚᱢ ᱟᱨ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱫᱚᱲᱦᱟ==
ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱮᱸᱜᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱜᱮ ᱨᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱪᱮᱯᱮᱡᱽ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱛᱩᱣᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱦᱟᱨᱛᱟ ᱨᱮ ᱜᱩᱛᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱚᱱᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱱᱟᱝ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱚᱢ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱤᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱵᱽᱨᱟ ᱦᱟᱨᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱵᱮᱡᱽ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱰᱚᱭᱞᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱯᱚᱥᱟᱜᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾ <ref>Silver, John B. 2008. ''Mosquito ecology''. 3rd ed, Springer, Berlin. ISBN 978-1-4020-6665-8</ref>
ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱱ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱚᱜᱼᱟ, ᱔᱓ ᱜᱮᱱᱮᱨᱟ ᱟᱨ ᱓᱕᱐᱐ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱠᱞᱩᱥᱤᱰᱟᱭ ᱾ <ref>Harbach R.E. 2011. Mosquito Taxonomic Inventory. [http://mosquito-taxonomic-inventory.info/]</ref>
==ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱨᱪᱟᱣᱤᱭᱟᱹ==
ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱨᱪᱟᱣ ᱠᱚ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱱᱤ ᱱᱷᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱠᱟᱪᱨᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱛᱚ ᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱱᱤ ᱱᱷᱟᱹᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱷᱮᱨᱣᱮᱫ (virus) ᱠᱚ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱛᱟᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱟᱨᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱵ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱷᱮᱨᱣᱮᱫ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱚ ᱩᱪᱟᱹᱲᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱞᱜᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱨᱩᱣᱟᱹ (yellow fever), ᱰᱮᱝᱜᱩ ᱨᱩᱣᱟᱹ (dengue fever), ᱢᱮᱞᱮᱨᱤᱭᱟᱹ (malaria) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ, [[ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ]] ᱟᱨ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ|ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱗᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://www.mosquito.org/mosquito-information/mosquito-borne.aspx "Mosquito-Borne Diseases"] – The American Mosquito Control Association. Retrieved 2008-10-14.</ref><ref>cite news |first=Afshin |last=Molavi |authorlink= |coauthors= |title=Africa's malaria death toll still "outrageously high" |url=http://news.nationalgeographic.com/news/2003/06/0612_030612_malaria.html |work= |publisher=National Geographic |date=2003-06-12 |accessdate=2007-07-27 </ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://mosquito.ifas.ufl.edu/ Mosquito Information Website]
* [http://entomology.ifas.ufl.edu/fasulo/vector/chapter_03.htm Mosquitoes] chapter in United States Environmental Protection Agency National Public Health Pesticide Applicator Training Manual
* cite podcast |url=http://www.stuffyoushouldknow.com/podcasts/mosquitoes-the-worst/ |title=Mosquitoes: The Worst |website=[[Stuff You Should Know]] |publisher= |host= |time= |access-date=2015-06-30
* [https://en.wikibooks.org/wiki/Parasitic_Insects,_Mites_and_Ticks:_Genera_of_Medical_and_Veterinary_Importance/Mosquitoes_and_similar Parasitic Insects, Mites and Ticks: Genera of Medical and Veterinary Importance] Wikibooks
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:!ᱢᱩᱬ ᱛᱷᱚᱠ]]
8v7pwp1oy1ic5pwmfmp726m1umrl1km
103746
103745
2022-08-29T01:49:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Mosquito 2007-2.jpg|thumb|ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ]]
'''ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ''' ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱰᱟᱹᱣ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟᱱ ᱡᱤᱵᱽ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱠᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱚᱬ ᱨᱮᱜᱮ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ''ᱟᱥᱨᱟ ᱡᱤᱣᱤᱱ'' (parasite) ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱩᱨᱜᱩᱢ-ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱚᱪᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱸᱜᱟᱹ (capillary) ᱠᱚ ᱜᱩᱛᱩᱭᱟ ᱦᱟᱨᱛᱟ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱩᱞᱤᱫᱟᱜ (saliva) ᱠᱚ ᱟᱬᱜᱚᱭᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱟᱞᱚ ᱨᱚᱦᱚᱲᱚᱜ ᱢᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱥᱚᱨᱯᱚᱫ ᱨᱟᱠᱟᱵᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟ ᱾ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱩᱞᱩᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱟᱥᱟᱨᱟ ᱡᱤᱣᱤᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ <ref>Harrison, Gordon A. 1978. ''Mosquitoes, malaria, and man: a history of the hostilities since 1880'' ISBN 0525160256 / 0-525-16025-6</ref><ref>Day, Nancy 2001. ''Malaria, West Nile, and other mosquito-borne diseases'' Enslow. ISBN 9780766015975</ref>
ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱨᱟᱥᱟ ᱪᱮᱯᱮᱡ ᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱨᱟᱥᱟ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱪᱮᱯᱮᱡᱟ ᱟᱨ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱾ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱮᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱥᱚᱨᱯᱚᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱵᱷᱟᱵᱽ ᱮ ᱢᱮᱴᱟᱣᱟ ᱾
==ᱡᱚᱢ ᱟᱨ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱫᱚᱲᱦᱟ==
ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱮᱸᱜᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱜᱮ ᱨᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱪᱮᱯᱮᱡᱽ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱮᱸᱜᱟ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡᱟᱜ ᱫᱚ ᱢᱚᱪᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱛᱩᱣᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱦᱟᱨᱛᱟ ᱨᱮ ᱜᱩᱛᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱚᱱᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱚ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱨᱚᱴᱤᱱ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱮᱱᱟᱝ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱚᱢ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱠᱤᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱰᱟᱵᱽᱨᱟ ᱦᱟᱨᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱵᱮᱡᱽ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱰᱚᱭᱞᱟᱝ ᱵᱟᱲᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱤᱞᱤ ᱯᱚᱥᱟᱜᱚᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱ ᱫᱚ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱜᱼᱟ ᱾ <ref>Silver, John B. 2008. ''Mosquito ecology''. 3rd ed, Springer, Berlin. ISBN 978-1-4020-6665-8</ref>
ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱵᱷᱮᱯᱮᱫ ᱛᱮᱭᱟᱨᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱦᱚᱱ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧᱚᱜᱼᱟ, ᱔᱓ ᱜᱮᱱᱮᱨᱟ ᱟᱨ ᱓᱕᱐᱐ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱤᱱ ᱠᱞᱩᱥᱤᱰᱟᱭ ᱾ <ref>Harbach R.E. 2011. Mosquito Taxonomic Inventory. [http://mosquito-taxonomic-inventory.info/]</ref>
==ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱨᱪᱟᱣᱤᱭᱟᱹ==
ᱥᱤᱠᱬᱤᱡ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱡᱟᱨ ᱯᱟᱨᱪᱟᱣ ᱠᱚ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱦᱟᱹᱱᱤ ᱱᱷᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱡᱽᱨᱟ ᱠᱟᱪᱨᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱛᱚ ᱟᱵᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱱᱤ ᱱᱷᱟᱹᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱭᱟᱢ ᱡᱮᱢᱵᱮᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱵᱷᱮᱨᱣᱮᱫ (virus) ᱠᱚ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱛᱟᱨᱟ ᱠᱚᱣᱟ, ᱱᱩᱠᱩ ᱟᱨᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱴᱷᱮᱱ ᱟᱵ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱷᱮᱨᱣᱮᱫ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱚ ᱩᱪᱟᱹᱲᱚᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱞᱜᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱤᱨᱡᱟᱹᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱟᱡᱟᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱨᱩᱣᱟᱹ (yellow fever), ᱰᱮᱝᱜᱩ ᱨᱩᱣᱟᱹ (dengue fever), ᱢᱮᱞᱮᱨᱤᱭᱟᱹ (malaria) ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱾ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱟᱡᱟᱨ ᱛᱮ ᱡᱟᱣ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ, ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ, [[ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ|ᱢᱮᱠᱥᱤᱠᱚ]] ᱟᱨ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ|ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱗᱐᱐ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱜᱩᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>[http://www.mosquito.org/mosquito-information/mosquito-borne.aspx "Mosquito-Borne Diseases"] – The American Mosquito Control Association. Retrieved 2008-10-14.</ref><ref>cite news |first=Afshin |last=Molavi |authorlink= |coauthors= |title=Africa's malaria death toll still "outrageously high" |url=http://news.nationalgeographic.com/news/2003/06/0612_030612_malaria.html |work= |publisher=National Geographic |date=2003-06-12 |accessdate=2007-07-27 </ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://mosquito.ifas.ufl.edu/ Mosquito Information Website]
* [https://en.wikibooks.org/wiki/Parasitic_Insects,_Mites_and_Ticks:_Genera_of_Medical_and_Veterinary_Importance/Mosquitoes_and_similar Parasitic Insects, Mites and Ticks: Genera of Medical and Veterinary Importance] Wikibooks
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:!ᱢᱩᱬ ᱛᱷᱚᱠ]]
jn7n9fcjssbxescnw5nuic3fidpw6l4
ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
0
1071
103747
78455
2022-08-29T01:49:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱦᱚᱨ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:GuruNanakFresco-Goindwal.jpg|thumb|GuruNanakFresco-Goindwal]]'''ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ''' (/ˈsikɪzəm/, Punjabi: ਸਿੱਖੀ) ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟᱵᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱟᱹᱫᱷᱩᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱕ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱤᱠᱷ ᱜᱩᱨᱩᱠᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚᱠᱩ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱜᱩᱨᱩ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱥᱟᱦᱤᱵ ᱫᱚ ᱩᱝᱠᱩ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟᱵ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾
==ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ ᱟᱨ Education ==
ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱟᱱᱟᱣᱠᱩᱣᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱱᱚᱝᱠᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱴᱚᱠᱟᱣ ᱠᱟᱫᱟ - "ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱩᱜᱼᱟ, ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱜᱮᱭᱟ"᱾<ref>Teece, Geoff (২০০৪)। ''Sikhism:Religion in focus''। Black Rabbit Books। পৃ: ৪। আইএসবিএন 978-1-58340-469-0।</ref> ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱴᱷᱟᱹᱠᱩᱨ ᱥᱮ ᱤᱥᱥᱚᱨ ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚᱠᱤᱪᱷᱩ᱾ [[File:SikhGurus-LifeSpans-GurushipSpans.jpg|thumb|center|800px|alt=Graph showing Life Spans and Guruship Spans of Sikh Gurus|᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱳᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱨ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱟᱹᱞᱤᱱ ᱚᱠᱛᱚ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱩᱛᱷᱤ ==
==ᱯᱚᱨᱚᱵ ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
{{div col|cols=3}}
* [[Nankana Sahib]]
* [[Sikh]]
* [[Panj Pyare]]
* [[Sach Khand]]
* [[Five Virtues]]
* [[Five Thieves]]
* [[Women in the Guru Granth Sahib]]
* [[Bebe Nanaki]]
* [[Mai Bhago]]
* [[Ranjit Singh|Maharaja Ranjit Singh]]
* [[Hari Singh Nalwa]]
* [[Indian religions]]
* [[Interfaith dialog]]
* [[Turban training centre]]
* [[Banjara Sikhs]]
* [[Sects of Sikhism]]
{{div col end}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [https://www.britannica.com/topic/Sikhism "Sikhism"]. ''Encyclopædia Britannica'' Online.
* [https://curlie.org/Society/Religion_and_Spirituality/Sikhism/ Sikhism] at Curlie (based on DMOZ)
* [http://www.bbc.co.uk/religion/religions/sikhism/ Religion & Ethics—Sikhism] A number of introductory articles on Sikhism from the BBC
* [http://www.sikh-history.com/ Sikh History Web Portal]
* [http://www.sikhs.org/ Sikhs.org]
* [http://srigranth.org/ Srigranth.org]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
jk1l2odhnc6cfo9bx3rx52qfvp7m5d8
103748
103747
2022-08-29T01:50:25Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ ᱟᱨ Education */
wikitext
text/x-wiki
[[File:GuruNanakFresco-Goindwal.jpg|thumb|GuruNanakFresco-Goindwal]]'''ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ''' (/ˈsikɪzəm/, Punjabi: ਸਿੱਖੀ) ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟᱵᱨᱮ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱟᱹᱫᱷᱩᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱕ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱤᱠᱷ ᱜᱩᱨᱩᱠᱚ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱫᱚᱠᱩ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱜᱩᱨᱩ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱥᱟᱦᱤᱵ ᱫᱚ ᱩᱝᱠᱩ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟᱵ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲᱫᱚ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾
==ᱥᱟᱱᱟᱥᱤ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱟᱱᱟᱣᱠᱩᱣᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱩ ᱱᱟᱱᱚᱠ ᱱᱚᱝᱠᱟᱭ ᱢᱮᱱ ᱴᱚᱠᱟᱣ ᱠᱟᱫᱟ - "ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱣ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱱᱩᱜᱼᱟ, ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱜᱮᱭᱟ"᱾<ref>Teece, Geoff (২০০৪)। ''Sikhism:Religion in focus''। Black Rabbit Books। পৃ: ৪। আইএসবিএন 978-1-58340-469-0।</ref> ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮ ᱴᱷᱟᱹᱠᱩᱨ ᱥᱮ ᱤᱥᱥᱚᱨ ᱜᱮ ᱡᱚᱛᱚᱠᱤᱪᱷᱩ᱾ [[File:SikhGurus-LifeSpans-GurushipSpans.jpg|thumb|center|800px|alt=Graph showing Life Spans and Guruship Spans of Sikh Gurus|᱑᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱳᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱟᱨ ᱜᱩᱨᱩ ᱠᱟᱹᱞᱤᱱ ᱚᱠᱛᱚ]]
==ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
==ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱩᱛᱷᱤ ==
==ᱯᱚᱨᱚᱵ ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
{{div col|cols=3}}
* [[Nankana Sahib]]
* [[Sikh]]
* [[Panj Pyare]]
* [[Sach Khand]]
* [[Five Virtues]]
* [[Five Thieves]]
* [[Women in the Guru Granth Sahib]]
* [[Bebe Nanaki]]
* [[Mai Bhago]]
* [[Ranjit Singh|Maharaja Ranjit Singh]]
* [[Hari Singh Nalwa]]
* [[Indian religions]]
* [[Interfaith dialog]]
* [[Turban training centre]]
* [[Banjara Sikhs]]
* [[Sects of Sikhism]]
{{div col end}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [https://www.britannica.com/topic/Sikhism "Sikhism"]. ''Encyclopædia Britannica'' Online.
* [https://curlie.org/Society/Religion_and_Spirituality/Sikhism/ Sikhism] at Curlie (based on DMOZ)
* [http://www.bbc.co.uk/religion/religions/sikhism/ Religion & Ethics—Sikhism] A number of introductory articles on Sikhism from the BBC
* [http://www.sikh-history.com/ Sikh History Web Portal]
* [http://www.sikhs.org/ Sikhs.org]
* [http://srigranth.org/ Srigranth.org]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
49ve8lxssyywnih88unqgfajow8h5um
ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ
0
1072
103753
66466
2022-08-29T01:54:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:COCK FIGHT.JPG|thumb|200px|ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ]]
'''ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ''' ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱚᱢᱯᱚᱨᱟ ᱢᱩᱸᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ '''ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ''' ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱᱟ ᱾ <ref>http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2002-01-06/kolkata/27137211_1_cockfighting-birds-feathers</ref>ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱨᱵᱩᱨᱩ ᱛᱮ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱮᱛᱚᱢ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱚᱠᱛᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱚ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱦᱟᱴ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱯᱟᱲᱟ ᱴᱟᱺᱰᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ '''ᱥᱤᱢ ᱯᱟᱲᱟ''' ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱥᱮᱨᱢᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱟᱨ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱯᱩᱱᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱠᱩ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱭᱢᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱵᱟᱹᱡᱤ ᱥᱟᱵ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱛᱟᱹᱭ ᱠᱚ ᱦᱟᱴ ᱠᱟᱜ-ᱟ, ᱦᱟᱺᱰᱤ ᱧᱩ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱡᱤ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱚᱱ ᱥᱚᱢᱯᱩᱛᱤ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱵᱩᱰᱟᱹᱣ ᱪᱟᱵᱟᱭᱮᱜ-ᱟ ᱾ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱫᱚ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱥᱤᱢ ᱠᱚᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱱᱚᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱱ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱩᱬ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱚ ᱜᱚᱱᱚᱝᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>http://sapplpp.org/indigenous-poultry-breeds-of-india/hansli/</ref>
==ᱨᱟᱭᱨᱤᱛ==
ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱨᱮ ᱢᱟᱫ [[ᱡᱟᱹᱱᱩᱢ]] ᱠᱚ ᱛᱮ ᱯᱩᱱ ᱠᱚᱬ ᱠᱚ ᱡᱷᱟᱹᱱᱴᱤ ᱮᱴᱮᱫ ᱠᱟᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱚᱰᱚᱠ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱦᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱛᱨᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱤᱢ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟᱲᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱯᱱᱟᱨᱤᱡ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱭᱤᱡ ᱡᱚᱲ ᱧᱟᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱟᱺᱛᱠᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱢ ᱠᱟᱹᱛ ᱮ ᱛᱚᱞ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref>http://www.paramparaproject.org/traditions_cock-fight.html</ref> ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱲᱟ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱠᱟᱺᱛᱠᱟᱨ ᱥᱤᱢ ᱥᱟᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱮᱡ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱷᱟᱹᱲᱤᱠ ᱨᱟᱹᱯᱟᱹᱜᱤ ᱚᱪᱚ ᱧᱚᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱟᱲᱟᱜ ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱡᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱵᱟ ᱾ ᱱᱤᱡᱚᱨ ᱯᱟᱴᱷᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱢ ᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱠᱚ ᱠᱟᱞᱠᱟᱞᱟᱣᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱡᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱟᱺᱜᱤ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱠᱚ ᱛᱩᱯᱩᱫ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱩᱨ ᱠᱚ ᱢᱟᱭᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱠᱟᱹᱛ ᱛᱮ ᱵᱟᱡᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱜᱩᱡᱩᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱫᱚ ᱫᱟᱹᱲ ᱚᱰᱚᱠᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱦᱟᱨᱟᱣᱩᱡ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱫᱚ ''ᱯᱟᱹᱰᱩ'' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱡᱤᱛᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱜᱚ ''ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ'' ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱥᱟᱺᱰᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱹᱞᱤᱠ ᱴᱷᱮᱱ ᱯᱟᱹᱰᱩ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱭᱟ ᱾ <ref>http://www.hindu.com/2008/02/08/stories/2008020857250300.htm</ref>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[http://www.hsus.org/hsus_field/animal_fighting_the_final_round/cockfighting_fact_sheet/ Humane Society Cockfighting factsheet]
* [http://www.phototramp.com/Pages_Pictorials/Balinese_Cockfighting/balinese_cockfighting_01.htm Narrated pictorial on cockfighting in Bali, Indonesia]
* [http://www.hint-horoz.de/artikel/artikel-ueber-hint-horoz/hahnenkampf-in-istanbul/cockfight-in-istanbul.html Cockfight in Istanbul]
* [http://digital.library.okstate.edu/encyclopedia/entries/C/CO012.html Encyclopedia of Oklahoma History and Culture - Cockfighting]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
agetdntsxnizzu5twfzw8y96mcan7c4
ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
0
1073
103762
21298
2022-08-29T02:17:11Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox protected area
| name = ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
| iucn_category = II
| map = Odisha
| map_alt = ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
| map_caption = ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ, ᱳᱰᱤᱥᱟ
| map_width = 300
| photo =
| photo_caption =
| location = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| nearest_city = [[ᱵᱟ.ᱨᱯᱟᱫᱟ]]
| coordinates = {{coord|21|50|N|86|20|E|format=dms|display=inline}}
| area_km2 = 2750
| established = ᱑᱙᱘᱐
| visitation_num = NA
| website = {{URL|http://www.similipal.org/}}
| visitation_year = ᱒᱐᱐᱕
| governing_body = ᱢᱤᱱᱤᱥᱴᱨᱭ ᱚᱯ ᱯᱦᱚᱨᱮᱥᱴ<ref>Ministry of Environment and Forests</ref>, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ<ref>Government of India</ref>
}}
'''ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱞ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱛᱦᱟᱱ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ-ᱠᱩᱞᱰᱷᱤᱭᱟᱹ-ᱦᱚᱫᱽᱜᱚᱲ ᱦᱟᱹᱛᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱟᱹᱛᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱠᱩᱞ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱛᱷᱟᱱ, ᱦᱚᱫᱽᱜᱚᱲ ᱵᱤᱨᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱥᱟᱸᱠᱪᱩᱣᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱠᱩᱞᱰᱷᱤᱭᱟ, ᱵᱤᱨᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱥᱟᱸᱠᱪᱩᱣᱟᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>http://www.similipal.org/elephant_reserve.php</ref>ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱫᱚ '''ᱥᱤᱢᱲᱤ'''(red silk cotton trees) ᱫᱟᱨᱮ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱠᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾<ref name="tour">cite web|url=http://www.Odishatourism.org/wildlife-in-Odisha/simlipal-national-park.html|title=Simlipal National Park|publisher=Department of tourism, Odisha|accessdate=12 December 2009</ref> ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ 845<sup>2</sup>km ᱚᱥᱟᱨ-ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱛᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱪᱮᱨᱦᱟ ᱫᱟᱜ ᱧᱩᱨ ᱟᱬᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱡᱚᱨᱚᱱᱫᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱨᱮᱭᱯᱟᱬᱤ (ᱵᱨᱚᱭᱯᱟᱹᱬᱤ) ᱾ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱨᱮ ᱙᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱨᱚᱭᱟᱞ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱠᱩᱞ ᱟᱨ ᱔᱓᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱤᱨ ᱦᱟᱹᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱯᱤᱛᱷᱚᱵᱟᱴ (ᱵᱟᱨᱤᱯᱚᱫᱟ) ᱟᱨ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱷᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱢᱤᱥᱤᱚᱱ ᱨᱮᱸᱡᱽ ᱚᱯᱦᱤᱥᱚᱨ ᱯᱤᱛᱷᱚᱵᱟᱴ ᱪᱮᱠ ᱜᱮᱴ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱭᱨᱤ ᱵᱟᱥᱟ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾<ref>http://www.similipal.org/right_entry.php</ref> ᱫᱤᱱ ᱵᱮᱲᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱖ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱠᱤᱱ ᱑᱒ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱣ (ᱯᱚᱨᱢᱤᱥᱚᱱ) ᱴᱤᱠᱤᱴ ᱫᱚ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱖ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱙ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮᱜᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱕ ᱡᱩᱱ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱜᱮ ᱡᱷᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱾<ref name="tour"/>
[[File:Signboard inside Simlipal National Park.jpg|thumb|Signboard inside Park]]
==ᱵᱟᱨᱯᱚᱫᱽ==
ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱡᱤᱭᱟᱹᱲ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱜᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ, ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱨᱩᱡ ᱪᱤᱯᱨᱩᱡ ᱪᱮᱨᱚ ᱵᱮᱨᱚ, ᱥᱟᱹᱞ ᱥᱟᱨᱟᱢ ᱠᱟᱹᱭᱩᱞ ᱵᱟᱹᱭᱩᱞ, ᱠᱩᱞ ᱵᱟᱱᱟ ᱦᱟᱹᱛᱤ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱚ ᱪᱚᱦᱚᱲ ᱟᱠᱟᱫ, ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱨᱤᱞᱟᱹᱢᱟᱞᱟ ᱫᱟᱜ ᱨᱤᱲᱤᱢ ᱨᱤᱲᱤᱢ ᱞᱤᱸᱡᱤ ᱟᱬᱜᱚᱱ ᱡᱤᱲᱤᱫ ᱡᱤᱲᱤᱫ ᱡᱷᱟᱞᱠᱟᱣᱟᱛᱮ ᱥᱚᱠᱚᱲᱵᱚᱠᱚᱲ ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱚᱸᱜᱷᱟ ᱥᱚᱸᱜᱷᱟ ᱛᱮ ᱾ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱫᱚᱢ ᱧᱮᱞ ᱵᱟᱹᱨᱟᱹᱦᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫ ᱥᱩᱛᱟᱹᱢ ᱛᱮ ᱪᱚᱴ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱧᱩᱨᱩᱜ ᱠᱟᱱ, ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱜᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱚᱱᱮ ᱨᱮ ᱯᱚᱨᱮᱫ ᱜᱚᱫᱚᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱚᱨᱚᱭᱯᱟᱹᱬᱤ (ᱵᱚᱨᱮᱦᱤ ᱯᱟᱬᱤ) ᱾ ᱜᱚᱴᱟ ᱯᱟᱲᱟ ᱩᱥᱩᱥᱞ ᱩᱥᱩᱞ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱫᱟᱨᱮ, ᱪᱟᱢᱯᱟ ᱵᱟᱦᱟ ᱥᱚᱸᱫᱷᱟᱲ ᱥᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱵᱤᱨ ᱢᱚᱦᱠᱟᱣᱜ ᱾
<gallery>
File:Simlipal tiger reserve.jpg | ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ
File:Orchids at Simlipal.JPG | ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱨᱮᱟᱜ ᱵᱤᱨ
File:Majestic waterfall.jpg | ᱵᱟᱨᱮᱯᱟᱱᱤ
File:SITAKUND WATERFALL.jpg | ᱥᱤᱛᱟᱠᱩᱱᱰ
</gallery>
==ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱦᱚᱨ==
===ᱚᱛ ᱦᱚᱨ===
ᱵᱟᱹᱨᱯᱟᱫᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ(ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱜᱷᱟᱨᱚᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ NH 5 ᱛᱮ ᱛᱚᱯᱚᱞ ᱟᱠᱟᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, ᱒᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱨ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱒᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱯᱤᱛᱷᱚᱵᱟᱴᱚ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱥᱮᱫ ᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱨᱯᱟᱫᱟ ᱠᱦᱚᱱ ᱙᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱴᱷᱟᱶ ᱜᱮ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱵᱟᱥ ᱜᱟᱹᱰᱤ, ᱡᱤᱯ, ᱴᱮᱠᱥᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱨᱮᱞ ᱦᱚᱨ===
ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱹᱨᱯᱟᱫᱟ, ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ, ᱴᱟᱴᱟᱱᱟᱜᱟᱨ (ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ) ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱲᱚᱜᱽᱯᱩᱨ ᱾
===ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱦᱚᱨ===
ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱩᱵᱚᱱᱮᱥᱚᱨ, ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ, ᱨᱟᱧᱪᱤ ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[https://www.similipal.org/ ᱥᱤᱢᱞᱤᱯᱟᱞ ᱴᱚᱭᱜᱚᱨ ᱨᱤᱡᱚᱨᱵ ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
[[Category:National parks in Odisha]]
[[Category:Tiger reserves of India]]
[[Category:Eastern Ghats]]
[[Category:Biosphere reserves of India]]
[[Category:Mayurbhanj district]]
[[Category:Chota Nagpur dry deciduous forests]]
[[Category:Eastern Highlands moist deciduous forests]]
[[Category:ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ]]
[[Category:ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱨ]]
[[Category:ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ]]
2gw7djrk85xij5ps46a889qzl010983
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ
0
1074
103783
95367
2022-08-29T09:28:20Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Howl Bangladesh.jpg|thumb|ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ]]
'''ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ''' ᱥᱮ '''ᱵᱮᱲᱟ''' (ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ: [[file:Sun symbol (fixed width).svg|16px|☉]]) ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ [[ᱮᱸᱜᱮᱞ]] ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ''ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ'' ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱜᱩᱞᱟᱹᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱚᱞᱚ ᱦᱚᱭ (ᱯᱞᱟᱡᱽᱢᱟ) ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
<ref>http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2008/02oct_oblatesun
NASA. 2 October 2008. Retrieved 7 March 2011</ref><ref>http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2011/06feb_fullsun NASA. 6 February 2011. Retrieved 7 March 2011.
</ref>
ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱤᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱚ ᱑,᱓᱙᱒,᱐᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ, ᱱᱚᱶᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱑᱐᱙ ᱜᱩᱱ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱫᱚ ᱒×᱑᱐<sup>᱓᱐</sup> ᱠᱤᱞᱚ ᱜᱨᱟᱢ ᱜᱟᱱ, ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱓᱐,᱐᱐᱐ ᱜᱩᱱ ᱾ '''ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ''' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱙.᱘᱖% ᱫᱚ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
<ref>Woolfson, M. (2000). "The origin and evolution of the solar system". Astronomy & Geophysics 41 (1): 12. Bibcode
http://adsabs.harvard.edu/abs/2000A&G....41a..12W
https://dx.doi.org/10.1046%2Fj.1468-4004.2000.00012.x</ref>
ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱔ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱓ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱫᱚ [[ᱩᱫᱽᱡᱟᱱ]] ᱟᱨ ᱥᱟᱨᱮᱡ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱫᱚ ᱦᱤᱞᱤᱭᱚᱢ, ᱦᱟᱢᱟᱞ ᱠᱚᱱᱤᱠᱟ ᱡᱮᱢᱚᱱ-ᱚᱢᱚᱲᱡᱟᱱ, ᱚᱝᱜᱟᱨᱠᱟᱢᱚᱲ, [[ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ]] ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱚᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
<ref>Basu, S.; Antia, H. M. (2008). "Helioseismology and Solar Abundances". Physics Reports 457 (5–6): 217–283. Bibcode
http://adsabs.harvard.edu/abs/2008PhR...457..217B
https://arxiv.org/abs/0711.4590
https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.physrep.2007.12.002</ref><ref>http://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2008/02oct_oblatesun
NASA. 2 October 2008. Retrieved 7 March 2011.</ref>
==ᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱥᱠᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱚ ᱧᱮᱞᱮ ᱠᱟᱱᱟ==
ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱛᱟᱹᱠᱤᱡ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱵᱚ ᱧᱮᱞᱧᱟᱢᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱥᱟᱞ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱚᱠᱛᱚᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱢᱟᱨᱟᱥᱟᱞ ᱨᱮᱭᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱵᱮᱜᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱫᱚ ᱑ [[ᱴᱤᱯᱤᱡ]] (second) ᱨᱮ ᱓ ᱞᱟᱠ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱮ ᱥᱮᱱ ᱠᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱨᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ [[ᱟᱞᱵᱚᱨᱴ ᱟᱭᱤᱱᱥᱴᱟᱭᱤᱱ]]'ᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱮᱜᱽ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨᱟ᱾ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱠᱚᱨᱚᱲ (crore) ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱵᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱕᱐᱐ ᱥᱮᱠᱮᱸᱰ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱘ ᱢᱤᱱᱤᱴ ᱒᱐ ᱥᱮᱠᱮᱸᱰ ᱜᱟᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱜᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱱᱤᱛ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱚ ᱧᱮᱞᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱫᱚᱭ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱚᱨᱚᱢ ᱘ ᱢᱤᱱᱤᱴ ᱒᱐ ᱥᱮᱠᱮᱸᱰ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱥᱠᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱜᱮᱵᱚ ᱧᱮᱞᱮ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱤᱛᱚᱜᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ᱾
==ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ==
ᱟᱵᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱞ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱸᱜᱮᱞ ᱵᱚᱞ ᱜᱮ ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ, ᱟᱵᱚᱣᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚᱣᱟᱜ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱪᱮ ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱞᱚᱞᱚ ᱵᱟᱠᱷᱟᱱ ᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱵᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱮᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱵᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱵᱚ ᱫᱚ ᱵᱟᱵᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱚᱣᱟᱝ]] ᱨᱮ ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱩᱵ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱞᱚᱞᱚ ᱫᱚ ᱟᱵᱚ ᱵᱟᱵᱚ ᱧᱟᱢᱮᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱩᱞᱩ ᱡᱩᱞᱩ ᱠᱚ ᱡᱩᱞᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱤᱯᱤᱞ ᱦᱚᱸ ᱢᱤᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾ ᱗ ᱨᱮ ᱒᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱩᱱ ᱞᱟᱜᱟᱣᱟᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱣᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱯᱚᱨᱢᱟᱬ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ==
* https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AF%E0%AD%8D%E0%AD%9F
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* https://en.wikipedia.org/wiki/Sun
* http://www.nso.edu
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱛᱱᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱬᱮᱥ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[Category:!Main category]]
64u2kvydhmjum60xnd0dlth8upy1sk7
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
0
1756
103744
94537
2022-08-29T01:47:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
| type = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| image_flag =
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Kangch-Goechala.jpg
| photo2a = Cherry Resort inside Temi Tea Garden, Namchi, Sikkim.jpg
| photo2b = Gurudongmar.Lake.jpg
| photo3a = Vikramjit-Kakati-Rumtek.jpg
| spacing = 2
| position = centre
| size = 230
| border = 0
| color = white
| foot_montage = }}
| image_caption = (clockwise from top) [[Kangchenjunga]]; [[Gurudongmar Lake]]; [[Rumtek Monastery]]; [[Temi Tea Garden]]
| image_blank_emblem = Seal of Sikkim.svg
| blank_emblem_type = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱨ|ᱪᱤᱨ]]
| blank_emblem_size = 100px
| image_map = IN-SK.svg
| map_alt =
| coordinates = {{coord|27.33|88.62|region:NE-SK_type:adm1st|display=inline,title}}
| coor_pinpoint = Gangtok
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{Flagu|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| established_title = Admission to Union {{ref|cap|†}}
| established_date = ᱑᱖ ᱢᱮᱭ ᱑᱙᱗᱕
| parts_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| parts_style = para
| p1 = ᱯᱩᱱᱭᱟᱹ (᱔)
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ]]
| seat1_type = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| seat1 = ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ
| government_footnotes =
| leader_title = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ|ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| leader_name = [[ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ]]
| leader_title1 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱤ|ᱥᱤᱨᱟᱹ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
| leader_name1 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱥᱤᱝ ᱴᱟᱢᱟᱝ]] ([[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱠᱟᱨᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ|SKM]])
| leader_title2 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| leader_name2 = [[Unicameral]] (᱓᱒ ᱢᱟᱹᱪᱤ)
| leader_title3 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ
| leader_name3 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱑<br /> [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱑
| leader_title4 = ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ
| leader_name4 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ]]
| unit_pref =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 7096
| area_note =
| area_rank = ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ ᱦᱚᱲ|ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ]]
| population_footnotes =
| population_total = 610,577
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank = ᱒᱘ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| population_note =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-SK]]
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.716 ({{color|green|High}})
| blank1_name_sec1 = HDI rank
| blank1_info_sec1 = ᱑᱐ ᱟᱱᱟᱜ (᱒᱐᱑᱗)
| blank_name_sec2 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank_info_sec2 = ᱘᱒.᱖% (᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ)
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ<ref name="langoff1">{{cite web |title=1977 Sikkim government gazette |url=https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |website=sikkim.gov.in |publisher=Governor of Sikkim |accessdate=22 July 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180722164022/https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |archivedate=22 July 2018 |page=188 |language=en }}</ref><ref name="langoff">{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |page=109 |title=50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India |date=16 July 2014 |access-date=6 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180102211909/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf|archivedate=2 January 2018|deadurl=yes}}</ref>
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = {{hlist|[[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]|[[ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ]]|[[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ]]|[[ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱮᱯᱪᱟ]]}}
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = {{hlist|[[ᱜᱩᱨᱩᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱨᱩᱝ]]|[[ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱤᱢᱵᱩ]]|[[ᱢᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱜᱟᱨ]]|[[ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ]]|[[ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ]]|[[ᱠᱤᱨᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱭ]]|[[ᱥᱮᱨᱯᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱨᱯᱟ]]|[[ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱟᱝ]]}}
| website = [https://www.sikkim.gov.in/ www.sikkim.gov.in]
| footnotes = {{ref|cap|†}} Assembly of Sikkim abolished monarchy and resolved to be a constituent unit of [[India]]. A referendum was held on these issues and majority of the voters voted yeᱫᱩOn 15 May 1975 the President of India ratified a constitutional amendment that made Sikkim the 22nd state of India.
| official_name =
}}
{{Infobox region symbols
| state = ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
| country = ᱥᱤᱧᱚᱛ
| emblem = [[File:Seal of Sikkim color.png|50px|left]] [[Trailokyavijaya|Kham-sum-wangdu]]
| language =
| song =
| animal = [[File:RedPandaFullBody.JPG|50px|left]] [[Red Panda]]
| bird = [[File:Blood Pheasant.jpg|50px|left]] [[Blood Pheasant]]<ref name="Dhar1999">{{Cite book | title = Tourism in Indian Himalaya | last = Dhar | first = T. N. |author2=S. P. Gupta | year = 1999 | publisher = Indian Institute of Public Administration | location = [[Lucknow]] | page = 192 | oclc = 42717797 }}</ref>
| tree = [[File:Alpenroos.jpg|50px|left]] [[Rhododendron]]
| flower = [[File:Dendrobium nobile - Larssen.jpg|50px|left]] [[Dendrobium nobile|Noble dendrobium]] (''Dendrobium nobile'')<ref>{{cite web | url=http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | title=States and Union Territories Symbols | work=knowindia.gov.in | accessdate=13 June 2016 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131112080035/http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | archivedate=12 November 2013 | df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web | url=http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | title=Flora and Fauna | work=sikkimtourism.gov.in | accessdate=13 June 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160417083258/http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | archive-date=17 April 2016 | dead-url=no | df=dmy-all }}</ref>
| river =
| sport =
| dance =
| day = 16 May (day of accession to India)
}}
'''ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ''' ᱫᱚ ᱦᱤᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟᱹᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ ᱼ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱳᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟᱹᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟᱹᱱ - ᱟᱹᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ==
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟᱹᱲᱟᱹ : ᱥᱩ ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟᱹᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱤᱱ ᱢᱩᱬ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟᱸᱦᱟᱸ ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
ᱜᱟᱛᱟᱠ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮ ᱞᱮᱠᱟ - ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ, ᱞᱮᱯᱪᱟ, ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟᱹ, ᱞᱤᱢᱵᱩ, ᱱᱮᱮᱟᱨᱤ, ᱨᱟᱭ, ᱜᱩᱨᱩᱝ, ᱛᱟᱢᱟᱝ, ᱢᱟᱝᱜᱟᱨ, ᱥᱮᱨᱯᱟ, ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱾ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟᱹᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱟᱹᱯᱤᱥ - ᱟᱫᱟᱞᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱟᱹᱡᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ]] ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱱᱟᱝᱜᱨᱟᱦᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Sister project links|voy=ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ}}
===ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ===
* {{official}}
* [http://sikkimtourism.gov.in/ Official website of Sikkim Tourism]
===General information===
* {{Britannica|id=543967}}
* {{curlie|Regional/Asia/India/Sikkim|Sikkim}}
* {{osmrelation-inline|1791324}}
{{Geographic location
| Centre = ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
| North =
| Northeast = [[ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛ ᱚᱴᱚᱱᱚᱢᱚᱣᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ]], {{flag|ᱪᱤᱱ}}
| East =
| Southeast = [[ᱦᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱟ]] ᱟᱨ [[ᱥᱟᱢᱴᱥᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], {{flag|ᱵᱷᱩᱴᱟᱱ}}
| South = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| Southwest =
| West = [[Province No. 1|Province One]], {{flag|ᱱᱮᱯᱟᱞ}}
| Northwest =
}}
{{ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ}}
{{ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
{{ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ}}
{{Authority control}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:States and territories established in 1975]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Tibetan Buddhist places]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:1975 establishments in India]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:Former British colonies and protectorates in Asia]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ]]
pj8876ms0uifyeg2iywkzae16yqjmfb
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱭ-ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ
0
2333
103714
66463
2022-08-29T01:08:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[File:Raffles Place.jpg|thumb|right|250px|ᱨᱮᱭᱯᱷᱞᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱵᱟ.ᱴᱤᱭᱟ.]]
ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱭ-ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱫᱚ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱭᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ | ᱢᱟᱞᱟᱭ, ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱟᱭ-ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱛᱮ ᱮᱞᱟᱝ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱟᱠᱟᱱᱟ | ᱥᱤᱝᱜᱟᱯᱩᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱱ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱰᱩᱵᱵᱟᱰ ᱟᱠᱟᱱ "ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ", "ᱮᱥᱮ ᱮᱥᱤᱭᱟ " ᱟᱨ "ᱜᱟᱨᱰᱮᱱ ᱥᱤᱴᱤ"। <ref>{{cite web|title=Singapore Cooperation Program|url=http://www.scp.gov.sg/content/scp/about_us/about_singapore.html|deadurl=yes|archiveurl=https://archive.is/20150124165252/http://www.scp.gov.sg/content/scp/about_us/about_singapore.html|archivedate=2015-01-24|df=}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
qdk4rl41ppv7lsxvlnsqnpc9vs4986t
ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱥᱤᱛ
0
3065
103725
65694
2022-08-29T01:18:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox officeholder
|name = ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ
|image = Sheila Dikshit Chief Minister of Delhi India2.jpg
<!-- -->
|office1 = [[ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ]]
|term_start1 = ᱑᱐ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱙
|1blankname1 = National President
|1namedata1 = [[ᱨᱟᱦᱩᱞ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]]
|predecessor1 = [[ᱚᱡᱚᱭ ᱢᱟᱠᱮᱱ]]
<!-- -->
|office2 =[[List of Governors of Kerala|ᱠᱚᱨᱚᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱲ]]
|predecessor2 = [[ᱱᱤᱠᱷᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ]]
|successor2 = [[ᱯᱤ. ᱥᱟᱛᱷᱟᱥᱤᱵᱚᱢ]] <ref>{{cite web | title=Sathasivam becomes Kerala governor, to take oath on September 5 | website=India Today | date=3 September 2014 | url=http://indiatoday.intoday.in/story/sathasivam-kerala-governor-cji-home-ministry-supreme-court/1/380730.html | accessdate=29 January 2016}}</ref>
|term_start2 = ᱑᱑ ᱢᱟᱨᱪ ᱒᱐᱑᱔
|term_end2 = ᱒᱕ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱔
<!-- -->
|office3 = [[List of Chief Ministers of Delhi|ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱖ ᱟ.ᱱᱤᱡ ᱟᱭᱟᱨ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]
|predecessor3 = [[ᱥᱩᱥᱚᱢᱟ ᱥᱣᱚᱨᱚᱡᱽ]]
|successor3 = [[ᱚᱨᱵᱤᱸᱫᱽ ᱠᱮᱡᱽᱨᱤᱣᱟᱞ]]
|term_start3 = ᱓ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱘
|term_end3 = ᱒᱘ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱓
<!-- -->
|office4 =[[Member of the Legislative Assembly (India)|ᱮᱢ. ᱮᱞ. ᱮ.]] <br /> [[ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ]]<br /> <small>[[ᱜᱳᱞᱮ ᱢᱟᱨᱠᱮᱴ]] (᱑᱙᱙᱘–᱒᱐᱐᱘)</small>
|predecessor4 = [[ᱠᱤᱨᱛᱤ ᱟᱡᱟᱫᱽ]]
|successor4 =
|term_start4 = ᱓ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱙᱘
|term_end4 = ᱒᱘ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱓
<!-- -->
|office5 = [[Member of parliament, Lok Sabha|ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ]] <br /> [[Kannauj (Lok Sabha constituency)|ᱠᱟᱱᱟᱣᱡᱽ]]
|predecessor5 = ᱪᱷᱚᱴᱮ ᱥᱤᱝ ᱭᱟᱫᱚᱵᱽ
|successor5 = ᱪᱷᱚᱴᱮ ᱥᱤᱝ ᱭᱟᱫᱚᱵᱽ
|term_start5 = ᱑᱙᱘᱔
|term_end5 = ᱘᱙
<!-- -->
|office6 = Member of Indian delegation <br /> [[United Nations Commission on the Status of Women]]
|primeminister6 = [[ᱤᱸᱫᱽᱨᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]] <br /> [[ᱨᱟᱡᱤᱵᱽ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]]
|term_start6 = ᱑᱙᱘᱔
|term_end6 = ᱘᱙
<!-- -->
|party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱱᱮᱥᱣᱟᱞ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ]]
|birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1938|3|31}}
|birth_place = [[ᱠᱟᱯᱩᱨᱛᱷᱟᱞᱟ]], [[Punjab Province (British India)|ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱽ]], [[ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱤᱸᱰᱤᱭᱟ]]
|spouse = ᱵᱤᱱᱚᱫᱽ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ
|children = [[ᱥᱚᱱᱫᱤᱯ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ]]<br>ᱞᱚᱛᱤᱠᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱥᱟᱭᱮᱫᱽ
|alma_mater = [[ᱢᱤᱨᱚᱱᱰᱟ ᱦᱟᱣᱩᱥ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ]]
|website =
}}
'''ᱢᱟ.ᱱᱤᱡ ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ''' ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱲ ᱢᱟ.ᱱ ᱱᱤᱠᱷᱤᱞ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱟᱜ ᱵᱟ.ᱜᱤᱥᱟᱠᱟᱢ ᱮᱢ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱩᱲᱩᱵ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱥᱤᱨᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱨᱮ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱥᱤᱨᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱯᱚᱫᱽ ᱮ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱑᱗ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱛᱚᱸᱜᱮᱛᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱓ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱮᱫ ᱦᱟ.ᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱚᱫᱽ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱥᱤᱨᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟ. ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱯᱚᱫᱽ ᱯᱟ.ᱛᱟ.ᱛᱤᱭᱟ. ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱵᱤᱠᱱᱟ.ᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱯᱟ.ᱨᱚᱠᱷᱮᱛ==
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽ-ᱟ.ᱨᱤ ᱨᱮ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ
ᱯᱟ.ᱨᱚᱠᱷᱮᱛ (experience) ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱑᱙᱘᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱟᱨᱮ ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱯᱚᱫᱽ ᱦᱚᱸᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱞᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱱᱩᱭ ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ , ᱑᱙᱘᱔-᱙᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱚᱱᱚᱣᱡᱽ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱥᱟᱝᱥᱚᱫᱽ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟ.ᱢᱤᱱᱟᱝ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥᱴᱤᱢᱮᱸᱴ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱟᱶ ᱨᱮᱭ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱔᱐ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱤᱢᱯᱞᱤᱢᱮᱱᱴᱮᱥᱳᱱ ᱠᱚᱢᱤᱴᱤ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱢᱩᱬ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱑᱙᱙᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱮ ᱟ.ᱜᱩ ᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱳᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱟᱜ ᱟᱺᱜᱤᱵᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱜᱨᱮᱥ ᱫᱚ ᱗᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟ.ᱪᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱟ.ᱪᱤ ᱠᱚ ᱟᱢᱮᱴ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾
==ᱡᱤᱭᱚᱱ==
'''ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ''' ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱓᱑ ᱢᱟᱨᱪ, ᱑᱙᱓᱘ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱪᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱱᱵᱷᱮᱸᱴ ᱳᱯᱷ ᱡᱮᱥᱩᱥ ᱮᱱᱰ ᱢᱮᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨ ᱟᱨ ᱯᱚᱥᱴᱜᱨᱟᱫᱩᱣᱮᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ '''ᱢᱤᱨᱟᱸᱰᱟ ᱦᱟᱣᱩᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ''' ᱠᱷᱚᱱ ᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞᱤᱭᱟ. ᱥᱮᱱᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱞᱟᱦᱟ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ ᱢᱚᱱᱰᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱮᱱ ᱩᱢᱟ ᱥᱚᱝᱠᱚᱨ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱵᱟᱯᱞᱟ/ᱜᱚᱝ ᱫᱚ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱡᱤᱡ ᱡᱤᱛᱟ. ᱫᱚ ᱢᱟ.ᱣ ᱵᱤᱱᱚᱫᱽ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱟ. ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱥᱮᱵᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱤᱱᱟ, ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ. ᱾
==ᱮᱱᱮᱢ==
[[File: Sheila Dikshit Chief Minister of Delhi India.jpg|thumb|ᱥᱤᱞᱟ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱵᱤᱵᱮᱠᱟᱱᱚᱱᱫᱚ ᱥᱞᱚᱢ ᱠᱚᱞᱚᱱᱤ, ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱜᱟᱞᱚᱪ ᱮ ᱮᱢ ᱮᱫ ᱛᱩᱞᱩᱡ]]
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟ.ᱣ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱟᱝᱞᱟᱸᱜᱟᱭ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟ.ᱨᱤ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱢᱮᱴ ᱚᱪᱚ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱞᱥᱟ.ᱭ ᱨᱮ ᱟ.ᱜᱩᱣᱟ.ᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ U.N. ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱷᱟᱨ ᱠᱩᱢᱩᱴ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱤᱯᱨᱮᱡᱮᱸᱴ ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ (᱑᱐᱘᱔-᱘᱙) ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱮ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱘᱒ ᱥᱟᱶᱛᱮᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱒᱓ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱡᱤᱦᱚᱞ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱱᱩᱭ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱦᱟᱪᱟᱨ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮᱭ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱞᱮᱱᱟ , ᱩᱱ ᱡᱚᱵᱚᱜ ᱱᱩᱭ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱚᱸᱭ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱑᱙᱗᱐ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ '''ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱜᱟᱶᱛᱟ''' ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟ.ᱪᱤ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱟᱸᱵᱽᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱟᱪᱮᱛᱥᱟᱲᱟ ᱦᱚᱸᱭ ᱡᱷᱤᱡ ᱦᱚᱪᱚ ᱞᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱤᱸᱫᱽᱨᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱢᱮᱢᱚᱨᱤᱭᱟᱞ ᱴᱨᱚᱥᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱨᱚᱥᱴ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱨᱚᱥᱴ ᱜᱮ ᱥᱟ.ᱱᱛᱤ, ᱰᱤᱥᱟᱨᱢᱟᱢᱮᱸᱴ ᱟᱨ ᱩᱛᱱᱟ.ᱣ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱤᱸᱫᱽᱨᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ᱦᱚᱸᱭ ᱮᱢᱚᱜ-ᱟ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱦᱮᱞᱢᱮᱞ ᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱟ ᱾
==ᱨᱳᱪ==
ᱢᱟ.ᱱᱤᱡ ᱫᱤᱠᱷᱤᱛ ᱫᱚ ᱛᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱜ, ᱟ.ᱛᱩ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤᱭᱟ. ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱨᱳᱪ ᱟᱨᱵᱟ.ᱝ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟ.ᱛᱩ ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱢᱮᱞᱟᱝᱠᱤ ᱠᱚ ᱩᱛᱱᱟ.ᱣ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤᱜᱟᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱑᱙᱗᱘ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱟᱞ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ (ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱵᱟ.ᱭ ᱯᱟ.ᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟ. ᱜᱟᱶᱛᱟ) ᱠᱟ.ᱢᱤᱭᱟ. ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱯᱚᱫᱽ ᱨᱮ, ᱱᱩᱠᱩ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱯᱷᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱭ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱦᱚᱪᱚ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾
==ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Fifth_Legislative_Assembly_of_Delhi
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
http://indiatoday.intoday.in/story/sathasivam-kerala-governor-cji-home-ministry-supreme-court/1/380730.html
http://www.thehindubusinessline.com/news/politics/in-delhi-bjp-bets-on-surgeon-to-take-on-techie-crusader/article5265435.ece
http://www.thehindu.com/news/national/kerala-governor-sheila-dikshit-resigns/article6353435.ece
https://www.ndtv.com/india-news/sheila-dikshit-former-chief-minister-to-be-new-delhi-congress-chief-1975829
http://archives.digitaltoday.in/indiatoday/20031215/state_delhi.html
https://web.archive.org/web/20131202223536/http://archives.digitaltoday.in/indiatoday/20031215/state_delhi.html
http://www.expressindia.com/news/fullstory.php?newsid=26734
https://archive.is/20130125233533/http://www.hindustantimes.com/Censure-Dikshit-Delhi-lokayukta-to-President/H1-Article1-722686.aspx%23disqus_thread#disqus_thread
https://en.m.wikipedia.org/wiki/The_Times_of_India
http://www.dnaindia.com/india/report_nothing-illegal-or-unlawful-in-manu-sharma-parole-sheila-dikshit_1317759
http://www.ndtv.com/article/india/commonwealth-fiasco-government-s-auditor-faults-sheila-too-123831
http://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/Court-orders-FIR-against-Sheila-Dikshit/articleshow/22194077.cms
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sheila_Dikshit
https://web.archive.org/web/20120814044512/http://delhi.gov.in/wps/wcm/connect/DoIT_DGE/directorate+of+gurdwara+elections/minister/sheila+dikshit
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Ajay_Maken
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Delhi_Pradesh_Congress_Committee
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱣᱤᱠᱤ ᱞᱚᱵᱽᱥ ᱳᱢᱮᱱ ᱒᱐᱑᱙]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱨᱟᱡᱽ ᱱᱮᱛᱟ]]
n57klw5nd9hh98ha9aka69v10ndipkx
ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
0
3515
103739
23693
2022-08-29T01:42:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
| other_name =
| settlement_type = ᱱᱟᱜᱟᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|20.27|N|73.02|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱫᱟᱫᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱟᱵᱮᱞᱤ]]
| subdivision_name2 = [[ᱫᱟᱫᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱟᱵᱮᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date = 11 August 1961
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| leader_title1 = ᱢᱮᱭᱳᱨ
| leader_name1 = ᱨᱟᱠᱮᱥᱥᱤᱝ ᱪᱚᱣᱦᱟᱱ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = <!--491 No. Whole territory is 487-->
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 32
| population_total = 98,265
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| area_code = ᱐᱒᱖᱐
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = '''DN -09'''
| footnotes =
| demographics1_info1 = [[English language|ᱤᱸᱜᱽᱞᱤᱥ]], [[Gujarati language|ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ]], [[Hindi language|ᱦᱤᱱᱫᱤ]], [[ᱫᱷᱳᱫᱤᱭᱟ]], [[Portuguese Language|ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]]
| Official Website = {{URL|dnh.gov.in}}
| Public Services Website = {{URL|edistrictdnh.gov.in}}
}}
'''ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥ''' ᱟᱨᱵᱟᱝ '''ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ''' ᱫᱚ ᱟᱨᱚᱵᱽ ᱥᱟᱜᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ, ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ, [[ᱫᱟᱫᱽᱨᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱟᱵᱮᱞᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱤᱸᱝᱨᱮᱡᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱪᱨᱟᱹᱣ ᱫᱚ ᱜᱷᱟᱱᱮ ᱜᱮ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱜᱚᱫ ᱠᱟᱜ ᱟᱠᱚ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱥᱤᱞᱵᱟᱥᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱦᱚᱦᱚᱭᱟ ᱾ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ 'ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥ' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
᱑᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱮᱸᱪᱚᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱢᱟᱪᱷᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱠᱟᱱ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱫᱚ ᱑᱘᱘᱕ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱦᱟᱵᱮᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱴ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱩᱪᱟᱹᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱑᱑ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱑᱘᱘᱕ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱜᱚᱲᱦᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱙᱘,᱒᱖᱕ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref>
==ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ==
ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱛᱤ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱣᱟᱨᱞᱤ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮᱱ ᱠᱚ ᱟᱹᱫᱤᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱨᱚᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱟᱞᱤ ᱮᱱᱠᱞᱟᱵᱽ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱤᱱ ᱨᱳᱢᱟᱱ ᱠᱮᱛᱷᱚᱞᱤᱠ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ, ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱜᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾
==ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱩᱦᱩᱲᱟᱹᱣ==
ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ ᱟᱨ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱦᱚᱨ ᱘᱔᱘ ᱚ ᱥᱟᱶ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref name=":0">{{Cite web|url=http://egazette.nic.in/WriteReadData/2013/E_870_2013_011.pdf|title=New National Highways notification - NH 848A|last=|first=|date=17 Apr 2013|website=[[The Gazette of India]]|access-date=20 May 2018}}</ref>ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱱᱮᱴᱣᱚᱨᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠ ᱥᱴᱮᱥᱳᱱ ᱣᱟᱯᱤ ᱑᱖ ᱠᱤᱞᱤ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱙ᱹ᱙ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱞᱚᱰ , ᱑᱔ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘ᱹ᱗ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱷᱤᱞᱟᱫᱽ ᱥᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱓᱐ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱦᱚᱨ ᱘ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱦᱚᱨ ᱱᱚᱹ ᱘ ᱨᱮ ᱥᱩᱨᱚᱛ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱖᱐ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱦᱚᱨ ᱮᱞᱮᱞ ᱘ ᱨᱮ ᱵᱷᱮᱞᱚᱰ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱞᱩᱡ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱓᱐ ᱠᱤᱞᱳ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱴᱚ ᱨᱤᱠᱥᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱣᱟᱯᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱨ ᱣᱟᱯᱤ (ᱤ) ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱳᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱥᱟᱜᱟᱲ ᱵᱟᱥ ᱠᱚᱫᱚ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱤᱨᱟᱹᱣ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱟᱨ ᱣᱟᱯᱤ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ==
ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ ᱠᱚ ᱺ
* ᱥᱨᱤ ᱵᱤᱱᱳᱫᱽ ᱵᱷᱟᱵᱮ ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ ᱢᱟᱞᱴᱤ ᱥᱯᱮᱥᱟᱞ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ
* ᱥᱨᱚᱫᱷᱟ ᱠᱞᱤᱱᱤᱠ (ᱴᱚᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱰᱟ), ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱵᱚᱨᱫᱷᱳᱢᱟᱱ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱯᱨᱚᱭᱚᱥᱟ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱥᱟᱭᱱᱟᱛᱷ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱥᱚᱨᱚᱥᱣᱚᱛᱤ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱨᱟᱠᱷᱳᱞᱤ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱭᱳᱜᱤ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱥᱟᱭ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱡᱟᱞᱟᱨᱟᱢ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱥᱟᱭ ᱢᱮᱨᱤᱜᱚᱞᱰ ᱪᱤᱞᱰᱨᱮᱱ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱳᱢ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱜᱚᱣᱨᱚᱸᱜᱽ ᱞᱮᱜᱽ ᱨᱤᱯᱞᱮᱥᱢᱮᱴ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱟᱭᱤ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱵᱷᱟᱥᱟ
* ᱥᱤᱵᱽ ᱰᱮᱱᱴᱟᱞ ᱠᱞᱤᱱᱤᱠ
* ᱯᱚᱞᱥ ᱦᱚᱥᱯᱤᱴᱟᱞ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
g8os66vujqbck4luzu0f52gsetil5y9
ᱥᱤᱞᱚᱝ
0
3524
103724
23779
2022-08-29T01:17:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱞᱚᱝ
| native_name =
| image_skyline = Shillong.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱥᱤᱞᱚᱝ
| native_name_lang = ml
| settlement_type = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ]]
| image_map = India Meghalaya location map.svg
| image_caption = The Secretariat of Meghalaya
| coordinates = {{coord|25.5667|N|91.8833|E|display=inline}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ]]
| subdivision_type2 = ᱡᱤᱞᱞᱟ.
| subdivision_name2 = ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱠᱷᱟᱥᱤ ᱵᱩᱨᱩ
| established_date =
| government_type =
| governing_body =
| leader_title =
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = 64.36
| elevation_m = 1,495-1,965
| population_total = 143,229<ref name="census2011">{{cite web|title=Shillong City Population Census 2011 - Nagaland|url=http://www.census2011.co.in/data/town/801466-shillong.meghalaya.html|website=[[2011 Census of India]]|date=2015}}</ref>
| population_metro = 354,759
| population_as_of = 2011
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = ᱠᱷᱟᱥᱤ, [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱨᱟᱡᱤ]]
| timezone1 = ᱟᱭ. ᱮᱥ. ᱴᱤ
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[ᱯᱤᱱ ᱠᱚᱲ|ᱯᱤᱱ]]
| postal_code = 793001–793100
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱦᱚᱱ ᱠᱚᱲ
| area_code = 91 - (0) 364 - XX XX XXX
| registration_plate = ML-05
| blank1_name_sec1 = [[Human sex ratio|Sex ratio]]
| blank1_info_sec1 = [[male|♂]]/[[female|♀]]
| website = {{URL|sillong.nic.in}}
}}
'''ᱥᱤᱞᱚᱝ''' ᱫᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
a2wqf5ll2bgjamlt1o3zeqw5h5jtu6k
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ
0
3629
103733
31970
2022-08-29T01:31:04Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ <br>Sylhet Division
| native_name = সিলেট বিভাগ</br>{{font|ꠍꠤꠟꠐ ꠛꠤꠜꠣꠉ|font=Surma|size=18px}}
| native_name_lang = syl<!-- ISO 639-2 code -->
| settlement_type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱰᱠᱚ]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_seal =
| image_map = Sylhet in Bangladesh.svg
| map_alt =
| map_caption = Map of Sylhet Division
| coordinates = {{coord|24|30|N|91|40|E|region:BD_type:adm1st_source:GNS-enwiki|display=inline,title}}
| coor_pinpoint =
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = Capital
| seat = [[Sylhet]]
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 12,298.4
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_demonym = [[Sylhetis|Sylheti]]
| population_footnotes =
| population_total = 12102325
| population_as_of = 2016
| population_density_km2 = auto
| population_note =
|demographics_type1 = Demographics
|demographics1_title1 = Languages
|demographics1_info1 = [[Sylheti language|Sylheti]], [[Bengali language|Standard Bengali]]
|demographics1_title2 = Literacy rate
|demographics1_info2 = 51%<ref>{{cite web |url=https://www.daily-bangladesh.com/english/Illiteracy-curses-half-in-Sylhet/10346 |script-title=Illiteracy curses half in Sylhet |work=www.daily-bangladesh.com |language=bn}}</ref>
| timezone1 = [[Bangladesh Standard Time|BST]]
| utc_offset1 = +6
| iso_code = BD-G
| website = {{URL|sylhetdiv.gov.bd/}}
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] (2017)
| blank_info_sec1 = 0.558<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|language=en|access-date=13 September 2018}}</ref><br/>{{color|#fc0|medium}}
| blank_name_sec2 = Notable cricket teams
| blank_info_sec2 = [[Sylhet Sixers]], [[Sylhet Division cricket team|Sylhet Division]]
}}
'''ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨᱼᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱚᱱᱪᱚᱞ, ᱡᱟ ᱥᱤᱞᱮᱴ, ᱢᱚᱣᱞᱚᱵᱤ ᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱥᱩᱱᱟᱢ ᱜᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱦᱚᱵᱤ ᱜᱚᱸᱡᱽ ᱱᱤᱭᱟᱹᱠᱚ ᱯᱩᱱ(᱔)ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱮᱞᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ(ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱢᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ)ᱱᱚᱼᱚᱭᱟ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱡᱮᱞᱟ ᱫᱚ ᱪᱚᱴᱴᱚᱜᱮᱨᱟᱢ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱥᱟᱶ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱯᱚᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱯᱩᱨᱱᱚᱱᱤᱵᱟᱥ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱨᱤᱭᱟᱹᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱑᱙᱙᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱑ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱮᱞᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹᱛᱮ ᱛᱩᱨᱩᱭᱟᱜ(᱖) ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱠᱚ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱑᱒,᱕᱙᱕,᱙᱕ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱨ᱾ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱩᱨᱤᱵ ᱠᱚ(ᱥᱟᱨᱤ, ᱥᱤᱢᱮᱱᱴ, ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ, ᱵᱤᱫᱫᱩᱛ) ᱞᱟᱭᱟᱝ ᱫᱩᱨᱤᱵ, ᱠᱷᱤᱱᱤᱡ ᱫᱩᱨᱤᱵ(ᱟᱩᱱᱩᱢ,ᱜᱮᱥ,ᱯᱟᱛᱷᱚᱨ,ᱪᱩᱱᱟᱯᱟᱛᱷᱚᱨ)ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱱᱼᱫᱚᱣᱞᱚᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱛᱮ ᱱᱚᱼᱚᱭᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱵᱷᱚᱣᱜᱚᱞᱤᱠ ᱚᱵᱚᱥᱛᱟᱱ==
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱟᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱥᱟᱢ, ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱟᱡᱡᱚ(ᱠᱷᱟᱥᱤᱭᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤᱭᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲ) ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ ᱛᱤᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱨᱟᱡᱡᱚ, ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ᱾ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱜᱚᱨᱚᱱᱛᱷᱚ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱫᱚ ᱩᱱᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱨᱤᱦᱚᱴᱢᱚᱱᱰᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱮᱢᱚᱱ ᱠᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱤᱛ ᱥᱚᱨᱟᱭᱤᱞ ᱵᱟ ᱥᱚᱨᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱᱰᱚᱞ(ᱵᱮᱨᱟᱢᱚᱱ ᱵᱟᱲᱤᱭᱟ ᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱚᱱᱛᱚᱨᱜᱚᱛ)ᱵᱷᱟᱮᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱤᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱨᱟᱡᱡᱚ,ᱠᱚᱨᱤᱢ ᱜᱚᱸᱡᱽ,ᱠᱟᱪᱷᱟᱟ ᱡᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱵᱚᱫᱚᱨᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱚᱝᱥᱚ ᱜᱮ ᱥᱤᱨᱤᱦᱚᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱛᱚᱨᱵᱷᱩᱠᱛᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱵᱚᱭᱫᱤᱠ ᱜᱚᱨᱚᱱᱛᱷᱚ ᱠᱟᱢᱟᱠᱠᱷᱟ ᱛᱚᱱᱛᱚᱨᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱚ ᱥᱤᱨᱤᱦᱚᱴ ᱫᱚ ᱠᱟᱢᱨᱩᱯ ᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱱᱛᱚᱨᱜᱚᱛ᱾ ᱡᱚᱜᱤᱱᱤ ᱛᱮᱱᱛᱚᱨᱚ ᱥᱤᱨᱤᱦᱟᱴ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱵᱚᱨᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱺ
ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱥᱚᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱪᱚᱱᱫᱚᱨᱚ ᱥᱮᱠᱚᱲ ᱞᱚᱦᱤᱛ
ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱡᱟᱹᱴᱤᱧ ᱩᱛᱟᱹᱨᱥᱮᱜ ᱱᱤᱞᱟᱪᱚᱞ
ᱮᱛᱚᱢᱚᱫᱫᱷᱮ ᱢᱚᱦᱟᱫᱮᱵ ᱥᱤᱨᱤᱦᱟᱴ ᱱᱚᱢ ᱱᱟᱢᱚᱛᱟ᱾
ᱚᱱᱟᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱮᱭᱟᱭᱟᱜ(᱗) ᱥᱮᱨᱢᱟᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱚᱣᱜᱚᱞᱤᱠ ᱨᱩᱯᱨᱮᱠᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱨᱟᱹᱞᱥᱜ(᱘) ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱᱼᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱝᱥᱚ ᱛᱤᱨᱤᱯᱩᱨᱟ ᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱭᱱᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱᱼᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱚᱝᱥᱚ ᱜᱮ ᱦᱟᱨᱤᱠᱮᱞ ᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱨᱮᱡᱽ ᱚᱝᱥᱚ ᱥᱤᱨᱤᱦᱟᱴ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱡᱚ ,ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤᱭᱟ, ᱞᱟᱣᱚᱲ ᱟᱨ ᱜᱚᱹᱲ ᱰᱤᱥᱛᱤᱨᱤᱛᱚ ᱪᱷᱤᱞᱚ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
c53hwzesceu640fvfuoh37391prppie
ᱥᱤᱧ ᱟᱲᱟᱜ
0
3698
103782
66485
2022-08-29T09:27:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱧ ᱟᱲᱟᱜ''' ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱚᱢ ᱟᱱ ᱟᱲᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱛᱩᱢ ᱫᱤᱱ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱞᱮ ᱜᱮ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱥᱟᱜᱮᱱᱚᱜ-ᱟ᱾ ᱧᱮᱞ ᱟᱨ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱧ ᱟᱲᱟᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
53iayg44rrg8vxicspq6ow31njxsyyj
ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ
0
4807
103728
65838
2022-08-29T01:27:00Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:SiliconCroda.jpg|thumb|ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱠᱨᱚᱰᱟ]]
'''ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ''' (Silicon); ᱩᱨᱩᱢ: Si)
ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱥᱟᱭᱱᱤᱠ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱚᱠᱥᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱟᱱ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠ ᱟᱣᱭᱟᱣ, ᱥᱟᱵᱭᱱ, ᱥᱤᱥᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱢᱯᱭᱩᱴᱚᱨ ᱪᱤᱯᱥ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱑᱘᱒᱔ ᱨᱮ ᱥᱣᱤᱰᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱥᱟᱭᱱᱥᱟᱥᱛᱨᱤ ᱡᱚᱸᱥ ᱡᱚᱠᱚᱵ ᱵᱟᱡᱨᱮᱞᱤᱭᱟᱥ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱ᱾ ᱟᱣᱟᱨᱛ ᱥᱟᱨᱱᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱒᱔ ᱡᱟᱭᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱭᱚᱜᱤᱠ, ᱪᱮᱞᱮᱠᱟ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱠᱟᱨᱵᱟᱭᱤᱰ (SiC) ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱟᱱᱚᱠᱷ ᱟᱥᱚᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱠᱮᱴᱮᱡ (ᱠᱟᱴᱷᱚᱨ) ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱦᱤᱨᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟ᱾ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱷᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱮᱠᱴ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱮᱠᱴ ᱮᱢᱟᱱ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱞᱟᱜᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱨᱟᱥᱟᱭᱱᱤᱠ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱪᱚᱭ ᱫᱟᱭ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱟᱡ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱡᱩᱫᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱥᱮ ᱟᱨ ᱥᱮ ᱟᱨ ᱟᱭᱢᱟ ᱛᱟᱛᱣᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱩᱫᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱮ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱥᱟᱶ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱚᱪᱚᱭᱟᱭ ᱵᱮᱠᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱱ ᱥᱴᱚᱯ ᱢᱚᱥᱤᱱ, ᱵᱤᱡᱞᱤ, ᱵᱤᱡᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ᱾
ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱮᱠᱴᱨᱚᱱᱤᱠ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱢᱯᱭᱩᱴᱚᱨ ᱡᱟᱜᱟᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱸᱴᱟᱨ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱣᱮᱞᱤ ᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ᱾
==ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱯᱷᱤᱴ==
ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱜᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱚᱨᱚᱠᱟᱨ ᱢᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱨᱤᱥᱚᱨᱪ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱚᱨᱚᱠᱟᱨᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱟᱭᱫᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ ᱵᱤᱥᱛᱟᱨ ᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ -
ᱡᱟᱝ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨᱟ
ᱡᱟᱝ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱲ, ᱡᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱠᱟᱥ, ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱨ ᱞᱟᱪᱤᱞᱚᱯᱚᱱ ᱨᱮ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱷᱟᱥ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱡᱟᱝ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟᱱ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱯᱩᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱡᱟᱝ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱟᱹᱨᱟ ᱡᱩᱛ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱜᱚᱲᱚᱜᱼᱟ᱾
ᱮᱞᱚᱯᱤᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱞᱟᱡ ᱨᱮ ᱠᱷᱟᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱦᱟᱨ (ᱡᱚᱢ) ᱨᱮ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱢ ᱜᱟᱸᱡᱟᱯᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮ ᱟᱢᱟ ᱥᱮ ᱩᱵ ᱠᱚᱢ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱱᱟᱢ ᱜᱮ ᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱩᱵ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱢᱟᱠ ᱟᱨ ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱤᱞᱤᱠᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
*[[ᱦᱤᱞᱤᱭᱟᱢ]] </br>
*[[ᱦᱟᱭᱰᱨᱳᱡᱟᱱ]] </br>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
* [http://www.periodicvideos.com/videos/014.htm Silicon] at ''[[The Periodic Table of Videos]]'' (University of Nottingham)
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0554.html CDC – NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards]
* [http://www.ioffe.ru/SVA/NSM/Semicond/Si/ New Semiconductor Materials – Ioffe Physicotechnical Institute St. Petersburg, Russia]
{{Compact periodic table}}
{{Silicon compounds}}
{{Authority control}}
[[Category:Silicon| ]]
[[Category:Chemical elements]]
[[Category:Metalloids]]
[[Category:Group IV semiconductors]]
[[Category:Pyrotechnic fuels]]
[[Category:Biology and pharmacology of chemical elements]]
[[Category:Dietary minerals]]
[[Category:Reducing agents]]
[[Category:Native element minerals]]
h3j1u8ubsuj7y001088m3juxsikoa1t
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ
0
4879
103775
83065
2022-08-29T07:02:38Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ
| other_name =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Simdeg Collage.jpg
| image_caption = Clockwise - Kelaghagh Dam, Hilly Terrain, District Administration Office
| nickname = Nursery of Sports<ref>{{Cite web|url =http://simdega.nic.in/profile.html}}</ref>
| pushpin_map = India Jharkhand#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|22.62|N|84.52|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
| established_date = ᱑᱕ ᱥᱮᱯᱴᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱑᱕
| founder = ᱵᱤᱨᱩᱜᱟᱲ ᱠᱤᱝᱰᱚᱢ
| named_for =
| government_type = ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| governing_body = ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱵᱟᱹᱭᱥᱤ
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 418
| population_total = 599,813
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank = 22
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱘᱓᱕᱒᱒᱓
| area_code = +᱙᱑-᱖᱕᱒᱕
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| registration_plate = JH 20
| website = {{URL|http://simdega.nic.in/}}
| footnotes =
| native_name_Lang =
| image_size = 200px
| demographics1_info1 = [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨᱤ]], [[ᱳᱰᱤᱭᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱳᱰᱤᱭᱟ]]
| highway = ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱒᱓ (National Highway NH 23)
}}
'''ᱥᱤᱢᱵᱮᱜᱟ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ
᱔᱑᱘ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱓᱗᱑ ᱯᱷᱤᱴ) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ {{cvt|3,750|sqkm}} ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱨᱮ [[ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱜᱩᱢᱞᱟ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱟᱨ [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱤᱝᱵᱷᱩᱢ]], ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱡᱚᱥᱯᱩᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱛᱮ ᱜᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url = http://simdega.nic.in/profile.html|title = District Profile|date = 4 October 2015|accessdate = 4 October 2015|website = |publisher = District Administration, Simdega|last = |first = }}</ref>
ᱜᱨᱮᱴᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱓᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ (NH143) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱛᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱫᱟᱨᱮᱭᱟᱜᱼᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ==
[[File:St Anne Cathedral Simdega.jpg|thumb|ᱥᱮᱸᱴ ᱮᱭᱱᱤᱡᱽ ᱠᱮᱛᱷᱮᱰᱨᱟᱞ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱙᱙,᱘᱑᱓ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱔᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱩᱞᱟ ᱨᱮ ᱘᱕.᱔᱖% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱘᱙.᱒᱓% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱚ ᱘᱑.᱕᱔% ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰᱼᱳᱰᱤᱥᱟᱼᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱨᱚᱥᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱵᱟᱥ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱰᱤᱞᱟᱠᱥ ᱮᱭᱟᱨᱼᱠᱚᱱᱰᱤᱥᱚᱱᱮᱰ ᱵᱟᱥ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱯᱤᱪᱷᱤ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
;ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ
ᱨᱟᱺᱪᱤ, ᱜᱩᱢᱞᱟ, ᱞᱚᱦᱟᱨᱫᱟᱜᱟ, ᱥᱟᱥᱟᱨᱟᱢ ᱥᱟᱢᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ (ᱳᱰᱤᱥᱟ) ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱥᱮᱱᱡᱚᱨ ᱵᱟᱥ ᱟᱨ ᱱᱳᱱ ᱥᱴᱚᱯ ᱵᱟᱥ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱼ ᱑᱕᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱟᱩᱨᱠᱮᱞᱟ ([[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]) - ᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱗᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱟᱭᱟ ([[ᱵᱤᱦᱟᱨ]])ᱼ ᱓᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
# ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱢᱵᱟᱞᱯᱩᱨ ([[ᱳᱰᱤᱥᱟ]])ᱼ ᱑᱕᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
;ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ
[[ᱨᱟᱹᱣᱩᱞᱠᱮᱞᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] <ref>{{Cite news|url=http://odishatv.in/odisha/body-slider/aai-clears-air-on-flight-services-from-rourkela-236595/|title=AAI clears air on flight services from Rourkela {{!}} Odisha Television Limited|date=2017-09-04|work=Odisha Television Limited|access-date=2017-09-04|language=en-US}}</ref> ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱵᱤᱨᱥᱟᱹ ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ|ᱨᱟᱺᱪᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱟᱨ [[ᱡᱷᱟᱨᱥᱩᱜᱩᱰᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ===
[[ᱵᱟᱱᱚ ᱟᱨ ᱨᱟᱹᱣᱩᱞᱠᱮᱞᱟ ᱨᱮᱞ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱨᱟᱺᱪᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ [[ᱞᱚᱦᱟᱨᱫᱟᱜᱟ]] ᱟᱨ [[ᱜᱩᱢᱞᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱨᱮᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ[[File:Circuit House, Simdega.jpg|alt=Circuit House, Simdega|thumb|396x396px|ᱥᱟᱨᱠᱤᱴ ᱦᱟᱣᱩᱥ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
==ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ==
ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱥᱵᱤᱞᱤᱴᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱰᱮᱢᱚᱥᱴᱤᱠ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥᱤ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱟᱴᱨᱮᱠᱴ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟ ᱟᱠᱚ ᱾
'''ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ'''
ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱜᱩᱢᱞᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱟᱹᱨ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱩᱢᱞᱟ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱭᱰᱤᱦ ᱵᱞᱚᱠ ᱟᱨ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱒᱓ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱩᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱦᱟᱴᱤᱧᱚᱜᱼᱟ ᱾
[http://www.jharwildlife.in/2014-10-09-13-56-25/2014-10-10-15-05-38/palkot.html] ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ, ᱟᱥᱟᱱ, ᱜᱟᱢᱟᱨ, ᱥᱟᱞᱟᱭ, ᱯᱤᱨ, ᱢᱮᱨᱟᱞ, ᱢᱟᱛᱠᱚᱢ, ᱠᱩᱥᱩᱢ ᱟᱨ ᱩᱞ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚ ᱵᱤᱨ ᱥᱤᱢ, ᱠᱩᱭᱞᱤ, ᱢᱤᱨᱩ, ᱠᱚᱠᱚᱨ ᱟᱨ ᱯᱷᱤᱥᱟᱱᱴᱥ ᱮᱢᱟᱱ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱰᱮᱠᱠᱟᱱ ᱯᱨᱟᱭᱟᱫᱤᱯ ᱡᱤᱣᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱴᱷᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱚᱡᱽ ᱯᱨᱟᱡᱟᱹᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱥᱩᱥᱛᱤ ᱵᱟᱱᱟ, ᱵᱚᱰᱟ ᱵᱤᱧ, ᱯᱮᱸᱜᱚᱞᱤᱱ, ᱦᱮᱸᱫᱮ ᱦᱚᱴᱚᱜ ᱜᱤᱦ ᱠᱨᱮᱱ ᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ
[[File:Palkot Wildlife Sanctuary.jpg|alt=Palkot Wildlife Sanctuary|thumb|ᱯᱟᱞᱠᱚᱴ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱨᱟᱠᱷᱟᱵᱤᱨ]]
=== ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ===
ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱪᱷᱤᱸᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱰᱮᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱰᱮᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱟᱴᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱚᱴᱚᱨᱼᱵᱚᱴᱥ ᱟᱨ ᱡᱟᱸᱜᱟᱼᱥᱮᱞᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱢᱟᱞᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱸᱠᱟ ᱣᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱵᱷᱤᱫᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤᱸᱜᱩᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮᱥᱴ ᱦᱟᱣᱩᱥ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
[[File:Kelaghagh_Dam.jpg|right|frameless|300x300px|ᱠᱮᱞᱟᱜᱷᱟᱜᱷ ᱰᱮᱢ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ]]
=== ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱫᱷᱟᱢ ===
ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱚᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱴᱷᱚᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱞ ᱠᱮ ᱥᱟᱞ ᱥᱟᱱ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱛᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ, ᱡᱮ ᱵᱷᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱨᱟᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱥᱤᱛᱟᱹ ᱟᱨ ᱵᱚᱦᱟ ᱞᱚᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱟᱬᱟ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱪᱷᱟᱯ (ᱯᱷᱩᱰ ᱯᱨᱤᱸᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱠᱮᱫ ᱟᱨᱪᱚᱣᱞᱚᱡᱤᱠᱟᱞ (Archaeological) ᱥᱟᱝᱨᱪᱟᱱᱟᱭ (structures) ᱞᱮᱠᱟ ᱟᱜᱽᱱᱤ ᱠᱩᱸᱰ, ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱯᱟᱫᱩᱠᱟ, ᱥᱤᱛᱟᱹ ᱪᱩᱞᱦᱮ,ᱜᱩᱯᱴ ᱜᱟᱝ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚ ᱟ ᱡᱮ ᱵᱟᱱᱣᱟᱥ ᱯᱮᱨᱤᱭᱚᱰ ᱟᱜ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ ᱯᱟᱞᱟᱱ (Pursuance) ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱠᱮᱥᱚᱞᱯᱩᱨᱼ ᱵᱤᱨᱩᱜᱟᱲ ᱥᱟᱦᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
[[File:Ramrekhadham.jpg|border|right|400x400px|ᱨᱟᱢ ᱨᱮᱠᱷᱟ ᱰᱮᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ]]
=== ᱰᱟᱸᱜᱽᱲᱤ ===
ᱰᱟᱸᱜᱽᱲᱤ ᱵᱞᱚᱠ ᱵᱚᱞᱵᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱵᱷᱤᱥᱤᱴᱚᱨ (visitors) ᱫᱚ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱜᱚᱣ ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱤᱠᱱᱤᱠ ᱥᱯᱚᱨᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱠᱮᱨᱥᱟᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ===
ᱵᱟᱱᱚ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱠᱮ ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱠᱛᱤ ᱭᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱴᱷᱟᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨᱪᱚᱣᱞᱚᱡᱤᱠᱟᱞ ᱥᱟᱨᱣᱮᱭ (ᱮ.ᱮᱥ.ᱟᱭᱤ.) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱵᱩᱫᱷᱫ ᱡᱩᱜᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱮᱛᱩᱧᱜᱟ ᱫᱷᱟᱢ ᱨᱮ ᱵᱩᱫᱷᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱥᱟᱢᱨᱟᱴ [[ᱟᱥᱚᱠ]] ᱫᱚ ᱠᱟᱞᱤᱝ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱯᱟᱴᱞᱤᱯᱩᱛᱨᱟ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱣᱟᱲ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱫᱚ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
=== ᱨᱟᱡᱟᱰᱮᱨᱟ ===
ᱨᱟᱡᱟᱰᱮᱨᱟ ᱛᱷᱟᱛᱷᱮᱛᱟᱸᱜᱮᱨ, ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱷᱤᱸᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱮᱢᱚᱥ ᱯᱤᱠᱱᱤᱠ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
=== ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ===
ᱵᱷᱟᱭᱨᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱞᱣᱟᱴᱟᱸᱜᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱩᱯᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱴᱷᱟᱶ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱜᱚᱣ ᱟ ᱪᱮᱫᱟᱪᱮ ᱜᱩᱯᱷᱟ ᱢᱤᱫ ᱤᱸᱥᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱞ ᱡᱩᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{ᱮᱛᱚᱢ ᱪᱷᱚᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱢᱰᱮᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ]]
qd9xu6j34meb8r5kkpilaun5vaw13yu
ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ
0
4969
103776
66484
2022-08-29T09:21:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Hyalinobatrachium fleischmanni.jpg|thumb|ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ</br>Hyalinobatrachium fleischmanni]]
'''ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ''' (ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱨᱚᱴᱮ) ᱥᱮᱸᱴᱨᱚ ᱞᱟᱭᱤᱱᱤᱰᱮ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱩᱵᱷᱚᱭᱪᱚᱨ ᱡᱤᱭᱟᱞᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ᱾ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱤᱱᱡ ᱨᱚᱴᱮ ᱭᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱠᱩ ᱣᱟᱜ ᱨᱚᱝ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱦᱟᱞᱠᱟ ᱧᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱠᱚᱫᱚ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱞᱟᱡ ᱟᱨᱚᱢ- ᱯᱨᱚᱢ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱦᱟᱨᱴ, ᱞᱤᱣᱟᱨ, ᱟᱨ ᱡᱟᱴᱷᱨᱟᱸᱛᱨᱚ ᱥᱚᱢᱵᱟᱱᱫᱷᱩ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱥᱟᱸᱦᱤᱡ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱟᱸᱛ, ᱦᱟᱨᱛᱟᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱤᱱᱡ ᱨᱚᱴᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾<ref name=EoR>{{cite book |editor=Cogger, H.G. & Zweifel, R.G.|author= Zweifel, Robert G.|year=1998|title=Encyclopedia of Reptiles and Amphibians|publisher= Academic Press|location=San Diego|pages= 94–95|isbn= 0-12-178560-2}}</ref>
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
᱑᱘᱗᱒ ᱨᱮ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱣᱚᱨᱛᱤ ᱤᱠᱣᱟᱰᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱢᱩᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱷᱟᱨ ᱨᱮ, ᱥᱮᱸᱴᱨᱚᱞᱤᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱜᱠᱠᱚ- ᱚᱭᱤᱰᱤᱭᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱧᱩᱛᱩᱢ]] ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱢᱟᱨᱠᱚᱥ ᱡᱤᱢᱮᱱᱮᱡᱽ ᱰᱮ ᱞᱟ ᱮᱥᱯᱟᱰᱟ ᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱕᱐ ᱟᱨ ᱑᱙᱗᱐ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱥᱷᱟᱠ ᱛᱟᱞᱟ, ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱟᱭ᱾ ᱟᱥᱚᱞ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱯᱚᱱᱟᱢᱟ ᱟᱨ ᱠᱚᱥᱴᱟ ᱨᱤᱠᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱴᱮᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱡᱚᱭ ᱮᱢ ᱥᱟᱣᱮᱡ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱱᱟᱥᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱫᱠᱷᱤᱱ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱮᱱᱟ᱾
ᱛᱤᱦᱤᱱ ᱦᱚᱸ ᱱᱩᱠᱩᱣᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱟᱸᱦᱤᱡ ᱛᱮ ᱵᱟᱝ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱑᱐᱐-᱒᱐᱐ ᱱᱟᱶᱟ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱷᱚᱡ ᱤᱫᱤᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱟᱨᱭᱟᱨᱟᱬ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱥᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ ᱡᱤᱭᱟᱞᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱯᱷᱟ ᱫᱟᱜ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱟᱥᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱞᱩᱥᱚᱱ ᱱᱩᱠᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱜᱮᱭᱟ᱾
==ᱞᱟᱪᱷᱟᱱ==
ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ ᱟᱥᱚᱞ ᱛᱮᱫᱚ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱟᱨ ᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮ ᱗.᱖ ᱥᱮᱢᱤ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱮᱢ ᱧᱮᱞ ᱛᱟᱠᱚ ᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟ ᱦᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱲ ᱨᱚᱝ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱟᱨᱚᱢ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱥᱟᱛᱟᱦ ᱠᱚ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱫᱚ ᱧᱮᱞ ᱛᱮᱢᱟ ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱯᱨᱚᱡᱱᱟᱱ ᱱᱟᱝ ᱚᱠᱛᱮ ᱨᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱹᱠᱤᱞᱟᱱ ᱛᱮ ᱺ ᱵᱤᱞᱤ ᱟᱛᱩᱜ ᱫᱟᱜ ᱨᱮ ᱟᱴᱠᱟᱣ ᱰᱟᱹᱨ ᱥᱮ ᱫᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤᱭᱟ (ᱵᱮᱡ ᱟᱠᱚ)᱾ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱫᱚ, ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱥᱮ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱲᱮ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱤᱞᱤᱭᱟ, ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱨᱮ ᱵᱤᱞᱤ ᱪᱷᱟᱹᱨᱭᱟᱹᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱫᱷᱤ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱯᱨᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱩᱫᱟᱹ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱠᱚᱣᱟ᱾
== ᱡᱮᱱᱮᱨᱟ</br>Genera==
ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ '''CENTROLENIDAE'''
* Subfamily Centroleninae
** Genus ''[[Centrolene]]'' <small>Jiménez de la Espada, 1872</small>
** Genus ''[[Chimerella]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
** Genus ''[[Cochranella]]'' <small>Taylor, 1951</small>
** Genus ''[[Espadarana]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
** Genus ''[[Nymphargus]]'' <small>Cisneros-Heredia & McDiarmid, 2007</small>
** Genus ''[[Rulyrana]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
** Genus ''[[Sachatamia]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
** Genus ''[[Teratohyla]]'' <small>Taylor, 1951</small>
** Genus ''[[Vitreorana]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
* Subfamily Hyalinobatrachinae
** Genus ''[[Celsiella]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
** Genus ''[[Hyalinobatrachium]]'' <small>Ruiz-Carranza & Lynch, 1991</small> – "True" Glass Frogs
* Subfamily [[Allophryninae]]
Incertae sedis ''[[Ikakogi]]'' <small>Guayasamin, Castroviejo, Trueb, Ayarzagüena, Rada, Vilá, 2009</small>
<gallery widths="200px" heights="200px">
File:Glass frog2.jpg|''[[Cochranella albomaculata]]'' from Costa Rica
File:Glass frog CR.jpg|''[[Cochranella granulosa]]'' from Costa Rica
</gallery>
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [https://web.archive.org/web/20071024033938/http://research.amnh.org:80/herpetology/amphibia/index.php Amphibian Species of the World]
* [http://www.puce.edu.ec/zoologia/vertebrados/amphibiawebec/anfibiosecuador/centrolenidae.html Centrolenidae in AmphibiaWeb Ecuador]
* [http://amphibiaweb.org/lists/Centrolenidae.shtml Centrolenidae in AmphibiaWeb]
* [http://centrolenidae.cisneros-heredia.org Glassfrogs (Centrolenidae) Project]
* [http://tolweb.org/Centrolenidae/16952 Centrolenidae in the Tree of Life site]
* [http://www.itis.usda.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=208050 Centrolenidae in ITIS]
* [http://www.cisneros-heredia.org/investigHerps.html#Centro Research on Centrolenidae]
* [http://www.livingunderworld.org/anura/database/centrolenidae/ Centrolenidae in Livingunderworld.org]
* [http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/classification/Centrolenidae.html Centrolenidae in Animal Diversity Web]
* [http://www.natureserve.org/infonatura/speciesIndex/Family_Centrolenidae_123289_1.htm Centrolenidae en InfoNatura]
* [http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0409/wallpaper.html Fleischmann’s glass frog at National Geographic]
* [http://www.frogsarchive.com Various Frog Species]
* [http://surprisebitch.tumblr.com]
* [http://www.tarakash.in/article/transparent-glass-frog-discovered- ᱥᱤᱥᱟ ᱨᱚᱴᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱨ ᱠᱚ ᱧᱮᱞᱚᱜ]]
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
dfhdes7zz6mss18z61sl2abjg2i4gxr
ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ
0
5181
103760
66483
2022-08-29T02:15:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=January 2019}}
[[File:USMC-110806-M-IX060-148.jpg|thumb|Cement powder, here conditioned in bag, is mixed with fine and coarse aggregates and water.]]
'''ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ'' ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱨᱮ ᱯᱨᱟᱭᱩᱠᱛ ᱟᱠᱟᱱ ᱟᱢ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱟᱥᱚᱞ ᱫᱚ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱞᱤᱠᱮᱴ ᱟᱨ ᱮᱞᱩᱢᱤᱱᱮᱴ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱥᱟ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱚᱠᱥᱟᱭᱤᱰ, ᱥᱤᱞᱤᱠᱟ, ᱮᱞᱭᱩᱢᱤᱱᱤᱭᱟᱢ ᱚᱠᱥᱟᱭᱤᱰ ᱟᱨ ᱞᱚᱦ ᱚᱠᱥᱟᱭᱤᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱪᱩᱱ ᱥᱷᱤᱨᱤᱭ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ(ᱠᱞᱮ) ᱨᱮᱤ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟᱴᱤ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱛᱟᱯᱢᱟᱱ ᱨᱮ ᱡᱩᱞ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱚᱞ ᱥᱣᱚᱨᱩᱯ ᱵᱟᱱᱟᱣᱟᱜ ᱠᱷᱚᱸᱜᱚᱨ (ᱠᱞᱤᱸᱠᱚᱨ) ᱫᱚ ᱡᱤᱯᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱢᱟᱦᱤᱱ ᱯᱤᱥᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱚᱰᱚᱜ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱩᱛᱯᱚᱫᱽ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱡᱷᱮ ᱛᱮ ᱯᱚᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ( ᱥᱟ ᱯᱚ ᱥᱤ) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ, ᱥᱟ ᱯᱚ ᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱟᱥᱚᱞ ᱯᱮᱭᱟ ᱜᱨᱮᱰ (ᱥᱨᱬᱤ) ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱜᱨᱮᱰ -᱔᱓ ᱟᱨ ᱜᱨᱮᱰ -᱕᱓, ᱱᱚᱶᱟ ᱮᱞᱮᱞ ᱨᱮ ᱒᱘ ᱫᱤᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱚᱢᱯᱤᱲᱤᱛ ᱥᱟᱢᱟᱨᱛᱷᱭᱚ (ᱠᱚᱢᱯᱨᱚᱥᱤᱣ ᱟᱴᱨᱸᱛᱷ) ᱠᱚ ᱤᱸᱜᱤᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱱᱤᱨᱫᱷᱟᱨᱟᱱ ᱯᱨᱚᱠᱨᱤᱭᱟ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱨᱤᱪᱷᱟᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ᱾
ᱥᱟ ᱯᱚ ᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ, ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱩᱛᱯᱟᱫᱚᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱬᱛᱤ ᱵᱤᱥᱮᱥ ᱯᱨᱟᱭᱚᱡᱟᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ, ᱡᱮᱞᱮᱠ ᱥᱟᱞᱯᱷᱮᱴ ᱯᱨᱚᱛᱤᱨᱚᱫᱷᱤ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ, ᱯᱩᱸᱰ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ, ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱠᱩᱯ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ, ᱮᱢᱟᱱ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱯᱨᱟᱭᱚᱡᱟᱱ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟ ᱯᱚᱡᱚᱞᱟᱱᱟ ᱯᱚᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ (ᱯᱚ ᱯᱚ ᱟᱡ)᱾
==ᱯᱚᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱯᱚᱡᱚᱞᱟᱱᱟ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ==
ᱯᱚᱡᱚᱞᱟᱱᱟ ᱟᱣᱥᱭᱟᱠ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱥ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱚᱠᱚᱭ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱠᱟᱨᱟᱠ (cementitous/ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱱᱟᱜ) ᱜᱩᱱ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱠᱟᱷᱟᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱟᱥᱛᱷᱤᱛᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱛᱟᱯᱢᱟᱱ ᱨᱮ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱦᱟᱭᱰᱨᱚᱠᱥᱟᱭᱤᱰ ᱥᱟᱶ ᱯᱨᱚᱛᱤᱠᱨᱤᱭᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱚᱱᱟ ᱭᱚᱜᱤᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱠᱟᱨᱟᱠ ᱜᱩᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱚᱡᱟᱞᱟᱱᱟ ᱯᱚᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱯᱚᱡᱚᱞᱟᱱᱟ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱵᱟᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱟᱶᱟ ᱥᱮᱞ (ᱥᱞᱮᱴᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ), ᱴᱚᱯᱷᱚᱥ, ᱡᱣᱟᱞᱟᱢᱩᱠᱷᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱚᱨᱚᱡ, ᱯᱩᱭᱢᱤᱥᱟᱭᱤᱴᱥ ᱟᱨ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱯᱟᱨᱢᱟᱱᱩᱣᱤᱠ ᱦᱟᱥᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱪᱩᱨᱟᱞ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱟ᱾ ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱮᱞᱥᱤᱭᱟᱢ ᱠᱷᱚᱡ ᱥᱚᱸᱥᱟᱫᱷᱤᱛ ᱯᱚᱫᱟᱨᱛᱷ ᱟᱨ ᱩᱰᱚᱱ ᱛᱚᱨᱚᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱸ ᱯᱚᱡᱚᱞᱟᱱᱟ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱣᱤᱱᱤᱨᱢᱟᱱ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱯᱚᱡᱟᱞᱟᱱᱟ ᱯᱚᱨᱴᱞᱮᱸᱰ ᱥᱤᱢᱮᱸᱴ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱮ ᱯᱚᱡᱟᱞᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱤᱯᱥᱟᱢ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
q325fwgyn5liw507s64so3eu01wc57b
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
5287
103734
30764
2022-08-29T01:31:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱥᱤᱞᱮᱴ (Sylhet)
| native_name = সিলেট<br>{{font|ꠍꠤꠟꠐ|font=Surma|size=18px}}
| native_name_lang = bn<!-- ISO 639-1 code e.g. "fr" for French. If more than one, use {{lang}} instead -->
| official_name =
| type = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛᱠᱚ]]
| image_skyline = Keane Bridge and Ali Amjad's Clock, Sylhet.jpg
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption = Two landmarks of the city: [[Keane Bridge]] and [[Ali Amjad's Clock]]
| image_flag =
| image_seal =
| image_shield =
| nickname = ᱡᱟᱞᱟᱞᱟᱵᱟᱫᱽ
| nicknames =
| motto =
| mottoes =
| image_map = BD Sylhet District locator map.svg
| map_caption = Location of Sylhet in Bangladesh
| image_map1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_caption = Location of Sylhet in Bangladesh
| coordinates = {{coord|24|53|N|91|52|E|region:BD|display=inline,title}}
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{flag|Bangladesh}}
| subdivision_type1 = [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[Sylhet Division]]
| established_title = Established
| established_date = ᱑᱗᱘᱒
| seat_type =
| seat =
| leader_party =
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| area_footnotes = <ref>[http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx Bangladesh at GeoHive] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140226131728/http://www.geohive.com/cntry/bangladesh.aspx |date=26 February 2014 }}</ref>
| area_total_km2 = 3452.07
| area_metro_km2 =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 3957000<ref>http://population.city/bangladesh/sylhet/</ref>
| population_as_of = 2016
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = [[Sylhetis|Sylheti]], Siloti
| population_demonyms =
| population_note =
| demographics_type1 = Literacy rate
| demographics1_footnotes = <!-- for references: use <ref> tags -->
| demographics1_title1 = Total
| demographics1_info1 = 66%
| timezone1 = [[Bangladesh_Standard_Time|BST]]
| utc_offset1 = +06:00
| postal_code_type = [[List of postal codes in Bangladesh|Postal code]]
| postal_code = 3100
| website = {{URL|sylhet.gov.bd}}
| footnotes =
| blank_name_sec1 =
| blank_info_sec1 =
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
}}
'''ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ-ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱡ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭᱟ᱾ ᱥᱚᱦᱟᱭ ᱥᱚᱢᱯᱚᱫᱽ, ᱦᱟᱹᱠᱩ ᱠᱟᱴᱠᱚᱢ ᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱚᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱟᱜᱟ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱡᱳᱭᱱᱛᱤᱭᱟ ᱵᱩᱨᱩ, ᱡᱟᱯᱷᱞᱚᱝ, ᱵᱤᱪᱷᱟᱱᱟᱠᱟᱱᱫᱤ, ᱨᱟᱛᱟᱨᱜᱩᱞ ᱮᱢᱟᱱᱛᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱜᱟ ᱠᱩ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱮ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱩ ᱫᱟᱬᱟᱵᱟᱲᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱩ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ᱾
== ᱚᱛᱱᱚ ᱥᱤᱢᱟᱹ ==
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱛᱱᱚᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱔° ᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱕° ᱑᱑ ᱮᱛᱚᱢ ᱚᱠᱷᱟᱝᱥᱚ ᱟᱨ ᱙᱑° ᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱒° ᱓ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱨᱟᱜᱷᱤᱢᱟᱝᱥᱚ᱾ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱡ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱟᱨ ᱠᱷᱟᱥᱤᱭᱟ ᱡᱳᱭᱱᱛᱤᱭᱟ ᱵᱩᱨᱩ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢ, ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱢᱳᱞᱵᱷᱤᱵᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱮᱡ ᱫᱚ ᱥᱩᱱᱟᱢᱜᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱦᱚᱵᱤᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱾ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱜᱟᱰᱟ ᱫᱚ ᱥᱩᱨᱢᱟ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱨᱟ᱾
== ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ ==
᱑᱗᱘᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱓ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱘᱗᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱰᱷᱟᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱫᱚ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱝᱥᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱔᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱵᱷᱟᱜᱽ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱠᱤᱥᱛᱟᱱ ᱥᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱓ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱩᱯᱳᱡᱮᱞᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:
* ᱵᱟᱞᱟᱜᱚᱸᱡᱽ
* ᱵᱤᱭᱟᱱᱤᱵᱟᱡᱟᱨ
* ᱵᱤᱥᱥᱚᱱᱟᱛᱷ
* ᱠᱳᱢᱯᱟᱱᱤᱜᱚᱸᱡᱽ
* ᱯᱷᱮᱧᱪᱩᱜᱚᱸᱡᱽ
* ᱜᱳᱞᱟᱯᱜᱚᱸᱡᱽ
* ᱜᱳᱣᱟᱭᱤᱱᱦᱟᱴ
* ᱡᱳᱭᱱᱛᱟᱯᱩᱨ
* ᱠᱟᱱᱟᱭᱜᱷᱟᱴ
* ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱥᱚᱫᱚᱨ
* ᱡᱚᱠᱤᱜᱚᱸᱡᱽ
* ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱩᱨᱢᱟ
* ᱳᱥᱢᱟᱱᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱵᱷᱤᱛᱛᱤᱠ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱨᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮᱱᱟᱜ ᱥᱨᱤᱦᱚᱴᱴᱚ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱞᱟᱹᱴᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱠᱳᱣᱟᱜ ᱵᱳᱤᱫᱤᱠ ᱯᱚᱛᱚᱵᱽ ᱠᱟᱢᱟᱠᱠᱷᱟ ᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱢᱨᱩᱯ ᱨᱟᱡᱡᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱦᱚᱴᱴᱚ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱔ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱤᱭᱮᱢᱮᱱ ᱨᱮᱱ ᱥᱟᱹᱫᱷᱩ ᱵᱟᱵᱟ ᱦᱚᱡᱽᱨᱚᱛ ᱥᱟᱦᱡᱟᱞᱟᱞ (ᱨᱟ:) ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱡᱤᱛᱠᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱮ ᱫᱷᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱑᱘᱕᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱨᱮᱱ ᱦᱩᱞᱜᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱠᱩ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱚᱪᱚᱞᱮᱱᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱛᱚᱵᱽ ᱠᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱵᱽ ᱨᱮᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱥᱚᱛᱤ ᱫᱮᱵᱤ ᱟᱜ ᱜᱮᱛ ᱛᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱧᱩᱨᱦᱟᱹ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱥᱨᱤᱦᱚᱴᱴᱚ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱥᱮᱱᱟᱯᱚᱛᱤ ᱤᱠᱷᱛᱤᱭᱟᱨ ᱩᱫᱫᱤᱱ ᱢᱩᱦᱚᱢᱢᱚᱫᱽ ᱵᱚᱠᱷᱛᱤᱭᱟᱨ ᱠᱷᱚᱞᱡᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱠᱷᱚᱡ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱦᱚᱴᱴᱚ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱟᱦᱮᱴ, ᱥᱤᱞᱦᱮᱴ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱞ ᱠᱩ ᱫᱷᱩᱨᱟᱹᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱦᱚᱡᱨᱚᱛ ᱥᱟᱦᱡᱟᱞᱟᱞ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱭ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱵᱤᱯᱚᱠᱠᱷᱚ ᱠᱩ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱛᱮ ᱠᱩ ᱮᱥᱮᱫᱽ ᱟᱠᱟᱫᱤ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱩᱱᱤᱭ ᱵᱟᱸᱠᱷᱮᱬ ᱞᱮᱫᱟ ᱥᱤᱞᱟ ᱦᱟᱴ ᱢᱟᱱᱮ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩ ᱚᱪᱚᱜᱚᱜ ᱢᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱠᱩ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱸᱪᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱞᱟᱦᱟᱴ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ᱾
ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱨᱟᱛᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱠᱤᱥᱟᱹᱬ ᱟᱭᱟᱜ ᱦᱚᱯᱚᱨᱟᱛ ᱟᱜ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱛᱮ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱭᱟᱹᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱞᱟ ᱦᱟᱴ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱠᱩ ᱟᱜ ᱨᱚᱲ ᱥᱮ ᱚᱞ ᱛᱮ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱱᱚᱝᱠᱟ ᱛᱮᱜᱮ ᱥᱨᱤᱦᱚᱴᱴᱚ, ᱥᱤᱞᱟᱦᱟᱴ, ᱥᱤᱞᱦᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ==
ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱚᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱩ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱮᱞᱟᱠᱟᱜᱚᱛᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱨᱚᱠᱚᱢ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱚᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱚᱱᱟᱠᱩ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱹᱨᱥᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱵᱮᱥ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱠᱩᱣᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱩᱱ ᱡᱚᱠᱷᱚᱡ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚᱭᱱᱟ᱾
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾ ᱢᱩᱱᱤᱯᱩᱨᱤ, ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ, ᱢᱩᱸᱰᱟᱹ, ᱠᱷᱟᱥᱤᱭᱟ ᱮᱢᱟᱱ ᱛᱮᱛ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱣᱟ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚ ==
ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱳᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ:
{{div col|colwidth=22em}}
* ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ ᱮᱢ ᱡᱤ ᱳᱥᱢᱟᱱᱤ
* ᱥᱟᱭᱯᱷᱩᱨ ᱨᱚᱦᱚᱢᱟᱱ
* ᱟᱵᱩᱞ ᱢᱟᱞ ᱟᱵᱫᱩᱞ ᱢᱩᱦᱤᱛ
* ᱱᱩᱨᱩᱞ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱱᱟᱦᱤᱫᱽ
* ᱢᱟᱦᱢᱩᱫᱩᱞ ᱟᱢᱤᱱ ᱪᱳᱣᱫᱷᱩᱨᱤ
* ᱦᱮᱢᱟᱝᱜᱚ ᱵᱤᱥᱥᱟᱥ
* ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚ ᱪᱚᱸᱫᱨᱚ ᱫᱮᱵᱽ
* ᱥᱩᱦᱟᱥᱤᱱᱤ ᱫᱟᱥ
* ᱦᱮᱱᱟ ᱫᱟᱥ
* ᱥᱨᱤ ᱪᱳᱭᱛᱳᱱᱱᱳ ᱫᱮᱵᱽ
* ᱥᱤᱛᱟᱞᱚᱝ ᱥᱟᱦ
* ᱨᱟᱡᱟ ᱜᱤᱨᱤᱥᱪᱚᱱᱫᱨᱚ ᱨᱟᱭ
* ᱟᱵᱫᱩᱞ ᱠᱚᱨᱤᱢ
* ᱜᱩᱨᱩᱥᱚᱫᱚᱭ ᱫᱚᱛᱛᱚ
* ᱯᱩᱨᱱᱮᱱᱫᱩ ᱠᱤᱥᱳᱨ ᱥᱮᱱᱜᱩᱯᱛᱚ
* ᱨᱟᱫᱷᱟ ᱨᱚᱢᱚᱱ ᱫᱚᱛᱛᱚ
* ᱥᱟᱦ ᱟᱵᱫᱩᱞ ᱠᱚᱨᱤᱢ
* ᱫᱩᱨᱵᱤᱱ ᱥᱟᱦ
* ᱥᱩᱨᱮᱱᱫᱨᱚ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱤᱱᱦᱟ
* ᱥᱟᱞᱢᱟᱱ ᱥᱟᱦ
{{div col end}}
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
*[[List of people from Sylhet]]
*[[Districts of Bangladesh]]
*[[Sylhet Division]]
*[[List of colleges in Sylhet]]
*[[Chowkideki]]
== ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{Divisions and districts of Bangladesh}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
588zx7lx6c3dq4if5vb7p7ot1o0r9n4
ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ
0
5384
103749
64116
2022-08-29T01:51:05Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox presenter
| name = ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ
| image = Shikha Mandi.jpg
| image_upright =
| caption = ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱡᱚᱠᱤ
| native_name =
| native_name_lang =
| birth_name =
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|1993|2|24|df=yes}} -->
| birth_place = ᱜᱚᱡᱽᱯᱟᱛᱷᱚᱨ, ᱵᱮᱞᱯᱟᱦᱟᱲᱤ
| death_date = <!-- {{Death date and age|1993|2|24|df=yes}} -->
| death_place =
| resting_place =
| resting_place_coordinates =
| alma_mater =
| show = ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ
| station = ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱢᱤᱞᱳᱱ ᱙᱐.᱔ FM
| network =
| timeslot =
| show2 =
| station2 =
| network2 =
| timeslot2 =
| style =
| country = [[India]]
| prevshow =
| parents =
| spouse(s) =
| partner =
| children =
| memorials =
| awards =
| website =
| module =
}}
'''ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ''' ᱥᱮ ᱢᱟᱨᱰᱤ (ᱡᱟᱱᱟᱢ) ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱡᱚᱠᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ <ref>[https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/meet-shikha-mandi-the-first-rj-to-host-a-show-in-santhali/story-6mE0htkAiGWDGxpgkEEgzK.html ᱦᱤᱱᱫᱩᱥᱛᱟᱱ ᱴᱟᱭᱤᱢᱥ, ᱢᱟᱨᱪ ᱔, ᱒᱐᱑᱘]</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱟᱲᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱢᱤᱞᱳᱱ ᱙᱐.᱔ ᱮᱯᱷ ᱮᱢ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱡᱚᱠᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱮᱞᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱚᱡᱽᱯᱟᱛᱷᱚᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ᱾
== ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱢᱟᱱᱰᱤ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱟᱴᱤᱡ ᱨᱮᱜᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱟᱜ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱳᱞᱠᱟᱛᱟᱨᱮ ᱨᱮᱭ ᱦᱟᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱸᱰᱮᱜᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱟᱫᱚ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ, ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱡᱚᱠᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾
== ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱢᱤᱞᱚᱱ ᱙᱐.᱔ ᱮᱯᱷ ᱮᱢ ᱨᱮ 'ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ' ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱲᱟᱝ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱛᱮᱭ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱨᱮᱰᱤᱭᱳ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱦᱩᱭᱮᱱᱟ᱾ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱜᱷᱚᱱᱴᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱩᱥᱴᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱧᱮᱞᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱷᱚᱱᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱒ ᱜᱷᱚᱱᱴᱟ ᱠᱩ ᱵᱟᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾
== ᱜᱷᱟᱸᱨᱚᱡᱽ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
== ᱪᱤᱛᱟᱹᱨᱠᱩ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
tcftyl5il0rwxowclh82xrqonhnseap
ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ
0
6225
103730
36225
2022-08-29T01:28:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement <!-- See [[Wikipedia:WikiProject Indian cities]] for details -->
| name = ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ
| other_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline = Silchar_barak.jpg
| image_alt =
| image_caption = ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱮᱢᱮᱞ, ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ
| nickname = ᱱᱮᱢᱚᱥ ᱟᱱᱟᱜ ᱰᱷᱤᱯ ᱟᱨ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ
| pushpin_map = India Assam#India
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Assam, India
| coordinates = {{coord|24.82|N|92.8|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type3 = [[List of regions of India|ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| subdivision_name1 = [[ᱟᱥᱟᱢ]]
| subdivision_name2 = [[Cachar district|ᱠᱟᱪᱟᱨ]]
| subdivision_name3 = [[ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ]]
| established_title = <!-- Established -->
| founder =
| government_type =
| governing_body = ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞ ᱵᱚᱨᱰ
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 =
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 22
| population_total =
| population_as_of = 2011
| population_footnotes =
| population_density_km2 =
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 =
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 788001 to 788032 and 788118
| area_code = +91 (0) 3842
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-AS]]
| registration_plate = AS-11
| website = {{URL|www.cachar.nic.in}}
| footnotes =
| leader_title2 = No. of Wards
| leader_name2 = 30
| leader_title3 = Chairman
| leader_name3 =
| blank_name_sec2 = {{nowrap|[[ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]}}
| blank_info_sec2 = [[Bengali language|ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| blank1_name_sec2 = ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| blank1_info_sec2 = [[Bengali language|ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| official_name =
}}
'''ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱫᱚ ᱠᱟᱪᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱔᱑ ᱢᱤᱞ) ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱢᱤᱡᱳᱨᱚᱢ]] ᱟᱨ [[ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱛ ᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱯᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱥᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱨᱚᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱟᱨ ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱸᱜᱟ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱟᱨ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱚᱞᱚ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱡᱟᱹᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱫᱚ ᱩᱨᱜᱩᱢ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ ᱪᱟᱦᱟ, ᱦᱳᱲᱳ ᱟᱨ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱵᱽᱥᱟᱭ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱜᱮᱭᱟ, ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱤᱱᱟᱹ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ [[ᱤᱱᱫᱤᱨᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ]] ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ '''"ᱥᱟᱹᱱᱛᱤ ᱟᱱᱟᱜ ᱰᱷᱤᱯ"''' ᱢᱮᱱᱛᱮᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱞᱮᱫᱼᱟ ᱾
== ᱩᱯᱨᱩᱢ ==
[[File:Silchar barak.jpg|right|thumb|300px|ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱱᱟᱹᱭ]]
ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱸᱜᱟᱞᱤ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ 'ᱥᱤᱞ' (ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱫᱷᱤᱨᱤ) ᱟᱨ 'ᱪᱚᱨ' ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱟ ᱾ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱜᱚᱵᱚᱞᱱᱟᱝ ᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱠᱚᱫᱚ ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱱᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱟᱹᱭ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱛᱤᱸᱜᱩ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱛ ᱦᱮᱡ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱾ ᱵᱟᱨᱟᱠ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱟᱦᱟᱡᱽ ᱠᱚ ᱴᱟᱨᱦᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱜᱟᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹᱯᱩᱨᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ 'ᱥᱤᱞᱮᱨ ᱪᱚᱨ' ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱟ ᱢᱮᱢᱮᱱ ᱠᱚ ᱮᱭᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱝᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱮᱨ ᱪᱚᱨ ᱜᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ 'ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ' ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱤᱝᱨᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱞᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱚᱷᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾
ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱙᱐% ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ, ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨᱤ-ᱢᱮᱭᱛᱤ, ᱢᱟᱨᱣᱟᱲᱤ, ᱵᱤᱥᱱᱩᱯᱨᱤᱭᱟ ᱢᱚᱬᱤᱯᱩᱨᱤ ᱨᱚᱲᱮᱫ ᱦᱚᱲ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱫᱚ ᱫᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱠᱩᱣᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱜᱚᱨᱚᱡᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱴᱠᱤ (ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱦᱟᱹᱠᱩᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ), ᱥᱤᱫᱳᱞ ᱪᱚᱴᱱᱤ, ᱥᱩᱸᱜᱟᱞ ᱯᱤᱴᱷᱟᱹ ᱱᱚᱰᱮᱣᱟᱜ ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱾ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱤᱱᱟᱹᱝ ᱜᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱦᱮᱡ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫᱚᱜ ᱠᱚ ᱪᱷᱩᱴᱟᱹᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱮᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱛᱤᱠᱪᱷᱟ. ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱨᱤᱭᱚᱞ ᱮᱥᱴᱮᱴ ᱟᱨᱠᱮᱴ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱚᱨᱛᱚᱱ ᱜᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱷᱤᱲ-ᱵᱷᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞᱟᱠᱟᱭ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱧ ᱮᱞᱮᱞ ᱟᱱᱟᱜ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
᱑᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱮᱧᱪᱚᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ 'ᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ' ᱟᱨ 'ᱯᱚᱞᱚ ᱢᱟᱴ' ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱦᱟᱨᱮ, ᱯᱟᱞᱮ ᱑᱘᱔᱒ ᱠᱚ ᱥᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ 'ᱱᱚᱨᱚᱥᱤᱝᱦᱚ ᱟᱠᱷᱟᱲᱟ' ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱱᱟᱝ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱟᱠᱷᱟᱲᱟ ᱟᱨ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
== ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱟᱨ ᱠᱷᱚᱬᱤᱡᱽ ==
ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱪᱟᱦᱟ, ᱪᱟᱣᱞᱮ ᱟᱨ ᱫᱩᱥᱨᱟᱹ ᱠᱤᱨᱥᱤ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱱᱤᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱵᱮᱯᱟᱨ ==
ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱢᱟᱹᱛ ᱤᱱᱰᱚᱥᱴᱨᱤ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱮ ᱫᱚ ᱠᱟᱜᱽᱡᱚ ᱟᱨ ᱪᱟᱦᱟ ᱰᱤᱵᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾
== ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱜᱟᱲ ==
ᱢᱤᱫ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱟᱰᱟ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱤᱞᱪᱚᱞ ᱢᱤᱡᱽᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱡᱳᱞ ᱟᱨ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱥᱤᱞᱚᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞᱦᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱡᱩᱲᱟ.ᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ==
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱒᱑,᱘᱙᱐ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱱᱠᱟ ᱜᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱒,᱒᱘,᱓᱒᱔ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=cen>{{cite web|title=Census of India|url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=315482|work=Govt. of India|publisher=Government of India|accessdate=20 February 2014}}</ref> ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱙᱘᱘ ᱦᱚᱲ ᱾
== ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱱᱴᱨᱟᱞ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱟᱥᱟᱢ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹ ᱠᱮᱢᱯᱚᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱨᱮ ᱡᱮᱱᱮᱨᱟᱞ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱠ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱮᱢ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱨᱮ ᱑᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱓᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱳᱥᱴ-ᱜᱽᱨᱟᱡᱩᱣᱮᱴ ᱦᱩᱫᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱕᱖ ᱮᱯᱷᱤᱞᱤᱭᱟᱴᱮᱰ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ <ref name=aus>{{cite web|title=Assam University, Homepage|url=http://www.aus.ac.in/|work=Assam University|accessdate=20 February 2014}}</ref><ref name=aus1>{{cite web|title=Statistical Data Fact Sheet of AUS|url=http://www.aus.ac.in/STATISTICAL_DATA_FACT_SHEET_OF_AUS.pdf|work=Assam University|publisher=Assam University|accessdate=20 February 2014}}</ref> ᱥᱤᱞᱪᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱯᱷᱤᱞᱤᱭᱮᱥᱚᱱ ᱮ ᱧᱟᱢᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category}}
*{{Wikivoyage-inline|Silchar}}
*[https://www.britannica.com/place/Silchar|Encyclopedia Britannica article on Silchar]
sglvp8utxm3b99cqegodp66zmr4y4kv
ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6411
103769
34561
2022-08-29T02:26:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[Districts of Bihar|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = Total
| native_name =
| image_map = Bihar district location map Sheohar.svg
| map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱚᱱ
| coordinates =
| coor_pinpoint = Sheohar
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of India|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[Tirhut division|ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ
| seat = [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| parts_type = [[Tehsils of India|Tehsils]]
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 443.99
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 656,916
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ
| demographics1_title1 = [[Literacy in India|ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ]]
| demographics1_info1 =
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟ.ᱱᱤ
| demographics1_info2 = 890
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[Lok Sabha|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[Sheohar (Lok Sabha constituency)|ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| leader_title2 = [[Vidhan Sabha|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = [[Sheohar (Vidhan Sabha constituency)|ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = [[Indian road network|ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱦᱚᱨ]]
| blank_info_sec1 = SH-54, NH-227, Ram - Janki Marg, Sheohar-Muzaffarpur Expressway
| blank_name_sec2 = Average annual precipitation
| blank_info_sec2 = 1447 mm mm
| website = http://sheohar.bih.nic.in/
}}
'''ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=dSZ987-0Fb8C Bihar Tourism: Retrospect and Prospect]," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=MMmNVZ4mP98C Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar]," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810</ref> ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱓᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱜᱟᱢᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱰᱨ. ᱵᱷᱚᱜᱚᱣᱚᱛᱤ ᱥᱟᱨᱟᱱ ᱢᱤᱥᱨᱚ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱟᱡᱤᱥᱴᱨᱮᱴ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱔᱔᱓ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱖᱕᱖,᱙᱑᱖ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹᱲ ᱨᱩᱯ ᱨᱚᱝ ᱟᱨ ᱥᱟᱯᱷᱟ ᱯᱷᱟᱨᱪᱟ ᱜᱩᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱰᱷᱟᱹᱜᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱠᱟᱫᱟᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱩᱣᱟᱹᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱞᱤᱞᱜᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱞᱤᱞ ᱰᱟᱸᱜᱽᱨᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱤᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟᱣᱟᱨᱤ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱟᱨ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱨᱤᱱ ᱢᱮᱥᱟᱥᱮᱱᱟ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱫᱚ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱵᱟᱱ ᱛᱮ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱚᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱵᱷᱟᱜᱽᱢᱚᱛᱤ ᱟᱨ ᱵᱩᱰᱷᱤ ᱜᱚᱱᱫᱚᱠ ᱱᱟᱹᱭ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱵᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱫᱮᱵᱽᱠᱩᱞᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱟᱱ ᱥᱤᱵᱽ ᱟᱜ ᱢᱟᱨᱮ ᱢᱩᱫᱽᱨᱤ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱷᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱥᱮᱠᱷᱯᱩᱨᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ (ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱓᱙ ᱠᱷᱚᱱ) ᱾<ref name="districtcensus">{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110611224943/http://www.census2011.co.in/district.php | archivedate = 2011-06-11 }}</ref>
== ᱥᱚᱵᱽ-ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱜᱮ ᱥᱚᱵᱽ-ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱽᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱺ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ, ᱛᱚᱨᱤᱭᱟᱱᱤ, ᱯᱤᱯᱨᱟᱦᱤ, ᱰᱩᱢᱨᱤ-ᱠᱟᱛᱥᱟᱨᱤ, ᱟᱨ ᱯᱩᱨᱱᱚᱦᱤᱭᱟ ᱾
== ᱥᱟᱱᱟᱜᱟᱲ ==
ᱥᱤᱞᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱟᱱᱟᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱩᱫᱷᱟ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱱᱟᱴ ᱜᱮᱭᱟ , ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱫᱚ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱛᱮ ᱵᱚᱥ, ᱚᱴᱚ, ᱟᱨ ᱯᱨᱟᱭᱵᱷᱮᱴ ᱡᱤᱯ ᱠᱚᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱜᱟᱲ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟᱫᱷᱟᱨ ᱫᱚ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱞᱜᱟ ᱛᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱵᱚᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ==
* ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱚᱠᱛᱚ ᱺ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱪ
* ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱺ ᱪᱷᱚᱴ, ᱫᱩᱨᱜᱟᱹᱯᱩᱡᱟ, ᱤᱫᱽ, ᱦᱚᱞᱤ, ᱫᱤᱵᱟᱞᱤ ᱾ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟᱨᱤ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱵᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ==
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱖᱕᱖,᱙᱑᱓ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱨᱚᱲ ᱪᱟᱞ ᱛᱮᱫᱚ Montenegro ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote = Montenegro 661,807 July 2011 est.| archiveurl = https://web.archive.org/web/20110927165947/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | archivedate = 27 September 2011 }}</ref> ᱟᱨ ᱭᱩᱮᱥ ᱥᱴᱮᱴ ᱳᱯᱷ Vermont <ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|title=2010 Resident Population Data|publisher=U. S. Census Bureau|accessdate=2011-09-30|quote=Vermont 625,74|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019160532/http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|archivedate=2013-10-19}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱕᱑᱑ ᱛᱷᱟᱨ ᱮᱞᱮᱞ ᱮ ᱮᱢᱟᱭᱟ (ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ) ᱾ ᱯᱷᱟᱛᱤᱢᱟᱜ ᱪᱚᱠ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱦᱟᱨᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱒᱗.᱓᱒% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱦᱚᱲᱚ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱘᱙᱐ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ref ᱟᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱒% ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱱᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱗᱑.᱘᱙% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱒᱗.᱗᱘% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ ᱾ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
qizmpgzdjazzqzlktzcbb5oh1zxn1wi
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6544
103767
35283
2022-08-29T02:23:55Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[Districts of Bihar|ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = Total
| native_name =
| image_map = Bihar district location map Siwan.svg
| map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱚᱱ
| coordinates =
| coor_pinpoint = Siwan, Bihar
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of India|ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| subdivision_name2 = [[Saran division|ᱥᱟᱨᱚᱱ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ
| seat = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ, ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| parts_type = [[Tehsils of India|ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ]]
| parts_style = para
| p1 =
| area_total_km2 = 2219
| area_footnotes =
| population_as_of = 2011
| population_total = 3,318,186
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ
| demographics1_title1 = [[Literacy in India|ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ]]
| demographics1_info1 = 71.59 per cent
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = 984
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[Lok Sabha|ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name1 = [[Siwan (Lok Sabha constituency)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| leader_title2 = [[Vidhan Sabha|ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ]]
| leader_name2 = [[Siwan (Vidhan Sabha constituency)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]], [[Ziradei (Vidhan Sabha constituency)|ᱡᱤᱨᱟᱫᱮᱭ]], [[Darauli (Vidhan Sabha constituency)|ᱫᱚᱨᱟᱣᱞᱤ]], [[Raghunathpur, Siwan (Vidhan Sabha constituency)|ᱨᱚᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷᱯᱩᱨ]], [[Daraunda (Vidhan Sabha constituency)|ᱫᱟᱨᱟᱶᱰᱟ]], [[Barharia (Vidhan Sabha constituency)|ᱵᱚᱨᱦᱟᱨᱤᱭᱟ]], [[Goriakothi (Vidhan Sabha constituency)|ᱜᱳᱨᱤᱭᱟᱠᱳᱴᱷᱤ]], [[Maharajganj, Siwan (Vidhan Sabha constituency)|ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = [[Indian road network|ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱦᱚᱨ]]
| blank_info_sec1 = [[National Highway 85 (India)|NH 85]]
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://siwan.bih.nic.in/
}}
'''ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱣᱟᱱ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>"[https://books.google.com/books?id=dSZ987-0Fb8C Bihar Tourism: Retrospect and Prospect]," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=MMmNVZ4mP98C Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar]," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810</ref> ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱓᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱒ ᱥᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱥᱟᱨᱚᱱ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱟ ᱚᱞᱤ ᱵᱩᱠᱥ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱚᱞᱤᱜᱚᱰ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢᱮᱛ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱮᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱱᱟᱹᱠᱛᱤ ᱦᱚᱸ ᱡᱩᱲᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱟᱨᱞᱤᱭᱟᱢᱮᱴ ᱥᱚᱦᱮᱛ ᱫᱚ ᱠᱚᱵᱤᱛᱟ ᱥᱤᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref>{{Citation|last=Singh|first=Kavita|title=Chapter-24 Antepartum Haemorrhage|date=2007|url=https://doi.org/10.5005/jp/books/10333_25|work=Gynecological Cancer|pages=200–212|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers (P) Ltd.|isbn=9788180619090|access-date=2019-07-11}}</ref> .<ref>{{cite web|url=http://www.educationforallinindia.com/page157.html|title=District-specific Literates and Literacy Rates, 2001|first=Dr. Arun C.|last=Mehta|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100414170051/http://www.educationforallinindia.com/page157.html|archivedate=2010-04-14}}</ref>
== ᱚᱛᱱᱚ ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱒,᱒᱑᱙ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ (857 sq mi) ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ <ref name='Reference Annual'>{{cite book | last1 = Srivastava, Dayawanti et al. (ed.) | title = India 2010: A Reference Annual | chapter = States and Union Territories: Bihar: Government | edition = 54th | publisher = Additional Director General, Publications Division, [[Ministry of Information and Broadcasting (India)]], [[Government of India]] | year = 2010 | location = New Delhi, India | pages = 1118–1119 | isbn = 978-81-230-1617-7}}</ref>
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱨᱩᱯ ᱛᱮ ᱥᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱵᱽ-ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱠᱚᱥᱚᱞ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ <ref name="autogenerated1">{{cite web |url=http://siwan.bih.nic.in/District_Profile.aspx |title=Archived copy |accessdate=2015-09-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150717101742/http://siwan.bih.nic.in/District_Profile.aspx |archivedate=2015-07-17 }}</ref>ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱯᱩᱨᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱛᱤᱱ ᱡᱚᱦᱚᱜ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱑᱙᱗᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱟᱨᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱷᱮᱜᱟᱨ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱾ <ref name='Statoids'>{{cite web | url = http://www.statoids.com/yin.html | title = Districts of India | accessdate = 2011-10-11 | last = Law | first = Gwillim | date = 2011-09-25 | work = Statoids| archiveurl = https://web.archive.org/web/20111017155710/http://www.statoids.com/yin.html | archivedate = 2011-10-17 }}</ref>ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ 'ᱥᱤᱢᱟᱹ', ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱵᱽ-ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱸᱰᱮᱱᱤᱡ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱟ ᱟᱜ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱧᱟᱢ ᱜᱟᱱᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱦᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ ᱵᱷᱚᱨᱵᱮᱱᱤᱭᱟᱹ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱜ ᱫᱟᱨᱮ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟ ᱛᱩᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱟᱱ ᱵᱤᱥᱱᱩᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱨᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱫᱚ ᱵᱷᱚᱜᱚᱵᱟᱱ ᱵᱤᱥᱱᱩ ᱨᱤᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟᱣᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱭᱟᱫᱚᱵᱽ ᱟᱨ ᱨᱟᱫᱽᱯᱩᱛ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱚᱫᱷᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/news/this-week-bihar/1118304/|title=This week: Bihar - Indian Express|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130813072804/http://www.indianexpress.com/news/this-week-bihar/1118304/|archivedate=2013-08-13}}</ref>
᱘ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱟᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱱᱟᱨᱚᱥ ᱨᱟᱡᱽᱡᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱓ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱢᱩᱥᱚᱞᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱞᱳᱫᱷᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱡᱚ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱵᱟᱵᱚᱨ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱥᱣᱟᱱ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱜᱷᱟᱜᱽᱨᱟ ᱱᱟᱹᱭ ᱮ ᱯᱟᱨᱚᱢ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱑᱗ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱛᱮᱫᱚ ᱤᱸᱜᱽᱨᱮᱡᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱤᱨᱟᱹᱱᱤ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱑᱗᱖᱕ ᱥᱟᱞᱮᱨᱮ ᱵᱚᱠᱥᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱰᱷᱟᱹᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱵᱮᱸᱜᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱑᱘᱕᱗ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱟᱱᱟᱜ ᱯᱟᱴ ᱮ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱟ ᱤᱥᱢᱟᱭᱤᱞ ᱚᱞᱤ ᱠᱷᱟᱱ ᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱞ ᱑᱙᱒᱐ ᱨᱮ ᱚᱥᱚᱦᱚᱡᱚᱜᱽ ᱟᱱᱫᱚᱞᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱡᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱤᱡ ᱢᱟᱱᱚᱛᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱯᱨᱚᱥᱟᱫᱽ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱵᱤᱨᱚᱫᱷ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱮᱱᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ==
{{bar box
|title=ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱨᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|᱘᱑.᱔᱕}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱚᱞᱢᱟᱱ]]|green|᱑᱘.᱒᱖}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱚ|black|᱐.᱒᱙}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱓,᱓᱓᱐,᱔᱖᱔ ᱢᱮᱱᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in| archiveurl = https://web.archive.org/web/20110611224943/http://www.census2011.co.in/district.php | archivedate = 2011-06-11 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱐᱑ ᱟᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱮᱢᱟᱦᱟᱭᱟ (ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ) ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱯᱤᱪᱷᱟᱹ ᱑,᱔᱙᱕ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱵᱚᱥᱠᱚᱫᱤᱭᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽᱨᱮ ᱙᱕.᱕᱖% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱔.᱓᱐% ᱫᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=᱘,᱒᱒,᱘᱐᱘|13=᱑᱙᱑᱑|14=᱗,᱘᱑,᱙᱐᱒|15=᱑᱙᱒᱑|16=᱗,᱙᱙,᱑᱔᱑|17=᱑᱙᱓᱑|18=᱘,᱔᱙,᱑᱘᱖|19=᱑᱙᱔᱑|20=᱙,᱗᱖,᱘᱓᱕|21=᱑᱙᱕᱑|22=᱑᱐,᱗᱗,᱔᱕᱓|23=᱑᱙᱖᱑|24=᱑᱒,᱑᱓,᱒᱖᱘|25=᱑᱙᱗᱑|26=᱑᱔,᱖᱒,᱐᱖᱗|27=᱑᱙᱘᱑|28=᱑᱗,᱗᱘,᱙᱓᱐|29=᱑᱙᱙᱑|30=᱒᱑,᱗᱐,᱙᱗᱑|31=᱒᱐᱐᱑|32=᱒᱗,᱑᱔,᱓᱔᱙|33=᱒᱐᱑᱑|34=᱓᱓,᱓᱐,᱔᱖᱔|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
n1uiuz914nlo2tfcwwsb2o1zxblaviz
ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
6814
103755
70713
2022-08-29T01:57:02Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| settlement_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| image_skyline =
| image_caption =
| nickname = ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱱᱤ
| image_map = Shimla in Himachal Pradesh (India).svg
| map_alt = ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱟᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = <!-- names -->
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱥᱤᱢᱞᱟ]]
| leader_title = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ
| leader_name = ᱟᱢᱤᱛ ᱠᱟᱥᱭᱟᱯ, IAS
| leader_title2 = ᱥᱩᱯᱨᱤᱱᱴᱮᱱᱰᱮᱸᱴ ᱯᱩᱞᱤᱥ
| leader_name2 = ᱚᱠᱟᱯᱟᱛᱤ ᱡᱟᱢᱵᱣᱟᱞ
| leader_title3 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name3 = ᱥᱤᱢᱞᱟ
| leader_title4 = ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name4 = ᱥᱤᱢᱞᱟ, ᱛᱷᱚᱣᱜᱽ, ᱠᱩᱢᱦᱟᱨᱥᱮᱱ, ᱠᱚᱴᱠᱷᱟᱭ-ᱡᱩᱵᱵᱟᱞ, ᱪᱚᱣᱯᱟᱞ, ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ
| unit_pref = Metric
| area_total_km2 = 5131
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes =
| population_total = 814010
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank = ᱛᱤᱥᱟᱨ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics_type2 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics2_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics2_info2 = ᱙᱑᱖
| demographics2_title3 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics2_info3 = ᱘᱔.᱕᱕
| demographics2_title4 = ᱥᱮᱪᱮᱫ: ᱠᱚᱲᱟ
| demographics2_info4 = ᱙᱐.᱗᱓
| demographics2_title5 = ᱥᱮᱪᱮᱫ: ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ
| demographics2_info5 = ᱗᱗.᱘᱐
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = ᱑᱗᱑xxx
| area_code = ᱙᱑ ᱑᱗᱗ xxxxxxx
| iso_code = IN-HP
| blank1_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| blank1_info_sec1 = ᱥᱤᱢᱞᱟ
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|ETh]] {{small|([[Köppen climate classification|Köppen]])}}
| blank2_name_sec2 = [[Precipitation (meteorology)|Precipitation]]
| blank2_info_sec2 = {{convert|1520|mm|in}}
| blank3_name_sec2 = Avg. annual temperature
| blank3_info_sec2 = {{convert|17|°C|°F}}
| blank4_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank4_info_sec2 = {{convert|22|°C|°F}}
| blank5_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank5_info_sec2 = {{convert|4|°C|°F}}
| website = {{URL|http://hpshimla.nic.in/welcome.asp}}
}}
'''ᱥᱤᱢᱞᱟ''' ᱠᱚᱧᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱢᱟᱸᱰᱤ ᱟᱨ [[ᱠᱩᱞᱞᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱩᱞᱞᱩ]], ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱠᱤᱱᱱᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱤᱱᱱᱚᱨ]], ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ [[ᱩᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ]], ᱮᱛᱚᱢ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ [[ᱥᱚᱞᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱚᱞᱟᱱ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱨᱢᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱨᱢᱚᱨ]] ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱙᱘᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱓,᱒᱓᱘ ᱯᱷᱤᱴ) ᱠᱷᱚᱱ ᱔,᱕᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱔,᱗᱖᱔ ᱯᱷᱤᱴ) ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱠᱟᱸᱜᱽᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱠᱟᱸᱜᱽᱲᱟ]] ᱟᱨ ᱢᱟᱸᱰᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱤᱥᱟᱨ (᱑᱒ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="districtcensus">{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱟᱨ ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱟᱨ ᱪᱟᱥ/ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱼ ᱑᱕ (ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱥᱚᱦᱨᱤ, ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱫᱮᱦᱟᱛ, ᱪᱚᱯᱟᱞ, ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ, ᱨᱚᱦᱲᱩ, ᱴᱷᱤᱭᱚᱜ, ᱠᱩᱯᱵᱤ, ᱥᱩᱱᱱᱤ, ᱠᱩᱢᱟᱨᱥᱮᱱ, ᱰᱚᱰᱨᱟ ᱠᱣᱟᱨ, ᱠᱚᱴᱠᱷᱟᱭ, ᱡᱩᱵᱵᱚᱞ, ᱪᱤᱲᱜᱟᱶ, ᱱᱮᱨᱣᱟ, ᱱᱚᱱᱠᱷᱚᱲᱤ)
ᱩᱯᱼᱛᱟᱦᱥᱤᱞ ᱼ ᱑᱐ (ᱴᱤᱠᱠᱚᱨ, ᱡᱩᱱᱜᱟ, ᱫᱷᱟᱢᱤ, ᱫᱮᱦᱟ, ᱠᱚᱴᱜᱟᱲ, ᱛᱟᱠᱞᱮᱪ, ᱡᱟᱞᱚᱜᱽ, ᱥᱚᱨᱟᱦᱚᱱ, ᱡᱟᱸᱜᱽᱞᱟ, ᱥᱚᱨᱥᱣᱟᱛᱤ ᱱᱚᱜᱚᱨ)
ᱥᱟᱵᱼᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ - ᱘
ᱯᱚᱸᱪᱟᱭᱚᱛ - ᱓᱖᱓
ᱟᱹᱛᱩ - ᱓᱓᱔᱗
== ᱥᱮᱴᱮᱨᱚᱜ ==
[[File:Train shimla.jpg|right|thumb|250px|ᱠᱟᱞᱠᱟᱼᱥᱤᱢᱞᱟᱣᱮᱨᱟ ᱨᱮᱞ]]
[[File:Shimla airport JubbarHatti.JPG|right|thumb|250px|ᱡᱩᱵᱵᱟᱨᱦᱟᱴᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]]
=== ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ===
ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ :
* [[ᱠᱟᱞᱠᱟ]] - ᱘᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱯᱟᱴᱤᱭᱟᱞᱟ]] - ᱑᱗᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱪᱚᱱᱰᱤᱜᱚᱰ]] - ᱑᱑᱙ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱟᱢᱵᱟᱞᱟ]] - ᱑᱖᱖ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] - ᱓᱘᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱟᱜᱽᱨᱟ]] - ᱕᱖᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱟᱢᱨᱤᱴᱥᱚᱨ]] - ᱓᱔᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱡᱟᱢᱢᱩ]] (ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱯᱟᱴᱷᱟᱱᱠᱚᱴ]]) - ᱔᱘᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
*[[ᱪᱚᱯᱟᱞ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱪᱚᱯᱟᱞ]] - ᱑᱐᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱥᱨᱤᱱᱚᱜᱚᱨ]] - ᱗᱘᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] - ᱖᱒᱙ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱫᱷᱟᱨᱟᱢᱥᱟᱞᱟ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱫᱷᱟᱨᱟᱢᱥᱟᱞᱟ]] (ᱥᱮᱫᱛᱮ [[ᱢᱟᱸᱰᱤ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱢᱟᱸᱰᱤ]]) - ᱒᱙᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱫᱷᱟᱨᱟᱢᱥᱟᱞᱟ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱫᱷᱟᱨᱟᱢᱥᱟᱞᱟ]] (ᱥᱮᱫᱛᱮ [[ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱦᱚᱢᱤᱨᱯᱩᱨ]]) - ᱒᱓᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱰᱟᱞᱦᱚᱡᱤ, ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱰᱟᱞᱦᱚᱡᱤ]] - ᱓᱔᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱪᱟᱢᱵᱟ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱪᱟᱢᱵᱟ]] - ᱔᱐᱑ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱠᱩᱞᱞᱩ]] - ᱒᱓᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱢᱟᱱᱟᱞᱤ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱢᱟᱱᱟᱞᱤ]] - 280 ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱢᱟᱸᱰᱤ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱢᱟᱸᱰᱤ]] - ᱑᱕᱓ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱯᱟᱞᱟᱢᱯᱩᱨ]] - ᱒᱗᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱨᱚᱦᱲᱩ]] - ᱑᱒᱙ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱰᱮᱦᱨᱟᱰᱩᱱ]] - ᱒᱗᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱴᱷᱤᱭᱚᱜᱽ]] - ᱒᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ]] - ᱑᱓᱒ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
* [[ᱠᱩᱢᱦᱟᱨᱥᱮᱱ|ᱠᱩᱢᱟᱨᱥᱮᱱ]] - ᱘᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
{{Bar box
|title=ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#ddd
|float=right
|bars=
{{bar percent|ᱦᱤᱱᱫᱩ|orange|97.23}}
{{bar percent|ᱤᱥᱞᱟᱢ|green|1.45}}
{{bar percent|ᱥᱤᱠᱷ |blue|0.5}}
{{bar percent|ᱵᱩᱰᱰᱷᱟᱤᱥᱢ|gold|0.4}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘᱑᱔,᱐᱑᱐ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ,<ref name="2011CensusHandbook">http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0211_PART_B_DCHB_SHIMLA.pdf pp. 22–23</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱔᱘᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱕᱙ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟᱠᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱔᱑᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱑᱒.᱖᱗% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱑᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱓.᱖᱔% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="2011CensusHandbook"/>
ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱟᱸᱜᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱔.᱗᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱨᱮ, ᱖᱘% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ [[ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱦᱟᱲᱤ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ, ᱒᱐% ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱮ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱔.᱖% ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱲᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱼᱟ, ᱑.᱔% ᱨᱚᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ ᱯᱚᱧᱡᱟᱵᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ, ᱟᱨ᱑% -ᱠᱟᱸᱜᱽᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱾<ref>{{cite report |title=C-16 Population By Mother Tongue – Himachal Pradesh |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16/DDW-C16-STMT-MDDS-0200.XLSX |publisher = Office of the Registrar General & Census Commissioner, India |accessdate=6 October 2019}}</ref>
[[File:View of a Himalayan valley, Himchal Pradesh.jpg|right|thumb|250px|ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞ]]
[[File:Shimla.jpg|right|thumb|250px|ᱩᱥᱩᱞ ᱥᱤᱢᱞᱟ]]
[[File:2007-07-10Viceregal Lodge Rashtrapati Niwas Shimla gopal1035.jpg|right|thumb|250px|ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱤᱱᱥᱴᱤᱴᱭᱩᱴ ᱳᱯᱷ ᱮᱰᱟᱱᱥᱮᱰ ᱤᱥᱴᱭᱩᱰᱤ, ᱥᱤᱢᱞᱟ]]
[[File:Shimla british.jpg|right|thumb|250px|ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱭᱟᱜ ᱡᱷᱩᱲ]]
[[File:Dhami From Jyun Ki Dhaar.jpg|right|thumb|250px|ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱢᱤ ᱟᱹᱛᱩ]]
===ᱮᱞᱮᱞ===
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ
* ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱼ ᱘᱑᱓,᱓᱘᱔
**ᱠᱚᱲᱺ - ᱔᱒᱔,᱔᱘᱖
**ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ - ᱓᱘᱘,᱘᱙᱘3
*ᱡᱟᱱᱟᱝ(ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ) - ᱙᱑᱖
*ᱜᱨᱚᱛᱷ (᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑) - ᱑᱒.᱕᱘%
*ᱫᱮᱦᱟᱛ - ᱕᱕᱕,᱒᱖᱙
*ᱱᱚᱜᱚᱨ - ᱑᱖᱗,᱒᱓᱓
*ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱮᱞ - ᱑᱘᱘,᱗᱘᱗
**ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ - ᱒᱖.᱑᱓%
*ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱮᱞ - ᱔,᱑᱑᱒
**ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ - ᱐.᱕᱗%
* ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞᱮᱞ - ᱑᱕᱔,᱖᱙᱓
*ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱭᱤᱡᱽ (ᱜᱚᱴᱟ ᱚᱲᱟᱜ) - ᱕
====ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ====
*ᱥᱮᱪᱮᱫ
**ᱦᱚᱲ - ᱖᱑᱙,᱔᱒᱗
**ᱠᱚᱲᱟ - ᱓᱔᱗,᱐᱑᱓
**ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ - ᱒᱗᱒,᱔᱑᱔
* ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ
**ᱦᱚᱲ - ᱘᱔.᱕᱕%
**ᱠᱚᱲᱟ - ᱙᱐.᱗᱓%
**ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ - ᱗᱗.᱘᱐%
====ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱮᱵᱷᱟᱞ ᱥᱮᱱᱚᱜ====
ᱜᱩᱴ - ᱕᱐᱔,᱓᱓᱐
**ᱣᱤᱛᱷᱚᱣᱴ ᱞᱮᱵᱟᱞ - ᱑᱑,᱖᱔᱐
**ᱵᱮᱞᱚᱣ ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ - ᱙᱗,᱐᱖᱐
**ᱯᱨᱟᱭᱢᱟᱨᱤ - ᱑᱑᱔,᱘᱐᱕
**ᱢᱤᱰᱤᱞ - ᱗᱘,᱙᱙᱕
**ᱢᱮᱴᱨᱤᱠ/ᱦᱟᱭ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ/ᱰᱤᱯᱞᱚᱢᱟ - ᱑᱕᱓,᱒᱘᱔
**ᱜᱨᱮᱡᱩᱮᱴ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱱ - ᱔᱘,᱔᱖᱔
====ᱩᱢᱚᱨ ᱜᱩᱴ====
* 0 – ᱔ ᱥᱟᱞ - ᱕᱙,᱓᱐᱕
* ᱕ – ᱑᱔ ᱥᱟᱞ - ᱑᱔᱙,᱘᱐᱑
* ᱑᱕ – ᱕᱙ ᱥᱟᱞ - ᱔᱕᱕,᱗᱘᱔
* ᱖᱐ ᱥᱟᱞ ᱟᱨ ᱪᱮᱛᱟᱰ (incl. A.N.S.) - ᱕᱗,᱖᱑᱒
====ᱢᱩᱬ ᱱᱚᱜᱚᱨ====
# [[ᱥᱤᱢᱞᱟ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱱᱤᱜᱟᱢ'') - ᱑᱔᱒,᱕᱕᱕
# [[ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱨᱟᱢᱯᱩᱨ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱨᱤᱥᱚᱫ'') - ᱙,᱖᱕᱓
# [[ᱨᱚᱦᱲᱩ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱨᱤᱥᱚᱫ'') - ᱘,᱒᱐᱕
# [[ᱪᱚᱯᱟᱞ, ᱦᱤᱢᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱪᱚᱯᱟᱞ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱸᱪᱟᱭᱚᱛ'') - ᱖᱗᱘᱖
# [[ᱠᱩᱢᱦᱟᱨᱥᱮᱱ|ᱠᱩᱢᱟᱨᱥᱮᱱ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱸᱪᱟᱭᱚᱛ'') - 5461
# [[ᱴᱷᱤᱭᱚᱜᱽ]] (''ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱯᱨᱤᱥᱚᱫ'') - ᱕᱔᱓᱕
ᱜᱩᱴ ᱚᱲᱟᱜ ᱵᱟᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ - ᱒,᱕᱒᱐
====ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱠᱟᱨ (ᱠᱮᱯᱪᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ %)====
* ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ - ᱘᱓.᱒
*ᱛᱟᱨᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ - ᱑᱕.᱖
*ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ - ᱒.᱒
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=2,30,144|13=᱑᱙᱑᱑|14=2,23,701|15=᱑᱙᱒᱑|16=2,28,138|17=᱑᱙᱓᱑|18=2,38,280|19=᱑᱙᱔᱑|20=2,59,656|21=᱑᱙᱕᱑|22=2,86,111|23=᱑᱙᱖᱑|24=3,41,461|25=᱑᱙᱗᱑|26=4,19,844|27=᱑᱙᱘᱑|28=5,10,932|29=᱑᱙᱙᱑|30=6,17,404|31=᱒᱐᱐᱑|32=7,22,502|33=᱒᱐᱑᱑|34=8,14,010|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
{{commons category}}
* [http://hpshimla.gov.in/ Official website of the Shimla district]
* [https://web.archive.org/web/20101125202857/http://himachalpr.gov.in/intranet/Shimla/A.DISTRICT%20PROFILE.doc District Profile]
* [https://web.archive.org/web/20101125202926/http://himachalpr.gov.in/intranet/Shimla/B.CULTURAL%20%26%20TOURISM%20HERITAGE%20OF%20THE%20DISTRICT.doc Cultural & tourism heritage of the district]
{{Geographic Location
| Centre = ᱥᱤᱢᱞᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| North = [[ᱠᱩᱞᱞᱩ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Northeast =
| East = [[ᱠᱤᱱᱱᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] <br> [[ᱩᱛᱚᱨᱟᱠᱟᱥᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱚᱸᱰ]]
| Southeast = [[ᱰᱮᱦᱨᱟᱰᱩᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱚᱨᱟᱠᱷᱟᱸᱰ]]
| South =
| Southwest = [[ᱥᱤᱨᱢᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| West = [[ᱥᱚᱞᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| Northwest = [[ᱢᱟᱸᱰᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{DEFAULTSORT:Shimla District}}
[[Category:Districts of Himachal Pradesh]]
[[Category:Shimla district| ]]
[[Category:Districts of India]]
2vopf29r5sxrla3gx2eshse2duxrjxu
ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
7265
103781
78504
2022-08-29T09:26:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_skyline = Natural beauty of salkanpur.jpg
| image_caption = ᱥᱚᱞᱠᱚᱱᱯᱩᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱮᱞ
| image_map = MP Sehore district map.svg
| map_caption = ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱥᱤᱦᱚᱨ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]]
| established_title = Established
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱥᱤᱦᱚᱨ]]
| parts_type = ᱛᱟᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = ᱘ ᱥᱤᱦᱚᱨ, [[ᱟᱥᱛᱟ, ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ|ᱟᱥᱛᱟ]], ᱵᱩᱰᱱᱤ, ᱱᱟᱥᱨᱩᱞᱞᱟᱜᱚᱸᱡᱽ, ᱨᱮᱦᱛᱤ, ᱤᱪᱷᱟᱣᱟᱨ, ᱥᱭᱚᱢᱯᱩᱨ, ᱡᱟᱣᱟᱨ,
| area_total_km2 = 6578
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,311,332
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱗᱐.᱐᱖%
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ
| demographics1_info2 = ᱙᱑᱘
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| leader_name1 = ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱤᱱᱫᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ
ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ = ᱥᱤᱦᱚᱨ
Station Code = SEH
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = http://www.sehore.nic.in
}}
'''ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ ᱛᱟᱞᱢᱟ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱥᱤᱦᱚᱨ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱓᱑᱑,᱓᱓᱒ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱢᱚᱨᱤᱥᱟᱥ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 2011-10-01 | quote =
Mauritius 1,303,717 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱱᱤᱭᱩ ᱦᱮᱢᱯᱥᱟᱭᱟᱨ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|title=2010 Resident Population Data|publisher=U. S. Census Bureau|accessdate=2011-09-30| quote =
New Hampshire 1,316,470
}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱓᱗᱓ ᱟᱱᱟᱜ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱑᱙᱙ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱒᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱛᱷ ᱫᱚᱨ ᱒᱑.᱕᱑% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱑᱘ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=districtcensus/> ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱑.᱑᱑% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/>
[[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱙᱗.᱒᱒% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱒.᱓᱑% [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]] ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
{{historical populations|11=᱑᱙᱐᱑|12=2,34,308|13=᱑᱙᱑᱑|14=2,54,693|15=᱑᱙᱒᱑|16=2,42,362|17=᱑᱙᱓᱑|18=2,62,560|19=᱑᱙᱔᱑|20=2,78,270|21=᱑᱙᱕᱑|22=2,83,968|23=᱑᱙᱖᱑|24=3,81,286|25=᱑᱙᱗᱑|26=5,10,894|27=᱑᱙᱘᱑|28=6,57,381|29=᱑᱙᱙᱑|30=8,41,358|31=᱒᱐᱐᱑|32=10,78,912|33=᱒᱐᱑᱑|34=13,11,332|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=middle}}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://sehore.nic.in Sehore District web site]
[https://www.facebook.com/groups/275971063617]
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northeast = [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱞ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|East =
|Southeast = [[ᱦᱚᱥᱟᱸᱜᱟᱵᱟᱫᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|South = [[ᱦᱟᱨᱫᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Southwest = [[ᱫᱮᱵᱟᱥ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|West =
|Northwest = [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{coord|23|12|N|77|05|E|type:adm3rd_source:itwiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
kl79eq4v1tz76zekm3nc0orxzdubuef
ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ
0
7364
103761
39545
2022-08-29T02:16:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox protected area
| name = ᱥᱤᱢᱤᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
| iucn_category = II
| map = Odisha
| map_alt = Location of Simlipal National Park
| map_caption = ᱥᱤᱢᱤᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ, ᱳᱰᱤᱥᱟ
| map_width = 300
| photo =Palpala River near lulung, Similipal National Park.jpg
| photo_caption =ᱞᱩᱞᱩᱝ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱲᱯᱚᱲᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱥᱤᱢᱤᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ
| location = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]
| nearest_city = [[ᱵᱟᱹᱨᱯᱟᱫᱟ]]
| coordinates = {{coord|21|50|N|86|20|E|format=dms|display=inline,title}}
| area_km2 = 2750
| established = 1980
| website = {{URL|http://www.similipal.org/}}
| visitation_year = 2005
| governing_body = [[Ministry of Environment and Forests]], [[Government of India]]
}}
ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ-:ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ|ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱚᱭᱩᱨ ᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱞᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ|ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱤᱨ ᱪᱮ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱤᱞᱟ.ᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ|ᱵᱮᱲᱦᱟᱭ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱡᱚᱭᱵᱚ ᱢᱚᱱᱰᱚᱲ ᱤᱞᱟ.ᱠᱟ ᱟᱭᱚᱛᱚᱱ ᱔᱓᱖᱔ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ|ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱮᱭᱟ ᱡᱚᱱ ᱨᱮ ᱦᱟ.ᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ|᱑-ᱠᱳᱨ ᱡᱳᱱ-ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱭᱚᱛᱚᱱ ᱫᱚ᱘᱔᱕.᱗᱐ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤ.ᱢᱤ. ᱒-ᱠᱳᱨ ᱡᱚᱱ ᱵᱮᱲᱦᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ( ᱵᱳᱯᱷᱚᱨ ᱡᱳᱱ)-ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱚᱛᱚᱱ ᱫᱚ ᱒᱑᱒᱙ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤ.ᱢᱤ ᱓-ᱵᱳᱯᱷᱚᱨ ᱡᱚᱱ ᱑᱐ ᱠᱤ.ᱢᱤ ᱳᱥᱟᱨ ᱛᱮ ᱮᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ(ᱴᱨᱟᱧᱡᱤᱥᱱᱟᱞ ᱡᱳᱱ)-ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱚᱛᱚᱱ ᱫᱚ᱑᱔᱐᱐ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱠᱤ.ᱢᱤ.|ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱠᱷᱚᱭᱨᱤ ᱵᱩᱨᱩ|ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱑᱑᱗᱘ᱢᱤᱴᱟᱨ|ᱫᱚᱥᱟᱨᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱟᱜᱷᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱢᱮᱜᱷᱟᱥᱚᱱ|ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ᱑᱑᱕᱙ ᱢᱤᱴᱟᱨ|ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱟᱠ ᱞᱤᱝᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱡᱤᱭᱟ.ᱲ ᱵᱩᱨᱩ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱟᱨ ᱡᱚᱨᱚᱜ ᱫᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ|ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱡᱚᱨᱚᱜ ᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱚᱲᱚᱯᱨᱚᱯᱟᱛ ᱦᱚᱸᱵᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ|ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱚᱨᱮᱦᱤᱯᱟᱬᱤ ᱟᱨ ᱡᱚᱨᱚᱱᱫᱟ|ᱵᱚᱨᱮᱦᱤᱯᱟᱬᱤ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱒᱑᱗ ᱢᱤᱴᱟᱨ ᱟᱨ ᱡᱚᱨᱚᱱᱫᱟ ᱨᱮᱱᱟᱝ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱚ ᱑᱘᱑ ᱢᱤᱴᱟᱨ|ᱵᱚᱨᱮᱦᱤᱯᱟᱬᱤ ᱡᱚᱨᱚᱜ ᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱵᱟ.ᱨᱟ.ᱦᱤ ᱵᱟᱵᱮᱨ ᱞᱮᱠᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱨᱟ.ᱞ ᱟᱱᱟᱜ ᱡᱚᱭᱵᱚ ᱢᱚᱱᱰᱚᱲ ᱢᱟ.ᱱ ᱪᱟᱞᱟᱣᱮᱱ ᱡᱩᱱ ᱒᱒ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ|ᱡᱮᱜᱮᱛᱟ.ᱨᱤ ᱥᱟᱪᱟᱨᱦᱮ ᱨᱩᱠᱷᱭᱟ.ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱡᱚᱜᱟᱣ ᱡᱚᱛᱚᱱ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱡᱩᱢᱤᱫ ᱜᱟᱶᱛᱟ(UNO)ᱜᱚᱱᱚᱴᱷᱚᱱ UNESCO ᱫᱚ ᱒᱐᱐᱙ ᱨᱮ ᱡᱚᱭᱵᱚ ᱢᱚᱱᱰᱚᱲ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ. ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ|ᱨᱤᱞᱟ.ᱢᱟᱞᱟ ᱞᱤᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱧᱟᱞᱟᱜ ᱜᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱚᱧᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱮᱲᱦᱟᱭ ᱛᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟ.ᱪᱩᱨ ᱟᱠᱟᱱ,ᱥᱮᱨᱢᱟᱭ ᱡᱚᱴᱮᱫ ᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱩᱥᱩᱞ [[ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ ᱫᱟᱨᱮ]] ᱜᱟᱡᱟᱲ,ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ [[ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ]]ᱣᱟᱜ ᱛᱮᱨᱟᱝ ᱛᱟᱨᱟᱥ,ᱧᱤᱸᱫᱟ. ᱪᱟᱸᱫᱚᱣᱟᱜ ᱛᱮᱨᱫᱮᱡ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱟᱦᱞᱟ ᱛᱤᱱᱟ.ᱜ ᱢᱚᱡ ᱜᱮ ᱨᱚᱢᱚᱡ ᱜᱮᱵᱮᱲᱦᱟᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱦᱟ.ᱨᱭᱟ.ᱲ ᱫᱟᱥᱱᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱪᱚᱞ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ ᱦᱟᱜ ᱥᱚᱠᱚᱲ ᱵᱚᱠᱚᱲ ᱞᱤᱝᱜᱤᱱ ᱥᱟᱰᱮ ᱥᱮᱠᱮᱡ ᱥᱮᱵᱚᱡ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱟᱨᱚ ᱵᱚᱨᱚᱱ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱨᱤᱱ ᱪᱮᱬᱮ ᱪᱤᱯᱩᱡ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱠᱮᱱᱮ ᱠᱚᱛᱮ ᱨᱟᱜ ᱪᱚᱦᱚᱲ ᱛᱮ ᱵᱤᱨ ᱜᱚᱴᱟ ᱟᱸᱫᱚᱲ ᱠᱚᱜ-ᱟ|ᱵᱤᱨ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱱᱤᱨᱡᱟᱞᱟ ᱫᱟᱬᱟ ᱡᱚᱝ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ.,ᱜᱚᱴ ᱜᱚᱴ ᱦᱟ.ᱛᱤ ,ᱪᱮᱴᱨᱟ,ᱛᱟ.ᱨᱩᱵ,ᱥᱩᱠᱨᱤ ,ᱥᱤᱞᱤᱵ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮᱢᱟᱨᱟᱜ,ᱵᱩᱨᱩ ᱥᱤᱢ,ᱞᱮᱴᱠᱟ ᱪᱮᱬᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱨᱚ ᱵᱚᱨᱚᱱ ᱱᱤᱥᱚᱱ ᱵᱤᱨ ᱡᱚᱸᱜᱚᱞ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ ᱱᱤᱨᱡᱟᱞᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱡᱚᱝ ᱨᱮ ᱡᱮᱢᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱩᱨᱩ ᱡᱟᱦᱮᱨ ᱟᱭᱳ ᱟᱨ ᱵᱩᱠᱩ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚᱜᱮ ᱠᱚ ᱜᱩᱯᱤ ᱭᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ|ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱜᱮ ᱥᱤᱥᱤᱨᱡᱟᱣᱤᱡᱟᱜ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱵᱷᱮᱭᱟᱬ ᱵᱟᱝ ᱢᱮᱱᱚᱜᱚᱜ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱪᱮᱫ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜ ᱛᱮ ? ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱠᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟ.ᱬᱤ ᱠᱚᱛᱮ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮ ᱨᱮᱭᱟᱲ ᱜᱚᱢᱦᱮᱲ ᱜᱮ ᱟ.ᱭᱠᱟ.ᱣᱜ-ᱟ|ᱥᱟᱨᱡᱚᱢ,ᱟᱛᱱᱟᱜ, ᱦᱮᱥᱮᱞ ᱢᱩᱨᱜᱟ., ᱠᱟ.ᱣᱦᱟ., ᱮᱫᱮᱞ,ᱢᱟᱛᱠᱚᱢ, ᱵᱟ.ᱦᱩ, ᱨᱚᱞ ,ᱢᱮᱨᱟᱞ ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱮᱢᱟᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱨᱟᱱ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ|ᱡᱚᱛᱚᱛᱮ ᱑᱐᱗᱖ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ|᱙᱖ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱚᱨᱠᱤᱰ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱨᱟᱥᱱᱟ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱫᱟᱨᱮ ᱧᱮᱞᱚᱜ-ᱟ| ᱕᱕ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱨᱤᱱ ᱛᱚᱣᱟ ᱧᱩ (ᱥᱛᱚᱱᱚᱯᱟᱭᱤ)ᱡᱤᱭᱟ.ᱞᱤ,᱓᱐᱔ ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱨᱤᱱ ᱪᱮᱬᱮ ,᱑᱒ ᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱜᱷᱩᱴᱩ (ᱩᱵᱷᱚᱭᱪᱚᱨᱚ) ᱡᱤᱭᱟ.ᱞᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ|ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱤᱪᱷᱤ [[ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱡᱩᱱ]] ᱫᱷᱟ.ᱵᱤᱡ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱧᱮᱞ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱩᱣᱟ.ᱨ ᱠᱷᱩᱞᱟ. ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ|ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱞᱟᱠ ᱞᱟᱠ ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱦᱤᱡᱩᱜ-ᱟ|ᱵᱟ.ᱨᱤᱯᱚᱫᱟ ᱠᱷᱚᱱ᱒᱒ᱠᱤ.ᱢᱤ. ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱯᱤᱴᱷᱟᱵᱚᱴᱟ ᱜᱮᱴ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱠᱷᱟᱱ ᱙᱘ ᱠᱤ.ᱢᱤ. ᱥᱟᱺᱜᱤᱧᱟ ᱡᱚᱥᱤᱯᱩᱨ ᱜᱮᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱴᱤᱠᱤᱴ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱖ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒ ᱴᱟᱲᱟᱝ ᱵᱷᱤᱛᱨᱟ. ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱲᱤᱯᱟᱲ ᱧᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱣ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ|ᱪᱚᱦᱞᱟ,ᱞᱩᱞᱩᱝ,ᱡᱳᱨᱚᱱᱫᱟ,ᱜᱩᱨᱜᱩᱰᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱨᱮ ᱡᱤᱨᱟ.ᱣᱜ/ᱵᱟᱥᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫ-ᱟ|
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚ==
==ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ==
==ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ ᱠᱚ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱱᱟᱶᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱵᱩᱨᱩ]]
6v8g8rl9uxrvu0jmhb97kfcslppdl8n
ᱥᱤᱣᱲᱤ
0
7493
103771
96016
2022-08-29T02:30:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱲᱤ
| official_name =
| native_name =
| other_name = ᱥᱩᱨᱤ
| settlement_type = ᱵᱟᱡᱟᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| nickname =
| pushpin_map = India West Bengal#India#Asia
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ, ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱚᱱ
| pushpin_label_position =
| coordinates = {{coord|23.9167|N|87.5333|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱚ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Municipal Corporations in India|ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ]]
| governing_body = ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱢᱩᱱᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref>http://www.jnnurmwestbengal.gov.in/DIS/MUNI_DLB_Suri.htm</ref>
| area_total_km2 = ᱙.᱔᱗
| area_rank =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱗᱑
| population_total = 67,864
| population_as_of = ᱒0᱑᱑
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank =
| population_demonym =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱮᱝᱜᱚᱞᱤ]]<ref name="wblangoff">{{cite web|title=Fact and Figures|url=https://wb.gov.in/portal/web/guest/facts-and-figures;jsessionid=JzdD9RHb7aMY5esZPtcsIVLy|website=www.wb.gov.in|accessdate=15 January 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|access-date=2 March 2019|page=85|archive-url=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archive-date=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱵᱟᱹᱨᱛᱤᱭᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info2 = [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]<ref name="wblangoff"/>
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = 731101
| area_code = 91 3462
| area_code_type = Telephone/[[Subscriber trunk dialling|STD]] code
| registration_plate = WB-54
| blank1_name_sec1 = [[ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank1_info_sec1 = [[Birbhum (Lok Sabha constituency)|ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ]]
| website = {{URL|birbhum.nic.in}}
| footnotes =
| blank2_name_sec1 = [[ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ
| blank2_info_sec1 = [[Suri (Vidhan Sabha constituency)|ᱥᱤᱣᱲᱤ]]
}}
'''ᱥᱤᱣᱲᱤ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟᱹᱥᱟᱲᱟ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>"[https://books.google.com/books?id=DKp9BAAAQBAJ Lonely Planet West Bengal: Chapter from India Travel Guide]," Lonely Planet Publications, 2012, ISBN 9781743212202</ref><ref>"[https://books.google.com/books?id=FtMNn5roPssC Kolkata and West Bengal Rough Guides Snapshot India]," Rough Guides, Penguin, 2012, ISBN 9781409362074</ref>
== ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹᱱ ==
ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱫᱚ ᱢᱳᱨ ᱱᱟᱹᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱕ ᱠᱤᱞᱚ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱫᱩᱠᱷᱤᱱ ᱱᱟᱠᱷᱟ ᱨᱮ ᱠᱚᱝᱠᱚᱰ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱞᱮᱱ, ᱫᱩᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱹᱨᱜᱟᱲ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ-ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱡᱟᱱᱣᱟ ᱩᱫᱮᱞᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱡᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱟᱢᱮᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱫᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱯᱷᱚᱨᱱᱤᱪᱚᱨ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱥᱩᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱥᱩᱛᱟᱹᱢ ᱟᱨ ᱞᱩᱢᱟᱹᱝ ᱞᱩᱜᱽᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮᱧ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱸ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾
ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱵᱽᱨᱤᱴᱤᱥ ᱚᱢᱚᱲ ᱨᱮᱜᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱦᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱞᱥᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱥᱟᱭᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱴᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱫᱚᱨᱮᱭᱟ ᱠᱟᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱥᱩᱯᱩᱨ ᱔᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱪᱷᱳᱴᱟᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱜᱷᱟᱹᱴᱤ ᱨᱮ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱮᱛᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ==
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱣᱲᱤ, ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱡᱚᱛᱚ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱮᱞᱮᱞ ᱫᱚ ᱖᱑᱘᱑᱘ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=sens>{{cite web|title=way back machine - ᱥᱮᱱᱥᱚᱥ ᱳᱯᱷ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ|url=http://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|accessdate=24 September 2015}}</ref>ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱕᱑.᱔᱒% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱚ ᱦᱩᱭ ᱠᱚᱜ ᱵᱮᱲᱟᱨᱮ ᱔᱘.᱕᱘% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱲᱤ, ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱗᱓.᱗᱑% ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ -᱘.᱘᱗% ᱠᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱐.᱔᱘% ᱫᱚ ᱠᱚᱲᱟ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱓᱓.᱒᱓% ᱫᱚ ᱠᱩᱲᱤ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱑᱐.᱖᱒% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱚᱸᱰᱮ ᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱡ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱤᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ <ref name=sens/>
== ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ==
ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱡᱚᱯᱚᱲᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱝᱞᱟ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
== ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ==
ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱛᱟ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱚᱨᱵᱟᱜᱚᱱ ᱯᱟᱛᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ (ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ ᱟᱹᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱮᱴᱠᱮᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱠᱚ ᱛᱷᱩᱠᱟᱹᱢ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾) ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱢᱮᱛ ᱯᱟᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱷᱟᱹᱣ ᱡᱷᱤᱡ ᱫᱚ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱤᱱᱟᱹ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱯᱟᱲ ᱞᱟᱨᱰ ᱵᱽᱨᱟᱵᱮᱱ ᱮ ᱛᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱨᱮᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱟᱱ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱫᱩᱨᱜᱟᱹ ᱯᱩᱡᱟᱹ, ᱞᱚᱠᱷᱢᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ, ᱠᱟᱹᱲᱤ ᱯᱩᱡᱟᱹ, ᱡᱚᱛᱚᱛᱫᱷᱚᱨ ᱯᱩᱡᱟᱹ, ᱦᱚᱱᱩᱢᱟᱱ ᱯᱩᱡᱟᱹ, ᱤᱫᱽ, ᱢᱩᱦᱚᱨᱚᱢ, ᱠᱩᱨᱵᱟᱱᱤ, ᱠᱨᱤᱥᱢᱟᱥᱮᱢᱟᱱ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱡᱚᱛᱚ ᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱚᱛᱚᱵ ᱯᱟᱛᱟ ᱦᱚᱸ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
k9rac2btx04ab4f36glgy5m4nseywyi
ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱫᱤ ᱜᱽᱨᱮᱴ
0
7553
103712
41705
2022-08-29T01:06:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱫᱤ ᱜᱽᱨᱮᱴ
{{Use dmy dates|date=November 2015}}
{{Use Indian English|date=November 2015}}
{{Infobox film
| name=Singh Saab the Great
[[File:Urvashi Rautela SSTG promotion.jpg|thumb|ᱩᱨᱣᱟᱥᱤ ᱨᱟᱚᱛᱮᱞᱟ SSTG promotion]]
| image=File:Singh Sahab the Great Theatrical poster.jpg
| director=[[ᱟᱱᱤᱞ ᱥᱟᱨᱢᱟ]]
| producer= Anuj Sharma<br/>Sangeeta Ahir
| writer= Shaktimaan Talwar
| starring= [[ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ]]<br/>[[Urvashi Rautela]]<br/>[[Prakash Raj]]<br/>[[Amrita Rao]]
| music= [[Anand Raj Anand]]<br/>[[Sonu Nigam]]
| cinematography= S. Gopinath
| editing= Ashfaque Makrani
| studio=
| distributor=[[Eros International]]
| released= {{Film date|2013|11|22||df=y}}
| runtime= 150 minutes
| country=India
| language= Hindi<ref name="British Board of Film Classification">{{cite web | title=SINGH SAAB THE GREAT Main language- Hindi | website=British Board of Film Classification | url=http://www.bbfc.co.uk/releases/singh-saab-great-2013 | accessdate=7 October 2015}}</ref>
|gross = {{INR}}36 crore<ref name="koim_Sing">{{Cite web | title = Singh Saab The Great: 2nd Week Box Office Collections | last = Team | first = Koimoi.com | work = koimoi.com | date = 17 June 2016 | accessdate = 2016-06-22 | url = http://www.koimoi.com/box-office/singh-saab-the-great-2nd-week-box-office-collections/ }}</ref>
}}
ᱟᱱᱤᱞ ᱥᱟᱨᱢᱟ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱤᱸᱫᱤ ᱱᱟᱴᱟᱠ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱚᱫᱚᱨᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱦᱤᱞᱢ ᱨᱮᱱ ᱟᱥᱚᱞ ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟ ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ, ᱟᱢᱨᱤᱛ ᱨᱟᱣ, ᱩᱨᱣᱟᱥᱤ ᱨᱟᱚᱴᱮᱞᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱯᱨᱟᱠᱟᱥ ᱨᱟᱡᱽ, ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱒᱒ ᱱᱚᱣᱚᱢᱵᱟᱨ ᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱛᱮᱛᱮᱫ==
ᱥᱟᱨᱠᱟᱨᱤ ᱛᱟᱸᱛᱨᱟ ᱠᱚ ᱜᱚᱲᱚ ᱮᱢᱟᱣᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩᱵᱟᱞᱤ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱸᱛᱨᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱤᱢᱟᱹᱱᱫᱟᱨ ᱠᱟᱞᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱟᱶ ᱛᱟᱞᱟ ᱛᱮ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱮᱫᱟ ᱞᱟᱦᱟ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ‘ᱟᱢ ᱟᱫᱢᱤ’ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱥᱮᱯᱴ ᱠᱚ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱾ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱨᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱩᱭᱦᱟᱨ ᱛᱟᱹᱨᱤᱠᱟ ᱛᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹᱭᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ (ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ) ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴᱟᱨ ᱟᱢᱨᱤᱛᱟ ᱨᱟᱣ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱦᱩᱭᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ! ᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱯᱚᱨᱮ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱟᱜ ᱯᱷᱟᱞᱮᱥᱵᱮᱠ (flashback) ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱟᱫᱚᱨᱤ ᱡᱤᱞᱟ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨ ᱠᱟᱞᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱟᱨᱟᱱᱡᱤᱛ ᱛᱟᱞᱣᱟᱨ (ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ) ᱤᱢᱟᱱᱫᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱷᱨᱟᱥᱴᱟᱪᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱤᱞᱟᱯᱷ ᱨᱮ ᱾ ᱥᱟᱨᱟᱱᱡᱤᱛ ᱟᱡᱨᱮᱱ ᱪᱚᱨᱚᱠ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱡᱩᱨᱤ ᱩᱢᱩᱞ ᱢᱤᱱᱱᱤ (ᱩᱨᱣᱟᱥᱤ ᱨᱟᱚᱛᱮᱞᱟ) ᱟᱨ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱡᱤᱣᱤ ᱤᱨᱪᱤᱭᱮᱫᱟᱭ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱦᱩᱵᱟᱞᱤ ᱵᱷᱩᱫᱮᱣ (ᱯᱨᱟᱠᱟᱥ ᱨᱟᱡᱽ) ᱠᱟᱞᱮᱠᱴᱟᱨ ᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨ ᱛᱟᱠᱛᱚᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱵᱮᱵᱟᱹᱲᱤᱡᱽ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱟᱫᱞᱟ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱱᱤᱨᱮᱱ ᱟᱭᱳ ᱦᱚᱲ ᱫᱷᱚᱠᱷᱟ ᱛᱮ ᱡᱟᱦᱟᱨ ᱮᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱮ ᱜᱚᱡᱽ ᱠᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱥᱣᱟᱹᱛ ᱫᱚᱥᱤ ᱩᱞᱴᱟ ᱩᱱᱤ ᱠᱟᱟᱞᱮᱠᱴᱟᱨ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱡᱮᱞ ᱮ ᱵᱷᱮᱡᱟ ᱮᱭᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱭᱡ ᱨᱤᱱ ᱜᱟᱛᱮ ᱡᱮᱞᱟᱨ ᱟᱜ ᱥᱤᱯᱷᱟᱹᱨᱤᱥ ᱜᱚᱲᱚ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱜᱮ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱚᱰᱚᱝ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱫᱞᱟ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟᱣᱟᱠᱟᱱ ᱟᱡ ᱨᱤᱱ ᱡᱩᱨᱤ ᱩᱢᱩᱞᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱵᱮᱣᱨᱟ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱧᱮᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱵᱚᱲᱦᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱵᱚᱫᱚᱞᱚᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱪᱷᱤᱛᱤ ᱵᱤᱛᱤ ᱦᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭ ᱢᱚᱱ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱛᱮ ᱧᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱯᱷᱟᱭᱥᱟᱞᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱫᱤ ᱜᱽᱨᱮᱴ ᱾ ᱪᱟᱭᱱᱟᱞ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴᱟᱨ ᱟᱢᱨᱤᱛᱟ ᱨᱟᱣ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚᱭ ᱮᱢᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ । ᱠᱟᱯᱷᱤ ᱡᱟᱫᱫᱚᱦᱟᱫ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱢᱟᱨᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱠᱷᱤᱨᱠᱟᱨ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱠᱟᱞᱮᱠᱴᱟᱨ ᱟᱜ ᱵᱚᱫᱞᱟ ᱦᱟᱞᱟ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱫᱞᱟᱣ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱫᱞᱟᱣ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱟᱢ ᱟᱫᱢᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱯᱟᱨᱚᱢᱮᱱ ᱠᱚ ᱵᱟᱦᱨᱮᱭ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱚ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱫᱞᱟᱣ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱵᱷᱩᱫᱮᱣ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱤᱱᱥᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱷᱟᱛᱢᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫᱽ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱬᱟ ᱦᱚᱲ ᱨᱮᱭ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱩᱛᱟᱹᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ
== ᱯᱟᱯᱟᱴᱤᱭᱟ ==
* ᱥᱟᱱᱤ ᱫᱮᱚᱞ ᱼ ᱥᱟᱨᱟᱱᱡᱤᱛ ᱩᱨᱯᱷ ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱵ
* ᱩᱨᱣᱟᱥᱤ ᱨᱟᱚᱛᱮᱞᱟ ᱼ ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱨᱤᱱ ᱡᱩᱨᱤ ᱩᱢᱩᱞ ᱢᱤᱱᱱᱤ
* ᱟᱢᱨᱤᱛᱟ ᱨᱟᱣ ᱼ ᱨᱤᱯᱚᱨᱴᱟᱨ ᱥᱤᱠᱷᱟ
* ᱯᱨᱟᱠᱟᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱼ ᱵᱷᱩᱫᱮᱣ
* ᱡᱚᱱᱤ ᱞᱤᱣᱟᱨ ᱼ ᱜᱩᱞᱣᱤᱸᱫᱟᱨ
* ᱥᱟᱦᱵᱟᱡ ᱠᱷᱟᱱ ᱼ ᱜᱩᱸᱰᱟ
* ᱨᱟᱡᱤᱛ ᱠᱟᱯᱩᱨ ᱼ ᱡᱮᱞᱟᱨ
==
== ᱥᱮᱨᱮᱧ ==
==
ᱟᱱᱟᱸᱫᱽ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱱᱟᱸᱫᱽ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱚᱞ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱤᱞᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱱᱩᱫᱩᱜ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ ᱫᱚ ᱜᱟᱭᱟᱠ ᱥᱚᱱᱩ ᱱᱤᱜᱟᱢ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
== ᱛᱮᱛᱮᱫ ᱵᱟᱱᱟᱣᱤᱡ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ==
(᱑) ᱥᱤᱝ ᱥᱟᱦᱟᱵ ᱫᱤ ᱜᱽᱨᱮᱴ ᱥᱚᱱᱩ ᱱᱤᱜᱟᱢᱠᱩᱢᱟᱨ ᱥᱚᱱᱩ ᱱᱤᱜᱟᱢ,ᱛᱤᱥᱟ ᱱᱤᱜᱟᱢ <br>
(᱒) ᱫᱟᱨᱩ ᱵᱟᱱᱫ ᱠᱟᱞ ᱥᱮᱟᱱᱟᱱᱫ ᱨᱟᱡᱽ ᱟᱱᱟᱱᱫ ᱠᱩᱢᱟᱨ
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ==
*[[᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱞᱤᱦᱩᱰ ᱯᱷᱤᱞᱟᱢ ᱛᱟᱞᱠᱟ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb title|id=2437954}}
[[Category:2010s Hindi-language films]]
[[Category:Indian films]]
[[Category:2013 films]]
[[Category:Indian action drama films]]
[[Category:2010s action drama films]]
[[Category:Films scored by Anand Raj Anand]]
[[Category:Films featuring an item number]]
ags24ysbf9o5oq1110euom1uechijww
ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ
0
7646
103726
42003
2022-08-29T01:24:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ
| other_name = শিলিগুড়ি
| settlement_type = ᱢᱮᱴᱨᱳᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱨ
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Siliguri view.jpg
| photo2a = Siliguri view 19.jpg
| photo2b = Siliguri view 20.jpg
| photo3a = Siliguri view 16.jpg
| photo4a = Siliguri view 5.jpg
| photo4b = Siliguri view 11.jpg
| size = 250
| spacing = 1
| border = 0
| color = White
| position = centre
| foot_montage = '''ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱞᱟᱛᱟᱨ''' : <br/>ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱮᱞ , ᱤᱥᱠᱚᱱ ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ(ᱞᱮᱜᱟ ᱥᱮᱫ) , ᱴᱚᱭ ᱴᱨᱮᱱ (ᱨᱮᱞ) ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱡᱚᱝᱥᱚᱱ(ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ) , ᱤᱭᱚᱢ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟ ᱢᱚᱱᱮᱥᱴᱨᱤ , ᱞᱟᱭᱚᱱ ᱜᱷᱩᱲᱤ ᱴᱟᱣᱟᱨ(ᱞᱮᱜᱟ ᱥᱮᱫ) , ᱥᱟᱭᱮᱱᱥ ᱥᱮᱱᱴᱟᱨ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ(ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱥᱮᱫ).}}
| image_alt =
| image_caption =
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_map = India West Bengal#India
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in West Bengal##Location in India
| coordinates = {{coord|26.71|N|88.43|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ
| subdivision_name = {{IND}}
| subdivision_type1 = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_type3 = ᱳᱣᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱞ
| subdivision_name1 = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]
| subdivision_name2 = [[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ (᱖᱒%)]], [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ (᱓᱘%)]]
| subdivision_name3 = ᱔᱗<ref>{{cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/town/801638-siliguri-west-bengal.html|title=Siliguri-no. of wards|website=www.census2011.co.in|accessdate=2 May 2019}}</ref>
| established_title =
| established_date = 1994
| nickname = • ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱭᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱫᱩᱭᱟᱹᱨ<ref>{{cite web|url=http://www.siliguri.gov.in/|title=Siliguri-The gateway of Northeast India|website=www.siliguri.gov.in|accessdate=22 March 2019}}</ref>
| government_type = ᱢᱤᱭᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ
| governing_body = ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱢᱤᱭᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱠᱚᱨᱯᱚᱨᱮᱥᱚᱱ
| leader_title = ᱢᱮᱭᱚᱨ
| leader_name = [[ᱚᱥᱚᱠ ᱵᱷᱚᱴᱴᱟᱪᱟᱨᱡᱚ]] ᱥᱤᱯᱤᱟᱭ(ᱮᱢ)
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="WBDMA">{{cite web|url=http://www.wbdma.gov.in/HTM/DIS/MUNI_COR_Siliguri.htm|title=West Bengal Govt. Department of Municipal Affairs|website=Wbdma.gov.in}}</ref>
| area_total_km2 = ᱒᱖᱐
| area_metro_km2 = 1451
| area_rank = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ
| elevation_footnotes =
| elevation_min_m = 114
| population_total
= 701,489
| population_as_of = 2011 census
| population_footnotes = <ref name="censusindia1">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_3_PR_UA_Citiees_1Lakh_and_Above.pdf |title=Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above |work=Provisional Population Totals, Census of India 2011 |publisher=censusindia.gov |accessdate=21 October 2011 }}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_metro = 513,264
| population_metro_footnotes = <ref name="censusindia2">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/metropolitan/186-siliguri.html|title=Siliguri Metropolitan Urban Region Population 2011 Census|website=Census2011.co.in|accessdate=25 July 2016}}</ref>
| population_rank = ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱮᱥᱟᱨ
| population_demonym =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱗᱓᱔ ᱐᱐᱑-᱗᱓᱔ ᱐᱑᱕ (ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱜᱮ), ᱗᱓᱔ ᱔᱐᱑-᱗᱓᱔ ᱔᱓᱖(ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱠᱚᱨᱮ), ᱗᱓᱕ -᱗᱓᱕ ᱑᱓᱕
| area_code = ᱐᱓᱕᱓, ᱐᱕᱓᱔
| area_code_type = Telephone code
| registration_plate = WB 73/74
| blank1_name_sec1 = ᱦᱚᱨ ᱫᱚᱨᱵᱟᱲ
| blank1_info_sec1 = [[ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱨ ᱫᱚᱨᱵᱟᱲ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ]], [[ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱲ ᱫᱚᱲᱵᱟᱨ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]]
| website = {{URL|www.siligurismc.in}}, {{URL|www.siliguri.gov.in}}
| footnotes = <sup>1</sup>The coordinates given here are in metric system and based upon the [[Microsoft Encarta Reference Library Map Center]] 2005
<sup>2</sup> The Vehicle Code given here based upon the [[Siliguri Sub Divisional Court]], [[Darjeeling District Court]] and [[Jalpaiguri District Court]] documentations.
| leader_title2 = ᱥᱟᱵ ᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱᱟᱞ ᱚᱯᱷᱤᱥᱟᱨ
| leader_name2 = ᱯᱤ ᱦᱟᱡᱟᱨᱤᱠᱟ
ᱟᱭᱮᱮᱥ
| elevation_max_m = 140
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info1 = [[ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]]<ref name="wblangoff">{{cite web|title=Fact and Figures|url=https://wb.gov.in/portal/web/guest/facts-and-figures;jsessionid=JzdD9RHb7aMY5esZPtcsIVLy|website=Wb.gov.in|accessdate=10 March 2019}}</ref><ref>{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=Nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=10 March 2019|page=85|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱮᱴᱟᱜ ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞ
| demographics1_info2 = [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ]]
| blank2_name_sec1 = Literacy
| blank2_info_sec1 = 85.46%
| blank3_name_sec1 = [[Human sex ratio|Sex ratio]]
| blank3_info_sec1 = 1000[[male|♂]]/951[[female|♀]]<ref name=Cities1Lakhandabove>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/India2/Table_2_PR_Cities_1Lakh_and_Above.pdf|title = Cities having population 1 lakh and above-sex ratio |work=Provisional Population Totals, Census of India 2011|accessdate=3 May 2019}}</ref>
| blank4_name_sec1 = [[Vidhan Sabha]] constituency
| blank4_info_sec1 = [[ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]], [[ᱫᱮᱵᱚᱜᱨᱟᱢᱼᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱨᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱫᱮᱵᱚᱜᱨᱟᱢᱼᱯᱷᱩᱞᱵᱟᱨᱤ]], [[ᱢᱟᱛᱤᱜᱷᱟᱨᱟᱼᱱᱚᱠᱥᱟᱞᱵᱟᱨᱤ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ|ᱢᱟᱛᱤᱜᱷᱟᱨᱟ-ᱱᱚᱠᱥᱟᱞᱵᱟᱨᱤ]], [[ᱯᱷᱟᱱᱥᱤᱫᱮᱣᱟ]]
| official_name =
}}
'''ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱩᱬᱩᱛ:ᱡᱚᱞᱯᱟᱭ ᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱬᱩᱛ:ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ]] ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱴᱨᱳᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱭᱟ ᱥᱟᱱᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱭᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱜ ᱫᱩᱭᱟᱹᱨ ᱠᱟᱱᱟ᱿ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱛᱚᱨᱟᱭ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱱᱫᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨᱮᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱟᱱᱟ([[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱟᱥᱟᱱᱥᱳᱞ]] ᱛᱟᱭᱚᱢ)᱾ ᱱᱩᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱛᱚᱨᱟᱭ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱴᱷ,ᱪᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ᱿ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱚᱨᱚᱠ ᱟᱨ ᱨᱮᱞ ᱥᱚᱨᱚᱠ ᱪᱟᱞᱟᱜ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ,ᱥᱤᱠᱤᱢ ᱟᱨ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱭᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱫ᱿
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱩᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱳᱠᱮᱥᱟᱱ ᱫᱚ 26.71°N-88.43°E ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱩᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱒᱖᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱢᱤ ᱡᱟᱜᱟ ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱥᱟᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ, ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱛᱨ ᱫᱤᱱᱟᱡᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱡᱚᱞᱯᱟᱭᱜᱩᱲᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱟᱞᱤᱢᱯᱚᱝ ᱥᱟᱵᱽᱰᱤᱵᱷᱤᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,ᱠᱚᱭᱮ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱮ ᱱᱩᱭᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱜᱚᱱᱚᱝᱼᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ᱾ ᱱᱚᱭᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱲᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱒ ᱢᱤᱴᱟᱨ (᱔᱐᱐ ᱯᱷᱩᱴ) ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱚᱦᱟᱱᱚᱱᱫᱟ ᱟᱨ ᱛᱤᱥᱛᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱛᱚᱨᱟᱭ ᱚᱱᱪᱚᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ᱿
==ᱦᱮᱡᱥᱮᱱ==
'''ᱦᱚᱨ ᱰᱟᱦᱟᱨ'''
[[File:Transport 4.jpg|thumb|right|ᱛᱮᱱᱡᱤᱝ ᱱᱳᱨᱜᱮ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ, ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ]]
NH27 ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟᱛᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ,ᱡᱟᱦᱟᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ AH2 ᱯᱨᱚᱡᱮᱴ ᱨᱮᱦᱚ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱨᱮ NH110(᱗᱗ ᱠᱤᱢᱤ) ᱛᱮ ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱥᱟᱝ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱩᱣᱟ ᱫᱟ ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮ ᱵᱩᱲᱩ ᱜᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱟᱨᱦᱚ NH10 ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱮ [[ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ]] ᱡᱚᱯᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱛᱮᱱᱡᱤᱝ ᱱᱳᱨᱜᱮ ᱵᱟᱥ ᱴᱟᱨᱢᱤᱱᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱟ|ᱯᱩᱪᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚᱨᱮ ᱦᱮᱥᱼᱥᱮᱱ ᱡᱩᱛᱩᱜᱼᱟ᱿
'''ᱨᱮᱞ'''
ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱨᱮᱞ ᱰᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<br />'''ᱱᱤᱭᱩ ᱡᱟᱞᱯᱟᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱝᱥᱟᱱ ᱨᱮᱞ ᱰᱮᱥᱚᱱ'''
ᱱᱤᱭᱩ ᱡᱟᱞᱯᱟᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱝᱥᱟᱱ ᱨᱮᱞ ᱰᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱟᱢᱟᱝᱼᱠᱚᱭᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮᱞ ᱰᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱩᱣᱟ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱖᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ NJP ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮᱜᱮ ᱥᱮᱱ ᱛᱩᱛᱩᱜᱼᱟ᱾
'''ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱝᱥᱟᱱ'''
ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱡᱟᱝᱥᱟᱱ ᱫᱚ ᱑᱙᱔᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱰᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ SGUJ᱾
'''ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱮᱞ ᱴᱮᱥᱚᱱ'''
ᱱᱚᱣᱟ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱮᱞ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱥᱤᱞᱤᱜᱩᱲᱤ ᱴᱟᱣᱩᱱ ᱨᱮᱞ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱨᱮ ᱴᱮᱥᱚᱱ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱑᱘᱘᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ SGUT ᱠᱟᱱᱟ᱿ ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱦᱮᱢᱟᱞ ᱨᱮᱞ(ᱴᱚᱭ ᱴᱨᱮᱱ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱡᱤᱞᱤᱝ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱴᱚᱭ ᱴᱨᱮᱱ ᱦᱮᱡᱼᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ᱿
'''ᱵᱟᱜᱰᱳᱜᱨᱟ ᱨᱮᱞ ᱴᱮᱥᱚᱱ'''
ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱳᱰ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ BORA ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
᱑)https://en.m.wikipedia.org/wiki/Siliguri
᱒)https://bn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%97%E0%A7%81%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%BF
ha6shbytylwsom7zcg62zxzw8o0e6pp
ᱥᱤᱢᱟ ᱟᱱᱴᱤᱞ
0
7655
103756
63088
2022-08-29T01:57:52Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| image = XIX Commonwealth Games-2010 Delhi Winners of Discus (Women’s) Krishna Poonia of India (Gold), Harwant Kaur of India (Silver) and Seema Antil of India (Bronze) during the medal presentation ceremony of the event (cropped) - Seema Antil.jpg
| image_size =
| caption = ᱥᱤᱢᱟ ᱟᱱᱴᱤᱞ (᱒᱐᱑᱐)
| birth_date = ᱒᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱘᱓
| birth_place = [[ᱥᱚᱱᱤᱯᱚᱛ]], [[ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱱᱟ]], ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ
| country = {{IND}}
| sport = ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ
| event = [[ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]
| coach =
| highestranking =
| pb =
| medaltemplates = {{Medal|Competition|[[ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱐᱖ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱐᱖ ᱢᱮᱞᱵᱳᱨᱱ]]|[[Athletics at the 2006 Commonwealth Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Silver| [[᱒᱐᱑᱔ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱑᱔ ᱜᱞᱟᱥᱜᱳᱣ]]|[[Athletics at the 2014 Commonwealth Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Bronze | [[᱒᱐᱑᱐ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱑᱐ ᱫᱤᱞᱞᱤ]] |[[Athletics at the 2010 Commonwealth Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Silver | [[᱒᱐᱑᱘ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱑᱘ ᱜᱳᱞᱰᱠᱳᱥᱴ]] |[[Athletics at the 2018 Commonwealth Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Competition|[[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]]}}
{{Medal|Gold| [[᱒᱐᱑᱔ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱑᱔ ᱤᱱᱪᱤᱭᱳᱱ]]|[[Athletics at the 2014 Asian Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Bronze| [[᱒᱐᱑᱘ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ|᱒᱐᱑᱘ ᱡᱟᱠᱟᱨᱛᱟ ᱯᱟᱞᱮᱢᱵᱟᱝ]]|[[Athletics at the 2018 Asian Games|ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
{{Medal|Competition | [[ᱤ.ᱟ.ᱟᱯ. ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱤᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠ|ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] }}
{{Medal|Bronze | [[᱒᱐᱐᱒ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱤᱱ ᱟᱛᱷᱞᱮᱴᱤᱠᱥ|᱒᱐᱐᱒ ᱠᱤᱝᱥᱴᱳᱱ]] | [[ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]]}}
| updated = 6 October 2014
}}
'''ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟ ᱟᱱᱴᱤᱞ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱒᱗ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱘᱓) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ]]ᱤᱭᱚ [[ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]] ᱪᱟᱯᱟᱫᱤᱭᱟ. ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱡᱟᱭ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱟᱱ ᱥᱠᱳᱨ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱖᱒ᱹ᱖᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱝ ᱒᱐᱕ᱹ᱔ ᱯᱷᱩᱴ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖ ᱥᱟᱞᱤᱱᱟᱥ,ᱠᱟᱞᱤᱯᱷᱚᱨᱱᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite news|title=Discus thrower Seema Punia qualifies for Rio Olympics|url=http://www.thehindu.com/sport/other-sports/discus-thrower-seema-punia-qualifies-for-rio-olympics/article8662999.ece|accessdate=29 July 2016|work=[[The Hindu]]|agency=[[Press Trust of India|PTI]]|date=29 May 2016}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱢᱟ ᱫᱚ [[ᱦᱚᱨᱤᱭᱟᱬᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱚᱱᱤᱯᱚᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱣᱰᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite web | title =Seema Antil | work =Athletes | publisher =Sports Reference | url =https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/an/seema-antil-1.html | accessdate =11 October 2010 }}</ref> Her sporting career began at the age of 11 years as a ᱱᱩᱭ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ᱫᱚ [[Hurdling|ᱦᱚᱨᱰᱚᱞ]] ᱟᱨ [[Long jump|ᱡᱷᱟ.ᱞ ᱫᱚᱱ]] ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱮᱛᱦᱚᱵ ᱞᱮᱟᱭ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ [[ᱰᱤᱥᱠᱚᱥ ᱛᱷᱨᱳ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite news |title= Seema Antil profile |url= http://timesofindia.indiatimes.com/london-olympics-2012/olympics-2012-players/seemaantil.cms |newspaper= The Times of India}}</ref> Her gold medal win at the [[2000 World Junior Championships in Athletics|᱒᱐᱐᱐ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]], [[ᱥᱟᱱᱴᱤᱭᱟᱜᱳ]] ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱨ 'Millennium Child' ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱧᱩᱛᱩᱢ-ᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref>{{cite news |title= Asian Games 2014: Two no-shows and two doping charges later, Seema Punia spins gold |url= http://indianexpress.com/article/sports/sport-others/asian-games-2014-with-gold-discus-thrower-seema-punia-moves-past-doping-cloud/ |newspaper= The Indian Express |date= 29 September 2014}}</ref> ᱥᱤᱢᱟ ᱚᱱᱴᱤᱞ ᱫᱚ [[Sonipat#Colleges|ᱥᱳᱱᱤᱯᱟᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟ.ᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡ]] ᱨᱮ ᱚᱞ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱢᱟ ᱚᱱᱴᱤᱞ [[2000 World Junior Championships in Athletics|᱒᱐᱐᱐ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ [[pseudoephedrine]] ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱢᱤᱫ ᱰᱨᱚᱜ ᱴᱮᱥᱴ ᱨᱮ,ᱰᱨᱚᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱟᱛᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱨᱩᱣᱟ.ᱲ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.hinduonnet.com/2001/10/02/stories/07020116.htm |title=The Hindu : Seema Antil loses gold medal on ephedrine violation |publisher=Hinduonnet.com |date=2001-10-02 |accessdate=2014-08-25}}</ref> ᱛᱚᱵᱮ ᱒᱐᱐᱒ ᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱠᱷᱟ [[2002 World Junior Championships in Athletics|ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱢᱟ ᱫᱚ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾
ᱥᱤᱢᱟ [[᱒᱐᱐᱖ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟ. ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱤᱫᱤᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱨᱭᱟᱬᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱒᱖ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱐᱖ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱢ ᱟᱣᱟᱰ ᱪᱟᱞ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ [[᱒᱐᱐᱖ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱠᱷᱮᱞ ᱟᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱮᱰᱤᱭᱟ ᱠᱚ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱛᱮ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://ia.rediff.com/sports/2006/dec/09dohalead02.htm |title=Seema Antil not to take part in Doha |publisher=Ia.rediff.com |date=2004-12-31 |accessdate=2014-08-25}}</ref> ᱟᱡ ᱫᱚ steroid (stanozolol) ᱠᱷᱟ.ᱭᱤᱨ ᱠᱚ ᱴᱮᱥᱴ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱥᱤᱢᱟ ᱫᱚ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱜᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱮᱥᱱᱟᱯ ᱯᱷᱮᱰᱮᱨᱮᱥᱚᱱ ᱯᱩᱨᱟ.ᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱥᱤᱢᱟ ᱫᱚ ᱴᱤᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱩᱰᱩᱠ ᱜᱤᱰᱤ ᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{cite news|url=http://www.hindu.com/2006/12/09/stories/2006120910962000.htm |title=Seema cleared, opts out |newspaper=The Hindu |date=2006-12-09 |accessdate=2014-08-25}}</ref>
ᱥᱤᱢᱟ [[᱒᱐᱑᱐ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱒ ᱨᱮ [[᱒᱐᱑᱒ ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱨᱮ 13th ᱯᱳᱡᱤᱥᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱣᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ [[2014 Commonwealth Games|ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱨᱩᱯᱟ. ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱔ [[2014 Asian Games|ᱮᱟᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱠᱚᱭ ᱡᱤᱛᱠᱟ.ᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ <ref>{{cite magazine |title= India's discus thrower Seema Punia clinches gold at Asian Games |url= http://indiatoday.intoday.in/story/india-seema-punia-clinches-discus-gold-at-asian-games/1/393358.html |magazine= India Today |date= 29 September 2014 |accessdate= 6 October 2014}}</ref>
==ᱱᱤᱡᱮᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱢᱟ ᱫᱚ [[ᱟᱸᱠᱩᱥ ᱯᱩᱱᱤᱭᱟ]] ᱴᱷᱮᱱ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱢᱟ ᱤᱡ ᱠᱳᱪ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱨ [[ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[᱒᱐᱐᱔ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]] ᱠᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞ ᱠᱟᱫᱟ ᱾ <ref>{{cite web |title= CWG medallist ties the knot |url= http://www.tribuneindia.com/2011/20110208/haryana.htm#9 |website= tribuneindia.com |date= 8 February 2011}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{iaaf name|id=180270}}
{{Footer Asian Games Champions Discus Throw Women}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Antil, Seema}}
[[Category:1983 births]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian female discus throwers]]
[[Category:21st-century Indian women]]
[[Category:Olympic athletes of India]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2004 Summer Olympics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2012 Summer Olympics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2016 Summer Olympics]]
[[Category:Commonwealth Games silver medallists for India]]
[[Category:Commonwealth Games bronze medallists for India]]
[[Category:Commonwealth Games medallists in athletics]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2006 Commonwealth Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2010 Commonwealth Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2014 Commonwealth Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2018 Commonwealth Games]]
[[Category:Asian Games gold medalists for India]]
[[Category:Asian Games bronze medalists for India]]
[[Category:Asian Games medalists in athletics (track and field)]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2014 Asian Games]]
[[Category:Athletes (track and field) at the 2018 Asian Games]]
[[Category:Sportswomen from Haryana]]
[[Category:People from Sonipat]]
[[Category:Doping cases in athletics]]
[[Category:Indian sportspeople in doping cases]]
[[Category:Medalists at the 2014 Asian Games]]
[[Category:Medalists at the 2018 Asian Games]]
[[Category:Athletes from Haryana]]
nxkgmobot2r7y6ltmhkgog3ijzqk6fk
ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ
0
7680
103750
40586
2022-08-29T01:51:54Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| name = ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ
| image =
| image_size =
| caption =
| fullname = ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ
| nicknames =
| national_team = {{IND}}
| strokes =
| alma_mater = [[ᱡᱮᱭᱱ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ]], [[ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱳᱨ]]
| club =
| coach =
| collegeteam = [[ᱡᱮᱭᱱ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ]]
| birth_date = ᱒᱐ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱕
| birth_place =
| death_date =
| death_place =
| height =
| weight =
}}
'''ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱒᱐ ᱡᱟᱱᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱘᱕) ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱜᱟᱞᱳᱨ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱽ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name=it>{{citation
|title=Who"s Who
|publisher=[[India Today]]
|author=Nandini Narayanan
|date=6 July 2009
| accessdate = 2010-10-11
| url = http://indiatoday.intoday.in/content_mail.php?option=com_content&name=print&id=50379#
}}</ref> ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ ᱫᱚ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱨᱮ ᱑᱔᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱢᱮᱰᱟᱞ,᱓᱖ ᱜᱟᱴᱟᱝ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱣᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱟᱴᱟᱝ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱦᱚᱸ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ <ref name=it/> ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[United States Anti-Doping Agency|USADA]] ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|url=http://www.usada.org/about/careers/employee-spotlight-shikha-tandon/|title=Shikha Tandon - Science Program Lead {{!}} U.S. Anti-Doping Agency (USADA)|website=U.S. Anti-Doping Agency (USADA)|language=en-US|access-date=2016-05-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20160809004332/http://www.usada.org/about/careers/employee-spotlight-shikha-tandon/#|archive-date=2016-08-09}}</ref>
== ᱠᱟᱢᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
[[File:The President Dr. A.P.J. Abdul Kalam presenting the Arjuna Award -2005 to Ms. Shikha Tandon for Swimming, at a glittering function in New Delhi on August 29, 2006.jpg|thumb|᱒᱖ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱖ ᱦᱤᱞᱚᱜᱽ ᱱᱟᱣᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱨᱮ ᱯᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱸᱴ ᱰ. ᱚ.ᱯ.ᱡ. ᱚᱵᱫᱩᱞ ᱠᱟᱞᱟᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱟᱣᱟᱰ-᱒᱐᱐᱕ ᱧᱟᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ]]
᱑᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱴᱤᱢ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱦᱟᱞᱟᱝ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱩᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱤᱵᱷᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱠᱷᱮᱞ ᱟᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱸᱥᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱑᱓ ᱥᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱩᱱ ᱨᱮᱜᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱠᱷᱟ [[ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱑᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱠᱷᱟ ᱣᱟᱨᱞᱰ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭ-ᱟ ᱾ <ref name=it/>
᱒᱐᱐᱑ ᱨᱮ ᱒᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱩᱱᱤᱭᱚᱨ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱠᱣᱟᱴᱤᱠ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ [[ᱢᱮᱰᱞᱤ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱽ|ᱢᱮᱰᱞᱤ]], 200 m ᱮᱠᱞᱟ ᱯᱟᱭᱨᱟ ᱟᱛᱮ ᱱᱟᱣᱟ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref name=jain/>
᱒᱐᱐᱒ ᱵᱩᱥᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮ ᱑᱐᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱽ ᱨᱮ ᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱮᱥᱮᱫ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref name=stan/>
᱒᱐᱐᱓ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱕᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱤᱱᱤᱭᱚᱨ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱟᱠᱣᱟᱴᱤᱞ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ,26.61 s ᱨᱮ 50 ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref>{{Cite web
| title = Shri Vikram Verma congratulates swimmer Shikha Tandon
| publisher=Ministry of Youth Affairs & Sports
|date=19 September 2003
| accessdate = 2010-10-11
| url = http://pib.nic.in/archieve/lreleng/lyr2003/rsep2003/19092003/r1909200312.html
}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱮᱠᱞᱟ ᱜᱮ ᱢᱚᱬᱮ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱱᱟ ᱢᱮᱰᱟᱞ ᱫᱟᱲᱮ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name=stan>{{Cite journal
|title = Awesome THREESOME
|publisher = Sportstar
|volume = 29
|issue = 1
|date = 7–13 January 2006
|author = Stan Rayan
|accessdate = 2010-10-11
|url = http://www.hinduonnet.com/tss/tss2901/stories/20060107000205600.htm
}}{{dead link|date=May 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
[[2004 Summer Olympics|᱒᱐᱐᱔ ᱟᱛᱷᱮᱱᱥ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ]],ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱱᱟᱨ 50 m ᱟᱨ 100 m [[Freestyle swimming|ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ]] ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱽ ᱨᱮ ᱠᱣᱟᱞᱤᱯᱷᱟᱭ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱩᱱᱠᱚᱛᱚ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱮᱠᱞᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱮᱠᱷᱟ ᱜᱮ ᱚᱞᱚᱢᱯᱤᱠ ᱜᱮᱢᱥ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱤᱵᱷᱮᱸᱴ ᱨᱮ ᱵᱷᱟᱜ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref name=it/>
᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱗ ᱜᱟᱴᱟᱝ ᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱨᱮᱠᱚᱰ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱭ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite web|url=http://www.hindu.com/2005/12/16/stories/2005121612402200.htm |title=Sport : Shikha Tandon makes a splash |publisher=The Hindu |date=2005-12-16 |accessdate=2010-10-11}}</ref> <ref name=it/> ᱒᱐᱐᱕ ᱨᱮ [[ᱚᱨᱡᱩᱱ ᱟᱣᱟᱰ]] ᱠᱚ ᱪᱟᱞᱟᱫᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ [[᱒᱐᱐᱖ ᱢᱮᱞᱵᱚᱨᱱ ᱠᱚᱢᱚᱱ ᱣᱮᱞᱛᱷ ᱜᱮᱢᱥ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱵᱟᱱᱟᱨ 50 m ᱟᱨ 50 m ᱯᱷᱨᱤ ᱥᱴᱟᱭᱤᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱢᱤ-ᱯᱷᱟᱭᱱᱟᱞ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Citation
|publisher=Oneindia News
| title = Shikha Tandon eliminated in both semifinals
|date=20 March 2006
| accessdate = 2010-10-11
| url = http://news.oneindia.in/2006/03/19/shikha-tandon-eliminated-in-both-semifinals-1142845362.html
}}</ref> ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱵᱮᱝᱠᱚᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜᱽ ᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱩᱢᱮᱨ ᱜᱟᱫᱮᱞ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜᱽ ᱪᱟᱢᱯᱤᱭᱟᱱᱥᱤᱯ ᱨᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱛᱤᱨᱞᱟ. ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱤᱱᱴᱚᱨᱱᱮᱥᱱᱟᱞ ᱢᱮᱰᱟᱞ(ᱠᱚᱸᱥᱟ) ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ <ref name="stan" /> ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ-ᱟᱜᱽ ᱫᱟ.ᱵᱤ ᱠᱚ ᱥᱚᱨᱡᱚᱨᱤ(surgery) ᱞᱮᱭᱟ, ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱤᱵᱷᱮᱸᱴ ᱠᱚᱭ ᱯᱚᱪᱚᱡ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ <ref>{{Citation
| title = Sandeep, Shikha striving for Olympic berths
|newspaper=The Hindu
|date=11 September 2007
| accessdate = 2010-10-11
| url = http://www.hindu.com/2007/09/11/stories/2007091153981800.htm
}}</ref>
᱒᱐᱐᱙ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱭᱞᱩᱡᱤ(Biology) ᱟᱨ ᱵᱟᱭᱳ-ᱴᱮᱠᱱᱳᱞᱳᱡᱤ(Biotechnology) ᱨᱮ ᱣᱮᱥᱴᱚᱨᱱ ᱨᱤᱡᱚᱨᱵᱷ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱨᱮ ᱰᱤᱜᱽᱨᱮ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱥᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ USADA ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱞᱟᱜᱤᱱ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱟᱛᱮ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ USADA ᱨᱮ ᱠᱟ.ᱢᱤ ᱮᱛᱚᱦᱚᱰᱽ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{Cite web|url=http://www.sportskeeda.com/swimming/i-always-wanted-to-work-with-usada-swimmer-shikha-tandon-interview|title=I always wanted to work with USADA - swimmer Shikha Tandon Interview|date=2012-11-27|website=www.sportskeeda.com|access-date=2016-05-31}}</ref>
== ᱱᱤᱡᱮᱨ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱵᱚᱠᱚᱛ ᱠᱚᱲᱟ ᱫᱚ ᱥᱳᱵᱷᱤᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱛᱚᱵᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ [[ᱚᱥᱛᱷᱚᱢᱟ]] ᱵᱮᱢᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱰᱟᱠᱛᱚᱨ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱞᱟ.ᱜᱤᱱ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟ,ᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱞᱚᱸᱜ(lung) ᱠᱟᱯᱟᱥᱤᱴᱤ ᱨᱤᱠᱟ. ᱨᱩᱣᱟ.ᱲᱼᱚᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱟᱫᱚ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱤᱫᱤᱭᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱦᱚᱸ ᱚᱱᱰᱮ ᱜᱮ ᱥᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱭᱨᱟᱜ ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ <ref name=it/>
ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱫᱚ, [[ᱡᱮᱱᱤ ᱛᱷᱚᱢᱯᱥᱚᱱ]] ᱟᱨ [[ᱤᱱᱜ ᱰᱮ ᱵᱨᱩᱡᱤᱱ]] ᱫᱚ ᱟ.ᱰᱤ ᱜᱮ ᱯᱟᱝᱡᱟ(follow) ᱞᱮᱫ ᱠᱤᱱᱟᱭ ᱾ <ref>{{cite web|first=Purba | last=Dutt |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-12-22/people/28248947_1_women-swimmers-asian-games-athlete |title=Shikha Tandon, a pool of talent - The Times of India |publisher=The Times of India |date=2010-09-29 |accessdate=2010-10-11}}</ref>
[[ᱡᱚᱭᱱ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱚᱨᱥᱤᱴᱤ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱨᱤ ᱵᱷᱚᱜᱽᱣᱟᱱ ᱢᱚᱦᱟᱵᱤᱨ ᱡᱚᱭᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱷᱟ ᱴᱚᱱᱰᱚᱱ ᱯᱟᱨᱦᱟᱲ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ <ref name=jain>{{Citation
| title = A day to remember for Akbar Ali, Shikha and Rehan
|publisher=The Hindu
|date=6 July 2001
| accessdate = 2010-10-11
| url = http://www.hinduonnet.com/2001/07/07/stories/07071007.htm
}}</ref> and then studied biotechnology at [[Bangalore University]].<ref name=it/>
ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱵᱟᱭᱞᱳᱡᱤ ᱟᱨ ᱵᱟᱭᱳ-ᱴᱮᱠᱱᱳᱞᱳᱡᱤ ᱨᱮ ᱡᱚᱛ ᱛᱮ ᱵᱟ-ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱢᱟᱥᱴᱚᱨ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱭ.ᱥ. ᱟᱱᱴᱤ-ᱰᱳᱯᱤᱝ ᱮᱡᱮᱱᱥᱤ,ᱠᱚᱞᱚᱨᱟᱰᱳ ᱥᱯᱨᱤᱝ,ᱭ.ᱥ.ᱟ.(US Antidoping Agency, Colorado Springs, USA) ᱨᱮ ᱥᱟᱭᱤᱱᱥ ᱯᱨᱳᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱮᱯᱨᱟᱣ ᱟᱭ ᱾ <ref>{{Citation
| url = http://www.usada.org/staff
| title = Meet our Team and Staff
}} {{fv|date=November 2018}}</ref>
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
td5nqnpnj2vd441t802x3tvtm8ry45q
ᱥᱤᱝᱲᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ
0
8280
103723
96920
2022-08-29T01:17:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* <ᱯᱷᱮᱵᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱝᱲᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ [[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱱᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱱᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱤᱝᱲᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱵᱚᱜᱩᱲᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱱᱚᱱᱫᱤᱜᱽᱨᱟᱢ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱫᱚ [[ᱜᱩᱨᱩᱫᱟᱥᱯᱩᱨ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱛᱟᱲᱟᱥ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]], ᱯᱩᱪᱷᱤᱢ ᱫᱚ [[ᱱᱚᱶᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱟᱛᱨᱟᱭ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ]] ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾
==ᱯᱚᱨᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱮᱞᱟᱠᱟᱠᱚ==
ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱑᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱺ
#᱑ ᱴᱟᱝ ᱥᱩᱠᱟᱥ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱒ ᱱᱚᱝ ᱰᱟᱦᱤᱭᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱓ ᱱᱚᱝ ᱤᱴᱟᱞᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱔ ᱱᱚᱝ ᱠᱚᱞᱚᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱕ ᱱᱚᱝ ᱪᱟᱢᱟᱨᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱖ ᱱᱚᱝ ᱦᱟᱛᱤᱭᱟᱱᱫᱚᱦᱚ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱗ ᱱᱚᱝ ᱞᱟᱞᱳᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱘ ᱱᱚᱝ ᱥᱮᱨᱠᱳᱞ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱙ ᱱᱚᱝ ᱛᱟᱡᱽᱯᱩᱨ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱑᱐ ᱱᱚᱝ ᱪᱚᱣᱜᱽᱨᱟᱢ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
#᱑᱑ ᱱᱚᱝ ᱪᱷᱟᱛᱟᱨᱫᱤᱜᱷᱤ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
@᱑᱒ ᱱᱚᱝ ᱨᱟᱢᱟᱱᱱᱫᱚ ᱠᱷᱟᱡᱩᱨᱟ ᱤᱭᱩᱱᱤᱭᱚᱱ
==ᱦᱚᱲᱠᱚ==
ᱥᱤᱝᱲᱟᱹ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟ ᱨᱮ ᱓,᱖᱔,᱓᱘᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮ-
ᱠᱚᱲᱟ-᱑,᱘᱒,᱕᱘᱖ ᱜᱚᱴᱟᱝ
ᱠᱩᱰᱤ-᱑,᱘᱑,᱗᱙᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ
ᱜᱷᱟᱨᱚᱡ ᱠᱚ ᱘᱘,᱗᱙᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ᱾(,ᱦᱟᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ 2᱐᱑ᱛ)
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱦᱚᱲᱠᱚ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ==
*[[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱚᱡᱮᱞᱟᱠᱚ]]
*[[ᱨᱟᱡᱽᱥᱟᱦᱤ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
*[[ᱱᱟᱴᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
s45rn9fn441v6rfzuu82kwpqlw7ue18
ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱥᱟᱦᱟ
0
8352
103707
62962
2022-08-29T01:03:51Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱥᱟᱦᱟ''' ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ [[ᱯᱨᱚᱡᱟᱯᱚᱛᱤ]](᱒᱐᱑᱑) ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱯᱷᱮᱨᱫᱳᱥ ᱳᱭᱟᱦᱤᱫᱽ]] ᱥᱟᱶ-ᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚᱭ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱞᱮᱜ-ᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ, ᱞᱚᱠ/ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱦᱚᱸᱭ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱵᱟᱲᱟᱭ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱮᱥᱴᱩᱰᱤᱭᱳ ᱮᱞᱵᱟᱢ-ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
[[File:Shithi Saha.jpg|thumb|ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱥᱟᱦᱟ]]
==ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ==
ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟ.ᱨᱤᱭᱟ. ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱨᱩᱥᱤᱠᱟ. ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱵᱟᱵᱟ ᱥᱚᱢᱤᱨ (Shamir) ᱴᱷᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
ᱟᱡ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱥᱟᱱᱛᱩᱱᱩ (Shantonu) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱷᱟ.ᱜᱤ ᱜᱤᱴᱟᱨᱤᱥᱴ ᱟᱨ ᱛᱟᱵᱞᱟ ᱵᱟᱡᱟᱣᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱟᱠᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱡᱮᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱵᱟ.ᱜᱤ ᱚᱴᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱫᱚ ᱡᱟᱶᱟᱭ (Raj Sekhar) ᱥᱟᱶ ᱱᱤᱣᱡᱤᱞᱟᱸᱰ ᱦᱮᱡ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾
ᱟᱡ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱥᱚᱠᱛᱤ (Shakti) ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱨᱤᱧ-ᱮ ᱥᱮᱬᱟ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱫᱚ ᱚᱥᱚᱠ ᱥᱟᱦᱟ ᱟᱨ ᱳᱦᱟᱭᱫᱩᱞ ᱦᱚᱠ ᱛᱟᱹᱠᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱤᱱ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ [[ᱪᱷᱟᱭᱟᱱᱴ]] ᱟᱨ ᱥᱚᱢᱞᱚᱱ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱥᱛᱨᱤᱭᱳ, ᱞᱚᱠ ᱟᱨ ᱥᱟᱫᱷᱩᱱᱤᱠ ᱥᱮᱨᱤᱧ-ᱮ ᱪᱤᱫᱽ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱨᱚᱵᱤᱱᱨᱚ ᱥᱮᱨᱤᱧ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫᱽ ᱯᱩᱱ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱩᱨᱩᱥᱠᱟᱨ ᱥᱶ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱑᱐᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱩᱨᱩᱥᱠᱟᱨ-ᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
== ᱠᱮᱨᱤᱭᱚᱨ ==
ᱥᱟᱛᱷᱤ,ᱢᱚᱬᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱟᱝᱜᱷᱟᱨ ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱥᱩ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ (Shishu Academy) ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ ᱾
ᱥᱤᱛᱷᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱟᱞᱨᱮ "ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱚᱞᱵᱚ ᱵᱚᱞᱮ" ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ,ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱫᱚ ᱨᱚᱵᱤᱱᱨᱚᱱᱟᱛᱷ ᱴᱟᱜᱳᱨ ᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱷᱚᱯᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱩᱢᱟ.ᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲᱜᱮ ᱠᱩᱥᱩ ᱨᱟ.ᱥᱠᱟ. ᱛᱮᱠᱚ ᱟᱛᱟᱝ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾
ᱤᱱᱟ. ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱒᱐᱐᱙ ᱥᱟᱞᱨᱮ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱠᱳᱞᱯᱳᱱᱟ (Kolpona) ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟᱭ,ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮ ᱡᱚᱛᱚᱛᱮ ᱑᱒ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱳᱞᱳ ᱟᱨ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱜᱳᱞᱯᱳ ᱯᱟᱴᱟᱭ (Golpo Patay) ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟᱨᱤ ᱢᱟ.ᱱ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾ ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱫᱚ ᱯᱩᱱᱟ.ᱜ ᱟᱞᱵᱚᱢ ᱢᱳᱱ ᱵᱟᱞᱤᱠᱟ (Mon Balika) ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮᱱᱮᱢ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ,
᱒᱐᱑᱖ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱓ ᱢᱟ.ᱦᱤᱛ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱥᱯᱮᱞᱟᱞ ᱢᱟ.ᱱ
ᱤᱱᱰᱚ-ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ(Indo-Bangladesh) ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱷᱟᱞ,ᱚᱠᱞᱟᱸᱰ ᱱᱤᱣᱡᱤᱞᱟᱸᱰ ᱨᱮᱠᱚ ᱪᱟᱞ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾
== ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ. ==
ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱡᱟ.ᱛᱤᱭᱟ.ᱨᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟ.-- ᱥᱚᱨᱮᱥ ᱴᱟᱜᱳᱨ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟ.ᱨᱤᱭᱟ. (ᱯᱩᱱ ᱫᱷᱟᱣ){Bangladesh National Awards-- Best Tagore Singer (4 times)}
ᱥᱯᱮᱥᱟᱞ ᱢᱟ.ᱱ--
ᱤᱱᱰᱚ-ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱯᱷᱮᱥᱴᱤᱵᱷᱟᱞ,᱒᱐᱑᱖
Special honour at Indo-Bangladesh Cultural Festival, 2016
== ᱥᱮᱬᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱠᱚ ==
*ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱵᱚᱞᱵᱚ ᱵᱚᱞᱮ(᱒᱐᱐᱕)
*ᱠᱚᱞᱯᱚᱱᱟ(᱒᱐᱐᱙)
*ᱜᱚᱞᱯᱚ ᱯᱟᱛᱟᱭ(᱒᱐᱑᱑)
*ᱢᱚᱱ ᱵᱟᱞᱤᱠᱟ(᱒᱐᱑᱕)
==ᱥᱮᱱᱤᱢᱟᱠᱚ==
*[[ᱯᱨᱚᱡᱟᱯᱚᱛᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
== ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱡᱚᱱᱚᱲ ==
https://en.wikipedia.org/wiki/Shithi_Saha
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
srjkfu5qnjjhr5qdop05ix9xl93izrk
ᱥᱤᱢ
0
8405
103752
66465
2022-08-29T01:53:35Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
[[File:White-hen-500x500.jpg|thumb|ᱥᱤᱢ ]]
ᱥᱤᱢ ᱫᱚ ᱟᱹᱥᱩᱞ [[ᱪᱮᱬᱮ]] ᱢᱚᱫᱨᱮ ᱢᱤᱱᱜ ᱴᱟᱝ ᱥᱤᱢ ᱫᱩᱠᱩ ᱟᱹᱥᱩᱞ ᱠᱩᱣᱟ ᱩᱝᱠᱩᱣᱟᱜ ᱵᱤᱞᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱞ ᱡᱚᱢ ᱛᱟᱠᱩ ᱞᱟᱹᱜᱤᱜ
==ᱪᱤᱛᱟᱨ==
[[File:Publish.jpg|thumb|]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱪᱮᱬᱮ]]
fc89scdx0gr0kr0tenaptmerfljb1lw
ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ
0
8505
103721
97086
2022-08-29T01:15:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ<br>Singrai soren
| caption = ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ (Singrai soren)
| image = [[File:Ss.jpg.jpg|thumb]]
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date and age|1978|01|12|df=y}}
| birth_place = ᱥᱩᱠᱤᱞᱟ ᱠᱷᱟᱹᱠᱤ, [[ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱡᱤᱞᱞᱟᱹ]], [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| occupation = ᱜᱟᱭᱱᱟᱦᱟ<br>ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱜᱟᱵᱟᱱᱤᱭᱟᱹ
| nationality = [[ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ]]
| citizenship = [[File:Farm-Fresh flag india.png|Farm-Fresh flag india]]
| awards = AISFA Award 2015<br>RASCA Award 2015<br>JNFF Award 2019<ref name="jnff.in">http://www.jnff.in/news.php</ref>
}}
'''ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱭᱩᱡᱤᱠ ᱰᱟᱭᱨᱮᱠᱴᱚᱨ, ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ, ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱚᱞᱚᱜᱼᱤᱡ, ᱟᱲᱟᱝ ᱰᱤᱡᱟᱭᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱢᱤᱣᱡᱤᱡ ᱤᱱᱰᱟᱥᱴᱨᱤ ᱨᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱟᱨ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱣᱮᱥᱴᱮᱨᱱ ᱢᱤᱣᱡᱤᱠ, ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱦᱚᱸᱭ ᱠᱟᱹᱢᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱢᱤᱣᱡᱤᱠ ᱰᱟᱭᱨᱮᱠᱴᱚᱨ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ ᱟᱨᱹ ᱰᱤᱹ ᱵᱚᱨᱢᱚᱱ, ᱮᱹ ᱟᱨᱹ ᱨᱚᱦᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱭᱟᱱᱤ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱮᱞᱟᱝ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱤᱴᱷᱩᱨ ᱟᱨ ᱡᱩᱰᱟᱹᱥᱤ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱡᱮᱞᱮᱠᱟ, ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱟᱱᱩᱨᱟᱢ, ᱢᱚᱦᱢᱚᱫᱽ ᱨᱟᱯᱷᱤ, ᱠᱤᱥᱚᱨ ᱠᱩᱢᱟᱨ, ᱞᱟᱛᱟ ᱢᱟᱝᱜᱤᱥᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱠᱮᱞ ᱡᱮᱠᱥᱚᱱ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱧᱡᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱮᱭᱮ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱫᱚ ᱑ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱗᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ (ᱥᱠᱩᱞ ᱥᱟᱨᱴᱤᱯᱷᱤᱠᱮᱴ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱒᱑/᱐᱒/᱑᱙᱗᱘ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ) ᱨᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱚᱭᱩᱨᱵᱷᱚᱸᱡᱽ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱠᱤᱞᱟ ᱠᱷᱟᱞᱤ ᱟᱛᱚ ᱨᱮᱭᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱠᱚ ᱫᱚ ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱟᱯᱟᱛ ᱛᱮᱫ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱪᱚᱱᱫᱽᱨᱚ ᱢᱚᱦᱚᱱ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱮᱝᱜᱟᱛ ᱛᱮᱫ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱰᱩᱢᱱᱤ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ, ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱪᱟᱹᱠᱨᱤᱭᱟᱱᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱮᱝᱜᱟᱛ ᱛᱮᱫ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱭᱚᱞᱤᱱ ᱵᱟᱱᱟᱢᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱫᱚ ᱟᱫᱚᱢ ᱚᱠᱛᱮ ᱥᱴᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱦᱟᱢᱚᱱᱤᱭᱟᱢ ᱟᱨ ᱠᱤᱼᱵᱚᱨᱰ ᱵᱟᱱᱟᱢᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱵᱟᱲᱟᱣᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱮᱨᱮᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱨᱢᱚᱱᱤᱭᱟᱢ ᱚᱨᱚᱝᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱥᱨᱟᱛ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱚᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱥᱚᱱᱛᱤ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱟᱨ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱨᱤᱢᱤᱞ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱮᱨᱟ ᱰᱤᱜᱤᱨ ᱥᱚᱨᱮᱱ, ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱚ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱜᱩᱭ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ ᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱜᱩᱨᱩ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱨᱟᱹᱜᱷᱩᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱟᱸᱴ ᱮᱞᱟᱝ ᱚᱨᱥᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱫᱩᱨᱟᱹᱝ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱥᱟᱶ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩᱜᱼᱮ ᱠᱷᱚᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱠᱮᱨᱤᱟᱨ==
᱑᱙᱘᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱦᱟᱨᱢᱚᱱᱤᱭᱟᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱦᱟ ᱛᱮ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱟᱝᱜᱦᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱑᱙᱘᱙ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡ ᱜᱚᱜᱚ ᱣᱟᱜ ᱯᱨᱚᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮ ᱠᱮᱥᱤᱭᱚ ᱟᱨ ᱦᱟᱨᱢᱚᱱᱤ ᱵᱟᱱᱟᱢᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱚᱯᱮᱨᱟ ᱥᱟᱶ ᱞᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱚᱞᱟᱜ ᱚᱯᱮᱨᱟ "ᱥᱚᱝᱜᱷᱟᱨᱮ ᱦᱮᱱᱫᱮ ᱠᱳᱞ" ᱟᱨ "ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ" ᱵᱟᱡᱟᱱ ᱥᱟᱥᱟᱯᱲᱣᱤᱡ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱙᱗ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱞᱚᱠᱦᱚᱱ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱥᱟᱶ ᱜᱚᱯᱚᱲᱚ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱚᱭᱮᱥ ᱤᱱᱴᱟᱨᱱᱮᱥᱚᱱᱟᱞ ᱠᱷᱚᱱ "ᱦᱟᱭᱨᱮ ᱠᱷᱮᱨᱣᱟᱲ" ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱮᱞᱵᱟᱢ ᱠᱮᱥᱮᱴ ᱚᱰᱚᱠ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱥᱮᱡ ᱞᱚᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱨᱢᱩ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮᱜᱮ ᱱᱤᱡᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱫᱷᱟᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ ᱠᱤᱱ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱠᱮᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱜᱟᱭᱟᱱ (ᱨᱩ ᱚᱨᱚᱝ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱨᱟᱹᱭ ᱥᱚᱨᱮᱱ)==
{| class="wikitable sortable"
|-
! ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ !! ᱚᱯᱮᱨᱟ !! ᱥᱮᱨᱢᱟ
|-
| ''ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱥᱟᱝᱜᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱮᱱᱫᱮ ᱠᱩᱞ'' || ᱥᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱑᱙᱙᱗
|-
| ''ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱩᱱᱟᱹᱢᱤ'' || ᱥᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱑᱙᱙᱗
|-
| ''ᱜᱤᱫᱤ ᱢᱮᱞᱮ ᱢᱮᱞᱮ ᱠᱚᱭᱮᱞ ᱦᱟᱞᱮ ᱰᱟᱞᱮ'' || ᱥᱤᱫᱟᱹ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱑᱙᱙᱘
|-
| ''ᱠᱩᱫᱩᱢ ᱨᱮ ᱠᱩᱸᱬᱤᱫ ᱠᱩᱸᱬᱤᱫ'' || ᱡᱟᱹᱡᱤᱞᱢᱟᱱ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱑᱙᱙᱙
|-
| ''ᱚᱦᱟᱭ ᱵᱟᱪᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱭᱟᱹᱧ ᱚᱠᱟᱨᱮ'' || ᱡᱟᱹᱡᱤᱞᱢᱟᱱ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱑᱙᱙᱙
|-
| ''ᱵᱟᱭᱟᱨ ᱠᱟᱰᱟᱭ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱠᱟᱱ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱐
|-
| ''ᱵᱤᱞᱟᱹᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱵᱤᱞᱟᱹᱛᱤ ᱥᱮᱛᱟ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱐
|-
| ''ᱤᱧᱢᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱴᱟᱹᱱᱰᱤ ᱨᱮ ᱟᱢᱢᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱨᱮ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱑
|-
| ''ᱫᱩᱞᱟᱹᱧ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱛᱤᱧ ᱜᱟᱛᱮ ᱟᱞᱚᱢ ᱦᱤᱨᱚᱢᱟᱹᱧᱟᱹ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱒
|-
| ''ᱥᱟᱠᱟᱱ ᱵᱟᱹᱦᱩ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱵᱟᱹᱞᱤ ᱚᱲᱟᱜ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱒
|-
| ''ᱢᱟᱹᱢᱱᱤ ᱜᱤᱫᱤ ᱠᱚ ᱡᱚᱡᱚᱢ ᱠᱟᱱ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱓
|-
| ''ᱥᱤᱵᱤᱞ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱥᱟᱵᱟᱜ ᱮᱱᱟ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱓
|-
| ''ᱱᱮᱱᱰᱟ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱭᱮᱱᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭ ᱵᱟᱦᱟ ᱵᱚᱝᱜᱟ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱔
|-
| ''ᱦᱮᱱᱫᱟ ᱫᱟᱫᱟᱢ ᱱᱚᱝᱠᱟᱱᱟ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ|| ᱒᱐᱐᱔
|-
| ''ᱮ ᱵᱟᱹᱵᱩ ᱦᱟᱯᱮᱢ ᱦᱟᱹᱵᱩᱲᱟ ᱛᱟᱞᱮ ᱫᱟᱨᱮ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱕
|-
| ''R.J.A.D.M.I'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱖
|-
| ''ᱫᱮᱞᱟ ᱯᱟᱧᱡᱟᱧ ᱢᱮᱨᱤᱧ ᱵᱟᱹᱜᱤᱭᱟᱢ ᱠᱟᱱ'' || ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱷᱟᱹᱱᱤ ᱚᱯᱮᱨᱟ || ᱒᱐᱐᱗
|}
==ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ==
* AISFA Award 2015
* RASCA Award 2015
* JNFF Award 2019<ref name="jnff.in">http://www.jnff.in/news.php</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:Singrai soren]]
50nhix3axa076sbsm87lrr25vcf6g72
ᱥᱤᱝᱞᱟ
0
8689
103716
45895
2022-08-29T01:09:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱝᱞᱟ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱟ.ᱛᱩ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Odisha
| pushpin_label_position = left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Odisha, India
| latd = 21.675317
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 87.190412
| longm =
| longs =
| longEW = E
| coordinates_display = inline,title
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[States and territories of India|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱳᱰᱤᱥᱟ]]
| subdivision_type2 = [[List of districts of India|ᱢᱤᱞᱞᱟ.]]
| subdivision_name2 = [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱡᱤᱞᱞ.]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total =
| population_as_of =
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱕:᱓0
| postal_code_type = [[Postal Index Number|ᱯᱤᱱ ᱠᱳᱰ]]
| postal_code = ᱗᱕᱖᱐᱘᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱳᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱖᱗᱘᱒
| registration_plate = OR/01
| website =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱤᱝᱞᱟ''' ᱫᱚ [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱡᱤᱞᱞᱟ.]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱚᱥᱛᱟ ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟ.ᱛᱩ ᱠᱟᱱᱟ |
[[ᱵᱚᱥᱛᱟ (ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ)|ᱵᱚᱥᱛᱟ]] ᱠᱷᱚᱱ [[ᱵᱟᱞᱤᱭᱟᱯᱟᱲ]] ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱞᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱧᱟᱢᱚᱜᱻᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱓᱐ ᱠ.ᱢ. ᱦᱩᱭᱩᱜᱻᱟ ᱾
== ᱵᱟᱰᱟᱭᱡᱚᱝ ᱠᱟᱛᱷᱟ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚ ᱫᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱚᱞ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱜᱮᱭᱟᱠᱚ ᱾ ᱟ.ᱰᱤ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱷᱟᱱ ᱱᱩᱠᱩ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ ᱯᱳᱥᱴ ᱚᱯᱷᱤᱥ ᱟᱨ ᱑᱙᱑᱘ ᱨᱮ ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱴᱮᱥᱚᱱ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱟ.ᱛᱩ ᱥᱩᱨ ᱛᱮ ᱠᱚᱝᱠᱩᱰᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱞᱤᱝᱜᱤᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱥᱮᱪᱮᱫᱻᱤᱭᱟ ᱟᱥᱲᱟ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱟ.ᱛᱩ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱤᱛᱩᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ, ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟ.ᱜᱟᱲ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾
== ᱧᱮᱞ ᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ==
ᱱᱚᱰᱮ ᱢᱤᱫ ᱡᱚᱜᱚᱱᱱᱟᱛᱷ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱻᱟ ᱾ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱜᱮ ᱱᱚᱰᱮ ᱨᱟᱛ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ ==
* [[ᱛᱟᱲᱚᱥᱟᱨᱤ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱫᱷᱟᱨᱮ]]
<!--*[[ᱵᱟᱞᱤᱭᱟᱯᱟᱲ]]-->
* [[ᱪᱚᱸᱫᱽᱱᱮᱥᱚᱨ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ]]
* [[ᱵᱷᱩᱥᱚᱸᱰᱮᱥᱚᱨ ᱢᱩᱸᱫᱽᱨᱤ]]
* [[ᱪᱚᱣᱩᱢᱩᱠᱷᱚ]]
* [[ᱰᱚᱜᱚᱨᱟ]]
* [[ᱵᱟᱞᱮᱥᱚᱨ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
kb663jl8oyio7qapgah5jrdodfqpnul
ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ (ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟ)
0
8766
103705
46227
2022-08-29T01:01:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist
| name = ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ
| image = Sithara_at_Bahrain_Keraleeya_Samajam_Program.jpg
| caption = Sithara at Bahrain Keraleeya Samajam Onam Program
| background = solo_singer
| alias =
| birth_name = ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱠᱩᱢᱟᱨ
| birth_place = [[ᱪᱮᱲᱟᱨᱤC|ᱛᱷᱮᱱᱱᱦᱤᱯᱯᱟᱞᱟᱢ]], [[ᱢᱟᱞᱟᱯᱯᱩᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱢᱟᱞᱟᱯᱯᱩᱨᱟᱢ]], [[ᱠᱮᱨᱚᱲ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1986|07|1}}
| spouse = ᱥᱟᱡᱤᱦ.ᱮᱢ(2007-Present)
| children = ᱥᱟᱣᱟᱱ ᱨᱤᱛᱷᱩ(br.2013)
| genre = [[folk music|Folk]], [[Indian classical music|Indian classical]], [[Playback singer|Playback Singing]], [[Ghazal]]
| occupation = [[Playback singer]], [[music director]]
| years_active = 2007 – present
| website = {{URL|sithara.in}}
}}
'''ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱠᱩᱢᱟᱨ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱑᱙᱘᱖) ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱫᱤᱥᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱧ, ᱜᱟᱭᱟᱱ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱞᱚᱠᱟᱞ ᱮᱠᱴᱨᱮᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |title=Sithara goes to Kollywood |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-03-02/news-interviews/31114294_1_kollywood-mollywood-song |newspaper=Times of India |date=2 March 2012}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱩᱬ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱛᱟᱢᱤᱞ, ᱛᱮᱞᱜᱩ ᱟᱨ ᱠᱟᱱᱱᱟᱲ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱟᱞᱭᱟᱞᱚᱢ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟ ᱾ ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱦᱤᱱᱫᱩᱥᱛᱟᱱᱤ ᱟᱨ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ (Classical) ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱟᱦᱟ ᱯᱟᱨᱟᱝᱯᱟᱨᱟ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ [[ᱜᱟᱡᱟᱞ]] ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |title=Yesudas to honour Pappukkutty |url=http://ibnlive.in.com/news/yesudas-to-honour-pappukkutty/245372-60-122.html |publisher=CNN-IBN |accessdate=2 April 2012}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.hindu.com/edu/2006/06/20/stories/2006062000140100.htm |title=Beyond textbooks and classrooms |date=20 June 2006 |newspaper=The Hindu}}</ref> ᱱᱩᱭ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱫᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱯᱷᱤᱞᱤᱢ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱱᱩᱭ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱱᱟᱯ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱟ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱡᱟᱠᱟᱫ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱨ ᱥᱴᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣᱟ ᱾ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱯᱷᱭᱩᱡᱚᱱ (Fusion) ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱢᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=http://www.istream.com/tv/watch/132663/Sithara-sings-a-folk-song |title=Sithara Sings a Folk Song |publisher=istream.com |accessdate=7 January 2013}}</ref> ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱮᱨᱚᱞ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱵᱷᱤᱱᱤ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱱᱰ (band) ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱭᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱔ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱱᱰ (band) ᱤᱥᱴᱨᱟᱜᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱫᱚᱞ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱤᱡ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱳᱨᱤᱮᱱᱴᱤᱰ (Oriented) ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱥᱟᱜ ᱜᱟᱦ ᱛᱷᱮᱱ ᱫᱷᱤᱭᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/sithara-and-eastraga/article5868934.ece |title=Sithara & Eastraga |date=4 April 2014 |newspaper=The Hindu}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱑᱐ᱼᱢᱮᱢᱵᱟᱨ ᱵᱟᱱᱰ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱢᱟᱞᱟᱵᱟᱨᱤᱠᱟᱥ ᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱹᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ <ref>{{Cite news |url=http://www.thehindu.com/entertainment/music/musician-sithara-krishnakumar-is-on-song/article19888497.ece |title=Sound experiments |last=M |first=Athira |date=2017-10-20 |work=The Hindu |access-date=2018-03-27 |language=en-IN |issn=0971-751X}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ [[ᱢᱟᱞᱟᱯᱯᱩᱨᱟᱢ]] ᱨᱮ ᱠᱮ.ᱮᱢ. ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱠᱩᱢᱟᱨ, ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱪᱮᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱥᱟᱞᱤ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟᱠᱩᱢᱟᱨ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱠᱞᱟᱥᱤᱠᱟᱞ (classical) ᱮᱱᱮᱡᱤᱜ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱢᱤᱫ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱭᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱯᱩᱱ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱚᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵᱽ ᱞᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱥᱮᱱᱴ ᱯᱳᱞ ᱦᱟᱭᱟᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱛᱮᱱᱤᱯᱚᱞᱚᱢ, ᱠᱟᱞᱤᱠᱟᱴ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱮᱢᱯᱟᱥ ᱟᱥᱲᱟ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱱᱮᱢ ᱦᱟᱭᱟᱨ ᱥᱮᱠᱮᱱᱰᱟᱨᱤ ᱟᱥᱲᱟ ᱪᱮᱞᱢᱵᱟᱨᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ, [[ᱯᱷᱮᱨᱚᱠ]]<ref>{{cite news |title=Providence college leading in arts festival |url=http://www.hindu.com/2005/03/06/stories/2005030604870300.htm |newspaper=The Hindu |date=5 March 2006}}</ref> ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱝᱜᱽᱞᱤᱥ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱜᱨᱮᱡᱩᱮᱴ (graduate) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾<ref>{{cite news |title=Providence college leading in arts festival |url=http://www.hindu.com/2005/03/06/stories/2005030604870300.htm |newspaper=The Hindu |date=5 March 2006}}</ref> ᱟᱨ ᱠᱟᱞᱤᱠᱟᱴ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ, ᱠᱮᱨᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱡᱟᱜ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱟᱨᱡᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱟᱨᱰᱤᱭᱚᱞᱳᱡᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱯᱮᱥᱤᱭᱟᱞᱤᱥ (specialist) ᱰᱨ. ᱥᱟᱡᱤᱥ ᱮᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>{{Cite web|url=https://astermedcity.com/centresofexcellence/cardiac-sciences/doctors/dr-sajish-m|title=Dr. Sajish M|website=Aster Medcity}}</ref>, ᱓᱑ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱗ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱡᱚᱲᱟ ᱢᱤᱫ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱥᱟᱣᱚᱱ ᱨᱤᱛᱩ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱙ ᱡᱩᱱ ᱒᱐᱑᱓ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱠᱮᱨᱚᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱟᱞᱩᱣᱟ]] ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
[[File:Sithara performing with Shankar Mahadevan.jpg|thumb|ᱥᱤᱛᱷᱟᱨᱟ ᱣᱟᱭᱱᱟᱰ ᱢᱟᱦᱚᱞᱥᱟᱣᱚᱢ ᱨᱮ [[ᱥᱚᱝᱠᱷᱚᱨ ᱢᱚᱦᱟᱫᱚᱣᱟᱱ]] ᱥᱟᱶᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱮᱫᱟ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* [http://sithara.in/ Official Website]
* {{IMDb name|id=5419177}}
* [https://www.facebook.com/SingerSithara/ Facebook]
{{commons category|Sithara (vocalist)}}
{{Kerala State Film Awards |state=collapsed}}{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Sithara}}
[[Category:1986 births]]
[[Category:Living people]]
[[Category:Indian female film singers]]
[[Category:Indian female classical singers]]
[[Category:Malayalam playback singers]]
[[Category:Tamil playback singers]]
[[Category:Telugu playback singers]]
[[Category:Kannada playback singers]]
[[Category:Musicians from Kozhikode]]
[[Category:Indian women ghazal singers]]
[[Category:Indian ghazal singers]]
[[Category:Singers from Kerala]]
[[Category:Alumni of University of Calicut]]
[[Category:Film musicians from Kerala]]
[[Category:21st-century Indian singers]]
[[Category:Female Carnatic singers]]
[[Category:Carnatic singers]]
[[Category:Indian female folk singers]]
[[Category:Indian folk singers]]
[[Category:21st-century Indian women singers]]
[[Category:Women musicians from Kerala]]
0nmnbzjw2qwznvnk77a3nqht9haoa3y
ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ
0
8781
103657
46307
2022-08-28T13:06:58Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ
| image = Sitara_Devi_2009_-_still_67757_crop.jpg
| alt =
| caption = ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱒᱐᱐᱙
| birth_name = ᱫᱷᱟᱱᱟᱞᱚᱠᱷᱢᱤ
| birth_date = {{Birth date|df=yes|1920|11|8}}
| birth_place = [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱤᱧᱚᱛ
| death_date = {{Death date and age|df=yes|2014|11|25|1920|11|8}}
| death_place = [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| spouse = ᱱᱟᱡᱤᱨ ᱟᱦᱢᱮᱫᱽ ᱠᱷᱟᱱ(ᱢᱟᱲᱟᱝ), ᱠᱮ. ᱟᱥᱤᱯᱷ(ᱫᱟᱥᱟᱨ), ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱵᱟᱨᱚᱛ (ᱛᱤᱥᱟᱨ)
|children =[[ᱨᱟᱱᱡᱤᱛ ᱵᱟᱨᱚᱛ]], ᱡᱚᱭᱚᱱᱛᱤ ᱢᱟᱞᱟ
| occupation = [[ᱠᱟᱛᱷᱟᱠ]] ᱮᱱᱮᱡ
}}
'''ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ''' (᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱒᱐ ᱼ ᱒᱕ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱑᱔) ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱰᱷᱚᱝ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱱᱮᱡ, ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱥᱤᱠᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱮᱠᱴᱨᱮᱥ ᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱮᱱᱮᱡᱤᱦ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱟᱣᱟᱨᱰ ᱟᱨ ᱠᱳᱢᱯᱞᱤᱢᱮᱱᱴ (Compliments) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱞᱮᱫᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱨᱳᱭᱟᱞ ᱟᱞᱵᱟᱨᱴ ᱦᱚᱞ, ᱞᱚᱱᱰᱚᱱ (᱑᱙᱖᱗) ᱟᱨ ᱠᱟᱨᱱᱮᱜᱤ ᱦᱚᱞ, ᱱᱤᱭᱩ ᱭᱚᱨᱠ (᱑᱙᱗᱖) ᱥᱮᱠᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref>{{cite web|title=Sitara Devi – The Kathak Legend|url=http://www.indiatraveltimes.com/week/week_17.html|work=India Travel Times|accessdate=25 January 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140330112958/http://www.indiatraveltimes.com/week/week_17.html|archivedate=30 March 2014|df=dmy-all}}</ref>
==ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ ᱘ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱒᱐ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱚᱠᱚᱭ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱤᱯᱟᱣᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱲᱲᱟᱝ ᱛᱟᱨᱟᱥᱤᱝ ᱫᱷᱚᱱᱛᱮᱨᱟᱥ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.drikpanchang.com/festivals/dhanteras/festivals-dhanteras-puja-timings.html?year=1920|title=Dhanteras on 8th November 1920}}</ref> ᱚᱱᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱹᱥᱠᱟᱹ ᱤᱡ ᱫᱮᱵᱤ ᱟᱜ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱱᱞᱚᱠᱷᱢᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱚᱱᱟ ᱫᱤᱱ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮᱠᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱭᱟ ᱾ <ref name=ht11>{{cite web| title = Kathak queen Sitara Devi still youthful at 91| publisher = Hindustan Times| url = http://www.hindustantimes.com/lifestyle/art/kathak-queen-sitara-devi-still-youthful-at-91/article1-740764.aspx| date = 2 September 2011| accessdate = 4 April 2014| archiveurl = https://web.archive.org/web/20140407100628/http://www.hindustantimes.com/lifestyle/art/kathak-queen-sitara-devi-still-youthful-at-91/article1-740764.aspx| archivedate = 7 April 2014| df = dmy-all}}</ref><ref>{{cite web | title = Interview : State of the art |publisher=The Hindu| url = http://www.hindu.com/fr/2009/07/31/stories/2009073150110200.htm |date=31 July 2009| accessdate = 4 April 2014 }}</ref>
ᱫᱷᱚᱱᱞᱚᱠᱷᱢᱤ ᱨᱤᱱ ᱟᱭᱳᱼᱵᱟᱵᱟ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱦᱚᱨᱤᱴᱮᱜᱽ ᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱳᱨᱤᱡᱤᱱᱟᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ [[ᱵᱟᱨᱚᱬᱟᱥᱤ]] ᱨᱤᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]] ᱨᱮ ᱠᱚ ᱵᱟᱥᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱟᱡ ᱵᱟᱵᱟ, ᱥᱩᱠᱷᱫᱮᱣ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽ, ᱢᱤᱫ ᱯᱚᱸᱰᱤᱛ ᱥᱟᱡᱡᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱝᱥᱠᱨᱤᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱣᱮᱥᱬᱟᱣ ᱵᱤᱫᱣᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱚᱛᱷᱚᱠ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱢᱚᱛᱥᱭᱟ ᱠᱩᱢᱟᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱠᱚ ᱣᱟᱜ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱮᱱᱮᱡ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱨᱤᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱲ ᱨᱤᱱ ᱥᱚᱦᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱠ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱩᱠᱷᱫᱮᱣ ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱡᱽ ᱫᱚ ᱱᱮᱯᱟᱲ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱤ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱨᱮ ᱥᱮᱰᱟ ᱠᱚᱣᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱥᱮᱪᱮᱫᱚᱜ ᱮᱱᱮᱡ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱮ ᱩᱴᱷᱱᱟᱹᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱨᱚᱛ ᱱᱟᱴᱭᱚᱢ ᱟᱨ ᱱᱟᱴᱭᱟ ᱥᱟᱥᱛᱨᱟ ᱟᱜ ᱤᱱᱴᱮᱱᱥᱤᱵᱷ (Intensive) ᱯᱟᱨᱥᱮᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ; ᱩᱱᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠ ᱮᱱᱮᱡ ᱦᱚᱸ ᱮᱱᱮᱡ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱮ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱫᱷᱟᱱ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱦᱚᱸ; ᱱᱩᱭ ᱫᱮᱠᱷᱟᱣ ᱠᱟᱞᱟᱠᱚᱨ ᱟᱜ ᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱟᱞᱟ (Background ones) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱲᱦᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱮᱱᱮᱡ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱚᱱᱠᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱚᱠᱚᱭ ᱩᱱᱤ ᱟᱡᱤᱜ ᱵᱤᱴᱤ ᱟᱞᱚᱠᱱᱚᱱᱫᱟ, ᱛᱟᱨᱟ ᱟᱨ ᱫᱷᱟᱱᱚ ᱠᱚ ᱮᱢᱟᱫ ᱫᱮᱭᱟ; ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱨᱤᱱ ᱵᱮᱴᱟ, ᱪᱚᱣᱵᱮ ᱟᱨ ᱯᱟᱱᱰᱮ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱥᱟᱞ ᱦᱩᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱟᱡ ᱟᱭᱳ ᱵᱟᱵᱟ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱥᱟᱱᱟᱭᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱱᱤᱡᱟᱹᱨᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ==
ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱫᱚ ᱮᱠᱴᱟᱨ ᱱᱚᱡᱤᱨ ᱚᱦᱢᱚᱫᱽ ᱠᱷᱚᱱ (ᱱᱟᱥᱤᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱱᱚᱡᱤᱨ ᱟᱜ ᱫᱟᱢᱟᱫᱽ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ) ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱯᱟᱨᱮᱥᱟᱬᱴᱱ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱩᱢᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱜᱮᱞ ᱛᱩᱨᱩᱭ ᱥᱟᱞ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱡᱤᱨ ᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱟᱦᱩ, ᱥᱤᱠᱟᱱᱫᱽᱨᱚ ᱵᱮᱜᱟᱢ, ᱥᱟᱨᱟ ᱞᱮᱛᱟᱨ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱦᱤᱨ ᱚᱱᱛᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱠᱷᱟᱱ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱟᱨ ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ (᱑᱙᱕᱖ ᱢᱟᱬᱟᱝ), ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱵᱷᱤᱱᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱟᱯᱟᱱ ᱟᱯᱤᱱ ᱵᱟᱦᱩᱼᱡᱟᱶᱟᱭ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱟᱢᱵᱷᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱨᱮ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱚ ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱮ ᱟᱯᱱᱟᱨ ᱠᱮᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱠᱚᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱪᱤᱞᱰᱞᱮᱥ (Childless) ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱞᱚᱜᱚᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱠᱤᱱᱟᱜ ᱨᱟᱯᱩᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱮᱵᱤ ᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱠᱮ. ᱟᱥᱤᱯᱷ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱵᱟᱝᱢᱟ ᱟᱡ ᱥᱩᱢᱩᱝ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱡᱟᱶᱟᱭ ᱪᱟᱪᱮᱨᱮ ᱵᱷᱟᱭᱦᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱫᱚ ᱥᱤᱠᱟᱱᱫᱚᱨ ᱵᱮᱜᱟᱢ ᱤᱡ ᱵᱷᱚᱭᱦᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱟᱨᱦᱚᱸ, ᱱᱩᱭ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱦᱚᱲ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱵᱟᱦᱩ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱥᱟᱶᱛᱮᱼᱵᱟᱦᱩ ᱫᱤᱱᱤᱯ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱤᱡ ᱢᱤᱥᱨᱟ ᱚᱠᱷᱛᱟᱨ ᱟᱥᱤᱯᱷ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱦᱚᱸ ᱟᱹᱰᱤ ᱫᱤᱱ ᱫᱟᱵᱷᱤᱡ ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱪᱤᱞᱰᱞᱮᱥ (Childless) ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜᱟᱦ ᱨᱟᱯᱩᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱥᱤᱛᱟᱨᱟ ᱫᱚ ᱜᱩᱡᱽᱨᱟᱴᱤ ᱦᱮᱨᱤᱴᱮᱜᱽ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱥᱟᱡᱡᱟᱱ ᱯᱨᱚᱛᱟᱯ ᱵᱟᱨᱚᱴ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ ᱾<ref>https://chiloka.com/celebrity/sitara-devi-hindi</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱲᱟ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱮᱴᱟ, [[ᱨᱚᱱᱡᱤᱛ ᱵᱟᱨᱚᱛ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱩᱱᱮ ᱧᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ, ᱚᱠᱚᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱑᱙᱕᱐ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref>{{cite web | title = My mother's responsible for my musical inclination: Ranjit Barot | url = http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news-and-interviews/My-mothers-responsible-for-my-musical-inclination-Ranjit-Barot/articleshow/19016127.cms |date=17 March 2013| accessdate = 4 April 2014 | publisher = The Times of India(TOI)}}</ref>
[[File:Illustrious dance maestro and guru, Sitara Devi interacting with the media and delegates in the Black Box, Kala Academy, during IFFI-2010, in Panjim, Goa on November 25, 2010.jpg|thumb|right|200px|Devi at [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ|IFFI]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱟᱱᱟᱜ ᱔᱑ ᱟᱱᱟᱜ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱯᱟᱨᱟᱵᱽ|᱒᱐᱑᱐]] ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
*''India's 50 Most Illustrious Women'' ({{ISBN|81-88086-19-3}}) by Indra Gupta
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{IMDb name|0222493}}
* Rare Pictures of Sitara Devi, her sisters Alaknanda & Tara https://www.flickr.com/photos/rashid_ashraf/31619687025/
{{SangeetNatakAkademiFellowship}}
{{Authority control}}
{{DEFAULTSORT:Devi, Sitara}}
[[Category:1920 births]]
[[Category:2014 deaths]]
[[Category:Performers of Indian classical dance]]
[[Category:Indian classical choreographers]]
[[Category:Kathak exponents]]
[[Category:Artists from Kolkata]]
[[Category:Artists from Varanasi]]
[[Category:Recipients of the Padma Shri in arts]]
[[Category:Recipients of the Padma Bhushan in arts]]
[[Category:Recipients of the Sangeet Natak Akademi Award]]
[[Category:Recipients of the Sangeet Natak Akademi Fellowship]]
[[Category:Indian women choreographers]]
[[Category:Indian choreographers]]
[[Category:Dancers from West Bengal]]
[[Category:Women artists from West Bengal]]
[[Category:20th-century Indian women artists]]
[[Category:20th-century Indian dancers]]
[[Category:Indian female classical dancers]]
il4iu6h6nh7dbhjiehn3z3y6kqijbs0
ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
9585
103735
50338
2022-08-29T01:32:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ''' (ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ;ꠍꠤꠟꠐꠤ,ᱵᱟᱝᱞᱟ;সিলেটি) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱱᱫᱳ-ᱟᱨᱡᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱟᱨ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱚᱨᱟᱠ ᱵᱷᱮᱞᱤ]] ᱟᱨ [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱯᱟᱦᱟᱴᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ᱾
{{Infobox language
|name = ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ
|pronunciation =
|nativename = <div style="line-height: 1.75em;>{{lang|syl|ꠍꠤꠟꠐꠤ}}<br/>{{lang|syl|ছিলটি}}</div>
|image =
|imagesize = 250px
|imagecaption = The word {{lang|syl-Latn|Silôṭi}} ('Sylheti') in [[Sylheti Nagari script]]
|region = * [[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱟᱥᱟᱢ]]
* [[ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ]]
* [[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]]
*[[ᱢᱟᱱᱤᱯᱩᱨ]]
|states = * [[ᱵᱟᱝᱞᱟᱫᱮᱥ]]
**[[ᱥᱤᱞᱮᱴ ᱠᱷᱚᱸᱰ]]
* [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
**[[ᱟᱥᱟᱢ]]
***[[ᱵᱚᱨᱟᱠ ᱵᱷᱮᱞᱤ]]
***[[ᱦᱳᱡᱟᱭ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱦᱳᱡᱟᱭ]]
**[[ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ]]
***[[ᱥᱤᱞᱚᱝ]]
**[[ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]]
***[[ᱠᱚᱸᱧᱮ ᱛᱨᱤᱯᱩᱨᱟ]]
***[[ᱩᱱᱟᱠᱳᱛᱤ]]
|ethnicity = [[ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱦᱚᱲ]]
|speakers = {{sigfig|10.7|2}} ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ
|date =
|ref = ne2007
|familycolor=ᱤᱱᱫᱳ-ᱤᱭᱩᱨᱳᱯᱤᱭᱳ
|fam2=ᱤᱱᱫᱳ-ᱤᱨᱟᱱᱤ
|fam3=ᱤᱱᱫᱳ-ᱟᱨᱡᱳ
|fam4=Eastern
|fam5=ᱵᱟᱝᱞᱟ-ᱟᱥᱟᱢᱤᱥ
|script=[[ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ ᱱᱟᱜᱨᱤ]], [[ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱱᱟᱜᱨᱤ]]
|iso3=syl
|glotto=sylh1242
|glottorefname=ᱥᱤᱞᱮᱴᱤ
|lingua=59-AAF-ui
|notice=IPA
|map = Sylheti speaking zone.png
|mapcaption = ᱮᱛᱚᱢ ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱴᱮᱴᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ}}
==ᱪᱤᱠᱤ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱵᱟᱦᱚᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱵᱟᱝ ᱥᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱱᱟ]]
580riychx7p2v4l81fja4jbdcj491gu
ᱥᱤᱛᱩᱝ
0
9616
103703
52246
2022-08-29T01:00:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱚᱨᱤᱢᱟᱯ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟ ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ [[ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ]] ᱯᱩᱨᱤᱨᱮᱭ ᱟᱨᱥᱟᱞᱟ, ᱚᱱᱟ ᱜᱮ '''ᱥᱤᱛᱩᱝ''' ᱫᱚᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱫᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱭ ᱚᱴᱟᱝ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱮ ᱚᱨ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ᱾ ᱟᱨ ᱱᱤᱭᱟᱸ ᱦᱚᱭ ᱚᱴᱟᱝ ᱠᱚ ᱯᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚᱛᱮᱜ ᱜᱮ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱟᱨ [[ᱞᱚᱞᱚ]] ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮᱭ ᱦᱮᱜ ᱥᱮᱴᱮᱨᱟ᱾ ᱥᱤᱝ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱱᱤᱭᱟ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱦᱮᱡᱩᱜ ᱛᱮ ᱚᱠᱛᱚ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱᱟ ᱘.᱓ ᱢᱤᱱᱤᱴ ᱜᱟᱱ᱾
[[ᱵᱤᱥᱥᱚ ᱟᱵᱦᱟᱣᱟ ᱜᱟᱫᱮᱞ]] ᱞᱟᱹᱭ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱯᱩᱨᱤ ᱨᱮ ᱥᱤᱧ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱣᱟᱜ ᱞᱚᱞᱚ ᱯᱨᱚᱛᱤ ᱵᱚᱨᱜᱚ ᱵᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱨᱮ ᱑᱒᱐ ᱚᱣᱟᱴ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ '''ᱥᱤᱛᱩᱝ''' ᱢᱮᱛᱟᱣᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
m0cukg70p4sqjoj007xti3xo3bdpsj9
ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ
0
9961
103736
52420
2022-08-29T01:33:03Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ
| image = Shilpa Shetty at the Wellfest awards 2018 (19).jpg
| caption = ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1975|6|8}}<ref name="Indian Express" />
| birth_name = ᱚᱥᱤᱱᱤ ᱥᱮᱴᱷᱤ<ref>https://www.deccanchronicle.com/141207/entertainment-bollywood/article/shilpa-shetty%E2%80%99s-real-name-ashwini</ref>
| birth_place = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| occupation = ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ
| spouse = {{marriage|[[ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱩᱱᱫᱨᱚ]]|2009}}
| children = ᱒
| relatives = [[ᱥᱚᱢᱤᱛᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ]] (ᱠᱩᱲᱤ ᱵᱚᱭᱦᱟ)
| yearsactive = ᱑᱙᱙᱓ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ
}}
'''ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ ᱠᱩᱱᱫᱽᱨᱟ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ:᱘ ᱡᱩᱱ ᱑᱙᱗᱕)<ref name="Indian Express">{{cite news |title=Happy birthday Shilpa Shetty: A stylish star, a mother and an inspiration, here are all the roles she plays to perfection she is the mother of a 5 year old Y.Vishwa of hyderbad |url=https://www.indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/happy-birthday-shilpa-shetty-these-throwback-photos-is-a-gift-for-shilpa-fans-4694281/lite/ |accessdate=8 June 2017 |work=Hindustan Times |date=8 June 2017}}</ref> ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ [[ᱥᱟᱦᱟᱨᱩᱠᱷ ᱠᱷᱟᱱ]] ᱥᱟᱶ ᱵᱟᱡᱤᱜᱚᱨ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱨᱮᱭ ᱯᱷᱮᱰ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱱᱟᱹ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱤᱛ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱚᱞᱤᱣᱰ, ᱛᱟᱢᱤᱞ,ᱛᱮᱹᱞᱮᱹᱜᱩ ᱟᱨ ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱹᱦᱤᱞ ᱫᱷᱟᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱑᱙᱙᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱜᱽ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱪᱚᱨᱤᱛ ᱨᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱫᱷᱟᱲᱠᱟᱱ ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱨᱤᱥᱛᱮ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱷᱟᱠᱟᱥᱮ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱯᱷᱤᱨ ᱢᱤᱞᱮᱝᱜᱮ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱮᱭᱤᱰᱥ ᱨᱩᱜᱤ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱛᱮᱭ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱫᱟᱨᱟᱭᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱵᱮᱥ ᱠᱤᱪᱷᱩᱜᱟᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹᱭ ᱦᱟᱢᱮᱴ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱨᱮᱱ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱥᱚᱢᱤᱛᱟ ᱥᱮᱴᱷᱤ ᱦᱚᱸ ᱵᱚᱞᱤᱣᱰ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱚᱵᱷᱤᱱᱚᱭ ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
== ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ==
== ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞᱢᱮ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
ewp25o9lwf14qltsmye9fxvs6ap3px8
ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ
0
9993
103751
52579
2022-08-29T01:52:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox anatomy
| Name = ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ
| Latin = digitus minimus manus,<br/> digitus quintus manus,<br/> digitus V manus
| Image = File:Little Pinky Finger.jpg
| Width = 200
| Caption = ᱢᱟᱹᱱᱢᱤᱭᱟᱜ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ
| Image2 =
| Caption2 =
| Precursor =
| System =
| Artery = [[Proper palmar digital arteries]], <br>[[dorsal digital arteries of hand|dorsal digital arteries]]
| Vein = [[Palmar digital veins]], <br>[[dorsal digital veins of the hand|dorsal digital veins]]
| Nerve = [[Dorsal digital nerves of ulnar nerve]]
| Lymph = [[supratrochlear lymph nodes|supratrochlear]]
}}
[[File:PalecPiątyUStopy.jpg|thumb|ᱡᱟᱝᱜᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ]]
'''ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ''' (ᱥᱤᱵ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ) ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱚᱬᱮᱭᱟᱜ ᱰᱤᱡᱤᱴᱥ ᱢᱮᱱᱮᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱭᱟᱜ ᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱞᱴᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱫᱚ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱜᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱮᱸᱜᱟ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱥᱮ ᱦᱟᱲᱟᱢ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱞᱴᱟᱹᱣ ᱟᱨ ᱰᱟᱹᱱ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱥᱮ ᱢᱩᱫᱟᱹᱢ/ᱢᱩᱸᱫᱟᱢ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱲᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱟᱜ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱤᱴᱤᱢᱳᱞᱳᱡᱤ ==
'''ᱯᱤᱸᱠᱤ''' ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱰᱚᱪ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
"ᱯᱤᱸᱠᱤ" ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱨᱤᱠᱟᱹᱨᱰ ᱑᱘᱐᱘<ref>{{cite web |url = http://www.worldwidewords.org/qa/qa-pin1.htm |title = Pinkie |publisher = World Wide Words |access-date = 25 July 2018 }}</ref> ᱨᱮ ᱥᱠᱟᱹᱴᱞᱮᱭᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱟᱹᱲᱟᱹ (ᱚᱠᱟ - ᱚᱠᱟ "ᱯᱤᱸᱠᱤ" ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ - ᱟ) ᱥᱠᱟᱹᱴᱤᱥ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱟᱨ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱫᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ, ᱟᱨ ᱚᱠᱟ - ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱞᱮᱠᱷᱟᱱ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱨᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ,<ref>{{cite web |url = https://www.thebottleimp.org.uk/2008/05/scots-word-of-the-season-pinkie/ |title = Scots word of the season: pinkie |publisher = Association for Scottish Literary Studies |access-date = 28 January 2020 }}</ref> ᱥᱠᱟᱹᱴᱞᱮᱭᱱᱰ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱩᱯᱨᱩᱢ ==
ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱯᱤᱸᱠᱤ ᱠᱨᱤᱭᱟ ᱥᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱫᱚᱦᱚᱭ ᱩᱱᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱟᱡᱟᱜ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱛᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱨᱮᱭ ᱡᱷᱟᱹᱞᱤ ᱭᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱥᱮ ᱡᱟᱦᱟᱸᱱ ᱠᱷᱤᱞᱰᱩ ᱠᱤᱱ ᱮᱦᱚᱵᱟ ᱾
ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱭᱟᱠᱩᱵᱽ (ᱜᱮᱭᱝᱷᱽᱥᱴᱟᱨ) ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱹᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮ, ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱷᱟᱴᱚᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱲᱦᱟᱹᱭ ᱠᱟᱹᱴᱤᱡᱟᱜ ᱥᱤᱡ ᱠᱟᱹᱴᱩᱵ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱫᱷᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱚ ᱜᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮᱜ ᱠᱚ ᱚᱪᱚᱫ ᱮᱫ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ (ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱭᱩᱵᱤᱴᱥᱚᱢ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ) ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
flp6ux3pp95syo4nkzqgdoff1y6bkjb
ᱥᱤᱣᱩᱞ
0
10411
103770
54878
2022-08-29T02:29:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = {{raise|0.1em|ᱥᱤᱣᱩᱞ}}
| official_name = Seoul Special City <br>{{lower|0.1em|{{nobold|{{lang|ko|서울특별시}}}}}}
| native_name = {{lower|0.1em|{{nobold|{{lang|ko|서울시}}}}}}
| settlement_type = [[Special cities of South Korea|Special city]]
| image_skyline = Seoul City Montage.png|
| image_caption =
| image_size = 280
| image_flag = Flag of Seoul.png
| flag_size =
| image_seal = Seal of Seoul, South Korea.svg
| seal_size =
| image_shield = Logo of Seoul, South Korea.svg
| shield_size =
| image_blank_emblem = Seoul_City_New_Brand.gif
| blank_emblem_type = Wordmark
| blank_emblem_size =
| motto = "I •  Seoul •  U"<ref>{{cite web|url=http://news.naver.com/main/read.nhn?mode=LSD&mid=sec&sid1=102&oid=056&aid=0010313249 |script-title=ko:논란 겪은 ‘I·SEOUL·U’ 서울 공식브랜드로 확정|publisher=}}</ref>
| image_map = {{maplink|frame=yes|plain=yes|type=shape|stroke-width=2|stroke-color=#000000|zoom=9}}
| mapsize =
| map_caption =
| image_map1 =
| mapsize1 = South Korea-Seoul.svg
| map_caption1 = ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱩᱞ
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_mapsize =
| pushpin_map_caption =
| pushpin_relief =
| coordinates =
| coor_pinpoint =
| subdivision_type = [[ᱫᱤᱥᱟᱹᱢ|ᱫᱤᱥᱚᱢ]]
| subdivision_name = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]]
| subdivision_type1 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| subdivision_type2 =
| subdivision_type3 =
| subdivision_type4 =
| subdivision_name1 = ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| subdivision_name2 =
| subdivision_name3 =
| subdivision_name4 =
| established_title =
| established_date =
| established_title1 = <!-- Incorporated (town) -->
| established_date1 =
| established_title2 = <!-- Incorporated (city) -->
| established_date2 =
| established_title3 =
| established_date3 =
| founder =
| named_for =
| seat_type =
| seat =
| parts_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| parts_style =
| parts = ᱒᱕<!-- parts text, or header for parts list -->
| p1 =
| government_footnotes =
| government_type = Mayor–council
| leader_party = {{Small|[[Democratic Party of Korea|D]]}}
| leader_title = Mayor
| leader_name = [[Park Won-soon]]
| leader_title1 = Body
| leader_name1 = [[Seoul Metropolitan Government]]<br />[[Seoul Metropolitan Council]]
| total_type = <!-- to set a non-standard label for total area and population rows -->
| unit_pref = <!--Enter: Imperial, to display imperial before metric-->
| area_footnotes =
| area_magnitude = <!-- use only to set a special wikilink -->
| area_total_km2 = 605.21 <!-- ALL fields with measurements are subject to automatic unit conversion-->
| area_land_km2 = <!--See table @ Template:Infobox Settlement for details on unit conversion-->
| area_water_km2 =
| area_water_percent =
| area_urban_km2 =
| area_metro_km2 =
| area_blank1_title =
| area_blank1_km2 =
| elevation_footnotes = <!--for references: use<ref> tags-->
| elevation_m = 38
| elevation_min_m =
| population_total = 9,733,509
| population_as_of = ᱒᱐᱒᱐<ref>{{cite web |url=http://www.mois.go.kr/frt/sub/a05/totStat/screen.do |script-title=ko:행정안전부> 정책자료> 통계> 주민등록 인구통계 |author={{lang|ko|행정안전부}} |website=www.mois.go.kr |title=Archived copy |access-date=18 April 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180420175139/http://www.mois.go.kr/frt/sub/a05/totStat/screen.do |archive-date=20 April 2018 }}</ref>
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_urban =
| population_density_urban_km2 =
| population_metro =
| population_density_metro_km2 =
| population_blank1_title = [[Demonym]]
| population_blank1 = Seoulite
| population_density_blank1_km2 =
| population_blank2_title =
| population_blank2 =
| population_note =
| postal_code_type = <!-- enter ZIP code, Postcode, Post code, Postal code... -->
| postal_code =
| area_code =
| blank_name_sec2 = Nominal GDP<br />(Special City)
| blank_info_sec2 = [[US$]]384 billion<ref name="Statistics Korea">{{cite web|url=http://kostat.go.kr/portal/korea/kor_nw/1/13/2/index.board?bmode=read&bSeq=&aSeq=379534&pageNo=1&rowNum=10&navCount=10&currPg=&searchInfo=&sTarget=title&sTxt=|title=2018년 지역소득(잠정)}}</ref>
| blank1_name_sec2 = Nominal GDP per capita<br />(Special City)
| blank1_info_sec2 = [[US$]]39,558<ref name="Statistics Korea" />
| website = [http://english.seoul.go.kr/ seoul.go.kr]
| footnotes =
| image_dot_map =
| dot_mapsize =
| dot_map_caption =
| dot_x =
| dot_y =
| p2 =
| p3 =
| p4 =
| p5 = [[Gangbuk District]]
| p6 = [[Gangdong District]]
| p7 = [[Gangnam District]]
| p8 = [[Gangseo District, Seoul|Gangseo District]]
| p9 = [[Geumcheon District]]
| p10 = [[Guro District]]
| p11 = [[Gwanak District]]
| p12 = [[Gwangjin District]]
| p13 = [[Jongno District]]
| p14 = [[Jung District, Seoul|Jung District]]
| p15 = [[Jungnang District]]
| p16 = [[Mapo District]]
| p17 = [[Nowon District]]
| p18 = [[Seocho District]]
| p19 = [[Seodaemun District]]
| p20 = [[Seongbuk District]]
| p21 = [[Seongdong District]]
| p22 = [[Songpa District]]
| p23 = [[Yangcheon District]]
| p24 = [[Yeongdeungpo District]]
| p25 = [[Yongsan District]]
| leader_title2 = National Representation<br/> - [[National Assembly of South Korea|National Assembly]]
| leader_name2 = {{Composition bar|49|300}} 16.3% (total seats)<br/>{{Composition bar|49|253}}19.4% (constituency seats)<br/>
{{Collapsible list
| title = <!-- Romanization as found on http://www.assembly.go.kr -->
| frame_style = border:none; padding:0;
| title_style =
| list_style = text-align:left; display:none;
| 1 = [[Dobong District|Dobong]] A<div style=margin-left:10px;">[[In Jae-keun]] {{small|([[Minjoo Party of Korea|MPK]])}}</div>
| 2 = Dobong B<div style=margin-left:10px;">[[Kim Seon-dong]] {{small|([[Liberty Korea Party|SP]])}}</div>
| 3 = [[Dongdaemun District|Dongdaemun]] A<div style=margin-left:10px;">[[Ahn Gyu-baek]] {{small|(MPK)}}</div>
| 4 = Dongdaemun B<div style=margin-left:10px;">[[Min Byung-doo]] {{small|(MPK)}}</div>
| 5 = [[Dongjak District|Dongjak]] A<div style=margin-left:10px;">[[Kim Byung-kee]] {{small|(MPK)}}</div>
| 6 = Dongjak B<div style=margin-left:10px;">[[Na Kyung-won]] {{small|(SP)}}</div>
| 7 = [[Eunpyeong District|Eunpyeong]] A<div style=margin-left:10px;">[[Park Joo-min]] {{small|(MPK)}}</div>
| 8 = Eunpyeong B<div style=margin-left:10px;">[[Kang Byeong-won]] {{small|(MPK)}}</div>
| 9 = [[Gangbuk District|Gangbuk]] A<div style=margin-left:10px;">[[Jeong Yang-seok]] {{small|(SP)}}</div>
| 10 = Gangbuk B<div style=margin-left:10px;">[[Park Yong-jin]] {{small|(MPK)}}</div>
| 11 = [[Gangdong District|Gangdong]] A<div style=margin-left:10px;">[[Jin Sun-mee]] {{small|(MPK)}}</div>
| 12 = Gangdong B<div style=margin-left:10px;">[[Shim Jae-kwon]] {{small|(MPK)}}</div>
| 13 = [[Gangnam District|Gangnam]] A<div style=margin-left:10px;">[[Lee Jong-gu]] {{small|(SP)}}</div>
| 14 = Gangnam B<div style=margin-left:10px;">[[Jun Hyeon-hee]] {{small|(MPK)}}</div>
| 15 = Gangnam C<div style=margin-left:10px;">[[Lee Eun-jae]] {{small|(SP)}}</div>
| 16 = [[Gangseo District, Seoul|Gangseo]] A<div style=margin-left:10px;">[[Geum Tae-seop]] {{small|(SP)}}</div>
| 17 = Gangseo B<div style=margin-left:10px;">[[Kim Sung-tae]] {{small|(SP)}}</div>
| 18 = Gangseo C<div style=margin-left:10px;">[[Han Jeoung-ae]] {{small|(MPK)}}</div>
| 19 = [[Geumcheon District|Geumcheon]] <div style=margin-left:10px;">[[Lee Hoon (politician)|Lee Hoon]] {{small|(MPK)}}</div>
| 20 = [[Guro District, Seoul|Guro]] A<div style=margin-left:10px;">[[Lee In-young]] {{small|(MPK)}}</div>
| 21 = Guro B<div style=margin-left:10px;">[[Park Young-sun]] {{small|(MPK)}}</div>
| 22 = [[Gwanak District|Gwanak]] A<div style=margin-left:10px;">[[Kim Sung-shik]] {{small|([[People's Party (South Korea, 2016)|PP]])}}</div>
| 23 = Gwanak B<div style=margin-left:10px;">[[Oh Shin-hwan]] {{small|(SP)}}</div>
| 24 = [[Gwangjin District|Gwangjin]] A<div style=margin-left:10px;">[[Jeon Hye-sook]] {{small|(MPK)}}</div>
| 25 = Gwangjin B<div style=margin-left:10px;">[[Choo Mi-ae]] {{small|(MPK)}}</div>
| 26 = [[Jongno District|Jongno]] <div style=margin-left:10px;">[[Chung Sye-kyun]] {{small|(MPK)}}</div>
| 27 = [[Jung District, Seoul|Jung]]–[[Seongdong District|Seongdong]] A<div style=margin-left:10px;">[[Hong Ihk-pyo]] {{small|(MPK)}}</div>
| 28 = Jung–Seongdong B<div style=margin-left:10px;">[[Ji Sang-wook]] {{small|(SP)}}</div>
| 29 = [[Jungnang District|Jungnang]] A<div style=margin-left:10px;">[[Seo Young-kyo]] {{small|(MPK)}}</div>
| 30 = Jungnang B<div style=margin-left:10px;">[[Park Hong-keun]] {{small|(MPK)}}</div>
| 31 = [[Mapo District|Mapo]] A<div style=margin-left:10px;">[[Noh Woong-rae]] {{small|(MPK)}}</div>
| 32 = Mapo B<div style=margin-left:10px;">[[Sohn Hye-won]] {{small|(MPK)}}</div>
| 33 = [[Nowon District|Nowon]] A<div style=margin-left:10px;">[[Koh Yong-jin]] {{small|(MPK)}}</div>
| 34 = Nowon B<div style=margin-left:10px;">[[Woo Won-shik]] {{small|(MPK)}}</div>
| 35 = Nowon C<div style=margin-left:10px;">[[Ahn Cheol-soo]] {{small|(PP)}}</div>
| 36 = [[Seocho District|Seocho]] A<div style=margin-left:10px;">[[Lee Hye-hoon]] {{small|(SP)}}</div>
| 37 = Seocho B<div style=margin-left:10px;">[[Park Seong-joong]] {{small|(SP)}}</div>
| 38 = [[Seodaemun District|Seodaemun]] A<div style=margin-left:10px;">[[Woo Sang-ho]] {{small|(MPK)}}</div>
| 39 = Seodaemun B<div style=margin-left:10px;">[[Kim Yeong-ho]] {{small|(MPK)}}</div>
| 40 = [[Seongbuk District|Seongbuk]] A<div style=margin-left:10px;">[[You Seung-hee]] {{small|(MPK)}}</div>
| 41 = Seongbuk B<div style=margin-left:10px;">[[Ki Dong-min]] {{small|(MPK)}}</div>
| 42 = [[Songpa District|Songpa]] A<div style=margin-left:10px;">[[Park In-sook]] {{small|(SP)}}</div>
| 43 = Songpa B<div style=margin-left:10px;">[[Choi Myeong-gil]] {{small|(MPK)}}</div>
| 44 = Songpa C<div style=margin-left:10px;">[[Nam In-soon]] {{small|(MPK)}}</div>
| 45 = [[Yangcheon District|Yangcheon]] A<div style=margin-left:10px;">[[Hwang Hee]] {{small|(MPK)}}</div>
| 46 = Yangcheon B<div style=margin-left:10px;">[[Kim Yong-tae (politician)|Kim Yong-tae]] {{small|(SP)}}</div>
| 47 = [[Yeongdeungpo District|Yeongdeungpo]] A<div style=margin-left:10px;">[[Kim Young-joo (politician)|Kim Young-joo]] {{small|(MPK)}}</div>
| 48 = Yeongdeungpo B<div style=margin-left:10px;">[[Shin Kyoung-min]] {{small|(MPK)}}</div>
| 49 = [[Yongsan District|Yongsan]]<div style=margin-left:10px;">[[Chin Young]] {{small|(MPK)}}</div>
}}
| leader_title3 =
| leader_name3 =
| leader_title4 =
| leader_name4 =
| elevation_max_m =
| timezone =
| utc_offset =
| twin1 =
| twin1_country =
| twin2 =
| twin2_country =
| twin3 =
| twin3_country =
| twin4 =
| twin4_country =
| twin5 =
| twin5_country =
| twin6 =
| twin6_country =
| twin7 =
| twin7_country =
| blank_name = Bird
| blank_info = [[Korean magpie]]
| blank1_name = Color
| blank1_info = Seoul Red<ref name="Seoul Metropolitan Government">{{cite web|title=Color|url=http://www.seoul.go.kr/v2012/seoul/symbol/color.html}}</ref>
| blank2_name = Flower
| blank2_info = [[Forsythia]]
| blank3_name = Font
| blank3_info = Seoul fonts (Seoul [[Han River (Korea)|Hangang]] and Seoul [[Namsan (Seoul)|Namsan]])<ref>{{cite web|url=http://english.seoul.go.kr/get-to-know-us/city-hall/seoul-symbols/5-fonts/|title=Seoul's symbols|publisher=Seoul Metropolitan Government|accessdate=2016-08-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160819172405/http://english.seoul.go.kr/get-to-know-us/city-hall/seoul-symbols/5-fonts/|archivedate=2016-08-19}}</ref>
| blank4_name = Mascot
| blank4_info = Haechi
|anthem= "S.E.O.U.L"
| blank7_name = Tree
| blank7_info = [[Ginkgo biloba|Ginkgo]]
}}
'''ᱥᱤᱣᱩᱞ''' ([[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]] ᱺ 서울; {{IPA-ko|sʰʌ.ul|lang|ko-Seoul.ogg}}) ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ [[ᱮᱥᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱮᱴᱨᱚᱯᱚᱞᱤᱴᱚᱱ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱫᱚ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱦᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ]] ᱟᱨᱮᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ [[ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ|ᱥᱟᱥᱟᱝ ᱫᱚᱨᱭᱟ]] ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱔᱐ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱥᱟᱹᱜᱤᱱ ᱨᱮ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ]] ᱵᱚᱰᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ, ᱵᱮᱯᱟᱨ, ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ, ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱥᱤᱞᱯᱚ ᱟᱨ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱖᱐᱕,᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ² (᱒᱓᱓.᱖᱙ sq ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱛᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱧᱤᱛ ᱙.᱗ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱦᱟᱛᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱦᱮᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱮᱪᱞᱮᱠᱟ ᱺ ᱣᱤᱨᱭᱮᱥᱚᱝ ([[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]]ᱺ 위례성; [[ᱦᱟᱱᱡᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱟᱱᱡᱟ]]ᱺ 慰禮城, ᱵᱟᱭᱮᱠᱡᱮ ᱨᱟᱡᱽ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ), ᱦᱟᱱᱭᱟᱝ (한양; 漢陽, ᱜᱚᱨᱭᱟᱳ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ), ᱦᱟᱱᱥᱮᱭᱚᱝ (한성; 漢城, ᱡᱚᱥᱮᱭᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ) ᱠᱮᱭᱡᱳ (경성; 京城, ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ) ᱮᱢᱟᱱ᱾
ᱡᱟᱯᱟᱱ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱦᱟᱱᱥᱮᱭᱚᱝ (한성; 漢城) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ ᱠᱮᱭᱡᱳ (경성; 京城) ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱫᱟ, ᱦᱟᱱᱡᱟ '漢' ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱠᱚᱱᱯᱷᱤᱭᱩᱥ (confusion) ᱵᱟᱝ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ᱾ (ᱢᱟᱬᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱦᱟᱱ (한) ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ "ᱢᱟᱨᱟᱝ") ᱡᱟᱯᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱨᱦᱚ ᱮᱴᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱫᱚ ᱪᱤᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱟᱱ ᱦᱚᱲ᱾
ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱞᱟᱹᱰᱦᱟᱹᱭ ᱟᱨ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱵᱤᱯᱞᱚᱵ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱱᱮᱛᱟᱨᱟᱜ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚᱦᱚ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ, ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱫ "ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱱᱟᱜᱟᱨ"᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱦᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨᱮ ᱡᱟᱦᱟ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱰᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱔᱐᱐᱐ BC ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[File:Hangang Railway Bridge.jpg|left|thumbnail|[[Han River (Korea)|ᱦᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ]]]]
ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱦᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱖᱐᱕.᱒᱕ ᱠᱤᱢᱤ² (᱒᱓᱓.᱖᱙ sq ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱵᱮᱯᱟᱨᱼᱵᱟᱱᱤᱡᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱵᱦᱟᱨᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ᱾
===ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ===
==ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ==
==ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱴᱚᱴᱷᱟ==
[[File:01-00-seoul-en.svg|thumb|400px|ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱒᱕ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱜᱩ ([[ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱳᱨᱤᱭᱟᱱ]]ᱺ 구; ᱦᱟᱱᱡᱟᱺ 區) (ᱦᱚᱱᱚᱛ) ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱝ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
==ᱰᱮᱢᱚᱜᱽᱨᱟᱯᱷᱤ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱑᱐.᱒᱙ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ ᱦᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱐.᱒᱔% ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱑᱙᱙᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱠᱚᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
᱒᱐᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱔᱐᱔,᱐᱓᱗ ᱜᱟᱱ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱳᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱ ᱵᱚᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱦᱚᱲᱮᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱒.᱙% ᱠᱟᱱᱟ᱾
===ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ===
ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱮ [[ᱤᱥᱟᱭ|ᱠᱷᱨᱤᱥᱴᱟᱱ]] ᱟᱨ [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱷᱩᱫᱫᱷᱚ]] ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ [[ᱤᱥᱞᱟᱢ]] ᱟᱨ ᱠᱚᱱᱯᱷᱤᱭᱩᱥ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ᱾
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱦᱮᱡᱽᱥᱮᱱ==
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱠᱷᱮᱞᱚᱰᱸ==
==ᱟᱨᱦᱚ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Wiktionary|ᱥᱤᱣᱩᱞ}}
===ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ===
{{commons|ᱥᱤᱣᱩᱞ}}
{{Wikivoyage}}
* [http://english.seoul.go.kr/ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱢᱟᱦᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟᱹ]
* [http://opengov.seoul.go.kr/ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱤᱱᱯᱷᱳᱨᱢᱮᱥᱟᱱ ᱟᱨ ᱡᱳᱜᱟᱡᱳᱜ]
===ᱴᱩᱨᱤᱡᱚᱢ===
* [http://www.visitseoul.net/ i Tour Seoul] – ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱴᱩᱨᱤᱡᱚᱢ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ
* [http://www.youtube.com/visitseoul VisitSeoul] – ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱴᱩᱨᱤᱡᱚᱢ ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱭᱩᱴᱤᱭᱩᱵ ᱪᱮᱱᱮᱞ
* [http://www.theseoulguide.com/ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱴᱨᱮᱵᱷᱮᱞ ᱜᱟᱭᱤᱴ] – ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱮ ᱫᱟᱲᱟᱱ ᱟᱨ ᱴᱩᱨᱤᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ
====ᱢᱮᱯ====
* [http://maps.visitseoul.net/index.jsp?lang=eng ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱢᱮᱯ ᱵᱨᱟᱣᱡᱟᱨ]
* [http://www.seoulmetro.co.kr/station/eng/linemap.action ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱦᱚᱨᱰᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱯ]
===ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ===
* [http://www.seoulsnapshots.com/ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱥᱱᱟᱯᱥᱚᱴ]
* [http://www.lovely-seoul.jimdo.com/ ᱥᱤᱣᱩᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
cxdbbsf7fcqpcjuyuj06sqsnz6bf0jn
ᱥᱤᱣᱟᱱ, ᱵᱤᱦᱟᱨ
0
10655
103763
71874
2022-08-29T02:18:41Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱟᱱ
| other_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Bihar#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|26.22|N|84.36|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| subdivision_type3 = ᱥᱟᱵᱽ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ
| subdivision_name3 = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱥᱟᱵᱽ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ
| subdivision_type4 = ᱵᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name4 = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| established_title = Established
| established_date = ᱑᱙᱒᱔
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱠᱚᱱᱥᱤᱞ ᱢᱮᱱᱮᱡᱚᱨ
| governing_body = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| leader_party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ|BJP]]
| leader_title = Chairperson<!-- Mayor, Municipal Commissioner etc. -->
| leader_name = ᱥᱤᱱᱫᱷᱩ ᱥᱤᱝ<ref>{{cite web |title=सीवान नगर परिषद की चेयरमैन बनी सिंधू देवी |url=https://m.livehindustan.com/bihar/siwan/story-sindhu-devi-the-chairman-of-the-city-of-siwan-1131004.html |website=[[Hindustan (newspaper)|Hindustan]] |accessdate=5 May 2019 |language=hindi}}</ref>
| leader_title2 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
| leader_name2 = ᱵᱟᱵᱽᱞᱩ ᱥᱟᱦ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes = <ref name="smc"/>
| area_rank = ᱕᱓ ᱟᱱᱟᱜ
| area_total_km2 = ᱖᱙.᱔
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱗᱒
| population_total = ᱑᱓᱕᱐᱖᱖
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank = ᱑᱘ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=9 March 2019|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = Pin Code<!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = ᱘᱔᱑᱒᱒᱖-᱘᱔᱑᱒᱒᱗
| registration_plate = BR-29
| blank1_name_sec1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank1_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ (ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| website = https://siwan.nic.in/
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-BR]]
| footnotes =
| blank_name = [[Köppen climate classification|Climate]]
| blank_info = [[Humid subtropical climate|Cwa]]
| official_name =
| Siwan News = https://www.siwanonline.com
}}
'''ᱥᱤᱣᱟᱱ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= https://siwan.nic.in/public-utility-category/municipality/ |title=Municipalities of Siwan district |date= |website=siwan.nic.in |publisher= |access-date=22 April 2019}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱠᱚᱞᱚᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |url= https://www.siwanonline.com/category/siwan-news-in-hindi/ |title=Siwan News |date= |publisher=www.siwanonline.com |accessdate=14 June 2018}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱑᱙᱒᱔ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name="smc">{{cite web |url= http://urban.bih.nic.in/Docs/CDP/CDP-Siwan.pdf |title=City Development Plan for Siwan |date= |website=www.urban.bih.nic.in |publisher= |access-date=24 June 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱥᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚᱣᱟᱨᱰᱤᱱᱮᱴ {{Coord|26.22|N|84.36|E|}} ᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱱᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱗᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱓᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= https://www.latlong.net/place/siwan-bihar-india-6984.html |title=Siwan, Bihar, India |date= |website= www.latlong.net |publisher= |access-date=19 June 2018}}</ref> ᱫᱟᱦᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱰᱚᱸᱵᱚᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱨᱚ ᱟ ᱾ ᱫᱟᱦᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱫᱩᱥᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
|title=ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|81.45}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|18.26}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.29}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱓᱕,᱐᱖᱖ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ. ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱐,᱗᱕᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱮ ᱖᱔,᱓᱑᱐ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱘,᱒᱘᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱙᱒,᱙᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱖᱘.᱘% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱗᱓.᱖% ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱖᱓.᱖% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱤᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱓.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱓.᱕% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘,᱒᱔᱔ ᱟᱨ ᱑,᱕᱑᱔ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱒᱑᱒᱒᱓ ᱫᱟᱠᱟ ᱫᱚᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Siwan |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=262233 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=4 December 2019}}</ref>
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱑᱐᱘,᱑᱗᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ, ᱚᱱᱰᱮ ᱕᱗,᱒᱒᱓ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱐,᱙᱔᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=16 June 2004|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=1 November 2008|publisher= Census Commission of India}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ ᱕᱓᱑ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱜᱚᱯᱟᱞᱜᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱯᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ᱕᱓᱑ ᱜᱚᱯᱟᱞᱜᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ᱒᱗ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ᱔᱗ ᱵᱚᱨᱦᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱢᱮᱭᱨᱣᱟ ᱟᱨ ᱜᱩᱴᱷᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ᱗᱓ ᱟᱨ ᱘᱙ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱡᱚᱸᱠᱥᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱵᱟᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱭ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Blocks of Siwan district}}
{{Saran Division}}
[[Category:Siwan, Bihar| ]]
[[Category:Cities and towns in Siwan district]]
{{Bihar-geo-stub}}
ifhbwn909l7kz53mjjwtdd0u0pejlpz
103764
103763
2022-08-29T02:19:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱟᱱ
| other_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. -->
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Bihar#India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|26.22|N|84.36|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| subdivision_type3 = ᱥᱟᱵᱽ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ
| subdivision_name3 = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱥᱟᱵᱽ ᱰᱤᱵᱤᱡᱚᱱ
| subdivision_type4 = ᱵᱚᱱᱚᱛ
| subdivision_name4 = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱵᱚᱱᱚᱛ
| established_title = Established
| established_date = ᱑᱙᱒᱔
| founder =
| named_for =
| government_type = ᱠᱚᱱᱥᱤᱞ ᱢᱮᱱᱮᱡᱚᱨ
| governing_body = ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ
| leader_party = [[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤᱭᱚ ᱡᱚᱱᱚᱛᱟ ᱯᱟᱨᱴᱤ|BJP]]
| leader_title = Chairperson<!-- Mayor, Municipal Commissioner etc. -->
| leader_name = ᱥᱤᱱᱫᱷᱩ ᱥᱤᱝ<ref>{{cite web |title=सीवान नगर परिषद की चेयरमैन बनी सिंधू देवी |url=https://m.livehindustan.com/bihar/siwan/story-sindhu-devi-the-chairman-of-the-city-of-siwan-1131004.html |website=[[Hindustan (newspaper)|Hindustan]] |accessdate=5 May 2019 |language=hindi}}</ref>
| leader_title2 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱪᱮᱭᱟᱨᱢᱮᱱ
| leader_name2 = ᱵᱟᱵᱽᱞᱩ ᱥᱟᱦ
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank = ᱕᱓ ᱟᱱᱟᱜ
| area_total_km2 = ᱖᱙.᱔
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱗᱒
| population_total = ᱑᱓᱕᱐᱖᱖
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank = ᱑᱘ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]<ref name="langoff">{{cite web|title=52nd REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|website=nclm.nic.in|publisher=[[Ministry of Minority Affairs]]|accessdate=9 March 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170525141614/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf|archivedate=25 May 2017}}</ref>
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = [[ᱩᱨᱫᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱩᱨᱫᱩ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = Pin Code<!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code = ᱘᱔᱑᱒᱒᱖-᱘᱔᱑᱒᱒᱗
| registration_plate = BR-29
| blank1_name_sec1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank1_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱟᱱ (ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱣᱟᱱ]]
| website = https://siwan.nic.in/
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-BR]]
| footnotes =
| blank_name = [[Köppen climate classification|Climate]]
| blank_info = [[Humid subtropical climate|Cwa]]
| official_name =
| Siwan News = https://www.siwanonline.com
}}
'''ᱥᱤᱣᱟᱱ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= https://siwan.nic.in/public-utility-category/municipality/ |title=Municipalities of Siwan district |date= |website=siwan.nic.in |publisher= |access-date=22 April 2019}}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱥᱚᱦᱨᱤ ᱠᱚᱞᱚᱱᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{Cite web |url= https://www.siwanonline.com/category/siwan-news-in-hindi/ |title=Siwan News |date= |publisher=www.siwanonline.com |accessdate=14 June 2018}}</ref>
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱚᱨᱤᱥᱚᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱑᱙᱒᱔ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾<ref name="smc">{{cite web |url= http://urban.bih.nic.in/Docs/CDP/CDP-Siwan.pdf |title=City Development Plan for Siwan |date= |website=www.urban.bih.nic.in |publisher= |access-date=24 June 2018}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱥᱟᱨᱚᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱩᱯᱠᱷᱚᱸᱰ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱚᱣᱟᱨᱰᱤᱱᱮᱴ {{Coord|26.22|N|84.36|E|}} ᱚᱥᱟᱨ ᱟᱨ ᱫᱤᱥᱟᱱᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱗᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒᱓᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web |url= https://www.latlong.net/place/siwan-bihar-india-6984.html |title=Siwan, Bihar, India |date= |website= www.latlong.net |publisher= |access-date=19 June 2018}}</ref> ᱫᱟᱦᱟ ᱜᱟᱰᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱯᱩᱫ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱰᱚᱸᱵᱚᱞ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱪᱮ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱨᱚ ᱟ ᱾ ᱫᱟᱦᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱫᱩᱥᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱦᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
|title=ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|81.45}}
{{bar percent|[[ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|18.26}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ|black|0.29}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱓᱕,᱐᱖᱖ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ. ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱐,᱗᱕᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱮ ᱖᱔,᱓᱑᱐ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱵᱷᱤᱛᱤᱨ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑᱘,᱒᱘᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱙᱒,᱙᱖᱗ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱖᱘.᱘% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱗᱓.᱖% ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱟᱨ ᱖᱓.᱖% ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱗+ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱨᱤᱱ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱓.᱖% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱘᱕.᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱓.᱕% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱘,᱒᱔᱔ ᱟᱨ ᱑,᱕᱑᱔ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱒᱑᱒᱒᱓ ᱫᱟᱠᱟ ᱫᱚᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="Census2011Gov">{{cite web |title=Census of India: Siwan |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=262233 |website=www.censusindia.gov.in |accessdate=4 December 2019}}</ref>
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱑᱐᱘,᱑᱗᱒ ᱜᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ, ᱚᱱᱰᱮ ᱕᱗,᱒᱒᱓ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱕᱐,᱙᱔᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱚ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=16 June 2004|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=1 November 2008|publisher= Census Commission of India}}</ref>
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ ᱕᱓᱑ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱜᱚᱯᱟᱞᱜᱚᱸᱡᱽ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱯᱨᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ᱕᱓᱑ ᱜᱚᱯᱟᱞᱜᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨᱼ᱒᱗ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱟᱹᱰᱤ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ᱔᱗ ᱵᱚᱨᱦᱟᱨᱤᱭᱟ, ᱢᱮᱭᱨᱣᱟ ᱟᱨ ᱜᱩᱴᱷᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱼ᱗᱓ ᱟᱨ ᱘᱙ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱨᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱡᱚᱸᱠᱥᱟᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣᱟ ᱾
ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱵᱟᱱᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱚᱭ ᱯᱨᱚᱠᱟᱥ ᱱᱟᱨᱟᱭᱚᱱ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱯᱟᱴᱱᱟ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱥᱤᱣᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Blocks of Siwan district}}
{{Saran Division}}
[[Category:Siwan, Bihar| ]]
[[Category:Cities and towns in Siwan district]]
{{Bihar-geo-stub}}
srpc5en5w0uutbndxf5bmg59t021vs9
ᱥᱤᱦᱚᱨ
0
11131
103779
75792
2022-08-29T09:24:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱦᱚᱨ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname = ᱥᱮᱨᱯᱩᱨ
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline = Sehore - October 2018.jpg
| image_alt =
| image_caption = Aerial photo of Sehore
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|23.2|N|77.08|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱚᱦᱚᱨ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 502
| population_total = ᱑᱐᱘᱘᱑᱘
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱔᱖᱖᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱳᱰ
| area_code = ᱐᱗᱕᱖᱒
| registration_plate = MP-37
| website = {{URL|http://sehore.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱥᱤᱦᱚᱨ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]ᱤᱭᱟᱹ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮ [[ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱱᱚᱜᱚᱨ ᱯᱟᱞᱤᱠᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱘ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱨᱮ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]]ᱼ[[ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱫᱚ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱢᱟᱞᱣᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱮ ᱵᱤᱸᱫᱷᱭᱟᱪᱚᱞ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱦᱟᱴᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱥᱴ past ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱵᱽ, ᱥᱟᱠᱛ, ᱡᱮᱭᱱ, ᱵᱮᱥᱬᱟᱣ, ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱟᱨ ᱱᱟᱛᱷ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱤᱡ ᱫᱚ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱤᱱᱴᱮᱱᱥᱤᱵᱽ (Intensive) ᱫᱷᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱢᱟᱹᱪᱤ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱛᱮᱭᱟᱨᱮᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱾ ᱑᱙᱗᱒ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱟᱴᱤᱧ ᱦᱩᱭ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱗ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱟᱨ [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]]ᱼ[[ᱤᱱᱫᱚᱨ]] ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱫᱚᱨᱤᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱑᱕᱐᱐ ᱯᱷᱤᱴ ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱐᱐᱐ ᱯᱷᱤᱴ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱨᱚᱛᱞᱚᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱗ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ: [[ᱵᱷᱚᱯᱟᱲ]], [[ᱨᱟᱭᱥᱮᱱ]], [[ᱦᱟᱨᱫᱟ]], [[ᱦᱚᱥᱟᱸᱜᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱫᱮᱵᱟᱥ]], [[ᱥᱟᱡᱟᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱽᱜᱚᱲ]] ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ 22'31'' ᱠᱷᱚᱱ 23'40'' ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱨ ᱫᱮᱥᱟᱸᱛᱟᱨ ᱜᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ 76'22'' ᱟᱨ 78'08'' ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱤᱥᱟᱱᱛᱟᱨ ᱜᱟᱨ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ {{Coord|23.2|N|77.08|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://www.fallingrain.com/world/IN/35/Sehore.html Falling Rain Genomics, Inc - Sehore]</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱕᱐᱒ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱖᱔᱖ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱜᱟᱰᱟ SIVEN ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱙᱐,᱙᱓᱐ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱕᱒% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱔᱘% ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱘% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱕᱙.᱕% ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱮᱦᱮᱨ ᱜᱮᱭᱟ: ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱗᱕% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱖᱑% ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮ, ᱑᱔% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱖ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱩᱢᱚᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾
{{bar box
|title=ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|73}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ]]|green|22}}
{{bar percent|[[ᱡᱳᱭᱱᱳ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱡᱳᱭᱱᱳ]]|pink|3.7}}
{{bar percent|ᱮᱴᱟᱜ†|black|1.3}}
|caption=Distribution of religions<br />
†<small>Includes [[ᱥᱤᱠᱷ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱥᱤᱠᱷ]] (0.2%), [[ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] (<0.2%).</small>
}}
== ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ ==
ᱥᱤᱦᱚᱨ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱩᱡᱡᱮᱱᱼᱵᱷᱚᱯᱟᱲ ᱵᱨᱟᱝᱪ ᱞᱟᱭᱤᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱟᱱᱯᱩᱨ]], [[ᱱᱟᱜᱽᱯᱩᱨ]], [[ᱡᱟᱢᱢᱩ]], [[ᱯᱩᱨᱤ]] ᱟᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱴᱨᱮᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*{{cite EB1911|wstitle=Sehore |volume=24 |short=x}}
{{Bhopal Division}}
[[Category:Sehore| ]]
[[Category:Cities and towns in Sehore district]]
[[Category:Cities in Madhya Pradesh]]
2w8v0u757x1k36lvw8ec6dqumhzwy6q
ᱥᱤᱠᱟᱨ
0
11259
103741
57923
2022-08-29T01:44:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱠᱟᱨ
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = Left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|27.62|N|75.15|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱠᱟᱨ]]
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Federal Republic]]
| governing_body = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 22.57
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 427
| population_total = ᱒᱓᱗᱕᱗᱙
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| demographics1_info2 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]] or [[ᱥᱮᱠᱷᱟᱣᱟᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱠᱷᱟᱣᱟᱛᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱓᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱟᱳᱰ
| area_code = ᱙᱑-᱑᱕᱗᱒
| registration_plate = RJ-23
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank1_info_sec1 = ᱗᱗.᱒᱕%(᱒ ᱟᱱᱟᱜ)
| blank2_name_sec1 = ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ
| blank2_info_sec1 = {{convert|280|km|mi}} ([[Indian highways|land]])
| blank3_name_sec1 = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ
| blank3_info_sec1 = {{convert|114|km|mi}} ([[Indian highways|land]])
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Köppen climate classification]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| blank2_name_sec2 = Avg. annual temperature
| blank2_info_sec2 = 16-20 °C
| blank3_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank3_info_sec2 = 45-46 °C
| blank4_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank4_info_sec2 = 0-1 °C
| website = {{URL|www.sikar.rajasthan.gov.in}}
}}
'''ᱥᱤᱠᱟᱨ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱨᱮ [[ᱟᱜᱽᱨᱟ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱟᱣᱮᱞᱤ (ᱢᱩᱜᱚᱞᱼᱡᱩᱜᱽ ᱟᱜ ᱟᱨᱠᱤᱴᱮᱠᱪᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱚᱲᱟᱜ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘᱐ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱠᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ {{Coord|27.62|N|75.15|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/24/Sikar.html |title=Falling Rain Genomics, Inc a – Sikar |publisher=Fallingrain.com |date= |accessdate=2011-12-29}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱔᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱔᱐᱑ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
|title=ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|56.26}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]]|green|42.43}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱓᱗,᱗᱕᱙ <ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/78-sikar.html |title=Census 2011 data – Sikar city |publisher=census2011.co.in |date= |accessdate=2011-12-29}}</ref> ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱓᱗,᱕᱗᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ; ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱓ᱢ ᱑᱕᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱑᱔,᱔᱒᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱨᱮ ᱙᱒᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ, ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱑᱕᱘,᱔᱑᱓ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱑,᱔᱐᱓ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱫᱚ ᱖᱗,᱐᱑᱐ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱗.᱑᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱖ ᱒᱘% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱖᱗.᱓᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ (᱐ᱼ᱖) ᱓᱒,᱑᱘᱙ ᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱗,᱒᱓᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱔,᱙᱕᱓ ᱠᱩᱲᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱨᱮ ᱘᱖᱘ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱨᱮᱞ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]], [[ᱨᱮᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱪᱩᱨᱩ]], [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]], [[ᱥᱨᱤ ᱜᱟᱝᱜᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱦᱤᱥᱟᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱚᱴᱟ, ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ|ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱟᱡᱽᱢᱮᱨ]], [[ᱩᱫᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱟᱵᱩ ᱰᱟᱦᱟᱨ, [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱡᱚᱛᱚ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱟᱞ ᱜᱟᱞᱤᱭᱟᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱯᱩᱛᱞᱤ ᱠᱩᱪᱟᱢᱟᱱ ᱢᱮᱜᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱩᱰᱟᱹᱱ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱩᱫᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱰᱩᱵᱟᱭ]], [[ᱥᱟᱦᱡᱟᱦ]], ᱢᱚᱥᱠᱚᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ (ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱥᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱨᱟᱯᱩᱨᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱦᱚᱸ ᱯᱮᱢᱮᱱᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{reflist}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://sikar.rajasthan.gov.in/content/raj/sikar/en/home.html/ Official page:Sikar]
<!--start of Navigation boxes-->
{{ᱥᱤᱠᱟᱨ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
{{ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱡᱮᱞᱟ.}}
<!--end of Navigation boxes-->
{{Use dmy dates|date=January 2012}}
[[Category:Sikar| ]]
[[Category:Cities and towns in Sikar district]]
[[Category:Shekhawati]]
[[Category:Thar Desert]]
dtpd3ntbwc8tpv7m8tt7ksyv0d3unbm
103743
103741
2022-08-29T01:46:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱠᱟᱨ
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India
| pushpin_label_position = Left
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|27.62|N|75.15|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱠᱟᱨ]]
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type = [[Federal Republic]]
| governing_body = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = 22.57
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 427
| population_total = ᱒᱓᱗᱕᱗᱙
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| demographics1_title2 = ᱴᱚᱴᱷᱟ
| demographics1_info2 = [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱᱤ]] or [[ᱥᱮᱠᱷᱟᱣᱟᱛᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱠᱷᱟᱣᱟᱛᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code = ᱓᱓᱒᱐᱐᱑
| area_code_type = ᱴᱮᱞᱤᱯᱷᱚᱱ ᱠᱟᱳᱰ
| area_code = ᱙᱑-᱑᱕᱗᱒
| registration_plate = RJ-23
| blank1_name_sec1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank1_info_sec1 = ᱗᱗.᱒᱕%(᱒ ᱟᱱᱟᱜ)
| blank2_name_sec1 = ᱫᱤᱞᱞᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ
| blank2_info_sec1 = {{convert|280|km|mi}} ([[Indian highways|land]])
| blank3_name_sec1 = ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧᱟ
| blank3_info_sec1 = {{convert|114|km|mi}} ([[Indian highways|land]])
| blank1_name_sec2 = [[Climate of India|Climate]]
| blank1_info_sec2 = [[Climatic regions of India|Köppen climate classification]] <small>([[Köppen climate classification|Köppen]])</small>
| blank2_name_sec2 = Avg. annual temperature
| blank2_info_sec2 = 16-20 °C
| blank3_name_sec2 = Avg. summer temperature
| blank3_info_sec2 = 45-46 °C
| blank4_name_sec2 = Avg. winter temperature
| blank4_info_sec2 = 0-1 °C
| website = {{URL|www.sikar.rajasthan.gov.in}}
}}
'''ᱥᱤᱠᱟᱨ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱨᱮ [[ᱟᱜᱽᱨᱟ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]] ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱜᱟᱢᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱢᱟᱨᱮ ᱦᱟᱣᱮᱞᱤ (ᱢᱩᱜᱚᱞᱼᱡᱩᱜᱽ ᱟᱜ ᱟᱨᱠᱤᱴᱮᱠᱪᱟᱨ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱚᱲᱟᱜ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱑᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ, [[ᱡᱚᱫᱷᱯᱩᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱒᱐ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱟᱨ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱒᱘᱐ ᱥᱟᱸᱜᱤᱧ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱠᱟᱨ [[ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ {{Coord|27.62|N|75.15|E|}} ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>{{cite web|url=http://www.fallingrain.com/world/IN/24/Sikar.html |title=Falling Rain Genomics, Inc a – Sikar |publisher=Fallingrain.com |date= |accessdate=2011-12-29}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱔᱒᱗ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱔᱐᱑ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{bar box
|title=ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|titlebar=#Fcd116
|left1=ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ
|right1=ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[ᱦᱤᱱᱫᱩ]]|orange|56.26}}
{{bar percent|[[ᱢᱩᱥᱞᱤᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ|ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ]]|green|42.43}}
}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱓᱗,᱗᱕᱙ <ref>{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/city/78-sikar.html |title=Census 2011 data – Sikar city |publisher=census2011.co.in |date= |accessdate=2011-12-29}}</ref> ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱒᱓᱗,᱕᱗᱙ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ; ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱒᱓ᱢ ᱑᱕᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱑᱔,᱔᱒᱓ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱨᱮ ᱙᱒᱙ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱲᱟᱣ, ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱑᱕᱘,᱔᱑᱓ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱑,᱔᱐᱓ ᱜᱟᱱ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱫᱚ ᱖᱗,᱐᱑᱐ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱗.᱑᱓% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱘᱖ ᱒᱘% ᱟᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱖᱗.᱓᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱟᱜ ᱜᱩᱴ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ (᱐ᱼ᱖) ᱓᱒,᱑᱘᱙ ᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱗,᱒᱓᱖ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱨ ᱑᱔,᱙᱕᱓ ᱠᱩᱲᱤ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱟᱜ ᱨᱮ ᱘᱖᱘ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱰᱟᱦᱟᱨ==
===ᱨᱮᱞ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱡᱚᱸᱠᱥᱚᱱ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚᱧᱮ ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮᱞᱣᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱦᱤᱡᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ [[ᱡᱷᱩᱱᱡᱷᱩᱱᱩ]], [[ᱨᱮᱣᱟᱲᱤ]], [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱪᱩᱨᱩ]], [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]], [[ᱥᱨᱤ ᱜᱟᱝᱜᱟᱱᱚᱜᱚᱨ]], [[ᱦᱤᱥᱟᱨ]], [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱠᱚᱴᱟ, ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ|ᱠᱚᱴᱟ]], [[ᱟᱡᱽᱢᱮᱨ]], [[ᱩᱫᱚᱭᱯᱩᱨ]], ᱟᱵᱩ ᱰᱟᱦᱟᱨ, [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]] ᱟᱨ [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
===ᱥᱚᱲᱚᱠ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱡᱚᱛᱚ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱚᱲᱚᱠ ᱤᱫᱤ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱕᱒ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱫᱚ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ]] ᱟᱨ [[ᱵᱤᱠᱟᱱᱮᱨ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱯᱟᱪᱮ ᱢᱟᱞ ᱜᱟᱞᱤᱭᱟᱨᱟ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱴᱯᱩᱛᱞᱤ ᱠᱩᱪᱟᱢᱟᱱ ᱢᱮᱜᱟ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾
===ᱩᱰᱟᱹᱱ===
ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ [[ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱡᱮᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱱᱚᱣᱟ [[ᱫᱤᱞᱞᱤ]], [[ᱢᱩᱢᱵᱟᱭ]], [[ᱦᱟᱭᱫᱨᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ]], [[ᱯᱩᱱᱮ]], [[ᱤᱱᱫᱚᱨ]], [[ᱚᱦᱢᱚᱫᱟᱵᱟᱫᱽ]], [[ᱪᱮᱱᱱᱟᱭ]], [[ᱜᱩᱣᱟᱦᱟᱴᱤ]], [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ]], [[ᱩᱫᱚᱭᱯᱩᱨ]], [[ᱰᱩᱵᱟᱭ]], [[ᱥᱟᱦᱡᱟᱦ]], ᱢᱚᱥᱠᱚᱴ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱫᱤᱱᱟᱹᱢ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱪᱟᱪᱞᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱦᱯᱩᱨᱟ (ᱡᱚᱭᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱚᱜᱚᱨ) ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱱᱟᱣᱟ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱰᱟᱹᱦᱤ ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱱᱟᱥᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱨᱟᱯᱩᱨᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱯᱟᱴᱴᱤ ᱦᱚᱸ ᱯᱮᱢᱮᱱᱴ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱯᱨᱟᱵᱷᱮᱴ ᱩᱰᱟᱹᱱ ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱬᱜᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱵᱚᱥᱛᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://sikar.rajasthan.gov.in/content/raj/sikar/en/home.html/ Official page:Sikar]
<!--start of Navigation boxes-->
{{ᱥᱤᱠᱟᱨ}}
{{ᱨᱟᱡᱚᱥᱛᱷᱟᱱ}}
{{ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱡᱮᱞᱟ.}}
<!--end of Navigation boxes-->
{{Use dmy dates|date=January 2012}}
[[Category:Sikar| ]]
[[Category:Cities and towns in Sikar district]]
[[Category:Shekhawati]]
[[Category:Thar Desert]]
mp4qvigod6zux2srt4nz1alvwiwalvs
ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
11321
103754
93483
2022-08-29T01:56:08Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| other_name =
| official_name = ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ
| nickname = Gateway to Malnad
| settlement_type = [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| image_skyline = Jog Falls 2013.JPG
| image_alt =
| image_caption = [[ᱡᱚᱜᱽ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ]]
| image_map = Karnataka Shimoga locator map.svg
| coordinates = {{coord|14.00|N|75.28|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..Karnataka Flag(INDIA).png}} [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date = ᱑ ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱑᱙᱕᱖
| founder =
| named_for =
| parts_type = ᱛᱟᱞᱩᱠᱟ
| parts = [[Shimoga, Karnataka|Shivamogga]], [[Sagara, Karnataka|Sagara]], [[Shikaripura]], [[Soraba]], [[Hosanagara]], [[Bhadravati, Karnataka|Bhadravathi]], [[Thirthahalli]]
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱥᱤᱢᱤᱜᱟ, ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ|ᱥᱤᱵᱟᱢᱚᱜᱟ]]
| government_type =
| governing_body =
| leader_title = Superintendent of Police
| leader_name = Shantharaju. K .M, IPS
<ref>{{Cite web|title=Shivamogga SP|url=https://shimoga.nic.in/en/directory/|last=|first=|date=|website=Shivamogga NIC|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref>
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 = ᱘᱔᱙᱕
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total = ᱑,᱗᱕᱒,᱗᱕᱓<ref name="census 2011">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/census/district/266-shimoga.html|title=Shimoga:Census2011|publisher=census2011.co.in}}</ref>
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_rank =
| population_density_km2 = ᱒᱐᱗
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code =
| area_code_type =
| area_code =
| registration_plate = * [[Shivamogga]] KA-14
* [[Sagar, Karnataka|Sagara]] KA-15
| website =
| footnotes =
| demographics2_title1 =
| subdivision_type2 = Administration Division
| subdivision_name2 = [[ᱵᱮᱝᱜᱟᱞᱩᱨᱩ|ᱵᱟᱸᱜᱽᱞᱳᱨ]]
| leader_title1 = ᱰᱤᱯᱴᱤ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱᱟᱨ
| leader_name1 = ᱠᱮ.ᱵᱤ. ᱥᱤᱵᱟᱠᱩᱢᱟᱨ, IAS
<ref>{{Cite web|title=Shivamogga DC|url=https://shimoga.nic.in/en/directory/|last=|first=|date=|website=Shivamogga NIC|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref>
| MP =
}}
'''ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ''', ᱚᱠᱟ ᱟᱹᱢᱟᱹᱞᱮᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱟᱞᱱᱟᱰ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱥᱚᱦᱭᱟᱫᱽᱨᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱡᱚᱜᱽ ᱡᱷᱟᱨᱱᱟ]] ᱢᱤᱫ ᱢᱩᱬ ᱧᱮᱞᱡᱚᱝ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱒᱐᱑᱑ ᱫᱷᱟᱵᱤᱡ ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱗᱕᱒,᱗᱕᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name="census 2011"/> ᱮᱭᱟᱭ ᱛᱟᱞᱩᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ: ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ, ᱥᱚᱨᱵᱟ, ᱥᱟᱜᱚᱨ, ᱦᱚᱥᱟᱱᱚᱜᱚᱨ, ᱥᱤᱠᱟᱨᱤᱯᱩᱨᱟ, ᱛᱤᱨᱛᱷᱦᱟᱞᱞᱤᱵᱟᱨ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚᱵᱟᱛᱤ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
[[File:KarnatakaShimoga.png|250px|thumb|right|Map of Karnataka with Shimoga district highlighted.]]
ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱞᱱᱟᱰ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱛᱮ 'ᱢᱟᱞᱱᱟᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱫᱩᱣᱟᱹᱨ' ᱟᱨᱵᱟᱝ 'ᱢᱟᱞᱮᱱᱟᱰᱟ ᱦᱮᱵᱵᱟᱜᱤᱞᱩ' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱦᱟᱵᱮᱨᱤ, ᱫᱟᱣᱚᱬᱜᱮᱨᱮ, ᱪᱤᱠᱟᱢᱜᱚᱞᱩᱨ, ᱩᱰᱩᱯᱤ ᱟᱨ ᱩᱛᱛᱟᱨᱟ ᱠᱚᱱᱱᱚᱲ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱮᱛᱚᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱜᱩᱴ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱙ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱘᱔᱖᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ<sup>᱒</sup> ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="leggeo">{{cite web|title=Geography of Shivamogga |url=http://shimoga.nic.in/geogry.htm |author= National Informatics Centre |publisher= District Administration, Shimoga|work= The Official website of Shimoga District |accessdate=25 March 2007}}</ref>
ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱫᱚᱨᱤᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱖᱔᱐ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱚᱥᱟᱨ 13°27' ᱟᱨ 14°39' N ᱟᱨ ᱫᱮᱥᱟᱸᱛᱟᱨ 74°38' ᱟᱨ 76°04' E ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name="leggeo" /> ᱫᱚᱨᱤᱭᱟ ᱟᱴᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱓᱔᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱚᱰᱟᱪᱟᱨᱤ ᱵᱩᱨᱩ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱩᱥᱩᱞ ᱛᱷᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱜᱟᱰᱟ ᱠᱟᱞᱤ, ᱜᱟᱝᱜᱟᱵᱟᱛᱤ, ᱥᱚᱨᱵᱟᱛᱤ ᱟᱨ ᱛᱟᱲᱤ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱞᱤᱸᱡᱤᱱᱟ ᱟᱜ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱢᱩᱬ ᱜᱟᱰᱟ ᱛᱩᱸᱜᱟ ᱟᱨ ᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱩᱝᱵᱷᱟᱫᱽᱨᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱟᱨᱡᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱥᱤᱵᱽᱢᱚᱜᱟ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱩᱨ ᱠᱩᱰᱞᱤ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱠᱨᱤᱥᱱᱟ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾
== ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ ==
[[File:Betel nuts (from top).jpg|thumb|right|200px|Cornerstone of the Shimoga district's agrarian economy: the arecanut.]]
==ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ==
{{historical populations|11=1901|12=3,83,007|13=1911|14=3,67,303|15=1921|16=3,54,101|17=1931|18=3,64,903|19=1941|20=3,81,059|21=1951|22=4,75,999|23=1961|24=7,63,076|25=1971|26=9,88,744|27=1981|28=12,61,582|29=1991|30=14,52,259|31=2001|32=16,42,545|33=2011|34=17,52,753|percentages=pagr|footnote=source:<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html|title=Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|accessdate=29 December 2019}}</ref>|align=right}}
᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱫᱚ ᱑,᱗᱕᱒,᱗᱕᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 30 September 2011 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱤᱥᱚᱢ [[ᱜᱟᱢᱵᱤᱭᱟ]] ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱹᱨᱤ ᱟᱠᱚ<ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | accessdate = 1 October 2011 | quote =
Gambia1,797,860July 2011 est.}}</ref> ᱟᱨ ᱡᱩᱢᱤᱫᱽ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱮᱵᱽᱨᱟᱥᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱾<ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|title=2010 Resident Population Data|publisher=U. S. Census Bureau|accessdate=30 September 2011| quote =Nebraska 1,826,341}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱒᱗᱕ ᱟᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱐᱗ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱦᱚᱲ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱔᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱖.᱘᱘ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱨᱮ ᱙᱙᱕ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ <ref name=districtcensus/> ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱘᱐.᱕ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ<ref name=districtcensus/>
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category|ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ}}
* [http://www.census2011.co.in/census/district/266-shimoga.html Shimoga 2011 census report]
* [http://www.shimoga.nic.in/zpshimoga/ Shimoga Zilla Panchayat]
* [http://shimoga.nic.in/ Shimoga district official website]
* [http://www.mapsofindia.com/maps/karnataka/districts/shimoga.htm Map of Shimoga District]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱢᱚᱜᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱠᱚᱨᱱᱟᱴᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
8gnutnh4f86birojiux6ycfwqaou5si
ᱥᱤᱝᱜᱟᱹ ᱯᱮᱯᱬᱮᱫ
0
11527
103715
66464
2022-08-29T01:08:37Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
ᱥᱤᱝᱜᱟᱹ ᱯᱮᱯᱬᱮᱫ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱩᱥᱤᱭᱟᱜ ᱞᱤᱴᱷᱩᱨ ᱟᱧᱡᱚᱢᱚᱜ ᱵᱟᱡᱟᱱ ᱠᱟᱱᱟ| ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱫᱚ ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱠᱟᱰᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱫᱮᱨᱮᱧ ᱠᱷᱳᱱ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱠᱟᱰᱟ]] ᱥᱤᱝᱜᱟᱹ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ| ᱟᱥᱚᱠᱟᱭ ᱛᱮ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱡᱟᱱ ᱫᱚ ᱰᱷᱚᱞ, ᱫᱩᱢ ᱫᱟᱜ ᱴᱟᱢᱟᱠ ᱮᱢᱟᱱ ᱥᱟᱽ ᱠᱚ ᱚᱨᱚᱝᱟ|
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
b7cgngd35yfyoto7ofpapfdeznvukdg
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.
0
11977
103667
103581
2022-08-28T13:47:04Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
/* ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ.ᱠᱚ */
wikitext
text/x-wiki
== ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ.ᱠᱚ ==
{| class="wikitable sortable"
|-
!ᱥᱮᱨᱢᱟ
!ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟ.ᱠᱚ
!ᱠᱟ.ᱢᱤ
!ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱷᱚᱠ
|-
| ᱒᱐᱑᱑
| ᱥᱟᱱᱛᱤᱞᱟᱞ ᱢᱩᱨᱢᱩ
| ''ᱡᱟᱜᱽᱨᱳᱱ''
|
|-
| ᱒᱐᱑᱒
| ᱥᱭᱟᱢ ᱪᱚᱨᱚᱱ ᱴᱩᱰᱩ
| ''ᱡᱟᱞᱟ ᱫᱟᱜ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|-
| ᱒᱐᱑᱓
| ᱞᱟᱞᱪᱟᱸᱫᱽ ᱥᱚᱨᱮᱱ
| ''ᱛᱮᱨᱟᱝ''
| ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ
|-
| ᱒᱐᱑᱔
| ᱟᱱᱯᱟ ᱢᱟ.ᱨᱰᱤ
| ''ᱱᱟᱢᱟᱞ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|-
| ᱒᱐᱑᱕
| ᱥᱩᱪᱤᱛᱨᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| ''ᱵᱮᱲᱟ ᱟᱦᱞᱟ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|-
| ᱒᱐᱑᱖
| ᱯᱚᱨᱤᱢᱚᱞ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| ''ᱫᱷᱩᱸᱶᱟ. ᱳᱴᱟᱝ ᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|-
| ᱒᱐᱑᱗
| [[ᱢᱟᱭᱱᱚ ᱴᱩᱰᱩ]]<ref name=a>{{cite web|url=https://gatewaylitfest.com/4282-2/
|title=Maina Tudu
|accessdate=27 November 2019|website=Gateway LitFest}}</ref>
| ''ᱢᱟᱨᱥᱟᱞ ᱰᱟᱦᱟᱨ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|-
| ᱒᱐᱑᱘
| ᱨᱟ.ᱱᱤ ᱢᱩᱨᱢᱩ
| ''ᱦᱳᱯᱳᱱ ᱢᱟ.ᱭᱟᱜ ᱠᱩᱠᱢᱩ''
| ᱠᱷᱟᱴᱚ ᱠᱟ.ᱦᱱᱤ
|-
| ᱒᱐᱑᱙
| ᱜᱩᱦᱤᱨᱟᱢ ᱠᱤᱥᱠᱩ
| ''ᱡᱟ.ᱨᱯᱤ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱤᱱ ᱢᱟ.ᱱᱢᱤ''
| ᱚᱱᱚᱬᱦᱮ
|}
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
piow66y93kvizeql2qw24v0uo4iuzw0
ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱡᱟᱹᱛ
0
12546
103722
62667
2022-08-29T01:16:39Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox ethnic group|
|group=ᱡᱤᱝᱯᱚ ᱦᱚᱲ<br><small>Alternative names: ᱡᱤᱝᱯᱷᱳ, ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ, ᱡᱟᱭᱣᱟ, ᱥᱟᱟᱭᱣᱣᱟ, ᱞᱮᱪᱤ, ᱛᱷᱮᱭᱱᱵᱟᱣ, ᱪᱤᱝᱯᱷᱳ</small>
|image=[[File:Kachin.JPG|200px|centre]]
|image_caption= ᱠᱟᱪᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱜ ᱵᱟᱱᱱᱫᱮ
|region1= {{flag|ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱨ}}
|pop1=1 million<br /><small>([[Kachin State]]: 540,763)</small>
|ref1=<ref>[http://mission.itu.ch/MISSIONS/Myanmar/religion/Waso%20robes%20offering06.htm Myanmar Gov't] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060918204051/http://mission.itu.ch/MISSIONS/Myanmar/religion/Waso%20robes%20offering06.htm |date=18 September 2006 }}</ref><ref>[http://www.kachinland.org/kno_2006/Abrief_Political_Account/index.htm (Kachin National Organisation)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070108201206/http://www.kachinland.org/kno_2006/Abrief_Political_Account/index.htm |date= 8 January 2007 }}</ref>
|region2={{flag|ᱪᱤᱱ}}
|pop2=147,828
|region3= {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
|pop3=11,000
|ref3=<ref>[https://joshuaproject.net/people_groups/18111/IN Joshua Project]</ref>
|popplace= [[ᱢᱤᱭᱟᱱᱢᱟᱟᱨ]]; [[ᱭᱩᱱᱟᱱ]], [[ᱪᱤᱱ]]; [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|langs= [[Jingpo language|Jingpo]], [[Lisu language|Lisu]], [[Zaiwa language|Zaiwa]], [[Maru language|Maru]], [[Lashi language|Lashi]], and [[Azi language|Azi]]
|rels= [[Christianity]], [[Animism]], [[Buddhism]]<ref name="china.org.cn">[http://www.china.org.cn/english/features/EthnicGroups/136921.htm china.org.cn - The Jingpo Ethnic Group]</ref>
|related=
}}
[[File:Shans at home (1910) (14777181332).jpg|thumb|Unmarried Kachin women in 1910]]
ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱥᱮ ᱪᱤᱝᱯᱷᱳ ᱡᱟᱹᱛ ᱫᱚᱚ ᱪᱤᱱ, ᱢᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱦᱩᱰᱤᱧ ᱡᱟᱹᱹᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ| ᱠᱚᱸᱭᱮᱸ - ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱟᱥᱟᱢ]] ᱟᱨ [[ᱚᱨᱩᱱᱟᱱᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱜᱮ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱥᱟᱝᱜᱮ ᱢᱟᱪᱷᱟ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ-ᱟ, ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱢᱮᱜᱷᱟᱞᱚᱭ ᱟᱨ ᱢᱚᱱᱤᱯᱩᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱟᱜ ᱡᱚᱱᱚᱡᱟᱹᱛᱤ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱢᱚᱱᱛᱨᱚ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱫᱚ ᱦᱚᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱓᱔᱒| ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱚᱨᱩᱱᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱯᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱕᱕᱐᱐ ᱡᱚᱱᱟ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱡᱟᱹᱛᱤᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱟ|
==ᱛᱟᱯᱟᱦᱮᱱ==
===ᱟᱥᱟᱢ===
ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟᱱᱱ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱩᱱᱠᱩᱣᱟᱜ ᱞᱟᱹᱭ ᱪᱟᱞ ᱟᱹᱜᱩ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱥᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱢᱫᱟᱡᱽ ᱢᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱘᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱗᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱢᱚᱝᱜᱚᱞᱤᱭᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱡᱚ-ᱤ ᱥᱤᱝᱨᱟ ᱵᱟᱢ ᱥᱮ ᱱᱚᱱᱚᱭ ᱥᱤᱝᱨᱟ ᱵᱟᱢ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ- ᱯᱟᱪᱷᱮ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱮᱨᱮᱞ ᱞᱮᱱᱟ| ᱢᱟᱹᱥᱤ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱓᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱑᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱵᱽᱨᱚᱦᱢᱚᱯᱩᱛᱨᱚ ᱵᱮᱰᱟ ᱨᱮᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚ ᱞᱮᱱᱟ<ref name="IJS">{{cite journal | url=https://ijsser.org/2018files/ijsser_03__02.pdf | title=SOCIETY, FAMILY, VILLAGE AND HOUSING PATTERN – A STUDY OF THE SINGPHOS OF NORTH EAST INDIA | author=Machey Ashwini | journal=International Journal of Social Science and Economic Research | year=2018 | month=January | volume=3 | issue=1 | pages=16-22 | ISSN=2455-8834}}</ref>| ᱟᱫᱚᱢ ᱟᱫᱚᱢ ᱯᱚᱱᱰᱤᱛ ᱠᱚᱣᱟᱜᱜ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱥᱟᱢ ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱟᱨ ᱢᱭᱟᱱᱢᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱡᱤᱝᱯᱷᱳ ᱫᱚᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱜᱮᱭᱟ<ref name="Vks">{{cite web | url=https://as.vikaspedia.in/education/9859b89ae9f0-9b89829b89cd9959c39a49bf/99a9bf9829ab-99c9a89979b79cd9a09c09f099f9f0-9ac9bf9b79c7-9b89ae9cd9af995-9a79be9f09a39be | title=চিংফৌ জনগোষ্ঠীৰটোৰ বিষয়ে সম্যক ধাৰণা | accessdate=23 April 2020}}</ref>
|
===ᱚᱨᱩᱱᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ===
ᱚᱨᱩᱱᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱟᱞᱟᱝ ᱟᱨ ᱞᱚᱦᱤᱛ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱱᱟᱢᱥᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱵᱮᱨᱮᱞᱞ ᱟᱠᱟᱱᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱜ ᱠᱚᱣᱟ|
===ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱪᱤᱠᱤ===
ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱡᱟᱹᱛ ᱛᱤᱵᱽᱵᱚᱛᱤ- ᱵᱚᱨᱢᱤ ᱨᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱹᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱫᱚ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱜᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱟ।<ref name="Olo">{{cite web | url=https://www.ethnologue.com/language/sgp | title=Singpho | accessdate=23 April 2020}}</ref>
==ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱨ ᱞᱟᱭ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱠᱚᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱢᱤᱫᱡᱩᱢ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ| ᱟᱥᱟᱢ ᱟᱨ ᱚᱨᱩᱱᱟᱪᱚᱞ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱠᱚᱫᱚ ᱱᱟᱢᱯᱷᱩᱠ ᱠᱷᱣᱟ, ᱰᱤᱭᱩᱱ ᱠᱷᱣᱟᱝ, ᱴᱤᱭᱮᱱ ᱠᱷᱣᱟᱱ ᱟᱨ ᱴᱩᱨᱩᱝ ᱠᱷᱣᱟᱝ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱚᱱᱭᱟ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱫᱟ| ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱣᱟᱝ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱦᱚᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱢᱤᱫ ᱠᱷᱟᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ| ᱥᱤᱝᱯᱷᱳ ᱠᱚᱫᱚ ᱯᱚᱱᱭᱟ ᱛᱷᱚᱠ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ| ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱚᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱟᱨᱤᱯ, ᱞᱟᱛᱷᱟᱣ, ᱞᱟᱯᱷᱟᱭ, ᱝᱠᱷᱩᱢ ᱟᱨ ᱢᱚᱨᱟᱱ| ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱹᱧᱡᱷ᱾ ᱫᱚ ᱟᱜᱤ ᱥᱮ ᱢᱤᱨᱮᱝ ᱥᱮ ᱟᱜᱤ ᱢᱮᱨᱤᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟ| ᱟᱜᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱜᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱟᱨᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱟᱶᱛᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚ ᱛᱟᱦᱮᱱᱟ|
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱟᱹᱛᱤ]]
irozp5uei58gdohd6396jwima2nzsfm
ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ
0
12870
103768
63245
2022-08-29T02:24:48Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = ᱥᱚᱦᱚᱨ
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = India Bihar
| pushpin_label_position = right
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = ᱵᱤᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ
| coordinates = {{coord|26.52|N|85.3|E|display=inline,title}}
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
| subdivision_type2 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name2 = [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ|ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m = ᱕᱓
| population_total =
| population_as_of =
| population_rank =
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_footnotes = <ref name="2011 census data">{{cite web|title=Census of India Search details |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=233237|publisher=censusindia.gov.in|accessdate=10 May 2015}}</ref>
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = [[ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱮᱭᱛᱷᱤᱞᱤ]], [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->
| postal_code =
| registration_plate =
| blank1_name_sec1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank1_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| blank2_name_sec1 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ
| blank2_info_sec1 = [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ (ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ|ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ]]
| website = {{URL|http://www.sheohar.bih.nic.in/}}
| footnotes =
}}
'''ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ''' [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]] ᱨᱮ [[ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite news |title=Law’s Arm: 13 Years Long |first=Anand |last=St Das |work=Tehelka |url=http://archive.tehelka.com/story_main34.asp?filename=Ne201007LAW.asp |date=20 October 2007 |accessdate=2015-06-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150610131126/http://archive.tehelka.com/story_main34.asp?filename=Ne201007LAW.asp |archivedate=10 June 2015 }}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱤᱨᱦᱩᱛ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>http://tirhut-muzaffarpur.bih.nic.in</ref>
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱣᱦᱚᱨ 26.52N, 85.3E ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref>[http://www.fallingrain.com/world/IN/34/Sheohar.html Falling Rain Genomics, Inc - Sheohar]</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱕᱓ ᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑᱗᱓ ᱯᱷᱤᱴ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
* {{Official website|http://tirhut-muzaffarpur.bih.nic.in}}
[[Category:Cities and towns in Sheohar district]]
879x8uqnk0tyytj3vzhqln1031c1kl1
ᱨᱤᱥᱮᱯ ᱛᱟᱭᱤᱯ ᱮᱨᱫᱚᱶᱟᱱ
0
12996
103778
71845
2022-08-29T09:23:23Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱨᱤᱥᱮᱯ ᱛᱟᱭᱤᱯ ᱮᱨᱫᱚᱶᱟᱱ'''
(ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱚᱦᱚ; '''ᱨᱚᱡᱚᱵᱽ ᱛᱟᱭᱤᱯ ᱮᱨᱫᱳᱜᱟᱱ'''), Recep Tayyip Erdoğan, (ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱚᱦᱚ: [ɾeˈd͡ʒep tajˈjip ˈæɾdo.an];) (ᱡᱟᱱᱟᱢ: ᱒᱖ ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱭᱟᱨᱤ ᱑᱙᱕᱔) ᱫᱚ [[ᱛᱩᱨᱩᱥᱠᱚ]] ᱨᱮᱱ ᱑᱒ ᱟᱱᱟᱝ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱚᱛᱤ ᱠᱟᱵᱟᱭ᱾ ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱᱟᱜ ᱫᱟᱭᱤᱛᱛᱚ ᱠᱚᱭ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱟᱹᱜᱩᱭᱫᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱨᱴᱤ ([[ᱡᱟᱥᱴᱤᱥ ᱮᱱᱵ ᱵᱮᱵᱞᱟᱵᱽᱢᱮᱱᱴ ᱯᱟᱨᱴᱤ]]) ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱨᱡᱟᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚᱞ ᱥᱤᱨᱡᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱟᱹᱰᱤ ᱛᱷᱚᱲᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮᱜᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱴᱷᱮᱱ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱫᱚᱞ (ᱜᱟᱫᱮᱞ) ᱢᱤᱫ ᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱜᱟᱭ ᱫᱚᱠᱷᱚᱞ ᱦᱟᱛᱟᱣᱟ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱩᱨᱚᱥᱠᱚ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱮᱠᱚᱨᱰ ᱨᱮ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱛᱚᱸᱜᱮ ᱯᱩᱱ ᱫᱷᱟᱣ-ᱮ ᱡᱤᱛᱠᱟᱹᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ (᱒᱐᱐᱒, ᱒᱐᱐᱗, ᱒᱐᱑᱑, ᱒᱐᱑᱔) ᱥᱚᱝᱥᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱨᱵᱟᱪᱚᱱ ᱨᱮ᱾ ᱨᱟᱥᱴᱨᱚᱯᱚᱛᱤ ᱦᱩᱭ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱷᱚᱢᱚᱛᱟ ᱵᱟᱱᱜ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟᱯᱚᱛᱤ(ᱯᱨᱮᱥᱤᱵᱮᱱᱴ) ᱟᱨ ᱫᱚᱞ ᱨᱮᱱ ᱯᱨᱚᱫᱷᱟᱱ (ᱢᱟᱸᱧᱦᱤ) ᱫᱟᱭᱤᱛᱛᱚᱭ ᱯᱟᱞᱚᱱ ᱟᱜᱩᱭᱫᱟ᱾
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
45fuhg6vv8tozk9nq9ptw9zdgjmdvq3
ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13231
103732
65989
2022-08-29T01:30:12Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name = ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ
|altname = ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ
|nativename = {{lang|szl|ślōnskŏ gŏdka}}<br/>{{lang|szl|ślůnsko godka}}
|pronunciation = {{IPA-sla|ˈɕlonskɔ ˈɡɔtka|}}
|ethnicity = ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ
|states = [[ᱯᱳᱞᱮᱱᱰ]] ([[:en:Silesian Voivodeship|ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱵᱷᱳᱭᱵᱷᱳᱰᱥᱤᱯ]], [[:en:Opole Voivodeship|ᱳᱯᱮᱞᱮ ᱵᱷᱳᱭᱵᱷᱳᱰᱥᱤᱯ]])<br>[[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] ([[:en:Moravian–Silesian Region|ᱢᱳᱨᱟᱵᱷᱤᱭᱟᱱ ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]], [[:en:Jeseník District|ᱡᱮᱥᱮᱱᱤ]])
|region = [[ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]] / [[Silesia]]
|speakers = {{sigfig|509,000|2}} (᱒᱐᱑᱑ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ)
|ref =<ref name="GUS2011">{{cite web|url=http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LUD_raport_z_wynikow_NSP2011.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121021013327/http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LUD_raport_z_wynikow_NSP2011.pdf|archivedate=21 October 2012|title=Raport z wyników: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011|trans-title=Report of results: National Census of Population and Housing, 2011.|language=pl|work=[[Central Statistical Office (Poland)|Central Statistical Office of Poland]]|date=2011}}</ref>
|date =
|familycolor = Indo-European
|fam2 = [[ᱵᱟᱞᱛᱳᱼᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱞᱛᱳᱼᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|fam3 = [[ᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|fam4 = [[ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱞᱟᱵᱷᱤᱠ]]
|fam5 = [[:en:Lechitic languages|ᱞᱮᱪᱮᱴᱤᱠ]]<ref name="ethnologue">{{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/szl |title=Ethnologue report for language code: <code>szl</code> |work=Ethnologue. Languages of the World }}</ref>
|script=[[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ]] ([[:en:#Writing system|Steuer's alphabet]] and [[:en:#Writing system|ślabikŏrzowy szrajbōnek]])<ref>{{e21|szl}}</ref>
|iso3 = szl
|glotto=sile1253
|glottorefname=Silesian
|lingua = 53-AAA-cck</code>, <code>53-AAA-dam
}}
[[File:Languages of CE Europe-3.PNG|thumb|right|240px|<div class="legend">Range of Silesian on a map of [[East-Central Europe]] (marked as <span class="legend-color" style="display:inline-block; width:1.5em; height:1.5em; margin:1px 0; border:1px solid black; background:#8ec700; text-align:center;">''G1''</span> and <span class="legend-color" style="display:inline-block; width:1.5em; height:1.5em; margin:1px 0; border:1px solid black; background:#aee800; text-align:center;">''G2''</span>, in southern Poland and the eastern Czech Republic).</div>]]
'''ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ''' ᱥᱮ '''ᱥᱟᱭᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]: Silesian) [[ᱯᱳᱞᱮᱱᱰ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ]] ᱟᱨ [[ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ]] ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱨᱚᱲ ᱜᱮᱭᱟ ᱾
ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱥᱩᱨᱼᱥᱩᱯᱩᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱱᱭᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱮᱭᱟ<ref>{{Cite book|title=Gwara Śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji|date= 2002|isbn=83-7164-314-4|others= Jolanta Tambor (eds.); Aldona Skudrzykowa|location=Katowice|publisher=„Śląsk"|oclc = 830518005}}</ref><ref>„Słownik gwar Śląskich". Opole, Bogusław Wyderka (eds.)</ref><ref>„Dialekt śląski" author: Feliks Pluta, publication: Wczoraj, Dzisiaj, Jutro. – 1996, no 1/4, pp 5–19</ref><ref>„Fenomen śląskiej gwary" author: Jan Miodek publication: Śląsk. – 1996, no 5, pp 52</ref>, ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱟᱫᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ [[ᱯᱳᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱮᱭᱟ<ref>Norman Davies, Europe: A History, Oxford 1996 pp 1233</ref><ref>[https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:SDU/Kategoria:Śląska_Wikipedia Wikipedia:SDU/Kategoria:Śląska Wikipedia (2008) {Discussion on the inclusion of Silesian-language articles in the Polish Wikipedia. Main Opinion: Not, because Silesian is a separate language in its own right}]</ref><ref>[http://silesiana.org.pl/dokumenty/26-ekspertyzy-uzasadniajce-potrzeb-nadania-mowie-l/33-ekspertyza-naukowa-dra-tomasza-wicherkiewicza.html Ekspertyza naukowa dra Tomasza Wicherkiewicza]</ref><ref>[http://silesiana.org.pl/dokumenty/26-ekspertyzy-uzasadniajce-potrzeb-nadania-mowie-l/34-ekspertyza-naukowa-dra-tomasza-kamuselli.html Ekspertyza naukowa dra Tomasza Kamuselli]</ref><ref>[http://d.polskatimes.pl/k/r/10/26/fe/4dd5396ff3179_z.pdf Jolanta Tambor. Opinia merytoryczna na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, a także niektórych innych ustaw, Warszawa 3 maja 2011 r.]</ref> ᱾
==ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Wikibooks|ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ}}
{{Commons category|ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ}}
{{InterWiki|code=szl}}
*(ᱥᱤᱞᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ) [http://www.republikasilesia.com/jynzyk-szloonski/index.html {{lang|szl|Jynzyk S'loonski}}]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱪᱮᱠ ᱯᱨᱚᱡᱟᱛᱚᱱᱛᱨᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱳᱞᱮᱱᱰ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
0vmhv2tjww3e5rttg2suqx2khfk2lv3
ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13282
103717
68519
2022-08-29T01:09:40Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
|name=ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ
|altname=Sinhala
|image=සිංහල in Noto Serif Sinhala Black.svg
|nativename={{lang|si|සිංහල}}<br>''Siṁhala''
|pronunciation={{IPA-si|ˈsiŋɦələ|IPA}}
|states = [[ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ]]
|ethnicity = [[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱦᱚᱲ]]
|speakers = {{sigfig|17|4.2}} ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱑᱒)
|date =
|ref =<ref name=ethnologuesinhala>{{Cite web|url=https://www.ethnologue.com/language/sin|title=Sinhala|work=Ethnologue|access-date=2017-04-06}}</ref>
|speakers2=᱓ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ [[ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ (᱒᱐᱑᱒)<ref name=ethnologuesinhala/>
|familycolor=Indo-European
|fam2=[[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱨᱟᱱᱤᱭᱟᱱ]]
|fam3=[[ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ]]
|fam4=[[:en:Indo-Aryan languages#Southern Zone languages|Southern Zone]]
|fam5=[[:en:Indo-Aryan languages#Insular Indic|Insular Indic]]
|ancestor=[[:en:Elu|Elu]]
|dia1=[[:en:Vedda language|ᱵᱮᱫ]] (perhaps a creole)
|script={{plainlist|
*[[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱞᱤ]]
*[[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]] ([[ᱵᱷᱟᱨᱚᱛᱤ ᱵᱽᱨᱮᱭᱤᱞ]])}}
|nation={{flag|ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ}}
|iso1=si
|iso2=sin
|iso3=sin
|lingua=59-ABB-a
|glotto=sinh1246
|glottorefname=Sinhala
|notice=Indic
|notice2=IPA
}}
'''ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ''' (ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ: සිංහල) ᱫᱚ [[ᱤᱱᱫᱳ-ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ [[ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ]] ᱨᱮᱱ ᱑.᱖ ᱠᱳᱴᱤ [[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ<ref>{{Cite web|url=http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/CPH2011/index.php?fileName=pop42&gp=Activities&tpl=3|title=Census of Population and Housing 2011|website=www.statistics.gov.lk|access-date=2017-04-06}}</ref><ref name="ethnologuesinhala"/> ᱾ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱ ᱔᱐ ᱞᱟᱠᱷ ᱮᱴᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱯᱳᱭᱞᱳ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱟᱱᱟ<ref>{{cite web|url=http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/PDF/Population/p9p11%20Speaking.pdf |title=Census of Population and Housing 2001 |publisher=Statistics.gov.lk |accessdate=16 November 2013}}</ref> ᱾ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱛᱮᱠᱚ ᱚᱞᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱟᱬᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ [[ᱵᱨᱚᱦᱚᱢᱤ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name="auto2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=fcQSAAAAMAAJ|title=History of the Evolution of the Sinhala Alphabet|last=Jayarajan|first=Paul M.|date=1976-01-01|publisher=Colombo Apothecaries' Company, Limited|language=en}}</ref>
ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱢᱩᱫ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [[ᱯᱟᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱥᱟᱶ [[ᱛᱷᱮᱨᱵᱟᱫᱽ|ᱛᱷᱮᱨᱵᱟᱫᱽ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ]] ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱦᱟᱨᱟᱼᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤᱜᱟᱱ ᱜᱚᱸᱲᱚᱸ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾
ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱢᱟᱬᱮ [[:en:Elu|ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱚᱞ]] ᱠᱚ ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮ ᱵᱩᱫᱫᱷᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱮᱡ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱤᱤ (BCE) ᱢᱩᱫ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱚᱝᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱝᱠᱨᱤᱛ]] ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ; ᱱᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ [[:en:सिंह|ᱥᱤᱝᱦᱟᱹ]], "[[ᱡᱟᱴᱟᱠᱩᱞ|ᱠᱩᱞ]]" ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱝᱠᱨᱤᱛ ᱢᱮᱱᱮᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ<ref>{{Cite journal| last=Caldwell | first=Robert | author-link=Robert Caldwell | title=A comparative grammar of the Dravidian or South-Indian Family of Languages | publisher=Trübner & Co. | place=London|year=1875|page=86}}</ref> ᱾ ᱵᱷᱟᱜᱚᱵᱚᱛ ᱯᱩᱨᱟᱱ ᱨᱮ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱝᱠᱨᱤᱛ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾{{citation needed|date=May 2020}}
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ==
[[ᱛᱟᱢᱤᱞ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱤᱞ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱟᱨ ᱮᱴᱟᱜ ᱰᱨᱟᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱳᱱᱮᱴᱤᱠ ᱟᱨ ᱨᱚᱱᱚᱲ ᱠᱚᱜᱮ, ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱴᱟᱜᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱰᱨᱟᱵᱷᱤᱰᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱨᱚᱲᱼᱨᱚᱯᱚᱲ ᱱᱚᱶᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱨᱚᱢᱟᱱ ᱮ ᱮᱢᱟ ᱾
===ᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱚ ᱚᱨᱥᱚᱝ===
ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱩᱯᱚᱱᱤᱵᱮᱥ ᱨᱟᱡᱽ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱮᱵᱮᱛᱟᱨ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟᱜᱟᱱ [[ᱯᱚᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱳᱨᱛᱩᱜᱤᱡᱽ]], [[ᱰᱟᱪ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱰᱟᱪ]] ᱟᱨ [[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]] ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
{{Main|ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱠᱤ}}[[File:ආයුබෝවන් in Noto Sans Sinhala.svg|thumb|{{Lang|si|ආයුබෝවන්}}
(''āyubōvan'') means "welcome", literally wishing one a long life]]
[[ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱠᱤ]], ''ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱦᱳᱫᱤᱭᱟ'' ᱮᱴᱟᱜ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱪᱤᱠᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱜᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭ [[ᱵᱨᱚᱦᱚᱢᱤ ᱪᱤᱠᱤ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱠᱤ [[ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ|ᱠᱚᱧᱮ ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱨᱚᱱᱛᱷᱚ ᱪᱤᱠᱤ ᱥᱟᱶ ᱜᱟᱹᱦᱤᱨ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾
ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱪᱤᱞᱤ ᱨᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ ᱖᱐ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱑᱘ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱨᱟᱦᱟᱸ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱨ ᱔᱒ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ ᱫᱚ ᱠᱮᱪᱮᱫ ᱟᱲᱟᱝ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ, ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱨᱚᱲ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ (ᱥᱩᱫᱫᱷᱚ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ) ᱠᱷᱟᱹᱞᱤ ᱕᱗ ᱜᱚᱴᱟᱱ ᱪᱤᱠᱤ (᱑᱖ ᱨᱟᱦᱟᱸ ᱟᱨ ᱔᱑ ᱠᱮᱪᱮᱫ) ᱜᱮ ᱫᱚᱨᱠᱟᱨᱟ ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟᱜᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱤᱝᱦᱚᱞᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱷᱱᱟᱹᱣ ᱫᱚ ᱛᱮᱥᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱤᱤ (BCE) ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
* Gair, James: ''Sinhala and Other South Asian Languages'', New York 1998.
*{{cite book | last = Indrapala | first = Karthigesu | title = The evolution of an ethnic identity: The Tamils in Sri Lanka C. 300 BCE to C. 1200 CE| publisher = Vijitha Yapa | year = 2007 | location = Colombo | isbn = 978-955-1266-72-1|ref=harv}}
*{{cite book|last1=Perera|first1=H.S.|last2=Jones|first2=D.|year=1919|title=A colloquial Sinhalese reader in phonetic transcription|place=Manchester|publisher=Longmans, Green & Co|url=https://archive.org/stream/colloquialsinhal00pererich|ref=harv}}
*{{cite book|last=Van Driem |first=George|title=Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region |publisher=Brill Academic Publishers |date=15 Jan 2002|isbn=978-90-04-10390-0|ref=harv}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Wiktionary|सिंहल|Sinhala}}
{{InterWiki|code=si}}
{{Wikivoyage|Sinhala phrasebook|Sinhala|a phrasebook}}
* [[Charles Henry Carter]]. [http://dsal.uchicago.edu/dictionaries/carter/ A Sinhalese-English dictionary.] Colombo: The "Ceylon Observer" Printing Works; London: Probsthain & Co., 1924.
* Simhala Sabdakosa Karyamsaya. [http://www.dictionary.gov.lk/ Sanksipta Simhala Sabdakosaya.] Kolamba : Samskrtika Katayutu Pilibanda Departamentuva, 2007–2009.
* [http://www.maduraonline.com/ Madura Online English-Sinhala Dictionary and Language Translator]
* [http://www.lanka.info/dictionary/EnglishToSinhala.jsp Kapruka Sinhala dictionary]
* [http://www.sinhaladictionary.org/ Sinhala dictionary resources online]
* [http://www.alooha.net/language_dictionary_English_eng_Sinhala_sin.html Sinhala Dictionary]
* [http://www.alooha.net/language_script_Sinh_sin.html Sinhala Script]
* [http://sinhala-online.com/ Sinhala dictionary (Beta)]
* [http://appstore.com/sinhalaforios Sinhala for iOS]
* [https://play.google.com/store/apps/details?id=sachith.com.dictionary.offline&hl=en Sinhala Dictionary for Android]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱨᱤᱞᱚᱝᱠᱟ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱟᱨᱡᱚ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱮᱥᱤᱭᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
1as1e10nsmt6xdc7mpv0x5igtzsao2b
ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
13613
103777
68458
2022-08-29T09:22:47Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ
| nativename = {{lang|scn|sicilianu}}
| states = [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]]
| ethnicity = ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱᱥ, ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱᱥ
| region = [[ᱥᱤᱥᱤᱞᱤ]]<br>[[ᱠᱟᱞᱟᱵᱽᱨᱤᱭᱟ]] (ᱴᱚᱴᱷᱟ)<br>[[ᱟᱯᱩᱞᱤᱭᱟ]] ([[ᱥᱟᱞᱮᱱᱴᱳ]])
| speakers = ᱔.᱗ ᱢᱤᱞᱤᱭᱚᱱ (᱒᱐᱐᱒)
| date =
| ref = e18
| familycolor = [[ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ|ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ]]
| fam2 = [[ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱤᱴᱟᱞᱤᱠ]]
| fam3 = [[ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ]]
| fam4 = [[:en:Italo-Dalmatian languages|ᱤᱴᱟᱞᱳᱼᱰᱟᱞᱢᱮᱥᱤᱭᱟᱱ]]
| iso2 = scn
| iso3 = scn
| minority = [[ᱥᱤᱥᱤᱞᱤ]] (limited recognition),[[ᱠᱟᱞᱟᱵᱽᱨᱤᱭᱟ]] (limited recognition).<ref>{{Cite web|url=http://www.consiglioregionale.calabria.it/pl9/309.pdf|title=Consiglio Regionale della Calabria}}</ref>
| glotto = sici1248
| glottorefname = Sicilian
| lingua = 51-AAA-re & -rf
(mainland 51-AAA-rc & -rd)
| map = Idioma_siciliano.PNG
| mapcaption =
| map2 = Lenguas centromeridionales.png
| mapcaption2 = Sicilian as part of the centro-southern Italian languages
{{col-begin}}
{{legend|#34DA2C|ᱛᱩᱥᱠᱟᱱ}}
{{legend|#019FFE|ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ}}
{{legend|#A349A4|ᱛᱟᱞᱟ ᱠᱚᱧᱮ ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ}}
{{legend|#FEA327|ᱠᱚᱧᱮ ᱩᱛᱟᱹᱨᱟᱱ ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ (ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱥᱟᱵᱽ ᱠᱟᱛᱮᱡᱽ)|}}
{{col-end}}
| notice = IPA
}}
[[File:WIKITONGUES- Paola speaking Italian and Sicilian.webm|thumb|ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ, [[ᱥᱤᱥᱤᱞᱤ]] ᱨᱮᱭ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾]]
'''ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ''' (ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ: sicilianu, [[ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ]]: siciliano) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱨᱳᱢᱟᱱᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟ ᱫᱚ [[ᱤᱴᱟᱞᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱥᱤᱥᱤᱞᱤ]] ᱫᱤᱯ ᱨᱮᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾
==ᱢᱟᱹᱱ==
==ᱮᱛᱷᱱᱳᱞᱚᱜᱽ ᱨᱤᱯᱳᱨᱴ==
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ ᱨᱮ ᱚᱨᱥᱚᱝ==
==ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{commons category}}
*(ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ) [http://www.linguasiciliana.org/ www.linguasiciliana.org]
*(ᱤᱴᱟᱞᱤᱭᱟᱱ ᱛᱮ) [https://web.archive.org/web/20060904051454/http://www.linguasiciliana.it/ www.linguasiciliana.it]
*[https://arbasicula.org/ Arba Sicula]: a non-profit organisation dedicated to preserving the Sicilian language
*[https://siciliangestures.net/ siciliangestures.net]: Sicilian body language, learn the meaning of 81 gestures of Sicily with an app (free and no ads)
==ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ==
{{ᱥᱟ.ᱠᱷᱭᱟ.ᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱣᱨᱳᱯ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱱᱫᱳᱼᱤᱣᱨᱳᱯᱤᱭᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱤᱴᱟᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱥᱤᱞᱤᱭᱟᱱ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱥᱤᱞᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
3isfeawmf2l38annd85oqsotmtxf9q9
ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ
0
13959
103711
95151
2022-08-29T01:05:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
[[ᱨᱮᱫ:Boy at the shigmo (72127940).jpg|222px|right|thumb|ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱲᱟ]]
'''ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ''' ᱥᱮ '''ᱥᱤᱥᱤᱨᱳᱛᱥᱚᱵ'''<ref name="gsg">{{cite book|last=Guṅe|first=Viṭhṭhala Triṃbaka|title=Gazetteer of the Union Territory Goa, Daman and Diu: district|publisher=Goa, Daman and Diu (India). Gazetteer Dept|year=1979|volume=1|pages=263}}</ref> ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱜᱳᱣᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱟᱦᱟ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ [[ᱦᱳᱞᱤ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱜᱮ ᱢᱤᱫ ᱦᱤᱸᱥ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱠᱳᱝᱠᱚᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱦᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾
== ᱧᱩᱛᱩᱢ ==
ᱱᱚᱶᱟ ᱠᱳᱝᱠᱚᱱᱤ ᱟᱹᱲᱟᱹ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱫᱚ [[ᱯᱨᱟᱠᱨᱤᱛ]] ᱟᱹᱲᱟᱹ ''ᱥᱩᱜᱤᱢᱟᱦᱳ'' ᱟᱨ [[ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱚᱝᱥᱠᱨᱤᱛ]] ''ᱥᱩᱜᱽᱨᱤᱥᱢᱟᱠᱟ'' ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡᱽ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite book|title=Koṅkaṇī Śabdasāgara|volume=1|pages=126|chapter=Apabhraṃśa|language=Konkani}}</ref>
== ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ==
ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟᱠᱤᱭᱟᱹ ᱢᱟᱨᱮ ᱠᱟᱹᱦᱟᱹᱱᱤ ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱱᱟᱜᱟᱢᱟᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱥᱤᱞᱯᱤ ᱟᱨ ᱱᱟᱪᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱠᱚ ᱤᱫᱤ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱯᱮᱨᱮᱰ ᱠᱚᱨᱮ ᱜᱚᱲᱚ ᱮ ᱮᱢᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱵᱮᱜᱚᱨ ᱦᱚᱸ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱜᱳᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱛᱳ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱢᱟᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱛᱟᱨᱟ ᱪᱟᱸᱫᱚ (ᱜᱮᱢᱚᱬᱮ ᱢᱟᱦᱟᱸ) ᱦᱟᱹᱵᱤᱫ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱮᱴᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱱᱮᱰᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾
== ᱞᱮᱠᱟᱱ ==
ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ᱵᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱱᱟ : ''ᱰᱷᱟᱠᱴᱳ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ'' ("ᱦᱩᱰᱤᱝ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ") ᱟᱨ ''ᱵᱷᱟᱫᱽᱞᱳ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ'' ("ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ") ᱾<ref name="gsg"/> ᱪᱷᱟᱠᱴᱳ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱥᱤ, ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱦᱚᱲ ᱟᱨ ᱟᱛᱳ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱟᱫᱽᱞᱳ ᱥᱤᱜᱽᱢᱳ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱪᱷᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱛᱷᱚᱠ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾<ref name="gsg" />
{{Anchor|Timing of the festival}}
== ᱚᱠᱛᱚ ==
== ᱦᱚᱲ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱟᱨ ᱮᱱᱮᱡ, ᱢᱚᱱᱫᱤᱨ ᱯᱚᱨᱚᱵᱽ ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
e2ydqrswmi7aiv5mn3gqnikjlgre2o8
ᱟᱱᱟᱨᱪᱟ - ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ
0
14092
103700
100428
2022-08-29T00:45:50Z
Kwamikagami
4632
wikitext
text/x-wiki
[[File:Anarcha-feminism symbol.svg|thumb]]
''' ᱟᱱᱟᱨᱪᱟ - ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ '''
ᱟᱱᱟᱨᱪᱟ-ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱥᱤ [[ᱟᱹᱲᱟᱹ]] ᱛᱮ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱣᱟᱫᱤ ᱱᱟᱨᱤᱣᱟᱫᱽ ᱥᱮ ᱱᱟᱨᱤᱣᱟᱫᱽ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱣᱟᱫᱽ ᱦᱚᱸ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟ, ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱣᱟᱫᱽ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱚᱱᱟᱨᱪᱟ - ᱳᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱡᱮ ᱯᱛᱨᱤᱥᱚᱛᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱵᱟᱫᱽ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱢᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱤᱭᱟᱱ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱩᱸᱡᱤᱵᱟᱫᱽ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱤᱨᱳᱫᱽ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟ ᱠᱩᱨᱩᱢᱩᱴᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾<ref>https://blackrosefed.org/anarcha-feminism-to-destroy-domination-in-all-forms/</ref><ref>https://repository.lboro.ac.uk/articles/chapter/Anarchism_and_feminism/9470303/1</ref><ref>https://www.researchgate.net/publication/320858354_Anarchism_and_Feminism</ref>
ᱥᱚᱧᱪᱷᱮᱯ ᱨᱮ, ᱫᱚᱨᱥᱚᱱ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱵᱟᱝᱤ ᱥᱚᱝᱜᱷᱚᱨᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ ᱥᱚᱝᱜᱷᱚᱨᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱜᱷᱚᱴᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱩᱯ ᱨᱮ ᱧᱮᱞ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱯᱚᱡᱤᱴ ᱮᱞ ᱥᱩᱥᱟᱱ ᱵᱽᱨᱟᱣᱩᱱ ᱟᱜ ᱫᱟᱣᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱵᱟᱫᱽ ᱢᱤᱫ ᱨᱟᱡᱽᱱᱤᱛᱤ ᱫᱚᱮᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱥᱚᱛᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱨᱮ ᱵᱤᱵᱟᱫᱽ ᱮᱫᱟᱭ, ᱱᱚᱶᱟ ᱥᱣᱚᱵᱷᱟᱣᱤᱠ ᱨᱩᱯ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱢᱟᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱯᱤᱛᱨᱤᱥᱚᱛᱛᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱵᱟᱫᱽ ᱥᱚᱝᱜᱷᱚᱨᱥ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱝᱜᱷᱚᱨᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱚᱱᱤᱣᱚᱨᱭᱚ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱩᱧᱡᱤᱵᱟᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱱᱤᱵᱟᱩ ᱚᱨᱟᱡᱚᱠᱛᱟᱵᱟᱝᱤ ᱥᱚᱝᱜᱷᱚᱨᱥ ᱾
== ᱱᱟᱜᱟᱢ ==
===== ᱚᱯᱚᱡᱤᱥᱚᱱ =====
ᱟᱱᱟᱨᱪᱟ - ᱯᱷᱮᱢᱤᱱᱤᱡᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱜ ᱭᱟᱱ ᱯᱚᱦᱞᱩ ᱜᱷᱟᱨᱚᱱᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ, ᱥᱤᱠᱱᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱠᱮᱝᱜᱤᱠ ᱵᱷᱩᱢᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱚᱣᱫᱷᱟᱨᱬᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱤᱵᱟᱫᱽ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:AWB]]
lv4nirsxej6ev1qo4j83psfg7ncemsv
ᱥᱤᱞᱦᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
0
14299
103729
79744
2022-08-29T01:27:30Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox language
| name = ᱥᱤᱞᱦᱟ
| altname = ⵜⴰⵛⵍⵃⵉⵢⵜ ''ᱛᱟᱥᱮᱞᱦᱤᱛ''
| nativename = Taclḥit
| states = [[ᱢᱳᱨᱳᱠᱠᱳ]]
| region = ᱦᱟᱭ ᱮᱴᱞᱟᱥ, ᱟᱱᱴᱤᱼᱮᱴᱞᱟᱥ, ᱥᱳᱭᱩᱥ, ᱫᱨᱟ
| ethnicity = [[ᱥᱤᱞᱦᱟ ᱦᱚᱲ]]
| speakers = {{sigfig|7178000|2}} (᱒᱐᱑᱖)
| date =
| ref = e23
| familycolor = Afro-Asiatic
| fam1 = [[ᱟᱯᱷᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱟᱯᱷᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ]]
| fam2 = ᱠᱚᱧᱮ ᱟᱯᱷᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ?
| fam3 = [[ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ]]
| fam4 = [[ᱠᱚᱧᱮ ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱠᱚᱧᱮ]]
| script = [[ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ]], [[ᱞᱟᱛᱤᱱ ᱦᱚᱨᱚᱯ|ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱞᱟᱛᱤᱱ]], [[ᱴᱤᱯᱷᱤᱱᱟᱜᱽ]]
| iso3 = shi
| map = Tachelhit.png
| mapcaption = {{legend|#F00000|ᱥᱤᱞᱦᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱴᱚᱴᱷᱟ}}
| glotto = tach1250
| glottorefname = Tachelhit
| notice = IPA
| fam5 = [[:en:Moroccan Atlas languages|ᱮᱴᱞᱟᱥ]]
}}
[[File:WIKITONGUES- Abderrahman speaking Tachelhit.webm|thumb|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱦᱚᱲ ᱛᱟᱪᱮᱞᱦᱤᱛ ᱛᱟᱭ ᱨᱚᱲᱼᱮᱫᱟ, [[ᱠᱤᱣᱵᱟ]] ᱨᱮᱭ ᱨᱮᱠᱳᱨᱰ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾]]
'''ᱥᱤᱞᱦᱟ''' {{IPAc-en|'|ʃ|ɪ|l|h|ə}} ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱠᱚ|ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ [[ᱥᱤᱞᱦᱟ ᱦᱚᱲ]] ᱠᱚᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱮᱛᱚᱢᱼᱯᱟᱪᱮ [[ᱢᱳᱨᱳᱠᱠᱳ]] ᱨᱮ ᱘᱐ ᱞᱟᱠᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱡᱟᱹᱥᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱠᱚ ᱨᱚᱲᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱴᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ '''ᱛᱟᱠᱞᱤᱦᱤᱴ''' /taʃlʜijt/, ᱟᱨ ᱱᱟᱦᱟᱜ ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱨᱥᱟᱞ ᱠᱚᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ''Tashelhiyt'' ᱥᱮ ''Tashelhit'' ᱦᱚᱠᱚ ᱚᱞᱮᱫ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ [[ᱢᱳᱨᱳᱠᱠᱟᱱ ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ]] ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ''Šəlḥa'' ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ''ᱥᱤᱞᱦᱟ'' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>When referring to the language, anthropologists and historians prefer the name "Shilha", which is in the Oxford English Dictionary (OED). Linguists writing in English prefer "Tashelhiyt".</ref>
==ᱧᱩᱛᱩᱢ==
==ᱨᱚᱲ ᱦᱚᱲ==
==ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱠᱚ==
==ᱚᱞ ᱛᱚᱦᱚᱨ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ==
==ᱨᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱚᱞ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{InterWiki|code=shi}}
{{Incubator|shi|wiktionary}}
{{Wikivoyage|Tashelhit phrasebook|Tashelhit|a phrasebook}}
{{sisterlinks|d=Q34152|c=category:Tachelhit|wikt=Category:Tashelhit language|voy=Tachelhit phrasebook|v=no|b=no|s=no|n=no|q=no|m=no|mw=no|species=no}}
*[http://wals.info/languoid/lect/wals_code_tas World atlas of language structures (WALS) – Tashlhiyt] (data not entirely accurate)
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱳᱼᱮᱥᱤᱭᱟᱴᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱟᱯᱷᱨᱤᱠᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱢᱳᱨᱳᱠᱠᱳ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱟᱨᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
9ka13p4u534rvaz0qvljqz7dpl37jmc
ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ
0
15358
103737
74519
2022-08-29T01:34:46Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist
| name = ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ
| image = Shilpa Rao.jpg
| caption = Rao at ''[[Jab Tak Hai Jaan]]'' premiere in 2012
| background = solo_singer
| birth_name = Apeksha Rao
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1984|4|11}}
| birth_place = [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱱᱨ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
(ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]), [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<ref>https://www.prabhatkhabar.com/entertainment/bollywood/1029908</ref>
| genre =
| occupation = ᱯᱞᱮᱵᱮᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ
| instrument = Vocals
| years_active = ᱒᱐᱐᱗ - ᱱᱤᱛᱚᱜ
| label =
| website =
}}
'''ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱺ ᱚᱯᱮᱠᱷᱭᱟ ᱨᱟᱣ; ᱑᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ᱑᱙᱘᱔) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱑᱓ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮ ᱵᱚᱢᱵᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱸᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱚᱨᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱯᱞᱟᱭᱤᱰ ᱥᱴᱮᱴᱤᱥᱴᱤᱠᱥ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨᱥᱤᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮᱠᱞᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱛᱷᱩᱱ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱚᱱᱣᱚᱨ (᱒᱐᱐᱗) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ "ᱜᱟᱵᱮᱸᱫᱟ ᱡᱤᱱᱫᱮᱜᱤ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱑᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱘᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱟᱜ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱚᱯᱮᱠᱷᱭᱟ ᱨᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱶ ᱫᱚ "ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ" ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ <ref name=hariharan>{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Meeting-with-Hariharan-when-I-was-13-changed-my-life-Shilpa-Rao/articleshow/28379328.cms |title='Meeting Hariharan, when I was 13, changed my life' |newspaper=[[The Times of India]] |author=Sen, Debarati S |date=4 January 2014 |accessdate=5 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180823235101/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Meeting-with-Hariharan-when-I-was-13-changed-my-life-Shilpa-Rao/articleshow/28379328.cms |archive-date=23 अगस्त 2018 |url-status=live }}</ref><ref name=hariharan>{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Meeting-with-Hariharan-when-I-was-13-changed-my-life-Shilpa-Rao/articleshow/28379328.cms |title='Meeting Hariharan, when I was 13, changed my life' |newspaper=[[The Times of India]] |author=Sen, Debarati S |date=4 January 2014 |accessdate=5 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180823235101/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Meeting-with-Hariharan-when-I-was-13-changed-my-life-Shilpa-Rao/articleshow/28379328.cms |archive-date=23 अगस्त 2018 }}</ref> ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵ, ᱮᱥ, ᱵᱮᱝᱠᱚᱴ ᱨᱟᱣ ᱜᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱪᱮᱫ ᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱚ ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱫᱚ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ <ref name=pitch>{{cite web |url=http://www.vervemagazine.in/people/shilpa-rao |title=Pitch Perfect: Shilpa Rao |publisher=[[Verve (Indian magazine)|Verve]] |author=Shah, Zaral |date=29 May 2015 |accessdate=5 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924215134/http://www.vervemagazine.in/people/shilpa-rao |archive-date=24 सितंबर 2012 }}</ref><ref name=Rahman>{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Rahman-sir-is-a-chatterbox-Shilpa-Rao/articleshow/31540852.cms |title=Rahman sir is a chatterbox: Shilpa Rao |newspaper=The Times of India |author=Das, Soumitra |date=7 March 2014 |accessdate=5 October 2015}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
hnxyv2l3p8mv2k0yts1g33ik2sswip2
103738
103737
2022-08-29T01:38:26Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ᱦᱤᱲᱤᱡ ᱟᱨ ᱞᱟ. ᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox musical artist
| name = ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ
| image = Shilpa Rao.jpg
| caption = Rao at ''[[Jab Tak Hai Jaan]]'' premiere in 2012
| background = solo_singer
| birth_name = Apeksha Rao
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1984|4|11}}
| birth_place = [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱱᱨ]], [[ᱵᱤᱦᱟᱨ]]
(ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱨᱠᱷᱚᱸᱰ]]), [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]<ref>https://www.prabhatkhabar.com/entertainment/bollywood/1029908</ref>
| genre =
| occupation = ᱯᱞᱮᱵᱮᱠ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ
| instrument = Vocals
| years_active = ᱒᱐᱐᱗ - ᱱᱤᱛᱚᱜ
| label =
| website =
}}
'''ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ''' (ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱺ ᱚᱯᱮᱠᱷᱭᱟ ᱨᱟᱣ; ᱑᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ᱑᱙᱘᱔) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱮ ᱦᱟᱨᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱫᱚ ᱑᱓ ᱵᱚᱨᱥᱚ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱨᱮ ᱵᱚᱢᱵᱮᱭ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱸᱴ ᱡᱮᱵᱤᱭᱚᱨᱥ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱯᱞᱟᱭᱤᱰ ᱥᱴᱮᱴᱤᱥᱴᱤᱠᱥ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱮᱨᱥᱤᱫᱽ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱲᱦᱚᱱ ᱮ ᱥᱟᱹᱛ ᱠᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ ᱮᱠᱞᱟ ᱥᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧᱤᱭᱟᱹ ᱢᱤᱛᱷᱩᱱ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱚᱱᱣᱚᱨ (᱒᱐᱐᱗) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱮᱨᱮᱧ "ᱜᱟᱵᱮᱸᱫᱟ ᱡᱤᱱᱫᱮᱜᱤ" ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱵᱚᱞᱤᱣᱩᱰ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
᱑᱑ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱘᱔ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱟᱜ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱫᱚ ᱚᱯᱮᱠᱷᱭᱟ ᱨᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱵᱚᱫᱚᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱨᱟᱣ ᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ-ᱟ ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱦᱤᱥᱟᱹᱵᱽ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱞᱯᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱜᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱾ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱱᱚᱚᱶᱟ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱥᱟᱶ ᱫᱚ "ᱦᱩᱱᱟᱹᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱹᱜᱟᱹᱭ" ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ <ref>{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Meeting-with-Hariharan-when-I-was-13-changed-my-life-Shilpa-Rao/articleshow/28379328.cms |title='Meeting Hariharan, when I was 13, changed my life' |newspaper=[[The Times of India]] |author=Sen, Debarati S |date=4 January 2014 }}</ref> ᱟᱹᱰᱤ ᱠᱚᱢ ᱵᱚᱭᱚᱥ ᱩᱢᱮᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱟᱡ ᱵᱟᱵ, ᱮᱥ, ᱵᱮᱝᱠᱚᱴ ᱨᱟᱣ ᱜᱮ ᱟᱡ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱮ ᱪᱮᱫ ᱟᱭ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱴᱷᱮᱱ ᱫᱚ ᱥᱮᱱᱮᱨᱮᱧ ᱨᱮᱫᱚ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ ᱾
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
dz7aeo4gsgk259a1f32joqsugi9wj9f
ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
0
16181
103720
90316
2022-08-29T01:13:33Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
| settlement_type = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ|ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
| total_type = ᱜᱩᱴ
| native_name =
| image_skyline = Coal mines in singrauli.jpg
| image_map = MP Singrauli district map.svg
| map_caption = ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
| coordinates =
| coor_pinpoint = ᱣᱟᱭᱰᱷᱚᱱ
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{flag|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| subdivision_type1 = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]]
| subdivision_name1 = [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
| subdivision_type2 = ᱠᱷᱚᱸᱰ
| subdivision_name2 = [[ᱨᱤᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ|ᱨᱤᱣᱟ]]
| established_title = ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ
| established_date =
| seat_type = ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ
| seat = [[ᱣᱟᱭᱰᱷᱚᱱ]]
| parts_type = ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ
| parts_style = para
| p1 = {{plainlist|
*ᱫᱮᱣᱥᱚᱨ
*ᱪᱤᱛᱨᱟᱝᱜᱤ
*ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ
*ᱢᱟᱫᱟ
*ᱥᱟᱨᱟᱭ
}}
| area_total_km2 = 5,672
| area_footnotes =
| population_as_of = ᱒᱐᱑᱑
| population_total = 1,178,273
| population_footnotes =
| population_urban =
| population_density_km2 = auto
| demographics_type1 = ᱦᱚᱲ ᱮᱞ
| demographics1_title1 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| demographics1_info1 = ᱖᱒.᱓᱖ ᱥᱟᱭᱠᱚᱲᱟ
| demographics1_title2 = ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ
| demographics1_info2 = ᱙᱑᱖
| leader_title =
| leader_name =
| leader_title1 = [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]
| leader_name1 = [[ᱥᱤᱫᱷᱤ (ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ)|ᱥᱤᱫᱷᱤ]]
| leader_title2 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ|ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ]]
| leader_name2 = {{plainlist|
*1. ᱪᱤᱛᱨᱟᱝᱜᱤ
*2. [[ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ]]
*3. [[ᱫᱮᱣᱥᱚᱨ]]
}}
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +᱐᱕:᱓᱐
| registration_plate =
| blank_name_sec1 = ᱢᱩᱬ ᱰᱟᱦᱟᱨ
| blank_info_sec1 = [[ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱗᱕ (ᱥᱤᱧᱚᱛ)|NH 75]]
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = {{URL|https://singrauli.nic.in/en/}}
| official_name =
}}
'''ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ''' ᱫᱚ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ [[ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]] [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱥᱟᱥᱚᱱᱮᱫ ᱮᱞᱟᱠᱟ|ᱯᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱩᱫᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
{{historical populations|11=1901|12=1,34,232|13=1911|14=1,56,377|15=1921|16=1,34,657|17=1931|18=1,54,465|19=1941|20=1,81,056|21=1951|22=1,98,191|23=1961|24=2,47,355|25=1971|26=3,36,117|27=1981|28=4,58,369|29=1991|30=6,63,998|31=2001|32=9,20,169|33=2011|34=11,78,273|percentages=pagr|footnote=source:<ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A2_Data_Table.html Decadal Variation In Population Since 1901]</ref>|align=right}} ᱒᱔ ᱢᱮᱭ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱣᱟᱭᱰᱷᱚᱱ ᱨᱮ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱥᱟᱶ ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱥᱤᱫᱷᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱮᱭᱟ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱵᱷᱮᱡᱟᱨ ᱠᱟᱛᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ : ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ, ᱫᱮᱣᱥᱚᱨ ᱟᱨ ᱪᱤᱛᱨᱚᱝᱜᱤ ᱾<ref name="admin"/><ref>{{cite web|url = http://mpinfo.org/mpinfonew/NewsDetails.aspx?newsid=080524N19&flag1=1 | title = Singrauli district comes into being | work =Press Release, 24 May 2008 |publisher = Department of Public Relations, Madhya Pradesh |access-date = 2010-08-12 }}</ref>
ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱟᱨ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱚᱱᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱫᱚ ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ (Energy) ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱚᱸᱰᱚᱠᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱫᱚ ᱥᱨᱤᱸᱜᱟᱣᱚᱞᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱚᱠᱚᱭ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱤᱥᱤ ᱥᱨᱤᱸᱜᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱞᱮᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱱᱚᱣᱟ ᱛᱤᱥ ᱡᱷᱩᱲ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱛᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾
==ᱚᱛᱱᱚᱜ==
ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱥᱟᱨ ᱵᱤᱥᱟᱹᱨ ᱫᱚ ᱕,᱖᱗᱒ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱒,᱑᱙᱐ ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=admin2>{{cite web |url =http://singrauli.nic.in/statistics.htm |title =District Singrauli |publisher =Singrauli district administration |access-date =2010-08-12|archive-url =https://web.archive.org/web/20100824061859/http://www.singrauli.nic.in/statistics.htm |archive-date =2010-08-24 }}</ref>
==ᱠᱷᱚᱸᱰ==
ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱼ ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ, ᱫᱮᱣᱥᱚᱨ, ᱪᱤᱛᱨᱚᱝᱜᱤ ᱾<ref name=admin>{{cite web|url =http://singrauli.nic.in/abtsing.htm | title = District Singrauli |publisher = Singrauli district administration |access-date = 2010-08-12 }}</ref>
ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱪᱤᱛᱨᱚᱝᱜᱤ, ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱟᱨ ᱫᱮᱣᱥᱚᱨ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱚᱛᱚ ᱥᱤᱫᱷᱤ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱟᱨ ᱛᱚᱦᱥᱤᱞ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱟᱭ ᱾
==ᱦᱚᱲ ᱮᱞ==
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱑,᱑᱗᱘,᱒᱗᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ,<ref name=districtcensus>{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | access-date = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}</ref> ᱛᱤᱢᱚᱨᱼᱞᱮᱥᱛᱮ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱨᱟᱵᱟᱨᱤ ᱟᱠᱚ <ref name="cia">{{cite web | author = US Directorate of Intelligence | title = Country Comparison:Population | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html | access-date = 2011-10-01 | quote = Timor-Leste 1,177,834 July 2011 est.
}}</ref> ᱟᱨᱵᱟᱝ ᱟᱢᱮᱨᱤᱠᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱭᱞᱮᱸᱰ ᱾</ref>{{cite web|url=http://2010.census.gov/2010census/data/apportionment-pop-text.php|title=2010 Resident Population Data|publisher=U. S. Census Bureau|access-date=2011-09-30| quote =Rhode Island 1,052,567
}}</ref> ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱔᱐᱒ ᱟᱱᱟᱜ ᱨᱮᱸᱠᱤᱝ (ᱜᱩᱴ ᱖᱔᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ) ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱭᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱒᱐᱘ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟᱠᱚ ᱜᱚᱴᱟ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱕᱔᱐/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱤᱞ) ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱜᱮᱞ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱒᱐᱐᱑ᱼ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱚᱠᱛᱚ ᱱᱩᱠᱩ ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱜᱨᱚᱴ ᱫᱚᱨ ᱒᱘.᱐᱓% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref name=districtcensus/> ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱴᱟ ᱑᱐᱐᱐ ᱨᱮ ᱙᱑᱖ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ,<ref name=districtcensus/> ᱟᱨ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱒.᱓᱖% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱜᱮᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱮᱞ ᱑᱒.᱘% ᱟᱨ ᱟᱹᱫᱤᱵᱟᱹᱥᱤ ᱟᱜ ᱓᱒.᱖% ᱦᱚᱲ ᱮᱞ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾<ref name=districtcensus/>
ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱹᱦᱤᱛ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱚᱠᱛᱚ, ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙᱖.᱖᱗% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ [[ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱦᱤᱱᱫᱤ]] ᱟᱨ ᱑. ᱖᱔% [[ᱜᱚᱱᱰᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱚᱸᱰᱤ]] ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱞᱟᱹᱭᱟ ᱾ref>[http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-16.html 2011 Census of India, Population By Mother Tongue]</ref>
==ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱟᱹᱨᱤ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
{{Commons category}}
*[https://singrauli.nic.in/ Official website] - administrative website of singrauli district
{{Geographic location
|Centre = ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ
|North = [[ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱛᱟᱹᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|Northeast =
|East = [[ᱥᱚᱱᱵᱷᱚᱫᱽᱨᱚ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱩᱛᱛᱟᱹᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]]
|Southeast = [[ᱥᱩᱨᱚᱡᱽᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]]
|South =
|Southwest = [[ᱠᱚᱨᱤᱭᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱪᱷᱚᱛᱤᱥᱜᱚᱰ]]
|West = [[ᱥᱤᱫᱷᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
|Northwest = [[ᱨᱤᱣᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ]]
}}
{{ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ}}
{{ᱨᱤᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ}}
{{Son basin}}
{{Authority control}}
{{Coord|24|12|00|N|82|40|12|E|region:IN-MP_type:adm2nd_source:kolossus-nowiki|display=title}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱝᱨᱚᱞᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ| ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱢᱚᱫᱷᱭᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮ ᱠᱚᱭᱞᱟ ᱠᱷᱟᱫᱟᱱ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ]]
35xubjbw3ey2h4c4xych7gcbsaq3eau
ᱥᱤᱜᱚᱨ ᱟᱭᱤᱥᱞᱟᱱᱰ
0
16290
103708
79184
2022-08-29T01:04:22Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{merge|ᱥᱤᱜᱚᱨᱟᱭᱤᱥᱞᱟᱱᱰ}}
'''ᱡᱟ.ᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ'''
ᱥᱟᱜᱚᱨ ᱫᱤᱯ ᱨᱤᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱮ ᱩᱛᱠᱚᱞ ᱜᱩᱥᱴᱤ ᱨᱤᱱ᱾ ᱡᱟᱥᱛᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱷᱮᱨ ᱜᱮ ᱢᱮᱫᱱᱤ [[ᱯᱩᱨᱤ]] ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱡᱟᱴᱟᱜ ᱠᱟᱸᱛᱷᱤ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱛᱮᱠᱚ ᱨᱚᱯᱚᱲᱟ᱾ᱚᱱᱟ ᱚᱸᱪᱚᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱠᱚᱞ ᱞᱟᱠᱪᱟᱨ ᱢᱮᱥᱟ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ অধিকাংশই মেদিনীপুরী বাংলা ভাষার অন্তর্গত কাঁথি বাংলায় কথোপকথন করেন। উক্ত অঞ্চলের সংস্কৃতি বঙ্গ এবং উৎকল সংস্কৃতির মিশ্রণ।
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
j8gboylzmncsiu1o2jarqpp37kbw7qx
ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱵᱤᱫᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
16483
103772
89714
2022-08-29T02:31:57Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱵᱤᱫᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name = সিউড়ি বিদ্যাসাগর কলেজ
| native_name_lang =
| image =
[[File:Suri Vidyasagar College.jpg|thumb|center|Suri_Vidyasagar_College]]
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨ ᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱙ ᱢᱟᱨᱪ ᱑᱙᱔᱒
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal = ᱰᱨ. ᱛᱚᱯᱚᱱ ᱠᱩᱢᱟᱨ ᱯᱚᱨᱤᱪᱷᱟ
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address = ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱯᱟᱨᱟ
| city = [[ᱥᱩᱨᱤ|ᱥᱤᱣᱲᱤ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱓᱑᱑᱐᱑
| coordinates =
| pushpin_map =
| campus = ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://www.surividyasagarcollege.org.in/ ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱵᱤᱫᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
᱑᱙᱔᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ '''ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱵᱤᱫᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱩᱨᱤ|ᱥᱤᱣᱲᱤ]] ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ [[ᱵᱚᱨᱫᱷᱚᱢᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ, ᱥᱟᱬᱮᱥ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾<ref>{{cite web|title=Affiliated College of University of Burdwan | url=http://www.buruniv.ac.in/CollegeDetails.php?col_code=312}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟᱸ [[ᱠᱚᱞᱠᱟᱛᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
==ᱱᱟᱜᱟᱢ==
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*Chemistry
*Physics
*Mathematics
*Botany
*Zoology
*Physiology
*Microbiology
*Plant Protection
*Computer Science
*Electronics
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ
===ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱥᱟᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*Philosophy
*ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱟᱹᱨᱤ
*Commerce
* Journalism and Mass Communication
*ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
==ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱯᱟᱹᱴᱷᱩᱭᱟᱹ ᱠᱚ==
*[[ᱯᱨᱚᱬᱚᱵᱽ ᱢᱩᱠᱷᱟᱨᱡᱤ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ|ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ]], ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ|ᱠᱟᱹᱣᱰᱤ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]<ref name="Prominent alumni">[http://www.surivcollege.org.in/alumni.html Prominent alumni]</ref>
*[[ᱛᱩᱞᱥᱤ ᱜᱤᱨᱤ]], ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱮ [[ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ|ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱚᱱᱛᱨᱤ]]<ref name="Prominent alumni"/>
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://www.surivcollege.org.in/ ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱵᱤᱫᱭᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
*[http://presidentofindia.nic.in/pdfs/sp191212-1.pdf/ Speech by the President of India at the felicitation function at Suri Vidyasagar College]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
d5u3o0xj3j5q8d3up3psz8g34y4mxyp
ᱥᱤᱢᱟ ᱨᱟᱣ
0
17260
103758
82108
2022-08-29T02:10:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ== {{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox military person
|name=ᱥᱤᱢᱟ ᱨᱟᱣ
|image=
|caption=ସୀମା ରାଓ
|alt=ସୀମା ରାଓ
|birth_place=[[ᱢᱩᱢᱵᱟ.ᱭ]], [[ᱢᱚᱦᱟᱨᱟᱥᱴᱨᱚ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
|known_for=First woman commando trainer
}}
'''ᱥᱤᱢᱟ ᱨᱟᱣ''' ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱨᱞᱟ ᱠᱳᱢᱟᱸᱰᱳ ᱢᱟᱪᱮᱛ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱛᱤᱨᱞᱟ ᱠᱳᱢᱟᱸᱰᱳ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱪᱮᱫᱚᱜᱤᱡ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="Close to 50, yet I like to spar and engage in combat with men to keep fit">{{cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/spotlight/close-to-50-yet-i-like-to-spar-and-engage-in-combat-with-men-to-keep-fit-dr-seema-rao/articleshow/68315815.cms|title='Close to 50, yet I like to spar and engage in combat with men to keep fit' | accessdate=2019-03-08|publisher=Times of India}}</ref><ref name="India's Wonder Woman">{{cite web|url=http://www.deccanchronicle.com/sunday-chronicle/headliners/250617/indias-wonder-woman.html|title=India’s wonder woman | accessdate=2017-06-25|publisher=Deccan Chronicle}}</ref><ref name="Equal: True Story of India's only Woman Commando Trainer">{{cite web|url=https://www.imdb.com/title/tt8360192/plotsummary?ref_=tt_ov_pl|title='Equal: True Story of India's only Woman Commando Trainer' | accessdate=2018-04-30|publisher=IMDb}}</ref><ref name="Courage is the first step to success: Dr. Seema Rao ">{{cite web|url=https://www.newscrust.com/2019/03/courage-is-first-step-to-success-dr.html|title='Courage is the first step to success: Dr. Seema Rao' | accessdate=2019-03-07|publisher=NewsCrust}}</ref><ref name="Dr. Seema Rao Is India's First female Combat Trainer And She Has Trained Over 20,000 Soldiers">{{cite web|url=https://varnam.my/featured/2019/7390/dr-seema-rao-is-indias-first-female-combat-trainer-who-has-trained-over-20000-soldiers|title='Dr. Seema Rao Is India's First female Combat Trainer And She Has Trained Over 20,000 Soldiers' | accessdate=2019-08-11|publisher=Varnam Malaysia}}</ref><ref name="Dr Seema Rao - India’s First & Only Woman Commando Trainer">{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PKBqKcG97YQ|title='Dr Seema Rao - India’s First & Only Woman Commando Trainer' | accessdate=2019-03-29|publisher=YouTube}}</ref><ref name="Braveheart Dr. Seema Rao">{{cite web|url= https://www.asianage.com/age-on-sunday/250617/indias-wonder-woman.html| title='Braveheart Dr. Seema Rao' |accessdate=2017-06-25|publisher=The Asian Age}}</ref><ref name="India’s Wonder Woman - NEWJ">{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=pnPx0uFj8uU&feature=youtu.be|title='India’s Wonder Woman - NEWJ' | accessdate=2019-05-01|publisher=NEWJ}}</ref><ref name="India’s Wonder Woman - First Female Commando Trainer">{{cite web|url=https://thelogicalindian.com/video/get-inspired/indias-wonder-woman-the-first-female-commando-trainer/|title='India’s Wonder Woman - First Female Commando Trainer' | accessdate=2017-10-24|publisher=The Logical Indian}}</ref><ref name="ABP Shakti Samman: Meet Dr. Seema Rao, India's Wonder Woman">{{cite web|url=https://youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=wwhA4BseHMI|title=ABP Shakti Samman: Meet Dr. Seema Rao, India's Wonder Woman|accessdate=2020-03-07|publisher=ABP News}}</ref><ref name="Women Power: Dr. Seema Rao's Iron Will">{{cite web|url=https://www.jagran.com/news/national-india-first-women-commando-trainer-dr-seema-rao-still-stealthy-intentions-jagran-special-19039556.html|title=Women Power: Dr. Seema Rao's Iron Will| accessdate=2019-03-14|publisher=jagran.com}}</ref><ref name="IWD Special Interview of Dr. Seema Rao">{{cite web|url=https://www.bhaskar.com/national/news/international-womens-day-special-interview-of-dr-seema-rao-01496877.html|title=IWD Special Interview of Dr. Seema Rao| accessdate=2019-03-08|publisher=bhaskar.com}}</ref> ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟ ᱠᱳᱢᱟᱸᱰᱳ ᱥᱟᱶ ᱮ ᱵᱤᱱᱟ ᱯᱚᱨᱤᱥᱨᱚᱢ ᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ <ref name="DNA Article on Seema Rao!">{{cite web|url=http://www.dnaindia.com/lifestyle/report-shy-another-day-india-s-1st-woman-commando-trainer-s-job-pushes-her-into-a-male-dominated-space-2282264 |title=Shy Another Day | accessdate=2017-06-25|publisher=DNA}}</ref> ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱩᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱠᱷᱮᱞ 'ᱠᱞᱳᱡ ᱠᱣᱟᱴᱚᱨ ᱵᱭᱟᱴᱮᱞ'ᱨᱮ ᱟ.ᱰᱤ ᱛᱮᱫ ᱜᱮ ᱯᱟᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱷᱮᱞ ᱨᱮ ᱯᱟᱨᱩᱠᱷᱤᱭᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱠᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ <ref name="Seema Rao - CQB Specialist">{{cite web|url=http://mumbaimirror.indiatimes.com/news/india/womens-day-special-meet-dr-seema-rao-indias-first-woman-commando-trainer/articleshow/57532488.cms |title=Dr Seema Rao Commando Trainer | accessdate=2017-06-25|publisher=indiatimes.com}}</ref> <ref name="Seema Rao - Forces Trainer">{{cite web|url=http://www.bbc.com/hindi/india-38725388 |title= Training the Indian Forces | accessdate=2017-06-25|publisher=BBC}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱟ.ᱢᱤᱦᱚᱨᱟ ᱨᱮ ᱟᱡᱤᱡ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱡᱩᱨᱤ ᱢᱮᱡᱚᱨ ᱫᱤᱯᱚᱠ ᱨᱟᱣ ᱦᱚᱸᱭ 'ᱠᱞᱳᱡ ᱠᱣᱟᱴᱚᱨ ᱵᱭᱟᱴᱮ' ᱨᱮ ᱵᱷᱟ.ᱜᱤ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱠᱟᱜ ᱟᱭ ᱟᱨ ᱱᱚᱣᱟ ᱞᱟ.ᱜᱤᱫ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱯᱚᱫᱚᱠ ᱦᱚᱸᱭ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱾<ref name="Deccan Chronicle">{{cite web|url=http://www.deccanchronicle.com/sunday-chronicle/headliners/210816/desi-super-woman.html|title=Indian Super Woman Dr. Seema Rao | accessdate=2016-08-21|publisher=Deccan Chronicle}}</ref><ref name="Exclusive Interview With The Combat Specialist Couple Of India">{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=palXBgxtsVA|title=Combat Specialist Couple Of India| accessdate=2018-03-24|publisher=youtube.com}}</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
8kxav8iqmith9tld263owjgbbac0u06
ᱱᱟᱨᱤᱵᱟᱫᱽ
0
17590
103699
90025
2022-08-28T23:53:13Z
Kwamikagami
4632
wikitext
text/x-wiki
[[File:Feminism symbol.svg|thumb]]
'''ᱱᱟᱨᱤᱵᱟᱫᱽ''' ([[ᱤᱝᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱞᱤᱥ]]: feminism) ᱫᱚ ᱢᱤᱫ [[ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱟᱸᱫᱳᱲ]], [[ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱟᱸᱫᱳᱲ]] ᱟᱨ ᱢᱤᱫ [[:en:Ideology|ᱵᱤᱪᱟᱹᱨ ᱫᱷᱟᱨᱟ]] ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱥ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ, ᱠᱟᱹᱣᱰᱤᱭᱟᱹᱨᱤ, ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱢᱟᱹᱱ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱮᱢ ᱚᱪᱚ ᱾ ᱱᱟᱨᱤᱵᱟᱫᱽ ᱟᱜ ᱫᱟᱹᱵᱤ : ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱫᱚ ᱦᱮᱨᱮᱞ (ᱠᱚᱲᱟ) ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱮᱱᱮᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱭᱟ ᱚᱠᱚ ᱥᱮᱫ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱦᱮᱨᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
q3ytr6h4i8lsq6ovzw5ac6dys7mvkw7
ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ
0
17621
103759
85012
2022-08-29T02:13:50Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ
| image =
| birth_date ={{birth date and age|1970|01|01|df=y}}
| birth_place = [[ᱚᱣᱨᱮᱭᱭᱟ]], [[ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ]], [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| occupation = ᱰᱟᱠᱮᱴ (ᱵᱟᱱᱰᱤᱴ), ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤᱭᱟᱱ
| spouse = [[ᱱᱚᱨᱵᱷᱚᱭ ᱥᱤᱝ ᱜᱩᱨᱡᱚᱨ]] ᱞᱟᱞᱟ ᱨᱟᱢ
}}
'''ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱹᱝ ᱢᱟᱨᱮ ᱰᱟᱹᱠᱟᱹᱛ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱥᱚᱢᱟᱡᱽᱵᱟᱫᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾<ref name="Tripathi2007">{{cite news|title=India's new Bandit Queen emerges|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/6619235.stm | work=[[BBC News Online]] | date=2007-05-04|location=[[Lucknow]]|publisher=[[BBC]]|last=Tripathi|first=Ram Dutt}}</ref> ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱟᱜ ᱫᱟᱹᱵᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱟᱡᱟᱜ ᱤᱱᱯᱤᱨᱟᱥᱚᱱ ᱯᱷᱩᱞᱚᱱ ᱫᱮᱵᱤ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱚᱠᱚᱭ ᱵᱮᱸᱰᱤᱴ ᱠᱣᱤᱱ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱩᱸᱵᱽᱲᱩ ᱦᱚᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱐ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ''ᱵᱤᱜᱽ ᱵᱳᱥ'' ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱯᱨᱟᱛᱤᱭᱚᱜᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
== ᱡᱤᱭᱚᱱ ==
ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱣᱨᱮᱭᱭᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱜᱷᱟᱨᱚᱸᱡᱽ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱑᱙᱙᱓ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱑᱓ ᱵᱚᱪᱷᱚᱨ ᱩᱢᱚᱨ ᱴᱮ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱣᱱᱤ ᱟᱹᱛᱩ ᱠᱷᱚᱱ ᱰᱟᱠᱮᱛ ᱞᱟᱞᱟ ᱨᱟᱢ ᱟᱨ ᱠᱩᱥᱩᱢᱟ ᱱᱤᱭᱟᱱ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱞᱚᱠᱥᱟᱱ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱠᱤᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱰᱟᱠᱮᱛ ᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name="Perappadan2004">{{cite news|last=Perappadan|first=Bindu Shajan|title=Real story of a female dacoit|url=http://www.hindu.com/lf/2004/09/27/stories/2004092701640200.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20041012173850/http://www.hindu.com/lf/2004/09/27/stories/2004092701640200.htm|archive-date=2004-10-12 | location=Chennai| work=[[The Hindu]]|publisher=[[Kasturi and Sons]]|date=2004-09-27}}</ref> ᱑᱙᱘᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤ ᱰᱟᱠᱮᱛ ᱱᱤᱨᱵᱷᱚᱭ ᱥᱤᱝ ᱜᱩᱨᱡᱚᱨ ᱥᱟᱞᱟᱜ ᱵᱟᱯᱞᱟ ᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱛᱮ ᱞᱟᱞᱟ ᱨᱟᱢ ᱴᱷᱮᱱ ᱨᱩᱣᱟᱹᱲ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name="Hin2006">{{cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/former-bandit-joins-indian-justice-party/article3049713.ece|title=Former bandit joins Indian Justice Party|date=2006-11-19|newspaper=[[The Hindu]]|publisher=[[Kasturi and Sons]]|accessdate=2014-08-28}}</ref> ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱜᱤᱨᱚᱦ ᱭᱤᱡ ᱟᱭᱩᱨᱤᱭᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱵᱤᱦᱚᱸᱫᱽ ᱵᱤᱨ ᱟᱨ ᱪᱚᱢᱵᱚᱞ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱩᱨᱥᱩᱯᱩᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮ ᱞᱩᱴᱯᱟᱴ, ᱞᱚᱠᱥᱟᱱ ᱟᱨ ᱜᱚᱜᱚᱡ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name="Marks2007">{{cite news|last=Marks|first=Kathy|date=2007-05-04|title=Reformed bandit queen runs for parliament|agency=[[Associated Press]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070814033148/http://news.independent.co.uk/world/asia/article2510909.ece|archivedate=2007-08-14|accessdate=2014-08-28|url=http://news.independent.co.uk/world/asia/article2510909.ece|newspaper=[[The Independent]]|publisher=Independent Print}}</ref> ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱐᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱩᱱᱤ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱼᱟ ᱡᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱫᱚᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱐᱒ ᱥᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱨᱮ, ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱥᱤᱵᱽᱥᱮᱱᱟ ᱜᱚᱲᱚ ᱟᱫᱮᱭᱟ ᱾<ref name="Singh2008">{{cite news|newspaper=[[The Indian Express]]|publisher=[[Indian Express Limited]]|date=2008-10-10|last=Singh|first=Kautilya|title=Dacoit-turned-politician Seema Parihar joins SP|url=http://archive.indianexpress.com/news/dacoitturnedpolitician-seema-parihar-joins-sp/371989/|accessdate=2014-08-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/6SAgQkwYn?url=http://archive.indianexpress.com/news/dacoitturnedpolitician-seema-parihar-joins-sp/371989/|archivedate=2014-08-28}}</ref> ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱱᱤᱭ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱡᱟᱥᱴᱤᱥ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱮᱱᱟ,<ref name="Pande2006">{{cite news|newspaper=The Indian Express|publisher=Indian Express Limited|date=2006-11-19|last=Pande|first=Alka S|title=Dacoit turned actor Seema now plunges into politics|url=http://archive.indianexpress.com/news/dacoit-turned-actor-seema-now-plunges-into-politics/16960/|accessdate=2014-08-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/6SAgdpaSr?url=http://archive.indianexpress.com/news/dacoit-turned-actor-seema-now-plunges-into-politics/16960/|archivedate=2014-08-28}}</ref> ᱟᱨ ᱒᱐᱐᱗ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱢᱤᱨᱡᱟᱯᱩᱨᱼᱵᱷᱟᱫᱚᱦᱤ ᱞᱳᱠ ᱥᱚᱵᱷᱟ ᱡᱚᱜᱚᱼᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱱᱩᱭ ᱠᱟᱱᱰᱤᱰᱮᱴ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name="OI2007">{{cite news|title=Former 'bandit queen' fighting UP parliamentary bypoll|date=2007-04-14|newspaper=[[Oneindia.in]]|url=http://news.oneindia.in/2007/04/14/former-bandit-queen-fighting-up-parliamentary-bypoll-1176555875.html|publisher=Greynium Information Technologies|accessdate=2014-08-28|archivedate=2014-08-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140828192525/http://news.oneindia.in/2007/04/14/former-bandit-queen-fighting-up-parliamentary-bypoll-1176555875.html}}</ref>
ᱡᱟᱱᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱱᱩᱭ ᱫᱚ ᱞᱳᱠ ᱡᱟᱱᱥᱟᱠᱛᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ, ᱥᱚᱢᱟᱡᱽᱵᱟᱫᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ ᱾<ref name="Singh2008"/> ᱚᱠᱴᱚᱵᱚᱨ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞ ᱫᱷᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱩᱱᱤ ᱩᱱᱤᱥᱟᱞᱟᱜ ᱠᱤᱨᱤᱢᱤᱱᱟᱞ ᱠᱮᱥ ᱠᱷᱚᱱ ᱫᱚ ᱑᱕ ᱠᱷᱚᱱ ᱟᱠᱣᱤᱴ (acquitted) ᱞᱮᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ, ᱟᱨ ᱛᱟᱨᱟ ᱑᱔ ᱠᱮᱥ ᱨᱮ ᱵᱮᱞ (Bail) ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ, ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱫᱚ ᱠᱚᱨᱟᱯᱥᱚᱱ ᱵᱤᱨᱚᱫᱷᱤ ᱥᱚᱝᱜᱚᱴᱷᱚᱱ, ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚᱨᱟᱯᱥᱚᱱ ᱤᱨᱮᱰᱤᱠᱮᱥᱚᱱ ᱯᱨᱚᱡᱮᱠᱴ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱟᱜ ᱢᱩᱬ ᱚᱯᱚᱭᱮᱸᱴ ᱞᱮᱜᱼᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾ <ref name="Verma2011">{{cite news|newspaper=[[The Asian Age]]|publisher=Deccan Chronicle Holdings|title=Parihar to follow in Anna’s footsteps|first=Amita|last=Verma|date=2011-04-17|url=http://archive.asianage.com/india/parihar-follow-anna%E2%80%99s-footsteps-161|archivedate=2014-08-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140828175750/http://archive.asianage.com/india/parihar-follow-anna%E2%80%99s-footsteps-161}}</ref>
== ᱞᱟᱹᱠᱛᱤᱭᱟᱱ ᱠᱟᱞᱪᱟᱨ ==
ᱥᱤᱢᱟ ᱯᱚᱨᱤᱦᱟᱨ ᱫᱚ ''ᱣᱟᱣᱩᱱᱰᱮᱰᱼ ᱫᱟ ᱵᱚᱱᱰᱮᱰ ᱠᱣᱤᱱ'' ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱯᱷᱤᱞᱢ ᱫᱚ ᱦᱤᱱᱫᱤ ᱥᱤᱱᱮᱢᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱩᱫᱟᱦᱚᱨᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ "ᱵᱮᱸᱰᱤᱴ ᱠᱣᱤᱱ" ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱥᱞᱤ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱟᱦᱟᱱᱤ ᱤᱥᱠᱨᱤᱱ ᱨᱮ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱪᱚᱢᱵᱚᱞ ᱜᱷᱟᱴᱤ ᱞᱚᱠᱮᱥᱚᱱ ᱥᱳᱴ, ᱒᱐᱐᱖ ᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱨᱤᱞᱤᱡᱽ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{DEFAULTSORT:ᱯᱯᱨᱤᱦᱟᱨ, ᱥᱤᱢᱟ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ ᱰᱟᱠᱩ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱦᱚᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:᱑᱙᱗᱖ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱩᱛᱛᱚᱨ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱥᱚᱢᱟᱡᱽᱵᱟᱫᱤ ᱯᱟᱨᱴᱤ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ:ᱚᱣᱨᱮᱭᱭᱟ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱦᱚᱲ]]
j7bie1ctxsc1nys7uv7ek708j2cnudt
ᱥᱤᱜᱟᱨᱮᱴ
0
18076
103709
96871
2022-08-29T01:04:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱤᱜᱟᱨᱮᱴ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱱᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱧᱩᱸ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱚ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟᱹ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱱᱮᱥᱟ ᱡᱟᱛᱤᱭᱳ ᱧᱩᱣᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱟᱢᱟᱠ ᱥᱟᱠᱟᱢ ᱜᱮᱫ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱥᱟᱶ ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱠᱤᱪᱷᱩ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱥᱤᱜᱟᱨᱮᱴ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱥᱤᱜᱟᱨᱮᱴ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱲᱮ ᱥᱮᱸᱜᱮᱸᱞ ᱛᱮ [[ᱡ]]ᱩᱞ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱨ ᱢᱤᱫ ᱟᱲᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱞᱩᱴᱤ ᱛᱮ ᱠᱚ ᱚᱨᱟ ᱾ ᱚᱸᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱫᱷᱩᱸᱣᱟᱹ ᱩᱰᱩᱝᱚᱜᱼᱟ ᱚᱱᱟᱛᱮᱜᱮ ᱱᱤᱥᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜᱼᱟ ᱾ ᱛᱟᱢᱟᱠ ᱵᱟᱫᱽ ᱠᱟᱛᱮ ᱜᱟᱸᱡᱟᱸ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱥᱤᱜᱟᱨᱮᱴ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟ᱾
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
rrg8u8iq6z0a6e0ysuxevk64hex5fqy
ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
18648
103731
89423
2022-08-29T01:29:27Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱯᱟᱵᱽᱞᱤᱠ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱑᱙᱗᱑; ᱕᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = [[ᱥᱤᱞᱫᱟ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱑᱕᱑᱕
| coordinates = {{coord|22.6077025|N|86.814395|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://sildacscollege.org/ ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''', '''ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸ ᱵᱟᱲᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ]], [[ᱥᱤᱞᱫᱟ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱑᱙᱗᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[ᱵᱤᱫᱫᱟᱥᱟᱜᱚᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱩᱢᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref>{{cite web |title=Affiliated College of Vidyasagar University |url=http://vidyasagar.ac.in/affiliated_colleges/affiliated_colleges.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120225200459/http://vidyasagar.ac.in/affiliated_colleges/affiliated_colleges.html |archivedate=25 February 2012 |df=dmy-all }}</ref>
==ᱛᱷᱩᱨᱟᱹᱭ (ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ)==
===ᱥᱟᱬᱮᱥ===
*ᱠᱮᱢᱤᱥᱴᱨᱤ
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱥ
*ᱮᱞᱠᱷᱟ ᱥᱟᱬᱮᱥ
===ᱵᱟᱰᱚᱦᱤ ᱟᱨ ᱵᱮᱯᱟᱨ===
*ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
*ᱤᱝᱞᱤᱥ
*ᱵᱟᱝᱞᱟ
*ᱱᱟᱜᱟᱢ
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ
*ᱧᱮᱱᱮᱞ (ᱯᱷᱤᱞᱚᱡᱚᱯᱤ)
*ᱵᱮᱯᱟᱨ
*ᱚᱛᱱᱚᱜ
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ
==ᱮᱴᱟᱜ ᱠᱳᱨᱥ==
*ᱵᱮᱪᱮᱞᱟᱨ ᱚᱯᱷ ᱠᱚᱢᱯᱤᱭᱩᱴᱟᱨ ᱮᱯᱞᱤᱠᱮᱥᱚᱱᱥ (ᱵᱤ.ᱥᱤ.ᱮ)
==ᱢᱟᱹᱱ==
ᱱᱮᱼᱦᱟᱹᱞᱤ ᱜᱮ, ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ [[:en:National Assessment and Accreditation Council|ᱮᱱ.ᱮ.ᱮ.ᱥᱤ]] ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ C+ ᱜᱽᱨᱮᱰ ᱢᱟᱹᱱ ᱛᱮ ᱢᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾<ref>{{cite web|title=Institutions Accredited / Re-accredited by NAAC with validity|url=http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf|publisher=[[National Assessment and Accreditation Council]]|accessdate=22 February 2012|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120512054040/http://www.naac.gov.in/sites/naac.gov.in/files/Institutions_Accredited_by_NAAC_with_validity.pdf|archivedate=12 May 2012|df=dmy-all}}</ref> ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱫᱚ ᱭᱩᱱᱤᱵᱷᱟᱨᱥᱤᱴᱤ ᱜᱽᱨᱮᱱᱰ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ ᱟᱜ ᱦᱚᱸ ᱢᱟᱹᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾<ref name=UGC>[http://www.ugc.ac.in/inside/browse_reco_colleges.php?st=West%20Bengal Colleges in West Bengal, University Grants Commission]</ref>
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://sildacscollege.org/ ᱥᱤᱞᱫᱟ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱥᱮᱠᱷᱚᱨ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱡᱷᱟᱲᱜᱨᱟᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱫ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
aqltm0s9jiyjcl7kmq6m8p5iddlvykg
ᱥᱤᱛᱟᱨᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱛᱳ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
0
19176
103659
90981
2022-08-28T13:10:34Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
/* ᱥᱟᱹᱠᱷᱟᱹᱭᱟᱹᱛ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox university
| name = ᱥᱤᱛᱟᱨᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱛᱳ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ
| native_name =
| native_name_lang =
| image =
| image_upright =
| image_alt =
| caption =
| latin_name =
| other_name = <!--or, other_names-->
| former_name =
| motto =
| motto_lang =
| mottoeng =
| top_free_label =
| top_free =
| type = ᱟᱱᱰᱟᱨᱜᱽᱨᱮᱡᱩᱭᱮᱴ [[ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
| established = ᱒᱐᱑᱔; ᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱲᱟᱝ ᱨᱮ
| closed = <!-- {{end date|YYYY}} -->
| founder =
| parent =
| affiliation = [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
| religious_affiliation =
| academic_affiliation =
| endowment =
| budget =
| officer_in_charge =
| chairman =
| chairperson =
| chancellor =
| president =
| vice-president =
| superintendent =
| vice_chancellor =
| provost =
| rector =
| principal =
| director =
| dean =
| head_label =
| head =
| academic_staff =
| administrative_staff =
| students =
| undergrad =
| postgrad =
| doctoral =
| other =
| address =
| city = ᱟᱱᱚᱱᱫᱚᱫᱤᱯ, [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱴᱳᱯᱟ]], [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ]]
| state = [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]]
| province =
| country = [[ᱥᱤᱧᱚᱛ]]
| postcode = ᱗᱒᱓᱑᱒᱘
| coordinates = {{coord|23.1720617|N|86.5332187|E|region:IN-WB_type:edu|display=title,inline}}
| pushpin_map = India West Bengal#India
| campus = ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮ
| language =
| free_label =
| free =
| free_label2 =
| free2 =
| colors = <!--or, colours= -->
| athletics =
| sports =
| athletics_nickname = <!--or, sports_nickname= -->
| sporting_affiliations =
| mascot = <!--or, mascots= -->
| sports_free_label =
| sports_free =
| sports_free_label2 =
| sports_free2 =
| website = [http://smmcollege.ac.in/ ᱥᱤᱛᱟᱨᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱛᱳ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
| logo =
| logo_size = 150px
| logo_alt =
| footnotes =
}}
'''ᱥᱤᱛᱟᱨᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱛᱳ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ''' ᱫᱚ [[ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ [[ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱠᱩᱨᱩᱠᱴᱳᱯᱟ]], ᱟᱱᱚᱱᱫᱚᱫᱤᱯ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ [[ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]<ref>{{cite web|title=Affiliated College of Sidho Kanho Birsha University | url=http://skbu.ac.in/list_of_colleges}}</ref> ᱥᱟᱶ ᱡᱚᱯᱲᱟᱣ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱟᱨᱴᱥ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱠᱚ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱚᱞᱚᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱵᱤᱵᱷᱟᱜᱽ==
===ᱟᱨᱴᱥ ===
* ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱵᱟᱝᱞᱟ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱤᱝᱞᱤᱥ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱱᱟᱜᱟᱢ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱚᱛᱱᱚᱜ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱥᱟᱬᱮᱥ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱮᱱᱛᱷᱨᱚᱯᱚᱞᱚᱡᱤ (ᱚᱱᱟᱨᱥ)
*ᱥᱮᱪᱮᱫ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
*ᱯᱷᱤᱡᱤᱠᱟᱞ ᱮᱰᱩᱠᱮᱥᱚᱱ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
*ᱧᱮᱱᱮᱞ (ᱡᱮᱱᱟᱨᱮᱞ)
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
*[http://smmcollege.ac.in/ ᱥᱤᱛᱟᱨᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱛᱳ ᱢᱮᱢᱳᱨᱤᱭᱟᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]
*[https://www.skbu.ac.in/ ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]
*[http://www.ugc.ac.in/ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱢᱟᱹᱧᱡᱩᱨ ᱠᱚᱢᱤᱥᱚᱱ]
*[http://www.naac.gov.in/ ᱱᱮᱥᱟᱱᱟᱞ ᱮᱥᱮᱥᱢᱮᱱᱴ ᱮᱱᱰ ᱮᱠᱨᱮᱰᱮᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱟᱭᱩᱱᱥᱤᱞ]
{{ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ}}
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱩᱨᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱤᱫᱚ ᱠᱟᱹᱱᱦᱩ ᱵᱤᱨᱥᱟ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱨᱮ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱟᱨ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ ᱠᱚ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
dpr6feb5gxfgysfwqkeatfhgzfxerr5
ᱪᱷᱟᱸᱪ:SangeetNatakAkademiFellowship
10
20853
103658
2022-08-28T13:08:15Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Sangeet Natak Akademi Fellowship | title = [[Sangeet Natak Akademi Fellowship]] | listclass = hlist | state = {{{state|autocollapse}}} | group1 = 1954–1960 | list1 = * [[Ariyakudi Ramanuja Iyengar]] (1954) * [[Karaikudi Sambasiva Iyer]] (1954) * [[Prithviraj Kapoor]] (1954) * [[Anjanibai Malpekar]] (1958) | group2 = 1961–1980 | list2 = * [[Gopeshwar Banerjee]] (1962) * D. Annaswami Bhagavathar (1962)..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Sangeet Natak Akademi Fellowship
| title = [[Sangeet Natak Akademi Fellowship]]
| listclass = hlist
| state = {{{state|autocollapse}}}
| group1 = 1954–1960
| list1 =
* [[Ariyakudi Ramanuja Iyengar]] (1954)
* [[Karaikudi Sambasiva Iyer]] (1954)
* [[Prithviraj Kapoor]] (1954)
* [[Anjanibai Malpekar]] (1958)
| group2 = 1961–1980
| list2 =
* [[Gopeshwar Banerjee]] (1962)
* D. Annaswami Bhagavathar (1962)
* [[Uday Shankar]] (1962)
* [[Papanasam Sivan]] (1962)
* Swami Prajnanananda (1963)
* [[Shrikrishna Narayan Ratanjankar]] (1963)
* [[Pichu Sambamoorthi]] (1963)
* Mama Warerkar (1963)
* T. L. Venkatarama Aiyar (1964)
* C. Saraswathi Bai (1964)
* Birendra Kishore Roy Choudhury (1964)
* [[B. R. Deodhar]] (1964)
* [[V. Raghavan]] (1964)
* [[P. V. Rajamannar]] (1964)
* [[Vinayakrao Patwardhan|Vinayak Narayan Patwardhan]] (1965)
* Ganesh Hari Ranade (1965)
* [[Dilipkumar Roy]] (1965)
* [[Jaideva Singh]] (1965)
* D. G. Vyas (1965)
* [[Ashutosh Bhattacharya]] (1966)
* [[E. Krishna Iyer]] (1966)
* [[Sombhu Mitra]] (1966)
* [[Jayachamarajendra Wadiyar]] (1966)
* [[Ebrahim Alkazi]] (1967)
* [[Rukmini Devi Arundale]] (1967)
* [[Musiri Subramania Iyer]] (1967)
* [[Bade Ghulam Ali Khan]] (1967)
* [[Guru Kunchu Kurup|P. K. Kunju Kurup]] (1967)
* [[Shambhu Maharaj]] (1967)
* [[V. Satyanarayana Sarma]] (1967)
* [[Adya Rangacharya|Adya Rangacharya 'Shriranga']] (1967)
* Kali Charan Patnaik (1968)
* K. C. D. Brahaspati (1970)
* [[Kapila Vatsyayan]] (1970)
* Dilip Chandra Vedi (1970)
* [[Tarapada Chakraborty]] (1972)
* [[Krishnarao Phulambrikar]] (1972)
* [[Rallapalli Ananta Krishna Sharma]] (1972)
* [[K. Shivaram Karanth]] (1973)
* [[Kamaladevi Chattopadhyay]] (1974)
* [[Jnan Prakash Ghosh]] (1974)
* [[M. S. Subbulakshmi]] (1974)
* [[Balasaraswati|T. Balasaraswati]] (1975)
* [[Zubin Mehta]] (1975)
* [[Rasiklal Chhotalal Parikh]] (1975)
* [[Ravi Shankar]] (1975)
* Embar S. Vijayaraghavachariar (1975)
* [[Santidev Ghosh]] (1976)
* [[Semmangudi Srinivasa Iyer]] (1976)
* Hirjibhai Rustomji Doctor (1977)
* Tinuvengadu Subramania Pillai (1978)
* [[B. Puttaswamayya]] (1978)
* [[P. L. Deshpande]] (1979)
* D. T. Joshi (1979)
* [[Sumati Mutatkar]] (1979)
* T. P. Kuppiah Pillai (1979)
* [[V. K. Narayana Menon]] (1980)
| group3 = 1981–2000
| list3 =
* [[Mani Madhava Chakyar]] (1982)
* [[Mallikarjun Mansur]] (1982)
* M. Kirupanandawari (1984)
* [[Chandravadan Mehta]] (1984)
* [[Siyaram Tiwari (musician)|Siyaram Tiwari]] (1984)
* V. V. Swarna Venkatesa Deekshithar (1986)
* [[Komal Kothari]] (1986)
* [[S. Ramanathan (musician)|S. Ramanathan]] (1986)
* [[Satyajit Ray]] (1986)
* [[Lata Mangeshkar]] (1989)
* [[Utpal Dutt]] (1990)
* [[Ram Gopal (dancer)|Ram Gopal]] (1990)
* [[Alain Daniélou]] (1991)
* [[Kelucharan Mohapatra]] (1991)
* T. S. Parthasarathy (1991)
* [[Ali Akbar Khan]] (1992)
* [[D. K. Pattammal]] (1992)
* [[Prem Lata Sharma]] (1992)
* [[Girish Karnad]] (1993)
* [[Mrinalini Sarabhai]] (1993)
* [[Bismillah Khan]] (1994)
* [[Yehudi Menuhin]] (1994)
* [[Maheswar Neog]] (1994)
* [[Vilayat Khan]] (1995)
* [[Ammannur Madhava Chakyar]] (1996)
* [[Gangubai Hangal]] (1996)
* [[Habib Tanvir]] (1996)
* [[Badal Sarkar]] (1997)
* [[Bhimsen Joshi]] (1998)
* [[Birju Maharaj]] (1998)
* [[K. P. Kittappa Pillai]] (1998)
* [[Vijay Tendulkar]] (1998)
| group4 = 2001–present
| list4 =
* [[M. Balamuralikrishna]] (2001)
* [[B. V. Karanth]] (2001)
* [[Vempati Chinna Satyam]] (2001)
* [[Shanno Khurana]] (2002)
* [[Kavalam Narayana Panicker]] (2002)
* [[Chandralekha (dancer)|Chandralekha]] (2004)
* [[Annapurna Devi]] (2004)
* [[Bindhyabasini Devi]] (2004)
* [[Ramankutty Nair]] (2004)
* [[Zohra Sehgal]] (2004)
* [[Tapas Sen]] (2004)
* [[Rohini Bhate]] (2006)
* [[T. N. Krishnan]] (2006)
* [[Kishan Maharaj]] (2006)
* [[Gursharan Singh (artist)|Gursharan Singh]] (2006)
* [[N. Khelchandra Singh]] (2006)
* [[Sushil Kumar Saxena]] (2007)
* [[Khaled Choudhury]] (2008)
* [[Sitara Devi]] (2008)
* [[Bhupen Hazarika]] (2008)
* [[R. C. Mehta]] (2008)
* [[Kishori Amonkar]] (2009)
* [[ Jasraj]] (2009)
* [[Lalgudi Jayaraman]] (2009)
* [[Yamini Krishnamurthy]] (2009)
* [[Shriram Lagoo]] (2009)
* [[Kamlesh Dutt Tripathi]] (2009)
* [[Girija Devi]] (2010)
* [[T. K. Murthy]] (2010)
* [[Nataraja Ramakrishna]] (2010)
* [[M. Chandrasekaran]] (2011)
* [[Hariprasad Chaurasia]] (2011)
* [[Kalamandalam Gopi]] (2011)
* [[Chandrashekhara Kambara]] (2011)
* [[Heisnam Kanhailal]] (2011)
* [[Mukund Lath]] (2011)
* [[Shivkumar Sharma]] (2011)
* [[Rajkumar Singhajit Singh]] (2011)
* [[Umayalpuram K. Sivaraman]] (2011)
* [[Padma Subrahmanyam]] (2011)
* [[N. Rajam]] (2012)
* [[Ratan Thiyam]] (2012)
* [[T. H. Vinayakram]] (2012)
* [[Mahesh Elkunchwar]] (2013)
* [[Kanak Rele]] (2013)
* R. Sathyanarayana (2013)
* [[Tulsidas Borkar]] (2014)
* [[S. R. Janakiraman]] (2014)
* Vijay Kumar Kichlu (2014)
* [[M. S. Sathyu]] (2014)
* [[C. V. Chandrasekhar]] (2015)
}}<noinclude>
[[Category:Indian awards templates|F]]
{{collapsible option}}
</noinclude>
dr9kohetwry211jh1gwj23aag1n7rts
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Waterfall-stub
10
20854
103660
2022-08-28T13:14:10Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{asbox | image = Huka Falls.jpg | pix = 50 | subject = [[waterfall]]-related | qualifier = | category = Waterfall stubs | tempsort = μ | name = Template:Waterfall-stub }}" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{asbox
| image = Huka Falls.jpg
| pix = 50
| subject = [[waterfall]]-related
| qualifier =
| category = Waterfall stubs
| tempsort = μ
| name = Template:Waterfall-stub
}}
lkskfpjxa1iygumxwb8ly54ixhcasnv
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
0
20855
103661
2022-08-28T13:24:41Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
"'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪ..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
gz9al7n5s57n4zdhjpe15i5dt0fhwe5
103662
103661
2022-08-28T13:25:39Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
qwtwv5sn2kovovlejpqaytcv3ibhagz
103663
103662
2022-08-28T13:27:32Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
/* ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
71aqqc292i1aoanpyu2z77v9npelhsn
103664
103663
2022-08-28T13:33:46Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
/* ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
q2a44xccr1moxvf009eq2n47v4poctb
103665
103664
2022-08-28T13:37:54Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
b8d1coghhaxod5pkgjd2pj5votgzqdq
103666
103665
2022-08-28T13:38:51Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
9ceqxgnyylr3efxcr4rzxh8ibol76gd
103668
103666
2022-08-28T13:47:55Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
i5we63nn5lloo91alwioo7n6a115avi
103669
103668
2022-08-28T13:53:53Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| image =
| imagesize =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth year and age|1989}}
| birth_place = ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ, ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ
| death_date =
| death_place =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks =
| spouse =
| partner =
| children =
| relatives =
| influences =
| influenced =
| awards = [[ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] (᱒᱐᱒᱒)
| signature =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
5xgtol03e16gw4k3ho1bzgf0bfa5ppt
103670
103669
2022-08-28T13:54:19Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| image =
| imagesize =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth year and age|1989}}
| birth_place = ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ, ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ
| death_date =
| death_place =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ<br/>ᱢᱟᱪᱮᱫ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks =
| spouse =
| partner =
| children =
| relatives =
| influences =
| influenced =
| awards = [[ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] (᱒᱐᱒᱒)
| signature =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
5ut57v78il86u3cswx6k3z884x2mfob
103671
103670
2022-08-28T14:03:33Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| image =
| imagesize =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth year and age|1989}}
| birth_place = ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ, ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ
| death_date =
| death_place =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ<br/>ᱢᱟᱪᱮᱫ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks =
| spouse =
| partner =
| children =
| relatives =
| influences =
| influenced =
| awards = [[ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] (᱒᱐᱒᱒)<ref>{{cite news |title=Sahitya Akademi Yuva Puraskar for Jamshedpur, Hazaribag writers |url=https://www.timesofindia.com/city/ranchi/sahitya-akademi-yuva-puraskar-for-jamshedpur-hbag-writers/amp_articleshow/93789056.cms |accessdate=28 August 2022 |agency=The Times of India}}</ref>
| signature =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾<ref>{{cite news |title=संताली उपन्यास के लिए सालगे हांसदा को मिलेगा पुरस्कार |url=https://www.prabhatkhabar.com/amp/story/state/jharkhand/jamshedpur/salge-hansda-selected-for-sahitya-akademi-award-2022 |accessdate=28 August 2022 |agency=Probhat Khabar}}</ref>
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
h2wzaiynsvkk0zztgrqeqhnid64aufe
103672
103671
2022-08-28T14:04:53Z
ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱗
1744
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->
| name = ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ
| image =
| imagesize =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth year and age|1989}}
| birth_place = ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ, ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ, ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ
| death_date =
| death_place =
| occupation = ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ<br/>ᱢᱟᱪᱮᱫ
| nationality = ᱥᱤᱧᱚᱛᱤᱭᱟᱹ
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks =
| spouse =
| partner =
| children =
| relatives =
| influences =
| influenced =
| awards = [[ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] (᱒᱐᱒᱒)<ref>{{cite news |title=Sahitya Akademi Yuva Puraskar for Jamshedpur, Hazaribag writers |url=https://www.timesofindia.com/city/ranchi/sahitya-akademi-yuva-puraskar-for-jamshedpur-hbag-writers/amp_articleshow/93789056.cms |accessdate=28 August 2022 |agency=The Times of India}}</ref>
| signature =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ''' ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱠᱤᱭᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱒᱐᱒᱒ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱡᱩᱣᱟ.ᱱ ᱥᱤᱨᱯᱟ. ᱟᱢᱮᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱛᱟ.ᱞᱠᱟ.|ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱮᱠᱟᱰᱮᱢᱤ ᱥᱤᱨᱯᱷᱟᱹ]] ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱟᱠᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
==ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱨ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ [[ᱡᱷᱟᱲᱠᱷᱚᱸᱰ]] ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱡᱟᱢᱥᱮᱫᱽᱯᱩᱨ]] ᱥᱩᱨ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱟᱯᱟᱛ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱛᱟᱞᱟ ᱜᱟᱞᱩᱨᱟᱢ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱟᱨ ᱟᱭᱳ ᱫᱚ ᱥᱤᱛᱟ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ᱾<ref>{{cite news |title=संताली उपन्यास के लिए सालगे हांसदा को मिलेगा पुरस्कार |url=https://www.prabhatkhabar.com/amp/story/state/jharkhand/jamshedpur/salge-hansda-selected-for-sahitya-akademi-award-2022 |accessdate=28 August 2022 |agency=Probhat Khabar}}</ref>
ᱟᱡᱟᱜ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚ ᱟᱹᱛᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱨᱤᱜᱳᱰᱟ ᱥᱠᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱜᱳᱵᱤᱱᱫᱚᱯᱩᱨ ᱨᱟᱡᱮᱫᱽᱨᱚ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱤᱱᱴᱟᱨ, ᱠᱚᱨᱚᱱᱰᱤᱦ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱞ.ᱵᱤ.ᱮᱥ.ᱮᱢ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱤ.ᱮ. ᱟᱨ [[ᱠᱚᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱠᱳᱞᱦᱟᱱ ᱡᱮᱜᱮᱛ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ]] ᱨᱮᱭᱟᱜ [[ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱤᱨᱫᱟᱹᱜᱟᱲ|ᱜᱷᱟᱴᱥᱤᱞᱟᱹ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ]] ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱯᱤ.ᱡᱤ. ᱮ ᱯᱟᱥ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾
==ᱥᱟᱶᱦᱮᱫ ᱪᱟᱨᱪᱟ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱖-᱑᱖ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱱᱚᱬᱦᱮᱸ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ''ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱩᱡᱟᱹᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ'' ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱫᱚ ᱒᱐᱑᱘ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱚᱞ ᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱟᱡᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱟᱢᱟᱢ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱟᱰᱮ ᱯᱟᱥᱮ ᱨᱮ ᱜᱷᱚᱴᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ ᱠᱚᱜᱮᱭ ᱥᱟᱵ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱚᱱᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱚᱠᱚᱣᱟᱜ ᱦᱟᱥᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱡ ᱚᱪᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱱᱟᱣᱟ ᱠᱚᱞᱠᱟᱨᱠᱷᱟᱱᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱮ ᱟᱹᱛᱩ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮ ᱚᱱᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱧᱮᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
==ᱠᱟᱹᱢᱤ==
ᱥᱟᱞᱜᱮ ᱦᱟᱸᱥᱫᱟᱜ ᱫᱚ ᱪᱟᱹᱠᱩᱞᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱥ.ᱟᱨ.ᱮᱢ ᱰᱤᱜᱽᱨᱤ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱜᱚᱲᱚ ᱯᱨᱚᱯᱷᱮᱥᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮᱭ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱡᱟᱠᱟᱛ ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ ᱜᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮᱱ ᱜᱚᱲᱚ ᱥᱩᱛᱨᱮᱛ ᱦᱚᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾
==ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ==
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ]]
[[ᱛᱷᱚᱠ: ᱥᱟᱱᱛᱟᱲ ᱚᱱᱚᱞᱤᱭᱟᱹ]]
==ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ==
82q6ktqsq2zl7rushmu3pzhm8dthz0n
ᱵᱮᱵᱷᱟᱨᱤᱭᱟᱹ:Wh+67
2
20858
103694
2022-08-28T17:38:29Z
Wh+67
5549
"ᱷᱮᱞᱞᱚ ᱟᱢ ᱱᱮᱣ ᱦᱮᱨᱮ" ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
ᱷᱮᱞᱞᱚ ᱟᱢ ᱱᱮᱣ ᱦᱮᱨᱮ
1zyr9k89nbtz7khg6jqh86puryt26s3
ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ
0
20859
103695
2022-08-28T17:47:43Z
2409:4054:291:1AA:B107:A452:9BDE:C9CE
ᱨᱮᱟᱛᱮᱫ ᱟ ᱱᱮᱣ ᱟᱨᱛᱤᱞᱮ
wikitext
text/x-wiki
'''ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ''' (ᱵᱚᱨᱱ ᱑᱒ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱖) ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱩᱱᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱚᱯ ᱥᱩᱱᱥᱦᱭ ᱜᱨᱚᱩᱯ ᱚ ᱚᱢᱯᱟᱱᱤᱮᱥᱹ<ref>{{Cite web |title=Vishal Jain Reveals How He Started 6 Companies With Nothing |url=https://www.forbesindia.com/article/brand-connect/vishal-jain-reveals-how-he-started-6-companies-with-nothing/59501/1 |access-date=2022-08-28 |website=Forbes India |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
dy2kmespdufmjua938zdhg1594hmdjv
103696
103695
2022-08-28T17:58:02Z
2409:4054:291:1AA:B107:A452:9BDE:C9CE
ᱫᱫᱮᱫ ᱤᱱᱚᱨᱢᱟᱛᱤᱚᱱ
wikitext
text/x-wiki
'''ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ''' (ᱵᱚᱨᱱ ᱑᱒ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱖) ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱩᱱᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱚᱯ ᱥᱩᱱᱥᱦᱭ ᱜᱨᱚᱩᱯ ᱚ ᱚᱢᱯᱟᱱᱤᱮᱥᱹ<ref>{{Cite web |title=Vishal Jain Reveals How He Started 6 Companies With Nothing |url=https://www.forbesindia.com/article/brand-connect/vishal-jain-reveals-how-he-started-6-companies-with-nothing/59501/1 |access-date=2022-08-28 |website=Forbes India |language=en}}</ref>
==ᱟᱨᱞᱭ ᱞᱤᱯᱮ==
ᱟᱤᱱ ᱣᱟᱥ ᱵᱚᱨᱱ ᱚᱱ ᱯᱨᱤᱞ ᱑᱒, ᱑᱙᱙᱖, ᱤᱱ ᱤᱞᱤᱜᱩᱨᱤ, ᱮᱥᱛ ᱮᱱᱜᱟᱞ, ᱱᱫᱤᱟ, ᱛᱦᱮ ᱥᱚᱱ ᱚ ᱤᱢᱟᱞ ᱟᱤᱱ, ᱟ ᱵᱩᱥᱤᱱᱮᱥᱥᱢᱟᱱ ᱟᱱᱫ ᱩᱱᱤᱛᱟ ᱟᱤᱱ, ᱦᱚᱢᱮᱢᱟᱠᱮᱨᱹ ᱷᱮ ᱦᱟᱥ ᱟᱱ ᱮᱞᱫᱮᱨ ᱥᱤᱥᱛᱮᱨ, ᱦᱩᱥᱦᱵᱚᱚ, ᱟ ᱚᱨᱯᱚᱨᱟᱛᱮ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱣᱤᱛᱦ ᱢᱩᱞᱛᱤᱯᱞᱮ ᱥᱠᱤᱞᱞ ᱥᱮᱛᱥ ᱟᱱᱫ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱫᱮᱜᱨᱮᱮᱥ ᱞᱤᱠᱮ ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱟᱚᱩᱱᱛᱟᱱᱛ, ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱱᱟᱞᱭᱥᱛ ᱟᱱᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱲᱤᱥᱠ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱨ.<ref>{{Cite web |date=2020-05-01 |title=How 23-Year-Old College Dropout Vishal Jain Made It To Forbes Council {{!}} 📰 LatestLY |url=https://www.latestly.com/india/news/how-23-year-old-college-dropout-vishal-jain-made-it-to-forbes-council-1723090.html |access-date=2022-08-28 |website=LatestLY |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
4elw57quaifvluqyoozgwwak49hfy32
103697
103696
2022-08-28T18:02:57Z
122.161.243.92
/* ᱟᱨᱞᱭ ᱞᱤᱯᱮ */
wikitext
text/x-wiki
'''ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ''' (ᱵᱚᱨᱱ ᱑᱒ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱖) ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱩᱱᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱚᱯ ᱥᱩᱱᱥᱦᱭ ᱜᱨᱚᱩᱯ ᱚ ᱚᱢᱯᱟᱱᱤᱮᱥᱹ<ref>{{Cite web |title=Vishal Jain Reveals How He Started 6 Companies With Nothing |url=https://www.forbesindia.com/article/brand-connect/vishal-jain-reveals-how-he-started-6-companies-with-nothing/59501/1 |access-date=2022-08-28 |website=Forbes India |language=en}}</ref>
==ᱟᱨᱞᱭ ᱞᱤᱯᱮ==
ᱟᱤᱱ ᱣᱟᱥ ᱵᱚᱨᱱ ᱚᱱ ᱯᱨᱤᱞ ᱑᱒, ᱑᱙᱙᱖, ᱤᱱ ᱤᱞᱤᱜᱩᱨᱤ, ᱮᱥᱛ ᱮᱱᱜᱟᱞ, ᱱᱫᱤᱟ, ᱛᱦᱮ ᱥᱚᱱ ᱚ ᱤᱢᱟᱞ ᱟᱤᱱ, ᱟ ᱵᱩᱥᱤᱱᱮᱥᱥᱢᱟᱱ ᱟᱱᱫ ᱩᱱᱤᱛᱟ ᱟᱤᱱ, ᱦᱚᱢᱮᱢᱟᱠᱮᱨᱹ ᱷᱮ ᱦᱟᱥ ᱟᱱ ᱮᱞᱫᱮᱨ ᱥᱤᱥᱛᱮᱨ, ᱦᱩᱥᱦᱵᱚᱚ, ᱟ ᱚᱨᱯᱚᱨᱟᱛᱮ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱣᱤᱛᱦ ᱢᱩᱞᱛᱤᱯᱞᱮ ᱥᱠᱤᱞᱞ ᱥᱮᱛᱥ ᱟᱱᱫ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱫᱮᱜᱨᱮᱮᱥ ᱞᱤᱠᱮ ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱟᱚᱩᱱᱛᱟᱱᱛ, ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱱᱟᱞᱭᱥᱛ ᱟᱱᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱲᱤᱥᱠ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱨ.<ref>{{Cite web |date=2020-05-01 |title=How 23-Year-Old College Dropout Vishal Jain Made It To Forbes Council {{!}} 📰 LatestLY |url=https://www.latestly.com/india/news/how-23-year-old-college-dropout-vishal-jain-made-it-to-forbes-council-1723090.html |access-date=2022-08-28 |website=LatestLY |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Desk |first=IBT News |date=2020-05-16 |title=Why College Dropout Vishal Jain Is an Inspiration for the Youth |url=https://www.ibtimes.co.in/why-college-dropout-vishal-jain-inspiration-youth-820088 |access-date=2022-08-28 |website=www.ibtimes.co.in |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
8j74l7cv5xzmzbnlb9d58dau6kpizeq
103698
103697
2022-08-28T20:06:01Z
2409:4054:291:1AA:B107:A452:9BDE:C9CE
wikitext
text/x-wiki
'''ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ''' (ᱵᱚᱨᱱ ᱑᱒ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱖) ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱩᱱᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱚᱯ ᱥᱩᱱᱥᱦᱭ ᱜᱨᱚᱩᱯ ᱚ ᱚᱢᱯᱟᱱᱤᱮᱥᱹ<ref>{{Cite web |title=Vishal Jain Reveals How He Started 6 Companies With Nothing |url=https://www.forbesindia.com/article/brand-connect/vishal-jain-reveals-how-he-started-6-companies-with-nothing/59501/1 |access-date=2022-08-28 |website=Forbes India |language=en}}</ref>
{{Infobox person
| name = ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ
| native_name = Vishal Jain
| native_name_lang = en
| birth_date = ᱑᱒ ᱟᱯᱨᱤᱞ ᱑᱙᱙᱖
| birth_place = ᱤᱞᱤᱜᱩᱨᱤ, ᱮᱥᱛ ᱮᱱᱜᱟᱞ
| nationality = ᱱᱫᱤᱟᱱ
| education = ᱰᱚᱱ ᱚᱥᱚ ᱥᱪᱚᱚᱞ
| occupation = ᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱱᱮᱩᱨ
| spouse = ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦᱤᱹ
| website = http://www.vishaljain.co/
}}
==ᱟᱨᱞᱭ ᱞᱤᱯᱮ==
ᱟᱤᱱ ᱣᱟᱥ ᱵᱚᱨᱱ ᱚᱱ ᱯᱨᱤᱞ ᱑᱒, ᱑᱙᱙᱖, ᱤᱱ ᱤᱞᱤᱜᱩᱨᱤ, ᱮᱥᱛ ᱮᱱᱜᱟᱞ, ᱱᱫᱤᱟ, ᱛᱦᱮ ᱥᱚᱱ ᱚ ᱤᱢᱟᱞ ᱟᱤᱱ, ᱟ ᱵᱩᱥᱤᱱᱮᱥᱥᱢᱟᱱ ᱟᱱᱫ ᱩᱱᱤᱛᱟ ᱟᱤᱱ, ᱦᱚᱢᱮᱢᱟᱠᱮᱨᱹ ᱷᱮ ᱦᱟᱥ ᱟᱱ ᱮᱞᱫᱮᱨ ᱥᱤᱥᱛᱮᱨ, ᱦᱩᱥᱦᱵᱚᱚ, ᱟ ᱚᱨᱯᱚᱨᱟᱛᱮ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱣᱤᱛᱦ ᱢᱩᱞᱛᱤᱯᱞᱮ ᱥᱠᱤᱞᱞ ᱥᱮᱛᱥ ᱟᱱᱫ ᱯᱨᱚᱮᱥᱥᱤᱚᱱᱟᱞ ᱫᱮᱜᱨᱮᱮᱥ ᱞᱤᱠᱮ ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱟᱚᱩᱱᱛᱟᱱᱛ, ᱦᱟᱨᱛᱮᱨᱮᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱱᱟᱞᱭᱥᱛ ᱟᱱᱫ ᱤᱱᱟᱱᱤᱟᱞ ᱲᱤᱥᱠ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱨ.<ref>{{Cite web |date=2020-05-01 |title=How 23-Year-Old College Dropout Vishal Jain Made It To Forbes Council {{!}} 📰 LatestLY |url=https://www.latestly.com/india/news/how-23-year-old-college-dropout-vishal-jain-made-it-to-forbes-council-1723090.html |access-date=2022-08-28 |website=LatestLY |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Desk |first=IBT News |date=2020-05-16 |title=Why College Dropout Vishal Jain Is an Inspiration for the Youth |url=https://www.ibtimes.co.in/why-college-dropout-vishal-jain-inspiration-youth-820088 |access-date=2022-08-28 |website=www.ibtimes.co.in |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
0g1mym8l2wotyv6grc2cpckf90bbk8j
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱤᱛᱟᱯᱩᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ
10
20860
103701
2022-08-29T00:58:53Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Sitapur district |title = Cities and towns in [[Sitapur district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |groupstyle = line-height:1.1em; |group1 = Sitapur |list1 = * [[Biswan]] * [[Hargaon]] * [[Khairabad, Sitapur|Khairabad]] * [[Laharpur]] * [[Mahmudabad, India|Mahmudabad]] * [[Maholi]] * [[Misrikh Neemsar]] * [[Paintepur]] * [[Sidhauli]] * [[Sitapur]] * [[Tambaur Ahmadabad]] |group2 =..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Sitapur district
|title = Cities and towns in [[Sitapur district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|groupstyle = line-height:1.1em;
|group1 = Sitapur
|list1 =
* [[Biswan]]
* [[Hargaon]]
* [[Khairabad, Sitapur|Khairabad]]
* [[Laharpur]]
* [[Mahmudabad, India|Mahmudabad]]
* [[Maholi]]
* [[Misrikh Neemsar]]
* [[Paintepur]]
* [[Sidhauli]]
* [[Sitapur]]
* [[Tambaur Ahmadabad]]
|group2 = Other districts
|list2 =
* [[Agra district|Agra]]
* [[Aligarh district|Aligarh]]
* [[Allahabad district|Allahabad]]
* [[Ambedkar Nagar district|Ambedkar Nagar]]
* [[Amethi district|Amethi]]
* [[Amroha district|Amroha]]
* [[Auraiya district|Auraiya]]
* [[Azamgarh district|Azamgarh]]
* [[Badaun district|Badaun]]
* [[Bagpat district|Bagpat]]
* [[Bahraich district|Bahraich]]
* [[Ballia district|Ballia]]
* [[Balrampur district, Uttar Pradesh|Balrampur]]
* [[Banda district (India)|Banda]]
* [[Barabanki district|Barabanki]]
* [[Bareilly district|Bareilly]]
* [[Basti district|Basti]]
* [[Bhimnagar district|Bhimnagar]]
* [[Bijnor district|Bijnor]]
* [[Bulandshahr district|Bulandshahr]]
* [[Chandauli district|Chandauli]]
* [[Chitrakoot district|Chitrakoot]]
* [[Deoria district|Deoria]]
* [[Etah district|Etah]]
* [[Etawah district|Etawah]]
* [[Faizabad district|Faizabad]]
* [[Farrukhabad district|Farrukhabad]]
* [[Fatehpur district|Fatehpur]]
* [[Firozabad district|Firozabad]]
* [[Gautam Buddha Nagar district|Gautam Buddha Nagar]]
* [[Ghaziabad district, Uttar Pradesh|Ghaziabad]]
* [[Ghazipur district|Ghazipur]]
* [[Gonda district|Gonda]]
* [[Gorakhpur district|Gorakhpur]]
* [[Hamirpur district, Uttar Pradesh|Hamirpur]]
* [[Hardoi district|Hardoi]]
* [[Hathras district|Hathras]]
* [[Jalaun district|Jalaun]]
* [[Jaunpur district|Jaunpur]]
* [[Jhansi district|Jhansi]]
* [[Kannauj district|Kannauj]]
* [[Kanpur Dehat district|Kanpur Dehat]]
* [[Kanpur Nagar district|Kanpur Nagar]]
* [[Kanshi Ram Nagar district|Kanshi Ram Nagar]]
* [[Kaushambi district|Kaushambi]]
* [[Kushinagar district|Kushinagar]]
* [[Lakhimpur Kheri district|Lakhimpur Kheri]]
* [[Lalitpur district, India|Lalitpur]]
* [[Lucknow district|Lucknow]]
* [[Maharajganj district|Maharajganj]]
* [[Mahoba district|Mahoba]]
* [[Mainpuri district|Mainpuri]]
* [[Mathura district|Mathura]]
* [[Mau district|Mau]]
* [[Meerut district|Meerut]]
* [[Mirzapur district|Mirzapur]]
* [[Moradabad district|Moradabad]]
* [[Muzaffarnagar district|Muzaffarnagar]]
* [[Panchsheel Nagar district|Panchsheel Nagar]]
* [[Pilibhit district|Pilibhit]]
* [[Prabuddhanagar district|Prabuddhanagar]]
* [[Pratapgarh district, Uttar Pradesh|Pratapgarh]]
* [[Raebareli district|Raebareli]]
* [[Rampur district|Rampur]]
* [[Saharanpur district|Saharanpur]]
* [[Sant Kabir Nagar district|Sant Kabir Nagar]]
* [[Sant Ravidas Nagar district|Sant Ravidas Nagar]]
* [[Shahjahanpur district|Shahjahanpur]]
* [[Shravasti district|Shravasti]]
* [[Siddharthnagar district|Siddharthnagar]]
* [[Sonbhadra district|Sonbhadra]]
* [[Sultanpur district|Sultanpur]]
* [[Unnao district|Unnao]]
* [[Varanasi district|Varanasi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Uttar Pradesh district templates]]
</noinclude>
p6xf8pybwyeehx3k5n2e2udankn0eg8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Lucknow division topics
10
20861
103702
2022-08-29T00:59:42Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Lucknow division topics | title = [[Lucknow division]] topics | state = {{{state|autocollapse}}} | listclass = hlist | group1 = General |list1= * [[Awadh]] * [[University of Lucknow]] * [[Firangi Mahal]] * [[United Provinces of Agra and Oudh]] * [[Bara Imambara]] * [[Chota Imambara]] * [[Lucknow Zoo]] * [[The Pioneer (India)|''The Pioneer'' (newspaper)]] |group2= History |list2= * [[Siege of Lucknow]]..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Lucknow division topics
| title = [[Lucknow division]] topics
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| group1 = General
|list1=
* [[Awadh]]
* [[University of Lucknow]]
* [[Firangi Mahal]]
* [[United Provinces of Agra and Oudh]]
* [[Bara Imambara]]
* [[Chota Imambara]]
* [[Lucknow Zoo]]
* [[The Pioneer (India)|''The Pioneer'' (newspaper)]]
|group2= History
|list2=
* [[Siege of Lucknow]]
* [[Lucknow Pact]]
* [[Nawab of Awadh]]
* [[Khilafat Movement]]
* [[Kakori conspiracy]]
|group3= Districts
|list3=
* [[Hardoi district|Hardoi]]
* [[Lakhimpur Kheri district|Lakhimpur Kheri]]
* [[Lucknow district|Lucknow]]
* [[Raebareli district|Raebareli]]
* [[Sitapur district|Sitapur]]
* [[Unnao district|Unnao]]
|group4= Tehsils
|list4=
|group5 = Rivers, dams, lakes
|list5=
* [[Ganges]]
* [[Ghaghara]]
* [[Gomti River|Gomti]]
* [[Sarayu]]
|group6=Languages, people
|list6=
* [[Awadhi language|Awadhi]]
* [[Hindustani language|Hindustani]]
* [[Standard Hindi]]
* [[Urdu]]
|group7= Transport
|list7=
* [[National Highway 24B (India)|NH 24B]]
* [[National Highway 25 (India)(old numbering)|NH 25]]
* [[National Highway 25A (India)|NH 25A]]
* [[National Highway 56 (India)(old numbering)|NH 56]]
* [[National Highway 56A (India, old numbering)|NH 56A]]
* [[National Highway 56B (India, old numbering)|NH 56B]]
* [[Lucknow Charbagh railway station|Charbagh railway station]]
* [[Barabanki–Lucknow Suburban Railway]]
* [[Lucknow–Kanpur Suburban Railway]]
* [[Chaudhary Charan Singh International Airport]]
* [[Lucknow Metro]]
<!--
| group8 = Mining activities
| list8 =
-->
|group9 = Industries
|list9 =
* [[Feroze Gandhi Unchahar Thermal Power Station]]
|group10 = Wildlife<br/>sanctuaries
|list10 =
* [[Kukrail Reserve Forest]]
* [[Dudhwa National Park]]
* [[Dudhwa Tiger Reserve]]
* [[Kishanpur Wildlife Sanctuary]]
* [[Katarniaghat Wildlife Sanctuary]]
* [[Nawabganj Bird Sanctuary]]
* [[Samaspur Bird Sanctuary]]
* [[Sandi Bird Sanctuary]]
|group11= Lok Sabha<br/>constituencies
|list11=
* [[Hardoi (Lok Sabha constituency)|Hardoi]]
* [[Misrikh (Lok Sabha constituency)|Misrikh]]
* [[Kheri (Lok Sabha constituency)|Kheri]]
* [[Dhaurahra (Lok Sabha constituency)|Dhaurahra]]
* [[Lucknow (Lok Sabha constituency)|Lucknow]]
* [[Rae Bareli (Lok Sabha constituency)|Rae Bareli]]
* [[Sitapur (Lok Sabha constituency)|Sitapur]]
* [[Mohanlalganj (Lok Sabha constituency)|Mohanlalganj]]
* [[Unnao (Lok Sabha constituency)|Unnao]]
|group12= Vidhan Sabha constituencies
|list12 =
|group13= See also
|list13=
* [[:Template:Hardoi district|Cities and towns in Hardoi district]]
* [[:Template:Lakhimpur Kheri district|Cities and towns in Lakhimpur Kheri district]]
* [[:Template:Lucknow district|Cities and towns in Lucknow district]]
* [[:Template:Raebareli district|Cities and towns in Raebareli district]]
* [[:Template:Sitapur district|Cities and towns in Sitapur district]]
* [[:Template:Unnao district|Cities and towns in Unnao district]]
* [[:Category:Villages in Hardoi district|Villages in Hardoi district]]
* [[:Category:Villages in Lakhimpur Kheri district|Villages in Lakhimpur Kheri district]]
* [[:Category: Villages in Lucknow district|Villages in Lucknow district]]
* [[:Category:Villages in Raebareli district|Villages in Raebareli district]]
* [[:Category:Villages in Unnao district|Villages in Unnao district]]
* [[:Category:People from Hardoi|People from Hardoi]]
* [[:Category:People from Lakhimpur Kheri|People from Lakhimpur Kheri]]
* [[:Category:People from Lucknow|People from Lucknow]]
* [[:Category:People from Raebareli|People from Raebareli]]
* [[:Category:People from Unnao|People from Unnao ]]
| group14 = Other Divisions
| list14=
* [[:Template:Agra division topics|Agra]]
* [[:Template:Aligarh division topics|Aligarh]]
* [[:Template:Allahabad division topics|Allahabad]]
* [[:Template:Azamgarh division topics|Azamgarh]]
* [[:Template:Bareilly division topics|Bareilly]]
* [[:Template:Basti division topics|Basti]]
* [[:Template:Chitrakoot division topics|Chitrakoot]]
* [[:Template:Devipatan division topics|Devipatan]]
* [[:Template:Faizabad division topics|Faizabad]]
* [[:Template:Gorakhpur division topics|Gorakhpur]]
* [[:Template:Jhansi division topics|Jhansi]]
* [[:Template:Kanpur division topics|Kanpur]]
* [[:Template:Meerut division topics|Meerut]]
* [[:Template:Mirzapur Division topics|Mirzapur]]
* [[:Template:Moradabad division topics|Moradabad]]
* [[:Template:Saharanpur division topics|Saharanpur]]
* [[:Template:Varanasi division topics|Varanasi]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Lucknow division|τ]]
[[Category:Uttar Pradesh topics templates]]
[[Category:Lucknow templates]]
</noinclude>
mqa8tayt9qp80hd387x7mwe480lg9z3
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Kerala State Film Awards
10
20862
103706
2022-08-29T01:02:49Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Kerala State Film Awards |title = [[Kerala State Film Awards]] |listclass = hlist |basestyle = background:#EEDD82; | group1 = Categories | list1 = {{Navbox|subgroup |basestyle = background:#EEDD82; |group1= Acting and dubbing |list1= * [[Kerala State Film Award for Best Actor|Best Actor]] * [[Kerala State Film Award for Best Character Actor|Best Character Actor]] * Kerala State Film Award for Best Act..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kerala State Film Awards
|title = [[Kerala State Film Awards]]
|listclass = hlist
|basestyle = background:#EEDD82;
| group1 = Categories
| list1 =
{{Navbox|subgroup
|basestyle = background:#EEDD82;
|group1= Acting and dubbing
|list1=
* [[Kerala State Film Award for Best Actor|Best Actor]]
* [[Kerala State Film Award for Best Character Actor|Best Character Actor]]
* [[Kerala State Film Award for Best Actress|Best Actress]]
* [[Kerala State Film Award for Best Character Actress|Best Character Actress]]
* [[Kerala State Film Award for Best Child Artist|Best Child Artist]]
* [[Kerala State Film Award for Best Dubbing Artist|Best Dubbing Artist]]
|group2= Art, camera and editing
|list2=
* [[Kerala State Film Award for Best Cinematography|Best Cinematography]]
* [[Kerala State Film Award for Best Editor|Best Film Editor]]
* [[Kerala State Film Award for Best Art Director|Best Art Director]]
|group3= Film
|list3=
* [[Kerala State Film Award for Best Film|Best Film]]
* [[Kerala State Film Award for Second Best Film|Second Best Film]]
* [[Kerala State Film Award for Best Film with Popular Appeal and Aesthetic Value|Best Film with Popular Appeal and Aesthetic Value]]
* [[Kerala State Film Award for Best Children's Film|Best Children's Film]]
|group4= Literature
|list4=
* [[Kerala State Film Award for Best Book on Cinema|Best Book on Cinema]]
* [[Kerala State Film Award for Best Article on Cinema|Best Article on Cinema]]
|group5= Music and sound
|list5=
* [[Kerala State Film Award for Best Lyrics|Best Lyrics]]
* [[Kerala State Film Award for Best Music Director|Best Music Director]]
* [[Kerala State Film Award for Best Singer|Best Singer]]
* [[Kerala State Film Award for Best Background Music|Best Background Music]]
* [[Kerala State Film Award for Best Sound Recordist|Best Sound Technicians]]
|group6= Story and direction
|list6=
* [[Kerala State Film Award for Best Director|Best Director]]
* [[Kerala State Film Award for Best Story|Best Story]]
* [[Kerala State Film Award for Best Screenplay|Best Screenplay]]
* [[Kerala State Film Award for Best Debut Director|Best Debut Director]]
|group7= Special awards
|list7=
* [[Kerala State Film Award – Special Jury Award|Special Jury Award]]
* [[Kerala State Film Award – Special Mention|Special Mention]]
|group8= Other major awards
|list8=
* [[Kerala State Film Award for Best Costume Designer|Best Costume Designer]]
* [[Kerala State Film Award for Best Makeup Artist|Best Makeup Artist]]
* [[Kerala State Film Award for Best Processing Lab|Best Processing Lab]]
* [[Kerala State Film Award for Best Choreography|Best Choreography]]
}}
|group2= Retired awards
|list2=
* [[Kerala_State_Film_Award_for_Second_Best_Film#Kerala_State_Film_Award_for_Third_Best_Film|Third Best Film]]
* Best Short Film
* [[Kerala State Film Award for Best Documentary|Best Documentary]]
* [[Kerala State Film Award for Best Comedian|Best Comedian]]
* [[Kerala State Film Award for Second Best Actor|Second Best Actor]]
* [[Kerala State Film Award for Second Best Actress|Second Best Actress]]
* Best Sound Recordist
|group3= Ceremonies
|list3=
* [[40th Kerala State Film Awards|2009]]
* [[41st Kerala State Film Awards|2010]]
* [[42nd Kerala State Film Awards|2011]]
* [[43rd Kerala State Film Awards|2012]]
* [[44th Kerala State Film Awards|2013]]
* [[45th Kerala State Film Awards|2014]]
* [[46th Kerala State Film Awards|2015]]
* [[47th Kerala State Film Awards|2016]]
* [[48th Kerala State Film Awards|2017]]
* [[49th Kerala State Film Awards|2018]]
* [[50th Kerala State Film Awards|2019]]
* [[51st Kerala State Film Awards|2020]]
* [[52nd Kerala State Film Awards|2021]]
<!-- <nowiki>Add {{Kerala State film Awards}} at the bottom of a related article page.</nowiki> -->
}}<noinclude>[[Category:Kerala State Film Awards]]</noinclude>
j37wl0bonz902xew3b5f93xs1ix624t
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱨᱤᱣᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ
10
20863
103718
2022-08-29T01:10:56Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Rewa Division | title = Cities and towns in [[Rewa division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Rewa district]] | list1 = * [[Baikunthpur, Rewa|Baikunthpur]] * [[Chakghat]] * [[Govindgarh, Madhya Pradesh|Govindgarh]] * [[Gurh]] * [[Hanumana, Rewa|Hanumana]] * [[Mangawan]] * [[Mauganj]] * [[Nai Garhi]] * [[Rewa, Madhya Pradesh|Rewa]] * [[Semaria]] * Sirmaur, Rewa|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Rewa Division
| title = Cities and towns in [[Rewa division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Rewa district]]
| list1 =
* [[Baikunthpur, Rewa|Baikunthpur]]
* [[Chakghat]]
* [[Govindgarh, Madhya Pradesh|Govindgarh]]
* [[Gurh]]
* [[Hanumana, Rewa|Hanumana]]
* [[Mangawan]]
* [[Mauganj]]
* [[Nai Garhi]]
* [[Rewa, Madhya Pradesh|Rewa]]
* [[Semaria]]
* [[Sirmaur, Rewa|Sirmaur]]
* [[Teonthar]]
| group2 = [[Satna district]]
| list2 =
* [[Amarpatan]]
* [[Jaitwara]]
* [[Birsinghpur]]
* [[Kotar, Satna|Kotar]]
* [[Kothi, Satna|Kothi]]
* [[Maihar]]
* [[Nagod]]
* [[Rampur Baghelan]]
* [[Sarlanagar]]
* [[Satna]]
* [[Unchehara]]
| group3 = [[Sidhi district]]
| list3 =
* [[Churhat]]
* [[Naudhia]]
* [[Rampur Naikin]]
* [[Sidhi]]
| group4 = [[Singrauli district]]
| list4 =
* [[Chitrangi]]
* [[Deosar]]
* [[Singrauli]]
* [[Waidhan]]
| group5 = Related topics
| list5 =
* [[Vindhya Pradesh]]
* [[Deur Kothar]]
| group6 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list6 =
* [[Template:Bhopal Division|Bhopal]]
* [[Template:Chambal Division|Chambal]]
* [[Template: Gwalior Division|Gwalior]]
* [[Template: Indore Division|Indore]]
* [[Template: Jabalpur Division|Jabalpur]]
* [[Template:Narmadapuram Division|Narmadapuram]]
* [[Template:Sagar Division|Sagar]]
* [[Template:Shahdol Division|Shahdol]]
* [[Template:Ujjain Division|Ujjain]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
</noinclude>
j6fxxuqouy999r9dbg5pwx2x28bzvc8
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Son basin
10
20864
103719
2022-08-29T01:11:45Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Son basin | title = [[Son River|Son]] [[Drainage basin|basin]] | listclass = hlist | state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}} | group1 = Rivers | list1 = * [[Auranga River (Jharkhand)|Auranga]] * [[Amanat River|Amanat]] * [[Burha River|Burha]] * [[Kanhar River|Kanhar]] * [[North Koel River|North Koel]] * [[Rihand River|Rihand]] * [[Son River|Son]] | group2 = Dams, barrages | l..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Son basin
| title = [[Son River|Son]] [[Drainage basin|basin]]
| listclass = hlist
| state = {{{state<includeonly>|collapsed</includeonly>}}}
| group1 = Rivers
| list1 =
* [[Auranga River (Jharkhand)|Auranga]]
* [[Amanat River|Amanat]]
* [[Burha River|Burha]]
* [[Kanhar River|Kanhar]]
* [[North Koel River|North Koel]]
* [[Rihand River|Rihand]]
* [[Son River|Son]]
| group2 = Dams, barrages
| list2 =
* [[Bansagar Dam]]
* [[Indrapuri Barrage]]
* [[Rihand Dam]]
| group3 = Geographical features
| list3 =
* [[Maikal Hills]]
* [[Kaimur Range]]
* [[Chota Nagpur Plateau]]
| group4 = [[Riparian zone|Riparian]] districts
| list4 = {{Navbox|subgroup
|evenodd = swap
|group1= [[Madhya Pradesh]]
|list1=
* [[Anuppur district|Anuppur]]
* [[Shahdol district|Shahdol]]
* [[Sidhi district|Sidhi]]
* [[Singrauli district|Singrauli]]
|group2= [[Chhattisgarh]]
|list2=
* [[Jashpur district|Jaspur]]
* [[Surguja district|Surguja]]
|group3= [[Uttar Pradesh]]
|list3=
* [[Sonbhadra district|Sonbhadra]]
|group4= [[Jharkhand]]
|list4=
* [[Garhwa district|Garhwa]]
* [[Palamu district|Palamu]]
* [[Ranchi district|Ranchi]]
* [[Gumla district|Gumla]]
|group5= [[Bihar]]
|list5=
* [[Aurangabad district, Bihar|Aurangabad]]
* [[Rohtas district|Rohtas]]
* [[Arwal district|Arwal]]
* [[Bhojpur district, India|Bhojpur]]
* [[Patna district|Patna]]
}}
| group5 = Languages/people
| list5 =
* [[Baiga tribe|Baiga]]
* [[Gondi people]]
* [[Oraon]]
* [[Munda people|Munda]]
* [[Standard Hindi|Hindi]]
* [[Bagheli language|Bagheli]]
* [[Bhojpuri language|Bhojpuri]]
| group6 = Coalfields
| list6 =
* [[Sohagpur Coalfield|Sohagpur]]
* [[Umaria Coalfield|Umaria]]
* [[Singrauli Coalfield|Singrauli]]
| group7 = Transport
| list7 =
* [[National Highway 75 (India)(old numbering)|NH 75]]
* [[Grand Trunk Road]]
* [[National Highway 2 (India)(old numbering)|NH 2]]
* [[National Highway 30 (India)|NH 30]]
* [[National Highway 98 (India)(old numbering)|NH 98]]
* [[Howrah–Delhi main line]]
* [[Grand Chord]]
* [[Gaya–Mughalsarai section]]
* [[Koilwar Bridge]]
* [[Nehru Setu]]
* [[Jawahar Setu]]
| group8 = Other basins
| list8 =
* [[Damodar River|Damodar]]
* [[Godavari River|Godavari]]
* [[Koshi River|Kosi]]
* [[Mahanadi]]–[[Brahmani River|Brahmani]]–[[Baitarani River|Baitarani]]
* [[Narmada River|Narmada]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
== See also ==
* {{tl|Godavari basin}}
* {{tl|Mahanadi Basin}}
* {{tl|Damodar Valley}}
* {{tl|Kosi basin}}
* {{tl|Narmada basin}}
* {{tl|Krishna basin}}
* {{tl|Penna basin}}
[[Category:Son River| ]]
[[Category:Rivers of Madhya Pradesh| ]]
[[Category:Rivers of Uttar Pradesh| ]]
[[Category:Rivers of Jharkhand| ]]
[[Category:Rivers of Bihar| ]]
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
[[Category:Uttar Pradesh templates]]
[[Category:Jharkhand templates]]
[[Category:Bihar templates]]
</noinclude>
rgusultp1vupjfippdptytqk62v3uzk
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Silicon compounds
10
20865
103727
2022-08-29T01:26:29Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Silicon compounds |state = <includeonly>{{{state|collapsed}}}</includeonly> |title = [[Silicon]] compounds |listclass = hlist |titlestyle= |group1=Si(II) |list1= * [[Silicon monoxide|SiO]] * [[Silicon monosulfide|SiS]] |group2=Si(IV) |list2= * [[Silicon tetrabromide|SiBr<sub>4</sub>]] * [[Silicon carbide|SiC]] * [[Silicon tetrachloride|SiCl<sub>4</sub>]] * [[Silicon tetrafluoride|SiF<sub>4</sub>]] * Silane|..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Silicon compounds
|state = <includeonly>{{{state|collapsed}}}</includeonly>
|title = [[Silicon]] compounds
|listclass = hlist
|titlestyle=
|group1=Si(II)
|list1=
* [[Silicon monoxide|SiO]]
* [[Silicon monosulfide|SiS]]
|group2=Si(IV)
|list2=
* [[Silicon tetrabromide|SiBr<sub>4</sub>]]
* [[Silicon carbide|SiC]]
* [[Silicon tetrachloride|SiCl<sub>4</sub>]]
* [[Silicon tetrafluoride|SiF<sub>4</sub>]]
* [[Silane|SiH<sub>4</sub>]]
* [[Silicon tetraiodide|SiI<sub>4</sub>]]
* [[Silicon dioxide|SiO<sub>2</sub>]]
* [[Silicon sulfide|SiS<sub>2</sub>]]
* [[Silicon nitride|Si<sub>3</sub>N<sub>4</sub>]]
* [[Sinoite|Si<sub>2</sub>N<sub>2</sub>O]]
}}<noinclude>
[[Category:Chemistry compounds templates]]
[[Category:Silicon compounds|*]]
</noinclude>
7ddh89utc1f9ig0cje0tozb8kn2va2u
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱤᱠᱟᱨ
10
20866
103740
2022-08-29T01:44:01Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Sikar district |title = Cities and towns in [[Sikar district]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = Sikar |list1 = * [[Ramgarh, Dantaramgarh|Ramgarh]] * [[Fatehpur, Rajasthan|Fatehpur]] * [[Khandela]] * [[Khatushyamji, Rajasthan|Khatushyamji]] * [[Laxmangarh|Lachhmangarh]] * [[Losal]] * [[Neem-Ka-Thana]] * [[Palsana, Rajasthan|Palsana]] * [[Ramgarh, Sikar|Ramgarh Shekhawati]] *..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Sikar district
|title = Cities and towns in [[Sikar district]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|group1 = Sikar
|list1 =
* [[Ramgarh, Dantaramgarh|Ramgarh]]
* [[Fatehpur, Rajasthan|Fatehpur]]
* [[Khandela]]
* [[Khatushyamji, Rajasthan|Khatushyamji]]
* [[Laxmangarh|Lachhmangarh]]
* [[Losal]]
* [[Neem-Ka-Thana]]
* [[Palsana, Rajasthan|Palsana]]
* [[Ramgarh, Sikar|Ramgarh Shekhawati]]
* [[Reengus]]
* [[Sikar]]
* [[Sri Madhopur]]
|group2 = Villages
|list2 =
* [[List of villages in Sikar district]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Rajasthan district templates]]
</noinclude>
bm4rz1sd2a0wbbtlckddbdsxtno6kcq
ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱥᱤᱠᱟᱨ ᱡᱮᱞᱟ.
10
20867
103742
2022-08-29T01:45:36Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Sikar |title = [[Sikar]] topics |listclass = hlist |state = <includeonly>{{{state|collapsed}}}</includeonly> |group1 = History |list1 = * [[Shekhawati]] * [[Shekhawati language]] |group2 = Government<br/>and localities |list2 = * Neighbourhoods of Sikar |group3 = Buildings and<br/>landmarks |list3 = |group4 = Economy |list4 = |group5 = [[:Category:Transport in Sikar|Transport]] |list5 = {{Navbox|ch..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Sikar
|title = [[Sikar]] topics
|listclass = hlist
|state = <includeonly>{{{state|collapsed}}}</includeonly>
|group1 = History
|list1 =
* [[Shekhawati]]
* [[Shekhawati language]]
|group2 = Government<br/>and localities
|list2 =
* Neighbourhoods of Sikar
|group3 = Buildings and<br/>landmarks
|list3 =
|group4 = Economy
|list4 =
|group5 = [[:Category:Transport in Sikar|Transport]]
|list5 = {{Navbox|child
|group1=Air
|list1=
|group2=Rail
|list2=
* [[Sikar Junction railway station|Sikar Railway Station]]
|group3=Road
|list3=
* [[Sikar Bus Depot]]
}}
|group6 = Culture and<br/>Sports
|list6 =
* [[Makar Sankranti]]
* [[Gangaur]]
* [[Teej]]
* [[Rajasthani Cuisine]]
* [[India|Hinduism]]
* [[Jainism in India|Jainism]]
|group7 = [[:Category:Education in Sikar|Education]]
|list7 =
*[[Pandit Deendayal Upadhyaya Shekhawati University]]
* [[Shri Kalyan Government College]]
* [[Kendriya Vidyalaya]]
|group8 = Other topics
|list8 =
* [[:Category:People_from_Sikar_district|Famous people from Sikar]]
* [[List of cities in India]]
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Sikar ]]
[[Category:City and town topics templates|Sikar]]
[[Category:India city and town templates]]
</noinclude>
pnhriga9ol7w7x1u0uycdgfbp4hdn7u
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Footer Asian Games Champions Discus Throw Women
10
20868
103757
2022-08-29T01:59:09Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox |name = Footer Asian Games Champions Discus Throw Women |title= [[Asian Games]] champions in women's [[discus throw]] |state= {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |nowrapitems = yes |titlestyle=background:#FFE060; |list1 = * 1951–1954: [[Toyoko Yoshino]] (JPN) * 1958: [[Hiroko Uchido]] (JPN) * 1962: [[Keiko Murase]] (JPN) * 1966: [[Josephine de la Viña]] (PHI) * 1970: [[Teruko Yagishita]] (JPN) * 1974: Gao..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Footer Asian Games Champions Discus Throw Women
|title= [[Asian Games]] champions in women's [[discus throw]]
|state= {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|nowrapitems = yes
|titlestyle=background:#FFE060;
|list1 =
* 1951–1954: [[Toyoko Yoshino]] (JPN)
* 1958: [[Hiroko Uchido]] (JPN)
* 1962: [[Keiko Murase]] (JPN)
* 1966: [[Josephine de la Viña]] (PHI)
* 1970: [[Teruko Yagishita]] (JPN)
* 1974: [[Gao Yukui]] (CHN)
* 1978–82: [[Li Xiaohui]] (CHN)
* 1986–90: [[Hou Xuemei]] (CHN)
* 1994: [[Min Chunfeng]] (CHN)
* 1998: [[Luan Zhili]] (CHN)
* 2002: [[Neelam Jaswant Singh]] (IND)
* 2006: [[Song Aimin]] (CHN)
* 2010: [[Li Yanfeng]] (CHN)
* 2014: [[Seema Punia]] (IND)
* 2018: [[Chen Yang (discus thrower)|Chen Yang]] (CHN)
}}<noinclude>
{{collapsible option}}
[[Category:Athletics Asian Games champions navigational boxes|Discus throw women]]
[[Category:Discus throw templates]]
</noinclude>
cy13vsemws87l653tp3ubkzbntl65do
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Blocks of Siwan district
10
20869
103765
2022-08-29T02:20:16Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name =Blocks of Siwan district | title = [[Siwan district|Siwan District]] |state = {{{state|autocollapse}}} | listclass = hlist |image = [[File:Bihar district location map Siwan.svg|100px]] | above = Headquarter: '''[[Siwan, Bihar|Siwan]]''' | group1 = [[Siwan Subdivision]] | list1 = *[[Andar, Siwan|Andar]] *[[Barharia]] *[[Darauli]] *[[Guthani]] *[[Hasanpura]] *[[Hussainganj, Siwan|Hussainganj]] *Mairwa bloc..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name =Blocks of Siwan district
| title = [[Siwan district|Siwan District]]
|state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
|image = [[File:Bihar district location map Siwan.svg|100px]]
| above = Headquarter: '''[[Siwan, Bihar|Siwan]]'''
| group1 = [[Siwan Subdivision]]
| list1 =
*[[Andar, Siwan|Andar]]
*[[Barharia]]
*[[Darauli]]
*[[Guthani]]
*[[Hasanpura]]
*[[Hussainganj, Siwan|Hussainganj]]
*[[Mairwa block|Mairwa]]
*[[Nautan]]
*[[Panchrukhi]]
*[[Raghunathpur, Siwan|Raghunathpur]]
*[[Siswan]]
*[[Siwan block|Siwan]]
*[[Ziradei]]
| group2 = [[Maharajganj Subdivision]]
| list2 =
* [[Basantpur, Siwan|Basantpur]]
* [[Bhagwanpur Hat]]
* [[Goriakothi]]
* [[Lakri Nabiganj]]
* [[Maharajganj block|Maharajganj]]
* [[Daraundha]]
| group3 = Municipalities
| list3 =
* [[Siwan, Bihar|Siwan Nagar Parishad]]
* [[Mairwa|Mairwa Nagar Panchayat]]
* [[Maharajganj, Siwan|Maharajganj Nagar Panchayat]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Bihar templates]]
[[Category:India district templates]]
</noinclude>
s2qjwklqc37p4iqnynaa4tn4jn8unwz
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Saran Division
10
20870
103766
2022-08-29T02:20:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Saran Division | title = Cities and towns in [[Saran division|Saran Division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Gopalganj district, India|Gopalganj district]] | list1 = * [[Barauli, Bihar|Barauli]] * [[Gopalganj, Bihar|Gopalganj]] * [[Kataiya, Gopalganj|Kataiya]] * [[Mirganj, Bihar|Mirganj]] | group2 = [[Saran district]] | list2 = * [[Chhapra]] * [[Dighwara]] * Marhau..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Saran Division
| title = Cities and towns in [[Saran division|Saran Division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Gopalganj district, India|Gopalganj district]]
| list1 =
* [[Barauli, Bihar|Barauli]]
* [[Gopalganj, Bihar|Gopalganj]]
* [[Kataiya, Gopalganj|Kataiya]]
* [[Mirganj, Bihar|Mirganj]]
| group2 = [[Saran district]]
| list2 =
* [[Chhapra]]
* [[Dighwara]]
* [[Marhaura]]
* [[Revelganj]]
* [[Sonpur, Bihar|Sonpur]]
|group3 = [[Siwan district]]
|list3=
* [[Maharajganj, Siwan|Maharajganj]]
* [[Mairwa]]
* [[Siwan, Bihar|Siwan]]
| group4 = Related topics
| list4 =
|group5= See also
|list5=
* [[:Template:Saran Division topics|Saran division topics]]
| group6 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list6=
* [[Template:Bhagalpur Division|Bhagalpur]]
* [[Template:Darbhanga Division|Darbhanga]]
* [[Template:Kosi Division|Kosi]]
* [[Template:Magadh Division|Magadh]]
* [[Template:Munger Division|Munger]]
* [[Template:Patna Division|Patna]]
* [[Template:Purnia Division|Purnia]]
* [[Template:Tirhut Division|Tirhut]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Bihar division templates]]
</noinclude>
tcp5t5didal03jnrxzo6xxyiiuc3s0a
ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦ
0
20871
103773
2022-08-29T03:24:39Z
2409:4054:291:1AA:F8F7:9A6C:A6EE:B1C9
"ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦᱤ ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱱᱮᱩᱨ ᱟᱱᱫ ᱚ-ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱳ ᱚ ᱟ ᱥᱚᱤᱟᱞ ᱥᱛᱟᱨᱛᱩᱯ ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥᱹ<ref>{{Cite web |date=2021-06-04 |title=The Insightful Advice By Sejal Joshi Is All You Need For Buzzing On Social Media |url=https://www.mid-day.com/lifestyle/infotainment/article/the-insightful-advice-by-sejal-joshi-is-all-y..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦᱤ ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱱᱮᱩᱨ ᱟᱱᱫ ᱚ-ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱳ ᱚ ᱟ ᱥᱚᱤᱟᱞ ᱥᱛᱟᱨᱛᱩᱯ ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥᱹ<ref>{{Cite web |date=2021-06-04 |title=The Insightful Advice By Sejal Joshi Is All You Need For Buzzing On Social Media |url=https://www.mid-day.com/lifestyle/infotainment/article/the-insightful-advice-by-sejal-joshi-is-all-you-need-for-buzzing-on-social-media-23176652 |access-date=2022-08-29 |website=Mid-day |language=en}}</ref>
== ᱮᱫᱩᱟᱛᱤᱚᱱ ==
ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱢᱯᱞᱮᱛᱮᱫ ᱦᱤᱥ ᱸ ᱰᱮᱜᱨᱮᱮ ᱨᱚᱢ ᱨᱮᱥᱛᱤᱜᱮ ᱱᱥᱛᱤᱛᱩᱛᱮ ᱚ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱢᱮᱱᱛ ᱱᱫ ᱲᱮᱥᱮᱟᱨᱪ ᱤᱱ ᱱᱫᱚᱨᱮ, ᱸᱟᱫᱦᱭᱟ ᱨᱟᱫᱮᱥᱦ.<ref>{{Cite web |last=DelhiJanuary 15 |first=IMPACT FEATURE india today digital New |last2=January 15 |first2=2022UPDATED: |last3=Ist |first3=2022 14:36 |title=Inspiring couple gives big: Donates wedding reception funds for a greater cause |url=https://www.indiatoday.in/impact-feature/story/inspiring-couple-gives-big-donates-wedding-reception-funds-for-a-greater-cause-1900397-2022-01-15 |access-date=2022-08-29 |website=India Today |language=en}}</ref>
== ᱟᱨᱮᱮᱨ ==
ᱦᱮ ᱛᱩᱨᱱᱮᱫ ᱦᱮᱨ ᱯᱟᱥᱥᱤᱚᱱ ᱤᱱᱛᱚ ᱟ ᱨᱩᱤᱛᱩᱞ ᱵᱩᱥᱤᱱᱮᱥᱥ ᱣᱦᱤᱞᱮ ᱛᱦᱨᱤᱶᱤᱱᱜ ᱛᱚ ᱵᱨᱤᱱᱜ ᱪᱟᱱᱜᱮ ᱚᱨᱜᱚᱚᱫ ᱛᱦᱨᱚᱩᱜᱦ ᱦᱮᱨ ᱯᱦᱤᱞᱟᱱᱛᱦᱨᱚᱯᱤ ᱟᱯᱯᱨᱚᱟᱪ ᱟᱱᱫ ᱥᱛᱟᱨᱛᱮᱫ ᱦᱤᱥ ᱚᱢᱯᱟᱱᱭ ᱥᱚᱤᱟᱞ ᱥᱛᱟᱨᱛᱩᱯ ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥ, ᱟᱞᱞ ᱟᱛ ᱛᱦᱮ ᱟᱜᱮ ᱚ ᱒᱑ᱹ<ref>{{Cite web |last=None |title=Sunshy group expands its operations in the UAE |url=https://www.khaleejtimes.com/kt-network/sunshy-group-expands-its-operations-in-the-uae |access-date=2022-08-29 |website=Khaleej Times |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Authority control}}
5es1rcre71g62m1l3qwrm1jyhkdv7q9
103774
103773
2022-08-29T05:12:41Z
122.161.243.92
Added information
wikitext
text/x-wiki
ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦᱤ ᱤᱥ ᱟᱱ ᱮᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱱᱮᱩᱨ ᱟᱱᱫ ᱚ-ᱚᱩᱱᱫᱮᱨ ᱟᱱᱫ ᱳ ᱚ ᱟ ᱥᱚᱤᱟᱞ ᱥᱛᱟᱨᱛᱩᱯ ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥᱹ<ref>{{Cite web |date=2021-06-04 |title=The Insightful Advice By Sejal Joshi Is All You Need For Buzzing On Social Media |url=https://www.mid-day.com/lifestyle/infotainment/article/the-insightful-advice-by-sejal-joshi-is-all-you-need-for-buzzing-on-social-media-23176652 |access-date=2022-08-29 |website=Mid-day |language=en}}</ref>
{{Infobox person
| name = ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱥᱦ
| native_name = Sejal Joshi
| native_name_lang = en
| nationality = ᱱᱫᱤᱟᱱ
| education = ᱨᱮᱥᱛᱤᱜᱮ ᱱᱥᱛᱤᱛᱩᱛᱮ ᱚ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱢᱮᱱᱛ ᱱᱫ ᱲᱮᱥᱮᱟᱨᱪ
| occupation = ᱱᱛᱨᱮᱯᱨᱮᱱᱮᱩᱨ
| organization = ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥ
| spouse = ᱶᱤᱥᱦᱟᱞ ᱡᱟᱤᱱ
| website = https://www.sejaljoshi.com/
}}
== ᱮᱫᱩᱟᱛᱤᱚᱱ ==
ᱮᱡᱟᱞ ᱚᱢᱯᱞᱮᱛᱮᱫ ᱦᱤᱥ ᱸ ᱰᱮᱜᱨᱮᱮ ᱨᱚᱢ ᱨᱮᱥᱛᱤᱜᱮ ᱱᱥᱛᱤᱛᱩᱛᱮ ᱚ ᱸᱟᱱᱟᱜᱮᱢᱮᱱᱛ ᱱᱫ ᱲᱮᱥᱮᱟᱨᱪ ᱤᱱ ᱱᱫᱚᱨᱮ, ᱸᱟᱫᱦᱭᱟ ᱨᱟᱫᱮᱥᱦ.<ref>{{Cite web |last=DelhiJanuary 15 |first=IMPACT FEATURE india today digital New |last2=January 15 |first2=2022UPDATED: |last3=Ist |first3=2022 14:36 |title=Inspiring couple gives big: Donates wedding reception funds for a greater cause |url=https://www.indiatoday.in/impact-feature/story/inspiring-couple-gives-big-donates-wedding-reception-funds-for-a-greater-cause-1900397-2022-01-15 |access-date=2022-08-29 |website=India Today |language=en}}</ref>
== ᱟᱨᱮᱮᱨ ==
ᱦᱮ ᱛᱩᱨᱱᱮᱫ ᱦᱮᱨ ᱯᱟᱥᱥᱤᱚᱱ ᱤᱱᱛᱚ ᱟ ᱨᱩᱤᱛᱩᱞ ᱵᱩᱥᱤᱱᱮᱥᱥ ᱣᱦᱤᱞᱮ ᱛᱦᱨᱤᱶᱤᱱᱜ ᱛᱚ ᱵᱨᱤᱱᱜ ᱪᱟᱱᱜᱮ ᱚᱨᱜᱚᱚᱫ ᱛᱦᱨᱚᱩᱜᱦ ᱦᱮᱨ ᱯᱦᱤᱞᱟᱱᱛᱦᱨᱚᱯᱤ ᱟᱯᱯᱨᱚᱟᱪ ᱟᱱᱫ ᱥᱛᱟᱨᱛᱮᱫ ᱦᱤᱥ ᱚᱢᱯᱟᱱᱭ ᱥᱚᱤᱟᱞ ᱥᱛᱟᱨᱛᱩᱯ ᱩᱱᱥᱦᱭ ᱮᱣᱮᱞᱥ, ᱟᱞᱞ ᱟᱛ ᱛᱦᱮ ᱟᱜᱮ ᱚ ᱒᱑ᱹ<ref>{{Cite web |last=None |title=Sunshy group expands its operations in the UAE |url=https://www.khaleejtimes.com/kt-network/sunshy-group-expands-its-operations-in-the-uae |access-date=2022-08-29 |website=Khaleej Times |language=en}}</ref>
== ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ ==
{{ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ}}
{{Authority control}}
rhdp1g52zsjajm2enjxb1t4r1fe5jlj
ᱪᱷᱟᱸᱪ:Bhopal Division
10
20872
103780
2022-08-29T09:24:59Z
ᱵᱤᱨᱢᱚᱞ
5485
"{{Navbox | name = Bhopal Division | title = Cities and towns in [[Bhopal division]] | state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist | group1 = [[Bhopal district]] | list1 = * [[Berasia]] * [[Bhopal]] | group2 = [[Raisen district]] | list2 = * [[Badi, Raisen|Badi]] * [[Baraily]] * [[Begamganj]] * [[Bhojpur, Madhya Pradesh|Bhojpur]] * [[Gairatganj]] * [[Mandideep]] * [[Obedullaganj]] * [[Raisen]] * Sult..." ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱥᱟᱦᱴᱟ ᱵᱮᱱᱟᱣᱟᱠᱟᱱᱟ
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
| name = Bhopal Division
| title = Cities and towns in [[Bhopal division]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| group1 = [[Bhopal district]]
| list1 =
* [[Berasia]]
* [[Bhopal]]
| group2 = [[Raisen district]]
| list2 =
* [[Badi, Raisen|Badi]]
* [[Baraily]]
* [[Begamganj]]
* [[Bhojpur, Madhya Pradesh|Bhojpur]]
* [[Gairatganj]]
* [[Mandideep]]
* [[Obedullaganj]]
* [[Raisen]]
* [[Sultanpur, Madhya Pradesh|Sultanpur]]
* [[Udaipura]]
| group3 = [[Rajgarh district]]
| list3 =
* [[Biaora]]
* [[Boda, Rajgarh|Boda]]
* [[Jirapur]]
* [[Khilchipur]]
* [[Khujner]]
* [[Machalpur]]
* [[Narsinghgarh, Rajgarh|Narsinghgarh]]
* [[Pachore]]
* [[Rajgarh, Madhya Pradesh|Rajgarh]]
* [[Sarangpur, Madhya Pradesh|Sarangpur]]
* [[Suthaliya]]
* [[Talen, Rajgarh|Talen]]
| group4 = [[Sehore district]]
| list4 =
* [[Ashta, Madhya Pradesh|Ashta]]
* [[Budhni]]
* [[Ichhawar]]
* [[Jawar]]
* [[Nasrullaganj]]
* [[Rehti]]
* [[Sehore]]
| group5 = [[Vidisha district]]
| list5 =
* [[Ganj Basoda|Basoda]]
* [[Kurwai]]
* [[Lateri]]
* [[Sironj]]
* [[Vidisha]]
| group6 = Related topics
| list6 =
* [[Bhopal State]]
* [[Sanchi]]
* [[Bhimbetka rock shelters]]
* [[Udayagiri Caves]]
| group7 = Cities and towns<br/> in other Divisions
| list7 =
* [[Template:Chambal Division|Chambal]]
* [[Template:Gwalior Division|Gwalior]]
* [[Template:Indore Division|Indore]]
* [[Template:Jabalpur Division|Jabalpur]]
* [[Template:Narmadapuram Division|Narmadapuram]]
* [[Template:Rewa Division|Rewa]]
* [[Template:Sagar Division|Sagar]]
* [[Template:Shahdol Division|Shahdol]]
* [[Template:Ujjain Division|Ujjain]]
}}<noinclude>
{{Documentation|content=
{{Align|right|{{Check completeness of transclusions}}}}
{{collapsible option}}
}}
[[Category:Madhya Pradesh templates]]
</noinclude>
8t0912py4quxz20x8ujzg3gq3pv2in6