Wikipedia
scwiki
https://sc.wikipedia.org/wiki/P%C3%A0gina_printzipale
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Media
Ispetziale
Cuntierra
Usuàriu
Cuntierra usuàriu
Wikipedia
Cuntierra Wikipedia
File
Cuntierra file
MediaWiki
Cuntierra MediaWiki
Template
Cuntierra template
Agiudu
Cuntierra agiudu
Categoria
Cuntierra categoria
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Rennu de Sardigna
0
1918
177698
170529
2022-08-03T19:12:17Z
93.70.70.25
wikitext
text/x-wiki
{{Variant|LOG}}
{{Variant|NUG}}
[[[[File:Flag of Kingdom of Sardinia (1848).svg|thumb|247x247px|Bandera|alt=]]
[[File:Kingdom of Sardinia 1815.svg|thumb|248x248px|Rennu de Sardinna in su 1815]]
Cun '''Rennu de Sardigna '''(nùmene uffitziale:''' '''''Rennu de Sardigna, Tzipru e Gerusalemme, Ducadu de Savoja e Monferrato, Printzipadu de Piemonte) ''si faghet comunemente riferimentu a su rennu chi a partire de su [[1720]] fiat suta podèriu de sa dinastia [[Savojas|Savoja]], annu cando s'ìsula e rennu de [[Sardigna]] fiat istada tzedida a su prìntzipe piemontesu [[Votòriu Amedeu II de Savoja]], in cambiapare cun s'[[Impèriu austrìacu|Impèriu de Àustria]] de sa [[Sitzìlia|Sitzìlia]]. Sa Sardigna fiat difatis istada pretzedentemente assignada a custos ùrtimos cun su [[tratadu de Utrecht]] ([[1713]]).
Su rennu fiat formadu foras de [[Sardigna]] de su ducadu oe frantzesu de [[Ducadu de Savoja|Savoja]], de su [[printzipadu de Piemonte]], de sa [[Contea de Nitza]] e a partire de su 1815 - annu de concluida de su [[cungressu de Vienna]] - nde faghiat parte fintzas sa [[Liguria|Ligùria]] cun sa capitale sua [[Genova|Gènova]]. In su 1860 su rennu aiat pèrdidu sos territòrios de [[Ducadu de Savoja|Savoja]] e [[Contea de Nitza|Nitza]], tzèdidos a sa [[Frantza]] che pagamentas pro s'azudu in sa gherra contra de sos [[Impèriu austrìacu|austrìacos]].
S'istitutzione de su tìtulu de Rennu de Sardigna e Còrsica (''Regnum Sardiniae et Corsicae'') remontat a su [[1297]] (o [[1299]]). Pro resòrvere sas cuntierras intre sa [[Corona de Aragona]] e sos [[Angious]] su paba [[Bonifàtziu VIII]], chi pretendiat chi is ìsulas pertènnerent a su [[pabadu]], aiat dadu a su re aragonesu [[Giagu II de Aragona|Jacu II]] ''licentia invadendi'', chi beniat a èssere su deretu de las invàdere e nde las cunchistare. S'efetiva annessione de s'ìsula de Sardigna intrena fiat acontèssida a pustis de sa derrota de su [[Judicadu de Arbaree|Zudigadu de Arbarea]] in su [[1420]]. In su [[1479]] li fiat mudadu nòmine in ''Rennu de Sardigna''. Sa pertinèntzia a sa Corona de Aragona fiat mantenta gasi a pustis de s'unione cun sa [[Corona de Castìllia]] fintzas a su [[1713]], cando fiat tzèdida a sos austrìacos a cunsighidu de sa [[gherra de sutzessione ispagnola]]. A fatu de una recunchista curtza dae s'[[Ispagna]] fiat in fines destinadu a sos Savojas.
Suta poderiu piemontesu sa capitale polìtica e economica de su rennu fiat tramudada a [[Torino|Torinu]], mancari ufitzialmente intre su [[1326]] e su [[1847]] esseret [[Casteddu]]. Contrassempere a su nùmene sa [[Sardigna]] aiat in realidade pagu importu in sas detzisiones chi pertocaiant s'istadu. Tenta pro tempus mannu prus che totu in cunsideru che possibile territòriu de cambiapare, aiat nointames ondradu sos ''prìntzipes'' de Piemonte de su tìtulu de ''res''.
Sa fine sua currespondet a sa nàschida de su [[Rennu de Itàlia]], de chi est cunsideradu legalmente istadu fundadore.
== Istòria ==
In su [[1297]], addurande galu sa gherra de su ''Vespro'' tra Anzoinos e Aragonesos, su papa [[Bonifaciu ottavu]] aiat cuntzedidu a sos [[Corona de Aragona|Aragonesos]] sa corona de res de Sardinna in cambiu de sa de su [[rennu de Sitzilia]]: una ''licentia invadendi'' in beridade, ca sa [[Sardinna]] aiat zai sas istitutziones suas.
Infattis b'aiant sos Pisanos in [[Casteddu]] e [[Gallura|Gaddura]], sos [[Doria]] in su [[Cabu de susu|Capu de Susu]] e supratottu su [[Judicadu de Arborea|zuigadu de Arborea]].
Sos [[Corona de Aragona|Aragonesos]] aiant isettadu belle trint'annos, innantis de si movere. In su [[1323]], però, aiant astrintu una alleantzia cun su zuighe arbarichesu [[Ugone su secundu]] e aiant movidu gherra contras a sos Pisanos de su [[Cabu de giossu|Capu de Sutta]]. In su [[1324]] aiant conchistadu Casteddu e sas [[curadorias]] de cudda banda de s'isula. In su [[1326]] aiant bogadu a fora pro semper sos Pisanos fintzas dae sa tzittade fortificada de Casteddu.
Custa est sa naschida de su Rennu de Sardinna.
De fattu, però, sa bida sua leat caminu in s'annu [[1421]]. A pustis de sa gherra longa cun su [[Giuigadu de Arborea|zuigadu de Arborea]], in su [[1420]] sos Aragonesos aiant ottennidu chi tottu s'isula esseret in sas manos issoro. S'urtimu zuighe arbarichesu, [[Gulliermu de Arbarea|Guillermu de Narbona]], aiat bendidu a sa corona aragonesa su titulu zuigale e sas terras chi galu teniat in s'isula pro chentumiza fiorinos de oro. In su 1421, comente fiamus narende, leat cumintzu s'istoria istitutzionale de su rennu sardu, cun sa prima remunida de su Parlamentu, in [[Casteddu]].
[[File:Sardinia 1324.png|thumb|362x362px|Rennu de Sardigna in su 1324]]
[[File:Kingdom of Sardinia 1368-1388 -- 1392-1409.png|thumb|361x361px|Su Rennu de Sardigna intre 1368 e 1388]]
Sos fattos de importu de s'istoria sua sunt pagos, ca custu periodu est su prus tristu de s'istoria sarda intrea. Sas conditziones de sa bida fiant feas, su [[Feudalèsimu|feudalesimu]], battidu dae sos Cadalanos ind una terra chi non l'aiat mai connottu innantis, destruiat sas istitutziones, sos usos e sa manera de bivere matessi de sos sardos. In prus, mescamente a pustis de sa riforma protestante, sas autoridades aiant fattu intrare in sardinna s'[[Incuisitzione]] ispannola, chi fiat pejus de sa romana. Non fiant tantu sos ereticos luteranos o de atteras fides, chi fiant pessighidos, ma sas [[maghiarja]]s, sos chi connoschiant sos secretos de sas [[pranta]]s e tottus cuddos chi sighiant credentzias diversas dae sa cattolica apostolica decrarada in su [[Conciliu di Trento|Contziliu de Trentu]]. Custu cheret narrer chi belle tottu sa populatzione fiat in periculu de rugher in sas manos de sos incuisitores.
In custos annos de decadentzia, sos barones e sos ecclesiasticos, mancari b'aeret su vis-re cun sos funtzionarios suos, faghiant e disfaghiant sa leze. Fiant issos sos meres de s'isula. Ma non si nde poniant pessamentu meda, si non pro sos privilezios chi aiant.
Cada deghe annos fiat reunidu su parlamentu. Fiat formadu dae tres bratzos (sos "[[Istamentu|istamentos]]"), in sos cales sedeiant sos rapresentantes de sa nobilesa, de sa cresia e de sas tzittades reales ([[Casteddu]], [[Iglesias]], [[Aristanis]], [[Bosa]], [[Alighera]], [[Tattari]], [[Casteddu Sardu|Castedduaragonesu/Casteddusardu]]). In custa occasione fiat detzisu su ''donativo'', sa tassa chi sos sudditos deviant pacare a su re. Non b'at bisonzu de narrer chi non fiant tzertu sos barones e sos ecclesiasticos a ponner manu a butzaca.
Una bia, però, in su [[1668]], custu ''donativu'' non fiat istadu votadu dae su parlamentu. B'aiat in cuddu periodu una forma de resistentzia de sos nobiles sardos-cadalanos a sas pretesas de su re: cheriant aer pro issos sos titulos e sas caricas uffitziales, in sas cales imbetzes b'aint semper ispannolos numenados in terramanna. Non fiat una reberdia natzionale, però, ca su populu fiat tennidu a largu dae calesisiat isseperu. In su mese de lampadas de cuddu matesi 1668 tando fiat istadu bochidu in casteddu su vis-re matessi, su marchese de Camarassa. Fiat una trampa preparada dae sos nobiles discuntentos e s'iscandalu fiat istadu mannu a beru, finas in [[Madrid]]. Sos chi aiant fattu sa trassa, in pagu tempus, mancari si nch'esserent fughidos in terramanna, ruttos ind unu tranellu preparadu dae su vis-re nou, fiant finidos male: bochidos unu pro unu, s'urtimu, su capu, in pratta, in [[Casteddu]], che a unu bandidu.
[[File:Kingdom of Sardinia 1410-1420.png|thumb|359x359px|Rennu de Sardigna intre sa [[Battalla de Seddori|Batalla de Seddori]] e s'istitutzione de su [[Marchesadu de Aristanis]] (1410-1420)]]
In su [[1720]], a pustis de sa [[Gherra de sutzessione ispagnola|gherra de sutzessione ispannola]], sa corona de Sardinna colat in conca a sos printzipes [[Dinastia Savoja|Savoia]]. Non fiat unu isseperu issoro, nen aggradeschiant de aer custu ligamene cund una "isula de bandidos", comente la bidiant issos. Ma cheriant su titulu de res, tando, a mala gana, aiant leadu su chi sa sorte lis aiat dadu.
Sos Savoia e sos vis-res piemontesos non sunt istados guvernadores de gabbale. Pro annos e annos ant lassadu chi sas cosas andarent in dae nantis che a semper.
In su [[1760]] aiant pessadu de fagher impreare s'[[limba italiana|italianu]] che a sa limba uffitziale de s'istadu. Sos Piemontesos non lu faeddaiant, ca preferiant su [[limba frantzesa|frantzesu]], e sos sardos nemmancu, ca sas limbas de su rennu fiant istadas finas a tando su [[limba sarda|sardu]], su [[limba catalana|catalanu]] e s'[[limba ispagnola|ispannolu]]. Carchi istudiosu sardu aiat antzis artziadu una polemica manna contras a custu decretu: sa limba de sos sardos deviat esser su sardu e bia.
S'italianu at pigadu pede in sos usos uffitziales a sa fine de su seculu de degheotto, ma galu pro meda tempus nemos l'at faeddadu.
[[File:Kingdom of Sardinia & Royal cities - 16th century.png|thumb|359x359px|Rennu de Sardigna (cun tzitades reàles inditadas) fintzas a su 1720]]
De sos annos [[1793]]-[[1796]] sunt sos fattos fattos prus de importu de su seculu. sas conditziones economicas de s'isula, mancari esserent mudadas a bellu a bellu in sos urtimos annos, non fiant però bonas e nemmancu discretas. B'aiant problemas mannos chi su guvernu tzegu e prepotente de sos [[Piemonte|Piemontesos]] aiat fattu creschere, antzis chi los acabare. cando sos [[Frantza|Frantzesos]] si tuccant pro invadere s'isula, sos [[Piemonte|Piemontesos]] s'abarrant firmos, sena faghere unu isseperu. Sos barones e sos ecclesiasticos, timende de perdere sas richesas e sos privilezios, ca sos Frantzesos pro issos fiant tottus zacobinos periculosos, aiant organizadu sa difesa. Sos sardos, male armados e pagu prontos, aiant ghettadu in dae segus sos invasores. A cuddu puntu, su guvernu piemontesu deviat a su mancu narrer grassias a sos sudditos e a sos chi los aiant ghiados in sa difesa de s'isula. Su parlamentu aiat imviadu chimbe dimandas a su re Savoia, pro chi esserent reconnottos sos meritos de sos barones sardos.
Su re, imbetzes, aiat rispostu de mala manera e cun pagu grabbu.
In su 28 de aprile de su [[1794]] sa populatzione de [[Casteddu]], pesada contras a sos funtzionarios istranzos dae sos chi aiant ghiadu sa resistentzia contras a sos frantzesos, aiant duncas bogadu a fora de sa tzittade e de s'isula tottus sos Piemontesos.
Tottu sa Sardinna fiat in bulluzu. Sos massajos leaiant sas armas e non pacaiant prus sos tributos feudales, sa situatzione pariat fughire dae manu a sos chi l'aiant criada.
Dae tottu custu, essit a campu sa figura manna de [[Giovanni Maria Angioy]], abocadu de [[Bono]]. Imbiadu in [[Tattari]] cun sa carica de "alternos" (chi cheret narrer belle de vis-re), antzis de facher acabare sas reberdias, si ponet a sa ghia de sa rivolutzione, cun s'intedimentu de bortulare sas istitutziones feudales e de decrarare sa repubrica.
In mentras chi issu e sos chi lu fiant sighinde falaiant armados dae su [[Cabu de susu|Capu de Susu]], sos barones e sos riccos chi l'aiant sustennidu finas a tando aiant pessadu bene a du chi lis cunbeniat e l'aiant lassadu solu. Medas massajos e belle tottus sos pastores, timende de perdere cun sa rivolutzione su chi aiant, no aiant leadu parte peruna a su motu rivolutzionariu. A curtzu a [[Aristanis]], abarradu cun pagos cumpanzos male armados, [[Giovanni Maria Angioy|Zommaria Anzoi]] devet rinuntziare a s'atzione sua. Resessit a si fughire in [[Corsica]] e a pustis in [[Frantza]], inue si nche morit disterradu e poveru carchi annu prus a tardu.
Gai finit sa rivolutzione sarda.
Sos Piemontesos, torrados in s'isula cun su gradimentu de sos nobiles e de sos ecclesiasticos, ponent ordine in s'isula sena peruna piedade. Biddas intreas finint derruttas e sas populatziones issoro pessighidas che sos pejus bandidos, finas feminas, betzos e pitzinnos. Sos amigos de Zommaria Anzoi, chie ind unu momentu, chie pagu a pustis, sunt cundennados a morte e bochidos in pratta.
Cando [[Napoleone Bonaparte|Napoleone]] intrat cun sas troppas suas in [[Piemonte]], sos [[Domo Savoja|Savoia]] matessi podent acatare amparu in [[Casteddu]], chi pro carchi tempus est sa capitale unica de su rennu.
Su Rennu de Sardinna addurat finas a su [[1861]], cando mudat numene, diventande [[Rennu de Itàlia|Rennu de Italia]].
== Bibliografia ==
* {{Tzita libru|nùmene=Frantziscu Tzèsare|sambenadu=Casula|wkautore=Francesco Cesare Casula|tìtulu=Sìntesi de Istòria Sardu-Italiana|annu=2011|editore=Delfino|tzitade=Tàtari|ISBN=978-88-7138-606-5}}
* {{Tzita libru|nùmene=Raimondo|sambenadu=Carta Raspi|tìtulu=Storia della Sardegna|data=1971|editore=Mursia|limba=it|OCLC=868643061|ISBN=88-425-0685-0}}
* {{Tzita libru|nùmene=Francesco Cesare|sambenadu=Casula|wkautore=Francesco Cesare Casula|tìtulu=La storia di Sardegna|annu=1994|editore=Delfino|tzitade=Tàtari|limba=it|ISBN=88-7138-063-0}}
* {{Tzita libru|autore=Circolo culturale sardo Logudoro, Regione autonoma della Sardegna, Federazione Associazioni sarde in Italia|tìtulu=Dalla cacciata dei piemontesi (1794) alla "perfetta fusione" (1847) e all'autonomia regionale (1948) : Convegno in occasione della celebrazione de Sa die de sa Sardigna|annu=2012|editore=Circolo culturale sardo Logudoro|limba=it, sc}}
* {{Tzita libru|nùmene=Omar|sambenadu=Onnis|tìtulu=La Sardegna e i sardi nel tempo|annu=2015|editore=Arkadia|tzitade=Casteddu|limba=it}}
* {{Tzita libru|nùmene=Francesco|sambenadu=Casula|tìtulu=Carlo Felice e i tiranni sabaudi|editzione=1|annu=2016|editore=Grafica del Parteolla|tzitade=Patiolla|limba=it|OCLC=980297209|ISBN=978-88-6791-124-0}}
== Boghes chi ligana ==
* [[Lista de sos res de Sardigna]]
* [[Regnu de Sardigna (1324-1720)]]
* [[Regnu de Sardigna (1720-1861)]]
* [[Rennu de Itàlia|Regnu de Itàlia]]
== Ligàmenes esternos ==
* {{Tzita web|url=http://www.sardegnacultura.it/periodosistoricos/aragonesuispagnolu/|tìtulu=Perìodos Istòricos - Aragonesu e ispagnolu|situ=www.sardegnacultura.it|atzessu=2020-03-30}}
* {{Tzita web|url=http://www.sardegnacultura.it/periodosistoricos/rennudesardigna/|tìtulu=Perìodos Istòricos - Rennu de Sardigna|situ=www.sardegnacultura.it|atzessu=2020-03-30}}
* {{Tzita web|url=https://sardignaemediterraneu.alfaeditrice.it/index.php/m-pos7-p1setz3/m-pos7-p1setz3-al|tìtulu=Sa Sardigna Ispagnola|situ=sardignaemediterraneu.alfaeditrice.it|atzessu=2020-03-30}}</ref>
* {{Tzita web|url=https://sardignaemediterraneu.alfaeditrice.it/index.php/m-pos7-p1setz4-setz5|tìtulu=Dae sos Savoja a s'Autonomia (XVIII-XXI)|situ=sardignaemediterraneu.alfaeditrice.it|atzessu=2020-03-30}}
{{Controllu de autoridade}}
[[Categoria:Istòria]]
[[Categoria:Istòria de Sardigna]]
[[Categoria:Rennu de Sardigna| ]]
[[Categoria:Istados istoricos]]
brmkhqlhkslan6q1zs944gn2059gbcx
No Cav
0
21919
177699
2022-08-04T09:05:26Z
Gabriele85
21134
Created by translating the page "[[:it:Special:Redirect/revision/128656291|No Cav]]"
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg/220px-Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg|thumb|Cava de Gioia (Carrara) e sa relativa muda irreversìbile de sa forma de punta]]
'''Non Cav''' est unu tèrmine giornalìsticu impreadu pro inditare un'ampru movimentu de protesta italianu sortu in sos primos annos de su sèculu XXI<ref name=":13">{{Tzita web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|tìtulu=La distruzione delle Alpi Apuane a causa dell'estrazione del marmo {{!}} EJAtlas|autore=EJOLT|atzessu=2021-08-08}}</ref> e cumpostu de assòtzios e grupos de tzitadinos acumonados dae sa crìtica a sas cavas de màrmaru de Carrara subra de sas Alpes Apuane.<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>
== Nùmene e sìmbulu ==
[[File:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg/220px-No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg|thumb|Adesivu Non Cav a su Bivacco Aronte (Passu de sa Focolaccia, Alpes Apuane)]]
Su tèrmine Non Cav, abbreviatzione de "Non Cavas", fiat istadu impreadu sa prima borta in un'artìculu de Su Tirrenu de su [[2014]] pro definire sos ativistas chi aiant pigadu parte a una manifestatzione de su comitadu Salviamo le Apuane (Sarvemus sas Apuane)<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>.
Su sìmbulu Non Cav est costituidu dae una rapresentatzione istilizada in biancu e nieddu de su viadotto de Vara de sa ferrovia Marmifera Privada de Carrara barrata de una manna X ruja, a s'in subra de sa cale campeggia s'iscrita "NON CAV" fintzas issa ruja, su totu subra de fundu biancu.<ref name=":6">{{Tzita web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338/|tìtulu=«Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati...»|data=2020-08-08|atzessu=2021-08-17}}</ref><ref name=":50">{{Tzita web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|tìtulu="La coop Levigliani non tutela il Corchia"|data=1594705367796|atzessu=2021-08-17}}</ref>
Tale vessillo, sa cale beste gràfica ammentat sa de su movimentu Non TAV, aiat fatu sa sua cumparta petzi in su [[2020]], durante una manifestatzione organizada dae s'ambientalista Gianluca Briccolani, chi s'annu sighente, paris cun Claudio Grandi e unos àteros, diat àere fundadu s'assòtziu [https://apuanelibere.org Apuane Lìberas]<ref name=":52">{{Tzita web|url=https://misanthropicture.com/n-o-c-a-v/|tìtulu=N O – C A V – MISANTHROPICTURE|atzessu=2021-08-18}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/08/nasce-apuane-libere-la-prima-organizzazione-di-volontariato-per-tutelare-le-alpi-apuane/|tìtulu=NASCE “APUANE LIBERE”: LA PRIMA ORGANIZZAZIONE DI VOLONTARIATO PER TUTELARE LE ALPI APUANE|data=2021-05-08|atzessu=2022-01-28}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/10/conferenza-stampa-dell-8-maggio/|tìtulu=CONFERENZA STAMPA DELL’ 8 MAGGIO|data=2021-05-10|atzessu=2022-01-28}}</ref>.
Custu sìmbulu e sa definitzione de "Non Cav" non sunt impreados ne atzetados dae totus grupos de su movimentu e medas preferint prusaprestu si definire cun tèrmines prus pretzisos.
[[Categoria:Organizatziones ambientalistas]]
m3gqk66yj4pjnmsf31jrzgrycp66bii
177700
177699
2022-08-04T09:05:56Z
Gabriele85
21134
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg/220px-Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg|thumb|Cava de Gioia (Carrara) e sa relativa muda irreversìbile de sa forma de punta]]
'''Non Cav''' est unu tèrmine giornalìsticu impreadu pro inditare un'ampru movimentu de protesta italianu sortu in sos primos annos de su sèculu XXI<ref name=":13">{{Tzita web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|tìtulu=La distruzione delle Alpi Apuane a causa dell'estrazione del marmo {{!}} EJAtlas|autore=EJOLT|atzessu=2021-08-08}}</ref> e cumpostu de assòtzios e grupos de tzitadinos acumonados dae sa crìtica a sas cavas de màrmaru de Carrara subra de sas Alpes Apuane.<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>
== Nùmene e sìmbulu ==
[[File:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg/220px-No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg|thumb|Adesivu Non Cav a su Bivacco Aronte (Passu de sa Focolaccia, Alpes Apuane)]]
Su tèrmine Non Cav, abbreviatzione de "Non Cavas", fiat istadu impreadu sa prima borta in un'artìculu de Il Tirreno de su [[2014]] pro definire sos ativistas chi aiant pigadu parte a una manifestatzione de su comitadu Salviamo le Apuane (Sarvemus sas Apuane)<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>.
Su sìmbulu Non Cav est costituidu dae una rapresentatzione istilizada in biancu e nieddu de su viadotto de Vara de sa ferrovia Marmifera Privada de Carrara barrata de una manna X ruja, a s'in subra de sa cale campeggia s'iscrita "NON CAV" fintzas issa ruja, su totu subra de fundu biancu.<ref name=":6">{{Tzita web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338/|tìtulu=«Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati...»|data=2020-08-08|atzessu=2021-08-17}}</ref><ref name=":50">{{Tzita web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|tìtulu="La coop Levigliani non tutela il Corchia"|data=1594705367796|atzessu=2021-08-17}}</ref>
Tale vessillo, sa cale beste gràfica ammentat sa de su movimentu Non TAV, aiat fatu sa sua cumparta petzi in su [[2020]], durante una manifestatzione organizada dae s'ambientalista Gianluca Briccolani, chi s'annu sighente, paris cun Claudio Grandi e unos àteros, diat àere fundadu s'assòtziu [https://apuanelibere.org Apuane Lìberas]<ref name=":52">{{Tzita web|url=https://misanthropicture.com/n-o-c-a-v/|tìtulu=N O – C A V – MISANTHROPICTURE|atzessu=2021-08-18}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/08/nasce-apuane-libere-la-prima-organizzazione-di-volontariato-per-tutelare-le-alpi-apuane/|tìtulu=NASCE “APUANE LIBERE”: LA PRIMA ORGANIZZAZIONE DI VOLONTARIATO PER TUTELARE LE ALPI APUANE|data=2021-05-08|atzessu=2022-01-28}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/10/conferenza-stampa-dell-8-maggio/|tìtulu=CONFERENZA STAMPA DELL’ 8 MAGGIO|data=2021-05-10|atzessu=2022-01-28}}</ref>.
Custu sìmbulu e sa definitzione de "Non Cav" non sunt impreados ne atzetados dae totus grupos de su movimentu e medas preferint prusaprestu si definire cun tèrmines prus pretzisos.
[[Categoria:Organizatziones ambientalistas]]
nagxbfpsbsxjgc9ed4ixtgconngrz4i
177701
177700
2022-08-04T09:07:40Z
Gabriele85
21134
/* Nùmene e sìmbulu */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg/220px-Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg|thumb|Cava de Gioia (Carrara) e sa relativa muda irreversìbile de sa forma de punta]]
'''Non Cav''' est unu tèrmine giornalìsticu impreadu pro inditare un'ampru movimentu de protesta italianu sortu in sos primos annos de su sèculu XXI<ref name=":13">{{Tzita web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|tìtulu=La distruzione delle Alpi Apuane a causa dell'estrazione del marmo {{!}} EJAtlas|autore=EJOLT|atzessu=2021-08-08}}</ref> e cumpostu de assòtzios e grupos de tzitadinos acumonados dae sa crìtica a sas cavas de màrmaru de Carrara subra de sas Alpes Apuane.<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>
== Nùmene e sìmbulu ==
[[File:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg/220px-No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg|thumb|Adesivu Non Cav a su Bivacco Aronte (Passu de sa Focolaccia, Alpes Apuane)]]
Su tèrmine Non Cav, abbreviatzione de "Non Cavas", fiat istadu impreadu sa prima borta in un'artìculu de Il Tirreno de su [[2014]] pro definire sos ativistas chi aiant pigadu parte a una manifestatzione de su comitadu Salviamo le Apuane (Sarvemus sas Apuane)<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>.
Su sìmbulu Non Cav est costituidu dae una rapresentatzione istilizada in biancu e nieddu de su viadotto de Vara de sa ferrovia Marmifera Privada de Carrara barrata de una manna X ruja, a s'in subra de sa cale campeggia s'iscrita "NON CAV" fintzas issa ruja, su totu subra de fundu biancu.<ref name=":6">{{Tzita web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338/|tìtulu=«Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati...»|data=2020-08-08|atzessu=2021-08-17}}</ref><ref name=":50">{{Tzita web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|tìtulu="La coop Levigliani non tutela il Corchia"|data=1594705367796|atzessu=2021-08-17}}</ref>
Tale vessillo, sa cale beste gràfica ammentat sa de su movimentu Non TAV, aiat fatu sa sua cumparta petzi in su [[2020]], durante una manifestatzione organizada dae s'ambientalista Gianluca Briccolani, chi s'annu sighente, paris cun Claudio Grandi e unos àteros, diat àere fundadu s'assòtziu [https://apuanelibere.org Apuane Lìberas]<ref name=":52">{{Tzita web|url=https://misanthropicture.com/n-o-c-a-v/|tìtulu=N O – C A V – MISANTHROPICTURE|atzessu=2021-08-18}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/08/nasce-apuane-libere-la-prima-organizzazione-di-volontariato-per-tutelare-le-alpi-apuane/|tìtulu=NASCE “APUANE LIBERE”: LA PRIMA ORGANIZZAZIONE DI VOLONTARIATO PER TUTELARE LE ALPI APUANE|data=2021-05-08|atzessu=2022-01-28}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/10/conferenza-stampa-dell-8-maggio/|tìtulu=CONFERENZA STAMPA DELL’ 8 MAGGIO|data=2021-05-10|atzessu=2022-01-28}}</ref>.
Custu sìmbulu e sa definitzione de "Non Cav" non sunt impreados ne atzetados dae totus grupos de su movimentu e medas preferint prusaprestu si definire cun tèrmines prus pretzisos.
== Riferimentus ==
<references/>
[[Categoria:Organizatziones ambientalistas]]
hhsjsw4pv0bah4uakvdyfd193anoc4i
177702
177701
2022-08-04T09:09:32Z
Gabriele85
21134
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg/220px-Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg|thumb|Cava de Gioia (Carrara) e sa relativa muda irreversìbile de sa forma de punta]]
'''No Cav''' est unu tèrmine giornalìsticu impreadu pro inditare un'ampru movimentu de protesta italianu sortu in sos primos annos de su sèculu XXI<ref name=":13">{{Tzita web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|tìtulu=La distruzione delle Alpi Apuane a causa dell'estrazione del marmo {{!}} EJAtlas|autore=EJOLT|atzessu=2021-08-08}}</ref> e cumpostu de assòtzios e grupos de tzitadinos acumonados dae sa crìtica a sas cavas de màrmaru de Carrara subra de sas Alpes Apuane.<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>
== Nùmene e sìmbulu ==
[[File:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg/220px-No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg|thumb|Adesivu Non Cav a su Bivacco Aronte (Passu de sa Focolaccia, Alpes Apuane)]]
Su tèrmine No Cav, abbreviatzione de "No Cave" ("Non Cavas" in [[Limba italiana|italianu]]), fiat istadu impreadu sa prima borta in un'artìculu de Il Tirreno de su [[2014]] pro definire sos ativistas chi aiant pigadu parte a una manifestatzione de su comitadu Salviamo le Apuane (Sarvemus sas Apuane)<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>.
Su sìmbulu Non Cav est costituidu dae una rapresentatzione istilizada in biancu e nieddu de su viadotto de Vara de sa ferrovia Marmifera Privada de Carrara barrata de una manna X ruja, a s'in subra de sa cale campeggia s'iscrita "NON CAV" fintzas issa ruja, su totu subra de fundu biancu.<ref name=":6">{{Tzita web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338/|tìtulu=«Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati...»|data=2020-08-08|atzessu=2021-08-17}}</ref><ref name=":50">{{Tzita web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|tìtulu="La coop Levigliani non tutela il Corchia"|data=1594705367796|atzessu=2021-08-17}}</ref>
Tale vessillo, sa cale beste gràfica ammentat sa de su movimentu Non TAV, aiat fatu sa sua cumparta petzi in su [[2020]], durante una manifestatzione organizada dae s'ambientalista Gianluca Briccolani, chi s'annu sighente, paris cun Claudio Grandi e unos àteros, diat àere fundadu s'assòtziu [https://apuanelibere.org Apuane Lìberas]<ref name=":52">{{Tzita web|url=https://misanthropicture.com/n-o-c-a-v/|tìtulu=N O – C A V – MISANTHROPICTURE|atzessu=2021-08-18}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/08/nasce-apuane-libere-la-prima-organizzazione-di-volontariato-per-tutelare-le-alpi-apuane/|tìtulu=NASCE “APUANE LIBERE”: LA PRIMA ORGANIZZAZIONE DI VOLONTARIATO PER TUTELARE LE ALPI APUANE|data=2021-05-08|atzessu=2022-01-28}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/10/conferenza-stampa-dell-8-maggio/|tìtulu=CONFERENZA STAMPA DELL’ 8 MAGGIO|data=2021-05-10|atzessu=2022-01-28}}</ref>.
Custu sìmbulu e sa definitzione de "Non Cav" non sunt impreados ne atzetados dae totus grupos de su movimentu e medas preferint prusaprestu si definire cun tèrmines prus pretzisos.
== Riferimentus ==
<references/>
[[Categoria:Organizatziones ambientalistas]]
f94b9bnq6nmghrksleqlts2uo1npx65
177703
177702
2022-08-04T09:36:44Z
Gabriele85
21134
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg/220px-Cava_di_Gioia_%28Carrara%29.jpg|thumb|Cava de Gioia (Carrara) e sa relativa muda irreversìbile de sa forma de punta]]
'''No Cav''' est unu tèrmine giornalìsticu impreadu pro inditare un'ampru movimentu de protesta italianu sortu in sos primos annos de su sèculu XXI<ref name=":13">{{Tzita web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|tìtulu=La distruzione delle Alpi Apuane a causa dell'estrazione del marmo {{!}} EJAtlas|autore=EJOLT|atzessu=2021-08-08}}</ref> e cumpostu de assòtzios e grupos de tzitadinos acumonados dae sa crìtica a sas cavas de [[màrmaru de Carrara]] subra de sas [[Alpes Apuane]].<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>
== Nùmene e sìmbulu ==
[[File:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg/220px-No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_%28Passo_della_Focolaccia%2C_Alpi_Apuane%29_at_17.10.2021.jpg|thumb|Adesivu No Cav a su Bivacco Aronte (Passu de sa Focolaccia, Alpes Apuane)]]
Su tèrmine No Cav, abbreviatzione de "No Cave" ("Non Cavas" in [[Limba italiana|italianu]]), fiat istadu impreadu sa prima borta in un'artìculu de Il Tirreno de su [[2014]] pro definire sos ativistas chi aiant pigadu parte a una manifestatzione de su comitadu Salviamo le Apuane (Sarvemus sas Apuane)<ref name=":5">{{Tzita web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|tìtulu=«Salviamo le Apuane», i No Cav “occupano” il monte Carchio|data=2014-05-18|atzessu=2021-08-17}}</ref>.
Su sìmbulu Non Cav est costituidu dae una rapresentatzione istilizada in biancu e nieddu de su viadotto de Vara de sa ferrovia Marmifera Privada de Carrara barrata de una manna X ruja, a s'in subra de sa cale campeggia s'iscrita "NO CAV" fintzas issa ruja, su totu subra de fundu biancu.<ref name=":6">{{Tzita web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338/|tìtulu=«Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati...»|data=2020-08-08|atzessu=2021-08-17}}</ref><ref name=":50">{{Tzita web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|tìtulu="La coop Levigliani non tutela il Corchia"|data=1594705367796|atzessu=2021-08-17}}</ref>
Tale vessillo, sa cale beste gràfica ammentat sa de su movimentu Non TAV, aiat fatu sa sua cumparta petzi in su [[2020]], durante una manifestatzione organizada dae s'ambientalista Gianluca Briccolani, chi s'annu sighente, paris cun Claudio Grandi e unos àteros, diat àere fundadu s'assòtziu [https://apuanelibere.org Apuane Lìberas]<ref name=":52">{{Tzita web|url=https://misanthropicture.com/n-o-c-a-v/|tìtulu=N O – C A V – MISANTHROPICTURE|atzessu=2021-08-18}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/08/nasce-apuane-libere-la-prima-organizzazione-di-volontariato-per-tutelare-le-alpi-apuane/|tìtulu=NASCE “APUANE LIBERE”: LA PRIMA ORGANIZZAZIONE DI VOLONTARIATO PER TUTELARE LE ALPI APUANE|data=2021-05-08|atzessu=2022-01-28}}</ref><ref>{{Tzita web|url=https://apuanelibere.org/2021/05/10/conferenza-stampa-dell-8-maggio/|tìtulu=CONFERENZA STAMPA DELL’ 8 MAGGIO|data=2021-05-10|atzessu=2022-01-28}}</ref>.
Custu sìmbulu e sa definitzione de "Non Cav" non sunt impreados ne atzetados dae totus grupos de su movimentu e medas preferint prusaprestu si definire cun tèrmines prus pretzisos.
== Riferimentus ==
<references/>
[[Categoria:Organizatziones ambientalistas]]
bfvorkthfo344nh5mxony5cy9nuycnf