وڪيپيڊيا sdwiki https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8F%DA%A9_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%88 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter ذريعات خاص بحث واپرائيندڙ واپرائيندڙ بحث وڪيپيڊيا وڪيپيڊيا بحث فائل فائل بحث ذريعات وڪي ذريعات وڪي بحث سانچو سانچو بحث مدد مدد بحث زمرو زمرو بحث باب باب بحث TimedText TimedText talk ماڊيول ماڊيول بحث گيجيٽ گيجيٽ بحث گيجيٽ وصف گيجيٽ وصف بحث ڊومينيڪن ريپبلڪ 0 46228 240233 208091 2022-08-17T05:50:05Z CommonsDelinker 103 Removing [[:c:File:DM16Ago.png|DM16Ago.png]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Fitindia|Fitindia]] because: No permission since 9 August 2022. wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = ڊومينيڪن ريپبلڪ | common_name =ڊومينيڪن ريپبلڪ | native_name = {{native name|es|República Dominicana}} | image_flag = Flag of the Dominican Republic.svg | image_coat = Coat of arms of the Dominican Republic.svg | national_motto = {{native phrase|es|"Dios, Patria, Libertad"|italics=off|nolink=yes}}<br />{{small|"God, Homeland, Freedom"}}<!--<ref name=embassy/><ref name="CIADemo"/>--> | national_anthem = ''[[National Anthem of the Dominican Republic|¡Quisqueyanos Valientes!]]''<br />{{raise|0.2em|{{small|''¡Valiant Quisqueyans!''&nbsp;}}{{lower|0.2em|<!--end lower:-->}}<!--end raise:-->}}<div style="padding-top:0.5em;">[[فائل:Dominican Republic National Anthem.ogg|center]]</div> | image_map = Dominican Republic (orthographic projection).svg | image_map2 = Dominican Republic - Location Map (2013) - DOM - UNOCHA.svg | capital = [[سانتو ڊومنگو ]] | coordinates = {{Coord|19|00|N|70|40|W|type:city}} | largest_city = سانتو ڊومنگو | official_languages = [[اسپيني ٻولي]] | ethnic_groups = {{vunblist | 58% [[ميسٽيزو ]]<ref name="CIADemo"/><!--The last census that included race was from 1960, so using the CIA World Factbook instead--> | 15.8% [[ڊومينيڪن آفريڪي|ڪارا ]]<ref name="CIADemo"/> | 13.5% [[ڊومينيڪن گورا |گورا ]]<ref name="CIADemo"/> | 12.4% [[مولاٽو ]]<ref name="CIADemo"/> | 0.3% ٻيا <ref name="CIADemo"/> }} | demonym =ڊومينيڪن <ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=AozPCwAAQBAJ&pg=PA239&lpg=PA239#v=onepage&q=Quisqueyanos+dominican|title=Historical Dictionary of the Dominican Republic|first=Eric Paul|last=Roorda|date=April 28, 2016|publisher=Rowman & Littlefield|via=Google Books}}</ref> | government_type = [[وحداني رياست|وحداني ]] [[صدارتي نظام|صدارتي]] [[ريپبلڪ ]]<ref name="CIADemo"/> | leader_title1 = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جا صدر|صدر ]] | leader_name1 = [[ڊينلو ميڊنا ]] | leader_title2 = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جا نائب صدر|نائب صدر ]] | leader_name2 = [[مارگريٽا سيڊينو ڊي فرننڊيز ]] | legislature = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جي ڪانگريس|ڪانگريس ]] | upper_house = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جي سينيٽ|سينيٽ ]] | lower_house = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جو چيمبر آف ڊيپوٽيز|چيمبر آف ڊيپوٽيز]] | sovereignty_type = آزادي | established_event1 = [[اسپين]] کان | established_date1 = پھرين ڊسمبر 1821 <ref name=embassy> {{cite web |url=http://www.domrep.org/gen_info.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150626100357/http://www.domrep.org/gen_info.html |archivedate=2015-06-26 |title=Embassy of the Dominican Republic, in the United States |accessdate=February 27, 2009}}</ref> | established_event2 =آزادي جي جنگ کانپوءِ ھيٽي جي انضمام مان آزاد ٿيو | established_date2 27 فبروري , 1844<sup>a</sup> | established_event3 = اسپين کان | established_date3 = 16 آگسٽ , 1863<ref name=MoyaPons-18AGO1863>{{cite book |title=Historia de la República Dominicana |url=https://books.google.com.do/books?id=Wor3UqsHkToC&printsec=frontcover#v=onepage&q=Espa%C3%B1a |publisher=Ediciones Doce Calles, S.L. |year=2010 |isbn=978-84-00-09240-5 |accessdate=1 July 2013 |page=409|ref=En este ambie .}}</ref> | established_event4 = [[يونائيٽيڊ اسٽيٽس]] کان |established_date4 = 12, جولاء 1924<ref>{{cite news|title=12 de julio de 1924, una fecha relegada al olvido|url=http://www.diariolibre.com/opinion/lecturas/12-de-julio-de-1924-una-fecha-relegada-al-olvido-APDL348392|publisher=Diario Libre|date=August 18, 2012|accessdate=September 24, 2014}}</ref> | established_event5 =[[يونائيٽيڊ اسٽيٽس]] کان |established_date5 = 1, جولاء 1965<ref>{{cite news|title=Segunda intervención norteamericana: Violó soberanía dominicana|url=http://eldia.com.do/segunda-intervencion-estadounidense/|publisher=El Día|language=castellano|date=April 28, 2016|accessdate=March 12, 2018}}</ref> | established_event6 = موجوده آئين | established_date6 = 13 جون 2015<ref>{{cite web |title=Constitución de la República Dominicana, Votada y Proclamada por la Asamblea Nacional en fecha trece (13) de junio de 2015. Gaceta Oficial No. 10805 del 10 de julio de 2015. |url=http://www.poderjudicial.gob.do/documentos/PDF/constitucion/Constitucion.pdf |publisher=Judicial Branch (Poder Judicial) |accessdate=11 September 2018 |location=Santo Domingo |language=Spanish}}</ref><ref>{{cite news |title=Proclaman nueva Constitución en República Dominicana que permitirá reelección presidente |url=http://www.elcomercio.com/actualidad/proclaman-nueva-constitucion-republica-dominicana.html |accessdate=11 September 2018 |agency=EFE |publisher=El Comercio |date=13 June 2015 |language=Spanish}}</ref> | area_km2 = 48,671 | area_rank = 128th | area_sq_mi = <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | percent_water = 0.7<ref name="CIADemo"/> | population_estimate = {{nowrap|10,735,896<ref name="PopEst">{{cite web |url=https://www.one.gob.do/categoria/tablagrafico?Gid=23 |title=Estimaciones y proyecciones de la población total |publisher=Oficina Nacional de Estadística |accessdate=25 April 2018 |format=xlsx |df=mdy-all }}</ref>}} | population_census = 9,478,612<ref>[http://www.one.gob.do/ Official census data]. "Dominican Republic Census data"</ref> | population_estimate_year = {{nowrap|2018}} | population_estimate_rank = 86th | population_census_year = [[2010 Dominican Republic Census|2010]] | population_density_km2 = 220 | population_density_sq_mi = 501.5 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | population_density_rank = 65th | GDP_PPP = $186.983 ارب ڊالر <ref name=GDP-IMF>{{cite web |title=Gross domestic product based on purchasing-power-parity (PPP) valuation of country GDP |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?sy=2017&ey=2019&ssm=1&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=32&pr1.y=5&c=243&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CPPPEX&grp=0&a= |author=International Monetary Fund |accessdate=12 July 2018}}</ref> | GDP_PPP_year = 2018 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $18,164<ref name=GDP-IMF/> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = $81.653 ارب ڊالر <ref name=GDP-IMF/> | GDP_nominal_year = 2018 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = $7,932<ref name=GDP-IMF/> | GDP_nominal_per_capita_rank = | Gini = 44.9 <!--number only--> | Gini_year = 2015 | Gini_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref = <ref name="WBgini">{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=DO |title= GINI index (World Bank estimate) |publisher= World Bank |accessdate= 12 December 2017}}</ref> | Gini_rank = | HDI = 0.736 <!--number only--> | HDI_year = 2017 <!--Please use the year in which the HDI data refers to and not the publication year--> | HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/composite/HDI |title=2018 Human Development Report |year=2017 |accessdate=September 14, 2018 |publisher=United Nations Development Programme}}</ref> | HDI_rank = 94th | currency = [[ڊومينيڪن پيسو|پيسو ]]<ref name=embassy/> | currency_code = DOP | time_zone = ڪيريبين جو معياري وقت | utc_offset = &nbsp; – 4:00<ref name="CIADemo"/> | utc_offset_DST = | time_zone_DST = | drives_on = ساڄو پاسو | calling_code = [[ڊومينيڪن ريپبلڪ جا ڊائلنگ ڪوڊ|+1-809, +1-829, +1-849]] | cctld = [[.do]]<ref name="CIADemo"/> | footnote_a = <ref name="mirex2000">{{cite book|format=PDF|url=http://www.mirex.gov.do/librobiblioteca/conveniosytratados/convenio%20haiti.pdf|title=Convenios bilaterales entre la República Dominicana y Haití|trans-title=Bilateral arrangements between the Dominican Republic and Haiti|language=es|date=August 2000|publisher=Ministerio de Relaciones Exteriores de la República Dominicana|pages=15–17|accessdate=October 22, 2014|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141022215422/http://www.mirex.gov.do/librobiblioteca/conveniosytratados/convenio%20haiti.pdf|archivedate=October 22, 2014}}</ref><ref name="Autores2012">{{cite book |author= Varios autores |title=Ruptura y reconciliación. España y el reconocimiento de las independencias latinoamericanas |trans-title=Rupture and reconciliation. Spain and the recognition of Latin American independence |url=https://books.google.com/books?id=uzSZ8GmwdhsC&pg=PT206|date=2012|publisher=Penguin Random House Grupo Editorial España |language=es |isbn=978-84-306-0257-5 |pages=30, 206}} </ref> <big>{{lower|0.4em|<ref name=embassy/>}}</big><br /> <big>{{lower|0.4em|<ref name="CIADemo"/>}}</big> }} '''ڊومينيڪن ريپبلڪ'''{{ٻيا نالا|انگريزي= '''Dominican Republic'''}} {{lang-es|República Dominicana}} {{IPA-es|reˈpuβliˌka ðoˌminiˈkana}} ڪيريبين سمنڊ واري خطي ۾ [[ھسپانيولا]] ٻيٽ تي واقع ھڪ ملڪ جو نالو آهي جيڪو ھسپانيولا ٻيٽ جي 62.5 سيڪڙو حصي تي مشتمل آهي ۽ ٻيٽ جي باقي حصي تي [[ھيٽي]] ملڪ واقع آھي.<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=de9NDQAAQBAJ|title=Vascular Surgery: A Global Perspective |editor=Dardik, Alan |page=341 |year=2016 |publisher=Springer |isbn=978-3-319-33745-6}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=5wBsDQAAQBAJ|title=Current Affairs November 2016 eBook |editor=Josh, Jagran |page=93 |year=2016}}</ref>ھي ملڪ پکيڙ ۾ ڪيوبا کان پوءِ [[ڪيريبئن سمنڊ]] جو ٻيون نمبر وڏو ملڪ آهي ۽ آبادي ۾ ٽيون نمبر آھي. سندس ھڪ ڪروڙ جي آبادي مان ٽيھ لک ماڻھو سانتو ڊومنگو ۾ رھن ٿا. <ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/country/dominican-republic|title=Dominican Republic {{!}} Data|website=data.worldbank.org|access-date=2016-04-28}}</ref><ref name=conapofa>{{cite web |url=http://www.conapofa.gov.do/__estimaciones_y_proyecciones/Estimacionesyproyecciones2008.zip |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110511103811/http://www.conapofa.gov.do/__estimaciones_y_proyecciones/Estimacionesyproyecciones2008.zip |archivedate=May 11, 2011 |title=Estimaciones y Proyecciones de la Población Dominicana por Regiones, Provincias, Municipios y Distritos Municipales, 2008 |accessdate=December 25, 2008 }} Context:{{cite web |url=http://www.conapofa.gov.do/estimaciones.asp |title=Estimaciones; Población en Tiempo Real |accessdate=January 13, 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110808193423/http://www.conapofa.gov.do/estimaciones.asp |archivedate=August 8, 2011|df=mdy}}</ref> ==تاريخ == [[فائل:Copia de Cacicazgos de la Hispaniola.png|thumb|upright=1.6| ھسپانيولا ٻيٽ پنج ريڊ انڊين سردارين يا ڪيسيڪڊم{{ٻيا نالا|انگريزي=caciquedoms}} ۾ ورھايل ڏيکاريل]] ستين صدي عيسويءَ کان ھتي ٽائنو نسل جا ماڻھو رھندڙ ھيا. 5 ڊسمبر 1492 ھتي ڪرسٽوفر ڪولمبس پھتو. سانتو ڊومنگو واري جاء تي آمريڪا جي سڀ کان پھرين يورپي ڪالوني قائم ٿي. يورپين جي آمد کان پھرين اصل مقامي ماڻھن سڄي ھسپانيولا جي ٻيٽ کي پنجن سردارين {{ٻيا نالا|انگريزي=chiefdoms}}۾ ورھائي ڇڏيو ھو. ڪرسٽوفر ڪولمبس ان ٻيٽ دريافت ٿيڻ کانپوءِ ان پھرين سفر ۾ ئي ان جي مالڪي جي دعویٰ ڪئي. ان ٻيٽ کي اسپين پنھنجو اڏو بڻايو جتان پوء ان کي ڪيريبين جي ٻين علائقن ۽ آمريڪا کي فتح ڪرڻ ۾ ڪاميابي ملي. 1697 ۾ اسپين ٻيٽ جي اولھ واري ٺئين حصي تي فرانس جو ڪنٽرول تسليم ڪيو جيڪو 1804 م ھيٽي بڻيو. [[فائل:Battle of Santo Domingo (French and British ships).jpg|thumb|left|فرانس ۽ برطانيا جي جھازن کي سانتو ڊومنگو واري جنگ(1806) دوران ڏيکاريندڙ ھڪ پينٽنگ]] ھيٽي جي قيام وقت موجوده ڊومينيڪن ريپبلڪ جو علائقو سانتو ڊومنگو سڏبو ھيو ۽ 1821 ۾ ان خودمختيار ٿيڻ چاھيو پئي پوء بہ ان تي 22 سال ھيٽي جي حاڪميت رھي آخرڪار 1844 ۾ ھيٽي کان آزادي حاصل ڪئي.1861 م ڊومينيڪن پنھنجي مرضيءَ سان اسپين جي ايمپائر ۾ شامل ٿيا پر ٻن سالن بعد اسپين سان جنگ شروع ڪري 1865 ۾ اسپين کان آزادي ورتي. [[فائل:Rafel Trujillo 1934.jpg|thumb|upright=1.15|رافيل ٽروجيلو ملڪ تي 31 سال آمريت مڙھي.]] 1930 ۾ رافيل ليونائيڊس ٽروجيلو ڊڪٽيٽر شپ قائم ڪئي جيڪا 1961 تائين جاري رھي. [[فائل:Juan Bosch (1963).jpg|thumb|right|upright=0.7|جئان بوش ڊڪٽيٽر رافيل جي اقتدار ڇڏڻ بعد پھريون جمھوري صدر بڻيو ]] 1962 ۾ جئان بوش اليڪشن ۾ صدر چونڊيو ويو پر 1963 ۾ فوج بغاوت ڪري اقتدار پنھنجي قبضي ۾ آندو. 1965 ۾ آمريڪا جي مدد سان جئان بوش جي بحالي جي تحريڪ ھلي. [[فائل:Joaquin Balaguer 1977.jpg|thumb|left|150px| جيڪولين بلاگر ملڪ جو 22 سال صدر رھيو]] 1966 جي صدارتي اليڪشن ۾ جوئڪئين بلاگر بوش کي شڪست ڏني ۽ ٽيھ سالن تائين اقتدار ۾ رھيو.1996 ۾ اليڪشن ۾ ڌانڌلين جي ڪري عالمي دٻاءُ جي ڪري ھن اقتدار ڇڏيو ۽ پوء صدارتي اليڪشن ٿي جنھن ۾ مخالف ڌر جو اميدوار ليونيل فرننڊيز رينا چونڊون کٽي آيو ۽ 1996 کان 2000 تائين صدر رھيو . آئين ۾ ترميم ذريعي ٻئي مدي لاءِ چونڊ جي اجازت ملڻ بعد 2004 ۾ وري چونڊجي آيو ۽ لاڳيتو ٻئي مدي لاءِ وري چونڏجي آيو. 2012 ۾ ڊينيلو ميڊينا صدر چونڊجي آيو جيڪو ٻئي مدي لاءِ 2016 ۾ وري چونڊجي آيو<ref name ="سي آء اي" > (سي آء اي فيڪٽس بڪ)https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/do.html</ref>. == ملڪ جو نالو== ملڪ جو نالو ڊومينيڪن ريپبلڪ آھي. مقامي نالو ريپبلڪا ڊومنيڪنا آھي. مختصرن ان کي '''لا ڊومينيڪنا''' چوندا آهن. ھن ملڪ جي گاديءَ جو هنڌ سانتو ڊومنگو جي نالي جو مطلب سينٽ ڊومينڪ اھي. ان شھر جي نالي تان ھن ملڪ جو نالو ڊومينيڪن ريپبلڪ رکيو ويو<ref name = " سي آء اي "/>. ==سياسي نظام== [[فائل:Santo Domingo National Palace.jpg|thumb|upright=1.35|سانتو ڊومنگو ۾ واقع نيشنل پئليس ]] {{wide image|Santo Domingo Panorama.jpg|950px|سانتو ڊومنگو جو پئنوراما وارو منظر}} ملڪ جو سياسي نظام صدارتي آھي. حڪومت جي گادي سانتو ڊومنگو ۾ آهي. انتظامي طور تي ھي ملڪ ڏھن خطن ۾ ورھايل آھي<ref name = " سي آء اي "/>: * نارٿ ايسٽ ريجن (اسپيني:Cibao Nordeste) * نارٿ ويسٽ ريجن (اسپيني:Cibao Noroeste) * نارٿ ريجن (اسپيني:Cibao Norte) * سائوٿ ريجن (اسپيني:Cibao Sur) *ال ويئييي(اسپيني:El Valle) *انرڪئييو (اسپيني:Enriquillo) *ھگئامو (اسپيني:Higuamo) * اوزاما (اسپيني:Ozama) *والديسيا (اسپيني:Valdesia) *يوما (اسپيني:Yuma) ھتان جو ديواني قانوني نظام فرانس جي سول ڪوڊ تي مشتمل آهي. ھتان جي فوجداري ڪوڊ کي 2004 ۾ ڪافي تبديل ڪيو ويو. ھي ملڪ ڄمڻ جي بنياد تي شھريت نہ ڏيندو آهي. ٻٽي شھريت کي تسليم ڪري ٿو. بين الاقوامي عدالت جي اختيار کي تسليم ڪندڙ ملڪ آھي. ماڻھن کي ووٽ جو حق 18 سالن جي عمر ۾ ملندو آھي پر شادي شده ماڻھو لاءِ ووٽ جي حق استعمال ڪرڻ ۾ عمر جي حد ڪانھي. ھن ملڪ ۾ فوج ۽ پوليس کي ووٽ جو حق ناھي مليل<ref name = "سي آء اي "/>. ھن ملڪ ۾ رياست ۽ حڪومت ٻنھي جو سربراھ صدر ھوندو آھي. ڪابينه جي نامزدگي صدر ڪندو آهي.ملڪ جي پارليامينٽ جو نالو نيشنل ڪانگريس(اسپيني: Congreso Nacional) آھي جيڪا ٻہ ايواني آھي. [[مٿيون ايوان]] سينيٽ(اسپيني:Senado) آھي جنھن جون 32 سيٽون آھن. ميمبر تڪن مان سڌي چونڊ وسيلي سادي اڪثريت سان چئن سالن لاءِ چونڊبا آھن. [[ھيٺيون ايوان]] ھائوس آف ريپريزنٽيٽوز (اسپيني:Camara de Diputados) سڏبو آهي جنھن جون 190 سيٽون آھن. ميمبر گڏيل سيٽ جي تڪ مان سڌي طرح اليڪشن سان متناسب نمائندگي جي بنياد تي چئن سالن جي لاء چونڊبا آھن<ref name = "سي آء اي "/>. ==جاگرافي== [[فائل:República_Dominicana.png|thumb|upright=1.35|ڊومينيڪن ريپبلڪ جو نقشو]] [[فائل:Dominican Republic relief location map.jpg|thumb|upright=1.35|ملڪ جي ٽوپوگرافي]] ھن ملڪ جي جاگرافيائي بيهڪ 19 00 N, 70 40 W آھي ۽ دنيا جي نقشي ۾ ھي ملڪ وچ آمريڪا ۽ ڪيريبين واري خطي ۾ آھي. ان جي پکيڙ 48,670 چورس ڪلوميٽر آهي جنھن مان 48,320 چورس ڪلوميٽر خشڪي ۽ 350 چورس ڪلوميٽر پاڻي آھي. پکيڙ ۾ دنيا اندر 132 نمبر تي آهي. ھن ملڪ جي زميني سرحد 376 ڪلوميٽر آھي جيڪا ھيٽي سان ملي ٿي. بحري سرحد ٽوٽل 1288 ڪلوميٽر آهي.سمنڊ ۾ ھن ملڪ جي ايراضي 12 ناٽيڪل ميل آھي ۽ ان سان گڏوگڏ 24 ناٽيڪل ميلن جو علائقو بہ دعویٰ ۾ اٿس ۽ ان جي مخصوص معاشي زون جي دعویٰ 200 ناٽيڪل ميل آهي<ref name = " سي آء اي"/>. [[فائل:Dominican Republic Köppen.svg|upright=1.35|thumb| ڪوپن واري موسمي درجابندي مطابق ملڪ جي موسم]] ھن ملڪ جي آبهوا ٽراپيڪل آھي۽ برساتن ۾ موسم تبديل ٿي ويندي آهي. ھن ملڪ جي سراسري اوچائي 424 ميٽر آھي. ملڪ جو سڀ کان بلند ترين مقام پيڪو دئارٽي آھي جيڪو 3098 ميٽر بلند آھي. ھتان نڪرندڙ معدنيات ۾ نڪل، باڪسائيٽ، سون ۽ چاندي آھن<ref name = " سي آء اي "/>. [[فائل:Constanza (15196384558).jpg|thumb|right|upright=1.35|ڪنسٽانزا جي وادي ]] ملڪ جي 51.5 سيڪڙو زمين زرعي آھي ۽ 16.6 سيڪڙو زمين پوکي لائق آھي ۽ ان مان 10.1 سيڪڙو زمين تي مستقل پوکي ٿيندي آهي. زرعي زمين جو 24.8 سيڪڙو زمين تي مستقل چراگاھون ۽ 40.8 سيڪڙو تي ٻيلا آهن.ملڪ جي آبپاشي واري زمين 2012 ۾ 3070 چورس ڪلوميٽر آهي<ref name = "سي آء اي "/>. ==ڊومينيڪن ماڻھو== [[فائل:Dominican-people-cibao-1.jpg|thumb|upright=1.35|ايسپائي ييٽ (اسپيني:Espaillat) جي موڪا شھر ۾ ڊومينيڪن ماڻھو]] ھن ملڪ جي آبادي جولاءِ 2017 ۾ 10,734,247 ھئي ۽ آبادي ۾ دنيا ۾ 86 نمبر تي ھيو. ھتان جي آبادي جو وڏو حصو مڪسڊ يا گڊرن وارو آھي جيڪي آبادي جو 70.4 سيڪڙو آھن.، جن مان 58 سيڪڙو ميسٽيزو ۽ 12.4 سيڪڙو مولاٽو آھن. ان کان علاوه ڪارا آفريڪي 15.8 سيڪڙو، گورا 13.5 سيڪڙو آھن. ھتان جي سرڪاري ٻولي اسپيني آهي. ماڻھن جو 95 سيڪڙو رومن ڪيٿولڪ مذھب سان تعلق رکندڙ آهي ۽ 5 سيڪڙو باقي ٻين مذھبن وارا آھن<ref name = " سي آء اي "/>. [[فائل:Dominican kids in Santo Domingo.jpg|thumb|ڊومينيڪن ٻار اسڪول ۾ پڙھندي]] ==سياحت== [[فائل:Club Med (Punta Cana).jpg|thumb|upright=1.1|[[پونٽا ڪانا]]]] ==حوالا== {{حوالا|2}} 624imxxubtqdvq2rrp1nmdc0cchs3us ڪوروناوائرس روڳ 2019 0 57755 240227 188861 2022-08-16T13:27:04Z Naraht 15923 spelling wikitext text/x-wiki {{بهترين مضمون}} {{TAFI}} {{Infobox medical condition|name=ڪورونا روڳ 2019<br/>(COVID-19)|types=|frequency=<!-- per "medical condition" Infobox criteria, 'frequency' is the "RATE of newly diagnosed cases of the disease during a specified period of time, e.g.، one month or one year"; accordingly, a total number of cases does not comport with this parameter. IOW, do not add a "total" number of cases. -->|prognosis=|medication=|treatment=[[علامتي علاج|علامتي]] ۽ [[علاج]]|prevention=هٿ ڌوئڻ، کنگه جا ڳُڻ، بيمارن کان پري رهڻ|differential=|diagnosis=rRT-PCR ٽيسٽنگ، [[اميونوسي]]، سي ٽي اسڪين|risks=|causes=سارس ڪوي SARS-CoV-2|duration=|synonyms=* 2019-nCoV شديد ساهه کڻڻ ۾ ڏکيائي واري بيماري (ايڪيوٽ رسپائريٽري ڊيزيز) * ناول ڪورونا وائرس نمونيا<ref name="NHC2020Name">{{Cite web|url=http://www.nhc.gov.cn/yzygj/s7653p/202002/18c1bb43965a4492907957875de02ae7.shtml|script-title=zh:国家卫生健康委关于新型冠状病毒肺炎暂命名事宜的通知 |publisher=[[نيشنل هيلٿ ڪميشن]] |language=zh-cn |date=7 فيبروري 2020 |url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20200228040516/http://www.nhc.gov.cn/yzygj/s7653p/202002/18c1bb43965a4492907957875de02ae7.shtml|archive-date=28 فيبروري 2020|access-date=9 فيبروري 2020| name-list-format = vanc}}</ref> * ووهان ڪورونا وائرس، ووهان نمونيا،<ref name=TIMEinfo>{{cite web | author = Charlie Campbell | title = The Wuhan Pneumonia Crisis Highlights the Danger in China's Opaque Way of Doing Things | date = 20 جنوري 2020 | access-date = 13 مارچ 2020 | url = https://time.com/5768230/wuhan-pneumonia-flu-crisis-china-government/ | work = [[ٽائم (رسالو)|ٽائم]]}}</ref><ref name=FPinfo>{{cite web | author = Daniel Lucey and Annie Sparrow | title = China Deserves Some Credit for Its Handling of the Wuhan Pneumonia | date = 14 جنوري 2020 | access-date = 13 مارچ 2020 | url = https://foreignpolicy.com/2020/01/14/china-response-wuhan-pneumonia-better-sars/ | work = [[فارن پاليسي (رسالو)]]}}</ref> ووهان فلو<ref name=FORTUNEname>{{cite news | first = Mike | last = Stobbe | agency = Associated Press | title = Wuhan coronavirus? 2018 nCoV? Naming a new disease | date = 8 فيبروري 2020 | access-date= 13 مارچ 2020 | url = https://fortune.com/2020/02/08/wuhan-coronavirus-disease-names/ | work = [[فارچون (ميگزين)]]}}</ref> * "ڪورونا وائرس" يا [[سارس ڪووي 2]] جي نالو سان * سوشل ميڊيا تي صرف "ڪورونا" جي نالو سان مشهور|onset=|complications=وائرل نمونيا، ARDS، گردا فيل|symptoms=بخار، کنگھ، ساهه ۾ ٻُوسَٽ<ref name="CDC2020Sym"/>|specialty=موتمار ساهه کڻڻ جي (تنفس) انفيڪشن<ref>وڌيڪ معلومات جي لاءِ ڏسو [[سارس ڪووي 2]] .</ref>|pronounce={{IPAc-en|k|ə|'|r|oʊ|n|ə|ˌ|v|aɪ|r|ə|s|_|d|ɪ|ˈ|z|i:|z}}|caption=خُوردبيني تصوير ۾ SARS-CoV-2 سارس ڪووي 2 ڏسي سگهجي ٿو. وائرس جي ذرڙن جي ٻاهرئين ڪنارن تي چُهنبَ (نوڪ) ڪنهن تاج (crown) سان ملي ٿي، انهيءَ خصوصيت جي سبب کان ئي ان روڳ جو نالو ڪورونا رکيو ويو.|alt=|width=|image=Novel Coronavirus SARS-CoV-2.jpg|deaths={{Cases in 2019–20 coronavirus outbreak|deaths}} (3-4% تصديق ٿيل ڪيس)<ref>{{Cite document | vauthors=((World Health Organization)) |title=Coronavirus disease 2019 (COVID-19)&lrm;: situation report, 46 |website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن]] (WHO) | date=مارچ 2020 | hdl=10665/331443 | hdl-access=free}}</ref>}}<!-- تعريف ۽ علامتون --> {{2019–20 coronavirus pandemic sidebar}} '''ڪورونا وائرس جو مرض 2019 (COVID-19)''' هڪ [[انفيڪشن|پکڙجندڙ بيماري]] آهي جيڪا [[ناول ڪورونا 2019|انتهائي موتمار تنفسي سينڊروم ڪورونا وائرس 2]] (SARS-CoV-2) منجهان ٿيندي آهي.<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it|title=Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it|publisher=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200228035651/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it|archive-date=28 فيبروري 2020|access-date=28 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> هي مرض سموري دنيا ۾ سال 2019 کان وٺي پکڙجڻ لڳو آهي ۽ جلد ئي [[2019–20 ڪوروناوائرس مها وبا|عالمگير مها وبا]] جي شڪل اختيار ڪري ويو آهي.<ref name="Hui14Jan2020">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Hui DS, I Azhar E, Madani TA, Ntoumi F, Kock R, Dar O, Ippolito G, Mchugh TD, Memish ZA, Drosten C, Zumla A, Petersen E|date=فيبروري 2020|title=The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China|journal=Int J Infect Dis|volume=91|issue=|pages=264–66|doi=10.1016/j.ijid.2020.01.009|pmid=31953166|doi-access=free}}</ref><ref name="WHOPandemic">{{cite press release|title=WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن]] (WHO)|date=11 مارچ 2020|url=https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-مارچ-2020|access-date=12 مارچ 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> ان روڳ (مرض، بيماري) جا عام اُهڃاڻ يا علامتن ۾ [[بخار]]، کنگهه ۽ ساهه کڻڻ ۾ ڏُکيائي يا ساهه کڻڻ ۾ ٻُوسٽ ٿيڻ شامل آهن. چيلهه (پٺن) جو درد، ٿُڪ اچڻ ۽ ڳچيءَ جو سُڄي وڃڻ نراليون نشانيون آهن.<ref name="CDC2020Sym"><!-- KEEP THIS NAMED REFERENCE -->{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Symptoms|date=10 فيبروري 2020|website=[[سينٽرز فار ڊزيز ڪنٽرول ائنڊ پريوينشن]]|location=United States|archive-url=https://web.archive.org/web/20200130202038/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|archive-date=30 جنوري 2020|access-date=|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="whoqa">{{cite web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|title=Q&A on coronaviruses (COVID-19)|publisher=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن]] (WHO)|access-date=11 مارچ 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> اڪثر ڪيسن ۾ ٿورڙيون نشانيون ڏٺيون ويون،<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/02/27/world/asia/coronavirus-treament-recovery.html|title=Most Coronavirus Cases Are Mild. That's Good and Bad News.|last=Wang|first=Vivian|date=5 مارچ 2020|work=[[نيو يارڪ ٽائمز]]|name-list-format=vanc}}</ref> ڪُجھ صورتن ۾ مريض [[نمونيا]] ۽ مختلف عضون جي ناڪارگي جو شڪار پڻ ٿي ويندو آهي.<ref name="Hui14Jan2020"/><ref name="WHO-q-a">{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|title=Q&A on coronaviruses|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200120174649/https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|archive-date=20 جنوري 2020|access-date=27 جنوري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> سُڃاڻپ ٿيل معاملن ۾ موتَ جو تناسب 1 سيڪڙو ۽ 5 سيڪڙو جي لڳ ڀڳ آهي پر عمر ۽ صيحت جي ٻين حالتن جي لحاظ کان تبديل پڻ ٿي سگهي ٿو.<ref name="worldometers.info">{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/coronavirus-death-rate/|title=Wuhan Coronavirus Death Rate|last=|first=|date=|website=www.worldometers.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131223143/https://www.worldometers.info/coronavirus/coronavirus-death-rate/#ref-6|archive-date=31 جنوري 2020|access-date=2 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/Imperial-College-2019-nCoV-severity-10-02-2020.pdf|title=Report 4: Severity of 2019-novel coronavirus (nCoV)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200210105717/https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/Imperial-College-2019-nCoV-severity-10-02-2020.pdf|archive-date=10 فيبروري 2020|access-date=10 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><!-- سبب، ۽ سُڃاڻپ --> انفيڪشن هڪ ماڻهوءَ کان ٻئي ماڻهوءَ ۾ ساهه وسيلي پکڙجي ۽ منتقل ٿئي ٿو، جيڪو عام کنگھ ۽ ڇڪون يا نڇون اچڻ شامل آهن.<ref name="WHO2020QA">{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|title=Q&A on coronaviruses|date=11 فيبروري 2020|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200120174649/https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|archive-date=20 جنوري 2020|access-date=24 فيبروري 2020|quote=The disease can spread from person to person through small droplets from the nose or mouth which are spread when a person with COVID-19 coughs or exhales … The main way the disease spreads is through respiratory droplets expelled by someone who is coughing.|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="CDC2020Spread">{{cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html|title=2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)|date=11 فيبروري 2020|website=Centers for Disease Control and Prevention|archive-url=https://web.archive.org/web/20200307081351/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html|archive-date=7 مارچ 2020|access-date=18 فيبروري 2020|quote=The virus is thought to spread mainly from person-to-person … through respiratory droplets produced when an infected person coughs or sneezes.|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> عام ٻه ۽ چوڏهن ڏينهن جي وچ ۾ اُهڃاڻ (علامتون) ظاهر ٿيڻ شروع ٿي ويندا آهن، اوسطًا پنج ڏينهن۔<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|title=Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)|date=10 فيبروري 2020|website=www.cdc.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20200130202038/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|archive-date=30 جنوري 2020|access-date=11 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite journal|vauthors=Velavan TP, Meyer CG|date=مارچ 2020|title=The COVID-19 epidemic|journal=Tropical Medicine & International Health|volume=n/a|issue=n/a|pages=278–80|doi=10.1111/tmi.13383|pmid=32052514|doi-access=free}}</ref> سُڃاڻپ ڪرڻ جو معياري طريقو نيزوفيرينجيئل سويب (nasopharyngeal swab) سان رِيورس ٽرانسڪرِپشن پولیيمِيريز چين ري ايڪشن (rRT-PCR) جي ذريعي سان ڪرڻ آهي. انفيڪشن جون سموريون گڏيل نشانيون، رِسڪ فيڪٽرز ۽ سيني جي سي ٽي اسڪين جي ذريعي نمونيا جون خصوصتون ظاهر ٿيڻ سان پڻ سُڃاڻپ ڪري سگهجي ٿي.<ref name=":3">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Jin YH, Cai L, Cheng ZS, Cheng H, Deng T, Fan YP, Fang C, Huang D, Huang LQ, Huang Q, Han Y, Hu B, Hu F, Li BH, Li YR, Liang K, Lin LK, Luo LS, Ma J, Ma LL, Peng ZY, Pan YB, Pan ZY, Ren XQ, Sun HM, Wang Y, Wang YY, Weng H, Wei CJ, Wu DF, Xia J, Xiong Y, Xu HB, Yao XM, Yuan YF, Ye TS, Zhang XC, Zhang YW, Zhang YG, Zhang HM, Zhao Y, Zhao MJ, Zi H, Zeng XT, Wang YY, Wang XH|date=February 2020|title=A rapid advice guideline for the diagnosis and treatment of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) infected pneumonia (standard version)|journal=Military Medical Research|volume=7|issue=1|pages=4|doi=10.1186/s40779-020-0233-6|pmc=7003341|pmid=32029004|doi-access=free}}</ref><ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.sciencedaily.com/releases/2020/02/200226151951.htm|title=CT provides best diagnosis for COVID-19|last=|first=|date=26 فيبروري 2020|website=ScienceDaily|archive-url=|archive-date=|access-date=2 مارچ 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><!-- بچاءُ ۽ انتظام -->مرض کان بچاءُ جي لاءِ تجويز ڪيل مشورن ۾ هٿ ڌوئڻ، ٻين ماڻهن کان پري مفاصلو برقرار رکڻ ۽ ڪنهن جو مُنهن کي نہ هٿ نه لائڻ شامل آهي.<ref name="Advice for public">{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|title=Advice for public|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|archive-date=26 جنوري 2020|access-date=25 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> ماسڪ جو استعمال عوام جي لاءِ نہ پر وائرس جي شڪي (مشتبا) ماڻهن ۽ اُنهن جي سارَسنڀال (نگهداشت) ڪندڙن جي لاءِ تجويز ڪيل آهي.<ref name="CDC2020IfSick">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|title=2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)|last=CDC|date=11 فيبروري 2020|website=Centers for Disease Control and Prevention|archive-url=https://web.archive.org/web/20200214153016/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|archive-date=14 فيبروري 2020|access-date=15 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|title=Advice for public|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|archive-date=26 جنوري 2020|access-date=15 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> COVID-19 جي لاءِ ڪوبہ ويڪسين يا مخصوص اينٽي وائرل علاج ناهي. ان مرض سان نبرڻ لاءِ ظاهر ٿيندڙ اُهڃاڻ يا علامتن (نشانين) جو علاج ۽ تجرباتي اندازو شامل آهن.<ref name="cdc21Jan20202">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention-treatment.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|date=15 فيبروري 2020|publisher=[[سينٽرز فار ڊزيز ڪنٽرول ائنڊ پريوينشن]] (CDCسي ڊي سي)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200226145347/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention-treatment.html|archive-date=26 فيبروري 2020|access-date=20 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><!-- وبا ۽ تاريخ --> [[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (ڊبليو ايڇ او) 2019–2020 جي ڪورونا پکيڙجڻ کي [[عالمگير وبا]]<ref name="WHOPandemic"/> ۽ بين الاقوامي نوعيت جي عوامي صحت جي ايمرجنسي (PHEIC) قرار ڏنو آهي.<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)|title=Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131005904/https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)|archive-date=31 جنوري 2020|access-date=11 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/coronavirus-china-live-updates/2020/02/05/114ced8a-479c-11ea-bc78-8a18f7afcee7_story.html|title=Hundreds of evacuees to be held on bases in California; Hong Kong and Taiwan restrict travel from mainland China|date=6 فيبروري 2020|work=[[دي واشنگٽن پوسٽ]]|access-date=11 فروری 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200207134650/https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/coronavirus-china-live-updates/2020/02/05/114ced8a-479c-11ea-bc78-8a18f7afcee7_story.html|archive-date=7 فيبروري 2020|vauthors=Mahtani S, Berger M, O'Grady S, Iati M|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> روڳ (مرض) جي مقامي منتقلي جو ثبوت عالمي ادارو صحت (ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن) جي تمام 6 علائقن جي ملڪن ۾ مليو آهي.<ref name="whositrep47">{{Cite document|vauthors=((World Health Organization))|title=Coronavirus disease 2019 (COVID-19)&lrm;: situation report, 47|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|date=مارچ 2020|hdl=10665/331444|hdl-access=free}}</ref> == اُهڃاڻ ۽ نشانيون == [[فائل:Symptoms of coronavirus disease 2019 2.0-snd.svg|کاٻو|ڪووِڊ-19 جون علامتون]] [[File:Symptoms of coronavirus disease 2019 2.0-snd.svg|thumb|ڪوروناوائرس جي بيماري 2019 (COVID-19) جا اُهڃاڻَ، هي روڳ 2019–20 جي ڪورونا وائرس پکڙجڻ ۾ ڏٺو ويو، ۽ گنڀير پيڙيندڙ ساهہ کڻڻ جي گڏيل اُهڃاڻن (رسپائريٽري سنڊروم) ڪورونا وائرس 2 (سارس ڪو وي-2) جي سببن کان ٿيندو آهي.]] وائرس کان متاثر ماڻهن ۾ مستقل علامتون ظاهر ناهين ٿينديون يا وبائي زڪام نما علامتون (بشمول بخار، کنگھ ۽ ساهه کڻڻ ۾ ڏکيائي) ظاهر ٿينديون آهن.<ref name="CDC2020Sym"/><ref name=":2">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Chen N, Zhou M, Dong X, Qu J, Gong F, Han Y, Qiu Y, Wang J, Liu Y, Wei Y, Xia J, Yu T, Zhang X, Zhang L|date=فيبروري 2020|title=Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study|journal=Lancet|language=English|volume=395|issue=10223|pages=507–13|doi=10.1016/S0140-6736(20)30211-7|pmid=32007143|doi-access=free|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="Hessen27Jan2020">{{Cite web|url=https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center|title=Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary|last=Hessen|first=Margaret Trexler|date=27 جنوري 2020|website=Elsevier Connect|archive-url=https://web.archive.org/web/20200130171622/https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center|archive-date=30 جنوري 2020|access-date=31 جنوري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> دست ۽ ساهه کڻڻ جي مٿئين تنفسي علامتن جهڙوڪ ڇڪون يا نڇون اچڻ، نڪ وهڻ يا ڳلو يا ڳچي ۾ سوزش نرالا يا اڻ لڀ حالتن ۾ ٿي سگهن ٿا.<ref name="Huang24Jan2020">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, Zhang L, Fan G, Xu J, Gu X, Cheng Z, Yu T, Xia J, Wei Y, Wu W, Xie X, Yin W, Li H, Liu M, Xiao Y, Gao H, Guo L, Xie J, Wang G, Jiang R, Gao Z, Jin Q, Wang J, Cao B|date=فيبروري 2020|title=Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China|journal=Lancet|volume=395|issue=10223|pages=497–506|doi=10.1016/S0140-6736(20)30183-5|pmid=31986264|doi-access=free|name-list-format=vanc}}</ref> متاثر ماڻهن ۾ هي مرض وڌي نمونيا، ڪيترن ئي عضون جي ناڪارگي ۽ موت جو سبب بڻجي ٿو.<ref name="Hui14Jan2020"/><ref name="WHO-q-a"/> [[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] جي مطابق نگهداشت مرض جو دور (incubation period) ٻن کان چوڏهن ڏينهن تي مشتمل آهي، اَٽڪل عفونت ۽ علامتن مرض جي ظاهر ٿيڻ وچ ۾ ارتقائي مدت پنج کان ڇهه ڏينهن آهي.<ref>{{Cite document|vauthors=((World Health Organization))|title=Coronavirus disease 2019 (COVID-19)&lrm;: situation report, 29|date=19 فيبروري 2020|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|hdl=10665/331118|hdl-access=free}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|title=Q&A on coronaviruses (COVID-19): How long is the incubation period for COVID-19?|date=|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|archive-url=https://web.archive.org/web/20200120174649/https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses|archive-date=20 جنوري 2020|access-date=26 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> انيڪ ڪيسن جي لاءِ شروعات کان وٺي طبي شفا يابي تائين جو اوسط وقت لڳ ڀڳ 2 هفتا آهي ۽ موتمار يا خطرناڪ بيماري واري مريضن جي لاءِ 3 کان 6 هفتا آهي. ابتدائي انگ اکرن منجهان خبر پئي ٿي تہ شروعات کان وٺِي موتمار بيماري، بشمول گهٽ آڪسيجني حالت (هائيپوڪسيا) جي نشوونما تائين جي مدت 1 هفتو آهي. جن مريضن جي موت ٿي، ان ۾ علامتن جي شروعات کان وٺي ڪري نتيجي تائين جو وقت 2 کان 8 هفتو تائين هوندو آهي.<ref>{{cite web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-china-joint-mission-on-covid-19-final-report.pdf|title=Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19); 16-24 فيبروري 2020|website=who.int}}</ref> چين ۾ هڪ اڀياس ۾ خبر پئي تہ سي ٽي اسڪينن 56 سيڪڙو Ground-glass opacities ڏيکاريو، پر 18% سيڪڙو ۾ ڪوئي ريڊيولوجيڪل نتيجا ناهين ٿيا۔ 5% سيڪڙو انتهائي نگهداشت جي شعبن (آءِ سي يو) م۾ داخل ڪيو ويو، 2.3% سيڪڙو کي وينٽيليشن جي ميڪانڪل سپورٽ جي ضرورت هئي ۽ 1.4% سيڪڙو موت ٿي وئي.<ref name="Guan Ni Hu Liang p.">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX, Liu L, Shan H, Lei CL, Hui DS, Du B, Li LJ, Zeng G, Yuen KY, Chen RC, Tang CL, Wang T, Chen PY, Xiang J, Li SY, Wang JL, Liang ZJ, Peng YX, Wei L, Liu Y, Hu YH, Peng P, Wang JM, Liu JY, Chen Z, Li G, Zheng ZJ, Qiu SQ, Luo J, Ye CJ, Zhu SY, Zhong NS|date=28 فيبروري 2020|title=Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China|journal=New England Journal of Medicine|doi=10.1056/nejmoa2002032|pmid=32109013|doi-access=free}}</ref> ٻن طرفو (bilateral) ۽ ٻاهري (peripheral) گرائونڊ گلاس اوپيسيٽي سڀ کان مخصوص سي ٽي نتيجا آهن.<ref name="Bernheim Mei Huang Yang p=200463"/> ٻارڙن ۾ وڏن ماڻهن جي بنسبت معتدل علامتون ڏيکاءُ ڏين ٿيون.<ref name="CDC 2020children">{{cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/specific-groups/children-faq.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|author=|date=11 فيبروري 2020|website=Centers for Disease Control and Prevention|access-date=2 مارچ 2020|name-list-format=vanc}}</ref> {| class="wikitable" style="float:left; margin-right:1em; text-align:center" |+ style="text-align: center;" |علام جي شرحِ <ref name="WHO report 28 فيبروري 2020">{{cite document|title=Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-china-joint-mission-on-covid-19-final-report.pdf|vauthors=((World Health Organization))|pages=11–12|access-date=5 مارچ 2020|name-list-format=vanc}}</ref> !علامت !سيڪڙو |- |بخار |87.9% |- |سُڪي کنگھ |67.7% |- |ٿڪاوٽ |38.1% |- |ٿُڪڻ ٿڪون اڇلائڻ |33.4% |- |ساهه کڻڻ ۾ ڏُکيائي يا تڪليف |18.6% |- |پٺن جو درد يا جوڙن جو درد |14.8% |- |ڳلي يا ڳچي جي سوزش |13.9% |- |مٿي جو سُورُ (سر درد) |13.6% |- |سردي لڳڻ |11.4% |- |الٽي يا اُلٽيون اچڻ |5.0% |- |نڪ جي بندش |4.8% |- |دست يا پيچش ٿيڻ |3.7% |- |خوني کنگھ |0.9% |- |سوزش ملتحمہ |0.8% |} == سبب == هن مرض جو سبب انتهائي مهلڪ تنفسي سينڊروم ڪورونا وائرس 2 (SARS-CoV-2) آهي، جنهنکي پهريون 2019 ناول ڪورونا وائرس (2019-nCoV) چوندا هيا.<ref name="Gorbalenya-bioRxiv">{{cite journal|last=Gorbalenya|first=Alexander E.|date=11 فيبروري 2020|title=Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus – The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group|journal=[[bioRxiv]]|type=preprint|doi=10.1101/2020.02.07.937862|doi-access=free|name-list-format=vanc}}</ref> ماڻهن ۾ هي ساهه جي ذريعي پکڙجي ٿي، خاص ڪري کنگھ ۽ ڇڪون يا نڇون اچڻ <ref name="CDC2020Spread"/> ڦڦڙن جي عضون تي وڌيڪ اثر COVID-19 ڪري ٿو ڇو تہ وائرس ميزبان گهرڙن تائين بذريعي ACE2 انزائيم رسائي حاصل ڪري ٿو، هي انزايم ڦڦڙن جي type II alveolar cells ۾ گهڻي مقدار ۾ هوندو آهي. وائرس هڪ خصوصي تهہ گلائيڪو پروٽين استعمال ڪري ٿو، جيڪو "اِسپڪائيڪ" چورائي ٿو، تہ جيئن ACE2 سان منسلک ٿي سگهي ۽ ميزبان گهرڙن ۾ اندر گهري وڃي۔<ref name="Nature Microbiology">{{cite journal|vauthors=Letko M, Marzi A, Munster V|year=2020|title=Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses|journal=Nature Microbiology|pages=1–8|doi=10.1038/s41564-020-0688-y|pmid=32094589|doi-access=free}}</ref> هر بافت ۾ ACE2 جي ڪثافت، اُن بافت ۾ مرض جي شدت سان تعلق رکندي آهي ۽ ڪُجھ سُجهاءُ ڏئي ٿو تہ ACE2 جي سرگرمي گهٽائڻ حفاظتي ٿي سگهي ٿي،<ref name="Zhang Penninger Li Zhong p.">{{cite journal|vauthors=Zhang H, Penninger JM, Li Y, Zhong N, Slutsky AS|date=مارچ 2020|title=Angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) as a SARS-CoV-2 receptor: molecular mechanisms and potential therapeutic target|journal=Intensive Care Medicine|doi=10.1007/s00134-020-05985-9|pmid=32125455|doi-access=free}}</ref><ref name="Xu Zhong Deng Peng p.">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Xu H, Zhong L, Deng J, Peng J, Dan H, Zeng X, Li T, Chen Q|date=فيبروري 2020|title=High expression of ACE2 receptor of 2019-nCoV on the epithelial cells of oral mucosa|journal=International Journal of Oral Science|volume=12|issue=1|pages=8|doi=10.1038/s41368-020-0074-x|pmc=7039956|pmid=32094336|doi-access=free}}</ref> جڏهن تہ هڪ ٻيو نظريو هي آهي تہ Angiotensin II receptor blocker واري دوائن کي استعمال ڪندي ACE2 کي وڌائڻ پڻ حفاظتي ٿي سگهي ٿو ۽ اهڙي حالتن کي آزمائڻ جي ضرورت آهي.<ref>{{cite journal|vauthors=Gurwitz D|date=مارچ 2020|title=Angiotensin receptor blockers as tentative SARS‐CoV‐2 therapeutics|journal=Drug Development Research|doi=10.1002/ddr.21656|pmid=32129518|doi-access=free}}</ref> جيئن ئي ڇتدار (alveolar) مرض وڌندو آهي تنفس جو نظام ناڪارہ ٿي موت واقع ٿي سگهي ٿو.<ref name="Xu Zhong Deng Peng p."/> وائرس جي لاءِ ACE2 دِل تي حملو ڪرڻ جي راهہ پڻ هموار ڪري سگهي ٿو، جنهن جي نتيجي ۾ شديد دل جو زخم acute cardiac injury ٿي سگهي ٿي۔ جن ماڻه ن۾ اڳ دِل (cardiovascular) ڪيفيتن هونديون آهن تن کي وڌيڪ خطرو آهي<ref name="Zheng Ma Zhang Xie p.">{{cite journal|vauthors=Zheng YY, Ma YT, Zhang JY, Xie X|date=مارچ 2020|title=COVID-19 and the cardiovascular system|journal=Nature Reviews Cardiology|doi=10.1038/s41569-020-0360-5|pmid=32139904|doi-access=free}}</ref> وائرس بابت هڪ خيال هي پڻ آهي تہ هي ڪنهن جانور کان شروع ٿيو۔<ref>{{cite journal|vauthors=Zhou P, Yang XL, Wang XG, Hu B, Zhang L, Zhang W, etal|date=23 جنوري 2020|title=Discovery of a novel coronavirus associated with the recent pneumonia outbreak in humans and its potential bat origin|journal=[[bioRxiv]]|type=preprint|doi=10.1101/2020.01.22.914952|doi-access=free|name-list-format=vanc}}</ref> هي نومبر يا ڊسمبر 2019 ۾ چين جي شهر [[ووهان]] ۾ سڀ کان اڳ انسانن ۾ منتقل ٿيو ۽ انفيڪشن جنوري 2020 جي مُنڍ تائين انسانن کان ٻين انسانن ۾ منتقل ٿيڻ لڳو.<ref>{{Cite journal|date=20 فيبروري 2020|title=The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) – China, 2020|url=https://github.com/cmrivers/ncov/blob/master/COVID-19.pdf|journal=China CDC Weekly|volume=2|pages=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200218190438/https://github.com/cmrivers/ncov/blob/master/COVID-19.pdf|archive-date=18 فيبروري 2020|access-date=19 فيبروري 2020|via=unpublished master|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="Heymann Shindo 2020 pp. 542–45">{{cite journal|vauthors=Heymann DL, Shindo N|date=فيبروري 2020|title=COVID-19: what is next for public health?|journal=Lancet|volume=395|issue=10224|pages=542–45|doi=10.1016/S0140-6736(20)30374-3|pmid=32061313|doi-access=free}}</ref> 14 مارچ 2020 تي سائوٿ چائنا مارننگ پوسٽ خبر ڏني تہ صوبو هوبئي سان تعلق رکندڙ 55 سال ماڻهو 17 نومبر 2019 تي هن مرض جو پهريون شڪار ٿيو۔<ref name="NW-20200314">{{cite news|url=https://www.newsweek.com/china-traces-coronavirus-back-first-confirmed-patient-zero-1492327|title=China Traces Cornovirus To First Confirmed Case, Nearly Identfying 'Patient Zero'|last=Walker|first=James|date=14 مارچ 2020|work=[[نيوزويڪ]]|accessdate=14 مارچ 2020}}</ref> صوبو هوبئي ۾ 14 مارچ 2020 تائني متاثرن جي 67,790 هُئي ۽ موت 3,075 ٿيا؛ 4.54% ڪيس فيٽيلٽي ريٽ (سي ايف آر)۔<ref name="NW-20200314"/> == سُڃاڻپ == [[فائل:CDC_2019-nCoV_Laboratory_Test_Kit.jpg|thumb|سي ڊي سي rRT-PCR ٽيسٽ ڪِٽ براءِ ڪووِڊ-19<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/testing.html|title=CDC Tests for 2019-nCoV|last=CDC|date=5 February 2020|website=Centers for Disease Control and Prevention|archive-url=https://web.archive.org/web/20200214023335/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/testing.html|archive-date=14 February 2020|access-date=12 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref>]] ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن مرض جي سُڃاڻپ جي لاءِ چند ٽيسٽنگ پروٽوڪول ڇاپي چُڪي آهي.<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/publications-detail/laboratory-testing-for-2019-novel-coronavirus-in-suspected-human-cases-20200117|title=Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|access-date=13 March 2020}}</ref> ٽيسٽنگ جو معياري طريقو ريورس ٽرانسڪرپشن پولي ميريز چين ري ايڪشن (rRT-PCR) آهي.<ref name="20200130cdc">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/summary.html|title=2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Summary|date=30 January 2020|website=[[سينٽرز فار ڊزيز ڪنٽرول ائنڊ پريوينشن]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126210549/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-nCoV/summary.html|archive-date=26 January 2020|access-date=30 January 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> ٽيسٽ تنفسي نمونن جي ذريعي پڻ ممڪن آهي ان جي لاءِ نيزوفيرينجيئل سويب يا ٿڪ جو نمونو استعمال ڪيو ويندو آهي۔<ref name="20200129cdc">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/lab/rt-pcr-detection-instructions.html|title=Real-Time RT-PCR Panel for Detection 2019-nCoV|date=29 January 2020|website=[[Centers for Disease Control and Prevention]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20200130202031/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/lab/rt-pcr-detection-instructions.html|archive-date=30 January 2020|access-date=1 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> نتيجو عمومًا چند ڪلاڪن کان ڏينهن ۾ ملندو آهي.<ref name="globenewswire1977226">{{Cite web|url=https://www.globenewswire.com/news-release/2020/01/30/1977226/0/en/Curetis-Group-Company-Ares-Genetics-and-BGI-Group-Collaborate-to-Offer-Next-Generation-Sequencing-and-PCR-based-Coronavirus-2019-nCoV-Testing-in-Europe.html|title=Curetis Group Company Ares Genetics and BGI Group Collaborate to Offer Next-Generation Sequencing and PCR-based Coronavirus (2019-nCoV) Testing in Europe|date=30 January 2020|website=GlobeNewswire News Room|archive-url=https://web.archive.org/web/20200131201626/https://www.globenewswire.com/news-release/2020/01/30/1977226/0/en/Curetis-Group-Company-Ares-Genetics-and-BGI-Group-Collaborate-to-Offer-Next-Generation-Sequencing-and-PCR-based-Coronavirus-2019-nCoV-Testing-in-Europe.html|archive-date=31 January 2020|access-date=1 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="20200130businessinsider">{{Cite web|url=https://www.businessinsider.com/how-to-know-if-you-have-the-coronavirus-pcr-test-2020-1|title=There's only one way to know if you have the coronavirus, and it involves machines full of spit and mucus|last=Brueck|first=Hilary|date=30 January 2020|website=Business Insider|archive-url=https://web.archive.org/web/20200201034232/https://www.businessinsider.com/how-to-know-if-you-have-the-coronavirus-pcr-test-2020-1|archive-date=1 February 2020|access-date=1 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> رت جي ٽيسٽ پڻ ڪري سگهجي ٿي پر ان جي لاءِ ٻن هفتن جي دوران رت (خون) جي ٻن نمونن جي ضرورت پوندي آهي ۽ سُٺا نتيجا پڻ گهٽ ايندا آهن.<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/publications-detail/laboratory-testing-for-2019-novel-coronavirus-in-suspected-human-cases-20200117|title=Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases|archive-url=https://web.archive.org/web/20200221192745/https://www.who.int/publications-detail/laboratory-testing-for-2019-novel-coronavirus-in-suspected-human-cases-20200117|archive-date=21 February 2020|access-date=26 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> چيني سائنسدان ڪورونا وائرس جي ڇڪ کي محدود ڪرڻ جي صلاحيت رکندا هيا ۽ انهن هڪ genetic sequence جينياتي ترتيب جاري ڪئي ته جيئن سموري دنيا جي ليبارٽريون آزاداڻي طور پولي ميريز چين ري ايڪشن (PCR) ٽيسٽ تيار ڪري وائرس سان انفيڪشن جي سُڃآڻپ ڪري سگهن۔<ref name="Hui14Jan2020"/><ref name="Cohen17Jan20202">{{cite journal|vauthors=Cohen J, Normile D|date=January 2020|title=New SARS-like virus in China triggers alarm|url=https://mcb.uconn.edu/wp-content/uploads/sites/2341/2020/01/WuhanScience24Jan2020.pdf|journal=Science|volume=367|issue=6475|pages=234–35|doi=10.1126/science.367.6475.234|pmid=31949058|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211230310/https://mcb.uconn.edu/wp-content/uploads/sites/2341/2020/01/WuhanScience24Jan2020.pdf|archive-date=11 February 2020|access-date=11 February 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref><ref name="ncbiWuhanGenomes">{{Cite web|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/labs/virus/vssi/#/virus?SeqType_s=Nucleotide&VirusLineage_ss=Wuhan%20seafood%20market%20pneumonia%20virus,%20taxid:2697049|title=Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 data hub|website=NCBI|access-date=4 March 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> 26 فيبروري 2020 تائين، هتي ڪوئي اينٽي باڊي ٽيسٽ يا پوائنٽ پوائنٽ آف ڪيئر ٽيسٽ نه هئي تنهنڪري ان جي تياري جي لاءِ ڪوششون جاري آهن.<ref>{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Pang J, Wang MX, Ang IY, Tan SH, Lewis RF, Chen JI, Gutierrez RA, Gwee SX, Chua PE, Yang Q, Ng XY, Yap RK, Tan HY, Teo YY, Tan CC, Cook AR, Yap JC, Hsu LY|date=February 2020|title=Potential Rapid Diagnostics, Vaccine and Therapeutics for 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV): A Systematic Review|journal=Journal of Clinical Medicine|volume=9|issue=3|pages=623|doi=10.3390/jcm9030623|pmid=32110875}}</ref> ووهان يونيورسٽي جي زونگنان اسپتال مرض جي سُڃاڻپ جي لاءِ هدايتون جاري ڪيون، جنهن ۾ مطبي خصوصیتن ۽ وبائي مرض جي خطري جي بنياد تي انفيڪشن جي پروڙ لڳائڻ جو طريقو تجويز ڪيو ويو هيو. ان ۾ اهي ماڻهو شامل هيا جيڪي هيٺئين منجهان گهٽ ۾ گهٽٻن علامتن ملن ٿيون، انکانسواءِ ووهان ڄآڻايل يا متاثر شخص سان تعلق رهيو: بخار، نمونيا جي اميجنگ خصوصیت، رت جي اَڇي گهرڙن (ريڊ بلڊ سيل) جو تعداد ۾ گهٽتائي يا لمفي گهرڙن جو تعداد ۾ گهٽتائي.<ref name=":3"/> 26 فيبروري 2020 تي وويان جي تونگجي اسپتال ۾ هڪ ٽيم جي ذريعي ڇاپيل هڪ اڀياس منجهان پَروُڙ پئجي سگهي ته ڪووِڊ-19 جي لاءِ سينو يا ڇاتي جو سي ٽي اسڪين، پولي ميريز چين ري ايڪشن (71%) جي مقابلي ۾ گهڻو حساسيت (98%) رکندو آهي.<ref name=":4"/> غلط ناڪاري (منفي) نتيجا پي سي آر ڪِٽ جي ناڪامي جي سبب کان اچي سگهن ٿا، يا نموني منجهان ڪنهن هڪ مسئلي يا ٽيسٽ کي انجام ڏيندڙن جي سب کان اچي سگهن ٿا. غلط مثبت نتيجا نيارا نرالا ئي اچڻ جا امڪان هوندا آهن.<ref name="Bai Yao Wei Tian 2020 p.">{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Bai Y, Yao L, Wei T, Tian F, Jin DY, Chen L, Wang M|date=February 2020|title=Presumed Asymptomatic Carrier Transmission of COVID-19|journal=JAMA|doi=10.1001/jama.2020.2565|pmc=7042844|pmid=32083643|doi-access=free}}</ref><gallery widths="300px"> File:COVID19CT2.webp|عام سي ٽي اميجنگ جا نتيجا File:COVID19CT1.webp|ريپِڊ پروگيشين مرحلي جي سي ٽي اميجنگ </gallery> == بچاءُ == {{multiple image|align=left|direction=vertical|total_width=375|caption_align=center <!-- image 1 -->|image1=Covid-19-curves-graphic-social-v3-sd.gif|alt1=ڊگهي عرصي تائين انفيڪشنن جي پکڙجڻ جي اثرَ جو خاڪو، جنهن کي موڙي سپاٽ ڪرڻ ڇوندا آهن، خاڪي ۾ سِرن يا مُنهن کي گهٽائڻ سان ماڻهن جي صيحت جي سارَسنڀَالَ جي سهولتن کي بهتر انداز هلائڻ ۽ وڌيڪ تياري جو وقت ملندو آهي.|caption1=ڊگهي عرصي تائين انفيڪشنز جي پکڙجڻ جي اثر جو خاڪو،جنهن کي موڙ کي سپاٽ ڪرڻ (flattening the curve) سڏين ٿا؛ خاڪي ۾ سِر کي گهٽائڻ سان ماڻهن جي صيحت جي سارسنڀال جون سهولتن کي بهتر انداز هلائڻ ۽ وڌيڪ تياري جو وقت ملندو آهي.<ref>{{cite web |last1=Wiles |first1=Siouxsie | name-list-format = vanc|author-link=Siouxsie Wiles|title=The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable |url=https://thespinoff.co.nz/society/09-03-2020/the-three-phases-of-covid-19-and-how-we-can-make-it-manageable/ |website=The Spinoff |access-date=9 مارچ 2020 |date=9 مارچ 2020}}</ref><ref name=Lancet2020Flatten>{{cite journal | vauthors = Anderson RM, Heesterbeek H, Klinkenberg D, Hollingsworth TD | title = How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? | journal = Lancet | date = مارچ 2020 | pmid = 32164834 | doi = 10.1016/S0140-6736(20)30567-5 | quote = A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation – eg, minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies. | doi-access = free}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.vox.com/2020/3/10/21171481/coronavirus-us-cases-quarantine-cancellation|title=How canceled events and self-quarantines save lives, in one chart |first=Eliza |last=Barclay | name-list-format = vanc |date=10 مارچ 2020|website=Vox}}</ref> <!-- image 2 -->|image2=Covid-19-curves-graphic2-stopthespread-v3.gif|alt2=موڙ کي سپاٽ ڪرڻ جا متبادلَ طريقا|caption2=موٽ کي سپاٽ ڪرڻ جا متبادل<ref>{{cite web |last1=Wiles |first1=Siouxsie | name-list-format = vanc|title=After 'Flatten the Curve'، we must now 'Stop the Spread'۔ Here's what that means |url=https://thespinoff.co.nz/society/14-03-2020/after-flatten-the-curve-we-must-now-stop-the-spread-heres-what-that-means/ |website=The Spinoff |access-date=13 مارچ 2020 |date=14 مارچ 2020}}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Anderson RM, Heesterbeek H, Klinkenberg D, Hollingsworth TD | title = How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic? | journal = Lancet | date = مارچ 2020 | pmid = 32164834 | doi = 10.1016/S0140-6736(20)30567-5}}</ref>}}2021 تائين يا جلد [[ڪووڊ-19 ويڪسين|سارس-ڪووي-2 جي خلاف ڪوئي ويڪسين]] تيار ڪرڻ جي اُميد ناهي ،<ref>{{cite web|url=https://www.sciencealert.com/who-says-a-coronavirus-vaccine-is-18-months-away|title=Here's Why It's Taking So Long to Develop a Vaccine for the New Coronavirus|last1=Grenfell|first1=Rob|last2=Drew|first2=Trevor|date=17 فيبروري 2020|website=Science Alert|archive-url=https://web.archive.org/web/20200228010631/https://www.sciencealert.com/who-says-a-coronavirus-vaccine-is-18-months-away|archive-date=28 فيبروري 2020|access-date=26 فيبروري 2020|name-list-format=vanc|url-status=live}}</ref> ڪووِڊ 19 جي عالمگير وبا کي قابو ڪرڻ جو اهم حصو وبائي لهر کي گهٽ جڪرڻ آهي، جنهن کي وبائي موڙ (epidemic curve) چئبو آهي، جنهن جي ذريعي انفيڪشنن جي شرح کي گهٽ ڪندڙ قدم کڻڻ ۾ مدد ملي سگهندي آهي.<ref name="Lancet2020Flatten"/> انفيڪشن جي شرح گهٽائڻ جي صيحت جي سهوليتن کي زير ڪندڙ جوکم کي گهٽ ڪرڻ، موجوده ڪيسن جي بهتر علاج ڪرڻ ۽ ويڪسين ۽ علاج جي تياري جي لاءِ وڌيڪ وقت ملڻ ۾ مدد حاصل ٿيندي آهي.<ref name="Lancet2020Flatten"/> مقام ۾ انفيڪشن جي منتقل ٿيڻ جي موقعن کي گهٽ ڪرڻ جي احتياي تدبيرن ۾ گهر ۾ رهڻ، سفر ۽ عوامي سرگرمين کي ڇڏي ڏيڻ، صابڻ سان هٿ ڌوئڻ عام گرم پاڻي سان گهٽ ۾ گهٽ ويهه سيڪنڊن تائين، بغير ڌوتل هٿن سان اکيون، نڪ ۽ مُنهَن کي هٿ لائڻ کان پاسو ڪرڻ شامل آهن.<ref name="CDC-Prevention & Treatment">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/about/prevention.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): Prevention & Treatment|author=Centers for Disease Control|author-link=Centers for Disease Control|date=3 فيبروري 2020|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20191215193934/https://www.cdc.gov/coronavirus/about/prevention.html|archive-date=15 ڊسمبر 2019|access-date=10 فيبروري 2020|url-status=live}}</ref><ref name="WHO Advice for Public">{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|title=Advice for Public|author-link=World Health Organization|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126025750/https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public|archive-date=26 جنوري 2020|access-date=10 فيبروري 2020|vauthors=((World Health Organization))|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> بيمارين کان بچاءُ ۽ ڪنٽرول جي مرڪزن (سي ڊي سي) تجويز ڏني آهي تہ کنگھ يا ڇڪون (نڇون) اڇڻ جي دوران مُنهَن ۽ نڪ کي ٺِشو پيپر سان ڍڪيو يا ٽشو نہ هجڻ جي صورت ۾ هٿ رکي کنگھندا ڪريو يا ڇڪ نڇ اڇي ته به ايئن ڪجي.<ref name="CDC-Prevention & Treatment"/> وڌيڪ اهو تہ کنگھ يا ڇڪ (نڇ) اڇڻ کانپوءِ هٿ کي سُٺِ نوميني ڌوئي ڇڏيو۔<ref name="CDC-Prevention & Treatment"/> ماڻهن کان پري فاصلو ٺاهي رکو ۽ اهڙيون تدبيرن سان متاثر ماڻهو سڀني ماڻهن ۾ پکڙجڻ کي گهٽائي سگهجي ٿو، اسڪول ۽ ڪم ڪرڻ جي جڳهن کي بند ڪرڻ، سفر تي پابندي لڳائڻ ۽ عوامي ميڙ يا هجوم کي ترڪ ڪرڻ کپي.<ref name="JHUSocialDistancing">{{cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/coronavirus-social-distancing-and-self-quarantine|title=Coronavirus, Social Distancing and Self Quarantine|last=Maragakis|first=Lisa Lockerd|website=www.hopkinsmedicine.org|publisher=Johns Hopkins University|name-list-format=vanc}}</ref> عالمي ادارو صيحت (ڊبليو ايڇ او) مطابق ماسڪ جو استعمال کنگھ يا ڇڪ نڇ اڇڻ يا شڪي (مشتبہ) ماڻهوءِ جي لاءِ ئي تجويز ڪيل آهي عام ماڻهن جن کي وائرس ناهي لڳو تن لاءِ ناهي.<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/when-and-how-to-use-masks|title=When and how to use masks|website=[[ورلڊ هيلٿ آرگنائيزيشن]] (WHO)|access-date=8 مارچ 2020|name-list-format=vanc}}</ref> امريڪا جي بيمارين کان بچاءُ ۽ ڪنٽرول جي مرڪزن (سي ڊي سي) وائرس جي منتقلي کان بچاءُ جي لاءِ تجويز ڏنني آهي تہ متاثر ٿيل ماڻهو گهرن ۾ رهند ۽ صرف علاج جي مقصد سان ٻاهر نڪرن. صيحيت جي سارسنڀال ڪندڙن سان ملڻ کان اڳ فون ڪريو، جڏهن ڪنهن ڪنهن مشتبہ انفيڪشن جي جڳهہ يا فرد سامهون ملو ته مُنهن کي ماسڪ پارايو، کنگھ ۽ ڇڪ نڇ اڇڻ وقت تيشو پيپر سان ڍڪيو، روزانو صابوڻ ۽ پاڻي سان هٿ ڌويو ۽ نجي شين کي گهر وارن کي ڏيڻ کان پاسو ڪريو۔<ref>{{cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/prevention.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) – Prevention & Treatment|date=10 مارچ 2020|name-list-format=vanc}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|title=What to do if you are sick with 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)|last=[[Centers for Disease Control and Prevention]]|date=11 فيبروري 2020|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200214153016/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/steps-when-sick.html|archive-date=14 فيبروري 2020|access-date=13 فيبروري 2020|url-status=live|name-list-format=vanc}}</ref> سي ڊي سي هي پڻ چيو آهي ته ڪاڪوس (ليٽرين) وڃڻ کان پوءِ يا هٿ گندي لڳايو، کائڻ کان اڳ ۽ نڪ صاف ڪرڻ، کنگھ يا ڇڪ نڇ ڏيڻ کانپوءِ 20 سيڪنڊ تائنين هٿن کي صابڻ ۽ پاڻِي سان هٿ ڌوئو. وڌيڪ ڇيل آهي تہ جڏهن پاڻي يا صابڻ ان مهل نه هجي ته الڪوحل تي ٻڌل هٿ جا جراثيم ماريندڙ (هينڊ سيني ٽائيزر) جنهن ۾ 60% سيڪڙو الڪحل هجي، کي استعمال ڪيريو۔<ref name="CDC-Prevention & Treatment"/> پري ڏُور علائقن جتي جراثيم ماريندڙ مادي آساني سان دستياب ناهي ، ان جي لاءِ ورلڊ هيلٿ آرگنائزيشن گهر ۾ تيار ڪرڻ جا ٻه طريقا ُٻڌايا آهن. ٻنهين طريقن ۾ ايٿينول يا آئيسو پروپائيل الڪوححل کي جراثيم کي ختم ڪرڻ واري سرگرمي کي وڌائڻ آهن انهيءَ جي لاءِ هائيڊروجن پرآڪسائيڊ جي شدت کي گهٽ ڪن ٿا جڏهن تہ گليسرول اهڪ مُرطب (humectant) طور ڪم ڪري ٿو.<ref>{{cite book|date=19 مارچ 2009|publisher=World Health Organization|chapter=WHO-recommended handrub formulations|accessdate=19 مارچ 2020|chapter-url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK144054/}}</ref> عالمي ادارو صحت بغير ڌوتل هٿن سان اکين، نڪ يا منهن کي هٿ لاهڻ کي جهلڻ جون هدايتون ڏنيون آهن.<ref name="WHO Advice for Public"/> عوامي مرڪزن تي وڃڻ کان پاسو ڪريو۔<ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/cities/chennai/watch-out-spitting-in-public-places-too-can-spread-infections/article30814578.ece|title=Watch out! Spitting in public places too can spread infections|last=M|first=Serena Josephine|date=14 فيروري 2020|work=The Hindu|access-date=12 مارچ 2020|name-list-format=vanc}}</ref> == حوالا == {{حوالا|2}} {{ڪورونا وائرس مها وبا، 2020}} [[زمرو:ڪوروناوائرس مها وبا 2019- 2020]] 22sog15sv6jsjgge2b9id7upu733hw5 سنڌي ظفر 0 71477 240231 235699 2022-08-16T16:41:07Z 182.189.219.249 wikitext text/x-wiki {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] -->|name=سنڌي ظفر|period=|website=https://writerzafar.blogspot.com/|signature=|relatives=|children=ٻہ نياڻيون|partner=|notableworks=ڀونءِ مان نڪتل ماڻھو (ڪھاڻيون)|subject=|nationality=سنڌي|native_name_lang=sd|occupation=ليکڪ، ڪھاڻيڪار، سنڌيڪار|death_place=[[ڄامشورو]] ۽ تدفين : [[مورو]] ۾ يار محمد شاھ قبرستان|death_date={{death date and age|df=yes|2021|12|08|1969|05|15}}|birth_place=[[ڳوٺ بجراڻي لغاري]]، [[مورو]] ، [[سنڌ]]|birth_date={{birth date|df=yes|1969|05|15}}|birth_name=گل حسن لغاري|pseudonym="ظفر"|image=Sindhi_Zafar.jpg|portaldisp=}} ظفر{{ٻيا نالا|انگريزي=''' Zafar '''}} - (جنم:15 مئي 1969 وفات: 08 ڊسمبر 2021) [[سنڌي ٻولي|سنڌي ٻوليءَ]] جو ناليوارو ڪھاڻيڪار، سنڌيڪار ۽ سنڌ دوست ٿي گذريو آهي. سنڌ جي هن ڪھاڻيڪار جو اصل نالو گل حسن هو، پر ادب جي دنيا ۾ هو ’ظفر‘ جي نالي سان مقبول ٿيو.<ref>[https://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%B8%D9%81%D8%B1%20%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D9%8A انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا | ظفر]</ref><ref>[https://writerzafar.blogspot.com/ سنڌي ظفر | بلاگ]</ref> == خاندان == سندس والد جو نالو [[منظور حسين لغاري]] ۽ ڏاڏي جو ميوو خان لغاري هو، جيڪو مورو ويجھو ڳوٺ بجراڻي لغاري جو پھريو استاد ٿي گذريو<ref name=":0">[https://memoriesofmanzoorleghari.wordpress.com/about/ منظور حسين لغاري جو پروفائيل]</ref><ref>[https://books.sindhsalamat.com/author/578 سنڌ سلامت | منظور حسين لغاري]</ref><ref>[https://memoriesofmanzoorleghari.wordpress.com/2018/01/04/%D9%84%D9%8A%DA%A9%DA%AA-%D8%AC%D9%8A-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%8A%D9%88%D9%88-%D8%AE%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81/ ميوو خان لغاري جو پروفائيل]</ref> == ننڍپڻ ۽ تعليم == هن 15 مئي 1969ع تي مورو ويجھو ڳوٺ بجراڻي لغاري ۾ جنم ورتو<ref name=":0">[https://memoriesofmanzoorleghari.wordpress.com/about/ منظور حسين لغاري جو پروفائيل]</ref>. پرائمري تعليم گورنمينٽ پرائمري اسڪول شادي خان ڍلو مورو، مئٽرڪ گورنمينٽ ھاءِ اسڪول مورو ۽ انٽرميڊيئٽ 1988ع ۾ گورنمينٽ مھراڻ ڊگري ڪاليج مورو مان حاصل ڪئي، پاڻ سنڌ زرعي يونيورسٽي ٽنڊوڄام مان 1997ع ۾ پلانٽ بريڊنگ اينڊ جينيٽڪس ۾ ايم ايس سي ڪيائين. == سنڌي ادب == سنڌي ادب جي واڌاري ۽ ترقيءَ جي حوالي سان منفرد ڪم ڪيو. ھُن لکڻ جي شروعات 1995ع کان ڪئي، سندس پھرين ڪھاڻي ”حر ۾ سپون جيئن“ عبرت مئگزين ۾ ڇپي. ان کان پوءِ سندس 19 ڪھاڻين تي مشتمل ڪتابي مجموعو ”ڀونءِ مان نڪتل ماڻھو“ آگسٽ 2000ع ۾ سنڌي ساھت گھر طرفان ڇپيو.<ref>[https://writerzafar.blogspot.com/2000/08/ ڀونءِ مان نڪتل ماڻھو (ڪھاڻيون)]</ref><ref>[http://www.oocities.org/zafar5b/ ڀونءِ مان نڪتل ماڻھو (ڪھاڻيون) ڪتاب]</ref> === ڪتابن جا ترجما === سندس سائنس جي ترجمي تي مشتمل هيٺيان پنج ڪتاب ڇپجي پڌرا ٿيا آهن.<ref>[https://writerzafar.blogspot.com/p/books.html ظفر جا پنج ترجمو ٿيل ڪتاب]</ref> # سقراط ـــ ڪورا ميسن، سيپٽمبر 2004ع # سگمنڊ فرائيڊ تورا ڪنيہ قاضي، مارچ 2005ع # جديد سائنس (حال ۽ مستقبل) ـــ آئزڪ اسيموف، جون 2005ع # سائنس ۽ سماج ـــ ڊاڪٽر سريو پرشاد گپتا، سيپٽمبر 2005 # يادگار شخصيتون ـــ جواھر لال نھرو، جنوري 2006 == ذاتي زندگي == ظفر جي شادي 22 فيبروري 1993ع ۾ ايس ناز سنڌو سان ٿي. جنهن مان کيس ٻہ نياڻيون ڪائتاب ۽ خوشي ڄايون. پاڻ 10 آڪٽوبر 1998ع ۾ ”اپالو چلڊرين“ نالي اسڪول کوليائين. اُن دور ۾ پرائيويٽ اسڪولن جو رجحان گھٽ ھجڻ باوجود محدود فيس رکيائين ۽ ڪجھ ٻارن کي مفت پڻ داخلا ڏنائين ـ == وفات == ڪجھ وقت کان طبيعت ناساز رھي، 05 ڊسمبر 2021ع تي طبيعت گھڻي خراب ٿيڻ سبب لمس اسپتال ڄامشورو ايڊمٽ ڪيو ويو، جتي ٻئي ڏينھن ڪورونا جو نتيجو ھاڪاري اچڻ کان پوءِ 08 ڊسمبر 2021ع تي ھميشہ لاءِ ڀونءِ ڇڏي ويو.<ref>[http://www.thekawish.com/beta/index.php?date=2021-12-09&pageno=12 روزاني ڪاوش ڪراچي اخبار ۾ وڇوڙي جي خبر]</ref> == حوالا == {{حوالا|2}} [[زمرو:1923ع جون پيدائشون]] [[زمرو:1997ع جون فوتگيون]] [[زمرو:ترقي پسند اديب]] [[زمرو:سنڌ جا جديد شاعر]] [[زمرو:سنڌ يونيورسٽي]] [[زمرو:سنڌي ادب]] [[زمرو:سنڌي شاعر]] [[زمرو:سنڌي شاعري]] [[زمرو:سنڌي ماڻھو]] [[زمرو:شاعر]] [[زمرو:شڪارپور ضلعي جا ماڻھو]] [[زمرو:ماڻھو]] [[زمرو:ويهين صدي جا شاعر]] d33zsmr82dy08f3s2qs2an6mm1lzq7v سردار ٻرڙو 0 72076 240228 240163 2022-08-16T15:31:39Z 182.189.219.249 wikitext text/x-wiki {{Infobox Politician|image=Sardar_Buriro.jpg|caption=ڪھاڻيڪار، شاعر، مضمون نويس ۽ سنڌيڪار|name=سردار احمد ٻرڙو <br/> Sardar Ahmed Buriro|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1999|02|01}}|birth_place=[[ڳوٺ مبارڪ ٻرڙو]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date=|death_place=|resting_place=|known_for=[[سنڌي قوم پرستي]]، [[افسانوي ادب]]، [[تاريخ]]، ۽ [[سائنسي فلسفو]]|awards=(ڪھاڻي نشست) روٽيڪٽ ڪلب ڄامشورو 2020-21|signature=|parents=|children=|website=https://mokhipublication.blogspot.com}} '''سردار ٻرڙو'''({{lang-en|Sardar Buriro}}، پيدائش: 01 فيبروري 1999) موکي پبليڪيشن جو چيف ايڊيٽر، ڪالمنگار، ڪھاڻيڪار، شاعر ۽ سنڌيڪار آھي. پاڻ سوويت اڳواڻ ڪامريڊ جوزف اسٽالن جي ڪتاب ”آن دي روڊ ٽو آڪٽوبر“ جو سنڌيڪار آھي. == تعارف == سردار جو پورو نالو سردار احمد ٻرڙو آھي.<ref name=":0">{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/author/984|title=سردار ٻرڙو جا ڪِتاب|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-11}}</ref> پاڻ 01 فيبروري 1999ع تي مورو ويجھو ڳوٺ مبارڪ ٻرڙو ۾ ڄائو. پاڻ لکڻ جي شروعات 2017ع کان ڪئي. سندس مضمونن مان ”سماجي ذميواريون ۽ سنڌ ۾ ملٽي نيشنل ڪمپنين جو ڪردار“<ref>{{حوالو_ويب|url=https://awamiawaz.pk/501584/|title=سماجي ذميواريون ۽سنڌ اندر ملٽي نيشنل ڪمپنين جو ڪردار|date=2020-01-31|website=Awami Awaz|language=ur|access-date=2022-08-11}}</ref>، ”مادري ٻولين جي اھميت ۽ انھن جي راھ ۾ رڪاوٽون“ ۽ ”سنڌ جي قومي راند ملاکڙو اھميت، عروج ۽ زوال“ ۽ ٻيا شامل آھن. ڪھاڻين ۾ ”اپاھج بڻايل ٻار (بنگالي ڪھاڻي جو ترجمو)“<ref>{{حوالو_ويب|url=https://sindhishortstories.blogspot.com/2022/03/blog-post_94.html|title=سنڌي افسانا ۽ ڪھاڻيون: اپاھج بڻايل ٻارَ - نمير اي چوڌري - سردار ٻرڙو|last=Sindhipeoples|date=2022-03-17|website=سنڌي افسانا ۽ ڪھاڻيون|access-date=2022-08-11}}</ref>، ”سنڌ کي پرتو“، ”قضا ڪھاڻي“، ”بغاوت“، ”چوڏس چانڊوڪي راتيون“ ۽ ”سڀ خاموش آھن“ مشھور آھن. == تعليم == پاڻ پرائمري تعليم پاڪستان بيت المال اسڪول نوشھروفيروز، مئٽرڪ گورنمينٽ بوائز ھاءِ اسڪول مبارڪ خان ٻرڙو، انٽرميڊيئٽ مھراڻ ڊگري ڪاليج مورو، ڊپلوما آف ايسوسيئيٽ انجنئرنگ گورنمينٽ پولي ٽيڪنيڪل ڪاليج دادو ۽ گريجوئيشن بيچلر آف بزنس ايڊمنسٽريشن، سنڌ يونيورسٽي ڪمپس دادو مان حاصل ڪئي. == موکي پبليڪيشن == پاڻ موکي پبليڪيشن طرفان 02 اپريل 2022ع تي منقعد ڪرايل سنڌي ظفر جي ياد ۾ ”پھرين مورو فيسٽيول“ کان پوءِ مڪمل طور تي موکي پبليڪيشن جو ساٿي رھيو. پاڻ ھن وقت چيف ايڊيٽر جي عھدي تي موکي پبليڪيشن ۾ ڪم ڪري رھيو آھي.<ref>{{حوالو_ويب|url=https://mokhipublication.blogspot.com/p/contact.html|title=Mokhi Publication: Contact|website=Mokhi Publication|access-date=2022-08-11}}</ref> == سردار ٻرڙو جا لکيل ڪتاب == * (1) جلا وطن لڙڪ ـ شاعري (2021ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/book/1466/view|title=جلاوطن لُڙڪ - سردار ٻرڙو {{!}} سنڌسلامت ڪتاب گهر|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-11}}</ref><ref name=":0" /> * (2) آڪٽوبر انقلاب ۽ بالشويڪ حڪمت عمليون (ترجمو: اپريل 2022ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://mokhipublication.blogspot.com/2022/04/blog-post_25.html|title=Mokhi Publication: آڪٽوبر انقلاب ۽ بالشويڪ حڪمت عمليون ـ جوزف اسٽالن/ سردار ٻرڙو|website=Mokhi Publication|access-date=2022-08-11}}</ref> ==حوالا== {{حوالا}} gbmzjx9bislb0q9lhd1ss2g85393tau 240234 240228 2022-08-17T11:47:52Z 182.189.208.134 wikitext text/x-wiki {{Infobox Politician|image=Sardar_Buriro.jpg|caption=ڪھاڻيڪار، شاعر، مضمون نويس ۽ سنڌيڪار|name=سردار احمد ٻرڙو <br/> Sardar Ahmed Buriro|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1999|02|01}}|birth_place=[[ڳوٺ مبارڪ ٻرڙو]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date=|death_place=|resting_place=|known_for=[[سنڌي قوم پرست]]|awards=(ڪھاڻي نشست) روٽيڪٽ ڪلب ڄامشورو 2020-21|signature=|parents=|children=|website=https://mokhipublication.blogspot.com}} '''سردار ٻرڙو'''({{lang-en|Sardar Buriro}}، پيدائش: 01 فيبروري 1999) موکي پبليڪيشن جو چيف ايڊيٽر، ڪالمنگار، ڪھاڻيڪار، شاعر ۽ سنڌيڪار آھي. پاڻ سوويت اڳواڻ ڪامريڊ جوزف اسٽالن جي ڪتاب ”آن دي روڊ ٽو آڪٽوبر“ جو سنڌيڪار آھي. == تعارف == سردار جو پورو نالو سردار احمد ٻرڙو آھي.<ref name=":0">{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/author/984|title=سردار ٻرڙو جا ڪِتاب|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-11}}</ref> پاڻ 01 فيبروري 1999ع تي مورو ويجھو ڳوٺ مبارڪ ٻرڙو ۾ ڄائو. پاڻ لکڻ جي شروعات 2017ع کان ڪئي. سندس مضمونن مان ”سماجي ذميواريون ۽ سنڌ ۾ ملٽي نيشنل ڪمپنين جو ڪردار“<ref>{{حوالو_ويب|url=https://awamiawaz.pk/501584/|title=سماجي ذميواريون ۽سنڌ اندر ملٽي نيشنل ڪمپنين جو ڪردار|date=2020-01-31|website=Awami Awaz|language=ur|access-date=2022-08-11}}</ref>، ”مادري ٻولين جي اھميت ۽ انھن جي راھ ۾ رڪاوٽون“ ۽ ”سنڌ جي قومي راند ملاکڙو اھميت، عروج ۽ زوال“ ۽ ٻيا شامل آھن. ڪھاڻين ۾ ”اپاھج بڻايل ٻار (بنگالي ڪھاڻي جو ترجمو)“<ref>{{حوالو_ويب|url=https://sindhishortstories.blogspot.com/2022/03/blog-post_94.html|title=سنڌي افسانا ۽ ڪھاڻيون: اپاھج بڻايل ٻارَ - نمير اي چوڌري - سردار ٻرڙو|last=Sindhipeoples|date=2022-03-17|website=سنڌي افسانا ۽ ڪھاڻيون|access-date=2022-08-11}}</ref>، ”سنڌ کي پرتو“، ”قضا ڪھاڻي“، ”بغاوت“، ”چوڏس چانڊوڪي راتيون“ ۽ ”سڀ خاموش آھن“ مشھور آھن. == تعليم == پاڻ پرائمري تعليم پاڪستان بيت المال اسڪول نوشھروفيروز، ميٽرڪ گورنمينٽ بوائز ھاءِ اسڪول مبارڪ خان ٻرڙو، انٽرميڊيئٽ مھراڻ ڊگري ڪاليج مورو، ڊپلوما آف ايسوسيئيٽ انجنيئرنگ گورنمينٽ پولي ٽيڪنيڪل ڪاليج دادو ۽ گريجوئيشن بيچلر آف بزنس ايڊمنسٽريشن، سنڌ يونيورسٽي ڪمپس دادو مان حاصل ڪئي. == موکي پبليڪيشن == پاڻ موکي پبليڪيشن طرفان 02 اپريل 2022ع تي منقعد ڪرايل سنڌي ظفر جي ياد ۾ ”پھرين مورو فيسٽيول“ کان پوءِ مڪمل طور تي موکي پبليڪيشن جو ساٿي رھيو. پاڻ ھن وقت چيف ايڊيٽر جي عھدي تي موکي پبليڪيشن ۾ ڪم ڪري رھيو آھي.<ref>{{حوالو_ويب|url=https://mokhipublication.blogspot.com/p/contact.html|title=Mokhi Publication: Contact|website=Mokhi Publication|access-date=2022-08-11}}</ref> == سردار ٻرڙو جا لکيل ڪتاب == * (1) جلا وطن لڙڪ ـ شاعري (2021ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/book/1466/view|title=جلاوطن لُڙڪ - سردار ٻرڙو {{!}} سنڌسلامت ڪتاب گهر|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-11}}</ref><ref name=":0" /> * (2) آڪٽوبر انقلاب ۽ بالشويڪ حڪمت عمليون (ترجمو: اپريل 2022ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://mokhipublication.blogspot.com/2022/04/blog-post_25.html|title=Mokhi Publication: آڪٽوبر انقلاب ۽ بالشويڪ حڪمت عمليون ـ جوزف اسٽالن/ سردار ٻرڙو|website=Mokhi Publication|access-date=2022-08-11}}</ref> ==حوالا== {{حوالا}} 2q4wyiv9nnbyv1j4bnirt11tdp3o6c7 منظور حسين لغاري 0 72096 240229 2022-08-16T16:18:31Z 182.189.219.249 نئون صفحو: {{Infobox Politician|image=Manzoor_Hussain_Leghari.jpg|caption=سب انجنيئر، ڪھاڻيڪار، شاعر ۽ مضمون نويس|name=منظور حسين لغاري <br/> Manzoor Hussain Leghari|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1931|12|18}}|birth_place=[[ڳوٺ لغاري بجراڻي]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date={{death date|df=yes|2013|11|21}}|death_place=[[مورو]]، [[سنڌ]]|resting_place=يار محمد... wikitext text/x-wiki {{Infobox Politician|image=Manzoor_Hussain_Leghari.jpg|caption=سب انجنيئر، ڪھاڻيڪار، شاعر ۽ مضمون نويس|name=منظور حسين لغاري <br/> Manzoor Hussain Leghari|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1931|12|18}}|birth_place=[[ڳوٺ لغاري بجراڻي]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date={{death date|df=yes|2013|11|21}}|death_place=[[مورو]]، [[سنڌ]]|resting_place=يار محمد شاه قبرستان، [[مورو]]|known_for=[[سب انجنيئر]]، [[ليکڪ]]|awards=|signature=|parents=|children=|website=https://manzoorhussainleghari.blogspot.com|birth_name=ڏتل خان لغاري}}منظور حسين لغاري ({{lang-en|Sardar Buriro}}، پيدائش: 18 ڊسمبر 1931ع) سب انجنيئر، ليکڪ ۽ مضمون نويس آهي. پاڻ ”ايران جو سفر“، ”نه اُهي وڻ نه واهيرا“، ”دادو مورو پل جي ڪهاڻي سب انجنيئر جي زباني“، ”ڪفارو“ ۽ ٻين اڻ ڇپيل ڪتابن جو ليکڪ آهي. == تعارف == منظور حسين جي پيدائش 18 ڊسمبر 1931ع ڳوٺ بجراڻي لغاري ۾ ٿي. پرائمري تعليم پنهنجي والد استاد ميوو خان لغاري وٽ ڳوٺ ۾ ئي حاصل ڪيائين 1950ع ۾ نوشهري مدرسي مان مئٽرڪ پاس ڪري اين، اي، ڊي انجنيئرنگ ڪاليج ڪراچي مان 1959ع ۾ پوزيشن سان ڊپلوما ڪيائين. پي. ڊيبليو. ڊي ايريگيشن ڪوٽڙي بئراج، سکر بئراج ۽ دادو مورو پل تي سب انجنيئر جي حيثيت سان ڪم ڪيائين. 15 ڊسمبر 1991ع ۾ رٽائرڊ ٿيو. == منظور حسين لغاري جا لکيل ڪتاب == * (1) ايران جو سفر، سنڌي ساهت گهر، فيبروري 2002ع * (2) == حوالا == <references /> 9llpwnnil9ap4e47fo368rjy6xceow3 240230 240229 2022-08-16T16:40:00Z 182.189.219.249 wikitext text/x-wiki {{Infobox Politician|image=Manzoor_Hussain_Leghari.jpg|caption=سب انجنيئر، ڪھاڻيڪار، شاعر ۽ مضمون نويس|name=منظور حسين لغاري <br/> Manzoor Hussain Leghari|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1931|12|18}}|birth_place=[[ڳوٺ لغاري بجراڻي]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date={{death date|df=yes|2013|11|21}}|death_place=[[مورو]]، [[سنڌ]]|resting_place=يار محمد شاه قبرستان، [[مورو]]|known_for=[[سب انجنيئر]]، [[ليکڪ]]|awards=|signature=|parents=|children=|website=https://manzoorhussainleghari.blogspot.com|birth_name=ڏتل خان لغاري}}منظور حسين لغاري ({{lang-en|Manzoor Hussain Leghari}}، پيدائش: 18 ڊسمبر 1931ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/author/578|title=منظور حسين لغاري جا ڪِتاب|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-16}}</ref> سب انجنيئر، ليکڪ ۽ مضمون نويس آهي. پاڻ ”ايران جو سفر“، ”نه اُهي وڻ نه واهيرا“، ”دادو مورو پل جي ڪهاڻي سب انجنيئر جي زباني“، ”ڪفارو“ ۽ ٻين اڻ ڇپيل ڪتابن جو ليکڪ آهي. == تعارف == منظور حسين لغاري 18 ڊسمبر 1931ع استاد ميوو خان لغاري جي گهر ۾ جنم ورتو. استاد ميوو خان لغاري ڳوٺ بجراڻي لغاري جو پهريو استاد جنهن پنهنجي ٻن فرزندن (احسان علي لغاري ۽ منظور حسين لغاري) کي ڪلهن تي کڻي بنيادي تعليم پنهنجي اسڪول مان حاصل ڪرائي. منظور حسين لغاري جي اولادن ۾ ڇھ پٽ ۽ ٽي نياڻيون آهن. == تعليم ۽ نوڪري == پرائمري تعليم پنهنجي والد استاد ميوو خان لغاري وٽ ڳوٺ ۾ ئي حاصل ڪيائين. 1950ع ۾ نوشهري مدرسي مان مئٽرڪ پاس ڪري اين، اي، ڊي انجنيئرنگ ڪاليج ڪراچي مان 1959ع ۾ پوزيشن سان ڊپلوما ڪيائين. پي. ڊيبليو. ڊي ايريگيشن ڪوٽڙي بئراج، سکر بئراج ۽ دادو مورو پل تي سب انجنيئر جي حيثيت سان ڪم ڪيائين. 15 ڊسمبر 1991ع ۾ رٽائرڊ ٿيو. == وفات == منظور حسين لغاري جي 25 آگسٽ 2013ع تي طبيعت ناساز ٿي، جنهن کان پوءِ ڪراچي ۾ چيڪ اپ پڻ ڪرايو. پاڻ 21 نومبر 2013ع تي وفات ڪئي. == منظور حسين لغاري جا لکيل ڪتاب == * (1) ايران جو سفر، سنڌي ساهت گهر، فيبروري 2002ع * (2) نه اُهي وڻ نه واهيرا، موکي پبليڪيشن، مئي 2020ع <ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/book/951/view|title=نه اُهي وڻ نه واهيرا - منظور حسين لغاري {{!}} سنڌسلامت ڪتاب گهر|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-16}}</ref> == حوالا == <references /> l9vsmj0wq0nkbdkyvty6farhl53cy46 240232 240230 2022-08-16T16:41:59Z 182.189.219.249 wikitext text/x-wiki {{Infobox Politician|image=Manzoor_Hussain_Leghari.jpg|caption=سب انجنيئر، ڪھاڻيڪار ۽ مضمون نويس|name=منظور حسين لغاري <br/> Manzoor Hussain Leghari|native_name=|office=|term_start=|term_end=|birth_date={{birth date|df=yes|1931|12|18}}|birth_place=[[ڳوٺ لغاري بجراڻي]]، [[مورو]]، [[سنڌ]]|death_date={{death date|df=yes|2013|11|21}}|death_place=[[مورو]]، [[سنڌ]]|resting_place=يار محمد شاه قبرستان، [[مورو]]|known_for=[[سب انجنيئر]]، [[ليکڪ]]|awards=|signature=|parents=|children=|website=https://manzoorhussainleghari.blogspot.com|birth_name=ڏتل خان لغاري}}منظور حسين لغاري ({{lang-en|Manzoor Hussain Leghari}}، پيدائش: 18 ڊسمبر 1931ع)<ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/author/578|title=منظور حسين لغاري جا ڪِتاب|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-16}}</ref> سب انجنيئر، ليکڪ ۽ مضمون نويس آهي. پاڻ ”ايران جو سفر“، ”نه اُهي وڻ نه واهيرا“، ”دادو مورو پل جي ڪهاڻي سب انجنيئر جي زباني“، ”ڪفارو“ ۽ ٻين اڻ ڇپيل ڪتابن جو ليکڪ آهي. == تعارف == منظور حسين لغاري 18 ڊسمبر 1931ع استاد ميوو خان لغاري جي گهر ۾ جنم ورتو. استاد ميوو خان لغاري ڳوٺ بجراڻي لغاري جو پهريو استاد جنهن پنهنجي ٻن فرزندن (احسان علي لغاري ۽ منظور حسين لغاري) کي ڪلهن تي کڻي بنيادي تعليم پنهنجي اسڪول مان حاصل ڪرائي. منظور حسين لغاري جي اولادن ۾ ڇھ پٽ ۽ ٽي نياڻيون آهن. == تعليم ۽ نوڪري == پرائمري تعليم پنهنجي والد استاد ميوو خان لغاري وٽ ڳوٺ ۾ ئي حاصل ڪيائين. 1950ع ۾ نوشهري مدرسي مان مئٽرڪ پاس ڪري اين، اي، ڊي انجنيئرنگ ڪاليج ڪراچي مان 1959ع ۾ پوزيشن سان ڊپلوما ڪيائين. پي. ڊيبليو. ڊي ايريگيشن ڪوٽڙي بئراج، سکر بئراج ۽ دادو مورو پل تي سب انجنيئر جي حيثيت سان ڪم ڪيائين. 15 ڊسمبر 1991ع ۾ رٽائرڊ ٿيو. == وفات == منظور حسين لغاري جي 25 آگسٽ 2013ع تي طبيعت ناساز ٿي، جنهن کان پوءِ ڪراچي ۾ چيڪ اپ پڻ ڪرايو. پاڻ 21 نومبر 2013ع تي وفات ڪئي. == منظور حسين لغاري جا لکيل ڪتاب == * (1) ايران جو سفر، سنڌي ساهت گهر، فيبروري 2002ع * (2) نه اُهي وڻ نه واهيرا، موکي پبليڪيشن، مئي 2020ع <ref>{{حوالو_ويب|url=https://books.sindhsalamat.com/book/951/view|title=نه اُهي وڻ نه واهيرا - منظور حسين لغاري {{!}} سنڌسلامت ڪتاب گهر|website=SindhSalamat Kitab Ghar|language=sd|access-date=2022-08-16}}</ref> == حوالا == <references /> 0lji9ukb1r8bu8xkkjya3k2iqbsab6n