وکیپیڈیا skrwiki https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%AA MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter میڈیا خاص ڳالھ مہاڑ ورتݨ آلا ورتݨ آلے دی ڳالھ مہاڑ وکیپیڈیا وکیپیڈیا ڳالھ مہاڑ فائل فائل ڳالھ مہاڑ میڈیا وکی میڈیا وکی ڳالھ مہاڑ سانچہ سانچہ ڳالھ مہاڑ مدد مدد ڳالھ مہاڑ ونکی ونکی ڳالھ مہاڑ TimedText TimedText talk ماڈیول ماڈیول ڳالھ مہاڑ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 4825 26793 26748 2022-07-20T17:06:05Z Sraiki 12 Reverted edits by [[Special:Contributions/Sraiki|Sraiki]] ([[User talk:Sraiki|talk]]) to last revision by [[User:Mukhtiaraliunar|Mukhtiaraliunar]] wikitext text/x-wiki روبینہ قریشی ([[اردو]]:روبینہ قریشی) ([[سندھی]]:روبینہ قریشی) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء) [[پاکستان]] دے [[سندھی]] کلاسیکی ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہئی۔ اُوہ ١٩٦٠ء تُوں ١٩٩٠ء دے ݙہاکے دے وِچالے ٻہوں مہان٘دری ہئی۔ اُوہ [[ریڈیو پاکستان]] [[حیدر آباد]]، [[سندھ]] دے ذریعے متعارف کرواوݨ آلی ابتدائی سندھی زنانیاں ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہَن۔ اُنّھاں نے زیادہ تر [[صوفی ڳاݨے]] ڳائے ہَن۔ اُوہ "سندھ دی کوئل" اَتے "نائٹنگیل آف سندھ" (سندھ دی بُلبل) دے ناں نال مشہور ہَن۔ == ابتدائی حیاتی == روبینہ ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء کُوں [[پاکستان]] دے شہر [[حیدر آباد]] وِچ ڄَمّی ہئی۔<ref>[http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=روبينا%20قريشي سندھی ٻولی دے انسائیکلوپیڈیا تُوں اخذ کِیتا ڳیا۔]</ref> اُون٘دا اَصل ناں "عائشہ شیخ" اَتے پِیؤ دا ناں "اِلٰہی بخش" ہئی۔ بھان٘ویں جو اُوہ ہِک عام ڳائیکی ٹَٻَّر تُوں کائے ناں ہَن، جاں جو اُنّھاں دے بِھرا عبدالغفور شیخ مقامی ڳائیک ہَن۔ جہڑیلے اُوہ پرائمری سکول وِچ تعلیم حاصل کرین٘دی پئی ہئی اُݙّݨ تُوں اُوں نے سکول دے فنگشناں اتے پروگراماں وِچ ڳاوݨ دا اَغاز کِیتا۔ مہان٘درے ماہرِ تعلیم اَتے موسیقار ڈیڈی لیلا وتی نے اُنّھاں دی ڳائیکی کِیتے حون٘صلہ ودھارا کِیتا۔<ref>http://www.pechro.com/blog_details.php?blog_id=189</ref> == شراکتاں == ریڈیو پاکستان حیدر آباد نے صوفی شاعراں دے سین٘کڑے ڳاݨیاں کُوں ریکارڈ کِیتا جِنّھاں وِچ [[شاہ عبداللطیف|شاہ عبداللطیف بھٹائی]]، [[سچل سرمست|سچّل سر مست]]، [[ بڈھل فقیر]]، [[ منٹھار فقیر]] اَتے ٻئے شامل ہَن۔ جِنّھاں کُوں روبینہ نے اپݨے ٻیلی ڳائیکاں [[زرینہ بلوچ]]، [[آمنہ]]، اَتے [[زیب النساء]] دے نال پرنیوے دے ٻہوں ساے ڳاݨے "[[سہرا]]" وی ڳائے۔ اِیہ سہرے اَڄ وی پورے سندھ وِچ دُھم پین٘دے ہِن۔ اُنّھاں نے کُجھ سندھی فِلماں دے پِچھوکڑ اَواز ڳائیکہ دے طور تے وی ڳاݨے ڳائے جِنّھاں وِچ گھونگھٹ لاہ کنوار<ref>[https://pakmag.net/film/db/details.php?pid=4070 پاکستانی فلماں دا ڈیٹا بیس]</ref> (گهونگهٽ لاھ ڪنوار) اَتے سسئی پننہون (سسئي پنهون) شامل ہِن۔ == دُھم پاوݨ آلے ڳاݨے == روبینہ نے سین٘کڑے ڳاݨے ڳائے ہَن۔ اُنّھاں وِچُوں زیادہ تر ڳاݨے ریڈیو پاکستان حیدر آباد دی موسیقی لائبریری وِچ مِل وین٘دے ہِن۔ تَلّے اُنّھاں دے کُجھ دُھم پاوݨ آلیاں ڳاݨیاں دی نا مکمل تن٘دِیر حروفِ تہجّی دے مطابق پیش کِیتی ڳئی ہِے۔ * Aaee Mund Malhari Way (آئي مند ملهاري) * اچی لالن لٹیج میاں، منھینجو لوڑ لکن میں (اچي لالڻ لٽيج ميان، منهنجو لوڙھ لڪن ۾) * اکھیوں آرزو، اکھیوں التجائو (اکيون آرزوئو، اکيون التجائو)، شاعر: نور شاہین * ڈاچی والیا موڑ مہار وے (ڏاچي واليا موڙ مهار وي) * ہوئج ہوشیار، خبردار، ترکن آہے تر میں (هوئج هوشيار خبردار، ترڪڻ آهي تر ۾) * مور تھو ٹلے رانا، گجر جو (مور ٿو ٽلي راڻا، گجر جو) * نا محلن میں سوھیں تھی، نوری نمانی (نه محلن ۾ سونهين ٿي، نوري نماڻي) * ننگڑا نمانی دا، جيویں تیويں پالنا (ننگڙا نماڻي دا، جيوين تيوين پالڻا) ، شاعر: [[سچل سرمست]] * پان پنہوں آؤں آھیاں، بھینر بھلی ناہیاں، (پاڻ پنهون آئون آهيان، ڙي ڀينر ڀلي ناهيان) * او تھنجوں گالہیوں سجن، مان پئی گائیندیس، (ُاو تنهنجون ڳالهيون سڄڻ مان پئي ڳائينديس) ، شاعر: [[مخدوم امین فہیم]] * سجن کرے سینگار، آیو منہنجے اگن تے (سڄڻ ڪري سينگار، آيو منهنجي اڱڻ تي) ، شاعر: محمد جمان ہالو * عمر مون نہ ونن تھنجوں ماڑیوں الا (عمر مون نه وڻن تنهنجون ماڙيون الا) * عمر آئوں ویندڑو پچھاں کو الا ، جتے منہنجا مارو (عمر آئون ويندڙو پڇان ڪو الا، جتي منهنجا مارو) * ِ یار ساجن جے فرق آؤں ماری (يار سڄڻ جي فراق آئون ماري) ، شاعر: [[شاہ عبداللطیف بھٹائی]] == حوالہ جات == [[ونکی:پاکستانی لوک ڳائیکہ]] [[ونکی:پاکستانی لوک ڳائیکاں]] [[ونکی:پاکستانی لوک موسیقی]] [[ونکی:مہان٘درے تِرِیمتاں]] [[ونکی:زنانیاں اتے اُنّھاں دے متعلقات]] [[ونکی:سندھی لوک موسیقی]] [[ونکی:سندھی ٻولی دے ڳائیکاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے ڳائیکاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے تِرِیمتاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے شخصیّتاں]] [[ونکی:پاکستانی شخصیّتاں]] 7chvozw4x0939hu1j0m5c3idjsz6h92 26799 26793 2022-07-21T04:21:35Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki روبینہ قریشی ([[اردو]]:روبینہ قریشی) ([[سندھی]]:روبینہ قریشی) (ڄَمَّݨ دی تَرِیخ: ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء) [[پاکستان]] دے [[سندھی]] کلاسیکی ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہئی۔ اُوہ ١٩٦٠ء تُوں ١٩٩٠ء دے ݙہاکے دے وِچالے ٻہوں مہان٘دری ہئی۔ اُوہ [[ریڈیو پاکستان]] [[حیدر آباد]]، [[سندھ]] دے ذریعے متعارف کرواوݨ آلی ابتدائی سندھی زنانیاں ڳائیکاں وِچُوں ہِک ہَن۔ اُنّھاں نے زیادہ تر [[صوفی ڳاݨے]] ڳائے ہَن۔ اُوہ "سندھ دی کوئل" اَتے "نائٹنگیل آف سندھ" (سندھ دی بُلبل) دے ناں نال مشہور ہَن۔ == ابتدائی حیاتی == روبینہ ١٩ اکتوبر ١٩٤٠ء کُوں [[پاکستان]] دے شہر [[حیدر آباد]] وِچ ڄَمّی ہئی۔<ref>[http://www.encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=روبينا%20قريشي سندھی ٻولی دے انسائیکلوپیڈیا تُوں اخذ کِیتا ڳیا۔]</ref> اُون٘دا اَصل ناں "عائشہ شیخ" اَتے پِیؤ دا ناں "اِلٰہی بخش" ہئی۔ بھان٘ویں جو اُوہ ہِک عام ڳائیکی ٹَٻَّر تُوں کائے ناں ہَن، جاں جو اُنّھاں دے بِھرا عبدالغفور شیخ مقامی ڳائیک ہَن۔ جہڑیلے اُوہ پرائمری سکول وِچ تعلیم حاصل کرین٘دی پئی ہئی اُݙّݨ تُوں اُوں نے سکول دے فنگشناں اتے پروگراماں وِچ ڳاوݨ دا اَغاز کِیتا۔ مہان٘درے ماہرِ تعلیم اَتے موسیقار ڈیڈی لیلا وتی نے اُنّھاں دی ڳائیکی کِیتے حون٘صلہ ودھارا کِیتا۔<ref>http://www.pechro.com/blog_details.php?blog_id=189</ref> == شراکتاں == ریڈیو پاکستان حیدر آباد نے صوفی شاعراں دے سین٘کڑے ڳاݨیاں کُوں ریکارڈ کِیتا جِنّھاں وِچ [[شاہ عبداللطیف|شاہ عبداللطیف بھٹائی]]، [[سچل سرمست|سچّل سر مست]]، [[ بڈھل فقیر]]، [[ منٹھار فقیر]] اَتے ٻئے شامل ہَن۔ جِنّھاں کُوں روبینہ نے اپݨے ٻیلی ڳائیکاں [[زرینہ بلوچ]]، [[آمنہ]]، اَتے [[زیب النساء]] دے نال پرنیوے دے ٻہوں ساے ڳاݨے "[[سہرا]]" وی ڳائے۔ اِیہ سہرے اَڄ وی پورے سندھ وِچ دُھم پین٘دے ہِن۔ اُنّھاں نے کُجھ سندھی فِلماں دے پِچھوکڑ اَواز ڳائیکہ دے طور تے وی ڳاݨے ڳائے جِنّھاں وِچ گھونگھٹ لاہ کنوار<ref>[https://pakmag.net/film/db/details.php?pid=4070 پاکستانی فلماں دا ڈیٹا بیس]</ref> (گهونگهٽ لاھ ڪنوار) اَتے سسئی پننہون (سسئي پنهون) شامل ہِن۔ == دُھم پاوݨ آلے ڳاݨے == روبینہ نے سین٘کڑے ڳاݨے ڳائے ہَن۔ اُنّھاں وِچُوں زیادہ تر ڳاݨے ریڈیو پاکستان حیدر آباد دی موسیقی لائبریری وِچ مِل وین٘دے ہِن۔ تَلّے اُنّھاں دے کُجھ دُھم پاوݨ آلیاں ڳاݨیاں دی نا مکمل تن٘دِیر حروفِ تہجّی دے مطابق پیش کِیتی ڳئی ہِے۔ * Aaee Mund Malhari Way (آئي مند ملهاري) * اچی لالن لٹیج میاں، منھینجو لوڑ لکن میں (اچي لالڻ لٽيج ميان، منهنجو لوڙھ لڪن ۾) * اکھیوں آرزو، اکھیوں التجائو (اکيون آرزوئو، اکيون التجائو)، شاعر: نور شاہین * ݙاچی والیا موڑ مہار وے (ڏاچي واليا موڙ مهار وي) * ہوئج ہوشیار، خبردار، ترکن آہے تر میں (هوئج هوشيار خبردار، ترڪڻ آهي تر ۾) * مور تھو ٹلے رانا، گجر جو (مور ٿو ٽلي راڻا، گجر جو) * نا محلن میں سوھیں تھی، نوری نمانی (نه محلن ۾ سونهين ٿي، نوري نماڻي) * ننگڑا نمانی دا، جيویں تیويں پالنا (ننگڙا نماڻي دا، جيوين تيوين پالڻا) ، شاعر: [[سچل سرمست]] * پان پنہوں آؤں آھیاں، بھینر بھلی ناہیاں، (پاڻ پنهون آئون آهيان، ڙي ڀينر ڀلي ناهيان) * او تھنجوں گالہیوں سجن، مان پئی گائیندیس، (ُاو تنهنجون ڳالهيون سڄڻ مان پئي ڳائينديس) ، شاعر: [[مخدوم امین فہیم]] * سجن کرے سینگار، آیو منہنجے اگن تے (سڄڻ ڪري سينگار، آيو منهنجي اڱڻ تي) ، شاعر: محمد جمان ہالو * عمر مون نہ ونن تھنجوں ماڑیوں الا (عمر مون نه وڻن تنهنجون ماڙيون الا) * عمر آئوں ویندڑو پچھاں کو الا ، جتے منہنجا مارو (عمر آئون ويندڙو پڇان ڪو الا، جتي منهنجا مارو) * ِ یار ساجن جے فرق آؤں ماری (يار سڄڻ جي فراق آئون ماري) ، شاعر: [[شاہ عبداللطیف بھٹائی]] == وفات == ١٣ جولائی ٢٠٢٢ء کوں کراچی وچ فوت تھئی۔ کافی عرصے توں کینسر دی مریض ہائی۔<ref>https://jang.com.pk/news/1110452</ref><ref>https://www.aaj.tv/news/30292286/</ref> == حوالہ جات == [[ونکی:پاکستانی لوک ڳائیکہ]] [[ونکی:پاکستانی لوک ڳائیکاں]] [[ونکی:پاکستانی لوک موسیقی]] [[ونکی:مہان٘درے تِرِیمتاں]] [[ونکی:زنانیاں اتے اُنّھاں دے متعلقات]] [[ونکی:سندھی لوک موسیقی]] [[ونکی:سندھی ٻولی دے ڳائیکاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے ڳائیکاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے تِرِیمتاں]] [[ونکی:وِیہوِیں صدی دے شخصیّتاں]] [[ونکی:پاکستانی شخصیّتاں]] 3fsp4svu9pmknl7a2giygy5outnvbgu 0 5483 26808 25681 2022-07-21T10:07:53Z Sraiki 12 Sraiki نے [[سرائیکی لوک ادب]] کوں [[اقرب لسکاݨی]] آلے پاسے ریڈائرکٹ کیتے ٻاجھ منتقل کیتے wikitext text/x-wiki کل کوڑ میدان اچ جتدیں ہوٸیں ،گیوں ہار تے ونج تے سِجھ ابھریے کنڈ لگدی دُھپ توں لگدا ہا،جیویں نار تے ونج تے سِجھ ابھریے گُھپ تار اندھارا اکھیاں توں، تھٸے پار تے ونج تے سِجھ ابھریے اساں سچ دی شام لنگھٸی اقرب ،ساکوں دار تے ونج تے  سِجھ اُبھریے ff8xxaic4e86lugrtrk1kmwjfj78ws1 26809 26808 2022-07-21T10:10:31Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki اقرب لسکاݨی [[سرائیکی زبان]] دا سوہݨا شاعر ہے == نمونہ کلام == === ݙوہڑہ === کل کوڑ میدان اچ جتدیں ہوٸیں ،گیوں ہار تے ونج تے سِجھ ابھریے کنڈ لگدی دُھپ توں لگدا ہا،جیویں نار تے ونج تے سِجھ ابھریے گُھپ تار اندھارا اکھیاں توں، تھٸے پار تے ونج تے سِجھ ابھریے اساں سچ دی شام لنگھٸی اقرب ،ساکوں دار تے ونج تے  سِجھ اُبھریے === بال غریب دے رات نبیڑی رکھدن === بال غریب دے رات نبیڑی رکھدن بکھ دے کیڑے نندراں چھیڑی رکھدن حسرتیں دے دریا تے تریے ویندن خواب وی لگدے کاغذی بیڑی رکھدن محبوب اکھیں توں لنگھیا آوے متاں عاشق دل دی نکی چویڑی رکھدن توں توں میں اچ بندہ مویا ویندے لوک اصل اچ سوچاں گٸیڑی رکھدن راہ نہ چھوڑیں منزل تانڑیں یارا وا دے جھولے پیر اُکھیڑی رکھدن کہیں دے بیٹ دیاں منجھیں چھیڑنڑ آلے کہیں دیاں اجکل یاداں چھیڑی رکھدن سنگتی توڑے رلے ہوندن اقرب پر او اپنڑاں آپ نکھیڑی رکھدن اقرب لسکانڑی === توڑے پاڑاں پٹ کے === توڑے پاڑاں پٹ کے اُچھلی ونج ساڈیاں جاہیں تھیندیاں آ ڈیکھیں آ ڈیکھیں ساول انگ انگ توں ساڈیاں لاہیں تھیندیاں آ ڈیکھیں جیڑھیاں اقرب دھاہیں سنڑدا پٸیں بند دھاہیں تھیندیاں آ ڈیکھیں اساں پیار دے ونڑ ہیں پھپھڑ آٶسوں ساڈیاں چھاہیں تھیندیاں آ ڈیکھیں اقرب لسکانڑی moepn1ncocdgzmqhmoorjp24g6cu3gm 0 5484 26803 25686 2022-07-21T10:00:42Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki <ref>آصف خان رند بلوچ </ref>خبر نٸیں او کیا کیا سوچیندا بیٹھا ہا جیڑھا بھوٸیں تے لیکے مریندا بیٹھا ہا انویں تاں ہا پاگل جیاں کُٸی نظردا کہیں نال گالھیں کریندا بیٹھا ہا اے دنیا ہے فانی اتھاں کہیں نٸیں راہنڑاں ایہا گالھ گالھا ڈسیندا بیٹھا ہا توڑے ریت دے ہن مگر او دیوانہ بنڑا گھر بہشتی وچیندا بیٹھا ہا او اقرب ہے شاہ رگ کنوں وی ذیادہ کوٸی پڑھ کے قرآں اکھیندا بیٹھا ہا [[اَقرب لسکاݨی]] 2y6nw656yi0yd4wy69quwg5m11p2q9h 26810 26803 2022-07-21T10:12:35Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki <ref>آصف خان رند بلوچ </ref>خبر نٸیں او کیا کیا سوچیندا بیٹھا ہا جیڑھا بھوٸیں تے لیکے مریندا بیٹھا ہا انویں تاں ہا پاگل جیاں کُٸی نظردا کہیں نال گالھیں کریندا بیٹھا ہا اے دنیا ہے فانی اتھاں کہیں نٸیں راہنڑاں ایہا گالھ گالھا ڈسیندا بیٹھا ہا توڑے ریت دے ہن مگر او دیوانہ بنڑا گھر بہشتی وچیندا بیٹھا ہا او اقرب ہے شاہ رگ کنوں وی ذیادہ کوٸی پڑھ کے قرآں اکھیندا بیٹھا ہا [[اقرب لسکاݨی|اَقرب لسکاݨی]] sh382nuevurpxpvfzxt2efrvz6cmsr5 0 5571 26807 25801 2022-07-21T10:05:40Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki خزاں دی رُت وِچ بہار موسم جے آونڄے تاں عجیب لڳدے کوئی ساتھی قربت دے پیارے لمحے وی چا وّنڄے تاں عجیب لڳدے کوئی جے وّل وّل دِلا سے ݙیوے حیاتی ساری دیاں قسماں چاوے تے چا وِسارے اُو ڈھیر مُدت بھُلا ونڄے تاں عجیب لڳدے اساݙی منزل سُراب منزل اساں تاں [[سورج|سُورج]] دے نال ڈھلݨے پِچھانواں بݨ تے کوئی درد ساݙے ونڈا ونجے تاں عجیب لڳدے اساں تاں نقاش حیاتی ساری ہِیں آستین اِچ پے نانگ پالین سڄݨ ، لٹیرا جے بݨ تے ساکوں بچا ونڄے تاں عجیب لڳدے jkfnqj4e0ak6qbnstskscmpjwzh9p7j 0 5691 26804 25939 2022-07-21T10:02:01Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki 2۔(لاوارث) از۔ مہرین فاطمہ اے کیا ظلم اے؟۔ دھیاں لاوارث تے سوتر وارث ہن میݙی دھی چپ کر بولیسوں تاں رل ویسوں اماں! اے کوڑے پرچے بنڑوائی ودن ابا انہاں کوں زمین کینی ݙتی اے فراڈ نال کم کیتی ودن میݙی دھی لاوارث ہیں اگوں پچھوں کون اے اپݨاں۔ اللّٰہ کرے کوئی لاوارث نہ ہوے ݙو دھیاں بختو تے حسینہ کوں فاطمہ مائی ڳل لاتے روندی ٻیٹھی ہئی۔ چاچے رسول بخش کوں موئے   اڄاں مہینہ کینا تھیا ہا۔ ایندے سوتریں آکھیا جو  رسول بخش زمین ساݙے ناں کرتے ݙتی ڳے صرف [[گھر]] آلی زمین کینی ویچی باقی ساری زمین ساکوں ݙتی ڳے۔ اَتے  ویسے وی سوتر حق دار ہوندن قانونی طور تے وی۔ بختو-رو-تے-آکھیا تے-دھیاں حق دار کینی ہوندیاں پیو دیاں، ابا دھی اے گھر تیݙا اے تساں رہو اساݙے سوتر دیاں دھیاں ہو ساݙیاں دھیاں ہو۔ ݙاڈھی قدر کیتے وے سوتر دے دھیاں دی۔ لاوارث جوہیں ہک شام ماسی فاطمہ، بختو تے حسینہ کوں گھن تے ڳئی۔ ݙاہ سال تھی ڳئین خدا ڄاݨے کتھاں اے زندہ وی ہن یا مک ڳئین۔ ہاں پر چاچے رسول بخش دی زمین سمیت ایندے سوتریں دیاں سب ویک گئین۔ انہاں دیاں اولاداں کوئی نشئی تھی ڳئین کوئی چور بنڑ ڳئین۔ mo6b8k33s3uek7d7rw71jldugx7rfb7 0 5811 26805 26395 2022-07-21T10:03:20Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki یونانِ صغیر دا پندھیڑو کہیں ویلھے خیال اندے جو شاعری کیوں ہے؟ کیا شاعری دے اندر موجود موضوعات ویلھے دے تقاضے پورے کریندے پن یا کائنا؟ شاعر آپݨی فطرت دے نیڑے حقیقی موضوعات کوں شاعری دی زینت بنڑیندے پن یا کائنا؟ اونویں جیکر ݙیکھوں تاں شاعریں دی تندیر اے تلاں دگھری ہے جو لکھݨ پوووں تاں ڈھڳ صفحے لکھیج ویسن پر موضوعاتی شاعری تے معنوی شاعری دا حصول ٻہوں گھٹ محسوس تھیسی جیندی معاشرے کوں لوڑھ ہے۔ کیوں جو شاعر ہمیش کنوں شعور دی علامت ریہے تے معاشرہ اوں کنوں ٻہوں توقعات وی رکھیندے جو او معاشرتی ڳالھیں کریسی۔ معاشرے دے ݙکھ بیان کریسی تے ہنیں کوں حوصلہ ݙیوݨ دے نال نال حل وی بیان کریسی۔ اتے میں جیکر اے آکھاں جو قدرتی مناظر وی آپݨی تعریف سݨݨ سانگے شاعر دے لفظیں دے منتظر ہوندن تاں بےجا نہ ہوسی کیوں جو فطرتی مناظر خود شاعر وی ہن تے متشاعر وی۔ جینویں انسان دی خواہش ہوندی ہے جو ہوندی چنڳئی بیان تھیوے اوندے حسن دی تعریف تھیوے۔بالکل اینویں ہی فطرت وی نظارے وی آپݨے اندر خواہش رکھیندن جو ہنیں دی تعریف تھیوے جیڑھے جو تعریف دے لائق وی ہن۔ شاعر دی شاعری ہوندے خیالات دے نال نال اکھریں تے ٻہوں ٹردی ہے۔ جیندے خیال تے اکھر جڑ ڳئے او سامع دی سماعت دے اعلی درجے پرکھیا ڳئے۔ اینجھا ہک شاعر اڄ موضوع دا حصہ ہے جیندے سانگے اے منڈھ ٻدھیا ڳئے۔ یقیناً تساں ہنیں دے ناں کنوں ڄاݨ سنڄاݨ رکھیندے ہوسو۔ اݙا کریم والا وستی چولاݨی تونسہ شریف [[ضلع دیرہ غازی خان|ضلع دیرہ غازی خاں]] دا نینگر سئیں عبدالمناف واقف ہے۔ جئیں آپݨی شاعری تے آپݨے اخلاق نال وسو واݨیں کوں مل گھن گھدے۔ انسانی کلام ہے مکمل قطعی نئیں تھی سڳدا پر انسان دی حد تونڑیں ݙٹھا ونڄے تاں کمال ہے۔محدود سوچ نال جتھاں انسانی عقل آپݨے سو فیصد وچوں پنجھا کیا پنجوی دی آدھل وی نئیں استعمال کرݨ دی استطاعت رکھیندی اتھاں ایں طرز دا کلام لکھݨ لائقِ تحسین ضرور ہے جیڑھا مناف واقف یا ہِنیں جھیں شعراء لکھئیے یا وَرتئیے۔ ؎نفرت دے دیواریں کوں ڈھیندا ہویا مر ڳئے او  شخص  محبت  دا  عَلم  چاتی وَدا ہا المیاتی شاعری موضوعاتی کنوں یقیناً وکھری ہوندی ہے۔جیندے اندر مواخذے دے نال نال تاریخی پہلو کوں وی مدِنظر رکھݨا پوندے تے آپݨی ڳال دے اندر چاشنی پیدا کرݨ سانگے وقتی تقاضے وی سامݨے رکھ اکھریں دی چوݨ کرݨی پوندی ہے جیندا ٻہوں سوہݨا استعمال اتلے شعر ءچ موجود ہے۔ اینویں ہی ؎اوندے ݙکھیں دا سیک آوݨ ݙے مونجھ  تھوڑا پرو تے تھی ٻہہ آں حوصلہ ہمیش کہیں ناں کہیں جاہ اَتھݨ ونڄ لَیندے۔ او بھانویں ٻݙدے ہوئے کوں ݙتا ونڄے تاں او تَر پوسی او بھانویں حیاتی ءچ ناکام تھیوݨ والے کوں ݙتا ونڄے او ٹر پوسی او عملی میدان ءچ کتھئیں کہیں جاہ رک پووے تاں او آپݨی بھلی ٹور وی سنبھال گھنسی۔ پر ڳال اے ہے جو حوصلہ ݙیوے کون؟ اڄ دا رواج تاں اے ہے جو مڑی ٻݙدے ہوئے کوں ٻوڑ چھوڑو۔ معمہ ہے جو بندہ ٻݙدا پئے تے لوک تصویراں بنڑیندے کھڑن بچاوݨ دا کئی نئیں پیا سچیندا۔ اے تلاں تاں بےحسی تھی ڳئی ہے۔ پر اڄ وی سیاݨا سوڈھا شاعر واقف سئیں وانگوں آپݨی وسوں کوں سڄاک رکھݨ سانگے آپݨا کردار ادا کریندئیں آہدے توں جو رستہ وٹا کے ویندا پئیں ! کیا توں پیرے مِٹا کے ویندا پئیں ! لڳدے  ولݨ  دا  موڈ  نئیں  تیݙا اِتنا  اُچا   آلا   کے  ویندا  پئیں  ! جینویں جو میں پہلے بیان کر ڳیاں جو شاعر او جیڑھا وسوں دے ݙکھ ݙنج بیاں کرے عام لوکیں دے مسائل بیان کرے۔ ہنیں لوکیں دی اواز بݨے جیڑھے شودے ہن۔ جیڑھے گنگے ٻاتے ہن۔ آپݨے حق سانگے ٻول نئیں سڳدے یا ہنیں کوں ٻولݨ دا موقع نئیں ݙتا ویندا۔ ہنیں دا مونڈھا بݨ ہنیں دی ڳال کرے۔ اتے میں ایں نینگر دی شاعری وچ اے حوصلہ ݙٹھے جیڑھا نِماݨے لوکیں کوں نِراس نئیں تھیوݨ ݙیندا بلکہ ہنیں دا مونڈھا بنڑدے ہنیں کوں حوصلہ ݙیندے۔ وَل پِِچھیں جے جیݙاالمیہ کیوں نہ ہووے اوکوں جھاڳݨ سَوکھا تھی ویندے۔ اتے ایں نظم وچ وی ہک اینجھا المیہ ہے تے اوندا چھیکڑ ݙیکھݨ جوڳا ہے۔ اٹھی پُترا ݙیکھ آں ترائے وج ڳئین توں اٹھی ہتھ منہ دھو جے تئیں میں آپ تہجد پڑھ گھنداں کل مِلیاں تیݙے سٙر کو میں ہک ݙینہ دی چُھٹی منگ آیاں اٹھی جلدی کر ڄل بٹھے تے اے ہفتہ ݙاڈھا اوکھا ہے تیکوں پتے میں بیمار تھیاں ایں ہفتے حاضریاں تھوڑیاں ہن ایں ہفتے خرچہ زیادہ ہے اُݙو ہے وی اج جمرات دا ݙینہ اڄ گودے خرچہ ݙیوڑاں ہے کل گارا وافر مار آیاں توں دوٻے چاچا ݙیندا رہیں میں سِلھیں جلدی تھپ گھنساں ول جلدی گھر دو ول آسوں ول ڄلسوں ݙوہیں شہر ولا اُٹھی پترا شاباش جلدی کر تیݙا بستہ وی تاں گھنڑاں ہے کل پھٹیاں چنڑدیں ترٹ پئی ہے تیݙی ما دی جتی گھنڑیں ہے میݙی خیر ہے میں تاں ٻڈھڑا ہاں میں پاڑیا چولا پئی رکھساں میں خوش تھی وقت نبھئی رکھساں ݙوہیں سائیکل چا تے ٹر پئے ہیں پُڄ ڳئے ہیں خان دے بٹھے تے جݙاں سلھیں تھپ تے فارغ تھیوں اتوں گودے کار تے ٹھا کیتے ݙو ہتھیں نال سلام کیتم میݙے کولوں پچھس اے کون ہے میں آکھیے میݙا پتر ہے سئیں اہدے ایکوں کنتیں گھن آئیں میں آکھیے گودا نہ پچھ بس ٻہوں شوق ہے ایکوں پڑھݨ دا ایکوں روز استاد مرینداہے اہدے وردی پا تے آیا کر   ایندی وردی گھنداں خرچہ ݙیو ایندا بستہ گھنداں خرچہ ݙیو میݙا خرچے دا بس آکھݨ ہا ایویں گودا یکدم اٹھیا آئے ݙو مندے چھک دے ݙتن سی کوئی خرچہ کئنی بھڄ ونڄو جے خرچا نہویں کر سڳدا کیوں ٻال سکول پٹھیندا ہیں کیوں ڄنڑیا ہاوی ݙس ایکوں میݙے کیتے ڳچی گھٹ سٹس میں خرچہ شرچا نئیں ݙیندا میں پتر دے منہ دو ݙٹھا ہے میݙے پتر دا ٹھڈا ساہ نکھتے ݙو ہنجوں میݙیاں نکھتیاں آئین میکوں رو کے آکھس ڄل ابا میکوں بستہ شستہ نئیں چہیدا میں وردی شردی نئیں منگدا ڄل کالب چا ٻئے بٹھے تے تیݙے نال تھپیساں سلھیں میں میں پڑھ ݙکھلیساں گودے کوں جیرھا پچھلی عید تے ݙتا ہئی او خرچا خرچا کائنا ہم او خرچا حالی لاتھے تھیا گھر ڄل کے" واقف" چا ݙینداں میݙی ما کوں جُتی گھن ݙیویں ہک شئے جیڑھی مناف واقف دی شاعری وچ ایں ویلھے تونڑیں سامݨے ائی ہے او ہنیں دی رومانوی شاعری دا پہلو ہے۔ ویسے تاں ہنیں دی شاعری وچ رومانوی پہلو ٻہوں گھٹ ہے پر جیڑھا ہے او منفرد محسوس ضرور پیا تھیندے۔ ہنیں دی اکھ رومانوی پہلو کوں کینویں ݙہدی ہے تے کیڑھے طرز نال ہنیں بیان کیتے او ہیٹھوں ضرور نمونے دے طور تے ݙیساں پر ہوں توں پہلے میں آکھساں جو ہنیں دی ایں طرز دی شاعری وچ ہک نواں ضابطہ پاتا ویندے۔ مجموعی طور تے اے آکھیا ونڄ سڳدے جو ایں نینگر دی شاعری تے اوندے موضوعات دلیر ہن اتے ایہو ویلھے دا تقاضہ وی ہے۔ ہنیں دی نظم ݙیکھو: اڄ پچھداں صاحب ایمان توں میں ہر غیرت مند انسان توں میں اج ڳال کریساں سچی میں   تھوڑی کڑوی ہے پر سچی ہے ہتھ ٻدھ کے عرض کریندا ہاں میں چاتے قلم بغاوت دا انہاں لوکاں نال عداوت دا جیرھے دین دے قاعدے بھل ٻیٹھن جیرھے جڳ تے عاشق ہُل ٻیٹھن جیرھے یار دا مطلب ڄانڑ دے نئیں جیرھے پیار دا مقصد ڄانڑ دے نئیں انہاں لوکاں کیتے عرض اے ہے اساں کیدو نال کھڑے ہیں تھئے اساں رانجھے نال نِسے کھڑ دے اساں اینجھی ہیر کوں بھا لئیندوں اساں اوں ہمشیر دے ویر نسے جیہری چوریاں کٹ کےچاونڄے ہتھ نال کھواوے غیریں کوں اوہیر ضمیر دی  قاتل  ہے او اپݨے  ویر  دی  قاتل  ہے او پیو دی پڳ دی دشمن ہے او رانجھا وی او رانجھا  نئیں جیندا مال چراوے اوندی ول جیندا نمک کھاوے اوندی ول ول عزت رولی راہوے او اساں اوں رانجھے دے یار نسے اساں کیدو نال کھڑے راھسوں اے رانجھا ہیر تے کیدو وی ساݙے اپݨے ظلم توں بنڑدے ہِن حق دھی کوں ہووے ٻولݨ دا ول رانجھا غیرت مند ہووے   جیرھیاں لک لک ملݨ رانجھےکوں او ہیراں  ہیراں نی یارو جے رانجھے عزت دے دشمن ہن او رانجھے رانجھے نئیں یارو جے ہیراں رانجھے ایویں رہ ایجھے عشق کنؤں بیزار ہِسے اساں واقف غیرت مند ہِسے اساں کیدو نال تاں کھڑ سڳدوں اساں رانجھے نال نسے کھڑدے ویسے اے نظماں ݙیکھ تے اے خیال گردش کریندا پیا ہوسی جو مناف واقف نظم دا شاعر ہے۔ اتے اے ڳال کہیں حد تونڑیں ٹھیک وی ہے پر ایندے نال نال خوشی دی ڳال اے ہے جو نظم دے نال نال ہنیں باقی اصنافِ سخن تے وی توجو ݙتی ہے تے غزل دا نبھاہ وی ٻہوں سوہݨا نبھائے۔ پر میں ہنیں دی شاعری وچ سرائیکی ریتیں رسمیں دی سانبھ ٻہوں گھٹ ݙٹھی ہے جیندے اتے مناف واقف کوں توجو ݙیوݨ دی لوڑھ ہے۔ایندے نال رومانوی شاعری کوں وی بین الاقوامی ادبی تقاضئیں نال ٹورݨ دا اہر کرن۔ تساں وی ہنیں دی غزل دی چس چئو تے میکوں ݙیو موکل۔ اللہ سوہݨے دے حوالے ؎توڑے  جِتنا  بے کار  ہامی میں یار  تیݙا  تاں  یار  ہامی  میں میکوں سٹ کے تئیں ٹھیک کیتا ہے تیݙے  راہ  دی  دیوار  ہامی  میں کوئ  ݙراوا  تاں  یار  ݙیویں  ہا ہِک  ݙراوے  دی  مار  ہامی  میں میݙے  سِر  تے  سوار  تھیندا  پئے جیندی  کنڈ  تے  سوار  ہامی  میں میکوں ݙکھ دی جھریٹ کھا ڳئی ہے نہ  تاں  شیشے  دی  کار  ہامی  میں ہݨ خزاں ہاب تھی ڳیاں واقف تیݙے ہوندیں بہار   ہامی   میں لکھت (شہبازتبسمؔ) 3uv09chg951ekss9is2ndjdn7wkqiw0 0 5825 26806 26502 2022-07-21T10:04:59Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki == گنگی حوا جئی دا قاصد == السلام علیکم!سجݨو کیاحال ہن؟ امید ہے بھلے ہوسو۔ دعا ہے مولا تہاکوں نِت سوکھا سلامت رکھے۔ سجݨو!حال حوال خیر دا ہے۔ ٻاݨ مریندے، اَلا اَلیندے جڳ تے ڄاݨے سُنڄاتے ویندن۔ چپ چاپ ہمیش مارئیے ویندن۔ پر ہک ڳال ہے مارکا ہُنیں وچ ذہانت تے سنجیدگی بَلا دی ہوندی ہے۔کُئی ڳال اینویں نئیں کریندے جیڑھی بے مقصد ہووے۔ مطلب عرفِ عام وچ جیکوں اساں آہدوں جو اول فول نئیں اَلیندے۔ وَݙا نپیا تُلیا اَلیندن۔ اَلیندے کݙاہیں ہن پر اَلیندے کمال ہن۔ ہِیں وجہ کنوں کہیں کوں راس ٻہوں گھٹ اندن تہوں مارئیے ویندن۔ مارئیے ونڄݨ کنوں مراد ہے جو ہُنیں کوں وقتی شہرت نئیں ملدی جیندے او صحیح معنی حق دار ہوندن خیر ویلھا آپ انصاف کریندے۔ کیوں جو ویلھا وَݙی عدالت کریندے۔ تے ہنیں لوکیں کوں نِتار تے آن کھڑیندے۔ ڳال کجھ چوکھی تھیوݨ پئے ڳئی ہے محسوس اُکا نہ کریسو کیوں جو پَریتی حال ٹوری ٻیٹھوں۔ کݙاہیں کݙاہیں تاں تہاڈا ساݙا سنجوک بنڑدے۔ اچھا تہاکوں اے ݙساں پِچھلی ݙینہہ وار میݙی ملاقات تھئی ہے اینجھے بندے نال جیڑھا ٻہوں کم گو ہا پر ہا ٻہوں کمال۔اللہ کرے چِرک تئیں جیوے تے اینویں سیاݨیاں ڳالہیں "حوا جائی" وانگوں کریندا راہوے۔ سمجھ تاں ڳئے ہوسو میں کیندی ڳال ٻیٹھا کرینداں۔ جِیا جِیا اینویں سئیں اینویں وہوا دی بھاڳوند دھرتی دا سوہݨا وَکھرا شاعر بلکہ استادالشعراء سئیں "محمدرمضان ناداؔر"۔میں تھورائیت ہاں سئیں دا جو ہُنیں آپݨی سوہݨی لکھت "حوا جائی" میکوں دان کیتی۔یقین کرو میکوں اے کتاب پڑھ تے ݙاڈھی چَس ائی ہے۔ہِیندے اندر اصنافِ سُخن، ایندا یک موضوع ہووݨ ایکوں وَکھرا کریندا پئے۔ اتے موضوع وی او جیڑھا کہ اڄوکے ویلھے وچ انتہائی ضروری ہے۔ کیوں جو تریمت جیکوں صنفِ نازک وی آکھیا ویندے ٻہوں مسائل دا شکار ہے بھانویں او کہیں وی روپ ءِچ کیوں نئیں۔ او دھی ہے تاں اوکھ اوندے لیکھے مُنڈھ کنوں تے اے طعنہ جو وَت دھی ڄا پئی ہے(جہالت)۔ ماء ہے تاں ٻالیں دے ہر ناز برداشت کریسی تے وَلدے وچ اڳوں اولاد اوکوں کوجھا چا کریسی۔ اللہ معاف کرے تساں آپ سیاݨے ہاؤ۔[[اللہ]] سئیں دا تے فرمان ہے جو جنت ماء دے پیریں وچ ہے تے اڄ دی نسل ماء کوں اُکا مُڑی سمجھدی کائی شئے نئیں۔ توبہ ہے یار۔ اللہ ہدایت ݙیوے۔ ایں توں علاوہ نونہہ ہے تاں اتھاں مسائل ہن جو نونہہ کوں دھی وانگوں سمجھݨ تاں جیویں گناہ ہووے۔ جتنا جو داری کرے وَت وی ہے تاں نونہہ۔ ایہا دھی وی تاں کہیں دی نونہہ بنڑدی ہے ونڄ اے نِسے سوچیندے۔ ایندے نال نال تریمت کہیں دی ذال(گھروالی) وی تاں ہے۔ اتھاں وی اوکھی۔ جوان(گھروالا) دی خدمت انج کریسی اڳوں جوان پھوکیا تاݨیا ہتھوں اے نال آکھسی جو توں مُڑی گُنگی ٻہہ۔ مارکا سچ سچ ݙسائے اینویں ہے یا کائنا؟ اچھا وَل کݙاہیں سوچیا وی ہیسے جو ایں معاملے کوں سُدھارݨا چاہیدے۔ کائنا اسلوں کائنا۔ وَل انصاف نال ݙسو ہاں زمانہ جاہلیت وانگو ہیسے یا؟؟؟اڳوں تساں آپ سیاݨے ہاؤ۔ ݙیکھو بند ݙیکھو ناداؔر سئیں دا او آہدن: میں ماء ہاں دردیں ماری ہاں میں دھی ہاں درد ازاری ہاں ہاں ذال تاں ظلم دی چکی وچ جے  ٻولاں   کاروکاری   ہاں ݙسو ہُݨ۔ کیا آکھیا ہَم۔اَلیندے ٻہوں گھٹ ہن پر جیڑھے اَلیندن تاں کمال کر ݙیندن۔ ہِکے بند وچ نقشہ چا چِھکئینیں۔ کینجھے افسوس دی ڳال ہے جو اڄ دے ہیں ترقی یافتہ دور دے وچ جتھاں علم دا ہر پاسے سوجھلا ہی سوجھلا ہے اتھاں ذہنی سوچ اونویں پسماندہ کھڑی ہے۔ کیوں؟؟؟ کیا ہیں کیوں دا جواب ہے کہیں کنیں؟ معاشرہ اینویں نئیں بنڑدا۔ معاشرے وچ حسن تݙ پیدا تھیندے جݙاں معاشرے دے وسو واݨ ٹھیک تھیون۔ معاشرے دے وسوواݨ کݙاں ٹھیک تھیسن کُئی پتہ کائنی۔ یا ہے پتہ تواکوں اَدا و اَدیاں؟؟؟ نادار سئیں دی اے کتاب پڑھو ٻہوں چَس دی کتاب ہے۔ او ہک ٻئی جا آہدن جو: میں عورت زاد قتل تھئی ہاں میں ہر حالات قتل تھئی ہاں توں پڳ دے پیچ بَچیندا رہیں تیݙے رسمیں وات قتل تھئی ہاں کینجھیاں غلط رسماں ہن۔ کاروکاری کر چھوڑݨا۔ وَنی کر ݙیوݨا۔ کیا مذہب اساکوں اجازت ݙیندے؟ نہ کہیں ڳال دی سُدھ پووݨی نہ کئی شئے بس اُٹھی تے مار چھوڑݨا۔ کیوں بھئی؟ ہِنڑیں ہے تریمت ہیں وجہ کنوں۔ مرد وزبر ہے تہوں ظلم دی انتہا ٻیٹھا کریندے۔ میں سَت سلام پیش کریندا رمضان نادار کوں جنہیں آپݨی ایں کتاب دا ناں وی ݙاڈھا سوہݨا رکھئیے تے ایندا موضوع وی ہِکو۔ ٻہوں شاعری تھی چُکی ہے رومان تے، ٻہوں تھی چکی ہے حالاتِ حاضرہ تے، ٻہوں انقلابی شاعری تھی چکی ہے۔ انہاں جاہلانہ رسومات دے خاتمے سانگے جےتئیں لکھاری نہ لکھسی نہ ٻلیسی او تئیں ہوندے لکھݨ تے ٻولݨ دا کُئی فائدہ کائنی۔ شاعر شعور دی علامت سمجھیا ویندے۔ جے ہوں شعور نہ ونڈیا تاں اوندی شاعری صرف وقت گزاری ہوسی۔ رمضان نادار سئیں ڈھڳ ڈھڳ مبارخاں ہوون تواکوں جو تواݙے ذہن وچ اے سوہݨا تخیل ائے تے تساں ایکوں سوہݨے اسلوب نال نبھائے۔ تساں ہک ٻیا بند ݙیکھو نادار سئیں دا: جے ݙو قبیلیں دی جنگ دے وچ زیان تھیوے تاں ویل میں ہاں جے پُتر تیݙا کہیں گناہ اِچ نشان تھیوے تاں ویل میں ہاں میکوں پتہ نئیں میݙا حوالہ ہے کیا حوالہ زمین اُتے کتھائیں رسمیں دا وار جیکر جوآن تھیوے تاں ویل میں ہاں اے رمضان نادار دا اندر دا شعور اَلیندا پئے۔ جیڑھا ہُنیں کوں تریمت تے تھیوݨ والے وانجھ دے خلاف اواز چاوݨ تے مجبور پیا  کریندے۔ جتھاں جتھاں وی سمجھدار تے شعور والا بندہ ہوسی جیکوں احساس ذمہ داری ہوسی او کݙاہیں تریمت تے ظلم برداشت نہ کریسی۔ ساݙے پاک پیغمبرﷺ دا فرمان ہے جو: "آپݨیں عورتیں دے معاملے وچ اللہ کنوں ݙرو" اتے قرآن کریم وچ وی واضح طور تے عورتیں دے حقوق دا تذکرہ ہے۔ عورت کوں اہمیت ایں ݙتی ڳئی ہے جو باقاعدہ اللہ پاک سورۃ النساء نازل فرمائی ہے۔ اتے کتھائیں وی کہیں شئے دی ونڈ وچ وی اے فرمائے جو جتنا ݙو دھیریں کوں ݙیو اتنا ہک پُتر کوں۔ اتے اے تاں سارے سجݨیں دے ذہن وچ ہوسی پیا جو روزِ قیامت ہر انسان کوں ہوندی ماء دے ناں نال سَݙیا ویسی۔ تاں سڄݨو! اساں مسلمان ہاؤں مسلمان ہووݨ دے ناطے اساں ہِنیں احکامات دے وی پابند ہاؤں۔ پیو ماء دھیریں کوں ہُنیں دا پورا حصہ ݙیونݨ۔بِھرانویں دے ذمے اگر بھینیں دے حقوق ہن او ادا کرن ہُنیں کوں ہُنیں دا پورا حق ݙیوین وانجھ نہ کرن۔ اسلام وی ہیں شئے کنوں منع فرمائے جو دھی بھین دا حق نہ کھاؤ۔ پیو ماء دی عزت کروں۔ جنہیں چھوٹئیں لا کنوں پرورش کیتی ہے خدمت دا صِلہ ݙیوں نہ کہ ہُنیں کوں زلیل و رسوا کروں نہ تاں روزِقیامت خود کوں رسوا تھیوݨ کنوں کُئی نہ بچا سڳسی۔ ایں موضوع تے سوہݨے سڄݨو ٻہوں کجھ لکھیا ونڄ سڳیندے ٻہوں دِرگھا موضوع ہے۔ بس اے کجھ آکھساں ایں موضوع سانگے اے کتاب پڑھو تے معاشرے دا حسن ݙوڑا کرو۔رمضان نادار سئیں کوں میݙی طرفوں تے سارے سڄݨیں دی طرفوں ڈھیر ساریاں ولا مبارخاں تھی ڳیاں۔ ہُنیں دے کلام دے مارکا تساں چَس چاؤ۔ ساݙا حال ایہو ہے ٻیا خیر۔ تیکوں جھولی پا کِھݙلیندی ہَم تیکوں شام فجر دھنولیندی ہَم لا   تیل   پھلیل   سمیندی   ہَم توں رونویں ہا تھنڄ ݙیندی ہَم میݙی تھنڄ  دا  آدُر  اے  کیتی میکوں گھرو ٻاہر تڑھا چھوڑی لکھت (شہبازتبسمؔ) 0un9rc1o2kw5y23dymf8rb5pwce3ugl 0 5861 26791 26739 2022-07-20T17:02:16Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki ملک مشتاق صاحب سرائیکی زبان دا ہک اہم [[کارکن]] ہے == ڄم پل == 01 فرروی 1990 == ٹکاݨہ == راجن پور == سرائیکی تنظیمیں نال وابستگی == تھل دامان سندھ یاترا == تھل دامان == == سندھ یاترا == == ماء بولی واسطے خدمات == == ایوارڈ == 22 فروری 2021 کوں سرائیکی کلچر کانفرنس نے صوفی تاج گوپانگ ایوارڈ ڈتا == انقلابی شخص == ملک مشتاق صاحب ہک انقلابی شخصیت دے حوالے نال وی آپݨی پہچان آپ ہن ـ اے مختلف تنظیمیں نال رل تے سرائیکی ادب تے سرائیکی صوبہ بناوݨ کیتے ڈیہنہ رات ہک کر تے کم کریندے پن اللہ ایندی عمر دارز کرے == عظیم لیڈر == جیں دے اندر ماء دھرتی دا درد ہووے او شخص عظیم ہوندے علامہ [[اقبال]] دا ہک شعر ہزاروں سال نرگس اپنی بے نوری پہ روتی ہے بڑی مشکل سے ہوتا ہے چمن میں دیدہ ور پیدا == رہنمائی == نوجوان نسل دی رہنمائی کیتے وی مشتاق صاحب دی خدمات قابل تحسین ہن ـ ہر ڈیہنہ نوجوانویں کوں خود فون کریندن کوئی مسئلہ مسائل ہووے تاں حل کریندن ـ == رابطہ نمبر == 0331/6033234 == حوالہ جات == 8o1o63dpgxxm2efu55ehmy85vxgcui7 26792 26791 2022-07-20T17:05:52Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki ملک مشتاق صاحب سرائیکی زبان دا ہک اہم [[کارکن]] ہے == ڄم پل == 01 فرروی 1990 == ٹکاݨہ == راجن پور == سرائیکی تنظیمیں نال وابستگی == تھل دامان سندھ یاترا == تھل دامان == == سندھ یاترا == == ماء بولی واسطے خدمات == == ایوارڈ == 22 فروری 2021 کوں سرائیکی کلچر کانفرنس نے صوفی تاج گوپانگ ایوارڈ ڈتا == انقلابی شخص == ملک مشتاق صاحب ہک انقلابی شخصیت دے حوالے نال وی آپݨی پہچان آپ ہن ـ اے مختلف تنظیمیں نال رل تے سرائیکی ادب تے سرائیکی صوبہ بناوݨ کیتے ڈیہنہ رات ہک کر تے کم کریندے پن اللہ ایندی عمر دارز کرے == عظیم لیڈر == جیں دے اندر ماء دھرتی دا درد ہووے او شخص عظیم ہوندے علامہ [[اقبال]] دا ہک شعر ہزاروں سال نرگس اپنی بے نوری پہ روتی ہے بڑی مشکل سے ہوتا ہے چمن میں دیدہ ور پیدا == رہنمائی == نوجوان نسل دی رہنمائی کیتے وی مشتاق صاحب دی خدمات قابل تحسین ہن ـ ہر ڈیہنہ نوجوانویں کوں خود فون کریندن کوئی مسئلہ مسائل ہووے تاں حل کریندن ـ == ملک مشتاق دے بارے اشعار == ہک ݙوہڑہ ملک مشتاق صاحب کیتے حالات جہوڄے اوکھے ہن ودے ول وی ٻاݨ مریندا سرائیکی قوم دے جتنے لیڈر ہن ہر ہک ڈے اے ہے ویندا بغیر لالچ دے رات ݙیہناں ہے قوم دی خدمت کریندا ملک مشتاق کوں خراج تحسین کیتے پیا فرھاد ہے شعر لکھندا فرھاد فریدی == رابطہ نمبر == 0331/6033234 == حوالہ جات == 7muthr5mbwh4ko837osugovb6fwx1xj 26794 26792 2022-07-20T17:07:23Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki ملک مشتاق صاحب سرائیکی زبان دا ہک اہم [[کارکن]] ہے == ڄم پل == 01 فرروی 1990 == ٹکاݨہ == راجن پور == سرائیکی تنظیمیں نال وابستگی == تھل دامان سندھ یاترا == تھل دامان == == سندھ یاترا == == ماء بولی واسطے خدمات == == ایوارڈ == 22 فروری 2021 کوں سرائیکی کلچر کانفرنس نے صوفی تاج گوپانگ ایوارڈ ڈتا == انقلابی شخص == ملک مشتاق صاحب ہک انقلابی شخصیت دے حوالے نال وی آپݨی پہچان آپ ہن ـ اے مختلف تنظیمیں نال رل تے سرائیکی ادب تے سرائیکی صوبہ بناوݨ کیتے ڈیہنہ رات ہک کر تے کم کریندے پن اللہ ایندی عمر دارز کرے == عظیم لیڈر == جیں دے اندر ماء دھرتی دا درد ہووے او شخص عظیم ہوندے علامہ [[اقبال]] دا ہک شعر ہزاروں سال نرگس اپنی بے نوری پہ روتی ہے بڑی مشکل سے ہوتا ہے چمن میں دیدہ ور پیدا == رہنمائی == نوجوان نسل دی رہنمائی کیتے وی مشتاق صاحب دی خدمات قابل تحسین ہن ـ ہر ڈیہنہ نوجوانویں کوں خود فون کریندن کوئی مسئلہ مسائل ہووے تاں حل کریندن ـ == ملک مشتاق دے بارے اشعار == ہک ݙوہڑہ ملک مشتاق صاحب کیتے حالات جہوڄے اوکھے ہن ودے ول وی ٻاݨ مریندا سرائیکی قوم دے جتنے لیڈر ہن ہر ہک ڈے اے ہے ویندا بغیر لالچ دے رات ݙیہناں ہے قوم دی خدمت کریندا ملک مشتاق کوں خراج تحسین کیتے پیا فرھاد ہے شعر لکھندا فرھاد فریدی ملک مشتاق تے پرویز قادر سئیں کیتے ہک قعطہ خوش گفتار تے اعلی افکار ݙوہیں سرائیکی قوم دے خدمتگار ݙوہیں وکی پیݙیا کامن وائس کیتے کیتے اہم ادا کردار ݙوہیں فرھاد فریدی == رابطہ نمبر == 0331/6033234 == حوالہ جات == h7jjqgs4ta5xg6z5bluqo8x0lcvwf58 0 5870 26802 26755 2022-07-21T09:58:53Z Sraiki 12 wikitext text/x-wiki [[فٹبال]] دنیا دی مشہور [[کھیݙ]] ہے == فٹبال دی ابتداء == == کھلاڑیں دی تعداد == == ولڈکپ == == مشہور کھلاڑی == == حوالے جات == 9086qebwas41mxj51c7s3kdika2cjz1 0 5890 26787 2022-07-20T14:39:48Z فرھاد فریدی 1239 "پاکستان پولیس دی ذمہ داری وچ امن قائم کرݨا تے [[لاء اینڈ آرڈر]] دی صورت حال کنوں کنٹرول کرݨاں ہے ـ == [[نعرہ]] == پاکستان پولیس دا نعرہ [[تکبیر]] ہے == [[میڈل]] == سب توں وڈا ایوارڈ قائداعظم پولیس میڈل ہے تے ڈوجھا وڈا ایوارڈ پریزیڈنٹ پولیس میڈل ہے == عہدے == آئی ۔..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki پاکستان پولیس دی ذمہ داری وچ امن قائم کرݨا تے [[لاء اینڈ آرڈر]] دی صورت حال کنوں کنٹرول کرݨاں ہے ـ == [[نعرہ]] == پاکستان پولیس دا نعرہ [[تکبیر]] ہے == [[میڈل]] == سب توں وڈا ایوارڈ قائداعظم پولیس میڈل ہے تے ڈوجھا وڈا ایوارڈ پریزیڈنٹ پولیس میڈل ہے == عہدے == آئی ۔ جی ڈی ۔ آئی ۔ جی ایس ۔ ایس ۔ پی ایس ۔ پی اے ۔ ایس ۔ پی ڈی ۔ ایس ۔ پی انسپکٹر ایس ۔ آئی اے ۔ ایس ۔ آئی ہیڈ کانسٹیبل قائم مقام ہیڈ کانسٹیبل سی لسٹ کانسٹیبل 0h2syghjxhv7imvsizp31f0r0hmge8e 0 5891 26788 2022-07-20T15:03:24Z فرھاد فریدی 1239 "محکمہ جیل خانہ جات [[سرائیکستان]] وچ 1854 کوں قائم تھیا ہا ۔ == جیلاں دی تعداد == ایں وقت سرائیکستان وچ ٹوٹل 35 جیلاں ہن == جیلاں دے ناں == ڈسٹرکٹ جیل سنٹرل جیل سپیشل جیل == [[پرانی جیل]] == ڈسٹرکٹ جیل سب توں پراݨی [[جیل]] ہے جو 1854 وچ بݨی ـ" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki محکمہ جیل خانہ جات [[سرائیکستان]] وچ 1854 کوں قائم تھیا ہا ۔ == جیلاں دی تعداد == ایں وقت سرائیکستان وچ ٹوٹل 35 جیلاں ہن == جیلاں دے ناں == ڈسٹرکٹ جیل سنٹرل جیل سپیشل جیل == [[پرانی جیل]] == ڈسٹرکٹ جیل سب توں پراݨی [[جیل]] ہے جو 1854 وچ بݨی ـ 7fwo4x4dc2u4riyvsmcfnwonvil1jn5 0 5892 26789 2022-07-20T15:16:25Z فرھاد فریدی 1239 "ڈرائیونگ واسطے تہاڈے کول [[لائنس]] ہووݨا ضروری ہے == ڈرائیونگ دے [[اصول و ضوابط]] == == احتیاط == == لائنس == == سیٹ دا پٹا ==" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki ڈرائیونگ واسطے تہاڈے کول [[لائنس]] ہووݨا ضروری ہے == ڈرائیونگ دے [[اصول و ضوابط]] == == احتیاط == == لائنس == == سیٹ دا پٹا == q1rpo0oalveke3h8554ploe952o4kb1 0 5893 26790 2022-07-20T15:43:52Z فرھاد فریدی 1239 "نوکری ڈیوݨ توں پہلے [[انٹرویو]] ݙتا ویندے == ضروری ڳالھیں == اپݨی طرفوں پوری کوشش کرݨی ہے ـ تے استطامت دا مظاہرہ کرݨا ہے ـ تے اپݨے غصے تے کنٹرول کرݨاں ہے == لباس == کپڑے بے شک سادے ہوون پر صاف ستھرے ہوون تے [[استری]] تھے ہوون == ٻول چال == ٻول چال وچ گھبراوݨا بالک..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki نوکری ڈیوݨ توں پہلے [[انٹرویو]] ݙتا ویندے == ضروری ڳالھیں == اپݨی طرفوں پوری کوشش کرݨی ہے ـ تے استطامت دا مظاہرہ کرݨا ہے ـ تے اپݨے غصے تے کنٹرول کرݨاں ہے == لباس == کپڑے بے شک سادے ہوون پر صاف ستھرے ہوون تے [[استری]] تھے ہوون == ٻول چال == ٻول چال وچ گھبراوݨا بالکل کینی ـ جو جواب نی امدا معزرت کر گھنݨی ہے ـ تے حاضر دماغ رہاوݨ ہے ==[[ سوالات]] == جنرل [[نالج]] دے سوال تہاکوں ضرور امدے ہوون 50vq2njmwhkisjsmjarnytx5wohmf0c 0 5894 26795 2022-07-20T18:20:33Z فرھاد فریدی 1239 "واصف علی واصف [[پنجابی]] تے [[اردو]] دا شاعر تے لکھاری ہا ۔ تے اے وقت دا ولی وی ہا۔ == ناں == واصف علی واصف == مزار شریف == لاہور == پنجابی شاعری == توں سلطان زمانے بھر دا میں بردے دا بردا فکر عذاباں دے وچ بھلیا رستہ تیرے گھر دا جتھے نعت نبی دی ہووے ایتھے اس دا ج..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki واصف علی واصف [[پنجابی]] تے [[اردو]] دا شاعر تے لکھاری ہا ۔ تے اے وقت دا ولی وی ہا۔ == ناں == واصف علی واصف == مزار شریف == لاہور == پنجابی شاعری == توں سلطان زمانے بھر دا میں بردے دا بردا فکر عذاباں دے وچ بھلیا رستہ تیرے گھر دا جتھے نعت نبی دی ہووے ایتھے اس دا جلوہ وڈی چھوٹی نعت نہ ہوندی پیش کرو جو سردا == اردو شاعری == دوستو دوستی کا نام نہ لو ہو چکی دل لگی کا نام نہ لو مار ڈالے گی شاعری واصف بھول کر شاعری کا نام نہ لو eacd61muufhu0dqm1fmopueafi9rh2w 26796 26795 2022-07-20T18:21:21Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki واصف علی واصف [[پنجابی]] تے [[اردو]] دا شاعر تے لکھاری ہا ۔ تے اے وقت دا ولی وی ہا۔ == ناں == واصف علی واصف == مزار شریف == لاہور == پنجابی شاعری == توں سلطان زمانے بھر دا میں بردے دا بردا فکر عذاباں دے وچ بھلیا رستہ تیرے گھر دا جتھے نعت نبی دی ہووے ایتھے اس دا جلوہ وڈی چھوٹی نعت نہ ہوندی پیش کرو جو سردا == اردو شاعری == دوستو دوستی کا نام نہ لو ہو چکی دل لگی کا نام نہ لو مار ڈالے گی شاعری واصف بھول کر شاعری کا نام نہ لو == اقوال == n66qqbcawrufh42du3gfi4grdci26x3 0 5895 26797 2022-07-20T18:26:58Z فرھاد فریدی 1239 "خالد حسین بھٹی ہک سرائیکی [[گلوکارپپ ہے == ڄم پل == سردار گڑھ وچ پیدا تھئے === جاہ ٹکاݨہ === سردار گڑھ وچ ہے == پیشہ == گلوکاری == مشہور [[گیت]] ==" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki خالد حسین بھٹی ہک سرائیکی [[گلوکارپپ ہے == ڄم پل == سردار گڑھ وچ پیدا تھئے === جاہ ٹکاݨہ === سردار گڑھ وچ ہے == پیشہ == گلوکاری == مشہور [[گیت]] == jao2oq8021u2dmzyv1a7ao34184nq8j 26798 26797 2022-07-20T18:27:22Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki خالد حسین بھٹی ہک سرائیکی [[گلوکار]] ہے == ڄم پل == سردار گڑھ وچ پیدا تھئے === جاہ ٹکاݨہ === سردار گڑھ وچ ہے == پیشہ == گلوکاری == مشہور [[گیت]] == jt07vk5l4g4na5gfddh5biazfl59pvw 26813 26798 2022-07-21T10:34:04Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki خالد حسین بھٹی ہک سرائیکی [[گلوکار]] ہے == ڄم پل == سردار گڑھ وچ پیدا تھئے === جاہ ٹکاݨہ === سردار گڑھ وچ ہے == پیشہ == گلوکاری == رابطہ نمبر == 03059205114 == مشہور [[گیت]] == rnsrnirdkrsf2s9atatrx2ssjsf422t 0 5896 26800 2022-07-21T04:24:34Z Sraiki 12 "ایہ [[سرائیکی زبان]] دا [[روبینہ قریشی]] دا مشہور گیت ہے۔ === ݙاچی والیا === ݙاچی والیا موڑ مہار وے سوہنی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی دے گل وچ ٹَّلیاں وے میں پیر مناون چَلّیاں تیری ݙاچی دی سوہنی چال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی تھلاں نوں چِیرنی..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki ایہ [[سرائیکی زبان]] دا [[روبینہ قریشی]] دا مشہور گیت ہے۔ === ݙاچی والیا === ݙاچی والیا موڑ مہار وے سوہنی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی دے گل وچ ٹَّلیاں وے میں پیر مناون چَلّیاں تیری ݙاچی دی سوہنی چال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی تھلاں نوں چِیرنی وے میں پیراں نوں سُکھنیاں شِیرنی آکے تک جا ساݙا حال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی دے چُمنیاں پَیر وے تیرے سِر دی منگنی آں خیر وے ساڈی جِندڑی نوں اِنج ناں گال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی توں صدقے میں جانییاں پَنجّاں پِیراں نوں پَئی میں مناونی آں سُکھاں سُکھنیاں تیریاں لال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے ==ٻیا ݙیکھو== * [[روبینہ قریشی]] c59lnj6gi6ew6se2gcws7hxtlwbnqn8 26801 26800 2022-07-21T04:25:41Z Sraiki 12 /* ݙاچی والیا */ wikitext text/x-wiki ایہ [[سرائیکی زبان]] دا [[روبینہ قریشی]] دا مشہور گیت ہے۔ === ݙاچی والیا === ݙاچی والیا موڑ مہار وے سوہݨی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی دے گل وچ ٹَّلیاں وے میں پیر مناون چَلّیاں تیری ݙاچی دی سوہݨی چال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی تھلاں نوں چِیرنی وے میں پیراں نوں سُکھنیاں شِیرنی آکے تک جا ساݙا حال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی دے چُمنیاں پَیر وے تیرے سِر دی منگنی آں خیر وے ساݙی جِندڑی نوں اِنج ناں گال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے تیری ݙاچی توں صدقے میں جانییاں پَنجّاں پِیراں نوں پَئی میں مناونی آں سُکھاں سُکھنیاں تیریاں لال وے ݙاچی والیا لَے چل نال وے ==ٻیا ݙیکھو== * [[روبینہ قریشی]] ptfgct6wnrsl7qf30upybzubbrn53uf 0 5897 26811 2022-07-21T10:28:26Z فرھاد فریدی 1239 "سید صفدر شاہ بخاری ہک [[سرائیکی]] زبان دا [[سماجی]] شخص ہے == جم پل == چک 64/Np غلہ [[گودام]] == تنظیماں == اتحاد [[شیخ واہن]]" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki سید صفدر شاہ بخاری ہک [[سرائیکی]] زبان دا [[سماجی]] شخص ہے == جم پل == چک 64/Np غلہ [[گودام]] == تنظیماں == اتحاد [[شیخ واہن]] miehujdrax4feie1tchx8d657l7dqv9 0 5898 26812 2022-07-21T10:32:22Z فرھاد فریدی 1239 "ڈاکٹر سردار احمد خان [[کورائی]] سرائیکی زبان دا ہک [[سماجی]] شخص ہے == جم پل == سہجا == پیشہ == ڈاکٹر == تنظیم == آواز ویلفیئر سوسائٹی دے [[صدر]] ہن" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki ڈاکٹر سردار احمد خان [[کورائی]] سرائیکی زبان دا ہک [[سماجی]] شخص ہے == جم پل == سہجا == پیشہ == ڈاکٹر == تنظیم == آواز ویلفیئر سوسائٹی دے [[صدر]] ہن l6j2kn031f0tkci69mamk7r56d3hhno 0 5899 26814 2022-07-21T10:39:10Z فرھاد فریدی 1239 "ممتاز احمد خان ہک سرائیکی [[گلوکار]] ہے == رہائش گاہ == ٹبی [[کورائیاں ]]([[ داد دا کھوہ]] ) == آفس == شیخ واہن == رابطہ نمبر == 03006727252 == گیت == چٹے بھورے توں دل چائی ودے ہیں سانولا یار بنائی ودے ہیں حالات ایویں اہدن تیکوں بھلا ڈیویجے دلڑی جو نی منیندی دلڑی دا کیا..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki ممتاز احمد خان ہک سرائیکی [[گلوکار]] ہے == رہائش گاہ == ٹبی [[کورائیاں ]]([[ داد دا کھوہ]] ) == آفس == شیخ واہن == رابطہ نمبر == 03006727252 == گیت == چٹے بھورے توں دل چائی ودے ہیں سانولا یار بنائی ودے ہیں حالات ایویں اہدن تیکوں بھلا ڈیویجے دلڑی جو نی منیندی دلڑی دا کیا کریجے rqnudr8nae6hfpgxoous3y10afdc4xx 0 5900 26815 2022-07-21T10:42:43Z فرھاد فریدی 1239 "عبدالحکیم ہک [[سرائیکی]] شاعر ہے == جم پل == ٹبی[[ کورائی ]] == قبر == ٹبی کورائی == اولاد == ڈو پتر نادر حکیم شان حکیم == شاعری ==" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki عبدالحکیم ہک [[سرائیکی]] شاعر ہے == جم پل == ٹبی[[ کورائی ]] == قبر == ٹبی کورائی == اولاد == ڈو پتر نادر حکیم شان حکیم == شاعری == 4hojfjm50n3gnd5rkhifntw1rjvl1be 0 5901 26816 2022-07-21T10:46:46Z فرھاد فریدی 1239 "اختر حسین زخمی ہک[[ سرائیکی ]]شاعر ہے == جم پل == ٹبی کورائی == رہائش == ٹبی [[کورائی]] == پیشہ == رہاکی آبادی == آغاز شاعری == == استاد شاعری == ملک [[سراج احمد گل]] == ڈوہڑے == == قعطے == == گیت == == منقبت ==" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki اختر حسین زخمی ہک[[ سرائیکی ]]شاعر ہے == جم پل == ٹبی کورائی == رہائش == ٹبی [[کورائی]] == پیشہ == رہاکی آبادی == آغاز شاعری == == استاد شاعری == ملک [[سراج احمد گل]] == ڈوہڑے == == قعطے == == گیت == == منقبت == 0hsa4m4r2f0db9iydbir6swmaz2w8yx 0 5902 26817 2022-07-21T10:53:00Z فرھاد فریدی 1239 "صوفی رسول بخش ثاقب [[سرائیکی]] زبان دا ہک [[درویش]] شاعر ہے == مزار == دنیا پور [[گانگا]] == صوفیانہ شاعری == == [[سسی]] دے بارے لکھی شاعری == == کتاباں == == حوالہ جات ==" نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki صوفی رسول بخش ثاقب [[سرائیکی]] زبان دا ہک [[درویش]] شاعر ہے == مزار == دنیا پور [[گانگا]] == صوفیانہ شاعری == == [[سسی]] دے بارے لکھی شاعری == == کتاباں == == حوالہ جات == shzuld174u0q38j9md4ytvo2yrdd6sm